Upload
others
View
16
Download
2
Embed Size (px)
Citation preview
Tuig 43, Numero 2 Hiligaynon nga Edisyon Pebrero 2020
Pag-alsa sa EDSA, Gamhanan nga Pag-alsa sang Pumuluyo
ebrero 25, 1986 , 34 anyos ang nagligad sang
ginpukan sang gamhanan nga kusog sang
pumuluyong Pilipino ang pasista kag diktador
nga pagginahum sang Rehimeng Marcos.
Sa 20 ka tuig (1965-1986) nga pagdominar ni
Marcos sa poder sa bug-os nga pungsod nag-agum
ang pumuluyong Pilipino sang wala tupong nga
kapiotan kag pagpanglupig sa ila demokratiko nga
mga kinamatarung.
Gin-imponer niya ang layi militar o Martial
Law sang Setyembre 1972 sa tuyo nga punggan kag
pahipuson ang nagamakot nga diskuntento sang
pumuluyo kag “kutlon samtang bukol pa lang” ang
naga-usbong nga armado nga pagbato sang pumuluyo
batuk sa diktadurya. Ginpakita sang amo nga
desperado nga tikang nga indi na makahari sa daan
nga pamaagi ang nagahari nga sahi kon indi maggamit
sang makahas nga tikang para ipreserbar ang
kaugalingon sa poder kag ang bangkarote nga
malapyudal kag malakolonyal nga sistema sang
katilingban.
Imbes nga mapaugdaw, napaslawan ang
diktadurya nga tapnaon ang paglambo sang
rebolusyonaryo kag armado nga pagbato sang
pumuluyo. Madasig nga nakapanggamot kag
naglapnag ang pungsodnon demokratiko nga
kahublagan sa bug-os nga pungsod. Linibo ang
pagdamo sang katapo sang Partido, NPA, kag
rebolusyonaryo nga organisasyong masa. Natukod
man ang mas madamo nga militante kag demokratiko
nga organisasyon nga ara sa unahan sang hayag nga
kahublagan masa sa kasyudaran labi na sa Metro
P
Editoryal
Mga protesta sang pumuluyo batok sa diktadurya ni Marcos. Nag-kulminar ini sa EDSA sadtong Pebrero 25, 1986.
2 DABA-DABA, PEBRERO 2020
Ang Daba-Daba ang
rebolusyonaryong pahayagan pangmasa sa Panay. Ginapublisar
ini makaisa kada bulan. Ginabaton sang
Daba-Daba ang ano man nga kontribusyon
sa porma sang mga artikulo kag balita kag mga suhestyon para
mapauswag ang aton pahayagan.
@panayrevinfo
@Daba-Daba Panay
dabadabapanay.home.blog
Sa subong nga Isyu *Editoryal: Pag-alsa sa EDSA, gamhanan nga pag-alsa sang pumuluyo p.1 *Opisyal sang PNP, patay sa opensiba sang JPEC p.2 *Pahibalo: Ano ang corona virus 2019? p.3 *Trahedya dulot sang kurapsyon p.4 *Mga Balita p.5 * Binalaybay p.8 * Rebanek p.9 * Caduy p.10 *Krosword p.11
Manila.
Sa ulihi nga tinuig sang dekada ‘70 kag
temprano nga bahin sang dekada ‘80 amat-amat
ginapugday ang diktadurya bangud sa krisis sang
sobra nga utang kag paggasto nga nagpabagsak sa
ekonomiya. Napihak ang nagahari nga sahi sa duha ka
nagabanggianay nga paksyon sa yadtong mga kroni
kag pamilya nga ginapaboran ni Marcos sa isa ka
bahin kag sa mga agalon mayduta kag burgesya
kumprador nga nagapakamalaut sa paggamit ni
Marcos sang pondo sang gobyerno para salbaron sa
kautangan kag pagkaputo ang mga korporasyon nga
ginapanag-iyahan sang iya mga kroni.
Sa malawigan nangin desaysibo ang pagsulong
sang armado nga paghimakas sang rebolusyonaryo
nga kahublagan para batuan kag paluyahon ang
rehimeng Marcos. Ang pag-alsa sang milyon-milyon
nga pumuluyo sa EDSA kag sa iban nga bahin sang
pungsod ang nag-igo sang mabaskug nga bunal sa
diktadura padulong sa pat-ud sini nga pagkapukan.
Gintulod sang amo nga kahimtangan ang
Imperyalismong US kag mayorya sang mga daku nga
kumprador kag agalon mayduta pati na ang simbahan
Katoliko nga isikway ang ginakangil-aran nga
diktadura nga paghari ni Marcos. Ila ginsakyan ang
kontra Marcos nga sentimyento sang pumuluyo kag
ginbulos si Corazon Aquino bilang bag-o nga guya
kag ahente sang papet nga estado nga nagapakuno-
kuno nga nagasakdag sang demokratiko nga interes
sang pumuluyong Pilipino.
Sa pagpungko ni Cory Aquino, daku ang
pagpati sang pumuluyong Pilipino nga ila na maagum
ang pungsudnon nga kahilwayan kag demokrasya.
Apang matapos ang malip-ot nga panahon
nabuyagyag ang matuod nga duag niya nga mayor nga
tagsakdag sang interes sang imperyalismong US kag
mga dalagku nga komprador kag agalon mayduta nga
katulad sa iya. Iya mismo ginpadayon ang mga
kontra-pumuluyo nga mga polisiya sadto ni Marcos.
Sa iya panahon dugang nag-antus ang pumuluyo sa
pagpatuman niya sang istratehiya militar sang US nga
“low intensity conflict” nga nagtuga sang daku nga
kahalitan sa pumuluyo kag rebolusyonaryong pwersa.
Ginpakita sang pag-alsa sa EDSA nga
mahimo pukanon sang nagahiliusa nga kusog sang
pumuluyo ang isa ka tiraniko kag diktador nga
pagginahum ni Marcos. Indi malayo nga paagi sa amo
man nga gamhanan nga kusog mahimo nga
mapabagsak sang pumuluyo ang isa ka mapintas,
butigon, kurap kag traidor nga presidente nga si
Duterte.
Labaw sa tanan ginapamatud-an sini ang
pagkamalahalon sa pagpadayon sang armado nga
rebolusyon para idul-ong sa lubos nga pagkawasak
ang bilog nga nagahari nga sistema agud maagum
sang pumuluyo ang ginahandum nga matuod-tuod nga
kahilwayan kag demokrasya. #
__________________________
Opisyal sang PNP, patay sa
opensiba sang NPA-JPEC
Madinalag-on nga natigayon sang isa ka yunit sang
New People’s Army- Jose Percival Estocada Jr.
Command (NPA-JPEC) ang isa ka opensiba batok sa
isa ka platun sang Philippine National Police Regional
Mobile Force Battalion (PNP-RMFB) recon coy sa
Brgy. Aglubong, Janiuay, Iloilo sadtong Pebrero 12,
2020 takna 6:30 sang gab-i. Ang nabirahan nga mga
tropa sang pulis nagalunsar sang combat clearing
operations para sa pagpatuman sang EO 70 sa binukid
sang Janiuay.
3 DABA-DABA, PEBRERO 2020
Pila ka adlaw antes, namutikan na sang yunit
sang BHB ang paghulag sang kaaway sa area kag
gilayon nga nagpakat sang mga yunit agud
mangharas.
Napatay gilayon sa aksyon ang platun lider
sang PNP-RMF nga si Capt. Efren Espanto rason nga
nadulaan mando kag nagpinalagyo ang mga pasista
nga tropa. Ginbilin sang kapulisan ang bangkay ni
Espanto kag ginbalikan lamang matapos ang isa ka
adlaw.
Si Espanto imbolbado sa pagmasaker sa 7 ka
indi armado nga mga kaupod sa Brgy. Atabay, San
Jose, Antique sadtong Agosto 15, 2018.
Sa pahayag sang NPA-JPEC, nangin madinag-
on ang opensiba bangud sa suporta sang malapad nga
pumuluyo sa banwa sang Janiuay. Kadungan sini,
gindayaw naman sang NPA-Napoleon Tumagtang
Command (NPA-NTC) ang madinalag-on nga
opensiba. Gintawag sang NPA-NTC sa ila pahayag
nga “salaming sang suportang masa” ang madinalag-
on nga opensiba sang mga pulang hangaway. Ang
mga pumuluyo ang “bubon sang wala nagaka-hubas
nga kinaalam kag gamhanan nga gahum sa pagbag-o,
paagi sa pagsulong sang inaway banwa”, sa pahayag
sang NPA-NTC. #DD
______________________________________________________
Ang NPA bilang hukbong propaganda (Kontribusyon ni Ka Aurora Malaya sang NPA-Napoleon Tumagtang Command
inpangunahan sang mga kadre kag mga
Pulang hangaway sang banwa sang New
People’s Army-Napoleon Tumagtang
Command (NPA-NTC) ang pagsabat sa panawagan
sang Partido nga mas palaparon kag pabaskugon ang
hilikuton propaganda sa sulod sang hangaway kag labi
na sa kubay sang masa.
Nakahuman sang mga plano kag nakalunsar
sang mga paghanas sa sulod sang hangaway. May
nakasulat, audio, video clips, audio-video nga mga
porma sang propaganda nga pwede ipalapnag sa
pumuluyo paagi sa social media, radyo ukon nakasulat
man.
Ang ginlunsar nga mga paghanas ang naghatag
sang dugang nga kumpyansya sa mga hangaway kag
makita man ang ila determinasyon kag kapagsik sa
paghaboy sang ila mga ideya para sa pagpauswag
sang hilikuton propaganda kag labi na sa
nagapadulong nga anibersaryo sang hangaway sang
banwa.
Dapat kabuhi kag mahatagan importansya ang
hilikuton propaganda bilang isa sa mga mayor nga
hilikuton sang NPA kag agud mapadasig ang
pagpamuklat sa mga pumuluyo sa matuod- tuod nga
kahimtangan nila. Kag ang
hangaway sang banwa indi
lang pang-away kag
pangproduksyon kundi
hukbong propaganda man.
Nagapadayon kag
puno sang panghangkat ang
mga kadre kag mga
hangaway sang NPA-NTC
kung paano matayuyon, mas
mapalapit sa masa, mas
mapalapad ang sakop sang
hilikuton propaganda kag labi
sa tanan para mapauswag kag
masulong sa mataas nga
halintang ang rebolusyon. #
G
4 DABA-DABA, PEBRERO 2020
Pahibalo: novel corona virus kag ang dala nga balatian sini
a pagbukas sang tuig 2020, ginsugata ang
kalibutan sang pagtuhaw sang corona virus kag
dala sini nga balatian, ang CoViD19.
Gindeklarar sang World Health Organization nga isa
ka pangkalibutanon nga kabalaka ang ini nga balatian.
Sa subong, isa na ini ka pandemiko ukon balatian nga
naga-apekto sa halos bilog nga kalibutan.
Ano ang Novel
Corona Virus?
Ang novel corona
virus una nga
nagtuhaw sa Wuhan,
China sadtong ulihi
nga bahin sang
Disyembre 2019. Sa
subong, ginatawag
na ini sang mga
eksperto nga SARS-
COV-2. Kabahin
ang novel corona virus sa sahi sang corona virus nga
nagatuga sang balatian sa tawo upod na ang SARS
(Severe Acute Respiratory Syndrome), MERS-COV
(Middle East Respiratory Syndrome Coronavirus),
kag ang kumon nga sip-on. Suno sa pagpanayasat
sang mga eksperto, posible nga naghalin ini sa mga
kulunaknit ukon kabog (bats), kag nasaylo sa tawo.
Ang novel corona virus nagakinahanglan sang
2 tubtob 14 adlaw para ma-incubate ukon debelopar
sa lawas sang tawo. Maguwa lamang ang sintomas
sang virus matapos ang 2 tubtob 14 ka adlaw- kung
wala sang sintomas matapos sini, wala sang virus ang
tawo.
Paano nagalapta ang novel corona virus?
Ang virus nagalapta paagi sa respiratory
droplets ukon agsik halin sa baba kag ilong sang
apektado nga tawo. Ang mga droplets nga ini halin sa
hatsing, laway, kag sip-on pero may yara sang mga
partikulo sang virus nga pwede makuha sang iban nga
tawo ukon magsaylo paagi sa mga kagamitan.
Ano ang CoViD-19 kag mga sintomas sini?
Ang CoViD-19, ukon novel Corona Virus
Disease-2019, amo ang balatian nga ginatuga sang
novel corona virus. Ang panugod nga mga sintomas
naga-pakita sang mala-trangkaso (flu) nga kinaiya nga
amo ang masunod:
1. Hilanat
2. Ubo
3. Sip-on
4. Paglupot (diarrhea)
5. Malain nga pamatyagan (pagpangluya)
Ang mga sintomas katulad sang kabudlayan sa
pag-ginhawa pwede nga mag-debelopar pa sa mga
komplikasyon kaangay sang malala nga pagkasamad
sang baga (severe respiratory distress) kag pagpalyar
sang bato (kidney failure).
May mga tawo nga wala sang sintomas pero dala sang
ila lawas ang virus kag sarang makalapta sa iban pa.
Paano malikawan ang CoViD-19?
Ang pagpabaskog sa resistensya ukon immune
system ang pinaka-epektibo nga pamaagi para
malikawan ang CoViD-19. Mahimo mapabaskog ang
immune system paagi sa husto nga pagkaon sang mga
prutas nga manggaranon sa vitamin C kaangay sang
suha, bayabas, kag mga lemon. Kinahanglan man nga
mag-obserbar sang personal nga katinluan, paghugas
sang mga kamot, paglikaw sa mga may balatian,
pagpanabon sang baba kag ilong kung gina-ubo kag
naga-hatsing. Doblehun ang paghalong sang mga
indibidwal nga may edad 60 pataas, may diabetes,
may balatian sa korason kag baga, kag mga hapuon
bangud bulnerable sila sa CoViD-19.
Bantayan ang Daba-Daba Dyornal para sa dugang nga mga detalye sa CoViD-19.
S
Partikulo (virion) sang novel corona virus. Halin sa National Geographic.
5 DABA-DABA, PEBRERO 2020
Trahedya dulot sang kurapsyon (Pahayag ni Julio Montana, tagpamaba sang Coronacion “Waling-Waling” Chiva Command NPA-Panay sa
trahedya nga na-agum sang PNP sa Alimodian, Iloilo sadtong Pebrero 29, 2020)
Nagapakig-unong kag nagasimpatiya ang mga pulang hangaway kag kumander sang New People’s
Army sa idalom sang Coronacion “Waling-Waling” Chiva Command NPA-Panay sa mga pamilya sang mga
nabiktima sang trahedya nga na-angkon sang mga kapulisan sang 601st Regional Mobile Force Battalion sang
nagligad nga Pebrero 29, 2020 sa Alimodian, Iloilo.
Sa 30 ka mga pulis nga sakay sang dumptruck, 26 ang nasamaran kag 4 ang gilayon nga napatay sa
aksidente. Halin sa combat operations sa binukid sang Alimodian ang mga kapoy nga tropa sang kapulisan.
Bangod wala sang salakyan nga magakarga sang ila tropa, ginhulam sang PNP sa munisipyo sang Alimodian
ang dumptruck para sa ila transportasyon. Nadulaan ini sang preno kag nahulog sa pil-as sa Brgy. Ginomoy,
Alimodian pila na lang ka metros ang kalayuon sa ila batalyon hedkwarter.
Ngaa nagahulam sang salakyan sang LGU ang PNP?
Athag sa publiko nga binilyon ang pondo sang PNP sa idalum sang gobyerno ni Duterte. Sa matuod,
prayoridad pa gani ni Dutere ang pag-pabaskog sang kapasidad sang iya mga kapulisan kag armado nga tropa
para sa kontra-insurhensya. Samtang bilyon ang pondo para sa PNP modernization, naga-antus ang mga tropa
sini sa mga pagalpalon nga kagamitan kag kawawad-on sang pasilidad para sa ila.
Wala nagatupa ang modernization sang PNP bangud sa duna nga kurapsyon sa ila institusyon. Ang mga
heneral kag matag-as nga opisyal sang PNP ang nagapagusa sa binilyon nga pondo samtang naga-antus ang ila
mga tinawo sa idalum. Matandaan nga naupod sa iskandalo ang mga opisyal sang kapulisan sa Iloilo sa ma-
anomalya nga pagbakal sang mga baratuhon nga combat boots para sa ila tropa pila ka tuig na ang nagligad.
Dugang pa, nag-report mismo ang Ombudsman sang reaksyunaryo nga gobyerno sadtong 2016 nga ang PNP
kag Armed Forces of the Philippines ang pinaka-kurakot nga mga ahensya sang gobyerno humalin 2011.
Sa diin nagakadto ang binilyon nga pondo sang PNP modernization program? Kon indi mapatay sa
inaway, mapatay sa pagpatumbaya ang mga tropa sang reaksyunaryo nga gobyerno.
Ginahangkat namon ang mga kapulisan nga mangin kritikal kag analitikal sa sini nga panahon. Indi
magpanginwala sa hayagan nga kurapsyon kag abuso sang poder nga nagakatabo sa sulod sang PNP.
JULIO MONTANA
Tagpamaba
NPA-Panay
6 DABA-DABA, PEBRERO 2020
Jovie Espenido, isa man ka
narco cop a-iskandalo sa publiko ang poster boy ni
Duterte sa iya kampanya kontra-droga nga si
Jovie Espenido, sa pagbuyagyag sang
kaangtanan sini sa ilegal nga droga.
Sa pag-guwa sang balita, lain-lain ang opinyon
sang publiko matapos maguwa sa mismo narco list ni
Duterte ang ngalan ni Espenido, ang iya ginapabugal
nga hangkilan nga opisyal sang pulis sa iya kampanya
kontra-droga. Si Espenido ang anay hepe sang pulis sa
Abiera, Leyte kag sa ulihi sa Ozamis City nga
nakapatay sa mga pulitiko nga imbolbado sa droga.
Siya sa subong ang hepe sang operations sa Bacolod
City, Negros Occidental.
Wala man nag-santuanay ang mga pahayag
sang mga opisyal sa gobyerno ni Duterte angot sa
pagkadalahig sang iya poster boy sa narco list. Para
kay Salvador Panelo, “black propaganda” lamang
kuno ang pag-ulamid sang ngalan ni Espenido.
Nagabunggo ini sa pahayag mismo ni Duterte nga na-
validate ang mga ngalan sa listahan. Suno naman kay
PNP chief Archie Gamboa, dapat a nga i-validate sang
PNP ang amo nga
listahan. Ang
Department of
Interior and Local
Government
(DILG) secretary
nga si Eduardo
Año, naga-
insister nga ang
ngalan ni
Espenido ara gid
sa narco cop list
ni Duterte.
Ginpakamalaot naman sang National
Democratic Front of the Philippines (NDFP) Panay,
ang may-pinilian nga aksyon sang gobyernong
Duterte sa mga kapulisan nga imbolbado sa iligal nga
droga.
Si Duterte mismo amo ang pinakapoderoso
nga drug protector sa pungsod, sa pahayag ni Concha
Araneta, tagpamaba sang NDFP-Panay. “Ang droga
magapabilin diri mientras tanto ang traidor nga
Duterte kag iya mga kroni amo ang nagahari sa
pungsod upod sa ila mga ido-ido kag bayaran nga mga
militar kag pulis” dugang ni Araneta. #DD
EDSA People Power,
ginhanduraw sang pumuluyo
in-dumdom sang mga progresibo kag
demokratiko nga mga pumuluyo ang ika-34
anibersaryo sang pag-alsa sang pumuluyo
para patalsikon ang diktador nga si Marcos- ang pag-
alsa sa EDSA (Epifanio Delos Santos Avenue). Ang pag-alsa sa EDSA amo ang serye sang
mga protesta sang pumuluyo batuk sa malapad nga
kurapsyon, kawawad-on sang hustisya, kag diktadurya
sa idalum sang layi-militar ni Marcos. Sa pagsingki
sang armado nga hublag sa kaumhan, kag pag-baskog
sang demokratiko nga mga protesta, napatalsik si
Marcos sadtong Pebrero 25, 1986. Pungsudnon nga mga aksyon ang ginpatigayon
sa paghanduraw sang EDSA. Nagtipon ang mga
progresibo nga grupo sa Mendiola sa Manila para
dumdumon ang EDSA labi na sa subong nga panahon
sang tiraniko nga paghari ni Duterte. Gintigayon man
ang mga protesta sa syudad sang Iloilo, Roxas City sa
Capiz, kag sa Kalibo, Aklan.
Panawagan sang mga demokratiko nga grupo
nga dumdumon ang diwa sang EDSA kag ipadayon
ang militante nga pagbato sa pasista nga paghari ni
Duterte. Ginhalintulad sang mga grupo si Duterte sa
diktador nga si Marcos. Kaangay kay Marcos, labi
man nga nag-data ang mga bayolasyon sa tawhanon
nga kinamatarung, atake sa media, pagmatay, paglala
sang kurapsyon, kag krisis sa ekonomiya sa idalum ni
Duterte.#DD
N
G
Jovie Espenido, poster boy ni Duterte sa iya kampanya kontra-droga, isa man ka narco cop.
MGA BALITA
7 DABA-DABA, PEBRERO 2020
Aktibidad sang TF-ELCAC
ginsumalang sang protesta
Pangabuhian sa pagkaingin,
madinalag-on nga naduso asobra 100 nga mga mangunguma sa
binukid nga bahin sang Janiuay ang
naghulag sa duha ka piket-protesta
sadtong Pebrero 3 kag Pebrero 17, 2020 para ipalab-ot
ang ila pagpamatok sa pagbawal sang lokal nga
gobyerno kag Department of Natural Resources
(DENR) sa kaingin.
Sa dayalogo sang mga mangunguma sa
gobyerno lokal sang Janiuay, ila gin-sumiter ang mga
pirmado nga petisyon nga nagapamatok sa pagbawal
sang kaingin. Akig ang mga pumuluyo bangud basta
na lamang gin-bawal sang gobyerno ang pag-kaingin
nga wala naghatag sang sustenable kag alternatibo nga
palangabuhian sa baylo. Ila ginsinggitan nga gutom
ang tugahon sini para sa ila pamilya kag handa sila
magsupak kon indi pag-ulikdon sang lokal nga
gobyerno ang ila demanda.
Ang pag-kaingin ang mayor nga
palangabuhian sang mga mangunguma sa binukid nga
bahin sang banwa. Ginahawanan ang mga bukid para
tam-nan sang palay, saging, mais, kag mga ulutanon.
Ginsugata naman sang mga reklamo kag
protesta ang ginpatigayon nga pulong-pulong sang
NTF-ELCAC sa Brgy. Atimonan, Janiuay, Iloilo
sadtong Pebrero 27, 2020. Militante kag maisog nga
ginpautwas sang mga pumuluyo sa tunga sang
kapulungan ang ila mga reklamo labi na ang atake sa
ila palangabuhian. Kadam-an sa mga pumuluyo ang
nagpahayag nga ang pagbawal sang kaingin sa ila
lugar ang ila problema.
Bangud sa maisog kag ululupod nga paghulag
sang mga pumuluyo, napilitan ang lokal nga gobyerno
nga pahanugutan ang pagkaingin sa sulod sang napulo
ka tuig. Madinalag-on nga nadepensahan sang mga
mangunguma ang ila nga palangabuhian.
Ang militante nga paghulag sang pumuluyo
ang labing importante para maduso ang kinamatarung
nga mangabuhi sang matarung. Kon wala nag-protesta
ang mga pumuluyo, wala sila sang may na-agum nga
mga kadalag-an. #DD
Pagpasira ni Duterte sa
ABSCBN, ginpamatukan unud-sunod nga protesta sa bilog nga pungsod
ang ginpatigayon sang mga pumuluyo para
pamatukan ang atake ni Duterte sa ABS-CBN
kag sa kinamatarung nga magpahayag . Sang Pebrero
14, 2020, gintigayon ang isa ka protesta kag candle
lighting sa Iloilo sa pagpanguna sang Altermidya-
People’s Alternative Media Network-Panay chapter
para pamatukan ang ABS-CBN closure.
Dismayado ang publiko sa mga tikang ni
Duterte para lubos nga mapasira ang ABS-CBN sa
tunga sang madamo sini nga mga ginahaboy nga
akusasyon sa media network. Ginpangunahan ni
Duterte ang iya mga tagasunod sa kongreso kag
Office of the Solicitor General sa pagpasaka sang mga
kaso batok sa ABS-CBN kaangay sang ginapasuni
pag-abusar sa prangkisa nga mag-operate, pagbaligya
sang shares kag paghatag sang kontrol sini sa
dumuluong, kag indi pagbayad sang buwis sa
reaksyunaryo nga gobyerno.
Sa pahayag sang Altermidya, ang atake ni
Duterte sa ABS-CBN isa ka atake sa tanan nga media,
sa ila palangabuhian, kag sa kinamatarung nga
magpahayag sang pumuluyo. Ginkondenar sang grupo
ang pagtarget ni Duterte sa mga mamamahayag kag
organisasyon sang media. 11,000 nga mga
mamumugon sang ABS-CBN ang madulaan sang
trabaho kung ipasira ini ni Duterte.
Ginhalintulad naman sang grupong Bayan-
Panay ang tikang ni Duterte sa diktadurya ni Marcos.
Suno sa grupo, tuyo sang gobyerno nga pahipuson ang
M
S
8 DABA-DABA, PEBRERO 2020
media para lubos nga makontrol sini ang
impormasyon kag magsalig ang publiko sa mga
ahensya sang gobyerno nga nagapalapnag sang fake
news.
Sa subong, masobra 200,000 nga pirma sa
bilog nga pungsod ang nakalap sang mga grupo para
suportahan ang kahilwayan sa pagpahayag kag
pamatukan ang mga atake ni Duterte sa media. #DD
Klinikang Bayan, ginbuksan sang
NPA-Mt. Baloy Command alipayon ang mga pumuluyo sang isa ka
komunidad sa Central Panay matapos
ginpatigayon sang mga pulang hangaway
sang NPA-Mt. Baloy Command ang duha ka adlaw
nga pagbukas sang Klinikang Bayan. Ang Klinikang Bayan ang isa sa mga serbisyo
sang NPA sa mga pumuluyo nga nagakinahanglan
sang atensyon medikal. Ginapahulag sini ang mga
rebolusyonaryo nga komite sa ikaayong lawas sa mga
baryo sa teritoryo sang rebolusyonaryo nga gobyerno
sang pumuluyo. Lakip sa Klinika ang serbisyo dental,
simple nga mga operasyon, konsultasyon, libre nga
paghatag sang bulong, kag edukasyon sa ikaayong
lawas kag alternatibo nga medisina.
Nahatagan sang serbisyo ang masobra 30 nga
indibidwal luwas sa mga kabataan nga nagtambong sa
Klinikang Bayan. Gintudluan man sang mga pulang
hangaway ang pumuluyo nga maghimo sang mga
epektibo nga bulong-herbal para sa mga balatian sa
panit.
Sa madugay nga panahon, biktima ang mga
pumuluyo sa mga binukid nga bahin sang rehiyon
sang kriminal nga pagpatumbaya sang reaksyunaryo
nga gobyerno. Labi nga napabay-an ang ikaayong
lawas sa mga kabaryuhan bangud sa kawawad-on
sang serbisyo halin sa reaksyunaryo nga gobyerno ni
Duterte. Wala sang mga bulong kag naga-tawo nga
mga mediko sa mga health center sang baryo rason
sang paglapta sang mga hapos-mabulong nga mga
balatian kaangay sang tuberculosis, filariasis, kag
balatian sa panit.
Sa pagpabaskog sang mga komite sa ikaayong
lawas, masarangan sang mga komunidad nga amligan
ang pampubliko nga ikaayong lawas. Sa kolektibo nga
paghulag, mapabaskog sang masa ang ila resistensya
sa balatian nga indi lubos magsalig sa mahal nga
komersyal nga mga bulong kag indi maghulat sa tulo-
tulo nga bulig sang patumbaya nga reaksyunaryong
gobyerno. #DD
M
Konsultasyon-medikal sa Klinikang Bayan
9 DABA-DABA, PEBRERO 2020
20 KA DINALAN PARA SA AKON PARTIDO
MayaMor
Ginbangon kag ginbugkos mo ang mga ulipon sa syudad kag kaumhan
Ginkumpas mo kon diin ang direksyon lampas sa sementado nga dalan
Ginpakilala mo sa akon ang tunay kag makasahi ko nga kaabyanan
Gin-upod mo ako sa 50 anyos mo na nga pagsugpon sang kasaysayan
Ginbun-ag mo ako sa kabuhi nga ‘di maangkon sang nagaisahanon
Gintudluan mo ako ano ang banggianay kag paghiliusa sang katawhan
Ginbuligan mo ako sa pagpamensar kon ano ang husto kag matarung
Ginbuligan mo ako magpatindog sang makasahi nga katarungan
Gintudluan mo ako nga magpalangga kag ang pumuluyo alagaran
Ginbuksan mo sa akon nga latason ining malapad nga kabukiran
Ginbutang mo ako nga tun-an magtulog sa matig-a nga kabatuhan
Ginbuligan mo ako nga maathagan diin makadto ang kasaysayan
Ginpakita mo ano ang kalipayan sa paghimakas para sa kahilwayan
Ginhimo mo ako nga kaaway sang pagpanghimulos kag kapigusan
Ginhimo mo ako sang nagaharing estado kaaway nga walay nawong
Ginpanday mo ako nga sa sa ano man nga dalimuos mangin malig-on
Ginhimo mo ako nga magkabuhi nga indi para sa akon kaugalingon
Gindapit mo ako halin pa sang pamatan-on kag asta sa subong
Ginakambit-braso mo ako sa pagbitbit sang iwag nga dili mapalong
Ginpakita mo nga masarangan tugahon sang katawhan ang palaabuton.
* * *
PAGPANADLONG: Ang binalaybay nga napublisar sa Oktubre 2019 nga isyu sang Daba-daba nga may tig-ulo
“Panawagan!!” komposisyon ni Ka Arturo Bolivar sang NPA-Eastern Panay, kag indi kay MayaMor.
Ang ini nga bulanan nga artikulo ginahalad sa mga opisyales kag katapu sang kapulisan, mga militar, mga
berdugo, mga traydor sa rebolusyon, intel, cafgu, kag mga despotiko nga pulitiko. Nagaunod ini sang mga
handum sang pumuluyo para sa ila, mga bugay kag padya nga nagahulat sa ila sa sini nga kinabuhi para sa ila
lawas nga dutan-on. Ini gintuga sang pamensaron lamang, apang indi sila dapat magkahangawa o
magkabalaka, mahimo gid ini matabo sa matuod-tuod nila nga kabuhi.
Aquarius, Jan. 20–Feb. 18: Maghalong sa pagsunod sa mga tawo nga ginatarget sang yunit mo nga mga
pamatan-on nga aktibista, mangunguma, abugado, organisador. Indi magkampante sa back-up nga mga
operatiba kay kon kis-a mga hangag sila. Indi magkumpyansa sa imo disguise, abi mo lang na nga indi ka kilala.
Makapanago ka sa mga matawo nga lugar. Mapululihan ka man sa mga matawo nga lugar. 50-50 ang tyansa.
Kon luyag mo mahibal-an kon makapanago ka ukon mapululihan, i-ugali ang pagkonsulta sa hari o korona.
(Kilala nga berdugo nga ginbun-ag sa sini nga signos: Col. Marion R. Sison, kumander sang 301st IB)
BINALAYBAY
HORRORSCOPE
10 DABA-DABA, PEBRERO 2020
“REBANEK” Kompaylasyon sang
Rebolusyonaryo nga mga Anekdota.
Suno sa tagsulat nga mga kaupod, Ang
d‘REBANEK’ isa ka pagtipon sang mga panaysayon
kag istorya halin sa “tunay nga mga hitabo sa kabuhi
sang mga rebolusyonaryo nga kaupod kag masa sa isla
sang Panay nga nagalakip sadtong dekada 70 sa lugar
nga ginatawag Border Area sang Iloilo, Capiz kag
Aklan.”...
“Mga kahalam-utan ini nga inagihan—mga gawi,
aksidente, nga ang iban, bunga sang agwat-kultural sa
tunga sang kaumhan kag kasyudaran sang mga
kaupod nga naghalin sa nagkalain-lain nga sahi kag
impluwensya, nga nagahimakas sa pagbag-o sang
kaugalingon kag sang katilingban.”…
“Sa pihak sang pagkaseryoso kag kabuhi-kamatayon
nga paghimakas sang mga kadre, katapo sang partido
kag mga Pulang hangaway, may katimbang ini nga
mga hitabo nga makapakadlaw, hungod man ukon
indi.”…
“Sa kabilugan nagahatag sang pagpamag-an sang
sitwasyon kag panahon nga makakadlaw nga normal
sa kabuhi sang rebolusyonaryo sa luyo sang masa,
diin man sila ukon bisan sa aktwal nga pagpakig-away
sa pasistang militar.”
Kape kag kalamay, may ara Termos diin?
Daw wala!
Sa balay sang alyado.
“Ari Ka, ang kape, cream kag kalamay. Ara naman
ang ininit sa termos. Kamo na lang timpla sang inyo
masahuan,” siling sang alyado. “Aregluhon ko lang
anay ang bisita ko sa idalom, maistorya kita dayon.”
Nagpanaog na ang tagbalay. Nagtulukay ang
mga Kaupod. Paano magkuha sang ininit sa termos
kay daw wala man diri ang termos?
Mation-tion, nagbalik na ang alyado.
“Ti, nakapangape na kamo?”
“Karon lang Noy, ah!” Madasig nga sabat sang duha.
Pero kaina pa tani nila gusto magpangape.
Nagtimpla ang alyado sang iya kape sa tasa.
Didto lang natukiban sang kaupod paano gamiton ang
electric airpot!
Ti nagdungan na lang sila sa pagpangape e,
hehe.
* * *
HULATON ANG MADASON NGA MGA REBOLUSYONARYONG ANEKDOTA SA MASUNOD NGA ISYU SANG DABA-DABA
REBANEK
11 DABA-DABA, PEBRERO 2020
CADUY
12 DABA-DABA, PEBRERO 2020
PATINDOG:
1. Ini ang ginapabaskug para malikawan ang CoViD-19 paagi sa pagkonsumo sang mga pagkaon nga
mataas sa Vitamin C.
2. Combat ___________ operations. Masami nga ginahimo sang kapulisan kag militar bilang preparasyon
sa mga kahiwatan sang TF-ELCAC kag RCSP.
3. Lugar sa China nga una nakit-an sang novel corona virus.
4. Tinawo ni Duterte sa PNP kag “poster boy” sang iya gyera kontra-droga.
5. Mayor nga palangabuhian sang mga mangunguma kung sa diin ginahawanan ang mga bukid para
tamnan sang produkto agrikultural.
6. Lugar nga gintipunan sang mga pumuluyo para hiwatan sang dalagkuan nga protesta sang ginpatalsik
ang diktador nga si Marcos.
7. Tipo sang virus nga nagatuga sang balatian sa tawo. Rason sang CoViD-19.
PAHIGDA:
8. Ahensya sang gobyerno nga kabahin sang TF-ELCAC kag naga-bawal sa pagkaingin sang mga
pumuluyo sa mga bukid sang mga kabanwahanan.
9. Serbisyo sang NPA kag mga rebolusyonaryong komite sa ikaayong -lawas sa mga baryo para mahatagan
igtalupangod ang mga nagakinahanglan sang atensyon-medikal.
10. Ini ang task force nga nagapatuman sang EO 70 ni Duterte. Tuyo sini nga punggan ang paghulag sang
pumuluyo para sa ila mga demokratiko nga kinamatarung.
11. Kabug-usan sang tanan nga nagadala sang balita sa publiko. Target sang mga atake ni Duterte kaangay
sang pagpasira, pamahug, kag pamatay.
HULATON ANG SABAT SA “NGITA TINAGA”UKON KROSWORD SA MASUNOD NGA ISYU SANG DABA-DABA
Sabat sa Ngita Tinaga Enero 2020:
KROSWORD