12
Tuig 43, Numero 2 Hiligaynon nga Edisyon Pebrero 2020 Pag-alsa sa EDSA, Gamhanan nga Pag-alsa sang Pumuluyo ebrero 25, 1986 , 34 anyos ang nagligad sang ginpukan sang gamhanan nga kusog sang pumuluyong Pilipino ang pasista kag diktador nga pagginahum sang Rehimeng Marcos. Sa 20 ka tuig (1965-1986) nga pagdominar ni Marcos sa poder sa bug-os nga pungsod nag-agum ang pumuluyong Pilipino sang wala tupong nga kapiotan kag pagpanglupig sa ila demokratiko nga mga kinamatarung. Gin-imponer niya ang layi militar o Martial Law sang Setyembre 1972 sa tuyo nga punggan kag pahipuson ang nagamakot nga diskuntento sang pumuluyo kag “kutlon samtang bukol pa lang” ang naga-usbong nga armado nga pagbato sang pumuluyo batuk sa diktadurya. Ginpakita sang amo nga desperado nga tikang nga indi na makahari sa daan nga pamaagi ang nagahari nga sahi kon indi maggamit sang makahas nga tikang para ipreserbar ang kaugalingon sa poder kag ang bangkarote nga malapyudal kag malakolonyal nga sistema sang katilingban. Imbes nga mapaugdaw, napaslawan ang diktadurya nga tapnaon ang paglambo sang rebolusyonaryo kag armado nga pagbato sang pumuluyo. Madasig nga nakapanggamot kag naglapnag ang pungsodnon demokratiko nga kahublagan sa bug-os nga pungsod. Linibo ang pagdamo sang katapo sang Partido, NPA, kag rebolusyonaryo nga organisasyong masa. Natukod man ang mas madamo nga militante kag demokratiko nga organisasyon nga ara sa unahan sang hayag nga kahublagan masa sa kasyudaran labi na sa Metro P Editoryal Mga protesta sang pumuluyo batok sa diktadurya ni Marcos. Nag- kulminar ini sa EDSA sadtong Pebrero 25, 1986.

Editoryal Pag-alsa sa EDSA, Gamhanan nga Pag-alsa sang ...dabadabapanayhome.files.wordpress.com/2020/... · pahayagan pangmasa sa Panay. Ginapublisar ini makaisa kada bulan. Ginabaton

  • Upload
    others

  • View
    16

  • Download
    2

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Editoryal Pag-alsa sa EDSA, Gamhanan nga Pag-alsa sang ...dabadabapanayhome.files.wordpress.com/2020/... · pahayagan pangmasa sa Panay. Ginapublisar ini makaisa kada bulan. Ginabaton

Tuig 43, Numero 2 Hiligaynon nga Edisyon Pebrero 2020

Pag-alsa sa EDSA, Gamhanan nga Pag-alsa sang Pumuluyo

ebrero 25, 1986 , 34 anyos ang nagligad sang

ginpukan sang gamhanan nga kusog sang

pumuluyong Pilipino ang pasista kag diktador

nga pagginahum sang Rehimeng Marcos.

Sa 20 ka tuig (1965-1986) nga pagdominar ni

Marcos sa poder sa bug-os nga pungsod nag-agum

ang pumuluyong Pilipino sang wala tupong nga

kapiotan kag pagpanglupig sa ila demokratiko nga

mga kinamatarung.

Gin-imponer niya ang layi militar o Martial

Law sang Setyembre 1972 sa tuyo nga punggan kag

pahipuson ang nagamakot nga diskuntento sang

pumuluyo kag “kutlon samtang bukol pa lang” ang

naga-usbong nga armado nga pagbato sang pumuluyo

batuk sa diktadurya. Ginpakita sang amo nga

desperado nga tikang nga indi na makahari sa daan

nga pamaagi ang nagahari nga sahi kon indi maggamit

sang makahas nga tikang para ipreserbar ang

kaugalingon sa poder kag ang bangkarote nga

malapyudal kag malakolonyal nga sistema sang

katilingban.

Imbes nga mapaugdaw, napaslawan ang

diktadurya nga tapnaon ang paglambo sang

rebolusyonaryo kag armado nga pagbato sang

pumuluyo. Madasig nga nakapanggamot kag

naglapnag ang pungsodnon demokratiko nga

kahublagan sa bug-os nga pungsod. Linibo ang

pagdamo sang katapo sang Partido, NPA, kag

rebolusyonaryo nga organisasyong masa. Natukod

man ang mas madamo nga militante kag demokratiko

nga organisasyon nga ara sa unahan sang hayag nga

kahublagan masa sa kasyudaran labi na sa Metro

P

Editoryal

Mga protesta sang pumuluyo batok sa diktadurya ni Marcos. Nag-kulminar ini sa EDSA sadtong Pebrero 25, 1986.

Page 2: Editoryal Pag-alsa sa EDSA, Gamhanan nga Pag-alsa sang ...dabadabapanayhome.files.wordpress.com/2020/... · pahayagan pangmasa sa Panay. Ginapublisar ini makaisa kada bulan. Ginabaton

2 DABA-DABA, PEBRERO 2020

Ang Daba-Daba ang

rebolusyonaryong pahayagan pangmasa sa Panay. Ginapublisar

ini makaisa kada bulan. Ginabaton sang

Daba-Daba ang ano man nga kontribusyon

sa porma sang mga artikulo kag balita kag mga suhestyon para

mapauswag ang aton pahayagan.

@panayrevinfo

@Daba-Daba Panay

dabadabapanay.home.blog

Sa subong nga Isyu *Editoryal: Pag-alsa sa EDSA, gamhanan nga pag-alsa sang pumuluyo p.1 *Opisyal sang PNP, patay sa opensiba sang JPEC p.2 *Pahibalo: Ano ang corona virus 2019? p.3 *Trahedya dulot sang kurapsyon p.4 *Mga Balita p.5 * Binalaybay p.8 * Rebanek p.9 * Caduy p.10 *Krosword p.11

Manila.

Sa ulihi nga tinuig sang dekada ‘70 kag

temprano nga bahin sang dekada ‘80 amat-amat

ginapugday ang diktadurya bangud sa krisis sang

sobra nga utang kag paggasto nga nagpabagsak sa

ekonomiya. Napihak ang nagahari nga sahi sa duha ka

nagabanggianay nga paksyon sa yadtong mga kroni

kag pamilya nga ginapaboran ni Marcos sa isa ka

bahin kag sa mga agalon mayduta kag burgesya

kumprador nga nagapakamalaut sa paggamit ni

Marcos sang pondo sang gobyerno para salbaron sa

kautangan kag pagkaputo ang mga korporasyon nga

ginapanag-iyahan sang iya mga kroni.

Sa malawigan nangin desaysibo ang pagsulong

sang armado nga paghimakas sang rebolusyonaryo

nga kahublagan para batuan kag paluyahon ang

rehimeng Marcos. Ang pag-alsa sang milyon-milyon

nga pumuluyo sa EDSA kag sa iban nga bahin sang

pungsod ang nag-igo sang mabaskug nga bunal sa

diktadura padulong sa pat-ud sini nga pagkapukan.

Gintulod sang amo nga kahimtangan ang

Imperyalismong US kag mayorya sang mga daku nga

kumprador kag agalon mayduta pati na ang simbahan

Katoliko nga isikway ang ginakangil-aran nga

diktadura nga paghari ni Marcos. Ila ginsakyan ang

kontra Marcos nga sentimyento sang pumuluyo kag

ginbulos si Corazon Aquino bilang bag-o nga guya

kag ahente sang papet nga estado nga nagapakuno-

kuno nga nagasakdag sang demokratiko nga interes

sang pumuluyong Pilipino.

Sa pagpungko ni Cory Aquino, daku ang

pagpati sang pumuluyong Pilipino nga ila na maagum

ang pungsudnon nga kahilwayan kag demokrasya.

Apang matapos ang malip-ot nga panahon

nabuyagyag ang matuod nga duag niya nga mayor nga

tagsakdag sang interes sang imperyalismong US kag

mga dalagku nga komprador kag agalon mayduta nga

katulad sa iya. Iya mismo ginpadayon ang mga

kontra-pumuluyo nga mga polisiya sadto ni Marcos.

Sa iya panahon dugang nag-antus ang pumuluyo sa

pagpatuman niya sang istratehiya militar sang US nga

“low intensity conflict” nga nagtuga sang daku nga

kahalitan sa pumuluyo kag rebolusyonaryong pwersa.

Ginpakita sang pag-alsa sa EDSA nga

mahimo pukanon sang nagahiliusa nga kusog sang

pumuluyo ang isa ka tiraniko kag diktador nga

pagginahum ni Marcos. Indi malayo nga paagi sa amo

man nga gamhanan nga kusog mahimo nga

mapabagsak sang pumuluyo ang isa ka mapintas,

butigon, kurap kag traidor nga presidente nga si

Duterte.

Labaw sa tanan ginapamatud-an sini ang

pagkamalahalon sa pagpadayon sang armado nga

rebolusyon para idul-ong sa lubos nga pagkawasak

ang bilog nga nagahari nga sistema agud maagum

sang pumuluyo ang ginahandum nga matuod-tuod nga

kahilwayan kag demokrasya. #

__________________________

Opisyal sang PNP, patay sa

opensiba sang NPA-JPEC

Madinalag-on nga natigayon sang isa ka yunit sang

New People’s Army- Jose Percival Estocada Jr.

Command (NPA-JPEC) ang isa ka opensiba batok sa

isa ka platun sang Philippine National Police Regional

Mobile Force Battalion (PNP-RMFB) recon coy sa

Brgy. Aglubong, Janiuay, Iloilo sadtong Pebrero 12,

2020 takna 6:30 sang gab-i. Ang nabirahan nga mga

tropa sang pulis nagalunsar sang combat clearing

operations para sa pagpatuman sang EO 70 sa binukid

sang Janiuay.

Page 3: Editoryal Pag-alsa sa EDSA, Gamhanan nga Pag-alsa sang ...dabadabapanayhome.files.wordpress.com/2020/... · pahayagan pangmasa sa Panay. Ginapublisar ini makaisa kada bulan. Ginabaton

3 DABA-DABA, PEBRERO 2020

Pila ka adlaw antes, namutikan na sang yunit

sang BHB ang paghulag sang kaaway sa area kag

gilayon nga nagpakat sang mga yunit agud

mangharas.

Napatay gilayon sa aksyon ang platun lider

sang PNP-RMF nga si Capt. Efren Espanto rason nga

nadulaan mando kag nagpinalagyo ang mga pasista

nga tropa. Ginbilin sang kapulisan ang bangkay ni

Espanto kag ginbalikan lamang matapos ang isa ka

adlaw.

Si Espanto imbolbado sa pagmasaker sa 7 ka

indi armado nga mga kaupod sa Brgy. Atabay, San

Jose, Antique sadtong Agosto 15, 2018.

Sa pahayag sang NPA-JPEC, nangin madinag-

on ang opensiba bangud sa suporta sang malapad nga

pumuluyo sa banwa sang Janiuay. Kadungan sini,

gindayaw naman sang NPA-Napoleon Tumagtang

Command (NPA-NTC) ang madinalag-on nga

opensiba. Gintawag sang NPA-NTC sa ila pahayag

nga “salaming sang suportang masa” ang madinalag-

on nga opensiba sang mga pulang hangaway. Ang

mga pumuluyo ang “bubon sang wala nagaka-hubas

nga kinaalam kag gamhanan nga gahum sa pagbag-o,

paagi sa pagsulong sang inaway banwa”, sa pahayag

sang NPA-NTC. #DD

______________________________________________________

Ang NPA bilang hukbong propaganda (Kontribusyon ni Ka Aurora Malaya sang NPA-Napoleon Tumagtang Command

inpangunahan sang mga kadre kag mga

Pulang hangaway sang banwa sang New

People’s Army-Napoleon Tumagtang

Command (NPA-NTC) ang pagsabat sa panawagan

sang Partido nga mas palaparon kag pabaskugon ang

hilikuton propaganda sa sulod sang hangaway kag labi

na sa kubay sang masa.

Nakahuman sang mga plano kag nakalunsar

sang mga paghanas sa sulod sang hangaway. May

nakasulat, audio, video clips, audio-video nga mga

porma sang propaganda nga pwede ipalapnag sa

pumuluyo paagi sa social media, radyo ukon nakasulat

man.

Ang ginlunsar nga mga paghanas ang naghatag

sang dugang nga kumpyansya sa mga hangaway kag

makita man ang ila determinasyon kag kapagsik sa

paghaboy sang ila mga ideya para sa pagpauswag

sang hilikuton propaganda kag labi na sa

nagapadulong nga anibersaryo sang hangaway sang

banwa.

Dapat kabuhi kag mahatagan importansya ang

hilikuton propaganda bilang isa sa mga mayor nga

hilikuton sang NPA kag agud mapadasig ang

pagpamuklat sa mga pumuluyo sa matuod- tuod nga

kahimtangan nila. Kag ang

hangaway sang banwa indi

lang pang-away kag

pangproduksyon kundi

hukbong propaganda man.

Nagapadayon kag

puno sang panghangkat ang

mga kadre kag mga

hangaway sang NPA-NTC

kung paano matayuyon, mas

mapalapit sa masa, mas

mapalapad ang sakop sang

hilikuton propaganda kag labi

sa tanan para mapauswag kag

masulong sa mataas nga

halintang ang rebolusyon. #

G

Page 4: Editoryal Pag-alsa sa EDSA, Gamhanan nga Pag-alsa sang ...dabadabapanayhome.files.wordpress.com/2020/... · pahayagan pangmasa sa Panay. Ginapublisar ini makaisa kada bulan. Ginabaton

4 DABA-DABA, PEBRERO 2020

Pahibalo: novel corona virus kag ang dala nga balatian sini

a pagbukas sang tuig 2020, ginsugata ang

kalibutan sang pagtuhaw sang corona virus kag

dala sini nga balatian, ang CoViD19.

Gindeklarar sang World Health Organization nga isa

ka pangkalibutanon nga kabalaka ang ini nga balatian.

Sa subong, isa na ini ka pandemiko ukon balatian nga

naga-apekto sa halos bilog nga kalibutan.

Ano ang Novel

Corona Virus?

Ang novel corona

virus una nga

nagtuhaw sa Wuhan,

China sadtong ulihi

nga bahin sang

Disyembre 2019. Sa

subong, ginatawag

na ini sang mga

eksperto nga SARS-

COV-2. Kabahin

ang novel corona virus sa sahi sang corona virus nga

nagatuga sang balatian sa tawo upod na ang SARS

(Severe Acute Respiratory Syndrome), MERS-COV

(Middle East Respiratory Syndrome Coronavirus),

kag ang kumon nga sip-on. Suno sa pagpanayasat

sang mga eksperto, posible nga naghalin ini sa mga

kulunaknit ukon kabog (bats), kag nasaylo sa tawo.

Ang novel corona virus nagakinahanglan sang

2 tubtob 14 adlaw para ma-incubate ukon debelopar

sa lawas sang tawo. Maguwa lamang ang sintomas

sang virus matapos ang 2 tubtob 14 ka adlaw- kung

wala sang sintomas matapos sini, wala sang virus ang

tawo.

Paano nagalapta ang novel corona virus?

Ang virus nagalapta paagi sa respiratory

droplets ukon agsik halin sa baba kag ilong sang

apektado nga tawo. Ang mga droplets nga ini halin sa

hatsing, laway, kag sip-on pero may yara sang mga

partikulo sang virus nga pwede makuha sang iban nga

tawo ukon magsaylo paagi sa mga kagamitan.

Ano ang CoViD-19 kag mga sintomas sini?

Ang CoViD-19, ukon novel Corona Virus

Disease-2019, amo ang balatian nga ginatuga sang

novel corona virus. Ang panugod nga mga sintomas

naga-pakita sang mala-trangkaso (flu) nga kinaiya nga

amo ang masunod:

1. Hilanat

2. Ubo

3. Sip-on

4. Paglupot (diarrhea)

5. Malain nga pamatyagan (pagpangluya)

Ang mga sintomas katulad sang kabudlayan sa

pag-ginhawa pwede nga mag-debelopar pa sa mga

komplikasyon kaangay sang malala nga pagkasamad

sang baga (severe respiratory distress) kag pagpalyar

sang bato (kidney failure).

May mga tawo nga wala sang sintomas pero dala sang

ila lawas ang virus kag sarang makalapta sa iban pa.

Paano malikawan ang CoViD-19?

Ang pagpabaskog sa resistensya ukon immune

system ang pinaka-epektibo nga pamaagi para

malikawan ang CoViD-19. Mahimo mapabaskog ang

immune system paagi sa husto nga pagkaon sang mga

prutas nga manggaranon sa vitamin C kaangay sang

suha, bayabas, kag mga lemon. Kinahanglan man nga

mag-obserbar sang personal nga katinluan, paghugas

sang mga kamot, paglikaw sa mga may balatian,

pagpanabon sang baba kag ilong kung gina-ubo kag

naga-hatsing. Doblehun ang paghalong sang mga

indibidwal nga may edad 60 pataas, may diabetes,

may balatian sa korason kag baga, kag mga hapuon

bangud bulnerable sila sa CoViD-19.

Bantayan ang Daba-Daba Dyornal para sa dugang nga mga detalye sa CoViD-19.

S

Partikulo (virion) sang novel corona virus. Halin sa National Geographic.

Page 5: Editoryal Pag-alsa sa EDSA, Gamhanan nga Pag-alsa sang ...dabadabapanayhome.files.wordpress.com/2020/... · pahayagan pangmasa sa Panay. Ginapublisar ini makaisa kada bulan. Ginabaton

5 DABA-DABA, PEBRERO 2020

Trahedya dulot sang kurapsyon (Pahayag ni Julio Montana, tagpamaba sang Coronacion “Waling-Waling” Chiva Command NPA-Panay sa

trahedya nga na-agum sang PNP sa Alimodian, Iloilo sadtong Pebrero 29, 2020)

Nagapakig-unong kag nagasimpatiya ang mga pulang hangaway kag kumander sang New People’s

Army sa idalom sang Coronacion “Waling-Waling” Chiva Command NPA-Panay sa mga pamilya sang mga

nabiktima sang trahedya nga na-angkon sang mga kapulisan sang 601st Regional Mobile Force Battalion sang

nagligad nga Pebrero 29, 2020 sa Alimodian, Iloilo.

Sa 30 ka mga pulis nga sakay sang dumptruck, 26 ang nasamaran kag 4 ang gilayon nga napatay sa

aksidente. Halin sa combat operations sa binukid sang Alimodian ang mga kapoy nga tropa sang kapulisan.

Bangod wala sang salakyan nga magakarga sang ila tropa, ginhulam sang PNP sa munisipyo sang Alimodian

ang dumptruck para sa ila transportasyon. Nadulaan ini sang preno kag nahulog sa pil-as sa Brgy. Ginomoy,

Alimodian pila na lang ka metros ang kalayuon sa ila batalyon hedkwarter.

Ngaa nagahulam sang salakyan sang LGU ang PNP?

Athag sa publiko nga binilyon ang pondo sang PNP sa idalum sang gobyerno ni Duterte. Sa matuod,

prayoridad pa gani ni Dutere ang pag-pabaskog sang kapasidad sang iya mga kapulisan kag armado nga tropa

para sa kontra-insurhensya. Samtang bilyon ang pondo para sa PNP modernization, naga-antus ang mga tropa

sini sa mga pagalpalon nga kagamitan kag kawawad-on sang pasilidad para sa ila.

Wala nagatupa ang modernization sang PNP bangud sa duna nga kurapsyon sa ila institusyon. Ang mga

heneral kag matag-as nga opisyal sang PNP ang nagapagusa sa binilyon nga pondo samtang naga-antus ang ila

mga tinawo sa idalum. Matandaan nga naupod sa iskandalo ang mga opisyal sang kapulisan sa Iloilo sa ma-

anomalya nga pagbakal sang mga baratuhon nga combat boots para sa ila tropa pila ka tuig na ang nagligad.

Dugang pa, nag-report mismo ang Ombudsman sang reaksyunaryo nga gobyerno sadtong 2016 nga ang PNP

kag Armed Forces of the Philippines ang pinaka-kurakot nga mga ahensya sang gobyerno humalin 2011.

Sa diin nagakadto ang binilyon nga pondo sang PNP modernization program? Kon indi mapatay sa

inaway, mapatay sa pagpatumbaya ang mga tropa sang reaksyunaryo nga gobyerno.

Ginahangkat namon ang mga kapulisan nga mangin kritikal kag analitikal sa sini nga panahon. Indi

magpanginwala sa hayagan nga kurapsyon kag abuso sang poder nga nagakatabo sa sulod sang PNP.

JULIO MONTANA

Tagpamaba

NPA-Panay

Page 6: Editoryal Pag-alsa sa EDSA, Gamhanan nga Pag-alsa sang ...dabadabapanayhome.files.wordpress.com/2020/... · pahayagan pangmasa sa Panay. Ginapublisar ini makaisa kada bulan. Ginabaton

6 DABA-DABA, PEBRERO 2020

Jovie Espenido, isa man ka

narco cop a-iskandalo sa publiko ang poster boy ni

Duterte sa iya kampanya kontra-droga nga si

Jovie Espenido, sa pagbuyagyag sang

kaangtanan sini sa ilegal nga droga.

Sa pag-guwa sang balita, lain-lain ang opinyon

sang publiko matapos maguwa sa mismo narco list ni

Duterte ang ngalan ni Espenido, ang iya ginapabugal

nga hangkilan nga opisyal sang pulis sa iya kampanya

kontra-droga. Si Espenido ang anay hepe sang pulis sa

Abiera, Leyte kag sa ulihi sa Ozamis City nga

nakapatay sa mga pulitiko nga imbolbado sa droga.

Siya sa subong ang hepe sang operations sa Bacolod

City, Negros Occidental.

Wala man nag-santuanay ang mga pahayag

sang mga opisyal sa gobyerno ni Duterte angot sa

pagkadalahig sang iya poster boy sa narco list. Para

kay Salvador Panelo, “black propaganda” lamang

kuno ang pag-ulamid sang ngalan ni Espenido.

Nagabunggo ini sa pahayag mismo ni Duterte nga na-

validate ang mga ngalan sa listahan. Suno naman kay

PNP chief Archie Gamboa, dapat a nga i-validate sang

PNP ang amo nga

listahan. Ang

Department of

Interior and Local

Government

(DILG) secretary

nga si Eduardo

Año, naga-

insister nga ang

ngalan ni

Espenido ara gid

sa narco cop list

ni Duterte.

Ginpakamalaot naman sang National

Democratic Front of the Philippines (NDFP) Panay,

ang may-pinilian nga aksyon sang gobyernong

Duterte sa mga kapulisan nga imbolbado sa iligal nga

droga.

Si Duterte mismo amo ang pinakapoderoso

nga drug protector sa pungsod, sa pahayag ni Concha

Araneta, tagpamaba sang NDFP-Panay. “Ang droga

magapabilin diri mientras tanto ang traidor nga

Duterte kag iya mga kroni amo ang nagahari sa

pungsod upod sa ila mga ido-ido kag bayaran nga mga

militar kag pulis” dugang ni Araneta. #DD

EDSA People Power,

ginhanduraw sang pumuluyo

in-dumdom sang mga progresibo kag

demokratiko nga mga pumuluyo ang ika-34

anibersaryo sang pag-alsa sang pumuluyo

para patalsikon ang diktador nga si Marcos- ang pag-

alsa sa EDSA (Epifanio Delos Santos Avenue). Ang pag-alsa sa EDSA amo ang serye sang

mga protesta sang pumuluyo batuk sa malapad nga

kurapsyon, kawawad-on sang hustisya, kag diktadurya

sa idalum sang layi-militar ni Marcos. Sa pagsingki

sang armado nga hublag sa kaumhan, kag pag-baskog

sang demokratiko nga mga protesta, napatalsik si

Marcos sadtong Pebrero 25, 1986. Pungsudnon nga mga aksyon ang ginpatigayon

sa paghanduraw sang EDSA. Nagtipon ang mga

progresibo nga grupo sa Mendiola sa Manila para

dumdumon ang EDSA labi na sa subong nga panahon

sang tiraniko nga paghari ni Duterte. Gintigayon man

ang mga protesta sa syudad sang Iloilo, Roxas City sa

Capiz, kag sa Kalibo, Aklan.

Panawagan sang mga demokratiko nga grupo

nga dumdumon ang diwa sang EDSA kag ipadayon

ang militante nga pagbato sa pasista nga paghari ni

Duterte. Ginhalintulad sang mga grupo si Duterte sa

diktador nga si Marcos. Kaangay kay Marcos, labi

man nga nag-data ang mga bayolasyon sa tawhanon

nga kinamatarung, atake sa media, pagmatay, paglala

sang kurapsyon, kag krisis sa ekonomiya sa idalum ni

Duterte.#DD

N

G

Jovie Espenido, poster boy ni Duterte sa iya kampanya kontra-droga, isa man ka narco cop.

MGA BALITA

Page 7: Editoryal Pag-alsa sa EDSA, Gamhanan nga Pag-alsa sang ...dabadabapanayhome.files.wordpress.com/2020/... · pahayagan pangmasa sa Panay. Ginapublisar ini makaisa kada bulan. Ginabaton

7 DABA-DABA, PEBRERO 2020

Aktibidad sang TF-ELCAC

ginsumalang sang protesta

Pangabuhian sa pagkaingin,

madinalag-on nga naduso asobra 100 nga mga mangunguma sa

binukid nga bahin sang Janiuay ang

naghulag sa duha ka piket-protesta

sadtong Pebrero 3 kag Pebrero 17, 2020 para ipalab-ot

ang ila pagpamatok sa pagbawal sang lokal nga

gobyerno kag Department of Natural Resources

(DENR) sa kaingin.

Sa dayalogo sang mga mangunguma sa

gobyerno lokal sang Janiuay, ila gin-sumiter ang mga

pirmado nga petisyon nga nagapamatok sa pagbawal

sang kaingin. Akig ang mga pumuluyo bangud basta

na lamang gin-bawal sang gobyerno ang pag-kaingin

nga wala naghatag sang sustenable kag alternatibo nga

palangabuhian sa baylo. Ila ginsinggitan nga gutom

ang tugahon sini para sa ila pamilya kag handa sila

magsupak kon indi pag-ulikdon sang lokal nga

gobyerno ang ila demanda.

Ang pag-kaingin ang mayor nga

palangabuhian sang mga mangunguma sa binukid nga

bahin sang banwa. Ginahawanan ang mga bukid para

tam-nan sang palay, saging, mais, kag mga ulutanon.

Ginsugata naman sang mga reklamo kag

protesta ang ginpatigayon nga pulong-pulong sang

NTF-ELCAC sa Brgy. Atimonan, Janiuay, Iloilo

sadtong Pebrero 27, 2020. Militante kag maisog nga

ginpautwas sang mga pumuluyo sa tunga sang

kapulungan ang ila mga reklamo labi na ang atake sa

ila palangabuhian. Kadam-an sa mga pumuluyo ang

nagpahayag nga ang pagbawal sang kaingin sa ila

lugar ang ila problema.

Bangud sa maisog kag ululupod nga paghulag

sang mga pumuluyo, napilitan ang lokal nga gobyerno

nga pahanugutan ang pagkaingin sa sulod sang napulo

ka tuig. Madinalag-on nga nadepensahan sang mga

mangunguma ang ila nga palangabuhian.

Ang militante nga paghulag sang pumuluyo

ang labing importante para maduso ang kinamatarung

nga mangabuhi sang matarung. Kon wala nag-protesta

ang mga pumuluyo, wala sila sang may na-agum nga

mga kadalag-an. #DD

Pagpasira ni Duterte sa

ABSCBN, ginpamatukan unud-sunod nga protesta sa bilog nga pungsod

ang ginpatigayon sang mga pumuluyo para

pamatukan ang atake ni Duterte sa ABS-CBN

kag sa kinamatarung nga magpahayag . Sang Pebrero

14, 2020, gintigayon ang isa ka protesta kag candle

lighting sa Iloilo sa pagpanguna sang Altermidya-

People’s Alternative Media Network-Panay chapter

para pamatukan ang ABS-CBN closure.

Dismayado ang publiko sa mga tikang ni

Duterte para lubos nga mapasira ang ABS-CBN sa

tunga sang madamo sini nga mga ginahaboy nga

akusasyon sa media network. Ginpangunahan ni

Duterte ang iya mga tagasunod sa kongreso kag

Office of the Solicitor General sa pagpasaka sang mga

kaso batok sa ABS-CBN kaangay sang ginapasuni

pag-abusar sa prangkisa nga mag-operate, pagbaligya

sang shares kag paghatag sang kontrol sini sa

dumuluong, kag indi pagbayad sang buwis sa

reaksyunaryo nga gobyerno.

Sa pahayag sang Altermidya, ang atake ni

Duterte sa ABS-CBN isa ka atake sa tanan nga media,

sa ila palangabuhian, kag sa kinamatarung nga

magpahayag sang pumuluyo. Ginkondenar sang grupo

ang pagtarget ni Duterte sa mga mamamahayag kag

organisasyon sang media. 11,000 nga mga

mamumugon sang ABS-CBN ang madulaan sang

trabaho kung ipasira ini ni Duterte.

Ginhalintulad naman sang grupong Bayan-

Panay ang tikang ni Duterte sa diktadurya ni Marcos.

Suno sa grupo, tuyo sang gobyerno nga pahipuson ang

M

S

Page 8: Editoryal Pag-alsa sa EDSA, Gamhanan nga Pag-alsa sang ...dabadabapanayhome.files.wordpress.com/2020/... · pahayagan pangmasa sa Panay. Ginapublisar ini makaisa kada bulan. Ginabaton

8 DABA-DABA, PEBRERO 2020

media para lubos nga makontrol sini ang

impormasyon kag magsalig ang publiko sa mga

ahensya sang gobyerno nga nagapalapnag sang fake

news.

Sa subong, masobra 200,000 nga pirma sa

bilog nga pungsod ang nakalap sang mga grupo para

suportahan ang kahilwayan sa pagpahayag kag

pamatukan ang mga atake ni Duterte sa media. #DD

Klinikang Bayan, ginbuksan sang

NPA-Mt. Baloy Command alipayon ang mga pumuluyo sang isa ka

komunidad sa Central Panay matapos

ginpatigayon sang mga pulang hangaway

sang NPA-Mt. Baloy Command ang duha ka adlaw

nga pagbukas sang Klinikang Bayan. Ang Klinikang Bayan ang isa sa mga serbisyo

sang NPA sa mga pumuluyo nga nagakinahanglan

sang atensyon medikal. Ginapahulag sini ang mga

rebolusyonaryo nga komite sa ikaayong lawas sa mga

baryo sa teritoryo sang rebolusyonaryo nga gobyerno

sang pumuluyo. Lakip sa Klinika ang serbisyo dental,

simple nga mga operasyon, konsultasyon, libre nga

paghatag sang bulong, kag edukasyon sa ikaayong

lawas kag alternatibo nga medisina.

Nahatagan sang serbisyo ang masobra 30 nga

indibidwal luwas sa mga kabataan nga nagtambong sa

Klinikang Bayan. Gintudluan man sang mga pulang

hangaway ang pumuluyo nga maghimo sang mga

epektibo nga bulong-herbal para sa mga balatian sa

panit.

Sa madugay nga panahon, biktima ang mga

pumuluyo sa mga binukid nga bahin sang rehiyon

sang kriminal nga pagpatumbaya sang reaksyunaryo

nga gobyerno. Labi nga napabay-an ang ikaayong

lawas sa mga kabaryuhan bangud sa kawawad-on

sang serbisyo halin sa reaksyunaryo nga gobyerno ni

Duterte. Wala sang mga bulong kag naga-tawo nga

mga mediko sa mga health center sang baryo rason

sang paglapta sang mga hapos-mabulong nga mga

balatian kaangay sang tuberculosis, filariasis, kag

balatian sa panit.

Sa pagpabaskog sang mga komite sa ikaayong

lawas, masarangan sang mga komunidad nga amligan

ang pampubliko nga ikaayong lawas. Sa kolektibo nga

paghulag, mapabaskog sang masa ang ila resistensya

sa balatian nga indi lubos magsalig sa mahal nga

komersyal nga mga bulong kag indi maghulat sa tulo-

tulo nga bulig sang patumbaya nga reaksyunaryong

gobyerno. #DD

M

Konsultasyon-medikal sa Klinikang Bayan

Page 9: Editoryal Pag-alsa sa EDSA, Gamhanan nga Pag-alsa sang ...dabadabapanayhome.files.wordpress.com/2020/... · pahayagan pangmasa sa Panay. Ginapublisar ini makaisa kada bulan. Ginabaton

9 DABA-DABA, PEBRERO 2020

20 KA DINALAN PARA SA AKON PARTIDO

MayaMor

Ginbangon kag ginbugkos mo ang mga ulipon sa syudad kag kaumhan

Ginkumpas mo kon diin ang direksyon lampas sa sementado nga dalan

Ginpakilala mo sa akon ang tunay kag makasahi ko nga kaabyanan

Gin-upod mo ako sa 50 anyos mo na nga pagsugpon sang kasaysayan

Ginbun-ag mo ako sa kabuhi nga ‘di maangkon sang nagaisahanon

Gintudluan mo ako ano ang banggianay kag paghiliusa sang katawhan

Ginbuligan mo ako sa pagpamensar kon ano ang husto kag matarung

Ginbuligan mo ako magpatindog sang makasahi nga katarungan

Gintudluan mo ako nga magpalangga kag ang pumuluyo alagaran

Ginbuksan mo sa akon nga latason ining malapad nga kabukiran

Ginbutang mo ako nga tun-an magtulog sa matig-a nga kabatuhan

Ginbuligan mo ako nga maathagan diin makadto ang kasaysayan

Ginpakita mo ano ang kalipayan sa paghimakas para sa kahilwayan

Ginhimo mo ako nga kaaway sang pagpanghimulos kag kapigusan

Ginhimo mo ako sang nagaharing estado kaaway nga walay nawong

Ginpanday mo ako nga sa sa ano man nga dalimuos mangin malig-on

Ginhimo mo ako nga magkabuhi nga indi para sa akon kaugalingon

Gindapit mo ako halin pa sang pamatan-on kag asta sa subong

Ginakambit-braso mo ako sa pagbitbit sang iwag nga dili mapalong

Ginpakita mo nga masarangan tugahon sang katawhan ang palaabuton.

* * *

PAGPANADLONG: Ang binalaybay nga napublisar sa Oktubre 2019 nga isyu sang Daba-daba nga may tig-ulo

“Panawagan!!” komposisyon ni Ka Arturo Bolivar sang NPA-Eastern Panay, kag indi kay MayaMor.

Ang ini nga bulanan nga artikulo ginahalad sa mga opisyales kag katapu sang kapulisan, mga militar, mga

berdugo, mga traydor sa rebolusyon, intel, cafgu, kag mga despotiko nga pulitiko. Nagaunod ini sang mga

handum sang pumuluyo para sa ila, mga bugay kag padya nga nagahulat sa ila sa sini nga kinabuhi para sa ila

lawas nga dutan-on. Ini gintuga sang pamensaron lamang, apang indi sila dapat magkahangawa o

magkabalaka, mahimo gid ini matabo sa matuod-tuod nila nga kabuhi.

Aquarius, Jan. 20–Feb. 18: Maghalong sa pagsunod sa mga tawo nga ginatarget sang yunit mo nga mga

pamatan-on nga aktibista, mangunguma, abugado, organisador. Indi magkampante sa back-up nga mga

operatiba kay kon kis-a mga hangag sila. Indi magkumpyansa sa imo disguise, abi mo lang na nga indi ka kilala.

Makapanago ka sa mga matawo nga lugar. Mapululihan ka man sa mga matawo nga lugar. 50-50 ang tyansa.

Kon luyag mo mahibal-an kon makapanago ka ukon mapululihan, i-ugali ang pagkonsulta sa hari o korona.

(Kilala nga berdugo nga ginbun-ag sa sini nga signos: Col. Marion R. Sison, kumander sang 301st IB)

BINALAYBAY

HORRORSCOPE

Page 10: Editoryal Pag-alsa sa EDSA, Gamhanan nga Pag-alsa sang ...dabadabapanayhome.files.wordpress.com/2020/... · pahayagan pangmasa sa Panay. Ginapublisar ini makaisa kada bulan. Ginabaton

10 DABA-DABA, PEBRERO 2020

“REBANEK” Kompaylasyon sang

Rebolusyonaryo nga mga Anekdota.

Suno sa tagsulat nga mga kaupod, Ang

d‘REBANEK’ isa ka pagtipon sang mga panaysayon

kag istorya halin sa “tunay nga mga hitabo sa kabuhi

sang mga rebolusyonaryo nga kaupod kag masa sa isla

sang Panay nga nagalakip sadtong dekada 70 sa lugar

nga ginatawag Border Area sang Iloilo, Capiz kag

Aklan.”...

“Mga kahalam-utan ini nga inagihan—mga gawi,

aksidente, nga ang iban, bunga sang agwat-kultural sa

tunga sang kaumhan kag kasyudaran sang mga

kaupod nga naghalin sa nagkalain-lain nga sahi kag

impluwensya, nga nagahimakas sa pagbag-o sang

kaugalingon kag sang katilingban.”…

“Sa pihak sang pagkaseryoso kag kabuhi-kamatayon

nga paghimakas sang mga kadre, katapo sang partido

kag mga Pulang hangaway, may katimbang ini nga

mga hitabo nga makapakadlaw, hungod man ukon

indi.”…

“Sa kabilugan nagahatag sang pagpamag-an sang

sitwasyon kag panahon nga makakadlaw nga normal

sa kabuhi sang rebolusyonaryo sa luyo sang masa,

diin man sila ukon bisan sa aktwal nga pagpakig-away

sa pasistang militar.”

Kape kag kalamay, may ara Termos diin?

Daw wala!

Sa balay sang alyado.

“Ari Ka, ang kape, cream kag kalamay. Ara naman

ang ininit sa termos. Kamo na lang timpla sang inyo

masahuan,” siling sang alyado. “Aregluhon ko lang

anay ang bisita ko sa idalom, maistorya kita dayon.”

Nagpanaog na ang tagbalay. Nagtulukay ang

mga Kaupod. Paano magkuha sang ininit sa termos

kay daw wala man diri ang termos?

Mation-tion, nagbalik na ang alyado.

“Ti, nakapangape na kamo?”

“Karon lang Noy, ah!” Madasig nga sabat sang duha.

Pero kaina pa tani nila gusto magpangape.

Nagtimpla ang alyado sang iya kape sa tasa.

Didto lang natukiban sang kaupod paano gamiton ang

electric airpot!

Ti nagdungan na lang sila sa pagpangape e,

hehe.

* * *

HULATON ANG MADASON NGA MGA REBOLUSYONARYONG ANEKDOTA SA MASUNOD NGA ISYU SANG DABA-DABA

REBANEK

Page 11: Editoryal Pag-alsa sa EDSA, Gamhanan nga Pag-alsa sang ...dabadabapanayhome.files.wordpress.com/2020/... · pahayagan pangmasa sa Panay. Ginapublisar ini makaisa kada bulan. Ginabaton

11 DABA-DABA, PEBRERO 2020

CADUY

Page 12: Editoryal Pag-alsa sa EDSA, Gamhanan nga Pag-alsa sang ...dabadabapanayhome.files.wordpress.com/2020/... · pahayagan pangmasa sa Panay. Ginapublisar ini makaisa kada bulan. Ginabaton

12 DABA-DABA, PEBRERO 2020

PATINDOG:

1. Ini ang ginapabaskug para malikawan ang CoViD-19 paagi sa pagkonsumo sang mga pagkaon nga

mataas sa Vitamin C.

2. Combat ___________ operations. Masami nga ginahimo sang kapulisan kag militar bilang preparasyon

sa mga kahiwatan sang TF-ELCAC kag RCSP.

3. Lugar sa China nga una nakit-an sang novel corona virus.

4. Tinawo ni Duterte sa PNP kag “poster boy” sang iya gyera kontra-droga.

5. Mayor nga palangabuhian sang mga mangunguma kung sa diin ginahawanan ang mga bukid para

tamnan sang produkto agrikultural.

6. Lugar nga gintipunan sang mga pumuluyo para hiwatan sang dalagkuan nga protesta sang ginpatalsik

ang diktador nga si Marcos.

7. Tipo sang virus nga nagatuga sang balatian sa tawo. Rason sang CoViD-19.

PAHIGDA:

8. Ahensya sang gobyerno nga kabahin sang TF-ELCAC kag naga-bawal sa pagkaingin sang mga

pumuluyo sa mga bukid sang mga kabanwahanan.

9. Serbisyo sang NPA kag mga rebolusyonaryong komite sa ikaayong -lawas sa mga baryo para mahatagan

igtalupangod ang mga nagakinahanglan sang atensyon-medikal.

10. Ini ang task force nga nagapatuman sang EO 70 ni Duterte. Tuyo sini nga punggan ang paghulag sang

pumuluyo para sa ila mga demokratiko nga kinamatarung.

11. Kabug-usan sang tanan nga nagadala sang balita sa publiko. Target sang mga atake ni Duterte kaangay

sang pagpasira, pamahug, kag pamatay.

HULATON ANG SABAT SA “NGITA TINAGA”UKON KROSWORD SA MASUNOD NGA ISYU SANG DABA-DABA

Sabat sa Ngita Tinaga Enero 2020:

KROSWORD