Ege TEKSTİL VE HAMMADDELERI İHRACATÇI BİRLİKLERİ

YÖNETİM KURULU

“Dünyada ve Türkiye’de Pamuk Piyasaları ile İlgili Gelişmeler”

Hazırlayan:

Dr. Sebahattin GAZANFERSektör Kurulu Pamuk Danışmanı

7 Kasım 2013

(02/10/13 2008/09-2013/14 Sezonları Pamuk Bilançoları

Sezonlar 2009/10 2010/11 2011/12 2012/13 2013/14 2014/15

Başlangıç Stoku (Çin)

11.94 (1.38)

8.68 (2.69)

 10.08(2.09)

15.23(6.18)

18.52 (9.61)

20.65(11.44)

Üretim (Çin)

 22.25(6.92)

25.87 (6.40)

 28.04(7.40)

26.91(7.30)

25.67(6.70)

25.08(5.95)

Toplam Arz (Çin)

 34.19(8.30)

 34.55(9.09)

38.12(9.49)

 42.14(13.48)

44.18(16.31)

45.73 (17.39)

Tüketim (Çin)

25.52 (10.19)

24.50 (9.58)

22.80 (8.63)

23.34 (8.29)

23.66(8.04)

24.56(7.80)

Devir Stoku (Çin)

8.68 (2.69)

10.08 (2.09)

15.32 (6.18)

18.52 (9.41)

20.65(11.44)

21.17 (11.53)

Ithalat (Çin) İhracat

7.92(2.37)

7.80

7.72(2.61)

7.61

9.80(5.34)

9.84

9.88(3.93)

9.99

9.51(3.17)

8.54

7.86 (1.94)

Stok/Tüketim (Çin)

38% 26%

48% 22%

43% 24%

64% 74%

81%142%

84% 146.6%

Cotlook A (cent/lb)(*)01/09/2013 itibariyle

77.54 164.26 100.00 88.00(*)

Çin iç piyasa fiyatları ile uluslararası fiyatların kıyaslanması

6/11/ 2013 tarihli mukayeseli uluslararası pamuk fiyatları

Cotlook A (06/11/2013) : 84.25 cent/lb CFR (Uzakdoğu)ICE NY (Ara‘13) (06/11/13) : ( 77.07 cent/lb) İTB Std 1 (06/11/2013) : 3.90 – 3.95 TL/kg (86.9 c/lb- 88.72)Çin Pamuk Endeksi : 146.10 c/lb Çin Pamuk Endeksi ile Cotlook A Endeksi Farkı: 61.90 c/lb (*)

-----------------------(*) Çin Pamuk Endeksi ile Cotlook ‘A’ Endeksi arasındaki bu büyük

farka göre Çin’de iplikçiler pamuğu çok yüksek maliyetli olarak kullanmaktadır.

Cotlook A Endeksi Eylül ve Ekim ayları değişimi

Ekim 2013Eylül 2013

Kuzey yarımkürede pamuk hasadı çalışmalarının başladığı Ağustos ayından Kasım sonlarına kadar, toplanan pamuklar peyderpey çırçırlanmakta, elde edilen balyalanmış pamuklar ise piyasaya sürülmektedir. Piyasaya arz edilen pamuk miktarı ve mevcut serbest stokların büyüklüğüne bağlı olarak Eylül ayında yeni ürün fiyatları oluşmaktadır.

Yeterli pamuk arzının henüz oluşmadığı 2013 Eylül ayında fiyatlar artış yönünde

gelişmiştir.

Ekim 2013 ayında ise tam tersi bir durum yaşanmıştır. Kuşkusuz borsa fiyatları da

fiyat oluşumunda rol oynamıştır.

Farklı orijinli pamukların Uzakdoğu (C+FR) teslim fiyatları (cent/lb)

Farklı orijinli pamukların Uzakdoğu (C+FR) teslim Fiyatları (Cent/lb)

Orta elyaf 1-3/32”

Farklı orijinli pamukların Uzakdoğu (C+FR) teslim Fiyatları (Cent/lb)

Kısa elyaf 1-1/32”-1-1/16”

Farklı orijinli pamukların Uzakdoğu (C+FR) teslim Fiyatları (Cent/lb)

Uzun ve ekstra uzun elyaf (1 3/8”-1 7/16)

Hindistan’da Shankar 6 pamuk fiyatları

Ağustos 2013 başlarında Hindistan’da Shankar-6 pamuk 93 cent/lb seviyesine gelmişti. 31 Ekim 2013 tarihinde ise 86 cent /lb gerilemiştir. Bu düşüşün ana etkeni yeni ürünün piyasaya çıkması ve Hindistan’da bu sezon rekor seviyede üretimin olacağı gerçeğidir.

86 cent/lb

Hindistan’da Nisan 2013’ten beri Rupee değer kaybediyor

Şekilde görüldüğü gibi yaklaşık 2.5 aylık süre içerisinde Rupee ABD$’na karşı En az %13 değer kaybetmiştir. Bu durum bir süre Hindistan’ın daha ucuz fiyattan pamuk ihraç etmesine imkan sağlamıştır.

Çin’de T 137 Uzun elyaf pamuk fiyat eğrisi

T137 fiyatı bu sezon aşağıdaki grafikten de görüleceği üzere hızla artmış ve Ekim 2013 sonuna doğru iç piyasa fiyatı 38,000 Yuan/ton (262.50 cent/lb) değerine

yükselmiştir.

Sentetik elyaf fiyatlarının pamuk fiyatlarına oranı

Cotlook A Endeksi ile Aralık’13 New York ICE Fiyatları kıyaslaması

New York Aralık ‘13 kontratı ile Zengzhou Ocak ‘14 Futures Fiyatları kıyaslaması

Çin’in sezonlara göre pamuk üretimi

Çin Pamuk Birliği 2013/14 rekoltesini 6,93 milyon ton olarak belirlemiştir.

Çin CNCE Borsasından Kasım ‘13-Mart ’14 “Forward” Pamuk alımları

Tüm forward alım fiyatları yeni ürünün ulusal rezerve alımı için öngörülen 20,400 Yuan’ın altında kalmıştır.

2013/14 Sezonunda Çin’in Ulusal Rezervine Pamuk AlımlarıÇin’de ulusal rezerve pamuk alımlarına 20400 Yuan/ton fiyatla 1 Eylül 2013 tarihi itibariyle başlanmış olup, 8 Ekim tarihine kadar yaklaşık 100 bin ton, 31 Ekim tarihine kadar ise yaklaşık 1 milyon 84 bin ton alım yapılmıştır. Alımlar 31 Mart 2014 günü kapatılacak olup, alım sonrası yapılacak işlem(ler)in ne(ler) olacağının ayrıca belirlenmesi ve uygulamaya konması söz konusudur. Aşağıdaki grafikte 2012/13 sezonunda yapılan alımların gelişimi (mavi renkli eğri), aynı sezon içerisinde Sincan’dan yapılan alımlar (yeşil renkli alan), Çin’in diğer bölgelerinde yapılan alımlar ise (siyah renkle) gösterilmiştir. Alımların şimdilik yavaş seyretmesi, muhtemelen üreticilerin ileride serbest piyasada olabilecek 20 400 Yuan/ton üzerindeki fiyat gelişimlerinden mahrum olmamak amacıyla belirli bir süre beklenmesi tercihini kullanmalarından ileri gelebileceği hususu düşünülmektedir.

2013/14 sezonu için Çin’de belirlenen yeni standartlara göre pamuk alımları

Ekim 2013 başından itibaren üreticilerin ulusal rezerve pamuk satışları, geçen sezona göre daha yavaş seyretmiş, Fakat, dini bayramın sona ermesiyle birlikte, Güney Sincan’da gerek hasat çalışmaları, gerekse pamuk satışları, özellikle ortalama kütlü pamuk satış fiyatının kiloda 9.5 Yuan’ı (=1.56 USD) (3.12 TL’yi) aşması ile birlikte hızlanmıştır.

Ulusal rezerve teslimatlarda aranacak kalitenin daha sıkı olan yeni kalite kriterleri ve testlerine bağlandığından, bu uygulama çırçırcıların da kaliteye daha fazla önem vermelerine yol açmıştır. Birçok çırçırcı istenilen kalite kriterlerine ulaşamadığından sonuçta arzulanan karlılığı yakalayamayacaktır.

Sincan’ın en kuzey uçlarında oldukça serin ve rüzgarlı bir iklim hüküm sürmekte, bazı bölgelerde don ile karşılaşılmaktadır. Shihezi, Hutubi ve Changji yörelerinde kütlü pamuk toplama işlemi, %70 civarında ise de çırçırcılar şu ana kadar geçen sezon yapılan alım miktarının ancak %68’sini almışlardır.

Kuzey Sincan’ın toplam rekoltesinde ciddi düşüş olduğu hususu genel bir inancı yansıtmaktadır. İlçe düzeyinde sayılan Kuitin’de ise kütlü verimliliğinde ortalama noksanlığın %15-20 arasında olduğuna işaret edilmektedir.

2013/14 sezonu için Çin’de belirlenen yeni standartlara göre pamuk alımları (devam)

Çin’de kısa bir süre önce yayınlanan bir televizyon programında, bu sezon pamuk hasadından sonra kütlü pamuğun satışı ile çırçırlanma işleminin yavaş ilerlediğine ve toplam pamuk rekoltesinde önemli bir düşüşle karşılaşılacağına dikkat çekilmiş, beklenen rekoltenin Çin Pamuk Konseyi’nin 6.93 milyon ton olan tahmininden söz edilmiş, sonuçta bütün bu gelişmelerin Çin’li pamuk üreticilerinin gelirlerine olası etkilerine değinilmiştir.

Bir diğer rapor ise, pamuk üretim bölgelerine göre üreticilerin eline geçen paranın da farklı olduğuna değinmiş, örneğin Shandong yöresinde faaliyet gösteren ve şu anda cari piyasa fiyatlarından pamuk satmak istemeyen çiftçiler ile, güneydeki “Sarı Nehir” yöresinde yetiştirilen ve düşük kaliteli olması nedeniyle satışında zorluk çekilen pamuk. Örneğin, Hubei ve Hunan yöresinde, Eylül ayında sürekli yağan yağmur nedeniyle gerek renk gerekse elyaf uzunluğu açısından ulusal rezerve teslim edilecek pamuk aranan kriterleri tutmamaktadır. Bu pamukların satışında daha fazla zorlanılacağı kaçınılmaz görülmektedir.

Çin'de 30 Eylül 2013 itibariyle devlet pamuk stoku (ton) (*)

31/08/2012' de rapor edilen stok miktarı 4 650 000

2012/13 Ulusal rezerve yapılan pamuk alımları

2013/14 sezonunda rezerve pamuk alımları

6,620,000

1,084,420

2012/13 Sezonunda tahmini ithalat miktarı 400, 000

31 Mart 2013 itibariyle oluşan toplam stok 12 354 420

Eylül 2012'de ulusal stoktan satışlar (-) 493 740

14/01/2013'den beri ulusal stoktan satışlar

Fire

(-)3 715 957

(-) 24 000

31 Temmuz 2013 itibariyle stoktan satışlar ile eksilmeler toplamı (-)4 233 697 31 Temmuz 2013 itibariyle kalan devlet stoku 8 120 723

(*) Özel sektöre ait stoklar dikkate alınmamıştır.

31 Ekim 2013 itibariyle ulusal rezervde kalan devlet stoku yaklaşık 8.1 milyon ton’dur.

Çin’de 2014 yılı için %1 vergili pamuk ithal kotası dağıtımı

Çin Pamuk Birliği, 29 Eylül’de yaptığı açıklamada, pamukla ilgili ulusal rezerv kurumu, NDRC, tarımsal ürünlerin ithalatına ilişkin kota kullanımı hakkında her yıl yaptığı duyurusunu gerçekleştirdiğini belirtmiştir.

Pamukla ilgili olarak, beklenildiği gibi 2014 yılı için %1 gümrük vergili 894,000 ton’luk aşağıdaki esaslar çerçevesinde kullandırılacaktır:

a. Kotanın 1/3’ü devlet ticaret kuruluşları tarafından kullanılacaktır,b.Kotanın kalan 2/3’ü en az 50 bin iğ kapasiteye sahip ve daha önce ithalat yapmış şirketler tarafından kullanılabilecektir.

Dağıtılacak kotadan pay almak için müracaatların 20 Kasım 2013’e kadar yapılacak ve kota tahsisi 1 Ocak 2014’ten önce gerçekleştirilecektir.

Çin’in Ocak 2011’den beri aylar itibariyle iplik ithalatları

Çin’in ülkeler bazında 2012 ve 2013 Ocak-Eylül iplik ithalatı ve ihracatı

Çin’in pamuk tüketimi 2003/04 sezonunda yaklaşık 7 milyon ton iken, 2008/09 sezonunda11 milyon ton’u aşmış, sonraki sezonlarda genelde düşüş eğilimine girmiştir. Bu düşüş son

yıllarda artan miktarda iplik ithalatı nedeniyle hızlanmıştır.

Uluslararası İplik ve Tekstil Ticaretine İlişkin Değerlendirmeler:Son haftalarda iplikçilerde bir miktar tedirginlik hakim görünüyor. Bu tedirginlik iki nedene dayanıyor. Birincisi, pamukta ortaya çıkan gevşek piyasa koşullarının iplik fiyatlarını baskı altına sokabileceği, dolayısıyla önceden daha yüksek fiyatlarla yapılmış iplik kontratlarının yerine getirilmeme endişesidir. İkincisi ise, Çin’in ne miktarda ithal iplik alımına niyetli olduğuna ilişkin netleşmemiş durumdur. Edinilen bilgiler, Çin’in geçtiğimiz Eylül ayında iplik ithalatı 181 bin ton ile yeni bir rekor kırmış oldu. Diğer taraftan, 2013 yılı ilk 9 aylık toplam ithalatı ise 1,361,000 ton olmuş, bu rakam ile geçen yılın toplam ithalatı aşılmıştır. Öte yandan, alınan bilgilere göre Çin limanları ithal iplikle dolu olduğu için, yeni iplik talebinin yoğun düzeyde olacağı kuşkuludur.

Ekim sonunda Şangay’da düzenlenen iplik fuarı, Çin’deki piyasa durumları hakkında fikir edinebilmek açısından uygun bir fırsat olduğu anlaşılmaktadır. Bu fuara çok sayıda yabancı ülke iplikçileri, özellikle Çin piyasasının iki önemli tedarikçi ülkesi Hindistan ve Pakistan’ın katılımları şaşırtıcı olmamıştır. Söz konusu iki ülkenin fuar izlenimleri ise, Çin’li müstakbel iplik alıcılarının fiyat beklentileri konusunda kendilerini “hayal kırıklığına uğrattıkları” şeklindeki ifadeleri olmuştur.

Öte yandan, Çin’de yerli üretim ipliklere talep oldukça gevşek görünüyor. Bunun ana nedeni olarak, Çin’e ithal edilmiş iplik stoklarında aşırı derecede fazlalığın olduğu, bu durumun yeni ithal iplik bağlantılarının yapılmasını güçleştirdiği ifade ediliyor.

Çin’de Makineli Hasat Uygulaması Yaygınlaşıyor:Çin’de yüksek işçilik maliyetleri, elle pamuk toplama günlerinin sayılı olduğuna işaret etmektedir. Kısa adı PCC olan Sincan Üretim ve Yapı Birliği çok iddialı bir mekanizasyon programını başlatmış durumda. Diğer bazı eyaletlerdeki yetkililer, yüksek işçilik maliyetlerinin çiftçileri pamuk tarımından uzaklaştıran en önemli faktör olduğunu kabul etmekteler.

Makineli hasadın yaygınlaşmasına en büyük engellerden birisinin çok yüksek ilk yatırım maliyetli, yüksek bakım ve onarım gideri gerektiren bu tür makinelerin ithal edilmesi zorunluluğudur. Bu nedenle, PCC gibi çok büyük ölçekli tarım işletmeleri ile çalışan kuruluş, tam mekanizasyona geçiş konusunda ilk adım atan kuruluş olmuştur.

Anlaşılan odur ki, Çin yetkilileri, yerli tip mekanize hasat makinesi imalatına başlama konusuna ciddi biçimde eğilmeye karar vermiş olup, bu konuda hazırlık çalışmalarına başlamışlardır.

 Son birkaç yıl içerisinde, Nanjing Araştırma Enstitüsü daha küçük ve daha basit hasat makinesi geliştirmiş olup, bu makineler saatte 0.5 hektar ve 0.7 hektar alanda toplama yapabilmekte ve toplama alanındaki pamuğun %93’ünü toplayabilmektedir. Bu çalışmada bitkisel yabancı madde miktarının %12’’den az olduğu bildirilmektedir.

Konu ile ilgili olarak Shandong eyaletinin Binjou isimli şehrinde 28 Ekim 2013 tarihinde eyalet bazında temsilcilerin katıldığı bir teknik toplantıda, hükümete mekanize hasat çalışmalarına uygun türde ekipman ve pamuk çeşidi geliştirmesi, hasat makinesi imalatının desteklenmesi, endüstriyel üretim zincirinin ve sosyal hizmetler fonksiyonlarının geliştirilmesi konusunda önerilerde bulunulmuştur. Bilindiği üzere, özellikle Sincan eyaletinde kullanılan hasat makineleri ABD menşei olup, ilgili imalatçı firmalar çok sayıda hasat makinesini son birkaç yıl içerisinde Çin’e ihraç etmiştir.

Çin yeni bir pamuk destekleme sistemi için arayıştaCNCRC Forumu

Kısa adı CNCRC olan Çin Ulusal Pamuk Rezerv Kurumu 31 Ekim 2013 tarihinde Pekin’de yaptığı toplantıda, çeşitli konuları tartışmış, özellikle pamuk politikaları ile ilgili olarak birçok sektör temsilcisinin görüşlerine başvurmuştur. Söz konusu toplantının ana konusu “Doğrudan Destek” mekanizmalarına ilişkin olmuştur.

Sincan’da Doğrudan Destek Sistemi Deneme amaçlı olarak “doğrudan destekleme sistemi”nin Sincan’da faaliyet gösteren pamuk üreticileri için uygulanması hususu görüşme ve değerlendirme aşamasındadır. Halen taslak durumda olan sistemin gelecek sezonda uygulamaya sokulması düşünülmektedir. Kısa adı NDRC (Ulusal Kalkınma ve Reform Komisyonu) olan bu kurum, deneme amaçlı uygulamanın gelecek yıl Sincan’da başlatılmasını düşünmektedir ve ilgili departmanlarla yapılan görüşmeler sonrasında söz konusu doğrudan desteğin esasları belirlenmiş olacaktır. Halen uygulanmakta olan “ulusal rezerve pamuk alımlarının” gelecek sezon da devam edip etmeyeceği hakkında net bir işaret yoktur.

Bu konuda NDRC’den gelecek rapor beklenecektir. Ancak, destekleme konusunun 2013 Ekim veya Kasım ayında sonuçlandırılması gerekir ki, bu sistemle ilgili uygulama ayrıntıları 2014 yılı resmi dokumanlarında yer almış olabilsin. Böyle bir sübvansiyon sisteminin uygulanması halinde, pamuk piyasa fiyatının bu tür hükümet müdahalesi kapsamında daha az etkilenmiş olması beklenmektedir.

Hindistan’ın 2013/14 sezonu pamuk rekoltesi

Hindistan 2013/14 sezonunda rekor üretimi gerçekleştirmiştir. Bu üretim yaklaşık 6.5 milyon ton (~38 milyon balya @170kg/balya) olup , Çin’in yıllık üretimine çok yaklaşmıştır.

Hindistan’ın pamuk tüketimi

Şekilden de görüleceği üzere Hindistan’ın pamuk tüketimi son on yılda %60 civarında artmıştır.

Son üç sezonda Pakistan’ın pamuk ithalatı

2012/13 sezonunda Pakistan’ın pamuk ithalatı (11 aylık) 402 bin ton olmuştur.

Ülke bazında Bangladeş’in Pamuk İthalatları

İngiltere Bangladeş’in hazır-giyim sektörüne deneyimlerini aktaracak İnşaat standartları, yasal düzenlemeler, denetim planları, ülkede odaklanması planlanan konular arasında

Birleşik Krallık , uluslararası kalkınma bakanı Mr. Justine Greening’in açıklamasına göre, İngiliz uzmanlar, Bangladeş’e ülkenin hazır giyim sektöründe güvenli çalışma esaslarını iyileştirmek amacıyla gidecekler. Bangladeş’in inşaat işleriyle ilgili kuralları düzenleme kurumu tarafından yapılan talep çerçevesinde gerçekleştirilecek işbirliği kapsamında, üç kişilik İngiliz eksper grubu inşaat standartları, yasal düzenlemeler, gibi konuları inceleyecekler, ayrıca mevcut ve yeni inşa edilecek hazır-giyim tesisleri için uyulması gerekli esasları belirleyecektir.Gidecek ekip, ayrıca özel sektör ve uluslar arası çalışma örgütleri ile en uygun işbirliği esaslarını belirleyecek ve Bangladeş’te güvenlik standartlarını yürürlüğe sokacaktır.Temmuz 2013’te, İngiliz yetkililer TESCO, Marks & Spencer, Arcadia, gibi kuruluş temsilcilerini sektörün diğer temsilcilerini bir araya getirmiş, bu çerçevede her iki ulusun beraberce ve diğer sektör kuruluşlarıyla birlikte tedarik zinciri içerisinde iş güvenliğini iyileştirme ve etik sorumluluklarını geliştirmeye yönelik çalışmalar yapmalarını öngörmüştür. Bu girişimler, Bangladeş’in başkenti Daka’da Nisan ayında ortaya çıkan ve 1100 civarında hazır giyim fabrika çalışanının hayatını kaybettiği trajik kazadan sonra ivme kazanmıştır.

ÖZBEKİSTAN

Özbekistan’daBölgelere göre kütlü pamuk

üretim hedefleri (ton)Özbekistan’da geçtiğimiz Eylül ayında hava sıcaklıkları genellikle 33-38 Santigrat derecelerinde seyretmiş, Ekim ayında ise yerini daha ılıman bir havaya bırakmıştır. Pamuk hasadının yoğun olarak devam ettiği Ekim ayı başlangıcı itibariyle hedeflenen toplam rekoltenin yaklaşık %45’inin toplandığı rapor edilmektedir. Bu sezon toplam rekoltenin geçen sezonda olduğu gibi 3 milyon 350 bin ton seviyesini yakalaması beklenmektedir.

Özbekistan’da her yıl Ekim ayında yapılmakta olan pamuk ve tekstil fuarı bu yıl 16-18 Ekim’de Taşkent’te düzenlenmiştir.

TÜRKMENİSTANElverişli hava koşulları, Türkmenistan’da hasat çalışmalarına yardımcı olmakta ve Ekim ayı başı itibariyle toplam kütlü stoku 600 bin ton’a ulaşılmıştır. Bu sezon da hedeflenen 1050 000 ton kütlü üretimi gerçekleştirilmiş olacaktır.

TACİKİSTANPamuk hasadı ile ilgili elverişli hava koşulları Tacikistan için de geçerli olmuş, bu yıl beklenen 406 bin ton’luk kütlü miktarına ulaşılabileceği tahmin edilmektedir. Kütlü pamuk fiyatları 750$/ton seviyesinde olup, üreticiler fiyatların artabileceği beklentisi içerisindedir. Bilindiği üzere Türkiye, Tacikistan’ın başlıca pamuk alıcısı durumundadır.

KAZAKİSTANPamuk üretiminde henüz çok iddialı bir konuma gelmemiş olan Kazakistan’da olumlu iklim koşulları şu ana kadar hasadın normal koşullarda devam etmesine imkan sağlamış olup, 220 bin ton civarında beklenen kütlü rekoltesine ulaşılabileceği tahmin edilmektedir. Ancak iç piyasada kütlü fiyatları 600$ /ton civarında seyretmektedir.

TürkiyeEylül 2013’ün sonuna doğru, özellikle güneydoğuda bazı pamuk alanlarında istenmeyen yağışlar görüldü ise de, Ekim ayı başlangıcından itibaren tüm pamuk üretim bölgelerinde sıcak ve kurak bir iklim yaşandı. Bu olumlu hava koşulları, pamuğun olgunlaşmasına yardımcı oldu. Yine Ekim ayı başlarında, İzmir Pamuk Borsası’nda günlük işlem hacmi 500 ton’lar civarında seyretti. Ancak değişken hava koşullarının ortaya çıkmasıyla birlikte, bu işlem temposunda düşme kaydedildi. Yeni ürün Standard 1 pamuk 4.15 TL/kg fiyatla alıcı buldu. İthal pamuk alımı, kısa dönem ihtiyaçların karşılanması için kısmen Yunanistan’dan yapılmaya başlandı.Bu dönemde, ABD pamuğu çok fazla ilgi uyandırmadı, çünkü yeni rekoltenin piyasaya gelmesine kısa bir süre kalmış olması nedeniyle, bu ihtiyacın yakın çevreden karşılanması tercih edildi. İplik fabrikalarının önemli bir bölümü yeni sezon pamuğunun piyasaya gelmesiyle birlikte fiyatlar üzerinde aşağı yönlü baskının ortaya çıkması beklentisi içerisinde kısa dönemli alımlar şeklinde gerçekleşti.Ekim ayının son iki haftasında, hava koşullarının elverişli olmasıyla birlikte pamuk toplama hız kazandı. Çırçırlanmış pamuğun piyasaya gelmesi ve bolluğu İzmir Ticaret Borsası’nda fiyatların 4.00 TL/kg’a düşmesine yol açtı. Aynı dönemde, iyi kaliteli Urfa pamuğu 3.90 TL/kg fiyatlarla bölgede rahatlıkla alıcı buldu. Öte yandan, ithalat amaçlı Yunanistan ve Hindistan orijinli pamuklar, öncelikli tercihler olarak alıcı buldu. Buna daha sonra Türkmenistan pamukları da eklendi. Birçok iplikçi, NY Futures fiyatlarının geçen birkaç hafta içerisinde yaşanan düşüşünden de yararlanarak, “on –call” şeklindeki alım kontratlarını bağlamıştır.

Türkiye

2013 yılının ilk 9 aylık ithalat toplamı, Eylül ayında gerçekleşen 48 bin ton’luk ithalatla birlikte yaklaşık 622 bin ton olmuştur.

Değerlendirme ve Sonuç

2013/14 sezonuna dünya pamukta önemli bir arz fazlası ile girmektedir. Çin’in bu fazlalığı eritme politikası henüz netlik kazanmış değildir. Ancak bazı Çin’li yetkililerin beyanlarından mevcut sistem yerine yeni bir model üzerinde kafa yordukları anlaşılmaktadır. Doğrudan gelir desteği şeklinde düşünülen bu modele ilişkin ayrıntılı bilgiler henüz ortaya çıkmamıştır.

Dünyada 2013/14 sezonunda oluşacak yaklaşık 20 milyon ton’luk toplam rezerv, artık pamuk ticaretiyle ilgili şirketlerin de korkulu rüyası olmaya başlamıştır. Bu korkulu rüya, “Ya Çin bir çılgınlık yaparsa!” şeklindeki endişelerden kaynaklanmaktadır.

Kanaatimizce Çin’in bugüne kadar gösterdiği ölçülü davranışı terk etmesi ve kendisini de zora sokacak durumlara yönelmesi çok uzak bir olasılık olarak görülmektedir. Ancak bu süreç içerisinde , pamuk arz ve talebinde dikkate değer değişimler yaşanmadığı sürece, pamuk fiyatlarının Cotlook A Endeksi’nin 85-95 cent/lb aralığında dalgalanması normal bir seyir olarak değerlendirilmelidir.

Teşekkür eder, çalışmalarınızda başarılar dilerim Saygılarımla

Dr. Sebahattin Gazanfer