Poszczególne rozdziały opracowali:

Ziemowit Bielak– część pierwsza: rozdziały 1, 2, 3, 4, 5 (za wyjątkiem działu II pkt 3B: i, j), 6, 7, 8, 9, 10, 11;– część druga: rozdziały 1, 2, 3, 6 (za wyjątkiem działu XIV pkt 5), 7, 8;– część trzecia.

Marcin Owsianka– część pierwsza: rozdział 5 dział II pkt 3B: i, j;– część druga: rozdziały 4, 5, 6 dział XIV pkt 5.

Redakcja i korektaGrażyna Jarzyna

Redakcja technicznaCzesław Rygielski

Redaktor prowadzącaMonika Frąckowiak

Projekt okładkiLucyna Miller

Copyright by Oficyna Wydawnicza BRANTA 2009 Copyright by Ziemowit Bielak 2009 Copyright by Marcin Owsianka 2009

Oficyna Wydawnicza BRANTA - Rok założenia 199085-959 Bydgoszcz, ul. Królowej Jadwigi 18tel./fax (052) 322 89 19, (052) 322 75 34e-mail: oficyna@branta.com.pl www.ksiegarnia.branta.com.pl

Wydanie IArk. druk. 12,0Druk ukończono w maju 2009 r.Skład i łamanie: LOGODruk i oprawa: .....................................................................................

ISBN 978-83-61668-66-4

SPIS TREŚCI

Wykaz skrótów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

Część pierwsza. ZAGADNIENIA OGÓLNE POSTĘPOWANIA EGZEKUCYJNEGO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

Rozdział pierwszy. UWAGI WSTĘPNE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17I. Pojęcie egzekucji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17II. Odpowiedzialność karna dłużnika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17III. Rodzaje i sposoby egzekucji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

Rozdział drugi. PODMIOTY POSTĘPOWANIA EGZEKUCYJNEGO . . . . . . . . . . . . . . . 20I. Organy egzekucyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

1. Uwagi ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 202. Komornik sądowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

A. Uwagi ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20B. Nadzór nad komornikiem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21

a. uwagi ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21b. nadzór judykacyjny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21c. nadzór administracyjny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22

II. Uczestnicy postępowania egzekucyjnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 221. Strony postępowania egzekucyjnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 222. Inni uczestnicy postępowania egzekucyjnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23

A. Uwagi ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23B. Kurator w postępowaniu egzekucyjnym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23C. Pełnomocnicy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

Rozdział trzeci. UWAGI OGÓLNE O CZYNNOŚCIACH EGZEKUCYJNYCH . . . . . . . . 25I. Obowiązki komornika związane z udzielaniem informacji i pouczeń . . . . . . . . . 25II. Doręczenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26

Rozdział czwarty. PODSTAWA EGZEKUCJI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28I. Tytuł wykonawczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28II. Tytuł egzekucyjny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28III. Klauzula wykonalności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30

1. Uwagi ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 302. Postępowanie w sprawie nadania klauzuli wykonalności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30

A. Rygor natychmiastowej wykonalności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30a. uwagi ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30b. nadanie rygoru natychmiastowej wykonalności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

B. Wniosek o nadanie klauzuli wykonalności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

3. Klauzula wykonalności – sytuacje szczególne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32A. Uwagi ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32B. Klauzula wykonalności przeciwko małżonkowi dłużnika . . . . . . . . . . . . . . . . . 32C. Zmiany podmiotowe wierzyciela lub dłużnika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

Rozdział piąty. WSZCZĘCIE ORAZ PRZEBIEG POSTĘPOWANIA EGZEKUCYJNEGO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36I. Wniosek egzekucyjny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36II. Majątek dłużnika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38

1. Uwagi ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 382. Poszukiwanie majątku dłużnika przez wierzyciela . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 403. Poszukiwanie majątku dłużnika przez komornika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40

A. Uwagi ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40B. Obowiązki uczestników postępowania egzekucyjnego i pozostałych

podmiotów w zakresie udzielania wyjaśnień i informacji . . . . . . . . . . . . . . . . . 41III. Zbieg egzekucji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45

Rozdział szósty. OGRANICZENIA EGZEKUCJI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46I. Podmiotowe ograniczenia egzekucji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46

1. Uwagi ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 462. Podmioty zwolnione spod jurysdykcji krajowej w zakresie egzekucji . . . . . . . . . 463. Egzekucja przeciwko Skarbowi Państwa i NBP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47

II. Przedmiotowe ograniczenia egzekucji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 481. Uwagi ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 482. Ograniczenia egzekucji z ruchomości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 483. Ochrona wynagrodzenia za pracę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 504. Ochrona emerytury lub renty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 515. Ograniczenia egzekucji z rachunku bankowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 516. Ograniczenia egzekucji – inne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52

Rozdział siódmy. ŚRODKI ZASKARŻENIA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54I. Szczególne środki zaskarżenia w postępowaniu egzekucyjnym . . . . . . . . . . . . . . 54

1. Skarga na czynności komornika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 542. Zarzuty przeciwko planowi podziału sumy uzyskanej z egzekucji . . . . . . . . . . . . 563. Skarga na sporządzony przez zarządcę plan podziału sumy uzyskanej

z egzekucji przez zarząd przymusowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56II. Zażalenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56III. Nadzwyczajne środki zaskarżenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57

1. Skarga kasacyjna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 572. Skarga o wznowienie postępowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 573. Skarga na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu

sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58

Rozdział ósmy. POWÓDZTWA PRZECIWEGZEKUCYJNE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59I. Powództwo o zwolnienie od egzekucji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59II. Powództwo o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności . . . . . . . . . . . . 59

Rozdział dziewiąty. ZAWIESZENIE POSTĘPOWANIA EGZEKUCYJNEGO I WSTRZYMANIE CZYNNOŚCI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60I. Zawieszenie postępowania egzekucyjnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60II. Wstrzymanie czynności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61

Spis treści6

Rozdział dziesiąty. UMORZENIE POSTĘPOWANIA EGZEKUCYJNEGO . . . . . . . . . . . 63

Rozdział jedenasty. KOSZTY EGZEKUCJI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66I. Uwagi ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66II. Opłata stosunkowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66III. Wydatki komornika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68IV. Koszty działania pełnomocnika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68V. Koszty działania uczestnika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68VI. Postanowienie komornika w przedmiocie kosztów postępowania . . . . . . . . . . 69

Część druga. EGZEKUCJA ŚWIADCZEŃ PIENIĘŻNYCH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71

Rozdział pierwszy. EGZEKUCJA Z RUCHOMOŚCI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73I. Przedmiot egzekucji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73II. Właściwość komornika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74III. Wniosek egzekucyjny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75IV. Zajęcie ruchomości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75

1. Uwagi ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 752. Zajęcie – sytuacje szczególne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76

A. Zajęcie ruchomości pozostającej we władaniu dłużnika, wierzyciela lub osoby trzeciej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76

B. Zajęcie ruchomości stanowiących przedmiot współwłasności . . . . . . . . . . . . . 77V. Skutki zajęcia ruchomości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78VI. Dozór . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78VII. Oszacowanie wartości ruchomości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80

1. Oszacowanie wartości ruchomości przez komornika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 802. Oszacowanie wartości ruchomości przez biegłego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80

VIII. Sprzedaż ruchomości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 811. Sprzedaż ruchomości bezpośrednio po zajęciu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 812. Sprzedaż z wolnej ręki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 813. Sprzedaż ruchomości przedsiębiorstwu handlowemu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 824. Sprzedaż komisowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 825. Sprzedaż ruchomości w drodze licytacji publicznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 826. Zajęcie i sprzedaż szczególnych rodzajów ruchomości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86

Rozdział drugi. EGZEKUCJA Z WYNAGRODZENIA ZA PRACĘ . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88I. Właściwość komornika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88II. Wniosek egzekucyjny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88III. Zajęcie i przebieg egzekucji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89

Rozdział trzeci. EGZEKUCJA Z RACHUNKÓW BANKOWYCH . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92I. Właściwość komornika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92II. Wniosek egzekucyjny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92III. Zajęcie i przebieg egzekucji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93

Rozdział czwarty. EGZEKUCJA Z INNYCH WIERZYTELNOŚCI . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96I. Przedmiot egzekucji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96II. Właściwość komornika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97III. Wniosek egzekucyjny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98IV. Przebieg czynności egzekucyjnych związanych z zajęciem

wierzytelności zwykłych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98

Spis treści 7

V. Odrębności egzekucji z różnych rodzajów wierzytelności . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1001. Egzekucja z wierzytelności, której zabezpieczenie jest ujawnione

w księdze wieczystej lub w zbiorze dokumentów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1002. Egzekucja z wierzytelności zabezpieczonej poręczeniem lub zastawem . . . . . . . . 102

A. Poręczenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102B. Zastaw zwykły . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102C. Zastaw rejestrowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102D. Zajęcie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103

3. Egzekucja z wierzytelności związanej z posiadaniem dokumentu . . . . . . . . . . . . . 1044. Egzekucja z wierzytelności, której przedmiotem jest świadczenie

ze zobowiązania przemiennego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1055. Egzekucja z wierzytelności, której przedmiotem jest świadczenie

ze zobowiązania wzajemnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1066. Egzekucja z wierzytelności o wydanie rzeczy ruchomej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1077. Egzekucja z wierzytelności o wydanie nieruchomości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107

VI. Realizacja zajętej wierzytelności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1081. Spełnienie świadczenia przez dłużnika zajętej wierzytelności . . . . . . . . . . . . . . . . 1082. Sprzedaż wierzytelności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108

Rozdział piąty. EGZEKUCJA Z INNYCH PRAW MAJĄTKOWYCH . . . . . . . . . . . . . . . . 109I. Uwagi ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109II. Przedmiot egzekucji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109III. Właściwość komornika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110IV. Wniosek egzekucyjny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110V. Przebieg czynności egzekucyjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110

1. Zajęcie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1102. Konsekwencje zajęcia innego prawa majątkowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111

VI. Zarząd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111VII. Skutki zajęcia prawa wchodzącego w skład majątku wspólnego . . . . . . . . . . 112VIII. Zakres przedmiotowy zajęcia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112IX. Opis i oszacowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113X. Egzekucja z praw własności przemysłowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114XI. Egzekucja z praw dłużnika przysługujących mu na wypadek wystąpienia

ze spółki cywilnej lub jej rozwiązania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115XII. Egzekucja z prawa dłużnika do żądania działu majątku . . . . . . . . . . . . . . . . . 117XIII. Egzekucja z udziału albo prawa wspólnika z tytułu udziału w spółce

prawa handlowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1171. Klasyfikacja spółek prawa handlowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1172. Podstawowe cechy spółek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1183. Egzekucja z praw wspólnika z tytułu udziału w spółce prawa handlowego . . . . . 118

XIV. Egzekucja z instrumentów finansowych zapisanych na rachunku papierów wartościowych lub innym rachunku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120

XV. Zaspokojenie wierzyciela z zajętego prawa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122

Rozdział szósty. EGZEKUCJA Z NIERUCHOMOŚCI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124I. Przedmiot egzekucji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124II. Właściwość komornika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125III. Wniosek egzekucyjny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125

Spis treści8

IV. Zajęcie oraz jego skutki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1271. Zajęcie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1272. Skutki zajęcia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 128

V. Zarząd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129VI. Opis i oszacowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131VII. Przejęcie nieruchomości przed pierwszą licytacją . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135VIII. Licytacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136

1. Wyznaczenie terminu pierwszej licytacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1362. Obwieszczenie o terminie licytacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1363. Przebieg licytacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138

IX. Przejęcie nieruchomości lub wyznaczenie terminu drugiej licytacji . . . . . . . . . 1431. Przejęcie nieruchomości po pierwszej licytacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1432. Wyznaczenie terminu drugiej licytacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1433. Przejęcie nieruchomości po drugiej licytacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 144

X. Umorzenie egzekucji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 144XI. Przybicie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145XII. Przysądzenie własności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147XIII. Wykreślenie w księdze wieczystej praw, które według planu

podziału wygasły . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149XIV. Odrębności egzekucji z nieruchomości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 150

1. Ułamkowa część nieruchomości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1502. Użytkowanie wieczyste . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1503. Ograniczone prawa rzeczowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1514. Uproszczona egzekucja z nieruchomości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151

A. Przedmiot egzekucji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151B. Wniosek egzekucyjny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153C. Dozór . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153D. Opis i oszacowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154E. Sprzedaż . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154

a. uwagi ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154b. sprzedaż z wolnej ręki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154c. sprzedaż licytacyjna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155

F. Przysądzenie własności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155G. Zmiana sposobu egzekucji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155

5. Statek morski wpisany do rejestru okrętowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155A. Przedmiot egzekucji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155B. Właściwość komornika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156C. Wniosek egzekucyjny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156D. Przebieg egzekucji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156

a. zajęcie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156b. ogłoszenie o wszczęciu egzekucji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157c. obwieszczenie o licytacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157

E. Szczególne rodzaje egzekucji ze statków morskich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157a. egzekucja ze statków niewpisanych do rejestru okrętowego . . . . . . . . . . . . . 157b. egzekucja ze statku zagranicznego znajdującego się na terytorium

Rzeczypospolitej Polskiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157

Rozdział siódmy. PODZIAŁ SUMY UZYSKANEJ Z EGZEKUCJI . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159

Rozdział ósmy. WYJAWIENIE MAJĄTKU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 162

Spis treści 9

Część trzecia. WZORY PISM W POSTĘPOWANIU EGZEKUCYJNYM . . . . . . . . . . 165

Wzór 1 – skarga na czynności komornika z wnioskiem o zawieszenie postępowania . . . . . 167Wzór 2 – zarzuty przeciwko planowi podziału sumy uzyskanej z egzekucji

z ruchomości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 168Wzór 3 – wniosek wierzyciela o zawieszenie postępowania egzekucyjnego . . . . . . . . . . . . 169Wzór 4 – wniosek wierzyciela o umorzenie postępowania egzekucyjnego . . . . . . . . . . . . . 170Wzór 5 – wniosek dłużnika o umorzenie postępowania egzekucyjnego . . . . . . . . . . . . . . . . 171Wzór 6 – wniosek o wszczęcie egzekucji z ruchomości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 172Wzór 7 – wniosek o zmianę dozorcy ruchomości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173Wzór 8 – wniosek wierzyciela o wyznaczenie drugiej licytacji ruchomości . . . . . . . . . . . . 174Wzór 9 – wniosek o przejęcie niesprzedanych ruchomości na własność . . . . . . . . . . . . . . . 175Wzór 10 – wniosek o wszczęcie egzekucji z wynagrodzenia za pracę . . . . . . . . . . . . . . . . . 176Wzór 11 – wniosek o wszczęcie egzekucji z rachunku bankowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177Wzór 12 – wniosek o wszczęcie egzekucji z innych wierzytelności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178Wzór 13 – wniosek o wszczęcie egzekucji z innych praw majątkowych . . . . . . . . . . . . . . . 179Wzór 14 – wniosek o wszczęcie egzekucji z nieruchomości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 180Wzór 15 – wniosek o zmianę zarządcy nieruchomości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 181Wzór 16 – wniosek o opis i oszacowanie nieruchomości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 182Wzór 17 – skarga dłużnika na opis i oszacowanie nieruchomości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183Wzór 18 – wniosek o wyznaczenie terminu drugiej licytacji nieruchomości . . . . . . . . . . . . 184Wzór 19 – wniosek o przejęcie nieruchomości na własność po drugiej licytacji . . . . . . . . . 185Wzór 20 – wniosek o nakazanie dłużnikowi złożenia wykazu majątku . . . . . . . . . . . . . . . . 186

Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187

Orzecznictwo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 191

Spis treści10

WYKAZ SKRÓTÓW

AKTY PRAWNE

k.c. – ustawa z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks Cywilny, Dz.U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.k.k. – ustawa z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny, Dz.U. Nr 88, poz. 553 z późn. zm.k.p.c. – ustawa z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego, Dz.U. Nr 43,

poz. 296 z późn. zm.k.s.h. – ustawa z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych, Dz.U. Nr 94, poz. 1057

z późn. zm.k.m. – ustawa z 18 września 2001 r. – Kodeks morski, Dz.U. Nr 138, poz. 1545 z późn. zm.u.k.s.e. – ustawa z 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji, tekst. jedn.

Dz.U. z 2006 r. Nr 167, poz. 1191 z późn. zm.u.z.rej. – ustawa z 6 grudnia 1996 r. o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów, Dz.U.

Nr 149, poz. 703.

CZASOPISMA I PUBLIKATORY

Biul. SN – Biuletyn Sądu NajwyższegoZOSN – Zbiór Orzeczeń Sądu NajwyższegoPE – Problemy EgzekucjiPES – Problemy Egzekucji SądowejPPE – Przegląd Prawa EgzekucyjnegoPS – Przegląd SądowyM. Prawn. – Monitor Prawniczy

INNE

PIRP – Polska Izba Rzeczników PatentowychKRS – Krajowy Rejestr Sądowy

WSTĘP

Zmiany stosunków społeczno-gospodarczych na przestrzeni ostatnich lat orazintensyfikacja działalności instytucji finansowych implikują wzrost znaczenia prze-pisów prawa egzekucyjnego. Właściwa interpretacja rozwiązań ustawowych możezwiększyć efektywność działań wierzyciela, skierowanych na realizację roszczeniaobjętego tytułem wykonawczym.

Celem publikacji jest omówienie najbardziej istotnych i najczęściej w praktycewystępujących zagadnień egzekucji sądowej, zasygnalizowanie węzłowych pro-blemów oraz wskazanie literatury i orzecznictwa Sądu Najwyższego.

Autorzy założyli, że opracowanie ma stanowić zarys przepisów prawa egzeku-cyjnego, z którego mogą korzystać zarówno praktycy, jak i studenci studiów praw-niczych, administracyjnych oraz aplikanci.

Stan prawny na 1 marca 2009 roku.

Część pierwsza

ZAGADNIENIA OGÓLNE POSTĘPOWANIA

EGZEKUCYJNEGO

Rozdział pierwszy

UWAGI WSTĘPNE

I. POJĘCIE EGZEKUCJI

Egzekucja polega na zastosowaniu przez powołane do tego organy egzekucyjneprzewidzianych prawem środków przymusu w celu uzyskania od dłużnika na-leżnego wierzycielowi świadczenia ustalonego w odpowiednim akcie (tytule wy-konawczym lub tytule egzekucyjnym)1.

II. ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA DŁUŻNIKA

uwagi ogólne

Nadużycia w sferze obrotu gospodarczego należą do najczęstszych. Wyzbywa-nie się majątku przez dłużnika i zaspokajanie jednych wierzycieli kosztem innychprzy niedoskonałościach polskiego prawa egzekucyjnego negatywnie wpływają naład ekonomiczny. Dlatego też w pewnych sytuacjach ustawodawca przewidziałmożliwość pociągnięcia dłużnika do odpowiedzialności karnej.

zakres

Dłużnik, który w razie grożącej mu niewypłacalności lub upadłości udaremnialub uszczupla zaspokojenie swojego wierzyciela przez to, że usuwa, ukrywa, zbywa,darowuje, niszczy, rzeczywiście lub pozornie obciąża albo uszkadza składniki swo-jego majątku, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. Jeżeli czyn wyrządziłszkodę wielu wierzycielom, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 6 mie-sięcy do lat 8. Dłużnik, który w celu udaremnienia wykonania orzeczenia sądu lubinnego organu państwowego udaremnia lub uszczupla zaspokojenie swojego wie-

1 A. Marciniak, Postępowanie egzekucyjne w sprawach cywilnych, Warszawa 2005, str. 18.

rzyciela przez to, że usuwa, ukrywa, zbywa, darowuje, niszczy, rzeczywiście lubpozornie obciąża albo uszkadza składniki swojego majątku zajęte lub zagrożone za-jęciem, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5 (art. 300 k.k.).

Dłużnik kilku wierzycieli, który udaremnia lub ogranicza zaspokojenie ich na-leżności przez to, że tworzy w oparciu o przepisy prawa nową jednostkę gospo-darczą i przenosi na nią składniki swojego majątku, podlega karze pozbawieniawolności od 3 miesięcy do lat 5. Tej samej karze podlega ten, kto będąc dłużnikiemkilku wierzycieli, doprowadza do swojej upadłości lub niewypłacalności. Dłużnikkilku wierzycieli, który w sposób lekkomyślny doprowadza do swojej upadłości lubniewypłacalności, w szczególności przez trwonienie części składowych majątku,zaciąganie zobowiązań lub zawieranie transakcji oczywiście sprzecznych z zasa-dami gospodarowania, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozba-wienia wolności do lat 2 (art. 301 k.k.).

Dłużnik, który w razie grożącej mu niewypłacalności lub upadłości – nie mogączaspokoić wszystkich wierzycieli – spłaca lub zabezpiecza tylko niektórych, czymdziała na szkodę pozostałych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albopozbawienia wolności do lat 2 (art. 302 k.k.).

III. RODZAJE I SPOSOBY EGZEKUCJI

rodzaje

Wyróżnić można trzy rodzaje egzekucji sądowej:1) egzekucję świadczeń pieniężnych (art. 844–1040 k.p.c.);2) egzekucję świadczeń niepieniężnych (art. 1041–1059 k.p.c.);3) egzekucję w celu zniesienia współwłasności nieruchomości w drodze sprzedaży

publicznej (1066–1071 k.p.c.).sposoby

Egzekucja świadczeń pieniężnych ze względu na sposób jej przeprowadzeniadzieli się na egzekucję:a) z ruchomości,b) z wynagrodzenia za pracę,c) z rachunków bankowych, d) z innych wierzytelności,e) z innych praw majątkowych,f) z nieruchomości, g) z ułamkowej części nieruchomości,

Część pierwsza. Zagadnienia ogólne postępowania egzekucyjnego18

h) z użytkowania wieczystego,i) uproszczoną z nieruchomości,j) ze statków morskich.

szczególne rodzaje

Rozróżnić można także szczególne rodzaje egzekucji, do których zalicza się eg-zekucję świadczeń alimentacyjnych oraz egzekucję z udziałem Skarbu Państwa,NBP i przedsiębiorców.

Rozdział pierwszy. Uwagi wstępne 19

Niedostępne w wersji demonstracyjnej.

Zapraszamy do zakupu

pełnej wersji książki.