EGZOTİK HAYVANLAR

www.davutbayram.com 1

EGZOTİK HAYVANLAR

Dr.Davut BAYRAMErciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi

Zootekni Anabilim Dalı


http://www.papaganim.net/papagan_cinsleri.asp

Yukarıdaki linki not ediniz ve fotoğraflarına göre papağan ırklarını öğreniniz.

Sonraki slaytlarda birer adet fotoğraf gösterilecektir.


amazon


ara papağanı


Senegal papağanı


barraband


halkalı boyunlu paraket


cennet papağanı


çimen paraket


Kesiş paraketi


kakariki papağanı


kırmızı arkallı papağan


Black-headed Caique


Patagonyalı Konur (Cyanoliseus patagonus)


Lori


Kakadu


African Grey Parrots (Psittacus erithacus erithacus)


Afrika gri papağanı

Son zamanlarda en ilgi çekici kafes kuşlarından biri

olma özelliği taşıyan Afrika Gri Papağanıdır. Amazon

Papağanı olarak da bilinen bu cinsin bir çok farklı rengi

olan diğer amazon papağanlarına kıyasla konuşma

özelliği çok daha üstündür. Diğer Afrika papağanları

daha güzel ve renkli olmalarına karşın daha az

konuşkandırlar. Gri papağanlar öyle yeteneklidirler ki,

bir çok yetiştirici kendi kuşlarını sahiplerinin seslerini

çok iyi taklit edebilirler. Ses tonu dahi aynıdır.



Bir erkek Afrika papağanı genelde bir güvercin

boyutlarındadır. Dişi daha da ufaktır. Vücut gri, erginde

kuyruk açık kırmızı, ergin olmayanlarda koyu kırmızı

bir renk tonu hakimdir. Bir yaşın altında ise gözler

siyah renkteyken 1 yaşından sonra griye ve en son

sarımsıya döner. Normalde 20-25 yıl bazen de 70 li

yaşlara kadar yaşayabilirler.



Afrika gri papağanı 33 cm uzunluğunda gri tüylü, daha

koyu kanatlı ve arkası soluk gri renktedir. Baş ve

boyun tüyleri daha mattır.Gözlerinin etrafı beyazımsı

ve kırmızı veya kestane rengi, kuyruğu geniş ve

kısadır.Afrika gri papağanı Linnaeus tarafından

18.yüzyıl çalışmalarında tanımlanan türlerden

biriydi.İsminin kökeni eski Yunanca “Psittakos”

kelimesinden gelmiştir.



Hayvanların zekalarını karşılaştırırken objektif olmak

her zaman zordur. Papağanlar genel olarak en zeki

kuşlardır. Irene Pepperberg’ in tutsak edilen Afrika

grileriyle ilgili geniş araştırması gösteriyor ki bu

papağanlar insanların kullandıkları kelimeleri

anlamlarıyla birlikte birleştirmeye yeteneklidirler. Bir

Afrika grisi ilgiye bağlı olarak yaklaşık 1000 kelimelik

dağarcığa ulaşabilir ve cümleler kurabilir.



Afrika Gri Papağanları 4000 yıldır evcil hayvan durumundadır.

Bazı Mısır resim yazılarında evcil hayvan olarak resmi çizilir.

Antik Yunanda papağanlara evcil hayvan olarak kıymet biçerlerdi.

Bu gelenek daha sonra varlıklı Romen aileleri tarafından da kabul

edildi. Bu aileler papağanları süslü kafeslerde tutardı ve onlara

konuşma kabiliyetlerine göre değer biçerdi. İngiltere 8. Kralı

Henry de Afrikalı Gri papağana sahipti .Portekizli denizciler onları

uzun deniz yolculuklarında arkadaş olarak tutarlardı.



Günümüzde çoğu Afrikalı gri papağanlar hayvan yetiştiricileri

tarafından evcil hayvan ticaretinde kullanılmaktadırlar. Ne zaman

ne yapacakları belli olmamasına, küçük çocuklarla uyumlu

olmamalarına rağmen oldukça iyi bir ev arkadaşıdırlar. Afrikalı gri

papağanlar çok güçlüdür ve güçlü gagalarıyla ısırırlar. Doğal

olarak keskin ve tırnaklarıyla tırmıklamalarına rağmen saldırı

anında tırnaklarını kullanmazlar. Hayvan sahipleri bu papağanları

sadece zeki oldukları için değil, sadakat ihtiyaçlarını tatmin

ettikleri için de yetiştirirler.



Tutsak türler ev halkının bir üyesi olup onlara kolayca

bağlanırken, vahşi Afrikalı gri papağanların insanlarla yaşamaya

uyum sağlamaları için uzun bir süreye ihtiyacı vardır. Onlara

yaklaşıldığı zaman hırlamaya ve paniklemeye meyillidirler. Diğer

evcil hayvanların genelinden farklı olarak, Afrikalı gri papağanlar

beslenme konusunda çok fazla değişiklik göstermezler.



Afrika gri papağanları diğer evcil papağanların çoğu gibi, oldukça

bakım isteyen hayvanlardır. İnsanların ilgisine bir hayli ihtiyaçları

vardır. Genellikle günde üç saat kafes dışında kalmaları ve

onlarla 45 dakika fiziksel etkileşim kurmak zihinsel sağlıkları için

gerekli yapılması gereken minimum bakımdır.Afrika gri

papağanları özellikle Kongo Afrika gri papağanları yabancılara

karşı utangaç olarak bilinirler. Farklı insanlarla düzenli olarak

etkileşim içinde olmazlarsa, yalnızca bakıcılarına bağlanmaya

meyillidirler.



Afrika grilerini sıkılmamaları için oyuncaklara teşvik etmek

gereklidir. Kafeslerine kapatıldıkları zaman sinirlidirler. Bu

oyuncakların dikkatlerini çekebilmek için dönebilmeleri ve

hareketli olmaları gerekir. Afrika grileri günlerinin çoğunu kafeste

geçirirler . 60x60x50 uygun kafes ebatıdır. Kafesin yüksekliği

önemli değildir . Afrika grileri zamanlarının çoğunu oyun yerinde

geçirir ve kafeslerini sadece uyumak için kullanırlar.



Başın ve kuyruğun kafesin tepesine ve altına değmemesi gerekir.

Çubuk mesafesi ¾ ile 1 inç arası olmalıdır. Kafesleri güvenli bir

yerde ve evin meşgul edilen bir yerinde olmalıdır mesela salonda

olmalıdır. Böylece kuş evdeki hareketlilikleri izleyerek meşgul

olabilir.



Afrika grileri özel diyete ihtiyaç duyar ve içinde kalsiyum ve

vitamin A olan yiyeceklere ihtiyaç duyarlar. Badem, peynir,

brokoli içeren yeşillikler …vb. Afrika gri papağanlarına dikkatlice

hesaplanarak ilave kalsiyum ve mineral verilmelidir. Afrika

grilerinin fazla aldığı vitamin ve kalsiyumlar sağlık problemlerine

yol açabilir. Afrika grileri ağır kuşlar oldukları için, kaybolmalarına

ya da yaralanmalarına yol açabilen serbest uçuşlarını önlemek

amacıyla kanatlarındaki tüylerden bir miktar kesilebilir.



Çok miktarda tüy kesmek, uçuşlarına ciddi şekilde zarar verebilir

ve yere çarpmaya meyilli olacaklarından yaralanmalarına sebep

olabilir. Eğer çok genç kuşların kanatları kırpılmışsa, uçmak için

hiçbir zaman tam bir verim ve çeviklik kazanamayabilirler.

Tecrübesiz olanlar için tüylerinin kesilmesi hiçbir zaman deneme

ya da uçma girişimi yapamamalarına ve ciddi olarak

yaralanmalarına sebep olabilir. Afrika gri papağanlarının kafeste

tutulanlarının ömürleri yaklaşık 60 yıl ya da daha uzun olabilir.



TEHLİKELİ YİYECEKLER Çikolata Avokado Kafein içerikliler Alkol Elma çekirdeği vb. (cyanide içerir) Mantar Laktoz içeren gıdalar Soğan(Pişmiş / pişmemiş asla verilmez) Tuz (susuzluğu artırdığından dolayı üriner sisteme

zarar verir. Tuzlu kuruyemiş asla verilmez)


BESLENME

Doğada meyve ağaçlarında beslenmeyi

severler. Zeytin ağaçlarını meyvelerini, katı

yumurtayı, sütlü kuru ekmek parçalarını,

haşlanmış patatesi, mısır ve tuzsuz

ayçekirdeklerini, fıstık, yulaf, buğday, pirinç,

kara buğday, arpa, sorgum ve fındık gibi

yemleri sevmektedir.


BESLENME

Beslenme iyi olursa sağlığı da o derece iyi olacaktır. Yeşilliklerden

marul yıkanmış olarak tercih edilmelidir. Maydanoz aşırı ishal

yapabileceğinden verilmez. Dışardan vereceğiniz değişik yiyecekler

genelde birdenbire çok miktarda verilmemelidir. Az miktarlarda

denenmeli, fazlası yine ishale neden olabilir.


Çiftleşme dönemi

Eylül- Temmuz arasıdır, 4-5 yumurta yaparlar, 18 derecenin

altında ısı olmamalıdır. Satın alırken eksik parmak olmamasına,

gözlerin canlı ve hareketli olmasına, kanatlarının dengede ve

düşük veya kabarık olmamasına dikkat edilmelidir. Ve aldıktan

sonra çok korunaklı bir yolculuk kafesi ile taşınmalı, ısıya dikkat

edilmeli, havalandırmalı kafes olmalıdır.


Eğitim

Eğitim konusu her zaman sabırla olmalıdır. Bir haftada

öğrenmesini beklemeyin. İlk gün ışık alan, cereyansız, sakin bir

odada kalsın. Ortama alışmasını bekleyin. Tek kişi ilgilensin.

Yemek su düzenli her gün yenilenmelidir. Yumuşak güzel

sözlerle alışması sağlanmalı, asla ele size alışmadan almaya,

tutmaya kalkışmamalı. Kısa kelimeler seçilmeli konuşurken ki

kolay öğrensin. İsmi de kısa olmalıdır.


El kafeste 15 dakikadan fazla tutulmamalı. Size alışmaya

başladıktan sonra aile ile de tanışmaya başlar. Yavaş yavaş ele

alışmaya başladıkça dışarı da çıkarmaya başlanabilir. Elde

tutulan uzun bir tünek sopa vasıtasıyla dışarıda olmaya alışabilir.

Eğitim birebir olmalıdır. Dil kesme vb. saçma tavsiyelere kulak

asılmamalıdır. Bunlar hayatını tehlikeye atan yanlış inançlardır.

Sevdiği yiyecekleri elden açken uzatmak en iyi alıştırma

metotlarındandır.


Sağlık

Papağan uçmak istemediği zaman, çok kabardığı, kuyruğunun

düşük olduğu, köşesinde devamlı uyumak istediği zamanlar

hasta olabilir. İştah azalması, öksürüp hapşırması ve sulu ishal

tehlikeli bir durumdur. Kuşlar ve özellikle papağanlar hassas

canlılardır. Şiddetli ishalde bir gün içinde bile öldürebilir. Dış

bakıda görebilecek tümörler, parazitler -kene,bit, kırmızı

böcek(mayt), kurt- olabilir. Kendi kendine tüylerini yolabilir.

Psikolojik problemler gelişebilir. Hasta hayvan için 104 fahrenayt

derece kafes ortamı uygundur. Taşıma kapları 85 fahrenaytın

altında olmamalıdır. Isıtma için infraruj lambalardan yararlanılır.

Taban ve içme suyu daima temiz olmalıdır.


Aimee: Ok, ya ready? (Aimee pushes button, toy says 'square' and makes music.) N'Kisi: (Enthusiastic tone) That's so cool! Aimee: Isn't it? N'Kisi: Can ya hear(music is playing)There's a square. (Aimee pushes button again; toy says 'square') N'Kisi: Lemme try (? illegible). Look, there's a square! (Aimee pushes button again; toy says 'square') N'Kisi: Can you see that? Aimee: Yeah! N'Kisi: Look! Aimee: Isn't it cool? N'Kisi: (sound). Lemme (? illegible) the turquoise. (referentiality unknown; toy has many

colors on it.) Wow, there's a square.

(Aimee pushes button again, toy says 'square') N'Kisi: Lemme write there's a little square. (Aimee pushes button again.) Old Madonna,

E-I-O quack quack quack, here a quack there; there a quack, there a quack. Lemme show you. Look at the square.

(Aimee holds toy up to cage so that N'Kisi can push the buttons.N'Kisi selects the 'square' button (out of several possible buttons) and pushes it; toy says 'square'.)

N'Kisi: Listen!


Aimee: Wow! (Aimee pushes the button; toy says 'square') N'Kisi: Wow! there's a me... Aimee: You like that? N'Kisi: There's a square. Aimee: Yeah. N'Kisi: Can ya hear (makes cat-like mew sound) Aimee: Ya wanna hear the kitty? Listen. (Aimee pushes other button on toy; it makes meow sound and mewing music.) N'Kisi: (laughter.) Aimee: (laughter) N'Kisi: That's so cool! Aimee: Isn't it? N'Kisi: Could push the button. Aimee: Yeah. N'Kisi: You could try-angle. (word play, due to grammatical context) Aimee: OK. (Aimee pushes another button, toy says 'triangle'.) See? (pushes it again,

'triangle'). N'Kisi: Look at the square. (Aimee pushes the button that says 'square'.) N'Kisi: There's a square. Aimee: Yeah. (Aimee pushes it again; toy says 'square'.) N'Kisi: Star. Aimee: OK. (Aimee pushes another button on toy, it says 'star'.) N'Kisi: Sta... (whistle). (Aimee pushes button again; toy says 'star'.) N'Kisi: You pushed the button. Aimee: I did, I pushed it!


N’kisi konuşmaları

Audio clip of N'Kisi the African Gray Parrot talking with Aimee Morgana (2:12)


SULTAN PAPAĞANI(Nymphicus Hollandicus )

Tarihçe

Sultanlar Avustralya kökenli bir tür olup kakadu

familyasından gelmektedirler. Sultan ismi daha

doğrusu Latincede söylenen asıl ismi olan

Nymphicus Hollandicus nereden gelmektedir.

Yunanca kökenli olan kelime "Nymphe" nin

anlamı “gelin, genç kız” demektir.




Nymphe Yunanlılarda alt sınıf tanrısıdır. Zeus’un

kızıdır ve zamanının çoğunu şarkılarla, danslarla

eğlenerek geçiren, uzun ömürlü ve daima genç

kalan bir varlığı temsil ederdi.

Nympheler Yunan tanrılarına eşlik edip refah ve

bolluk dağıtırken, bu aynı derecede oyuncu

müzikal ve bereketli kuşların da, Nypheler’e eşlik

ettiği söylenir.


Odysseus'un, Calypso adlı Nmphe'yi ilk

gördüğünde de, kafasının üstünde böyle

kendisiyle uyum içinde, güzel bir kuş vardı.

Belki de bu özellikler ve sorgucu (ibik) bu

kuşları, baştan çıkarıcı bu Nymphlerin eşlikçisi

yapandı. Bu ismin verilmesine sebep olandı.


Sultanlara ismini veren bilim adamı “Wagler” de bu mitten etkilenmişti. İsimdeki 2. eklenti kısmı olan "hollandicus" la ise anavatanı belirtiliyor. Çünkü diğer Avustralya’yı 1606 yılında ilk keşfedenlerden birisi, bir Hollandalı olan Willem Jansz'tı ve bugünkü Avustralya'ya o zaman “Yeni Hollanda” adını vermişti. Ancak 1788 yılında sultanlar “Gmellin” sayesinde bilimsel isimlerine, yani “Psittacus Novaehollandiae” sahip oldular.


1792 de ise “Kerr” bu türe “Psittacus

Hollandicus” adını verdikten sonra ”Wagler”

buna ek olarak 1832 de “Nymphicus

Hollandicus” tanımını yaptı.

O zaman tek renkleri vardı: gri dişiler ve gri

kafası, sarı ve yanaklarında koyu kırmızı

lekeleri olan erkekleri...


19 y.y. ortalarında Avustralya ya Avrupa tarafından göçler başladığında, ilk sultanlar da deniz yoluyla Avrupa'ya getirilmeye başlandı. Çok hızlı biçimde iklime uyum sağlayıp üremeye de başladılar. Avustralya’nın çok değişken bir iklimine adapte olduklarından, (gece/gündüz ısı farkı 40 C'ye ulaşmakta), Avrupa‘nın sabit ısı düzeylerine daha iyi uyum sağlamışlardır.


Düzenleme

Familyası (sınıfı) : Cacatuide (kakadular)

Altfamilya (sınıfı) : Nymphicinae (sultanlar)

Cins: Nymphicus

Boy: 28–34 cm

Ağırlık: yaklaşık 90 Gram


Cinsiyet ayrımı:

Erkek dişiyi çiftleşmeye ikna etmek amaçlı değişik, alçak ve

yüksek volümlerde sesler çıkarabilmekte bazen de, ses dizeleri

halinde ötebilmektedir.

Tek beslenen sultanlarda tüy yolma sorunu yanı sıra agresif

yüksek ötüşler gözlenebilir. Sürü içinde böyle ötüşler günlük

planlarında da vardır. Dişiler daha sesiz olurlar. Arada sırada

hafif ötüşler dışında fazla gürültülü değillerdir.


Erkek ve dişiyi renklerinden ayırt etmek ise aslında

daha çok doğal renginde (yani melez olmayanlarda)

mümkün olur. Bunlarda renklerin netliği ve güzelliği

çok daha belirgin olmaktadır. Erkek mi yoksa dişi mi

kavramı yerine kesinlikle çift olarak beslemek kavramı

olmalıdır. Çift beslendiklerinde de sorunsuz

evcilleşeceklerdir ve tek beslemeden oluşan tüy yolma

ve aşırı agresif bağırma gibi ve benzeri oluşan

davranış bozuklukları da yaşanmayacaktır.


Yaklaşık 9 aylık olduklarında cinsiyetlerini belirlemek

mümkün olur. Erkek kızıştırma tavırlarına yaklaşık 6.

ayında başlar. Hafif sarkık ayrık duran kanatlarla

daldan dala konarak ve değişik tonlarda öterek dolaşır.

Yerde ise hafif zıplama benzeri hareketlerde bulunarak

gezinir. Eğer bu arada bir dişiye rastlarsa tam

kulağının dibinde öterek onu etkilemeye çalışır.


Cinsiyet Tüylerden en sağlıklı şekilde 6–9 aylıkken ilk

tüy değişiminden sonra anlaşılabilir. Fakat bu da daha

çok fazla melezleştirilmemiş renklerde mümkün olan

bir durumdur. Burada belirleyici olan kafa kısmında ki

renkler ve kuyruk altında ve en uzun olan kuyruk tüyü

kısmında bulunan enine çizgilerdir. Bu çizgiler

erkeklerde olmaz dişilerde görülür.

Erkeklerin yukardan bakıldığında daha enli dişilerin ise

daha yuvarlak bir kafa şekilleri vardır.


Natürel renkler en kolay tanımlanabilenlerdir.

Erkekte kafa rengi sarı ve yanakta kuvvetli kırmızı

nokta olur.

Dişide ise kafa rengi gri ve yanakta soluk bir kırmızı

leke olur.

Beyaz kafa; aynen ismi gibi beyaz olandır ve yanakta

benek yoktur. Burada da dişinin kafa rengi gridir

yanakta benek yoktur.


Yaşam alanları – Genel davranışlar:

Sultanlar sürü halinde yaşayan türlerdendir. Bu sürüler

o kadar büyüktür ki, gökyüzünü karatacak kadar geniş

alan kaplarlar. Tohumla beslenen türler olduklarından,

yiyecek arayışı içinde genelde sürü halinde yaşamak

tipik bir davranış biçimidir.


Sultanlar çok sosyal hayvanlardır ve mutlu olabilmeleri

için mutlaka türdeşlerinin varlığına ihtiyaç duyarlar.

Genelde sultanlar monogam (tek eşli) canlılardır.


Esaretteki kuşun harekete ihtiyacı vardır.

Yem ve su kapları, uçarak (veya en azından

tırmanarak) ulaşabileceği bir yere konmalıdır.

Burnunun dibinde duran ve sürekli dolu olan yem ve

su kapları esarette ki kuşlara doğal ortamda ki hareketi

maalesef sunmamaktadır.


Muhabbet Kuşu (Melopsittacus undulatus )

Latince Adı: Melopsittacus undulatus

Familyası: Psittaciformes (Papağanlar)

Alt Familyası: Psittacinae (Papağangiller)

Yaşam süreleri: 8-10 sene (Ancak 30 yıl yaşadığı rapor edilmiş muhabbet kuşları da vardır).



Yaşam Alanları:

Avustralya anavatanlarıdır denilebilir. Avustralya’nın güney sahil kesimi dışında her yerinde yaşarlar. Ormanlar ve düz ovalarda gruplar (100 kuş, hatta bazen daha da fazla) halinde yaşarlar. Dünyanın birçok yerinde yayılıp, buralarda yaşamayı başarmışlardır. Güney Afrika, Japonya, Amerika, Porto Riko, İsviçre, Yeni Zellanda, Florida yaşam alanlarından bazıları olarak örnek verilebilir.


Renkleri ve Boyutları:

Yabani muhabbet kuşları evlerde beslenenlerden daha büyüktürler. Yeşil-sarı, göğüs kısmı da biraz mavi renktedirler. Evlerde beslenen muhabbet kuşları ise, karşılık değişinim sonucunda yüzlerce değişik renkte elde edilen muhabbet kuşlarıdır. Yeşil, sarı, beyaz, mavi, gri, siyah gibi renklerde olabilirler. Kanaryalardan biraz daha iri, ortalama 18-20 cm boyutlarındadırlar. Çoğunluğunun boynunda adeta bir gerdanlık gibi siyah benekler, yanaklarında violet (menekşe) veya mauve (leylak) rengi lekeler vardır. Erişkin kuşların kafasının üstü düz renk, boyun ve kanatlar ise opak çizgilidir.


Erişin –Yavru Farkları:

Erişkin kuşlarda genellikle kafa tüyleri düz

renktir, yavru kuşlarda ise kanatlardaki gibi

çizgiler kafa üstünde de vardır.

Erişkinlerde gözler (albino, dark eyed, lutino

türleri hariç) beyazdır ve siyah halkalıdır.

Yavrularda ise gözler tamamen siyahtır.


Erkek – Dişi Farkı:

Erişkin erkeklerde cere adı verilen gaga üzerindeki etli kısım mavi-lacivert tonlarında iken, dişilerde pembe-kahverengidir. Erkekler biraz daha parlak renklerdedir ve biraz daha büyük görünüşlüdür.

Muhabbet Kuşları hakkında İlginç- ayırt edici bir bilgi: Kloak (anüs) kısmını ayağıyla kaşıyabilen tek kuş cinsi olarak bilinmektedir.


Bakımı:

Muhabbet Kuşları 1870’li yıllardan beri

insanların evcil hayvan kategorisine soktuğu

kuşların başında gelmektedir. Geveze, neşeli

ve cana yakın kuşlar olarak bilinmektedirler.

Taklitçi ve uysaldırlar, bulundukları yere

kolayca uyum sağlayabilir ve çabuk ürerler.


Muhabbet kuşları büyük kuşlar olmamalarına rağmen, uçucu bir tür

oldukları için kafesleri çok da küçük boyutlarda olmamalıdır.

Kanatlarını açtığında rahatça içinde dönebileceği köşeli formlarda

olursa kendilerini daha güvende hissedeceklerdir. En azından

30x30x60 ölçülerinde bir kafeste olmaları rahat etmelerini

sağlayacaktır. Tüneklerin ağaç dallarından olması hem tırnaklarını

törpüleyebilmesi hem de kemirebilmesi için uygundur. Narenciye

ağaçları, Dişbudak Ağacı, Manolya, Karaağaç, Okaliptüs, Avustralya

Çamı uygun ağaçlardır.)


Tünekler farklı kalınlıklarda olursa daha çok rahat eder. Size güven duyması da aranızda başlayacak olan dostluğun ilk adımıdır. Kesinlikle ona sessizce yaklaşılmasından, çevresindeki eşyaların veya kafesindeki oyuncakların sık sık değiştirilmesinden, yüksek ve alışık olmadığı seslerden, sallanan kafeslerden (çamaşır, bulaşık makineleri veya buzdolapları üzerine konulan kafesler gibi) hoşlanmazlar ve böyle durumlar yaratıldığı sürece size güvenmesi neredeyse imkansızdır.


Sosyal ve doğalarında gruplar halinde yaşayan kuşlar

olduklarından yanında kendi türünden bir eşten hoşlanırlar. Bu

nedenle eş olarak beslenmeleri tavsiye edilmektedir. Ancak tek

başına beslenecekse her gün aynı saatte ilgi görmekten (sevdiği

bir yiyecek verilmesi mesela bir mısır tanesi, belli saatlerde

kafesten çıkarılması veya aynı saatlerde onunla konuşulması

gibi), kemirgen bir tür olduğu için kemirebileceği ağaç

dallarından, gaga taşından, geniş bir hareket alanından ve renkli

nesneler, kıyafet ve eşyalardan, ayrıca geniş bir hareket alanına

sahip olmaktan oldukça hoşlanırlar.


Çok meraklıdırlar. Renkli cisimler özellikle ilgilerini çeker. Kafeste

sıkılmaması için bolca renkli oyuncak bulundurulması ve bunların

onun artık oyuncaklarla eskisi kadar ilgilenmediğini fark

ettiğinizde değiştirilmesi uygun olacaktır. Papağan familyasından

geldikleri için sesleri taklit özelliğine de sahiptirler. Erkek

muhabbet kuşlarının bu konuda daha yetenekli olduğu

saptanmıştır. Eş olarak beslendiklerinde taklit yetenekleri ya hiç

olmamaktadır ya da çok az kelimeyle sınırlı kalmaktadır.


Kafeste ayna konusu oldukça tartışmalıdır. Yalnız beslenen bir

kuş kafeste olan aynada kendi yansımasını gördüğünde bunu eş

olarak algılar ve ona kur yapmaya başlar. Doğalarında kur

yaparlarken karşı cinse kendi kursağındaki yemi kusmak suretiyle

ikram etmek olduğundan bunu aynaya yapmaya başladığında ve

bunu huy haline getirdiğinde güçsüz düşmesi, yeterli

beslenememesi ve aynadan karşılık alamayacağı için bunalıma

girmesi mümkündür. Bu yüzden kafeste ayna önerilmemektedir.


Beslenmesi

Doğalarında çiçek ve bitki tohumları, yeşil yapraklı sebzeler,

meyveler ile beslenmektedirler. Evde beslenen çoğu papağan cinsi

gibi muhabbet kuşları da tohumlardan oluşan hazır yemlerle

beslenmektedir. Tohumlarla beslenen muhabbet kuşları sağlıklı ve

kilolu gözükseler bile aslında yedikleri tohumun kabuğunu kırıp

attıkları için bu kabuktaki vitaminlerden faydalanamamaktadırlar ve

vitamin eksikliği çekmektedirler. Vitaminleri en güzel olarak koyu

yapraklı yeşil sebzelerden brokoli, karahindiba yaprakları, hardal

yaprakları gibi yeşilliklerden alırlar. Ayrıca havuç, haşlanmış tatlı

patates ve meyve – sebze sularıyla da beslenebilirler.


Muhabbet kuşlarına sağlıklı ev yemekleri, mesela pişmiş et, balık

ve tavuk, peynir ve yoğurt, pişmiş yumurta, mısır, fasulye, bezelye,

pirinç, düşük şekerli düşük sodyumlu tahıl gevrekleri ve bunun gibi

besinler küçük miktarlarda sunulabilir. Meyvelerin tümü kabul edilir

olmakla birlikte, yüksek su içerikleri nedeniyle isale sebebiyet

vermemek için küçük miktarlarda sunulmalıdırlar. Muhabbet

kuşuna (ve herhangi bir başka tür kuşa veya papağana) asla

avokado veya çikolata verilmemelidir. Çünkü kuşlar için toksiktirler

ve çok az miktarları bile ölüme neden olabilir. Yağ ve tuz oranı

yüksek patates kızartması, kraker ve salamura etler gibi besinler

kuşlar sodyuma karşı çok hassas olduklarından kullanılmamalıdır.


Kokulu spreyler ve sigara dumanı muhabbet kuşlarının solunum

yollarına ciddi hasarlar verebilir, bu yüzen muhabbet kuşlarının

bulunduğu ortamlarda kullanılmamalıdır. Muhabbet kuşları

doğalarında genelde geniş bir nem aralığına uyum gösterme

kapasitesine sahip kuşlardır. Evde nem artışlarından fayda sağlarlar,

arada sırada üzerlerine burun ve kulaklara gelmeyecek şekilde su

püskürtülmesi, ya da kafesine haftada 1 veya 2 defa banyoluk

konulmasını hem kuşu ferahlatacak hem de tüylerinin daha güzel

olmasını sağlayacaktır. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, kuşun

ıslakken uyumasını ve ıslakken (tabi kuruyken de geçerli) hava

akımında kalmasını engellemektir.


Çiftleşme, Üreme ve Gelişmesi:

Her zaman erkek çiftleşmeye hevesli dişi ise kaçan durumdadır.

Erkek günlerce kur yapabilir. Durmadan uçar, konmak için dişinin

yanını seçer. Sekerek yürür. Başını sallayarak dişinin yanına

yaklaşır. Gagasıyla omzuna vurur. Bu sırada, heyecandan göz

bebekleri küçük siyah noktalara dönüşür. Dişi, birleşmeye hazır

olduğunu günlerce sonra gösterir. Dalın üzerine konar oturur.

Başını arkaya uzatır. Kuyruğunu havaya kaldırır ve hareketsiz

kalır. Erkek mesajı alınca, dişinin sırtına çıkar. Çiftleşme bittiğinde

dişi uçup gider.


Çiftleşmeden sonra kafese uygun boyutlarda bir yuvalık ve kendir

lifleri konulduğunda, yuvayı kendileri hazırlamaya başlayacaktır.

Yuvada dişi bulunur, erkek yalnızca dişiyi gözlemler ama içeri

girmez. Yuva sıcaklığı yaklaşık 37 derece olmalıdır. Dişi bir

defada 4-6 tane yumurta bırakabilir. İlk yumurtadan sonra

yuvalıkta kuluçkaya yatar ve tuvalet ihtiyacı dışında çıkmaz.

Erkek ise dişiyi beslemeye başlar. Erkek yuvalığa giremediği için

ve eşini kıskandığı için yumurtaları kırabilir veya yumurtadan

çıkmış yavrusunu bile öldürebilir, bu konuya dikkat etmek gerekir.


Yumurta döllendikten 18 gün sonra ilk yumurtlanan yumurtadan yavru

çıkar, sonra da yumurtlanma sırasıyla diğerleri. Yavru yumurtadan

çıktığında 1.5 – 2.51.5 – 2.5 gram ağırlığındadır. İlk beş gün boyunca gözleri

kapalıdır. Sırt üstü yatar pozisyonda, annesinin yemlemesini bekler ve

başlarını kaldıramazlar. 3. gün ağırlık yaklaşık dört katına çıkar. 6-

8'inci günler arasında yavrunun ağırlığı 9 grama ulaşır ve yavrular

başlarını kaldırabilmektedir. 7'nci gün kanat tüyleri belirmeye başlar.

8'inci günde başını dik tutmaya başlar. Birkaç sıçrama yapabilir.

9'uncu gün 16 grama ulaşan ağırlığı ile kuyruk tüyleri büyümeye

başlar ve gözleri açılır. Kuyruk kısmına oturarak beslenir.


12'nci gün, tüm ince tüyleri çıkmıştır. Ağırlığı 23 grama ulaşır. 17'nci

gün tüm tüyleri tamamlanır. Hala yuvadan çıkmaz. 21'inci gün, tüy

renkleri belirginleşir. 24. gün ağırlık 40 grama ulaşır ve tüm tüyleri

tam anlamıyla çıkmıştır. 28 ve 31'inci günler arasında yavrular kafes

tellerine tırmanabilir. Kanatlarını çırparlar. Yuvadan çıkabilirler. 28'inci

gün, Renkleri büyüklerinkine nazaran daha mat olur. 3 ila 5 ay içinde 3 ila 5 ay içinde

tam bir olgunluğa ulaşırlar. 6-8 aylık olduğunda artık çiftleşmeye tam bir olgunluğa ulaşırlar. 6-8 aylık olduğunda artık çiftleşmeye

hazırdırhazırdır. (Yavrular 8-10 günlük olunca gözlerini açarlar ve yuvadan 5

hafta sonra uçarlar. Yavrular yuvadan çıktıktan 14 gün sonra

başka bir yuvaya alınmalıdırlar. Kafeslere önce dişi kuş konulmalı

ve birkaç gün sonra erkek kuş dahil edilmelidir.)


Bakımları doğru yapıldığında ve gereken ilgi ve sevgi gösterildiğinde

son derece uyumlu kuşlardır ve dostlukları insanlara keyif verir. Çift

olarak beslenmeyecekse kesinlikle bol ilgi göstermek ve sık sık

muhabbet kuşuyla temas ederek ona sevgiyi hissettirmek gerekir

çünkü çevresinde kendi cinsini göremediğinden sahibini eşi olarak sahibini eşi olarak

görmeye başlayacaktırgörmeye başlayacaktır ve ondan ilgi görmediğinde diğer türler gibi

muhabbet kuşu da strese girecektir.


KANARYA

Kanarya (Serinus canaria ), ispinozgiller

(Fringillidae) familyasından güzel sesiyle ün

yapmış kafeslerde beslenen bir kuş türü.



KANARYA

Bütün dünyaya yayılmış bir kafes kuşudur. Süs ve sesi

için beslenir. Serçe iriliğinde olup, evcilleri sarı

renktedir. Boyları 13 cm. civarındadır. Yabanilerin sırtı

gri çizgili zeytin yeşilidir, karnı sarımtrak yeşildir.

Dişilerin renkleri daha soluktur. Yabani kanaryaların

sesi daha etkileyici ve kuvvetli olduğu halde, kafes

kanaryaları kadar değişken değildir. Evcillerin renkleri,

esaret hayatının etkisi ile sarıya dönüşür. Nadir olarak

beyaz ve kırmızımsı olanları da vardır.


KANARYA

Beslenme

Tohum ve taze bitkiyle beslenirler.

Yaşam alanı

Küçük sürüler halinde etrafı ağaçlarla çevrili

göl, dere gibi su kenarlarında yaşarlar.


KANARYA

Üreme

Dişiler tüy, kıl yosun ve köklerden ağaç veya çalılara

fincan şeklinde gizli yuvalar yaparlar. Dişi, kahverengi

benekli açık mavi renkli 3-5 yumurta yumurtlar.

Kuluçka süresi 13 gündür. Bu devrede erkek kanarya

dişiyi devamlı besler. Yavrular çıplak ve gözleri kapalı

olarak yumurtadan çıkarlar. 17 günde tüylenerek

üçüncü hafta sonunda yuvayı terk ederler.


KANARYA

DağılımıBu kuşun anavatanı Kanarya Adaları ve Madeira Adaları'dır. 1600'lü yıllarda İspanyollar tarafından Avrupa'ya getirilmişlerdir.


KANARYA

Üretim sezonu kanaryaların tüm enerjilerini yavru üretimine harcadıkları bir dönem olmasından dolayı senenin en zor dönemidir;

Özellikle de dişi kanaryalar için. Doğa öyle bir düzen kurmuştur ki eğer kuş formda değil ise o sene fazla yavru vermeyecektir

.Tüy döneminde özensiz bir bakım ve üreme sezonuna girişte ne kadar özen gösterilirse gösterilsin istenilen sonucu vermeyecektir.


KANARYA

Yıl boyunca yapılacak doğru bakım başarılı bir üretim sezonu için

en önemli anahtardır. Eğer amaç sadece yarışmalar için kuş

yetiriciliği yapmak ise farklı türler yerine, sadece bir veya iki ırk

yetiştirmek daha mantıklı olacak ve başarımıza yardımcı

olacaktır.Kuş satın alırken kuşların ırk özellikleri araştırılmalı ve

kuşların bakıcı özelliklerinin ne derecede olduğu öğrenilmelidir,

ona göre kümes ve kafes seçimi yapılmalıdır. Kuşun sağlığı

tüylerinde gizlidir. Sağlıklı bir kuşun tüyleri parlak ve temizdir.


KANARYA

Işıklandırma

Işık üretim sezonunun en önemli faktörlerinden

biridir.Tüy dökümü boyunca ışıklar, sabah 8 den

akşam16 ya kadar ayarlanmalı ve böylece kuşların bol

bol dinlenmeleri sağlanmış olur. Üretim sezonu

başlamadan önce ışıklandırma süresi artırılmaya

başlanır.Bu üzerinde dikkatle durulması gereken bir

konudur.Doğada kuşlar günde 2 dakikalık bir ışık artışı

ile sezona hazırlanırlar.


KANARYA

Eşe atılmadan önce kuşların günde

minimum 13 saat ışık alıyor olmaları

sağlanmış olmalıdır. Işık süresine çok

hızlı değişiklikler yapmak kuşları tüye

sokabileceği için dikkat edilmelidir.


KANARYA

Bu arada doğru ışık kaynağı kullanmakta çok önemlidir. Gün ışığına en yakın lambalar tercih edilmelidir(Akvaryumcularda bulunabilen ultraviole flüoresanlar en uygunlarıdır.). Bu konuda yapılan araştırmaların hepsinde normal lambalar altında barındırılan kuşlarda dişi ve erkek genital organların normale göre küçük oldukları gözlenmiş ve hatta normal ışıklandırma ortamında üretilemeyen bazı kuş türlerinin de doğal güneş ışığına yakın ışık veren ortamlarda üretilebildiği gözlenmiştir.


KANARYA

Uygun aydınlatma sonucunda daha çok kalsiyum emilimi,daha parlak ve doğal renkler,daha başarılı üretimi sağlamak mümkün olacaktır.

Kalsiyumun daha fazla depolanması sonucunda yumurtlayamama problemleri ile de daha az karşılaşılacaktır.


KANARYA

Kuş odasında gece lambası kullanılması da çok faydalı bir uygulamadır. Tasarruflu lamba diye adlandırdığımız lambalar ,kuşların rahatça uyuyabilecekleri bir ortam sağlamanın yanında bir şekilde yuvadan ayrılacak olurlarsa yuvayı kolayca bulabilmelerini de sağlayacaktır.

Araba farlarının da direkt olarak kuş odasına gelmemesinin sağlanması da önlenmelidir.Bu durumda kuşlar yuvadan kalkabilir ve hatta bazıları sağa sola çarparak yaralanabilir.


KANARYA

YIL BOYUNCA IŞIKLANDIRMA SÜRELERİ 1 Ocak 12,5 Saat 15 Ocak 13 Saat 1 Şubat 13,5 Saat 15 Şubat 14 Saat 1 Mart 14,5 Saat 15 Mart 15 Saat 1 Nisan 14,5 Saat 15 Nisan 14 Saat 1 Mayıs 13,5 Saat 15 Mayıs 13 Saat 1 Haziran 12,5 Saat

1 ocakta 12,5 saatle başlayın

15 mart ta 15 saat olacak şekilde

Haftada toplamda yarım saat artırın

Sonrasında 15 eylül de 9 saat olacak şekilde aynı metodla azaltın.

Bu tarihten sonra tekrar 1 ocak a kadar 12, 5 saat olacak şekilde artırın.


KANARYA

15 Haziran 12 Saat 1 Temmuz 11,5 Saat 15 Temmuz 11 Saat 1 Ağustos 10,5 Saat 15 Ağustos 10 Saat 1 Eylül 9,5 Saat 15 Eylül9 Saat 1 Ekim 9,5 Saat 15 Ekim 10 Saat 1 Kasım 10,5 Saat 15 Kasım 11 Saat 1 Aralık 11,5 Saat 15 Aralık 12 Saat

1 ocakta 12,5

15 mart ta 15

15 eylül de 9 saat


KANARYA

Üretim öncesi:

Muhtemel yavru mevsimi şubat ve mart aylarıdır.

Kuşların kış dinlenmesinden çıktıkları düşünülerek

yetiştiriciler kuşları hemen eşe atmak isterler. Asıl

konu kuşların sadece yem ile formda

tutulamayacağıdır. Bu soğukta duran kuşlardan çok

şey beklemek demektir. Salmada duran kuşlara ezik

yulaf, kalın yem ve nijer ağırlıklı karışık yem ve

yumurta mamasıyla beslenmesi tavsiye edilir.


KANARYA

En az eşe atmaya 2 hafta kala erkekler ayrılıp tırnaklar

kesilmelidir .Uzun tırnaklar yüzünden bir sürü

yumurtanın delinmesi ve yavru kayıplarının önlenmesi

açısından bu noktada çok önemlidir.

Önceden tek kafeslere ayrılan erkekler genellikle

salmadan yakalanan erkeklerden daha formda olurlar.

Tırnakları kesildikten sonra erkeklerin altlarına bakılıp

hazır olup olmadıkları kontrol edilir.


KANARYA

Erkekler eşe atılmaya hazır oldukları zaman altlarının kızarık ve L veya kanca gibi olduğu gözlenir. Dişilerin altları ise daha yuvarlak ve düzdür.Bu esnada dişilerin genç erkeklerle karıştırılmaları da bazen mümkün olmaktadır. Erkekler iki hafta tek tek kafeslere ayrıldıktan sonra sıra dişilere gelmiştir.Erkeklerin yanına atılmadan evvel dişilerin de tırnakları kesilmelidir.Dişileri eşe atmadan evvel altlarının şiş, yuva yapmaya istekli olduklarından emin olmalıyız. Hazır dişilerin kafeste kağıt parçalarıyla yuva yapmaya çalıştıklarını da görürüz.


KANARYA

Yumurta verimi için Yılbaşından itibaren

haftada 1 kere; eşe atmadan 1 ay önce

haftada 2 kere aşağıdaki ilaçlar

hayvanların içme suyuna verilir. İnjikom-E 2lt. suya 5cc. 100ml 13ytl

Catasol 2lt. suya 10cc. (Bayer) 50cc 15ytl


KANARYA

Yuvalar

Piyasada çok çeşitli yuva örnekleri

bulunmaktadır.İçlerinde keçe kullanmanın yumuşak bir

zemin yaratmada ve yavruları sıcak tutmada faydalı

olduğunu söyleyebiliriz. Keçeleri bir yapışkan yardımı

ile veya bir tel yardımı ile yuvaya sabitlemeliyiz.Yuva

malzemesi olarak kıl, keten ip gibi malzemeler

kullanılabilir, fakat ince malzemelerin yavruların

ayağına dolanarak sakat kalmalarına neden olabilirler


KANARYA

Yumurtalar

Eğer kuşların her ikisi de formda ise dişi, 2-7 gün içinde mavimsi

renkte yumurtalar yumurtlayacaktır. Her gün yumurta alınıp

yerine yalancı yumurta bırakılır (Bu işlem yumurta kabuğunun

yeterince sertleşebilmesi için sabah saat 8 gibi

yapılmalıdır.).Yumurtalar alındıktan sonra genişçe bir saklama

kabına alınmalı (Gölge bir yerde). Dişi 3. yumurtayı

yumurtlayınca, tekrar gerçekleriyle değiştirilir ve böylece bütün

yumurtaların aynı günde çıkmaları sağlanmış olur.


KANARYA

Son yumurtadan sonra erkekte tercihe göre dişinin

yanından ayrılabilir.Dişi 3 veya daha fazla yumurta

yapar .Yavrular 13-14 üncü günlerde çıkmaya

başlarlar. Son yumurta diğerlerinden biraz farklıdır.

Rutubet oranının düşük olduğu dönemlerde yavrular

çıkmadan bir iki gün evvel dişiler ılık su ile bir sprey

yardımı ile ıslatılabilir veya banyo verilebilir.Böylece

yavruların yumurtadan çıkarken yapışıp ölmeleri

önlenmiş olur.


KANARYA

KAFES VE SALMALAR Kuşların üretilmesinde ideal boyutlar 35 x 70 x 40

Derinlik(35 cm): Bu sayede kafes daha çok

ışık alır, köşelere kadar ışık girer dolayısıyla

verimi olumlu etkiler ve derinliği az

olduğundan, kuş tellere yakın olduğundan

kuşların güzelliği, iriliği ortaya çıkar, seyri

zevkli olur.


KANARYA

Genişlik: En az 70-80 cm olmalıdır. Çünkü kuş

kafeste yükseklik yönüne değil sadece enine doğru

hareket eder. Aynı zamanda bu 80 cm gözlerde 2 ye

ayrılabilmelidir. Yavru zamanında eşleri birbirine aşık

etmede ve yavruları ayırıp annenin tüyleri yolmasını

engellemede kullanılır.


KANARYA

Yükseklik: 40 cm idealdir. Çünkü salmalar genelde 4

katlı olduğu için daha yüksek olması tavsiye edilmez.

Çünkü en üstteki ve en aşağıdaki kuşların gözlemini

yapmak oldukça zordur. 30 cm sehpanın üstüne 1.60

cm 4 katlı salma, toplam 1.90 cm, bir insan boyu

kadardır.


KANARYA

Kafesin iç renginin açık mavi veya açık yeşil olması da tavsiye

edilir. Görünüm ve verim açısından tabanına yarım tavla zarı

büyüklüğünde gürgen parçaları da serebiliriz. Talaş uçtuğundan

tercih edilmez. Bu minik tahta parçalarını kuşların hareketleri de

dağıtmaz, bu tahta parçaları kuşların pisliğini hemen emdiğinden

aynı zamanda çok sıhhidir. 3 ay boyunca hiç değiştirilmese de

olur. Verim almak istiyorsak elimizi mümkün olduğunca kafesin

içine sokmamalıyız. Normal standart kafes 6 kapılı olmalıdır, bu

kapılar dışardan yem ihtiyacını giderebilmemiz içindir. 1. kapı

yumurtalı mama veya meyve içindir.


KANARYA

2. kapı karışık taneli yem için, 3. kapı 365 gün devamlı verilen yulaf için, 4. kapı tabanda kırık tahta serili olduğundan, hayvanların taş

ihtiyaçlarını giderebileceği “grift” dediğimiz taş için kullanılabilir. Yediklerini bu “grift” sayesinde öğütmüş olurlar, aldıkları gıdadan maksimum faydayı sağlamış olurlar. İkinci faydası da yem tüketimi bu sayede yarı yarıya düşer. Çünkü taşlık iyi görev yaptığından 1-2 tane yem ile kuş iyice sindirim yaptığından doyuma ulaşır. Eğer bu taşlar olmazsa kuşlar fazla yem tüketerek sindirim sistemlerini bozarlar. CeDe Mineral bu hususta en iyi etkiyi sağlar.

5.ve 6. kapılar ise yuvaları asmak için kullanılır.


KANARYA

Tünekler: En az iki adet tünek olmalıdır. Yukarıdaki

köşeleri yuvarlatılmış ve düz, aşağıdaki ise yuvarlak

tünek olmalıdır bu sayede hayvanların ayaklarını tek

düze basmaktan kurtarırız. Aynı zamanda yukarıdaki

düz tünek eşleşme için idealdir. Yukarıdaki tünek ile

tavan arasında en az 20 cm fark olmalıdır. Kümeste

yavruları ve tüydeki anne babaları koymak için büyük

salmalar olmalıdır.


KUŞ ODASI (KÜMES): Kuşları eşe atacağımız ortamı seçerken şunları göz önüne almalıyız.

Büyüklüğü: Eşe atacağımız çift sayısı ile kümesin büyüklüğü ile orantılı olması gerekir ufak bir yere 50 çift kuş atılırsa onlardan verim beklememiz hayal olur. 20 metre karelik normal tavan yüksekliğinde bir yere 30 çift (maximum) kuş atmamız hayvanlarımızın sağlığı açısından uygun olur.


Havalandırma: Olabildiğince fazla tek yönden havalandırma penceresi açılmalıdır. Kışları soğuk girecek endişesi ile pencerelerin devamlı açılıp kapanması yanlış bir tutumdur. Kümesteki hava mümkün olabildiğince temiz tutulmalıdır.


Temizliği: Kümesi temizlerken fırçayı çok yavaş kullanıp toz kaldırmamalıyız. Çünkü kafeslerden uzaktaki mikroplar tozlarla kuşlara zarar verebilir. Aynı zamanda yavrular kalktığında, sezon sonunda muhakkak genel temizlik yapılmalıdır.


Isı: Kümes direk ışık görürse gece ile gündüz arasında ısı farkı açılır. O yüzden

muhafazalı kümes ısı faktörü için gereklidir. İlk başlarda ısıtıcı kullanmak

istemesek bile, buna mecbur kalabilme ihtimalini göz önünde bulundurarak,

ısıtma sistemini kurmalıyız.Çünkü kanaryanın ideal yaşam ısısı 20 derecedir.

Mart ayı özellikle hayvanlarımız açısından oldukça riskli bir dönemdir. Bu

dönemde ısı bizim için mutlaka gerekli olacaktır. Çünkü 15 derece düşük

sıcaklıklarda büyüyen yavruların, yavru ishalinden ölme ihtimali yüksektir.

Yalnız yapay ısıtıcıyı çalıştırdığımızda, kümesin havasını kurutma ihtimalini de

göz ardı etmememiz gerekir. O yüzden “higrometre” (nemölçere sahip olmamız

gerekir.


Dezenfektan: Kümesin ortasında hava akımının olmadığı bir

yere “Strips” (Bit mücadele ilacı) 6 haftada bir Ardap ile kümes ve

kuşlar kafesler dezenfekte edilir. Ardap bitleri engellediği gibi,

bilinen en iyi bit mücadele ilacıdır. Senede bir kere (yavrudan

sonra olabilir) Mümkünse kuşlar başka yere taşınarak sözgelimi

20 metrekare bir kümes için bir Ardap ın tamamı sıkılarak

kümesin camlarını kapılarını 3 gün kapayarak genel mikroplara

karşı mücadelede başarılı olabiliriz.


Kümeslerinin girişlerine tabla içersinde kireç koyan üreticilerde

vardır ancak bu davranışları doğru değildir, Uçucu toz halinde

olan kireç hayvanlarımızın sağlığını tehdit edebilir. Bunun yerine

leğenin içine sünger koyularak onun üzerine Vanodin (1 litreye 1

kapak ) dökülmeli ve kümese giren çıkanlarda ayakkabılarını

bunun üzerine basarak girmelidirler. Gene aynı oranlarda

Vanodin’li suyla haftada 1 kez kümesin içi püskürtme yoluyla

dezenfekte edilebilir. Yalnız bu yöntemi de sürekli olarak

kullanmamız mikropların bağışıklık kazanmalarına sebep

olabilir.


GÜVERCİN (Columbidae )



ETÇİ GÜVERCİN IRKLARI

Mevcut çok sayıdaki farklı renkteki güvercin ırklarından oldukça

az kısmı besi için kullanılabilmektedir. Besi için ele alınabilecek

güvercin ırklarında ergin ağırlığın 600 – 800 g civarında ve besiye

uygun bir vücut formuna sahip olması şartları aranır. Bu

güvercinler iyi gelişen yavru güvercinlerden döl verim özellikleri

de esas alınarak seçilmişlerdir. Renkleri ve tipleri ile diğer dış

yapısal özelliklerine daha az önem verilmiştir. Bu amaçla A.B.D.’

de yüksek canlı ağırlık yönünde ıslah edilmiş entansif üretime

yakın hatlar elde edilmiştir.



Avrupa’ da ise daha çok hobi yetiştiriciliğine

rastlanılmaktadır ve elde edilmiş ırklarda çeşitli dış

özellikler öncelikle ele alınmıştır. Avrupa’ da etçi güvercin

yetiştiriciliği Fransa, İtalya ve Macaristan’ da A.B.D.

ırkları ile yapılmaktadır. Güvercin yetiştiriciliğinde en

yüksek performansı gösteren ırkları kullanmak genellikle

pazarlamaya bağlı olmaktadır. Ancak en fazla talep

yüksek canlı ağırlık kazanan, beyaz deri rengine sahip

olan güvercinleredir.



Bu ırklardan dikkatli seleksiyon yapılan

ebeveynlerde bir çift başına 10 – 14 güvercin

üretilmesi, ırkların cüsse büyüklüklerine bağlı

olarak 26 – 28 haftalık yaşlarda 400 – 800 g

canlı ağırlığa sahip döller vermeleri esas

alınmıştır. Et üretimi amacıyla sadece saf ırklar

değil, bunların melezleri de kullanılmaktadır.



Kuluçka

Eşleştikten bir hafta sonra genelde bir gün arayla yumurtlanan iki

yumurta 17-19 gün sonra kırılır.

Güvercin yumurtası ilk yumurtlandığında 15 gram kadardır. 11 gram

kadar doğan yavrular Birinci haftadan itibaren yavaş yavaş

tüylenmeye başlar. Bu günlerde yavrular künyelenmelidirler. Eğer

yavruları 7 günlük yaşta künyelemezseniz künyelerin ayaklara

geçmesi çok zorlaşmaktadır. 7. günde ağırlıkları 70, 14. günde 170

g.'a kadar ulaşır.

Yavrular 20 günlük olduğunda önlerine yem konulmalı ve yemi

görmelidirler. 24-25 günlükken konulan yemleri yemeğe

başlamaktadırlar.



Yavrular yere bırakıldıklarında yabancı çiftlerin yuvalığı yerden

yeterince yükseklikte bulunmalıdır. Aksi takdirde yavrular bu yuvalıklara

girmekte ve yuvalık sahipleri tarafından gagalanmakta,

dövülmektedirler. Yeme düşen yavruların önünde ilk hafta sürekli yem

bulunmalıdır. Bu dönemde yavrular gözlenerek, hepsinin su içip yem

yediklerinden emin olunmalıdır. Yavrular genellikle yem yemeye su

içmeden daha önce başlamaktadır. Suyu bulamayan yavruların gagaları

ara sıra suluğa sokularak içmeleri sağlanmalıdır. Bir süre sonra tüm

yavruların yem yedikleri ve su içtikleri görülecektir. Bundan sonra

yavrularınızın uçurma ve alıştırma antrenmanlarına geçebilirsiniz.



28 günlükken yavrular ana babalarından ayrılmalıdırlar.

Farklı bir yerde önlerinde her zaman yem ve taze su

bulundurulmalı ve diğer kuşlar yemlenirken aralarına

katılmalıdır.

Yaklaşık 15 gün sonra diğer kuşların arasına

konulabilirler. Yeme düştükten sonra yavrular kart

kuşlarla kovalanmaya başlanır. Oyuna girene kadar

günde 3-4 kere 4 lü gruplarla uçurulur.



Yavrular taklaya girdiğinde saati uzatmaya ve hava

oyunlarına başlarlar. 1-2 hafta süren bu dönemde

çekmeye başlarlar. Sonra sineğe çıkar ve nefesleri

açılır. Sonra ayrı uçmaya başlarlar ve alçalırlar, evin

üzerine gelip çekmeye başlarlar. O zaman teke

düşmüş demektir, günde 1 kere tek uçurulur. Grupla

uçurulursa kendini uçuşa verir, oyuna gelmez..

Yavrular 4 aylık olduklarında yumurta vermeye

başlayabiliyorlar.



İlkbaharda çıkan yavrular tüye geç gireceğinden daha

iyi olurlar.

Yemleme günde bir kere akşamları yapılmalıdır.

Yavrulu anaçlara ilaveten sabah da yem verilmelidir.

Ancak takip edilmeden yuvaya konulan yemler diğer

kuşları da yuvaya çekmekte ve yavrular ezilerek veya

dövülerek ölebilmektedir.



Salmalar mümkün olduğunca fazla havalandırılmalıdır.

Salmada ısıtma sistemi kışın ortalama 12 derece olmalı.

Yemleri buğday ağırlıklı olmak üzere mercimek yulaf,

arpa, fiğ, kırarak fasulye ve genelde konserve bezelye

ve ufak yüzdelerle de çekirdek, kenevir ve ketenden

oluşmaktadır. Pirinç ishali kesebilmektedir. İshal duru-

munda çekirdek ve keneviri hemen kesmek gerekiyor.

Yumurta kabuğunu ufalayarak sık sık vermek faydalı

olur. Tüy döneminde de kavun çekirdeği ve haftada 1

yeşillik verilebilir.



Fasulye ve mercimek kalsiyum-protein açısından ayrıca

yumurta kalitesini arttıran fosfor bakımından yavru

verimi ve tüy döneminde çok gerekli iki yem maddesidir.

Bezelyede direnç arttırıcı C vitamini bulunmaktadır.

Enerji ihtiyaçlarını karşılamak için buğday, mısır ve

bezelye verilir.



Çiftleştirmek için hazırlanan bir çift güvercin, bir araya

konmadan yaklaşık 2 hafta önce düşük kalorili bir diyete

ihtiyaç duyarlar. Çiftleştirmeden bir hafta önce yüksek

proteinli diyet uygulanmalıdır ve günlük öğünlerinde

yeteri kadar, kalsiyum, diğer mineraller ve gerekli

vitaminler sağlanmalıdır.



Dengeli beslenme çok önemlidir. Bir çok çiftleşen dişi

kalsiyum eksikliğinden sakatlanır, kandaki yağ oranı

yükselir ve stres altındaki kuşta tehlikeli durumlar

yaratabilir. Dolayısıyla çiftleşme yemlerine çok yağlı olan

çekirdek koymayın.



Kırmızı kil; mide rahatsızlıklarına karşı doğal bir ilaçtır

ve ishale karşı olumlu etkisi vardır. Kırmızı kil toksik

maddeleri bağırsakta bloke eder ve ishali önler.

Kömür; ishale karşı etkilidir.



Kışları her gün mineralli güvercin taşı; yazında

dışarıdaki kum havuzunu grid olarak kullanılabilir.

Kışın sularına katılan bal veya pekmez ve verilen bol

yem soğuğa karşı koruyucu etkilidir. 1 aylık periyotlarla

da balık yağı hapı verilebilir. İçme suyuna devamlı bir

çay kaşığı kadar elma sirkesi bakterilerin yayılımını

önlemede faydalıdır.



Yazın 3-4 günde bir büyük bir leğene; suyu devamlı

değiştirerek,banyo suyuna ayda bir kere olmak üzere,

sırayla neguvon toz, sirke ve tuz katılarak banyo

yaptırılmalıdır.



Yemlerin dışkılara bulaşmaması için yemlikler

kullanılmalıdır. Her gün suları tazelenmeli ve hafta bir

suluklar dezenfekte edilmelidir. Yavrular uçurulmaya

başlandığında sabah ve akşam her gün uçurulmalıdır,

yoksa oyuna girmeleri gecikmektedirler.



Tüy dökme genelde bir kere olur. Sonbaharda tüy

dönemi hemen her kuş için aynı dönem olmaktadır.

Tüye giren kuşu uçmaya zorlanmaz.



Kuşlar yağmurda ve cereyanda kalmamalıdırlar.

Salmalarda Dişi erkek ayrımı yapılmadığı zaman fazla

yumurtlama uçma problemi meydana getirebilir. Bu

sebeple dişi ve erkekler ağustos-şubat döneminde

ayrılmalıdır. Damızlıklara ayrı bir yerde bakmak hem

uçurmak hem yemlemek konusunda faydalıdır.



Kaçıp inen kuşu kümesinize sokmayın. Eğer kümese

girecekse de mutlaka karantinaya alıp sağlık durumunu

gözlemleyin.

Kuş fazla olduğu zaman kuşu kaçırma olasılığı da

azalmaktadır. Yeni gelen kuş KARANTİNA sonrası 4-5 gün

diğer kuşlarla çevreyi tanır ve 4-5 kuşla tek olarak uçurulur.

Parıltıya inecekleri zaman yem kullanılarak istenen yere

inmesi sağlanır.

Uçan kuşa indiğinde yemek ve su vermeyin


Deney hayvanları

Sıçan(Rattus norvegicus) Wistar Albino

En çok kullanılanlardır.


Fare


HAMSTER (Mesocricetus )





Yavru hamsterlerin kulakları ipeğimsi tüylerle

kaplı iken, yaşlıların kulakları çıplak ve parlak

görünümdedir. Yemlerini gece yiyen hayvan

türlerindendir. Özellikle tümör araştırmaları için

kullanılan deney hayvanlarındandır.



Barınma ve bakım besleme uygun yapılıyorsa,

hamsterler uysal davranırlar, saldırgan olmazlar. Bir

gruba yeni katıldıkları zaman birbirini tanımayan bireyler

dövüşme ve saldırma eğilimindedir. Tohumlama

sırasında eğer dişi hazır değilse, çiftleşmek istemiyorsa,

her iki cinsiyette de bakıcılara ve birbirlerine karşı

saldırma görülebilir.



Bu nedenle ısırılmaktan sakınılmalıdır.

Hamsterler kafes içinde tekerlek gibi dönme

davranışı gösterirler. Kafesleri yüksek olursa

tırmanma egzersizleri yaparlar. Koku alma

kabiliyetleri iyi gelişmiştir. Hamsterlerin, özellikle

hayatlarının ilk haftasında kanibalizm yaygındır.



Bazen yavrular analarını emmekten çok, ısırır gibi

yaparlar. Buna misilleme olarak annede onları öldürür

ve yer. Bazı durumlarda da anne rasgele birini yer

geriye kalanlara sadece annelik eder. Bazen plasenta

zannedilerek yavrunun yenildiği olur. Bazı hamster

soylarında doğum anında yavruların tamamı anne

tarafından öldürülür.



Bazı soylarda da yavru sayısı, bakılabilecek bir sayıya,

örneğin 8-10 dan 6-7 ‘ye düşürülür. Doğum anındaki

alışılmamış gürültü sesler de annelerin yavrularını

yemelerine sebep olabilir. Çiftleşmeye getirilen dişi

eğer kızgın (östrusta) ise hemen lordozis denen

pozisyonu ( sırtın dışbükey yapılıp genital bölgenin

açığa çıkarılması) gösterir.



Erkek perineal bölgeyi koklar, araştırır ve vaginal orifici

açar. Sonra tipik birleşme şekli gerçekleşir. Yuvalarına

düşkün hayvanlardır. Dişiler erkeklerden çok

saldırgandır. Kafes arkadaşına saldırıyı önlemek için,

genellikle tek başına barındırma tavsiye edilir.



Ancak sütten kesimden sonra aynı cinsiyetteki

hayvanlar grup halinde aynı kafeste barındırılabilir.

Geceleri egzersiz yapmayı sevdiklerinden egzersiz

tekerlekleri sağlanması uygundur. Hamsterler kaçmakta

usta olduklarından kafes kapaklarının sıkıca kapatılması

gerekir.


Östrus döngüleri çok düzenlidir ve tam olarak 4 gün

sürer.

Östrus sonrası sabah süt kıvamında visköz bir akıntı

gelir. Bunu takip eden 3. günün akşamı çiftleştirme

yapılırsa başarı şansı yüksek olur.



Östrustaki dişinin yanına erkek konulduğunda, dişi

lordosis pozisyonuna gelerek yanıt verir.

Fare ve ratlarda olduğu gibi postpartum östrus

gösterirler ancak bu çiftleşme sonucunda gebelik

şekillenmez.



Süt emen yavrulara elle temas edilirse anne emzirmeyi

kesip, yavruyu yiyebilir.

Fare ve rat yavrularının aksine elde besleme ile yavruları

büyütme işlemi yapılamaz.

Tutma işlemi baş ve göğüs çevresinden kavranarak

yapılır.




Çevre sıcaklığı 4.5 C’nin altına düştüğünde, eğer yeterli

besin almışlarsa kış uykusuna yatarlar. Aynı grupta ve

aynı şartlarda barındırılan hayvanlardan bir kısmı kış

uykusu davranışı gösterirken, bir kısmı göstermez.

Kış uykusuna yatma işi 2-3 gündür.



Barındırma:

Golden hamsterler normal olarak yalnız olarak yaşamayı

seven ferdiyetçi özellikte hayvanlardır. Akranları ile birlikte

bir arada kalmaktan fazla hoşlanmazlar ve genellikle bu

yüzden dövüşmeler olur. Onun için bireysel kafeslerde

yetiştirme daha uygundur. Genellikle bir erkek ve bir

dişiden oluşan aileler şeklinde (monogami yöntemi)

yetiştirilirler.



Kafeslerin sert plastik, galvanize demir veya paslanmaz

çelikten yapılması uygun görülürken, ahşap veya

alüminyum tavsiye edilmemektedir. Kafeslere, yumuşak

saman veya talaştan bol miktarda altlık koymak gerekir.

Altlık olarak hidrofil pamuk koymak doğru değildir.

Hamsterler için kışlar ilave bir ısıtma gereklidir.

Barınaklarda oda sıcaklığı 10 derece, nispi nem %45-55

ve aydınlatma süresi 14 saat olmalıdır.



Soğuk kış aylarında bu hayvanlar kış uykusuna yatabilirler.

Bu duruma giren hayvanlar, kıvrılmış durumda ve

sertleşmişlerdir. Solunum hızı ve kalp atışları çok

yavaşlamıştır. Bu durumda hayvanlar ölü zannedilir.

Yukarıdaki barınak şartları (ısı,ışık ve nem olarak)

sağlanırsa kış uykusu görülmez. Kış uykusundaki

hayvanlar, yavaş yavaş ısıtmak suretiyle eski hallerine

dönebilirler.



Hamster kafeslerine egzersiz tekerlekleri vb. takmak

uygundur. Hayvanları inaktif tutmak kafes felçlerine

sebep olur. Kafesteki yataklık haftada bir

değiştirilmelidir. Hamsterler fazlaca dışkı veya koku

üretirler, urinasyonda azdır ve genellikle kafes

köşesine belli bir yere yaparlar. Su şişesi metal

biberonlu (nipel) olmalıdır, plastik veya cam uygun

değildir.



Besleme

Hamsterler omnivor hayvanlardır. Hamsterler, tabii

ortamda bitki tohumları, böğürtlen ve çilek gibi sulu

meyveler yerler.



Laboratuar hayvanları için hazırlanmış ticari pelet

yemlerden hamsterlere günlük 10 gr. vermek yeterlidir.

Su ihtiyaçları 8-10 ml kadardır

100 gr canlı ağırlık için 10 ml su sürekli, temiz ve taze

olarak şişeler veya otomatik suluklarda verilmelidir.



Temel besleme ; Hububat lapaları ile birlikte proteinli

(et, yumurta, peynir vb.) kırıntılar, artıklar ve yeşil

gıdalar verilir.

Büyüme çağındaki hamsterlar için, %14-17 ham proteinli

yemler yeterlidir.

Ergin hayvanlarda mısır, soya ve kuru yoncadan oluşan, %18

ham protein, %3.7 yağ ve %8 selüloz içeren bir rasyonla iyi

bir döl verimi ve yaşama gücü performansı sağlanabilir.


Hamsterlerin yüzleri düz olduğu için yeme ulaşmada

güçlük yaşayabilirer. Yeme güçlüğü olup olmadığı kontrol

edilmelidir.

Yavrular 1 haftalıkken katı yemlere alıştırılmaya başlanır.

Bu dönemde yavrulara su içme olanağı verilmelidir.




Hamsterler yüzlerinin her iki yanında, yanaklarının

altlarında oluşan ceplerde gıdalar biriktirirler. Bu

yüzden avurtlarına zarar vermemek için yulaf vb

yiyecekleri bütün olarak vermemelidir. En iyisi ticari

pelet yemlerdir.

Hamsterleri fazla besleyerek yağlandırmaktan da

kaçınılmalıdır.


Penisilin, eritromisin ve tetrasiklinler gibi antibiyotikler

gram + bakterilerin sayıca azalmasına, barsak

florasının bozulmasına ve gram – bakterilerin artışına

yol açarak öldürücü toksisiteye yol açabilirler.

Floranın bozulmasına bağlı olarak clostridium difficile

aşırı ürer ve ıslak kuyruk hastalığı gözlenir ki

barsaklarda şiddetli yangı oluşur ve hamster ölür.



Kobay (new guinea pig)

Kobay


Kobay ya da hintdomuzu, tıknaz, birçok

renkte ve şekilde tüyleri olan evcil

kemiricidir. Özellikle Amerika ve

Avrupa’da oldukça popüler bir evcil

hayvandır.


Köken

Orta ve Güney Amerika, evcil kobayın atası

olan yabani kobayın yurdudur. Yabani

kobaylar ve diğer kobay türleri tüm Güney ve

Orta Amerika’ya yayılmışlardır. Yabani kobay,

mara (pampa tavşanı), kapibara(su domuzu)

gibi türlerden oluşan kobaygiller, kemirgenler

arasında en geniş aileyi oluştururlar.


Yaklaşık on bin yıl öncesine tarihlenen ilk evcil kobay

kemikleri Peru’da bulunmuştur. Tıpkı bugün olduğu

gibi o dönemde de Güney Amerika’da kobaylar etleri

için besleniyordu. Kobayların yetiştirilmesinden

kadınlar sorumluydu. Gerektiğinde kesip yemeğini

pişiren gene kadınlardı. Özellikle İnka döneminde evcil

kobayların yetiştirilmesi iyice yayıldı.


İspanyolların Güney Amerika’yı keşfetmeleriyle

beraber evcil kobaylar Avrupa’ya taşınmaya başlandı.

Zamanla Avrupa’da ve tüm dünyada evlerde beslenen

popüler bir hayvan haline geldi.


Ginepig mi, Kobay mı?

Güney Amerika ilk keşfedildiğinde buranın Hindistan olduğu

sanılmaktaydı. Bu sebeple Batılıların kobaya verdikleri isimlerde

hep Hindistan’a gönderme söz konusudur. Aynı durum Türkçe

için de geçerlidir. Kobayın bir diğer ismi olan hintdomuzu da

bundan kaynaklanmaktadır. Kobay ise hintdomuzunun

İspanyolca karşılığı olan "cobaya"nın Türkçeye geçmiş halidir.


Kobaylar aynı zamanda uzun süre deney

hayvanı olarak kullanıldıkları için zamanla

"denek" anlamına gelecek şekilde söz konusu

isim anlam kaymasına uğramıştır. Kobay aynı

zamanda "deney hayvanı" ya da "denek"

anlamında da kullanılmaktadır.


Son zamanlarda gittikçe yaygınlaşan "ginepig" ise

İngilizce’deki "guinea pig"in Türkçe’ye uyarlanmış halidir.

Ancak "ginepig" hiçbir şekilde Türkçe bir kavram olmayıp,

herhangi bir Türkçe sözlükte yer almamaktadır. Yani

Türkçe’de "ginepig" diye bir şey yoktur. Sözcüğün

doğrusu "kobay" ya da "hintdomuzu"dur.


Yaşam alanı

Evcil kobayın atası olan yabani kobay Güney Amerika’da özellikle

And Dağları eteklerinde yaşamaktadır. Burada bir erkek, dişiler

ve yavrulardan oluşan klanlar halinde yaşarlar. Yavru erkekler

büyüdüklerinde klandan ayrılarak diğer klanlara katılır ve kendi

haremlerini kurarlar.

Kobaylar doğada bütün gün gizlenerek yiyecek ararlar. Otlar,

tohumlar, kökler, çiçekler temel besin kaynaklarıdır. Tehlike

anlarında hiçbir zaman çok uzaklaşmadıkları inlerine kaçarlar.


Sosyal hayvanlar

Erkek yavrular ergen olunca ya klanın başında yer alan

dominant erkekle kavga ederek klanda kalır ya da

klandan ayrılarak kendi haremini oluştururlar. Aile fertleri

arasında güçlü bağlar vardır. Hep beraber dolaşırlar, hep

beraber yemek yerler. Birbirleriyle insanların da

duyabileceği sesler çıkararak sürekli olarak iletişim

halindedirler. Eğer aile fertlerinden biri diğer grup

üyelerini göremez ya da kaybederse oldukça yüksek ses

çıkararak yardım çağrısında bulunur. Özelikle yavrular

annelerini kaybettiklerinde bu sesi çokça çıkarırlar.


Kobaylar sosyal hayvanlardır. Bu sebeple

kobayları hiçbir şekilde tek beslemek doğru

değildir. Hatta bazı ülkelerde kobayları tek

beslemek suç sayılır. En az iki kobayı birlikte

beslemek ideal olanıdır.


Beslenme

Evcil kobaylar tamamıyla vejetaryen olup, ot,

tohum, meyve, sebze, kök ve dallarla

beslenirler. Birçok evcil hayvan mağazalarında

satılan hazır kobay yemleri tohumlardan,

preslenmiş ot ve baharatlardan (pellet)

oluşurlar. Ayrıca fıstık ya da çekirdek gibi

kuruyemişler de bu yemler içinde yer alır.


Kobaylar, tıpkı insanlar gibi C vitaminini kendi

vücutlarında üretemezler. Bu sebeple

kobaylara verilmesi gereken hazır yemlerde

kesinlikle C vitamini takviyesi bulunması

gerekir. Ayrıca zaman zaman domates ya da

maydanoz gibi C vitamini açısından zengin

meyve ve sebzelerle beslenmeleri gerekir.


Kobaylar günlük lif ihtiyaçlarını otlardan

karşılarlar. Bu sebeple evde beslenen

kobaylara her gün ot ve saman vermek

gerekir.

Ayrıca kafeslerinde her zaman temiz, taze su

bulundurmak gerekir


Bakım

Kobaylar geniş alanlara ihtiyaç duyarlar. Bu sebeple

kafeslerinin mümkün olduğunca büyük olması gerekir.

Mağazalarda satılan birçok kafes, yeterli büyüklükte

değildir. Ayrıca son dönemlerde, özellikle Almanya’da

kobayların bahçelerde geniş ve korunaklı alanlarda

beslenmeleri gittikçe popülerleşmektedir. Kışın ve

soğuk havalarda dışarıda tutulmaları sakıncalıdır

çünkü çok çabuk üşütüp ölebilirler.


Kobay kafeslerinin zeminleri, evcil hayvan mağazalarında satılan

küçük evcil hayvanlar (tavşan, kemirgen ve sürüngenler) için

üretilen talaşla doldurulur. Gazete kâğıdı çok çabuk ıslanıp, geç

kuruduğu için hijyenik değildir; bakteri üremesine sebep olur. Bu

sebeple hiçbir şekilde kullanılmaması gerekir. Ayrıca kafeste,

kobayların diledikleri zaman içlerine girip uyuyabilecekleri ya da

saklanabilecekleri ağaç kavukları ve yuvalar olması gerekir.

Kemirgenler için özel üretilen suluklarından her daim temiz su

bulunması gerekir. Ayrıca kafeste her zaman ot, saman ve hazır

yem bulundurulmalıdır.


Kobaylar her gün en az bir saat serbest bırakılmalıdır.

Serbest bırakıldıkları odalarda kablolara ve zehirli

çiçeklere dikkat etmek gerekir.

Kobaylar günlük lif ihtiyaçlarını otlardan karşılarlar. Bu

sebeple evde beslenen kobaylara her gün ot ve

saman vermek gerekir.

Ayrıca kafeslerinde her zaman temiz, taze su

bulundurmak gerekir



TAVŞAN YETİŞTİRİCİLİĞİ

BARINAKLAR ve EKİPMAN

Barınaklar elden geldiği kadar basit, ışık ve temiz

havayı yeteri kadar alabilecek durumda fakat kuvvetli

hava akımlarına, sert rüzgarlara ve gün ışığına engel

olacak şekilde yapılmalıdır.


Tavşanları rüzgar, yağmur, soğuk ve sıcaktan

korumalı iyi bir havalandırma ve aydınlatma

sağlayacak şekilde yapılmalıdır. Kurulacak tavşanlığın

taban alanı tavşancılıkta kullanılacak kafeslerin kaç

katlı olduğuna göre değişir.


Taban alanı;

tek katlı kafesler kullanıldığında 2-2.5 m2 / tavşan,

iki katlı kafesler kullanıldığında 1.5-1.75 m2 / tavşan,

üç katlı kafesler kullanıldığında ise 0.75-1 m2 / tavşan

olarak hesaplanmalıdır.

Pencere alanı, taban alanının % 4-5’i kadar olmalıdır.


Barınakta optimum sıcaklık 14 °C’dir. Sıcaklık 10

°C’nin altına düşmemeli 20 °C’nin de üstüne

çıkmamalıdır. Nisbi nem % 60-70 olmalı. Aydınlatma

süresi 14 saat olup ışık yoğunluğu 1.5 watt / m2

olmalıdır. Barınaklarda 3.6 m3 / saat / kg canlı ağırlık

ölçüsünde havalandırmanın sağlanması gereklidir.


Kafesler ve Gereçler

Kafes malzemesinin galvanizli telden olması iyi sonuç

vermektedir. En iyisi iki katlı kafeslerin kullanılmasıdır.

Tek katlı kafesler kullanıldığında boyutları tablo 1’deki

gibi olmalıdır. Çok katlı kafeslerin arka kısmı 20 cm

kadar kısa olmalı, yemlik ve suluklar kafes dışına

monte edilmelidir.


Tablo 1: Tavşan yetiştirmede kullanılan kafes boyutları



Gereçler

Tavşanlıkta bulundurulması istenen çeşitli gereçler

vardır. Bunların en önemlileri:

Doğum kutuları,

yemlikler, suluklar,

dezenfeksiyon için alev aygıtı,

numaralama için tetavir aygıtı,

yem taşıma arabası, tavşan taşıma kafesleri vb.


Doğum Kutuları Damızlık dişilerin yarısı kadar doğum kafesi

bulundurulmalıdır. Gebe dişiler doğuma 3-4 gün kala doğum kutusuna alınır. Doğum kutusu için en uygun olarak 25 x 30 x 45 ölçülerinde ve uzun yan yüzlerinden birinde 12-15 cm çapında yuvarlak pencere bulunan dikdörtgen prizması şeklindeki bir kutu önerilebilir. Doğum kutusunun üzeri açılabilir kapaklı olmalı. Pencere yavrunun ve dişinin girip çıkabileceği şekilde sürgülü kapaklı ve tabandan 5 cm yukarda olmalıdır.


Yemlikler

Kafesin şekline uygun ve galvanize saçtan yapılmış,

yeterli büyüklükte otomatik ve yarı otomatik yemlikler

kullanılır. Yemlikler dışarıdan kafeslere takılıp

çıkarılabilir, 10 x 25 x 35 cm ebatlarında dikdörtgen

prizması şeklinde olabilir. Tavşanın yem yemesi için

12 x 12 cm boyutlarında bir açıklık bırakılır.


Suluklar

Otomatik emzik tipi suluklar kullanılabildiği gibi 10 cm

derinlikte, 20 cm çapında yarım galonluk silindir

biçimindeki cam ya da galvanizli saçtan yapılmış

suluklar kullanılabilir.


Numaralama gereçleri

Bunlar numaralama kutusu, tetavir aygıtı, pens ve

tetavir boyalarıdır.

Numaralama kulağa yapılır.

Kulak için metal ya da plastikten yapılmış numaralar

kullanışsızdır.


TAVŞAN DAVRANIŞI

Bölge koruma davranışı

Tavşanlar, çenelerinin altında bulunan kıl follikülerindeki

bir salgı bezi yardımıyla yaşadıkları bölgeyi ve diğer

tavşanları tanıyabilirler. Erkek tavşanlar idrarları

vasıtasıyla da çevrelerini işaretler. Tavşanlar kendilerini

güvende tutmak ve doğum yapmak için tüneller kazarlar.


TAVŞAN DAVRANIŞI

Ani değişiklikler (gürültü, koku vb.), gruptaki diğer

bireyleri tehlikeye karşı uyarmak amacıyla, tavşanların

arka ayaklarını yere vurma davranışını ortaya

koymalarına neden olur. Tavşanların kazdıkları tüneller

gündüzleri dinlenme yeri ve sığınak olarak kullanılır, zira

tavşanlar gece aktiftirler.


TAVŞAN DAVRANIŞI

Sosyal davranış

Vahşi tavşanlar, dişilerin sayıca erkeklerden daha çok

olduğu kolonilerde yaşarlar. Yavrulu yada yavrusuz

her dişi tavşan diğer anaların yavrularına saldırabilir.

Bu durumda erkekler devreye girer ve dişiyi

yatıştırırlar. Genç erkekler cinsel olgunluğa

ulaştığında, yetişkin erkekler onları kastre etmeye

(kısırlaştırmaya) çalışırlar.


TAVŞAN DAVRANIŞI

Bunun için yetişkin erkekler ayrı kafeslere alınmalıdır.

Cinsel olgunluktan önce erkekler birlikte

büyütülebilirler. Özellikle yer dar olduğunda dişiler

yavrulara karşı saldırgandır. Yavrusuz dişiler 0.5

m2/tavşan alanda birlikte yetiştirilebilirler.


TAVŞAN DAVRANIŞI

Seksüel davranış

Dişilerde ovulasyon çiftleşme sonucu gelişir. Çiftleşme

için dişi tavşan erkek tavşanın kafesine götürülürse

çiftleşme daha kısa zamanda ve sorunsuz

gerçekleşebilir.


Ana davranışı

Yavrulamadan önce ana kendi tüyleri ve farklı

maddelerden bir yavru yuvası hazırlar. Vahşi

hayvanlar yuvayı doğum için kazdıkları özel tünellerin

sonuna yaparlar. Bunun için evcil hayvanlara ayrı bir

doğum bölmesi sağlanmalıdır.


Yavrular doğduktan sonra, ana tavşan yavrularını bir

ay süreyle günde bir kez emzirir. Yavruların motor

koordinasyonlarının ve ısı regülasyonlarının

sağlanması için en az iki hafta doğum kutularında

tutulması gerekir.


Yeme Davranışı

Tavşanlar geceleri beslenmeye eğilimli olmalarına

rağmen günün 24 saatinde yer ve içerler. Yem tüketimi

oldukça yavaştır. Yem yere konulmamalıdır aksi takdirde

kirletilir. Üç haftalık yaştan sonra yavrular analarının

yediği yemden yiyebilirler. Tavşan, kaprofajik (pislik yiyen)

bir hayvan olduğundan dolayı kendi pisliğini yer. Tavşan

pisliği amino asit, B ve K vitamini yönünden zengindir.


YETİŞTİRME İŞLERİ

Yabanıl tavşanlarda döl verimi ilkbahar ve yazın

yüksektir. Sonbahar ve kışın çok düşüktür. Evcil

tavşanlardan optimum çevre şartlarının sağlanması

durumunda senenin herhangi bir ayında yavru alınabilir.


Tavşanlarda gebelik süresi 31-32 gün, emzirme

süresini de 6 hafta olarak düşünürsek bir dişinin

normal şartlarda yılda 4-5 doğum yapması uygundur.

Fazlası dişiyi yıpratır ve damızlıktan erken çıkmasına

sebep olur. Verimliliğin arttırılması için yetiştirme

işlerinin titizlikle takip edilmesi gereklidir.


Kızgınlık

Kızgınlık gösteren dişi tavşanda bazen vulva şişer,

kan akımı ile kızarır ve nemlenir. Kızgın dişi huysuz

olur. Tavşanlarda cinsel aktivite düzenli olmadığından

kızgınlık tam olarak anlaşılamaz. Dişi gebe olduğu

halde erkeği kabul edebileceği gibi kızgın iken de

reddedebilir.


Çiftleşme Dişi ve erkek tavşanların ilk çiftleşme yaşı ırka

ve bireysel gelişmeye bağlı olarak değişir. Küçük ırklar daha hızlı geliştiğinden ağır ve orta ırklardan daha erken yaşlarda cinsel olgunluğa erişirler. Ortalama çiftleşme yaşları: Küçük ırklarda 5-6 ay Orta ırklarda 7 ay Büyük ırklarda ise 9-12 aydır. Ortalama olgun canlı ağırlığın % 75’ine ulaştıklarında

ilk çiftleşmeler yapılabilir.


Gebelik

Gebelik için bir aşım yeterlidir. Gebelik süresi 31-32

gündür. Yirmi dokuz güne inebildiği gibi 35 güne de

çıkabilir. Gebelik süresi uzadığında iri ve ölü yavru

sayısı artabilir. Gebeliği etkileyen faktörler: kısırlık,

aşırı yaşlılık ya da gençlik, zayıf fiziksel yapı, yalancı

gebelik, incinmeler ve hastalıklardır.


Dişi tavşanın gebe olup olmadığını anlamak için onu

yeniden erkek tavşan kafesine götürerek bir kontrol

çiftleştirmesi yapmak uygun değildir. Tavşan sırt üstü

yatırılıp ürkütmeden karnının arka bölgesinde uterus

palpe edilip yavruların varlığı belirlenebilir (14. günden sonra ).


Doğum Çiftleşmeden 27 gün sonra tavşan

doğum kutusuna alınır. Kutuya bir miktar iyi kalitede kuru ot konur. Tavşan karın tüylerini kopararak kutuda bir yavru yuvası yapar ve doğumunu gerçekleştirir. Normal doğum 30 dakikada gerçekleşir.


Yavruların Bakımı Doğumdan bir gün sonra ölü ve zayıf yavrular ayrılır.

Yavruların beslenme ve sağlık durumu izlenir. Bir tavşan ortalama bir doğumda 6-8 yavru verir. İyi bir ana 8 veya daha fazla yavruyu büyütebilir ve yavrularını 6-8 hafta emzirir. Bir önceki doğumdan ananın kaç tane yavruya bakabileceği biliniyorsa bu sayıda yavru yanında bırakılır. Anaları doğumda ölen yavrular ya da değerli ve fazla olan yavrular, aynı zamanda doğum yapmış bir anaya verilebilir. Bu uygulamaya "yavru dengelemesi" denir.



Kanibalizm Anaların gebelik sırasında ve doğumdan

sonra yetersiz beslenmesi, korkutulması, kalıtsal nedenlerle yavrularını yemesidir. Böyle analar damızlıktan çıkarılmalıdır.


Cinsiyet tayini Sütten kesimden sonra erkek ve dişiler

ayrı tutulmalı. Üreme organının çıkış deliği dişilerde uzunluğuna bir yarık biçiminde, erkeklerde ise yuvarlaktır ve bastırıldığında erkek üreme organı bir çıkıntı şeklinde ortaya çıkar.


Tavşanların Tutulması Tavşanlar sağ el omuz derisinden, sol el

arka taraf altından tutularak taşınır.


Tavşan yetiştiriciliğinde üzerinde durulan özellikler ve kartlar

Yetiştirme ve seleksiyonda amaçlanan özellikler;

1- Sağlamlık: Yavru ölümlerinin % 10 dan az olması.

2- Döl verimi: Bir batında ortalama 8 yavru ve yılda dişi başına en az 5 doğum ve 40 yavru alınması.

3- Gelişme yeteneği: 8 haftada 2 kg veya 10 haftada 2.5 kg canlı ağırlık.


4- Yemden yararlanma: Her kg canlı ağırlık artışı için 3 kg dan daha az yem tüketimi.

5- Kesim randımanı: Ortalama randımanın % 55-66 ve daha üzerinde olması.

6- Birörnek renk gösteren sıkı ve yoğun yünle kaplı sağlam bir deri.


7- Ortalama damızlıkta kullanma süresi: 2 yıldır. Entansif et tavşancılığında dişilerden yılda 7-8 batın yavru alabilmek için seçim yapılmalıdır.

8- Bir erkeğe 8-10 dişi bulundurulur ve 2 günde bir 2 defa çiftleştirilebilir.


Tavşancılıkta Tutulan Kartlar: Tavşan yetiştiriciliğinde tutulan çeşitli

kartlar yardımıyla hayvanların verim düzeylerini belirlemek ve istenen özellikler bakımından ilerleme sağlamak amacıyla hayvanların tek tek tanınması ve durumlarının kartlara işlenmesi gerekir. Genellikle iki tip kart tutulmaktadır. Bunlardan biri kafes kartları diğeri de damızlık kartlarıdır.


Kolayca ayırt edilebilmesi bakımından bu kartların erkek ve dişiler için değişik renkte olmasında yarar vardır. Erkeklere ait kartlar koyu (kırmızı) renkli, dişilerinki ise açık (beyaz) renkli olarak basılmaktadır.


Kafes kartlarında: Tavşanın ırkı, kulak numarası, doğum tarihi, ana ve baba numaraları belirtilmelidir. Pratik yetiştirme işlerini iyi takip etmek için çiftleşme ve doğurma tarihlerinin, bir batında doğan yavru sayısının (canlı, ölü) , yavru doğum ağırlığı ile 21. günde yavru sayısı ve ağırlıklarının kaydedilmesi gerekir. Bir de düşüncelerin yazılacağı boş not sütunu bırakılmalıdır.


Damızlık seçiminde kullanılacak olan kartlara yukarıda sözü edilen bilgilerin dışında pazarlama bakımından önemli olan 8. ve 10. haftalarda yavru sayısı ve ağırlıklarının da kaydedilmesi gerekir.


Sürüngenler

Sürüngenler (reptilia), omurgalı hayvanlar aleminin

yumurtaya yatarak çoğalan büyük bir sınıfı. Yılanlar,

kertenkeleler, kaplumbağalar ve timsahlar takımlarından

meydana gelir.

Değişken sıcaklı (heterotermi) omurgalılardan olan

sürüngenlerin, vücutlarının pul ya da benzer levhalarla

kaplı olması nem kaybını en az düzeyde tutmalarını

sağlar, bu sayede kurak ortamlara oldukça iyi uyum

sağlarlar.


Vücut ısılarını sabit tutacak metabolizmik mekanizmalara

sahip olmadıkları için, vücut ısıları dış ortamın ısısına bağlı

olarak değişkendir. Bu yüzden sürüngen türlerinin çok

büyük bir kısmı dünyanın ılıman iklim kuşaklarında

yaşamlarını sürdürür.

Tümü akciğerleriyle solunum yapan sürüngenlerin tümü

yumurtlayarak ürerler. Bazı türlerde yavruların yumurtadan

çıkması, dişinin içinde gerçekleşir


Yılan

Yılanlar, genellikle üç metre öteyi göremezler.

Koku almada burun deliklerini değil dillerini

kullanırlar. Uzun ve çatallı dillerinin her iki ucu

havadan ve yerden gelen kimyasal kokuları alır.

İçeri çekildiğinde dil ucundaki kokular damaktaki

jakobson organında duyu haline dönüştürülür.

Engerek yılanları zehirledikleri avının izini

dilleriyle takip ederler ve ölüsünü bularak yutarlar.


Avlarını yutarken ağız açık olduğundan burun deliklerinin hava borusuyla ilgisi kesilir. Böyle zamanlarda, vücutlarında bulunan hava torbalarındaki yedek havadan faydalanırlar. Çoğu yılanın sadece sağ akciğeri gelişmiş, diğeri adeta kaybolmuştur. Boa ve piton yılanlarında sol akciğerler küçüktür. İri avların yutulması uzun sürdüğü zaman ağız tabanında bulunan soluk borusunun girişi ağızdan dışarı çıkarılabilir. Bu özellik büyük hayvanları yemek için bir adaptasyondur, yılana ağız dolu olduğunda dahi nefes alma imkânı sağlamaktadır.


Yılanlar dış kulakları olmadığından uzun zaman sağır

zannedilmiştir. Aslında çeneleriyle kulakları arasında

kemik bağlantıları olduğundan, üzerinde bulundukları

toprağın yansıttığı sarsıntıları kolayca işitirler. Çenesini

yere koyan çıngıraklı bir yılan çok uzaktan gelen bir

atın ayak seslerini bile kolayca duyabilir. Yılanların

bulunabildiği arâzilerden geçen bir insan, gürültülü

ayak darbeleriyle yürüdüğünde hiçbir yılana rastlamaz.


Bazı yılanların göz ve burunları arasında ince zarlı iki

çukur bulunur. Bunlar, sıcak kanlı hayvanların

vücutlarından yayılan ısı dalgalarını (infrared) tespit

ederler. Bunların sayesinde avlarını karanlıkta bile

bularak takip ederler.


Kaplumbağa

Kaplumbağa (ya da tosbağa) çok sert ve kemiksi bir

kabuk içinde yaşayan, ağır yürüyüşlü, dört ayaklı,

sürüngen bir hayvandır.

Hareketleri yönünden ne kadar telaşsız ve ağır

hayvanlarsa onların tarih boyunca gelişimi de o kadar

yavaş olmuştur. 200 milyon yıldan beri kaplumbağaların

vücut yapıları önemli hiçbir değişikliğe uğramamıştır.

Halbuki kaplumbağalar, dünyada soyu henüz tükenmemiş

en eski hayvanlardandır.


Açlığa pek dayanıklıdırlar. Çok uzun ömürlüdürler. Yüz, yüz elli yıl kadar yaşarlar.

Kaplumbağa sık sık ölümsü bir uykuya dalar. Yaşadığı çevrede sıcaklık düşmeye başlayınca hayvan iyice uyuşup kalır. Bol Güneş ışığı alan kuru topraklarda kendine bir delik kazıp bütün kışı orada geçirmek üzere içine girer. Deniz kaplumbağaları ise çukur kazacak yerde kendilerini denizin derinliklerine bırakıp sıcak günlerin gelmesini beklerler.

Günümüzde, soyunu sürdürmekte olan 250'ye yakın kaplumbağa türü bulunmaktadır


Baş ve Ayaklar

Kaplumbağaların başı vücutlarına oranla çok küçüktür.

Ağızları bir kuşun gagasına benzer. Dişlerin yerini sert

kemiksi bir damak almıştır. Kaplumbağalar, bununla

besinlerini yakalar ve ezerek mekanik sindirim yapar.

Dil kafasına oranla büyük ve yumuşaktır.


Cinsiyet

Dişilerde kloaka kuyruk kökünde son bulur, erkeklerde daha uzaktadır ve erkeklerin kuyrukları daha kalındır, erkeklerde çiftleşmeyi kolaylaştırmak için karındaki kabuk çöküktür ve daha serttir ayrıca dişide kabuk altındaki desenler hem küçük hem de birbiriyle bağımsız desenlerdir erkekte ise bu desenler birbiriyle kaynaşmış ve daha büyüktür. Bunun yanında kaplumbağa 10 - 12 cm’ye ulaşmadan cinsiyetini anlamak oldukça zordur. Yani 2-4 yaşına kadar anlaşılması oldukça zordur. 2 yaşına gelen erkek kaplumbağanın kuyruğunun epeyce daha uzadığı ve kalınlaştığı fark edilmektedir.


Gerekli malzemeler:

1. Akvaryum: Boyutları kaplumbağanın cinsine ve

büyüklüğüne göre değişir.

2. Isıtıcı: suyun ısısı 28-29derecede sabit olmalıdır.

Kaplumbağanın sağlığı için en önemlisi suyun 28

derecede SABİT olmasıdır. Yaz ayları için bu 30

derecedir. Hastalıkların çoğu düşük ısıda bakımdan

kaynaklıdır, Çok kesin ve net: Isıtıcı ŞART.


3. Isıtıcı lamba: Kayanın üzerine gelecek şekilde günde 8-9 saat açık bırakılmalı. Kayanın üzerine çıkıp keyif yapmayı ve kurumayı isteyeceklerdir. Akşam ise bu lamba kapatılır.

Kaplumbağalar akvaryumdaki kayalarının üzerine çıkmak isteyeceklerdir. Ortam ısısı suyun ısısından fazla olmalıdır. Mesela su 28 derece ise ortam ısısının 32-34 olması lazım. Bunu da ısıtıcı lamba ile sağlayabilirsiniz. Bildiğiniz basit ampul olup hem akvaryuma ışık hem de ısı verecektir. Kaplumbağanızın keyif içinde kayasının üstüne çıkıp lamba altında ısındığını göreceksiniz. Karıştırmayınız uv lamba farklıdır.


4. Filtre: Suyun temizliği için önemlidir. Kaplumbağa

akvaryumları kötü kokabilir. Akvaryumun filtreye rağmen

ayda bir tamamen temizlenmesi ve suyunun tamamen

değiştirilmesi, haftada bir ise suyun %80’boşaltılmalı, ve

üzerine yeni su eklenmelidir. Bu suyun dinlendirilmiş su

olmasına dikkat ediniz. Suyun pH derecesi ve klor

kaplumbağanın gözlerine zarar verebilir.


5. UV A/B kaynağı. Yaşadığınız yere göre, eğer

doğrudan güneşlendirme imkanınız varsa UV lambasına

gerek kalmayabilir ancak yoksa mutlaka bu lamba şarttır.

Aksi takdirde Vitamin D3 vücutta dönüştürülemez ve

kaplumbağa hastalanır ve bildiğimiz raşitizm hastalığı

belirtisi olan kabuk yumuşaması yaşanır. Bu hastalık

genelde ölüm ile sonuçlanır.


UV lambası almak şart değildir ancak bunun yerine

mutlaka güneş ışığı gereklidir. Kaplumbağalara UV

ışığı alabilmeleri için güneşe çıkarmanız gereklidir.

Aksi takdirde kabukları yumuşar ve raşitizm hastalığı

baş gösterir. Bu hastalık eğer bakım yapılmazsa

ölümle sonuçlanır. Bu arada güneş ışığı akvaryum

camından geçmez, doğrudan olması lazım.


Teraryum malzemeleri

1. Teraryuma 1 m uzaklıkta duracak 300W'lık bir ultraviole lamba

2. 50 cm mesafeden 30x30 cm'lik bir alanın ortasını 50 °C'a kenarlarını 33 °C'ye kadar ısıtabilecek güneşi taklit edecek 250W'lık bir infrared lamba

3. Genel aydınlatma ve bitkiler için bir florasan lamba

4. Kara kaplumbağaları için zemin ısıtıcı kablolar

5. Su kaplumbağaları için termostatlı (maksimum 40 °C'ye kadar göstergeli) ısıtıcı - kablo çıkışına dikkat, çiğnemelerine engel olacak bir açıda yerleştirilmeli


6. Su kaplumbağaları için dış filtre

7. Su kaplumbağaları için havadaki nemi arttırmak için

suyun içine hava verebilmek için hava pompası

8. Nem ölçer – hygrometre

9. Mango kökleri

10. Suda çözülmeyen taşlar


Akvaryum suyu klor oranı az ve dinlendirilmiş su

olmalı. Aksi takdirde sudaki klor kaplumbağaların

gözlerine zarar verir. Yine de dezenfekte özelliği

vardır.


HASTALIKLAR

Kaplumbağaların hastalıklarını genelde yemek

yemediği zaman ve gözleri şiştiği zaman anlıyoruz.

Bunların çeşitli sebepleri olabilir, aşağıdaki linkte

öncelikte genel olarak sorunun kaynağını tespit edip,

sonra tedaviye geçmek gerekir.


Üst solunum yolu enfeksiyonu (Akciğer Enfeksiyonu)

Kaplumbağalarda en sık görülen hastalıklardan biridir. Uygun olmayan

bakım ve düşük su ısısından kaynaklıdır. Kaplumbağa nefes almakta

zorlanır, nefes alırken sesler çıkarır ve eğri yüzmeye başlar. Suya

bırakıldığında dibe çöker ve zor yüzer. Aynı zamanda iştahsızlık ve göz

şişmesi görülür. Her iki gözünün şişmesi genellikle akciğer

enfeksiyonunu gösterir. Bunun için öncelikle su ısısını 30-32 dereceye

getirmeli, vitamin ve antibiyotik verilmelidir. Gözler için teramicyn

tavsiye edilir.


Daha detaylı bilgi ve yetiştirici tecrübelerinden faydalanmak için aşağıdaki linkten faydalanabilirsiniz

http://www.hepsievcil.com/App/Forumlar/Basliklar.aspx?KRef=5&FRef=30

















Documents

EGZOTİK HAYVANLAR