1

EINDPRODUCT 's-Hertogenbosch - 30 mei 2016

Project: Global Challenges Opdracht: Eindproduct

Projectgroep: 3 Project code: OMABP4PROJ-14

Voorbereid door: : Jessie Schapenk 2093206, Sander Lemmers 2092091, Pim van Wolferen 2096260 en Sem

Dijkman 2054959 Klas: 4715ABPD

Docent: Ralf Mastwijk Datum: 30-05-2016

Plaats: 's-Hertogenbosch

2

INHOUDSOPGAVE Inhoudsopgave Introductie Blz. 3

Hoofdstuk 1 Blz. 4 Hoofdstuk 2 Blz. 6 Hoofdstuk 3 Blz. 9 Hoofdstuk 4 Blz. 15 Hoofdstuk 5 + beeldmateriaal + filmpje Blz. 16 Hoofdstuk 6 Blz. 19 Bijlage: Plan van Aanpak Blz. 20

3

INTRODUCTIE

Student Mail adres Telefoonnumme

r

Studentnummer

Pim van Wolferen pimvanwolferen@hotmail.com 06-24676472 2096260

Sem Dijkman semdijkman@gmail.com 06-34902011 2054959

Sander Lemmers sander.lemmers@live.nl 06-40539000 2092091

Jessie Schapenk Jessie__@live.nl 06-81465335 2093206

Jessie Schapenk: Ik ben Jessie Schapenk, ik ben 24 jaar oud. Ik heb voor de opleiding ABC, MBO Toerisme niveau 4 gestudeerd op de Rooi Pannen in Tilburg en heb ik mij gespecialiseerd in marketing. Hierna heb ik een jaar in het bedrijfsleven gewerkt, bij het bedrijf D-reizen als persoonlijke reisassistente. Ik wil graag een eigen onderneming starten, daarom heb ik voor de opleiding Advanced Business Creation gekozen. Sem Dijkman: Ik ben Sem Dijkman, ik ben 24 jaar. Mijn achtergrond is film. Vanaf jonge leeftijd ben ik met film bezig. Na de havo heb ik een studie gevolgd tot cameraman. Na een aantal pogingen om op de filmacademie in Amsterdam te komen kwam ik tot de conclusie dat ik meer wilde leren over ondernemen. Mijn keuze is gevallen op de opleiding Advanced Business Creation. In de periode dat ik probeerde om toegelaten te worden tot de filmacademie heb ik een videoproductie bedrijf opgezet. Dit doe ik nog steeds. Sander Lemmers : Ik ben Sander Lemmers, ik ben 18 jaar. Voor dat ik begon aan de opleiding ABC heb ik HAVO gedaan. Toen ik klaar was met de HAVO wist ik niet zo goed wat ik hierna moest doen. Dus heb ik me ingeschreven voor Bedrijfskunde MER. Hier kwam ik al snel achter dat dit te veel regels volgen was en dat ik iets meer los gelaten moest worden. ABC paste hier perfect, het vrije, creatieve wordt hier gecombineerd met het marketing. Pim van Wolferen : Ik ben Pim van Wolferen en ik ben 19 jaar oud. Momenteel doe ik de opleiding: ’Advanced Business Creation’. Hiervoor heb ik de opleiding ‘Marketing en Communicatie’ gedaan. In het derde jaar moest ik een keuze maken tussen de minors evenementen en marketing, ik heb gekozen voor marketing. Mijn vooropleiding sluit prima aan bij mijn huidige opleiding en ik merk dat ik op een hele andere manier naar de wereld kijk door deze opleiding. Ik weet niet precies wat ik wil worden, maar ik vind de psychologische kant achter de marketing erg interessant.

4

HOOFDSTUK 1

INLEIDING/ACHTERGROND Op maandag 18 april 2016 presenteerde Eric Puik namens Shell de nieuwe opdracht in samenwerking met Avans Hogeschool ’s Hertogenbosch. Hier werd informatie gegeven over de Global Challenge. De campagne is gericht op Shell en is het doel om een mediarijk toekomstscenario te maken voor Shell. Er moet een innovatief advies uit worden gewerkt waarin duidelijk wordt wat er nu al ingezet moet worden voor een wereld zonder CO2 uitstoot. Shell wilt graag hebben dat dit zo snel mogelijk bereikt kan worden, het liefst ergens in de tweede helft van de 21ste eeuw bereikt kan worden (op z’n vroegst). In dit onderzoek ontwerpen en doen we onderzoek naar een mogelijke scenario. Daarbij wordt rekening gehouden met verschillende componenten van het DESTEP-Model. Hierin spelen de volgende componenten een grote rol: Politieke situatie, Economische ontwikkelingen, Beleid overheden en Energiesystemen ontplooien.

SHELL

De opdrachtgever tijdens dit project is Shell. Shell is wereldwijd een belangrijke speler als het gaat om het verminderen van de C02 uitstoot. Shell heeft als ‘global player’ op politieke vlak enorm veel invloed en is bijvoorbeeld betrokken geweest bij de laatste CO2 top.

AANLEIDING

Er wordt steeds meer aandacht besteed aan ons klimaat op ‘Global niveau’. Omdat de aarde langzaam aan opwarmen is en de urgentie daarvan steeds meer doordringt, worden er steeds meer maatregelen genomen om onze planeet zo leefbaar mogelijk te houden. Centraal daarbij staat onze C02 uitstoot. Deze is nu wereldwijd te hoog waardoor de opwarming van de aarde in de toekomst verder doorgaat. Vele landen hebben al afspraken gemaakt om de C02 uitstoot te minimaliseren. Shell is wereldwijd een belangrijke speler als het gaat om het verminderen van de C02 uitstoot. Shell is een wereldwijd een belangrijke speler als het gaat om het verminderen van de C02 uitstoot. Shell is bijvoorbeeld nu al bezig met een ‘capture carbon and storage’ project in Canada. Daarnaast heeft Shell als ‘global player’ op politieke vlak enorm veel invloed en is bijvoorbeeld betrokken geweest bij de laatste CO2 top.

DOELSTELLING

Het doel is om Shell te verrassen met een mediarijk toekomstscenario wat intern eenvoudig te communiceren is en digitaal te verspreiden is. Daarnaast moet er een innovatief advies uit worden geschreven waarin duidelijk wordt wat er nu al ingezet moet worden om later in een ‘carbon free’ city te kunnen leven. Dit moet dus een duurzame innovatie worden.

RELEVANTIE

De belangrijke topic blijft het verminderen van de C02 uitstoot in de toekomst. Shell is benieuwd hoe de wereld er uit ziet als er helemaal geen C02 uitstoot meer is. Shell voorspelt dat dit ergens in de tweede helft van de 21ste eeuw bereikt kan worden (op z’n vroegst). Omdat urbanisatie een grote trend is, is Shell benieuwd hoe het leven er in een C02 neutrale stad er uit ziet en hoe Shell hier als organisatie op in kan spelen. Het is niet alleen relevant voor Shell uiteraard, maar ook voor maatschappelijk belang. Op een ‘globale scale’ is de gehele bevolking erbij betrokken dat wij goed zorgen voor onze planeet en deze zo leefbaar mogelijk te houden. Het is alvast goed om een beeld te vormen van een mogelijke toekomst.

5

PROBLEEMSTELLING

De probleemstelling is dat de wereldbevolking groeit en het energie gebruik stijgt. De welvaart van de bevolking in de opkomende economie neemt toe. Dat zorgt ervoor dat het energie verbruik per capita toeneemt. Dit heeft tot gevolg dat de natuurlijke hulpstoffen steeds sneller opraken. Om er voor te zorgen dat de wereldbevolking bij een toenemende groei en verstedelijking een goede levensstandaard blijft houden, moeten er oplossingen gevonden worden voor de vraagstukken die ontstaan met betrekking tot werk, transport, vrije tijd, energie gebruik, accommodatie, economie, gezondheidszorg en onderwijs.

SCENARIOVRAAG & DEELVRAGEN

De scenariovraag voor dit project is ‘Hoe ziet ‘personal life’ eruit in een C02 neutrale stad?’ Hiervoor zijn ook deelvragen voor opgesteld: -“Wat speelt er op het gebied van gezondheid, onderwijs, economie en technologie in een CO2 vrije stad?” -“Hoe woont men in een CO2 neutrale stad?” -“Hoe werkt men in een CO2 neutrale stad?” -“Hoe is het vervoer geregeld in een CO2 vrije stad?” De deelvragen zijn verwerkt in de toekomst scenario.

METHODE Dit blok volgen we lessen om de methode scenarioplanning te leren. Hierdoor leren we de stappen die we moeten doorlopen bij scenarioplanning. Eerst gaan we outside – in onderzoeken aan de hand van het PEST model. Dit is de divigeren fase. Vervolgens gaan we inside out aan de hand van de 5 krachten model PORTER, dit is de convergeren fase. INFORMATIESCOOP In het volgende tabel is weergegeven welke informatie wordt meegenomen tijdens het uitvoeren van het scenariotraject. Niet alle bronnen zijn gespecificeerd. In plaats daarvan zijn er richtlijnen aangegeven. Tijdens het onderzoek bekijken we per Keyfactor welke gebeurtenissen van belang zijn.

KEYFACTOR MACRO MESO

Werk Transport Vrije tijd Energie gebruik Accommodatie Deel economie Digitalisatie Gezondheid Educatie

- Trendontwikkeling uit Centraal Bureau Statistiek - Trendrapport MVO Nederland - informatieve TV programma’s zoals tegenlicht - Websites zoals Trendwatching.com - Eindhoven Future proof community

- Eindhoven Future proof community - Technologie websites zoals numrush.nl - Onderzoeksrapporten Universiteiten - TheGreenCity.com - Film zoals Minority Report, Logan’s Run en Metrolpolis

6

- Kaluga

AFBAKENING Tijdens dit project gaan we gebeurtenissen onderzoeken en bekijken we het verleden, heden en toekomst. Het verleden, heden en de nabije toekomst gaan we onderzoeken met een analytische aanpak. Het verleden is van alles voor 2014, en het heden van 2014 tot 2018 en de toekomst 2018 tot 2028. De verre toekomst is alles na 2028. We kijken niet naar de geschiedenis of de toekomstplannen van Shell. We gaan niet alleen kijken naar het bedrijf Shell maar het geheel.

HOOFDSTUK 2

DEMOGRAFISCH

TRENDS GELEIDELIJKE DISCONTINUÏTEITEN ABRUPTE DISCONTINUÏTEIT

Europese Unie gaf ruim

333.000 asielzoekers

beschermde status in

2015

Massa immigratie (gast

arbeiders)

Massa immigratie

(vluchtelingen)

Vergrijzing

Urbanisatie

ECONOMISCH

TRENDS GELEIDELIJKE DISCONTINUÏTEITEN ABRUPTE DISCONTINUÏTEIT

Werkloosheid in delen

Europa blijft nodeloos

hoog

Huizenmarkt zonder

fundament

Amerikaanse ex-

studenten zuchten onder

schuldenlast

Begrotingstekort en

staatsschuld Griekenland

Japanse Bankencrisis

dreigt

Olieprijs har onderuit na

mislukte olietop

Zwarte donderdag 1929

Oliecrisis

Economische crisis in

Europa

Eurocrisis

Invoering Euro

7

ECONOMISCH

TRENDS GELEIDELIJKE DISCONTINUÏTEITEN ABRUPTE DISCONTINUÏTEIT

Broeikas effect

Aardbeving Nepal maakt

vier miljoen Nepalezen

dakloos.

MKZ – crisis

Tsunami treft Japan

Evolutie theorie

Tsunami Indische oceaan

Aardbeving Haïti

Ramp Chernobyl

kernenergie

SOCIAAL/CULTUREEL

TRENDS GELEIDELIJKE DISCONTINUÏTEITEN ABRUPTE DISCONTINUÏTEIT

Amerikaanse ex-

studenten zuchten onder

schuldenlast

Industriële revolutie

Vrouwen krijgen

stemrecht

Barack Obama, eerste

zwarte president US

Nelson Mandela vocht

tegen apartheid

Martin Luther King

Communistische revolutie

China

Vrijheid van

meningsuiting

Vergrijzing

Democratisering van de

westerse samenleving

Aids

Homohuwelijk

Arabische lente

Val Berlijnse muur

De bouw van het ijzeren

gordijn

Afschaffing apartheid

TECHNOLOGISCH

TRENDS GELEIDELIJKE DISCONTINUÏTEITEN ABRUPTE DISCONTINUÏTEIT

Internet of things

Elektrische auto’s

Zelfrijdende auto’s

Intelligente verlichting

Drones in het dagelijks

leven

Decentralisatie van

energie productie

Apps voor alles

Opkomst circulaire

economie

Ontwikkeling van

Massaproductie (Henry

Ford)

De film “Back to the

future”

Ramp Chernobyl

kernenergie

8

Steeds meer wearables

Opkomst virtual reality &

Augmented reality

Hergebruik plastic uit

oceaan

Op steeds meer plekken

internet

smartgrids door

decentrale opslag van

energie

Dataopslag in de cloud

Big data helpt betere

voorspellingen te doen

Vervangen van fossiele

economie door biobased

economie

Bitcoins/digitaal geld

Groene goedkoper dan

fossiele energie

Op afstand visueel

aanwezig zijn

Lenen en delen

Efficientie in de

ruimtevaart

Efficientie in de landbouw

door technologie

Snelle ontwikkelingen

Artificial intelligence

Innovaties in sanitatie

Robots

TECHNOLOGISCH

TRENDS GELEIDELIJKE DISCONTINUÏTEITEN ABRUPTE DISCONTINUÏTEIT

Wikileaks

Cuba Crisis

Eurocrisis

Het ontstaan van de

Europese Unie

Koude oorlog

Communistische revolutie

China

Oorlog in Afghanistan

Obama bezoekt Cuba

Democratisering van de

westerse samenleving

Panama papers

Twin Towers neergehaald

bij terroristische aanslag

2e Wereldoorlog (1940-

1945)

Arabische lente

Rusland valt Oekraïne

binnen

9/11

Brexit

Moord Pim Fortuin

Val Berlijnse muur

MH17 wordt neergehaald

VS dropt atoombom op

Japan

Eerste wereldoorlog

De bouw van het ijzeren

gordijn

Afschaffing apartheid

9

HOOFDSTUK 3

NAAM SCENARIO: Unity trough Efficiëncy

De naam ‘Unity trough Efficiëncy’ is ontstaan uit de drijvende krachten. Eenheid (Unity) en Efficiëntie (Efficiëncy) zijn de basisstenen voor het toekomstscenario.

LOGO

IMPACT TABEL

De gevonden kernonzekerheden zijn ingedeeld in de impacttabel. De kernonzekerheden zijn: digitalisering, urbanisatie, multiculturele samenleving, hoge levensverwachting door betere zorg, bewust omgaan met milieu, taken worden uit handen genomen, conflicten/oorlogen, rampen, efficiëntie technologie, meer macht bedrijven en meer macht bij de bevolking. Op deze afbeelding ziet u dat het in groepen is ingedeeld.

10

HET SCENARIORAAMWERK

Als allereerst hebben we de klas in 2 groepen ingedeeld om een raamwerk te maken waar verschillende richtlijnen in werden uitgebeeld. Vervolgens werd er klassikaal een loting gedaan wie welke scenario toegewezen krijgt. Het raamwerk bestaat uit vier delen die zijn onderverdeeld verschillende delen, namelijk: veel impact, weinig impact, veel onzekerheid en weinig onzekerheid. Wij als groep 3 hebben de scenarioraamwerk veel efficiency, een wereld (volk) gekregen. Zie hieronder de afbeeldingen over de indelingen van de scenarioraamwerk.

11

HET GEKOZEN SCENARIO + TOELICHTING BIJ DE ASSEN Er is gekozen voor het scenario van een CO2 neutrale wereld met veel efficiëntie, waarin de wereldbevolking een eenheid vormt. Dit is het scenario waar wij op hoopten want dit laat ons vrij nadenken en heeft veel impact op de toekomst. Dit geeft een open mindset en een creatieve kijk op wat er bereikt gaat kunnen worden in het jaar 2100. Over dit scenario is veel inspiratie te vinden op het internet, in boeken, tijdschriften en films. Door het door radicaliseren van technieken die nu in de kinderschoenen staan hebben we een houvast om een realistisch toekomstbeeld te kunnen bedenken.

STORY (OUTLINE EN HET VERHAAL ZELF + STORYBOARD) Als groep hebben we een scenario gekozen waar veel informatie van te vinden is maar ook over te vertellen is. Er is een goed beeld te schetsen door de inspiratie uit de bronnen voor de toekomst . Hierbij zijn een aantal ideeën bij bedacht. Door de efficiënte ruimtevaart en de kolonisatie van Mars is er een besef ontstaan dat de aarde eigenlijk toch bijzonder, kwetsbaar is en dat we haar met zijn allen moeten delen. Door de veranderde mindset van mensen is er meer aandacht voor de natuur en de medemens ontstaan waardoor er meer gelijkheid is. Dit is terug te zien in de gezondheidszorg, energie, leefomgeving en natuurontwikkeling.

ARGUMENTATIE STORYBOARD In dit storyboard hebben we geprobeerd om alle keyfactors in terug te laten komen zoals: gezondheidszorg, ruimtevaart, energie, digitalisering, evaluatie van de mens, efficiënte technologie, grondstof genetische manipulatie, drones, steeds ouder worden bevolking.

12

STORYBOARD

RESULTAAT DOOR RADICALISEREN

Vanuit het toekomstscenario zijn factoren opgesteld die behandeld gaan worden in het concept. Deze zijn op een rijtje gezet om duidelijk te maken wat er specifiek behandeld gaat worden en wat er achterwege gelaten kan worden. Hiervoor is een techniek genaamd ‘placemat’ voor gebruikt. Vanuit de verschillende factoren en stakeholders zijn er allemaal korte verhalen geschreven. Deze verhalen laten het laten zien hoe deze factoren er naar onze mening zal gaan uit zien in het jaar 2100. Hieruit zijn de belangrijkste factoren samengevoegd in een verhaal dat later wordt uitgewerkt tot een storyline. Van deze storyline wordt een digitaal filmpje gemaakt die aan Shell wordt gepresenteerd.

SITUATIE SCHETS

Het is het jaar 2100. De 21e eeuw is een periode geweest die gekenmerkt werd door enorme doorbraken in efficiëntie en sociale verandering. De mens is definitief niet meer per sé een aardbewoner. In de eerste helft van de 21e eeuw zet de eerste mens voet op Mars. Gedurende de eeuw is er op Mars een kolonie opgezet en nu, in het jaar 2100, is niet ieder mens meer geboren op aarde. De missie om mars te kolonialiseren heeft geleid tot efficiëntie in de ruimtevaart. De toegankelijkheid van de ruimte heeft er toe geleid dat het voor de gewone mens mogelijk is om zich in de ruimte te begeven en de aarde vanuit een ander perspectief te kunnen zien. Er is bij meer en meer mensen een bewustzijn ontstaan dat de aarde bijzonder en kwetsbaar is en dat we haar met zijn allen moeten delen. Een groene mindset is de standaard geworden. Door nieuwe manieren van reizen en doorbraken in de infrastructuur is de wereld kleiner dan ooit geworden. De landbouw is veel veranderd in de 21e eeuw. Bevolkingsgroei en de wil om Mars te kolonialiseren hebben er voor gezorgd dat er veel geïnvesteerd werd in innovatie om landbouw zo efficiënt mogelijk te maken. De innovaties die bedoeld waren om leven op Mars mogelijk te maken worden vandaag de dag nog

13

steeds gebruikt om de elf miljard mensen op aarde te voeden. De benodigde hoeveelheid grond en grondstoffen is drastisch verminderd. Er is op aarde meer ruimte voor natuur. Grote gebieden zijn no-go area’s en gereserveerd voor natuur, deze worden beheerd door speciaal opgeleide robots en mensen. Efficiëntie in de gezondheidszorg is voor iedereen toegankelijk en er is meer kennis over de menselijke geest, dit heeft gezorgd voor een permanente vrede op aarde. Grenzen van landen zijn verdwenen. Langzaam maar zeker kregen bedrijven in de 21e eeuw steeds meer macht en werden overheden afhankelijk van deze bedrijven. De grote sociale revolutie die volgde zorgden ervoor dat de overheid wereldwijd verviel. Deze revolutie ging heel geleidelijk en zonder veel tegenwerking vanuit de bevolking. De voordelen die de bedrijven boden werd gezien als een positieve verandering ten opzichte van de klassieke overheid. Belastingen bestaan niet meer. Men betaald in de vorm van abonnementen. Conflicten zijn er nog wel, maar deze worden zonder direct geweld opgelost. Door strijd tussen bedrijven komt het soms voor dat bepaalde producten en diensten tijdelijk niet geleverd worden. Door de monopoliepositie die bedrijven bekleden in verschillende sectoren hebben conflicten in het verleden grote gevolgen voor voedsel, energie en watervoorziening en dergelijke gehad voor de bevolking. Mensen hebben geleerd van het verleden en hebben maatregelen genomen en de productie van deze voorzieningen grotendeels gelocaliseerd. Nu hebben conflicten vooral nog impact op digitale voorzieningen. De grens tussen digitaal en de realiteit is dun. Het feit dat de gezondheidszorg door het delen van data zo ontzettend efficiënt is geworden en de levensstandaard verhoogd is, maakt dat privacy als iets onzinnigs uit het verleden beschouwd wordt. Iedereen is altijd en overal verbonden met een online systeem. Om ergens aanwezig te zijn is het niet noodzakelijk om er ook fysiek aanwezig te zijn. Wat in het verleden op een beeldscherm te zien was is nu 4D in de vorm van levensechte hologrammen. Mensen kunnen de apparaten in laten bouwen in hun lichaam. Een scherm in je arm in plaats van een horloge om je arm. Ook zijn er smart lenzen. Alles wordt geprojecteerd in de wereld om je heen en niet alleen op je lenzen.

PERSONAL LIFE IN DE CARBON FREE CITY

Veel taken zijn uit handen genomen door smart devices en robots. Mensen sporten nog steeds net als in het verleden maar meer met het doel om de tijd te verdrijven. Er zijn middelen om fit worden en te blijven. Ik wordt wakker van lichtstralen op mijn gezicht na vier uur te hebben geslapen. Meer slaap heb ik niet nodig. Net als iedereen trouwens. Het is een prachtig uitzicht hier boven op de Mount Everest. Ik ben natuurlijk niet echt op de Mount Everest, de muren van mijn woning laten het lijken alsof ik er ben, prachtig! Ik zet de voedselprinter aan door te denken aan ontbijt, ik heb zin in iets lekkers dus vandaag neem ik een lekker ontbijtje in plaats van de voedingspil die ik normaal in zou nemen. Hierna stap ik in de reinigingscabine. Vandaag ben ik nog even in mijn stad, het prachtige Sky City. De komende vijf maanden kom ik hier niet meer terug. Door mijn werk op de Spacecruise ben ik vaak lange tijd van huis. Vandaag is mijn vrije dag, dus ik maak een lange wandeling door de stad. Ik loop op de Skyway op 500 meter hoogte tussen de reusachtige wolkenkrabbers. De torens van meer dan twee kilometer hoog komen boven de wolken uit. In deze torens wonen, werken en recreëren de bewoners van Sky City. De torens zijn niet alleen aan de binnenkant multifunctioneel, ook de buitenkant wordt gebruikt voor meerdere doeleinden. Het hoge glinsterende gedeelte dat boven de wolken uittorent bestaat uit materialen die zonne-energie opwekken. Het lagere gedeelte van de torens zijn groen en bedekt met bomen en planten. Ook de watervoorziening van de stad loopt via deze gebouwen. Stroompjes die lijken op de rivieren in het buitengebied voeren vers water aan om te drinken, voor sanitaire voorzieningen en voor de irrigatie van de bomen, planten en gewassen in de stad. Aan de overkant zie ik het kantoor van Recycorp, de grootste speler van afvalverwerking in de stad. Alle producten van recyclebaar materiaal gemaakt dus is afval eigenlijk niet het goede woord. Ik heb er in mijn

14

jonge jaren, zo’n 50 jaar geleden, nog een bijbaantje gehad. Nu is dat baantje overgenomen door een robot. Net als veel andere baantjes van vroeger. Gelukkig zijn er in de virtuele wereld voldoende manieren om credits te verdienen, waarmee abonnementen op diensten gekocht kunnen worden. Weetje, tegenwoordig is het erg makkelijk om een baan te vinden die bij je past. Met een scan kun je precies zien hoe je in elkaar zit en welke baan het beste bij je past. Bij mij kwam er dus de Spacecruise uit. Ik houd van het werk op de Spacecruise. Alleen van die ene keer dat het mis ging krijg ik nog rillingen. Gelukkig kreeg ik door het goed centrale zorgsysteem al snel een nieuwe arm. Die is eigenlijk veel sterker dan mijn oude arm. Met mijn 75 jaar moet ik nog ongeveer 15 jaar. Geen probleem, het liefst zou ik nog langer op de Spacecruise werken. Vanavond ga ik met mijn vrienden een biertje pakken in ons stam café dat een paar honderd kilometer verder op zit, een kwartier met de hyperloop. Vanaf morgen is het weer tijd om aan de slag te gaan.

PERSONA

15

PLACEMAT

HOOFDSTUK 4

Bij hoofdstuk 3 hebben we het scenario uitgewerkt. We hebben als groep volgens de toetsende punten de relevantie van het scenario met betrekking tot de business case en de scenariovoorwaarden gecontroleerd. We hebben nog wat punten waar we nog rekening mee moeten houden en moeten verwerken in het scenario. We moeten rekening houden met hetszz energiegebruik/verbruik in een CO2 vrije stad, de mobiliteit, wat speelt er op het gebied van onderwijs, het gebruik van trends, discontinuïteiten, onoverkomelijker zaken en controversies in overstemming met het scenariokarakter dat gekozen is bij de scenariotoepassing. Dit is de toevoeging aan onze toekomst scenario aan de hand van de toetsende punten die nog verwerkt moesten worden. In de CO2 vrije stad wordt bijna niets verspild. Producten die niet meer werken worden opgehaald en gerepareerd of de materialen worden hergebruikt. Alles in de stad gebeurt elektrisch, van vervoer tot voedsel printen. De grootste stroomverbruiker is het metaversum, de digitale wereld die parallel loopt aan de echte wereld. Het metaversum is zo realistisch dat sommigen ervoor kiezen om hun hele leven door te brengen in deze digitale omgeving. De mensen die de echte wereld achter zich hebben gelaten wonen met zijn allen in speciaal ingerichte tehuizen waar zij altijd verbonden zijn met het metaversum. In het metaversum hebben zij een leven opgebouwd. Ze zijn verliefd, ze hebben werk en ze maken plezier. Natuurlijk moeten ook deze mensen eten. Zij krijgen in het metaversum een melding dat het tijd is om te eten en vervolgens kunnen ze daar naar een digitaal restaurant. Een geautomatiseerd proces zorgt er in de echte wereld voor dat het eetproces in de digitale wereld samenloopt met het eetproces in de echte wereld. Zo worden de bewoners van het metaversum niet uit hun digitale realiteit gehaald. De mensen die de echte wereld nog niet afgezworen hebben bewegen zich voort in de stad door middel van gedeelde drones. Voor langere afstanden maakt men gebruik van een netwerk van hyperloops over land of de shuttles die op meer dan 100 kilometer hoogte vliegen. Met name de shuttles zorgen voor een korte reistijd naar andere continenten. Onderwijs is verplicht en gratis voor iedereen. Het onderwijs is wel anders ingericht dan in het begin van de 21e eeuw. De eerste levensjaren van mensen zijn gericht op het ontwikkelen van sociale vaardigheden en het leren over het belang van natuur en de eenheid van de mens. Als de hersenen rond het 21e levensjaar volledig ontwikkeld zijn wordt er een scan gemaakt van het brein. De resultaten van deze scan

16

laten zien welk beroep bij de persoonlijkheid van de desbetreffende persoon past. De resultaten van de test bepalen volledig voor welk beroep je opgeleid wordt. Bijna iedereen (er is een foutmarge van 0,2 procent) doet het werk dat voor hen het beste is. Voor de grote bedrijven die betalen voor de scans is het ook een uitkomst. Zij weten zeker dat hun medewerkers de juiste zijn en hun hele leven bij hen blijven werken.

Door het wegvallen van overheden zijn het de bedrijven die de macht hebben. Medewerkers worden betaald in de vorm van punten. Met deze punten kunnen abonnementen op vervoer, voeding, huisvesting, energie en connectiviteit met het metaversum etc. gekocht worden. Je zou kunnen zeggen dat het een nieuwe vorm van belasting is. De punten die overblijven kunnen gebruikt worden om extra diensten of producten aan te schaffen. Omdat de punten na een periode van één jaar niet meer geldig zijn is sparen niet mogelijk. Groepen mensen schaffen samen grote dingen aan. Een voorbeeld is een groep bewoners van Sky City die een plantage hebben aangeschaft voor als er even geen voedsel geleverd wordt door onenigheid tussen bedrijven.

HOOFDSTUK 5

Als groep hebben we gekozen voor de onderstaande afbeeldingen en video’s die betrekking hebben tot de toekomst. We hebben de volgende punten behandeld werk, transport, vrije tijd, energie gebruik, accommodatie, economie, gezondheidszorg en onderwijs. Deze punten zijn verwerkt in het toekomst scenario. De toekomst scenario wordt verwerkt in een video met een voice-over. We hebben voor een video gekozen omdat dit voor de doelgroep aanspreekt en makkelijk deelbaar is. Maar ook hebben we gekeken welke uitwerking van verbeelding het beste werkt en daarin kwam uit een video. Ook beleef je de toekomst scenario door middel van het video. Er komt een voice-over in met de tekst van de toekomst scenario. De beelden van de video zijn op elkaar afgestemd en lopen geleidelijk door met de tekst van de voice-over. De innovaties die te zien zijn in de scenario zijn ruimte mijnen, bouw materialen met zonnecellen, in de gezondheidszorg moet Nano technologie verder ontwikkeld worden, een systeem voor medische data voor het gebruik van onderzoek en energie uit zonnecellen die onbeperkt opgeslagen en vervoerd kan worden.

17

18

URL FILMPJE TOEKOMST SCENARIO: https://www.youtube.com/watch?v=ShqzYLSxRe8

19

HOOFDSTUK 6

Wat er nu gedaan moet worden om voorbereid te zijn op te toekomst. Winning van energie In de wereld van 2100 is bijna alles elektrisch. Er wordt enorm veel energie gebruikt in de samenleving. Automatisering, digitale hulpmiddelen en het metaversum zijn hierbij de grootverbruikers. Er is veel ruimte voor innovaties in de winning en opslag van groene energie. Om optimaal gebruik te maken van de duurzame energiebronnen moeten zonnecellen geïntegreerd worden in bijvoorbeeld bouwmaterialen.

Ruimte mijnen Efficiëntie in de ruimtevaart is hetgeen dat voor eenheid heeft gezorgd in de wereld van 2100. Ruimtevaart is commercieel en toegankelijk voor iedereen. Voor de ruimtevaart en dan vooral langer verblijf in de ruimte zijn brandstof en grondstoffen nodig. Op asteroïden zijn grondstoffen waarmee benodigde materialen gemaakt kunnen worden in grote hoeveelheden aanwezig. Ook de grondstoffen die nodig zijn in een volledig gedigitaliseerde samenleving zijn te winnen uit asteroïden. Ons advies is om te investeren in onderzoek naar ruimtemijnen.

CO2 recycling Er zal altijd CO2 uitgestoten worden. Momenteel gebeurt er niets met de uitgestoten CO2. Er zijn niet genoeg bomen op aarde om al deze CO2 te verwerken. CO2 kan tot op heden niet gerecycled worden en daar moet een oplossing voor gevonden worden. CO2 zou gebruikt kunnen worden als brandstof voor ruimtevaart.

20

BIJLAGE: PLAN VAN AANPAK

PLAN VAN AANPAK

's-Hertogenbosch - 18 april 2016

Gemaakt voor: Eric Puik, Jeremy Bentham (VP Global Business environment and head scenrio’s at Shell)

Opdrachtgever: Avans Hogeschool

Project: Global Challenges

Projectgroep: 3

Project code: OMABP4PROJ-14

Voorbereid door: Jessie Schapenk 2093206, Sander Lemmers 2092091, Pim van Wolferen 2096260 en Sem Dijkman

2054959

Klas: 4715ABPD

Docent: Ralf Mastwijk

Datum: 18-04-2016

Plaats: 's-Hertogenbosch

21

INHOUDSOPGAVE

Inhoudsopgave

Introductie Blz. 3

Probleem Analyse Blz. 4 + 5

Inleiding/Achtergrond

Aanleiding

Doelstelling

Relevantie

Scenariovraag en deelvragen

Methode – Outside – Inside out

Informatiescoop

Afbakening Blz. 6

Taakverdeling

Afspraken Blz. 7

Planning Blz. 8

Bibliografie Blz. 9

22

INTRODUCTIE

Student Mail adres Telefoonnummer

Studentnummer

Pim van Wolferen pimvanwolferen@hotmail.com 06-24676472 2096260

Sem Dijkman semdijkman@gmail.com 06-34902011 2054959

Sander Lemmers sander.lemmers@live.nl 06-40539000 2092091

Jessie Schapenk Jessie__@live.nl 06-81465335 2093206

Jessie Schapenk: Ik ben Jessie Schapenk, ik ben 24 jaar oud. Ik heb voor de opleiding ABC, MBO Toerisme niveau 4 gestudeerd op de Rooi Pannen in Tilburg en heb ik mij gespecialiseerd in marketing. Hierna heb ik een jaar in het bedrijfsleven gewerkt, bij het bedrijf D-reizen als persoonlijke reisassistente. Ik wil graag een eigen onderneming starten, daarom heb ik voor de opleiding Advanced Business Creation gekozen. Sem Dijkman: Ik ben Sem Dijkman, ik ben 24 jaar. Mijn achtergrond is film. Vanaf jonge leeftijd ben ik met film bezig. Na de havo heb ik een studie gevolgd tot cameraman. Na een aantal pogingen om op de filmacademie in Amsterdam te komen kwam ik tot de conclusie dat ik meer wilde leren over ondernemen. Mijn keuze is gevallen op de opleiding Advanced Business Creation. In de periode dat ik probeerde om toegelaten te worden tot de filmacademie heb ik een videoproductie bedrijf opgezet. Dit doe ik nog steeds. Sander Lemmers: Ik ben Sander Lemmers, ik ben 18 jaar. Voor dat ik begon aan de opleiding ABC heb ik HAVO gedaan. Toen ik klaar was met de HAVO wist ik niet zo goed wat ik hierna moest doen. Dus heb ik me ingeschreven voor Bedrijfskunde MER. Hier kwam ik al snel achter dat dit te veel regels volgen was en dat ik iets meer los gelaten moest worden. ABC paste hier perfect, het vrije, creatieve wordt hier gecombineerd met het marketing. Pim van Wolferen: Ik ben Pim van Wolferen en ik ben 19 jaar oud. Momenteel doe ik de opleiding: ’Advanced Business Creation’. Hiervoor heb ik de opleiding ‘Marketing en Communicatie’ gedaan. In het derde jaar moest ik een keuze maken tussen de minors evenementen en marketing, ik heb gekozen voor marketing. Mijn vooropleiding sluit prima aan bij mijn huidige opleiding en ik merk dat ik op een hele andere manier naar de wereld kijk door deze opleiding. Ik weet niet precies wat ik wil worden, maar ik vind de psychologische kant achter de marketing erg interessant.

23

PROBLEEMANANALYSE INLEIDING/ACHTERGROND Op maandag 18 april 2016 presenteerde Eric Puik namens Shell de nieuwe opdracht in samenwerking met Avans Hogeschool ’s Hertogenbosch. Hier werd informatie gegeven over de Global Challenge. De campagne is gericht op Shell en is het doel om een mediarijk toekomstscenario te maken voor Shell. Er moet een innovatief advies uit worden gewerkt waarin duidelijk wordt wat er nu al ingezet moet worden voor een wereld zonder CO2 uitstoot. Shell wilt graag hebben dat dit zo snel mogelijk bereikt kan worden, het liefst ergens in de tweede helft van de 21ste eeuw bereikt kan worden (op z’n vroegst). In dit onderzoek ontwerpen en doen we onderzoek naar een mogelijke scenario. Daarbij wordt rekening gehouden met verschillende componenten van het DESTEP-Model. Hierin spelen de volgende componenten een grote rol: Politieke situatie, Economische ontwikkelingen, Beleid overheden en Energiesystemen ontplooien.

SHELL: De opdrachtgever tijdens dit project is Shell. Shell is wereldwijd een belangrijke speler als het gaat om het verminderen van de C02 uitstoot. Shell heeft als ‘global player’ op politieke vlak enorm veel invloed en is bijvoorbeeld betrokken geweest bij de laatste CO2 top.

AANLEIDING Er wordt steeds meer aandacht besteed aan ons klimaat op ‘Global niveau’. Omdat de aarde langzaam aan opwarmen is en de urgentie daarvan steeds meer doordringt, worden er steeds meer maatregelen genomen om onze planeet zo leefbaar mogelijk te houden. Centraal daarbij staat onze C02 uitstoot. Deze is nu wereldwijd te hoog waardoor de opwarming van de aarde in de toekomst verder doorgaat. Vele landen hebben al afspraken gemaakt om de C02 uitstoot te minimaliseren. Shell is wereldwijd een belangrijke speler als het gaat om het verminderen van de C02 uitstoot. Shell is een wereldwijd een belangrijke speler als het gaat om het verminderen van de C02 uitstoot. Shell is bijvoorbeeld nu al bezig met een ‘capture carbon and storage’ project in Canada. Daarnaast heeft Shell als ‘global player’ op politieke vlak enorm veel invloed en is bijvoorbeeld betrokken geweest bij de laatste CO2 top.

DOELSTELLING Het doel is om Shell te verrassen met een mediarijk toekomstscenario wat intern eenvoudig te communiceren is en digitaal te verspreiden is. Daarnaast moet er een innovatief advies uit worden geschreven waarin duidelijk wordt wat er nu al ingezet moet worden om later in een ‘carbon free’ city te kunnen leven. Dit moet dus een duurzame innovatie worden.

RELEVANTIE De belangrijke topic blijft het verminderen van de C02 uitstoot in de toekomst. Shell is benieuwd hoe de wereld er uit ziet als er helemaal geen C02 uitstoot meer is. Shell voorspelt dat dit ergens in de tweede helft van de 21ste eeuw bereikt kan worden (op z’n vroegst). Omdat urbanisatie een grote trend is, is Shell benieuwd hoe het leven er in een C02 neutrale stad er uit ziet en hoe Shell hier als organisatie op in kan spelen. Het is niet alleen relevant voor Shell uiteraard, maar ook voor maatschappelijk belang. Op een ‘globale scale’ is de gehele bevolking erbij betrokken dat wij goed zorgen voor onze planeet en deze zo leefbaar mogelijk te houden. Het is alvast goed om een beeld te vormen van een mogelijke toekomst.

24

PROBLEEMSTELLING De probleemstelling is dat de wereldbevolking groeit en het energie gebruik stijgt. De welvaart van de bevolking in de opkomende economie neemt toe. Dat zorgt ervoor dat het energie verbruik per capita toeneemt. Dit heeft tot gevolg dat de natuurlijke hulpstoffen steeds sneller opraken. Om er voor te zorgen dat de wereldbevolking bij een toenemende groei en verstedelijking een goede levensstandaard blijft houden, moeten er oplossingen gevonden worden voor de vraagstukken die ontstaan met betrekking tot werk, transport, vrije tijd, energie gebruik, accommodatie, economie, gezondheidszorg en onderwijs.

SCENARIOVRAAG EN DEELVRAGEN De scenariovraag voor dit project is ‘Hoe ziet ‘personal life’ eruit in een C02 neutrale stad?’ Hiervoor zijn ook deelvragen voor opgesteld: -“Wat speelt er op het gebied van gezondheid, onderwijs, economie en technologie in een CO2 vrije stad?” -“Hoe woont men in een CO2 neutrale stad?” -“Hoe werkt men in een CO2 neutrale stad?” -“Hoe is het vervoer geregeld in een CO2 vrije stad?”

METHODE Dit blok volgen we lessen om de methode scenarioplanning te leren. Hierdoor leren we de stappen die we moeten doorlopen bij scenarioplanning. Eerst gaan we outside – in onderzoeken aan de hand van het PEST model. Dit is de divigeren fase. Vervolgens gaan we inside out aan de hand van de 5 krachten model PORTER, dit is de convergeren fase.

INFORMATIESCOOP In het volgende tabel is weergegeven welke informatie wordt meegenomen tijdens het uitvoeren van het scenariotraject. Niet alle bronnen zijn gespecificeerd. In plaats daarvan zijn er richtlijnen aangegeven. Tijdens het onderzoek bekijken we per Keyfactor welke gebeurtenissen van belang zijn.

KEYFACTOR MACRO MESO

Werk Transport Vrije tijd Energie gebruik Accommodatie Deel economie Digitalisatie Gezondheid Educatie

- Trendontwikkeling uit Centraal Bureau Statistiek - Trendrapport MVO Nederland - informatieve TV programma’s zoals tegenlicht - Websites zoals Trendwatching.com - Eindhoven Future proof community - Kaluga

- Eindhoven Future proof community - Technologie websites zoals numrush.nl - Onderzoeksrapporten Universiteiten - TheGreenCity.com - Film zoals Minority Report, Logan’s Run en Metrolpolis

25

AFBAKENING Tijdens dit project gaan we gebeurtenissen onderzoeken en bekijken we het verleden, heden en toekomst. Het verleden, heden en de nabije toekomst gaan we onderzoeken met een analytische aanpak. Het verleden is van alles voor 2014, en het heden van 2014 tot 2018 en de toekomst 2018 tot 2028. De verre toekomst is alles na 2028. We kijken niet naar de geschiedenis of de toekomstplannen van Shell. We gaan niet alleen kijken naar het bedrijf Shell maar het geheel.

TAAKVERDELING PROJECT TEAMROLLEN

Jessie Schapenk Voorzitter, Notulist, Planning

Sander Lemmers Spelling controle einddocument, Presentaties

Sem Dijkman Voorzitter, Grafisch

Pim van Wolferen Opmaak, Presentaties

PROJECT FASE 1: DOMEINEN Ieder minimaal 25 gebeurtenissen

Jessie Schapenk Economisch

Sander Lemmers Politiek

Sem Dijkman Technologische

Pim van Wolferen Sociaal

De gebeurtenissen doen we gezamenlijk verwerken. * Elke week hebben we een startweek waar we samen zitten om de gemaakte opdrachten te bespreken en wat de planning is. Hiervoor wordt elke week een planning gemaakt, waar vervolgens concreet de taken per persoon staat.

26

AFSPRAKEN Om te komen tot een eindproduct en een fijne samenwerking wordt er rekening gehouden met een aantal regels waar iedereen mee akkoord gaat. Allereerst communicatie is de sleutel tot succes. Communiceer met elkaar en niet over elkaar. Iedereen is vrij om zijn mening te geven mits dit respectvol gebeurd. Wees open naar elkaar en geef aan als er problemen of obstakels zijn die vertragingen veroorzaken. Er wordt gewerkt met een planning en iedereen zorgt er voor dat ze zich hieraan houden. Ook wijzen we elkaar op de planning. Tijdens bijeenkomsten ben je altijd aanwezig, zowel fysiek als mentaal, mits bij verhindering wordt dit doorgegeven aan de team leider en de rest van de project leden. Dit communiceer je wel op tijd met de groep. Bij meerdere onaf gemelde absenties leidt er een gesprek met de projectgroep en indien noodzakelijk met de projectbegeleider. Verder doet iedereen actief mee en helpt waar nodig is tijdens het project. De aanwezigheid wordt bijgehouden door de team leider. Eventuele afspraken worden genoteerd om te voorkomen dat er miscommunicaties plaatsvinden. Dit wordt gedaan door de notulist. Ingediende opdrachten moeten voldoen aan de standaard spelling en grammatica regels. De bronvermelding moet in APA staan dat genoteerd is in een bibliografie, aangemaakt in Word. Wanneer er niet wordt voldaan aan deze eisen, krijg je feedback en verbeter je het werk. Zorg voor positieve, veilige en vooral gezellige werksfeer tijdens bijeenkomsten. Conflicten worden besproken op een respectvolle manier, indien noodzakelijk met de projectbegeleider.

-

27

PLANNING

Week 1 Week 2 Week 3 Week 4 Week 5 Week 6 Week 7

Agenda

punten

Deadline

Verdelen taken en gezamenlijk bespreking gemaakt werk Plan van aanpak schrijven Stakeholders bepalen Informatie -scoop Vertalen Keyfactors naar domeinen onderzoek Onderzoek gebeurtenissen Teamfocus Plan van Aanpak

Verdelen taken en gezamenlijk bespreking gemaakt werk Drijvende krachten aangeven(verandering/onzekerheid) Al de drijvende krachten in een model plaatsen Drijvende krachten met elkaar verbinden Teamfocus Inleveren gebeurtenissen/clustering & benoemde drijvende krachten voor 23:59 uur

Verdelen taken en gezamenlijk bespreking gemaakt werk Scenario raamwerk Impact diagram Scenario kiezen Moodboard maken Teamfocus Teamfocus formulieren inleveren voor 23:59 uur

Verdelen taken en gezamenlijk bespreking gemaakt werk Door radicaliseren Toetsen scenario Brainstorm over verbeeldingsvorm Nadenken over mogelijke innovaties 3 vragen stellen aan opdrachtgever Tussenproduct voor 23:59 uur

Verdelen taken en gezamenlijk bespreking gemaakt werk Uitwerken beeldmateriaal Eindverslag schrijven (innovatie advies)

Verdelen taken en gezamenlijk bespreking gemaakt werk Voorbereiden presentatie Feedback vragen Eindverslag verbeteren

Verdelen taken en gezamenlijk bespreking gemaakt werk Presenteren toekomst- scenario en innovatie advies Eindverslag af hebben Project eindproduct inleveren voor 23:59 uur

* Onder voorbehoud, de planning in deze fase kan veranderen naarmate het individuele aspect. * Ook plannen we 2 of 3 dagen extra in om in de week samen te komen om te werken aan het project gezamenlijk.

28