Eksploatacja obiektów budowlanych

Embed Size (px)

Citation preview

MINISTERSTWO EDUKACJI i NAUKI

Anna Kusina

Eksploatacja obiektw budowlanych 311[04].Z3.05

Poradnik dla ucznia

WydawcaInstytut Technologii Eksploatacji Pastwowy Instytut Badawczy Radom 2005

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

Recenzenci: mgr in. Anna Maria Pitak mgr in. Krystyna Staczyk

Opracowanie redakcyjne: mgr in. Katarzyna Makowska

Konsultacja: dr in. Janusz Figurski

Korekta: mgr in. Mirosaw urek

Poradnik stanowi obudow dydaktyczn programu jednostki moduowej 311[04].Z3.05 Eksploatacja obiektw budowlanych zawartego w moduowym programie nauczania dla zawodu technik budownictwa.

WydawcaInstytut Technologii Eksploatacji Pastwowy Instytut Badawczy, Radom 2005

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

1

SPIS TRECI1. Wprowadzenie 2. Wymagania wstpne 3. Cele ksztacenia 4. Materia nauczania 4.1. Formy wasnoci obiektw budowlanych 4.1.1. Materia nauczania 4.1.2. Pytania sprawdzajce 4.1.3. wiczenia 4.1.4. Sprawdzian postpw 4.2. Zarzdzanie nieruchomociami 4.2.1. Materia nauczania 4.2.2. Pytania sprawdzajce 4.2.3. wiczenia 4.2.4. Sprawdzian postpw 4.3. Zasady eksploatacji obiektw budowlanych 4.3.1. Materia nauczania 4.3.2. Pytania sprawdzajce 4.3.3. wiczenia 4.3.4. Sprawdzian postpw 4.4.Prace remontowe i modernizacyjne obiektw budowlanych 4.4.1. Materia nauczania 4.4.2. Pytania sprawdzajce 4.4.3. wiczenia 4.4.4. Sprawdzian postpw 4.5. Prace rozbirkowe 4.5.1. Materia nauczania 4.5.2. Pytania sprawdzajce 4.5.3. wiczenia 4.5.4. Sprawdzian postpw 4.6. Zasady bezpieczestwa i higieny pracy podczas napraw, remontw i prac rozbirkowych 4.6.1. Materia nauczania 4.6.2. Pytania sprawdzajce 4.6.3. wiczenia 4.6.4. Sprawdzian postpw 5. Sprawdzian osigni 6. Literatura 3 4 5 6 6 6 7 8 8 9 9 11 12 13 14 14 22 23 24 24 24 31 32 33 33 33 39 39 40 41 41 43 44 45 46 50

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

2

1. WPROWADZENIEPoradnik bdzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy o zasadach biecej eksploatacji obiektw budowlanych, kontroli stanu technicznego oraz prowadzenia prac remontowych, modernizacyjnych i rozbirkowych. W poradniku zamieszczono: wymagania wstpne, wykaz umiejtnoci, jakie powiniene mie ju uksztatowane, aby bez problemw mg korzysta z poradnika, cele ksztacenia, wykaz umiejtnoci, jakie uksztatujesz podczas pracy z poradnikiem, materia nauczania, piguk wiadomoci teoretycznych niezbdnych do opanowania treci jednostki moduowej, zestaw pyta przydatny do sprawdzenia, czy opanowae podane treci, wiczenia, ktre pozwol Ci zweryfikowa wiadomoci teoretyczne oraz uksztatowa umiejtnoci praktyczne, sprawdzian postpw, ktry pozwoli Ci okreli zakres poznanej wiedzy. Pozytywny wynik sprawdzianu potwierdzi Twoj wiedz i umiejtnoci z tej jednostki moduowej. Wynik negatywny bdzie wskazaniem, e powiniene powtrzy wiadomoci i poprawi umiejtnoci z pomoc nauczyciela, sprawdzian osigni, przykadowy zestaw pyta testowych, ktry pozwoli Ci sprawdzi, czy opanowae materia w stopniu umoliwiajcym zaliczenie caej jednostki moduowej. wykaz literatury uzupeniajcej. Materia nauczania umieszczony w poradniku zawiera najwaniejsze, ujte w duym skrcie, treci dotyczce omawianych zagadnie. Musisz korzysta take z innych rde informacji, a przede wszystkim z podrcznikw wymienionych w spisie literatury na kocu poradnika.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

3

2. WYMAGANIA WSTPNE Przystpujc do realizacji programu jednostki moduowej powiniene umie: posugiwa si podstawowymi pojciami i terminami z zakresu budownictwa, posugiwa si dokumentacj techniczn, wykonywa proste szkice i rysunki techniczne, rozrnia materiay budowlane, rozpoznawa elementy budynku, rozrnia technologie wykonywania robot budowlanych, rozrnia schematy statyczne elementw, wykonywa pomiary inwentaryzacyjne, wykonywa przedmiary i obmiary robt, wykona kosztorysy robt budowlanych, przygotowa dokumentacj przetargow, dokumentowa przebieg robt budowlanych, sporzdzi dokumenty zwizane z ubieganiem si o zezwolenie na budow, biegle wykonywa obliczenia, stosowa zasady organizacji robt budowlanych, okrela przepisy bezpieczestwa i higieny pracy, przeciwpoarowe i ochrony rodowiska podczas wykonywania robt budowlanych, przestrzega przepisw dotyczcych ochrony rodowiska i prawa budowlanego, korzysta z rnych rde informacji, posugiwa si technik komputerow, stosowa zasady wsppracy w grupie, uczestniczy w dyskusji i prezentacji, stosowa rne metody i rodki porozumiewania si na temat zagadnie technicznych.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

4

3. CELE KSZTACENIA W wyniku realizacji programu jednostki moduowej powiniene umie: rozrni formy wasnoci obiektw budowlanych i sposoby zarzdzania nimi, odnotowa w ksice obiektu wyniki kontroli okresowej i remontw, posuy si dokumentami dotyczcymi stanu technicznego budynku, okreli pojcie czynszu oraz zasady ustalania jego wysokoci, obliczy koszty utrzymania budynku, przeprowadzi okresow kontrol stanu technicznego budynku, okreli stopie zuycia obiektu i wynikajce z niego zagroenia, zastosowa zasady prawidowej eksploatacji obiektw budowlanych, oceni stan techniczny obiektw budowlanych, przeprowadzi przegld techniczny budynku, dokona inwentaryzacji istniejcych obiektw budowlanych, wyznaczy zakres prac remontowych obiektw budowlanych, oszacowa opacalno remontu i modernizacji obiektw budowlanych, zaplanowa prace modernizacyjne obiektw budowlanych, zorganizowa przetargi na roboty remontowe i rozbirkowe, zaplanowa rozbirk obiektu budowlanego, zorganizowa i nadzorowa wykonanie prac remontowych, modernizacyjnych i rozbirkowych, zastosowa zasady bezpieczestwa i higieny pracy, ochrony przeciwpoarowej i ochrony rodowiska podczas wykonywania prac remontowych i rozbirkowych.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

5

4. MATERIA NAUCZANIA4.1. Formy wasnoci obiektw budowlanych4.1.1. Materia nauczaniaNieruchomociami w rozumieniu kodeksu cywilnego s: grunty, czyli czci powierzchni ziemskiej stanowice odrbny przedmiot wasnoci, budynki, czyli nieruchomoci budynkowe, wydzielone czci budynkw, czyli nieruchomoci lokalowe. Budynek jest czci skadow gruntu, na ktrym go wzniesiono, i tym samym naley do waciciela gruntu. Kada nieruchomo ma odrbn ksig wieczyst, ktra pozwala pozna jej stan prawny, a w szczeglnoci: osob aktualnego waciciela, oznaczenie nieruchomoci (pooenie, numer dziaki, wielko), wpisy (adnotacje wskazujce zmiany stanu prawnego nieruchomoci). Ksigi wieczyste prowadzone s przez sdy i maj jawny charakter. Oprcz ksig wieczystych funkcjonuje jeszcze ewidencja gruntw i budynkw, ktra jest prowadzona przez organy administracji. W ewidencji gruntw ujawnia si dane faktyczne na temat pooenia, granic, obszaru i rodzajw gruntw oraz przeznaczenia i opisu budynkw. Informacje zawarte w ewidencji maj charakter jawny. Stanowi podstaw do dziaa administracji rzdowej i samorzdowej w zakresie gospodarowania nieruchomociami. Prawa rzeczowe to normy prawne zaliczane do prawa cywilnego, ktre reguluj rne formy korzystania z nieruchomoci. W kodeksie cywilnym wymienia si nastpujce prawa rzeczowe (prawa wasnoci): wasno i wspwasno, uytkowanie wieczyste, ograniczone prawa rzeczowe, do ktrych zalicza si: wasnociowe spdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego, spdzielcze prawo do lokalu uytkowego, prawo do domu jednorodzinnego w spdzielni mieszkaniowej, uytkowanie, suebno, hipotek, zastaw. Wasno i wspwasno Wasno to uprawnienie danego waciciela (podmiotu) do korzystania lub rozporzdzania nieruchomoci z wyczeniem osb trzecich. Korzystanie oznacza, e waciciel moe swobodnie posiada dan nieruchomo, uywa jej oraz pobiera z niej poytki. Rozporzdzanie nieruchomoci daje wacicielowi prawo do wyzbycia si wasnoci (w wyniku sprzeday lub darowizny) oraz prawo obcienia nieruchomoci (przez najem lub dzieraw). Nabycie prawa wasnoci nieruchomoci moe nastpi w rny sposb: na podstawie umowy sprzeday (umowa musi by zawarta w formie aktu notarialnego), w drodze dziedziczenia, darowizny lub zasiedzenia. Wspwasno wystpuje wtedy, kiedy wasno tej samej nieruchomoci przysuguje niepodzielnie kilku osobom.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

6

Wspwasno moe by: czna (wsplno majtkowa midzy maonkami, wspwasno wsplnikw spki cywilnej), w czciach uamkowych (kady z wspwacicieli dysponuje okrelonym udziaem uamkowym), przymusowa (udzia poszczeglnych wacicieli w czciach wsplnych nieruchomoci: grunt, strychy, piwnice, korytarze, klatki schodowe). Wszyscy wspwaciciele uczestnicz w wydatkach na utrzymanie i remonty nieruchomoci proporcjonalnie do swego udziau we wspwasnoci. Uytkowanie wieczyste umoliwia korzystanie z gruntw nalecych do Skarbu Pastwa albo gminy. Ustanowienie uytkowania wieczystego nastpuje w drodze umowy zawartej w formie aktu notarialnego. Umowa taka zawierana jest na okres 99 lat (w szczeglnych przypadkach 40 lat) i okrela sposb korzystania z gruntu (nakazuje uytkownikowi wybudowanie okrelonego obiektu w ustalonym terminie). Obiekty wybudowane na gruncie przez wieczystego uytkownika stanowi jego wasno i w momencie zwrotu uytkowanego gruntu przysuguje mu odpowiednie wynagrodzenie za wzniesione obiekty. Uytkowanie wieczyste jest prawem zbywalnym uytkownik moe przenie swoje prawo na inn osob w formie aktu notarialnego. Uytkowanie wieczyste wygasa z upywem terminu okrelonego w umowie, istnieje jednak moliwo przeduenia tego terminu. Z tytuu uytkowania wieczystego pobierane s okrelone prawem opaty. Spdzielcze prawo do lokalu i domu jednorodzinnego warunkiem uzyskania praw spdzielczych jest przynaleno do spdzielni mieszkaniowej. W przypadku spdzielczych praw do lokali lub domw wszystkie koszty eksploatacyjne s rozkadane proporcjonalnie na czonkw spdzielni mieszkaniowej. Uytkowanie prawo, ktre pozwala uytkownikowi na korzystanie z nieruchomoci i pobieranie z niej poytkw. Powstaje w wyniku umowy pomidzy wacicielem a uytkownikiem. Suebnoci dzieli si na gruntowe i osobiste. Suebno gruntowa polega na tym, e waciciel danej nieruchomoci moe korzysta w okrelonym zakresie z innej nieruchomoci, a jej waciciel jest zobowizany do umoliwienia tego korzystania (przejazd). Suebno osobista moe zosta ustanowiona wycznie na rzecz okrelonej osoby fizycznej. Hipoteka zabezpiecza na nieruchomoci oznaczon wierzytelno pienin. Hipoteka powstaje w drodze umowy w formie aktu notarialnego pomidzy wacicielem nieruchomoci a wierzycielem i musi by wpisana do ksigi wieczystej danej nieruchomoci.

4.1.2. Pytania sprawdzajce1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Odpowiadajc na pytania, sprawdzisz, czy jeste przygotowany do wykonania wicze. Co rozumiesz przez pojcie nieruchomo? Jaki dokument posiada kada nieruchomo? Jakie s podstawowe prawa wasnoci? Jaka jest rnica midzy wasnoci a wspwasnoci? Co rozumiesz przez pojcie uytkowanie wieczyste? Jakie znasz przykady suebnoci gruntowej? Co to jest hipoteka?

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

7

4.1.3. wiczeniawiczenie 1 Na podstawie przykadowego wycigu z ksigi wieczystej podaj dane charakteryzujce nieruchomo: a) osob aktualnego waciciela, b) oznaczenie nieruchomoci (pooenie, numer dziaki, wielko), c) wpisy (adnotacje wskazujce zmiany stanu prawnego nieruchomoci). Sposb wykonania wiczenia: Aby wykona wiczenie powiniene: 1) przeanalizowa dokument, 2) odszuka okrelone informacje, 3) sporzdzi notatk. Wyposaenie stanowiska pracy: przykadowy wycig z ksigi wieczystej, literatura. wiczenie 2 Na podstawie przykadowego wycigu z ewidencji gruntw i budynkw: a) oblicz powierzchni wskazanej dziaki, b) okrel rodzaj i przeznaczenie istniejcego na wskazanej dziace budynku. Sposb wykonania wiczenia: 1) 2) 3) 4) Aby wykona wiczenie powiniene: przeanalizowa dokument, odszuka okrelone informacje, wykona obliczenia, sporzdzi notatk.

Wyposaenie stanowiska pracy: przykadowy wycig z ewidencji gruntw i budynkw, literatura.

4.1.4. Sprawdzian postpwCzy potrafisz: 1) zdefiniowa pojcie nieruchomo? 2) okreli zawarto ksigi wieczystej? 3) wymieni podstawowe prawa wasnoci? 4) wskaza rnic midzy wasnoci a wspwasnoci? 5) wskaza zasady uytkowania wieczystego 6) zdefiniowa pojcie suebnoci 7) okreli, co to jest hipoteka Tak Nie

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

8

4.2. Zarzdzanie nieruchomociami4.2.1. Materia nauczaniaPrawa i obowizki waciciela nieruchomoci Waciciel lub zarzdca obiektu budowlanego jest zobowizany do wypeniania okrelonych obowizkw, przewidzianych w przepisach prawa administracyjnego, w szczeglnoci w prawie budowlanym, podatkowym oraz w ustawie o gospodarce nieruchomociami. W ustawie Prawo budowlane przyjmuje si podstawow zasad, e waciciel lub zarzdca ma obowizek uytkowa dany obiekt budowlany zgodnie z jego przeznaczeniem i wymaganiami ochrony rodowiska oraz utrzymywa go w naleytym stanie technicznym i estetycznym. Przepisy dotycz takich kwestii jak: kontrola stanu technicznego obiektu budowlanego, dokumentacja i ksika obiektu budowlanego, przeciwdziaanie nieprawidowociom w utrzymaniu obiektu budowlanego, zmian sposobu uytkowania obiektu budowlanego. Waciciel nieruchomoci ma obowizek uiszczania podatku od nieruchomoci oraz opat adiacenckich, stanowicych udzia w kosztach budowy urzdze infrastruktury technicznej finansowanych ze rodkw Skarbu Pastwa lub gminy. Obowizki podatkowe waciciela nieruchomoci reguluje ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opatach lokalnych. Kady waciciel nieruchomoci zobowizany jest ponadto do utrzymania czystoci i porzdku na swojej nieruchomoci poprzez: estetyczne utrzymanie nieruchomoci, usuwanie na bieco odpadw i gromadzenie ich w specjalnych pojemnikach, wyposaenie nieruchomoci w pojemniki suce do gromadzenia odpadw oraz utrzymania ich w naleytym stanie technicznym i sanitarnym, usuwanie i unieszkodliwianie odpadw komunalnych poprzez zawarcie stosownej umowy z jednostkami wywozowymi lub skadanie tych odpadw na skadowiskach we wasnym zakresie, oczyszczanie ze niegu, lodu, bota i innych zanieczyszcze chodnikw pooonych wzdu nieruchomoci. Formy zarzdzania nieruchomoci Kada nieruchomo wymaga wielu dziaa i czynnoci, majcych na celu tak jej eksploatacj i utrzymanie, ktre bd zgodne z zasadami waciwej gospodarki oraz obowizujcymi regulacjami prawnymi. Waciciel moe samodzielnie zajmowa si swoj nieruchomoci lub powierzy to zadanie zarzdcy. Zarzdzaniem nieruchomociami mog zajmowa si wycznie licencjonowani zarzdcy. Zarzdc nieruchomoci moe by osoba, ktra: ma pen zdolno do czynnoci prawnych, nie bya karana za okrelone przestpstwa, ma co najmniej rednie wyksztacenie, ukoczya kurs kwalifikacyjny,

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

9

odbya praktyk zawodow w zakresie zarzdzania nieruchomociami, przesza z wynikiem pozytywnym postpowanie kwalifikacyjne i zdaa egzamin oraz zostaa wpisana do rejestru licencjonowanych zarzdcw nieruchomoci Urzdu Mieszkalnictwa. Zarzdca nieruchomoci jest obowizkowo ubezpieczony na wypadek wyrzdzenia wacicielowi szkody. Zawd zarzdcy nieruchomoci to nowy zawd. Zarzdca wyrcza wacicieli nieruchomoci, poczwszy od domkw jednorodzinnych po biurowce i hale produkcyjne, w sprawach koniecznych dla prawidowego uytkowania nieruchomoci, niezbdnych przegldw, konserwacji i napraw wynikajcych z przepisw prawa oraz z oczekiwa waciciela. Zarzdca musi posiada licencj zawodow nadan przez organ pastwowy Urzd Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast, obecnie Ministerstwo Infrastruktury. Licencja potwierdza przygotowanie zawodowe: znajomo przepisw, praktyk, zdany egzamin pastwowy. Wszystkie osoby posiadajce licencj s odnotowane w centralnym rejestrze Urzdu Mieszkalnictwa. Organizacja zarzdu we wsplnotach mieszkaniowych Wsplnota mieszkaniowa powstaje z chwil wyodrbnienia wasnoci lokali. Wsplnota nie posiada osobowoci prawnej i nie podlega obowizkowej rejestracji. Moe jednak we wasnym imieniu zaoy konto bankowe, wynaj lokal, kupi materiay do remontu. Wyrnia si dwa rodzaje wsplnot: mae wsplnoty liczce do 10 lokali, due wsplnoty liczce ponad 10 lokali. Maa wsplnota mieszkaniowa do zarzdzania nieruchomoci s zobowizani wszyscy waciciele. Podjcie decyzji dotyczcych biecych spraw zwizanych ze zwyk eksploatacj nieruchomoci wymaga zgody wikszoci wacicieli. W duej wsplnocie mieszkaniowej decyzje podejmuj dwa organy: zebranie wacicieli oraz zarzd (wybierany przez zebranie wacicieli). Zebranie wacicieli podejmuje uchway dotyczce zarzdu nieruchomoci takie jak: udzielenie zgody na przebudow, dokonanie podziau nieruchomoci wsplnej. Uchway zebrania wacicieli zapadaj wikszoci gosw. Zebranie wacicieli jest zwoywane przez zarzd przynajmniej raz w roku. Zarzd wsplnoty mieszkaniowej jest wybierany przez zebranie wacicieli. W zalenoci od decyzji zebrania jest on jedno- lub wieloosobowy, a jego czonkiem moe by zarwno waciciel lokalu, jak i osoba spoza grona wacicieli w danej nieruchomoci. Zarzd kieruje sprawami wsplnoty i reprezentuje j na zewntrz. Kady z wacicieli lokali ma prawo i obowizek wspdziaania z zarzdem wsplnoty mieszkaniowej oraz uprawnienie do kontrolowania dziaalnoci zarzdu. Najem lokali Lokale mieszkalne i uytkowe mog by przedmiotem najmu. W umowie najmu wynajmujcy zobowizuje si odda lokal najemcy do uytkowania na czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowizuje si paci wynajmujcemu czynsz. Uregulowania dotyczce najmu lokali s zawarte w dwch nastpujcych aktach prawnych: w Kodeksie Cywilnym, ktra normuje najem wolny, w ustawie o najmie lokali, ktra reguluje najem regulowany. Najem wolny dotyczy lokali mieszkalnych i uytkowych, ktre s wynajmowane w wolnym obrocie.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

10

Przy najmie wolnym wysoko czynszu nie podlega adnym ograniczeniom i ustala si go w wyniku umowy obu stron. Do obowizkw wynajmujcego naley utrzymanie budynku i lokalu w naleytym stanie technicznym i dokonanie natychmiastowych napraw w terminie wskazanym przez najemc. Na najemcy ciy obowizek korzystania z lokalu w sposb waciwy, zgodny z jego przeznaczeniem i umow. Ponadto ponosi koszty wykonania w lokalu drobnych napraw (podg, drzwi, okien, instalacji oraz urzdze technicznych). Ze wzgldu na sposb ustalania wysokoci czynszu rozrnia si: czynsz regulowany, czynsz wolny. Czynsz regulowany jest pacony przez najemcw lokali, ktre tworz zasb mieszkaniowy gminy oraz stanowi wasno Skarbu Pastwa oraz pastwowych osb prawnych prowadzcych eksploatacj budynkw. Regulacja czynszu polega na okreleniu przez rad gminy stawek czynszu za 1m2 powierzchni uytkowej lokalu. Czynsz wolny pac najemcy lokali, ktrych nie dotycz przepisy o czynszu regulowanym. Oprcz czynszu najemca ma take obowizek uiszczania opat pokrywajcych koszty zwizane z eksploatacj lokalu (woda, energia elektryczna, gaz, wywz mieci). Wycena nieruchomoci Warto nieruchomoci mog ustala wycznie rzeczoznawcy majtkowi, zgodnie z odpowiednia ustaw o gospodarce nieruchomociami. Rozrnia si warto nieruchomoci: rynkow, odtworzeniow, katastraln. Warto rynkow okrela si dla nieruchomoci, ktre s przedmiotem obrotu. Warto ta stanowi przewidywan cen, ktra jest moliwa do uzyskania na rynku. Warto odtworzeniowa jest rwna kosztom odtworzenia nieruchomoci, z uwzgldnieniem stopnia jej zuycia. Warto katastralna okrelona w wyniku powszechnej taksacji na potrzeby katastru nieruchomoci. Kataster nieruchomoci bdzie urzdowym wykazem nieruchomoci, sucym do ustalania podstawy opodatkowania podatkiem od nieruchomoci. W niedalekiej przyszoci kataster zastpi dotychczasow ewidencj gruntw i budynkw.

4.2.2. Pytania sprawdzajce1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Odpowiadajc na pytania, sprawdzisz, czy jeste przygotowany do wykonania wicze. Jakie s prawa i obowizki waciciela i zarzdcy nieruchomoci? Kto moe by zarzdc nieruchomoci? Jaka jest rola zarzdcy nieruchomoci? Czym jest wsplnota mieszkaniowa? Jakie s organy decyzyjne we wsplnocie mieszkaniowej? Jakie s uprawnienia organw wsplnoty mieszkaniowej? Jakie s zasady najmu lokali? Jakie s obowizki wynajmujcego i najemcy? W jaki sposb ustala si wysoko czynszu regulowanego?

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

11

4.2.3. wiczeniawiczenie 1 Okrel, kto moe zosta zarzdc nieruchomoci oraz jakie s obowizki zarzdcy. Odszukaj potrzebne informacje w Internecie oraz ustawie o gospodarce nieruchomociami. Sposb wykonania wiczenia: Aby wykona wiczenie powiniene: 1) odszuka w Internecie potrzebne informacje, 2) przeanalizowa ustaw o gospodarce nieruchomociami, 3) sporzdzi notatk. Wyposaenie stanowiska pracy: ustawa o gospodarce nieruchomociami (z 21 sierpnia 1997 z pniejszymi zmianami), literatura, komputer z dostpem do Internetu. wiczenie 2 Oblicz, ile powinien wynosi czynsz za mieszkanie o podanym rzucie, nalece do zasobw mieszkaniowych gminy. Sposb wykonania wiczenia: 1) 2) 3) 4) 5) 6) Aby wykona wiczenie powiniene: przeanalizowa zasady ustalania czynszu regulowanego, odszuka w Internecie lub w urzdzie gminy informacje na temat ustalania czynszu w zasobach mieszkaniowych gminy, ustali stawk podstawow czynszu regulowanego dla najemcw zajmujcych lokale w zasobach gminy (na podstawie uchway rady miasta lub gminy), wykona obliczenia powierzchni mieszkania, wykona obliczenia czynszu za mieszkanie, sporzdzi notatk. Wyposaenie stanowiska pracy: informacja dotyczca podstawowej stawki czynszu regulowanego, rysunek rzut mieszkania, literatura, kalkulator.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

12

4.2.4. Sprawdzian postpwCzy potrafisz: 1) okreli, kto moe by zarzdc nieruchomoci? 2) wymieni najwaniejsze zadania zarzdcy nieruchomoci? 3) zdefiniowa pojcie wsplnota mieszkaniowa? 4) wymieni organy decyzyjne wsplnoty mieszkaniowej? 5) rozrni rol i uprawnienia organw wsplnoty mieszkaniowej? 6) okreli zasady najmu lokali? 7) okreli obowizki wynajmujcego i najemcy? 8) obliczy wysoko czynszu dla okrelonego mieszkania? Tak Nie

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

13

4.3. Zasady eksploatacji obiektw budowlanych4.3.1. Materia nauczaniaKontrola stanu technicznego (przegldy techniczne) Waciciel lub zarzdca obiektu budowlanego jest obowizany utrzymywa i uytkowa obiekt zgodnie z zasadami, okrelonymi w ustawie prawo budowlane. Obiekty powinny by w czasie ich uytkowania poddawane przez waciciela lub zarzdc: 1) okresowej kontroli, co najmniej raz w roku (przegld roczny), polegajcej na sprawdzeniu stanu technicznego: a) elementw budynku, budowli i instalacji naraonych na szkodliwe wpywy atmosferyczne i niszczce dziaania czynnikw wystpujcych podczas uytkowania obiektu, b) instalacji i urzdze sucych ochronie rodowiska, c) instalacji gazowych oraz przewodw kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych); 2) okresowej kontroli, co najmniej raz na 5 lat (przegld picioletni), polegajcej na sprawdzeniu stanu technicznego i przydatnoci do uytkowania obiektu budowlanego, estetyki obiektu budowlanego oraz jego otoczenia; kontrol t powinno by objte rwnie badanie instalacji elektrycznej i piorunochronnej w zakresie stanu sprawnoci pocze, osprztu, zabezpiecze i rodkw ochrony od porae, opornoci izolacji przewodw oraz uziemie instalacji i aparatw. Obowizek kontroli nie obejmuje wacicieli i zarzdcw: budynkw mieszkalnych jednorodzinnych, obiektw budownictwa zagrodowego i letniskowego. Waciwy organ moe w razie stwierdzenia nieodpowiedniego stanu technicznego obiektu budowlanego lub jego czci, mogcego spowodowa zagroenie: ycia lub zdrowia ludzi, bezpieczestwa mienia, rodowiska nakaza przeprowadzenie, w kadym terminie, kontroli, a take zada przedstawienia ekspertyzy stanu technicznego obiektu lub jego czci. Zasady przeprowadzania kontroli stanu technicznego Kontrole powinny by dokonywane przez osoby posiadajce uprawnienia budowlane w odpowiedniej specjalnoci. Kontrol stanu technicznego instalacji elektrycznych, piorunochronnych i gazowych, powinny przeprowadza osoby posiadajce kwalifikacje wymagane przy wykonywaniu dozoru nad eksploatacj urzdze, instalacji oraz sieci energetycznych i gazowych. Kontrol stanu technicznego przewodw kominowych powinny przeprowadza: 1) osoby posiadajce kwalifikacje mistrza w rzemiole kominiarskim w odniesieniu do przewodw dymowych oraz grawitacyjnych przewodw spalinowych i wentylacyjnych, 2) osoby posiadajce uprawnienia budowlane odpowiedniej specjalnoci w odniesieniu do przewodw kominowych, oraz do kominw przemysowych, kominw wolno stojcych oraz kominw lub przewodw kominowych, w ktrych cig kominowy jest wymuszony prac urzdze mechanicznych. Osoba przeprowadzajca kontrol stanu technicznego obiektu (przegld roczny lub picioletni) sporzdza protok z kontroli, w ktrym umieszcza informacje dotyczce stanu technicznego poszczeglnych elementw konstrukcyjnych oraz wykoczeniowych obiektu oraz zalecenia pokontrolne.Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

14

Kontrola stanu technicznego obiektu budowlanego nie ogranicza si wycznie do samych czynnoci kontrolnych. Zgodnie z przepisami ustawy prawo budowlane waciciel, zarzdca lub uytkownik obiektu (na ktrym spoczywaj obowizki w zakresie napraw) s zobowizani usun stwierdzone uszkodzenia oraz uzupeni braki, ktre mogyby spowodowa zagroenie ycia lub zdrowia ludzi oraz bezpieczestwa mienia lub rodowiska. Powinno to nastpi bezporednio po przeprowadzonej kontroli. Zgodnie z ustaw istnieje z mocy prawa obowizek wykonania stosownych robt budowlanych, ktrych celem jest doprowadzenie obiektu budowlanego do naleytego stanu technicznego. Osoba dokonujca kontroli obiektu stwierdza ten obowizek w protokole z kontroli, ktrego kopi przesya bezzwocznie do waciwego organu pastwowego nadzoru budowlanego. Dokumentacja i ksika obiektu budowlanego Waciciel lub zarzdca obiektu budowlanego jest obowizany przechowywa przez okres istnienia obiektu dokumentacji obiektu budowlanego, ktra obejmuje: dokumentacj budowy, dokumentacj powykonawcz, inne dokumenty i decyzje dotyczce obiektu, instrukcje obsugi i eksploatacji obiektu oraz instalacji i urzdze zwizanych z obiektem. Dokumentacja budowy zawiera pozwolenie na budow wraz z zaczonym projektem budowlanym, dziennik budowy, protokoy odbiorw czciowych i kocowych, rysunki i opisy suce realizacji obiektu, operaty geodezyjne, ksik obmiarw i dziennik montau. Dokumentacja powykonawcza zawiera dokumentacj budowy z naniesionymi zmianami dokonanymi w toku robt oraz geodezyjne pomiary powykonawcze, a take opracowania projektowe i dokumenty techniczne robt wykonywanych w obiekcie w toku jego uytkowania. Ksika obiektu budowlanego Waciciel lub zarzdca jest obowizany prowadzi dla kadego budynku oraz obiektu budowlanego nie bdcego budynkiem, ktrego projekt jest objty obowizkiem sprawdzenia, ksik obiektu budowlanego, stanowic dokument przeznaczony do zapisw dotyczcych przeprowadzanych bada i kontroli stanu technicznego, remontw i przebudowy, w okresie uytkowania obiektu budowlanego. Obowizek prowadzenia ksiki obiektu budowlanego nie obejmuje wacicieli i zarzdcw: budynkw mieszkalnych jednorodzinnych, obiektw budowlanych budownictwa zagrodowego i letniskowego, drg lub obiektw mostowych, jeeli prowadz ksik drogi lub ksik obiektu mostowego na podstawie przepisw o drogach publicznych. Protokoy z kontroli obiektu budowlanego, oceny i ekspertyzy dotyczce jego stanu technicznego powinny by doczone do ksiki obiektu budowlanego. Waciciel lub zarzdca obiektu budowlanego jest obowizany udostpnia dokumenty zwizane z eksploatacj obiektu, przedstawicielom waciwego organu oraz innych jednostek organizacyjnych i organw upowanionych do kontroli utrzymania obiektw budowlanych we waciwym stanie technicznym oraz do kontroli przestrzegania przepisw obowizujcych w budownictwie. Wzr ksiki obiektu budowlanego (okrela zacznik do rozporzdzenia)

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

15

Dz.U.03.120.1134 ROZPORZDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie ksiki obiektu budowlanego (Dz. U. z dnia 10 lipca 2003 r.) 1. Ksika obiektu budowlanego powinna by zaoona w dniu przekazania obiektu budowlanego do uytkowania i systematycznie prowadzona przez okres jego uytkowania. 2. Ksika powinna mie format A4 i by wykonana w sposb trway, zapewniajcy przydatno do uytkowania w caym okresie uytkowania obiektu. 3. Ksika powinna mie strony ponumerowane oraz zabezpieczone w sposb chronicy przed ich usuniciem lub wymian. 4. W przypadku wypenienia caej ksiki zakada si jej kolejny tom, wpisujc na stronie tytuowej numer kolejny tomu oraz dat zaoenia. 5. Wpisy do ksiki obejmuj: podstawowe dane identyfikujce obiekt: rodzaj obiektu i jego adres, waciciela, zarzdc nazw lub imi i nazwisko, protok odbioru obiektu numer i dat sporzdzenia, pozwolenie na uytkowanie obiektu nazw organu, ktry wyda, numer i dat wydania, zmian waciciela lub zarzdcy numer i dat protokou przejcia obiektu, wpis o zamkniciu ksiki, dat jej zaoenia, dane oglne o obiekcie wraz z wykazem dokumentacji, w tym dokumentacji technicznej przekazanej wacicielowi (zarzdcy) przy zakadaniu ksiki, plan sytuacyjny obiektu, z zaznaczonymi granicami nieruchomoci, okrelajcy rwnie usytuowanie miejsc przyczenia obiektu do sieci uzbrojenia terenu oraz armatury lub urzdze przeznaczonych do odcicia czynnika dostarczanego za pomoc tych sieci, a w szczeglnoci gazu, energii elektrycznej i ciepa, protokoy kontroli oraz bada oraz przeprowadzonych remontw i przebudowy obiektu. 6. Wpisy do ksiki powinny by dokonywane w dniu zaistnienia okolicznoci, dla ktrej jest wymagane dokonanie odpowiedniego wpisu. 7. Wpis do ksiki powinien: zawiera dane identyfikujce dokument bdcy przedmiotem wpisu, okrela wane ustalenia w nim zawarte oraz dane identyfikujce osob, ktra dokument wystawia, cechowa si jednoznacznoci i zwizoci. 8. Wpisw dokonuje waciciel lub zarzdca obiektu albo osoba upowaniona przez waciciela lub zarzdc. 9. Sprostowania bdw we wpisach dokonuje si przez przekrelenie wyrazw pojedyncz lini oraz umieszczenie daty i podpisu osoby dokonujcej zmiany.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

16

WZR

KSIKA OBIEKTU BUDOWLANEGO(Strona tytuowa) Spis treci Lp. Wyszczeglnienie Str. I Osoba upowaniona do dokonania wpisu II Dane identyfikacyjne obiektu III Spis dokumentacji doczonej do ksiki obiektu IV Dane techniczne charakteryzujce obiekt V Plan sytuacyjny obiektu VI Wykaz protokow okresowych kontroli stanu technicznego obiektu Wykaz protokow okresowych kontroli stanu technicznego i przydatnoci do VII uytkowania obiektu VIII.1 Wykaz opracowa technicznych dotyczcych obiektu VIII.2 Dane dotyczce opracowania technicznego IX.1 Wykaz protokow odbioru robt remontowych w obiekcie IX.2 Dane dotyczce dokumentacji technicznej X Wykaz protokow awarii i katastrof obiektu XI Wykaz pozwole na zmian sposobu uytkowania obiektu (Strona 1)

I. OSOBA UPOWANIONA DO DOKONYWANIA WPISU Tablica nr 1 Lp. Nazwisko i imi Podpis Okres od do

(Strona 2)

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

17

II. DANE IDENTYFIKACYJNE OBIEKTU 1 2 3 4 Tablica nr 2 Nazwa obiektu Funkcja obiektu Rok zakoczenia budowy Adres obiektu: ........................ ................................... ................................... kod miejscowo gmina ................................................ ................................ ulica numer Waciciel obiektu: ......................................................... .......................................................... nazwa/nazwisko kod i miejscowo ............................... ...................................... ................ ............................................ gmina ulica numer numer telefonu Zmiana waciciela obiektu: ......................................................... .......................................................... nazwa/nazwisko kod i miejscowo ............................... ...................................... ................ ............................................ gmina ulica numer numer telefonu Zarzdca obiektu: ......................................................... .......................................................... nazwa/nazwisko kod i miejscowo ............................... ...................................... ................ ............................................ gmina ulica numer numer telefonu Zmiana zarzdcy obiektu: ......................................................... .......................................................... nazwa/nazwisko kod i miejscowo ............................... ...................................... ................ ............................................ gmina ulica numer numer telefonu Ksiga wieczysta nr:...................................... znajduje si w sdzie........................................................................... Numer ewidencyjny gruntw:.................................................................................................................................. Protok odbioru obiektu z dnia....................................................................... nr.................................................. Pozwolenie na uytkowanie obiektu z dnia................................................................. nr...................................... wydane przez......................................................................................................................................................... (Strona 3)

5

5.1

6

6.1

7 8 9 10

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

18

III. SPIS DOKUMENTACJI DOCZONEJ DO KSIKI OBIEKTU Tablica nr 3 Lp. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Nazwa doczonego dokumentu Pozwolenie na budow Dokumentacja budowy Dokumentacja powykonawcza Protok odbioru obiektu Pozwolenie na uytkowanie obiektu Instrukcja eksploatacji obiektu (jeli znajduje si w posiadaniu waciciela obiektu) Protokoy okresowych kontroli stanu technicznego obiektu (wedug wykazu w tablicy nr 4) Protokoy okresowych kontroli stanu technicznego i przydatnoci do uytkowania obiektu (wedug wykazu w tablicy nr 5) Opracowania techniczne dotyczce obiektu (wedug wykazu w tablicy nr 6) Dokumentacja techniczna dotyczca remontw obiektu (wedug wykazu w tablicach nr 8 i 11) Protokoy awarii i katastrof obiektu (wedug wykazu w tablicy nr 10) Dokumenty pozwolenia na zmian sposobu uytkowania obiektu (wedug wykazu w tablicy nr 11) (Strony 4 i 5) IV. DANE TECHNICZNE CHARAKTERYZUJCE OBIEKT (Strona 6) V. PLAN SYTUACYJNY OBIEKTU Plan sytuacyjny obiektu, z zaznaczonymi granicami nieruchomoci, okrelajcy rwnie usytuowanie miejsc przyczenia obiektu do sieci uzbrojenia terenu oraz armatury lub urzdze przeznaczonych do odcicia czynnika dostarczajcego za pomoc tych sieci (Strona 7) VI. WYKAZ PROTOKOW OKRESOWYCH KONTROLI STANU TECHNICZNEGO OBIEKTU (przeprowadzanych co najmniej raz w roku) Tablica nr 4 Lp. 1 Data kontroli 2 Nr kontroli 3 protokou 4 Zakres robt remontowych okrelonych w protokole kontroli Data robt 5 wykonania Ilo stron Data doczenia Podpis

(Strony 8-21)

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

19

VII. WYKAZ PROTOKOW OKRESOWYCH I PRZYDATNOCI DO UYTKOWANIA OBIEKTU (przeprowadzanych co najmniej raz na 5 lat) Tablica nr 5 Lp. 1 Data kontroli 2 Nr kontroli 3 protokou 4

KONTROLI

STANU

TECHNICZNEGO

Zakres robt remontowych okrelonych w protokole kontroli

Data robt 5

wykonania

(Strony 22-29) VIII.1. WYKAZ OPRACOWA TECHNICZNYCH DOTYCZCYCH OBIEKTU EKSPERTYZY, BADANIA TECHNICZNE OBIEKTU, OPINIE, ORZECZENIA TECHNICZNE, DOKUMENTACJA TECHNICZNA I INNE OPRACOWANIA DOTYCZCE OBIEKTU Tablica nr 6 Nazwa opracowania 2 Data zlecenia opracowania 3 odbioru opracowania 4 Przedmiot opracowania sposb wykorzystania 5 i Data wykonania robt 6

Lp. 1

(Strony 30-32) VIII.2. DANE DOTYCZCE OPRACOWANIA TECHNICZNEGO (lp........ z tablicy nr 6) Tablica nr 7

.............................................................................................................................................................................................. .. (rodzaj opracowania) Lp. Wyszczeglnienie Opis 1 2 3 1 2 3 4 Powd zlecenia Autor Data opracowania Sposb realizacji wnioskw i zalece (*) (*) Nie dotyczy dokumentacji technicznej. UWAGI: (Strony 33-44)

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

20

IX.1. WYKAZ PROTOKOW ODBIORU ROBT REMONTOWYCH W OBIEKCIE Tablica nr 8 Lp. 1 Podstawa Nr pozwolenia na realizacji budow (*) (**) 2 3 robt Zakres remontw 4 Protok odbioru Nr i data 5

(*) Jeeli jest wymagane. (**) Poda lp. z tablicy nr 6 zawierajc dane dotyczce dokumentacji technicznej. (Strony 45-60) IX.2. DANE DOTYCZCE DOKUMENTACJI TECHNICZNEJ(*) (lp........ z tablicy nr 8) Tablica nr 9

.............................................................................................................................................................................................. .. (rodzaj opracowania technicznego) Lp. Wyszczeglnienie Opis 1 2 3 1 2 3 Autor Data odbioru opracowania Zakres robt przewidzianych dokumentacj techniczn (*) Informacje uzupeniajce do kolumny 3 w tablicy nr 8. UWAGI: (Strony 61-70) X. WYKAZ PROTOKOW AWARII I KATASTROF OBIEKTU (art. 78 ust. 1 ustawy) Tablica nr 10 Lp. 1 Data i nr Data awarii lub protokou katastrofy 2 3 Zakres uszkodze Przyczyny awarii Data usunicia uszkodze lub katastrofy 5 6

4

UWAGI: (Strona 71-73)

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

21

Lp.

XI. WYKAZ POZWOLE NA ZMIAN SPOSOBU UYTKOWANIA OBIEKTU (art. 71 ustawy) Tablica nr 11 Numer i data Sposb uytkowania Zakres pozwolenia na dokonanych pozwolenia na protokou zmian sposobu przed zmian po zmianie zmian budow (*) odbioru (**) uytkowania

(*) Jeli jest wymagane. (**) Jeli sporzdzono protok. UWAGI: (Strona 74)

Nieprawidowoci w utrzymaniu obiektu budowlanego W przypadku stwierdzenia, e obiekt budowlany: jest w nieodpowiednim stanie technicznym albo jest uytkowany w sposb zagraajcy yciu lub zdrowiu ludzi, rodowisku lub bezpieczestwu mienia, albo powoduje swym wygldem oszpecenie otoczenia, waciwy organ nakazuje, w drodze decyzji, usunicie stwierdzonych nieprawidowoci, okrelajc termin wykonania obowizku. W decyzji, waciwy organ moe zakaza uytkowania obiektu budowlanego lub jego czci do czasu usunicia stwierdzonych nieprawidowoci, co wie si z koniecznoci oprnienia budynku w caoci lub w czci oraz wykonania doranych zabezpiecze i usunicia zagroenia bezpieczestwa ludzi i mienia. Zmiana sposobu uytkowania obiektu budowlanego lub jego czci wymaga odpowiedniego pozwolenia organu pastwowego nadzoru budowlanego, wydawanego na wniosek waciciela lub zarzdcy obiektu.

4.3.2. Pytania sprawdzajce1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Odpowiadajc na pytania, sprawdzisz, czy jeste przygotowany do wykonania wicze. Jakie s zasady przeprowadzania kontroli stanu technicznego budynku? Kto moe wykonywa kontrol stanu technicznego budynku, instalacji elektrycznych, piorunochronnych i gazowych oraz przewodw kominowych? Jakie dokumenty skadaj si na dokumentacj obiektu budowlanego? Co to jest ksika obiektu budowlanego? Kto dokonuje wpisw w ksice obiektu budowlanego? Jakie informacje powinny by umieszczane w ksice obiektu budowlanego? Jakie mog by nieprawidowoci w utrzymaniu obiektu budowlanego? Czy mona zmieni sposb uytkowania obiektu budowlanego?

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

22

4.3.3. wiczeniawiczenie 1 Okrel, w jaki sposb naley dokona kontroli stanu technicznego budynku (przegld roczny). Opisz, jakie elementy budynku naley skontrolowa. Przygotuj protok kontroli (symulacja). Sposb wykonania wiczenia: 1) 2) 3) 4) Aby wykona wiczenie powiniene: odszuka w literaturze potrzebne informacje, przeanalizowa zasady wykonywania kontroli stanu technicznego budowlanych, przeanalizowa przykadowe protokoy kontroli technicznej budynkw, sporzdzi przykadowy protok kontroli obiektu.

obiektw

Wyposaenie stanowiska pracy: przykadowe protokoy kontroli technicznej budynkw, literatura, przykadowa dokumentacja budynku. wiczenie 2 Na podstawie otrzymanej dokumentacji budynku dokonaj wpisw do ksiki obiektu budowlanego dotyczcych charakterystyki budynku. Sposb wykonania wiczenia: 1) 2) 3) 4) 5) 6) Aby wykona wiczenie powiniene: odszuka w literaturze potrzebne informacje, przeanalizowa zasady dokonywania wpisw do ksiki obiektu budowlanego, przeanalizowa przykadow ksik obiektu budowlanego, przeanalizowa przykadow dokumentacj budynku, wyszuka w dokumentacji potrzebne informacje, dokona wpisw do ksiki obiektu budowlanego. Wyposaenie stanowiska pracy: dokumentacja budynku, przykadowa ksika obiektu budowlanego, ksika obiektu budowlanego przeznaczona do dokonywania wpisw, literatura.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

23

4.3.4. Sprawdzian postpwCzy potrafisz: 1) okreli zasady przeprowadzania kontroli stanu technicznego budynku? 2) wskaza, kto moe wykonywa kontrol stanu technicznego budynku, instalacji elektrycznych, piorunochronnych i gazowych oraz przewodw kominowych? 3) okreli jakie dokumenty skadaj si na dokumentacj obiektu budowlanego? 4) okreli zasady dokonywania wpisw do Ksiki obiektu budowlanego? 5) wskaza nieprawidowoci w utrzymaniu obiektu budowlanego? 6) okreli czy mona zmieni sposb uytkowania obiektu budowlanego? 7) dokona wpisw do ksiki obiektu budowlanego? Tak Nie

4.4. Prace remontowe i modernizacyjne obiektw budowlanych4.4.1. Materia nauczaniaPojcia podstawowe Prace budowlane prowadzone s w obiekcie w cigu caego technicznego ycia obiektu, ktre rozpoczyna si w momencie uzyskania pozwolenia na budow, a koczy likwidacj obiektu. Ze wzgldu na obszar dziaa budowlanych oraz przewidywany efekt prace budowlane mona przyporzdkowa do trzech podstawowych grup, rnicych si charakterem dziaa: tworzce nowy obiekt od podstaw, modyfikujce istniejc struktur obiektu, likwidujce obiekt. Prace budowlane modyfikujce istniejc struktur obiektu to: Rekonstrukcja czyli odbudowa, odtworzenie zniszczonego obiektu, czsto dotyczy obiektu zabytkowego. Przebudowa wykonywanie robt budowlanych, w wyniku ktrych nastpuje zmiana parametrw uytkowych lub technicznych istniejcego obiektu, z wyjtkiem charakterystycznych parametrw, jak: kubatura, powierzchnia zabudowy, wysoko, dugo, szeroko bd liczba kondygnacji. Rozbudowa powikszenie istniejcego obiektu, przede wszystkim jego kubatury przez dobudowanie nowych struktur konstrukcyjnych, wykoczeniowych i instalacyjnych. Nadbudowa powikszenie istniejcego obiektu przez dobudowanie jednej lub wicej kondygnacji. Remont dziaanie budowlane poprawiajce stan obiektu, nie powodujce istotnych zmian konstrukcyjnych i funkcjonalnych w obiekcie, doprowadzajce obiekt do stanu pierwotnego, przy czym dopuszcza si stosowanie wyrobw budowlanych innych, ni uyto w stanie pierwotnym. Rozrnia si remont biecy i remont kapitalny. Renowacja, restauracja, rewaloryzacja, rehabilitacja, sanacja, rewitalizacja dziaania majce na celu konserwacj obiektw, poczon czsto z pracami odtworzeniowymi ich fragmentw. Dotyczy szczeglnie zabytkw architektonicznych,

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

24

a w ostatnim czasie rwnie innych obiektw o okresie eksploatacji przekroczonym w stosunku do zakadanego okresu trwaoci konstrukcji lub zbliajcym si do tego okresu. Rewitalizacja oznacza take wielokierunkowe dziaania wykonywane w zabudowie miejskiej, majce na celu odnow stanu technicznego i oywienie funkcji zabudowy miejskiej. Termomodernizacja dziaania majce na celu popraw waciwoci i walorw eksploatacyjnych obiektu pod wzgldem zapotrzebowania na ciepo. Naprawy polegaj na zabiegach konserwacyjnych okrelonych elementw budowlanych. Wykonuje si je w przypadku stwierdzenia uszkodzenia elementu. Przed przystpieniem do prac remontowych i modernizacyjnych naley wykona prace przygotowawcze, do ktrych zalicza si: ogldziny obiektu i ustalenie zakresu prac remontowych lub modernizacyjnych, inwentaryzacja obiektu lub jego fragmentu, w ktrym przewidziano remont lub modernizacj, wykonanie dokumentacji projektowej i kosztorysowej, ustalenie wykonawcw robt, zaplanowanie harmonogramu robt, uzyskanie koniecznych zezwole. Wykonanie powyszych prac powinien zorganizowa waciciel lub zarzdca budynku, zlecajc ich wykonanie odpowiednim specjalistom. Prace remontowe w obiektach budowlanych Naprawy w obiektach budowlanych polegaj na zabiegach konserwacyjnych, remontach czciowych, remontach kapitalnych modernizacji czci lub caoci obiektw. W kadym przypadku naprawom podlegaj okrelone elementy budowlane. Okrelenie stopnia zuycia elementw budynku Kady budynek skada si z poszczeglnych elementw, speniajcych okrelone funkcje. Na podstawie dugoletnich obserwacji stwierdzono nastpujce okresy trwaoci dla poszczeglnych elementw budynku: ciany murowane z cegy ceramicznej 130150 lat ciany elbetowe, z prefabrykatw ok. 100 lat Stropy Kleina 100130 lat Stropy elbetowe monolityczne i prefabrykowane 130150 lat Klatki schodowe elbetowe 120150 lat Posadzki z klepki dbowej 5080 lat Tynki elewacyjne zwyke cementowo-wapienne 3040 lat Tynki wewntrzne wapienne 5060 lat Okna do 50 lat Przewody wodno-kanalizacyjne i gazowe do 50 lat Osprzt instalacji elektrycznych do 30 lat Malowanie klejowe cian i sufitw 45 lat W zalenoci od stopnia zniszczenia poszczeglnych elementw budowli wykonuje si remonty biece lub remont kapitalny. W miar upywu lat nastpuje zuycie kadego budynku i zmniejsza si jego warto uytkowa. Rozrnia si warto uytkow materialn i niematerialn.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

25

Spadek wartoci materialnej nastpuje na skutek fizycznego zuycia poszczeglnych skadowych, wyposaenia i wykoczenia budynku. Warto niematerialna (zwana wartoci moraln) maleje na skutek staego wzrostu ludzkich wymaga i postpu w ich zaspokajaniu. Zuycie fizyczne (zwane technicznym) moe by powstrzymane przez konserwacje, naprawy lub wymian zniszczonych elementw. Zuycie moralne mona zmniejszy przez modernizacj budynku. Zuycie elementw skadowych budynku jest wynikiem kompleksowego dziaania wielu czynnikw: bdw projektowania, niewaciwego wykonawstwa, wad materiaowych, niedbaego lub niewaciwego eksploatowania przez uytkownikw. Proces zuycia elementu jest wynikiem: starzenia si materiaw wraz z upywem lat, zmian strukturalnych materiaw w wyniku ich pracy, zniszczenia na skutek dziaania czynnikw zewntrznych, (atmosferycznych). Waciciel lub zarzdca budynku powinien na bieco dokonywa obserwacji obiektu i jego poszczeglnych elementw. Szczegln uwag naley zwrci na stan techniczny elementw konstrukcyjnych. W przypadku stwierdzenia wystpowania zarysowa lub odksztace elementw konstrukcyjnych naley natychmiast zleci wykonanie ekspertyzy budowlanej obiektu. Oceny stanu technicznego elementu, stopnia jego zuycia, wystpujcych wad i uszkodze oraz zalecenia dotyczce sposobw naprawy dokonuje rzeczoznawca budowlany w ekspertyzie technicznej. Przyczyny powstania zarysowa elementw konstrukcji budynku ciany rysy w cianach powstaj najczciej z powodu: nierwnomiernego osiadania gruntu pod fundamentami budynku (rysy ukone), rwnomiernego osiadania budynku (rysy pionowe lub ukone w cianach podparapetowych najniej kondygnacji), przecienia konstrukcji (rysy pionowe w supach i filarach), odksztace termicznych dachu lub stropodachu (pknicia poziome lub ukone cian w najwyszej kondygnacji, oddzielanie si gzymsu), braku dylatacji (pionowe pknicia tworzce dylatacj), skurczu betonu (pknicia pionowe cian betonowych). Belki i pyty rysy powstaj w przekrojach najsabiej zbrojonych (rysy skurczowe) lub przecionych. Innym rodzajem uszkodze budynku s ubytki betonu odkrywajce zbrojenie, zniszczenie materiaw cian zewntrznych pod wpywem destrukcyjnego dziaania warunkw atmosferycznych (rozwarstwianie lub uszczenie si cegy lub pustakw), ubytki tynku.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

26

Przykadowe zarysowania cian budynkw (najczciej wystpujce)

Rys. 1. Przykad uszkodzenia budynku na skutek nierwnomiernego osiadania podoa gruntowego [1, s. 48]

Rys. 2. Przykad uszkodzenia budynku na skutek wykonania gbokiego wykopu zbyt blisko budynku [1, s. 48]

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

27

Rys. 3. Rysy powstae wskutek pochylenia ciany szczytowej [7, s. 105]

a)

b)

Rys. 4. Przykad pknicia ciany szczytowej budynku i jej odchylenie od pionu wskutek ruchw pyty dachowej pod wpywem zmian temperatury: a) pknicie ciany frontowej tego budynku w poziomie gzymsu, b) pknicie termiczno-skurczowe nieocieplonego gzymsu [12, s.81 i 82]

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

28

a)

b)

Rys. 5. Przykady pkni w miejscu poczenia cian wewntrznych ze cian szczytow: a) w naroniku [12, s. 81], b) przy poczeniu ze cian prostopad [12, s. 111]

a)

b)

Rys. 6. Przykady uszkodze budynku: a) zarysowanie ciany na skutek osiadania budynku, b) zniszczenie naronika balkonu (odkryte zbrojenie) spowodowane brakiem waciwej obrbki blacharskiej i destrukcyjnym dziaaniem czynnikw atmosferycznych [fot. wasna]

Naprawy elementw obiektw budowlanych Wszystkie naprawy i wzmocnienia elementw konstrukcyjnych budynku wykonuje si na podstawie dokumentacji remontowej. Bardzo wan spraw jest prawidowe zabezpieczenie elementw konstrukcyjnych w czasie wykonywania remontu lub modernizacji, aby nie dopuci do katastrofy budowlanej. Wykonuje si naprawy i wzmocnienia wszystkich elementw budowli, a w szczeglnoci:

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

29

wzmocnienia fundamentw, naprawy izolacji przeciwwodnych, naprawy murw, naprawy elementw betonowych i elbetowych, naprawy zczy prefabrykatw, wzmacnianie stropw, naprawa wiby dachowej. Oprcz wzmacniania i naprawy elementw konstrukcyjnych budynku wykonuje si roboty zwizane z: odgrzybianiem murw i konstrukcji drewnianych, docieplanie cian zewntrznych oraz napraw elementw wykoczeniowych: cianek dziaowych, tynkw, okadzin, podg, posadzek, okien i drzwi, powok malarskich. W otoczeniu budynku wystpuj obiekty maej architektury: chodniki, schody i drogi dojazdowe, ogrodzenia, skarpy, mury oporowe, tarasy terenowe, placyki gospodarcze, placyki zabaw dla dzieci, mietniki, trzepaki. Naprawa obiektw maej architektury w otoczeniu budynku powinna by prowadzona na bieco.

Modernizacja obiektw budowlanych Wspczesne wymagania rodz potrzeb modernizacji starych budynkw mieszkalnych, a take przemysowych. Przyczyn modernizacji jest konieczno unowoczenienia istniejcych budynkw, zmiana rozwiza funkcjonalnych oraz poprawienie standardu wyposaenia. W przypadku starych obiektw przemysowych modernizacja polega czsto na generalnej przebudowie obiektu z dostosowaniem do obecnych wymaga, czsto modernizacja czy si ze zmian sposobu uytkowania. Rozrnia si dwa rodzaje prac modernizacyjnych: prace polegajce na zmianie wyposaenia, prace polegajce na zmianie ukadw przestrzenno-funkcjonalnych. Zmiana wyposaenia poszczeglnych mieszka jest modernizacj o najmniejszym zakresie, najatwiejsz do przeprowadzenia i czsto wykonywan przez samych mieszkacw. Zmiany wyposaenia caego budynku (zaoenie nowych instalacji) s pracami znacznie trudniejszymi i czsto cz si z kapitalnym remontem, a niekiedy te z modernizacj ukadw pomieszcze. Zmiany ukadw przestrzenno-funkcjonalnych mog dotyczy: poszczeglnych mieszka, zespow mieszka lub caych budynkw. W ramach modernizacji mieszka czsto wystpuje potrzeba ich czenia tak w poziomie, jak i w pionie. Wiza si to bdzie z wprowadzeniem zmian konstrukcyjnych wykonaniem przebi w cianach lub stropie. Najpowaniejsze konsekwencje dla statecznoci budynku moe spowodowa usuwanie elementw w budynkach wielkopytowych, w ktrych tarcze cian i pyty stropw tworz ukad nony. Usunicie pewnej liczby elementw moe spowodowa, e konstrukcja straci stateczno.Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

30

Nawet zmiana usytuowania cianek dziaowych nie moe by wykonana samowolnie. Naley bowiem przeanalizowa, jak zmienia si obcienie stropu i czy nie bdzie wymagane jego wzmocnienie. Prace modernizacyjne wi si czsto ze zmianami konstrukcyjnymi w budynku takimi jak wyburzenie cian lub ich fragmentw, wykonanie przebi w stropach, zmiana konstrukcji dachu. Modernizacja mieszka czy te caych budynkw wymaga wic wykonania projektu modernizacji zarwno architektonicznego, jak i konstrukcyjnego. Nie wolno wykonywa prac modernizacyjnych zwizanych ze zmian dotychczasowych ukadw funkcjonalno-przestrzennych lub zmian sposobu uytkowania (co wie si ze zmian obcie) bez zatwierdzonej dokumentacji projektowej oraz zezwolenia na wykonanie takich prac. Rewitalizacja dotyczy budowli zabytkowych, budynkw przemysowych, budynkw mieszkalnych realizowanych metod uprzemysowion, a take caych osiedli i miast. Warunki techniczne wykonania i odbioru robt remontowych i modernizacyjnych Naprawy poszczeglnych elementw budynkw, budowli, nawierzchni lub obiektw maej architektury naley wykonywa zgodnie z projektem napraw, sztuk budowlan oraz zasadami bezpieczestwa i higieny pracy. Prace remontowe powinny by szczegowo zaplanowane, a w przypadku wikszego zakresu robt naley wykona projekt remontu. Prace remontowe, obejmujce elementy konstrukcyjne, musz by wykonywane w oparciu o dokumentacj projektowo-kosztorysow, natomiast naprawy elementw nie majcych znaczenia konstrukcyjnego mona wykonywa bez dokumentacji projektowej, lecz wedug ustalonego harmonogramu robt. Odbir robt remontowych i modernizacyjnych wykonuje si wedug tych samych zasad co odbir robt budowlanych w obiektach nowo wznoszonych.

4.4.2. Pytania sprawdzajce1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Odpowiadajc na pytania, sprawdzisz, czy jeste przygotowany do wykonania wicze. W jaki sposb mona zdefiniowa pojcia: rekonstrukcja, remont, renowacja, modernizacja, rewitalizacja? Jakie rodzaje remontw wykonuje si w budynkach? W jaki sposb okrela si stopie zuycia elementw budynku? Jakie mog by najwaniejsze przyczyny uszkodze elementw budynku? Jakie powinno by postpowanie waciciela lub zarzdcy budynku w przypadku zauwaenia zarysowa lub odksztace elementw konstrukcyjnych? Jakie roboty remontowe oprcz wzmacniania i naprawy elementw konstrukcyjnych wykonuje si w budynkach? Na czym polega modernizacja obiektu budowlanego?

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

31

4.4.3. wiczeniawiczenie 1 Na podstawie ogldzin dokonaj inwentaryzacji uszkodze elementw konstrukcyjnych i wykoczeniowych oraz wystpujcych w bezporednim otoczeniu wskazanego budynku. Wykonaj szkice oraz dokumentacj fotograficzn. Okrel, jakie Twoim zdaniem przyczyny spowodoway wystpujce uszkodzenia. Sposb wykonania wiczenia: Aby wykona wiczenie powiniene: 1) dokona ogldzin budynku i jego otoczenia, 2) odszuka w literaturze informacje dotyczce przyczyn powstawania uszkodze elementw budynku, 3) opisa zauwaone uszkodzenia, wykona ich szkice oraz fotografie, 4) sformuowa wnioski dotyczce przyczyn powstania zauwaonych uszkodze, 5) sporzdzi opracowanie: Inwentaryzacja uszkodze budynku. Wyposaenie stanowiska pracy: literatura, katalogi, czasopisma specjalistyczne, komputer z dostpem do Internetu, aparat fotograficzny, przybory rysunkowe.

wiczenie 2 Wyszukaj w czasopismach oraz Internecie przykady wykonanych modernizacji trzech obiektw mieszkalnych. Wykonaj szkice obiektw przed i po modernizacji. Opisz, jakie dziaania modernizacyjne zostay wykonane w kadym przypadku. Sposb wykonania wiczenia: 1) 2) 3) 4) Aby wykona wiczenie powiniene: odszuka w katalogach, czasopismach oraz Internecie potrzebne informacje, przeanalizowa zasady wykonywania modernizacji obiektw mieszkalnych, sporzdzi szkice wybranych obiektw, sporzdzi opis wykonanych prac modernizacyjnych. Wyposaenie stanowiska pracy: literatura, katalogi, czasopisma specjalistyczne, komputer z dostpem do Internetu, przybory rysunkowe.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

32

4.4.4. Sprawdzian postpwCzy potrafisz: 1) zdefiniowa pojcia: rekonstrukcja, remont, renowacja, modernizacja, rewitalizacja? 2) okreli jakie rodzaje remontw wykonuje si w budynkach? 3) wskaza jaki sposb okrela si stopie zuycia elementw budynku? 4) okreli najwaniejsze przyczyny uszkodze elementw budynku? 5) wskaza postpowanie waciciela lub zarzdcy budynku w przypadku zauwaenia zarysowa lub odksztace elementw konstrukcyjnych? 6) okreli rodzaje robt remontowych w budynkach? 7) okreli, na czym polega modernizacja obiektu budowlanego? 8) rozpozna i zinwentaryzowa uszkodzenia elementw budynku? Tak Nie

4.5. Prace rozbirkowe4.5.1. Materia nauczaniaProcedury administracyjno-prawne dotyczce zamierzonego przedsiwzicia zwizanego z rozbirk obiektu budowlanego Roboty rozbirkowe dotycz obiektw budowlanych zuytych technicznie lub moralnie lub zniszczonych, a take nowo wybudowanych, gdy wymagaj zmian lub zostay wzniesione jako samowola budowlana. Na roboty rozbirkowe wymagane jest w niektrych przypadkach pozwolenie. Szczegowo okrela to USTAWA z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (z pniejszymi zmianami). Pozwolenia nie wymaga rozbirka: 1) budynkw i budowli nie wpisanych do rejestru zabytkw oraz nieobjtych opiek konserwatorsk o wysokoci poniej 8 m, jeeli ich odlego od granicy dziaki jest nie mniejsza ni poowa wysokoci, 2) obiektw i urzdze budowlanych, na budow ktrych nie jest wymagane pozwolenie na budow, jeeli nie podlegaj ochronie jako zabytki. Rozbirka obiektw budowlanych, na ktre nie jest wymagane pozwolenie na rozbirk, wymaga uprzedniego zgoszenia waciwemu organowi, w ktrym naley okreli rodzaj, zakres i sposb wykonywania tych robt. Waciwy organ moe da, ze wzgldu na bezpieczestwo ludzi lub mienia, przedstawienia danych o obiekcie budowlanym lub dotyczcych prowadzenia robt rozbirkowych. Roboty zabezpieczajce i rozbirkowe mona rozpocz przed uzyskaniem pozwolenia na rozbirk lub przed ich zgoszeniem, jeeli maj one na celu usunicie bezporedniego zagroenia bezpieczestwa ludzi lub mienia. Rozpoczcie takich robt nie zwalnia od obowizku bezzwocznego uzyskania pozwolenia na rozbirk lub zgoszenia o zamierzonej rozbirce obiektu budowlanego.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

33

Pozwolenie na rozbirk obiektu budowlanego wpisanego do rejestru zabytkw jest wymagane i moe by wydane po uzyskaniu decyzji Generalnego Konserwatora Zabytkw, dziaajcego w imieniu ministra waciwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego o skreleniu tego obiektu z rejestru zabytkw. Do podania o zezwolenie na rozbirk docza si nastpujce dokumenty: zgod waciciela obiektu, szkic usytuowania obiektu budowlanego wraz z danymi technicznymi, dotyczcymi tego obiektu, opis rodzaju, zakresu i prowadzenia robt rozbirkowych, opis sposobu zapewnienia bezpieczestwa ludziom i mieniu podczas rozbirki, pozwolenie, uzgodnienia lub opinie innych organw, wymagane przepisami szczeglnymi, projekt rozbirki obiektu w zalenoci od potrzeb. Rozbirki obowizkowe Waciwy organ administracyjny moe wezwa waciciela lub zarzdc obiektu do jego rozbirki i uporzdkowania terenu, jeli obiekt nie jest uytkowany, jest zniszczony, nie zosta wykoczony i nie nadaje si do remontu. Moe by rwnie nakazana rozbirka nowo budowanego obiektu lub jego czci. Przed wydaniem decyzji o rozbirce waciwy organ: ustala przyczyny niewykonania przez waciciela lub zarzdc obiektu budowlanego obowizku wyremontowania, odbudowy lub wykoczenia obiektu budowlanego, dokonuje ogldzin i oceny stanu technicznego, a w miar potrzeby nakazuje sporzdzenie ekspertyzy technicznej obiektu budowlanego, przeprowadza rozpraw. Jeeli w wyniku ogldzin powstan uzasadnione wtpliwoci co do stanu technicznego obiektu budowlanego, wykonuje si ekspertyz techniczn. Ekspertyz techniczn wykonuje osoba uprawniona rzeczoznawca budowlany. Na podstawie ustale wynikajcych z ogldzin, ekspertyzy technicznej oraz rozprawy waciwy organ, po stwierdzeniu, e obiekt budowlany lub jego cz nie nadaje si do remontu, wykoczenia lub odbudowy, moe wyda decyzj o rozbirce. W decyzji tej waciwy organ wyznacza wacicielowi lub zarzdcy obiektu budowlanego odpowiedni, technicznie uzasadniony termin przystpienia do rozbirki i termin jej zakoczenia oraz uporzdkowania terenu. Termin rozpoczcia rozbirki nie moe by krtszy ni 6 tygodni, liczc od dnia dorczenia decyzji o rozbirce. Przed rozpoczciem robt rozbirkowych obiektu budowlanego powinny zosta wykonane prace przygotowawcze w podanej kolejnoci, ktre powinny obejmowa: uzyskanie (z archiwum) dokumentacji technicznej obiektu i zapoznanie si z ni, dokadne ogldziny obiektu przeznaczonego do rozbirki i dokadne poznanie punktw newralgicznych obiektu oraz ustalenie oceny ich stanu technicznego, dokadne rozpoznanie otaczajcego terenu i ocen warunkw do prowadzenia robt rozbirkowych, przeprowadzenie analizy i ustalenie metod oraz kolejnoci rozbirki poszczeglnych zespow i elementw obiektu budowlanego. Metody rozbirki naley dostosowa do rodzaju i technologii zbudowania obiektu, w przypadku gdy przewidywana jest rozbirka kilku obiektw, naley ustali kolejno i metody ich usuwania, przeprowadzenie analizy powstawania zagroe przed prowadzeniem i w czasie prowadzenia robot rozbirkowych obiektu oraz ustalenie sposobw zabezpieczenia,Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

34

zabezpieczenie obiektu przeznaczonego do rozbirki oraz przylegajcego do niego terenu przed osobami nieupowanionymi, wszczcie procedury administracyjno-prawnej dotyczcej zamierzonego przedsiwzicia, przygotowanie dokumentacji budowlanej rozbirki, procedur ustalenia sposobu realizacji robot rozbirkowych, zagospodarowanie terenu rozbirki, przeprowadzenie wszelkich zabezpiecze przygotowawczych do rozpoczcia i prowadzenia bezporednich robt obiektu budowlanego. Oglne zasady wykonywania robt rozbirkowych: Roboty rozbirkowe naley wykonywa na podstawie dokumentacji projektowej. Roboty rozbirkowe mog wykonywa wykwalifikowani pracownicy. Roboty rozbirkowe mog by wykonywane sposobem rcznym, mechanicznym oraz metod wybuchow. Sposobem rcznym mog by rozbierane budynki do 34 kondygnacji. Do wysokoci 4 m nad terenem roboty rozbirkowe mona prowadzi przy zastosowaniu rusztowa. Rozbirki dokonuje si od obiektw najniszych do najwyszych. Rozbirk budynku prowadzi si stopniowo kondygnacjami od gry. Rozbirk poszczeglnych elementw prowadzi si przewanie w odwrotnej kolejnoci do montau konstrukcji; w niektrych przypadkach do przeprowadzenia rozbirki moe by konieczne zastosowanie dodatkowych, prowizorycznych podpar. Wszelkie roboty rozbirkowe obiektw budowlanych powinno si prowadzi tak, aby zapewni maksymalny odzysk materiaw, elementw i urzdze nadajcych si do ponownego wykorzystania. Materiay, elementy i urzdzenia odzyskiwane z rozbirki naley na placu rozbirki segregowa, chroni przed uszkodzeniem oraz odpowiednio skadowa w magazynach lub wywozi w okrelone miejsce. Roboty rozbirkowe wszelkich obiektw budowlanych musz by prowadzone w warunkach zapewniajcych cakowite bezpieczestwo ludziom. Wykonywanie rozbirek budynkw zrealizowanych metodami tradycyjnymi Rozbirki obiektw budowlanych wykonywane rcznie s wykonywane przez wyspecjalizowane brygady. Wymagaj duego nakadu pracy fizycznej pracownikw i s czasochonne. Zapewniaj one najwikszy odzysk materiaw w porwnaniu z innymi metodami, a w wielu przypadkach jest moliwy tylko taki sposb wykonywania rozbirek. Sposb wykonywania rozbirki budynku murowanego (kolejno robt): 1. Demonta urzdze oraz instalacji elektrycznej, gazowej, telefonicznej, centralnego ogrzewania, wodnej i kanalizacyjnej wykonuje si po odczeniu instalacji od sieci zewntrznej. Najpierw demontuje si urzdzenia i armatur, a nastpnie rury. 2. Demonta okien i drzwi powinien by dokonywany w caoci, po odpowiednim zabezpieczeniu skrzyde okiennych i drzwiowych z ocienicami. 3. Rozbirka cianek dziaowych wykonuje si po skuciu tynku. 4. Rozbirka dachw obejmuje zdjcie rur spustowych i rynien, obrbek blacharskich, pokrycia dachowego i konstrukcji dachu. Pokrycia papowe i blaszane nie nadaj si do ponownego uycia. Dachwk zdejmuje si ostronie i przemieszcza na d w pojemniku transportowym, a nastpnie segreguje do skadowania. Elementy konstrukcyjne dachu rozbiera si ostronie w kolejnoci odwrotnej do montau. Na rysunku poniej przedstawiono kolejno rozbirki drewnianego dachu patwiowo-kleszczowego.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

35

W dachach o konstrukcji elbetowej, po zdjciu pokrycia, warstwy izolacji oraz wyrwnawczej, demontuje si pyty, po uprzednim rozkuciu betonu w spoinach. Wizary z ksztatownikw stalowych demontuje si z rusztowania, tnc palnikiem elementy.

Rys. 7. Kolejno rozbirki dachu patwiowo-kleszczowego [1, s. 86]

5. Rozbirk stropw wykonuje si zaczynajc od najwyszej kondygnacji. Kady strop naley odpowiednio podstemplowa, aby nie dopuci do zawalenia si. W pierwszej kolejnoci usuwa si tynki, izolacje i podogi. 6. Rozbirk cian murowanych wykonuje si warstwami, oddzielajc poszczeglne warstwy, a nastpnie spuszczajc ceg rynnami zsypowymi w d. Zarwno gruz pochodzcy z rozbirki, jak i odzyskiwany materia (cegy, pustaki) naley sukcesywnie przemieszcza na d przed budynek. Gruz zrzuca si na d, do pojemnikw transportowych, za porednictwem pionowych, krytych zsypw lub rynien zsypowych. Szczeglnie wane jest zachowanie waciwych zasad wykonywania rozbirek elementw zawierajcych azbest (pokrycia dachw z pyt azbestowo-cementowych, rury z azbestu). Wykonawca prac polegajcych na usuwaniu wyrobw zawierajcych azbest zobowizany jest do zgoszenia tego faktu waciwemu terenowemu organowi nadzoru budowlanego z podaniem rodzaju wyrobw zawierajcych azbest, planowanego terminu rozpoczcia i zakoczenia prac.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

36

Rys. 8. Zsyp wykonany z plastikowych elementw rurowych umoliwiajcy spuszczanie gruzu bezporednio do kontenera [1, s.. 85]

Prace zwizane z usuwaniem wyrobw zawierajcych azbest naley prowadzi w sposb uniemoliwiajcy emisj azbestu do rodowiska lub zapewniajcy zminimalizowanie pylenia przez: nawilanie wod wyrobw przed ich usuwaniem i utrzymywanie w stanie wilgotnym przez cay czas pracy, demonta caych wyrobw (pyt, rur, ksztatek) bez uszkadzania, odspajanie materiaw trwale zwizanych z podoem przy zastosowaniu wycznie narzdzi rcznych, prowadzenie kontrolnego monitoringu powietrza pod ktem wystpowania stenia pyu azbestu, utrzymywanie w stanie wilgotnym wyrobw i odpadw w trakcie ich przygotowania do transportu, oznakowanie opakowa, magazynowanie przygotowanych do transportu w osobnych miejscach zabezpieczonych przed dostpem osb niepowoanych, opakowania zawierajce wyroby i odpady z azbestem przeznaczone do transportu powinny by zabezpieczone przed rozerwaniem, rozciciem, przewrceniem lub wypadniciem z pojazdu przewocego. Wykonywanie rozbirek budynkw wzniesionych metodami uprzemysowionymi Do demontau obiektw wykonanych z elementw elbetowych prefabrykowanych konieczna jest dokumentacja okrelajca kolejno demontau oraz sposoby zabezpieczania elementw przed wywrceniem w czasie rozbirki. Demonta polega na zdejmowaniu elementw, po uprzednim przeciciu pocze i rozkuciu stykw prefabrykatwProjekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

37

z odpowiednim zabezpieczeniem pozostaych elementw przed przewrceniem lub zawaleniem. Rozbirka konstrukcji stalowych polega na odcinaniu poszczeglnych elementw w odcinkach umoliwiajcych ich transport. Wyburzenia budynkw pozwalaj na szybkie usuwanie obiektw przy zastosowaniu metod: zwalania za pomoc liny, rozbijania stalowa kul zawieszon na linie, przy pomocy materiaw wybuchowych. W przypadku wykonywania wyburze konieczne jest zastosowanie zabezpiecze ssiednich budynkw oraz infrastruktury. Wyburzenia budynkw wykonywane mog by wycznie przez specjalistyczne firmy. Zasady stosowania metody wybuchowej zostay okrelone w Rozporzdzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie rozbirek obiektw budowlanych wykonywanych metod wybuchow (Dz.U. z 2003 r. Nr 120, poz. 11350). Dokumentacja rozbirki: 1) dokumentacja organizacji robt rozbirkowych, 2) pozwolenie na rozbirk, 3) dziennik rozbirki. Dziennik rozbirki jest urzdowym dokumentem, w ktrym na bieco rejestruje si przebieg rozbirki obiektu budowlanego oraz wszystkie zdarzenia i okolicznoci wystpujce w toku jej wykonywania. Dziennik prowadzi si dla kadego obiektu budowlanego wymagajcego pozwolenia na rozbirk. Dziennik rozbirki, analogicznie jak dziennik budowy, powinien mie format A4, ponumerowane strony umoliwiajce wpisy z kopi oraz powinien by zabezpieczony przed zniszczeniem i zdekompletowaniem. Strona tytuowa powinna zawiera numer i dat pozwolenia na rozbirk, liczb stron dziennika oraz szczegowy opis obiektu: rodzaj obiektu, adres, dane okrelajce waciciela. Za poprawne prowadzenie dziennika rozbirki odpowiedzialny jest kierownik, a w przypadku wykonywania rozbirki systemem gospodarczym waciciel obiektu. Prawo dokonywania wpisw do dziennika rozbirki maj osoby upowanione: waciciel (inwestor), inspektor nadzoru inwestora, kierownik budowy, kierownik robt, obsuga geodezyjna, pracownicy organw pastwowego nadzoru budowlanego. Zasady dokonywania wpisw do dziennika rozbirki s analogiczne jak zasady dokonywania wpisw do dziennika budowy. Zagadnienia te zostay omwione szczegowo w poradniku dla ucznia dla jednostki moduowej Organizowanie procesu inwestycyjnego. Do dziennika rozbirki wpisywane s w szczeglnoci: Dane dotyczce wykonawcw robt rozbirkowych oraz osb penicych funkcje techniczne na terenie rozbieranego obiektu. Terminy rozpoczcia i zakoczenia poszczeglnych robt (etapw rozbirki lub czci obiektu rozbieranego). Informacje o przeszkoleniu pracownikw w zakresie bhp na terenie robt rozbirkowych. Informacje o odczeniu poszczeglnych instalacji wewntrznych od sieci miejskiej. Dane o pogodzie (wiatr, opady, temperatura) w czasie wykonywania robt rozbirkowych. Przyjte metody i kolejno robt rozbirkowych. Informacje o przebiegu robt rozbirkowych trudnoci, przeszkody, przerwy, w robotach, sposoby przeprowadzenia robt). Termin zakoczenia robt, termin uporzdkowania terenu, zgoszenie do odbioru, stwierdzenie dokonania odbioru, wpis stwierdzajcy zdatno terenu do nowego uytkowania).

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

38

4.5.2. Pytania sprawdzajce1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Odpowiadajc na pytania, sprawdzisz, czy jeste przygotowany do wykonania wicze. Jakie s procedury zwizane z wykonywaniem rozbirek? W jakich sytuacjach wykonuje si obowizkowe rozbirki obiektw? Jakie prace naley wykona przed przystpieniem do rozbirki obiektu? Jakie s zasady wykonywania robt rozbirkowych? W jaki sposb wykonuje si rozbirki obiektw zrealizowanych metodami tradycyjnymi? W jaki sposb wykonuje si rozbirki obiektw zrealizowanych metodami uprzemysowionymi? Jakie s sposoby wyburzania obiektw budowlanych? Jakie dokumenty powinna zawiera dokumentacja rozbirki? Jakie wpisy powinny by umieszczane w dzienniku rozbirki?

4.5.3. wiczeniawiczenie 1 Opisz procedury prawno-administracyjne niezbdne do uzyskania zezwolenia na wykonanie rozbirki budynku parterowego zrealizowanego w technologii tradycyjnej. Sposb wykonania wiczenia: 1) 2) 3) 4) Aby wykona wiczenie powiniene: odszuka w literaturze oraz Internecie potrzebne informacje, przeanalizowa przepisy zwizane z rozbirkami obiektw budowlanych, sporzdzi opis przewidzianych dziaa, sporzdzi przykadowe dokumenty. Wyposaenie stanowiska pracy: literatura, przepisy, ustawy, wzory dokumentw, komputer z dostpem do Internetu.

wiczenie 2 Dokonaj przykadowych wpisw do dziennika rozbirki zwizanych z rozbirk budynku parterowego zrealizowanego w technologii tradycyjnej. Zaplanuj kolejno wykonywania rozbirki poszczeglnych elementw. Dane dotyczce budynku: budynek parterowy z poddaszem nieuytkowym, ciany z cegy gruboci 38 cm, dach drewniany jtkowy, strop poddasza drewniany (strop nagi), schody na poddasze drewniane, komin murowany, wyposaenie instalacja elektryczna, piece wglowe, brak instalacji wodnej i kanalizacyjnej.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

39

Sposb wykonania wiczenia: 1) 2) 3) 4) 5) Aby wykona wiczenie powiniene: odszuka w literaturze informacje dotyczce zasad wykonywania rozbirek, przeanalizowa zasady wykonywania rozbirek budynkw zrealizowanych metodami tradycyjnymi, przeanalizowa zasady wpisw do dziennika rozbirki, zaplanuj sposb wykonania rozbirki i sporzdzi opis przewidzianych dziaa, dokonaj przykadowych wpisw do dziennika rozbirki.

Wyposaenie stanowiska pracy: literatura, przepisy, ustawy, przykadowy dziennik rozbirki.

4.5.4. Sprawdzian postpwCzy potrafisz: 1) okreli procedury zwizane z wykonywaniem rozbirek? 2) okreli, w jakich sytuacjach wykonuje si obowizkowe rozbirki obiektw? 3) wskaza, jakie prace naley wykona przed przystpieniem do rozbirki obiektu? 4) okreli zasady wykonywania robt rozbirkowych? 5) okreli zasady wykonywania rozbirek obiektw zrealizowanych metodami tradycyjnymi? 6) okreli zasady wykonywania rozbirek obiektw zrealizowanych metodami uprzemysowionymi? 7) wskaza sposoby wyburzania obiektw budowlanych? 8) okreli zasady dokumentowania wykonywanych rozbirek i wyburze? 9) zaplanowa rozbirk nieskomplikowanego obiektu budowlanego? 10) dokona wpisw w dzienniku rozbirki? Tak Nie

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

40

4.6. Zasady bezpieczestwa i higieny podczas napraw, remontw i prac rozbirkowych4.6.1. Materia nauczaniaNaprawy i remonty Prace przy naprawach elementw budowli stwarzaj rnorodne moliwe zagroenia zdrowia i ycia ludzkiego, co wynika z rozmaitoci wykonywanych robt remontowych. Podczas robt remontowych naley rodki ochrony osobistej pracownikw dostosowa do charakteru robt zwizanych z naprawami elementw budowlanych i warunkw, w jakich te prace s wykonywane. Podstawowe zasady bezpieczestwa i higieny pracy przy wykonywania robt remontowych: Wykopy podczas wykonywania wykopw naley zwrci uwag na prawidowe zabezpieczenie cian wykopw. Podczas wykonywania robt ziemnych moliwe jest natrafienie na niewypay. W takim przypadku naley zachowa nastpujce zasady bezpieczestwa: nie dotyka ich, przerwa roboty i oddali pracownikw z bezporedniego ssiedztwa, uniemoliwi dostp do miejsca zagroenia osobom postronnym, zawiadomi policj. Roboty murowe i tynkowe stwarzaj typowe zagroenia: uderzenia, skaleczenia, uszkodzenia rk, zaprszenie oczu pyem lub zapraw. Aby zapobiec tym zagroeniom, naley przestrzega nastpujcych zasad: dobrze zorganizowa kade indywidualne stanowisko pracy, by umoliwi pen swobod ruchw, uywa narzdzi w dobrym stanie technicznym, przy pracy na wysokociach konieczne jest stosowanie indywidualnego sprztu ochrony osobistej (pas bezpieczestwa z linka i zaczepami), stosowanie rusztowa prawidowo skonstruowanych i w dobrym stanie technicznym, otwory w murach i stropach powinny by zabezpieczone barierkami lub pokrywami, jeeli wzdu elewacji budynku znajduje si przejcie lub ulica, naley chroni przechodzcych, wykonujc daszek na wysokoci okoo 4 m nad ziemi, w wypadku stosowania rodkw niebezpiecznych lub atwopalnych (ywice epoksydowe do naprawy cian) pracownicy powinni by wyposaeni w odzie ochronn, pracownik obsugujcy agregat do natryskowego nakadania betonu lub zaprawy (torkretnica) musi by wyposaony w ubranie ochronne oraz mask na twarzy. Wymiana elementw nonych (strop, belka) wymaga ich podparcia dla bezpieczestwa budynku i ludzi. Przy podpieraniu stropu wyszej kondygnacji konieczne jest od razu podstemplowanie wszystkich stropw, poczwszy od najniszych kondygnacji, aby unikn przecienia stropw. rodki chemiczne do odgrzybiania murw i konstrukcji drewnianych s szkodliwe dla organizmw ywych oraz dla rodowiska naturalnego. Prace polegajce na odgrzybianiu i impregnacji materiaw budowlanych powinni wykonywa specjalistycznie przeszkoleni pracownicy. Pracownicy powinni by take poddawani okresowym badaniom. Pracownicy zatrudnieni przy pracach odgrzybieniowo-impregnacyjnych powinni: przed przystpieniem do pracy posmarowa odkryte czci ciaa kremem lub maci ochronn,

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

41

stosowa odzie ochronn, rkawice, buty gumowe, okulary ochronne, respiratory (tampony z waty), maski (przy pracach ze rodkami rozpuszczalnikowymi lub rodkami oleistymi), dobrze wentylowa pomieszczenie, w ktrym wykonuje si prac (wentylacja wycigowa), nie pali papierosw, nie spoywa posikw w czasie pracy, przed jedzeniem umy rce zimn woda, a nastpnie ciep wod z mydem, przed rozpoczciem kolejnych prac pomieszczenie musi by dobrze przewietrzone. Gdy podczas pracy ze rodkami chemicznej ochrony zdarz si wypadki zatru, naley natychmiast wezwa pomoc lekarsk. Roboty posadzkarskie stwarzaj zagroenia ze strony maszyn, powstajcych pyw, stosowania klejw. Pracownicy musz by wyposaeni w ubrania ochronne, okulary i maski ochronne. Naley wentylowa pomieszczenia, w ktrych odbywa si praca. Roboty malarskie stwarzaj zagroenia zwizane z uywaniem drabin oraz stosowaniem lakierw i rozpuszczalnikw. Malarz powinien by wyposaony w typowe ubranie ochronne i okulary ochronne oraz w maski ochronne (praca z rozpuszczalnikami). Roboty rozbirkowe Roboty rozbirkowe nale do niebezpiecznych, wymagajcych przy ich prowadzeniu duej ostronoci i bezwzgldnego przestrzegania przepisw bezpieczestwa i higieny pracy. Roboty rozbirkowe i wyburzeniowe powinny wykonywa firmy specjalistyczne, dysponujce wykwalifikowan kadr techniczn. Robotnicy zatrudnieni przy wyburzeniu lub rozbirce powinni by zaopatrzeni w hemy ochronne, obuwie skrzane z noskami stalowymi, rkawice ochronne, okulary ochronne i maski ochronne oraz odpowiednie narzdzia utrzymane w dobrym stanie. Robotnicy pracujcy na wysokoci powyej 4 m powinni by wyposaeni w pasy ochronne z linkami asekuracyjnymi przymocowanymi do trwaych czci budowli. Robotnicy zatrudnieni przy usuwaniu wyrobw i elementw zawierajcych azbest powinni by zaopatrzeni ponadto w kombinezony ochronne. Oglne zasady wykonywania robt rozbirkowych: teren, na ktrym prowadzone bd roboty rozbirkowe obiektu budowlanego, naley ogrodzi i oznakowa tablicami ostrzegawczymi, przed rozpoczciem robot rozbirkowych naley obiekt odczy od sieci gazowej, cieplnej, elektronergetycznej, teletechnicznej, wodocigowej i kanalizacyjnej, bezporednio przed przystpieniem do robt rozbirkowych naley usun wszystkie elementy, ktre mog bezporednio zagraa pracujcym (zwisajce czci muru, belki lub stropy pozbawione czci podpr), rozbirek elementw konstrukcyjnych nie wolno prowadzi jednoczenie na kilku poziomach, lecz rozpocz od grnych, zabronione jest prowadzenie robt rozbirkowych, jeli zachodzi moliwo przewrcenia czci konstrukcji przez wiatr, roboty rozbirkowe naley wstrzyma, gdy prdko wiatru przekracza 10 m/s, w czasie prowadzenia robt rozbirkowych zabronione jest przebywanie ludzi na niej pooonych kondygnacjach, do usuwania gruzu naley stosowa zsuwnice pochye lub rynny zsypowe, ktre powinny mie zabezpieczenie przed wypadaniem gruzu. Nie wolno skadowa gruzu z rozbirki na stropach, zabronione jest przewracanie cian lub innych czci obiektu przez podkopywanie lub podcinanie,

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

42

w czasie wykonywania robt rozbirkowych sposobami zmechanizowanymi wszystkie osoby i maszyny powinni znajdowa si poza strefa niebezpieczn, w czasie wykonywania robot rozbirkowych sposobem przewracania dugo umocowanych lin powinna by trzykrotnie wiksza od wysokoci obiektu, roboty rozbirkowe musz by wykonywane przez wykwalifikowanych pracownikw, pod nadzorem. Wykonawca prac zwizanych z usuwaniem elementw zawierajcych azbest zobowizany jest do: izolowania od otoczenia obszaru prac przez stosowanie oson zabezpieczajcych przenikanie azbestu do rodowiska, ogrodzenia terenu prac z zachowaniem bezpiecznej odlegoci od traktw komunikacyjnych dla osb pieszych (min. 1.0 m), umieszczenia w strefie prac w widocznym miejscu tablic informacyjnych Uwaga! Zagroenie azbestem, zastosowania odpowiednich rodkw technicznych, ograniczajcych do minimum emisj azbestu do rodowiska, zastosowanie odpowiednich zabezpiecze w obiekcie przylegajcym do strefy prac, w tym uszczelnienie otworw okiennych i drzwiowych, zapoznania pracownikw zatrudnionych przy usuwaniu wyrobw zawierajcych azbest z wymogami dotyczcymi bezpieczestwa i higieny pracy w czasie wykonywania prac.

4.6.2. Pytania sprawdzajce1. 2. 3. 4. 5. 6. Odpowiadajc na pytania, sprawdzisz, czy jeste przygotowany do wykonania wicze. Jakie s podstawowe zasady bezpieczestwa i higieny pracy przy wykonywaniu robt remontowych? Jakie najwiksze zagroenia wystpuj przy wykonywaniu wykopw, robt murowych, tynkowych, posadzkarskich i malarskich? Jakie zabezpieczenia naley wykona przy demontau elementw konstrukcji? W jaki sposb naley zachowa bezpieczestwo przy pracy z rodkami chemicznymi? W jaki sposb naley bezpiecznie wykonywa roboty rozbirkowe? Jakie s przepisy bhp i ochrony rodowiska zwizane z usuwaniem elementw zawierajcych azbest?

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

43

4.6.3. wiczeniawiczenie 1 Opisz zasady bezpieczestwa i higieny pracy, ktre naley zachowa przy wykonywaniu demontau nadproa z belek prefabrykowanych L19, obcionego stropem, zlokalizowanego na parterze budynku dwukondygnacyjnego. Sposb wykonania wiczenia: 1) 2) 3) 4) Aby wykona wiczenie powiniene: odszuka w literaturze informacje dotyczce zasad bhp przy robotach rozbirkowych, przeanalizowa przepisy zwizane z rozbirkami obiektw budowlanych, sporzdzi opis przewidzianych dziaa zwizanych z rozbirk nadproa, sporzdzi opis zabezpiecze.

Wyposaenie stanowiska pracy: literatura, przepisy zwizane z zasadami bezpieczestwa i higieny pracy podczas wykonywania robt rozbirkowych. wiczenie 2 Opisz zasady bezpieczestwa i higieny pracy, ktre naley zachowa przy wykonywaniu prac zwizanych z usuwaniem elementw zawierajcych azbest. Wska, jakie s zagroenia dla ludzi, zwierzt oraz rodowiska naturalnego zwizane z azbestem. Sposb wykonania wiczenia: 1) 2) 3) 4) Aby wykona wiczenie powiniene: odszuka w literaturze informacje dotyczce zasad bhp przy robotach rozbirkowych, przeanalizowa przepisy zwizane z prac przy elementach zawierajcych azbest, sporzdzi opis przewidzianych zagroe zwizanych z usuwaniem elementw zawierajcych azbest, sporzdzi opis zabezpiecze.

Wyposaenie stanowiska pracy: literatura, przepisy zwizane z zasadami bezpieczestwa i higieny pracy podczas wykonywania robt rozbirkowych. przepisy zwizane z usuwaniem elementw zawierajcych azbest.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

44

4.6.4. Sprawdzian postpwCzy potrafisz: 1) wskaza podstawowe zasady bezpieczestwa i higieny pracy przy wykonywaniu robt remontowych? 2) wskaza najwiksze zagroenia wystpujce przy wykonywaniu wykopw, robt murowych, tynkowych, posadzkarskich i malarskich? 3) okreli, jakie zabezpieczenia naley wykona przy demontau elementw konstrukcji? 4) wskaza, w jaki sposb naley zachowa bezpieczestwo przy pracy ze rodkami chemicznymi? 5) okreli, w jaki sposb naley bezpiecznie wykonywa roboty rozbirkowe? 6) okreli przepisy bhp i ochrony rodowiska zwizane z usuwaniem elementw zawierajcych azbest? Tak Nie

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

45

5. SPRAWDZIAN OSIGNI

INSTRUKCJA DLA UCZNIAPrzeczytaj uwanie instrukcj. Podpisz imieniem i nazwiskiem kart odpowiedzi. Zapoznaj si z zestawem zada testowych. Test zawiera 15 pyta. Do kadego pytania doczone s 4 moliwoci odpowiedzi, tylko jedna jest prawidowa. Udzielaj odpowiedzi na zaczonej karcie odpowiedzi stawiajc w odpowiedniej rubryce znak X. W przypadku pomyki naley bdn odpowied zaznaczy kkiem, a nastpnie ponownie zakreli odpowied prawidow. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy bdziesz mia satysfakcj z wykonanego zadania. Kiedy udzielenie odpowiedzi bdzie Ci sprawiao trudno, wtedy od jego rozwizanie na pniej i wr do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. Na rozwizanie testu masz 40 minut. Powodzenia!

Materiay dla ucznia:instrukcja, zestaw zada testowych, karta odpowiedzi.

Zestaw zada testowychWybierz poprawn odpowied, zaznaczajc odpowiedni liter. 1. Co to jest hipoteka: a) umoliwienie korzystania z innej nieruchomoci, b) uprawnienie waciciela do korzystania z nieruchomoci, c) zabezpieczenie na nieruchomoci wierzytelnoci pieninych, d) umoliwienie korzystania z gruntw nalecych do skarbu pastwa. 2. Zarzdc nieruchomoci moe by osoba, ktra: a) posiada tytu inyniera budownictwa, b) posiada uprawnienia budowlane, c) posiada wyksztacenie wysze, d) posiada odpowiedni licencj. 3. Jak czsto naley wykonywa okresow kontrol obiektu budowlanego: a) 1 raz w roku, b) 1 raz na 2 lata, c) 1 raz na 3 lata, d) 1 raz na 4 lata.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

46

4. Kto moe wykonywa okresowe kontrole przewodw kominowych w budynkach: a) waciciel, b) zarzdca budynku, c) inynier budownictwa, d) mistrz w zawodzie kominiarskim. 5. Obowizek prowadzenia ksiki obiektu budowlanego dotyczy: a) budynkw zagrodowych, b) budynkw mieszkalnych letniskowych, c) budynkw mieszkalnych wielorodzinnych, d) budynkw mieszkalnych jednorodzinnych. 6. Jakie prace w obiekcie budowlanym nie wymagaj pozwolenia na wykonanie robt: a) remont biecy, b) rozbirka obiektu, c) modernizacja obiektu, d) zmiana sposobu uytkowania obiektu. 7. Rekonstrukcja obiektu budowlanego to: a) odnowa zabudowy, b) konserwacja obiektu, c) powikszenie istniejcego obiektu, d) odtworzenie zniszczonego obiektu. 8. Jakie s najczstsze przyczyny zarysowa grnej czci ciany szczytowej budynku: a) wadliwe wykonawstwo, b) ruchy termiczne stropodachu, c) zuycie zwizane z wiekiem budynku, d) destrukcyjne dziaanie w warunkw atmosferycznych. 9. Od jakiego elementu rozpoczyna si rozbirk budynku zrealizowanego metod tradycyjn: a) od demontau dachu, b) od demontau okien i drzwi, c) od rozbirki cian dziaowych, d) od demontau urzdze i instalacji.

10. Wyburzenia obiektw budowlanych zlokalizowanych w gstej zabudowie naley wykonywa: a) metod wybuchow, b) metod zwalania za pomoc liny, c) za pomoc maszyn (spycharka, koparka), d) metod rozbijania stalow kul zawieszon na linie. 11. Gruz i drobne elementy pochodzce z rozbirki naley: a) spuszcza w wiadrze na linie, b) pozostawia na poziomie pracy, c) spuszcza przy pomocy rynny zsypowej, d) zrzuca na d z zachowaniem ostronoci.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

47

12. Do dziennika rozbirki nie naley wpisywa danych dotyczcych: a) pogody, b) kolejnoci robt, c) zarzdcy budynku, d) wykonawcw robt. 13. Za prowadzenie dziennika rozbirki odpowiedzialny jest: a) kierownik robt, b) zarzdca budynku, c) wykonawca robt, d) urzdnik nadzoru budowlanego. 14. Wska, ktry z wymienionych rodkw ochrony indywidualnej jest niezbdny przy pracach odgrzybieniowo-impregnacyjnych: a) pas ochronny, b) buty skrzane, c) hem ochronny, d) maska ochronna. 15. Wykonawca prac zwizanych z usuwaniem elementw zawierajcych azbest jest zobowizany do: a) wywoenia odpadw w opakowaniu, b) utylizacji elementw i materiaw na placu, c) skadowania materiaw z rozbirki bezporednio na placu, d) rozbijania elementw na drobne czci celem dalszego przechowywania.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

48

KARTA ODPOWIEDZIImi i nazwisko................................................................................................

Eksploatacja obiektw budowlanychZakrel poprawn odpowied. Nr zadania 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Odpowied a a a a a a a a a a a a a a a b b b b b b b b b b b b b b b c c c c c c c c c c c c c c c d d d d d d d d d d d d d d d Razem: Punkty

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

49

6. LITERATURA1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. Adamiec T., Mirski J. Z.: Utrzymanie zasobw budowlanych. WSiP, Warszawa 1999 Byrdy Cz., Kram D., Korepta K., liwiski M.: Podstawy budownictwa, cz. II. Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, Krakw 2001 Dretkiewicz-Wich J.: Nauczycielski system oceniania. CODN, Warszawa 1997 Francuz W.M., Sokoowski R.: Bezpieczestwo i higiena pracy na budowie. KWP BudErgon OW PZiTB, Warszawa 1998 Lenkiewicz W.: Zarys budownictwa oglnego. WSiP, Warszawa 1976 Martinek W., Pieniek J.: Technologia budownictwa, cz. 5. WSiP,Warszawa 1997 Martinek W., Pieniek J.: Technologia budownictwa, cz. 4. WSiP, Warszawa 1994 Masowski E., Spiewska D.: Wzmacnianie konstrukcji budowlanych. Arkady, Warszawa 2000 Mirski J., cki K.: Budownictwo z technologi, cz. 2. WSiP, Warszawa 2005 Mirski Z.J: Budownictwo z technologi 3. WSiP, Warszawa 2005 Praca zbiorowa. Nowy poradnik majstra budowlanego. Arkady, Warszawa 2003 Praca zbiorowa: Warunki techniczne wykonania i odbioru robt budowlanych. Poradnik projektanta, kierownika budowy i inspektora nadzoru, Verlag Dashofer, Warszawa 2005 Praca zbiorowa: Remonty i modernizacja budynkw mieszkalnych. Arkady, Warszawa 1987 Pylka-Gutowska E.: Ekologia z ochron rodowiska. Wydawnictwo Owiatowe, Warszawa 1999 Pyrak S.: Konstrukcje budowlane 5. Konstrukcje z betonu. WSiP, Warszawa 2001 Sowiski Z.: Technologia budownictwa, cz. 2. WSiP, Warszawa 1997 Sowiski Z.: Technologia budownictwa, cz. 3. WSiP, Warszawa 1997 Szymaski E.: Materiay budowlane. WSiP, Warszawa 2005 Tauszyski K.: Technologia budownictwa, cz.1. WSiP, Warszawa 2005 Thierry J., Zalewski S.: Remonty budynkw