EKZEMPLAR FALAS juaj · Rritja e yndyrërave trupore për arsye të panjohura, bymimi i stomakut, shtypja e lartë e gjakut, varja ose shkalla e lartë e kolesterolit janë vetëm

DETOKSIKIMI ËSHTË KOHA PËR PASTRIM NATYROR TË ORGANIZMIT

VITAMINADHE MINERALE

PRODHIMET NGA BLETA USHQIM DHE ILAÇ

www.vasaptekar.mk

maj - qershor 2015

EKZE

MPL

AR F

ALAS

NUMËR 3 juaj

®

®

®

®

®

farmacisti juaj maj - qershor 2015 3

стр.10-11

Përmbatja Të nderuar lexuesPara jush keni numrin e tretë të Faram-cisti Juaj, për të cilin pa dyshim shpreso-jmë se do të jetë një lexim interesant dhei dobishëm, i cili do të lexohet nga filimi ederi në fund. Ashtu si edhe te numriparaprak, poashtu edhe te ky numër, dot’ju ofrojmë përmbatje interesante dherelevante , të cilat do të arrijnë të tërhe-qin vëmendjen tuaj. Jo rastësisht si temëe këtij numri, e cila mund të vërehetnëpër tërë numrin, e zgjodhëm detok-sikimin e trupit si proces i rëndësishëmpër ruatjen dhe mirëmbatjen e shëndettë mirë trupor dhe mendor. Nëse beso-jmë në thënin shumë të njohur „Në truptë shëndosh-shpirt i shëndosh“, atëherëpastrimi i trupit pa dyshim është një nyjekyçe në kompleksin e shumë faktorëvetjerë, të cilët e përkrahin këtë thënie. Meqëllim që sërish t’i ndjekim tendencatbashkëkohore në informimin elektronik,kuptohet bazuar edhe mbi kërkesat dhesugjerimet tuaja, tani e tutje FarmacistiJuaj mund të gjendet edhe në www.vas-aptekar.mk, ku, poashtu, mund t’i gjenitë gjitha temat aktuale dhe të keni qasjenë arkivë në të gjithë numrat e revistësnë formë elektronike. Për fund, ngelni meshëndet të mirë që ta lexoni FarmacistiJuaj, por nëse ju keni nevojë për këshilladhe të dhëna plotësuese, të cilat mund tëiniciohen nga temat në këtë numër të re-vistës, këshilla profesionale kërkoni ngafarmacisit juaj.

Me respekt Farmacisti juaj

4-6

12-13

стр.12-13

DETOKSIKIMI Është koha për pastrim natyror të organizmit

QUMËSHTITSI DHËMBË TË

VJELLJA GJATËSHTATZANISË

USHQIM DHEILAÇ

стр.20-21

PRODHIMET NGA BLETA

Makedonijalek DOOEL, SkopjeBoca Ivanova br.1Tel:+389 2 261 49 [email protected]

DirektorSolunka Momcilovic

UrednikPance GelevskiPrevodAgim IbraimiDizajnPredrag Andonov

juaj

TË SHËNDETSHËM

shëndeti

farmacisti juaj maj - qershor 20154

A keni ndjenjën sikur gjithmonë jeni i lodhur, gjithmonë ju flihet dhe nuk keni energji të mjaftueshme?Ka ardhur koha për pastrimin e organizmit!!!

Është koha për pastrimnatyror të organizmit

DETOKSIKIMI

)))


Detoksikimi i trupit tuajrealizohet nëpërmjetmushkrive të bardha,veshkëve, lëkurës dhemëlçis së zezë. Nësefunksioni i ndonjëritnga këto organe ështëdëmtuar, materietdëmtuese akumulohen,gjë e cila rezulton nëparaqitjen e simp-tomeve të cilat janë:

• lodhje, • kokëdhimbje,• alegji, • imunitet të dobët, • lodhje mentale dhekoncentrim të dëmtuar • dhimbje në muskujdhe nyje, • trashje, • ndryshim në humor, • depresion, • pagjumsi, • rritja e yndyrës dhesheqerit në gjak, etj.

Natyrisht, çdo ditë ma-teriet dëmtuese largo-hen nga organizmi meurinë, fekale, me pro-cesin e frymëmarrjesose sërish me neutral-izimin e tyre. Tëmthi,gjëndrat limfatike,lëkura dhe gjaku janëkanale të cilat mbësht-esin procesin e detok-sikimit. Nëse nuk bëjmëpastrim natyror tëtrupit tonë, të gjithakëto materie të hud-

hura dhe dëmtuesegrumbullohen nëkanalet për eliminim,ku si pasojë shpesh së-

muremi dhe shumëvështirë shërohemi. Kurbëjmë pastrimin etrupit tonë, me rëndësi

të veçantë është sekëto kanale të jenë tëhapura dhe të rrjed-hëshëm.

A e keni ditur se pastrimi i organizmitmund t’ju ndihmoj që ta ktheni energjinë dhe ta përmirësoni gjendjenshëndetsore ?! Gjithçka që duhet bërë është pak kujdes dhe kohë dhe ja rezultatet !!!

)))

Kemi shumë mënyra tëdetoksikimit të trupit.Pothuaj secila qendër WELL-NESS mund t’ju ofroj trajtimme detoksikim, por ngadalmos shpejtoni:

Natyra na ofron mënyratë thjeshta dhe pa pagesëpër pastrimin e trupit.

PASTRIMI NË TRE FAZAFaza e parë përfshinpastrimin e veshkëve, faza edytë mëçin kurse faza etretë zorrën.

I. Gjatë fazës së parë merëndësi është të konsumo-jmë diuretikë të bimëve.Çaji imajdanosit, xhenxhefilit,luleradhiqes, hithërit si dhelëngu i limoni dhe qer-shigëlës janë shumë të suk-sesshëm për pastrimin eveshkëve.

II. Faza e dytë përfshinëkonsumin e rritur të per-imeve të panxharit, sidomosperime të pasura me ma-terie të hidhura (arugula,marulë, lakër jeshile, lakrë ebardhë, artiçokë), të cilatpastrojnë dhe rigjenerojnëmëlçinë.

III. Faza e tretë dhe e funditsynon pastrimin ezorrës.Ushqimi i pasur mefije rritëse dhe acide yndy-rore omega 3 ndihmojnëkëtë proces (pemë, perime,fara e lirit, drithrat).

Plani tetëditor për detoksikim e organizmit

• Sa të zgjoheni:Konsumoniujë të vakët te i cili më herëtkeni shtrydhur gjysmëlimoni.• Para gjumit: Pi një gotë ujëme një lugë Bentonit dhe njëlugë farë e grirë e lirit.• Ditë e parë: Mund të kon-sumoni çdo perim, përveçbananes. Rekomandohenmollat, kumbullat, mandari-nat, portokajt, citronet dhekivit. Pemët, qofshin tëfreskëta ose të konzervuara,do t’i sigurojnë tërë materiete nevojshme ushqyese.• Dita e dytë: Mund të kon-sumoni lloje të ndryshëm tëperimeve, thatë ose të për-gatitura në sasira sipasdëshirës.Për darkë përgatitni njëpatate më të madh të pjekurnë furrë me. Perimi do t’jusiguron tërë materiet enevojshme ushqyese dhe fi-brat.• Dita e tretë: Mund të kon-sumoni gjithë perimet dhepemët, përveç bananevedhe patateve me sasira tëcilat dëshironi.Mos u habitninëse keni oreks për ushqim,sepse prej ditës vijuese kyoreks do të filloj të zbehet.• Dita e katërt: Sot mund tëhani deri në tetë banene dhetë pini 3 gota qumsht, por

mund edhe supë perimesh.Bananja shërben për tëkompenzuar sasinën e kaliu-mit dhe natriumit të cilët ikeni humbur.• Dita e pestë: Mund të hani600 g mish lope dhe 6patate. Nga mishi do merrnihekurin dhe proteinat, kursenga patatja vitaminat dhe fi-brat.Ndërkohë rrisni sasinë eujit. • Dita e gjashtë: Mish i lopësdhe perime me sasi të paku-fizuar.• Dita e shtatë: Sot mund tëkonsumoni tërë llojet e per-imeve dhe të pini lëgje jo tëëmbla të perimeve.Gjatë ditës pini së paku 10gota ujë , 2 gota çaj bimësh(çaj i gjelbërt, çaj hithri, çajluleradhiqëje, çaj nane) pasheqer.

Kush nuk guxon taprovon dietën përdetoksikim

Shtatzënat dhegratë të cilat ujapin gji fëmi-jëve asnjëherënuk guxojnë tëprovojnë këtëdietë për detok-sikim, poashtu dietanuk rekomandohet për

njerëzit të cilët vuajnë ngaanemia, diabeti,veshkët,gjëndra mbrojtëse, karci-nomi, sëmundje e caktuaragjenetike, probleme meushqimin. Por, nëse ven-dosin që ta fillojnë këtëdietë atëherë rekomandohetmbikëqyrje e domosdoshmeprofesionale.Meri Filipoviq – nutricionistedhe këshilltare profesionale

Pas përfundimit të procesittë detoksikimit vazhdoni mebarazpeshimin e ushqimit.Mos kaloni menjëherë nëstërngopje dhe në konsumine ushqimit i cili tretet mevështirësi (në këtë rast do tëshkaktoni ndikim plotësishttë kundërt dhe mbingarkesëtë mëlçisë ).


shëndeti

Edhepse pastrimin e orga-nizmit mund të bëjmë kur të duam, koha më e përsh-tatshme është pranvera dhevera. Pas dimrit të gjatë, kuushqimi është i varfër meperime dhe pemë tëfreskëta, pranvera ështëkoha e shkëlqyer përpastrimin e trupit tonë dhe mbushjen e tij me vitamina dhe minerale.

DETOKSIMI NATYROR

PËR IMUNITET TË FORTË

PAS DETOKSIKIMIT MOS

TENTONI TË KONSUMONI:

• ushqim të përpunuar

industrial dhe të shpejtë,

• më rrallë konsumoni sheqer,

majonez, ketçap,

• alkohol, cigare dhe

• ushqimet tjerë jo të

shëndetshëm dhe pija

të gazuara.


Болести

Është konstantuar se mëlçiaështë gjëndra më e madhe nëorganizmin e njeriut dhe shër-ben për deponimin e ma-terieve ushqyese dheneutralizimin e materievedëmtuese dhe toksineve. Karol shumë të rëndësishëm nëproceset metabolike dhe përkëtë arsye emrohet “ labora-tori qendrore” i organizmit tënjeriut. Edhepse mëlçia reali-zon më shumë se 500 funk-sione të ndryshme, detyra esaj kryesore është detoksikimii organizmit.Një nga funksionet më tërëndësishëm të mëlçisë ështëfiltrimi dhe pastrimi i gjakut,ruatja e nivelit në glukozë,zbërthimi i yndyrërave, pro-teinave dhe karbohidrateve,krijimi i lëngut të tëmthit, ru-atja e vitaminave dhe prod-himi i enzimeve për zbërthyertoksinet.Për shkak të proceseve tëndryshme të cilat mund tëzhvillohen në mëlçi, shumënjerëz e quajnë edhe truri idytë.Të dhënat statistikore tregojnëse shkaktari kryesor për këtësëmundje është obesiteti,kurse të rrezikuar janë edheata të cilët konsumojnë alko-holin dhe atë individë të cilëtkanë nivel të lartë të yndyrësdhe sheqerit në gjak si dheato të cilët konsumojnëmedikamente hepatotoksike

NGA MËLÇIA E GRASUAR NËCIROZË

Mëlçia e grasuar paraprijnë te10-15% e rasteve të cirozës, ecila mund të shkakton komp-likime serioze.

Steatozata (mëlçia e grasuar)është shkalla e parë dhe më ebutë e dëmtimit të mëlçisë ecila rezulton për shkak të de-pozitimit të yndyrave në këtëorgan.Rritja e yndyrërave truporepër arsye të panjohura,bymimi i stomakut, shtypja elartë e gjakut, varja oseshkalla e lartë e kolesterolitjanë vetëm disa tregues oseindikatorë për mbingarkesën emëlçisë dhe metabolizmin eprishur të yndyrërave.

Zakonisht, kjo sëmundjeakoma quhet “sëmundja eheshtur” sepse faza e sajfillestare nuk shoqërohet ngaasnjë simptom.Nëse kjo gjendje injorohetdhe nuk trajtohet si duhet,mund të shkakton dëmtimeedhe komplikime më seri-oze.

Problemi me mëlçinë e gra-suar mund të sanohet edhenë mënyrë natyrore, nësereagohet në kohë, mendryshimin e shprehive jetë-sore, zbatimin e një regjimispecifik të të ushqyerit dheme rritjen e aktivitetit fizik.

Mëlçia e pastër siguron shën-det, vitalitet, bukuri , frymë tëfreskët dhe disponim

PRODUKTET TË CILAT E PASTROJNË MËLÇINË

Perimi Luleradhiq – i zgjon enzimet e mëlçisë

(lakëra, lulelakëra, brokoli,lakra e bardhë, lakëra jeshile)

Ky perim është i pasur mesubstanca antikancerogjene tëcilat ndihmojnë në aktivizimine enzimeve përgjegjëse përmëlçinë dhe zorrën.

Prodhimi i zmadhuar i këtyreenzimeve ndihmon nëlargimin e komponentevekancerogjene dhe komponen-teve tjera toksike, të cilatkryesisht e reduktojnërrezikun nga kanceri.

Ushqimi i cili përmban sulfur Specat e kuq djegës, hudhra,qepa, brokoli dhe lakra ebardhë ndihmojnë në procesine lidhjes dhe hudhjes sëtoksineve. Sidomos qepa kaaftësi të shkaktoj eliminimin ematerieve dëmtuese përshkak të koncentrimit të lartëtë alicinit dhe selenit, dy për-bërës natyror të cilët ndihmo-jnë në pastrimin e mëlçisë.

Perimi i panxharit – burim iklorofilit

MËLÇIA

E GRASUARNUK DHEMB PORHESHTURAZI VRET

Mëlçia e grasuar ose ashtu si edhesot e quajnë – steotoza është epi-demia е “heshtur” e shek.21. Çdo ipesti njeri vuan nga ky dëmtimmetabolik i cili shkaktohet nga ek-spozimi i tepërt i mëlçisë ndaj yn-dyrërave. Arsya për këtë sëmundjenuk është vetëm konsumi i tepërt ialkoholit por edhe ushqimi jo ishëndetshëm, obesiteti, keqsimi imetabolizmit të sheqerit në gjakdhe dëmtimet toksike të shkaktuaranga depërtimi i helemeve kimikesi pesticide dhe aditive.

PANXHARI I KUQPASTRUES I “FUQISHËM” IMËLÇISË !!!


VITAMINAT DHE MINERALET TË DOMOSDOSHËM PËR MËLÇINËZinku - merr pjesë në shumë procese enzimatike krahësuar memineralet tjera. Është i nevojshëm për fazën e parë në detok-sikimin e mëlçisë.

Ushqimi i rekomanduar i pasur me zink: xhenxhefil, frytat kokëra,barbunjë, arra, bajame, tërshërë, hejda, lajthit, karotë, misër, hud-hër, lulelakër, spinaq dhe lakër.

Bakri – mineral i nevojshëm i cili merr pjesë si faktor për funk-sionimin e drejtë në enzimet e mëlçisë dhe komponentë për-bërëse e fazës së dytë të detoksikimit.Ushqimi i pasur me bakët:bajame, lajthit, arra, karotë, qepë,xhenxhefil dhe panxhar sheqeri.

Magnezi - minerali i nevojshëm për fazën e parë dhe të dytë tëdetoksikimit të mëlçisë. Mungesa e magnezit në trup shkaktongrumbullimin e materieve toksike.Ushqimi i pasur me magnez; bajamet, lajthit, arrat, frytat kokër,panxhari, spinaqi, majdanosi, bizelja e freskët, patatet e ëmbël,misri i ëmbël, brokoli, lulelakëra, karota, selino dhe avokado.

Acidi folik – merr pjesë në procesin e lidhjes së toksineve.

Arrat - të pasura me acide yndyrore të pa zbërthyera omegra 3dhe minierale (bakër, magnez, zink) marrin pjesë në mirëmbatjene funksioneve ditore për detoksikimin e mëlçisë.

Vitamina C -- Antioksidans i fuqishëmUshqimi i pasur me vitaminën C, ndihmon që trupi të prodhoj glu-tatiom, pjesë përbërëse e mëlçisë, e cila lidh dhe hudh toksinetjasht trupit nëpërmjet veshkëve.

• Limoni dhe citroni

Këto perime citruse luajnë një rol shumë të rëndësishëm në pro-cesion e hudhjes së toksineve nëpërmjet veshkëve. Koncentrimi ilartë i vitaminës C ndihmon organizmin që t’i zbërthej materiettoksike në materie të cilat zbërthehen lehtë në ujë të cilat mëtutje shpejtë, lehtë dhe thjeshtë hudhen jashtë nëpërmjetveshkëve.

Klorofili paraqet një ngabashkpuntorët më tëfuqishëm për largimin e yn-dyrërave nga mëlçia. Ushqimii pasur me klorofil (spinaq,arugula, brokoli, pazia, uthull-ishte, panxhar, marulë) i lidhhelmet e qarkullimit tëgjakut, i neutralizon metalete rënda, materiet dhe pesti-cidet dhe në atë mënyrëmerr pjesë në mbrotjen emëlçisë.

Bimët shëruese të cilat mbrojnë mëlçinë

Lulja qumshtoreQysh më herët u mësua selulja qumshtore ka përbërjeanti-ndezje, kurse hulumtimet

më të fundit treguan se luljaqumshtore është çudi nëvetvete e natyrës. Luljes qumshtore i atribuohenveprime antivirusale, antibak-teriale, antimikotike (paran-dalon krijimin e myshkut) dheantikancerogjene.Poashtu, uzbulua se lulja qumshtoreështë e mirë për mëlçinësepse pastron dhe rrit aftësinëe saj për detoksikim.

LuleradhiqeKa aftësi të rrit rrjedhjen eacidit të tëmthit, largon shtre-sat yndyrore të mëlçisë dhe ulndezjen e kanaleve të tëmtht.Përmban shumë materieushqyese dhe komponime tëcilat përmisëojnë mëlçinë.

Periudha e dhëmbëve tëqumshtit në gojë faktikisht nukështë edhe aq e shkurtë.Dhëmbi i fundit i qumshtit nëgojë ngel deri në vitin e dym-bëdhjetë, gjegjësisht trembëd-hjetë të fëmijës dhe për këtëarsye mendojmë se i njejti nukguxon të shkujdeset. Cilësia ejetës me dhëmbë të qumshtittë prishur ose të nxjerrurparakohe asnjëherë nuk mundtë krahësohet me atë medhëmbë të shëndoshë tëqumshtit, duke filluar nga sh-prehitë e mira dhe përvojat emira me stomatologun, mefunksionin e përtypjes dhe për-gatitjes së ushqimit për bluarjetë mëtutjeshme në traktin dig-jestive, e deri te ruatja e hap-sirës në nofull për daljen edhëmbëve të përhershëm. Pasika shumë për t’u thënë në këtëtemë, ne do ta ndajmë në disaperiudha dhe në këtë tekst dotë përqendrohem mbi periud-hën 0-3 vjetçare.

Si është renditja e dhëmbëvetë qumshtit?Dhëmbi i parë i qumshtit nëgojën e foshnjës më së sh-peshti shfaqet mes muajit tëkatërt dhe të dymbëdhjetë tëjetës së foshnjës. Zakonishtkëto janë prerësit e parë tëposhtëm. Pas këtyre shfaqendhëmbët prerës të sipërm,pastaj dhëmbët e dytë prerëstë sipërm dhe pastaj dhëmbëtprerës të dytë të poshtëm. Paskësaj periudhe pëson një fshe-hje e vogël, pastaj ka muaji i

tetëmbëdhjetë shfaqen mo-larët e parë ( katërshet), pastajdhëmbët e syrit dhe në fundmolarët e dytë (pesçet). Kësajradhitje shpesh nuk i kushto-het rëndësi, por te prindëritnuk ka hapsirë për kujdes derinë moshën tre vjeçare të fëmi-jës kur edhe rritja e dhëmbëvetë qumshtit duhet të përfundojdhe në gojnën e tyre tashmëkemi njëzetë dhëmbë. Shumërrallë mund të ndodh që fosh-nja të lind me dhëmbë.

Kur duhet të fillojmë mepastrimin e dhëmbëve?Që të kemi dhëmbë të shën-detshëm dhe shëndet në gojëmë e nevojshme është që tëfillojmë me kujdesin ndajdhëmbëve qysh me shfaqen edhëmbëve të parë të qumshtit.Në fillim gjithsesi se nuk kanevojë që të përdorim brushëklasike për dhëmbë dhe pastë.Dhëmbët e parë zakonisht ipastrojmë me gazë të mbësht-

jellur rreth gishtit ose mebrushë prej gome mbi të cilënprindi e vë gishtin e tij. Kjohigjienë foshnjëve ju duketsikur lojë dhe ju ndihmon nëkrruarjen e qiellzës së fyrë kudo të dalin dhëmbët equmshtit. Pas ditëlindjes sëparë tashmë mundemi të fillo-jmë me pastrimin e dhëmbëveme brushë, e cila ështëapostafat për fëmij me njëpjesë jashtzakonisht të vogëlaktive, e cila rekomandohet të


SI DHËMBË TË SHËNDETSHËMQUMËSHTIT

Ana Krtolica-Georgiev, d-r dent. med.

Stomatologji


përdoret pa pastë. Dhëmbët esipërm i pastrojmë nga lartëposhtë ose ashtu si bjenë shi,kurse dhëmbët e poshtëm ngaposhtë lartë ose ashtu si rritetbari. Pastën mund ta zbatojmënë moshën dy vjeçare. Sasia epastës së dhëmbëve nëbrushë duhet të jetë sa mad-hësia e thoit të foshnjës. Pastaduhet të përshtatet për fëmijëdhe domosdoshmërisht duhettë përmbaj fluoride.

Përse prishen dhëmbët e fëmi-jëve të vegjël?Ajo që ua prish, gjegjësisht uashkrinë dhëmbët fëmijëve tëvegjël është i ashtuquajturikariesi “Bottle“. Ky krijohet ngapirja e qumshtit dhe nga lëgjete ëmblsuar me shishe. She-qerërat dhe acidet nga atolëngje, të cilët shumë gjatëmbahen në gojë të fëmijëve,shkrijnë zmaltin e fortë dhe nëkëtë mënyrë krijohet kariesqarkullues rreth dhëmbëve.Fillimisht ky karies shfaqet sishtresë e bardhë rreth dhëm-bëve të cilën me brushë nukmund ta largoni, kjo faktikishtështë demineralizimi i zmaltit.Pastaj kur kariesi thellohet dhee përfshin edhe dentinën (pjesën e brendshme të dhëm-bit), dhëmbët fillojnë të gërry-hen rreth qafës së tyre. Mepërparimin e karisit dhëmbëtplotësisht shkrihen dhe shem-ben.

Si t’i mbrojmë fëmijët nga kykaries?Duke patur parasyshë se kykaries është shumë intenzivdhe shumë shpejtë përparon jusugjerojmë prindërve që t’jushmangen lëngjeve të ëmblatë cilat fëmijët do t’i kon-sumonin me shishe. Foshnjëtdhe fëmijët e vegjël të cilëtpërdorin shishe kryesisht janëtë dhënë pas saj, dhe ky ështëproblemi kryesor. Lëngjet eëmbla gjatë kohë gjenden nëgojën e tyre, gjë e cila ulnivelin e pH në të dhe krijonkushte ideale për shkrirjen ezmaltit dhe shfaqen e këtij llojitë kariesit. Gjegjësisht reko-mandohet që fëmijës t’i ofro-het ujë pas secilës pije e cilapërmban sheqer ose aciditetperimesh.Në pijet kritike bënpjesë edhe qumshti, sidomosai i mbrëmjes sepse ai ngel në

gojë tërë natën dhe ndoshtaështë më përgjegjës për kri-jimine kariesit “Bottle”. Gjatënatës tajimi i pështymësngadalsohet, me këtë uletedhe funksioni i shpërlarjesspontane të gojës, prandajrekomandohet që në mbrëmjefëmijët të konsumojnë ujë. Pasvitit të parë rekomandohetpërvetësimi i teknikës për tëpirë nga gota, ku pija do tëkonsumohet përnjëherë, pastajgoja do të shpërlahet me ujë.

Kur bëhet kontrolli i parë stom-atologjik?Kontrollimin e parë stoma-tologjik ose te dentisti mund tabëni me daljen e dhëmbëve tëparë, gjegjësisht pas ditëlind-jes së parë. Fëmija atëherënjoftohet me stomatologundhe ordinancën. Prindërit mar-rin këshilla të dobishme lidhurme mënyrën në të cilën do tëduhet të kujdesen për dhëm-bët e fëmijëve të tyre dhekëshilla për ushqyerje të për-

shtatshme. Kontrollimi prefer-ohet të bëhet në çdo gjashtëmuaj. Kështu mjeku do tëmund që rregullisht të ndjekfëmijën tuaj dhe nëse kanevojë për ndonjë interven-imin të çfardoshëm, ai do tëjetë i shkurtë dhe pa dhimbje.Në këtë mënyrë krijoni një pa-cient të mirë i cili nuk do tëketë frikë nga shkuarja testomatologu dhe do të ketëshprehi të mira për shëndetinnë gojë.

Иновативен пробиотик од најнова генерацијаПробиотик од најнова генерација за брзо воспоставување на природната рамнотежа и регулирање на цревната микрофлора. Содржи единствена формулација на внимателно одбрани пробиотски соеви, апигенин од цвет од камилица и екстракт од лист од нане кои даваат дополнителен спазмолитичен и противвоспалителен ефект, како и цинк и витамин Б6 како потпора на метаболизмот.

Претставува комбинација од добри млечно киселински бактерии и пребиотици

Го урамнотежува метаболизмот

Го зајакнува имунитетот

Делува смирувачки

Пробиотиците се заштитени со желудечно отпорна капсула поради што значајно се зголемува бројот на преживеани бактерии

ПхармаС Лекови дооел, Бул. 8-ми Септември 2/2-2/5, 1000 Скопје Р. Македонија | Т:+389 2 2550 350 | Ф:+389 2 2550 351 | www.pharmas.hr Од сега и за деца

Иновативен пренерацијад најнова гтик оПробиодинственжи едрлора. Сомикроф

д нд лист окамилица и екстракт отпорамин Б6 како пои цинк и вит

авува комбинација сттПреерлински бактмлечно кисе

абоГ

д најнотик оробиодавување на прироа за брзо воспост

дбрално оелација на вниматна формууллен спазмелнитнане кои даваат допо

.тлизмоабота на ме

д добриотицирии и пребио

енерацијаова глирање на цржа и регуулета рамноднат

д ценин оски соеви, апигтани пробиолен ефекетиввоспалитлитичен и проо

аревнатдт оцве

, какокт

лиабоотжува меето урамноГГо

тотео зајакнува имунитГГо

увачкилува смирДе

ене се заштиттицитПробиола поради шуултпорна капсо

жит на прелемува бројоозг

ември 2/2-2/5л. 8-ми Септл, БуПхармаС Лекови доое

тизмо

дечнолуеени со жо значајно сешт

ерииивеани бакт

. Мак5, 1000 Скопје РР.

а и за Од сег

деца


Vjellja gjatë shtatzanisë – duke përfshirëedhe formën më serioze të njohur si Hy-peremesis gravidarum – manifestohetpothuaj te gjysma e grave shtatzënë.Pothuaj dy të tretat e grave shatzënëjanë gra me shtazani të parë dhe më tëreja. Në shumicën e rasteve manifesto-het në formë më të butë, por rrallë herëgjendja e këtyre grave krijon nevojënpër hospitalizim.Sa i përket vjelljes gjatë shtatzanisë nukka arsye të dëshmuara. Sipas disa het-imeve arsyeja mund të jetë rritja e sh-pejtë e hormonit estradiol osehoriogonadotropn (i njohur si HCG). Kjodon të thotë se HCG është një nga hor-monet më të rëndësishme gjatështatzanisë i cili kulmin e arrinë mesjavës 5 dhe 14 të shtatzanisë dhe i cilime anë të veprimit të hipotalamusit (një pjesë e trurit) shkakton lëngatën dhesi pasojë edhe vjelljen. Sipas disa het-imeve tjera, vjellja ka një gjenezë psiko-somatike. Faktikisht, psikoanalistët

dëshmojnë se frika nga mospërshtatjasi dhe konfliktet emocionale rezul-

tojnë në hudhjen figurative-sim-bolike të shtatzanisë e cila

manifestohet në formë tëvjelljes. Theksohet sevështirësitë janë më tëtheksuara nëse gruaja nuk

mund të përshtatet me ku-fizimet sociale dhe seksuale të cilat

burojnë nga vetë shtatzania. Secili individ ka një prag individual tëstimulit të vjelljes, i cili shfaqet mendryshime individuale në manifesimin evjelljes dhe peshës së fotografisëklinike.Lëngata dhe vjellja kryesisht manifesto-hen në mëngjes, pas zgjuarjes ku sirezultat humbet apetiti dhe nevoja përçfarëdo lloj ushqimi. Më së shpeshti fil-lon nga java 5-6 e shtatzanisë dhe, nëshumicën e rasteve, zgjat deri javën e 16kur edhe humbet „sikur të largohet medorë„. Në shumë raste të rralla mundedhe të vazhdon gjatë tërë shtatzanisë.Në stadiumin fillestar, përveç vështirë-sive subjektive, nuk kemi deficit të man-ifestuar ushqyes.Me keqësimin e fotografisë klinikeshfaqet edhe denutricioni.Për shkak të

VJELLJA

ваш аптекар мај - јуни 2015 13

humbjes së apetitit dheshfaqes së neverisë ndajushqimit, gruaja men-jëherë bie në peshë, indiyndyror nënlëkuror zbutetdhe zëvoglohet masamuskulore. Te format evështira gruaja shtatzënëmund të humb një tëtretën e peshës për-fundimtare. Si rezultat idehidrimi të shprehurkemi plasjen dhe tharrjene buzëve, tharrjen, zbut-jen dhe plagosjen egjuhës kurse fryma ka erëacetoni. Analizat labora-torike tregojnë hemokon-centrim dhe prani tëtrupave ketonik (aceton)në urinë. Te format më tërënda të sëmundjes vjenderi te paraqitja e ink-terus (verdhëzës) – sirezultat i dëmtimit tëmëlçis së zezë; si dhe sta-tusit të ndryshuar elek-trolit dhe hemostazës. Fillimisht shërimi bëhetnë ambulance, duke idhënë gruas shtatzënëmbështetje dhe duke ilarguar asaj frikën dhekonfliktet të cilat burojnënga shtatzania. Rekoman-dohet pushim, sedativë tëlehtë, antiemetikë ( barnakundërt vjellejs) si dhe vi-tamina. Me rëndësi tëmadhe është regjimi hig-jenik-dietal duke penguarshprehitë e këqija meushqimin siç është për-dorimi i ushqimit tëndryshëm. Duhet të për-doret më shumë ushqim ilehtë i cili kryesisht përm-ban albumine dhe karbo-hidrate.Të shmangetushqimi i yndyrshëm (gjalpi, qumshti me shumëyndyrë, kosi i kulluar…),erëzat (speci,cimet,qepa...), fërgesat, aroma-

tizuesit me shije të tharët(kastravecat e tharta,gështenjat, perimet ju-gore, çokollada... Gruajashtatzënë duhet të kon-sumoj aq më pak pije tëgazuara sa është emundur, kurse të kon-sumoj më shumë ujë tëthjeshtë, më shpesh dheme sasira më të vogla. Tëndërpritet duhanpirja osekonsumimi i pijeve alko-holike.Format më të vështirahospitalizohen dhe trajto-hen me terapi infusive.

Doktor Gjorgji NikollovGjinekolog-Mami Specialist

Ordinanca Gjinekologjike -Mami: Genesiswww.Genesis.mktel: 078 446333

� � � � � � � � � � � � � � � � � � !

� � � � � � � � � �

� � � � � � � � �

� � � � � ��

M :� � � � � � � � � � � � � � �

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � .

� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �:

GJATË SHTATZANISË


okulistikë

sëmundje enjeriut

bashkëkohorNjë nga problemet

shëndetësore tenjeriu bashëkohor, i

cili lidhet me punën dhemënyrën e jetesës ështësindromi i syrit të thatë. Kjosëmundje shfaqet me dëm-timin e cilësisë dhe sasis sëfilmit të lotit. Filmi i lotitkontribon në shëndetin esipëfaqes së syrit dhe nëcilësinë e shikimit. Këtupërmbahen shumë faktormbrojtës, të cilët sigurojnëmbrojtjen e sipërfaqes sësyrit nga infeksionet viraledhe bakteriale. Funksioni itij është që vazhdimisht tëpastroj syrin nga pluhuri,grimcat dhe alergjenet ngamjedisi rrethues. Fatkeq-sisht, ky sindrom mund tëshkaktohet nga shumë fak-torë, të cilët krijojnëparakushte për manifes-timin e shpeshtë te njerëzitme mosha të ndryshme.Faktorët më të shpeshtë tëcilët e shkaktojnë sindromine syrit të thatë përkojnëme mënyrën në të cilënnjerëzit jetojnë, si puna egjatë me kompjuter, tëshikuarit e televizionit, lex-imi, vozitja e automobilitdhe mbatja e thjerzave.Pastaj, këtu përfshihenedhe faktorët të cilëtpërkojnë me mjedisin ku je-tojmë, si ajëri i thatë(vendet e klimatizuara, ra-diatorët), shkuja dhe ndotjaatmosferike. Poashtu, kysindrom mund të ketë edheetiologji fiziologjike, si

ndryshimi hormonal(menopauza), diabeti, artritirematoid, procesi i plakjesdhe shumë të tjerë. Inter-venimet kirurgjike në sy sh-pesh lidhen me këtësindrom.

Simptomet epërgjithshme të sëmundjessyri i thatë janë: sy të lod-hur, skuqje e syve, ngath-tësia e syve, ndjenja sikurkeni rërë në sy, ndonjëherëdhimbje kur i hypni synë nëmëngjes, mos tolerimi itherrjzave, dhimbje tëmprehta në sipërfaqet esyrit, shikimi i turbullt ndon-jëherë (i cili përmirësohetnga dridhja agresive e

syve), kurse ndonjëherëkemi edhe kruarje. Trajtimi isindromit të syrit të thatëështë i pashmangshëmsidomos për të përmirësuarqetësinë e syrit. Mos reha-tia kronike e syrit shkaktonshqetësim ose nervozë tepacientët dhe reduktoncilësinë e jetës së pacien-tëve. Situatat kritike tëtharjes të cilat shfaqenkryesisht te shëndeti isipërfaqes së syrit shkakto-jnë dëmtimin ose lëndimine epitelit të cipës ose kor-nesë dhe shkakton ke-qësimine shikimit. Trajtimi isindromit të syrit të thatëzbatohet me anë të pikave,

të cilat njihet si lotë artifi-cial. Lotët artificial reko-mandohen për lyrosje, tëcilët shumë shpejtë dhe nëefikase largojnë këto simp-tome. Por më e rëndë-sishme është qëtëkuptohet se syri i thatëmund të jetë arsyeja përshumë ndjenja të pakënd-shme subjektive në sy, pornë vend se të traumatizo-heni, vizitoni mjekun e syvedhe filloni me trajtimin eshpejtë me lotë artificial, icili shumë shpejtë do t’izbus problemet dhe do tëmundësoj qetësinë psiqikedhe të syrit.

Asis. d-r. Kristijan Duma

SYRI I THATË

Лубрикантни капки за очиULTRA

Гледање на и работаТВна компјутер подолго

и поудобно

Читањеподолго и поудобно

Поудобноноќно возење

Да се ослободите одсуво око никогаш не

било полесноОстрината на гледањето се влошува побрзо кај пациентите со суво око !

Анкета направена кај повеќе од 3000 пациенти со суво око потврдува дека

Systane Ultra лубрикантни капки за очи кај овие пациенти им ги подобрува

комфортот и визуелните перформанси.

Mk-Ph-009/06/2014


medikamente

Konsumimi i vitaminave dhe mineraleve nga vetëushqimi, me ushqim të pasur me vitamina dhe min-erale dhe, sidomos me anë të preparateve tëndryshme dhe zëvendësimeve të ushqimit paraqet

një interes vazhdimisht më të madh për shfry-tëzuesit dhe punonjësit mjeksor. Gjatë decenieve

të fundit ky problem është bërë synim i shumë hu-lumtimeve shkencore, të cilat synojnë të të gjejnë

përgjigje për pyetjet më shpesh të parashtruara:

– A i plotëson ushqimi nevojat e organizmit me min-erale dhe vitamina?

– A duhet dhe kur duhet të merrennë formë të preparateve mjek-

sore dhe si plotësues tëushqimit?

– Kur dhe si ndikojnëmbi rritjen dhe zhvil-limin e drejtë të or-ganizmit?– A ndikojnë në për-

mirësimin egjendjes në rasttë ndonjë së-mundje?– Si ta vërteto-jmë nevojënpër të kon-

sumuar vitam-ina dhe minerale

plotësuese?– Në cilëndozë dhe sashpesh të

konsumohet?– Konsumi itepërt a shkak-

ton pasojadëmtuese dhe si

manifestohen këtopasoja?

Mungesa e vitami-nave dhe mineraleve

shpesh shkakton së-mundje, por edhe kon-

sumi i tepërt i tyre mundtë ketë ndikim negativ.

prof. d-r Bistra Angelovska

15

VITAMINA DHE MINERALE


Vitaminat dhe mineraletjanë të domosdoshmepër funksionimin e shën-detshëm të organizmitpër shkak se marrinpjesë në procese tëndryshme biokimike. Or-ganizmi nuk mund t’isintetizoj (përveç Vitam-inës D) dhe për këtëarsye patjetër t’i kon-sumoj me anë tëushqimit ose siplotësime në formë tëprerparateve mjeksoreose si zëvendësues tëushqimit. Organizmi jonë më sëmiri mund t’i shfrytëzojvitaminat dhe mineraletnga ushqimi, gjegjësishtnga burimet natyrore.

Me ushqimin elarmishëm fitohet depër-timin i të gjithë vitami-nave dhe mineraleve tënevojshme për rritjendhe zhvillimin normal nëorganizëm.Në raste të ushqimit tëkeq, si dhe gjatë disa së-mundjeve ose gjendjevetë caktuara gjatë tëcilave pengohet konsumii ushqimit normale osekemi rritje të nevojëspër vitamina oseminierale, rekomando-het konsumimi i tyre meanë të preparative dheplotësueseve ushqimorpër të plotësuar nevojate organizmit.Funksionin e tyre në

proceset biokimike nëorganizëm vitaminat erealizojnë bashkë memineralet, dhe mungesae cilitdo vitamin oseminiral të nevojshëmdomosdoshmërishtndikon edhe mbi shfry-tëzimin dhe realizimin efunksioneve të min-eraleve ose vitaminaveekzistues. Disa dieta mund të për-fundojnë në mungesën evitaminave dhe olioele-menteve individuale.Kështu që, një dietë epasur me proteina, kursee varfër me karbohidrateshkakton mungesën evitaminave A,C, hekuritdhe klciumit, kurse disatjera shkaktojnëmungesën e vitaminavetë B kompleksit dhekalciumit.

VITAMINATVitaminat (nga latinishtjavita=jetë) paraqesin sub-stanca komplekse or-ganike të cilat nëmënyrë natyrore gjen-den në botën bimoredhe shtazore dhe janë tëdomosdoshme në sasiratë vogëla për procesetmetabolike në orga-nizëm.Organizmi i njeriut nuk

mund të sintetizoj asnjëvitamin ( përveç vitam-inës D), kështu që ështëe nevojshme që të kon-sumohen me anë tëushqimit për funksion-imin e tij të duhur.

Vitaminat ndahen në dy grupe:1. Vitaminat të cilatzbërthehen në yndyrëra(A, D, E dhe K ) - mundtë qëndrojnë më gjatëdhe të akumulohen nëorganizëm, për këtëarsye me kujdes duhettë konsumohenprepratet me këto vita-mina që të mos shkakto-het hipervitamizona. 1. Vitaminat të cilatzbërthehen në ujë (vita-mini C, gurpi i vitami-nave V, acid folik) –shpejtë ndahet nga or-ganizmat dhe mëshkurtë mbahen në të,për këtë arsye duhet tëkonsumohen çdo ditëme ushqim.Vitanminat janë shumëtë rëndësishme përfunksionin e organizmitdhe për disa grupe tëpacientëve është e do-mosdoshme konsumi ityre si plotësim iushimit. Të tillë janëfëmijët, njerëzit e rritur,

ÇFARË NËNKUPTOJMËME VITAMINA DHE MINERALE?


individët të cilët janë nëdietë, sportistët dhenjerëzit të cilët merrenme punë fizike.Kështu që, te foshnjëtpërfshihen vitaminat A-për shikimin dhe D – përkoskat. Mungesa e vita-minit D te fëmijët mundtë shkakton rahitisin,kurse te të rriturit osteo-porozën. Vitamini В12është i rëndësishëm përkrijimin e eritrocitevedhe mungesa e tij mundtë shkakton aneminë.Vit-aminat e B kompleksitjanë të dobishme përlëkurën, flokët, thonjët sidhe për sistemin nervorperiferike dhe qen-dror.Në hapsirat tonashumë rrallë paraqitetmungesa e këtyre vita-minave përshkak tëmënyrës sëushqimit, por sh-pesh janë tënevojshme siplotësues tëushqimit te indi-vidët të cilët përndonjë arsye nukpranojnë sasiratë mjaftueshmeose kanë nevojëmë të madhepër të njejtat.

MINERALETMineralet janë bartës të funksioneve të rëndësishme jetësore - nga mbatja ebarazpeshës elektrolite e deri në pjesëmarrjen në proceset biokimike. Disa ngakëto janë të nevojshme në sasira më të mëdha (natriumi,kaliumi, kalciumi dhetë tjerët), kurse disa të tjerë në mikrosasi, pothuaj me sasira minimale (seleni,zink, kobalt,bakër dhe oligoelemente tjera). Konsumimi i sasirave më të mëdhamund të dëmtoj shumë barazpeshën në organizëm dhe/ose mund të shkaktonedhe helmim. Funksionojnë bashkë me vitaminat dhe më së miri shfrytëzohenkur konsumohen me ushqim. Në shtesat ose plotësimet ushqimore përmbahensasira jo të barazpeshuara në përputhje me nevojat e organizmit.

Kur dhe sa janë të nevojshme vitaminat dhe mineralet plotësuese?Vitaminat dhe shtesat tjerë në asnjë mënyrë nuk janë formë e zëvendësimit tëushqimit të shëndetshëm. Konsumi ditor i ushqimit të shpejtë nuk do tëzëvendësoj konsumin e vitaminave dhe mineraleve plotësuese. Ushqimi ibarazpeshuar mirë dhe vitaminat dhe proteinat plotësuese do t’ju ndihmojnë qëtë arrini dhe rruani mënyrën e shëndetshme të jetës.Përdorimi i tepërt sasirave të vitaminave dhe mineraleve në shtesat e ushqimitte individët të cilët nuk kanë mungesë mund të shkaktojnë ndikime negative.Për këtë arsye, kur konsumojmë vitamina dhe minerale sërish duhet të kemikujdes dhe të ndiqen këshillat e mjekut ose faramacistit.

Si mund t’ju ndihmoj farmacisti?Pacientët ndonjëherë konsumojnë më shumë vitamina dhe minerale se sa

kanë nevojë, shpesh për shkak të mosdijes dhe mos in-formimit. Rastis që të kërkojnë më shumë preparate mepërbërje të njejtë ose të ngjajshme dhe përderisa i përdorinnë të njejtën kohë atëherë konsumojnë dozë më të lartë sesa nevojitet. Këtu rol kyç ka faramacisit i cili obligohet që t’iinfromoj pacientët me përbërjen, t’i informoj pacientët memundësin e dozimit të tepërt, t’i këshilloj se cili ngapreparatet e zgjedhura është më i përshtatshëm për gjend-jen e tyre dhe detalisht t’ju sqaroj përdorimin e tyre. Kurshfaqet nevoja për këto shtesa ose plotësime të ushqimit,është e nevojshme që individët të këshillohen me mjekundhe/ose farmacistin, kur në mëynrë shumë koncize do t’icekin medikamentet të cilët tashmë i konsumojnë.

БЕРОВОБИОМЕДИКА ФАРМ 070/701-913ФАРМАМЕДИКА 033/471-145

БИТОЛААДОНИС 047/612-940ВИВОФАРМ 047/609-764ВИС МЕДИКУС 047/222-127ЕМА ФАРМ 047/612-485КОРОНА ФАРМ 047/240-330МЕДИКА КАРТА 047/225-285МЕДИКА КАРТА 2 047/258-852ОРХИС ФАРМАЦИЈА 4 047/242-040ПРИМА ЛЕК 047/235-102РОСА-ВИТА 047/236-468

БОГДАНЦИБИОМЕНТ 034/221-321

БОГОВИЊЕАНАКОНДА 5 044/333-972ЕЛАРДА 044/373-490

БРВЕНИЦАДАНИ-ФАРМ 044/455-488

ВЕЛЕСВЕСНА ФАРМ 043/613-037ВИВА 043/230-677ВИТА ФАРМ 043/231-003ВИТА ФАРМ 2 043/211-707ХЕРБА 043/231-807ЦИТО ФАРМ 043/228-222

ВИНИЦААЛПИ ФАРМ – 11 033/360-234ФАРМАКРИН 033/364-433

ВРАПЧИШТЕШИФА 070/910-133

ГЕВГЕЛИЈАФАРМАЦИЈА ПЛУС 034/550-201НОВАФАРМ ММ 034/213-905ПУНИКА 034/216-998

ГОСТИВАРФАРМЕД М 042/214-266ФАРМЕД М 2 042/211-383СТАР ФАРМ 042/222-133П.Р. ФАРМ 042/211-495МЕЛАНИ ФАРМ 042/221-959

ДАБИЛЕЕЛИКСИР 4 076/231-493

ДЕБАРАР-ФАРМ 046/833-007ВЕ ФАРМ 046/831-890ВЛЕР-ФАРМ 078/241-065ДО ФАРМ 046/834-938

ДЕЛЧЕВОДЕЛ-ФАРМ 033/413-413

Д. ХИСАРОЛИМПИЈА 047/276-809ОРХИС ФАРМАЦИЈА 3 047/276-004

ДОБРОШТЕПАКОМ-ФАРМ 070/629-371

ЖИТОШЕРОСА-ВИТА 048/474-500

КАВАДАРЦИАЛТЕА 043/410-940ГЛОРИЈА 043/413-088ДАЛИА-ФАРМ 043/400-070ДИАНА 043/400-330КАМЕЛИЈА 043/413-434КИАНА 043/609-607КРИСТИНА ФАРМ 043/550-145РЕМЕДИА-М 043/410-085Св. ПАНТЕЛЕЈМОН 043/550-765ФАРМАКОН-ЛЕК 043/411-891ХИГИЈА 043/400-445

КИЧЕВОАЛТЕА ФАРМАЦИЈА 045/228-663Б-1 045/223-834Б-3 045/224-340БЕЛ ЛЕК 045/225-450БЛИНА 070-651-187ЗДРАВЈЕ 045/227-301ЛИНОВА 045/222-324НИНЕКС 045/216-001ОРХИС 10 045/282-844ФАРМАЦИЈА ЕРА 1 045/222-025ФАРМАЦИЈА ЕРА 2 045/225-125ФАРМАЦИЈА ЕРА 3 045/223-318ФАРМАЦО 077/913-553

КОЧАНИАЛПИ ФАРМ – 6 033/237-060АЛПИ ФАРМ – 7 033/275-010ГАЛЕНИУМ 033/277-184ЛЕК-ФАРМ 033/276-650РОСИЦА 033/273-452

КРАНИАЛПИ ФАРМ – 13 02/2603-863

КРАТОВОЗДРАВЈЕ 031/482-832

К. ПАЛАНКАМЕЛИСА 031/374-922МЕЛИСА-ЦЕНТАР 031/372-114

КУМАНОВОАРДИ ФАРМ ЛЕА 031/419-616АХИЛЕА 031/424-648ВАВИЛОН 031/430-460ВИТАЛИКА 031/411-645ДРИТА ФАРМ 070/509-406КАРПОШ 031/445-165МАРК ФАРМ 031/430-760ОРХИС 12 031/413-593ПРО ВИТАЛИС 031/415-303ШЕНДИ ФАРМ 031/421-181ШИК-ЗДРАВЈЕ 031/414-523

ЛАБУНИШТА ХЕРБА 078/422-797

ЛЕСКОЕЦХРИСТИ-1 и ФИЛИП-2 046/257-740

ЛОЗОВОМЕДИКА ФАРМ-ЕЛ 2 072/266-679

М. КАМЕНИЦАВИВА 033/431-779

МАТЕЈЧЕПАНАКС 031/511-899

МОГИЛАРОСА-ВИТА 071/235-233

НЕГОТИНОБЕЛА ФАРМ 043/553-570

НЕРАШТЕБЛЕ-МЕДИКА 4 044/345-309

Аптека Телефон Аптека Телефон Аптека Телефон

Barnatore


НОВАЦИНИДЕАФАРМ 047/511-655

ОХРИДАКВА ФАРМ 046/611-599АНГЕЛИКА 046/258-852ВИТЕЗДА 046/254-233ГАЛИУМ ФАРМ 046/250-202ДОНЕВИ 046/258-920ЗДРАВЈЕ И УБАВИНА 046/200-321ЛИСА ФАРМ 046/611-266КАМИ ФАРМ 046/258-002МАЈА ФАРМ 046/257-447МЕРИ ФАРМ 046/260-668Св. ВРАЧИ КУЗМАН И ДАМЈАН

046/260-500Св. ПАНТЕЛЕЈМОН 046/263-600ФЛОС 046/268-693

ОРИЗАРИАЛПИ ФАРМ – 14 033/511-711

ПЕХЧЕВОБЕНИ-ФАРМ 033/442-955

ПРИЛЕПАЛЕК ФАРМ 048/421-600ВЕНЕНА 048/421-372ЕУКАЛИПТУС 075/489-142ЗДРАВЈЕ ФАРМ 048/426-888ИСКРА-НАДЕЖ 048/551-257МЕЛИСА 075/353-438МИА ФАРМ 075/440-414ОЛИМПИЈА 048/424-120РЕМЕДИЈА 048/423-455РЕМЕДИЈА ФАРМ 048/550-900ТЕА 048/435-330ХЕРА 048/420-421ХЕРБА 048/420-520

ПРОБИШТИПАЛТЕА 1 071/271-029

РАДОВИШАМБРОЗИЈА 032/634-050МЕДЕА 032/635-190МЕДИКУС 032/630-808МЕЛИСА 032/635-364

РЕСЕНАЛПИ ФАРМ – 12 047/452-550

РОСОМАНХИГИЈА 2 043/441-575

РОСТУШЕВЕРА 042/222-265

СКОПЈЕАЛПИ ФАРМ – 1 02/2638-315АЛПИ ФАРМ – 2 02/2432-462АЛПИ ФАРМ – 3 02/2673-944АЛПИ ФАРМ – 4 02/3179-457АЛПИ ФАРМ – 5 02/3076-097АЛПИ ФАРМ – 8 02/3118-088АЛПИ ФАРМ – 9 02/2780-040АЛПИ ФАРМ – 10 02/2533-050АЉ-НЕ 02/2638-240БАЗИЛИКА 02/3171-313БЕРНА ФАРМ 02/2614-502БОЖИЛАК 02/2060-208ДЕРМА-ФАРМ 02/2634-071ДОНА ФАРМ 02/3068-919ЕФЕДРА 02/3067-500ЗАНА-ФАРМ 02/3223-126ИВАНДРЕЈ 02/2772-585ИВИ-ТА 02/2795-212ЈОВАНА-ФАРМ 02/2524-300ЈОВАНА-ФАРМ 2 02/2562-712КАРПЕДИЕМ ФАРМ 02/2727-759ЛИЗА-ФАРМ 02/2057-181МАРИЈА ГАЛЕН ФАРМ 02/3212-760МЕДИКО ПОИНТ-ФАРМ 02/2036-952МОЛИКА 02/2720-014МОЛИКА – 2 02/2620-785НИ-РА 02/2650-522ОРХИС ФАРМАЦИЈА 02/2658-800ОРХИС ФАРМАЦИЈА – 1 02/3222-282ОРХИС ФАРМАЦИЈА – 2 02/2791-445ОРХИС ФАРМАЦИЈА – 6 02/2521-757ОРХИС ФАРМАЦИЈА – 7 02/2573-440ОРХИС ФАРМАЦИЈА – 9 02/2060-099ПЕНИЦИЛИН 02/2534-572РЕМЕДИУМ-ЛЕК 02/3071-105РЕЧИ ФАРМ 02/2640-017САРАХ 02/2617-573САРАХ 1 075/258-308ХЕДЕРА 02/3162-364

СЛАТИНОМЕГА ПАКОМ-ФАРМ 070/629-371

СТРУГААНГЕЛИКА 046/789-333МЕДИКА 046/786-790НИТА ФАРМ – 1 046/789-383НИТА ФАРМ – 2 046/787-602ОРХИС ФАРМАЦИЈА 8 046/788-533ОРХИС ФАРМАЦИЈА 11 046/846-570ПЕНТАМЕДИКА 071/390-809ПРИМАВИТА 046/786-139Св. ПЕТКА 046/520-504

ФАРМАНОВА 046/783-103ФАРМАЦИЈА ПОЛОЖАНИ

046/782-996

СТРУМИЦААЛТЕА 071/271-029АДОНИС 034/322-522БЕЛАДОНА 034/329-606ЕЛИКСИР 034/323-511ЕЛИКСИР – 2 034/330-483ЕЛИКСИР – 3 034/330-482СНЕЖАНА ФАРМ 034/344-679СНЕЖАНА ФАРМ – 2 034/320-840ЧИФЛИК 034/345-316ЧИФЛИК – 2 078/345-316

ТЕАРЦЕАГ ФАРМАЦИЈА 044/521-399ДЕА-ФАРМ 044/381-720

ТЕТОВОАНАКОНДА 044/338-689АНАКОНДА 2 044/333-972АНАКОНДА 4 044/333-972АОРТА ФАРМ 070/502-755АПОЛОН ФАРМ 070/502-755АСЛИ ФАРМ 044/338-532БЛЕ-МЕДИКА 044/339-820БЛЕ-МЕДИКА 1 044/613-410БЛЕ-МЕДИКА 2 070/565-037БЛЕ-МЕДИКА 3 044/613-508БЛИНИ 044/331-170ВАША АПТЕКА 044/332-220ВИТАЛЕК 044/331-631ВИТАЛЕК 1 044/342-511ЕКАЛЕК 044/521-507ЖАНЕ ФАРМ 044/341-115ЈЕТА-ФАРМ 070/777-120М&М ФАРМ 044/336-222МЕКА 044/616-614МЕЛ-ФАРМ 044/338-696МЕРИ 044/332-254ОЛИФАРМ 044/343-255

ЧЕГРАНЕМЕД-ФАРМ 042/321-363

ШТИПЕСКУЛАП 032/607-652МЕДИКА ФАРМ 032/389-044МОРФЕЈ 032/393-656РАДО ЛЕК 032/380-190СОФИЈА 032/388-777

Аптека Телефон Аптека Телефон Аптека Телефон

19farmacisti juaj maj - qershor 2015

ваш аптекар мај- јуни 201520

Bimë

)))

PRODHIMETNGA BLETA

PRODHIMET NGA BLETA

Karakteristikat epërgjithshme dhemënyra e përdorimitBletat, si bashkësi më eorganizuar, e tubonpjesën më të mirë dhemë të bukur nga bima,gjegjësisht nektarin,pluhurin polenik dhe ma-teriet tjera, të cilat bletatme punën dhe enzimet etyre i shëndrojnë në pro-dukt të përsosur-mjaltë.Që bletët të krijojnë 1 kg

mjaltë, një bletë duhet tëkaloj 360.000 deri400.000 km, duke ushëtitur nga një lule nëtjetrën. Mjalta merret melugë druri ose plastike,asesi me lugë metalike.Më së miri është që tëtretet në 300 ml ujë tëvakët, por asesi në ujëmë të nxehtë se 45shkallë, sepse nëtemepraturë më të lartashkatrohen enzimet dhe

disa materie tjera, ku sirezultat mjalta i humbvetitë e saj shëruese.Konsumohet në stomaktë zbrazët. Nëse mjaltakonsumohet drejpërsë-drejti në gojë, rekoman-dohet që për disa çastetë mbahet në gojë, sepsenëpërmjet të mukozësdepërton në gjak.

Përmbërja Mjalta përmban:

- karbohidrate: fruktoz(38%), glukoz (30%),disaharide dhe polisa-haride - të gjitha aminoacidetesenciale - vitamina: B1, B2, B3, B5, B6,B12 dhe vitaminën C -min-erale: kalcium, zink, kalium,magnez, selen, krom, fosfor,mangan, hekur... - acide organike: ribonuk-leike, folik, të limonit, tëmollës...

m-r Ilco Zahariev

Mjalta paraqet produktin më të përsosur dhe më univerzal natyror, përsosmëria e së cilës reflektohet në përbërjen e saj prej 200 komponenteve, të cilat jovetëm që mjaltës i japin vlerë të lartë energjetike por edhe vlerë të lartë shëruese.

USHQIM DHE ILAÇ

УБАВИ НОЗЕЗДРАВИ ВЕНИ

PRIRODNO RE[ENIE ZA UBLA@UVAWE NATEGOBITE POVRZANI SO PRO[IRENI VENI

СО СЕКОЕ КУПЕНО

ПАКУВАЊЕ

ВЕНОТОН ТАБЛЕТИ

ДОБИВАТЕ

ВЕНОТОН КРЕМГ Р А Т И С

ул. Качанички пат 156, 1000 Скопје, Р. Македонијател./факс: 02 263 21 21, 263 21 22

e-mail: [email protected], www.fitofarm.com.mk


Mjalta dhe hidhëri – recetë e shkëlqyerpër shërimin e anemisëPërgatitja: Në formë të pluhurave të imëta bluhen 100gr gjethe të thata të hithërit, pastaj përzi-hen me 1 kg mjaltë livadhi, kurse për për-mirësimin e shijes mund të shtohet edhelëng i freskët i shtydhur prej limoni. E tërëkjo përzihet mirë që të harmonizohetpërzierja. Shfrytëzojeni tre herë në ditë,nga një lugë, të ftohtë. Ky bar ose ilaç ështëi mirë për të gjithë ato të cilët kanë gjak tëdobët, duke filluar nga fëmijët më të vegjël,gratë shtatëzën e deri te të rriturit.

Mjalta dhe kanella Kjo përzierje, qysh në kohërat e më her-shme, është konsideruar si eliksir i rinisë, ecila siguron enrgji dhe vitalitet. Shumë hu-lumtime shkencore treguan se kombinimi imjaltës dhe cimtit ose kanellës ka ndikim tëfortë shërues, i rigjeneron indet, e përfor-con imunitetin, i pastron arteriet dhe i shka-tron radikalet e lira. Është dëshmuar se kjopije është e shkëlyer kundër mbipeshës.

Përgatija: Vendosim një lugë kanellë në një filxhanme ujë të nxehtë, e mbulojmë dhe e lëm tëqëndroj 30 minuta. Kur të ftohet, shtohetnjë lugë me mjaltë. Gjysma e filxhanit pihetpara gjumit, kurse gjysmën tjetër e lëmënë frigurifer dhe pihet ose konsumohet nëmëngjes, me stomak të zbrazur (pa ngrënëgjë).Nuk guxon të nxehet, por nëse nukmund ta konsumoni si pije të ftohtë, lëreninë temepraturë dhome që të ngohet.

RECETË

- stimulues biogjen, an-tibiotik bimor, fitohor-mone dhe shumëantioksidanse.

Llojet e Mjaltës Varësisht nga bima nga ecila krijohet mjalta, ajondahet në monoflorike(fitohet nga një lloj ibimës;akacie, bliri, dhe tëtjerë) dhe poliflorik (fito-het nga shumë loje tëbimëve: e livadheve,

maleve, etj.)

Përbërja shëruese emjaltësLlojet e ndryshme tëmjaltës ndikojnë ose ve-projnë në problemetë ndryshme shën-detsore. - Majlat elavandos shfrytëzo-het kundër fryrjesdhe ngërçeve, erregullon punën ezemrës, ndihmon në

ulçerën në lukth dhendikon këndër stresit dhemigrenës. - Mjalta e errëte ndihmon qarkullimin egjakut, e rregullon punëne organeve (lukthit, zor-

rës, mushkrive të zezadhe tëmthit), e shëronaneminë, ul lodhjen dheprëforcon imunitetin. -Mjalta nga akacie për-doret te problemet mesistemin e gjakut, te kap-sllëku, ndimon përqetësim (pagjumësi, ner-vozë dhe stres). - Majaltae livadheve (e luleve)rekomandohet tealergjitë dhe për për-forcimin e imunitetit.


parandalim

Si ta mposhtimkapsllëkun

Kapsllëku osembyllja është dukurishumë e rrezikshmedhe e fshehtë të cilënasnjëherë nuk duhet in-joruar. Manifestohet meboshadisjen e rrallë të zor-rës, bymimin në stomak dheme jashtqitje e cila me dhim-bje dhe me vështirësijashtqitet. Si pasojë mund tëparaqiten hemoroidet, kokëd-himbja, era e keqe nga goja,probleme me lëkurën, lodhja dhelodhja e trupit, etj.Të dhënat statistikore tregojnë sesecili i treti në planet ka proleme meboshadisjen e zorrës.

Arsyet për kapsllëkunKapsllëku është sëmundja e individitmodern. Arsyeja më e shpesht ështëmënyra modern e ushqyerjes dhe jetës,e cila nënkupton: ushqyerje jo e rregullt,ushqim i shpejt (fast food), ushqimi i keqsidomos përdorimi i shpeshtë i mishit,qumshtit dhe produkteve qumshtore meshumë sheqer, konsumimi jo imjaftueshëm i lëngjeve, ulja e shpesht,aktivitet i pamjaftueshëm fizik dhe gjith-sesi stresi dhe tendosja..Kapsllëku më shpesh haset te më tëmoshuarit për shkak të “plogështisë së zor-rës” por çdo ditë e më shumë edhe të rinjëte kanë këtë problem, e cila shkaktohet ngaushqimi i shpejt, konsumimi i pijeve tëgazuara, konsumimi i alkoholit, nga erëzat eforta, kafeja dhe cigaret dhe gjithsesi ngaporcionet shumë të thjeshta dhe jo të përsh-tatshme, si ushqimi “në këmbë” duke mospërtypur sa duhet ushqimin.

Shprehitë e miraShprehitë e mira për parandalimin e mbyll-jes janë: konsumimi i rregullt i porcioneve tëvogla gjatë ditës (4- 5), konsumimi i mëshumë pijeve, konsumimi i rregullt ipemëve dhe perimeve të cilat janë të pa-sura me fije bimore. Rekomandohet re-duktimi i qëndrimit ulur, rritja e lëvizjesdhe aktivitetet të forta fizike (shëtitjet,vrapimi mesatar, etj.).Mbi organet e tretjes në mënyrëpozitive ndikojnë: kompostë ekumbullave dhe dardhave, çaji inanës, çaji i xhenxhefilit, lëngui spinaqit, lëngu i mollës,lëngu i rushit, mjalta, fara elirit, etj.

Kapsllëku ose mbyllja është dukuri shumë e rrezik-shme dhe e fshehtë të cilën asnjëherë nuk duhet injoruar. Manifestohet me boshadisjen e rrallë të zor-rës, bymimin në stomak dhe me jashtqitje e cila medhimbje dhe me vështirësi jashtqitet. Si pasojë mundtë paraqiten hemoroidet, kokëdhimbja, era e keqenga goja, probleme me lëkurën, lodhja dhe lodhja etrupit, etj.Të dhënat statistikore tregojnë se secili i treti nëplanet ka proleme me boshadisjen e zorrës.

)))

SI TA MPOSHTIMKAPSLLËKUN


Një lugë supe me farë liri tëpërzihet me dy decilitra ujëtë ftohtë dhe mbulohet qëtë ngrohet deri sa të zijej. Elëmë të qëndron 30 minutadhe kullohet. Të pihet treherë në ditë por paraushqimit nga 2 decilitra ngacaji i përgatitur në këtëmënyrë.

Këshilla për parandalimin ekapsllëkut

• pemët e thata, sidomosfiku dhe kumbulla, kryesishtpërmbajnë fije bimore dhepër këtë arsye rregullishtduhet të konsumohen; • bizelja, karrota, fasulja,patatet, brokula, misri,spinaqi, pazia dhe kastravecii gjelbërt ndihmojnë shumëbluarjen ose tretjen eushqimit sepse përmbajnëpërqindje të madhe të fijevebimore; • nga të gjitha drithrat tër-shëra përmban më shumëfije bimore dhe për këtëarsye duhet të konsumohetmë shepsh.

Rekomandimet për regul-limin e jashtqitjes

Njihet ndikimi laksativ i fikuttë njomë dhe të thatë qyshnga mjekisa antike dhe evjetër popullore. Madjeedhe sot përdoret si laksativnatyror i cili nuk lë asnjë pa-sojë, dhe as që krijon sh-prehi, por nuk kemi frikëedhe nga diarea e mund-shme irrituese. Është më emirë se sa të konsumojmëlaksativë të fortë të cilët kri-jojnë varësi dhe nevojë ngakonsumimi i përhershëm.Mbylljen e përkohëshme tëjashqitjes e shërojmë mepërzierje të fikut të thatëose kumbullave të thata, sidhe me kombinimin e tyre. Në mbrëmjë grimconi 3-4fikë të thatë dhe 3-4 kum-bulla të thata dhe vendosninë 2 decilitra ujë të ftohtë.Në mëngjes përzijeni lëngundhe pijeni , kurse pjesët e

bymuara të fikut dhekummbullave shtrydhëni.Ditën fillojeni me pemë.Mënyrëa e duhur e tëushqyerit me pemë duhetfilluar nga faktet shkencorese nuk qëndron gjatë në or-ganet e tretjes, gjë e cilanënkupton se asnjëherënuk duhet ta konsumo-jmë me ndonjë ushqimtjetër ose menjëherëpas ngrënies.Rreg-ulla më e rëndësishmepër konsumimin epemëve është se pat-jetër të konsumohet nëstomak të zbrazur. Nëkëtë mënyrë arrihetdetoksikimi maksimal.Poashtu lirohet sasi emadhe e energjisë dheshkakron organet etretjes.Kur të hani per-ime pas konsumimit të

ndonjë ushqimit tjetër,shfaqen shumë problemedhe do tju shfaqen këtoprbleme negative:-në vend se të bluhet, per-imi fermentohet, përzihetme ushqimin tjetër dhe fil-lon procesi i zbërthimit dhelirimit të aciditetit (e acidi-fikojnë organizmin)- fillojnë problemet me blu-arjen dhe paraqitet peshënë lukth. Ajo që është edhemë e keqe , nëse ushqe-hemi keq, nga pamja nukkeni ndonjë pasojë të frik-shme. Llogaria paraqitet mëvonë.Si pasojë do të kenishumë sëmundje.

KËSHILLË:Mos hani pemë me ushqim ose si

dezert, por së paku 30 minuta para

ushqimit dhe 2 orë pas ushqimit.

Nëse konsumoni ose hani pemën

në mënyrën e duhur do ta

zbuloni fshehtësinë e bukurisë,

jetëgjatësinë, shëndetin,

energjinë dhe lumuturinë.


lajm

Me fillimin e pranverës, fillon edhe lulëzimi i pjesës dërmuese të vegjeta-cionit, kurse tërë kjo na shkakton edhe rritjen e sasis së polenit dhe ma-terieve të tjera në ajër. Nëse jeni i prirur ndaj alergjive, atëherë mësonidiçka më shumë për këto alegji dhe njihuni me disa nga mënyrat përparandalimin e shkaktarëve të alergjive.

)))

Çka janë alergjitë? Alergjitë ndodhin kur organizmi gabimisht vë rematerie jo të rrezikshme nga mjedisi si rrezik imadh, ku si pasojë inicion ose fillon reagimjashtëzakonisht të fuqishëm vetëmbrojtës. Ma-teriet të cilat shkaktojnë reagimet alergjike quhenalergjen, kurse alergjenet më të njohura pran-verore janë poleni i pemëve, i barit dhe mykut.

Nga këto shkaktari më i shpeshtë i alergjive pran-verore është poleni. Ai përbëhen nga kokërrashumë të imëta, të cilët gjatë periudhës së fertil-itetit të bimës lirohen në ajër. Te njerëzit të cilëtkanë tendencë të ndikohen nga këto alegji, pasi t’ithithin këto kokërra të imëta të polenit, sistemiimunologjik fillon të prodhon antitruptha, të cilëtjanë të gatshëm të luftojnë me alergjenin.Gjatëkësaj lufte lirohen shumë substanca kimike, siçjanë histaminet, të cilat konsiderohen përgjegjëse

Alergjitë pranveroreAlergjitë pranverore


për intensifikimin esimptomeve alergjike.Simptomet Simptomet e reag-imeve alergjike, tëcilat shkaktohen ngapoleni i pemëve,barit ose myku,mund të jenë: - Rinitisi– hundë ezënë ose rrjedhësedhe teshti; - konjuktiviti – kruarja,lotimi ose skuqja e syve; - Urtikaria – dermatitikontaktues, skuqe elëkurës; - Astma – frymëmarje evështirësuar, mos pasjae frymës dhe kollitja.

Si të shmangen shkaktuesit e alergjivepranverore Alergjenet mund tëhyjnë në shtëpinë tuajme anë të kafshëveshtëpiake, fëmijëve,madje edhe me anët ëkëpucëve tuaja. Kurhyjnë në shtëpi, ata mëshpeshë strehohen nëpajisjet klimatike dheperde. Prandaj, me reko-

mandimete mëposhtme tentoni t’ishmangni ata:• Koha e nxehtë, e thatë

dhe me frymë ështëperiudha kur sasia ealergjeneve në ajërështë më e madhe.Andaj, shëtitjet nënatyrë zbatoni kur kohaështë më e ftohtë dhekur nuk ka shumë erëose frymë. Koha më emirë për shëtitje nënatyrë është pas shiut. •Sasia e polenit ështëmë e lartë në orët emëngjesit, prandaj, nëse

ka mundësi, ak-tivitetet tuaja plani-fikoni në ortë epasditës. • Shmangeni kositjene barit, por nëse ekeni patjetër,atëherë domosdosh-mërisht përdormaskë mbrojtësedhe syza. • Pas aktiviteteve tëjashtëme menjëherëpastroni teshat, bëninjë dush dhe laniflokët.

•Reduktoni numrin e qili-mave dhe perdeve nështëpinë tuaj. Rekomandimet e spe-cialistëve të mjeksis rusekundër alergjive stinore • Dr. Genadij Malahovrekomandon: Në njëgotë me qumësht tëngrohtë shtoni edhe nëlugë me mjaltë dhegjysmë luge xhenxhefiltë grirë. Përzijeni mirëdhe konsumojeni nëmbrëmje para gjumit.Kjo recetë ndihmonkundër alergjive tëpolenit dhe i largon

toksinet nga organizmi. • Dr. Hanin rekomandon:Shtrydheni lëngun ngarrënja e freskët e celerit.Konsumoni një ose dylugë lëngu çdo ditë,gjysmë ore parangrënies. Mund të për-gatitni edhe çaj: dy lugëtë rrënjës së bluar le tëqëndrojnë dy orë në njëgotë me ujë të ftohtë,pastaj shtrydheni dhe pi-jeni nga 1/3 të gotës, treherë në ditë, parangrënies. Kjo recetëështë shumë efektive teurtikaria. • Katër lugë me gjethetë thata të hithërit përzi-hen me 1l ujë dhe i lëmtë qëndrojnë gjymë oretë mbuluar. Shtrydhendhe konsumohen 3-4filxhana çaji në ditë,gjithmonë me lëng tëfreskët të limonit oseme vitaminën C. Pihetose konsumohet 2 ditë,pastaj pauzohet 4 ditë.Kjo përsëritet një muaj.Ky çaj është shumë imirë kundër etheve tëpolenit.

Kurkuma përshpejton

bllokimin e imunoglobinës

E dhe në këtë mënyrë

merr pjesë në prevenimin

dhe zbutjen esimptomeve të

alergjisë.

Ushqim


Pjesa shëruese: Përveçfryteve, për shërim mundtë përdoren edhe rrënjaedhe gjethet e luleshtryd-hes. Përmban sasi tëmadhe të vitaminës C, vit-aminës A, fije, hekur dheacid folik, i cili përveç për-dorimeve tjera është inevojshëm për shtatzënaose gra të cilat synojnë tëlindin.

Përbërës shërues: Për-bërësit shërues tëluleshtrydhes njihen qyshnga kohërat antike. Çajnga gjethet e luleshtryd-hes me shekuj përdoretkundër kapsllëkut, ndezjesnë fyt, influenzës dhe fto-hjes. Luleshtrydhja mundtë ndihmon gjatë

rimëkëmbjes pas sëmund-jes, për përforcimin e imu-nitetit, te të sëmunrët ngaverdhëza, si prevenim isëmundjeve të lukthit, teartiritisi dhe reumatizmi,gurit në veshkë dhe territja e kolesterolit në gjak.Poashtu luleshtrydhjamund të përdoret edhe simekanizëm për kujdesinndaj lëkurës për shkak tëvitaminës C dhe vitaminsA të cilat e mbajnë lëkurëntë butë dhe të tendosur.Rekomandohet që një deridy herë në ditë ta ven-dosni në fytyrë luleshtryd-hen e prerë në rathë osetë vendosni maskë të butëdhe pastaj pastrojeni fy-tyrën një herë me ujë tëvakët pastaj me të ftohtë.

Nëse ekziston ndonjë perim me dukje të parezistueshme, aromë të mirë dhe shije tëkëndëshme, por në të njejtën kohë e shëndetshme dhe shëruese, atëherë kjo ështëluleshtrydhja. Bën pjesë në familjen e trëndafilave (Rosaceae) dhe paraqet një bimëtë çuditshme e cila shfaqet me specificitetet e saj. Luleshtrydhja është e vetmja pemëfarat e të cilës janë jashtë dhe nuk fshihen në fryt dhe kanë shumë lloje, dhe shpeshmund të hasim edhe luleshtrydhe me ngjyrë të verdhë.

SMUTI -300 gr lulshtrydhe- ½ ananas

- një banane ose një e gjysmë - 300 ml ujë - lëng i shtrydhurprej 4 portokallëveTërë kjo përzihetdhe pihet.

LulesLules


Mënyrae shfrytëzimit:

Çaj: Dy luglë të plota tëgjetheve të luleshtrydhesdhe përzijeni me 250 ml ujë.Pas15 minutave filtroni çajindhe konsumojeni tre herë nëditë nga një filxhan pasushqimit. Çajin mund ta për-dorni edhe për gargara.Për pastrimin e organizmit:Nëse dëshironi ta pastroniorganizmin, rekomandohetqë në mbrëmje të konsumoninjë porcion luleshtrydhe (pasheqer ose krem) dhe nëmëngjes do të zgjoheni tëfreskët, të pushuar dhe plotëenergji.Kundër dhimbjeve:Luleshtrydhja përmban sali-cilate natayrore dhe prandajka ndikime analgjetike, pornëse ju dhemb koka kon-sumoni një pjatë meluleshtrydhe. Poashtu ajo ka

edhe veprime an-tipiretike dhe an-tibakterike dhe

mund të përdoret përqetësimin e proceseve

të ndezjes, për uljen etemepraturës dhe kundëtdhimbjeve të muskujve.Është masë shumë e do-bishme kundërt djegëjeve.Celuliti: Duke ju fali-menderuar vitaminës A dhevitaminës C, luleshtrydhjaose dredhëza ndihmon nëluftën kundër celulitit. Këtovitamina kanë ndikime an-tioksiduese të cilat përshpej-tonë procesin e plakes si dhehumbjen e elastuicitetit tëindit, por edhe i shkatrojnëradikalet e dëmshme. Rreg-ullisht konsumoni luleshtry-dhe që të përshpejtoniqarkullimin e gjakut dhendohmon në luftën kundërcelulitit.Trashësinia: Nëse keni prob-lem me tepricën e kilo-gramëve, luleshtrydhja ështëushim i përshtatshëm sepsepërban pak kalori, por e për-shpejton metabolizmin dheul oreksin.

PUDING-150 gr luleshtrydhe - 150 gr boroncë - 3 banane Kjo përzihetdhe vendoset në frigurifer të thjeshtë sëpaku dy orë.

shtrydhjashtrydhja


këshillë

Ngrirja e perimev ështëmënyrë e mirë për tëpërgatitur perime tëfreskëta dimërit.Tem-peraturat shumë tëulëta e pengojnë rritjene mikroorganizmavedhe ndryshimet të cilatna dërgojnë te prishjae ushqimit.

PërvlimiPerimi duhet pastruar mirëme çirg uji dhe pastaj tëzbardhohen ose përvëlo-het. Përvëlimi është ven-dosja afatshkurtë e perimitnë ujë të nxehtë ose avull.Kjo është shumë e rëndë-sishme sepse e ngadalsonose pengon aktivitetin nëenzime. Kjo don të thotëse enzimet janë shumë tërëndësishme për rritjendhe pjekjen e perimit.Nëse aktiviteti i tyre nukndalet para ngrirjes, perimie humb ngjyrën dhe shijen,fortësohet dhe bëhet i

pashijshëmpër disa javë pas ngrir-jes. Koha e përvëlimitështë e ndryshme për llo-jet e ndryshme të perimit,kohëzgjatja e saj duhet tëjetë e mjaftueshme sa qëtë ndalet ose të pasivizo-het veprimi i enzimit. Pasnjë kohe pas përvëlimit,perimi duhet të pastrohetnën çirgun e ujit të ftohtëpër tu ndalur procesi i për-gatitjes (zbardhimit). SpinaqAfati në gjendje të ngrirë

të përvëluar: 10-12 muajBrokoliAfati në gjendjetë ngrirë tëpërvëluar: 8–12muajRrepaAfati në gjendjetë ngrirë të

përvëluar:7 –9 muaj

Bishtaja jeshileAfati në gjendje të

ngrirë të përvëluar: 9–12 muajBizeljaAfat i përdorimit nëgjendje të ngrirë tëpërvëluar: 9–12 muajKëto artikuj ushqimorasnjëherë nuk duhet tënxehenPër shkak mënyrës sëpërshpejtuar të jetësbashkohore, kur por-cionet e fresktabëhen luksvazhdimisht e më imadh, kurse nxehja e

ushqimit është bërë përdit-shmëri, konsumimi iushqimit të nxehur bëhetarmik i madh i shëndetittonë. Nxehja e ushqimitaspak nuk rekomandohetsepse shumë artikuj ushqi-mor në vetvete përmbajnëpërbërës të cilët me ngrohjebëhet dëmtues, gjegjësishttoksik. Mes tyre që bëjnëpjesë në grupin e rrezik-shëm i ndajmë:

CILA ËSPËR N

SHMANGENI

-bukën e bardhë, por-duktet nga mielli ibardhë, brumin eleskërosur - yndyrërat, djathin efortë dhe të butë,kalmakun, gjalpin dhemargarinën - të gjithë mishërat ekuq yndyror- vezët e skuqura

KONSUMONI

½ kilogram perime dhepemë çdo ditë -bukë thekri, bukë të zezëdhe integrale, drithra nëkokërra - perimi bishtajor(fasulja,soja) - vaj ulliri - kos - bajam, lajthi, arra - ujë dhe limonadë

ваш аптекар мај- јуни 2015 29

SHTË MËNYRA E DUHUR NGRIRJEN E PERIMEVE?

Spinaqin dhe përgjithsishtperimet gjeth-gjelbërt –asnjëherë nuk guxoni t’inxehni , sepse rezultonnë shumë ndryshimekimike. Ato në vetepërmbajnë nitrate të cilatme ndikimin e mikroor-ganizmave dhe nxehjeskalojnë në nitrite, kursemë tutje në nitrozamine,të cilat janë shumë tëdëmshme dhe kancorog-jene. Spinaqi është më irezikshme në këtë grup,prandaj konsumoni atëmenjëherë pas përgatit-jes.

Patatja poashtu bënpjesë në grupin e artiku-jve ushqimor të cilët mengrohje i humbin për-bërësit e tyre ushqyes.Hulumtime e fundit tre-gojnë se patatja ështëmë i shëndetshëm kurështë e gatuar, por i fto-hur. Kur të ftohet, te

patatja rritet nisheste rrezistues e cila kandikim probiotik.

Këpurdhat për shkak të proteinave,shumë lehtë e ndryshojnë përbërjen etyre me të cilët bëhen të dëmshëm.

Mishi pas ngrohjes i humb proteinat dhe indryshohet tërë struktura – për atë kon-siderohet si shumë kancerogjen.

Në këtë listë duhet të gjendet edhe lule-lakra dhe të gjitha artikujt ushqimor tëcilat përmbajnë sulfur.

Çka janë këpushat ose rriqërat?

Këpushat (Ixodes) janë ar-tropod të imë të cilët ush-qehem me gjakun enikoqirit të tij nëpërmjettrombës së ngulitur fortënë lëkurën e njeriut, nëlëkurën e kafshve të egëradhe atyre shtëpiake.Këpushat ngjiten pa dhim-bje dhe duke mos shkak-tuar krruarje, deri sa tëmos thithin gjak të mjaftu-eshëm, (2-7 ditë ) në ven-det me lëkurë më të hollë:pregibitet, pas veshit, nënsjetull dhe flokë, dhe nëpjesët të cilat nuk mbro-hen nga teshat.

Kur sulmojnë dhe ku?Këpushat jetojnë në veg-jetacion (pemë, kaçubedhe bar) ku lëvizin kafshëtgjaknxehtë dhe njeriu. Ak-tiviteti i tyre fillon verësderi në ftohjet e para nëvjeshtë. Më shpesh i sul-mojnë fëmijët për shkaktë ekspozimittë tyre dhelojës së pakuj-desëshme nësipërfaqetme bar dhekaçube, sidhe njerëzitrekreativ tëcilët bëjnëaktivitetetnë natyrë,por të cilëtnuk vis-hen siduhet dhetë pambrojtur memjete të veçanta (bar in-sektlargues).

Përse pickimin e këpushësduhet ta konsiderojmë se-riozisht?

Pickimi i këpushës përveçqë mund të krijon njëvështirësi lokale, përshkak të thithjes së gjakutte kafshët e ndryshmegjakënxehta, ajo mund tëbartë edhe bakterie nga tëcilat më e rrezikshmeështë Borrelia burgdorferi,

shkaktare esëmundjessë Lajmit.Simptomet ee sëmundjessë Lajmitjanë: skuqjaunazore elëkurës tevendi i picki-mit e cilazgjerohte,ndezje e

lëkurës,kokëdhimbje,

bymimi i nyjevedhe i kanaleve

linfatike. Mos traj-timi në kohë i sëmundjessë Lajmit, mund të shkak-ton dëmtimin epërhershëm dhe invalidi-tet.

KËPUSHANË LËKURËURGJENTISHT NË AMBULANCË!

Një shëtitje e zakonshme nënatyrë ose parkmund të rezultonedhe me disavështirësi, poredhe në disa së-mundje serioze tëcilat shkaktohetnga pickimi i kë-pushës dhe barjtae bakterieve tërrezikshme. Çka duhet tëndërmerret për t’umbrojtur nga kë-pushat dhe çkaduhet të bëjmë nërast se lokalizojmënjë këpushë nëlëkurë?

)))

Përse është enevojshme qëUrgjentisht të shkohet në ambulancë?

• Largimi jo profesional rritrrezikun e bartjes sëmikroorganizmave nga kë-pusha te njeriu. Për këtëarsye sugjerohet se 18-24orët e para pas pickimitURGJENTISHT të shkohetnë ambulancë ku do tëlargohet këpusha dhe dotë shkruhet terapi e volit-shme e cila do ta mbrojpacientin nga sëmundja eLajmit.• Largimi jo profesional ikëpushës nga lëkura za-konisht është e pasuk-sesëshme sepse tromba eKëpushës ngel e fshehurnën lëkurë. • Asnjëherë, në të vërtetëasnjëherë, mos e lyeni kë-pushën me alkohol, vaj,benzin ose lëngje tjera përshkak të rrezikut që tëemetoj materie toksike???si dhe bakterie në orga-nizmin tuaj.

Pas aktiviteteve nënatyrë largoni teshat e

fëmijës të cilat duhet tëpastrohen që të paran-

dalojmë depërtimin ekëpushave në shtëpi dhe

kontrolloni nëse ka kë-pusha në lëkurën e fëmi-

jës (përimtësishtkontrolloni lëkurënembuluar nga flokët).


Kujdes

MicroSilverсо микрочестички на сребро

6м+

Инстантнаапликација 1-2 пати на ден Долготрајнанега


Receta

Bishtajë me patete të njomaPërbërësit e nevojshëm:- 600 gram bishtajë- 400gram patet të njoma- 4 koka hudhëre- 3-4 pjesë të proshutës- vaj ulliri- krip, piper i zi,- piper i kuqPërgatitja:Patatja e re pritet në madhësi të cilat ju përshtaten dhegatuani. Priteni proshutën në katror dhe skuqeni në tigan,shtoni hudhër të grirë imët ( me kujdes mos të digjet).Bishtajën priteni sipas madhësive që ju përshtatet dhegatuajeni me pak ujë. Në bishtajë shtoni pateten e zijerdhe proshutën me hudhër. Shto pak piper të kuq ( mundtë shtoni edhe spec të kuq), piper, krip dhe bashkarisht izijeni edhe disa minuta.

Sallata greke

PËRBËRËSIT E DUHUR:- 400 gram domate tështrydhura- 150 gram kastravec i grirë- 90 gram speca jo djegëstë verdhë, të kuq dhe tëgjalbërt- 40 gram qep të grira- 1 lugë e gjysmë zhubricëtë freskët ose gjysmë luge zhubricë të freskët të thatë,të shtypur- 1 lugë origano e freskët ose ¼ lugë origano të thatë - 50 gram feta/djath

Përgatitja:Në një pjatë të madh përzijeni domaten, kastravecin,specin jo djegës, qepën, zhubricën dhe origanon. Përsalcë, në një pjatë të vogël përzijeni uthullën dhe vajin eullurit. Përzierja nga uthulla dhe vaji duhet të derdhet mbipërzierjen me perime. Përzijeni dhe shtoni edhe djathinfeta.

OMËLETË I SHPEJT I GJELBËRTPërbërësit e nevojshëm:- 10-20 gjethe të gërrisës oseplenrës- 6 qepë të reja me pendë- djath sipas dëshirës- 4 vezëPërgatija:Gërrisa dhe qepa shumë mirë lahen dhe grimcohen.Skuqet deri sa të zbutet dhe përzihet me vezët e rrahurame djath. Preferohet që të mos përzihet kur mund tëpritet në çerek. Me këtë shkon sallatë me kastravec tëfreskët me hudhër.

Gjysmëhënat prej MishiPërbërsit e nevojshëm:- 500 gr. mish i përzijer i bluar- 3-4 kokërra qepe të grira- 4lugë thërmia buke - 1 gotë ujë mineral- 1 filxhan vaj- 1 pluhur për produkte furre- 4 kokër hudhre të shtrydhur- Krip, piper, erza të thataPërgatitja:Të gjithë përbërësit përzihen, mund të shtohet miell deri satë bëhet aq e dendur sa që mund të largojmë gjysmëhënatme lugë.Përzierja vendoset në frigurifer që të qëndroj sëpaku 2 orë. Pastaj me lugë largohen gjysmëhënat dheskuqen në vaj të nxehtë. Servohen me sallatë, patate tëgrira, pure prej spinaqi dhe shtesa tjera sipas dëshirës.

Supë qengjiPërbërësit e nevojshëm:-1 kg. mish qengji ose kokë e gjengjit- 2 patet me madhësi mesatare- 3-4 karrota- 1 kokë qepe e vjetër- MajdanozPërgatitja:Mishi i qengjit zihet. Në një pjatë të veçantë skuqet qepae grirë. Shtohet karrota dhe patatja e grirë në pjesë tëimëta dhe pas pak shtohen edhe dy lugë miell. Shkurtëskuqet dhe shtohet piper i kuq. Menjëherë futet në ujin emishit të zijer i cili është prerë në copëza të imëta.Përzihet mirë dhe zihet dhjetra minuta me të gjithaerëzat (krip, perime të dhata, piper). Në fund e largojmënga stufa, shtohet edhe majdanozi, mbulohet dhe disaminuta dhe e lëm të qëndron disa dhjetra minuta. Supaservohet me salcën prej disa pjesëve të majdanozit tëprerë imtësisht, hudhër të bluar, vaj molle dhe vaj ulliri nënjë pjatë të veçantë.


Simitet integralePërbrësit e nevojshëm: - 1 kg miell ( 500gr miell të bardhë, 100 gr miell të thekrit,400gr miell të integruar)- 500ml qumësht të freskët- 1 tharm ose maje e freskët - 100ml vaj- 1 vezë- 5 lugë supe me sheqer të kaftë- 3 lugë kafeje me krip(të barabarta).

Kollaq perimeshProduktet e nevojshme:- 4 të verdha të vezës- 4 të bardha të vezës- 1 filxhan sheqer- 2 filxhana miell- ½ filxhan vaj- 200 ml kos ose dhallë- 1 pluhr për produkte tëpjekura- 1 qese sheqer vanile- 500-600 gram pemë (vishnje, qershi, boronicë,mjedër, kajsia dhe cilidoqoftë perim tjetër stinorose i ngrirë)Përgatitja:Të rrihen të bardhat e vezëderi sa të bëhen si borë efortë. Veçmas rrihen tëverdhat e vezës me sheqerdhe vanilë deri sa të bëhensi shkumë, pastaj shtohetkosi dhe vazhdohet merrahje deri sa të zbërthehetsheqeri. Pastaj shtohet vajidhe mielli ku përzihet edhepluhuri për produkte tëpjekura. Në këtë përzierjeshtohen edhe të bardhat dhengadal përzihen që më mirëtë bashkohet përzierja.Gjysma e përzierjesvendoset në tigankatërkëndor, e mbështjellurme letër për pjekje. Piqet në200 shkall dhjetra minuta.Largojmë tiganin nga furradhe shtohet perimi i duhurdhe derdhet pjesa e ngelure përzierjes. Piqet edhe 20minuta.

Përgatitja:Presim që tharmi ose maja të vij me një pjesë të qumështit(i butë) me pak sheqer dhe pak miell. Kështu përzierja epërgatitur shtohet te përërësit e lartëpërmendur dhepërgatitet deri sa të barazohet brumi. Presim që brumi tëvij rreth gjysmë ore. Pastaj ndahet në 20-22 pjesë dhe nga

të njejtit formohen simitet me formë elipsoide, lyhen metë verdhën e vezës, pastaj spërkaten me susam, fara liriose të lulediellit. Presim 10-15 minuta që të vijnë dhepiqen në furrë të nxehtë deri në 200 shkallë rreth 20minuta (edhe 5 minuta në furrën e shkyçur) në tepsi tëlyer me vaj tashmë.

Аптамил 3подржува

имун систдопринес

3 со Пронутраа развој на мозок

темсува за здрав

+а+

от

04-15-SIN-01-NO/04-15/04-174-15-SIN-01-NO/04-15/04-170

Documents

EKZEMPLAR FALAS juaj · Rritja e yndyrërave trupore për arsye të panjohura, bymimi i stomakut, shtypja e lartë e gjakut, varja ose shkalla e lartë e kolesterolit janë vetëm