26
amnv:HIS4 MZO III 010399 1 Hufiec Harcerek "Tatry", Chicago ELEKTOR Milosniczka Ziemi Ojczystej III Sprawnosc wymagana do pionierki phm. Anna Nowobilska-Vasilios 1. Wie co oznacza termin “czasy elekcyjne.” umiejscowi ten okres w czasie 2. Opowie o Warszawie wymieniajac kilka dzielnic stolicy, rozpozna wazniejsze zabytki na pocztówkach lub fotografiach. 3. Zdobedzie wiadomosci o trzech slawnych postaciach polskich tego okresu z nastepujacych: Batory, Sobieski, Zamoyski, Chodkiewicz, Czerniecki 4. Zna miejsca kilku slawnych bitew i wie z kim Polska walczyla w tym okresie. 5. Opowie o Sobieskim i odsieczy Wiednia. 6. Wymieni tytuly poszczególnych czesci “Trylogii” Sienkiewicza. Zaznajomi sie z trescia “Potopu”. 7. Pozna fakty historyczne “Obrony Czestochowy”. Przeczytala trzy rozdzialy opisujace obrone Czestochowy z “Potopu” zaczynajace sie od “Tymczasem odezwal sie grozny Alfuid Witenberg ...” 8. Napisze krótkie streszczenie tych rozdzialów. 9. Obejrzala reprodukcje obrazów Matejki i potrafi kilka z nich rozpoznac. 10. Powie co sie dzialo w tym czasie w kraju jej obecnego zamieszkania Na pierwszej zbiórce tego tematu, dowiaduja sie harcerki tego czego nie wiedza lub nie pamietaja... na nastepnej zbiórce, po nauczeniu sie tematu zabawnym sposobem gry, mozna przeprowadzic po raz drugi turnej ELEKTOR! (w stylu Jeopardy!) Zastepowa/Druzynowa przygotuje gre przed zbiórka (potrzebne sa 240 4x6 index cards). Przed zbiórka, czyta rozdzialy z historii Polskiej za czasów królów Elekcyjnych aby sie przygotowac na przeprowadzenie gry. Kategorie, wraz punktami przykleja na 120 kartek “index” . Tematy moga byc przyklejone wedlug koloru. Zastepowa/Druzynowa przykleja “Pytania” na przodzie i “Odpowiedzi” na tyle nastepnych 120 kartek. Rysunki/obrazki, lub zaznaczyone stronice podrecznika, wpisuje wedlug nastepujacych LITER. Pytania obrazkowe: Nalezy sie je wynalesc w podrecznikach polskich, i zaznaczyc stronice do gry. Pocztówki lub przezrocza moga równiez byc urzyte. Poczet Królów Polskich jest idealnym zródlem portretów królów polskich. A. Portret Henryka Walezego (Jana Matejki) B. Portret Stefana Batorego (Jana Matejki) C. Portret Zygmunta III Wazy (Jana Matejki)

ELEKTOR Milosniczka Ziemi Ojczystej III …harcerki.weebly.com/uploads/9/0/3/0/90302071/mzo_3.pdf7. Pozna fakty historyczne “Obrony Czestochowy”. Przeczytala trzy rozdzialy opisujace

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ELEKTOR Milosniczka Ziemi Ojczystej III …harcerki.weebly.com/uploads/9/0/3/0/90302071/mzo_3.pdf7. Pozna fakty historyczne “Obrony Czestochowy”. Przeczytala trzy rozdzialy opisujace

amnv:HIS4 MZO III 010399 1 Hufiec Harcerek "Tatry", Chicago

ELEKTOR Milosniczka Ziemi Ojczystej III

Sprawnosc wymagana do pionierki

phm. Anna Nowobilska-Vasilios

1. Wie co oznacza termin “czasy elekcyjne.” umiejscowi ten okres w czasie 2. Opowie o Warszawie wymieniajac kilka dzielnic stolicy, rozpozna wazniejsze zabytki na pocztówkach lub

fotografiach. 3. Zdobedzie wiadomosci o trzech slawnych postaciach polskich tego okresu z nastepujacych: Batory,

Sobieski, Zamoyski, Chodkiewicz, Czerniecki 4. Zna miejsca kilku slawnych bitew i wie z kim Polska walczyla w tym okresie. 5. Opowie o Sobieskim i odsieczy Wiednia. 6. Wymieni tytuly poszczególnych czesci “Trylogii” Sienkiewicza. Zaznajomi sie z trescia “Potopu”. 7. Pozna fakty historyczne “Obrony Czestochowy”. Przeczytala trzy rozdzialy opisujace obrone

Czestochowy z “Potopu” zaczynajace sie od “Tymczasem odezwal sie grozny Alfuid Witenberg ...” 8. Napisze krótkie streszczenie tych rozdzialów. 9. Obejrzala reprodukcje obrazów Matejki i potrafi kilka z nich rozpoznac. 10. Powie co sie dzialo w tym czasie w kraju jej obecnego zamieszkania

Na pierwszej zbiórce tego tematu, dowiaduja sie harcerki tego czego nie wiedza lub nie pamietaja... na nastepnej zbiórce, po nauczeniu sie tematu zabawnym sposobem gry, mozna przeprowadzic po raz drugi turnej ELEKTOR! (w stylu Jeopardy!) Zastepowa/Druzynowa przygotuje gre przed zbiórka (potrzebne sa 240 4x6 index cards). Przed zbiórka, czyta rozdzialy z historii Polskiej za czasów królów Elekcyjnych aby sie przygotowac na przeprowadzenie gry. Kategorie, wraz punktami przykleja na 120 kartek “index” . Tematy moga byc przyklejone wedlug koloru. Zastepowa/Druzynowa przykleja “Pytania” na przodzie i “Odpowiedzi” na tyle nastepnych 120 kartek. Rysunki/obrazki, lub zaznaczyone stronice podrecznika, wpisuje wedlug nastepujacych LITER.

Pytania obrazkowe: Nalezy sie je wynalesc w podrecznikach polskich, i zaznaczyc stronice do gry. Pocztówki lub przezrocza moga równiez byc urzyte. Poczet Królów Polskich jest idealnym zródlem portretów królów polskich. A. Portret Henryka Walezego (Jana Matejki) B. Portret Stefana Batorego (Jana Matejki) C. Portret Zygmunta III Wazy (Jana Matejki)

Page 2: ELEKTOR Milosniczka Ziemi Ojczystej III …harcerki.weebly.com/uploads/9/0/3/0/90302071/mzo_3.pdf7. Pozna fakty historyczne “Obrony Czestochowy”. Przeczytala trzy rozdzialy opisujace

HISTORIA I KULTURA POLSKI METODA HARCERSKA

amnv:HIS4 MZO III 010399 2 Hufiec Harcerek "Tatry", Chicago

D. Portret Wladyslawa IV Wazy (Jana Matejki) E. Portret Jana II Kazimierza Wazy (Jana Matejki) F. Portret Michala Korybuda Wisniowieckiego (Jana Matejki) G. Portret Jana III Sobieskiego (Jana Matejki) H. Portret Augusta II Sasa (Jana Matejki) I. Portret Stanislawa I Leszczynskiego (Jana Matejki) J. Portret Augusta III Sasa (Jana Matejki) K. Portret Stanislawa II Augusta Poniatowskiego (Jana Matejki) L. Katedra sw. Jana (Warszawa) M. Palac Wilanowski (Warszawa) N. Palac :azienkowski (Warszawa) O. Pomnik Szopena (Warszawa) P. Syrena Warszawska Q. Plac Zamkowy, Zamek Królewski (Warszawa) R. Kolumna Zygmunta (III-go Wazy) S. Rynek Starego Miasta (Warszawa) T. Pomnik Kopernika (Warszawa) U. Kazanie Skargi (Jana Matejki) V. Rejtan na Sejmie Warszawskim (Jana Matejki) W. Batory pod Pskowem (Jana Matejki) X. Sobieski pod Wiedniem (Jana Matejki) Y. Kosciuszko pod Raclawicami (Jana Matejki) Z. sluby Jana Kazimierza (Jana Matejki) AA. Konstytucja 3-go maja (Jana Matejki) BB. Chmielnicki i Tuhaj-Bej pod Lwowem (Jana Matejki) CC. Autoportret (Jana Matejki) DD. Tadeusz Kosciuszko pod Raclawicami (Jana Matejki)

Przeprowadzajaca wybiera 6 tematów i uklada je w stylu “Jeopardy!”: szesc kolumn po 10 kartek. Podklada kartki z “pytaniami” do góry, pod kartkami zawierajacymi punkty. Jest to sklad pierwszego turneju. Przeprowadzajaca harcerki podziela na 3 zespoly. Mozna to zrobic musztra lub innym ciekawym sposobem. Kazdy zespól wymysla swój dzwiek, którym musi oznaczyc ze zna odpowied-. Pierwszy zespól który sie odezwie swym dzwiekiem ma pierwsze prawo odpowiedzi. Czas do myslenia przeprowadzaca ogranicza do 30 sekund. Zespól w którym jest najmlodsza harcerka zaczyna wpierw, wybierajac kategorie i punkty. Punkty nie trzeba wybierac kolejnie. Zespól który dokladnie odpowieda wybiera nastepna kategorie i punkty. Kazda poprawna odpowiedz otrzymuje odpowiednie punkty. (Podczas pierwszej zbiórki, nie odejmuje sie punktów za nieprawidlowa odpowiedz. Mozna punkty odejmowac podczas drugiej zbiórki, poniewaz harcerki powinny byc na nia przygotowane.)

Page 3: ELEKTOR Milosniczka Ziemi Ojczystej III …harcerki.weebly.com/uploads/9/0/3/0/90302071/mzo_3.pdf7. Pozna fakty historyczne “Obrony Czestochowy”. Przeczytala trzy rozdzialy opisujace

HISTORIA I KULTURA POLSKI METODA HARCERSKA

amnv:HIS4 MZO III 010399 3 Hufiec Harcerek "Tatry", Chicago

Po ukonczeniu pierwszego turneju, przeprowadzajaca rozklada w ten sam sposób pozostale szesc tematów. W miedzyczasie, najstarsza harcerka prowadzi reszte w spiewie, wedlug planu zbiórki. W tej drugiej czesci gry, harcerki otrzymuja podwójne punkty za poprawna odpowiedz. Po unkonczeniu drugiego turneju, przeprowadzajaca rozklada BONUS pytania. Zespoly podaja ile ze swoich puntów losuja na finalowe “odpowiedzi”. Zespól z najwieksza iloscia punktów zwycieza gre “ELEKTOR!” BRAWO! Po ukonczeniu gry, wszystkie “odpowiedzi” i “pytania” zastep uklada w kolejnosci kronologicznej ... a harcerki umieszczaja je w swoich dziennikach. Z tych informacji przygotowuja sie na nastepna zbiórke podczas której punkty za nieprawidlowe odpowiedzi beda odejmowane. Turnej gry “ELEKTOR!” mozna przeprowadzic w kazdej druzynie, a wygrywajace harcerki mozna przyznaczyc do turneju szczepu lub hufca. Która kandydatka na stopien pionierki wykaze sie najwieksza znajomoscia na swoim terenie? ALLAH Mam szare szarowary i zielony kaftan Turbany wyszywane lazurowym haftem

Gong dzwoni, ciemno jest w okól Ah, slotkie jest rachatlukum Mamalyga i nugaty Turcja, Turcja, Allah, Allah, Allah ...

Meczety, minarety, kolorowy mua Chityna, kafeina, harem amanulah

Bismilah, mial Allah lampe Ta zgasla, ciemno w okól jest Ty turczynie, Saladynie Mekka, Mekka, Allah, Allah, Allah ...

Przystapil na ulicy do Sultana zebrak Dobrego wychowania zebrakowi nie brak

Gong dzwoni, dwa piastry daje Sultan Bo mniej dac nie wypada mu Ty turczynie Saladynie Allah, Allah, Allah, Allah, Allah.

Page 4: ELEKTOR Milosniczka Ziemi Ojczystej III …harcerki.weebly.com/uploads/9/0/3/0/90302071/mzo_3.pdf7. Pozna fakty historyczne “Obrony Czestochowy”. Przeczytala trzy rozdzialy opisujace

HISTORIA I KULTURA POLSKI METODA HARCERSKA

amnv:HIS4 MZO III 010399 4 Hufiec Harcerek "Tatry", Chicago

100-plus Wiadomosci z czasów dynastji Elekcyjnej Zygmunt II August Ostatni z Jagiellonów. Zostawil Polske bez nastepcy.

1572-1795 Okres elekcyjny w Polsce.

prymas Jakób Uchanski Panowal po smierci ostatniego z Jagiellonów w czasie bezkrólewia, nim wybrano pierwszego króla elekcyjnego.

uklad wyboru króla Cel sejmu konwokacyjnego w Warszawie, 1573.

szlachta (meska) Osoby glosujace na króla w czasie elekcyjnym.

1573 Pierwsza wolna elekcja króla polskiego.

Kandydaci na 1-go króla Ernest, arcyksiaze austriacki, car moskiewski Iwan IV Grozny, Henryk Walezy, brat króla Francji

Henryk Walezy (A) Panowal w Polsce od 1573-1574, pierwszy polski król elekcyjny.

Francja W 1574, potajemnie wyjechal z Polski Henryk Walezy gdy umarl jego brat, aby objac tron tego panstwa.

Anna Jagiellonka Siostra Zygmunta II Augusta, wybrana przez szlachte królowa polska, po abdykacji Henryka Walezego. Zgodzila sie na slub z wybranym królem, Stefanem Batorym.

Stefan Batory (B) Panowal w Polsce od 1576-1586, drugi król elekcyjny. Wzmocnil wojsko polskie, odniósl 4 zwyciestwa przeciwko Iwanowi IV Groznemu.

Wegier Narodowosc drugiego króla elekcyjnego, Stefana Batorego.

Uniwersytet w Padwie Uniwersytet na którym ksztalcil sie Stefan Batory.

Wilno W 1578 zalozono w tym miescie uniwersytet.

Moskwa Ksiestwo, przeciwko którym toczyla sie wojna 1579-1582.

Batory pod Pskowem Obraz Matejki (malowany w 1871) (W)

William Shakespeare Przeslawny angielski pisarz sztuk (1564-1616). Napisal “Hamlet”

Grodno, zatrucie Miejsce i prawdopodobny powód smierci Stefana Batorego.

Zygmunt III Waza (C) Panowal w Polsce od 1587-1632, trzeci król elekcyjny.

Szwecja Trzeci któl elekcyjny byl siostrzencem Anny Jagiellonskiej, synem króla tego panstwa

Zygmunt III Waza Król polski, pojednal korone szwedzka i polska w latach 1592-1604. Nie byl popularny we Szwecji ze wzgledu na jego wiare katolicka.. (Szwedzi byli Luteranami)

ks. Piotr Skarga Slawny kaznodzieja sejmowy, spowiednik Zygmunta III Wazy, autor “~ywotów swietych”.

Kazanie Skargi Obraz Matejki (malowany w 1864). (U)

Jan Zamoyski Kanclerz i hetman Batorego, ufortyfikowal Zamosc za Zygmunta III Wazy.

Page 5: ELEKTOR Milosniczka Ziemi Ojczystej III …harcerki.weebly.com/uploads/9/0/3/0/90302071/mzo_3.pdf7. Pozna fakty historyczne “Obrony Czestochowy”. Przeczytala trzy rozdzialy opisujace

HISTORIA I KULTURA POLSKI METODA HARCERSKA

amnv:HIS4 MZO III 010399 5 Hufiec Harcerek "Tatry", Chicago

Unia Brzeska W roku 1595 ta unia polaczyla kosciól obrzadku wschodniego z kosciolem obrzadku :acinskiego, czyli Rzymskiego. Utrzymane zostaly obrzedy i jezyk kosciola wschodniego.

Unici Biskupi ruscy którzy przyjeli Unie Brzeska.

ks. Jacób Wujek Przetlumaczyl na jezyk polski Pismo swiete (1599).

Jan Karol Chodkiewicz Dowodzil zwyciestwem pod Kirchholmem (1605) przeciwko Szwedom na Inflantach.

Jamestown Pierwsze osiedle angielskie w Pólnocnej Ameryce, 1607.

Galileo W roku 1609, w Pizie, ten Wloch odkrywa prawo fizyczne ruchu padajacych cial.

Bitwa pod Kluszynem W 1610, Hetman Stanislaw Zolkiewski zastapil wojsku moskiewskiemu droge na Smolensk.

Rosja Panstwo, którego korone ofiarowano Wladyslawowi Wazie. Nie zostal carem, poniewaz ojciec jego, Zygmunt III Waza, chcial siebie widziec na tronie przylaczajac to panstwo do Polski (1610).

1610 Rok, w którym zasiada na Kremlu Dymitrej Samozwaniec, przy pomocy polskiej szlachty zajmujacej Moskwe.

Warszawa Miasto walnych sejmów, do którego Zygmunt III Waza przeniósl stolice Polski.

Kraków Miasto, które za panowania Zygmunta III Wazy, pozostalo miejscem koronacyjnym i miejscem wiecznego spoczynku królów polskich.

Imperium Chinskie Misjonarz polski, Michal Boym, ze Lwowa, zyjacy 1614-1659, opracowuje pierwszy atlas tego kraju, obecnie w Muzeum Watykanskim.

Stanislaw ~ólkiewski Kasztelan Lwowski za Batorego, Wojewoda Kijowski i Hetman za Zygmunta III Wazy, zginal w Bitwie z Turkami pod Cecora (1620).

Mayflower Statek, który przyplynal z Anglii do Plymouth Rock w obecnym Massachusetts, 1620.

1621 Rok zwyciestwa pod Chocimem nad Turkami.

Maryland Katolicka kolonia angielska w pólnocnej ameryce, powstaje w 1632.

Wladyslaw IV Waza (D) Panowal w Polsce od 1632-1648, czwarty król elekcyjny, syn poprzednika.

Moskwa Pokój w Polanowie zawarto w 1634, a król polski, Wladyslaw IV Waza, zrzekl sie prawa do korony tego panstwa.

Kolumna Zygmunta Pomnik stojacy na placu Zamkowym w Warszawie. Wystawiony w 1644 na polecenie Wladyslawa IV Wazy, ku czci jego ojca.

Kozacy i Tatarzy Wojna z tymi ludami rozpoczela sie w 1648, tuz przed smiercia Wladyslawa IV Wazy.

Krym (Crimea) Ojcowizna Tatarów.

Bohdan Chmielnicki Ataman kozacki, dowódca powstania kozackiego (1648 ...)

Chmielnicki i Tuhaj-bej pod Lwowem Obraz Matejki (malowany w 1885) (BB)

Page 6: ELEKTOR Milosniczka Ziemi Ojczystej III …harcerki.weebly.com/uploads/9/0/3/0/90302071/mzo_3.pdf7. Pozna fakty historyczne “Obrony Czestochowy”. Przeczytala trzy rozdzialy opisujace

HISTORIA I KULTURA POLSKI METODA HARCERSKA

amnv:HIS4 MZO III 010399 6 Hufiec Harcerek "Tatry", Chicago

Jan II Kazimierz Waza (E) Uwolniony od slubów koscielnych, ten kardynal obejmuje tron polski. Panowal w Polsce od 1648-1668, piaty król elekcyjny, przyrodni brat poprzednika.

Bitwa pod Beresteczkiem Po tej bitwie (1651), odpedzono tymczasowo Kozaków i Tatarów na wschód. Wielu z nich, niezadowolonych z ugody w Bialej Cerkwi wynioslo sie za Dniepr.

Ogniem i Mieczem Powiesc Henryka Sienkiewicza opisujaca walki przeciwko Kozakom i Tatarom.

Karol X Gustaw Hieronim Radziejowski, przybywszy na dwór szwedzki, namówil tego króla na wypowiedzenie wojny Polsce (1655), korzystajac z oslabienia Polski bitwami z Kozakami, Tatarami, i Moskalami.

Szwecja Kraj przed którym bronila sie Czestochowa cudownym obrazem Matki Boskiej na Jasnej Górze (1655).

Stefan Zamoyski Dowódca Obrony Czestochowy (1655).

ks. Augustyn Kordecki Przeor ojców paulinów klasztoru jasnogórskiego podczas Obrony Czestochowy.

Lwów Miasto w którym slubuje Jan Kazimierz, oddajac siebie i kraj pod opieke Najswietszej Marii Panny, “Królowy Korony Polskiej” (1656)

sluby Jana Kazimierza Obraz Matejki (malowany 1893) (Z)

Stefan Czarniecki “Ja nie z soli ani z roli, ale z tego co mnie boli, wyroslem.”

Dania Panstwo, które wypowiedzialo wojne Szwecji, i któremu pomo gli Polacy (1657) pod dowództwem Stefana Czernieckiego.

Oliwa Miejscowosc, gdzie w roku 1660 zawarto wieczny pokój ze Szwedami, Jan III Kazimierz zrzekl sie prawa do korony szwedzkiej, i oddano Szwecji Inflanty do rzeki D-winy.

Potop Powiesc Henryka Sienkiewicza opisujaca walki przeciwko Szwedom.

Lwów W 1661 zalozono w tym miescie uniwersytet.

Anglia Panstwo zajmujace Nowy Amsterdam w roku 1667.

Ukraina W roku 1667 zawarto z Moskwa pokój w Andruszkowie. Rosja zrzekla sie Inflant, Witebska, i Polocka, a otrzymala Smolensk i ziemie na zachód od Dniepru. Rozdzielilo to ten kraj na dwie czesci: polska i rosyjska.

Jan II Kazimierz Waza Po smierci zony Marii Ludwiki, ten król zrzekl sie korony w 1668.

Michal Korybud Wisniowiecki (F) Panowal w Polsce od 1669-1673, szósty król elekcyjny, syn Jeremiego Wisniowieckiego (slawnego z wojen z Kozakami)

Bitwa pod Chocimem Zwyciestwo Hetmana Sobieskiego nad wojskiem tureckim (1673).

Jan III Sobieski (G) Panowal w Polsce od 1674-1696, siódmy król elekcyjny, dowódca zwyciestwa pod Chocimem.

Louisiana Territory Dzieki odkryciom LaSalle, Francja zajmuje w 1682 to terytorium wzdluz rzeki Mississippi.

Bitwa pod Wiedniem Bitwa w której wojska europejskie pod dowództwem Jana III Sobieskiego pokonuja Turków. Polska nazwana jest “Przedmurzem Chrescijanstwa” (1683).

Page 7: ELEKTOR Milosniczka Ziemi Ojczystej III …harcerki.weebly.com/uploads/9/0/3/0/90302071/mzo_3.pdf7. Pozna fakty historyczne “Obrony Czestochowy”. Przeczytala trzy rozdzialy opisujace

HISTORIA I KULTURA POLSKI METODA HARCERSKA

amnv:HIS4 MZO III 010399 7 Hufiec Harcerek "Tatry", Chicago

Jan III Sobieski “Veni, vidi, Deus vicit!” (Przybylem, ujrzalem, Bóg zwyciezyl!)

Sobieski Pod Wiedniem Obraz Matejki (X)

Palac Wilanowski Rezydencja króla Jana III Sobieskiego.

August II Sas (H) Panowal w Polsce od 1697-1733, ósmy król elekcyjny.

Luteranizm Wiara której musial sie wyrzec August II Sas, przyjmujac katolicyzm.

Szwecja Król tego kraju, Karol XII, osadza Stanislawa I Leszczynskiego na tronie polskim w 1704-1710. Panowanie dwóch królów polskich. “Jedni do Sasa, drudzy do Lasa.”

Rosja Pod wplywem tego kraju, w roku 1717 ograniczono liczbe wojska polskiego do 24,000. Od tad zaczyna sie ingerencja tego panstwa w sprawy Polski/Litwy.

Fahrenheit W roku 1718, wynalazl termometr rteciowy.

Liberum Veto Sposób przerywania sejmów przez jednego posla szlachty, przy czym oslabla znacznie Rzeczypospolita.

August II Sas Za panowania tego króla, powstalo przyslowie “Za króla Sasa, jedz, pij, i popuszczaj pasa.” Naród staje sie coraz mniej rycerski, a wiecej rozpustny.

ks. Stanislaw Konarski Autor “O Skutecznym Rad Sposobie”, ostrzegal naród o skutku bezrzadu i o koniecznosci zniesienia liberum veto i konfederacji.

Stanislaw I Leszczynski (I) Tesc króla francuskiego, obrany królem Polski w 1734. Nie dopuszczony do koronacji sprzeciwem szlachty popierajacej Augusta III.

Lotaryngja (Lorraine) Ksiestwo w którym rzadzil Stanislaw I Leszczynski po utraceniu prawa do tronu polskiego. W miescie Nancy zalozyl akademje gdzie ksztalcil polska mlodziez.

August III Sas (J) Panowal w Polsce od 1735-1763, dziesiaty król elekcyjny, syn ósmego króla.

Drezno (Dresden) Miasto w którym prawie ciagle mieszkal August III Sas.

George Frederic Handel Kompozytor (1685-1759) mieszkajacy w Anglii napisal utwór “Mesjasz” w roku 1741.

Stanislaw II August Pioniatowski (I) Panowal w Polsce od 1764-1795, jedenasty i ostanti polski król elekcyjny.

Katyrzyna II Wielka Wplyw tej caryny spowodowal wybór Stanislawa II Augusta Poniatowskiego na tron polski.

Józef Pulaski W roku 1768, stanal na czele Konfederacji Barskiej, aby podniesc kraj spod wplywów rosyjskich.

1772 Pierwszy Rozbiór Polski: Prusy, Rosja i Austria zabiera 30,000 mil kwadratowych (prawie 1/3 Polski).

Boston Tea Party W roku 1773, tym czynem kolonisci Pólnocnej Ameryki protestuja w Bostonie przeciwko podatkom brytyjskim.

Page 8: ELEKTOR Milosniczka Ziemi Ojczystej III …harcerki.weebly.com/uploads/9/0/3/0/90302071/mzo_3.pdf7. Pozna fakty historyczne “Obrony Czestochowy”. Przeczytala trzy rozdzialy opisujace

HISTORIA I KULTURA POLSKI METODA HARCERSKA

amnv:HIS4 MZO III 010399 8 Hufiec Harcerek "Tatry", Chicago

Komisja Edukacji Narodowej W roku 1773, ustalono ta komisje. Dano fundusze na akademje krakowska i wilenska, utworzono szkoly srednie, i zalozono seminarja nauczycielskie.

Tadeusz Rejtan Posel nowogrodzki, który nie dopuszczal poslów do sali sejmowej (1773), nadaremnie bronil przed popisaniem aktu pierwszego rozbioru Polski.

Rejtan na sejmnie warszawskim Obraz Matejki (malowany w 1866). (V)

1776 Rok proklamacji niepodleglosci od Anglii Stanów Zjednoczonych Ameryki Pólnocnej

Stany Zjednoczone Tadeusz Kosciuszko udal sie do tego panstwa i zostal przyjety do armii jako pulkownik w roku 1776.

Stany Zjednoczone Panstwo, które w roku 1787 uchwalilo pierwsza konstytucje na swiecie.

Francja W roku 1789, w tym kraju, rewolucja ludu zaczyna sie zdobyciem wiezienia “Bastille.”

Rosja Pierwsze panstwo europejskie badajace Alaske (1791).

Konstytucja 3-go maja Druga konstytucja na swiecie, uchwalona w roku 1791. Uznala wolnósc wszelkim wyznaniom, zniosla wolna elekcje królów, zaprowadzila tron dziedziczny, mieszczanom przyznala prawa i przywileje szlachty, lud wiejski wziela pod opieka prawa, zniosla liberum veto i konfederacje.

Konstytucja 3-go maja Obraz Matejki (malowany w 1892) (AA)

Palac :azienkowski Rezydencja króla Stanislawa II Augusta Poniatowskiego

1793 Drugi Rozbiór Polski: Prusy zabraly Gdansk, Torun, i Wielkopolske< Rosja zabrala reszte Bialorusi, Ukrainy, Podole i wschodnia czesc Polesia i Wolynia. Zostalo Polsce tylko 4,500 mil kwadratowych i 4,500,000 mieszkanców.

Grodno Miasto, w którym wzieto milczenie poslów za potwierdzienie drugiego rozbioru. Podpisal król akt rozbiorczy. Ograniczono wojsko polskie do 15,000.

Rosja General tego panstwa, Igelstroem, samowolnie rzadzil w Warszawie po podpisaniu drugiego rozbioru Polski.

Konfederacja Targowicka Konfederacja zawiazana w 1792 wedlug wskazówek Katarzyny Wielkiej, by zniesc konstytucje 3-go maja i wrócic do zamieszania panstwowego.

Stanislaw II August Poniatowski Zmuszony rozkazem Katarzyny Wielkiej do przystapienia do Konfederacji Targowickiej, spowodowal wyjazd za granice wielu patriotów polskich.

Tadeusz Kosciuszko Zwyciezyl pod Dubienka z Rosja w roku 1792, a w roku 1794 stanal na czele powstania narodowego.

Bitwa pod Raclawicami Zwyciestwo Kosciuszki (kwiecien 1794) nad wojskiem moskiewskim. Odznaczyli sie chlopi, “kosynierzy” uzbrojeni w kosy, którzy sie dolaczyli do polskiego wojska stworzonego w Krakowie. Wkrótce wybuchlo powstanie w Warszawie i w Wilnie.

Kosciuszko pod Raclawicami Obraz Matejki (malowany 1888) (DD)

Page 9: ELEKTOR Milosniczka Ziemi Ojczystej III …harcerki.weebly.com/uploads/9/0/3/0/90302071/mzo_3.pdf7. Pozna fakty historyczne “Obrony Czestochowy”. Przeczytala trzy rozdzialy opisujace

HISTORIA I KULTURA POLSKI METODA HARCERSKA

amnv:HIS4 MZO III 010399 9 Hufiec Harcerek "Tatry", Chicago

Sybir Miejsce uwiezienia wodzów powstania warszawskiego po kapitulacji (surrender) w 1794.

Bitwa pod Maciejowicami Kleska wojska Kosciuszki (pa-dziernik 1794) w bitwie z wojskiem moskiewskim. Ciezko ranny, nieprzytomny, Kosciuszko zostaje zabrany do niewoli.

1795 Trzeci Rozbiór Polski: Prusy zajely caly kraj na zachód od Pilicy, Bugu i Niemna wraz z Warszawa, Austria otzymala kraj miedzy Pilica, Wisla, i Bugiem wraz z Krakowem, Rosja zabrala cala Litwe i reszte Rusi.

Grodno Miasto, w którym zrzekl sie tronu polskiego Stanislaw II August Poniatowski, i gdzie zamieszkal do smierci Katarzyny Wielkiej.

Petersburg Miasto, w którym umarl Stanislaw II August Poniatowski w roku 1798.

References:

1. Davies N, Heart of Europe: a Short History of Poland, Oxford University Press, 1986. 2. Dzieje Polski: dla uzytku Szkól Polskich w Ameryce, Polish Publishing Co, Chicago, 1928. 3. Jablonski k, Warsaw: A Portrait of the City, Arkady, Warszawa, 1981. 4. Kinder H, Hilgemann W, Atlas of Workd History, Volumes I and II, Anchor Press, 1974. 5. Mekarska-Kozlowska B, Albumy Historyczne, Skarb Narodowy, Londyn, 1955. 6. Siemaszko Z, Spojrzenia Na Warszawe, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa, 1987. 7. Starzynski j, Jan Matejko, Arkady, Warszawa, 1971.

Page 10: ELEKTOR Milosniczka Ziemi Ojczystej III …harcerki.weebly.com/uploads/9/0/3/0/90302071/mzo_3.pdf7. Pozna fakty historyczne “Obrony Czestochowy”. Przeczytala trzy rozdzialy opisujace

HISTORIA I KULTURA POLSKI METODA HARCERSKA

amnv:HIS4 MZO III 010399 10 Hufiec Harcerek "Tatry", Chicago

ELEKTOR!

Ameryka

10

Ameryka - Odpowiedz

Jamestown Ameryka - Pytanie

Pierwsze osiedle angielskie w Pólnocnej Ameryce, 1607.

ELEKTOR! Ameryka

20

Ameryka - Odpowiedz

Mayflower Ameryka - Pytanie

Statek, który przyplynal z Anglii do Plymouth Rock w obecnym

Massachusetts, 1620.

ELEKTOR! Ameryka

30

Ameryka - Odpowiedz

Maryland Ameryka - Pytanie

Katolicka kolonia angielska w pólnocnej ameryce, powstaje w 1632.

ELEKTOR! Ameryka

40

Ameryka - Odpowiedz

Louisiana Territory

Ameryka - Pytanie Dzieki odkryciom LaSalle, Francja

zajmuje w 1682 to terytorium wzdluz rzeki Mississippi.

ELEKTOR! Ameryka

50

Ameryka - Odpowiedz

Boston Tea Party Ameryka - Pytanie

W roku 1773, tym czynem kolonisci Pólnocnej Ameryki protestuja w Bostonie przeciwko podatkom

brytyjskim.

ELEKTOR! Ameryka

60

Ameryka - Odpowiedz

1776 Ameryka Pytanie

Rok proklamacji niepodleglosci od Anglii Stanów Zjednoczonych

Ameryki Pólnocnej

ELEKTOR! Ameryka

70

Ameryka - Odpowiedz

Stany Zjednoczone

Ameryka - Pytanie Panstwo, które w roku 1787 uchwalilo

pierwsza konstytucje

ELEKTOR! Ameryka

80

Ameryka - Odpowiedz

Rosja Ameryka - Pytanie

Pierwsze panstwo europejskie badajace Alaske (1791)

Page 11: ELEKTOR Milosniczka Ziemi Ojczystej III …harcerki.weebly.com/uploads/9/0/3/0/90302071/mzo_3.pdf7. Pozna fakty historyczne “Obrony Czestochowy”. Przeczytala trzy rozdzialy opisujace

HISTORIA I KULTURA POLSKI METODA HARCERSKA

amnv:HIS4 MZO III 010399 11 Hufiec Harcerek "Tatry", Chicago

ELEKTOR! Ameryka

90

Ameryka - Odpowiedz

Anglia Ameryka - Pytanie

Panstwo zajmujace Nowy Amsterdam w roku 1667

ELEKTOR! Ameryka

100

Ameryka - Odpowiedz

Stany Zjednoczone

Ameryka - Pytanie Tadeusz Kosciuszko udal sie do tego panstwa i zostal przyjety do armii jako

pulkownik w roku 1776.

ELEKTOR! Bitwy

10

Bitwy - Odpowiedz

Bitwa pod Kluszynem

Bitwy - Pytanie W 1610, Hetman Stanislaw ~olkiewski zastapil wojsku moskiewskiemu droge

na Smolensk

ELEKTOR! Bitwy

20

Bitwy - Odpowiedz

1621 Bitwy - Pytanie

Rok zwyciestwa pod Chocimem nad Turkami.

ELEKTOR! Bitwy

30

Bitwy - Odpowiedz

Bohdan Chmielnicki

Bitwy - Pytanie Ataman kozacki, dowódca powstania

kozackiego (1648 ...)

ELEKTOR! Bitwy

40

Bitwy - Odpowiedz

Bitwa pod Beresteczkiem

Bitwy - Pytanie Po tej bitwie (1651), odpedzono

tymczasowo Kozaków i Tatarów na wschód. Wielu z nich, niezadowolonych z ugody w

Bialej Cerkwi wynioslo sie za Dniepr.

ELEKTOR! Bitwy

50

Bitwy - Odpowiedz

Szwecja Bitwy - Pytanie

Kraj przed którym bronila sie Czestochowa cudownym obrazem

Matki Boskiej na Jasnej Górze (1655).

ELEKTOR! Bitwy

60

Bitwy - Odpowiedz

Bitwa pod Chocimem

Bitwy - Pytanie Zwyciestwo Hetmana Sobieskiego nad

wojskiem tureckim (1673)

Page 12: ELEKTOR Milosniczka Ziemi Ojczystej III …harcerki.weebly.com/uploads/9/0/3/0/90302071/mzo_3.pdf7. Pozna fakty historyczne “Obrony Czestochowy”. Przeczytala trzy rozdzialy opisujace

HISTORIA I KULTURA POLSKI METODA HARCERSKA

amnv:HIS4 MZO III 010399 12 Hufiec Harcerek "Tatry", Chicago

ELEKTOR! Bitwy

70

Bitwy - Odpowied-

Bitwa pod Wiedniem

Bitwy - Pytanie Bitwa w której wojska europejskie pod

dowództwem Jana III Sobieskiego pokonuja Turków. Polska nazwana jest

“Przedmurzem Chrescijanstwa” (1683).

ELEKTOR! Bitwy

80

Bitwy - Odpowiedz

Bitwa pod Raclawicami

Bitwy - Pytanie Zwyciestwo Kosciuszki (1794) nad wojskiem

moskiewskim. Odznaczyli sie chlopi,”kosynierzy” uzbrojeni w kosy, którzy sie dolaczyli do polskiego

wojska stworzonego w Krakowie. Wkrótce wybuchlo powstanie w Warszawie i w Wilnie.

ELEKTOR! Bitwy

90

Bitwy - Odpowiedz

Bitwa pod Maciejowicami

Bitwy - Pytanie Kleska wojska Kosciuszki w bitwie z

wojskiem moskiewskim. Ciezko ranny, nieprzytomny, Kosciuszko zostaje

zabrany do niewoli.

ELEKTOR! Bitwy

100

Bitwy - Odpowiedz

Stanislaw Zólkiewski

Bitwy - Pytanie Kasztelan Lwowski za Batorego, Wojewoda Kijowski i Hetman za

Zygmunta III Wazy, zginal w Bitwie z Turkami pod Cecora (1620).

ELEKTOR! Daty

10

Daty - Odpowied-

1572-1795 Daty - Pytanie

Okres elekcyjny w Polsce

ELEKTOR! Daty

20

Daty - Odpowiedz

1573 Daty - Pytanie

Pierwsza wolna elekcja króla polskiego.

ELEKTOR! Daty

30

Daty - Odpowiedz

1772 Daty - Pytanie

Pierwszy Rozbiór Polski: Prusy, Rosja i Austria zabiera 30,000 mil

kwadratowych (prawie 1/3 Polski)

ELEKTOR! Daty

40

Daty - Odpowiedz

1793 Daty - Pytanie

Drugi Rozbiór Polski: Prusy zabraly Gdansk, Torun i Wielkopolske< Rosja zabrala reszte Bialorusi, Ukrainy, Podole i wschodnia czesc

Polesia i Wolynia. Zostalo Polsce tylko 4,500 mil kwadratowych i 4,500,000

mieszkanców.

Page 13: ELEKTOR Milosniczka Ziemi Ojczystej III …harcerki.weebly.com/uploads/9/0/3/0/90302071/mzo_3.pdf7. Pozna fakty historyczne “Obrony Czestochowy”. Przeczytala trzy rozdzialy opisujace

HISTORIA I KULTURA POLSKI METODA HARCERSKA

amnv:HIS4 MZO III 010399 13 Hufiec Harcerek "Tatry", Chicago

ELEKTOR! Daty

50

Daty - Odpowiedz

1795 Daty - Pytanie

Trzeci Rozbiór Polski: Prusy zajely caly kraj na zachód od Pilicy, Bugu i Niemna

wraz z Warszawa< Austria otrzymala kraj miedzy Pilica, Wisla i Bugiem wraz z

Krakowem< Rosja zabrala cala Litwe i reszte Rusi.

ELEKTOR! Daty

60

Daty - Odpowiedz

Lwów Daty - Pytanie

W 1661 zalozono w tym miescie uniwersytet

ELEKTOR! Daty

70

Daty - Odpowiedz

1610 Daty - Pytanie

Rok, w którym sie zasiada na Kremlu Dymitrej Samozwaniec, przy pomocy polskiej szlachty zajmujacej Moskwe.

ELEKTOR! Daty

80

Daty - Odpowiedz

Francja Daty - Pytanie

W 1574, potajemnie wyjechal z Polski Henryk Walezy gdy umarl jego brat,

aby objac tron tego panstwa

ELEKTOR! Daty

90

Daty - Odpowiedz

Galileo Daty - Pytanie

W roku 1609, w Pizie, ten Wloch odkrywa prawo fizyczne ruchu

padajacych cial

ELEKTOR! Daty

100

Daty - Odpowiedz

Francja Daty - Pytanie

W roku 1789, w tym kraju, rewolucja ludu zaczyna sie zdobyciem wiezienia

“Bastille.”

ELEKTOR! Dowódcy

10

Dowódcy - Odpowiedz

Jan III Sobieski Dowódcy - Pytanie

Panowal w Polsce od 1674-1696, siódmy król elekcyjny, dowódca zwyciestwa pod Chocimem. (G)

ELEKTOR! Dowódcy

20

Dowódcy - Odpowiedz

Jan Zamoyski Dowódcy - Pytanie

Kanclerz i hetman Batorego, ufortyfikowal Zamosc za Zygmunta III

Wazy

Page 14: ELEKTOR Milosniczka Ziemi Ojczystej III …harcerki.weebly.com/uploads/9/0/3/0/90302071/mzo_3.pdf7. Pozna fakty historyczne “Obrony Czestochowy”. Przeczytala trzy rozdzialy opisujace

HISTORIA I KULTURA POLSKI METODA HARCERSKA

amnv:HIS4 MZO III 010399 14 Hufiec Harcerek "Tatry", Chicago

ELEKTOR! Dowódcy

30

Dowódcy - Odpowiedz

Jan Karol Chodkiewicz

Dowódcy - Pytanie Dowodzil zwyciestwem pod

Kirchholmem (1605) przeciwko Szwedom na Inflantach

ELEKTOR! Dowódcy

40

Dowódcy - Odpowiedz

Stefan Zamoyski Dowódcy - Pytanie

Dowódca Obrony Czestochowy (1655)

ELEKTOR! Dowódcy

50

Dowódcy - Odpowiedz

Stefan Czarniecki Dowódcy - Pytanie

“Ja nie z soli ani z roli, alez tego co mnie boli, wyroslem.”

ELEKTOR! Dowódcy

60

Dowódcy - Odpowiedz

Jan III Sobieski Dowódcy - Pytanie

“Veni, vidi, Deus vicit!” (Przybylem, ujrzalem, Bóg zwyciezyl!)

ELEKTOR! Dowódcy

70

Dowódcy - Odpowiedz

Tadeusz Kosciuszko

Dowódcy - Pytanie Zwyciezyl pod Dubienka z Rosja w roku 1792, a w roku 1794 stanal na

czele powstania narodowego.

ELEKTOR! Dowódcy

80

Dowódcy - Odpowiedz

Józef Pulaski (ojciec Kazimierza)

Dowódcy - Pytanie W roku 1768, stanal na czele

Konfederacji Barskiej, aby podniesc kraj z pod wplywów rosyjskich.

ELEKTOR! Dowódcy

90

Dowódcy - Odpowiedz

Stefan Batory Dowódcy - Pytanie

Panowal w Polsce od 1576-1586, drugi król elekcyjny. Wzmocnil wojsko

polskie, odniósl 4 zwyciestwa przeciwko Iwanie IV Groznym. (B)

ELEKTOR! Dowódcy

100

Dowódcy - Odpowiedz

Dania Dowódcy - Pytanie

Panstwo, które wypowiedzialo wojne Szwecji, i któremu pomogli Polacy (1657) pod dowództwem Stefana

Czarnieckiego.

Page 15: ELEKTOR Milosniczka Ziemi Ojczystej III …harcerki.weebly.com/uploads/9/0/3/0/90302071/mzo_3.pdf7. Pozna fakty historyczne “Obrony Czestochowy”. Przeczytala trzy rozdzialy opisujace

HISTORIA I KULTURA POLSKI METODA HARCERSKA

amnv:HIS4 MZO III 010399 15 Hufiec Harcerek "Tatry", Chicago

ELEKTOR! Europa

10

Europa - Odpowiedz

Wegier Europa - Pytanie

Narodowosc drugiego króla elekcyjnego, Stefana Batorego

ELEKTOR! Europa

20

Europa - Odpowiedz

Szwecja Europa - Pytanie

Trzeci król elekcyjny byl siostrencem Anny Jagiellonskiej, synem króla tego

panstwa

ELEKTOR! Europa

30

Europa - Odpowiedz

Zygmunt III Waza

Europa - Pytanie Król polski, pojednal korone szwedzka i

polska w latach 1592-1604. Nie byl popularny we szwecji ze wzgledu na

wiare katolicka.

ELEKTOR! Europa

40

Europa - Odpowiedz

Rosja Europa - Pytanie

Panstwo, którego korone ofiarowano Wladyslawowi Wazie. Nie zostal carem, poniewaz ojciec jego, Zygmunt III Waza,

chcial siebie widziec na tronie przylaczajac to panstwo do Polski (1610).

ELEKTOR! Europa

50

Europa - Odpowiedz

Moskwa Europa - Pytanie

Pokój w Polanowie zawarto w 1634, a król polski, Wladyslaw IV Waza, zrzekl

sie prawa do korony tego panstwa.

ELEKTOR! Europa

60

Europa - Odpowiedz

Karol X Gustaw Europa - Pytanie

Hieronim Radziejowski, przybywszy na dwór szwedzki, namówil tego króla na wypowiedzenie wojny Polsce (1655),

korzystajac z oslabienia Polski bitwami z Kozakami, Tatarami, i Moskalami.

ELEKTOR! Europa

70

Europa - Odpowiedz

Oliwa Europa - Pytanie

Miejscowosc, gdzie w roku 1660 zawarto wieczny pokój ze Szwedami, Jan III

Kazimierz zrzekl sie prawa do korony szwedzkiej, i oddano Szwecji Inflanty do

rzeki Dzwiny. ELEKTOR! Europa

80

Europa - Odpowiedz

Lotaryngja (Lorraine)

Europa - Pytanie Ksiestwo w którym rzadzil Stanislaw I

Leszczynski po utraceniu prawa do tronu polskiego. W miescie Nancy zalozyl

akademje gdzie ksztalcil polska mlodziez.

Page 16: ELEKTOR Milosniczka Ziemi Ojczystej III …harcerki.weebly.com/uploads/9/0/3/0/90302071/mzo_3.pdf7. Pozna fakty historyczne “Obrony Czestochowy”. Przeczytala trzy rozdzialy opisujace

HISTORIA I KULTURA POLSKI METODA HARCERSKA

amnv:HIS4 MZO III 010399 16 Hufiec Harcerek "Tatry", Chicago

ELEKTOR! Europa

90

Europa - Odpowiedz

Drezno (Dresden)

Europa - Pytanie Miasto w którym ciagle mieszkal

August III Sas.

ELEKTOR!

Europa

100

Europa - Odpowiedz

Szwecja Europa - Pytanie

Król tego kraju, Karol XII, osadza Stanislawa I Leszczynskiego na tronie

polskim w 1704-1710. Panowanie dwóch królów polskich. “Jedni do Sasa, drudzy

do Lasa” ELEKTOR!

Kosciól

10

Kosciól - Odpowiedz

ks. Stanislaw Konarski

Kosciól - Pytanie Autor “O Skutecznym Rad Sposobie”, ostrzegal naród o skutku bezrzadu i o koniecznosci zniesienia liberum veto i

konfederacyj.

ELEKTOR! Kosciól

20

Kosciól - Odpowiedz

prymas Jakób Uchanski

Kosciól - Pytanie Panowal po smierci ostatniego z

Jagiellonów w czasie bezkrólewia nim wybrano pierwszego króla elekcyjnego

ELEKTOR! Kosciól

30

Kosciól - Odpowiedz

Jan II Kazimierz Waza

Kosciól - Pytanie Uwolniony od slubów koscielnych, ten

kardynal obejmuje tron polski. Panowal w Polsce od 1648-1668, piaty król elek-

cyjny, przyrodni brat poprzednika. (E)

ELEKTOR! Kosciól

40

Kosciól - Odpowiedz

ks. Piotr Skarga Kosciól - Pytanie

Slawny kaznodzieja sejmowy, spowiednik Zygmunta III Wazy, autor

“~ywotów swietych”

ELEKTOR! Kosciól

50

Kosciól - Odpowiedz

Unia Brzeska Kosciól - Pytanie

W roku 1595 ta unia polaczyla kosciól obrzadku wschodniego z kosciolem

obrzadku lacisskiego, czyli Rzymskiego. Utrzymane byly obrzedy i jezyk

wschodniego kosciola. ELEKTOR! Kosciól

60

Kosciól - Odpowiedz

Unici Kosciól - Pytanie

Biskupi ruscy którzy przyjeli Unie Brzeska

Page 17: ELEKTOR Milosniczka Ziemi Ojczystej III …harcerki.weebly.com/uploads/9/0/3/0/90302071/mzo_3.pdf7. Pozna fakty historyczne “Obrony Czestochowy”. Przeczytala trzy rozdzialy opisujace

HISTORIA I KULTURA POLSKI METODA HARCERSKA

amnv:HIS4 MZO III 010399 17 Hufiec Harcerek "Tatry", Chicago

ELEKTOR! Kosciól

70

Kosciól - Odpowiedz

ks. Jakób Wujek Kosciól - Pytanie

Przetlumaczyl na jezyk polski Pismo swiete (1599)

ELEKTOR! Kosciól

80

Kosciól - Odpowiedz

ks. Augustyn Kordecki

Kosciól - Pytanie Przeor ojców paulinów klasztoru jasnogórskiego podczas Obrony

Czestochowy.

ELEKTOR! Kosciól

90

Kosciól - Odpowiedz

Lwów Kosciól - Pytanie

Miasto w którym slubuje Jan Kazimierz, oddajac siebie i kraj pod opieke Najswietrzej Marii Panny,

“Królowy Korony Polskiej” (1656)

ELEKTOR! Kosciól

100

Kosciól - Odpowiedz

Luteranizm Kosciól - Pytanie

Wiara której musial sie wyrzec August II Sas, przyjmujac katolicyzm

ELEKTOR! Królowie

10

Królowie - Odpowiedz

Zygmunt II August

Królowie - Pytanie Ostatni z Jagiellonów. Zostawil Polske

bez nastepcy

ELEKTOR! Królowie

20

Królowie - Odpowiedz

Henryk Walezy Królowie - Pytanie

Panowal w Polsce od 1573-1574, pierwszy król elekcyjny. (A)

ELEKTOR! Królowie

30

Królowie - Odpowiedz

Anna Jagiellonka Królowie - Pytanie

Siostra Zygmunta II Augusta, wybrana przez szlachte królowa polska po

abdykacji Henryka Walezego. Zgodzila sie na slub z wybranym królem, Stefanem

Batorym. ELEKTOR!

Królowie

40

Królowie - Odpowiedz

Grodno, prawdopodobne

zatrucie

Królowie - Pytanie Miejce i prawdopodobny powód

smierci Stefana Batorego

Page 18: ELEKTOR Milosniczka Ziemi Ojczystej III …harcerki.weebly.com/uploads/9/0/3/0/90302071/mzo_3.pdf7. Pozna fakty historyczne “Obrony Czestochowy”. Przeczytala trzy rozdzialy opisujace

HISTORIA I KULTURA POLSKI METODA HARCERSKA

amnv:HIS4 MZO III 010399 18 Hufiec Harcerek "Tatry", Chicago

ELEKTOR! Królowie

50

Królowie - Odpowiedz

Zygmunt III Waza

Królowie - Pytanie Panowal w Polsce od 1587- 1632, trzeci

król elekcyjny. (C)

ELEKTOR! Królowie

60

Królowie - Odpowiedz

Wladyslaw IV Waza

Królowie - Pytanie Panowal w Polsce od 1632-1648,

czwarty król elekcyjny, syn poprzednika (D)

ELEKTOR! Królowie

70

Królowie - Odpowiedz

Jan II Kazimierz Waza

Królowie - Pytanie Po smierci zony Marii Ludwiki, ten król

zrzekl sie korony w 1668.

ELEKTOR! Królowie

80

Królowie - Odpowiedz

Michal Korybud Wisniowiecki

Królowie - Pytanie Panowal w Polsce od 1669-1673,

szósty król elekcyjny, syn Jeremiego Wisniowieckiego (slawnego z wojen z

Kozakami) (F)

ELEKTOR! Królowie

90

Królowie-Odpowiedz

August II Sas Królowie - Pytanie

Panowal w Polsce od 1697-1733, ósmy król elekcyjny (H)

ELEKTOR! Królowie

100

Królowie - Odpowiedz

Stanislaw I Leszczynski

Królowie - Pytanie Tesc króla francuskiego, obrany królem Polski w 1734. Nie dopuszczony do

koronacji sprzeciwem szlachty popierajacej Augusta III.

ELEKTOR! Królowie

BONUS

Królowie - Odpowiedz

August III Sas Królowie - Pytanie

Panowal w Polsce od 1735-1763, dziesiaty król elekcyjny, syn ósmego

króla. (J)

ELEKTOR! Królowie

BONUS

Królowie – Odpowiedz

Stanislaw II August

Poniatowski

Królowie - Pytanie Panowal w Polsce od 1764-1795,

jedenasty i ostatni król elekcyjny. (K)

Page 19: ELEKTOR Milosniczka Ziemi Ojczystej III …harcerki.weebly.com/uploads/9/0/3/0/90302071/mzo_3.pdf7. Pozna fakty historyczne “Obrony Czestochowy”. Przeczytala trzy rozdzialy opisujace

HISTORIA I KULTURA POLSKI METODA HARCERSKA

amnv:HIS4 MZO III 010399 19 Hufiec Harcerek "Tatry", Chicago

ELEKTOR! Królowie

BONUS

Królowie - Odpowiedz

Petersburg Królowie - Pytanie

Miasto, w którym umarl Stanislaw August Poniatowski w roku 1798.

ELEKTOR! Kultura i Nauka

10

Kultura i Nauka - Odpowiedz

Uniwersytet w Padwie

Kultura i Nauka - Pytanie Uniwersytet na którym ksztalcil sie

Stefan Batory

ELEKTOR! Kultura i Nauka

20

Kultura i Nauka - Odpowiedz

Wilno Kultura i Nauka - Pytanie

W 1578 zalozono w tym miescie uniwersytet

ELEKTOR! Kultura i Nauka

30

Kultura i Nauka - Odpowiedz

William Shakespeare

Kultura i Nauka - Pytanie Przeslawny angielski pisarz sztuk

(1564-1616). Napisal “Hamlet”

ELEKTOR! Kultura i Nauka

40

Kultura i Nauka - Odpowiedz

Kraków Kultura i Nauka - Pytanie

Miasto, które za panowania Zygmunta III Wazy, pozostalo tylko miejscem

koronacyjnem i miejscem wiecznego spoczynku królów polskich.

ELEKTOR! Kultura i Nauka

50

Kultura i Nauka - Odpowiedz

Ogniem i Mieczem

Kultura i Nauka - Pytanie Powiesc Henryka Sienkiewicza

opisujaca walki przeciwko Kozakom i Tatarom.

ELEKTOR! Kultura i Nauka

60

Kultura i Nauka - Odpowiedz

Potop Kultura i Nauka - Pytanie

Powiesc Henryka Sienkiewicza opisujaca walki przeciwko Szwedom.

ELEKTOR! Kultura i Nauka

70

Kultura i Nauka - Odpowiedz

Fahrenheit Kultura i Nauka - Pytanie

W roku 1718, wynalazl termometr rteciowy.

Page 20: ELEKTOR Milosniczka Ziemi Ojczystej III …harcerki.weebly.com/uploads/9/0/3/0/90302071/mzo_3.pdf7. Pozna fakty historyczne “Obrony Czestochowy”. Przeczytala trzy rozdzialy opisujace

HISTORIA I KULTURA POLSKI METODA HARCERSKA

amnv:HIS4 MZO III 010399 20 Hufiec Harcerek "Tatry", Chicago

ELEKTOR! Kultura i Nauka

80

Kultura i Nauka - Odpowiedz

George Frideric Handel

Kultura i Nauka - Pytanie Kompozytor (1685-1759) mieszkajacy w Anglii napisal utwór “Mesjasz” w

roku 1741.

ELEKTOR! Kultura i Nauka

90

Kultura i Nauka - Odpowiedz

August II Sas Kultura i Nauka - Pytanie

Za panowania tego króla, powstalo przyslowie “Za króla Sasa, jedz, pij,i

popuszczaj pasa.” Naród staje sie coraz mniej rycerski, a wiecej rozpustny.

ELEKTOR! Kultura i Nauka

100

Kultura i Nauka - Odpowiedz

Komisja Edukacji Narodowej

Kultura i Nauka - Pytanie W roku 1773 ustalono ta komisje. Dano

fundusze na akademje krakowska i wilenska, utworzono szkoly srednie, i

zalozono seminarja nauczycielskie.

ELEKTOR! Polityka

10

Polityka - Odpowiedz

uklad wyboru króla

Polityka - Pytanie Cel sejmu konwokacyjnego w

Warszawie, 1573

ELEKTOR! Polityka

20

Polityka - Odpowiedz

szlachta (meska) Polityka - Pytanie

Osoby glosujace na króla w czasie elekcyjnym

ELEKTOR! Polityka

30

Polityka - Odpowiedz Najwazniejsi kandydaci

na pierwszego króla elekcyjnego

Polityka - Pytanie Ernest, arcyksiaze austriacki< car

moskiewski, Iwan IV Grozny< Henryk Walezy, brat króla Francji

ELEKTOR! Polityka

40

Polityka - Odpowiedz

Warszawa Polityka - Pytanie

Miasto walnych sejmów, do którego Zygmunt III Waza przeniósl stolice

Polski.

ELEKTOR! Polityka

50

Polityka - Odpowiedz

Liberum Veto Polityka - Pytanie

Sposób przerywania sejmów przez jednego posla szlachty, przy czym oslabla znacznie Rzeczypospolita

Page 21: ELEKTOR Milosniczka Ziemi Ojczystej III …harcerki.weebly.com/uploads/9/0/3/0/90302071/mzo_3.pdf7. Pozna fakty historyczne “Obrony Czestochowy”. Przeczytala trzy rozdzialy opisujace

HISTORIA I KULTURA POLSKI METODA HARCERSKA

amnv:HIS4 MZO III 010399 21 Hufiec Harcerek "Tatry", Chicago

ELEKTOR! Polityka

60

Polityka - Odpowiedz

Tadeusz Rejtan Polityka - Pytanie

Posel nowogrodzki, który nie dopuszczal poslów do sali sejmowej (1773),

nadaremnie bronil przed podpisaniem aktu piewszego rozbioru Polski.

ELEKTOR! Polityka

70

Polityka - Odpowiedz

Konstytucja 3-go maja

Polityka - Pytanie Druga konstytucja na swiecie, uchwalona w roku

1791. Uznala wolnosc wszelkim wyznaniom, znosla wolna elekcje królów, zaprowadzila tron dziedziczny, mieszczanow przyznala prawa i przywileje szlachty,

lud wiejskie wziela pod opieka prawa, zniosla liberum veto i konfederacje.

ELEKTOR! Polityka

80

Polityka - Odpowiedz

Stanislaw II August

Poniatowski

Polityka - Pytanie Zmuszony rozkazem Katarzyny Wielkiej

do przystapienia do Konfederacji Targowickiej, spowodowal wyjazd za

granice wielu patriotów polskich.

ELEKTOR! Polityka

90

Polityka - Odpowiedz

Grodno Polityka - Pytanie

Miasto, w którym wzieto milczenie poslów za potwierdzinie drugiego

rozbioru, podpisal król akt rozbiorczy. Ograniczono wojsko polskie do 15,000.

ELEKTOR! Polityka

100

Polityka - Odpowiedz

Grodno Polityka - Pytanie

Miasto, w którym zrzekl sie tronu polskiego Stanislaw August

Poniatowski, i gdzie zamieszkal do smierci Katarzyny Wielkiej.

ELEKTOR! Wschód

10

Wschód - Odpowiedz

Moskwa Wschód - Pytanie

Ksiestwo, przeciwko którym toczyla sie wojna 1579-1582.

ELEKTOR! Wschód

20

Wschód - Odpowiedz

Kozacy i Tatarzy Wschód - Pytanie

Wojna z tymi ludami rozpoczela sie w 1648, tuz przed smiercia Wladyslawa

IV Wazy.

ELEKTOR! Wschód

30

Wschód - Odpowiedz

Rosja Wschód - Pytanie

General tego panstwa, Igelstroem, samowolnie rzadzil w Warszawie po

podpisaniu Drugiego Rozbioru Polski.

Page 22: ELEKTOR Milosniczka Ziemi Ojczystej III …harcerki.weebly.com/uploads/9/0/3/0/90302071/mzo_3.pdf7. Pozna fakty historyczne “Obrony Czestochowy”. Przeczytala trzy rozdzialy opisujace

HISTORIA I KULTURA POLSKI METODA HARCERSKA

amnv:HIS4 MZO III 010399 22 Hufiec Harcerek "Tatry", Chicago

ELEKTOR! Wschód

40

Wschód - Odpowiedz

Konfederacja Targowicka

Wschód - Pytanie Konfederacja zawiazana w 1792 wedlug

wskazówek Katarzyny Wielkiej, by zniesc konstytucje 3-go maja i wrócic do

zamieszania panstwowego.

ELEKTOR! Wschód

50

Wschód - Odpowiedz

Imperium Chinskie Wschód - Pytanie

Misjonarz polski, Michal Boym, ze Lwowa, zyjacy 1614-1659, opracowuje pierwszy atlas tego kraju, obecnie w

Muzeum Watykanskim

ELEKTOR! Wschód

60

Wschód - Odpowiedz

Ukraina Wschód - Pytanie

W roku 1667 zawarto z Moskwa pokój w Andruszkowie. Rosja zrzekla sie Inflant,

Witebska,i Polocka, a otrzymala Smolensk i ziemie na zachód od Dniepru. Rozdzielilo to

ten kraj na dwie czesci: polska i rosyjska.

ELEKTOR! Wschód

70

Wschód - Odpowiedz

Krym (Crimea) Wschód - Pytanie

Ojcowizna Tatarów.

ELEKTOR! Wschód

80

Wschód - Odpowiedz

Rosja Wschód - Pytanie

Pod wplywem tego kraju, w roku 1717 ograniczono liczbe wojska polskiego do 24,000. Od tad zaczyna sie ingerencja tego panstwa w sprawy Polski/Litwy.

ELEKTOR! Wschód

90

Wschód - Odpowiedz

Katarzyna II Wielka

Wschód - Pytanie Wplyw tej caryny spowodowal wybór Stanislawa II Augusta Poniatowskiego

na tron polski.

ELEKTOR! Wschód

100

Wschód - Odpowiedz

Sybir Wschód - Pytanie

Miejsce uwiezienia wodzów powstania warszawskiego po kapitulacji

(surrender) w 1794.

ELEKTOR! Matejko

10

Matejko - Odpowiedz

Kazanie Skargi (1864, olej)

Matejko - Pytanie (U)

Page 23: ELEKTOR Milosniczka Ziemi Ojczystej III …harcerki.weebly.com/uploads/9/0/3/0/90302071/mzo_3.pdf7. Pozna fakty historyczne “Obrony Czestochowy”. Przeczytala trzy rozdzialy opisujace

HISTORIA I KULTURA POLSKI METODA HARCERSKA

amnv:HIS4 MZO III 010399 23 Hufiec Harcerek "Tatry", Chicago

ELEKTOR! Matejko

20

Matejko - Odpowiedz

Rejtan na sejmie warszawskim

(1866, olej)

Matejko - Pytanie (V)

ELEKTOR! Matejko

30

Matejko - Odpowiedz

Batory pod Pskowem (1871, olej)

Matejko - Pytanie (W)

ELEKTOR! Matejko

40

Matejko - Odpowiedz

Sobieski pod Wiedniem

(szkic olejny)

Matejko - Pytanie (X)

ELEKTOR! Matejko

50

Matejko - Odpowiedz

Kosciuszko pod Raclawicami

(1888, olej)

Matejko - Pytanie (Y)

ELEKTOR! Matejko

60

Matejko - Odpowiedz

sluby Jana Kazimierza (1893,olej)

Matejko - Pytanie (Z)

ELEKTOR! Matejko

70

Matejko - Odpowiedz

Konstytucja 3 maja

(1892, olej)

Matejko - Pytanie (AA)

ELEKTOR! Matejko

80

Matejko - Odpowiedz

Chmielnicki i Tuhaj-bej pod Lwowem

(1885, olej)

Matejko - Pytanie (BB)

ELEKTOR! Matejko

90

Matejko - Odpowiedz

Tadeusz Kosciuszko pod Raclawicami

(fragment)

Matejko - Pytanie (DD)

Page 24: ELEKTOR Milosniczka Ziemi Ojczystej III …harcerki.weebly.com/uploads/9/0/3/0/90302071/mzo_3.pdf7. Pozna fakty historyczne “Obrony Czestochowy”. Przeczytala trzy rozdzialy opisujace

HISTORIA I KULTURA POLSKI METODA HARCERSKA

amnv:HIS4 MZO III 010399 24 Hufiec Harcerek "Tatry", Chicago

ELEKTOR! Matejko

100

Matejko - Odpowiedz

Autoportret (1892, olej)

Matejko - Pytanie (CC)

ELEKTOR! Warszawa

10

Warszawa - Odpowiedz

Rynek Starego Miasta

Warszawa - Pytanie (S)

ELEKTOR! Warszawa

20

Warszawa - Odpowiedz

Palac Lazienkowski

Warszawa - Pytanie Rezydencja króla Stanislawa II Augusta Poniatowskiego (N)

ELEKTOR! Warszawa

30

Warszawa – Odpowiedz

Palac Wilanowski (Villa Nova)

Warszawa - Pytanie Rezydencja króla Jana III Sobieskiego

(M)

ELEKTOR! Warszawa

40

Warszawa - Odpowiedz

Syrena Warszawa - Pytanie

Symbol Warszawy (P)

ELEKTOR! Warszawa

50

Warszawa - Odpowiedz

Kolumna Zygmunta (III Wazy)

Warszawa - Pytanie Pomnik stojacy na placu Zamkowym.

Wystawiony w 1644 na polecenie Wladyslawa IV Wazy, ku czci jego

ojca. (R)

ELEKTOR! Warszawa

60

Warszawa - Odpowiedz

Plac Zamkowy i Zamek Królewski

Warszawa - Pytanie (Q)

ELEKTOR! Warszawa

70

Warszawa - Odpowiedz

Pomnik Kopernika

Warszawa - Pytanie Pomnik ku czci wielkiego astronoma polskiego (T)

Page 25: ELEKTOR Milosniczka Ziemi Ojczystej III …harcerki.weebly.com/uploads/9/0/3/0/90302071/mzo_3.pdf7. Pozna fakty historyczne “Obrony Czestochowy”. Przeczytala trzy rozdzialy opisujace

HISTORIA I KULTURA POLSKI METODA HARCERSKA

amnv:HIS4 MZO III 010399 25 Hufiec Harcerek "Tatry", Chicago

ELEKTOR! Warszawa

80

Warszawa - Odpowiedz

Pomnik Szopena Warszawa - Pytanie

Pomnik ku czci wielkiego kompozytora polsko-francuskiego (O)

ELEKTOR! Warszawa

90

Warszawa - Odpowiedz

Katedra sw. Jana Warszawa - Pytanie

Najstarszy kosciol w Warszawie (L)

ELEKTOR! Warszawa

100

Warszawa - Odpowiedz

Pomnik Mickiewicza

Warszawa - Pytanie Pomnik ku czci wielkiego wieszcza

polskiego

Page 26: ELEKTOR Milosniczka Ziemi Ojczystej III …harcerki.weebly.com/uploads/9/0/3/0/90302071/mzo_3.pdf7. Pozna fakty historyczne “Obrony Czestochowy”. Przeczytala trzy rozdzialy opisujace

HISTORIA I KULTURA POLSKI METODA HARCERSKA

amnv:HIS4 MZO III 010399 26 Hufiec Harcerek "Tatry", Chicago

PLAN ZBIÓRKI Zbiórka: ozastepu odruzyny Data: Temat Zbiórki: Sprawnosc MZO III: “ELEKTOR” (DWIE ZBIÓRKI) o Wychowanie þ Wiadomosci do stopni þ Wiadomosci do sprawnosci

þ Gry/cwiczenia þ Sluzba Bogu/Ojczyznie o Praca dla innych

o Praca zarobkowa o Prace reczne þ Piosenki, tance

o Technika Harcerska þ Gaweda o Sprawy do zalatwienia

Plan Wykonanie/Uwagi Rozpoczecie Raport

Obrzed Rozpoczecia: Piosenka: “Allah” (bitwy przeciwko Turcji toczyly sie w tych czasach)

Cwiczenie/Gra nad temat stopni lub sprawnosci

“Elektor!” Pierwsza Runda

Nowa Piosenka Temat o Polsce

Cwiczenie/Gra nad temat stopni lub sprawnosci

“Elektor!” Druga Runda

Gaweda/Rozmowa na temat Prawa, Przyrzeczenia, lub wymagania do stopnia/sprawnosci

Co doprowadzilo Polske do oslabienia i stracenia w tych czasach? Czy sa przyklady tego w innych czasach? w innych panstwach? Czego mozemy sie nauczyc od nieszczescia naszych pradziadów?

Nastepna zbiórka Co bedzie: Prawdziwy “Elektor!” Co przyniesc: Przegladnac i ulozyc chronologicznie fakty Elekcyjne do dziennika.

Zakonczenie Ogloszenia: Obrzed Zakonczenia: Piosenka: Piosenka Druzyny

Przygotowala: phm. A. Nowobilska-Vasilios

Przeprowadzila: