ELEKTRĐK DAĞITIM ŞEBEKELERĐ UZAKTAN ĐZLEME VE KONTROL SĐSTEMĐ

1. Sistemin Görevleri ve Amacı: Trafo binaları içine kurulmuş olan orta gerilim ve alçak gerilim dağıtım elemanlarına yönelik uzaktan arıza ve performans takibi için ve gerektiğinde uzaktan kumanda ve kontrol için tasarlanmış bir sistemdir. Bu sistem ile ; -Orta gerilim kesici pozisyonları -Kesici açma alarmları (Aşırı akım,kısa devre, toprak açma ..) -Uzaktan kesici kontrolü (Reset, Kapama, açma) (istenirse) -Orta gerilim bara voltajı -Trafo Bucholz ve termostat alarm ve açma ihbarları

-Trafo alçak gerilim barasından gerilim, akım, aktif ve reaktif güçler, endeksler, harmonik bozulmalar vb… -Kompanzasyon Rölelerine ait

sinyaller okunabilir

2. Sistemin bileşenleri:

2.1Scada Yazılımı ve donanımı: Scada yazılımı ve donanmı sayesinde dağınık noktalara yerleştirilmiş haberleşme cihazları ile haberleşme kurulur. Bu cihalarda alınan veriler ekranda operatölere gösterilir, oluşan alarmlar alarm sayfasında gösterilir. Anlık veriler ve alarmlar kayıt altına alınır. Kayıt altına alınan veriler liste ve eğri olarak takip edilebilir. Đstenildiği takdirde scada yazılımına internet vasıtası ile herhangi bir yerden ulaşılabilir. Önemli alarm ve ihbarlar belirli kişilere SMS olarak gönderilebilir. Bütün işlemler şifre ile ve yetkilendirme ile yapılır.

2.2. Haberleşeme cihazları:

2.2.1. Akıllı GPRS modem: Bu modem merkez yazılımı ile RTU cihazının GSM şebekesi üzerinden bağlantısını sağlar. Standart GPRS modemlerden farklı olarak bağlantı da bir problem olmuş ise tekrar bağlantı kurulana dek bağlantı denemeleri yapar.

2.2.2 RTU (remote terminal unit)(Opsiyonel): RTU cihazının görevleri aşağıdaki gibidir.

-Ölçü ve kontrol cihazları (Enerji analizörleri, hat ve trafo koruma röleleri,..) ile hem seri haberleşme (IEC 60870-5-103, Modbus-RTU, Ascii,..) ile hem analog( 0-10V, 4-20mA) ve hem digital (açık-kapalı) sinyallerle bilgi toplamak ve gelen komutları iletmek.

-Bu bilgileri kendi hafızasında zaman etiketleri ile birlikte kayıt altında tutmak -Scada yazılımıdan gelen okuma ve yazma isteklerini yerine getirmek. -PLC fonksiyonları benzeri hesaplama ve kontrol işlemleri yapmak

RTU oluşan olayları kendi hafızasında tutuğundan dolayı, scada merkezi ile geçici haberleşme problemleri olsa bile bu olaylar kaybolmaz. Ve tekrar haberleşme sağlandığında bu olayları scada sunucusu zaman etiketi ile senkronize eder.

RTU cihazı ile Scada yazılımı arasındaki haberleşme protokolü DNP 3.0, IEC 60870-5-101-104 veya Modbus (RTU, TCP) olabilir. Bu protokol sayesinde hem periyodik sorgulama yapılabilir, hem de önemli bir olay olduğunda sorgulama yapılabilir. Bu sayede GPRS kullanım ücreti azaltılmış olur.

Bu sorgularda hem anlık değerleri hem de daha önceden saklamış olan olayları zaman etiketleri ile beraber scada yazılımına bildirebilir. Böylece raporlarda ve eğrilerde bir kesinti olmaz.

2.3. Ölçü ve kontrol cihazları

Elektrik scada sisteminde aşağıdaki tipte cihazlar ile haberleşme Kurulabilir: -Elektronik hat ve trafo koruma röleleri -Orta gerilim ve alçak gerilim analizörleri -Reaktif güç kontrol röleleri -Digital ve Analog sinyaller (kuru kontak, 0-10V, 4-20mA) Mevcut bir scada uygulamasından örnek ekranlar...

Ana dağıtım şeması

Trafo binası OG tek hat şeması

Kaydedilmiş olaylar listesi

Geçmiş zaman eğrisi

Web sayfası görünümü (internet üstünden takip)