03.06.2011 2

ELEMENTLER VE BİLEŞİKLER

ELEMENT: Aynı cins atomların bir araya gelerek oluşturduğu saf maddelere element adı verilir. Demir, Bakır, Civa, Altın atomları birleşerek elementleri oluştururlar.

03.06.2011 3

MOLEKÜL : Bazı maddeler ise aynı cins atomların gruplar oluşturmasıyla meydana gelir. Atomların birleşerek oluşurduğu atom kümelerine molekül adı verilir. Hidrojen , Oksijen, Flor, İyot doğada molekül halde bulunan maddelerdir. Yukarıdaki şekil incelendiğinde aynı atomlar bir araya gelerek atom kümelerini oluşturur.

03.06.2011 4

BİLEŞİK: İki ya da daha fazla farklı elementin biraraya gelerek oluşturduğu saf maddelere bileşik adı verilir. Su,Karbondioksit,Karbonmonoksit, Tuz gibi maddeler bileşik halde bulunurlar.

03.06.2011 5

Bazı maddeler doğada atomlar halinde bulunur ve atomik yapıdadır, bazıları ise moleküller halinde bulunur ve moleküler yapıdadır. Eğer bu moleküller az sayıda atom içeriyorsa basit yapılı, çok sayıda atom içeriyorsa karmaşık yapılıdır. Su molekülü basit yapılı iken, şeker molekülü karmaşık yapılıdır.

03.06.2011 6

Bileşiklerde doğada farklı halde bulunabilirler. örneğin yukarıdaki şekilde su molekül yapıda bulunurken, ikinci resimde tuz molekül yapıda değildir ve yığınlar halinde bulunur.

03.06.2011 7

ELEMENT

Saf maddelerdir.

Kendine özgü öz kütlesi vardır.

Fiziksel veya kimyasal yöntemlerle basit maddelere ayrışmaz.

Homojendir.

Kendilerine özgü E.N, K.N vardır.

Yapıtaşı atomdur.

Aynı cins atomlardan oluşur.

Sembolle gösterilir.

03.06.2011 8

BİLEŞİK

Saf maddelerdir.

Kendine özgü öz kütlesi vardır.

Kimyasal yöntemlerle ayrışır. (elektroliz, ısıtma)

Homojendir.

Kendilerine özgü E.N, K.N vardır.

Yapıtaşı moleküldür.

Farklı cins atom, aynı cins moleküllerden oluşur.

Formüllerle gösterilir.

Elementlerin sabit oranlarda birleşmesiyle oluşur.

Elementler özelliklerini kaybeder.

03.06.2011 9

Element moleküllerine örnekler :

03.06.2011 10

Bileşik moleküllerine örnekler :

03.06.2011 11

03.06.2011 12

Sorular Çözelim

soru1: Aşağıda verilen madde modellerinden hangisi element değildir?

03.06.2011 13

çözüm1 : A,B ve C seçeneklerindeki madde modellerini incelediğimizde bu modellerin aynı cins atomlardan oluştuklarını görürüz. Ancak D seçeneğindeki modelde farklı cins atomlar olduğu için bir element olamaz.

03.06.2011 14

soru2 : Aşağıdaki madde modellerinden hangisi bileşik değildir?

03.06.2011 15

çözüm2: A, B ve D seçeneklerindeki modelleri incelediğimizde farklı cins atomlardan oluştuklarını görürüz. Ancak C seçeneğindeki model, aynı cins atomlardan oluşmuştur. Dolayısıyla A, B ve D seçenekleri bileşik, C seçeneği ise elementtir.

03.06.2011 16

Sorular

1)Element nedir?

2) Farklı çeşit elementlerdeki atomlar aynı mıdır?

3) Elementler kaça ayrılır?

4) Bileşik nedir?

5) Bileşikler kaça ayrılır?

03.06.2011 17

Cevaplar1)element= Çok sayıda aynı çeşit atomların bir araya gelerek oluşturduğu maddelere element denir. Elementlerdeki atomlar tek çeşittir ve elementler saf maddelerdir.

2) Hayır. Farklı elementler farklı atomlardan oluşur. Örneğin demir elementini oluşturan atomlar ile bakır elementini oluşturan atomlar farklıdır3) Moleküler element ve atomik element olarak ikiye ayrılır. En küçük yapı taşı atom olan elementlere atomik element denir. En küçük yapı taşı molekül olan elementlere ise moleküler element denir..

03.06.2011 18

4) En az iki farklı elementin bir araya gelerek oluşturdukları yeni,saf maddelere bileşik denir. Elementler bileşiği oluşturmak için bir araya geldiklerinde farklı özelliklere sahip yeni bir madde oluşturur. Bileşik kendisini oluşturan elementlerden tamamen farklı özelliklere sahiptir.

5) İkiye ayrılır. Moleküler yapılı bileşik ve moleküler yapıda olmayan bileşik olmak üzere