Upload
others
View
1
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
BAROMETROAJatorri atzerritarra duten biztanleen inguruko pertzepzioak eta jarrerak 2019
EMAITZEN LABURPENA
Barometroa 2019. Jatorri atzerritarra duten biztanleen inguruko pertzepzioak eta jarrerak
• Landa-azterketaren data: 2019ko martxoa-apirila.
• Egindako inkestak: 600 (Konfiantza-maila = %95, Z = 1,96 eta errorea = %+/- 4).
• Etxez etxeko inkesta pertsonala 18 urtetik gorakoei.
• “Esleipen proportzional” bidez estratifikatutako laginketa, habitat-tamainaren, adinaren eta sexuaren araberako kuotekin.
• Etxeen hautaketa: ausazko ibilbideen sistema.
• 39 laginketa-puntu 25 udalerritan (3 Araban, 10 Gipuzkoan eta 12 Bizkaian).
2
Fitxa teknikoa
Jatorri atzerritarra duten pertsonen etorrera
3
1 a. Jatorri atzerritarreko pertsonen presentzia arazotzat hautematea b. Jatorri atzerritarreko pertsonen bolumena nola hautematen den
Barometroa 2019. Jatorri atzerritarra duten biztanleen inguruko pertzepzioak eta jarrerak
Bilakaera: Immigrazioa Euskadiko arazotzat hautematea (bat-bateko erantzuna, erantzun iradokia eta arazo pertsonala, %), 2007-2019
2019ko Barometroak, beste behin ere, erakusten du euskal gizartearen gehiengoarentzat etorkinen presentzia ez dela gizarte-arazoa: hala, espontaneoki, galdeketa egindakoen %9,1ek adierazi du immigrazioa arazoa dela Euskadirako, eta %3,9k arazo gisa aipatu du maila pertsonalean. Iradokita, euskal biztanleen %11,4k aipatu du.
Azken urtean, zertxobait hazi da immigrazioa arazo gisa hautematea, bai espontaneoki (+1,4 puntu), bai iradokita (+3,2 puntu). Alabaina, zertxobait murriztu egin da immigrazioa arazo gisa hautematea modu pertsonalean (-0,6 puntu). Bilakaerari dagokionez, ikus dezakegu kezka handiagoa zela 2009-2014 artean eta jaitsi egin dela 2015-2019 artean; gainera, serie horren baitan, aurtengo 2019. urtean jaso da kezka pertsonal gutxien.
4
1
g1, g2, g25
15,0
7,2
12,915,4
10,7 11,6 7,212,1 12,4 12,3 12,6
7,7 9,1
13,5 10,3
12,0
20,2
14,917,5
11,714,8 15,3 14,8 13,6
8,2
11,4
6,4 4,9 4,2
8,25,6 6,2 5,3
7,5 7,3 8,5
5,2 4,5 3,9
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019
Arazoa Euskadin. Bat-batekoa Arazoa Euskadin. Iradokia Arazo pertsonala
-0,8-3,3
2,8
-3,9
3,3
-3,4
2009-2014 2015-2019
Bat-bateko arazoa
Arazo iradokia
Arazo pertsonala
2,4
2,8
1,6
9,1
11,4
3,9
Arazoa Euskadin. Bat-batekoa
Arazoa Euskadin. Iradokia
Arazo pertsonala
Lehenengo erantzuna Aipamenak guztira
Barometroa 2019. Jatorri atzerritarra duten biztanleen inguruko pertzepzioak eta jarrerak
Atal honetan, euskal gizarteak atzerritar jatorriko pertsonen bolumena nola hautematen duen aztertzen da. Gai esanguratsua da; izan ere, migrazioaren fenomenoaren pertzepzioa gaindimentsionatuta ote dagoen jakiteko aukera ematen du. Horrek eragina izan dezake migrazioaren aldeko edo aurkako jarreretan. Horretarako, euskal gizarteak biztanleria migratzailearen bolumenari buruz zer balorazio duen jasotzen da, bai EAEn erroldatutako atzerritar jatorriko pertsonen zifra erreala jakin aurretik duen balorazioa eta bai zifra hori jakin ondoren duena. Gainera galdetzen zaie ea datozen bost urteetan beren ustez Euskadira atzerritar jatorriko biztanleak iristen jarraituko duten, eta zein diren iritsiko direnen herritartasun nagusiak.
EAEko biztanle etorkinen bolumenari buruzko pertzepzioa errealitatearekiko independentea da eta bere horretan jarraitzen du etorkinen kopurua benetan dena baino bi aldiz gehiago den sentsazioak. Aurreko urteetan bezala, atzerritarrak gehiegi diren pertzepzioa murriztu egin da, datu errealaren berri izan ondoren.
Etorkizunean pentsatuz, hamarretik zazpi euskaldunek uste dute bost urtean igo egingo dela Euskadin atzerritar jatorriko biztanleria, eta uste dute magrebtarrak, Saharaz hegoaldeko Afrikakoak eta latinoamerikarrak izango direla.
5
Jatorri atzerritarreko pertsonen bolumena nola hautematen den
1
Barometroa 2019. Jatorri atzerritarra duten biztanleen inguruko pertzepzioak eta jarrerak
Euskadin erroldatutako atzerriko biztanleen ustezko kopurua eta kopuru erreala (%), 2007-2019
2019ko Barometroaren emaitzek erakusten digute euskal gizartean gaindimentsionatuta dagoela EAEn bizi diren atzerritar biztanleen bolumenari buruzko pertzepzioa.
2018 eta 2019 artean, Euskadin erroldatutako atzerritarrak 0,6 puntu hazi dira; aldiz, Euskadin bizi diren etorkinen kopuruaren pertzepzioak berdin eta aldaezin jarraitzen du, %17 inguruan. Bilakaerari dagokionez, egonkor samar mantendu da atzerritarren benetako portzentajearen (erroldatuak) eta pertzepzioaren arteko distantzia.
6
1
g4
17,9 16,8 17,2 16,9 17,315,9 16,5
15,017,9 16,8
20,3
17,0 17,1
5,7 6,6 7,3 7,7 8,0 8,4 8,4 8,3 8,4 8,6 9,0 9,4 10,0
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019
100 pertsonatik zenbatek dute jatorri atzerritarra Jatorri atzerritarrekoak
Barometroa 2019. Jatorri atzerritarra duten biztanleen inguruko pertzepzioak eta jarrerak
Hurrengo bost urteetako egoerari begira, immigrazioak EAEn, zure ustez..?
Euskal biztanleen erdiak baino gehiagok uste du datozen bost urteetan Euskadin hazi egingo dela immigrazioa (%73,9). Gainera, pertzepzio hori igo egin da azken urteetan (+6,4 puntu, aurreko urtearekin alderatuta); aitzitik, jaitsi egin da murriztu egingo dela edo berdin mantenduko dela uste duten pertsonen ehunekoa. Hortaz, horrek adierazten digu euskal gizartea ohituta dagoela gero eta etorkin gehiago egotearekin, bai eta onartzen ari dela fenomeno hori egiturazkoa dela.
7
1
g21
10,0
28,4
54,5
7,25,0
18,2
67,5
9,33,9
15,2
73,9
7
Behera egingo du Berdintsua izango da Gora egingo du Ed/Ee
2017 2018 2019
Barometroa 2019. Jatorri atzerritarra duten biztanleen inguruko pertzepzioak eta jarrerak
0,5
1,3
2,2
3,9
3,2
17,5
23,9
36,1
1,7
2,6
10,7
15,3
17,9
47,4
57,6
70,6
AEB eta Kanada
Mendebaldeko Europa
Ekialdeko Europa
Asia
Gainerako EB
Latinoamerika
Saharaz Hegoaldeko Afrika
Magreb
Lehen aukera Aukerak, guztira
Demagun, etorkizunean ere etorkinek EAEra etortzen jarraitzen dutela. Zure ustez, nongoa izango da etorkin multzo handiena? Eta bigarren etorkin multzo handiena? Eta hirugarrena?
Euskadira etorkinak iristen jarraituz gero zer jatorritakoak izango direla uste duten galdetutakoan, gehienek nagusiki magrebtarrak izango direla adierazi dute (%70,6), Saharaz hegoaldekoak gero (%57,6) eta latinoamerikarrak azkenik (%47,4).
Oso gutxik uste dute Estatu Batuetakoak eta Kanadakoak (%1,7) edo Europar Batasunekoak (%2,6) etorriko direnik.
8
1
g22
Gizarte hartzailean hautemandako ondorioak
9
2
Barometroa 2019. Jatorri atzerritarra duten biztanleen inguruko pertzepzioak eta jarrerak
60,0
65,3
15,9
10,8
20,7
20,9
3,4
3,0
Ekonomiak hobera egiten du, bertakoek nahi ez dituzten lanpostuak betetzen dituztelako
Etorkinak behar ditugu gure ekonomiaren sektore batzuetan lan egiteko
35,8
23,8
14,0
7,1
45,8
66,1
4,4
3,0
Atzerriko etorkinen presentziak Euskadin langabezia handiagoa izatea dakar
Jendea bizitzera eta lan egitera etortzen denez, oro har, soldaten zenbatekoak behera egiten du
Atzerritarren iritsierak dakartzan onura ekonomikoez eta lan-funtzionalitateaz jabetzen den euskal gizartearen ehunekoak gora egin du (10 puntu baino gehiago bi item horietan, 2018ko datuekin alderatuta).
Bestalde, zertxobait jaitsi da ondorio kaltegarritzat hartzen dutenen biztanleriaren portzentajea.
Horrenbestez, euskal gizarteak ez ditu etorkinak arazo ekonomikoen “erantzule” egiten (langabeziaren, enplegua murriztearen edo soldatak jaistearen erantzule, kasurako); baizik eta guztiz kontrakoa, gero eta gehiago balioesten du etorkinen ekarpen positiboa gure ekonomian.
10
2
g6a, g6c, g6e, g19j
A) EKONOMIAN
Ondorio negatiboak
Ondorio positiboak
Ados Ez ados, ez kontra Kontra Ed/Ee
Barometroa 2019. Jatorri atzerritarra duten biztanleen inguruko pertzepzioak eta jarrerak
ONDORIO NEGATIBOAK. Immigranteek lana kentzen digute (%)
Euskal gizartea ez dator bat estereotipo honekin. Herritarren %66,2k ez du uste etorkinek lana kentzen digutenik, eta %17,6k baietz pentsatzen du.
2013. eta 2019. urteen artean behera egin du etorkinek lana kentzen digutela uste dutenen ehunekoak.
11
2
g6h
2019
17,6
12,7
66,2
3,6
Ados Kontra
Ed/EeKontraEz ados, ez kontraAdos
42,537,4
33,1 30,823,1 22,0
17,6
42,147,1
53,4 56,262,5
59,066,2
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
Barometroa 2019. Jatorri atzerritarra duten biztanleen inguruko pertzepzioak eta jarrerak
Datuek erakusten dutenez, etorkinek euskal gizartean egiten duten ekarpen orokorrari buruz gero eta ikuspegi positiboagoa ari da hedatzen. Hain zuzen, azken lau urteetan, gehiago dira ondorio positiboak dituztela uste dutenak, aurkakoa pentsatzen dutenak baino.
Datuen bilakaera aztertuz gero, ordea, oso antzeko puntuazioa mantentzen da, gorabehera gutxirekin; horrek erakusten du euskal biztanleria anbibalentea dela immigrazioaren ondorioekiko. Halaber, joera zertxobait goranzkoa 2015. urteaz geroztik.
12
2
g26
B) ONGIZATEAN
Immigrazioak euskal gizartean dituen ondorio positibo edo negatiboen pertzepzioa 0 puntutik (negatiboak) 10 puntura (positiboak)
4,99 4,78 4,95 4,75 4,81 4,50 4,69 4,66 4,96 5,18 5,08 5,28 5,66
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019
Eskubide eta zerbitzuak
13
3
Barometroa 2019. Jatorri atzerritarra duten biztanleen inguruko pertzepzioak eta jarrerak
11,6
19,5
22,0
29,9
35,1
61,0
70,0
71,5
70,7
67,8
61,4
53,3
38,0
28,8
11,3
5,4
7,1
5,9
5,6
Bozkatzea
Senide gertukoenak ekartzea
Babes ofizialeko etxebizitza
Laguntza sozialak
Zerbitzu juridikoa
Osasun-zerbitzua
Hezkuntza
Guztiek Erregularizatuta Batek ere ez Ed/Ee
Eskubideei heltzea eta egoera administratiboa (%)
Etorkinek zenbait eskubide eta zerbitzu eskuratzearekin lotuta, bertako biztanleriaren iritzia desberdina da eskubide edo zerbitzu motaren arabera.
Euskal gizartearen gehiengoak uste du unibertsalak direla hezkuntza (%70,0) eta osasuna (%61,0), eta, beraz, eskubide horiek etorkin guztiek izan beharko lituzketela, haien egoera erregularra izan edo ez izan.
Nolanahi ere, beste eskubide batzuk aipatutakoan (laguntza juridikoa, gizarte-laguntzak, berrelkartzea, babes ofizialeko etxebizitzak edo botoa emateko eskubidea), euskal biztanleen gehiengoa eskubide horiek murriztearen aldekoa da, eta administrazio-egoera erregularrean daudenek soilik izatea.
14
3
g15
Bizikidetza-ereduak eta harremanetarako espazioak
15
4
Barometroa 2019. Jatorri atzerritarra duten biztanleen inguruko pertzepzioak eta jarrerak
4,664,96
5,18
6,00 6,14 6,16
2014 2015 2016 2017 2018 2019
Euskal herritarren artean bizikidetza-giroaren pertzepzioa hobetuz joan da 2014az geroztik, eta 2019an batez beste 6,16 puntuko balorazioa izan du.
Horrenbestez, euskal biztanleen eta atzerritarren arteko giroaren pertzepzio subjektiboa pixkanaka hobea dela esan daiteke.
16
4
g7
Udalerriko edo auzoko bizikidetza-giroa eta harremanak 0tik (oso txarra) 10era (bikaina) bitarteko puntuazioa
Barometroa 2019. Jatorri atzerritarra duten biztanleen inguruko pertzepzioak eta jarrerak
Euskal gizartearen gehiengoarentzat, a priori, bizikidetzarako ahaleginak partekatua izan behar du (%76,2).
Nolanahi ere, gehiengoaren iritziz, egokitzapen-ahaleginik handiena etorkinek egin behar dute (%77,5). Aldiz, oso gutxik uste dute ahalegin hori bertako biztanleek egin behar dutela (%25,3).
Era berean, gehiengoak uste du etorkinek albo batera utzi behar dituztela beren erlijio edo kulturako alderdiak, baldin eta “gure” legediarekin gatazkan badaude (%74,3).
17
4
Bizikidetza-ereduak. Aniztasunaren kudeaketaren balorazioa (%)
g19a, 19g, 19i, 19l
25,3
74,3
76,2
77,5
59,1
14,8
12,7
11,3
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
Hemengoek ahalegindu beharko lukete etorkinen ohiturak eta usadioak ezagutzen eta horietara egokitzen
Etorkinek gure legediarekin bat ez datozen beren kulturaren edo erlijioaren alderdiei uko egin behar diete
Guztiok egin behar dugu ahalegin bat, bai pertsona atzerritarrek, bai hemengoek ere
Immigranteek gure ohiturak eta usadioak hartzen ahalegindu beharko lirateke
Ados Kontra
Barometroa 2019. Jatorri atzerritarra duten biztanleen inguruko pertzepzioak eta jarrerak
Euskadin bizikidetza hobetzeko, immigranteak gure ohiturak eta usadioak hartzen ahalegindu beharko lirateke (%)
Euskal biztanleen gehiengoarentzat, immigranteek gure ohiturak eta tradizioak bereganatzeko ahalegina egitea da bizikidetza ona eraikitzearen oinarria (%77,5).
Bilakaerari erreparatuz gero, ikus dezakegu 2004 eta 2019 artean jarrera hori mantendu egin dela, zenbait aldakuntza txiki izan baditu ere. Iritzi hori oso finkatuta dago.
18
4
g19g
2019
83,0 79,3 85,4 82,4 79,872,4
83,3 80,5 80,5 85,4 83,574,6 77,5
6,0 4,9 4,8 6,8 8,3 7,9 4,018,2
7,2 5,6 5,213,8 11,3
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
77,5
10,7
11,3
0,4
-3,7 -4,9-3,0
2007-2008 2009-2014 2015-2019
Ados Kontra
Ed/EeKontraEz ados, ez kontraAdos
Barometroa 2019. Jatorri atzerritarra duten biztanleen inguruko pertzepzioak eta jarrerak
65,6
5,5
3,9
2,0
0,9
4,6
27,5
62,5
69,7
71,6
73,9
80,4
0,8
19,9
20,9
17,7
15,9
11,3
6,1
12,1
5,5
8,7
9,2
3,7
Matxistak
Solidarioak
Langileak
Arduratsuak
Zintzoak
Adeitsuak
Gehiago Berdin Gutxiago Ed/Ee
Bertako biztanleria eta etorkinena alderatzean, nortasun-ezaugarri estereotipatuei dagokienez, gehien-gehienek uste dute berdinak direla alderdi gehienetan (adeitsuak, arduratsuak, langileak eta solidarioak), matxismoari dagokionez izan ezik. Galdeketa egindako pertsonen %65,6k uste du etorkinak matxistagoak direla bertakoak baino.
19
4
g24
Atzerriko pertsonak nolakoak iruditzen zaizkizu, Euskadikoekin alderatuta?
Kultura-ereduak
20
5
Barometroa 2019. Jatorri atzerritarra duten biztanleen inguruko pertzepzioak eta jarrerak
33,8
34,8
38,6
48,8
53,7
66,2
71,7
73,5
20,5
22,4
24,4
33,3
31,9
29,9
25,9
24,6
43,3
38,0
34,1
15,2
12,5
2,7
2,1
2,4
4,9
2,9
Haien ikastetxe pribatuak izatea
Jatorrizko herrialdean bezala janztea
Haien erlijioetako tenpluak eraikitzea
Plaza eta espazio publikoak hartzea
Haien artean beraien hizkuntza erabiltzea
Berariazko elikadura-dendak izatea
Haien dendak irekitzea
Atzerriko sukaldaritza duten jatetxeak irekitzea
Ondo Berdin Gaizki Ed/Ee
Aztertzen badugu zer tolerantzia-maila duen bertako biztanleriak etorkinak finkatzearen edo kultura-eredu batzuk mantentzearen ondorioz gertatu ohi diren egoera berriekiko, ikus dezakegu onarpen handiagoa dutenak saltokiak, jatetxeak eta elikadura-establezimenduak irekitzearekin lotutakoak direla.
Hori horrela, beste kultura batzuetako jatetxeak edo saltokiak irekitzearekin lotutako aniztasuna oso ondo baloratzen du euskal gizarteak.
Ikus daiteke gehiago hartzen direla kontuan kultura-alderdi exotiko eta azalenekoak, sakonagoak eta funtsezkoagoak direnak baino: beren erlijioetarako tenpluak eraikitzea, beren jantziekin janztea edo beren irakaskuntza-zentroak izatea, adibidez.
21
5
Etorkinen kultura-ereduekiko eta merkataritza-ekimenekiko tolerantzia-maila
g18
Barometroa 2019. Jatorri atzerritarra duten biztanleen inguruko pertzepzioak eta jarrerak
80,6
75,6
73,6
69,7
56,2
18,1
14,7
18,4
22,2
24,9
27,9
41,2
80,1
84,3
Tunika
Kipa
Hijaba
Txikaba
Txadorra
Nikaba
Burka
Egokia Desegokia Ed/Ee
Kipa Hijaba Txadorra
Burka Nikaba Tunika
Txilaba
Euskadira beste kultura eta erlijio batzuk iristeari dagokionez, euskal biztanleriari janzteko modu desberdinei buruz galdetutakoan, gehien-gehienei ez zaie egokia iruditzen burka janztea (%84,3), ezta nikaba ere (%80,1), aurpegia estaltzen duten jantziak biak. Txadorra jantzita eramatearen inguruan iritzi desberdinak badaude ere, gehiengoak (%56,2) ontzat ematen du.
Tunika, kipa eta hijabari dagokienez, ematen du herritarrek ez dutela eragozpenik: gehienei jantzi egokiak iruditzen zaizkie.
22
5
g13
Tolerantzia-maila: janzkera-ohiturak Beste kultura eta erlijio batzuetako pertsonak EAEra etortzeak besteko janzkera-ohitura batzuk sortzea eragin du. Ohitura horietako batzuei buruz zer iritzi duzun jakin nahi genuke
Barometroa 2019. Jatorri atzerritarra duten biztanleen inguruko pertzepzioak eta jarrerak
23
5
67,276,3 75,6
66,172,2
73,6 45,1 46,756,2
14,8 18,7 18,1 13,9 16,8 14,7
69,780,6
30,220,8 22,2
31,925,7
24,9 52,7 50,741,2
82,2 79,2 80,1 83,5 81,3 84,3
27,918,4
0102030405060708090
100
2017 2018 2019 2017 2018 2019 2017 2018 2019 2017 2018 2019 2017 2018 2019 2019 2019
2017 eta 2019 artean, oro har, tolerantzia nabarmen handiagoa dago txadorrarekiko (+11,1 puntu), hijabarekiko (+8,5 puntu) eta kiparekiko (+8,4 puntu).
Aitzitik, nikabak 0,6 puntu galdu ditu iazko urtearekin alderatuta, eta burkak, berriz, 2,1 puntu.
p13
Kipa Hijaba Txadorra Burka Nikaba Tunika Txilaba
BILAKAERA. Tolerantzia-maila: janzkera-ohiturak
Egokia Desegokia
Sinpatia-maila
24
6
Barometroa 2019. Jatorri atzerritarra duten biztanleen inguruko pertzepzioak eta jarrerak
4,8
5,1
5,3
5,8
6,0
6,0
6,0
6,1
6,2
6,1
6,0
6,3
6,5
5,0
5,5
5,7
6,1
6,1
6,2
6,2
6,2
6,2
6,2
6,3
6,5
6,7
Maroko, Aljeria, Magreb
Errumania
Pakistan, Nepal, Bangladesh
Txina
Kolonbia, Ekuador, Peru
Bolivia
Brasil
AEB
Afrika beltza, Saharaz hegoaldekoa
Nikaragua, Honduras, Guatemala (Ertamerika)
Paraguai
Argentina
Mendebaldeko Europar Batasuna
2019 2018
Euskal biztanleek begikotasun-maila handiagoa erakusten dute antzekoenak diren jatorriekiko, kulturalki gertuen daudenekiko. Begikotasun handiagoa dute, antza denez, pertzepzioaren arabera integratuago dauden edo integratzeko gaitasun nahiz interes handiagoa duten kolektiboekiko.
Begikotasun-maila txikiagoa dago pakistandar, errumaniar eta magrebtar jatorriko pertsonekiko. Azken kolektibo horrek du, urtetik urtera, begikotasun-maila txikiena. Argi eta garbi, gure gizartetik kulturalki oso urrun dauden jatorriak dira, unibertso sinboliko oso bestelakoak eta urrunenak dituztenak.
Bilakaerari dagokionez, lehengo jatorri berberak dira oraindik ere begikotasun-maila handiena (Europako eta Argentinako biztanleak) eta txikiena (magrebtarrak) dutenak. Nolanahi ere, zertxobait hobetu egin da aztertutako jatorri desberdin guztiekiko begikotasun-maila.
25
6
Nazionalitate nagusiekiko sinpatia-maila: 0tik (sinpatia eza) 10erako (sinpatia handia) eskala
g20
Barometroa 2019. Jatorri atzerritarra duten biztanleen inguruko pertzepzioak eta jarrerak
2,77 2,72 2,77
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
2017 2018 2019
0 eta 10 arteko eskala batean (0 izanik konfiantzarik eza, eta 10 izanik konfiantza osoa), inkestari erantzun dioten pertsonek uste dute euskal gizarteak argi eta garbi mesfidantzaz begiratzen diola islamari: 2,77 puntu eman dizkio; puntuazio hori 2018kotik edo 2017kotik oso hurbil dago.
26
6
g27
Islamarekiko sentimenduari dagokionez, EAEko gizarteak, zure ustez, zer sentimendu erakusten du 0tik (erabateko mesfidantza) 10erako (erabateko konfiantza) eskalan?
Islamarekiko sentimendua
Estereotipoak
27
7
Barometroa 2019. Jatorri atzerritarra duten biztanleen inguruko pertzepzioak eta jarrerak
12,5
17,6
19,7
23,2
23,8
24,8
25,0
31,6
33,5
35,8
36,6
37,4
40,4
53,3
19,4
12,7
17,9
12,2
7,1
33,2
9,3
12,3
9,8
14,0
7,2
18,7
13,5
9,8
65,7
66,2
56,8
60,0
66,1
38,1
56,5
45,6
39,5
45,8
27,3
41,7
40,9
30,7
2,4
3,6
5,6
4,5
3,0
4,0
9,2
10,6
17,3
4,4
29,0
2,2
5,2
6,2
Ez dituzte arauak betetzen eta ez dute gizalegez jokatzen
Lana kentzen digute
Espazio publikoak hartzen dituzte
Erlijio-jarduerek arriskuan jartzen dute gure bizimodua
Soldaten zenbatekoak behera egiten du
Ez dute hemen gizarteratu nahi
Eskoletako hezkuntza-maila jaitsi egiten dute
Osasun-sistema neurriz kanpo erabiltzen dute
BOE-ak eskuratzen dituzte
Langabezia handiagoa izatea dakar
Zerga gutxiago ordaintzen dute gero jasotzen dutena baino
Segurtasun falta eta delinkuentzia eragiten ditu
Matxismoa areagotzen du
Onura handiegia lor tzen dute gizarte-babesaren sistematik
Ados Ez ados, ez kontra Kontra Ed/Ee
Gizartean dauden estereotipoen edo zurrumurruen aurrean posizioa hartzeko eskatu zaienean, ikusi da hauek direla euskal gizartean gehien errotutakoak: “babes-sistemaren onura jasotzen dutela” edo “matxismoa areagotzen duela”.
Alderantziz, hauek dira gutxien zabalduta daudenak: “arauak ezagutzen ez dituztela eta gizalegez jokatzen ez dutela pentsatzea”, “lana kentzen digutela” eta “espazio publikoak okupatzen dituztela uste izatea”.
28
7
g6a, 6b, 6g, 6h, 6i, 6j, 6k, 6l, 6m, 19d,19e, 19f, 19j, 19m
Estereotipo eta zurrumurru nagusien sailkapena (ados/kontra, %)
Barometroa 2019. Jatorri atzerritarra duten biztanleen inguruko pertzepzioak eta jarrerak
Pertsona etorkinek onura handiegia lortzen dute gizarte-babesaren sistematik (%)
Etorkinek gizarte-babeseko sistemaren bidez onura gehiegi jasotzen dituztelako ustea 2018ko mailatik hurbil dago (%53,7t izatetik %53,3 izatera jaitsi da); hori da euskal gizartearen erdiak baino gehiagok uste duena.
Bilakaerari dagokionez, ikus daiteke azken bost urteotan ehunekoak hamar puntu baino gehiago egin duela behera, %64,6tik (2014) egungo %53,7ra.
Etapaka, esan daiteke estereotipo hori 2004-2008 artean sustraitu zela gehien; 2009-2014 artean zertxobait jaitsi zen (-3,9 puntu), eta hurrengo aldian (2015-2019), berriz, nahiko egonkor mantendu da (-0,5 puntu).
29
7
g19d
2019
48,560,0 63,3 68,5 68,8 64,2 58,9 64,8 64,6
54,2 56,5 52,7 53,7 53,3
35,021,0 17,3 12,5 14,8 18,6 19,8 14,7 18,0
26,4 22,1 24,9 25,7 30,7
2004
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
53,3
9,8
30,7
6,2
14,8
-3,9 -0,9
2004-2008 2009-2014 2015-2019
Ados Kontra
Ed/EeKontraEz ados, ez kontraAdos
Barometroa 2019. Jatorri atzerritarra duten biztanleen inguruko pertzepzioak eta jarrerak
48,5
46,9
44,2
39,0
43,2
43,0
40,4
19,3
19,6
16,8
20,2
17,6
16,0
13,5
28,8
30,2
36,4
37,8
36,0
37,3
40,9
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
Immigrazioak handitu egiten ditu matxismoa eta genero-indarkeria (%)
Euskal herritarren artean badira uste dutenak immigrazioak handitu egiten dituela matxismoa eta genero-indarkeria (%40,4) eta badira kontrakoa uste dutenak (%40,9).
Bilakaerari dagokionez, interesgarria da nabarmentzea 2013-2019 tartean euskal gizartearen pertzepzioa lerratuz joan dela: estereotipo horren aldekoek 8,1 puntu galdu dituzte, eta, aldiz, kontrakoek 12,1 puntu.
30
7
g6i
2019
40,4
13,5
40,9
5,2
Ns/nc
Desacuerdo
Indiferencia
Acuerdo
Ed/EeKontraEz ados, ez kontraAdos
Ados Ez ados, ez kontra Kontra
Barometroa 2019. Jatorri atzerritarra duten biztanleen inguruko pertzepzioak eta jarrerak
Atzerriko etorkinen presentziak segurtasun falta eta delinkuentzia eragiten ditu (%) (*)
Euskal gizartearen iritzia gehien zatitzen duen zurrumurruetako bat herritarren segurtasunari loturik dago. Hala, herritarren %41,7k uste du etorkinek ez dutela ziurgabetasuna eta delinkuentzia eragiten; %37,4k, ordea, eragiten duela uste du.
Bilakaerari dagokionez, ikus dezakegu estereotipo horren sustraiek indar apur bat galdu dutela eta zurrumurru hori gezurtatzen dutenen kopuruak gora egin duela. 2016tik, gehiago dira baieztapen horrekin ados ez daudenak, ados daudenak baino.
31
7
g6g
2019
(*) 2004. eta 2007.-2009. urteetako Barometroak: Oro har, atzerriko etorkinak iristeak eragin negatiboa du herritarren segurtasunean.
55,0 54,044,7
51,2
61,4
46,140,9
49,141,8 41,4
34,9 35,0 36,9 37,429,0
24,031,6 28,9
20,5
33,5 32,228,2
33,339,6
39,8 41,7 39,0 41,7
2004
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
Acuerdo Desacuerdo
37,4
18,7
41,7
2,2
-9,4-4,0
2009-2014 2015-2019
Ados Kontra
Ed/EeKontraEz ados, ez kontraAdos
Immigrazio-politika
32
8
Barometroa 2019. Jatorri atzerritarra duten biztanleen inguruko pertzepzioak eta jarrerak
9,47,910,4
8,611,1
8,78,28,7
11,619,2
18,318,0
20,1
82,681,0
83,282,6
76,461,2
67,164,2
56,545,3
43,435,8
52,9
16,713,9
17,114,923,8
28,034,5
20,4
3,73,1
3,96,2
6,48,7
6,45,9
6,64,3
4,4
1,7
4,48,0
2,52,6
6,14,64,44,0
10,47,35,9
9,84,9
2007200820092010201120122013201420152016201720182019
Inolako lege-trabarik gabe sartzen uzteaLan-kontratua dutenei bakarrik sartzen uzteaLegezko beste baldintza batzuk betetzen dituztenei sartzen uztea: familia berriz biltzea, ikasleak, errefuxiatuak...Erabat debekatzea etorkin atzerritarrak sartzeaEd/Ee
Immigrazio-politika euskal herritarren arabera (%)
Euskal herritarren %20,1ek uste du ez dela inolako lege-oztoporik jarri behar etorkinen sarrera eragozteko. %73,3k sarrera baimenduko luke, baina baldintza hauekin: laneko kontratu bat izatea (%52,9) edo bestelako legezko betekizun batzuk betetzea (%20,4).
Azken urte honetan, lan-kontratua dutenei bakarrik sartzen uztearen alde daudenen kopurua igotzen hasi dela nabaritu da, eta nolabait, immigrazioaren ikuspegi utilitarista islatzen du.
Aurreko urtearekin alderatuta, zertxobait igo da inolako lege-trabarik gabe sartzen uztearen alde dauden euskal herritarren ehunekoa.
33
8
(*) 2007.-2011. urteetako Barometroetan: inolako lege-trabarik gabe sartzen uztea; lan-kontratua dutenei bakarrik sartzen uztea; erabat debekatzea etorkin atzerritarrak sartzea
A) SARTZEA, BIZITZEN GERATZEA ETA KANPORATZEA
g9
-1,5 -1,7
8,5
2007-2008 2009-2014 2015-2019
Barometroa 2019. Jatorri atzerritarra duten biztanleen inguruko pertzepzioak eta jarrerak
Zure ustez, zer egin beharko luke Gobernuak erregularizatu gabeko immigranteekin?
Oraindik ere, euskal gizarteak lotu egiten ditu lana eta egoera irregularrean dauden atzerritarren sarrera; hala biztanleen %49,7 lanen bat dutenen egoera erregularizatzearen (egoitza-baimena ematearen) alde dago. Lotura horren portzentajezko pisua zertxobait igo da 2018az geroztik (%44,3).
Halaber, mantendu egiten da egoera irregularrean dauden pertsona guztien egoera erregularizatzearen edo “paperak ematearen” alde daudenen ehunekoa (%24,7%). Ehuneko hori nahiko egonkorra izan da 2016tik hona, baina 7,5 puntuko igoera izan du 2015az geroztik.
34
8
B) ERREGULARIZATU GABEKO IMMIGRANTEEKIKO POLITIKA
15,5
16,6
16,4
14,0
16,5
17,2
14,7
15,6
17,2
24,5
23,7
25,0
24,7
31,2
45,8
55,8
61,0
58,6
41,1
51,7
54,1
47,2
43,3
42,7
44,3
49,7
46,6
9,7
9,1
11,0
9,3
11,2
9,7
11,6
11,4
11,5
13,5
9,2
8,4
3,9
10,4
9,7
7,0
8,8
21,3
16,6
10,9
10,8
7,2
8,8
4,7
5,0
2,9
17,5
8,9
7,0
6,8
9,2
7,3
7,8
13,4
13,5
11,3
16,8
12,2
2004200820092010201120122013201420152016201720182019
-0,8
7,5
2009-2014 2015-2019
Guztiak erregularizatu, "paperak" eman Lana dutenak bakarrik erregularizatu
Bitartekoak eman beren herrialdera itzultzeko Guztiak kanpora bidali
Ed/Eeg10
Barometroa 2019. Jatorri atzerritarra duten biztanleen inguruko pertzepzioak eta jarrerak
13,3
17,2
21,0
13,9
16,0
20,3
17,8
22,1
29,8
27,0
29,8
23,4
39,1
52,4
43,0
47,5
42,4
47,7
46,2
45,2
41,0
40,9
40,7
46,7
12,8
11,5
14,0
14,4
16,5
7,6
18,5
10,0
15,8
19,1
18,7
15,6
5,3
4,3
6,0
8,0
9,7
11,7
5,5
7,0
4,5
5,1
2,5
3,2
29,4
14,6
16,0
16,3
15,3
12,6
12,0
15,7
8,8
7,8
8,3
11,1
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
0,6 1,3
2009-2014 2015-2019Eta babesa edo asiloa eskatzen duten pertsonekin, zure ustez, zer egitea izango litzateke egokiena?
Errefuxiatuei harrera egitearen aldeko jarrerarik nabarmenenek 6,4 puntu egin dute behera 2018aren aldean: %23,4 horren alde dago 2019an, eta 2015eko mailara itzuli da ehunekoa.
% 62,3k dio harrera egin behar zaiela, baina baldintza hauekin: benetan jazartuak badira (%46,7) edo kuoten banaketa egiten bada (%15,6).
Nolanahi ere, bilakaerari erreparatuz gero, babesa edo asilo politikoa eskatzen duten pertsonak hartu behar direla uste duten pertsonen ehunekoak egonkor eutsi dio, eta goranzko joera izan du.
35
8
C) BABESA EDO ASILOA ESKATZEN DUTEN PERTSONEKIKO POLITIKA
Mugarik gabe hartu Hartu, ihesi dabiltzala egiaztatzen bada
Hartu, baina urtean kopuru jakin bat baino ez Ez hartu, inola ere
Ed/Ee g11
Tolerantzia-indizea
9
36
Barometroa 2019. Jatorri atzerritarra duten biztanleen inguruko pertzepzioak eta jarrerak
-5-4-3-2-1012345
TI 0
8
TIV
08
TIII
09
TII 1
0
TI 1
1
TIV
11
TIII
12
TII 1
3
TI 1
4
TIV
14
TIII
15
TII 1
6
TI 1
7
T4 1
7
T3 1
8
EAE Estatua
56,51
58,74
57,1856,65
57,15
53,62
55,35
56,96
58,0459,04
58,48
59,7160,67
52
54
56
58
60
62
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019
Tolerantzia-indizea
Tolerantzia-indizearen bilakaera
Zertxobait igo da tolerantzia-indizea, eta hori bat dator hazkunde ekonomikoaren hedapenarekin EAEn eta inguruan; horrek sendotu egiten du etorkinekiko tolerantziaren eta euskal gizarteak etorkizunera begira duen konfiantzaren eta segurtasun gehiago edo gutxiagoren arteko lotura.
Tolerantzia-indizeak, gainera, euskal gizartean iritzi publikoa zer egoeratan dagoen azaltzen du: asaldura gutxiago dago, diskurtso politikoetan ez da immigrazioa hainbeste kritikatzen, eztabaida interesatu gutxiago dago...
BPGd-aren bilakaera EAEn
37
9
Barometroa 2019. Jatorri atzerritarra duten biztanleen inguruko pertzepzioak eta jarrerak
6,86,4 6,6 6,7
6,1 6,1 5,8 5,8
0,0
2,0
4,0
6,0
8,0
10,0
2016 2017 2018 2019 2016 2017 2018 2019
Euskal herritarren tolerantzia-mailaren pertzepzioa (0tik 10era)
Euskal biztanleriaren eta inkestari erantzun dieten pertsonen tolerantzia-graduari dagokionez, ikusten da puntuazioa, aurreko urteetan bezala, altuagoa dela pertsonek beren burua ebaluatzen dutenean (6,7/10) gizarte osoa ebaluatzen dutenean baino (5,8/10).
Zeure burua Euskal gizartea
38
9
Barometroa 2019. Jatorri atzerritarra duten biztanleen inguruko pertzepzioak eta jarrerak
Tolerantzia-indizearekin lotutako aldagaiak, 2019
Ez dugu estatistikoki adierazgarria den jokabide-desberdintasunik hauteman aldagai hauen arabera: habitata eta egoitza-lurraldea.
39
9
Ondorioak
40
Barometroa 2019. Jatorri atzerritarra duten biztanleen inguruko pertzepzioak eta jarrerak
41
Oro har, 2019ko Barometroan emaitza positiboak lortu dira, eta Ikuspegin iragarri genuen aldeko egoera finkatu da immigrazioarekiko iritzi eta jarrerei dagokienez (2015ean hasi ginen etapa hori sumatzen.) Egungo gizarte-esparruaren ezaugarri nagusiak hauek dira: krisi ekonomikoak eragin txikiagoa izatea adierazle makroekonomikoak leheneratzea, eta, horren ondorioz, gizarteak krisialdi ekonomikoa baino lehenagoko etapan zuena baino ikuspegi baikorragoa eta ez hain murriztailea izatea, immigrazioari dagokionez.
1. Immigrazioa ez da arazo bat euskal gizartearentzat. Euskal herritarren kezkak langabeziarekin, pentsioekin eta arazo ekonomikoekin daude lotuta.
2. Euskal gizartearen gehiengoak badaki immigrazioaren fenomenoa egiturazkoa dela eta datozen urteetan atzerritar jatorriko pertsona gehiago iritsiko direla.
3. Integrazio-ereduei dagokienez, gehienbat asimilazionista izaten jarraitzen du: aniztasuna eta hark dakarren aberastasuna onartzen dira; hala ere, oraindik ere uste da etorkinak saiatu behar direla gehien gure ohitura eta usadioetara.
4. Aurreko urteetan bezala, magrebtarrek dute euskal herritarren begikotasun-maila txikiena. Horiez gain, errumaniarrek eta pakistandarrek ere. Horrek erakusten du talde horiek estigmatizazio-arriskuan daudela.
5. Horrekin lotuta, islamarekiko mesfidantza-maila altua da.
6. Euskal herritarrek atzerritar jatorriko pertsonak iristearekiko duten tolerantzia-maila egoera makroekonomikoari lotuta dagoela berretsi da beste behin ere. Ondorioz, tolerantzia-indizea apur bat igo da 60,67 puntura arte. Serie historikoko puntuaziorik altuena.
Ondorioak
Laburpen gisa, ondorio hauek nabarmendu ditzakegu:
Barometroa 2019. Jatorri atzerritarra duten biztanleen inguruko pertzepzioak eta jarrerak
Ondorioak
7. Euskal gizartearen kezka handienek gure ongizate-estatuarekiko mehatxuekin dute zerikusia, eta immigranteekiko zenbait estereotipoetan islatzen dira. Hala eta guztiz ere, euskal herritarrek ez dute nahi babes sozialeko sistema bat bertakoentzat bakarrik. Oro har, EAEn bizi diren etorkinek eskubideak eta zerbitzuak izateko legezko egoera administratiboan egon behar dutela uste da.
8. Euskal gizarteak eskatzen die eskumeneko agintariei arautzeko immigrazioa edota atzerriko pertsonen etorrera: lan-kontratu bat izatea oraindik ere oinarritzat hartzen da atzerritarrak erregularizatzeko. Era berean, delituak egiteari mugatzen du kanporaketa, eta ez ditu onartzen gure araudiarekin bat ez datozen immigranteen erlijioaren eta kulturaren alderdiak. Errefuxiatuen edo bidaiderik gabeko atzerritar adingabeen gaiak eragin sozial eta mediatiko handia izan du azkenaldian, eta euskal gizarteak, azken urteetan bezalaxe, jarrera irekia izaten jarraitzen du.
42