EMOCJINALNY, SPOLECZNY I RUCHOWY DZIECI” …‚yw metody... · Dla logopedy MDS odgrywa dużą rolę w kształtowaniu kompetencji językowej zarówno w aspekcie odbioru, jak i budowania

„WPŁYW METODY DOBREGO STARTU NA ROZWÓJ POZNAWCZY,

EMOCJINALNY, SPOLECZNY I RUCHOWY DZIECI”

Przygotowały: mgr Julita Śmigielska i Ewa Stelmach

Oryginalna metoda została opracowana w latach 40-tych we Francji przez

fizjoterapeutkę Théa Bugnet i nosi nazwę Le Bon Départ czyli – dobry odjazd,

start, odlot. Nazwa miała wskazywać na możliwość zastosowania jej

w przygotowaniu dzieci do nauki czytania i pisania.

Do polskich warunków dostosowała tę metodę pani profesor Marta

Bogdanowicz. W ciągu kilkudziesięciu lat opracowała Metodę Dobrego Startu

(MDS) jako całość oraz jej modyfikacje.

Założeniem Metody Dobrego Startu jest jednoczesne rozwijanie funkcji

językowych, wzrokowych, słuchowych, dotykowych, kinestetycznych

i motorycznych, oraz współdziałania między tymi funkcjami, czyli integracji

percepcyjno- motorycznej. Są to funkcje, które leżą u podstaw czytania

i pisania.

Podstawę zajęć prowadzonych MDS stanowi piosenka, której tekst służy do

ćwiczeń rozwijających mowę, melodia zaś do wykonywania ćwiczeń w rytm tej

piosenki i ćwiczeń ruchowych na instrumentach muzycznych, woreczkach

i tackach wypełnionych kaszą oraz wielozmysłowego uczenia się i odtwarzania

różnymi technikami figur geometrycznych i liter.

Metoda ta wpływa niezwykle twórczo na dzieci i wymaga tego samego od

prowadzącego zajęcia.

MDS rozwija komunikację zarówno językową (mowę, czytanie, pisanie), jak

i niejęzykową przez co jest użyteczna w terapii logopedycznej.

Dla logopedy MDS odgrywa dużą rolę w kształtowaniu kompetencji

językowej zarówno w aspekcie odbioru, jak i budowania wypowiedzi, jest zatem

skuteczna w pracy z dziećmi zarówno z grupy ryzyka dysleksji jak i osób

z opóźnionym rozwojem psychoruchowym. Prowadzone ćwiczenia pozwalają

dzieciom uniknąć niepowodzeń szkolnych lub całkowicie je eliminują.

Dzieci z opóźnionym rozwojem psychoruchowym poprzez prowadzone

ćwiczenia rozwijają aktywność umysłową, usprawniają psychomotorykę, a tym

samym lepiej funkcjonują w środowisku rówieśniczym i szkolnym.

MDS ma również aspekt diagnostyczny. Na podstawie obserwacji dziecka,

analizy trudności występujących przy wykonywaniu ćwiczeń oraz popełnianych

błędów pozwala wnioskować o ich przyczynach - o rodzaju i głębokości

zaburzeń.

MDS można i należy wykorzystywać do pracy z dziećmi o prawidłowym

rozwoju (w celu stymulowania ich rozwoju) tak jak i z dziećmi z zaburzonym

rozwojem (w celu terapii zaburzeń rozwojowych). Służą temu następujące

formy MDS:

1. Piosenki do rysowania - do wspierania rozwoju młodszych dzieci (od 4 roku

życia) oraz starszych z opóźnionym rozwojem.

2. Piosenki i znaki - dla uczniów klas 0 i I oraz dzieci z tzw. ryzyka dysleksji,

w celu przygotowania ich do nauki czytania i pisania w okresie poprzedzającym

naukę liter.

3.Piosenki i litery - dla uczniów rozpoczynających naukę czytania i pisania

w klasie 0 i I oraz dla uczniów dyslektycznych.

Wszystkie te formy MDS nawzajem się uzupełniają, stanowiąc kolejne etapy

pracy, początkowo na materiale nieliterowym, następnie na materiale liter

drukowanych i pisanych.

Zajęcia MDS mogą być prowadzone w grupie i indywidualnie. Podczas

zajęć grupowych można pracować także indywidualnie z dzieckiem

o poważniejszych zaburzeniach rozwoju, od czasu do czasu umożliwiając mu

włączenie się do zabawy. Metoda ta oddziałuje korzystnie na procesy

emocjonalne i zachowania społeczne dzieci.

MDS jest coraz szerzej stosowana w terapii dzieci z uogólnionymi

i głębszymi zaburzeniami takimi jak: autyzm, porażenie mózgowe czy

niepełnosprawność intelektualna.

Metodę tę często stosuje się w połączeniu z Metodą Ruchu

Rozwijającego (MRR) Weroniki Sherborne. MDS rozwija głównie funkcje

poznawcze i ruchowe, zaś MRR wspomaga głównie rozwój emocjonalny,

społeczny i motoryczny.

Praca Metodą Dobrego Startu wymaga zarówno od prowadzącego jak

i od dzieci dużych pokładów energii, ale nie ma nic równie motywującego

i satysfakcjonującego od myśli, że nawet przy najcięższej pracy zawsze będzie

towarzyszyć nam piosenka!

MDS wspomagania rozwój psychomotoryczny dziecka poprzez

odpowiednio zorganizowaną zabawę i aktywne wielozmysłowe uczenie symboli

graficznych: łatwych wzorów, wzorów literopodobnych, liter i znaków

matematycznych. Realizacja tego założenia odbywa się poprzez rozwijanie

funkcji, które biorą udział w uczeniu się czytania i pisania (poznawczych:

wzrokowo-przestrzennych, słuchowo-językowych i ruchowych) oraz ich

współdziałania (integracji percepcyjno-motorycznej). Inne cele to kształtowanie

lateralizacji, świadomości schematu ciała (jego części oraz lewej i prawej

strony) i przestrzeni.

W Metodzie Dobrego Startu wyodrębnia się trzy podstawowe rodzaje

ćwiczeń:

- ćwiczenia ruchowe – usprawniają analizator kinestetyczno – ruchowy,

- ćwiczenia ruchowo –słuchowe angażują dwa analizatory : kinestetyczno –

ruchowy i słuchowy,

- ćwiczenia ruchowo –słuchowo- wzrokowe kształcą zaś trzy analizatory:

kinestetyczno – ruchowy, słuchowy i wzrokowy.

Zajęcia prowadzone Metodą Dobrego Startu przebiegają zawsze wg

stałego schematu:

zajęcia wprowadzające,

zajęcia właściwe,

zakończenia zajęć.

Pomoce do zajęć:

1. Zajęcia wprowadzające:

obrazek objaśniający treść piosenki,

konkretne przedmioty związane z treścią piosenki.

2. Ćwiczenia ruchowo- słuchowe:

sznurki, gumki, szarfy, wstążki, balony, chusteczki, gazety,

woreczki, wałeczki wypełnione kaszą, ziarnem, grochem, instrumenty

muzyczne lub plastikowe butelki, kubki z gumką recepturową,

3. Ćwiczenia ruchowo-słuchowo- wzrokowe:

wzór (figura lub litera) narysowany grubym mazakiem na kartce lud

wykonany inna techniką np. naklejony materiał o wyrazistej fakturze,

tasiemka, sznurowadło, plastelina,

taca z kaszą manną,

papier pakowy, kartka bloku rysunkowego formatu A-4 oraz zeszyt czysty,

w linie powiększone i zwykłe,

narzędzia do pisania: mazaki różnej grubości, kredki woskowe, pędzle grube

i cienkie, długopis,

karty do ćwiczeń.

Zajęcia wprowadzające

Przygotowaniem do właściwych ćwiczeń Metodą Dobrego Startu są ćwiczenia

orientacyjno – porządkowe, np.:

marsz przy muzyce lub zbiórka w dwuszeregu,

ćwiczenia o charakterze "musztry”, takie jak przyjmowanie postawy

baczność, spocznij, z wysunięciem nogi, zwrot w lewo, ćwiczenia orientacji

w lewej i prawej stronie ciała. Ćwiczenia te stwarzają okazję do utrwalania

koncentracji uwagi i orientacji ciała i przestrzeni, odróżniania kierunków:

góra- dół, nad- pod, obok, dookoła,

różne sposoby powitania, np. poprzez podanie rąk, salutowanie, powitanie

paluszków, czyli zestawienie odpowiadających sobie palców prawej i lewej

ręki lub dwóch witających się osób.

Ćwiczenia polegające na słuchaniu piosenki odtwarzanej z magnetofonu

(dziecko w pozycji siedzącej). Rozmowa nt. piosenki, wyjaśnienie

niezrozumiałych słów, oglądanie ilustracji potrzebnych do zajęć. Słuchając

odpowiedzi zwracamy uwagę sposób wypowiadania się dzieci, prawidłowe

formułowanie wypowiedzi, poprawność wymowy. Rozmowa z dziećmi stwarza

okazję do ćwiczenia słuchu fonematycznego.

Zajęcia właściwe

Ćwiczenia ruchowe

Ćwiczenia ruchowe stanowią pierwszy etap ćwiczeń właściwych w każdym

z zajęć prowadzonych Metodą Dobrego Startu. Ćwiczenia te to zabawa

ruchowa, która ma charakter usprawniający i relaksujący. Wykonuje się je

w postawie stojącej, dzieci stoją w kręgu na środku sali. W czasie zabawy dzieci

wykonują ruchy całymi kończynami, dłońmi, stopami, palcami, odtwarzając np.

lot ptaka, nawijanie wełny na kłębek, kopanie piłki, grę na różnych

instrumentach. W czasie ćwiczeń ruchowych zaczynamy od kształcenia ruchów

całego ciała (tzw. motoryka duża) a następnie prowadzimy usprawnianie ruchów

rąk (tzw. motoryka mała). Przechodzimy od ćwiczenia ruchów globalnych do

precyzyjnych (cała kończyna, dłoń, palce). Najpierw wykonujemy ćwiczenia

jedną kończyną, następnie podnosimy stopień trudności zadania i wykonujemy

je obiema rękami, co kształci koordynację ruchów kończyn. Stosujemy też

ruchy szybkie i powolne.

Oprócz ćwiczeń usprawniających precyzję i koordynację ruchów,

wprowadzamy też ćwiczenia ruchowe o charakterze relaksacyjnym. Ich celem

jest zmniejszanie nadmiernego napięcia mięśniowego i ukazanie dziecku

możliwości świadomego regulowania poziomu napięcia mięśniowego, za

pomocą prostych ćwiczeń relaksacji aktywnej.

Do ćwiczeń ruchowych wprowadzamy też elementy kształcące i utrwalające

orientację w schemacie ciała i przestrzeni. Wśród ćwiczeń ruchowych można

wyróżnić ćwiczenia usprawniające ruchy rąk, jak naśladowanie różnych modeli

układania i zestawiania dłoni i palców, np. figa, pstrykanie palcami, zestawienie

dłoni i palców naśladujących dzwonek, zabawę w odszukiwanie "brakującego”

palca. Podobną formą zajęć są zabawy paluszkowe: idzie rak, idzie kominiarz

po drabinie, kosi, kosi łapki, bawimy się paluszkami, powitanie paluszków,

które polegają na wykonywaniu ruchów palcami i dłońmi wraz

z wypowiadaniem rytmicznego wierszyka.

Do ćwiczeń ruchowych możemy też wplatać ćwiczenia ortofoniczne.

Ćwiczenia ruchowe maja na celu usprawnianie czynności analizatora

kinestetyczno – ruchowego, a zatem kształcą motorykę i jednocześnie rozwijają

orientację w schemacie ciała i przestrzeni.

Ćwiczenia ruchowo – słuchowe

Zasadnicze ćwiczenia ruchowo –słuchowe to rytmiczne ćwiczenia pięści,

dłoni, palców na wałeczkach lub woreczkach z piaskiem, ziarnem. Odbywają się

one w pozycji siedzącej.

Układ ręki przy wykonywaniu ćwiczeń jest następujący: przedramię oparte

o stół, pięść, dłoń lub palce oparte na wałeczku. Podczas ćwiczeń dzieci

uderzają (pięścią, dłonią lub opuszkami zgiętych palców) w wałeczek,

wystukując w ten sposób rytm śpiewanej piosenki.

Dzieci śpiewając piosenkę mogą wykonywać na wałeczkach rytmiczne ruchy

- pięścią,

- dłonią (wewnętrzną strona dłoni, zewnętrzną stroną dłoni, brzegiem dłoni),

- palcami (jednym palcem, dwoma palcami, kolejno wszystkimi palcami).

Najpierw stosujemy ćwiczenia obejmujące ruchy jednej ręki, zaczynając od

ręki dominującej, następnie ćwiczenia obu rąk .

Podczas ćwiczeń przy użyciu obu rąk ich układ może być prosty: ręce

ułożone są równolegle obok siebie lub skrzyżowany: ręce złożone na krzyż.

Ruchy rąk mogą być wykonywane jednocześnie, obie ręce pracują razem, lub

sukcesywnie, gdy ręce uderzają w wałeczek kolejno, na przemian jedna po

drugiej.

Ćwiczenia wykonywane są początkowo na wałeczku w tym samym miejscu,

bez przemieszczania w przestrzeni, potem w różnych układach przestrzennych.

Wystukiwanie rytmu ma początkowo kierunek od lewej do prawej,

w następnych ćwiczeniach od prawej do lewej, a wreszcie tam i z powrotem.

Rytm można odtwarzać w ćwiczeniach w sposób zróżnicowany: z mniejszą

lub z większą siłą. Rytmy mogą przyjmować różne formy: naciskania,

uderzania, głaskania wałeczka. Dzieci też mogą uderzać na przemian wałeczek

i powierzchnię stołu, wystukiwać rytm na wałeczku na zmianę: raz pięścią, raz

dłonią. Po zakończeniu cyklu ćwiczeń na woreczkach i wałeczkach,

kształcących m.in. precyzję ruchów rąk i koordynację, można przejść do

ćwiczeń ruchów całego ciała, powiązanych ze śpiewaną jednocześnie piosenką.

Ćwiczenia ruchowo –słuchowe kształcą precyzję i elastyczność ruchów,

koordynację ruchów obu rąk, usprawniają więc funkcjonowanie analizatora

kinestetyczno – ruchowego. Ze względu na udział elementu muzycznego

i rytmicznego rozwijają percepcję słuchową, poczucie rytmu, zatem aktywizują

czynność analizatora słuchowego.

Ćwiczenia ruchowe- słuchowo- wzrokowe

Są zasadniczą częścią Metody Dobrego Startu i występują podczas każdych

kolejnych zajęć. Podstawę ćwiczeń stanowią wzory graficzne. Ćwiczenia

polegają na odtwarzaniu ruchem (element ruchowy) wzorów graficznych

(element wzrokowy) w rytm jednocześnie śpiewanej piosenki (element

słuchowy) i przebiegają wg ustalonego schematu.

Etapy ćwiczeń ruchowo- słuchowo- wzrokowych:

1. Próba samodzielnego odtwarzania ruchem rytmu piosenki lub dobieranie

wzoru do piosenki.

Prowadzący przypomina tytuł piosenki, następnie proponuje, by każde dziecko

spróbowało wyrazić ruchem rytm piosenki, np. klaskaniem, przytupywaniem,

dowolnymi ruchami rąk i nóg.

2. Pokaz i omówienie wzoru, demonstracja ćwiczenia.

3.Utrwalanie wzoru i jego powiązania z piosenką – wodzenie palcem po wzorze.

4. Odtwarzanie wzoru różnymi technikami:

w powietrzu - ręką (odwzorowywanie z planszy, następnie z pamięci), na

podłodze – nogą,

na powierzchni stołu lub podłogi – palcem, na tackach z piaskiem lub kaszką

– palcem,

na dużym arkuszu papieru (np. papieru pakowego, gumolitu) lub na

tabliczkach – kredą (węglem,

kredkami świecowymi),

na kartce papieru z bloku rysunkowego - pędzlem, ołówkiem, kredą lub

w zeszycie bez liniatury – ołówkiem,

w liniaturze zeszytu – ołówkiem (mazakiem, długopisem).

Ćwiczenia ruchowo-słuchowe- wzrokowe mają największe znaczenie

w Metodzie Dobrego Startu. Kształcą funkcje psychomotoryczne w sposób

najbardziej wszechstronny. Ćwiczenia rozwijają percepcję wzrokową (analiza

i synteza wzrokowa) poprzez analizowanie elementów wzoru i syntetyzowanie

ich w czasie odtwarzania. Ćwiczenia kształcą koordynację wzrokowo –ruchową

w czasie odtwarzania wzorów graficznych za pomocą ruchów. Usprawniają

motorykę kończyn: precyzję i koordynację ruchów (współdziałanie ręki i nogi).

Ćwiczą też pamięć wzrokową, gdy dzieci odtwarzają z pamięci wzory graficzne

o trudnej strukturze. Kształcą orientację przestrzenną ze względu na

konieczność reprodukowania wzorów zorientowanych przestrzennie,

a właściwie zlokalizowanych w przestrzeni, a ich elementów w strukturze

wzoru. Utrwalają prawidłową orientację w przestrzeni. Ćwiczenia te rozwijają

współdziałanie wszystkich trzech analizatorów , a więc kształcą koordynację

ruchowo –słuchowo- wzrokową, czyli integrację percepcyjno – motoryczną.

Zakończenie zajęć

Zajęcia można kończyć zabawą z piosenką, pląsami zuchowymi. Zajęcia

mają charakter ćwiczeń wokalno- rytmicznych lub ćwiczeń słuchowo –

ruchowych.

Zajęcia te jednocześnie dają odpoczynek, relaksują i rozładowują napięcie

emocjonalne, powstałe w skutek zmęczenia serią intensywnych ćwiczeń,

koniecznością dostosowania się do tempa pracy w grupie, do wymagań

nauczyciela i wykonywania zadania na odpowiednim poziomie.

LITERATURA:

1. M. Bogdanowicz, M. Barańska, E. Jakacka:, „Metoda Dobrego Startu. Piosenki do

rysowania”. Gdańsk 2007 – wydanie II. Wyd. Harmonia

2. M. Bogdanowicz, M. Barańska, E. Jakacka: „Metoda Dobrego Startu. Piosenki do

rysowania”. Zestaw pomocy dydaktycznych. Wyd. Harmonia

3. M. Bogdanowicz, M. Barańska, E. Jakacka: „Metoda Dobrego Startu. Piosenki do

rysowania”. Ćwiczenia. Wyd. Harmonia

Przykładowy scenariusze zajęć prowadzony z użyciem elementów

Metody Dobrego Startu

Temat: Opracowanie wzoru graficznego do piosenki pt.: „Kolorowe kreski”

2A

CELE OPERACYJNE:

DZIECKO:

poznaje słowa i melodię piosenki „Kolorowe kreski” oraz wzór graficzny 2A,

potrafi wczuć się w rytm i nastrój muzyki, ruchem oddać jej charakter,

doskonali koordynację ruchowo- słuchowo-wzrokową,

uderza rytmicznie w wałeczek zgodnie z poleceniem nauczyciela

rysuje w powietrzu, na dywanie, na tackach z kaszą, na kartce A4,

przetwarza obraz ruchowy na graficzny,

maluje kreski poziome symbolizujące drogę marszu dzieci

potrafi spokojnie w ciszy obejrzeć wszystkie prace plastyczne.

POMOCE:

tablica tematyczna z ilustracją z zestawu pomocy dydaktycznych „Kolorowe kreski”, po trzy

paski różnej długości, woreczki, wzór graficzny do piosenki, tacka z kaszą, biała kartka A4,

kredki niebieskie, magnetofon z płytą CD utw. 15.

PRZEBIEG ZAJECIA:


A) Ćwiczenia rozwijające orientację w schemacie ciała:

Zabawa ruchowa z piosenką „Na zielonej łące”.

Nauczyciel wydaje polecenia, a dzieci je powtarzają, wykonując odpowiednią

czynność i naśladując prowadzącego również podczas słów „raz, dwa, trzy”.

Uwaga, uwaga (x2)

Ręce do przodu (x2)

Ref: Na zielonej łące, raz, dwa, trzy

Pasły się zające, raz dwa, trzy

A to była pierwsza zwrotka,

Teraz będzie druga zwrotka.

Uwaga, uwaga (x2)

Ręce do przodu (x2)

Ref: Na zielonej……….

Dzieci dobierają się parami, stoją twarzami do siebie. Jedno dziecko w parze

zamyka oczy, drugie jest „słoneczkiem”, które „promykami” placami

delikatnie dotknie głowy, ramion i rąk kolegi. Zmiana ról.

Wykonywanie poleceń: popatrzcie do góry, podskoczcie jak najwyżej. Czy uda

Wam się złapać promyk słońca?

B) Rozmowa na temat obrazka pt. „Kolorowe kreski”

Czy domyślacie się, jaką porę roku na nim przedstawiono?

Ile łódek przedstawiono na obrazku?

Ile łódek zostanie, gdy jedna odpłynie?

C) Słuchanie piosenki pt. „Kolorowe kreski” (CD utw. 15)

Kolorem niebieskim

Rysuję trzy kreski.

W niebieskim kolorze

Maluję też morze.

Jezioro zielone,

biedronki czerwone,

a promyk słoneczka,

to żółta kreseczka.

D) Rozmowa na temat piosenki:

Co chce narysować dziecko, które je śpiewa?

Jakie kredki będą mu potrzebne? (niebieska, zielona, czerwona, żółta)

Co na rysunku będzie niebieskie?

Co będzie zielone, a co czerwone?

Jakiego koloru będzie promyk słońca?

A co Wy najbardziej lubicie rysować?

Jakich kolorów używacie do tego najchętniej?

Dokończcie słowa piosenki: kolorem niebieskim rysuję…(trzy kreski).

W niebieskim kolorze maluję…(też morze).

Powtórzcie kilka razy: czerwone-zielone. Czy te wyrazy się rymują?

Powtórzcie kilka razy: zielone – żółte. Czy te wyrazy też się rymują?

Posłuchajcie uważnie i powiedzcie, co to za słowa: je-zio-ro, sło-necz-ko,

kre-secz-ka.

2. Zajęcia właściwe:

A) Ćwiczenia ruchowe:

Zabawa „Malarz”

Każdy z Was jest artystą malarzem. Macie czarodziejskie

niewidzialne farby i pędzle. Namalujcie nimi w powietrzu piękne

obrazy, podobne do tego, o którym opowiadała piosenka

B) Ćwiczenia ruchowo-słuchowe:

Dzieci siedzą przy stoliku, gdzie przygotowane są woreczki (dwa mniejsze).

Śpiewają piosenkę i wystukują rytm:

rytmiczne uderzanie wewnętrzną stroną jednej dłoni w woreczek,

powtarzanie zewnętrzną stroną dłoni;

Powtarzanie ćwiczeń drugą dłonią;

C) Ćwiczenia ruchowo-słuchowo-wzrokowe:

Demonstracja wzoru, zestawienie go z obrazkiem umieszczonego na tablicy

tematycznej, omówienie go. Wzór prezentowany jest jako znak opracowanej

piosenki.

Omówienie wzoru:

Pokażcie na obrazku te elementy, które przypominają wzór.

Czy linie wzoru „stoją” czy „leżą”?

Jak nazywają się linie stojące? (pionowe)

Z ilu linii skalda się wzór?

Jakie są linie wzoru: jednakowe czy różne?

Czym się różnią?

Która z nich jest najdłuższa, a która najkrótsza?

Demonstracja sposobu wykonania ćwiczenia wraz ze śpiewem piosenki; Linie

Linie pionowe rysuje się od góry do dołu,

Wzór rysuje się od linii najdłuższej do najkrótszej (od lewej strony do

prawej)

Ko/lo/rem// nie/bie/skim//

Ry/su/ję// trzy/ kre/ski//

W nie/bie/skim// ko/lo/rze//

Ma/lu/ję// też/ mo/rze//

Je/zio/ro// zie/lo/ne//

Bie/dro/nki// cze/rwo/ne//

a /pro/myk// sło/necz/ka//

to/ żół/ta// kre/se/czka//

Wykonanie ćwiczenia:

rysowanie linii palcem na karcie ze wzorem

rysowanie wraz ze śpiewem piosenki (dzieci wykonują zadanie

indywidualne na planszach);

Próby samodzielnego odtworzenia ruchem rytmu piosenki: kreślenie

w powietrzu, rysowanie palcem po dywanie (dzieci jednocześnie śpiewają

piosenkę).

Układanie na stole trzech kresek z pasków papieru różnej długości,

Odtworzenie wzoru piosenki na tackach z kaszą, próby samodzielnego

śpiewania piosenki.

Odtworzenie wzoru przy piosence „Kolorowe kreski”. Prace na kartkach A4 –

malowanie rysowanie kredką świecową na kartce z bloku w rytm śpiewanej

melodii.

Naklejanie po prawej stronie kartki konturów kredek – kolorowanie ich na

4 kolory: niebieskie, zielone, czerwone, żółte.

Organizacja wystawki prac.

3. Zajęcia końcowe:

Ćwiczenia relaksacyjne i wyciszające:

dzieci dobierają się parami. Jedno dziecko kładzie się na brzuchu, drugie

„rysuje” na plecach kolegi dowolny obrazek. Zmiana ról. Słuchanie spokojnej

muzyki.



Temat: Opracowanie wzoru graficznego do piosenki pt.: „Dwie fale”

1E

CELE OPERACYJNE:

DZIECKO:

poznaje słowa i melodię piosenki „Dwie fale” oraz wzór graficzny 1E,


potrafi wodzić palcem po wzorze z równoczesnym śpiewaniem piosenki,

potrafi odtworzyć wzór przy pomocy pasków bibuły,


zna i używa pojęć: fala, plaża, ryba, rybak, sztorm,

potrafi naśladować szum fal,



samodzielnie maluje linie faliste symbolizujące fale morskie


POMOCE:

tablica tematyczna z ilustracją z zestawu pomocy dydaktycznych „Dwie fale”, paski bibuły po

dwie dla każdego dziecka, wzór graficzny do piosenki, tacka z kaszą, kartki A4, kredki

niebieskie pastele, magnetofon z płytą CD utw. 14.

PRZEBIEG ZAJECIA:

Zajęcia wprowadzające:

A) Ćwiczenia rozwijające orientację w schemacie ciała:

- Ćwiczenia w utrwalaniu prawej i lewej strony ciała np.:

- podaj mi lewą rękę

- podnieś prawą nogę do góry

- dotknij prawą ręką do lewego ucha

- wskaż lewą ręką prawe oko

- podnieś prawą rękę i lewą nogę

- ręka lewa w bok, noga prawa do przodu

- Dzieci siadają w kole, „rysują” fale:

- ręką w powietrzu,

- nogą na podłodze

- Dzieci układają podłodze dowolnym miejscu na podłodze z bibuły „fale”, spacerują między

nimi.

B) Rozmowa na temat obrazka pt. „Dwie fale”

- Przyjrzyjcie się obrazkowi. Co na nim widzicie?

- Gdzie można zobaczyć takie fale jak na obrazku?

- Co można robić na plaży?

- Co zbudowały dzieci na plaży?

- Co robią morskie fale? (szumią, falują, pluszczą, tańczą)

- Piosenka opowiada o falach, które "falują". Porównaj słowa: "fale" i "falują".

- Które słowo jest dłuższe, a które krótsze?

- Jaką głoską się rozpoczynają te wyrazy; fale, falują?

- Co można spotkać w morskich lub na morskich falach? (ryby, statki, kutry)

- Przy jakiej pogodzie fale na morzu są duże, a przy jakiej – małe?

C) Słuchanie piosenki pt. „Dwie fale” (CD utw. 14)

Na morzu fale dwie

spotkały kiedyś się

i teraz falują, falują

fale, fale dwie. 2 x

D) Rozmowa na temat piosenki:

O ilu falach opowiada piosenka?

Co zrobiły fale?

Gdzie to było?

Co teraz robią fale?

Uzupełnijcie zdanie:

Na morzu fale....(dwie) spotkały kiedyś….(się).

Klaszcząc, dzielcie na sylaby słowa: morze, fale, falują

Zajęcia właściwe:

A)Ćwiczenia ruchowe:

Zabawa I – dzieci są morskimi falami, biegają po Sali. Na umówiony sygnał

chwytają za ręce drugie dziecko. Obie „fale” stoją naprzeciw siebie, pokazują

ruchami rąk, jak falują, gdy wiatr wieje lekko, a jak wtedy, gdy na morzu

panuje sztorm (burza z silnym wiatrem). Powtarzamy zabawę kilka razy.

Zabawa II – dzieci wysuwają ręce przed siebie i poruszają palcami, naśladując

w ten sposób lekkie falowanie wody.

B)Ćwiczenia ruchowo-słuchowe:

Dzieci stoją swobodnie, trzymają w obu dłoniach po wstążce.

Śpiewają piosenkę „Dwie fale”:

poruszają chusteczkami płynnie i rytmicznie: nad głową, przed sobą.

C)Ćwiczenia ruchowo-słuchowo-wzrokowe:



piosenki.

Omówienie wzoru:

Czy zauważyliście na obrazku elementy podobne do wzoru?

Z jakich linii skalda się wzór? (linie faliste poziome)

Ile ich jest? (dwie)

Czy obie linie są takie same? (są takie same)

Demonstracja sposobu wykonania ćwiczenia wraz ze śpiewem piosenki;

Na morzu fale dwie/ 1

spotkały kiedyś się// 2

i teraz falują, falują/ 1

fale, fale dwie// 2







piosenkę).



Odtworzenie wzoru przy piosence „Dwie fale”. Prace na kartkach A4 –

malowanie rysowanie niebieską kredką pastelową na kartce z bloku w rytm

śpiewanej melodii.

Na koniec dzieci naklejają statek, który płynie po falach morskich, rysują

mewy unoszące się nad falami


3. Zajęcia końcowe:

Ćwiczenia relaksacyjne i wyciszające:

Dzieci dobierają się parami i siadają jedno za drugim – tak, aby dziecko

z przodu mogło wygodnie oprzeć się osoby z pary. Siedzą jak w fotelu,

zamykają oczy. Słuchają piosenki „Dwie fale” kołyszą się na boki. Zmiana ról.

Dodatkowe ćwiczenia:



Temat: Opracowanie wzoru graficznego do piosenki pt.: „Maszerują dzieci”

1D

CELE OPERACYJNE:

DZIECKO:

słowa i melodię piosenki „Maszerują dzieci” oraz wzór graficzny 1D,



uderza rytmicznie w wałeczek zgodnie z poleceniem nauczyciela



maluje kreski poziome symbolizujące drogę marszu dzieci


POMOCE:

tablica tematyczna z ilustracją z zestawu pomocy dydaktycznych „Maszerują dzieci”, szarfy

dla kilku chłopców, woreczki, wzór graficzny do piosenki, tacka z kaszą, kartki A4, kredki

świecowe, magnetofon z płytą CD utw. 11.

PRZEBIEG ZAJECIA:

Zajęcia wprowadzające:

A)Ćwiczenia rozwijające orientację w schemacie ciała:

a. marsz do muzyki, na przerwę witają się części ciała powitanie się dzieci;

b. Powitanie - ćwiczenia ruchowe:

prawa rączka wita prawe ucho,

lewa pięta wita prawe kolano,

prawa łydka wita lewą dłoń,

lewe kolano wita prawy łokieć.

B)Rozmowa na temat obrazka pt. „Maszerują dzieci”

Ile dzieci idzie drogą?

Ile jest dziewczynek?

Ile chłopców?

Jak myślicie, czy te dzieci mogłyby stanąć parami?

Zastanówcie się, co by się musiało wydarzyć, żeby dzieci mogły iść

parami?

C)Słuchanie piosenki pt. „Maszerują dzieci” (CD utw. 11)

Idzie Jaś, idzie Staś

Idzie też Marysia.

Wszyscy dziś grzeczni są

I nie tylko dzisiaj.

D)Rozmowa na temat piosenki:

O kim opowiada piosenka?

Co wiemy o tych dzieciach: jakie one są?

Wymieńcie imiona dzieci, o których opowiada piosenka?

Czy rodzice nazywają Was tak samo jak koledzy?

Czy macie jakieś przezwiska, które lubicie?

Wymieńcie je. Kto się tak do Was zwraca?

Spróbujcie wymienić imiona swoich rodziców, rodzeństwa, dziadków.

Posłuchajcie i odpowiedzcie , czy te imiona się rymują: Jaś – Staś, Jaś –

Ewa, Kasia – Basia, Mirek – Jarek.

Niech każdy z Was podzieli na sylaby swoje imię – każdą sylabę

zaznaczcie klaśnięciem.

Zajęcia właściwe:

A)Ćwiczenia ruchowe:

Zabawa „Marysia i Staś”

Wszystkie dziewczynki będą „Marysiami”, a chłopcy z szarfami –

„Stasiami”, a pozostali – „Jasiami”.

Słuchanie piosenki i wykonywanie poleceń: „Marysie” – biegają,

„Stasie” – podskakują obunóż, a „Jasie” stoją na jednej nodze.

Zabawa paluszkami – dzieci siadają „po turecku” - Wasze paluszki są

dziećmi, które spacerują i wesoło biegają.

B)Ćwiczenia ruchowo-słuchowe:

Dzieci siedzą przy stoliku, gdzie przygotowane są woreczki (dwa mniejsze).

Śpiewają piosenkę i wystukują rytm:

rytmiczne uderzanie w woreczki brzegiem raz jednej dłoni, raz drugiej,

pięściami;

C)Ćwiczenia ruchowo-słuchowo-wzrokowe:



piosenki.

Omówienie wzoru:

Czy linie wzoru „leżą” czy „stoją”? („Leżące” linie nazywamy się

poziomymi – są to linie poziome).

Ile ich jest?

Czy obie są takie same?

Demonstracja sposobu wykonania ćwiczenia wraz ze śpiewem piosenki; Linie

poziome rysuje się od lewej strony do prawej.

1 2 1 2

Idzie/ Jaś// idzie/ Staś//

Idzie/ też Ma// ry/sia//

Wszyscy/ dziś// grzeczni/ są//

I nie/ tylko// dzi/siaj//







piosenkę).



Odtworzenie wzoru przy piosence „Maszerują dzieci”. Prace na kartkach A4 –

malowanie rysowanie kredką świecową na kartce z bloku w rytm śpiewanej

melodii.

Dorysowanie dzieci (Jasia, Stasia i Małgosi) idących drogą.


Zajęcia końcowe:

Ćwiczenia relaksacyjne i wyciszające: dzieci – dzieci podczas spaceru na łące

nazbierały dużo pachnących kwiatków. Każde dziecko wyobraża sobie, że trzyma

bukiecik kwiatów. Zamykają oczy i wciągają nosem dużo powietrza i powoli

wypuszczają ustami. Powtarzają kilka razy.

Przykładowe scenariusze zajęć prowadzonych z użyciem elementów


Temat: Opracowanie piosenki „Zła pogoda”

Cele: - Kształtowanie kompetencji językowych na płaszczyznach: fonologicznej,

syntaktycznej,

semantycznej

- Wspieranie umiejętności koncentracji uwagi

- Kształtowanie orientacji w schemacie ciała i przestrzeni

- Usprawnianie percepcji wzrokowej

- Integracja grupy

Metody: Metoda Dobrego Startu – stymulowania rozwoju psychomotorycznego i rehabilitacji

psychomotorycznej.

Formy pracy: ćwiczenia ruchowe, ruchowo- słuchowe.

Pomoce:

Ilustracja „ Deszcz”. Dla każdego dziecka: woreczki.

I Zajęcia wprowadzające:

1. Przywitanie się: dzieci stoją w kole i śpiewają piosenkę:

Gdy się dzieci mają bawić,

wpierw dzień dobry mówią sobie,

uśmiechają się do siebie

i podają ręce obie.

2. Słuchanie piosenki śpiewanej przez nauczyciela na siedząco „Zła pogoda”

Rozmowa z dziećmi na temat piosenki: prowadzący pokazuje ilustrację „ Deszcz”. Wspólnie

powtarza z dziećmi słowa piosenki i śpiewa z nimi piosenkę,

3. Ćwiczenia słuchu fonematycznego- wyodrębnianie z tekstu piosenki:

zdania: co kapie z nieba?,

wyrazów – rymów.

II Zajęcia właściwe:

Ćwiczenia ruchowe: dzieci stają w rozsypce. Biegają podnoszą ręce do góry i spuszczają na

podłogę dotykając ją- ilustrują spadający deszcz. Potem chodzą w kałużach, przeskakują

przez nie.

Ćwiczenia ruchowo- słuchowe: dzieci siedzą przy stolikach, gdzie przygotowane są woreczki

(dwa mniejsze). Śpiewając piosenkę wystukują rytm:

- równocześnie dwiema piąstkami na obu woreczkach.

- wystukują rytm spodem dłoni,

- wystukują rytm krawędzią dłoni,

- palcem wskazującym,

- wystukują rytm używając dłoni naprzemiennie.

III Zakończenie zajęć

1. Pożegnanie dzieci piosenką

Gdy się dzieci mają żegnać,

Do widzenia mówią sobie,


i podają ręce obie

Temat: Opracowanie piosenki „ Zła pogoda”- cd.

Cele:

- Kształtowanie umiejętności kreślenia kresek w rytm



- Usprawnianie percepcji wzrokowej i słuchowej

- Ćwiczenia integracji percepcyjno- motorycznej

- Integracja grupy

Metoda Dobrego Startu – stymulowania rozwoju psychomotorycznego i rehabilitacji

psychomotorycznej.

Formy:

ćwiczenia ruchowe, ruchowo- słuchowe, ruchowo- słuchowo- wzrokowe.

Pomoce:

Ilustracja „ Deszcz”. plansza ze znakiem graficznym 1A. Dla każdego dziecka woreczki, tacki

z kaszką, szary papier, kartka z bloku rysunkowego, zeszyt czysty, pędzel, farba, mazak.

I Zajęcia wprowadzające

1. Przywitanie się: dzieci stoją w kole i śpiewają piosenkę:

Gdy się dzieci mają bawić,

wpierw dzień dobry mówią sobie,



Dzieci witają się podając sobie prawe ręce, lewe ręce.

2. Przypomnienie piosenki „Zła pogoda”.


Zabawy ruchowo- słuchowe

Wyklaskiwanie piosenki , stukanie w rytm na woreczkach ( pięścią)

Zabawy ruchowo- słuchowo-wzrokowe:

- prezentacja wzoru na tablicy,

- dzieci śpiewają i malują w powietrzu kreski patrząc na wzór,

- odtwarzanie wzoru z pamięci kreśląc wzór ręką na stole, a następnie nogą na podłodze

(jednocześnie

śpiewając piosenkę),

- odtwarzanie wzoru z pamięci kreśląc kreski na tacce z kaszką manną,

- odtwarzanie wzoru palcem i farba plakatową na kartce papieru (śpiew).

- odtwarzanie wzoru mazakiem na szarym papierze,

- odtwarzanie wzoru w zeszycie ołówkiem.

- nauczyciel rozdaje karty z rysunkiem. Na dane hasło dzieci śpiewają razem z panią

piosenkę i rysują rytmicznie kreski (deszcz).

- dzieci wypełniają kolorem kontury rysunku

Omówienie prac z dziećmi i wywieszenie na tablicy.

III Zakończenie zajęć:

Dzieci stoją w kole i śpiewają piosenkę:

Gdy się dzieci chcą pożegnać,

do widzenia mówią sobie,



Temat zajęć: „Zabawy z głoską i literą – o – na podstawie piosenki

pt.” Ojciec Wirgiliusz”

Cele: - Kształtowanie kompetencji językowych

- Kształtowanie umiejętności kreślenia litery - o -

- Wydłużanie koncentracji uwagi


- Usprawnianie percepcji wzrokowej

- Integracja grupy

Metody:

Wykorzystanie elementów Metody Dobrego Startu

Pomoce:

Tekst piosenki pt. „Ojciec Wirgiliusz”, magnetofon, kaseta magnetofonowa, chusta

animacyjna, woreczki z kaszą

Przebieg zajęć


1. Powitanie dzieci piosenką pt. „ Witaj Asiu, Gosiu, Olu.... jak się masz?”

Słuchanie piosenki z taśmy magnetofonowej „ Ojciec Wirgiliusz”

- ćwiczenia wprowadzające w parach – części twarzy

Dzieci dobierają się parami. Siadają naprzeciw siebie. Wykonują polecenia nauczyciela.

„Popraw włosy, obrysuj dłonią kształt twarzy, dotknij czoła, skroni, chwyć za ucho,

wskaż oczy, wygładź brwi, zamknij i otwórz powieki, zamrugaj oczami. Dotknij czubka

nosa, dotknij brody, nadmij policzki” następnie dzieci w parze witają się głowami,

uszami, brodami, nosami.

2. Ćwiczenia słuchowe i słownikowe w oparciu o tekst piosenki

Dzieci dpowiadają na pytania :

- jak ma na imię Ojciec

- co robił Ojciec Wirgiliusz

- ile dzieci miał Ojciec Wirgiliusz

Dzieci powtarzają słowa rymujące się.

II Zajęcia właściwe

Ćwiczenia ruchowe

Dzieci stają w kole i naśladują ruchy nauczyciela

Ćwiczenia słuchowo – ruchowe

Dzieci siadają przy stoliczkach. Śpiewając piosenkę, uderzają rytmicznie w woreczki z

kaszą (pięścią, kantem dłoni, jedną dłonią , obiema dłońmi).

III Zakończenie zajęć:

Na zakończenie zajęć dzieci wykonują ćwiczenia w rytm piosenki.

A później śpiewają piosenkę na pożegnanie„ Żegnaj Asiu, Gosiu, Olu.... jak się masz?”

Temat zajęć: „Zabawy z głoską i literą – o – na podstawie piosenki

pt.” Ojciec Wirgiliusz”

Cele: - Kształtowanie umiejętności kreślenia litery -O-



- Usprawnianie integracji percepcyjno- motorycznej

Metody:

Wykorzystanie elementów Metody Dobrego Startu, kinezjologii edukacyjnej

Pomoce:

Tekst piosenki pt. „Ojciec Wirgiliusz” , magnetofon, kaseta magnetofonowa, płyta CD, tacki

z kaszą, kartki do rysowania, przybory do rysowania i kreślenia litery, woreczki z kaszą,

kreda, wzory liter z falistego kartonu.


1. Powitanie dzieci piosenką.

2. Elementy kinezjologii edukacyjnej ( witają się łokieć z kolanem, ręka z uchem itp.

rytm piosenki)


1. Przypomnienie piosenki „ Ojciec Wirgiliusz”.

2. Wyklaskiwanie , wytupywanie nogami rytmu piosenki.

3.Układanie litery „O” z szarf.

III Ćwiczenia słuchowo – ruchowo – wzrokowe


- dzieci śpiewają i malują w powietrzu literę „O” patrząc na wzór,

- odtwarzanie wzoru z pamięci kreśląc wzór ręką na stole, a następnie nogą na podłodze

(jednocześnie

śpiewając piosenkę,

- odtwarzanie wzoru z pamięci kreśląc wzór na tacce z kaszką manną,

- odtwarzanie wzoru węglem na kartce szarego papieru (śpiew).

- odtwarzanie wzoru mazakiem na kartce A4,


- wodzenie palcem po wzorze litery z falistego kartonu

- nauczyciel rozdaje karty z rysunkiem. Na dane hasło dzieci śpiewają razem z panią

piosenkę i rysują rytmicznie literę „O”

- dzieci wypełniają kolorem kontury rysunku, dorysowują brodę i wąsy Ojcowi

Wirgiliuszowi.

Prace są omawiane i wywieszane na wystawie.

3. Ćwiczenia końcowe na pożegnanie.

Dzieci siadają w kręgu. Każde dziecko na zakończenie wymyśla różne ruchy. Reszta

grupy naśladuje je.

Dzieci żegnają się piosenką.

Temat zajęć: Opracowanie wzoru graficznego z wykorzystaniem piosenki „Panie

Bałwanie”

Cele:

Integracja grupy

Stymulowanie rozwoju wrażliwości, spostrzegawczości słuchowej

Usprawnianie koordynacji ruchowo – słuchowej

Usprawnianie narządów artykulacyjnych

Metody pracy: metody integracyjne, ćwiczenia relacyjne wg Metody Weroniki Sherborne, elementy

relaksacji, elementy Metody Dobrego Startu i kinezjologii edukacyjnej

Pomoce: Szarfy, papier, wata, chusta animacyjna, koce, magnetofon, kasety, tunel, tekst piosenki „

Panie bałwanie”

Tok zajęć:


Powitanie dzieci różnymi sposobami:

- piosenka „ Witaj...”,

- powitanie dzieci różnymi sposobami: plecami, nogami, propozycje dzieci,

- zabawa integracyjna z wykorzystaniem chusty animacyjnej wprowadzająca do tematu „

Zmieniają miejsca ci, którzy lubią np. śnieg, lepić bałwana......


Ćwiczenia ruchowe oparte na rysowaniu oburącz:

- Wysoko na niebie płyną chmurki (rysowanie chmurek). Zerwał się wiatr (koliste ruchy

rąk). Rozpadał się

śnieg (delikatne ruchy nadgarstków).Dzieci ulepiły bałwana (3 kule, oczy ,nos, guziki,

garnek na głowę i

miotła). Zza chmur wyszło słońce ( kreślenie okręgu i promieni).

- zabawy na śniegu – przechodzenie przez zaspy: podnoszenie wysoko kolan, jazda na

sankach (jedno dziecko ciągnie drugie na kocu),

- przepychanie się,

- odklejanie czegoś zamarzniętego,

- chodzenie po lodowych krach w rytm muzyki (gazety),

- Dzieci słuchają piosenki „Panie bałwanie” z taśmy,

- opracowanie piosenki: odpowiadają na pytania o kim jest piosenka, co zrobił na powitanie

chłopiec, jaki prezent chłopiec dał w prezencie bałwanowi,

- nauka słów piosenki.

Ćwiczenia ruchowo- słuchowe

- klaskanie, tupanie w rytm piosenki,

- wybijanie rytmu na 2 woreczkach: pięścią, brzegiem dłoni i palcem,

- masażyki – ćwiczenie odprężające (powtarzanie tekstu jednoczesnym ruchem

rąk na plecach

dziecka siedzącego z przodu),

- relaks – swobodny taniec z szarfami w rytm muzyki, wyciszenie , położenie

chustek w okręgu, w

ciszy zajęcie miejsc w kręgu, wokół szarf.

Zakończenie zajęć – pożegnanie piosenką „ Żegnaj..”

Temat zajęć „ Opracowanie wzoru graficznego z wykorzystaniem piosenki

„Panie bałwanie”

Cele:

Integracja grupy

Stymulowanie rozwoju wrażliwości, spostrzegawczości słuchowej

Usprawnianie koordynacji wzrokowo- ruchowo – słuchowej

Usprawnianie narządów artykulacyjnych;

Metody pracy: Ćwiczenia integracyjne, ćwiczenia relacyjne wg Metody Weroniki Sherborne, elementy

relaksacji, elementy Metody Dobrego Startu i kinezjologii edukacyjnej

Pomoce: papier, wata, magnetofon, kasety, tekst piosenki pt. „Panie bałwanie” , magnetofon,

kaseta magnetofonowa, płyta CD, tacki z kaszą, kartki do rysowania, przybory do

rysowania i kreślenia litery, woreczki z kaszą, kreda, wzory

Tok zajęć:

I Zajęcia wstępne: - piosenka „ Witaj...”

- spacer przy muzyce po sali - witanie różnymi sposobami ( spacerujemy – muzyka ; cisza

– witanie według poleceń nauczyciela) : jak największej liczbie dzieci podać rękę,

powitanie plecami, kolanami, biodrami, stopami, łokciami, nosami.

- Powtórzenie tekstu piosenki „ Panie bałwanie”


Ćwiczenia ruchowo- słuchowe

- wyklaskiwanie rytmu piosenki ( klaskanie w swoje dłonie, kolana, dłonie partnera,

uderzanie naprzemienne: np. prawa ręka- lewy łokieć, lewa ręka- prawa pięta),

Ćwiczenia ruchowo- słuchowo- wzrokowe


- wodzenie ręką po wzorze narysowanym kredą na tablicy,

- dzieci śpiewają i malują w powietrzu wzór patrząc na niego,

- odtwarzanie wzoru z pamięci kreśląc go ręką na stole (jednocześnie śpiewając piosenkę),

- odtwarzanie wzoru z pamięci kreśląc wzór na tacce z kaszką manną,

- odtwarzanie wzoru kolorową kredą na kartce szarego papieru (śpiew).

- odtwarzanie wzoru mazakiem na kartce A4,


- nauczyciel rozdaje karty z rysunkiem- czarną tekturę. Na dane hasło dzieci śpiewają

razem z panią piosenkę i rysują rytmicznie wzór białą kredką

- dzieci wypełniają plasteliną kontury rysunku, dorysowują bałwanowi kapelusz i miotłę.

- wywieszenie i omówienie prac

III Zakończenie zajęć

- pożegnanie piosenką „ Żegnaj........”

Literatura:

M. Bogdanowicz ;Metoda dobrego startu

M. Bogdanowicz, M. Barańska, E. Jakacka, D. Szlagowska; Od piosenki do literki część 1

M. Bogdanowicz, M. Barańska, E. Jakacka; Piosenki do rysowania

B. Sadowski, W. Sherborne; Ruch rozwijający dla dzieci

B. Kosmowska; Rewalidacja indywidualna prowadzona Metodą Dobrego Startu

P. Dennison, G. Dennison; Gimnastyka mózgu

ORGANIZACJA ZAJĘĆ: cała grupa 6-latków, klasa „0”.

1. CELE:

utrwalanie stron ciała,

rozwijanie funkcji językowych,

kształtowanie funkcji językowych,

doskonalenie percepcji wzrokowo-słuchowej,

podnoszenie poziomu rozwoju psychomotorycznego

3. POMOCE DO ZAJĘĆ: wyrazy do globalnego czytania, kartki A4, kredki, karty

pracy, wzór litery „w” małej i wielkiej, tace z kaszą manną, węgiel rysunkowy, kaseta

z piosenką.

4. PRZEBIEG ZAJĘĆ:

I. Zajęcia wprowadzające.

1. Ustawiamy dzieci na baczność. Polecenia:

podnieś prawą rękę do góry i zrób zwrot w prawo,

lewa ręka na biodrze, zwrot w lewo,

w tył zwrot.

II. Zajęcia właściwe.

1. Powitanie - ćwiczenia ruchowe:

prawa rączka wita prawe ucho,

lewa pięta wita prawe kolano,

prawa łydka wita lewą dłoń,

lewe kolano wita prawy łokieć.

2. Zajęcia ruchowo-słuchowe:

piosenka „W naszym ogródeczku”, rozmowa na temat treści piosenki,

wystukiwanie rytmu piosenki pięścią prawej i lewej ręki na zmianę,

wystukiwanie rytmu dłonią prawej i lewej ręki,

wystukiwanie rytmu palcami obu dłoni na przemian ze zmianą kierunków.

3. Zajęcia ruchowo-słuchowo-wzrokowe:

wymień wyrazy zaczynające się głoską „w” i tupnij nogą tyle razy ile jest w

nim sylab,

wyklaszcz głoski w swoim słowie,

zademonstruję dzieciom literę „w „ małą i wielką , zaproszę do reprodukcji

najpierw całą dłonią w powietrzu patrząc na wzór, następnie poproszę o

demonstrację wzoru litery z pamięci palcem po stole. Zaproponuję pisanie

litery palcem na tackach z kaszą manną. W ostatnim punkcie zachęcę dzieci

do pisania literek węglem na kartce A4. Dla chętnych i gotowych dzieci dam

kartę pracy z szerokimi liniami.

III. Zakończenie zajęć.

Zabawa inscenizacyjna przy muzyce do piosenki:

naśladowanie kopania grządek, grabienia, udeptywania ścieżek,

naśladowanie odgłosu deszczu; drobny kapuśniaczek, ulewa.

Dzieci stoją jedno za drugim w kręgu i najpierw na plecach sąsiada , całymi

dłońmi naśladują szum wiatru, w rytm muzyki wystukują „piccicato” palcami

krople deszczu.

Zdmuchują dmuchawca.

TEKST PIOSENKI „ W NASZYM OGRÓDECZKU „.

W naszym ogródeczku // zrobimy porządki// 3x

Wygrabimy ścieżki //przekopiemy grządki// 3x

Raz dwa trzy.

Potem w miękką ziemię // wsiejemy nasionka // 3 x

Będą się wygrzewać // na wiosennym słonku // 3x

Raz dwa trzy.

Spadnie ciepły deszczyk //i wszystko odmieni// 3 x

W naszym ogródeczku //grządki zazieleni// 3 x.

Raz dwa trzy.

Metoda Dobrego Startu

Pierwowzorem Metody Dobrego Startu była metoda Bon Depart, która została

opracowana we Francji. Jej celem było ćwiczenie podczas zabawy ruchów oraz funkcji

percepcyjnych, niezbędnych przy czynności pisania, uaktywnianie i usprawnianie

funkcjonowania ośrodków w mózgu, uczestniczących w procesie czytania i pisania.

Metodę Dobrego Startu do polskich warunków opracowała prof. Marta BogdaNowicz

w latach 60. i od tej pory pracuje nad rozwijaniem jej kolejnych modyfikacji „Piosenki

i znaki”, „Piosenki do rysowania”, „Piosenki na literki”, „Od piosenki do literki”.

Metoda Dobrego Startu aktywizuje rozwój psychomotoryczny, a zarazem jest

metodą rehabilitacji psychomotorycznej. W Metodzie Dobrego Startu można wy-

odrębnić trzy podstawowe rodzaje ćwiczeń:

- ćwiczenia ruchowe,

- ćwiczenia ruchowo-słuchowe,

- ćwiczenia ruchowo-słuchowo-wzrokowe.

Zajęcia przebiegają zawsze według stałego schematu, w którym wyróżnia się trzy

etapy:

- zajęcia wprowadzające,

- zajęcia właściwe,

- zakończenie zajęć.


- ćwiczenia orientacyjno-porządkowe:

o marsz przy muzyce, zbiórka,

o ćwiczenia o charakterze „musztry”, zwroty w lewo, w prawo, ćwiczenia

orientacji w schemacie ciała i przestrzeni,

o różne sposoby powitania: przez podanie rąk, powitanie paluszków,

- słuchanie przez dzieci (siedzące) piosenki odtwarzanej z magnetofonu lub wyko-

nanej przez nauczycielkę (towarzyszy ona wszystkim ćwiczeniom),

- rozmowa o treści piosenki,

- ćwiczenie słuchu fonematycznego.

2. Zajęcia właściwe.

- ćwiczenia ruchowe – zabawa ruchowa o charakterze usprawniającym i relaksa-

cyjnym, zależnie od treści piosenki: dzieci wykonują ruchy całymi kończynami

i dłońmi, stopami, palcami, kształcą i utrwalają orientację w schemacie ciała

i przestrzeni, wykonują ćwiczenia ortofoniczne, celem ćwiczeń jest usprawnianie

czynności analizatora kinestetyczno-ruchowego,

- ćwiczenia ruchowo-słuchowe – rytmiczne ćwiczenia pięści, dłoni, palców na

wałeczkach z piaskiem w rytm piosenki, na ćwiczenie dłoni składają się ruchy

wykonane wewnętrzną, zewnętrzną stroną i brzegiem dłoni. Do ćwiczeń palcami

zaliczamy: ruchy jednym palcem, dwoma palcami i kolejno wszystkimi palcami.

Zaczynamy od najłatwiejszych ćwiczeń pięścią, stopniując trudność ćwiczeń.

Najpierw stosujemy ćwiczenia obejmujące ruchy jednej dłoni, zaczynając od ręki

dominującej, następnie ćwiczenia obu rąk; ręce mogą być ułożone obok siebie,

skrzyżowane, ruchy rąk mogą być wykonywane jednocześnie lub na zmianę;

ćwiczenia są wykonywane początkowo na wałeczku w tym samym miejscu, potem w

różnych układach przestrzennych, początkowo kierunek od lewej do prawej strony,

później od prawej do lewej, a wreszcie tam i z powrotem, przy ćwiczeniach obu rąk

dochodzi wystukiwanie rytmu od krańców wałeczka do wewnątrz, czyli ku środkowi

i na zewnątrz, czyli od środka wałeczka do jego końców; rytm można odtwarzać

w ćwiczeniach z mniejszą lub większą siłą; ruchy mogą przyjmować różne formy:

naciskanie, uderzanie, głaskanie wałeczka; celem ćwiczeń jest dostarczanie

dzieciom różnorodnych doznań dotykowych i kinestetycznych, kształcących gnozję

palców, koordynację ruchów obu rąk, usprawniają więc funkcjonowanie analizatora

kinestetyczno-ruchowego; rozwijają percepcję słuchową, poczucie rytmu; ćwiczenia

połączone z nazywaniem stron ciała rozwijają koordynację słuchowo-ruchową,

kształcąc orientację w lewej i prawej stronie ciała i w przestrzeni oraz orientację

czasowo-przestrzenną,

- ćwiczenia ruchowo-słuchowo-wzrokowe – polegają na odtwarzaniu ruchem

wzorów graficznych w rytm jednocześnie śpiewanej piosenki i przebiegają według

ustalonego schematu:

próba samodzielnego odtwarzania ruchem rytmu piosenki lub dobieranie wzoru

do piosenki,

pokaz i omówienie wzoru, demonstracja ćwiczenia,

utrwalanie wzoru i jego powiązania z piosenką – wodzenie palcem po wzorze,

odtwarzanie wzoru różnymi technikami:

w powietrzu ręką, na podłodze nogą,

na powierzchni stołu lub podłogi – palcem,

na tackach z piaskiem – palcem,

na dużym arkuszu lub na tabliczkach – kredą, węglem, kredkami woskowymi,

na kartce papieru z bloku rysunkowego – pędzlem, ołówkiem, kredką lub

w zeszycie bez liniatury – ołówkiem,

w liniaturze zeszytu – ołówkiem (mazakiem, długopisem); malowanie wzorów

kończymy omówieniem prac powstałych w czasie zajęć. Ćwiczenie mają różny

stopień trudności w zakresie motoryki, zwiększa się zakres i precyzja ruchów,

płaszczyzna, na której są wykonywane ćwiczenia ulega ciągłemu zmniejszaniu.

Odtwarzanie każdego wzoru należy zacząć od jego elementów znajdujących się

po jego lewej stronie.

Ćwiczenia ruchowo-słuchowo-wzrokowe mają największe znaczenie

w Metodzie Dobrego Startu:

- kształcą funkcje psychomotoryczne w sposób najbardziej wszechstronny,

- wzory graficzne przyswajane są polisensorycznie,

- rozwijają percepcję wzrokową przez analizowanie elementów wzoru i syntety-

zowanie ich w czasie odtwarzania ,

- kształcą koordynację wzrokowo-słuchową w czasie odtwarzania wzorów graficz-

nych za pomocą ruchów,

- usprawniają motorykę kończyn: precyzję i koordynację ruchów,

- ćwiczą pamięć wzrokową,

- kształcą orientację przestrzenną,

- kształcą koordynację ruchowo-słuchowo-wzrokową.

3. Zakończenie zajęć

Zajęcia mają charakter ćwiczeń wokalno-rytmicznych lub ćwiczeń słuchowo-

ruchowych. Może być to zabawa z piosenką, bądź pląs ruchowy ilustrujący treść śpie -

wanej piosenki. Celem tych zajęć jest odpoczynek, relaks i rozładowanie napięcia

emocjonalnego.

Sposób organizowania zajęć

Zajęcia prowadzi się głównie w formie zajęć grupowych , czasami indywidualnie.

Liczebność zespołu – w przedszkolu 15 dzieci, w szkole – cała klasa, w przypadku

dzieci o zaburzonym rozwoju psychomotorycznym 7-8.

Czas trwania zajęć – w przedszkolu raz w tygodniu: z grupą 5-latków 20 minut,

z grupą 6-latków 30 minut. Powtórnie w formie zajęć utrwalających powinno się je

prowadzić z grupą dzieci mających trudności.

Każdemu dziecku potrzebny jest zestaw pomocy.

Sposób organizowania zajęć z dziećmi młodszymi i głębiej zaburzonymi:

Nad jednym wzorem możemy pracować cały miesiąc,

Wskazane jest, by do tego samego wzoru co tydzień zmieniać piosenkę,

Zajęcia prowadzone są kilka razy w tygodniu, a nawet codziennie,

Czas trwania od 15 do 40 minut,

Nie wszystkie ćwiczenia muszą wystąpić podczas jednych zajęć,

Zajęcia przebiegają według stałego schematu, cechuje je stabilność i powtarzalność,

Zajęcia rozpoczyna ta sama piosenka na powitanie i kończąc znane zabawy z ruchem

i śpiewem,

Dzieci w różnym stopniu reprodukują piosenkę; niektóre ją śpiewają, inne „mruczą”,

powtarzają proste słowa „miau-miau” lub „tup-tup”, dlatego tekst redukuje się

początkowo do minimum,

Gdy wzór jest trudny, rezygnujemy ze śpiewania lub śpiewają tylko doroś li,

Bez śpiewania dzieci rysują wzory w liniaturze,

Etap polisensorycznego uczenia się wzoru powinien być powtarzany wiele razy (np.

doznania termiczne – rysowanie palcem po szablonie nałożonym na zimne lub ciepłe

podłoże),

Prace dzieci są eksponowane, co stanowi formę nagrody.

Documents

EMOCJINALNY, SPOLECZNY I RUCHOWY DZIECI” …‚yw metody... · Dla logopedy MDS odgrywa dużą rolę w kształtowaniu kompetencji językowej zarówno w aspekcie odbioru, jak i budowania