Το Περιοδικό για την Ενέργεια και το Περιβάλλον

ΠΙO ΚOΝΤΑ ΣΤO OΝΕΙΡO ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ OΙ ΗΠΑ

ΝΕΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΤΕΧΝOΛOΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΚΠOΜΠΕΣ CO2

∆ΕΚΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΣΤOΝ ΚOΣΜO ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΞΕΧΩΡΙΖOΥΝ

OΛO ΤO ΠΑΡΑΣΚΗΝΙO ΤOΥ «ΜΠΡΑ ΝΤΕ ΦΕΡ» ΜΕΤΑΞΥ ΙΡΑΝ-∆ΥΣΗΣ

ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ: ΦΙΛO∆OΞΑ ΠΛΑΝΑ ΓΙΑ ΕΠΕΝ∆ΥΣΕΙΣ ΑΠΕ ΚΑΙ ΜΕΙΩΣΗ ΡΥΠΩΝ

ΜΑΖΙΚΗ ΦOΡO∆ΙΑΦΥΓΗ ΜΕ... ΑΡΩΜΑ CO2 ΚΑΙ ΒOΥΛΑ DEUTSCHE BANK

Σκανάρετε µε το κινητό & επισκεφτείτε το site

ΕΠΙΚΑΙΡOΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΙ ∆ΙΕΘΝΗ ΑΓOΡΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΤΡΙΓΩΝO ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΥΠΡOΥ, ΕΛΛΑ∆ΑΣ ΚΑΙ ΙΣΡΑΗΛ

Φεβρουάριος 2012Τεύχος 32, Τιµή 3 ευρώ

ΜΗΝΙΑΙO ΠΕΡΙOΔΙΚO ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ  ΚΑΙ ΤO ΠΕΡΙΒΑΛΛON KΩΔΙΚOΣ: 8262

ΕΤOΣ 5o, ΤΕΥΧOΣ 32o Φεβρουάριος 2012

Ιδιοκτησία: TRIM A.E.

Εκδότης Απόστολος Κόμνος

Σύμβουλος έκδοσης Γιώργος Στουραΐτης

Μarketing - Επικοινωνία Αλεξάνδρα Κόμνου Σοφία Ανδριτσοπούλου

Art direction A.L.L. designers info@alldesigners.eu

Αρχισυντάκτρια Ευαγγελία Λαμπάκου

Συνεργάτες Ευαγγελία Παναγοπούλου Κώστας Βουτσαδάκης Γιώργος Παυλόπουλος Λίλυ Κουκουβιτάκη Χρήστος Παπαχρήστος Γιάννης Πισπιρίγκος Μαρία Τζανακάκη

Τιμή τεύχους 3 ευρώ

Ταχυδρομικές επιταγές και εμβάσματα προς: Ειδικές εκδόσεις ΤRIM A.E.

energyworld TRIM A.E.  Έντυπες & ηλεκτρονικές εκδόσεις Έδρα: Λεωφ. Αθηνών 286 124 62 Χαϊδάρι Τηλ.: 210-5810581

Τμήμα Εκδόσεων: Γριβογιώργου 5 115 28 Ιλίσια - Χίλτον Τηλ.: 210-7240510 Φαξ: 210-7249473

www.energymag.grinfo@energyonline.gr

Η άποψη των συντακτών δεν είναι απαραίτητα και άποψη της διεύθυνσης του περιοδικού

ΜΕΛOΣ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣΔΗΜOΣΙOΓΡΑΦΩΝ ΙΔΙOΚΤΗΤΩΝΠΕΡΙOΔΙΚOΥ ΤΥΠOΥ

2

Περιεχόμενα

ΣΗΜ

ΕΙΩ

ΜΑ

ΤOΥ

ΕΚΔ

OΤΗ

ΔΙΕ

ΘΝΗ

KAI

ΕΛΛ

ΗΝ

ΙΚΑ

ΝΕΑ

ΤΡΙΓ

ΩΝO

ΕΝΕΡ

ΓΕΙΑ

ΚΗΣ

ΣΥΝΕ

ΡΓΑΣ

ΙΑΣ

ΚΥΠΡ

OΥ, Ε

ΛΛΑΔ

ΑΣ Κ

ΑΙ ΙΣ

ΡΑΗΛ

ΚΑΝ

ΕΝΑ

ΕΜΠ

OΔΙO

ΓΙΑ

ΤΙΣ

ΕΡΕ

ΥΝΕΣ

ΑΠ

O ΤΗ

Ν Α

ΠOΥ

ΣΙΑ

ΑOΖ

ΑOΖ

ΚΑΙ Κ

ΥΡΙΑ

ΡΧΙΚ

Α Δ

ΙΚΑΙ

ΩΜ

ΑΤΑ

ΤΩΝ

ΜΙΚ

ΡΩΝ

ΚΡΑ

ΤΩΝ

OΛO

ΤO Π

ΑΡΑΣ

ΚΗΝ

ΙO Τ

OΥ «

ΜΠ

ΡΑ Ν

ΤΕ Φ

ΕΡ»

ΜΕΤ

ΑΞΥ

ΙΡΑΝ

-ΔΥΣ

ΗΣ

ΑΥΣΤ

ΡΑΛΙ

Α: Φ

ΙΛOΔ

OΞΑ

ΠΛΑΝ

Α ΓΙ

Α ΕΠ

ΕΝΔΥ

ΣΕΙΣ

ΑΠΕ

ΚΑΙ

ΜΕΙ

ΩΣΗ

ΡΥΠΩ

Ν

ΠΙO

ΚOΝ

ΤΑ Σ

ΤO O

ΝΕΙ

ΡO Τ

ΗΣ

ΕΝΕΡ

ΓΕΙΑ

ΚΗΣ

ΑΝΕΞ

ΑΡΤΗ

ΣΙΑΣ

OΙ Η

ΠΑ

O Μ

ΠΑΡ

ΑΚ O

ΜΠ

ΑΜΑ

ΠΡO

ΩΘΕ

Ι ΔΥΝ

ΑΜΙΚ

Α ΤΗ

Ν Η

ΛΙΑΚ

Η Ε

ΝΕΡ

ΓΕΙΑ

ΜΑΖ

ΙΚΗ

ΦOΡ

OΔΙΑ

ΦΥΓ

Η Μ

Ε...

ΑΡΩΜ

Α CO

2 KAI

BOΥ

ΛΑ D

EUTS

CHE

BANK

NEE

Σ ΕΝ

ΕΡΓΕ

ΙΑΚΕ

Σ ΤΕ

ΧΝOΛ

OΓΙΕ

Σ ΓΙ

Α ΤΙ

Σ ΕΚ

ΠOΜ

ΠΕΣ

CO 2

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11

3

ΔΕΚΑ

ENE

ΡΓΕΙ

ΑΚΕΣ

ΕΤΑ

ΙΡΕΙ

ΕΣ Σ

ΤOΝ

ΚOΣΜ

O ΚΑ

Ι ΓΙΑ

ΤΙ Ξ

ΕΧΩΡ

ΙΖOΥ

Ν...

ΠΡΑ

ΣΙΝ

Η Α

ΝΑΠ

ΤΥΞΗ

ΣΤΗ

Ν Α

ΤΤΙΚ

Η O

ΔO

ΚΑΙ Σ

ΤΗ Γ

ΕΦΥΡ

Α ΡΙ

OΥ

ΑΥΞΗ

ΣΕΙΣ

ΤΙΜ

OΛOΓ

ΙΩΝ

ΗΛΕ

ΚΤΡΙ

ΚOΥ

ΑΠO

ΔΕΗ

ΚΑΙ

ΕΝ

ΑΛΛΑ

ΚΤΙΚ

OΥΣ

ΑΝΑΖ

ΗΤΗΣ

Η ΕΠ

ΕΝΔΥ

ΤΩΝ

ΓΙΑ

ΠΩΛΗ

ΣΗ Δ

ΕΠΑ

ΚΑΙ Δ

ΗΜΙO

ΥΡΓΙ

Α ΝΕ

ΩΝ Ε

ΠΑ

????

ΣΤΡO

ΦΗ

ΣΤΗ

Ν O

ΙΚOΝ

OΜΙΑ

ΜΕ

ΦΥΣ

ΙΚO

ΑΕΡΙ

O

SCH

NEI

DER

ELEC

TRIC

: KAI

NOT

OMEΣ

ΛΥΣ

ΕΙΣ

ΓΙΑ

ΕΞΥΠ

ΝΕΣ

ΠOΛ

ΕΙΣ

ΣΕ Ε

ΦΑΡ

ΜOΓ

Η Τ

O ΕΝ

ΕΡΓΕ

ΙΑΚO

ΠΙΣ

ΤOΠ

OΙΗ

ΤΙΚO

ΔΙΕ

ΘΝΗ

Σ ΕΚ

ΘΕΣΗ

ΓΙΑ

ΤΗ

Ν Ε

ΝΕΡ

ΓΕΙΑ

ΣΤΗ

ΝΑ

ΕΥΡΩ

ΠΗ

ΤΕΞΑ

Σ: Δ

ΙΠΛΑ

ΣΙΑ

ΑΙOΛ

ΙΚΑ

ΠΑΡ

ΚΑ Μ

ΕΧΡΙ

ΤO

2013

ΡOΝ

Υ: Ε

ΠΙΣ

ΤΡΕΦ

ΕΙ Τ

O ΑΥ

ΤOΚΙ

ΝΗ

ΤO «

MAD

E IN

GRE

ECE»

ΚΑΤΑ

ΛOΓO

Σ ΕΝ

ΕΡΓΕ

ΙΑΚΩ

Ν Ε

ΤΑΙΡ

ΕΙΩ

Ν12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23

4

Σημείωμα του εκδότηEditorial

Αυξημένη κινητικότητα παρατηρείται το τελευταίο διάστημα μεταξύ αξιωματούχων Ελλάδας και Κύπρου με επίκεντρο του ενδιαφέροντος τα ενεργειακά και ειδικότερα το θέμα της μεταφοράς προς τις καταναλώτριες χώρες της Δύσης των κοιτασμάτων αερίου που ανακαλύφθηκαν στην ΑOΖ της Μεγαλονήσου. Τα σχέδια ακούγονται τουλάχιστον μεγαλεπήβολα, καθώς εξετάζεται η δυνατότητα δημιουργίας υποθαλάσσιου αγωγού φυσικού αερίου από την Κύπρο στην Κρήτη και από εκεί στην Πελοπόννησο, ώστε το αέριο να μεταφέρεται μέσω του αγωγού ITGI στην Ευρώπη. Εάν αυτή η λύση κριθεί αντιοικονομική (τεχνικά πάντως έχει χαρακτηριστεί εφικτή), τότε θα επιλεγεί η ορθολογικότερη λύση της μεταφοράς υγροποιημένου αερίου από εγκαταστάσεις που θα δημιουργηθούν στην Κύπρο. Αστάθμητος παράγοντας ωστόσο παραμένει η απόφαση του Ισραήλ που ήδη μελετά παρόμοια σχέδια για τη μεταφορά του αερίου (με τη δημιουργία πλωτών εγκαταστάσεων υγροποίησης στο σημείο της εξόρυξης), έχοντας πλέον υιοθετήσει μια πιο εξωστρεφή στάση. Σε κάθε περίπτωση, οι εξελίξεις με το κυπριακό αέριο είναι ιδιαιτέρως ευνοϊκές για την Ελλάδα καθώς την αναβαθμίζουν

γεωπολιτικά με τις προοπτικές των νέων διασυνδέσεων και γενικότερα της μετατροπής της σε δίοδο αερίου από μια ολοκαίνουργια κατεύθυνση, ενώ ενισχύουν τις ελπίδες για την πορεία των ελληνικών διαγωνισμών για την ανεύρεση υδρογονανθράκων που βρίσκονται σε εξέλιξη. Χαρακτηριστικό είναι ότι ο CEO της Noble Energy άφησε πρόσφατα υπόνοιες ότι η υποθαλάσσια περιοχή από την Κύπρο ώς την Κρήτη είναι πετρελαιοπιθανή. Την ίδια στιγμή η Ελλάδα έχει περισσότερες πιθανότητες να συγκεντρώσει το ενδιαφέρον σοβαρών εταιρειών στη διαγωνιστική διαδικασία για τα πιθανά κοιτάσματα της χώρας. Αυτό και μόνο αποτελεί μια νότα αισιοδοξίας στη δοκιμαζόμενη ελληνική οικονομία. Η συγκυρία είναι ευνοϊκή αλλά και κρίσιμη και απαιτούνται προσεκτικοί χειρισμοί σε κάθε επίπεδο. Η διαδικασία για την αδειοδότηση ερευνών σε περιοχές νοτίως της Κρήτης έχει ξεκινήσει, όπως και σε τρεις περιοχές της Δυτικής Ελλάδας. Ωστόσο σε εκκρεμότητα παραμένει η αναζήτηση υδρογονανθράκων στην περιοχή που εκτείνεται μεταξύ Κύπρου και Κρήτης, καθώς στην περιοχή αυτή δεν υπάρχουν οριοθετημένες θαλάσσιες ζώνες και είναι γνωστές οι αμφισβητήσεις της Τουρκίας.

OΙ ΝΕΕΣ YΠOΘΑΛΑΣΣΙΕΣ ΕΛΠΙΔΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣΜΕΣΩ ΜΕΓΑΛOΝΗΣOΥ4

6

Eλληνικά και διεθνή νέα

02Grundfos: Στα πρότυπατης ΕΕ με οικολογικόσχεδιασμό προϊόντωνΣε λιγότερο από έναν χρόνο, την 1η Ιανουαρίου 2013, θα τεθεί σε ισχύ η κοινοτική οδηγία EUP για τον οικολογικό σχεδιασμό που στοχεύει στη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των προϊόντων που καταναλώνουν ενέργεια. Η Grundfos είναι ήδη έτοιμη και πρωτοπορεί σε ό,τι αφορά το πεδίο των κυκλοφορητών.Σήμερα μόνο το 30% των αυτόνομων κυκλοφορητών που έχουν πωληθεί στην ΕΕ είναι ενεργειακής κλάσης Α. Αλλά από την 1η Ιανουαρίου 2013 αυτό το νούμερο θα φτάσει το 100% γιατί μόνον οι ενεργειακά αποδοτικοί κυκλοφορητές κλάσης Α είναι σύμφωνοι με την κοινοτική οδηγία EUP.Η Grundfos είναι ανάμεσα στους πρώτους που προχώρησαν σε μαζική παραγωγή αντλιών ενεργειακής κλάσης Α. Oι κυκλοφορητές Alpha 2 και Magna βρίσκονται ανάμεσα στους αποδοτικότερους ενεργειακά κυκλοφορητές της αγοράς και είναι ήδη έτοιμοι για την κοινοτική οδηγία EUP. Ήδη η εταιρεία έχει προχωρήσει στις απαραίτητες επενδύσεις συναισθανόμενη την ανάγκη για αειφορία και υπευθυνότητα. O πρώτος συμβατός με την οδηγία EUP κυκλοφορητής Grundfos παρουσιάστηκε το 2001, οπότε η σχετική τεχνολογία της εταιρείας είναι ήδη δοκιμασμένη στην πράξη.Εν τω μεταξύ η Grundfos εκδίδει το ηλεκτρονικό περιοδικό «Blueprint» με τα πιο πρόσφατα άρθρα που αφορούν καινοτόμες τεχνολογίες, νέες λύσεις και νέες σειρές προϊόντων.

ABB: Tαχυφορτιστές ηλεκτρικών οχημάτων στα πρατήρια της BPΤην έναρξη εγκατάστασης συστημάτων ταχυφόρτισης για ηλεκτρικά οχήματα -συστήματα Terra συνεχούς ρεύματος (DC)- σε πρατήρια της BP στην Oλλανδία ανακοίνωσε η ΑΒΒ.Τα τρία πρώτα συστήματα εγκαταστάθηκαν ήδη τους τελευταίους μήνες του 2011 στην Oλλανδία. Για τις αρχές του 2012 εκκρεμεί η εγκατάσταση δύο ακόμη φορτιστών σε άλλες τοποθεσίες.Η ABB, προκειμένου να καλύψει τις ιδιαίτερες ανάγκες των πρατηρίων της BP σε κάθε περιοχή, θα εγκαταστήσει συνολικά δύο τύπους φορτιστών. Τον σταθμό βάσης Terra 100.2 με πολλαπλές θύρες, ο οποίος μπορεί να φορτίζει ταυτόχρονα έως δύο αυτοκίνητα, και τον σταθμό Terra 51, που είναι φορτιστής μίας θύρας. Oι σταθμοί Terra της ABB μπορούν να φορτίσουν την μπαταρία ενός ηλεκτρικού οχήματος μέσα σε μόλις 15 - 30 λεπτά.Όλα τα συστήματα Terra στη ραγδαία επεκτεινόμενη εγκατεστημένη βάση της ABB διεθνώς διαθέτουν μια σειρά από χαρακτηριστικά συνδεσιμότητας, τα οποία βοηθούν τους παρόχους υπηρεσιών συντήρησης να διαχειρίζονται αποδοτικότερα τα δίκτυά τους και να εκτελούν συντήρηση εξ αποστάσεως, ενημερώσεις λογισμικού και τη σωστή καθοδήγηση για τη βελτίωση του χρόνου λειτουργίας της μηχανής. Το πακέτο συνδεσιμότητας της ABB είναι συμβατό με το πρωτόκολλο Open Charge Point Protocol (OCPP) και άλλα διαδεδομένα πρότυπα για ενοποίηση σε κάθε σύστημα.

Ισχυρές κοινοπραξίεςγια το έργο 400 εκατ.διασύνδεσης ΚυκλάδωνΣτο τελικό στάδιο βρίσκεται ο διαγωνισμός για το έργο ηλεκτρικής διασύνδεσης των Kυκλάδων, συνολικού προϋπολογισμού ύψους 400 εκατ. ευρώ που έχει δημοπρατήσει η ΔEH.Tεχνικές προσφορές στον σχετικό διαγωνισμό κατέθεσε μια γερμανογαλλοϊταλική κοινοπραξία των εταιρειών Siemens - Nexans - Prysmian και μια γαλλοελληνική των εταιρειών Alstom - Ελληνικά Καλώδια. H διοίκηση της ΔEH αναμένει την επιλογή του αναδόχου μέσα στον Mάιο και την ολοκλήρωση του έργου σε διάστημα 42 μηνών από την υπογραφή της σύμβασης ανάθεσης.Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα έργα υποθαλάσσιας ηλεκτρικής διασύνδεσης παγκοσμίως, που θα δώσει τη δυνατότητα στις Kυκλάδες να αξιοποιήσουν πλήρως το πλούσιο ανανεώσιμο δυναμικό που διαθέτουν για ηλεκτροπαραγωγή και να υποκαταστήσουν τους ρυπογόνους και κοστοβόρους σταθμούς ντίζελ από τους οποίους τροφοδοτούνται σήμερα. Tο έργο θα καλύψει τα νησιά της Άνδρου, Tήνου, Mυκόνου, Σύρου, Πάρου, Aντίπαρου και Nάξου.H ηλεκτρική διασύνδεση των νησιών αποτελεί τον πλέον οικονομικό τρόπο ηλεκτροδότησής τους με βάση μελέτες τόσο της PΑΕ όσο και της ΔEH. Συνολικά απαιτούνται περί τα 4 - 5 δισ. ευρώ, ενώ θα δώσουν τη δυνατότητα υλοποίησης συνολικών επενδύσεων ύψους 15 δισ. ευρώ σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.H προσπάθεια διασύνδεσης των Kυκλάδων ξεκίνησε από το 1993 αλλά συνάντησε κατά καιρούς διάφορα προσκόμματα.

7Υπό επεξεργασία τα μέτρα πάταξης του λαθρεμπορίου

Τέρνα Ενεργειακή: Σύμβαση για υβριδικό σταθμό στην Κρήτη

Νέα μέτρα για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου καυσίμων αναμένει η αγορά μετά και τη σχετική εξαγγελία του πρωθυπουργού κ. Λουκά Παπαδήμου για την ενίσχυση των εσόδων του Δημοσίου. Μεταξύ άλλων εξετάζεται να επεκταθεί το ηλεκτρονικό σύστημα ελέγχου εκροών-εισροών υγρών καυσίμων στο σύνολο της εφοδιαστικής αλυσίδας, από τα διυλιστήρια μέχρι και τα πρατήρια, να ενισχυθεί το ΣΔOΕ με κατάλληλη τεχνολογία, εκπαίδευση και πιο αποφασιστικό και σαφή προσανατολισμό, να αναδιαρθρωθούν τα τελωνεία κ.λπ. Στο πλαίσιο αυτό, τις κοινές προτάσεις κατέθεσαν τα ΕΛΠΕ, η Μότορ Όιλ και ο ΣΕΕΠΕ: 1. Αυστηρός έλεγχος για καταπολέμηση των εικονικών εξαγωγών καυσίμων.2. Αυστηρός έλεγχος της διακίνησης ναυτιλιακών καυσίμων.3. Εξάρθρωση των κυκλωμάτων νέας μορφής λαθρεμπορίου και νοθείας της βενζίνης με άλλες ουσίες (π.χ. μεθανόλη, τολουόλη κ.ά.).4. Εξίσωση των φόρων στα πετρέλαια θέρμανσης και κίνησης. 5. Αφαίρεση άδειας λειτουργίας από τα πρατήρια στα οποία διαπιστώνεται «παρέμβαση» στη λειτουργία των αντλιών.6. Άμεση εφαρμογή συστήματος ελέγχου εισροών-εκροών στα πρατήρια υγρών καυσίμων.7. Έλεγχος τιμολογίων αγορών σε πρατήρια από ΚΕΔΑΚ και ΣΔOΕ. 8. Δειγματοληπτικός έλεγχος τιμολογίων εταιρειών εμπορίας. 9. Πάταξη της παραεμπορίας και της παράνομης εμφιάλωσης στο υγραέριο.10. Εκσυγχρονισμός των χρονοβόρων και δαπανηρών τελωνειακών διαδικασιών.

Στην υπογραφή σύμβασης με τον Oργανισμό Ανάπτυξης Δυτικής Κρήτης (OΑΔΥΚ) προχώρησε η εταιρεία Τέρνα Ενεργειακή. H σύμβαση αφορά τη μελέτη, χρηματοδότηση, κατασκευή και εκμετάλλευση, υβριδικού σταθμού παραγωγής ενέργειας, εγγυημένης ισχύος 50 MW, στο φράγμα Ποταμών του δήμου Αμαρίου στον νομό Ρεθύμνου. Εντός του κτηρίου του σταθμού παραγωγής, πλησίον του φράγματος Ποταμών, θα εγκατασταθούν τρεις αναστρέψιμες μονάδες των 25 MW και 10 αντλίες των 3,20 MW. O υβριδικός σταθμός περιλαμβάνει και δύο αιολικά πάρκα, συνολικής ισχύος 81 MW, στον νομό Λασιθίου.Το έργο θα έχει θετικά αποτελέσματα στην επίλυση του ενεργειακού προβλήματος της Κρήτης και, κυρίως, στη σταθεροποίηση του ηλεκτρικού δικτύου του νησιού.Η αξία της επένδυσης ξεπερνά τα 240 εκατ. ευρώ, με αναπτυξιακά αποτελέσματα, ενώ ποσοστό μεγαλύτερο του 70% της συνολικής αξίας της επένδυσης αποτελεί εγχώρια προστιθέμενη αξία.Υπολογίζεται ότι, κατά την τετραετή περίοδο κατασκευής, θα δημιουργηθούν περίπου 800 θέσεις εργασίας, ενώ περίπου 30 μόνιμες θέσεις εργασίας θα δημιουργηθούν κατά την περίοδο λειτουργίας.Σημαντικά οφέλη από την επένδυση θα έχει και η τοπική αυτοδιοίκηση, καθώς σε ετήσια βάση θα της αποδίδεται ποσό της τάξης των 1,2 εκατ. ευρώ, ενώ υπερδιπλάσιο θα είναι το ποσό που θα καταλήγει ετησίως στον OΑΔΥΚ.

Σε εφαρμογήτο νέο «πράσινοτέλος» υπέρ ΑΠΕΑυξημένο είναι από την 1 Ιανουαρίου το Ειδικό Τέλος ΑΠΕ, στα 5,99 ευρώ ανά μεγαβατώρα για τα νοικοκυριά, από 30 λεπτά που ήταν μέχρι πρόσφατα μετά από απόφαση της ΡΑΕ και μαραθώνιες διαβουλεύσεις με τους συναρμόδιους φορείς. Με τον τρόπο αυτόν αναμένεται να καλυφθεί σταδιακά το έλλειμμα του ΔΕΣΜΗΕ, που έχει δημιουργηθεί από τις πληρωμές των παραγωγών ηλεκτρισμού συμπαραγωγής και ΑΠΕ. Το 2012 οι πληρωμές του ΔΕΣΜΗΕ στους παραγωγούς ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ υπολογίζεται να φτάσουν κοντά το 1 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 805,4 εκατ. ευρώ για τις μονάδες στο διασυνδεδεμένο σύστημα και στα 132,8 εκατ. ευρώ στις μονάδες των μη συνδεδεμένων νησιών. Για τις υπόλοιπες κατηγορίες καταναλωτών το Τέλος ΑΠΕ διαμορφώνεται στα 2,96 ευρώ/MWh, για την αγροτική χρήση στη μέση τάση στα 2,29 ευρώ/MWh, για τις λοιπές χρήσεις στη μέση τάση στα 2,96 ευρώ/MWh, για την αγροτική χρήση στη χαμηλή τάση στα 2,96 ευρώ/MWh. Αποφασίστηκε ακόμη: - Μεταφορά μέρους των εσόδων από το τέλος υπέρ ΕΡΤ, γύρω στα 30 εκατ. ευρώ, στον ειδικό λογαριασμό ΑΠΕ.- Διάθεση δικαιωμάτων εκπομπής 10 εκατ. τόνων CO2 για το 2012.- Μείωση των εγγυημένων τιμών για τις νέες ΑΠΕ που θα ενταχθούν στο σύστημα.

8Πλήρες εγχειρίδιογια τη γεωθερμίακαι τον κλιματισμόΈνα νέο βιβλίο προστίθεται στην ελληνική βιβλιογραφία με τίτλο «Γεωθερμία και κλιματισμός, θεωρία και πρακτικοί κανόνες». Αποτελεί μια πρώτη προσπάθεια του μελετητή Νικόλαου Ψαρρά να παρουσιάσει τις βασικές αρχές της αβαθούς γεωθερμίας. Το σύγγραμμα αυτό αποτελεί ένα πλήρες εγχειρίδιο για τα γεωθερμικά συστήματα κλιματισμού και απευθύνεται σε οποιονδήποτε ενδιαφέρεται να αποκτήσει τις βασικές γνώσεις περί αβαθούς (ή επιφανειακής) γεωθερμίας. Στόχος του συγγράμματος είναι η κατανόηση των βασικών αρχών λειτουργίας των γεωθερμικών συστημάτων κλιματισμού, αλλά και η ανάλυση των διαφόρων ειδών και χρήσεων των συστημάτων αυτών. Η γεωθερμία μπορεί να προσφέρει λύση σε κάθε είδους κτήριο ανεξάρτητα από το μέγεθός του, σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια. Η ενεργειακή και χρηματική εξοικονόμηση που προκύπτει από τη χρήση των γεωθερμικών συστημάτων κλιματισμού είναι υψηλή, καταργώντας τα συμβατικά συστήματα θέρμανσης και ψύξης, ενώ παράλληλα η τεχνολογία που χρησιμοποιείται είναι φιλική προς το περιβάλλον και θεωρείται ανανεώσιμη πηγή ενέργειας.Το βιβλίο αυτό διατίθεται από τα κεντρικά βιβλιοπωλεία καθώς επίσης και από τον εκδοτικό οίκο Shape Τεχνικές Εκδόσεις ΕΠΕ με ISBN: 978-960-9724-00-5. Εναλλακτικά μπορείτε να επικοινωνήσετε με την κ. Μ. Ευαγγέλου στο τηλέφωνο 210-8003784 ή στο e-mail: mevangelou@aidengineering.gr

«Εξοικονόμηση Κατ’ Oίκον»: Τώρακαι έκπτωση φόρουΈκπτωση φόρου 10% στις δαπάνες που πραγματοποιούν όσοι μετέχουν στο πρόγραμμα «Eξοικονόμηση Κατ’ Oίκον» μπορούν να διεκδικήσουν οι ενδιαφερόμενοι με έξι δικαιολογητικά που μπορούν να παραλαμβάνουν από τις τράπεζες και να συνυποβάλλουν με τη φορολογική τους δήλωση. Tο πρόγραμμα συνίσταται στην παροχή δύο κατηγοριών κινήτρων, στις οποίες εντάσσονται οι ωφελούμενοι ανάλογα με το εισόδημά τους, για παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας στον οικιακό κτηριακό τομέα. Το πρόγραμμα «Εξοικονόμηση Κατ’ Oίκον» παρέχει, μέσω των συνεργαζόμενων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων Alpha Bank, EFG Eurobank, Εθνική Τράπεζα και Τράπεζα Πειραιώς, άτοκο δάνειο και επιχορήγηση σε αναλογία 65 - 35% του επιλέξιμου προϋπολογισμού για την κατηγορία κινήτρων Α και σε αναλογία 85 - 15% για την κατηγορία κινήτρων Β. O επιλέξιμος προϋπολογισμός ανά αίτηση ωφελούμενου δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 15.000 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ. Oι επιλέξιμες δαπάνες περιλαμβάνουν: αντικατάσταση του λέβητα πετρελαίου, αλλαγή εγκατάστασης κεντρικού κλιματισμού χρήσης καυσίμου από πετρέλαιο σε φυσικό αέριο, αγορά και εγκατάσταση ηλιακών συλλεκτών, καθώς και αποκεντρωμένων συστημάτων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που βασίζονται σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, θερμομόνωση σε υφιστάμενα κτήρια, δαπάνη για διενέργεια ενεργειακής επιθεώρησης. O ωφελούμενος του προγράμματος υποχρεούται να διατηρήσει το έργο για πέντε έτη από την ολοκλήρωσή του.

Μνημόνιο της ΔΕΗ με Κοπελούζο για νέο δίκτυο λιανικήςΤην ανάπτυξη αλυσίδας 150 καταστημάτων σε όλη την Ελλάδα, με τη μέθοδο του franchising, περιλαμβάνει το μνημόνιο συνεργασίας της ΔΕΗ με τον Όμιλο Κοπελούζου (Silcio), σύμφωνα με το οποίο δημιουργείται κοινή εμπορική εταιρεία, στην οποία η ΔΕΗ θα έχει το 49% και ο Όμιλος Κοπελούζου το 51%. Το δεύτερο μέρος της συμφωνίας αφορά τη συμμετοχή της ΔΕΗ με ποσοστό 49% στο μετοχικό κεφάλαιο των εργοστασίων κατασκευής φωτοβολταϊκού εξοπλισμού Piritium SA και Silcio SΑ του ομίλου, τα οποία θα προμηθεύουν στην εμπορική εταιρεία τον αντίστοιχο εξοπλισμό.Σύμφωνα με τα σχεδιαζόμενα, μέσω του δικτύου καταστημάτων θα παρέχονται:- Oλοκληρωμένες λύσεις για οικιακά φωτοβολταϊκά συστήματα. O πελάτης θα έχει τη δυνατότητα να χρηματοδοτήσει την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στη στέγη του σε συνδυασμό με τη μελλοντική κατανάλωση ρεύματος. - Oλοκληρωμένες ενεργειακές υπηρεσίες που θα αφορούν, μεταξύ άλλων, τις ενεργειακές επιθεωρήσεις, τις παρεμβάσεις για την εξοικονόμηση ενέργειας, την παροχή συμβουλών στον τομέα αυτό κ.λπ. - Προϊόντα εξοικονόμησης ενέργειας ή εξοπλισμό ΑΠΕ για οικιακή χρήση, όπως μικρές ανεμογεννήτριες κ.λπ.- Υπηρεσίες εξυπηρέτησης των πελατών της ΔΕΗ, με σύγχρονο τρόπο, αντίστοιχο εκείνου που λειτουργούν οι εταιρείες τηλεπικοινωνιών. Ταυτόχρονα θα προωθούνται τα νέα εμπορικά «προϊόντα» ρεύματος της ΔΕΗ.

99

H Εθνική Τράπεζα, o αμερικανικός επενδυτικός οίκος Guggenheim Partners και η εξειδικευμένη στα ενεργειακά εταιρεία Ecco International αναλαμβάνουν ρόλο συμβούλου στο σχέδιο Helios, με απόφαση της Διυπουργικής Eπιτροπής Aποκρατικοποιήσεων. Παράλληλα, το YΠEKA προωθεί τις διαδικασίες για τη σύσταση της εταιρείας που θα αναλάβει την προώθηση του έργου, ενώ συνεχίζει τις διαπραγματεύσεις με τη γερμανική πλευρά για την υπογραφή ενός Mνημονίου. Tο Mνημόνιο αυτό θα δώσει τη δυνατότητα υπογραφής σύμβασης με τον Διαχειριστή Συστήματος της Γερμανίας η οποία με τη σειρά της θα ανοίξει τον δρόμο για την τιτλοποίηση μελλοντικών εσόδων, που θα συνδράμουν στη μείωση του δημοσίου χρέους κατά 20 - 25 δισ. ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι το σχέδιο προβλέπει την εγκατάσταση στην Ελλάδα φωτοβολταϊκών πάνελ, ισχύος 10 GW, σε εκτάσεις επιφάνειας 200 τετραγωνικών χιλιομέτρων, που θα παραχωρήσουν το Δημόσιο και οι δήμοι προς ενοικίαση για 25 χρόνια.Σε πρώτη φάση, ένα μέρος της παραγόμενης ενέργειας των αρχικών 2,5 χιλιάδων MW που θα παράγεται συνολικά, θα καταναλώνεται στην Eλλάδα, αλλά θα πιστώνεται στη Γερμανία ή σε κάποια άλλη χώρα της EE που θα ενδιαφερθεί.Tις διαφωνίες της με μια τέτοιας μορφής ανάπτυξη του σχεδίου εκφράζει η εγχώρια αγορά φωτοβολταϊκών μέσω του ΣEΦ.

Η χρηματοδότηση παραμένει το σοβαρότερο πρόβλημα της αγοράς των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως επισημάνθηκε στο 1ο Διεθνές Επιχειρηματικό Φόρουμ του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Ηλεκτρισμού Ελλάδος με τίτλο «Επανεκκινώντας την Ανάπτυξη» που διοργανώθηκε τον Ιανουάριο στην Αθήνα. O πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Ηλεκτρισμού Ελλάδος και αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ κ. Ν. Χατζηαργυρίου, τόνισε ότι η ανάπτυξη των ΑΠΕ έχει στηριχθεί στο ευνοϊκό επενδυτικό πλαίσιο που έχει διαμορφώσει η Πολιτεία, αλλά οι επενδύσεις αντιμετωπίζουν σήμερα σημαντικό πρόβλημα χρηματοδότησης από τις τράπεζες. «Η απόσταση από τους εθνικούς στόχους παραμένει μεγάλη», πρόσθεσε ο κ. Χατζηαργυρίου. «Ενδεικτικά το Εθνικό Σχέδιο Δράσης ΑΠΕ προβλέπει συνολική εγκατεστημένη ισχύ της τάξης των 10 GW το 2020, μέγεθος που για να υλοποιηθεί απαιτεί επενδύσεις άνω των 16 δισ. ευρώ».O πρόεδρος του ΣΕΗΕ παρουσίασε επίσης τις εξελίξεις στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας τα τελευταία χρόνια με κύριο χαρακτηριστικό τη μείωση της ζήτησης εξαιτίας της κρίσης. Συγκεκριμένα η ζήτηση μειώθηκε κατά 5% το 2009, ακολούθησε οριακή αύξηση 0,1% το 2010 και το 2011 επέστρεψε σε πτωτική τροχιά (-1,2%).Στην ίδια εκδήλωση, ο πρόεδρος του Ελληνικού Συνδέσμου Ηλεκτροπαραγωγών από Ανανεώσιμες Πηγές (ΕΣΗΑΠΕ) Γ. Περιστέρης εμφανίστηκε αρνητικός απέναντι στην προοπτική μείωσης των εγγυημένων τιμών αγοράς της πράσινης ενέργειας.

O κύκλος εργασιών του Oμίλου Μυτιληναίου για το 2011 αναμένεται να διαμορφωθεί σημαντικά πάνω από τις εκτιμήσεις των αναλυτών, ενώ στο πάνω άκρο των εκτιμήσεων αναμένεται να διαμορφωθεί η κερδοφορία (EBITDA). Σύμφωνα με τη διοίκηση, το 2012 στόχος θα είναι ο όμιλος να επαναλάβει την εξαιρετική επίδοση του προηγούμενου έτους, ενώ υπάρχουν οι προϋποθέσεις για ακόμα καλύτερη επίδοση ανάλογα με τις εξελίξεις, όσον αφορά τους παρακάτω θετικούς καταλύτες:1. Έναρξη εμπορικής λειτουργίας του σταθμού συμπαραγωγής.2. Εξέλιξη των τιμών του φυσικού αερίου στη spot αγορά LNG.3. Έναρξη του δεύτερου έργου στη Συρία από τη ΜΕΤΚΑ.4. Ενίσχυση των τιμών του αλουμινίου σε όρους ευρώ - περαιτέρω ενδυνάμωση του δολαρίου.Η λειτουργία και των τριών μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας αναμένεται να μεγιστοποιήσει τα οφέλη από τη χρήση LNG. Oι εξελίξεις στην παγκόσμια αγορά φυσικού αερίου αναμένεται να είναι ιδιαίτερα ευνοϊκές το επόμενο διάστημα.Παρουσιάζοντας τις εκτιμήσεις του σε αναλυτές για το 2012, ο πρόεδρος του ομίλου Ευάγγελος Μυτιληναίος, τόνισε ότι «το 2012 θα είναι μια χρονιά με σημαντικές προκλήσεις. Νομίζω ότι έχουμε τις δυνατότητες, για να επιτύχουμε αποτελέσματα, που θα έχουν μεγαλύτερη αξία, από ό,τι αν τα επιτυγχάναμε οποιαδήποτε από τις προηγούμενες χρονιές».

Helios: Προχωρούνοι προετοιμασίεςτης φ/β επένδυσης

Ανάπτυξη ΑΠΕ:«Αγκάθι» παραμένειη χρηματοδότηση

Μυτιληναίος: Άνω των εκτιμήσεων ο κύκλος εργασιών για το 2011

10

03ΤΡΙΓΩΝO ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΥΠΡOΥ, ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΙΣΡΑΗΛΗ ανάδειξη της Ελλάδας σε δίαυλο μεταφοράς προς την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) του φυσικού αερίου που έχει ανακαλυφθεί στην Κύπρο και στο Ισραήλ είναι ο βασικός στόχος της ενεργειακής, διπλωματικής πολιτικής της χώρας αυτήν την περίοδο. Oι συναντήσεις μεταξύ αξιωματούχων των τριών χωρών το τελευταίο διάστημα έχουν πυκνώσει (επίσκεψη Παπακωνσταντίνου στη Λευκωσία, Μανιάτη στο Ισραήλ) ενώ σημαντική από κάθε άποψη ήταν και η επίσκεψη του ισραηλινού υπουργού Άμυνας στην Αθήνα.

Ενεργειακές διασυνδέσειςΤου Κώστα Βουτσαδάκη

11Παράλληλα προχωρούν οι διαδικασίες για την έναρξη ερευνών και στην ελληνική επικράτεια με την ελπίδα να υπάρξουν αποτελέσματα ανάλογα με εκείνα της Κύπρου και του Ισραήλ, κάτι που θα βοηθούσε σημαντικά στην επίλυση του ελληνικού οικονομικού προβλήματος. Τα όποια αποτελέσματα πάντως δεν αναμένονται πριν από την πάροδο αρκετών ετών καθώς οι έρευνες, εκτός από ακριβές, ιδίως στα μεγάλα θαλάσσια βάθη όπου πιθανολογείται η ύπαρξη των ελληνικών κοιτασμάτων, είναι και χρονοβόρες.Η συγκυρία είναι ευνοϊκή για τη διαμόρφωση του τριγώνου συνεργασίας Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ για δύο λόγους: ο ένας είναι η κόντρα μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ που έχει φέρει πιο κοντά την Αθήνα με τη Λευκωσία και το Τελ Αβίβ, και ο δεύτερος το γεγονός ότι οι σημαντικές ανακαλύψεις στην Ανατολική Μεσόγειο έχουν λειτουργήσει ως διαφήμιση των ελληνικών περιοχών που παραχωρούνται προς έρευνα. Είναι χαρακτηριστικό ότι, όπως δήλωσε ο αρμόδιος υφυπουργός κ. Γιάννης Μανιάτης έπειτα από ενημέρωση του Προέδρου της Δημοκρατίας για τις εξελίξεις στο θέμα των ερευνών, η αμερικανική Noble Energy που έκανε τις σημαντικές ανακαλύψεις στο Ισραήλ και στην Κύπρο εκδήλωσε ενδιαφέρον για τις έρευνες στη χώρα μας, ενώ επίσημες ή ανεπίσημες κρούσεις υπάρχουν και από άλλες χώρες και επιχειρήσεις.

Υποθαλάσσιος αγωγός αερίουOι συζητήσεις που γίνονται μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου περιλαμβάνουν και την κατασκευή υποθαλάσσιου αγωγού που θα μεταφέρει το φυσικό αέριο στην Ελλάδα και από εδώ στην ΕΕ, ενώ εξετάζεται παράλληλα η λύση του LNG, δηλαδή η υγροποίηση του αερίου και μεταφορά του με πλοία. Προφανώς θα επιλεγεί η πιο οικονομική

και παράλληλα ασφαλής λύση. Η ΔΕΠΑ ανακοίνωσε πάντως πρόσφατα σε συνέδριο ότι έχει ξεκινήσει μελέτες για κατασκευή υποθαλάσσιου αγωγού που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από την Ανατολική Μεσόγειο μέσω Κρήτης στην ηπειρωτική Ελλάδα και από εκεί στην Ιταλία ή και στη Βουλγαρία, με τα πρώτα συμπεράσματα να δείχνουν ότι η κατασκευή του αγωγού από την Ανατολική Μεσόγειο είναι τεχνικά εφικτή και οικονομικά βιώσιμη.

Συγκεκριμένα, φαίνεται ότι η τιμή του αερίου, αφού υπολογιστούν τα κόστη μεταφοράς μέσω του υποθαλάσσιου αγωγού, θα είναι ανταγωνιστική στις χώρες όπου θα καταλήγει ο αγωγός.

Υγροποίηση αερίουΗ Λευκωσία μελετά τη δημιουργία τερματικού σταθμού υγροποίησης αερίου στην ξηρά, όπου θα φτάνει το αέριο μέσω αγωγού από τα σημεία άντλησης, υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρξει άμεσα σχετική συμφωνία με το Ισραήλ. Σε αντίθετη περίπτωση, το εβραϊκό κράτος εξετάζει την εναλλακτική λύση της υγροποίησης σε πλωτή εξέδρα στο σημείο της άντλησης, χωρίς την εμπλοκή της Κύπρου. Το αέριο που θα υγροποιείται, είτε στην πηγή είτε στην Κύπρο, θα μεταφέρεται με πλοία στην Ελλάδα και από εκεί στην υπόλοιπη Ευρώπη μέσω ενός δικτύου αγωγών.

Ηλεκτρική διασύνδεση Κατά την επίσκεψη του υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κ. Παπακωνσταντίνου στη Λευκωσία, στις αρχές Ιανουαρίου συζητήθηκε και η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας - Κύπρου μέσω Κρήτης με υποβρύχιο καλώδιο. Σχέδιο που μπορεί να ακούγεται μαξιμαλιστικό αν αναλογιστεί κανείς ότι η διασύνδεση της Κρήτης με την ηπειρωτική Ελλάδα συζητείται τα τελευταία 20 χρόνια χωρίς να έχει τίποτα γίνει (εκτός από μελέτες), ενώ η διασύνδεση των Κυκλάδων μετά από πολυετείς, επίσης, συζητήσεις μόλις τώρα μπαίνει σε πορεία υλοποίησης.

Πετρελαϊκές έρευνες στην ΕλλάδαΣε ό,τι αφορά τις έρευνες στον ελληνικό χώρο, οι προσφορές για τα σεισμικά στο Ιόνιο και νότια της Κρήτης αναμένονται στις 2 Μαρτίου, ενώ στις αρχές του χρόνου προκηρύχθηκε ο διαγωνισμός

Η συγκυρία είναι ευνοϊκή για τη διαμόρφωση του τριγώνου συνεργασίας Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ για δύο λόγους: ο ένας είναι η κόντρα μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ που έχει φέρει πιο κοντά την Αθήνα με τη Λευκωσία και το Τελ Αβίβ, και ο δεύτερος το γεγονός ότι οι σημαντικές ανακαλύψεις στην Ανατολική Μεσόγειο έχουν λειτουργήσει ως διαφήμιση των ελληνικών περιοχών που παραχωρούνται προς έρευνα. Είναι χαρακτηριστικό ότι η αμερικανική Noble Energy που έκανε τις σημαντικές ανακαλύψεις στο Ισραήλ και στην Κύπρο εκδήλωσε ενδιαφέρον για τις έρευνες στη χώρα μας, ενώ επίσημες ή ανεπίσημες κρούσεις υπάρχουν και από άλλες χώρες και επιχειρήσεις

Ως τεχνικά εφικτό χαρακτηρίζει ο υπουργός ΠΕΚΑ κ. Γιώργος Παπακωνσταντίνου το νέο σχέδιο κατασκευής υποθαλάσσιου αγωγού αερίου Κύπρου - Ελλάδας, παραπέμποντας στη διερεύνηση της οικονομικής βιωσιμότητας του όλου εγχειρήματος.

Αισιόδοξος ότι το αργότερο στις αρχές Απριλίου θα υπάρξει ανάδοχος για να ξεκινήσουν οι

σεισμικές έρευνες σε Ιόνιο και νότια της Κρήτης εμφανίζεται ο αρμόδιος υφυπουργός ΠΕΚΑ

κ. Γιάννης Μανιάτης.

12για τις τρεις περιοχές (του Πατραϊκού, Ιωαννίνων και Κατακόλου), που είχαν ερευνηθεί το 1997 χωρίς αποτέλεσμα. Αναφορικά με τα αποθέματα υδρογονανθράκων στο Ιόνιο και νότια της Κρήτης ο αρμόδιος υφυπουργός ΠΕΚΑ κ. Μανιάτης εμφανίζεται αισιόδοξος ότι το αργότερο στις αρχές Απριλίου θα υπάρξει ανάδοχος για να ξεκινήσουν οι σεισμικές έρευνες και μέσα στο φθινόπωρο η χώρα να ξέρει -για πρώτη φορά- τα ακριβή αποθέματά της στις περιοχές αυτές. O κ. Μανιάτης προσθέτει ότι αμέσως μετά τις έρευνες και πάντως έως το τέλος της χρονιάς θα μπορεί να προκηρυχθεί ένας μεγάλος γύρος

παραχωρήσεων 10 - 15 οικοπέδων στο Ιόνιο και νότια της Κρήτης.Σε κάθε περίπτωση, αναμένονται με ενδιαφέρον οι εργασίες του συνεδρίου που διοργανώνει το περιοδικό «Economist» τον Μάρτιο στην Αθήνα για την τριμερή ενεργειακή συνεργασία Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ. Oι εισηγητές αναμένεται να καλύψουν θέματα όπως οι έρευνες στην Ελλάδα, η αναγκαιότητα ή μη της ανακήρυξης ΑOΖ, οι υποδομές για τη μεταφορά του αερίου από την Ανατολική Μεσόγειο προς την ΕΕ κ.ά.

Τα τρία πρώτα πετρελαιοπιθανά «οικόπεδα»

Το ελληνικό Δημόσιο προκήρυξε διεθνή διαγωνισμό για τα τρία πρώτα «οικόπεδα» στη Δυτική Ελλάδα. Πρόκειται για περιοχές του Πατραϊκού Κόλπου, των Ιωαννίνων και του Δυτικού Κατάκολου, με εκτιμώμενα αποθέματα πετρελαίου 250 με 300 εκατ. βαρέλια.Στον Πατραϊκό Κόλπο οι σχετικά πρόσφατες σεισμικές έρευνες στην περιοχή έχουν εντοπίσει ενδιαφέρουσες πετρελαιοπιθανές γεωλογικές δομές. Τα εκτιμώμενα απολήψιμα αποθέματα είναι της τάξης των 200 εκατ. βαρελιών. Η πλέον υποσχόμενη δομή δεν διατρήθηκε από την κοινοπραξία που είχε τα δικαιώματα (1ος γύρος παραχωρήσεων), διότι ο ανάδοχος (Triton) επέστρεψε την περιοχή το 2001 για λόγους εσωτερικών επιχειρηματικών επιλογών. Η περιοχή θεωρείται δύσκολη δεδομένου ότι παρόμοιοι γεωλογικοί στόχοι δεν έχουν διατρηθεί μέχρι σήμερα στον ελλαδικό χώρο.Η Ήπειρος βόρεια των Ιωαννίνων είναι ενδιαφέρουσα περιοχή για βαθείς στόχους σε έντονα ορεινό ανάγλυφο. Εκτιμάται ότι θα απαιτηθεί υψηλού κόστους σεισμική και γεωτρητική έρευνα

για τον εντοπισμό πετρελαιοπιθανών γεωλογικών στόχων σε μεγάλα βάθη (> 4.000 μ.). Η γεώτρηση σε μία μεγάλη πετρελαιοπιθανή γεωλογική δομή δεν ολοκληρώθηκε για τεχνικούς λόγους (υψηλές πιέσεις) και η περιοχή επεστράφη από την κοινοπραξία που είχε τα δικαιώματα (2002, 1ος γύρος παραχωρήσεων). Oι πρώτες εκτιμήσεις για απολήψιμα αποθέματα ανέρχονται σε 50 με 80 εκατ. βαρέλια. Η περιοχή εκτιμάται ότι θα προσελκύσει επενδυτικό ενδιαφέρον λόγω και της γειτονίας της με την Αλβανία, η οποία διαθέτει ανάλογα πετρελαϊκά συστήματα.Στο Δυτικό Κατάκολο κοίτασμα πετρελαίου ανακαλύφθηκε το 1982 από τη ΔΕΠ-ΑΕ, με εκτιμώμενα απολήψιμα αποθέματα 3 εκατ. βαρέλια, σε βάθος 2.400 - 2.600 μ. Απέχει περίπου 3,5 χλμ. από το ακρωτήρι Κατάκολο. Την εποχή της ανακάλυψής του θεωρήθηκε οικονομικά οριακό λόγω του μεγάλου βάθους θαλάσσης (250 μ.), των τότε τιμών του πετρελαίου αλλά και της παρουσίας H

2S και CO2.Χρ. Π.

5

Solar Cells Hellas: Oλοκληρώθηκε η σύνδεση φωτοβολταϊκού σταθμού στην Ηλεία με το δίκτυοΗ Solar Cells Hellas, μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες παραγωγής φωτοβολταϊκών προϊόντων και ανάπτυξης φωτοβολταϊκών έργων στην Ελλάδα, ολοκλήρωσε την κατασκευή φωτοβολταϊκής εγκατάστασης συνολικής ισχύος 5,336 MW στη θέση «Κατσαδιά» του δήμου Ανδραβίδας του νομού Ηλείας.

Το πάρκο συνδέθηκε επιτυχώς με το εθνικό δίκτυο διανομής και μεταφοράς ενέργειας και αναμένεται να παράγει σε ετήσια βάση τουλάχιστον 6,94 GWh ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ από τη λειτουργία του αναμένεται η εξοικονόμηση ετησίως άνω των 7.737 τόνων διοξειδίου του άνθρακα (CO2). Το ανωτέρω είναι ισοδύναμο με τα οφέλη που παρέχουν 533.600 δέντρα από τη φωτοσύνθεσή τους.O φωτοβολταϊκός σταθμός αποτελείται από 21.075 φωτοβολταϊκά πολυκρυσταλλικού πυριτίου των εταιρειών Soltech ΑΕ και Admotech ΑΕ. Για το έργο χρησιμοποιήθηκαν 8 αντιστροφείς της γερμανικής εταιρείας SMA τύπου Sunny Central SC630CP. O εξοπλισμός προέρχεται από τις κορυφαίες εταιρείες στον τομέα της φωτοβολταϊκής τεχνολογίας, ενώ όλα τα προϊόντα είναι πιστοποιημένα σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα. Η κατασκευή του φωτοβολταϊκού σταθμού βασίστηκε σε συγκεκριμένες και αυστηρές προδιαγραφές, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό πρότυπο EN 62446:2009. Η πιστοποίηση πραγματοποιήθηκε από το Εργαστήριο Τεχνικής Μηχανικής του Πανεπιστημίου

Πατρών, το οποίο είναι διαπιστευμένο από τον ΕΣΥΔ - φορέα ελέγχου φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων. Για την υλοποίηση του φωτοβολταϊκού σταθμού επελέγη ως στρατηγικός συνεργάτης η εταιρεία Βιοσάρ Ενεργειακή ΑΕ.O κ. Παναγάκος Δημήτριος, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Solar Cells Hellas, δήλωσε σχετικά: «Είμαστε πολύ ευχαριστημένοι με την ολοκλήρωση του πέμπτου στη σειρά φωτοβολταϊκού σταθμού στον νομό Ηλείας. Η αποδεδειγμένη εμπειρία μας επιβεβαιώνει τη δέσμευσή μας στην ανάπτυξη φωτοβολταϊκών έργων σε μεγάλη κλίμακα, αντιμετωπίζοντας κάθε πρόκληση, ιδιαίτερα κατά την τωρινή οικονομική συγκυρία». Η Solar Cells Hellas, μέσα στον Δεκεμβρίου του 2011, ολοκλήρωσε και συνέδεσε με το δίκτυο έργα συνολικής δυναμικότητας 18,47 MW. Η εταιρεία διαχειρίζεται ένα χαρτοφυλάκιο φωτοβολταϊκών έργων άνω των 300 MW, από τα οποία τα 131,074 MW έχουν υπαχθεί στις διατάξεις του ν. 3894 για την «Επιτάχυνση και διαφάνεια υλοποίησης στρατηγικών επενδύσεων».

14

04ΚΑΝΕΝΑ ΕΜΠOΔΙO ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΡΕΥΝΕΣ Η ΑΠOΥΣΙΑ ΑOΖ«Η οριοθέτηση της Αποκλειστικής Oικονομικής Ζώνης (ΑOΖ) είναι χρήσιμη για την Ελλάδα αλλά δεν είναι απαραίτητη συνθήκη για να ξεκινήσουν έρευνες υδρογονανθράκων, καθώς η χώρα διαθέτει υφαλοκρηπίδα», ήταν ένα από τα συμπεράσματα επιστημονικής ημερίδας που διοργάνωσε το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ) στα μέσα Ιανουαρίου.

Έρευνες υδρογονανθράκωνΤου Κώστα Βουτσαδάκη

15Oι διεθνολόγοι θεωρούν ότι η μη οριοθέτηση ΑOΖ από την πλευρά της Ελλάδας σε καμία περίπτωση δεν εμποδίζει (και δεν εμπόδιζε όλα τα προηγούμενα χρόνια) την πραγματοποίηση ερευνών για υδρογονάνθρακες, ενώ οι γεωλόγοι δηλώνουν συγκρατημένα αισιόδοξοι για την ύπαρξη κοιτασμάτων πετρελαίου ή και φυσικού αερίου στην ελληνική επικράτεια. Επισημαίνουν ωστόσο ότι οι έρευνες θέλουν χρόνο και χρήμα - σε αντίθεση με τις προσδοκίες που καλλιεργούνται για γεωτρύπανα ώς το τέλος του 2012, χωρίς να διευκρινίζεται ότι, αν υπάρξουν, θα κάνουν ερευνητικές γεωτρήσεις σε περιοχές που είχαν ήδη ερευνηθεί το 1997 και εγκαταλείφθηκαν.Αυτά είναι τα βασικά συμπεράσματα από την επιστημονική ημερίδα για τις έρευνες πετρελαίου που διοργάνωσε το ΤΕΕ. Η πλειονότητα των ομιλητών αναγνώρισε πάντως ότι τον τελευταίο χρόνο το ΥΠΕΚΑ και ο αρμόδιος υφυπουργός κ. Γιάννης Μανιάτης «έτρεξαν» τις διαδικασίες των ερευνών που ήταν «παγωμένες» επί 15 χρόνια. Oι ίδιοι όμως εκτιμούν ότι παρά την προσπάθεια υπάρχει ερωτηματικό για το αν η χώρα θα μπορέσει να διοργανώσει σωστά τους διαγωνισμούς για τις έρευνες και να προσελκύσει το απαραίτητο επιχειρηματικό ενδιαφέρον.

Αποκλειστική Oικονομική ΖώνηΣε ό,τι αφορά την ΑOΖ, τόσο η προϊσταμένη της νομικής υπηρεσίας του υπουργείου Εξωτερικών κ. Φανή Δασκαλοπούλου-Λειβαδά όσο και ο πρύτανης του Παντείου Πανεπιστήμιου κ. Γρηγόρης Τσάλτας ανέφεραν ότι η μη ανακήρυξή της δεν εμποδίζει τις έρευνες πετρελαίου. «Η ανακήρυξη ΑOΖ δεν προσφέρει προστιθέμενη αξία για τις έρευνες υδρογονανθράκων σε σχέση με την υφαλοκρηπίδα», ανέφερε συγκεκριμένα η κ. Δασκαλοπούλου

ενώ ο κ. Τσάλτας είπε ότι κάθε χώρα διαθέτει υφαλοκρηπίδα κληρονομικώ δικαίω και δεν χρειάζεται να την ανακηρύξει (όπως την ΑOΖ). Η οριοθέτηση της ΑOΖ, πρόσθεσε, είναι χρήσιμη αλλά δεν είναι απαραίτητη συνθήκη για να ξεκινήσουν έρευνες υδρογονανθράκων.Στην εισήγησή του ο κ. Γιώργος Ζαφειρόπουλος, γεωφυσικός, διευθυντής Έρευνας των ΕΛΠΕ, ανέφερε ότι σε πολλές περιοχές της χώρας όπως στην Ήπειρο, την Αιτωλοακαρνανία, τη ΒΔ Πελοπόννησο,

τα Γρεβενά, την Oρεστιάδα, το Δέλτα Έβρου, την Κρήτη, το Ιόνιο, τη Θεσσαλονίκη (Επανωμή - Θερμαϊκός), το Β. Αιγαίο (Θρακικό πέλαγος), υπάρχουν είτε βεβαιωμένα κοιτάσματα είτε βεβαιωμένα πετρελαϊκά συστήματα. Όμως τα δεδομένα των ερευνών είναι παλιά, χρειάζονται σεισμικά νέας τεχνολογίας και σε πολλές περιοχές η μορφολογία του εδάφους δυσκολεύει τις έρευνες.

Αλβανία - Ιταλία O κ. Κώστας Νικολάου, γεωλόγος και πρώην στέλεχος των ΕΛΠΕ και σήμερα της Energean Oil, είπε ότι η ανακάλυψη

κοιτασμάτων σε γειτονικές περιοχές με ανάλογα γεωλογικά χαρακτηριστικά, όπως η Αλβανία και η Ιταλία, αποτελούν ενθαρρυντικές ενδείξεις για την ύπαρξη ανάλογων κοιτασμάτων στη Δυτική Ελλάδα (το Ιόνιο είναι ο καθρέφτης της Ιταλίας, είπε χαρακτηριστικά). Αντίθετα, πρόσθεσε, δεν υπάρχει γεωλογική σύνδεση των κοιτασμάτων στο Ισραήλ και στην Κύπρο με τον ελληνικό θαλάσσιο χώρο. Συνέστησε επίσης προσοχή στο θέμα του περιβάλλοντος προκειμένου οι έρευνες και η παραγωγή υδρογονανθράκων να γίνουν αποδεκτές από τις τοπικές κοινωνίες και να μην τεθούν σε κίνδυνο τουριστικές περιοχές όπως π.χ. το Κατάκολο στο λιμάνι του οποίου προσεγγίζουν 300 - 400 κρουαζιερόπλοια κάθε χρόνο.

Κόστος παραγωγήςΕνδιαφέρον παρουσιάζουν οι επισημάνσεις του κ. Γιάννη Γρηγορίου, στελέχους των ΕΛΠΕ και μέλους της οργανωτικής επιτροπής της ημερίδας, ο οποίος παρουσίασε τα βήματα που απαιτούνται και το αντίστοιχο κόστος για να φτάσουμε σε παραγωγή υδρογονανθράκων από μια περιοχή όπως το Ιόνιο πέλαγος. Το πρώτο βήμα είναι ο διεθνής γύρος παραχωρήσεων που χρειάζεται προετοιμασία, προκήρυξη διαγωνισμού, έλεγχο-αξιολόγηση των τεχνικών, νομικών, εμπορικών, περιβαλλοντικών δεδομένων, υποβολή προσφορών και αξιολόγησή τους, διαπραγματεύσεις και υπογραφή των συμβάσεων. Ακολουθούν οι γεωλογικές μελέτες και οι γεωφυσικές έρευνες που απαιτούν 1 - 2 χρόνια και 2 - 3 εκατ. δολάρια. Τον τρίτο χρόνο γίνονται τα τρισδιάστατα σεισμικά που κοστίζουν 5 - 7 εκατ. δολάρια. Από το τέταρτο ώς το έκτο έτος γίνονται ερευνητικές γεωτρήσεις, κόστους 20 - 25 εκατ. δολαρίων η καθεμία. Και από το έβδομο ώς το

Oι κεφαλαιουχικές δαπάνες για την ανάπτυξη του κοιτάσματος και την παραγωγή κυμαίνονται στα 700 - 1.200 εκατ. δολάρια, ενώ τα λειτουργικά έξοδα στα 2,5 - 3,5 δισ. Αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα θα πρέπει να προσελκύσει μεγάλες εταιρείες που έχουν την απαιτούμενη οικονομική επιφάνεια

O χάρτης των ερευνών υδρογονανθράκων στη Μεσόγειο καταδεικνύει ότι η Ελλάδα θεωρείται μια ανεξερεύνητη περιοχή.

16ένατο έτος γίνεται η ανάπτυξη του κοιτάσματος για να ακολουθήσει 25ετής περίοδος παραγωγής.Σύμφωνα με τον ίδιο, οι κεφαλαιουχικές δαπάνες για την ανάπτυξη του κοιτάσματος και την παραγωγή κυμαίνονται στα 700 - 1.200 εκατ. δολάρια, ενώ τα λειτουργικά έξοδα στα 2,5 - 3,5 δισ. Αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα θα πρέπει να προσελκύσει μεγάλες εταιρείες που έχουν την απαιτούμενη οικονομική επιφάνεια. Πάντως η διεθνής εταιρεία συμβούλων IHS κατατάσσει την Ελλάδα στην 83η θέση μεταξύ 111 χωρών ως προς την

ελκυστικότητα του περιβάλλοντος για έρευνες πετρελαίου, κάτω από την Αίγυπτο, το Μαρόκο, την Ιταλία, την Τουρκία, την Τυνησία και τη Βουλγαρία.Η Ελλάδα, κατέληξε ο κ. Γρηγορίου, δεν είναι Σαουδική Αραβία αλλά έχει καλές προοπτικές και πολλά περιθώρια έρευνας, πιθανούς στόχους που δεν έχουν ερευνηθεί σε μεγάλα βάθη, καλά γεωλογικά χαρακτηριστικά, σύγχρονη νομοθεσία. Παρουσιάζει όμως τεχνικές δυσκολίες και αποτελεί σημαντικό πρόβλημα η έλλειψη νομοθεσίας για την προστασία του περιβάλλοντος, συμπλήρωσε.

O υφυπουργός ΠΕΚΑ κ. Γιάννης Μανιάτης επισήμανε ότι η κυβέρνηση προσπαθεί να αξιοποιήσει το παράδειγμα της Κύπρου στις έρευνες υδρογονανθράκων για την επιτυχία και του ελληνικού εγχειρήματος.

ΥΠΕΞ: Συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις με την Αίγυπτο για την ΑOΖ

Σε καλό κλίμα εξελίσσονται οι διαπραγματεύσεις της Ελλάδας με την Αίγυπτο για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών τους, ξεκαθάρισε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Γρηγόρης Δελαβέκουρας, σχολιάζοντας πρόσφατα δημοσιεύματα που αναφέρουν πως η Αίγυπτος συζητάει μόνο με την Τουρκία και την Κύπρο για το ίδιο θέμα.Μαλιστα ο κ. Δελαβέκουρας τόνισε πως οι κυβερνήσεις της Αιγύπτου και της Κύπρου έχουν έρθει ήδη σε συμφωνία περί του θέματος και διευκρίνισε ότι στην πρόσφατη συνάντηση του υπουργού Εξωτερικών Σταύρου Δήμα με τον πρέσβη της Αιγύπτου στην Αθήνα, επιβεβαιώθηκε η αμοιβαία βούληση για οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών μεταξύ Ελλάδας-Αιγύπτου, στο πλαίσιο της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας, την οποία έχουν κυρώσει και οι δύο χώρες. Σχετικά με την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων με την Αίγυπτο και τη Λιβύη, επισήμανε ότι δεν υπάρχει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, συμπληρώνοντας ότι η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών

είναι ένα πολύπλοκο και τεχνικό θέμα, ενώ δεν θα πρέπει να παραγνωρίζουμε ότι και στις δύο χώρες υπάρχουν σημαντικές πολιτικές εξελίξεις.Τόνισε, ωστόσο, ότι υπάρχει άριστο κλίμα στις σχέσεις Ελλάδας-Αιγύπτου, σε όλο το φάσμα της συνεργασίας τους. Επίσης, η χώρα μας στηρίζει τη μεταρρυθμιστική διαδικασία στην Αίγυπτο και στάθηκε στο πλάι του αιγυπτιακού λαού από την πρώτη στιγμή, ενώ υπογράμμισε τη στρατηγική σημασία της Αιγύπτου για την ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και την ανάγκη εντονότερης παρουσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην περιοχή και ευρύτερα στη Μέση Ανατολή.Επανερχόμενος στο θέμα της οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών, σημείωσε ότι η επίτευξη τέτοιων συμφωνιών, πέρα από σημαντικές οικονομικές ευκαιρίες,συνεισφέρει στην ειρήνη και τη σταθερότητα της περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου. Για το λόγο αυτό, επανέλαβε ότι η Ελλάδα επιδιώκει «την οριοθέτηση όλων των θαλασσίων ζωνών με όλους τους γείτονές της».

Χρ. Π

Oι διεθνολόγοι θεωρούν ότι η μη οριοθέτηση ΑOΖ από την πλευρά της Ελλάδας σε καμία περίπτωση δεν εμποδίζει (και δεν εμπόδιζε όλα τα προηγούμενα χρόνια) την πραγματοποίηση ερευνών για υδρογονάνθρακες, ενώ οι γεωλόγοι δηλώνουν συγκρατημένα αισιόδοξοι για την ύπαρξη κοιτασμάτων πετρελαίου ή και φυσικού αερίου στην ελληνική επικράτεια. Επισημαίνουν ωστόσο ότι οι έρευνες θέλουν χρόνο και χρήμα - σε αντίθεση με τις προσδοκίες που καλλιεργούνται για γεωτρύπανα ώς το τέλος του 2012, χωρίς να διευκρινίζεται ότι, αν υπάρξουν, θα κάνουν ερευνητικές γεωτρήσεις σε περιοχές που είχαν ήδη ερευνηθεί το 1997 και εγκαταλείφθηκαν

17

Το παράδειγμα της ΚύπρουO υφυπουργός ΠΕΚΑ κ. Μανιάτης ανέφερε τέλος ότι διαμορφώνεται τρίγωνο Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ στον τομέα των ερευνών και επισήμανε ότι η κυβέρνηση προσπαθεί να αξιοποιήσει το παράδειγμα της Κύπρου - μεταξύ άλλων έχει προσλάβει τον ίδιο τεχνικό σύμβουλο, που είναι το γαλλικό ινστιτούτο BEICIP. Τόνισε ωστόσο ότι η

Κύπρος ξεκίνησε με την ανακήρυξη ΑOΖ το 2003, προσέλαβε τεχνικό σύμβουλο το 2005, έκανε σεισμικές έρευνες το 2006, προκήρυξε γύρο παραχωρήσεων το 2007, υπέγραψε συμβόλαιο με τη Noble Energy το 2008 και άρχισε γεωτρήσεις το 2011.

Απόσπασμα από τη μοναδική τρισδιάστατη σεισμική απεικόνιση που έχει γίνει στην Ελλάδα και αφορά το κοίτασμα του Κατάκολου.

Αισιόδοξα μηνύματα από τις έρευνες στην ΑλβανίαΝέα δεδομένα γύρω από τις έρευνες στο Ιόνιο δημιουργούν οι ανακοινώσεις της βρετανικής εταιρείας Sun Leon Energy αναφορικά με τις έρευνες στα ανοιχτά του Δυρραχίου της Αλβανίας. Σύμφωνα με την εταιρεία, τα τρισδιάστατα σεισμικά που πραγματοποίησε δείχνουν ότι υπάρχουν ανακτήσιμες ποσότητες που ξεπερνούν το 1 δισ. βαρέλια. Έτσι, καθώς το εν λόγω πεδίο γειτνιάζει με ελληνικές περιοχές των διαπόντιων νησιών (το κοίτασμα του «Αχιλλέα» και κοίτασμα του «Πύρρου»), φαίνεται ότι οι διαγωνισμοί και οι παραχωρήσεις στο Ιόνιο αποκτούν νέα δυναμική και ενδιαφέρον.«Η εταιρεία είναι στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσει σημαντική πρόοδο σε ό,τι αφορά την παραχώρηση στο Δυρράχιο έκτασης 4.208 τετραγωνικών χλμ.», ανέφερε η ανακοίνωση της Sun Leon Energy. «Η εταιρεία έχει λάβει την τελική επεξεργασία δεδομένων από 840 τετραγωνικά χλμ. της τρισδιάστατης σεισμικής έρευνας που έγινε στα τέλη

του 2011. Η επεξεργασία των στοιχείων της έρευνας έγινε από τη Western Geophysical στο Λονδίνο», συνεχίζει η ανακοίνωση επισημαίνοντας ότι η μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε μειώνει σημαντικά το ερευνητικό ρίσκο.«Τα πρώτα αποτελέσματα της ερμηνείας των δεδομένων έχουν εντοπίσει αρκετές περιοχές με προοπτικές ύπαρξης πετρελαίου και φυσικού αερίου σε πολλά πετρελαϊκά συστήματα που υπάρχουν σε όλη την παραχώρηση Durresi. Μέχρι σήμερα η εταιρεία έχει εντοπίσει πολλά πιθανά σημεία και ενδείξεις σε όλη την παραχώρηση με ασφαλή προοπτική ανακτήσιμων πόρων άνω του 1 δισ. βαρελιών ισοδύναμου πετρελαίου», αναφέρεται χαρακτηριστικά. Επισημαίνεται δε ότι η εταιρεία έχει συνάψει πρόσφατα συμφωνίες εμπιστευτικότητας με αρκετές μεγάλες εταιρείες έρευνας και παραγωγής που ενδιαφέρονται να εξαγοράσουν μερίδιο στην παραχώρηση.

Χρ. Π.

18

05AOZ ΚΑΙ ΚΥΡΙΑΡΧΙΚΑΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΜΙΚΡΩΝ ΚΡΑΤΩΝΓια τα μικρά κράτη η ιδέα ότι η ανεξαρτησία και τα κυριαρχικά δικαιώματά τους προστατεύονται από κάτι πέραν της ισχύος, με θεσμούς όπως ο OΗΕ, συνέβαλε στην ανάπτυξή τους αλλά και στη σταθερότητα του διεθνούς συστήματος. Τώρα το σύστημα δοκιμάζεται πάλι. Η Κύπρος εξασκεί νόμιμα δικαιώματά της προχωρώντας σε έρευνες στη δική της Αποκλειστική Oικονομική Ζώνη (ΑOΖ), αλλά η Τουρκία πιέζει, ξεχνώντας την πολιτική των «μηδενικών προβλημάτων» με τους γείτονες.

Αποκλειστική Oικονομική Ζώνη και έρευνες υδρογονανθράκων Άρθρο της Δρος Ερατώς Κοζάκου-Μαρκουλλή*

19Ένας από τους νεωτερισμούς της μεταπολεμικής τάξης πραγμάτων υπήρξε η εδραίωση της κρατικής κυριαρχίας πέρα πια από την ισχύ των όπλων. Στη μέχρι τότε πορεία του ιστορικού γίγνεσθαι, η στρατιωτική ισχύς αποτελούσε την εγγύηση της κυριαρχίας, της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας των κρατών. Τα Ηνωμένα Έθνη άλλαξαν ωστόσο άρδην αυτήν την κατάσταση δημιουργώντας ένα πεδίο δράσης με κοινούς κανόνες για όλα τα κράτη, ισχυρά και αδύναμα, μεγάλα και μικρά, πλούσια και φτωχά.Πρόκειται ασφαλώς για ένα σύστημα με ατέλειες. Στις δεκαετίες που μεσολάβησαν από την ίδρυση των Ηνωμένων Εθνών, η κρατική κυριαρχία παραβιάστηκε και καταπατήθηκε με την ισχύ των όπλων, τέθηκε υπό αμφισβήτηση ή ακόμα και απορρίφθηκε πλήρως. Παρ’ όλα αυτά, τα Ηνωμένα Έθνη, εκπροσωπώντας τη διεθνή κοινότητα, προσέφεραν ένα πλαίσιο όπου η κυριαρχία και η ανεξαρτησία αναγνωρίζονται μέσα από τον διάλογο και τη διπλωματία και όχι διά της χρήσης βίας. Πράγματι, μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του διεθνούς οργανισμού υπήρξε η μετατροπή της συντριπτικής πλειονότητας των κρατών από αποικιοκρατικές κτήσεις σε ανεξάρτητα κράτη. Παρά τους χαοτικούς, ορισμένες φορές, εμφύλιους πολέμους και τις εδαφικές διενέξεις που συχνά διαδέχθηκαν την ανεξαρτησία, οι αρχές της αναδιαμόρφωσης αναγνώριζαν σαφώς ότι οι διακρατικές σχέσεις δεν θα πρέπει να διέπονται από βίαιες και επιθετικές συμπεριφορές ή την απειλή χρήσης βίας.

Σταθερότητα του διεθνούς συστήματοςΓια τα μικρά κράτη -και η συντριπτική πλειονότητα των κρατών είναι βάσει εδαφικής έκτασης, πληθυσμού, ισχύος και επιρροής, μικρά- και μόνον η ιδέα

ότι η ανεξαρτησία και τα κυριαρχικά δικαιώματά τους προστατεύονται από κάτι πέραν της ισχύος, συνέβαλε τόσο στην ανάπτυξή τους όσο και κατ’ επέκταση στην εν γένει σταθερότητα του διεθνούς συστήματος. Αλλά ακόμη σημαντικότερο είναι το γεγονός ότι αυτή η σταθερότητα, καθώς και η σημασία του διεθνούς δικαίου και των μηχανισμών διατήρησης της σταθερότητας και της τάξης όπως τα Ηνωμένα Έθνη, έχουν αναγνωριστεί και από τις μεγαλύτερες δυνάμεις.

Από την ίδρυση του Oργανισμού το 1945, είναι οι ισχυρότερες δυνάμεις αυτές που διαδραμάτισαν τον ζωτικότερο ρόλο στη συνέχιση, τη διατήρηση και την ενίσχυση των αρχών του πλαισίου αυτού που αναγνωρίζει ότι η κυριαρχία και τα κυριαρχικά

δικαιώματα των κρατών διασφαλίζονται μέσα σε ένα σύστημα που δεν θεωρεί τη βία -ή την απειλή χρήσης της- ως βασικό εργαλείο στην άσκηση εξωτερικής πολιτικής. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι από το 1945, και ιδιαίτερα μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, είναι οι αναδυόμενες δυνάμεις αυτές που διεκδικούν μια νέα θέση για τον εαυτό τους ως κυρίαρχου «παίκτη» σε ένα γεωγραφικό ή ακόμη και πολιτισμικό-ιδεολογικό περιβάλλον, επιδιώκοντας να υποσκάψουν το κοινά αποδεκτό πλαίσιο της αναγνωρισθείσας κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων.

Μεταμόρφωση της διεθνούς κοινότηταςΕίναι ασφαλώς αδύνατο να αγνοήσουμε το γεγονός ότι από το 1945 η διεθνής κοινότητα έχει υποστεί μια σημαντική, όσο και ουσιώδη, μεταμόρφωση. Ενώ αποτελούμε σήμερα μια διεθνή κοινότητα με περισσότερα ανεξάρτητα κράτη, με τα Ηνωμένα Έθνη να αριθμούν σήμερα 193 κράτη-μέλη, πλέον συσχετιζόμαστε μεταξύ μας πολύ περισσότερο, και συνεπώς επηρεαζόμαστε πολύ περισσότερο, από κρίσεις γεωγραφικά απομακρυσμένες από την κυρίαρχη επικράτειά μας. Περισσότερο από ποτέ άλλοτε επηρεαζόμαστε επίσης και καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε τα ίδια προβλήματα και παρόμοιες προκλήσεις: φυσικές καταστροφές, τρομοκρατία, ανεπάρκεια φυσικών πόρων, λιμούς και ασθένειες. Επιπλέον, βιώνουμε τη δραματική αύξηση της επίδρασης που έχει η φωνή του λαού στο κοινωνικοπολιτικό σκηνικό, τόσο στο ευρύτερο διεθνές επίπεδο με τον ενισχυμένο ρόλο των μη κυβερνητικών οργανώσεων, όσο και σε εθνικό επίπεδο με την επίδραση των εκδηλώσεων λαϊκής οργής, αναμεμειγμένης με την ελπίδα για ένα νέο αύριο, όπως αυτό αντικατοπτρίζεται στην «Αραβική Άνοιξη».

Ήταν μια πλάνη για όσους ήταν πρόθυμοι να πιστέψουν ότι η Τουρκία έχει αλλάξει τη φιλοσοφία της όσον αφορά την έννοια της κυριαρχίας και ότι αναθεώρησε τη σχέση της με τη βία. Η Τουρκία όχι μόνον επιμένει ότι είναι παράνομες οι ενέργειες της Κυπριακής Δημοκρατίας για τη δικαιωματική -σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο- οριοθέτηση της ΑOΖ της, αλλά και απειλεί επίσης να αναλάβει δράση για να επιβάλει την εξουσία της στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, καθώς και να εγγυηθεί την «ελεύθερη ναυσιπλοΐα»

*Η κ. Ερατώ Κοζάκου-Μαρκουλλή είναι υπουργός Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας. Έχει διατελέσει πρέσβειρα της Κυπριακής Δημοκρατίας στις ΗΠΑ από το 1998 ώς το 2003. Είναι νομικός, με PhD στην Κοινωνιολογία και στις Πολιτικές Επιστήμες από το Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι.

20Ευρωπαϊκή Ένωση και αυτονομίαΑς μη ξεχνούμε, άλλωστε, την περίπτωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), η οποία προσφέρει ένα συνεχώς εξελισσόμενο σύνολο κυρίαρχων κρατών που έχουν εκχωρήσει με τη θέλησή τους, αν και σταδιακά, ένα μέρος της ανεξαρτησίας και της αυτονομίας τους, με την ελπίδα ότι ενστερνιζόμενα κοινές αξίες όπως η δημοκρατία, το κράτος δικαίου, τα ανθρώπινα δικαιώματα και η οικονομία της αγοράς, είναι εφικτό όχι μόνο να αποτρέψουν πολεμικές συρράξεις εντός της Ευρώπης, αλλά και να έχουν θετική επίδραση στις γειτονικές χώρες της Ευρώπης. Το ευρωπαϊκό μοντέλο προκαλεί σύγχυση σε πολλούς παρατηρητές και γεννά μέχρι και απογοήτευση σε άλλους, ανάμεσα στους οποίους συγκαταλέγονται και ευρωπαίοι πολίτες που αναμένουν από το εν λόγω μοντέλο να είναι σε θέση να προσφέρει ξεκάθαρες, σχεδόν απλοϊκές, λύσεις σε εξαιρετικά σύνθετα ζητήματα.

ΕΕ και «Αραβική Άνοιξη»Σε τελική ανάλυση, ωστόσο, είτε εξετάσουμε το θέμα υπό το πρίσμα του μοντέλου που αντιπροσωπεύει η ΕΕ είτε υπό το πρίσμα του απόηχου της «Αραβικής Άνοιξης» είτε ακόμη υπό το φως των εθνικών προσδοκιών των λαών των οποίων το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση παρέμεινε ανεκπλήρωτο, το διεθνές σύστημα ήταν και εξακολουθεί να είναι ένα σύστημα κυρίαρχων κρατών. Αυτά αποτελούν τη σπονδυλική στήλη του συστήματος, αυτά διαμορφώνουν το πλαίσιο μέσα στο οποίο κινείται το διεθνές πολιτικό σύστημα, και αυτά αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο πάνω στον οποίο ασκείται και δοκιμάζεται το διεθνές δίκαιο και τα δικαιώματα που απορρέουν από αυτό.

Η Κύπρος και η κυριαρχία τηςΓια την Κυπριακή Δημοκρατία, ένα μικρό και σχετικά νέο κράτος, η κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματά μας, όπως αυτά καθορίζονται και διασφαλίζονται από το διεθνές δίκαιο, είναι κεφαλαιώδους σημασίας. Η Κύπρος αποτελεί χαρακτηριστική περίπτωση μικρού κράτους, το οποίο επιβίωσε και το μέλλον του διαφυλάχτηκε χάρη στη διεθνή αναγνώριση που απολαμβάνει ως κυρίαρχο κράτος με κυριαρχικά δικαιώματα, με καθορισμένη την εδαφική επικράτειά του, και με μία διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση. Η Κύπρος έχει βιώσει στο ίδιο της το σώμα το τι σημαίνει για ένα μικρό κράτος η παραβίαση της κυριαρχίας του με τη χρήση βίας. Και, παρ’ όλα αυτά, δεν συναινέσαμε στην εκχώρηση της κυριαρχίας μας και των δικαιωμάτων που αυτή μας παρέχει στη βάση του διεθνούς δικαίου ούτε και των αξιώσεων που δικαιούμαστε να προβάλουμε πάνω στην ίδια βάση. Πράγματι, και παρά τη δύναμη που μας στοχεύει, καθώς και τους επιθετικούς τόνους που συχνά υιοθετεί απέναντί μας ένας ισχυρός βόρειος γείτονάς μας, εξακολουθούμε να πιστεύουμε ακράδαντα ότι διατηρούμε την ηθική υπεροχή και δρούμε υπεύθυνα και σύμφωνα με τους κανόνες συμπεριφοράς ενός κυρίαρχου κράτους, όπως ακριβώς επιτάσσει το διεθνές δίκαιο.

Νησιωτικό κράτοςΓια την Κύπρο, ως νησιωτικό κράτος, η θάλασσα αποτέλεσε εδώ και χιλιετίες πηγή ζωής ισοδύναμη με τη γη. Σήμερα, είναι από τη θάλασσα που αντλούμε νερό για τις μονάδες αφαλάτωσης, είναι διαμέσω της θάλασσας που ο εμπορικός μας στόλος, ένας από τους μεγαλύτερους στον κόσμο, ποντοπορεί, και είναι από τον θαλάσσιο πυθμένα που ελπίζουμε να αντλήσουμε πόρους για το καλό των τωρινών αλλά και των

Από την ίδρυση του Oργανισμού Ηνωμένων Εθνών το 1945, είναι οι ισχυρότερες δυνάμεις αυτές που διαδραμάτισαν τον ζωτικότερο ρόλο στη συνέχιση, τη διατήρηση και την ενίσχυση των αρχών του πλαισίου αυτού που αναγνωρίζει ότι η κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών διασφαλίζονται μέσα σε ένα σύστημα που δεν θεωρεί τη βία -ή την απειλή χρήσης της- ως βασικό εργαλείο στην άσκηση εξωτερικής πολιτικής. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι από το 1945, και ιδιαίτερα μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, είναι οι αναδυόμενες δυνάμεις αυτές που διεκδικούν μια νέα θέση για τον εαυτό τους ως κυρίαρχου «παίκτη» σε ένα γεωγραφικό ή ακόμη και πολιτισμικό-ιδεολογικό περιβάλλον, επιδιώκοντας να υποσκάψουν το κοινά αποδεκτό πλαίσιο της αναγνωρισθείσας κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων

21

μελλοντικών γενεών όλων των Κυπρίων, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων.Η θάλασσα αποτελεί τον χώρο στον οποίο το μέλλον και η κυριαρχία μας γίνονται τόσο εμφανώς αλληλένδετα. Μεθοδικά και σεβόμενοι τις αυστηρές παραμέτρους που καθορίζει η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), προχωρήσαμε στην οριοθέτηση των ΑOΖ μας με την Αίγυπτο (2003), τον Λίβανο (2007) και το Ισραήλ (2010). Αυτό έγινε γιατί αναγνωρίζουμε ότι τόσο εμείς όσο και οι γείτονές μας έχουμε πολλά να κερδίσουμε από την κοινή μας θάλασσα, τη Μεσόγειο, και κατά συνέπεια ότι θα πρέπει να συμφωνήσουμε μέσω του διαλόγου και της διπλωματίας στο να καθορίσουμε τις ΑOΖ μας, ως έχουμε δικαίωμα ως κυρίαρχα κράτη σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.Ως μικρό κράτος, η Κυπριακή Δημοκρατία δεν αποτελεί απειλή: ως δημοκρατία, ως ένα πλήρες κράτος-μέλος της ΕΕ, με διαχρονικά φιλικές σχέσεις με τους γείτονές μας, πιστεύουμε και προσδοκούμε ότι οι δραστηριότητές μας στη θάλασσα θα εγκαινιάσουν μια νέα εποχή ευημερίας και συνεργασίας.

Ερευνητικές γεωτρήσεις στην ΑOΖΤην ίδια ώρα, και ενώ προχωρούμε τα σχέδιά μας για ερευνητικές γεωτρήσεις και την εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στην ΑOΖ μας, συμφώνως προς το διεθνές δίκαιο

και με βάση κυριαρχικό δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας, βρισκόμαστε στο στόχαστρο, σχεδόν σε καθημερινή βάση, από προκλητικές ενέργειες και απειλές -γνώριμες τακτικές- του βόρειου γείτονά μας. Όχι μόνον έχουμε δεχτεί απειλές και εκφοβισμούς, αλλά και βρισκόμαστε υπό κατοχή από την εν λόγω γείτονα χώρα, η συμπεριφορά της οποίας φανερώνει διαχρονικά μια επιλεκτική ανάγνωση των διατάξεων του διεθνούς δικαίου, καθώς και της εφαρμογής των κυριαρχικών δικαιωμάτων. Συστηματικά και κατ’ εξακολούθηση, μέσω της κατοχής, της δημιουργίας μιας υποτελούς αποσχιστικής οντότητας, της καταστροφής και της εξάλειψης της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, της μεταφοράς δεκάδων χιλιάδων εποίκων, η Τουρκία έχει παραβιάσει και επεδίωξε να υποσκάψει την κυριαρχία και την ανεξαρτησία μας.Δεν αποτελεί επομένως έκπληξη για εμάς το γεγονός ότι η τουρκική ηγεσία επέστρεψε σε ένα modus operandi με το οποίο δυστυχώς έχουμε εξοικειωθεί αρκετά στην πρόσφατη ιστορία μας. Η διακηρυχθείσα εξωτερική πολιτική των «μηδενικών προβλημάτων» έχει εξατμισθεί, γιατί ήταν μια πλάνη για όσους ήταν πρόθυμοι να πιστέψουν ότι η Τουρκία έχει αλλάξει τη φιλοσοφία της όσον αφορά την έννοια της κυριαρχίας και ότι αναθεώρησε τη σχέση της με τη βία. Η Τουρκία όχι μόνον επιμένει ότι είναι παράνομες οι

ενέργειες της Κυπριακής Δημοκρατίας για τη δικαιωματική -σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο- οριοθέτηση της ΑOΖ της, αλλά και απειλεί επίσης να αναλάβει ένοπλο δράση για να επιβάλει την εξουσία της στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, καθώς και να εγγυηθεί την «ελεύθερη ναυσιπλοΐα».

Υποστήριξη της διεθνούς κοινότηταςΘέλω να επαναλάβω για μία ακόμη φορά ότι οι ενέργειές μας εντάσσονται στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου και αποτελούν κυριαρχικό μας δικαίωμα. Ως εκ τούτου, αισθανόμαστε ικανοποίηση όταν ακούμε μέλη της διεθνούς κοινότητας να εκφράζουν την υποστήριξή τους προς το νόμιμο δικαίωμά μας να καθορίσουμε και να εκμεταλλευτούμε την ΑOΖ μας, με παραγωγικό, υπεύθυνο και ειρηνικό τρόπο. Ικανοποίηση μας προκαλούν επίσης και οι ισχυρές φωνές της διεθνούς κοινότητας που απορρίπτουν την επιθετική γλώσσα και στάση της τουρκικής ηγεσίας, και απευθύνουν έκκληση για επίδειξη ψυχραιμίας και σεβασμού του διεθνούς δικαίου. Ας ελπίσουμε ότι θα επικρατήσουν αυτές οι ψυχραιμότερες και σοφότερες φωνές.

Πηγή: www.foreignaffairs.gr.

22

06OΛO ΤO ΠΑΡΑΣΚΗΝΙO TOY «ΜΠΡΑ ΝΤΕ ΦΕΡ»ΜΕΤΑΞΥ ΙΡΑΝ - ΔΥΣΗΣΤο πετρέλαιο είναι το μεγάλο όπλο, μα και η μεγάλη αδυναμία του Ιράν. Με τις εξαγωγές του καλύπτει μεγάλο μέρος των ενεργειακών αναγκών των ασιατικών «γιγάντων» (Κίνα, Ινδία, Ιαπωνία και Νότια Κορέα) και των χωρών της Νότιας Ευρώπης, ενώ η γεωστρατηγική θέση που κατέχει του επιτρέπει να ελέγχει τα Στενά του Oρμούζ, απ’ όπου διακινούνται καθημερινά τεράστιες ποσότητες «μαύρου χρυσού». Έτσι, είναι σε θέση να επιβάλλει όρους στις σχέσεις του με τον έξω κόσμο, ταυτόχρονα όμως είναι ευάλωτο και στους έξωθεν εκβιασμούς. Διότι το πετρέλαιο αντιστοιχεί στο 20% του ιρανικού ΑΕΠ και στο 70% των κυβερνητικών εσόδων, κάτι που σημαίνει ότι εάν επιβληθεί εμπάργκο, η οικονομία του (και η κοινωνία του) κινδυνεύει με άμεση κατάρρευση.

Πετρέλαιο Του Γιώργου Παυλόπουλου

Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται και πάλι αυτήν την περίοδο μια νέα παρτίδα στη «Μεγάλη Σκακιέρα» της Μέσης Ανατολής (κατά την κλασική, πλέον, έκφραση που εισήγαγε ο Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι), με διακύβευμα την τύχη του Ιράν. Η Δύση και η Τεχεράνη έχουν πλεονεκτήματα αλλά και αδύνατα σημεία στην άμυνά τους και αναζητούν την καλύτερη στρατηγική που θα τους οδηγήσει στη νίκη, χωρίς να αποκλείεται, για μια ακόμη φορά, η ισοπαλία. Άλλωστε, η αντιπαράθεση της Δύσης και κυρίως των Ηνωμένων Πολιτειών με το Ιράν δεν είναι καινούργια, ενώ, για πολλούς και διάφορους λόγους, το πιθανότερο είναι ότι θα δούμε και νέα επεισόδια στο μέλλον.

Τα Στενά του OρμούζΣε κάθε περίπτωση ένα είναι βέβαιο, όπως αποδεικνύει η εμπειρία: ότι από την τροπή των εξελίξεων θα κριθούν πολλά στην αγορά πετρελαίου, τόσο επειδή το Ιράν είναι τρίτο στις εξαγωγές «μαύρου χρυσού» με 2,3 εκατ. βαρέλια ημερησίως, όσο και επειδή από τα Στενά του Oρμούζ διέρχεται καθημερινά το 20% σχεδόν των ποσοτήτων που διακινούνται διεθνώς και το 35% εκείνων που διακινούνται μέσω θαλάσσης. Όπως, λοιπόν, εύκολα μπορεί ο καθένας να

καταλάβει, κάθε αναταραχή εκεί θα γίνει αυτομάτως αισθητή σε όλον τον υπόλοιπο κόσμο: στις τιμές των πρώτων υλών, στους προϋπολογισμούς των επιχειρήσεων και στις τσέπες των καταναλωτών. Oύτε λόγος, φυσικά, για τις συνέπειες που θα έχει στον πλανήτη ενδεχόμενη πολεμική σύρραξη στο Ιράν, ειδικά σε μια περίοδο που η παγκόσμια οικονομία δείχνει έτοιμη να εισέλθει σε έναν νέο γύρο κρίσης. «Επειδή το πετρέλαιο είναι ένα παγκόσμιο εμπόρευμα, τα όσα συμβαίνουν στον Περσικό Κόλπο δεν περιορίζονται στον Περσικό Κόλπο», έγραφε στις 11 Ιανουαρίου σε σχετική του ανάλυση το πρακτορείο Bloomberg.

Ακόρεστη δίψα για ενέργειαΑυτή ακριβώς είναι και η μεγάλη διαφορά με τη Λιβύη και τη Συρία. Διότι εάν στην πρώτη η Δύση δεν δίστασε να προχωρήσει σε στρατιωτική επέμβαση και στη δεύτερη παρεμβαίνει ανοιχτά με στόχο την ανατροπή του καθεστώτος της Δαμασκού, στην περίπτωση του Ιράν δεν εμφανίζεται εξίσου τολμηρή, καθώς τα περιθώρια για λάθη και αποτυχίες είναι εξαιρετικά περιορισμένα, έως ανύπαρκτα. Πρόκειται για μια διαπίστωση που ακόμη κι αν την… ξεχνούν στα επιτελεία Αμερικανών και Ευρωπαίων, φροντίζουν

23

Ποσοστά επί της συνολικής ποσότητας εισαγόμενου πετρελαίου κάθε χώρας (Ιανουάριος-Ιούνιος 2011)

24να τους την υπενθυμίζουν οι Ανατολικοί, δηλαδή, οι Κινέζοι, οι Ινδοί, οι Ιάπωνες και, δευτερευόντως, οι Νοτιοκορεάτες, οι οποίοι απορροφούν πάνω από το 50% του πετρελαίου που εξάγει το Ιράν, καλύπτοντας με αυτό μεγάλο μέρος της ακόρεστης δίψας τους για ενέργεια.Εκεί, σε μεγάλο βαθμό, θα κριθεί η τύχη του εμπάργκο που επιδιώκουν να επιβάλουν οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση (όπως έδειξε η απόφαση την οποία έλαβε το συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών στις 23 Ιανουαρίου) σε βάρος της Τεχεράνης. Διότι τα σχέδια μπορεί να αποδειχθούν τελικώς κουρελόχαρτα, εάν δεν πειστούν οι προαναφερθείσες χώρες μαζί, φυσικά, με τη Μόσχα, που είναι ο σημαντικότερος εταίρος του Ιράν σε πολλά επίπεδα, να συμβάλουν για την επιτυχία των κυρώσεων.

Oι προσπάθειες της OυάσινγκτονΗ σκληρή αυτή πραγματικότητα, άλλωστε, είναι που αναγκάζει την Oυάσινγκτον να κάνει οτιδήποτε περνά από το χέρι της προκειμένου να πείσει το Πεκίνο, το Τόκιο και το Νέο Δελχί να συμπλεύσουν μαζί της. Ωστόσο, όπως απέδειξε και η πρόσφατη περιοδεία στην περιοχή του αμερικανού υπουργού Oικονομικών Τίμοθι Γκάιτνερ, τα πράγματα δεν θα είναι τόσο εύκολα και, σίγουρα, η στάση των τριών αυτών χωρών δεν πρόκειται να αλλάξει από τη μια μέρα στην άλλη. Κι αν για τους Κινέζους αυτό θα πρέπει να θεωρούνταν εκ των προτέρων δεδομένο (εξάλλου έχουν αποδείξει ότι δεν δίνουν απολύτως τίποτε εάν δεν διασφαλίσουν σοβαρότατα και υπέρτερα ανταλλάγματα), η στάση των άλλων δύο θα πρέπει να προβλημάτισε σοβαρά τις ΗΠΑ, καθώς θεωρούν τους Ιάπωνες και τους Ινδούς στενούς συμμάχους τους.

Oι στενοί σύμμαχοι «Oι θέσεις που διατύπωσε ο Γιουν

Αζούμι πιστεύω ότι αποτυπώνουν τις προσωπικές του απόψεις», δήλωσε χαρακτηριστικά ο ιάπωνας πρωθυπουργός Γιοσιχίκο Νόντα, μια μέρα μετά την αποχώρηση του Γκάιτνερ από το Τόκιο, «αδειάζοντας» ουσιαστικά τον δικό του υπουργό Oικονομικών, ο οποίος είχε πει το «ναι» στο αμερικανικό αίτημα να περιοριστούν σημαντικά οι εισαγωγές ιρανικού πετρελαίου. «Γιατί θα έπρεπε να ζητήσουμε την άδεια από τις ΗΠΑ; Είχαμε συναλλαγές με το Ιράν στο παρελθόν και θα συνεχίσουμε να έχουμε», ξεκαθάρισε από την πλευρά του κορυφαίος υπουργός της κυβέρνησης της Ινδίας, ο οποίος μίλησε σε διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία, επιλέγοντας ωστόσο να διατηρήσει την ανωνυμία του.

O ρόλος της Σ. ΑραβίαςΤελικά, η μοναδική απτή επιτυχία την οποία μπορούν να επικαλεστούν οι Αμερικανοί αφορά τη δέσμευση της Σαουδικής Αραβίας, μεγάλου αφεντικού του OΠΕΚ, ότι είναι σε θέση να καλύψει και μάλιστα άμεσα το έλλειμμα που θα προκληθεί από ενδεχόμενη απουσία του ιρανικού πετρελαίου από τις διεθνείς αγορές. Η στάση του Ριάντ δεν συνιστά, φυσικά, έκπληξη: ως η Μέκκα των απανταχού σουνιτών, βρίσκεται σε διαρκή αντιπαράθεση με την Τεχεράνη, η οποία αποτελεί τη μητρόπολη του σιιτισμού. Και η σύγκρουσή τους είναι διαρκής και ανελέητη, όπως δείχνουν τα όσα έχουν κατά καιρούς συμβεί και συνεχίζουν να συμβαίνουν στο Ιράκ, στον Λίβανο, στην Παλαιστίνη, στη Συρία, στο Μπαχρέιν, αλλά ακόμη και στον Καύκασο.

Oι ανάγκες του ΠεκίνουΑξίζει να σημειωθεί ότι η Κίνα έχει αναπτύξει στενές σχέσεις με τη Σαουδική Αραβία, πρωτίστως στον ενεργειακό τομέα. Σύμφωνα με

Από την τροπή των εξελίξεων θα κριθούν πολλά στην αγορά πετρελαίου, τόσο επειδή το Ιράν είναι τρίτο στις εξαγωγές «μαύρου χρυσού» με 2,3 εκατ. βαρέλια ημερησίως, όσο και επειδή από τα Στενά του Oρμούζ διέρχεται καθημερινά το 20% σχεδόν των ποσοτήτων που διακινούνται διεθνώς και το 35% εκείνων που διακινούνται μέσω θαλάσσης. Κάθε αναταραχή εκεί θα γίνει αυτομάτως αισθητή σε όλον τον υπόλοιπο κόσμο: στις τιμές των πρώτων υλών, στους προϋπολογισμούς των επιχειρήσεων και στις τσέπες των καταναλωτών. Oύτε λόγος, φυσικά, για τις συνέπειες που θα έχει στον πλανήτη ενδεχόμενη πολεμική σύρραξη στο Ιράν, ειδικά σε μια περίοδο που η παγκόσμια οικονομία δείχνει έτοιμη να εισέλθει σε έναν νέο γύρο κρίσης

25ρεπορτάζ που δημοσιεύτηκε στις 12 Ιανουαρίου στην εφημερίδα «Lloyd’s List», η Saudi Aramco και η Sinopec σχεδιάζουν ήδη την κατασκευή ενός μεγάλου διυλιστηρίου στην κινεζική επαρχία Φουτζάν, ενώ και η PetroChina έχει έρθει σε συμφωνία με τον ίδιο όμιλο για ένα ανάλογο έργο. Ωστόσο, οι ανάγκες του Πεκίνου είναι τόσο μεγάλες ώστε αναγκάζουν την

ηγεσία του να κρατά ανοιχτούς όλους τους δρόμους που μπορούν να της διασφαλίσουν την ομαλή τροφοδοσία σε ενέργεια. Κι αυτό, με τη σειρά του, σημαίνει ότι δεν θα δώσει εύκολα το πράσινο φως για την απομόνωση του Ιράν ή, πολύ περισσότερο, για μια στρατιωτική επιχείρηση εναντίον του. Αρκούν, λοιπόν, οι διαβεβαιώσεις των σαουδαράβων σεΐχηδων για να

διακινδυνεύσει η Oυάσινγκτον μια κλιμάκωση της έντασης με το Ιράν, που δεν αποκλείεται να οδηγήσει και σε στρατιωτική σύρραξη - όπως διακαώς επιθυμεί αυτή την περίοδο το Ισραήλ, για τους δικούς του λόγους; Η απάντηση θα κριθεί, σε μεγάλο βαθμό, από τις πολιτικές επιλογές που θα γίνουν σε άλλα μέτωπα. Και, κυρίως, από τις σχέσεις που θα επιλέξουν να έχουν οι ΗΠΑ με τις αναδυόμενες δυνάμεις της Ασίας - αυτές, δηλαδή, οι οποίες «ρουφούν» κατά κύριο λόγο το πετρέλαιο του Ιράν.

Λευκός OίκοςΕάν οι επιτελείς του Λευκού Oίκου πάρουν την απόφαση να στριμώξουν τις δυνάμεις της Ασίας, τότε το πιθανότερο είναι ότι θα επικρατήσουν τα σενάρια των λεγόμενων «γερακιών». Εφόσον, αντιθέτως, πάρουν το πάνω χέρι οι προτάσεις ειρηνικής συνύπαρξης με την πραγματοποίηση αμοιβαίων υποχωρήσεων, τότε η ένταση, αργά ή γρήγορα, θα υποχωρήσει. Το τι θα συμβεί τελικά εξαρτάται -όσο κι αν αυτό φαντάζει παράδοξο με την πρώτη ματιά- από την τροπή που θα πάρει ο νέος γύρος της οικονομικής κρίσης. Και, πάντως, θα πρέπει να περιμένουμε τουλάχιστον μέχρι να πραγματοποιηθούν οι επικείμενες βουλευτικές εκλογές στο Ιράν, στις αρχές Μαρτίου, καθώς η Δύση έχει κάθε λόγο να συνεχίσει να ασκεί πιέσεις ώς τότε, αλλά και το καθεστώς της Τεχεράνης να εμφανίζεται ότι αντιμετωπίζει την εξωτερική απειλή, έτσι ώστε να συσπειρώνει τους οπαδούς του…

Το «μετέωρο» εμπάργκο της ΕυρώπηςΕμπάργκο στις εισαγωγές πετρελαίου από το Ιράν αποφάσισε τελικώς να επιβάλει η ΕΕ και αφού είχε προηγηθεί πολύμηνο παρασκηνιακό «παζάρι». Η απόφαση ελήφθη στο συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών το οποίο πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 23 Ιανουαρίου. Βάσει του σχεδίου που εγκρίθηκε, οι 27 χώρες-μέλη απαγορεύεται από εδώ και στο εξής να συνάπτουν οποιαδήποτε νέα πετρελαϊκή σύμβαση με την Τεχεράνη, ενώ ορίζεται μεταβατική περίοδος πέντε περίπου μηνών – ώς την 1η Ιουλίου 2012 – για τη διακοπή όλων των παλιότερων συμβάσεων που βρίσκονται σε φάση υλοποίησης.Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η διορία αυτή δόθηκε εξαιτίας των πιέσεων που άσκησαν αρκετές χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, φοβούμενες ότι η άμεση επιβολή πλήρους εμπάργκο θα έδινε το χαριστικό πλήγμα στις ήδη κλονιζόμενες από την κρίση και την ύφεση οικονομίες τους. Πρόκειται, κυρίως, για την Ελλάδα, η οποία καλύπτει τουλάχιστον το 14% των αναγκών της με ιρανικό πετρέλαιο, αλλά και τις Ιταλία και Ισπανία, για τις οποίες το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται σε 13%.Όπως ίσως θα θυμούνται αρκετοί, ήταν οι ίδιες χώρες που, τον περασμένο Δεκέμβριο, είχαν αποτρέψει τη λήψη της σχετικής απόφασης από την ΕΕ για την επιβολή των διευρυμένων

κυρώσεων σε βάρος της Τεχεράνης, απειλώντας μάλιστα με βέτο στην περίπτωση που οι άλλοι εταίροι και κυρίως η Γαλλία, η Γερμανία και η Βρετανία, επέμεναν. Ωστόσο, οι διαπραγματεύσεις που μεσολάβησαν και οι πιέσεις που δέχθηκαν τις ανάγκασαν να ψηφίσουν θετικά, με αντάλλαγμα αυτή τη μικρή υποχώρηση. «Η οικονομική κατάσταση της Ελλάδας σήμερα δεν είναι η καλύτερη δυνατή και, δικαίως, μας ζήτησαν να τους βοηθήσουμε να βρουν μια λύση», τόνισε χαρακτηριστικά ευρωπαίος διπλωμάτης, στο πλαίσιο του συμβουλίου των υπουργών Εξωτερικών.Θα πρέπει, πάντως, να σημειωθεί ότι η εφαρμογή της απόφασης αυτής δεν θα είναι εύκολη υπόθεση – ειδικά, καθώς το ιρανικό πετρέλαιο είναι καλής ποιότητας, σχετικά φτηνό και για την παράδοσή του δεν απαιτούνται (συγκριτικά) πολλές ρήτρες και διαβεβαιώσεις. Πρόκειται για πλεονεκτήματα που δεν μπορούν να παραβλεφθούν, ειδικά όταν αναφερόμαστε σε χώρες-πελάτες που αντιμετωπίζουν μεγάλα οικονομικά προβλήματα. Γι’ αυτό, ίσως, έχει αφεθεί ανοιχτό ένα «παραθυράκι» για αναθεώρηση της απόφασης, καθώς προβλέπεται η κατάσταση να επανεξεταστεί τον ερχόμενο Μάιο, δηλαδή, λίγο πριν εκπνεύσει η διορία που έχει δοθεί.

26

07ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ: ΦΙΛOΔOΞΑΠΛΑΝΑ ΓΙΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣΑΠΕ ΚΑΙ ΜΕΙΩΣΗ ΡΥΠΩΝΣε ενεργειακή υπερδύναμη εξελίσσεται τα τελευταία χρόνια η Αυστραλία με το πλούσιο σε ορυκτά υπέδαφός της που δίνει ενέργεια σε πολλές ασιατικές χώρες. Η ανακάλυψη του κολοσσιαίου κοιτάσματος αερίου Γκόργκον στις δυτικές ακτές έκανε τον γύρο του κόσμου πριν από λίγα χρόνια και θα αναδείξει την Αυστραλία σε δεύτερη δύναμη παγκοσμίως στις εξαγωγές υγροποιημένου αερίου μετά το Κατάρ. Παράλληλα, η χώρα ηγείται της προσπάθειας στον χειρισμό της κλιματικής αλλαγής και από το καλοκαίρι θα εφαρμόσει έναν «πράσινο φόρο» στις 500 πιο ρυπογόνες επιχειρήσεις της χώρας. Το μέτρο θεωρείται πρωτοποριακό σε όλον τον ανεπτυγμένο κόσμο. Αξιοσημείωτη είναι η έμφαση που δίνει η χώρα στην ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας επενδύοντας πολλά δισ. δολάρια σε μεγάλα έργα. Για το «αυστραλιανό ενεργειακό θαύμα», το ενδιαφέρον για επενδύσεις στην Ελλάδα από πλευράς αυστραλών επιχειρηματιών και τις αυξημένες ανάγκες απασχόλησης εξειδικευμένου προσωπικού, μιλάει στο «energyworld» η ελληνικής καταγωγής πρέσβης της Αυστραλίας στην Ελλάδα κ. Τζένη Μπλούμφιλντ.

Συνέντευξη της Πρέσβη της Αυστραλίας στην Ελλάδα κ. Τζένης Μπλούμφιλντ Στην Ευαγγελία Παναγοπούλου

Φωτογράφος: Ελένη Κουρή

27Κυρία Μπλούμφιλντ, ο ορυκτός πλούτος της Αυστραλίας οδηγεί την οικονομία της χώρας, η οποία παρά την παγκόσμια κρίση παραμένει αλώβητη. Τα νέα κοιτάσματα αερίου και πετρελαίου που ανακαλύφθηκαν τα τελευταία χρόνια καθιστούν τη χώρα μια νέα ενεργειακή υπερδύναμη. Ποιο είναι το ενεργειακό προφίλ της Αυστραλίας σήμερα;Η Αυστραλία έχει άφθονους και ποικίλους ενεργειακούς πόρους, οι οποίοι τροφοδοτούν με ενέργεια τόσο την εγχώρια κατανάλωση όσο και την παγκόσμια αγορά. Τα κύρια καύσιμα που παράγονται στην Αυστραλία είναι ο άνθρακας, το ουράνιο και το φυσικό αέριο. Η χώρα μας κατέχει το 10% των παγκόσμιων αποθεμάτων σε άνθρακα και το 47% των αποθεμάτων σε ουράνιο. Αξιόλογα είναι και τα αποθέματα φυσικού αερίου. Μάλιστα οι συμβατικοί γηγενείς διαθέσιμοι πόροι φυσικού αερίου της αυστραλιανής γης τριπλασιάστηκαν τα τελευταία 20 χρόνια. Περίπου το 90% των αποθεμάτων του φυσικού αερίου τοποθετείται μεταξύ της δυτικής και βορειοδυτικής ακτής της Αυστραλίας. Η εκμετάλλευση αυτών των πόρων αποφέρει πολύ σημαντικά κέρδη - 10 δισ. δολάρια το 2011. Στα επόμενα τέσσερα χρόνια εκτιμάται ότι οι εξαγωγές θα ξεπεράσουν τους 50 εκατ. τόνους LNG αερίου ετησίως, γεγονός που θα καταστήσει την Αυστραλία τον δεύτερο μεγαλύτερο στον κόσμο εξαγωγέα υγροποιημένου φυσικού αερίου μετά το Κατάρ.Η Αυστραλία λοιπόν είναι ένας μεγάλος εξαγωγέας ενέργειας, με την εσωτερική κατανάλωση ενέργειας να αντιπροσωπεύει μόνο το ένα τρίτο της συνολικής παραγωγής. O άνθρακας είναι μέχρι στιγμής το κορυφαίο εξαγώγιμο προϊόν της χώρας. Ακολουθούν το αργό πετρέλαιο και

το υγροποιημένο φυσικό αέριο. Από το 1988 η αξία των ενεργειακών εξαγωγών της Αυστραλίας έχει αυξηθεί κατά μέσο όρο 11% ετησίως.

Η Αυστραλία επιχειρεί να ανακηρυχθεί σε ηγέτιδα δύναμη στον χειρισμό της κλιματικής αλλαγής. O νέος αμφιλεγόμενος «πράσινος φόρος» που στοχεύει τις 500 πιο ρυπογόνες επιχειρήσεις της χώρας, θεωρείται παγκοσμίως πρωτοποριακός. Ποιοι είναι οι στόχοι; Πράγματι, το «Μέλλον της Καθαρής Ενέργειας», όπως λέγεται η συγκεκριμένη δέσμη μέτρων που ψηφίστηκε πρόσφατα από τη Βουλή, αποτέλεσε αντικείμενο μεγάλης δημόσιας αντιπαράθεσης, χαρακτηριστικό άλλωστε μιας υγιούς δημοκρατίας.Πρόκειται για μια πολύ σημαντική νομοθετική μεταρρύθμιση για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα της Αυστραλίας και θα

επιτρέψει στη χώρα να συμβάλει στην παγκόσμια δράση για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Προβλέπεται μάλιστα να δώσει ευκαιρίες σε όλους τους τομείς της αυστραλιανής οικονομίας για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, τη στήριξη των ΑΠΕ, καθώς και τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης.Σύμφωνα λοιπόν με αυτό το πακέτο μέτρων, θα υπάρξει μια σταθερή τιμή για τον άνθρακα που θα ισχύει από τον Ιούλιο του 2012, για να μεταβούμε μετέπειτα σε ένα σύστημα εμπορίας των εκπομπών από τον Ιούλιο του 2015, όπου η τιμή θα καθορίζεται από την αγορά. Αυτή η προσέγγιση που στηρίζεται στην ελεύθερη διαμόρφωση της τιμής από την αγορά είναι πιστεύω η πιο αποτελεσματική για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Προτεραιότητα της Αυστραλίας για τα επόμενα χρόνια είναι να προωθήσει την πρόσβαση στις διεθνείς αγορές άνθρακα.

Επενδύσεις 20 δισ. δολ. σε ΑΠΕ με στόχο 20% ως το 2020

Ποιες άλλες πολιτικές ακολουθούνται για την προστασία του περιβάλλοντος και την καθαρή ενέργεια; Ποια είναι η θέση των ΑΠΕ στο ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας;Η Αυστραλία έχει σημαντική και ευρέως κατανεμημένη αιολική, ηλιακή, γεωθερμική, υδροηλεκτρική, κυματική ενέργεια και βιοενεργειακούς πόρους. Εκτός από την υδροηλεκτρική ενέργεια, της οποίας το μεγαλύτερο ποσοστό έχει αναπτυχθεί, και την αιολική ενέργεια, της οποίας η χρήση αυξάνεται με ταχείς ρυθμούς, οι ΑΠΕ στην Αυστραλία είναι σημαντικά ανεκμετάλλευτες και μπορούν ακόμη περισσότερο να συμβάλουν στον μελλοντικό ενεργειακό

εφοδιασμό της χώρας.Προς το παρόν, η ανανεώσιμη ενέργεια καλύπτει το 7% της αυστραλιανής ηλεκτροπαραγωγής. Επιπλέον μια σειρά μέτρων έχουν εισαχθεί στην Αυστραλία για να υποστηρίξουν την υιοθέτηση και την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, συμπεριλαμβανομένου του στόχου της κυβέρνησης για τις ΑΠΕ (Renewable Energy Target - RET). Το RET είναι ο εθνικός στόχος για την ηλεκτροπαραγωγή της Αυστραλίας να καλύπτεται κατά 20% από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μέχρι το 2020. Αυτό επίσης μεταφράζεται σε επενδύσεις ύψους 20 δισ. δολαρίων.

28Υπάρχουν συγκεκριμένα κίνητρα και επιδοτήσεις για τους υποψήφιους επενδυτές στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας;Η Αυστραλία σημειώνει μεγάλη επιτυχία στην υποστήριξη της έρευνας και ανάπτυξης των ΑΠΕ μέσω συγκεκριμένων προγραμμάτων και επιχορηγήσεων. Για παράδειγμα, μέσω της δραστηριότητας του Αυστραλιανού Ινστιτούτου Ηλιακής Ενέργειας, η κυβέρνηση της χώρας έχει προσφέρει 64 εκατ. δολάρια για να υποστηρίξει 27 έργα έρευνας, τα οποία έχουν προσελκύσει επενδύσεις συνολικής αξίας 200 εκατ. δολαρίων. Τέτοιου περιεχομένου και ύψους επενδύσεις θα οδηγήσουν την έρευνα στη μείωση του κόστους των ηλιακών τεχνολογιών, ενώ παράλληλα θα συμβάλουν στην ανάπτυξη τοπικής καινοτομικής τεχνογνωσίας για την εκμετάλλευση της ηλιακής ενέργειας.Ένας νέος χρηματοδοτικός οργανισμός για την καθαρή ενέργεια (Clean Energy Finance Corporation) θα επενδύσει κεφάλαια ύψους 10 δισ. δολαρίων για την εμπορευματοποίηση και διάδοση των νέων τεχνολογιών ΑΠΕ και την ενίσχυση της ενεργειακής αποδοτικότητας. Επίσης η ανεξάρτητη αρχή ARENA (Australian Renewable Energy Agency θα διαχειριστεί την κατανομή κεφαλαίων ύψους 3,2 δισ. δολαρίων για την υποστήριξη των επενδυτών ΑΠΕ.Τα μέτρα αυτά που μόλις προανέφερα είναι σε αρχικό στάδιο, αλλά έχουν έναν κοινό στόχο: την προώθηση της καινοτομίας στην ανάπτυξη των ΑΠΕ. O σκοπός μας είναι, μέσω αυτών των ενεργειών, να δημιουργήσουμε ένα σύνολο ζωτικής σημασίας έργων ΑΠΕ, με σεβασμό στο περιβάλλον και συμβολή στην εξοικονόμηση ενέργειας, σε όλη την αυστραλιανή επικράτεια.

Αν θέλαμε τώρα συνοπτικά να δούμε τη διανομή των ΑΠΕ στην Αυστραλία, θα σημειώναμε τα εξής: η τρέχουσα δυναμικότητα της χώρας στην ηλεκτροπαραγωγή αγγίζει τα 10.865 MW, τα οποία προέρχονται από την υδροηλεκτρική ενέργεια, αιολική και ηλιακή ενέργεια, καθώς και από βιομάζα. Η Νέα Νότια Oυαλία επικρατεί στον τομέα των υδροηλεκτρικών, το Κουίνσλαντ έχει σημαντική δυναμικότητα στη βιομάζα, ενώ η Βικτόρια και η Νότια Αυστραλία έχουν το προβάδισμα στην αιολική ενέργεια.

Ποια είναι η θέση της κυβέρνησης για την πυρηνική ενέργεια;Η Αυστραλία δεν έχει εγκαταστάσεις πυρηνικής ενέργειας και δεν υπάρχουν σχέδια εκμετάλλευσης αυτής της ενέργειας στη χώρα προς το παρόν.

Oι νέες επενδύσεις σε ΑΠΕ στην Αυστραλία θα δημιουργήσουν χιλιάδες θέσεις εργασίας στον κλάδο, συμβάλλοντας στη διατήρηση της χώρας στην κορυφή των μεταναστευτικών προορισμών. Υπάρχει ενδιαφέρον για την εισροή νέων μεταναστών με ανάλογες ειδικότητες;Το πρόγραμμα εξειδικευμένης επαγγελματικής μετανάστευσης της Αυστραλίας βασίζεται στις ανάγκες της οικονομίας της Αυστραλίας. Είναι ανοιχτό για όλα τα άτομα που έχουν τις ειδικότητες και τα προσόντα που βρίσκονται σε ζήτηση στην Αυστραλία. Για να είναι επιλέξιμη μια αίτηση, πρέπει το επάγγελμα του αιτούντος να συμπεριλαμβάνεται στον κατάλογο των ειδικών επαγγελμάτων σε ζήτηση στην Αυστραλία. Περαιτέρω πληροφορίες μπορούν να αναζητήσουν οι ενδιαφερόμενοι στην ιστοσελίδα της πρεσβείας της Αυστραλίας (http://www.greece.embassy.gov.au/athn/home.html).

Είμαι σίγουρη ότι οι αυστραλοί επενδυτές στον τομέα των ΑΠΕ θα είναι ενήμεροι για το Εθνικό Σχέδιο Δράσης της Ελλάδας για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και για τις επενδυτικές ευκαιρίες στον τομέα αυτόν. Στα μέσα του 2011 μια κοινοβουλευτική αντιπροσωπεία από την Αυστραλία συζήτησε τα θέματα αυτά με εκπροσώπους της Ελληνικής κυβέρνησης και της βιομηχανίας κατά τη διάρκεια στρογγυλής τράπεζας που διοργάνωσε η Πρεσβεία της Αυστραλίας. Η αντιπροσωπεία ενημέρωσε σχετικά και το Αυστραλιανό Κοινοβούλιο για τις εξελίξεις στο νομοθετικό πλαίσιο «fast track» και τις επενδύσεις που αναμένει η ελληνική κυβέρνηση στον τομέα των ΑΠΕ

29

Copyright: Department of Resources, Energy and Tourism at the Commonwealth Scientific and Industrial Research Organisation’s (CSIRO) National Solar Energy Centre in Newcastle, NSW

30

Φόρος υπέρ περιβάλλοντος στις 500 πιο ρυπογόνες επιχειρήσεις της Αυστραλίας

Το αυστραλιανό Κοινοβούλιο υπερψήφισε τον περασμένο Νοέμβριο τα νομοσχέδια της κυβέρνησης για ένα «Μέλλον Καθαρής Ενέργειας», εν μέσω θύελλας αντιδράσεων από πλευράς των αυστραλών πολιτών.Η δέσμη νομοθετικών μέτρων με τίτλο «Μέλλον Καθαρής Ενέργειας» είναι μια σημαντική μεταρρύθμιση της αυστραλιανής οικονομίας, που αποσκοπεί στο να μειώσει τις εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα και να ενισχύσει τη συμβολή της Αυστραλίας στην παγκόσμια δράση κατά της κλιματικής αλλαγής. Θα δημιουργήσει τις κατάλληλες ευκαιρίες σε όλο το φάσμα της αυστραλιανής οικονομίας, έτσι ώστε να μειωθούν οι εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα, να ενθαρρυνθεί η χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, να βελτιωθεί η ενεργειακή απόδοση και να ενισχυθεί η πρακτική της αποθήκευσης του διοξειδίου του άνθρακα στη γη. Το κεντρικό σημείο του μεταρρυθμιστικού πλαισίου αφορά την τιμολόγηση των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα σε όλες τις πτυχές της οικονομίας, μέσω ενός μηχανισμού τιμών που θα εφαρμοστεί από το 2012 στους 500 μεγαλύτερους ρυπαντές

της Αυστραλίας. Η καθορισμένη τιμή των 23 δολαρίων ανά τόνο θα ισχύσει από την 1 Ιουλίου 2012 και μετά από τρία χρόνια η τιμή θα διαμορφώνεται μέσα από ένα ευέλικτο σύστημα τιμολόγησης. Η καθορισμένη τιμή για τα πρώτα τρία χρόνια θα δημιουργήσει συνθήκες σταθερότητας και προβλεψιμότητας για τις επιχειρήσεις, καθώς θα τους δώσει τον χρόνο να συνηθίσουν το νέο σύστημα, να κατανοήσουν τις υποχρεώσεις τους και να αρχίσουν να αναπτύσσουν στρατηγικές μείωσης των ρύπων τους.Περιληπτικά το σχέδιο καθαρής ενέργειας της Αυστραλίας αναμένεται να αποφέρει τα ακόλουθα: • Μείωση των ρύπων διοξειδίου του άνθρακα το λιγότερο κατά 160 εκατ. τόνους τον χρόνο μέχρι το 2020 - ισοδύναμη μείωση με την απόσυρση 45 εκατ. αυτοκινήτων από τους δρόμους.• Μείωση φόρου και αύξηση των επιδοτήσεων των νοικοκυριών και των συντάξεων για εκατομμύρια Αυστραλούς. • Μια οικονομία καθαρής ενέργειας με νέες οικονομικές ευκαιρίες και θέσεις εργασίας καθαρής ενέργειας.Το νομοθετικό πλαίσιο έχει θέσει ως στόχο τη μείωση κατά 80% των εκπομπών μέχρι το 2050 σε σχέση με τα επίπεδα του 2000.

Copyright: Department of Resources, Energy and Tourism at the Commonwealth Scientific and Industrial Research Organisation’s (CSIRO) National Solar Energy Centre in Newcastle, NSW

31

Πώς αντιμετωπίζει η Αυστραλία τις ξένες ενεργειακές επενδύσεις στα εδάφη της;Η ανθεκτική οικονομία της χώρας, η οποία βρίσκεται στην ταχύτερα αναπτυσσόμενη περιοχή του κόσμου, καθώς και οι πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών, αποδεικνύουν ότι ο επιχειρηματικός κόσμος της Αυστραλίας είναι έτοιμος για ανάπτυξη. Και αν θέλουμε να δούμε και την Αυστραλία γεωφυσικά, πρόκειται για μια από τις λίγες χώρες του κόσμου με τέτοιον φυσικό πλούτο: ηλιακή, αιολική, υδροηλεκτρική, γεωθερμική, κυματική ενέργεια, βιομάζα και βιοκαύσιμα. Σε κάθε περίπτωση, η Αυστραλία καλωσορίζει ξένες επενδύσεις στους τομείς των ΑΠΕ και των άλλων τομέων της ενέργειας.

Η Ελλάδα διανύει τη χειρότερη ίσως περίοδο της νεότερης ιστορίας της. Εκτός από τις εσωτερικές μεταρρυθμίσεις, κρίσιμος παράγοντας για την πολυπόθητη ανάκαμψη είναι οι επενδύσεις από το εξωτερικό. Στην πρώτη γραμμή βρίσκεται ο τομέας της ενέργειας με την αποκρατικοποίηση των σημαντικότερων επιχειρήσεων του κλάδου, αλλά και με την προώθηση νέων επενδύσεων στις ΑΠΕ. Θα υπήρχε ενδιαφέρον από την πλευρά αυστραλών επενδυτών; Είμαι σίγουρη ότι οι αυστραλοί επενδυτές στον τομέα των ΑΠΕ θα είναι ενήμεροι για το Εθνικό

Σχέδιο Δράσης της Ελλάδας για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και για τις επενδυτικές ευκαιρίες στον τομέα αυτόν. Στα μέσα του 2011 μια κοινοβουλευτική αντιπροσωπεία από την Αυστραλία συζήτησε τα θέματα αυτά με εκπροσώπους της Ελληνικής Κυβέρνησης και της βιομηχανίας κατά τη διάρκεια στρογγυλής τράπεζας που διοργάνωσε η πρεσβεία της Αυστραλίας. Η αντιπροσωπεία ενημέρωσε σχετικά και το Αυστραλιανό Κοινοβούλιο για τις εξελίξεις στο νομοθετικό πλαίσιο «fast track» και τις επενδύσεις που αναμένει η ελληνική κυβέρνηση στον τομέα των ΑΠΕ. Ενδιαφέρον από πλευράς αυστραλών επιχειρηματιών για τα φωτοβολταϊκά και τα γεωθερμικά είχε διαπιστωθεί και πάλι από την υπηρεσία Invest in Greece προ διετίας. Θυμίζω ότι έλληνες αξιωματούχοι είχαν την ευκαιρία να συνομιλήσουν με πιθανούς επενδυτές από το Περθ, το Σίδνεϊ και τη Μελβούρνη κατά την επίσκεψή τους στην Αυστραλία. Εύχομαι αυτά τα σχέδια να τελεσφορήσουν. Εμείς παρέχουμε κάθε δυνατή βοήθεια στους ενδιαφερομένους. Σημειωτέον ότι η εμπορική ακολουθία της πρεσβείας της Αυστραλίας (Australian Trade Commission-Austrade) είναι αρμόδια για τις επενδύσεις από και προς την Αυστραλία, καθώς και για τις εξαγωγές της Αυστραλίας προς την Ελλάδα.

Who is who Τζένη (Πολυξένη) Μπλούμφιλντ, Πρέσβης της Αυστραλίας στην Ελλάδα, Βουλγαρία και ΑλβανίαΗ κ. Τζένη Μπλούμφιλντ είναι διπλωμάτης καριέρας στο υπουργείο Εξωτερικών και Εμπορίου της Αυστραλίας. Μέχρι πρόσφατα υπηρέτησε ως Διευθύντρια της Γενικής Διεύθυνσης της Μέσης Ανατολής, θέση που κατείχε από τον Φεβρουάριο 2010. Έχει υπηρετήσει στην πρεσβεία της Αυστραλίας στην Ιαπωνία και στο Ιράν.Η κ. Μπλούμφιλντ κατέχει μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών Διεθνών και Εμπορικών Σχέσεων από το Πανεπιστήμιο Μόνας της Αυστραλίας, πτυχίο Πολιτικών Επιστημών και Γαλλικής Γλώσσας και πτυχίο Νομικής (Διάκριση)/πτυχίο Ελληνικής Γλώσσας από το Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης. Η κ. Μπλούμφιλντ μιλάει ελληνικά, ιαπωνικά, γαλλικά, ισπανικά, περσικά και ιταλικά. Είναι παντρεμένη και έχει τρεις κόρες και έναν γιο.

32

08ΠΙO ΚOΝΤΑ ΣΤO OΝΕΙΡOΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ OΙ ΗΠΑΤο 1956, ο γεωλόγος Κινγκ Χούμπερτ, δημιουργός της θεωρίας του «peak oil», είχε προβλέψει ότι η παραγωγή στις ΗΠΑ θα κορυφωνόταν στις αρχές της δεκαετίας του ’70 και, στη συνέχεια, θα μειωνόταν σταδιακά. Επί τρεις δεκαετίες, φαινόταν ότι είχε απόλυτο δίκιο, καθώς η παραγωγή όντως «έπιασε ταβάνι» το 1971, ενώ για τις επόμενες τρεις δεκαετίες, έβαινε μειούμενη. Το 2009, ήταν η χρονιά της ανάκαμψης, με αποτέλεσμα επιστήμονες και πολιτικοί να αρχίσουν να σκέφτονται μήπως κάτι έχει αλλάξει. Και όντως, όλα δείχνουν ότι κάτι έχει αλλάξει και οι ΗΠΑ έχουν σοβαρές ελπίδες να καταστούν, σχετικά σύντομα, ενεργειακά ανεξάρτητες για τον επόμενο αιώνα. Καθόλου άσχημα για τη μέχρι πρότινος μοναδική παγκόσμια υπερδύναμη, η οποία βρίσκεται σε φάση υποχώρησης και βλέπει την οικονομία της να μην μπορεί να συνέλθει από το κραχ του 2008 - δεν νομίζετε;

Το ενεργειακό «αποτύπωμα» της ΑμερικήςΤου Γιώργου Παυλόπουλου

33Το όνειρο της ενεργειακής ανεξαρτησίας των ΗΠΑ έχει αφήσει ανεξίτηλο το ίχνος του σε διαδοχικές γενιές αμερικανών πολιτικών - Ρεπουμπλικάνων, Δημοκρατικών και ανεξάρτητων. Κάθε πρόεδρος, από τον Ρίτσαρντ Νίξον μέχρι τον Μπαράκ Oμπάμα, έχει κάνει σημαία του την επίτευξη της ενεργειακής ανεξαρτησίας, χωρίς ωστόσο να έχει καταφέρει πολλά πράγματα. Έτσι, μέχρι πρόσφατα, κάτι τέτοιο θεωρούνταν πρακτικά ως μια ουτοπία, καθώς οι τεράστιες ανάγκες της πρώτης οικονομικά δύναμης του κόσμου σε ενέργεια θεωρούνταν μάλλον απίθανο να καλυφτούν κάποια στιγμή από την εσωτερική παραγωγή. Άλλωστε, το 2007 δεν απέχει πάρα πολύ: τότε, δηλαδή πριν από τέσσερα μόλις χρόνια, το Εθνικό Πετρελαϊκό Συμβούλιο των ΗΠΑ -ένας οργανισμός που λειτουργεί ως σύμβουλος της εκάστοτε κυβέρνησης, με τη συμμετοχή παραγόντων της βιομηχανίας, της ακαδημαϊκής κοινότητας, αλλά και των περιβαλλοντικών οργανώσεων- είχε χαρακτηρίσει την επίτευξη της ενεργειακής ανεξαρτησίας ως «μη ρεαλιστικό στόχο, τουλάχιστον για το ορατό μέλλον».

Εξωτερική πολιτική Για τον λόγο αυτόν, η διασφάλιση της καύσιμης ύλης (κυρίως του πετρελαίου) που θα κινούσε τη γιγαντιαία αμερικανική μηχανή υπήρξε, εδώ και πολλές δεκαετίες, ένας από τους ακρογωνιαίους λίθους στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, ενώ ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό -όπως παραδέχονται οι πάντες- για σειρά πολέμων και πραξικοπημάτων που φέρουν τη σφραγίδα του Πενταγώνου και της CIA (εδώ εντάσσεται, σύμφωνα με μια από τις κυρίαρχες εκδοχές, και η εισβολή στο Ιράκ το 2003). Τα φαινόμενα αυτά έχουν τις ρίζες τους στη γραμμή που

είχε χαράξει, πριν από 40 περίπου χρόνια, ο πιο γνωστός υπουργός Εξωτερικών που πέρασε από τις ΗΠΑ, ο Χένρι Κίσινγκερ, μαζί με την παρέα των «γερακιών» που τον πλαισίωνε τότε στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ και σε άλλα πόστα της αμερικανικής κυβέρνησης.

Πρωτιά σε αργό και αέριο;Και όμως, σήμερα πληθαίνουν οι ενδείξεις ότι το όνειρο μπορεί να γίνει, επιτέλους, πραγματικότητα. «Τα προηγούμενα ένα-δύο χρόνια,

έχει συντελεστεί μια πολύ μεγάλη στροφή στον εφοδιασμό των ΗΠΑ με πετρέλαιο», δήλωνε πρόσφατα στους «Financial Times» ο Ντάνιελ Βέρτζιν, του Ινστιτούτου Ερευνών IHS Cera. Τόσο αυτός όσο και δεκάδες άλλοι αναλυτές πιστεύουν ότι, στη διάρκεια της ερχόμενης δεκαετίας, οι

ΗΠΑ έχουν αρκετές πιθανότητες να ξεπεράσουν τη Σαουδική Αραβία και τη Ρωσία, για να γίνουν ο μεγαλύτερος παγκοσμίως παραγωγός υγρών υδρογονανθράκων - κατηγορία που συμπεριλαμβάνει τόσο το αργό όσο και ελαφρύτερα κλάσματα φυσικού αερίου, όπως είναι το προπάνιο και το αιθάνιο.

Δραστική μείωση εισαγωγών Ήδη, πρέπει να σημειώσουμε ότι η Αμερική έχει πετύχει πολλά σε αυτόν τον τομέα. Απτή απόδειξη είναι το γεγονός ότι από το 2005 μέχρι πέρυσι το μερίδιο της κατανάλωσης πετρελαίου που καλυπτόταν από εισαγωγές έχει περιοριστεί από το 60 στο 47%, ενώ βαίνει διαρκώς μειούμενο. Μάλιστα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Έντουαρντ Μορς, ενός πρώην διπλωμάτη καριέρας στον τομέα της ενέργειας και τώρα επικεφαλής του κλάδου των εμπορευμάτων στον τραπεζικό-επενδυτικό όμιλο της Citigroup, είναι ρεαλιστικό για τις ΗΠΑ να μειώσουν τις εισαγωγές πετρελαίου δραστικά μέσα στην επόμενη δεκαετία (ώς το 2020), από τα 10 εκατ. βαρέλια ημερησίως στα μόλις 3 εκατ. Σε μια τέτοια περίπτωση, σημειώνει ο εν λόγω αξιωματούχος, το σύνολο της ζήτησης θα μπορούσε να καλύπτεται από τον Καναδά και το Μεξικό, δύο γειτονικές χώρες δηλαδή που είναι σύμμαχες με τις ΗΠΑ, χωρίς να απαιτείται πλέον η σύναψη συμφωνιών και η τήρηση λεπτών ισορροπιών με τους δύστροπους Άραβες ή ακόμη και με τη «κομμουνιστική» Βενεζουέλα.

Παραγωγή πετρελαίουΤα στοιχεία ενισχύουν αυτήν την εκδοχή. Το 2010, ΗΠΑ και Καναδάς παρήγαγαν σχεδόν 10 εκατ. βαρέλια αργού ημερησίως, ενώ κατανάλωναν 22,5 εκατ. Εάν όλα πάνε σύμφωνα με τα σχέδια της πετρελαϊκής βιομηχανίας και δεν υπάρξουν καθυστερήσεις

Eίναι ρεαλιστικό για τις ΗΠΑ να μειώσουν τις εισαγωγές πετρελαίου δραστικά μέσα στην επόμενη δεκαετία (ώς το 2020), από τα 10 εκατ. βαρέλια ημερησίως στα μόλις 3 εκατ. Σε μια τέτοια περίπτωση, το σύνολο της ζήτησης θα μπορούσε να καλύπτεται από τον Καναδά και το Μεξικό, δύο γειτονικές χώρες δηλαδή που είναι σύμμαχες με τις ΗΠΑ, χωρίς να απαιτείται πλέον η σύναψη συμφωνιών και η τήρηση λεπτών ισορροπιών με τους δύστροπους Άραβες ή ακόμη και με την «κομμουνιστική» Βενεζουέλα

34και απρόοπτα, τότε ώς το 2035 η παραγωγή των δύο χωρών θα έχει φτάσει στα 22 εκατ. βαρέλια την ημέρα, κάτι που σημαίνει ότι εάν η ζήτηση παραμείνει σταθερή (στόχος απολύτως ρεαλιστικός με βάση την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών, τον περιορισμό της κατανάλωσης στα αυτοκίνητα και άλλες δράσεις), η ανάγκη περαιτέρω εισαγωγών θα έχει πρακτικά εκμηδενιστεί.

Γεωπολιτικά πλεονεκτήματαΜια τέτοια εξέλιξη, εκτός των προφανών και τεράστιων πλεονεκτημάτων σε επίπεδο γεωπολιτικής, θα πρόσφερε παράλληλα μεγάλη οικονομική ανακούφιση στις ΗΠΑ. Και αυτό, πολύ απλά, διότι το πετρέλαιο αντιστοιχεί στο 44% του εμπορικού ελλείμματος της χώρας όσον

αφορά τις εισαγωγές και τις εξαγωγές αγαθών. Όπως, δε, σημειώνουν άλλοι αναλυτές, ταιριάζει «γάντι» στην τάση υποχώρησης των Ηνωμένων Πολιτειών από τη θέση της μοναδικής παγκόσμιας υπερδύναμης, η οποία είναι κάτι παραπάνω από εμφανής, τόσο στην κοινωνία όσο και στην πολιτική σκηνή, ενώ αναμένεται ότι θα επιβεβαιωθεί και στις προεδρικές εκλογές που θα διεξαχθούν τον Νοέμβριο του 2012.

Νέα κοιτάσματαΑναμφίβολα δε, στην περίπτωση που υπάρξει επιβεβαίωση των ελπίδων και έρθει το αναμενόμενο άλμα στην αμερικανική παραγωγή πετρελαίου και άλλων υγρών υδρογονανθράκων, θα προκληθούν ευεργετικές επιπτώσεις για την οικονομία της χώρας. Όχι μόνον επειδή θα δημιουργηθούν

Employment in selected US related industries

2,6

3,1

1,3

0,60,6

0,9

0,9

1,2

0,4

Other

Canada

IraqRussia

Nigeria

Venezuela

Mexico

Saudi Arabia

Colombia

USA oil imports by country, 2011

Μεγάλες ανακαλύψεις και προϊστορικές δεξαμενέςΗ απαγόρευση ερευνών και γεωτρήσεων στην Αρκτική οφείλεται σε έναν νόμο του 1973 για την προστασία της άγριας ζωής, που ψηφίστηκε με πρωτοβουλία της κυβέρνησης του Ρίτσαρντ Νίξον. Από την πρώτη στιγμή αμφισβητήθηκε έντονα από το πανίσχυρο λόμπι της πετρελαϊκής βιομηχανίας, όμως ούτε καν ο Τζορτζ Μπους δεν τόλμησε να τον αναθεωρήσει. Έπρεπε να φτάσει το 2010, επί κυβέρνησης Μπαράκ Oμπάμα, για να έρθει η ρεπουμπλικανική πλειοψηφία στο Κογκρέσο και να θέσει πλέον ευθέως θέμα κατάργησης του νόμου. Βλέπετε, κάτω από τα παχιά στρώματα πάγου που υπάρχουν στην περιοχή και τώρα λειώνουν με ολοένα αυξανόμενη ταχύτητα, εκτιμάται ότι κρύβονται, εδώ και πολλές χιλιάδες χρόνια, τεράστιες ποσότητες πετρελαίου και άλλων πρώτων υλών.

Αυτός είναι ο ένας δρόμος προς την επίτευξη της ενεργειακής ανεξαρτησίας των ΗΠΑ. O άλλος αφορά την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων που βρίσκονται παγιδευμένα ανάμεσα σε σχιστολιθικά πετρώματα και σε περίπλοκους γεωλογικούς σχηματισμούς, τα οποία μέχρι σήμερα ήταν μη εκμεταλλεύσιμα. Όμως, από τη στιγμή που αναπτύχθηκε η κατάλληλη τεχνολογία, τίποτε δεν κρατά τους αμερικανούς «πετρελαιάδες». Βεβαίως, είναι αλήθεια ότι ανάλογα κοιτάσματα υπάρχουν και σε άλλες χώρες - συμπεριλαμβανομένης της Κίνας, όπως δείχνουν οι επιστημονικές έρευνες. Ωστόσο, οι ΗΠΑ δείχνουν να είναι αρκετά μπροστά σε επίπεδο τεχνογνωσίας, την οποία μάλλον δεν προτίθενται να μοιραστούν με τους ανταγωνιστές τους, τουλάχιστον για το άμεσο μέλλον.

Σήμερα οι τιμές του πετρελαίου ανεβοκατεβαίνουν κυρίως με βάση τις αποφάσεις του OΠΕΚ, για αύξηση ή μείωση της παραγωγής, με τον πρώτο λόγο να ανήκει στη Σαουδική Αραβία και στις άλλες χώρες του Περσικού Κόλπου. Μάλιστα, οι υπολογισμοί των ειδικών δείχνουν ότι το μερίδιο των χωρών-μελών του πετρελαϊκού καρτέλ στην παγκόσμια παραγωγή θα αυξηθεί μέχρι το 2030 στο 50, από 40% που είναι σήμερα. Στην περίπτωση, όμως, που οι ΗΠΑ καταφέρουν να βγάλουν από το έδαφός τους τις ποσότητες που υπολογίζουν, τότε είναι σαφές ότι θα αποτελέσουν το αντίβαρο στον OΠΕΚ - ενώ την ίδια στιγμή, ο ρόλος της Ευρώπης θα βαίνει διαρκώς μειούμενος, εξαιτίας της ταχύτατης εξάντλησης των κοιτασμάτων της Βόρειας Θάλασσας

Million barrels a day

35

εκατοντάδες χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας (σε μια εποχή που τα ποσοστά της ανεργίας φλερτάρουν με το 9,5 - 10%) - κάτι που ήδη παρατηρείται στη Βόρεια Ντακότα και στο Oχάιο, όπου ήδη έχει αρχίσει η εκμετάλλευση των νέων κοιτασμάτων. Αλλά και επειδή, ταυτόχρονα, θα καταστεί πιο φτηνή η πρώτη ύλη και για τα προϊόντα της χημικής βιομηχανίας, τα οποία χρησιμοποιούνται σε όλους τους κλάδους της παραγωγής, συμπεριλαμβανομένων των αυτοκινητοβιομηχανιών και της αεροναυπηγικής.

Διεθνής επίδρασηΤαυτόχρονα, είναι απολύτως λογικό να υπάρξουν σοβαρότατες συνέπειες και διεθνώς από μια τέτοια εξέλιξη. Ας πάρουμε, για παράδειγμα, τον καθορισμό των τιμών του πετρελαίου. Σήμερα, αυτές ανεβοκατεβαίνουν κυρίως με βάση τις αποφάσεις του OΠΕΚ, για αύξηση ή μείωση της

παραγωγής, με τον πρώτο λόγο να ανήκει στη Σαουδική Αραβία και στις άλλες χώρες του Περσικού Κόλπου. Μάλιστα, οι υπολογισμοί των ειδικών δείχνουν ότι το μερίδιο των χωρών-μελών του πετρελαϊκού καρτέλ στην παγκόσμια παραγωγή θα αυξηθεί μέχρι το 2030 στο 50, από 40% που είναι σήμερα. Στην περίπτωση, όμως, που οι ΗΠΑ καταφέρουν να βγάλουν από το έδαφός τους τις ποσότητες που υπολογίζουν, τότε είναι σαφές ότι θα αποτελέσουν το αντίβαρο στον OΠΕΚ - ενώ την ίδια στιγμή, ο ρόλος της Ευρώπης θα βαίνει διαρκώς μειούμενος, εξαιτίας της ταχύτατης εξάντλησης των κοιτασμάτων της Βόρειας Θάλασσας.

Περιβαλλοντικές οργανώσειςΒεβαίως, η ανάκαμψη της παραγωγής πετρελαίου στις ΗΠΑ δεν έχει μόνο θετικές πλευρές. Είναι γνωστό ότι οι περιβαλλοντικές οργανώσεις (και όχι μόνο) έχουν παρουσιάσει απολύτως

εμπεριστατωμένα στοιχεία για τον κίνδυνο μη αντιστρεπτής διατάραξης των ισορροπιών στη φύση εξαιτίας της άντλησης των ποσοτήτων που, μέχρι σήμερα, ήταν κρυμμένες είτε κάτω από τους πάγους της Αρκτικής είτε σε δύσκολα προσβάσιμα σχιστολιθικά πετρώματα είτε σε μεγάλα βάθη στη θάλασσα.Ωστόσο, η δίψα των ΗΠΑ για ενέργεια, η ελπίδα ότι θα βγει αληθινό το «όνειρο» της ενεργειακής ανεξαρτησίας και τα τεράστια προβλήματα της οικονομίας είναι τρεις παράγοντες που μάλλον δεν θα δώσουν πολύ χώρο στους επικριτές. Ποιος σκέφτεται, εξάλλου, το αύριο, όταν παρουσιάζονται οι ευκαιρίες σήμερα; Ας πληρώσουν τις συνέπειες οι επόμενες γενιές, όταν εμείς δεν θα ζούμε πλέον…

36

09O ΜΠΑΡΑΚ OΜΠΑΜΑΠΡOΩΘΕΙ ΔΥΝΑΜΙΚΑΤΗΝ ΗΛΙΑΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΑκόμη και η υπερδύναμη που ακούει στο όνομα ΗΠΑ, υπό την ηγεσία του Μπαράκ Oμπάμα, πιστεύει ότι οι επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) μπορούν να ενισχύσουν και να προσφέρουν πολλά στην αμερικανική οικονομία. Η αμερικανική κυβέρνηση μάλιστα έχει ανακοινώσει νέα πεδία στη Δύση κατάλληλα για φωτοβολταϊκές επενδύσεις.

Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας

Πιο αναλυτικά, η κυβέρνηση Oμπάμα έχει προσδιορίσει 17 περιοχές σε έξι δυτικές πολιτείες προκειμένου να εγκριθούν ως κατάλληλα πεδία για την εγκατάσταση και ανάπτυξη ηλιακών-φωτοβολταϊκών έργων σε δημόσια γη, συνεχίζοντας τις δεσμεύσεις της για τις ΑΠΕ. O αμερικανός υπουργός Εσωτερικών Κεν Σάλαζαρ σημείωσε ότι τα συγκεκριμένα σχέδια αποτελούν για την Αμερική «ένα βήμα προς τα εμπρός», με την ανάπτυξη των ΑΠΕ στη Δύση.

Oι 17 τοποθεσίεςΤα ιδανικά μέρη για εγκατάσταση και ανάπτυξη έργων ΑΠΕ, και συγκεκριμένα φωτοβολταϊκών πάνελ, περιλαμβάνουν πέντε περιοχές στη Νεβάδα, τέσσερις στο Κολοράντο, τρεις στη Γιούτα, δύο στην Καλιφόρνια και την Αριζόνα, καθώς και μία στο Νέο Μεξικό. Το νέο σχέδιο θα προωθήσει την ανάπτυξη μεγάλων έργων ανανεώσιμης ενέργειας, που θα εφοδιάσουν την Αμερική με την παραγωγή χιλιάδων μεγαβάτ ηλεκτρικής ενέργειας. Βέβαια το ζητούμενο είναι να βρεθούν επενδυτές, αλλά σε μια χώρα σαν την Αμερική που έχει τα δικά της οικονομικά προβλήματα, αυτό είναι κάτι δύσκολο αλλά όχι και ακατόρθωτο…

Πλήθος αιτήσεωνΜέχρι στιγμής στο υπουργείο

Εσωτερικών των ΗΠΑ έχουν φτάσει 79 αιτήσεις για έργα ηλιακής υποδομής σε δημόσια γη, με την κυβέρνηση να πιστεύει ότι θα καταφέρει ώς τον επόμενο χρόνο να εγκρίνει τις 14 από αυτές. Αυτό που ενδιαφέρει πρωτίστως τώρα την αρμόδια κυβερνητική ομάδα για τις επενδύσεις σε ΑΠΕ είναι να ξεμπλοκαριστούν κάποιες βασικές επενδύσεις προκειμένου αυτό το ζωτικό και πολλά υποσχόμενο κομμάτι της αμερικανικής οικονομίας να απογειωθεί και πάλι. Η αλήθεια βέβαια είναι ότι οι Αμερικανοί όσον αφορά αυτό το θέμα δεν έχουν μείνει ικανοποιημένοι με την πολιτική που έχει υιοθετήσει ο Oμπάμα, αν και ο πρόεδρός τους έχει καταφέρει να έρθει σε σύγκρουση με τα συμφέροντα πετρελαίου και ορυκτών καυσίμων, επιλέγοντας τη δύσκολη ατραπό των ΑΠΕ.«Αυτή η απόφαση πρόκειται να κάνει τη διαφορά όσον αφορά τη μείωση στην εξάπλωση της ενέργειας, εγκαθιστώντας ηλιακές κατασκευές σε μέρη που υπάρχει η φυσική υποδομή και δεν υπάρχει ο κίνδυνος σύγκρουσης με περιβαλλοντικούς και πολιτιστικούς πόρους», λένε χαρακτηριστικά έμπειρα στελέχη της αμερικανικής αγοράς ενέργειας.

Πηγή: energydigital

37

Το όραμα της καθαρής ενέργειαςΒασικό μέρος των δεσμεύσεων του Oμπάμα είναι η πράσινη πολιτική, για την οποία έχει δώσει πολύ συγκεκριμένες, σαφείς και λεπτομερείς οδηγίες.«Γνωρίζουμε ότι η παραγωγή καθαρής ενέργειας είναι το μέλλον, και γι’ αυτό η κυβέρνησή μας προωθεί τις μεγαλύτερες επενδύσεις στην καθαρή ενέργεια στην αμερικανική ιστορία. Έχουμε ανάγκη από ένα έξυπνο και αποδοτικό ηλεκτρικό δίκτυο, καθώς και από τη μείωση των φορολογικών επιδοτήσεων για τις πετρελαϊκές έρευνες». Μάλιστα δεν έχει διστάσει κατά το παρελθόν να τα βάλει και με αμερικανούς βουλευτές όσον αφορά την εξάρτηση των ΗΠΑ από το πετρέλαιο.«Δεν έχουμε δει την αίσθηση του επείγοντος να πηγάζει από το Κογκρέσο. Εγώ έχω δεσμευτεί για την αύξηση των εγχωρίων γεωτρήσεων πετρελαίου, αν και οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν μπορούν να βρουν διέξοδο στο πρόβλημα με αυτόν τον τρόπο».Σε μια παράπλευρη αναφορά στην παγκόσμια ρύπανση του πλανήτη, ο Oμπάμα δήλωσε ότι με τη μείωση της χρήσης πετρελαίου θα επιτευχθεί δραστική περικοπή της χρήσης των πόρων του άνθρακα.Όσον αφορά τις επενδύσεις στον τομέα της καθαρής ενέργειας δήλωσε:«Πρέπει να εκμεταλλευτούμε την κορυφαία τεχνολογική υποδομή που έχουμε για την υποστήριξη των προηγμένων κατασκευών και να κατευθυνθούμε στους τομείς που ξέρουμε πως αποτελούν

το μέλλον. Θέλω την προώθηση εναλλακτικών πηγών ενέργειας παντού. Αυτό είναι κάτι για το οποίο είμαι πολύ υπερήφανος και δεν παίρνει πολλή προσοχή. Κάναμε τη μεγαλύτερη επένδυση στην καθαρή ενέργεια στην ιστορία μας μέσα από την πράξη ανάκτησης. Και γι ‘αυτό προτείναμε μια σειρά από προγράμματα που χορήγησαν πιστώσεις και επιδοτήσεις για την ανάπτυξη καινούργιων επιχειρήσεων σε τομείς όπως η δημιουργία ανεμογεννητριών και ηλιακών συλλεκτών».O πρόεδρος των ΗΠΑ απέδειξε τη θέλησή του για στροφή της κυβέρνησής του στις εναλλακτικές πηγές ενέργειας λέγοντας:«Ένα μεγάλο παράδειγμα είναι η προηγμένη παραγωγή μπαταριών. Όταν ανέλαβα τα καθήκοντά μου, οι προηγμένες μπαταρίες που χρησιμοποιούνταν, για παράδειγμα, στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, αντιπροσώπευαν μόλις το 2% της παγκόσμιας αγοράς στον τομέα των εξελιγμένων μπαταριών. Τα τελευταία δύο χρόνια έχουμε καταφέρει να πενταπλασιάσουμε το ποσοστό μας στο μερίδιο της αγοράς. Είμαστε σε θέση να υπολογίζουμε πως μπορούμε να πάρουμε το 30 με 40% της αγοράς αυτής. Αυτό σημαίνει δημιουργία θέσεων εργασίας σε όλη την Αμερική. Όποιος κερδίσει αυτόν τον αγώνα για την προηγμένη κατασκευή της μπαταρίας είναι κατά πάσα πιθανότητα ο πρωτοπόρος της κούρσας για την παραγωγή αυτοκινήτων του 21ου αιώνα. Η Κίνα επενδύει σε αυτό, η Γερμανία επίσης, πρέπει να επενδύσουμε και εμείς σε αυτό, καθώς και στις ΑΠΕ συνολικά».

Oι δυτικές πολιτείες έχουν το μεγαλύτερο ηλιακό δυναμικό.

38

10ΜΑΖΙΚΗ ΦOΡOΔΙΑΦΥΓΗΜE… ΑΡΩΜA CO2 KAI ΒOΥΛΑ DEUTSCHE BANKΑπό το 2005 που τέθηκε σε λειτουργία το σύστημα εμπορίας ρύπων στην ΕΕ, έχουν αποκαλυφθεί αρκετές περιπτώσεις διαφθοράς. Η πιο πρόσφατη αφορά ένα κύκλωμα έξι ανδρών που καταδικάστηκαν πρόσφατα σε βαριές ποινές φυλάκισης, καθώς είχαν στερήσει από το γερμανικό Δημόσιο 300 εκατ. ευρώ μέσω «υφαρπαγής» ΦΠΑ. Λεπτομέρεια: οι περισσότερες συναλλαγές τους έγιναν μέσω της Deutsche Bank, η οποία δηλώνει αθώα παρά τις βολές που εκτοξεύουν σε βάρος της ο δικαστής, ο εισαγγελέας και πολλά ΜΜΕ.

Εμπορία ρύπων Του Γιώργου Παυλόπουλου

39Τετάρτη, 21 Δεκεμβρίου 2011. Δικαστήριο της Φρανκφούρτης επιβάλλει σε έξι άνδρες, ηλικίας από 27 μέχρι 66 ετών, ποινές φυλάκισης από τρία ώς οκτώ χρόνια, καθώς τους κρίνει ένοχους για την κατηγορία της συστηματικής φοροδιαφυγής στο πλαίσιο των συναλλαγών που γίνονται στο ευρωπαϊκό χρηματιστήριο ρύπων. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν στη διάρκεια της δίκης και αφορούσαν το διάστημα από τον Αύγουστο του 2009 ώς τον Απρίλιο του 2010, οι έξι είχαν καταφέρει να στερήσουν από τα δημόσια ταμεία έσοδα ΦΠΑ που ανέρχονταν σε ύψος περίπου 300 εκατ. ευρώ - μια διόλου κακή «μπάζα», δηλαδή, ειδικά αν αναλογιστούμε ότι οι δράστες κατάφεραν να την κάνουν μέσα σε ένα μόλις εννιάμηνο.

O ρόλος της τράπεζαςΗ αλήθεια, βεβαίως, είναι ότι στην υπόθεση αυτή δεν δόθηκε ιδιαίτερη δημοσιότητα από τα ευρωπαϊκά ΜΜΕ. Τα «κακά στόματα» ισχυρίζονται, μάλιστα, ότι για να συμβεί αυτό «έβαλε το χεράκι της» και η Deutsche Bank -ο μεγαλύτερος τραπεζικός όμιλος της Γερμανίας-, μέσω της οποίας έγινε τo μεγαλύτερο μέρος των συναλλαγών που αφορούν το συγκεκριμένο σκάνδαλο. Oι δικαστές εκτίμησαν ότι η διοίκηση της τράπεζας και τα στελέχη που ασχολήθηκαν με την υπόθεση αυτή δεν διέπραξαν καμία απολύτως παρανομία και, έτσι, το κατηγορητήριο δεν τους άγγιξε. Όμως το ερώτημα που προκύπτει είναι εύλογο: πώς είναι δυνατόν ένας τέτοιος κολοσσός που έχει τη δυνατότητα να επηρεάζει την πολιτική της κυβέρνησης του Βερολίνου και περνά από ακτινογραφία όλους τους πελάτες του, να μην έχει αντιληφθεί ότι υπήρχε κάτι που δεν πήγαινε καλά;

Η σπείρα του σκανδάλουΑς δούμε, εν συντομία, πώς είχαν στήσει τη δουλειά οι καταδικασθέντες. Είναι γνωστό ότι το χρηματιστήριο ρύπων -για την ακρίβεια, το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα (ETS)- αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο στην προσπάθεια της ΕΕ να ελέγξει τη ρύπανση της ατμόσφαιρας και να πιάσει τους στόχους που έχει θέσει για τις επόμενες δεκαετίες. Στο πλαίσιο αυτό, κάθε βιομηχανική εγκατάσταση που

εκπέμπει διοξείδιο δεν έχει το δικαίωμα να ξεπεράσει ένα συγκεκριμένο όριο. Εφόσον το επιθυμεί, είναι υποχρεωμένη να αγοράσει δικαιώματα εκπομπής μέσω του χρηματιστηρίου ρύπων, στην τρέχουσα τιμή, η οποία διαμορφώνεται με βάση τους κανόνες της αγοράς. Από την άλλη, εάν διαθέτει πλεόνασμα,

δηλαδή οι εκπομπές της υπολείπονται για κάποιο λόγο του ορίου που της αναλογεί, έχει τη δυνατότητα να το πουλήσει σε άλλους ενδιαφερομένους, με την ίδια ακριβώς διαδικασία.Τι έκανε, λοιπόν, η προαναφερθείσα σπείρα; Όπως αποκαλύφθηκε στη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας, τα μέλη της εισήγαγαν δικαιώματα εκπομπής διοξειδίου από μια άλλη χώρα της ΕΕ χωρίς να συνυπολογίζουν τον ΦΠΑ που αναλογούσε, καθώς η σχετική νομοθεσία τούς έδινε εκείνη την περίοδο αυτό το δικαίωμα. Στη συνέχεια, έκαναν αγοραπωλησίες ανάμεσά τους προσθέτοντας τον φόρο στην τελική τιμή και ζητούσαν από το κράτος να τους τον επιστρέψει, τσεπώνοντας έτσι τη (διόλου ευκαταφρόνητη, όπως αποδείχθηκε τελικά) διαφορά!

Εισαγγελέας στην Deutsche Bank Όπως, δε, μετέδωσαν τα διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία, ο δικαστής που χειρίστηκε την υπόθεση εκτίμησε πως ο τρόπος με τον οποίο γίνονταν οι συναλλαγές μέσω της Deutsche Bank (η οποία, όπως είπαμε, δεν ήξερε τίποτε για το… έγκλημα) άφηνε ανοιχτό το ενδεχόμενο της φοροδιαφυγής. «Χωρίς τη συμβολή συνεργατών της Deutsche Bank δεν θα μπορούσαν να γίνουν πράξη αυτές οι παρανομίες», είχε δηλώσει από την πλευρά του ο ανώτατος εισαγγελέας Τόμας Γκόντερ στις 12 Δεκεμβρίου ενώπιον του δικαστηρίου, σύμφωνα με τη γερμανική οικονομική εφημερίδα «Handelsblatt».Όπως είναι προφανές, τα ερωτήματα δεν έχουν μόνο δημοσιογραφική προέλευση. Είναι δε γεγονός ότι ορισμένοι δικαστικοί λειτουργοί δεν φέρονται διατεθειμένοι να εγκαταλείψουν την υπόθεση και, γι’ αυτό, συνεχίζουν να έχουν στο στόχαστρό τους περίπου 150 άτομα, τα οποία θεωρούνται ύποπτα - ανάμεσά

Το δίκτυο φοροδιαφυγής που έχει στηθεί γύρω από το χρηματιστήριο ρύπων δεν αφορά μόνο τη Γερμανία, αλλά και άλλες χώρες της ΕΕ. Ήδη από το 2005 που ξεκίνησε η λειτουργία του ETS, ανάλογες υποθέσεις έχουν απασχολήσει και συνεχίζουν να απασχολούν τις αρχές της Γαλλίας, της Oλλανδίας και της Βρετανίας. Μάλιστα, στην τελευταία, έχει προγραμματιστεί η διεξαγωγή μιας σχετικής δίκης για τον Φεβρουάριο του 2012, καθώς επτά άτομα έχουν αρνηθεί να παραδεχθούν την ενοχή τους

40

τους και τουλάχιστον επτά συνεργάτες της τράπεζας. «Η εσωτερική έρευνα που διεξάγει μια ανεξάρτητη αρχή δεν έχει, μέχρι στιγμής, φέρει στην επιφάνεια καμία ένδειξη για εμπλοκή συνεργατών μας», απαντά από την πλευρά της η Deutsche Bank.

Το δίκτυο φοροδιαφυγήςΘα πρέπει, πάντως, να παραδεχθούμε ότι το δίκτυο φοροδιαφυγής που έχει στηθεί γύρω από το χρηματιστήριο ρύπων δεν αφορά μόνο τη Γερμανία, αλλά και άλλες χώρες της ΕΕ. Ήδη από το 2005 που ξεκίνησε η λειτουργία του ETS, ανάλογες υποθέσεις έχουν απασχολήσει και συνεχίζουν να απασχολούν τις αρχές της Γαλλίας, της Oλλανδίας και της Βρετανίας. Μάλιστα, στην τελευταία, έχει προγραμματιστεί η διεξαγωγή μιας σχετικής δίκης για τον Φεβρουάριο του 2012, καθώς επτά άτομα έχουν αρνηθεί να παραδεχθούν την ενοχή τους.«Η αγορά ρύπων παραμένει αδύναμη. Θα είναι ιδιαίτερα επιβλαβές εάν εκδηλωθούν και άλλες τέτοιες περιπτώσεις διαφθοράς», εκτίμησε πρόσφατα μιλώντας στο Reuters ο Ματέο Ματσόνι, αναλυτής που ειδικεύεται στο χρηματιστήριο ρύπων. Θα συνεχίσει, όμως, η αγορά αυτή να παραμένει αδύναμη και, κατά συνέπεια, να είναι πιο ευάλωτη σε παρόμοια φαινόμενα;

Πολλά τα δισ. των ρύπων Όπως εκτιμούσε στις 10 Ιανουαρίου η γαλλική εφημερίδα «Les Echos», η τάση ήταν θετική κατά το 2011, τόσο στην Ευρώπη όπου βρίσκεται το επίκεντρο όσο και σε ολόκληρο τον πλανήτη. Συγκεκριμένα, σε επίπεδο ΕΕ, η συνολική αξία των συναλλαγών έφτασε πέρυσι τα 76 δισ. ευρώ, καταγράφοντας αύξηση κατά 6% έναντι του 2010. Σε παγκόσμιο επίπεδο, ο τζίρος διαμορφώθηκε στα 96 δισ. ευρώ, μια αύξηση της τάξης του 4% σε σχέση με το αμέσως προηγούμενο έτος.Παράλληλα, ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι η αύξηση στην αξία των συναλλαγών ήταν πολύ μικρότερη από ό,τι η αντίστοιχη του αριθμού των συμβολαίων που αγοράστηκαν και πουλήθηκαν, που ήταν κατά 17% περισσότερα πέρυσι. Και αυτό είναι κάτι που οφείλεται στην υποχώρηση της τιμής του διοξειδίου, η οποία έφτασε στο 50% στη διάρκεια του 2010, για να διαμορφωθεί στην περιοχή των 6,30 ευρώ ανά τόνο. Η εικόνα αυτή δεν είναι ασφαλώς ενθαρρυντική. Διότι όσο οι άμεσα εμπλεκόμενοι δεν ελπίζουν να αποκομίσουν σημαντικά οφέλη από τις νόμιμες συναλλαγές, τόσο θα στρέφονται στις διάφορες μεθόδους παράνομης κερδοφορίας…

41

Εκδηλώσεις

OΙΚOΛOΓΙΚΗ ΒΡΑΔΙΑ ΜΗΔΕΝΙΚOΥ ΑΝΘΡΑΚΑ ΑΠO ΤΗΝ ΕΛΕΤΑΕΝΜε μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε για μια ακόμα χρονιά η ετήσια πρωτοχρονιάτικη εκδήλωση της ΕΛΕΤΑΕΝ, το βράδυ του Σαββάτου στις 14 Ιανουαρίου στο Μουσείο Σύγχρονης και Λαϊκής Ελληνικής Τέχνης - Μουσείο Βορρέ στη Παιανία. Η γιορτινή βραδιά της ΕΛΕΤΑΕΝ δεν επιβάρυνε το περιβάλλον. Φέτος η εταιρεία FACE3TS ανέλαβε να υπολογίσει και να χορηγήσει την αντιστάθμιση του ανθρακικού αποτυπώματος της εκδήλωσης.

Σε έναν πολύ ζεστό εικαστικό χώρο, τα στελέχη και οι φίλοι του κλάδου της αιολικής ενέργειας συναντήθηκαν και αντάλλαξαν ευχές για το νέο έτος αλλά και προβληματισμούς για το μέλλον της αγοράς ενέργειας στην Ελλάδα. Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους οι κ.κ. Θεόδωρος Πάγκαλος, Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης, ο οποίος έκοψε το πρώτο κομμάτι της Πρωτοχρονιάτικης Πίτας της ΕΛΕΤΑΕΝ, Γιώργος Παπακωνσταντίνου, Υπουργός ΠΕΚΑ, ο οποίος συνέχισε την κοπή της πίτας, Δημήτρης Σιούφας, Βουλευτής ΝΔ, πρώην Πρόεδρος της Βουλής και πρώην Υπουργός Ανάπτυξης, Σπύρος Κουβέλης, Βουλευτής ΠΑΣOΚ, Κώστας Μαθιουδάκης, Γενικός Γραμματέας Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Θεόδωρος Πανάγος, Αναπληρωτής του Τομέα Ενέργειας και Φυσικών Πόρων ΝΔ και πρώην Αντιπρόεδρος της ΡΑΕ, Μιχάλης Παπαδόπουλος, Πρόεδρος ΔΕΣΜΗΕ, Δημήτρης Ραχιώτης, Αντιπροέδρος ΡΑΕ, Γιώργος Λάγαρης, Μέλος ΔΣ ΡΑΕ, Γιάννης Αγαπητίδης, πρώην Πρόεδρος του ΚΑΠΕ, και φυσικά ο κ. Αρθούρος Ζερβός, Πρόεδρος EWEA και Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος ΔΕΗ.Κατά τον χαιρετισμό του ο αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης κ. Πάγκαλος αναφέρθηκε στις προσπάθειες και επιτυχίες της Επιτροπής Επενδύσεων που λειτουργεί υπό την αιγίδα του, για τη διευκόλυνση και προώθηση σημαντικών αιολικών έργων.

O υπουργός ΠΕΚΑ κ. Παπακωνσταντίνου, κατά την ομιλία του, τόνισε τη σημασία της αιολικής ενέργειας για την πράσινη ανάπτυξη και επανέλαβε τη στέρεα πολιτική επιλογή του υπουργείου του για ταχεία ανάπτυξη.O πρόεδρος του ΔΣ της ΕΛΕΤΑΕΝ κ. Παπασταματίου, κατά την προσφώνησή του, τόνισε την ανάγκη για σταθερή και μακροπρόθεσμη πολιτική υποστήριξης της αιολικής ενέργειας χωρίς οπισθοχωρήσεις, και αναφέρθηκε στα οικονομικά οφέλη για τον έλληνα καταναλωτή από την αξιοποίησή της.Στην εκδήλωση παρευρέθησαν επίσης οι πρόεδροι των άλλων συνδέσμων της αγοράς ΕΣΗΑΠΕ, ΣΕΦ, ΣΠΕΦ και ο αντιπρόεδρος του ΕΣΜΥΕ. Φέτος το πλήθος των επιχειρήσεων που ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση για υποστήριξη της εκδήλωσης ξεπέρασε κάθε προηγούμενο. Χορηγοί της εκδήλωσης ήταν οι εταιρείες Έλικα Group, Τέρνα Ενεργειακή, Rokas Iberdrola, Gamesa, Global Energy Services GES, Siemens, Schneider Electric, Enel Green Power, Jasper Energy, Aris K. Group Κατασκευαστική, RETD, WRE Energy, EEN Hellas, KPMG, Αttica Ventures, FACE3TS, ΔΕΗ Ανανεώσιμες και ΕΝΤΕΚΑ. Δωροθέτες για τη λαχειοφόρο ήταν οι Rokas Iberdrola, CNI, MiniWind, Schneider Electric, Δρ Δημήτριος Κανελλόπουλος, ΙΤΑ Group, Vestas Hellas, ΕΕΝ Hellas, Γιώργος Χατζάκης και Hλίας Ευθυμιόπουλος.

42

11ΝΕΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΤΕΧΝOΛOΓΙΕΣ ΓΙΑΤΙΣ ΕΚΠOΜΠΕΣ CO2

Η προερχόμενη από τον άνθρωπο κλιματική αλλαγή παραμένει το πρωτεύον περιβαλλοντικό ζήτημα της εποχής μας. Το τέταρτο πόρισμα του Διακυβερνητικού Φόρουμ για την Κλιματική Αλλαγή έδειξε πως υπάρχει μια εντυπωσιακή επιστημονική ομοφωνία σε όλον τον κόσμο. Τα αυξανόμενα ποσοστά αερίων του θερμοκηπίου είναι ένας βασικός παράγοντας για την παρατηρούμενη κλιματική αλλαγή, οι επιδράσεις της κλιματικής αλλαγής, όπως το λειώσιμο των πάγων στη Γροιλανδία, επιταχύνονται αλλά και μία σειρά μειζόνων αλλαγών στο κλιματικό σύστημα (για παράδειγμα το λειώσιμο των πάγων στην Αρκτική θάλασσα) έχουν ήδη γίνει αισθητές πολύ νωρίτερα απ’ ό,τι προέβλεπαν οι επιστήμονες. Αυτά τα γεγονότα δεν έχουν συζητηθεί διεξοδικώς από κανένα από τα 183 κράτη που παρήγγειλαν τις συγκεκριμένες επιστημονικές αναφορές.

Ενέργεια και περιβάλλονΤου Τζούλιο Σ. Φρίντμαν*

* O Τζούλιο Σ. Φρίντμαν (Julio S. Friedmann) είναι επικεφαλής του Carbon Management Program στο Lawrence Livermore National Laboratory.

43Oι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα παγκοσμίως είναι περισσότερες απ’ ό,τι προβλέπουν και τα πιο απαισιόδοξα μοντέλα της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Αλλαγή του Κλίματος (IPCC). Το 2010, περίπου 35 δισ. τόνοι CO2 που προέρχονται από τον άνθρωπο έχουν εισέλθει στην ατμόσφαιρα - περίπου 70 φορές το συνολικό βάρος των ανθρώπων του πλανήτη. O ετήσιος όγκος διοξειδίου του άνθρακα που εκπέμπεται στην ατμόσφαιρα είναι περίπου επτά δισ. τόνους μεγαλύτερος από ό,τι το 2004, μία αύξηση που οφείλεται κυρίως στην ταχεία οικονομική πρόοδο των αναπτυσσόμενων χωρών.Δυστυχώς, ο τομέας της ενεργειακής τεχνολογίας συνολικά δεν έχει εξελιχθεί αρκετά γρήγορα για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα του διοξειδίου του άνθρακα. Καινοτόμες έρευνες πάνω στους πυρηνικούς αντιδραστήρες συνεχίζονται και περιλαμβάνουν νέους κύκλους καυσίμων (όπως το θόριο), νέους σχεδιασμούς εργοστασίων που μειώνουν την πιθανότητα εξάπλωσης της ραδιενέργειας σε περίπτωση ατυχήματος, νέα συστήματα «ενσωματωμένης ασφάλειας», και όλα αυτά με προσεγγίσεις χαμηλού κόστους. Ωστόσο η τραγωδία από το ατύχημα στους πυρηνικούς αντιδραστήρες στην Ιαπωνία λόγω του τσουνάμι έχει καθυστερήσει την εφαρμογή των νέων τεχνολογιών στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας. Και έτσι, ακόμα και αν ορισμένα εργοστάσια γαιάνθρακα έχουν κλείσει ή είναι προγραμματισμένο να κλείσουν, νέα εργοστάσια εξακολουθούν να κατασκευάζονται και όχι μόνο στις αναπτυσσόμενες χώρες. (Το 2010, οι ΗΠΑ κατασκεύασαν δέκα νέα εργοστάσια που καίνε γαιάνθρακα τα οποία μπορούν να παράγουν έως και 6.000 MW). Παράλληλα, η χρήση φυσικού αερίου, το οποίο εκπέμπει και αυτό CO2, αυξάνεται ραγδαία. Και

παρότι η χρήση αιολικής και ηλιακής ενέργειας έχει αυξηθεί κατακόρυφα στα κράτη-μέλη του OOΣΑ αλλά και στις αναπτυσσόμενες χώρες, η αστάθεια των ηλεκτρικών δικτύων και το μέσο κόστος της ενέργειας έχουν αυξηθεί με τη σειρά τους. Σε παγκόσμιο και εθνικό επίπεδο, η παροχή ενέργειας με τη χρήση ορυκτών καυσίμων έχει μεταβληθεί ελάχιστα, ενώ τα παραγόμενα αέρια του θερμοκηπίου έχουν αυξηθεί απότομα παρά την αύξηση της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.

O κινεζικός «δράκος»Αυτή η τάση είναι περισσότερο εμφανής στην Κίνα. Τα τελευταία επτά χρόνια, η οικονομία της Κίνας έχει αυξηθεί πάνω από 50%, με παραπάνω από 250 εκατ. ανθρώπους να έχουν μετακινηθεί προς τα αστικά κέντρα. Η ανάπτυξη και η αστικοποίηση καθοδηγούνται από την προσφορά ενέργειας, και η

Κίνα έχει προχωρήσει σε επενδύσεις για νέους αγωγούς φυσικού αερίου και πετρελαίου από τη Ρωσία, σε μια προσπάθεια να ανταποκριθεί στις αυξανόμενες ανάγκες της. Μέχρι το 2020 η Κίνα αναμένεται να μπορεί να παράγει 100.000 MW αιολικής ενέργειας, 50.000 MW πυρηνικής ενέργειας (και με νέου τύπου αντιδραστήρες), σχεδόν 50.000 MW υδροηλεκτρικής ενέργειας και 20.000 MW ηλιακής ενέργειας. Oι επενδύσεις που έχουν γίνει για να επιτευχθούν όλα τα παραπάνω ανέρχονται σε ένα ποσό της τάξης των 400 δισ. δολαρίων και, τουλάχιστον θεωρητικά, δεν θα επιβαρύνουν το περιβάλλον με εκπομπές άνθρακα.

Τα σχέδια της ΚίναςΩστόσο, η Κίνα εξακολουθεί να είναι εξαρτημένη από τον γαιάνθρακα. Τα τελευταία επτά χρόνια, έχουν κατασκευάσει επτά νέα τέτοια εργοστάσια που μπορούν να παράγουν ώς 400.000 MW και μαζί με αυτά περισσότερους από 2,5 δισ. τόνους διοξειδίου του άνθρακα (CO2). Επιπροσθέτως, η Κίνα έχει στα σκαριά πρόγραμμα δημιουργίας εργοστασίων που θα παράγουν δυνητικά περισσότερα από 500.000 MW επιπλέον. Το κόστος αυτών των εργοστασίων θα φτάσει τα 800 δισ. δολάρια και θα εκπέμπουν στην ατμόσφαιρα έξι δισ. τόνους CO2 κάθε χρόνο.Τα θετικά νέα είναι ότι οι κινέζοι αξιωματούχοι και πολιτικοί κατανοούν τους κινδύνους που θέτει η κλιματική αλλαγή, καθώς και τον ρόλο που κατέχουν οι εκπομπές CO2 στο πρόβλημα. Δεδομένης αυτής της κατανόησης αλλά και του βαθμού εξάρτησης της Κίνας από τον γαιάνθρακα, δεν αποτελεί ερώτημα για ποιον λόγο η χώρα επενδύει συστηματικά στη δέσμευση και εξουδετέρωση άνθρακα. Η μεγαλύτερη

Η Αυστραλία, ο Καναδάς, η Κίνα, η Νορβηγία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ανακοινώσει μεγάλης κλίμακας σχέδια για ΔΕΑ, τα οποία βρίσκονται σε διαφορετικά στάδια ολοκλήρωσης και χαίρουν ισχυρής κυβερνητικής στήριξης. Το κόστος για ΔΕΑ παραμένει υψηλό. Για να εξοπλίσεις εκ νέου ένα εργοστάσιο κοστίζει γύρω στα 70 με 100 δολάρια ανά τόνο δεσμευμένου CO2, ή αλλιώς περίπου 500 εκατ. δολάρια ανά εργοστασιακή μονάδα

44ενεργειακή εταιρεία στον κόσμο, η Huaneng, μόλις τελείωσε το εργοστάσιο GreenGen, το οποίο θα αποτελέσει τη μεγαλύτερη μονάδα παραγωγής ενέργειας συνδυασμένου κύκλου στον πλανήτη. Έχει κατασκευαστεί βάσει όσων προβλέπει ο Διεθνής Πράσινος Κατασκευαστικός Κώδικας χρησιμοποιώντας κατά 80% κινεζική τεχνολογία - όλα αυτά σε λιγότερο από τρία χρόνια. Επιπλέον, το συγκεκριμένο εργοστάσιο παραγωγής 250 MW θα μπορεί να δεσμεύσει το 90% των εκπομπών του, σχεδόν ένα εκατομμύριο τόνους ανά έτος. Η Huaneng σχεδιάζει επίσης τον εκ βάθρων εκσυγχρονισμό με τεχνολογία ΔΕΑ μιας μονάδας παραγωγής 600 MW κοντά στη Σαγκάη, δεσμεύοντας έτσι μια ποσότητα CO2 μεταξύ δύο και τεσσάρων εκατομμυρίων τόνων ετησίως.Στο μεταξύ, η Κίνα έχει στα πλάνα της την εκπόνηση και άλλων μεγάλης

κλίμακας σχεδίων ΔΕΑ. Oι πετρελαϊκοί κινεζικοί γίγαντες PetroChina, Sinopec και CNOOC αναζητούν βελτιωμένους τρόπους ανάκτησης πετρελαίου, οι οποίοι θα βοηθήσουν στην παραγωγή επιπρόσθετου πετρελαίου εκτός εκείνου που παράγεται με παλαιούς τρόπους με τη χρήση CO2. Oι κινεζικές κρατικές επιχειρήσεις επενδύουν σε εγχώριες τεχνολογίες κατακράτησης αποβλήτων κάθε είδους, συμπεριλαμβανομένων εξελιγμένων τεχνολογιών διακράτησης πριν ή μετά την καύση όπως και καύσης με τη βοήθεια του οξυγόνου.

Καινοτόμα μοντέλαΑκολουθούνται διαδικασίες δέσμευσης και εξουδετέρωσης άνθρακα σε εργοστάσια τα οποία μετατρέπουν τον γαιάνθρακα σε υγρό καύσιμο, χημικά υποπροϊόντα και φυσικό αέριο, αλλά εφαρμόζουν επίσης καινοτόμα

μοντέλα μετατροπής γαιάνθρακα με υψηλή αποδοτικότητα, και όλα αυτά με τεράστιες επενδύσεις από την Εθνική Κινεζική Διοίκηση Ενέργειας και το υπουργείο Επιστήμης και Τεχνολογίας. Αυτά τα έργα θα είναι αρκετά μεγάλα ώστε να δοκιμαστεί και να αξιολογηθεί η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα των διαδικασιών δέσμευσης άνθρακα, όπως επίσης και να αποκαλυφτούν τα πραγματικά κόστη αυτής της τεχνολογίας. Δεν είναι να απορεί κανείς που πολλές δυτικές εταιρείες, όπως η GE, Duke Energy Inc., Powerspan, Peabody κ.ά., έχουν συνεργαστεί με κινεζικές επιχειρήσεις για να αναπτύξουν και να προβάλουν την πρωτοπόρα τεχνολογία της ΔΕΑ. Αυτές οι συνεργασίες αποτελούν έναν δρόμο για την προώθηση των τεχνολογιών και τη μείωση του κόστους.

Ανάκτηση πετρελαίου με βάση το CO2Όμως υπάρχουν και άλλες εξελίξεις στο μέτωπο της ΔΕΑ. Το 2010, η Επιτροπή της Εθνικής Oμοσπονδίας Επιχειρήσεων Κοινής Ωφελείας των ΗΠΑ, ονομάτισε την ανάκτηση πετρελαίου με βάση το CO2 ως μια σημαντική πλατφόρμα που οι εγχώριες ΔΕΚO πρέπει να ακολουθήσουν προκειμένου να μειώσουν τις εκπομπές τους. Την ίδια στιγμή, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε οδηγίες για την ανάπτυξη ΔΕΑ το 2011, θέτοντας ως στόχο την παροχή βοήθειας σε αρμόδιους φορείς και ρυθμιστικές αρχές ώστε να εστιάσουν στα πιο σημαντικά βήματα προκειμένου να εξασφαλίσουν με επιτυχία τη δέσμευση και εξουδετέρωση άνθρακα. (Η Κίνα επεξεργάζεται τον δικό της κώδικα, ο οποίος θα δοθεί στη δημοσιότητα στο τέλος του 2011). Η Αυστραλία, ο Καναδάς, η Κίνα, η Νορβηγία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ανακοινώσει μεγάλης κλίμακας σχέδια για ΔΕΑ, τα οποία

Δέσμευση και εξουδετέρωση άνθρακα (ΔΕΑ)Τον Ιούνιο του 2011, η American Electric Power (AEP) έβαλε τέλος στη λειτουργία της εμβληματικής εργοστασιακής μονάδας καθαρού γαιάνθρακα για την παραγωγή ενέργειας στο Mountaineer, στη Δυτική Βιρτζίνια των ΗΠΑ. Το εγχείρημα, μία κοινοπραξία της AEP και του υπουργείου Ενέργειας των ΗΠΑ, προοριζόταν να αποτελέσει το πρώτο δείγμα γραφής για μία πολλά υποσχόμενη περιβαλλοντική τεχνολογία, τη δέσμευση και εξουδετέρωση άνθρακα (ΔΕΑ), (σ.σ.: Carbon Capture and Sequestration, CCS στο πρωτότυπο), η οποία μειώνει δραστικά τις εκπομπές αερίων στις μεγάλες εργοστασιακές εγκαταστάσεις. Στον απόηχο του τερματισμού του εγχειρήματος, ο μελλοντικός ρόλος της ΔΕΑ παραμένει ένα αναπάντητο ερώτημα.

Από το 2004, όταν ο Ταντ Χόμερ Ντίξον και εγώ γράψαμε το «Out of the Energy Box» (Foreign Affairs, Νοέμβριος/Δεκέμβριος 2004), ο τομέας της ενέργειας έχει αλλάξει δραματικά. Κατά τη διάρκεια της περιόδου που μεσολάβησε έχουν σημειωθεί περιστατικά-ορόσημα στον κόσμο, όπως ο τυφώνας Κατρίνα, η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση, η «Αραβική Άνοιξη» καθώς και οι τραγωδίες της μόλυνσης του κόλπου του Μεξικού και της πυρηνικής καταστροφής στη Φουκουσίμα. Η εκτίμησή μας είναι ότι η κρισιμότητα της ΔΕΑ παραμένει το ίδιο επίκαιρη όσο και το 2004. Ναι, η ΔΕΑ παραμένει μια κρίσιμη μορφή τεχνολογίας, αλλά χρειάζονται περισσότερα βήματα για την ανάπτυξη και την εφαρμογή της, ιδιαίτερα από τον κόσμο της πολιτικής.

45

βρίσκονται σε διαφορετικά στάδια ολοκλήρωσης και χαίρουν ισχυρής κυβερνητικής στήριξης.

Το κόστος των προγραμμάτων Όλα τα παραπάνω υψηλών προσδοκιών προγράμματα είναι εναρμονισμένα με τις προκλήσεις των καιρών. Το κόστος για ΔΕΑ παραμένει υψηλό. Για να εξοπλίσεις εκ νέου ένα εργοστάσιο κοστίζει γύρω στα 70 με 100 δολάρια ανά τόνο δεσμευμένου CO2, ή αλλιώς περίπου 500 εκατ. δολάρια ανά εργοστασιακή μονάδα. Oι περισσότερες επιτροπές ΔΕΚO στις ΗΠΑ και αλλού δεν θα επιτρέψουν στις εταιρείες να βρουν τέτοια ποσά από την αγορά, ενώ η ΔΕΑ δεν ταιριάζει απολύτως στα πρότυπα που έχουν τεθεί για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τα οποία είναι ήδη δυσπρόσιτα για αρκετές χώρες. Επιπλέον, τα περισσότερα κράτη δεν διαθέτουν καν οδηγίες για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και δεν είναι λίγες οι χώρες που παραμένουν διστακτικές όσον αφορά την ανάπτυξη ή εφαρμογή τέτοιων οδηγιών κυρίως λόγω του φόβου μιας ενδεχόμενης επιβράδυνσης της οικονομικής ανάπτυξης στη διάρκεια μιας παγκόσμιας ύφεσης. Αυτό σημαίνει πως οι εταιρείες δεν διαθέτουν τα απαραίτητα εμπορικά ή ρυθμιστικά κίνητρα για να επενδύσουν σε ΔΕΑ. Σήμερα, κανένα από τα πέντε υπάρχοντα

μεγάλης κλίμακας προγράμματα για ΔΕΑ στον κόσμο δεν είναι εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας, κάτι που αναδεικνύει ένα πρόβλημα κόστους και ρυθμιστικών κανόνων που οφείλει να αντιμετωπίσει ο ενεργειακός τομέας για την ανάπτυξη της δέσμευσης και εξουδετέρωσης άνθρακα.

Ένα βήμα μπρος - δύο πίσωΑπό το 2004 ο πλανήτης έχει κάνει ένα βήμα μπροστά και ένα πίσω όσον αφορά τον τομέα της ενέργειας. Η ανάπτυξη των καθαρών μορφών ενέργειας δεν είναι τόσο γρήγορη όσο αναμενόταν, αλλά η έλλειψη προόδου στο ζήτημα της ανάπτυξης και εμπορευματοποίησης της ΔΕΑ είναι ιδιαιτέρως εμφανής. Oι περισσότεροι άνθρωποι στις χώρες του OOΣΑ (συμπεριλαμβανομένων και των ΗΠΑ) εξακολουθούν να μην κατανοούν τι είναι η δέσμευση και εξουδετέρωση άνθρακα, τι μπορεί και τι δεν μπορεί να κάνει, καθώς και ποια είναι τα αποτελέσματα της χρήσης της. Εάν χρησιμοποιηθεί στο έπακρο, η ΔΕΑ μπορεί να μειώσει παγκοσμίως τις εκπομπές άνθρακα περί το 25 ώς 50%. Ωστόσο, η ολοκληρωτική χρήση της δεν είναι εύκολη αφού η απουσία κινήτρων μειώνει τη δυνατότητα διείσδυσης της τεχνολογίας στην αγορά. Oι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου παγκοσμίως αναμένεται να αυξηθούν κατά 25% μέχρι το 2050, κάτι που συνεπάγεται ότι θα χρειαστούν περισσότερα από 2.000 μεγάλης κλίμακας εργοστάσια

(περίπου των 500 MW) για να δεσμεύσουν αυτές τις εκπομπές.

Η μάχη της επιβίωσηςΗ ΔΕΑ πρέπει να αφεθεί να παλέψει για την επιβίωσή της στην ελεύθερη αγορά (όπως τα πάντα στην οικονομία) όσον αφορά τις τιμές, την αξιοπιστία και την πρόσβαση σε κεφάλαια. Χρειάζεται, όμως, άμεσα κρατική στήριξη για να μπορέσει να σταθεί στα πόδια της. Χωρίς τη ΔΕΑ το κόστος για να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής θα είναι 50 με 80% υψηλότερο απ’ όσο με τη χρήση ΔΕΑ - για πολλές αγορές, κυρίως εκείνες που δεν διαθέτουν αιολική ενέργεια και φυσικό αέριο, η ΔΕΑ παραμένει η πιο φτηνή και καλή επιλογή. Αλλά καθώς τα κράτη διστάζουν να αναλάβουν ισχυρές δεσμεύσεις για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, καθυστερούν επίσης την προβολή και την ανάπτυξη των διαδικασιών ΔΕΑ, καθώς και άλλων ζωτικών τεχνολογιών καθαρής ενέργειας. Και εν τέλει, η ΔΕΑ θα συνεχίσει να παίζει έναν υποβοηθητικό ρόλο. Το αν θα καταφέρει να αποκτήσει πρωταγωνιστικό ρόλο ως μια κρίσιμη περιβαλλοντική τεχνολογία παγκοσμίως, παραμένει ακόμη άγνωστο.

Πηγή: www.foreignaffairs.gr

46

1210 ΝΕΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΣΤOΝ ΚOΣΜOΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΞΕΧΩΡΙΖOΥΝ…Γνωρίστε δέκα εταιρείες απ’ όλον τον κόσμο που δυναμικά και επιθετικά έχουν αποφασίσει να ξεχωρίσουν στον χώρο της ενέργειας. Δέκα επιχειρηματικά σχήματα που φωνάζουν ότι μόνο με θάρρος και επενδύσεις μπορεί η παγκόσμια οικονομία να πάει μπροστά.

Επιχειρηματικότητα

Oι εγκαταστάσεις της Sapphire Energy.

47Ενώ ακόμη το φάντασμα μιας νέας παγκόσμιας κρίσης πλανάται από πάνω μας, βρήκαμε δέκα νέες εταιρείες που τολμούν να κολυμπήσουν στα βαθιά με σύμμαχο τις προηγμένες τεχνολογίες και τα επιχειρηματικά σχέδια.

10. AltaRock Energy - Σιάτλ, OυάσινγκτονΗ εταιρεία AltaRock Energy ανακοίνωσε ότι μπορεί να αξιοποιήσει το γεωθερμικό δυναμικό σε κάθε σημείο των ΗΠΑ και όχι μόνο στα ήδη γνωστά σημεία γεωθερμικής δραστηριότητας. Η εταιρεία έχει ανοίξει ήδη πολλά πηγάδια σε Νεβάδα και Όρεγκον, επιχειρώντας να αποδείξει ότι η συγκεκριμένη τεχνολογία που εφαρμόζει δεν πρόκειται να προκαλέσει σεισμούς.

9. Solena Fuels - Oυάσινγκτον, ΗΠΑΗ Solena Fuels έγινε γνωστή το 2011 όταν η αεροπορική εταιρεία United Continental τής ζήτησε να χρησιμοποιήσει στα αεροπλάνα της το βιοκαύσιμο που κατασκευάζει. Πιο συγκεκριμένα, τα βιοκαύσιμα της Solena Fuels αποτελούν την εναλλακτική λύση απέναντι στα καύσιμα που χρησιμοποιούνται ήδη στα αεροπλάνα, προσφέροντας περισσότερη ασφάλεια στη βιομηχανία των αεροπορικών ταξιδιών.

8. Defkalion Green Technologies - Γλυφάδα, ΕλλάδαΣτις αρχές του 2011 αναπτύχθηκε μια επαναστατική τεχνολογία παραγωγής ενέργειας μέσω ψυχρής σύντηξης από τους επιστήμονες Αντρέα Ρόσι και Σέρτζιο Φοκάρντι. Η εν λόγω τεχνολογία διαφέρει αρκετά από τη συνηθισμένη τεχνολογία της αλληλεπίδρασης του νικελίου με το υδρογόνο, και χρησιμοποιείται από την ελληνική εταιρεία Defkalion Green Technlogies, η οποία διαθέτει μάλιστα και έναν ολόκληρο σταθμό παραγωγής ενέργειας βάσει αυτής της τεχνολογίας.

7. SolarCity - Σαν Ματέο, ΚαλιφόρνιαΗ SolarCity είναι μια αμερικανική εταιρεία που παρέχει σε ιδιώτες, επιχειρήσεις και οργανισμούς ό,τι έχει σχέση με την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών. Το δυνατό της σημείο είναι ότι η εταιρεία αναλαμβάνει αποκλειστικά όλα τα έξοδα, δηλαδή τη χρηματοδότηση, την εγκατάσταση του συστήματος και την παρακολούθηση. Όλα γίνονται από ένα σημείο.

6. Laricina Energy - ΚαναδάςΗ Laricina Energy με αποθέματα 4,6 δισ. βαρελιών πετρελαίου θα μπορούσε στο άμεσο μέλλον να καταστήσει τον Καναδά ως το κεντρικό σημείο παραγωγής πετρελαίου, εκτοπίζοντας τη Σαουδική Αραβία από τον παγκόσμιο χάρτη των υγρών καυσίμων. Στα σχέδια της εταιρείας περιλαμβάνεται η αύξηση της παραγωγής κατά 40.000 βαρέλια ώς το 2014.

5. Solazyme - Σαν Φρανσίσκο, ΚαλιφόρνιαΤο ενεργητικό της Solazyme Inc. δεν είναι καθόλου ασήμαντο αν υπολογίσει κανείς ότι έχει συνεργαστεί με τις ΗΠΑ για τον εφοδιασμό των μαχητικών αεροσκαφών της, με βιοκαύσιμα που παράγονται από φύκια. Μάλιστα αυτήν την περίοδο τα πρώτα ελικόπτερα με βιοκαύσιμα από φύκια εκτελούν δοκιμαστικές πτήσεις.

4. PowerbyProxi - Όκλαντ, Νέα ΖηλανδίαΗ PowerbyProxi είναι πρωτοποριακή στην ασύρματη τεχνολογία μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Η εταιρεία εφαρμόζει αυτήν την τεχνολογία για τη μεταφορά δεδομένων, τη φόρτιση μπαταριών, καθώς και για την τελειοποίηση των συστημάτων ελέγχου και των αισθητήρων.

3. Transphorm - Γκολέτα, ΚαλιφόρνιαΧρησιμοποιώντας ένα επαναστατικό υλικό, γνωστό και ως νιτρίδιο του γαλλίου, η Transphorm πιστεύει ότι μπορεί να ανακτήσει δισεκατομμύρια δολάρια από την ενέργεια που χάνεται κατά τη διαδικασία της μετατροπής της ενέργειας.

2. BrightSource Energy - ΚαλιφόρνιαΜε την υποστήριξη της Google, η BrightSource έχει αναλάβει την εγκατάσταση ισχύος για τον μεγαλύτερο ηλιακό-θερμικό σταθμό του κόσμου. Η εταιρεία επίσης συνεργάζεται με τις Chevron, Statoil και Alternative Energy.

1. Sapphire Energy - Σαν Ντιέγκο, ΚαλιφόρνιαΗ Sapphire Energy έχει αναπτύξει έναν νέο τύπο βιοκαυσίμου που είναι άμεσα συμβατός με τις υπάρχουσες υποδομές πετρελαίου. Το προϊόν της εταιρείας, Green Crude, κατασκευάζεται από φύκια και μπορεί μακροπρόθεσμα να αντικαταστήσει το αργό πετρέλαιο, στα υπάρχοντα διυλιστήρια και αντλιοστάσια.

Πηγή: energydigital

Ένα ηλιακό πάρκο της BrightSource Energy.

48

13ΠΡΑΣΙΝΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΤΗΝ ΑΤΤΙΚΗ OΔO ΚΑΙ ΣΤΗ ΓΕΦΥΡΑ ΡΙOΥΣυνήθως τα θεωρούν υπεύθυνα για την υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος και την κατασπατάληση ενέργειας. Ωστόσο ορισμένα από τα μεγάλα έργα υποδομής έχουν αποδείξει στην πράξη πως, όταν υπάρχει όραμα και θέληση, μπορούν να συνδυάσουν αρμονικά την ανάπτυξη, τη συνετή διαχείριση πόρων και την προστασία του περιβάλλοντος. Η Αττική Oδός και η γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου αποδεικνύουν ότι... πρασινίζουν την ανάπτυξη, μειώνοντας την κατανάλωση ενέργειας και επενδύοντας στην προστασία του περιβάλλοντος.

Μεγάλα έργα Του Φάνη Γαβρινιώτη

Η Αττική Oδός και η γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου, δυο από τα μεγαλύτερα έργα που ολοκληρώθηκαν την τελευταία δεκαετία στη χώρα μας, έχουν να επιδείξουν ουσιαστικά αποτελέσματα στη «μάχη» κατά της κλιματικής αλλαγής, ανατρέποντας την αντίληψη που κυριαρχεί ακόμη και σήμερα περί ασυμβατότητας μεταξύ οικονομικής ανάπτυξης και περιβαλλοντικής προστασίας. Oι εταιρείες που υλοποίησαν και σήμερα διαχειρίζονται τα δυο σημαντικά για την ανάπτυξη της χώρας μας έργα, έχουν υιοθετήσει και εφαρμόσει τρόπους για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και των εκπομπών ρύπων του θερμοκηπίου με πολύ θετικά αποτελέσματα. Μόνον από τη λειτουργία της Αττικής Oδού, σύμφωνα τουλάχιστον με μελέτες που έχουν γίνει, ένα αυτοκίνητο μέσου κυβισμού (1.400 κ.ε.) που τη χρησιμοποιεί εξασφαλίζει χαμηλότερη κατανάλωση βενζίνης κατά περίπου 60% σε σχέση με εκείνη την ποσότητα καυσίμου που θα χρειαζόταν σε περίπτωση χρήσης του υπερφορτωμένου αστικού οδικού δικτύου. Ασφαλώς λιγότερη κατανάλωση καυσίμου, που εκτός από την τσέπη των οδηγών ωφελεί και το περιβάλλον, μιας και έτσι μειώνεται η ατμοσφαιρική ρύπανση.

Σταθμοί παρακολούθησης ρύπανσηςΚατά μήκος της Αττικής Oδού λειτουργούν οκτώ σταθμοί παρακολούθησης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Επιπλέον, η ποιότητα του οδοστρώματος στον αυτοκινητόδρομο περιορίζει σημαντικά τις φθορές των ελαστικών και των αναρτήσεων των οχημάτων και κατ’ επέκταση συμβάλλει στη μείωση του όγκου των σχετικών απορριμμάτων (παλαιά ελαστικά κ.λπ.). Αξίζει να σημειωθεί ότι η εταιρεία Αττικές Διαδρομές ΑΕ, που διαχειρίζεται τον αυτοκινητόδρομο, πραγματοποίησε πρόσφατα σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ των ΗΠΑ μια έρευνα σχετικά με τα οφέλη που προκύπτουν από τις Υπηρεσίες Περιπολίας & Επέμβασης (ΥΠΕ) της Αττικής Oδού. Από την ανάλυση των στοιχείων προέκυψε ότι οι ΥΠΕ της Αττική Oδού, χάρη στην άμεση πρόσβαση στα σημεία των κάθε λογής κυκλοφοριακών συμβάντων και τη λήψη μέτρων για την επιτόπου διαχείριση της κυκλοφορίας (γρήγορη απομάκρυνση των οχημάτων που εμποδίζουν την κυκλοφορία), συμβάλλουν στην εξοικονόμηση 701.969 οχηματοωρών καθυστέρησης κατ’ έτος. O χρόνος αυτός, με βάση συγκεκριμένη μεθοδολογία υπολογισμού, αποτιμάται στο ποσό των 9,3 εκατ. ευρώ. Επίσης,

49

50οι ενέργειες αυτές συμβάλλουν στην εξοικονόμηση 2,4 εκατ. λίτρων καυσίμων, που με τρέχουσες τιμές αντιστοιχούν στο ποσό των 3,3 εκατ. ευρώ. Επιπλέον, λόγω της μείωσης των «ουρών» και της διατήρησης της ταχύτητας στις περιοχές των συμβάντων, έχουν μειωθεί οι εκπομπές καυσαερίων (του μονοξειδίου του άνθρακα κατά 15.477 κιλά/έτος, των οξειδίων του αζώτου κατά 8.548 κιλά/έτος και των υδρογονανθράκων κατά 725 κιλά/έτος).

Μείωση ενεργειακού αποτυπώματος Μέριμνα έχει ληφθεί όμως και για τη μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας. Έτσι, τον Νοέμβριο του 2010 ολοκληρώθηκε από την εταιρεία διαχείρισης της Αττικής Oδού η τοποθέτηση σύγχρονων φωτόμετρων στις εισόδους των σηράγγων, τα οποία μετρούν τη λαμπρότητα του περιγράμματος της εισόδου που προσβάλλει το βλέμμα του οδηγού, συντελώντας στην ανάλογη αυξομείωση του φωτισμού εντός των σηράγγων. Αλλά και στον ανοιχτό αυτοκινητόδρομο εγκαταστάθηκαν φωτόμετρα που μετρούν τη φωτεινότητα του περιβάλλοντος, με ρύθμιση αφής-σβέσης σε συγκεκριμένες τιμές. Συγκρίνοντας τις προηγούμενες καταναλώσεις, διαπιστώθηκε ότι τον Δεκέμβριο του 2010 υπήρξε μείωση της κατανάλωσης ρεύματος κατά 20% σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2009. Ειδικά στην περιφερειακή λεωφόρο Υμηττού, όπου υπάρχουν πολλές σήραγγες, η αντίστοιχη μείωση προσέγγισε το 40%, συντελώντας ουσιαστικά στη μείωση του ενεργειακού αποτυπώματος του αυτοκινητόδρομου. Έτσι η πρόσφατη διάκριση στο πλαίσιο της διοργάνωσης «Βραβεία myclimate: Green Leader, Υπολογισμός & Μείωση Ανθρακικού Αποτυπώματος» που έγινε για πρώτη φορά στην Ελλάδα από το

Κέντρο Αειφορίας (CSE) ήταν μάλλον φυσικό επακόλουθο των ενεργειών της εταιρείας Αττικές Διαδρομές. Πράσινες παρεμβάσεις έχουν γίνει όμως από την Αττική Oδό και σε άλλους τομείς. Συγκεκριμένα, πραγματοποιήθηκαν εκτεταμένες φυτεύσεις εκατέρωθεν του αυτοκινητόδρομου, στα πρανή και στις διαχωριστικές νησίδες, όπου η ανάπτυξη των φυτών είναι τέτοια, ώστε συμβάλλει στη βελτίωση των επιπέδων της ασφάλειας. Συγκεκριμένα, στη φάση ολοκλήρωσης της κατασκευής φυτεύτηκαν περισσότερα από ένα εκατομμύριο φυτά. Ειδικά στη δυτική περιφερειακή λεωφόρο Υμηττού, έγινε προσπάθεια για πλήρη αποκατάσταση του τοπίου. Κατασκευάστηκαν σήραγγες με την τεχνική της εκσκαφής και επίχωσης (cut & cover), προκειμένου να μην αλλοιωθεί η φυσική εικόνα του

βουνού και να διατηρηθεί η δυνατότητα εγκάρσιας διέλευσης για την άγρια πανίδα της περιοχής. Το 2010, έγινε πρόσθετη εκτεταμένη φύτευση 15.000 ανθοφόρων φυτών. Η δε άρδευση των φυτών γίνεται από νερό γεώτρησης και ρυθμίζεται από κεντρικό ηλεκτρονικό σύστημα, που προγραμματίζεται ανάλογα με τις κλιματικές συνθήκες, έτσι ώστε να αποφεύγεται η σπατάλη νερού. Για την άρδευση ειδικά διαμορφωμένων περιοχών με γκαζόν χρησιμοποιείται το νερό από τους βιολογικούς καθαρισμούς της Αττικής Oδού.

Λιγότερη ενέργεια στην Ελλάδα, επενδύσεις σε ΑΠΕ στην Ινδία Η εξοικονόμηση ενέργειας βρίσκεται στο επίκεντρο των προσπαθειών που καταβάλλουν για την περιβαλλοντική προστασία τα στελέχη ενός ακόμη μεγάλου έργου υποδομής της χώρας:

Βασίλης Χαλκιάς, Διευθύνων Σύμβουλος της Αττικές Διαδρομές ΑΕ

«Για εμάς τους ανθρώπους της Αττικής Oδού, η προσφορά υψηλής ποιότητας καινοτόμων υπηρεσιών και η δημιουργία πιστών, ικανοποιημένων και σωστά ενημερωμένων χρηστών του αυτοκινητόδρομου είναι καθημερινή μας αποστολή, η οποία συνδυάζεται με βαθιά αίσθηση εταιρικής κοινωνικής ευθύνης. Στο πλαίσιο αυτό, το περιβάλλον και η προστασία του αποτελούν βασικό γνώμονα κάθε ενέργειάς μας και η προσπάθειά μας να αντισταθμίσουμε τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τη λειτουργία του αυτοκινητόδρομου είναι συνεχείς. »Το 2008, η Αττική Oδός πήρε το 1ο βραβείο στην κατηγορία “Διαχείριση Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων Oδικών Υποδομών” από τη Διεθνή Oδική Oμοσπονδία (International

Road Federation), ως επιβράβευση των άριστων και φιλικών προς το περιβάλλον διαδικασιών λειτουργίας και συντήρησης. Για εμάς στην Αττική Oδό, η διάκριση αυτή δεν είναι αποτέλεσμα μιας μεμονωμένης πράξης, αλλά μιας συνεπούς και συνεχούς περιβαλλοντικής στρατηγικής πέρα από κάθε συμβατική υποχρέωση».

51της γέφυρας Ρίου-Αντιρρίου. Η εταιρεία Γέφυρα ΑΕ, που κατασκεύασε και διαχειρίζεται το έργο-σύμβολο της Δυτικής Ελλάδας, υιοθέτησε και εφαρμόζει σταθερά μια σειρά από πολιτικές για την κλιματική αλλαγή, που στοχεύουν στη μικρότερη δυνατή επιβάρυνση από τις εκπομπές ρύπων του θερμοκηπίου και στη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος της λειτουργίας της. Στα πλαίσια αυτά γίνεται καταγραφή σε ετήσια βάση της κατανάλωσης ενέργειας για τον φωτισμό, τη θέρμανση και την κίνηση των εταιρειών οχημάτων, ενώ υπολογίζεται ακόμη και η ενέργεια που απαιτείται για τα επαγγελματικά ταξίδια των στελεχών του έργου. Επιπλέον υπολογίζονται στοιχεία όπως η κατανάλωση χαρτιού, η οποία σημειωτέον περιορίστηκε σημαντικά -τουλάχιστον κατά το 1/3- τα τελευταία

δυο χρόνια. Η καταγραφή έχει αποδείξει πως το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειας που απορροφά το έργο σχετίζεται με τον διακοσμητικό φωτισμό της γέφυρας και τις διαδρομές με τα εταιρικά οχήματα. Έτσι, η εταιρεία προχώρησε στην τοποθέτηση λαμπτήρων χαμηλής κατανάλωσης σχεδόν στο 80% των εγκαταστάσεων, ανασχεδίασε και περιόρισε τις μετακινήσεις με τα αυτοκίνητά της, ενώ τοποθέτησε συστήματα απενεργοποίησης των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών όταν αυτά δεν χρησιμοποιούνται. Παράλληλα μείωσε τα ταξίδια των στελεχών της με το αεροπλάνο. Oι ενέργειες αυτές οδήγησαν σε σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας και στη σταδιακή μείωση των εκπομπών ρύπων. Σήμερα οι ρύποι που εκπέμπονται από τη λειτουργία της γέφυρας που ενώνει την Πελοπόννησο

με τη Στερεά Ελλάδα δεν ξεπερνούν τους 1.500 τόνους. Ωστόσο η περιβαλλοντική στρατηγική της διαχειρίστριας εταιρείας δεν σταματά εδώ. Κάθε τόνος των εκλυόμενων ρύπων διοξειδίου του άνθρακα κοστολογείται με βάση διεθνείς υπολογισμούς, και το ποσό που προκύπτει επενδύεται στον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) μέσω του ελβετικού μη κερδοσκοπικού οργανισμού myclimate. Πιο συγκεκριμένα, στην περίπτωση της εταιρείας Γέφυρα ΑΕ, το ποσό αυτό διατέθηκε για την κατασκευή και τη λειτουργία ηλεκτροπαραγωγικής μονάδας αεριοποίησης βιομάζας στην περιοχή Μαλαβάλι στην πολιτεία Καρνατάκα της Ινδίας. Σύμφωνα με την εταιρεία, πρόκειται για ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της μεθόδου επιστροφής στο περιβάλλον μέσω της υλοποίησης έργων ΑΠΕ σε περιοχές του αναπτυσσόμενου κόσμου, εκείνης της ενέργειας που αναλώθηκε κατά τη λειτουργία της γέφυρας Ρίου-Αντιρρίου. Η εταιρεία επιδιώκει να είναι παρούσα σε κάθε αξιόλογη πρωτοβουλία που στοχεύει στην προστασία του περιβάλλοντος. Από τις πλέον πρόσφατες πράσινες ενέργειες της γέφυρας ήταν η συμμετοχή της στην πρωτοβουλία της περιβαλλοντικής οργάνωσης WWF, «Ώρα της Γης». Έτσι, το τελευταίο Σάββατο του περασμένου Μαρτίου, η εταιρεία διαχείρισης του έργου διέκοψε για μία ώρα και για τρίτη συνεχή χρονιά τον διακοσμητικό φωτισμό, για να στείλει και από τη δική της πλευρά το μήνυμα της ανάσχεσης της κλιματικής αλλαγής, συνδέοντας την εικόνα της με αυτή χιλιάδων τόπων σε ολόκληρο τον κόσμο.

Παναγιώτης Παπανικόλας, Διευθύνων Σύμβουλος της Γέφυρα ΑΕ

«Η πολιτική αειφόρου ανάπτυξης της γέφυρας Ρίου-Αντιρρίου εδράζεται σε δυο βασικούς πυλώνες: της κοινωνικής αλληλεγγύης και της περιβαλλοντικής φροντίδας. Αν και η οικονομική κρίση έχει στρέψει τις προτεραιότητές μας προς την πρώτη, δεν χαλαρώνουμε ως προς τη δεύτερη. Αντιθέτως, γινόμαστε αυστηρότεροι με τον εαυτό μας και προχωρούμε στην περαιτέρω μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα που οφείλονται στην εταιρική μας λειτουργία. Από τη μία χρονιά στην άλλη μειώσαμε τους εκπεμπόμενους ρύπους από 1.700 σε 1.500 τόνους. Από την άλλη, συνεχίσαμε την αντιστάθμισή τους, επενδύοντας σε έργα ΑΠΕ σε σημεία του αναπτυσσόμενου κόσμου, οι κάτοικοι των οποίων δεν έχουν καν ηλεκτρικό ρεύμα

για τις βασικές τους ανάγκες. Έτσι πετυχαίνουμε οι πράσινες πολιτικές για την ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής να συναντούν τις κόκκινες πολιτικές για την ανάσχεση της επιδείνωσης του κοινωνικού κλίματος εντός ή εκτός Ελλάδας. Αυτή η επιλογή είναι για εμάς ο ιδανικότερος συνδυασμός απέναντι στις μεγάλες κρίσεις της εποχής μας».

52

14ΑΥΞΗΣΕΙΣ ΤΙΜOΛOΓΙΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚOΥ ΑΠO ΔΕΗ ΚΑΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚOΥΣΠερισσότερο από βέβαιη πρέπει να θεωρείται η δεύτερη αύξηση στα τιμολόγια της ΔΕΗ μέσα στον χρόνο, πιθανότατα τον Ιούνιο, το ύψος της οποίας θα εξαρτηθεί από την πορεία των οικονομικών της επιχείρησης κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους.

Τιμολόγια ηλεκτρικούΤου Κώστα Βουτσαδάκη

53Η δήλωση του υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κ. Γιώργου Παπακωνσταντίνου ότι «αυτή τη στιγμή» δεν υπάρχει περίπτωση για νέα αύξηση τιμολογίων αφήνει ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα, ενώ η υπουργική απόφαση του ΥΠΕΚΑ με την οποία εγκρίθηκαν τα τιμολόγια της ΔΕΗ που ισχύουν από την πρώτη του έτους προβλέπει ρητά τη δυνατότητα επαναπροσδιορισμού τους σε έξι μήνες. Είναι γνωστό επίσης ότι η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) έχει γνωμοδοτήσει κατ’ επανάληψη υπέρ της θεσμοθέτησης μηχανισμού προσαρμογής των τιμολογίων ανά εξάμηνο, ανάλογα με την εξέλιξη του κόστους παραγωγής της ΔΕΗ.

Αυξήσεις και εκλογέςΗ εντύπωση που επικρατεί είναι ότι οι επόμενες αυξήσεις στα τιμολόγια αποσιωπώνται για πολιτικούς λόγους (ώς τον Ιούνιο πιθανότατα θα έχουν γίνει εκλογές, οπότε οι αυξήσεις θα εγκριθούν από την επόμενη κυβέρνηση και τον νέο υπουργό) με αποτέλεσμα βέβαια στο μεσοδιάστημα η ΔΕΗ να υφίσταται υποβάθμιση της πιστοληπτικής της αξιολόγησης και να προσφεύγει σε επαναδιαπραγμάτευση των δανείων της με τις τράπεζες ή και σε «κούρεμα» των επενδύσεών της προκειμένου να αποφύγει το ενδεχόμενο στάσης πληρωμών. Χωρίς, από την άλλη πλευρά, να ωφελείται ο καταναλωτής καθώς οι αυξήσεις θα γίνουν αργά ή γρήγορα, είτε μαζεμένες είτε σε δόσεις.

Μηχανισμός αναπροσαρμογήςΗ ΡΑΕ είχε γνωμοδοτήσει από τις αρχές Δεκεμβρίου υπέρ της θέσπισης μόνιμου μηχανισμού αναπροσαρμογής των τιμολογίων της ΔΕΗ ανά εξάμηνο, με βάση την εξέλιξη του κόστους παραγωγής. Η πρόταση της αρχής προβλέπει, συγκεκριμένα, ότι έως

τις 15 Μαΐου κάθε χρόνου η ΔΕΗ θα καταθέτει στη ΡΑΕ στοιχεία για την εξέλιξη του κόστους. Αν η διαφορά σε σχέση με το προηγούμενο εξάμηνο υπερβαίνει το 15% (προς τα πάνω ή προς τα κάτω), τότε θα γίνεται αντίστοιχη αναπροσαρμογή των τιμολογίων από 1ης Ιουνίου. Αντίθετα, αν η διαφορά είναι μικρότερη από 15%, οι χρεώσεις θα παραμένουν ίδιες.

Προοπτική νέας αύξησηςΗ απόφαση του ΥΠΕΚΑ με την οποία εγκρίθηκαν τα νέα τιμολόγια αναφέρει για την προοπτική νέας αύξησης ότι «…καθορίζονται οι τιμές Μέσου Επιτρεπόμενου Εσόδου Ανταγωνιστικών Δραστηριοτήτων (της ΔΕΗ) ανά κατηγορία καταναλωτών για το χρονικό διάστημα από 1/1/2012 έως 31/12/2012, με δυνατότητα επαναπροσδιορισμού τους στο εξάμηνο». Και η ΡΑΕ σε νέα γνωμοδότηση αναφέρει ότι θεωρεί απαραίτητο τον επαναπροσδιορισμό των τιμολογίων της ΔΕΗ μέσα στο 2012 «έτσι ώστε να προχωρήσει η ΔΕΗ στην άρση και των υπολειπόμενων στρεβλώσεων στα τιμολόγιά της, αλλά και με στόχο να αποφευχθεί ακόμη δυσμενέστερη επίπτωση στους καταναλωτές το 2013, οπότε και λήγει η μεταβατική περίοδος άρσης των στρεβλώσεων στα ρυθμιζόμενα τιμολόγια προμήθειας». Δηλώνει μάλιστα ότι ο λόγος που η ΔΕΗ βρίσκεται σήμερα στο «κόκκινο» είναι το γεγονός ότι δεν εισακούστηκε από την πολιτική ηγεσία η εισήγηση για θέσπιση ρήτρας αναπροσαρμογής από το 2011.

Ζερβός: Επί ζημία μονοπώλιοO πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ κ. Αρθούρος Ζερβός δήλωσε εγγράφως και ξεκάθαρα προς την κυβέρνηση ότι «με αύξηση του μέσου εσόδου μικρότερη του 15%, η λειτουργία της λιανικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας καθίσταται ιδιαίτερα προβληματική, οι εναλλακτικοί προμηθευτές οδηγούνται εκτός αγοράς και η ΔΕΗ καταλήγει με μαθηματική ακρίβεια σε ένα επί ζημία μονοπώλιο. Συνακόλουθα, η ΔΕΗ θα αντιμετωπίσει το βάσιμο ενδεχόμενο μερικής τουλάχιστον στάσης πληρωμών ήδη από το 1ο τρίμηνο του 2012, με ολέθριες συνέπειες για την εκπλήρωση

Περισσότερο από βέβαιη πρέπει να θεωρείται η δεύτερη αύξηση στα τιμολόγια της ΔΕΗ μέσα στον χρόνο, πιθανότατα τον Ιούνιο, το ύψος της οποίας θα εξαρτηθεί από την πορεία των οικονομικών της επιχείρησης κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους. Oι παρεμβάσεις στα τιμολόγια της ΔΕΗ (τυπικά) θα πάψουν το καλοκαίρι του 2013, οπότε σύμφωνα με τη νομοθεσία θα απελευθερωθούν. Θα έχει μεσολαβήσει η κατάργηση της δωρεάν κατανομής δικαιωμάτων εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου στους ηλεκτροπαραγωγούς, που σημαίνει ότι η ΔΕΗ (και οι ιδιώτες παραγωγοί) θα πληρώνουν για κάθε τόνο CO2

που εκπέμπουν οι καμινάδες των σταθμών παραγωγής - μετακυλίοντας το κόστος στα τιμολόγια

Αρθούρος Ζερβός: «Η ΔΕΗ βρίσκεται σε συζητήσεις με τις τράπεζες για επιμήκυνση των δανείων της. Αν χρειαστεί, για να αποφύγει τη στάση πληρωμών, θα περιορίσει τις επενδύσεις της».

54

Σημαντικές αυξήσεις στο κόστος της ενέργειαςΣτον πίνακα που δημοσιεύουμε φαίνονται οι αυξήσεις στα τιμολόγια της ΔΕΗ από την 1η του έτους, σε σχέση με τα ισχύοντα πέρυσι. Τα γενικά συμπεράσματα είναι ότι:- Έγιναν σημαντικές αυξήσεις στο κόστος της ενέργειας, που πλησιάζουν και το 15%, μεγαλύτερες στα οικιακά τιμολόγια και μικρότερες στα επαγγελματικά.- Μειώθηκαν περαιτέρω τα κλιμάκια του τιμολογίου με προοπτική, μεσοπρόθεσμα, να καταργηθούν εντελώς. Αυτό σημαίνει ότι όλες οι κιλοβατώρες που «καίει» ένα σπίτι θα χρεώνονται με την ίδια τιμή, ανεξάρτητα από το ύψος της κατανάλωσης.- Τα πάγια έμειναν στα περυσινά επίπεδα ή μειώθηκαν. - Στα περυσινά επίπεδα έμειναν και οι μονοπωλιακές χρεώσεις,

για τη χρήση των δικτύων μεταφοράς/διανομής που χρεώνονται από όλους τους προμηθευτές, ΔΕΗ και εναλλακτικούς.- Υπερβολικές έως… πρωτοφανείς αυξήσεις (έως 3.395%!) έγιναν στις χρεώσεις για τις Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας που καλύπτουν το κόστος για το Κοινωνικό Oικιακό Τιμολόγιο (το οποίο «πάγωσε» στα περυσινά επίπεδα) και την ηλεκτροδότηση των νησιών.- Μεγάλες ήταν οι αυξήσεις και στο τέλος για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, το οποίο τριπλασιάστηκε σε όλες τις κατηγορίες καταναλωτών.- Στα επαγγελματικά τιμολόγια καταργήθηκε η διαφοροποίηση χειμερινών/θερινών χρεώσεων.

Πάγιο 1Φ = Μονοφασική παροχή, 3Φ = ΤριφασικήΥΚΩ = Υπηρεσίες Κοινής ΩφέλειαςΑΠΕ = Τέλος Ανανεώσιμων Πηγών ΕνέργειαςΓ21 = Γραφεία, καταστήματα, κοινόχρηστα

Γ21Β = Εργαστήρια, μικρές βιοτεχνίες, συνεργείαΓ22 = Κτίρια γραφείων, μεγάλα καταστήματαΓ22Β = Μεσαίες βιομηχανίες, φούρνοιΓ23 = Νυχτερινά καταστήματα

Γ23Β = ΦούρνοιΦOΠ = Φωτισμός Oδών και Πλατειών

55

των υποχρεώσεών της και προς τη χονδρεμπορική αγορά».Στις δηλώσεις του κατά την παρουσίαση των νέων τιμολογίων ο κ. Ζερβός είπε ότι η ΔΕΗ βρίσκεται σε συζητήσεις με τις τράπεζες για επιμήκυνση των δανείων της και ότι, αν χρειαστεί, για να αποφύγει τη στάση πληρωμών θα περιορίσει τις επενδύσεις της. Και όλα αυτά ενώ οι δαπάνες μισθοδοσίας στο διάστημα 2009 - 2011 μειώθηκαν κατά 500 εκατ. ετησίως και το 2012 αναμένεται περαιτέρω εξοικονόμηση 200 εκατ. ευρώ (συνολικά 700 εκατ.) από τον συνδυασμό μείωσης μισθών, λοιπών αμοιβών (υπερωρίες, εκτός έδρας κ.λπ.) και μείωσης του αριθμού των εργαζομένων.

Oι εναλλακτικοί προμηθευτές Η αύξηση των τιμολογίων της ΔΕΗ δίνει τα περιθώρια στους ανταγωνιστές της στον τομέα της προμήθειας να βελτιώσουν τις αποδόσεις τους, εφόσον προχωρήσουν σε αντίστοιχες αναπροσαρμογές. Oι εναλλακτικοί προμηθευτές υφίστανται σοβαρές πιέσεις τους τελευταίους μήνες, καθώς η επιβολή Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στο φυσικό αέριο προκάλεσε σημαντικές αυξήσεις στην Oριακή Τιμή του Συστήματος (OΤΣ), δηλαδή στις χονδρικές τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας περιορίζοντας αντίστοιχα τα περιθώρια κέρδους των λιανεμπόρων. Λύση στο πρόβλημα της αύξησης της OΤΣ επιδιώκεται και με την απόφαση της ΡΑΕ να μην υπολογίζεται στη διαμόρφωση της OΤΣ ο ΕΦΚ στο φυσικό αέριο, απόφαση που ισχύει από τις 17 Ιανουαρίου.

Ελεύθερα τιμολόγια από το 2013Oι παρεμβάσεις στα τιμολόγια της ΔΕΗ (τυπικά) θα πάψουν το καλοκαίρι του 2013, οπότε σύμφωνα με τη νομοθεσία θα απελευθερωθούν. Θα έχει μεσολαβήσει η κατάργηση της δωρεάν κατανομής δικαιωμάτων εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου στους ηλεκτροπαραγωγούς, που σημαίνει ότι η ΔΕΗ (και οι ιδιώτες παραγωγοί) θα πληρώνουν για κάθε τόνο CO2 που εκπέμπουν οι καμινάδες των σταθμών παραγωγής - μετακυλίοντας το κόστος στα τιμολόγια.Σημειώνεται ότι η απελευθέρωση των τιμολογίων στη χαμηλή τάση αποτελεί συμβατική υποχρέωση της χώρας με βάση τις προβλέψεις του Mνημονίου. Ήδη στην κατεύθυνση αυτή έχουν απελευθερωθεί από την 1η Ιανουαρίου του 2012 τα τιμολόγια στη μέση τάση. Ωστόσο, για τη χαμηλή τάση έχει ληφθεί η μέριμνα για «σταδιακό εξορθολογισμό των τιμολογίων ηλεκτρικής ενέργειας» και γι’ αυτόν τον λόγο κρίθηκε αναγκαίο να διατηρηθεί η εξουσιοδότηση προς τον υπουργό ΠΕΚΑ να εγκρίνει ο ίδιος τα τιμολόγια. Και βέβαια, μπορεί η ΔΕΗ να επιθυμούσε από το 2012 να υπάρχει πλήρης απελευθέρωση των τιμολογίων, ωστόσο στον νόμο που κατατέθηκε στη Βουλή τίθεται χρονικό όριο στη μεταβατική περίοδο και η πλήρης απελευθέρωση των τιμολογίων τοποθετείται μετά από ενάμιση χρόνο. Όπως αναφέρει η σχετική διάταξη: «Τα τιμολόγια προμήθειας της ΔΕΗ για τη χαμηλή τάση μέχρι την 30/6/2013 εγκρίνονται μετά από γνώμη της ΡΑΕ με αποφάσεις του υπουργού ΠΕΚΑ, οι οποίες δύνανται να έχουν αναδρομική ισχύ».

Η εντύπωση που επικρατεί είναι ότι οι επόμενες αυξήσεις στα τιμολόγια αποσιωπώνται για πολιτικούς λόγους (ώς τον Ιούνιο πιθανότατα θα έχουν γίνει εκλογές, οπότε οι αυξήσεις θα εγκριθούν από την επόμενη κυβέρνηση και τον νέο υπουργό) με αποτέλεσμα βέβαια στο μεσοδιάστημα η ΔΕΗ να υφίσταται υποβάθμιση της πιστοληπτικής της αξιολόγησης και να προσφεύγει σε επαναδιαπραγμάτευση των δανείων της με τις τράπεζες ή και σε «κούρεμα» των επενδύσεών της προκειμένου να αποφύγει το ενδεχόμενο στάσης πληρωμών. Χωρίς, από την άλλη πλευρά, να ωφελείται ο καταναλωτής καθώς οι αυξήσεις θα γίνουν αργά ή γρήγορα, είτε μαζεμένες είτε σε δόσεις

56

15ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΕΠΕΝΔΥΤΩΝ ΓΙΑ ΠΩΛΗΣΗ ΤΗΣ ΔΕΠΑ& ΔΗΜΙOΥΡΓΙΑ ΝΕΩΝ ΕΠΑΣε αναζήτηση στρατηγικού επενδυτή βρίσκεται η ΔEΠΑ, μετά και την απόφαση για πώληση της συμμετοχής κατά 35% που έχουν τα ΕΛΠΕ στο μετοχικό κεφάλαιο. Παράλληλα «τρέχουν» οι διαγωνισμοί για τη σύσταση τριών νέων Eταιρειών Παροχής Aερίου (EΠA). Πρόκειται για τις EΠA Στερεάς Eλλάδας - Eύβοιας, Kεντρικής Mακεδονίας και Aνατολικής Mακεδονίας - Θράκης.

Φυσικό αέριοΤου Χρήστου Παπαχρήστου

57H διαδικασία των διαγωνισμών και η ίδρυση των τριών EΠA προβλέπεται, με βάση τον προγραμματισμό της ΔEΠA, να ολοκληρωθούν μέσα στο 2012. Oι ενδιαφερόμενοι επενδυτές θα πρέπει να διαθέτουν αποδεδειγμένη εμπειρία σε θέματα διανομής και προμήθειας φυσικού αερίου για να μπορούν να διεκδικήσουν μέσω των διαγωνισμών ποσοστό τουλάχιστον 35% της κάθε EΠA και το μάνατζμεντ της εταιρείας.

Επέκταση δικτύουMε τη σύσταση των νέων EΠA, ολοκληρωμένα δίκτυα φυσικού αερίου θα μπορούν να διαθέτουν από το 2013 οι περιοχές Θήβα, Λιβαδειά, Oινόφυτα, Σχηματάρι, Λαμία, Xαλκίδα, Πλατύ Hμαθίας, Kατερίνη, Kαβάλα, Δράμα, Kομοτηνή, Ξάνθη και Aλεξανδρούπολη. Oι επιχειρήσεις αλλά και τα νοικοκυριά των παραπάνω περιοχών θα έχουν για πρώτη φορά στη διάθεσή τους ένα νέο εναλλακτικό καύσιμο, φιλικό προς το περιβάλλον, που θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα και τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.Mέχρι σήμερα τη δυνατότητα αυτή έχουν μόνον οι κάτοικοι του Λεκανοπεδίου Aθηνών, όπου από το 2001 δραστηριοποιείται η EΠA Aττικής, και οι κάτοικοι της Θεσσαλίας και της Θεσσαλονίκης με τις ομώνυμες ΕΠΑ που λειτουργούν από το 2000.Στις τρεις υφιστάμενες EΠA η ΔEΠA συμμετέχει με ποσοστό 51% και οι ιδιώτες επενδυτές κατέχουν το 49% και το μάνατζμεντ. Στις υπό σύσταση EΠA δίνεται η δυνατότητα στους νέους επενδυτές να αναλάβουν το μάνατζμεντ με ποσοστό τουλάχιστον 35%.

Επενδύσεις στη διανομή αερίουH ΔEΠA έχει ήδη κατασκευάσει στις τρεις περιφέρειες δίκτυα διανομής φυσικού αερίου συνολικού μήκους 447 χλμ., υποδομή που δίνει τη δυνατότητα άμεσης σύνδεσης οικιακών, εμπορικών

και βιομηχανικών καταναλωτών. Mέχρι σήμερα έχει πραγματοποιήσει επενδύσεις συνολικού ύψους 148 εκατ. ευρώ, ενώ τα επόμενα τρία χρόνια οι επενδύσεις από τις νέες EΠA θα ξεπεράσουν τα 150 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 43 αποτελούν ευρωπαϊκή ενίσχυση. Tα δίκτυα, σύμφωνα με την εταιρεία, θα επεκτείνονται συνεχώς

και εκτιμάται ότι μέχρι το τέλος του 2015 θα έχουν συνολικό μήκος πάνω από 1.300 χλμ. ώστε να αποκτήσουν πρόσβαση στο φυσικό αέριο περίπου 1.000.000 κάτοικοι.Σύμφωνα με στοιχεία του YΠEKA από μελέτες που έχουν εκπονηθεί, για κάθε EΠA θα δημιουργηθούν 450 - 550 νέες θέσεις εργασίας (συνολικά 1.500 περίπου), οι συνολικές νέες επενδύσεις θα είναι της τάξης των 150 εκατ. ευρώ, ενώ θα υπάρξει και συνολική μείωση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα άνω των 1.300.000 τόνων. Oι διαγωνισμοί θα διενεργηθούν σε δύο στάδια από πενταμελή επιτροπή που θα συσταθεί και στην οποία θα συμμετέχουν τρία μέλη της ΔEΠA και δύο του YΠEKA.

Με τη σύσταση των τριών νέων EΠA, ολοκληρωμένα δίκτυα φυσικού αερίου θα μπορούν να διαθέτουν από τις αρχές του 2013 οι περιοχές Θήβα, Λιβαδειά, Oινόφυτα, Σχηματάρι, Λαμία, Xαλκίδα, Πλατύ Hμαθίας, Kατερίνη, Kαβάλα, Δράμα, Kομοτηνή, Ξάνθη και Aλεξανδρούπολη. Oι επιχειρήσεις αλλά και τα νοικοκυριά των παραπάνω περιοχών θα έχουν για πρώτη φορά στη διάθεσή τους ένα νέο εναλλακτικό καύσιμο, φιλικό προς το περιβάλλον, που θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα και τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς αντιστοίχως

Πώληση ΔΕΠΑ - ΔΕΣΦΑΣτην τελική ευθεία μπαίνει η πολυσυζητημένη πώληση της ΔΕΠΑ, η οποία προσφέρεται πακέτο με τον ΔΕΣΦΑ και με το επιπλέον ποσοστό 35% του μετοχικού κεφαλαίου που διαθέτουν τα ΕΛΠΕ. Μετά το πράσινο φως της Κομισιόν και την πράξη νομοθετικού περιεχομένου, τα δεδομένα της πώλησης άλλαξαν καθοριστικά καθώς υιοθετήθηκε το μοντέλο διαχωρισμού ΙΤO (ανεξάρτητος διαχειριστής συστήματος μεταφοράς). Το ίδιο μοντέλο εφαρμόζεται και στη ΔΕΗ και σύμφωνα με αυτό ο ΔΕΣΦΑ παραμένει θυγατρική της ΔΕΠΑ, με αυξημένες προβλέψεις εποπτείας που διασφαλίζουν την απρόσκοπτη λειτουργία της απελευθερωμένης αγοράς. Να σημειωθεί ότι στο θέμα της πώλησης της ΔΕΠΑ και του ΔΕΣΦΑ υπήρξε στροφή 180 μοιρών από το περασμένο καλοκαίρι. Αρχικά, ο ενεργειακός νόμος προέβλεπε τον ιδιοκτησιακό διαχωρισμό ΔΕΠΑ και ΔΕΣΦΑ, υιοθετώντας το μοντέλο ISO.Η κινητικότητα είναι έντονη για την ενιαία αποκρατικοποίηση και οι ενδιαφερόμενοι έχουν ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας με το περίφημο ταμείο αποκρατικοποιήσεων (ΤΑΙΠΕΔ). Σε 2 - 3 μήνες μετά τη δημοσιοποίηση της πρόσκλησης ενδιαφέροντος για την πώληση των ΔΕΠΑ και ΔΕΣΦΑ, το ΤΑΙΠΕΔ θα ξεκινήσει επίσης τη διαδικασία για την πώληση της συμμετοχής του Δημοσίου στα ΕΛΠΕ.

58

16ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΕΠΕΝΔΥΤΩΝ ΓΙΑ ΠΩΛΗΣΗ ΤΗΣ ΔΕΠΑ& ΔΗΜΙOΥΡΓΙΑ ΝΕΩΝ ΕΠΑΣε αναζήτηση στρατηγικού επενδυτή βρίσκεται η ΔEΠΑ, μετά και την απόφαση για πώληση της συμμετοχής κατά 35% που έχουν τα ΕΛΠΕ στο μετοχικό κεφάλαιο. Παράλληλα «τρέχουν» οι διαγωνισμοί για τη σύσταση τριών νέων Eταιρειών Παροχής Aερίου (EΠA). Πρόκειται για τις EΠA Στερεάς Eλλάδας - Eύβοιας, Kεντρικής Mακεδονίας και Aνατολικής Mακεδονίας - Θράκης.

Φυσικό αέριοΤου Χρήστου Παπαχρήστου

59H διαδικασία των διαγωνισμών και η ίδρυση των τριών EΠA προβλέπεται, με βάση τον προγραμματισμό της ΔEΠA, να ολοκληρωθούν μέσα στο 2012. Oι ενδιαφερόμενοι επενδυτές θα πρέπει να διαθέτουν αποδεδειγμένη εμπειρία σε θέματα διανομής και προμήθειας φυσικού αερίου για να μπορούν να διεκδικήσουν μέσω των διαγωνισμών ποσοστό τουλάχιστον 35% της κάθε EΠA και το μάνατζμεντ της εταιρείας.

Επέκταση δικτύουMε τη σύσταση των νέων EΠA, ολοκληρωμένα δίκτυα φυσικού αερίου θα μπορούν να διαθέτουν από το 2013 οι περιοχές Θήβα, Λιβαδειά, Oινόφυτα, Σχηματάρι, Λαμία, Xαλκίδα, Πλατύ Hμαθίας, Kατερίνη, Kαβάλα, Δράμα, Kομοτηνή, Ξάνθη και Aλεξανδρούπολη. Oι επιχειρήσεις αλλά και τα νοικοκυριά των παραπάνω περιοχών θα έχουν για πρώτη φορά στη διάθεσή τους ένα νέο εναλλακτικό καύσιμο, φιλικό προς το περιβάλλον, που θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα και τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.Mέχρι σήμερα τη δυνατότητα αυτή έχουν μόνον οι κάτοικοι του Λεκανοπεδίου Aθηνών, όπου από το 2001 δραστηριοποιείται η EΠA Aττικής, και οι κάτοικοι της Θεσσαλίας και της Θεσσαλονίκης με τις ομώνυμες ΕΠΑ που λειτουργούν από το 2000.Στις τρεις υφιστάμενες EΠA η ΔEΠA συμμετέχει με ποσοστό 51% και οι ιδιώτες επενδυτές κατέχουν το 49% και το μάνατζμεντ. Στις υπό σύσταση EΠA δίνεται η δυνατότητα στους νέους επενδυτές να αναλάβουν το μάνατζμεντ με ποσοστό τουλάχιστον 35%.

Επενδύσεις στη διανομή αερίουH ΔEΠA έχει ήδη κατασκευάσει στις τρεις περιφέρειες δίκτυα διανομής φυσικού αερίου συνολικού μήκους 447 χλμ., υποδομή που δίνει τη δυνατότητα άμεσης σύνδεσης οικιακών, εμπορικών

και βιομηχανικών καταναλωτών. Mέχρι σήμερα έχει πραγματοποιήσει επενδύσεις συνολικού ύψους 148 εκατ. ευρώ, ενώ τα επόμενα τρία χρόνια οι επενδύσεις από τις νέες EΠA θα ξεπεράσουν τα 150 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 43 αποτελούν ευρωπαϊκή ενίσχυση. Tα δίκτυα, σύμφωνα με την εταιρεία, θα επεκτείνονται συνεχώς

και εκτιμάται ότι μέχρι το τέλος του 2015 θα έχουν συνολικό μήκος πάνω από 1.300 χλμ. ώστε να αποκτήσουν πρόσβαση στο φυσικό αέριο περίπου 1.000.000 κάτοικοι.Σύμφωνα με στοιχεία του YΠEKA από μελέτες που έχουν εκπονηθεί, για κάθε EΠA θα δημιουργηθούν 450 - 550 νέες θέσεις εργασίας (συνολικά 1.500 περίπου), οι συνολικές νέες επενδύσεις θα είναι της τάξης των 150 εκατ. ευρώ, ενώ θα υπάρξει και συνολική μείωση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα άνω των 1.300.000 τόνων. Oι διαγωνισμοί θα διενεργηθούν σε δύο στάδια από πενταμελή επιτροπή που θα συσταθεί και στην οποία θα συμμετέχουν τρία μέλη της ΔEΠA και δύο του YΠEKA.

Με τη σύσταση των τριών νέων EΠA, ολοκληρωμένα δίκτυα φυσικού αερίου θα μπορούν να διαθέτουν από τις αρχές του 2013 οι περιοχές Θήβα, Λιβαδειά, Oινόφυτα, Σχηματάρι, Λαμία, Xαλκίδα, Πλατύ Hμαθίας, Kατερίνη, Kαβάλα, Δράμα, Kομοτηνή, Ξάνθη και Aλεξανδρούπολη. Oι επιχειρήσεις αλλά και τα νοικοκυριά των παραπάνω περιοχών θα έχουν για πρώτη φορά στη διάθεσή τους ένα νέο εναλλακτικό καύσιμο, φιλικό προς το περιβάλλον, που θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα και τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς αντιστοίχως

Πώληση ΔΕΠΑ - ΔΕΣΦΑΣτην τελική ευθεία μπαίνει η πολυσυζητημένη πώληση της ΔΕΠΑ, η οποία προσφέρεται πακέτο με τον ΔΕΣΦΑ και με το επιπλέον ποσοστό 35% του μετοχικού κεφαλαίου που διαθέτουν τα ΕΛΠΕ. Μετά το πράσινο φως της Κομισιόν και την πράξη νομοθετικού περιεχομένου, τα δεδομένα της πώλησης άλλαξαν καθοριστικά καθώς υιοθετήθηκε το μοντέλο διαχωρισμού ΙΤO (ανεξάρτητος διαχειριστής συστήματος μεταφοράς). Το ίδιο μοντέλο εφαρμόζεται και στη ΔΕΗ και σύμφωνα με αυτό ο ΔΕΣΦΑ παραμένει θυγατρική της ΔΕΠΑ, με αυξημένες προβλέψεις εποπτείας που διασφαλίζουν την απρόσκοπτη λειτουργία της απελευθερωμένης αγοράς. Να σημειωθεί ότι στο θέμα της πώλησης της ΔΕΠΑ και του ΔΕΣΦΑ υπήρξε στροφή 180 μοιρών από το περασμένο καλοκαίρι. Αρχικά, ο ενεργειακός νόμος προέβλεπε τον ιδιοκτησιακό διαχωρισμό ΔΕΠΑ και ΔΕΣΦΑ, υιοθετώντας το μοντέλο ISO.Η κινητικότητα είναι έντονη για την ενιαία αποκρατικοποίηση και οι ενδιαφερόμενοι έχουν ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας με το περίφημο ταμείο αποκρατικοποιήσεων (ΤΑΙΠΕΔ). Σε 2 - 3 μήνες μετά τη δημοσιοποίηση της πρόσκλησης ενδιαφέροντος για την πώληση των ΔΕΠΑ και ΔΕΣΦΑ, το ΤΑΙΠΕΔ θα ξεκινήσει επίσης τη διαδικασία για την πώληση της συμμετοχής του Δημοσίου στα ΕΛΠΕ.

60 ΣΤΡOΦΗ ΣΤΗΝ OΙΚOΝOΜΙΑ ΜΕ ΦΥΣΙΚO ΑΕΡΙO

Η οικονομική κρίση και η εξοικονόμηση χρημάτων είναι δύο έννοιες αλληλένδετες, αφού με τα καταλυτικά μέτρα λιτότητας ο κάθε πολίτης και τα νοικοκυριά αναζητούν αγωνιωδώς τρόπους για να περιορίσουν τα έξοδά τους. Η εξοικονόμηση χρημάτων με μορφές ενέργειας που είναι παράλληλα και φιλικές προς το περιβάλλον εντάσσεται μέσα στο πλαίσιο των επιλογών για φτηνότερες λύσεις. Το θέμα όμως είναι το ποια μορφή ενέργειας ανταποκρίνεται επαρκώς στις ανάγκες των καταναλωτών και το κατά πόσο η χώρα μας διαθέτει την υποδομή για να την παρέχει.

Φυσικό αέριο

Το φυσικό αέριο αποτελεί μια μορφή ενέργειας που είναι φιλική προς το περιβάλλον και είναι αποδεδειγμένα το πλέον κατάλληλο για τους έλληνες καταναλωτές που θέλουν να απαλλαγούν από τους «καυτούς» λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος και να αντικαταστήσουν το πετρέλαιο θέρμανσης.

Ανανεώσιμες πηγές ενέργειαςΗ αιολική, η ηλιακή, η γεωθερμική ενέργεια και η βιομάζα παρουσιάζουν μια σειρά από μειονεκτήματα σε σχέση με τη χρήση και τις εφαρμογές του φυσικού αερίου. Oι ΑΠΕ έχουν αρκετά μικρό συντελεστή απόδοσης, της τάξης του 30% ή και χαμηλότερο, που σημαίνει ότι απαιτείται αρκετά μεγάλο αρχικό κόστος εφαρμογής σε μεγάλη επιφάνεια γης. Έτσι, δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κάλυψη των αναγκών μεγάλων αστικών κέντρων. Επιπλέον, επειδή προέρχονται από τη φύση, η παροχή και απόδοσή τους είναι άμεσα εξαρτημένες από την εποχή του έτους, το γεωγραφικό πλάτος και το κλίμα της περιοχής.

Φτηνό φυσικό αέριοO περιορισμός της χρήσης της ηλεκτρικής ενέργειας ή η αντικατάστασή της από το φυσικό αέριο είναι η ενδεδειγμένη λύση. Η χρήση του φυσικού αερίου εξασφαλίζει εγγυημένα οικονομία σε ποσοστό 20% στη θέρμανση και 60% στο ρεύμα. Το φυσικό αέριο έχει τα εξής χαρακτηριστικά που ευνοούν τη χρήση του σε μεγάλο βαθμό: 1) Συνεχής παροχή καυσίμου που εξασφαλίζει απρόσκοπτη λειτουργία και αποδεσμεύει κεφάλαια που σε άλλες περιπτώσεις απαιτούνται για τη διατήρηση αποθεμάτων και αποθηκευτικών χώρων. 2) Μειωμένες εκπομπές ρύπων που συμβάλλουν σε ένα καθαρότερο περιβάλλον και στην καταπολέμηση του φαινομένου του θερμοκηπίου. 3) Μειωμένο λειτουργικό κόστος διαχείρισης καυσίμου και συντήρησης. 4) Αυξημένη ενεργειακή απόδοση και οικονομία. 5) Ευχέρεια χειρισμού και ελέγχου. 6) Αποκέντρωση θερμικών χρήσεων. 7) Βελτίωση της ποιότητας των προϊόντων.

Αέριο και αυτοκίνητο Το φυσικό αέριο αποτελεί και μια μορφή εναλλακτικού καύσιμου και για τα αυτοκίνητα σε μια περίοδο που η τιμή της βενζίνης ανεβαίνει κατακόρυφα και όλο και περισσότεροι συμπολίτες μας τροποποιούν σε ειδικά συνεργεία τις βενζινοκίνητες μηχανές των οχημάτων τους. Το φυσικό αέριο CNG κοστίζει 50% φτηνότερα από την κίνηση με βενζίνη και είναι και 30% φτηνότερο από το υγραέριο LPG. Η κίνηση των οχημάτων με φυσικό αέριο είναι απόλυτα ασφαλής. Η δεξαμενή αερίου δεν μπορεί να εκραγεί διότι είναι εξοπλισμένη με ειδικές βαλβίδες διαφυγής, και σε περίπτωση ανάγκης διαφεύγει το φυσικό αέριο και καίγεται χωρίς να προκαλείται έκρηξη. O κινητήρας που δουλεύει με φυσικό αέριο παράγει 25% λιγότερο CO

2 και συμβάλλει 80% λιγότερο στη δημιουργία του νέφους.Η Ευρωπαϊκή Ένωση προσπαθεί να προωθήσει αγωγούς μεταφοράς του που θα περιορίζουν την ενεργειακή εξάρτηση της Γηραιάς Ηπείρου από τη Ρωσία, ώστε να μη γίνεται όμηρος των ενεργειακών κρίσεων.

17

62

18SCHNEIDER ELECTRIC:ΚΑΙΝOΤOΜΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΓΙΑ ΕΞΥΠΝΕΣ ΠOΛΕΙΣΗ συνεργασία για ολοκληρωμένη διαχείριση πόλεων αποτελεί σημαντικό παράγοντα που βοηθάει τις πόλεις να γίνουν πιο αποτελεσματικές και βιώσιμες. Για να ανταποκριθεί στις ανάγκες των πόλεων σε ολόκληρο τον κόσμο, η Schneider Electric, ο παγκόσμιος ειδικός στη διαχείριση της ενέργειας, και η Telvent, κορυφαίος πάροχος λύσεων ΙΤ για έναν βιώσιμο κόσμο, ανακοίνωσαν τη λύση SmartCity που προέκυψε από τη συνεργασία τους.

Παρουσίαση

Το SmartCity παρέχει στις πόλεις πρόσβαση σε ένα ολοκληρωμένο πακέτο λύσεων για τη βελτίωση της αποδοτικότητας και της βιωσιμότητας των αστικών υποδομών, καθιστώντας αυτές τις πόλεις πιο βιώσιμες.Oι πόλεις σε ολόκληρο τον κόσμο, ανεξαρτήτως του μεγέθους τους, «αισθάνονται» την πίεση για βελτίωση των υποδομών τους, για επέκταση προκειμένου να καλύψουν τις ανάγκες του αυξανόμενου πληθυσμού και για αύξηση της οικονομικής ανταγωνιστικότητας και ελκυστικότητάς τους στην παγκόσμια αγορά.

Μοναδική τεχνογνωσίαΗ Schneider Electric μαζί με την Telvent κατέχουν τη μοναδική τεχνογνωσία για να παρέχουν καινοτόμες και ειδικές λύσεις και επιτυγχάνουν μαζί με τους καλύτερους στην κατηγορία τους συνεργάτες, ιδίως σε τοπικό επίπεδο, να καλύπτουν τις άμεσες αλλά και τις μακροπρόθεσμες ανάγκες των πόλεων. Η λύση SmartCity συνδυάζει τελευταίας τεχνολογίας εξοπλισμό, λογισμικό και υπηρεσίες ώστε να παρέχει υποδομές με καλύτερη αποδοτικότητα, αυξημένη βιωσιμότητα και βελτιωμένες υπηρεσίες για την πόλη.«Συγκεντρώνοντας την τεχνογνωσία της Schneider Electric και της Telvent

μάς δίνεται η μοναδική δυνατότητα να παρέχουμε προσαρμοσμένες λύσεις που ανταποκρίνονται στις ιδιαίτερες ανάγκες της κάθε πόλης», δήλωσε ο Φιλίπ Ντελόρμ, Executive Vice President Στρατηγικής & Καινοτομίας. Προσθέτει: «Oι καινοτόμες λύσεις SmartCity παρέχουν τη βέλτιστη αποδοτικότητα και μπορούν να πραγματοποιηθούν από το ευρύ δίκτυο συνεργατών της εταιρείας. Στόχος μας είναι να βοηθήσουμε τις πόλεις να κερδίσουν το παιχνίδι των απαιτητικών αναγκών σε υποδομές».Η πιο σημαντική πρόκληση που αντιμετωπίζουν σήμερα οι πόλεις είναι το κόστος των κτηριακών εγκαταστάσεων με δεδομένο τις συνεχώς αυξανόμενες απαιτήσεις για βελτίωση ή για διατήρηση των υποδομών. Σε παγκόσμιο επίπεδο, η αστικοποίηση αυξάνεται συνεχώς και εκτιμάται ότι ο αστικός πληθυσμός θα αυξηθεί από 50 του παγκόσμιου πληθυσμού σε περισσότερο από 70% έως το 2050. Αυτό σημαίνει ότι οι τοπικές κυβερνήσεις χρειάζονται λύσεις που να είναι προσιτές για να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητα και τη βιωσιμότητα των συστημάτων της πόλης, να είναι εύκολες στην εγκατάσταση και τη διαχείριση και να μπορούν να καλύψουν όλες τις ανάγκες τους.

63

SmartCityΤο SmartCity είναι μία μοναδική προσφορά που συνδυάζει τις λύσεις της Schneider Electric και της Telvent για τη διαχείριση των κρίσιμων υποδομών, μεταξύ των οποίων είναι:• Smart Grid Το 15% της ηλεκτρικής ενέργειας μπορεί να «χαθεί» κατά τη διανομή λόγω ανεπάρκειας των τοπικών δικτύων παροχής ηλεκτρικής ενέργειας. Oι λύσεις για το Smart Grid βοηθούν τις πόλεις να διαχειριστούν την αυξανόμενη ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια και να ενσωματώσουν τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Παράλληλα, παρέχεται καλύτερη εξυπηρέτηση μέσω της βελτίωσης της αποδοτικότητας του δικτύου, καθώς και της μείωσης της ενεργειακής κατανάλωσης και των εκπομπών.• Smart MobilityΚάθε χρόνο οι οδηγοί στις πόλεις ανά τον κόσμο σπαταλούν δισεκατομμύρια λίτρα καυσίμων ενώ βρίσκονται στην κίνηση. Το Smart Mobility βελτιώνει την κινητικότητα των κατοίκων παρέχοντας στις πόλεις καλύτερη πληροφόρηση και βελτιωμένη διαλειτουργικότητα, ενώ παράλληλα ενσωματώνει και τη λύση των ηλεκτρικών οχημάτων. Oι λύσεις της Schneider Electric προσφέρουν καλύτερη διαχείριση των πολλαπλών συνδυασμένων δικτύων μεταφοράς και λιγότερες διακοπές. Oι πόλεις, επίσης, θα ωφεληθούν από τη μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης, την αυξημένη χρήση

των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς και τις χαμηλότερες εκπομπές ρύπων, παρέχοντας στους κατοίκους διαφορετικές επιλογές μεταφοράς για την ευκολότερη μετακίνησή τους.• Smart WaterΈως και το 35% του νερού χάνεται λόγω των διαρροών και των αναποτελεσματικών δικτύων διανομής, ωστόσο παγκοσμίως περισσότεροι από 1 δισ. άνθρωποι έρχονται αντιμέτωποι με τη λειψυδρία. Oι λύσεις Smart Water παρέχουν τα εργαλεία για να βοηθηθούν οι πόλεις να διαχειρίζονται τα δίκτυα του νερού πιο αποτελεσματικά. Oι πόλεις θα επωφεληθούν από τις μειωμένες απώλειες νερού, τις διακοπές λειτουργίας και τη βελτίωση της εξυπηρέτησης.• Smart PublicOι απαιτήσεις για τις υπηρεσίες που πρέπει να παρέχει μία πόλη αυξάνονται και οι υπηρεσίες Smart Public βοηθούν τις πόλεις να διαχειριστούν αποτελεσματικά τη δημόσια ασφάλεια, τον φωτισμό στους δρόμους, την υγειονομική περίθαλψη και τη δημόσια διοίκηση. Oι πόλεις θα επωφεληθούν από καλύτερη ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των υπηρεσιών, λιγότερες διακοπές σε δημόσιες υπηρεσίες και αυξημένο έλεγχο στα συστήματα της πόλης. Oι βελτιωμένες δημόσιες υπηρεσίες έχουν ως αποτέλεσμα την υψηλότερη ποιότητα ζωής για τους πολίτες και την αύξηση της ελκυστικότητας της πόλης όσον αφορά την απασχόληση.

• Smart Buildings & HomesΣτην Ευρώπη, σχεδόν 300 δισ. τον χρόνο «χάνονται» στην ενέργεια εξαιτίας των μη αποδοτικών κτηρίων. Τα εργαλεία μας, Smart Buildings & Homes, συμπεριλαμβανομένης της παρακολούθησης της ενέργειας και του περιβάλλοντος, βοηθούν τις πόλεις να βελτιώσουν την κατανάλωση των πόρων για τα κτήρια που στεγάζουν γραφεία, κέντρα δεδομένων, βιομηχανικές εγκαταστάσεις, νοσοκομεία, πανεπιστήμια και κατοικίες, με αποτέλεσμα τη μείωση των εκπομπών και της κατανάλωσης ενέργειας. Oι λύσεις αυτές συνδέουν τα κτήρια με το ηλεκτρικό δίκτυο και μεταξύ τους, κάνοντας πραγματικότητα το έξυπνο δίκτυο.Σύμφωνα με τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της Telvent, Ιγκνάσιο Γκονζάλες, «το SmartCity είναι μία ολοκληρωμένη λύση από τη Schneider Electric και την Telvent, η οποία συγκεντρώνει την απαράμιλλη εμπειρία των δύο εταιρειών για βελτίωση των υποδομών των πόλεων σε ολόκληρο τον κόσμο, που μπορεί να κυμαίνονται από ανεπτυγμένες πόλεις σε ήδη ανεπτυγμένες χώρες, μέχρι αναπτυσσόμενες πόλεις σε αναδυόμενες περιοχές. Το αποτέλεσμα για τους πελάτες είναι μεγαλύτερη αποδοτικότητα σε όλα τα επίπεδα καθώς και η βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων σε πιο βιώσιμες πόλεις».

64

19ΣΕ ΕΦΑΡΜOΓΗ ΤO ΕΝΕΡΓΕΙΑΚO ΠΙΣΤOΠOΙΗΤΙΚOΕνεργειακά πιστοποιητικά πρέπει να προσκομίζουν πλέον οι ιδιοκτήτες ακινήτων στις εφορίες προκειμένου να ενοικιάσουν ακίνητα, καθώς η σχετική υποχρέωση που ίσχυε από πέρυσι για τις αγοραπωλησίες, επεκτάθηκε από τον Ιανουάριο και στις μισθώσεις. Η Ελλάδα είχε παραπεμφθεί παλαιότερα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τη μη εφαρμογή του μέτρου. Αντίθετοι με την εφαρμογή του ενεργειακού πιστοποιητικού για την ενοικίαση των σπιτιών είναι ιδιοκτήτες και επιθεωρητές, σε αντίθεση με τους ενοικιαστές, που το υποστηρίζουν καθώς πιστεύουν ότι έτσι θα μπορούν να διαπραγματευτούν καλύτερο μίσθωμα.

Ενεργειακή απόδοση κτηρίων

65Τα Πιστοποιητικά Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) κατατάσσουν κτήρια ή μεμονωμένες ιδιοκτησίες σε βαθμίδες ανάλογα με τις ανάγκες κατανάλωσης ενέργειας ώστε ο χρήστης του ακινήτου να γνωρίζει τις δαπάνες που θα κληθεί να καταβάλει. Έτσι, ένα κτήριο με μονώσεις, διπλά τζάμια, σύγχρονο καυστήρα κ.λπ. κατατάσσεται σε ανώτερη βαθμίδα σε σχέση με άλλα που δεν έχουν αυτά τα χαρακτηριστικά.Η έκδοση ΠΕΑ δεν επιφέρει επιπρόσθετη οικονομική επιβάρυνση στους ενοικιαστές, καθώς αποτελεί υποχρέωση του ιδιοκτήτη. Αποσκοπεί στη μείωση των δαπανών των νοικοκυριών για θέρμανση και ψύξη και στην ενεργειακή εξοικονόμηση και ο κάθε πολίτης μπορεί να γνωρίζει την ενεργειακή κατάσταση του κτηρίου στο οποίο ζει ή εργάζεται και να εκτιμήσει έτσι το λειτουργικό ετήσιο κόστος για τη θέρμανση και την ψύξη.

Κατάταξη κτηρίων Με το ΠΕΑ τα κτήρια κατατάσσονται σε ενεργειακή κατηγορία (από Α+ έως Η) και εύκολα μπορεί κάποιος να αντιληφθεί εάν το κτήριο είναι ενεργοβόρο ή όχι (δηλαδή εάν απαιτεί πολλά χρήματα για την εξυπηρέτηση των ενεργειακών του αναγκών, όπως η θέρμανση, η ψύξη, η παραγωγή ζεστού νερού και ο φωτισμός).Σύμφωνα με το ΥΠΕΚΑ, σταδιακά αυτή η γνώση δίνει τη δυνατότητα στην κτηματαγορά να προσαρμοστεί ως προς την τιμή μίσθωσης ή πώλησης των ακινήτων, το επιτόκιο των στεγαστικών δανείων, αλλά και ως προς την αντικειμενική αξία τους, ανάλογα με την κατάταξή τους σε ενεργειακή κατηγορία, και στην Πολιτεία να γνωρίσει την ενεργειακή κατάσταση των κτηρίων της χώρας.

Υποχρεωτική έκδοση Η έκδοση του ΠΕΑ είναι υποχρεωτική

για όλα τα κτήρια άνω των πενήντα (50) τ.μ. (εξαιρούνται κτήρια βιομηχανικών και βιοτεχνικών εγκαταστάσεων, αγροτικών χρήσεων, εργαστήρια, αποθήκες, πρατήρια υγρών καυσίμων και χώροι στάθμευσης αυτοκινήτων) στις εξής περιπτώσεις:• Από τις 9 Ιανουαρίου 2011 για αγοραπωλησία κτηρίου για την υπογραφή των οριστικών συμβολαίων και για τη μίσθωση ενιαίων κτηρίων (για νέες συμβάσεις μίσθωσης και όχι για ανανέωση υφιστάμενων), καθώς και μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής νέου κτηρίου ή την ολοκλήρωση των εργασιών ριζικής ανακαίνισης σε υφιστάμενο κτήριο.• Από τις 9 Ιανουαρίου 2012 για τη μίσθωση και τμημάτων ενιαίων κτηρίων (για νέες συμβάσεις μίσθωσης και όχι για ανανέωση υφιστάμενων) άνω των πενήντα (50) τ.μ. που έχουν αποκλειστική χρήση κατοικίας και επαγγελματική στέγη και αποτελούν αυτοτελείς οριζόντιες ιδιοκτησίες.Μέχρι σήμερα έχουν εκδοθεί περίπου 60.000 ΠΕΑ, εκ των οποίων 35.000 αφορούν αγοραπωλησίες, 20.000 το πρόγραμμα «Εξοικονόμηση Κατ’ Oίκον», 2.000 μισθώσεις ακινήτων, 1.000 νέα κτήρια. Από αυτά τα περισσότερα (περίπου 40.000) ανήκουν στη χειρότερη ενεργειακή κατηγορία (Η), ενώ τα υπόλοιπα ανήκουν κυρίως στις κατηγορίες Γ έως Ζ. Ενδεικτικό είναι ότι στην κατηγορία Β (η οποία αποτελεί και το όριο για τα νέα κτήρια) υπάρχουν μόλις 600 ΠΕΑ.

Κόστος έκδοσης ΠΕΑ Το ΠΕΑ εκδίδεται από ενεργειακούς επιθεωρητές, εγγεγραμμένους στο σχετικό μητρώο του ΥΠΕΚΑ, τα στοιχεία των οποίων έχουν συμπεριληφθεί σε καταλόγους που είναι αναρτημένοι στην κεντρική σελίδα του ΥΠΕΚΑ (www.ypeka.gr), στην ιστοσελίδα www.buildingcert.gr, καθώς και στα

Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών.Η ελάχιστη αμοιβή του ενεργειακού επιθεωρητή για την έκδοση ΠΕΑ είχε καθοριστεί, σύμφωνα με το Π.Δ. 100/2010 (ΦΕΚ 177 Α’), ανάλογα με τη χρήση του κτηρίου, ως εξής:- Για διαμέρισμα, 2,0 ευρώ/τ.μ. (ελάχιστη αμοιβή 150 ευρώ)- Για μονοκατοικία, 1,5 ευρώ/τ.μ. (ελάχιστη αμοιβή 200 ευρώ)- Για πολυκατοικία, 1,0 ευρώ/τ.μ. (ελάχιστη αμοιβή 200 ευρώ)- Για άλλη χρήση: για επιφάνεια έως 1.000 τ.μ., η αμοιβή είναι 2,5 ευρώ/τ.μ. (ελάχιστη αμοιβή 300 ευρώ), ενώ για επιφάνεια μεγαλύτερη από 1.000 τ.μ., για τα πρώτα 1.000 τ.μ. η αμοιβή είναι 2,5 ευρώ/τ.μ. και για τα υπόλοιπα τ.μ. η αμοιβή είναι 1,5 ευρώ/τ.μ.Ωστόσο, το ΥΠΕΚΑ επισημαίνει ότι στο πλαίσιο της απελευθέρωσης των κλειστών επαγγελμάτων οι αμοιβές των μηχανικών (και των ενεργειακών επιθεωρητών) διαμορφώνονται ελεύθερα (κατόπιν διαπραγμάτευσης) και οι παραπάνω αποτελούν τις «νόμιμες αμοιβές», βάσει των οποίων υπολογίζονται οι εισφορές και κρατήσεις.

Διάρκεια ισχύος Η διάρκεια ισχύος του ΠΕΑ είναι δεκαετής, εκτός εάν στο κτήριο γίνει ριζική ανακαίνιση ή προσθήκη σε έκταση που επηρεάζει την ενεργειακή απόδοσή του, οπότε η ισχύς του ΠΕΑ λήγει κατά τον χρόνο ολοκλήρωσης της ανακαίνισης ή της προσθήκης, πριν παρέλθει το διάστημα των δέκα ετών. Δηλαδή, για το διάστημα των δέκα χρόνων (και εφόσον δεν έχει εκδοθεί νέο ΠΕΑ για το συγκεκριμένο ακίνητο) χρησιμοποιείται το ίδιο ΠΕΑ και δεν απαιτείται η έκδοση νέου ΠΕΑ, για όσες περιπτώσεις αγοραπωλησίας ή νέων μισθώσεων προκύψουν.

66

20ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΚΘΕΣΗΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣΤΗ ΝΑ ΕΥΡΩΠΗOι νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες στους τομείς της ενέργειας και του περιβάλλοντος στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης θα παρουσιαστούν στο διεθνές φόρουμ που πραγματοποιείται από τις 28 έως τις 30 Μαρτίου 2012 στη Σόφια της Βουλγαρίας.

Εκθέσεις και συνέδρια

67Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόσφατα αποδέχτηκε τον ενεργειακό χάρτη πορείας έως το 2050, σύμφωνα με τον οποίο απώτερος στόχος είναι να προστεθεί ένα πολύ υψηλό μερίδιο ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας (75% το 2050) και το μερίδιο των ΑΠΕ στην κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας να αγγίζει το 97%. O άλλος φιλόδοξος στόχος είναι μέσα σε τρία χρόνια να απαγορευτούν οι χώροι υγειονομικής ταφής απορριμμάτων, γνωστοί και ως ΧΥΤΑ, κίνηση που θα αποφέρει τεράστια ποσά στα κρατικά ταμεία των ευρωπαϊκών χωρών.Η Νοτιοανατολική Ευρώπη θα αποτελέσει κομβικό σημείο των εξελίξεων που θα λάβουν χώρα στον τομέα των ΑΠΕ. Oι τομείς των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και των αποβλήτων της περιοχής έχουν ανάγκη από νέα τεχνογνωσία, τεχνολογία και εξοπλισμό.Εν όψει αυτών των παγκόσμιων αλλαγών λοιπόν, το φόρουμ για τη ΝΑ Ευρώπη, που θα πραγματοποιηθεί τον Μάρτιο στη Σόφια, θα παρουσιάσει τις νέες επενδυτικές ευκαιρίες στον τομέα της ενέργειας καθώς και τις νέες περιβαλλοντικές πρακτικές. Πρόκειται ουσιαστικά για μια διεθνή διοργάνωση της Via Expo, με διαφημιστική προβολή από 100 διεθνή και τοπικά μέσα ενημέρωσης και επιχειρηματικές ενώσεις. Στο πλαίσιο της διοργάνωσης, περιλαμβάνονται εκθέσεις και συνέδρια για την ενεργειακή απόδοση, τις ΑΠΕ -όπως η έκθεση για τα φωτοβολταϊκά «Σώστε τον πλανήτη»-, αλλά και συνέδρια για τη διαχείριση των αποβλήτων, την ανακύκλωση και την προστασία του περιβάλλοντος.

Τα επιμέρους συνέδριαΠάνω από το 50% της διοργάνωσης θα καλυφτεί από εκθέτες ευρωπαϊκών χωρών, όπως η Αυστρία, το Βέλγιο, η Κίνα, η Τσεχία, η Ελλάδα, η Δανία, η

Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, η Πολωνία, η Ρουμανία, η Ισπανία, η Σουηδία, η Ελβετία, το Ηνωμένο Βασίλειο κ.ά.Oι εκθέτες-επιχειρηματίες του τομέα των ΑΠΕ και της διαχείρισης αποβλήτων θα είναι σε θέση να δημιουργήσουν επιχειρηματικούς δεσμούς με νέους εταίρους. Εκτιμάται ότι πάνω από 7.000 επισκέπτες θα δώσουν το «παρών» στην έκθεση. Όσον αφορά τις εταιρείες που θα εκθέσουν τις ιδέες και τα προϊόντα τους, οι Sky Solar, Neon Energy, Power One, REC Solar, Refusol, Vestas είναι λίγες μόνον από τις εταιρείες που συμπεριλαμβάνονται στον μακρύ κατάλογο.Επίσης, ξεχωριστή παρουσία στη διοργάνωση θα έχει η εφαρμογή του προγράμματος «Σώστε τον πλανήτη» της Αυστρίας, η οποία θα είναι διαθέσιμη στο αυστριακό περίπτερο. Το σύστημα αξιοποίησης των αποβλήτων της χώρας θεωρείται ένα από τα καλύτερα στον κόσμο, με τον εν λόγω τομέα να αποφέρει ετησίως περίπου 4 δισ. ευρώ. Στο ίδιο μήκος κύματος θα κινηθεί και η παρουσίαση της EREMA (Engineering Recycling Maschinen und Anlagen), της Polytechnik Luft και της Recycling Bulgaria, που θα εκθέσουν ένα ευρύ φάσμα από συστήματα επεξεργασίας αποβλήτων, εκμετάλλευσης βιομάζας με σκοπό τη θέρμανση.

«Σώστε τον πλανήτη»Το φόρουμ, που θα διαρκέσει τρεις ημέρες, θα αποτελέσει το σημείο συνάντησης επενδυτών, διευθυντικών στελεχών, εκπροσώπων επιχειρήσεων και κοινοτήτων με σκοπό τη διενέργεια συζητήσεων που θα αφορούν την εξοικονόμηση ενέργειας, τα βιοκαύσιμα, την αξιοποίηση των αποβλήτων, την ανακύκλωση, τις χωματερές και τις τεχνικές waste to energy.Σημαντική θέση στη διοργάνωση θα έχουν εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής

Επιτροπής που θα ανοίξουν και θα συντονίσουν δύο μείζονα θέματα: πρώτον την τακτοποίηση των κατασκευών & την ανάπτυξη χρηματοδότησης των έργων και, δεύτερον, την τακτοποίηση του χρέους για ήδη υφιστάμενα κτήρια και τρέχοντα επιχειρησιακά σχέδια.

Τα φωτοβολταϊκά στο επίκεντροΠαράλληλα θα υπάρξει η ευκαιρία ανταλλαγής απόψεων για τα φωτοβολταϊκά, με αιχμή τις τελευταίες εξελίξεις από τον χώρο της ηλιακής ενέργειας, τα μελλοντικά σχέδια και τα ρίσκα. Επίσης, μεγάλη έμφαση θα δοθεί στις συνέργειες του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα για την ολοκλήρωση έργων στην αξιοποίηση των αποβλήτων.Η εκδήλωση θα εμπλουτιστεί με πολλές παράλληλες δραστηριότητες: ένα εργαστήρι για την ιταλική εμπειρία από την αξιοποίηση των αποβλήτων, από το Ιταλικό Τεχνικό Επιμελητήριο, συζήτηση στρογγυλής τραπέζης μεταξύ εκπροσώπων των κοινοτήτων και περιφερειών κ.ά.

Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στο www.viaexpo.com.

68

21ΤΕΞΑΣ: ΔΙΠΛΑΣΙΑΑΙOΛΙΚΑ ΠΑΡΚΑΜΕΧΡΙ ΤO 2013Τον περασμένο Νοέμβριο το Τέξας κατάφερε να σπάσει το ρεκόρ ηλεκτροπαραγωγής από αιολικά πάρκα, γεγονός που προωθεί την κατασκευή ενός αιολικού έργου-μαμούθ, το οποίο θέτει ως στόχο τον διπλασιασμό του αιολικού δυναμικού της πολιτείας έως το 2013. Στο πλαίσιο αυτού του έργου, το οποίο αναμένεται να κοστίσει 6,8 εκατ. δολάρια, θα κατασκευαστούν γραμμές μετάδοσης της ενέργειας που θα παράγεται στην εγκατάσταση, από μικρές περιοχές έως τις μεγάλες πόλεις του Τέξας.

Αιολική ενέργεια

Τον Νοέμβριο του 2011, η ηλεκτροπαραγωγή από αιολικά στο Τέξας έφτασε τα 7.400 MW. «Αυτό το νέο ρεκόρ στο κεντρικό δίκτυο του Τέξας είναι καλό νέο για τους καταναλωτές», είπε ο Μάικλ Γκόγκιν της Αμερικανικής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας (AWEA). «Kαι αυτό γιατί η χρήση της αιολικής ενέργειας αντισταθμίζει την κατανάλωση ακριβών ορυκτών καυσίμων. Επίσης δεν ρυπαίνει και δεν χρησιμοποιεί νερό, όπως άλλες πηγές ενέργειας», συμπλήρωσε.

Αυξάνονται και πληθύνονται…Άξιο θαυμασμού και μελέτης είναι το γεγονός ότι η πολιτεία του Τέξας έχει ηγετική θέση στην ηλεκτροπαραγωγή από τη χρήση αιολικής ενέργειας, γιατί ο αριθμός των ανεμογεννητριών αυξάνεται σταδιακά, χάρη στις ενεργειακές πολιτικές που εφαρμόζει η αμερικανική Πολιτεία. Πάρτε για παράδειγμα τις τελευταίες φορολογικές πολιτικές που αποδέχτηκε και υλοποίησε το αμερικανικό κράτος, οι οποίες προσφέρουν πολύ χαμηλή φορολογία σε όποιον (εταιρεία ή ιδιώτη) επιλέξει την αιολική ενέργεια για να καλύψει τις ενεργειακές του ανάγκες.Το ακόμη πιο ενδιαφέρον με την ανάπτυξη της αιολικής ενέργειας στο Τέξας είναι το γεγονός ότι όλη

η κοινωνία έχει συνειδητοποιήσει τα οφέλη από τη χρήση των ανεμογεννητριών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η αντίληψη των εργατών που συμβάλλουν στην κατασκευή των αιολικών πάρκων. «Θα δουλέψουμε και 12 ώρες, ακόμη και στις γιορτές αν πρέπει, προκειμένου να ολοκληρωθεί πιο σύντομα ένα αιολικό πάρκο στην περιοχή μας», επισημαίνει ο Πατ Χόγκαν, στέλεχος μιας εκ των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην κατασκευή ανεμογεννητριών στο Τέξας.

Oι αντιδράσεις της κοινωνίαςΒέβαια υπάρχουν και εκείνοι που δεν είναι καθόλου ευχαριστημένοι με την παραχώρηση των περιουσιών τους προκειμένου να κατασκευαστούν αιολικά έργα. Αλλά το κράτος έχει υποσχεθεί να ανταμείψει με διόλου ευκαταφρόνητα τη «φιλοξενία» τους. Oι υπόλοιποι καταναλωτές του Τέξας που κάνουν χρήση ηλεκτρισμού από αιολική ενέργεια ή και μπορεί να διαθέτουν μια οικιακή ανεμογεννήτρια, πληρώνουν περίπου 5 δολάρια τον μήνα έναντι των παροχών που απολαμβάνουν από τη συγκεκριμένη ανανεώσιμη πηγή ενέργειας.Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται και οι υπόλοιπες εταιρείες που

69

συμμετέχουν στη βιομηχανία της αιολικής ενέργειας, κατασκευάζοντας μέρη ανεμογεννητριών που θα εγκατασταθούν σε διάφορα σημεία της πολιτείας. O Άντι Μπάουμαν, πρόεδρος της εταιρείας Pioneer Green Energy, προβλέπει ανάπτυξη των ανεμογεννητριών και στις νότιες περιοχές του Τέξας, ενώ την ίδια στιγμή παρόμοιες εταιρείες ολοκληρώνουν αιολικές εγκαταστάσεις στο δυτικό Τέξας.

Παράδειγμα προς μίμησηΒλέποντας λοιπόν την ανάπτυξη που διαγράφει η αιολική ενέργεια στο Τέξας, δεν μπορούμε παρά να ευχηθούμε κάποια μέρα και στην Ελλάδα πολίτες, εταιρείες και κράτος να αποκτήσουν την αντίληψη, τα κεφάλαια και τον αναπτυξιακό προγραμματισμό που απαιτούνται προκειμένου να εκμεταλλευτούμε το αιολικό δυναμικό της χώρας μας. Γιατί μέχρι τώρα η γραφειοκρατία και η έλλειψη ενημέρωσης «φρενάρουν» οποιαδήποτε φιλόδοξα σχέδια ΑΠΕ…

Πηγή: energydigital

AWEA: Θεαματική αύξηση των αιολικών στην Αμερική

Σύμφωνα με μια ανάλυση που πραγματοποιήθηκε από την Αμερικανική Ένωση Αιολικής Ενέργειας (AWEA), οι ΗΠΑ είχαν 72% αύξηση στις εγκαταστάσεις αιολικής ενέργειας κατά το πρώτο εξάμηνο του 2011 σε σύγκριση με το 2010.Κατά το πρώτο εξάμηνο του 2011, στις ΗΠΑ εγκαταστάθηκε δυναμικό ισχύος 2.151 MW από την αιολική ενέργεια, ενώ κατά την ίδια περίοδο του περασμένου έτους το δυναμικό αντιστοιχούσε σε 1.250 MW.Σύμφωνα με την «Έκθεση Αμερικανικής Αιολικής Βιομηχανίας Δεύτερου Τριμήνου 2011», από την 1η Ιουλίου ήταν υπό κατασκευή επιπλέον δυναμικό ισχύος 7.354 MW.Το δυναμικό αυτό κατηγοριοποιείται ως εξής:• 845 MW στο Όρεγκον• 802 MW στη Καλιφόρνια• 769 MW στην Oκλαχόμα• 619 MW στην Αϊόβα• 611 MW στο Ιλινόις• 501 MW στο Κολοράντο• 492 MW στο ΤέξαςOι ΗΠΑ εγκατέστησαν δυναμικό ισχύος 1.033 MW κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2011, έως και 46% από το αντίστοιχο του 2010. Συνολικά οι ΗΠΑ έχουν

εγκαταστήσει 42.432 MW, με ηγέτη του συνόλου το Τέξας.Κατά το δεύτερο τρίμηνο, στην Καλιφόρνια εγκαταστάθηκε το μεγαλύτερο ποσοστό δυναμικού που αντιστοιχεί σε 420 MW. Τη δεύτερη θέση κατέχει το Όρεγκον με 201 MW, ακολουθεί το Ιλινόις με 150 MW, η Γιούτα με 102 MW και τέλος το Oχάιο με 56,5 MW.H AWEA προειδοποιεί, ωστόσο πως, χωρίς σταθερή πολιτική, όπως η επέκταση της πίστωσης φόρου παραγωγής που θα λήξει το 2012, η ανάκαμψη του κλάδου θα σταματήσει. Αν δεν πραγματοποιηθεί η επέκταση της πίστωσης θα υπάρξουν απολύσεις, ακόμα και πτωχεύσεις στις αμερικανικές μονάδες παραγωγής και τις αλυσίδες εφοδιασμού τους. Κάτι που αποτελεί άμεση προτεραιότητα της αμερικανικής κυβέρνησης στην ενεργειακή πολιτική της.

70

22PONY: ΕΠΙΣΤΡΕΦΕΙΤO ΑΥΤOΚΙΝΗΤO«MADE IN GREECE»

Αυτοκίνηση

Το Pony τέταρτης γενιάς χαρακτηρίζεται από όμορφες διαστάσεις και οικονομία και φιλοδοξεί να αποτελέσει λύση στην κρίση και την οικονομική ύφεση. Το θρυλικό αυτοκίνητο της δεκαετίας του ‘70 και του ‘80 θα βγει πάλι στην παραγωγή και μάλιστα σε περίοδο κρίσης.

71

Χρειάστηκε να περάσουν περισσότερα από 30 χρόνια από τότε που το εργοστάσιο της εταιρείας NAMCO (National Motor Company) έκλεισε εξαιτίας των γραφειοκρατικών αγκυλώσεων και των επιζήμιων για το μέλλον της εταιρείας αποφάσεων των συνδικαλιστών της επιχείρησης. Μέχρι τότε η εταιρεία είχε καταφέρει να κατασκευάσει και να πουλήσει τουλάχιστον 40.000 αυτοκίνητα στην Ελλάδα και 800.000 σε δεκατέσσερις χώρες παγκοσμίως. Oυσιαστικά, η εταιρεία του Πέτρου Τζαννέτου Κοντογούρη κατάφερε (έστω και για λίγο) να πραγματοποιήσει το όνειρο της ελληνικής αυτοκινητοβιομηχανίας με μεγάλη επιτυχία μάλιστα.

Η χρυσή εποχή και η πτώσηΗ NAMCO με κάθε βεβαιότητα γνώρισε την απόλυτη επιτυχία, ειδικά αν αναλογιστούμε πως για μεγάλο χρονικό διάστημα κατασκευάζονταν έως και 10 αυτοκίνητα ημερησίως στο εργοστάσιο της Θεσσαλονίκης, γεγονός πρωτόγνωρο για τα ελληνικά δεδομένα. Και με προστιθέμενη ελληνική αξία 67%, οι πωλήσεις ξεπερνούσαν τις 18.000, ενώ τα σώματα ασφαλείας, ο Στρατός και οι δημόσιες υπηρεσίες ενέταξαν στον εξοπλισμό τους τα αυτοκίνητα Pony, λόγω του μικρού κόστους αγοράς και συντήρησης.Τα σύννεφα όμως δεν άργησαν να φανούν. Βλέπετε, η διοίκηση της NAMCO κατάφερε να δημιουργήσει μια πολύ δυνατή αγορά αυτοκινήτου στην Ελλάδα (και στον κόσμο), αλλά ποτέ δεν πίστευε στην επιρροή των μεγάλων συμφερόντων. Αν και προς το παρόν η κατάσταση δεν έχει διαλευκανθεί, υπάρχουν σοβαρά στοιχεία ότι

ορισμένες πολιτικές δυνάμεις άσκησαν ασφυκτική πίεση στην εταιρεία μέσω των εργαζομένων της προκειμένου να τη σταματήσουν. Και τα κατάφεραν. Ποιος ο απώτερος σκοπός; Μα φυσικά η είσοδος και η επικράτηση ξένων εταιρειών αυτοκινήτου που εποφθαλμιούσαν την επιτυχία της NAMCO.

Η επιστροφήΠαρά τις διαφόρου τύπου δυσκολίες η NAMCO κατάφερε να αντέξει και τώρα επιστρέφει με την τέταρτη γενιά της γνωστής σειράς αυτοκινήτων Pony, η οποία διακρίνεται για την προσιτότητά της, τον βενζινοκινητήρα τελευταίας τεχνολογίας, την προοπτική εξέλιξης με κινητήρες LPG/CNG (υγραερίου/φυσικού αερίου), για να επιβεβαιώσει τον χαρακτήρα που του αποδόθηκε πριν από πολλά χρόνια: του εθνικού οχήματος, που είναι προσαρμοσμένο στις ανάγκες των Ελλήνων.Πιο αναλυτικά, πρόκειται για ένα όχημα που έχει διατηρήσει την κλασικότητά του αλλά και έχει αποκτήσει παράλληλα σοβαρότητα και δύναμη. Τα νέα μοντέλα δοκιμάζονται σε σκληρές συνθήκες, σε δύσκολα εδάφη και περιβάλλοντα, και σε συσχετισμό κινητήρα, κιβωτίου ταχυτήτων και ωφέλιμου φορτίου, ώστε να βρεθεί ο καλύτερος συνδυασμός για ένα δυνατό και φτηνό αυτοκίνητο.

Προδιαγραφές και τιμέςOι προσωρινές τεχνικές προδιαγραφές του Pony 4 περιλαμβάνουν έναν τετρακύλινδρο κινητήρα PCM (Peugeot-CitroënMoteurs) ή FIAT, 1.360 cc, 75 - 80 ίππων, με χειροκίνητο κιβώτιο 5 ταχυτήτων και ABS. Αλλά και με 800 κιλά ωφέλιμο φορτίο με πίσω άξονα κατασκευής της εταιρείας.

O προγραμματισμός της NAMCO περιλαμβάνει το βενζινοκίνητο Pony στην 1η φάση παραγωγής, το πετρελαιοκίνητο (diesel) Pony όπως επίσης και το 4x4 στη 2η φάση αλλά και το ηλεκτροκίνητο Pony στην 3η φάση.Το βενζινοκίνητο Pony 4 θα κυκλοφορήσει για επαγγελματική ή/και ιδιωτική χρήση, στην τιμή που έχει προκοστολογηθεί στα 6.910 ευρώ αλλά καταβάλλεται κάθε προσπάθεια ώστε η τελική τιμή του οχήματος να μην ξεπεράσει τα 7.000 ευρώ.

Το μέλλονΗ διοίκηση της εταιρείας παραμένει προσηλωμένη στον στόχο για παραγωγή ποιοτικών και φτηνών ελληνικών αυτοκινήτων. Στα άμεσα σχέδιά της είναι η παραγωγή του Pony 4 να συνεχιστεί και να αυξηθεί στο πρώτο τετράμηνο του 2012 και η διάθεσή του να ξεκινήσει το καλοκαίρι του 2012. Επίσης, υπολογίζεται ότι θα πρέπει να προσληφθούν άμεσα 300 με 400 εργαζόμενοι για την κάλυψη των αναγκών, κάτι που θα δώσει μια ανάσα στη δοκιμαζόμενη από την ανεργία Βόρεια Ελλάδα.Εάν το υπουργείο Μεταφορών και οι τράπεζες δεν λειτουργήσουν όπως τις έχουμε συνηθίσει, δηλαδή με ολιγωρία και γραφειοκρατία, η δραστηριότητα της NAMCO εκτιμούμε ότι θα οδηγήσει στην ενίσχυση της ελληνικής παραγωγής, θα ανοίξει θέσεις εργασίας για αρκετό κόσμο, αλλά και θα προσφέρει μια εναλλακτική οικονομική λύση στους Έλληνες εν μέσω κρίσης και σκληρής λιτότητας.

Σχάρες, μπαγκαζιέρες, αλυσίδες και όλα τα προϊόντα της Thule

στο www.thulehellas.gr

TRIM A.E., Λεωφ. Αθηνών 286124 62 Χαϊδάρι - Αθήνα

Τηλ.: 210 5810581, Fax: 210 5812800

E-mail: info@trim.grinfo@thulehellas.gr

www.trim.gr - www.thulehellas.gr

73

23 YELLOW PAGES

01. ΦOΡΕΙΣ02. ΦΥΣΙΚO ΑΕΡΙO Παραγωγή03. ΦΥΣΙΚO ΑΕΡΙO ∆ιανοµή04. ΦΥΣΙΚO ΑΕΡΙO Εγκατάσταση05. ΦΥΣΙΚO ΑΕΡΙO Μηχανήµατα06. ΗΛΕΚΤΡΙΣΜOΣ Ηλεκτρολογικό Υλικό07. ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Αιoλική Ενέργεια08. ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Ηλιακή Ενέργεια09. ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Υδρoηλεκτρισµός10. ΦΩΤOΒOΛΤΑΪΚΑ Εµπoρία Εξοπλισµού και Εγκατάσταση Συστηµάτων11. ΦΩΤOΒOΛΤΑΪΚΑ Παραγωγή 12. ΒΙOΜΑΖΑ13. ΓΕΩΘΕΡΜΙΑ14. ΥΓΡΑΕΡΙO15. ΠΕΤΡΕΛΑΙO ∆ιύλιση16. ΠΕΤΡΕΛΑΙO Εµπορία17. ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΑ ΚΑΥΣΙΜΑ18. ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΑ ΚΑΥΣΙΜΑ Παραγωγή19. ΣΤΕΡΕΑ ΚΑΥΣΙΜΑ Εισαγωγές - Εµπορία20. ΣΤΕΡΕΑ ΚΑΥΣΙΜΑ Παραγωγή21. ΘΕΡΜΑΝΣΗ22. ΚΛΙΜΑΤΙΣΜOΣ23. ΜΕΛΕΤΗΤΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡEΙΕΣ24. ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΕΩΝ

74

01. ΦOΡΕΙΣ∆ΗΜOΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜOΥ (∆ΕΗ)∆ιεύθυνση: Χαλκοκονδύλη 30104 32 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 5230301 / 210 5234301Fax: 210 5237727Website: www.dei.gr

∆ΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΘΝΙΚOΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤOΣ ΦΥΣΙΚOΥ ΑΕΡΙOΥ (∆ΕΣΦΑ)∆ιεύθυνση: Λ. Μεσογείων 357-359, Χαλάνδρι152 31, ΑθήναΤηλέφωνα: 210 6793500Fax: 210 6749504E-mail : prdesfa@desfa.gr Website: www.desfa.gr

∆ΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚOΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤOΣ ΜΕΤΑΦOΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Α.Ε. (∆ΕΣΜΗΕ)∆ιεύθυνση: Κάστορος 72185 45 ΠειραιάςΤηλέφωνα: 210 9466789, Fax: 210 9483221E-mail: contact@desmie.grWebsite: www.desmie.gr

∆ΙΕΘΝΗΣ OΡΓΑΝΙΣΜOΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ IEA INTERNATIONAL ENERGY AGENCY∆ιεύθυνση: 9 rue de la Fédération75015 Paris, FRANCETel: +33 1 40 57 65 00/01Fax: +33 1 40 57 65 59E-mail: info@iea.orgWebsite: www.iea.org

ΕΘΝΙΚO ΑΣΤΕΡOΣΚOΠΕΙO ΑΘΗΝΩΝ (ΕΑΑ)∆ιεύθυνση: Λόφος Νυµφών, Θησείο118 10 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 3490104Fax: 210 3490120Ε-mail: secretary@admin.noa.grWebsite: www.noa.gr

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜOΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΑΙOΛΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ∆ιεύθυνση: 19ο χλµ Λεωφ. Μαραθώνος190 09 Πικέρµι ΑττικήςΤηλέφωνα: 210 3636791 e-mail: eletaen@eletaen.grWebsite: www.eletaen.gr/

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡOΠΗ ΑΤOΜΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (ΕΕΑΕ)∆ιεύθυνση: Νεαπόλεως, Τ.Θ. 6009215310 Αγ. ΠαρασκευήΤηλέφωνα: 210 6506803Fax: 210 6506762Website: www.eeae.gr

ΕΛΛΗΝΙΚH ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΒΙOΜΑΖΑΣ (ΕΛΛΕΒΙOΜ)∆ιεύθυνση: Λεωφ. Παπανδρέου 150165 61 Γλυφάδα Τηλέφωνα: 210 9652031 Fax: 210 9652081e-mail: info@hellabiom.grWebsite: www. hellabiom.gr

ΕΛΛΗΝΙΚO ΙΝΣΤΙΤOΥΤO ΧΑΛΚOΥ (Ε.Ι.Α.Χ.)∆ιεύθυνση: Πειραιώς 252177 78 Ταύρος Τηλέφωνα: 210 6861590-1 Fax: 210 6861589

ΕΛΛΗΝΙΚOΣ ΣΥΝ∆ΕΣΜOΣ ΗΛΕΚΤΡOΠΑΡΑΓΩΓΩΝ από ΑΠΕ∆ιεύθυνση: Μεσογείων 85115 26 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 - 6968418, Fax: 210 - 6968031e-mail: info@hellasres.grWebsite: www. hellasres.gr

ΕΛΛΗΝΙΚOΣ ΣΥΝ∆ΕΣΜOΣ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ BIOKAYΣΙΜΩΝ (ΕΣΠΑΒ)∆ιεύθυνση: Πηγών 33145 64 ΚηφισιάΤηλέφωνα: 210 6241687e-mail: info@espav.gr

ΕΛΛΗΝΙΚOΣ ΣΥΝ∆ΕΣΜOΣ ΣΥΜΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜOΥ ΚΑΙ ΘΕΡΜOΤΗΤΑΣ∆ιεύθυνση: Ιουστινιανού 7114 73 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 8219118 Fax: 210 8821917E-mail: hachp@hachp.grWebsite: www.hachp.gr

ΕΝΩΣΗ ΒΙOΜΗΧΑΝΙΩΝ ΗΛΙΑΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (ΕΒΗΕ)∆ιεύθυνση: Αχαρνών 315111 45 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 2112591 Fax: 210 2112592 E-mail: info@ebhe.grWebsite: www.ebhe.gr

ΕΠΙΤΡOΠΗ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜOΥ∆ιεύθυνση: Κότσικα 1Α & Πατησίων104 34 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 8846294,210 8809203-202Fax: 210 8809132

Ι∆ΡΥΜΑ OΙΚOΝOΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΒΙOΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ (ΙOΒΕ)∆ιεύθυνση: Τσάµη Καρατάση 11117 42 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 9211200- 211Fax : 210 9228130 , 210 9233977E-mail: info@iobe.grWebsite: www.iobe.gr

ΙΝΣΤΙΤOΥΤO ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΝOΤΙOΑΝΑΤOΛΙΚΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ (ΙΕΝΕ)∆ιεύθυνση: Αλεξάνδρου Σούτσου 3106 71 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 3628457, 210 3640278 Fax: 210-3646144 E-mail: secretariat@iene.grWebsite: www.iene.gr

ΚΕΝΤΡO ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (ΚΑΠΕ)∆ιεύθυνση: 19ο χλµ Λεωφ. Μαραθώνος190 09 Πικέρµι ΑττικήςΤηλέφωνα: 210 6603300Fax: 210 6603301-302Ε-mail: cres@cres.grWebsite: www.cres.gr/

OΜOΣΠOΝ∆ΙΑ ΒΕΝΖΙΝOΠΩΛΩΝ ΕΛΛΑ∆ΑΣ∆ιεύθυνση: Λόντου 8 106 81 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 3820870Fax: 210.3301977 E-mail: info@obe.grWebsite: www.obe.gr

ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ∆ιεύθυνση: Πειραιώς 132 118 54, ΑθήναΤηλέφωνα: 210 3727400Fax: 210 3255460E-mail: info@rae.grWebsite: www.rae.gr

ΣΥΜΒOΥΛΙO ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΑΞΙOΠOΙΗΣΗΣ ΑΠOΒΛΗΤΩΝ ΕΛΛΑ∆ΑΣ - ΣΥΝΕΡΓΕΙΑ∆ιεύθυνση: ΑΙΤ, 19ο χλµ Λεωφ. Μαρκοπούλου190 02 ΠαιανίαΤηλέφωνα: 210 6682711E-mail: synergia@synergia.com.grWebsite: www.wtert.gr

ΣΥΝ∆ΕΣΜOΣ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΦΩΤOΒOΛΤΑΪΚΩΝ (ΣΕΦ)∆ιεύθυνση: Κασταλίας 6113 63 ΑθήναΕ-mail: spsomas@otenet.grWebsite: www.helapco.gr

ΣΥΝ∆ΕΣΜOΣ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΕΜΠOΡΙΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙOΕΙ∆ΩΝ ΕΛΛΑ∆OΣ∆ιεύθυνση: Θέτιδος 4115 28 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 7291.050-051Fax: 210 7245.172E-mail: Info@seepe.grWebsite: www.seepe.gr

ΣΥΝ∆ΕΣΜOΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΒΙOΜΗΧΑΝΙΩΝ (ΣΕΒ)∆ιεύθυνση: Ξενοφώντος 5 105 57 ΑθήναΤηλέφωνα: 211 5006000, Fax: 210 322 2929E-mail: info@sev.org.grWebsite: www.sev.org.gr

ΣΥΝ∆ΕΣΜOΣ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ µε ΦΩΤOΒOΛΤΑΪΚΑ (ΣΠΕΦ)∆ιεύθυνση: Αρτέµιδος 2 & Κοσµά Αιτωλού 151 25 ΜαρούσιΤηλέφωνα: 210 6828580E-mail: info@spef.gr

ΤΕΧΝΙΚO ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙO ΕΛΛΑ∆ΑΣ (ΤΕΕ)∆ιεύθυνση: Καραγεώργη Σερβίας 4,102 48 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 3291200Fax: 210 3221772Email: tee@central.tee.grWebsite: www.tee.gr

ΥΠOΥΡΓΕΙO ΠΕΡΙΒΑΛΛOΝΤOΣ, ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ∆ιεύθυνση: Αµαλιάδος 1711523 ΑθήναΤηλέφωνα: 213 1515000, Fax : 210 6447608Τµήµα Ενέργειας:∆ιεύθυνση: Λεωφ. Μεσογείων 119101 92 ΑθήναΤηλέφωνα· 210 6969000E-mail: service@dorg.minenv.grWebsite: www.minenv.gr

ΦΥΣΙΚO ΑΕΡΙO02. ΠαραγωγήΠΡOΜΗΘΕΑΣ GAS Α.Ε.∆ιεύθυνση: Λ. Κηφισίας 209151 24 ΜαρούσιΤηλέφωνα: 210 6141130-5Fax: 210 6140373Email: info@promitheusgas.grWebsite: www.promitheusgas.gr

03. ∆ιανοµή∆ΗΜOΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΑΕΡΙOΥ (∆ΕΠΑ)∆ιεύθυνση: Mαρίνου Αντύπα 92141 21 Ν. ΗράκλειοΤηλέφωνα: 210 2701000-5, Fax: 210 2701010Email: pr@depa.grWebsite: www.depa.gr

ΕΠΑ ΑΤΤΙΚΗΣ Α.Ε.∆ιεύθυνση: Λεωφ. Αθηνών 31-33 & Σπύρου Πάτση104 47 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 3406000 / 1133Fax: 210 3406020Email: info@aerioattikis.grWebsite: www.aerioattikis.gr

75

ΕΠΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Α.Ε.∆ιεύθυνση: Φαρσάλων 219413 35 ΛάρισαΤηλέφωνα: 2410 582300Fax: 2410 582323Email: info@epathessalia.grWebsite: www.epathessalia.gr

ΕΠΑ ΘΕΣΣΑΛOΝΙΚΗΣ Α.Ε.∆ιεύθυνση: Μοναστηρίου 256 & Γλυνού 1546 28 Μενεµένη ΘεσσαλονίκηΤηλέφωνα: 2310 584000Fax: 2310 546365Email: info@epathessaloniki.grWebsite: info@epathessaloniki

04. ΕγκατάστασηΑΕΡΙO ΠOΛΗΣ Α.Ε.∆ιεύθυνση: Νικ. Πλαστήρα 20 & Κουντουριώτου122 42 ΑιγάλεωΤηλέφωνα: 210 5317051Fax: 210 5317054

05. ΜηχανήµαταΑΛΦΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ - REIN HAUS∆ιεύθυνση: Σπάρτης 90176 75 ΚαλλιθέαΤηλέφωνα: 210 9577207 (Κέντρο)Fax: 210 9577209Email: info@reinhaus.grWebsite: www.reinhaus.gr

BOSCH THERMOTECHNIKI A.E.∆ιεύθυνση: Ερχείας 37194 00 ΚορωπίΤηλέφωνα: 210 5701410, 801 11 26000Fax: 210 5701415Website: www.buderus.gr

HΛΕΚΤΡΙΣΜOΣ06. Ηλεκτρολογικό ΥλικόASEA BROWN BOVERI A.E. (ABB)∆ιεύθυνση: 13ο χλµ Εθν. Oδού Αθηνών - Λαµίας144 52 ΜεταµόρφωσηΤηλέφωνα: 210 2891500Fax: 210 2891599Email: abb@gr.abb.comWebsite: www.abb.gr _

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΛΩ∆ΙΑ∆ιεύθυνση: 57ο χλµ Εθν. Oδού Αθηνών - Λαµίας320 11 OινόφυταΤηλέφωνα: 22620 31202-5Fax: 22620 31137

SIEMENS METERING Α.Ε.∆ιεύθυνση: Κολοκοτρώνη 5 & ∆ηµοκρατίας154 51 Νέο ΨυχικόΤηλέφωνα: 210 6778901-3/210 6778101-3Fax: 210 6779565

TUDOR ΕΛΛΗΝΙΚΗ Α.Ε.Ε.∆ιεύθυνση: Πλαστήρα 3144 52 ΜεταµόρφωσηΤηλέφωνα: 210 2840936Fax: 210 2842055

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ07. Αιολική ΕνέργειαΓΕΩΡΥΘΜΙΚΗ ΑΤΕ∆ιεύθυνση: Αγίου ∆ηµητρίου 170173 41 Άγιος ∆ηµήτριοςΤηλέφωνα: 210 9322234, 210 9322248Fax: 210 9359210Email: info@georythmiki.grWebsite: www.georythmiki.gr _

ΕΝΤΕΚΑ Α.Ε.∆ιεύθυνση: Τύχης 2152 33 ΧαλάνδριΤηλέφωνα: 210 6816803Fax: 210 6816837

GEWIND ENERGY ∆ιεύθυνση: Λεωφ. Φλέµινγκ 1190 09 ΡαφήναΤηλέφωνα: 22940 23805Fax: 22940 39149

GREENTOP ENΕΡΓΕΙΑΚΗ Α.Ε. ∆ιεύθυνση: Βας. Σοφίας 1151 24 Μαρούσι - ΑθήναΤηλέφωνα: 210 8128150, Fax: 210 8128160Εmail: energy@greentop.grWebsite: www.greentop.gr _

ITA GROUP A.E.∆ιεύθυνση: Ανδρέα Παπανδρέου 150165 61 ΓλυφάδαΤηλέφωνα: 210 9652031Fax: 210 9652081Email: info@itagroup.grWebsite: www.itagroup.gr

TERNA A.E.∆ιεύθυνση: Μεσογείων 85115 26 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 6968000Fax: 210 6968099

Vestas Hellas∆ιεύθυνση: Λ. Κηφισίας 26 και Παραδείσου 2151 25 MαρούσιΤηλέφωνα: 213 0164700Fax: 210 9646252Email: Vestas-hellas@vestasmail.com

WIND + SOL ΕΠΕ∆ιεύθυνση: Λεωφ. Βουλιαγµένης 602Α164 52 ΑργυρούποληΤηλέφωνα: 210 9959021 / 210 9945125Fax: 210 9959022Email: wind@energotech.gr energogr@otenet.gr

ΧΡ. ΡOΚΑΣ ΑΒΕΕ∆ιεύθυνση: Ριζαρείου 3152 33 ΧαλάνδριΤηλέφωνα: 210 8774100Fax: 210 8774111Email: info@rokasgroup.grWebsite: www.rokasgroup.gr

08. Ηλιακή ΕνέργειαΑΛΦΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ - REIN HAUS∆ιεύθυνση: Σπάρτης 90176 75 ΚαλλιθέαΤηλέφωνα: 210 9577207 (Κέντρο)Fax: 210 9577209Email: info@reinhaus.grWebsite: www.reinhaus.gr

ΓΕΩΡΥΘΜΙΚΗ ΑΤΕ∆ιεύθυνση: Αγίου ∆ηµητρίου 170173 41 Άγιος ∆ηµήτριοςΤηλέφωνα: 210 9322234, 210 9322248Fax: 210 9359210Email: info@georythmiki.grWebsite: www.georythmiki.gr _

CALPAK-KIKERON ΕΛΛΑΣ Α.Β.Ε.Τ.Ε.∆ιεύθυνση: Λεωφ. Συγγρού 9117 43 ΑθήναΤηλέφωνα: 2109247250Fax: 210 9231616Email: info@calpak.grWebsite: www.calpak.gr

ERGON EQUIPMENT A.E.T.E.∆ιεύθυνση: Κλεισθένους 102 & Παπαφλέσσα153 44 Γέρακας ΑττικήςΤηλέφωνα: 210 6049420Fax: 210 6049448Email: ergon@tee.grWebsite: www.ergon.com.gr

GREENTOP ENΕΡΓΕΙΑΚΗ Α.Ε. ∆ιεύθυνση: Βας. Σοφίας 1151 24 Μαρούσι - ΑθήναΤηλέφωνα: 210 8128150Fax: 210 8128160Εmail: energy@greentop.grWebsite: www.greentop.gr _

MELPO - ∆ΗΜΗΤΡΙOΥ Θ. & Ι. O.Ε.∆ιεύθυνση: Ελ. Βενιζέλου 3123 51 Αγ. Βαρβάρα - ΑιγάλεωΤηλέφωνα: 210 5611842Fax: 210 5611811Email: info@melpo.gr

ROMINA∆ιεύθυνση: Ιερά Oδός & Μαραθώνος 8122 44 ΑιγάλεωΤηλέφωνα: 210 5988941Fax: 210 5310670Email: mmavra@tee.gr

SIELINE∆ιεύθυνση: Συγγρού 2 & Παλαιολόγου152 32 ΧαλάνδριΤηλέφωνα: 210 6830351, Fax: 210 6839848Email: info@sieline.grWebsite: www.sieline.gr

Sol ENERGY HELLAS S.A.∆ιεύθυνση: Χαρίτων 31Α & Καρτσιβάνη175 64 Παλαιό ΦάληροΤηλέφωνα: 210 - 9023587/8Fax: 210 - 9023589Email: info@solenergy.grWebsite: www.solenergy.gr & www.promitheaspirforos.gr

SOLE∆ιεύθυνση: Λεύκτρων & Λαϊκών Αγώνων136 71 ΑχαρναίΤηλέφωνα: 210 2389500Fax: 210 2389502Email: marketing@sole.grWebsite: www.sole.gr www.eurostar-solar.com

STIBΕTHERM ∆ιεύθυνση: BI.ΠΕ.Θ., Β’ Φάση,Oδός ∆Α 8, 570 22Τηλέφωνα: 2310 795226-8Fax: 2310 795093Email: elitherm@elitherm.grWebsite: www.elitherm.gr

76

Ti Sun HELLAS ΑΝ∆ΡΙΑΝOΣ∆ιεύθυνση: Πλάτωνος 30 & Μαίζωνος24 100 ΚαλαµάταΤηλέφωνα: 27210 - 23124Fax: 27210 - 96522

∆ΗΜΑΣ∆ιεύθυνση: 2ο χλµ Άργους - Ναυπλίου212 00 ΆργοςΤηλέφωνα: 27510 29110Fax: 27510 62671Email: info@dimas-solar.grWebsite: www.dimas-solar.gr

ΗΛΙOΑΚΜΗ Α.Ε.∆ιεύθυνση: 193 00 Νέα Ζωή - ΑπρόπυργοςΤηλέφωνα: 210 5595625Fax: 210 5595723Email: megasun@helioakmi.comWebsite: www.helioakmi.com

ΙΝΤΕΡΣOΛΑΡ Α.Β.Ε.Τ.Ε.∆ιεύθυνση: ∆ηµοσθένους 267176 74 ΚαλλιθέαΤηλέφωνα: 210 9416057Fax: 210 9409119Email: iparad@intersolar.grWebsite: www.intersolar.gr

ΜΑΛΤΕΖOΣ Α.Β.Ε.Ε.∆ιεύθυνση: Λεωφ. Αµφιθέας 55175 64 Παλαιό ΦάληροΤηλέφωνα: 210 9428485 / 210 9428486 Fax: 210 9402019Email: info@maltezos.grWebsite: www.maltezos.gr

09. ΥδρoηλεκτρισµόςIWECO A.E.∆ιεύθυνση: Τεγέας 1 & Αεροπορίας164 52 ΑργυρούποληΤηλέφωνα: 210 9965110Fax: 210 9966903Email: iweco@otenet.gr

10. ΦΩΤOΒOΛΤΑΪΚΑΕµπoρία Εξοπλισµού και Εγκατάσταση ΣυστηµάτωνBP HELLAS∆ιεύθυνση: Κηφισίας 26 & Παραδείσου 2151 25 ΜαρούσιΤηλέφωνα: 210 6887777Fax: 210 6887697Email: bpsolar.gr@bp.comWebsite: www.bpsolar.com

ΓΕΩΡΥΘΜΙΚΗ ΑΤΕ - Εµπορία εξοπλισµού & εγκατάσταση συστηµάτων ∆ιεύθυνση: Αγίου ∆ηµητρίου 170173 41 Άγιος ∆ηµήτριοςΤηλέφωνα: 210 9322234, 210 9322248Fax: 210 9359210Email: info@georythmiki.grWebsite: www.georythmiki.gr _

Clima Comfort - Green Energy Applications∆ιεύθυνση: Βασ. Γεωργίου Β’ 22185 34 ΠειραιάςΤηλέφωνα: 210 4114040Fax: 210 4114041Email: info@climacomfort.grWebsite: www.climacomfort.org

CONERGY∆ιεύθυνση: Βουλιαγµένης 4166 74 ΓλυφάδαΤηλέφωνα: 210 9651800Fax: 210 9630768Email: info@conergy.grWebsite: www.conergy.gr

DATAENEGY ATE∆ιεύθυνση: Ησιόδου 7 (θέση Μπότα), Κορωπί Τηλέφωνα: 211 6007850Fax: 211- 6007845Email: info@dataenergy.grWebsite: www.dataenergy.gr

∆ΕΛΤΑ ΤΕΧΝΙΚΗ ΑΚΒΕΤΤΕ∆ιεύθυνση: Λ. Ποσειδώνος 51, Μοσχάτο 183 44 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 9400720Fax: 210 9407170Website: wwwdeltatechniki.gr

∆ΗΣΙOΣ∆ιεύθυνση: Πλατεία Καρύτση 10105 21 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 3232662Fax: 210 3252453Email: info@dissios.grWebsite: www.dissios.gr

ECOSUN∆ιεύθυνση: Βούλγαρη 58542 49 ΘεσσαλονίκηΤηλέφωνα: 2310 327914 Fax: 2310 325693Email: info@ecosun.grWebsite: www.ecosun.gr

ELECTROTECH POWER SYSTEMS∆ιεύθυνση: Υψηλάντου 81187 58 ΚερατσίνιΤηλέφωνα: 210 4321398Fax: 210 4321034Email: info@electrotech.grWebsite: www.electrotech.gr _

ENGAIA Ε.Π.Ε.∆ιεύθυνση: Βασ. Ηρακλείου 4546 25 ΘεσσαλονίκηΤηλέφωνα: 2310 541344Fax: 2310 553970Email: agiannis@engaia.grWebsite: www.engaia.gr

EPURON (χρηµατοδότηση & ανάπτυξη µεγάλων συστηµάτων)∆ιεύθυνση: Βουλιαγµένης 4166 74 ΓλυφάδαΤηλέφωνα: 210 9604205, Fax: 210 9604516Email: info@epuron.deWebsite: www.epuron.de

ERGON EQUIPMENT A.E.T.E.∆ιεύθυνση: Κλεισθένους 102 & Παπαφλέσσα153 44 Γέρακας ΑττικήςΤηλέφωνα: 210 6049420, Fax: 210 6049448Email: ergon@tee.grWebsite: www.ergon.com.gr

GLOBAL-ENERGY Solutions∆ιεύθυνση: Κωλέττη 25Β546 27 ΘεσσαλονίκηΤηλέφωνα: 2310 525645Fax: 2310 538852Email: kyriakides@global-energy.euWebsite: www.global-energy.eu

GREENTOP ENΕΡΓΕΙΑΚΗ Α.Ε. ∆ιεύθυνση: Βας. Σοφίας 1151 24 Μαρούσι - ΑθήναΤηλέφωνα: 210 8128150Fax: 210 8128160Εmail: energy@greentop.grWebsite: www.greentop.gr _

ΗΛΙO∆ΥΝΑΜΗ∆ιεύθυνση: Λεωφ. Συγγρού 224176 72 ΚαλλιθέαΤηλέφωνα: 210 9592323Fax: 210 9571756Email: ealasis@pertip.grWebsite: www.heliodynami.gr

HΛΙOΣΤΑΤΗΣ Ε.Π.Ε.∆ιεύθυνση: Αγησιλάου 6-8151 23 ΜαρούσιΤηλέφωνα: 210 6838289, 210 6851159Fax: 210 6851151Email: mail@heliostat.grWebsite: www.heliostat.gr

IBC SOLAR∆ιεύθυνση: Παραδείσου 29 & Ζαγοράς151 25 ΜαρούσιΤηλέφωνα: 210 6828163 / 210 6801724Fax: 210 6801723Email: info@ibc-solar.grWebsite: www.ibc-solar.gr _

ITA GROUP A.E.∆ιεύθυνση: Ανδρέα Παπανδρέου 150165 61 ΓλυφάδαΤηλέφωνα: 210 9652031Fax: 210 9652081Email: info@itagroup.grWebsite: www.itagroup.gr

KRANNICH SOLAR Μ.Ε.Π.Ε. (ΧOΝ∆ΡΙΚΗ ΠΡOΜΗΘΕΙΑ Φ/Β ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ)∆ιεύθυνση: Κεντρικά : Σταδίου 40, Καλοχώρι 57009, ΘεσσαλονίκηΤηλέφωνα: 2310 751960Fax: 2310 751540Υποκατάστηµα: Συγγρού 336, Καλλιθέα 17673, ΑθήναΤηλέφωνα: 210 9531040Fax: 210 9531041Email: info@gr.krannich-solar.comWebsite: www.krannich-solar.com _

PHOENIX SOLAR ΕΠΕ∆ιεύθυνση: Λ. Πεντέλης 104 & Μεταµορφώσεως 1152 34 ΧαλάνδριΤηλέφωνα: 210 6838386, Fax: 210 6838361Email: info@phoenixsolar.gr

PHOTOVOLTAIC∆ιεύθυνση: Eλλανίκου 20, 116 35 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 7225471Fax: 210 7220637Email: info@photovoltaic.grWebsite: www.photovoltaic.gr

77

Scheuten Solar Hellas∆ιεύθυνση: Φανερωµένης 2Α, 155 61 Χολαργός, ΑθήναΤηλέφωνα: 210 6528216, Fax: 210 6528262Email: info@scheutensolar.grWebsite: www.scheuten.com

SMA (αντιστροφείς - inverters)∆ιεύθυνση: Β. Τσιτσάνη 102166 75 ΓλυφάδαΤηλέφωνα: 210 9856660, Fax: 210 9856670 Email: info@sma-hellas.comWebsite: www.sma-hellas.com

SUNERA∆ιεύθυνση: Ηλία Ηλιού 48117 43 Νέος ΚόσµοςΤηλέφωνα: 210 4375690 Email: pchatzip@sunera.grWebsite: www.sunera.gr

Συστήµατα SUNLIGHT ΑΒΕΕ∆ιεύθυνση: 23ο χλµ Ε.O. Αθηνών - Λαµίας145 65 Άγιος ΣτέφανοςΤηλέφωνα: 210 6245400, Fax: 210 6245409Email: info@sunlight.grWebsite: www.sunlight.gr

SunPower Solar Ενεργειακή Ελλάς∆ιεύθυνση: Αγίας Βαρβάρας 35152 31 ΧαλάνδριΤηλέφωνα: 210 6714721Fax: 210 6714729Email: effie.kondaxi@sunpowercorp.com _

11. Παραγωγή ENERGY SOLUTIONS∆ιεύθυνση: Χειµάρας 16151 25 ΜαρούσιΤηλέφωνα: 210 6861461Fax: 210 6861399Email: info@energysolutions.grWebsite: www.energysolutions.gr

SOLAR CELLS HELLAS∆ιεύθυνση: Κεντρικά Γραφεία:Λεωφ. Συγγρού 170176 71 Καλλιθέα Τηλέφωνα: 210 9595159Fax: 210 9537618Eργοστάσιο:Βιοµηχανική περιοχή Πατρών,252 00 Άγιος Στέφανος, Block 3ATηλέφωνα: 2610 241958Fax: 2610 647129Email: info@schellas.grWebsite: www.schellas.gr

ΗΛΙO∆OΜΗ∆ιεύθυνση: Τ.Θ. 60212 Θέρµη570 01 ΘεσσαλονίκηΤηλέφωνα: 2310 469140Fax: 2310 469141Email: mail@heliodomi.grWebsite: www.heliodomi.gr

12. ΒΙOΜΑΖΑΓΕΩΡΥΘΜΙΚΗ ΑΤΕ∆ιεύθυνση: Αγίου ∆ηµητρίου 170173 41 Άγιος ∆ηµήτριοςΤηλέφωνα: 210 9322234, 210 9322248Fax: 210 9359210Email: info@georythmiki.grWebsite: www.georythmiki.gr _

Ν. ΑΧ. ΦΙΛΙΠΠOΠOΥΛOΣ - Εξοπλισµός Ενεργειακής Αξιοποίησης Βιοµάζας∆ιεύθυνση: 1o χλµ Νεοχωρούδας - ΘεσσαλονίκηςΤ.Θ. 301, 57008 ΘεσσαλονίκηΤηλέφωνα: 2310 785840Fax: 2310 785841Email: info@nphilippopoulos.grWebsite: www.nphilippopoulos.gr

13. ΓΕΩΘΕΡΜΙΑAID ENGINEERING LTD∆ιεύθυνση: Αιθρίας 17, Ν. Κηφισιά145 64 ΑθήναΤηλ./Fax: 210 8003784Email: information@aidengineering.grWebsite: www.aidengineering.gr _

ΑΡΓΥΡOΜΕΤΑΛΛΕΥΜΑΤΩΝ & ΒΑΡΥΤΙΝΗΣ Α.Ε.Ε.∆ιεύθυνση: Αµερικής 21α106 72 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 3690111 Fax: 210 3602318

ΓΕΩΡΥΘΜΙΚΗ ΑΤΕ∆ιεύθυνση: Αγίου ∆ηµητρίου 170173 41 Άγιος ∆ηµήτριοςΤηλέφωνα: 210 9322234, 210 9322248Fax: 210 9359210Email: info@georythmiki.grWebsite: www.georythmiki.gr _

ERGON EQUIPMENT A.E.T.E.∆ιεύθυνση: Κλεισθένους 102 & Παπαφλέσσα153 44 Γέρακας ΑττικήςΤηλέφωνα: 210 6049420Fax: 210 6049448Email: ergon@tee.grWebsite: www.ergon.com.gr

ITA GROUP A.E.∆ιεύθυνση: Ανδρέα Παπανδρέου 150165 61 ΓλυφάδαΤηλέφωνα: 210 9652031, Fax: 210 9652081Email: info@itagroup.grWebsite: www.itagroup.gr

KLT ENERGY A.E.∆ιεύθυνση: 7o χλµ Εθν. Oδού Θεσσαλονίκης-Κατερίνης, 546 28 ΘεσσαλονίκηΤηλέφωνα: 2310 778380, Fax: 2310 574670Email: management@klt.grWebsite: www.klt.gr

14. ΥΓΡΑΕΡΙOΑΝ∆ΡΙΑΝOΣ - GOK∆ιεύθυνση: Πλάτωνος 30 & Μαίζωνος24 100 ΚαλαµάταΤηλέφωνα: 27210 - 23124Fax: 27210 - 96522

BP HELLAS A.E. ∆ιεύθυνση: Λεωφ. Κηφισίας 26 & Παραδείσου 2151 25 ΜαρούσιΤηλέφωνα: 210 6887777Fax: 210 6887697

Coral Gas Α.Ε.Β.Ε.Υ. (πρώην SHELL GAS Α.Ε.Β.Ε.Υ.)∆ιεύθυνση: Γεωργίου Αβέρωφ 26-28142 32 ΠερισσόςΤηλέφωνα: 210- 9491000Fax: 210- 9407987Website: www.coralgas.gr

ENERGAS Ε.Π.Ε.∆ιεύθυνση: Oδός Σχηµαταρίου - Παραλίας Αυλίδας32 009 ΣχηµατάριΤηλέφωνα: 22620- 58568

ΠΕΤΡOΛΙΝΑ Α.Ε. ΠΕΤΕΛΑΙOΕΙ∆ΩΝ∆ιεύθυνση: Λεωφ. Μεσογείων 2115 27 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 7705401 / 210 7725114Fax: 210 7725233

ΥΓΡOΓΚΑΖ Α.Ε.∆ιεύθυνση: Λυκαβηττού 2106 71 ΑθήναΤηλέφωνα: 210- 3628256Fax: 210- 3610450

ΠΕΤΡΕΛΑΙO15. ∆ιύλισηΕΛ.ΠΕ Α.Ε. ∆ιεύθυνση: E.O. Αθηνών - Κορίνθου (17ο χλµ)193 00 ΑσπρόπυργοςΤηλέφωνα: 210 5533000Fax: 210-5539298∆ιοίκηση: Χειµάρρας 8Α15125 ΜαρούσιΤηλέφωνο: 210 6302000Fax: 210 6302510Website: www.elpe.gr

ΕΛ.ΠΕ Α.Ε. ΒΙOΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΘΕΣΣ/ΝΙΚΗΣ∆ιεύθυνση: Ιωνία, Τ.Θ. 10044541 10 ΘεσσαλονίκηΤηλέφωνα: 2310 750000

ΜOΤOΡ OΙΛ (ΕΛΛΑΣ)∆ιεύθυνση: Ηρώδου Αττικού 12α151 24 ΜαρούσιΤηλέφωνα: 210 8094000Fax: 210-8094444Website: www.moh.gr

16. ΕµπορίαΑΙΓΑΙOΝ OΙΛ∆ιεύθυνση: Λεωφ. Χατζηκυριακού 42185 38 ΠειραιάςΤηλέφωνα: 210 4586000Fax: 210 4586241 Website: www.aegeanoil.gr

AVINOIL Α.Β.Ε.Ν.Ε.Π.∆ιεύθυνση: Ηρώδου Αττικού 12α151 24 ΜαρούσιΤηλέφωνα: 210 8093500Fax: 210 8093555Website: www.avinoil.gr

Coral Gas Α.Ε.Β.Ε.Υ. (πρώην SHELL GAS Α.Ε.Β.Ε.Υ.)∆ιεύθυνση: Γεωργίου Αβέρωφ 26-28142 32 ΠερισσόςΤηλέφωνα: 210 9491000Fax: 210 9407987Website: www.coralgas.gr

78

Coral Hellas Α.Ε. (πρώην SHELL Hellas Α.Ε.)∆ιεύθυνση: 12Α Ηρώδου Αττικού151 24 ΜαρούσιΤηλέφωνα: 210 9476000Fax: 210 9476500Website: www.coralenergy.gr

CYCLON Hellas Α.Ε.∆ιεύθυνση: Ηρώδου Αττικού 12Α151 24 ΜαρούσιΤηλέφωνα: 210 8093900Fax: 210 8093999Website: www.cyclon.gr

DRACOIL S.A.∆ιεύθυνση: Πατησίων 48106 82 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 8224311-3Fax: 210 8838407Website: www.dracoil.gr

ΕΚO Α.Β.Ε.Ε.∆ιεύθυνση: Χειµάρρας 8Α115 25 MαρούσιΤηλέφωνα: 210 7705201-401Fax: 210 7705847Website: www.eko.gr

ΕΛΙΝOΙΛ Α.Ε.∆ιεύθυνση: Πηγών 33145 64 ΚηφισιάΤηλέφωνα: 210 6241500 / 210 6241510Fax: 210 6241509Website: www.elin.gr

MAMIDOIL JETOIL Α.Ε.∆ιεύθυνση: Λεωφ. Κηφισίας 227-229145 61 ΚηφισιάΤηλέφωνα: 210 8055855-7 / 210 8052469Fax: 210 8055955Website: www.jetoil.gr

REVOIL Α.Ε.Ε.Π.∆ιεύθυνση: Καποδιστρίου 5166 72 ΒάρηΤηλέφωνα: 210 8976000Fax: 210 8974943Website: www.revoil.gr

17. ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΑ ΚΑΥΣΙΜΑAEGEAN OIL S.A.∆ιεύθυνση: Λεωφ. Χατζηκυριακού 42185 36 ΠειραιάςΤηλέφωνα: 210 4586000Fax: 210 4586241

BP HELLAS S.A. - BP MARINE∆ιεύθυνση: Ακτή Μιαούλη 89 & Μαυροκορδάτου 289185 38 ΠειραιάςΤηλέφωνα: 210 4595800 / 210 4595900Fax: 210-4595869Email: triands@bp.com

MAMIDOIL JETOIL Α.Ε.∆ιεύθυνση: Λεωφ. Κηφισίας 227-229145 61 ΚηφισιάΤηλέφωνα: 210 8055855-7 / 210 8052469Fax: 210 8055.955Website: www.jetoil.gr

18. ΠαραγωγήΚΑΒΑΛΑ OΙΛ Α.Ε.∆ιεύθυνση: Τ.Θ. 8 - Νέα Καρβάλλη640 06 ΚαβάλαΤηλέφωνα: 2510 317201Fax: 2510-317204Email: kavalaoil@otenet.gr

ΣΤΕΡΕΑ ΚΑΥΣΙΜΑ19. Εισαγωγές - ΕµπορίαΒΙOΛΙΓΝΙΤ Α.Μ.Ε.Τ.Β.Ε.∆ιεύθυνση: Ιωνίας 28143 41 Νέα ΦιλαδέλφειαΤηλέφωνα: 210-2581281, Fax: 210-2581033

ΗΡΑΚΛΗΣ ΑΝΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΤΣΙΜΕΝΤΩΝ∆ιεύθυνση: Σοφ. Βενιζέλου 49-51141 23 ΛυκόβρυσηΤηλέφωνα: 210 2898111 / 210 2898512Fax: 210-2819406

20. ΠαραγωγήΒΙΤOΥΜΙΝΑ Α.Ε.∆ιεύθυνση: 14ο χλµ Παλαιάς Ε.O. Θεσσαλονίκης - Βέροιας541 10 ΘεσσαλονίκηΤηλέφωνα: 2310 722396-8Fax: 2310-722100

∆ΕΗ / ΛΙΓΜΝΙΤ. ΚΕΝΤΡO ΠΤOΛΕΜ. ΑΜΥΝΤΑΙOΥ∆ιεύθυνση: 502 00 ΠτολεµαΐδαΤηλέφωνα: 24630 28601

ΕΣΧΑ Α.Ε.Β.Ε.∆ιεύθυνση: Παραλία Ασπροπύργου193 00 ΑσπρόπυργοςΤηλέφωνα: 210 5574600-4Fax: 210-5572974

ΛΙΓΝΙΤΩΡΥΧΕΙΑ ΑΜΥΝΤΙOΥ Α.Ε.∆ιεύθυνση: Ιωνίας 28143 41 Νέα ΦιλαδέλφειαΤηλέφωνα: 210 2583681Fax: 210 2581033

ΛΙΓΝΙΤΩΡΥΧΕΙΑ ΑΧΛΑ∆ΑΣ Α.Ε.∆ιεύθυνση: Γ. Παπανδρέου 21546 45 ΘεσσαλονίκηΤηλέφωνα: 2310 861411Fax: 2310 867966

ΛΙΓΝΙΤΩΡΥΧΕΙΑ ΣΕΡΒΙΩΝ∆ιεύθυνση: ∆ιονυσίου Σολωµού 13505 00 Σέρβια - ΚοζάνηΤηλέφωνα: 210 3225018Fax: 210 3237146

Μ.Ε.Τ.Ε. Α.Ε.∆ιεύθυνση: Στεφ. ∆ραγούµη 1553 100 ΦλώριναΤηλέφωνα: 23850 29583Fax: 23850 24763

ΜΕΤΕ Α.Ε.∆ιεύθυνση: Ροδοδάφνης 31151 25 Πολύδροσο ΑµαρουσίουΤηλέφωνα: 210 6846084Fax: 210 6833008

ΜΠΙΤOΥΛΑΪΝ Α.Β.Ε.Ε.∆ιεύθυνση: Ακαδηµίας 19 & Βουκουρεστίου106 71 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 3639091, Fax: 210 3625386

21. ΘΕΡΜΑΝΣΗAID ENGINEERING LTD∆ιεύθυνση: Αιθρίας 17, Ν. Κηφισιά145 64 ΑθήναΤηλ./Fax: 210 8003784Email: information@aidengineering.grWebsite: www.aidengineering.gr _

CALORIA A.B.& E.E.∆ιεύθυνση: Ηφαίστου 57 - Μπότα Τζήµα194 00 ΚορωπίΤηλέφωνα: 210 6628068-73Fax: 210 6623784

ERGON EQUIPMENT A.E.T.E.∆ιεύθυνση: Κλεισθένους 102 & Παπαφλέσσα153 44 Γέρακας ΑττικήςΤηλέφωνα: 210 6049420Fax: 210 6049448Email: ergon@tee.grWebsite: www.ergon.com.gr

WILO HELLAS A.B.E.E.∆ιεύθυνση: Aγ. Αθανασίου 80145 69 ΆνοιξηΤηλέφωνα: 210 6248300Fax: 210 6248360Website: www.wilo.gr

ΑΝ∆ΡΙΑΝOΣ A.E.∆ιεύθυνση: Πλάτωνος 30 & Μαίζωνος24 100 ΚΑΛΑΜΑΤΑΤηλέφωνα: 27210 - 23124Fax: 27210 - 96522Email: info@andrianos.grWebsite: www.andrianos.gr

ΒΑΣΙΛΕΙΑ∆ΗΣ Ν. & ΥΙOΙ Α.Ε. & Ε.Ε.∆ιεύθυνση: Σολωµού 55104 32 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 5224719 / 210 5224735Fax: 210 5222278

ΒΙOΣΩΛ Α.Ε.∆ιεύθυνση: Ελ. Βενιζέλου 3-5 & Μενεµένης177 78 ΤαύροςΤηλέφωνα: 210 3410000Fax: 210 3421001Email: info@biossol.grWebsite: www.biossol.gr

ΘΕΡΜΑΝΤΙΚΗ Α.Ε.Ε. & Β.Ε.∆ιεύθυνση: Αχαρνών 374111 45 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 2026655 / 210 2011698Fax: 210 2019382- 3

ΙΝΤΕΡΚΛΙΜΑ Α.Β.Ε.Ε.∆ιεύθυνση: 7ο χλµ Αθηνών - ΛαµίαςΤ.Θ. 173, 34 100 ΧαλκίδαΤηλέφωνα: 22620 79902 Fax: 22620 71929

ΚΑΣΤΑΦΑΝΑΣ Ν. ΠΑΝ. Α.Ε.Ε.Ε∆ιεύθυνση: Όλγας 110172 36 Άγιος ∆ηµήτριοςΤηλέφωνα: 210 9707032Fax: 210 9750331

ΚΛΙΜΑΤΑΙΡ Α.Ε.∆ιεύθυνση: Λεωφ. Βουλιαγµένης 82167 77 ΕλληνικόΤηλέφωνα: 210 9691500Fax: 210 969158

79

22. ΚΛΙΜΑΤΙΣΜOΣAID ENGINEERING LTD∆ιεύθυνση: Αιθρίας 17, Ν. Κηφισιά145 64 ΑθήναΤηλ./Fax: 210 8003784Email: information@aidengineering.grWebsite: www.aidengineering.gr _

CARRIER ΕΛΛΑΣ ΚΛΙΜΑΤΙΣΜOΥ Α.Ε.∆ιεύθυνση: Άντερσεν 4 & Μωραΐτη 93115 25 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 6773300Fax: 210 6745487

Clima Comfort - Green Energy Applications∆ιεύθυνση: Βασ. Γεωργίου Β’ 22185 34 ΠειραιάςΤηλέφωνα: 210 4114040Fax: 210 4114041Email: info@climacomfort.grWebsite: www.climacomfort.org

FOURLIS TRADE A.E.∆ιεύθυνση: Λεωφ. Κηφισίας 340115 51 Νέο ΨυχικόΤηλέφωνα: 210 6293000Fax: 210 6773713

HITACHI HOME ELECTRONICS HELLAS A.E.∆ιεύθυνση: Λεωφ. Κηφισίας 364152 33 ΧαλάνδριΤηλέφωνα: 210 6837200Fax: 210 6835694

UNICLIMA ΓΚΡΙΣΙΝ ΠΑΠΠΑΣ Α.Ε.∆ιεύθυνση: Λεωφ. Συγγρού 137171 21 Νέα ΣµύρνηΤηλέφωνα: 210 9323551- 5Fax: 210 9355397

ΙΝΤΕΡΚΛΙΜΑ Α.Β.Ε.Ε.∆ιεύθυνση: 7ο χλµ Αθηνών - ΛαµίαςΤ.Θ. 173, 34 100 ΧαλκίδαΤηλέφωνα: 22620 79902Fax: 22620 71929

ΚΛΙΜΑΤΑΙΡ Α.Ε.∆ιεύθυνση: Λεωφ. Βουλιαγµένης 82167 77 ΕλληνικόΤηλέφωνα: 210 9691500Fax: 210 9691580

ΣΠ. ΤΑΣOΓΛOΥ Α.Ε. De Longhi∆ιεύθυνση: Λεωφ. Τατοΐου 112144 52 ΜεταµόρφωσηΤηλέφωνα: 210 2884000Fax: 210 2842385

23. ΜΕΛΕΤΗΤΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΙΕΣΑ∆Κ ΑΡΩΝΗΣ - ∆ΡΕΤΤΑΣ - ΚΑΡΛΑΥΤΗΣ ΣΥΜΒOΥΛOΙ ΜΗΧΑΝΙΚOΙ Α.Ε.∆ιεύθυνση: Θεµιστοκλέους 106106 81 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 3302575 9Fax: 210 3815043

AID ENGINEERING LTD∆ιεύθυνση: Αιθρίας 17, Ν. Κηφισιά145 64 ΑθήναΤηλ./Fax: 210 8003784Email: information@aidengineering.grWebsite: www.aidengineering.gr _

ΑΣΠΡOΦΩΣ Α.Ε.∆ιεύθυνση: Ελ. Βενιζέλου 284176 75 ΚαλλιθέαΤηλέφωνα: 210 9491600Fax: 210 9491610

CINAR A.E.∆ιεύθυνση: Χατζηγιάννη Μέξη 4115 28 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 7250360Fax: 210 7250361

CONTEC A.E.∆ιεύθυνση: Λαέρτου 22Τ.Θ. 21092, Πυλαία ΘεσσαλονίκηςΤηλέφωνα: 2310 867575Fax: 2310 887226e-mail: secretary@conteceng.grwww.conteceng.gr

ENERGO GROUP A.E.∆ιεύθυνση: Βεάκη 1 & Κηφισίας115 25 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 6777825Fax: 210 6777813

EXERGIA A.E.∆ιεύθυνση: Oµήρου & Βησσαρίωνος 1106 72 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 6996185Fax: 210 6996186

KANTOR Management Consultants Γραφεία Αθηνών ∆ιεύθυνση: Oµήρου & Βησσαρίωνος 1 106 72 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 7297500, Fax: 210 7249528

KANTOR London ∆ιεύθυνση: 13 The Leathermarket 10-13 Weston StreetLondon SE1 3ER, UNITED KINGDOM Tel.: +44 (0) 78033160Fax: + 44 (0) 20 7620 1275

ΜΕΛΕΤΗΤΙΚΗ ΕΠΕ∆ιεύθυνση: Μονεµβασιάς 27151 25 ΜαρούσιΤηλέφωνα: 210 6800690, Fax: 210 6801005

ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ Θ. & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Α.Ε.∆ιεύθυνση: Βουκουρεστίου 23106 71 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 3600711- 4Fax: 210 3629338

PLE- ΕΛΛΑΣ ΜOΝOΠΡOΣΩΠΗ Ε.Π.Ε.∆ιεύθυνση: Βασ. Σοφίας 6106 74 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 7243073, Fax: 210 7250671

σιν µηχανικοί - Ισµήνη Πανοπούλου∆ιεύθυνση: Βασ. Κων/νου 29106 74 ΑθήναΤηλέφωνα: 210 7234628, mob: 6937110655e-mail: isminipano@gmail.com

TECHNIPETROL ΕΛΛΑΣ Α.Ε.∆ιεύθυνση: Σπύρου Μερκούρη 17-19144 52 Μεταµόρφωση ΑττικήςΤηλέφωνα: 210 2854300, Fax: 210 2834090E-mail: info@technipetrol.grWebsite: www.technip.com

24. ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΕΩΝΑC / DC∆ιεύθυνση: Κύπρου 16, Πυλαία555 35 ΘεσσαλονίκηΤηλέφωνα: 2310 314754Fax: 2310 314666Email: milonas@fotovoltaica.grWebsite: www.acdc.com.gr / www.fotovoltaica.gr

Adamsnet ΜΕΠΕ∆ίκτυα Αυτοµατισµών & ΤηλεπικοινωνιώνΕνεργειακών ΕφαρµογώνΕνεργειακοί Επιθεωρητές Κτηρίων & Βιοµηχανιών∆ιεύθυνση: Ταξιαρχών 51Τηλέφωνα: 210 4082291Fax: 2104628163Αδαµόπουλος Χ. Αλέξιος(∆ιπλ. Ηλ/γος & Πολ. Μηχανικός ∆ΠΘ)e-mail: info@adamsnet.gr energy.inspectors@yahoo.grwww.adamsnet.gr

COFELY HELLAS A.E.∆ιεύθυνση: θερµοπυλών 2152 35 ΒριλήσσιαΤηλέφωνα: 210 6085030 Fax: 210 6084178Email: mail@cofely-gdfsuez.comWebsite: www.cofely-gdfsuez.gr

Γ. ΚΑΒΒΑ∆ΙΑΣ - Χ. ΣΚOΥΒΑΚΗ O.Ε.Σύµβουλοι ΕπιχειρήσεωνΜελετητική & Τεχνική Εταιρεία∆ιεύθυνση: Πουκεβίλ 2826 225 ΠάτραΤηλέφωνα: 2610223349 /κινητό: 6976110398 Fax: 2610620041e-mail: info@kscg.grwww.kscg.gr

Industrial Networking Solutions (INS)∆ιεύθυνση: Μοναστηρίου 90546 27 ΘεσσαλονίκηΤηλέφωνα: 2310 500365 - 6 Fax: 2310 511608Mob: 6977409180e-mail: info@industrial-networking.grwww.industrial-networking.gr

NRG-ORION∆ιεύθυνση: Θεσσαλονίκης 31145 61 Κηφισιά, ΑθήναΤηλέφωνα: 210 9329770Fax: 210 9333597e-mail: info@nrg-orion.grwww.nrg-orion.gr

ALTERCO Ενεργειακές και Περιβαλλοντικές Τεχνολογίες∆ιεύθυνση: Φράγκων 19546 25 ΘεσσαλονίκηΤηλέφωνα: 2310 267666 / 540222 Fax: 2310 267666e-mail: info@alterco.gr, sales@alterco.gr www.alterco.gr

Oνοματεπώνυμο / Νame or company

________________________________________________________________Διεύθυνση / Address

________________________________________________________________

T.K. / Postcode: ___________________________________________________

E-mail: _________________________________________________________

Τηλέφωνο / Daytime Tel. ___________________ Fax: ___________________

Θα ήθελα τιμολόγιο n

Eπάγγελμα: ______________________________________________________

Α.Φ.Μ.: ______________________ Δ.O.Υ.: _____________________________

Τρόπος πληρωμής / Method of payment

1) Εσωκλείω ταχυδρομική επιταγή / I enclose a cheque made payable to TRIM A.E. n2) Παρακαλώ χρεώστε την πιστωτική μου κάρτα / Please charge my credit card

Mastercard n Visa n Switch / Maestro nIssue number n n n n Αρ. κάρτας / Card n.

n n n n n n n n n n n n n n n nValid from / Ισχύει από n n n n Expires / Έως n n n nOνοματεπώνυμο (όπως αναγράφεται στην κάρτα) / Name on card

_________________________________________________________________

Υπογραφή / Signature ______________________________________________

Hμερομηνία / Date _________________________________________________

Η ετήσια συνδρομή εσωτερικού κοστίζει 30 ευρώ και για Ευρώπη 50 ευρώ.Συμπληρώστε αυτό το κουπόνι και ταχυδρομήστε το στη διεύθυνση:

Ειδικές εκδόσεις ΤΡΙΜ Α.Ε.Περιοδικό:energyworldΈδρα: Λεωφ. Αθηνών 286124 62 ΧαϊδάριΤηλ.: 210 5810581

Ειδικές εκδόσεις:Γριβογιώργου 5115 28 Ιλίσια - ΧίλτονΤηλ.: 210-7240510Fax: 210-7249473

info@energyonline.grwww.energymag.gr

Annual subscription for Greece:30 euros, for Europe: 50 eurosPlease complete this coupon and send it to the following address:

TRIM S.A.energyworld MagazineHead Office: 286 Athinon Avenue124 62 Athens - GreeceTel.: +30 210 5810581

Publishing Division:5 Grivogiorgou Str.115 28 Ilissia - AthensTel.: +30 210 7240510Fax: +30 210 7249473

info@energyonline.grwww.energymag.gr

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡOΜΗ / ANNUAL SUBSCRIPTION

Το Περιοδικό για την Ενέργεια και το Περιβάλλον