Bu politika raporunun amacı, organik ve kimyasal gübreler hakkındaki bazı genel yanlış düşünceleri ele

almak, benzerlikleri ve farklılıklarını incelemek ve mümkün olduğunda neden her zaman birlikte

kullanılmaları gerektiğini açıklamaktır. Entegre Toprak Verimliliği Yönetiminin bir parçası olarak, uygun

toprak yönetimi ve mahsul çeşidi seçimi yan yana kullanıldığında, entegre bitki besleme yönetimi, dünyadaki

artan nüfusun sağlıklı gıdayla beslenmesini, arazi verimliliğinin maksimum düzeye çıkarılmasını, besin

kayıplarının en aza indirilmesini ve topraklarımızın sağlıklı olmasını ve çevrenin korunmasına yardımcı

olmalarını sağlamaya yardımcı olabilir.

Kilit Mesajlar Işık, karbondioksit ve suya ek olarak, bitkilerin büyümek için hem organik hem de kimyasal

gübrelerden gelen temel besin öğelerine ihtiyaçları vardır. Bitkiler sadece mineral oluşumlu besinleri alabildikleri için, besin öğelerinin bitkiler tarafından absorbe edilebilmeleri için, organik kaynakların topraktaki mikroorganizmalar tarafından mineralleştirilmeleri gerekmektedir.

Organik gübrelere kıyasla kimyasal gübreler, daha konsantre, kıvamlı ve kolayca bulunabilen besin öğeleri içerirler ve çiftçilerin daha az arazide daha fazla ürün almalarına olanak sağlar. Kimyasal gübreler olmadan, dünyadaki tarımsal üretim yarı yarıya düşebilir ve küresel nüfusu beslemek mümkün olmayabilir.

Hem organik madde kaynağı hem de besin kaynağı olarak toprak sağlığını geliştirmek için yerli organik gübreler önemlidir. En iyi mahsul sağlığı, verim ve kalite için temel besin öğelerinin doğru kombinasyonunu sağlamak amacıyla bitkilere ilave besinler sağlamak için ihtiyaç duyulduğunda, organik gübreleri tamamlamak için kimyasal gübreler kullanılmalıdır.

Kimyasal gübrelerle organik gübrelerin birleştirilerek kullanıldığı entegre bitki besleme yönetiminin tarım arazisinde toprak karbon birikimini artırmak için en iyi yöntem olduğu ve atmosferdeki sera gazlarını azaltmak için dünyadaki en önemli yollardan biri olduğu bilimsel olarak kanıtlanmıştır.

Başta son derece tükenmiş olan topraklara sahip alanlar olmak üzere çoğu yerde, çiftçilerin besin bakımından zengin organik gübrelere sınırlı düzeyde veya hiç erişimi bulunmamaktadır. Örneğin Afrika’da, düşük kaliteli beslenmeye bağlı olarak gübredeki azot içeriği genellikle %2’nin altındadır (Harris, 2002). Bu durumlarda, en iyi mahsul verimi ve toprak sağlığını yenilemek için temel besin öğelerinin doğru kombinasyonunu sağlamak için kimyasal gübreler gerekmektedir.

Kimyasal gübrelerden farklı olarak, çoğu organik gübre uzun süre için saklanamaz, hacimlidirler ve taşınmaları zordur. Buna bağlı olarak, yerli düzeyde yeterli erişime sahip olmayan çiftçilerin tüm besin ihtiyaçlarını karşılayamazlar. Ayrıca, arzın mahsul gereksinimlerini önemli ölçüde aştığı durumlarda çevresel bir problem de oluşturabilirler.

Yararlarını maksimum düzeye çıkartmak için, entegre bitki besleme yönetiminin her zaman yerel şartlara adapte edilebilen uygun mahsul çeşitleri ve mahsul, su ve toprak yönetimi uygulamaları seçimi dahil olmak üzere besin yönetiminin ilave boyutlarını da kapsayan entegre toprak verimliliği yönetiminin bir parçası olarak kullanılması gerekmektedir.

Organik veya kimyasal olup olmadığına bakmaksızın, etkin biçimde kullanılmadıkları sürece besinler çevrede yok olabilir. Bitki besin alımını en iyi hale getirmek ve kayıpları en aza indirmek için, belirtilen 4D kuralı uygulamak çok önemlidir: Doğru besin kaynağını, Doğru oranda, Doğru zamanda ve Doğru yerde kullanmak.

ENTEGRE BİTKİ

BESLEME YÖNETİMİ:

Artan Verim ve Gelişen Toprak

Sağlığı

ULUSLARARASI

GÜBRE SANAYİ

BİRLİĞİ

ULUSLARARASI GÜBRE

SANAYİ BİRLİĞİ

Organik ve Kimyasal Gübre: Farklılıklar ve Benzerlikler

Gübreler; toprak verimliliğin artması ve

gelişmesi için ürünlerin ihtiyaç duyduğu temel

besin öğelerini almalarını sağlamak amacıyla

topraklara veya doğrudan bitkilere uygulanan

maddelerdir. Mahsul verimi ve/veya kalitesini

artırmak ve aynı zamanda gelecekteki mahsul

üretimini desteklemek için toprağın gücünü

sürdürmek amacıyla kullanılmaktadırlar.

Kimyasal gübreler, doğal oluşumlu besin

yataklarından çıkarılan maddelerden veya

atmosferden azot fiksasyondan bitkiye yararlı

oluşumlara çevrilmesiyle üretilmektedir.

Kimyasal gübreler genellikle yüksek

konsantrasyonlu tek veya iki ya da üç bitki

besinleri içermektedir.

Organik gübreler; genellikle hayvan gübresi,

yeşil gübre ve biyokatı formunda bitkisel

madde, hayvan dışkısı, atık su ve yiyecek

atığından elde edilmektedir. Organik gübreler,

genellikle geniş çeşitlilikte ve düşük

konsantrasyonlu olan ve ürünlerin ihtiyaç

duyduğu temel besin öğelerini sağlar. Ayrıca,

toprak sağlığının gelişmesinde önemli bir rol

oynarlar.

Organomineral gübreler, dengeli besin öğeleri

ile birlikte uzun ömürlü, taşıması kolay ve

depolama formunda toprak sağlığı gelişimi

sağlamak için kuru organik ve kimyasal

gübreleri birleştirir.

Organik ve Kimyasal Gübreler Bitkiler için

Aynıdır

Kimyasal ve organik gübreler, farklı şekillerde

besin öğeleri içerir. Ancak, bitkiler besinleri

sadece kimyasal şeklinde alabildikleri için

orijinal gübre kaynağı bitkiler için fark etmez.

Kaynak ne olursa olsun, tüm besinler bitkiler

tarafından tamamen aynı şekilde ve aynı

etkide kullanılmaktadır.

ULUSLARARASI GÜBRE

SANAYİ BİRLİĞİ

Dünyayı Besleyen Kimyasal Gübreler Günümüzde kimyasal gübreler olmadan gezegeni beslemek imkânsızdır.

Kimyasal gübreler için Haber-Bosch sentez süreci tarafından üretilen azot, geniş tarımsal üretim için çok

önemlidir. 2008 yılında yayımlanan bilimsel araştırma, dünya nüfusunun neredeyse yarısının (%48) yaşamı,

Haber-Bosch tarafından üretilen azot sayesinde mümkün olduğu tahminini ortaya koymuştur.

(Erisman ve diğerleri, 2008)

Toprağı Besleyen Organik Gübreler

Organik gübreler toprak sağlığını artırır ve aynı zamanda karbon yakalama ve bitki gelişimini destekler.

Toprak organik maddesinin, genel toprak sağlığı ve yararlı işlevleri üzerinde önemli bir etkisi vardır. Toprak

organik maddesini oluşturmaya yardım eden toprak organik karbonunu ortaya koyarak, organik gübreler

mikrobiyal aktiviteyi harekete geçirmekte, toprak yapısını geliştirmekte ve hem su tutma hem de katyon

değişim kapasitesini artırmaktadır. Bu, toprak erozyonu ve aşınmayı azaltabilir, besin saklamayı geliştirebilir,

toprak asitlenmesine karşı tampon görevi görebilir ve su yollarına doğru oluşan besin kayıplarını

sınırlandırabilir. Artırılmış toprak organik maddesi, karbonun yakalanması için toprağın kapasitesini de artırır.

İhtiyaç Duyulduğunda Hassas ve Bitkiye Hazır

Besinler Sağlayan Kimyasal Gübreler:

Konsantre, kıvamlı, hassas, erişilebilir ve kolayca

taşınabilir ve depolanabilir besinler sunarak,

kimyasal gübrelerin organik gübrelerin tek başına

sağlayamayacağı çeşitli faydalı özellikleri vardır:

Standartlaştırılmış Besin İçeriği

Kimyasal gübreler, standartlaştırılmış ve konsantre

belirli besinlerden üretilmektedir ve bu da çiftçilere

istikrarlı bir biçimde ürünlere en iyi düzeyde besin

dozu vermelerine olanak sağlar. Küçük alanların

değişen besin ihtiyaçlarını karşılamak için, verilen

miktar düzenli olarak ayarlanabilir. Böylece,

maksimum verim için ürünün doğru besin

miktarlarını alması sağlanır.

Kimyasal gübreler, kilogram başına 820 grama

kadar azot, 620 gram potasyum ve 550 gram

fosfor içerebilir. Bu, organik gübrelerin

içerdiğinden 20 kat daha fazladır.

Sabit Değişkenlik

Organik gübrelerin zaman içinde değişen

değişkenlik gösteren besin içerikleri vardır. Besin

düzeylerine ilişkin doğru bir fikir edinmek için, her

grup test edilmelidir. Yalnızca organik gübrelere bel

bağlamak, en iyi büyümeyi sağlamaları ve sağlıklı

olmaları için bitkilere istikrarlı bir biçimde doğru

zamanda ve doğru miktarda ihtiyaçları olan besini

vermek için yeterli olmayabilir. Ayrıca, bitkilere ve

toprak sağlığına zarar verebilecek ve çevreyi

olumsuz olarak etkileyecek olan belirli besinlerin

aşırı miktarda verilmesi riski de vardır.

Tablo 1. Ürün artıkları, kümes hayvanları ve hayvan

gübrelerinin genel besin içeriği

(Uyarlama: Barker ve diğerleri, 2000)

Besin Öğesi

Ürün Artıkları

Kümes Hayvanları

Gübresi (g/kg)

Hayvan Gübresi

N 10-15 25-30 20-30

P 1-2 20-25 4-10

K 10-15 11-20 15-20

Ca 2-5 40-45 5-20

Mg 1-3 6-8 3-4

S 1-2 5-15 4-50

ULUSLARARASI GÜBRE

SANAYİ BİRLİĞİ

Bitkiler için Kullanıma Hazır

Kimyasal gübrelerdeki besinler, bitkiler için

kullanılma hazır olmaları için formüle edilmişlerdir

ve doğrudan kökleri veya yaprakları aracılığıyla

absorbe edilirler. Sonuç olarak, bir bitkinin büyüme

döngüsü sırasında en etkin şekilde ve en doğru

zamanda alınmaları için uygulanabilirler. Örneğin,

ekim sırasında mikro-dozaj ile çevreye giden besin

kayıplarını en aza indirirken verimliliklerini

maksimuma çıkarmak.

Yavaş ve İstikrarsız Salım

Organik gübrelerdeki besinler, bitkilerin absorbe

edebileceği bir forma dönüştürülmeden önce

toprakta mineralleştirilmeleri gerekmektedir.

Zaman içinde yavaşça salınım gösterirler. Toprak

nemi ve ısıya göre dönüşüm oranı da değiştiği için,

besin salım hızını veya zamanını öngörmek

imkansızdır. Bu da kayıp riskini artırır.

Depolama ve Taşıma

Konsantre ve sabit topaklar ve toz ve sıvı şekillerde

üretilen kimyasal gübreler kompakt, taşıması kolay

ve uzun süre saklanabilirdir. Depolanabilirler ve

ihtiyaç duyulduğunda kullanıma hazır bitki besinleri

olarak hassas şekilde kullanılabilirler. Kimyasal

gübreler, çiftçilerin besine ihtiyaç duydukları her

yere taşınabilir ve çorak toprağı tekrar verimli hale

getirir.

Sınırlı Yaşam Süreleri

Oldukça uçucu olmalarına bağlı olarak, organik

gübrelerin genellikle üretim süreçlerinden hemen

sonra kullanılmaları gerekmektedir ve

depolanmaları zordur. Örneğin, gübre,

depolandığında metan yayılımı ile sonuçlanan

anaerobik ayrışma üretir. Ayrıca, büyük hacimli ve

taşınması zordur. Tedarikleri çiftçiler için

mevsimsel, sınırlı veya yerel kaynaklar olmadan

tamamen ulaşılmaz olabilir.

Yavaş ve Kontrollü Salınımlı ve Dengeli Gübreler Kimyasal gübrelerdeki (hatta bazı organik gübreler) besinlerin kullanılabilirliğini değiştirmek için çeşitli katkı

maddeleri ve işlemler geliştirilmiştir. Bunlara bitkiye yararlı besinlerin salınımı için kademeli olarak parçalanan

‘yavaş salınımlı gübreler’ (örneğin, metilen üre), koruyucu bir kaplamada fiziksel olarak kapsüllenen ‘kontrollü

salınımlı gübreler’ (örneğin, polimer kaplı gübreler) ve toprakta yavaş azot çevrimi yapan ‘dengeli gübreler’

(örneğin, üreaz ve/veya nitratlaşma inhibitörleri ile işlem gören gübreler). Tüm bu ürünler, mahsullerin

ihtiyaçlarını daha iyi karşılamak için besinlerin kimyasal gübrelerden salımını uzatmayı amaçlamaktadır

Kaplı / kapsüllenmiş kontrollü-salınımlı gübrenin etki şekli

Reçine kaplama

Su, kaplamanın içine hareket eder

Reçine kaplama

Besinler çözünür

Reçine kaplama

Besinler, kaplamaya doğru hareket eder

ULUSLARARASI GÜBRE

SANAYİ BİRLİĞİ

Kimyasal ve Organik Gübreler:

Mükemmel Kombinasyon

Organik ve kimyasal gübrelerin kullanımı söz

konusu olduğunda, herhangi bir rekabete gerek

yok. Bitki verimini maksimuma çıkarma ve tarımsal

topraklarda karbonu ayırma becerisiyle birlikte

sağlıklı toprakların devamı için ikisinin birlikte

kullanılmasının en iyi çözüm olduğu bilimsel olarak

kanıtlanmıştır.

Entegre bitki besleme yönetimi içerisinde her iki

gübre tipinin de tamamlayıcı rolleri vardır. Kimyasal

gübreler, organik gübreler tarafından sağlanan

besinleri konsantre, kıvamlı ve bitki tarafından

erişilir besinlerle tamamlar. Organik gübreler,

toprak sağlığını geliştiren (verimlilik, yapı, su tutma

kapasitesi ve biyolojik aktivite dahil) ve karbonu

ayırma özelliğine sahip faydalı toprak organik

maddesi sağlar.

Entegre Bitki Besleme Yönetimi: Mevcut

Arazide Verimliliğin ve Gıda Güvenliğinin

Artırılması

Tarım arazilerinin ormanlar, meralar veya sulak

alanlara doğru genişlemesi, temizlenmiş çalıların

yakılması ve karbon yutaklarının tahribatı kanalıyla

önemli ölçüde karbondioksit salmaktadır. Gübreler,

verimi artırarak ileride ormanların yok olmasını

önleme potansiyeline sahiptir. Aşağıdaki meta-

analiz de dahil olmak üzere birçok çalışma, organik

gübrelerle kombinasyon halinde kimyasal

gübrelerin kullanılmasının mümkün olan en yüksek

verimi ortaya koyduğunu göstermiştir.

Çok sayıda ülke ve sahra-altı Afrika’daki çeşitli

tarım - ekolojik bölgeler boyunca elde edilen

tarımsal araştırma bulgularına dayanarak, besin

birim başına mahsul verimindeki en yüksek ve en

sürdürülebilir kazançların kimyasal ve organik

gübrelerin karışımından elde edildiğine dair bir

görüş birliği oluşmuştur (FAO, 1989; Pieri, 1989;

Giller ve diğerleri, 1998; Vanlauwe ve diğerleri,

2001, Chivenge ve diğerleri, 2011).

Entegre Bitki Besleme Yönetimi En Yüksek Mahsul Verimini Sağlar

Mısır Verimleri, Sahra-Altı Afrika

Organik gübreler, kimyasal gübreler ve Entegre Bitki Besleme Yönetimi’nin sahra-altı Afrika’da mısır üzerindeki

etkilerini araştıran bir meta-analiz, Entegre Bitki Besleme Yönetimi’nin ortalama olarak %114’lük bir karşılıkla

en yüksek verimi sağladığını ortaya koymuştur.

Kontrole karşı genel karşılıklar

Şekil 1. Hiçbir girdi ilavesi olmadan kontrol ile

kıyaslandığında organik gübreler, kimyasal azotlu

gübreler ve ikisinin kombinasyonunun (Organik +

azotlu gübre) ilavesiyle verim karşılıkları Uyarlama:

Chivenge ve diğerleri, 2011).

Yönetim

Organik + Azotlu

Gübre

ORGANİK

Azotlu Gübre

% kontrol üzerinden verim karşılığı

# veri göstergeleri (çalışmalar)

ULUSLARARASI GÜBRE

SANAYİ BİRLİĞİ

Entegre Bitki Besleme Yönetimi: Toprak Sağlığı ve Karbon Ayrımının Geliştirilmesi

Topraklar, hektar başına 50-300 tona kadar karbon depolayabilir. Bu, 180-1100 ton CO2 ile eşdeğerdir.

Topraklar, her yıl 1,85 gigatona kadar karbon depolayabilir (7 milyar ton CO2). Bu, tüm dünyadaki taşımanın ürettiği miktarla neredeyse aynıdır (Zomer ve diğerleri, 2017).

Tarımın gelecekteki azalma potansiyelinin %90’ı, toprak karbon ayrımına bağlıdır (Smith ve diğerleri, 2007).

Tarlaların karbon yakalama becerisini artırmak, atmosferdeki karbondioksit miktarını azaltarak iklim değişikliğini hafifletmek için çok önemli fakat yeterince kullanılmamış bir araçtır. Entegre Bitki Besleme Yönetimi içerisinde her iki gübre tipi de toprak organik karbonu artırmak için kendilerine düşen rolü oynamaktadır. Sağlıklı mahsullerde yerüstünde büyüyen her iki-üç ton karbon için yerin altında köklerde ve kök eksudalarında genellikle bir veya daha fazla ton karbon vardır. Kimyasal gübreyle beslenmiş yüksek tarımsal üretiminden olan artıklar, karbon içeren organik maddelerin (anız, gövde ve köklerde) toprağa ilave edilmesini veya toprakta saklanmasını sağlar. Organik gübreler kendi açısından, doğrudan toprak organik maddesi eklerler.

Çok sayıda bilimsel araştırma, Entegre Bitki Besleme Yönetimini hayata geçirmenin, en yüksek toprak organik karbonunu sağladığını ortaya koymuştur. Bitkiler için besin sağlayarak ve su mevcudiyetini geliştirerek, yüksek toprak organik maddesi, toprak ve meyve verimliliğini geliştirir. Toprak sağlığını geliştirerek, Entegre Bitki Besleme Yönetimi çorak toprakları iyileştirmek için de son derece etkili bir yöntemdir. Küresel organik karbonun mevcut durumuna ilişkin daha fazla bilgi için lütfen IFA ile ortaklaşa hazırlanan FAO’nun Global Toprak Organik Karbon Haritasına bakınız. (http://www.fao.org/3/İ8195en/I8195EN.pdf).

Entegre Bitki Besleme Yönetimi En Yüksek Orandaki Toprak Organik Karbon Birikimini Sağlar Yakın Zamanda İşlenmiş Tarım Arazisi, Çin

Kuzeybatı Çin’de yakın zamanda işlenmiş bir tarım arazisinde dokuz farklı gübreleme yöntemini karşılaştıran yedi yıllık bir saha çalışması, kimyasal gübreyle birleştirilen organik gübrenin, en yüksek toprak karbon birikim oranlarını ürettiğini ortaya koymuştur. Entegre Bitki Besleme Yönetimi kullanarak, bir yıl içinde hektar başına 2,01 ton karbon birikmiştir. (Yang ve diğerleri, 2016)

Sulu Buğday-Mısır Ürün Yetiştirme Sistemi, Pakistan

Dört karşıt organik atık gübrenin [kentsel katı atık, çiftlik gübresi, şeker sanayii atığı (filtre keki) ve mısır yetiştirme artıkları] – NPK kimyasal gübreyle ve gübresiz etkilerini araştıran ve Kuzey Pakistan’da yapılan iki yıllık bir sulu buğday-mısır saha çalışması, Entegre Bitki Besleme Yönetiminin toprak organik karbonunda en yüksek gelişimi ürettiğini ortaya koymuştur.

ULUSLARARASI GÜBRE

SANAYİ BİRLİĞİ

En başarılı Entegre Bitki Besleme Yönetimi kombinasyonu, bir yıl içinde hektar başına 7,87 ton karbon biriktirmiştir.

Tablo 2. Buğday hasadından sonra organik ve inorganik kaynaklar tarafından etkilenen toplam organik karbon (0-15 cm)

İşlemler Toplam organik karbon (t- ha -1)*

Birinci yıl İkinci yıl Ortalama

NPK 0.75 2.62 1.68

FYM 2.06 3.37 2.71

Mısır artıkları 2.25 3.53 2.89

MSW 4.87 6.93 5.90

Filtre Keki 6.37 6.75 6.56

LSD 0.524 0.524 0.437

*TOC (organik / yeni gelen gübre) – TOC (kontrol)

(Uyarlama: Shehzadi ve diğerleri, 2017)

Gübre En İyi Yönetim Uygulamaları: Tüm Gübreler için Besin Kayıplarını Azaltmak Hem organik hem de kimyasal gübreler uygulandığında, besinlerinin bir kısmı toprakta kalır ve bunların bazıları toprak organik maddesine dahil olur, bazıları ise çevrede kaybolur. Örneğin, amonyak, nitröz oksit ve azot oksit havanın içinde kaybolurken nitratlar ve fosfor su kütlelerine girebilir. Kapalı alanlarda saklanmazsa veya aşırı biçimde uygulanırsa, hayvan gübresi formundaki organik gübrelerin sızdırma ve akmaya karşı belirli bir dirençleri yoktur ve bunun da su kalitesine ciddi etkileri olmaktadır. Azot oksit (N2O), CO2’den yaklaşık olarak 300 kat daha fazla küresel ısınma potansiyeline sahip bir sera gazıdır. Global N2O yayılımlarının neredeyse üçte ikisi (yaklaşık 4,5 milyon ton CO2 ile eşdeğerdir), gübreleme ve hayvan gübresinden gelen doğrudan yayılımların %42’si ve sızdırma ve akmanın %25’i dahil olmak üzere tarımdan kaynaklanmaktadır (IPNI, 2015).

Tablo 3. Buğday hasadından sonra NPK’nın ilave edilmesinden etkilenen farklı organik kaynaklardan yüzey toprağındaki toplam organik karbon (0-15 cm)

İşlemler Toplam organik karbon (t- ha -1)*

Birinci yıl İkinci yıl Ortalama

FYM +NPK 3.01 3.56 3.28

Mısır artıkları + NPK

3.75 4.04 3.89

MSW + NPK 6.75 7.12 6.94

Filtre Keki +NPK 7.68 7.87 7.78

LSD 0.184 1.791 0.869

*: TOC (organik atık + NPK) – TOC (NPK)

Sevindirici haber ise çevresel kayıplar ölçülebilir şekilde en aza indirilebilir ve gübreyle ilişkili GHG yayılımları, bitkilerin ihtiyaç duydukları besinleri mümkün olan en verimli ve etkin şekilde maksimum düzeyde almaları sağlanarak azaltılabilir. Optimal besin kullanımı verimliliği ve etkinliği sağlamak için, gübre sanayi ve ortakları, 4D (4 Doğru) global çerçeveyi geliştirdiler: Doğru besin kaynağını, Doğru oranda, Doğru zamanda ve Doğru yerde kullanmak. Kimyasal veya organik olup olmadığına bakmaksızın, yukarıda belirtilen 4D kuralı tüm gübre tipleri için çiftçiler tarafından her zaman kullanılmalıdır.

ULUSLARARASI GÜBRE

SANAYİ BİRLİĞİ

Entegre Bitki Besleme Yönetimi için Politika Önerileri Yapı Araştırma Kapasiteleri Araştırma yürütmek ve verileri yorumlamak için kapasitelerini geliştirmek için laboratuvarlara ve araştırma enstitüleri ve kurumlarındaki personele fon sağlamak ve toprak sağlığı, karbon ayırma ve Entegre Bitki Besleme Yönetimi hakkında danışmanlık hizmetleri sunmak. Yerli Entegre Bitki Besleme Yönetimini Anlamak Entegre Bitki Besleme Yönetimi anlayışını artırmak amacıyla; topraklar, ürün besin ihtiyaçları, organik ve kimyasal besin kaynakları, uygulama yöntemleri ve besin bütçelerine ilişkin verileri değerlendirmek ve özetlemek için yerel düzeyde kapsamlı bir girişimi desteklemek. Çiftçilere Eğitim Sağlamak Çiftçiler ve tarım endüstrisine yönelik belirli ürünler, topraklar ve alanlar için kapsamlı Entegre Bitki Besleme Yönetimi bilgisi sağlaması için belirli bir kurumu sorumlu tayin etmek. Gübre Bulunurluğunu Artırmak Dünya genelindeki tüm çiftçiler için uygun kimyasal gübrelerin doğru zamanda kolayca sağlanması için

gelişen ulaşım, finans ve tedarik zinciri altyapısını destekleyerek mahsul verimi imkânlarını en az maliyetle ulaşılabilir kılmak. Mevcut Organik Kaynakları Optimize Etmek Üretmek ve kullanmak için arazi ve işgücü kapasitesini dikkate alarak azot-bağlayabilen ağaçların dikiminden yerel gübrelemeye kadar bir dizi potansiyel organik gübre kaynağını değerlendirmek. Entegre Bitki Besleme Yönetimi Araçlarının Gelişimini Desteklemek Çeşitli araçlar ve tekniklere erişimle birlikte Entegre Bitki Besleme Yönetimi’nin çiftçi uygulamasını kolaylaştıran araçlar geliştirmek. Örneğin; besin bütçeleme yazılımı, hızlı toprak testi kitleri ve yaprak renk cetvelleri. Tarım Endüstrisi ve Perakende için Eğitim Kapasitesi Sağlamak Yayım hizmetleri ve tarım endüstrisi için yüksek kalite eğitim sağlamak ve belirli bölgesel durumlarda Entegre Bitki Besleme Yönetimi’nin uygulanma şekli ve faydalarını göstermek için eğitim materyalleri geliştirmek.

DOĞRU ZAMAN:

Ürünlerin ihtiyacı

olduğunda besinleri mevcut

hale getirir.

DOĞRU YER:

Besinleri, ürünlerin

kullanabileceği yerde

saklar.

DOĞRU KAYNAK:

Gübre tipiyle ürün

gereksinimlerini eşleştirir.

DOĞRU ORAN:

Gübre miktarıyla ürün

gereksinimlerini eşleştirir.

Besin Yönetiminin 4D İlkeleri

ULUSLARARASI GÜBRE

SANAYİ BİRLİĞİ

Kaynakça Erisman JW, Sutton MA, Galloway J, Klimont Z, Winiwarter W. 2008. How a century of ammonia synthesis changed the world. Nature Geoscience 1(10):636-639. Barker, AV, Stratton ML, Rechcigl JE (2000). p. 169-213. In Bartels JM (ed.) Land Application of Agricultural, Industrial, and Municipal By-Products. Soil Science Society of America. Madison, Wisconsin, USA. FAO. 1989. Fertilizers and Food Production. The FAO Fertilizer Programme 1961-1986. Food and Agriculture Organization (FAO), Rome, Italy. Pieri C. 1989. Fertilité des terres de savanes; bilan de trente ans de recherche et de développement agricole au sud du Sahara. CIRAD-IRAT, France. Giller KE, Cadisch G, Mugwira LM. 1998. Potential benefits from interactions between mineral and organic nutrient sources. p. 155-158.In Waddington SR. Murwira HK. Kumwenda JDT, Hikwa D, Tagwira F. (Eds.) Soil Fertility Research for Maize-Based Farming Systems in Malawi and Zimbabwe. Soil Fert Net and CIMMYT-Zimbabwe, Harare, Zimbabwe. Sanginga N, Okogun JA, Vanlauwe B, Diels K, Dashiell K. 2001. Contribution of nitrogen fixation to the maintenance of soil fertility with emphasis on promiscuous soybean maize-based cropping systems in the moist savanna of West Africa. p. 157- 178. In Tian G. Ishida F. Keatinge JDH (eds), Sustaining Soil Fertility in West Africa. American Society of Agron., Madison, WI. Chivenge P, Vanlauwe B, Six J. 2011. Does the combined application of organic and mineral

meta-analysis. Plant and Soil 342: 1.

Yang R, Su Y-Z, Wang T, Yang Q. 2016. Effect of chemical and organic fertilization on soil carbon and nitrogen accumulation in a newly cultivated farmland. Journal of Integrative Agriculture 15(3): 658–666. Shehzadi S, Shah Z, Mohammad W. 2017. Impact of organic amendments on soil carbon sequestration, water use efficiency and yield of irrigated wheat. Biotechnology, Agronomy,

Society and Environment. 21. 36-49.