35
Epidemiologia zaburzeń oddychania w czasie snu Jakub Radliński Zakład Fizjopatologii Układu Oddechowego Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc Oddział terenowy im. Jana i Ireny Rudników w Rabce - Zdroju

Epidemiologia zaburzeń - Termedia · Epidemiologia zaburzeń oddychania w czasie snu Jakub Radliński Zakład Fizjopatologii Układu Oddechowego Instytut Gruźlicyi horób Płuc

Embed Size (px)

Citation preview

Epidemiologia zaburzeń oddychania w czasie snu

Jakub RadlińskiZakład Fizjopatologii Układu Oddechowego

Instytut Gruźlicy i Chorób PłucOddział terenowy im. Jana i Ireny Rudników

w Rabce - Zdroju

Zaburzenia oddychaniaw czasie snu

Zaburzenia oddychania

Zmiany odbywające się w długim horyzoncie

czasowym

Hypowentylacja(otyłych,

centralna, choroby neuromięśniowe)

Powtarzające się zdarzenia w czasie

snu

Bezdech centralnyBezdech

obturacyjny

Obturacyjny Bezdech Senny

Nieprawidłowości wpływające na górne drogi oddechowe:-przerost tkanki chłonnej,- struktura twarzoczaszki- problemy neuro-mięśniowe-

Drożność górnych dróg oddechowych zależna jest od równowagi pomiędzy:-oporem dróg oddechowych- napięciem mięśni-wielkością ujemnego ciśnienia- pracą mięśni oddechowych

Zaburzenia drożności górnych dróg oddechowych mogą być następstwem różnych chorób prowadzących do załamania opisanej równowagi .W efekcie OBS nie jest w istocie pojedynczą chorobą, a raczej powinien być określany jako zespół definiowany bardziej przez patologiczne objawy niż wspólną przyczynę.

Zdarzenia….

Kryteria oceny zdarzeń:czas trwania

Kryteria oceny zdarzeń:redukcja amplitudy, spadki saturacji

FA BA

SD

Redukcja amplitudy AR = (BA-FA)/BA*100%

Jak opisać ciężkość zaburzeń?

• Liczba zdarzeń normalizowana do długości snu

– Różne (bezdechy, spłycenia, RERA, wszystkie, czasami ograniczone do typu /obturacyjne/)

AHI – indeks bezdechów i spłyceń

RDI – indeks bezdechów, spłyceń i zdarzeń RERA

OAI – indeks bezdechów obturacyjnych

OAHI - indeks bezdechów i spłyceń obturacyjnych

• Prawidłowo określony czas snu (NIE czasu w łóżku) jest kluczowy dla poprawnego oszacowania

} dzieci

Określić częstość występowania –łatwo?

Trudności w określeniu częstości OBS u dzieci

1

• Tylko w kilku badaniach pediatrycznych osoby badane podlegały badaniom PSG

• Pozostałe metody oceny:

– Kwestionariusze,

– Objawy

– Choroby współistniejące

– Badania poligraficzne

• W większości badań pediatrycznych słabo reprezentowane grupy wiekowe:

– Niemowlęta,

– Dzieci przedszkolne

• Niewielka liczebność grup

Trudności w określeniu częstości OBS u dzieci

2

Verhulst, S. L., Schrauwen, N., Haentjens, D., Van Gaal, L., De Backer, W. a, & Desager, K. N. (2007). Reference values for sleep-related respiratory variables in asymptomatic European children and adolescents. Pediatric Pulmonology, 42(2), 159–67. doi:10.1002/ppul.20551

• Jednolite kryteria opublikowane dopiero w 2007 roku:

– Wymagania sprzętowe

– Zasady oceny snu i zdarzeń oddechowych

• We wcześniejszych badaniach używano, różnych kryteriów

– Badania są trudno (o ile to jest możliwe) porównywalne

Trudności w określeniu częstości OBS u dzieci

3

1999 2007 2012

AASM Manual

Brak kryteriów pediatrycznych

• W części badań do rozpoznawania spłyceń oddychania używane były wyłącznie czujniki temperaturowe.

– Brak zaobserwowanych zdarzeń u dzieci z widocznymi objawami/chorobami towarzyszącymi

– Różnice w kryteriach klasyfikacji choroby

Trudności w określeniu częstości OBS u dzieci

4

• Brak konsensu w kryteriach kwalifikacji i klasyfikacji choroby

– Różne poziomy odcięcia

– Różne wskaźniki (AHI, OAI, OAHI)

Trudności w określeniu częstości OBS u dzieci

5

Kryteria odcięcia

Chrapanie pierwotne

Zespół wzmożonej oporności górnych dróg oddechowych

Zespół ObturacyjnegoBezdechu Sennego

OAI >= 1OAHI>=1.5

• Konieczność włączenia również zdarzeń centralnych do oceny stanu pacjenta

– wpływają na równowagę hemodynamiczną

– mogą być skutkiem wcześniejszych zdarzeń obturacyjnych

Trudności w określeniu częstości OBS u dzieci

6

Populacja pediatryczna

Objawy OBS

Nieprawidłowościw PSG

Chorobywspółistniejące

powiązane z OBS

Chorobywspółistniejące

powiązane z OBS+

Nieprawidłowościw PSG

Kaditis A. Epidemiologic Aspects of Pediatric OSA Around the World. inKheirandish-Gozal L., Sleep Disordered Breathing in Children. Humana Press 2012

Którą z subpopulacji wybrać?

• Dzieci z objawami OBS (np. chrapanie, bezdechy, ciężkie oddychanie)?

• Dzieci z objawami OBS i zaobserwowanymi chorobami współistniejącymi związanymi z OBS (np. nadmierna senność, moczenie nocne)?

• Dzieci z objawami OBS i nieprawidłowościami zarejestrowanymi w PSG?

• Dzieci z objawami OBS, nieprawidłowościami zarejestrowanymi w PSG i zaobserwowanymi chorobami towarzyszącymi związanymi z OBS?

Lumeng, J. C., & Chervin, R. D. (2008). Epidemiology of pediatric obstructive sleep apnea. Proceedings of the American Thoracic Society, 5(2), 242–52. doi:10.1513/pats.200708-135MG

Chrapanie

• Chrapanie pierwotne w różnych krajach: 1.5% - 34.5%, w większości 7-15% populacji

• Chrapanie: 7.45% (95% p.u. 5.75 – 9.61)

Lumeng, J. C., & Chervin, R. D. (2008). Epidemiology of pediatric obstructive sleep apnea. Proceedings of the American Thoracic Society, 5(2), 242–52. doi:10.1513/pats.200708-135MG

Obserwowane bezdechy

• Bezdechy zgłaszane przez rodziców: 0.2% - 4%

Alexopoulos, E. I., Kostadima, E., Pagonari, I., Zintzaras, E., Gourgoulianis, K., & Kaditis, A. G. (2006). Association between primary nocturnal enuresis and habitual snoring in children. Urology, 68(2), 406–9. doi:10.1016/j.urology.2006.02.021

Chrapanie <-> moczenie nocne

Goodwin, J. L., Kaemingk, K. L., Mulvaney, S. A., Morgan, W. J., & Quan, S. F. (2005). Clinical screening of school children for polysomnography to detect sleep-disordered breathing--the Tucson Children’s Assessment of Sleep Apnea study (TuCASA). Journal of Clinical Sleep Medicine, 1(3), 247–54. /

Goodwin, J. L., Kaemingk, K. L., Mulvaney, S. A., Morgan, W. J., & Quan, S. F. (2005). Clinical screening of school children for polysomnography to detect sleep-disordered breathing--the Tucson Children’s Assessment of Sleep Apnea study (TuCASA). Journal of Clinical Sleep Medicine, 1(3), 247–54. /

Bixler, E. O., Vgontzas, A. N., Lin, H.-M., Liao, D., Calhoun, S., Vela-Bueno, A., … Graff, G. (2009). Sleep disordered breathing in children in a general population sample: prevalence and risk factors. Sleep, 32(6), 731–6.

Goodwin, J. L., Kaemingk, K. L., Fregosi, R. F., Rosen, G. M., Morgan, W. J., Sherrill, D. L., & Quan, S. F. (2003). Clinical Outcomes Associated with Sleep-Disordered Breathing in Caucasian and Hispanic Children — the Tucson Children ’ s Assessment of Sleep Apnea Study ( TuCASA ), 26(5), 587–591.

Bixler, E. O., Vgontzas, A. N., Lin, H.-M., Liao, D., Calhoun, S., Fedok, F., … Graff, G. (2008). Blood pressure associated with sleep-disordered breathing in a population sample of children. Hypertension, 52(5), 841–6.

Goodwin, J. L., Vasquez, M. M., Silva, G. E., & Quan, S. F. (2010). Incidence and remission of sleep-disordered breathing and related symptoms in 6- to 17-year old children--the Tucson Children’s Assessment of Sleep Apnea Study. The Journal of Pediatrics, 157(1), 57–61.

Szacując….

Ha, T., & Simonds, A. K. (2012). Respiratory Sleep Medicine. In A. K. Simonds & W. Backer de (Eds.), ERS Handbook Respiratory Sleep Medicine. European Respiratory Society.

Lumeng, J. C., & Chervin, R. D. (2008). Epidemiology of pediatric obstructive sleep apnea. Proceedings of the American Thoracic Society, 5(2), 242–52. doi:10.1513/pats.200708-135MG

Inne choroby?

• Zespół Downa: 57% - 100%

• Zespół Pradera – Willego: 93%

• Choroby neuromięśniowe: 53% (Dystrofia mięśniowa Duchenne'a), 60% (Zespół Arnolda-Chiariego)

• Nieprawidłowości twarzoczaszki: 48% (achondroplazja), 76% Pierre-Robin, 50%-91% (dysostoza czaszkowo-twarzowa).

Aurora, R., Zak, R., & Karippot, A. (2011). Practice parameters for the respiratory indications for polysomnography in children. Sleep, 34(3), 379–388.

Podsumowanie

• Określona w dotychczasowych pracach częstość występowania OBS różni się między sobą

– brak ujednolicenia metodologicznego,

– różnice w populacjach (genetyka, warunki środowiskowe)

• Brak jest jak do tej pory jednolitego określenia „klinicznie istotnego OBS”

• 7 – 15% dzieci chrapie i około 25% dzieci przed wiekiem dojrzewania ma nieprawidłowy wynik polisomnografii (AHI>1)

Podsumowanie

• Szacowana częstość „klinicznie istotnego OBS”: 2-5%

• Rodzice nie przekazują/nie zauważają objawów

• OBS cofa się spontanicznie u około 2/3 chorych w momencie rozpoczęcia okresu dojrzewania

• Płeć męska, nieprawidłowa (za wysoka) waga są czynnikami ryzyka w okresie dojrzewania.

• Brak szerokich badań europejskich (analogicznych do TuCASA)

Dziękuję!