epidermis dermis subcutis

PATOHISTOLOŠKA I KLINIČKA PODELA TUMORA KOŽE

Prema tkivu iz koga potiču: epitelni tumori melanocitni tumori mezenhimski tumori neklasifikovani tumori

Prema stepenu maligniteta benigni maligni Klinički prema tumor-nodul-metastaza sistemu (TNM) T – prema veličini tumora (T1 – T4)

N – zahvaćenost limfnih čvorova (N1 – N2) M – prisustvo metastaza (M0 – M1)

ETIOLOGIJA

Fizički faktori jonizujuće zračenje Virusni faktori papiloma virus Genetski faktori mutacija u BHD genu (Birt- Hogg- Dubé) recipročna translokacija

Psi: 30%, češće kod ženki, 20% - 30% histološki su maligni Mačke: 20%, češće kod mužjaka, 50% - 60% su maligni Starije životinje: psi 10.5 g, mačke 12g

RASNA PREDISPOZICIJA

Vrsta tumora Rase pasa i mačaka

Benigni tumor bazalnih ćelija mačaka

Persijske mačke, himalajske mačke

Karcinom bazalnih ćelija

Koker španijel, keri blu terijer, pudle, šetlandski ovčar, sibirski haski, sijamske mačke

Papilomi Koker španijeli, keri blu terijeri

Planocelularni karcinom, keratogena membrana

Crni labrador retriver, crna standardna pudla, veliki šnaucer, jazavičar, flandrijski govedar.

Trihoepiteliom

Koker španijel, engleski springer španijel, standardna pudla, baset, zlatni retriver, minijaturni šnaucer, persijska mačka.

Vrsta tumora Rase pasa i mačaka

Melanocitični tumori

Erdel terijer, bostonski terijer bokser, čivava, čau čau, koker španijel,doberman, engleski springer španijel,zlatni retriver, irski seter, irski terijer, minijaturni šnaucer, škotski terijer

Limfom

Baset, bokser, koker španijel, nemački ovčar, zlatni retriver, irski seter,škotski terijer, bernardinac

Hemangiopericitom (Švanom)

Bigl, bokser, koker španijel, koli, foks terijer, engleski springer španijel, nemački ovčar, irski seter, sibirski haski

Fibrom

Bostonski terijer, bokser, doberman,foks terijer, zlatni retriver

KLINIČKI SIMPTOMI Benigni tumori dobro ograničeni bezbolni pokretni minimalna inflamatorna reakcija Maligni tumori: tendencija brzog rasta vezani su za tkivo u osnovi ulcerisani često imaju loše definisane margine sekundarne promene: hiperemija, nekroza, infiltracija

Klinički pregled Citologija (iglena biopsija) PH

Round cell Epitelni Mezenhimski Benigni/maligni Dijagnoza

Histološkim pregledom patolog određuje: -Vrsta tumora -Stepen maligniteta

Pomoćne dijagnosičke metode: -Radiografija

HIRUŠKA EKSCIZIJA Uz poštovanje hiruških margina

Specifičan vid terapije određen je: -prirodom primarne bolesti, -okolnim i udaljenim metastazama, -očekivanim ponašanjem tumora - opštim stanjem pacijenta.

Radijaciona terapija: primarna terapija, dodatna terapija kod kontrole rezidualnih tumora, citoreduktivna

Hemoterapija: Ciljana Sistemska

-kriohirurgija, -laserska ablacija, -fotodinamička terapija, -hipertermija, -intralezioni hemoterapeutski implanti, -sintetički retinoidi vitamina A

Lipoma Hiperplazija sebaceoznih žlezda Mastocitom Histiocitom Papilom Tumor bazalnih ćelija Skvamozni karcinom Mastocitom Fibrosarkom

Subkutano masno tkivo Benigni Gojazne ženke Mekani, jasno ograničeni

Ćelije u grupama Različite veličine Malo, okruglo ili ovalno jedro Ekscentrično postavljeno Prazna citoplazma Velika vakuola ispunjena mastima

Kokeri, pudle Solitarni noduli, roze boje, glatki ili poput karfiola Eritematozni, ulcerisani, prekriveni žutim sebumom Često na kapcima

Sebociti u grupi, različite veličine Malo, centralno postavljeno jedro Citoplazma sa vakuolama ispunjene masnoćom Penušav izgled

Noduli ili plakovi različite veličine Najčešće solitarni

Ljubičaste intracitoplazmatične granule U pozadini preparata Jedro ovalno, centralno postavljeno Eozinofili

Metastaze u 30% slučajeva Na limfnim čvorovima, slezini, jetra i kosna srž Prepucijum, perineum, skrotum, mukokutane veze, prsti Bokseri vs šar pej Od velikog prognostičkog značaja je histološko i kliničko

gradiranje

• Hirurško uklanjanje široke margine 50% rekurenca u roku od 4 meseca Intralezioni i/ili sistemski kortikosteroidi Radioterapija ili intraleziono dejonizovana voda •Radioterapija Pre i post operativno •Hemoterapija Prednizolon Vinblastin Lomustin

Inhibitor tirozin kinaze Masitinib mesilat MASIVET Toceranib fosfat PALLADIA Upotreba kod stadijuma II i III sa potvrdjenom mutacijom c-kit tirozin kinaza receptorom Renalna toksičnost, hepatoksičnost, anemija, gubitak proteina

kožni (pojedinačni ili multipli kožni noduli) viscelarni Sijamske mačori su rasno predisponirani Benigni

Lokalna proliferacija Langerhansovih ćelija Solitarni, u obliku kupole ili dugmeta Česte ulceracije sa krastom Mladji od 3 godine Brz rast

Nejednake ćelije Kružno ili ovalno jedro, često nazubljeno Citoplazma svetlije boje

Papiloma virus Direktan i indirektan kontakt Oštećena koža Inkubacija 1-2 meseca

Grupa benignih tumora epitelnih ćelija Epiteliom i karcinom bazalnih ćelija kod mačaka čine 15% - 26% svih tumora kože mačke starosti preko 10 godina

pojedinačni, dobro ograničeni, čvrste konzistencije, izdignutog kupastog oblika veličine od 1-2 cm u prečniku.

Pokretni i čvrsto pričvršćeni za kožu Glava i vrat Benigni, rastu sporo, prisutni mesecima pre dijagnostikovanja. Hirurška ekscizija sa dobrom prognozom

Ćelije imaju visok N:C odnos Često u trakama ili u obliku grozda Mogu sadržati melanin

Squamous cell carcinoma Nepigmentisana koža Izlaganje sunčevoj svetlosti

noduli ili u vidu slabo ograničenih ulcerisanih masa

Ulcerativne lezije sa gubitkom tkiva

Velike, ravne , poligonalne ćelije, sa uglovima Plave boja bledi ka rubovima ćelije Jedra različite veličine, mogu biti i anuklearne Nizak N:C odnos

Ne daju metastaze Hirurško uklanjanje Radijaciona terapija Hemoterapija Intraleziona aplikacija (cisplatin, fluorouracil, karboplatina) Izbegavanje sunca

Kutani epiteliotropni limfom T limfociti Psi Generalizovani pruritični eritem i eksfolijacije Mukokutani eritem, infiltracija, depigmentacija i ulceracija Solitarni ili multipli plakovi ili noduli Ulceri u usnoj duplji

Alopecija Eritem Deskvamacija Noduli

Uniformne ćelije Veliki broj Visok N:C odnos Iregularan hromatin Nazubljena jedra Intenzivno bazofilna citoplazma

Preživljavanje 5-10 meseci Hemoterapija Prednizolon, hlorambucil, vinkristin, doksorubicin, metotraksat Retinoidi interferon Topikalna aplikacija mehloretamine

Tumori melanocita i melanoblasta. Javljaju se uglavnom kod životinja sa tamnije pigmentisanom kožom Mali, pigmentisani noduli Usne, mukokutane veze i prsti maligni

Citoplazma ispunjena crnim granulama

Hirurška ekscizija Radijaciona terapija Intraleziona primena hemoterapeutika (cisplatin/karboplatin) Tumor vakcine Inhibitori tirozin kinaze