Eru Eru strákarstrákar í basli en í basli en stelpurstelpur í góðum málum? í góðum málum?

Kynlegur skóli 24. mars 2006

Hafsteinn Karlsson

PISAPISA

Samræmdum prófumSamræmdum prófum

GreiningumGreiningum

SérkennsluSérkennslu

RannsóknumRannsóknum

Við fáum upplýsingar úr

Þetta vitum við:Þetta vitum við:Strákar með lægri einkunnir

Fleiri strákar í sérkennslu

Fleiri strákar með greiningar

Stelpur með hærri einkunnir

Færri stelpur í sérkennslu

Færri stelpur með greiningar

Strákar með betri sjálfsmynd

Strákar með minni stærðfræðikvíða

Fleiri strákum líður illa í kennslustundum

Stelpur með verri sjálfmynd

Stelpur með stærðfræðikvíða

Færri stelpum líður illa í kennslustundum

Vörumst alhæfingar þær villa okkur sýn

Strákar og stelpur eru tveir hópar sem hvor um sig á það sameiginlegt að þeir sem tilheyra honum eru af sama kyni

Meðaltöl leiða okkur á villigötur

Þeir sem eru fæddir seinni hluta ársins koma ver út úr samræmdum prófum en hinir – að meðaltali

Starfið í skólanumStarfið í skólanum

Bóknám 70% Íþróttir, listir, verknám 30%

7. bekkur - íþróttir, listir, verknám 11 kennslustundir

- rétt um 2 kennslustundir á dag

7. bekkur - bóknám 24 kennslustundir

- um 5 kennslustundir á dagHeimanám - bóklegt

Á 9. og 10. bekk hækkar hlutfall bóknáms í skólastarfinu

t.d. 30 stundir af 37 eða rúmlega 80%

ÍslenskaMálfræði – 35% 7-9 kst / mán

Stafsetning – 15% 3-4 kst / mán

Bókmenntir – 35% 7-9 kst / mán

Ritun – 15% 3-4 kst / mán

bóknám 108-132 kst / mán*

annað nám 16-40 kst / mán*

Áherslur í náminuÁherslur í náminu

Dæmi

Ástandið batnaði fljótt. Mér batnaði fljótt.

Hvaða málfræðilegi munur er á undirstrikuðu sögnunum?– Fyrri sögnin er í germynd en seinni í þolmynd.

– Fyrri sögnin er í viðtengingarhætti en seinni í framsöguhætti.

– Fyrri sögnin er ópersónuleg en seinni persónuleg.

– Fyrri sögnin er persónuleg en seinni ópersónuleg.

Annað dæmi

Í Íslenskri orðabók (2002) stendur bragur - s/-ar, - ir kk.

Af þessu má lesa að orðið bragur– beygist ýmist sterkt eða veikt.– hefur tvenns konar eignarfall.– hefur tvenns konar fleirtölu.– hefur tvenns konar nefnifall.

Þriðja dæmið

Hlaupið hefur líklega náð hámarki. Hvaða

setningarhluti er undirstrikaða orðið?– andlag– frumlag– sagnfylling– umsögn

Inntökuskilyrði í framhaldsskóla

• Inntökuskilyrði í framhaldsskóla miðast við námsárangur á samræmdum lokaprófum og við skólaeinkunnir við lok grunnskóla eftir því sem við á.

• Nemendur, sem lokið hafa skyldunámi í samræmi við ákvæði aðalnámskrár grunnskóla, og einnig samræmdum lokaprófum a. m. k. í íslensku og stærðfræði, geta innritast á brautir framhaldsskóla

• Til að hefja nám á bóknámsbrautum framhaldsskóla þurfa nemendur að þreyta a. m. k. fjögur samræmd próf

Starfið í skólanum er einhæftStarfið í skólanum er einhæft

70 -80 % skólatímans eru nemendur í bóknámi

Heimanámið er allt bóknám

Bóknámið er fremur einhæft

Bóknámið byggist á því að lesa og skrifa

Nemendur sitja yfirleitt við borð og vinna skv. fyrirmælum kennara og/eða bókarinnar

Kennsluaðferðir í bóknámi fremur einhæfar

Einhæf vinna nemenda

Bóknámið miðast við einhæfar vinnustellingarBóknámið miðast við einhæfar vinnustellingar

Bóknámið gefur litla möguleika á sveigjanleika Bóknámið gefur litla möguleika á sveigjanleika í vinnuí vinnu

Nemendur hafa fremur lítið um starf sitt að Nemendur hafa fremur lítið um starf sitt að segjasegja

Litlir möguleikar á vali á viðfangsefnumLitlir möguleikar á vali á viðfangsefnum

Nemendur hafa ekki val um hvort þeir eru í Nemendur hafa ekki val um hvort þeir eru í þessari vinnu eða ekkiþessari vinnu eða ekki

Er skólinn skemmtilegur Er skólinn skemmtilegur vinnustaður?vinnustaður?

Ekki fyrir alla

Þeim sem standa höllum fæti í bóknámi leiðistÞeim sem standa höllum fæti í bóknámi leiðist

Þeim sem eiga erfitt með einbeitingu og athygli Þeim sem eiga erfitt með einbeitingu og athygli leiðistleiðist

Bæði strákum og stelpum leiðist en strákar Bæði strákum og stelpum leiðist en strákar virðast leyna því síður en stelpurvirðast leyna því síður en stelpur

Þjást nemendur af streitu?Þjást nemendur af streitu?

Sýnt hefur verið fram á, að streita er áleitin meðal þeirra, sem vinna einhæf störf, þar sem þeir ráða litlu um framvindu mála og njóta lítils frumkvæðis.

“Vellíðan í vinnunni” Fræðslurit Vinnueftirlitsins

Glíma nemendur við kulnun?Glíma nemendur við kulnun?

Leiðindi í vinnunni hafa tilhneigingu til að draga úr framkvæmdavilja utan vinnu.

Mikil líkindi eru til að þeir sem njóta sín í vinnunni verji frítímanum til uppbyggilegra athafna.

Ef fólki finnst það ekki geta uppfyllt þær kröfur, sem til þess eru gerðar, starfið er því ofviða, fullnægir því ekki á einhvern hátt eða stjórnuninni er áfátt, gerir þreyta, sljóleiki og depurð vart við sig. Slík uppgjöf í starfi er kölluð kulnun.

Vanlíðanin getur komið fram í líkamlegum einkennum. Einstaklingurinn er þá oft kominn í öngstræti og sér stundum enga leið aðra en hætta í vinnunni.

“Vellíðan í vinnunni” Fræðslurit Vinnueftirlitsins

Við erum það sem við gerumVið erum það sem við gerum

Starfið er hluti af sjálfsmynd okkar.

Það er mikilvægt fyrir fólk að vera í starfi, sem hefur tilgang bæði í augum einstaklingsins sjálfs og umhverfisins.

Staða mannsins innan vinnustaðarins skiptir máli.

“Vellíðan í vinnunni” Fræðslurit Vinnueftirlitsins

Er skólinn góður vinnustaðurEr skólinn góður vinnustaður

Einkennandi fyrir góðan vinnustað er að vinnufélagarnir bera traust hver til annars, finna til samhygðar og hafa umburðarlyndi gagnvart sérkennum náungans.

Starfshópurinn getur því aðeins unnið vel saman og þróast, að þekking, geta og sköpunarhæfni einstaklinganna nýtist eins og best verður á kosið.

Í góðum starfshópi veit hver og einn til hvers er ætlast af honum og hvaða stöðu hann hefur í hópnum.

“Vellíðan í vinnunni” Fræðslurit Vinnueftirlitsins

Er skólinn góður vinnustaðurEr skólinn góður vinnustaður

Á góðum vinnustað ríkir lýðræði, fólk þorir að vera það sjálft og býr ekki við ótta og öryggisleysi.

Vandamál eru rædd í vinsemd og til þess að leysa þau, en ekki til að koma höggi á sökudólg.

Fjallað er um markmiðin og ákvarðanir teknar í samráði við starfsmenn.

Miðað er að því að fólk þroskist og endurnýi sig í starfi, geti notið hæfileika sinna og þekking og færni hvers og eins sé metin að verðleikum.

Samstarfsmenn gleðjast með glöðum og hryggjast með hryggum.

“Vellíðan í vinnunni” Fræðslurit Vinnueftirlitsins

VinnugleðiVinnugleði

Ef kröfurnar sem gerðar eru til einstaklingsins í vinnunni samsvara hæfileikum hans og áhuga, eru mestar líkur á að hann njóti sín í vinnunni og skili jafnframt góðu verki.

Þegar að sjálfri vinnunni kemur skiptir miklu máli, að erfiðið skili árangri, að menn fái viðurkenningu fyrir vel unnið starf og að vinnan sjálf hafi tilgang.

“Vellíðan í vinnunni” Fræðslurit Vinnueftirlitsins

Hver er að klikka?Hver er að klikka?

Krakkarnir? (strákarnir og stelpurnar)

Kennararnir?

Kerfið?

Skólinn verður að...Skólinn verður að...

• byggja á styrkleikum sérhvers nemanda• vera með fjölbreytt námstilboð• meta nemendur á þeirra forsendum• leggja áherslu á gott og afslappað

andrúmsloft• útskrifa agaða, gagnrýna, hugmyndaríka,

skapandi einstaklinga með áræði og þor til að takast á við ný verkefni

Góð viðhorf til nemendaGóð viðhorf til nemenda

• öll börn eiga rétt og kröfu til góðrar og uppbyggilegrar skólavistar

• engum nemanda er ofaukið• skólinn flokkar ekki nemendur í góða

nemendur og lélega – slíkt á ekki við

Niðurstaða mín er:Niðurstaða mín er:

Það er allt í lagi með strákana

og stelpurnar líka

Það þarf að laga kerfið þannig að allir finni sig í skólanum