Erzurum, Erzincan, Artvin ve Kars œlleri Buprestidae (Coleoptera

Erzurum, Erzincan, Artvin ve Kars Ülleri Buprestidae (Coleoptera) FamilyasÝT�rleri �zerinde Faunistik ve Taksonomik �alÝßmalar I. Acmaeoderinae,

Polycestinae ve Buprestinae*

G�ksel TOZLU, Hikmet �ZBEKAtat�rk �niversitesi, Ziraat Fak�ltesi, Bitki Koruma B�l�m�, Erzurum-T�RKÜYE

Geliß Tarihi: 16.03.1999

Turk J Zool24 (2000) Ek SayÝ, 51-78© T�BÜTAK

51

�zet: Artvin (Merkez, Ardanu�, Bor�ka, Hopa, Þavßat ve Yusufeli), Erzincan (Merkez, Tercan ve �z�ml�), Erzurum (Merkez, Aßkale,�at, Horasan, IlÝca, Üspir, Narman, Oltu, Olur, Pasinler, Pazaryolu, Þenkaya, Tortum ve Uzundere) ve Kars (Digor ve SarÝkamÝß) ÜlleriBuprestidae (Coleoptera) familyasÝ t�rleri �zerinde 1993-1997 yÝllarÝnda yapÝlan bu araßtÝrmada, Acmaeoderinae altfamilyasÝndan12, Polycestinae altfamilyasÝndan 1 ve Buprestinae altfamilyasÝndan 33 olmak �zere toplam 46 t�r ve altt�r saptanmÝßtÝr. Bunlardan,Acmaeodera (s.str.) transcaucasica Semenov, Dicerca (s.str.) chlorostigma Mannerheim, Anthaxia (Haplanthaxia) truncata Abeille dePerrin t�rleri ile Acmaeoderella (Carininota) flavofasciata ablifrons (Abeille de Perrin) altt�r� T�rkiye faunasÝ i�in yeni kayÝttÝr.Acmaeoderella (Euacmaeoderella) villosula (Steven), Anthaxia (Haplanthaxia) cichorii (Olivier), A. (s.str.) muliebris Obenberger ve A.(s.str.) nigricollis Abeille de Perin t�rleri ile Melanophila picta decastigma (Fabricius) altt�r� y�rede yaygÝn olan t�rlerdir. DiÛertaraftan, Anthaxia cichorii ve M. picta decastigma ile Acmaeoderella (Carininota) flavofasciata (Piller & Mitterpacher), A. (C.)flavofasciata albifrons, A. (C.) mimonti (Boieldieu), Anthaxia (H.) millefolii (Fabricius), A. (Melanthaxia) nigrojubata nigrojubataRoubal ve A. (M.) nigrojubata incognita Bily diÛer t�rlere oranla daha fazla yoÛunluk olußturmaktadÝrlar.

�alÝßma alanÝndaki Buprestidae familyasÝnÝn altfamilya, tribus, cins ve t�r tanÝ anahtarlarÝ hazÝrlanmÝß, her t�r�n taksonomik �nemesahip v�cut kÝsÝmlarÝ �izilmiß, bulunduklarÝ yerler, bazÝlarÝnÝn konuk�ularÝ, kimilerinin de �zerinden toplandÝklarÝ bitkiler ile T�rkiyeve d�nyadaki yayÝlÝßlarÝ verilmißtir.

Anahtar S�zc�kler: Buprestidae, Faunistik, Taksonomik, T�rkiye.

Faunistic and Taxonomic Studies on the Family Buprestidae (Coleoptera) in Erzurum, Erzincan,Artvin and Kars Provinces I. Acmaeoderinae, Polycestinae and Buprestinae

Abstract: A faunal and taxonomic study on the family Buprestidae (Coleoptera) was conducted in the provinces of Artvin (Central,Ardanu�, Bor�ka, Hopa, Þavßat and Yusufeli), Erzincan (Central, Tercan and �z�ml�), Erzurum (Central, Aßkale, �at, Horasan, IlÝca,Üspir, Narman, Oltu, Olur, Pasinler, Pazaryolu, Þenkaya, Tortum and Uzundere) and Kars (Digor and SarÝkamÝß) in 1993-1997.

A total of 46 species and subspecies were recorded belonging to 3 subfamilies, namely Acmaeoderinae (12 species), Polycestinae (1)and Buprestinae (33). Of these taxa, Acmaeodera (s.str.) transcaucasica Semenov, Dicerca (s.str.) chlorostigma Mannerheim,Anthaxia (Haplanthaxia) truncata Abeille de Perrin and Acmaeoderella (Carininota) flavofasciata albifrons (Abeille de Perrin) are newrecords for the Turkish fauna. Acmaeoderella (Euacmaeoderella) villosula (Steven), Anthaxia (Haplanthaxia) cichorii (Olivier), A.(s.str.) muliebris Obenberger, A. (s.str.) nigricollis Abeille de Perrin and Melanophila picta decastigma (Fabricius) were widespreadspecies throughout the region. Moreover, Anthaxia cichorii, M. picta decastigma, Acmaeoderella (Carininota) flavofasciata (Piller &Mitterpacher), A. (C.) albifrons, A. (C.) mimonti (Boieldieu), Anthaxia (H.) millefolii (Fabricius), A. (M). nigrojubata nigrojubataRoubal and A. (M.) nigrojubata incognita Bily were more abundant than the others.

Keys to the subfamilies, tribes, genera and species were prepared as well as the body parts of taxonomic importance beingillustrated. Furthermore, the distribution of these species in Turkey and the world was given. Host plants of some species wererecorded and plant species from which insect samples collected were also included.

Key Words: Buprestidae, Faunistic, Taxonomic, Turkey.

* Bu �alÝßma, Atat�rk �niversitesi Rekt�rl�k AraßtÝrma Fonunca 1993/27 (M) Nolu Proje ile Desteklenen Doktora tezinin bir b�l�m�d�r.

Erzurum, Erzincan, Artvin ve Kars Ülleri Buprestidae (Coleoptera) FamilyasÝ T�rleri �zerinde Faunistik ve Taksonomik �alÝßmalar I. Acmaeoderinae,Polycestinae ve Buprestinae

Giriß

Buprestidae, Coleoptera takÝmÝnÝn PolyphagaalttakÝmÝnÝn t�r bakÝmÝndan zengin familyalarÝndan birisidir(1, 2, 3). T�r sayÝsÝ konusundaki tahminler deÛißikolmakta, Richards ve Davies (1) 11 500, Bily (4) 12 000,Booth ve ark. (3) 15 000, Obenberger (5) ile Lodosve Tezcan (6) ise 16 000 olduÛunu belirtmektedirler.Obenberger (5) Palearktik B�lgeÕde 2 200, Bily (4) ise 1500 civarÝnda t�r bulunduÛunu, bunlarÝn da �oÛununAkdeniz �evresi, OrtadoÛu ve AvrupaÕda yer aldÝÛÝnÝvurgulamaktadÝrlar.

Buprestidae familyasÝna ait b�ceklere Berker (7)tarafÝndan ÒM�zeyyen B�ceklerin FamilyasÝÓ adÝ verilmiß,ancak daha sonralarÝ ÒS�sl�b�cekler, Parlak KÝnkanatlÝlar,YassÝbaß B�cekleri, YassÝbaßlar, AÛa�oyan YassÝbaßlÝB�ceklerÓ gibi isimler kullanÝlmÝß, bunlardan ßimdilikkabul g�rm�ß olanÝ ÒS�sl�b�ceklerÓ olmußtur (8).

Erginler, g�neßli havalarda aktiftirler, �zelliklebitkilerin �i�eklerinde polenle beslenirlerse de yaprak,s�rg�n ve tomurcuklarla beslenenler de vardÝr. �oÛut�rlerin larvalarÝ, orman, park aÛacÝ ve �alÝlarÝ ile meyveaÛa�larÝnÝn kabuk dokusunda beslenerek enine kesiti ovalolan galeriler a�arlar. �zellikle, zayÝf, �lmekte olan veya�lm�ß aÛa�lara saldÝrÝrlar. Erginler, yumurtalarÝnÝ bu tipaÛa�larÝn kabuk �atlaklarÝ arasÝna bÝrakÝrlar. Bir�ok t�r,ekonomik zararlara sebep olmaktadÝr (1, 2, 6, 9). Kimit�rler ise baßta baklagil bitkileri olmak �zere, bazÝ otsuk�lt�r ve yabani bitkilerin sap ve k�klerinde beslenirler.Bu nedenle, bazÝ k�lt�r bitkilerinde zararlÝ olurken, kimiyabancÝ otlarÝ da baskÝ altÝnda tutarlar. Nitekim,Sphenoptera ile Agrilus cinslerine mensup bazÝ t�rler,yabancÝ otlarla biyolojik m�cadelede kullanÝlmaktadÝr (6,10, 11).

Buprestidae familyasÝ t�rleri, genellikle yÝlda 1 d�lverirler. Fakat, larva d�neminin bazÝ t�rlerde uzuns�rmesi nedeniyle, birka� yÝlda bir d�l veren t�rler devardÝr. �rneÛin, Buprestis cupressi Germar 3 yÝlda 1 d�lverirken (12), Capnodis miliaris (Klug) ve Chrysobothrisaffinis (F.) gibi t�rler 2 yÝlda 1 d�l vermektedir (6, 12).Yine, Schimitschek (13), buprestidlerin Orta AvrupaormanlarÝnda 2 yÝlda 1 d�l verdiÛini, Agrilus t�rlerininÜstanbul �evresinde yÝlda 1 d�l, Anthaxia t�rlerinin G�neyAnadoluÕda yine yÝlda 1 d�l verdiÛini bildirmektedir. DiÛertaraftan, Bily (4), Chalcophora mariana (L.)ÕnÝngelißmesini 3-6 yÝlda tamamlandÝÛÝnÝ belirtmektedir.

Buprestidae familyasÝ t�rlerinin �oÛu, sekonder zararlÝdurumundadÝr, fakat fazla miktarda �oÛaldÝklarÝ veisteklerine uygun yeteri kadar besin kaynaÛÝ bulamadÝklarÝzaman, primer zararlÝ durumuna ge�er ve aÛa�lara �okfazla zarar verirler. Bu nedenle, ormancÝlÝkta Buprestidae

familyasÝ zararlÝ bir�ok t�rleri i�ine alan �nemli bir familyaolarak kabul edilmektedir (14).

Buprestis ve Dicerca cinslerinin bazÝ t�rleri ile C.mariana t�r�n�n, Üskandinav �lkelerinde, potansiyel odunzararlÝsÝ olarak b�y�k �nem taßÝdÝÛÝ, Scintillatrix rutilans(F.)ÕÝn, zaman zaman yaßlÝ Tilia cordata aÛa�larÝnda,Agrilus aurichalceus RedtenbacherÕun ise k�lt�re alÝnmÝßRosa t�rlerinde �ok �nemli zararlÝ durumunda olduÛubelirtilmektedir (4). AynÝ araßtÝrÝcÝ, yoÛunluk fazlaolduÛunda Trachys minutus (L.) larvalarÝnÝn Salix capreaaÛa�larÝnÝn yapraklarÝnda % 50Õden fazla zararolußturduÛunu ve bir yaprakta 1-4 arasÝnda larvanÝnbulunduÛunu vurgulamaktadÝr (4). AyrÝca, Agrilusbiguttatus RossiÕun AlmanyaÕnÝn kuzeyinde meßeaÛa�larÝnda �nemli d�zeyde zarara yol a�tÝÛÝkaydedilmektedir (15).

T�rkiyeÕde, son yÝllarda, Buprestidae t�rlerinin yaptÝÛÝzararlarla ilgili olarak �ift�ilerimizin ßikayetleri g�ndemegelmeye baßlamÝßtÝr. �zellikle, Capnodis ve Coraebus gibicinsler i�inde yer alan t�rlerin larvalarÝ, canlÝ dokulardagelißerek, k�lt�r� yapÝlan pek �ok aÛa�ta, orman ve s�sbitkisi aÛa� ve aÛa�cÝklarÝnda �nemli zararlar yapmaktadÝr(16, 17).

T�rkiyeÕde Buprestidae familyasÝ t�rleri �zerindeyapÝlan faunistik ve sistematik �alÝßmalar, 19. y�zyÝlÝnsonlarÝnda baßlamÝßtÝr. Ancak, bu �alÝßmalar, genellikleyabancÝ araßtÝrÝcÝlar tarafÝndan kÝsa s�reli inceleme gezilerisÝrasÝnda toplanan �rneklerin ve yapÝlan g�zlemlerinbildirilmesi ßeklinde olmußtur. Bunlar arasÝnda, Fairmaire(18, 19), Bodemeyer (20), Sahlberg (21), de Kerville(22), Schimitschek (13), Obenberger (23), Bodenheimer(24), Chararas (25), Bily (26, 27), Bily ve Brodsky (28),Curletti (29), Curletti ve Magnani (30, 31), Novak (32,33, 34), Levey (35), Niehuis (36, 37, 38, 39, 40) veSvoboda (41)ÕnÝn �alÝßmalarÝ �rnek olarak verilebilir.Bunun yanÝnda, yerli araßtÝrÝcÝlardan, Acatay (42, 43, 44),Erdem (45, 46), ErkÝlÝ� ve S�mer (47), Defne (48), Ülerive Ayfer (49), �anak�ÝoÛlu (14, 50, 51), NizamlÝoÛlu(52), Alkan (53), Tuatay (54), NizamlÝoÛlu ve G�kmen(55), Y�ksel (56), Karag�z ve Sekendiz (57), �zer veDuran (58), Beß�eli (59), Ural vd. (60), Sekendiz ve YÝldÝz(61, 62), Sekendiz (12, 63), YÝldÝz (64), Akman ve San(65), Tosun (66), �anak�ÝoÛlu vd. (67), G�ler (68),Kornoßor (69), Ma�an (70), Y�cel (71), Toros (72),G�ler ve Can (73), �zbek vd. (74), Uygun vd. (75) ile�zoÛlu ve Uygun (76)Õun belirli t�rlerle ilgili bazÝg�zlemleri olmußtur.

Winkler (77), T�rkiyeÕde bulunan buprestidÕlerin t�rsayÝsÝnÝ 22 cinse baÛlÝ 104 t�r, Obenberger (78, 79, 80,81, 82, 83, 84) ise 31 cinse baÛlÝ 239 t�r olarak

52

G.TOZLU, H. �ZBEK

vermektedir. Bu araßtÝrÝcÝlarÝn hazÝrladÝklarÝ kataloglar,sonraki araßtÝrÝcÝlar i�in deÛerli bir envanter olmußtur.T�rkiyeÕde bu familya t�rleri �zerinde yapÝlan faunistik vesistematik �alÝßmalar 1990ÕlÝ yÝllardan sonra artmayabaßlamÝßtÝr. Niehuis (85, 86), T�rkiyeÕden Buprestis veCoraebus cinsine mensup t�rler �zerinde �alÝßmÝß,Buprestis cinsine mensup 13 t�r ile Coraebus cinsinemensup 5 t�r�n tanÝ anahtarlarÝnÝ hazÝrlayarak, bunlarÝnßekillerini ve bazÝ t�rlerin yayÝlÝß alanlarÝnÝ haritalar�zerinde g�stermißtir.

Tezcan (16), Buprestidae familyasÝ t�rleri �zerindeÜzmirÕde yaptÝÛÝ �alÝßmada, Buprestinae altfamilyasÝnamensup 19 t�r tespit etmiß, bunlarÝn sinonim ve tanÝmlarÝile d�nyadaki ve T�rkiyeÕdeki yayÝlÝßlarÝnÝ vermiß,konuk�ularÝ ile �zerinden topladÝÛÝ bitkileri belirtmiß, but�rlerden ikisinin �lkemiz faunasÝ i�in yeni kayÝt olduÛunubildirmißtir. AynÝ araßtÝrÝcÝ bir diÛer �alÝßmasÝnda 7altfamilyadan 12 cinse ait 35 t�r tespit etmiß, bunlardan��n�n �lkemiz faunasÝ i�in yeni kayÝt olduÛunubelirtmißtir (87).

Lodos ve Tezcan (88), T�rkiye Buprestidae faunasÝnÝzoocoÛrafik y�nden deÛerlendirdikleri �alÝßmalarÝnda, 35cinse ait 91Õi endemik olmak �zere 386 t�r�nbulunduÛunu belirtmißlerdir. Niehuis ve Tezcan (89),Agrilus cinsine mensup 37 t�r�n �zerinden toplandÝklarÝbitkileri belirterek, bunlarÝn yayÝlÝß alanlarÝnÝ haritalar�zerinde g�stermißlerdir. AyrÝca, bazÝ t�rlerin yenisinonimleri ile Agrilus buresi Obenberger t�r�n�ntaksonomik durumunu yeniden d�zenlemißlerdir. Lodosve Tezcan (6), 15 cinse mensup �ok sayÝdaki BuprestidaefamilyasÝ t�r�n�n sinonimlerini, tanÝmlarÝnÝ ve d�nya ileT�rkiyeÕdeki yayÝlÝßlarÝnÝ belirterek, konuk�ularÝ ile zararßekilleri hakkÝnda bilgiler vermißlerdir. Tezcan (90, 91,92), Ege �niversitesi Ziraat Fak�ltesi Bitki KorumaB�l�m� M�zesiÕndeki uzun yÝllardan bu yana deÛißikyerlerden toplanmÝß �rnekler �zerinde yaptÝÛÝ�alÝßmalarda, Acmaeoderinae altfamilyasÝna mensup,Acmaeodera ve Acmaeoderella cinslerinden 10Õar,Chalcophorinae altfamilyasÝna mensup, Capnodiscinsinden 6, Chalcophora, Chalcophorella veStigmatophorella cinslerinden ise 1Õer t�r� ele almÝß, hert�r�n yayÝlÝßÝ, toplandÝÛÝ yer ve �zerinden toplandÝÛÝbitkileri belirterek, �nceki literat�r ÝßÝÛÝnda T�rkiyeÕdekiyayÝlÝßlarÝnÝ haritalarla vermißtir. KÝsmalÝ vd. (93),Buprestidae ve Chrysomelidae familyalarÝna mensupt�rlerin GAP B�lgesiÕndeki durumunu inceledikleri�alÝßmalarÝnda, 7 altfamilyaya mensup 55 buprestidt�r�n�n y�redeki yayÝlÝß alanlarÝnÝ literat�r ve materyalbilgilerine dayalÝ olarak bildirmißlerdir.

YukarÝda belirtilen literat�r bilgilerinden �lkemizindiÛer y�relerinde Buprestidae ile ilgili bazÝ �alÝßmalar

yapÝlmÝß olmasÝna karßÝn DoÛu AnadoluÕda bu familya�zerinde yapÝlmÝß �alÝßmalarÝn yok denecek kadar azolduÛu g�r�lmektedir. Bu nedenle b�yle bir �alÝßma elealÝnmÝß, Erzurum, Erzincan, Artvin ve Kars illerindekibuprestid t�rlerinin tespitine �alÝßÝlarak, altfamilya, tribus,cins ve t�r tanÝ anahtarlarÝ hazÝrlanmÝß, teßhiste �nemtaßÝyan v�cut kÝsÝmlarÝ �izilmißtir. AyrÝca, t�rlerin d�nyave T�rkiyeÕdeki yayÝlÝßlarÝ, y�rede bulunduÛu yerler ve�zerinden toplandÝklarÝ bitkiler ile bazÝ t�rlerinkonuk�ularÝ tespit edilmißtir.

Materyal ve Metot

AraßtÝrmanÝn materyalini, ArtvinÕin Merkez, Ardanu�,Bor�ka, Hopa, Þavßat ve Yusufeli; ErzincanÕÝn Merkez,Tercan ve �z�ml�; ErzurumÕun Merkez, Aßkale, �at,Horasan, IlÝca, Üspir, Narman, Oltu, Olur, Pasinler,Pazaryolu, Þenkaya, Tortum ve Uzundere; KarsÕÝn Digorve SarÝkamÝß il�elerinden toplanan BuprestidaefamilyasÝna baÛlÝ t�rlere ait �rnekler olußturmaktadÝr.AyrÝca, daha �nceki yÝllarda y�reden toplanmÝß az sayÝdaki�rnekler de �alÝßmaya dahil edilmißtir.

�rnekler, 1993-1997 yÝllarÝnÝn mayÝs-ekim aylarÝnda,yukarÝda sayÝlan her bir il�eye ve ulaßÝm imkanlarÝnÝnelverdiÛi �l��de bunlarÝn bazÝ k�ylerine 2 veya 3 kezgidilerek, k�lt�r bitkileri, yabancÝ otlar, tarÝma a�ÝlmamÝßalanlar ile orman alanlarÝndan bitkilerin farklÝ fenolojikd�nemlerinde toplanmÝßtÝr. Al�ak boylu k�lt�r bitkileriyle,yabancÝ otlar �zerinden atrap sallanarak, aÛa� ve�alÝlardan ise bir elle atrap torbasÝ veya japon ßemsiyesidallar altÝna tutulup, diÛer elle hÝzla dallara vurulmaksuretiyle materyal toplanmÝßtÝr. Bitkilerin kabuk altÝ veg�vde i�leri, yine bazÝ bitkilerin de k�k kÝsÝmlarÝincelenerek, buradaki ergin ve larvalar alÝnmÝß, b�ceklerin�zerinden toplandÝÛÝ bitkilerle birlikte laboratuvaragetirilmißtir.

Buprestinae altfamilyasÝ i�erisinde yer alan Anthaxiacinsi t�rlerinin teßhisinde b�y�k �nem arzeden erkekgenital organlarÝ bir bist�ri yardÝmÝyla �ÝkarÝlmÝß ve kÝsabir s�re % 10Õluk potasyum hidroksit i�erisindekaynatÝlmÝß ve sonra gliserin i�erisine aktarÝlarak,stereomikroskop altÝnda kaslarÝ temizlenmiß ve teßhiste�nem taßÝyan paramere ve aedeagus gibi kÝsÝmlar �izimehazÝr hale getirilmißtir. Teßhiste �nem taßÝyan v�cutkÝsÝmlarÝ ile genital organlarÝn �izimleri ÒWild M5AÓmarka stereomikroskoba takÝlan �izim t�p� yardÝmÝylayapÝlmÝßtÝr.

T�rlerin teßhisinde, Thery (94), Richter (95, 96),Schaefer (97) ve Bily (4, 98)Õnin hazÝrladÝklarÝanahtarlardan yararlanÝlmÝßtÝr. Teßhisi yapÝlamayan�rneklerin teßhisi ile teßhis edilen �rneklerin kontrol� Dr.

53


Svatopluk Bily (�ek Cumhuriyeti) ve Dr. Mark G.Volkovitsh (Rusya) tarafÝndan yapÝlmÝßtÝr. B�ceklerin�zerinden toplandÝklarÝ yabancÝ otlarÝn teßhisleri Yrd. Do�.Dr. H�seyin Zengin (Erzurum), aÛa� ve �alÝ formundakibitkilerin teßhisleri ise Yrd. Do�. Dr. Hasan YÝlmaz(Erzurum) tarafÝndan yapÝlmÝßtÝr. Altfamilya, tribus vecinsler Bily (98)Õye g�re, t�r isimleri ise her altfamilyai�erisinde yer alan altcinslere g�re alfabetik sÝraylaverilmißtir.

TanÝ anahtarlarÝnÝn hazÝrlanmasÝnda yer yer Bily (4) veTezcan (16)Õdan yararlanÝlmÝßsa da bizzat �rneklerinkarakterleri incelenerek anahtarlar olußturulmußtur.

Bulgular

Erzurum, Erzincan, Artvin ve Kars illerinde,Acmaeoderinae altfamilyasÝndan 12, PolycestinaealtfamilyasÝndan 1, Buprestinae altfamilyasÝndan 33,Sphenopterinae altfamilyasÝndan 7, ChalcophorinaealtfamilyasÝndan 8, Chrysobothrinae altfamilyasÝndan 3,Agrilinae altfamilyasÝndan 17, CylindromorphinaealtfamilyasÝndan 2 ve Trachyinae altfamilyasÝndan 1

olmak �zere 9 altfamilyaya baÛlÝ toplam 84 t�r ve altt�rbulunmußtur. Bu birinci b�l�mde Acmaeoderinae,Polycestinae ve Buprestinae altfamilyalarÝ ele alÝnmÝß vebunlara baÛlÝ 46 t�r ve altt�r incelenmißtir.

Buprestidae FamilyasÝna BaÛlÝ AltfamilyalarÝn TanÝAnahtarÝ

1- V�cut ��gen veya ��genimsi ßekilde (Þekil 1.1);fronsÕta clypeal dikißin �zerinde nokta ßeklinde derin�ukurcuklar var (Þekil 1.2); pronotumÕun genißliÛiuzunluÛunun en az 3 katÝ ......................... TRACHYINAE

- V�cut uzunca, oval veya hemen hemen silindirik;fronsÕta clypeal dikißin �zerinde nokta ßeklinde derin�ukurcuklar yok, pronotumÕun genißliÛi uzunluÛunun en�ok 2, 5 katÝ veya uzunluÛu genißliÛinden daha fazla .... 2

2- �n tibiaeÕnin ucu 1 dikenli (Þekil 1.3); scutellumÕunucunda diken ßeklinde uzantÝ var (Þekil 1.5)..................................................... SPHENOPTERINAE

- �n tibiaeÕnin ucu 2 dikenli (Þekil 1.4); scutellumÕunucu dikensiz ............................................................. 3

54

12 3 4

5

6

7 8

9 10 11 12 13 14

Þekil 1. Trachys minutus (L.)Õdav�cudun genel g�r�n�m�, 2.T. minutusÕda fronsÕtaki �ukur-lar, 3-4. �n tibiaÕdaki diken,3. Sphenoptera (s.str.) antiqua(Illiger), 4. Acmaeoderella(Carininota) flavofasciata (Piller& Mitterpacher), 5. S.antiquaÕda scutellum, 6.Cylindromorphus filum (Gyl-lenhal)Õda pronotum, 7-8.Prosternum yapÝlarÝ, 7.Buprestis rustica Linnaeus, 8.Acmaeodera degener (Sco-poli), 9-10. �n femurÕdakidiken, 9. Chrysobothrischrysostigma (L.), 10. Auri-gena cuprata (Klug), 11-12.Anten, 11. Chrysobothrisaffinis (F.), 12. Acmaeoderella(Euacmaeoderella) safaviiVolkovitsh, 13-14. Antensegmentleri �zerindeki duyuporlarÝnÝn durumu, 13.Ptosima flavoguttata (Illiger),14. A. degener (2, 7, 8, 13,14, (98)Õden).

G.TOZLU, H. �ZBEK

3- Pronotum silindirik ve boyun ßeklinde uzar (Þekil1.6) ........................................ CYLINDROMORPHINAE

- Pronotum daha geniß ve boyun ßeklinde uzamaz .. 4

4- Mesosternum, prosternum tarafÝndan tamamenikiye b�l�n�r (Þekil 1.7) ............................................ 5

-Mesosternum, prosternum tarafÝndan ikiye b�l�nmez(Þekil 1.8) ................................................................ 8

5- Mesosternum k��lm�ß, hemen hemen belirsiz;arka coxae dÝßa doÛru belirgin bir ßekilde genißler;tÝrnaklar dißli; v�cut olduk�a uzun, hemen hemensilindirik ve posteriore doÛru sivri; elytraÕnÝn uzunluÛugenißliÛinin 2,5 katÝndan daha fazla .............. AGRILINAE

- Mesosternum iyi gelißmiß; arka coxae femurÕabaÛlandÝÛÝ yerde en geniß; tÝrnaklar dißsiz; v�cut genellikleoval ve yassÝ; elytraÕnÝn uzunluÛu genißliÛinin en fazla 2,5katÝ ......................................................................... 6

6- �n femora anterior y�zeyde b�y�k bir diken taßÝr(Þekil 1.9); kanadÝn radial h�creleri azalmÝß; antene aitskleritler fronsÕtan al�ak bir t�msekle ayrÝlÝr; 3. antensegmenti 4. segmentten en az 2 kat daha uzun (Þekil1.11); g�zler dorsalde birbirine yaklaßÝr; vertex olduk�adar; her bir elytronÕda 3 tane altÝn yeßili �ukur var................................................... CHRYSOBOTHRINAE

- �n femora anterior y�zeyde diken taßÝmaz (Þekil1.10); kanadÝn radial h�creleri iyi gelißmiß; antene aitskleritler fronsÕtan herhangi bir t�msekle ayrÝlmaz; 3.anten segmenti 4. segmentten daha kÝsa (Þekil 1.12);g�zler dorsalde birbirine yaklaßmaz; vertex daha geniß;elytra �zerinde altÝn yeßili �ukurlar yok ....................... 7

7- Duyu porlarÝ genißlemiß olan 5.-11. antensegmentleri y�zeyinde daÛÝlmÝß; scutellum �ok k��k vehemen hemen belirsiz; pronotumÕun posterior kenarlarÝhemen hemen d�z; elytra daima sÝralÝ �ukurcuklar ihtivaetmez, fakat uzunlamasÝna parlak kabartÝlÝ alanlarbulunur; boylarÝ 20 mmÕden daha fazla..................................................... CHALCOPHORINAE

- Duyu porlarÝ genißlemiß olan 5.-11. antensegmentleri �zerinde bulunan duyu pitleri i�erisindetoplanmÝß; scutellum b�y�k ve genellikle ��gen veyapentagonal; pronotumÕun posterior kenarlarÝ hemenhemen yÝlankavi; elytra genellikle uzunlamasÝna sÝralarhalinde �ukurcuklu, uzunlamasÝna parlak kabartÝlÝ alandaima bulunmaz; boylarÝ 20 mmÕden daha k��k............................................................ BUPRESTINAE

8- Duyu porlarÝ anten segmentlerinin u� kÝsÝmlarÝndayer alÝr (Þekil 1.13) .............................. POLYCESTINAE

- Duyu porlarÝ anten segmentlerinin y�zeyine daÛÝlmÝß(Þekil 1.14) ..................................... ACMAEODERINAE

ACMAEODERINAE Kerremans, 1893

Acmaeoderini

Acmaeoderini TribusÕuna BaÛlÝ Cinslerin TanÝ AnahtarÝ

- V�cut yaprak ßeklinde kÝl ve t�ylerle kaplÝ; clypeus�ok dar, anteriorde hafif kavisli veya d�z (Þekil 2.1);elytral epipleura subhumeral kÝsÝmda i�e doÛru yarÝklÝ(Þekil 2.2) .............................................Acmaeoderella

-V�cut seta ßeklinde kÝl ve t�ylerle kaplÝ; clypeusnormal, anteriorde derin yarÝklÝ (Þekil 2.3); elytralepipleura subhumeral kÝsÝmda d�z (Þekil 2.4)................................................................ Acmaeodera

Acmaeodera Eschscholtz, 1829

Tip T�r: Buprestis cylindrica Fabricius, 1775 (99)

Sinonim: Andromeda Gistel, 1834; Sternoxus Billbergteste Mannerheim, 1837; Ptychomus Marseul, 1865 (78,100).

Acmaeodera Cinsine BaÛlÝ T�rlerin TanÝ AnahtarÝ

- Elytra �zerinde enine �ok sayÝda d�zensiz ßekillibantlar ile az sayÝda boyuna uzanan kÝsa bantlar bulunur(Þekil 3.1); erkekte 5.-10. anten segmentlerinin u�larÝdaha k�t (Þekil 3.4), anal sternitÕin u� kÝsmÝ yuvarlak(Þekil 3.7) ............................... A. (s.str.) transcaucasica

- Elytra �zerinde boyuna uzanan bantlar (Þekil 3. 2,3) ile birbirinden ayrÝ noktalarÝn olußturduÛu hatlarbulunur; erkekte 5.-10. anten segmentlerinin u�larÝ sivri(Þekil 3. 5), anal sternitÕin u� kÝsmÝ d�z (Þekil 3. 6)................................................... A. (s.str) flavolineata

Acmaeodera (s.str.) flavolineata Laporte & Gory,1835

Sinonim: -dorsalis Spinola, 1838; -sturalis Gory,1840; -bivitis Friw., 1912; -kruperi Obenberger, 1926; -transcaucasica fraudatrix Obenberger, 1934 (78, 101).

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Azerbaycan, Bulgaristan,Ermenistan, G�rcistan, Irak, Üsrail, KÝbrÝs, L�bnan, Suriye,T�rkiye, �rd�n ve Yunanistan (78, 102, 103, 104).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Antalya (Kekova, Termessos,Topraktepe), Bing�l (BuÛlan Ge�idi, Solhan), Gaziantep,Hatay (Musa DaÛÝ), Ü�el (MutÐSertavul Ge�idi, Tarsus),Üzmir (Bornova, Sel�uk) ve Tunceli (90, 93, 104).

Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Ardanu�-Akarsu7.7.1994, 1V, 1M, 900 m, FerhatlÝ 7.7.1994, 1V, 650m; Þavßat 17.6.1994, 1M, 1200 m; Yusufeli-AltÝparmak5.7.1994, 1V, 1M, 1100 m, 12.6.1997, 1V, 1100 m,Demirkent 6.7.1994, 1M, 450 m, SarÝg�l 5.7.1994,1V, 700 m) (Toplam �rnek sayÝsÝ: 9). �rnekler Achilleabiebersteinii, A. millefolium ve Anthemis tinctoria�zerinden toplanmÝßtÝr.

55


Acmaeodera (s.str) transcaucasica Semenov, 1895

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Azerbaycan, Ermenistan veG�rcistan (78, 103).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: T�rkiye faunasÝ i�in yeni kayÝttÝr.

Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Yusufeli-Demirkent6.7.1994, 1V, 450 m). Üncelenen tek erkek bireyAnthemis tinctoria �zerinden yakalanmÝßtÝr.

Acmaeoderella Cobos, 1955

Tip t�r: Buprestis discoidea Fabricius, 1787

Acmaeoderella Cinsinin Altcins, T�r ve Altt�rlerininTanÝ AnahtarÝ

1- PronotumÕun posterior� iki adet belirgin �ukurcuktaßÝr (Altcins: Carininota) ........................................... 2

- PronotumÕun posterior� �ukurcuk taßÝmaz (Altcins:Liogastria) .................................................................3

2- Vertex, pronotal disk ve elytraÕnÝn �ndeki 1/3Õl�kkÝsmÝ dar yaprak ßeklinde, kahverengi ve beyaz renklikarÝßÝk kÝllarla kaplÝ; v�cut silindirik; pronotum anteriork�ßelerde genißlemez; elytra tamamen belirgin �izgilertaßÝr, �zerini kaplayan kÝllar dar yaprak ßeklinde; elytralepipleura subhumeral kÝsÝmda i�e doÛru hafif yarÝklÝ (Þekil4.7) .................................. A. flavofasciata flavofasciata

56

1 2

43

Þekil 2. Acmaeoderella cinsine baÛlÝt�rlerde 1. clypeus, 2. elytralepipleura, Acmaeodera cinsinebaÛlÝ t�rlerde 3. clypeus, 4.elytral epipleura

1 2 3

67

4 5

Þekil 3. 1-2. V�cudun genelg�r�n�m�, 1. Acmaeodera(s.str.) transcaucasicaSemenov, 2. A. (s.str.)flavolineata Laporte & Gory; 3.A. (s.str.) flavolineataÕdaelytraÕdaki bantlar, 4-5. Anten,4. A. (s.str.) transcaucasica, 5.A. (s.str.) flavolineata; 6-7.Anal sternit, 6. A. (s.str)

flavolineata (M), 7. A. (s.str.)

transcaucasica (M) (�l�ek 1mm).

G.TOZLU, H. �ZBEK

- Vertex, pronotal disk ve elytraÕnÝn �ndeki 1/3Õl�kkÝsmÝ kahverengi kÝl taßÝmaz, yaprak ßeklinde beyaz renklikÝllarla kaplÝ; v�cut kÝsmen tombul yapÝlÝ; pronotumanterior k�ßelerde genißler; elytra sadece anterior 1/3Õl�kkÝsÝmda belirgin �izgiler taßÝr, �ok geniß yaprak ßeklindekÝllarla kaplÝ; elytral epipleura subhumeral kÝsÝmda i�edoÛru daha derin yarÝklÝ (Þekil 4.8) ............... A. mimonti

3- Elytra boyuna uzanan sarÝ �izgiler taßÝr (Þekil 4.5),v�cut mat kahverengimsi siyah renkte.......................................................... A. chrysanthemi

- Elytra boyuna uzanan sarÝ �izgiler taßÝmaz (Þekil 4.1,2, 3, 4, 6), metalik bronz veya mavimsi renkte (Altcins:Euacmaeoderella) ..................................................... 4

4- FronsÕun genißliÛi, g�z �apÝ kadar veya �ok az fazla;boy 4, 85-7, 45 mm; elytra kahverengimsi bronz renkte............................................................................... 5

- FronsÕun genißliÛi, g�z �apÝnÝn 1,50-3,25 katÝ kadar;boy 6, 70-9, 80 mm; elytra kahverengimsi bronz renkte..................................................................... 6

5- V�cut daha geniß ve yassÝ; antenlerin 5.-10.segmentlerinin u� kÝsmÝ k�t (Þekil 4.13, 14); elytraÕnÝnuzunluÛu genißliÛinin 2,0-2,20 katÝ; pronotumÕunkenarlarÝ hafif�e yuvarlak; her iki cinsiyette de analsternitÕin u� kÝsmÝ girintili �ÝkÝntÝlÝ (Þekil 4.9, 11)..................................................................... A. safavii

- V�cut silindirik, pronotum k�remsi ßekilde;antenlerin 5.-10. segmentlerinin u� kÝsmÝ sivri (Þekil4.15, 16); elytraÕnÝn uzunluÛu genißliÛinin 1,70-1,83katÝ; pronotumÕun kenarlarÝ belirgin olarak yuvarlak; heriki cinsiyette de anal sternitÕin u� kÝsmÝnda girinti ve �ÝkÝntÝyok (Þekil 4.10, 12) .................................. A. gibbulosa

6- Elytra koyu bronz renkte, �zeri uzun, beyaz renktekÝllarla kaplÝ; erkekte anten geniß deÛil (Þekil 4.17)................................................................... A. vetusta

- Elytra mavimsi veya nadiren siyah, sivri u�lu yaprakßeklinde kÝllar taßÝr; erkekte anten belirgin ßekilde geniß(Þekil 4.18, 19) ........................................................ 7

57

1 2 3

45

9 10

1211

13 14 15 16

20 2117 18 19

8

7

6

Þekil 4. 1-6. V�cudun genelg�r�n�m�; 1. Acmaeoderella(E.) villosula (Steven); 2. A.(E.) vetusta (Menetries), 3. A.(E.) obscura (Reitter), 4. A.(E.) safavii Volkovitsh, 5. A.(L.) chrysanthemi (Chevrolat),6. A. (E.) gibbulosa(Menetries); 7-8. Elytralepiplura, 7. A. (C. flavofasciata(Piller & Mitterpacher), 8. A.(C.) mimonti (Boieldieu); 9-12.Anal sternit, 9. A. (E.) safavii

(V), 10, A. (E.) gibbulosa (V),

11. A. (E.) safavii (M), 12. A.

(E.) gibbulosa (M); 13-19.Anten, 13-14. A. (E.) safavii

(V,M), 15-16. A. (E.)

gibbulosa (V, M), 17. A. (E.)

vetusta (M), 18. A. (E.)

villosula (M), 19. A. (E.)

obscura (M); 20-21. Arkatarsus, 20. A. (E.) villosula,21. A. (E.) obscura (�l�ek 1mm).


7- Elytra mavimsi; erkekte anten 5. segmenttenitibaren �ok belirgin olarak genißlemiß (Þekil 4.18); arkatarsusÕun 1. segmenti 2. segmentten �ok az uzun (Þekil4.20) ......................................................... A. villosula

- Elytra siyah; erkekte anten 4. segmentten itibarengenißler (Þekil 4.19); arka tarsusÕun 1. segmenti 2.segmentin yaklaßÝk iki katÝ uzunlukta (Þekil 4.21).................................................................. A. obscura

Acmaeoderella (Carininota) flavofasciata flavofasciata(Piller & Mitterpacher, 1783)

Sinonim: -taeniata Fabricius, 1787; -hirta Villers,1789; -volvulus Castelnae et Gory, 1835; -flavofasciatapersica Mannerheim, 1837; -flavofasciata hirsulata Gory,1840; -tristis Lucas, 1844; -pladica Baudi, 1870; -unifasciata Rey, 1890; -flavofasciata impuncata Abeille dePerrin, 1891; -flavofasciata latisquammis Obenberger,1914; -dispersenotata Pic, 1918 (78, 94, 97, 103).

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Almanya, Arnavutluk, Avusturya,Azerbaycan (Kuzey KÝsmÝ), Bulgaristan, Cezayir, �ekCumhuriyeti, DaÛÝstan, Fas, Fransa, G�rcistan, Üran,Üspanya, Üsvi�re, Ütalya, Kazakistan (BatÝ KÝsmÝ), KÝbrÝs,Macaristan, Portekiz, Romanya, Rusya (G�ney KÝsmÝ),Slovakya, Suriye, Tunus, T�rkiye Ukrayna, Yugoslavya veYunanistan (78, 98, 102, 103, 105).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Ankara, Bing�l (BuÛlan Ge�idi),Bitlis (Reßadiye, Nemrut DaÛÝ), Bolu (Abant, Ak�akoca),�orum (Hattußaß), KÝrklareli, K�tahya ve Samsun (Havza)(104, 106). AyrÝca, Obenberger (23), A. taeniata F. ismiile EdirneÕde bulunduÛunu bildirmißtir.

Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Ardanu�-Akarsu7.7.1994, 9VV, 16MM, 900 m; Yusufeli-AltÝparmak5.7.1994, 1V, 2MM, 1100 m, Demirkent 6.7.1994,1M, 600 m, SarÝg�l 5.7.1994, 2MM, 700 m);ERZURUM: Oltu-S�tkans 23.6.1996, 2MM,23.7.1996, 1M, 1550 m; Þenkaya-TurnalÝ 6.8.1993,1V, 1M, 1750 m; Tortum-Meydanlar 24.8.1993., 1V,1700 m) (Toplam �rnek sayÝsÝ: 37). �rnekler Achilleabiebersteinii, A. millefolium, Anthemis arvensis ve A.tinctoria �zerinden toplanmÝßtÝr.

A. (C.) flavofasciata flavofasciata Ôdan baßka aßaÛÝdakialtt�rlerin de �alÝßma alanÝnda bulunduklarÝ saptanmÝßtÝr.Aßpißen-Yusufeli (Artvin) 28.6.1996, 1V, 650 m,Sebzeciler-Yusufeli (Artvin) 6.7.1994, 4VV, 6MM,450 m. �rnekler, yabancÝ otlar �zerinden toplanmÝßtÝr.Toplanan 11 �rnekte v�cut parlak siyah renkte ve elytra�zerinde herhangi bir leke mevcut deÛildir. Bu �rnekler,�alÝßmalarÝ yakÝndan izleyen ve ErzurumÕda yaklaßÝk birhafta s�re ile kalan Dr. Volkovitsh tarafÝndanAcmaeoderella (Carininota) flavofasciata aequistriata(Abeille de Perrin, 1904) olarak teßhis edilmißlerdir.

DiÛer taraftan, Rizelikent-IlÝca (Erzurum) 18.8.1995,2VV, 1900 m; Üspir (Erzurum) 17.7.1992, 1M, 1200m; Anzavderesi-Oltu (Erzurum) 31.8.1996, 1M, 950 m;�alÝyazÝ-Pasinler (Erzurum) 15.8.1995, 2MM, 2200m, 11.7.1996, 2VV, 1M, 2200 m, 10.7.1997 7VV,9MM, 2200 m) elde edilen 27 �rnek A. C. flavofasciataalbifrons (Abeille de Perrin, 1891) olarak teßhisedilmißlerdir. Bu �� altt�r daÛÝlÝßlarÝ y�n�ndenincelendiÛinde; A. (C.) flavofasciata aequistriataÕnÝndiÛerlerine oranla daha d�ß�k rakÝmdaki �oruh VadisiÕnintabanÝnda (Sebzeciler, 450 m) bulunduÛu g�r�lmektedir.DiÛer iki altt�rde ise lokasyon ve habitatlar birbirine �okbenzemektedir. A. (C.) flavofasciata flavofasciataDemirkent-Yußufeli (600 m)Õnden TurnalÝ-Þenkaya (1700m)Õya kadar olan lokasyonlarda, A. (C.) flavofasciataalbifrons ise Anzavderesi-Oltu (950 m)Õdan �alÝyazÝ-Pasinler (2400 m)Õe kadar y�kselen lokasyonlardabulunmußlardÝr.

Bu durum karßÝsÝnda; A. (C.) flavofasciata aequistriatakesinlik kazanmakla beraber, diÛer iki altt�rdelokasyonlar yer yer birbirine �ok yakÝn veya az da olsa i�i�e ge�en bir durum arzetmektedir. A. (C.) flavofasciataflavofasciata ve A. (C.) flavofasciata albifrons bu ßekli iletek altt�r ßeklinde de nitelendirilebilir. Bu durumuna�ÝklÝk kazanabilmesi i�in �alÝßma alanÝndan ve �lkenindeÛißik y�relerinden daha fazla �rnek alÝnmasÝ veincelenmesi gerekmektedir.

Burada dikkat �eken bir durum da Volkovitsh (103) A.(C.) flavofasciata aequistriataÕnÝn daÛÝlÝß yeri olarak Bing�lve TunceliÕyi vermektedir ki, buralarda rakÝm daha y�ksekve habitatÝn da SebzecilerÕdekinden farklÝ olacaÛÝd�ß�n�lmektedir.

A. flavofasciata albifrons olarak belirlenen �rneklerindoÛru olduÛu d�ß�n�ld�Û�nde; bu altt�r�n ilk defa bu�alÝßma ile T�rkiyeÕde bulunduÛu ortaya konmußolacaktÝr. Volkovitsh (101) bu altt�r�n yayÝlma alanÝolarak Azerbaycan, Ermenistan ve G�rcistanÕÝvermektedir ki, bu lokasyonlarÝn adÝ ge�en �lkelere �okyakÝn olmasÝ A. flavofasciata albifronsÕun T�rkiyeÕdebulunma olasÝlÝÛÝnÝ arttÝrmaktadÝr.

Acmaeoderella (Carininota) mimonti (Boieldieu,1865)

Sinonim: -arenicola Csiki, 1905; -latisquammisObenberger, 1914 (103).

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Azerbaycan, Avrupa, Bulgaristan,Ermenistan, DoÛu Akdeniz, G�rcistan, Irak, Üran, Ütalya,Kazakistan (BatÝ KÝsmÝ), KÝrgÝzistan, Macaristan,�zbekistan, Romanya, Rusya (Avrupa KÝsmÝ), Tacikistan,T�rkiye, T�rkmenistan, Yugoslavya ve Yunanistan (103,107, 108).

58

G.TOZLU, H. �ZBEK

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Bursa ve Edirne (90, 103).

Üncelenen Materyal: ERZURUM: (Merkez 14.6.1993,2VV, 3MM, 1850 m, 14.7.1993, 1V, 1850 m,20.6.1994, 5VV, 5MM, 1850, 3.8.1996, 1M, 1850m, 12.7.1996, 1V, 1850 m, 5.8.1996, 1M, 1850 m,19.8.1997, 1V, 1850 m, Paland�ken 3.7.1994, 1M,2300 m, 1.7.1996, 1M, 2250 m, 3.8.1995, 2VV,2MM, 2250 m, 6.8.1996, 1V, 1M, 2300 m,23.7.1997, 1V, 1M, 2100 m; Aßkale- TepebaßÝ12.8.1996, 1V, 1900 m; Uzundere-Dikyar 10.7.1994,1V, 1450 m) (Toplam �rnek sayÝsÝ: 32). �rneklerAchillea bieberstenii, Anthemis arvensis ve Eryngiumbillardieri �zerinden toplanmÝßtÝr.

Acmaeoderella (Euacmaeoderella) gibbulosa(Menetries, 1832)

Sinonim: -inamoena Faldermann, 1835; -lugens Gory,1840; -cuprinula Reitter, 1890; -tenuifrons Obenberger,1924; -ledei Obenberger, 1934; -araxigena Obenberger,1940; -pseudocuprinula Obenberger, 1940 (103).

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Azerbaycan, Bulgaristan, �in(Kuzey BatÝ Kesimi), DoÛu Akdeniz, Ermenistan,G�rcistan, Irak, Üran, Üsrail, Kazakistan, KÝbrÝs, L�bnan,MoÛolistan, Rusya (G�ney Avrupa KÝsmÝ), Suriye,T�rkiye, T�rkmenistan, �rd�n, Yugoslavya ve Yunanistan(78, 102, 103, 104, 108, 109).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Adana, Amasya, Ankara (Baraj),Antalya (Termessos), Bolu (Ak�akoca), Gaziantep(Araban), Hatay (Musa DaÛÝ), Ü�el (Erdemli), Üstanbul,Üzmir (Bornova, �demiß), Kahramanmaraß (NurhakDaÛlarÝ), ÞanlÝurfa (CeylanpÝnar, Harran) (23, 90, 93,103, 104). AyrÝca, Sahlberg (21), bu t�r� daha �nce A.lugens adÝ ile Denizli (Sarayk�y)Õden bildirmißtir (90).

Üncelenen Materyal: ERZURUM: (Aßkale-PÝrnakapan9.8.1994, 1V, 2100 m; Olur-S�ng�bayÝr 26.7.1995,1V, 1850 m); KARS: (SarÝkamÝß-Karakurt 25.6.1996,2VV, 2MM, 1625 m) (Toplam �rnek sayÝsÝ: 6).�rnekler, Achillea biebersteinii �zerinden toplanmÝßtÝr.

Acmaeoderella (Euacmaeoderella) obscura (Reitter,1889)

Sinonim: -cyaniventris Reitter, 1890; -kalalaeObenberger, 1935; -nigroopaca Cobos, 1963 (103).

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Azerbaycan, Ermenistan,G�rcistan, Irak, Üran, Üsrail, L�bnan, Suriye, SuudiArabistan, T�rkiye ve T�rkmenistan (78, 103, 104,108).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Adana, Bing�l-Muß (BuÛlanGe�idi), DiyarbakÝr, Hakkari (Sat DaÛlarÝ), Hatay, Mardin,

Tunceli (Merkez, OvacÝk) ve Van (Merkez, Gevaß) (103,104).

Üncelenen Materyal: KARS: (Digor-YolaÛzÝ 21.6.1995,1M). Üncelenen tek erkek birey yabancÝ ot �zerindenyakalanmÝßtÝr.

Acmaeoderella (Euacmaeoderella) safavii Volkovitsh,1981

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Üran ve T�rkiye (104, 109, 110).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Bing�l (BuÛlan Ge�idi) veÞanlÝurfa (CeylanpÝnar) (104).

Üncelenen Materyal: ERZÜNCAN: (�z�ml�-BayÝrbaÛ5.7.1995, 2VV, 2MM, 1350 m) (Toplam �rnek sayÝsÝ:4). �rnekler Althaea sp. �i�ekleri �zerinden toplanmÝßtÝr.

Acmaeoderella (Euacmaeoderella) vetusta (Menetries,1832)

Sinonim: -cuprifera Castelnau et Gory, 1835; -producta Castenau et Gory, 1835; -olivacea Abeille dePerrin, 1904 (103).

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Azerbaycan (DoÛu KÝsmÝ),Bulgaristan, DoÛu Akdeniz, Ermenistan, G�rcistan, Irak,Üran, Üsrail, KÝbrÝs, L�bnan, Rusya, Suriye, T�rkiye,T�rkmenistan, �rd�n ve Yunanistan (102, 103, 107,108, 109).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Adana, Amasya, Ankara (Baraj),DiyarbakÝr (Ergani), Erzurum, Gaziantep (OÛuzeli),Hakkari (Þemdinli), Hatay (Hassa-Akbez), Ü�el (Mut),Üzmir, Kahramanmaraß (AndÝrÝn, Nurhak DaÛlarÝ,T�rkoÛlu), Kocaeli, Konya, Malatya, Mardin (Cizre),ÞanlÝurfa (CeylanpÝnar) ve Tunceli (23, 90, 93, 103).AyrÝca, daha �nce Fairmaire (18), Üzmir (�demiß-KÝzÝlcaavlu)Õden ve Kerville (22) ise A. cuprifera adÝ ileyine ÜzmirÕden bildirmißlerdir (90).

Üncelenen Materyal: ERZÜNCAN: (Merkez-Bah�eK�lt�rleri Araß. Enst. 7.7.1993, 1M, 1250 m,14.6.1996, 1M, 1250 m) (Toplam �rnek sayÝsÝ: 2).�rnekler Achillea biebersteinii �zerinden yakalanmÝßtÝr.

Acmaeoderella (Euacmaeoderella) villosula (Steven,1830)

Sinonim: -boryi Brulle, 1832; -steveni Faldermann,1838; -ssp. hispana Abeille de Perrin, 1900; -cyanipennisAbeille de Perrin, 1912 (78, 101, 103).

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Afganistan, Azerbaycan,Ermenistan, G�rcistan, Irak, Üran, Üspanya, Üsrail, KÝbrÝs,L�bnan, MÝsÝr, Portekiz, Rusya, Suriye, Tacikistan,T�rkiye, T�rkmenistan, �rd�n ve Yunanistan (78, 102,103, 104, 108, 109).

59


T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Adana (KaraisalÝ), Amasya,Ankara (Emir G�l�), Antalya (Akseki, Alanya, Side), AydÝn(Samsun DaÛÝ), BalÝkesir (Edremit-Ak�ay), Bursa,Gaziantep (OÛuzeli), Hakkari (Zap Vadisi), Hatay (Hassa),Ü�el (Anamur, Kuzucubelen, Silifke), Üzmir (Bornova, Efes,Kemalpaßa), Kahramanmaraß (Merkez, AndÝrÝn) ve MuÛla(Bodrum, Marmaris) (90, 93, 103, 104). AyrÝca,Fairmaire (18), bu t�r� daha �nce A. hyacinthina adÝ ileÜzmir (�demiß-KÝzÝlcaavlu)Õden, Sahlberg (21) ise Denizli(Sarayk�y)Õden bildirmißlerdir (90).

Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Yusufeli-Sebzeciler6.7.1994, 1V, 1M, 450 m); ERZÜNCAN: (�z�ml�8.7.1993, 1M, 1350 m, BayÝrbaÛ 5.7.1995, 1V,3MM, 1400 m; ERZURUM: (Merkez-Þenyurt27.6.1996, 1M, 2000 m; Aßkale 15.7.1997, 1M;Horasan-Ok�ular 22.6.1996, 2MM, 1500 m; Üspir-Madenk�pr�baßÝ 18.6.1994, 1M, 1400 m, 7.7.1996,2MM, 1400 m; Narman 26.6.1997, 1M, 1400 m;Oltu-S�tkans 17.6.1996, 2VV, 5MM, 1500 m,�amlÝbel 22.7.1997, 4VV, 2MM, 1750 m; Olur-Coßkunlar 11.6.1997, 2MM, 900 m, S�ng�bayÝr26.7.1995, 1M, 1850 mm; Pazaryolu 5.7.1997, 1V,1M, 1200 m, Akbulut 3.7.1997, 4VV, 2MM, 1300m; Þenkaya-Penek 9.7.1992, 1M, 1300 m; Tortum2.7.1996, 1V, 1400 m, Kaledibi 2.7.1996, 1V, 1M,1400 m); KARS: (SarÝkamÝß-Karakurt 25.7.1997, 1V,1625 m) (Toplam �rnek sayÝsÝ: 44). �rnekler Daucuscarota ve Ferula sp. �zerinden toplanmÝßtÝr.

Acmaeoderella (Liogastria) chrysanthemi (Chevrolat,1854)

Sinonim: -tonstrix Reitter, 1895; -klapalekiObenberger, 1924; -syriaca Obenberger, 1924; -levantina Obenberger, 1934; -syriae Obenberger, 1936;-noemi Obenberger, 1940; -rudepilosa Obenberger,1940 (103, 111).

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Azerbaycan (Nah�Ývan),Bulgaristan, Ermenistan, Irak, Üran, Üsrail, KÝbrÝs, MÝsÝr,Rusya, Suriye, T�rkiye, �rd�n ve Yunanistan (103, 104,107, 111).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Adana (Merkez, Ceyhan,PozantÝ), Ankara (Baraj), Antalya (Merkez, Alanya,Kemer, Manavgat, Side, TaßaÛÝl, TaßkesiÛi, Termessos),Denizli (Pamukkale), Gaziantep (Merkez, Islahiye,OÛuzeli, Yavuzeli), Hakkari (AltÝn DaÛlarÝ, Oramar, TaninGe�idi), Hatay (Hassa-Akbez), Ü�el (Merkez, KÝzkalesi,Silifke, Tarsus), Üzmir (�amlÝk Ge�idi), Kahramanmaraß(AndÝrÝn), Konya (Madenßehir), K�tahya (AltÝntaß), MuÛla(Bodrum), Muß (BuÛlan Ge�idi), Nevßehir (Avanos) veÞanlÝurfa (CeylanpÝnar, Viranßehir) (90, 93, 103, 104).

Üncelenen Materyal: ERZÜNCAN: (�z�ml�-BayÝrbaÛ5.9.1995, 2VV, 1350 m); ERZURUM: (Merkez-Paland�ken 7.8.1983, 1M, 2300 m; Tortum-YumaklÝ14.8.1997, 1M, 2250 m) (Toplam �rnek sayÝsÝ: 4).�rnekler Achillea biebersteinii ve Althaea sp. �i�ekleri�zerinden toplanmÝßtÝr.

POLYCESTINAE Lacordaire, 1857

Ptosimini

Ptosima Solier, 1833

Tip t�r: Buprestis novemmaculata Fabricius, 1775(112)

Ptosima flavoguttata (Illiger, 1803)

Sinonim: -novemmaculata Fabricius, 1755; -sexmaculata Herbst, 1784; -undecimmaculata Herbst,1787; -sexpunctata Villers, 1789; -istria Voet, 1806; -confusa Villa, 1833; -ssp. cyclops Marseul, 1865; -ssp.intermedia Pic, 1919 (78, 104, 105).

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Almanya, Arabistan, Arnavutluk,Avusturya, Bulgaristan, Cezayir, �ekoslovakya, Fas,Fransa, Irak, Üran, Üspanya, Üsrail, Üsvi�re, Ütalya, KÝbrÝs,Libya, Macaristan, MÝsÝr, Portekiz, Romanya, Rusya (Ortave G�ney KÝsmÝ), Suriye, Tunus, T�rkiye, �rd�n veYunanistan (78, 97, 102, 105, 109, 113).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Adana, AdÝyaman (Besni, Kahta),Afyon (Sultan DaÛÝ), Antalya (Side), Bing�l, DiyarbakÝr(Merkez, Lice), Gaziantep (Merkez, Araban, NurdaÛÝGe�idi, OÛuzeli), Hatay, Üzmir (T�m Ül�eler), Ü�el(Arslank�y, �amlÝyayla, G�kbelen, G�lnar), Kayseri(Develi), Mardin ve ÞanlÝurfa (Birecik, Siverek, Viranßehir)(88, 93, 104). AyrÝca, Lodos ve Tezcan (6), �zellikle Egeile AdanaÕya kadar olan Akdeniz B�lgesiÕnde daha yoÛunolarak bulunduÛunu belirtmektedirler.

Üncelenen Materyal: ERZÜNCAN: (Merkez-Bah�eK�lt�rleri Araß. Enst. 7.7.1993, 1V, 1250 m, Bah�eli6.7.1995, 1V, 1350 m); ERZURUM: (Oltu-S�tkans10.6.1997, 1V, 1550 m) (Toplam �rnek sayÝsÝ: 3).�rneklerin ikisi Crataegus oxyacantha s�rg�nleri, diÛeriise Prunus sp. yapraklarÝ �zerinden toplanmÝßtÝr.

BUPRESTINAE Lacordaire, 1857

Buprestinae AltfamilyasÝna BaÛlÝ Tribus ve CinslerinTanÝ AnahtarÝ

1- Birinci abdomen segmenti taban kÝsmÝndametepimeraÕyÝ kapatacak ßekilde �zerine doÛru uzar(Þekil 5.1) ................................................................ 2

- Birinci abdomen segmenti taban kÝsmÝndametepimeraÕnÝn �zerini kapatmaz (Þekil 5.2) ............... 4

60

G.TOZLU, H. �ZBEK

2- PronotumÕun posterior kenarÝ zayÝf ßekildezikzaklÝ; elytral epipleura elytraÕnÝn ucuna ulaßÝr;pronotum nokta ßeklinde �ukurcuklu veya kÝrÝßÝk yapÝda(Anthaxiini) .................................................... Anthaxia

- PronotumÕun posterior kenarÝ belirgin bir ßekildezikzaklÝ; elytral epipleura elytraÕnÝn sadece humeralkÝsmÝnda gelißmiß; pronotumÕun y�zeyi nokta ßeklinde veaz �ok birleßen basit �ukurcuklardan olußur(Melanophilini) ......................................................... 3

3- ClypeusÕun �n kenarÝ kavisli, yanlarda keskin�ÝkÝntÝlar olußturur (Þekil 5.5); anten segmentleri 4.segmentten itibaren testere dißi ßeklinde; arka tarsusÕunbazal segmenti 2. ve 3. segmentlerin toplam uzunluÛukadar; elytraÕnÝn apikali sivri veya yuvarlaÛÝmsÝ................................................................ Melanophila

- ClypeusÕun �n kenarÝ �ok y�zeysel kavisli, yanlardayuvarlaÛÝmsÝ �ÝkÝntÝlÝ (Þekil 5.6); anten segmentleri 3.segmentten itibaren testere dißi ßeklinde; arka tarsusÕunbazal segmenti 2. ve 3. segmentlerin toplamÝndan dahakÝsa; elytraÕnÝn apikali yuvarlaÛÝmsÝ ................. Phaenops

4- MesepimeraÕnÝn anterior�n�n dÝß k�ßesi k�t;mesepimeraÕnÝn i� ve dÝß kenarlarÝ posteriorde birleßir(Þekil 5.3); elytra sÝralÝ nokta ßeklinde �ukurcuklu,�zerinde d�z kabartÝlÝ alanlar var (Dicercini) ................ 5

- MesepimeraÕnÝn anterior�n�n dÝß k�ßesi sivri;mesepimeraÕnÝn i� ve dÝß kenarÝ hemen hemen paralel(Þekil 5.4); elytra belirgin �izgili, �zerinde d�z kabartÝlÝalan yok (Buprestini) ................................................. 7

5- ElytraÕnÝn apexi daralarak uzanÝr ve sivrice;scutellum �ok k��k, yuvarlaÛÝmsÝ veya d�rt k�ßeli; arkatarsusÕun 1. ve 2. segmentleri eßit uzunlukta; 8.abdominal sternit g�r�lebilir .............................. Dicerca

- ElytraÕnÝn apexi uzun ve sivri deÛil; scutellum b�y�kve genellikle enine genißler; arka tarsusÕun bazal segmenti2. segmentten daha uzun; 8. abdominal sternit g�r�lmez............................................................................... 6

6- Metasternum ve 1. abdomen segmenti ortada �okbelirgin olarak ��k�nt�l�; prosternal yapÝ konveks;elytraÕnÝn posterior kenarlarÝ dißli deÛil, her bir elytron 2k��k apikal �ÝkÝntÝ taßÝr; v�cut koyu ve bronz parlaklÝkta................................................................. Poecilonota

- Metasternum ve 1. abdomen segmenti ortada �oky�zeysel ��k�nt�l�; prostenal yapÝ d�z; elytraÕnÝnposterior kenarlarÝ dißli; metalik yeßil renkte................................................................. Scintillatrix

7- Scutellum k��k, yuvarlak veya nadiren eninegenißler; erkeklerin �n tibiaÕsÝnÝn apikalinin i� kÝsmÝnda�engel ßeklinde �ÝkÝntÝ var veya yok (Þekil 5.7); arka

tarsusÕun 1. segmenti 2. segmentten daha uzun.................................................................... Buprestis

- Scutellum �ok b�y�k, enine elips ßeklinde; erkeklerin�n tibiaÕsÝnÝn apikalinin i� kÝsmÝnda �engel ßeklinde �ÝkÝntÝyok (Þekil 5.8); arka tarsusÕun 1. segmentinin uzunluÛu2. segmentin uzunluÛunun 1,5 katÝ veya biraz daha kÝsa................................................................. Eurythyrea

Dicercini

Dicerca Eschscholtz, 1829

Tip t�r: Buprestis acuminata Pallas, 1782

Sinonim: Stenuris Kirby, 1837 (4, 100).

Dicerca (s.str.) chlorostigma Mannerheim, 1837

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Azerbaycan, DaÛÝstan, Ermenistan(Erivan), G�rcistan, KÝrÝm, Romanya ve Rusya (80, 96).


Üncelenen Materyal: ARTVÜN: ( Hopa 19.7.1991, 1M,100 m). Üncelenen tek erkek birey yabancÝ otlar�zerinden alÝnmÝßtÝr.

Poecilonota Eschscholtz, 1829

Tip t�r: Buprestis variolosa Paykull, 1799

Sinonim: Castalia Gory & Laporte, 1837 (100).

Poecilonota variolosa (Paykull, 1799)

Sinonim: -tenebrionis Schaeffer, 1766; -rusticaHerbst, 1787; -plebeia Olivier, 1790; -variolosa Paykull,1799; -conspersa Gyllenhal, 1808; -plebeja Gory &Laporte, 1837; -aspersa Rosenhauer, 1856; -dicercoidesReitter, 1888; -populialbae Richard, 1889; -lugdunensisRey, 1890; -setulosa Fleischer, 1896; -tremulae Abeille,1896 (4, 80, 94, 96, 97, 105).

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Almanya, Avusturya, Bulgaristan,Cezayir, �ekoslavakya, Estonya, Fas, Finlandiya, Fransa,Hollanda, Üspanya, Ütalya, Üsve�, Kazakistan (BatÝ ve KuzeyKÝsmÝ), Letonya, Litvanya, Macaristan, Norve�, Polonya,Romanya, Rusya, Tunus, T�rkiye, Yugoslavya veYunanistan (4, 6, 80, 94, 96, 102, 105).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Lodos ve Tezcan (6), Penther veZederbauer (114)Õe aften Orta AnadoluÕnun KuzeydoÛukesiminde, Chararas (25) ve Richter (96) ise lokalitebelirtmeksizin T�rkiyeÕde bulunduÛunu belirtmektedirler.

Üncelenen Materyal: ERZURUM: (IlÝca-Rizelikent18.8.1995, 1V, 1900 m; Pasinler-�alÝyazÝ 8.8.1995,1V, 1M, 2200 m, 15.8.1995, 3VV, 2200 m,27.8.1996, 1V, 2100 m, 10.7.1997, 1V, 2200 m);KARS: (SarÝkamÝß 10.7.1996, 1M, 2200 m) (Toplam�rnek sayÝsÝ: 9). �rnekler Populus nigra ve P. tremulas�rg�nleri �zerinden alÝnmÝßtÝr.

61


Scintillatrix Obenberger, 1955

Tip t�r: Buprestis rutilans Fabricius, 1777

Sinonim: Lampra Lacordaire, 1835; Castalia Castelnau& Gory, 1837; Ovalisia Kerremans 1900 (80, 94, 96,105).

Scintillatrix gloriosa (Marseul, 1865)

Sinonim: -cupraria Obenberger, 1921; -chariessaObenberger, 1924; -chalcae Obenberger, 1930 (80, 96,105).

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Bosna-Hersek, Bulgaristan,Ermenistan (Erivan), Irak, Üran, Üsrail, Ütalya, Makedonya,Mezopotamya, Suriye, T�rkiye, Yugoslavya ve Yunanistan(23, 80, 102, 105, 115).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: MuÛla (Milas (104). AyrÝca,Obenberger (23), lokalite belirtmeksizin T�rkiyeÕdebulunduÛunu belirtmektedir.

Üncelenen Materyal: ERZURUM: (Pasinler 13.7.1996,1V, 1600 m). Üncelenen tek dißi birey Salix nigrayapraklarÝ �zerinden alÝnmÝßtÝr.

Buprestini

Eurythyrea Lacordaire, 1835

Tip t�r: Buprestis quercus Herbst, 1780

Sinonim: Buprestis Castelnau et Gory, 1837;Eurythrea Oliveira, 1884 (80, 116).

Eurythyrea quercus (Herbst, 1780)

Sinonim: -rusticus Fourcroy, 1785; -scutellarisOlivier, 1790; -carniolica Herbst, 1801; -similisSch�nherr, 1817; -oblita Faldermann, 1835; -austriacaLacordaire, 1835; -luigionii Leoni, 1911; -jugoslavicaObenberger, 1934; -ignita Balthasar, 1935 (80, 94, 96,105).

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Almanya, Avusturya, Azerbaycan,Bulgaristan, �ekoslavakya, DaÛÝstan, Fransa, G�rcistan,Üspanya, Ütalya, Macaristan, Polonya, Romanya, Rusya(G�ney ve Kuzey KÝsmÝ), Yugoslavya ve Yunanistan (80,96, 97, 105, 117).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Fairmaire (19) tarafÝndan E.carniolica adÝ altÝnda lokalite belirtilmeksizin bildirilmißtir.

Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Atila 15.7.1993,1M,1000 m). Üncelenen tek erkek birey Picea orientalisk�t�kleri �zerinde yakalanmÝßtÝr.

Buprestis Linnaeus, 1758

Tip t�r: Buprestis octoguttata Linnaeus, 1758

Sinonim: Ancylochira Eschscholtz, 1829; GymnotaGistl, 1834; Anoplis Kirby, 1837 (4).

Buprestis Cinsinin Altcins ve T�rlerinin TanÝ AnahtarÝ

1- PronotumÕun ortasÝnda �nden arkaya doÛruboydan boya uzanan sarÝ bant bulunur (Þekil 6.1); erkekve dißinin �n tibiaÕsÝnÝn u� kÝsmÝ i� kenarda �engel ßeklinde�ÝkÝntÝ taßÝmaz (Þekil 6.13, 18); arka tarsusÕun 1.

62

1

2

3

4

5 6

87

Þekil 5. 1-8. Buprestinae altfamilyasÝnabaÛlÝ trib�s ve cinslerin teßhiskarakterleri, 1-2. MetepimerayapÝlarÝ, Anthaxia hungaricaScop., 2. Buprestis rustica L.,3-4. Mesepimera yapÝlarÝ, 3.Dicerca berolinensis: Hbst., 4.Eurythyrea austriaca Lac. 5-6.Clypeus yapÝlarÝ, 5.Melonophila cuspidata (Klug),6. Phaenops cyanea (F.), 7-8.�n tibia, 7. Buprestis rusticaL., 8. Eurythyrea quercus

(Herbst) (M) (1, 2, 3, 4(4)Õden).

G.TOZLU, H. �ZBEK

segmentinin boyu sonraki 3 segmentin toplamÝnÝnyaklaßÝk yarÝsÝ kadar (Þekil 6.30) (Altcins: Orthocheria)................................................................ B. salomonii

- PronotumÕun ortasÝnda bant bulunmaz (Þekil 6.2, 3,4, 5, 6); erkekte �n tibia u� kÝsmÝnÝn i� kenarÝnda �engelßeklinde �ÝkÝntÝ taßÝr (Þekil 6.19, 20, 21, 22, 23), dißidebu �ÝkÝntÝ bulunmaz (Þekil 6.14, 15, 16, 17); arkatarsusÕun 1. segmentinin boyu takip eden 3 segmentintoplamÝndan biraz kÝsa veya eßit uzunlukta (Þekil 6.29,31, 32, 33, 34) (Altcins: Buprestis) ........................... 2

2- Elytra �zerinden sarÝ renkli benekler bulunmaz(Þekil 6.2, 5) ............................................................ 5

- Elytra �zerinde sarÝ renkli ve d�zensiz ßekillibenekler bulunur (Þekil 6,3, 4, 6) ............................... 3

3- AntenÕin 1. segmentinin uzunluÛu takip eden 2segmentin toplamÝndan daha uzun (Þekil 6.7); scutellum��genimsi (Þekil 6.10); arka tarsusÕun 1. segmentininboyu sonraki 3 segmentin toplamÝ kadar (Þekil 6.34);dißide anal sternitÕin u� kÝsmÝ ortada olduk�a girintili�ÝkÝntÝlÝ (Þekil 6.24) ................................ B. octoguttata

- AntenÕin 1. segmentinin uzunluÛu takip eden 2segmentin toplamÝ kadar veya daha kÝsa; scutellum hemenhemen kare veya dikd�rtgenimsi; arka tarsusÕun 1.segmentinin boyu sonraki 3 segmentin toplamÝndan birazkÝsa; dißide anal sternitÕin u� kÝsmÝ ortada az girintili�ÝkÝntÝlÝ (Þekil 6.27, 28) ............................................. 4

63

12 3

4

10 11 12

1314

15

16

1723

22

21

20

1918

25

26

2827

24 3233 34

2930

31

7 8 9

5 6

Þekil 6. 1-6. V�cudun genelg�r�n�m�, 1. Buprestis(Orthocheria) salomoniiThomson, 2. B. (s.str.)haemorrhoidalis araratica DeMarseul, 3. B . (s.str.) tarsensisMarseul, 4. B. (s.str.)octoguttata L., 5. B. (s.str.)rustica L., 6. B. (s.str.)dalmatina Mannerheim; 7-9.Anten, 7. B. (s.str.)octoguttata, 8. B. (s.str.)tarsensis, 9. B. (s.str.)dalmatina; 10-12. Scutellum10. B. (s.str.) octoguttata, 11.B. (s.str.) tarsensis, 12. B.(s.str.) dalmatina; 13-23.�ntibia, 13,18. B. (O.)

salomonii (V, M), 14, 19. B.

(s.str.) octoguttata (V, M),

15, 20. B. (s.str.) tarsensis (V,

M), 16, 21. B. (s.str.)

dalmatina (V, M), 17, 23. B.(s.str.) haemorrhoidalis

araratica (V, M), 22. B.

(s.str.) rustica (M); 24-28.Anal sternit, 24. B. (s.str.)

octoguttata (V), 25. B. (s.str.)

rustica (M), 26. B. (s.str.)haemorrhoidalis araratica

(M), 27. B. (s.str.) tarsensis

(V), 28. B. (s.str.) dalmatina

(V); 29-34. Arka tarsus, 29.B. (s.str.) haemorrhoidalisararatica, 30. B. (O.)salomonii, 31. B. (s.str.)rustica, 32. B. (s.str.)tarsensis, 33. B. (s.str.)dalmatina, 34. B. (s.str.)octoguttata (�l�ek 1 mm).


4- AntenÕin 1. segmenti takip eden 2 segmentintoplamÝ kadar uzunlukta (Þekil 6.8); scutellum hemenhemen kare ßeklinde (Þekil 6.11); erkekte �n tibiaÕnÝn u�kÝsmÝnÝn i� kenarÝnda bulunan �engel ßeklindeki �ÝkÝntÝuzun ve sivri (Þekil 6.20) ............................ B. tarsensis

- AntenÕin 1. segmenti takip eden 2 segmentintoplamÝndan daha kÝsa (Þekil 6.9); scutellum hemenhemen dikd�rtgenimsi (Þekil 6.12); erkekte �n tibiaÕnÝnu� kÝsmÝnÝn i� kenarÝnda bulunan �engel ßeklindeki �ÝkÝntÝkÝsa ve geniß (Þekil 6.21) ........................... B. dalmatina

5- PronotumÕun en geniß yeri ortada (Þekil 6.5);abdomenÕin 1. segmentinin alt y�z�nde arka coxaÕnÝnhizasÝndan baßlayÝp arkaya doÛru giden uzunlamasÝnaoyuk �ok y�zeysel; erkekte �n tibiaÕnÝn u� kÝsmÝnÝn i�kenarÝnda bulunan �engel ßeklindeki �ÝkÝntÝ k��k (Þekil6.22); erkekte anal sternit u� kÝsÝmda sÝk girintili �ÝkÝntÝlÝ(Þekil 6.25) .................................................. B. rustica

- PronotumÕun en geniß yeri posteriorde (Þekil 6.2);abdomenÕin 1. segmentinin alt y�z�nde arka coxaÕnÝnhizasÝndan baßlayÝp arkaya doÛru giden uzunlamasÝnaoyuk derin; erkekte �n tibiaÕnÝn u� kÝsmÝnÝn i� kenarÝndabulunan �engel ßeklindeki �ÝkÝntÝ b�y�k (Þekil 6.23);erkekte anal sternit u� kÝsÝmda daha az girintili �ÝkÝntÝlÝ(Þekil 6.26) ....................... B. haemorrhoidalis araratica

Buprestis (s.str.) dalmatina Mannerheim, 1837

Sinonim: -flavostrigata Frivalszky, 1845; -ledereriMarseul, 1865; -semirviridescens Pic, 1918; -adanensisObenberger, 1941; -alauita Obenberger, 1941; -aleppennis Obenberger, 1941; -cilicica Obenberger,1941; -euboeica Obenberger, 1941; -fleischerellaObenberger, 1941; -olympica Obenberger, 1941; -pauperula Obenberger, 1941; -pisidica Obenberger,1941; -taygetica Obenberger, 1941; -turcicaObenberger, 1941; (80, 96).

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Arnavutluk, Dalma�ya, KÝbrÝs,MÝsÝr, Suriye, T�rkiye, Yunanistan ve Yugoslavya (80, 96,102, 109, 118).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Adana (Kozan (Sirkinti)), Antalya(Akseki, Alanya (Merkez, G�zelbaÛ), Gazipaßa,G�ndoÛmuß, Manavgat, SaÛÝrÝn, Termessos, Yarpuz,YukarÝ Karaman), Bursa (Orhaneli, UludaÛ-Massiv),BalÝkesir (Edremit), Hatay (YayladaÛ), Ü�el (�amlÝyayla,Erdemli, G�lek, Silifke, Mut), Üstanbul (Adalar), Üzmir(Bornova, Karaburun (MordoÛan), Konak (Gaziemir),TorbalÝ), Kahramanmaraß (G�ksun), Konya, MuÛla(Marmaris) ve Toros DaÛlarÝ (16, 23, 85, 104, 109).

Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Ardanu�-Teped�z�29.6.1996, 1V, 2MM, 1200 m) (Toplam �rnek sayÝsÝ:

3). Üncelenen �rnekler Abies sp. ve Pinus sylvestris�zerinden toplanmÝßtÝr.

Buprestis (s.str) haemorrhoidalis araratica DeMarseul, 1865

Sinonim: -pannonica Obenberger, 1941; -lucnikiObenberger, 1941; -zacharovi Obenberger, 1941; -pontica Obenberger, 1941 (96).

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Avusturya, Bulgaristan, Ütalya,Rusya (G�ney KÝsmÝ), Suriye, T�rkiye, Yugoslavya veYunanistan (77, 96, 105, 119).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Artvin (Ardanu�, Þavßat,Yusufeli-AltÝparmak), Bolu (Abant), Giresun, Rize, Sinop(AyancÝk) (13, 63, 85, 104, 120).

Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Ardanu� 24.6.1994,1M, 600 m; Þavßat 17.6.1994, 1V, 1000 m) (Toplam�rnek sayÝsÝ: 2). �rnekler Picea orientalis �zerindenalÝnmÝßtÝr.

Buprestis (s.str.) octoguttata Linnaeus, 1758

Sinonim: -albopunctata De Geer, 1774; -magicaCastelnau et Gory, 1837; -ssp. mauritanica Lucas, 1844;- ssp. corpulenta Fairmaire, 1884; -bohemicaObenberger, 1921; -sexmaculata Hellen, 1921; -luteoangulata Obenberger, 1938; -terybali Obenberger,1938; -akbesiana Obenberger, 1941 (4, 80, 94).

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Almanya, Avusturya, Bulgaristan,Cezayir, �ekoslovakya, Estonya, Finlandiya, Fransa,Galler, G�rcistan (Tiflis), Üspanya, Üsve�, Üsvi�re, Ütalya,Kazakistan (BatÝ Kesimi), Korsika, Letonya, Litvanya,Macaristan, Norve�, Polonya, Portekiz, Romanya, Rusya,T�rkiye, Yugoslavya ve Yunanistan (4, 80, 85, 96, 102,105, 118).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Bolu (Tosya-Dipsiz g�l�),Kastamonu (Ilgaz DaÛlarÝ), Hatay (Akbez-AmanosDaÛlarÝ) (85, 118).

Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Merkez-Seka FabrikasÝ3.7.1993, 1V, 250 m). Üncelenen tek dißi birey Abies sp.�zerinden alÝnmÝßtÝr.

Buprestis (s.str.) rustica Linnaeus, 1758

Sinonim: -violacea De Geer, 1774; -lata Sulzer, 1776;-bimaculata Kraatz, 1880; -signaticeps Fleischer, 1887; -bisornata Fleischer, 1887; -obscura Schilsky, 1888; -ssp.nickerli Obenberger, 1925; -combinata Obenberger,1941; -multipla Obenberger, 1941; -prosternalisObenberger, 1941; -pseudohaemorrhoidalis Obenberger,1941; -tetrastictula Obenberger, 1941 (4, 80, 94, 96).

64

G.TOZLU, H. �ZBEK

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Almanya, Arnavutluk, Avusturya,Bel�ika, Bulgaristan, Cezayir, �ekoslovakya, Danimarka,Estonya, Fas, Finlandiya, Fransa, Galler, Hollanda,Üngiltere, Üspanya (Pirene DaÛlarÝ), Üsve�, Üsvi�re, Ütalya,Korsika, Letonya, Litvanya, L�ksemburg, Macaristan,Norve�, Polonya, Romanya, Rusya, Tunus, T�rkiye(Kuzeyi), Yugoslavya ve Yunanistan (Kuzeyi) (4, 80, 85,96, 97, 102, 104, 105).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Artvin (Þavßat), Giresun,G�m�ßhane (Torul), Kars (SarÝkamÝß), Rize ve Sinop(AyancÝk) (13, 63, 85, 120, 121).

Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Þavßat-YanÝklÝ5.9.1992, 1M, 1800 m). Üncelenen tek erkek birey Piceaorientalis �zerinden alÝnmÝßtÝr.

Buprestis (s.str.) tarsensis Marseul, 1865

Sinonim: -exclamationis Pic, 1918; -mimica Pic,1918; -immaculata Pic, 1918; -kr�peri Obenberger,1941; -revocans Obenberger, 1941; -achaia Obenberger,1941; -palladis Obenberger, 1941 (80, 96).

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Üran, KÝbrÝs, Libya, MÝsÝr, Suriye,Yunanistan ve T�rkiye (80, 96, 102).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Adana (Kozan), Antalya, Denizli,Üzmir (Bornova, Buca, KarßÝyaka, Kemalpaßa, Konak) veToros DaÛlarÝ (16, 66, 80, 104, 122).

Üncelenen Materyal: ERZURUM: (Merkez 9.9.1996,1V, 1M, 1850 m) (Toplam �rnek sayÝsÝ: 2). �rneklerAbies sp. �zerinden toplanmÝßtÝr.

Buprestis (Orthocheria) salomonii Thomson, 1878

Sinonim: -davidi Fairmaire, 1884; -nikolskyiSemenov, 1888; -metallescens Abeille, 1891; -ssp. vavraiNonfriend, 1894; -caucasica Obenberger, 1938; -decemguttulata Obenberger, 1938; -jacopsoniObenberger, 1938; -nikolskyi Obenberger, 1938; -nonfriedi Obenberger, 1938; -thomsoni Oberberger,1938; -thosrovensis Obenberger, 1941; -samarkandaObenberger, 1941; -teheranensis Obenberger, 1941 (80,96).

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Azerbaycan, �in (Kuzeyi),Ermenistan, G�rcistan, Üran (BatÝ ve Kuzey KÝsmÝ),�zbekistan, Suriye, Tacikistan, T�rkiye ve T�rkmenistan(80, 96, 108, 109, 118).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: IÛdÝr (104).

Üncelenen Materyal: ERZURUM: (Oltu 4.7.1993, 1V,1M, 1350 m) (Toplam �rnek sayÝsÝ: 2). Üncelenen�rnekler Populus nigra �zerinden toplanmÝßtÝr.

Melanopnilini

Melanophila Eschscholtz, 1829

Tip t�r: Buprestis acuminata De Geer, 1774

65

5

1

2

6

4

3

Þekil 7. 1-2. V�cudun genelg�r�n�m�, 1. Melanophila(Trachypteris) picta decastig-ma (Fabricius), 2. Melanophila(s.str.) cuspidata (Klug); 3-4.ElytraÕnÝn ucu, 3. M. (T.) pictadecastigma, 4. M. (s.str.)cuspidata, 5-6. Anal sternit, 5.

M. (T.) picta decastigma (V),

6. M. (s.str.) cuspidata (V)(�l�ek 1 mm).


Sinonim: Buprestis Latreille, 1810; TrachypterisKirby, 1837; Oxypteris Kirby, 1837; Phaenops Dejean,1837; Analampis Dejean, 1837; Apatura Gory & Laportede Castelnau, 1841; Diana Gory & Laporte de Castelnau,1841 (4, 95, 100).

Melanophila Cinsi T�rlerinin TanÝ AnahtarÝ

- Elytra �zerinde a�Ýk sarÝ, d�zensiz ßekilli beneklervar (Þekil 7.1), elytraÕnÝn u� kÝsÝmlarÝ yuvarlaÛÝmsÝ ßekildeson bulur (Þekil 7.3); dißide anal sternitÕin u� kÝsmÝ ortada�ok belirgin olarak girintili �ÝkÝntÝlÝ (Þekil 7.5); parlakbakÝrÝmsÝ renkte ............................. M. picta decastigma

- Elytra �zerinde benek bulunmaz (Þekil 7.2),elytraÕnÝn u� kÝsÝmlarÝ sivri ßekilde son bulur (Þekil 7.4);dißide anal sternitÕin u� kÝsmÝ ortada �ok hafif girintili�ÝkÝntÝlÝ (Þekil 7.6); parlak siyah renkte ....... M. cuspidata

Melanophila (s.str.) cuspidata (Klug, 1829)

Sinonim: -nigrata Fabricius, 1798; -regalis Fabricius,1801; -aequalis Mannerheim, 1837; -oxyura Marquet,1874; -aerata Costa, 1882; -acutespina Reitter, 1893; -jakovlevi Semenov, 1900; -hungarica Csiki, 1905 (80,94, 95, 97, 105).

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Arnavutluk, Azerbaycan, Cezayir,Ermenistan, Fas, Fransa, G�rcistan, Üran, Üspanya, Ütalya,Kazakistan, MÝsÝr, �zbekistan, Rusya, Suriye, Tacikistan,Tunus, T�rkiye, Yugoslavya ve Yunanistan (80, 94, 97,102, 105, 108).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Ü�el (Anamur, Erdemli) ve Üzmir(Sel�uk) (104).

Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Yusufeli 5.8.1991, 1V,500 m). Üncelenen tek dißi birey kesilmiß Salix alba�zerinden yakalanmÝßtÝr.

Melanophila (Trachypteris) picta decastigma(Fabricius, 1787)

Sinonim: -silphoides Schrank, 1788; -quattuordecimpunctata Olivier, 1790; -chrysostigmaFabricius, 1793; -consobrina Chevrolat, 1854; -anatolicaPic, 1898; -atomosparsa Obenberger, 1917; -quadrinotata Pic, 1918; - meridionalis Pic, 1918; -multinotata Pic, 1918; -subjuncta Pic, 1918; -henoniBedel, 1921; -parvipunctata Obenberger, 1924; -difficilisVitale, 1930; -pici Vitale, 1930; -reitteri Vitale, 1930; -completa Obenberger, 1931; -erivana Obenberger,1931; -fascigera Obenberger, 1931; -gaudensObenberger, 1931; -octogonifera Obenberger, 1931; -rolandi Obenberger, 1931; -bisquinquenotataObenberger, 1944; -caucasica Obenberger, 1944; -chtaurae Obenberger, 1944; -combinans Obenberger,1944; -eminens Obenberger, 1944; -eutenis Obenberger,

1944; -fleischerella Obenberger, 1944; -formosulaObenberger, 1944; -gratiosula Obenberger, 1944; -hofferi Obenberger, 1944; -insignis Obenberger, 1944;-karavajevi Obenberger, 1944; -kavani Obenberger,1944; -lateralis Obenberger, 1944; -lebedeviObenberger, 1944; -libanonica Obenberger, 1944; -lucniki Obenberger, 1944; -mequignoni Obenberger,1944; -octodecimguttata Obenberger, 1944; -postmaculata Obenberger, 1944; -skrlandti Obenberger,1944; -staneki Obenberger, 1944; -stolickai Obenberger,1944; -zcharevi Obenberger, 1944 (95, 105).

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Almanya, Arnavutluk, Avusturya,Bulgaristan, Cezayir, �ekoslovakya, Ermenistan (Erivan),Fas, Fransa, Galler, Üran, Üspanya, Üsvi�re, Ütalya, Portekiz,Romanya, Rusya (Kafkasya, KÝrÝm), Suriye, TunusT�rkiye, Ukrayna, Yugoslavya ve Yunanistan (95, 97,104, 105, 106).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: BalÝkesir (Manyas g�l�),Erzurum ve Malatya (Darende-Balaban) (104-109).Bunun yanÝnda, Sekendiz (12), bu altt�r�n �lkemizin hertarafÝnda yayÝlÝß g�sterdiÛini bildirmektedir.

Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Bor�ka-Karag�l8.7.1994 1M, 1500 m; Þavßat-Karag�l 3.7.1993, 1M,1600 m); ERZÜNCAN: (Merkez 14.6.1994, 1M, 1250m); ERZURUM: (Merkez 21.6.1994, 1V, 1850 m,30.5.1997, 1V, 1850 m, 1.7.1997, 1V, 1850 m,4.7.1997, 1V, 1850 m, 9.7.1997, 1M; Üspir-Madenk�pr�baßÝ 7.7.1996, 1V, 1400 m, 21.8.1997,5VV, 18MM, 1350 m; Pasinler 13.6.1996, 1M,1600 m; Uzundere-Þelale 9.6.1996, 1V, 4MM, 1000m) (Toplam �rnek sayÝsÝ: 38). Erginler kesilerek yÝÛÝlmÝßPopulus alba, P. nigra, P. tremula, Salix alba ve S. nigra�zerinden toplanmÝßtÝr. AyrÝca, larvalarÝ da kabukaltlarÝndan alÝnmÝßtÝr.

Phaenops Dejean, 1833 (123, 124).

Tip t�r: Buprestis cyanea Fabricius, 1775

Phaenops cyanea (Fabricius, 1775)

Sinonim: -chalybaea Villers, 1789; -azurea Olivier,1790; -tarda Fabricius, 1794; -clypeata Paykull, 1799; -aerea Ganglbauer, 1886; -ssp. knoteki Reitter, 1898; -viridiscens Pic, 1909; -formaneki Jacops., 1913; -coeruleolimbata Pic, 1918; -sibirica Pic, 1918; -hellenicaObenberger, 1924; -ssp. thessala Obenberger, 1924; -transbaicalica Obenberger, 1924; -turbans Obenberger,1924 (4, 80, 94, 95, 97, 105, 125).

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Almanya, Arnavutluk, Avusturya,Bosna-Hersek, Bulgaristan, Cezayir, �ek Cumhuriyeti, �in(Kuzeyi), Danimarka, Estonya, Fas, Finlandiya, Fransa,Galler, Hollanda, Üngiltere, Üspanya, Üsve�, Üsvi�re, Ütalya,

66

G.TOZLU, H. �ZBEK

Kazakistan, Korsika, Litvanya, Macaristan, MoÛolistan,Norve�, Polonya, Portekiz, Romanya, Rusya, Slovakya,T�rkiye, Ukrayna, Yugoslavya ve Yunanistan (80, 94, 95,97, 102, 105, 109, 125).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Artvin (Þavßat) ve BalÝkesir(Dursunbey) (46, 51, 63, 120). AyrÝca, Niehuis (104),Melanophila cyanea adÝ ile Ankara (BeypazarÝ) veEskißehir (�ifteler)Õde bulunduÛunu belirtmißtir.

Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Þavßat 7.9.1995, 1M,1000 m, �arlÝpÝnar 23.6.1993, 1M, 1100 m, �ukur23.6.1993, 1V, 1000 m) (Toplam �rnek sayÝsÝ: 3).�rnekler kesilmiß Picea orientalis �zerinden alÝnmÝßtÝr.

Anthaxiini

Anthaxia Eschscholtz, 1829

Tip t�r: Buprestis fulgurans Schrank, 1789

Sinonim: Anthraxia Stephens, 1839; ParanthaxiaGozis, 1886; Anthaxicola Rikhter, 1944; CallanthaxiaRikhter, 1944; Chrysanthaxia Rikhter, 1944;Cryptanthaxia Rikhter, 1944; Cryptocratomerus Rikhter,1944; Cyclanthaxia Rikhter, 1944; Euanthaxia Rikhter,1944; Homalanthaxia Rikhter, 1944; MesanthaxiaRikhter, 1944; Trichocratomerus Rikhter, 1944;Cratomerella Rikhter, 1949; Eoanthaxites Haupt., 1950(126).

Anthaxia Cinsinin Altcins, T�r ve Altt�rlerinin TanÝAnahtarÝ

1- Genel olarak v�cut siyah ve koyu bronz renkte(Altcins: Melanthaxia) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17

- V�cut siyah ve koyu bronz renkte deÛil . . . . . . .2

2- V�cut �nden arkaya belirgin ßekilde daralÝr boylarÝgenel olarak 6-14 mm. kadar (Altcins: Cratomerus) . .4

- V�cut �nden arkaya doÛru belirgin ßekilde daralmaz,boylarÝ genel olarak 3-8 mm. kadar . . . . . . . . . . . . .3

3- Pronotum ve elytraÕnÝn lateral kenarlarÝ ortakÝsÝmlarda geniß (Altcins: Anthaxia) . . . . . . . . . . . . . .6

- Pronotum ve elytraÕnÝn lateral kenarlarÝ posterioredoÛru paralel olarak uzanÝr (Altcins: Haplanthaxia) . .12

4- Erkekte arka tibia dar, taban kÝsmÝnÝn hemenyakÝnÝndan uca doÛru seyrek dißli (Þekil 8.1); aedeagusÞekil 9.1Õdeki gibi; boy 7,40-8,90 mm A. (C.) sponsa

- Erkekte arka tibia olduk�a geniß, yaklaßÝk ortadanuca doÛru sÝk ve belirgin dißli (Þekil 8.2, 3); aedeagusÞekil 9.2 ve 9.3Õdeki gibi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5

5- Erkekte arka tibia Þekil 8.2Õdeki gibi; erkek vedißide elytraÕnÝn lateral kenarlarÝ ve u� kÝsÝm dißli yapÝda(Þekil 8.19, 20); erkekte dorsal y�zey tamamen metalik

yeßil, dißide baß ve pronotumÕun lateral kenarlarÝ yeßil-turuncu karÝßÝmÝ, pronotumÕun ortasÝ metalik yeßil, elytrakoyu menekße veya yeßilimsi menekße renkli; aedeagusÞekil 9.2Õdeki gibi; boy 6,35-13,20 mm . . . . . . . . . . .......................................................... A. (C.) hungarica

- Erkekte arka tibia Þekil 8.3Õdeki gibi; erkek ve dißideelytraÕnÝn lateral kenarlarÝ ile u� kÝsmÝ daha kalÝn dißli(Þekil 8.21, 22); erkekte dorsal y�zey tamamen metalikyeßil, dißide baß yeßil-turuncu karÝßÝmÝ, pronotumÕunlateral kenarlarÝ metalik turuncu, diÛer kÝsÝmlar metalikyeßil; aedeagus Þekil 9.3Õdeki gibi; boy 5,90-7,70 mm .............................................................A. (C.) diadema

6- Erkekte arka tibiaÕnÝn i� y�zeyi tabanÝn yaklaßÝk1/3Õl�k kÝsmÝndan uca doÛru dißli yapÝda (Þekil 8.4);aedeagus Þekil 9.4Õdeki gibi........ A. (s.str.) turcomanica

- Erkekte arka tibiaÕnÝn i� y�zeyi sadece u� kÝsÝmlardadißli (Þekil 8.6, 7, 8, 9); aedeagus farklÝ ßekillerde . . .7

7- ParamerÕler arasÝndaki a�ÝklÝk kaide kÝsmÝna yakÝnyerden baßlar (Þekil 9.8) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10

- ParamerÕler arasÝndaki a�ÝklÝk kaide kÝsmÝnÝn en azortaya yakÝn yerinden baßlar (Þekil 9.5, 6, 7) . . . . . .8

8- ParamerÕler arasÝ a�ÝklÝk u� kÝsma yakÝn yerdenbaßlar (Þekil 9.5) . . . . . .............................. A. (s.str.)nigricollis

- ParamerÕler arasÝndaki a�ÝklÝk ortaya yakÝn veya ortakÝsÝmdan baßlar (Þekil 9.6,7)......................................9

9- VertexÕin genißliÛi bileßik g�z�n genißliÛinin erkekte1,77, dißide ise 1,73 katÝ; her iki eßeyde de elytraÕnÝnuzunluÛu genißliÛinin 1,6-1,7 katÝ; erkekte arka tibiaÞekil 8.6Õdaki gibi; aedeagus Þekil 9.6Õdaki gibi,paramerÕler arasÝndaki a�ÝklÝk ortaya yakÝn kÝsÝmdanbaßlar (Þekil 9.6); boy 5,90-7,40 mm. .. A. (s.str.)bicolor

- VertexÕin genißliÛi bileßik g�z�n genißliÛinin erkekte1,81, dißide 2,15 katÝ; elytraÕnÝn uzunluÛu genißliÛininerkekte 1,7-1,8, dißide ise 1,4-1,5 katÝ; erkekte arkatibia Þekil 8.7Õdeki gibi; aedeagus Þekil 9.7Õdeki gibi,paramerÕler arasÝ a�ÝklÝk ortadan baßlar (Þekil 9.7); boy 4,50-6,05 mm.................................. A. (s.str.) muliebris

10- ElytraÕnÝn u� kÝsmÝ ile lateral kenarlarÝ her ikicinsiyette de seyrek dißli (Þekil 8.23, 24); aedeagusÕun u�kÝsmÝ sivri (Þekil 9.8) . . . . . . . .A. (s.str.) hypomelaena

- ElytraÕnÝn u� kÝsmÝ ile lateral kenarlarÝ her ikicinsiyette de sÝk dißli (Þekil 8.26, 27, 29, 30);aedeagusÕun u� kÝsmÝ yuvarlaÛÝmsÝ (Þekil 9.9, 10) ...... 11

11- Erkek ve dißide vertexÕin genißliÛi bileßik g�z�n1,85 katÝ; erkekte arka tibia Þekil 8.9Õdaki gibi; erkek ve

67


dißide anal sternitÕin u� kÝsmÝ ile lateral kenarlarÝ kalÝn dißli(Þekil 8.32, 33); pronotumÕun genißliÛi uzunluÛununerkek ve dißide 1,8-1,9 katÝ; aedeagusÕun u� kÝsmÝolduk�a genißlemiß (Þekil 9.9); boy 5,0-6,10 mm . . . ........................................ A. (s.str.) nitidula signaticollis

- VertexÕin genißliÛi bileßik g�z�n erkekte 1,40, dißide1,37 katÝ; erkekte arka tibia Þekil 8.10Õdaki gibi; erkek vedißide anal sternitÕin u� kÝsmÝ ile lateral kenarlarÝ ince dißli(Þekil 8.34,35); pronotumÕun genißliÛi uzunluÛununerkek ve dißide 1,5-1,6 katÝ; aedeagusÕun u� kÝsmÝ dar(Þekil 9.10) p boy 4,05-5,60 mm .... A. (s.str.) discicollis

12- VertexÕin genißliÛi bileßik g�z�n genißliÛinin 2,36katÝ; dißide elytraÕnÝn u� kÝsmÝ ve lateral kenarÝ �ok seyrekve ince dißli (Þekil 8.31) ........................ A. (H.) truncata

- VertexÕin genißliÛi bileßik g�z�n genißliÛinin en fazla2,10 katÝ; dißide elytraÕnÝn u� kÝsmÝ ve lateral kenarÝolduk�a sÝk ve kalÝn dißli (Þekil 8.25, 28) ................... 13

13- AedeagusÕun lateral kenarlarÝ u� kÝsmÝn hemen�st�nde testere dißi ßeklinde (Þekil 9.11, 12) ............ 14

- AedeagusÕun lateral kenarlarÝ testere dißi ßeklindedeÛil (Þekil 9.13) .................................................... 15

14- VertexÕin genißliÛi bileßik g�z�n erkekte 2,10,dißide 1,67 katÝ; erkekte arka tibia Þekil 8.11Õdeki gibi;aedeagus Þekil 9.11Õdeki gibi, paramerÕler u� kÝsÝmdagenißler (Þekil 9.11); eßeysel dimorfizm belirgin (erkektedorsal y�zey tamamen metalik yeßil, dißide baß vepronotum metalik yeßil, elytra genel olarak bakÝr

68

3234

33

35

313029

26 27 28

2524

23

19 20 21 22

1817

16

151413

121110987

65

4

32

1

Þekil 8. 1-18. Arka tibia (M), 1.Anthaxia (Cratomerus) sponsaKiesenwetter, 2. A. (C.)hungarica (Scopoli), 3. A. (C.)diadema (Fischer), 4. A. (s.str.)turcomanica Obenberger, 5. A.(s.str.) nigricollis Abeille dePerrin, 6. A. (s.str.) bicolorFaldemann, 7. A. (s.str.)muliebris Obenberger; 8. A. (s.str.) hypomelaena (Illiger), 9.A. (s.str.) nitidula signaticollisKrynicki, 10. A. (s.str.)discicollis Gory & Laporte, 11.A. (Haplanthaxia) cichorii(Olivier), 12. A. (H.) millefolii(Fabricius), 13. A. (H.) rossica(Daniel), 14. A. (H.) niehuisiBrandl, 15. A. (H.) olympica(Kiesenwetter), 16. A.(Melanthaxia) caucasica Abeillede Perrin, 17. A. (M.) godetiGory & Laporte, 18. A. (M.)nigrojubata nigrojubataRoubal; 19-31. ElytraÕnÝn ucu,

19, 20. A. (C.) hungarica (V,

M), 21, 22. A. (C.) diadema

(V, M), 23, 24. A. (H.)

hypomelaena (V, M), 25. A.

(H.) millfolii (V), 26, 27. A.

(s.str.) nitidula signaticollis (V,

M), 28. A. (H.) cichori (V),29, 30. A. (s.str.) discicollis

(V, M), 31. A. (H.) truncata

(V); 32-35. Anal sternit, 32,33. A. (s.str.) nitidula

signaticollis (V,M), 34, 35. A.

(s.str.) discicollis (M, V)(�l�ek 1mm).

G.TOZLU, H. �ZBEK

kÝrmÝzÝsÝ, taban kÝsmÝnda ise metalik yeßil); boy 4,10-6,55 mm ................................................. A. (H.) cichorii

- VertexÕin genißliÛi bileßik g�z�n genißliÛinin erkekte1,71, dißide 1,91 katÝ; erkekte arka tibia Þekil 8.12Õdekigibi; aedeagus Þekil 9.12Õdeki gibi, paramerler u� kÝsÝmdadar (Þekil 9.12); eßeysel dimorfizm yok (erkek ve dißidedorsal y�zey genel olarak metalik yeßil, elytraÕnÝn �zerifazla belirgin olmayan turuncu parÝltÝlÝ); boy 3,75-5,35mm. ................................................... A. (H.) millefolii

15- Erkekte arka tibiaÕnÝn i� kÝsmÝ ortadan uca doÛruolduk�a belirgin ve sÝk dißli (Þekil 8.13); aedeagustabandan uca doÛru belirgin ßekilde daralÝr (Þekil 9.13)............................................................. A. (H.) rossica

- Erkekte arka tibiaÕnÝn i� kÝsmÝ u� kÝsÝmda daha azbelirgin dißli (Þekil 8.14, 15); aedeagus tabandan ucadoÛru hemen hemen paralel olarak uzanÝr (Þekil 9.14,15) ....................................................................... 16

16- Erkekte vertexÕin genißliÛi bileßik g�z�ngenißliÛinin 1,80 katÝ; erkekte arka tibia Þekil 8.14Õdekigibi; pronotumÕun genißliÛi uzunluÛunun 1,5-1,6 katÝ;aedeagus Þekil 9.14Õdeki gibi .................. A. (H.) niehuisi

- Erkekte vertexÕin genißliÛi bileßik g�z�n genißliÛinin2,0 katÝ; erkekte arta tibia Þekil 8.15Õdeki gibi;pronotumÕun genißliÛi uzunluÛunun 1,6-1,8 katÝ;aedeagus Þekil 9.15Õdeki gibi ................ A. (H.) olympica

17- Erkekte arka tibiaÕnÝn i� y�zeyi bazal kÝsmÝnÝnbiraz ilerisinden itibaren uca doÛru seyrek veya sÝk dißli(Þekil 8.17, 18) ...................................................... 18

- Erkekte arta tibiaÕnÝn i� y�zeyi sadece u� kÝsÝmlardadißli (Þekil 8.16); aedeagus Þekil 9.16Õdaki gibi; boy6,05-6,25 mm ................................... A. (M.) caucasica

18- VertexÕin genißliÛi bileßik g�z�n erkekte 2,71,dißide ise 2,13 katÝ; erkekte arka tibia i� y�zeyde seyrekdißli (Þekil 8.17); clypeusÕun anterior kÝsmÝ d�z; aedeagusÞekil 9.17Õdeki gibi; boy 4,25-6,75 mm. ... A. (M.) godeti

- VertexÕin genißliÛi bileßik g�z�n erkekte, 1,81, dißideise 2,0 katÝ; erkekte arka tibia i� y�zeyde sÝk dißli (Þekil8.18); clypeusÕun anterior kÝsmÝ ortada i�e doÛruy�zeysel ��k�k; aedeagus Þekil 9.18Õdeki gibi; boy 4,80-7,55 mm. ..................... A. (M.) nigrojubata nigrojubata

Anthaxia (s.str.) bicolor Faldermann, 1835

Sinonim: -nitidula Schoenherr, 1817; -tauricaMannerheim, 1837 (126).

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Azerbaycan, Bulgaristan, DoÛuAkdeniz, Ermenistan, G�rcistan, Irak, Üran, Üsrail,Kafkasya, �zbekistan, Romanya, Rusya (G�ney AvrupaKÝsmÝ), Suriye, T�rkiye, T�rkmenistan, Ukrayna (G�neyi),

Yugoslavya ve Yunanistan (80, 95, 102, 108, 109, 126,127, 128).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Adana (Kadirli, Kozan), AydÝn(Bafa G�l�), Hakkari (Beyt�ßßebab) Ü�el (Erdemli) veÜzmir (Bornova) (122, 128).

Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Yusufeli-AltÝparmak5.7.1994, 1M, 1100 m); ERZURUM: (Üspir-Madenk�pr�baßÝ 18.6.1994, 1V, 4MM, 1350 m)(Toplam �rnek sayÝsÝ: 6). Üncelenen �rnekler Achilleabiebersteinii, A. millefolium ve Crepis foetida bitkileri�zerinden toplanmÝßtÝr.

Anthaxia (s.str.) discicollis Gory & Laporte, 1839

Sinonim: -corcyrea Obenberger, 1934; -bucolicaObenberger, 1938; -ssp. kanaatina Obenberger, 1912(95).

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Azerbaycan, Bosna, Bulgaristan,Ermenistan, G�rcistan, Üsrail, Makedonya, Rusya (G�neyKÝsmÝ), Suriye, T�rkiye, T�rkmenistan, Yugoslavya veYunanistan (80, 95, 102, 108, 126).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: DeÛißik araßtÝrÝcÝlar, lokalitebelirtmeksizin T�rkiyeÕde bulunduÛunu belirtmißlerdir(80, 95, 102, 126).

Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Þavßat 22.5.1997, 1V,1200 m); ERZURUM: (Oltu-S�tkans 17.6.1996, 7VV,5MM, 1550 m; 26.6.1996, 1V, 1550 m, 10.6.1997,1M, 1550 m) (Toplam �rnek sayÝsÝ: 15). Üncelenen�rneklerden Erzurum etiketli olanlar Juniperus oxycedrusaÛa�larÝnÝn alt kÝsÝmlarÝnda yer alan Achillea coarctata,Crepis sp. ve Senecio vernalis bitkileri �zerindentoplanmÝßtÝr.

Anthaxia (s.str.) hypomelaena (Illiger, 1803)

Sinonim: -nitidicollis Gory, 1841; -annulicollis Sturm,1843 (126).

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Arnavutluk, Bulgaristan, Cezayir,Fas, Fransa, Üspanya, Ütalya (Sicilya), Galler, Girit AdasÝ,Kafkasya, KÝbrÝs, Libya, Portekiz, Romanya, Rusya(G�neyi), T�rkiye (Kuzey ve BatÝ kÝsmÝ), T�rkmenistan,Ukrayna (G�neyi), Yugoslavya ve Yunanistan (23, 94, 95,102, 105, 126, 129).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Ankara (Beynam) ve Edirne (23).AyrÝca, Bily (129), T�rkiyeÕnin Kuzey ve BatÝ kÝsmÝndabulunduÛunu belirtmißtir.

Üncelenen Materyal: ERZÜNCAN: (Merkez-Bah�eli6.7.1995, 2VV, 1350 m; �z�ml�-PißkidaÛ 8.7.1993,1M, 1400 m); ERZURUM: (Üspir-Madenk�pr�baßÝ7.7.1996, 4VV, 4MM, 1300 m) (Toplam �rnek sayÝsÝ:

69


11). Üncelenen �rnekler Eryngium campestre �zerindentoplanmÝßtÝr.

Anthaxia (s.str.) muliebris Obenberger, 1918

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Azerbaycan, Bulgaristan,Ermenistan, G�rcistan, Üran, Üsrail, Suriye ve T�rkiye (27,95, 108, 126).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Antalya (Merkez, Aksu), Üzmir(Agamemnon), Konya (Sultan DaÛÝ), MuÛla (G�kova,�etibeli-Marmaris) ve Nevßehir (Avanos, Kapadokya)(27).

Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Merkez-Oru�lu21.5.1997, 1V, 5MM, Yusufeli 21.5.1997, 1V, 1M,AltÝparmak 5.7.1994, 12MM, 12.6.1997, 1M; SarÝg�l5.7.1994, 4MM); ERZÜNCAN: �z�ml� 8.7.1993, 1V,1M, 16.6.1994, 1M, BayÝrbaÛ 8.7.1993, 1M,PißkidaÛ 8.7.1993, 1M); ERZURUM: (Oltu 26.6.1996,1M, Anzavderesi 5.7.1995, 1V, 5MM; Tortum9.6.1996, 1M, Aksu 21.6.1997, 1M; Þenkaya-Penek14.5.1996, 1V; Uzundere-Dikyar 2.7.1994, 1M,17.6.1995, 2VV, 5MM, 9.6.1996, 1M, 30.6.1996,3MM, Þelale 9.6.1996, 3VV, 13MM) (Toplam �rneksayÝsÝ: 68). Üncelenen �rnekler Achillea biebersteinii, A.millefolium, Carum carvi ve Daucus carota ile diÛer bazÝyabancÝ otlar ve meyve aÛa�larÝ kenarlarÝndaki kÝsa boylu�alÝ formundaki bitkilerin yapraklarÝ �zerindentoplanmÝßtÝr.

Anthaxia (s.str.) nigricollis Abeille de Perrin, 1904

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: T�rkiye (27, 126).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: T�rkiyeÕnin G�neyi (Toroslar)(27).

Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Yusufeli 4.7.1994,1M, AltÝparmak 5.7.1994, 5VV, 1M, 1100 m, SarÝg�l5.7.1994, 1M, 700 m); ERZÜNCAN: (�z�ml�24.6.1994, 1V, 1350 m, 16.6.1994, 1M, 1350 m);ERZURUM: (Üspir-Madenk�pr�baßÝ 7.7.1996, 1V, 1400m; Oltu 27.5.1995, 1V, 1350 m, Anzavderesi 5.7.1995,3VV, 1M, 950 m, S�tkans 25.6.1996, 2VV, 1550 m;Tortum-PehlivanlÝ 12.7.1993, 1V, 1500 m; Uzundere-Dikyar 31.7.1993, 1V, 1450 m, 2.7.1995, 1M, 1450m, 30.6.1996, 2VV, 1M, 1450 m, 21.7.1997, 1V,1450 m, Þelale 9.6.1996, 5VV, 1000 m) (Toplam �rneksayÝsÝ: 30). Üncelenen �rnekler Achillea biebersteinii veCarum carvi ile diÛer bazÝ yabancÝ otlar �zerindentoplanmÝßtÝr.

Anthaxia (s.str.) nitidula signaticollis Krynicki, 1832

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Avrupa, Balkanlar, Macaristan,Slovakya, Suriye, T�rkiye ve Ukrayna (80, 95, 98, 126).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Üzmir (Kemalpaßa) (17). AyrÝca,deÛißik araßtÝrÝcÝlar da, lokalite belirtmeksizin T�rkiyeÕdebulunduÛunu belirtmißlerdir (80, 95, 95, 126).

Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Merkez-OrmanlÝ21.5.1997, 1V; Yusufeli-AltÝparmak 5.7.1994, 4MM,1100 m); ERZÜNCAN: (Merkez-BallÝk�y 5.7.1995, 1V,1300 m); ERZURUM: (Oltu 27.5.1995, 1V, 1350 m,S�tkans 17.6.1996, 1V, 1550 m; Tortum-PehlivanlÝ12.7.1993, 1M, 1500 m; Uzundere-Dikyar 30.6.1996,

70

11

1213 14

15

16 17

18

10987654

321

Þekil 9. 1-18. Aedeagus, 1. Anthaxia(Cratomerus) sponsaKiesenwetter, 2. A. (C.)hungarica (Scopoli), 3. A. (C.)diadema (Fischer), 4.A. (s.str.)turcomanica Obenberger, 5, A.(s.str.) nigricollis Abeille dePerrin, 6. A. (s.str) bicolorFaldermann, 7. A. (s.str.)muliebris Obenberger, 8. A.(s.str.) hypomelaena (Illiger),9. A. (s.str.) nitidulasignaticollis Krynicki, 10. A.(s.str.) discicollis Gory &Laporte, 11. A. (Haplanthaxia)cichorii (Olivier), 12. A. (H.)millefolii (Fabricius), 13. A.(H.) rossica (Daniel), 14. A.(H.) niehuisi Brandl, 15. A.(H.) olympica (Kiesenwetter),16. A. (Melanthaxia) caucasicaAbeille de Perrin, 17. A. (M.)godeti Gory & Laporte, 18. A.(M.) nigrojubata nigrojubataRoubal (�l�ek 1 mm).

G.TOZLU, H. �ZBEK

2MM, 1450 m, 21.5.1997, 1V, 1M, 1450 m, Þelale9.6.1996, 2VV, 2MM, 1000 m) (Toplam �rnek sayÝsÝ:17). Üncelenen �rnekler Achillea biebersteinii ve Carumcarvi ile diÛer bazÝ yabancÝ otlar �zerinden toplanmÝßtÝr.

Anthaxia (s.str.) turcomanica Obenberger, 1937

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: T�rkiye (G�neydoÛu Kesimi) (126,129).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Mardin (93).

Üncelenen Materyal: ERZÜNCAN: (Merkez-Bah�eK�lt�rleri Araß. Enst. 5.7.1995, 1V, 1250 m, 6.7.1995,2MM, 1250 m, Bah�eli 6.7.1995, 1M, 1350; �z�ml�-PißkidaÛ 8.7.1993, 1V, 2MM, 1400 m) (Toplam �rneksayÝsÝ: 7). �rnekler Eryngium billardieri bitkisi �zerindentoplanmÝßtÝr.

Anthaxia (Cratomerus) diadema (Fischer, 1824)

Sinonim: -adoxana K�ster, 1852 (126).

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Bulgaristan, Irak (BatÝ KÝsmÝ),Üsrail, KÝbrÝs, L�bnan, Macaristan, Makedonya, Romanya,Rusya, Suriye, T�rkiye, Ukrayna, Yugoslavya veYunanistan (80, 95, 102, 126, 130).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Konya (Akßehir) (130).

Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Yusufeli-SarÝg�l5.7.1994, 2MM, 700 m, AltÝparmak 12.6.1997, 1V,1100 m); ERZÜNCAN: (Merkez-Bah�eli 6.7.1995, 1M,1350 m; �z�ml� 8.7.1993, 1M, 1350 m, 24.6.1994,1M, 1350 m, BayÝrbaÛ 8.7.1993, 1V, 1400 m,5.7.1995, 4VV, 4MM, 1400 m); ERZURUM: (Üspir17.7.1992, 1M, 1500 m) (Toplam �rnek sayÝsÝ: 16).Üncelenen �rnekler Achillea biebersteinii �zerindentoplanmÝßtÝr.

Anthaxia (Cratomerus) hungarica (Scopoli, 1772)

Sinonim: -trochilus Fabricius, 1776; -cyanicornis F.,1781; -elegantula Schrank, 1781; -stephanelli Petagna,1787; -femorata Villers, 1789; -exaltata Fabricius, 1798(126).

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Almanya, Arnavutluk, Avusturya,Bulgaristan, Cezayir, �ek �umhuriyeti, Fas, Fransa,Galler, Girit, G�rcistan (Tiflis), Üran, Üspanya, Üsvi�re,Ütalya, Macaristan, Makedonya, Portekiz, Romanya,Rusya (G�neyi), Slovakya, Suriye, T�rkiye, Ukrayna,Yugoslavya ve Yunanistan (80, 94, 95, 97, 102, 105,126).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Konya (Akßehir) (131).

Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Ardanu�-Akarsu7.7.1994, 1V, 900 m; Yusufeli-AltÝparmak 5.7.1994,1V, 1100 m, Sebzeciler 6.7.1994, 1V, 450 m);

ERZURUM: (Tortum-PehlivanlÝ 12.7.1992, 1V, 1M,1500 m; Uzundere-Dikyar 10.7.1993, 1M, 1450 m,31.7.1993, 1M, 1450 m, 17.6.1995, 1V, 1450 m,21.7.1997, 1V, 1450 m, Þelale 9.6.1996, 4VV, 1M,1000 m) (Toplam �rnek sayÝsÝ: 14). Üncelenen �rneklerAchillea biebersteinii ile diÛer bazÝ yabancÝ otlar �zerindentoplanmÝßtÝr.

Anthaxia (Cratomerus) sponsa Kiesenwetter, 1857

Sinonim: -divina Reiche, 1856 (126).

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Azerbaycan, Bulgaristan,Ermenistan, G�rcistan, Üran (BatÝ ve Kuzey KÝsmÝ), Üsrail,L�bnan, Rusya, Suriye, T�rkiye, Yugoslavya veYunanistan (80, 95, 108, 126).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: DeÛißik araßtÝrÝcÝlar, lokalitebelirtmeksizin T�rkiyeÕde bulunduÛunu belirtmißlerdir(80, 95, 108, 126).

Üncelenen Materyal: ERZURUM: (Olur-S�ng�bayÝr30.5.1993, 1M, 1850 m; Uzundere-Þelale 9.6.1996,1V, 1M, 1000 m) (Toplam �rnek sayÝsÝ: 3). ÜncelenenUzundere etiketli �rnekler, meyve aÛa�larÝ kenarlarÝndakiHippophae rhamnoides ve diÛer bazÝ kÝsa boylu �alÝformundaki bitkilerin yapraklarÝ �zerinden, Olur etiketli�rnek ise yabancÝ ot �zerinden toplanmÝßtÝr.

Anthaxia (Haplanthaxia) cichorii (Olivier, 1790)

Sinonim: -auripennis Sturm, 1826; -chamomillaeMannerheim, 1837; -cichorei Redtenbacher, 1849; -gibbicollis Rey, 1891; -azurae Abeille de Perrin, 1909; -turcomanica Obenberger, 1938 a (126).

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Almanya, Arnavutluk, Avusturya,Azerbaycan, Bel�ika, Bulgaristan, Cezayir, �ekCumhuriyeti, Ermenistan, Fas, Fransa, Galler, Girit,G�rcistan, Irak, Üran, Üspanya, Üsrail, Üsvi�re, Ütalya, KÝbrÝs,Macaristan, Polonya, Portekiz, Romanya, Rusya, Suriye,T�rkiye, Ukrayna, Yugoslavya ve Yunanistan (23, 80, 94,95, 97, 102, 105, 108, 109, 126).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Edirne (23).

Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Ardanu�-Akarsu7.7.1994, 2VV, 1M, 900 m, FerhatlÝ 7.7.1994, 1V,650 m; Yusufeli 4.7.1994, 21VV, 29MM, 8.7.1997,1V, 1M, AltÝparmak 5.7.1994, 6VV, 8MM, 1100 m,12.6.1997, 1M, 1100 m, Demirkent 6.7.1994, 1V,450 m, KÝnalÝ�am 4.7.1994, 2VV, 3MM, 850 m,SarÝg�l 5.7.1994, 4VV, 8MM, 700 m, YaÛcÝlar6.7.1994, 1V, 1M, 600 m, Zeytinlik 6.7.1994, 1V,450 m; ERZÜNCAN: (�z�ml� 8.7.1993, 1V, 1350 m,16.6.1994, 3VV, 1350 m, 24.6.1994, 1M, 1350 m,BayÝrbaÛ 8.7.1993, 2VV, 1M, 1400 m, 5.7.1995, 1V,1M, 1400 m, Karakaya 3.8.1994, 1M, 1300 m,

71


PißkidaÛ 8.7.1993, 1V, 1400 m); ERZURUM: (Aßkale9.8.1994, 1V, 1850 m, TepebaßÝ 15.7.1997, 1M,1900 m; Oltu-AyvalÝ 27.7.1990, 1M, 900 m,Anzavderesi 5.7.1995, 4VV, 8MM, 950 m; Uzundere-Dikyar 30.6.1996, 1M, 1450 m) (Toplam �rnek sayÝsÝ:119). Üncelenen �rnekler Achillea biebersteinii, Anthemistinctoria, Carum carvi, Crepis foetida ve Daucus carota ilediÛer bazÝ yabancÝ otlar �zerinden toplanmÝßtÝr.

Anthaxia (Haplanthaxia) millefolii (Fabricius, 1801)

Sinonim: -chlorocephala Lucas, 1849 (126).

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Almanya, Arnavutluk, Avusturya,Bulgaristan, Cezayir, �ek Cumhuriyeti, Fas, Girit,Üspanya, Üsvi�re, Ütalya, KÝbrÝs, Macaristan, Polonya,Romanya, Rusya, Slovakya, Suriye, Tunus, T�rkiye,Ukrayna, Yugoslavya ve Yunanistan (80, 95, 102, 105,126).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Ankara (Baraj), Edirne, Üzmir,Kocaeli (Mollafeneri) ve Osmaniye (Nur DaÛlarÝ) (22, 23).

Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Ardanu�-Akarsu7.7.1994, 7VV, 3MM, 900 m, FerhatlÝ 7.7.1994,1M, 650 m; Yusufeli 4.7.1994, 11VV, 15MM,AltÝparmak 5.7.1994, 1V, 1100 m, Demirkent14.8.1991, 2MM, 450 m, 6.7.1994, 1M, 450 m,SarÝg�l 5.7.1994, 3VV, 4MM, 700 m); ERZURUM:(Oltu 3.9.1995, 1M, 1350 m) (Toplam �rnek sayÝsÝ:49). Üncelenen �rnekler Achillea biebersteinii, A.millefolium, Anthemis tinctoria ve Carum carvi ile diÛerbazÝ yabancÝ otlar �zerinden toplanmÝßtÝr.

Anthaxia (Haplanthaxia) niehuisi Brandl, 1987

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: T�rkiye (126, 132).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Antalya (Termessos) (132).

Üncelenen Materyal: ERZURUM: (IlÝca-Rizelikent18.8.1995, 1M, 1900 m). Üncelenen tek erkek bireyyabancÝ ot �zerinden alÝnmÝßtÝr.

Anthaxia (Haplanthaxia) olympica (Kiesenwetter,1880)

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Avusturya, Azerbaycan,Bulgaristan, �ek Cumhuriyeti, Ermenistan, G�rcistan,Macaristan, Makedonya, Polonya, Romanya, Rusya,Slovakya, Suriye, T�rkiye, Ukrayna, Yugoslavya veYunanistan (23, 80, 95, 102, 126, 133).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Edirne, Üzmir ve Siirt (AydÝnlar)(22, 23, 93).

Üncelenen Materyal: ERZÜNCAN: (�z�ml�-BayÝrbaÛ5.7.1995, 2MM, 1400 m); ERZURUM: (Oltu-�amlÝbel14.7.1996, 1V, 1750 m; Tortum-Meydanlar

24.8.1993, 1M, 1700 m) (Toplam �rnek sayÝsÝ: 4).�rnekler Achillea biebersteinii �zerinden toplanmÝßtÝr.

Anthaxia (Haplanthaxia) rossica (Daniel, 1903)

Sinonim: -horvathi Kaszab, 1940 (23, 126).

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Bulgaristan, Macaristan, Romanya,Rusya, T�rkiye, Ukrayna ve Yugoslavya (23, 80, 95, 102,126).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Ankara (Baraj) (23).

Üncelenen Materyal: ERZURUM: (Aßkale-TepebaßÝ15.7.1997, 1M, 1900 m; Tortum-PehlivanlÝ12.7.1993, 1M, 1500 m) (Toplam �rnek sayÝsÝ: 2).Erzurum (Aßkale) etiketli �rnek Quercus macrantheraaÛa�larÝ altÝndaki Achillea biebersteinii, Erzurum (Tortum)etiketli �rnek ise Carum carvi bitkisi �zerindentoplanmÝßtÝr.

Anthaxia (Haplanthaxia) truncata Abeille de Perrin,1900

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Üran ve Suriye (109, 126).


Üncelenen Materyal: ERZURUM: (Oltu-�amlÝbel14.7.1996, 1V, 1750 m). Üncelenen tek dißi bireyyabancÝ ot �zerinden alÝnmÝßtÝr.

Anthaxia (Melanthaxia) caucasica Abeille de Perrin,1900

Sinonim: -obenbergeri Roubal, 1913; -parysatisObenberger, 1913 (126).

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Azerbaycan, Ermenistan,G�rcistan, Üran (Kuzey BatÝsÝ) ve T�rkiye (80, 95, 126,134).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: T�rkiye (134).

Üncelenen Materyal: ERZURUM: (Oltu-S�tkans17.6.1996, 1V, 1M, 1550 m, 26.6.1996, 1V, 1550m; Þenkaya-Yayla 21.6.1997, 1V, 2000 m) (Toplam�rnek sayÝsÝ: 4). Üncelenen �rneklerin Erzurum (Oltu)etiketli olanlarÝ, Juniperus oxycedrus aÛa�larÝnÝn altkÝsÝmlarÝnda yer alan Crepis sp. ve Alyssum muralebitkileri, Þenkaya etiketli �rnek ise yabancÝ ot �zerindentoplanmÝßtÝr.

Anthaxia (Melanthaxia) godeti Gory & Laporte, 1839

Sinonim: -granulata K�ster, 1850; -submontanaObenberger, 1930; -raclinae Baudon, 1959 (126).

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Almanya, Avusturya, Azerbaycan,Bulgaristan, Cezayir, �ekoslovakya, Ermenistan, Fransa,G�rcistan, Üspanya, Üsve�re, Macaristan, Polonya,

72

G.TOZLU, H. �ZBEK

Portekiz, Rusya, Suriye ve T�rkiye (95, 97, 105, 115,126).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: DeÛißik araßtÝrÝcÝlar, lokalitebelirtmeksizin T�rkiyeÕde bulunduÛunu belirtmißlerdir(95, 97, 105, 115, 126).

Üncelenen Materyal: ERZURUM: (Merkez-Paland�ken1.7.1996, 2VV, 1M, 2300 m; Oltu-S�tkans17.6.1996, 3VV, 4MM, 1550 m) (Toplam �rneksayÝsÝ: 10). Üncelenen �rneklerin Erzurum (Merkez)etiketli olanlarÝ, Pinus sylvestris, Oltu etiketleri iseJuniperus oxycedrus aÛa�larÝnÝn alt kÝsÝmlarÝnda yer alanAchillea biebersteinii, Allyssum murale, Anthemis sp.,Crepis sp. ve Senecio vernalis bitkileri �zerindentoplanmÝßtÝr.

Anthaxia (Melanthaxia) nigrojubata nigrojubataRoubal, 1913

D�nyadaki YayÝlÝßÝ: Almanya, Avusturya, Bulgaristan,Ermenistan, Fransa, G�rcistan, Macaristan, Romanya,Rusya, Suriye, T�rkiye (KuzeydoÛu kÝsmÝ), Yugoslavya veYunanistan (80, 94, 95, 97, 102, 115, 126, 135).

T�rkiyeÕdeki YayÝlÝßÝ: Artvin (Merkez, Ardanu�,Þavßat), Giresun (Kulakkaya), G�m�ßhane (Torul) veTrabzon (Ma�ka, S�rmene) (63, 120). AyrÝca,T�rkiyeÕnin Kuzey doÛusunda bulunduÛu da belirtilmißtir(126, 135).

Üncelenen Materyal: ARTVÜN: (Merkez-Atila21.6.1994, 1M, 1000 m, 28.6.1994, 1M, 1000 m;Ardanu� 24.6.1994, 1V, 500 m, FerhatlÝ 7.7.1994,1M, 650 m; Bor�ka-Karag�l 5.7.1994, 1V, 2MM,1500 m, 8.7.1994, 2VV, 2MM, 1500 m; 17.6.1995,1V, 1500 m; Þavßat-Karag�l 21.6.1994, 1V, 1600 m;Yusufeli-AltÝparmak 5.7.1994, 6VV, 10MM, 1100 m;12.6.1997, 38VV, 49MM, 1200 m; SarÝg�l 5.7.1994,2VV, 1M, 700 m; ERZURUM: (Olur-S�ng�bayÝr30.5.1993, 1V, 1850 m, 21.5.1994, 1M, 1850 m;Þenkaya-TurnalÝ 25.5.1994, 1V, 2MM, 1750 m;Uzundere-Dikyar 24.5.1994, 1V, 1450 m) (Toplam�rnek sayÝsÝ: 124). Üncelenen �rneklerin b�y�k �oÛunluÛuTaraxacum officinale bitkisinin �i�ekleri �zerindentoplanmÝßtÝr. �zellikle, Artvin y�resinden elde edilen�rnekler Picea orientalis aÛa�larÝnÝn altÝndaki bitkiler�zerinden alÝnmÝßtÝr.

A. (M.) nigrojubata yanÝnda SarÝkamÝß (Kars)(27.6.1996, 1V, 2100 m, 10.7.1996, 19VV, 22MM,2200 m, 25.7.1996, 1V, 2MM, 2200 m, 18.8.1996,1V, 2MM, 2250 m, 21.7.1997, 2VV, 2100 m,5.8.1997, 1M, 2100 m)Õdan elde edilen �rnekler Dr.Bily tarafÝndan A. (M.) nigrojubata incognita olarak teßhisedilmißlerdir. �rneklerin tamamÝ Pinus sylvestris aÛa�larÝ

altÝndaki Achillea biebersteinii, Alyssum murale, Lythrumsalicaria ve Tripleurospermum oreades bitkilerinin�i�ekleri �zerinden toplanmÝßtÝr. Her ne kadar buradaki�rnek sayÝsÝ 51 ise de yukarÝda belirtilen bitkilerin�zerinde daha �ok sayÝda �rneklere rastlanmÝßtÝr.Üstenirse y�zlerce �rnek toplanabilirdi.

Bily (135) tarafÝndan Ilgaz DaÛlarÝÕndan tanÝmlanan bualtt�r�n yayÝlma alanÝ olarak KÝzÝlÝrmak NehriÕnin batÝsÝverilmekte ise de bunun doÛru bir ifade olmadÝÛÝd�ß�n�lmektedir. Ilgaz DaÛlarÝ ile SarÝkamÝßÕta �rneklerinalÝndÝÛÝ ormanlÝk alan habitat ve rakÝm y�n�ndenbenzerlik arzetmektedir. Bu �alÝßma ile bu altt�r�n DoÛuAnadolu B�lgesiÕnde de bulunduÛu ortaya konmußtur.Ancak konunun daha da a�ÝklÝk kazanmasÝ a�ÝsÝndan�lkenin deÛißik y�relerinden daha fazla �rnektoplanÝlmasÝnÝn gerektiÛi d�ß�n�lmektedir.

TartÝßma ve Sonu�

Sonu� olarak, bu �alÝßma ile 3 altfamilyaya ait 46 t�rve altt�r saptanmÝßtÝr. Bunlardan, Acmaeodera (s.str.)transcaucasica Semenov, Dicerca (s.str.) chlorostigmaMannerheim, Anthaxia (Haplanthaxia) truncata Abeille dePerrin t�rleri ile Acmaeoderella (Carininota) flavofasciataalbifrons (Abeille de Perrin) altt�r� T�rkiye BuprestidaefaunasÝ i�in ilk defa kaydedilmektedir. AyrÝca, 28 t�rErzurum, 20 t�r Artvin, 13 t�r Erzincan ve 5 t�r de Karsili faunasÝ i�in yeni kayÝttÝr.

Lodos ve TezcanÕÝn (88), tespitlerine g�re, ßimdiyekadar T�rkiyeÕde Buprestidae familyasÝndan 35 cinsemensup 386 t�r saptanmÝßtÝr. Bu �alÝßmayla, �lkemizdeilk defa kaydedilen 3 t�r ile bu sayÝ 389Õa �ÝkmaktadÝr.

Acmaoderella villosula (Steven), Anthaxia cichorii(Olivier), A. muliebris Obenberger, A. nigricollis Abeille dePerrin t�rleri ile Melanophila picta decastigma (Fabricius)altt�r� y�rede yaygÝn olan t�rlerdir. Bunlardan, M. pictadecastigma ile Acmaeoderella flavofasciata (Piller &Mitterpacher), A. flavofasciata albifrons, A. mimonti(Boieldieu), Anthaxia cichorii (Olivier), A. millefolii(Fabricius), A. nigrojubata nigrojubata Roubal ve A.nigrojubata incognita Bily diÛer t�rlere oranla dahay�ksek populasyon olußturmaktadÝr. Bunun yanÝndaAcmaeodera transcaucasica, Acmaeoderella obscura(Reitter), A. safavii Volkovitsh, A. vetusta (Menetries), A.chrysanthemi (Chevrolat), Anthaxia sponsa(Kiesenwetter), A. niehuisi Brandl, A. rossica Daniel, A.truncata Abeille de Perrin, A. caucasica, Buprestisdalmatina Mannerheim, B. haemorrhoidalis araraticaMarsuel, B. octoguttata L., B. rustica L., B. tarsensisMarsuel, B. salomonii Thomson, Dicerca chlorostigma,

73


Eurythyrea quercus, Melanophila cuspidata (Klug),Phaenops cyanea (F.), Ptosima flavoguttata (Illiger) veScintillatrix gloriosa (Marseul) t�rleri y�rede nadirrastlanan t�rlerdir. Her bir t�r sadece 1-4 �rnekle temsiledilebilmißtir.

Anthaxia nigricollis, A. turcomanica Obenberger ve A.niehuisi endemik t�rlerdir.

Üncelenen t�rlerden bazÝlarÝ k�lt�r bitkilerindebeslenmektedirler. M. picta decastigma altt�r�n�nerginleri �zellikle kesilerek yÝÛÝlmÝß Salix alba, S. nigra ilePopulus nigra ve P. tremulaÕnÝn g�vdeleri �zerinden,larvalarÝ ise aynÝ bitkilerin kabuk altlarÝndan alÝnmÝßtÝr.

Teßekk�r

T�rlerin teßhis ve kontrollerinin yapÝlmasÝnda b�y�kyardÝmlarÝnÝ g�rd�Û�m�z Dr. Svatopluk Bily (Departmentof Entomology, National Museum, Kunratice 1, 148 00Praha 4, Czech Republic) ile Dr. Mark G. VolkovitshÕe(Zoological Institute, Academy Of Sciences Russia, Gus-199034, Petersburg, Russia), yabancÝ otlarÝn teßhisiniyapan Yrd. Do�. Dr. H�seyin ZenginÕe (Atat�rk�niversitesi, Ziraat Fak�ltesi, Bitki Koruma B�l�m�,Erzurum), aÛa� ve �alÝ formundaki bitkilerin teßhisiniyapan Yrd. Do�. Dr. Hasan YÝlmazÕa (Atat�rk �niversitesi,Ziraat Fak�ltesi, Peyzaj MimarlÝÛÝ B�l�m�, Erzurum) veprojeye maddi destek saÛlayan Atat�rk �niversitesiRekt�rl�Û� AraßtÝrma Fon SaymanlÝÛÝÕna teßekk�r ederiz.

74

1. Richards, O.W. and Davies, R.G., ImmsÕ General Textbook ofEntomology. Chapman and Hall A Halsted Press Book John Jileyand Sons, New York, p 1354, 1977.

2. Borror, D.J., DeLong, D.M. and Triplehorn, C.A., An Introductionto the Study of Insects. Hold, Rinehard and Winston, USA, p 827,1981.

3. Booth, R.G., Cox M.L. and Madge R.B., Ile Guides to Insects ofImportance to Man, 3. Coleoptera. Printed in the UK at theUniversity Press, Cambridge, p 384, 1990.

4. Bily, S., The Buprestidae (Coleoptera) of Fennoscandia andDenmark. Fauna Entomologica Scandinavica, 10; p 109, 1982.

5. Obenberger, J., Une comparaison de la faune des Buprestides(Col.) de la faune Palearctique et Nearctique. Acta Univ. Carol.Biologica, 4(2): 153-168, 1958.

6. Lodos, N. ve Tezcan, S., T�rkiye Entomolojisi V. Buprestidae(Genel, UygulamalÝ ve Faunistik). Entomoloji DerneÛi YayÝnlarÝ No:8, E.�. BasÝmevi, Üzmir, s 139, 1995.

7. Berker, A., Orman Koruma Bilgisi. T.C. Ziraat Vekaleti, OrmanMektebi, YayÝm 1, Matbaii Eb�zziya, Üstanbul, s 377, 1936.

8. �nder, F., Karsavuran, Y., Tezcan, S. ve �nder, E.P., T�rkiyeÕdeTarÝm, Orman ve Evcil Hayvanlarda Hayvansal K�kenli ZararlÝ veYararlÝ T�rlerin Bilimsel ve T�rkce isimleri. Tar. Orm. ve K�yißl.Bak. Mesleki YayÝnlar, Yay. No: 8, Ankara 2 120, 1987.

9. Balachowsky, A., Davatchi, A. and Descarpentries A., ÒFamille desBuprestidaeÓ. In: Entomologie Appliquee a LÕ Agriculture. Tome I,p 564, 1962.

10. Powell, R.D. and Myers, J.H., The effect of Sphenopterajugoslavica Obenb. (Col., Buprestidae) on its host plant Centaureadiffusa Lam. (Compositae). J. Appl. Ent., 106: 25-45, 1988.

11. Hasan, S., Biology of a Buprestis beetle, Sphenoptera clarescens(Col.: Buprestidae), from skeleton weed, Chondrilla juncea.Entomophaga, 23 (1): 19-23, 1978.

12. Sekendiz, O.A., T�rkiye Hayvansal Kavak ZararlÝlarÝ �zerineAraßtÝrmalar. Karadeniz Teknik �. Yay. No: 62, Orman Fak. Yay.,No: 3, s 194, 1974.

13. Schimitschek, E., Turkiye Orman B�cekleri ve Muhiti (�ev.: A.Acatay). Ü.�. Yay. No: 556, Orman Fak. Yay. No: 24, H�sn�tabiatMatbaaÝs, Üstanbul, s 471, 1953.

14. �anak�ÝoÛlu, H., Orman Entomolojisi (�zel B�l�m). Ü.�. OrmanFak�ltesi YayÝnlarÝ, Ü.�. Yay. No: 3152, Orman Fak. Yay. No: 349,Matbaa Teknisyenleri BasÝmevi, Üstanbul, (birinci baskÝ) s 536,1983.

15. Hartmann, V.G. und Blank, R., Winterfrost, Kahlfrass undPrachk�ferbefall als Faktoren im Ursachenkomplex desEichensterbens in Norddeutschland. Forst und Holz, 47. Jahrgang,15: 443-452, 1992.

16. Tezcan, S., Üzmir Ülinde bulunan Sphenopterini, Buprestini vePsilopterini (Coleoptera: Buprestidae: Buprestinae) tribusÕlarÝnabaÛlÝ t�rler �zerinde sistematik araßtÝrmalar. Doktora Tezi, E.�.Fen Bil. Enst. Bit. Kor. Anabilim DalÝ, Bornova, Üzmir, s 162, 1990.

17. Tezcan, S., Kemalpaßa (Üzmir) y�resi kiraz aÛa�larÝnda zararlÝBuprestidae (Coleaptera) familyasÝ t�rleri �zerinde araßtÝrmalar.T�rk. Entomol. Derg., 19(3): 221.230, 1995.

18. Fairmaire, M.L., Notica sur les Coleopteres recoltes par M.J.Lederer sur le Bosz-Dagh (Asie Mineure). Annls. soc. ent. Fr., 35:249-280, 1866.

19. Fairmaire, M.L., Coleopteres recoltes par M.L.ÕAbbe David a Akbes(Asie-Mineure). Annls. soc. ent. Fr., Oct. 1883, 1884.

20. Bodemeyer, H.E.V., Quer durch Klein-Asien in den Bulghar-Dagh,eine Naturweissenschaftliche Studien-Reise, Druck und Verlag; DieDruck und Verlagsaktiren-Gesellschaft Vormals D�lter,Emmendingen, p 169, 1900.

21. Sahlberg, J., Coleoptera mediterranen orientalia. �fversigt afFinska Vetenskaps-Societetens F�rhandlingar, 55(19): 272, 1912-13.

Kaynaklar

G.TOZLU, H. �ZBEK

22. de Kerville, H.G., Recit sommarie du voyage et liste methodiquedes invertebres et des vertebres recoltes en Asie-Mineure. VoyageZoologique DÕHenri Gadeau de Kervilleen Asie-Mineure (April-Mai,1912), Tome I, Paul Lechevalier, Paris, p 18, 1939.

23. Obenberger, J., Resultats de IÕexpedition scientifique zoologiquedu Museum National de Praha en Turquie. 423, Coleoptera IV,Buprestidae. Acta ent. mus. nat. Pragae, 29: 5-24, 1953.

24. Bodenheimer, F.S., T�rkiyeÕde Ziraate ve AÛa�lara ZararlÝ OlanB�cekler ve Bunlarla Savaß HakkÝnda Bir Et�t (�ev. Naci Kenter).Bayur MatbaasÝ, Ankara s 347, 1958.

25. Chararas, C., Les insectes du peuplier biologie, ecologie, ecologie,nocivite, methodes de protection. Ed. Librairie de la Faculte desSciences, 7, rue des Ursulines, Paris, p 372, 1972.

26. Bily, S., New records and rare species of Buprestids from Bulgaria(Coleoptera, Buprestidae). Acta zoologica bulgarica, 13: 47-52,1979.

27. Bily, S., Taxonomical and biological notes on Buprestidae fromTurkey (Coleoptera). T�rk. Bit. Kor. Derg., 8: 143-149, 1984.

28. Bily, S. and Brodsky, O., Taxonomical, biological and faunisticalnotes on Buprestidae and Cleridae from East Mediterranean(Coleoptera). T�rk. Bit. Kor. Derg., 6: 185-194, 1982.

29. Curletti, G., Description dÕune nouvelle espece de Anthaxia de laTurquie meridionale (Coleoptera, Buprestidae). Acta ent.bohemoslovaca, 81: 268-270, 1984.

30. Curletti. G. et Magnani, G., Una nuova Anthaxia della Turchiacentrale (Coleoptera, Buprestidae). Riv. Piem. St. Nat., 6: 241-247, 1985.

31. Curletti, G. et Magnani, G., Quattro nuove specie di BuprestididellÕarea Mediterranea (Coleoptera, Buprestidae). Riv. Piem. St.Nat., 9: 137-148, 1988.

32. Novak, G., Das bis jetzt unbekannte Weibchen von Anthaxia(Cratomerus) nupta Kiesenwetter, 1857 (Coleoptera, Buprestidae).Zeitschrift der Arbeitsgemeinschaft �sterr. Entomologen, 36 (3/4):119-120, 1984.

33. Novak, G., Anthaxia (s.str.) herbertschmidi n. sp., aus derS�dt�rkei (Coleoptera, Buprestidae). Zeitschrift derArbeitsgemeinschaft �sterr. Entomologen, 44(1/2): 26-28, 1992.

34. Novak, G., Anthaxia (Haplanthaxia) ovaciki n. sp. eine neueAnthaxia der cichorii - Gruppe und Beschreibung des nochunbekannten & von Philanthaxia rufimarginata (Saunders, 1867)(Coleoptera, Buprestidae). Berichte der EntomologischenGesellschaft Ingolstadte, Ver., 2(9), p 6, 1994.

35. Levey, B., Revision of the umbellatarum species group of Anthaxia(Coleoptera: Buprestidae). Systematic Entomology, 10: 299-306,1985.

36. Niehuis, M., Agrilus adlbaueri n. sp. aus der T�rkei (Coleoptera,Buprestidae). Mitt. internat. entomol., Ver., 12(3/4) 57-66, 1987.

37. Niehuis, M., Agrilus oliveri n. sp. aus der T�rkei (Coleoptera:Buprestidae). Acta Coleopt., 5(2): 33-40, 1989.

38. Niehuis, M., Meliboeus (Meliboeiodes) adlbaueri n. sp. ein neuerPrachtk�fer aus dem Vorderen Orient (Coleoptera: Buprestidae).Mitt. internat. entomol., Ver., 13 (3/4): 121-132, 1989.

39. Niehuis, M., The Melanophila-species of the Near East, with thedescription of Melanophila knoteki turcica n. ssp. (Coleoptera:Buprestidae). Zoology in the Middle East, 5: 43-61, 1991.

40. Niehuis, M., Agrilus sylviae n. sp. ein neuer pistaciophoger Agrilusaus dem Nahen Osten (Coleoptera: Buprestidae). Mitt. internat.entomol., Ver., 17(4): 209-217, 1992.

41. Svoboda, P., Two new species of Anthaxia from Turkey(Coleoptera, Buprestidae). Folia Heyrovskyana, 2(5): 63-67,1994.

42. Acatay, A., Üstanbul �evresi ve bilhassa Belgrad ormanÝndaki zararlÝorman b�cekleri, m�cadeleleri ve ißletme �zerine etkileri. Zir. Vek.Y�k. Zir. Enst. �al. SayÝ: 142, s 163, 1943.

43. Acatay, A., Tatbiki Orman Entomolojisi. Ü. �. Yay. No: 1359,Orman Fak. Yay. No: 133, Kutulmuß MatbaasÝ, Üstanbul, s 182,1969.

44. Acatay, A., Sh�dlinge von Rosa damascena Mill. in der T�rkei. Anz.Sch�dlingsk, 43(4): 49-53, 1970.

45. Erdem, R., SarÝkamÝß OrmanlarÝnda Entomolojik M�ßahadeler. T.C. Tar. Bak. Orm. Gen. M�d., SayÝ: 52, s 34, 1947.

46. Erdem, R., OrmanÝn FaydalÝ ve ZararlÝ B�cekleri. Ü.�. Orman Fak.YayÝnlarÝ, Ü.�. Yay. No: 2078, Orman Fak. Yay. No: 217 s 227,1976.

47. ErkÝlÝ�, S. ve S�mer, S., EskißehirÕde yeni bir zararlÝ b�cek(Sphenoptera carceli Castelnau et Gory). Bit. Kor. B�lt., 2: 27-29,1952.

48. Defne, M. �., BatÝ Karadeniz B�lgesiÕndeki G�knarlarÝn ZararlÝB�cekleri ve M�cadele MetodlarÝ. TarÝm BakanlÝÛÝ Orman GenelM�d�rl�Û� YayÝnÝ, Seri No: 12, SÝra No: 105, Üstanbul, s 228,1954.

49. Üleri, M. ve Ayfer, M., Antep FÝstÝÛÝ (Pistacia vera) ZararlÝ veHastalÝklarÝ. Adana Zir. M�c. Enst. Yay. No: 41, s 41, 1956.

50. �anak�ÝoÛlu, H., Bursa OrmanlarÝnda Entomolojik AraßtÝrmalar.Ü.�. Yay. No: 690, Orman Fak. Yay. No: 41, s 41, 1956.

51. �anak�ÝoÛlu, H., Orman Entomolojisi (�zel B�l�m). Ü. �. OrmanFak�ltesi YayÝnlarÝ, Ü. �. Yay. No: 3623, Orman Fak. Yay. No: 412,Ü. �. BasÝmevi ve Film Merkezi, Üstanbul, (ikinci baskÝ) s 458,1993.

52. NizamlÝoÛlu, K., T�rkiye Meyve AÛacÝ ZararlÝlarÝ ve M�cadelesi.Koruma Tar. Üla�. A. Þ. Neßri. No: 5, s 208, 1957.

53. Alkan, B., Mandelbaum sch�edlinge, ihre verbreitung undbekamphung in der T�rkei. Yb. Fab. Agric. Univ. Ankara, 1-9,1963.

54. Tuatay, N., Isparta ve Burdur B�lgesi YaÛ G�llerinin BaßlÝcaZararlÝlarÝ, KÝsa Biyolojileri ve Savaß MetotlarÝ �zerindeAraßtÝrmalar. Ankara Zir. M�c. Enst. M�d., SayÝ: 39, s 78, 1963.

55. NizamlÝoÛlu, K. ve G�kmen, N., T�rkiyeÕde Zeytine Zarar VerenB�cekler. Yenilik BasÝmevi, Üstanbul, s 167, 1964.

75


56. Y�ksel, H., Erzurum b�lgesinde bulunan yeni korunga zararlÝsÝ(Sphenoptera antiqua Ill.). Bit. Kor. B�lt., 6(2): 67-72, 1966.

57. Karag�z, O. ve Sekendiz, O., Capnodis milaris Klug ve kavaklardatahribat yapan diÛer Capnodis sp.Õleri �zerinde araßtÝrmalar.Kavak�ÝlÝk AraßtÝrma Enstit�s� YÝllÝk B�lteni, 2: 107-110, 1968.

58. �zer, M. ve Duran, N., Orta AnadoluÕda Yonca ve Korungada ZararYapan B�cek T�rleri �zerinde Ülk �alÝßmalar. A. �. Zir. Fak.YayÝnlarÝ, 316, A. �. BasÝmevi, Ankara, s 78, 1968.

59. Bes�eli, �., B�y�kd�z AraßtÝrma OrmanlarÝnÝn ZararlÝ B�ceklerininBiyolojisi, Koruyucu Tedbirler ve M�cadelesi. OrmancÝlÝk AraßtÝrmaEnstit�s� YayÝnlarÝ, Teknik B�lten Serisi No: 33, Ankara, s 94,1969.

60. Ural Ü., IßÝk, M. ve Kurt, A., DoÛu Karadeniz B�lgesi fÝndÝkbah�elerinde tesbit edilen b�cekler �zerinde bazÝ incelemeler. Bit.Kor. B�lt., 13(2) 55-66, 1973.

61. Sekendiz, O. ve YÝldÝz, N., Melanophila picta Pall.ÕÝn T�rkiyeÕdekibiyolojisi, koruma ve savaß metotlarÝ. Kavak ve HÝzlÝ GelißenYabancÝ T�r Orman AÛa�larÝ AraßtÝrma Enstit�s� YÝllÝk B�lteni, 7:157-177, 1972.

62. Sekendiz, O. ve YÝldÝz, N., Marmara ve Trakya B�lgesiÕndetahribatÝna rastlanÝlan Agrilus ater L.Õin T�rkiyeÕdeki yayÝlÝßÝ,biyolojisi, zararlarÝ, koruma ve savaß motodlarÝ �zerinearaßtÝrmalar. Kavak ve HÝzlÝ Gelißen YabancÝ T�r Orman AÛa�larÝAraßtÝrma Enstit�s� YÝllÝk B�lteni, 7: 1-24, 1972.

63. Sekendiz, O.A., DoÛu Karadeniz B�l�m�n�n �nemli TeknikHayvansal ZararlÝlarÝ �zerinde AraßtÝrmalar. K.T.�. Genel YayÝn No:127, Orman Fak�ltesi YayÝn No: 12, Trabzon, s 114, 1981.

64. YÝldÝz, N., Capnodis miliaris Klug. biyolojisi, koruma ve savaßmetodlarÝ �zerine araßtÝrmalar. Kavak ve HÝzlÝ Gelißen YabancÝ T�rOrman AÛa�larÝ AraßtÝrma Enstit�s� YÝllÝk B�lteni, 9: 1-24, 1974.

65. Akman, K. ve San, S., Ege B�lgesinde zarar yapan Capnodis t�rleri�zerinde araßtÝrmalar. Zir. M�c. Ar. YÝll.: 21-23, 1975

66. Tosun, Ü., Akdeniz B�lgesi iÛne yapraklÝ ormanlarÝnda zarar yapanb�cekler ve �nemli t�rlerin parazit ve yÝrtÝcÝlarÝ �zerindearaßtÝrmalar. Ü. �. Orman Fak. Derg., 26(2): 218-254, 1977.

67. �anak�ÝoÛlu, H., Selmi, E. ve K��kosmanoÛlu, A., ÜstanbuladalarÝnda entomolojik tespitler. Ü. �. Orman Fak�ltesi Dergisi, 32(1): 44-55, 1982.

68. G�ler, N., KavaklarÝmÝz i�in b�y�k tehlike Melanophila picta Pall.(Kavak S�sl� B�ceÛi). Kavak ve HÝzlÝ Gelißen YabancÝ T�r OrmanAÛa�larÝ Enstit�s� Dergisi, T. O. ve K�yißleri BakanlÝÛÝ, OrmanGenel M�d., Üzmit, 57-69 , 1984.

69. Kornoßor, S., Orman Park S�s Bitkileri ZararlÝlarÝ. �. �. ZiraatFak�ltesi YayÝnlarÝ, Ders Notu YayÝnlarÝ No: 131, Adana, s 189,1986.

70. Ma�an, G., G�neydoÛu Anadolu SarÝ�am OrmanlarÝnda ZararYapan B�cek T�rleri, �nemlilerinin TanÝnmalarÝ, YayÝlÝßlarÝ veEkonomik �nemleri �zerinde AraßtÝrmalar. T. C. Tar. Orm. veK�yßl. Bak. DiyarbakÝr B�l. Zir. M�c. Ar. Enst. M�d. Ar. Es. Ser.No: 5, s 82, 1986.

71. Y�cel, M., DoÛu Anadolu SarÝ�am OrmanlarÝnda Zarar YapanB�cekler. OrmancÝlÝk AraßtÝrma Enstit�s� Teknik B�lten 191: s 22,1987.

72. Toros, S., Park ve S�s Bitkileri ZararlÝlarÝ. Ankara �niv. ZiraatFak�ltesi YayÝnlarÝ No: 363, Ankara, s 165, 1992.

73. G�ler, N. ve Can, P., Orta ve G�neydoÛu AnadoluÕda KullanÝlanKavak KlonlarÝnda G�r�len ZararlÝlar. T. C. Orman BakanlÝÛÝ Kavakve HÝzlÝ Gelißen T�r Orman AÛa�larÝ AraßtÝrma M�d�rl�Û�, TeknikB�lten No: 166, s 24, 1994.

74. �zbek, H., G��l�, Þ., Tozlu, G., Erzurum, Erzincan, Bayburt veArtvin illerinde kußburnu bitkisinde zararlÝ olan Arthropoda t�rleri.Kußburnu Sempozyumu Bildirileri, 5-6 Eyl�l 1996, G�m�ßhane,219-230, 1996.

75. Uygun, N., BaßpÝnar, H., ÞekeroÛlu, E., Kornoßor, S., �zg�r, A.F.,Karaca, Ü., Ulusoy, R. ve Kazak, M.R., GAP alanÝnda zirai m�cadelepolitikasÝna esas teßkil edecek zararlÝ ve yararlÝlarÝn saptanmasÝ.Gap B�lgesi Bitki Koruma SorunlarÝ ve ��z�m �nerileriSempozyumu, 27-29 Nisan 1995, ÞanlÝurfa , 99-119, 1195.

76. �zoÛlu, Þ. ve Uygun, N., DoÛu Akdeniz B�gesiÕnde aÛa�larÝn k�k,g�vde ve dallarÝnda zarar yapan b�cek t�rlerinin saptanmasÝ.T�rkiye III. Entomoloji Kongresi, 24-28 Eyl�l 1996, Ankara, 410-414, 1996.

77. Winkler, A., Catalogus Coleopterum Regionis Palaearcticae. XVIII,Dittesgasse 11, Wien, 620-663, 1924-32.

78. Obenberger, J., Coleopterum Catalogus. Vol. 12 (Eds. W. Junkand S. Schenkling), Pars: 84, Buprestidae I, Berlin, 1-212, 1926.

79. Obenberger, J., Sphenopterinorum revisionis prodromus II. Desubgenere Sphenoptera Sol. s.str. (Col., Buprestidae). Sb. Ent.Odd. Nar. Mus. Praze, 40: 3-99, 1927.

80. Obenberger, J., Coleopterum Catalogus. Vol. 12 (Eds. W. Junkand S. Schenkling), Paras: 111, Buprestidae II, Berlin, 213-568,1930.

81. Obenberger, J., Coleopterum Catalogus. Vol. 12 (Eds. W. Junkand S. Schenkling), Pars: 132, Buprestidae III, Berlin, 569-782,1934.

82. Obenberger, J., Coleopterum Catalogus. Vol. 12 (Eds. W. Junkand S. Schenkling), Pars: 143, Buprestidae IV, Berlin, 782-934,1935.

83. Obenberger, J., Coleopterum Catalogus. Vol. 13 (Eds. W. Junkand S. Schenkling), Pars: 152, Buprestidae V, Berlin, 935-1246,1936.

84. Obenberger, J., Coleopterum Catalogus. Vol. 13 (Eds. W. Junk.and S. Schenkling), Pars: 157, Buprestidae VI, Berlin, 1247-1714,1937.

85. Niehuis, M., Beitrag zur Kenntnis der Buprestis-Arten des NahenOstens (Coleoptera: Buprestidae). Zoology in the Middle East, 4:39-60, 1990.

86. Niehuis, M., Beitrag zur Kenntnis der Coroebus-Arten des NahenOstens (Coleoptera: Buprestidae). Acta Coleopt., 7 (2): 69-82,1991.

76

G.TOZLU, H. �ZBEK

87. Tezcan, S., Üzmir Ülinde bulunan Buprestidae (Julodinae,Polycestinae, Acmaeoderinae, Chalcophorinae, Chrysobothrinae,Agrilinae, Trachyinae) t�rleri �zerinde faunistik araßtÝrmalar.T�rkiye II. Entomoloji Kongresi Bildirileri, 28-31 Ocak 1992,Adana, Entomoloji DerneÛi YayÝnlarÝ No: 5, 737-746, 1992.

88. Lodos, N. ve Tezcan, S., T�rkiye Buprestidae (Coleoptera)faunasÝnÝn genel g�r�n�m� ve zoocoÛrafi y�ndendeÛerlendirilmesi. E. �. Zir. Fak. Derg., 29 (1): 15-22, 1992.

89. Niehuis, M. und Tezcan, S., Beitrag zur Kenntnis der Agrilus-Artender T�rkei (Coleoptera: Buprestidae). Mitt. internat. entomol., Ver.,18 (1/2): 1-53, 1993.

90. Tezcan, S., Contribution to the study of the genera AcmaeoderaEschscoltz and Acmaeoderella Cobos (Coleoptera, Buprestidae,Acmaeoderinae) of Turkey. T�rk. Entomol. Derg., 19 (1): 69-79,1995.

91. Tezcan, S., Some additional notes on Chalcophorini (Coleoptera:Buprestidae: Chalcophorinae) fauna of Turkey. Ege �niv. ZiraatFak. Derg., 32 (2): 9-16, 1995.

92. Tezcan, S., Notes on Capnodis Eschscholtz (Coleoptera:Buprestidae) fauna of Turkey. Ege �niv. Ziraat. Fak. Derg., 32(2):9-16, 1995.

93. KÝsmalÝ, Þ., Tezcan, S., TuranlÝ, F. ve Madanlar, N., Chrysomelidaeve Buprestidae (Coleoptera) familyalarÝna baÛlÝ t�rlerin GapB�lgesiÕndeki durumu. Gap B�lgesi Bitki Koruma SorunlarÝ ve��z�m �nerileri Sempozyumu, 27-29 Nisan 1995, ÞanlÝurfa,139-148, 1995.

94. Thery, A., Faune de France. Coleopteres Buprestides , 41. Librairiede la Faculte des Sciences, Paris, p 223, 1942.

95. Richter, A.A., Fauna SSSR, 13, 2. Zlatki (Buprestidae). I. Izd. ANSSSR, Moskova, Leningrad, p 255, 1949.

96. Richter, A.A., Fauna SSSR, 13, 4. Zlatki (Buprestidae) II. Izd. ANSSSR, Moskva, Leningrad, p 233, 1952.

97. Schaefer, L., Les Buprestides de France. Misc. Entomol. Paris,Supplement, p 511, 1952.

98. Bily, S., Krascoviti-Buprestidae. In Zoologcke klice, ZoologicalKeys, Academia, Praha, p 112, 1989 (In Czech).

99. Volkovitsh, M.G., A review of Palaearctic groups of the tribeAcmaeoderini (Coleoptera, Buprestidae). Entomological Review,58 (2): 78-99, 1979.

100. Bellamy, C.L., A catalogue of the higher taxa of the familyBuprestidae (Coleoptera). Navors. nas. mus. Bloemfontein, 4 (15):405-427, 1985.

101. Volkovitsh, M.G., The new data on synonymy of 6 species ofBuprestid-beetles (Coleoptera, Buprestidae) of the tribeAcmaeoderini from the Transcaucasia. AH CCCP, 5 (43), 367-371, 1990 (In Russian).

102. M�hle, H., Ergebnisse der Albanien-Expedition 1961 desDeutschen Entomologishen Institutes. Beitr. Ent., Berlin, 30(2):369-383, 1980.

103. Volkovitsh, M.G., A catalogue of the tribe Acmaeoderini of thefauna of the USSR and adjacent countries. AH CCCP, T. 140, 16-43 , 1986 (In Russian).

104. Niehuis, M., Contribution to the knowledge of the Jewel Beetles(Coleoptera: Buprestidae) of the Near East. Zoology in the MiddleEast, 3: 73-110 1989.

105. Curletti, G., I Buprestidi DÕItalia. Museo Civico di Scienze NaturalidÝ Brescia, No. 19, p 318, 1994.

106. Raicanescu, A., Contributii la studiul faunistic ßi ecologic albuprestoideelor din Rezervatia Biosferei Delta-Dunarii (Coleoptera:Buprestoidae). Bul. inf. Soc. lepid. rom., 6 (1-2): 105-125, 1995.

107. Sakalian, V., Studies on Buprestidae (Coleoptera) in the Sandanski-Petric and Goce Delcev valleys -Southwest Bulgaria, III.Zoogeographical characteristic. Acta zoologica. bulgarica., 47,35-41, 1994.

108. Volkovitsh, M.G., and Alexeev, A.V., Buprestid beetles (Coleoptera:Buprestidae) from Kopetdagh and the adjacent regions of SouthernTurkmenistan. Biogeography and ecology of Turkmenistan, 419-449, 1994.

109. Bily, S., Results of the Czechoslovak-Iranian entomologicalexpeditions to Iran. Coleoptera, Buprestidae. Acta entb mus. nat.,Pragae, 41: 29-89, 1983.

110. Volkovitsh, M.G., Two new species of the genus AcmaeoderellaCobos (Coleoptera, Buprestidae) from South West Asia.Entomological Review, 60 (4): 82-87, 1981.

111. Volkovitsh, M.G., New and little known Buprestid-beetles of thegenus Acmaeoderella Cobos (Coleoptera, Buprestidae) from theEastern Meditteranean. AH CCCP, T. 208, 43-63, 1989 (InRussian).

112. Solier, A. J.J., Essai sur les Buprestides. Annales de la SocieteEntomologique de France, 2: 261-316, 1833.

113. Zabransky, P., Beitrage zur Faunistik �sterreichischer Kafer mitBemerkungen zur �kologie und Biologie 2. Teil-FamilieBuprestidae (Coleoptera: Buprestidae). Koleapt. Rundschau, 61:139-156, 1991.

114. Penther, A. et Zederbauer, E., Resultats de IÕexpedition scientifiquezoologique du Museum National de Praha en Turquie. 423,Coleoptera IV. Buprestidae. Acta ent. mus. nat. Pragae, 29: 5-24,1905.

115. Hellrigl, K.G. �kologie und Brutpflanzen europaischer Prachtk�fer(Coleoptera, Buprestidae). Z. angew. ent., 85: 167-191, 1978.

116. Kurosawa, Y., Reorganization of Buprestis and its allies(Coleoptera, Buprestidae). Kontyu, Tokyo, 56 (2): 261-279,1988.

117. M�hle, H., Ergebnisse der Albanien-Expedition 1961 desDeutschen Entomologischen Institutes. Beitr. Ent., Berlin, 34 (2)425-426, 1984.

118. Obenberger, J., Revision der palaearktischen Buprestis-Arten (Col.,Buprest.). Mitteilungen der M�nchner EntomologischenGesselschaft, 31: 460-554, 1941.

77


119. Sparacio, I., Materiali per un catalogo di buprestidi di Sicila(Coleoptera, Buprestidae). Naturalista sicil., S. IV, XIV (3-4), 71-76, 1990.

120. Y�ksel, B., T�rkiyeÕde ladini (Picea orientalis (L.) Link.)Õnde zararyapan b�cekler ve bazÝ t�rlerin yÝrtÝcÝ ve parazitleri �zerinearaßtÝrmalar. Doktora Tezi, K.T.�. Fen Bil. Enst. OrmanM�hendisliÛi Anabilim DalÝ, Trabzon, s 222, 1996.

121. Erdem, R. ve �anak�ÝoÛlu, H., T�rkiye Odun ZararlÝlarÝ. Ü.�.YayÝnlarÝ, No: 2336, Orman Fak�ltesi No: 241, Üstanbul, KÝsÝmBuprestidae, 35-42, 1977.

122. G�l-Z�mreoÛlu, S., Üzmir B�lge Zirai M�cadele AraßtÝrma Enstit�s�B�cek ve Genel ZararlÝlar KataloÛu (1928-1969). 1. KÝsÝm B�lgeZir. M�c. Arß. Enst., Bornova, s 119, 1972.

123. Bily, S. and Bellamy, C.L., Comment on the proposed conservationof usage of the generic names Melanophila Escholtz, 1829 andPhaenops Dejean, 1833 (Insecta, Coleoptera). Bull. Zool. Nom.,52, 1: 70, 1995.

124. Gutowski, J.M. and Krolik, R., A review of the morphology,distribution and biology of Palaearctic species of the genusPhaenops Dej., (Coleoptera: Buprestidae). Crystal, SeriesZoologica, No: 3, p 88, 1996.

125. Gutowski, J.M., Changes in communities on longhorn andbuprestid beetles (Coleoptera: Cerambycidae, Buprestidae)accompanying the secondary succession of the pine forests ofPuszcza Bialowieska. Fragmenta Faunistica, 38(20): 390-409,1995.

126. Bily, S., World Catalogue of the Genus Anthaxia Eschscoltz, 1829(Coleoptera: Buprestidae). Folia Heyrovskyana, Supplementum 2,p 190, 1997.

127. Serafim, R. and Raicanescu, A., Lista sepciiolor de Buprestoidea(Coleoptera) din colectia NICOLAE SAVULESCU de la Muzeul deIstorie Naturala ÒGrigore AntipaÓ din Bucuresti. Bul. inf. Soc. lepid.rom., 6 (1-2): 123-144, 1995.

128. Niehuis, M., Taxonomisch-zoogeographische studien zumAnthaxia-dimidiata-Komplex (Coleoptera: Buprestidae). Mitt.internat. entomol., Ver. 15 (1/2): 41-64, 1990.

129. Bily, S., Taxonomic notes on Anthaxia (Coleoptera, Buprestidae)from South-Western Asia, with description of two new species.Acta ent. bohemoslovaca, 74: 275-282, 1977.

130. Bily, S., Taxonomic notes on Anthaxia (subgen. Cratomerus) fromthe Palaearctic region (Coleoptera, Buprestidae). Acta ent.bohemoslovaca, 77: 271-279, 1980.

131. Tuatay, N., Kalkandelen, A. ve Aysev, N., Nebat Koruma M�zesiKataloÛu (1961-1971). T.C. Tar. Bak. Zir. M�cb Zir. Kar. Gn. Md.Yay. Mes. Kit. Ser., s 119, 1972.

132. Brandl, P., Anthaxia niehuisi sp. n. eine neue Anthaxia aus derTurkei (Coleoptera, Buprestidae). Nachrichtenblatt der BayerischenEntomologen, 36 (1): 14-16, 1987.

133. Obenberger, J., Etudes sur les especes du genre Anthaxia Eschsch.Acta Entom. Mus. Nat ., Praha, 11: 171-249, 1938.

134. Bily, S., A revision of Anthaxia (Melanthaxia) conradti and corsicaspecies-groups (Coleoptera, Buprestidae). Acta ent.bohemoslovaca, 81: 434-447, 1984d.

135. Bily, S., Variation and subspeciation in Anthaxia (Melanthaxia)nigrojubata Roubal (Coleoptera, Buprestidae). Acta ent.bohemoslovaca, 71: 318-321, 1974.

78

Documents

Erzurum, Erzincan, Artvin ve Kars œlleri Buprestidae (Coleoptera