8/3/2019 Eskuorria ZZZ 3. alea

1/2

Noiz arte Urtetako zabortegi kontrolatuakontrolik gabe?

H o n d a k i n e n g a i alehentasunezkoa bihurtu daG i p u z k o a n . H o n d a k i n a kgestionatzeko orain artekoe r e d u a k h e r r i a l d e k ozabortegiak gainezka egiteraeraman du eta ondor iozberehalako i r tenbide battopatzera behartu.

H o n d a k i n e n k o n t u aherritar denena bada ere,Zarauztarrok gertutik ukitzengai tuen gaia da , herr ianUrtetako zabortegia dugulako.Urtetako zabortegia, Lapatx(Azpeitia) eta Sasietakoarekin(Beasain) batera Gipuzkoanm a r t x a n d i r e n h i r uzabortegietatik bat da. Baina zeregoeretan aurkitzen da gauregun Urtetako zabortegia? Zeretorkizun du?

Galdera hauei balizkoerantzunak eman aurretik,komeni da zabor tegiarenhistoriari begiradatxo bat emaneta mugarri izan diren zenbaitdata gogora ekartzea.

2006ko urte bukaeran, SanMarkoko mankomunitateakeskaera luzatzen die zabortegiak

euren lurretan dituzten hirumankomunitateei, San Markokohondakinak zabortegi hauetarabotatzeko eskatuz. 2007an hirumankomunitateek eskaeraonartu egingo dute baldintza jak in batekin. Baldintza ,zabortegiak 2009ko uztailaren16an ixtea izango da, egunhonetarako erraustegiak laneanhasia beharko duelarik.

Ixteko eguna gerturatuahala eta estamentu ezberdinekzabortegiaren bizia luza ezinegiteko tramiteak egin arren,euren aurreikuspenak beteko ezdirela ikusita, 2008an Urtetakozabortegiaren biziraupenaluzatzeko eskaria egiten da.

Eskaera honen ondotik,eskumena ez dagokien organodesberdinek zabortegiarenitxiera data berriak iragarridituzte, eta gaur da egunazabortegiaren itxiera egunainork ezagutzen ez duena.

El sistema actual degestin de los residuos en laprovincia ha hecho que todoslos vertederos de la mismaestn llenos. En Zarautz nosomos ajenos a esta cuestinpor la situacin del vertedero

en Urteta . Cul es susituacin? Qu solucionestenemos?

En ms de 22 aos deexistencia, superando todaslas previsiones, planes y

Z e n t z u h o n e t a n ,e m a i t z a k l o r t z e k oe r r e m i n t a r i keraginkorrenak, hondakinengaikako atez ateko bilketasistema eta autokonpostai z a n g o d i r a , h e r r id e s b e r d i n e t a k oesperientziek erakutsi duten

bezala.Bitarteko hauek abian jarrita emaitzak berehalalortuko dira. Zabortegietaragaur egun botatzen direnhondakinetat ik zat i r ikhandiena materia organikoadela kontuan hartuta, hauzirkulaziotik erretiratutah o n d a k i n e n b o l u m e n aerabat murriztuko da, soilikerrefusa geratuz. Bolumenamurrizteaz gain, errefusatratatu ondoren hondakininertea izango da, ez toxikoa,honela lehen aipatu diren,kirats, lixibiatu eta desio ezdiren bisitariak ekidingo

dira. Aldi berean, urteetanzabor tegian pi la tutakohondakin organikoak tratatubeharko dira.

Urrats hau emateanUrtetako kontrolik gabekozabortegia errefusa batzekogune kontrolatua bihurtukoda eta ez gaur ezagutzendugun arazo iturri. Epeertain-luzera begira berriz,aztertu egin beharko da zeinizan litekeen eskualdeanerrefusak batzeko gunerikaproposena. Udalei etam a n k o m u n i t a t e e i b i d ehonetan erabakiak hartzea

dagokie eta herritarrei berrizs o r t z e n d i t u g u nh o n d a k i n e k i n a r d u r a z j o k a t z e a , i r t e n b i d e ainstituzio eta herritarrenesku dagoelako.

Es urgente separar todoslos residuos orgnicos delresto. La nica solucinviable al vertedero es que enel mismo solo se recoja laf r a c c i n d e r e c h a z o ,reduciendo la misma al

mnimo. Sabemos que lo mseficiente es implantar unsistema de recogida selectivapuerta a puerta. En cuestinde residuos debemos deactuar con responsabilidad.

dems, ha recogido en suhaber miles de toneladas deresiduos urbanos de todo tipo.La mayor proporcin de losm i s m o s s o n r e s i d u o sorgnicos que actualmente seencuentran en proceso de

p u dr ic i n co n to da lap r o b l e m t i c a q u e e l l oconlleva (gases txicos,lixiviados, contaminacin,ratas, gaviotas, olores...)

Berripapera 3. alea 2012ko Urtarrila

hondakinen zatirikhandiena materiaorganikoa da,ondorioz milaka tonamateria organiko arida usteltzen Urtetako

zabortegianhondakin isurketarekin jarraituzgero, Zarauztarrok ekainekolehenengo igandean Pagoetakoeguna ospatu ordez, Urtetakozabortegi eguna ospatzekomoduan izango gara, bertakozabor mendiaren garaieraPagoetakoaren (gurutze eta

Urtetako zabortegia 1989.urtean irekitzen da eta hasierabatean 2005 ur te ar tekobiziraupena aurreikusten zaio.Bertan Aia, Getaria, Orio,Zumaia eta Zarauzko hirihondakinak, hondakin ezarriskutsuak eta hondakininerteak botako dira, hau da, iadenetariko hondakinak eta honizabortegi kontrolatua deitukozaio.

2004. urtean, zabortegia

handitzeko proiektua onartzenda, beronen biziraupena 13urtez luzatuz. Bien bitartean,garai honetarako zenbaitzukerraustegia eta hondakinekinnola aberastu pentsatzen hasiakdira (2002-2016 GipuzkoakoH i r i H o n d a k i n e n P l a nOrokorra).

hondakinakgestionatzeko orain

arteko ereduakzabortegiak gainezkaegitera eraman du

*Berripaper honetan zure iragarkia ipini nahi baduzu, zarautz0@gmail.com

Pagoetakoaren (gurutze etaguzti) pare izango da eta.

K u a l i t a t i b o k i b e r r i z ,

z a b o r t e g i r a b o t a t a k ohondakinen zatirik handienamateria organikoa da, ondoriozmilaka tona materia organiko arida usteltzen bertan. Usteltzeprozesu honen ondorioak hauekdira: prozesuan sortutako gaseikiratsa darie, lixibiatuak egokitratatu ezean ingurugiroakutsatzen dute, landa lurrak,errekak, itsasoa, eta azkenik,zabortegian usteltzen ari denmateria organikoa arratoi, kaioe t a e l t x o a k b e z a l a k obisitarientzat bazka ezin hobeada. Suma daitekeen bezala,herritarrok inondik inora desioez ditugun kalte-ordainak dira.

Zabortegiaren egoera areeta gehiago larriagotzen du j a k i t e a k , z a b o r t e g i a kIngurumen Baimen Integraturikgabe funtzionatu duela, behinikbehin azken egokitzapenak eginarte, alegia ia zabortegiaren biziosoan zehar.

Gutxi edo gehiago hau daUrtetako zabortegiaren gauregungo argazkia. Zaborrenkamioiak egun osoan zeharBentas, Argoin eta Bordaaurretik zabortegira bideanaurrera eta atzera, hau gutxi ezbalitz bertako biztanleek lehenaipatutako kalte-ordainak jasan

b e h a r d i t u z t e . U r t e t a k oauzokideak ere sumindutazabortegiaren itxiera eskatuz,ulertzekoa den bezala inork ezbaitu nahi ondoko bailaranz a b o r t e g i r i k . E s k u a r t e a n

Atzera begiratu honek,l e h e n e g i n i k o g a l d e r e ierantzuten lagunduko digu.

Urtetako zabortegiak, 22 urteluzez zabalik egon ondoren,d e n e t a r i k o m i l a k a t o n ah o n d a k i n h a r t u d i t u .Kuantitatiboki, begi bistakolehen ondorioa zera da, zabormendia Oiarte eta Kortaburubaserrietako leiho parerainoiritsi dela. Azken urteetako

sortutako hirihondakin kopuruagutxitu eta kontrolikgabeko zabortegihau errefusategi

bihurtzea dairtenbidea; jakinbadakiguhorretarako tresnaeraginkorrenagaikako atez atekobilketa dela

argazki hau izanik, zeretorkizun du Urtetakozabortegiak?

Z a r a u t z Z e r oZaborren arabera, aurrenae t a u r g e n t z i a z e m a nbeharreko urratsa, gauregungo kontrolik gabekozabortegia errefusa batukolukeen gunea bihurtzeai z a n g o l i t z a t e k e .Honetarako, zabortegirah o n d a k i n a k b o t a t z e n

dituzten herriek Zero Zaborprogramak ezarri behardituzte. Programa hauenhelburua, hiri hondakinakahalik eta gutxien sortzeaizango da eta sortutakohondakinekin berriz ahaliketa gehien berrerabili etabirziklatzea, hondakinetatikasko ez baitira zabor,baliabide baizik.

8/3/2019 Eskuorria ZZZ 3. alea

2/2

0 ZABOR EKITALDIAK

Martxan da herriko ekimenetanhondakinak murrizteko protokoloa

GABONETAKO AZOKABigarren eskuko txokoa, doako denda eta

truke azoka

Abenduaren 18an Merkatu plaza guztiz bete zen.Kalitatezko gauzak jarri ziren salgai: ikastetxeetatiketorritako ikasle eta gurasoek jostailuak zituzten batez ere,eta Zarautz 0 Zabor taldeak eta Presoen aldeko postuetandenetik aurki zitekeen: arropak, liburuak eta etxerakohainbat gauza. Esku-lanei eskaini zitzaien txokoan giroona sortu zen, eta Uztaro kooperatibak, bere ekimenareninguruko informazioa zabaltzeko erabili zuen aukera.Parte hartu zuten taldeetako ordezkari guztiekin hitz egingenuen, eta denak oso pozik zeuden emaitzarekin;datorren urtean errepikatzeko asmotan!

EDUKIONTZI MARROIA GORA,EDUKIONTZI MARROIA BEHERA

Zarauzko Udalak, datorren urterako ordenantzafiskalak onartu ditu. Hondakinen atalari dagokionean,edukiontzi marroiaren erabilera saritu nahi izan du.Gogoratu behar da, edukiontzi marroira etxean, baratzeanedo lorategian sortutako materia organikoa (kozinatua edokozinatu gabea) bota behar dela.

Hartutako neurri honek, Zarautz Zero Zabor taldekokideoi zenbait kezka eta zalantza sortzen dizkigu. Batetik,gainontzeko hondakinen gaikako bilketa (beira, kartoia etapapera, ontzi arinak) xuxen-xuxen betetzen dela aditzeraematen du eta hori horrela ez dela jakiteko herrikoedukiontzi berdeetara begiratu besterik ez dago; bestela,

udalak datu hauek eskura izango ditu eta kontsulta ditzala.Bestetik, edukiontzi marroiaren orain arteko erabilera

ezaguna da. Bertara gure poltsatxoa botatzera goazenean,hauek hutsak edo gehienez beste bi edo hiru poltsa daudelaikus dezakegu, edukiontzi berdeak gainezka daudenbitartean.

Duela urte bete inguru, udalean gehiengoa dutentalde politikoek Usurbilgo itunaren edukiak biltzen dituenagiria sinatu zuten Zarautzen. Agiriko edukiak gogoraekarriz, erraustegiaren aukera baztertu eta sei urtetakomoratoria eskatzen da bitarte horretan herrietan zero zaborprogramak ezartzeko. Behin herrietan zero zaborprogramak ezarrita, agerian geratuko baita erraustegia ezdela beharrezko, hormigoi zale eta erabili eta botarenaldekoek diotenaren aurrean. Agiri honetaz gain, Bildurenherri programan ere antzeko terminoak erabiltzen dira.

Hauek kontuan hartuta, herrian zero zabor programaezartzeko tasen bidez edukiontzi marroiaren erabilerabultzatzea ez zaigu neurri eraginkorra iruditzen. Zero zaborprograma ezartzeak, hondakinen gaikako bilketan oraingodatuekin alderatuta emaitza oso onak lortzea eskatzen dubesteak beste. Emaitza hauek lortzeko bidea Atez Atekohondakinen bilketa sistema da, Usurbil, Hernani, Oiartzuneta Antzuolako kasuek erakutsi duten bezala.

Denborak erakutsiko du hartutako neurriaeraginkorra den ala ez, baino herrian zero zaborprogramaren ezarpena ezin da atzeratu, are gutxiagoUrtetako zabortegia herrian izanik. Gure poltsikoak ukitzeaez bazaigu gustatzen eta estutu egiten bagaitu ere, neurrihonek ez du gugan kontzientzia sortaraziko. Hondakinengaikako bilketa ondo egitea ez da herritarren borondateonaren kontua, herritarren betebeharra baizik,inguruarekiko dugun betebeharra.

Herriko hainbat eragilerekin elkarlanean ekimenetan sortzen denhondakin kopurua murriztu eta gaikako bilketa integralabermatuko duen protokoloa osatzen ari da Zarautz Zero Zabor

el pasado ao organizaron lacomida popular tratando dereducir al mximo los residuosgenerados podemos ver quevaloran muy positivamente elpaso dado. Los beneficios, entodos los aspectos, son

mltiples y se muestranconvencidos de que aunque,en un principio, no es fcil elcambio de costumbres, loszarauztarras asimilarn concompromiso la nueva culturade gestin de residuos.Animados a continuar con elcambio iniciado llaman a todoslos agentes implicados a tomarparte activa para la solucin.

Etxean bakarrik ez, herrianantolatzen diren ekitaldietanere, hondakinak gutxitzeaz gainzaborrak zero izan behar dueladeritzo Zarautz Zero Zabortaldeak. Helburu horrekin,u r t e n h o n e t a n b e r t a n ,ekitaldietan betebeharrekoprotokolo bat idazten ari gara.Protokolo horretan zaborra zeroizan dadin betebeharrekobaldintzak zehaztuko dira.Sortzen dugun zaborrarenerantzuleak herritarrak garenez,p r o t o k o l o h a u a u r r e r aeramateko herritarron etaudalaren arteko elkarlanaezinbestekoa izango da. Bidehorretan, herriko zenbait taldepausuak ematen hasiak da.Ekitaldi ezberdinetan aldaketakikusi ahal izan ditugu: edalontziberrerabilgarriak, hondakinakgaika biltzeko edukiontziak,...I r a i l e a n E u s k a l H e r r i a nEuskaraz taldeak antolatzenduen herri bazkarian ere,aldaketa nabarmenak ikusigenituen. Aldaketa hauennondik norakoak jakin nahian,

honako elkarrizketa egin dieguEHE taldeko kideei:

Zer dela eta okurritu zitzaizuenaldaketak egitea?

A l d e b a t e t i k , h e r r ibazkarien ondoren urtero egitenditugun azken balorazioetanatera den gaia izan da .Aldaketak egiteko beharra jasodugu bai antolatzaile, zerbitzariz e i n h e r r i t a r r e n g a n d i k .Bestalde, 2011ren hasieranZarauzko hainbat eragileenganazuzendu zineten, tartean gu,hainbat ekimenetan erabiltzengenuen materialaren zerrendaeskatzeko. Honen helburuamaterial berrerabilgarria udalarieskatzea zen. Gu gure aldetikudalarekin kontaktuan jarriginen, eta 2011rako ez zutelab ideragarr i ikusten esanziguten. Orduan, guk gurealdetik pausu batzuk emateaerabaki genuen eta Zarauzkohainbat eragi leengana jomateriala eskatzera. Hemendikheldu genion guk ere ideiab e r d i n a r i e t a u d a l a r e nerantzuna jasotzean, ezezkoa,guk gure aukerak bilatzeaerabaki genuen, eta horri ekingenion.

Z e i n h e l b u r u r e k i n e g i nzenituzten aldaketak?

Herri bazkarian sortzen denzabor kantitatea murrizteko, eta j e n d e a r e n k o n t z i e n t z i a neragiteko.

Zein aldaketa egin zenituzten?Gurekin Jaikoek izan zuten

ideia aprobetxatuz, guk ereherritarrei eskatu genienbakoitzak bere etxetik edalontziberrerabilgarria ekartzeko.Gehienek, ekarri zuten bainae k a r r i e z z u t e n e n t z a tEnbatakoek utzitako edalontzib e r r e r a b i l g a r r i a k e r a b i l ig e n i t u e n . H o r r e z g a i n ,eutxourrei konpartsari platereta kubierto berrerabilgarriakeskatu genizkion; eta zaborrasailkatzea ere erabaki genuen(plastikoa, papera, organikoa,beira eta errefusa). Zaborrabirziklatzeko Zarauzko Udalakdenetariko edukiontziak utzizizkigun.

Aldaketa hauek egin ondorenzein balorazio egiten duzue?

Esperientzia oso ona izanzen; nekagarria, baina oso ona.Horrelako aldaketa bat egiteaegia esan, ez da xamurra, izan

ere, herritarrak kontzientziatzeaz e i n g u r e o h i t u r a k(antolatzaileonak) aldatzea ez dal a n e r r a z a . H a l a e r e ,konbentzituta gaude zaborrakudeatzeko kultura berri hau jendeak bere egingo duela, etaberaz, urtetik urtera guk erehobetuko dugu .

Datozen urteetan aldaketahauekin aurrera jarraitzekoasmorik ba al duzue?Aldaketagehiago egiteko asmorik bai?

Egindako aldaketekin jarraituko dugu, noski, etahurrengo urtera begira jadanikbaditugu antolaketa mailanhobetzeko ideia batzuk. Honezgain, hobetzeko proposamen batluzatu nahi diogu udalari:

material berrerabilgarri propioaizan dezan eskatu nahi diogu.Izan ere, jakin badakigu, guk ezezik Zarauzko beste hainbateragilek ere behar berberakdituztela.

Zarautz Zero Zabor estacreando un protocolo deactuacin para eventos encolaboracin con diferentesasociaciones del pueblo, con elob j e t i vo d e r e d uc i r l ageneracin de residuos en los

m i s m o s . s t e t i p o d eactuaciones en el mbitopblico son muy importantespara la concienciacin ymejoras en la gestin de losresiduos. En los ltimos aosse van dando pasos desdediversas asociaciones: vasosr e u t i l i z a b l e s , r e c o g i d aselectiva,... En la entrevista alos miembros de EHE que

Zure iritziak hobetzen laguntzen digu, zarautz0@gmail.comFacebook-en eta tuenti-n gaude. Youtube-n bideo guztiak ikusteko gure kanala za0zaborBloga: zarautz0zabor.wordpress.com

paper %100 birziklatuapapel 100% reciclado

Aingeru Urdina paper zigiludunapapel certificado ngel Azul

paper ekologikoa Europako sigiluazpapel ecolgico con certificado Europeo

irakurri ondoren sar nazazuedukiontzi urdineandespus de la lectura depostemeen el contenedor azul

2011. urteko euskal asteko Herri Bazkaria

atez atekoa konponbide bakarra!