Upload
phungthuan
View
221
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
1Dirección de Presupuestos
Mayo 2018
Estadísticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
Estadisticas de las Finanzas Públicas 2007-2016
ÍNDICE
Estadísticas de las Finanzas Públicas 2008 - 2017
Todos los derechos reservados
Publicación de la Dirección de Presupuestos, Ministerio de Hacienda
Registro de Propiedad Intelectual ©A-291215
ISBN: 978-956-9931-21-5
Mayo de 2018
Diagramación y producción: OH! Creativo
3Dirección de Presupuestos
PRESENTACIÓN
I. ASPECTOS METODOLÓGICOS
II. CUADROS ESTADÍSTICOS DEL GOBIERNO CENTRAL
II.1 Estado de Operaciones del Gobierno Central 2008 - 2017
II.1.1 Gobierno Central Total consolidado en moneda nacionalEn millones de pesosEn millones de pesos de 2017Como porcentaje del PIBBalance Cíclicamente Ajustado en millones de pesosBalance Cíclicamente Ajustado como porcentaje del PIB
II.1.2 Gobierno Central Presupuestario consolidado en moneda nacionalEn millones de pesosEn millones de pesos de 2017Como porcentaje del PIB
II.1.3 Gobierno Central Extrapresupuestario consolidado en moneda nacionalEn millones de pesosEn millones de pesos de 2017Como porcentaje del PIB
II.2. Estado de Operaciones del Gobierno Central año 2017 - trimestral y mensual
II.2.1 Gobierno Central Total, Presupuestario y Extrapresupuestario Trimestral, consolidado en moneda nacional
II.2.2 Gobierno Central Total Mensual, consolidado en moneda nacionalII.2.3 Gobierno Central Presupuestario Mensual, consolidado en moneda nacionalII.2.4 Gobierno Central Extrapresupuestario Mensual, consolidado en moneda nacional
II.3. ClasificaciónFuncionaldelaserogacionesdelGobiernoCentral
II.3.1 Gobierno Central Total 2008 - 2017En millones de pesosEn millones de pesos de 2017Como porcentaje del PIBComo porcentaje del Gasto Total
II.3.2 Clasificacióncruzadafuncionaleconómicaenmonedanacional
II.4 IngresosTributariosnetos2008-2017
II.4.1 ClasificaciónportipodeimpuestosEn millones de pesosEn millones de pesos de 2017
II.4.2 Impuestos a la RentaEn millones de pesosEn millones de pesos de 2017
6
8
39
40
4040424446474848505254545658
60
60
626466
68
6868707274
76l
78
7878s79808081
III. CUADROS ESTADÍSTICOS DEL GOBIERNO GENERAL
III.1. Municipalidades 2008 - 2017
III.1.1. Estado de Operaciones de las municipalidades consolidado en moneda nacionalEn millones de pesosEn millones de pesos de 2017Como porcentaje del PIB
III.2. Gobierno General 2008 - 2017
III.2.1. Estado de Operaciones de Gobierno General consolidado en moneda nacionalEn millones de pesosEn millones de pesos de 2017Como porcentaje del PIB
III.2.2. Gobierno General Total, Gobierno Central Total y Municipalidades 2017 Trimestral, consolidado en moneda nacionalPrimer TrimestreSegundo TrimestreTercer TrimestreCuarto TrimestreTotal año
IV. CUADROS ESTADÍSTICOS DE EMPRESAS PÚBLICAS
IV.1. Empresas Públicas 2008 - 2017, consolidado en moneda nacional
IV.1.1. En millones de pesosIV.1.2. En millones de pesos de 2017IV.1.3. Como porcentaje del PIB
IV.2. Codelco 2008 - 2017, en moneda nacional
IV.2.1. En millones de pesosV.2.2. En millones de pesos de 2017IV.2.3. Como porcentaje del PIB
IV.3. Enap 2008 - 2017, en moneda nacional
IV.3.1. En millones de pesosIV.3.2. En millones de pesos de 2017IV.3.3. Como porcentaje del PIB
IV.4. Empresas Públicas sin Codelco y Enap 2008 - 2017, consolidado en moneda nacional
IV.4.1. En millones de pesosIV.4.2. En millones de pesos de 2017V.4.3. Como porcentaje del PIB
83
84
84848688
90
9090929496
96979899
100
101
102
102103
104B
105
105106107
108
108109110
111
111112113
V. PASIVOS Y ACTIVOS FINANCIEROS DEL SECTOR PÚBLICO
ANEXOS
Anexo 1: Relación entre las Estadísticas de las Finanzas Públicas y la Ejecución Presupuestaria
Anexo 2: Cobertura institucional Gobierno Central
Anexo3: DetalleclasificaciónfuncionaldelaserogacionesdelGobiernoCentralTotal
Anexo 4: Cobertura empresas públicas
Anexo 5: Abreviaturas y siglas
Anexo 6: Catálogos de publicaciones estadísticas de la Dirección de Presupuestos
114
132
133
139
145
153
154
156
6 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
PRESENTACIÓN
7Dirección de Presupuestos
La Dirección de Presupuestos (Dipres) es la institución responsable de evaluar, elaborar y supervisarlaejecucióndelPresupuestodelaNación.Comopartedeestafunción,laDiprestienelaresponsabilidaddeentregar,deformatransparenteyoportuna,informaciónsobrelasituacióndelasfinanzasdelSectorPúblico,yelpropósitodeesteanuarioes,precisamente,mejorar la disponibilidad de antecedentes completos y de calidad a los que el público general puede acceder en esta área. Misma razón por la que en esta oportunidad se ha decidido adelantarsupublicaciónrespectodelaedicióndelañoanterior,queseefectuóenagosto.
Las estadísticas que se presentan en esta publicación siguen los lineamientos metodológicos recomendados por el Fondo Monetario Internacional y en cada edición se busca incorporar actualizaciones que permitan hacer más consistentes las estadísticas publicadas con los estándares internacionales. Para facilitar la comprensión de los conceptos utilizados serecomienda revisar el capítulo dedicado a los aspectos metodológicos, donde se podrá encontrarunadescripcióndetalladadeestos,asícomodelasprincipalesmodificacionesquese han ido introduciendo a través del tiempo.
En loscapítulosposteriores, semuestra informaciónanualen seriesquecubrenelperíodo2008-2017 para el Estado de Operaciones del Gobierno Central Total, y sus componentes Presupuestario y Extrapresupuestario, y el Balance Cíclicamente Ajustado del Gobierno Central, así como para el Gobierno General y las Municipalidades, las empresas públicas, los ingresos tributariosnetos(incluidoundetalledelimpuestoalarenta)ylospasivosyactivosfinancierosdelSectorPúblico.También,sepresenta informaciónsobre laclasificaciónfuncionalde laserogacionesdelGobiernoCentralTotalparaelperíodo2008-2017,yuncuadrodeclasificacióncruzada,económicayfuncionalpara2017.
Al igual que en ediciones de años anteriores, y con el objeto de mejorar la disponibilidad de informaciónsobreelGobiernoGeneral,seincorporaunaversióntrimestralizadadesuEstadodeOperaciones para el año 2017, así como el de sus componentes, con una identificaciónexplícita de las consolidaciones realizadas.
Es importante señalar que, como un complemento metodológico preparado con el objeto de facilitarlacomprensióndelaformaenqueseelaboranlascifrasquesepresentanenestapublicación, esta edición incluye un anexo donde se explica la relación existente entre las Estadísticas de las Finanzas Públicas y la ejecución presupuestaria.
La disponibilidad de este anuario es pública, para lo cual se ha habilitado un acceso directo en la página web de la Dirección de Presupuestos: www.dipres.cl.
8 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
I. ASPECTOS METODOLÓGICOS
9Dirección de Presupuestos
El objetivo de este capítulo es proporcionar una guía respecto a las opciones metodológicas adoptadas en la elaboración de las series que se presentan en esta publicación. En primer lugar, sedescribeelmarcodereferenciautilizadoycómoéstesehaadaptadoalascaracterísticasde la información presupuestaria en Chile; luego, se hace un recuento de las decisionesmetodológicas que se han tomado sobre temas específicos; y, finalmente, se explicitan lasfuentesdeinformación,lasformasdedeflactaciónycomparaciónconagregadoseconómicosrelevantes, y se presentan los datos más importantes del contexto macroeconómico utilizados en la presente edición.
I.1 MARCODEREFERENCIA:ELMANUALDEESTADÍSTICASDEFINANZASPÚBLICAS2001
La publicación del Manual de Estadísticas de Finanzas Públicas 2001 (MEFP 2001)1 del FMI significó la puesta al día delmarcoque guía la elaboraciónde las estadísticas definanzaspúblicas, actualizando los criterios metodológicos recomendados en el Manual de Estadísticas de Finanzas Públicas 1986 (MEFP 1986)2,yhaciendoelesfuerzoparaintegrarlosyarmonizarloscon aquellos que se derivaron de la implementación de la edición 1993 del Sistema de Cuentas Nacionales (SCN 1993)3.Los aspectos conceptuales más destacables de esta actualización metodológica se describen a continuación.
I.1.1 BASE DE REGISTRO
Elregistrodeloshechoseconómicosrequieredefinir,porunaparte,elcriteriodevaloracióna aplicar y, por otra parte, el momento en que se constituyen en hechos económicos medibles y, por lo tanto, registrables.
En cuanto al criterio de valoración, el MEFP 2001 no introdujo ningún cambio sustantivo, toda vez que se sigue recomendando que la valoración se realice utilizando precios de mercado, en todas aquellas situaciones donde dichos precios sean conocidos, y con sus sustitutos más cercanos cuando ello no sea posible.
Sinembargo,ladefinicióndeloqueseentiendeporhechoeconómicoexperimentóuncambioimportante.Enefecto,elMEFP 2001 recomienda el uso de la “base devengada”, lo cual implica queladefiniciónsesustentaenelusoderecursoseconómicos,enoposiciónala“basecaja”,recomendada por el MEFP 1986,enqueladefiniciónvienedadaporelusodeefectivo.Valedecir, con la base devengada lo que importa es el momento en que un recurso económico deja de estar disponible para los otros agentes que participan en la economía, mientras que con la base caja lo que importa es el momento en que se usan los recursos monetarios.
Estadiferenciasehacemásnítidasiconsideramosquelacontabilidadsobrebasedevengadaregistra hechos económicos que no tienen una contrapartida monetaria, como es el caso del consumodecapitalfijo(equivalentealadepreciaciónenlacontabilidad).Así,enloqueserefiereaunbiendecapital,comounamáquina,elregistroaplicandobasedevengadaanota
1 FMI (2001), “Government Finance Statistics 2001”.
2 FMI (1986), “A Manual on Government Finance Statistics”.
3 La publicación del nuevo marco para las Cuentas Nacionales, realizada en 2008, derivó en la actualización de las directrices metodológicasaplicablesalasestadísticasdefinanzaspúblicasyenlapublicacióndelManual de Estadísticas de Finanzas Públicas 2014. Este nuevo manual, aunque introduce diversas actualizaciones, mantiene el marco conceptual del MEFP 2001,porloqueéstesigueusándosecomomarcodereferenciaparaestapublicación.
10 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
gradualmente su consumo a través de su vida útil, en tanto que el registro sobre base caja anota sólo la adquisición del mismo en el momento en que se produce el pago correspondiente.
La contabilidad sobre base devengada posee importantes ventajas desde el punto de vista del análisisfiscal.Entrelasprincipalessecuentanlassiguientes:
• Es consistente con la contabilidad pública y privada, y con las propias Cuentas Nacionales, lasqueestáncentradasenelusoderecursosproductivosynoeneldefondoslíquidos.
• Evita la introducción de sesgos en las decisiones de las instituciones públicas, porque, alconsiderarelconsumodecapitalfijo,nosubestimaelverdaderocostoeconómicodelaprovisióndebienesyserviciospúblicos;deestaforma,nosegeneran,comocuandose usa base caja, diferencias artificiales entre programas que requieren inversión yaquellosqueoperansobrelabasedeinfraestructurayaexistente.
• Un balance sobre base devengada permite determinar si un cierto nivel de gasto es sostenible a través del tiempo, pues su contrapartida son las variaciones en el patrimonio neto del sector público.
Por las razones recién anotadas, desde hace varios años se aprecia una tendencia mundial a transformarlacontabilidadpresupuestariadesdebasecajaabasedevengada.EsasícomolaOCDE recomienda su adopción y, desde 1999, los países de la Unión Europea deben presentar susdéficitsenbasedevengadaparapropósitosdeverificarelcumplimientodeloscriteriosdeMaastricht.
I.1.2 COBERTURA INSTITUCIONAL
Enlasestadísticasdefinanzaspúblicas(EFP),lacoberturaserefierealafronteraquedefinelas instituciones que quedan dentro del gobierno, o del sector público, para efectos de laelaboracióndelascuentasfiscales.
En concordancia con el SCN 1993, el MEFP 2001adoptauncriterioinstitucionalparadefinirlasentidadesqueformanpartedelgobierno,odelsectorpúblico,valedecir,definelaadscripcióna estas categorías según si la entidad pertenece o no al Estado. Por lo tanto, siguiendo esta definición,debenconsiderarsedentrode la cobertura las institucionesasociadasa los trespoderes del Estado: el Ejecutivo, con losministerios y servicios dependientes de éstos; elPoderLegislativo,correspondientealCongresoNacional;yelPoderJudicial.ElconjuntodeestasinstitucionesesdefinidocomoGobiernoCentral.Asimismo,enlamayoríadelospaísesexisten otras estructuras a nivel subnacional -estados, gobiernos regionales o provinciales, y municipios- que reproducen la estructura del Gobierno Central. A la suma de los gobiernos subnacionales y el Gobierno Central se le denomina Gobierno General.
Sin embargo, más allá del Gobierno General están las empresas públicas que, realizando una actividad de mercado, están ligadas al gobierno a través de la propiedad. A la suma delGobiernoGeneraly lasempresaspúblicasnofinancieras se ledenominaSectorPúbliconoFinanciero,entantoqueal incluir lasempresaspúblicasfinancieras,sehabladeSectorPúblico consolidado. Bajo esta última denominación se puede incluir también al Banco Central, aunqueéstetieneresponsabilidadesquevanmásalládelastransaccionesfinancieras,puesesresponsable por la moneda y las reservas internacionales del país y, como en muchos países, en Chile las atribuciones (y responsabilidades) del Banco Central son ejercidas bajo un régimen
11Dirección de Presupuestos
de autonomía respecto del gobierno. Más allá de estas definiciones, aún puede existir unconjuntodeinstitucionesdestatuspocodefinido(empresasconpropiedadestatalminoritaria,fondosfiduciarios,institutosdeinvestigaciónautónomos)cuyaclasificaciónpuedeseraúnmáscompleja.
Alternativamente,elgobiernopuededefinirsecomoelconjuntodeinstitucionesquetienencomoresponsabilidad la provisión de bienes y servicios públicos y la redistribución del ingreso. Bajo estaperspectivafuncional,lasinstitucionesdelgobiernocentralylosgobiernossubnacionalessonlasquemejorseadaptanaestadefinición,puesson,porlogeneral,institucionescreadasconstitucional o legalmente con el propósito expreso de proveer bienes públicos, como la administracióndejusticia,ladefensa,laeducación,lasalud,lainfraestructuradeusopúblico,etc.Estasinstitucionessefinancianfundamentalmenteatravésdeimpuestosogravámenesgenerales que los ciudadanos pagan sin que exista necesariamente una relación directa con los servicios que reciben.
Porlogeneral,lasestadísticasfiscalespublicadasinternacionalmenteselimitanalGobiernoGeneral,puesseentiendequeéstereúnealasinstitucionescuyasfuncionessonesencialmentefiscales.EstemismocriteriollevaaqueelsectorGobiernoenlasCuentasNacionalescorrespondaal Gobierno General. El MEFP 2001delFMIdefinealGobiernoGeneralcomosufocoprincipal4, aunque su metodología también puede aplicarse a instituciones públicas no incluidas en este concepto. Más aún, la consistencia entre el MEFP 2001 y las Cuentas Nacionales lleva a que la coberturadelgobiernosedefina institucionalmente,porcuanto lavariaciónpatrimonialdeéstesedeterminaenfuncióndelosorganismosquepertenecenaélynodelosorganismosquerealizanfuncionesdegobierno(aunque,enlapráctica,laaplicacióndeambasdefinicionescoincida casi completamente).
I.1.3 Marco analítico
ElmarcoanalíticodefinidoporelMEFP 2001 utiliza como elemento metodológico básico la conformacióndel sector gobiernoporunidades institucionales. Loquedefineaunaunidadinstitucional, perteneciente a cualquier sector, es que dispone de balances completos, vale decir, que en un momento determinado puede proporcionar información respecto a lasposiciones de saldos de todos sus activos, pasivos y, por supuesto, de su patrimonio neto. Asimismo,comocondicióndeconsistencia,seestablecequelasdiferenciasqueseverifiquenen las posiciones de saldos, medidas en distintos momentos, deben ser explicadas por los flujoseconómicosqueafectaronalosactivos,pasivosypatrimonionetoduranteellapsoquecomprende la medición.
Lo anterior impone nuevas condiciones a la contabilidad presupuestaria gubernamental puesto que la informaciónquedebeproporcionaryano se limita solamentea losmovimientosdefondosocurridosenunperíodosinoquedebeestarencondicionesdeinformaracercade:i)laevolucióndelasposicionesdesaldosdeactivos,pasivosypatrimonioneto;ii)losflujoseconómicosqueocurrieronenelperíodo;iii)exhibirconsistenciaenlainformaciónsobrelasvariacionesdelasposicionesdesaldosyelregistrodelosflujos;y,iv)presentarposicionesdesaldosdeaperturaydecierre,yestadosdeoperacionesyotrosflujoseconómicosqueseanconsistentes internamente. Estas dos últimas condiciones son las más importantes debido a que garantizan la coherencia metodológica del marco del MEFP 2001.
4 FMI(2001),op.cit.,párrafo4.7.
12 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
A) ESTRUCTURA DE CUENTAS
En el marco del MEFP 2001 existen dos tipos básicos de cuentas: las cuentas de posiciones de saldos y las cuentas deflujos. Las cuentas deposiciones de saldos permitenevaluar lasituación patrimonial del gobierno en un momento determinado y se resumen en el concepto debalance.Lascuentasdeflujospermitenidentificarelefectoquehantenidoenlasituaciónpatrimonial del gobierno, durante el transcurso de un período contable, tanto las propias acciones del gobierno como eventos sobre los que éste no tiene control, o en los que no interviene directamente; estas cuentas se presentan en el estado de operaciones y en elestadodeotrosflujoseconómicos(verfiguraI.1).
Lascuentasdeposicionesdesaldosseclasificandeacuerdoaltipodeactivoopasivo,siendolasagrupacionesmásimportantesaquellasreferidasalasposicionesdesaldosdeactivosnofinancieros,activosfinancieros,pasivosypatrimonioneto.
Las cuentasdeflujo, se separanendos categoríasprincipales: transacciones yotrosflujoseconómicos. El elemento distintivo de las transacciones es el mutuo acuerdo que existe entre las partes que intervienen en ellas, aunque la voluntariedad de la participación pueda referirsemásbienalreconocimientoyaceptaciónpreviosdelderechodeunadelaspartesaimponer ciertas obligaciones a la otra (por ejemplo, los impuestos son obligaciones legales que personas e instituciones deben cumplir porque la comunidad reconoce y acepta el derecho del gobiernoafijarestasobligaciones).Lastransaccionespuedenclasificarseenintercambiosytransferencias,distinguiéndoseambascategoríasporqueenelcasodelosintercambiosexistencontraprestacionesequivalentesentre laspartesyenelcasode lastransferencias laparterecipiente no entrega nada a cambio.
Desde el punto de vista de la estructuración de las cuentas en el marco de las EFP, las transaccionessepuedenclasificarenlossiguientestrestipos:
• Transacciones que afectan al patrimonio neto. Estas transacciones comprenden alosingresosygastos,dondelosingresossedefinencomoaquellastransaccionesqueinvolucran un aumento del patrimonio neto y los gastos como aquellas transacciones que resultan en una disminución del patrimonio neto.
• Transaccionesenactivosnofinancieros.Sontransaccionesquemodificanlastenenciasdeactivosnofinancieros(terrenos,edificios,vehículos,etc.)peroquenoafectanelpatrimonio neto. Debe entenderse que la adquisición y disposición de un activo no financieroinvolucraunavariaciónenlatenenciadeotroactivoopasivo,porloquesedaunaumento/disminuciónenlatenenciadeunactivonofinancierojuntoconunadisminución/aumentodeigualmagnitudenlatenenciadeunactivofinanciero(caja,cuentacorriente)ounaumento/disminucióndeunpasivo,loqueendefinitivallevaaque el patrimonio neto se mantenga inalterado.
• Transaccionesenactivosfinancierosypasivos.CorrespondenaloquecomúnmentesedenominaFinanciamiento,einvolucranlaadquisiciónnetadeactivosfinancierosyelincurrimientonetodepasivos.Estasoperacionesserealizanconfinesdeliquidezynoimplican, por lo tanto, variaciones en el patrimonio neto.
13Dirección de Presupuestos
FiguraI.1EstructuraanalíticadelManualdeEstadísticasdeFinanzasPúblicas2001delFMI
Flujos
+
+ +
+ =
Balance de apertura
Saldos
Patrimonio Neto
Activos nofinancieros
PatrimonioFinanciero Neto
Activos financieros
Pasivos
Estado de operaciones
Ingreso menos
Gasto
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
Transaccionesen activos nofinancieros
Variación en elPatrimonio Neto
como resultado detransacciones
Préstamo Neto /Endeudamiento
Neto
Transacciones en activosfinancieros
Transacciones en Pasivos
Estado de otrosflujoseconómicos
Ganancias y pérdidaspor tenencia y otras
variaciones en elvolumen de activos
nofinancieros
Variación en elPatrimonio Neto
como resultado deotrosflujoseconómicos
Variación en elPatrimonio Financiero
Neto resultadodeotrosflujoseconómicos
Ganancias y pérdidaspor tenencia y otras
variaciones en elvolumen de activos
financieros
Ganancias ypérdidas por
tenencia y otrasvariaciones en el
volumen de pasivos
Balance de cierre
Saldos
Activosnofinancieros
Patrimonio Neto
Patrimonio Financiero
Neto
ActivosFinancieros
Pasivos
+ ++ +
- - --
Fuente: MEFP 2001.
14 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
Los otros flujos económicos corresponden a variaciones en las posiciones de saldos que semantienen, tanto de activos como pasivos, y pueden tratarse de ganancias y pérdidas por tenencia, o bien de otras variaciones en el volumen de activos y pasivos. Las ganancias y pérdidas por tenencia ocurren cuando se produce un cambio en el valor de mercado de los activos y pasivos que se poseen. Las otras variaciones en el volumen son el resultado de eventos extraordinarios o imprevistos (terremotos, por ejemplo), eventos normales (descubrimiento de activos del subsuelo), o de reclasificaciones (reestructuración o fusión de unidades delgobierno)queafectanlacantidaddisponibledeunactivo(opasivo).
Los otros flujos económicos, para fines de presentación de la información, se registran deacuerdoaltipodeactivoopasivoqueafectan.
B) BALANCES DE APERTURA Y DE CIERRE
Como ya se ha mencionado, el MEFP 2001haceespecialénfasisenlaconsistenciaquedebeexistirentreflujosyposicionesdesaldos.Entalsentido,esextremadamenteimportantequelacontabilidadpresupuestariaincorporeinformaciónsobrelasposicionesdesaldosdeaperturaydecierredelasdistintascuentasdelbalanceque,paraestosefectos,seagrupanencuatrocategoríasprincipales:activosnofinancieros,activosfinancieros,pasivosypatrimonioneto.
Lacuentadepatrimonioneto,enparticular,correspondealadiferenciaentrelosactivosypasivosdelgobierno,siendoafectada,porlotanto,portodaslastransaccionesquemodificanla valoración o disponibilidad de éstos. Lo anterior implica establecer una condición de consistencia, cual es que la variación del patrimonio neto debe explicarse por las variaciones en las posiciones de saldos de activos y pasivos.
C) ESTADODEOPERACIONESDEGOBIERNOYESTADODEOTROSFLUJOSECONÓMICOS
Paraobtenerinformaciónresumidadelascuentasdeflujo,estasseagrupanendosestados:elestadodeoperacionesdegobiernoyelestadodeotrosflujoseconómicos.
El estado de operaciones del gobierno (cuadro I.1) es el más importante en términos de evaluacióndelapolíticagubernamentalporcuantoentregainformaciónacercadelefectoquetienen las operaciones del gobierno sobre su patrimonio neto y sobre la composición de sus activos y pasivos.
Laprimerapartedeesteestadosededicaapresentarinformaciónacercadelasoperacionesdegobiernoqueafectaronelpatrimonioneto,valedecir,aquellasoperacionesquesereflejaroncomoingresosygastos.Ladiferenciaentreestosagregadoscorrespondealresultadooperativobruto o neto5 y equivale a la variación del patrimonio neto generado por las transacciones que realiza el gobierno6.Adiferenciadelainformaciónquesepublicabasiguiendoelantiguomarco analítico de las EFP, este nuevo indicador excluye la concesión menos recuperación de préstamos, entendiendo que ello corresponde a operaciones financieras que no afectan elpatrimonio ya que sólo alteran la composición de activos y pasivos.
5 Elresultadoesnetosiseincluyedentrodelosgastoselconsumodecapitalfijo,yesbrutosiestalíneadegastonoseharegistrado.
6 Desde un punto de vista económico, esta partida de resultado puede asimilarse al ahorro/desahorro del Gobierno.
15Dirección de Presupuestos
Cuadro I.1Estado de Operaciones de Gobierno en MEFP 2001
TRANSACCIONESQUEAFECTANALPATRIMONIONETO:
INGRESOImpuestosContribuciones SocialesDonacionesOtros Ingresos
GASTORemuneración a los EmpleadosUso de Bienes y ServiciosConsumo de Capital FijoInteresesSubsidiosDonacionesPrestaciones SocialesOtros Gastos
RESULTADO OPERATIVO NETO/BRUTO
TRANSACCIONESENACTIVOSNOFINANCIEROS:
ADQUISICIÓNNETADEACTIVOSNOFINANCIEROSActivos FijosVariación en las ExistenciasObjetos de ValorActivos no Producidos
PRÉSTAMO NETO/ENDEUDAMIENTO NETO
TRANSACCIONESENACTIVOSFINANCIEROSYPASIVOS(FINANCIAMIENTO):
ADQUISICIÓNNETADEACTIVOSFINANCIEROSInternosExternos
PASIVOS NETOS INCURRIDOSInternosExternos
Fuente: MEFP 2001.
Una segunda parte de este estado corresponde a aquellas transacciones que involucran activos nofinancieros, vale decir, la adquisición y disposición de losmismos. La línea de resumende esta sección es la adquisición neta de activos no financieros, e indica en cuanto hanincrementadolasoperacionesdelgobiernoelvalordelosactivosnofinancierosqueposee.Alrestardelresultadooperativonetolaadquisiciónnetadeactivosnofinancieros,seobtieneelpréstamo neto o endeudamiento neto, el cual es un indicador de los recursos que el gobierno requirióparafinanciarsusoperaciones.Esteresultadoesequivalentealconceptodesuperávit/déficitfiscalalqueacostumbraaludirseenelanálisismacroeconómico.
16 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
Laúltimapartedeesteestadoagrupalastransaccionesenactivosypasivosfinancieros,osea,lasoperacionesdefinanciamiento.Enestasecciónsepresentandosagregadosprincipales:laadquisiciónnetadeactivosfinancierosyelincurrimientonetodepasivos.Esenlaadquisiciónnetadeactivosfinancierosdondesedebeincorporarlaconcesiónyrecuperacióndepréstamos7.
Alrestar lospasivosnetos incurridosde laadquisiciónnetadeactivosfinancieros, sedebeobtenerlamismacifracorrespondientealpréstamonetooendeudamientoneto,loqueaseguralaconsistenciaentrelamedicióndelsuperávitodéficitysusfuentesdefinanciamiento.
Elestadodeotrosflujoseconómicos,porsuparte,presentainformaciónsobreeventosquetienen un impacto sobre el patrimonio neto del gobierno, pero que se originan por eventos no realizadosporeste.Lainformaciónquesepresentaenesteestadoentregaunresultadoquesedenominavariaciónenelpatrimonionetocomoresultadodeotrosflujoseconómicos.
Las variaciones informadas se presentan clasificadas según su origen (ganancias y pérdidaspor tenencia y otras variaciones en el volumen) y ordenadas según tipo de activo y pasivo (activosnofinancieros,activosfinancieros,pasivos).Entrelasprincipalesvariacionesqueseinformanenestacuentaestánlasgananciasopérdidasdecapitalcausadasporfluctuacionesen el valor de activos y pasivos gubernamentales, y la acumulación de activos o pasivos que no corresponden a transacciones gubernamentales, como las herencias o el descubrimiento de yacimientos de propiedad estatal.
Enresumen,existendostiposdeflujosqueencualquierperíodohacenvariarlasposicionesdesaldosdeactivosnofinancierosylasdeactivosfinancierosypasivos:transaccionesyotrosflujoseconómicos.Estosflujossonagrupadosdeformaquepermitanverificarlaconsistenciaentreflujosyposicionesdesaldosportipodeactivoypasivoy,porende,paraelpatrimonioneto.Asimismo,elpatrimonionetovaríaenfuncióndelapropiaoperacióndelgobierno,loquesereflejaenladiferenciaentreingresosygastosinformadaenelestadodeoperacionesdegobierno(resultadooperativoneto/bruto),yporelimpactoquelosotrosflujoseconómicostienensobreeldiferencialentreactivosypasivos.
D)MEDICIÓNDELRESULTADOFISCAL
Ladefinicióndelaspartidasquedeterminanelresultadofiscalesunasuntoconvencionalpero,frentealcualexisteunamplioconsenso.Estoesimportanteporquesetratadeunelementometodológico de alta relevancia, pues permite delimitar cuáles operaciones se incluyen y cuálesseexcluyen,delcálculodelsuperávitodéficitfiscal.
Elestadodeoperacionesdegobiernopresentados líneasquepuedenserusadasparafijarellímitedelbalancefiscal.Porunaparte,setieneelresultadooperativoneto(obruto)queinformasobrelavariacióndelpatrimonionetoquegeneranlastransaccionesrealizadasporelgobierno;porotra,estáelpréstamoneto/endeudamientoneto,queindicaelresultadodelastransacciones del gobierno en términos de la generación de disponibilidades o requerimientos derecursosfinancierosdelrestodelaeconomía.
Siguiendo el criterio tradicional, que incorpora como determinantes del balance fiscal lastransaccionesasociadasalaadquisicióndeactivosnofinanceiros,laelecciónessimplepuessólo el préstamo neto/endeudamiento neto incluye estas operaciones. El uso de esta línea
7 En todo caso, se recomienda, en la medida que sea posible, que las concesiones de préstamos que tengan un componente implícitooexplícitodesubsidioseparenestecomponentedeformaquelaoperaciónfinancierayelsubsidio(gasto)seancorrectamente imputados.
17Dirección de Presupuestos
de resultado se sustenta, además, en el hecho que para el análisis macroeconómico resulta relevanteelefectoquelaactividaddelgobiernotienesobreelusoderecursoseconómicosloque,obviamente,obligaaincluirlaadquisiciónnetadeactivosnofinancierosdentrodelafronteradelbalancefiscal.
Adicionalmente,estopermitequenocambieelsignificadodelosconceptosque,coloquialmente,en economía, se conocen como “sobre la línea” y “bajo la línea”, los cuales en la práctica ubicanlastransaccionesfinancierasbajolalíneaylastransacciones“reales”sobrelalínea.Vale decir, el préstamo neto/endeudamiento neto es la línea de resultado que, dentro del marco analítico del MEFP 2001,permitesatisfacerestasdefiniciones.
I.2APLICACIÓNDELMEFP2001ENCHILEYACUERDOSCONELFMI
I.2.1 ACUERDOSCONELFMI
LaadecuaciónalsistemadeestadísticasfiscalessobrebasedevengadadefinidoenelMEFP 2001 requirió un conjunto de cambios que involucraron la revisión de criterios de medición y decontrol,declasificacionesyelaborarnuevascuentasquehastaesemomentonosehabíanconsideradoenlasestadísticasfiscaleschilenas.Estoscambiosfueronabordadosdemodoquepermitierangenerarinformacióndemayorcalidadydemaneraoportuna.
El trabajo que se realizó conjuntamente entre el gobierno de Chile y el FMI, desde mediados de 2002, permitió llegar a una serie de acuerdos respecto de la conveniencia y la estrategia paragenerarunapresentaciónunificadadelasestadísticasfiscales,consistenteconelMEFP 2001.Laconvergenciahaciaestapresentaciónunificada implicóquenosólosemodificaranlasestadísticasfiscalesoficialesdeChile,sinoquetambiénlascifrasfiscalescontenidasenlosinformesdelFMIsobreelpaís.
Paraesteefecto,elgobiernoyelFMIacordaronestructurarelprocesodemigraciónendosetapas. En la primera, aplicada desde comienzos de 2004, se comprometió la elaboración del estado de operaciones de gobierno para el Gobierno Central. Esto involucró, para los datos anteriores a 2005, la realización de una reclasificación de los ítems de ingresos ygastos presupuestarios, manteniendo los criterios de valoración vigentes de las respectivas transacciones. Asimismo, para lograr una plena cobertura del Gobierno Central se incorporaron las operaciones extrapresupuestarias ligadas a este nivel de gobierno. En esta misma etapa se adecuaronlasestadísticascorrespondientesalasmunicipalidades,paraproducircifrasparaelGobierno General, y las de las empresas públicas, que comenzaron a presentarse en una cuenta separada. Dado que en esta etapa aún no se contaba con una medición del consumo de capital fijo,elresultadooperativoylaadquisiciónnetadeactivosnofinancierossepresentaronentérminos brutos en el estado de operaciones de gobierno.
En una segunda etapa, que se comenzó a aplicar en 2005, se avanzó hacia la implementación de un registro de la ejecución presupuestaria en base devengada y, además, se realizaron estimacionesdelconsumodecapitalfijoquepermitierancompletarelestadodeoperacionesde gobierno, a la espera de disponer de sistemas de contabilización y control de obligaciones que permitan realizar un registro más detallado y exacto de la evolución de las tenencias de activosnofinancieros.
18 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
De este modo, la migración a una contabilidad sobre base devengada en Chile ha permitido simplificarsignificativamentelainformaciónfiscalyfacilitarsucomprensiónporpartedelosanalistasyelpúblicoengeneral.Enefecto,estecambiohaimplicado:
• Eliminar la existencia de dos agregados de gasto público: gasto público total y gasto conefectomacroeconómico.Bajoelnuevosistemadepresentacióndelainformaciónfiscal,elgastototalcorrespondeaunconceptomacroeconómico,haciendoinnecesariala medición de un agregado poco comparable a nivel internacional.
• Eliminar laprofusiónde indicadoresalternativos,queeranutilizadospororganismosinternacionales y analistas privados. La superioridad analítica de la base devengada ha terminado imponiéndose sobre diversas mediciones ad hoc, partiendo por los propios indicadoresquehabíaestadoutilizandoelFMIensusinformes.
I.2.2 SISTEMA DE CONTABILIDAD GUBERNAMENTAL, SISTEMA PRESUPUESTARIOYESTADÍSTICASFISCALES
Las bases del sistema de contabilidad gubernamental en Chile se encuentran establecidas en el D.L.Nº1.263,LeydeAdministraciónFinancieradelEstado.Estedefinelasbasesgeneralesdelacontabilidad presupuestaria y entrega a la Contraloría General de la República la responsabilidad de llevar la contabilidad gubernamental y dictar los principios y normas contables básicas, así como los procedimientos a seguir por todas las instituciones públicas.
La normativa actual del sistema de contabilidad pública establece que: “La contabilidad registra todos los recursos y obligaciones en el momento que se generen, independientemente de que éstos hayan sido o no percibidos o pagados”. En otras palabras, se trata de una contabilidad sobre base devengado. A partir de la aplicación de este principio, la Contraloría elabora anualmente un Informe de la Gestión Financiera del Estado, en cuyos estados financierosentregainformaciónsobrelasituaciónfinanciera,patrimonialypresupuestariadelGobiernoCentral, las municipalidades, las empresas públicas y las entidades de educación superior del Estado.
Por su parte, el Presupuesto del sector público8 también opera, en principio, sobre base devengado. En lo que respecta a los gastos, el D.L. Nº1.263, en su artículo 19, establece que: “Los presupuestos de gastos son estimaciones del límite máximo que pueden alcanzar los egresosycompromisospúblicos.Seentenderáporegresospúblicoslospagosefectivosyporcompromisos, las obligaciones que se devenguen y no se paguen en el respectivo ejercicio presupuestario”. Adicionalmente, debe considerarse que a contar de 2005 el clasificadorpresupuestariosemodificóparaquepermitierarecogerlainformaciónnecesariaparaadaptarlosinformesdeejecuciónalmarcoanalíticoprovistoporelMEFP 2001.
Pese a lo anterior, en la práctica del registro de las operaciones presupuestarias existen varios factoresquecalificanlaaplicaciónplenadelprincipioderegistroenbasedevengadoenlasestadísticas fiscales sobre ejecución presupuestaria en Chile, factores que se presentan acontinuación.
• Ingresostributarios. Los ingresos tributarios se registran en el presupuesto sólo en el momentoenquesepagaelimpuesto.Estosignifica,porejemplo,queenlaaplicacióndel impuesto a la renta de las empresas y del impuesto global complementario, los
8 Lasleyesanualesdepresupuestohacenreferenciaalsectorpúblicopero,desdelaperspectivadelMEFP2001,setratadel gobierno central.
19Dirección de Presupuestos
ingresos se registran en el año en que se produce la operación renta y no en el año en que el contribuyente percibe los ingresos que dan origen a la obligación tributaria9. Esto es equivalente a aplicar una base caja a los ingresos tributarios, que constituyen el principal componente de los ingresos del gobierno central.
• Estructura de cuentas ymedición del balance fiscal. A diferencia del sistema decontabilidad gubernamental regulado por la Contraloría General de la República, las estadísticasfiscales, hastaahora, sólo contemplanoperaciones registradasenelpresupuesto, lo que implica que su cobertura engloba sólo hechos económicos que, enalgúnmomento,sereflejanenunatransacción.Esto involucraunaestructuradepresentacióndeinformaciónquesóloconsideraflujosynoposicionesdesaldos.
• Consumodecapitalfijo. Como el registro presupuestario en Chile no incluye hechos económicosquenosereflejanentransaccionesmonetarias,ladepreciación,oconsumode capital fijo, no está incorporada dentro de los ítems de gasto que considera elclasificadorpresupuesto,loque,asuvez,significaquelamedicióndelainversiónrealque se obtiene del registro presupuestario sólo se puede hacer en términos brutos.
• Controldeobligacionesdegasto.Peseaqueelartículo19delD.L.Nº1.263,aldefinirlos presupuestos de gastos como el límite máximo que pueden alcanzar los egresos y compromisos públicos, no admite la generación de obligaciones que excedan dichas asignaciones, en la práctica no se contaba en Chile con sistemas que registraran y controlaran dichas obligaciones con la misma rigurosidad que los desembolsos de recursos. Como consecuencia de ello se habían generado casos puntuales en que se excedieron las autorizaciones presupuestarias, los más significativos de los cualescorrespondieron al endeudamiento de algunos hospitales públicos con sus proveedores y a la contratación de proyectos de inversión con pagos que excedían el plazo de recepciónsatisfactoriadelaobra,tambiéndenominados“pagosdiferidos”.
Comopuedeapreciarse,lasestadísticasfiscalesdeChilesibiencuentanconalgunosdeloselementos normativos necesarios para una contabilidad sobre base devengada, en la práctica responden a un modelo híbrido, que requiere correcciones para adecuarse a los estándares establecidos en el MEFP 2001.
Loanterior ha significadoque,en loque respectaa labasede valoración, lamedidamásimportantequeseadoptóenChilenofueradecaráctercontable,sinoquecorrespondieraalestablecimiento de mecanismos adecuados de control y registro de obligaciones, de modo de asegurar que éstas no pudieran exceder de las autorizaciones presupuestarias. El proyecto SIGFE, desarrollado conjuntamente por la Contraloría General de la República y la Dirección de Presupuestos, ha permitido establecer dichos sistemas de control a nivel de todas las instituciones del Gobierno Central a partir de 2005. En tanto dicho sistema avanzaba hacia su plena implantación, se establecieron regulaciones especiales con el objeto de prevenir nuevos casos en que se excedieran las autorizaciones de compromisos de gastos. Es así como la Ley Nº19.896 incorporó a la Ley de Administración Financiera del Estado la prohibición expresa desuscribircontratosdeinversiónconpagosdiferidos10, en tanto que en el presupuesto del
9 Cabe hacer presente que el registro presupuestario de los ingresos tributarios contempla una cuenta denominada “fluctuacióndeudores”,compuestaprincipalmenteporajustesentreladeclaración,ogiro,yelpagodelosimpuestos.Así,porejemplo,siuncontribuyentedeclaraunimpuestosinefectuarelpagocorrespondiente,seregistracomorecaudacióndelimpuestoalarentaelmontodeclaradoyenlacuentadefluctuacióndeudoresseanotaconcifranegativaelmontonopagado.Cuandoel contribuyente seponealdíaen susobligaciones, seefectúaunaanotacióncon signopositivo,extinguiendolaobligación.UnprocedimientosimilarseaplicaalcasodeimpuestosgiradosporfiscalizadoresdelServiciode Impuestos Internos que no son pagados por los contribuyentes.
10 D.L. Nº1.263, artículo 19 bis, inciso tercero.
20 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
MinisteriodeSaludseincorporóunaglosaqueprohibíaelpagodefacturasaproveedoresconmás de 60 días de rezago.
En estas circunstancias, los principales ajustes que se requirieron para adecuar las estadísticas fiscales chilenas a los estándares del FMI correspondieron a la estructura de cuentas y lamedicióndelbalancefiscal.Dichosajustesfueronbásicamentedos:
• Reclasificacióndepartidasyconstruccióndelestadodeoperacionesdegobierno. ParaproducirelestadodeoperacionesdegobiernodefinidoenelMEFP 2001fuenecesariorevisarlaclasificacióndelasdiversaspartidasdeingresosygastos,eliminandodelosdeterminantesdelbalancetodaslastransaccionesdeactivosypasivosfinancieros,lasquesereclasificaroncomopartidasdefinanciamiento.También,seeliminarondeentrelosdeterminantesdeldéficitlosflujosquegenerabanvariacionespatrimoniales,peroque no correspondían a operaciones gubernamentales y que debían ser registrados en elestadodeotrosflujoseconómicos.Finalmente,serequiriósepararlasoperacionesque pertenecían al resultado operativo de aquellas que correspondían a transacciones deactivosnofinancieros.
• Mediciónyregistrodeladepreciación.Elconsumodecapitalfijo,odepreciación,está incluido en el estado de operaciones del gobierno, como un determinante del resultadooperativoneto.Enestecaso,laadquisicióndeactivosfísicosdebieramedirseen términos netos de depreciación, produciendo en el balance de compras, ventas y depreciacióndeactivos,lavariaciónnetadeactivosfísicos.
I.3 METODOLOGÍA ADOPTADA
I.3.1 COBERTURA
Al interior del sector público chileno existe un conjunto de instituciones que están sometidas a lasmismas normas de planificación y ejecución presupuestaria y quemantienen en estamateria una estrecha relación de dependencia del Ejecutivo. Éstas abarcan las instituciones centralizadas, las entidades estatales autónomas y las instituciones públicas descentralizadas, todas ellas incluidas en la Ley de Presupuestos del Sector Público. Este subsector coincide aproximadamente con el concepto de Gobierno Central en la terminología del MEFP 2001, y su cobertura se encuentra detallada en el Anexo 2. Con el propósito de dar plena cuenta delGobiernoCentral tal comosedefineenelMEFP 2001, las Estadísticas de las Finanzas Públicas (EFP) presentan información sobre las cuentas extrapresupuestarias de este nivelde gobierno, distinguiéndose así entre Gobierno Central Presupuestario, Gobierno Central Extrapresupuestario y Gobierno Central Total. Sin embargo, esta cobertura no abarca algunas entidades que, siguiendo las recomendaciones del MEFP 2001, debieran considerarse dentro del gobierno central, tales como las universidades estatales.
La cobertura del subsector Municipalidades que, sumado al Gobierno Central, conforma elGobierno General, abarca a todos los municipios del país y considera también las áreas distintas a la Gestión Municipal, vale decir, se incorporan las áreas Educación, Salud y Cementerios, pero no se incluyen las corporaciones municipales.
21Dirección de Presupuestos
Asuvez,lacoberturadelasempresaspúblicasnofinancieras,cuyainformaciónseincluye,separadamente, en esta publicación, se detalla en el Anexo 4.
I.3.2 BASE DE VALORACIÓN
Losdatosutilizadosparaelaborar la informaciónpresentadaenestapublicaciónprovienende las ejecuciones presupuestarias informadas por los distintos servicios e institucionesincluidosen laLeydePresupuestos.Acontarde2005,dicha información se registra sobrebase devengado. Para ello la Dirección de Presupuestos implementó la aplicación de un nuevoclasificadorpresupuestario,el cuales consistentecon losprincipales requerimientosmetodológicos del MEFP 2001,tantoentérminosdedefiniciónconceptualdelossubtítulos,ítems y asignaciones, como en la apertura de cuentas que permitan registrar adecuadamente el devengo de ingresos y gastos.
La única excepción a esta regla son los ingresos tributarios, que continúan registrándose en base caja, lo cual es una práctica usualmente aplicada por los países en virtud de que genera mayorcertezarespectodelosingresosfiscales,puestoqueelregistrodeingresostributariossobre base devengada puede volverse excesivamente especulativo en sistemas impositivos con importantesdesfasesentrelageneracióndelosdébitosycréditos,yelpagoefectivodelosimpuestos.
I.3.3 CONSOLIDACIÓNPORTRANSFERENCIAS
La estructura institucional del Gobierno Central y del Gobierno General chilenos implica la realizacióndeunagranvariedaddetransferenciasalinteriordecadasectoryentrenivelesdegobierno.Aestastransferenciasseleshaaplicadoelprocesodeconsolidacióncuandohasidopertinente, destacándose las siguientes:
A)TRANSFERENCIASDELTESOROPÚBLICO
La figura contable del Tesoro Público en el sector público chileno está constituida por unconjunto de cuentas, manejadas por la Tesorería General de la República, a través de las cuales se recaudan los ingresos fiscales conformados principalmente por los Ingresos Tributarios ylaparticipaciónfiscalen lasutilidadesdeCodelco.Dichos fondos sondistribuidos,engranproporción, al resto de las unidades del Sector Público a través de los siguientes programas presupuestarios: Aporte Fiscal Libre, Subsidios, Operaciones Complementarias y Servicio de la Deuda Pública.
Al respecto, también debe consignarse que de lo recaudado por concepto de Impuesto Territorial, el40%setransfieredirectamente,víacuentascomplementarias,alasmunicipalidades,pasandoel60%restanteaconformar,juntoaotrosaportes,elFondoComúnMunicipal.
B)TRANSFERENCIASDELASINSTITUCIONES
A partir del subsector denominado Instituciones, constituido por las Instituciones Centralizadas, DescentralizadasylasEntidadesAutónomas,surgendostiposdetransferenciasqueesprecisoconsolidar:
22 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
i) Entre instituciones
• Sedantressituacionesqueoriginanlastransferencias:
• Lainstituciónquerealizaelgastodifieredelainstituciónquerecaudalosfondos.Elcasomás significativodeesta situacióneselde las transferenciasdel InstitutodePrevisiónSocial (IPS) al Fondo Nacional de Salud (Fonasa).
• Canalización del Aporte Fiscal. Los casos más significativos de transferencias por estasituación son las de la Subsecretaría de Vivienda a los Servicios Regionales de Vivienda y Urbanización (Serviu) y de Fonasa a los Servicios de Salud.
• Compradebienesy/opagodeservicios.Casossignificativossonlospagosefectuadosporel Fonasa y los Servicios de Salud a la Central de Abastecimiento (por PNAC y otros), los querealizaelFonasaalInstitutodeSaludPúblicaylosefectuadosentrelaDireccióndeCompras y Contratación Pública (DCCP) y diversas instituciones.
ii) De Instituciones al Tesoro Público
Aquí se dan dos situaciones:
• Traspasos directos al Fisco por concepto de Excedentes, Utilidades, Anticipo de Utilidades y Ventas de Acciones, como son los casos de la Superintendencia de Bancos, Corporación deFomentodelaProducción(Corfo),DireccióndeCréditoPrendario,yDCCP.
• Otras transferencias como, por ejemplo, el traspaso de recursos de la Corfo al Fiscopara realizar el servicio de la deuda por el uso de créditos externos percibidos por dicha institución.
iii) De Instituciones a Municipalidades
• Canalización del Aporte Fiscal. Se realiza a través del Programa de Desarrollo Local del Ministerio del Interior, vía transferencias por Programas de Mejoramiento de Barrios,Programas de Mejoramiento Urbano y Equipamiento Comunal, y el Programa Pro-Rural. También, se transfierena losmunicipios los recursosprovenientesdecréditosexternospara mejoramiento de barrios.
• Otrastransferencias.LaSubsecretaríadeDesarrolloRegionalyAdministrativo,dependientedel Ministerio del Interior, canaliza recursos a través del Programa Fortalecimiento de la Gestión Municipal.
iv) De instituciones a empresas
• CorrespondenalastransferenciasrealizadasporCorfoalasempresas.
C)TRANSFERENCIASDELASMUNICIPALIDADES
A Instituciones. Por Ley, las municipalidades transfieren recursos al Servicio Nacional deMenores;tambiénrealizantransferenciasalaJuntaNacionaldeAuxilioEscolaryBecas,quelas ingresa por medio de cuentas complementarias.
A Municipalidades.Laprimeradeducciónportransferenciasentremunicipalidadescorrespondea las duplicaciones originadas en la operatoria del Fondo Común Municipal, al cual los municipios aportan un porcentaje de sus ingresos por concepto de tributos y derechos municipales. Estas duplicaciones han sido eliminadas deduciéndolas del ítem Participación en el Fondo Común
23Dirección de Presupuestos
Municipal,enOtrosIngresosyenTransferenciasCorrientes.EsimportantedestacarqueenlascifrasdelaserieMunicipalidadessehaneliminadoestasduplicacionespresentándosenetasdetransferenciasalinteriordelsectormunicipal.
D)TRANSFERENCIASDELASEMPRESAS
ApartedelayareseñadatransferenciadeCorfoaempresas,enelámbitodelasempresassepuedenidentificartrestiposdetransferencias:
i) De las empresas al Tesoro Público
PagosdeimpuestosdirectosalTesoroPúblicoporpartedelasFilialesCorfo,delasEmpresasLey, y de Codelco.
TransferenciasalFiscoporconceptodeexcedentes,utilidadesyventadeacciones.DirectamentedelasEmpresasLeyydeCodelco,yatravésdelaCorfoenelcasodesusfiliales.
ii) De las empresas a instituciones
Correspondea losaportesde laPollaChilenadeBeneficenciaS.A.al InstitutoNacionaldeDeportes.
iii) Del Tesoro Público a empresas
Aportes directos del Tesoro Público a empresas a través del programa presupuestario Operaciones Complementarias.
EsprecisoresaltarqueentodaslasagregacionesefectuadasalniveldelGobiernoGeneral,se ha aplicado el proceso de consolidación cuando ha sido pertinente. El criterio básico ha sidoconsolidarestastransaccionesintermediasdemodoque,finalmente,losingresosquedenregistradosenlaentidadqueoriginalmenterecaudólosfondosylosgastosenlaentidadqueendefinitivalosdestinófueradelniveldegobiernorespectivo.
Encambio,paralasempresaspúblicas,dadoquenosepresentainformacióndelSectorPúblicono Financiero, no se realiza la consolidación, optándose por identificar las transferenciassusceptibles de ser consolidadas con entidades del Gobierno General.
I.3.4 AGREGACIÓN POR MONEDA
El sistema presupuestario chileno posee la característica peculiar de tener dos presupuestos: uno en moneda nacional, pesos ($), y otro en moneda extranjera, expresado en dólares de EE.UU.(US$).Lapresentacióndelascifrasagregadasdelaejecucióndeambospresupuestosenmonedanacional,sehaobtenidomediantelaconversióndelascifrasendólaresapesos,aplicando a los datos de ejecución de cada mes el Tipo de Cambio Observado promedio mensual informadoporelBancoCentraldeChile,fijadodeacuerdoalNº6delCapítuloIdelCompendiode Normas de Cambios Internacionales.
24 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
I.3.5CLASIFICACIÓNECONÓMICA
A) MARCO CONTABLE
El marco analítico de las transacciones del Gobierno utilizado en el MEFP 2001, como ya se explicó anteriormente, las agrupa en tres categorías fundamentales y proporciona trescategorías de resultado principales, a saber:
- TRANSACCIONES QUE AFECTAN EL PATRIMONIO NETO: INGRESOS Y GASTOS
- TRANSACCIONES EN ACTIVOS NO FINANCIEROS: ADQUISICIÓN NETA DE ACTIVOS NO FINANCIEROS
- TRANSACCIONES EN ACTIVOS FINANCIEROS Y PASIVOS: ADQUISICIÓN NETA DE ACTIVOS FINANCIEROS Y PASIVOS NETOS INCURRIDOS
- RESULTADO OPERATIVO BRUTO/NETO
- PRÉSTAMO NETO/ENDEUDAMIENTO NETO
- FINANCIAMIENTO
Al respecto sólo cabe reiterar las relaciones contables y de consistencia que existen entre las cuentas de transacciones y las cuentas de resultado.
El ResultadoOperativo Bruto/Neto se obtiene de la diferencia entre Ingresos y Gastos. Lacuenta de resultado se expresa en términos netos si los Gastos incluyen el consumo de capital fijo,oentérminosbrutosencasocontrario.
ElPréstamoNeto/EndeudamientoNetocorrespondealadiferenciaentreelResultadoOperativoBruto/Neto y la Adquisición Neta de Activos no Financieros. Obviamente, si el consumo de capital fijo no se considera dentro de los Gastos y, por ende, en el cálculo del ResultadoOperativo, tampoco debe deducirse de la Adquisición Neta de Activos No Financieros, por lo que el Préstamo Neto/Endeudamiento Neto será el mismo, ya sea que se incluya o no el consumodecapitalfijodentrodelascuentasconsideradas.
ElFinanciamientosecalculacomoladiferenciaentrelaAdquisiciónNetadeActivosFinancierosy los Pasivos Netos Incurridos. La condición de consistencia entre éstas cuentas requiere que el Préstamo Neto/Endeudamiento Neto sea igual al Financiamiento.
B)CLASIFICACIÓNECONÓMICA
Acontinuaciónsepresentalaclasificacióneconómicaadoptadaenlapresentepublicaciónapartirdelmarcocontableseñaladoenelpuntoanterior.Estaclasificaciónsehaadaptadoalasparticularidades del caso chileno, se centra en el impacto económico de las transacciones del Gobiernoytieneinterésdesdeelpuntodevistadelanálisiseconómicoyfinanciero.
25Dirección de Presupuestos
CLASIFICACIÓNECONÓMICA
TRANSACCIONESQUEAFECTANELPATRIMONIONETO
INGRESOSIngresosTributariosNetosCobre BrutoImposiciones PrevisionalesDonacionesRentas de la PropiedadIngresosdeOperaciónOtrosIngresos
GASTOS PersonalBienesyServiciosdeConsumoyProducciónConsumodeCapitalFijoInteresesSubsidios y DonacionesPrestaciones PrevisionalesOtros
RESULTADO OPERATIVO NETO
TRANSACCIONESENACTIVOSNOFINANCIEROS
ADQUISICIÓNNETADEACTIVOSNOFINANCIEROSVentadeActivosFísicosInversiónTransferencias de CapitalConsumodeCapitalFijo
TOTAL DE INGRESOS
TOTAL DE GASTOS
PRÉSTAMO NETO/ENDEUDAMIENTO NETO
TRANSACCIONESENACTIVOSYPASIVOSFINANCIEROS(FINANCIAMIENTO)
ADQUISICIÓNNETADEACTIVOSFINANCIEROSPréstamosOtorgamientodePréstamosRecuperacióndePréstamosTítulos y ValoresInversiónFinancieraVentadeActivosFinancierosOperaciones de CambioCajaFondosEspeciales GirosDepósitosFondosEspeciales:AjustesporRezagosyTransferenciasAnticipo de Gastos
PASIVOS NETOS INCURRIDOSEndeudamiento Externo Neto Endeudamiento Bonos RestoAmortizacionesEndeudamiento Interno Neto Endeudamiento Bonos RestoAmortizacionesBono de Reconocimiento
FINANCIAMIENTO
26 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
De los rubros señalados, cabe precisar el contenido de los siguientes conceptos:
• TotaldeIngresos: Este concepto se calcula como la suma de los Ingresos y la Venta de Activos Físicos.
• TotaldeGastos: Este concepto se calcula como la suma de los Gastos (exceptuando el ConsumodeCapitalFijo),laInversiónylasTransferenciasdeCapital.
Ambos conceptos se han introducido en la nueva clasificación económica con el objeto defacilitarlacomparaciónconlasantiguascategoríasdeingresoygasto.Comoesdeesperarse,dadalaformadeconstruccióndeestosagregados,ladiferenciaentreelTotaldeIngresosyelTotal de Gastos es coincidente con el Préstamo Neto/Endeudamiento Neto.
Porúltimo,esnecesariodestacarquelacomparabilidaddeestascifrasconlosantecedentespublicados en ediciones previas a 2005 de las EFP, sean éstas sobre el Gobierno Central o el Gobierno General, se limita al componente presupuestario de cada nivel de gobierno, puesto que al incorporar los efectos de las cuentas extrapresupuestarias las cifras dejan de sercomparables.
I.3.6 CONSUMODECAPITALFIJO
A efectos de avanzar en la adaptación de la estructura de presentación de las cifras delGobierno Central, Municipalidades y Gobierno General con aquella recomendada en el MEFP 2001,yconseguirunamayorconsistenciaconlascifrasdeCuentasNacionales,enestaedicióndelasEFPsepublica,solamenteenloscuadrosdeclasificacióneconómica,unaestimacióndelConsumo de Capital Fijo para estos tres niveles de gobierno.
LascifrasseestimaronusandocomobaselainformaciónpublicadaporelBancoCentralensu Base de Datos Estadísticos11. Para la distribución entre Gobierno Central y Municipalidades, se utilizaron ponderaciones elaboradas a partir de los antecedentes publicados en distintas ediciones del “Informe de Gestión Financiera del Estado” de la Contraloría General de laRepública.
Sinembargo,lascifrasquesepresentanenestapublicaciónparalostresnivelesdegobierno,deben considerarse sólo como una estimación provisoria, debido a que, por una parte, las cifrasdelBancoCentralfueronajustadasparadescontarelefectodelasinstitucionesestatalesde educación superior, que no se consideran en la cobertura del Gobierno Central en esta publicacióny,porotraparte,comotodaslascifrasdeCuentasNacionales,lasdeConsumodeCapital Fijo son continuamente revisadas.
Por último, no se incorporó el ConsumodeCapital Fijo en la distribución funcional de laserogaciones del Gobierno Central, debido a que no existe aún disponibilidad de datos suficientescomoparaasignarloentre losdistintosministeriosyservicios.Asimismo,debidoa esta carencia de información, se optó por no incorporar esta estimación en los cuadroseconómicos trimestrales y mensuales del Gobierno Central.
11 Estascifraspuedenverseenhttp://si3.bcentral.cl/Siete/secure/cuadros/home.aspx,secciónCuentasNacionales/Cuentasnacionales por sector institucional/Gobierno General, correspondiendo a la línea rentas de la producción (consumo de capitalfijo).
27Dirección de Presupuestos
I.3.7 CAMBIOS METODOLÓGICOS EN EL REGISTRO DE LAS OPERACIONESDEFONDOSESPECIALES
A contar de 2009 se introdujeron dos cambios relevantes en el registro de las operaciones de losFondosEspeciales,losqueobligaronarevisarlascifrashaciaatrásafindehomologareltratamientodadoaestosfondosenañosanteriores.
En primer lugar, respecto del Fondo de Reserva de Pensiones (FRP) y del Fondo de Estabilización Económica y Social (FEES) se comenzó a registrar en Rentas de la Propiedad una estimación de los intereses devengados por los instrumentos financieros que cada fondo poseía. Lametodología que estuvo vigente durante 2007 y 2008 asignaba a Rentas de la Propiedad la variacióntotaldelvalordelosfondos,descontadosgirosydepósitos,loquecontaminabaelregistro al incluir ganancias y pérdidas por tenencia que, en la metodología del MEFP 2001, no debenconsiderarseenelflujooperacional.Enconsecuencia,secorrigieronlascifrasdeRentasdelaPropiedadpara2007y2008,afindeajustarsealnuevopatrónmetodológicousadodesde2009.
Estasmodificaciones implican que para 2007 y 2008 se produjo un cambio (reducción) delResultado Operativo Neto y del Préstamo Neto/Endeudamiento Neto, debido a la disminución de los ingresos registrados como intereses devengados con la nueva metodología en comparación con la vigente en años anteriores.
Otro cambio relevante involucró al Fondo de Estabilización de Precios de Combustibles Derivados del Petróleo (Fepco) y al Fondo de Estabilización de Precios del Petróleo (FEPP). En este caso, seoptópordarleaambosfondosunmismotratamiento,loqueimplicóconsiderarlosdentrodel mismo subsector (Gobierno Central Extrapresupuestario) y registrar sus operaciones como un neto en el concepto Otros Ingresos. Para el Fepco, el cambio implicó que sus operaciones pasaran desde el Gobierno Central Presupuestario al Gobierno Central Extrapresupuestario, y que los pagos realizados dejaran de registrarse como Subsidios. Para el FEPP, que ya se registraba como un componente extrapresupuestario, la obtención de recursos y los pagos realizados se dejaron de registrar como Ingresos Tributarios y como Subsidios, respectivamente. Loanterior,implicóuntrabajodehomologacióndelascifras,aefectosdepodercompatibilizarcompletamente la serie que se publica.
Las modificaciones introducidas al tratamiento del Fepco y del FEPP sólo implican unareclasificacióndeingresosygastosentreloscomponentespresupuestarioyextrapresupuestariodel Gobierno Central, sin alterar los resultados que se obtienen a nivel consolidado (excepción hecha de la disminución de los niveles totales de ingreso y gasto al considerar solamente una cifranetaparalasoperacionesdeambosfondos).
I.3.8REGISTRODEOPERACIONESCUASIFISCALES
Durantelosaños2007y2008entidadesqueseencuentranfueradelacoberturadelgobiernocentralestuvieronenvueltasenoperacionesqueinvolucrabansubsidiosfiscales,peroqueporsuformadefinanciamientofueronregistradas,ensumomento,bajolalínea.Posteriormente,enlamedidaqueelgobiernocentralsehizocargodelfinanciamientodeestastransacciones,quedómásclara lanecesidaddereconocerestasoperacionescuasifiscalesyprocedera suregistro en el año correspondiente.
28 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
En el caso de la Empresa Nacional del Petróleo (Enap), durante los años mencionados entregó un subsidio a las empresas distribuidoras de combustibles, replicando el comportamiento que hubiera tenido el Fondo de Estabilización del Precio de los Combustibles (Fepco) si éste se hubiera encontrado operativo. La corrección, en este caso consistió en registrar los créditos netos entregados por Enap, restándolos de los Otros Ingresos del Gobierno Central Extrapresupuestario, procedimiento ya descrito en el numeral anterior, y asignando su financiamientoalalíneaRestodelEndeudamientoInternoNeto.Enconsecuencia,MM$52.373yMM$193.614,fueronajustadosdeestemodoparalosaños2007y2008,respectivamente.
En el caso del Transantiago, en 2007, mediante la Ley N°20.206, se le entregó un aporte reembolsable que en 2010 se procedió a condonar. El ajuste consistió en que el monto involucrado (MM$98.800)fueregistradocomounsubsidio,enlalíneaSubsidiosyDonacionesdelgasto,ydescontada de la líneaOtorgamiento de Préstamos en el financiamiento, todo esto dentrode las cuentas del Gobierno Central Presupuestario. En 2008, Transantiago recibió préstamos delBancoEstadoydelBID,conelobjetodesubsidiarelvalordelatarifa;ambospréstamosfueronasumidos,posteriormente,porelgobiernocentral,porloqueseprocedióaregistrarungastoenlalíneaSubsidiosyDonacionesporMM$217.433,cuyoreflejoenelfinanciamientoseregistró en Endeudamiento Interno por MM$87.149 y Endeudamiento Externo por MM$130.284. Adicionalmente, se aprovechó de corregir el impacto del uso del 2% constitucional durante 2008 y 2009, descontándolo de los Otros Gastos y asignándolo a Subsidios y Donaciones.
I.3.9CORRECCIÓNDEINFORMACIÓNANUALDELEYRESERVADADEL COBRE
En2012seintrodujeroncorreccionesalascifrasdegastoasociadasalaLeyReservadadelCobre.Estas correcciones se originaron en el proceso de revisión de los decretos de autorización de gastos de los recursos provenientes de la Ley Reservada del Cobre, lo que permitió determinar unanuevaseriedegastoanualparaelperíodo2007-2010.Debidoaquelascifrasrevisadassólosepudieronobteneranualizadas,losnuevosdatosdegasto,expresadosendólares,fueronconvertidosamonedanacionalusandoel tipodecambiopromedioanual informadoporelBanco Central de Chile.
Respectoa laspublicacionespreviasa lamodificaciónseñaladaenelpárrafoanterior,estacorrecciónsetradujoencambiosdelainformaciónanualdegasto,desde2007hasta2010,enel Estado de Operaciones del Gobierno Central Extrapresupuestario, en el del Gobierno Central TotalyenladistribuciónfuncionaldelaserogacionesdelGobiernoCentral.
I.3.10BALANCECÍCLICAMENTEAJUSTADO
La presentación de la serie del Balance Cíclicamente Ajustado (BCA) corresponde a la metodología habitual de cálculo del indicador, que se detalla en el documento Una política fiscal de balance estructural de segunda generación para Chile12,conlamodificaciónrealizadaen el año 2015, que elimina el ajuste cíclico del molibdeno a los ingresos de Codelco, a partir deeseaño,cambioquefuerealizadoconaprobacióndelConsejoFiscalAsesor.
Las cifras comoporcentajedelPIB, al contrarioqueenel restode lapublicación,utilizandistintas compilaciones de referencia de las Cuentas nacionales, para efectos de que elcálculo de los ajustes cíclicos a la actividad (PIB), se realicen con el parámetro (PIB tendencial)
12 Larraín,F.,Costa,R.,Cerda,R.,Villena,M.yTomaselli,A.,UnapolíticafiscaldeBalanceEstructuraldesegundagenera-ción para Chile. Estudios de Finanzas Públicas, Dipres. Octubre 2011.
29Dirección de Presupuestos
estimado por los expertos en cada ocasión. De este modo para los años 2008 a 2010, continúan considerandolascifrasdePIBelaboradasconañobase2003;encambio,lascifrasde2011a2015sonrealizadasconlasCuentasNacionalesconañodereferencia2008ylosindicadoresdelosaños2016y2017sonestimadosconlaúltimacompilacióndereferenciaenbasealaño2013.Se debe señalar que la última compilación al ser actualizada por el Banco Central, presenta modificaciones quepueden cambiar el resultadodel BalanceCíclicamenteAjustado, por loque los resultados que se presentan en esta edición pueden no coincidir con lo anteriormente informadoparaelaño2016.
La metodología de cálculo del BCA, y de sus diversos componentes, se explica en el documento Indicador del Balance Cíclicamente Ajustado;todaslasedicionesdedichodocumento,quehansido publicadas por Dipres desde el año 2013 (Indicador del BCA 2012) están disponibles en la página web institucional.
I.3.11CLASIFICACIÓNFUNCIONAL
LaclasificaciónfuncionaldelGasto,secentraenelpropósitoofunciónparaelqueseefectúanlastransacciones.Estaclasificaciónpermiteevaluarlaefectividaddelosgastosdesdeelpuntodevistacosto/beneficio.
La implementación del MEFP 2001hasignificadolaadopcióndelametodologíarecomendadaporelFMI,laONUylaOCDE,queseresumenenlaclasificaciónfuncionalpresentadaenelMEFP 200113.
Acontinuaciónsedestacanlosprincipalesaspectosdelametodologíadeclasificaciónadoptada:
• Seclasifican funcionalmente laserogacionesynoelgasto: Lanuevaclasificacióneconómica considera como gasto sólo a aquellas transacciones que disminuyen el patrimonioneto,porlotanto,laclasificaciónfuncionalutilizaeltérmino“erogaciones”paraincorporarlaadquisiciónbrutadeactivosnofinancieros(InversiónyTransferenciasdeCapital)elementode importanciaaldefinir lapolíticadelgobiernorespectoa ladistribucióndelosrecursosfiscales.
• Seincorporanlosgastosextrapresupuestarios:Dadoquelaclasificacióneconómicade las operaciones del Gobierno Central, siguiendo las recomendaciones del MEFP 2001, incorpora el registro de las transacciones extrapresupuestarias, un requisito de consistencialógicaesquelaclasificaciónfuncionalconsidereestaserogacionescomoparte del total a distribuir. Es así como se consideran los gastos en intereses y bienes y servicios de consumo generados con los recursos de la Ley N°13.196 (Ley Reservada del Cobre) y los intereses devengados por los Bonos de Reconocimiento emitidos y aún no liquidados.
• Seexcluyetotalmentelaadquisicióndeactivosfinancieros: La nueva metodología de clasificación económica no considera como parte del gasto las operaciones deadquisicióndeactivosfinancieros,seanconfinesdepolíticaono, losquesedebenregistrar bajo la línea y, por lo tanto, quedan excluidas de las erogaciones y de la clasificaciónfuncional.
• SededuceelpagodelosBonosdeReconocimiento:Dentro de la categoría Protección
13 LamismaclasificaciónespresentadanuevamenteenelMEFP2014,AnexodelCapítulo6,párrafos6.126al6.150.
30 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
Social/Edad Avanzada no se incluyen los pagos por concepto de Bonos de Reconocimiento liquidadosencadaperíodo,todavezque,deacuerdoalanuevaclasificacióneconómica,ellos se consideran una disminución del pasivo del Gobierno Central quedando, por lo tanto, excluidos de las erogaciones e incorporados bajo la línea en la determinación de los Pasivos Netos Incurridos. En todo caso, y como ya se mencionó, en la misma categoría de la cual se deducen estos pagos se suma ahora el monto de intereses devengados por los Bonos de Reconocimiento vigentes en el período.
• Seajustanlosprepagosdeintereses:Comolanuevaclasificacióneconómicaoperasobre la aplicación de la base devengada, los prepagos de intereses deben ser asignados alperíodoenqueefectivamentedebierondevengarseynoalperíodoenquesepagaron.Esteajusteenlascuentaseconómicastambiénsereflejaenlascuentasfuncionales.
Encuantoalaformaenqueseagrupanlaserogaciones,laclasificaciónfuncionaloperasobrela base de tres niveles. El primer nivel contiene diez divisiones, que a continuación se detallan:
701 Servicios Públicos Generales702 Defensa703 Orden Público y Seguridad704 Asuntos Económicos705 Protección del Medio Ambiente706 Vivienda y Servicios Comunitarios707 Salud708 Actividades Recreativas, Cultura y Religión709 Educación710 Protección Social
El segundo nivel considera distintos grupos dentro de cada división, los que se definen deacuerdo a las características de la división. Por último, existe un tercer nivel integrado por clases, que se definende acuerdo a las características del grupo al cual pertenecen. Estaedición de las EFP considera la publicación de series sólo hasta el segundo nivel (grupos) de la clasificaciónfuncional.
Debedestacarsequelasdivisionesnoseagrupanenfuncionesmásagregadas,porloquenoexiste, a priori, una definición de gastos en funciones sociales, quedando a discreción delanalistalaformaenqueagrupalasdivisionesconelfindeconformaragregadosdemayornivel.
El detalle de la asignación de las distintas partidas de gasto del presupuesto a estas categorías funcionalespuedeserrevisadoconmayordetenimientoenelAnexo3.
I.3.12CLASIFICACIÓNCRUZADADELASEROGACIONES
Para 2017, al igual que en las ediciones previas, se presenta un cuadro donde se muestran, por funcionesdegobierno, losdistintosconceptoseconómicosquedancuentadel totaldeerogacionesasignablesacadafunción.Debidoalosproblemasquesupondríaasignarelconsumodecapitalfijoalasdistintasfunciones,esteconceptoeconómiconoseincluyeenelcuadro.
31Dirección de Presupuestos
I.3.13 PERÍODO CUBIERTO
Las series abarcan el período que va desde 2008 hasta 2017. La razón de la presentación de series con esta extensión radica en la necesidad de proporcionar a los analistas series homologadasdelasclasificacioneseconómicayfuncionalparatodoelperíodoenqueellasestándisponiblesyque,alavez,seanlegiblesenelformatodepublicación.
Laextensióndelasserieshacenecesarioqueenelanálisisdelasfinanzaspúblicasseconsideretodos aquellos cambios institucionales de importancia que han acontecido durante el período, losqueseinformanenelAnexo2.
I.3.14 INGRESOS TRIBUTARIOS
Paraelaborarlascifrascorrespondientesalaseriedeingresostributarios,alainformaciónproveniente de la fuente original se le realizan ciertos ajustes que buscan facilitar sucomprensión y análisis. Dichos ajustes se originan principalmente en:
1. Inconsistencias en la información contenida en los formularios de declaración deimpuestosy/oentradadedatos:Elsistemadeinformaciónestádiseñadodeformatalque cualquier inconsistencia al interior del formulario o cualquier discrepancia que seproduzca en la entrada computacional de datos (no detectada oportunamente), se traduce enelregistrodeladiferenciaenlacuentadelimpuestoy,además,enlacuentaFluctuaciónDeudoresconsignocontrario.Deestaforma,larecaudacióntotalesconsistente,perosuscomponentesestánsujetosarevisión,conelfindeefectuarposteriormentelacorrección.Cuandonoesposiblecorregirlasdiferenciasenelmismoañodesuocurrencia,elresultadofinalporimpuestopresentadistorsionesrespectodelarealidad.Laeliminacióndeestasdiferenciasdelasestadísticasconstituyeelprimerconceptodeajuste.
2. Correccióndelasdiferenciasantesseñaladas: Cuando la contabilización de la corrección dedichasinconsistenciasserealizaenunañoposterior,lascifrasporimpuestodeeseañotambién están alteradas respecto de la realidad. De aquí surge la necesidad de eliminar de las estadísticas las correcciones de declaraciones o digitaciones mal realizadas en años anteriores, como un segundo concepto de ajuste.
3. Atrasotemporaldeinformaciónderecaudaciónaduanera: Esta situación da origen a registros provisionales en la cuenta Fluctuación Deudores, en desmedro de las cuentas asociadas al Comercio Exterior. A través de los ajustes se asigna la recaudación a las cuentas respectivas, deduciéndose iguales montos de la cuenta Fluctuación Deudores.
Es importante destacar que los ajustes descritos no alteran en absoluto el nivel de Ingresos Tributarios, sino sólo su composición.
Enlascifrasdeingresotributarioseincorporanlospagosdeimpuestosrealizadosenmonedaextranjera a la recaudación en moneda nacional, situación que se comenzó a registrar en la Ejecución Presupuestaria a partir de 1994.
Solo realizan pagos de impuestos en moneda extranjera los contribuyentes autorizados expresamenteporelServiciodeImpuestosInternos,facultadestablecidaenelCódigoTributario.En la medida que en un determinado período se produzcan cambios en la composición de la
32 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
recaudaciónpormonedasenvirtuddeesafacultad,laseriedecomportamientodelosIngresosTributariosresultaríanocomparable.Elmecanismoutilizadopermitehomogeneizarlascifras,reflejandoelresultadoglobalderecaudacióntributariaque,denomediarlaaplicacióndelprocedimiento de excepción señalado, se habría percibido en su totalidad en pesos.
Información relacionada con la legislación tributaria y arancelaria vigente a la fecha deformulacióndelaLeydePresupuestosdecadaaño,seencuentraenlapublicaciónanualdelaDirección de Presupuestos denominada “Cálculo de Ingresos Generales de la Nación”.
I.3.15 MUNICIPALIDADES Y GOBIERNO GENERAL
Lainformaciónrelativaa lasmunicipalidadessepresentaenseriesqueabarcantambiénelperíodo 2008-2017. En su procesamiento se han aplicado las mismas bases de valoración y metodología utilizadas para el resto de las instituciones de gobierno.
Estas series se han construido sobre la base de los Estados Analíticos Consolidados de la Situación Presupuestaria del Sector Municipal, elaborados anualmente por la Contraloría General de la República y que incluyen un resumen de las operaciones a nivel nacional y por áreas denominadas Gestión Municipal, Educación, Salud y Cementerios.
Es importante señalar, queauncuandoenel tiempodichos informeshan ido solucionandoproblemas de cobertura, periodicidad y oportunidad en la información recibida desde losmunicipios a lo largo del país, permanecen vigentes dificultades de cobertura referidasesencialmente al registro delmovimiento de recursos financieros de las áreas Educación ySalud de los presupuestos municipales. Es importante considerar asimismo, que en un alto porcentajelasoperacionesdeestasáreassonfinanciadasportransferenciasprovenientesdelGobierno Central que en parte importante son traspasadas a Corporaciones Municipales de Educacióny/odeSalud,organismosqueconstituyenpersonasjurídicasprivadas;estoprovocaqueelregistroportipodegastoquepresentanlasáreasdistorsionelainformaciónpertinenteelevandolosgastosportransferenciasendesmedrodelosgastosenpersonal,bienesyservicios,inversión y otros.
Laaperturade ingresosygastosquesepresentacorrespondea laclasificacióneconómica,compatible con la del Gobierno Central. Las operaciones de las Municipalidades se presentan netas, es decir, se han eliminado las duplicaciones originadas en la aplicación del Fondo Común Municipal,mecanismoderedistribucióndeingresosdestinadoaapoyarfinancieramentealasmunicipalidades conmenores recursos y formado con aportes porcentuales de los ingresosmunicipales percibidos por concepto de impuesto territorial, permisos de circulación, patentes municipales,ademásdetransferenciasyaportesprovenientesdelFisco.
Se presentan asimismo las series del Gobierno General correspondientes a los agregados consolidados del Gobierno Central y las Municipalidades. En estas series se han deducido las duplicacionesoriginadasporlastransferenciasderecursosfinancierosentreambosnivelesdegobierno. En la presentación del Gobierno General y de las municipalidades, se incluyen las seriesquereflejanlaparticipacióndeestossectoresenelProductoInternoBrutoylasquemuestranlascifrasdelperíodoenmonedaconstante.
33Dirección de Presupuestos
I.3.16EMPRESASPÚBLICAS
LapresenteedicióndelasEFP,enunesfuerzoparaaumentarladisponibilidadytransparenciade la información sobre empresas públicas, publica series estadísticas anuales para elperíodo2008-2017,nosóloparaelconsolidadodelasempresas,sinoquetambién,enformaseparada, para Codelco y Enap. Adicionalmente, para el período 2010-2017 se ha incorporado lainformacióndelaEmpresadeServiciosSanitariosLagoPeñuelasS.A.ydelasempresasdeladefensa:AstillerosyMaestranzasdelaArmada(Asmar),EmpresaNacionaldeAeronáutica(Enaer) y, Fábricas y Maestranzas del Ejército (Famae).
Aefectosdepoderrealizarunanálisiscerterodelainformaciónproporcionada,debentenerseencuentalasconsideracionesqueseexponenenlospárrafossiguientes.
Dicha información es de carácter complementario y se presenta de forma que pueda serrelacionadaconelrestodelainformacióndelGobiernoCentralydelGobiernoGeneralqueconformaelcontenidoprincipaldeestedocumento.Estosantecedentesdebenexaminarseenconjuntoconlosestadosfinancierosdelasempresas,aobjetodepoderrealizarcomparacionesválidasconlainformacióndisponibleparaelGobiernoCentralyelGobiernoGeneral.
Aunque las bases de valoración y metodología de procesamiento utilizadas para estas entidades, sonlasmismasquesehanaplicadoparalainformacióndelasinstitucionesdelgobiernoqueseencuentrandesarrolladasen lospuntosanteriores,dadoque las fuentesde informaciónsobrelasempresaspúblicas–susestadosfinancieros-seelaboranaplicandolasnormasvigentesdelacontabilidadprivada,lascategoríasdeinformacióndisponiblesnocalzanexactamenteconlasdefinicionesestablecidasenelMEFP 2001,loquehaobligadoarealizarunesfuerzoconsiderableparapresentarcifrasqueresultencomparablesconlasdelGobiernoCentralyGeneral.
Si bien, el Estado de Resultados de la contabilidad privada es conceptualmente equivalente al Estado de Operaciones presentado en el MEFP 2001, existen diferencias operativas quehacenimpracticablesuusocomofuenteúnicadeinformación.Porejemplo,lacontabilidadprivadanoimponelaobligacióndepresentarlainformaciónsobrelastransaccionesalnivelde detalle que requiere la estricta aplicación del MEFP 2001;esasícomosólosedisponedecuentas agregadas para los Costos de Explotación y los Gastos de Administración y Ventas, lo que no permite distinguir cuánto de dichos gastos corresponde a personal, bienes y servicios, y depreciación.Esto,sibienseapartadelanormaadoptadaparalasestadísticasfiscales,noestangravesiseconsideraqueellosóloafectaaunacategoríaagregadaespecífica(elGasto)loquenotieneefectossobreelcálculodelosresultadosmásimportantes.
Sinembargo,síexistenotrosproblemasquedificultanlaplenaincorporacióndelascuentasdelasempresasalametodologíafiscal,dentrodeloscualesdestacalaimposibilidaddeidentificarensusestadosfinancieroslamagnituddelefectoCorrecciónMonetariasobrecadaunodelosactivos y pasivos considerados en el Balance. Ello implica que al no estar disponible el detalle de losactivosypasivoscuyosvaloresfueroncorregidosporefectodelainflaciónodelavariacióndel tipodecambio,no sepuede limpiarelefectoque laaplicacióndeesteprocedimientocontable tiene sobre las variaciones en el valor de activos y pasivos que provienen de la comparación de los Balances de Apertura y de Cierre, las que se utilizan para determinar la Adquisición Neta de Activos no Financieros. En resumen, del Estado de Resultados y del Balance noesposibleobtenerinformaciónquepermitasepararlastransaccionesenactivosypasivos(que se deben incluir en el Estado de Operaciones) de las ganancias y pérdidas por tenencia (que se deben incluir en el Estado de Otros Flujos Económicos).
34 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
Considerandoestosproblemas,yparafacilitarlainterpretacióndelosantecedentesqueseaportansobrelasempresaspúblicas,acontinuaciónsedetallalaformaenqueseconstruyecada categoría de transacción incluida en el Estado de Operaciones de dichas empresas.
Ventadebienesyservicios:SeobtienedelEstadodeResultados,dondefiguracomoIngresosde Explotación.
Intereses percibidos: Se obtienen del Estado de Resultados, donde figuran como IngresosFinancieros.
Otros Ingresos (Otros Ingresos de Explotación): Se obtienen directamente del Estado de Resultados.
UtilidadporAportesenSociedades: Se obtiene directamente del Estado de Resultados.
Remuneracionesalosempleados(sueldosysalarios)yusodebienesyservicios: Se obtiene del Estado de Resultados, eliminándose la contabilización de la Depreciación de la suma de las líneas Costos de Explotación y Gastos de Administración y Ventas.
Gastodeintereses:SeobtienedelEstadodeResultados,dondefiguracomoGastosFinancieros.
Dividendosaprivados:SeobtienedelaconsolidaciónanualdelaEjecucióndeCajainformadapor las empresas a la Dirección de Presupuestos.
Otrosegresosfueradeexplotación: Se obtiene directamente del Estado de Resultados.
ImpuestoPrimeraCategoría: Se obtiene directamente del Estado de Resultados.
Consumodecapitalfijo(Depreciación):Se obtiene de la Conciliación de Flujos de Resultados.
Adquisición neta de activos no financieros: Se obtiene como la diferencia en el valorregistrado entre los Balances de Apertura y de Cierre de las cuentas Terrenos, Maquinarias y Equipos, Otros Activos Fijos, y Existencias.
SubsidiosEnami-EFE: Se obtiene de la consolidación anual de la Ejecución de Caja.
Transferenciasdecapital: Se obtienen de la consolidación anual de la Ejecución de Caja.
Impuesto40%: Se obtiene directamente del Estado de Resultados.
TraspasosalFisco: Se obtiene directamente del Estado de Resultados.
Transferencias al Fisco de Polla Chilena de Beneficiencia: Se obtiene directamente del Estado de Resultados.
LeydeFF.AA.Codelco: Se obtiene directamente del Estado de Resultados.
ConcesiónamunicipalidadesdeZofri: Se obtiene directamente del Estado de Resultados.
Teniendo presente lo señalado en los puntos anteriores, es conveniente precisar nuevamente quelainformaciónqueseentregaacercadelasempresaspúblicastieneuncarácterreferencialcuyoobjetivoesfacilitarlascomparacionesconlasoperacionesdelosotrosnivelesdegobierno.En ningún caso estos antecedentes, por sí solos, permiten obtener conclusiones acerca de la situaciónfinancieradelconjuntodedichasentidadesodealgunadeellasenparticular.
35Dirección de Presupuestos
I.3.17 DIFERENCIASENTREELGASTODELGOBIERNOGENERALY EL GASTO EN CONSUMO DE GOBIERNO DE LAS CUENTAS NACIONALES
UntemarecurrenteenelanálisisdelainformaciónfiscaleslaaparenteinconsistenciadelascifrasdelGastodeConsumodeGobiernoelaboradasporelBancoCentral(CuentasNacionales)y aquellas entregadas por Dipres a través de las EFP.
Enprincipionoexistendiferenciasdecobertura,todavezqueambosagregadoshacenreferenciaalasactividadesdelgobiernogeneral.Sinembargo,adiferenciadeCuentasNacionales,lasEFPno incluyen,pornotenerDipresatribucionespararequerirles información,a lasCajasde Compensación de Asignación Familiar, universidades estatales e instituciones privadas administradorasdefondosdelaLeydeAccidentesdelTrabajo.
Por otro lado, Cuentas Nacionales realiza diversos ajustes a los datos de gasto, a objeto de poder distribuir en los conceptos económicos de Personal, Bienes y Servicios de Consumo, y BienesyServiciosdeProducción,gastosquelasEFPclasificancomoTransferenciasCorrientes.EnestepuntoesespecialmenteimportanteelefectoquetieneladistribucióndelaSubvenciónEducacional.
Porúltimo,otroelementoquegeneradiferenciaseselConsumodeCapitalFijo.Comoyaseha explicado, las EFP presentan una estimación del Consumo de Capital Fijo para el gobierno central y las municipalidades, estimación que se basa en antecedentes del Banco Central14. Dicha estimación debe considerarse como provisoria, debido a que todavía no se cuenta con un sistema que permita obtener este cálculo directamente de las variaciones de los saldos deactivosnofinancieros.Luego,dadaslasdiferenciasdecoberturayenlasmetodologíasdeestimación utilizadas, subsisten discrepancias al nivel del Gobierno General.
I.4FUENTESDEINFORMACIÓN
LasfuentesdeinformaciónutilizadasparaelsubsectorGobiernoCentralhansido:
• ParalasInstitucionesyelTesoroPúblicoseutilizalainformaciónentregadaporel“SistemadeInformacióndeAdministraciónPresupuestariadelSectorPúblico”(SIAP-SP),manejadopor Dipres.
• Para las Operaciones Extrapresupuestarias se utiliza información proveniente de losorganismos e instituciones que administran dichas operaciones.
Esimportanteseñalarquelaprimerafuentesealimentaconlainformaciónbásicaprovenientede los Estados Mensuales de Ejecución Presupuestaria, enviados por los Servicios e Instituciones. Sin embargo, además del tratamiento de las operaciones especiales señalado en el punto anterior, dicha información ha sidodepurada a objetode corregir, en lo posible, todas lasdistorsiones contables propias de un proceso de agregación de talmagnitud, con el fin defacilitarelanálisisdeloscuadros.
14 Paramayoresreferenciassobrelaestimacióndelconsumodecapitalfijo,verapartadoI.3.6.
36 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
I.5CUADROSDEFLACTADOSYRELACIONESCONELPIB
Para evaluar las estadísticas de finanzas públicas a través del tiempo, no basta con losantecedentes sobre la ejecución presupuestaria a precios corrientes. Para estos efectosconvieneestandarizarlascifrasocompararlasconalgunareferencia.
Dos son las principales alternativas metodológicas a las que se puede recurrir para ello. La primera, es expresar los ingresos y gastos públicos como porcentajes del Producto Interno Bruto (PIB) u otra magnitud macroeconómica, lo que entrega una medida de la importancia relativa delaaccióndeEstadoenlaeconomía.Lasegundaalternativaesladeflactación,destinadaaexpresarlosagregadosfiscalesenmonedadeunmismopoderadquisitivo,facilitandoasíelanálisis intertemporal.
I.5.1 RELACIÓN CON EL PIB
Untemarelevanterespectoalosgastoseingresospúblicosserefierealpesorelativodeéstosen la economía. Si lo que se busca es tener una noción de la importancia que tiene dentro del paíselgastofiscaloelpesorelativodelesfuerzodeinversiónoahorrodelsectorpúblico,unaaproximación útil es la de expresar estos agregados como porcentajes del PIB, o alguna de sus cuentas asociadas a símiles en el global (por ejemplo: inversión pública/inversión nacional). Esta aproximación proporciona, además, una medida relativa del gasto público, especialmente útil para el análisis macroeconómico.
I.5.2DEFLACTACIÓN
Enambientesinflacionarioslavariaciónqueexperimentanlasmagnitudeseconómicasatravésdel tiempo está compuesta de una variación en precio y una variación en cantidad (real). La posibilidad de comparar intertemporalmente estas magnitudes para efectos de análisispresupone, por lo tanto, algún tipo de corrección de las mismas, a través de la cual se pueda despejar la variación en precio para llegar a una noción de la variación real.
Las alternativas existentes para realizar este ejercicio son diversas y la elección de alguna en particular tiene que ver tanto con las características de la variable a ser corregida, como con eltipodeinformaciónquesebuscaextraerdelamisma.Elproblemaquesepresentaesquepara cada variable en particular, es relevante sólo la variación de algunos precios, por lo que laeleccióndeldeflactoradecuadonoesuntemasencillo.
En el caso de las series de gastos e ingresos públicos existen al menos tres alternativas que puedenasociarseametodologíasdiferentesdedeflactacióndelasestadísticasfiscales.Unaprimera aproximación es la de buscar un indicador de la evolución del precio de los servicios efectivamente prestados por el sector público a la comunidad, ya sea como un promedioponderado de los precios correspondientes, si existe un mercado para estos servicios, o pormediodelÍndicedePreciosalConsumidor(IPC),elcualrefleja,entérminosdelaportemonetarioimplícitorealizadoalapoblaciónbeneficiaria,laevolucióndelpoderadquisitivodelos recursos destinados a la prestación de los servicios.
Una segunda alternativa es la de generar un indicador del quantum de insumos y recursos requeridos por el sector público, el cual puede aplicarse a cada categoría presupuestaria (los
37Dirección de Presupuestos
gastos enpersonal pueden ser deflactadospor un índicede remuneraciones, los gastos enbienes y servicios por el IPC o el índice de Precios al por Mayor) o construir un índice agregado combinandodiversosdeflactoresespecíficosadistintaspartidasdegastopúblico,apartirdesu composición relativa dentro del total. Esta opción presenta limitaciones relacionadas con queunaadministraciónmáseficientedelosrecursos,queimplicaunmenorusodeinsumos,seinterpretacomounadisminucióndelgasto,ademásdequenopermitediferenciarvariacionesde precio de variaciones de calidad y/o cantidad de los servicios que entrega el Estado.
Laterceraalternativaesobtenerseriesquereflejenelcostorealparalaeconomíadegenerarlosrecursosparaelfinanciamientodelsectorpúblico.EnlamedidaenquelabasegravadaporlosimpuestosabarcalosdistintosaspectosdelaactividadeconómicaqueconformanalPIB, la variación nominal del producto puede ser una buena indicación de la variación nominal delabasesobrelaqueserecaudanlosrecursosqueconcurrenafinanciarlaprestacióndeserviciospúblicos.Eldeflactoradecuadoparaloscuadrosdeingresosygastospúblicos,bajoesteconcepto,seríaeldeflactorimplícitodelPIB.Sinembargo,eneldeflactorimplícitodelPIBtienen particular peso algunos componentes que pueden distorsionar este concepto, al incluir, por ejemplo, las exportaciones, que tienen un tratamiento tributario muy distinto al resto del producto interno.
Endefinitiva,loscuadrosapreciosconstantesconstruidosenestetrabajo,hansidoobtenidosutilizandocomodeflactorelIPC.Estoobedecenosóloalamayorrelevanciaasignadaalobjetivodecontarconunindicadordelosserviciosefectivamenteprestadosporelsectorpúblico,sinotambiénalamayordisponibilidaddeinformacióndeestedeflactorparaelperíodoanalizado.
I.6 TIPO DE CAMBIO, IPC Y PIB
A continuación se presentan los indicadores económicos utilizados en los cuadros:
INDICADORES ECONÓMICOS
IPC Promedio 2009 = 100 Promedio Anual
(1)
PIB Millones de $ Cada año(2)
TIPO DE CAMBIO OBSERVADOPromedio anual $ por US$
(2)Alfinaldeaño$porUS$
(2)(3)2008 89,31 93.854.108 521,79 629,112009 90,63 96.686.357 559,67 506,432010 92,01 111.508.611 510,38 468,372011 95,08 122.006.090 483,36 521,462012 97,94 129.947.342 486,75 478,602013 99,69 137.876.216 495,00 523,762014 104,40 148.623.667 570,01 607,382015 108,94 159.605.939 654,25 707,342016 113,06 169.263.918 676,83 667,292017 115,53 179.776.238 649,33 615,22
(1) Calculado por Dipres sobre la base de valores mensuales del Índice de Precios al Consumidor (IPC) entregados por el Instituto Nacional de Estadísticas (INE).
(2) Fuente: Banco Central de Chile.
(3) Corresponde al último día hábil bancario de cada año.
38 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
39Dirección de Presupuestos
II. CUADROS ESTADÍSTICOS DEL GOBIERNO CENTRAL
40 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
ESTA
DODEOPERAC
IONESDEGOBIER
NO:20
08-2017
GO
BIER
NO
CEN
TRA
L TO
TAL
MonedaNacional+
MonedaExtranjera
Mill
ones
de
Peso
s
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
TRAN
SACC
IONESQU
EAFECT
ANEL
PATR
IMONIO
NETO
INGRE
SOS
22.71
0.063
18.31
6.542
23.87
9.664
27.54
0.677
28.73
6.016
28.83
4.980
30.57
1.365
33.54
8.507
35.20
8.954
37.67
9.750
Ingres
os tri
butar
ios ne
tos16.
473.2
9513.
346.5
5617.
577.7
1421.
101.20
222
.770.0
3022
.953.0
4324.
485.0
5627.
677.8
1628
.998.1
6730
.754.0
67Co
bre br
uto3.1
98.95
81.5
93.04
73.0
42.01
02.7
65.411
1.963
.870
1.412.
7181.3
53.64
370
3.710
599.7
2389
8.900
Impo
sicion
es pre
vision
ales
1.289.
225
1.371.
750
1.493.
987
1.623
.817
1.802
.468
1.968
.973
2.110.
088
2.252
.489
2.441.
4192.6
27.55
8Do
nacio
nes1
64.66
268
.124
73.16
393.
297
78.89
871.
363
69.70
085
.313
87.96
597.
728
Renta
s de l
a prop
iedad
765
.093
656.3
4447
2.618
546.3
6560
4.476
672.5
8467
7.584
687.8
08762
.544
786.0
30Ing
resos
de op
eració
n52
8.119
539.0
17553
.428
603.1
2066
3.307
685.8
99751
.448
833.6
4990
1.523
948.7
58Ot
ros in
gresos
390.7
11741
.704
666.7
4580
7.465
852.9
681.0
70.40
01.1
23.84
71.3
07.72
11.4
17.613
1.566
.710
GAST
OS16
.385.6
7019
.030.8
3120
.850.7
5521
.928.7
1423
.808.7
6525
.733.3
1028
.506.0
6331
.534.0
8534
.541.7
2937.
426.0
78Pe
rsona
l3.5
44.89
14.2
10.413
4.659.
700
4.946
.910
5.409.
666
5.894
.242
6.510.
956
7.208
.771
7.926
.171
8.577.
015Bie
nes y
servi
cios d
e con
sumo y
prod
ucció
n1.8
90.12
12.2
12.47
82.3
75.92
42.6
25.74
52.6
46.83
92.7
54.57
83.2
09.47
23.3
00.22
43.5
03.78
73.7
34.64
4Co
nsumo
de Ca
pital
Fijo2
689.7
7175
0.294
815.57
388
6.734
926.5
791.0
57.08
21.1
26.66
01.2
34.90
11.3
22.13
71.3
40.31
8Int
ereses
43
9.659
475.4
25537
.133
675.5
0376
4.243
799.7
2090
8.053
1.052
.235
1.265.
1411.4
58.81
8Su
bsidio
s y do
nacio
nes1
5.707.
294
6.766
.764
7.450
.920
7.602
.424
8.620
.330
9.623
.948
10.68
9.310
12.183
.001
13.72
6.066
14.99
8.298
Presta
cione
s prev
isiona
les3
4.084
.099
4.591.
3714.9
75.54
15.1
50.81
55.3
82.84
45.5
76.30
46.0
22.06
46.4
94.90
46.7
31.33
27.2
33.78
5Ot
ros29.
835
24.08
735.
963
40.58
358
.264
27.43
639.
549
60.04
967.
096
83.19
9
RESU
LTADO
OPER
ATIVO
NETO
6.324
.393
-714.2
893.0
28.90
95.6
11.96
34.9
27.25
13.1
01.67
02.0
65.30
22.0
14.42
266
7.225
253.6
72
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSNO
FINA
NCIER
OSAD
QUISICIO
NNETAD
EACT
IVOSN
OFINA
NCIER
OS2.6
77.37
03.4
82.58
03.5
32.35
84.0
52.53
94.1
99.58
43.9
25.41
14.4
76.24
85.4
25.00
15.2
64.09
45.2
01.04
1Ve
ntade
activ
osfísico
s24.
15152
.336
27.80
821.
41534
.142
45.56
633.
11642
.281
36.75
316.
225
Invers
ión2.0
15.92
22.4
76.937
2.345
.483
2.604
.511
2.675
.314
2.724.
891
2.979.
566
3.658
.397
3.567.
952
3.640
.628
Transf
erencias
deca
pital
1.375
.370
1.808
.273
2.030
.256
2.356
.177
2.484
.990
2.303.
168
2.656
.458
3.043.
785
3.055.
0312.9
16.95
5Co
nsumo
de Ca
pital
Fijo2
689.7
7175
0.294
815.57
388
6.734
926.5
791.0
57.08
21.1
26.66
01.2
34.90
11.3
22.13
71.3
40.31
8
TOTA
L ING
RESO
S422
.734.2
1418
.368.8
7823
.907.4
7227.
562.0
9228
.770.1
5828
.880.5
4630
.604.4
8133
.590.7
8835
.245.7
0737.
695.9
75TO
TAL G
ASTO
S519
.087.1
9122
.565.7
4724
.410.9
2126
.002.6
6828
.042.4
9129
.704.2
8733
.015.4
2737.
001.3
6639
.842.5
7642
.643.3
44PR
ESTA
MO NE
TO/EN
DEUD
AMIEN
TO NE
TO3.6
47.02
3-4.
196.8
69-50
3.449
1.559
.424
727.6
67-82
3.741
-2.41
0.946
-3.41
0.578
-4.59
6.869
-4.94
7.369
41Dirección de Presupuestos
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSY
PASIV
OSFINA
NCIER
OS(F
INANC
IAMIEN
TO)
ADQU
ISICIO
NNETAD
EACT
IVOSF
INANC
IEROS
3.468
.505
-3.88
8.469
2.262
.283
3.752
.077
1.288
.795
-640.3
2024
6.797
-369.1
061.0
31.93
864
5.310
Présta
mos
292.3
7970
.249
28.74
2-88
.925
-46.09
5-18
9.469
-84.05
946
.236
-142.4
3318
6.694
Otorg
amien
to de
prést
amos
482.4
6447
2.648
351.11
020
8.299
219.06
4187
.745
205.1
6040
2.934
326.7
0877
5.343
Recu
perac
ión de
prést
amos
190.0
8540
2.399
322.3
6829
7.224
265.1
5937
7.214
289.2
1935
6.698
469.1
4158
8.649
Título
s y va
lores
2.295
.079
-3.92
2.291
2.423
.207
4.084
.769
981.2
0119
0.063
1.610.
653-58
6.704
1.560
.526
709.0
53Inv
ersión
finan
ciera
5.016.
100
3.254
.874
3.690
.930
7.426
.876
6.311.
828
5.647.
820
5.747.
172
4.999.
0186.0
39.331
5.627.
265
Venta
deac
tivos
finan
cieros
2.721.
021
7.177.
164
1.267.
723
3.342
.107
5.330
.626
5.457.
757
4.136
.519
5.585
.722
4.478
.805
4.918.
212Op
eracio
nes d
e cam
bio17.
3136.0
13-6.
334
-35.64
1-16
.399
-16.00
8-6.
461-21
.029
-16.93
816.
398
Caja
643.1
21-48
.801
-157.5
70-20
7.222
371.08
3-62
4.906
-1.27
3.336
192.39
2-36
9.217
-266.8
35Fo
ndos
Espec
iales6
-131.8
468.3
99-21
0.900
-899
-998
00
00
0Gir
os-22
4.665
-64.01
9-21
2.580
-899
-998
00
00
0De
pósit
os92
.819
72.41
81.6
800
00
00
00
Fond
osEsp
ecial
es:Aj
ustes
porR
ezagos
yTran
sferen
cias6
352.4
59-2.
038
185.13
8-5
20
00
00
Antic
ipo de
gasto
s0
00
00
00
00
0
PASIV
OS NE
TOS I
NCUR
RIDOS
-178.5
1830
8.401
2.765
.732
2.192
.653
561.1
2818
3.421
2.657.
743
3.041
.473
5.628
.807
5.592
.679
Ende
udam
iento
Exter
no Ne
to-21
9.021
-374.7
5679
7.451
621.20
432
6.174
-448.7
0087
3.284
846.1
571.4
03.36
91.4
14.619
Ende
udam
iento
208.2
2354
.771
859.0
1269
7.867
729.6
354.2
281.2
70.97
995
0.702
1.945
.463
1.701.
995
Bono
s0
079
9.737
659.5
1970
3.862
01.2
47.17
7912
.376
1.877.
982
1.661.
950
Resto
208.2
2354
.771
59.27
538
.348
25.77
34.2
2823
.802
38.32
667.
481
40.04
5Am
ortiza
cione
s42
7.244
429.5
2761.
56176.
663
403.4
6045
2.928
397.6
9510
4.545
542.0
9428
7.376
Ende
udam
iento
Intern
o Neto
656.7
341.4
25.68
02.7
54.30
02.3
72.06
01.0
62.01
41.4
72.53
32.5
75.08
42.9
38.34
94.9
33.43
44.8
13.52
4En
deud
amien
to1.2
13.89
91.6
78.92
13.1
34.61
82.9
08.56
71.6
76.163
2.209.
273
3.718.
528
4.653.
384
18.00
5.909
6.531.
053
Bono
s918
.771
1.638
.220
3.134
.558
2.908
.567
1.676.
1632.2
09.27
33.7
18.52
84.6
53.38
418.
005.9
096.5
31.05
3Re
sto29
5.128
40.70
160
00
00
00
0Am
ortiza
cione
s55
7.165
253.2
4138
0.318
536.5
07614
.149
736.7
401.1
43.44
41.7
15.035
13.07
2.475
1.717.
529
Bono
de Re
cono
cimien
to-61
6.231
-742.5
23-78
6.018
-800.6
11-82
7.060
-840.4
12-79
0.625
-743.0
33-70
7.996
-635.4
65
FINAN
CIAMIE
NTO
3.647.
023
-4.19
6.869
-503.4
491.5
59.42
472
7.667
-823.7
41-2.
410.9
46-3.
410.5
79-4.
596.8
69-4.
947.3
69N
OTA
S:
1.Correspon
dealc
once
ptode
transferenc
ias(corrien
tespa
raelg
asto)de
lclasific
adorpresupu
estarioutilizado
enlaLey
dePresup
uestos.
2.Correspon
deauna
estim
aciónDIPRES,elab
orad
aapa
rtirdecifraspropo
rciona
daspo
relBan
coCen
tral,qu
eco
nsideran
ele
mpa
lme,con
baseen
Cue
ntasNac
iona
les,delosda
tosde
lperíodo
200
8-20
17.
3.Excluyeelp
agode
bon
osdereco
nocimiento,que
seclasificaentrelaspartida
sde
fina
nciamiento.
4.In
gresosdeTran
saccione
squ
eafec
tanelPatrimon
ioNetomásVen
tadeac
tivo
sfísico
sclasificada
enTran
saccione
sen
ActivosnoFina
ncieros.
5.Gastosde
Transaccion
esque
afectan
elP
atrimon
ioNetomásIn
versiónyTran
sferen
ciasdecapitalc
lasific
adasenTran
saccione
sen
ActivosnoFina
ncieros.
6.EnGob
iernoCen
tralPresupu
estariolaslín
easde
fon
dosespe
cialeshacen
referen
ciaalFon
dodeCom
pensac
iónde
lCob
re,Fo
ndode
Estab
ilización
Eco
nómicoSo
cialyF
ondo
deRe
servade
Pen
sion
es.En
elG
obiernoCe
ntralE
xtrapresup
ues-
tari
o, c
orre
spon
de a
las
ope
raci
ones
del
Fon
do d
e Es
tabi
lizac
ión
de P
reci
os d
el P
etró
leo
y de
l Fon
do d
e Es
tabi
lizac
ión
de P
reci
os d
e C
ombu
stib
les
Der
ivad
os d
e Pe
tról
eo.
42 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
ESTA
DODEOPERAC
IONESDEGOBIER
NO:20
08-2017
GO
BIER
NO
CEN
TRA
L TO
TAL
MonedaNacional+
MonedaExtranjera
Mill
ones
de
Peso
s de
201
7
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
TRAN
SACC
IONESQU
EAFECT
ANEL
PATR
IMONIO
NETO
INGRE
SOS
29.37
7.377
23.34
8.892
29.98
3.889
33.46
4.182
33.89
6.998
33.41
6.644
33.83
0.554
35.57
7.924
35.97
8.158
37.67
9.750
Ingres
os tri
butar
ios ne
tos21.
309.5
9317.
013.43
522
.071.0
0625
.639.6
9126
.859.5
2226
.600.1
1127.
095.3
8829.
352.1
0329.
631.68
430
.754.0
67Co
bre br
uto4.1
38.12
12.0
30.72
63.8
19.62
23.3
60.20
12.3
16.58
01.6
37.18
81.4
97.95
474
6.279
612.82
589
8.900
Impo
sicion
es pre
vision
ales
1.667.
721
1.748
.629
1.875
.887
1.973
.071
2.126
.191
2.281.
828
2.335.
042
2.388
.747
2.494
.756
2.627.
558
Dona
cione
s183
.646
86.84
191.
865
113.36
493.
068
82.70
277.
13090
.473
89.88
797.
728
Renta
s de l
a prop
iedad
98
9.712
836.6
70593
.430
663.8
79713
.039
779.4
53749
.821
729.4
1577
9.203
786.0
30Ing
resos
de op
eració
n68
3.166
687.1
0869
4.898
732.8
4078
2.437
794.8
83831
.559
884.0
78921
.219
948.7
58Ot
ros in
gresos
505.4
1894
5.482
837.1
8198
1.136
1.006
.160
1.240
.479
1.243.
659
1.386
.828
1.448
.583
1.566
.710
GAST
OS21
.196.2
4324
.259.4
2826
.180.7
1626
.645.1
8728
.084.8
1429
.822.1
4231
.545.0
7233
.441.6
4535
.296.3
5637.
426.0
78Pe
rsona
l4.5
85.61
55.3
67.196
5.850
.833
6.010.
901
6.381.
2416.8
30.79
37.2
05.08
37.6
44.84
48.0
99.33
28.5
77.015
Biene
s y se
rvicio
s de c
onsum
o y pr
oduc
ción
2.445
.030
2.820
.341
2.983
.269
3.190
.496
3.122
.211
3.192
.260
3.551.
6313.4
99.861
3.580
.334
3.734
.644
Consu
mo de
Capit
al Fij
o289
2.277
956.4
321.0
24.05
31.0
77.45
51.0
92.99
21.2
25.04
41.2
46.77
21.3
09.60
31.3
51.02
11.3
40.31
8Int
ereses
56
8.736
606.0
44674
.437
820.7
9290
1.501
926.7
901.0
04.86
01.1
15.88
71.2
92.78
01.4
58.81
8Su
bsidio
s y do
nacio
nes1
7.382
.866
8.625
.888
9.355.
557
9.237.
569
10.16
8.539
11.153
.122
11.82
8.889
12.919
.975
14.02
5.937
14.99
8.298
Presta
cione
s prev
isiona
les3
5.283
.126
5.852
.820
6.247.
4116.2
58.66
36.3
49.60
26.4
62.33
76.6
64.07
16.8
87.79
46.8
78.39
07.2
33.78
5Ot
ros38
.593
30.70
545
.156
49.312
68.72
831.
795
43.765
63.68
168
.562
83.19
9
RESU
LTADO
OPER
ATIVO
NETO
8.181
.135
-910.5
353.8
03.17
36.8
18.99
55.8
12.18
43.5
94.50
22.2
85.48
22.1
36.27
968
1.802
253.6
72
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSNO
FINA
NCIER
OSAD
QUISICIO
NNETAD
EACT
IVOSN
OFINA
NCIER
OS3.4
63.40
34.4
39.39
64.4
35.31
54.9
24.16
74.9
53.82
84.5
49.13
04.9
53.45
75.7
53.17
05.3
79.09
85.2
01.04
1Ve
ntade
activ
osfísico
s31.
24166
.715
34.91
626
.021
40.27
452
.806
36.64
644
.838
37.55
516.
225
Invers
ión2.6
07.765
3.157.
459
2.945
.046
3.164
.694
3.155.
800
3.157.
856
3.297.
2153.8
79.70
13.6
45.90
13.6
40.62
8Tra
nsfere
ncias
deca
pital
1.779.
1572.3
05.08
42.5
49.23
92.8
62.94
82.9
31.29
42.6
69.124
2.939.
660
3.227.
9103.1
21.77
42.9
16.95
5Co
nsumo
de Ca
pital
Fijo2
892.2
7795
6.432
1.024.
053
1.077.
455
1.092
.992
1.225
.044
1.246
.772
1.309.
603
1.351.
021
1.340
.318
TOTA
L ING
RESO
S429
.408.6
1923
.415.6
0730
.018.8
0533
.490.2
0333
.937.2
7133
.469.4
5033
.867.2
0035
.622.7
6236
.015.7
1337.
695.9
75TO
TAL G
ASTO
S524
.690.8
8828
.765.5
3930
.650.9
4831
.595.3
7533
.078.9
1534
.424.0
7836
.535.1
7539
.239.6
5340
.713.0
0942
.643.3
44PR
ESTA
MO NE
TO/EN
DEUD
AMIEN
TO NE
TO4.7
17.73
1-5.
349.9
31-63
2.142
1.894
.828
858.3
56-95
4.627
-2.66
7.975
-3.616
.891
-4.69
7.296
-4.94
7.369
43Dirección de Presupuestos
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSY
PASIV
OSFINA
NCIER
OS(F
INANC
IAMIEN
TO)
ADQU
ISICIO
NNETAD
EACT
IVOSF
INANC
IEROS
4.486
.803
-4.95
6.800
2.840
.578
4.559
.081
1.520
.262
-742.0
6227
3.108
-391.4
341.0
54.48
364
5.310
Présta
mos
378.2
1789.
549
36.08
9-10
8.051
-54.37
4-21
9.574
-93.02
049.
033-14
5.544
186.6
94Ot
orgam
iento
de pr
éstam
os62
4.108
602.5
0544
0.862
253.1
0025
8.408
217.57
622
7.032
427.3
08333
.846
775.3
43Re
cupe
ración
de pr
éstam
os24
5.891
512.95
540
4.773
361.15
2312
.781
437.1
5132
0.052
378.2
7547
9.390
588.6
49Tít
ulos y
valor
es 2.9
68.87
8-4.
999.9
143.0
42.63
74.9
63.32
91.1
57.42
522
0.263
1.782
.363
-622.1
951.5
94.61
970
9.053
Invers
iónfin
ancie
ra6.4
88.74
74.1
49.129
4.634
.422
9.024.
264
7.445
.430
6.545
.217
6.359.
873
5.301.
4186.1
71.271
5.627.
265
Venta
deac
tivos
finan
cieros
3.519.
870
9.149.
043
1.591.
784
4.060
.934
6.288
.005
6.324.
954
4.577.
5105.9
23.61
34.5
76.653
4.918.
212Op
eracio
nes d
e cam
bio22
.396
7.665
-7.952
-43.30
7-19
.344
-18.55
2-7.1
49-22
.301
-17.30
816.
398
Caja
831.93
1-62
.209
-197.8
48-25
1.792
437.7
30-72
4.199
-1.40
9.085
204.0
30-37
7.284
-266.8
35Fo
ndos
Espec
iales6
-170.5
5410.
707
-264.8
11-1.
092
-1.177
00
00
0Gir
os-29
0.623
-81.60
8-26
6.920
-1.09
2-1.1
770
00
00
Depó
sitos
120.06
992
.314
2.109
00
00
00
0Fond
osEsp
ecial
es:Aj
ustes
porR
ezagos
yTran
sferen
cias6
455.9
35-2.
598
232.4
64-6
20
00
00
Antic
ipo de
gasto
s0
00
00
00
00
0
PASIV
OS NE
TOS I
NCUR
RIDOS
-230.9
2839
3.132
3.472
.721
2.664
.253
661.9
0621
2.565
2.941
.083
3.225
.458
5.751
.779
5.592
.679
Ende
udam
iento
Exter
no Ne
to-28
3.322
-477.7
171.0
01.29
975
4.814
384.7
55-51
9.995
966.3
8489
7.343
1.434
.028
1.414.
619En
deud
amien
to26
9.354
69.819
1.078
.596
847.9
6686
0.677
4.900
1.406
.477
1.008
.212
1.987.
965
1.701.
995
Bono
s0
01.0
04.16
980
1.370
830.2
750
1.380
.138
967.5
671.9
19.010
1.661.
950
Resto
269.3
5469.
81974.
427
46.59
630
.401
4.900
26.33
940
.645
68.95
540
.045
Amort
izacio
nes
552.6
7654
7.536
77.29
893.
15247
5.922
524.8
9544
0.093
110.86
9553
.937
287.3
76En
deud
amien
to Int
erno N
eto84
9.541
1.817.
3763.4
58.36
62.8
82.24
71.2
52.75
11.7
06.50
82.8
49.612
3.116.
095
5.041.
2144.8
13.52
4En
deud
amien
to1.5
70.28
12.1
40.19
43.9
35.90
33.5
34.14
81.9
77.20
12.5
60.31
04.1
14.95
84.9
34.87
618.
399.2
806.5
31.05
3Bo
nos
1.188
.508
2.088
.310
3.935.
827
3.534
.148
1.977.
201
2.560
.310
4.114.
958
4.934
.876
18.39
9.280
6.531.
053
Resto
381.7
7351.
883
750
00
00
00
Amort
izacio
nes
720.7
4032
2.818
477.5
37651
.900
724.4
5085
3.803
1.265.
346
1.818.
781
13.35
8.067
1.717.
529
Bono
de Re
cono
cimien
to-79
7.147
-946.5
26-98
6.944
-972.8
08-97
5.600
-973.9
47-87
4.913
-787.9
81-72
3.463
-635.4
65
FINAN
CIAMIE
NTO
4.717.
731
-5.34
9.932
-632.1
421.8
94.82
885
8.355
-954.6
27-2.
667.9
75-3.
616.89
1-4.
697.2
96-4.
947.3
69N
OTA
S:
1.Correspon
dealc
once
ptode
transferenc
ias(corrien
tespa
raelg
asto)de
lclasific
adorpresupu
estarioutilizado
enlaLey
dePresup
uestos.
2.Correspon
deauna
estim
aciónDIPRES,elab
orad
aapa
rtirdecifraspropo
rciona
daspo
relBan
coCen
tral,qu
eco
nsideran
ele
mpa
lme,con
baseen
Cue
ntasNac
iona
les,delosda
tosde
lperíodo
200
8-20
17.
3.Excluyeelp
agode
bon
osdereco
nocimiento,que
seclasificaentrelaspartida
sde
fina
nciamiento.
4.In
gresosdeTran
saccione
squ
eafec
tanelPatrimon
ioNetomásVen
tadeac
tivo
sfísico
sclasificada
enTran
saccione
sen
ActivosnoFina
ncieros.
5.Gastosde
Transaccion
esque
afectan
elP
atrimon
ioNetomásIn
versiónyTran
sferen
ciasdecapitalc
lasific
adasenTran
saccione
sen
ActivosnoFina
ncieros.
6.EnGob
iernoCen
tralPresupu
estariolaslín
easde
fon
dosespe
cialeshacen
referen
ciaalFon
dodeCom
pensac
iónde
lCob
re,Fo
ndode
Estab
ilización
Eco
nómicoSo
cialyF
ondo
deRe
servade
Pen
sion
es.En
elG
obiernoCe
ntral
Extr
apre
supu
esta
rio,
cor
resp
onde
a l
as o
pera
cion
es d
el F
ondo
de
Esta
biliz
ació
n de
Pre
cios
del
Pet
róle
o y
del F
ondo
de
Esta
biliz
ació
n de
Pre
cios
de
Com
bust
ible
s D
eriv
ados
de
Petr
óleo
.
44 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
ESTA
DODEOPERAC
IONESDEGOBIER
NO:20
08-2017
GO
BIER
NO
CEN
TRA
L TO
TAL
MonedaNacional+
MonedaExtranjera
PorcentajedelPIB
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
TRAN
SACC
IONESQU
EAFECT
ANEL
PATR
IMONIO
NETO
INGRE
SOS
24,2
18,9
21,4
22,6
22,1
20,9
20,6
21,0
20,8
21,0
Ingres
os tri
butar
ios ne
tos17,
613,
815,
817,
317,
516,
616,
517,
317,
117,
1Co
bre br
uto3,4
1,62,7
2,31,5
1,00,9
0,40,4
0,5Im
posic
iones
previs
ionale
s1,4
1,41,3
1,31,4
1,41,4
1,41,4
1,5Do
nacio
nes1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,00,1
0,10,1
Renta
s de l
a prop
iedad
0,8
0,70,4
0,40,5
0,50,5
0,40,5
0,4Ing
resos
de op
eració
n0,6
0,60,5
0,50,5
0,50,5
0,50,5
0,5Ot
ros in
gresos
0,40,8
0,60,7
0,70,8
0,80,8
0,80,9
GAST
OS17,
519,
718
,718
,018
,318
,719,
219,
820
,420
,8Pe
rsona
l3,8
4,44,2
4,14,2
4,34,4
4,54,7
4,8Bie
nes y
servi
cios d
e con
sumo y
prod
ucció
n2,0
2,32,1
2,22,0
2,02,2
2,12,1
2,1Co
nsumo
de Ca
pital
Fijo2
0,70,8
0,70,7
0,70,8
0,80,8
0,80,7
Intere
ses
0,50,5
0,50,6
0,60,6
0,60,7
0,70,8
Subsi
dios y
dona
cione
s16,1
7,06,7
6,26,6
7,07,2
7,68,1
8,3Pre
stacio
nes p
revisio
nales
34,4
4,74,5
4,24,1
4,04,1
4,14,0
4,0Ot
ros0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0
RESU
LTADO
OPER
ATIVO
NETO
6,7-0,
72,7
4,63,8
2,21,4
1,30,4
0,1
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSNO
FINA
NCIER
OSAD
QUISICIO
NNETAD
EACT
IVOSN
OFINA
NCIER
OS2,9
3,63,2
3,33,2
2,83,0
3,43,1
2,9Ve
ntade
activ
osfísico
s0,0
0,10,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Inv
ersión
2,12,6
2,12,1
2,12,0
2,02,3
2,12,0
Transf
erencias
deca
pital
1,51,9
1,81,9
1,91,7
1,81,9
1,81,6
Consu
mo de
Capit
al Fij
o20,7
0,80,7
0,70,7
0,80,8
0,80,8
0,7
TOTA
L ING
RESO
S424
,219,
021
,422
,622
,120
,920
,621
,020
,821
,0TO
TAL G
ASTO
S520
,323
,321
,921
,321
,621
,522
,223
,223
,523
,7PR
ESTA
MO NE
TO/EN
DEUD
AMIEN
TO NE
TO3,9
-4,3
-0,5
1,30,6
-0,6
-1,6
-2,1
-2,7
-2,8
45Dirección de Presupuestos
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSY
PASIV
OSFINA
NCIER
OS(F
INANC
IAMIEN
TO)
ADQU
ISICIO
NNETAD
EACT
IVOSF
INANC
IEROS
3,7-4,
02,0
3,11,0
-0,5
0,2-0,
20,6
0,4Pré
stamo
s0,3
0,10,0
-0,1
0,0-0,
1-0,
10,0
-0,1
0,1Ot
orgam
iento
de pr
éstam
os0,5
0,50,3
0,20,2
0,10,1
0,30,2
0,4Re
cupe
ración
de pr
éstam
os0,2
0,40,3
0,20,2
0,30,2
0,20,3
0,3Tít
ulos y
valor
es 2,4
-4,1
2,23,3
0,80,1
1,1-0,
40,9
0,4Inv
ersión
finan
ciera
5,33,4
3,36,1
4,94,1
3,93,1
3,63,1
Venta
deac
tivos
finan
cieros
2,97,4
1,12,7
4,14,0
2,83,5
2,62,7
Opera
cione
s de c
ambio
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Caja
0,7-0,
1-0,
1-0,
20,3
-0,5
-0,9
0,1-0,
2-0,
1Fo
ndos
Espec
iales6
-0,1
0,0-0,
20,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Giros
-0,2
-0,1
-0,2
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0De
pósit
os0,1
0,10,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Fond
osEsp
ecial
es:Aj
ustes
porR
ezagos
yTran
sferen
cias6
0,40,0
0,20,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Antic
ipo de
gasto
s0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0
PASIV
OS NE
TOS I
NCUR
RIDOS
-0,2
0,32,5
1,80,4
0,11,8
1,93,3
3,1En
deud
amien
to Ex
terno
Neto
-0,2
-0,4
0,70,5
0,3-0,
30,6
0,50,8
0,8En
deud
amien
to0,2
0,10,8
0,60,6
0,00,9
0,61,1
0,9Bo
nos
0,00,0
0,70,5
0,50,0
0,80,6
1,10,9
Resto
0,20,1
0,10,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Amort
izacio
nes
0,50,4
0,10,1
0,30,3
0,30,1
0,30,2
Ende
udam
iento
Intern
o Neto
0,71,5
2,51,9
0,81,1
1,71,8
2,92,7
Ende
udam
iento
1,31,7
2,82,4
1,31,6
2,52,9
10,6
3,6Bo
nos
1,01,7
2,82,4
1,31,6
2,52,9
10,6
3,6Re
sto0,3
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Am
ortiza
cione
s0,6
0,30,3
0,40,5
0,50,8
1,17,7
1,0Bo
no de
Reco
nocim
iento
-0,7
-0,8
-0,7
-0,7
-0,6
-0,6
-0,5
-0,5
-0,4
-0,4
FINAN
CIAMIE
NTO
3,9-4,
3-0,
51,3
0,6-0,
6-1,
6-2,
1-2,
7-2,
8
NO
TAS:
1.Correspon
dealc
once
ptode
transferenc
ias(corrien
tespa
raelg
asto)de
lclasific
adorpresupu
estarioutilizado
enlaLey
dePresup
uestos.
2.Correspon
deauna
estim
aciónDIPRES,elab
orad
aapa
rtirdecifraspropo
rciona
daspo
relBan
coCen
tral,qu
eco
nsideran
ele
mpa
lme,con
baseen
Cue
ntasNac
iona
les,delosda
tosde
lperíodo
200
8-20
17.
3.Excluyeelp
agode
bon
osdereco
nocimiento,que
seclasificaentrelaspartida
sde
fina
nciamiento.
4.In
gresosdeTran
saccione
squ
eafec
tanelPatrimon
ioNetomásVen
tadeac
tivo
sfísico
sclasificada
enTran
saccione
sen
ActivosnoFina
ncieros.
5.Gastosde
Transaccion
esque
afectan
elP
atrimon
ioNetomásIn
versiónyTran
sferen
ciasdecapitalc
lasific
adasenTran
saccione
sen
ActivosnoFina
ncieros.
6.EnGob
iernoCen
tralPresupu
estariolaslín
easde
fon
dosespe
cialeshacen
referen
ciaalFon
dodeCom
pensac
iónde
lCob
re,Fo
ndode
Estab
ilización
Eco
nómicoSo
cialyF
ondo
deRe
servade
Pen
sion
es.En
elG
obiernoCe
ntralE
xtrapresup
ues-
tari
o, c
orre
spon
de a
las
ope
raci
ones
del
Fon
do d
e Es
tabi
lizac
ión
de P
reci
os d
el P
etró
leo
y de
l Fon
do d
e Es
tabi
lizac
ión
de P
reci
os d
e C
ombu
stib
les
Der
ivad
os d
e Pe
tról
eo.
46 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
BALA
NCE
CÍCLICAMEN
TEAJU
STADO:20
08-20171
MonedaNacional+
MonedaExtranjera
Mill
ones
de
Peso
s
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
BALA
NCE D
EVEN
GADO
3.647.
023
-4.19
6.869
-503.4
491.5
59.42
572
7.667
-823.7
41-2.
410.9
46-3.
410.5
78-4.
596.8
69-4.
947.3
69
EFEC
TOCÍ
CLICO
ENLO
SING
RESO
S4.5
67.10
7-1.
362.8
741.6
31.20
62.7
77.76
71.2
06.51
5-11
2.640
-1.66
7.429
-4.15
9.640
-2.95
0.700
-1.33
3.630
Efecto
cíclicoen
ingre
sostr
ibutar
iosno
mine
ros-27
7.683
-2.06
4.483
-776.2
20-74
.139
87.76
8-46
2.461
-1.26
0.047
-1.62
4.060
-1.142
.600
-1.68
9.067
Efecto
cíclicoen
cotiz
acion
esde
salud
-16.75
6-98
.850
-61.97
5-7.
388
3.328
-27.45
9-71
.927
-91.78
5-63
.156
-101.3
71Efe
ctocí
clicoen
cobre
bruto
22.8
56.60
3127
.642
1.643.
850
1.324.
850
286.8
22-44
.762
-509.1
18-2.
101.71
0-1.1
42.53
273
1.194
Efecto
cíclicoen
ingre
sostr
ibutar
iosm
ineros
2.004
.942
672.8
1782
5.551
1.534
.445
828.5
9742
2.041
173.66
3-34
2.085
-602.4
12-27
4.386
BALA
NCEC
ÍCLICA
MENT
EAJU
STAD
O-92
0.084
-2.83
3.995
-2.13
4.654
-1.21
8.343
-478.8
48-71
1.101
-743.5
1774
9.062
-1.64
6.169
-3.613
.739
NO
TAS:
1.Lametod
olog
íadecálculode
lbalan
cecíclic
amen
teajustad
o,ydesusdive
rsoscom
pone
ntes,seexp
licaen
eld
ocum
entoIn
dicado
rde
lBalan
ceCíclic
amen
teAjustad
o;tod
aslasedicion
esdedich
odo
cumen
tohan
sidopu
blicad
asporla
Dir
ecci
ón d
e Pr
esup
uest
os y
est
án d
ispo
nibl
es e
n la
pág
ina
web
inst
ituc
iona
l.
2. A
par
tir
de 2
015,
con
la
apro
baci
ón d
el C
onse
jo F
isca
l Ase
sor,
se
elim
inó
el a
just
e cí
clic
o al
pre
cio
del m
olib
deno
par
a lo
s in
gres
os p
rove
nien
tes
de C
odel
co (
Cob
re B
ruto
).
47Dirección de Presupuestos
BALA
NCE
CÍCLICAMEN
TEAJU
STADO:20
08-20171
MonedaNacional+
MonedaExtranjera
PorcentajedelPIB
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
BALA
NCE D
EVEN
GADO
4,1-4,
7-0,
51,3
0,6-0,
6-1,
6-2,
2-2,
7-2,
8
EFEC
TOCÍ
CLICO
ENLO
SING
RESO
S5,1
-1,5
1,62,3
0,9-0,
1-1,
1-2,
6-1,
7-0,
7Efe
ctocí
clicoen
ingre
sostr
ibutar
iosno
mine
ros-0,
3-2,
3-0,
7-0,
10,1
-0,3
-0,9
-1,0
-0,7
-0,9
Efecto
cíclicoen
cotiz
acion
esde
salud
0,0-0,
1-0,
10,0
0,00,0
0,0-0,
10,0
-0,1
Efecto
cíclicoen
cobre
bruto
23,2
0,11,6
1,10,2
0,0-0,
3-1,
3-0,
70,4
Efecto
cíclicoen
ingre
sostr
ibutar
iosm
ineros
2,20,7
0,81,3
0,60,3
0,1-0,
2-0,
4-0,
2
BALA
NCEC
ÍCLICA
MENT
EAJU
STAD
O-1,
0-3,
1-2,
1-1,
0-0,
4-0,
5-0,
50,5
-1,0
-2,0
NO
TAS:
1.Lametod
olog
íadecálculode
lbalan
cecíclic
amen
teajustad
o,ydesusdive
rsoscom
pone
ntes,seexp
licaen
eld
ocum
entoIn
dicado
rde
lBalan
ceCíclic
amen
teAjustad
o;tod
aslasedicion
esdedich
odo
cumen
toh
ansidopu
blicad
asporlaDi-
recciónde
Presupu
estosyestándispon
iblesen
lapá
gina
web
instituc
iona
l.Lascifrasde
lPIButiliz
adasparaelcálcu
lodelin
dicado
r20
16y2017,correspon
denalaúltim
aac
tualizac
iónde
Cue
ntasNac
iona
les,com
pilación
dereferenc
ia2013.
Porsuparte,lascifrasdelPIBcorrespon
dien
tesalosañ
os2011a20
15,utilizanCue
ntasNac
iona
lesañ
ode
referen
cia20
08ypara20
08-2010seutiliz
anlascifrasde
lPIBcon
año
base20
03.
2. A
par
tir
de 2
015,
con
la
apro
baci
ón d
el C
onse
jo F
isca
l Ase
sor,
se
elim
inó
el a
just
e cí
clic
o al
pre
cio
del m
olib
deno
par
a lo
s in
gres
os p
rove
nien
tes
de C
odel
co (
Cob
re B
ruto
).
48 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
ESTA
DODEOPERAC
IONESDEGOBIER
NO:20
08-2017
GO
BIER
NO
CEN
TRA
L PR
ESU
PUES
TAR
IO
MonedaNacional+
MonedaExtranjera
Mill
ones
de
Peso
s
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
TRAN
SACC
IONESQU
EAFECT
ANEL
PATR
IMONIO
NETO
INGRE
SOS
22.29
9.943
17.70
9.867
23.35
2.439
26.94
1.550
28.09
9.942
28.24
4.229
30.16
9.190
33.19
8.582
34.71
1.400
36.93
6.619
Ingres
os tri
butar
ios ne
tos16.
473.2
9513.
346.5
5617.
577.7
1421.
101.20
222
.770.0
3022
.953.0
4324.
485.0
5627.
677.8
1628
.998.1
6730
.754.0
67Co
bre br
uto2.6
21.52
31.0
64.58
62.5
31.36
82.1
87.26
21.3
46.69
383
9.498
968.9
95376
.482
129.43
418
8.636
Impo
sicion
es pre
vision
ales
1.289.
225
1.371.
750
1.493.
987
1.623
.817
1.802
.468
1.968
.973
2.110.
088
2.252
.489
2.441.
4192.6
27.55
8Do
nacio
nes1,
764
.662
68.12
473
.163
93.29
778
.898
71.36
369.
700
85.31
387.
965
97.72
8Re
ntas d
e la p
ropied
ad
721.7
8358
5.024
430.3
4152
4.483
584.5
8265
5.053
660.0
5766
5.111
735.2
7975
3.162
Ingres
os de
opera
ción
528.1
1953
9.017
553.42
860
3.120
663.3
0768
5.899
751.44
883
3.649
901.5
2394
8.758
Otros
ingre
sos60
1.336
734.8
1069
2.439
808.3
6985
3.964
1.070
.400
1.123
.847
1.307.
721
1.417.
6131.5
66.71
0
GAST
OS15
.805.3
5418
.414.1
4520
.132.4
0721
.097.1
2923
.174.5
7125
.227.9
2227.
882.3
2631
.176.0
2234
.195.1
1337.
111.55
6Pe
rsona
l3.5
44.89
14.2
10.413
4.659.
700
4.946
.910
5.409.
666
5.894
.242
6.510.
956
7.208
.771
7.926
.171
8.577.
015Bie
nes y
servi
cios d
e con
sumo y
prod
ucció
n1.5
61.131
1.845
.578
1.902
.709
2.016.
793
2.211.
075
2.419.
256
2.735.
975
3.073
.198
3.267.
2413.5
09.743
Consu
mo de
Capit
al Fij
o268
9.771
750.2
94815
.573
886.7
3492
6.579
1.057.
082
1.126
.660
1.234
.901
1.322
.137
1.340
.318
Intere
ses
188.3
3322
5.638
292.0
0045
2.870
565.8
1362
9.654
757.8
12921
.198
1.155.
070
1.369.
198Su
bsidio
s y do
nacio
nes1
5.707.
294
6.766
.764
7.450
.920
7.602
.424
8.620
.330
9.623
.948
10.68
9.310
12.183
.001
13.72
6.066
14.99
8.298
Presta
cione
s prev
isiona
les3
4.084
.099
4.591.
3714.9
75.54
15.1
50.81
55.3
82.84
45.5
76.30
46.0
22.06
46.4
94.90
46.7
31.33
27.2
33.78
5Ot
ros29.
835
24.08
735.
963
40.58
358
.264
27.43
639.
549
60.04
967.
096
83.19
9
RESU
LTADO
OPER
ATIVO
NETO
6.494
.589
-704.2
783.2
20.03
25.8
44.42
14.9
25.37
03.0
16.30
72.2
86.86
42.0
22.56
151
6.288
-174.9
37
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSNO
FINA
NCIER
OSAD
QUISICIO
NNETAD
EACT
IVOSN
OFINA
NCIER
OS2.6
77.37
03.4
82.58
03.5
32.35
84.0
52.53
94.1
99.58
43.9
25.41
14.4
76.24
85.4
25.00
15.2
64.09
45.2
01.04
1Ve
ntade
activ
osfísico
s24.
15152
.336
27.80
821.
41534
.142
45.56
633.
11642
.281
36.75
316.
225
Invers
ión2.0
15.92
22.4
76.937
2.345
.483
2.604
.511
2.675
.314
2.724.
891
2.979.
566
3.658
.397
3.567.
952
3.640
.628
Transf
erencias
deca
pital
1.375
.370
1.808
.273
2.030
.256
2.356
.177
2.484
.990
2.303.
168
2.656
.458
3.043.
785
3.055.
0312.9
16.95
5Co
nsumo
de Ca
pital
Fijo2
689.7
7175
0.294
815.57
388
6.734
926.5
791.0
57.08
21.1
26.66
01.2
34.90
11.3
22.13
71.3
40.31
8
TOTA
L ING
RESO
S422
.324.0
9417.
762.2
0323
.380.2
4726
.962.9
6528
.134.0
8428
.289.7
9530
.202.3
0533
.240.8
6334
.748.1
5336
.952.8
44TO
TAL G
ASTO
S518
.506.8
7521
.949.0
6123
.692.5
7325
.171.0
8327.
408.2
9729
.198.8
9932
.391.6
8936
.643.3
0339
.495.9
5942
.328.8
22PR
ESTA
MO NE
TO/EN
DEUD
AMIEN
TO NE
TO3.8
17.21
9-4.
186.8
58-31
2.326
1.791
.882
725.7
87-90
9.104
-2.18
9.384
-3.40
2.440
-4.74
7.806
-5.37
5.978
49Dirección de Presupuestos
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSY
PASIV
OSFINA
NCIER
OS(F
INANC
IAMIEN
TO)
ADQU
ISICIO
NNETAD
EACT
IVOSF
INANC
IEROS
3.206
.763
-4.12
2.003
2.209
.411
3.761.
901
1.088
.485
-895.7
4931
8.118
-492.0
0577
0.930
127.0
80Pré
stamo
s29
2.425
70.24
928
.742
-88.92
5-46
.095
-189.4
69-84
.059
46.23
6-14
2.433
186.6
94Ot
orgam
iento
de pr
éstam
os48
2.464
472.6
48351
.110
208.2
99219
.064
187.74
520
5.160
402.9
3432
6.708
775.3
43Re
cupe
ración
de pr
éstam
os19
0.039
402.3
9932
2.368
297.2
2426
5.159
377.2
1428
9.219
356.6
9846
9.141
588.6
49Tít
ulos y
valor
es 2.2
95.07
9-3.
922.2
912.4
23.20
74.0
84.76
998
1.201
190.0
631.6
10.653
-586.7
041.5
60.52
670
9.053
Invers
iónfin
ancie
ra5.0
16.10
03.2
54.87
43.6
90.93
07.4
26.87
66.3
11.82
85.6
47.82
05.7
47.17
24.9
99.018
6.039.
3315.6
27.26
5Ve
ntade
activ
osfin
ancie
ros7
2.721.
021
7.177.
164
1.267.
723
3.342
.107
5.330
.626
5.457.
757
4.136
.519
5.585
.722
4.478
.805
4.918.
212Op
eracio
nes d
e cam
bio17.
3135.4
80-6.
401
-35.64
1-16
.399
-16.00
8-6.
461-21
.029
-16.93
816.
398
Caja
364.3
23-27
5.442
-236.1
36-19
8.301
169.77
7-88
0.335
-1.20
2.015
69.49
2-63
0.226
-785.0
65Fo
ndos
Espec
iales6
-103.5
240
00
00
00
00
Giros
-111.2
130
00
00
00
00
Depó
sitos
7.689
00
00
00
00
0Fond
osEsp
ecial
es:Aj
ustes
porR
ezagos
yTran
sferen
cias6
341.1
470
00
00
00
00
Antic
ipo de
gasto
s0
00
00
00
00
0
PASIV
OS NE
TOS I
NCUR
RIDOS
-610.4
5664
.856
2.521
.737
1.970
.020
362.6
9813
.355
2.507
.502
2.910
.435
5.518
.736
5.503
.058
Ende
udam
iento
Exter
no Ne
to-20
6.540
-368.7
0579
8.567
621.20
432
6.174
-448.7
0087
3.284
846.1
571.4
03.36
91.4
14.619
Ende
udam
iento
208.2
2354
.771
859.0
1269
7.867
729.6
354.2
281.2
70.97
995
0.702
1.945
.463
1.701.
995
Bono
s0
079
9.737
659.5
1970
3.862
01.2
47.17
7912
.376
1.877.
982
1.661.
950
Resto
208.2
2354
.771
59.27
538
.348
25.77
34.2
2823
.802
38.32
667.
481
40.04
5Am
ortiza
cione
s414
.763
423.4
7560
.445
76.66
340
3.460
452.9
2839
7.695
104.5
4554
2.094
287.3
76En
deud
amien
to Int
erno N
eto46
3.120
1.425
.680
2.754
.300
2.372
.060
1.062
.014
1.472
.533
2.575
.084
2.938
.349
4.933.
434
4.813.
524
Ende
udam
iento
1.020
.285
1.678
.921
3.134
.618
2.908
.567
1.676.
1632.2
09.27
33.7
18.52
84.6
53.38
418.
005.9
096.5
31.05
3Bo
nos
918.77
11.6
38.22
03.1
34.55
82.9
08.56
71.6
76.163
2.209.
273
3.718.
528
4.653.
384
18.00
5.909
6.531.
053
Resto
101.51
440
.701
600
00
00
00
Amort
izacio
nes
557.1
6525
3.241
380.3
1853
6.507
614.14
973
6.740
1.143.
444
1.715.
03513.
072.4
751.7
17.52
9Bo
no de
Reco
nocim
iento
-867.0
36-99
2.119
-1.031
.129
-1.02
3.244
-1.02
5.490
-1.010
.478
-940.8
66-87
4.071
-818.0
66-72
5.086
FINAN
CIAMIE
NTO
3.817.
219
-4.18
6.858
-312.3
261.7
91.88
272
5.787
-909.1
04-2.
189.3
84-3.
402.4
40-4.
747.8
06-5.
375.9
78N
OTA
S:
1.Correspon
dealc
once
ptode
transferenc
ias(corrien
tespa
raelg
asto)de
lclasific
adorpresupu
estarioutilizado
enlaLey
dePresup
uestos.
2.Correspon
deauna
estim
aciónDIPRES,elab
orad
aapa
rtirdecifraspropo
rciona
daspo
relBan
coCen
tral,qu
eco
nsideran
ele
mpa
lme,con
baseen
Cue
ntasNac
iona
les,delosda
tosde
lperíodo
200
8-20
17.
3.Excluyeelp
agode
bon
osdereco
nocimiento,que
seclasificaentrelaspartida
sde
fina
nciamiento.
4.In
gresosdeTran
saccione
squ
eafec
tanelPatrimon
ioNetomásVen
tadeac
tivo
sfísico
sclasificada
enTran
saccione
sen
ActivosnoFina
ncieros.
5.Gastosde
Transaccion
esque
afectan
elP
atrimon
ioNetomásIn
versiónyTran
sferen
ciasdecapitalc
lasific
adasenTran
saccione
sen
ActivosnoFina
ncieros.
6.EnGob
iernoCen
tralPresupu
estariolaslín
easde
fon
dosespe
cialeshacen
referen
ciaalFon
dodeCom
pensac
iónde
lCob
re,Fo
ndode
Estab
ilización
Eco
nómicoSo
cialyF
ondo
deRe
servade
Pen
sion
es.En
elG
obiernoCe
ntralE
xtrapresup
ues-
tari
o, c
orre
spon
de a
las
ope
raci
ones
del
Fon
do d
e Es
tabi
lizac
ión
de P
reci
os d
el P
etró
leo
y de
l Fon
do d
e Es
tabi
lizac
ión
de P
reci
os d
e C
ombu
stib
les
Der
ivad
os d
e Pe
tról
eo.
7.Enmarzode20
17serealizóun
atran
sferen
ciade
sdeGob
iernoCen
tralExtrapresup
uestarioaGob
iernoCen
tralPresupu
estariopo
r$314.07
0millon
es,correspo
ndienteacapitaliz
aciónde
Cod
elco,op
erac
iónqu
eno
seincluy
eesestatabla,
portratarsedeun
atran
sferen
ciaco
nsolidab
ledeacue
rdoalcriterioha
bitualdeco
nsolidac
ión.
50 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
ESTA
DODEOPERAC
IONESDEGOBIER
NO:20
08-2017
GO
BIER
NO
CEN
TRA
L PR
ESU
PUES
TAR
IO
MonedaNacional+
MonedaExtranjera
Mill
ones
de
Peso
s de
201
7
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
TRAN
SACC
IONESQU
EAFECT
ANEL
PATR
IMONIO
NETO
INGRE
SOS
28.84
6.853
22.57
5.537
29.32
1.892
32.73
6.193
33.14
6.684
32.73
2.027
33.38
5.503
35.20
6.831
35.46
9.733
36.93
6.619
Ingres
os tri
butar
ios ne
tos21.
309.5
9317.
013.43
522
.071.0
0625
.639.6
9126
.859.5
2226
.600.1
1127.
095.3
8829.
352.1
0329.
631.68
430
.754.0
67Co
bre br
uto3.3
91.161
1.357.
0743.1
78.44
72.6
57.70
31.5
88.55
997
2.888
1.072
.299
399.2
56132
.262
188.6
36Im
posic
iones
previs
ionale
s1.6
67.72
11.7
48.62
91.8
75.88
71.9
73.07
12.1
26.19
12.2
81.82
82.3
35.04
22.3
88.74
72.4
94.75
62.6
27.55
8Do
nacio
nes1,
783
.646
86.84
191.
865
113.36
493.
068
82.70
277.
13090
.473
89.88
797.
728
Renta
s de l
a prop
iedad
933
.687
745.75
654
0.347
637.2
9068
9.573
759.1
3673
0.425
705.3
45751
.342
753.1
62Ing
resos
de op
eració
n68
3.166
687.1
0869
4.898
732.8
4078
2.437
794.8
83831
.559
884.0
78921
.219
948.7
58Ot
ros in
gresos
777.8
7993
6.694
869.4
4398
2.235
1.007.
3351.2
40.47
91.2
43.65
91.3
86.82
81.4
48.58
31.5
66.71
0
GAST
OS20
.445.5
5523
.473.3
1125
.278.7
4125
.634.7
4327.
336.7
1929
.236.4
5130
.854.8
3833
.061.9
2234
.942.1
6737.
111.55
6Pe
rsona
l4.5
85.61
55.3
67.196
5.850
.833
6.010.
901
6.381.
2416.8
30.79
37.2
05.08
37.6
44.84
48.0
99.33
28.5
77.015
Biene
s y se
rvicio
s de c
onsum
o y pr
oduc
ción
2.019.
454
2.352
.638
2.389.
088
2.450
.569
2.608
.184
2.803.
658
3.027.
656
3.259.
102
3.338
.620
3.509.
743Co
nsumo
de Ca
pital
Fijo2
892.2
7795
6.432
1.024.
053
1.077.
455
1.092
.992
1.225
.044
1.246
.772
1.309.
603
1.351.
021
1.340
.318
Intere
ses
243.62
528
7.631
366.6
4255
0.274
667.4
3372
9.701
838.6
01976
.923
1.180
.304
1.369.
198Su
bsidio
s y do
nacio
nes1
7.382
.866
8.625
.888
9.355.
557
9.237.
569
10.16
8.539
11.153
.122
11.82
8.889
12.919
.975
14.02
5.937
14.99
8.298
Presta
cione
s prev
isiona
les3
5.283
.126
5.852
.820
6.247.
4116.2
58.66
36.3
49.60
26.4
62.33
76.6
64.07
16.8
87.79
46.8
78.39
07.2
33.78
5Ot
ros38
.593
30.70
545
.156
49.312
68.72
831.
795
43.765
63.68
168
.562
83.19
9
RESU
LTADO
OPER
ATIVO
NETO
8.401
.297
-897.7
744.0
43.15
17.1
01.45
05.8
09.96
63.4
95.57
62.5
30.66
52.1
44.90
952
7.567
-174.9
37
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSNO
FINA
NCIER
OSAD
QUISICIO
NNETAD
EACT
IVOSN
OFINA
NCIER
OS3.4
63.40
34.4
39.39
64.4
35.31
54.9
24.16
74.9
53.82
84.5
49.13
04.9
53.45
75.7
53.17
05.3
79.09
85.2
01.04
1Ve
ntade
activ
osfísico
s31.
24166
.715
34.91
626
.021
40.27
452
.806
36.64
644
.838
37.55
516.
225
Invers
ión2.6
07.765
3.157.
459
2.945
.046
3.164
.694
3.155.
800
3.157.
856
3.297.
2153.8
79.70
13.6
45.90
13.6
40.62
8Tra
nsfere
ncias
deca
pital
1.779.
1572.3
05.08
42.5
49.23
92.8
62.94
82.9
31.29
42.6
69.124
2.939.
660
3.227.
9103.1
21.77
42.9
16.95
5Co
nsumo
de Ca
pital
Fijo2
892.2
7795
6.432
1.024.
053
1.077.
455
1.092
.992
1.225
.044
1.246
.772
1.309.
603
1.351.
021
1.340
.318
TOTA
L ING
RESO
S428
.878.0
9422
.642.2
5229
.356.8
0932
.762.2
1433
.186.9
5832
.784.8
3333
.422.1
4935
.251.6
6935
.507.2
8936
.952.8
44TO
TAL G
ASTO
S523
.940.2
0027.
979.4
2229
.748.9
7230
.584.9
3032
.330.8
2033
.838.3
8735
.844.9
4138
.859.9
3040
.358.8
2042
.328.8
22PR
ESTA
MO NE
TO/EN
DEUD
AMIEN
TO NE
TO4.9
37.89
4-5.
337.1
70-39
2.164
2.177
.284
856.1
38-1.
053.5
54-2.
422.7
92-3.
608.2
61-4.
851.5
31-5.
375.9
78
51Dirección de Presupuestos
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSY
PASIV
OSFINA
NCIER
OS(F
INANC
IAMIEN
TO)
ADQU
ISICIO
NNETAD
EACT
IVOSF
INANC
IEROS
4.148
.218
-5.25
4.496
2.774
.191
4.571
.019
1.283
.976
-1.03
8.077
352.0
32-52
1.768
787.7
7212
7.080
Présta
mos
378.2
7689.
549
36.08
9-10
8.051
-54.37
4-21
9.574
-93.02
049.
033-14
5.544
186.6
94Ot
orgam
iento
de pr
éstam
os62
4.108
602.5
0544
0.862
253.1
0025
8.408
217.57
622
7.032
427.3
08333
.846
775.3
43Re
cupe
ración
de pr
éstam
os24
5.831
512.95
540
4.773
361.15
2312
.781
437.1
5132
0.052
378.2
7547
9.390
588.6
49Tít
ulos y
valor
es 2.9
68.87
8-4.
999.9
143.0
42.63
74.9
63.32
91.1
57.42
522
0.263
1.782
.363
-622.1
951.5
94.61
970
9.053
Invers
iónfin
ancie
ra6.4
88.74
74.1
49.129
4.634
.422
9.024.
264
7.445
.430
6.545
.217
6.359.
873
5.301.
4186.1
71.271
5.627.
265
Venta
deac
tivos
finan
cieros
73.5
19.87
09.1
49.04
31.5
91.78
44.0
60.93
46.2
88.00
56.3
24.95
44.5
77.510
5.923
.613
4.576.
6534.9
18.212
Opera
cione
s de c
ambio
22.39
66.9
86-8.
037
-43.30
7-19
.344
-18.55
2-7.1
49-22
.301
-17.30
816.
398
Caja
471.28
2-35
1.117
-296.4
98-24
0.952
200.2
69-1.
020.2
14-1.
330.1
6173
.696
-643.9
94-78
5.065
Fond
os Esp
ecial
es6-13
3.917
00
00
00
00
0Gir
os-14
3.863
00
00
00
00
0De
pósit
os9.9
460
00
00
00
00
Fond
osEsp
ecial
es:Aj
ustes
porR
ezagos
yTran
sferen
cias6
441.3
020
00
00
00
00
Antic
ipo de
gasto
s0
00
00
00
00
0
PASIV
OS NE
TOS I
NCUR
RIDOS
-789.6
7682
.674
3.166
.354
2.393
.736
427.8
3815
.477
2.774
.825
3.086
.493
5.639
.303
5.503
.058
Ende
udam
iento
Exter
no Ne
to-26
7.177
-470.0
041.0
02.70
075
4.814
384.7
55-51
9.995
966.3
8489
7.343
1.434
.028
1.414.
619En
deud
amien
to26
9.354
69.819
1.078
.596
847.9
6686
0.677
4.900
1.406
.477
1.008
.212
1.987.
965
1.701.
995
Bono
s0
01.0
04.16
980
1.370
830.2
750
1.380
.138
967.5
671.9
19.010
1.661.
950
Resto
269.3
5469.
81974.
427
46.59
630
.401
4.900
26.33
940
.645
68.95
540
.045
Amort
izacio
nes
536.5
3153
9.822
75.89
693.
15247
5.922
524.8
9544
0.093
110.86
9553
.937
287.3
76En
deud
amien
to Int
erno N
eto59
9.085
1.817.
3763.4
58.36
62.8
82.24
71.2
52.75
11.7
06.50
82.8
49.612
3.116.
095
5.041.
2144.8
13.52
4En
deud
amien
to1.3
19.82
42.1
40.19
43.9
35.90
33.5
34.14
81.9
77.20
12.5
60.31
04.1
14.95
84.9
34.87
618.
399.2
806.5
31.05
3Bo
nos
1.188
.508
2.088
.310
3.935.
827
3.534
.148
1.977.
201
2.560
.310
4.114.
958
4.934
.876
18.39
9.280
6.531.
053
Resto
131.31
751.
883
750
00
00
00
Amort
izacio
nes
720.7
4032
2.818
477.5
37651
.900
724.4
5085
3.803
1.265.
346
1.818.
781
13.35
8.067
1.717.
529
Bono
de Re
cono
cimien
to-1.1
21.58
4-1.
264.6
98-1.
294.7
11-1.
243.32
5-1.
209.6
68-1.1
71.035
-1.04
1.171
-926.9
45-83
5.939
-725.0
86
FINAN
CIAMIE
NTO
4.937.
894
-5.33
7.170
-392.1
642.1
77.28
385
6.138
-1.05
3.554
-2.42
2.792
-3.60
8.261
-4.85
1.531
-5.37
5.978
NO
TAS:
1.Correspon
dealc
once
ptode
transferenc
ias(corrien
tespa
raelg
asto)de
lclasific
adorpresupu
estarioutilizado
enlaLey
dePresup
uestos.
2.Correspon
deauna
estim
aciónDIPRES,elab
orad
aapa
rtirdecifraspropo
rciona
daspo
relBan
coCen
tral,qu
eco
nsideran
ele
mpa
lme,con
baseen
Cue
ntasNac
iona
les,delosda
tosde
lperíodo
200
8-20
17.
3.Excluyeelp
agode
bon
osdereco
nocimiento,que
seclasificaentrelaspartida
sde
fina
nciamiento.
4.In
gresosdeTran
saccione
squ
eafec
tanelPatrimon
ioNetomásVen
tadeac
tivo
sfísico
sclasificada
enTran
saccione
sen
ActivosnoFina
ncieros.
5.Gastosde
Transaccion
esque
afectan
elP
atrimon
ioNetomásIn
versiónyTran
sferen
ciasdecapitalc
lasific
adasenTran
saccione
sen
ActivosnoFina
ncieros.
6.EnGob
iernoCen
tralPresupu
estariolaslín
easde
fon
dosespe
cialeshacen
referen
ciaalFon
dodeCom
pensac
iónde
lCob
re,Fo
ndode
Estab
ilización
Eco
nómicoSo
cialyF
ondo
deRe
servade
Pen
sion
es.En
elG
obiernoCe
ntralE
xtrapresup
ues-
tari
o, c
orre
spon
de a
las
ope
raci
ones
del
Fon
do d
e Es
tabi
lizac
ión
de P
reci
os d
el P
etró
leo
y de
l Fon
do d
e Es
tabi
lizac
ión
de P
reci
os d
e C
ombu
stib
les
Der
ivad
os d
e Pe
tról
eo.
7.Enmarzode20
17serealizóun
atran
sferen
ciade
sdeGob
iernoCen
tralExtrapresup
uestarioaGob
iernoCen
tralPresupu
estariopo
r$314.07
0millon
es,correspo
ndienteacapitaliz
aciónde
Cod
elco,op
erac
iónqu
eno
seincluy
eesestatabla,
portratarsedeun
atran
sferen
ciaco
nsolidab
ledeacue
rdoalcriterioha
bitualdeco
nsolidac
ión.
52 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
ESTA
DODEOPERAC
IONESDEGOBIER
NO:20
08-2017
GO
BIER
NO
CEN
TRA
L PR
ESU
PUES
TAR
IO
MonedaNacional+
MonedaExtranjera
PorcentajedelPIB
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
TRAN
SACC
IONESQU
EAFECT
ANEL
PATR
IMONIO
NETO
INGRE
SOS
23,8
18,3
20,9
22,1
21,6
20,5
20,3
20,8
20,5
20,5
Ingres
os tri
butar
ios ne
tos17,
613,
815,
817,
317,
516,
616,
517,
317,
117,
1Co
bre br
uto2,8
1,12,3
1,81,0
0,60,7
0,20,1
0,1Im
posic
iones
previs
ionale
s1,4
1,41,3
1,31,4
1,41,4
1,41,4
1,5Do
nacio
nes1,
70,1
0,10,1
0,10,1
0,10,0
0,10,1
0,1Re
ntas d
e la p
ropied
ad
0,80,6
0,40,4
0,40,5
0,40,4
0,40,4
Ingres
os de
opera
ción
0,60,6
0,50,5
0,50,5
0,50,5
0,50,5
Otros
ingre
sos0,6
0,80,6
0,70,7
0,80,8
0,80,8
0,9
GAST
OS16
,819,
018
,117,
317,
818
,318
,819,
520
,220
,6Pe
rsona
l3,8
4,44,2
4,14,2
4,34,4
4,54,7
4,8Bie
nes y
servi
cios d
e con
sumo y
prod
ucció
n1,7
1,91,7
1,71,7
1,81,8
1,91,9
2,0Co
nsumo
de Ca
pital
Fijo2
0,70,8
0,70,7
0,70,8
0,80,8
0,80,7
Intere
ses
0,20,2
0,30,4
0,40,5
0,50,6
0,70,8
Subsi
dios y
dona
cione
s16,1
7,06,7
6,26,6
7,07,2
7,68,1
8,3Pre
stacio
nes p
revisio
nales
34,4
4,74,5
4,24,1
4,04,1
4,14,0
4,0Ot
ros0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0
RESU
LTADO
OPER
ATIVO
NETO
6,9-0,
72,9
4,83,8
2,21,5
1,30,3
-0,1
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSNO
FINA
NCIER
OSAD
QUISICIO
NNETAD
EACT
IVOSN
OFINA
NCIER
OS2,9
3,63,2
3,33,2
2,83,0
3,43,1
2,9Ve
ntade
activ
osfísico
s0,0
0,10,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Inv
ersión
2,12,6
2,12,1
2,12,0
2,02,3
2,12,0
Transf
erencias
deca
pital
1,51,9
1,81,9
1,91,7
1,81,9
1,81,6
Consu
mo de
Capit
al Fij
o20,7
0,80,7
0,70,7
0,80,8
0,80,8
0,7
TOTA
L ING
RESO
S423
,818
,421
,022
,121
,720
,520
,320
,820
,520
,6TO
TAL G
ASTO
S519,
722
,721
,220
,621
,121
,221
,823
,023
,323
,5PR
ESTA
MO NE
TO/EN
DEUD
AMIEN
TO NE
TO4,1
-4,3
-0,3
1,50,6
-0,7
-1,5
-2,1
-2,8
-3,0
53Dirección de Presupuestos
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSY
PASIV
OSFINA
NCIER
OS(F
INANC
IAMIEN
TO)
ADQU
ISICIO
NNETAD
EACT
IVOSF
INANC
IEROS
3,4-4,
32,0
3,10,8
-0,6
0,2-0,
30,5
0,1Pré
stamo
s0,3
0,10,0
-0,1
0,0-0,
1-0,
10,0
-0,1
0,1Ot
orgam
iento
de pr
éstam
os0,5
0,50,3
0,20,2
0,10,1
0,30,2
0,4Re
cupe
ración
de pr
éstam
os0,2
0,40,3
0,20,2
0,30,2
0,20,3
0,3Tít
ulos y
valor
es 2,4
-4,1
2,23,3
0,80,1
1,1-0,
40,9
0,4Inv
ersión
finan
ciera
5,33,4
3,36,1
4,94,1
3,93,1
3,63,1
Venta
deac
tivos
finan
cieros
72,9
7,41,1
2,74,1
4,02,8
3,52,6
2,7Op
eracio
nes d
e cam
bio0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Ca
ja0,4
-0,3
-0,2
-0,2
0,1-0,
6-0,
80,0
-0,4
-0,4
Fond
os Esp
ecial
es6-0,
10,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Giros
-0,1
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0De
pósit
os0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Fond
osEsp
ecial
es:Aj
ustes
porR
ezagos
yTran
sferen
cias6
0,40,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Antic
ipo de
gasto
s0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0
PASIV
OS NE
TOS I
NCUR
RIDOS
-0,7
0,12,3
1,60,3
0,01,7
1,83,3
3,1En
deud
amien
to Ex
terno
Neto
-0,2
-0,4
0,70,5
0,3-0,
30,6
0,50,8
0,8En
deud
amien
to0,2
0,10,8
0,60,6
0,00,9
0,61,1
0,9Bo
nos
0,00,0
0,70,5
0,50,0
0,80,6
1,10,9
Resto
0,20,1
0,10,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Amort
izacio
nes
0,40,4
0,10,1
0,30,3
0,30,1
0,30,2
Ende
udam
iento
Intern
o Neto
0,51,5
2,51,9
0,81,1
1,71,8
2,92,7
Ende
udam
iento
1,11,7
2,82,4
1,31,6
2,52,9
10,6
3,6Bo
nos
1,01,7
2,82,4
1,31,6
2,52,9
10,6
3,6Re
sto0,1
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Am
ortiza
cione
s0,6
0,30,3
0,40,5
0,50,8
1,17,7
1,0Bo
no de
Reco
nocim
iento
-0,9
-1,0
-0,9
-0,8
-0,8
-0,7
-0,6
-0,5
-0,5
-0,4
FINAN
CIAMIE
NTO
4,1-4,
3-0,
31,5
0,6-0,
7-1,
5-2,
1-2,
8-3,
0
NO
TAS:
1.Correspon
dealc
once
ptode
transferenc
ias(corrien
tespa
raelg
asto)de
lclasific
adorpresupu
estarioutilizado
enlaLey
dePresup
uestos.
2.Correspon
deauna
estim
aciónDIPRES,elab
orad
aapa
rtirdecifraspropo
rciona
daspo
relBan
coCen
tral,qu
eco
nsideran
ele
mpa
lme,con
baseen
Cue
ntasNac
iona
les,delosda
tosde
lperíodo
200
8-20
17.
3.Excluyeelp
agode
bon
osdereco
nocimiento,que
seclasificaentrelaspartida
sde
fina
nciamiento.
4.In
gresosdeTran
saccione
squ
eafec
tanelPatrimon
ioNetomásVen
tadeac
tivo
sfísico
sclasificada
enTran
saccione
sen
ActivosnoFina
ncieros.
5.Gastosde
Transaccion
esque
afectan
elP
atrimon
ioNetomásIn
versiónyTran
sferen
ciasdecapitalc
lasific
adasenTran
saccione
sen
ActivosnoFina
ncieros.
6.EnGob
iernoCen
tralPresupu
estariolaslín
easde
fon
dosespe
cialeshacen
referen
ciaalFon
dodeCom
pensac
iónde
lCob
re,Fo
ndode
Estab
ilización
Eco
nómicoSo
cialyF
ondo
deRe
servade
Pen
sion
es.En
elG
obiernoCe
ntralE
xtrapresup
ues-
tari
o, c
orre
spon
de a
las
ope
raci
ones
del
Fon
do d
e Es
tabi
lizac
ión
de P
reci
os d
el P
etró
leo
y de
l Fon
do d
e Es
tabi
lizac
ión
de P
reci
os d
e C
ombu
stib
les
Der
ivad
os d
e Pe
tról
eo.
7.Enmarzode20
17serealizóun
atran
sferen
ciade
sdeGob
iernoCen
tralExtrapresup
uestarioaGob
iernoCen
tralPresupu
estariopo
r$314.07
0millon
es,correspo
ndienteacapitaliz
aciónde
Cod
elco,op
erac
iónqu
eno
seincluy
eesestatabla,
portratarsedeun
atran
sferen
ciaco
nsolidab
ledeacue
rdoalcriterioha
bitualdeco
nsolidac
ión.
54 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
ESTA
DODEOPERAC
IONESDEGOBIER
NO:20
08-2017
GO
BIER
NO
CEN
TRA
L EX
TRA
PRES
UPU
ESTA
RIO
MonedaNacional+
MonedaExtranjera
Mill
ones
de
Peso
s
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
TRAN
SACC
IONESQU
EAFECT
ANEL
PATR
IMONIO
NETO
INGRE
SOS
410.1
2060
6.675
527.2
2559
9.127
636.0
7459
0.751
402.1
7634
9.925
497.5
5474
3.131
Ingres
os tri
butar
ios ne
tos0
00
00
00
00
0Co
bre br
uto57
7.435
528.4
61510
.642
578.1
49617
.177
573.2
2038
4.648
327.2
2847
0.289
710.26
3Im
posic
iones
previs
ionale
s0
00
00
00
00
0Do
nacio
nes1
00
00
00
00
00
Renta
s de l
a prop
iedad
43.
31071.
320
42.27
721.
882
19.89
417.
53117.
527
22.69
727.
266
32.86
8Ing
resos
de op
eració
n0
00
00
00
00
0Ot
ros in
gresos
-210.6
256.8
94-25
.694
-904
-996
00
00
0
GAST
OS58
0.316
616.68
671
8.348
831.5
8563
4.194
505.3
8862
3.737
358.0
6334
6.617
314.5
22Pe
rsona
l0
00
00
00
00
0Bie
nes y
servi
cios d
e con
sumo y
prod
ucció
n32
8.990
366.9
0047
3.215
608.9
5243
5.764
335.32
247
3.496
227.0
2623
6.546
224.9
01Co
nsumo
de Ca
pital
Fijo2
00
00
00
00
00
Intere
ses
251.32
624
9.787
245.1
3322
2.633
198.43
0170
.066
150.24
1131
.037
110.07
189.
621Su
bsidio
s y do
nacio
nes1,
70
00
00
00
00
0Pre
stacio
nes p
revisio
nales
30
00
00
00
00
0Ot
ros0
00
00
00
00
0
RESU
LTADO
OPER
ATIVO
NETO
-170.1
96-10
.011
-191.1
23-23
2.458
1.880
85.36
3-22
1.562
-8.13
815
0.937
428.6
09
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSNO
FINA
NCIER
OSAD
QUISICIO
NNETAD
EACT
IVOSN
OFINA
NCIER
OS0
00
00
00
00
0Ve
ntade
activ
osfísico
s0
00
00
00
00
0Inv
ersión
00
00
00
00
00
Transf
erencias
deca
pital
00
00
00
00
00
Consu
mo de
Capit
al Fij
o20
00
00
00
00
0
TOTA
L ING
RESO
S441
0.120
606.6
7552
7.225
599.1
2763
6.074
590.7
5140
2.176
349.9
2549
7.554
743.1
31TO
TAL G
ASTO
S558
0.316
616.68
671
8.348
831.5
8563
4.194
505.3
8862
3.737
358.0
6334
6.617
314.5
22PR
ESTA
MO NE
TO/EN
DEUD
AMIEN
TO NE
TO-17
0.196
-10.01
1-19
1.123
-232.4
581.8
8085
.363
-221.5
62-8.
138
150.9
3742
8.609
55Dirección de Presupuestos
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSY
PASIV
OSFINA
NCIER
OS(F
INANC
IAMIEN
TO)
ADQU
ISICIO
NNETAD
EACT
IVOSF
INANC
IEROS
261.7
4223
3.534
52.87
2-9.
825
200.3
1025
5.429
-71.32
112
2.899
261.0
0851
8.230
Présta
mos
-460
00
00
00
00
Otorg
amien
to de
prést
amos
00
00
00
00
00
Recu
perac
ión de
prést
amos
460
00
00
00
00
Título
s y va
lores
00
00
00
00
00
Invers
iónfin
ancie
ra0
00
00
00
00
0Ve
ntade
activ
osfin
ancie
ros7
00
00
00
00
00
Opera
cione
s de c
ambio
053
268
00
00
00
0Ca
ja27
8.798
226.6
4178
.567
-8.921
201.3
0625
5.429
-71.32
1122
.899
261.00
8518
.230
Fond
os Esp
ecial
es6-28
.322
8.399
-210.9
00-89
9-99
80
00
00
Giros
-113.4
52-64
.019
-212.5
80-89
9-99
80
00
00
Depó
sitos
85.13
072
.418
1.680
00
00
00
0Fond
osEsp
ecial
es:Aj
ustes
porR
ezagos
yTran
sferen
cias6
11.312
-2.03
8185
.138
-52
00
00
0An
ticipo
de ga
stos
00
00
00
00
00
PASIV
OS NE
TOS I
NCUR
RIDOS
431.9
3824
3.545
243.9
9522
2.633
198.4
3017
0.066
150.2
41131
.037
110.07
189
.621
Ende
udam
iento
Exter
no Ne
to-12
.481
-6.051
-1.116
00
00
00
0En
deud
amien
to0
00
00
00
00
0Bo
nos
00
00
00
00
00
Resto
00
00
00
00
00
Amort
izacio
nes
12.48
16.0
511.1
160
00
00
00
Ende
udam
iento
Intern
o Neto
193.61
40
00
00
00
00
Ende
udam
iento
193.61
40
00
00
00
00
Bono
s0
00
00
00
00
0Re
sto193
.614
00
00
00
00
0Am
ortiza
cione
s0
00
00
00
00
0Bo
no de
Reco
nocim
iento
250.8
0524
9.596
245.1
1122
2.633
198.43
0170
.066
150.24
1131
.037
110.07
189.
621
FINAN
CIAMIE
NTO
-170.1
96-10
.011
-191.1
23-23
2.458
1.880
85.36
3-22
1.562
-8.13
815
0.937
428.6
09N
OTA
S:
1.Correspon
dealc
once
ptode
transferenc
ias(corrien
tespa
raelg
asto)de
lclasific
adorpresupu
estarioutilizado
enlaLey
dePresup
uestos.
2.Correspon
deauna
estim
aciónDIPRES,elab
orad
aapa
rtirdecifraspropo
rciona
daspo
relBan
coCen
tral,qu
eco
nsideran
ele
mpa
lme,con
baseen
Cue
ntasNac
iona
les,delosda
tosde
lperíodo
200
8-20
17.
3.Excluyeelp
agode
bon
osdereco
nocimiento,que
seclasificaentrelaspartida
sde
fina
nciamiento.
4.In
gresosdeTran
saccione
squ
eafec
tanelPatrimon
ioNetomásVen
tadeac
tivo
sfísico
sclasificada
enTran
saccione
sen
ActivosnoFina
ncieros.
5.Gastosde
Transaccion
esque
afectan
elP
atrimon
ioNetomásIn
versiónyTran
sferen
ciasdecapitalc
lasific
adasenTran
saccione
sen
ActivosnoFina
ncieros.
6.EnGob
iernoCen
tralPresupu
estariolaslín
easde
fon
dosespe
cialeshacen
referen
ciaalFon
dodeCom
pensac
iónde
lCob
re,Fo
ndode
Estab
ilización
Eco
nómicoSo
cialyF
ondo
deRe
servade
Pen
sion
es.En
elG
obiernoCe
ntralE
xtrapresup
ues-
tari
o, c
orre
spon
de a
las
ope
raci
ones
del
Fon
do d
e Es
tabi
lizac
ión
de P
reci
os d
el P
etró
leo
y de
l Fon
do d
e Es
tabi
lizac
ión
de P
reci
os d
e C
ombu
stib
les
Der
ivad
os d
e Pe
tról
eo.
7.Enmarzode20
17serealizóun
atran
sferen
ciade
sdeGob
iernoCen
tralExtrapresup
uestarioaGob
iernoCen
tralPresupu
estariopo
r$314.07
0millon
es,correspo
ndienteacapitaliz
aciónde
Cod
elco,op
erac
iónqu
eno
seincluy
eesestatabla,
portratarsedeun
atran
sferen
ciaco
nsolidab
ledeacue
rdoalcriterioha
bitualdeco
nsolidac
ión.
56 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
ESTA
DODEOPERAC
IONESDEGOBIER
NO:20
08-2017
GO
BIER
NO
CEN
TRA
L EX
TRA
PRES
UPU
ESTA
RIO
MonedaNacional+
MonedaExtranjera
Mill
ones
de
Peso
s de
201
7
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
TRAN
SACC
IONESQU
EAFECT
ANEL
PATR
IMONIO
NETO
INGRE
SOS
530.5
2577
3.355
661.9
9772
7.989
750.3
1368
4.617
445.0
5137
1.093
508.4
2474
3.131
Ingres
os tri
butar
ios ne
tos0
00
00
00
00
0Co
bre br
uto74
6.961
673.6
5264
1.175
702.4
9872
8.021
664.3
0042
5.655
347.0
2348
0.563
710.26
3Im
posic
iones
previs
ionale
s0
00
00
00
00
0Do
nacio
nes1
00
00
00
00
00
Renta
s de l
a prop
iedad
56
.025
90.91
553.
084
26.58
923
.467
20.31
719.
396
24.07
027.
86132
.868
Ingres
os de
opera
ción
00
00
00
00
00
Otros
ingre
sos-27
2.461
8.788
-32.26
2-1.
098
-1.175
00
00
0
GAST
OS75
0.687
786.1
1790
1.975
1.010
.444
748.0
9558
5.690
690.2
3437
9.723
354.1
8931
4.522
Perso
nal
00
00
00
00
00
Biene
s y se
rvicio
s de c
onsum
o y pr
oduc
ción
425.5
7646
7.703
594.1
8073
9.926
514.02
738
8.602
523.9
7524
0.759
241.71
422
4.901
Consu
mo de
Capit
al Fij
o20
00
00
00
00
0Int
ereses
32
5.112
318.41
430
7.795
270.5
1823
4.068
197.08
816
6.258
138.96
4112
.476
89.621
Subsi
dios y
dona
cione
s1, 7
00
00
00
00
00
Presta
cione
s prev
isiona
les3
00
00
00
00
00
Otros
00
00
00
00
00
RESU
LTADO
OPER
ATIVO
NETO
-220.1
63-12
.762
-239.9
78-28
2.456
2.218
98.92
7-24
5.182
-8.63
015
4.235
428.6
09
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSNO
FINA
NCIER
OSAD
QUISICIO
NNETAD
EACT
IVOSN
OFINA
NCIER
OS0
00
00
00
00
0Ve
ntade
activ
osfísico
s0
00
00
00
00
0Inv
ersión
00
00
00
00
00
Transf
erencias
deca
pital
00
00
00
00
00
Consu
mo de
Capit
al Fij
o20
00
00
00
00
0
TOTA
L ING
RESO
S453
0.525
773.3
5566
1.997
727.9
8975
0.313
684.6
1744
5.051
371.0
9350
8.424
743.1
31TO
TAL G
ASTO
S575
0.687
786.1
1790
1.975
1.010
.444
748.0
9558
5.690
690.2
3437
9.723
354.1
8931
4.522
PRES
TAMO
NETO
/ENDE
UDAM
IENTO
NETO
-220.1
63-12
.762
-239.9
78-28
2.456
2.218
98.92
7-24
5.182
-8.63
015
4.235
428.6
09
57Dirección de Presupuestos
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSY
PASIV
OSFINA
NCIER
OS(F
INANC
IAMIEN
TO)
ADQU
ISICIO
NNETAD
EACT
IVOSF
INANC
IEROS
338.5
8529
7.696
66.38
7-11
.938
236.2
8629
6.015
-78.92
413
0.334
266.7
1151
8.230
Présta
mos
-600
00
00
00
00
Otorg
amien
to de
prést
amos
00
00
00
00
00
Recu
perac
ión de
prést
amos
600
00
00
00
00
Título
s y va
lores
00
00
00
00
00
Invers
iónfin
ancie
ra0
00
00
00
00
0Ve
ntade
activ
osfin
ancie
ros7
00
00
00
00
00
Opera
cione
s de c
ambio
067
985
00
00
00
0Ca
ja36
0.649
288.9
0998
.650
-10.83
923
7.461
296.0
15-78
.924
130.33
426
6.711
518.23
0Fo
ndos
Espec
iales6
-36.63
710.
707
-264.8
11-1.
092
-1.177
00
00
0Gir
os-14
6.760
-81.60
8-26
6.920
-1.09
2-1.1
770
00
00
Depó
sitos
110.12
392
.314
2.109
00
00
00
0Fond
osEsp
ecial
es:Aj
ustes
porR
ezagos
yTran
sferen
cias6
14.63
3-2.
598
232.4
64-6
20
00
00
Antic
ipo de
gasto
s0
00
00
00
00
0
PASIV
OS NE
TOS I
NCUR
RIDOS
558.7
4831
0.458
306.3
6627
0.518
234.0
6819
7.088
166.2
5813
8.964
112.47
689
.621
Ende
udam
iento
Exter
no Ne
to-16
.146
-7.714
-1.40
10
00
00
00
Ende
udam
iento
00
00
00
00
00
Bono
s0
00
00
00
00
0Re
sto0
00
00
00
00
0Am
ortiza
cione
s16.
146
7.714
1.401
00
00
00
0En
deud
amien
to Int
erno N
eto25
0.456
00
00
00
00
0En
deud
amien
to25
0.456
00
00
00
00
0Bo
nos
00
00
00
00
00
Resto
250.4
560
00
00
00
00
Amort
izacio
nes
00
00
00
00
00
Bono
de Re
cono
cimien
to32
4.437
318.17
130
7.767
270.5
1823
4.068
197.08
816
6.258
138.96
4112
.476
89.621
FINAN
CIAMIE
NTO
-220.1
63-12
.762
-239.9
79-28
2.456
2.218
98.92
7-24
5.182
-8.63
015
4.235
428.6
09
NO
TAS:
1.Correspon
dealc
once
ptode
transferenc
ias(corrien
tespa
raelg
asto)de
lclasific
adorpresupu
estarioutilizado
enlaLey
dePresup
uestos.
2.Correspon
deauna
estim
aciónDIPRES,elab
orad
aapa
rtirdecifraspropo
rciona
daspo
relBan
coCen
tral,qu
eco
nsideran
ele
mpa
lme,con
baseen
Cue
ntasNac
iona
les,delosda
tosde
lperíodo
200
8-20
17.
3.Excluyeelp
agode
bon
osdereco
nocimiento,que
seclasificaentrelaspartida
sde
fina
nciamiento.
4.In
gresosdeTran
saccione
squ
eafec
tanelPatrimon
ioNetomásVen
tadeac
tivo
sfísico
sclasificada
enTran
saccione
sen
ActivosnoFina
ncieros.
5.Gastosde
Transaccion
esque
afectan
elP
atrimon
ioNetomásIn
versiónyTran
sferen
ciasdecapitalc
lasific
adasenTran
saccione
sen
ActivosnoFina
ncieros.
6.EnGob
iernoCen
tralPresupu
estariolaslín
easde
fon
dosespe
cialeshacen
referen
ciaalFon
dodeCom
pensac
iónde
lCob
re,Fo
ndode
Estab
ilización
Eco
nómicoSo
cialyF
ondo
deRe
servade
Pen
sion
es.En
elG
obiernoCe
ntralE
xtrapresup
ues-
tari
o, c
orre
spon
de a
las
ope
raci
ones
del
Fon
do d
e Es
tabi
lizac
ión
de P
reci
os d
el P
etró
leo
y de
l Fon
do d
e Es
tabi
lizac
ión
de P
reci
os d
e C
ombu
stib
les
Der
ivad
os d
e Pe
tról
eo.
7.Enmarzode20
17serealizóun
atran
sferen
ciade
sdeGob
iernoCen
tralExtrapresup
uestarioaGob
iernoCen
tralPresupu
estariopo
r$314.07
0millon
es,correspo
ndienteacapitaliz
aciónde
Cod
elco,op
erac
iónqu
eno
seincluy
eesestatabla,
portratarsedeun
atran
sferen
ciaco
nsolidab
ledeacue
rdoalcriterioha
bitualdeco
nsolidac
ión.
58 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
ESTA
DODEOPERAC
IONESDEGOBIER
NO:20
08-2017
GO
BIER
NO
CEN
TRA
L EX
TRA
PRES
UPU
ESTA
RIO
MonedaNacional+
MonedaExtranjera
PorcentajedelPIB
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
TRAN
SACC
IONESQU
EAFECT
ANEL
PATR
IMONIO
NETO
INGRE
SOS
0,40,6
0,50,5
0,50,4
0,30,2
0,30,4
Ingres
os tri
butar
ios ne
tos0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Co
bre br
uto0,6
0,50,5
0,50,5
0,40,3
0,20,3
0,4Im
posic
iones
previs
ionale
s0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Do
nacio
nes1
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Renta
s de l
a prop
iedad
0,0
0,10,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Ing
resos
de op
eració
n0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Ot
ros in
gresos
-0,2
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0
GAST
OS0,6
0,60,6
0,70,5
0,40,4
0,20,2
0,2Pe
rsona
l0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Bie
nes y
servi
cios d
e con
sumo y
prod
ucció
n0,4
0,40,4
0,50,3
0,20,3
0,10,1
0,1Co
nsumo
de Ca
pital
Fijo2
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Intere
ses
0,30,3
0,20,2
0,20,1
0,10,1
0,10,0
Subsi
dios y
dona
cione
s1, 7
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Presta
cione
s prev
isiona
les3
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Otros
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
RESU
LTADO
OPER
ATIVO
NETO
-0,2
0,0-0,
2-0,
20,0
0,1-0,
10,0
0,10,2
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSNO
FINA
NCIER
OSAD
QUISICIO
NNETAD
EACT
IVOSN
OFINA
NCIER
OS0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Ve
ntade
activ
osfísico
s0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Inv
ersión
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Transf
erencias
deca
pital
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Consu
mo de
Capit
al Fij
o20,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0
TOTA
L ING
RESO
S40,4
0,60,5
0,50,5
0,40,3
0,20,3
0,4TO
TAL G
ASTO
S50,6
0,60,6
0,70,5
0,40,4
0,20,2
0,2PR
ESTA
MO NE
TO/EN
DEUD
AMIEN
TO NE
TO-0,
20,0
-0,2
-0,2
0,00,1
-0,1
0,00,1
0,2
59Dirección de Presupuestos
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSY
PASIV
OSFINA
NCIER
OS(F
INANC
IAMIEN
TO)
ADQU
ISICIO
NNETAD
EACT
IVOSF
INANC
IEROS
0,30,2
0,00,0
0,20,2
0,00,1
0,20,3
Présta
mos
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Otorg
amien
to de
prést
amos
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Recu
perac
ión de
prést
amos
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Título
s y va
lores
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Invers
iónfin
ancie
ra0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Ve
ntade
activ
osfin
ancie
ros7
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Opera
cione
s de c
ambio
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Caja
0,30,2
0,10,0
0,20,2
0,00,1
0,20,3
Fond
os Esp
ecial
es60,0
0,0-0,
20,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Giros
-0,1
-0,1
-0,2
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0De
pósit
os0,1
0,10,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Fond
osEsp
ecial
es:Aj
ustes
porR
ezagos
yTran
sferen
cias6
0,00,0
0,20,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Antic
ipo de
gasto
s0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0
PASIV
OS NE
TOS I
NCUR
RIDOS
0,50,3
0,20,2
0,20,1
0,10,1
0,10,0
Ende
udam
iento
Exter
no Ne
to0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0En
deud
amien
to0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Bo
nos
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Resto
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Amort
izacio
nes
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Ende
udam
iento
Intern
o Neto
0,20,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Ende
udam
iento
0,20,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Bono
s0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Re
sto0,2
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Am
ortiza
cione
s0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Bo
no de
Reco
nocim
iento
0,30,3
0,20,2
0,20,1
0,10,1
0,10,0
FINAN
CIAMIE
NTO
-0,2
0,0-0,
2-0,
20,0
0,1-0,
10,0
0,10,2
NO
TAS:
1.Correspon
dealc
once
ptode
transferenc
ias(corrien
tespa
raelg
asto)de
lclasific
adorpresupu
estarioutilizado
enlaLey
dePresup
uestos.
2.Correspon
deauna
estim
aciónDIPRES,elab
orad
aapa
rtirdecifraspropo
rciona
daspo
relBan
coCen
tral,qu
eco
nsideran
ele
mpa
lme,con
baseen
Cue
ntasNac
iona
les,delosda
tosde
lperíodo
200
8-20
17.
3.Excluyeelp
agode
bon
osdereco
nocimiento,que
seclasificaentrelaspartida
sde
fina
nciamiento.
4.In
gresosdeTran
saccione
squ
eafec
tanelPatrimon
ioNetomásVen
tadeac
tivo
sfísico
sclasificada
enTran
saccione
sen
ActivosnoFina
ncieros.
5.Gastosde
Transaccion
esque
afectan
elP
atrimon
ioNetomásIn
versiónyTran
sferen
ciasdecapitalc
lasific
adasenTran
saccione
sen
ActivosnoFina
ncieros.
6.EnGob
iernoCen
tralPresupu
estariolaslín
easde
fon
dosespe
cialeshacen
referen
ciaalFon
dodeCom
pensac
iónde
lCob
re,Fo
ndode
Estab
ilización
Eco
nómicoSo
cialyF
ondo
deRe
servade
Pen
sion
es.En
elG
obiernoCe
ntralE
xtrapresup
ues-
tari
o, c
orre
spon
de a
las
ope
raci
ones
del
Fon
do d
e Es
tabi
lizac
ión
de P
reci
os d
el P
etró
leo
y de
l Fon
do d
e Es
tabi
lizac
ión
de P
reci
os d
e C
ombu
stib
les
Der
ivad
os d
e Pe
tról
eo.
7.Enmarzode20
17serealizóun
atran
sferen
ciade
sdeGob
iernoCen
tralExtrapresup
uestarioaGob
iernoCen
tralPresupu
estariopo
r$314.07
0millon
es,correspo
ndienteacapitaliz
aciónde
Cod
elco,op
erac
iónqu
eno
seincluy
eesestatabla,
portratarsedeun
atran
sferen
ciaco
nsolidab
ledeacue
rdoalcriterioha
bitualdeco
nsolidac
ión.
60 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
ESTA
DO
DE
OPE
RAC
ION
ES D
E G
OBI
ERN
O T
RIM
ESTR
AL
2017
GO
BIER
NO
CEN
TRA
L TO
TAL
MonedaNacional+
MonedaExtranjera
Mill
ones
de
Peso
s
PRIM
ER TR
IMES
TRE
SEGU
NDO T
RIMES
TRE
TERC
ER TR
IMES
TRE
CUAR
TO TR
IMES
TRE
TOTA
L AÑO
Presup
ues-
tario5
Extra
presu-
puest
ario5
Total
Presup
ues-
tario
Extra
presu -
puest
ario
Total
Presup
ues-
tario
Extra
presu -
puest
ario
Total
Pre
supue
s-tar
io Ex
trapre
su -pu
estari
oTo
tal
Presup
ues-
tario5
Extra
presu-
puest
ario5
Total
TRAN
SACC
IONESQU
EAFECT
ANEL
PATR
IMONIO
NETO
INGRE
SOS
9.261.
076
166.0
359.4
27.111
9.710
.793
157.2
439.8
68.03
68.8
94.49
418
8.048
9.082
.542
9.070
.255
231.8
059.3
02.06
136
.936.6
1974
3.131
37.67
9.750
Ingres
os tri
butar
ios ne
tos7.8
11.251
07.8
11.251
8.242
.579
08.2
42.57
97.2
50.22
00
7.250
.220
7.450
.018
07.4
50.01
830
.754.0
670
30.75
4.067
Cobre
bruto
0158
.190
158.19
03.0
09149
.441
152.45
0114
.493
179.37
0293
.863
71.134
223.2
6329
4.397
188.6
36710
.263
898.9
00Im
posic
iones
previs
ionale
s65
0.092
065
0.092
653.05
50
653.05
564
7.064
064
7.064
677.3
470
677.3
472.6
27.55
80
2.627.
558
Dona
cione
s1,518.
093
018.
093
26.45
90
26.45
923
.529
023
.529
29.64
70
29.64
797.
728
097.
728
Renta
s de l
a prop
iedad
133.92
57.8
45141
.770
174.81
87.8
02182
.619
250.1
728.6
7825
8.850
194.24
88.5
4320
2.790
753.1
6232
.868
786.0
30Ing
resos
de op
eració
n24
6.682
024
6.682
223.9
820
223.9
8224
2.466
024
2.466
235.6
280
235.6
2894
8.758
094
8.758
Otros
ingre
sos0
401.0
3338
6.893
038
6.893
366.5
500
366.5
50412
.234
0412
.234
1.566
.710
01.5
66.71
0
GAST
OS8.3
68.58
910
2.590
8.471
.179
8.426
.069
32.62
58.4
58.69
49.3
29.04
846
.264
9.375
.311
9.647.
532
133.0
449.7
80.57
635
.771.2
3831
4.522
36.08
5.760
Perso
nal
2.136
.854
02.1
36.85
42.0
40.80
40
2.040
.804
2.185
.150
02.1
85.15
02.2
14.20
70
2.214.
207
8.577.
0150
8.577.
015Bie
nes y
servi
cios d
e con
sumo y
prod
ucció
n67
3.372
78.01
6751
.388
787.6
249.4
5179
7.075
870.6
5024.
51589
5.166
1.178
.097
112.91
91.2
91.016
3.509.
74322
4.901
3.734
.644
Intere
ses611
.262
24.57
363
5.835
66.18
223
.174
89.35
763
9.816
21.749
661.56
551.
93720
.125
72.06
21.3
69.198
89.621
1.458
.818
Subsi
dios y
dona
cione
s1,53.0
89.24
90
3.089.
249
3.727.
578
03.7
27.57
83.8
12.74
40
3.812.
744
4.368
.726
04.3
68.72
614.
998.2
980
14.99
8.298
Presta
cione
s previs
ionale
s21.8
38.68
80
1.838
.688
1.778
.474
01.7
78.47
41.8
03.18
40
1.803.
184
1.813.
439
01.8
13.43
97.2
33.78
50
7.233.
785
Otros
19.165
019.
16525
.407
025
.407
17.50
30
17.50
321.
1250
21.125
83.19
90
83.19
9
RESU
LTADO
OPER
ATIVO
BRUT
O89
2.487
63.44
695
5.933
1.284
.724
124.61
81.4
09.34
2-43
4.553
141.78
4-29
2.769
-577.2
7798
.762
-478.5
151.1
65.38
142
8.609
1.593.
990
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSNO
FINA
NCIER
OSAD
QUISICIO
NNETAD
EACT
IVOSN
OFINA
NCIER
OS1.2
24.49
90
1.224
.499
1.535
.913
01.5
35.91
31.4
09.29
40
1.409
.294
2.371
.653
02.3
71.65
36.5
41.35
90
6.541
.359
Venta
deac
tivos
físico
s2.7
000
2.700
3.575
03.5
753.3
990
3.399
6.551
06.5
5116.
225
016.
225
Invers
ión576
.080
0576
.080
771.1
620
771.1
62767
.471
0767
.471
1.525
.915
01.5
25.91
53.6
40.62
80
3.640
.628
Transf
erencias
deca
pital
651.12
00
651.12
076
8.326
076
8.326
645.2
220
645.2
2285
2.288
085
2.288
2.916.
955
02.9
16.95
5
TOTA
L ING
RESO
S39.2
63.77
716
6.035
9.429
.812
9.714
.368
157.2
439.8
71.61
18.8
97.89
318
8.048
9.085
.941
9.076
.806
231.8
059.3
08.61
136
.952.8
4474
3.131
37.69
5.975
TOTA
L GAS
TOS4
9.595
.789
102.5
909.6
98.37
89.9
65.55
732
.625
9.998
.182
10.74
1.741
46.26
410
.788.0
0412
.025.7
3513
3.044
12.15
8.779
42.32
8.822
314.5
2242
.643.3
44PR
ESTA
MO NE
TO/EN
DEUD
AMIEN
TO NE
TO-33
2.012
63.44
6-26
8.567
-251.1
8912
4.618
-126.5
71-1.
843.8
4814
1.784
-1.70
2.063
-2.94
8.929
98.76
2-2.
850.1
68-5.
375.9
7842
8.609
-4.94
7.369
61Dirección de Presupuestos
PRIM
ER TR
IMES
TRE
SEGU
NDO T
RIMES
TRE
TERC
ER TR
IMES
TRE
CUAR
TO TR
IMES
TRE
TOTA
L AÑO
Presup
ues-
tario5
Extra
presu-
puest
ario5
Total
Presup
ues-
tario
Extra
presu -
puest
ario
Total
Presup
ues-
tario
Extra
presu -
puest
ario
Total
Pre
supue
s-tar
io Ex
trapre
su -pu
estari
oTo
tal
Presup
ues-
tario5
Extra
presu-
puest
ario5
Total
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSY
PASIV
OSFINA
NCIER
OS(F
INANC
IAMIEN
TO)
AD
QUISICIO
NNETAD
EACT
IVOSF
INANC
IEROS
-634.0
6588
.019
-546.0
463.8
80.70
714
7.792
4.028
.500
-1.35
2.017
163.5
33-1.
188.4
84-1.
767.5
46118
.887
-1.64
8.659
127.0
8051
8.230
645.3
10Pré
stamo
s-20
0.768
0-20
0.768
104.2
280
104.2
28145
.179
0145
.179
138.05
50
138.05
518
6.694
018
6.694
Otorg
amien
to de
prést
amos
88.16
00
88.16
018
4.655
018
4.655
245.1
440
245.1
4425
7.385
025
7.385
775.3
430
775.3
43Re
cupe
ración
de pr
éstam
os28
8.928
028
8.928
80.42
70
80.42
799.
965
099.
965
119.32
90
119.32
958
8.649
058
8.649
Título
s y va
lores
-22.95
40
-22.95
43.9
00.97
50
3.900
.975
-1.59
4.175
0-1.
594.1
75-1.
574.79
30
-1.574
.793
709.0
530
709.0
53Inv
ersión
finan
ciera
4.114.
237
04.1
14.23
74.1
88.36
70
4.188
.367
-1.129.
0130
-1.129.
013-1.
546.3
260
-1.54
6.326
5.627.
265
05.6
27.26
5Ve
ntade
activ
osfin
ancie
ros5
4.137.
1910
4.137.
19128
7.391
028
7.391
465.1
630
465.1
6328
.467
028
.467
4.918.
2120
4.918.
212Op
eracio
nes d
e cam
bio2.0
960
2.096
-225
0-22
5-18
00
-180
14.70
70
14.70
716.
398
016.
398
Caja
-412.4
3988
.019
-324.4
20-12
4.271
147.79
223
.521
97.16
0163
.533
260.6
92-34
5.515
118.88
7-22
6.629
-785.0
65518
.230
-266.8
35Fo
ndos
Espec
iales
00
00
00
00
00
00
00
0Gir
os0
00
00
00
00
00
00
00
Depó
sitos
00
00
00
00
00
00
00
0Aju
stes p
or rez
agos
Fond
os Esp
ecial
es0
00
00
00
00
00
00
00
Antic
ipo de
gasto
s0
00
00
00
00
00
00
00
Prepa
go in
terese
s0
00
00
00
00
00
00
00
Devo
lución
antic
ipada
de re
nta0
00
00
00
00
00
00
00
PASIV
OS NE
TOS I
NCUR
RIDOS
-302.0
5324
.573
-277.4
804.1
31.89
623
.174
4.155
.071
491.8
3121
.749
513.57
91.1
81.38
320
.125
1.201
.508
5.503
.058
89.62
15.5
92.67
9En
deud
amien
to Ex
terno
Neto
-22.86
50
-22.86
51.3
53.374
01.3
53.374
74.199
074.
1999.9
120
9.912
1.414.
6190
1.414.
619En
deud
amien
to-1.
0140
-1.014
1.570
.912
01.5
70.91
296
.889
096
.889
35.20
80
35.20
81.7
01.99
50
1.701.
995
Bono
s-1.
0140
-1.014
1.563
.856
01.5
63.85
698
.726
098
.726
382
038
21.6
61.95
00
1.661.
950
Resto
00
07.0
560
7.056
-1.83
60
-1.83
634
.825
034
.825
40.04
50
40.04
5Am
ortiza
cione
s21.
852
021.
852
217.53
70
217.53
722
.691
022
.691
25.29
60
25.29
628
7.376
028
7.376
Ende
udam
iento
Intern
o Neto
-102.9
540
-102.9
542.9
44.97
00
2.944
.970
610.89
90
610.89
91.3
60.61
00
1.360
.610
4.813.
524
04.8
13.52
4En
deud
amien
to1.0
45.23
10
1.045
.231
2.979.
703
02.9
79.70
31.1
24.99
40
1.124.
994
1.381.
1250
1.381.
1256.5
31.05
30
6.531.
053
Bono
s1.0
45.23
10
1.045
.231
2.979.
703
02.9
79.70
31.1
24.99
40
1.124.
994
1.381.
1250
1.381.
1256.5
31.05
30
6.531.
053
Resto
00
00
00
00
00
00
00
0Am
ortiza
cione
s1.1
48.18
50
1.148
.185
34.73
40
34.73
4514
.095
0514
.095
20.51
50
20.51
51.7
17.52
90
1.717.
529
Bono
de Re
cono
cimien
to-17
6.233
24.57
3-15
1.660
-166.4
4823
.174
-143.2
73-19
3.267
21.749
-171.5
18-18
9.138
20.12
5-16
9.013
-725.0
8689.
621-63
5.465
FINAN
CIAMIE
NTO
-332.0
1263
.446
-268.5
67-25
1.189
124.6
18-12
6.571
-1.84
3.848
141.7
84-1.
702.0
63-2.
948.9
2998
.762
-2.85
0.168
-5.37
5.978
428.6
09-4.
947.3
69N
OTA
S:
1Correspon
dealc
once
ptode
transferenc
ias(corrien
tespa
raelg
asto)de
lclasific
adorpresupu
estarioutilizado
enlaLey
dePresup
uestos.
2Ex
cluy
eelpagode
bon
osdereco
nocimiento,que
seclasificaentrelaspartida
sde
fina
nciamiento.
3IngresosdeTran
saccione
squ
eafec
tanelPatrimon
ioNetomásVen
tadeac
tivo
sfísico
sclasificada
enTran
saccione
sen
ActivosnoFina
ncieros.
4Gastosde
Transaccion
esque
afectan
elP
atrimon
ioNetomásIn
versiónyTran
sferen
ciasdecapitalc
lasific
adasenTran
saccione
sen
ActivosnoFina
ncieros
5En
marzode20
17serealizóun
atran
sferen
ciade
sdeelGob
iernoCen
tralExtrapresup
uestarioalG
obiernoCen
tralPresupu
estariopo
r$314.070
millon
es,correspo
ndienteacapitaliz
aciónde
Cod
elco,op
erac
iónqu
eno
seincluy
eesestatabla,por
tratarsedeun
atran
sferen
ciaco
nsolidab
ledeacue
rdoalcriterioha
bitualdeco
nsolidac
ión.
62 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
ESTA
DO
DE
OPE
RAC
ION
ES D
E G
OBI
ERN
O M
ENSU
AL
2017
GO
BIER
NO
CEN
TRA
L TO
TAL
MonedaNacional+
MonedaExtranjera
Mill
ones
de
Peso
s
ENER
OFE
BRER
OMA
RZO
ABRI
LMA
YOJU
NIO
JULIO
AGOS
TOSE
PTIEM
BRE
OCTU
BRE
NOVI
EMBR
EDI
CIEMB
REAC
UMUL
ADO
AÑO
TRAN
SACC
IONESQU
EAFECT
ANEL
PATR
IMONIO
NETO
INGRE
SOS
3.495
.794
2.908
.548
3.022
.770
5.492
.369
1.565.
1652.8
10.50
32.7
82.83
83.2
46.93
33.0
52.77
23.0
19.314
3.002
.756
3.279.
991
37.67
9.750
Ingres
os tri
butar
ios ne
tos2.9
69.75
3 2.3
92.21
9 2.4
49.27
8 5.0
01.618
99
4.644
2.2
46.31
6 2.2
36.22
6 2.5
10.52
2 2.5
03.47
2 2.3
91.25
7 2.4
51.671
2.6
07.09
0 30
.754.0
67Co
bre br
uto34
.301
59.94
9 63
.940
44.26
7 55.
726
52.45
6 56
.539
171.80
8 65.
517
129.64
7 75
.453
89.29
7 89
8.900
Impo
sicion
es pre
vision
ales
222.0
99
210.98
9 217
.004
208.7
97
225.6
92
218.56
6 218
.147
215.83
2 213
.085
228.1
92
208.5
43
240.6
12 2.6
27.55
8Do
nacio
nes1
8.235
4.7
98
5.061
3.736
7.7
50
14.97
2 8.0
72
7.354
8.1
03
7.866
4.4
15 17.
365
97.72
8Re
ntas d
e la p
ropied
ad
51.79
6 40
.103
49.87
2 52
.816
78.05
5 51.
749
58.95
8 131
.134
68.75
8 72
.027
60.96
0 69.
803
786.0
30Ing
resos
de op
eració
n78
.898
77.50
8 90
.276
70.16
2 78
.924
74.89
6 76.
071
90.67
7 75
.719
73.31
9 79.
581
82.72
8 94
8.758
Otros
ingre
sos130
.712
122.98
3 147
.339
110.97
2 124
.373
151.54
7 128
.826
119.60
6 118
.118
117.00
7 122
.131
173.09
6 1.5
66.71
0
GAST
OS2.6
22.52
22.5
18.615
3.330
.041
2.698
.304
2.762
.793
2.997.
597
2.883
.573
3.091.
009
3.400
.730
2.744
.070
2.779.
1014.2
57.40
536
.085.7
60Pe
rsona
l67
9.490
62
9.157
82
8.207
64
2.914
644.3
02
753.5
88
702.5
33
644.5
73
838.0
44
636.2
36
674.52
8 90
3.444
8.5
77.015
Biene
s y se
rvicio
s de c
onsum
o y pr
oduc
ción
221.0
99
231.4
53
298.8
36
227.2
37
273.2
44
296.5
94
276.36
3 30
7.602
311
.201
304.4
54
313.55
1 67
3.010
3.7
34.64
4Int
ereses
27
3.941
38
.067
323.8
26
34.22
2 27.
204
27.931
241
.208
36.75
6 38
3.601
25
.311
10.012
36
.739
1.458
.818
Subsi
dios y
dona
cione
s186
0.435
1.0
54.47
1 1.1
74.34
4 1.2
26.67
2 1.1
71.57
9 1.3
29.32
7 1.0
67.07
3 1.5
14.37
9 1.2
31.293
1.1
88.41
8 1.2
40.87
9 1.9
39.42
9 14.
998.2
98Pre
stacio
nes p
revisio
nales
257
9.174
558.9
43
700.5
71
562.2
48
630.7
80
585.4
46
587.8
62
584.1
38
631.18
4 576
.612
539.1
74 69
7.654
7.2
33.78
5Ot
ros8.3
83
6.524
4.2
57
5.011
15.68
4 4.7
11 8.5
35
3.562
5.4
06
13.03
9 95
7 7.1
29
83.19
9
RESU
LTADO
OPER
ATIVO
BRUT
O87
3.271
389.9
32-30
7.271
2.794
.064
-1.197.
629
-187.0
94-10
0.735
155.92
4-34
7.958
275.2
4522
3.655
-977.4
151.5
93.99
0
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSNO
FINA
NCIER
OSAD
QUISICIO
NNETAD
EACT
IVOSN
OFINA
NCIER
OS316
.798
395.8
24511
.878
495.0
5847
9.678
561.17
649
2.930
465.1
59451
.205
487.4
9250
3.160
1.381.
001
6.541.
359
Venta
deac
tivos
físico
s251
1.4
27
1.022
23
7 2.5
44
794
1.355
1.8
39
204
553
3.190
2.8
08
16.22
5Inv
ersión
109.0
89
204.5
67
262.4
25
240.3
94
228.0
35
302.7
32
260.6
58
262.1
89
244.6
23
278.2
07
314.11
0 933
.598
3.640
.628
Transf
erencias
deca
pital
207.9
61 192
.684
250.4
75
254.9
01
254.1
86
259.2
38
233.6
27
204.8
09
206.7
86
209.8
37
192.24
0 45
0.210
2.9
16.95
5
TOTA
L ING
RESO
S33.4
96.04
52.9
09.974
3.023
.792
5.492
.606
1.567.
708
2.811.
297
2.784
.193
3.248
.772
3.052
.976
3.019.
867
3.005
.945
3.282
.799
37.69
5.975
TOTA
L GAS
TOS4
2.939.
5712.9
15.86
63.8
42.94
13.1
93.60
03.2
45.01
53.5
59.56
73.3
77.85
93.5
58.00
73.8
52.13
93.2
32.11
43.2
85.45
15.6
41.214
42.64
3.344
PRES
TAMO
NETO
/ENDE
UDAM
IENTO
NETO
556.4
74-5.
892
-819.1
492.2
99.00
6-1.
677.3
07-74
8.270
-593.6
66-30
9.235
-799.1
63-21
2.247
-279.5
05-2.
358.4
15-4.
947.3
69
63Dirección de Presupuestos
ENER
OFE
BRER
OMA
RZO
ABRI
LMA
YOJU
NIO
JULIO
AGOS
TOSE
PTIEM
BRE
OCTU
BRE
NOVI
EMBR
EDI
CIEMB
REAC
UMUL
ADO
AÑO
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSY
PASIV
OSFINA
NCIER
OS(F
INANC
IAMIEN
TO)
ADQU
ISICIO
NNETAD
EACT
IVOSF
INANC
IEROS
746.7
65-84
.590
-1.20
8.221
2.223
.677
-1.05
4.085
2.858
.908
-379.5
4472
.795
-881.7
35912
.453
-140.3
36-2.
420.7
7664
5.310
Présta
mos
-214.4
87-77
714.
497
21.94
925
.196
57.08
351.
780
44.10
449.
295
29.68
511.
81296
.559
186.6
94Ot
orgam
iento
de pr
éstam
os15.
586
30.85
441.
71945
.612
52.92
586
.117
82.92
877.
11085
.107
54.41
356
.082
146.8
8977
5.343
Recu
perac
ión de
prést
amos
230.0
7431.
632
27.22
223
.663
27.73
029.
034
31.14
833.
005
35.811
24.72
944
.270
50.33
158
8.649
Título
s y va
lores
1.365.
266
-558.9
30-82
9.290
561.67
856
8.330
2.770
.967
-511.8
95-15
9.644
-922.6
3683
3.070
-293.9
39-2.
113.92
470
9.053
Invers
iónfin
ancie
ra3.4
29.23
2-65
.840
750.8
4545
4.044
638.5
523.0
95.77
1-50
2.131
36.16
1-66
3.042
846.5
72-29
2.770
-2.10
0.128
5.627.
265
Venta
deac
tivos
finan
cieros
2.063
.966
493.09
01.5
80.13
5-10
7.634
70.22
232
4.804
9.763
195.80
525
9.595
13.50
31.1
6913.
796
4.918.
212Op
eracio
nes d
e cam
bio60
31.6
98-20
62.4
46-2.
862
19167
7-1.
940
1.083
-1.157
-1.43
217.
295
16.39
8Ca
ja-40
4.617
473.4
19-39
3.222
1.637.
604
-1.64
4.750
30.66
779.
894
190.2
75-9.
477
50.85
5143
.223
-420.7
06-26
6.835
Fond
os Esp
ecial
es - F
CC
00
00
00
00
00
00
0Gir
os0
00
00
00
00
00
00
Depó
sitos
00
00
00
00
00
00
0Aju
stes p
or rez
agos
Fond
os Esp
ecial
es - F
CC
00
00
00
00
00
00
0An
ticipo
de ga
stos
00
00
00
00
00
00
0
PASIV
OS NE
TOS I
NCUR
RIDOS
190.2
91-78
.699
-389.0
72-75
.328
623.2
213.6
07.178
214.12
238
2.030
-82.57
21.1
24.70
0139
.169
-62.36
15.5
92.67
9En
deud
amien
to Ex
terno
Neto
-99-5.
706
-17.06
1-8.
95134
31.3
61.98
293.
837
-9.97
5-9.
663
-2.84
911.
388
1.373
1.414.
619En
deud
amien
to0
-1.014
0116
2.869
1.567.
926
96.88
90
00
13.23
021.
978
1.701.
995
Bono
s0
-1.014
00
01.5
63.856
98.72
60
00
382
01.6
61.95
0Re
sto0
00
1162.8
694.0
70-1.
836
00
012.
848
21.97
840
.045
Amort
izacio
nes
994.6
9217.
0619.0
672.5
26 20
5.944
3.052
9.975
9.663
2.849
1.842
20.60
528
7.376
Ende
udam
iento
Intern
o Neto
244.8
94-25
.126
-322.7
22-18
.903
668.3
822.2
95.49
117
2.765
450.6
94-12
.560
1.185
.150
182.56
0-7.
099
4.813.
524
Ende
udam
iento
1.045
.231
00
068
2.948
2.296
.755
655.6
2146
9.373
01.1
94.32
018
6.806
06.5
31.05
3Bo
nos
1.045
.231
00
068
2.948
2.296
.755
655.6
2146
9.373
01.1
94.32
018
6.806
06.5
31.05
3Re
sto0
00
00
00
00
00
00
Amort
izacio
nes
800.3
3725
.126
322.7
2218.
903
14.56
61.2
6448
2.856
18.67
912.
560
9.170
4.246
7.099
1.717.
529
Bono
de Re
cono
cimien
to-54
.504
-47.86
7-49
.289
-47.47
4-45
.504
-50.29
5-52
.480
-58.68
9-60
.349
-57.60
0-54
.778
-56.63
5-63
5.465
FINAN
CIAMIE
NTO
556.4
74-5.
892
-819.1
492.2
99.00
6-1.
677.3
07-74
8.270
-593.6
66-30
9.235
-799.1
63-21
2.247
-279.5
05-2.
358.4
15-4.
947.3
69
NO
TA:
1.Correspon
dealc
once
ptode
transferenc
ias(corrien
tespa
raelg
asto)de
lclasific
adorpresupu
estarioutilizado
enlaLey
dePresup
uestos.
2.Excluyeelp
agode
bon
osdereco
nocimiento,que
seclasificaentrelaspartida
sde
fina
nciamiento.
3.In
gresosdeTran
saccione
squ
eafec
tanelPatrimon
ioNetomásVen
tadeac
tivo
sfísico
sclasificada
enTran
saccione
sen
ActivosnoFina
ncieros.
4.Gastosde
Transaccion
esque
afectan
elP
atrimon
ioNetomásIn
versiónyTran
sferen
ciasdecapitalc
lasific
adasenTran
saccione
sen
ActivosnoFina
ncieros
64 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
ESTA
DO
DE
OPE
RAC
ION
ES D
E G
OBI
ERN
O M
ENSU
AL
2017
GO
BIER
NO
CEN
TRA
L PR
ESU
PUES
TAR
IO
MonedaNacional+
MonedaExtranjera
Mill
ones
de
Peso
s
ENER
OFE
BRER
OMA
RZO
ABRI
LMA
YOJU
NIO
JULIO
AGOS
TOSE
PTIEM
BRE
OCTU
BRE
NOVI
EMBR
EDI
CIEMB
REAC
UMUL
ADO
AÑO
TRAN
SACC
IONESQU
EAFECT
ANEL
PATR
IMONIO
NETO
INGRE
SOS
3.458
.209
2.846
.379
2.956
.488
5.445
.710
1.508
.042
2.757.
041
2.724
.276
3.183
.462
2.986
.756
2.945
.236
2.935
.479
3.189
.540
36.93
6.619
Ingres
os tri
butar
ios ne
tos2.9
69.75
32.3
92.21
92.4
49.27
85.0
01.618
994.6
442.2
46.31
62.2
36.22
62.5
10.52
22.5
03.47
22.3
91.25
72.4
51.671
2.607.
090
30.75
4.067
Cobre
bruto
00
00
1.340
1.668
1.522
111.10
91.8
6258
.095
10.75
72.2
8118
8.636
Impo
sicion
es pre
vision
ales
222.0
99210
.989
217.00
420
8.797
225.6
92218
.566
218.14
7215
.832
213.08
522
8.192
208.5
4324
0.612
2.627.
558
Dona
cione
s1,58.2
354.7
985.0
613.7
367.7
5014.
972
8.072
7.354
8.103
7.866
4.415
17.36
597.
728
Renta
s de l
a prop
iedad
48
.512
37.88
347.
530
50.42
475
.318
49.076
55.412
128.36
366
.397
69.50
158
.379
66.36
875
3.162
Ingres
os de
opera
ción
78.89
877.
508
90.27
670
.162
78.92
474.
896
76.07
190
.677
75.71
973
.319
79.58
182
.728
948.7
58Ot
ros in
gresos
130.71
2122
.983
147.33
9110
.972
124.37
3151
.547
128.82
6119
.606
118.11
8117
.007
122.13
1173
.096
1.566
.710
GAST
OS2.5
64.30
22.4
94.26
43.3
10.02
32.6
90.42
42.7
53.87
32.9
81.77
32.8
70.66
63.0
75.87
93.3
82.50
32.7
13.40
72.7
70.18
24.1
63.94
235
.771.2
38Pe
rsona
l67
9.490
629.1
5782
8.207
642.9
1464
4.302
753.5
8870
2.533
644.5
7383
8.044
636.2
36674
.528
903.4
448.5
77.015
Biene
s y se
rvicio
s de c
onsum
o y pr
oduc
ción
171.12
7215
.293
286.9
5122
7.237
272.0
4828
8.340
270.8
6329
9.722
300.0
6528
0.680
311.34
158
6.075
3.509.
743Int
ereses
26
5.693
29.876
315.69
326
.342
19.47
920
.361
233.8
0029.
506
376.51
018.
422
3.304
30.21
11.3
69.198
Subsi
dios y
dona
cione
s186
0.435
1.054
.471
1.174.
344
1.226
.672
1.171.
579
1.329.
327
1.067.
073
1.514.
379
1.231.
2931.1
88.41
81.2
40.87
91.9
39.42
914.
998.2
98Pre
stacio
nes p
revisio
nales
257
9.174
558.9
4370
0.571
562.2
4863
0.780
585.4
4658
7.862
584.1
38631
.184
576.61
253
9.174
697.6
547.2
33.78
5Ot
ros8.3
836.5
244.2
575.0
1115.
684
4.711
8.535
3.562
5.406
13.03
995
77.1
2983
.199
RESU
LTADO
OPER
ATIVO
BRUT
O89
3.907
352.1
15-35
3.534
2.755
.286
-1.24
5.831
-224.7
31-14
6.391
107.5
84-39
5.746
231.8
2916
5.296
-974.4
021.1
65.38
1
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSNO
FINA
NCIER
OSAD
QUISICIO
NNETAD
EACT
IVOSN
OFINA
NCIER
OS31
6.798
395.8
24511
.878
495.0
5847
9.678
561.1
7649
2.930
465.1
5945
1.205
487.4
9250
3.160
1.381
.001
6.541
.359
Venta
deac
tivos
físico
s251
1.427
1.022
237
2.544
794
1.355
1.839
204
5533.1
902.8
0816.
225
Invers
ión10
9.089
204.5
6726
2.425
240.3
9422
8.035
302.7
3226
0.658
262.1
8924
4.623
278.2
07314
.110
933.59
83.6
40.62
8Tra
nsfere
ncias
deca
pital
207.9
61192
.684
250.4
7525
4.901
254.1
8625
9.238
233.6
2720
4.809
206.7
8620
9.837
192.24
045
0.210
2.916.
955
TOTA
L ING
RESO
S33.4
58.46
12.8
47.80
62.9
57.511
5.445
.947
1.510
.585
2.757.
836
2.725
.631
3.185
.302
2.986
.961
2.945
.789
2.938
.669
3.192
.348
36.95
2.844
TOTA
L GAS
TOS4
2.881
.351
2.891
.515
3.822
.922
3.185
.720
3.236
.094
3.543
.743
3.364
.952
3.542
.877
3.833
.912
3.201
.452
3.276
.532
5.547.
751
42.32
8.822
PRES
TAMO
NETO
/ENDE
UDAM
IENTO
NETO
577.1
09-43
.709
-865.4
122.2
60.22
7-1.
725.5
09-78
5.908
-639.3
21-35
7.575
-846.9
51-25
5.663
-337.8
64-2.
355.4
03-5.
375.9
78
65Dirección de Presupuestos
ENER
OFE
BRER
OMA
RZO
ABRI
LMA
YOJU
NIO
JULIO
AGOS
TOSE
PTIEM
BRE
OCTU
BRE
NOVI
EMBR
EDI
CIEMB
REAC
UMUL
ADO
AÑO
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSY
PASIV
OSFINA
NCIER
OS(F
INANC
IAMIEN
TO)
ADQU
ISICIO
NNETAD
EACT
IVOSF
INANC
IEROS
759.1
52-13
0.599
-1.26
2.618
2.177
.019
-1.110
.012
2.813
.701
-432.6
0717.
205
-936.6
1486
2.149
-205.4
03-2.
424.2
9212
7.080
Présta
mos
-214.4
87-77
714.
497
21.94
925
.196
57.08
351.
780
44.10
449.
295
29.68
511.
81296
.559
186.6
94Ot
orgam
iento
de pr
éstam
os15.
586
30.85
441.
71945
.612
52.92
586
.117
82.92
877.
11085
.107
54.41
356
.082
146.8
8977
5.343
Recu
perac
ión de
prést
amos
230.0
7431.
632
27.22
223
.663
27.73
029.
034
31.14
833.
005
35.811
24.72
944
.270
50.33
158
8.649
Título
s y va
lores
1.365.
266
-558.9
30-82
9.290
561.67
856
8.330
2.770
.967
-511.8
95-15
9.644
-922.6
3683
3.070
-293.9
39-2.
113.92
470
9.053
Invers
iónfin
ancie
ra3.4
29.23
2-65
.840
750.8
4545
4.044
638.5
523.0
95.77
1-50
2.131
36.16
1-66
3.042
846.5
72-29
2.770
-2.10
0.128
5.627.
265
Venta
deac
tivos
finan
cieros
52.0
63.96
6493
.090
1.580
.135
-107.6
3470
.222
324.8
049.7
63195
.805
259.5
9513.
503
1.169
13.79
64.9
18.212
Opera
cione
s de c
ambio
603
1.698
-206
2.446
-2.86
2191
677
-1.94
01.0
83-1.1
57-1.
432
17.29
516.
398
Caja
-392.2
3042
7.410
-447.6
181.5
90.94
5-1.
700.6
76-14
.540
26.83
1134
.685
-64.35
6551
78.15
6-42
4.222
-785.0
65Fo
ndos
Espec
iales
- FCC
0
00
00
00
00
00
00
Giros
00
00
00
00
00
00
0De
pósit
os0
00
00
00
00
00
00
Ajuste
s por
rezag
os Fo
ndos
Espec
iales
- FCC
0
00
00
00
00
00
00
Antic
ipo de
gasto
s0
00
00
00
00
00
00
PASIV
OS NE
TOS I
NCUR
RIDOS
182.0
43-86
.890
-397.2
06-83
.209
615.49
73.5
99.60
920
6.714
374.7
80-89
.663
1.117.
81113
2.461
-68.88
95.5
03.05
8En
deud
amien
to Ex
terno
Neto
-99-5.
706
-17.06
1-8.
95134
31.3
61.98
293.
837
-9.97
5-9.
663
-2.84
911.
388
1.373
1.414.
619En
deud
amien
to0
-1.014
0116
2.869
1.567.
926
96.88
90
00
13.23
021.
978
1.701.
995
Bono
s0
-1.014
00
01.5
63.85
698
.726
00
038
20
1.661.
950
Resto
00
0116
2.869
4.070
-1.83
60
00
12.84
821.
978
40.04
5Am
ortiza
cione
s99
4.692
17.061
9.067
2.526
205.9
443.0
529.9
759.6
632.8
491.8
4220
.605
287.3
76En
deud
amien
to Int
erno N
eto24
4.894
-25.12
6-32
2.722
-18.90
366
8.382
2.295
.491
172.7
6545
0.694
-12.56
01.1
85.15
0182
.560
-7.09
94.8
13.52
4En
deud
amien
to1.0
45.23
10
00
682.9
482.2
96.75
565
5.621
469.3
730
1.194
.320
186.8
060
6.531.
053
Bono
s1.0
45.23
10
00
682.9
482.2
96.75
565
5.621
469.3
730
1.194
.320
186.8
060
6.531.
053
Resto
00
00
00
00
00
00
0Am
ortiza
cione
s80
0.337
25.12
632
2.722
18.90
314.
566
1.264
482.8
5618.
679
12.56
09.1
704.2
467.0
991.7
17.52
9Bo
no de
Reco
nocim
iento
-62.75
2-56
.058
-57.42
3-55
.354
-53.22
9-57
.865
-59.88
8-65
.938
-67.44
0-64
.489
-61.48
6-63
.163
-725.0
86
FINAN
CIAMIE
NTO
577.1
09-43
.709
-865.4
122.2
60.22
7-1.
725.5
09-78
5.908
-639.3
21-35
7.575
-846.9
51-25
5.663
-337.8
64-2.
355.4
03-5.
375.9
78
NO
TA:
1.Correspon
dealc
once
ptode
transferenc
ias(corrien
tespa
raelg
asto)de
lclasific
adorpresupu
estarioutilizado
enlaLey
dePresup
uestos
2.Excluyeelp
agode
bon
osdereco
nocimiento,que
seclasificaentrelaspartida
sde
fina
nciamiento
3.In
gresosdeTran
saccione
squ
eafec
tanelPatrimon
ioNetomásVen
tadeac
tivo
sfísico
sclasificada
enTran
saccione
sen
ActivosnoFina
ncieros
4.Gastosde
Transaccion
esque
afectan
elP
atrimon
ioNetomásIn
versiónyTran
sferen
ciasdecapitalc
lasific
adasenTran
saccione
sen
ActivosnoFina
ncieros
5En
marzode20
17serealizóun
atran
sferen
ciade
sdeelGob
iernoCen
tralExtrapresup
uestarioalG
obiernoCen
tralPresupu
estariopo
r$314.070
millon
es,correspo
ndienteacapitaliz
aciónde
Cod
elco,op
erac
iónqu
eno
seincluy
eesestatabla,
portratarsedeun
atran
sferen
ciaco
nsolidab
ledeacue
rdoalcriterioha
bitualdeco
nsolidac
ión.
66 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
ESTA
DO
DE
OPE
RAC
ION
ES D
E G
OBI
ERN
O M
ENSU
AL
2017
GO
BIER
NO
CEN
TRA
L EX
TRA
PRES
UPU
ESTA
RIO
MonedaNacional+
MonedaExtranjera
Mill
ones
de
Peso
s
ENER
OFE
BRER
OMA
RZO
ABRI
LMA
YOJU
NIO
JULIO
AGOS
TOSE
PTIEM
BRE
OCTU
BRE
NOVI
EMBR
EDI
CIEMB
REAC
UMUL
ADO
AÑO
TRAN
SACC
IONESQU
EAFECT
ANEL
PATR
IMONIO
NETO
INGRE
SOS
37.58
562
.169
66.28
246
.659
57.12
353
.461
58.56
263
.470
66.01
574
.078
67.27
790
.451
743.1
31Ing
resos
tribu
tarios
netos
00
00
00
00
00
00
0Co
bre br
uto34
.301
59.94
963
.940
44.26
754
.386
50.78
855.
01660
.699
63.65
471.
552
64.69
687.
015710
.263
Impo
sicion
es pre
vision
ales
00
00
00
00
00
00
0Do
nacio
nes1
00
00
00
00
00
00
0Re
ntas d
e la p
ropied
ad
3.284
2.220
2.342
2.392
2.737
2.673
3.546
2.771
2.361
2.526
2.581
3.435
32.86
8Ing
resos
de op
eració
n0
00
00
00
00
00
00
Otros
ingre
sos0
00
00
00
00
00
00
GAST
OS58
.220
24.35
120
.019
7.880
8.921
15.82
412
.907
15.13
018
.227
30.66
28.9
1893
.463
314.5
22Pe
rsona
l0
00
00
00
00
00
00
Biene
s y se
rvicio
s de c
onsum
o y pr
oduc
ción
49.971
16.16
011.
885
01.1
968.2
555.4
997.8
8011.
13623
.774
2.210
86.93
522
4.901
Intere
ses
8.249
8.191
8.133
7.880
7.725
7.569
7.408
7.250
7.091
6.889
6.708
6.528
89.621
Subsi
dios y
dona
cione
s1, 5
00
00
00
00
00
00
0Pre
stacio
nes p
revisio
nales
20
00
00
00
00
00
00
Otros
00
00
00
00
00
00
0
RESU
LTADO
OPER
ATIVO
BRUT
O-20
.635
37.81
846
.263
38.77
848
.202
37.63
745
.655
48.34
147.
788
43.41
658
.358
-3.01
242
8.609
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSNO
FINA
NCIER
OSAD
QUISICIO
NNETAD
EACT
IVOSN
OFINA
NCIER
OS0
00
00
00
00
00
00
Venta
deac
tivos
físico
s0
00
00
00
00
00
00
Invers
ión0
00
00
00
00
00
00
Transf
erencias
deca
pital
00
00
00
00
00
00
0
TOTA
L ING
RESO
S337.
585
62.16
966
.282
46.65
957.
123
53.46
158
.562
63.47
066
.015
74.07
867.
277
90.45
174
3.131
TOTA
L GAS
TOS4
58.22
024
.351
20.01
97.8
808.9
2115
.824
12.90
715
.130
18.22
730
.662
8.918
93.46
331
4.522
PRES
TAMO
NETO
/ENDE
UDAM
IENTO
NETO
-20.63
537.
818
46.26
338
.778
48.20
237.
637
45.65
548
.341
47.78
843
.416
58.35
8-3.
012
428.6
09
67Dirección de Presupuestos
ENER
OFE
BRER
OMA
RZO
ABRI
LMA
YOJU
NIO
JULIO
AGOS
TOSE
PTIEM
BRE
OCTU
BRE
NOVI
EMBR
EDI
CIEMB
REAC
UMUL
ADO
AÑO
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSY
PASIV
OSFINA
NCIER
OS(F
INANC
IAMIEN
TO)
ADQU
ISICIO
NNETAD
EACT
IVOSF
INANC
IEROS
-12.38
746
.009
54.39
746
.659
55.92
745
.207
53.06
355
.590
54.88
050
.304
65.06
73.5
1551
8.230
Présta
mos
00
00
00
00
00
00
0Ot
orgam
iento
de pr
éstam
os0
00
00
00
00
00
00
Recu
perac
ión de
prést
amos
00
00
00
00
00
00
0Tít
ulos y
valor
es0
00
00
00
00
00
00
Invers
iónfin
ancie
ra0
00
00
00
00
00
00
Venta
deac
tivos
finan
cieros
50
00
00
00
00
00
00
Opera
cione
s de c
ambio
00
00
00
00
00
00
0Ca
ja-12
.387
46.00
954
.397
46.65
955.
927
45.20
753.
063
55.59
054
.880
50.30
465.
067
3.515
518.23
0Fo
ndos
Espec
iales
- FCC
0
00
00
00
00
00
00
Giros
00
00
00
00
00
00
0De
pósit
os0
00
00
00
00
00
00
Ajuste
s por
rezag
os Fo
ndos
Espec
iales
- FCC
0
00
00
00
00
00
00
Antic
ipo de
gasto
s0
00
00
00
00
00
00
PASIV
OS NE
TOS I
NCUR
RIDOS
8.249
8.191
8.133
7.880
7.725
7.569
7.408
7.250
7.091
6.889
6.708
6.528
89.62
1En
deud
amien
to Ex
terno
Neto
00
00
00
00
00
00
0En
deud
amien
to0
00
00
00
00
00
00
Bono
s0
00
00
00
00
00
00
Resto
00
00
00
00
00
00
0Am
ortiza
cione
s0
00
00
00
00
00
00
Ende
udam
iento
Intern
o Neto
00
00
00
00
00
00
0En
deud
amien
to0
00
00
00
00
00
00
Bono
s0
00
00
00
00
00
00
Resto
00
00
00
00
00
00
0Am
ortiza
cione
s0
00
00
00
00
00
00
Bono
de Re
cono
cimien
to8.2
498.1
918.1
337.8
807.7
257.5
697.4
087.2
507.0
916.8
896.7
086.5
2889.
621
FINAN
CIAMIE
NTO
-20.63
537.
818
46.26
338
.778
48.20
237.
637
45.65
548
.341
47.78
843
.416
58.35
8-3.
012
428.6
09
NO
TA:
1.orrespo
ndealcon
ceptode
transferenc
ias(corrien
tespa
raelg
asto)de
lclasific
adorpresupu
estarioutilizado
enlaLey
dePresup
uestos.
2.Excluyeelp
agode
bon
osdereco
nocimiento,que
seclasificaentrelaspartida
sde
fina
nciamiento.
3.In
gresosdeTran
saccione
squ
eafec
tanelPatrimon
ioNetomásVen
tadeac
tivo
sfísico
sclasificada
enTran
saccione
sen
ActivosnoFina
ncieros.
4.Gastosde
Transaccion
esque
afectan
elP
atrimon
ioNetomásIn
versiónyTran
sferen
ciasdecapitalc
lasific
adasenTran
saccione
sen
ActivosnoFina
ncieros
5.Enmarzode20
17serealizóun
atran
sferen
ciade
sdeelGob
iernoCen
tralExtrapresup
uestarioalG
obiernoCen
tralPresupu
estariopo
r$314.070
millon
es,correspo
ndienteacapitaliz
aciónde
Cod
elco,op
erac
iónqu
eno
seincluy
eesestatabla,
portratarsedeun
atran
sferen
ciaco
nsolidab
ledeacue
rdoalcriterioha
bitualdeco
nsolidac
ión.
68 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
CLASIFICAC
IÓNFUNCIONALDEEROGAC
IONESDELGOBIER
NOCEN
TRALTO
TAL:200
8-2017
MonedaNacional+
MonedaExtranjera
Mill
ones
de
Peso
s
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
7GA
STO T
OTAL
19.08
7.191
22.56
5.747
24.41
0.921
26.00
2.668
28.04
2.491
29.70
4.287
33.01
5.427
37.00
1.366
39.84
2.576
42.64
3.344
701
Servi
cios P
úblic
os Ge
neral
es1.1
62.81
31.3
84.82
01.5
47.35
01.7
25.40
62.0
17.58
32.1
66.18
72.4
57.70
62.7
42.96
23.0
90.07
73.4
70.83
370
11Or
g. Eje
cutiv
os y L
egisla
t., As
untos
Fina
nc., F
iscale
s y Ex
terior
es72
4.082
813.58
087
7.404
879.7
8894
3.608
1.013.
9761.1
35.52
91.2
57.147
1.273
.878
1.344
.534
7012
Ayud
a Eco
nómi
ca Ex
terior
00
045
045
8553
589
61858
764
470
13Se
rvicio
s Gen
erales
117.73
9173
.560
167.27
018
4.378
194.54
320
2.429
223.4
6923
9.413
259.3
6529
7.988
7014
Invest
igació
n Bási
ca94
.049
138.19
917
7.710
190.1
8324
2.272
248.9
6927
8.954
293.63
930
6.280
319.42
370
16Se
rvicio
s Púb
licos
Gene
rales
n.e.p.
38.64
233.
826
32.96
317.
736
70.88
970
.606
61.35
430
.948
94.89
8139
.046
7017
Transa
ccion
es de
la De
uda P
úblic
a18
8.301
225.6
5529
2.003
452.8
7056
5.814
629.6
5475
7.812
921.19
81.1
55.07
01.3
69.198
702
Defen
sa1.0
89.67
01.2
32.58
41.4
08.17
81.5
73.99
11.4
43.63
91.4
01.73
41.6
12.74
71.4
45.74
41.4
74.87
71.4
91.35
870
21De
fensa
Milita
r1.0
86.61
11.2
29.619
1.403.
883
1.569.
731
1.440
.374
1.398
.245
1.608
.855
1.441.
4111.4
70.33
01.4
86.53
770
24Inv
estiga
cióny
Desar
rollo
relacion
ados
conl
aDefe
nsa3.0
592.9
654.2
954.2
603.2
653.4
893.8
924.3
334.5
474.8
22
703
OrdenP
úblicoy
Segurid
ad1.2
58.36
01.5
36.01
01.7
22.44
41.8
32.72
92.0
14.10
62.1
20.28
02.4
03.35
52.6
86.31
72.8
50.51
42.9
54.92
070
31Se
rvicio
s de P
olicía
571.31
467
7.995
802.5
6485
7.668
952.9
851.0
30.68
41.1
91.38
31.2
54.75
51.3
38.89
61.4
07.158
7032
Servi
cios d
e Prot
ecció
n con
tra In
cend
ios13.
21616.
046
32.31
418.
226
20.85
122
.756
25.80
934
.516
42.60
936
.725
7033
Tribu
nales
deJu
sticia
450.0
71593
.036
615.74
362
0.616
645.2
5665
8.188
712.84
984
6.974
902.0
2396
2.688
7034
Prisio
nes
223.7
5924
8.933
271.82
332
8.754
368.9
4038
0.962
438.8
9650
4.097
520.2
63510
.176
7036
Orde
n Púb
lico y
Segu
ridad
n.e.p
.0
00
7.465
26.07
427.
690
34.41
845
.975
46.72
438
.173
704
Asun
tosEc
onóm
icos
2.859
.343
3.224
.193
3.179
.561
3.467.
924
3.539
.921
3.788
.260
4.226
.196
4.871
.908
5.129
.423
5.140
.061
7041
Asun
tos Ec
onóm
icos,
Come
rciale
s y La
boral
es en
Gene
ral99.
520
112.42
8118
.358
126.85
4133
.959
153.97
0174
.803
201.0
3820
5.769
215.33
770
42Ag
ricult
ura, S
ilvicu
ltura,
Pesca
y Ca
za37
0.643
424.5
47413
.516
438.1
1546
2.455
493.77
754
3.566
608.3
0262
6.753
685.4
7270
43Co
mbust
ibles
y Ene
rgía
162.49
079.
17653.
897
55.03
956
.862
88.81
0117
.837
146.5
7416
8.134
168.3
3170
44Min
ería,
Manu
factur
asyC
onstr
ucció
n20
.033
24.28
025
.874
33.218
39.43
634
.336
28.78
942
.041
43.66
445
.288
7045
Transp
orte
1.830
.884
2.158
.058
2.138
.645
2.350
.493
2.364
.841
2.497.
344
2.764
.668
3.196
.371
3.373
.843
3.292
.342
7046
Comu
nicac
iones
9.296
16.217
23.30
218.
496
12.476
14.40
117.
252
23.43
917.
19321.
36770
47Ot
ras In
dustr
ias10.
044
14.66
814.
778
18.769
20.40
521.
787
25.34
230
.757
32.71
033.
16370
48Inv
estiga
ción y
Desar
rollo
relac
ionad
os co
n Asun
tos Ec
onóm
icos
196.24
522
7.932
231.0
7522
6.678
234.6
4126
4.339
320.8
8037
8.654
396.1
1239
9.333
7049
Asun
tos Ec
onóm
icos n
.e.p.
160.1
8816
6.887
160.1
1620
0.261
214.84
6219
.496
233.0
5924
4.731
265.2
4527
9.428
69Dirección de Presupuestos
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
705
Protec
ciónd
elMe
dioAm
biente
63.19
975
.715
83.52
094
.195
105.2
79114
.061
131.83
113
6.099
151.1
3015
8.205
7053
Redu
cción
de la
Conta
mina
ción
16.376
22.30
615.
9128.6
999.5
4011.
726
13.70
021.
750
25.04
028
.344
7054
Protec
ción a
la di
versi
dad B
iológ
ica y
del P
aisaje
46.82
353.
409
61.20
066
.777
72.89
669.
92185
.299
83.11
494
.621
98.20
070
56Pro
tecció
n del
Medio
Ambie
nte n.
e.p.
00
6.408
18.72
022
.844
32.41
432
.832
31.23
531.
470
31.661
706
Vivien
da y
Servi
cios C
omun
itario
s33
0.791
360.7
7038
2.929
382.4
9244
6.892
444.1
0258
1.096
605.8
9352
8.429
597.5
6370
61Ur
baniz
ación
227.9
6424
6.580
252.8
65243
.785
271.30
3271
.982
387.1
1136
6.679
314.56
036
6.076
7062
Desar
rollo
Comu
nitari
o0
00
10.34
217.
209
17.819
23.34
133.
568
13.918
9.502
7063
Abast
ecim
iento
de Ag
ua10
2.384
113.91
2129
.763
128.06
2158
.370
154.3
01170
.644
205.6
46199
.950
221.9
8470
66Viv
ienda
y Se
rvicio
s Com
unita
rios n
.e.p.
443
278
301
303
90
00
00
707
Salud
2.900
.957
3.577
.495
3.930
.594
4.276
.007
4.768
.288
5.224
.724
5.944
.907
6.943
.695
7.585
.803
8.482
.932
7071
Produ
ctos,
Útile
s y Eq
uipos
Médic
os147
157159
194170
140
180
194125
8670
72Se
rvicio
s para
Pacie
ntes E
xterno
s73
.450
91.32
596
.199
103.16
0124
.230
115.22
7137
.637
180.7
95219
.051
260.2
1770
73Se
rvicio
s Hosp
italar
ios2.1
19.671
2.660
.594
2.980
.330
3.264
.324
3.628
.813
4.053.
966
4.633.
807
5.425
.465
5.831.
727
6.580
.852
7074
Servi
cios d
e Salu
d Púb
lica
85.20
798
.978
103.16
393.
529
135.43
399.
644
108.0
48132
.652
135.55
0142
.202
7076
Salud
n.e.p
.62
2.482
726.4
4175
0.743
814.80
087
9.643
955.7
471.0
65.23
51.2
04.58
91.3
99.35
01.4
99.57
5
708
Activ
idade
sRecrea
tivas,
Cultu
rayR
eligió
n16
2.109
177.2
1820
9.988
219.4
9925
3.212
249.3
7525
9.601
292.9
1132
6.978
356.5
5670
81Se
rvicio
s Rec
reativ
os y D
eport
ivos
96.69
589.
099
112.34
4123
.805
144.1
64138
.120
136.24
8141
.783
157.30
1178
.991
7082
Servi
cios C
ultura
les65.
41488
.119
97.64
495
.694
109.0
48111
.255
123.35
3151
.128
169.67
617
7.565
709
Educación
3.521
.636
4.098
.954
4.436
.505
4.697.
125
5.258
.544
5.850
.139
6.398
.361
7.391
.856
8.423
.397
9.167.
657
7091,
92En
señan
za Pr
eesco
lar, P
rimari
a y Se
cund
aria
2.729.
850
3.126
.553
3.313.
952
3.553.
878
3.973
.123
4.441.
043
4.829.
687
5.468
.804
6.185
.018
6.682
.308
7094
Enseñ
anza
Terci
aria
364.5
37421
.356
502.7
8054
8.889
624.5
4272
2.351
816.01
9961
.484
1.182
.009
1.397.
554
7095
Enseñ
anza
no at
ribuib
le a n
ingún
nive
l39.
425
45.96
033.
76229.
247
38.29
124.
979
23.48
426
.985
28.06
928
.773
7096
Servi
cios A
uxilia
res de
la Ed
ucac
ión32
6.383
437.9
0150
9.487
498.8
0154
8.288
585.3
8764
1.037
833.8
6593
4.316
971.38
070
98En
señan
za n.
e.p.
61.44
167.
184
76.52
466
.310
74.30
076.
379
88.13
310
0.719
93.98
687.
642
710
Protec
ciónS
ocial
5.738
.314
6.897.
988
7.509
.852
7.733
.299
8.195
.027
8.345
.425
8.999
.629
9.883
.982
10.28
1.948
10.82
3.260
7101
Enfer
meda
deIn
capa
cidad
66.10
393.
320
85.31
879.
792
93.76
497.
904
104.0
04124
.271
138.45
8158
.600
7102
Edad
Avan
zada
3.862
.310
4.312.
409
4.662
.699
4.911.
823
5.167.
350
5.334
.373
5.626
.293
5.969.
6136.2
25.06
86.6
03.56
6710
4Fam
ilia e
Hijos
486.5
6688
3.561
800.5
7664
5.757
724.6
4579
4.095
900.5
991.0
09.45
21.0
87.85
01.1
46.16
1710
5De
semple
o70
.000
77.99
494
.605
78.92
365.
375
67.48
280
.868
102.3
8993.
925
96.00
9710
6Viv
ienda
879.7
351.1
07.89
21.2
41.125
1.429.
764
1.486
.500
1.381.
480
1.474.
457
1.584
.260
1.738
.329
1.783
.275
7107
Exclu
sión S
ocial
95.62
9124
.030
94.39
3198
.111
219.54
422
5.966
246.8
7927
5.566
278.8
67271
.648
7108
Invest
igació
n y De
sarrol
lo rel
acion
ados
con P
rotec
ción S
ocial
30.32
425
.357
28.65
727.
285
38.23
241.
344
50.70
473
.133
57.85
266
.397
7109
Protec
ción S
ocial
n.e.p
.24
7.647
273.4
2550
2.479
361.84
439
9.617
402.7
81515
.825
745.29
7661
.598
697.6
04
70 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
CLASIFICAC
IÓNFUNCIONALDEEROGAC
IONESDELGOBIER
NOCEN
TRALTO
TAL:200
8-2017
MonedaNacional+
MonedaExtranjera
Mill
ones
de
Peso
s de
201
7
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
7GA
STO T
OTAL
24.69
0.888
28.76
5.538
30.65
0.947
31.59
5.374
33.07
8.915
34.42
4.077
36.53
5.175
39.23
9.653
40.71
3.009
42.64
3.344
701
Servi
cios P
úblic
os Ge
neral
es1.5
04.19
61.7
65.29
01.9
42.89
02.0
96.51
02.3
79.94
02.5
10.37
82.7
19.72
02.9
08.88
93.1
57.58
53.4
70.83
370
11Or
g. Eje
cutiv
os y L
egisla
t., As
untos
Fina
nc., F
iscale
s y Ex
terior
es93
6.660
1.037.
106
1. 101
.690
1.069.
0151.1
13.07
91.1
75.08
91.2
56.58
71.3
33.194
1.301.
708
1.344
.534
7012
Ayud
a Eco
nómi
ca Ex
terior
00
054
754
064
165
265
659
964
470
13Se
rvicio
s Gen
erales
152.30
522
1.244
210.02
822
4.035
229.4
8323
4.593
247.2
9325
3.895
265.0
3129
7.988
7014
Invest
igació
n Bási
ca121
.660
176.16
822
3.137
231.0
8928
5.784
288.5
2830
8.693
311.40
2312
.971
319.42
370
16Se
rvicio
s Púb
licos
Gene
rales
n.e.p.
49.98
743.
11941.
389
21.55
083
.620
81.82
567.
895
32.82
096
.971
139.04
670
17Tra
nsacci
ones
de la
Deud
a Púb
lica
243.58
328
7.652
366.6
4655
0.275
667.4
3472
9.701
838.6
01976
.923
1.180
.304
1.369.
198
702
Defen
sa1.4
09.58
01.5
71.22
81.7
68.14
31.9
12.52
91.7
02.91
61.6
24.45
91.7
84.68
01.5
33.20
01.5
07.09
81.4
91.35
870
21De
fensa
Milita
r1.4
05.62
31.5
67.44
91.7
62.75
01.9
07.35
21.6
99.06
51.6
20.41
61.7
80.37
31.5
28.60
51.5
02.45
21.4
86.53
770
24Inv
estiga
cióny
Desar
rollo
relacion
ados
conl
aDefe
nsa3.9
573.7
805.3
935.1
773.8
514.0
434.3
074.5
954.6
474.8
22
703
OrdenP
úblicoy
Segurid
ad1.6
27.79
41.9
58.01
92.1
62.74
32.2
26.91
62.3
75.83
92.4
57.17
72.6
59.57
42.8
48.81
72.9
12.78
82.9
54.92
070
31Se
rvicio
s de P
olicía
739.0
4386
4.270
1.007.
7191.0
42.13
71.1
24.141
1.194
.452
1.318.
395
1.330
.658
1.368
.146
1.407.
15870
32Se
rvicio
s de P
rotec
ción c
ontra
Ince
ndios
17.09
620
.455
40.57
422
.146
24.59
526
.372
28.56
036
.604
43.54
036
.725
7033
Tribu
nales
deJu
sticia
582.2
0575
5.969
773.1
4275
4.100
761.14
4762
.769
788.8
4589
8.209
921.72
996
2.688
7034
Prisio
nes
289.4
51317
.326
341.3
0839
9.463
435.2
0244
1.494
485.6
8653
4.591
531.62
9510
.176
7036
Orde
n Púb
lico y
Segu
ridad
n.e.p
.0
00
9.071
30.75
732
.090
38.08
748
.756
47.74
438
.173
704
Asun
tosEc
onóm
icos
3.698
.801
4.110
.019
3.992
.334
4.213
.812
4.175
.690
4.390
.186
4.676
.747
5.166
.619
5.241
.484
5.140
.061
7041
Asun
tos Ec
onóm
icos,
Come
rciale
s y La
boral
es en
Gene
ral128
.737
143.31
714
8.613
154.1
39158
.018
178.43
5193
.438
213.19
9210
.264
215.33
770
42Ag
ricult
ura, S
ilvicu
ltura,
Pesca
y Ca
za47
9.458
541.1
89519
.221
532.3
4654
5.511
572.2
3460
1.515
645.1
0064
0.446
685.4
7270
43Co
mbust
ibles
y Ene
rgía
210.19
410
0.929
67.674
66.87
667.
07410
2.921
130.40
0155
.441
171.80
716
8.331
7044
Minerí
a,Ma
nufac
turas
yCon
strucció
n25
.914
30.95
132
.488
40.36
346
.518
39.79
231.
858
44.58
444
.618
45.28
870
45Tra
nsport
e2.3
68.40
32.7
50.97
02.6
85.33
52.8
56.04
22.7
89.56
62.8
94.15
33.0
59.40
73.3
89.72
63.4
47.551
3.292
.342
7046
Comu
nicac
iones
12.02
520
.673
29.25
922
.475
14.717
16.68
919.
091
24.85
717.
568
21.367
7047
Otras
Indu
strias
12.99
318.
698
18.55
622
.806
24.07
025
.249
28.04
432
.618
33.42
533.
16370
48Inv
estiga
ción y
Desar
rollo
relac
ionad
os co
n Asun
tos Ec
onóm
icos
253.8
5929
0.555
290.1
4327
5.432
276.78
230
6.341
355.0
8940
1.560
404.7
6539
9.333
7049
Asun
tos Ec
onóm
icos n
.e.p.
207.2
17212
.738
201.0
46243
.333
253.4
3325
4.372
257.9
0525
9.535
271.03
927
9.428
71Dirección de Presupuestos
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
705
Protec
ciónd
elMe
dioAm
biente
81.75
396
.517
104.8
70114
.455
124.1
8713
2.184
145.8
8614
4.332
154.4
3215
8.205
7053
Redu
cción
de la
Conta
mina
ción
21.18
428
.434
19.97
910.
569
11.25
313.
589
15.16
023
.065
25.58
728
.344
7054
Protec
ción a
la di
versi
dad B
iológ
ica y
del P
aisaje
60.56
968
.083
76.84
481.
13985
.988
81.031
94.39
388
.142
96.68
898
.200
7056
Protec
ción d
el Me
dio Am
biente
n.e.p
.0
08.0
4622
.746
26.94
637.
564
36.33
233.
12432
.158
31.661
706
Vivien
da y
Servi
cios C
omun
itario
s42
7.906
459.8
8948
0.815
464.7
5952
7.154
514.6
6764
3.046
642.5
4453
9.973
597.5
6370
61Ur
baniz
ación
294.8
91314
.326
317.50
329
6.219
320.0
29315
.198
428.3
8138
8.861
321.43
236
6.076
7062
Desar
rollo
Comu
nitari
o0
00
12.56
620
.300
20.65
025
.829
35.59
814.
222
9.502
7063
Abast
ecim
iento
de Ag
ua132
.442
145.20
9162
.934
155.60
618
6.814
178.81
818
8.836
218.08
520
4.319
221.9
8470
66Viv
ienda
y Se
rvicio
s Com
unita
rios n
.e.p.
573
354
378
368
110
00
00
707
Salud
3.752
.632
4.560
.388
4.935
.350
5.195
.700
5.624
.672
6.054
.894
6.578
.688
7.363
.733
7.751
.529
8.482
.932
7071
Produ
ctos,
Útile
s y Eq
uipos
Médic
os19
020
020
023
620
1162
200
206
12786
7072
Servi
cios p
ara Pa
ciente
s Exte
rnos
95.01
4116
.416
120.79
0125
.348
146.5
42133
.536
152.31
1191
.732
223.8
3726
0.217
7073
Servi
cios H
ospita
larios
2.741.
973
3.391.
575
3.742
.175
3.966
.422
4.280
.546
4.698
.111
5.127.
8135.7
53.66
35.9
59.132
6.580
.852
7074
Servi
cios d
e Salu
d Púb
lica
110.22
2126
.172
129.53
4113
.645
159.75
7115
.477
119.56
614
0.676
138.51
1142
.202
7076
Salud
n.e.p
.80
5.233
926.0
2694
2.651
990.0
491.0
37.62
61.1
07.60
81.1
78.79
81.2
77.45
71.4
29.92
21.4
99.57
5
708
Activ
idade
sRecrea
tivas,
Cultu
rayR
eligió
n20
9.702
225.9
0726
3.666
266.7
0929
8.689
288.9
9928
7.276
310.6
3033
4.121
356.5
5670
81Se
rvicio
s Rec
reativ
os y D
eport
ivos
125.08
3113
.578
141.06
2150
.434
170.05
616
0.066
150.77
3150
.360
160.7
38178
.991
7082
Servi
cios C
ultura
les84
.619
112.32
9122
.604
116.27
6128
.633
128.93
3136
.503
160.2
70173
.383
177.5
65
709
Educación
4.555
.532
5.225
.115
5.570
.584
5.707
.392
6.202
.977
6.779
.683
7.080
.485
7.839
.005
8.607
.422
9.167.
657
7091,
92En
señan
za Pr
eesco
lar, P
rimari
a y Se
cund
aria
3.531.
291
3.985
.553
4.161.
079
4.318.
254
4.686
.695
5.146
.692
5.344
.576
5.799.
623
6.320
.140
6.682
.308
7094
Enseñ
anza
Terci
aria
471.55
9537
.121
631.30
366
6.945
736.7
1083
7.127
903.0
141.0
19.64
61.2
07.83
21.3
97.55
470
95En
señan
za no
atrib
uible
a ning
ún ni
vel
51.00
058
.587
42.39
235.
538
45.16
828
.948
25.98
828
.617
28.68
228
.773
7096
Servi
cios A
uxilia
res de
la Ed
ucac
ión42
2.204
558.2
1163
9.724
606.0
8464
6.760
678.40
170
9.378
884.3
0795
4.728
971.38
070
98En
señan
za n.
e.p.
79.47
985
.642
96.08
580
.572
87.64
488
.515
97.52
910
6.811
96.04
087.
642
710
Protec
ciónS
ocial
7.422
.992
8.793
.165
9.429
.553
9.396
.593
9.666
.852
9.671
.451
9.959
.073
10.48
1.884
10.50
6.576
10.82
3.260
7101
Enfer
meda
deIn
capa
cidad
85.51
0118
.959
107.1
2796
.954
110.60
4113
.460
115.09
2131
.788
141.48
3158
.600
7102
Edad
Avan
zada
4.996
.223
5.497.
2155.8
54.59
85.9
68.26
86.0
95.40
56.1
81.96
56.2
26.10
86.3
30.72
76.3
61.06
66.6
03.56
6710
4Fam
ilia e
Hijos
629.4
141.1
26.31
41.0
05.22
378
4.648
854.7
9192
0.271
996.6
111.0
70.51
61.1
11.616
1.146
.161
7105
Desem
pleo
90.55
199.
422
118.78
895
.897
77.116
78.20
489.
489
108.5
8395
.977
96.00
9710
6Viv
ienda
1.138
.011
1.412.
278
1.558
.387
1.737.
281
1.753.
475
1.600
.987
1.631.
647
1.680
.096
1.776.
306
1.783
.275
7107
Exclu
sión S
ocial
123.70
4158
.106
118.52
224
0.721
258.9
74261
.870
273.1
9929
2.235
284.9
60271
.648
7108
Invest
igació
n y De
sarrol
lo rel
acion
ados
con P
rotec
ción S
ocial
39.22
732
.324
35.98
233.
154
45.09
847.
91356
.110
77.55
759.
11666
.397
7109
Protec
ción S
ocial
n.e.p
.32
0.352
348.5
4763
0.925
439.6
70471
.389
466.7
8057
0.817
790.3
82676
.052
697.6
04
72 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
CLASIFICAC
IÓNFUNCIONALDEEROGAC
IONESDELGOBIER
NOCEN
TRALTO
TAL:200
8-2017
MonedaNacional+
MonedaExtranjera
PorcentajedelPIB
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
7GA
STO T
OTAL
20,3
23,3
21,9
21,3
21,6
21,5
22,2
23,2
23,5
23,7
701
Servi
cios P
úblic
os Ge
neral
es1,2
1,41,4
1,41,6
1,61,7
1,71,8
1,970
11Or
g. Eje
cutiv
os y L
egisla
t., As
untos
Fina
nc., F
iscale
s y Ex
terior
es0,8
0,80,8
0,70,7
0,70,8
0,80,8
0,770
12Ay
uda E
conó
mica
Exter
ior0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,070
13Se
rvicio
s Gen
erales
0,10,2
0,20,2
0,10,1
0,20,2
0,20,2
7014
Invest
igació
n Bási
ca0,1
0,10,2
0,20,2
0,20,2
0,20,2
0,270
16Se
rvicio
s Púb
licos
Gene
rales
n.e.p.
0,00,0
0,00,0
0,10,1
0,00,0
0,10,1
7017
Transa
ccion
es de
la De
uda P
úblic
a0,2
0,20,3
0,40,4
0,50,5
0,60,7
0,8
702
Defen
sa1,2
1,31,3
1,31,1
1,01,1
0,90,9
0,870
21De
fensa
Milita
r1,2
1,31,3
1,31,1
1,01,1
0,90,9
0,870
24Inv
estiga
cióny
Desar
rollo
relacion
ados
conl
aDefe
nsa0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0
703
OrdenP
úblicoy
Segurid
ad1,3
1,61,5
1,51,5
1,51,6
1,71,7
1,670
31Se
rvicio
s de P
olicía
0,60,7
0,70,7
0,70,7
0,80,8
0,80,8
7032
Servi
cios d
e Prot
ecció
n con
tra In
cend
ios0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,070
33Tri
bunales
deJu
sticia
0,50,6
0,60,5
0,50,5
0,50,5
0,50,5
7034
Prisio
nes
0,20,3
0,20,3
0,30,3
0,30,3
0,30,3
7036
Orde
n Púb
lico y
Segu
ridad
n.e.p
.0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0
704
Asun
tosEc
onóm
icos
3,03,3
2,92,8
2,72,7
2,83,1
3,02,9
7041
Asun
tos Ec
onóm
icos,
Come
rciale
s y La
boral
es en
Gene
ral0,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,170
42Ag
ricult
ura, S
ilvicu
ltura,
Pesca
y Ca
za0,4
0,40,4
0,40,4
0,40,4
0,40,4
0,470
43Co
mbust
ibles
y Ene
rgía
0,20,1
0,00,0
0,00,1
0,10,1
0,10,1
7044
Minerí
a,Ma
nufac
turas
yCon
strucció
n0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,070
45Tra
nsport
e2,0
2,21,9
1,91,8
1,81,9
2,02,0
1,870
46Co
munic
acion
es0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,070
47Ot
ras In
dustr
ias0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,070
48Inv
estiga
ción y
Desar
rollo
relac
ionad
os co
n Asun
tos Ec
onóm
icos
0,20,2
0,20,2
0,20,2
0,20,2
0,20,2
7049
Asun
tos Ec
onóm
icos n
.e.p.
0,20,2
0,10,2
0,20,2
0,20,2
0,20,2
73Dirección de Presupuestos
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
705
Protec
ciónd
elMe
dioAm
biente
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
7053
Redu
cción
de la
Conta
mina
ción
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
7054
Protec
ción a
la di
versi
dad B
iológ
ica y
del P
aisaje
0,00,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
7056
Protec
ción d
el Me
dio Am
biente
n.e.p
.0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0
706
Vivien
da y
Servi
cios C
omun
itario
s0,4
0,40,3
0,30,3
0,30,4
0,40,3
0,370
61Ur
baniz
ación
0,20,3
0,20,2
0,20,2
0,30,2
0,20,2
7062
Desar
rollo
Comu
nitari
o0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,070
63Ab
astec
imien
to de
Agua
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
7066
Vivien
da y
Servi
cios C
omun
itario
s n.e.
p.0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0
707
Salud
3,13,7
3,53,5
3,73,8
4,04,4
4,54,7
7071
Produ
ctos,
Útile
s y Eq
uipos
Médic
os0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,070
72Se
rvicio
s para
Pacie
ntes E
xterno
s0,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,170
73Se
rvicio
s Hosp
italar
ios2,3
2,82,7
2,72,8
2,93,1
3,43,4
3,770
74Se
rvicio
s de S
alud P
úblic
a0,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,170
76Sal
ud n.
e.p.
0,70,8
0,70,7
0,70,7
0,70,8
0,80,8
708
Activ
idade
sRecrea
tivas,
Cultu
rayR
eligió
n0,2
0,20,2
0,20,2
0,20,2
0,20,2
0,270
81Se
rvicio
s Rec
reativ
os y D
eport
ivos
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
7082
Servi
cios C
ultura
les0,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,1
709
Educación
3,84,2
4,03,8
4,04,2
4,34,6
5,05,1
7091,
92En
señan
za Pr
eesco
lar, P
rimari
a y Se
cund
aria
2,93,2
3,02,9
3,13,2
3,23,4
3,73,7
7094
Enseñ
anza
Terci
aria
0,40,4
0,50,4
0,50,5
0,50,6
0,70,8
7095
Enseñ
anza
no at
ribuib
le a n
ingún
nive
l0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,070
96Se
rvicio
s Aux
iliares
de la
Educ
ación
0,30,5
0,50,4
0,40,4
0,40,5
0,60,5
7098
Enseñ
anza
n.e.p
.0,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,0
710
Protec
ciónS
ocial
6,17,1
6,76,3
6,36,1
6,16,2
6,16,0
7101
Enfer
meda
deIn
capa
cidad
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
7102
Edad
Avan
zada
4,14,5
4,24,0
4,03,9
3,83,7
3,73,7
7104
Familia
e Hij
os0,5
0,90,7
0,50,6
0,60,6
0,60,6
0,6710
5De
semple
o0,1
0,10,1
0,10,1
0,00,1
0,10,1
0,1710
6Viv
ienda
0,91,1
1,11,2
1,11,0
1,01,0
1,01,0
7107
Exclu
sión S
ocial
0,10,1
0,10,2
0,20,2
0,20,2
0,20,2
7108
Invest
igació
n y De
sarrol
lo rel
acion
ados
con P
rotec
ción S
ocial
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
7109
Protec
ción S
ocial
n.e.p
.0,3
0,30,5
0,30,3
0,30,3
0,50,4
0,4
74 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
CLASIFICAC
IÓNFUNCIONALDEEROGAC
IONESDELGOBIER
NOCEN
TRALTO
TAL:200
8-2017
MonedaNacional+
MonedaExtranjera
PorcentajedelGastoTotal
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
7GA
STO T
OTAL
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
701
Servi
cios P
úblic
os Ge
neral
es6,1
6,16,3
6,67,2
7,37,4
7,47,8
8,170
11Or
g. Eje
cutiv
os y L
egisla
t., As
untos
Fina
nc., F
iscale
s y Ex
terior
es3,8
3,63,6
3,43,4
3,43,4
3,43,2
3,270
12Ay
uda E
conó
mica
Exter
ior0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,070
13Se
rvicio
s Gen
erales
0,60,8
0,70,7
0,70,7
0,70,6
0,70,7
7014
Invest
igació
n Bási
ca0,5
0,60,7
0,70,9
0,80,8
0,80,8
0,770
16Se
rvicio
s Púb
licos
Gene
rales
n.e.p.
0,20,1
0,10,1
0,30,2
0,20,1
0,20,3
7017
Transa
ccion
es de
la De
uda P
úblic
a1,0
1,01,2
1,72,0
2,12,3
2,52,9
3,2
702
Defen
sa5,7
5,55,8
6,15,1
4,74,9
3,93,7
3,570
21De
fensa
Milita
r5,7
5,45,8
6,05,1
4,74,9
3,93,7
3,570
24Inv
estiga
cióny
Desar
rollo
relacion
ados
conl
aDefe
nsa0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0
703
OrdenP
úblicoy
Segurid
ad6,6
6,87,1
7,07,2
7,17,3
7,37,2
6,970
31Se
rvicio
s de P
olicía
3,03,0
3,33,3
3,43,5
3,63,4
3,43,3
7032
Servi
cios d
e Prot
ecció
n con
tra In
cend
ios0,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,170
33Tri
bunales
deJu
sticia
2,42,6
2,52,4
2,32,2
2,22,3
2,32,3
7034
Prisio
nes
1,21,1
1,11,3
1,31,3
1,31,4
1,31,2
7036
Orde
n Púb
lico y
Segu
ridad
n.e.p
.0,0
0,00,0
0,00,1
0,10,1
0,10,1
0,1
704
Asun
tosEc
onóm
icos
15,0
14,3
13,0
13,3
12,6
12,8
12,8
13,2
12,9
12,1
7041
Asun
tos Ec
onóm
icos,
Come
rciale
s y La
boral
es en
Gene
ral0,5
0,50,5
0,50,5
0,50,5
0,50,5
0,570
42Ag
ricult
ura, S
ilvicu
ltura,
Pesca
y Ca
za1,9
1,91,7
1,71,6
1,71,6
1,61,6
1,670
43Co
mbust
ibles
y Ene
rgía
0,90,4
0,20,2
0,20,3
0,40,4
0,40,4
7044
Minerí
a,Ma
nufac
turas
yCon
strucció
n0,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,170
45Tra
nsport
e9,6
9,68,8
9,08,4
8,48,4
8,68,5
7,770
46Co
munic
acion
es0,0
0,10,1
0,10,0
0,00,1
0,10,0
0,170
47Ot
ras In
dustr
ias0,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,170
48Inv
estiga
ción y
Desar
rollo
relac
ionad
os co
n Asun
tos Ec
onóm
icos
1,01,0
0,90,9
0,80,9
1,01,0
1,00,9
7049
Asun
tos Ec
onóm
icos n
.e.p.
0,80,7
0,70,8
0,80,7
0,70,7
0,70,7
75Dirección de Presupuestos
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
705
Protec
ciónd
elMe
dioAm
biente
0,30,3
0,30,4
0,40,4
0,40,4
0,40,4
7053
Redu
cción
de la
Conta
mina
ción
0,10,1
0,10,0
0,00,0
0,00,1
0,10,1
7054
Protec
ción a
la di
versi
dad B
iológ
ica y
del P
aisaje
0,20,2
0,30,3
0,30,2
0,30,2
0,20,2
7056
Protec
ción d
el Me
dio Am
biente
n.e.p
.0,0
0,00,0
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,1
706
Vivien
da y
Servi
cios C
omun
itario
s1,7
1,61,6
1,51,6
1,51,8
1,61,3
1,470
61Ur
baniz
ación
1,21,1
1,00,9
1,00,9
1,21,0
0,80,9
7062
Desar
rollo
Comu
nitari
o0,0
0,00,0
0,00,1
0,10,1
0,10,0
0,070
63Ab
astec
imien
to de
Agua
0,50,5
0,50,5
0,60,5
0,50,6
0,50,5
7066
Vivien
da y
Servi
cios C
omun
itario
s n.e.
p.0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0
707
Salud
15,2
15,9
16,1
16,4
17,0
17,6
18,0
18,8
19,0
19,9
7071
Produ
ctos,
Útile
s y Eq
uipos
Médic
os0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,070
72Se
rvicio
s para
Pacie
ntes E
xterno
s0,4
0,40,4
0,40,4
0,40,4
0,50,5
0,670
73Se
rvicio
s Hosp
italar
ios11,
111,
812,
212,
612,
913,
614,
014,
714,
615,
470
74Se
rvicio
s de S
alud P
úblic
a0,4
0,40,4
0,40,5
0,30,3
0,40,3
0,370
76Sal
ud n.
e.p.
3,33,2
3,13,1
3,13,2
3,23,3
3,53,5
708
Activ
idade
sRecrea
tivas,
Cultu
rayR
eligió
n0,8
0,80,9
0,80,9
0,80,8
0,80,8
0,870
81Se
rvicio
s Rec
reativ
os y D
eport
ivos
0,50,4
0,50,5
0,50,5
0,40,4
0,40,4
7082
Servi
cios C
ultura
les0,3
0,40,4
0,40,4
0,40,4
0,40,4
0,4
709
Educación
18,5
18,2
18,2
18,1
18,8
19,7
19,4
20,0
21,1
21,5
7091,
92En
señan
za Pr
eesco
lar, P
rimari
a y Se
cund
aria
14,3
13,9
13,6
13,7
14,2
15,0
14,6
14,8
15,5
15,7
7094
Enseñ
anza
Terci
aria
1,91,9
2,12,1
2,22,4
2,52,6
3,03,3
7095
Enseñ
anza
no at
ribuib
le a n
ingún
nive
l0,2
0,20,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,170
96Se
rvicio
s Aux
iliares
de la
Educ
ación
1,71,9
2,11,9
2,02,0
1,92,3
2,32,3
7098
Enseñ
anza
n.e.p
.0,3
0,30,3
0,30,3
0,30,3
0,30,2
0,2
710
Protec
ciónS
ocial
30,1
30,6
30,8
29,7
29,2
28,1
27,3
26,7
25,8
25,4
7101
Enfer
meda
deIn
capa
cidad
0,30,4
0,30,3
0,30,3
0,30,3
0,30,4
7102
Edad
Avan
zada
20,2
19,1
19,1
18,9
18,4
18,0
17,0
16,1
15,6
15,5
7104
Familia
e Hij
os2,5
3,93,3
2,52,6
2,72,7
2,72,7
2,7710
5De
semple
o0,4
0,30,4
0,30,2
0,20,2
0,30,2
0,2710
6Viv
ienda
4,64,9
5,15,5
5,34,7
4,54,3
4,44,2
7107
Exclu
sión S
ocial
0,50,5
0,40,8
0,80,8
0,70,7
0,70,6
7108
Invest
igació
n y De
sarrol
lo rel
acion
ados
con P
rotec
ción S
ocial
0,20,1
0,10,1
0,10,1
0,20,2
0,10,2
7109
Protec
ción S
ocial
n.e.p
.1,3
1,22,1
1,41,4
1,41,6
2,01,7
1,6
76 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
CLASIFICAC
IÓNCRU
ZADA
FUNCIONALECONÓMICADEEROGAC
IONES
GOBIER
NOCEN
TRALTO
TAL:AÑO2017
MonedaNacional+
MonedaExtranjera
Mill
ones
de
Peso
s
Perso
nal
Biene
s y
Serv
icios
de
Cons
umo y
Prod
ucció
n
Pres
tacio
nes
Prev
ision
ales
Subs
idios
y Do
nacio
nes
Otro
sAd
quisi
ción
de A
ctivo
s No
Finan
cieros
Tran
sfere
ncias
de
Capit
alInt
eres
esTo
tal G
asto
s
7GA
STO T
OTAL
8.577
.015
3.734
.644
7.233
.785
14.99
8.298
83.19
93.6
40.62
82.9
16.95
51.4
58.81
942
.643.3
44
701
Servi
cios P
úblic
os Ge
neral
es80
6.003
309.4
659.4
4475
4.622
52.13
988
.572
81.38
91.3
69.19
83.4
70.83
370
11Or
g.Ejec
utivo
s y Le
gislat
., Asun
tos Fi
nanc
.,Fisc
ales y
Exter
iores
661.51
616
6.236
6.227
389.3
95374
44.76
776.
0180
1.344
.534
7012
Ayud
a Eco
nómi
ca Ex
terior
00
064
40
00
064
470
13Se
rvicio
s Gen
erales
116.91
0103
.822
2.896
31.26
9371
42.72
00
029
7.988
7014
Invest
igació
n Bási
ca11.
350
2.045
19630
0.018
044
35.3
710
319.42
370
16Se
rvicio
s Púb
licos
Gene
rales
n.e.p.
16.22
637.
362
12533.
297
51.39
464
30
0139
.046
7017
Transa
ccion
es de
la De
uda P
úblic
a0
00
00
00
1.369.
1981.3
69.198
702
Defen
sa1.0
03.97
546
1.549
1.067
15.63
02
7.967
1.167
01.4
91.35
870
21De
fensa
Milita
r1.0
00.94
546
0.317
1.017
15.58
02
7.508
1.167
01.4
86.53
770
24Inv
estiga
cióny
Desar
rollo
relacion
ados
conl
aDefe
nsa3.0
301.2
3250
500
459
00
4.822
703
OrdenP
úblicoy
Segurid
ad2.0
91.44
047
7.833
5.090
158.3
1331
197.6
8924
.524
02.9
54.92
070
31Se
rvicio
s de P
olicía
1.127.
709
189.60
81.2
0410.
400
2270
.285
7.931
01.4
07.158
7032
Servi
cios d
e Prot
ecció
n con
tra In
cend
ios0
00
20.94
00
015.
784
036
.725
7033
Tribu
nales
deJu
sticia
618.52
4134
.813
1.464
87.85
610
119.21
280
90
962.6
8870
34Pri
sione
s33
8.292
151.35
82.4
2210.
272
07.8
330
0510
.176
7036
Orde
n Púb
lico y
Segu
ridad
n.e.p
.6.9
152.0
550
28.84
50
358
00
38.17
3
704
Asun
tosEc
onóm
icos
792.5
4223
2.265
16.66
71.3
92.47
91.9
321.8
73.76
483
0.412
05.1
40.06
170
41As
untos
Econ
ómico
s, Co
merci
ales y
Labo
rales
en Ge
neral
137.87
842
.227
2.478
27.195
1205.4
390
0215
.337
7042
Agric
ultura
, Silv
icultu
ra, Pe
sca y
Caza
190.9
2154
.253
3.773
132.77
329
5169
.653
133.80
50
685.4
7270
43Co
mbust
ibles
y Ene
rgía
29.82
011.
200
11682
.716
3826
.796
17.64
40
168.3
3170
44Min
ería,
Manu
factur
asyC
onstr
ucció
n18.
794
5.660
263
18.670
11.6
3027
00
45.28
870
45Tra
nsport
e32
8.052
91.80
17.0
94676
.167
1.001
1.563
.697
624.5
310
3.292
.342
7046
Comu
nicac
iones
8.320
1.668
147376
11.0
639.7
920
21.367
7047
Otras
Indu
strias
9.267
2.926
17319.
6530
42172
20
33.163
7048
Invest
igació
n y De
sarrol
lo rel
acion
ados
con A
suntos
Econ
ómico
s48
.680
19.46
92.2
48317
.119
339
6.273
5.205
039
9.333
7049
Asun
tos Ec
onóm
icos n
.e.p.
20.80
93.0
6037
5117
.810
13798
.793
38.44
40
279.4
28
77Dirección de Presupuestos
Perso
nal
Biene
s y
Serv
icios
de
Cons
umo y
Prod
ucció
n
Pres
tacio
nes
Prev
ision
ales
Subs
idios
y Do
nacio
nes
Otro
sAd
quisi
ción
de A
ctivo
s No
Finan
cieros
Tran
sfere
ncias
de
Capit
alInt
eres
esTo
tal G
asto
s
705
Protec
ciónd
elMe
dioAm
biente
87.52
533
.220
2.555
26.42
5111
7.470
899
015
8.205
7053
Redu
cción
de la
Conta
mina
ción
16.30
13.7
5859
7.507
1570
30
028
.344
7054
Protec
ción a
la di
versi
dad B
iológ
ica y
del P
aisaje
55.69
420
.733
2.426
12.92
996
5.424
899
098
.200
7056
Protec
ción d
el Me
dio Am
biente
n.e.p
.15.
5318.7
2969
5.989
01.3
430
031.
661
706
Vivien
da y
Servi
cios C
omun
itario
s89
.307
15.64
591
882
.242
167
243.5
5516
5.728
059
7.563
7061
Urba
nizac
ión78
.357
11.43
4743
8.976
126119
.383
147.05
70
366.0
7670
62De
sarrol
lo Co
munit
ario
00
00
00
9.502
09.5
0270
63Ab
astec
imien
to de
Agua
10.95
04.2
12176
73.26
641
124.17
19.1
680
221.9
8470
66Viv
ienda
y Se
rvicio
s Com
unita
rios n
.e.p.
00
00
00
00
0
707
Salud
2.896
.713
1.937.
710
1.359
.876
1.759
.653
14.31
443
6.743
77.92
30
8.482
.932
7071
Produ
ctos,
Útile
s y Eq
uipos
Médic
os0
086
00
00
086
7072
Servi
cios p
ara Pa
ciente
s Exte
rnos
00
026
0.217
00
00
260.2
1770
73Se
rvicio
s Hosp
italar
ios2.7
42.48
91.8
59.93
481.
372
1.389.
1747.4
2942
2.532
77.92
30
6.580
.852
7074
Servi
cios d
e Salu
d Púb
lica
19.44
312.
309
1.380
106.6
5833
2.379
00
142.20
270
76Sal
ud n.
e.p.
134.78
165.
467
1.277.
039
3.604
6.852
11.83
20
01.4
99.57
5
708
Activ
idade
sRecrea
tivas,
Cultu
rayR
eligió
n71
.650
27.14
32.0
6416
4.259
923
69.38
021
.136
035
6.556
7081
Servi
cios R
ecrea
tivos
y Dep
ortivo
s29.
755
11.43
875
368
.016
81957.
209
11.00
10
178.99
170
82Se
rvicio
s Cult
urales
41.89
515.
705
1.311
96.24
410
412.
17010.
1360
177.5
65
709
Educación
363.8
6069
.485
5.338
8.146
.090
871
314.4
3726
7.577
09.1
67.65
770
91,92
Enseñ
anza
Pree
scolar
, Prim
aria y
Secu
ndari
a29
1.019
52.29
64.0
435.8
45.50
087
130
8.781
179.79
90
6.682
.308
7094
Enseñ
anza
Terci
aria
4.050
466
231.3
45.27
00
847.
737
01.3
97.55
470
95En
señan
za no
atrib
uible
a ning
ún ni
vel
6.897
3.567
6617.
860
038
40
028
.773
7096
Servi
cios A
uxilia
res de
la Ed
ucac
ión17.
776
5.349
387
906.1
780
1.649
40.04
10
971.38
070
98En
señan
za n.
e.p.
44.11
97.8
07819
31.28
20
3.615
00
87.64
2
710
Protec
ciónS
ocial
374.0
0017
0.328
5.830
.767
2.498
.585
12.70
840
1.052
1.446
.200
89.62
110
.823.2
60710
1En
ferme
dade
Incapa
cidad
00
153.82
00
00
4.780
0158
.600
7102
Edad
Avan
zada
77.39
181.
008
5.609.
283
740.0
821.8
544.3
270
89.621
6.603.
566
7104
Familia
e Hij
os84
.298
27.08
08.4
341.0
24.18
60
2.162
00
1.146
.161
7105
Desem
pleo
339
980
95.56
70
40
096
.009
7106
Vivien
da59.
76911.
1811.8
772.6
4610.
408
388.2
841.3
09.111
01.7
83.27
5710
7Ex
clusió
n Soc
ial23
.260
6.228
341
159.46
58
549
81.79
80
271.64
8710
8Inv
estiga
ción y
Desar
rollo
relac
ionad
os co
n Prot
ecció
n Soc
ial30
.504
10.145
455
23.37
20
1.921
00
66.39
7710
9Pro
tecció
n Soc
ial n.
e.p.
98.43
934
.588
56.55
645
3.267
438
3.805
50.51
00
697.6
04
78 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
ING
RES
OS
TRIB
UTA
RIO
S N
ETO
S1 20
08 -
201
7
CLASIFICAC
IÓNPORTIPO
DEIMPU
ESTO
MonedaNacional+
MonedaExtranjera
Mill
ones
de
Peso
s
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
1. IM
PUES
TOS A
LA RE
NTA
6.472
.577
4.536
.248
7.063
.408
8.993
.060
9.506
.921
9.074
.479
9.280
.179
11.69
4.613
11.43
2.248
12.50
2.020
Decla
ración
Anua
l2,3,4
-935.1
08-1.
395.9
25-41
8.493
-141.8
57-69
.809
-743.9
06-1.
268.6
74-65
0.606
-867.2
78-97
4.089
Decla
ración
y Pa
go M
ensua
l32.5
24.69
22.2
49.335
2.876.
1762.9
53.68
93.1
57.68
53.4
53.43
43.7
25.53
04.8
98.24
74.8
14.53
25.4
63.38
0Pa
gos P
rovisio
nales
Men
suales
4.882
.993
3.682
.838
4.605
.725
6.181.
228
6.419.
045
6.364
.951
6.823
.323
7.446
.972
7.484
.993
8.012.
730
2. IM
PUES
TO AL
VALO
R AGR
EGAD
O7.9
12.00
97.0
51.07
98.3
99.92
79.5
36.78
610
.447.3
7411.
170.7
9412
.133.7
1013
.273.9
5814
.073.0
5015
.069.5
40I.V
.A. De
clarad
o512.
244.1
0211.
450.8
1412.
817.76
314.
648.2
0416.
212.38
517.
168.7
7518.
425.6
8319.
729.8
3820
.196.2
4621.
162.61
5Cré
dito E
specia
l Emp
resas
Const
ructor
as-29
2.330
-221.1
60-21
1.898
-248.9
39-31
4.084
-329.9
76-35
0.916
-395.1
98-43
2.415
-342.3
28De
voluc
iones4
-4.03
9.763
-4.178
.576
-4.20
5.938
-4.86
2.479
-5.45
0.927
-5.66
8.005
-5.94
1.057
-6.06
0.683
-5.69
0.781
-5.75
0.748
3.IMPU
ESTO
SAPR
ODUC
TOSE
SPECIFICO
S1.1
65.86
01.2
41.34
91.5
61.20
51.7
50.91
61.8
92.71
31.9
87.47
52.2
24.20
92.3
79.38
62.5
21.07
02.6
20.00
6Ta
baco
s, Cig
arros
y Ciga
rrillo
s50
4.480
556.6
5164
7.637
744.3
0278
3.995
815.99
185
6.595
982.6
091.0
09.03
497
8.696
Comb
ustibl
es6661
.380
684.6
98913
.568
1.006
.614
1.108
.718
1.171.
483
1.361.
724
1.388
.218
1.502
.039
1.629.
561De
recho
s de E
xtracc
ión Le
y de P
esca
00
00
00
5.890
8.558
9.998
11.749
4.IMPU
ESTO
SALO
SACT
OSJU
RIDICO
S50
3.269
62.60
219
6.901
265.5
6032
4.669
247.3
7327
3.559
272.1
1845
9.834
518.6
45
5. IM
PUES
TOS A
L COM
ERCIO
EXTE
RIOR7
307.2
6516
2.987
267.3
3130
1.828
314.4
4130
3.393
337.8
3934
3.491
308.8
7132
1.156
6. OT
ROS8
112.31
629
2.292
88.94
225
3.051
283.9
1216
9.529
235.5
60-28
5.750
203.0
93-27
7.300
INGRE
SOS T
RIBUT
ARIOS
NETO
S 16
.473.2
9513
.346.5
5617.
577.7
1421
.101.2
0222
.770.0
3022
.953.0
4324
.485.0
5627.
677.8
1628
.998.1
6730
.754.0
67
NO
TAS:
1.LaRe
solución
N°Ex
.44
,de
Abrilde
200
6,delServiciode
Impu
estosInternos,pe
rmitealosco
ntribu
yentesautorizad
osuobligad
osallevarsucon
tabilid
adendó
lares,efectua
rlasde
clarac
ione
sypagosdelosim
puestosen
dicha
mon
eda.A
Dic
iem
bre
de 2
006,
tre
inta
y c
uatr
o co
ntri
buye
ntes
se
habí
an in
corp
orad
o a
esta
mod
alid
ad d
e cu
mpl
imie
nto
de s
us o
blig
acio
nes
trib
utar
ias.
Por
est
a ra
zón,
la
Dir
ecci
ón d
e Pr
esup
uest
os h
a pr
oced
ido
a co
rreg
ir s
us e
stad
ísti
cas,
inco
rpor
ando
a
partirdeeseañ
oelproce
dimientode
con
solid
aciónde
amba
smon
edasparacada
con
ceptode
impu
estosqu
esein
form
ayno
sólopa
raeltotaldelosingresos.
2.Lasin
struccione
spa
raelllena
dodelformulario22de
Dec
laración
Anu
aldeRe
nta,con
templan
laaplicac
iónde
loscréd
itosdeIm
puestosde
PrimeraCateg
oría,Se
gund
aCateg
oría,po
rAho
rro,Adq
uisición
deVivien
dasnu
evas(Le
yN°19.62
2)
e In
vers
ione
s, s
ólo
hast
a la
con
curr
enci
a de
l Im
pues
to G
loba
l C
ompl
emen
tari
o de
term
inad
o, d
ando
ori
gen
a un
rem
anen
te c
on d
erec
ho a
dev
oluc
ión,
que
es
impu
tado
a l
a de
clar
ació
n en
su
conj
unto
. La
agr
upac
ión
que
se p
rese
nta
corr
ige
el
impu
estoyloscréditosasíinform
ados,mostran
dodeestaformaun
con
ceptode
Impu
estoGloba
lCom
plem
entarioNetoyun
TotaldeCréditosIm
putado
squ
eexcluy
elosmon
tosqu
een
virtudde
lasinstruc
cion
esdescritasnoalcanz
anaser
desc
onta
dos
del i
mpu
esto
señ
alad
o.
3.EnIm
puestosalaRen
ta,seproce
dióaclasificarco
moDec
laración
yPagoMen
sualtod
oslo
sgirosy/opa
gosproven
ientesdeform
ulariosdistintosalFormulario22,deDec
laración
Anu
al.
4. D
e la
s D
evol
ucio
nes
se d
esco
ntar
on lo
s in
gres
os p
or R
eint
egro
de
Dev
oluc
ione
s
5y6.Loscréditospo
rim
puestoespec
íficoalpe
tróleo
dieselqu
eseaplican
aIVA
hac
iaimpu
estosalosCom
bustibles.Estoscréditosestánestablec
idosenlaLey
N°18.502
,art.7°yenlaLey
N°19.764
,art.2°.Elprimeroserefi
erealuso
noautom
otrizde
lco
mbu
stibleyelsegu
ndoalarec
uperac
iónpa
rcialde
lim
puestosop
ortado
porlasempresasdetran
sportedecarga.Respe
ctode
esteúltimo,sedispon
ede
informac
iónsóloacon
tarde
octub
rede20
04,po
rcu
antohasta
sept
iem
bre
de e
se a
ño e
l cód
igo
de d
ecla
raci
ón d
e es
te c
rédi
to t
enía
uso
s m
últi
ples
5y7.Elcréditoporelim
puestoque
afectalaimpo
rtac
iónde
mercanc
íasalasZo
nasFran
casde
Exten
sión
yque
seap
licaalIVA
,sehareclasificado
desde
IVA
hac
iaimpu
estosalCom
ercioEx
terior.Elimpu
estoaludido
estáestablec
idoen
la
Ley
N°1
8.21
1, a
rt.1
1 y
el c
rédi
to,
en e
l art
.24
de l
a Le
y N
°19.
420.
8.LosReinteg
rosde
Dev
oluc
ione
sde
Ren
taeIV
Asehareclasificado
desde
Otroshac
ialasrespe
ctivasDev
oluc
ione
s.
79Dirección de Presupuestos
ING
RES
OS
TRIB
UTA
RIO
S N
ETO
S1 20
08 -
201
7
CLASIFICAC
IÓNPORTIPO
DEIMPU
ESTO
MonedaNacional+
MonedaExtranjera
Mill
ones
de
Peso
s de
201
7
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
1. IM
PUES
TOS A
LA RE
NTA
8.372
.823
5.782
.552
8.868
.987
10.92
7.306
11.21
4.362
10.51
6.346
10.26
9.531
12.40
2.044
11.68
2.006
12.50
2.020
Decla
ración
Anua
l2,3,4
-1.20
9.640
-1.77
9.446
-525.4
70-17
2.368
-82.34
6-86
2.108
-1.40
3.926
-689.9
63-88
6.225
-974.0
89De
clarac
ión y
Pago
Men
sual3
3.265.
901
2.867.
325
3.611.
396
3.588
.975
3.724.
804
4.002
.159
4.122
.705
5.194
.552
4.919.
7155.4
63.38
0Pa
gos P
rovisio
nales
Men
suales
6.316.
562
4.694
.674
5.783
.061
7.510.
699
7.571.
904
7.376.
295
7.550
.752
7.897.
455
7.648
.516
8.012.
730
2. IM
PUES
TO AL
VALO
R AGR
EGAD
O10
.234.8
498.9
88.31
610
.547.1
5311.
587.9
7812
.323.7
1912
.945.7
5113
.427.2
7514
.076.9
2614
.380.5
0215
.069.5
40I.V
.A. De
clarad
o515.
838.7
7614.
596.8
5116.
094.2
9617.
798.7
7019.
124.12
519.
896.7
6620
.390.0
3120
.923.3
3620
.637.4
7021.
162.61
5Cré
dito E
specia
l Emp
resas
Const
ructor
as-37
8.154
-281.9
22-26
6.065
-302.4
81-37
0.494
-382.4
07-38
8.327
-419.1
04-44
1.862
-342.3
28De
voluc
iones4
-5.22
5.773
-5.32
6.612
-5.28
1.078
-5.90
8.311
-6.42
9.912
-6.56
8.609
-6.574
.428
-6.42
7.306
-5.815
.107
-5.75
0.748
3.IMPU
ESTO
SAPR
ODUC
TOSE
SPECIFICO
S1.5
08.13
81.5
82.40
11.9
60.28
82.1
27.50
72.2
32.64
42.3
03.27
02.4
61.33
02.5
23.31
92.5
76.14
82.6
20.00
6Ta
baco
s, Cig
arros
y Ciga
rrillo
s65
2.587
709.5
87813
.189
904.3
8892
4.801
945.6
4694
7.916
1.042
.049
1.031.
078
978.6
96Co
mbust
ibles6
855.5
5087
2.814
1.147.
099
1.223
.118
1.307.
843
1.357.
623
1.506
.896
1.472
.194
1.534
.854
1.629.
561De
recho
s de E
xtracc
ión Le
y de P
esca
00
00
00
6.518
9.076
10.216
11.749
4.IMPU
ESTO
SALO
SACT
OSJU
RIDICO
S65
1.020
79.80
124
7.234
322.6
7738
2.979
286.6
7930
2.723
288.5
7946
9.880
518.6
45
5. IM
PUES
TOS A
L COM
ERCIO
EXTE
RIOR7
397.4
7320
7.767
335.6
6736
6.746
370.9
1535
1.600
373.8
5636
4.270
315.6
1932
1.156
6. OT
ROS8
145.2
9037
2.597
111.67
830
7.477
334.9
0319
6.466
260.6
73-30
3.036
207.5
30-27
7.300
INGRE
SOS T
RIBUT
ARIOS
NETO
S 21
.309.5
9317.
013.4
3522
.071.0
0725
.639.6
9126
.859.5
2126
.600.1
1127.
095.3
8829
.352.1
0329
.631.6
8430
.754.0
67
NO
TAS:
1.LaRe
solución
N°Ex
.44
,de
Abrilde
200
6,delServiciode
Impu
estosInternos,pe
rmitealosco
ntribu
yentesautorizad
osuobligad
osallevarsucon
tabilid
adendó
lares,efectua
rlasde
clarac
ione
sypagosdelosim
puestosen
dicha
mon
eda.A
Dic
iem
bre
de 2
006,
tre
inta
y c
uatr
o co
ntri
buye
ntes
se
habí
an in
corp
orad
o a
esta
mod
alid
ad d
e cu
mpl
imie
nto
de s
us o
blig
acio
nes
trib
utar
ias.
Por
est
a ra
zón,
la
Dir
ecci
ón d
e Pr
esup
uest
os h
a pr
oced
ido
a co
rreg
ir s
us e
stad
ísti
cas,
inco
rpor
ando
a
partirdeeseañ
oelproce
dimientode
con
solid
aciónde
amba
smon
edasparacada
con
ceptode
impu
estosqu
esein
form
ayno
sólopa
raeltotaldelosingresos.
2.Lasin
struccione
spa
raelllena
dodelformulario22de
Dec
laración
Anu
aldeRe
nta,con
templan
laaplicac
iónde
loscréd
itosdeIm
puestosde
PrimeraCateg
oría,Se
gund
aCateg
oría,po
rAho
rro,Adq
uisición
deVivien
dasnu
evas(Le
yN°19.62
2)
e In
vers
ione
s, s
ólo
hast
a la
con
curr
enci
a de
l Im
pues
to G
loba
l C
ompl
emen
tari
o de
term
inad
o, d
ando
ori
gen
a un
rem
anen
te c
on d
erec
ho a
dev
oluc
ión,
que
es
impu
tado
a l
a de
clar
ació
n en
su
conj
unto
. La
agr
upac
ión
que
se p
rese
nta
corr
ige
el
impu
estoyloscréditosasíinform
ados,mostran
dodeestaformaun
con
ceptode
Impu
estoGloba
lCom
plem
entarioNetoyun
TotaldeCréditosIm
putado
squ
eexcluy
elosmon
tosqu
een
virtudde
lasinstruc
cion
esdescritasnoalcanz
anaser
desc
onta
dos
del i
mpu
esto
señ
alad
o.
3.EnIm
puestosalaRen
ta,seproce
dióaclasificarco
moDec
laración
yPagoMen
sualtod
oslo
sgirosy/opa
gosproven
ientesdeform
ulariosdistintosalFormulario22,deDec
laración
Anu
al.
4. D
e la
s D
evol
ucio
nes
se d
esco
ntar
on lo
s in
gres
os p
or R
eint
egro
de
Dev
oluc
ione
s
5y6.Loscréditospo
rim
puestoespec
íficoalpe
tróleo
dieselqu
eseaplican
aIVA
hac
iaimpu
estosalosCom
bustibles.Estoscréditosestánestablec
idosenlaLey
N°18.502
,art.7°yenlaLey
N°19.764
,art.2°.Elprimeroserefi
erealuso
noautom
otrizde
lco
mbu
stibleyelsegu
ndoalarec
uperac
iónpa
rcialde
lim
puestosop
ortado
porlasempresasdetran
sportedecarga.Respe
ctode
esteúltimo,sedispon
ede
informac
iónsóloacon
tarde
octub
rede20
04,po
rcu
antohasta
sept
iem
bre
de e
se a
ño e
l cód
igo
de d
ecla
raci
ón d
e es
te c
rédi
to t
enía
uso
s m
últi
ples
.
5y7.Elc
réditoporelimpu
estoque
afectalaim
portac
iónde
mercanc
íasalasZo
nasFran
casde
Exten
sión
yque
seap
licaalIV
A,sehareclasificado
desde
IVAha
ciaim
puestosalCom
ercioEx
terior.Elim
puestoaludido
estáestablec
idoen
laLey
N
°18.
211,
art
.11
y el
cré
dito
, en
el a
rt.2
4 de
la
Ley
N°1
9.42
0.
8.LosReinteg
rosde
Dev
oluc
ione
sde
Ren
taeIV
Asehareclasificado
desde
Otroshac
ialasrespe
ctivasDev
oluc
ione
s.
80 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
IMPU
ESTO
S A
LA
REN
TA1 20
08 -
201
7
MonedaNacional+
MonedaExtranjera
Mill
ones
de
Peso
s
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
1. IM
PUES
TOS A
LA RE
NTA D
ECLA
RACIÓ
N ANU
AL
-935.1
08-1.
395.9
25-41
8.493
-141.8
57-69
.809
-743.9
06-1.
268.6
74-65
0.606
-867.2
78-97
4.089
Impu
estos3
4.841.
738
4.986
.379
4.134
.611
5.637.
279
7.238
.522
6.200
.912
6.737.
355
7.555.
764
7.559.
898
8.179.
108
Prime
ra Ca
tegorí
a3.5
74.24
83.7
41.678
3.243.
1584.3
53.26
06.0
92.70
65.5
03.321
5.868
.229
6.698
.303
7.182
.803
7.390
.778
Segu
nda C
atego
ría, S
ueldo
s, Sal
arios
y Pen
sione
s43.
204
47.84
948
.061
55.40
958
.531
11.371
11.763
14.97
817.
11220
.685
Globa
l Com
pleme
ntario
219.
848
-1.25
825
.833
-9.75
4-43
.327
-29.17
0-45
.555
-61.21
0-23
4.267
28.41
4Ad
icion
al76
0.056
841.1
62419
.657
657.4
2357
2.506
230.1
4444
9.907
438.2
26274
.466
280.4
17Ta
sa 40
% D.L.
Nº 2.
398 d
e 197
892
.946
44.98
6194
.385
116.76
080
.088
125.11
410
0.851
128.92
888
.361
193.06
0Ar
tículo
21 Le
y de I
mpue
sto a
la Re
nta32
.651
30.15
032
.895
43.55
045
.793
60.37
285
.891
117.55
614
0.829
177.9
19Té
rmino
de Gi
ro0
00
00
00
00
0Ta
sa 8%
Art.6
º Tran
sitori
o Ley
Nº 18
.985
00
00
00
00
00
Impu
estoE
specífi
coa
laAc
tivida
dMine
ra318
.785
281.8
12170
.622
420.6
3143
2.225
299.7
6126
6.269
218.98
390
.595
87.83
6
Sistem
as de
Pago
-5.77
6.845
-6.38
2.303
-4.553
.104
-5.77
9.136
-7.30
8.331
-6.94
4.818
-8.00
6.030
-8.20
6.370
-8.42
7.176
-9.153
.197
Crédit
os2-5.
682.2
49-6.
534.8
53-4.
695.1
22-5.
687.7
04-7.
601.8
07-7.
416.07
0-7.9
12.45
3-8.
563.3
60-9.
118.57
0-9.
046.7
39Pa
gos P
rovisio
nales
y Re
tencio
nes
-5.211
.873
-5.82
4.892
-4.10
8.511
-5.214
.760
-6.98
3.810
-6.72
1.780
-7.014
.750
-7.57
9.721
-8.04
7.187
-7.903.
795
Gasto
s de C
apac
itació
n-82
.361
-91.44
5-90
.161
-105.4
67-11
3.947
-122.8
65-13
3.783
-126.8
94-13
3.585
-140.6
43Pa
gos P
rov. p
or Im
p. Pr.
Categ
. Utili
dade
s Abso
rvida
s-22
4.181
-492.3
65-37
9.638
-234.4
25-34
3.342
-367.7
40-42
3.345
-534.1
99-47
8.121
-570.1
11Cré
dito E
mpres
as Co
nstruc
toras
-48.00
2-49
.883
-31.34
2-23
.913
-29.08
0-36
.845
-38.48
8-31
.833
-31.70
7-53
.431
Resto
-115.8
32-76
.267
-85.47
0-10
9.139
-131.6
28-16
6.839
-302.0
86-29
0.713
-427.9
70-37
8.759
Devo
lucion
es Pe
ndien
tes4
-78.51
2195
.193
162.06
6-67
.981
302.3
6449
0.301
-94.53
040
1.832
752.1
90-24
.833
Reaju
ste de
Pago
s313.
956
187.4
8116.
840
17.415
10.27
833.
539
13.39
427.
499
26.82
4Op
eracio
nes P
endie
ntes F
ormula
rio 22
-30.04
0-42
.662
-27.52
9-40
.292
-26.30
3-29
.328
-32.58
6-58
.236
-88.29
5-10
8.449
2. IM
PUES
TOS A
LA RE
NTA D
ECLA
RACIÓ
N Y PA
GO M
ENSU
AL3
2.524
.692
2.249
.335
2.876
.176
2.953
.689
3.157.
685
3.453
.434
3.725
.530
4.898
.247
4.814
.532
5.463
.380
Prime
ra Ca
tegorí
a67.
681
26.36
934
.139
113.84
754
.799
76.07
097.
1211.0
29.20
689
9.811
1.286
.712
Segu
nda C
atego
ría, S
ueldo
s, Sal
arios
y Pen
sione
s1.0
67.43
81.1
91.96
61.4
01.03
81.6
07.88
41.8
59.14
41.9
70.32
92.1
28.58
22.3
35.142
2.441.
1372.5
65.010
Globa
l Com
pleme
ntario
16.05
514.
11617.
905
36.69
019.
272
11.64
319.
505
24.45
220
.903
22.08
1Ad
icion
al1.3
63.35
71.0
23.49
71.4
14.05
71.1
87.86
61.1
78.91
71.3
37.72
11.4
54.84
71.4
29.75
81.3
31.56
41.4
53.57
7Ta
sa 40
% D.L.
Nº 2.
398 d
e 197
84
-12-18
2-35
4-89
40
3.424
2-2
Artíc
ulo 21
Ley d
e Imp
uesto
a la
Renta
3.703
-6.28
44.7
075.0
4827.
407
47.194
-3.111
29.22
487.
950
104.0
01Té
rmino
de Gi
ro6.4
54-31
64.5
122.3
8818.
14311.
37128
.585
47.04
033.
166
32.00
1Ta
sa 8%
Art.6
º Tran
sitori
o Ley
Nº 18
.985
00
00
00
00
00
3. PA
GOS P
ROVIS
IONAL
ES M
ENSU
ALES
4.882
.993
3.682
.838
4.605
.725
6.181
.228
6.419
.045
6.364
.951
6.823
.323
7.446
.972
7.484
.993
8.012
.730
IMPU
ESTO
S A LA
RENT
A6.4
72.57
74.5
36.24
87.0
63.40
88.9
93.06
09.5
06.92
19.0
74.47
99.2
80.17
911.
694.6
1311.
432.2
4812
.502.0
20
NO
TAS:
1.LaRe
solución
N°Ex
.44
,de
Abrilde
200
6,delServiciode
Impu
estosInternos,pe
rmitealosco
ntribu
yentesautorizad
osuobligad
osallev
arsuco
ntab
ilida
den
dólares,efec
tuarlasdec
laracion
esypagosdelosim
puestosen
dicha
mon
eda.A
Dic
iem
bre
de 2
006,
tre
inta
y c
uatr
o co
ntri
buye
ntes
se
habí
an in
corp
orad
o a
esta
mod
alid
ad d
e cu
mpl
imie
nto
de s
us o
blig
acio
nes
trib
utar
ias.
Por
est
a ra
zón,
la
Dir
ecci
ón d
e Pr
esup
uest
os h
a pr
oced
ido
a co
rreg
ir s
us e
stad
ísti
cas,
inco
rpor
ando
a
partirdeeseañ
oelproce
dimientode
con
solid
aciónde
amba
smon
edasparacada
con
ceptode
impu
estosqu
esein
form
ayno
sólopa
raeltotaldelosingresos
2.Lasin
struccione
spa
raelllena
dodelformulario22de
Dec
laración
Anu
aldeRe
nta,con
templan
laaplicac
iónde
loscréd
itosdeIm
puestosde
PrimeraCateg
oría,Se
gund
aCateg
oría,po
rAho
rro,Adq
uisición
deVivien
dasnu
evas(Le
yN°19.62
2)
e In
vers
ione
s, s
ólo
hast
a la
con
curr
enci
a de
l Im
pues
to G
loba
l C
ompl
emen
tari
odet
erm
inad
o, d
ando
ori
gen
a un
rem
anen
te c
on d
erec
ho a
dev
oluc
ión,
que
es
impu
tado
a l
a de
clar
ació
n en
su
conj
unto
. La
agr
upac
ión
que
se p
rese
nta
corr
ige
el
impu
estoyloscréditosasíinform
ados,mostran
dodeestaformaun
con
ceptode
Impu
estoGloba
lCom
plem
entarioNetoyun
TotaldeCréditosIm
putado
squ
eexcluy
elosmon
tosqu
een
virtudde
lasinstruc
cion
esdescritasnoalcanz
anaser
desc
onta
dos
del i
mpu
esto
señ
alad
o.
3.EnIm
puestosalaRen
ta,seproce
dióaclasificarco
moDec
laración
yPagoMen
sualtod
oslo
sgirosy/opa
gosproven
ientesdeform
ulariosdistintosalFormulario22,deDec
laración
Anu
al.
4. D
e la
s D
evol
ucio
nes
se d
esco
ntar
on lo
s in
gres
os p
or R
eint
egro
de
Dev
oluc
ione
s.
81Dirección de Presupuestos
IMPU
ESTO
S A
LA
REN
TA1 20
08 -
201
7
MonedaNacional+
MonedaExtranjera
Mill
ones
de
Peso
s de
201
7
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
1. IM
PUES
TOS A
LA RE
NTA D
ECLA
RACIÓ
N ANU
AL
-1.20
9.640
-1.77
9.446
-525.4
70-17
2.368
-82.34
6-86
2.108
-1.40
3.926
-689.9
63-88
6.225
-974.0
89Im
puest
os36.2
63.19
56.3
56.35
45.1
91.518
6.849.
757
8.538
.559
7.186
.191
7.455.
620
8.012.
828
7.725
.058
8.179.
108
Prime
ra Ca
tegorí
a4.6
23.59
04.7
69.67
94.0
72.18
85.2
89.56
87.1
86.95
46.3
77.75
76.4
93.83
67.1
03.49
77.3
39.72
47.3
90.77
8Se
gund
a Cate
goría
, Sue
ldos,
Salari
os y P
ensio
nes
55.88
960
.995
60.34
667.
327
69.04
413.
17813.
01715.
885
17.48
620
.685
Globa
l Com
pleme
ntario
225
.675
-1.60
432
.436
-11.85
2-51
.108
-33.80
5-50
.411
-64.91
2-23
9.385
28.41
4Ad
icion
al98
3.196
1.072
.266
526.9
3279
8.822
675.3
2926
6.712
497.8
7146
4.736
280.4
6228
0.417
Tasa
40% D
.L. Nº
2.39
8 de 1
978
120.23
357.
346
244.0
75141
.874
94.47
114
4.993
111.60
2136
.727
90.29
1193
.060
Artíc
ulo 21
Ley d
e Imp
uesto
a la
Renta
42.23
638
.434
41.30
352
.917
54.01
769.
965
95.04
8124
.667
143.90
517
7.919
Térm
ino de
Giro
00
00
00
00
00
Tasa
8% Ar
t.6º T
ransit
orio L
ey Nº
18.98
50
00
00
00
00
0Im
puest
oEspe
cíficoa
laAc
tivida
dMine
ra412
.376
359.2
38214
.237
511.10
150
9.853
347.3
9129
4.656
232.2
2992
.575
87.83
6
Sistem
as de
Pago
-7.47
2.835
-8.135
.800
-5.716
.988
-7.02
2.125
-8.62
0.905
-8.04
8.298
-8.85
9.546
-8.70
2.790
-8.611
.283
-9.153
.197
Crédit
os2-7.
350.4
67-8.
330.2
61-5.
895.3
10-6.
911.02
7-8.
967.0
90-8.
594.4
28-8.
755.9
93-9.
081.3
75-9.
317.78
2-9.
046.7
39Pa
gos P
rovisio
nales
y Re
tencio
nes
-6.741
.997
-7.42
5.243
-5.158
.747
-6.33
6.361
-8.23
8.101
-7.78
9.821
-7.762
.587
-8.03
8.234
-8.22
2.992
-7.903.
795
Gasto
s de C
apac
itació
n-10
6.541
-116.5
69-11
3.209
-128.1
51-13
4.411
-142.3
88-14
8.046
-134.5
70-13
6.503
-140.6
43Pa
gos P
rov. p
or Im
p. Pr.
Categ
. Utili
dade
s Abso
rvida
s-28
9.997
-627.6
39-47
6.683
-284.8
46-40
5.006
-426.1
71-46
8.477
-566.5
13-48
8.567
-570.1
11Cré
dito E
mpres
as Co
nstruc
toras
-62.09
4-63
.589
-39.35
3-29
.057
-34.30
3-42
.699
-42.59
1-33
.759
-32.39
9-53
.431
Resto
-149.8
38-97
.221
-107.3
18-13
2.613
-155.2
69-19
3.349
-334.2
91-30
8.299
-437.3
20-37
8.759
Devo
lucion
es Pe
ndien
tes4
-101.5
6224
8.821
203.4
94-82
.602
356.6
6956
8.206
-104.6
0742
6.139
768.6
22-24
.833
Reaju
ste de
Pago
s318.
053
239.3
9420
.462
20.54
311.
91137.
11414.
205
28.10
026
.824
Opera
cione
s Pen
diente
s Form
ulario
22-38
.859
-54.38
3-34
.566
-48.95
8-31
.027
-33.98
8-36
.059
-61.75
9-90
.224
-108.4
49
2. IM
PUES
TOS A
LA RE
NTA D
ECLA
RACIÓ
N Y PA
GO M
ENSU
AL3
3.265
.901
2.867.
325
3.611.
396
3.588
.975
3.724
.804
4.002
.159
4.122
.705
5.194
.552
4.919
.715
5.463
.380
Prime
ra Ca
tegorí
a87.
55133.
61442
.865
138.33
464
.641
88.15
710
7.475
1.091.
465
919.46
91.2
86.71
2Se
gund
a Cate
goría
, Sue
ldos,
Salari
os y P
ensio
nes
1.380
.821
1.519.
450
1.759.
1781.9
53.711
2.193.
046
2.283
.399
2.355.
509
2.476.
399
2.494
.468
2.565.
010Glo
bal C
omple
menta
rio20
.768
17.99
422
.482
44.58
222
.733
13.493
21.58
525
.932
21.35
922
.081
Adici
onal
1.763
.617
1.304
.696
1.775
.524
1.443.
355
1.390
.650
1.550
.275
1.609.
947
1.516.
246
1.360
.654
1.453.
577
Tasa
40% D
.L. Nº
2.39
8 de 1
978
5-16
-229
-434
-1.03
60
3.631
2-2
Artíc
ulo 21
Ley d
e Imp
uesto
a la
Renta
4.790
-8.011
5.910
6.134
32.33
054
.693
-3.44
330
.992
89.87
110
4.001
Térm
ino de
Giro
8.349
-403
5.666
2.902
21.40
113.
17831.
633
49.88
633.
891
32.00
1Ta
sa 8%
Art.6
º Tran
sitori
o Ley
Nº 18
.985
00
00
00
00
00
3. PA
GOS P
ROVIS
IONAL
ES M
ENSU
ALES
6.316
.562
4.694
.674
5.783
.061
7.510
.699
7.571
.904
7.376
.295
7.550
.752
7.897.
455
7.648
.516
8.012
.730
IMPU
ESTO
S A LA
RENT
A8.3
72.82
35.7
82.55
28.8
68.98
710
.927.3
0611.
214.3
6210
.516.3
4610
.269.5
3112
.402.0
4411.
682.0
0612
.502.0
20
NO
TAS:
1.LaRe
solución
N°Ex
.44
,de
Abrilde
200
6,delServiciode
Impu
estosInternos,pe
rmitealosco
ntribu
yentesautorizad
osuobligad
osallev
arsuco
ntab
ilida
den
dólares,efec
tuarlasdec
laracion
esypagosdelosim
puestosen
dicha
mon
eda.
A D
icie
mbr
e de
200
6, t
rein
ta y
cua
tro
cont
ribu
yent
es s
e ha
bían
inco
rpor
ado
a es
ta m
odal
idad
de
cum
plim
ient
o de
sus
obl
igac
ione
s tr
ibut
aria
s. P
or e
sta
razó
n, l
a D
irec
ción
de
Pres
upue
stos
ha
proc
edid
o a
corr
egir
sus
est
adís
tica
s, in
corp
oran
do
apa
rtirdeeseañ
oelproce
dimientode
con
solid
aciónde
amba
smon
edasparacada
con
ceptode
impu
estosqu
esein
form
ayno
sólopa
raeltotaldelosingresos
2.Lasin
struccione
spa
raelllena
dodelformulario22de
Dec
laración
Anu
aldeRe
nta,con
templan
laaplicac
iónde
loscréd
itosdeIm
puestosde
PrimeraCateg
oría,Se
gund
aCateg
oría,po
rAho
rro,Adq
uisición
deVivien
dasnu
evas(Le
yN°19.62
2)
e In
vers
ione
s, s
ólo
hast
a la
con
curr
enci
a de
l Im
pues
to G
loba
l C
ompl
emen
tari
odet
erm
inad
o, d
ando
ori
gen
a un
rem
anen
te c
on d
erec
ho a
dev
oluc
ión,
que
es
impu
tado
a l
a de
clar
ació
n en
su
conj
unto
. La
agr
upac
ión
que
se p
rese
nta
corr
ige
el
impu
estoyloscréditosasíinform
ados,mostran
dodeestaformaun
con
ceptode
Impu
estoGloba
lCom
plem
entarioNetoyun
TotaldeCréditosIm
putado
squ
eexcluy
elosmon
tosqu
een
virtudde
lasinstruc
cion
esdescritasnoalcanz
anaser
desc
onta
dos
del i
mpu
esto
señ
alad
o.
3.EnIm
puestosalaRen
ta,seproce
dióaclasificarco
moDec
laración
yPagoMen
sualtod
oslo
sgirosy/opa
gosproven
ientesdeform
ulariosdistintosalFormulario22,deDec
laración
Anu
al.
4. D
e la
s D
evol
ucio
nes
se d
esco
ntar
on lo
s in
gres
os p
or R
eint
egro
de
Dev
oluc
ione
s.
82 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
83Dirección de Presupuestos
III. CUADROS ESTADÍSTICOS DEL GOBIERNO GENERAL
84 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
ESTA
DO
DE
OPE
RAC
ION
ES M
UN
ICIP
ALI
DAD
ES 2
008
- 20
17M
oned
a N
acio
nal
Mill
ones
de
peso
s
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
5
TRAN
SACC
IONESQU
EAFECT
ANEL
PATR
IMONIO
NETO
INGRE
SOS
2.645
.126
2.888
.390
3.198
.599
3.554
.761
4.012
.465
4.440
.234
5.089
.627
5.664
.633
6.351
.539
6.828
.745
Ingres
os tri
butar
ios ne
tos1.2
36.87
61.3
74.39
21.4
80.40
41.6
99.54
91.8
46.16
42.0
10.02
02.2
02.21
92.4
57.33
02.6
77.40
02.8
59.32
8Co
bre br
uto0
00
00
00
00
0Im
posic
iones
previs
ionale
s0
00
00
00
00
0Do
nacio
nes1
1.030
.417
1.098
.761
1.194
.270
1.232
.061
1.481.
1231.6
59.874
2.000
.062
2.184
.038
2.517.
1952.6
82.48
2Re
ntas d
e la p
ropied
ad
10.38
511.
1259.1
8012.
45118.
308
17.30
619.
043
20.94
625
.585
28.33
4Ing
resos
de op
eració
n22
7.701
251.58
9331
.323
395.4
56461
.940
534.3
9262
4.065
712.65
180
2.358
892.1
59Ot
ros in
gresos
139.74
7152
.523
183.42
2215
.244
204.9
30218
.642
244.2
3828
9.668
329.0
0136
6.442
GAST
OS2.4
90.38
22.6
87.13
62.9
78.58
73.2
81.84
93.6
68.09
14.1
04.20
34.7
75.09
75.3
84.99
16.1
01.09
46.5
40.54
5Pe
rsona
l1.3
58.70
61.5
25.11
61.6
94.68
21.7
98.21
91.9
96.83
22.2
59.02
62.5
63.00
72.8
97.63
53.2
57.718
3.625
.644
Biene
s y se
rvicio
s de c
onsum
o y pr
oduc
ción
705.4
1978
0.939
829.7
68976
.582
1.073
.315
1.148
.637
1.289.
624
1.447.
0121.6
29.84
71.6
85.43
0Co
nsumo
de Ca
pital
Fijo2
163.95
216
8.110
167.65
6181
.151
200.9
8723
7.041
288.4
5333
0.112
377.9
3239
6.282
Intere
ses
87127
390
1.187
1.161
1.786
2.091
1.585
1.266
1.191
Subsi
dios y
dona
cione
s1185
.425
179.60
4218
.398
246.5
5430
7.483
372.9
9955
2.435
639.5
90715
.099
763.07
0Pre
stacio
nes p
revisio
nales
66.54
421.
31152
.723
56.72
366
.152
56.29
256
.670
41.09
387.
223
20.71
2Ot
ros10.
249
11.92
914.
970
21.433
22.16
128
.422
22.81
727.
964
32.00
948
.216
RESU
LTADO
OPER
ATIVO
NETO
154.7
4420
1.254
220.0
1227
2.912
344.3
7433
6.031
314.5
3027
9.642
250.4
4528
8.200
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSNO
FINA
NCIER
OSAD
QUISICIO
NNETAD
EACT
IVOSN
OFINA
NCIER
OS112
.360
98.89
3118
.378
98.96
518
7.214
159.7
68117
.987
182.3
5814
3.990
52.71
1Ve
ntade
activ
osfísico
s11.
597
6.201
15.88
411.
049
7.979
11.40
319.
639
6.238
13.68
629.
847
Invers
ión27
2.368
260.2
2829
2.306
284.3
8138
8.456
393.21
140
8.764
499.5
5252
0.711
460.3
05Tra
nsfere
ncias
deca
pital
15.54
112.
9769.6
126.7
847.7
2415.
001
17.315
19.156
14.89
718.
535Co
nsumo
de Ca
pital
Fijo2
163.95
216
8.110
167.65
6181
.151
200.9
8723
7.041
288.4
5333
0.112
377.9
3239
6.282
TOTA
L ING
RESO
S32.6
56.72
32.8
94.59
13.2
14.48
33.5
65.81
04.0
20.44
44.4
51.63
75.1
09.26
65.6
70.87
16.3
65.22
56.8
58.59
2TO
TAL G
ASTO
S42.6
14.33
82.7
92.23
03.1
12.84
93.3
91.86
33.8
63.28
44.2
75.37
44.9
12.72
35.5
73.58
76.2
58.77
06.6
23.10
3PR
ESTA
MO NE
TO/EN
DEUD
AMIEN
TO NE
TO42
.384
102.3
6110
1.634
173.9
4715
7.160
176.2
6319
6.543
97.28
410
6.455
235.4
89
85Dirección de Presupuestos
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
5
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSY
PASIV
OSFINA
NCIER
OS(F
INANC
IAMIEN
TO)
ADQU
ISICIO
NNETAD
EACT
IVOSF
INANC
IEROS
-25.48
440
.346
43.85
710
1.628
71.61
410
4.340
96.26
2-8.
360
5.224
106.5
51Pré
stamo
s-17
6.994
-192.7
79-22
1.650
-257.3
25-28
9.330
-331.5
87-34
5.472
-366.7
94-33
6.183
-341.6
16Ot
orgam
iento
de pr
éstam
os1.9
062.6
8840
22.3
081.7
2250
6937
1.109
1.246
1.757
Recu
perac
ión de
prést
amos
178.90
0195
.467
222.0
5225
9.633
291.0
5233
2.093
346.4
09367
.903
337.42
934
3.373
Título
s y va
lores
-2.516
518-32
2-99
5-1.
9181.1
68-51
1-28
-30-20
1Inv
ersión
finan
ciera
748
650
659
1.724
131.1
91471
552
47Ve
ntade
activ
osfin
ancie
ros3.2
64132
981
2.719
1.931
2398
233
8224
8Op
eracio
nes d
e cam
bio0
00
00
00
00
0Ca
ja15
4.026
232.6
0626
5.829
359.9
4836
2.862
434.7
5944
2.245
358.4
6234
1.437
448.3
68Fo
ndos
Espec
iales
00
00
00
00
00
Giros
00
00
00
00
00
Depó
sitos
00
00
00
00
00
Fond
osEsp
ecial
es:Aj
ustes
porR
ezagos
yTran
sferen
cias
00
00
00
00
00
Antic
ipo de
gasto
s0
00
00
00
00
0
PASIV
OS NE
TOS I
NCUR
RIDOS
-67.86
9-62
.015
-57.77
7-72
.319
-85.54
6-71
.923
-100.2
81-10
5.644
-101.2
31-12
8.938
Ende
udam
iento
Exter
no Ne
to0
00
00
00
00
0En
deud
amien
to0
00
00
00
00
0Am
ortiza
cione
s0
00
00
00
00
0En
deud
amien
to Int
erno N
eto-67
.869
-62.01
5-57
.777
-72.31
9-85
.546
-71.92
3-10
0.281
-105.6
44-10
1.231
-128.9
38En
deud
amien
to2.4
576.7
3716.
264
8.162
2.073
28.67
813.
999
9.329
19.743
27.89
1Am
ortiza
cione
s70
.326
68.75
274.
041
80.48
187.
61910
0.601
114.28
0114
.973
120.97
4156
.829
Bono
de Re
cono
cimien
to0
00
00
00
00
0
FINAN
CIAMIE
NTO
42.38
410
2.361
101.63
4173
.947
157.16
0176
.263
196.54
397.
284
106.4
5523
5.489
Not
as:
1Correspon
dealc
once
ptode
transferenc
ias(corrien
tespa
raelg
asto)de
lclasific
adorpresupu
estarioutilizado
enlaLey
dePresup
uestos.
2Correspon
deauna
estim
aciónDIPRES,elab
orad
aapa
rtirdecifraspropo
rciona
daspo
relBan
coCen
tral,qu
eco
nsideran
ele
mpa
lme,con
baseen
Cue
ntasNac
iona
les,delosda
tosde
lperíodo
200
8-20
17.
3IngresosdeTran
saccione
squ
eafec
tanelPatrimon
ioNetomásVen
tadeActivosFísicosclasific
adaen
Transaccion
esenac
tivo
sNoFina
ncieros.
4Gastosde
Transaccion
esque
afectan
elP
atrimon
ioNetomásIn
versiónyTran
sferen
ciasdecapitalc
lasific
adasenTran
saccione
sen
ActivosNoFina
ncieros.
5La
inform
aciónqu
esepresentapa
ra2017de
becon
side
rarseco
moprov
isoria.
86 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
ESTA
DO
DE
OPE
RAC
ION
ES M
UN
ICIP
ALI
DAD
ES 2
008
- 20
17M
oned
a N
acio
nal
Mill
ones
de
peso
s de
201
7
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
5
TRAN
SACC
IONESQU
EAFECT
ANEL
PATR
IMONIO
NETO
INGRE
SOS
3.421
.693
3.681
.956
4.016
.239
4.319
.326
4.733
.103
5.145
.754
5.632
.228
6.007
.298
6.490
.300
6.828
.745
Ingres
os tri
butar
ios ne
tos1.6
00.00
31.7
51.99
71.8
58.83
12.0
65.09
12.1
77.73
52.3
29.39
72.4
36.99
62.6
05.97
92.7
35.89
32.8
59.32
8Co
bre br
uto0
00
00
00
00
0Im
posic
iones
previs
ionale
s0
00
00
00
00
0Do
nacio
nes1
1.332
.931
1.400
.638
1.499.
555
1.497.
055
1.747.
1321.9
23.61
62.2
13.28
72.3
16.155
2.572
.188
2.682
.482
Renta
s de l
a prop
iedad
13.
434
14.182
11.52
715.
12921.
596
20.05
621.
073
22.21
326
.144
28.33
4Ing
resos
de op
eració
n29
4.550
320.7
11416
.017
480.5
1154
4.904
619.30
369
0.596
755.7
61819
.887
892.1
59Ot
ros in
gresos
180.7
75194
.428
230.3
09261
.539
241.73
525
3.383
270.2
7630
7.191
336.1
8936
6.442
GAST
OS3.2
21.51
93.4
25.40
93.7
39.98
63.9
87.71
64.3
26.87
94.7
56.33
05.2
84.16
75.7
10.74
06.2
34.38
36.5
40.54
5Pe
rsona
l1.7
57.60
11.9
44.13
22.1
27.88
42.1
84.98
42.3
55.46
32.6
17.96
82.8
36.24
73.0
72.91
93.3
28.88
93.6
25.64
4Bie
nes y
servi
cios d
e con
sumo y
prod
ucció
n912
.519
995.4
971.0
41.87
71.1
86.62
71.2
66.08
21.3
31.147
1.427.
1101.5
34.54
51.6
65.45
41.6
85.43
0Co
nsumo
de Ca
pital
Fijo2
212.08
6214
.297
210.51
322
0.113
237.0
84274
.705
319.20
535
0.081
386.1
8939
6.282
Intere
ses
113162
490
1.442
1.370
2.070
2.314
1.681
1.294
1.191
Subsi
dios y
dona
cione
s123
9.863
228.9
49274
.226
299.5
8336
2.707
432.2
66611
.330
678.28
073
0.722
763.07
0Pre
stacio
nes p
revisio
nales
86.08
027.
166
66.20
068
.923
78.03
365.
236
62.71
243.
579
89.129
20.71
2Ot
ros13.
258
15.20
618.
797
26.04
326
.141
32.93
825
.250
29.65
632
.708
48.21
6
RESU
LTADO
OPER
ATIVO
NETO
200.1
7425
6.547
276.2
5233
1.610
406.2
2338
9.424
348.0
6129
6.558
255.9
1628
8.200
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSNO
FINA
NCIER
OSAD
QUISICIO
NNETAD
EACT
IVOSN
OFINA
NCIER
OS14
5.347
126.0
6314
8.638
120.2
5122
0.838
185.1
5413
0.565
193.3
8914
7.136
52.71
1Ve
ntade
activ
osfísico
s15.
001
7.905
19.94
413.
425
9.412
13.215
21.73
36.6
1513.
985
29.84
7Inv
ersión
352.3
30331
.724
367.02
734
5.546
458.2
2345
5.689
452.3
4252
9.771
532.0
8746
0.305
Transf
erencias
deca
pital
20.10
316.
541
12.06
98.2
439.1
1117.
385
19.161
20.31
515.
222
18.535
Consu
mo de
Capit
al Fij
o2212
.086
214.29
7210
.513
220.1
1323
7.084
274.70
5319
.205
350.0
8138
6.189
396.2
82
TOTA
L ING
RESO
S33.4
36.69
43.6
89.86
14.0
36.18
34.3
32.75
24.7
42.51
55.1
58.96
95.6
53.96
16.0
13.91
36.5
04.28
56.8
58.59
2TO
TAL G
ASTO
S43.3
81.86
73.5
59.37
73.9
08.56
94.1
21.39
24.5
57.12
94.9
54.69
95.4
36.46
45.9
10.74
56.3
95.50
46.6
23.10
3PR
ESTA
MO NE
TO/EN
DEUD
AMIEN
TO NE
TO54
.828
130.4
8412
7.614
211.36
018
5.386
204.2
7021
7.496
103.1
6910
8.781
235.4
89
87Dirección de Presupuestos
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
5
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSY
PASIV
OSFINA
NCIER
OS(F
INANC
IAMIEN
TO)
ADQU
ISICIO
NNETAD
EACT
IVOSF
INANC
IEROS
-32.96
651
.431
55.06
812
3.486
84.47
612
0.919
106.5
24-8.
866
5.338
106.5
51Pré
stamo
s-22
8.957
-245.7
43-27
8.309
-312.6
71-34
1.294
-384.2
74-38
2.302
-388.9
82-34
3.528
-341.6
16Ot
orgam
iento
de pr
éstam
os2.4
663.4
2750
52.8
042.0
3158
61.0
371.1
761.2
731.7
57Re
cupe
ración
de pr
éstam
os23
1.423
249.1
7027
8.814
315.47
534
3.325
384.8
6038
3.339
390.1
5834
4.801
343.3
73Tít
ulos y
valor
es -3.
255
660
-404
-1.20
9-2.
262
1.354
-565
-30-31
-201
Invers
iónfin
ancie
ra96
782
982
72.0
9515
1.380
5215
5347
Venta
deac
tivos
finan
cieros
4.222
1691.2
323.3
042.2
7827
1.087
3584
248
Opera
cione
s de c
ambio
00
00
00
00
00
Caja
199.24
629
6.513
333.78
143
7.366
428.0
3250
3.839
489.3
9238
0.146
348.8
9644
8.368
Fond
os Esp
ecial
es0
00
00
00
00
0Gir
os0
00
00
00
00
0De
pósit
os0
00
00
00
00
0Fond
osEsp
ecial
es:Aj
ustes
porR
ezagos
yTran
sferen
cias
00
00
00
00
00
Antic
ipo de
gasto
s0
00
00
00
00
0
PASIV
OS NE
TOS I
NCUR
RIDOS
-87.79
4-79
.053
-72.54
6-87
.874
-100.9
10-83
.351
-110.9
72-11
2.035
-103.4
43-12
8.938
Ende
udam
iento
Exter
no Ne
to0
00
00
00
00
0En
deud
amien
to0
00
00
00
00
0Am
ortiza
cione
s0
00
00
00
00
0En
deud
amien
to Int
erno N
eto-87
.794
-79.05
3-72
.546
-87.87
4-10
0.910
-83.35
1-11
0.972
-112.0
35-10
3.443
-128.9
38En
deud
amien
to3.1
788.5
8820
.421
9.917
2.445
33.23
515.
491
9.893
20.17
427.
891
Amort
izacio
nes
90.97
287.
641
92.96
897.
791
103.35
5116
.586
126.46
3121
.928
123.61
7156
.829
Bono
de Re
cono
cimien
to0
00
00
00
00
0
FINAN
CIAMIE
NTO
54.82
813
0.484
127.6
15211
.360
185.3
8620
4.270
217.4
9610
3.169
108.7
8123
5.489
Not
as:
1Correspon
dealc
once
ptode
transferenc
ias(corrien
tespa
raelg
asto)de
lclasific
adorpresupu
estarioutilizado
enlaLey
dePresup
uestos.
2Correspon
deauna
estim
aciónDIPRES,elab
orad
aapa
rtirdecifraspropo
rciona
daspo
relBan
coCen
tral,qu
eco
nsideran
ele
mpa
lme,con
baseen
Cue
ntasNac
iona
les,delosda
tosde
lperíodo
200
8-20
17.
3IngresosdeTran
saccione
squ
eafec
tanelPatrimon
ioNetomásVen
tadeActivosFísicosclasific
adaen
Transaccion
esenac
tivo
sno
Finan
cieros.
4Gastosde
Transaccion
esque
afectan
elP
atrimon
ioNetomásIn
versiónyTran
sferen
ciasdecapitalc
lasific
adasenTran
saccione
sen
ActivosnoFina
ncieros.
5La
inform
aciónqu
esepresentapa
ra2017de
becon
side
rarseco
moprov
isoria.
88 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
ESTA
DO
DE
OPE
RAC
ION
ES M
UN
ICIP
ALI
DAD
ES 2
008
- 20
17M
oned
a N
acio
nal
PorcentajedelPIB
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
5
TRAN
SACC
IONESQU
EAFECT
ANEL
PATR
IMONIO
NETO
INGRE
SOS
2,83,0
2,92,9
3,13,2
3,43,5
3,83,8
Ingres
os tri
butar
ios ne
tos1,3
1,41,3
1,41,4
1,51,5
1,51,6
1,6Co
bre br
uto0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Im
posic
iones
previs
ionale
s0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Do
nacio
nes1
1,11,1
1,11,0
1,11,2
1,31,4
1,51,5
Renta
s de l
a prop
iedad
0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Ing
resos
de op
eració
n0,2
0,30,3
0,30,4
0,40,4
0,40,5
0,5Ot
ros in
gresos
0,10,2
0,20,2
0,20,2
0,20,2
0,20,2
GAST
OS2,7
2,82,7
2,72,8
3,03,2
3,43,6
3,6Pe
rsona
l1,4
1,61,5
1,51,5
1,61,7
1,81,9
2,0Bie
nes y
servi
cios d
e con
sumo y
prod
ucció
n0,8
0,80,7
0,80,8
0,80,9
0,91,0
0,9Co
nsumo
de Ca
pital
Fijo2
0,20,2
0,20,1
0,20,2
0,20,2
0,20,2
Intere
ses
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Subsi
dios y
dona
cione
s10,2
0,20,2
0,20,2
0,30,4
0,40,4
0,4Pre
stacio
nes p
revisio
nales
0,10,0
0,00,0
0,10,0
0,00,0
0,10,0
Otros
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
RESU
LTADO
OPER
ATIVO
NETO
0,20,2
0,20,2
0,30,2
0,20,2
0,10,2
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSNO
FINA
NCIER
OSAD
QUISICIO
NNETAD
EACT
IVOSN
OFINA
NCIER
OS0,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,0Ve
ntade
activ
osfísico
s0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Inv
ersión
0,30,3
0,30,2
0,30,3
0,30,3
0,30,3
Transf
erencias
deca
pital
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Consu
mo de
Capit
al Fij
o20,2
0,20,2
0,10,2
0,20,2
0,20,2
0,2
TOTA
L ING
RESO
S32,8
3,02,9
2,93,1
3,23,4
3,63,8
3,8TO
TAL G
ASTO
S42,8
2,92,8
2,83,0
3,13,3
3,53,7
3,7PR
ESTA
MO NE
TO/EN
DEUD
AMIEN
TO NE
TO0,0
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,1
89Dirección de Presupuestos
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
5
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSY
PASIV
OSFINA
NCIER
OS(F
INANC
IAMIEN
TO)
ADQU
ISICIO
NNETAD
EACT
IVOSF
INANC
IEROS
0,00,0
0,00,1
0,10,1
0,10,0
0,00,1
Présta
mos
-0,2
-0,2
-0,2
-0,2
-0,2
-0,2
-0,2
-0,2
-0,2
-0,2
Otorg
amien
to de
prést
amos
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Recu
perac
ión de
prést
amos
0,20,2
0,20,2
0,20,2
0,20,2
0,20,2
Título
s y va
lores
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Invers
iónfin
ancie
ra0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Ve
ntade
activ
osfin
ancie
ros0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Op
eracio
nes d
e cam
bio0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Ca
ja0,2
0,20,2
0,30,3
0,30,3
0,20,2
0,2Fo
ndos
Espec
iales
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Giros
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Depó
sitos
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Fond
osEsp
ecial
es:Aj
ustes
porR
ezagos
yTran
sferen
cias
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Antic
ipo de
gasto
s0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0
PASIV
OS NE
TOS I
NCUR
RIDOS
-0,1
-0,1
-0,1
-0,1
-0,1
-0,1
-0,1
-0,1
-0,1
-0,1
Ende
udam
iento
Exter
no Ne
to0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0En
deud
amien
to0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Am
ortiza
cione
s0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0En
deud
amien
to Int
erno N
eto-0,
1-0,
1-0,
1-0,
1-0,
1-0,
1-0,
1-0,
1-0,
1-0,
1En
deud
amien
to0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Am
ortiza
cione
s0,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,1Bo
no de
Reco
nocim
iento
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
FINAN
CIAMIE
NTO
0,00,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
Not
as:
1Correspon
dealc
once
ptode
transferenc
ias(corrien
tespa
raelg
asto)de
lclasific
adorpresupu
estarioutilizado
enlaLey
dePresup
uestos.
2Correspon
deauna
estim
aciónDIPRES,elab
orad
aapa
rtirdecifraspropo
rciona
daspo
relBan
coCen
tral,qu
eco
nsideran
ele
mpa
lme,con
baseen
Cue
ntasNac
iona
les,delosda
tosde
lperíodo
200
8-20
17.
3IngresosdeTran
saccione
squ
eafec
tanelPatrimon
ioNetomásVen
tadeActivosFísicosclasific
adaen
Transaccion
esenac
tivo
sno
Finan
cieros.
4Gastosde
Transaccion
esque
afectan
elP
atrimon
ioNetomásIn
versiónyTran
sferen
ciasdecapitalc
lasific
adasenTran
saccione
sen
ActivosnoFina
ncieros.
5La
inform
aciónqu
esepresentapa
ra2017de
becon
side
rarseco
moprov
isoria.
90 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
ESTA
DO
DE
OPE
RAC
ION
ES D
E G
OBI
ERN
O G
ENER
AL
2008
- 2
017
GO
BIER
NO
GEN
ERA
L TO
TAL
MonedaNacional+
MonedaExtranjera
Mill
ones
de
Peso
s
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
TRAN
SACC
IONESQU
EAFECT
ANEL
PATR
IMONIO
NETO
INGRE
SOS
24.14
4.095
19.91
6.743
25.60
8.040
29.53
8.700
30.89
2.910
31.14
0.708
33.07
6.346
36.38
6.078
38.31
9.784
40.99
1.774
Ingres
os tri
butar
ios ne
tos17.
710.17
114.
720.9
4819.
058.1
1822
.800.7
5124.
616.19
424.
963.0
6326
.687.2
7530
.135.1
4631.
675.5
6733.
613.39
5Co
bre br
uto3.1
98.95
81.5
93.04
73.0
42.01
02.7
65.411
1.963
.870
1.412.
7181.3
53.64
370
3.710
599.7
2389
8.900
Impo
sicion
es pre
vision
ales
1.289.
225
1.371.
750
1.493.
987
1.623
.817
1.802
.468
1.968
.973
2.110.
088
2.252
.489
2.441.
4192.6
27.55
8Do
nacio
nes1
74.10
696
.974
91.769
156.05
1126
.784
90.77
065.
478
108.5
80120
.768
106.4
52Re
ntas d
e la p
ropied
ad
775.4
7866
7.469
481.7
9855
8.816
622.7
8468
9.890
696.6
2770
8.754
788.1
29814
.364
Ingres
os de
opera
ción
565.6
9957
2.328
590.1
92611
.145
702.9
1372
6.252
795.1
5188
0.009
947.5
6499
7.954
Otros
ingre
sos53
0.458
894.2
2785
0.167
1.022
.709
1.057.
898
1.289.
042
1.368
.085
1.597.
389
1.746
.614
1.933.
152
GAST
OS17.
784.5
7820
.572.2
9722
.530.1
0523
.797.2
7625
.832.9
5427.
915.7
9430
.957.0
2934
.347.9
5437.
631.8
2840
.644.0
55Pe
rsona
l4.9
03.59
75.7
35.52
96.3
54.38
26.7
45.12
97.4
06.49
88.1
53.26
89.0
73.96
310.
106.4
0611.
183.88
912.
202.6
59Bie
nes y
servi
cios d
e con
sumo y
prod
ucció
n2.5
95.54
02.9
93.417
3.205
.692
3.602
.327
3.720
.154
3.903.
2154.4
99.09
64.7
47.23
65.1
33.63
45.4
20.07
4Co
nsumo
de Ca
pital
Fijo2
853.7
23918
.404
983.2
291.0
67.88
51.1
27.56
61.2
94.12
31.4
15.113
1.565.
0131.7
00.06
91.7
36.60
0Int
ereses
43
9.746
475.5
52537
.523
676.69
0765
.404
801.5
06910
.144
1.053.
820
1.266
.407
1.460
.009
Subsi
dios y
dona
cione
s14.8
01.24
55.8
00.69
86.3
70.08
16.4
35.69
17.2
83.91
18.0
75.22
88.9
17.613
10.251
.469
11.43
0.170
12.43
8.800
Presta
cione
s prev
isiona
les3
4.150
.643
4.612.
682
5.028
.264
5.207.
538
5.448
.996
5.632
.596
6.078
.734
6.535.
997
6.818.
555
7.254
.497
Otros
40.08
436
.016
50.93
362
.016
80.42
555.
858
62.36
688
.013
99.10
5131
.415
RESU
LTADO
OPER
ATIVO
NETO
6.359
.517
-655.5
543.0
77.93
55.7
41.42
45.0
59.95
63.2
24.91
42.1
19.31
72.0
38.12
468
7.956
347.7
19
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSNO
FINA
NCIER
OSAD
QUISICIO
NNETAD
EACT
IVOSN
OFINA
NCIER
OS2.6
70.11
03.4
38.95
43.4
79.75
04.0
08.05
34.1
75.12
93.8
72.39
24.3
33.72
05.3
51.41
95.1
78.37
05.0
59.59
9Ve
ntade
activ
osfísico
s35.
748
58.53
743.
692
32.46
442
.121
56.96
952
.755
48.51
950
.439
46.07
2Inv
ersión
2.288
.290
2.737.
1652.6
37.78
92.8
88.89
23.0
63.77
03.1
18.10
23.3
88.33
04.1
57.94
94.0
88.66
34.1
00.93
3Tra
nsfere
ncias
deca
pital
1.271.
291
1.678
.730
1.868
.882
2.219.
5102.2
81.04
52.1
05.38
22.4
13.25
92.8
07.00
12.8
40.21
42.7
41.337
Consu
mo de
Capit
al Fij
o285
3.723
918.40
498
3.229
1.067.
885
1.127.
566
1.294
.123
1.415.
1131.5
65.013
1.700
.069
1.736
.600
TOTA
L ING
RESO
S424
.179.8
4319
.975.2
8025
.651.7
3229
.571.1
6430
.935.0
3131
.197.6
7733
.129.1
0136
.434.5
9738
.370.2
2341
.037.8
46TO
TAL G
ASTO
S520
.490.4
3524
.069.7
8826
.053.5
4727.
837.7
9330
.050.2
0431
.845.1
5535
.343.5
0439
.747.8
9142
.860.6
3745
.749.7
26PR
ESTA
MO NE
TO/EN
DEUD
AMIEN
TO NE
TO3.6
89.40
7-4.
094.5
08-40
1.815
1.733
.371
884.8
27-64
7.478
-2.21
4.403
-3.313
.294
-4.49
0.414
-4.711
.880
91Dirección de Presupuestos
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSY
PASIV
OSFINA
NCIER
OS(F
INANC
IAMIEN
TO)
ADQU
ISICIO
NNETAD
EACT
IVOSF
INANC
IEROS
3.443
.021
-3.84
8.123
2.306
.141
3.853
.705
1.360
.409
-535.9
8034
3.059
-377.4
661.0
37.16
275
1.861
Présta
mos
115.38
5-12
2.530
-192.9
08-34
6.250
-335.4
25-52
1.056
-429.5
31-32
0.558
-478.6
16-15
4.922
Otorg
amien
to de
prést
amos
484.3
7047
5.336
351.51
2210
.607
220.7
8618
8.251
206.0
9740
4.043
327.9
5477
7.100
Recu
perac
ión de
prést
amos
368.9
8559
7.866
544.4
2055
6.857
556.2
1170
9.307
635.6
2872
4.601
806.5
70932
.022
Título
s y va
lores
2.292
.563
-3.921
.773
2.422
.885
4.083
.774
979.2
83191
.231
1.610.
142-58
6.732
1.560
.496
708.8
52Inv
ersión
finan
ciera
5.016.
848
3.255.
524
3.691.
589
7.428
.600
6.311.
841
5.649.
0115.7
47.64
34.9
99.02
36.0
39.38
35.6
27.312
Venta
deac
tivos
finan
cieros
2.724.
285
7.177.
296
1.268
.704
3.344
.826
5.332
.557
5.457.
780
4.137.
501
5.585
.755
4.478
.887
4.918.
460
Opera
cione
s de c
ambio
17.313
6.013
-6.33
4-35
.641
-16.39
9-16
.008
-6.461
-21.02
9-16
.938
16.39
8Ca
ja79
7.147
183.80
610
8.260
152.72
673
3.945
-190.1
47-83
1.091
550.8
54-27
.780
181.53
3Fo
ndos
Espec
iales6
-131.8
468.3
99-21
0.900
-899
-998
00
00
0Gir
os-22
4.665
-64.01
9-21
2.580
-899
-998
00
00
0De
pósit
os92
.819
72.41
81.6
800
00
00
00
Fond
osEsp
ecial
es:Aj
ustes
porR
ezagos
yTran
sferen
cias6
352.4
59-2.
038
185.13
8-5
20
00
00
Antic
ipo de
gasto
s0
00
00
00
00
0
PASIV
OS NE
TOS I
NCUR
RIDOS
-246.3
8724
6.386
2.707
.955
2.120
.334
475.5
82111
.498
2.557.
462
2.935
.829
5.527.
576
5.463
.741
Ende
udam
iento
Exter
no Ne
to-21
9.021
-374.7
5679
7.451
621.20
432
6.174
-448.7
0087
3.284
846.1
571.4
03.36
91.4
14.619
Ende
udam
iento
208.2
2354
.771
859.0
1269
7.867
729.6
354.2
281.2
70.97
995
0.702
1.945
.463
1.701.
995
Amort
izacio
nes
427.2
4442
9.527
61.561
76.66
340
3.460
452.9
2839
7.695
104.5
4554
2.094
287.3
76En
deud
amien
to Int
erno N
eto58
8.865
1.363
.665
2.696
.523
2.299.
741976
.468
1.400
.610
2.474.
803
2.832
.705
4.832
.203
4.684
.586
Ende
udam
iento
1.216.
356
1.685
.658
3.150
.882
2.916.
729
1.678
.236
2.237.
9513.7
32.52
74.6
62.71
318.
025.6
526.5
58.94
4Am
ortiza
cione
s62
7.491
321.99
345
4.359
616.98
870
1.768
837.3
411.2
57.72
41.8
30.00
813.
193.44
91.8
74.35
8Bo
no de
Reco
nocim
iento
-616.2
31-74
2.523
-786.0
18-80
0.611
-827.0
60-84
0.412
-790.6
25-74
3.033
-707.9
96-63
5.465
FINAN
CIAMIE
NTO
3.689
.407
-4.09
4.508
-401.8
141.7
33.37
188
4.827
-647.4
78-2.
214.4
03-3.
313.29
5-4.
490.4
14-4.
711.88
0N
otas
:
1Correspon
dealc
once
ptode
transferenc
ias(corrien
tespa
raelg
asto)de
lclasific
adorpresupu
estarioutilizado
enlaLey
dePresup
uestos.
2Correspon
deauna
estim
aciónDIPRES,elab
orad
aapa
rtirdecifraspropo
rciona
daspo
relBan
coCen
tral,qu
eco
nsideran
ele
mpa
lme,con
baseen
Cue
ntasNac
iona
les,delosda
tosde
lperíodo
200
8-20
17.
3Ex
cluy
eelpagode
bon
osdereco
nocimiento,que
seclasificaentrelaspartida
sde
fina
nciamiento.
4IngresosdeTran
saccione
squ
eafec
tanelPatrimon
ioNetomásVen
tadeac
tivo
sfísico
sclasificada
enTran
saccione
sen
ActivosnoFina
ncieros.
5Gastosde
Transaccion
esque
afectanelP
atrimon
ioNetomásIn
versiónyTran
sferen
ciasdecapitalclasific
adasenTran
saccione
sen
ActivosnoFina
ncieros.
6En
Gob
iernoCe
ntralP
resupu
estariolaslín
easde
fon
dosespe
cialeshacen
referen
ciaalFon
dodeCo
mpe
nsaciónde
lCob
re,Fond
ode
Estab
ilización
Econó
micoSocialyF
ondo
deRe
servade
Pen
sion
es.En
elG
obiernoCe
ntralE
xtrapresup
uestario,
corr
espo
nde
a la
s op
erac
ione
s de
l Fon
do d
e Es
tabi
lizac
ión
de P
reci
os d
el P
etró
leo
y de
l Fon
do d
e Es
tabi
lizac
ión
de P
reci
os d
e Co
mbu
stib
les
Der
ivad
os d
e Pe
tról
eo.
92 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
ESTA
DO
DE
OPE
RAC
ION
ES D
E G
OBI
ERN
O G
ENER
AL
2008
- 2
017
GO
BIER
NO
GEN
ERA
L TO
TAL
MonedaNacional+
MonedaExtranjera
Mill
ones
de
Peso
s de
201
7
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
TRAN
SACC
IONESQU
EAFECT
ANEL
PATR
IMONIO
NETO
INGRE
SOS
31.23
2.418
25.38
8.738
32.15
4.080
35.89
1.944
36.44
1.269
36.08
8.735
36.60
2.589
38.58
7.145
39.15
6.949
40.99
1.774
Ingres
os tri
butar
ios ne
tos22
.909.5
9618.
765.43
223
.929.8
3727.
704.7
8329.
037.2
5628
.929.5
0829.
532.3
8431.
958.0
8232
.367.5
7733.
613.39
5Co
bre br
uto4.1
38.12
12.0
30.72
63.8
19.62
23.3
60.20
12.3
16.58
01.6
37.18
81.4
97.95
474
6.279
612.82
589
8.900
Impo
sicion
es pre
vision
ales
1.667.
721
1.748
.629
1.875
.887
1.973
.071
2.126
.191
2.281.
828
2.335.
042
2.388
.747
2.494
.756
2.627.
558
Dona
cione
s195
.862
123.61
7115
.227
189.61
5149
.554
105.1
9372
.458
115.14
8123
.407
106.4
52Re
ntas d
e la p
ropied
ad
1.003.
146
850.8
5260
4.957
679.0
0873
4.635
799.5
0877
0.894
751.62
880
5.347
814.36
4Ing
resos
de op
eració
n73
1.779
729.5
71741
.059
742.59
182
9.156
841.6
4887
9.921
933.24
396
8.266
997.9
54Ot
ros in
gresos
686.1
921.1
39.910
1.067.
490
1.242
.675
1.247.
896
1.493.
8611.5
13.935
1.694
.019
1.784
.772
1.933.
152
GAST
OS23
.005.8
4826
.224.4
0128
.289.3
4928
.915.6
4330
.472.5
4732
.351.4
0634
.257.3
3336
.425.7
3138
.453.9
6440
.644.0
55Pe
rsona
l6.3
43.215
7.311.
328
7.978
.718
8.195
.885
8.736
.703
9.448
.762
10.04
1.331
10.717
.763
11.42
8.221
12.20
2.659
Biene
s y se
rvicio
s de c
onsum
o y pr
oduc
ción
3.357.
549
3.815.
838
4.025
.146
4.377.
1234.3
88.29
34.5
23.40
74.9
78.74
15.0
34.40
55.2
45.78
85.4
20.07
4Co
nsumo
de Ca
pital
Fijo2
1.104
.363
1.170
.729
1.234
.566
1.297.
568
1.330
.077
1.499.
750
1.565.
977
1.659.
684
1.737.
2101.7
36.60
0Int
ereses
56
8.849
606.2
06674
.927
822.2
3490
2.870
928.8
591.0
07.174
1.117.
568
1.294
.074
1.460
.009
Subsi
dios y
dona
cione
s16.2
10.815
7.394
.402
7.998
.429
7.819.
892
8.592
.100
9.358
.322
9.868
.313
10.87
1.601
11.67
9.883
12.43
8.800
Presta
cione
s prev
isiona
les3
5.369.
206
5.879.
986
6.313.
6116.3
27.58
66.4
27.63
46.5
27.574
6.726
.783
6.931.
373
6.967.
5187.2
54.49
7Ot
ros51.
85145
.911
63.95
375
.355
94.86
964
.733
69.015
93.337
101.27
0131
.415
RESU
LTADO
OPER
ATIVO
NETO
8.226
.570
-835.6
633.8
64.73
16.9
76.30
15.9
68.72
33.7
37.32
92.3
45.25
62.1
61.41
570
2.986
347.7
19
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSNO
FINA
NCIER
OSAD
QUISICIO
NNETAD
EACT
IVOSN
OFINA
NCIER
OS3.4
54.01
14.3
83.78
44.3
69.25
94.8
70.11
34.9
24.98
14.4
87.68
64.7
95.73
55.6
75.13
75.2
91.50
15.0
59.59
9Ve
ntade
activ
osfísico
s46
.243
74.62
054
.861
39.44
649.
686
66.02
158
.379
51.45
451.
540
46.07
2Inv
ersión
2.960
.095
3.489.
1833.3
12.07
23.5
10.24
03.6
14.02
33.6
13.54
53.7
49.55
74.4
09.47
24.1
77.98
74.1
00.93
3Tra
nsfere
ncias
deca
pital
1.644
.522
2.139.
950
2.346
.614
2.696
.887
2.690
.720
2.439.
9122.6
70.53
42.9
76.80
22.9
02.26
42.7
41.337
Consu
mo de
Capit
al Fij
o21.1
04.36
31.1
70.72
91.2
34.56
61.2
97.56
81.3
30.07
71.4
99.75
01.5
65.97
71.6
59.68
41.7
37.210
1.736
.600
TOTA
L ING
RESO
S431
.278.6
6125
.463.3
5832
.208.9
4135
.931.3
9036
.490.9
5536
.154.7
5636
.660.9
6838
.638.5
9939
.208.4
9041
.037.8
46TO
TAL G
ASTO
S526
.506.1
0230
.682.8
0532
.713.4
6933
.825.2
0235
.447.2
1336
.905.1
1439
.111.4
4642
.152.3
2143
.797.0
0545
.749.7
26PR
ESTA
MO NE
TO/EN
DEUD
AMIEN
TO NE
TO4.7
72.55
9-5.
219.4
47-50
4.528
2.106
.188
1.043
.742
-750.3
58-2.
450.4
79-3.
513.72
2-4.
588.5
15-4.
711.88
0
93Dirección de Presupuestos
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSY
PASIV
OSFINA
NCIER
OS(F
INANC
IAMIEN
TO)
ADQU
ISICIO
NNETAD
EACT
IVOSF
INANC
IEROS
4.453
.837
-4.90
5.369
2.895
.647
4.682
.567
1.604
.738
-621.1
4337
9.633
-400.2
991.0
59.82
175
1.861
Présta
mos
149.26
0-15
6.194
-242.2
20-42
0.722
-395.6
67-60
3.848
-475.3
23-33
9.949
-489.0
72-15
4.922
Otorg
amien
to de
prést
amos
626.5
7360
5.932
441.3
6825
5.905
260.4
39218
.163
228.0
6942
8.484
335.11
977
7.100
Recu
perac
ión de
prést
amos
477.3
14762
.125
683.5
87676
.627
656.1
0682
2.011
703.3
9276
8.433
824.1
91932
.022
Título
s y va
lores
2.965.
623
-4.99
9.254
3.042
.233
4.962
.120
1.155.
16222
1.616
1.781.
798
-622.2
251.5
94.58
870
8.852
Invers
iónfin
ancie
ra6.4
89.714
4.149.
958
4.635.
249
9.026
.358
7.445
.446
6.546
.597
6.360
.394
5.301.
423
6.171.
324
5.627.
312Ve
ntade
activ
osfin
ancie
ros3.5
24.09
19.1
49.212
1.593.
0164.0
64.23
86.2
90.28
36.3
24.98
14.5
78.59
75.9
23.64
84.5
76.73
64.9
18.46
0Op
eracio
nes d
e cam
bio22
.396
7.665
-7.952
-43.30
7-19
.344
-18.55
2-7.1
49-22
.301
-17.30
816.
398
Caja
1.031.
177
234.3
05135
.933
185.57
586
5.762
-220.3
60-91
9.693
584.1
76-28
.387
181.53
3Fo
ndos
Espec
iales6
-170.5
5410.
707
-264.8
11-1.
092
-1.177
00
00
0Gir
os-29
0.623
-81.60
8-26
6.920
-1.09
2-1.1
770
00
00
Depó
sitos
120.06
992
.314
2.109
00
00
00
0Fond
osEsp
ecial
es:Aj
ustes
porR
ezagos
yTran
sferen
cias6
455.9
35-2.
598
232.4
64-6
20
00
00
Antic
ipo de
gasto
s0
00
00
00
00
0
PASIV
OS NE
TOS I
NCUR
RIDOS
-318.7
2231
4.079
3.400
.174
2.576
.379
560.9
9612
9.214
2.830
.111
3.113
.423
5.648
.336
5.463
.741
Ende
udam
iento
Exter
no Ne
to-28
3.322
-477.7
171.0
01.29
975
4.814
384.7
55-51
9.995
966.3
8489
7.343
1.434
.028
1.414.
619En
deud
amien
to26
9.354
69.819
1.078
.596
847.9
6686
0.677
4.900
1.406
.477
1.008
.212
1.987.
965
1.701.
995
Amort
izacio
nes
552.6
7654
7.536
77.29
893.
15247
5.922
524.8
9544
0.093
110.86
9553
.937
287.3
76En
deud
amien
to Int
erno N
eto761
.747
1.738
.323
3.385
.820
2.794
.374
1.151.
841
1.623
.157
2.738
.640
3.004
.061
4.937.
771
4.684
.586
Ende
udam
iento
1.573
.459
2.148
.782
3.956
.324
3.544
.065
1.979.
647
2.593.
545
4.130
.449
4.944
.770
18.419
.455
6.558
.944
Amort
izacio
nes
811.71
2410
.459
570.5
05749
.691
827.8
0597
0.388
1.391.
809
1.940
.709
13.48
1.684
1.874.
358
Bono
de Re
cono
cimien
to-79
7.147
-946.5
26-98
6.944
-972.8
08-97
5.600
-973.9
47-87
4.913
-787.9
81-72
3.463
-635.4
65
FINAN
CIAMIE
NTO
4.772
.559
-5.21
9.448
-504.5
282.1
06.18
81.0
43.74
1-75
0.358
-2.45
0.479
-3.513
.722
-4.58
8.515
-4.711
.880
Not
as:
1Correspon
dealc
once
ptode
transferenc
ias(corrien
tespa
raelg
asto)de
lclasific
adorpresupu
estarioutilizado
enlaLey
dePresup
uestos.
2Correspon
deauna
estim
aciónDIPRES,elab
orad
aapa
rtirdecifraspropo
rciona
daspo
relBan
coCen
tral,qu
eco
nsideran
ele
mpa
lme,con
baseen
Cue
ntasNac
iona
les,delosda
tosde
lperíodo
200
8-20
17.
3Ex
cluy
eelpagode
bon
osdereco
nocimiento,que
seclasificaentrelaspartida
sde
fina
nciamiento.
4IngresosdeTran
saccione
squ
eafec
tanelPatrimon
ioNetomásVen
tadeac
tivo
sfísico
sclasificada
enTran
saccione
sen
ActivosnoFina
ncieros.
5Gastosde
Transaccion
esque
afectan
elP
atrimon
ioNetomásIn
versiónyTran
sferen
ciasdecapitalc
lasific
adasenTran
saccione
sen
ActivosnoFina
ncieros.
6En
Gob
iernoCen
tralPresupu
estariolaslín
easde
fon
dosespe
cialeshacen
referen
ciaalFon
dodeCom
pensac
iónde
lCob
re,Fo
ndode
Estab
ilización
Eco
nómicoSo
cialyF
ondo
deRe
servade
Pen
sion
es.En
elG
obiernoCen
tralExtrapresup
ues-
tari
o, c
orre
spon
de a
las
ope
raci
ones
del
Fon
do d
e Es
tabi
lizac
ión
de P
reci
os d
el P
etró
leo
y de
l Fon
do d
e Es
tabi
lizac
ión
de P
reci
os d
e C
ombu
stib
les
Der
ivad
os d
e Pe
tról
eo.
94 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
ESTA
DO
DE
OPE
RAC
ION
ES D
E G
OBI
ERN
O G
ENER
AL
2008
- 2
017
GO
BIER
NO
GEN
ERA
L TO
TAL
MonedaNacional+
MonedaExtranjera
PorcentajedelPIB
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
TRAN
SACC
IONESQU
EAFECT
ANEL
PATR
IMONIO
NETO
INGRE
SOS
25,7
20,6
23,0
24,2
23,8
22,6
22,3
22,8
22,6
22,8
Ingres
os tri
butar
ios ne
tos18,
915,
217,
118,
718,
918,
118,
018,
918,
718,
7Co
bre br
uto3,4
1,62,7
2,31,5
1,00,9
0,40,4
0,5Im
posic
iones
previs
ionale
s1,4
1,41,3
1,31,4
1,41,4
1,41,4
1,5Do
nacio
nes1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,00,1
0,10,1
Renta
s de l
a prop
iedad
0,8
0,70,4
0,50,5
0,50,5
0,40,5
0,5Ing
resos
de op
eració
n0,6
0,60,5
0,50,5
0,50,5
0,60,6
0,6Ot
ros in
gresos
0,60,9
0,80,8
0,80,9
0,91,0
1,01,1
GAST
OS18
,921
,320
,219,
519,
920
,220
,821
,522
,222
,6Pe
rsona
l5,2
5,95,7
5,55,7
5,96,1
6,36,6
6,8Bie
nes y
servi
cios d
e con
sumo y
prod
ucció
n2,8
3,12,9
3,02,9
2,83,0
3,03,0
3,0Co
nsumo
de Ca
pital
Fijo2
0,90,9
0,90,9
0,90,9
1,01,0
1,01,0
Intere
ses
0,50,5
0,50,6
0,60,6
0,60,7
0,70,8
Subsi
dios y
dona
cione
s15,1
6,05,7
5,35,6
5,96,0
6,46,8
6,9Pre
stacio
nes p
revisio
nales
34,4
4,84,5
4,34,2
4,14,1
4,14,0
4,0Ot
ros0,0
0,00,0
0,10,1
0,00,0
0,10,1
0,1
RESU
LTADO
OPER
ATIVO
NETO
6,8-0,
72,8
4,73,9
2,31,4
1,30,4
0,2
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSNO
FINA
NCIER
OSAD
QUISICIO
NNETAD
EACT
IVOSN
OFINA
NCIER
OS2,8
3,63,1
3,33,2
2,82,9
3,43,1
2,8Ve
ntade
activ
osfísico
s0,0
0,10,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Inv
ersión
2,42,8
2,42,4
2,42,3
2,32,6
2,42,3
Transf
erencias
deca
pital
1,41,7
1,71,8
1,81,5
1,61,8
1,71,5
Consu
mo de
Capit
al Fij
o20,9
0,90,9
0,90,9
0,91,0
1,01,0
1,0
TOTA
L ING
RESO
S425
,820
,723
,024,
223
,822
,622
,322
,822
,722
,8TO
TAL G
ASTO
S521,
824,
923
,422
,823
,123
,123
,824,
925
,325
,4PR
ESTA
MO NE
TO/EN
DEUD
AMIEN
TO NE
TO3,9
-4,2
-0,4
1,40,7
-0,5
-1,5
-2,1
-2,7
-2,6
95Dirección de Presupuestos
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
TRAN
SACC
IONESEN
ACTIV
OSY
PASIV
OSFINA
NCIER
OS(F
INANC
IAMIEN
TO)
ADQU
ISICIO
NNETAD
EACT
IVOSF
INANC
IEROS
3,7-4,
02,1
3,21,0
-0,4
0,2-0,
20,6
0,4Pré
stamo
s0,1
-0,1
-0,2
-0,3
-0,3
-0,4
-0,3
-0,2
-0,3
-0,1
Otorg
amien
to de
prést
amos
0,50,5
0,30,2
0,20,1
0,10,3
0,20,4
Recu
perac
ión de
prést
amos
0,40,6
0,50,5
0,40,5
0,40,5
0,50,5
Título
s y va
lores
2,4-4,
12,2
3,30,8
0,11,1
-0,4
0,90,4
Invers
iónfin
ancie
ra5,3
3,43,3
6,14,9
4,13,9
3,13,6
3,1Ve
ntade
activ
osfin
ancie
ros2,9
7,41,1
2,74,1
4,02,8
3,52,6
2,7Op
eracio
nes d
e cam
bio0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Ca
ja0,8
0,20,1
0,10,6
-0,1
-0,6
0,30,0
0,1Fo
ndos
Espec
iales6
-0,1
0,0-0,
20,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Giros
-0,2
-0,1
-0,2
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0De
pósit
os0,1
0,10,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Fond
osEsp
ecial
es:Aj
ustes
porR
ezagos
yTran
sferen
cias6
0,40,0
0,20,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Antic
ipo de
gasto
s0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0
PASIV
OS NE
TOS I
NCUR
RIDOS
-0,3
0,32,4
1,70,4
0,11,7
1,83,3
3,0En
deud
amien
to Ex
terno
Neto
-0,2
-0,4
0,70,5
0,3-0,
30,6
0,50,8
0,8En
deud
amien
to0,2
0,10,8
0,60,6
0,00,9
0,61,1
0,9Am
ortiza
cione
s0,5
0,40,1
0,10,3
0,30,3
0,10,3
0,2En
deud
amien
to Int
erno N
eto0,6
1,42,4
1,90,8
1,01,7
1,82,9
2,6En
deud
amien
to1,3
1,72,8
2,41,3
1,62,5
2,910,
63,6
Amort
izacio
nes
0,70,3
0,40,5
0,50,6
0,81,1
7,81,0
Bono
de Re
cono
cimien
to-0,
7-0,
8-0,
7-0,
7-0,
6-0,
6-0,
5-0,
5-0,
4-0,
4
FINAN
CIAMIE
NTO
3,9-4,
2-0,
41,4
0,7-0,
5-1,
5-2,
1-2,
7-2,
6N
otas
:
1Correspon
dealc
once
ptode
transferenc
ias(corrien
tespa
raelg
asto)de
lclasific
adorpresupu
estarioutilizado
enlaLey
dePresup
uestos.
2Correspon
deauna
estim
aciónDIPRES,elab
orad
aapa
rtirdecifraspropo
rciona
daspo
relBan
coCen
tral,qu
eco
nsideran
ele
mpa
lme,con
baseen
Cue
ntasNac
iona
les,delosda
tosde
lperíodo
200
8-20
17.
3Ex
cluy
eelpagode
bon
osdereco
nocimiento,que
seclasificaentrelaspartida
sde
fina
nciamiento.
4IngresosdeTran
saccione
squ
eafec
tanelPatrimon
ioNetomásVen
tadeac
tivo
sfísico
sclasificada
enTran
saccione
sen
ActivosnoFina
ncieros.
5Gastosde
Transaccion
esque
afectan
elP
atrimon
ioNetomásIn
versiónyTran
sferen
ciasdecapitalc
lasific
adasenTran
saccione
sen
ActivosnoFina
ncieros.
6En
Gob
iernoCen
tralPresupu
estariolaslín
easde
fon
dosespe
cialeshacen
referen
ciaalFon
dodeCom
pensac
iónde
lCob
re,Fo
ndode
Estab
ilización
Eco
nómicoSo
cialyF
ondo
deRe
servade
Pen
sion
es.En
elG
obiernoCen
tralExtrapresup
ues-
tari
o, c
orre
spon
de a
las
ope
raci
ones
del
Fon
do d
e Es
tabi
lizac
ión
de P
reci
os d
el P
etró
leo
y de
l Fon
do d
e Es
tabi
lizac
ión
de P
reci
os d
e C
ombu
stib
les
Der
ivad
os d
e Pe
tról
eo.
96 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
ESTADO DE OPERACIONES GOBIERNO GENERAL TOTALPRIMER TRIMESTRE 2017
MonedaNacional+MonedaExtranjeraMillones de Pesos
Gobierno Municipalidades Transferencias GobiernoCentral Total Consolidables General Total
TRANSACCIONESQUEAFECTANELPATRIMONIONETOINGRESOS 9.427.111 1.791.038 -793.123 10.425.026
Ingresos tributarios netos 7.811.251 886.418 8.697.669Cobre bruto 158.190 0 158.190Imposiciones previsionales 650.092 0 650.092Donaciones1 18.093 602.143 -601.090 19.146Rentas de la propiedad 141.770 6.805 148.575Ingresos de operación2 246.682 206.458 -192.033 261.107Otros ingresos 401.033 89.214 490.247
GASTOS 8.471.179 1.374.438 -753.379 9.092.238Personal 2.136.854 804.386 2.941.240Bienes y servicios de consumo y producción 751.388 367.349 1.118.737Intereses 635.835 292 636.127Subsidios y donaciones1 3.089.249 184.342 -753.379 2.520.212Prestaciones previsionales3 1.838.688 8.033 1.846.721Otros 19.165 10.036 29.201
RESULTADO OPERATIVO NETO 955.933 416.600 -39.744 1.332.789
TRANSACCIONESENACTIVOSNOFINANCIEROSADQUISICIONNETADEACTIVOSNOFINANCIEROS 1.224.499 105.821 -39.744 1.290.576
Ventadeactivosfísicos 2.700 2.083 4.783Inversión 576.080 103.708 679.788Transferenciasdecapital 651.120 4.196 -39.744 615.572
TOTAL INGRESOS4 9.429.812 1.793.121 -793.123 10.429.810TOTAL GASTOS5 9.698.378 1.482.342 -793.123 10.387.597PRESTAMO NETO/ENDEUDAMIENTO NETO -268.567 310.779 0 42.212
TRANSACCIONESENACTIVOSYPASIVOSFINANCIEROS(FINANCIAMIENTO)ADQUISICIONNETADEACTIVOSFINANCIEROS -546.046 163.046 0 -383.000Préstamos -200.768 -407.790 0 -608.558
Otorgamiento de préstamos 88.160 159 88.319Recuperación de préstamos 288.928 407.949 696.877
Títulos y valores -22.954 -8 0 -22.962Inversiónfinanciera 4.114.237 0 4.114.237Ventadeactivosfinancieros 4.137.191 8 4.137.199
Operaciones de cambio 2.096 0 2.096Caja -324.420 570.844 246.424Fondos Especiales6 0 0 0 0
Giros 0 0 0Depósitos 0 0 0
FondosEspeciales:AjustesporRezagosyTransferencias6 0 0 0Anticipo de gastos 0 0 0
PASIVOS NETOS INCURRIDOS -277.480 -147.733 0 -425.213Endeudamiento Externo Neto -22.865 0 0 -22.865
Endeudamiento -1.014 0 -1.014Amortizaciones 21.852 0 21.852
Endeudamiento Interno Neto -102.954 -147.733 0 -250.687Endeudamiento 1.045.231 3.416 1.048.647Amortizaciones 1.148.185 151.149 1.299.334
Bono de Reconocimiento -151.660 0 -151.660
FINANCIAMIENTO -268.567 310.779 0 42.212Notas:Correspondealconceptodetransferencias(corrientesparaelgasto)delclasificadorpresupuestarioutilizadoenlaLeydePresupuestos.2SereasignalatranferenciadelMinisteriodeSaludaMunicipalidadesdesdeDonacionesaIngresosdeOperación.3Excluyeelpagodebonosdereconocimiento,queseclasificaentrelaspartidasdefinanciamiento.4IngresosdeTransaccionesqueafectanelPatrimonioNetomásVentadeactivosfísicosclasificadaenTransaccionesenActivosnoFinancieros.5GastosdeTransaccionesqueafectanelPatrimonioNetomásInversiónyTransferenciasdecapitalclasificadasenTransaccionesenActivosnoFinancieros.6EnGobiernoCentralPresupuestariolaslíneasdefondosespecialeshacenreferenciaalFondodeCompensacióndelCobre,FondodeEstabilizaciónEconómicoSocialy Fondo de Reserva de Pensiones. En el Gobierno Central Extrapresupuestario, corresponde a las operaciones del Fondo de Estabilización de Precios del Petróleo y del Fondo de Estabilización de Precios de Combustibles Derivados de Petróleo.
97Dirección de Presupuestos
ESTADO DE OPERACIONES GOBIERNO GENERAL TOTALSEGUNDO TRIMESTRE 2017
MonedaNacional+MonedaExtranjeraMillones de Pesos
Gobierno Municipalidades Transferencias GobiernoCentral Total Consolidables General Total
TRANSACCIONESQUEAFECTANELPATRIMONIONETOINGRESOS 9.868.036 1.429.507 -835.373 10.462.170
Ingresos tributarios netos 8.242.579 483.282 8.725.861Cobre bruto 152.450 0 152.450Imposiciones previsionales 653.055 0 653.055Donaciones1 26.459 609.935 -599.897 36.497Rentas de la propiedad 182.619 6.297 188.916Ingresos de operación2 223.982 247.266 -235.476 235.772Otros ingresos 386.893 82.727 469.620
GASTOS 8.458.694 1.506.089 -787.353 9.177.430Personal 2.040.804 884.456 2.925.260Bienes y servicios de consumo y producción 797.075 403.906 1.200.981Intereses 89.357 328 89.685Subsidios y donaciones1 3.727.578 200.836 -787.353 3.141.061Prestaciones previsionales3 1.778.474 4.316 1.782.790Otros 25.407 12.247 37.654
RESULTADO OPERATIVO NETO 1.409.342 -76.582 -48.020 1.284.740
TRANSACCIONESENACTIVOSNOFINANCIEROSADQUISICIONNETADEACTIVOSNOFINANCIEROS 1.535.913 106.182 -48.020 1.594.075
Ventadeactivosfísicos 3.575 751 4.326Inversión 771.162 103.641 874.803Transferenciasdecapital 768.326 3.292 -48.020 723.598
TOTAL INGRESOS4 9.871.611 1.430.258 -835.373 10.466.496TOTAL GASTOS5 9.998.182 1.613.022 -835.373 10.775.831PRESTAMO NETO/ENDEUDAMIENTO NETO -126.571 -182.764 0 -309.335
TRANSACCIONESENACTIVOSYPASIVOSFINANCIEROS(FINANCIAMIENTO)ADQUISICIONNETADEACTIVOSFINANCIEROS 4.028.500 -181.995 0 3.846.505Préstamos 104.228 11.061 0 115.289
Otorgamiento de préstamos 184.655 542 185.197Recuperación de préstamos 80.427 -10.519 69.908
Títulos y valores 3.900.975 -19 0 3.900.956Inversiónfinanciera 4.188.367 35 4.188.402Ventadeactivosfinancieros 287.391 54 287.445
Operaciones de cambio -225 0 -225Caja 23.521 -193.037 -169.516Fondos Especiales6 0 0 0 0
Giros 0 0 0Depósitos 0 0 0
FondosEspeciales:AjustesporRezagosyTransferencias6 0 0 0Anticipo de gastos 0 0 0
PASIVOS NETOS INCURRIDOS 4.155.071 769 0 4.155.840Endeudamiento Externo Neto 1.353.374 0 0 1.353.374
Endeudamiento 1.570.912 0 1.570.912Amortizaciones 217.537 0 217.537
Endeudamiento Interno Neto 2.944.970 769 0 2.945.739Endeudamiento 2.979.703 1.658 2.981.361Amortizaciones 34.734 889 35.623
Bono de Reconocimiento -143.273 0 -143.273
FINANCIAMIENTO -126.571 -182.764 0 -309.335Notas:1Correspondealconceptodetransferencias(corrientesparaelgasto)delclasificadorpresupuestarioutilizadoenlaLeydePresupuestos.2SereasignalatranferenciadelMinisteriodeSaludaMunicipalidadesdesdeDonacionesaIngresosdeOperación.3Excluyeelpagodebonosdereconocimiento,queseclasificaentrelaspartidasdefinanciamiento.4IngresosdeTransaccionesqueafectanelPatrimonioNetomásVentadeactivosfísicosclasificadaenTransaccionesenActivosnoFinancieros.5GastosdeTransaccionesqueafectanelPatrimonioNetomásInversiónyTransferenciasdecapitalclasificadasenTransaccionesenActivosnoFinancieros.6EnGobiernoCentralPresupuestariolaslíneasdefondosespecialeshacenreferenciaalFondodeCompensacióndelCobre,FondodeEstabilizaciónEconómicoSocialy Fondo de Reserva de Pensiones. En el Gobierno Central Extrapresupuestario, corresponde a las operaciones del Fondo de Estabilización de Precios del Petróleo y del Fondo de Estabilización de Precios de Combustibles Derivados de Petróleo.
98 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
ESTADO DE OPERACIONES GOBIERNO GENERAL TOTALTERCER TRIMESTRE 2017
MonedaNacional+MonedaExtranjeraMillones de Pesos
Gobierno Municipalidades Transferencias GobiernoCentral Total Consolidables General Total
TRANSACCIONESQUEAFECTANELPATRIMONIONETOINGRESOS 9.082.542 1.858.788 -874.688 10.066.642
Ingresos tributarios netos 7.250.220 862.502 0 8.112.722Cobre bruto 293.863 0 0 293.863Imposiciones previsionales 647.064 0 0 647.064Donaciones1 23.529 685.328 -676.892 31.965Rentas de la propiedad 258.850 7.265 0 266.115Ingresos de operación2 242.466 208.862 -197.796 253.532Otros ingresos 366.550 94.831 0 461.381
0GASTOS 9.375.311 1.534.127 -825.043 10.084.395
Personal 2.185.150 928.486 0 3.113.636Bienes y servicios de consumo y producción 895.166 404.880 0 1.300.046Intereses 661.565 274 0 661.839Subsidios y donaciones1 3.812.744 184.028 -825.043 3.171.729Prestaciones previsionales3 1.803.184 4.502 0 1.807.686Otros 17.503 11.957 0 29.460
0RESULTADO OPERATIVO NETO -292.769 324.661 -49.645 -17.753
TRANSACCIONESENACTIVOSNOFINANCIEROSADQUISICIONNETADEACTIVOSNOFINANCIEROS 1.409.294 86.590 -49.645 1.446.239
Ventadeactivosfísicos 3.399 20.099 0 23.498Inversión 767.471 98.827 0 866.298Transferenciasdecapital 645.222 7.862 -49.645 603.439
TOTAL INGRESOS4 9.085.941 1.878.887 -874.688 10.090.140TOTAL GASTOS5 10.788.004 1.640.816 -874.688 11.554.132PRESTAMO NETO/ENDEUDAMIENTO NETO -1.702.063 238.071 0 -1.463.992
TRANSACCIONESENACTIVOSYPASIVOSFINANCIEROS(FINANCIAMIENTO)ADQUISICIONNETADEACTIVOSFINANCIEROS -1.188.484 240.322 0 -948.162Préstamos 145.179 40.851 0 186.030
Otorgamiento de préstamos 245.144 114 0 245.258Recuperación de préstamos 99.965 -40.737 0 59.228
Títulos y valores -1.594.175 -111 0 -1.594.286Inversiónfinanciera -1.129.013 4 0 -1.129.009Ventadeactivosfinancieros 465.163 115 0 465.278
Operaciones de cambio -180 0 0 -180Caja 260.693 199.582 0 460.275Fondos Especiales6 0 0 0 0
Giros 0 0 0 0Depósitos 0 0 0 0
FondosEspeciales:AjustesporRezagosyTransferencias6 0 0 0 0Anticipo de gastos 0 0 0 0
PASIVOS NETOS INCURRIDOS 513.579 2.251 0 515.830Endeudamiento Externo Neto 74.199 0 0 74.199
Endeudamiento 96.889 0 0 96.889Amortizaciones 22.691 0 0 22.691
Endeudamiento Interno Neto 610.899 2.251 0 613.150Endeudamiento 1.124.994 1.472 0 1.126.466Amortizaciones 514.095 -779 0 513.316
Bono de Reconocimiento -171.518 0 0 -171.518
FINANCIAMIENTO -1.702.063 238.071 0 -1.463.992Notas:1Correspondealconceptodetransferencias(corrientesparaelgasto)delclasificadorpresupuestarioutilizadoenlaLeydePresupuestos.2SereasignalatranferenciadelMinisteriodeSaludaMunicipalidadesdesdeDonacionesaIngresosdeOperación.3Excluyeelpagodebonosdereconocimiento,queseclasificaentrelaspartidasdefinanciamiento.4IngresosdeTransaccionesqueafectanelPatrimonioNetomásVentadeactivosfísicosclasificadaenTransaccionesenActivosnoFinancieros.5GastosdeTransaccionesqueafectanelPatrimonioNetomásInversiónyTransferenciasdecapitalclasificadasenTransaccionesenActivosnoFinancieros.6EnGobiernoCentralPresupuestariolaslíneasdefondosespecialeshacenreferenciaalFondodeCompensacióndelCobre,FondodeEstabilizaciónEconómicoSocial y Fondo de Reserva de Pensiones. En el Gobierno Central Extrapresupuestario, corresponde a las operaciones del Fondo de Estabilización de Precios del Petróleo y del Fondo de Estabilización de Precios de Combustibles Derivados de Petróleo.
99Dirección de Presupuestos
ESTADO DE OPERACIONES GOBIERNO GENERAL TOTALCUARTO TRIMESTRE 2017
MonedaNacional+MonedaExtranjeraMillones de Pesos
Gobierno Municipalidades Transferencias GobiernoCentral Total Consolidables General Total
TRANSACCIONESQUEAFECTANELPATRIMONIONETOINGRESOS 9.302.061 1.749.412 -1.013.537 10.037.936
Ingresos tributarios netos 7.450.018 627.126 8.077.144Cobre bruto 294.397 0 294.397Imposiciones previsionales 677.347 0 677.347Donaciones1 29.647 785.076 -795.879 18.844Rentas de la propiedad 202.790 7.967 210.757Ingresos de operación2 235.628 229.573 -217.658 247.543Otros ingresos 412.234 99.670 511.904
GASTOS 9.780.576 1.729.609 -956.793 10.553.392Personal 2.214.207 1.008.316 3.222.523Bienes y servicios de consumo y producción 1.291.016 509.295 1.800.311Intereses 72.062 297 72.359Subsidios y donaciones1 4.368.726 193.864 -956.793 3.605.797Prestaciones previsionales3 1.813.439 3.861 1.817.300Otros 21.125 13.976 35.101
RESULTADO OPERATIVO NETO -478.515 19.803 -56.744 -515.456
TRANSACCIONESENACTIVOSNOFINANCIEROSADQUISICIONNETADEACTIVOSNOFINANCIEROS 2.371.653 150.400 -56.744 2.465.309
Ventadeactivosfísicos 6.551 6.914 13.465Inversión 1.525.915 154.129 1.680.044Transferenciasdecapital 852.288 3.185 -56.744 798.729
TOTAL INGRESOS4 9.308.611 1.756.326 -1.013.537 10.051.400TOTAL GASTOS5 12.158.779 1.886.923 -1.013.537 13.032.165PRESTAMO NETO/ENDEUDAMIENTO NETO -2.850.168 -130.597 0 -2.980.765
TRANSACCIONESENACTIVOSYPASIVOSFINANCIEROS(FINANCIAMIENTO)ADQUISICIONNETADEACTIVOSFINANCIEROS -1.648.659 -114.822 0 -1.763.481Préstamos 138.055 14.262 0 152.317
Otorgamiento de préstamos 257.385 942 258.327Recuperación de préstamos 119.329 -13.320 106.009
Títulos y valores -1.574.793 -63 0 -1.574.856Inversiónfinanciera -1.546.326 8 -1.546.318Ventadeactivosfinancieros 28.467 71 28.538
Operaciones de cambio 14.707 0 14.707Caja -226.629 -129.021 -355.650Fondos Especiales6 0 0 0 0
Giros 0 0Depósitos 0 0
FondosEspeciales:AjustesporRezagosyTransferencias6 0 0Anticipo de gastos 0 0
PASIVOS NETOS INCURRIDOS 1.201.508 15.775 0 1.217.283Endeudamiento Externo Neto 9.912 0 0 9.912
Endeudamiento 35.208 35.208Amortizaciones 25.296 25.296
Endeudamiento Interno Neto 1.360.610 15.775 0 1.376.385Endeudamiento 1.381.125 21.345 1.402.470Amortizaciones 20.515 5.570 26.085
Bono de Reconocimiento -169.013 -169.013
FINANCIAMIENTO -2.850.168 -130.597 0 -2.980.765Notas:1Correspondealconceptodetransferencias(corrientesparaelgasto)delclasificadorpresupuestarioutilizadoenlaLeydePresupuestos.2SereasignalatranferenciadelMinisteriodeSaludaMunicipalidadesdesdeDonacionesaIngresosdeOperación3Excluyeelpagodebonosdereconocimiento,queseclasificaentrelaspartidasdefinanciamiento.4IngresosdeTransaccionesqueafectanelPatrimonioNetomásVentadeactivosfísicosclasificadaenTransaccionesenActivosnoFinancieros.5GastosdeTransaccionesqueafectanelPatrimonioNetomásInversiónyTransferenciasdecapitalclasificadasenTransaccionesenActivosnoFinancieros.6EnGobiernoCentralPresupuestariolaslíneasdefondosespecialeshacenreferenciaalFondodeCompensacióndelCobre,FondodeEstabilizaciónEconómicoSocial y Fondo de Reserva de Pensiones. En el Gobierno Central Extrapresupuestario, corresponde a las operaciones del Fondo de Estabilización de Precios del Petróleo y del Fondo de Estabilización de Precios de Combustibles Derivados de Petróleo.
100 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
ESTADO DE OPERACIONES GOBIERNO GENERAL TOTALTOTAL AÑO 2017
MonedaNacional+MonedaExtranjeraMillones de Pesos
Gobierno Municipalidades Transferencias GobiernoCentral Total Consolidables General Total
TRANSACCIONESQUEAFECTANELPATRIMONIONETOINGRESOS 37.679.750 6.828.745 -3.516.721 40.991.774
Ingresos tributarios netos 30.754.067 2.859.328 0 33.613.395Cobre bruto 898.900 0 0 898.900Imposiciones previsionales 2.627.558 0 0 2.627.558Donaciones1 97.728 2.682.482 -2.673.758 106.452Rentas de la propiedad 786.030 28.334 0 814.364Ingresos de operación2 948.758 892.159 -842.963 997.954Otros ingresos 1.566.710 366.442 0 1.933.152
GASTOS 36.085.760 6.144.263 -3.322.568 38.907.455Personal 8.577.015 3.625.644 0 12.202.659Bienes y servicios de consumo y producción 3.734.644 1.685.430 0 5.420.074Intereses 1.458.818 1.191 0 1.460.009Subsidios y donaciones1 14.998.298 763.070 -3.322.568 12.438.800Prestaciones previsionales3 7.233.785 20.712 0 7.254.497Otros 83.200 48.216 0 131.416
RESULTADO OPERATIVO NETO 1.593.990 684.482 -194.153 2.084.319
TRANSACCIONESENACTIVOSNOFINANCIEROSADQUISICIONNETADEACTIVOSNOFINANCIEROS 6.541.358 448.993 -194.153 6.796.198
Ventadeactivosfísicos 16.225 29.847 0 46.072Inversión 3.640.628 460.305 0 4.100.933Transferenciasdecapital 2.916.955 18.535 -194.153 2.741.337
TOTAL INGRESOS4 37.695.975 6.858.592 -3.516.721 41.037.846TOTAL GASTOS5 42.643.344 6.623.103 -3.516.721 45.749.726PRESTAMO NETO/ENDEUDAMIENTO NETO -4.947.369 235.489 0 -4.711.880
TRANSACCIONESENACTIVOSYPASIVOSFINANCIEROS(FINANCIAMIENTO)ADQUISICIONNETADEACTIVOSFINANCIEROS 645.310 106.551 0 751.861Préstamos 186.694 -341.616 0 -154.922
Otorgamiento de préstamos 775.343 1.757 0 777.100Recuperación de préstamos 588.649 343.373 0 932.022
Títulos y valores 709.053 -201 0 708.852Inversiónfinanciera 5.627.265 47 0 5.627.312Ventadeactivosfinancieros 4.918.212 248 0 4.918.460
Operaciones de cambio 16.398 0 0 16.398Caja -266.835 448.368 0 181.533Fondos Especiales6 0 0 0 0
Giros 0 0 0 0Depósitos 0 0 0 0
FondosEspeciales:AjustesporRezagosyTransferencias6 0 0 0 0Anticipo de gastos 0 0 0 0
PASIVOS NETOS INCURRIDOS 5.592.679 -128.938 0 5.463.741Endeudamiento Externo Neto 1.414.619 0 0 1.414.619
Endeudamiento 1.701.995 0 0 1.701.995Amortizaciones 287.376 0 0 287.376
Endeudamiento Interno Neto 4.813.524 -128.938 0 4.684.586Endeudamiento 6.531.053 27.891 0 6.558.944Amortizaciones 1.717.529 156.829 0 1.874.358
Bono de Reconocimiento -635.465 0 0 -635.465
FINANCIAMIENTO -4.947.369 235.489 0 -4.711.880Notas:1Correspondealconceptodetransferencias(corrientesparaelgasto)delclasificadorpresupuestarioutilizadoenlaLeydePresupuestos. 2SereasignalatranferenciadelMinisteriodeSaludaMunicipalidadesdesdeDonacionesaIngresosdeOperación. 3Excluyeelpagodebonosdereconocimiento,queseclasificaentrelaspartidasdefinanciamiento. 4IngresosdeTransaccionesqueafectanelPatrimonioNetomásVentadeactivosfísicosclasificadaenTransaccionesenActivosnoFinancieros.5GastosdeTransaccionesqueafectanelPatrimonioNetomásInversiónyTransferenciasdecapitalclasificadasenTransaccionesenActivosnoFinancieros.6EnGobiernoCentralPresupuestariolaslíneasdefondosespecialeshacenreferenciaalFondodeCompensacióndelCobre,FondodeEstabilizaciónEconómi-co Social y Fondo de Reserva de Pensiones. En el Gobierno Central Extrapresupuestario, corresponde a las operaciones del Fondo de Estabilización de Precios del Petróleo y del Fondo de Estabilización de Precios de Combustibles Derivados de Petróleo.
101Dirección de Presupuestos
IV. CUADROS ESTADÍSTICOS DEEMPRESASPÚBLICAS
102 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
EMPR
ESASPÚ
BLICAS
ESTA
DO
DE
OPE
RAC
ION
ES 2
008
- 20
17R
ESU
LTA
DO
OPE
RAT
IVO
BRU
TO/N
ETO
Mill
ones
de
Peso
s
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
1 .-IN
GRES
OS
18.97
4.831
11.33
8.485
13.08
7.744
17.09
8.085
17.115
.099
15.82
0.662
16.53
2.237
14.93
9.559
13.31
1.917
15.07
9.173
Venta
de Bi
enes
y Serv
icios
18.533
.723
11.04
2.092
12.90
9.125
16.57
7.440
14.912
.983
15.48
5.905
16.29
5.975
14.67
7.607
12.96
0.186
14.80
7.808
Intere
ses Pe
rcibid
os103
.326
32.78
022
.889
49.69
455.
478
44.65
339.
15636
.261
38.60
344
.211
Otros
Ingre
sos337
.781
263.6
14155
.730
470.9
512.1
46.63
929
0.103
197.10
522
5.691
313.12
822
7.154
2 .-G
ASTO
S 16
.348.0
818.7
60.68
89.8
59.92
713
.410.8
2413
.023.3
8013
.073.2
2813
.699.3
0513
.714.6
5811.
407.6
5611.
599.6
20Re
mune
racion
es a l
os Em
plead
os y U
so de
Bien
es y S
ervici
os15.
044.3
698.0
28.33
78.7
59.64
711.
944.2
3911.
811.16
712.
284.8
3012.
716.66
212.
115.71
610.
366.4
4410.
525.3
15Ga
sto de
Inter
eses
380.2
6130
0.198
348.1
3734
5.009
394.2
93374
.795
497.0
5062
0.757
604.7
1264
7.249
Divide
ndos
a Priv
ados
3.770
3.645
2.424
2.630
2.507
2.742
2.247
2.677
2.827
5.900
Otros
Egres
os Fu
era de
Explo
tación
611.27
1251
.900
428.5
45516
.027
565.0
6526
8.231
395.9
2599
5.705
432.8
96431
.159
Impu
esto P
rimera
Categ
oría
308.4
10176
.609
321.17
460
2.919
250.3
48142
.630
87.42
2-20
.198
776
-10.00
33a.-R
ESULTA
DOOP
ERAT
IVOBR
UTO(
1-2)(A
ntesd
eDeprec
iación
)2.6
26.74
92.5
77.79
83.2
27.81
73.6
87.26
14.0
91.71
92.7
47.43
32.8
32.93
21.2
24.90
21.9
04.26
13.4
79.55
4Co
nsumo
de Ca
pital
Fijo (
Depre
ciació
n)-68
1.726
-618.5
85-93
9.886
-1.05
7.569
-1.019
.100
-1.08
2.903
-1.44
3.457
-1.29
8.480
-1.25
8.431
-1.75
3.870
3b.-R
ESULTA
DOOP
ERAT
IVONE
TO(1-2)
(Desp
uésD
eprec
iación
)1.9
45.02
31.9
59.21
32.2
87.93
12.6
29.69
23.0
72.62
01.6
64.53
01.3
89.47
5-73
.578
645.8
301.7
25.68
34.
-ADQ
UISICI
ÓNNE
TADE
ACTIV
OSNO
FINA
NCIER
OS1.4
32.92
31.1
09.24
896
0.550
881.4
762.0
46.65
41.7
11.26
41.3
18.59
8512
.928
1.528
.323
1.625
.377
5.-P
RÉSTAM
ONET
O/EN
DEUD
AMIEN
TONE
TO(3
a-4)
1.193
.826
1.468
.550
2.267.
267
2.805
.785
2.045
.065
1.036
.170
1.514
.334
711.97
437
5.938
1.854
.177
NOTA
S:
TRAN
SFER
ENCIA
SDESDE
ELGO
BIERN
OCEN
TRAL
348.9
0770
8.516
236.9
5546
7.889
643.3
921.4
11.03
146
5.039
845.5
6384
7.032
1.069
.087
Subsi
dios
4.256
4.304
5.970
8.180
6.011
7.104
7.316
8.690
8.358
8.442
ENAM
I - EF
E4.2
564.3
045.9
708.1
806.0
117.1
047.3
168.6
908.3
588.4
42Tra
nsfere
ncias
deCa
pital
344.6
5170
4.212
230.9
8445
9.708
637.3
821.4
03.92
645
7.723
836.8
7383
8.674
1.060
.645
METR
O - EF
E - EN
ACAR
185.53
8197
.112
183.90
324
5.902
253.4
1435
4.706
336.3
73410
.777
505.0
2944
8.501
CODE
LCO -
ENAP
159.11
350
7.100
47.08
1213
.807
383.9
681.0
49.22
0121
.350
426.0
96333
.645
612.14
4TR
ANSFER
ENCIA
SHAC
IAELGO
BIERN
OCEN
TRAL
3.918
.982
1.373
.479
2.546
.993
3.025
.097
1.345
.861
1.466
.817
1.283
.641
802.6
5768
3.178
888.4
14Im
puest
o 40%
+ Ro
yalty
931.08
948
6.035
873.2
511.3
94.27
362
8.000
380.5
1922
7.388
137.11
88.5
79-4.
182Div
idend
os y U
tilida
des (
Traspa
sos al
Fisco
)2.0
65.84
739
7.750
1.045
.393
778.4
3076.
526
421.57
642
2.757
14.35
819.
457
188.3
26Tra
sferen
ciasa
lFisc
odeP
olla
46.86
326
.968
33.537
34.71
734
.717
36.47
133.
402
35.82
243.
41350
.599
Ley d
e FF.A
A. Co
delco
875.1
8346
2.727
594.8
12817
.676
606.6
1962
8.250
600.0
93615
.359
611.72
9653
.671
TRAN
SFER
ENCIA
SAMUN
ICIPA
LIDAD
ES3.6
013.7
593.7
733.7
733.9
743.4
413.5
394.2
604.6
455.9
93Co
ncesi
óna
Munic
ipalid
ades
deZo
fri3.6
013.7
593.7
733.7
733.9
743.4
413.5
394.2
604.6
455.9
93N
otas
:
Losingresosygastosde
lEstad
ode
Ope
racion
esnoincluy
enlascifrasde
transferenc
iasde
sdeyha
ciaelGob
iernoCen
tralyMun
icipalidad
esque
seseña
lanen
lainform
aciónad
iciona
l.
Desde
ela
ño200
6EF
Eco
nsideraco
motran
sferen
ciade
sdeelGob
iernoCen
tralela
portefiscalp
araserviciodede
udainternagarantizad
apo
relEstad
o,porsug
eren
ciade
lFMI.
Se c
onsi
dera
los
dato
s de
las
empr
esas
san
itar
ias
sólo
has
ta e
l mom
ento
de
su p
riva
tiza
ción
. En
la a
ctua
lidad
sól
o se
con
side
ra a
Eco
nssa
S.A
. qu
e co
nglo
mer
a a
toda
s la
s em
pres
as s
anit
aria
s co
nces
iona
das
públ
icas
y a
par
tir
de 2
010
Lago
Peñ
uela
s.
Desde
2010Cod
elco,En
ami,Ena
p,Ena
car,Metro,EF
EyZo
friinforman
susEEF
Fde
acu
erdo
aIF
RS.Ena
plohacede
sde20
09.
Remun
erac
ione
salosEm
plea
dosyUsodeBien
esyServicios,correspo
ndealm
ismoco
ncep
toque
hasta200
9seden
ominóRe
mun
erac
ione
salosEm
plea
dos;solam
entesemod
ificólano
men
claturapa
raque
refl
ejemejorelc
ontenido
delitem
.
Apa
rtirde20
10seincluy
enAsm
ar,En
aer,Fam
aeyCasade
Mon
eda;estaúltimainstituc
iónde
jódeserserviciopúb
lico,con
virtiénd
oseen
empresapú
blica.
103Dirección de Presupuestos
EMPR
ESASPÚ
BLICAS
ESTA
DO
DE
OPE
RAC
ION
ES 2
008
- 20
17R
ESU
LTA
DO
OPE
RAT
IVO
BRU
TO/N
ETO
Mill
ones
de
Peso
s de
201
7
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
1 .-IN
GRES
OS
24.54
5.540
14.45
3.660
16.433
.291
20.77
5.576
20.18
8.966
18.33
4.447
18.29
4.725
15.84
3.283
13.60
2.740
15.07
9.173
Venta
de Bi
enes
y Serv
icios
23.97
4.931
14.07
5.835
16.20
9.013
20.14
2.950
17.59
1.351
17.94
6.501
18.033
.276
15.56
5.486
13.243
.325
14.80
7.808
Intere
ses Pe
rcibid
os133
.661
41.78
628
.740
60.38
265.
441
51.74
843.
33138
.455
39.44
644
.211
Otros
Ingre
sos43
6.948
336.0
40195
.538
572.2
442.5
32.17
433
6.199
218.11
823
9.343
319.96
922
7.154
2 .-G
ASTO
S 21.
147.61
911.
167.62
912.
380.3
6516.
295.2
5115.
362.3
7515.
150.46
715.
159.77
614.
544.2
8511.
656.8
7711.
599.6
20Re
mune
racion
es a l
os Em
plead
os y U
so de
Bien
es y S
ervici
os19.
461.15
810.
234.0
6910.
998.8
2614.
513.23
113.
932.45
014.
236.7
9814.
072.3
7512.
848.6
2010.
592.9
1810.
525.3
15Ga
sto de
Inter
eses
491.9
0038
2.675
437.1
30419
.214
465.1
0843
4.348
550.0
4065
8.308
617.92
364
7.249
Divide
ndos
a Priv
ados
4.877
4.647
3.043
3.195
2.957
3.178
2.487
2.839
2.889
5.900
Otros
Egres
os Fu
era de
Explo
tación
790.7
30321
.107
538.0
9262
7.015
666.5
51310
.850
438.1
341.0
55.937
442.3
54431
.159
Impu
esto P
rimera
Categ
oría
398.9
5522
5.131
403.2
7473
2.596
295.3
10165
.293
96.74
2-21
.420
793
-10.00
33a.-R
ESULTA
DOOP
ERAT
IVOBR
UTO(
1-2)(A
ntesd
eDeprec
iación
)3.3
97.921
3.286
.031
4.052
.926
4.480
.324
4.826
.591
3.183
.980
3.134
.949
1.298
.999
1.945
.863
3.479.
554
Consu
mo de
Capit
al Fij
o (De
precia
ción)
-881.8
70-78
8.537
-1.180
.144
-1.28
5.033
-1.20
2.130
-1.25
4.969
-1.59
7.343
-1.37
7.028
-1.28
5.923
-1.75
3.870
3b.-R
ESULTA
DOOP
ERAT
IVONE
TO(1-2)
(Desp
uésD
eprec
iación
)2.5
16.051
2.497.
494
2.872
.782
3.195
.291
3.624.
4611.9
29.011
1.537.
606
-78.02
965
9.940
1.725
.683
4.-A
DQUIS
ICIÓN
NETA
DEAC
TIVOS
NOFINA
NCIER
OS1.8
53.60
61.4
14.00
61.2
06.09
01.0
71.06
52.4
14.23
31.9
83.17
11.4
59.173
543.9
561.5
61.712
1.625
.377
5.-P
RÉSTAM
ONET
O/EN
DEUD
AMIEN
TONE
TO(3
a-4)
1.544
.315
1.872
.025
2.846
.836
3.409.
259
2.412.
358
1.200
.809
1.675
.776
755.0
4338
4.151
1.854
.177
NOTA
S:
TRAN
SFER
ENCIA
SDESDE
ELGO
BIERN
OCEN
TRAL
451.34
090
3.176
297.5
2656
8.523
758.9
451.6
35.23
3514
.616
896.7
1386
5.537
1.069.
087
Subsi
dios
5.505
5.486
7.497
9.940
7.090
8.233
8.096
9.216
8.541
8.442
ENAM
I5.5
055.4
867.4
979.9
407.0
908.2
338.0
969.2
168.5
418.4
42Tra
nsfere
ncias
deCa
pital
445.8
3589
7.690
290.0
2955
8.583
751.85
51.6
27.00
050
6.520
887.4
9785
6.996
1.060
.645
METR
O - SA
SIPA -
EMAZ
A24
0.009
251.26
723
0.914
298.7
9129
8.927
411.06
637
2.233
435.6
26516
.062
448.5
01EF
E - EN
ACAR
205.8
2564
6.422
59.116
259.7
9345
2.929
1.215.
933134
.287
451.87
134
0.934
612.14
4TR
ANSFER
ENCIA
SHAC
IAELGO
BIERN
OCEN
TRAL
5.069.
534
1.750
.834
3.198
.066
3.675
.741
1.587.
578
1.699.
883
1.420
.488
851.21
169
8.103
888.4
14Im
puest
o 40%
+ Ro
yalty
1.204
.442
619.57
01.0
96.47
61.6
94.15
774
0.788
440.9
81251
.630
145.41
28.7
66-4.
182Div
idend
os y U
tilida
des (
Traspa
sos al
Fisco
)2.6
72.34
750
7.029
1.312.
62194
5.857
90.27
048
8.561
467.8
2715.
227
19.88
218
8.326
Trasfe
rencia
salF
iscod
ePoll
a60
.621
34.37
742
.109
42.18
440
.952
42.26
636
.963
37.98
944
.361
50.59
9Le
y de F
F.AA.
Code
lco1.1
32.12
358
9.858
746.8
6099
3.544
715.56
872
8.075
664.0
6965
2.584
625.0
93653
.671
TRAN
SFER
ENCIA
SAMUN
ICIPA
LIDAD
ES4.6
594.7
914.7
384.5
854.6
873.9
873.9
174.5
174.7
475.9
93Co
ncesi
óna
Munic
ipalid
ades
deZo
fri4.6
594.7
914.7
384.5
854.6
873.9
873.9
174.5
174.7
475.9
93N
otas
:
Losingresosygastosde
lEstad
ode
Ope
racion
esnoincluy
enlascifrasde
transferenc
iasde
sdeyha
ciaelGob
iernoCen
tralyMun
icipalidad
esque
seseña
lanen
lainform
aciónad
iciona
l.
Desde
ela
ño200
6EF
Eco
nsideraco
motran
sferen
ciade
sdeelGob
iernoCen
tralela
portefiscalp
araserviciodede
udainternagarantizad
apo
relEstad
o,porsug
eren
ciade
lFMI.
Se c
onsi
dera
los
dato
s de
las
empr
esas
san
itar
ias
sólo
has
ta e
l mom
ento
de
su p
riva
tiza
ción
. En
la a
ctua
lidad
sól
o se
con
side
ra a
Eco
nssa
S.A
. qu
e co
nglo
mer
a a
toda
s la
s em
pres
as s
anit
aria
s co
nces
iona
das
públ
icas
y a
par
tir
de 2
010
Lago
Peñ
uela
s.
Desde
2010Cod
elco,En
ami,Ena
p,Ena
car,Metro,EF
EyZo
friinforman
susEEF
Fde
acu
erdo
aIF
RS.Ena
plohacede
sde20
09.
Remun
erac
ione
salosEm
plea
dosyUsodeBien
esyServicios,correspo
ndealm
ismoco
ncep
toque
hasta200
9seden
ominóRe
mun
erac
ione
salosEm
plea
dos;solam
entesemod
ificólano
men
claturapa
raque
refl
ejemejorelc
ontenido
delitem
.
Apa
rtirde20
10seincluy
enAsm
ar,En
aer,Fam
aeyCasade
Mon
eda;estaúltimainstituc
iónde
jódeserserviciopúb
lico,con
virtiénd
oseen
empresapú
blica.
104 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
EMPR
ESASPÚ
BLICAS
ESTA
DO
DE
OPE
RAC
ION
ES 2
008
- 20
17R
ESU
LTA
DO
OPE
RAT
IVO
BRU
TO/N
ETO
PorcentajedelPIB
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
1 .-IN
GRES
OS
20,2
11,7
11,7
14,0
13,2
11,5
11,1
9,47,9
8,4Ve
nta de
Bien
es y S
ervici
os19,
711,
411,
613,
611,
511,
211,
09,2
7,78,2
Intere
ses Pe
rcibid
os0,1
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Ot
ros In
gresos
0,40,3
0,10,4
1,70,2
0,10,1
0,20,1
2 .-G
ASTO
S 17,
49,1
8,811,
010,
09,5
9,28,6
6,76,5
Remu
nerac
iones
a los
Emple
ados
y Uso
de Bi
enes
y Serv
icios
16,0
8,37,9
9,89,1
8,98,6
7,66,1
5,9Ga
sto de
Inter
eses
0,40,3
0,30,3
0,30,3
0,30,4
0,40,4
Divide
ndos
a Priv
ados
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Otros
Egres
os Fu
era de
Explo
tación
0,70,3
0,40,4
0,40,2
0,30,6
0,30,2
Impu
esto P
rimera
Categ
oría
0,30,2
0,30,5
0,20,1
0,10,0
0,00,0
3a.-R
ESULTA
DOOP
ERAT
IVOBR
UTO(
1-2)(A
ntesd
eDeprec
iación
)2,8
2,72,9
3,03,1
2,01,9
0,81,1
1,9Co
nsumo
de Ca
pital
Fijo (
Depre
ciació
n)-0,
7-0,
6-0,
8-0,
9-0,
8-0,
8-1,
0-0,
8-0,
7-1,
03b.-R
ESULTA
DOOP
ERAT
IVONE
TO(1-2)
(Desp
uésD
eprec
iación
)2,1
2,02,1
2,22,4
1,20,9
0,00,4
1,04.
-ADQ
UISICI
ÓNNE
TADE
ACTIV
OSNO
FINA
NCIER
OS1,5
1,10,9
0,71,6
1,20,9
0,30,9
0,95.
-PRÉ
STAM
ONET
O/EN
DEUD
AMIEN
TONE
TO(3
a-4)
1,31,5
2,02,3
1,60,8
1,00,4
0,21,0
NOTA
S:
TRAN
SFER
ENCIA
SDESDE
ELGO
BIERN
OCEN
TRAL
0,40,7
0,20,4
0,51,0
0,30,5
0,50,6
Subsi
dios
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
ENAM
I0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Tra
nsfere
ncias
deCa
pital
0,40,7
0,20,4
0,51,0
0,30,5
0,50,6
METR
O - SA
SIPA -
EMAZ
A0,2
0,20,2
0,20,2
0,30,2
0,30,3
0,2EF
E - EN
ACAR
0,20,5
0,00,2
0,30,8
0,10,3
0,20,3
TRAN
SFER
ENCIA
SHAC
IAELGO
BIERN
OCEN
TRAL
4,21,4
2,32,5
1,01,1
0,90,5
0,40,5
Impu
esto 4
0% +
Roya
lty1,0
0,50,8
1,10,5
0,30,2
0,10,0
0,0Div
idend
os y U
tilida
des (
Traspa
sos al
Fisco
)2,2
0,40,9
0,60,1
0,30,3
0,00,0
0,1Tra
sferen
ciasa
lFisc
odeP
olla
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Ley d
e FF.A
A. Co
delco
0,90,5
0,50,7
0,50,5
0,40,4
0,40,4
TRAN
SFER
ENCIA
SAMUN
ICIPA
LIDAD
ES0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Co
ncesi
óna
Munic
ipalid
ades
deZo
fri0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0N
otas
:
Losingresosygastosde
lEstad
ode
Ope
racion
esnoincluy
enlascifrasde
transferenc
iasde
sdeyha
ciaelGob
iernoCen
tralyMun
icipalidad
esque
seseña
lanen
lainform
aciónad
iciona
l.
Desde
ela
ño200
6EF
Eco
nsideraco
motran
sferen
ciade
sdeelGob
iernoCen
tralela
portefiscalp
araserviciodede
udainternagarantizad
apo
relEstad
o,porsug
eren
ciade
lFMI.
Se c
onsi
dera
los
dato
s de
las
em
pres
as s
anit
aria
s só
lo h
asta
el m
omen
to d
e su
pri
vati
zaci
ón.
En l
a ac
tual
idad
sól
o se
con
side
ra a
Eco
nssa
S.A
. qu
e co
nglo
mer
a a
toda
s la
s em
pres
as s
anit
aria
s co
nces
iona
das
públ
icas
y a
par
tir
de 2
010
Lago
Pe
ñuel
as.
Desde
2010Cod
elco,En
ami,Ena
p,Ena
car,Metro,EF
EyZo
friinforman
susEEF
Fde
acu
erdo
aIF
RS.Ena
plohacede
sde20
09.
Remun
erac
ione
salosEm
plea
dosyUsodeBien
esyServicios,correspo
ndealm
ismoco
ncep
toque
hasta200
9seden
ominóRe
mun
erac
ione
salosEm
plea
dos;solam
entesemod
ificólano
men
claturapa
raque
refl
ejemejorelc
ontenido
del
item
.
Apa
rtirde20
10seincluy
enAsm
ar,En
aer,Fam
aeyCasade
Mon
eda;estaúltimainstituc
iónde
jódeserserviciopúb
lico,con
virtiénd
oseen
empresapú
blica.
105Dirección de Presupuestos
COD
ELCO
ESTA
DO
DE
OPE
RAC
ION
ES 2
008
- 20
17R
ESU
LTA
DO
OPE
RAT
IVO
BRU
TO/N
ETO
Mill
ones
de
Peso
s
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
1 .-IN
GRES
OS
9.334
.436
6.302
.624
7.614
.999
9.514
.283
9.621
.851
7.974
.038
8.483
.851
8.439
.871
7.825
.995
9.141
.141
Venta
de Bi
enes
y Serv
icios
9.180
.636
6.160
.159
7.519.
023
9.093.
942
7.612.
373
7.846
.216
8.389.
336
8.304
.250
7.698
.359
9.007.
777
Intere
ses Pe
rcibid
os36
.505
13.82
216.
642
23.20
928
.329
15.136
11.98
012.
21315.
61618.
356
Otros
Ingre
sos117
.295
128.64
479.
334
397.1
331.9
81.150
112.68
782
.535
123.40
7112
.021
115.00
7
2 .-G
ASTO
S 6.4
30.87
94.0
77.37
84.6
52.09
25.9
73.05
55.6
47.41
55.6
35.67
16.0
73.31
47.7
03.59
76.4
35.56
56.0
26.57
1Re
mune
racion
es a l
os Em
plead
os y U
so de
Bien
es Y S
ervici
os5.4
33.819
3.588
.680
3.839.
245
4.811.
309
4.750
.772
5.158
.970
5.365.
277
6.463
.105
5.764
.377
5.347.
659
Gasto
de In
terese
s151
.522
121.16
315
4.973
152.90
2194
.997
171.60
728
1.939
372.7
2536
5.239
396.5
77Ot
ros Eg
resos
Fuera
de Ex
plotac
ión50
2.722
205.5
3734
0.643
426.6
6648
2.862
187.17
932
7.474
867.7
6730
5.948
282.3
35Im
puest
o Prim
era Ca
tegorí
a34
2.816
161.99
8317
.230
582.1
79218
.784
117.91
598
.624
00
0
3a.-R
ESULTA
DOOP
ERAT
IVOBR
UTO(
1-2)(A
ntesd
eDeprec
iación
)2.9
03.55
72.2
25.24
62.9
62.90
83.5
41.22
83.9
74.43
62.3
38.36
72.4
10.53
773
6.274
1.390
.430
3.114
.570
Consu
mo de
Capit
al Fij
o (De
precia
ción)
-418.4
40-34
8.071
-604.0
27-76
8.200
-724.5
47-76
0.957
-1.04
9.210
-846.3
83-82
6.415
-1.30
8.373
3b.-R
ESULTA
DOOP
ERAT
IVONE
TO(1-2)
(Desp
uésD
eprec
iación
)2.4
85.11
81.8
77.17
52.3
58.88
02.7
73.02
83.2
49.88
91.5
77.41
01.3
61.32
8-11
0.109
564.0
151.8
06.19
74.
-ADQ
UISICI
ÓNNE
TADE
ACTIV
OSNO
FINA
NCIER
OS91
2.338
742.5
2767
9.348
691.0
351.9
31.60
31.5
18.19
01.2
59.74
528
7.658
609.0
9581
4.110
5.-P
RÉSTAM
ONET
O/EN
DEUD
AMIEN
TONE
TO(3
a-4)
1.991
.220
1.482
.719
2.283
.559
2.850
.193
2.042
.833
820.1
771.1
50.79
244
8.616
781.3
352.3
00.46
0
NOTA
S:
TRAN
SFER
ENCIA
SDESDE
ELGO
BIERN
OCEN
TRAL
050
7.100
019
5.219
383.9
681.0
49.22
012
1.350
426.0
9633
3.645
612.14
4Su
bsidio
s0
00
00
00
00
0Tra
nsfere
ncias
deCa
pital
050
7.100
0195
.219
383.9
681.0
49.22
0121
.350
426.0
96333
.645
612.14
4TR
ANSFER
ENCIA
SHAC
IAELGO
BIERN
OCEN
TRAL
3.947.
466
1.299
.144
2.486
.882
2.937.
777
1.246
.211
1.374
.745
1.255
.586
768.3
2862
4.207
835.7
30Im
puest
o 40%
+ Ro
yalty
1.015.
41445
5.575
859.5
831.3
55.83
958
8.716
339.5
0125
4.684
152.96
912.
478
13.89
9Div
idend
os y U
tilida
des
2.056
.869
380.8
431.0
32.48
876
4.262
50.87
640
6.993
400.8
080
016
8.160
Ley d
e FF.A
A. Co
delco
875.1
8346
2.727
594.8
12817
.676
606.6
1962
8.250
600.0
93615
.359
611.72
9653
.671
Not
as:
Losingresosygastosde
lEstad
ode
Ope
racion
esnoincluy
enlascifrasde
transferenc
iasde
sdeyha
ciaelGob
iernoCen
tralq
ueseseña
lanen
lainform
aciónad
iciona
l.
Desde
2010Cod
elcoin
form
asusEE
FFdeacue
rdoaIFRS.
Remun
erac
ione
salosEm
plea
dosyUsodeBien
esyServicios,correspo
ndealm
ismoco
ncep
toque
hastaela
ño200
9seden
ominóRe
mun
erac
ione
salosEm
plea
dos;solam
entesemod
ificólano
men
claturapa
raque
refl
ejemejorelc
ontenido
de
l ite
m.
106 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
COD
ELCO
ESTA
DO
DE
OPE
RAC
ION
ES 2
008
- 20
17R
ESU
LTA
DO
OPE
RAT
IVO
BRU
TO/N
ETO
Mill
ones
de
Peso
s de
201
7
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
1 .-IN
GRES
OS
12.07
4.879
8.034
.229
9.561.
579
11.56
0.635
11.34
9.933
9.241
.053
9.388
.307
8.950
.416
7.996
.968
9.141
.141
Venta
de Bi
enes
y Serv
icios
11.87
5.925
7.852
.622
9.441.
069
11.04
9.885
8.979.
5539.0
92.92
19.2
83.71
78.8
06.59
17.8
66.54
39.0
07.77
7Int
ereses
Perci
bidos
47.22
217.
61920
.896
28.20
133.
41717.
540
13.25
712.
952
15.95
718.
356
Otros
Ingre
sos151
.731
163.98
899.
61348
2.549
2.336
.964
130.59
291.
334
130.87
2114
.468
115.00
7
2 .-G
ASTO
S 8.3
18.88
35.1
97.611
5.841
.280
7.257.
752
6.661.
689
6.531
.138
6.720
.785
8.169
.603
6.576
.162
6.026
.571
Remu
nerac
iones
a los
Emple
ados
y Uso
de Bi
enes
Y Serv
icios
7.029.
1014.5
74.64
74.8
20.64
95.8
46.13
55.6
04.00
95.9
78.69
25.9
37.26
56.8
54.07
15.8
90.31
15.3
47.65
9Ga
sto de
Inter
eses
196.00
615
4.452
194.58
8185
.789
230.0
19198
.874
311.99
639
5.272
373.2
1839
6.577
Otros
Egres
os Fu
era de
Explo
tación
650.3
1426
2.007
427.7
20518
.434
569.5
84216
.921
362.3
8692
0.259
312.63
228
2.335
Impu
esto P
rimera
Categ
oría
443.4
6220
6.506
398.3
2270
7.395
258.0
78136
.651
109.1
380
00
3a.-R
ESULTA
DOOP
ERAT
IVOBR
UTO(
1-2)(A
ntesd
eDeprec
iación
)3.7
55.99
62.8
36.61
83.7
20.29
94.3
02.88
24.6
88.24
42.7
09.91
62.6
67.52
378
0.813
1.420
.807
3.114
.570
Consu
mo de
Capit
al Fij
o (De
precia
ción)
-541.2
87-44
3.702
-758.4
31-93
3.426
-854.6
76-88
1.867
-1.161.
065
-897.5
82-84
4.470
-1.30
8.373
3b.-R
ESULTA
DOOP
ERAT
IVONE
TO(1-2)
(Desp
uésD
eprec
iación
)3.2
14.70
92.3
92.91
62.9
61.86
83.3
69.45
63.8
33.56
81.8
28.04
81.5
06.45
8-11
6.770
576.3
371.8
06.19
74.
-ADQ
UISICI
ÓNNE
TADE
ACTIV
OSNO
FINA
NCIER
OS1.1
80.18
694
6.531
853.0
0683
9.664
2.278
.519
1.759
.419
1.394
.046
305.0
5962
2.402
814.1
105.
-PRÉ
STAM
ONET
O/EN
DEUD
AMIEN
TONE
TO(3
a-4)
2.575
.810
1.890
.087
2.867.
293
3.463
.218
2.409
.725
950.4
971.2
73.47
747
5.754
798.4
052.3
00.46
0
NOTA
S:
TRAN
SFER
ENCIA
SDESDE
ELGO
BIERN
OCEN
TRAL
064
6.422
023
7.207
452.9
291.2
15.93
313
4.287
451.8
7134
0.934
612.14
4Su
bsidio
s0
00
00
00
00
0Tra
nsfere
ncias
deCa
pital
064
6.422
023
7.207
452.9
291.2
15.933
134.28
7451
.871
340.9
34612
.144
TRAN
SFER
ENCIA
SHAC
IAELGO
BIERN
OCEN
TRAL
5.106
.380
1.656
.076
3.122
.590
3.569
.641
1.470
.030
1.593
.181
1.389
.443
814.8
0563
7.844
835.7
30Im
puest
o 40%
+ Ro
yalty
1.313.
524
580.7
411.0
79.313
1.647.
455
694.4
49393
.445
281.8
36162
.222
12.751
13.89
9Div
idend
os y U
tilida
des
2.660
.733
485.4
771.2
96.41
792
8.642
60.01
3471
.661
443.5
380
016
8.160
Ley d
e FF.A
A. Co
delco
1.132
.123
589.8
5874
6.860
993.5
44715
.568
728.0
7566
4.069
652.5
8462
5.093
653.67
1N
otas
:
Losingresosygastosde
lEstad
ode
Ope
racion
esnoincluy
enlascifrasde
transferenc
iasde
sdeyha
ciaelGob
iernoCen
tralq
ueseseña
lanen
lainform
aciónad
iciona
l.
Desde
2010Cod
elcoin
form
asusEE
FFdeacue
rdoaIFRS.
Remun
erac
ione
salosEm
plea
dosyUsodeBien
esyServicios,correspo
ndealm
ismoco
ncep
toque
hastaela
ño200
9seden
ominóRe
mun
erac
ione
salosEm
plea
dos;solam
entesemod
ificólano
men
claturapa
raque
refl
ejemejorelc
ontenido
de
l ite
m.
107Dirección de Presupuestos
COD
ELCO
ESTA
DO
DE
OPE
RAC
ION
ES 2
008
- 20
17R
ESU
LTA
DO
OPE
RAT
IVO
BRU
TO/N
ETO
PorcentajedelPIB
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
1 .-IN
GRES
OS
9,96,5
6,87,8
7,45,8
5,75,3
4,65,1
Venta
de Bi
enes
y Serv
icios
9,86,4
6,77,5
5,95,7
5,65,2
4,55,0
Intere
ses Pe
rcibid
os0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Ot
ros In
gresos
0,10,1
0,10,3
1,50,1
0,10,1
0,10,1
2 .-G
ASTO
S 6,9
4,24,2
4,94,3
4,14,1
4,83,8
3,4Re
mune
racion
es a l
os Em
plead
os y U
so de
Bien
es Y S
ervici
os5,8
3,73,4
3,93,7
3,73,6
4,03,4
3,0Ga
sto de
Inter
eses
0,20,1
0,10,1
0,20,1
0,20,2
0,20,2
Otros
Egres
os Fu
era de
Explo
tación
0,50,2
0,30,3
0,40,1
0,20,5
0,20,2
Impu
esto P
rimera
Categ
oría
0,40,2
0,30,5
0,20,1
0,10,0
0,00,0
3a.-R
ESULTA
DOOP
ERAT
IVOBR
UTO(
1-2)(A
ntesd
eDeprec
iación
)3,1
2,32,7
2,93,1
1,71,6
0,50,8
1,7Co
nsumo
de Ca
pital
Fijo (
Depre
ciació
n)-0,
4-0,
4-0,
5-0,
6-0,
6-0,
6-0,
7-0,
5-0,
5-0,
73b.-R
ESULTA
DOOP
ERAT
IVONE
TO(1-2)
(Desp
uésD
eprec
iación
)2,6
1,92,1
2,32,5
1,10,9
-0,1
0,31,0
4.-A
DQUIS
ICIÓN
NETA
DEAC
TIVOS
NOFINA
NCIER
OS1,0
0,80,6
0,61,5
1,10,8
0,20,4
0,55.
-PRÉ
STAM
ONET
O/EN
DEUD
AMIEN
TONE
TO(3
a-4)
2,11,5
2,02,3
1,60,6
0,80,3
0,51,3
NOTA
S:
TRAN
SFER
ENCIA
SDESDE
ELGO
BIERN
OCEN
TRAL
0,00,5
0,00,2
0,30,8
0,10,3
0,20,3
Subsi
dios
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Transf
erencias
deCa
pital
0,00,5
0,00,2
0,30,8
0,10,3
0,20,3
TRAN
SFER
ENCIA
SHAC
IAELGO
BIERN
OCEN
TRAL
4,21,3
2,22,4
1,01,0
0,80,5
0,40,5
Impu
esto 4
0% +
Roya
lty1,1
0,50,8
1,10,5
0,20,2
0,10,0
0,0Div
idend
os y U
tilida
des
2,20,4
0,90,6
0,00,3
0,30,0
0,00,1
Ley d
e FF.A
A. Co
delco
0,90,5
0,50,7
0,50,5
0,40,4
0,40,4
Not
as:
Losingresosygastosde
lEstad
ode
Ope
racion
esnoincluy
enlascifrasde
transferenc
iasde
sdeyha
ciaelGob
iernoCen
tralq
ueseseña
lanen
lainform
aciónad
iciona
l.
Desde
2010Cod
elcoin
form
asusEE
FFdeacue
rdoaIFRS.
Remun
erac
ione
salosEm
plea
dosyUsodeBien
esyServicios,correspo
ndealm
ismoco
ncep
toque
hastaela
ño200
9seden
ominóRe
mun
erac
ione
salosEm
plea
dos;solam
entesemod
ificólano
men
claturapa
raque
refl
ejemejorelc
ontenido
de
l ite
m.
108 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
ENA
PES
TAD
O D
E O
PER
ACIO
NES
200
8 -
2017
RES
ULT
AD
O O
PER
ATIV
O B
RUTO
/NET
OM
illon
es d
e Pe
sos
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
1 .-IN
GRES
OS
7.830
.843
3.641
.058
3.861.
129
5.661.
533
5.590
.440
5.979
.782
5.996
.956
4.533
.453
3.602
.015
3.982
.641
Venta
de Bi
enes
y Serv
icios
7.755.
278
3.599.
144
3.828
.270
5.625
.450
5.573
.293
5.881.
255
5.968
.384
4.510.
234
3.481.
294
3.949.
813Int
ereses
Perci
bidos
44.99
30
1.703
2.203
2.483
3.032
4.620
4.198
4.804
2.804
Otros
Ingre
sos30
.572
41.914
31.156
33.87
914.
663
95.49
423
.951
19.02
2115
.917
30.02
5
2 .-G
ASTO
S 8.3
14.08
63.5
36.29
93.7
53.05
45.5
76.27
05.6
59.65
05.7
12.30
45.7
17.67
64.1
77.13
13.2
41.25
13.7
54.84
0Re
mune
racion
es a l
os Em
plead
os y U
so de
Bien
es Y S
ervici
os8.2
04.96
73.4
44.03
13.6
48.32
95.4
46.86
05.5
54.92
55.5
48.50
95.6
01.90
43.9
82.31
33.0
59.111
3.585
.829
Gasto
de In
terese
s134
.299
87.44
384
.771
91.02
496
.241
103.57
810
8.711
135.61
9124
.777
126.85
3Ot
ros Eg
resos
Fuera
de Ex
plotac
ión17.
1390
22.02
646
.338
35.476
47.23
024.
723
79.03
071.
232
66.32
6Im
puest
o Prim
era Ca
tegorí
a-42
.319
4.825
-2.07
2-7.9
51-26
.991
12.98
7-17
.662
-19.83
1-13
.868
-24.16
9
3a.-R
ESULTA
DOOP
ERAT
IVOBR
UTO(
1-2)(A
ntesd
eDeprec
iación
)-48
3.243
104.7
5910
8.075
85.26
3-69
.211
267.4
7827
9.280
356.3
2236
0.764
227.8
01Co
nsumo
de Ca
pital
Fijo (
Depre
ciació
n)-14
6.755
-114.3
12-11
3.568
-133.0
98-14
0.311
-173.8
00-22
6.053
-278.6
80-26
1.847
-262.1
103b.-R
ESULTA
DOOP
ERAT
IVONE
TO(1-2)
(Desp
uésD
eprec
iación
)-62
9.998
-9.55
2-5.
492
-47.83
5-20
9.521
93.67
853
.227
77.64
298
.917
-34.30
94.
-ADQ
UISICI
ÓNNE
TADE
ACTIV
OSNO
FINA
NCIER
OS-79
.418
152.7
0830
.665
225.7
12-6.
508
-105.8
33-26
9.384
-92.82
633
5.041
254.7
245.
-PRÉ
STAM
ONET
O/EN
DEUD
AMIEN
TONE
TO(3
a-4)
-403.8
25-47
.948
77.41
0-14
0.449
-62.70
237
3.311
548.6
6444
9.148
25.72
4-26
.923
NOTA
S:
TRAN
SFER
ENCIA
SDESDE
ELGO
BIERN
OCEN
TRAL
159.1
130
00
00
00
00
Subsi
dios
00
00
00
00
00
Transf
erencias
deCa
pital
159.11
30
00
00
00
00
TRAN
SFER
ENCIA
SHAC
IAELGO
BIERN
OCEN
TRAL
-99.57
40
-4.87
5-15
.902
-14.70
025
.974
-35.32
4-30
.121
-23.11
4-38
.670
Impu
esto 4
0%-99
.574
0-4.
875
-15.90
2-14
.700
25.97
4-35
.324
-30.12
1-23
.114
-38.67
0Div
idend
os y U
tilida
des
00
00
00
00
00
Not
as:
Losingresosygastosde
lEstad
ode
Ope
racion
esnoincluy
enlascifrasde
transferenc
iasde
sdeyha
ciaelGob
iernoCen
tralque
seseña
lanen
lainform
aciónad
iciona
l.
Desde
200
9En
apin
form
asusEE
FFdeacue
rdoaIFRS.
Remun
erac
ione
salosEm
plea
dosyUsodeBien
esyServicios,correspo
ndealm
ismoco
ncep
toque
hastaela
ño200
9seden
ominóRe
mun
erac
ione
salosEm
plea
dos;solam
entesemod
ificólano
men
claturapa
raque
refl
ejemejorelc
ontenido
de
l ite
m.
109Dirección de Presupuestos
ENA
PES
TAD
O D
E O
PER
ACIO
NES
200
8 -
2017
RES
ULT
AD
O O
PER
ATIV
O B
RUTO
/NET
OM
illon
es d
e Pe
sos
de 2
017
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
1 .-IN
GRES
OS
10.12
9.855
4.641
.415
4.848
.128
6.879
.227
6.594
.481
6.929
.925
6.636
.286
4.807
.691
3.680
.708
3.982
.641
Venta
de Bi
enes
y Serv
icios
10.03
2.105
4.587.
985
4.806
.869
6.835.
384
6.574.
255
6.815.
7436.6
04.66
94.7
83.06
73.5
57.34
93.9
49.813
Intere
ses Pe
rcibid
os58
.202
02.1
382.6
772.9
293.5
145.1
134.4
524.9
092.8
04Ot
ros In
gresos
39.54
753.
430
39.121
41.16
617.
297
110.66
826
.504
20.17
2118
.449
30.02
5
2 .-G
ASTO
S 10
.754.9
704.5
07.87
44.7
12.42
66.7
75.62
56.6
76.12
26.6
19.94
66.3
27.23
34.4
29.81
43.3
12.06
23.7
54.84
0Re
mune
racion
es a l
os Em
plead
os y U
so de
Bien
es Y S
ervici
os10.
613.81
54.3
90.25
64.5
80.93
16.6
18.38
16.5
52.58
86.4
30.12
66.1
99.118
4.223
.211
3.125
.943
3.585
.829
Gasto
de In
terese
s173
.727
111.46
810
6.441
110.60
1113
.525
120.03
6120
.300
143.82
2127
.503
126.85
3Ot
ros Eg
resos
Fuera
de Ex
plotac
ión22
.171
027.
656
56.30
441.
848
54.73
427.
359
83.81
172
.788
66.32
6Im
puest
o Prim
era Ca
tegorí
a-54
.743
6.150
-2.60
2-9.
661-31
.839
15.05
0-19
.545
-21.03
0-14
.171
-24.16
9
3a.-R
ESULTA
DOOP
ERAT
IVOBR
UTO(
1-2)(A
ntesd
eDeprec
iación
)-62
5.115
133.5
4113
5.702
103.6
02-81
.641
309.9
7830
9.054
377.8
7736
8.646
227.8
01Co
nsumo
de Ca
pital
Fijo (
Depre
ciació
n)-18
9.840
-145.7
18-14
2.598
-161.7
25-16
5.510
-201.4
15-25
0.153
-295.5
38-26
7.568
-262.1
103b.-R
ESULTA
DOOP
ERAT
IVONE
TO(1-2)
(Desp
uésD
eprec
iación
)-81
4.955
-12.17
7-6.
896
-58.12
3-24
7.151
108.5
6358
.901
82.33
910
1.078
-34.30
94.
-ADQ
UISICI
ÓNNE
TADE
ACTIV
OSNO
FINA
NCIER
OS-10
2.734
194.6
6338
.504
274.2
58-7.
677
-122.6
49-29
8.103
-98.44
134
2.361
254.7
245.
-PRÉ
STAM
ONET
O/EN
DEUD
AMIEN
TONE
TO(3
a-4)
-522.3
81-61
.122
97.19
8-17
0.657
-73.96
343
2.628
607.1
5747
6.318
26.28
6-26
.923
NOTA
S:
TRAN
SFER
ENCIA
SDESDE
ELGO
BIERN
OCEN
TRAL
205.8
250
00
00
00
00
Subsi
dios
00
00
00
00
00
Transf
erencias
deCa
pital
205.8
250
00
00
00
00
TRAN
SFER
ENCIA
SHAC
IAELGO
BIERN
OCEN
TRAL
-128.8
080
-6.12
1-19
.322
-17.34
030
.101
-39.09
0-31
.943
-23.61
9-38
.670
Impu
esto 4
0%-12
8.808
0-6.
121-19
.322
-17.34
030
.101
-39.09
0-31
.943
-23.61
9-38
.670
Divide
ndos
y Utili
dade
s0
00
00
00
00
0
Not
as:
Losingresosygastosde
lEstad
ode
Ope
racion
esnoincluy
enlascifrasde
transferenc
iasde
sdeyha
ciaelGob
iernoCen
tralque
seseña
lanen
lainform
aciónad
iciona
l.
Desde
200
9En
apin
form
asusEE
FFdeacue
rdoaIFRS.
Remun
erac
ione
salosEm
plea
dosyUsodeBien
esyServicios,correspo
ndealm
ismoco
ncep
toque
hastaela
ño200
9seden
ominóRe
mun
erac
ione
salosEm
plea
dos;solam
entesemod
ificólano
men
claturapa
raque
refl
ejemejorelc
ontenido
de
l ite
m.
110 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
ENA
PES
TAD
O D
E O
PER
ACIO
NES
200
8 -
2017
RES
ULT
AD
O O
PER
ATIV
O B
RUTO
/NET
OPorcentajedelPIB
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
1 .-IN
GRES
OS
8,33,8
3,54,6
4,34,3
4,02,8
2,12,2
Venta
de Bi
enes
y Serv
icios
8,33,7
3,44,6
4,34,3
4,02,8
2,12,2
Intere
ses Pe
rcibid
os0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Ot
ros In
gresos
0,00,0
0,00,0
0,00,1
0,00,0
0,10,0
2 .-G
ASTO
S 8,9
3,73,4
4,64,4
4,13,8
2,61,9
2,1Re
mune
racion
es a l
os Em
plead
os y U
so de
Bien
es Y S
ervici
os8,7
3,63,3
4,54,3
4,03,8
2,51,8
2,0Ga
sto de
Inter
eses
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
Otros
Egres
os Fu
era de
Explo
tación
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Impu
esto P
rimera
Categ
oría
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
3a.-R
ESULTA
DOOP
ERAT
IVOBR
UTO(
1-2)(A
ntesd
eDeprec
iación
)-0,
50,1
0,10,1
-0,1
0,20,2
0,20,2
0,1Co
nsumo
de Ca
pital
Fijo (
Depre
ciació
n)-0,
2-0,
1-0,
1-0,
1-0,
1-0,
1-0,
2-0,
2-0,
2-0,
13b.-R
ESULTA
DOOP
ERAT
IVONE
TO(1-2)
(Desp
uésD
eprec
iación
)-0,
70,0
0,00,0
-0,2
0,10,0
0,00,1
0,04.
-ADQ
UISICI
ÓNNE
TADE
ACTIV
OSNO
FINA
NCIER
OS-0,
10,2
0,00,2
0,0-0,
1-0,
2-0,
10,2
0,15.
-PRÉ
STAM
ONET
O/EN
DEUD
AMIEN
TONE
TO(3
a-4)
-0,4
0,00,1
-0,1
0,00,3
0,40,3
0,00,0
NOTA
S:
TRAN
SFER
ENCIA
SDESDE
ELGO
BIERN
OCEN
TRAL
0,20,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Subsi
dios
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Transf
erencias
deCa
pital
0,20,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
TRAN
SFER
ENCIA
SHAC
IAELGO
BIERN
OCEN
TRAL
-0,1
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Im
puest
o 40%
-0,1
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Div
idend
os y U
tilida
des
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Not
as:
Losingresosygastosde
lEstad
ode
Ope
racion
esnoincluy
enlascifrasde
transferenc
iasde
sdeyha
ciaelGob
iernoCen
tralque
seseña
lanen
lainform
aciónad
iciona
l.
Desde
200
9En
apin
form
asusEE
FFdeacue
rdoaIFRS.
Remun
eracione
salosEm
pleado
syUsodeBien
esyServicios,correspo
ndealm
ismoconcep
toque
hastaelaño200
9seden
ominóRe
mun
eracione
salosEm
pleado
s;solam
entesemod
ificólanom
enclaturaparaque
refl
ejemejorelcontenido
delitem
.
111Dirección de Presupuestos
EMPR
ESASPÚ
BLICASSINCODELCO
YENAP
ESTA
DO
DE
OPE
RAC
ION
ES 2
008
- 20
17R
ESU
LTA
DO
OPE
RAT
IVO
BRU
TO/N
ETO
Mill
ones
de
Peso
s
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
1 .-IN
GRES
OS
1.809
.551
1.394
.803
1.611.
6161.9
22.26
91.9
02.80
81.8
66.84
22.0
51.43
01.9
66.23
51.8
83.90
71.9
55.39
2Ve
nta de
Bien
es y S
ervici
os1.5
97.80
91.2
82.78
91.5
61.83
21.8
58.04
81.7
27.316
1.758
.435
1.938
.255
1.863
.123
1.780
.534
1.850
.218
Intere
ses Pe
rcibid
os21.
828
18.95
84.5
4424.
282
24.66
626
.485
22.55
619.
850
18.182
23.05
1Ot
ros In
gresos
189.91
493.
056
45.24
039.
939150
.826
81.92
290
.619
83.26
285
.191
82.12
2
2 .-G
ASTO
S 1.6
03.11
71.1
47.011
1.454
.782
1.861
.499
1.716
.314
1.725
.253
1.908
.315
1.833
.929
1.730
.841
1.818
.209
Remu
nerac
iones
a los
Emple
ados
y Uso
de Bi
enes
y Serv
icios
1.405
.584
995.6
251.2
72.07
31.6
86.07
11.5
05.47
11.5
77.351
1.749.
481
1.670
.298
1.542
.956
1.591.
827
Gasto
de In
terese
s94
.440
91.59
210
8.393
101.08
3103
.055
99.610
106.4
00112
.413
114.69
7123
.819
Otros
Egres
os Fu
era de
Explo
tación
91.40
946
.363
65.876
43.02
446
.727
33.82
243.
727
48.90
855.
71682
.498
Divide
ndos
al Se
ctor P
rivad
o3.7
703.6
452.4
242.6
302.5
072.7
422.2
472.6
772.8
275.9
00Im
puest
o Prim
era Ca
tegorí
a7.9
139.7
866.0
1628
.691
58.55
511.
728
6.460
-368
14.64
514.
165
3a.-R
ESULTA
DOOP
ERAT
IVOBR
UTO(
1-2)(A
ntesd
eDeprec
iación
)20
6.435
247.7
9215
6.834
60.77
018
6.494
141.5
8914
3.115
132.3
0615
3.066
137.1
83Co
nsumo
de Ca
pital
Fijo (
Depre
ciació
n)-11
6.531
-156.2
02-22
2.291
-156.2
71-15
4.242
-148.1
47-16
8.194
-173.4
17-17
0.168
-183.3
883b.-R
ESULTA
DOOP
ERAT
IVONE
TO(1-2)
(Desp
uésD
eprec
iación
)89
.904
91.59
1-65
.457
-95.50
132
.252
-6.55
8-25
.079
-41.11
1-17
.102
-46.20
54.
-ADQ
UISICI
ÓNNE
TADE
ACTIV
OSNO
FINA
NCIER
OS60
0.003
214.0
1325
0.536
-35.27
112
1.559
298.9
0732
8.237
318.0
9658
4.187
556.5
435.
-PRÉ
STAM
ONET
O/EN
DEUD
AMIEN
TONE
TO(3
a-4)
-393.5
6933
.779
-93.70
296
.041
64.93
5-15
7.318
-185.1
22-18
5.790
-431.1
21-41
9.360
NOTA
S:
TRAN
SFER
ENCIA
SDESDE
ELGO
BIERN
OCEN
TRAL
189.7
9420
1.416
236.9
5527
2.670
259.4
2436
1.811
343.6
8941
9.467
513.38
745
6.943
Subsi
dios
4.256
4.304
5.970
8.180
6.011
7.104
7.316
8.690
8.358
8.442
Transf
erencias
deCa
pital
185.53
8197
.112
230.9
8426
4.489
253.4
1435
4.706
336.3
73410
.777
505.0
2944
8.501
TRAN
SFER
ENCIA
SHAC
IAELGO
BIERN
OCEN
TRAL
71.09
174
.335
64.98
610
3.222
114.35
166
.098
63.37
964
.450
82.08
591
.355
Impu
esto 4
0%15.
249
30.46
018.
544
54.33
753.
984
15.04
48.0
2814.
270
19.215
20.58
9Div
idend
os y U
tilida
des
8.978
16.90
712.
906
14.16
825
.650
14.58
321.
949
14.35
819.
457
20.16
6Tra
sferen
ciasa
lFisc
odeP
olla
46.86
326
.968
33.537
34.71
734
.717
36.47
133.
402
35.82
243.
41350
.599
TRAN
SFER
ENCIA
SAMUN
ICIPA
LIDAD
ES3.6
013.7
593.7
733.7
733.9
743.4
413.5
394.2
604.6
455.9
93Co
ncesi
óna
Munic
ipalid
ades
deZo
fri3.6
013.7
593.7
733.7
733.9
743.4
413.5
394.2
604.6
455.9
93N
otas
:
Losingresosygastosde
lEstad
ode
Ope
racion
esnoincluy
enlascifrasde
transferenc
iasde
sdeyha
ciaelGob
iernoCen
tralyMun
icipalidad
esque
seseña
lanen
lainform
aciónad
iciona
l.
Desde
ela
ño200
6EF
Eco
nsideraco
motran
sferen
ciade
sdeelGob
iernoCen
tralela
portefiscalp
araserviciodede
udainternagarantizad
apo
relEstad
o,porsug
eren
ciade
lFMI.
Se c
onsi
dera
los
dat
os d
e la
s em
pres
as s
anit
aria
s só
lo h
asta
el
mom
ento
de
su p
riva
tiza
ción
. En
la
actu
alid
ad s
ólo
se c
onsi
dera
a E
cons
sa S
.A.
que
cong
lom
era
a to
das
las
empr
esas
san
itar
ias
conc
esio
nada
s pú
blic
as y
a p
arti
r de
201
0 La
go
Peñu
elas
.
Desde
2010Cod
elco,En
ami,Ena
p,Ena
car,Metro,EF
EyZo
friinforman
susEEF
Fde
acu
erdo
aIF
RS.Ena
plohacede
sde20
09.
Remun
erac
ione
salosEm
plea
dosyUsodeBien
esyServicios,correspo
ndealm
ismoco
ncep
toque
hasta200
9seden
ominóRe
mun
erac
ione
salosEm
plea
dos;solam
entesemod
ificólano
men
claturapa
raque
refl
ejemejorelc
ontenido
delitem
.
Apa
rtirde20
10seincluy
enAsm
ar,En
aer,Fam
aeyCasade
Mon
eda;estaúltimainstituc
iónde
jódeserserviciopúb
lico,con
virtiénd
oseen
empresapú
blica.
112 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
EMPR
ESASPÚ
BLICASSINCODELCO
YENAP
ESTA
DO
DE
OPE
RAC
ION
ES 2
008
- 20
17R
ESU
LTA
DO
OPE
RAT
IVO
BRU
TO/N
ETO
Mill
ones
de
Peso
s de
201
7
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
1 .-IN
GRES
OS
2.340
.807
1.778
.016
2.023
.584
2.335
.714
2.244
.552
2.163
.469
2.270
.132
2.085
.177
1.925
.064
1.955
.392
Venta
de Bi
enes
y Serv
icios
2.066
.901
1.635.
227
1.961.
0742.2
57.68
12.0
37.54
22.0
37.83
72.1
44.89
01.9
75.82
71.8
19.433
1.850
.218
Intere
ses Pe
rcibid
os28
.237
24.167
5.705
29.50
429.
096
30.69
324.
96121.
05118.
580
23.05
1Ot
ros In
gresos
245.6
70118
.622
56.80
448
.529
177.9
1494
.939
100.2
8088
.299
87.05
282
.122
2 .-G
ASTO
S 2.0
73.76
61.4
62.14
41.8
26.65
92.2
61.87
42.0
24.56
41.9
99.38
32.1
11.75
91.9
44.86
71.7
68.65
41.8
18.20
9Re
mune
racion
es a l
os Em
plead
os y U
so de
Bien
es y S
ervici
os1.8
18.241
1.269.
1671.5
97.24
52.0
48.71
51.7
75.85
31.8
27.98
01.9
35.99
21.7
71.33
81.5
76.66
51.5
91.82
7Ga
sto de
Inter
eses
122.16
7116
.756
136.10
1122
.824
121.56
4115
.438
117.74
3119
.214
117.20
2123
.819
Otros
Egres
os Fu
era de
Explo
tación
118.24
659.
10182
.716
52.27
755.
11939.
19648
.389
51.86
756
.933
82.49
8Div
idend
os al
Secto
r Priv
ado
4.877
4.647
3.043
3.195
2.957
3.178
2.487
2.839
2.889
5.900
Impu
esto P
rimera
Categ
oría
10.23
612.
4747.5
5434
.862
69.07
113.
592
7.148
-390
14.96
514.
165
3a.-R
ESULTA
DOOP
ERAT
IVOBR
UTO(
1-2)(A
ntesd
eDeprec
iación
)26
7.041
315.8
7219
6.925
73.84
021
9.988
164.0
8615
8.373
140.3
0915
6.410
137.1
83Co
nsumo
de Ca
pital
Fijo (
Depre
ciació
n)-15
0.742
-199.1
17-27
9.114
-189.8
82-18
1.944
-171.6
86-18
6.125
-183.9
07-17
3.886
-183.3
883b.-R
ESULTA
DOOP
ERAT
IVONE
TO(1-2)
(Desp
uésD
eprec
iación
)116
.298
116.75
5-82
.189
-116.0
4238
.044
-7.60
0-27
.752
-43.59
8-17
.475
-46.20
54.
-ADQ
UISICI
ÓNNE
TADE
ACTIV
OSNO
FINA
NCIER
OS77
6.155
272.8
1231
4.579
-42.85
714
3.391
346.4
0136
3.230
337.3
3859
6.950
556.5
435.
-PRÉ
STAM
ONET
O/EN
DEUD
AMIEN
TONE
TO(3
a-4)
-509.1
1443
.060
-117.6
54116
.697
76.59
7-18
2.315
-204.8
58-19
7.029
-440.5
40-41
9.360
NOTA
S:
TRAN
SFER
ENCIA
SDESDE
ELGO
BIERN
OCEN
TRAL
245.5
1525
6.754
297.5
2633
1.316
306.0
1741
9.300
380.3
2944
4.841
524.6
0345
6.943
Subsi
dios
5.505
5.486
7.497
9.940
7.090
8.233
8.096
9.216
8.541
8.442
Transf
erencias
deCa
pital
240.0
09251
.267
290.0
29321
.376
298.9
27411
.066
372.2
3343
5.626
516.06
244
8.501
TRAN
SFER
ENCIA
SHAC
IAELGO
BIERN
OCEN
TRAL
91.96
294
.758
81.59
812
5.423
134.8
8876
.601
70.13
568
.349
83.87
891
.355
Impu
esto 4
0%19.
726
38.82
923
.284
66.02
463
.679
17.43
58.8
8315.
13319.
635
20.58
9Div
idend
os y U
tilida
des
11.614
21.55
216.
205
17.215
30.25
716.
900
24.28
915.
227
19.88
220
.166
Trasfe
rencia
salF
iscod
ePoll
a60
.621
34.37
742
.109
42.18
440
.952
42.26
636
.963
37.98
944
.361
50.59
9TR
ANSFER
ENCIA
SAMUN
ICIPA
LIDAD
ES4.6
594.7
914.7
384.5
854.6
873.9
873.9
174.5
174.7
475.9
93Co
ncesi
óna
Munic
ipalid
ades
deZo
fri4.6
594.7
914.7
384.5
854.6
873.9
873.9
174.5
174.7
475.9
93N
otas
:
Losingresosygastosde
lEstad
ode
Ope
racion
esnoincluy
enlascifrasde
transferenc
iasde
sdeyha
ciaelGob
iernoCen
tralyMun
icipalidad
esque
seseña
lanen
lainform
aciónad
iciona
l.
Desde
ela
ño200
6EF
Eco
nsideraco
motran
sferen
ciade
sdeelGob
iernoCen
tralela
portefiscalp
araserviciodede
udainternagarantizad
apo
relEstad
o,porsug
eren
ciade
lFMI.
Se c
onsi
dera
los
dato
s de
las
em
pres
as s
anit
aria
s só
lo h
asta
el m
omen
to d
e su
pri
vati
zaci
ón.
En l
a ac
tual
idad
sól
o se
con
side
ra a
Eco
nssa
S.A
. qu
e co
nglo
mer
a a
toda
s la
s em
pres
as s
anit
aria
s co
nces
iona
das
públ
icas
y a
par
tir
de 2
010
Lago
Pe
ñuel
as.
Desde
2010Cod
elco,En
ami,Ena
p,Ena
car,Metro,EF
EyZo
friinforman
susEEF
Fde
acu
erdo
aIF
RS.Ena
plohacede
sde20
09.
Remun
erac
ione
salosEm
plea
dosyUsodeBien
esyServicios,correspo
ndealm
ismoco
ncep
toque
hasta200
9seden
ominóRe
mun
erac
ione
salosEm
plea
dos;solam
entesemod
ificólano
men
claturapa
raque
refl
ejemejorelc
ontenido
del
item
.
Apa
rtirde20
10seincluy
enAsm
ar,En
aer,Fam
aeyCasade
Mon
eda;estaúltimainstituc
iónde
jódeserserviciopúb
lico,con
virtiénd
oseen
empresapú
blica.
113Dirección de Presupuestos
EMPR
ESASPÚ
BLICASSINCODELCO
YENAP
ESTA
DO
DE
OPE
RAC
ION
ES 2
008
- 20
17R
ESU
LTA
DO
OPE
RAT
IVO
BRU
TO/N
ETO
PorcentajedelPIB
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
1 .-IN
GRES
OS
1,91,4
1,41,6
1,51,4
1,41,2
1,11,1
Venta
de Bi
enes
y Serv
icios
1,71,3
1,41,5
1,31,3
1,31,2
1,11,0
Intere
ses Pe
rcibid
os0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Ot
ros In
gresos
0,20,1
0,00,0
0,10,1
0,10,1
0,10,0
2 .-G
ASTO
S 1,7
1,21,3
1,51,3
1,31,3
1,11,0
1,0Re
mune
racion
es a l
os Em
plead
os y U
so de
Bien
es y S
ervici
os1,5
1,01,1
1,41,2
1,11,2
1,00,9
0,9Ga
sto de
Inter
eses
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
0,10,1
Otros
Egres
os Fu
era de
Explo
tación
0,10,0
0,10,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Divide
ndos
al Se
ctor P
rivad
o0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Im
puest
o Prim
era Ca
tegorí
a0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0
3a.-R
ESULTA
DOOP
ERAT
IVOBR
UTO(
1-2)(A
ntesd
eDeprec
iación
)0,2
0,30,1
0,00,1
0,10,1
0,10,1
0,1Co
nsumo
de Ca
pital
Fijo (
Depre
ciació
n)-0,
1-0,
2-0,
2-0,
1-0,
1-0,
1-0,
1-0,
1-0,
1-0,
13b.-R
ESULTA
DOOP
ERAT
IVONE
TO(1-2)
(Desp
uésD
eprec
iación
)0,1
0,1-0,
1-0,
10,0
0,00,0
0,00,0
0,04.
-ADQ
UISICI
ÓNNE
TADE
ACTIV
OSNO
FINA
NCIER
OS0,6
0,20,2
0,00,1
0,20,2
0,20,3
0,35.
-PRÉ
STAM
ONET
O/EN
DEUD
AMIEN
TONE
TO(3
a-4)
-0,4
0,0-0,
10,1
0,0-0,
1-0,
1-0,
1-0,
3-0,
2
NOTA
S:
TRAN
SFER
ENCIA
SDESDE
ELGO
BIERN
OCEN
TRAL
0,20,2
0,20,2
0,20,3
0,20,3
0,30,3
Subsi
dios
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Transf
erencias
deCa
pital
0,20,2
0,20,2
0,20,3
0,20,3
0,30,2
TRAN
SFER
ENCIA
SHAC
IAELGO
BIERN
OCEN
TRAL
0,10,1
0,10,1
0,10,0
0,00,0
0,00,1
Impu
esto 4
0%0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Div
idend
os y U
tilida
des
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
Trasfe
rencia
salF
iscod
ePoll
a0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0TR
ANSFER
ENCIA
SAMUN
ICIPA
LIDAD
ES0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0Co
ncesi
óna
Munic
ipalid
ades
deZo
fri0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0N
otas
:
Losingresosygastosde
lEstad
ode
Ope
racion
esnoincluy
enlascifrasde
transferenc
iasde
sdeyha
ciaelGob
iernoCen
tralyMun
icipalidad
esque
seseña
lanen
lainform
aciónad
iciona
l.
Desde
ela
ño200
6EF
Eco
nsideraco
motran
sferen
ciade
sdeelGob
iernoCen
tralela
portefiscalp
araserviciodede
udainternagarantizad
apo
relEstad
o,porsug
eren
ciade
lFMI.
Se c
onsi
dera
los
dato
s de
las
em
pres
as s
anit
aria
s só
lo h
asta
el m
omen
to d
e su
pri
vati
zaci
ón.
En l
a ac
tual
idad
sól
o se
con
side
ra a
Eco
nssa
S.A
. qu
e co
nglo
mer
a a
toda
s la
s em
pres
as s
anit
aria
s co
nces
iona
das
públ
icas
y a
par
tir
de 2
010
Lago
Pe
ñuel
as.
Desde
2010Cod
elco,En
ami,Ena
p,Ena
car,Metro,EF
EyZo
friinforman
susEEF
Fde
acu
erdo
aIF
RS.Ena
plohacede
sde20
09.
Remun
erac
ione
salosEm
plea
dosyUsodeBien
esyServicios,correspo
ndealm
ismoco
ncep
toque
hasta200
9seden
ominóRe
mun
erac
ione
salosEm
plea
dos;solam
entesemod
ificólano
men
claturapa
raque
refl
ejemejorelc
ontenido
del
item
.
Apa
rtirde20
10seincluy
enAsm
ar,En
aer,Fam
aeyCasade
Mon
eda;estaúltimainstituc
iónde
jódeserserviciopúb
lico,con
virtiénd
oseen
empresapú
blica.
114 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
V. PASIVOSYACTIVOSFINANCIEROSDELSECTORPÚBLICO
115Dirección de Presupuestos
V.1 INTRODUCCIÓN
Lainformaciónquesepresentaenestecapítulo,correspondeaaquellapublicadaenelInformede Estadísticas de la Deuda Pública al 31 de diciembre de 2017, aunque en una versión más limitadaencuantoasucoberturatemporal.Aligualqueendichoinforme,losantecedentesque aquí se exponen dan a conocer de forma sistematizada las estadísticas de los activosfinancierosypasivosdelGobiernoCentral,delBancoCentralydelasEmpresasPúblicas.Lasestadísticassepresentanenfrecuenciaanual,al31dediciembredecadaaño,yabarcanelperíodo comprendido entre 2008 y 2017. Series a contar de 1991 pueden ser revisadas en la páginainstitucionaldelMinisteriodeHacienda(http://www.hacienda.cl/oficina-de-la-deuda-publica.html).
Lainformaciónpresentadaeselresultadodeunesfuerzoconjuntodedistintasinstituciones.En el caso del Gobierno Central, las fuentes son la Tesorería General de la República, laContraloría General de la República y la Dirección de Presupuestos. Por su parte, el Banco Centralhacolaboradoestrechamenteenlaelaboracióndecifrasdesusactivosfinancierosypasivosenelformatorequeridoparaelinforme.Cabeseñalarque,apartirdelcierrede2002,el Banco Central comenzó a incluir dentro de las notas de sus balances los detalles necesarios parareconstruirlascifrasqueaquísepresentan.LainformacióndelasEmpresasPúblicasfueobtenida de los Estados Financieros auditados, mientras que los datos de la deuda garantizada del resto del Sector Público provienen de la Tesorería General de la República. Por último, las estadísticasdeBonosdeReconocimientotienencomofuenteelInstitutodePrevisiónSocial,ex Instituto de Normalización Previsional.
Asimismo,lascifrascomoporcentajedelPIBpuedendiferirrespectodepublicacionesanterioresdebidoaquelainformaciónquesepresentaenestaocasiónrecogeelcambiodemetodologíaen el cálculo del PIB, así como las últimas actualizaciones de PIB disponibles usando el año de referencia2013.Porúltimo,losdatoscorrespondientesadiciembrede2017delBancoCentraltienen condición de provisorios.
V.2 DESCRIPCIÓN
DEUDA NETA DEL GOBIERNO CENTRAL
Al cierre de 2017 la deuda bruta del Gobierno Central alcanzó un monto de $42.410.915 millones, equivalente a 23,6% del PIB, lo que implica un aumento de la deuda nominal de $6.800.714 millones en relación al stock mantenido a diciembre de 2016. En igual período, las inversionesenactivosfinancierosalcanzaronlos$34.482.435millones.Entérminosrelativos,estacifraequivaleal19,2%delPIB,locualsignificaunadisminucióncomoporcentajedelPIBde 0,9 puntos respecto a lo registrado en diciembre de 2016.
El aumentode la deudabruta y la disminución de los activos financieros comoporcentajedel PIB, llevó a una posición deudora neta del Gobierno Central por $7.928.480 millones, que representa un 4,4% del PIB a diciembre de 2017, en comparación con al 0,9% a diciembre de 2016.
116 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
DEUDANETADELBANCOCENTRALDECHILE
Lospasivosdelaautoridadmonetariarepresentabanalcierrede2017un10,5%delPIB,ciframenor en 1,9 puntos porcentuales a la registrada en diciembre de 2016. Por su parte, los activos del Banco Central alcanzaron un 13,6% del PIB, lo que representa una disminución de 2,5 puntos porcentuales en relación a lo observado en diciembre de 2016.
DeestaformaelBancoCentralregistróunpasivonetonegativoadiciembrede2017,segúnsemideenesteinforme,de$5.464.972millones,loqueequivaleaun3,0%delPIB,representandouna disminución de 0,7 puntos porcentuales de la posición acreedora respecto al 3,7% del PIB observado al cierre de 2016.
RESULTADO CONSOLIDADO
La consolidación del Gobierno Central con el Banco Central arrojó una deuda bruta de 33,7% del PIB al cierre de 2017, lo que implica un aumento de 0,9 puntos porcentuales del PIB en comparaciónaloobservadoafinesdelañoanterior.Entanto,elresultadoconsolidadonetoregistró una posición deudora de 1,4% del PIB, con una disminución de la posición acreedora, mantenida al cierre de 2016, de $7.048.232 millones.
PERFILDEAMORTIZACIONES
ElperfildelasamortizacionesdeladeudaconsolidadadelGobiernoCentralyelBancoCentralpresenta una trayectoria relativamente estable hasta el año 2023. En particular, este indica queduranteelaño2018sedeberánefectuarpagospor$8.277.251millones,correspondientesen un 90,5% a obligaciones del Banco Central. Entre los años 2019 y 2023 los vencimientos de amortizaciones alcanzan un promedio de $3.272.417 millones, donde las obligaciones del Banco Central representan un 33,0% del total. Por su parte, las obligaciones con vencimientos desde 2024 en adelante alcanzarían los $1.240.534 millones promedio por año, de los cuales un 94,4% corresponden a obligaciones del Gobierno Central, y un 5,6% a obligaciones del Banco Central.
Aldesglosarelperfildeamortizacionesporvencimientoymonedadepago,seapreciaqueenpromedio, las amortizaciones con vencimientos entre 2018 y 2023 corresponden en un 88,5% a obligacionespagaderasenmonedanacionalomonedanacionalreajustadaporlainflación,yenun 11,5% a obligaciones denominadas en moneda extranjera. Para los años posteriores a 2023, lasamortizacionescorrespondenenun50,0%amonedanacionalindexadaainflación,enun30,2% a moneda nacional nominal y en un 19,7% a dólares.
EMPRESASPÚBLICAS,DEUDAGARANTIZADAPORELESTADOYBONOSDERECONOCIMIENTO
La presente publicación incluye información complementaria sobre activos financieros ypasivos de las empresas del Estado así como sobre el stock de bonos de reconocimiento no liquidados.Portratarsedeactivosfinancieros,pasivos,yobligacionesdenaturalezadiferentea los considerados bajo el concepto de “deuda pública”, y en concordancia con las prácticas comúnmente aplicadas a nivel internacional, dichas estadísticas se presentan de manera independiente y complementaria, sin consolidarlas con las estadísticas sobre deuda del Gobierno Central y del Banco Central. Este criterio permite así enriquecer la informacióndisponiblesindistorsionarlascomparacionesqueanivelinternacionalpuedenefectuarseenmateria de endeudamiento público.
117Dirección de Presupuestos
Cuando los indicadores de deuda son relativamente bajos, como es el caso actual para la gran mayoría de las empresas públicas, el endeudamiento de éstas corresponde a obligaciones con cargo al patrimonio de cada corporación. Estas obligaciones son respaldadas en proyectos de inversión en ejecución, cuyo servicio debe financiarse con el resultado operacional dedichas empresas en el futuro, no comprometiendo el crédito público, salvo en el caso deendeudamientocongarantíaestatalqueseidentificaseparadamente.
A septiembre de 2017, las Empresas Públicas registraron una deuda bruta de $16.035.578 millones(equivalentesaun9,2%delPIB),loquerespectoalcierrede2016significóunaumentode $294.274 millones. En tanto, los activos financieros registraron para igual período unaaumento de $751.772 millones, ascendiendo a un 1,0% del PIB. En este contexto, la deuda neta del conjunto de estas empresas alcanzó un 8,3% del PIB.
Enaquelloscasosexcepcionalesenquelosactivosfinancierosnosonsuficientesparagarantizarladeudade lasempresaspúblicasauncostofinancierorazonable,elFiscohaprocedidoagarantizarpartede sudeuda.Ladeudagarantizada totaladiciembrede2017 fuede1,7%del PIB, correspondiente en su totalidad a deuda garantizada interna (36,2% perteneciente a la Empresa de Ferrocarriles del Estado, y 16,8% a Metro). Otro componente importante de ladeudagarantizadaporelEstado loconstituye lagarantíaorientadaalfinanciamientodela Educación Superior, autorizada mediante la Ley N° 20.207, la cual alcanza a $1.329.045 millones, correspondientes a un 44,7% del total de deuda garantizada interna. En términos del lugar de emisión, tal como se mencionó, el 100% de la deuda garantizada ha sido emitida internamente.
Porúltimo,losbonosdereconocimientoconstituyenunpasivodelFiscoconlosafiliadosdelantiguo sistema de pensiones que se trasladaron a las AFP. Este es un pasivo de naturaleza financiera diferente, pero de éste se derivan obligaciones de pago futuro que resultanrelevantesdedimensionar.Lainformaciónadiciembrede2017indicaqueelstockdebonosdereconocimientofueequivalenteaun1,1%delPIB,enlíneaconlatendenciadecrecienteobservada desde 1985 y que se estima continuará en los años próximos (ver sección V.5).
V.3 ACTIVOSFINANCIEROSYPASIVOSDELGOBIERNOCENTRAL
DESCRIPCIÓNDELASCIFRAS
PASIVOS
La deuda del Gobierno Central incorpora la deuda interna y externa de la Tesorería General de la República y de la Corporación de Fomento de la Producción (Corfo). Las cifras aquípresentadassonelresultadodeunprocesodecompatibilizaciónentrelainformacióndeDipresy Tesorería.
Deuda enmoneda nacional: Corresponde a la deuda interna del Gobierno Central con el Banco Central, el stock de papeles en UF emitidos en el mercado doméstico (BTU y BTP) y la deudainternacontraídaporCorfo.
Deudaenmonedaextranjera:
• Deudainterna: Obligaciones que mantiene la Tesorería con el Banco Central.
118 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
• Deuda externa: Obligaciones de Tesorería y de Corfo emitidas en el exterior, enmonedaextranjeraynacional,informadasporDipres.EstascifrasdifierendelasdedeudaexternadelGobiernoCentralpresentadasporelBancoCentralensusinformesquincenales principalmente porque este último excluye los bonos de emisores residentes en poder de nacionales.
ACTIVOSFINANCIEROS
Activosfinancierosenmonedanacional,sinempresaspúblicas:CorrespondealascifrasdelaContraloría General de la República, presentadas en los Estados de la Situación Patrimonial del Sector Público, de las partidas: disponibilidad de moneda nacional; las inversiones ycolocacionesenmonedanacionalendepósitos,pagarés,accionesyotrostítulosyvalores;ylos préstamos en moneda nacional, excluyendo los préstamos a otras entidades públicas y otros préstamos.
DeudafinancieradeempresaspúblicasconelFisco:Correspondenaladeudafinancieradelasempresas públicas obtenida de los balances de las mismas, y excluye los impuestos a la renta ydiferidos.
Activosfinancierosenmonedaextranjera:Correspondenladisponibilidaddemonedaextranjera;las inversiones y colocaciones en moneda extranjera en depósitos -donde se encuentran el Fondo de Estabilización Económica y Social (FEES) y el Fondo de Reserva de Pensiones (FRP)- y pagarés, y los préstamos en moneda extranjera al personal. Se excluyeron las colocaciones en acciones en moneda extranjera por corresponder a participaciones del Gobierno en organismos internacionales, ya que son de carácter permanente.
V.4ACTIVOSFINANCIEROS,PASIVOSYAMORTIZACIONESDELBANCOCENTRALDECHILE
La información de activos y pasivos del Banco Central de Chile corresponden a las cifraspublicadasen losbalancesdeesteorganismo, sibien loscriteriosdeclasificacióndifieren.Sin embargo, a partir de la publicación del balance de diciembre de 2002, el Banco Central de Chiledaaconocerdetallesparareplicarlascifrasquesepresentanenestapublicación1.
Acontinuación, sedetalla la informaciónquecontienecadapartidadeestapublicacióny,también,lanaturalezadelainformaciónsobreprogramadeamortizacionesquelaacompaña.
PASIVOS
DocumentosemitidosporelBancoCentral: Corresponde al valor de los pagarés, excluyendo intereses y descuentos anticipados.
Depósitos fiscales en moneda nacional y extranjera: Incluye Fondos para programas especialesdeorganismosinternacionales,FondodeInfraestructurayotrosdepósitosdelfisco.Sededucedelosdepósitosenmonedanacionalelactivoporcréditosconfinanciamientodeorganismos internacionales2.
1 Con excepción de la separación moneda nacional/moneda extranjera en los otros pasivos y activos.
2 Dado que el riesgo comercial corre por cuenta de Tesorería, se estimó apropiado considerarlo más bien como una rebaja de pasivo en vez de un activo.
119Dirección de Presupuestos
Otros:Correspondealasumadeotrosdepósitosyobligaciones;másotrosvaloresdeotrascuentasdelpasivo;máscompradedólaresconpactoderetroventaneto(sielsaldonetoespasivo);más los acuerdosde crédito recíproco; y otrospasivos conel exterior, excluyendoasignaciones de DEG.
ACTIVOSFINANCIEROS
ActivosdeReserva:Conelobjetivodehomologarlaserie,considera:activosdereservas;másinteresesporcobraralexterior;menospasivosdereserva,excluyendodeesteúltimoelpasivopor acuerdo de crédito recíproco. Este concepto se incorporó a partir de 2002 a la medición contable de activos de reserva.
Pagarés fiscales en moneda nacional y extranjera: Estos pagarés se originaron por transferenciasfiscalesalBancoCentralenvirtuddelasleyesN°18.267yN°18.768.Enelcasode los pagarés en dólares se deducen los prepagos de intereses o capital.
Otros:Correspondealasumadecréditosabancoscomerciales;máscréditoalBancoEstado;máscréditoaempresasestatalesexcluidocréditosaCorfoasociadosalcapitalismopopular(leyNº18.401)ylíneasdecréditoconfondosdeTesoreríaprovenientesdeOrganismosInternacionales;más crédito a otras instituciones excluyendo Caja Central de Ahorros y Préstamos y Asociación NacionaldeAhorrosyPréstamos;másaportesaOrganismosInternacionales;másotrosvaloresdeotrosactivossobreelexterior;másotrosvaloresdeotrascuentasdelactivoexcluidolapérdidadiferida,losinteresesydescuentosanticipados;máscompradedólaresconpactoderetroventa neto (si el saldo neto es activo).
Deuda Subordinada3:ElvalordelaDeudaSubordinadaespresentadoconfinesdetransparencia,aunquenoseconsideracomoactivodelBancoCentral;aésteselerestanlospasivosasociados(Letras emitidas por compra de cartera, y provisiones por Deuda Subordinada).
AMORTIZACIONES
El programa de amortizaciones de pagarés sólo incluye títulos con mercado secundario, cuyo saldoconjuntoequivaleamásdel99%deltotal.Lascifrassehanobtenidoapartirdeprogramasdevencimientosque incluyencapitale intereses,por lo tanto,ha sidonecesariodefinirelcomponente de intereses a descontar. En el caso de los pagarés con servicio de cupones, se ha considerado como interés el monto considerado como tal en los respectivos cupones y en el caso de los instrumentos con servicio en un solo pago se ha considerado como interés el descuento con que tales instrumentos han sido colocados.
Los pagos programados de amortizaciones excluyen intereses ya devengados y aún no servidos, loscualesformanpartedelosmontosdepagoprogramadosconsideradoscomointereses.Porotraparte,enelcasodelospagarésconcupones,porhaberseusadotasasfacialesenlugarde las históricas de colocación, los pagos programados de capital no consideran los saldos de sobreprecioodedescuentoconquefueroncolocadoslosinstrumentos.
3 Hasta1995correspondíaaunaoperaciónporlacualalgunosbancoscomercialesdebíandestinarunafraccióndesusexce-dentesaservir,enunplazoindeterminado,obligacionesasumidasconelBancoCentralaraízdelacrisisfinancieradelosochenta.Enelañoprecitado,sepromulgaronlasleyesN°19.396yN°19.359,quefacultaron,enelcasodelosbancosqueno estaban en condiciones de extinguir la deuda en un plazo de 40 años, cancelar la deuda mediante la emisión de nuevas acciones,licitadasodadasenpago.Ladiferenciaentreelvalorlibrodeladeudayelvalordemercadodelasacciones,dioorigenaunapérdidacontableque,envirtuddelasdisposicionescitadas,fuediferida,parasuabsorciónconexcedentesposteriores.
120 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
V.5 BONOS DE RECONOCIMIENTO
Los Bonos de Reconocimiento corresponden a una obligación del estado chileno para con los futurospensionadosqueesexigiblealmomentodelajubilación.Esteinstrumentofinanciero,por tanto, hace explícita las obligaciones contraídas por el estado con aquellos trabajadores que cotizaban en el antiguo sistema previsional.
Estas obligaciones no son conceptualmente distintas al resto de las obligaciones previsionales existentes en otros países. La diferencia práctica radica en que en la granmayoría de lospaíses estas obligaciones se acumulan como compromisos de gastos a futuro a través delsistema previsional que no son registrados contablemente. Esto es lo que comúnmente se ha denominado como la deuda previsional implícita de los países.
Casi ninguno de los demás países, tanto desarrollados como en vías de desarrollo, contabilizan estos compromisos previsionales o deuda previsional implícita como parte de la deuda pública.
ElBonodeReconocimientosecalculacomoelcapitalnecesarioparaqueelafiliadoquesetrasladó desde dicho sistema obtenga una pensión equivalente a un 80% de las remuneraciones imponibles percibidas entre el junio de 1978 y 1979, salvo excepciones, multiplicado por la proporción de su vida activa durante la cual cotizó en el antiguo sistema. Este monto es capitalizado a una tasa de 4% real anual desde el momento del traslado al nuevo sistema de pensiones.
En elmomento en que los beneficiarios cumplen los requisitos para jubilar, los bonos sonliquidados por las Administradoras de Fondos de Pensiones (AFP), y el Estado, a través del Instituto de Previsión Social (IPS), ex Instituto de Normalización Previsional (INP), realiza una transferenciaasumaalzadaqueseregistracomofinanciamiento-debajode la línea-en lanuevapresentacióndelascifrasfiscalesdelGobiernoCentral.Elbonoasíliquidado,unidoalfondodecapitalizaciónindividualdelafiliado,seutilizaenlageneracióndelflujofuturodepensiones, en cualquiera de sus modalidades.
En el cuadro respectivo, se presenta el número de bonos liquidados desde el año 1982 a diciembre de 2017, junto con el valor actualizado de los bonos activos. De la evolución de las cifras,sepuedeobservarqueelstockcomoporcentajedelproductohadescendidoalolargodel tiempo.
121Dirección de Presupuestos
PASIVO
SYAC
TIVO
SFINANCIER
OS
DEL
GO
BIER
NO
CEN
TRA
LA
l 31
de d
icie
mbr
e de
cad
a añ
o
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
1. PA
SIVOS
EN PE
SOS
MILL.
$2.7
68.09
54.3
37.89
57.8
89.10
011.
200.9
9813
.015.9
6715
.285.6
3618
.681.3
6522
.523.1
8829
.317.7
2334
.965.8
37 1
.1 Pa
garés
Fisca
les co
n Ban
co Ce
ntral
00
00
00
00
00
1.2
Deud
a Exte
rna0
027
2.295
434.3
4543
4.345
434.3
4543
4.345
464.1
4843
4.345
434.3
45 1
.3 Ot
ros (a
)2.7
68.09
54.3
37.89
57.6
16.80
510.
766.6
5312.
581.6
2214.
851.29
118.
247.0
2022
.059.0
4028
.883.3
7834
.531.4
92
2. AC
TIVOS
EN PE
SOS
MILL.
$5.3
33.18
15.8
50.34
46.8
85.99
79.4
06.36
79.2
98.48
89.0
00.39
29.1
51.13
710
.782.8
8712
.236.9
8813
.072.6
68
2.1 Ac
tivos
en pe
sos sin
empre
sas (b
)5.2
10.214
5.736
.367
6.884
.775
9.406
.293
9.298
.488
9.000
.392
9.151.
13710.
778.8
8712.
236.9
8813.
072.6
68
2
.1.1 De
pósit
os en
Banc
o Cen
tral
3217.
19969.
091
125.98
1158
.330
200.9
521.1
17.97
729
6.689
463.9
760
2.1.
2 Pap
eles d
el Ba
nco C
entra
l14
4.664
129.18
5135
.776
444.8
58474
.927
444.2
1658
.381
10.36
539
5.200
437.0
30
2
.1.3 O
tros (
c)5.0
65.518
5.589.
983
6.679.
908
8.835.
454
8.665.
232
8.355.
224
7.974.
780
10.471
.833
11.37
7.812
12.63
5.638
2.2
Deud
afina
ncier
adee
mpres
aspú
b.cone
lfisco
122.96
7113
.977
1.223
740
00
4.000
00
3.PA
SIVON
ETOE
NPESOS
:(1)-
(2)MIL
L. $
-2.56
5.086
-1.512
.449
1.003
.103
1.794
.631
3.717.
479
6.285
.244
9.530
.228
11.74
0.301
17.08
0.735
21.89
3.169
4. PA
SIVOS
EN DÓ
LARE
SMIL
L. US
$2.9
352.5
303.5
144.4
485.2
274.3
305.8
297.1
219.4
3012
.101
4.1
Paga
rés Fi
scales
con B
anco
Centr
al (c)
00
00
00
00
00
4.2
Deud
a Exte
rna2.9
352.5
303.5
144.4
485.2
274.3
305.8
297.1
219.4
3012.
101
5.AC
TIVOS
ENDÓ
LARE
S(d)
MILL.
US$
27.60
219
.633
22.30
727.
920
31.38
231
.133
32.16
231
.477
32.63
734
.800
5.1
Depó
sitos
en el
Banc
o Cen
tral
12845
352
91.2
8497
8214
179174
474517
5.2
Pape
les de
l Ban
co Ce
ntral
00
00
00
00
00
5.3
Otros
(d)
27.474
19.18
021.
778
26.63
630
.404
30.91
931.
983
31.30
332
.163
34.28
3
6.PA
SIVON
ETOE
NDÓL
ARES:(4
)-(5)
MILL.
US$
-24.66
7-17
.103
-18.79
3-23
.473
-26.15
5-26
.803
-26.33
3-24
.356
-23.20
7-22
.699
7.PA
SIVOF
INANC
IEROB
RUTO
TOTA
L:(1)
+(4)
MILL.
$4.6
14.49
75.6
19.22
39.5
35.01
413
.520.2
0515
.517.6
1817.
553.6
9522
.221.9
1127.
560.1
9035
.610.2
0142
.410.9
15
8.AC
TIVOS
FINA
NCIER
OSTO
TALES:(2)
+(5)
MILL.
$22
.697.9
5115
.793.1
2917.
333.9
0823
.965.7
5524
.317.8
2725
.306.6
7628
.685.7
2333
.047.9
3634
.015.5
2434
.482.4
35
9.PA
SIVOF
INANC
IERON
ETOT
OTAL
:(7)-
(8)MIL
L. $
-18.08
3.453
-10.17
3.906
-7.79
8.894
-10.44
5.550
-8.80
0.209
-7.75
2.981
-6.46
3.812
-5.48
7.747
1.594
.677
7.928
.480
NO
TAS:
(a)Incluy
eBo
nosde
Tesoreríaydeu
dadeCorfo.
(b)Ex
cluy
eac
tivo
spo
rco
brardecréditofiscaldelsistemaan
tigu
o.
(c)
Incl
uye
disp
onib
ilida
d en
mon
eda
naci
onal
, in
vers
ione
s te
mpo
rale
s, p
rést
amos
y c
oloc
acio
nes.
(d)
Incl
uye
Fond
o de
Est
abili
zaci
ón E
conó
mic
a y
Soci
al,
Fond
o de
Res
erva
de
Pens
ione
s, F
ondo
de
Esta
biliz
ació
n de
l Pet
róle
o e
inve
rsio
nes
en m
oned
a ex
tran
jera
del
Gob
iern
o Ce
ntra
l.
Fuen
tes:
Ban
co C
entr
al,
Con
tral
oría
Gen
eral
de
la R
epúb
lica,
Dir
ecci
ón d
e Pr
esup
uest
os y
Tes
orer
ía G
ener
al d
e la
Rep
úblic
a.
122 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
PASIVO
SYAC
TIVO
SFINANCIER
OS
DEL
GO
BIER
NO
CEN
TRA
LA
l 31
de d
icie
mbr
e de
cad
a añ
oCo
moporcentajedelPIB
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
1. PA
SIVOS
EN PE
SOS
2,94,5
7,19,2
10,0
11,1
12,6
14,1
17,3
19,4
1.1
Paga
rés Fi
scales
con B
anco
Centr
al0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0 1
.2 De
uda E
xterna
0,00,0
0,20,4
0,30,3
0,30,3
0,30,2
1.3
Otros
(a)
2,94,5
6,88,8
9,710,
812,
313,
817,
119,
2
2. AC
TIVOS
EN PE
SOS
5,76,1
6,27,7
7,26,5
6,26,8
7,27,3
2.1
Activ
os en
pesos
sin em
presas
(b)
5,65,9
6,27,7
7,26,5
6,26,8
7,27,3
2.1.1
Depó
sitos
en Ba
nco C
entra
l0,0
0,00,1
0,10,1
0,10,8
0,20,3
0,0
2
.1.2 P
apele
s del
Banc
o Cen
tral
0,20,1
0,10,4
0,40,3
0,00,0
0,20,2
2.1.
3 Otro
s (c)
5,45,8
6,07,2
6,76,1
5,46,6
6,77,0
2.2
Deud
afina
ncier
adee
mpres
aspú
b.cone
lfisco
0,10,1
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
3.PA
SIVON
ETOE
NPESOS
:(1)-
(2)-2,
7-1,
60,9
1,52,9
4,66,4
7,410
,112
,2
4. PA
SIVOS
EN DÓ
LARE
S2,0
1,31,5
1,91,9
1,62,4
3,23,7
4,1 4
.1 Pa
garés
Fisca
les co
n Ban
co Ce
ntral
(c)0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0 4
.2 De
uda E
xterna
2,01,3
1,51,9
1,91,6
2,43,2
3,74,1
5.AC
TIVOS
ENDÓ
LARE
S(d)
18,5
10,3
9,411,
911,
611,
813
,114
,012
,911,
9 5
.1 De
pósit
os en
el Ba
nco C
entra
l0,1
0,20,2
0,50,4
0,10,1
0,10,2
0,2 5
.2 Pa
peles
del B
anco
Centr
al0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,0 5
.3 Ot
ros (d
)18,
410,
09,1
11,4
11,2
11,7
13,1
13,9
12,7
11,7
6.PA
SIVON
ETOE
NDÓL
ARES:(4
)-(5)
-16,5
-9,0
-7,9
-10,0
-9,6
-10,2
-10,8
-10,8
-9,1
-7,8
7.PA
SIVOF
INANC
IEROB
RUTO
TOTA
L:(1)
+(4)
4,95,8
8,611,
111,
912
,715
,017,
321
,023
,6
8.AC
TIVOS
FINA
NCIER
OSTO
TALES:(2)
+(5)
24,2
16,3
15,5
19,6
18,7
18,4
19,3
20,7
20,1
19,2
9.PA
SIVOF
INANC
IERON
ETOT
OTAL
:(7)-
(8)-19
,3-10
,5-7,
0-8,
6-6,
8-5,
6-4,
3-3,
40,9
4,4N
OTA
S:
(a)Incluy
eBo
nosde
Tesoreríaydeu
dadeCorfo.
(b)Ex
cluy
eac
tivo
spo
rco
brardecréditofiscaldelsistemaan
tigu
o.
(c
) In
cluy
e di
spon
ibili
dad
en m
oned
a na
cion
al,
inve
rsio
nes
tem
pora
les,
pré
stam
os y
col
ocac
ione
s.
(d)
Incl
uye
Fond
o de
Est
abili
zaci
ón E
conó
mic
a y
Soci
al,
Fond
o de
Res
erva
de
Pens
ione
s, F
ondo
de
Esta
biliz
ació
n de
l Pet
róle
o e
inve
rsio
nes
en m
oned
a ex
tran
jera
del
Gob
iern
o Ce
ntra
l.Fu
ente
s: B
anco
Cen
tral
, C
ontr
alor
ía G
ener
al d
e la
Rep
úblic
a, D
irec
ción
de
Pres
upue
stos
y T
esor
ería
Gen
eral
de
la R
epúb
lica.
123Dirección de Presupuestos
PASIVO
SYAC
TIVO
SFINANCIER
OS
DELBANCO
CEN
TRALDECH
ILE
Al 3
1 de
dic
iem
bre
de c
ada
año
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
1. PA
SIVOS
MILL.
$12
.574.8
7414
.914.8
1812
.362.6
9020
.604.1
7019
.749.3
2018
.592.9
7620
.193.7
3320
.336.7
3521
.032.0
3518
.953.4
101.1
Docu
mento
s emi
tidos
por e
l Ban
co Ce
ntral
(a)MIL
L. $
10.616
.950
11.57
9.172
8.915.
698
13.18
6.136
12.90
5.055
13.033
.022
12.90
8.185
13.49
4.386
15.114
.142
14.83
6.684
1.1.1
Nomi
nales
MILL.
$3.3
82.35
45.5
43.261
3.995
.107
4.517.
959
3.905
.683
5.005
.942
4.537.
104
5.053.
3188.2
43.767
8.769.
9761.1
.2 En
UFMIL
L. $
7.231.
720
6.035.
9114.9
20.59
18.6
68.17
78.9
99.371
8.027.
080
8.371.
081
8.441.
068
6.870
.376
6.066
.708
1.1.3
Index
ados
al tip
o de c
ambio
y en
dolar
es (b)
MILL.
$2.8
760
00
00
00
00
1.1.4
Resto
(c)
MILL.
$0
00
00
00
00
01.2
Depó
sitos
Fiscal
esMIL
L. $
80.77
224
6.732
316.82
779
5.640
626.2
02313
.057
1.226
.599
419.68
378
0.412
317.89
81.2
.1 Mo
neda
Nacio
nal
MILL.
$32
17.199
69.02
1125
.981
158.33
020
0.952
1.117.
977
296.6
8946
3.976
01.2
.2. M
oned
a Extr
anjer
aMIL
L. US
$128
453
529
1.284
978
214179
174474
5171.3
Otros
(d)
MILL.
$1.8
77.152
3.088
.914
3.130
.164
6.622
.394
6.218.
063
5.246
.896
6.058
.949
6.422
.667
5.137.
481
3.798
.829
2. AC
TIVOS
S/DE
UDA S
UBOR
DINAD
AMIL
L. $
15.69
1.756
16.34
0.093
13.17
4.188
22.98
2.333
21.16
9.733
21.66
9.897
24.74
4.603
27.53
0.130
27.211
.437
24.41
8.382
2.1 Re
serva
s Inter
nacio
nales
MILL.
US$
23.16
225
.373
27.86
441.
979
41.64
941.
094
40.44
738
.643
40.49
438
.983
2.2 Pa
garés
Fisca
lesMIL
L. $
00
00
00
00
00
2.2.1
Mone
da Na
ciona
lMIL
L. $
00
00
00
00
00
2.2.2.
Mon
eda E
xtran
jera
MILL.
U$0
00
00
00
00
02.3
Otros
(e)
MILL.
$1.1
20.12
13.4
90.68
4123
.651
1.091.
790
1.236
.299
146.6
7617
7.943
196.70
219
0.430
435.4
90
3.PA
SIVON
ETOT
OTAL
S/DE
UDAS
UBOR
DINAD
A:(1)
-(2
)MIL
L. $
-3.116
.882
-1.42
5.276
-811.4
98-2.
378.1
63-1.
420.4
13-3.
076.9
21-4.
550.8
70-7.1
93.39
5-6.
179.4
01-5.
464.9
72
Memo
:De
udaS
ubord
inada
ajust
ada(
f)MIL
L. $
990.2
27914
.374
876.66
482
1.312
754.3
2264
9.521
565.5
5246
5.445
355.0
0623
1.291
NO
TAS:
(a)
Incl
uye
PDBC
, PR
BC,
BCP,
BCU
, BC
D y
otr
os.
(b)
Incl
uye
docu
men
tos
reaj
usta
bles
seg
ún d
ólar
obs
erva
do.
(c)Correspon
dealasumade
losprem
iosylosde
scue
ntosporlacolocación
delospa
pelesen
elm
ercado
.Cab
eseña
larqu
elacifratotalde“D
ocum
entosem
itidosporelB
ancoCen
tral”adiciem
brede
cad
aañ
ono
incluy
elosprem
iosode
s-cu
entosde
veng
adosalm
omen
todelacoloc
aciónde
lospa
peles,entantoqu
elascifrasdesagregada
ssílo
sincluy
en.
(d)Incluy
eotrosde
pósitosyob
ligac
ione
s;m
ásotrosvaloresdeotrascu
entasde
lpasivo;m
áscom
prade
dólarescon
pac
toderetroven
taneto;m
ásacu
erdo
decréd
itorecíproc
o;otrospasivosdelexterior,excluye
ndoasigna
cion
esDEG
.
(e)Incluy
ecréd
itointernone
to,excluy
endo
transferenc
iasfiscalesylín
easde
créditoaprogram
asdeOrgan
ismosIn
ternac
iona
les;m
ásapo
rtesaOrgan
ismosIn
ternac
iona
les;m
ásotrosvaloresdeotrosac
tivo
ssobreelexterior;m
ásotros
valoresde
otrascue
ntasdelactivoexcluido
lapé
rdidadiferida
,los“Interesesydescu
entospe
rcibidosanticipad
amen
teporven
tadepa
garés”ylainversiónen
accione
s.
(f)CifrasAjustad
as.Ve
rsecciónV.4.
Fuen
te:
Banc
o Ce
ntra
l.
124 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
PASIVO
SYAC
TIVO
SFINANCIER
OS
DELBANCO
CEN
TRALDECH
ILE
Al 3
1 de
dic
iem
bre
de c
ada
año
ComoporcentajedelPIB
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
1. PA
SIVOS
13,4
15,4
11,1
16,9
15,2
13,5
13,6
12,7
12,4
10,5
1.1 Do
cume
ntos e
mitid
os po
r el B
anco
Centr
al (a)
11,3
12,0
8,010,
89,9
9,58,7
8,58,9
8,31.1
.1 No
mina
les3,6
5,73,6
3,73,0
3,63,1
3,24,9
4,91.1
.2 En
UF7,7
6,24,4
7,16,9
5,85,6
5,34,1
3,41.1
.3 Ind
exad
os al
dólar
(b)
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
1.1.4
Resto
(c)
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
1.2 De
pósit
os Fis
cales
0,10,3
0,30,7
0,50,2
0,80,3
0,50,2
1.2.1
Mone
da Na
ciona
l0,0
0,00,1
0,10,1
0,10,8
0,20,3
0,01.2
.2. M
oned
a Extr
anjer
a0,1
0,20,2
0,50,4
0,10,1
0,10,2
0,21.3
Otros
(d)
2,03,2
2,85,4
4,83,8
4,14,0
3,02,1
2. AC
TIVOS
S/DE
UDA S
UBOR
DINAD
A16
,716
,911,
818
,816
,315
,716
,617,
216
,113
,62.1
Reser
vas In
terna
ciona
les15,
513,
311,
717,
915,
315,
616,
517,
116,
013,
32.2
Paga
rés Fi
scales
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
2.2.1
Mone
da Na
ciona
l0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,02.2
.2. M
oned
a Extr
anjer
a0,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,02.3
Otros
(e)
1,23,6
0,10,9
1,00,1
0,10,1
0,10,2
3.PA
SIVON
ETOT
OTAL
S/DE
UDAS
UBOR
DINAD
A:(1)
-(2)
-3,3
-1,5
-0,7
-1,9
-1,1
-2,2
-3,1
-4,5
-3,7
-3,0
Memo
: Deud
aSub
ordina
daaj
ustad
a(f)
1,10,9
0,80,7
0,60,5
0,40,3
0,20,1
NO
TAS:
(a)
Incl
uye
PDBC
, PR
BC,
BCP,
BCU
, BC
D y
otr
os.
(b)
Incl
uye
docu
men
tos
reaj
usta
bles
seg
ún d
ólar
obs
erva
do.
(c)Correspon
dealasumade
losprem
iosylosde
scue
ntosporlacolocación
delospa
pelesen
elm
ercado
.Cab
eseña
larqu
elacifratotalde“D
ocum
entosem
itidosporelB
ancoCen
tral”adiciem
brede
cad
aañ
ono
incluy
elosprem
iosode
s-cu
entosde
veng
adosalm
omen
todelacoloc
aciónde
lospa
peles,entantoqu
elascifrasdesagregada
ssílo
sincluy
en.
(d)Incluy
eotrosde
pósitosyob
ligac
ione
s;m
ásotrosvaloresdeotrascu
entasde
lpasivo;m
áscom
prade
dólarescon
pac
toderetroven
taneto;m
ásacu
erdo
decréd
itorecíproc
o;otrospasivosdelexterior,excluye
ndoasigna
cion
esDEG
.
(e)Incluy
ecréd
itointernone
to,excluy
endo
transferenc
iasfiscalesylín
easde
créditoaprogram
asdeOrgan
ismosIn
ternac
iona
les;m
ásapo
rtesaOrgan
ismosIn
ternac
iona
les;m
ásotrosvaloresdeotrosac
tivo
ssobreelexterior;m
ásotros
valoresde
otrascue
ntasdelactivoexcluido
lapé
rdidadiferida
,los“Interesesydescu
entospe
rcibidosanticipad
amen
teporven
tadepa
garés”ylainversiónen
accione
s.
(f)CifrasAjustad
as.Ve
rsecciónV.4.
Fuen
te:
Banc
o Ce
ntra
l.
125Dirección de Presupuestos
PASIVOS Y ACTIVOS DEL BANCO CENTRALDetallemonedanacional/extranjeraEnpesos(dólares)defindeaño
2017
1. PASIVOS EN MONEDA NACIONAL 17.115 MILES MILL. $ 9,5 % PIB1.1 Documentos emitidos por el Banco Central (a) 14.837 8,3
1.1.1 Nominales 8.770 4,91.1.2 En UF 6.067 3,91.1.3 Indexados al tipo de cambio 0 0,0
1.2 Depósitos Fiscales 0 0,01.3 Otros (b) 2.279 1,3
2. ACTIVOS EN MONEDA NACIONAL 313 MILES MILL. $ 0,2 % PIB2.1 Pagarés Fiscales 0 0,02.2 Otros (b) 313 0,2
3.PASIVONETOENMONEDANACIONAL:(1)-(2) 16.802 MILES MILL. $ 9,3 % PIB
4.PASIVOSENMONEDAEXTRANJERA 2.988 MILL. US$ 1,0 % PIB4.1 Documentos emitidos por el Banco Central en dólares 0 0,04.2 Depósitos Fiscales 517 0,24.3 Otros (b) 2.471 0,8
5.ACTIVOSENMONEDAEXTRANJERA 39.181 MILL. US$ 13,4 % PIB5.1 Reservas Internacionales 38.983 13,35.2 Pagarés Fiscales 0 0,05.3 Otros (b) 199 0,1
6.PASIVONETOENMONEDAEXTRANJERA:(4)-(5) -36.194 MILL. US$ -12,4 % PIB
7.PASIVOSTOTALES:(1)+(4) 18.953 MILES MILL. $ 10,5 % PIB
8.ACTIVOSTOTALES:(2)+(5) 24.418 MILES MILL. $ 13,6 % PIB
9.PASIVONETOTOTAL:(7)-(8) -5.465 MILES MILL. $ -3,0 % PIBNOTAS: (a) Incluye PDBC, PRBC, BCP, BCU, BCD y otros. (b) Para ver más detalle de qué incluyen los otros pasivos y otros activos, ver sección 4 de este capítulo. Fuente: Banco Central.
126 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
PASI
VO C
ON
SOLI
DAD
ODELGOBIER
NOCEN
TRAL+BA
NCO
CEN
TRAL(a)
al 3
1 de
dic
iem
bre
de c
ada
año
En m
illon
es d
e pe
sos
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
PASIV
OBRU
TOCO
NSOL
IDADO
CONB
CCH
16.96
3.936
20.15
8.124
21.44
5.101
32.88
3.878
34.16
5.809
35.38
9.397
41.13
0.665
47.46
6.877
55.46
6.625
60.60
9.397
Pasiv
o Con
solida
do Ne
to-21
.200.3
35-11
.599.1
82-8.
610.39
2-12
.823.7
13-10
.220.6
22-10
.829.9
02-11
.014.6
82-12
.681.1
42-4.
584.7
242.4
63.50
8Fu
ente
s: B
anco
Cen
tral
, C
ontr
alor
ía G
ener
al d
e la
Rep
úblic
a, D
irec
ción
de
Pres
upue
stos
y T
esor
ería
Gen
eral
de
la R
epúb
lica.
PASI
VO C
ON
SOLI
DAD
ODELGOBIER
NOCEN
TRAL+BA
NCO
CEN
TRAL(a)
al 3
1 de
dic
iem
bre
de c
ada
año
ComoporcentajedelPIB
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
PASIV
OBRU
TOCO
NSOL
IDADO
CONB
CCH
18,1
20,8
19,2
27,0
26,3
25,7
27,7
29,7
32,8
33,7
Pasiv
o Con
solida
do Ne
to-22
,6-12
,0-7,
7-10
,5-7,9
-7,9-7,
4-7,9
-2,7
1,4Fu
ente
s: B
anco
Cen
tral
, C
ontr
alor
ía G
ener
al d
e la
Rep
úblic
a, D
irec
ción
de
Pres
upue
stos
y T
esor
ería
Gen
eral
de
la R
epúb
lica.
N
OTA
:(a)La
sCifrasIn
cluy
encam
bioMetod
ológ
icoap
licad
opo
relBCC
hpa
raelc
álcu
lodelPIBdesde
200
3,porlo
que
nocoincide
nne
cesariam
entecon
lasdeinform
esanteriores.
127Dirección de Presupuestos
AMORT
IZAC
IONESDELA
DEU
DACo
nsolidadoGobiernoCe
ntral(1)+BancoCentral(2)
Gobie
rno Ce
ntral
Banc
o Cen
tral
Total
EnDó
lares
Ch$
EnDó
lares
UFEnDó
lares
Index
ada a
l US$
EnDó
lares
Exter
naEnDó
lares
Total
EnDó
lares
Ch$
EnDó
lares
UFEnDó
lares
Index
ada a
l US$
EnDó
lares
Exter
naEnDó
lares
CONS
OLIDA
DOEnDó
lares
2018
1.283
.400.9
341.1
58.10
6.043
7.604
.248
0117
.690.6
4312.
170.73
0.858
9.236
.695.8
162.9
34.03
5.042
00
13.38
9.572
.378
2019
967.1
48.90
134
7.729.
268
506.3
62.04
20
113.05
7.592
1.052
.640.7
1997
5.260
.882
77.37
9.837
00
2.019.
789.6
2020
203.1
46.79
3.384
847.0
14.076
752.9
06.91
50
1.546
.872.3
922.2
21.95
2.973
2.194
.336.9
8527.
615.98
80
05.3
68.74
6.357
2021
12.04
0.222
.890
5.794
.024.9
025.6
03.97
8.889
064
2.219.
100
2.690
.440.7
30763
.954.3
581.9
26.48
6.372
00
14.73
0.663
.620
2022
1.200
.559.6
7139
4.980
.657
114.80
1.684
069
0.777.
330
1.937.
296.2
3356
8.902
.181
1.368
.394.0
520
03.1
37.85
5.905
2023
461.06
7.333
040
7.941.
420
053.
125.91
387
7.376.
45139
8.231.
527
479.1
44.92
40
01.3
38.44
3.783
Resto
49.48
7.208
.312
16.55
9.670
.349
23.28
3.792
.392
09.6
43.745
.571
2.939.
336.3
140
2.939.
336.3
140
052
.426.5
44.62
7N
OTA
S:
(1)Ex
cluy
eBo
nosde
Tesoreríaenpo
derde
Corfo.
(2)Ex
cluy
epa
pelesde
lBan
coCen
tralenpo
derde
TesoreríaodeCorfo.
Fuen
tes:
Ban
co C
entr
al y
Min
iste
rio
de H
acie
nda.
128 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
PASIVO
SYAC
TIVO
SFINANCIER
OSEM
PRESASPÚ
BLICAS
SEGÚNESTADOSFINANCIER
OSAU
DITADOS
ConsolidadodeEmpresasPúblicas(e)
Al 3
1 de
dic
iem
bre
de c
ada
año
Mill
ones
de
peso
s
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
sep-20
17
1.PA
SIVOS
FINA
NCIER
OS6.1
03.78
46.0
41.12
86.8
32.86
58.1
31.77
39.0
26.81
210
.532.9
7413
.430.6
3616
.071.1
5315
.741.3
0416
.035.5
781.1
Corto
Plaz
o (a)
1.495
.041
631.76
869
7.626
1.269.
801
1.181.
4171.1
27.00
01.1
00.17
41.3
42.04
21.0
68.51
21.0
73.32
71.2
Largo
Plaz
o (b)
4.485
.775
5.407.
378
6.134
.016
6.861.
898
7.845
.395
9.405
.974
12.33
0.462
14.72
9.110
14.67
2.792
14.96
2.251
1.3 Pa
sivos
Finan
cieros
con e
l Fisc
o (c)
122.96
71.9
821.2
2374
00
00
00
2.AC
TIVOS
FINA
NCIER
OS(d
)54
5.962
692.4
7968
8.005
1.301
.721
1.255
.156
1.146
.806
1.608
.081
1.838
.036
912.0
311.6
63.80
3
3.PA
SIVOS
FINA
NCIER
OSNE
TOS:(1)
-(2)
5.557.
821
5.348
.649
6.144
.859
6.830
.052
7.771
.656
9.386
.168
11.82
2.555
14.23
3.117
14.82
9.273
14.73
1.775
Memo
:Pa
sivo F
inanc
iero e
xcluy
endo
pasiv
o con
el Fi
sco5.9
80.81
76.0
39.14
66.8
31.64
28.1
31.70
09.0
26.81
210.
532.9
7413.
430.6
3616.
071.1
5315.
741.30
416.
035.57
8Pa
sivo F
inanc
iero n
eto ex
cluye
ndo p
asivo
con e
l Fisc
o5.4
34.85
45.3
46.66
76.1
43.63
76.8
29.97
87.7
71.65
69.3
86.16
811.
822.5
5514.
233.1
1714.
829.2
7314.
371.77
5N
OTA
S:
(a)Incluy
eob
ligac
ione
sco
nba
ncosein
stituc
ione
sfin
ancierasdecortoplazoypo
rciónde
cortoplazodelasob
ligac
ione
sde
largo
plazo,ob
ligac
ione
sco
nelpúb
lico(bon
os)ypo
rciónde
cortoplazodecréd
itoprovee
doresde
largo
plazo.
(b)Incluy
eob
ligac
ione
sco
nba
ncosein
stituc
ione
sfin
ancierasdelargoplazo,obligac
ione
sco
nelpúb
lico(bon
os)ycréd
itoprovee
doresde
largo
plazo.
(c)Ex
cluy
eIm
puestosalaRen
tayDiferidos.
(d)Incluy
eDispo
nible,dep
ósitosaplazo,valoresne
gociab
lesne
tos,in
versione
sfin
ancierasenpa
ctos.
(e)Desde
marzode20
10semod
ificólametod
olog
íaderecolecciónysein
cluy
eron
nue
vasem
presasenlacon
solid
aciónde
lade
udade
empresaspúb
licas.
Fu
ente
: D
ipre
s.
129Dirección de Presupuestos
PASIVO
SYAC
TIVO
SFINANCIER
OSEM
PRESASPÚ
BLICAS
SEGÚNESTADOSFINANCIER
OSAU
DITADOS
ConsolidadodeEmpresasPúblicas(e)
Al 3
1 de
dic
iem
bre
de c
ada
año
ComoporcentajedelPIB
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
sep-20
17
1.PA
SIVOS
FINA
NCIER
OS6,5
6,26,1
6,76,9
7,69,0
10,1
9,49,2
1.1 Co
rto Pl
azo (
a)1,6
0,70,6
1,00,9
0,80,7
0,80,6
0,61.2
Largo
Plaz
o (b)
4,85,6
5,55,6
6,06,8
8,39,3
8,88,6
1.3 Pa
sivos
Finan
cieros
con e
l Fisc
o (c)
0,10,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
2.AC
TIVOS
FINA
NCIER
OS(d
)0,6
0,70,6
1,11,0
0,81,1
1,20,5
1,0
3.PA
SIVOS
FINA
NCIER
OSNE
TOS:(1)
-(2)
5,95,5
5,55,6
6,06,8
7,99,0
8,98,3
Memo
:Pa
sivo F
inanc
iero e
xcluy
endo
pasiv
o con
el Fi
sco6,4
6,26,1
6,76,9
7,69,0
10,1
9,49,2
Pasiv
o Fina
ncier
o neto
exclu
yend
o pasi
vo co
n el F
isco
5,85,5
5,55,6
6,06,8
7,99,0
8,98,3
NO
TAS:
(a)Incluy
eob
ligac
ione
sco
nba
ncosein
stituc
ione
sfin
ancierasdecortoplazoypo
rciónde
cortoplazodelasob
ligac
ione
sde
largo
plazo,ob
ligac
ione
sco
nelpúb
lico(bon
os)ypo
rciónde
cortoplazodecréd
itoprovee
doresde
largo
plazo.
(b)Incluy
eob
ligac
ione
sco
nba
ncosein
stituc
ione
sfin
ancierasdelargoplazo,obligac
ione
sco
nelpúb
lico(bon
os)ycréd
itoprovee
doresde
largo
plazo.
(c)Ex
cluy
eIm
puestosalaRen
tayDiferidos.
(d)Incluy
eDispo
nible,dep
ósitosaplazo,valoresne
gociab
lesne
tos,in
versione
sfin
ancierasenpa
ctos.
(e)Desde
marzode20
10semod
ificólametod
olog
íaderecolecciónysein
cluy
eron
nue
vasem
presasenlacon
solid
aciónde
lade
udade
empresaspúb
licas.
Fuen
te:
Dip
res.
130 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
DEU
DAGARANTIZA
DAPORLA
TESORER
ÍAGEN
ERALDELA
REPÚBLICA
ALRESTO
DELSEC
TORPÚ
BLICO
Al 3
1 de
dic
iem
bre
de c
ada
año
Mill
ones
de
peso
s
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
1.TO
TALD
EUDA
GARA
NTIZA
DA1.4
99.06
61.5
94.35
61.8
42.61
61.8
56.56
11.4
18.51
01.7
53.44
31.8
11.37
41.7
11.96
52.6
53.00
82.9
77.04
61.1
Deud
a Inte
rna1.1
68.45
81.3
18.90
71.5
82.34
01.6
17.30
71.1
96.91
31.5
35.061
1.595
.340
1.645
.076
2.609.
4142.9
77.04
61.2
Deud
a Exte
rna (a
)33
0.608
275.4
4926
0.276
239.2
5422
1.597
218.38
2216
.034
66.89
043.
5930
1.2.1
Banc
o Cen
tral d
e Chil
e0
00
00
00
00
0N
OTA
:
(a)Incluy
ede
udagarantizad
ade
lsistemafin
ancieroyno
fina
nciero.Se
restalade
udagarantizad
ade
empresaspúb
licasque
fue
ronprivatizad
as.
Fuen
te:
Teso
rerí
a G
ener
al d
e la
Rep
úblic
a.
DEU
DAGARANTIZA
DAPORLA
TESORER
ÍAGEN
ERALDELA
REPÚBLICA
ALRESTO
DELSEC
TORPÚ
BLICO
Al 3
1 de
dic
iem
bre
de c
ada
año
ComoporcetajedelP
IB
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
1.TO
TALD
EUDA
GARA
NTIZA
DA1,6
1,61,7
1,51,1
1,31,2
1,11,6
1,71.1
Deud
a Inte
rna1,2
1,41,4
1,30,9
1,11,1
1,01,5
1,71.2
Deud
a Exte
rna (a
)0,4
0,30,2
0,20,2
0,20,1
0,00,0
0,01.2
.1 Ba
nco C
entra
l de C
hile
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
0,00,0
NO
TA:
(a)Incluy
ede
udagarantizad
ade
lsistemafin
ancieroyno
fina
nciero.Se
restalade
udagarantizad
ade
empresaspúb
licasque
fue
ronprivatizad
as.
Fuen
te:
Teso
rerí
a G
ener
al d
e la
Rep
úblic
a.
131Dirección de Presupuestos
BONOS DE RECONOCIMIENTOBONOS LIQUIDADOS Y VALOR STOCK
N° Bonos Bonos Activosliquidados Montoactualizado(a)
MILL. $ % PIB
1982 371 488.454 37,91983 3.229 637.962 39,81984 4.324 817.449 42,31985 4.599 1.082.006 38,01986 6.439 1.330.766 36,51987 8.442 1.691.879 34,61988 9.365 1.939.343 30,41989 9.994 2.420.769 30,31990 11.424 3.222.179 31,91991 10.292 3.918.719 29,71992 12.179 4.595.872 27,61993 15.738 5.261.522 26,41994 16.416 5.825.973 24,31995 18.251 6.390.559 21,91996 18.452 6.878.566 21,41997 19.712 7.344.100 20,61998 22.874 7.657.946 20,41999 25.296 7.795.408 20,42000 28.068 8.062.517 19,22001 30.495 8.142.093 18,12002 28.733 8.217.112 17,12003 33.615 8.047.589 15,42004 37.887 7.910.404 13,12005 39.322 7.780.123 11,32006 42.878 7.385.246 9,02007 44.897 7.357.455 8,12008 49.258 7.930.928 8,52009 48.299 6.448.311 6,72010 54.216 6.120.596 5,52011 54.587 5.641.241 4,62012 56.303 4.749.852 3,72013 54.516 4.104.580 3,02014 56.799 3.765.980 2,52015 56.338 3.169.683 2,02016 57.424 2.557.818 1,52017 57.205 2.014.969 1,1
NOTA:
(a) El valor actualizado o valor stock de los bonos de reconocimiento es la sumatoria del valor nominal reajustado máslosinteresescapitalizadosdetodoslosbonosemitidosynopagadosaunadeterminadafecha.
Fuente: Instituto de Previsión Social.
132 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
ANEXOS
133Dirección de Presupuestos
ANEXO1: RELACIÓNENTRELASESTADÍSTICASDEFINANZASPÚBLICASYLAEJECUCIÓNPRESUPUESTARIA
A continuación se desarrollan una serie de tópicos que permitirán al usuario de las estadísticas definanzaspúblicas,talcomosepresentanenlosEstadosdeOperacionesdelGobiernoCentralpublicadosporlaDireccióndePresupuestos,entenderdemejorformalametodologíautilizadapara su elaboración a partir de los datos obtenidos desde la ejecución presupuestaria y de las operacionesextrapresupuestarias,asícomotambiénlosajustesqueserealizanalainformaciónmensual y trimestral al momento de elaborar las series anuales.
1. ESTADO DE OPERACIONES DEL GOBIERNO CENTRAL
El Gobierno Central, siguiendo la definición de cobertura del Manual de Estadísticas de Finanzas Públicas 2001/20141 (MEFP2001/2014) comprende la información de las cuentaspresupuestarias y extrapresupuestarias de lo que en Chile se denomina como Sector Público Ley de Presupuestos2, distinguiéndose así entre Gobierno Central Presupuestario y Gobierno Central Extrapresupuestario, subsectores para los que, a continuación, se revisan la metodología yfuentededatosusadasenlaelaboracióndesusEstadosdeOperaciones.
1.1. Estado de Operaciones del Gobierno Central Presupuestario
El Estado de Operaciones del Gobierno Central Presupuestario abarca lo registrado en ingresos,gastos,adquisiciónnetadeactivosnofinancieros(sobrelalínea)yoperacionesdefinanciamiento(bajolalínea)3,porelSistemadeInformacióndeAdministraciónPresupuestariadel Sector Público (SIAP-SP), en los reportes mensuales, trimestrales y anuales.
A partir de las cifras brutas de gasto publicadas para cada programa, se construyen laslíneas Total Ingresos y Total Gastos del Gobierno Central Presupuestario, las que por su formadeelaboraciónyladisponibilidaddeinformación,sepresentancomocifras netas de transferencias consolidables4.
Losconceptoscorrespondientesalclasificadorpresupuestarioqueseincluyenenlaelaboraciónde este Estado de Operaciones, se muestran en el Cuadro N°1.
1 El Fondo Monetario Internacional ha elaborado ambas ediciones del MEFP 2001/2014. La versión 2014 pone al día la edición 2001, incorporando las actualizaciones metodológicas incluidas en el Sistema de Cuentas Nacionales 2008.
2 Es importante señalar que la denominación Sector Público Ley de Presupuestos no se debe considerar como equivalente al sector institucional de nombre similar que se presenta en el MEFP 2001/2014,sinoquesetratadeunadefiniciónnacionalque abarca a todos los servicios e instituciones cuyo presupuesto detallado es incluido en la Ley de Presupuestos de cada año. Su equivalente conceptual en el MEFP 2001/2014 es el Gobierno Central Presupuestario.
3 En este anexo solamente se considerará lo registrado sobre la línea
4 LastransferenciasconsolidablescorrespondenatraspasosderecursosentreorganismosdelGobiernoCentralyque,porlotanto,sonrebajadosdelosconceptosdeingresoygastopresupuestarioaefectosdeevitarunadoblecontabilizaciónde los mismos.
134 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
CONSTRUCCIÓN DE ESTADO DE OPERACIONES DEL GOBIERNO CENTRAL PRESUPUESTARIO APARTIRDEEJECUCIÓNPRESUPUESTARIAPUBLICADA
TRANSACCIONESQUEAFECTANELPATRIMONIONETOSUBTÍTULO(ÍTEM,ASIGNACIÓN)DELCLASIFICADORPRESUPUESTARIO
INGRESOSIngresos tributarios netos Subtítulo 01 - Impuesto a la renta CodelcoCobre bruto TransferenciasotraspasosquerealizaCodelcoalTesoroPúblico1/Imposiciones previsionales Subtítulo 04
Donaciones Ítems 05.01+ 05.03 + 05.04 + 05.05 + 05.06 + 05.07 + 13.01 + 13.03 + 13.04 + 13.05 + 13.06 + 13.07
Rentas de la propiedad Subtítulo 06Ingresos de operación Subtítulo 07Otros ingresos Subtítulo 08 - utilidades traspasadas por Codelco
GASTOSPersonal Subtítulo 21Bienes y servicios de consumo y producción Subtítulo 22Intereses Items 34.03 + 34.04 + 34.05 + 34.06Subsidios y donaciones Ítems 24.01 + 24.03 + 24.04 + 24.05 + 24.06 + 24.07 + 25.01Prestaciones previsionales Subtítulo 23 - asignación 23.01.003Otros Subtítulo 26
RESULTADO OPERATIVO NETO = Ingresos - Gastos
TRANSACCIONESENACTIVOSNOFINANCIEROSADQUISICION NETA DE ACTIVOS NO FINANCIEROS =Inversión+Transferenciasdecapital-Ventadeactivosfísicos
Ventadeactivosfísicos (-) Subtítulo 10Inversión Subtítulo 29 + Subtítulo 31Transferenciasdecapital Ítems 33.01 + 33.03 + 33.04 + 33.05 + 33.06 + 33.07
TOTAL INGRESOS =Ingresos+VentadeactivosfísicosTOTAL GASTOS =Gastos+Inversión+TransferenciasdecapitalPRESTAMO NETO/ENDEUDAMIENTO NETO =TotalIngresos-TotalGastos
1/Estostraspasossecomponendelpagodeimpuestosalarenta,queincluyenelImpuestodePrimeraCategoría,unaso-bretasadel40%(comúnalasempresaspúblicasenChile)yelImpuestoEspecíficoalaMinería,yelrepartodeutilidadeslíquidasquearrojeelbalancedelaño,lasquesepactanentrelaempresayelMinisteriodeHacienda.
Equivalentemente, realizando un ejercicio para todo el Gobierno Central Presupuestario, el Total Ingresos (TY) y el Total Gastos (TG) pueden calcularse como el total de ingresos y gastos brutos menos el ingreso y gasto de ciertos subtítulos, ítems y asignaciones presupuestarias, tal comosepresenteenlasfórmulasacontinuación:
TY = TYB – Y05.02 – Y09 – Y11 – Y12 – Y13.02 – Y14 – Y15
TG = TGB - G23.01.003 – G24.02 – G25.02 – G25.03 – G25.99 – G27 – G28 – G30 – G32 – G33.02 – G34.01 – G34.02 – G34.07 – G35
Donde los componentes anteriores corresponden a5:
TYB:IngresoBrutoPresupuestarioTotalTGB:GastoBrutoPresupuestarioTotal
5 LasiguientenomenclaturacorrespondealautilizadaenelClasificadordeIngresosyGastosdelaLeydePresupuestosdelSectorPúblicodecadaaño.EndondeY,indicaqueserefiereaunacategoríadeingresopresupuestario,yG,indicaquecorrespondeaunacategoríadegastopresupuestario.Luegoseespecificaelsubtítuloalquecorrespondeelingresoo gasto presupuestario, además del respectivo ítem y asignación, según sea pertinente.
135Dirección de Presupuestos
Ingreso/GastoporSubtítulo, Ítem o
AsignaciónCorrespondea: Sedescuentadebidoa:
Y05.02 TransferenciasCorrientes,DelGobiernoCentral Ingreso consolidableY09 Aporte Fiscal Ingreso consolidable
Y11 Venta de Activos Financieros Corresponde a operaciones que involucran a la caja y otro activofinanciero;deberegistrarse"bajolalínea"
Y12 Recuperación de Préstamos Corresponde a operaciones que involucran a la caja y otro activofinanciero;deberegistrarse"bajolalínea"
Y13.02 TransferenciasparaGastosdeCapital,DelGobiernoCentral Ingreso consolidable
Y14 Endeudamiento Corresponde a operaciones que aumentan los pasivos y activosfinancieros(caja);deberegistrarse"bajolalínea"
Y15 Saldo Inicial de Caja Correspondealsaldodeunactivo;noesgasto
G23.01.003 Amortización de Bonos de Reconocimiento (solo en ejecu-ción del Instituto de Previsión Social)
Correspondeaunatransacciónquedisminuyelospasivos;debe registrarse “bajo la línea”
G24.02 TransferenciasCorrientes,AlGobiernoCentral Gasto consolidableG25.02 (a) Íntegros al Fisco, anticipos y/o utilidades Gasto consolidable
G25.03ÍntegrosalFisco,correspondenalatransferenciadeexcedentes de caja desde la Superintendencia de Bancos al Tesoro Público
Gasto consolidable
G25.99 (b) Otros Integros al Fisco Gasto consolidableG27 (c) Aporte Fiscal Libre Gasto consolidableG28 (c) Aporte Fiscal para Servicio de la Deuda Gasto consolidable
G30 Adquisición de Activos Financieros Corresponde a operaciones que involucran a la caja y otro activofinanciero;deberegistrarse"bajolalínea"
G32 Préstamos Corresponde a operaciones que involucran a la caja y otro activofinanciero;deberegistrarse"bajolalínea"
G33.02 TransferenciasdeCapital,AlGobiernoCentral Gasto consolidable
G34.01 Servicio de la Deuda, Amortización Deuda Interna Corresponde a operaciones que disminuyen los pasivos y activosfinancieros(caja);deberegistrarse"bajolalínea"
G34.02 Servicio de la Deuda, Amortización Deuda Externa Corresponde a operaciones que disminuyen los pasivos y activosfinancieros(caja);deberegistrarse"bajolalínea"
G34.07 Servicio de la Deuda, Deuda Flotante Corresponde a operaciones que disminuyen los pasivos y activosfinancieros(caja);deberegistrarse"bajolalínea"
G35 Saldo Final de Caja Correspondealsaldodeunactivo;noesgastoNotas:
(a)Desdeelaño1990alafechanoregistraejecución.
(b) Aunque en la práctica durante los últimos años este ítem solo ha registrado gastos consolidables, en teoría no es completamente consolidable. Por ello se debe revisar en cada período.
(c) Son válidos solo para el Tesoro Público.
1.2. Estado de Operaciones del Gobierno Central Extrapresupuestario
El Estado de Operaciones del Gobierno Central Extrapresupuestario abarca el registro de ingresos y gastos que se originan en la aplicación de leyes especiales, no contempladas en la Ley de Presupuestos de cada año, que se pasan a describir a continuación.
Se registran los ingresos y gastos generados por los recursos señalados en la Ley N°13.196 de 1958 (Ley Reservada del Cobre). Esta ley estipula que el 10% de las exportaciones de cobre y subproductosdeCodelcosetransfierenalasFuerzasArmadas,porunavíaextrapresupuestaria,los que se registran como ingresos en la línea “Cobre bruto”. Estos recursos pueden dar origen a intereses que se incluyen como “Rentas de la propiedad” en los ingresos extrapresupuestarios, así como también a operaciones de adquisición de armas y sistemas de armas, que se registran en la línea “Bienes y servicios de consumo y producción”6 y gastos por intereses asociados a compras que se pagan en cuotas.
También se incluyen los gastos por concepto de intereses devengados de los Bonos de Reconocimiento emitidos y aún no liquidados, instrumentos creados mediante el Decreto Ley
6 EstaformaderegistroesconsistenteconlasrecomendacionesdelMEFP 2001 y con las del Sistema de Cuentas Nacio-nales1993.DebidoaqueelMEFP2014, siguiendo los lineamientosdelSistemadeCuentasNacionales2008,modificóesta recomendación, señalando que el registro debe hacerse en “uso de bienes y servicios” y “adquisición de activos no financieros”,segúncorresponda,seestáevaluandoelcambiodelaactualformaderegistroenlosEstadosdeOperacionespublicados por la Dirección de Presupuestos.
136 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
N°3.500 de 1980, del Ministerio del Trabajo. Estos instrumentos corresponden a un compromiso (pasivo) del Estado con los trabajadores que se incorporaron al nuevo sistema de pensiones, y se calcula de acuerdo a los períodos y montos de las cotizaciones que registraban en el antiguo régimen previsional. Estos bonos se ingresan a la cuenta de capitalización individual de los afiliadoscuandoéstosgeneranderechoapensión,yaseaporcumplimientodelaedadmínimadejubilación,invalidezofallecimiento.ElvalordelosBonosdeReconocimientosereajustaanualmente, de acuerdo a la variación experimentada por el Índice de Precios al Consumidor y, además,obtienenuninterésdel4%anual,quesecapitalizaanualmentedesdelafechaenqueelafiliadoingresóalnuevosistemaprevisional,loqueorigina,paraelFisco,eldevengodeungasto por concepto de intereses7.
Entre los años 1991 y 2012 existieron además gastos asociados a la operación del Fondo de Estabilización de Precios del Petróleo (FEPP) y del Fondo de Estabilización de Precios de Combustibles Derivados del Petróleo (FEPCO), creados mediante las leyes N°19.030, N°20.063 y N°20.278, con el objeto de atenuar las variaciones de los precios de venta internos deloscombustiblesderivadosdelpetróleo,motivadasporfluctuacionesdesuscotizacionesinternacionales. Los aportes y retiros de los Fondos se realizaron considerando las variaciones delospreciosdetransaccionesconelexteriorrespectoapreciosdereferencia.Acontarde2013,semodificólaformaderegistrodeestasoperaciones, loqueimplicóquedejaranderegistrarse como transacciones extrapresupuestarias8.
Los conceptos incluidos en el Estado de Operaciones del Gobierno Central Extrapresupuestario son los que se muestran en el Cuadro N°2.
Cuadro N°2CONSTRUCCIÓN DEL ESTADO DE OPERACIONES DEL GOBIERNO CENTRAL EXTRAPRESUPUESTARIO
REGISTRO DE LEYES ESPECIALES
TRANSACCIONESQUEAFECTANELPATRIMONIONETOINGRESOS
Ingresos tributarios netos Ingresos asociados a la operación del Fondo de Estabilización de Precios del Petróleo (FEPP)Cobre bruto TransferenciasquerealizaCodelcoalTesoroPúblicoenaplicacióndelaleyN°13.196Rentas de la propiedad Intereses generados con los recursos de la Ley N°13.196
Otros ingresos Ingresos asociados a la operación del Fondo de Estabilización de Precios del Petróleo (FEPP) y del Fondo de Estabilización de Precios de Combustibles Derivados del Petróleo (FEPCO) 1/
GASTOSBienes y servicios de consumo y producción Gastos realizados con los recursos de la Ley N°13.196
Intereses Intereses generados por gastos realizados con los recursos de la Ley N°13.196 e intereses devengados de Bonos de Reconocimiento 2/
Subsidios y donaciones Gastos asociados a la operación del Fondo de Estabilización de Precios del Petróleo (FEPP) 1/
RESULTADO OPERATIVO NETO =Ingresos-Gastos
TOTAL INGRESOS =IngresosTOTAL GASTOS = Gastos PRESTAMO NETO/ENDEUDAMIENTO NETO 3/ =TotalIngresos-TotalGastos
1/ Registra movimientos contables del Fondo de Estabilización de Precios del Petróleo (FEPP) y del Fondo de Estabilización de Precios de Com-bustibles (FEPCO). Entre los años 1991 y 1999, se contabilizaban los ingresos del FEPP en los ingresos tributarios netos y los gastos en subsidios y donaciones;entre2000y2012,elresultadonetodeambascuentassepresentacomoOtrosingresos.Apartirde2013,losmovimientosdeestosfondosseregistranenformanetaenlalíneaOtrosingresos,delEstadodeOperacionesdelGobiernoCentralPresupuestario.
2/ Bonos de Reconocimiento emitidos y aún no liquidados, instrumentos creados mediante el Decreto Ley N°3.500 del Ministerio del Trabajo, publicado el 13 de noviembre de 1980.
3/ Hasta ahora no se registran como adquisiciones de activos las compras con cargo a los recursos de la Ley N° 13.196.
7 Se debe señalar que ni los gastos presupuestarios, ni los extrapresupuestarios deben incluir el pago de los Bonos de Re-conocimiento liquidados en cada período, debido a que este constituye una disminución del pasivo del Gobierno Central, debiendo registrarse bajo la línea en la determinación de los Pasivos Netos Incurridos.
8 EnlasecciónI.3.7deltextoprincipal,seexplicanlasmodificacionesrealizadasenlaformaderegistrodeestosfondos.
137Dirección de Presupuestos
2. DIFERENCIASDELOSREPORTESANUALESRESPECTOALOSREPORTESMENSUALES Y TRIMESTRALES DEL ESTADO DE OPERACIONES DEL GOBIERNO CENTRAL
LaDireccióndePresupuestospublica,deacuerdoauncalendariodeentregadeinformaciónque se define anualmente, diferentes productos estadísticos. Uno de ellos es el Estado deOperacionesdelGobiernoCentralPresupuestario,quedacuentade lascifrasdeejecuciónde manera mensual, trimestral y anual (a diciembre de cada año)9. Por otra parte, el libro Estadísticas de las Finanzas Públicas (EFP), que incluye el Estado de Operaciones anual del Gobierno Central Total, y de sus subsectores Presupuestario y Extrapresupuestario, se publica en el segundo trimestre del año siguiente al del último año cuya ejecución es considerada en la publicación.
Dadoel desfasede tiempoqueexiste entre las diferentespublicacionesde los EstadosdeOperacionesdelGobiernoCentral, se cuentaconmás ymejor informaciónalmomentodeelaborarlasEFP,laque,alserincorporada,da(opuededar)origenadiferenciasentrelascifraspresentadasporambaspublicaciones.
Lasprincipalesmodificacionessedetallanacontinuación:
2.1ConsumodeCapitalFijo
Conforme se señalaen lospuntos I.2.2. y I.3.6de losAspectosMetodológicos, con labasedevengado,lasadquisicionesdeactivosnofinancierosseregistranporseparadoyeldesgasteque genera la utilización de esos activos en actividades operativas se registra como consumo de capitalfijo.Portanto,seincorporaenelGastounítemadicionaldeclasificación,denominadoConsumo de Capital Fijo, el que corresponde a la declinación en el valor corriente del acervo deactivosfijoscomoconsecuenciadeldeteriorofísico,laobsolescencianormalolosdañosaccidentales normales. Paralelamente, el Consumo de Capital Fijo se registra como una transacción que reduce la Adquisición Neta de Activos No Financieros de modo que no hay impacto sobre la línea Total Gastos, ni sobre el Préstamo Neto/Endeudamiento Neto.
2.2BonoElectrónicoFonasa
El monto imputado como correspondiente al Bono Electrónico Fonasa consiste en los copagos que los afiliados al Fondo Nacional de Salud han pagado directamente a los prestadoresasociadosalaModalidaddeLibreElección.LasEFP,adiferenciadelosreportesmensualesy trimestrales, agregan este monto tanto en los ingresos (Otros Ingresos) como en los gastos (PrestacionesPrevisionales)delGobiernoCentralPresupuestario,noafectandoelResultadoOperativo Neto y, por consiguiente, el Préstamo Neto/Endeudamiento Neto.
2.3ActualizacióndeinformaciónregistradaenSIAP-SP
OtracausadediferenciassedebealhechodequeenlasEFPseincorporanlasactualizacionesrealizadas en los registros del SIAP-SP de la Dirección de Presupuestos con posterioridad a la publicacióndelcierrepreliminardelaejecuciónqueserealizaafinesdeenerodecadaaño.Deestamanera, secorrigenaquellos ítemscuya informaciónfuemodificadadespuésde lapublicación preliminar.
9 Todasestaspublicacionesserealizanconunmesderezagorespectodelúltimodíadelmes,trimestreoañodereferencia.
138 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
2.4Cambiosdeclasificación
Considerando que las EFP abarcan períodos de 10 años en cada publicación, y se registra informacióndesde1990paraelEstadodeOperacionespublicadoenlapáginaweb,afindemantener laconsistenciametodológicade las series,éstasdebensermodificadascadavezqueseefectúancambiosenlaformadeclasificardeterminadosingresosogastosenlaLeydePresupuestos.Esasícomo,porejemplo,enelaño2005serealizóuncambioenelclasificadorpresupuestarioqueutilizaSIAP-SP,loqueafectólosregistrosdelasEFP,debiéndoseprocederaefectuarlosajustescorrespondientesparatodalaserieexistentedeestadísticas.Comonoseaplicaunprocedimientosimilaralosregistrospresupuestarios,seintroduceunadiferenciaentrelainformaciónestadísticaylainformaciónpresupuestaria.
2.5Consolidacióndetransferencias
Como ya se ha señalado, las cifras de ejecución del Gobierno Central Presupuestario sepresentan ya habiendo realizado la consolidación de las transferencias entre entidades deeste nivel de gobierno. Siguiendo este mismo criterio metodológico, se procedió a consolidar latransferenciaqueenmarzode2017serealizódelGobiernoCentralExtrapresupuestarioalGobierno Central Presupuestario (por $314.070 millones, correspondiente a capitalización de Codelco),loqueintroduceunadiferenciaentreloscuadrosestadísticosdeestapublicaciónylainformaciónpresupuestariapublicadaensumomento.
139Dirección de Presupuestos
ANEXO 2
COBERTURA INSTITUCIONAL DEL GOBIERNO CENTRAL
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 01PRESIDENCIADELAREPÚBLICA- Presidencia de la República X X X X X X X X X X
02 CONGRESO NACIONAL - Senado X X X X X X X X X X- Cámara de Diputados X X X X X X X X X X- Biblioteca del Congreso X X X X X X X X X X- Consejo Resolutivo de Asignaciones Parlamentarias…1) X X X X X X X
03PODERJUDICIAL-PoderJudicial X X X X X X X X X X-CorporaciónAdministrativaPoderJudicial X X X X X X X X X X-AcademiaJudicial X X X X X X X X X X
04CONTRALORÍAGENERALDELAREPÚBLICA- Contraloría General de la República X X X X X X X X X X
05MINISTERIODELINTERIORYSEGURIDADPÚBLICA..2)- Secretaría y Administración General X X X X- Servicio de Gobierno Interior X X X X X X X X X X- Servicio Electoral…3) X X X X X X X X X-OficinaNacionaldeEmergencia X X X X X X X X X X- Subsecretaría de Desarrollo Regional y Administrativo X X X X X X X X X X- Gobiernos Regionales - Inversión Regionales X X X X X X X X X X- Gobiernos Regionales - Gastos de Funcionamiento X X X X X X X X X X- Fondo Social (05.01.07)(05.10.03) X X X X X X X X X X- Programas de Desarrollo Local (05.05.03) X X X X X X X X X X- Agencia Nacional de Inteligencia X X X X X X X X X X- Subsecretaría de Prevención del Delito…2) X X X X X X X- Servicio Nacional para Prevención y Rehabilitación Consumo de Drogas y Alcohol…2) X X X X X X- Subsecretaría deI Interior…2) X X X X X X- Carabineros de Chile…2) X X X X X X- Hospital de Carabineros…2) X X X X X X- Policía de Investigaciones de Chile…2) X X X X X X
06 MINISTERIO DE RELACIONES EXTERIORES- Secretaría y Administración General y Servicio Exterior X X X X X X X X X X- Dirección General de Relaciones Económicas Internacionales X X X X X X X X X X- Dirección de Fronteras y Límites del Estado X X X X X X X X X X- Instituto Antártico Chileno X X X X X X X X X X- Agencia de Cooperación Internacional de Chile X X X X X X X X X X
07MINISTERIODEECONOMÍA,FOMENTOYRECONSTRUCCIÓN- Subsecretaría de Economía y Empresas de Menor Tamaño X X X X X X X X X X- Servicio Nacional del Consumidor X X X X X X X X X X- Subsecretaría de Pesca y Acuicultura X X X X X X X X X X- Servicio Nacional de Pesca y Acuicultura X X X X X X X X X X- Superintendencia de Electricidad y Combustibles…4) X X X- Corporación de Fomento de la Producción X X X X X X X X X X- Instituto Nacional de Estadísticas X X X X X X X X X X- Fiscalía Nacional Económica X X X X X X X X X X- Servicio Nacional de Turismo X X X X X X X X X X- Agencia de Promoción de la Inversión Extranjera...5) X X X X X X X X X X- Servicio de Cooperación Técnica X X X X X X X X X X- Comité Innova Chile X X X X X X X X X X- Instituto Nacional de Propiedad Industrial…6) X X X X X X X X X- Subsecretaría de Turismo…7) X X X X X X X- Superintendencia de Insolvencia y Reemprendimiento…8) X X X X
140 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
08MINISTERIODEHACIENDA- Secretaría y Administración General X X X X X X X X X X- Dirección de Presupuestos X X X X X X X X X X- Servicio de Impuestos Internos X X X X X X X X X X- Servicio Nacional de Aduanas X X X X X X X X X X- Servicio de Tesorerías X X X X X X X X X X- Casa de Moneda de Chile…9) X X X- Dirección de Compras y Contratación Pública X X X X X X X X X X- Superintendencia de Valores y Seguros X X X X X X X X X X- Superintendencia de Bancos e Instituciones Financieras X X X X X X X X X X-ConsejodeDefensadelEstado X X X X X X X X X X- Dirección Nacional del Servicio Civil X X X X X X X X X X- Unidad de Análisis Financiero X X X X X X X X X X-SuperintendenciadeCasinosdeJuego X X X X X X X X X X
09MINISTERIODEEDUCACIÓNPÚBLICA- Subsecretaría de Educación X X X X X X X X X X- Superintendencia de Educación…10) X X X X X X- Agencia de Calidad de la Educación…10) X X X X X X- Subsecretaría de Educación Parvularia…11) X X X- Dirección de Bibliotecas, Archivos y Museos X X X X X X X X X X-ComisiónNacionaldeInvestigaciónCientíficayTecnológica X X X X X X X X X X-JuntaNacionaldeAuxilioEscolaryBecas X X X X X X X X X X-JuntaNacionaldeJardinesInfantiles X X X X X X X X X X- Consejo de Rectores X X X X X X X X X X- Subvención a Establecimientos Educacionales (09.01.20) X X X X X X X X X X- Educación Superior (09.01.30) X X X X X X X X X X- Consejo Nacional de Educación X X X X X X X X X X- Consejo Nacional de la Cultura y las Artes X X X X X X X X X X
10MINISTERIODEJUSTICIA- Secretaría y Administración General X X X X X X X X X X-ServiciodeRegistroCivileIdentificación X X X X X X X X X X- Servicio Médico Legal X X X X X X X X X X- Gendarmería de Chile X X X X X X X X X X- Superintendencia de Quiebras…8) X X X X X X- Subsecretaría de Derechos Humanos…12) X- Servicio Nacional de Menores X X X X X X X X X X-DefensoríaPenalPública X X X X X X X X X X
11MINISTERIODEDEFENSANACIONALFuerzasArmadas - Ejército de Chile X X X X X X X X X X - Subsecretaría de Guerra…13) - Conducción Superior (11.02.01)…13) X X X-EstadoMayordelaDefensaNacional…13) X X X - Subsecretaría de Marina…13) X X X - Armada de Chile X X X X X X X X X X - Subsecretaría de Aviación…13) X X X - Fuerza Aérea de Chile X X X X X X X X X X-SubsecretaríadeDefensa…13) X X X X X X X - Subsecretaría para las Fuerzas Armadas…13) X X X X X X X - Estado Mayor Conjunto…13) X X X X X X X
FuerzasdeOrdenySeguridadPública - Subsecretaría de Carabineros…2) X X X X - Carabineros de Chile…2) X X X X - Subsecretaría de Investigaciones…2) X X X X - Policía de Investigaciones…2) X X X X
InstitucionesDescentralizadas-DirecciónAdministrativadelMinisteriodeDefensaNacional…13) X X X- Dirección General de Movilización Nacional X X X X X X X X X X-InstitutoGeográficoMilitar X X X X X X X X X X-ServicioHidrográficoyOceanográficodelaArmadadeChile X X X X X X X X X X
141Dirección de Presupuestos
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017- Dirección General de Aeronáutica Civil X X X X X X X X X X-ServicioAerofotogramétricodelaFACH X X X X X X X X X X- Organismos de Salud del Ejército X X X X X X X X X X- Organismos de Industria Militar X X X X X X X X X X- Dirección General del Territorio Marítimo X X X X X X X X X X- Dirección de Sanidad X X X X X X X X X X- Organismos de Salud de la FACH X X X X X X X X X X- Hospital de Carabineros X X X X
12MINISTERIODEOBRASPÚBLICAS- Secretaría y Administración General X X X X X X X X X X- Dirección General de Obras Públicas X X X X X X X X X X- Dirección General de Aguas X X X X X X X X X X- Instituto Nacional de Hidráulica X X X X X X X X X X- Superintendencia de Servicios Sanitarios X X X X X X X X X X
13 MINISTERIO DE AGRICULTURA- Subsecretaría de Agricultura X X X X X X X X X X- Instituto de Desarrollo Agropecuario X X X X X X X X X X- Servicio Agrícola y Ganadero X X X X X X X X X X- Corporación Nacional Forestal X X X X X X X X X X-OficinadeEstudiosyPolíticasAgrarias X X X X X X X X X X- Comisión Nacional de Riego X X X X X X X X X X
14 MINISTERIO DE BIENES NACIONALES- Subsecretaría de Bienes Nacionales X X X X X X X X X X
15MINISTERIODELTRABAJOYPREVISIÓNSOCIAL- Subsecretaría del Trabajo X X X X X X X X X X- Dirección del Trabajo X X X X X X X X X X- Subsecretaría de Previsión Social X X X X X X X X X X- Dirección General de Crédito Prendario X X X X X X X X X X- Servicio Nacional de Capacitación y Empleo X X X X X X X X X X- Superintendencia de Seguridad Social X X X X X X X X X X- Superintendencia de Pensiones…14) X X X X X X X X X X- Instituto de Normalización Previsional…15) X X- Instituto de Previsión Social 15) X X X X X X X X X- Instituto de Seguridad Laboral 15) X X X X X X X X X-CajadePrevisióndelaDefensaNacional X X X X X X X X X X- Dirección de Previsión de Carabineros de Chile X X X X X X X X X X- Fondo Nacional Pensiones Asistenciales... 15) X X
16 MINISTERIO DE SALUD- Subsecretaría de Salud Pública X X X X X X X X X X- Subsecretaría de Redes Asistenciales X X X X X X X X X X- Fondo Nacional de Salud X X X X X X X X X X- Servicios de Salud X X X X X X X X X X- Instituto de Salud Pública de Chile X X X X X X X X X X- Central Abastecimiento Servicios de Salud X X X X X X X X X X- Superintendencia de Salud X X X X X X X X X X
17 MINISTERIO DE MINERÍA- Secretaría y Administración General X X X X X X X X X X- Comisión Chilena del Cobre X X X X X X X X X X- Servicio Nacional de Geología y Minería X X X X X X X X X X- Comisión Chilena de Energía Nuclear…4) X X X- Comisión Nacional de Energía…4) X X X
18 MINISTERIO DE VIVIENDA Y URBANISMO- Subsecretaría de Vivienda y Urbanismo X X X X X X X X X X- Servicios Regionales de Vivienda y Urbanización X X X X X X X X X X- Parque Metropolitano X X X X X X X X X X
19 MINISTERIO DE TRANSPORTES Y TELECOMUNICACIONES- Secretaría y Administración General de Transportes X X X X X X X X X X- Subsecretaría de Telecomunicaciones X X X X X X X X X X-JuntadeAeronáuticaCivil X X X X X X X X X X
142 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
20 MINISTERIO SECRETARÍA GENERAL DE GOBIERNO- Secretaría General de Gobierno X X X X X X X X X X- Consejo Nacional de Televisión X X X X X X X X X X- Instituto Nacional de Deportes…16) X X X X X X
21 MINISTERIO DE DESARROLLO SOCIAL...17)-SubsecretaríadePlanificación…17)- Subsecretaría de Servicios Sociales…17) X X X X X X X X X X- Fondo de Solidaridad e Inversión Social X X X X X X X X X X- Servicio Nacional de la Mujer…18) X X X X X X X X-InstitutoNacionaldelaJuventud X X X X X X X X X X- Corporación Nacional de Desarrollo Indígena X X X X X X X X X X- Servicio Nacional de la Discapacidad…19) X X X X X X X X X X- Servicio Nacional del Adulto Mayor...20) X X X X X X X- Subsecretaría de Evaluación Social…17) X X X X X
22 MINISTERIO SECRETARÍA GENERAL DE LA PRESIDENCIA- Secretaría General de la Presidencia de la República X X X X X X X X X X- Comisión Nacional del Medio Ambiente…21) X X X- Servicio Nacional del Adulto Mayor...20) X X X
23MINISTERIOPÚBLICO- Ministerio Público X X X X X X X X X X
24 MINISTERIO DE ENERGÍA…4)- Subsecretaría de Energía X X X X X X X X- Comisión Nacional de Energía…4) X X X X X X X X- Comisión Chilena de Energía Nuclear…4) X X X X X X X- Superintendencia de Electricidad y Combustibles…4) X X X X X X X
25 MINISTERIO DEL MEDIO AMBIENTE...21)- Subsecretaría del Medio Ambiente…21) X X X X X X X X- Servicio de Evaluación Ambiental…21) X X X X X X X X- Superintendencia del Medio Ambiente…21) X X X X X X X X
26 MINISTERIO DEL DEPORTE...16)- Subsecretaría del Deporte…16) X X X X- Instituto Nacional de Deportes…16) X X X X
27MINISTERIODELAMUJERYLAEQUIDADDEGÉNERO...18)- Subsecretaría de la Mujer y la Equidad de Género…18) X X- Servicio Nacional de la Mujer y la Equidad de Género…18) X X
28 SERVICIO ELECTORAL...3)- Servicio Electoral X
50TESOROPÚBLICO- Fisco X X X X X X X X X X
S I M B O L O G Í A X:indicaexistencialegaldelainstitucióneseañoysuinclusiónenlascifrasdeloscuadros. Paramayorinformación,consultarNotasExplicativasdelaCobertura.
143Dirección de Presupuestos
NOTAS EXPLICATIVAS DE LA COBERTURA INSTITUCIONAL
1) LaLeyN°20.447delaño2009,semodificalaLeyOrgánicaConstitucionaldelCongreso,creando dos órganos bicamerales nuevos: el Consejo Resolutivo de Asignaciones Parlamentarias y el Comité de Auditoría Parlamentaria.
2) La Ley N° 20.502 de 2011, crea el Ministerio del Interior y Seguridad Pública y el Servicio Nacional para la Prevención y Rehabilitación del Consumo de Drogas y Alcohol. En el artículo 1° se establece que dicho Ministerio es el continuador legal del Ministerio del Interior;elartículo2°indicaquelasFuerzasdeOrdenySeguridadPúblicadependeránde este Ministerio y se regirán por sus respectivas leyes orgánicas. En su artículo 11 se establece que la Subsecretaría del Interior será la sucesora legal de las Subsecretarías de Carabineros e Investigaciones. El artículo 12 crea en este Ministerio la Subsecretaría de Prevención del Delito. El artículo 18 crea el Servicio Nacional para la Prevención y RehabilitacióndelConsumodeDrogasyAlcohol;esteservicioinstitucionalizólafuncióndelConsejoNacionalparaelControldeEstupefacientes.
3) El 20deoctubrede2015, fuepublicadaenelDiarioOficial laLey20.860queotorgóautonomía constitucional al Servicio Electoral, excluyéndolo de la Administración del Estado, reconociéndole su total autonomía y completa independencia respecto de los poderes del Estado.
4) Durante 2010, la Comisión Nacional de Energía, la Comisión Chilena de Energía Nuclear y la Superintendencia de Electricidad y Combustibles, pasan a depender presupuestariamente del Ministerio de Energía, creado por Ley N° 20.402 de Dic. 2009. Las dos primeras provenientes del Ministerio de Minería y la tercera, del Ministerio de Economía, Fomento y Reconstrucción.
5) LaAgenciadePromocióndelaInversiónExtranjerafuecreadaporlaLeyN°20.848de2015, como sucesora y continuadora legal del Comité de Inversiones Extranjeras.
6) El Instituto Nacional de Propiedad Industrial de Chile (INAPI), se crea por la Ley N° 20.254 de 2008 e inició sus actividades en enero de 2009. Se relaciona con el Presidente de la República a través del Ministerio de Economía, Fomento y Reconstrucción.
7) La Ley N° 20.423 del año 2010 crea la Subsecretaría de Turismo, dependiente del Ministerio de Economía, Fomento y Reconstrucción.
8) El artículo 331 de la Ley N° 20.720 del año 2014, crea la Superintendencia de Insolvencia y Reemprendimiento, dependiente del Ministerio de Economía, Fomento y Reconstrucción.
9) Acontarde2009seexcluye ladotacióndeesteservicioaltransformarseenSociedadAnónima en virtud de la Ley N°20.309 de 2008.
10) La Superintendencia de Educación y la Agencia de la Calidad de la Educación fueroncreadasporlaLeyN°20.529de2011,iniciandofuncionesenoctubrede2012.
11) CreadaporLeyN°20.835.ElDecretoconFuerzadeLeyN°2deagostode2015,fijalafechade inicio de actividades del Servicio para el 1 de octubre de 2016.
12) LaLeyN°20.885,deenerode2016,reemplazaladenominacióndelMinisteriodeJusticiaporMinisteriodeJusticiayDerechosHumanos.Asimismo,estaLeycrealaSubsecretaríadeDerechosHumanos, lacual,conformealDFLN°2dediciembrede2016,quefija laplantadeestasubsecretaría,entraenfuncionamientoacontardel1deenerode2017.
13) LaLeyN°20.424de2010establecenuevaorganizacióndelMinisteriodeDefensaNacional,creando la Subsecretaría de Defensa, la Subsecretaría para las Fuerzas Armadas y elEstado Mayor Conjunto. A su vez, elimina la Dirección Administrativa del Ministerio de
144 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
DefensaNacional,lasSubsecretaríasdeMarinaydeAviación,ylosprogramasConducciónSuperioryEstadoMayordelaDefensaNacional,delaSubsecretaríadeGuerra.
14) LaSuperintendenciadePensiones fuecreadapor laLeyN°20.255demarzodel2008como sucesora y continuadora legal de la Superintendencia de Administradoras de Fondos de Pensiones.
15) El Instituto de Previsión Social y el Instituto de Seguridad Laboral se crean por la Ley 20.255 de marzo del 2008, como sucesores y continuadores legales del Instituto de Normalización Previsional en las materias que a cada uno se traspasan.
16) La Ley N°20.686, de 28 de agosto de 2013, que crea el Ministerio del Deporte, crea también la Subsecretaría del Deporte, pasando el Instituto Nacional de Deportes a depender de este nuevo ministerio, que inicia actividades el 14 de noviembre de 2013. En la presente publicación,lainformacióndeesteministerioysusserviciosdependientesseincluyenentodos sus capítulos desde el año 2014.
17) La Ley N°20.530, de 2011, crea el Ministerio de Desarrollo Social, indicándolo como sucesor legalypatrimonialdelMinisteriodePlanificación.Laestructuradeesteministeriocontemplaa las subsecretarías de Evaluación Social y Servicios Sociales, y Secretarías Regionales Ministeriales de Desarrollo Social. La ley indica que la Subsecretaría de Servicios Sociales tendrá a su cargo la dirección administrativa de las Secretarías Regionales Ministeriales y laadministraciónyserviciointernodelMinisterio,entreotrasfunciones.
18) La Ley N° 20.820 de 2015 crea el Ministerio de la Mujer y la Equidad de Género, incorporando dentro de su organización a la Subsecretaría de la Mujer y la Equidad de Género y sustituyendo el nombre del Servicio Nacional de la Mujer por Servicio Nacional de la Mujer y la Equidad de Género. El año 2016 la ejecución de este servicio hasta el mes de mayo queda incorporada en el Ministerio de Desarrollo Social y la ejecución junio a diciembre en el Ministerio de la Mujer y la Equidad de Género.
19) El Servicio Nacional de la Discapacidad se crea en el año 2010, por la Ley N° 20.422, dependiente del Ministerio de Desarrollo Social, como continuador legal del Fondo Nacional de la Discapacidad.
20) Servicio Nacional del Adulto Mayor. El decreto de Hacienda N° 920 de 2002, aprueba presupuesto en moneda nacional. A partir del año 2010, se traspasa su dependencia desdeelMinisterioSecretaríaGeneraldelaPresidenciaalMinisteriodePlanificaciónyCooperación.
21) La Ley N°20.417 de 2010, creó el Ministerio, el Servicio de Evaluación Ambiental y la Superintendencia del Medio Ambiente. El Ministerio del Medio Ambiente y el Servicio de Evaluación Ambiental se constituyen como los sucesores legales de la Comisión Nacional del Medio Ambiente, y entraron en vigencia en octubre de 2010. En la presente publicación, la información de esteMinisterio y sus servicios dependientes se incluye en todos suscapítulosdesdeelaño2011;paraelaño2010seincluyesoloenelcapítulosobrepersonalcontratado como Honorarios.
145Dirección de Presupuestos
ANEXO 3
COBERTURACLASIFICACIÓNFUNCIONALDELASEROGACIONESDELGOBIERNOCENTRALTOTAL(1)
FUNCIONES REFERENCIA
701SERVICIOSPÚBLICOSGENERALES7011ORGANISMOSEJECUTIVOSYLEGISLATIVOS,ASUNTOSFINANCIEROSYFISCALES,ASUNTOSEXTERIORES01 Presidencia de la República02 Congreso Nacional04 Contraloría General de la República05 02 Servicio de Gobierno Interior05 05 01 Subdere: Cuota Organismos Internacionales05 05 02 Fortalecimiento Gestión Subnacional05 05 03 CompensaciónporPrediosExcentos(Transferencia)05 05 03 FondoIncentivoalMejoramientodelaGestiónMunicipal(Transferencia)05 07 Agencia Nacional de Inteligencia05 10 01 MinisteriodelInteriorySeguridadPública;SubsecretaríadelInterior
Total Subsecretaría del Interior Menos:
Asistencia Social (ORASMI) a Protección Social, Protección Social n.e.p. Becas a Ayuda Económica Exterior Para Atender Situaciones de Emergencia a Protección Social, Protección Social n.e.p.
05 10 02 Red de Conectividad del Estado06 Ministerio de Relaciones Exteriores
Total Ministerio de Relaciones Exteriores Menos: Promoción de Exportaciones a Asuntos Económicos, Comerciales y Laborales en General Instituto Antártico Chileno a Servicios Públicos Generales, Investigación Básica DirecciónGral.deRelacionesEc.Int.;CertificacióndeOrigen(Transferencia) a Asuntos Económicos, Comerciales y Laborales en GeneralDirecciónGral.deRelacionesEc.Int.;DefensaComercial(Transferencia) a Asuntos Económicos, Comerciales y Laborales en General
08 Ministerio de Hacienda Total Ministerio de Hacienda Menos:TribunalesTributariosyAduaneros(Transferencia) aOrdenPúblicoySeguridad,TribunalesdeJusticia Sistema Integrado de Comercio Exterior Sicex a Asuntos Económicos, Comerciales y Laborales en GeneralTribunaldeComprasPúblicas(Transferencia) aOrdenPúblicoySeguridad,TribunalesdeJusticia Superintendencia de Bancos e Instituciones Financieras a Asuntos Económicos, Comerciales y Laborales en GeneralSuperintendenciadeCasinosdeJuegos a Asuntos Económicos, Comerciales y Laborales en General Dirección Nacional de Servicio Civil a Servicios Públicos Generales, Servicios GeneralesConsejodeDefensadelEstado aOrdenPúblicoySeguridad,TribunalesdeJusticia
11 25 01 MinisterioDefensaN.EstadoMayorConjunto.Fdo.MisionesdePaz20 Ministerio Secretaría General de Gobierno
Total Ministerio Secretaría General de Gobierno Menos:
Instituto Nacional de Deportes a Actividades Recreativas, Cultura y Religión, Servicios Recreativos y Deportivos
ConsejoNac.deTelevisión;FondodeApoyoaProgramasCulturales(Transfe-rencia)
a Actividades Recreativas, Cultura y Religión, Servicios Culturales
22 Ministerio Secretaría General de la Presidencia Total Ministerio Secretaría General de la Presidencia Menos: Modernización y Gobierno Electrónico a Asuntos Económicos, Comerciales y Laborales en General
50 01 03 Tribunal Constitucional50 01 03 Aporte de Capital a Organismos Financieros Internacionales.50 01 03 Consejo para la Transparencia50 01 03 TransferenciasaMunicipalidades50 01 03 AporteBonificaciónPersonalMunicipalZonasExtremasLeyN°20.19850 01 03 Aplicaciónart.44ley20.883BonificaciónAdicionalZonasExtremas50 01 03 Operaciones Complementarias Tesoro Público (Subtítulo 22)
146 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
FUNCIONES REFERENCIA
7012 AYUDA ECONÓMICA EXTERIOR05 10 01 Becas (asignación 24.01.003)7013 SERVICIOS GENERALES07 07 Instituto Nacional de Estadísticas08 15 Dirección Nacional de Servicio Civil10 02 ServiciodeRegistroCivileIdentificación12 02 02 Dirección General de Obras Públicas, Dirección de Arquitectura14 Ministerio de Bienes Nacionales 7014 INVESTIGACIÓN BÁSICA06 04 Instituto Antártico Chileno09 08 ComisiónNacionaldeInvestigaciónCientíficayTecnológica7016 SERVICIOS PÚBLICOS GENERALES N.E.P.05 03 Servicio Electoral05 10 01 Gastos para Elecciones50 01 03 Aporte Permanente a Partidos Políticos50 01 03 TribunalCalificadordeElecciones50 01 03 Tribunales Electorales Regionales50 01 03 Reembolso Gasto Electoral Candidatos Ley N°19.88450 01 03 Cumplimiento Sentencias Ejecutoriadas50 01 03 IndemnizaciónBienesConfiscados50 01 03 Bono Extraordinario Vocales de Mesa50 01 03 Fondo de Reserva de Pensiones50 01 03 Fondo de Estabilización Económico Social7017 TRANSACCIONES DE LA DEUDA PÚBLICA Ppto Nacional Servicio de la Deuda Pública: InteresesPpto Nacional Servicio de la Deuda Pública: Otros Gastos Financieros702 DEFENSA 7021 DEFENSA MILITAR 11 MinisteriodeDefensa
TotalMinisteriodeDefensa Menos: Organismos de Salud del Ejército a Salud, Servicios Hospitalarios
Organismos de Industria Militar aDefensa,InvestigaciónyDesarrolloRelacionadosconlaDefensa
InstitutoGeográficoMilitar a Asuntos Económicos Comerciales y Laborales Estado Mayor Conjunto. Fdo.Misiones de Paz a Servicios Públicos Generales, Organismos EjecutivosServicioHidrográficoyOceanográficodelaArmada a Asuntos Económicos Comerciales y Laborales Dirección General de Aeronática Civil a Asuntos Económicos, TransporteServicioAerofotogramétricodelaFACH a Asuntos Económicos Comerciales y Laborales Dirección de Sanidad de la Armada a Salud, Servicios Hospitalarios Dirección General de Territorio Marítimo a Asuntos Económicos, Transporte Organismos de Salud de la Fuerza Aérea de Chile a Salud, Servicios Hospitalarios Ley N°13.196 (Ley Reservada)
7024 INVESTIGACIÓN Y DESARROLLO RELACIONADOS CON LA DEFENSA 11 04 Organismos de Industria Militar703 ORDEN PÚBLICO Y SEGURIDAD 7031 SERVICIOS DE POLICÍA 05 31 Carabineros de Chile05 33 Policía de Investigaciones de Chile05 61 a 73 Gobiernos Regionales y Subsecretaría de Desarrollo Regional y Administrativo. (2)7032 SERVICIOS DE PROTECCIÓN CONTRA INCENDIOS 05 10 04 Bomberos de Chile7033TRIBUNALESDEJUSTICIA03 PoderJudicial08 01 06 TribunalesTributariosyAduaneros(Transferencia)08 07 01 TribunaldeComprasPúblicas(Transferencia)08 30 ConsejodeDefensadelEstado10 MinisteriodeJusticia
TotalMinisteriodeJusticia Menos: Gendarmería de Chile a Orden Público y Seguridad, Prisiones Servicio Nacional de Menores a Protección Social, Familia e HijosSecretaríayAdm.Gral.deJusticia,IvaySubsidioConcesionesCarcelarias a Orden Público y Serguridad, PrisionesServiciodeRegistroCivileIdentificación a Servicios Públicos Generales, Servicios Generales
23 Ministerio Público05 61 a 73 Gobiernos Regionales y Subsecretaría de Desarrollo Regional y Administrativo. (2)
50 01 03 TransferenciadelTesoroPúblicoaJusticia(ProvisiónFinanciamientosComprometidos)
147Dirección de Presupuestos
FUNCIONES REFERENCIA
7034 PRISIONES 10 04 Gendarmería de Chile10 01 01 Iva y Subsidio Concesiones Carcelarias7036 ORDEN PÚBLICO Y SEGURIDAD N.E.P.05 08 01 Subsecretaría de Prevención del Delito
Total Subsecretaría de Prevención del Delito Menos: Centros Regionales de Atención y Orientación a Víctimas a Protección Social, Protección Social n.e.p.
704 ASUNTOS ECONÓMICOS7041 ASUNTOS ECONÓMICOS, COMERCIALES Y LABORALES EN GENERAL06 02 01 DirecciónGral.deRelacionesEc.Int.;CertificacióndeOrigen(Transferencia)06 02 01 DirecciónGral.deRelacionesEc.Int.;DefensaComercial(Transferencia)06 02 02 Promoción de Exportaciones07 01 01 Subsecretaría de Economía y Empresas de Menor Tamaño
Menos:InstitutodeFomentoPesquero(Transferencia) a Agricultura, Silvicultura, Pesca y Caza
07 02 Servicio Nacional del Consumidor07 08 Fiscalía Nacional Económica07 21 Comité de Inversiones Extranjeras07 23 Instituto Nacional de Propiedad Industrial07 25 Superintendencia de Insolvencia y Reemprendimiento08 01 07 Sistema Integrado de Comercio Exterior SICEX08 08 Superintendencia de Valores y Seguros08 11 Superintendencia de Bancos e Instituciones Financieras08 17 SuperintendenciadeCasinosdeJuego11 19 InstitutoGeográficoMilitar11 20 ServicioHidrográficoyOceanográficodelaArmadadeChile11 22 ServicioAerofotogramétricodelaFuerzaAéreadeChile15 01 Subsecretaría del Trabajo
Total Subsecretaría del Trabajo Menos: Programa Pro Empleo a Protección Social, Desempleo
15 02 Dirección del Trabajo22 01 04 Modernización y Gobierno Electrónico50 01 03 TribunaldeDefensadelaLibreCompetencia7042AGRICULTURA,SILVICULTURA,PESCAYCAZA07 01 01 InstitutodeFomentoPesquero(Transferencia)07 03 Subsecretaría de Pesca y Acuicultura07 04 Servicio Nacional de Pesca y Acuicultura07 06 01 SubvenciónPrimasComitéSegurosdelAgro(Transferencia)12 02 03 Dirección de Obras Hidraulicas13 Ministerio de Agricultura
Total Ministerio de Agricultura Menos:
Corporación Nacional Forestal a Protección del Medio Ambiente, Protección a la Diversida Biológica y del Paisaje
Investigación e Innovación Tecnológica Silvoagropecuaria a Asuntos Económicos, Investigación y Desarrollo Relaciona-do con Asuntos Económicos
Programa Gestión y Conservación de Recursos Naturales Renovables a Protección del Medio Ambiente, Protección a la Diversida Biológica y del Paisaje
13 05 05 Gestión Forestal50 01 02 BonificaciónForestalDL701de197450 01 02 BonificaciónInversiónRiegoyDrenaje05 61 a 73 Gobiernos Regionales y Subsecretaría de Desarrollo Regional y Administrativo. (2)7043 COMBUSTIBLES Y ENERGÍA24 Ministerio de Energía
Menos:
Apoyo al Desarrollo de Energías Renovables no Convencionales a Asuntos Económicos, Investigación y Desarrollo Relaciona-do con Asuntos Económicos
Comisión Chilena de Energía Nuclear a Asuntos Económicos, Investigación y Desarrollo Relaciona-do con Asuntos Económicos
05 61 a 73 Gobiernos Regionales y Subsecretaría de Desarrollo Regional y Administrativo. (2)
148 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
FUNCIONES REFERENCIA
7044 MINERÍA, MANUFACTURAS Y CONSTRUCCIÓN 17 Ministerio de Minería
Total Ministerio de Minería Menos:
Red Nacional de Vigilancia Volcánica a Protección Social, Investigación y Desarrollo Relacionados con Protección Social
05 61 a 73 Gobiernos Regionales y Subsecretaría de Desarrollo Regional y Administrativo. (2)7045 TRANSPORTE 11 07 Dirección General de Territorio Marítimo11 21 Dirección General de Aeronáutica Civil12 01 Secretaría y Administración General, Ministerio de Obras Públicas12 02 Total Dirección General de Obras Públicas
Menos: Dirección de Arquitectura a Servicios Públicos Generales, Servicios Generales Dirección de Obras Hidraulicas a Asuntos Económicos, Agricultura, Silvicultura, Pesca y Caza Agua Potable Rural a Vivienda y Servicos Comunitarios, Abastecimiento de Agua
18 01 01 IVAConcesionesTransantiago(Transferencia)19 Ministerio de Transportes
Total Ministerio de Transportes y Telecomunicaciones Menos: Subsecretaría de Telecomunicaciones a Asuntos Económicos, ComunicacionesFondosparaIndemnizaciones(Transferencia) a Protección Social, Desempleo
50 01 02 Aplicación Art.1° Trans. Ley 20.77305 61 a 73 Gobiernos Regionales y Subsecretaría de Desarrollo Regional y Administrativo. (2)7046 COMUNICACIONES 19 02 Subsecretaría de Telecomunicaciones05 61 a 73 Gobiernos Regionales y Subsecretaría de Desarrollo Regional y Administrativo.7047 OTRAS INDUSTRIAS 07 09 Servicio Nacional de Turismo07 24 Subsecretaría de Turismo7048 INVESTIGACIÓN Y DESARROLLO RELACIONADOS CON ASUNTOS ECONÓMICOS07 01 Subsecretaría de Economía y Empresas de Menor Tamaño
Menos: Subsecretaría de Economía y Empresas de Menor Tamaño (Programa 01) a Asuntos Económicos Comerciales y Laborales
07 06 Corporación de Fomento de la Producción Menos: SubvenciónPrimasComitéSegurosdelAgro(Transferencia) aAsuntosEconómicos;Agricultura,Silvicultura,PescayCaza
07 16 Servicio de Cooperación Técnica07 19 Comité Innova Chile12 05 Instituto Nacional de Hidráulica13 01 02 Investigación e Innovación Tecnológica Silvoagropecuaria24 01 03 Apoyo al Desarrollo de Energías Renovables no Convencionales24 03 Comisión Chilena de Energía Nuclear7049 ASUNTOS ECONÓMICOS N.E.P.12 04 Dirección General de Aguas50 01 02 BonificaciónContrataciónManodeObraDL889/75yOtras50 01 02 Bonif.RegiónXIIyAntárticaChilena,ySubsidioIsladePascua50 01 02 Fondo de Fomento y Desarrollo de las Regiones Extremas50 01 02 BeneficioLeyN°20.330paraDeudoresCréditoUniversitario50 01 03 ReintegroSimplificadoGravámenesaExportadores50 01 03 Otras Devoluciones50 01 03 BeneficioLeyN°20.661paraTrabajadoresPortuariosEventuales50 01 03 TransferenciasyDevolucionesVarias50 01 03 TarifasdeCargoFiscalenAcuerdos,ConveniosoTratadosInternacionales05 61 a 73 Gobiernos Regionales y Subsecretaría de Desarrollo Regional y Administrativo. (2)705 PROTECCIÓN DEL MEDIO AMBIENTE7053 REDUCCIÓN DE LA CONTAMINACIÓN25 02 01 Servicio de Evaluación Ambiental25 03 01 Superintendencia del Medio Ambiente50 01 03 Tribunales Ambientales7054PROTECCIÓNALADIVERSIDADBIOLÓGICAYDELPAISAJE13 04 08 Programa Gestión y Conservación de Recursos Naturales Renovables13 05 Corporación Nacional Forestal 21 06 01 ProteccióndelMedioAmbienteyRecursosNaturales(Transferencia)50 01 02 Bosque Nativo Ley N° 20.283
149Dirección de Presupuestos
FUNCIONES REFERENCIA
7056 PROTECCIÓN DEL MEDIO AMBIENTE N.E.P. 13 05 06 Programa de Arborización Urbana25 Ministerio del Medio Ambiente
Menos:Servicio de Evaluación Ambiental a Reducción de la ContaminaciónSuperintendencia del Medio Ambiente a Reducción de la Contaminación
706 VIVIENDA Y SERVICIOS COMUNITARIOS7061URBANIZACIÓN05 05 03 ProgramadeMejoramientodeBarrios(Transferencia)05 05 03 ProgramadeMejoramientoUrbano(Transferencia)18 01 01 Subsecretaría de Vivienda y Urbanismo
Menos:FundaciónNacionalparalaSuperacióndelaPobreza(Transferencia) a Protección Social n.e.p.IVAConcesionesTransantiago(Transferencia) a Asuntos Económicos, TransporteSubsidiosTransferrenciasdeCapital a Protección Social, Vivienda
18 01 04 Recuperación de Barrios05 61 a 73 Gobiernos Regionales y Subsecretaría de Desarrollo Regional y Administrativo. (2)7062 DESARROLLO COMUNITARIO05 05 03 Fondo Recuperación de Ciudades7063 ABASTECIMIENTO DE AGUA 12 02 12 Agua Potable Rural12 07 Superintendencia de Servicios Sanitarios50 01 02 Subsidio Agua Potable Ley 18.77805 61 a 73 Gobiernos Regionales y Subsecretaría de Desarrollo Regional y Administrativo. (2)707 SALUD7071 PRODUCTOS, ÚTILES Y EQUIPOS MÉDICOS
16 20 a 52 AyudasEconómicasyOtrosPagosPreventivos(Transferencia)
7072 SERVICIOS PARA PACIENTES EXTERNOS 16 02 03 ConveniosdeProvisiónPrestacionesMédicas(Transferencia)7073 SERVICIOS HOSPITALARIOS 11 03 Organismos de Salud del Ejército11 08 Dirección de Sanidad de la Armada11 11 Organismos de Salud de la Fuerza Aérea de Chile05 32 Hospital de Carabineros16 02 03 BonoAuge(Transferencia)16 10 01 Subsecr. Redes Asistenciales, Subsecretaría16 10 02 Subsecr. Redes Asistenciales, Inversión Sectorial de Salud
16 20 a 52 Servicios de Salud
Total Servicios de Salud Menos:CentrosdePrevenciónAlcoholismoyDrogadicción(Transferencia) a Salud, Servicios de Salud PúblicaAyudasEconómicasyOtrosPagosPreventivos(Transferencia) a Salud, Productos, Útiles y Equipos Médicos
16 05 Central de Abastecimiento Sist. Nacional Servicios de Salud50 01 03 Prestaciones de Bienestar a Funcionarios Municipales de la Salud50 01 03 Aporte para pago asignación de mejoramiento gestión municipal Ley N° 20.72305 61 a 73 Gobiernos Regionales y Subsecretaría de Desarrollo Regional y Administrativo. (2)7074 SERVICIOS DE SALUD PÚBLICA 01 01 01 ProgramaEligeVivirSano(Transferencia)16 09 01 Progr.NacionalAlimentaciónComplementaria(Transferencia)
Progr.NacionalAlimentaciónComplementariaAdultoMayor(Transferencia)ProgramaAmpliadoInmunizaciones(Transferencia)Centros de Prevención Alcoholismo y Salud Mental
16 04 Instituto de Salud Pública
05 05 03 Programa de Esterilización y Atención Sanitaria de Animales de Compañía (Trans-ferencia)
150 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
FUNCIONES REFERENCIA
7076 SALUD N.E.P.16 09 Subsecretaría de Salud Pública
Total Subsecretaría de Salud Pública Menos:Progr.NacionalAlimentaciónComplementaria(Transfer.) a Salud, Servicios de Salud PúblicaProgr.NacionalAlimentaciónComplementariaAdultoMayor(Transfer.) a Salud, Servicios de Salud PúblicaProgramaAmpliadoInmunizaciones(Transferencia) a Salud, Servicios de Salud PúblicaSubsidiodeReposoPreventivo(Transferencia) aProtecciónSocial;EnfermedadeIncapacidadSubsidiodeEnfermedadyMedicinaCurativa(Transferencia) aProtecciónSocial;EnfermedadeIncapacidadSubsidioporAccidentesdelTrabajo(Transferencia) aProtecciónSocial;EnfermedadeIncapacidad Subsidio de Reposo Maternal, Art. 196 Cod. Del Trabajo aProtecciónSocial;FamiliaeHijos
16 02 Fondo Nacional de Salud Menos:ConveniosdeProvisiónPrestacionesMédicas(Transferencia) a Salud, Servicios para Pacientes ExternosBonoAuge(Transferencia) a Salud, Servicios Hospitalarios
16 11 01 Superintendencia de Salud Venta Electrónica Bonos Fonasa
708 ACTIVIDADES RECREATIVAS, CULTURA Y RELIGIÓN7081 SERVICIOS RECREATIVOS Y DEPORTIVOS18 02 Parque Metropolitano26 Ministerio del Deporte05 61 a 73 Gobiernos Regionales y Subsecretaría de Desarrollo Regional y Administrativo. (2)7082 SERVICIOS CULTURALES09 05 Dirección de Bibliotecas, Archivos y Museos09 16 Consejo Nacional de la Cultura y las Artes20 02 01 FondodeApoyoaProgramasCulturales(Transferencia)21 06 01 ProgramaApoyoFondoCulturaIndígena(Transferencia)709 EDUCACIÓN7091Y7092ENSEÑANZAPREESCOLAR,ENSEÑANZAPRIMARIAYENSEÑANZASECUNDARIA09 01 01 SubsecretaríadeEducación,ConvenioINTEGRA(Transferencia)09 01 11 Recursos Educativos09 01 12 Fortalecimiento de la Educación Escolar Pública09 01 20 Subvenciones a Establecimientos Educacionales09 01 21 Gestión de Subvenciones a Establecimientos Educacionales09 02 Superintendencia de Educación09 03 Agencia de la Calidad de la Educación09 04 Subsecretaría de Educación Parvularia09 11 JuntaNacionaldeJardinesInfantiles09 01 02 ProgramadeInfraestructuraEducacional09 01 08 Supervisión e Inspección Establecimientos Educacacionales Subvencionados
50 01 03 TransferenciadelTesoroPúblicoaEstablecimientosEducacionales(ProvisiónFinanciamientos Comprometidos)
50 01 03 AporteBonificaciónapersonalEducaciónZonasextremasLeyN°20.31305 61 a 73 Gobiernos Regionales y Subsecretaría de Desarrollo Regional y Administrativo. (2)7094ENSEÑANZATERCIARIA 09 01 29 Fortalecimiento de la Educación Superior Pública09 01 30 Educación Superior09 01 31 Gastos de Operación de Educación Superior09 13 Consejo de Rectores
50 01 03 TransferenciadelTesoroPúblicoaUniversidades(ProvisiónFinanciamientosComprometidos)
7095ENSEÑANZANOATRIBUIBLEANINGÚNNIVEL 09 01 04 Desarrollo Curricular y Evaluación09 15 Consejo Nacional de Educación7096 SERVICIOS AUXILIARES DE LA EDUCACIÓN 09 09 JuntaNacionaldeAuxilioEscolaryBecas7098ENSEÑANZAN.E.P. 09 01 01 Total Subsecretaría de Educación Programa 01
Menos: Subsecretaría de Educación, Convenio INTEGRA a Enseñanza Preescolar, Primaria y Secundaria
09 01 03 Mejoramiento de la Calidad de la Educación
151Dirección de Presupuestos
FUNCIONES REFERENCIA
710 PROTECCIÓN SOCIAL 7101 ENFERMEDAD E INCAPACIDAD 16 09 01 SubsidiodeReposoPreventivo(Transferencia)16 09 01 SubsidiodeEnfermedadyMedicinaCurativa(Transferencia)16 09 01 SubsidioporAccidentesdelTrabajo(Transferencia)50 01 02 Otros Subsidios (Teletón)7102EDADAVANZADA 15 09 Instituto de Previsión Social
Menos: Bono de Reconocimiento IPS
15 13 CajadePrevisióndelaDefensaNacional15 14 Dirección de Previsión de Carabineros de Chile21 08 Servicio Nacional del Adulto Mayor50 01 03 Prestaciones Previsionales Fiscales
Intereses Devengados Bono de Reconocimiento50 01 03 BonificaciónalAhorroPrevisionalVoluntario7104FAMILIAEHIJOS 21 04 01 Fundación de la Familia10 07 Servicio Nacional de Menores16 09 01 Subsidio de Reposo Maternal, Art. 196 Cod. del Trabajo21 01 06 SistemadeProtecciónIntegralalaInfancia50 01 02 Fondo Único de Prestaciones Familiares, Asignación Familiar
Fondo Único de Prestaciones Familiares, Reposo Maternal50 01 02 Fondo Nacional de Subsidio Familiar
50 01 03 TransferenciadelTesoroPúblicoaSename(ProvisiónFinanciamientosCompro-metidos)
7105 DESEMPLEO 15 01 03 Subsecretaría del Trabajo. Programa ProEmpleo19 01 02 FondosparaIndemnizaciones(Transferencia)50 01 02 Fondo Único de Prestaciones Familiares, Subsidio Cesantía 50 01 03 Aporte Fondo Cesantía Solidario7106 VIVIENDA 05 05 03 Programas de Desarrollo Local18 01 01 SubsidiosTransferrenciasdeCapital18 01 02 Campamentos18 21 a 33 Servicios Regionales de Vivienda y Urbanismo7107 EXCLUSIÓN SOCIAL 21 01 01 ProgramaNocheDigna(Transferencia)21 01 01 ProgramaComisionadoIndígena(Transferencia)21 01 05 Sistema Chile Solidario21 06 01 Coorporación Nacional de Desarrollo Indígena
Menos:
ProteccióndelMedioAmbienteyRecursosNaturales(Transferencia) a Protección del Medio Ambiente, Protección a la Diversidad Biológica y del Paisaje
ProgramaApoyoFondoCulturaIndígena(Transferencia) a Actividades Recreativas, Cultura y Religión, Servicios Culturales
05 10 01 ProgramadeDerechosHumanos(Transferencia)27 Ministerio de la Mujer y la Equidad de Género7108 INVESTIGACIÓN Y DESARROLLO RELACIONADOS CON LA PROTECCIÓN SOCIAL 21 01 01 Subsecretaría de Servicios Sociales
Menos:ProgramaNocheDigna(Transferencia) a Protección Social, Exclusión SocialProgramaComisionadoIndígena(Transferencia) a Protección Social, Exclusión Social
21 09 01 FondodeIniciativasparalaSuperacióndelaPobreza(Transferencia)17 03 02 Red Nacional de Vigilancia Volcánica
152 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
FUNCIONES REFERENCIA
7109 PROTECCIÓN SOCIAL N.E.P 05 10 01 Asistencia Social (ORASMI)05 10 01 ParaAtenderSituacionesdeEmergencia(Transferencia)05 09 Servicio Nacional para Prevención y Rehabilitación Consumo de Drogas y Alcohol05 08 02 Centros Regionales de Atención y Orientación a Víctimas05 04 OficinaNacionaldeEmergencia05 30 Fondo Social15 03 Subsecretaría de Previsión Social15 04 Dirección General de Crédito Prendario15 05 Servicio Nacional de Capacitación y Empleo15 06 Superintendencia de Seguridad Social15 07 Superintendencia de Pensiones15 10 Instituto de Seguridad Laboral18 01 01 FundaciónNacionalparalaSuperacióndelaPobreza(Transferencia)21 01 04 Programa de Desarrollo Indígena21 02 Fondo de Solidaridad e Inversión Social21 05 InstitutoNacionaldelaJuventud21 07 Fondo Nacional de la Discapacidad21 09 01 Subsecretaría de Evaluación Social50 01 02 Subvenciones50 01 03 TransferenciaaMunicipalidadesleyN°20.44450 01 03 Instituto Nacional de Derechos Humanos
Notas(1)Informaciónreferidaalaño2017. (2) Gobiernos Regionales y Subsecretaría de Desarrollo Regional y Administrativo se distribuyen porcentualmente, excluyendo los siguientes itemes:
CuotasaOrganismosInternacionales(Transferencia) a Organismos Ejecutivos y Legislativos, Asuntos Financieros y Fiscales, Asuntos Exteriores
FondoRecuperacióndeCiudades(Transferencia) aViviendayServiciosComunitarios;DesarrolloComunitario
Fortalecimiento Gestión Subnacional a Organismos Ejecutivos y Legislativos, Asuntos Financieros y Fiscales, Asuntos Exteriores
ProgramadeMejoramientoUrbano(Transferencia) a UrbanizaciónProgramadeMejoramientodeBarrios(Transferencia) a UrbanizaciónFondoRecuperacióndeCiudades(Transferencia) a Desarrollo Comunitario
CompensaciónporPrediosExcentos(Transferencia) a Organismos Ejecutivos y Legislativos, Asuntos Financieros y Fiscales, Asuntos Exteriores
FondoIncentivoalMejoramientodelaGestiónMunicipal(Transferencia) a Organismos Ejecutivos y Legislativos, Asuntos Financieros y Fiscales, Asuntos Exteriores
Prog.EsterilizaciónyAtenciónSanitariadeAnimalesdeCompañía(Transferencia) a Servicios de Salud Pública
153Dirección de Presupuestos
ANEXO 4
EMPRESA 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
CODELCO X X X X X X X X X XENAP X X X X X X X X X XENAMI X X X X X X X X X X
EMPRESAS PORTUARIAS1
EMPORCHI -ARICA X X X X X X X X X X -IQUIQUE X X X X X X X X X X -ANTOFAGASTA X X X X X X X X X X -COQUIMBO X X X X X X X X X X -VALPARAISO X X X X X X X X X X -SN ANTONIO X X X X X X X X X X -SN VCTE-TALCAH. X X X X X X X X X X -PTO. MONTT X X X X X X X X X X -CHACABUCO X X X X X X X X X X -AUSTRAL X X X X X X X X X X
EMPRESAS SANITARIAS2
-ESSAT - - - - - - - - - - -ECONSSA 3 X X X X X X X X X X -EMSSAT - - - - - - - - - - -ESSCO - - - - - - - - - - -LAGO PEÑUELAS - - X X X X X X - - -ESSAM - - - - - - - - - - -ESSAR - - - - - - - - - - -EMSSA - - - - - - - - - - -ESMAG - - - - - - - - - -
EFE X X X X X X X X X XCORREOS X X X X X X X X X XMETRO X X X X X X X X X XPOLLA X X X X X X X X X XZOFRI X X X X X X X X X XENACAR X X X X X X X - - -EMAZA X X X X X - - - - -SACOR X X X X X X X X X XCOTRISA X X X X X X X X X XLA NACION X X X X X X X - - -SASIPA X X X X X X X X X XTV NACIONAL X X X X X X X X X XASMAR - - X X X X X X X XENAER - - X X X X X X X XFAMAE - - X X X X X X X XCASA DE MONEDA - - X X X X X X X X
Notas:
1En1998Emporchisetransformaen10empresasportuariasautónomas.
2 Esval, Emos, Essal, Essel y Essbío fueron privatizadas. Essat, Emssat, Essco, Essam, Essar, Emssa y Esmag fueronconcesionadas.
Apartirdediciembredelaño2004sefusionanenunaempresadenombreEssan.
3Acontardelaño2008,medianteDecretoN°580,Essan,porreformadesusestatutospasaadenominarseEconssa.
154 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
ANEXO 5
ABREVIATURAS Y SIGLAS
-AFP :Administradora de Fondos de Pensiones-AGCI :Agencia de Cooperación Internacional-BCD :Bonos del Banco Central Expresados en Dólares-BCP :Bonos del Banco Central Expresados en Pesos-BCU :Bonos del Banco Central Expresados en Unidades de Fomento-CAPREDENA :CajadePrevisióndelaDefensaNacional-CARVILE :CarboníferaVictoriaDeLebu-CIREN :CentrodeInformacióndeRecursosNaturales-COCHICO :Comisión Chilena del Cobre-CCHEN :Comisión Chilena de Energía Nuclear-CONACE :ConsejoNacionalParaelControldeEstupefacientes-CONAMA :Comisión Nacional del Medio Ambiente-CONICYT :ComisiónNacionaldeInvestigaciónCientíficayTecnológica-COREDES :Consejos Regionales de Desarrollo-CODELCO :Corporación del Cobre-COLBUN :Empresa Eléctrica Colbún Machicura S.A.-CNCA :Consejo Nacional de La Cultura Y las Artes-CONADI :Corporación Nacional de Desarrollo Indígena-CONAPRAN :Consejo Nacional de Protección a la Ancianidad-CORDAM :Corporación de Ayuda al Menor-CORFO :Corporación de Fomento de la Producción-CONAF :Corporación Nacional Forestal-CORREOS :Empresa de Correos de Chile-COTRISA :Empresa Comercializadora de Trigo S.A.-CHILEDEPORTES :Instituto Nacional de Deportes-DAE :Dirección de Aprovisionamiento del Estado-DICREP :Dirección de Crédito Prendario-DIPRES :Dirección de Presupuestos-DIPRECA :Dirección de Previsión de Carabineros de Chile-DIGEDER :Dirección General de Deportes y Recreación-D.L. :Decreto Ley-EDELAYSEN :Empresa Eléctrica de Aysén S.A.-EDELNOR :Empresa Eléctrica del Norte S.A.-EMPORCHI :Empresa Portuaria de Chile-ENACAR :Empresa Nacional del Carbón S.A.-ENAP :Empresa Nacional de Petróleo-ENAMI :Empresa Nacional de Minería-EMAZA :EmpresadeAbastecimientodeZonasAisladas-EMOS :Empresa Metropolitana de Obras Sanitarias S.A.-EMPREMAR :Empresa Marítima del Estado-EFE :Empresa de Los Ferrocarriles del Estado-EEES :Entidades Estatales de Educación Superior-EE.UU. :Estados Unidos de Norteamérica-ESSR :Empresas de Servicios Sanitarios Regionales-ESVAL :Empresa de Obras Sanitarias de Valparaíso S.A.-FCC :Fondo Compensación del Cobre-FEPP :Fondo de Estabilización de Precios del Petróleo-FOSIS :Fondo de Solidaridad e Inversión Social-FMI :Fondo Monetario Internacional-FNDR :Fondo Nacional de Desarrollo Regional-FNPA :Fondo Nacional de Pensiones Asistenciales-FONADIS :Fondo Nacional de la Discapacidad
155Dirección de Presupuestos
-FONASA :Fondo Nacional de Salud-FUPF :Fondo Único de Prestaciones Familiares-FACH :Fuerza Aérea de Chile-FUNACO :Fundación de Ayuda a la Comunidad-INTEGRA :Fundación Nacional de Desarrollo Integral del Menor-IPC :Índice del Precios Al Consumidor-IPM :Índice de Precios Al Por Mayor-ISAPRES :Instituciones de Salud Previsional-INDAP :Instituto de Desarrollo Agropecuario-INTEC :Instituto de Investigaciones Tecnológicas-IFOP :Instituto de Fomento Pesquero-INP :Instituto de Normalización Previsional-IREN :Instituto de Recursos Naturales-INFOR :Instituto Forestal-INJ :InstitutoNacionaldelaJuventud-INE :Instituto Nacional de Estadísticas-IPS :Instituto de Previsión Social-ISL :Instituto de Seguridad Laboral-IVA :Impuesto Al Valor Agregado-JNAEB :JuntaNacionaldeAuxilioEscolaryBecas-JUNJI :JuntaNacionaldeJardinesInfantiles-LAFE :Ley de Administración Financiera del Estado-LPSP :Ley de Presupuestos del Sector Público-METRO :Empresa de Transporte de Pasajeros Metro S.A.-MIDEPLAN :MinisteriodePlanificaciónyCooperación-ODEPA :OficinadeEstudiosyPolíticasAgrarias-ONEMI :OficinaNacionaldeEmergencia-ORASMI :Organización Regional de Acción Social del Ministerio del Interior-PDBC :Pagarés Descontables del Banco Central-PIB :Producto Interno Bruto-PNAC :Programa Nacional de Alimentación Complementaria-PRAEP :Programas Alternativos de Enseñanza Preescolar-PRBC :Pagarés Reajustables del Banco Central-PRODEMU :Fundación Para la Promoción y Desarrollo de la Mujer-SACOR :Sociedad Agrícola Sacor-SAFE :Sistema de Administración Financiera del Estado-SAG :Servicio Agrícola y Ganadero-SASIPA :Sociedad Agrícola y de Servicios Isla de Pascua-SERCOTEC :Servicio de Cooperación Técnica-SENCE :Servicio Nacional de Capacitación y Empleo-SERNAGEOMIN :Servicio Nacional de Geología y Minería-SERNAM :Servicio Nacional de La Mujer-SENAME :Servicio Nacional de Menores-SERNATUR :Servicio Nacional de Turismo-SERNAC :Servicio Nacional del Consumidor-SERVIU :Servicios Regionales de Vivienda y Urbanismo-SFL :Sin Fines de Lucro-SCN :Sistema de Cuentas Nacionales-SCEE :Sociedad Constructora de Establecimientos Educacionales-SUBDERE :Subsecretaría de Desarrollo Regional y Administrativo-SUF :Subsidio Único Familiar-TP :Tesoro Público-TRANSMARCHILAY :Empresa de Transportes Marítima Chiloé Aysén-ZOFRI :ZonaFrancadeIquiqueS.A.
156 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017
ANEXO 6CatálogodePublicacionesEstadísticasdelaDireccióndePresupuestos
EstadísticasFiscales
ESTADÍSTICASDELASFINANZASPÚBLICASContenido: Series económicas de Gobierno Central, Municipalidades y Gobierno General;seriesfuncionalesdelGobiernoCentral.Frecuencia: Anual.Disponibilidad:Versiónpdfenpáginaweb(www.dipres.cl).
INFORMEANUALDELGOBIERNOGENERALContenido: Series económicas de Gobierno General.Frecuencia: Anual.Disponibilidad:VersionespdfyExcelenpáginaweb(www.dipres.cl).
INFORMETRIMESTRALDEEJECUCIÓNPRESUPUESTARIAContenido: Estado de Operaciones actualizado del Gobierno Central Consolidado, Presupuestario y Extrapresupuestario.Frecuencia: Trimestral.Disponibilidad:VersionespdfyExcelenpáginaweb(www.dipres.cl).
DEUDA DEL GOBIERNO CENTRALContenido:SeriesdeDeudadelGobiernoCentralsegúndistintasclasificaciones.Frecuencia: Trimestral.Disponibilidad:Versiónpdfenpáginaweb(www.dipres.cl).
INFORMEMENSUALDEEJECUCIÓNPRESUPUESTARIAContenido: Estado de Operaciones actualizado del Gobierno Central Presupuestario.Frecuencia: Mensual.Disponibilidad:VersionespdfyExcelenpáginaweb(www.dipres.cl).
INFORMEDEACTIVOSFINANCIEROSDELTESOROPÚBLICOContenido:ParticipacióndelTesoroPúblicoenmercadodecapitalesyportafoliodeactivosfinancieros.Frecuencia: Trimestral.Disponibilidad:Versiónpdfenpáginaweb(www.dipres.cl).
INFORME EJECUTIVO MENSUAL. FONDO DE ESTABILIZACIÓN ECONÓMICA YSOCIALContenido:Portafolioporinstrumento,duraciónymonedadelosFondos.Frecuencia: Mensual.Disponibilidad:Versiónpdfenpáginaweb(www.dipres.cl).
157Dirección de Presupuestos
INFORMEEJECUTIVOMENSUAL.FONDODERESERVADEPENSIONESContenido:Portafolioporinstrumento,duraciónymonedadelosFondos.Frecuencia: Mensual.Disponibilidad:Versiónpdfenpáginaweb(www.dipres.cl).
INFORMETRIMESTRAL.FONDODEESTABILIZACIÓNECONÓMICAYSOCIALContenido:Resumendemercadosrelevantes,valordemercadodelfondo,carteradeinversión,rentabilidaddelacarteradeinversión,otrosflujos,yevolucióndemercados relevantes.Frecuencia: Trimestral.Disponibilidad:Versiónpdfenpáginaweb(www.dipres.cl).
INFORMETRIMESTRAL.FONDODERESERVADEPENSIONESContenido:Resumendemercadosrelevantes,valordemercadodelfondo,carteradeinversión,rentabilidaddelacarteradeinversión,otrosflujos,yevolucióndemercados relevantes.Frecuencia: Trimestral.Disponibilidad:Versiónpdfenpáginaweb(www.dipres.cl).
INFORMEDELFONDODEESTABILIZACIÓNDELPRECIODELOSCOMBUSTIBLESDERIVADOS DE PETRÓLEOContenido:Aportesalfondo,saldodelfondoy“cuentadelactivo”deENAP.Frecuencia: Mensual.Disponibilidad:Versiónpdfenpáginaweb(www.dipres.cl).
EstadísticasdeRecursosHumanos
ESTADÍSTICASDERECURSOSHUMANOSDELSECTORPÚBLICOContenido:Seriesdepersonalsegúndistintasclasificaciones.Frecuencia: Anual.Disponibilidad:Versiónpdfenpáginaweb(www.dipres.cl).
CUADROSDESERIESDERECURSOSHUMANOSContenido:Seriesdepersonalsegúndistintasclasificacionesaniveldeservicio.Frecuencia: Anual.Disponibilidad: Versión Excel en página web (www.dipres.cl).
INFORMETRIMESTRAL.RECURSOSHUMANOSDELSECTORPÚBLICOContenido: Series de personal y remuneraciones brutas promedio según distintas clasificaciones.Frecuencia: Trimestral.Disponibilidad:Versiónpdfenpáginaweb(www.dipres.cl).
158 Estadisticas de las Finanzas Públicas 2008-2017