20

euskalerrikoeskautakidearioa EE_eusk.pdf · euskalerrikoeskautakidearioa Editorea: Euskalerriko Eskautak Diseinua eta Maketazioa: Goitibera Inprimatzaile: Berekintza 2004ko iraila

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: euskalerrikoeskautakidearioa EE_eusk.pdf · euskalerrikoeskautakidearioa Editorea: Euskalerriko Eskautak Diseinua eta Maketazioa: Goitibera Inprimatzaile: Berekintza 2004ko iraila
Page 2: euskalerrikoeskautakidearioa EE_eusk.pdf · euskalerrikoeskautakidearioa Editorea: Euskalerriko Eskautak Diseinua eta Maketazioa: Goitibera Inprimatzaile: Berekintza 2004ko iraila

euskalerrikoeskautakidearioaEEddiittoorreeaa:: EEuusskkaalleerrrriikkoo EEsskkaauuttaakkDDiisseeiinnuuaa eettaa MMaakkeettaazziiooaa:: GGooiittiibbeerraaIInnpprriimmaattzzaaiillee:: BBeerreekkiinnttzzaa

22000044kkoo iirraaiillaa

Page 3: euskalerrikoeskautakidearioa EE_eusk.pdf · euskalerrikoeskautakidearioa Editorea: Euskalerriko Eskautak Diseinua eta Maketazioa: Goitibera Inprimatzaile: Berekintza 2004ko iraila

3ideario euskalerriko eskautak idearioa

sarrerasarrerasarreraa.hezkuntzaaukerab.sinestedunaukera

c.gizarteaaukeragurepertsonaeredua

_4 orrialde

_6 orrialde

_10 orrialde

_14 orrialde

_19 orrialde

Page 4: euskalerrikoeskautakidearioa EE_eusk.pdf · euskalerrikoeskautakidearioa Editorea: Euskalerriko Eskautak Diseinua eta Maketazioa: Goitibera Inprimatzaile: Berekintza 2004ko iraila

4 ideario euskalerriko eskautak idearioa

Eskaut Mugimendu Katolikoan eta,honen bidez, Munduko EskautMugimenduan dauden Euskal Herrikoelizbarrutietako eskaut elkarteenfederakunde bezalaaurkezten dugu EuskalerrikoEskautak (EE).EE hezkuntza mugimendua da etabertan gizabanakoaren hazkunderakoeta gure gizartearen aldaketarakofuntsezko bidetzat hartzen da hezkuntza.

Baina, gure ideiak aurkeztu aurretik,interpelatzen gaituen eta gure hezkuntza, eraldaketa eta ebanjelizatze egitekora dei egitendigun gaurko testuingurua hartukodugu abiapuntutzat. Hauek dira gaurko sistema eta gizartearengiltza batzuk:

• Gizarte honetan, sistema neoliberalak nagusitzen dihardu etaglobalizazioa, bereziki ekonomia etakultura arlokoa, hedatzen ari da

• Globalizazio prozesu azkar honeneraginez, boterea bakar batzuen eskubiltzen da eta gero eta sektore gehiago geratzen da planetako ondasunetatik eta hauen gaineko erabakietatik kanpo

• Aniztasun biologiko nahiz

kulturalaren galera nabarmentzen da;ondorioz, gero eta baliabide gutxiagodituan mundura moldatzeko aukerakmurriztu egiten dira

• Merkatu askeak protagonismoahartzen du eta gizakia truke-merkantzia bihurtzen da

• Iparraldeko herrialdeek beren nagusitasuna areagotzen dute hegoaldekoen gainean, txirotasunestrukturalean murgilduz eta bertatikateratzeko aukerak ezereztuz

• Garapen egitasmoa gizarte zuzeneta orekatuaren ereduagatik bainohobeto azaltzen da korporazio handien ekonomia interesengatik

• Globalizazioak eragindako desordenaren ondorioz, migraziomugimenduen gehikuntza nabarmenaizan da

• Merkatuak, gainera, gorantza doanaisiaren industria sortu du. Hau,sozializazio eragile bezala, hezkuntzataldeekiko lehian aritzen da

• Lan ezegonkortasunak eta, prezioaltuak direla-ta, etxebizitza jadestekoizaten diren arazoek zailtasun handiakdakartzate gazteen burujabetze prozesuan

sarrersarrerasarrera

Page 5: euskalerrikoeskautakidearioa EE_eusk.pdf · euskalerrikoeskautakidearioa Editorea: Euskalerriko Eskautak Diseinua eta Maketazioa: Goitibera Inprimatzaile: Berekintza 2004ko iraila

5ideario euskalerriko eskautak idearioa

• Familia da, gaur ere, lehenengoeragile sozializatzaile nagusia. Halaere, familien eraketan izandako arazoak direla, eta bereziki denboraeta espazio zailtasunak direla, sarritan isolatuta aurkitzen dira etatentsio eta hutsuneak ere agertzendira familiaren eta eskolaren artean

• Indibidualismo gero eta handiagoa,besteak beste, ikuspuntu neoliberaletik ikusitako teknologiaberrien ezarpenagatik

• Sekularizazioa eta erlijio axolagabekeria hedatzen ari direlaikus dezakegu. Ondasun materialakerreferentzia absolututzat hartzendira, alderdi transzendentea hondar-espazioetara edo existitzen ezdiren espazioetara zokoratzen da

Herri bereko kide gara eta sentitzengara eta berariazko idiosinkrasia jasodugu bertatik. Hortik etaJesukristoganako gure fedetik, gurekonpromiso sendoa eskatzen duengizarte eta pertsona eredu berriasumatzen dugu

Ondorengoek bateratzen gaituzte:

• Historiak. Eskultismoak proposatutako balioak onartuz, EEklau ordezkaritzen (Araba, Bizkaia,

Nafarroa eta Gipuzkoa) federakundebezala jarduten du 1959. urtetikaurrera. Harrezkero, bizipen, ilusio,egitasmo eta esperientzia ugari konpartitu izan dugu

• Egitasmoak. EEk ideien bildumahonetan garatzen diren eta giza tankera jakin bat definitzen dutenfuntsezko hiru aukerak bere egitenditu

• Metodoak. Eskaut metodoa, izateko eta egiteko estilo jakin bat da.Eskaut ermandade handi bezala itxuratzen gaituen eta, mundu osoanzehar, bizi proposamen hau gauzatzendiharduten beste anai-arreba batzuekin elkartzen gaituen metodoa.

Beraz, aisialdiko HezkuntzaMugimendu bezala definiturik, EEkpertsona eta gizarte eredua aurkeztenditu honako hauen bitartez:

_ Hezkuntza aukera_ Sinestedun aukera_ Gizarte aukera

sarrersarrerasarrera

Page 6: euskalerrikoeskautakidearioa EE_eusk.pdf · euskalerrikoeskautakidearioa Editorea: Euskalerriko Eskautak Diseinua eta Maketazioa: Goitibera Inprimatzaile: Berekintza 2004ko iraila

6 ideario euskalerriko eskautak idearioa

a.1. Euskalerriko Eskautak erakundeak aisialdian jarduten du.Baden Powell-en intuizio pedagogikoak bere eginez; berariazkometodoaren bidez, eskaut metodoaren bidez, gauzatzen saiatzen da

a.2. EEen ikasleentzako hezkuntzaez formalerako gune pribilegiatutzatdugu aisialdia, aldi horretan pertsonak, lan betebeharrik gabe,askatasunez aukeratutako ekintzakegiten dituelako

a.3. Gure ustez, aisialdia gertaerasoziala da eta gure gizartean gero etaindar handiagoz azaltzen da gizon etaemakumeen bizitzan. EEetik, etaaisialdia denbora pasibotzat eta kontsumorako tartetzat hartzen duengizarte sistemaren aurrean, berariazko dinamika pedagogikoarenbidez, pertsonen osoko hezkuntza etagarapenerako gune egoki bezala hartzeko aukera berresten dugu

a.4. EEetik zera ulertzen da: aisialdia aisialdi hezitzaile izan dadinnahita aurkeztu behar dela hezkuntzaaukera; gero, hezkuntza proposamenean zehaztuko da eta proposamen horretan ekintzen bidezahalbidetuko da pertsonaren gaitasunguztien garapena

a.5. EEen iritziz, aisialdiak berenburuaren jabe izaten lagundu behardie ikasleei, hortik aurrera pertsonabezala hezi daitezen, euren interes,motibazio eta gaitasunen arabera

a.6. Dena dela, gure ustetan,garrantzizkoena ez da aisialdia, jarrera horiek bizitzako egoera guztietara heda daitezela eta bizitzahori, apurka-apurka, eralda dadilabaino. Denborak librea izan behar du,bai, baina baita gizakiak ere

a.7. Beste alde batetik, aisialdikohezkuntzak hezkuntza esparru pribilegiatua eskaintzen digu, hezkuntzak honako ezaugarriak dituela aintzat hartuz:

• Aisialdi dibertigarrirako aukera ematen du

• Aisialdi boluntariotik abiatzen da

• Errealitatearekiko harreman seguruaeragiten du, sarraldi babestuen bidez

• Harreman pertsonalen esparruazabaltzen du era askean eta baldintzarik gabekoan

• Berdinen arteko topagune bateratuabermatzen du, lagunarteko benetakoharremanetara zabalduz

a. hezkuntzaaukera

Page 7: euskalerrikoeskautakidearioa EE_eusk.pdf · euskalerrikoeskautakidearioa Editorea: Euskalerriko Eskautak Diseinua eta Maketazioa: Goitibera Inprimatzaile: Berekintza 2004ko iraila

7ideario euskalerriko eskautak idearioa

• Baliabide materialak eskaintzenditu.

• Ikasleak, elkartasuna, zuzentasuna,tolerantzia, elkarrizketa, errespetua,doakotasuna eta antzeko balioak bereegitea dakar

• Bere fedea bizi, ospatu, konpartitueta heltzeko denbora egokia izatekoaukera ematen dio sinestedunari

• Hezitzaile gazteak ditu eta, ondorioz, ikasleak hauekin identifikatzen dira

a.8. Beraz, EEen iritziz, aisialdikohezkuntzaren alderdirik garrantzitsuena denbora hori hezkuntza esperientzia egitea da.Horretarako, lau arlo hartu behar dirakontuan:

• Ikasten ikasi. Hau da, beren buruahezteko mailakako gaitasuna emanikasleei

• Giza harremanak bultzatu

• Inguruarekiko harremana eta bertako kide izatearen sentimenduaeragin

• Erabaki, ekintza eta gogoeta gaitasuna ahalbidetu, arrazionaltasun

justifikatuaren eta koherentzia pertsonalaren barruan

a.9. Aipatutako guztiak ez lukezentzurik taldearen barnean egingoez balitz, berdinen taldean jadets ditzaketelako balio demokratikoak,elkartasuna eta talde arteko lankidetza sustatuz

a.10. EEetik honako estilo pedagogikoaren alde egiten dugu:

• Gizakiari lagundu behar dio beregarapenaren lehenengo aldietan etaheldutasunerako bidean

• Gizakiaren alderdi sozialaren erabateko garapena eragin behar du

• Hezkuntza arloko behar pertsonaleiarreta eskaini behar die, taldean txertatuz

• Gizakiaren zen kritikoa sustatubehar du, etengabeko hazkunde etabilaketan ari den izakitzat hartuz

a.11. Azken batean, pertsonak askatasunez heziko dituen estilopedagogikoa bilatuz, beren kabuzerabakitzeko gauza izan daitezen.Guzti hau, ondorengo esparruan eginbehar dela uste dugu:

a. hezkuntzaaukera

Page 8: euskalerrikoeskautakidearioa EE_eusk.pdf · euskalerrikoeskautakidearioa Editorea: Euskalerriko Eskautak Diseinua eta Maketazioa: Goitibera Inprimatzaile: Berekintza 2004ko iraila

8 ideario euskalerriko eskautak idearioa

• Gizakiaren alderdi guztiak (intelektuala, gorputzarena, afektiboa,soziala, morala eta erlijiosoa) hartukodituen osoko hezkuntza

• Askatasun indibidual eta kolektiboaren garapena eragingoduen eta gizakiari bere alderdi pertsonala eta sakona askatzenlagunduko dion hezkuntza askatzailea

• Bere bat-bateko jarduera errespetatuz eta bere beharrei erantzunez, ikaslea oinarritzat izangoduen hezkuntza aktiboa

• Bi noranzkoko hezkuntza, hezitzailearen eta ikaslearen artekoharremanak elkarrekiko eta baterakohazkundea bultza dezan

• Beren jatorri, ideologia edo gaitasunak aintzat hartu gabe, pertsonen onarpen indibidualeanoinarrituko den hezkuntza integratzailea

a.12. EEa hezkuntza hau aisialdiangaratzen saiatzen da, metodopedagogiko jakin bat erabiliz. Metodohonek ikasleen adinera mailaka moldatzen diren osagai batzuk ditu:

• Ekintza erakargarri eta mailakatuak. Ekintzak ikasleak bizi

duen prozesu bakoitzaren alderdizehatzera moldatzen dira, hezkuntzaprozesuko protagonista nagusi bihurtzen duten mailakako erantzukizunak hartzea eraginez. Eraberean, ekintzak erakargarriak dira,hau da, ikaslearen beraren interesguneetatik sortzen dira

• Sinbologia. Legean eta Agintzanzehazten da. Hauen bidez JesusenZoriontasunetan oinarritutako balioenproposamena egiten zaio ikasleari

• Izadia. Aparteko esparrua gizakiabere egoerarik berezkoenera itzultzenda eta guztiaren jatorria aurkitzen du.Ingurune naturalak geure inguruazjabetzen, hori baloratzen eta maitatzen laguntzen digu

• Ekintza bidezko hezkuntza.Ekintza - Gogoeta - Ekintza(E.G.E). Ikaslearen beraren esperientziaren bidezko hezkuntzanoinarrituta. Ekintza, gogoeta, ekintzaprozesua da: esperientziaren pedagogia. Bizitzatik abiatzen gara,esperimentatutakoa hausnartu etabarneratu ondoren, hara bueltatu etaera kontsekuentean jarduteko

• Talde handia - talde txikia.Talde txikian egindakoaren bidez,aitortua eta bakarka identifikatua delasentitzen du ikasleak. Talde txikian

a. hezkuntzaaukera

Page 9: euskalerrikoeskautakidearioa EE_eusk.pdf · euskalerrikoeskautakidearioa Editorea: Euskalerriko Eskautak Diseinua eta Maketazioa: Goitibera Inprimatzaile: Berekintza 2004ko iraila

9ideario euskalerriko eskautak idearioa

jardunez, gizabanakoen garapen indibiduala bultzatzen dugu

a.13. Monitoreek gauzatzen dituzteideia hauek. Berauek bermatzen dutehezkuntza lana, hau da, berauek diraeskaut metodoa martxan jartzeazarduratzen direnak. Metodo hau, erabateko eta besteko metodologiei etaesparru sinbolikoei esker, ikasleengana iristen da. Ez da beharrezkoa dena jakitea edo ikasketa zailak izatea, liluratzeko,jolasteko, antzemateko, hunkitzekoedo borrokatzeko gauza izatea baizik.Laburbilduz, ikasleekin bizi izatekogauza izatea

a. hezkuntzaaukera

Page 10: euskalerrikoeskautakidearioa EE_eusk.pdf · euskalerrikoeskautakidearioa Editorea: Euskalerriko Eskautak Diseinua eta Maketazioa: Goitibera Inprimatzaile: Berekintza 2004ko iraila

10 ideario euskalerriko eskautak idearioa

b. sinestedunaukerab.1. Apustua Euskalerriko Eskautak aisialdian ebanjelizatzeko Elizaren eskaintzabezala aurkezten da.Fedearen hasierak iragarpena eskaintzen du eta haurtzaro eta gaztarorako kristau sarbideko ibilbidea garatzen du.Gainera, askotan aldenduta daudenfamiliei kristau elkartera hurreratzekoaukera ematen die

b.2. Jainkoarengan sinestenduguEEek kideen erlijio sena lantzen du.Ageriko hutsaren atzean Jainkoarenerrealitatearen presentzia antzematendu. Jainkoa irrika eta itxaropen handietan, maitasunean, osotasunnahietan, edertasunean, izadian etagizaterian aurkitzen saiatzen gara.Gizon eta emakumeok sakontasunezbegira diezaiekegu gure bizitzei etamunduari, eta Jainkoarekin bat egindezakegu. Bibliatik eta, bereziki,Ebanjelioan hitz egiten digunJainkoarekin bat egiten saiatzen gara

b.3. JesukristorenJainkoarengan sinesten duguJesukristo gizon egindako Jainkoadela sinesten dugu. Horregatik, berebizitza osoak Jainkoa nolakoa den,zer nahi duen eta gure alde zer

egiten duen erakusten digu.Gainerako gizon eta emakumeenaldeko bere zerbitzuzko bizitza, bereaskatasuna, txirotasun eta bazterketaren aldeko aukera, bereegitasmoaren -Jainkoaren Erreinua- aldarrikapena eta JainkoAita-Amarengan konfiantza izateaeskaut eredu bezala aurkezten dira. Berarengan dago gure fede, bizitzaeta konpromisoaren jatorri eta zentzua. Jesukristo berpiztuarenjarraitzaile gara

b.4. Bat egitearen esperientzia,fede esperientziaJainkoa antzematen duen etaJainkoarengana zabaltzen denakbenetako eraldaketa bizi izaten du.Berak maite gaituela sentitzen dugueta maitasun horrek gure bizitzak etagure inguruko mundua aldatzen etazentzuz betetzen du

Fedea Jainkoaren Maitasun horri egiten diogun harrera eta ematendiogun erantzun askea da. Fedearenbidez Jesukristorekin bat egiten dugu,Jainkoaren Espirituaren indarraz berritu egiten gara, Zoriontasunenbalioak bizi ditugu eta eliz elkarteantxertatzen gara

Page 11: euskalerrikoeskautakidearioa EE_eusk.pdf · euskalerrikoeskautakidearioa Editorea: Euskalerriko Eskautak Diseinua eta Maketazioa: Goitibera Inprimatzaile: Berekintza 2004ko iraila

11ideario euskalerriko eskautak idearioa

b. sinestedunaukeraHonela bizi dugu fedea:

b.5. Jainkoaren esperientziabezalaFedea ulertzeko eta bizi izateko eratik, Jainkoaren esperientzia heztendugu. EEek Jainkoaren benetako esperientzia ahalbidetzen du, ez teoriatik, ekintzatik eta beste batzuekin batera bizi izandako bizitzatik baizik. Hau da, egunerokoa,taldearen bizitza eta jarduera eragitenduten esperientziak, sortzen dituenaukerak, leku egokia dira Jainko hurbilaren esperientzia bizi izateko

Hauek dira elkarrekin bizi ditzakegunfuntsezko esperientziak:

... seme eta alaba izatearen esperientzia: Aita-Ama den Jainkoa.

... senidetasun, anaitasun eta berdintasunaren esperientzia.

... espiritualtasunaren esperientzia,bakarkako otoitzean eta elkarte ospakizunean harremanean jartzennaizen Jainkoaren esperientzia.

... mugatasunaren eta hobetzekolaguntasunaren esperientzia.

... ingurura zabaltzearen esperientzia,ezagutzeko eta aldatzeko.

Hauxe da gure kristau izatearen oinarria eta gure hezkuntza eginkizunaren bihotza

b.6. Otoitz eta ospakizun bezalaBakarka eta taldean egiten ditugunotoitzetan eta batera egiten ditugunospakizunetan sakontzen da kristauesperientzia honetan. Bizitza pertsonala, taldearena eta munduarena hausnartu, errezatu etaospatu egiten da Jainkoa bertan antzemanez eta sentituz, gazteeidagozkien bideetatik eta adierazpenalai eta sortzaileekin.

Era berean, sakramentuak une pribilegiatuak dira guretzat, gurefedea eta bere elkarte sena sustatzeko

b.7. Konpromiso bezalaFedearen benetakotasunaJesukristoren balioen mailakako barneratzean eta Jainkoaren egitasmoaren balioen araberakogizarte eraldaketan adierazten da

b.8. Heziketa bezalaEzinbestekoa da gaurko munduarikristau esperientzia ulertaraztea, arrazoitzea eta jakinaraztea.Horretarako heziketa teologikoaz

Page 12: euskalerrikoeskautakidearioa EE_eusk.pdf · euskalerrikoeskautakidearioa Editorea: Euskalerriko Eskautak Diseinua eta Maketazioa: Goitibera Inprimatzaile: Berekintza 2004ko iraila

12 ideario euskalerriko eskautak idearioa

b. sinestedunaukeragain, psikologiaren eta fedearenpedagogiaren elementuak eskaintzendizkiegu monitoreei hezkuntza jardueratik.

Beharrezkoa bada eta norbaitekeskatzen badu, kristau sarbidekosakramentuetarako heziketa egokiaere eskaintzen dugu, kristau sarbideko prozesu garelako

b.9. Eliza eta elkarte bezala9.1. Fedea elkartean jaiotzen etahazten da. Jesusen jarraitzaileokBerak batzen gaituela sentitzen dugueta, horrela, Eliza osatzen dugula.Horregatik, EE Elizaren zati sentitzenda eta haren egitekoari lotuta. Kristaubezala elkarrekin bizi ditugun zorioneta maitasunak gure inguruan fedeairagartzera eta transmititzera etaelkartea gure kide guztientzako zeru-muga bezala eskaintzera garamatzate

9.2. EE osatzen dugunok elkartejakin eta ageriko kide gara. Bertanjadesten dugu heldutasuna sinestedun bezala eta gure fedeabeste batzuekin batera bizi dugu.Elkartetik egiten dugu gure hezkuntzalana. Elkarteak sustatzen gaitu gureegitekoan eta lagun egiten diguteneta fedean helduak diren arduradunak eskaintzen dizkigu

9.3. Elkarte jakin horretan kide ekintzaile eta ardurakide izan nahidugu, beste batzuekiko komunioan,ardurakidetasuna gauzatzeko ditugunera bateko eta besteko plataformetan

9.4. Honelako elkartetik, beren hezkuntza lana elkartean bertan gauzatzen duten eta, erreferentziataldeetan eta elkarte bizitzako alderdidesberdinetan parte hartuz, berenkristau fedean hazten doazen arduradunen alde egiten dugu. Fede esperientzia pertsonal honetatik,beste lagun batzuekin batera umatzen den Jesukristorekiko atxikimendu aske honetatik, arduradunak ikasleei lagun egiten dieberen giza eta kristau garapenean

b.10. Pertsonengandik eta hauenarazoetatik hurbil dagoen Eliza bizit-zen eta horren alde egiten saiatzengara, hau da, Maitasun sakramentuaden Elizaren alde

Honako ezaugarriak dituenElizaren alde, hain zuzen:

• Ebanjelioaganako leialtasunetik jarduten duen Eliza

• Bataioan sortutako berdintasunerradikala bizi dugun anai-arreben

Page 13: euskalerrikoeskautakidearioa EE_eusk.pdf · euskalerrikoeskautakidearioa Editorea: Euskalerriko Eskautak Diseinua eta Maketazioa: Goitibera Inprimatzaile: Berekintza 2004ko iraila

13ideario euskalerriko eskautak idearioa

b. sinestedunaukeraelkartea izan dadila: gizonezko etaemakumezko, nagusi eta gazte, laikoeta ministro ordenatu

• Beste erlijio batzuekiko elkarrizketara, erlijio arteko elkarrizketara zabalik dagoen Eliza

• Erreinuaren eraikitzaile, gizon etaemakume guztien, batez ere kaltetuenen, zerbitzari den Eliza

• Beti mugimenduan eta zabalikdagoen Eliza, aurkezten zaizkionerronkei aurre egiteko gauza denEliza eta "garaien zantzuei" arretaeskaintzen dien Eliza

• Mezua iragartzen duen eta guregizarteko bidegabekeriak eta zapalketak ausardiaz salatzen dituenEliza

b.11. Ardurakidetasunez parte hartzen dugu Euskal Herriko Elizaneta, gizon eta emakume guztiekinbatera, Jainko Herriko kide izateradeituak garen katolikoak gara

Fedean hezteko metodotik:

b.12. Euskalerriko Eskautak erakundeak fedearen pedagogiarakoberariazko metodoa garatzen du.Honetan oinarritzen da:

• Batera jarritako esperientzietan

• Esperientziak gogoetatik, ebaluaketatik, testigantzatik, ospakizunetik eta konpromisotik pertsonalizatzean. Ekintza - Gogoeta -Ekintza (EGE) deitzen dugu.Eskaut Legea eta Agintza pedagogiahonen barruan daude. Horrelaxe antzematen eta ulertzen ditugu berenadierarik sakonenean: JesukristorenJainkoaren Maitasuna

b.13. Bere erlijio heldutasunean,gizakiak onartua, errespetatua, argitua eta adoretua izan behar du.Neskato, mutiko eta gazteak ibilbidean daude, aurkikuntza eta heldutasun prozesuan. Monitoreek konfiantza eta hurkotasunezko jarreratik laguntzendiete, taldean erlijio bizipena adoretueta sustatu egiten dute, hizkeraegoki, sortzaile, gazte eta originalarekin eta eskultismoaridagozkion baliabide pedagogikoakerabiliz

Page 14: euskalerrikoeskautakidearioa EE_eusk.pdf · euskalerrikoeskautakidearioa Editorea: Euskalerriko Eskautak Diseinua eta Maketazioa: Goitibera Inprimatzaile: Berekintza 2004ko iraila

14 ideario euskalerriko eskautak idearioa

c.1. Euskalerriko Eskautak (EE) erakundeak Euskal Herrian garatzendu bere hezkuntza egitekoa. EuskalHerria, berarentzat, historikoki lurraldeen artean bateratuak etazehaztuak izan diren kultura etagizarte ezaugarrien multzoa da.Ezaugarri hauek aztertu eta ezagutuegiten ditugu lehenengo, baita berearazoak ere, hezkuntza aukera EEbezala era bateratuan eskaintzeko.Hezkuntza aukera hau lekuko errealitate bakoitzari moldatzen zaio,talde bakoitzean zehaztuz eta, horrela, EEeko gizarte, kultura etapolitika aniztasuna errespetatuz

c.2. EEentzat, gure gizartea elkarteguztiz heterogeneo eta anitzen multzoa da; elkarteok, jakina, munduneoliberal honetan azaltzen direnarazo berdinak jasaten dituzte. Beraz,EEetik mugimenduaren izaera alderdikoia ukatzen dugu, baina gizakia gero gizarte eraldaketa ahalbidetuko duen askapen eta eraldaketaren eragiletzat hartzenduen bere izaera politikoaren, hau da,salaketa eta politika ekintzaren aldeegiten dugu. Gure ustez, gainera,politika ordezkapen parlamentarioabaino askoz gehiago da, eta, horregatik, politikaren, herritarrenekintzaren eta herritartasunaren beraren esanahi zabala berreskuratu

nahi dugu, gizon eta emakumeen etagizartearen etorkizun historikoanhobeto eragiteko. Honela ulertzendugu gure egiteko hezitzaile etapedagogikoa: beraiei ere badagokiengizarte etorkizunaren gorabeheretanparte hartzen duten pertsona ekintzaile, kritiko eta konprometituengarapenerako prozesu osagarri bezala

c.3. Osoko hezkuntza bultzatu nahiduen mugimendu izanik, kristau ikuspuntua ematen diogu gure ekintzari, "arimarik gabeko ekintza"deitu izan dena, ekintza hutsa, erreferente ideologiko edo espiritualikgabeko ekintza, bere ezaugarriengatiknahitaez porrot egingo duen ekintza,alde batera uzteko.Jesukristorenganako fedeak eta Berarijarraitzeak garamatza gizarte eraldaketarako konpromiso honetara

c.4. Guzti horregatik, EEek, haurtzaro, adoleszentzia eta gaztaroko errealitateak uztartzendituen hezkuntza mugimendu bezala,beharrezkotzat eta ezinbestekotzatjotzen du gazteria garapen eta gizartealdaketarako motortzat hartzea; bizibehar dugun errealitatearen eraldaketan konprometitutako biztanleriaren zati bezala; eta gureauzo, herri edo hirian dagokigun

c. gizarteaaukera

Page 15: euskalerrikoeskautakidearioa EE_eusk.pdf · euskalerrikoeskautakidearioa Editorea: Euskalerriko Eskautak Diseinua eta Maketazioa: Goitibera Inprimatzaile: Berekintza 2004ko iraila

15ideario euskalerriko eskautak idearioa

c. gizarteaaukeraegunerokotasunarekin. Lankidetzaikuskeratik, beharrezkotzat jotzendugu elkarte sarea sendotzea, gizartealdaketaren benetako motor bezalaeta, mugimendu eta federakundebezala, beste elkarte batzuekin koordinatuta eta sinergia sozialak erabiliz, sarean jarduteko gauza izanbehar dugula berresten dugu

c.5. Hala eta guztiz ere, EE jabetzenda boluntario terminoak gaur egunjasaten dituen mugez. Ondorioz,federakundetik, boluntario bezala,benetako militantziarantz jotzeko,doakotasunean, elkartasunean,eskaut Legean eta Agintzan oinarritutako benetako bizi estiloarenzehazpenean aurrera egiteko konpromisoa sendotzearen beharrageure egiten dugu. Eskaut monitoreen militantzian sakontzekoikuskera honetatik, federakunde bezala, gure inguruan gertatzen direngertaeren aurrean, gizarte mailanjarrera hartzeko dinamikak aurkezteko aukera sortzen da

c.6. EEek, hezkuntza mugimendubezala, elkartasuna, aniztasuna, elkarrizketa, desberdinaren eta bertanegon daitezkeen kultura anitzenerrespetua nabarmentzen diren lankidetza ikuskerako gizartearen aldeegiten du. Gainera, gizon eta

emakume guztien funtsezko beharrak,batez ere gizarte bazterketazko dinamika edo egoerak bizi dituztenenak, bermatuko dituen gizartearen alde

Izadia

c.7. EEen ustez, izadia terminoabere hezkuntza egitekoan sartzeagarrantzitsua eta beharrezkoa da,baina ez nahikoa. Beharrezkoa da,gainera, ingurugiroan uneoro kaltelarriak eragiten dituen gaurko gizarteereduari kritika egitea. EE, hezkuntzamugimendu denez, horretaz jabetzenda maila guztietan: politikoa, sozialaeta hezitzailea.

Herri honek, izadiarekin, AmaLurrarekin betidanik izan duen harremana errebindikatzen dugu,baliabideen emailetzat ez ezik, biziemailetzat eta bizi ugaltzailetzat hartuz.

Garapen jasangarrirantz joan behardugula ere uste dugu, maila energetikoan nahiz eguneroko kontsumoko ohitura pertsonaletan,oinarrizko beharren ikuskeratik erdibanatzeko eta bizi izateko jarreraberreskuratuz. Murrizketara, gauzakberriro erabiltzera eta birziklatzera jobehar dugu.

Page 16: euskalerrikoeskautakidearioa EE_eusk.pdf · euskalerrikoeskautakidearioa Editorea: Euskalerriko Eskautak Diseinua eta Maketazioa: Goitibera Inprimatzaile: Berekintza 2004ko iraila

16 ideario euskalerriko eskautak idearioa

c. gizarteaaukeraGuzti horregatik, izadiak jasaten duenetengabeko espoliazioa eta baliabidenaturalen neurriz kanpoko esplotazioasalatzen ditugu. Baita jasangarritasuna ahalbidetzen dutenmugak ere gainditzen dituzten neurririk gabeko kontsumo erak ere.

Hezkuntza mugimendu bezala, zeraulertzen dugu:

• Esparru horretan gauzatu beharkolitzatekeela batez ere gure hezkuntzaegitekoa: izadiak ahalbidetzen dugizakiak bere buruarekin eta gizakiakJainkoarekin bat egitea, hirigunekoberariazko murrizketa eta mugekhainbeste baldintzatzen ez duteninguruan harremana eraginez. Ingurunatural honek gizakiaren ahalmen etasentsibilitateen adierazpena, berennaturaltasuna, beren askatasuna etahoriez baliatzeko aukera eragiten du

• Izadiak izan behar duela gure osagai metodologikorik nagusiena:hezkuntza esparru bezala berreskuratzea ezinbestekoa delaikusi behar dugu, hortxe direlakobenetakoagoak berdinen artekoharremanak eta bertatik abia gaitezkeelako gizakien benetako autonomia eta autogestiora

• Ingurugiro hezkuntzara aurrera eginbehar dugula hiri esparrutik, hauxe

delako gizakiaren eguneroko bizigiroaeta bertatik hasi behar duelako gizakiaren eta inguruaren benetakoeraldaketak, izadia zaintzeko eta sustatzeko dinamikak eskainiz

Bakerako eta gatazkak konpontzeko hezkuntza

c.8. Benetako bakearen kulturarenalde gaude. Gizarte gatazkatsuan bizidiren gizon eta emakumeen osokohezkuntza nahi duen mugimendugarenez, biziaren eta giza eskubideeneskubidearen aldeko jarrera argi etanahitaezkoa dugu, horien bortxaketadakarren edozein jarduerari aurkaeginez eta salatuz. Era berean,herrien eskubide kolektiboen alde egiten dugu eta indarkeriarik ezadugu gatazkak, eta bereziki gureherrian gertatzen dena, konpontzekobidetzat.

EE tolerantziaren, desberdina errespetatzearen, entzutearen, elkarrizketa eta adostasunaren aldegaude, bakea berdintasun eta bidezkogarapenezko egoeratzat hartuz; desdoitze estrukturalen eta honekdakartzan indarkeria moten inpaktuatxikiagoa izango den gizartea eraikitzeko bidetzat.

Page 17: euskalerrikoeskautakidearioa EE_eusk.pdf · euskalerrikoeskautakidearioa Editorea: Euskalerriko Eskautak Diseinua eta Maketazioa: Goitibera Inprimatzaile: Berekintza 2004ko iraila

17ideario euskalerriko eskautak idearioa

c. gizarteaaukeraKultura eta euskera

c.9. Kultura gizatalde batek konpartitzen dituen balio, arau, jokaera, ideia eta produktuen multzokonplexua da; gizatalde horretakokideen arteko eta hauen eta inguruaren arteko harremanak arautzen dituzte. Heldutasun pertsonalera iristeko ibilbide honetan,ezinbestekoa da jendeak kultura nortasuna jadestea: herri bati, lurralde bati, balio batzuei eta errealitatea ulertzeko era batzuei atxikitzea. Gizabanakoak, aurrera egiteko, bere errealitateari atxikitzekosustrai anitzak behar ditu. Beraz, euskal herriaren berariazko sustraihistorikoei eustearen aldekoak gara;tradizioaren elementu naturalakberreskuratu egin behar ditugu etaherri bezala dugun bizitzaren zentzuaz jabetu. Besteak beste, euskera aipa dezakegu berariazko hizkuntza bezala.

EEek euskera gure kulturako osagaidela uste du. Ondorioz, gure herriizatasuna berresten dugu euskerarenerabilera, normalizazio eta bultzatzetik, eta gure eguneroko bizitzan ezagutzeko eta erabiltzekoeskubidea errebindikatzen dugu, bertan dauden gainerako hizkuntzenantzera, gure kulturaren aberastasun

iturri bezala. Era berean, euskerarenerabileraren politizatze alderdikoienaurka gaude eta gure hizkuntza balio,kultura eta eskaut metodoan oinarritutako osoko hezkuntzarenkomunikazio eta transmisiorako tresnatzat errebindikatzen dugu

Kulturartekotasuna

c.10. EE jabetzen da etengabekoaldaketan dagoen kultura, gizarte etaekonomia errealitateaz. Dinamismohonen fruitu, etorkinak emititzendituen herri izatetik gure lurra jomugahobetzat eta garapen pertsonalerakoaukeratzat duten gizon eta emakumeen jomuga nagusi izateraigaro gara. Etorkinen kopuruagehitzen doa egunez egun eta gurehezkuntza lanaren barruan dago arraza, erlijio eta kultura desberdinenintegrazioan laguntzea. Horregatik,hezkuntza mugimendu bezala, benetako kulturartekotasunaren aldegaude; errespetu, elkarrizketa, baterabizitze, elkar aberaste eta kulturadesberdinen arteko elkarreraginarenalde.

Honela ulertzen du EEek kulturartekotasun hori: gurearekinbatera bizi diren eta egunez egunaurkitzen ditugun era bateko eta besteko kulturen ezagutza, balorazio

Page 18: euskalerrikoeskautakidearioa EE_eusk.pdf · euskalerrikoeskautakidearioa Editorea: Euskalerriko Eskautak Diseinua eta Maketazioa: Goitibera Inprimatzaile: Berekintza 2004ko iraila

18 ideario euskalerriko eskautak idearioa

c. gizarteaaukeraeta partehartze bezala.Bizikidetasunaren alde gaude, errealitate zuzenago eta pozgarriagoaren alde, gure herriaosatzen duten kultura desberdinenarteko benetako ulermen eta elkarrizketaren alde

Aparteko hezkuntza errealitateennormalizazio eta integrazioa

c.11. EEek aparteko hezkuntza beharrak dituzten lagunen benetakonormalizazioaren alde egiten du. Halanola, integraziorako bide bezala hartzen dugu eta gure egitekoa da,hezkuntza aukera aintzat hartuta,gure taldeetatik bizikidetasuna lortzeko apustu benetako eta eraginkorra egitea

Baterako hezkuntza

c.12. Era berean, gizartearen egituraketan nabarmentzen denpatriarkatua indargabetu behar dugu.Gure hezkuntza egitekoa berezikieraldatzailea den neurrian, baterakohezkuntza da, gure iritziz, genero diskriminazioa gutxitzeko biderikonena eta eraginkorrena, horrela,gizon eta emakumeen arteko berdintasunerantz jotzeko

Garapenerako hezkuntza

c.13. EEen, gero eta autoritarioagoaden pentsamendu bakarra dakarrenekonomia eta kultura globalizazioarenzabalkundea nagusi den errealitateberriaz jabetuta, eta, era berean,herri bezala pentsamendu bakar haujasaten dugula antzemanda, ereduhorri uko egiten diogu eta IparraldeakHegoaldea zapaltzea deuseztatzenedo onartzen ez duen garapenerakobenetako hezkuntzaren alde gaude.

Batez ere behartsuenganako elkartasunean oinarritutako sentsibilizazioaren eta hezkuntzarenalde egiten dugu, gure elkarteetangizarte bazterketa jasateko arriskuandauden lagunekin hasita.

Page 19: euskalerrikoeskautakidearioa EE_eusk.pdf · euskalerrikoeskautakidearioa Editorea: Euskalerriko Eskautak Diseinua eta Maketazioa: Goitibera Inprimatzaile: Berekintza 2004ko iraila

19ideario euskalerriko eskautak idearioa

gurepertsonaereduaGure pedagogiatik -ez da pedagogianeutroa eta jarrera hartzen du-, etahiru aukerak aintzat hartuta,Euskalerriko Eskautakek pertsonaeredu jakin baten alde egiten du:

Askea. Heldutasunerako ibilbideanprotagonista eta bere erabakiak heldutasun eta erantzukizunez hartzeko gauza dena. Askatasunezhautatzen du, berarentzat zein elkartearentzat zein eragin duenjakinda.

Kritikoa. Inguruan gertatzen direnakbaloratzen jakin behar du, bidegabekerien, indarkeriaren, diskriminazioaren eta zapalketarenaurrean sentibera.

Benetako giza errealizazio eta askapena galarazten duten egiturasozial, ekonomiko, politiko eta erlijiosoen eraldaketan konprometitua.

Bakarra. Bere gaitasun eta ahalmenen garapena bere egoerapertsonala eta mugak aintzat hartutaegiten duena. Den bezala baloratuaden pertsona, zintzoa, bihotzez garbia, kontsekuentea, e.a.

Etengabeko hazkunde prozesuan. Etengabeko bilaketaneta elkarte eta taldearekiko, inguru

eta historian antzematen dituenbalioekiko -bere bizitza bideratzen etazentzuz betetzen duten balioak- etengabeko kontrastean.

Transzendentziara zabalik dagoen pertsona.

Ekintzailea eta sortzailea. Ideiak, egitasmoak eta irtenbide alternatiboak sortzeko gauza eta hazkunde eta eraikuntza positibokoetengabeko prozesuan dagoena.

Sinestuna. Transzendentziara zabalik, Nazareteko Jesusengan aurkitzen du bere bizitzarentzako,giza bizikidetasunerako eta bere konpromisorako zentzua.

Ardatz hauetatik, EEek honakogizakiarengan sinesten du:

• "Edukitzeko" ez ezik, "izateko"bokazioduna.

• Taldean -elkartean- gizaki lez hazten dena.

• Ebanjelioa eta Nazareteko Jesusijarraitzea oinarritzat hartuta, aske etajakinaren gainean aukeratu duen biziestilo batekin konprometitua.

Page 20: euskalerrikoeskautakidearioa EE_eusk.pdf · euskalerrikoeskautakidearioa Editorea: Euskalerriko Eskautak Diseinua eta Maketazioa: Goitibera Inprimatzaile: Berekintza 2004ko iraila

ideario euskalerriko eskautak idearioa20

gurepertsonaeredua• Kulturartekoa nortasun kolektiboarekin. Sustrai sendo etaargietan irauten duen pertsona, bereherria eta herrikideak maite dituena,baina mundura, kultura trukera zabalik dagoena, harreragilea etaabegitsua dena kulturarteko gizarteberrian.

• Bakerako, bizikidetasunerako etagatazken konponketa positiborakohezia.

• Munduaren ikuskera globala duena,jasangarritasuna eta ingurugirokooreka bezalako irizpideetatik.Neurritasuna du bizimodutzat etazalantzan jartzen ditu indarrean dauden kontsumo, ekoizpen eta ekonomia antolaketarako ereduak.

• Baterako hezkuntzaren eta gizoneta emakume guztientzako aukeraberdintasunaren alde jarduten du,sexua, kultura eta sinesteengatikbereizketarik egin gabe.

• Bere inguruan, bere inguruko gizoneta emakumeekin, batez ere kaltetuenekin, konprometituta dago,zuzentasun eta elkartasunezko irizpideetatik.