239
1 L’Injil s ufus n Matta Adlis n umezruy n wexřaq n Yeccu Lmasiḥ Lk. 3:23b-38 1 1 Adlis n umezruy n wexřaq n Yeccu Lmasiḥ, mmis n Dawud, mmis n Ibrahim.1 2 Ibrahim ijja-dd Isḥaq, Isḥaq ijja-dd Yaɛqub, Yaɛqub ijja-dd Yahuda d aytmas.2 3 Yahuda ijja-dd Fariṣ d Zaraḥ ak-d Tamar, Fariṣ ijja-dd Ḥaṣrun, Ḥaṣrun ijja-dd Aram,3 4 Aram ijja-dd Ɛamminadab, Ɛamminadab ijja-dd Naḥcun, Naḥcun ijja-dd Salmun, 5 Salmun ijja-dd Buɛaz ak-d Raḥab, Buɛaz ijja-dd Ɛubid ak-d Raɛut, Ɛubid ijja-dd Yassa, 6 Yassa ijja-dd Dawud, ajeǧid, uca Dawud, ajeǧid, ijja-dd Suliman ak-d temɣart n Uriya.4 7 Suliman ijja-dd Raḥabɛam, Raḥabɛam ijja-dd Abiya, Abiya ijja- dd Asa,5 8 Asa ijja-dd Yahucafaṭ, Yahucafaṭ ijja-dd Yuram, Yuram ijja-dd Ɛuzziya, 9 Ɛuzziya ijja-dd Yutam, Yutam ijja-dd Aḥaz, Aḥaz ijja-dd Ḥizqiya, 10 Ḥizqiya ijja-dd Manassa, Manassa ijja-dd Amun, Amun ijja-dd Yuciya, 11 Yuciya ijja-dd Yakunya d aytmas di řweqt n tmeḥbast di Babil.6 12 Awarni řami xasen uẓẓřen ɣar Babil, Yakunya ijja-dd Caɛaltiyil, Caɛaltiyil ijja-dd Zarubbabil.7 13 Zarubbabil ijja-dd Abihud, Abihud ijja-dd Alyaqim, Alyaqim ijja-dd Ɛazur, 14 Ɛazur ijja-dd Ṣaduq, Ṣaduq ijja-dd Axim, Axim ijja-dd Aliyud, 15 Aliyud ijja-dd Aliɛazar, Aliɛazar ijja-dd Mattan, Mattan ijja-dd Yaɛqub, 16 Yaɛqub ijja-dd Yusuf, aryaz n Maryam, tenni i dd-ijjin Yeccu umi qqaren Lmasiḥ. 17 S uyenni marra arrawen zi Ibrahim ař Dawud iwḍen arbeɛṭac n warrawen. Zi Dawud ař tameḥbast di Babil arbeɛtac n warrawen uca zi tmeḥbast di Babil ař Lmasiḥ arbeɛtac n warrawen. 1:1 Lk. 1:31,32. 1:2 Amz. 21:2; 25:26,35. 1:3 Amz. 38:27,29; Raɛut 4:18,19; 1 Im. 2:5,9. 1:6 Raɛut 4:22; 1 Ṣm. 16:1; 17:12; 1 Im. 2:15; 12:18. 1:7 1 Ij. 11:43; 1 Im. 3:10. 1:11 1 Im. 3:16. 1:12 1 Im. 3:17; Ɛizra 3:2. (CC BY-SA 4.0 - 2020)

™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

1

L’Injil s ufus n Matta

Adlis n umezruy n wexřaq n Yeccu LmasiḥLk. 3:23b-38

1 1 Adlis n umezruy n wexřaq n Yeccu Lmasiḥ, mmis n Dawud, mmis n Ibrahim.1

2 Ibrahim ijja-dd Isḥaq, Isḥaq ijja-dd Yaɛqub, Yaɛqub ijja-dd Yahuda d aytmas.2

3 Yahuda ijja-dd Fariṣ d Zaraḥ ak-d Tamar, Fariṣ ijja-dd Ḥaṣrun, Ḥaṣrun ijja-dd Aram,3

4 Aram ijja-dd Ɛamminadab, Ɛamminadab ijja-dd Naḥcun, Naḥcun ijja-dd Salmun, 5 Salmun ijja-dd Buɛaz ak-d Raḥab, Buɛaz ijja-dd Ɛubid ak-d Raɛut, Ɛubid ijja-dd Yassa, 6 Yassa ijja-dd Dawud, ajeǧid, uca Dawud, ajeǧid, ijja-dd Suliman ak-d temɣart n Uriya.4

7 Suliman ijja-dd Raḥabɛam, Raḥabɛam ijja-dd Abiya, Abiya ijja-dd Asa,5

8 Asa ijja-dd Yahucafaṭ, Yahucafaṭ ijja-dd Yuram, Yuram ijja-dd Ɛuzziya, 9 Ɛuzziya ijja-dd Yutam, Yutam ijja-dd Aḥaz, Aḥaz ijja-dd Ḥizqiya, 10 Ḥizqiya ijja-dd Manassa, Manassa ijja-dd Amun, Amun ijja-dd Yuciya, 11 Yuciya ijja-dd Yakunya d aytmas di řweqt n tmeḥbast di Babil.6

12 Awarni řami xasen uẓẓřen ɣar Babil, Yakunya ijja-dd Caɛaltiyil, Caɛaltiyil ijja-dd Zarubbabil.7

13 Zarubbabil ijja-dd Abihud, Abihud ijja-dd Alyaqim, Alyaqim ijja-dd Ɛazur, 14 Ɛazur ijja-dd Ṣaduq, Ṣaduq ijja-dd Axim, Axim ijja-dd Aliyud, 15 Aliyud ijja-dd Aliɛazar, Aliɛazar ijja-dd Mattan, Mattan ijja-dd Yaɛqub, 16 Yaɛqub ijja-dd Yusuf, aryaz n Maryam, tenni i dd-ijjin Yeccu umi qqaren Lmasiḥ. 17 S uyenni marra arrawen zi Ibrahim ař Dawud iwḍen arbeɛṭac n warrawen. Zi Dawud ař tameḥbast di Babil arbeɛtac n warrawen uca zi tmeḥbast di Babil ař Lmasiḥ arbeɛtac n warrawen.

1:1 Lk. 1:31,32. 1:2 Amz. 21:2; 25:26,35. 1:3 Amz. 38:27,29; Raɛut 4:18,19; 1 Im. 2:5,9. 1:6 Raɛut 4:22; 1 Ṣm. 16:1; 17:12; 1 Im. 2:15; 12:18. 1:7 1 Ij. 11:43; 1 Im. 3:10. 1:11 1 Im. 3:16. 1:12 1 Im. 3:17; Ɛizra 3:2.

(CC BY-SA 4.0 - 2020)

Page 2: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

2

MATTA

Axřaq n Yeccu LmasiḥLk. 2:1-7

18 Ammu i yemsar wexřaq n Yeccu Lmasiḥ. Umi yemmas Maryam tuɣa-tt d tanexḍebt n Yusuf, iḍhar-dd belli nettat teksi aɛeddis zi Arruḥ Iqeddsen qbeř i ɣa meřcen.8

19 Umi aryaz nnes Yusuf tuɣa iggur nican, war ixs ca ad tt issbehdeř, tuɣa yarezzu ad as iǧef s tnuffra. 20 Am tuɣa ittxarraṣ di man aya, iḍhar as-dd Lmalak n SIDI di tarjit, inna:

“A Yusuf, a mmis n Dawud, war tteggʷed ad dd-tawyed Maryam d tamɣart nnek, minzi wenni i dayes dd-ixeřqen, aqa Netta zi Arruḥ Iqeddsen.” 21 Nettat ad dd-taruw Aḥenjir, nettat ad t tsemma Yeccu, minzi Netta ad issenjem řgens nnes zi ddnub nsen.”9

22 Marra aya imsar ḥima ad ittwakemmeř min inna SIDI s uqemmum n unabi, umi inna:

23 “Xẓar, taɛzarect ad teksi ddeyset uca ad dd-taruw Aḥenjir, ad as ggen ‘Ɛimmanu-Il’ min ixs ad yini: ‘AREBBI aqa-t akidneɣ’. ”10

24 Řami dd-ifaq Yusuf zeg iḍeṣ, igga am mammec tt yumur Lmalak n SIDI uca yiwyi-dd tamɣart nnes ɣares, 25 uca netta war ɣares dd-iqarreb ca ařami dd-turuw Mmis amenzu uca tsemma t ‘Yeccu’.11

Imusnawen n itran zi ccarq

2 1 Řami dd-ixřeq Yeccu di Bayt-Laḥm di Yahudiyya deg wussan n ujeǧid Hirudus, usin-dd ca n imusnawen n itran zi manis d tneqqar

tfuct ɣar Urcalim.12

2 Nnan: “Mani iǧa wenni dd-ixeřqen d Ajeǧid n Wudayen? Aqa neẓra itri nnes di ccarq, nusa-dd ad as nesjed.” 3 Řami isřa ujeǧid Hirudus man aya, inneḥweř netta d qaɛ Urcalim akides. 4 Hirudus issmun-dd zi řgens marra imeqqranen n ikehhanen d imseřmaden n idlisen uca isseqsa ten x mani i ɣa ixřeq Lmasiḥ. 5 Nnan as: “Di Bayt-Laḥm di Yahudiyya, minzi d man aya i yuran s ufus n unabi:

1:18 Lk. 1:27, 34. 1:21 Lk. 1:31; Řex. 4:12. 1:23 Ica. 7:141:25 Lk. 2:21. 2:1 Lk. 2:4.

Page 3: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

3

MATTA

6 “I cem, Bayt-Laḥm, tammurt n Yahuda, cem war teǧid ca d tameẓyant jar řḥukkam n Yahuda, minzi zzayem dd i ɣa iffeɣ Ujeǧid wenni i ɣa yarewsen řgens inu, Israil.”13

7 Řexdenni iřaɣa Hirudus x imusnawen n itran s tnuffra uca yiweḍ ad zzaysen issen řweqt i di tuɣa d asen dd-iffeɣ itri. 8 Xenni issekk i-ten ɣar Bayt-Laḥm, inna: “Ruḥem dinni, tarzum mliḥ x Uḥenjir. Mařa tufim t, asem-dd, xebbarem ayi, ḥima uřa d necc ad dd-aseɣ, ad as sejdeɣ.” 9 Awarni řami sřin i wawař n ujeǧid, ruḥen uca xzar, itri i ẓrin di ccarq iggur zzatsen ařami dd-yiweḍ uca ibedd sennej i wemcan mani iǧa Uḥenjir. 10 Řami ẓrin itri, farḥen s řefraḥet tameqqrant aṭṭas. 11 Řami udfen ɣar taddart, ẓrin Aḥenjir ak-d Maryam, yemmas, wḍan ɣar temmurt uca sejden as. Xenni arezmen řeknuz nsen uca qeddmen as tirzifin: ureɣ, řebxur d řefwaḥet n mirru.14

12 Umi d asen-dd iweḥḥa di tarjit ḥima war ttɛiqqiben ɣar Hirudus, ɛeqben ɣar temmurt nsen zeg ijj n webrid nneɣni.

Tarewřa ɣar Miṣra13 Umi ruḥen, iḍhar-dd Lmalak n SIDI ɣar Yusuf di tarjit, iqqar: “Kkar, awi-dd Aḥenjir d yemmas, arweř ɣar Miṣra u qqim din ař cek i ɣa xebbareɣ, minzi Hirudus yarezzu x Uḥenjir ḥima ad t isshellek.” 14 Uca ikkar-dd Yusuf, yiwi Aḥenjir d yemmas s ǧiřet uca yarweř ɣar Miṣra. 15 Iqqim dinni ařami immut Hirudus, ḥima ad ittwakemmeř min ittwannan zi SIDI zeg inabiyyen i innan: “Řaɣiɣ-dd x Mmi ḥima ad iffeɣ zi Miṣra.”15

Anɣay n iḥenjiren di Baytlaḥm16 Řami iẓra Hirudus belli imusnawen cemten t, ixeyyeq aṭṭas uca issekk inɣa marra iḥenjiren n Bayt-Laḥm u zi qaɛ jjwayeh i d as dd-yudsen, marra iḥenjiren zi tnayen iseggʷusa swadday ɛlaḥsab řweqt i yiweḍ ad issen zeg imusnawen. 17 Řexdenni ittwakemmeř min ittwannan zeg unabi Irmiya umi inna:

18 “Tmijja tᵉttwaseř di Rama, imeṭṭawen d tɣuyyit n wecḍan aṭṭas. Rahil tᵉttru x iḥenjiren nnes, war tᵉttexs ad tᵉttwaɛezza minzi nitni war qqimen ɛad!”16

2:6 Mixa 5:1,2; 1 Ṣm. 16:1; Yḥ. 7:42. 2:11 ‘tirzifin’ - niɣ ‘iriɣaluten’. 2:15 Ḥuc. 11:1. 2:18 Irm. 31:15

Page 4: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

4

MATTA

Adwař zi Miṣra ɣar Nnaṣira19 Řami immut Hirudus, iḍhar-dd Lmalak n SIDI di tarjit i Yusuf di Miṣra, 20 inna: “Kkar, awi-dd Aḥenjir d yemmas, uca ruḥ ɣar temmurt n Israil, minzi inni tuɣa yarezzun ad nɣen Aḥenjir, aqa mmuten.” 21 Řexdenni ikkar, yiwi-dd Aḥenjir d yemmas uca yusa-dd ɣar temmurt n Israil. 22 Maca ařami isřa belli Arxilawus idweř d ajeǧid di Yahudiyya deg wemcan n babas Hirudus, iggʷed ad iraḥ dinni. Xenni iweḥḥa as-dd Arebbi di tarjit maḥend ad iraḥ ɣar jjwayeh n Ljalil. 23 Řami dd-yiweḍ, izdeɣ di tendint qqaren as Nnaṣira, ḥima ad ittwakemmeř min ittwannan zeg unabi, belli ad t semman ‘Nnaṣiri’.17

Abarreḥ n Yuḥanna Amseɣḍaṣ Mk. 1:1-8; Lk. 3:1-9, 15-17; Yḥ. 1:19-28

3 1 Deg wussan nni yusa-dd Yuḥanna Amseɣḍaṣ, tuɣa ittbarreḥ di řexřa n Yahudiyya,18

2 inna:

“Tubem, minzi Tageldit n ijenwan aqa tudes-dd.”

3 Minzi d wa i xef ittwannan zeg unabi Icaɛya am inna:

“Tmijja i ittřaɣan di řexřa: ‘Swejdem abrid n SIDI, seggem imesraq nnes.’ ”19

4 Yuḥanna tuɣa yarreḍ arruḍ n taḍuft n iřeɣman, ibekkes ijj n webyas n yiřem. Uca macca nnes tuɣa d iburexsen d tamment taḥurrect.20

5 Řexdenni teffeɣ-dd ɣares Urcalim d qaɛ Yahudiyya d marra jjwayeh i d as dd-innḍen i L'Urdun, 6 uca ttwasɣeḍṣen zzayes deg iɣzar n L'Urdun, neɛmen s ddnub nsen.21

7 Řami iẓra aṭṭas n Ifarisiyyen d Iṣaduqiyyen ttasen-dd maḥend ad ttwasɣeḍṣen, inna asen: “A tarwa n ifiɣran, wi d awem imřen maḥend ad tarewřem zeg weɣḍab i dd ɣa yasen?22

8 Ggem řɣiǧet i ɣa iřiqqen i ttubet.23

9 War ttɣiřem ca ad tinim deg ixef nwem: ‘Ibrahim d jedditneɣ!’, minzi Necc ad awem iniɣ belli AREBBI izemmar ad issnekkar zeg 2:23 Ica. 11:1; 60:21; Zak. 6:12. 3:1 Mk. 1:4; Lk. 3:3. 3:3 Ica. 40:3; Mk. 1:3; Lk. 3:4; Yḥ. 1:23. 3:4 Mk. 1:6. 3:6 Mk. 1:5. 3:7 Mt. 12:34; 23:33; Lk. 3:7. 3:8 Lk. 3:8.

Page 5: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

5

MATTA

Nayin

Sibasti (Samarya)

Filadilfiya

Gerasa

Maxa’irus

Isbus

Qayṣariya

Btulumayu

ṢurQayṣariya-Filibbi

adrar n Hirmun

Baytṣayda

Ariḥa

Yaffa

Acqal�n

Azutu

Qana

Ifrayim

Ḥabrun

MasadaBi’r-Sebɛa

Ɣazza

Lidda

Suxar

Antibatris

Skitubulis

Gadara

Qumran

TibiriyasNnaṣira

MajdalaKafarnaḥum

IDUMIYA

YAHUDA

SAMARYA

DIKAbULIS

LJALIL

NABATIYA

Hirudis Ameqqran (immut di 4 a.LM.)

Arxilawus (zi 6 a.LM. ttwaḥkemtjwayeh nnes zeg ij n Uruman)

Hirudis Antibas

Hirudis Filib

tammurt n Dikabulis

Ixḍar Yeccu Lmasiḥ tandint tameẓyant n Kafernaḥum, tandint n yinni igemmaren iseřman, am dsas n řxedmet nnes.

Di DikaBulis zeddɣen iwdan zeg waṭṭas n řegnus.

Tuɣa Qayṣariya d tandint n řmargeḥ n řɛeskar n Irumaniyyen di Falasṭin.

Jjwayeh yuẓɣen n Řebḥar Immuten d ij n wemcan i tarewřa i inni idewřen d iɣriben jar řgens uday nsen, amecnaw inni iǧan n tmesmuntn Qumran.

bIR

IYA

adrar n Jirizim

Bayt-Laḥm

Urcalim

Sibburis

TAMMURT N ISRAIL sadu ŘḤUKM n IRUMANIYYEN deg wussan n YECCU LMASIḤ

IL AGRAKAL(řebḥar ameẓyan)

Řebḥar n Ljalil

Řebḥa

r I

mmut

eniɣ

zar

n L

’urdun

kilumitr

Page 6: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

6

MATTA

iẓra aya tarwa i Ibrahim.24

10 Xzar, tacaqurt tᵉttwasars ɣar iẓewran n tcejjura. Kuř tacejjart i war itticen řɣiǧet tecna, ad tᵉttwaqess uca ad tewḍa di tmessi.2526

11 Necc ad kenniw ssɣeḍṣeɣ deg waman i ttubet, maca wenni i dd ɣa yasen awarni ayi, Netta ijhed xafi, necc war sdihiǧeɣ ad ksiɣ sandaliyat nnes. Aqa Netta ad kenniw isseɣḍeṣ di Arruḥ Iqeddsen d tmessi.27

12 Tazzart nnes deg ufus nnes, ad isszuzzar andrar nnes qaɛ, ad iyru irden ɣar řemrasi nnes, maca icarfa ad ten issecmeḍ s tmessi i war ixessyen.”

Aseɣḍeṣ n Yeccu s ufus n Yuḥanna AmseɣḍaṣMk. 1:9-11; Lk. 3:21-22

13 Řexdenni yusa-dd Yeccu zi Ljalil ɣar L'Urdun, ɣar Yuḥanna, ḥima ad ittwasseɣḍeṣ zzayes.2829

14 Maca Yuḥanna yugi as, inna: “Necc ḥdajeɣ ad ttwasɣeḍṣeɣ zzayek. Aqa d Cek i ɣari i dd ɣa yasen?” 15 Maca Yeccu yarra-dd, inna as: “Samḥ ayi řexxu, minzi ammu i d aneɣ ittřiq ḥima ad nkemmeř marra tasegda.” Řexdenni isamḥ as. 16 Awarni řami ittwaseɣḍeṣ Yeccu, yuři-dd zeg waman deɣya, u xzar, aqa ttwarzmen as ijenwan uca iẓra Arruḥ n AREBBI ihwa-dd amecnaw tadbirt uca tarsa xas.30

17 Xzar, tusa-dd ict n tmijja zeg ijenwan, tenna: “D Wa d Mmi iɛizzen, dayes ufiɣ arḍa inu.”31

Ibřis ittjarreb Yeccu di řexřaMk. 1:12-13; Lk. 4:1-13

4 1 Řexdenni ittwandeh Yeccu ɣar řexřa zi Arruḥ ḥima ad ittwajarreb zeg ibřis.3233

2 Awarni řami tuɣa iẓumm arebɛin n wussan d arebɛin n ǧyaři, yusa as-dd jjuɛ. 3 Yusa-dd ɣares umjarrab, inna as: “Mařa Cek d Mmis n AREBBI, ini i iẓra aya ad dewřen d aɣrum!” 4 Yarra-dd xas inna: “Aqa tura:

3:9 Yḥ. 8:39. 3:10 ‘tacejjart’ - niɣ ‘addag’ (‘iddagen’). 3:10 Mt. 7:19; Yḥ. 15:6. 3:11 Mk. 1:7; Lk. 3:16; Yḥ. 1:15,26; Řex. 1:5; 11:16; 19:4. 3:13 ‘ittwaseɣḍeṣ’ - nzemmar ad nessemqudda aseɣḍes ak-d wenḍeř n bnadem di řebḥar, deg waman, xenni awarni as ittwasnekkar-dd zzaysen. D man aya d ijj n umedya n wenḍeř n bnadem aqdim d tnukkra n bnadem n jdid. Aseɣḍeṣ n Yeccu war iǧi d ict n řeɛřamet n ṭharet waha, maca ɣar umezwar aqa aseɣḍeṣ řeɛřamet n umenḍar n bnadem aqdim deg waman u n tnukkra nnes zeg waman am bnadem d jdid s liman di Yeccu Lmasiḥ. Xzar Rum. 6:1-14. 3:13 Mk. 1:9; Lk. 3:21. 3:16 Ica. 11:2; 42:1; Yḥ. 1:32. 3:17 Ica. 42:1; Mt. 12:18; 17:5; Lk. 9:35; Kul. 1:13; 2 Bṭ. 1:17. 4:1 ‘ibřis’ - isem-a wanita ixs ad yini ‘wenni iɛeyyben’. Ibřis netta d cciṭan ameqqran. 4:1 Mk. 1:12; Lk. 4:1.

Page 7: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

7

MATTA

‘Bnadem war iddar s weɣrum waha, maca zi kuř awař i dd-ittekken zeg uqemmum n AREBBI.’ ”34

5 Řexdenni yiwyi t ibřis ɣar tendint iqeddsen uca issgaɛɛed i-t ɣar ṭṭarf n tzeqqa n Zzawect Tameqqrant, 6 inna as: “Mařa Cek d Mmis n AREBBI, iwa nḍar ixef nnek ɣar wadday, minzi aqa tura:

‘Ad yumur lmalakat nnes xak, ad Cek ksin x ifassen nsent, ḥima aḍar nnek war ineggeḥ ca aẓru.’ ”35

7 Yeccu inna as: “Tura ɛawed:

‘War ttjarrab SIDI, AREBBI nnek!’ ”36

8 Yiwyi t ɛawed ibřis ɣar wedrar yuɛřan aṭṭas, isscen as marra tigeldiwin n ddunect d uɛuǧi nsent, 9 uca inna as: “Ad ac wceɣ marra man aya, mařa tewḍid ayi ɣar iḍaren, ad ayi tsejded!” 10 Inna as Yeccu: “Ruḥ, a cciṭan, minzi tura:

‘SIDI, AREBBI nnek, umi i ɣa tsejded u i Netta weḥḥdes umi i ɣa tsexxared.’ ”3738

11 Řexdenni ijja i-t ibřis uca xzar, lmalakat usint-i-dd, tuɣa sexxarent as.

Amezwaru n tsexxart n Yeccu di Ljalil Mk. 1:14-15; Lk. 4:14-15

12 Řami isřa Yeccu belli Yuḥanna tuɣa ittwasellem, iruḥ ɣar Ljalil.39

13 Ijja Nnaṣira uca yusa-dd ɣar Kafarnaḥum tenni ɣar ṭṭarf n řebḥar di temmurt n Zibulun d Naftali uca izdeɣ din, 14 ḥima ad ittwakemmeř min ittwannan zeg unabi Icaɛya umi inna:

15 “Tammurt n Zibulun d temmurt n Naftali deg Webrid n Řebḥar, ɣar ujemmaḍ n L'Urdun, Ljalil n řegnus,40

4:4 Aɛwd. 8:34:6 Izhd. 91:11,12. 4:7 Aɛwd. 6:16. 4:10 ‘cciṭan’ - aqa-t d cciṭan ameqqran wenni iǧan x marra ccwaṭen. 4:10 Aɛwd. 6:13; 10:20. 4:12 Mk. 1:14; Lk. 4:14; 16,31; Yḥ. 4:43. 4:15 Ica. 8:23; 9:1.

Page 8: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

8

MATTA

16 řgens i iqqimen di taǧest iẓra tafawt tameqqrant, u x yenni izedɣen di temmurt d tiři n řmewt, aqa tenqar-dd xasen tfawt.”41

17 Zi ssin ibda Yeccu ittbarreḥ, inna: “Tubem minzi Tageldit n ijenwan aqa tudes-dd.”42

Ařaɣi i imeḥḍaren imezwuraMk. 1:16-20; Lk. 5:1-11

18 Řami tuɣa Yeccu iggur x tma n řebḥar n Ljalil, iẓra tnayen n wawmaten, Cimɛun umi qqaren Buṭrus, isem wanita ixs ad yini ‘D Aẓru’, d Andrawus umas, tuɣa neṭṭaren tracca di řebḥar minzi nitni d ineymaren n iseřman.43

19 Inna asen Yeccu: “Ḍfarem ayi-d, ad kenniw arreɣ d ineymaren n iwdan.” 20 Ssarsen deɣya tiracciwin nsen, ḍfaren t. 21 Řami yeɛdu zi ssin tsawent, iẓra tnayen n wawmaten nneɣni, Yaɛqub mmis n Zabdi d umas Yuḥanna, tuɣa aten ak-d babatsen Zabdi di tɣarrabut, ɛeddřen tiracciwin nsen uca Netta iřaɣa xasen. 22 Deɣya semḥen di tɣarrabut u di babatsen, ḍfaren t.

Yeccu isseřmad u issgenfa iwdanLk. 6:17-19

23 Tuɣa ittenneḍ di temmurt n Ljalil marra, isseřmad di temzidawin nsen, ittbarreḥ s Řexbar Aṣebḥan n Tgeldit uca issgenfa kuř řehřac d kuř řeɛyubat i iǧan di řgens. 24 Iffeɣ řexbar xas di Suriya marra, uca iwyen-dd ɣares marra imehřac inni ɣar iǧa ɛřam kuř řehřac d řeḥriq, imaryaḥen d yenni ittbarkikkiḍen d ineɛḍaben, uca issgenfa i-ten. 25 Ḍfaren t-i-dd aṭṭas n řɣaci zi Ljalil, zi Dikapulis, zi Urcalim, zi Yahudiyya u zeg ujemmaḍ n L'Urdun.

Abarreḥ deg wedrar - Awařen n lbarakaLk. 6:20-23

5 1 Řami iẓra Yeccu řɣaci, yuři ɣar wedrar uca awarni řami din iqqim, usin-dd ɣares imeḥḍaren nnes. 2 Uca yarzem aqemmum nnes,

isseřmed i-ten, inna:

4:16 Ica. 9:1,24:17 Mk. 1:15. 4:18 Mk. 1:16.

Page 9: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

9

MATTA

3 “Sseɛd n yenni arruḥ nsen izřeḍ, minzi Tageldit n ijenwan aqa-tt i nitni.44

4 Sseɛd n yenni ittecḍinen, minzi nitni ad ttwaɛezzan.45

5 Sseɛd n imwaḍɛen, minzi nitni ad warten tammurt.46

6 Sseɛd n yenni ittřaẓan d yenni ittfaden ɣar tsegda, minzi nitni ad jjiwnen.47

7 Sseɛd n yenni yareḥḥmen, minzi ad ɣarsen tiři arreḥmet. 8 Sseɛd n yenni i ɣar iǧa uř izdig, minzi nitni ad ẓaren AREBBI.48

9 Sseɛd n yenni itteggen řehna, minzi nitni ad ttwasemman arraw n AREBBI. 10 Sseɛd n yenni inneḥṣaren x ssibbet n tsegda, minzi Tageldit n ijenwan ad ɣarsen tiři.49

11 Sseɛd i kenniw mařa ttɛayaren u ttdarracen xawem uca ad xawem inin ɛřam kuř awařen iɛeffanen x ssibbet inu, waxxa ssxarriqen.50

12 Farḥem, sřiweřwem, minzi řmunet nwem d tameqqrant deg ijenwan, minzi ammu i tuɣa ittdarracen inabiyyen, inni qbeř nwem.”51

Tameǧaḥt d tfawt n ddunectMk. 9:50; Lk. 14:34-35

13 “Kenniw d tameǧaḥt n temmurt. Maca mařa tameǧaḥt ixsar uředdi nnes, mammec i ɣa negg ad tt narr d tameǧaḥt? War tneffeɛ ɛad i walu ḥaca ad temmenḍar ɣar barra, ad xas ɛefsen iwdan.”52

14 “Kenniw d tafawt n ddunect. Tandint i ittwabnan x wedrar, war tzemmar ad teqqim tennuffar. 15 War ssreqqin řefnar uca ad t ssarsen sadu řmud, maca ad t ssarsen x řmerfeɛ, maḥend ad yarɣ i marra inni iǧan di taddart.53

16 Jjem tafawt nwem ad tarɣ

5:3 Ica. 57:15; 66:2; Lk. 6:20. 5:4 Ica. 61:2; 66:10,13; Lk. 6:21. 5:5 Izhd. 37:11. 5:6 Ica. 55:1. 5:8 Izhd. 15:2; 24:4; Ɛbr. 12:14. 5:10 2 Kur. 4:10; 2 Tim. 2:12; 1 Bṭ. 3:14. 5:11 1 Bṭ. 4:14. 5:12 Lk. 6:23. 5:13 Mk. 9:50; Lk. 14:34. 5:15 Mk. 4:21; Lk. 8:16; 11:33.

Page 10: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

10

MATTA

i iwdan, ḥima ad ẓaren řexdayem nwem icnan, ad ssuɛřan Babatwem i iǧan deg ijenwan.”54

Yeccu d akemmeř n Ccariɛa17 “Aqa ad awem ittɣiř aqa usiɣ-dd ḥima ad ssbeṭṭřeɣ Ccariɛa n Musa niɣ inabiyyen. Necc war dd-usiɣ ca ḥima ad ssbeṭṭřeɣ, maca ḥima ad kemmřeɣ.55

18 S tidett, Necc ad awem iniɣ: Ař i ɣa ifna ujenna d temmurt, war ifenni uřa d ijj n řḥarf niɣ d taneqqiṭ zi Ccariɛa ař i ɣa iɛdu kuřci.56

19 Wenni i ɣa issbeṭṭřen zi tweṣṣa aya icten, waxxa d tameẓyant, uca isseřmad iwdan ammu, ad ittwasemma d ameẓyan di Tgeldit n ijenwan, maca wenni zzaysent iggin u isseřmad i-tent, netta ad ittwasemma d ameqqran di Tgeldit n ijenwan.57

20 Minzi Necc ad awem iniɣ: Mařa tasegda nwem war tmeqqar ca x tenni n imseřmaden n idlisen u tenni n Ifarisiyyen, s tidett war tᵉttidfem ca ɣar Tgeldit n ijenwan!”

Axeyyeq d wenɣay21 Aqa tesřim belli ittwanna i řejdud: ‘War neqq!’, u: ‘Wenni ineqqen, ad ittwaḥaseb!’58

22 Maca Necc ad awem iniɣ: ‘Marra wenni ittxeyyaqen x umas břa ssibbet, nhřa ma ad xas ittwaḥakem!’, u wenni iqqaren i umas: ‘Ad xak ssusfeɣ!’, ad xas teḥkem Lmeḥkama Tameqqrant n Wudayen, u wenni iqqaren: ‘A abuhaři!’ ad ittwaḥakem, ad yadef ɣar tmessi n jahennema. 23 Mařa tqeddmed tawhibt nnek x uɛalṭar min xef ssarsen tiɣarṣa d tewhibin, uca dinni tɛeqřed belli umac aqa-t ca xak, 24 ejj tawhibt nnek din zzat i uɛalṭar, ruḥ amezwaru, tṣeřḥed ak-d umac, xenni dweř-dd, uca ewc tawhibt nnek. 25 Egg deɣya taddukkřit ak-d weɣrim nnek umi cek ɛad akides deg webrid, ḥima aɣrim nnek war cek ittiwi ɣar řqaḍi, xenni řqaḍi ad cek yawi ɣar umxazni uca ad temmenḍared di řeḥbes.59

26 S tidett Necc ad ac iniɣ: War dd-teffɣed ssenni, ař ɣa txeǧṣed aṣuldi aneggaru.”

Tiṭṭ d zzina27 Aqa tesřim belli ittwanna: ‘War zenni ca!’,60

28 maca Necc ad awem iniɣ, marra wenni i ɣa ixzaren ɣar temɣart s nnecwet, aqa izna akides deg

5:16 1 Bṭ. 2:12. 5:17 ‘Ccariɛa n Musa’ - ixs ad yini Ttawrat am mammec d as qqaren Wudayen. 5:18 Lk. 16:17. 5:19 Yaɛ. 2:10. 5:21 Uf. 20:13; Aɛwd. 5:17. 5:25 Lk. 12:58; Afa. 4:26. 5:27 Uf. 20:14; Aɛwd. 5:18.

Page 11: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

11

MATTA

wuř nnes.61

29 Mařa tesseɣwa cek tiṭṭ nnek tafusect, qess i-tt, nḍar i-tt xak. Iḥřa ac mařa iweddar ijj n ṭṭarf n arrimet nnek x uweṭṭu n arrimet nnek marra di jahennama.62

30 Mařa isseɣwa cek afus nnek afusi, qess i-t, nḍar i-t xak, minzi iḥřa ac mařa iweddar ijj n ṭṭarf n arrimet nnek waha x uweṭṭu n arrimet nnek marra di jahennama.”

AǧafMt. 19:9; Mk. 10:11-12; Lk. 16:18

31 “Aqa ittwanna ɛawed: ‘Wenni i ɣa iǧfen i temɣart nnes, ad as iwc tabrat n waǧaf’.63

32 Maca Necc ad awem iniɣ: ‘Marra wenni i ɣa iǧfen i temɣart nnes, war iǧi zi ssibbet n farq-ccɣeř, ittarra tt ad tezna uca wenni i ɣa imeřcen tenni umi iǧfen, aqa netta izna.’ ”64

Tijaǧin d řwuɛud33 “Aqa tesřim ɛawed belli ittwanna i řejdud: ‘War tejjaǧid s ẓur, maca egg min tejjuǧed i SIDI!’65

34 Maca Necc ad awem iniɣ: ‘War tejjaǧam ɛemmarṣ, uřa ɣar ujenna minzi netta d řɛarc n AREBBI,66

35 uřa ɣar temmurt minzi nettat d tanebdat sadu iḍaren nnes, uřa ɣar tendint n Urcalim minzi nettat d tandint n Ujeǧid d ameqqran,67

36 war tejjaǧam uřa ɣar uzeǧif nnek minzi war tzemmared ad tarred uřa d ijj n uẓeṭṭu n ucuwwaf d acemřař niɣ d abarcan. 37 Ad iqqim wawař nnek ‘Wah!’ d ‘Wah!’, ‘Lla!’ d ‘Lla!’. Mana ktar zi man aya, aqa netta zeg umɛeffan.”

Axřaf d uxeǧeṣ n řɣarLk. 6:29-30

38 “Aqa tesřim belli ittwanna: ‘Tiṭṭ s tiṭṭ d tiɣmest s teɣmest!’,68

39 Maca Necc ad awem iniɣ, war tᵉttemɛařam ca ak-d ijj n uɛeffan, maca wenni i ɣa isseqqřen ameggiz nnek afusi, seřqa-y-as uřa d wenneɣni.69

40 Mařa din ḥed ixs ad kik igg ccreɛ uca netta ad xak ikkes tcamir nnek, ejj i-t ad iksi uřa d ajeǧab. 41 Wenni xak iggin bezzez ḥima ad kides tuyured ijj n kilumitr, uyur akides tnayen. 42 Man wen d ac i ɣa ittaren ca n řḥajjet, ewc as tt, u wenni yarezzun ad xak yarḍeř, war d t ttarra amenni.”70

5:28 Ayub 31:1; Izhd. 119:37. 5:29 Mt. 18:8; Mk. 9:43. 5:31 Řxř. 30:2; Aɛwd. 23:20-22; 24:1. 5:32 Mt. 19:7; Mk. 10:4,11; Lk. 16:18; 1 Kur. 7:10. 5:33 Uf. 20:7; Lawi 19:12; Aɛwd. 5:11. 5:34 Ica. 66:1; Yaɛ. 5:12. 5:35 Izhd. 48:3; Ica. 66:1. 5:38 Uf. 21:24; Lawi 24:20; Aɛwd. 19:21. 5:39 Awřn. 24:29; Lk. 6:29; Rum. 12:17; 1 Kur. 6:7; 1 Ts. 5:15; 1 Bṭ. 3:9. 5:42 Aɛwd. 15:8; Lk. 6:35.

Page 12: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

12

MATTA

Xsem řɛedyan nwem!Lk. 6:27-28, 32-36

43 “Aqa tesřim belli ittwanna: ‘Ad texsed amqarreb nnek, ad tcarhed řeɛdu nnek!’71

44 Maca Necc ad awem iniɣ: ‘Xsem řɛedyan nwem u barkem inni kenniw ineɛɛřen, ggem tcuni i yenni kenniw icarrhen, ẓẓaǧem i yenni xawem iggin bezzez d yenni xawem ittdarracen,72

45 ḥima ad tiřim d tarwa n Babatwem i iǧan deg ijenwan, minzi Netta issneqqar tafuct nnes x iɛeffanen d iṣebḥanen, yarexxu-dd i wenẓar ḥima ad iwwet x imseggaden u x yenni war iseggden. 46 Minzi mařa texsem inni kenniw ittexsen, man arbeḥ i ɣarwem? Ma war tteggen ayt n ḍḍariba uřa ammu?7374

47 Mařa tseǧmem x wawmaten nwem waha, min i tᵉtteggem ktar x wenneɣni? Ma war tteggen ayt n ḍḍariba uřa ammu? 48 Iřim tkemmřem am mammec ikmeř uřa d Babatwem i iǧan deg ijenwan.”75

Ṣṣdaqi

6 1 “Ḥḍam, war tṣeddaqem zzat i iwdan ḥima ad kenniw ẓaren. Mařa amya, war ɣarwem ittiři bu řajar zi Babatwem i iǧan deg ijenwan. 2 Mařa

tṣeddqed, war tt ttegg di řbuq am mammec t tteggen imnafqen di temzidawin u di zznaqi, ḥima ad ten cenɛen iwdan. S tidett Necc ad awem iniɣ, nitni aqa ufin řajar nsen zi beɛda.76

3 Maca cek, xmi i ɣa tṣeddqed, ittxeṣṣa afus nnek azeřmaḍ war issin min ittegg ufusi nnek, 4 ḥima ṣṣedqet nnek ad tiři s tnuffra uca Babac wenni ittwařan di tnuffra, ad cek ixeǧeṣ s bṭayṭay.”77

TaẓaǧitLk. 11:2-4

5 “Mařa teẓẓuǧed, war ttiřid ca am imnafqen inni umi iɛjeb asen řḥař ad ẓẓaǧen am bedden di temzidawin d tɣemmura n zznaqi ḥima ad ten ẓaren iwdan. S tidett Necc ad awem iniɣ, aqa nitni ufin řajar nsen zi beɛda. 6 Maca cek, mařa teẓẓuǧed, adef ɣar wexxam nnek, belleɛ tawwart, ẓẓaǧ i Babac wenni iǧan di tnuffra uca Babac i ittwařan di tnuffra d Netta i cek i ɣa ixeǧṣen s bṭayṭay.78

7 Mařa

5:43 Lawi 19:18. 5:44 Lk. 6:27; 23:34; Řex. 7:60; Rum. 12:20; 1 Kur. 4:13; 1 Bṭ. 2:23. 5:46 ‘ayt n ḍḍariba’ - niɣ ‘iɛeccaren’. Ayt n ḍḍariba nitni d Udayen xeddmen ak-d řmexzen n Irumaniyyen, jemmɛen ḍḍariba. Ca zzaysen ksin zi ḍḍariba i yixef nsen. 5:46 Lk. 6:32. 5:48 Amz. 17:16:2 Rum. 12:8. 6:4 Lk. 14:14. 6:6 2 Ij. 4:33; Řex. 10:4.

Page 13: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

13

MATTA

teẓẓuǧem war ttɛawadem i wawař ixwan amecnaw mammec ttẓaǧan inni zi řegnus, minzi ittɣiř asen s wawařen nsen aṭṭas ad asen iseř.79

8 War ttiřim am nitni, minzi Babatwem issen min teḥdajem qbeř d as i ɣa tᵉttarem ca. 9 Ammu i ɣa teẓẓaǧem kenniw:

‘A Babatneɣ i iǧan deg ijenwan, Isem nnek ad yiři ittwaqeddes,80

10 ejj ad dd-tas Tgeldit nnek, ad yiři řxaḍar nnek, am mammec yeǧa deg ujenna, ad yiři ɛawed di temmurt. 11 Ewc aneɣ ass-a aɣrum n kuř ass. 12 Ɣfar aneɣ imarwusa nneɣ, am mammec nsameḥ ɛawed i yenni dd aneɣ ittursen, 13 u war d aneɣ sidif ca deg uɣekkwi, maca senjem aneɣ zeg umɛeffan. Minzi Tageldit d jjehd d uɛuǧi ad iřin i Cek i řebda qaɛ! Amin!’81

14 Maɣar mařa kenniw tsamḥem i iwdan i uxeṭṭu nsen, uřa d Babatwem i iǧan deg ujenna ad awem iɣfar.82

15 Maca mařa kenniw war tᵉttsimiḥem i iwdan i uxeṭṭu nsen, aqa uřa d Babatwem war iɣeffar ca iɛeddiyen nwem.”83

Aẓummi16 “Řami tẓummem, war tteggem aɣembub abarcan am imnafqen, inni issneqřaben aɣembub nsen ḥima ad ten ẓaren iwdan belli aqa ẓummen. S tidett Necc ad awem iniɣ, aqa nitni ufin řajar nsen zi beɛda.84

17 Maca cek, mařa tẓummed, dhen azeǧif nnek uca sired aɣembub nnek, 18 ḥima war tbinid ca i iwdan belli tẓummed, maca i Babac wenni iǧan di tnuffra, uca Babac i ittwařan di tnuffra, aqa Netta i cek i ɣa ixeǧṣen.”

6:7 1 Ij. 18:28; Ica. 1:15. 6:9 Lk. 11:2. 6:13 Mt. 13:19. 6:14 Mk. 11:25; Kul. 3:13. 6:15 Mt. 18:35; Yaɛ. 2:13. 6:16 Ica. 58:3; Mt. 9:14; Mk. 2:18; Lk. 5:33.

Page 14: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

14

MATTA

Řeknuz deg ujennaLk. 12:33-34; 11:34-36; 16:13

19 “War smunam ca řeknuz da di ddunect mani i ten ɣa tecc tcinda d ddra, u mani i ɣa ssnuqqben ixewwanen, ad ten acaren,85

20 maca smunem i yixef nwem řeknuz deg ujenna mani war ten tᵉttett ca tcinda d ddra u mani war ssnuqquben ixewwanen, war ten ttacaren.86

21 Minzi mani i ɣa yiři řkenz nnek, aqa ad din yiři uřa d uř nnek.”

Řefnar n arrimet22 “Řefnar n arrimet netta d tiṭṭ. Mařa tiṭṭ nnek aqa teṣfa, ad tiři arrimet nnek marra d tafawt.87

23 Mara tiṭṭ nnek d taɛeffant, xenni ad tiři arrimet nnek marra d taǧest. Mařa tafawt tenni dayek d taǧest, mecḥař temɣar taǧest! 24 Uřa d ijj war izemmar ad ixdem i tnayen n isiditen, minzi xenni netta ad icarh ijjen, ad ixs wenneɣni, niɣ ad iweqqar ijjen, ad isseḥqar wenneɣni. Kenniw war tzemmarem ad tsexxarem i AREBBI d tenɛacin.”88

Imunas Lk. 12:22-34

25 “S uyenni Necc ad awem iniɣ: ‘War kessim amnus di tudart nwem min i ɣa teccem niɣ min i ɣa teswem uřa i arrimet nwem mammec tt i ɣa tessyarḍem. Ma war teḥři tudart x macca niɣ arrimet x warruḍ?89

26 Xzarem ɣar ijḍaḍ n ujenna, aqa nitni war zarrɛen, war mejjaren uca war ttxemmiřen di řemrasi, waxxa amenni Babatwem i iǧan deg ijenwan i ten isseccan. Ma kenniw war tessekkwim ca ktar aṭṭas xasen?90

27 Man wen zzaywem izemmar s wemnus nnes ad yarni uřa d ijj n uɣiř di tuzzeggart nnes? 28 U mayemmi tkessim amnus i warruḍ? Xzarem mammec ɣemmyent tlillicin deg iyyar, waxxa nitenti war xeddment, war ttqarḍcent,91

29 maca Necc ad awem iniɣ, uřa d Suliman di marra aɛuǧi nnes war yarḍ ca am ijjen zzaysen. 30 Mařa AREBBI issyarḍ řeḥtic n iyyar i iǧan ass-a uca tiwecca ad immenḍar di tefqunt, ma xenni war kenniw issyirreḍ aṭṭas ḥsen zzayes, a kenniw i di iǧa drus n liman? 31 S uyenni war kessim ca amnus, war qqarem: ‘Min i ɣa necc?’ u: ‘Min i ɣa nsu?’ niɣ: ‘Min i ɣa nyarḍ?’ 32 Aqa řegnus arezzun man aya marra, maca Babatwem deg ujenna issen belli teḥdajem man aya 6:19 Awřn. 23:4; Ɛbr. 13:5; Yaɛ. 5:1. 6:20 Lk. 12:33; 1 Tim. 6:19. 6:22 Lk. 11:34. 6:24 Lk. 16:13. 6:25 Izhd. 37:5; 55:23; Lk. 12:22; Fil. 4:6; 1 Tim. 6:8; 1 Bṭ. 5:7. 6:26 Ayub 38:41; Izhd. 147:9. 6:28 ‘tilillicin’ - ijj n marka n innuwwaren daysen aẓri aṭṭas.

Page 15: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

15

MATTA

marra. 33 Arzum amezwaru x Tgeldit n AREBBI d tsegda nnes, uca man aya marra ad ɣarwem immarni ɛawed.92

34 Xenni war kessim amnus i min i ɣa yiři tiwecca, minzi tiwecca ad teksi amnus i yixef nnes. Icfa i kuř ass tuɛeffna nnes.”

Axecciw d tḥanactLk. 6:37-38, 41-42

7 1 “War ḥekkmem ḥima war tᵉttwaḥakamem,93

2 minzi ɛlaḥsab řḥukm i zi i ɣa tḥekmem, ad tᵉttwaḥakmem, u ɛlaḥsab řeɛbar i zi i ɣa

teɛbarem, ad tᵉttwaɛbarem ɛawed.94

3 Mayemmi txezzared ɣar uxecciw di tiṭṭ n umac, maca war tḥekkared ca i teḥnact tenni di tiṭṭ nnek?95

4 Xenni mammec i ɣa tegged ad tinid i umac: ‘Ejj ayi ad ac dd-ssuffɣeɣ axecciw zi tiṭṭ nnek’ uca xzar, aqa cek ɣarek taḥnact di tiṭṭ nnek? 5 Cek, a amnafeq, suffeɣ-dd amezwaru taḥnact zi tiṭṭ nnek, xenni tzemmared ad texzared mliḥ ḥima ad tessuffuɣed axecciw zi tiṭṭ n umac.96

6 War tticcem min iqeddsen i yiṭan, war neṭṭarem ca tiyaqutin nwem i iřfan, ḥima war xasent ɛeffsen s iḍaren nsen uca ad ɣarwem-dd nqeřben, ad kenniw mezzqen.”97

Acejjeɛ i tẓaǧitLk. 11:9-13

7 “Ttarem, ad awem immewc, arzum, ad tafem, sqarqbem, ad awem ittwarzem.98

8 Maɣar marra wenni i ɣa ittaren, ad iṭṭef u wenni i ɣa yarzun ad yaf, u wenni i ɣa issqarqben ad as ittwarzem.99

9 Niɣ man bnadem jar awem, mařa mmis ittar as aɣrum, ad as iwc aẓru? 10 Niɣ mařa ittar as tasřemt, ad as iwc afiɣar? 11 Mařa kenniw, waxxa kenniw d iɛeffanen, aqa tessnem mammec i ɣa tewcem min iṣebḥen i tarwa nwem, mecḥař ɛad Babatwem i iǧan deg ijenwan ad yewc min iṣebḥen i yenni d as i ɣa ittaren!100

12 Qaɛ am mammec texsem ad awem ggen iwdan, ggem amya kenniw i nitni, minzi man aya d Ccariɛa d inabiyyen.”101

6:33 1 Ij. 3:13; Izhd. 37:25; 55:23. 7:1 Lk. 6:37; Rum. 2:1; 1 Kur. 4:3,5. 7:2 Mk. 4:24; Lk. 6:38. 7:3 Lk. 6:41,42. 7:5 Awřn. 18:17. 7:6 Awřn. 9:8; 23:9. 7:7 Mt. 21:22; Mk. 11:24; Lk. 11:9; Yḥ. 14:13; 16:24; Yaɛ. 1:5,6; 1 Yḥ. 3:22; 5:14. 7:8 Awřn. 8:17; Irm. 29:12. 7:11 Amz. 6:5; 8:21. 7:12 Lk. 6:31.

Page 16: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

16

MATTA

Tnayen n ibridenLk. 13:24

13 “Adfem zi tewwart iḥṣaren, minzi tawwart temɣar uřa d abrid i ittawyen ɣar uhellek d miriw, uca aṭṭas i zzayes ittadfen.102

14 Mammec teḥṣar tewwart u mammec imẓi webrid i ittawyen ɣar tudart! Mɣir drus n yenni t ittadfen.”103

Tacejjart d řɣiǧet nnesLk. 6:43-44; 13:25-27

15 “Ḥḍam ixef nwem zeg inabiyyen issxarriqen i dd-ittasen ɣarwem s thidurt n izmaren, maca deg iɛeddisen nsen aqa nitni d uccanen itteṭṭfen.104

16 Zi řɣiǧet nsen ad ten tessnem. Ma ad řeqḍen aḍiř zeg isennanen niɣ tazart zi tzeggʷart? 17 Ammu kuř tacejjart taṣebḥant tᵉttawi-dd řɣiǧet teṣbeḥ, uca tacejjart taɛeffant tᵉttawi-dd řɣiǧet taɛeffant.105106

18 Tacejjart taṣebḥant war tzemmar ad tewc řɣiǧet taɛeffant, uca tacejjart taɛeffant war tzemmar ad tewc řɣiǧet taṣebḥant. 19 Kuř tacejjart tenni war itticen řɣiǧet teṣbeḥ, ad tᵉttwaqess uca ad temmenḍar di tmessi. 20 S uyenni ad ten tessnem zi řɣiǧet nsen.”

Adaf ɣar tgeldit n ijenwan21 “War iǧi ca kuř ijjen wenni d ayi i ɣa inin: ‘A Sidi, a Sidi!’, ad yadef ɣar Tgeldit n ujenna, maca mɣir d wenni itteggen min ixs Baba i iǧan deg ijenwan.107

22 Aṭṭas i d ayi i ɣa inin deg wass nni: ‘A Sidi, a Sidi, ma war nettnabb ca s Yisem nnek, ma war nuẓẓiř x ccwaṭen s Yisem nnek u s Yisem nnek ma war neggi aṭṭas n lmuɛjizat?’108

23 Xenni Necc ad asen iniɣ: ‘Ɛemmarṣ war kenniw ssineɣ, beɛɛdem xafi, a kenniw inni itteggen min iǧan d aɛeffan!’ ”109

Taddart x sseǧaḥ - Aneggar n ubarreḥ deg wedrar 24 “Marra wenni ittesřan i wawařen inu, ittegg zzaysen, ad ittwamqudda ak-d ijj n bnadem d amiɣis wenni ibnan taddart nnes x sseǧaḥ.110

25 Xenni iwta wenẓar, ḥemřen-dd iɣezran, ṣuḍen-dd isemmiḍen uca řeqfen taddart nni, waxxa amenni war dd-tewḍi ca, minzi dsas nnes immars

7:13 Lk. 13:24. 7:14 Řex. 14:22. 7:15 Aɛwd. 13:4; Irm. 23:16; Mt. 24:4; Rum. 16:17; Afa. 5:6; Kul. 2:8; 1 Yḥ. 4:1. 7:17 ‘tacejjart’ - niɣ ‘addag’ (‘iddagen’). 7:17 Mt. 3:10; 12:33; Mk. 11:13; Lk. 8:8. 7:21 Mt. 25:11; Lk. 6:46; 13:25; Řex. 19:13; Rum. 2:13; Yaɛ. 1:22. 7:22 Irm. 14:14; 27:15; Lk. 13:26. 7:23 Izhd. 6:9; Mt. 25:12,41; Lk. 13:25,27. 7:24 Irm. 17:8; Lk. 6:47; Rum. 2:13; Yaɛ. 1:25.

Page 17: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

17

MATTA

x sseǧaḥ. 26 Maca marra wenni ittesřan i wawařen inu, war zzaysen ittegg, ad yiři amecnaw ijj n bnadem d afɣuř, ibna taddart nnes x ijdi.111

27 Xenni iwta wenẓar, ḥemřen-dd iɣezran, ṣuḍen-dd isemmiḍen, řeqfen taddart nni uca tewḍa, tuɣa aweṭṭu nnes d ameqqran.”

28 Awarni řami ikemmeř Yeccu awařen-a, aqa imsar belli řɣaci iqqim ittebhet s tɣuri nnes, 29 minzi tuɣa isseřmad i-ten amecnaw wenni ɣar teǧa ṣṣulṭa, war iǧi ca amecnaw imseřmaden n idlisen d Ifarisiyyen.112

Asgenfi n ijj n bu-řbarṣMk. 1:40-45; Lk. 5:12-16

8 1 Řami dd-ihwa zeg wedrar, ḍfaren t-i-dd aṭṭas n řɣaci. 2 Xzar, yusa-dd ɣares ijjen i di iǧa řbarṣ, iwḍa as ɣar iḍaren, inna:

“A Sidi, mařa texsed, tzemmared ad ayi tessizdᵉged!”113

3 Yeccu isswiẓẓeḍ afus nnes uca iḥada t, inna: “Necc xseɣ, zdeg!” Uca ittwassizdeg zi řbarṣ nnes řexdenni. 4 Xenni inna as Yeccu: “Xzar, war tteqqar i ḥed, maca ruḥ, scen ixef nnek i ukehhan uca ewc taɣarṣt i Arebbi ɛlaḥsab min zzayes iweṣṣa Musa, aqa-tt d cchadet i nitni.”114

Amsexxar n řqebṭan arumani Lk. 7:1-10; Yḥ. 4:43-54

5 Řami yudef Yeccu ɣar Kafarnaḥum, yusa-dd ɣares ijj n řqebṭan x mya, ittar zzayes ammu,115

6 inna: “A Sidi, aḥenjir inu izzeř di taddart d aneɛḍab, aqa dayes řeḥriq aṭṭas!” 7 Inna as Yeccu: “Necc ad dd-aseɣ, ad t ssgenfiɣ!” 8 Uca řqebṭan x mya yarra-dd, inna: “A Sidi, necc war sdiheǧeɣ ad tadfed swadday i tzeqqa inu, maca ini ijj n wawař waha, xenni ad iggenfa uḥenjir inu.116

9 Minzi uřa d necc ɛawed d bnadem sadu ifassen uca ɣari iɛeskariyyen sadu ufus inu, qqareɣ i wa: ‘Ruḥ!’, xenni ad iraḥ, u i wenneɣni: ‘As-dd!’, xenni ad dd-yas, u i umsexxar inu qqareɣ as: ‘Egg man aya!’, uca ad t igg.” 10 Řami isřa Yeccu man aya, ittebhet, inna i yenni i-t-i-dd iḍfaren: “S tidett Necc ad awem iniɣ, war ufiɣ uřa di Israil liman imɣar amecnaw wanita. 11 Necc ad awem iniɣ, belli aṭṭas i dd ɣa yasen zi ccarq u zi řɣarb, ad qqimen ɣar umensi ak-d Ibrahim d Isḥaq d Yaɛqub di Tgeldit

7:26 Ḥaz. 13:11; Rum. 2:13; Yaɛ. 1:23. 7:29 Mk. 1:22; 6:2; Lk. 4:32. 8:2 Mk. 1:40; Lk. 5:12. 8:4 Lawi 13:2; 14:2; Lk. 5:14. 8:5 Lk. 7:1. 8:8 Izhd. 107:20.

Page 18: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

18

MATTA

n ijenwan,117

12 maca tarwa n Tgeldit ad mmenḍaren barra ɣar ṭṭarf aneggaru n taǧest. Dinni ad iřin imeṭṭawen d uɣezzi n teɣmas.”118

13 Yeccu inna i řqebṭan x mya: “Ruḥ, ad imsar am mammec tumned.” Uca iggenfa uḥenjir nnes di tsaɛɛet nni.

Asgenfi n tḍekkwač n BuṭrusMk. 1:29-34; Lk. 4:38-41

14 Řexdenni yusa-dd Yeccu ɣar taddart n Cimɛun, iẓra taḍekkwač nnes tezzeř, dayes timessi.119

15 Iḥada afus nnes uca truḥ as tmessi, řexdenni tekkar, tsexxar xas. 16 Ɣar uɛecci iwyen-dd ɣares aṭṭas n imaryaḥen. Issuffeɣ řaryaḥ nsen iɛeffanen s yijj n wawař waha, uca issgenfa marra imehřac, 17 ḥima ad ittwakemmeř min ittwannan zeg unabi Icaɛya: “Aqa iksi řeḥriq nneɣ u yarbu řehřac nneɣ.”120

Aḍfar n YeccuLk. 9:57-62

18 Řami iẓra Yeccu řɣaci ameqqran i d as dd-innḍen, yumur i-ten ad ẓwan ɣar ujemmaḍ. 19 Uca yusa-dd ɣares ijj n umseřmad n idlisen, inna as: “A Amseřmad inu, ad Cek ḍfareɣ mani ma i ɣa traḥed!”121

20 Inna as Yeccu: “Iceɛban ɣarsen ifran u ijḍaḍ n ujenna ɣarsen řeɛwacc, maca Mmis n bnadem war yufi ca mani i ɣa isenned azeǧif nnes.” 21 Inna as ijjen nneɣni zeg imeḥḍaren nnes: “A Sidi, ejj ayi d amezwar ad uyureɣ ad neḍřeɣ baba!” 22 Inna as Yeccu: “Ḍfar ayi-dd, ejj imettinen ad neḍřen imettinen nsen!”122

Yeccu d tḥaryaḍt Mk. 4:35-41; Lk. 8:22-25

23 Řami inya Yeccu di tɣarrabut, ḍfaren t imeḥḍaren nnes.123

24 Uca xzar, tekkar-dd ict n tḥaryaḍt di řebḥar ař mani dřint řemwaj taɣarrabut, maca Yeccu tuɣa iṭṭes. 25 Usin-dd ɣares imeḥḍaren nnes uca ssfaqen t-i-d, nnan as: “A Siditneɣ, senjem aneɣ, aqa ad nettwahellek!” 26 Inna asen: “Mayemmi tᵉtteggʷedem, a kenniw i di iǧa drus n liman?” Xenni ikkar, iwebbex asemmiḍ d řebḥar uca tusa-dd řhudnet tameqqrant.124

27 Tbehten iwdan, nnan: “Min iɛna Wa umi isemmiḍen d řebḥar tteggen as array?”

8:11 Lk. 13:29. 8:12 Mt. 13:42; 21:43; 22:13; 24:51; Lk. 13:28. 8:14 Mk. 1:29; Lk. 4:38. 8:17 Ica. 53:4; 1 Bṭ. 2:24. 8:19 Lk. 9:57. 8:22 1 Tim. 5:6. 8:23 Mk. 4:35; Lk. 8:22. 8:26 Ayub 26:12; Izhd. 107:29; Ica. 51:10.

Page 19: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

19

MATTA

Asgenfi n tnayen n imeryaḥen Mk. 5:1-20; Lk. 8:26-39

28 Řami yiweḍ ɣar ujemmaḍ ɣar jjwayeh n Gadarinis, řqan t-i-dd tnayen n imaryaḥen, ffɣen-dd zeg imeḍřan, tuɣa mmuzzaren aṭṭas ař mani uřa d ijj war izemmar ad yekk abrid nni.125

29 Xzar, sɣuyyen, nnan: “Min din jar aneɣ d Cek, a Yeccu, Mmis n AREBBI? Ma tusid-dd danita ḥima ad aneɣ tɛeddbed qbeř řweqt?” 30 Tuɣa din ict n tḥimart n iřfan tameqqrant tiggʷej xasen, thedda din. 31 Uca ccwaṭen ttaren zzayes, nnan: “Mařa tessuffɣed aneɣ, ejj aneɣ ad nadef di tḥimart n yeřfan!” 32 Inna asen: “Ruḥem!” Řexdenni ffɣen-dd, udfen deg iřfan. Uca xzar, taḥimart n iřfan amen tmun teḥduddar zi teysart ɣar řebḥar, temmut deg waman. 33 Imeksawen inni ten yarekkwsen, arewřen, uca řami iwḍen ɣar tendint, xebbaren x kuřci min imsaren, uřa x imaryaḥen. 34 Uca xzar, ffɣen-dd aytbab n tendint marra i umsagar ak-d Yeccu. Umi t ẓrin, ttaren zzayes ad iffeɣ zi temmurt nsen.

Asgenfi n ijj n uneɛḍabMk. 2:1-12; Lk. 5:17-26

9 1 Awarni řami inya di tɣarrabut, iẓwa řebḥar, yiweḍ ɣar tendint nnes.126

2 Uca iwyen as-dd ijj n uneɛḍab i tuɣa izzřen di tassut. Řami iẓra Yeccu liman nsen, inna i uneɛḍab: “Egg uř, a mmi, ddnub nnek ttwaɣfaren!” 3 Uca xzar, ca n imseřmaden n idlisen nnan jar asen: “Wanita ittceqqaf di AREBBI.”127

4 Yeccu, umi issen min di tuɣa ttfekkaren, inna asen: “Mayemmi tᵉttxemmamem di min war iḥřin deg wuřawen nwem? 5 Min ihewnen ad iniɣ i wanita: ‘Ddnub nnek ttwaɣfaren!’, niɣ ad iniɣ: ‘Kkar, uyur!’? 6 Maca ḥima ad tessnem belli Mmis n bnadem ɣares ṣṣulṭa di temmurt ḥima ad iɣfar ddnub, ad iniɣ i uneɛḍab-a: “Kkar, ksi tassut nnek, tarekkweḥed ɣar taddart nnek!” 7 Xenni ikkar, iruḥ ɣar taddart nnes. 8 Řami iẓra řɣaci man aya, tbehten, ssɛuǧen AREBBI wenni iwcin ṣṣulṭa amecnaw tanita i iwdan.

Ařaɣi n Matta Mk. 2:13-17; Lk. 5:27-32

9 Řami ssenni ikka Yeccu, iẓra aryaz wenni umi qqaren Matta, iqqim ɣar taddart n ḍḍariba. Inna as: “Ḍfar ayi-dd!” Uca ikkar, iḍfar i-t.128

10 Řami iqqim ɣar umensi di taddart, usin-dd waṭṭas n ayt n 8:28 Mk. 5:1; Lk. 8:26. 9:1 Mk. 2:3; Lk. 5:18; Řex. 9:33. 9:3 Izhd. 32:5; Ica. 43:25. 9:9 Mk. 2:14; Lk. 5:27.

Page 20: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

20

MATTA

ḍḍariba d imednab, qqimen ak-d Yeccu d imeḥḍaren nnes. 11 Řami ẓrin Ifarisiyyen man aya, nnan i imeḥḍaren nnes: “Mayemmi ittett Umseřmad nwem ak-d ayt n ḍḍariba d imednab?” 12 Umi isřa Yeccu man aya, inna asen: “Inni iṣeḥḥen, war ḥdijen ca aḍbib, maca imehřac. 13 Ruḥem, ad třemdem min ixs ad yini wawař-a: ‘Xseɣ arreḥmet, maci d taɣarṣt!’, minzi Necc war dd-usiɣ ḥima ad řaɣiɣ x imseggaden, maca x imednab.”129

Aseqsi x uẓummiMk. 2:18-22; Lk. 5:33-39

14 Xenni usin-dd ɣares imeḥḍaren n Yuḥanna, nnan as: “Mayemmi nettẓumma neccin d Ifarisiyyen aṭṭas, maca imeḥḍaren nnek war ttẓummin ca?”130

15 Yeccu inna asen: “Ma izemmar ad ceḍnen řeḥbab n umuřay umi amuřay ɛad akidsen? Ad dd-asen wussan min di xasen i ɣa immeksi Umuřay, xenni ad ẓummen.131

16 Uřa d ijj war ittegg taneqqič zi tcuqqet n jdid x warruḍ aqdim, minzi nettat ad teqřeɛ zeg warruḍ uca arruḍ ad iqqarṣ ktar. 17 Uřa d binu n jdid war ittwagg ca di txuncay tibuřay, ḥima war dduqquzent txuncay, ad izeǧeɛ binu uca tixuncay ad ḍeyyɛent. Ittxeṣṣa ad tteggen binu n jdid di txuncay n jdid, ḥima ad ttwaxemmřen nitni s tnayen.”132

Yeǧis n ijj n umeqqran d temɣart s usizzeř n idammen Mk. 5:21-43; Lk. 8:40-56

18 Am tuɣa issawař akidsen x tmesřayin-a, yusa-dd ijj n umeqqran isjed as, inna: “Řexxu yeǧi bḥřa temmut, as-dd, sars xas afus nnek uca ad teddar ɛawed.”133

19 Yeccu ikkar, iḍfar i-t ak-d imeḥḍaren nnes. 20 Uca xzar, ict n temɣart, tuɣa ttazzřen zzayes idammen řmijař n tenɛac n iseggʷusa, tekka as-dd ɣar ḍeffar uca tḥada abeḥřuř n ujeǧab nnes,134

21 minzi nettat tuɣa tenna deg ixef nnes: “Icfa mɣir ad ḥadiɣ ajeǧab nnes, ad ggenfiɣ!” 22 Maca inneqřeb-dd Yeccu, iẓra i-tt, inna: “Egg uř, a yeǧi, aqa liman nnem i cem issnejmen!” Uca tᵉttwassggenfa temɣart nni di tsaɛɛet nni.135

23 Xenni yusa-dd Yeccu ɣar taddart n umeqqran, iẓra iɣeyyaḍen d řɣaci sɣuy-yun,136

24 inna asen: “Ffɣem ssa! Taḥenjirt war temmut ca,

9:13 Ḥuc. 6:6; Mixa 6:8; Mt. 12:7; Mk. 2:17; Lk. 5:32; 19:10; 1 Tim. 1:15. 9:14 Mk. 2:18; Lk. 5:33. 9:15 2 Kur. 11:2. 9:17 Mk. 2:22. 9:18 Mk. 5:22; Lk. 8:41. 9:20 Lawi 15:25; Mk. 5:25; Lk. 8:43. 9:22 Mk. 5:38; Lk. 8:51. 9:23 Mk. 5:38; Lk. 8:51.

Page 21: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

21

MATTA

aqa tᵉṭṭeṣ!”. Maca nitni ḍeḥcen dayes.137

25 Ařami issuffeɣ řɣaci, yudef ɣar daxeř uca iṭṭef i-tt zeg ufus nnes, xenni tekkar tḥenjirt. 26 Uca iffeɣ řexbar ɣar temmurt nni marra.

Asgenfi n tnayen n idarɣařen d ijj n umeryaḥ aynaw27 Řami ssenni ikka Yeccu, ḍfaren t tnayen n idarɣařen, ttřaɣan, qqaren: “Arḥem aneɣ, a mmis n Dawud!” 28 Ařami yudef di taddart, usin-dd ɣares idarɣařen nni. Yeccu inna asen: “Ma tumnem belli zemmareɣ ad ggeɣ man aya?” Nnan as: “Wah, a Siditneɣ!” 29 Řexdenni iḥada tiṭṭawin nsen, inna: “Ad ɣarwem yiři ɛlaḥsab liman nwem!” 30 Ttwarezment tiṭṭawin nsen. Xenni iḥarrem i-ten Yeccu, inna: “Ɣarwem, war ssargabem ḥed!”138

31 Maca nitni, ařami ruḥen, ssuffɣen xas řexbar di marra tammurt!139

32 Řami dd-ffɣen nitni, iwyen as-dd ijj n umeryaḥ d aynaw.140

33 Řami issuffeɣ Netta řaryaḥ aɛeffan, issiweř weynaw. Tuɣa ittebhet řɣaci, nnan: “Ɛemmarṣ war neẓri amecnaw wanita di Israil!” 34 Maca Ifarisiyyen nnan: “S umeqqran n řaryaḥ iɛeffanen issuffuɣ řaryaḥ iɛeffanen!”141

Aḥinni n Yeccu 35 Yeccu tuɣa ittenneḍ x marra tineddam d dcurat, isseřmad i-ten di temzidawin nsen, tuɣa ittbarreḥ s Řexbar Aṣebḥan n Tgeldit uca issgenfa marra řehřacat d řeɛyub n řgens.142

36 Řami iẓra Yeccu řɣaci, iḥinn xasen, minzi uḥřen nnhewřen am wuǧi inni war ɣar iǧi umeksa.143

37 Xenni inna i imeḥḍaren nnes: “Tameyra temɣar aṭṭas, maca aqa din drus n icewwaren.144

38 S uyenni ttarem i Bab n tmeyra, ad dd-issekk icewwaren i tmeyra nnes.”145

Ařaɣi d usekki n tenɛac n rrusul Mk. 3:13-19; 6:7-13; Lk. 6:12-16; 9:1-6

10 1 Iřaɣa Yeccu x tenɛac n imeḥḍaren nnes, iwca asen ṣṣulṭa ḥima ad ssuffɣen řaryaḥ imengas u ḥima ad ssgenfan marra řehřacat d ře

ɛyubat.146

2 Ismawen n tenɛac n rrusul d yina: amezwaru nsen Cimɛun umi

9:24 Yḥ. 11:11. 9:30 Mt. 12:16; Lk. 5:14. 9:31 Mk. 7:36. 9:32 Mt. 12:22; Lk. 11:14. 9:34 Mt. 12:24; Mk. 3:22; Lk. 11:15. 9:35 Mk. 6:6; Lk. 13:22. 9:36 Irm. 23:1; Ḥaz. 34:2; Mk. 6:34. 9:37 Lk. 10:2; Yḥ. 4:35. 9:38 2 Ts. 3:1. 10:1 Mk. 3:13; Lk. 6:13; 9:1.

Page 22: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

22

MATTA

qqaren Buṭrus, ixs ad yini ‘D Aẓru’, d umas Andrawus, d Yaɛqub, mmis n Zabdi, d umas Yuḥanna,147

3 d Filippus d Bar-Tulumawus, Tuma d Matta, ijj n bu-ḍḍariba, d Yaɛqub, mmis n Ḥalfa, d Labbawus, umi qqaren Taddawus, 4 d Cimɛun Amɛessab, d Yahuda Isxariyuṭi wenni t isellmen. 5 Yeccu issekk tenɛac-a, yumur i-ten, inna: “War ttruḥem ca x webrid n řegnus, war ttadfem ca ɣar tendint n Isamariyyen, 6 maca ḥsen ad traḥem ɣar wuǧi iweddaren n taddart n Israil.148

7 Xmi i ɣa traḥem, barrḥem am teqqarem: ‘Tageldit n ijenwan aqa tiweḍ-dd!’149

8 Sgenfam imehřac, sizdgem inni di iǧa řbarṣ, suffɣem ccwaṭen. Kenniw teksim břa ca, xenni wcem tt břa ca.150

9 War kessim ca wureɣ uřa d nnuqart uřa d nnḥas deg ibuyas nwem,151

10 war kessim ca tacyart i webrid uřa d tnayen n tcamirat uřa d sandaliyat uřa d taɣɣarct, minzi axeddam isdaheǧ macca nnes.152

11 Man tandint niɣ dcar i ɣa tadfem, arzum wi dayes isdaheǧ, uca qqimem din ař d traḥem.153

12 Mařa tudfem ɣar taddart, seǧmem x aytbab nnes di řehna. 13 Mařa taddart tesdaheǧ, jjem xas řehna nwem, mařa war t tesdiheǧ, xenni řehna nwem ad ɣarwem dd-iɛqeb. 14 Mařa tufim ca n yijjen war kenniw iqebbeř u war ittesři i wawařen nwem, ffɣem zi taddart niɣ zi tendint nni, zzerzem taɛejjajt zeg iḍaren nwem.154

15 S tidett, Necc ad awem iniɣ: Ad yiři řḥař i temmurt n Sadum d Ɛamurra ihwen zi tendint nni deg wass n lḥisab.”155

Yeccu issawař x řeḥṣaret d udarrec Mk. 9:41, 13:9–13; Lk. 12:2-9, 12:51-53; 14:26,27; 21:12–17

16 “Xzarem, řexxu ad kenniw ssekkeɣ am uǧi di řwest n wuccanen. Iřim tfettnem amecnaw ifiɣran u ɣeffřem am idbiren.156

17 Maca ḥḍam ixef nwem zeg iwdan, minzi nitni ad kenniw sellmen i taddart n ccreɛ, ad kenniw hettken s urekkuḍ di temzidawin nsen,157

18 ad kenniw nedhen zzat i řḥukkam d zzat i ijeǧiden di ssibbet inu, ḥima ad tiřim d cchadet i nitni uřa i řegnus.158

19 Mařa sellmen kenniw, war kessim ca s wemnus mammec d min i ɣa tessiwřem, minzi ad

10:2 ‘rrusul’ - niɣ ‘imazanen’. 10:6 Řex. 3:26; 13:26,46. 10:7 Lk. 9:2. 10:8 Lk. 10:9; Řex. 8:18,20. 10:9 Mk. 6:8; Lk. 9:3; 22:35. 10:10 Lawi 19:13; Aɛwd. 24:14; 25:4; Lk. 10:7; 1 Kur. 9:4,14; 1 Tim. 5:18. 10:11 Mk. 6:10; Lk. 9:4; 10:8. 10:14 Mk. 6:11; Lk. 9:5; Řex. 13:51; 18:6. 10:15 Mk. 6:11; Lk. 10:12. 10:16 Lk. 10:3. 10:17 Mt. 24:9; Lk. 21:12; Yḥ. 15:20; 16:2; Asa. 2:1. 10:18 Řex. 24:1; 25:4.

Page 23: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

23

MATTA

awem immewc di tsaɛɛet nni min ittxeṣṣa ad tinim.159

20 Maɣar war iǧi d kenniw inni issawařen, maca d Arruḥ n Babatwem d Netta i daywem issawařen. 21 Umas ad isellem umas ɣar řmewt u babas mmis, uca ad kkaren tarwa d aɣezdis i lwalidin nsen, ad ten nɣen.160

22 Ad kenniw carhen marra idsen x ssibbet n Yisem inu, maca wenni i ɣa iṣbaren ař aneggaru ad ittwassenjem.161

23 Mařa darrcen xawem di tendint-a, arewřem ɣar tenneɣnit. S tidett, Necc ad awem iniɣ: kenniw war tᵉttekkem ca x marra tineddam n Israil ař dd ɣa yas Mmis n bnadem.”162

24 “War iǧi umeḥḍar yuɛřa x umseřmad nnes, uřa d umsexxar x bab nnes.163

25 Ikfa i umeḥḍar ad yiři am umseřmad nnes u amsexxar am bab nnes. Mařa řaɣan as i bab n taddart ‘Bᵉɛalzabul’, ixs ad yini ‘ibřis’, mecḥař dd i ɣa immarennyen zeg aytbab n taddart nnes!164

26 War tteggʷedem ca zzaysen. Minzi war din min idřin ad iqqim war ittwaɛarri, uřa war din min inuffaren ad iqqim war ittwissen.”165

27 “Min d awem qqareɣ di taǧest, inim t di tfawt, min tesřim, qqaren t deg imezzuɣen nwem, barrḥem zzayes x tzeɣwin. 28 War tteggʷedem ca zeg inni ineqqen arrimet, maca war zemmaren ad nɣen řeɛmar. Ggʷedem d amezwaru zeg wenni izemmaren ad isshellek řeɛmar d arrimet di jahennama.166

29 Ma war ttmenzin tnayen n ẓẓawec s yijj n uṣuldi n nnḥas? Uřa d ijj zzaysen war dd-iweṭṭi ca x temmurt břa Babatwem, 30 uca uřa d iẓuṭṭan n ucuwwaf n uzeǧif nwem ttwaḥessben marra.167

31 S uyenni war tteggʷedem ca, aqa kenniw teɛdum ẓẓawec aṭṭas. 32 Kuř ijjen wenni zzayi i ɣa icehden zzat i iwdan, uřa d Necc ad zzayes cehdeɣ zzat i Baba i iǧan deg ijenwan.168

33 Maca wenni d ayi i ɣa inkaren zzat i iwdan, uřa d Necc ad t nkareɣ zzat i Baba i iǧan deg ijenwan.” 34 “War ttɣiřem ca belli usiɣ-dd ḥima ad awyeɣ řehna i ddunect. Necc war dd-usiɣ ca ḥima ad awyeɣ řehna maca ssif.169

35 Usiɣ-dd ḥima ad bḍiɣ aryaz x babas, d yeǧis x yemmas, d tesřit x řallas.170

36 Uca aytbab n taddart n bnadem ad dewřen d řɛedyan nnes.171

37 Wenni ittexsen babas niɣ d yemmas xafi, war d ayi isdiheǧ ca, uca

10:19 Mk. 13:11; Lk. 12:11; 21:14. 10:21 Mixa 7:2,5; Lk. 21:16. 10:22 Mt. 24:13; Mk. 13:13; Lk. 21:19; Asa. 2:10; 3:10. 10:23 Mt. 2:13; 4:12; 12:15; Řex. 8:1; 9:25; 14:6. 10:24 Lk. 6:40; Yḥ. 13:16; 15:20. 10:25 Mt. 9:34; 12:24; Mk. 3:22; Lk. 11:15; Yḥ. 8:48. 10:26 Ayub 12:22; Ica. 8:12; Irm. 1:8; Mk. 4:22; Lk. 8:17; 12:2. 10:28 Irm. 1:8; Lk. 12:4. 10:30 1 Ṣm. 14:45. 10:32 Mk. 8:38; Lk. 9:26; 12:8; 2 Tim. 2:12. 10:34 Lk. 12:51. 10:35 Mixa 7:6. 10:36 Izhd. 41:10; 55:13; Yḥ. 13:18.

Page 24: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

24

MATTA

wenni ittexsen mmis niɣ d yeǧis xafi, war d ayi isdiheǧ ca.172

38 Wenni war ikessin ṣṣalib nnes uca ad ayi dd-iḍfar, aqa netta war d ayi isdiheǧ ca.173174

39 Wenni i ɣa yafen tudart nnes ad tt ixsar, d wenni i ɣa ixsaren tudart nnes di ṭṭweɛ inu ad tt yaf.175

40 Wenni kenniw i ɣa iqebřen, iqebbeř ayi, u wenni d ayi i ɣa iqebřen, iqbeř wenni d ayi dd-issekken.176

41 Wenni i ɣa iqebřen anabi s yisem n unabi, ad iṭṭef řmunet zeg ufus n Unabi, d wenni i ɣa iqebřen amseggad s Yisem n Umseggad, ad iṭṭef řmunet zeg ufus n Umseggad.177

42 Wenni i ɣa iwcen i yijjen zeg ina imeẓyanen, waxxa mɣir ijj n řkas n waman d asemmaḍ waha, minzi wanita d ameḥḍar, s tidett, Necc ad awem iniɣ, war d as tᵉttriḥ řmunet nnes ɛemmarṣ.”178

Yeccu d Yuḥanna AmseɣḍaṣLk. 7:18-35

11 1 Awarni řami ikemmeř Yeccu řumur nnes i tenɛac n imeḥḍaren nnes, yuyur ssenni ḥima ad isseřmed u ad ibarreḥ di tneddam nsen.

2 Řami tuɣa Yuḥanna ittesřa di řeḥbes x řexdayem n Lmasiḥ, issekk ca zeg imeḥḍaren nnes.179

3 Inna as: “Ma d Cek d wenni dd i ɣa yasen niɣ ad nraja ijjen nneɣni?” 4 Yarra-dd Yeccu, inna asen: “Ruḥem, tɛawdem i Yuḥanna min tesřam d min teẓrim! 5 Aqa idarɣařen ttwařan, ineɛḍaben gguren d yenni di iǧa řbarṣ ttwasizdigen, idehcar dewřen ttesřan, imettinen ttwasnekkaren-dd u Řexbar Aṣebḥan ittwabarraḥ i imezřaḍ.180

6 Sseɛd n wenni war d ayi ittendrafen.” 7 Řami uyuren ina, ibda Yeccu issawař ak-d řɣaci x Yuḥanna, inna: “Min ɣar dd-teffɣem ɣar řexřa maḥend ad t tẓarem? Ma ɣar ijj n uɣanim issenhezza t usemmiḍ?181 8 Maca min ɣar dd-teffɣem ɣar řexřa maḥend ad t tẓarem? Ma ɣar ijj n bnadem s warruḍ yarḍeb? Xzar, inni yarrḍen arruḍ iɣřan yarḍeb, aqa aten di tudrin n ujeǧid. 9 Min ɣar dd-teffɣem xenni maḥend ad t tẓarem? Ijj n unabi? Wah, Necc ad awem

10:37 Lk. 14:26. 10:38 ‘ṣṣalib’ - di řweqt n řḥukm arumani, tuɣa Irumaniyyen neqqen iwdan inni war ǧin d Irumaniyyen di ṣṣalib. D man aya tuɣa d ijj n řɛiqab iqseḥ aṭṭas. 10:38 Mt. 16:24; Mk. 8:34; Lk. 9:23; 14:27. 10:39 Mt. 16:25; Mk. 8:35; Lk. 9:24; 17:33; Yḥ. 12:25. 10:40 Lk. 10:16; Yḥ. 13:20. 10:41 1 Ij. 17:10; 18:4; 2 Ij. 4:8. 10:42 Mt. 25:40; Mk. 9:41; Ɛbr. 6:10. 11:2 Lk. 7:18. 11:5 Ica. 29:18; 35:5; 61:1; Lk. 4:18. 11:7 Lk. 7:24.

Page 25: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

25

MATTA

iniɣ, aqa d ameqqran ɛad x unabi. 10 Aqa d wa d wenni i xef ittwari wawař-a: ‘Xẓar, ad dd-ssekkeɣ areqqas inu zzat i wudem nnek, wenni i ɣa isswejden abrid nnek zzatek.’182

11 S tidett, Necc ad awem iniɣ, jar inni dd-ittwaxeřqen zi temɣarin, war dd-iffiɣ uřa d ijj d ameqqran x Yuḥanna Amseɣḍaṣ, maca ameẓyan di Tgeldit n ijenwan d ameqqran xas. 12 Zeg wussan n Yuḥanna Amseɣḍaṣ ař iḍa tᵉttwandeh Tgeldit n ijenwan am dayes tteggen lɛunf, uca ayt n bu-řexcunect ttᵉṭṭfen tt.183

13 Minzi marra inabiyyen d wedlis ittwannḍen n Ccariɛa tuɣa ttnabban ař dd-yas Yuḥanna.184

14 Mařa texsem ad tt tqebřem, aqa wanita d Iliya wenni dd ɣa yasen.185

15 Wenni ɣar iǧa imezzuɣen i useǧi ad iseř.” 16 “Wi ak-d i ɣa ssemquddeɣ jjiř-a? Aqa-t amecnaw iḥenjiren iqqimen di řeswaq ttřaɣan x imeddukkař nsen,186

17 qqaren: ‘Aqa nẓemmar awem, kenniw war tecḍiḥem. Aqa nɣennej ijj n weẓri n wecḍan i kenniw, maca war tecḍinem.’ 18 Maɣar yusa-dd Yuḥanna, war ittett, war isess, uca qqaren nitni: ‘Dayes ijj n řaryaḥ aɛeffan!’187

19 Aqa Mmis n bnadem yusa-dd, ittᵉtt, isess, uca nitni qqaren: ‘Aqa din bnadem iřhef x macca d binu, netta d ameddukkeř n ayt n ḍḍariba d imednab!’ Maca tiɣit tᵉttwasegged s řexdayem nnes.”

Řḥukm x tneddam i war yuminenLk. 10:13-15

20 Řexdenni ibda ittwebbex tineddam i di igga azyen ameqqran n řeɛjayeb nnes, minzi nitenti war tubent ca.188

21 “Uct xam, a Xurazin, uct xam, a Baytṣayda! Mři tuɣa ttwaggent di Ṣur d Ṣaydun řeɛjayeb ijehden tinni ittwaggen daykent, iři aqa tubent aṭṭas zeg wami s txancet n wecḍan d iɣɣeḍ x izeǧifen nsent.189

22 Maca Necc ad awem iniɣ: Ad yiři řḥař i tendint n Ṣur d Ṣaydun ihwen zi řḥař nwem deg wass n lḥisab.190

23 I cem, a tandint n Kafarnaḥum, tenni ittwasgaɛɛden ař ajenna? Ɣar řaxart i ɣar d ɣa tehwid. Minzi mařa ttwaggent di Sadum řeɛjayeb ijehden i dayem ittwaggen, iři aqa teqqim ař ass n yiḍa. 24 Maca Necc ad awem iniɣ, ad yiři řḥař i temmurt n Sadum ihwen zi řḥař nnem deg wass n lḥisab.”191

11:10 Uf. 23:20; Mal. 3:1; Mk. 1:2; Lk. 7:27. 11:12 Lk. 16:16. 11:13 ‘Ccariɛa’ - aqa-t d xemsa n idlisen imezwura n Wedlis Iqeddsen di Řɛahd Aqdim nni yuran s ufus n Musa: Amezwaru, Uffuɣ, Ilawiyyen (niɣ ‘Ayt n Lawi’), Di Řexřa (niɣ ‘Lɛadad’) d Aɛawed n Ccariɛa (niɣ ‘Awařen n Musa’). Di tutlayt n Tɛibranit qqaren as ‘Ttawrat’, ixs ad yini ‘Aseřmed’ niɣ ‘Taɣuri’. 11:14 Mal. 3:23; Lk. 1:17. 11:16 Lk. 7:31. 11:18 Mt. 3:4; Mk. 1:6. 11:20 Lk. 10:13. 11:21 2 Ṣm. 13:19; 2 Ij. 6:30; 19:1. 11:22 Mt. 10:15. 11:24 Mt. 10:15.

Page 26: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

26

MATTA

Taẓaǧit n YeccuLk. 10:21-22

25 Di tsaɛɛet nni ibda Yeccu ad yini: “Ḥemdeɣ Cek a Baba, Sidi n ujenna d temmurt, minzi tessnuffared aya x imiɣisen d imusnawen, maca tessaregbed aya i iḥenjiren. 192

26 Wah, a Baba, minzi d wa d arḍa i Cek. 27 Marra min iǧan immewc ayi-dd zi Baba, uca uřa d ijj war issin Tamemmit mɣir Tababat, uca uřa d ijj war issin Tababat mɣir Tamemmit u wi umi ixs Tmemmit ad t issargeb. 193

28 Asem-dd ɣari marra kenniw, inni yuḥřen d yenni yarbun ddqeř, ad awem wceɣ arraḥet, 29 ksim-dd azayřu inu xawem, řemdem zzayi, minzi Necc d amhin d amwaḍeɛ n wuř uca ad tafem arraḥet i řeɛmur nwem. 194

30 Minzi azayřu d řeḥmeř inu fsusen.” 195

Yeccu d Bab n wass n ssebtMk. 2:23-28; Lk. 6:1-5

12 1 Di řweqt nni icuqq Yeccu deg iyyaren n imendi di ssebt. Tuɣa imeḥḍaren nnes ǧuẓen uca bdan ad řeqḍen tidrin, ccin zzaysent

.196

2 Ařami ten ẓrin Ifarisiyyen, nnan as: “Xzar imeḥḍaren nnek tteggen min war iɛeddřen deg wass n ssebt!”197

3 Yarra-dd xasen: “Ma war teɣřim ca min igga Dawud umi iǧuẓ netta d yenni akides? 4 Mammec yudef di Taddart n AREBBI, icca aɣrum n wescan zi Ṭṭabřa n SIDI i war iḥeǧřen macca nnes i netta uřa i yenni akides, maca mɣir i ikehhanen waha.198

5 Niɣ war teɣrim ca deg wedlis ittwannḍen n Ccariɛa belli ikehhanen inni iǧan di Zzawect Tameqqrant di ssebt, xeṭṭan di tewṣiyyet n ssebt, waxxa amenni war xasen ibin řɛib?199

6 Necc ad awem iniɣ, wenni iǧan d ameqqran x Zzawect Tameqqrant, aqa-t danita!200

7 Mařa tuɣa tfehmen min ixs ad yini: ‘Necc xseɣ arreḥmet, war iǧi d taɣarṣt!’, xenni ad tiři war tᵉttḥasabem ca x imezdagen,201

8 minzi Mmis n bnadem d Bab n ssebt.”202

11:25 Ayub 5:12; Ica. 29:14; Lk. 10:21; 1 Kur. 1:19; 2:7,8. 11:27 Mt. 28:18; Lk. 10:22; Yḥ. 1:18; 3:35; 6:46. 11:29 Izhd. 45:5; Irm. 6:16. 11:30 1 Yḥ. 5:3. 12:1 Aɛwd. 23:24; Mk. 2:23; Lk. 6:1. 12:2 Uf. 20:10. 12:4 Uf. 29:33; Lawi 24:9; 1 Ṣm. 21:6. 12:5 Řxř. 28:9. 12:6 2 Im. 6:18. 12:7 Ḥuc. 6:6; Mixa 6:8; Mt. 9:13; 23:23. 12:8 Mk. 2:28; Lk. 6:5.

Page 27: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

27

MATTA

Asgenfi n ijj n weryaz deg wass n ssebtMk. 3:1-6; Lk. 6:6-11

9 Yeccu yuyur ssenni, yudef di temzida nsen.203

10 Xzar, tuɣa din ijj n weryaz, afus nnes iqucceḥ. Sseqsan t maḥend ad as ggen taxceft, nnan: “Ma iɛeddeř asgenfi deg wass n ssebt?”204

11 Inna asen: “Man bnadem i dinni jar awem wenni ɣar iǧa izmar i iwḍan di tesraft di ssebt, war t itteṭṭef ḥima ad t-i-dd issuffeɣ?205

12 Mecḥař iɛdu bnadem x izmar! S uyenni iřiq ad ittwagg min iṣebḥen di ssebt.”206

13 Řexdenni inna as i bnadem nni: “Swiẓẓeḍ afus nnek!” Isswiẓẓeḍ i-t, idweř iggenfa am wenneɣni. 14 Ifarisiyyen ffɣen-dd ɣar barra, mcawaren xas mammec i ɣa ggen ad t nɣen.207

Yeccu d Amsexxar i ixḍar Arebbi 15 Maca Yeccu issen aya uca yuyur ssenni. Iḍfar i-t-i-dd ijj n řɣaci d ameqqran, issgenfa i-ten marra.208

16 Yumur i-ten s jjehd maḥend war xas ssuffuɣen řexbar,209 17 ḥima ad ittwakemmeř wawař i innan unabi Icaɛya:

18 “Xzar, Amsexxar inu, wenni zi farrḥeɣ, Amɛizz inu, wenni di ufiɣ arḍa inu. Ad xas ssarseɣ Arruḥ inu, u Netta ad ibarreḥ s řḥukm i řegnus.210

19 War ittemcubbuc, war isɣuyyu, uřa d ijj war ittesři tmijja nnes deg ibriden. 20 Aɣanim yarẓen war ggur ad t yarẓ ɛad, uřa d taftič idduxxunen, war tt issxessi ař dd ɣa issuffeɣ řeḥkam ař arbeḥ. 21 uca ad ssitmen řegnus deg Yisem nnes.”211

Awař n Yeccu x Arruḥ IqeddsenMk. 3:20-30; Lk. 11:14-23; 12:10; Lk. 6:43-45

22 Řexdenni iwyen as-dd ijj n umeryaḥ, tuɣa-t d adarɣař d aynaw. Uca Netta issgenfa i-t, ařami wenni tuɣa iǧan d adarɣař d aynaw idweř issawař u ittwařa.212

23 Ittebhet řɣaci marra, nnan: “Ma Wanita war

12:9 Mk. 3:1; Lk. 6:6. 12:10 Lk. 14:3. 12:11 Uf. 23:4; Aɛwd. 22:4. 12:12 Amz. 1:27. 12:14 Mk. 3:6; Yḥ. 5:18; 10:39; 11:53. 12:15 Mt. 10:23. 12:16 Mt. 9:30; Lk. 5:14. 12:18 Ica. 42:1; Mt. 3:17; 17:5; Mk. 1:11; Kul. 1:13; 2 Bṭ. 1:17. 12:21 Ica. 42:1-4. 12:22 Mt. 9:32; Lk. 11:14.

Page 28: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

28

MATTA

iǧi d mmis n Dawud?”213

24 Maca sřin Ifarisiyyen man aya, nnan: “Wanita issuffuɣ ccwaṭen mɣir s webrid n Bᵉɛalzabub, s ibřis, ameqqran n ccwaṭen.”214215

25 Maca Yeccu issen ixarriṣen nsen, inna asen: “Kuř tageldit ittemsebḍan x yixef nnes ad tᵉttwahellek u kuř tandint niɣ taddart ittemsebḍan x yixef nnes war tᵉttɣimi ca. 26 Mařa aqa-t d cciṭan issuffuɣ cciṭan, aqa netta ittemsebḍa x yixef nnes, xenni mammec i ɣa teqqim tgeldit nnes? 27 Mařa Necc ssuffuɣeɣ ccwaṭen s webrid n Bᵉɛalzabub, ixs ad yini ibřis, s min zi ten i ɣa ssuffɣen tarwa nwem? S uyenni nitni ad iřin d řquḍat xawem. 28 Maca mařa Necc ssuffuɣeɣ řaryaḥ iɛeffanen s Arruḥ n AREBBI, aqa tudes awem-dd Tgeldit n AREBBI. 29 Niɣ mammec izemmar ḥed ad yadef ɣar taddart n wenni ijehden maḥend ad ikecceḍ řeqcuɛ nnes, mařa war icarf wenni ijehden amezwaru? Awarni as izemmar ad ikecceḍ taddart nnes. 30 Wenni war iǧin akidi, aqa-t ḍidd inu, wenni war kidi issmunan, aqa ittzeǧaɛ. 31 S uyenni ad awem iniɣ: marra ddnub d uceqqef ad ittwaɣfar i iwdan, maca aceqqef di Arruḥ war ittwaɣfar ca i iwdan.216

32 Wenni i ɣa inin awař d aɛeffan x Mmis n bnadem ad as ittwaɣfar, maca wenni i ɣa inin awař d aɛeffan x Arruḥ Iqeddsen war d as ittwaɣfar ca, uřa di řweqt-a uřa di tenni i dd ɣa yasen.217

33 Ḥesbem tacejjart d taṣebḥant uřa d řɣiǧet nnes d taṣebḥant, niɣ ḥesbem tacejjart texsar uřa d řɣiǧet nnes texsar, minzi tacejjart tᵉttwassen zi řɣiǧet nnes.”218219

Uř d uqemmum 34 “A tarwa n ifiɣran, mammec i ɣa teggem ad tessiwřem x min iṣebḥen, waxxa kenniw d iɛeffanen, minzi zeg uɛemmar n wuř ad issiweř uqemmum.220

35 Bnadem aṣebḥan issuffuɣ-dd min iṣebḥen zi řkenz aṣebḥan n wuř nnes uca bnadem aɛeffan issuffuɣ-dd zi řkenz aɛeffan nnes min iɛeffnen. 36 Maca Necc ad awem iniɣ, belli kuř awař ixwan ad zzayes ssiwřen iwdan, ad zzayes ttwaḥasben deg wass n lḥisab.221

37 Minzi s wawařen nnek ad tᵉttwaseggded uca s wawařen nnek ad tᵉttwaḥasbed.”222

12:23 Yḥ. 4:29. 12:24 ‘Bᵉɛalzabub’ - wanita d isem n ibřis s tutlayt n Tramit. 12:24 Mt. 9:34; Mk. 3:22; Lk. 11:15. 12:31 Mk. 3:28; Lk. 12:10; 1 Yḥ. 5:16. 12:32 Řxř. 15:30; 1 Ṣm. 2:25; 1 Yḥ. 5:16. 12:33 ‘tacejjart’ - niɣ ‘addag’ (‘iddagen’). 12:33 Mt. 7:18. 12:34 Izhd. 40:11; Mt. 3:7; Lk. 6:45. 12:36 Amb. 12:14; Afa. 5:4. 12:37 2 Ṣm. 1:16; Lk. 19:22.

Page 29: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

29

MATTA

Řeɛřamet n YunusMk. 8:11-12; Lk. 11:29-32

38 Ca n imseřmaden n idlisen d Ifarisiyyen, arrin-dd xas: “A Amseɣɣar, neccin nexs ad nẓar ict n řeɛřamet zzayek.”223

39 Maca Netta yarra-dd xasen: “Jjiř aɛeffan izennan ittettar ict n řeɛřamet, war d as ittmewci uřa d ict n řeɛřamet mɣir tenni n Yunus. 40 Minzi am mammec tuɣa Yunus třata n wussan jar ǧyaři d wussan deg uɛeddis n řhaycet tameqqrant n řebḥar, ammu i ɣa yiři uřa d Mmis n bnadem deg wuř n temmurt třata n wussan jar ǧyaři d wussan.224

41 Iryazen n Ninwa ad dd-kkaren deg wass n lḥisab ak-d jjiř-a, ad t ḥasben, minzi nitni tuben s tbarreḥt n Yunus, uca xzarem, aqa da wenni iǧan d ameqqran x Yunus!225

42 Tajeǧidt n ljanub ad tekkar deg wass n lḥisab ak-d jjiř-a, ad xas teḥkem minzi nettat tusa-dd zeg uneggaru n ddunect ḥima ad tseř i tiɣit n Suliman, uca xzarem, aqa da wenni iǧan d ameqqran x Suliman!”226

Awař n Yeccu x řxedmet n řaryaḥ amengusLk. 11:24-26

43 “Ařami iffeɣ řaryaḥ amengus zi bnadem, ibda ittsara deg imucan war daysen bu waman, yarezzu arraḥet, war tt ittif.227

44 Řexdenni ad yini: ‘Ad dewřeɣ ɣar taddart inu manis dd-ffɣeɣ!’ Uca iruḥ, yufa i-tt texwa, tfarḍ, tsettef. 45 Řexdenni yuyur uca yiwi akides sebɛa n řaryaḥ nneɣni, d iɛeffanen ktar zzayes, ad dd-adfen, ad raḥen ad zedɣen diha, uca aneggaru n bnadem nni ad idweř mahu x umezwaru. Ammu i ɣa ittwagg ɛawed ak-d jjiř-a aɛeffan.”228

Yemmas d aytmas n Yeccu Mk. 3:31-35; Lk. 8:19-21

46 Řami tuɣa ɛad issawař ak-d řɣaci, xzar, yemmas d aytmas bedden barra, arezzun ad kides ssiwřen.229

47 Inna as ijjen: “Xzar, yemmac d aytmac bedden di barra, arezzun ad kidek ssiwřen.” 48 Maca Netta yarra-dd x wenni tuɣa d as t innan, inna: “Min teɛna yemma d min ɛnan aytma?” 49 Xas uca isswiẓẓeḍ s ufus nnes ɣar imeḥḍaren nnes, inna: “Xzar, yemma d yaytma! 50 Minzi man wen itteggen min ixs Baba i iǧan deg ijenwan, aqa netta d uma d učma d yemma.”230

12:38 Mt. 16:1; Mk. 8:11; Lk. 11:29; 1 Kur. 1:22. 12:40 Yunus 2:1,11 12:41 Yunus 3:5; Lk. 11:32. 12:42 1 Ij. 10:1; 2 Im. 9:1; Lk. 11:31. 12:43 Lk. 11:24. 12:45 Ɛbr. 6:4,5; 10:26; 2 Bṭ. 2:20. 12:46 Mk. 3:31; Lk. 8:20. 12:50 Yḥ. 15:14; 2 Kur. 5:16; Gal. 5:6; 6:15; Kul. 3:11.

Page 30: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

30

MATTA

Amedya n ufeǧaḥ izarrɛenMk. 4:1-9; Lk. 8:4-8

13 1 Deg wass nni iffeɣ Yeccu zi taddart, iruḥ iqqim x tma n řebḥar.231

2 Imun-dd xas ijj n uhimur n řɣaci, ařami yenya di tɣarrabut, iqqim dayes uca řɣaci marra bedden x tma.232

3 Issiweř akidsen x waṭṭas n tmesřayin s imedya, inna: “Xzar, afeǧaḥ iffeɣ ḥima ad izarɛ. 4 Am tuɣa izarreɛ, tewḍa ca n zzariɛet x tma n webrid, xeccen-dd ijḍaḍ, neqben tt. 5 Tewḍa ca nneɣni x temmurt n weẓru mani tuɣa war iǧi ucař aṭṭas. Deɣya teɣmi-dd s minzi tammurt war tuǧiɣ. 6 Umi dd-tenqar tfuct, icmeḍ uɣemmuy, uca isřaw minzi war ɣares tuɣi bu weẓwar. 7 Ca nneɣni tewḍa x isennanen. Mɣaren isennanen, jiyyfen tt. 8 Ca nneɣni tewḍa x temmurt taṣebḥant, tiwi-dd řɣiǧet, ca mya, ca nneɣni settin, ca nneɣni třatin n tseqqar. 9 Wenni ɣar iǧa imezzuɣen i useǧi, ejj i-t ad iseř.”

Mayemmi issawař Yeccu s imedya?Mk. 4:10-12; Lk. 8:9-10

10 Xas uca usin-dd ɣares imeḥḍaren nnes, nnan as: “Mayemmi akidsen tessawařed s imedya?”233

11 Netta yarra-dd, inna asen: “Minzi immewc awem ad tessnem ssirr n Tgeldit n ijenwan, nitni maca war d asen t immewc ca.234

12 Minzi wenni ɣar iǧa ad as immewc uca ad ɣares yiři s waṭṭas, maca wenni war ɣar iǧi ca ad zzayes ittwakkes uřa d min ɣares.235

13 S uyenni ssawařeɣ akidsen s imedya, minzi nitni ttwařan am war ttwiřin, u ttesřan am war ttesřin war fehhmen. 14 Daysen i ɣa ikemmeř wawař n Icaɛya, iqqar: ‘S useǧi ad sřen, maca war fehhmen, s tmuɣři ad tẓarem, war tfettnem ca,236

15 maɣar uř n řgens-a aqa iqbubbez, imezzuɣen nsen ḍeqřen deg useǧi u nitni aqa qqnen tiṭṭawin nsen, maḥend war ttwiřin s tiṭṭawin nsen, ad sřen s imezzuɣen nsen, ad fehmen s wuř nsen ḥima ad tuben uca Necc ad ten ssgenfiɣ.’237

16 Maca sseɛd n tiṭṭawin nwem umi ttwařant, sseɛd n imezzuɣen nwem umi ttesřan!238

17 S tidett Necc ad awem iniɣ, aṭṭas n inabiyyen d imseggaden tuɣa xsen ad ẓaren min teẓrim, maca war t ẓrin, xsen ad sřen min tesřim, war t sřin.”239

13:1 Mk. 4:1; Lk. 8:4,5. 13:2 Lk. 5:3. 13:10 Mk. 4:10; Lk. 8:9. 13:11 Mt. 11:25; 2 Kur. 3:14. 13:12 Mt. 25:29; Mk. 4:24,25; Lk. 8:18; 19:26. 13:14 Ica. 6:9-10; Mk. 4:12; Lk. 8:10; Yḥ. 12:40; Řex. 28:26; Rum. 11:8. 13:15 Ica. 6:9-1013:16 Lk. 10:23; Yḥ. 20:29; 1 Bṭ. 1:8. 13:17 1 Bṭ. 1:10.

Page 31: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

31

MATTA

Afessar n umedya n ufeǧaḥ izarrɛenMk. 4:13-20; Lk. 8:11-15

18 “Xenni kenniw, sřem i umedya n wenni izarrɛen.240

19 Kuř ijjen wenni ittesřan i Wawař n Tgeldit uca war t ifhim, ad ɣares dd-yas umɛeffan, ad ixḍef min ittwazarɛen deg wuř nnes. Aqa d man aya min ittwazarɛen x tma n webrid.241

20 Min ittwazarɛen di temmurt n weẓru, aqa wa d wenni i ɣa iseǧen awař, ad t iqbeř deɣya s řefraḥet, 21 maca war d as iwti ca weẓwar deg ixef nnes, ad iqqim drus waha. Xmi dd ɣa tas řeḥṣaret niɣ amarret di ṭṭweɛ n wawař ad innedref deɣya. 22 Min ittwazarɛen jar isennanen aqa wa d wenni ittesřan awař, maca amnus n řweqt-a d uɣekkwi n wagřa ad jiyyfen Awař uca netta war dd-ittiwi ca řɣiǧet.242

23 Min ittwazarɛen di temmurt taṣebḥant aqa wa d wenni ittesřan awař uca ad t ifhem, ad dd-yawi xenni řɣiǧet: ijjen ad yařu mya n tseqqar, wenneɣni settin uca wenneɣni třatin.”

Amedya n řḥayyar di řwest n yirden24 Iwca asen ijj n umedya nneɣni, inna: “Tageldit n ijenwan amecnaw ijj n bnadem tuɣa izarreɛ zzariɛet taṣebḥant deg iyyar nnes. 25 Ařami tuɣa iwdan ṭṭṣen, yusa-dd řeɛdu nnes, izarɛ řḥayyar di řwest n yirden uca yuyur. 26 Ařami dd-imɣar uɣemmuy uca yiwi-dd řɣiǧet, řexdenni iḍhar-dd řḥayyar tanya. 27 Xenni usin-dd imsexxaren n bab n taddart, nnan as: ‘A Siditneɣ, ma war tzarɛed ca zzariɛet taṣebḥant deg iyyar nnek? Manis i dd-yusa řḥayyar-a?’ 28 Inna asen: ‘Aqa řeɛdu igga man aya’. Nnan as imsexxaren: ‘Ma texsed ad nraḥ, ad t neyru?’ 29 Maca netta inna: ‘Lla, ḥima xmi i ɣa tyarrwem řḥayyar war kis tqeǧɛem uřa d irden. 30 Ejj i-ten ad mɣaren s tnayen ař tameyra. Di řweqt n tmeyra ad iniɣ i icuwwaren: ‘Yarwem amezwar řḥayyar, ceddem t di tqebbiṭin ḥima ad ittwasecmeḍ, maca irden, yarwem t di řmarsi inu.’ ”243

Amedya n tḥebbuct n zzariɛet n uxerdel d umedya n wentun Mk. 4:30-34; Lk. 13:18-21

31 Iwca asen ɛawed ijj n umedya nneɣni, inna: “Tageldit n ijenwan amecnaw ict n tḥebbuct n zzariɛet n uxerdel, yiwyi tt-i-dd ijj n weryaz, izarɛ i-tt deg iyyar nnes.244

32 Waxxa nettat d tameẓyant qaɛ zi marra zzariɛet nneɣni, xmi tmeqqar, tᵉddekkwař d tameqqrant zi marra tibbi uca tdekkwař d tacejjart maḥend ad ɣares dd-asen yijḍaḍ n

13:18 Mk. 4:13; Lk. 8:11. 13:19 Mt. 4:23. 13:22 Mt. 19:23; Mk. 10:23; Lk. 18:24; 1 Tim. 6:9. 13:30 Mt. 3:12. 13:31 Mk. 4:30; Lk. 13:18.

Page 32: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

32

MATTA

ujenna uca ad ggen řeɛwacc nsen x řefruɛ nnes.”245

33 Iwca asen ɛawed ijj n umedya nneɣni, inna: “Tageldit n ijenwan amecnaw antun, tiwyi t-i-dd ict n temɣart uca tessnuffar i-t di třata n řemdud n waren, ařami issmemm warecti qaɛ.”246

34 Man aya issiweř zzayes Yeccu i řɣaci s imettiřen uca břa amedya war kisen issiweř ca,247

35 ḥima ad ittwakemmeř min xef issiweř unabi i innan: “Ad arezmeɣ aqemmum inu s imedya, ad barrḥeɣ s min innufaren zeg wami ittwagg dsas n ddunect.”248

Afessar n umedya n řḥayyar di řwest n irden36 Řami ismeḥ Yeccu i řɣaci ad uyuren, iruḥ ɣar taddart. Usin-dd ɣares imeḥḍaren nnes, qqaren: “Ini aneɣ min ixs ad yini umedya n řḥayyar deg iyyar!” 37 Yarra-dd xasen: “Wenni izarrɛen zzariɛet taṣebḥant netta d Mmis n bnadem. 38 Iyyar d ddunect uca zzariɛet taṣebḥant nettat d tarwa n Tgeldit uca řḥayyar netta d tarwa n umɛeffan. 39 Řeɛdu wenni t izarɛen, aqa netta d cciṭan, uca ṣṣabet, aqa nettat d qeṭṭu n ddunect u icewwařen nitni d lmalakat.249

40 Amecnaw mammec ssmunen řḥayyar uca sscemḍen t s tmessi, ammu i ɣa yiři ɣar qeṭṭu n ddunect-a. 41 Mmis n bnadem ad dd-issekk lmalakat nnes, ad ssḥeyydent zi Tgeldit nnes qaɛ tiɛenkřifin d marra iɛeffanen. 42 Ad ten nḍaren di řkuccet n tmessi mani i ɣa yiřin imeṭṭawen d uɣezzi n teɣmas.250

43 Řexdenni imseggaden ad arɣen am tfuct di Tgeldit n Babatsen. Wenni ɣar iǧa imezzuɣen i useǧi ad iseř.”251

Imedya n řkenz deg iyyar u amedya n tyaqut 44 “Tageldit n ijenwan ɛawed amecnaw ijj n řkenz ittwasnuffaren deg iyyar, yufa i-t ijj n weryaz, issnuffar i-t uca di řefraḥet nnes yuyur, izzenz qaɛ min iǧan ɣares uca isɣa iyyar nni.”252

45 “Tageldit n ijenwan ɛawed amecnaw ijj n usebbab i yarezzun tiyaqutin tiṣebḥanin. 46 Řami yufa ict n tyaqut tiɣřa aṭṭas, yuyur, izzenz marra min tuɣa ɣares, xenni isɣa i-tt.”

13:32 ‘tacejjart’ - niɣ ‘addag’ (‘iddagen’). 13:33 Lk. 13:20,21. 13:34 Mk. 4:33. 13:35 Izhd. 78:2. 13:39 Yuw. 4:13; Asa. 14:15. 13:42 Mt. 8:12; 22:13; 24:51; 25:30; Lk. 13:28. 13:43 Dan. 12:3; 1 Kur. 15:42. 13:44 Fil. 3:7.

Page 33: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

33

MATTA

Amedya n tracca n iseřman47 “Tageldit n ijenwan ɛawed amecnaw tracca immenḍaren di řebḥar ad teyru ɛřam kuř asřem. 48 Xmi i ɣa teccur, ad tt-i-dd-ssuffɣen ibeḥriyyen ɣar tma n řebḥar, uca ad qqimen, ad zzayes farzen min iṣebḥen di tsuǧatin nsen, maca ad nḍaren min war iḥřin. 49 Ammu i ɣa tiři di qeṭṭu n ddunect. Ad dd-ffɣent lmalakat, ad farnent iɛeffanen zi řwest n imseggaden. 50 Ad ten nḍaren di řkuccet n tmessi mani i ɣa yiřin imeṭṭawen d uɣezzi n teɣmas.”253

51 Inna asen Yeccu: “Ma tfehmem i marra man aya?” Nnan as: “Wah, a Siditneɣ!” 52 Xenni inna asen: “S uyenni kuř amseřmad n idlisen wenni idweř d ameḥḍar n Tgeldit n ijenwan, aqa igga amecnaw ijj n bab n taddart issuffuɣ zi řkenz nnes min iǧan d jdid u min iǧan d aqdim.”

Anabi war ɣares bu ccan di taddart d tendint nnesMk. 6:1-6; Lk. 4:16-30

53 Awarni řami ikemmeř Yeccu imedya aya, yuyur ssenni.254

54 Řami dd-yusa ɣar temmurt nnes, ikkar isseřmad i-ten di temzida nsen ařami qqimen tbehten, nnan: “Manis d as dd-tekka tiɣit-a d řeɛjayeb-a?255

55 Ma war iǧi wa d mmis n unejjar? Ma war qqaren i yemmas Maryam, d aytmas ma war d asen qqaren Yaɛqub d Yusis d Cimɛun d Yahuda?256

56 Ma war ǧint yessmas qaɛ ɣarneɣ? Manis d as dd-ikka man aya marra?” 57 Uca nderfen zzayes. Maca Yeccu inna asen: “Anabi ɛemmarṣ war iǧi břa ccan, mɣir di tendint nnes u di taddart nnes.”257

58 Uca war iggi diha lmuɛjizat aṭṭas minzi nitni war uminen.

Řmewt n Yuḥanna AmseɣḍaṣMk. 6:14-29; Lk. 9:7-9

14 1 Di řweqt nni isřa Hirudus, řḥakem x ijj n arbaɛ n temmurt, řexbar n Yeccu.258

2 Inna i yimsexxaren nnes: “Wanita d Yuḥanna Amseɣḍaṣ. Aqa ittwasnekkar-dd zi taddart n imettinen, s uyenni xeddment dayes řeɛjayeb nni.” 3 Minzi Hirudus tuɣa iṭṭef Yuḥanna, icarf i-t, igga i-t di řeḥbes zi ssibbet n Hirudiyya, tenni d tamɣart n Filippus, wenni d umas n Hirudus,259

4 minzi Yuḥanna tuɣa iqqar as: “War ɣarek bu

13:50 Mt. 13:42. 13:53 Mk. 6:1; Lk. 4:16. 13:54 Mk. 6:2. 13:55 Yḥ. 6:42. 13:57 Mk. 6:4; Lk. 4:24; Yḥ. 4:44. 14:1 Mk. 6:14; Lk. 9:7. 14:3 Mk. 6:17; Lk. 3:19.

Page 34: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

34

MATTA

ttesriḥ aqa tiwyed tt d tamɣart nnek.”260

5 S uya tuɣa ixs ad t ineɣ, maca tuɣa iggʷed zi řɣaci minzi nitni ḥesben t d anabi.261

6 Maca řami dd-yiweḍ wass n wexřaq n Hirudus, tecḍeḥ yeǧis n Hirudiyya zzat i inewjiwen uca teɛjeb as i Hirudus.262

7 S uyenni iwaɛd i-tt s ict n tjaǧit ad as iwc marra min i ɣa tᵉttar.263

8 Uca nettat, am tt tuɣa tᵉttwaɛarren zeg yemmas, tenna: “Ewc ayi da x ṭṭebṣi azeǧif n Yuḥanna Amseɣḍaṣ!” 9 Icḍen ujeǧid, maca umi tuɣa ijjuǧ u x ssibbet n yenni akides iqqimen, yumur ad as immewc uzeǧif. 10 Issekk ḥed ɣares, uca wanita iqess as azeǧif i Yuḥanna di řeḥbes. 11 Iwyen-dd azeǧif nnes di ṭṭebṣi, immewc as i tḥenjirt uca nettat tiwyi-t i yemmas. 12 Usin-dd imeḥḍaren nnes, ksin řxecbet, neḍřen tt. Řexdenni ruḥen, xebbaren Yeccu.

Lmuɛjiza n usecci amezwaru n ktar n xemsa-ařaf n yeryazenMk. 6:30-44; Lk. 9:10-17; Yḥ. 6:1-14

13 Řami isřa Yeccu man aya, iffeɣ ssenni di tɣarrabut ɣar ijj n wemcan ixřan, tuɣa-t din weḥḥdes. Isřa řɣaci x man aya, uca ḍfaren t x temmurt zi tneddam.264

14 Umi dd-iffeɣ Yeccu zi tɣarrabut, iẓra aṭṭas n řɣaci uca iḥinn xasen, issgenfa imehřac nsen.265

15 Řami dd-tiweḍ tmeddit, usin-dd ɣares imeḥḍaren nnes, nnan: “Aqa amcan-a ixřa u řweqt teɛdu, zeɛma sqebbeḍ řɣaci ḥima ad uyuren ɣar ředcur ad sɣen min i ɣa ccen i yixef nsen.”266

16 Maca Yeccu inna asen: “Nhřa ma ruḥen, wcem asen kenniw min i ɣa ccen.” 17 Nnan as: “War ɣarneɣ da mɣir xemsa n tecnifin d tnayen n iseřman.” 18 Inna: “Awyem ten-dd da ɣari.” 19 Xenni yumur řɣaci ad qqimen x řeḥtic. Xenni iṭṭef xemsa n tecnifin d tnayen nni n iseřman, ixzar ɣar ujenna, ibarek, yarẓa i-tent uca iwca ticnifin i imeḥḍaren u imeḥḍaren wcin tent i řɣaci.267

20 Marra ccin, jjiwnen. Řexdenni ksin iřeqqwaz iceṭṭen: tuɣa din tenɛac n tsuǧatin ɛemmarent. 21 Inni ccin tuɣa aten di xemsa ařef n yeryazen, břa timɣarin d iḥenjiren.

Yeccu iggur x waman n řebḥarMk. 6:45-52; Yḥ. 6:16-21

22 Deɣya iziyyar Yeccu imeḥḍaren nnes ad nyen di tɣarrabut uca ad as izwaren ɣar ujemmaḍ, am issqebeḍ Netta řɣaci.268

23 Awarni řami

14:4 Lawi 18:16. 14:5 Mt. 21:26. 14:6 Amz. 40:20; Mk. 6:21. 14:7 Řqḍ. 11:30. 14:13 Mt. 12:15; Mk. 6:31; Lk. 9:10. 14:14 Mt. 9:36; Yḥ. 6:5. 14:15 Mk. 6:35; Lk. 9:12. 14:19 1 Ṣm. 9:13. 14:22 Mk. 6:45; Yḥ. 6:17.

Page 35: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

35

MATTA

issqebeḍ řɣaci, igaɛɛed ɣar wedrar weḥḥdes ḥima ad iẓẓaǧ. Řami dd-tiweḍ tmeddit, tuɣa iqqim din weḥḥdes.269

24 Taɣarrabut tuɣa-tt tiggʷej x temmurt ca n kilimutir, uca tᵉttwaɛarren zi ssa ɣar diha minzi asemmiḍ yusa asen-dd deg wudem. 25 Uca deg ḥeṭṭu wiss arebɛa n ǧiřet, yusa-dd ɣarsen Yeccu am iggur x waman n řebḥar. 26 Umi t ẓrin imeḥḍaren iggur x waman n řebḥar, nnxeřɛen, nnan: “Wa d řexyař aɣeddar!”, uca sɣuyyen zi tiggʷudi. 27 Deɣya issiweř-dd ɣarsen Yeccu, inna: “Ggem uř, aqa d NECC, war tteggʷedem ca!” 28 Buṭrus yarra-dd xas, inna: “A Sidi, mařa d Cek, weṣṣa ayi ad ɣarek dd-aseɣ x waman.” 29 Inna as: “As-dd!” Ihwa-dd Buṭrus zi tɣarrabut, yuyur x waman ḥima ad dd-yaweḍ ɣar Yeccu. 30 Maca umi iẓra asemmiḍ ijhed, teřqef i-t tiggʷudi uca, am ibda iɣarreq, ittřaɣa, inna: “A Sidi, senjem ayi!” 31 Yeccu isswiẓẓeḍ deɣya afus nnes, iṭṭef dayes, inna as: “A cek wenni di iǧa drus n liman, mayemmi dayek yudef ccek?” 32 Awarni řami nyin di tɣarrabut, yarsa usemmiḍ. 33 Inni iǧan di tɣarrabut, usin-dd ɣares, sejden as, nnan: “S tidett, Cek d Mmis n AREBBI!”

Yeccu issgenfa aṭṭas n imehřacMk. 6:53-56

34 Awarni řami ẓwan řebḥar, iwḍen ɣar temmurt n Jinnisaret.270

35 Řami t ɛeqřen yeryazen n temmurt nni, ssuffɣen řexbar di marra jjwayeh nni d as dd-innḍen, iwyen-dd ɣares marra inni tuɣa iheřcen aṭṭas, 36 uca ttaren zzayes ad ten yejj ad ḥadan mɣir abeḥřuř n ujeǧab nnes, u marra inni t iḥadan, dewřen ggenfan.

Ccariɛa n Arebbi war tᵉttis ak-d tɣuri d tweṣṣa n iwdan Mk. 7:1-23

15 1 Řexdenni usin-dd ca n imseřmaden n idlisen d ca n Ifarisiyyen zi Urcalim ɣar Yeccu, nnan:271

2 “Mayemmi ttɛeddan imeḥḍaren nnek x tubbart n řejdud? Minzi nitni war ssiriden ca ifassen nsen qbeř i ɣa ccen aɣrum.” 3 Yarra-dd Yeccu, inna asen: “Mayemmi kenniw ɛawed tᵉttɛeddam x tewṣeyyet n AREBBI zi ssibbet n tubbart nwem? 4 Minzi AREBBI tuɣa inna: ‘Weqqar babac d yemmac!’ u: ‘Wenni i ɣa ineɛřen x babas niɣ x yemmas, ittxeṣṣa as ad immet!’272

5 Maca kenniw teqqarem: ‘Marra wi i ɣa yinin i babas niɣ i yemmas: Marra min 14:23 Mk. 6:46; Yḥ. 6:15. 14:34 Mk. 6:53. 15:1 Mk. 7:1. 15:4 Uf. 20:12; 21:17; Lawi 20:9; Aɛwd. 5:16; Awřn. 20:20; Afa. 6:2.

Page 36: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

36

MATTA

tzemmarem ad zzayi tnefɛem, aqa ggiɣ t d tawhibt i Arebbi!, 6 aqa netta war iḥdij ɛad ad iweqqar babas niɣ yemmas s marra man aya!’ Ammu tbeṭṭřem awař n AREBBI di ṭṭweɛ n tubbart nwem.273

7 Kenniw, a imnafqen! Icaɛya tuɣa ittnabba xawem s ṣṣeḥ, inna: 8 ‘Řgens-a ittcenneɛ ayi s iyencicen nsen, maca uř nsen iggʷej xafi.274

9 Aqa nitni cennɛen ayi baṭeř, minzi nitni sseřmaden tiɣuriwin nni iǧan d tiweṣṣa n iwdan.’ ”275

10 Řami d iřaɣa-dd x řɣaci ɣares, inna asen: “Sřem mliḥ, fehmem!276

11 War iǧi min ittadfen deg uqemmum issexmej bnadem, maca min i dd-itteffɣen zeg uqemmum d man aya i issexmajen bnadem.”277

12 Řexdenni usin-dd ɣares imeḥḍaren nnes, nnan as: “Ma tessned belli Ifarisiyyen ɣewwɣen, řami sřin man aya?” 13 Maca Netta yarra-dd, inna asen: “Kuř aɣeddu, war t iẓẓu Baba wenni iǧan deg ujenna, ad ittwaqřeɛ.278

14 Ejj i-ten! Nitni d idarɣařen neddhen idarɣařen. Mařa adarɣař ineddeh adarɣař, ad wḍan s tnayen idsen deg weḥfur.”279

15 Yarra-dd Cimɛun Buṭrus, inna as: “A Sidi, fessar aneɣ amedya aya!”280

16 Maca Yeccu inna asen: “Ma kenniw ɛad břa řefhamet ař řexxu? 17 Ma war tefhimem ca belli marra min i ɣa yadfen deg uqemmum, ad iraḥ ɣar uɛeddis uca ad iffeɣ deg wemcan nnes? 18 Maca min i dd-itteffɣen zeg uqemmum ittas-dd zeg wuř, aqa d man aya i issxemmajen bnadem. 19 Minzi zeg wuř n iwdan i zi dd-tteffɣen ixarriṣen iɛeffanen, zzina, anɣay, farq-ccɣeř, tuceffra, cchadat s ẓur d uceqqef.281

20 Aqa d man aya min issxemmajen bnadem, maca macca s ifassen war issirden war tessxemmij ca bnadem.”

Liman n temɣart zeg ayt n KenɛanMk. 7:24-30

21 Řexdenni iffeɣ-dd Yeccu ssenni, iruḥ ɣar jjwayeh n Ṣur d Ṣaydun.282

22 U xzar, ict n temɣart zeg ayt n Kenɛan zi temmurt nni tesɣuyy, tenna: “A Sidi, a mmis n Dawud, arḥem ayi! Yeǧi aqa dayes cciṭan.” 23 Maca Netta war xas dd-yarri ca, uřa s yijj n wawař. Xenni usin-dd ɣares imeḥḍaren nnes, ttaren zzayes, nnan: “Aẓẓeř xas, minzi nettat teḍfar aneɣ-dd s iɣuyyan.” 24 Netta yarra-dd, inna asen: “Necc ttwassekkeɣ-dd

15:6 Mk. 7:13; 1 Tim. 4:3; 2 Tim. 3:2. 15:8 Ica. 29:13; Ḥaz. 33:31; Mk. 7:6. 15:9 Ica. 29:13; Mk. 7:6,7; Kul. 2:18,20,22. 15:10 Mk. 7:14. 15:11 Řex. 10:15; Rum. 14:17,20; Tit. 1:15. 15:13 Yḥ. 15:2. 15:14 Ica. 42:19; Lk. 6:39. 15:15 Mk. 7:17. 15:19 Amz. 6:5; 8:21; Awřn. 6:14; Irm. 17:9. 15:21 Mk. 7:24.

Page 37: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

37

MATTA

ɣar wuǧi iweddaren n taddart n Israil waha.”283

25 Maca nettat tusa-dd, tesjed as, tenna: “A Sidi, ɛawen ayi!” 26 Maca Netta yarra-dd, inna: “War iɛeddeř ad immeksi weɣrum n iḥenjiren, maḥend ad immenḍar i yiṭan.” 27 Maca nettat tenna: “Wah, a Sidi, maɣar uřa d iṭan ttᵉtten iřeqqwaz i dd-iweṭṭan zi ṭṭabřa n siditsen uca ttɣiman ddaren.” 28 Řexdenni inna as Yeccu: “A tamɣart, liman nnem imɣar! War ittiři mɣir řxaḍar nnem.” Uca yeǧis teggenfa di tsaɛɛet nni.

Yeccu issgenfa aṭṭas n iwdan29 Uca yuyur Yeccu ssenni, yiweḍ-dd ɣar tma n řebḥar n Ljalil, igaɛɛed ɣar wedrar, iqqim dinni.284

30 Yusa-dd ɣares ijj n ubarru ameqqran n řɣaci, iwyen-dd akidsen ineɛḍaben d idarɣařen d ignawen d iqejdaḥen d inneɣni aṭṭas, ssarsen ten ɣar iḍaren n Yeccu uca issgenfa ten,285

31 ařami itebhet řɣaci, aqa ẓrin ignawen ssawařen, iqejdaḥen ggenfan, ineɛḍaben gguren, idarɣařen ttwařan, uca ssɛuǧen AREBBI n Israil.

Lmuɛjiza n usecci i twařa wiss tnayen n ktar n arebɛa-ařaf n yeryazen

Mk. 8:1-10

32 Yeccu iřaɣa-dd x imeḥḍaren nnes, inna asen: “Ḥinneɣ x řɣaci minzi qqimen akidi třata n wussan, war ɣarsen min i ɣa ccen. War xseɣ ca ad ten ssqebḍeɣ amenni s řaẓ ḥima war tteḍɛifen ca deg webrid.”286

33 Nnan as imeḥḍaren nnes: “Manis d ɣa nawi aɣrum di řexřa-ya i zi i ɣa nessecc ijj n řɣaci d ameqqran am wanita?” 34 Inna asen Yeccu: “Mecḥař ɣarwem d aɣrum?” Nnan as: “Sebɛa n tecnifin d ca n iseřman imeẓyanen.” 35 Xenni yumur řɣaci ḥima ad qqimen di temmurt. 36 Xenni iksi sebɛa n tecnifin d iseřman nni, iqada Arebbi, yarẓa i-tent uca iwca i-tent i imeḥḍaren nnes uca nitni wcin tent i iwdan.287

37 Marra ccin, jjiwnen. Xenni yarwen-dd iřeqqwaz iceṭṭen: tuɣa din sebɛa n tsuǧatin ɛemmarent. 38 Inni tuɣa iccin aqa aten di arebɛa ařaf n yeryazen břa timɣarin d iḥenjiren. 39 Awarni řami issqebeḍ řɣaci, inya di tɣarrabut uca yiweḍ ɣar weymir n jjwayeh n Magdu.

15:24 Mt. 10:6; Řex. 13:46. 15:29 Mk. 7:31. 15:30 Ica. 29:18; 35:5; Mt. 11:5; Lk. 7:22. 15:32 Mk. 8:1. 15:36 1 Ṣm. 9:13.

Page 38: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

38

MATTA

Ifarisiyyen ttaren ict n řeɛřametMk. 8:11-13; Lk. 12:54-56

16 1 Usin-dd ɣares Ifarisiyyen d Iṣaduqiyyen, sseqsan t ḥima ad t jarrben, ma ad asen isscen ca n řeɛřamet zeg ujenna.288

2 Maca Netta yarra-dd xasen: “Ɣar tmeddit ad tinim: ‘Aqa řḥař iffeɣ!’, minzi ajenna d azeggʷaɣ.289

3 U ɣar řefjar ad tinim: ‘Aqa ass-a ad dd-iṣuḍ usemmiḍ!’, minzi ajenna d azeggʷaɣ. Kenniw, a imnafqen, tessnem ad tfarzem udem n ujenna, maca řeɛřamat n ikuden n řweqt war tzemmarem ad tent tfarzem. 4 Jjiř aɛeffan izennan yarezzu ict n řeɛřamet, maca war d as ittmewci uřa d ict n řeɛřamet mɣir řeɛřamet n Yunus, anabi!” Xenni ijja i-ten, iruḥ.290

Antun n Ifarisiyyen d IsaḍuqiyyenMk. 8:14-21

5 Řami dd-iwḍen imeḥḍaren nnes ɣar ujemmaḍ n řebḥar, ttun ad kisen dd-awyen aɣrum. 6 Inna asen Yeccu: “Ḥḍam ixef nwem zeg wentun n Ifarisiyyen d Iṣaduqiyyen.”291

7 Nitni ssiwřen jar asen x man aya, nnan: “Aqa inna man aya minzi war d niwi ca aɣrum!” 8 Yeccu, am tuɣa issen man aya, inna asen: “A kenniw i di iǧa drus n liman, mayemmi txemmamem jar awem aqa man aya iǧa umi war dd-tiwyem aɣrum? 9 Ma ɛad war tefhimem ca? Ma war teɛqiřem ca x xemsa n iřeqqwaz n weɣrum i xemsa-ařaf u mecḥař n tsuǧatin i tyarwem?292 10 Niɣ x sebɛa n iřeqqwaz n weɣrum i arebɛa ařaf, u mecḥař n tsuǧatin i tyarwem?293

11 Ma ɛad war tefhimen ca belli Necc war kiwem ssiwřeɣ ca x weɣrum umi d awem nniɣ: ‘Ḥḍam ixef nwem zeg wentun n Ifarisiyyen d Iṣaduqiyyen!’ ” 12 Ssenni fehmen aqa Netta war tt inni maḥend ad ḥḍan ixef nsen zeg wentun n weɣrum maca zi tɣuri n Ifarisiyyen d Iṣaduqiyyen.

Lmasiḥ d Mmis n Arebbi iddarenMk. 8:27-30; Lk. 9:18-21

13 Řami dd-yiweḍ Yeccu ɣar temmurt n Qayṣariya-Filippus, isseqsa imeḥḍaren nnes: “Min ɛniɣ Necc, Mmis n bnadem, ɛlaḥsab min qqaren iwdan?”294

14 Nnan as: “Ca qqaren ‘D Yuḥanna Amseɣḍaṣ’, u wenneɣni: ‘D Iliya’, u wenneɣni ɛawed: ‘D Irmiya’ niɣ ‘D ijjen zeg inabiyyen!’ .”295

15 Inna asen:

16:1 Mt. 12:38; Mk. 8:11; Lk. 11:29; 12:54; Yḥ. 6:30. 16:2 Lk. 12:54. 16:4 Yunus 2:1; Mt. 12:39; Lk. 11:29. 16:6 Mk. 8:15; Lk. 12:1. 16:9 Mt. 14:17; Mk. 6:38; Lk. 9:13; Yḥ. 6:9. 16:10 Mt. 15:34. 16:13 Mk. 8:27; Lk. 9:18. 16:14 Mt. 14:2.

Page 39: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

39

MATTA

“Maca kenniw, min xafi teqqarem?” 16 Yarra-dd xas Cimɛun Buṭrus, inna: “Cek d Lmasiḥ, Mmis n AREBBI iddaren.”296

17 Yarra-dd xas Yeccu, inna as: “Sseɛd nnek, a Cimɛun, mmis n Yuna, minzi war iǧi d aysum niɣ d idammen i d ac imřen man aya, maca d Baba i iǧan deg ijenwan.297

18 Necc ad ac iniɣ, aqa cek d Buṭrus, ‘d aẓru’, u x ‘weẓru aya’ ad bniɣ Tamesmunt inu n yenni dayi ittiqqan, uca tiwwura n řaxart war d as zemmarent.298

19 D Necc ad ac wceɣ tisarutin n Tgeldit n ijenwan u marra min i ɣa tceddem di temmurt, ad yiři icedd deg ijenwan, u marra min i ɣa tfesyed di temmurt, ad yiři ifsi deg ijenwan.”299

20 Řexdenni yumur imeḥḍaren nnes, ḥima war xebbaren ḥed belli Netta d Lmasiḥ.

Yeccu izwar issiweř x řmewt d tnukra nnes i twařa tamezwarut

Mk. 8:31-9:1; Lk. 9:22-27

21 Ssenni ibda Yeccu ad isscen i imeḥḍaren nnes belli ittxeṣṣa as ad iraḥ ɣar Urcalim, ad iweddeb aṭṭas zeg imɣaren n řgens u zeg imeqqranen n ikehhanen d imseřmaden n idlisen, ad ittwaneɣ uca ad dd-ittwassnekkar ɛawed deg wass wiss třata.300

22 Maca Buṭrus yiwyi t weḥḥdes, ibda ittwebbex i-t, inna: “War ittiři, a Sidi! Man aya war d ac ittemsar ɛemmarṣ.” 23 Maca Netta inneqřeb, inna i Buṭrus: “Ffeɣ xafi, a cciṭan, cek d ict n tɛenkrift i Necc, minzi war cek icqi min iǧan n AREBBI, maca min iǧan n iwdan.”301

24 Řexdenni inna Yeccu i imeḥḍaren nnes: “Mařa ca n ijjen ixs ad ayi iḍfar, ad inkar ixef nnes, ad iksi ṣṣalib nnes uca ad ayi iḍfar.302

25 Minzi wenni ixsen ad issenjem tudart nnes, ad tt iweddar, maca wenni i ɣa iweddaren tudart nnes di ṭṭweɛ inu ad tt yaf.303

26 Minzi man řefḍeř i ɣares ɣar bnadem mařa yarbeḥ ddunect marra, maca iřqef i-t druct di řeɛmar nnes? Niɣ min i ɣa iwc bnadem di ṭṭweɛ n řeɛmar nnes?304

27 Minzi Mmis n bnadem ad dd-yas s uɛuǧi n Babas ak-d lmalakat nnes, uca xenni ad ixeǧeṣ kuř ijjen ɛlaḥsab min igga.305

28 S tidett Necc ad awem iniɣ, aqa ca zeg ina i da ibedden, war ttqisin ca řmewt ař ɣa ẓaren Mmis n bnadem ittas-dd di Tgeldit nnes.”306

16:16 Yḥ. 6:69. 16:17 Mt. 11:25. 16:18 Izhd. 118:22; Ica. 28:16; 33:20; Yḥ. 1:43; 1 Kur. 3:11. 16:19 Mt. 18:18; Yḥ. 20:22. 16:21 Mt. 17:22; 20:18; Mk. 8:31; 9:31; 10:33; Lk. 9:22; 18:31; 24:7. 16:23 2 Ṣm. 19:22. 16:24 Mt. 10:38; Mk. 8:34; Lk. 9:23; 14:27. 16:25 Mt. 10:39; Mk. 8:35; Lk. 9:24; 17:33; Yḥ. 12:25. 16:26 Izhd. 49:9; Mk. 8:37; Lk. 9:25. 16:27 Ayub 34:11; Izhd. 62:13; Mt. 24:30; 25:31; 26:64; Rum. 2:6. 16:28 Mk. 9:1; Lk. 9:27.

Page 40: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

40

MATTA

Yeccu x wedrar ak-d Musa d Iliya Mk. 9:2-13; Lk. 9:28-36

17 1 Awarni setta n wussan Yeccu yiwi-dd Buṭrus d Yaɛqub d umas Yuḥanna akides, yiwyi i-ten weḥḥedsen ɣar ijj n wedrar yuɛřa.307

2 Uca ittwabeddeř waddud n Yeccu qibač nsen: tuɣa aɣembub nnes ittceɛciɛ am tfuct, idweř warruḍ nnes d acemřař am tfawt. 3 Uřa d Musa d Iliya ḍharen asen-dd, ssawařen akides. 4 Buṭrus yarra-dd, inna i Yeccu: “A Sidi, aqa mliḥ umi i da neǧa! Mařa texsed ad newwet danita třata n iɛuccuten, ijjen i Cek, ijjen i Musa u ijjen i Iliya.” 5 Am tuɣa issawař ɛad, ikka-dd xasen ijj n useynu ittseqsiq, issduri ten s tiři nnes uca xzar, aqa ict n tmijja zeg ujenna tenna: “D wa d Mmi iɛizzen, dayes ufiɣ arḍa inu, sřem ɣares!”308

6 Řami sřin imeḥḍaren man aya, wḍan x uɣembub nsen uca ggʷeden aṭṭas. 7 Yusa-dd ɣarsen Yeccu, iḥada ten, inna: “Kkarem, war tteggʷedem ca!” 8 Řami ssgaɛɛden tiṭṭawin nsen, war ẓrin ḥed mɣir Yeccu, Netta waha. 9 Am dd-hwan zeg wedrar, yumur i-ten Yeccu, inna: “War ssiwiřem x tmeẓriwt-a am ɣarwem iǧa ijj nneɣni qbeř i dd ɣa ikkar Mmis n bnadem jar n imettinen.”309

10 Imeḥḍaren sseqsan t, nnan: “Mayemmi qqaren imseřmaden n idlisen aqa Iliya ad dd-yas d amezwaru?”310

11 Yarra-dd Yeccu, inna: “Iliya ad dd-yas d amezwaru, ḥima ad ittwakemmeř marra. 12 Maca Necc ad awem iniɣ belli Iliya aqa yusa-dd, war zzayes steɛtarifen, ggin zzayes min xsen. Ammu uřa d Mmis n bnadem ad zzaysen iweddeb.” 13 Řexdenni fehmen imeḥḍaren, belli tuɣa issawař akidsen x Yuḥanna Amseɣḍaṣ.

Yeccu issgenfa aḥenjir amaryaḥMk. 9:14-29; Lk. 9:37-43

14 Řami dd-usin ɣar řɣaci, yusa-dd ɣares ijj n bnadem, iwḍa as ɣar iḍaren, inna as:311

15 “A Sidi, zziǧez i mmi, minzi aqa netta ittbarkikkiḍ, immarni xas řḥar, maɣar aṭṭas n twařawin iwḍa di tmessi u deg waman. 16 Iwyeɣ t ɣar imeḥḍaren nnek, maca nitni war zemmaren ad t ssgenfan.” 17 Yeccu yarra-dd, inna: “A jjiř i war yuminen d imufriɣen, mecḥař i ɣa qqimeɣ ɛad akidwem, mecḥař ɛad i ɣa qqimeɣ ṣbareɣ awem? Awyem t-i-dd ɣari!” 18 Xenni iwebbex i-t Yeccu uca iffeɣ zzayes cciṭan uca idweř uḥenjir iggenfa zi tsaɛɛet nni. 19 Řexdenni usin-dd imeḥḍaren weḥḥedsen ɣar Yeccu, nnan as: “Mayemmi

17:1 Mk. 9:2; Lk. 9:28; 2 Bṭ. 1:17. 17:5 Aɛwd. 18:19; Ica. 42:1; Mt. 3:17; Mk. 1:11; 9:7; Lk. 3:22; 9:35; Řex. 3:22; Kul. 1:13; 2 Bṭ. 1:17. 17:9 Mk. 9:9; Lk. 9:36. 17:10 Mal. 3:23; Mt. 11:14; Mk. 9:11. 17:14 Mk. 9:16; Lk. 9:37.

Page 41: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

41

MATTA

neccin war nzemmar ad t nessuffeɣ?”312

20 Inna asen Yeccu: “S minzi war tuminem ca. S tidett ad awem iniɣ, mařa daywem liman anect n ict n taḥebbuct n zzariɛet n uxerdel, ad as tinim i wedrar-a: ‘Muṭṭi ssa ɣar diha!’, xenni ad immuṭṭi, uca war din ittiři ɛad uřa d ict n řḥajjet war d as tzemmarem ɛad.313

21 Maca ddarb-a war dd-itteffeɣ mɣir s tẓaǧit d uẓummi.”

Yeccu izwar issiweř x řmewt d tnukra nnes i twařa wiss tnayen

Mk. 9:30-32; Lk. 9:43b-45

22 Řami tuɣa ttsaran di Ljalil, inna asen Yeccu i imeḥḍaren nnes: “Mmis n bnadem ad immewc deg ifassen n iwdan.314

23 Ad t nɣen uca ad dd-ittwassnekkar deg wass wiss třata.” Xenni ceḍnen aṭṭas.

Awař n Yeccu x ḍḍariba i Zzawect Tameqqrant 24 Řami dd-usin ɣar Kafarnaḥum, qarrben-dd ayt n ḍḍariba ɣar Buṭrus, nnan: “Amseřmad nwem, ma war ittxeǧiṣ tapyist n tnayen draxma i Zzawect Tameqqrant?” 25 Inna: “Wah!” Ařami dd-yudef Buṭrus ɣar taddart, izwar as-dd Yeccu, inna: “Cimɛun, mammec twařid cek, wi zi ṭṭfen ijeǧiden n ddunect řeɛcur d tenɛacin i izemmen i kuř azeǧif? Ma zi tarwa nsen niɣ zeg ibarraniyyen?”315

26 Inna as Cimɛun: “Zeg ibarraniyyen!” Inna as Yeccu: “S uyenni ǧan tarwa d iḥurriyyen! 27 Maca ḥima war ten nessendrif, ruḥ ɣar řebḥar, nḍar taṣennart uca arzem aqemmum i tesřemt tamezwarut i dd ɣa iffɣen uca ad tafed ijj n tepyist n uṣulḍi n ‘ustatir’. Ksi tt uca ewc i-tt xafi u x yixef nnek.”

Man wen iǧan d ameqqran di Tgeldit n ijenwan?Mk. 9:33-37; Lk. 9:46-48

18 1 Di tsaɛɛet nni usin-dd imeḥḍaren ɣar Yeccu, nnan: “S tidett, man wen iǧan d ameqqran di Tgeldit n ijenwan?”316

2 Yeccu iřaɣa-dd x ijj n uḥenjir ɣares, issbedd i-t di řwest nsen, 3 inna: “S tidett Necc ad awem iniɣ: Mařa war ttubem u tdewřem am iḥenjiren, ɛemmarṣ ad tadfem ɣar Tgeldit n ijenwan.317

4 Wenni i ɣa issmeẓyen ixef nnes amecnaw

17:19 Mk. 9:28. 17:20 Mt. 21:21; Lk. 17:6. 17:22 Mt. 16:21; 20:18; Mk. 8:31; 9:31; 10:33; Lk. 9:22,44; 18:31. 17:25 Mt. 22:21; Rum. 13:7. 18:1 Mk. 9:34; Lk. 9:46; 22:24. 18:3 Mt. 19:14; 1 Kur. 14:20; 1 Bṭ. 2:2.

Page 42: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

42

MATTA

aḥenjir-a, aqa d wenni d ameqqran di Tgeldit n ijenwan,318

5 u wenni i ɣa iqebřen ijjen i iǧan am uḥenjir-a s Yisem inu, iqebbeř ayi.319

Aɛřam n Yeccu x min i ɣa iɣarren i ddenb Mk. 9:42-48; Lk. 17:1-2

6 Maca kuř ijjen wenni i ɣa issenqarḍen ijjen zeg imeẓyanen-a i zzayi ittamnen, iḥřa as ad as tᵉttwagg ict n teṣḍart n tsirt tedqeř ɣar yiri nnes, ad ittwasɣareq di řaǧaɣ n řebḥar.320

7 Uct x ddunect x ssibbet n tɛenkrifin. Iwa ittxeṣṣa ad dd-asent tɛenkrifin, maca amcum n bnadem nni itteggen taɛenkrift.321

8 Mařa isseɣwa cek ufus nnek niɣ aḍar nnek, xenni qess i-ten, nḍar i-ten xak. Iḥřa ac ad tadfed ɣar Tudart d aqejdaḥ niɣ d ameɛḍuř x umenḍar s tnayen n ifassen niɣ s tnayen n iḍaren di tmessi i war ixessyen i řebda.322

9 Mařa tesseɣwa cek tiṭṭ nnek, xenni qeřɛ i-tt, nḍar i-tt xak, iḥřa ac ad tadfed ɣar Tudart s ict n tiṭṭ x uweṭṭu di jᵉhennama iccuren s tmessi s tnayen n tiṭṭawin.

Amedya n wuǧi iweddaren10 Ɣarwem ad tesseḥqarem ijjen zeg imeẓyanen-a. Minzi Necc ad awem iniɣ, aqa lmalakat nsen deg ijenwan aqa řebda ttwařant tifras n Baba i iǧan deg ijenwan.323

11 Minzi Mmis n bnadem yusa-dd ḥima ad issenjem min iweddaren.324

12 Mammec i d awem ittɣiř? Mařa din ca n bnadem ɣares mya n wuǧi uca ijjen zzaysen iweddar, ma xenni war ittejji tesɛa u-tesɛin deg idurar, ad iraḥ ad yarzu x wenni iweddaren?325

13 U mařa yufa i-t, s tidett Necc ad awem iniɣ, ad zzayes ifarḥ ktar zi min i ɣa ifarḥ zi tesɛa u-tesɛin inni war iweddaren. 14 Ammu uřa d Babatwem i iǧan deg ijenwan war ixs ad iweddar uřa d ijj zeg imeẓyanen-a.”

Ddenb n ijj n umaLk. 17:3

15 “Mařa ixḍa umac akidek, ruḥ ɣares, webbex i-t mɣir jar ac d jar as waha. Mařa isřa ɣarek, aqa tarbeḥed umac.326

16 Maca mařa war ɣarek isři ca, awi akidek ca n ijjen nneɣni niɣ tnayen ḥima x uqemmum n tnayen

18:4 1 Bṭ. 5:6. 18:5 Mk. 9:37; Lk. 9:48; Yḥ. 13:20. 18:6 Mk. 9:42; Lk. 17:2. 18:7 Mt. 26:24; Řex. 2:23; 4:27,28; 1 Kur. 11:19. 18:8 Aɛwd. 13:7; Mt. 5:29,30; Mk. 9:43. 18:10 Izhd. 34:8. 18:11 Lk. 19:10. 18:12 Lk. 15:3. 18:15 Lawi 19:17; Awřn. 17:10; Lk. 17:3; Yaɛ. 5:19.

Page 43: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

43

MATTA

niɣ n třata n řechud ad ittwaḍmen wawař marra.327

17 Mařa netta war ɣarsen isři, xenni ini tt i tmesmunt n řmuminin uca mařa war isři uřa ɣar tmesmunt, xenni ejj i-t ad ɣarwem yiři am ijj n bu-ḍḍariba niɣ am ijj n lkuffar.328

18 S tidett Necc ad awem iniɣ: Marra min i ɣa tceddem di temmurt, ad yiři icedd deg ujenna, uca marra min i ɣa tfesyem di temmurt, ad yiři ifsi deg ujenna.329

19 Ad awem iniɣ ɛawed, mařa tnayen n iwdan ad mmsetfaqen x temmurt x ca n řḥajjet i ɣa ttaren, aqa d man aya d asen i ɣa ittwagg zi Baba i iǧan deg ijenwan. 20 Minzi mani i ɣa munen tnayen niɣ třata s Yisem inu, Necc ad din iřiɣ di řwest nsen.”330

Amedya n umsexxar aɛeffan21 Řexdenni yusa-dd ɣares Buṭrus, inna: “A Sidi, mecḥař n twařawin i ɣa ixḍa akidi uma u necc ad as samḥeɣ? Ma ař sebɛa n twařawin?”331 22 Inna as Yeccu: “War d ac qqareɣ ca ař sebɛa, maca ař sebɛin di sebɛa n imuren!332

23 S uyenni Tageldit n ijenwan tᵉttawi-dd deg ijj n ujeǧid i ixsen ad yegg řeḥsab ak-d imsexxaren nnes. 24 Umi ibda ad imseḥsab, iwyen-dd ɣares ijj n bnadem itturs as ɛecra-ařaf n talintat, ɛřaḥař settin milyun dinar. 25 Am war tuɣi ɣares min zi i ɣa yarr amarwas, yumur bab nnes ḥima ad ittwammenz, netta d temɣart nnes d tarwa nnes d marra min ɣares, ḥima ad ittwaxeǧeṣ umarwas.333

26 Iwḍa as umsexxar nni ɣar iḍaren, ittar, inna: ‘A sidi, ṣbar xafi, ad ac arreɣ marra.’ 27 Aqa izziǧez as bab n umsexxar nni, iḍřeq as uca isamḥ as deg umarwas. 28 Řami dd-iffeɣ umsexxar nni, yufa ijjen zeg inni tuɣa d imsexxaren akides u wanita itturs as mya n dinar. Iṭṭef i-t, icebbar as deg yiri, inna: ‘Xeǧeṣ min d ac tturseɣ!’ 29 Iwḍa-y-as umsexxar amɛacar nni ɣar iḍaren, ittḥeccem i-t, iqqar: ‘Ṣbar xafi, ad ac arreɣ marra’. 30 Maca netta war ixs, iruḥ inḍar i-t di řeḥbes ař dd ɣa yarr amarwas. 31 Řami ẓřin imsexxaren imɛacaren nnes min tuɣa imsaren, ceḍnen aṭṭas uca ruḥen, nnan tt i bab nsen. 32 Uca iřaɣa-dd xas sidis, inna as: ‘A amsexxar aɛeffan, marra min d ac tturseɣ, samḥeɣ ac minzi tᵉttared ayi. 33 Ma war iǧi zeɛma uřa d cek xak ad ac izziǧez wenni d amsexxar nnek amɛacar amecnaw mammec i d ayi tezziǧed cek?’ 34 Xenni ixeyyeq sidis, isseɛdu t deg ifassen n imɛaddaben ař i 18:16 Řxř. 35:30; Aɛwd. 17:6; 19:15; Yḥ. 8:17; 2 Kur. 13:1; Ɛbr. 10:28. 18:17 1 Kur. 5:9; 2 Ts. 3:14. 18:18 Mt. 16:19; Yḥ. 20:23. 18:20 Lk. 24:15,36. 18:21 Lk. 17:4. 18:22 Mt. 6:14; Mk. 11:25; Kul. 3:13. 18:25 Mt. 5:25.

Page 44: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

44

MATTA

ɣa ixeǧeṣ marra min dayes d amarwas. 35 Ammu i ɣa yegg Baba wenni iǧan deg ujenna i kenniw, mařa kenniw war tsimiḥem kuř ijjen zzaywem i umas ixeṭṭan nnes s wuřawen.”334

Awařen n Yeccu x řemřac d waǧaf Mk. 10:1-12

19 1 Ařami ikemmeř Yeccu awařen-a, iffeɣ zi Ljalil, yiweḍ ɣar jjwayeh n temmurt n Yahudiyya tinni iǧan x ujemmaḍ n yeɣzar n L'Urdun.335

2 Aqa iḍfar i-t ijj n řɣaci d ameqqran, issgenfa ten dinni. 3 Usin-dd ɣares uřa d Ifarisiyyen, tuɣa arezzun ad t jarrben, nnan as: “Ma iḥeǧeř i weryaz ad iǧef i temɣart nnes amenni waha?”336

4 Yarra-dd xasen, inna: “Ma war teɣrim ca belli wenni ten dd-ixeřqen, ixřeq i-ten-dd zeg umezwaru d awtem d tewtemt,337

5 uca aqa inna: ‘S uyenni ad ismeḥ weryaz di babas d yemmas, ad iqqen ɣar temɣart nnes, uca tnayen idsen nni ad iřin d ict n arrimet’?338

6 Ammu war ttiřin ɛad d tnayen, maca ad iřin d ict n arrimet. Min issmun AREBBI, war t ibeṭṭi bnadem.”339

7 Nnan as: “Mayemmi yumur Musa xenni maḥend ad iwc tabrat n waǧaf, ḥima ad as iǧef?”340

8 Inna asen: “Musa ijja kenniw ad teǧfem i temɣarin nwem zi ssibbet n řeqsaḥet n wuřawen nwem, maca war iǧi ammu zeg umezwaru. 9 Maca Necc ad awem iniɣ: Wenni i ɣa iǧfen i temɣart nnes, war iǧi di ssibbet n farq-ccɣeř, uca ad imřec icten nneɣni, aqa netta izenna, u wenni i ɣa imeřcen tamɣart tenni iǧfen, aqa uřa d netta izenna.”341

10 Imeḥḍaren nnes nnan as: “Mařa ammu i teǧa tmesřact jar bnadem d temɣart nnes, xenni nhřa ma ad imřec.” 11 Maca Netta inna asen: “Maci marra zemmaren ad qebřen awař-a mɣir inni umi temmewc.342

12 Minzi aqa din inni ittwaqessen inni dd-ittwaxeřqen ammu zeg uɛeddis n yemmatsen, uca aqa din inni ittwaqessen zeg ifassen n iwdan uca aqa din inni iqessen ixef nsen di ṭṭweɛ n Tgeldit n ijenwan. Wenni izemmaren ad t iqbeř, ejj i-t ad t iqbeř.”

18:35 Mt. 6:14; Mk. 11:26; Yaɛ. 2:13. 19:1 Mk. 10:1. 19:3 Mk. 10:2. 19:4 Amz. 1:17, 2:24, 5:2 19:5 Amz. 2:24; 1 Kur. 6:16; Afa. 5:31. 19:6 1 Kur. 7:10. 19:7 Aɛwd. 24:1; Irm. 3:1. 19:9 Mt. 5:32; Mk. 10:11; Lk. 16:18; 1 Kur. 7:10. 19:11 1 Kur. 7:7,17.

Page 45: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

45

MATTA

Yeccu ibarek iḥenjiren imeẓyanen Mk. 10:13-16; Lk. 18:15-17

13 Řexdenni iwyen as-dd iḥenjiren imeẓyanen maḥend ad xasen issars afus nnes uca ad asen iksi s řmeɛruf, maca imeḥḍaren nnes webbxen ten.343

14 Maca Yeccu inna: “Jjem iḥenjiren ad ɣari dd-asen, war ten mennɛem ca, minzi Tageldit n ijenwan n yenni amecnaw nitni.”344

15 Issars xasen afus nnes uca iruḥ ssenni.

Yeccu ak-d webřiɣ wenni d bab n wagřa Mk. 10:17-31; Lk. 18:18-30

16 Uca xzar, iqarreb-dd ijjen, inna as: “A Amseɣɣar Aṣebḥan, min i ɣa ggeɣ d aṣebḥan ḥima ad ɣari tiři Tudart ittduman?”345

17 Inna as Yeccu: “Mayemmi i d ayi třaɣid ‘Aṣebḥan’? War iǧi ḥed d aṣebḥan mɣir Ijjen, aqa-t d AREBBI. Maca mařa texsed ad tadfed ɣar Tudart, ṭṭef di tweṣṣa.” 18 Inna as: “Man tina?” Inna as Yeccu: “War neqq, war zenni, war tticar, war cehhed s ẓur,346

19 weqqar babac d yemmac uca ad texsed amqarreb nnek am ixef nnek.”347

20 Abřiɣ inna as: “Aqa ḍfareɣ timesřayin-a marra zi temẓi inu. Min d ayi ittxiṣṣen ɛad?” 21 Yeccu inna as: “Mařa texsed ad tiřid tkemmřed, ruḥ, zenz marra min ɣarek, ewc i-t i imezřaḍ uca ad ɣarek yiři ijj n řkenz deg ujenna, xenni as-dd, ḍfar ayi-dd.”348

22 Řami isřa webřiɣ awař-a, iruḥ icḍen, minzi tuɣa ɣares aṭṭas n wagřa. 23 Xas uca inna Yeccu i imeḥḍaren nnes: “S tidett, Necc ad awem iniɣ, aqa yewɛar x bab n wagřa ad yadef ɣar Tgeldit n ijenwan.349

24 Uca Necc ad awem iniɣ ɛawed, aqa ihwen i weřɣem ad yekk zi tiṭṭ n tsineft x bu wagřa ad yadef ɣar Tgeldit n AREBBI.” 25 Umi tt sřin imeḥḍaren nnes, nnxeřɛen, nnan: “Wi izemmaren xenni ad ittwassenjem ɛad?” 26 Am tuɣa daysen ixezzar Yeccu, inna asen: “Ɣar iwdan war izemmar, maca ɣar AREBBI kuřci di tzemmar nnes!”350

27 Xenni yarra-dd Buṭrus, inna as: “Xzar, aqa neccin nejja kuřci, neḍfar i Cek-dd. Min ɣarneɣ i ɣa yiřin?”351

28 Yeccu inna asen: “S tidett, Necc ad awem iniɣ, aqa xmi ɣa tedweř marra ddunect d jdid, xmi i ɣa iqqim Mmis n bnadem x řɛarc n uɛuǧi nnes, aqa uřa d kenniw inni d ayi

19:13 Mk. 10:13; Lk. 18:15. 19:14 Mt. 18:3; 1 Kur. 14:20; 1 Bṭ. 2:2. 19:16 Mk. 10:17; Lk. 18:18. 19:18 Uf. 20:12; Lawi 19:18; Aɛwd. 5:16-10; Rum. 13:9. 19:19 Lawi 19:17; Mt. 22:39; Mk. 12:31; Gal. 5:14; Yaɛ. 2:8. 19:21 Mt. 6:19; Lk. 12:33; 16:9; 1 Tim. 6:19. 19:23 Awřn. 11:28; Mk. 10:23; Lk. 18:24. 19:26 Ayub 42:2; Irm. 32:17; Zak. 8:6; Lk. 1:37; 18:27. 19:27 Mt. 4:20; Mk. 10:28; Lk. 5:11; 18:28.

Page 46: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

46

MATTA

dd-iḍfaren ad teqqimem x tenɛac n řekrasi igellden ḥima ad tḥekmem x tenɛac n tqebbař n ayt n Israil.352

29 Kuř ijjen wenni isemḥen di tudrin niɣ deg aytmas niɣ di yessmas niɣ di babas niɣ deg yemmas niɣ di temɣart nnes d tarwa nnes uřa di tneddam di ṭṭweɛ n Yisem inu, ad iksi mya n tseqqar uca ad iwart Tudart ittduman.353

30 Maca aṭṭas n yenni iǧan d imezwura, ad iřin d ineggura uca aṭṭas n ineggura ad iřin d imezwura.”354

Amedya n ixemmasen imezwura d ineggura

20 1 “Minzi Tageldit n ijenwan amecnaw bab n taddart, iffeɣ ɣar ṣṣbeḥ zic ḥima ad icra ixemmasen i umarjuɛ nnes n uḍiř. 2 Řami

ikkes awař ak-d icewwařen s yijjen dinar i yijjen wass, issekk i-ten ɣar umarjuɛ nnes n uḍiř.355

3 Řami dd-iffeɣ netta ɛawed di jjwayeh n tsaɛɛet wiss třata, ixs ad yini ɣar tesɛa di ṣṣbeḥ, iẓra inneɣni bedden di řmewqef břa řxedmet. 4 Netta inna asen: ‘Ruḥem uřa d kenniw ɣar umarjuɛ inu n uḍiř, ad awem wceɣ min d awem dd-ikkaren.’ Uca ruḥen. 5 Iffeɣ-dd ɛawed di jjwayeh n tsaɛɛet wiss setta d wiss tesɛa, uca igga amenni ɛawed. 6 Řami dd-iffeɣ di jjwayeh n tsaɛɛet wiss hiṭɛac, ixs ad yini ɣar xemsa n tmeddit, yufa din ɛawed inneɣni bedden din břa řxedmet, inna asen: ‘Mayemmi tbeddem da ass ikmeř břa řxedmet?’ 7 Nnan as: ‘Minzi war d aneɣ icri ḥed.’ Inna asen: ‘Ruḥem uřa d kenniw ɣar umarjuɛ inu n uḍiř, ad tᵉṭṭfem min d awem dd-ikkaren.’ 8 Řami dd-tiweḍ tmeddit, inna bab n umarjuɛ n uḍiř i uweqqaf nnes: ‘Řaɣa-dd x ixemmasen, xeǧeṣ asen řmunet, sizwar zeg inni dd-yusin d ineggura uca ammu ař imezwura.’ 9 Uca usin-dd inni d icra di jjwayeh n tsaɛɛet wiss ḥiṭac, uca kuř ijjen zzaysen iṭṭef ijjen dinar. 10 Řami dd-usin inni tuɣa d imezwura, ittɣiř asen ad ṭṭfen ktar, maca uřa d nitni ṭṭfen i kuř ijjen zzaysen ijj n dinar. 11 Řami t ṭṭfen, aqa xeyyqen x bab n taddart, 12 nnan: ‘Aqa ina d inni d ineggura xedmen ict n tsaɛɛet u cek tessemquded i-ten akidneɣ, neccin inni yarebbun ddqeř n wass d řeḥmu.’ 13 Maca netta yarra-dd x ijjen zzaysen, inna: ‘A ameddukkeř inu, necc war cek ḍřimeɣ, ma war kidi tekkised awař x ijj n dinar? 14 Ṭṭef min iǧan nnek uca uyur. Necc xseɣ ad wceɣ i ina d inni d ineggura anect min d ac wciɣ. 15 Niɣ ma war ɣari bu řḥeqq maḥend ad ggeɣ min xseɣ ak-d min iǧan inu? Niɣ tiṭṭ nnek d taɛeffant, minzi necc d aṣebḥan?’ 19:28 Lk. 22:30. 19:29 Aɛwd. 33:9; Ayub 42:12. 19:30 Mk. 10:31; Lk. 13:30. 20:2 ‘dinar’ - di řweqt nni tuɣa řmunet i yijj n wass d ijj n dinar.

Page 47: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

47

MATTA

16 Ammu i ɣa dewřen ineggura d imezwura, uca imezwura ad dewřen d ineggura, minzi aṭṭas inni ittwařaɣan, maca drus inni ittwafarzen.”356

Yeccu issawař ɛawed x řmewt d tnukra nnes i twařa wiss třata

Mk. 10:32-34; Lk. 18:31-34

17 Řami tuɣa Yeccu issewjed maḥend ad igaɛɛed ɣar Urcalim, yiwi tenɛac n imeḥḍaren nnes ɣar uɣezdis deg webrid, inna asen:357

18 “Xzar, ad ngaɛɛed ɣar Urcalim, uca ad immewc Mmis n bnadem deg ifassen n imeqqranen n ikehhanen d imseřmaden n idlisen, u nitni ad xas ḥekmen s řmewt. 19 Ad t sellmen i řegnus maḥend ad zzayes stehzan, ad t hettken s urekkuḍ uca ad t ṣellben, xenni deg wass wiss třata ad dd-ikkar.”358

Tutra n yemmas n Yaɛqub d Yuḥanna Mk. 10:35-45

20 Řexdenni tusa-dd ɣares yemmas n tarwa n Zabdi ak-d iḥenjiren nnes, tesjed as ḥima ad zzayes tᵉttar ca n řḥajjet.359

21 Inna as Netta: “Min texsed?” Tenna as nettat: “Ini maḥend ad qqimen tnayen n iḥenjiren-a inu, ijjen ɣar ufusi nnek u wenneɣni ɣar uzeřmaḍ nnek, di Tgeldit nnek.” 22 Yeccu yarra-dd xasen, inna: “Kenniw war tessinem ca min tᵉttarem. Ma tzemmarem ad teswem řkas i ɣa sweɣ Necc niɣ ad tᵉttwasɣeḍṣem s useɣḍeṣ i zi i ɣa ttwasɣeḍṣeɣ Necc?” Nnan as: “Nzemmar!”360

23 Netta inna asen: “Řkas inu ad t teswem u aseɣḍeṣ i zi ɣa ttwasɣeḍṣeɣ, ad zzayes tᵉttwasɣeḍṣem, maca aɣimi ɣar ufusi inu d uzeřmaḍ inu war iǧi i Necc maḥend ad t wceɣ, maca ad yiři i yenni umi t issewjed Baba.”361

24 Řami sřin ɛecra n imeḥḍaren nneɣni man aya, xeyyqen aṭṭas x tnayen n wawmaten. 25 Maca Yeccu iřaɣa-dd xasen ɣares, inna: “Kenniw aqa tessnem belli řḥukkam n řegnus ḥekkmen xasen uca uřa d imeqqranen ttṣellaṭen xasen.362

26 War ittiři ammu jar awem, maca s řmeqřub: wenni ixsen ad yiři d ameqqran jar awem, ad yiři d amsexxar nwem,363

27 u wenni ixsen ad yiři d amezwaru jar awem, ejj i-t ad yiři d amsexxar nwem,364

28 am

20:16 Mt. 19:30; 22:14; Mk. 10:31; Lk. 13:30. 20:17 Mk. 10:32; Lk. 18:31; 24:7. 20:19 Mt. 27:2; Lk. 23:1; Yḥ. 18:28,31; Řex. 3:23. 20:20 Mk. 10:35. 20:22 Lk. 12:50; Rum. 8:26. 20:23 Mt. 25:34. 20:25 Mk. 10:42; Lk. 22:25. 20:26 1 Bṭ. 5:3. 20:27 Mt. 23:11; Mk. 9:35; 10:43.

Page 48: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

48

MATTA

mammec Mmis n bnadem war dd-yusi ḥima ad xas sexxaren, maca ḥima ad xasen isexxar uca ad iwc tudart nnes d aṣřaḥ i waṭṭas n yewdan.”365

Yeccu issgenfa tnayen n idarɣařen Mk. 10:46-52; Lk. 18:35-43

29 Řami dd-ffɣen zi Ariḥa, iḍfar i-t-i-dd aṭṭas n řɣaci.366

30 Xzar, aqa din tnayen n idarɣařen qqimen x ṭṭarf n webrid, řami sřin belli Yeccu ad iɛdu, řaɣan, nnan: “A Sidi, mmis n Dawud, arḥem aneɣ!” 31 Maca řɣaci iziyyar xasen ḥima ad sqaren. Maca nitni sɣuyyen s jjehd ktar, nnan: “Arḥem aneɣ, a Siditneɣ, Mmis n Dawud!” 32 Xenni ibedd Yeccu, iřaɣa-dd xasen, inna: “Min texsem ad awem ggeɣ?” 33 Nnan as nitni: “A Siditneɣ, mařa texsed ad ttwarezment tiṭṭawin nneɣ.” 34 Yeccu iḥinn xasen, xenni iḥada tiṭṭawin nsen, řexdenni dewřent tiṭṭawin nsen ttwařant.

Adaf n Yeccu ɣar Urcalim am ujeǧidMk. 11:1-11; Lk. 19:28-38; Yḥ. 12:12-19

21 1 Řami dd-qarrben ɣar Urcalim, iwḍen ɣar Bayt-Faji, ɣar uɣezdis n wedrar n Zzitun, issekk Yeccu tnayen n imeḥḍaren

nnes, inna asen:367

2 “Ruḥem ɣar dcar nni qibač nwem. Deɣya ad tafem ict n teɣyuč teqqen d ijj n wesnus akides. Fesyem asen, tawyem ten-dd ɣari. 3 Mařa inna awem ḥed ca, arrem xas ammu: ‘Aqa Siditneɣ iḥdaj i-ten. Netta ad ten dd-yarr deɣya.’ ” 4 Man aya qaɛ imsar ḥima ad ittwakemmeř marra min ittwannan zeg unabi am inna:

5 “Inim i yeǧis n Ṣihyun: ‘Xzar, Ajeǧid nnem ad ɣarem dd-yas s uwaḍeɛ, yenya x weɣyuř d wesnus, aqa d mmis n teɣyuč.”368

6 Ruḥen imeḥḍaren uca ggin am mammec ten yumur Yeccu, 7 iwyen-dd aɣyuř d wesnus, sarsen arruḍ nsen x wesnus uca ssenyen Yeccu xas.369

8 Ijj n řɣaci d ameqqran aṭṭas ssun arruḍ nsen deg webrid u inneɣni qessen řefruɛ zi tcejjura, ssun ten deg webrid. 9 Uca abarru n řɣaci nni d as izwaren d yenni i-t-i-dd iḍfaren, tuɣa sɣuyyun, nnan:

20:28 Lk. 22:27; Yḥ. 13:14; Afa. 1:7; Fil. 2:7; 1 Tim. 2:6; 1 Bṭ. 1:1920:29 Mk. 10:46; Lk. 18:35. 21:1 Mk. 11:1; Lk. 19:29. 21:5 Ica. 62:11; Zak. 9:9; Yḥ. 12:15. 21:7 2 Ij. 9:13; Yḥ. 12:14.

Page 49: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

49

MATTA

“Uṣanna i Mmis n Dawud! D amimun wenni i dd-yusin s Yisem n SIDI. Uṣanna, di řuɛřa x řuɛřa n ujenna.”370

10 Řami yudef ɣar Urcalim, thaj tendint qaɛ, iwdan nnan: “Min iɛna Wa?” 11 Řɣaci inna: “D Wa d Anabi Yeccu zi Nnaṣira di Ljalil.”

Adaf n Yeccu ɣar Zzawect TameqqrantMk. 11:15-19; Lk. 19:45-48; Yḥ. 2:13-22

12 Yudef Yeccu ɣar Zzawect Iqeddsen n AREBBI, issuffeɣ marra inni izznuzan d yenni issaɣen di Zzawect Tameqqrant uca iqřeb ṭṭwabeř n iṣarrafen n tenɛacin d řekrasi n yenni izznuzan idbiren.371

13 Inna asen: “Aqa tura: ‘Taddart inu ad tᵉttwasemma ‘Taddart n tẓaǧit’, maca kenniw tarrim tt d ifri n iceffaren.’ ”372

14 Iwyen-dd ɣares di Zzawect Tameqqrant idarɣařen d ineɛḍaben uca issgenfa ten. 15 Umi ẓrin imeqqranen n ikehhanen d imseřmaden n idlisen lmuɛjizat i yegga u aqa iḥenjiren ttřaɣan di Zzawect Tameqqrant, qqaren: “Uṣanna i mmis n Dawud”, xeyyqen aṭṭas,373

16 nnan as: “Ma tesřid min qqaren yina?” Inna asen Yeccu: “Wah, ma war teɣrim ɛemmarṣ: ‘Zeg iqemmumen n iḥenjiren d iseyman tesswejded Cek ttesbiḥ!’?”374

17 Řexdenni ismeḥ daysen, iffeɣ ɣar barra i tendint ɣar Bayt-Ɛanya, insa din.

Artu yuẓɣen Mk. 11:12-14, 20-24

18 Ɣar ṣṣbeḥ zic řami dd-idweř ɣar tendint, tuɣa dayes řaẓ.375

19 Iẓra ijj n wartu x webrid, iruḥ ɣares, war dayes yufi mɣir tifray waha. Xenni inna i wartu: “War zzayek tteffeɣ řɣiǧet ɛemmarṣ.” Řexdenni yuẓeɣ wartu deɣya. 20 Umi ẓrin imeḥḍaren man aya, tbehten, nnan: “Mammec igga wartu yuẓeɣ deɣya?” 21 Yeccu yarra-dd, inna asen: “S tidett Necc ad awem iniɣ: Mařa daywem liman u war tcekkim ca, aqa war tᵉtteggem min imsaren i wartu waha, maca ɛawed mařa tennam i wedrar-a: ‘Meksi, menḍar di řebḥar!’, ad yiři.376

22 D qaɛ min i ɣa tᵉttarem di tẓaǧit s liman, ad t tafem.”377

21:9 Izhd. 118:2621:12 Aɛwd. 14:26; Mk. 11:15; Lk. 19:45; Yḥ. 2:14. 21:13 1 Ij. 8:29; Ica. 56:7; Irm. 7:11; Lk. 19:46. 21:15 Mk. 11:27. 21:16 Izhd. 8:3. 21:18 Mk. 11:12,20. 21:21 Mt. 17:20; Lk. 17:6. 21:22 Mt. 7:7; Mk. 11:24; Lk. 11:9; Yḥ. 14:13; 16:24; Yaɛ. 1:5; 1 Yḥ. 3:22.

Page 50: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

50

MATTA

Aseqsi x ttesriḥ n YeccuMk. 11:27-33; Lk. 20:1-8

23 Řami yudef ɣar Zzawect Tameqqrant, usin-dd ɣares imeqqranen n ikehhanen d imɣaren n řgens am tuɣa isseřmad, nnan: “S man ṣṣulṭa i teggid timesřayin-a? Wi d ac iwcin ṣṣulṭa-ya?”378

24 Yeccu yarra-dd, inna asen “Uřa d Necc ad kenniw sseqsiɣ ijj n useqsi u mařa tarrim-dd xafi uřa d Necc ad awem dd-iniɣ s man ṣṣulṭa i tteggeɣ timesřayin-a. 25 Aseɣḍaṣ n Yuḥanna, manis netta? Zeg ujenna niɣ zeg iwdan?” Mcawaren nitni jar asen, nnan: “Mařa nenna: ‘Zeg ujenna!’, ad aneɣ ini: ‘Mayemmi war zzayes tuminem?’, 26 u mařa nenna: ‘Zeg iwdan?’, xenni dayneɣ tiggʷudi zi řɣaci, minzi marra ḥessben Yuḥanna d anabi.”379

27 Uca nitni arrin-dd x Yeccu, nnan: “War nessin.” Inna asen Netta: “Xenni uřa d Necc war d awem qqareɣ s man ṣṣulṭa i tteggeɣ man aya.”

Amedya n tnayen n wawmaten 28 “Min d awem ittɣiř kenniw? Ijj n weryaz tuɣa ɣares tnayen n iḥenjiren. Iřaɣa x umezwaru, inna: ‘A mmi, uyur, ass-a ad txedmed deg umarjuɛ inu n uḍiř!’ 29 Maca netta yarra-dd, inna: ‘Necc war xseɣ ca!’, maca awarni man aya indem uca iruḥ din. 30 Uca yusa-dd ɣar wenni wiss tnayen, inna as amenni beɛda. Wanita yarra-dd xas: ‘Ad raḥeɣ, a sidi!’, maca war iruḥ ca! 31 Man wen zzaysen i iggin řxaḍar i babas?” Nitni arrin-dd xas: “Wenni amezwaru.” Yeccu inna asen: “S tidett, Necc ad awem iniɣ, ayt n ḍḍariba d temɣarin n farq-ccɣeř ad awem izwaren ɣar Tgeldit n AREBBI. 32 Minzi Yuḥanna yusa-dd ɣarwem deg webrid n tsegda, kenniw war zzayes tuminem, maca ayt n ḍḍariba d temɣarin n farq-ccɣeř aqa nitni umnen zzayes. Maca řami teẓrim man aya, war tᵉtubem ca ɣar uneggaru maḥend ad zzayes tamnem.”380

Amedya n ixemmasen d umarjuɛ n tzayartMk. 12:1-12; Lk. 20:9-19

33 “Sřem ɛawed i yijj n umedya nneɣni. Tuɣa din ijj n weryaz, bab n taddart, igga ijj n umarjuɛ n uḍiř, iẓẓu dayes tizayarin. Netta iquwwar as-dd s yijj n wefray, iɣza dayes tasirt n uḍiř, uca ibna dayes ict n ṣṣumɛet. Xenni yarhen amarjeɛ nni n uḍiř i ca n ixemmasen uca isafar.381

34 Umi dd-tiweḍ řweqt n ṣṣabet n řɣiǧet, issekk imsexxaren nnes ɣar ixemmasen nni ḥima ad dd-awyen řɣiǧet nnes. 35 Ixemmasen ṭṭfen imsexxaren nnes, wtin ijjen, nɣin nneɣni uca arejmen 21:23 Uf. 2:14; Mk. 11:27; Lk. 20:1; Řex. 4:7; 7:2. 21:26 Mt. 14:5; Mk. 6:20. 21:32 Mt. 3:1. 21:33 Izhd. 80:9; Ica. 5:1; Irm. 2:21; 12:10; Mk. 12:1; Lk. 20:9.

Page 51: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

51

MATTA

ɛawed ijjen i nneɣni.382

36 Ɛawed issekk imsexxaren nneɣni, ktar zeg umezwaru, uca ggin daysen ɛawed amenni. 37 Ɣar uneggar issekk asen-dd mmis, inna: ‘Ad weqqaren mmi’. 38 Maca řami ẓrin ixemmasen mmis, nnan jar asen: ‘Aqa d awrit, zidem, ad t neneɣ, ad as nekkes řwart i neccin.’383

39 Ṭṭfen t, nḍaren t barra i umarjuɛ n uḍiř uca nɣin t. 40 Mařa yusa-dd bab n umarjuɛ nni, min i ɣa yegg deg ixemmasen nni?” 41 Nnan as: “Ad yareddeǧ iɛeffanen nni qaɛ, uca ad iwc amarjuɛ n uḍiř i ixemmasen nneɣni inni d as i ɣa iwcen řɣiǧet di řweqt nnes.” 42 Yeccu inna asen: “Ma war teɣrim ɛemmarṣ deg idlisen: ‘Aẓru i iɛiffen ibennayen, aqa idweř d aẓru azeǧif n teɣmart. Man aya ittwagg zi SIDI, aqa-tt d ict n řḥajjet tesstebhet tiṭṭawin nneɣ.’384

43 S uyenni ad awem iniɣ, belli Tageldit n AREBBI ad awem tᵉttwakkes uca ad temmewc i yijj n řgens i ɣa iwcen řɣiǧet nnes.385

44 Wi i ɣa iwḍan x weẓru aya, ad ittwařbez u wi xef i ɣa iwḍa, ad t iřbez.”386

45 Řami sřin imeqqranen n ikehhanen d Ifarisiyyen imedya nnes, fehmen belli issawař xasen.387

46 Arezzun ad t ṭṭfen, maca ggʷeden zi řɣaci minzi řɣaci tuɣa iḥesseb i-t d ijj n unabi.388

Amedya x inni ittwaɛarḍen ɣar wurarLk. 14:15-24

22 1 Iṭṭef Yeccu ɛawed deg wawař uca issiweř akidsen ɛawed s imedya, inna: 2 “Tageldit n ijenwan amecnaw ijj n ujeǧid igga

urar i mmis.389

3 Issekk-dd imsexxaren nnes ḥima ad řaɣan x yenni ittwaɛarḍen ɣar wurar, maca ugin ad dd-asen. 4 Ɛawed issekk-dd imsexxaren nneɣni, inna: ‘Inim i yenni ittwaɛarḍen: Aqa ssewjdeɣ awem amecři, ɣarṣeɣ iyenduzen inu u řmař inu iṣeḥḥen, aqa marra iwjed, asem-dd ɣar wurar!’ ” 5 Nitni maca war wcin ca taynit i man aya, ruḥen, ijjen ɣar řeɛraṣi nnes u wenneɣni ɣar ttijara nnes. 6 Inni iqqimen ṭṭfen imsexxaren nnes, ɣezzan daysen uca nɣin ten. 7 Řami isřa ujeǧid man aya, ixeyyeq aṭṭas, issekk-dd řɛeskar

21:35 2 Im. 24:21. 21:38 Amz. 37:18; Izhd. 2:1,8; Mt. 26:3; 27:1; Yḥ. 11:53; Ɛbr. 1:2. 21:42 Izhd. 118:22-23; Ica. 8:14; 28:16; Mk. 12:10; Lk. 20:17; Řex. 4:11; Rum. 9:33; 1 Bṭ. 2:6. 21:43 Uf. 32:10; Ica. 55:5; Mt. 8:12. 21:44 Ica. 8:15; Dan. 2:34; Zak. 12:3; Lk. 20:18. 21:45 Lk. 20:19. 21:46 Lk. 7:16; Yḥ. 7:40. 22:2 Lk. 14:6; Asa. 19:7.

Page 52: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

52

MATTA

nnes uca yareyyeb imenɣayen nni uca issecmeḍ tandint nsen. 8 Xenni inna i imsexxaren nnes: ‘Aqa urar iwjed maca inni tuɣa ittwaɛarḍen war t sdihiǧen ca. 9 S uyenni uyurem ɣar mani ttemsebḍan ibriden, řaɣam-dd x marra inni i ɣa tafem din ɣar wurar.’ 10 Xenni ffɣen-dd imsexxaren nni ɣar ibriden uca ssmunen marra inni ufin, am iṣebḥanen am iɛeffanen, uca amcan n wurar idweř iccur s inewjiwen i iqqimen dinni. 11 Řami dd-yudef ujeǧid maḥend ad iẓar inewjiwen nni iqqimen dinni, iḥekkar i yijj n bnadem war yarḍ ca arruḍ n wurar. 12 Inna as: ‘A ameddukkeř inu, mammec dd-tudfed danita břa arruḍ n wurar?’ Uca netta idweř ignu. 13 Xenni inna ujeǧid i imsexxaren nnes: ‘Carfem t s ifassen d iḍaren uca nḍarem t barra ɣar uneggar n taǧest mani i ɣa iřin imeṭṭawen d uɣezzi n teɣmas.’390

14 Minzi aqa din aṭṭas inni ittwařaɣan maca drus inni ittwafarzen.”391

Aseqsi x ḍḍariba i qayṣarMk. 12:13-17; Lk. 20:20-26

15 Xenni ruḥen Ifarisiyyen, mcawaren maḥend ad as ggen taxceft di ssibbet n wawařen nnes.392

16 Uca ssekken ɣares imeḥḍaren nsen ak-d inni zi taddart n Hirudus. Nitni nnan: “A Amseɣɣar, aqa nessen belli Cek d tidett, tesseřmaded abrid n AREBBI s tidett, nhřa ma tesseřqid uřa x yijj, minzi Cek war tqebbřed ca řxezrat ɣar iɣembab n yewdan. 17 Iwa ini aneɣ mammec i twařid Cek: ‘Ma iḥeqq ɛlaḥsab Ccariɛa ad tᵉttwaxeǧeṣ ḍḍariba i qayṣar niɣ lla?’ ” 18 Maca Yeccu issen taḥraymect nsen uca inna: “Mayemmi d ayi tᵉttjarrabem, kenniw, a imnafqen? 19 Seccnem ayi uqiyya n dinar n ḍḍariba x kuř azeǧif!” Iwyen as-dd ijj n dinar. 20 Xenni inna asen: “Wi yiřan taṣwirt-a d tira aya?” 21 Nnan as: “N qayṣar!” Xenni inna asen: “Wcem i qayṣar min iǧan i qayṣar, u i AREBBI min iǧan i AREBBI.”393

22 Řami sřin man aya, tbehten, semḥen dayes uca ruḥen.

Aseqsi n Iṣaduqiyyen x tnukraMk. 12:18-27; Lk. 20:27-40

23 Deg wass nni usin-dd ɣares Iṣaduqiyyen inni iqqaren aqa war din bu tnukra uca sseqsan t,394

24 nnan as: “A Amseɣɣar, Musa aqa inna: ‘Mařa immut ḥed war dd-yejji bu tarwa, ittxeṣṣa i umas ad imřec ak-d

22:13 Mt. 8:12; 13:42; 24:51; 25:30; Lk. 13:28. 22:14 Mt. 20:16. 22:15 Mk. 12:13; Lk. 20:20. 22:21 Mt. 17:25; Rum. 13:7. 22:23 Mk. 12:18; Lk. 20:27; Řex. 23:8.

Page 53: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

53

MATTA

temɣart nnes ad kides dd-yejj aḥenjir i umas.’395

25 Tuɣa ɣarneɣ sebɛa n wawmaten. Amezwaru imřec, immut. Umi war dd-yejji ca tarwa, aqa ijja tamɣart nnes i umas. 26 Ammu i immut uřa d wenni wiss tnayen d wiss třata ař wenni wiss sebɛa. 27 Ɣar uneggaru nsen marra temmut temɣart. 28 I man wen zzaysen i ɣa tiři temɣart di tnukra, minzi tuɣa-tt d tamɣart nsen marra?” 29 Yeccu maca yarra-dd, inna asen: “Aqa kenniw tweddarem minzi war tessinem ca Tira Iqeddsen uřa d jjehd n AREBBI. 30 Minzi di tnukra war ttiwyen nitni timɣarin, u timɣarin war ttiřint i yeryazen, maca ad iřin am lmalakat n AREBBI deg ujenna. 31 Maca zi jjihet n tnukra jar n imettinen, ma war teɣrim ca min d awem inna AREBBI i iqqaren: 32 ‘Aqa d NECC, AREBBI n Ibrahim, AREBBI n Isḥaq, AREBBI n Yaɛqub!’ AREBBI war iǧi d AREBBI n imettinen maca n yenni iddaren.”396

33 Řami sřin řɣaci man aya, tbehten deg useřmed nnes.397

Ttawṣeyyet tameqqrantMk. 12:28-34; Lk. 10:25-28

34 Řami sřin Ifarisiyyen belli Netta ibelleɛ aqemmum n Iṣaduqiyyen, munen jar asen.398

35 Ijjen zzaysen, ijjen wenni issnen Ccariɛa mliḥ, isseqsa t ḥima ad t ijarreb:399

36 “A Amseɣɣar, man tawṣeyyet i iǧan d tameqqrant di Ccariɛa?” 37 Inna as Yeccu: “Ad texsed SIDI, AREBBI nnek, s marra wuř nnek, s marra řeɛmar nnek, s marra jjehd nnek u s marra řeɛqeř nnek.400

38 D ta d tawṣeyyet tameqqrant d tamezwarut. 39 Tenni wiss tnayen tarwes dayes, aqa nettat: ‘Ad texsed amqarreb nnek amecnaw ixef nnek’.401

40 X tnayen n tweṣṣa aya ittwabna marra adlis ittwannḍen n Ccariɛa d inabiyyen.”

Yeccu isseqsa Ifarisiyyen x mmis n DawudMk. 12:35-37; Lk. 20:41-44

41 Am tuɣa munen Ifarisiyyen, isseqsa ten Yeccu,402

42 inna: “Min dd awem iḍharen di Lmasiḥ? Umi igga mmis?” Nnan as: “N Dawud.” 43 Inna asen: “Mammec i ɣa yegg Dawud ad as isemma zi Arruḥ ‘SIDI’, am iqqar: 44 ‘SIDI inna i Sidi inu: Qqim-dd x ufusi inu ař ɣa ggeɣ řɛedyan nnek d tanebdat

22:24 Aɛwd. 25:5-6. 22:32 Uf. 3:6,15. 22:33 Mt. 7:28. 22:34 Mk. 12:28. 22:35 Lk. 10:25. 22:37 Aɛwd. 6:5; 10:12; 30:6; Lk. 10:27. 22:39 Lawi 19:18; Mk. 12:31; Rum. 13:9; Gal. 5:14; Afa. 5:2; 1 Ts. 4:9; Yaɛ. 2:8. 22:41 Mk. 12:35; Lk. 20:41.

Page 54: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

54

MATTA

sadu iḍaren nnek.’403

45 Mařa Dawud iřaɣa as ‘SIDI’, mammec i ɣa yiři d Mmis?” 46 Uřa d ijjen war izemmar ad xas dd-yarr u uřa d ijj war iqqim izeɛɛem ittseqsa t ca ɛad zeg wass nni.

Awařen iqesḥen x imseřmaden n Ccariɛa d Ifarisiyyen Mk. 12:38-40; Lk. 11:37-52; 20:45-47

23 1 Řexdenni issiweř Yeccu ak-d řɣaci d imeḥḍaren nnes, 2 inna: “Imseřmaden n idlisen d Ifarisiyyen ssɣimen simant nsen x

řkursi n Musa.404

3 S uyenni marra min d awem qqaren maḥend ad dayes tcebbarem, ggem t, maca war tteggem ɛlaḥsab řexdayem nsen, minzi nitni waxxa qqaren t, war t tteggen maca.405

4 Ttceddan řeḥmeř iḍeqřen, ssrusan ten x tɣardin n iwdan, maca nitni s yixef nsen war xsen ad ten ssenhezzen uřa s yijj n uḍaḍ.406

5 Marra řexdayem nsen i itteggen, tteggen tent ḥima ad ten ẓaren iwdan minzi nitni tteggen tiḥezzanin nsen n tẓaǧit d imiriwen uca ticrurin i iǧan ɣar ubeḥřuř n řkacni n tẓaǧit nsen, ggin tent d timeqqranin.407

6 Nitni ttexsen imucan imezwura ɣar řeftuḥ u řekrasi ɣar zzat di temzidawin,408

7 uřa d ssřam di řeswaq, uca iɛjeb asen ad asen řaɣan iwdan ‘A amseřmad inu!’409

8 Maca kenniw war tejjim ad awem řaɣan ‘Amseřmad!’, minzi Amseřmad nwem d Ijjen, u kenniw marra d awmaten. 9 War iɛeddeř ad třaɣam ixef nwem ‘Tababat!’ di temmurt, minzi Babatwem i iǧan deg ijenwan d Ijjen.410

10 War tejjim ad awem řaɣan ‘Imgewwaden’ minzi Ijjen d wenni d Amgewwad nwem, aqa-t d Lmasiḥ. 11 Maca ameqqran nwem ad yiři d amsexxar nwem.411

12 Wenni i ɣa issuɛřan ixef nnes, ad ittwassemẓi u wenni i ɣa issmeẓyen ixef nnes, ad ittwassuɛřa.”412

13 “Uct xawem, a kenniw imseřmaden n idlisen d Ifarisiyyen, kenniw, a imnafqen, kenniw tᵉttettem tudrin n tijjař s ṣṣdaqi i di tmeẓẓřem di ṭṭweɛ n tẓaǧatin nwem tizirarin. S uyenni ad teksim řḥukm d ameqqran.413

22:44 Izhd. 110:1; Řex. 2:34; 1 Kur. 15:25; Ɛbr. 1:13; 10:13. 23:2 Naḥ. 8:423:3 Aɛwd. 17:19; Mal. 2:6; Rum. 2:19. 23:4 Ica. 10:1; Lk. 11:46; Řex. 15:10. 23:5 Aɛwd. 6:8; 22:12; Mt. 6:5. 23:6 Mk. 12:38,39; Lk. 11:43; 20:46. 23:7 Yaɛ. 3:1. 23:9 Mal. 1:6. 23:11 Mt. 20:26. 23:12 Ayub 22:29; Awřn. 29:23; Lk. 14:11; 18:14; Yaɛ. 4:6,10; 1 Bṭ. 5:5. 23:13 Lk. 11:52.

Page 55: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

55

MATTA

14 Uct xawem, a kenniw imseřmaden n idlisen d Ifarisiyyen, kenniw, a imnafqen, kenniw tᵉttbellɛem Tageldit n ujenna i iwdan, minzi kenniw simant nwem war tt tᵉttidfem, uca inni yarezzun ad dd-adfen, war ten tᵉttejjim ad dd-adfen.414

15 Uct xawem, a kenniw imseřmaden n idlisen d Ifarisiyyen, kenniw, a imnafqen, kenniw tekkem x řbarr u x řebḥar, ḥima ad dd-tarrem ijjen ɣar webrid nwem u xmi i kidwem ɣa yiři, kenniw tᵉttarram t d mmis n jᵉhennama d aɛeffan mahu kenniw tnayen n tseqqar. 16 Uct xawem, a kenniw imgewwaden idarɣařen, inni iqqaren: ‘Wenni ijjuǧen ɣar Zzawect Tameqqrant, aqa tajaǧit nnes war tessekkwi walu, maca wenni i ɣa ijjuǧen s wureɣ n Zzawect Tameqqrant, aqa netta iqqen ɣar iřes nnes.’ 17 A ifɣař, a idarɣařen, min isekkwan ktar, ureɣ niɣ Zzawect Tameqqrant tenni tqeddes ureɣ. 18 Uca teqqarem ɛawed: ‘Wenni ijjuǧen ɣar uɛalṭar, aqa tajaǧit nnes war tsekkwi walu, maca wenni i ɣa ijjuǧen s tmewci i xas immarsen, aqa netta iqqen ɣar iřes nnes.’ 19 A ifɣař, a idarɣařen, min isekkwan ktar, tamewci niɣ aɛalṭar wenni iqeddes tamewci? 20 Wi i ɣa ijjaǧen xenni ɣar uɛalṭar, aqa ijjuǧ ɣar uɛalṭar u ɣar marra min xas iǧan. 21 u wi i ɣa ijjaǧen ɣar Zzawect Tameqqrant, ijjuǧ ɣares u ɣar Wenni dayes izeddɣen.415

22 u wi i ɣa ijjaǧen ɣar ujenna, aqa ijjuǧ ɣar řɛarc n AREBBI d Wenni xas iqqimen.416

23 Uct xawem, a kenniw imseřmaden n idlisen d Ifarisiyyen, kenniw, a imnafqen, minzi kenniw tᵉtticem taɛcart n nneɛnaɛ d ssanuǧ d řcemmum, maca war d awem icqi min iǧan d ameqqran di Ccariɛa, aqa řḥukm d arreḥmet d liman. Tina i ittxeṣṣa ad teggem nhřa ma ad tejjem tinneɣni.417

24 A imgewwaden idarɣařen inni ifarrnen tizit, maca tessɣeǧayem ařɣem. 25 Uct xawem, a kenniw imseřmaden n idlisen d Ifarisiyyen, kenniw, a imnafqen, minzi tessizdagem barra n uɣarraf d ṭṭebṣi maca ɣar daxeř teccurem s tucceffra d min war iseggden.418

26 A Afarisi adarɣař, sizdeg amezwar daxeř n uɣarraf d ṭṭebṣi, maḥend ad yiři izdig uřa min iǧan ɣar barra nsen.419

27 Uct xawem, a kenniw imseřmaden n idlisen d Ifarisiyyen, kenniw, a imnafqen, minzi teggim am imeḍřan inni ittwajiyyaren, ttbanen d iṣebḥanen ɣar barra, maca ɣar daxeř aqa ccuren s ixsan n řxecbat u s marra řexmej.420

28 Amenni kenniw ɛawed, aqa teḍharem d imseggaden qibač i 23:14 Mk. 12:40; Lk. 20:47; 2 Tim. 3:6; Tit. 1:11. 23:21 1 Ij. 8:13; 2 Im. 6:1,2. 23:22 2 Im. 6:33; Ica. 66:1; Mt. 5:34; Řex. 7:49. 23:23 1 Ṣm. 15:22; Ḥuc. 6:6; Mixa 6:8; Mt. 9:13; 12:7; Lk. 11:42. 23:25 Lk. 11:39. 23:26 Tit. 1:15. 23:27 Řex. 23:3.

Page 56: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

56

MATTA

iwdan, maca ɣar daxeř aqa teccurem s řmuɛṣiyyet u s nnifaq. 29 Uct xawem, a kenniw imseřmaden n idlisen d Ifarisiyyen, kenniw, a imnafqen, minzi tbennam imeḍřan n inabiyyen u tzewwqem řqubbat n imeḍřan n imseggaden,421

30 teqqarem: ‘Mři tuɣa neǧa deg wussan n řejdud nneɣ, ad yiři war ncarrec deg usizzeř n idammen n inabiyyen.’ 31 S uya tcehhdem x yixef nwem belli kenniw d ayt n yenni inɣin inabiyyen.422

32 Iwa kemmřem kenniw xenni uřa řeqyas n min ggin řejdud nwem! 33 A iřefsawen, tarwa n ifiɣran, mammec i ɣa teggem ad ttwasnejmem zi řḥukm n tmessi n jᵉhennama?423

34 S uyenni xzarem, Necc ad ɣarwem-dd ssekkeɣ inabiyyen d imiɣisen d imseřmaden n idlisen. Ca zzaysen ad ten tenɣem, ca zzaysen ad ten tṣellbem u ca zzaysen ad ten thettkem s urekkuḍ di temzidawin nwem uca ad xasen taẓẓřem zi tendint ɣar tendint nneɣni,424

35 ḥima ad xawem iřin marra idammen iseggden i issizzřen x temmurt, zeg idammen n Habil amseggad ař idammen n Zakariyya, mmis n Birixya i tenɣim jar Zzawect Tameqqrant d uɛalṭar.425

36 S tidett, Necc ad awem iniɣ: Marra timesřayin-a ad dd-asent x jjiř-a.”

Awařen ineggura n Yeccu x Urcalim Lk. 13:34-35

37 “A Urcalim, a Urcalim, cem i inɣin inabiyyen u i iyarjmen inni d awem dd-ittwassekken, mecḥař tuɣa xseɣ ad ssmuneɣ tarwa nnem amecnaw ict n tyaẓiḍt tegga ifiǧusen nnes sadu afriwen nnes, maca kenniw tuɣa war tᵉttexsem.426

38 Xzar, taddart nwem ad tᵉttwajj i cem d řxarbet,427

39 minzi Necc ad awem iniɣ: Kenniw war d ayi tẓarrem ař i ɣa tinim: ‘D amimun Wenni i dd-yusin s Yisem n SIDI.’ ”428

23:29 Lk. 11:47. 23:31 Řex. 7:51; 1 Ts. 2:15. 23:33 Mt. 3:7. 23:34 Mt. 10:16,17; Lk. 10:3; 11:49; Yḥ. 16:2; Řex. 7:52. 23:35 Amz. 4:8; 2 Im. 24:21; Ɛbr. 11:4. 23:37 Izhd. 17:8; 91:4; Mt. 21:35,36; Lk. 13:34. 23:38 Izhd. 69:26; Ica. 1:7; Irm. 7:34; Mixa 3:12; Řex. 1:20. 23:39 Izhd. 118:26.

Page 57: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

57

MATTA

Yeccu issawař x tuqqat n ddunect-a Mk. 13:1-31; Lk. 21:5-33

241 Xenni yuyur Yeccu, iffeɣ zi Zzawect Tameqqrant. Usin-dd ɣares imeḥḍaren nnes ḥima ad as ssecnen řebniyyat n Zzawect Ta

meqqrant. 429 2 Inna asen Yeccu: “Ma war teẓrim marra man aya? S tidett, Necc ad awem iniɣ: War da ittɣimi uřa d ijj n weẓru x weẓru nneɣni i war ittnehdimen.” 4303 Umi tuɣa iqqim x wedrar n Zzitun, usin-dd ɣares imeḥḍaren nnes, am tuɣa ttemsawařan, nnan: “Ini aneɣ, meřmi i ɣa imsar man aya u man řeɛřamet n twasit nnek u n qeṭṭu n ddunect?” 431 4 Yeccu yarra-dd, inna asen: “Ḥḍam ixef nwem, war kenniw iɣekkwi ḥed. 432 5 Minzi aṭṭas ad dd-asen s Yisem inu, ad inin: ‘Aqa d NECC, Lmasiḥ!’, uca ad ɣwan aṭṭas. 433 6 Uca ad tesřem x řbaruḍ u x řexburat n garrat. Ɣarwem aqa ad teggʷedem, minzi s uɣiř ad yiři man aya, maca war ittiři ɛad d aneggar. 7 Minzi řgens ad

24:1 Mk. 13:1; Lk. 21:5. 24:2 1 Ij. 9:7,8; Mixa 3:12; Lk. 19:44. 24:3 Mk. 13:1,3; Lk. 21:7; Řex. 1:6. 24:4 Irm. 29:8; Afa. 5:6; Kul. 2:18; 2 Ts. 2:3; 1 Yḥ. 4:1. 24:5 Irm. 14:14; 23:25; Yḥ. 5:43.

31

27

78

169 3

512

35

37

26

36

3334

30

32

282329

26

24

25

27

20

18

21

17

19

14 13

18

15

114

10

22

12

URCALIM di řweqt n YECCU LMESIḤ

21. ijj n řḥiḍ ibna t Agrippa I22. taɣzurt n Hinnum 23. Tandint n Sennej (amcan n bu-wagřa) 24. ittwařaɣa i wemcan-a ‘Anḍeř n Dawud’ maca anḍeř nnes aqa-t di tendint n Dawud (1 Ij.. 2:9)25. adewwar n taddart n ukehhan Kayafas26. adewwar n Tɣurfet (Mk. 14:12-16)27. tiyatir28. ssuq29. řeqṣar n ujeǧid Hirudis

1. zzawect iqeddsen2. řḥiḍ ɣar ljanub d ukulwar igellden ak-d ipilaren3. adrar n Ufil i dd-ihwan ɣar tendint n Dawud4. adrar n Muriya ak-d zzawect (= adrar n Sihyun)5. řḥiḍ n zzawect i iǧan di řweqt n Ɛizra d Naḥamya6. aɣezdis n zzawect ɣar ccarq7. řḥiḍ ɣar uɣezdis n lɣarb n zzawect8. taɣmart jar ljanub d lɣarb n wedrar n zzawect ak-d řḥid i usenned9. taɣmart jar ljanub d lɣarb n wedrar n zzawect10. Tawwart n Wureɣ n wadaf igellden n Yeccu (Mt 21:1-11; Mk. 11:1-11; Lk 19:29-44; Yh. 12:12-19)

11. adrar n Zzitun12. artu n Xitsimaniy 13. taɣzurt n Qidrun14. Tawwart n Waman15. tandint n Dawud (x tsawent n Ufil)16. furbu (řmeřɛeb) n yeysan 17. ayeřmam n cilaḥ18. taɣzurt n Tirufuyan19. Birkat Il-Ḥamra20. Tandint n Swadday (amcan n imesɛan)

30. Litustrutun niɣ Jabbata (Yḥ. 19:13) ɣar Tewwart n Yaffa

31. azzay ɣar uɣezdis afusi n řeqṣar n Iḥasmuniyyen (familya n Hirudus) 32. tandint n jdid (‘Micnih’). Xẓar Ṣaf. 1:10.33. balak d amcan n Juljuta34. Tawwart n Iseřman - abrid ɣar tendint n Sisariya35. amcan nni nnumen ad t ḥesben d Juljuta 36. lqelɛa n Antuniyu 37. Ayeřmam n Bayt-xisda ɣar uɣezdis n ccamal n zzawect

ccamal

Page 58: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

58

MATTA

ZZAWECT TAMEQQRANT DI ŘWEQT N HIRUDUS

Amedya n Mixayil UsnisTADDART N ZZAWECTlMatḥaf n Israyil - Urcalim ZZAWECT AK-D ŘEMRAḤAT

Řemraḥ

n I

sray

il

Řemrah n Řegnus

Řemraḥ

n i

keh

hanen

Tawwart n Wureɣ

Zzawect

Řemraḥ n Temɣarin

Aɛaltar

lqelɛa n Antuniyus

Aqdas

Ibasuten

Ddruj

Axxamn

zzect

Axxam n řwaɛd n Unaziri

Tasqi

ft

n wad

af

Axxam n ayt

bu-řbarṣ

Axxamn

ukeccuḍ

Tawwart n Tmessi

Tawwart nImenza

Tawwartn Waman

ddruj

ddruj

Tarimant

Tawwar

t Nika

nur

řgrunat i

tɣar

ṣa

Řemraḥ n Temɣarin

Iasuten

Ibasuten

Tawwartn Temɣarin

Tawwartn Tɣarṣa

Tawwartn Uɣennej

Anaziri = amɛezzař s temrist n ucewwaf

Aqdas n Uqeddas

TADDART N ZZAWECT ZI SENNEJ

Page 59: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

59

MATTA

imneɣ ak-d řgens nneɣni u tageldit ak-d tgeldit nneɣni, ad yiři řaẓ d řehřacat yewɛaren d inhezzan n temmurt da d diha.434

8 Maca marra man aya d beddu n řewjeɛ n tarut waha. 9 Xenni ad kenniw dd-awyen ɣar řeḥṣaret uca ad kenniw nɣen, u marra řegnus ad kenniw carhen zi ssibbet n Yisem inu.435

10 Řexdenni ad wḍan aṭṭas, ad sellmen ijjen wenneɣni uca ad carhen ijjen wenneɣni. 11 Ad kkaren waṭṭas n inabiyyen issxarriqen uca ad sseɣwan aṭṭas.436

12 S waṭṭas n řmuɛṣiyyet ad tudrus tayri n waṭṭas n iwdan,437438

13 maca wi i ɣa iṣbaren ɣar uneggar, aqa netta ad iddar.439

14 Řexbar-a Aṣebḥan n Tgeldit ad zzayes barrḥen di ddunect marra d cchadet i marra řegnus uca řexdenni ad dd-yas uneggar.”

15 “Xmi i ɣa tẓarem nnɛi n wareyyeb, min xef issiweř unabi Daniyal, deg wemcan iqeddsen - ejj wenni t i ɣa iɣaren ad iften - ,440

16 řexdenni jjem inni iǧan di Yahudiyya ad arewřen ɣar idurar. 17 Wenni iǧan x tzeqqa war dd-ihekkwi ca ḥima ad iksi ca zi taddart nnes, 18 u wenni iǧan deg iyyar, war dd-iddikkʷiř ca ḥima ad dd-yawi arruḍ nnes. 19 Uct x tinni iǧan s ddeyset d tinni issuṭṭuḍen deg wussan nni! 20 Ẓaǧem ḥima war tᵉttiři tarewřa nwem di řmecta niɣ di ssebt,441

21 minzi řexdenni ad tiři řmeḥnet tameqqrant i war imsaren ɛemmarṣ zeg wami teǧa ddunect ař i řexxu u ɛemmarṣ war tᵉttiři ɛad.442

22 Mři ussan nni war ttwasmeẓyen, xenni war ittwassenjem uřa d ijj n bnadem, maca ussan nni ad ttwasmeẓyen di ṭṭweɛ n yenni ittwafarzen. 23 Mařa inna awem ḥed: ‘Xzarem, aqa da Lmasiḥ!’ niɣ: ‘Aqa-t diha!’ war t ttimnem.443

24 Minzi ad iřin imasiḥen issxarriqen d inabiyyen issxarriqen, ad ggen řeɛřamat d lmuɛjizat ḥima, mři zemmaren, ad ɣwan ɛawed inni ittwafarzen.444

25 Xzarem, aqa nniɣ awem t qbeř. 26 Mařa nnan awem: ‘Xzarem-dd, Netta aqa-t di řexřa!’, war ttriḥem ca din, niɣ: ‘Xzarem-dd, Netta aqa-t daxeř i wexxam!’, war t ttimnem.445

27 Minzi amecnaw ajjaj i dd-itteffɣen zi ccarq uca ittegg tafawt ař řɣarb, ammu i ɣa tiři twasit n Mmis n bnadem. 28 Mani i ɣa tiři řxecbet, diha ad munen ineḍḍiwen.”446

24:7 Ica. 19:2. 24:9 Mt. 10:17; Lk. 21:11,12; Yḥ. 15:20; 16:2; Asa. 2:10. 24:11 2 Bṭ. 2:1. 24:12 ‘tayri’ - niɣ ‘řemḥibbet’. 24:12 2 Tim. 3:1. 24:13 Mt. 10:22; Mk. 13:13; Lk. 21:19; Asa. 2:7,10; 3:10. 24:15 Dan. 9:27; Mk. 13:14; Lk. 21:20. 24:20 Řex. 1:12. 24:21 Dan. 12:1. 24:23 Mk. 13:21; Lk. 21:8. 24:24 Aɛwd. 13:2; 2 Ts. 2:11. 24:26 Lk. 17:23. 24:28 Ayub 39:30; Lk. 17:37.

Page 60: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

60

MATTA

29 “Řexdenni awarni řmeḥnet n wussan nni, ad tbarcen tfuct u taziri war tᵉttic ɛad ṭṭya nnes u itran ad dd-wḍan zeg ujenna u ṣṣulaṭat n ijenwan ad ttwanhezzent.447

30 Xenni ad dd-teḍhar řeɛřamet n Mmis n bnadem deg ujenna u marra tiqebbař n temmurt ad wtent agejdur uca ad ẓaren Mmis n bnadem yusa-dd x useynu s jjehd u s izřan n uṣebbeḥ.448

31 Netta ad issekk lmalakat nnes s ijj n uyicc n icarri imɣar, uca ad dd-ssmunent inni ittwafarzen zi arebɛa n iɣezdisen n usemmiḍ, zi ṭṭarf aneggaru n ijenwan ař wenneɣni.”449

32 “Řemdem zeg wartu amedya aya: xmi i ɣa dewřen řefruɛ nnes d iřeqqaɣen, ad dd-ssuffɣen tifray, ad tessnem aqa anebdu yudes-dd.450

33 Ammu ɛawed kenniw, xmi i ɣa tẓarem marra man aya, ad tessnem aqa yudes-dd, ɣar tewwart.” 34 “S tidett, Necc ad awem iniɣ: Jjiř-a war iɛeddu ař i ɣa imsar man aya marra. 35 Ajenna d temmurt ad ɛdun maca awařen inu war ɛeddun ɛemmarṣ.451

Arebbi weḥḥdes i issnen ass d tsaɛɛet Mk. 13:32-37; Lk. 17:26-30, 34-36

36 Maca x wass nni niɣ x tasaɛɛet nni war xas issin uřa d ijj, uřa d lmalakat n ijenwan, mɣir Tbabat weḥḥdes.452

37 Am mammec tuɣa iǧa deg wussan n Nuḥ ammu i ɣa tiři ɣar twasit n Mmis n bnadem.453

38 Minzi am mammec ten tuɣa deg wussan qbeř ṭṭufan, ttᵉtten, sessen, meǧcen u ssmeǧacen ař ass i di yudef Nuḥ deg uɣarrabu,454455

39 uca war ucin walu ařami dd-yusa ṭṭufan, imḥa i-ten marra, ammu i ɣa tiři ɣar twasit n Mmis n bnadem. 40 Di řweqt nni ad iřin tnayen deg iyyar, ijjen ad t ksin u wenneɣni ad t jjen.456

41 Tnayen n temɣarin ad ḥaryent s tsirt, icten ad tt ksin u tenneɣni ad tt jjen. 42 Xenni ḥḍam, minzi war tessinem ca di man tasaɛɛet i dd ɣa yas Siditwem.457

43 Maca ssnem aya: mařa bab n taddart issen tasaɛɛet n ḥeṭṭu n ǧiřet nni di i dd ɣa yas uceffar, iři iqqim iḥeṭṭa, war t ittejji ad yadef ɣar taddart nnes.458

44 S uyenni, iřim twejdem uřa d kenniw, minzi Mmis n bnadem ad dd-yas deg ict n tsaɛɛet war tt tᵉttrijim.”

24:29 Ica. 13:10; 34:4; Ḥaz. 32:7; Yuw. 3:4; 3:15; Mk. 13:24; Lk. 21:25. 24:30 Dan. 7:10; Mt. 16:27; 25:31; 26:64; Mk. 13:26; 14:62; Lk. 21:27; Řex. 1:11; 2 Ts. 1:10; Asa. 1:7. 24:31 1 Kur. 15:52; 1 Ts. 4:16. 24:32 Mk. 13:28; Lk. 21:29. 24:35 Izhd. 102:27; Ica. 51:6; Mk. 13:31; Ɛbr. 1:11. 24:36 Mk. 13:32; Řex. 1:7. 24:37 Amz. 6:2; Lk. 17:26; 1 Bṭ. 3:20; 2 Bṭ. 2:5. 24:38 ‘ṭṭufan’ - ixs ad yini řḥemřet tameqqrant x marra ddunect deg wussan n Nuḥ, ɛřaḥař ařfayn u-xemsa-mya n iseggʷusa qbeř ma ad ixřeq Lmasiḥ. Xzar Amz. 6. 24:38 Amz. 7:7. 24:40 Lk. 17:34; 1 Ts. 4:17. 24:42 Mt. 25:13; Mk. 13:33; Lk. 12:40; 21:36. 24:43 Lk. 12:39; 1 Ts. 5:2; 2 Bṭ. 3:10; Asa. 3:3; 16:15.

Page 61: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

61

MATTA

X wi iǧan d amsexxar amtiqqi d amiɣisLk. 12:41-48

45 “Wi iǧan xenni d amsexxar amtiqqi d amiɣis i igga bab nnes ḥima ad ibḍa x imsexxaren min i ɣa ccen di řweqt nnes?459

46 Sseɛd n umsexxar wenni i ɣa yafen sidis iřha ammu xmi dd ɣa yas. 47 S tidett, Necc ad awem iniɣ, ad t igg x marra agřa nnes. 48 Maca mařa amsexxar aɛeffan nni ad yini deg wuř nnes: ‘Sidi inu iɛeṭṭař!’, 49 uca ibda iccat imsexxaren inni akides iǧan, ad icc ad isu ak-d imeskaren, 50 xenni ad dd-yas sidis n umsexxar nni deg wass i di war t ittriji u di tsaɛɛet war tt issin, 51 ad t iqess d iwetwiten uca ad tiři tesɣart nnes ak-d imnafqen. Din i ɣa yiřin imeṭṭawen d uɣezzi n teɣmas.”460

Amedya n ɛecra n teɛzariyyin

25 1 “Xenni ad tiři Tgeldit n ijenwan amecnaw ɛecra n teɛzariyyin iwyent řefnarat nsent, ffɣent ḥima ad mmeřqent ak-d wesři d

tesřit. 2 Xemsa zzaysent d timiɣisin u xemsa d tifɣař. 3 Tinni iǧan d tifɣař ksint řefnarat nsent, maca war iwyint ca zzect. 4 Timiɣisin iwyent-i-dd zzect di tziyyatin nsent ak-d řefnarat nsent. 5 Řami iɛḍeř umuřay, bdant ttnudument marra uca ṭṭṣent. 6 Di řwest n ǧiřet tuɣa din tɣuyyit: ‘Xzarem, aqa amuřay yusa-dd, ffɣem-dd, ad t teřqam!’ 7 Xenni kkarent teɛzariyyin nni, ssewjdent-i-dd řefnarat nsent. 8 Tifɣař nnant i tmiɣisin: ‘Wcent aneɣ zi zzect nkent minzi řefnarat nneɣ xesyent.’ 9 Arrint-i-dd xasent tmiɣisin, nnant: ‘Ɛemmarṣ, war d aneɣ ittqeddi i neccin d kennint. Ruḥent ɣar isebbaben maḥend ad tesɣent i yixef nkent.’ 10 Řami ruḥent nitenti ḥima ad sɣent, yusa-dd umuřay u tinni tuɣa iwejjden udfent akides ɣar wurar uca tbelleɛ tewwart. 11 Awarni man aya usint teɛzariyyin nneɣni, qqarent: ‘A siditneɣ, a siditneɣ, arzem aneɣ!’ 12 Netta maca yarra-dd, inna: ‘S tidett, necc ad akent iniɣ, war kennint ssineɣ.’ 13 S uyenni ḥḍam, minzi kenniw war tessinem ca ass uřa d tasaɛɛet i di dd ɣa yas Mmis n bnadem.”461

24:45 Mt. 25:21; Lk. 12:42. 24:51 Mt. 8:12; 13:42; 22:13; 25:30; Lk. 13:28. 25:13 Mt. 24:42; Mk. 13:33,35.

Page 62: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

62

MATTA

Amedya n imsexxaren d talintat nsen Lk. 19:11-27

14 “Minzi tamesřact am ijj n bnadem isafar barra i temmurt nnes, iřaɣa-dd x imsexxaren nnes uca ikellef i-ten x wagřa nnes.462

15 Iwca i yijjen xemsa n talintat, i wenneɣni tnayen, i wenni wiss třata icten n talint, kuř ijjen ɛlaḥsab tizemmar nnes, řexdenni ikkar, isafar.463

16 Wenni iṭṭfen xemsa n talintat, iruḥ, isebbeb daysen uca yarbeḥ xemsa. 17 Amenni ɛawed wenni iṭṭfen tnayen n talintat, yarbeḥ tnayen nneɣni. 18 Maca wenni iṭṭfen ict n talint, iruḥ, iɣza di temmurt uca issnuffar tmenyat n bab nnes. 19 Řami teɛdu aṭṭas n řweqt yusa-dd bab n imsexxaren nni uca igga akidsen řeḥsab. 20 Xenni yusa-dd wenni iṭṭfen xemsa n talintat, yiwi-dd xemsa n talintat nneɣni, inna: ‘A sidi, tewcid ayi xemsa n talintat, aqa da, arebḥeɣ xemsa nneɣni ktar.’ 21 Yarra-dd xas bab nnes, inna: ‘Mliḥ i teggid, a amsexxar aṣebḥan d umtiqqi. Tuɣa cek d amtiqqi x drus, ad ac ggeɣ x waṭṭas, adef-dd ɣar řefraḥet n sidi nnek.’ 22 Xenni yusa-dd ɛawed wenni iṭṭfen tnayen n talintat, inna: ‘A sidi, tewcid ayi tnayen n talintat, aqa arebḥeɣ tnayen nneɣni ktar.’ 23 Inna as sidi nnes: ‘Mliḥ i teggid, a amsexxar aṣebḥan d umtiqqi. Tuɣa cek d amtiqqi x drus, ad ac ggeɣ x waṭṭas, adef-dd ɣar řefraḥet n sidi nekk.’ 24 Maca wenni iṭṭfen ict n talint, yusa-dd ɛawed, inna: ‘A sidi, ssneɣ aqa cek d bnadem tqesḥed, tmejjared mani war tzarrɛed, tyarrwed mani war tᵉssarwated. 25 S uyenni ggʷedeɣ uca ruḥeɣ, ssnuffareɣ talint nnek di temmurt. Aɣac tenni nnek.’ 26 Yarra-dd sidi nnes, inna as: ‘A amsexxar aɛeffan ameɛguz, aqa tessned belli aqa mjareɣ mani war zarɛeɣ u yarweɣ mani war ssarweteɣ. 27 Xenni mři tiwyed tmenyat inu ɣar řbanku, xenni necc, xmi dd ɣa yaseɣ, ad ttareɣ min iǧan inu s arriba. 28 Kksem as talint nni, ewc i-tt i wenni ɣar iǧa ɛecra n talintat!’ 29 Minzi i kuř ijjen wenni i ɣar iǧa ad as immewc uca ad ɣares yiři s waṭṭas, maca wenni war ɣar iǧi uřa d min ɣares ad as ittwakkes.464

30 Nḍarem amsexxar ibeṭṭřen ɣar barra deg uneggar n taǧest mani i ɣa iřin imeṭṭawen d uɣezzi n teɣmas.”465

25:14 Lk. 19:12. 25:15 ‘talintat’ - ijj n talint issekkwi ɛřaḥař 58-80 arḍeř n wureɣ niɣ n nnuqart. 25:29 Mt. 13:12; Mk. 4:25; Lk. 8:18; 19:26. 25:30 Mt. 8:12; 13:42; 22:13; 24:51; Lk. 13:28.

Page 63: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

63

MATTA

Řḥukm n Lmasiḥ x iḥuřiyyen u x iɣayḍen31 “Xmi dd ɣa yas Mmis n bnadem deg uɛuǧi nnes u marra lmalakat nnes iqeddsen akides, xenni ad iqqim x řɛarc n uɛuǧi nnes.466

32 Ad ssmunen marra řegnus qibač nnes uca Netta ad ten issebḍa amecnaw ameksa issbeṭṭa iḥuřiyyen x iɣayḍen.467

33 Netta ad igg iḥuřiyyen x ufusi nnes, maca iɣayḍen x uzeřmaḍ nnes. 34 Řexdenni ad ini Ujeǧid i yenni x ufusi nnes: ‘Asem-dd, a kenniw inni ittwabarken zi Baba, wartem Tageldit i d awem dd-iwejden zeg wami tᵉttwagg ddunect.468

35 Minzi tuɣa dayi řaẓ uca kenniw tesseccem ayi. Tuɣa ffudeɣ, tewcim ayi ad sweɣ. Tuɣa-yi d abarrani, kenniw tesszedɣem ayi,469

36 tuɣa ayi d aɛaryan, kenniw tessyarḍem ayi, tuɣa heřceɣ, kenniw tessijem-dd xafi, tuɣa ayi di řeḥbes, kenniw tusim-dd ɣari.’470

37 Xenni ad xas dd-arren imseggaden, qqaren: ‘A Siditneɣ, meřmi Cek neẓra tǧuẓed uca nessecc i Cek, niɣ meřmi Cek neẓra tᵉffudded uca newc ac ad teswed? 38 Meřmi Cek neẓra d abarrani uca nessezdeɣ i Cek, niɣ d aɛaryan uca nessyarḍ i Cek? 39 Meřmi Cek neẓra theřced niɣ di řeḥbes uca nusa-dd ɣarek?’ 40 Ad dd-yarr ujeǧid, ad asen yini: ‘S tidett, Necc ad awem iniɣ, min i teggim i yijjen zeg wawmaten imeẓyanen inu, i Necc umi t teggim.’471

41 Řexdenni ad yini i yenni iǧan x uzeřmaḍ nnes: ‘Beɛɛdem xafi, a kenniw inni ittwaneɛřen, ɣar tmessi n řebda i iwejden i ibřis d lmalakat nnes.472

42 Minzi tuɣa dayi řaẓ war d ayi tesseccem, ffudeɣ war d ayi tewcim ad sweɣ. 43 tuɣa ayi d abarrani, kenniw war d ayi tesszedɣem, tuɣa ayi d aɛaryan, war d ayi tessyarḍem, heřceɣ u ttwaḥebseɣ war xafi dd-tessijem ca.’ 44 Řexdenni uřa d nitni ad xas dd-arren, ad inin: ‘A Siditneɣ, meřmi Cek neẓra teǧuẓed niɣ tᵉffudded niɣ d abarrani niɣ d aɛaryan niɣ theřced niɣ di řeḥbes, xenni neccin war xak nsexxar ca?’ 45 Xenni ad xasen dd-yarr, ad yini: ‘S tidett, Necc ad awem iniɣ: Min war teggim i yijjen zeg wawmaten imeẓyanen inu, i Necc umi war t teggim ɛawed.’473

46 Ad raḥen nitni ɣar řeɛdab ittduman, maca imseggaden ɣar Tudart ittduman.”474

25:31 Mt. 16:27; 26:64; Mk. 14:62; Lk. 21:27; Řex. 1:11; 1 Ts. 4:16; 2 Ts. 1:10; Asa. 1:7. 25:32 Ḥaz. 34:17,20; Mt. 13:49. 25:34 Mt. 20:23; Mk. 10:40. 25:35 Ica. 58:7; Ḥaz. 18:7; Ɛbr. 13:2. 25:36 Ica. 58:7; 2 Tim. 1:16; Yaɛ. 2:15,16. 25:40 Awřn. 19:17; Mt. 10:42; Mk. 9:41; Yḥ. 13:20; 2 Kur. 9:6. 25:41 Izhd. 6:9; Ica. 30:33; Mt. 7:23; Lk. 13:25,27; Asa. 19:20. 25:45 Awřn. 14:31; 17:5; Zak. 2:12. 25:46 Dan. 12:2; Yḥ. 5:29.

Page 64: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

64

MATTA

Tameɛmuč n Wudayen maḥend ad nɣen YeccuMk. 14:1-2; Lk. 22:1-2; Yḥ. 11:45-53

26 1 Awarni řami ikemmeř Yeccu awařen-a, inna i imeḥḍaren nnes: 2 “Tessnem belli awarni tnayen n wussan ad yiři Řɛid n Tɣarṣt n Useɛdu. Řexdenni

ad immewc Mmis n bnadem ḥima ad ittwaṣelleb.”475

3 Řexdenni munen imeqqranen n ikehhanen d imseřmaden n idlisen d imɣaren n řgens di řemraḥ n arrays n ikehhanen, wenni umi qqaren Qayafa,476

4 uca mcawaren mammec i ɣa ṭṭfen Yeccu s teḥraymect uca ad t nɣen. 5 Maca nnan: “War ittiři di řɛid ḥima war ittekkar uɣewweɣ di řgens.”

Adhan n Yeccu di Bayt-ƐanyaMk. 14:3-9; Yḥ. 12:1-8

6 Řami tuɣa Yeccu di Bayt-Ɛanya, di taddart n Cimɛun, wenni di iǧa řbarṣ, 7 tusa-dd ɣares ict n temɣart s ict n tqedduḥt n ulabaster teccur s ict n zzect i wedhan iɣřan uca tfarreɣ i-tt x uzeǧif nnes amen iqqim Yeccu ɣar ṭṭabřa.477

8 Umi ẓrin imeḥḍaren man aya, iqqes asen řḥař aṭṭas, nnan: “Min umi teǧa txessart-a? 9 Tuɣa izemmar ad temmenz zzect-a n wedhan s ttaman d ameqqran, uca xenni ad temmewc i imezřaḍ.” 10 Maca Yeccu tuɣa issen man aya, inna: “Mayemmi tziyyarem x temɣart-a, minzi nettat tegga ayi ict n řxedmet teṣbeḥ. 11 Minzi imezřaḍ aqa aten řebda akidwem, maca Necc war kiwem ttiřiɣ i řebda.478

12 Minzi nettat, mařa tfarreɣ-dd zzect-a i wedhan x arrimet inu, aqa tegga man aya i usewjed n wenḍeř inu. 13 S tidett, Necc ad awem iniɣ: Mani ma i ɣa ittwabarreḥ Řexbar-a Aṣebḥan zzayi di marra ddunect, ad ssiwřen ɛawed x min dayi tegga, d řiḍaret i nettat.”

Yahuda izzenz ixef nnes maḥend ad isellem Yeccu14 Řexdenni iřuḥ ijjen zi tenɛac, qqaren as Yahuda Isxariyuṭi, ɣar imeqqranen n ikehhanen,479

15 inna: “Min d ayi i ɣa tewcem maḥend ad awem sellmeɣ Yeccu?” Uca waɛden t s třatin n řewzen n nnuqart.480

16 Ssenni tuɣa yarezzu ict n tewwart ḥima ad t isellem.

26:2 Mk. 14:1; Lk. 22:1; Yḥ. 13:126:3 Izhd. 2:2; Yḥ. 11:47; Řex. 4:27. 26:7 Mk. 14:3; Lk. 7:37; Yḥ. 11:2; 12:3. 26:11 Aɛwd. 15:11; Mk. 14:7; Yḥ. 12:8. 26:14 Mk. 14:10; Lk. 22:4. 26:15 Zak. 11:12.

Page 65: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

65

MATTA

Amensi n Tɣarṣt n Useɛdu Mk. 14:21-22; Lk. 22:7-14, 21-23; Yḥ. 13:21-30

17 Deg wass amezwaru n Řɛid n Weɣrum břa Antun, usin-dd imeḥḍaren ɣar Yeccu, nnan: “Mani texsed ad nessewjed maḥend ad tecced Taɣarṣt n Useɛdu?”481

18 Inna asen: “Uyurem ɣar tendint ɣar ijj n fřan, inim as: ‘Amseřmad nneɣ iqqar: Aqa řweqt inu tiweḍ-dd, ad ɣarek ggeɣ Řɛid n Taɣarṣt n Useɛdu ak-d imeḥḍaren inu.’ ” 19 Imeḥḍaren ggin am mammec ten iweṣṣa Yeccu uca ssewjden Taɣarṣt n Useɛdu. 20 Řami dd-tiweḍ tmeddit, iqqim ɣar ṭṭabřa ak-d tenɛac n imeḥḍaren nnes.482

21 Am ttᵉtten nitni, inna: “S tidett, Necc ad awem iniɣ, ijjen zzaywem ad ayi iɣdar.”483

22 Nitni dewřen ceḍnen aṭṭas uca kuř ijjen zzaysen ibda ad as yini: “Ma war iǧi d necc, a Sidi?” 23 Yarra-dd xasen, inna: “Wenni issisnen afus akidi di ṭṭebṣi d netta i d ayi i ɣa iɣdaren.484

24 Mmis n bnadem ad iraḥ am mammec xas tura, maca uct x bnadem nni i ɣa iɣdaren Mmis n bnadem. Iḥřa as i bnadem nni war dd-ixřiq ɛemmarṣ.” 25 Yahuda wenni i t ɣa iɣdaren yarra-dd, inna: “Ma war iǧi d necc, a Amseřmad inu?” Netta inna as: “Aqa cek tennid t.”

Řidaret n Sidi s weɣrum d binuMk. 14:22-26; Lk. 22:15-20; 1 Ku. 11:23-25

26 Am tuɣa ttᵉtten, iksi Yeccu aɣrum u awarni řami ibarek, yarẓa i-t, iwca i-t i imeḥḍaren, inna: “Ksim, ccem, ta d arrimet inu.”485

27 Iksi řkas, iqada uca iwca asen t, inna: “Swem zzayes marra idwem, 28 minzi tina d idammen inu, idammen n Řɛahd n Jdid inni i ɣa ittwassizřen i weɣfar n ddnub.486

29 Necc ad awem iniɣ, zi řexxu tsawent war sesseɣ ɛad zi řɣiǧet n tzayart ař ass i di tt ɣa sweɣ zi jdid akidwem di Tgeldit n Baba.” 30 U awarni řami ɣennjen zzhid n ttesbiḥ, ffɣen ɣar wedrar n Zzitun.487

Yeccu izwar issiweř x wenkar n BuṭrusMk. 14:27-31; Lk. 22:31-34; Yḥ. 13:36-38

31 Xenni inna asen Yeccu: “Ǧiřet-a marra kenniw ad dayi tenderfem, minzi aqa tura: ‘Ad wteɣ ameksa uca iḥuřiyyen n tḥimart ad mmsebḍan.’488

32 Maca

26:17 Uf. 12:17; Mk. 14:12; Lk. 22:7. 26:20 Mk. 14:17; Lk. 22:14; Yḥ. 13:21. 26:21 Řex. 1:17. 26:23 Izhd. 41:10; Lk. 22:21; Yḥ. 13:18. 26:26 Mk. 14:22; Lk. 22:19; 1 Kur. 11:23. 26:28 Uf. 24:8. 26:30 Mk. 14:26; Lk. 22:39; Yḥ. 18:1. 26:31 Zak. 13:7; Yḥ. 16:32.

Page 66: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

66

MATTA

awarni řami i dd ɣa ttwasnekkareɣ, ad awem izwareɣ ɣar Ljalil.”489

33 Maca Buṭrus yarra-dd, inna as: “Mařa dayek i ɣa nderfen marra, necc war dayek ttendrifeɣ ca ɛemmarṣ.”490

34 Inna as Yeccu: “S tidett, Necc ad ac iniɣ, di ǧiřet-a, qbeř i ɣa issquqeɛ uyaẓiḍ, ad ayi tenkared třata n twařawin.”491

35 Buṭrus inna as: “Waxxa tuɣa ittxeṣṣa ayi ad mmteɣ akidek, necc war cek nekkareɣ ɛemmarṣ.” Ammu i nnan marra imeḥḍaren ɛawed.

Taẓaǧit n Yeccu deg weḥwic n XitsimaniyMk. 14:32-42; Lk. 22:39-46

36 Řexdenni iruḥ Yeccu akidsen ɣar ijj n wemcan qqaren as ‘Xitsimaniy’, inna i imeḥḍaren: “Qqimem danita u Necc ad raḥeɣ ḥima ad ẓẓaǧeɣ din.”492

37 Am kis yiwi Buṭrus d tnayen iḥenjiren n Zabdi, ibda issḥissif uca tudef dayes tiggʷudi. 38 Xenni inna asen: “Řeɛmar inu issḥissif aṭṭas ař řmewt. Qqimem da, ḥḍam akidi.”493

39 Am yuyur cwayt ɣar zzat, iwḍa x uɣembub nnes, ittẓaǧa, inna: “A Baba, mařa iɛeddeř, ejj ad xafi iɛdu řkas-a! Maca war ittiři am mammec xseɣ Necc, maca am mammec texsed Cek.”494

40 Řexdenni idweř-dd ɣar imeḥḍaren nnes uca yufa i-ten ṭṭṣen. Inna i Buṭrus: “Ma war tzemmarem ad kidi teḥḍam uřa d ict n tsaɛɛet? 41 Ḥḍam, ẓẓaǧem ḥima war dd-tidfem deg uɣekkwi. Arruḥ aqa ixs, maca ddat teḍɛef.”495

42 Yuyur ɛawed i umur wiss tnayen uca iẓẓuǧ, inna: “A Baba, mařa řkas-a war izemmar ad xafi yekk mɣir mařa Necc swiɣ t, aqa ad yiři min texsed Cek!” 43 Řami dd-idweř, yufa i-ten ɛawed ṭṭṣen minzi tiṭṭawin nsen tuɣa ḍeqqřent. 44 Ijja i-ten, yuyur ɛawed uca iẓẓuǧ i twařa wiss třata, iqqar awařen-a ɛawed. 45 Řexdenni idweř-dd ɣar imeḥḍaren nnes, inna asen: “Kemmřem x yiḍeṣ nwem řexxu, areyyḥem. Xzarem, aqa tsaɛɛet tiweḍ-dd aqa Mmis n bnadem ad immewc deg ifassen n imednab. 46 Kkarem, ad nraḥ. Xzarem, wenni d ayi i ɣa iɣdaren, yudes-dd.”

Uḍuf n YeccuMk. 14:43-50; Lk. 22:47-53; Yḥ. 18:3-12

47 Am tuɣa issawař ɛad, yusa-dd Yahuda, wenni t i ɣa iɣdaren, ijjen zi tenɛac, ak-d ijj n řɣaci ameqqran s řesyuf d iɛumad, usin-dd 26:32 Mk. 14:28; 16:7. 26:33 Lk. 22:33. 26:34 Yḥ. 13:38. 26:36 Mk. 14:32; Lk. 22:39; Yḥ. 18:1. 26:38 Yḥ. 12:27. 26:39 Mt. 20:22,23; Lk. 22:41; Yḥ. 6:38. 26:41 Gal. 5:17.

Page 67: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

67

MATTA

zeg imeqqranen n ikehhanen d imɣaren n řgens.496

48 Yahuda, wenni t i ɣa iɣdaren, aqa iwca asen ict n řeɛřamet, inna: “Wenni i ɣa ssudmeɣ d wenni Netta, ṭṭfem t.” 49 Řexdenni dd-iqarreb ɣar Yeccu, inna: “Sřam xak, a Amseřmad inu!”, uca issudem i-t. 50 Xas uca Yeccu inna as: “A ameddukkeř inu, min xef dd-tusid da?” Řexdenni qarrben-dd ɣares, ḥarten x Yeccu uca ṭṭfen t. 51 U xzar, ijjen zeg inni iǧan ak-d Yeccu, isswiẓẓeḍ afus nnes, ijbed ssif uca iwta amsexxar n arrays n ikehhanen, iqess as amezzuɣ. 52 Xenni inna as Yeccu: “Arr ssif ɣar wemcan nnes, minzi marra inni ikessin ssif ad mmten s ssif. 53 Niɣ ittɣiř ac belli Necc war zemmareɣ ad ẓẓaǧeɣ i Baba, aqa Netta ad d ayi dd-issekk ktar zi tenɛac n ilixiyunen n lmalakat?497

54 Mammec xenni i ɣa ttwakemmřen idlisen i iqqaren belli ittxeṣṣa ad imsar ammu?”498

55 Di tsaɛɛet nni ɛawed issiweř Yeccu ak-d řɣaci: “Axmi x uceffar i dd-teffɣem s řesyuf d iɛumad maḥend ad ayi tᵉṭṭfem. Kuř ass tuɣa qqimeɣ ɣarwem, sseřmadeɣ di Zzawect Tameqqrant, war dayi tᵉṭṭifem. 56 Maca man aya marra imsar ḥima ad ttwakemmřen Idlisen n inabiyyen.” Řexdenni semḥen dayes marra imeḥḍaren uca arewřen.499500

Yeccu qibač i Lmeḥkama Tameqqrant n Wudayen Mk. 14:53-65; Lk. 22:54-55, 63-71; Yḥ. 18:13-14, 19-24

57 Inni iṭṭfen Yeccu, iwyen t ɣar Qayafa, arrays n ikehhanen, wenni ɣar tuɣa munen imseřmaden n idlisen d imɣaren n řgens.501

58 Cimɛun Buṭrus iḍfar i-t-i-dd zi řaggʷaj ařami d yiweḍ ɣar řemraḥ n arrays n ikehhanen u řami yudef, iqqim jar imxazniyyen ḥima ad iẓar mammec i ɣa teffeɣ. 59 Imeqqranen n ikehhanen d imɣaren n řgens u marra Lmeḥkama Tameqqrant n Wudayen, qqaren as ‘Sunhidrin’, tuɣa arezzun ict n cchadet n ẓur x Yeccu maḥend ad t nɣen.502

60 Maca war zemmaren ad tt afen, waxxa usin-dd aṭṭas n řechud issxarriqen. Ɣar uneggar usin-dd tnayen n řechud issxarriqen. 61 Nitni nnan: “Wa aqa inna: ‘Necc zemmareɣ ad hedmeɣ Zzawect Tameqqrant n AREBBI u s třata n wussan ad tt bniɣ ɛawed.’ ”503

62 Arrays n ikehhanen ikkar-dd, inna as: “Ma war dd-tarrid s walu? Min xak cehhden ina?”504

26:47 Mk. 14:43; Lk. 22:47; Yḥ. 18:3. 26:53 ‘tenɛac n ilixiyunen’ - man aya ixs ad yini ɛřaḥař setta ařef n lmalakat. 26:54 Izhd. 22:7; 69:2,10; Lk. 24:25. 26:56 ‘idlisen’ - niɣ ‘řectub’ niɣ ‘lkutub’. 26:56 Ayub 19:13; Izhd. 88:9. 26:57 Mk. 14:53; Lk. 22:54; Yḥ. 18:12. 26:59 Mk. 14:55; Řex. 6:13. 26:61 Yḥ. 2:19. 26:62 Mk. 14:60.

Page 68: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

68

MATTA

63 Maca Yeccu isqar. Inna as arrays n ikehhanen: “Necc ad Cek jjeɣ ad tejjaǧed s AREBBI iddaren belli Cek ad aneɣ tinid, ma xenni Cek d Lmasiḥ, Mmis n AREBBI?”505

64 Inna as Yeccu: “Cek tennid t. Maca Necc ad awem iniɣ: ‘Zi ssa tsawent ad tẓarem Mmis n bnadem iqqim x ufusi n Tzemmar xmi dd ɣa yas x iseynuten n ujenna.”506

65 Řexdenni icarreg arrays n ikehhanen arruḍ nnes, inna: “Netta aqa iceqqef di AREBBI, mayemmi neḥdaj ɛad řechud? Xzarem, řexxu aqa tesřim i uceqqef nnes. 66 Min d awem ittɣiř kenniw?” Nitni arrin-dd xas, nnan: “Netta isdaheǧ řmewt.”507

67 Xenni bdan ssusufen as x uɣembub, ccaten t s řpuniyyat x uzeǧif u inneɣni wtin t ɛawed,508

68 nnan: “Nabb aneɣ, a Cek, Lmasiḥ, wi Cek iwtin?”509

Ankar n Yeccu zi Buṭrus Mk. 14:66-72; Lk. 22:56-62; Yḥ. 18:15-18, 25-27

69 Buṭrus iqqim ɣar barra di řemraḥ. Tqarreb-dd ɣares ict n tayya, tenna: “Uřa d cek tuɣa cek ak-d Yeccu, zi Nnaṣira.”510511

70 Maca netta inkar zzat i marra, inna: “War ssineɣ min xef tessawařed.” 71 Am iggur ɣar usqif n tewwart, teẓra i-t ict n tayya nneɣni, tenna asen i yenni din iqqimen: “Wa tuɣa ak-d Yeccu zi Nnaṣira.” 72 Netta inkar ɛawed s ict n tjaǧit, inna: “War ssineɣ Bnadem nni.” 73 Cwayt ɣar zzat usin-dd inni din ibedden ɣar Buṭrus, nnan: “Nican, uřa d cek d ijjen zzaysen, minzi řhard nnek issbeyyen i cek.” 74 Xenni ibda ineɛɛeř, ittjjaǧa: “Necc war ssineɣ Bnadem nni.” Řexdenni issquqeɛ uyaẓiḍ 75 uca iɛqeř Buṭrus awař i d as inna Yeccu: “Qbeř i ɣa issquqeɛ uyaẓiḍ, ad ayi tenkared třata n twařawin.” Uca iffeɣ, iru s imeṭṭawen imerzagen.512

Andam d řmewt n YahudaMk. 15:1; Lk. 23:1-2; Yḥ. 18:28-32

27 1 Ɣar ṣṣbeḥ zic, aqa marra imeqqranen n ikehhanen d imɣaren n řgens kksen awař jar asen x Yeccu, mammec i t ɣa nɣen.513

2 Nitni carfen t, iwyen t uca sellmen t i lɛamil arumani Pilaṭus.514

3 Umi iẓra Yahuda wenni t iɣdaren belli Yeccu ittwaḥkem, indem uca yarra-dd

26:63 Ica. 53:7; Mt. 27:12,14. 26:64 Izhd. 110:1; Dan. 7:13; Mt. 16:27; 24:30; Mk. 14:62; Lk. 22:69; Řex. 1:11; Rum. 14:10; 1 Ts. 4:16; Asa. 1:7. 26:66 Lawi 24:16. 26:67 Ica. 50:6. 26:68 Ayub 16:10; Lk. 22:64; Yḥ. 19:3. 26:69 ‘zi Nnaṣira’ - ixs ad yini ‘zi tendint n Nnaṣira di temmurt n Ljalil’. 26:69 Mk. 14:66; Lk. 22:55; Yḥ. 18:16,25. 26:75 Mt. 26:34; Mk. 14:30; Lk. 22:61; Yḥ. 13:3827:1 Izhd. 2:2; Mk. 15:1; Lk. 22:66; 23:2; Yḥ. 18:28. 27:2 Řex. 3:13.

Page 69: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

69

MATTA

třatin n řewzan n nnuqart ɣar imeqqranen n ikehhanen d imɣaren n řgens, 4 inna: “Necc xḍiɣ, aqa ɣdareɣ idammen imezdagen.” Maca nitni nnan: “Min d aneɣ iruḥen? Xzar-dd cek.” 5 Awarni řami inḍar řewzan n nnuqart di Zzawect Tameqqrant, iffeɣ uca iruḥ, yuyeř ixef nnes.515

6 Imeqqranen n ikehhanen ksin řewzan n nnuqart, nnan: “War icuwwar ad ten nessars deg wexxam n ṣṣedqet minzi řewzan nni d ttaman n usizzeř n idammen.” 7 Kksen awař jar asen maḥend ad zzayes sɣen iyyar n bu-třaxt maḥend ad yiři i imeḍřan n ibarraniyyen.516517

8 S uyenni ittwasemma iyyar nni ‘Iyyar n idammen’ ař ass n řexxu. 9 Řexdenni ittwakemmeř min ittwannan zeg unabi i iqqaren: “Ksiɣ třatin n řewzan n nnuqart, řqedd n Wenni iɣřan, mixef inni zi tarwa n Israil kksen awař,518

10 uca necc wciɣ tent i iyyar n bu-třaxt, am mammec i d ayi yumur SIDI.”519

Yeccu qibač lɛamil Pilaṭus Mk. 15:2-5; Lk. 23:3-5; Yḥ. 18:33-38

11 Yeccu tuɣa ibedd qibač i lɛamil. Lɛamil isseqsa as, inna: “Ma Cek d Ajeǧid n Wudayen?” Yeccu inna as: “Cek aqa tennid t!”520

12 Uca řami t tehmen imeqqranen n ikehhanen d imɣaren n řgens, yarra-dd s walu. 13 Xenni inna as Pilaṭus: “Ma war tesřid mecḥař xak cehhden?”521

14 Netta war xas dd-yarri uřa s ijj n wawař, ařami iqqim lɛamil ittebhet aṭṭas.522

Pilaṭus yarzu ad iḍřeq i YeccuMk. 15:6-15; Lk. 23:13-25; Yḥ. 18:39-19:16

15 Tuɣa lɛamil innum yarexxu di kuř řɛid i yijj n umeḥbus i řɣaci, wenni ixsen nitni.523

16 Tuɣa ɣarsen deg wussan nni ijj n umeḥbus ittwassen, qqaren as Bar-Abbas.524

17 Řami munen, inna asen Pilaṭus: “Wi texsem ad awem dd-arxuɣ, Bar-Abbas niɣ Yeccu wenni umi qqaren Lmasiḥ?” 18 Minzi netta issen aqa nitni sellmen t zi řeḥsed. 19 Am tuɣa lɛamil iqqim x řkursi n řḥukm, tessekk-dd ɣares temɣart nnes, tenna: “Barra ixef nnek zeg Umseggad nni, minzi aqa ass-a ttwaɛeddbeɣ aṭṭas di tarjit di ssibbet nnes.” 20 Maca imeqqranen n ikehhanen d

27:5 2 Ṣm. 17:23; Řex. 1:18. 27:7 ‘bu-třaxt’ - ixs ad yini ‘wenni ittṣennaɛen řeqcuɛ n třaxt’. 27:7 Řex. 1:19. 27:9 Zak. 11:12. 27:10 Irm. 32:6-9; Zak. 11:12,1327:11 Mk. 15:2; Lk. 23:3; Yḥ. 18:33. 27:13 Mt. 26:62. 27:14 Ica. 53:7; Řex. 8:32. 27:15 Mk. 15:6; Lk. 23:17; Yḥ. 18:39. 27:16 Mk. 15:7; Lk. 23:19; Yḥ. 18:40.

Page 70: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

70

MATTA

imɣaren n řgens ssqenɛen řɣaci ḥima ad ttaren Bar-Abbas u ḥima ad areddǧen Yeccu.525

21 Lɛamil yarra-dd, inna asen: “Man wen zi tnayen-a i texsem ad arxuɣ i kenniw?” Nnan: “Bar-Abbas!” 22 Pilaṭus inna asen: “Min i ɣa ggeɣ xenni ak-d Yeccu umi qqaren Lmasiḥ?” Nnan as marra: “Ṣellb i-t!” 23 Inna asen lɛamil: “Man tuɛeffna i igga?” Sɣuyyen s jjehd ktar, nnan: “Ṣellb i-t.” 24 Řami iẓra Pilaṭus belli war yiweḍ ɣar walu, mahu ad ikkar uɣuwweɣ, iksi aman, issird ifassen nnes qibač i řɣaci, inna: “Necc war tturseɣ ca deg idammen n Umseggad-a, xzarem kenniw!” 25 Řgens marra yarra-dd, inna: “Ejj idammen nnes ad xaneɣ iřin u x tarwa nneɣ.”526

26 Xenni yarxu asen-dd i Bar-Abbas, maca awarni řami ihettek Yeccu s urekkuḍ, isellem i-t ḥima ad ittwaṣelleb.

Aseḥqar n Yeccu zi řɛeskar n PilaṭusMk. 15:16-20; Yḥ. 19:2-3

27 Řexdenni iwyen iɛeskariyyen n lɛamil Yeccu ɣar Taddart n Ccraɛ, umi qqaren ‘Prituriyum’, uca ssmunen xas marra řɛeskar.527

28 Kksen as-dd arruḍ, uca arḍen as ijj n ujeǧab d azeggʷaɣ. 29 Nitni muden as ict n temrist n isennanen, ssarsen tt x uzeǧif nnes uca ggin as aɣanim deg ufus nnes afusi, xenni wḍan ɣar iḍaren nnes zzates, qqimen ttbuṣaren xas, nnan: “Azul xak, a Cek, a Ajeǧid n Wudayen!” 30 Ssusfen as x uɣembub nnes, ksin aɣanim uca wtin t zzayes ɣar uzeǧif. 31 Awarni řami t deǧen, ksin xas aseřham, arḍen as arruḍ nnes uca nedhen t maḥend ad t ṣellben.

Abrid ɣar ṣṣalib Mk. 15:21-32; Lk. 23:26-39; Yḥ. 19:17-19

32 Am ffɣen ɣar barra n tendint, ufin ijj n weryaz zi Qayrawan, qqaren as Cimɛun, uca ziyyaren xas ḥima ad yarbu ṣṣalib nnes.528

33 Ařami iwḍen ɣar wemcan umi qqaren ‘Juljuta’, min ixs ad yini ‘Amcan n Tceqquft’,529

34 wcin as řxeǧ ixeǧḍen s tarzugi uca ařami t iqqas, yugi ad isu. 35 Awarni řami t ṣellben, bḍan arruḍ nnes jar asen umi xas ggin akeccuḍ530

36 am din qqimen, ɛessen xas. 37 Ggin as sennej i uzeǧif nnes ict n tira mayemmi xas ḥekmen s řmewt: ‘Wa d Yeccu, Ajeǧid n Wudayen.’531

38 Xenni ṣellben akides tnayen n ixewwanen, ijjen ɣar ufusi nnes u ijjen ɣar uzeřmaḍ nnes.532

39 Inni tuɣa ittekkan, ttceqqafen dayes, tthezzan azeǧif

27:20 Mk. 15:11; Lk. 23:18; Yḥ. 18:40; Řex. 3:14. 27:25 Řex. 5:28. 27:27 Mk. 15:16; Yḥ. 19:2. 27:32 Mk. 15:21; Lk. 23:26. 27:33 Izhd. 69:22; Mk. 15:22; Lk. 23:33; Yḥ. 19:17. 27:35 Izhd. 22:19; Mk. 15:24; Yḥ. 19:23. 27:37 Mk. 15:26; Lk. 23:38; Yḥ. 19:19. 27:38 Ica. 53:12.

Page 71: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

71

MATTA

nsen,533

40 nnan: “A Cek wenni ihedmen Zzawect Tameqqrant u di třata n wussan ad tt tebnid ɛawed, senjem ixef nnek. Mařa Cek d Mmis n AREBBI, hwa-dd xenni zi ṣṣalib.”534

41 Uřa d imeqqranen n ikehhanen ak-d imseřmaden n idlisen d imɣaren n řgens d Ifarisiyyen stehzan zzayes amenni, nnan: 42 “Issenjem inneɣni maca war izemmar ad issenjem ixef nnes. Mařa Netta d Ajeǧid n Israil, ejj i-t ad dd-ihwa zi ṣṣalib, uca ad zzayes namen. 43 Ittceř x AREBBI, ejj i-t Netta ad t issenjem mařa yarḍa xas Netta, minzi inna: ‘Necc d Mmis n AREBBI’.” 44 Uřa d ixewwanen, inni tuɣa ittwaṣellben akides, tuɣa ssfeṭṭahen zzayes amenni.

Řmewt n YeccuMk. 15:33-41; Lk. 23:44-49; Yḥ. 19:28-30

45 Zi tsaɛɛet wiss setta tewḍa-dd taǧest x marra tammurt ař tasaɛɛet wiss tesɛa.535

46 Jwayeh n tsaɛɛet wiss tesɛa isɣuyy Yeccu s tmijja ijehden, inna: “Il, Il, lmana cabaqtani?”, min ixs ad yini: “Ay AREBBI inu, ay AREBBI inu, mayemmi dayi tsemḥed?”536537

47 Řami d as sřan inni din ibedden, nnan ca zzaysen: “Ittřaɣa x Iliya.” 48 Deɣya yuzzeř-dd ɣares ijjen zzaysen, iksi spunxa, issuff i-tt s řxeǧ, igga i-tt x ijj n uɣanim uca iwca as ad isu.538

49 Inneɣni nnan: “Ejj i-t, ad nẓar, ma ad dd-yas Iliya ḥima ad t issenjem.” 50 Isɣuyy Yeccu ɛawed s tmijja ijehden uca iwca Arruḥ nnes.539

51 Xzar, ařeḥḥaf n wadaf ɣar Zzawect Tameqqrant icarreg x tnayen zi sennej ař swadday, tammurt tenhezz, tiṣuḍar feǧqent,540541

52 imeḍřan ttwarezmen uca aṭṭas n řxecbat n imqeddasen inni tuɣa iṭṭṣen, ttwasnekkarent-dd. 53 Uca awarni tnukra nnes ffɣen zeg imeḍřan, udfen ɣar tendint iqeddsen uca banen-dd i waṭṭas. 54 Řami řqebṭan x mya d yenni tuɣa akides iḥeṭṭan Yeccu, ẓrin anhezzi n temmurt d min imsaren, ggʷeden aṭṭas, nnan: “S tidett tuɣa Wa d Mmis n AREBBI.”542

55 Tuɣa din aṭṭas n temɣarin tinni tuɣa dd-ixezzaren zi řaggʷaj, ḍfarent Yeccu zi Ljalil ḥima ad xas sexxarent.543

56 Jarasent Maryam n Majdala d Maryam, yemmas n Yaɛqub d Yusis, d yemmas n ayt n Zabdi.

27:39 Izhd. 22:8; 69:21; Mk. 15:29; Lk. 23:35. 27:40 Mt. 26:61; Yḥ. 2:19. 27:45 Mk. 15:33; Lk. 23:44. 27:46 ‘Il, Il, lmana cabaqtani’ - tuɣa Yeccu issawař iřes n Třamit am t ssawařen marra Wudayen di Urcalim d temmurt n Ljalil. 27:46 Izhd. 22:2; Ɛbr. 5:7. 27:48 Izhd. 69:22; Yḥ. 19:29. 27:50 Lk. 23:46. 27:51 ‘ařeḥḥaf’ - niɣ ‘arwaq’. 27:51 2 Im. 3:14; Mk. 15:38; Lk. 23:45. 27:54 Mk. 15:39; Lk. 23:47. 27:55 Izhd. 38:12; Mk. 15:40; Lk. 8:2; 23:49.

Page 72: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

72

MATTA

Anḍeř n Yeccu Mk. 15:42-47; Lk. 23:50-56; Yḥ. 19:38-42

57 Řami dd-tiweḍ tmeddit, yusa-dd ijj n weryaz zi Arimatiya, qqaren as Yusuf. Netta tuɣa ɛawed d ameḥḍar n Yeccu.544

58 Iruḥ ɣar Pilaṭus, ittar as řxecbet n Yeccu. Řexdenni iweṣṣa Pilaṭus maḥend ad as wcen řxecbet. 59 Yusuf iksi řxecbet, inneḍ i-tt di řecfen n řeqṭen azdad iṣfan, 60 issars i-tt deg ijj n wenḍeř n jdid i tuɣa iɣza, uca awarni řami isseqnunni ict n teṣḍart ḥima ad iqfeř tawwart n wenḍeř, iruḥ.545

61 Tuɣa din Maryam n Majdala d Maryam nneɣnit qqiment qibač i wenḍeř.

Taɛessast n wenḍeř n Yeccu 62 Tiwecca nnes awarni ass n Usewjed, munen imeqqranen n ikehhanen d Ifarisiyyen ɣar Pilaṭus, 63 nnan: “A siditneɣ, neɛqeř belli aɣeccac-a, am tuɣa ɛad iddar, inna: ‘Awarni třata n wussan ad kkareɣ!’546

64 Xenni umur ḥima ad ḍemnen anḍeř ař ass wiss třata ḥima ad taɣ imeḥḍaren nnes war dd-ttisen s ǧiřet ad tt acaren, xenni ad inin i řgens: ‘Aqa ikkar-dd zi taddart n imettinen!’ uca ammu i ɣa yiři uweddar aneggaru ktar x umezwar.” 65 Inna asen Pilaṭus: “Aqa ɣarwem iɛessasen, ruḥem, ḍemnen t am mammec tᵉttwařam.” 66 Ruḥen ḥima ad ɛessen x wenḍeř uca ḍemnen anḍeř s ict n teṣḍart, nitni jmiɛ ak-d iɛessasen.

Tanukra n Yeccu Mk. 16:1-8; Lk. 24:1-12; Yḥ. 20:1-10

28 1 Di ǧiřet awarni řami teɛdu ssebt, ɣar řefjar n wass amezwaru n simana, tusa-dd Maryam n Majdala d Maryam nneɣnit ḥima ad

ssijjent x wenḍeř.547

2 Xzar, imsar ijj n wenhezzi n temmurt imɣar minzi Lmalak n SIDI ihwa-dd zeg ujenna, iqarreb-dd uca isseqnunni taṣḍart zeg wadaf uca iqqim xas. 3 Tuɣa ṣṣifet nnes am wajjaj u warruḍ nnes d acemřař am wedfeř.548

4 Iɛessasen bdan ttarjijen zi teggʷudi zzayes uca dewřen am imettinen. 5 Lmalak iṭṭef deg wawař, inna i temɣarin: “War tteggʷedent ca, minzi ssneɣ aqa kennint tarezzunt x Yeccu wenni ittwaṣellben.549

6 War da iǧi, minzi Netta ikkar-dd, am mammec inna. Asent-i-dd da, xzarent amcan mani tuɣa immars Siditneɣ.550

7 Ruḥent deɣya, inint i imeḥḍaren nnes, aqa ittwasnekkar-dd zi taddart n 27:57 Mk. 15:42; Lk. 23:50; Yḥ. 19:38. 27:60 Mk. 15:46; Lk. 23:53. 27:63 Mt. 16:21; 17:23; 20:19; Mk. 8:31; 10:34; Lk. 9:22; 18:33; 24:6. 28:1 Mk. 16:1; Lk. 24:1; Yḥ. 20:1. 28:3 Dan. 7:9; Řex. 1:10. 28:5 Mk. 16:6; Lk. 24:4. 28:6 Mt. 16:21; 17:23; 20:19; Mk. 8:31; 9:31; 10:34; Lk. 9:22; 18:33; 24:6.

Page 73: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

73

MATTA

imettinen, u xzar Netta d awem i ɣa izwaren ɣar Ljalil. Din ad t tẓarem. Xzar, aqa nniɣ awem t.”551

8 Ffɣent nitenti deɣya zeg wenḍeř s tiggʷudi d řefraḥet imɣaren, ttazzřent ḥima ad tt xebbarent imeḥḍaren.552

9 Uca xzar, Yeccu iřqa tent deg webrid, inna asen: “Sřam xakent!” Nitenti usint-i-dd ɣares, ṭṭfent deg iḍaren nnes uca sejdent as.553

10 Řexdenni inna asent Yeccu: “War tteggʷedent ca, ssiwḍent řexbar-a i aytma, ḥima ad raḥen ɣar Ljalil, diha ad ayi ẓaren.”554

Ixarriqen n Wudayen x tnukra11 Am ruḥent, xzar, aqa ca zeg iɛessasen usin-dd ɣar tendint ḥima ad xebbaren imeqqranen n ikehhanen x marra min imsaren. 12 Řexdenni munen nitni ak-d imɣaren n řgens uca mcawaren akidsen, uca wcin asen i iɛeskariyyen ttmenyat n nnuqart, war iǧi drus, 13 uca nnan: “Inim: ‘Imeḥḍaren nnes usin-dd s ǧiřet uca ucaren t am tuɣa neṭṭeṣ!’14 Uca mařa isřa i-t lɛamil, neccin ad t nesseqneɛ uca war kenniw nettejji ad tiřim deg imunas.” 15 Ṭṭfen tmenyat n nnuqart uca ggin am mammec d asen ɛeřmen. Ammu i dd-itteffeɣ řexbar-a jar Wudayen ař ass n yiḍa.

Řumur ameqqran i ubarreḥ n Řexbar AṣebḥanMk. 16:14-18; Lk. 24:36-49; Yḥ. 20:19-23; Uf. 1:6-8

16 Ḥiṭac n imeḥḍaren nni ruḥen ɣar Ljalil, ɣar wedrar mani ten yumur Yeccu.555

17 Ařami t ẓrin, sejden as, maca ca cekken. 18 Iqarreb-dd ɣarsen Yeccu, issiweř akidsen, inna: “Temmewc ayi marra ṣṣulṭa deg ujenna u x temmurt. Am mammec i d ayi dd-issekk Baba, ammu kenniw i ɣa ssekkeɣ Necc.556

19 Ruḥem, arrem marra řegnus d imeḥḍaren inu, ssɣeḍṣem ten s Yisem n Tbabat d Tmemmit d Arruḥ Iqeddsen,557558

20 u sřemdem asen ad ṭṭfen di marra min xef kenniw umureɣ zzayes, u xzar, Necc aqa ayi akidwem marra ussan ař qeṭṭu n ddunect.”

Aneggar n Řexbar Aṣebḥan Iqeddsen am mammec t ibarreḥ Matta.559

28:7 Mt. 26:32; Mk. 16:7. 28:8 Mk. 16:8; Yḥ. 20:18. 28:9 Mk. 16:9; Yḥ. 20:14. 28:10 Řex. 1:3; 13:31; 1 Kur. 15:5. 28:16 Mt. 26:32; Mk. 14:28. 28:18 Izhd. 8:7; Mt. 11:27; Lk. 10:22; Yḥ. 3:35; 17:2; 1 Kur. 15:27; Afa. 1:22; Ɛbr. 2:8. 28:19 ‘Tbabat’ - niɣ ‘Baba’. 28:19 Mk. 16:15; Yḥ. 15:16. 28:20 Yḥ. 14:18.

Page 74: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

1

L’Injil s ufus n Markus

Tawasit n Yeccu Lmasiḥ Mt. 3:1-12; Lk. 3:1-9, 15-17; Yḥ. 1:19-28

1 1 Beddu n Řexbar Aṣebḥan n Yeccu Lmasiḥ, Mmis n AREBBI. 2 Am mammec tura deg wedlis n unabi Icaɛya:

“Aqa Necc ad ssekkeɣ zzat i wudem nnek areqqas inu, wenni i ɣa isswejden abrid nnek.”1

3 “Tmijja n wenni isɣuyyun di řexřa: ‘Swejdem abrid n SIDI, seggmem imesraq nnes.’ ”2

4 Tuɣa Yuḥanna isseɣḍaṣ di řexřa, ittbarreḥ s useɣḍeṣ n ttubet i weɣfar n ddnub.3

5 Ffɣen-dd ɣares marra jjwayeh n Yahudiyya d ayt n Urcalim, ttwasɣeḍṣen zzayes deg yeɣzar n L'Urdun am neɛɛmen s ddnub nsen.4

6 Tuɣa Yuḥanna yarḍ taḍuft n iřeɣman, ibekkes s yijj n webyas n yiřem x tejɛinna nnes, u tuɣa ittett iburexsen d tamment taḥurrect.5

7 Tuɣa ittbarreḥ, iqqar: “Ad dd-yas awarni ayi wenni iǧan ktar zzayi, wenni umi war sdihiǧeɣ ad aḍareɣ maḥend ad fesyeɣ ifiřan n sandaliyat nnes.6

8 Necc ssɣeḍṣeɣ kenniw s waman, maca Netta ad kenniw isseɣḍeṣ s Arruḥ Iqeddsen.”7

Aseɣḍeṣ n Yeccu Mt. 3:13-17; Lk. 3:21-22

9 Deg wussan nni yusa-dd Yeccu zi Nnaṣira n Ljalil, ittwaseɣḍeṣ zi Yuḥanna deg yeɣzar n L'Urdun. 10 Deɣya, am dd-igaɛɛed zeg waman, iẓra ujenna yarzem uca Arruḥ amecnaw tadbirt tehwa-dd xas.8

11 Tusa-dd ict n tmijja zeg ijenwan: “Cek d Mmi iɛizzen, dayek ufiɣ arḍa inu.”9

1:2 Uf. 23:20; Mal. 3:1; Mt. 11:10; Lk. 7:27. 1:3 Ica. 40:3; Mt. 3:3; Lk. 3:4; Yḥ. 1:23. 1:4 Mt. 3:1; Lk. 3:3; Yḥ. 3:23. 1:5 Mt. 3:5; Lk. 3:7. 1:6 2 Ij. 1:8; Lawi 11:22; Mt. 3:4. 1:7 Mt. 3:11; Lk. 3:16; Yḥ. 1:27. 1:8 Ica. 44:3; Yuw. 3:1; Mt. 3:11; Řex. 1:5; 2:4; 11:15,16; 19:4. 1:10 Mt. 3:16; Lk. 3:21; Yḥ. 1:32. 1:11 Izhd. 2:7; Ica. 42:1; Mt. 3:17; 17:5; Mk. 9:7; Lk. 3:22; 9:35; Kul. 1:13; 2 Bṭ. 1:17.

(CC BY-SA 4.0 - 2020)

Page 75: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

2

MARKUS

Ajarreb n Yeccu di řexřa Mt. 4:1-11; Lk. 4:1-13

12 Deɣya igewwed i-t Arruḥ ɣar řexřa.10

13 Iqqim din di řexřa arebɛin n wussan, ijarreb i-t cciṭan. Tuɣa-t ak-d řewḥuc uca sexxarent xas lmalakat.

Ařaɣi n imeḥḍaren imezwuraMt. 4:12-22; Lk. 4:14-15; 5:1-11

14 Awarni řami ṭṭfen Yuḥanna, yudef-dd Yeccu ɣar Ljalil, ittbarreḥ s Řexbar Aṣebḥan n Tgeldit,11

15 inna: “Aqa řweqt tiweḍ-dd uca tqarreb-dd Tgeldit n AREBBI. Tubem, amnem di Řexbar Aṣebḥan.” 16 Am tuɣa iggur ɣar řebḥar n Ljalil, iẓra Cimɛun d Andrawus umas neṭṭaren tracca di řebḥar, aqa nitni d ineymaren n iseřman.12

17 Inna asen Yeccu: “Asem-dd awarni ayi uca ad kenniw arreɣ d ineymaren n yewdan.”13

18 Řexdenni jjin tiracciwin nsen uca ḍfaren t.14

19 Xenni awarni řami iɛdu cwayt ssenni, iẓra Yaɛqub mmis n Zabdi d umas Yuḥanna di tɣarrabut, ɛedřen tiracciwin nsen.15

20 Iřaɣa xasen řexdenni uca jjin babatsen Zabdi ak-d ixemmasen di tɣarrabut, uca ḍfaren t.

Asgenfi n ijj n umeryaḥ deg usinagug n Kafernaḥum Lk. 4:31-37

21 Xeccen ɣar Kafarnaḥum uca deɣya ibda isseřmad deg wass n ssebt di temzida.16

22 Tbehten zeg useřmed nnes, minzi isseřmed i-ten am wenni ɣar teǧa ṣṣulṭa, war iǧi amecnaw imseřmaden n idlisen.17

23 Tuɣa di temzida nsen ijj n bnadem dayes ijj n řaryaḥ d amengus, isɣuyyu,18

24 iqqar: “Min din jar aneɣ neccin d Cek a Yeccu Nnaṣiri. Ma tusid-dd ḥima ad aneɣ tesshellked? Aqa necc ssneɣ Cek min teɛnid: Aqa Cek d Amqeddas n AREBBI.” 25 Uca iɛřem as Yeccu, inna as: “Sqar! Ffeɣ zzayes!” 26 Ijbed i-t řaryaḥ amengus ammu d wammu, uca xenni iffeɣ-dd zzayes s ict n tɣuyyit tejhed. 27 Tbehten marra, mmseqsan ak-d wayawya, nnan: “Man aya? Mana taɣuri aya n jdid? Minzi s ṣṣulṭa yumur uřa d řaryaḥ imengas uca ad t ṭṭaɛen.” 28 Řexdenni iffeɣ řexbar nnes ɣar marra jjwayeh i d as dd-innḍen i Ljalil.

1:12 Mt. 4:1; Lk. 4:1. 1:14 Mt. 4:12; Lk. 4:14; Yḥ. 4:43. 1:16 Mt. 4:18. 1:17 Irm. 16:16; Ḥaz. 47:10. 1:18 Mt. 19:27; Mk. 10:28; Lk. 5:11; 18:28. 1:19 Mt. 4:21. 1:21 Mt. 4:13; Lk. 4:31. 1:22 Mt. 7:28; Lk. 4:32. 1:23 Lk. 4:33.

Page 76: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

3

MARKUS

Asgenfi n tḍekkwač n Buṭrus Mt. 8:14-17; Lk. 4:38-41

29 Awarni řami dd-ffɣen zi temzida, ruḥen ɣar taddart n Cimɛun d Andrawus ak-d Yaɛqub d Yuḥanna.19

30 Tuɣa taḍekkwač n Cimɛun tezzeř s tmessi, uca nitni ssiwřen as xas. 31 Iqarreb-dd ɣares, icebbar deg ufus nnes, issgaɛɛed i-tt-i-dd, uca deɣya tejja xas tmessi uca nettat tebda tᵉttsexxar xasen. 32 Řami dd-tiweḍ tmeddit, tafuct truḥ ad teɣři, iwyen ɣares marra imehřac d imaryaḥ.20

33 Tuɣa tandint marra tmun ɣar tewwart. 34 Issgenfa aṭṭas n imeḥřac s ɛřam kuř řehřacat uca issuffeɣ aṭṭas n řaryaḥ iɛeffanen, war ijji řaryaḥ iɛeffanen ad ssiwřen, minzi ssnen t.

Iẓẓuǧ Yeccu ɣar ṣṣbeḥ zicLk. 4:42-44

35 Tiwecca zic, tuɣa ɛad d ǧiřet, ikkar uca iffeɣ ɣar ijj n wemcan ixřan, tuɣa ittẓaǧa din.21

36 Cimɛun d yenni tuɣa akides, arzun xas. 37 Řami t ufin, nnan as: “Marra iwdan arezzun xak!” 38 Inna asen: “Ittxeṣṣa ad nraḥ ɣar dcurat d tneddam yudsen, ḥima ad din barrḥeɣ ɛawed minzi aqa i uya umi dd-usiɣ.”22

39 Tuɣa isseřmad di temzidawin nsen di marra Ljalil u issuffuɣ ccwaṭen.

Asgenfi n ijj n bnadem dayes řbarṣMt. 8:1-4; Lk. 5:12-16

40 Yusa-dd ɣares ijjen dayes řbarṣ, iwḍa ɣar iḍaren nnes, ittar as inna: “Mařa texsed, izemmar ad ayi tessizedged.”23

41 Izziǧez i Yeccu, isswiẓẓeḍ afus nnes, iḥada i-t, inna as: “Xseɣ! Iwa, dweř d amezdag!” 42 Di tsaɛɛet nni, am tt inna, řexdenni iruḥ xas řbarṣ uca idweř izdig. 43 Awarni řami d as iɛřem, issekk i-t řexdenni. 44 Inna as: “Xzar, war ttɛiwid uřa i yijjen, maca ruḥ, scen ixef nnek i ukehhan uca ewc x usizdeg nnek min yumur Musa maḥend ad tcheded i nitni.”24

45 Maca řami iruḥ, ibda ittbarreḥ aṭṭas, issuffeɣ řexbar ařami war izemmar Yeccu ad yadef tandint s bṭayṭay, maca tuɣa-t barra deg imucan ixřan, tuɣa ttasen-dd ɣares zi kuř jjwayeh.

1:29 Mt. 8:14; Lk. 4:38. 1:32 Mt. 8:16; Lk. 4:40. 1:35 Mt. 14:23; Lk. 4:42. 1:38 Ica. 61:1; Lk. 4:18;43. 1:40 Mt. 8:2; Lk. 5:12. 1:44 Lawi 13:2; 14:1.

Page 77: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

4

MARKUS

Asgenfi n ijj n uneɛḍabMt. 9:1-8; Lk. 5:17-26

2 1 Yudef Yeccu ɛawed ɣar Kafarnaḥum i ca n wussan. Řami sřin belli aqa-t di taddart.25

2 munen xas waṭṭas n iwdan, ařami war zemmaren ad dd-awḍen uřa ɣar tewwart, u Netta tuɣa issawař akidsen s wawař. 3 Usin-dd ca ɣares, iwyen-dd ijj n uneɛḍab ɣares, arbun t-i-dd jar asen arebɛa n yeryazen.26

4 Minzi war zemmaren ad dd ɣares dd-qarrben zi ssibbet n řɣaci, ksin cwayt zi tzeqqa sennej amcan mani tuɣa Yeccu, uca ssehwan-dd tassut min xef i izzeř uneɛḍab. 5 Umi iẓra Yeccu liman nsen, inna i uneɛḍab: “A mmi, aqa ddnub nnek ttwaɣfaren.” 6 Tuɣa qqimen din ca n imseřmaden n idlisen, ttxarraṣen deg wuř nsen: 7 “Min iɛna wa i ittceqqafen ammu? Wi izemmaren ad iɣfar ddnub mɣir AREBBI weḥḥdes?”27

8 Řexdenni yuca Yeccu s Arruḥ nnes belli aqa ttxarraṣen ammu deg ixef nsen. Inna asen: “Mayemmi tᵉttxemmamem di man aya deg wuřawen nwem? 9 Min ihewnen ad iniɣ i uneɛḍab: ‘Ttwaɣfaren ddnub nnek!’ niɣ ad iniɣ: ‘Kkar, ksi tassut nnek uca uyur!’? 10 Maca ḥima ad tessnem belli Mmis n bnadem ɣares ṣṣulṭa x temmurt maḥend ad iɣfar ddnub - inna xenni i uneɛḍab - 11 ‘Necc ad ac iniɣ: Kkar, ksi tassut nnek u ruḥ ɣar taddart nnek!’ ” 12 Deɣya ikkar, řexdenni iksi tassut nnes uca iffeɣ qibač i marra iwdan, ařami tbehten marra, ssemɣaren di AREBBI, nnan: “Ɛemmarṣ war neẓri man aya!”

Ařaɣi n Matta Lawi Mt. 9:9-13; Lk. 5:27-32

13 Xenni iffeɣ ɛawed ɣar řebḥar, uca yusa-dd ɣares řɣaci marra uca isseřmed i-ten.28

14 Am yeɛdu, ibarq Lawi mmis n Ḥalfa, iqqim ɣar taddart n ḍḍariba, uca inna as: “Ḍfar ayi-dd!”. Ikkar uca iḍfar i-t. 15 Am iqqim Netta ɣar umensi di taddart nnes, tuɣa aṭṭas n ayt n ḍḍariba d imednab qqimen ak-d Yeccu d imeḥḍaren nnes, minzi tuɣa aten deg waṭṭas uca ḍfaren t. 16 Umi ẓrin imseřmaden n idlisen d Ifarisiyyen aqa ittett ak-d ayt n ḍḍariba d imednab, nnan i imeḥḍaren nnes: “Mayemmi ittett, isess ak-d ayt n ḍḍariba d imednab?” 17 Řami isřa Yeccu man aya, inna asen: “Inni iṣeḥḥen war ḥdijen ca aḍbib, maca imehřac wah. Aqa war dd-usiɣ ḥima ad řaɣiɣ i yenni iseggden maca i imednab.”29

2:1 Mt. 9:1; Lk. 5:17. 2:3 Mt. 9:1; Lk. 5:18. 2:7 Izhd. 32:5; 51:3; Ica. 43:25. 2:13 Mt. 9:9; Lk. 5:27. 2:17 Mt. 9:13; 21:31; Lk. 5:32; 19:10; 1 Tim. 1:15.

Page 78: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

5

MARKUS

Aseqsi x uẓummiMt. 9:14-17; Lk. 5:33-39

18 Tuɣa imeḥḍaren n Yuḥanna Amseɣḍaṣ d Ifarisiyyen ttẓumman. Xenni usin-dd ɣares, nnan as: “Mayemmi ttẓumman imeḥḍaren n Yuḥanna d Ifarisiyyen, maca imeḥḍaren nnek war ttẓummin ca?”30

19 Inna asen Yeccu: “Ma zemmaren tarwa n umuřay ad ẓummen d umuřay ɛad akidsen? Lla, min ɣa yekk umuřay ɛad akidsen, war zemmaren ad ẓummen.31

20 Maca ad dd-asen wussan xmi d ɣa immeksi umuřay xasen, uca xenni ad ẓummen, deg wussan nni. 21 War iǧi ḥed ittxeyyeḍ taneqqič zi tcuqqet n jdid x warruḍ aqdim, niɣ xenni taneqqič n jdid ad teqřeɛ zeg warruḍ abuřay, uca ad idweř ucarreg imɣar. 22 Uřa d ijj war ittfarreɣ binu n jdid di txuncay tiqdimin, ḥima binu n jdid war ittcarrig tixuncay u tixuncay ad ḍeyyɛent uca binu ad izeǧeɛ. Maca ittxeṣṣa ad ittwaffareɣ binu n jdid di txuncay n jdid.”32

Lmasiḥ d Bab n ssebtMt. 12:1-8; Lk. 6:1-5

23 Xenni imsar aqa icuqq deg iyyaren n imendi di ssebt uca imeḥḍaren nnes bdan ttekksen tidrin am gguren.33

24 Nnan as Ifarisiyyen: “Xzar, mayemmi tteggen di ssebt min war iḥeǧřen?”34

25 Inna asen Yeccu: “Ma war teɣrim qaɛ min igga Dawud, řami tuɣa ittwaḥṣar, iṭṭef i-t řaẓ, netta d yenni akides?35

26 Mammec dd-yudef ɣar Taddart n AREBBI deg wussan n Abyatar, arrays n ikehhanen, uca icca aɣrum n wescan n SIDI i war iḥeǧřen ad t ccen mɣir ikehhanen waha, uca iwca ɛawed i yenni tuɣa akides?”36

27 Xenni inna asen: “Aqa ass n ssebt ittwagg i bnadem, maci bnadem i ssebt. 28 Ammu i iǧa Mmis n bnadem uřa d Bab n ssebt.”37

Asgenfi deg wass n ssebtMt. 12:9-14; Lk. 6:6-11

3 1 Uca yudef-dd ɛawed ɣar temzida. Tuɣa din ijj n weryaz, afus nnes iqucceḥ.38

2 Bdan ḥeṭṭan t, ma ad taɣ ad t issgenfa di ssebt, ḥima zemmaren ad zzayes cetcan. 3 Inna as i weryaz wenni ɣar iǧa afus

2:18 Mt. 9:14; Lk. 5:33. 2:19 Ica. 62:5; 2 Kur. 11:2. 2:22 Mt. 9:17. 2:23 Aɛwd. 23:24; Mt. 12:1; Lk. 6:1. 2:24 Uf. 20:10. 2:25 1 Ṣm. 21:6. 2:26 Lawi 24:9. 2:28 Mt. 12:8; Lk. 6:5. 3:1 Mt. 12:9; Lk. 6:6.

Page 79: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

6

MARKUS

iqucceḥ: “Bedd di řwest.” 4 Xenni inna asen: “Ma iḥeǧeř di ssebt ad ittwagg min icnan niɣ min iǧan d aɛeffan, ad nessenjem ijj n řeɛmar niɣ ad t neneɣ?” Maca nitni sqaren. 5 Ixzar ɣar yenni d as dd-innḍen s tefqeḥt zi ssibbet n řeqsaḥet n wuřawen nsen uca inna i weryaz: “Swiẓẓeḍ afus nnek!” Isswiẓẓeḍ i-t-i-dd, idweř ufus nnes iṣeḥḥ ɛawed.39

6 Řexdenni ffɣen Ifarisiyyen ak-d ca zi taddart n Hirudus, uca mmcawaren xas, mammec i ɣa ggen ad t areddǧen.40

Yeccu isscen ṣṣulṭa nnes x řaryaḥ imengas7 Iffeɣ Yeccu ak-d imeḥḍaren nnes ɣar řebḥar, iḍfar i-t-dd řɣaci aṭṭas zi Ljalil, zi Yahudiyya,41

8 zi Urcalim, zi Idumiya u zeg ujemmaḍ n L'Urdun u zi Ṣur d Ṣaydun, aqa ijj n řɣaci d ameqqran. Minzi sřin marra min igga, s uyenni ɣares dd-usin. 9 Inna i imeḥḍaren nnes maḥend ad awyen ict n tɣarrabut ɣares s ssibbet n řɣaci, ḥima war t ddeḥḥsen. 10 Minzi tuɣa issgenfa aṭṭas, ařami xas wḍan ḥima ad t awḍen ad t ḥadan. 11 Uca řaryaḥ imengas, řami t ẓrin, bendqen xas, sɣuyyen, qqaren: “Aqa Cek d Mmis n AREBBI.” 12 Maca iweṣṣa ten aṭṭas ḥima war xas ssuffuɣen řexbar.

Yeccu ixḍar tenɛac n rrusul nnesMt. 10:1-4; Lk. 6:12-16

13 Xas uca yuři ɣar wedrar, iřaɣa-dd ɣares inni ixs, uca usin-dd ɣares.42

14 Igga tenɛac ḥima ad kides iřin u ḥima ad ten issekk maḥend ad barrḥen s řexbar aṣebḥan 15 uca maḥend ad ɣarsen tiři ṣṣulṭa x usgenfi n řehřac u x usuffeɣ n řaryaḥ iɛeffanen. 16 Cimɛun igga as Buṭrus d isem, 17 u Yaɛqub mmis n Zabdi d Yuḥanna umas n Yaɛqub, isemma aten ‘Buwanirjis’, min ixs ad yini ‘ayt n wajjaj’, 18 u inneɣni isemma aten Andrawus d Filippus d Bar-Tulumawus d Matta d Tuma d Yaɛqub, mmis n Ḥalfa, d Taddawus d Cimɛun Amɛessab 19 d Yahuda Isxariyuṭi wenni t i ɣa iɣdaren.

Yeccu d BᵉɛalzabubMt. 12:22-32; Lk. 11:14-23; 12:10

20 Usin-dd ɣar taddart uca inneyru din ɛawed řɣaci, ařami war ufin tawwart x macca n weɣrum.43

21 Umi sřin řwacun nnes man aya, ffɣen-dd, ḥima ad t ṭṭfen, minzi nnan: “Aqa ibbuhři.” 22 Maca imseřmaden n idlisen

3:5 1 Ij. 13:6. 3:6 Mt. 12:14; Yḥ. 10:39; 11:53. 3:7 Mt. 4:25; Lk. 6:17. 3:13 Mt. 10:1; Mk. 6:7; Lk. 6:13; 9:1. 3:20 Mk. 6:31.

Page 80: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

7

MARKUS

inni dd-ihwan zi Urcalim nnan: “Aqa dayes ‘Bᵉɛalzabub’!” uca nnan ɛawed “S umeqqran n řaryaḥ iɛeffanen issuffuɣ řaryaḥ iɛeffanen.”44

23 Iřaɣa asen-dd uca issiweř akidsen s imedya: “Mammec izemmar cciṭan ad issuffeɣ cciṭan?45

24 Mařa temsebḍa ict n tgeldit x yixef nnes, war tzemmar tgeldit nni ad tbedd. 25 Mařa temsebḍa ict n taddart x yixef nnes, war tzemmar taddart nni ad tbedd. 26 Mařa ikkar cciṭan ḍidd i yixef nnes, xenni war ittiři d ijjen, uca war izemmar ad ibedd, maca ad yiři man aya d aneggar nnes. 27 War izemmar ḥed ad yadef taddart n wenni ijehden maḥend ad as yacar řeqcuɛ nnes, mařa war icarf wenni ijehden amezwar, xenni ad ikecceḍ taddart nnes.46

28 S tidett, Necc ad awem iniɣ belli ad asen ttwaɣfaren i tarwa n bnadem marra ddnub nsen uřa d aceqqef i zi i ɣa ceqqfen di Arebbi,47

29 maca wenni i ɣa iceqqfen di Arruḥ Iqeddsen war ɣares bu weɣfar qaɛ, maca aqa xas řḥukm ittduman.”48

30 Minzi nitni nnan: “Aqa dayes řaryaḥ amengus.”

Yemmas d aytmas n Yeccu Mt. 12:46-50; Lk. 8:19-21

31 Řexdenni usin-dd aytmas d yemmas, bedden barra i taddart, uca ssekken-dd ɣares, řaɣan as-dd.49

32 Maca řɣaci qqimen nnḍen as-dd, nnan as: “Xzar, yemmac d aytmac aqa aten di barra, arezzun xak.” 33 Yarra-dd xasen, inna: “Man ten i iǧan d yemma u man yen i iǧan d aytma?” 34 Uca ixzar ɣar yenni iqqimen i d as dd-innḍen, inna: “Xzar, aqa yemma d aytma, 35 minzi wenni itteggen min ixs AREBBI d netta d uma d učma d yemma.”50

Amedya n umzarraɛMt. 13:1-9; Lk. 8:4-8

4 1 Ibda isseřmad ɛawed ɣar řebḥar u imun-dd xas řɣaci aṭṭas ařami yenya di tɣarrabut uca iqqim dayes x řebḥar am řɣaci

marra tuɣa-t x tma n řebḥar x řbarr.51

2 Tuɣa isseřmad i-ten s imedya aṭṭas. Ammu i d asen inna di tɣuri nnes: 3 “Sřem! Xzar, ijj n ufeǧaḥ iffeɣ ḥima ad izarɛ. 4 Am tuɣa izarreɛ, tewḍa ca n zzariɛet x tma

3:22 Mt. 9:34; 12:24; Lk. 11:15; Yḥ. 8:48. 3:23 Mt. 12:25. 3:27 Mt. 12:29; Kul. 2:15. 3:28 1 Ṣm. 2:25; Mt. 12:31; Lk. 12:10; 1 Yḥ. 5:16. 3:29 1 Yḥ. 5:16. 3:31 Mt. 12:46; Lk. 8:19. 3:35 Yḥ. 15:14; 2 Kur. 5:16,17. 4:1 Mt. 13:1; Lk. 8:4.

Page 81: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

8

MARKUS

n webrid, ixecc-dd ijj n ujḍiḍ, ineqb i-tt. 5 Tewḍa ca n zzariɛet x weẓru mani war dayes tuɣi bu ucař aṭṭas. Deɣya teɣmi s minzi tammurt war tuǧiɣ. 6 Maca umi dd-tenqar tfuct, tecmeḍ, minzi war ɣares tuɣi bu weẓwar, xenni tisřaw. 7 Tewḍa ca n zzariɛet jar isennanen, uca mɣaren xas isennanen uca jeyyḥen tt, war tewci ca řɣiǧet. 8 Tewḍa ca n zzariɛet x temmurt teṣbeḥ uca teɣmi, tegma, tewca řɣiǧet. Ca n zzariɛet tusa-dd s třatin, tenneɣni s settin u tenneɣni s mya n tseqqar.” 9 Xenni inna: “Wenni ɣar iǧa imezzuɣen i useǧi, ejj i-t ad iseř.”

Mayemmi issiweř Yeccu s imedyaMt. 13:10-17; Lk. 8:9-10

10 Umi tuɣa aten weḥḥedsen, sseqsan t inni d as dd-innḍen jmiɛ ak-d tenɛac x umedya nni.52

11 Inna asen: “Aqa immewc awem maḥend ad tessnem ssirr n Tgeldit n AREBBI, maca inni di barra ad asen yiři kuřci s imedya,53

12 ḥima am ttwařan ad twařan uca war ttwiřin, am ttesřan ad sřen uca war fehhmen, ḥima war ttᵉtuben uca ad asen ittwaɣfar ddnub nsen.’ ”54

Afessar n umedya n zzariɛet Mt. 13:18-23; Lk. 8:11-15

13 Inna asen: “Ma war tefhimem ca i umedya aya? Mammec i ɣa tessnem marra imettiřen-a? 14 Afeǧaḥ izarreɛ awař.55

15 Ina aqa d inni x webrid, aqa yina d yenni daysen ittwazarɛ wawař, maca awarni řami d as sřin, řexdenni yusa-dd cciṭan uca ikkes awař i ittwazarɛen deg wuřawen nsen. 16 Uca yina d inni ittwazarɛen x temmurt uḥejri, aqa yina d inni xmi i ɣa sřen awař, ad t qebřen deɣya s řefraḥet. 17 Maca war ɣarsen bu jjadira deg ixef nsen, maca ad qqimen ɣar ijj n řmijař. Mařa temsar řeḥṣaret niɣ umarret di ssibbet n wawař, ad nderfen deɣya. 18 Uca yina d inni ittwazarɛen jar isennanen, aqa yina d inni xmi i ɣa sřen awař, 19 ad ɣarsen dd-adfent tḥissaf n ddunect-a d uɣekkʷi n wagřa d marra nnecwat i inneɣni ad dd-adfent, ad jeyyfent awař, xenni idakkʷař wawař břa řɣiǧet.56

20 Uca yina d inni ittwazarɛen x temmurt iṣebḥen, aqa yina d inni, xmi i ɣa sřen awař, ad t qebřen, ad wcen řɣiǧet, ca zzaysen třatin, inneɣni settin u inneɣni mya n tseqqar.”

4:10 Mt. 13:10; Lk. 8:9. 4:11 Mt. 11:25; 2 Kur. 2:14; 3:14. 4:12 Ica. 6:9-10; Mt. 13:14; Lk. 8:10; Yḥ. 12:40; Řex. 28:26; Rum. 11:8. 4:14 Mt. 13:19; Lk. 8:11. 4:19 Mt. 19:23; Mk. 10:23; Lk. 18:24; 1 Tim. 6:9.

Page 82: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

9

MARKUS

Amedya n řqendiř Lk. 8:16-18

21 Inna asen: “Ma ad dd-asen s řqendiř ḥima ad immars sadu řkurbet niɣ sadu qama? Ma war ittmarsi ca x řmerfeɛ?57

22 Minzi war din min inuffaren war dd-ittwasargeb, uca war din min ittwasnuffaren war dd-ittᵉtwasseḍhar.58

23 Wenni ɣar iǧa imezzuɣen i useǧi, ejj i-t ad iseř.” 24 Inna asen: “Ḥḍam min i ɣa tesřem. S řeqyas nni zzayes i ɣa teɛbarem, zzayes i d awem i ɣa ɛbaren ɛawed, uca i kenniw inni ittesřan ad asen immarni ɛad.59

25 Minzi wenni ɣar iǧa ad as immarni, u wenni war ɣar iǧi ca, uřa min ɣares ad as ittwakkes.”60

Amedya n zzariɛet d Tgeldit n Arebbi26 Inna: “S uyenni ad tiři Tageldit n AREBBI amecnaw ijj n weryaz ineṭṭar zzariɛet di temmurt, 27 xenni ad iṭṭeṣ ad dd-ikkar, ǧiřet d wass, uca zzariɛet ad tgaɛɛed, ad tegma, maca netta war issin mammec. 28 Minzi tammurt tᵉttawi-dd řɣiǧet zeg ixef nnes, amezwar aɣemmuy, xenni tidart, awarni as irden ikemmřen di tidart. 29 Řami dd-tiweḍ řɣiǧet, řexdenni issekk amjar, minzi tameyra tiweḍ-dd.”

Amedya n tḥebbuct n zzariɛet n uxerdelMt. 13:31-32, 34-35; Lk. 13:18-19

30 Inna: “Min di i ɣa narwes Tageldit n AREBBI niɣ s man amedya i zi tt i ɣa narcem?61

31 Aqa-tt amecnaw taḥebbuct n zzariɛet n uxerdel, tenni, řami tᵉttwazarɛ di temmurt, aqa nettat d tameẓyant x marra tiḥebba n zzariɛet i iǧan di temmurt. 32 Awarni řami tᵉttwazarɛ, teɣmi-dd, temɣar x marra řxuḍar n tebḥirt, ad tegg řefruɛ imɣaren maḥend ijḍaḍ n ujenna zemmaren ad ggen řeɛwacc di tiři nnes.” 33 Tuɣa issawař awař akidsen s imedya aṭṭas amecnaw yina, min umi zemmaren ad sřen,62

34 maca břa imedya war kisen issiweř ca, maca tuɣa issefham kuřci i imeḥḍaren nnes weḥḥedsen.

Yeccu d tḥaryaḍtMt. 8:23-27; Lk. 8:22-25

35 Deg wass nni, řami d tewḍa tmeddit, inna asen: “Ejj aneɣ ad neẓwa ɣar ujemmaḍin.”63

36 Semḥen di řɣaci, iwyen t umi t tuɣa di tɣarrabut, 4:21 Mt. 5:15; Lk. 8:16; 11:33. 4:22 Ayub 12:22; Mt. 10:26; Lk. 8:17; 12:2. 4:24 Mt. 7:2; Lk. 6:38. 4:25 Mt. 13:12; 25:29; Lk. 8:18; 19:26. 4:30 Mt. 13:31; Lk. 13:18. 4:33 Mt. 13:34. 4:35 Mt. 8:23; Lk. 8:22.

Page 83: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

10

MARKUS

uca tuɣa din akidsen ɛawed tiɣarruba nneɣni. 37 Tekkar-dd ict n tḥaryaḍt temɣar, řemwaj ccaten di tɣarrabut ařami tebda tᵉttcura. 38 Maca Yeccu tuɣa iṭṭeṣ x ict n tsunta ɣar ḍeffar n tɣarrabut. Nitni ssfaqen t, nnan as: “A Amseřmad nneɣ, ma war d ac necqi ca neccin mařa nettwahellek?” 39 Xenni ikkar, iwebbex asemmiḍ, inna i řebḥar: “Ars! Sqar!” Yarsa usemmiḍ uca idweř kuřci yarsa.64

40 Xenni inna asen: “Mayemmi teggʷedem ammu? Min kenniw yuɣin war daywem bu liman?” 41 Tudef i-ten tiggʷudi temɣar, nnan i wayawya: “Min iɛna Wa, aqa uřa d asemmiḍ d řebḥar tteggen as array?”

Asgenfi n ijj n umeryaḥ Mt. 8:28-34; Lk. 8:26-39

5 1 Iwḍen ɣar ujemmaḍin n řebḥar di jjihet n Gadarinis.65

2 Umi dd-iffeɣ zi tɣarrabut, řexdenni iřqa i-t ijj n bnadem zeg imeḍřan

dayes ijj n řaryaḥ d amengus. 3 Tuɣa izeddeɣ deg imeḍřan uca war izemmar ḥed ad t icarf uřa s snaseř, 4 minzi waxxa tuɣa carfen t aṭṭas n twařawin s iceddiyyen d snaseř, aqa netta iqḍu snaseř nni, yarẓa iceddiyyen u war izemmar ḥed ad t iqemmeɛ. 5 Tuɣa-t řebda, ass d ǧiřet, deg idurar u deg imeḍřan, isɣuyyu, iyezzem ixef nnes s iẓra. 6 Umi iẓra Yeccu zi řaggʷaj, yuzzeř ɣares uca iwḍa as ɣar iḍaren. 7 Issɣuy s jjehd uca inna as: “Min din jar ayi akidek, a Yeccu, mmis n AREBBI, Amɛuǧi x kuřci. Ttzawgeɣ Cek s AREBBI, war d ayi ttmarrat!” 8 Minzi aqa inna as: “Ffeɣ zi bnadem-a, a řaryaḥ amengus!” 9 Isseqsa t: “Mammec d ac qqaren?” Yarra-dd, inna: “Isem inu ‘Lixyun’, man aya ixs ad yini ‘Abarru’, minzi neccin deg waṭṭas.” 10 Izawg i-t aṭṭas ḥima war t issiggʷej barra i udewwar nni. 11 Tuɣa din ɣar wedrar ict n tḥimart temɣar n iřfan thedda. 12 Zawgen t ccwaṭen nni, nnan: “Sekk aneɣ deg iřfan ḥima ad daysen nadef.” 13 Isamḥ asen Yeccu. Řexdenni ffɣen řaryaḥ imengas zeg weryaz nni, udfen deg iřfan, uca tuzzeř tḥimart nni ɣar ijj n jjarf yuɛřan uca wḍan di řebḥar. Tuɣa-ten ɛřaḥař deg wařfayen uca ɣarqen di řebḥar. 14 Maca imeksawen n iřfan arewřen, xebbaren man aya di tendint u x iyyaren. Iwdan ffɣen-dd ḥima ad ẓaren min imsaren. 15 Usin-dd ɣar Yeccu, ttwařan amaryaḥ i dayes tuɣa ccwaṭen, wenni di tuɣa izdeɣ ‘Lixyun’, iqqim, yarḍ, s řbař nnes, uca ggʷeden. 16 Inni iẓrin man aya, xebbaren ten min imsaren i umaryaḥ i di tuɣa ccwaṭen, u ɛawed i

4:39 Ayub 26:12; Izhd. 107:29; Ica. 51:10. 5:1 Mt. 8:28; Lk. 8:26.

Page 84: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

11

MARKUS

yiřfan nni. 17 Uca bdan ttzawgen t maḥend ad iggʷej x temmurt nsen. 18 Řami dd-yudef ɣar tɣarrabut, izawg i-t umaryaḥ i dayes tuɣa ccwaṭen ḥima ad yiři akides.66

19 War t ijji, maca inna as: “Ruḥ ɣar taddart nnek d řaǧ nnek, xebbar i-ten marra min zzayek igga SIDI, mammec xak yarḥem.” 20 Uca iruḥ, ibda ittbarreḥ di Dikapulis marra min d as igga Yeccu, uca marra tbehten.

Yeǧis n Yayrus - Tamɣart tehřec řqedd n tenɛac iseggʷusa Mt. 9:18-26; Lk. 8:40-56

21 Awarni řami iẓwa Yeccu s tɣarrabut ɣar ujemmaḍ, imun-dd xas ɛawed aṭṭas n řɣaci am tuɣa-t x tma n řebḥar.67

22 Yusa-dd ijjen zeg imeqqranen n temzida, isem nnes Yayrus. Umi t iẓra, iwḍa as ɣar iḍaren.68

23 Izawg i-t aṭṭas, inna: “Iǧi tmaẓuẓt tḥeřc aṭṭas. Ttzawgeɣ Cek ad dd-tased, ad xas tessarsed ifassen ḥima ad teggenfa, ad teddar.” 24 Iruḥ akides uca iḍfar i-t-i-dd waṭṭas n řɣaci, deḥḥsen t Netta. 25 Ict n temɣart tuɣa ttazzřen zzayes idammen tenɛac n iseggʷusa,69

26 uca tekka xas tamara aṭṭas zeg iḍbiben umi tessuffeɣ marra min ɣares, maca war testenfiɛ s walu, maca yarni ɛad xas řḥař, 27 aqa tesřa x Yeccu uca tusa-dd ɣares am tekka x ddḥas n řɣaci zi ḍeffar nnes, uca tḥada arruḍ nnes, 28 minzi tenna: “Mařa ḥadiɣ mɣir arruḍ nnes, ad ddareɣ.” 29 Řexdenni yuẓeɣ usizzeř n idammen, tuca ak-d arrimet nnes belli teggenfa zi řehřac nni. 30 Řexdenni yuca Yeccu ak-d yixef nnes belli iffeɣ zzayes jjehd uca inneqřeb ɣar řɣaci, inna: “Wi iḥadan arruḍ inu?”70

31 Nnan as imeḥḍaren nnes: “Cek twařid řɣaci ideḥḥes i Cek u Cek tesseqsid: ‘Wi d ayi iḥadan?’ ” 32 Maca iqqim ixezzar ḥima ad iẓar wi yeggin man aya. 33 Tuɣa tameṭṭut teggʷed, tᵉttarjiji, am tessen min d as imsaren, uca tusa-dd, tewḍa as ɣar iḍaren uca tɛawed as tidett marra. 34 Xenni inna as: “A yeǧi, liman nnem aqa issenjem i cem, ruḥ s řehna ad tiřid teggenfid zi řehřac nnem!”71

35 Am tuɣa ɛad issawař, usin-dd ca zi taddart n umeqqran n temzida, nnan as: “Iǧic temmut, mayemmi tseddaɛed ɛad Amseɣɣar?”72

36 Maca Yeccu isřa awařen i innan uca inna i umeqqran n temzida: “War tteggʷed ca! Amen waha!” 37 War ismiḥ uřa i yijjen ad t iḍfar, mɣir Cimɛun Buṭrus 5:18 Lk. 8:38. 5:21 Lk. 8:40. 5:22 Mt. 9:18; Lk. 8:41. 5:25 Lawi 15:25; Mt. 9:20; Lk. 8:43. 5:30 Lk. 6:19. 5:34 Mt. 9:22; Mk. 10:52. 5:35 Lk. 8:49.

Page 85: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

12

MARKUS

d Yaɛqub d Yuḥanna umas n Yaɛqub. 38 Usin-dd ɣar taddart n umeqqran n temzida uca iẓra iten ccaten agejdur, ttrun uca sɣuyyun. 39 Umi dd-yudef, inna asen: “Mayemmi teccatem agejdur, tᵉttrum? Taḥenjirt war temmut ca, maca aqa tᵉṭṭeṣ.”73

40 Nitni ḍeḥcen zzayes. Maca Netta issuffeɣ i-ten kuřci barra uca yiwi akides babas d yemmas n tḥenjirt d yenni tuɣa akides, xenni yudef-dd mani tuɣa tezzeř tḥenjirt. 41 Iṭṭef deg ufus n tḥenjirt, inna as: “Kkar, a taḥenjirt!” 42 Řexdenni tekkar tḥenjirt uca tuyur, minzi tuɣa taḥenjirt ɣares tenɛac n iseggʷusa. Ttbehten nitni s yijj n utebhet imɣar, 43 uca Netta yumur i-ten s jjehd, ḥima uřa d ijjen ad ibarreḥ s man aya. Xenni iweṣṣa ad as wcen ḥima ad tecc.

Anabi war ɣares bu ccan di temmurt nnesMt. 13:53-58; Lk. 4:16-30

6 1 Iffeɣ ssenni, yusa-dd ɣar tendint nnes uca ḍfaren t-i-dd imeḥḍaren nnes.74

2 Řami dd-tiweḍ ssebt, ibda isseřmad di temzida. Aṭṭas n yenni d as isřin, ttbehten, nnan: “Zi manis dd-usint tmesřayin-a ɣar wanita? Mana tiɣit-a i d as immewcen ařami msarent x ifassen nnes řeɛjayeb am tina? 3 Ma war iǧi wa d anejjar, mmis n Maryam d umas n Yaɛqub d Yusis d Yahuda d Cimɛun? Ma war ǧint suyetmas da akidneɣ?” U nderfen dayes.75

4 Inna asen Yeccu: “War iǧi unabi břa ccan nnes mɣir di temmurt nnes, jar řaǧ nnes u di taddart nnes.”76

5 Uca Netta war izemmar ad din igg uřa d ijj n řeɛjeb, illa issars afus nnes x drus n imehřac waha uca issgenfa i-ten.77

6 Tuɣa ittebhet umi war uminen ca. Xenni iruḥ, ittsara dcurat yudsen, isseřmad.78

Yeccu issekk tenɛac n rrusulMt. 10:1, 5-15; Lk. 9:1-6

7 Iřaɣa-dd i tenɛac ɣares, ibda issekk i-ten tyuya tyuya uca iwca asen ṣṣulṭa x řaryaḥ imengas.79

8 Yumur i-ten ḥima war kessin walu deg webrid mɣir taɣɣarct waha, lla tacyart, lla aɣrum lla tipyisin n nnḥas deg webyas, 9 uca ad qqnen sandaliyat, war yarrḍen tyuya n tcamirat.80

10 Inna asen: “Meřmi ma tudfem ca n taddart, qqimem dayes,

5:39 Yḥ. 11:11. 6:1 Mt. 13:53; Lk. 4:16. 6:3 Yḥ. 6:42. 6:4 Mt. 13:57; Lk. 4:24; Yḥ. 4:44. 6:5 Mt. 13:58. 6:6 Mt. 9:35; Lk. 13:22. 6:7 Mt. 10:1; Lk. 6:13; 9:1. 6:9 Řex. 12:8.

Page 86: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

13

MARKUS

ař ssenni i ɣa teffɣem. 11 Ɣar marra inni war kenniw iqbiřen u war ɣarwem ttesřin, zzerzem taɛejjajt zeg iḍaren nwem d cchadet i nitni. S tidett, Necc ad awem iniɣ, ad yiři řḥař ihwen i temmurt n Sadum d Ɛamurra deg wass n lḥisab zi tendint nni.”81

12 Uca ruḥen, barrḥen ḥima ad tuben. 13 Ssuffɣen aṭṭas n ccwaṭen, dehnen imehřac aṭṭas s zzect uca ssgenfan ten.82

Řmewt n Yuḥanna AmseɣḍaṣMt. 14:1-12; Lk. 9:7-9

14 Isřa xas ujeǧid Hirudus, minzi Isem nnes idweř icneɛ, inna: “Aqa Yuḥanna Amseɣḍaṣ ittwasnekkar-dd zi taddart n imettinen, s uyenni xeddment dayes řeɛjayeb nni.”83

15 Inneɣni nnan: “Aqa-t d Iliya!”, u inneɣni nnan ɛawed: “Aqa-t d nnabi amecnaw ijjen zeg inabiyyen!” 16 Řami isřa Hirudus man aya, inna: “Wa d Yuḥanna wenni umi qesseɣ azeǧif, aqa netta ittwasnekkar-dd zi taddart n imettinen.” 17 Minzi Hirudus simant nnes, tuɣa issekk-dd ɣares uca iḥebbes Yuḥanna, icarf i-t di řeḥbes x ssibbet n Hirudiyya, tamɣart n umas Filippus tenni i-k-d imřec Hirudus.8485

18 Minzi Yuḥanna tuɣa iqqar i Hirudus: “War d ac iḥeǧeř ad ɣarek tiři temɣart n umac.”86

19 S uyenni tuɣa Hirudiyya tenḍar dayes tiṭṭawin uca tarezzu ad t tneɣ, maca war tzemmar, 20 minzi Hirudus tuɣa itteggʷed zi Yuḥanna, issen belli netta d aryaz d amseggad d amqeddas u iḥeṭṭa xas. Isřa zzayes aṭṭas n tmesřayin uca isexxar xas, ifarḥ ad as iseř.87

21 Deg ijj n wass n řɛid itwassnen igga Hirudus ijj n umensi i imeqqranen n temmurt, i arruyas x ařef n řɛeskar u i imcennɛen n Ljalil deg wass n třařit nnes.88

22 Uca tudef-dd yeǧis n Hirudiyya, tecḍeḥ, teɛjeb as i Hirudus d yenni iqqimen akides. Xenni inna as ujeǧid i tḥenjirt: “Ttar zzayi marra min texsed, ad am t wceɣ!” 23 Ijjuǧ as: “Mecḥař ma zzayi i ɣa tᵉttared, ad am t wceɣ, waxxa ař azyen n tgeldit inu!”89

24 Teffeɣ-dd nettat, tenna i yemmas: “Min d as i ɣa ttareɣ?” Tenna as tanita: “Azeǧif n Yuḥanna Amseɣḍaṣ.” 25 Tudef deɣya s tazřa ɣar ujeǧid, tenna as: “Xseɣ ad ayi-dd tessarsed di tsaɛɛet-a azeǧif n Yuḥanna x ijj n ṭṭebṣi.” 26 Icḍen ujeǧid aṭṭas,

6:11 Mt. 10:14,15; Lk. 9:5; 10:12; Řex. 13:51; 18:66:13 Yaɛ. 5:14. 6:14 Mt. 14:1; Lk. 9:7. 6:17 afessar - Hirudus tuɣa d ařwes n Hirudiyya, tamɣart n umas Filippus. 6:17 Mt. 14:3; Lk. 3:19; 9:9. 6:18 Lawi 18:16; 20:21. 6:20 Mt. 14:5; 21:26. 6:21 Amz. 40:20; Mt. 14:6. 6:23 Řqḍ. 11:30.

Page 87: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

14

MARKUS

maca x ssibbet n tjaǧit u x ssibbet n yenni iqqimen ɣar ṭṭabřa, war ixs ad tt iqemmeɛ, 27 u řexdenni issekk ujeǧid ijj n uɛessas ɣar řeḥbes s ssif, yumur ḥima ad dd-yawi azeǧif n Yuḥanna. Wanita iruḥ, iqess as azeǧif i Yuḥanna di řeḥbes,90

28 uca yiwi-dd azeǧif nnes x ṭṭebṣi, iwca as t i tḥenjirt u taḥenjirt tewc as t i yemmas. 29 Řami sřin imeḥḍaren nnes man aya, usin-dd, ksin řxecbet nnes, ssarsen tt deg wenḍeř.

Lmuɛjiza n usecci n ktar n xemsa-ařaf n yeryazenMt. 14:13-21; Lk. 9:10-17; Yḥ. 6:1-14

30 Munen rrusul ɛawed ɣar Yeccu, xebbaren t x kuřci, x min ggin d x min tuɣa sseřmaden.9192

31 Inna asen: “Asem-dd, ejj aneɣ ad nraḥ ɣar ijj n wemcan ixřa, ḥima ad tareyyḥem cwayt!” Minzi tuɣa din aṭṭas n yenni dd-yusin u n yenni iruḥen, ařami war iwiḍen ad ccen.93

32 Xenni ruḥen weḥḥedsen di tɣarrabut ɣar ijj n wemcan ixřan.94

33 Maca řɣaci iẓra i-ten ffɣen-dd zi tɣarrabut uca aṭṭas i-t iɛeqřen. Uca izwaren as am ttazzřen x iḍaren ɣar dinni zi marra tineddam. 34 Umi dd-iḍra Yeccu, iẓra aṭṭas n řɣaci, zziǧzen as, minzi tuɣa aten amecnaw iḥuřiyyen břa ameksaw. Xenni ibda ad ten isseřmed aṭṭas.95

35 Rami iruḥ wass ad iqḍa, qarrben-dd ɣares imeḥḍaren nnes, nnan as: “Amcan-a ixřa u řweqt teɛdu.96

36 Sekk i-ten ḥima ad raḥen ɣar řeɛraṣiyyat u ɣar dcurat yudsen, ḥima ad sɣen aɣrum i yixef nsen, minzi war ɣarsen min i ɣa ccen.” 37 Maca Netta inna asen: “Wcem asen kenniw min i ɣa ccen!” Nnan as: “Ma ad nraḥ maḥend ad asen nseɣ aɣrum s mitayen n dinar uca ad asen newc min i ɣa ccen?” 38 Inna asen: “Ruḥem, xzarem mecḥař n tecnifin i ɣarwem!” Umi argben, nnan: “Xemsa n tecnifin n weɣrum d tnayen n iseřman.”97

39 Yumur i-ten ad ten ssɣimen marra di tɛurricin x řeḥtic aziza. 40 Uca qqimen di tɛurricin n mya u di tɛurricin n xemsin. 41 Umi iksi Yeccu xemsa n tecnifin d tnayen n iseřman nni, issgaɛɛed tamuɣři nnes ɣar ujenna, ibarek uca yarza ticnifin, iwca i-tent i imeḥḍaren nnes ḥima ad tent ssarsen zzatsen uca nitni farqen ɛawed tnayen n iseřman i marra.98

42 Ccin marra, jjiwnen. 43 Xenni řeqḍen iřeqqʷaz iceṭṭen, ccuren

6:27 Mt. 14:10. 6:30 ‘rrusul’ - niɣ ‘imazanen’. 6:30 Lk. 9:10. 6:31 Mk. 3:20. 6:32 Mt. 14:13; Lk. 9:10; Yḥ. 6:1. 6:34 Irm. 23:1; Ḥaz. 34:2; Mt. 9:36; 14:4; Lk. 9:11. 6:35 Mt. 14:15; Lk. 9:12; Yḥ. 6:5. 6:38 Mt. 14:17; Lk. 9:13; Yḥ. 6:9. 6:41 1 Ṣm. 9:13; Yḥ. 17:1.

Page 88: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

15

MARKUS

tenɛac n tsuǧatin, uřa d iseřman iceṭṭen. 44 Inni iccin zi tecnifin tuɣa aten di xemsa-ařaf n yeryazen.

Yeccu iggur x waman n řebḥarMt. 14:22-33; Yḥ. 6:16-21

45 Řexdenni iziyyar x imeḥḍaren nnes maḥend ad adfen di tɣarrabut, ad izwaren ɣar ujemmaḍ, ɣar Baytṣayda, am isqad Netta řɣaci.99

46 Awarni řami ten issqebbeḍ, iruḥ ɣar wedrar ḥima ad iẓẓaǧ.100

47 Řami dd-tewḍa tmeddit tuɣa taɣarrabut di řbuɣaz uca Netta tuɣa weḥḥdes x řbarr.101

48 Iẓra belli nitni ttemqetmaren s uqeddef n tɣarrabut, minzi asemmiḍ yusa asen-dd deg uɣembub. Ɣar uḥeṭṭu wiss arebɛa n ǧiřet yusa-dd ɣarsen Yeccu, iggur x wawan n řebḥar, uca tuɣa ixs ad ten iɛdu. 49 Umi t ẓrin iggur di řebḥar, ittɣiř asen d řexyař aɣeddar uca sɣuyyen, 50 minzi marra ẓrin t uca nnxeřɛen. Řexdenni issiweř akidsen, inna asen: “Ggem uř! Aqa d NECC, war teggʷedem ca!” 51 Inya-i-dd ɣarsen di tɣarrabut uca yarsa usemmiḍ. Tuɣa nitni arewwɛen aṭṭas deg ixef nsen uca tbehten, 52 minzi war fhimen walu i lmuɛjiza n tecnifin, minzi uř nsen tuɣa iqseḥ.

Asgenfi n waṭṭas n iwdan di JinisaretMt. 14:34-36

53 Umi ẓwan, usin-dd ɣar temmurt n Jinnisaret.102

54 Umi dd-ffɣen zi tɣarrabut, ɛeqřen t deɣya. 55 Uzzřen ɣar marra jjwayeh nni uca bdan ad dd-awyen inni tuɣa iheřcen aṭṭas di tassut ɣar wemcan mani sřin aqa-t Netta. 56 Mani ma dd-yusa, di tendint niɣ di ředcur niɣ di řeɛraṣiyyat, ssrusan as-dd imehřac deg ibriden uca ttzawagen t ad asen ismeḥ ad ḥadan mɣir abeḥřuř n ujeǧab nnes, u marra inni t iḥadan, ggenfan.

Amḥarweḍ ak-d Ifarisiyyen x Ccariɛa d tubbart n iwdanMt. 15:1-20

7 1 Munen ɣares Ifarisiyyen d imseřmaden n idlisen i dd-yusin zi Urcalim.103

2 Umi ẓrin belli ca n imeḥḍaren nnes ccin aɣrum břa ma ad ssirden ifassen nsen, ɛeyyben xasen. 3 Minzi Ifarisiyyen d Wudayen war ttᵉtten mɣir awarni řami ssiriden ifassen s yijj n řuḍu mliḥ,

6:45 Mt. 14:22; Yḥ. 6:17. 6:46 Mt. 14:23; Lk. 6:12. 6:47 Mt. 14:23; Yḥ. 6:16. 6:53 Mt. 14:3. 7:1 Mt. 15:1.

Page 89: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

16

MARKUS

minzi tteṭṭfen di tubbart n řejdud. 4 U řami dd-usin zi ssuq, war ttᵉtten mařa war ssirden d amezwaru, u aqa din aṭṭas n tmesřayin nneɣni qebřen tent maḥend ad zzaysent ṭṭfen ɛlaḥsab tubbart nsen am usird n řkisan d iɣarrafen d tebriqin n nnḥas d dduri n řectawat. 5 Xenni sseqsan t Ifarisiyyen d imseřmaden n idlisen: “Mayemmi war ḍfaren imeḥḍaren nnek tubbart n řejdud, maca ttᵉtten aɣrum am war ssiriden ifassen?” 6 Yarra-dd, inna asen: “Nican inebba Icaɛya xawem, a imnafqen, am mammec tura:

‘Řgens-a icenneɛ ayi s iyencicen nnes, maca uř nsen iggʷej xafi!104

7 Maca nitni cennɛen ayi baṭeř, minzi sseřmaden tiɣuriwin tinni d tiweṣṣa n iwdan.’105

8 Tejjim tawṣeyyet n AREBBI , xenni tᵉṭṭfem di tubbart n iwdan amecnaw asird n iɣarrafen d řkisan u aṭṭas n tmesřayin nneɣni amecnaw tina.” 9 Inna asen: “Nican aqa tbeṭṭřem tawṣeyyet n AREBBI ḥima ad teqqim tbedd tubbart nwem. 10 Minzi Musa inna: ‘Weqqar babac d yemmac!’, u: ‘Wenni i ɣa ineɛřen babas niɣ yemmas, ittxeṣṣa ad immet.’106

11 Maca kenniw teqqarem: ‘Mařa ijj n weryaz inna i babas niɣ i yemmas: Min ma tzemmarem ad zzayi testenfɛem, aqa-t d ṣṣedqet i Arebbi!, 12 xenni war t tᵉttejjim qaɛ ad igg ca i babas d yemmas. 13 Ammu tbeṭṭřem awař n AREBBI s tubbart nwem i tᵉttsellamem, u tᵉtteggem aṭṭas n tmesřayin am tina.”107

Tazdugi n wuř14 Umi xas dd-iřaɣa marra řɣaci ɛawed, inna asen: “Sřem-dd ɣari marra uca fehmem!108

15 War din uřa d ict n řḥajjet i dd-ittadfen ɣar bnadem zi barra tzemmar ad t tessexmej. Maca min i dd-itteffɣen zi bnadem, aqa man aya issexmaj bnadem.109

16 Wenni ɣar ǧan imezzuɣen i useǧi, ejj i-t ad iseř.” 17 Umi dd-yudef ɣar taddart zi řɣaci, sseqsan t imeḥḍaren nnes x umedya nni.110

18 Inna asen: “Ma kenniw ɛad břa řefhamet? Ma war tefhimem ca belli marra min i ɣa yadfen bnadem zi barra, war izemmar ad t issexmej, 19 minzi man aya war dd-ittidef ca ɣar wuř nnes, 7:6 Ica. 29:13; Ḥaz. 33:31. 7:7 Mt. 15:9; Kul. 2:18,20; Tit. 1:14. 7:10 Uf. 20:12; 21:17; Lawi 20:9; Aɛwd. 5:16; 27:16; Awřn. 20:20; Afa. 6:2. 7:13 Mt. 15:6; 1 Tim. 4:3; 2 Tim. 3:2. 7:14 Mt. 15:10. 7:15 Řex. 10:15; Rum. 14:17,20; Tit. 1:15. 7:17 Mt. 15:15.

Page 90: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

17

MARKUS

maca ɣar uɛeddis, xenni ad iffeɣ ɣar wemcan nnes, am issizdeg marra macca.” 20 Xenni inna: “Min i dd-itteffɣen zi bnadem d man aya issxemmaj bnadem. 21 Minzi zi daxeř, zeg wuřawen n iwdan i dd-itteffɣen ixarriṣen iɛeffanen: zzina, farq-ccɣeř, tukkarḍa, anɣay,111

22 ṭṭmeɛ, řɣar, taḥraymect, afucceḥ, tiṭṭ taɛeffant, aceqqef, tuffet d tubbuheřya. 23 Marra timesřayin-a tiɛeffanin tteffɣent-i-dd zi daxeř uca ssxemmajent bnadem.”

Liman n temɣart di temmurt n Tirus d ṢidunMt. 15:21-28

24 Ikkar ssenni uca iruḥ ɣar temmurt n Ṣur d Ṣaydun. Řami dd-yudef ɣar ict n taddart, war ixs ad t issen ḥed, waxxa amenni war izemmar ad innufar.112

25 Minzi ict n tmeṭṭut, ɣares yeǧis dayes ijj n řaryaḥ d amengus, tesřa xas deɣya, uca tusa-dd ɣares, tewḍa as ɣar iḍaren nnes. 26 Tuɣa tamɣart-a d ict n tbarranit zi temmurt n Suriya d Finiqiya. Uca tzawg i-t maḥend ad issuffeɣ cciṭan zeg yeǧis. 27 Maca Yeccu inna as: “Ejj iḥenjiren amezwar ad jjiwnen, minzi war iřiq ad ittwakkes weɣrum n iḥenjiren ad immenḍar i yiṭan.” 28 Maca nettat tarra-dd, tenna as: “Wah, a Sidi, uřa d iṭan ttᵉtten iřeqqʷaz n iḥenjiren sadu ṭṭabřa.” 29 Inna as Yeccu: “X ssibbet n wawař-a i tennid, uyur! Aqa cciṭan iffeɣ zeg yeǧim.” 30 Řami dd-tusa ɣar taddart nnes, tufa yeǧis tezzeř di qama u cciṭan ittwassuffeɣ zzayes.

Asgenfi n ijj n bnadem azinun31 Awarni řami dd-iffeɣ ɛawed zi temmurt n Ṣur d Ṣaydun, icuqq di řwest n temmurt n Dikapulis uca yiweḍ ɣar řebḥar n Ljalil.113

32 Iwyen-dd ɣares ijj n udehcur, iwɛar xas ad issiweř, uca ttaren zzayes ad xas issars afus nnes.114

33 Issiggʷej i-t zi řɣaci ɣar ijj n uɣezdis uca igga as iḍewḍan deg imezzuɣen nnes, issusef uca iḥada iřes nnes. 34 Xenni ixzar ɣar ujenna, issqinfed, inna as: “Nurzem!” 35 Řexdenni nnurzmen imezzuɣen nnes uca tefsi tesɣunt n yiřes nnes, ibda issawař nican. 36 Iɛřem asen war t qqaren i ḥed, maca mecḥař ma ten yumur ammu, waxxa amenni tuɣa ssuffuɣen xas řexbar mahu. 37 Uca tbehten s unexřiɛ ařami nnan: “Marra igga i-t mliḥ! Yarra idehcar ttesřan d ignawen ssawařen.”115

7:21 Amz. 6:5; 8:21; Awřn. 6:14; Irm. 17:9. 7:24 Mt. 15:21. 7:31 Mt. 15:29. 7:32 Mt. 9:32; Lk. 11:14. 7:37 Amz. 1:31.

Page 91: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

18

MARKUS

Lmuɛjiza n usecci n ktar n arebɛa-ařaf n yeryazenMt. 15:32-39

8 1 Deg wussan nni, am tuɣa din ɛawed aṭṭas n řɣaci uca war tuɣi ɣarsen min i ɣa ccen, iřaɣa Yeccu x imeḥḍaren nnes, inna asen:116

2 “Aqa zziǧzen ayi řɣaci, minzi qqimen akidi ɛad třata n wussan, war ɣarsen min i ɣa ccen. 3 Mařa ssekkeɣ ten ɣar tudrin nsen am ɛad ǧuẓen, ad ttwaheyyfen deg webrid, minzi ca zzaysen usin-dd zi řaggʷaj.” 4 Arrin-dd xas imeḥḍaren nnes: “Zi manis izemmar ḥed ad issjjiwen ina s weɣrum da di řexřa aya?” 5 Isseqsa ten: “Mecḥař n tecnifin i ɣarwem?” Nnan: “Sebɛa.” 6 Xenni yumur řɣaci ad iqqim di temmurt, uca iksi sebɛa nni n tecnifin, u awarni řami iqada, yarẓa i-tent, iwca i-tent i imeḥḍaren nnes ḥima ad tent qeddmen, uca xenni qeddmen tent i řɣaci. 7 Tuɣa ɣarsen ɛawed cwayt n iseřman d imeẓyanen. Uca awarni řami ibarek, inna ad qeddmen ina ɛawed. 8 Ccin, jjiwnen, uca yarwen min iceṭṭen, aqa sebɛa n tsuǧatin. 9 Inni iccin tuɣa aten ɛraḥař di arebɛa-ařaf. 10 Xenni issekk i-ten, uca řexdenni inya di tɣarrabut ak-d imeḥḍaren nnes, uca yiweḍ ɣar jjwayeh n Dalmanuta.117

Ifarisiyyen ttaren ict n řeɛřametMt. 16:1-4

11 Ffɣen Ifarisiyyen, bdan ttqacaḥen dayes, ttaren zzayes ict n řeɛřamet zeg ujenna ḥima ad t jarrben.118

12 Issqinfed di Arruḥ nnes uca inna: “Mayemmi ittettar jjiř-a ict n řeɛřamet? S tidett, Necc ad awem iniɣ, ɛemmarṣ war d as temmewc i jjiř-a ict n řeɛřamet!”119

13 Xenni ismeḥ daysen uca inya di tɣarrabut, uca iruḥ ɣar ujemmaḍ.

Antun n IfarisiyyenMt. 16:5-12

14 Maca imeḥḍaren nnes ttun ad kisen ksin aɣrum, uca war tuɣi ɣarsen walu di tɣarrabut mɣir ict n tecnift n weɣrum waha. 15 Uca Netta iɛřem asen, inna: “Xzarem, ḥḍam zeg wentun n Ifarisiyyen d wentun n Hirudus.”120

16 Mmcawaren jar asen, nnan: “D man aya minzi war ɣarneɣ bu tecnifin n weɣrum.” 17 Maca yargeb Yeccu, inna asen: “Mayemmi temmcawarem belli war ɣarwem bu tecnifin n weɣrum? Ma war tucim, ma war tefhimem?

8:1 Mt. 15:32. 8:10 Mt. 15:39. 8:11 Mt. 12:38; 16:1; Lk. 11:29; Yḥ. 6:30. 8:12 Mt. 16:4. 8:15 Mt. 16:6; Lk. 12:1.

Page 92: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

19

MARKUS

Ma ɛad uřawen nwem qesḥen?121

18 Ma ɣarwem tiṭṭawin maca war tᵉttwiřim? Ma ɣarwem imezzuɣen maca war tᵉttesřim? Ma war tefhimem ɛad? 19 Umi arẓiɣ xemsa n tecnifin n weɣrum i xemsa-ařaf n iwdan, mecḥař n tsuǧatin i iccuren s iřeqqʷaz i tyarwem?” Nnan as: “Tenɛac.”122

20 “U umi arẓiɣ sebɛa n tecnifin n weɣrum i arebɛa-ařaf, mecḥař n tsuǧatin iccuren s iřeqqʷaz i tyarwem?” Nnan: “Sebɛa!”123

21 Xenni inna asen: “Mammec ɛad war tefhimem ař řexxu?”

Asgenfi n ijj n udarɣař di Baytṣayḍa22 Usin-dd ɣar Baytṣayda uca iwyen as-dd ijj n udarɣař, zawgen t ad iḥada wanita. 23 Netta imneɛ adarɣař zeg ufus, indeh i-t barra i dcar uca issusef di tiṭṭawin nnes, issars xas ifassen, isseqsa min ittwařa.124

24 Issgaɛɛed tamuɣři nnes, inna: “Ttwařiɣ iwdan gguren am ticejjura.” 25 Xenni issars ɛawed ifassen x tiṭṭawin nnes. Xenni iggenfa, idweř ittwařa marra mliḥ. 26 Issekk i-t ɣar taddart nnes, inna: “War d ttidef dcar, war t qqar i ḥed di dcar!”

Cchadet n Buṭrus x Yeccu Mt. 16:13-20; Lk. 9:18-21

27 Xenni yuyur Yeccu ak-d imeḥḍaren nnes ɣar ředcur n Qayṣariya-Filippus. Deg webrid isseqsa imeḥḍaren nnes, inna asen: “Min qqaren iwdan min ɛniɣ Necc?”125

28 Arrin-dd: “Yuḥanna Amseɣḍaṣ!”, ca nneɣni qqaren: “Iliya!”, inneɣni qqaren: “Ijjen zeg inabiyyen!”126

29 Inna asen: “I kenniw min teqqarem xafi?” Yarra-dd Cimɛun, inna as: “Cek d Lmasiḥ, Mmis n AREBBI iddaren!”127

30 Yumur i-ten mliḥ maḥend war xas ssiwiřen uřa i yijj.

Yeccu izwar issiweř x řmewt d tnukra nnes i twařa tamezwarut

Mt. 16:21-28; Lk. 9:22-27

31 Ibda isseřmad aqa Mmis n bnadem ittxeṣṣa as ad iweddeb aṭṭas uca ad ittwasseḥqar zeg imɣaren n řgens d imeqqranen n ikehhanen d imseřmaden n idlisen, ad t nɣen uca awarni třata n wussan ad dd-ikkar ɛawed.128

32 Inna awař-a s bṭayṭay. Maca iksi t Buṭrus ɣares ɣar uɣezdis

8:17 Mk. 6:52. 8:19 Mt. 14:17,20; Mk. 6:38; Lk. 9:13; Yḥ. 6:9. 8:20 Mt. 15:36,37. 8:23 Mk. 7:32. 8:27 Mt. 16:13; Lk. 9:18. 8:28 Mt. 14:2. 8:29 Mt. 16:16; Yḥ. 6:69. 8:31 Mt. 16:21; 17:22; 20:18; Mk. 9:31; 10:33; Lk. 9:22; 18:31; 24:7.

Page 93: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

20

MARKUS

uca ibda ittwebbex i-t. 33 Xas uca inneqřeb, ixzar deg imeḥḍaren nnes uca iwebbex i Cimɛun, iqqar: “Aggʷej xafi awarni ayi, a cciṭan minzi cek war d ac icqi min iǧan n AREBBI, maca min iǧan n iwdan.”129

34 Iřaɣa-dd i řɣaci ak-d imeḥḍaren nnes ɣares, inna asen: “Wenni ixsen ad ayi iḍfar, ad inkar ixef nnes, ad iksi ṣṣalib nnes uca ad ayi dd-iḍfar.130

35 Minzi wenni ixsen ad issenjem tudart nnes, ad tt ixsar, maca wenni i ɣa ixsaren tudart nnes di ṭṭweɛ inu u di ṭṭweɛ n Řexbar Aṣebḥan, ad tt issenjem.131

36 Minzi man řefḍeř n bnadem mařa yarbeḥ ddunect marra, maca iřqef i-t druct di řeɛmar nnes? 37 Minzi min i ɣa iwc bnadem deg wemcan n řeɛmar nnes?132

38 Minzi wenni zzayi i ɣa isseḍḥan u zeg wawařen inu di jjiř-a izennan ixḍan, aqa uřa d Mmis n bnadem ad zzayes isseḍḥa xmi dd ɣa yas s uɛuǧi n Babas ak-d lmalakat iqeddsen.”133

Asɛuǧi n Yeccu x wedrar ak-d Musa d IliyaMt. 17:1-13; Lk. 9:28-36

9 1 Uca inna asen: “S tidett, Necc ad awem iniɣ, aqa ca zeg inni da ibedden war ttqasin ca řmewt ař ɣa ẓaren Tageldit n AREBBI,

tenni i dd ɣa yasen s jjehd.”134

2 Awarni setta n wussan Yeccu yiwi-dd akides Buṭrus d Yaɛqub d Yuḥanna weḥḥedsen ɣar ijj n wedrar yuɛřan uca ibeddeř addud nnes qibač nsen.135

3 Arruḍ nnes idweř yařeqq, d acemřař aṭṭas amecnaw adfeř, war izemmar uřa d ijj n bnadem x temmurt ad issemřeř amenni. 4 Iḍhar asen-dd Iliya ak-d Musa am tuɣa ssawařen ak-d Yeccu. 5 Iṭṭef Buṭrus deg wawař, inna i Yeccu: “A Amseřmad inu, aqa mliḥ umi da neǧa, ejj aneɣ ad newwet třata n iqiḍan, ijjen i Cek, ijjen i Musa u ijjen i Iliya.” 6 Minzi tuɣa iweddar as min i ɣa yini, minzi nitni ggʷeden aṭṭas. 7 Ikka-dd useynu issduři i-ten s tiři nnes uca třaɣa-dd ict n tmijja zeg useynu, teqqar: “Wa d Mmi iɛizzen, sřem ɣares!”136

8 Umi ssgaɛɛden nitni tiṭṭawin nsen, deg ict n tecti war qqimen ttwařan ɛad ḥed akidsen mɣir Yeccu weḥḥdes. 9 Ařami dd-hwan zeg wedrar, yumur i-ten ḥima war ttɛiwiden i ḥed walu zi min ẓrin ař dd ɣa ikkar Mmis n bnadem jar n imettinen.137

8:33 2 Ṣm. 19:22. 8:34 Mt. 10:38; 16:24; Lk. 9:23; 14:27. 8:35 Mt. 10:39; 16:25; Lk. 9:24; 17:33; Yḥ. 12:25. 8:37 Izhd. 49:9. 8:38 Mt. 10:32; Lk. 9:26; 12:8; 2 Tim. 2:12; 1 Yḥ. 2:23. 9:1 Mt. 16:28; Lk. 9:27. 9:2 Mt. 17:1; Lk. 9:28. 9:7 Aɛwd. 18:19; Ica. 42:1; Mt. 3:17; 17:5; Mk. 1:11; Lk. 3:22; 9:35; Kul. 1:13; 2 Bṭ. 1:17. 9:9 Mt. 17:9; Lk. 9:36.

Page 94: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

21

MARKUS

10 Xemmřen awař-a i yixef nsen am tuɣa ttseqsan ixef nsen min ixs ad yini wawař-a: ‘Ař dd i ɣa ikkar jar n imettinen’? 11 Sseqsan t, nnan as: “Mayemmi qqaren imseřmaden n idlisen belli ittxeṣṣa ad dd-yas Iliya d amezwaru?”138

12 Yarra-dd, inna asen: “Aqa Iliya ad dd-yas d amezwaru uca ad yarr kuřci, uca am mammec tura x Mmis n bnadem, ad iweddeb aṭṭas uca ad t sseḥqaren.139

13 Maca Necc ad awem iniɣ, Iliya aqa yusa-dd uca ggin zzayes min tuɣa xsen am mammec xas tura.”140

Asgenfi n ijj n webřiɣ dayes řaryaḥ amengusMt. 17:14-20; Lk. 9:37-43

14 Řami dd-yusa ɣar imeḥḍaren, iẓra ijj n řɣaci d ameqqran ittenneḍ asen-dd, u imseřmaden n idlisen ttqacaḥen ten. 15 Řami t iẓra marra řɣaci, tbehten aṭṭas, uca uzzřen-dd ɣares, seǧmen xas. 16 Xenni isseqsa imseřmaden n idlisen: “Min xef kidsen tᵉttqacaḥem?” 17 Yarra-dd ijjen zi řɣaci, inna: “A Amseɣɣar, iwyeɣ-dd mmi ɣarek, aqa dayes řaryaḥ wenni t yarrin d agnaw.141

18 Xmi t itteṭṭef, ineṭṭar i-t ɣar temmurt, itteffeɣ as-dd ukuffu zeg uqemmum, ittɣezza tiɣmas nnes uca ittaẓeɣ. Nniɣ i imeḥḍaren nnek ad t ssuffɣen, maca war d as zemmaren.” 19 Yarra-dd, inna asen: “A jjiř war yuminen, mecḥař kidwem i ɣa qqimeɣ, mecḥař i kenniw i ɣa yarbuɣ ɛad? Awyem t-i-dd ɣari!” 20 Uca iwyen t-i-dd ɣares. Umi t iẓra, řexdenni ijbed i-t řaryaḥ ammu d wammu, ařami iwḍa ɣar temmurt, ibda ittbarkikkiḍ, ittekk as-dd ukuffu zeg uqemmum.142

21 Yeccu isseqsa babas: “Mecḥař zeg wami t-i-dd-iḥkem uya?” Inna as: “Zi temẓi nnes. 22 Aṭṭas n imuren ineṭṭar i-t di tmessi u deg waman ḥima ad t isshellek. Maca mařa tzemmared x ca, ɛawen ayi u ḥinn xafi!” 23 Inna as Yeccu: “Mařa tzemmared ad tamned, aqa kuřci izemmar i wenni yumnen.”143

24 Řexdenni isɣuyy babas n uḥenjir s imeṭṭawen, inna: “Umneɣ, a Sidi, ɛawen liman ineqsen inu.” 25 Umi iẓra Yeccu řɣaci idduqqez-dd ɣares, iwebbex řaryaḥ amengus, inna as: “A řaryaḥ agnaw adehcur, Necc umureɣ cek: Ffeɣ zzayes! War ɣares dakkʷař ɛad ɛemmarṣ!” 26 Isɣuyy cciṭan nni aṭṭas, ijebbed i-t aṭṭas ammu d wammu uca iffeɣ zzayes. Xenni idweř uḥenjir am ijj n umettin, ařami tuɣa nnan aṭṭas, aqa immut. 27 Iṭṭef i-t Yeccu zeg ufus nnes, issbedd i-t.

9:11 Mal. 3:23; Mt. 11:14; Lk. 1:17. 9:12 Izhd. 22:7; Ica. 53:4; Dan. 9:26. 9:13 Mal. 3:23,24. 9:17 Mt. 17:14; Lk. 9:37,38. 9:20 Mk. 1:26. 9:23 Lk. 17:6.

Page 95: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

22

MARKUS

28 Umi dd-yudef ɣar taddart, sseqsan t imeḥḍaren nnes weḥḥedsen: “Mayemmi war nzemmar neccin ad t nessuffeɣ?”144

29 Inna asen: “Ddegg-a war izemmar ad ittwassuffeɣ uřa s ict n řḥajjet mɣir s uẓummi d tẓaǧit waha.”

Yeccu izwar issiweř x řmewt d tnukra nnes i twařa wiss tnayenMt. 17:22-23; Lk. 9:43b-45

30 Ffɣen-dd ssenni uca cuqqen di Ljalil. Netta tuɣa war ixs ad t iɛqeř uřa d ijjen.145

31 Tuɣa isseřmad imeḥḍaren nnes, iqqar asen: “Aqa Mmis n bnadem ad immewc deg ifassen n iwdan, ad t nɣen uca awarni řami t ɣa nɣen, ad dd-ikkar deg wass wiss třata.” 32 Maca nitni war fhimen i wawař-a uca ggʷeden ad t sseqsan x uya.

Man wen iǧan d ameqqran? Mt. 18:1-5; Lk. 9:46-48

33 Xenni usin-dd ɣar Kafarnaḥum u awarni řami udfen di taddart isseqsa ten: “Di min di tuɣa tḥarrḍem ak-d wayawya deg webrid?”146

34 Maca sqaren, minzi tuɣa ttemqacaḥen deg webrid di win iǧan d ameqqran zzaysen. 35 Iqqim, iřaɣa-dd i tenɛac, inna asen: “Mařa ḥed ixs ad yiři d amezwar, ad yiři d aneggar kuřci u d amsexxar qaɛ i marra.”147

36 Iksi aḥenjir ameẓyan, issbedd i-t di řwest nsen, idarreɛ as, uca inna asen:148

37 “Wi i ɣa iqebřen mɣir ijj n bnadem am uḥenjir-a s Yisem inu, aqa iqbeř ayi u wi d ayi i ɣa iqebřen, war d ayi iqebbeř, maca iqebbeř wi d ayi-dd issekken.”149

Wi war iǧin ḍidd nneɣ, aqa-t akidneɣLk. 9:49-50

38 Yarra-dd xas Yuḥanna, inna as: “A Amseřmad inu, neẓra ijjen issuffuɣ ccwaṭen s Yisem nnek u nemneɛ i-t minzi netta war dd aneɣ iḍeffar.”150

39 Inna Yeccu: “War t mennɛem ca, minzi war din uřa d ijj i ɣa yeggen timegga ijehden s Yisem inu, uca řexdenni deɣya ggur ad xafi issiweř s řɣar.151

40 Minzi wi war iǧin ḍidd nneɣ, aqa-t akidneɣ. 41 Wi

9:28 Mt. 17:19. 9:30 Mt. 16:21; 17:22; 20:18; Mk. 8:31; 10:33; Lk. 9:22; 18:31; 24:7. 9:33 Mt. 18:1; Lk. 9:46; 22:24. 9:35 Mt. 20:27; Mk. 10:43. 9:36 Mk. 10:16. 9:37 Mt. 18:5; Lk. 9:48; Yḥ. 13:20. 9:38 Lk. 9:49. 9:39 1 Kur. 12:3.

Page 96: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

23

MARKUS

kenniw i ɣa isseswen s yijj n řkas n waman minzi aqa kenniw n Lmasiḥ, aqa s tidett, Necc ad awem iniɣ, netta war ixessar ca řmunet nnes.152

Yeccu iɛřem iwdan x min iɣekkʷan i ddnub Mt. 18:6-9; Lk. 17:1-2

42 U wi i ɣa isseɣwan ijjen zeg imeẓyanen-a i dayi yumnen, iḥřa as ad as tᵉttwagg ict n teṣḍart n tsirt tedqeř deg iri nnes, ad immenḍar di řebḥar.153

43 Mařa isseɣwa cek ufus nnek, qess i-t. Iḥřa ac ad tadfed ɣar Tudart d ameɛḍuř x wadaf s tnayen n ifassen di jᵉhennama,154

44 mani tikecca nsen war tᵉttmetti u timessi war txessi.155

45 Mařa isseɣwa i cek uḍar nnek, qess i-t. Iḥřa ac ad tadfed ɣar Tudart d ameɛḍuř x uweṭṭu s tnayen n iḍaren di jᵉhennama, 46 mani tikecca nsen war tᵉttmetti u timessi war txessi. 47 Mařa tesseɣwa i cek tiṭṭ nnek, qeřɛ i-tt. Iḥřa ac ad tadfed ɣar Tgeldit n AREBBI s ict n tiṭṭ x uweṭṭu s tnayen n tiṭṭawin di tmessi n jᵉhennama, 48 mani tikecca nsent war tᵉttmetti u timessi war txessi. 49 Minzi kuř ijjen ad ittwameǧeḥ s tmessi u kuř taɣarṣt ad tᵉttwameǧeḥ s tmeǧaḥt.156

50 Tameǧaḥt teṣbeḥ, maca mařa tameǧaḥt ixsar uředdi nnes, s min zi tt i ɣa tɛedřem. Ad tiři tmeǧaḥt daywem uca ḥḍam řehna jar awem.”157

Yeccu issiweř x řemřac d waǧafMt. 19:1-12

10 1 Ikkar, yuyur ssenni uca yiweḍ ɣar temmurt n Yahudiyya, ɣar wemcan n uẓekkwi n L'Urdun. Munen-dd xas řɣaci aṭṭas u

ɛawed tuɣa isseřmad i-ten am mammec tuɣa innum.158

2 Usin-dd ɣares Ifarisiyyen, sseqsan t ḥima ad t jarrben: “Ma iḥeǧeř i weryaz ad iǧef i temɣart nnes?” 3 Yarra-dd, inna asen: “Min xef tuɣa kenniw yumur Musa?” 4 Nnan: “Musa iwca ttesriḥ ad tᵉttwari tebrat n waǧaf maḥend aryaz ad as iǧef.”159

5 Yarra-dd Yeccu, inna asen: “X ssibbet n řeqsaḥet n wuřawen nwem aqa yura awem tawṣeyyet-a, 6 maca zi beddu zi mani tᵉttwagg ddunect, AREBBI ixřeq i-ten-dd d awtem d tewtemt.160

7 S uyenni ad ismeḥ weryaz di babas d yemmas, ad iqqen ɣar

9:41 Mt. 10:42. 9:42 Mt. 18:6; Lk. 17:2. 9:43 Aɛwd. 13:7; Mt. 5:30; 18:8. 9:44 Ica. 66:24. 9:49 Lawi 2:13. 9:50 Mt. 5:13; Lk. 14:34; Rum. 12:18; Ɛbr. 12:14. 10:1 Mt. 19:1. 10:4 Aɛwd. 24:1; Irm. 3:1; Mt. 5:31. 10:6 Amz. 1:27, 2:24, 5:2; Mt. 19:4.

Page 97: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

24

MARKUS

temɣart nnes,161

8 uca tnayen idsen xenni ad iřin d ict n arrimet, uca ammu war ttiřin ɛad d tnayen, maca ad iřin d ict n arrimet.162

9 Min issmun AREBBI, war t ibeṭṭi bnadem.”163

10 Di taddart sseqsan t imeḥḍaren nnes ɛawed x man aya. 11 Inna asen: “Wi i ɣa iǧfen i temɣart nnes uca ad imřec tenneɣnit, aqa netta izna xas,164

12 u mařa tamɣart teǧef i weryaz nnes, uca xenni ad temřec wenneɣni, aqa nettat tezna.”

Yeccu ibarek iḥenjirenMt. 19:13-15; Lk. 18:15-17

13 Iwyen as-dd iḥenjiren ḥima ad ten iḥada, maca imeḥḍaren webbxen inni ten dd-yiwyen ɣares.165

14 Umi iẓra Yeccu man aya, ixeyyeq, inna asen: “Jjem iḥenjiren ad ɣari dd-asen, war ten mennɛem, minzi Tageldit n AREBBI n yenni amecnaw nitni.166

15 S tidett, Necc ad awem iniɣ: “Wi war iqebbřen Tageldit n AREBBI amecnaw aḥenjir, aqa ɛemmarṣ war ɣares ittidef.” 16 Idarreɛ asen, uca am xasen issars ifassen nnes, ibark i-ten.167

Yeccu d weryaz bu-wagřa Mt. 19:16-30; Lk. 18:18-30

17 Umi iffeɣ maḥend ad yuyur deg webrid, yuzzeř-dd ɣares ijjen, iwḍa as ɣar ifadden uca isseqsa t: “A Amseɣɣar Aṣebḥan, min i ɣa ggeɣ ḥima ad warteɣ Tudart ittduman?”168

18 Inna as Yeccu: “Mayemmi i d ayi tᵉttřaɣid: ‘Aṣebḥan!’? Uřa d ijj war iǧi d aṣebḥan, mɣir Ijjen waha: AREBBI. 19 Cek tessned tiweṣṣa: ‘War zenni, war neqq, war tticar, war cehhed s ẓur, war ttɣecca, weqqar babac d yemmac.’ ”169

20 Yarra-dd, inna as: “Wah, a Amseɣɣar, aqa marra tina tuɣa ḍeffareɣ tent zi temẓi inu.” 21 Ixzar dayes Yeccu uca issɛizz i-t, inna as: “Teqqim icten ɛad: Uyur, zenz marra min ɣarek, ewc i-t i imezřaḍ uca ad ɣarek yiři ijj n řkenz deg ujenna, xenni as-dd da, ksi ṣṣalib nnek, ḍfar ayi-dd!”170

22 Maca netta tuɣa iḥzen s wawař nni, uca iruḥ icḍen minzi tuɣa ɣares aṭṭas n wagřa. 23 Ixzar Yeccu ɣar yenni d as dd-innḍen, inna i imeḥḍaren nnes: “Mecḥař iwɛar x wenni i ɣar iǧa aṭṭas n wagřa ḥima ad adfen ɣar Tgeldit

10:7 Amz. 2:24; 1 Kur. 6:16; Afa. 5:31. 10:8 Amz. 2:2410:9 1 Kur. 7:10. 10:11 Mt. 5:32; 19:9; Lk. 16:18; 1 Kur. 7:10. 10:13 Mt. 19:13; Lk. 18:15. 10:14 Mt. 18:3; 19:14; 1 Kur. 14:20; 1 Bṭ. 2:2. 10:16 Mt. 19:15; Mk. 9:36. 10:17 Mt. 19:16; Lk. 18:18. 10:19 Uf. 20:12-16; 21:12; Aɛwd. 5:16-20; Aɛwd. 24:14; Rum. 13:9. 10:21 Mt. 6:19; Lk. 12:33; 1 Tim. 6:17.

Page 98: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

25

MARKUS

n AREBBI!”171

24 Tbehten imeḥḍaren zeg wawařen nnes. Maca Yeccu iɛawed iṭṭef deg wawař, inna asen: “A tarwa inu, mecḥař iwɛar x yenni ittcařan x wagřa nsen maḥend ad dd-adfen ɣar Tgeldit n AREBBI! 25 Ihwen ad yadef weřɣem zi tiṭṭ n tsineft uřa ma yudef-dd bu-wagřa ɣar Tgeldit n AREBBI.” 26 Immarni daysen ɛad unexřiɛ, nnan i wayawya: “Wi izemmaren xenni ad ittwassenjem ɛad?” 27 Ixzar daysen Yeccu, inna: “Ɣar iwdan war izemmaren, maca maci ɣar AREBBI, minzi aqa ɣar AREBBI kuřci di tzemmar nnes.”172

Řmunet n weḍfar n Yeccu28 Ibda Buṭrus ad as yini: “Xzar, aqa neccin nejja kuřci, neḍfar i Cek-dd.”173

29 Yarra-dd xas Yeccu, inna: “S tidett, Necc ad awem iniɣ: War din iǧi uřa d ijjen wenni isemḥen di taddart niɣ deg aytmas niɣ di yessmas niɣ di babas niɣ di yemmas niɣ di temɣart niɣ di tarrawt uřa di tendint di ṭṭweɛ inu u di ṭṭweɛ n Řexbar Aṣebḥan, 30 i war ikessin mya n tseqqar, řexxu di zman-a ad iksi tudrin niɣ aytmas niɣ yessmas niɣ tiyemmatin niɣ tarrawt d yeyyaren, ak-d umarret, uca di zman i dd ɣa yasen ad iksi Tudart ittduman. 31 Maca aṭṭas n yenni iǧan d imezwura ad iřin d ineggura, uca aṭṭas n yenni iǧan d ineggura ad iřin d imezwura.”174

Yeccu izwar issiweř x řmewt d tnukra nnes i twařa wiss třata

Mt. 20:17-19; Lk. 18:31-34

32 Tuɣa-ten deg webrid maḥend ad gaɛɛden ɣar Urcalim u Yeccu tuɣa izwar asen. Nitni tuɣa ttbehten uca ggʷeden umi t-i-dd-ḍfaren. Iksi ɛawed tenɛac ɣar uɣezdis uca ibda iqqar asen x min d as i ɣa imsaren, inna:175

33 “Aqa neccin ad ngaɛɛed ɣar Urcalim u Mmis n bnadem ad immewc i imeqqranen n ikehhanen d imseřmaden n idlisen u nitni ad xas ḥekmen s řmewt, ad t sellmen i řegnus. 34 Ad t sseḥqaren, ad t hettken s urekkuḍ, ad xas ssusfen, ad t nɣen, maca deg wass wiss třata ad ikkar.”

10:23 Awřn. 11:28; Mt. 19:23; Lk. 18:24. 10:27 Ayub 42:2; Irm. 32:17; Zak. 8:6; Lk. 1:37. 10:28 Mt. 4:20; 19:27; Lk. 5:11; 18:28. 10:31 Mt. 19:30; 20:16; Lk. 13:30. 10:32 Mt. 16:21; 17:22; 20:18; Mk. 8:31; 9:31; Lk. 9:22; 18:31; 24:7.

Page 99: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

26

MARKUS

Tutra n Yaɛqub d YuḥannaMt. 20:20-28

35 Yusa-dd ɣares Yaɛqub d Yuḥanna, tarwa n Zabdi, nnan as: “A Amseɣɣar, nexs ad aneɣ tegged marra min zzayek i ɣa nettar.”176

36 Inna asen: “Min texsem ad awem ggeɣ?” 37 Nnan as: “Ewc aneɣ ad neqqim ijjen ɣar ufusi nnek u wenneɣni ɣar uzeřmaḍ nnek deg uɛuǧi nnek.” 38 Maca Yeccu inna asen: “Aqa war tessinem ca min tᵉttarem. Ma tzemmarem ad teswem řkas i zi i ɣa sweɣ Necc niɣ ad tᵉttwasɣeḍṣem s useɣḍeṣ i zi i ɣa ttwasɣeḍṣeɣ Necc?”177

39 Nnan as: “Nzemmar!” Inna asen Yeccu: “Řkas i ɣa sweɣ Necc, ad t teswem, u aseɣḍeṣ i zi ttwasɣeḍṣeɣ Necc, ad zzayes ttwasɣeḍṣem,178

40 maca aɣimi x yeffus inu niɣ x uzeřmaḍ inu, war ɣari iǧi deg ufus inu ad t wceɣ, maca ad immewc i yenni umi ittwassewjed.”179

41 Řami sřin ɛecra n imeḥḍaren man aya, xeyyqen x Yaɛqub d Yuḥanna.180

42 Xenni iřaɣa asen-dd Yeccu ɣares, inna asen: “Kenniw tessnem belli inni ittwaḥesben d řḥukkam n řegnus, aqa ḥekkmen xasen, u imeqqranen nsen, aqa ttṣeǧaḍen ten.181

43 War ittiři ammu jar awem, maca wenni ixsen ad idweř d ameqqran jar awem, aqa netta ad yiři d amsexxar nwem,182

44 u wenni ixsen ad yiři d amezwaru jar awem, aqa netta ad yiři d amsexxar i marra. 45 Minzi ɛawed Mmis n bnadem war dd-yusi ḥima ad xas sexxaren, maca ḥima ad ixdem, ad iwc tudart nnes d aṣřaḥ i waṭṭas n iwdan.”183

Asgenfi n mmis n Timawus adarɣařMt. 20:29-34; Lk. 18:35-43

46 Iwḍen-dd ɣar Ariḥa. Řami dd-iffeɣ Yeccu zi Ariḥa ak-d imeḥḍaren nnes d waṭṭas n řɣaci, tuɣa Timawus, mmis n Timawus, wenni tuɣa d adarɣař, iqqim deg webrid, ittettar.184

47 Umi isřa belli Yeccu Nnaṣiri aqa-t din, ibda isɣuyyu, iqqar: “A Yeccu, mmis n Dawud, arḥem ayi!” 48 Webbxen t aṭṭas ḥima ad isqar, maca netta iqqim isɣuyyu ktar: “A Mmis n Dawud, arḥem ayi!” 49 Ibedd Yeccu uca inna asen ad xas dd-řaɣan. Řaɣan-dd i udarɣař, nnan as: “Egg uř! Kkar, aqa ittřaɣa-dd xak!” 50 Řexdenni inḍar ajeǧab nnes, ikkar uca yusa-dd

10:35 Mt. 20:20. 10:38 Mt. 20:22; Lk. 12:50. 10:39 afessar - řkas i tuɣa iswa Lmasiḥ aqa-t d řeɛdab i iksi x ṣṣalib umi aɣḍab n SIDI ihwa xas di ṭṭweɛ n imednab (xzar Ica. 53:4-7). 10:40 Mt. 25:34. 10:41 Mt. 20:24. 10:42 Mt. 20:25; Lk. 22:25. 10:43 1 Bṭ. 5:3. 10:45 Yḥ. 13:14; Afa. 1:7; Fil. 2:7; Kul. 1:14; 1 Tim. 2:6; Tit. 2:14. 10:46 Mt. 20:29; Lk. 18:35.

Page 100: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

27

MARKUS

ɣar Yeccu. 51 Yarra-dd Yeccu, inna as: “Min texsed ad ac t ggeɣ?” Inna as udarɣař: “A Amseřmad inu, ḥima ad twařiɣ.” 52 Inna as Yeccu: “Xzar, liman nnek issgenfa cek !” Řexdenni idweř ittwařa uca iḍfar Yeccu deg webrid.185

Adaf n Yeccu ɣar Urcalim am ujeǧidMt. 21:1-11; Lk. 19:28-40; Yḥ. 12:12-19

11 1 Umi dd-qarrben ɣar Urcalim ɣar Bayt-Faji d Bayt-Ɛanya zzat i wedrar n Zzitun, issekk tnayen n imeḥḍaren nnes,186

2 inna asen: “Ruḥem ɣar dcar nni qibač nwem. Xmi ɣares i ɣa tadfem, řexdenni ad tafem ijj n wesnus iqqen, war xas inyi uřa d ijj n bnadem. Fesyem as-dd uca awyem t-i-dd ɣari. 3 Mařa inna awem ḥed: ‘Mayemmi i tᵉtteggem aya?’, xenni inim: ‘Aqa Sidi iḥdaj i-t!’, uca řexdenni ad t-i-dd issekk da.” 4 Nitni ruḥen, ufin asnus nni iqqen ɣar tewwart barra x webrid. Řami d as dd-arxun, 5 nnan asen ca n yenni tuɣa din ibedden: “Min tᵉtteggem, tfessyem i wesnus?” 6 Nnan asen am mammec ten iweṣṣa Yeccu uca jjin ten. 7 Iwyen-dd asnus ɣar Yeccu, ssarsen xas arruḍ nsen uca inya xas Netta.187

8 Aṭṭas ssun arruḍ nsen x webrid, ca nneɣni qessen-dd řefruɛ s wafriwen zi tcejjura uca ssun ten x webrid. 9 Inni izwaren d yenni t-i-dd-iḍfaren, tuɣa sɣuyyun s jjehd, qqaren: “Uṣanna! D amimun Wenni dd-yusin s Yisem n SIDI!188

10 Ad tᵉttwabarek Tgeldit tenni i dd ɣa yasen s Yisem n babatneɣ Dawud. Uṣanna di řuɛřa x řuɛřa n ujenna!” 11 Yudef Yeccu di Zzawect Tameqqrant di Urcalim uca iẓra marra min din imsaren. Řami tuɣa issutem řḥař, iffeɣ ɣar Bayt-Ɛanya ak-d tenɛac.189

Anɛař n wartuMt. 21:18-19

12 Tiwecca nnes řami dd-ffɣen zi Bayt-Ɛanya, iṭṭef i-t-i-dd řaẓ.190

13 Umi iẓra zi řaggʷaj ijj n wartu n tazart ɣares tifray, yuyur din ḥima ad yarzu ma ad taɣ ad dayes yaf ca. Umi ɣares dd-yiweḍ, war yufi walu mɣir tifray, minzi war tuɣi bu řweqt n tazart. 14 Iṭṭef deg wawař, inna as i wartu: “Zi řexxu d tsawent war zzayem ittett uřa d ijj ɛad řɣiǧet.” Tuɣa imeḥḍaren nnes ttesřan min iqqar.

10:52 Mt. 9:22; Mk. 5:34. 11:1 Mt. 21:1; Lk. 19:29. 11:7 2 Ij. 9:13; Yḥ. 12:14. 11:9 Izhd. 118:26. 11:11 Mt. 21:12,14; Lk. 19:45; Yḥ. 2:14. 11:12 Mt. 21:18.

Page 101: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

28

MARKUS

Yeccu d isebbaben di Taddart IqeddsenMt. 21:12-17; Lk. 19:45-48; Yḥ. 2:13-22

15 Usin-dd ɣar Urcalim u umi yudef Yeccu ɣar Zzawect Tameqqrant, ibda issuffuɣ isebbaben d imsewwaqen nni iǧan di Zzawect Tameqqrant, uca ibda issneqřab ṭṭwabeř n iṣarrafen n tmenyat d řekrasi n yenni tuɣa iznuzan idbiren,191

16 uca war ijji ḥed ad iɛdu Zzawect Tameqqrant uřa s ict n řqecɛet. 17 Tuɣa isseřmad, inna asen: “Ma war turi:

‘Taddart inu ad as řaɣan ‘Taddart n tẓaǧit i marra řegnus.’

Maca kenniw tarrim tt d ifri n iceffaren.”192

18 Imseřmaden n idlisen d imeqqranen n ikehhanen sřin man aya, kkaren uca arezzun mammec i ɣa ggen ad t nɣen, minzi ggʷeden zzayes, minzi řɣaci marra tuɣa ittebhet s useřmed nnes.193

19 Řami dd-tewḍa tmeddit, iffeɣ ɣar barra n tendint.

Artu isřaw20 Di ṣṣbeḥ zic, řami senni ɛdun, ẓrin belli wartu nni isřaw zeg iẓewran. 21 Cimɛun iften, xenni inna as: “A Amseřmad inu, xzar, artu i texzid, aqa isřaw.” 22 Yarra-dd Yeccu, inna asen: “Maɛlik ad daywem yiři liman n AREBBI, 23 maɣar s tidett, Necc ad awem iniɣ belli wenni i ɣa inin i wedrar-a: ‘Meksi, menḍar di řebḥar!’, war ittcekki deg wuř nnes maca ad yamen belli min inna ad iffeɣ, iwa aqa ad iffeɣ min d as inna.194

24 S uyenni Necc ad awem iniɣ, marra min i ɣa tᵉttarem am tᵉttẓaǧam, amnen belli ad t tkesbem uca ad ɣarwem yiři.195

25 U xmi i ɣa tbeddem ad teẓẓaǧem, ɣfarem mařa ɣarwem ca x ijj n bnadem, ḥima uřa Babatwem i iǧan deg ijenwan ad awem iɣfar ddnub nwem.196

26 Mařa war tɣeffarem kenniw, war d awem iɣeffar uřa d Babatwem i iǧan deg ijenwan i ddnub nwem.”197

11:15 Mt. 21:12; Lk. 19:45; Yḥ. 2:14. 11:17 1 Ij. 8:29; Ica. 56:7; Irm. 7:11; Mt. 21:13; Lk. 19:46. 11:18 7:19. 11:23 Mt. 17:20; 21:21; Lk. 17:6. 11:24 Irm. 29:12; Mt. 7:7; Lk. 11:9; Yḥ. 14:13; 15:7; 16:24; Yaɛ. 1:5,6; 1 Yḥ. 3:22; 5:14. 11:25 Mt. 6:14; Kul. 3:13. 11:26 Mt. 18:35.

Page 102: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

29

MARKUS

Aseqsi x ttesriḥ n YeccuMt. 21:23-27; Lk. 20:1-8

27 Usin-dd ɛawed ɣar Urcalim. Am tuɣa iggur di Zzawect Tameqqrant, qarrben-dd ɣares imeqqranen n ikehhanen d imseřmaden n idlisen d imɣaren n řgens.198

28 Nnan as: “S man ttesriḥ i zi tᵉttegged timesřayin-a? Wi d ac iwcin ṣṣulṭa aya ḥima ad tegged timesřayin-a?”199

29 Yarra-dd Yeccu, inna asen: “Uřa d Necc ad kenniw sseqsiɣ ijj n useqsi. Arrem-dd xafi uca xenni uřa d Necc ad awem iniɣ s man ttesriḥ i zi tteggeɣ aya. 30 Aseɣḍaṣ n Yuḥanna ma ikka-dd zeg ujenna niɣ zeg iwdan? Arrem-dd xafi!” 31 Mcawaren jar asen, nnan: “Mařa nenna: ‘Zeg ujenna!’, ad yini: ‘Mayemmi war zzayes tuminem?’ 32 Maca mařa nenna: ‘Zeg iwdan!’, xenni ittxeṣṣa ad neggʷed zi řgens!”, minzi marra ḥesben Yuḥanna d anabi s tidett.200

33 Arrin-dd, nnan i Yeccu: “War nessin!” Yarra-dd xasen Yeccu, inna: “Xenni uřa d Necc war d awem qqareɣ zi man ttesriḥ i zi tteggeɣ timesřayin-a.”

Amedya n umarjuɛ n tzayart d ixemmasen iɛeffanenMt. 21:33-46; Lk. 20:9-19

12 1 Ibda issawař akidsen s imedya: “Ijj n bnadem igga ijj n umarjuɛ n uḍiř, iẓẓu dayes tizayarin, iqewwar as-dd s ijj n

wefray, iɣza tasirt n uḍiř, ibna dayes ṣṣumɛet uca yarhen i-t i ixemmasen uca isafar.201

2 Řami dd-yiweḍ řḥař, issekk ijj n umsexxar ɣar ixemmasen ḥima ad iksi tasɣart nnes zeg weřqaḍ n umarjuɛ n uḍiř. 3 Maca nitni ṭṭfen t, wtin t uca ssekken t ixwa. 4 Ɛawed issekk ɣarsen ijj n umsexxar nneɣni, arejmen t, marẓen as uca řami t ssbeḥtřen, uẓẓřen xas. 5 Ɛawed issekk-dd ɣarsen wenneɣni uca nɣin t uřa d netta. Ammu i issekk ɛad aṭṭas n inneɣni, hettken ca zzaysen s urekkuḍ d ca nneɣni zzaysen nɣin ten. 6 Ɣar uneggar issekk ɣarsen ayenni n mmis i ɣares i xas iɛizzen, inna: ‘Nican ad weqqaren mmi!’ 7 Maca ifeǧaḥen nni nnan jar asen: ‘Aqa d wa d awrit. Zidem, ad t neneɣ uca ad ɣarneɣ yiři řwart.’202

8 Ksin t, nɣin t uca nḍaren t barra i umarjuɛ n uḍiř. 9 Min i ɣa yegg bab n umarjuɛ n uḍiř? Ad dd-yas ad ineɣ ixemmasen uca ad iwc amarjuɛ n uḍiř i inneɣni. 10 Ma war teɣrim tira aya? ...

11:27 Mt. 21:23; Lk. 20:1. 11:28 Uf. 2:14; Řex. 4:7; 7:27. 11:32 Mt. 14:5; Mk. 6:20. 12:1 Izhd. 80:9; Ica. 5:1; Irm. 2:21; 12:10; Mt. 21:33; Lk. 20:9. 12:7 Amz. 37:18; Izhd. 2;8; Mt. 26:3; Yḥ. 11:53

Page 103: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

30

MARKUS

‘Aẓru i tuɣa iɛiffen ibennayen, aqa idweř d azeǧif n teɣmart.203

11 Man aya ittwagg zi SIDI, u man aya tesstebhat tiṭṭawin nneɣ.’ ”204

12 Xsen ad t ṭṭfen maca nitni ggʷeden zi řɣaci, minzi fehmen belli tuɣa issawař xasen s umedya nni. Nitni jjin t uca uyuren.

Axeǧeṣ n ḍḍariba i qayṣarMt. 22:15-22; Lk. 20:20-26

13 Xenni ssekken ɣares ca n Ifarisiyyen u ca zi taddart n Hirudus, ḥima ad as ggen taxceft s wawařen nnes.205

14 Umi dd-usin, nnan as: “A Amseɣɣar, neccin nessen aqa Cek d tidett, war teggʷided zeg iwdan, u war txezzared ca ɣar wudem n iwdan, maca tesseřmaded abrid n AREBBI s tidett. Ma iḥeǧeř ad newc ddariba i kuř ijjen zzayneɣ i qayṣar niɣ lla? Ma ittxeṣṣa aneɣ ad nxeǧeṣ ḍḍariba niɣ lla?” 15 Řami Netta yargeb x nnifaq nsen, inna asen: “Mayemmi i d ayi tᵉttjarrabem? Awyem ayi-dd ijj n dinar ḥima ad t ẓareɣ!” 16 Iwyen as-dd ijj n dinar. Xenni inna asen: “Wi yiřan taṣwirt-a d tira aya?” Nnan as: “N qayṣar!” 17 Yarra-dd Yeccu, inna asen: “Wcem xenni i qayṣar min iǧan i qayṣar u i AREBBI min iǧan i AREBBI.” Uca ttɛejben dayes.206

Aseqsi n Iṣaduqiyyen x tnukraMt. 22:23-33; Lk. 20:27-40

18 Usin-dd ɣares ɛawed Iṣaduqiyyen inni iqqaren belli war din bu tnukra. Sseqsan t, nnan:207

19 “A Amseɣɣar, aqa yura aneɣ Musa, mařa immut i ḥed umas uca ijja tamɣart, maca war dd-ijji bu tarrawt, ad yawi umas tamɣart nni uca ad as issgaɛɛed dduriyet i umas.208

20 Tuɣa din sebɛa n wawmaten. Amezwaru yiwi ict n temɣart uca awarni řami immut, war dd-ijji bu dduriyet. 21 Xenni yiwyi i-tt wenni wiss tnayen uca immut, war dd-ijji bu dduriyet uřa d netta, uca ammu uřa d wenni wiss třata. 22 Marra sebɛa nni iwyen tt, war dd-jjin bu dduriyet. Aneggar nsen marra temmut temɣart nni ɛawed. 23 Iwa di tnukra, xmi dd ɣa kkaren, umi i ɣa tiři temɣart nni? Minzi nettat tuɣa d tamɣart i sebɛa nni marra.” 24 Yarra-dd Yeccu, inna asen: “Ma war txeṭṭim

12:10 Izhd. 118:22-23; Ica. 28:16; Mt. 21:42; Lk. 20:17; Řex. 4:11; Rum. 9:33; 1 Bṭ. 2:6. 12:11 Izhd. 118:22,2312:13 Mt. 22:15; Lk. 20:20. 12:17 Mt. 17:25; 22:21; Rum. 13:7. 12:18 Mt. 22:23; Lk. 20:27; Řex. 23:8. 12:19 Aɛwd. 25:5,6.

Page 104: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

31

MARKUS

ca minzi war tessinem ca Idlisen d jjehd n AREBBI? 25 Maɣar xmi dd i ɣa kkaren jar n imettinen, war tent ttiwyen d tamɣart, u war ssmiǧicen timɣarin i yeryazen, maca ad iřin amecnaw lmalakat i iǧan deg ijenwan.209

26 Maca zi jjihet n imettinen aqa ttwasnekkaren-dd: Ma war teɣrim deg wedlis n Musa, mammec akides issiweř AREBBI zi cbarq ak-d isennanen, inna: ‘D NECC, AREBBI n Ibrahim d AREBBI n Isḥaq d AREBBI n Yaɛqub!’?210

27 Netta maci d AREBBI n imettinen maca d AREBBI n yenni iddaren. S uyenni aqa kenniw txeṭṭam aṭṭas.”

Ttawṣeyyet tameqqrantMt. 22:34-40; Lk. 10:25-28

28 Umi isřa ijjen zeg imseřmaden n idlisen belli tuɣa ttemharwaḍen jar asen uca issen belli Netta aqa yarra-dd xasen mliḥ, xenni yusa-dd ɣares, isseqsa t: “Man tent iǧan d tawṣeyyet tamezwarut x kuřci?”211

29 Yarra-dd xas Yeccu: “Aqa tamezwarut x marra tiweṣṣa: ‘Seř a Israil! SIDI, AREBBI nneɣ, SIDI d Ijj.212

30 Ad texsed SIDI, AREBBI nnek s marra wuř nnek s marra řeɛmar nnek s marra řeɛqeř nnek s marra jjehd nnek.’ Ta d tawṣeyyet tamezwarut. 31 U tawṣeyyet wiss tnayen, amecnaw tanita, aqa d ta: ‘Ad texsed amqarreb nnek amecnaw ixef nnek.’ War din bu tewṣeyyet nneɣnit d tameqqrant x tina s tnayen.”213

32 Inna as umseřmad n idlisen: “Nican, a Amseřmad inu, s tidett tennid belli Netta d Ijjen, war din uřa d ijj nneɣni mɣir Netta, 33 u belli mařa ijj n bnadem ad t ixs s wuř marra, s řeɛqeř marra, s řeɛmar marra u s jjehd marra uca ad ixs amqarreb nnes amecnaw ixef nnes, aqa d man aya ḥsen zi marra tiɣarṣin n wecmaḍ d marra tiɣarṣin nneɣnit.” 34 Umi iẓra Yeccu belli yarra-dd s řeɛqeř, inna as: “Aqa cek war tiggʷijed ca x Tgeldit n AREBBI.” Xenni war iɛewweř ḥed ad t isseqsa uřa deg ict n tmesřact.214

Man wen iǧan d mmis n Dawud?Mt. 22:41-46; Lk. 20:41-44

35 Řami tuɣa isseřmad di Zzawect Tameqqrant iṭṭef Yeccu deg wawař, inna: “Mammec qqaren imseřmaden n idlisen belli Lmasiḥ d mmis n Dawud?215

36 Minzi Dawud s yixef nnes inna s Arruḥ Iqeddsen:

12:25 Mt. 22:30; 1 Yḥ. 3:2. 12:26 Uf. 3:6,15; Mt. 22:31,32; Řex. 7:32; Ɛbr. 11:16. 12:28 Mt. 22:34; Lk. 10:25. 12:29 Aɛwd. 6:4-5, 4:35; 10:12; Lk. 10:27. 12:31 Lawi 19:18; Mt. 22:39; Rum. 13:9; Gal. 5:14; Yaɛ. 2:8. 12:34 Aɛwd. 6:4-5, 4:35; Ica. 45:2112:35 Mt. 22:41; Lk. 20:41.

Page 105: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

32

MARKUS

‘Inna SIDI i Sidi inu: Qqim-dd x ufusi inu ař dd ɣa yarreɣ řɛedyan nnek d tanebdat sadu iḍaren nnek.’216

37 S uya ittřaɣa as-dd Dawud: ‘Sidi inu!’ Manis dd-ikka d mmis?” Marra řɣaci tuɣa isřa as s řefraḥet.

Aɛřam n Yeccu i imseřmaden n idlisenMt. 23:1-36; Lk. 20:45-47

38 Inna asen deg useřmad nnes: “Ḥḍam ixef nwem zeg imseřmaden n idlisen inni umi itteɛjib řḥař xmi i ɣa uyuren s řeɛbayat tizirarin u xmi i xasen i ɣa seǧmen iwdan di řeswaq,217

39 inni umi itteɛjib řekrasi n zzat di temzidawin, uřa d imucan imezwura ɣar imensiwen n wuraren, 40 inni ittetten tudrin n tijjař umi ttẓaǧan aṭṭas di ṭṭweɛ n ict n tewhibt. Aqa ina ad ksin řḥukm d ameqqran.”218

Ṣṣedqet n tajjač Lk. 21:1-4

41 Am iqqim Yeccu qibač i ssenduq n ṣṣedqet, iẓra mammec ineṭṭar řɣaci tinɛacin di ssenduq. Aṭṭas n aytbab n wagřa tuɣa neṭṭaren dayes aṭṭas.219

42 Tusa-dd ict n tajjač d řmeskina tenḍar dayes tnayen n uqiyyat n nnḥas, qqaren asent ‘camunat’.220

43 Xenni iřaɣa Yeccu i imeḥḍaren nnes, inna asen: “S tidett, Necc ad awem iniɣ, tajjač-a řmeskina aqa tenḍar dayes ktar x marra inni inḍaren di ssenduq n ṣṣedqet.221

44 Minzi marra nḍaren dayes zi min ɣarsen aṭṭas, maca ta zi drus nnes tenḍar dayes kuřci min ɣares, marra řeɛweč nnes.”

Abarreḥ n Yeccu x qeṭṭu n ddunectMt. 24:1-44; Lk. 21:5-33

13 1 Ařami dd-iffeɣ zi Zzawect Tameqqrant, inna as ijjen zeg imeḥḍaren nnes: “A Amseɣɣar, xzar, mammec ǧan iẓra aya d řebni

aya!”222

2 Yarra-dd Yeccu, inna as: “Ma teẓrid řebni aya imɣaren? War da

12:36 Izhd. 110:1; Řex. 2:34; 1 Kur. 15:25; Ɛbr. 1:13; 10:13. 12:38 Mt. 23:5,6; Lk. 11:43; 20:46. 12:40 Mt. 23:14; Lk. 20:47; 2 Tim. 3:6; Tit. 1:11. 12:41 2 Ij. 12:10; Lk. 21:1. 12:42 ‘uqiyyat n nnḥas’ - niɣ ‘mina’ (s Tramit) niɣ ‘lipta’ (s Tyunanit). Uqiyya nni d ameẓyan x marra uqiyyat n nnḥas. ‘Camuna’ - nettat d ict n werbaɛ n aṣuldi Arumani qqaren as ‘As’. Man aya ixs ad yini, aqa tamɣart tenḍar dayes tnayen n camunat. 12:43 2 Kur. 8:12. 13:1 Mt. 24:1; Lk. 21:5.

Page 106: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

33

MARKUS

ittɣimi uřa d ijj n weẓru x weẓru nneɣni i war ittnehdim.”223

3 Řami tuɣa iqqim x wedrar n Zzitun qibač i Zzawect Tameqqrant, sseqsan t Buṭrus d Yaɛqub d Yuḥanna d Andrawus řami ten tuɣa weḥḥedsen:224

4 “Ini aneɣ meřmi i ɣa yiři man aya, u man řeɛřamet aqa ggur ad ikemmeř marra aya?”225

5 Ibda Yeccu iqqar asen: “Xzarem, ḥima war kenniw ittɣarri ḥed.226

6 Aqa aṭṭas ad dd-asen s Yisem inu qqaren: ‘Aqa d NECC!’, uca ad ɣarren aṭṭas.227

7 Mařa tesřim x řbaruḍ d řexbar n řbaruḍ, war ttnexřiɛem ca, minzi s uɣiř ad yiři man aya, maca war ittiři ɛad d aneggar. 8 Minzi řgens ad ikkar ḍidd i řgens nneɣni u tageldit ḍidd i tgeldit nneɣni. Ad iřin inhezzan n temmurt zeg wemcan ɣar wemcan nneɣni uca ad yiři řaẓ d uɣewwuɣ. Timesřayin-a d beddu n řewjeɛ n tarwa.228

9 Xzarem ɣar yixef nwem, minzi ad kenniw sellmen i tudrin n ccreɛ, ad kenniw hettken s urekkuḍ di temzidawin nsen, uca ad kenniw ssiwḍen ɣar ijeǧiden d řḥukkam x ssibbet inu, d cchadet i nitni.229

10 Ɣar umezwar ittxeṣṣa ad ittwabarreḥ s Řexbar Aṣebḥan di marra řegnus. 11 Xmi kenniw i ɣa ggewwden ḥima ad kenniw sellmen, war kessi s wemnus qbeř zi min i ɣa tinim, war dayes txarriṣem ca, maca min ma d awem i ɣa immewcen di tsaɛɛet nni, siwřem zzayes, minzi war teǧim d kenniw i issawařen maca d Arruḥ Iqeddsen.230

12 Umas ad isellem umas maḥend ad t nɣen, u babas ad isellem mmis, uca ad tekkar tarrawt x lwalidin nnes uca ad ten nɣen.231

13 Ad kenniw carhen marra di ssibbet n Yisem inu, maca wenni i ɣa iṣbaren ař aneggar, ad ittwassenjem.232

14 Xmi i ɣa tẓarem nnɛi n wareyyeb, min xef tuɣa issawař unabi Daniyal, ittbedda mani war ittxeṣṣa ad ibedd - wenni iɣrin ad ifhem! - řexdenni ittxeṣṣa i yenni iǧan di Yahudiyya ad arewřen ɣar idurar,233

15 u wenni iǧan x tzeqqa war dd-ihekkwi ca ɣar taddart u war ittidef ca ḥima ad iksi ca zi taddart nnes, 16 u wenni iǧan deg iyyar war dd-ittɛiqqib ca ḥima ad iksi aseřham nnes. 17 Uct x tinni iǧan s ddeyset d tinni issuṭuḍen deg wussan nni! 18 Ẓaǧem ḥima war tᵉttiři tarewřa nwem di řmecta, 19 Minzi deg wussan nni ad din tiři

13:2 1 Ij. 9:7,8; Mixa 3:12; Lk. 19:44. 13:3 Mt. 24:3; Lk. 21:7. 13:4 Řex. 1:6. 13:5 Irm. 29:8; Afa. 5:6; 2 Ts. 2:2,3; 1 Yḥ. 4:1. 13:6 Irm. 14:14; 23:21. 13:8 Ica. 19:2. 13:9 Mt. 10:17; 24:9; Lk. 21:12; Yḥ. 15:19; 16:2; Asa. 2:10. 13:11 Mt. 10:19; Lk. 12:11; 21:4. 13:12 Ḥaz. 38:21; Mixa 7:6. 13:13 Mt. 10:22; 24:13; Lk. 21:19; Asa. 2:7,10. 13:14 Dan. 9:27; Mt. 24:15; Lk. 21:20,21.

Page 107: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

34

MARKUS

ict n řmeḥnet i war tuɣi amecnaw nettat zeg wami dd-ixřeq AREBBI ddunect ař řexxu uca war tᵉttiři ɛemmarṣ ɛawed.234

20 Mařa SIDI war issemẓi ussan nni, war tnejjem uřa d ict n ddat, maca di ṭṭweɛ n yenni ittwafarzen inni i ixḍar Netta, aqa issemẓi ussan nni. 21 Xenni mařa inna awem ijjen: ‘Aqa Lmasiḥ da!’, niɣ: ‘Aqa-t diha!’, war t ttamnem.235 22 Minzi ad dd-kkaren imasiḥen issxarriqen d inabiyyen issxarriqen, ad ggen řeɛřamat d řeɛjayeb ḥima, mařa izemmar, ad ɣarren ɛad inni ittwafarzen.236

23 Kenniw maca, ḥḍam, aqa marra nniɣ awem t qbeř. 24 Maca deg wussan nni awarni řmeḥnet nni ad tebbarcen tfuct uca taziri war tᵉttic ɛad ṭṭya nnes,237

25 itran ad dd-wḍan zeg ujenna uca ṣṣulaṭat i iǧan deg ijenwan ad ttwanhezzent.238

26 Xenni ad ẓaren Mmis n bnadem ittas-dd deg iseynuten s jjehd d uɛuǧi ameqqran.239

27 Řexdenni ad issekk lmalakat nnes uca ad iyru inni zzayes ittwafarzen zi arebɛa isemmiḍen zi ṭṭarf aneggaru n temmurt ař ṭṭarf aneggaru n ujenna. 28 Řemdem zeg wartu n tazart amettiř-a: xmi i ɣa dewřen řefruɛ nnes ad dd-areḍben uca tifray ad dd-ffɣent, xenni ad tessnem aqa anebdu yiweḍ-dd.240

29 Ammu ɛawed uřa d kenniw, xmi i ɣa tẓarem timesřayin-a ttemsarant, xenni ssnem, aqa man aya yudes-dd x tewwart. 30 S tidett ad awem iniɣ, jjiř-a war iɛeddu ca ař d ɣa yiři man aya marra. 31 Ajenna d temmurt ad fnan, maca awařen inu war fennan ɛemmarṣ.241

32 Maca ass nni d tsaɛɛet nni uřa d ijj war t issin, uřa d lmalakat inni iǧan deg ujenna, uřa d Tamemmit, mɣir Tababat.242

33 Ḥḍam, ɛessem, ẓaǧem, minzi war tessinem ca meřmi dd ɣa taweḍ řweqt nni.243

34 Aqa-t amecnaw ijj n bnadem ittxeṣṣa as ad isafar, ijja taddart nnes, iwekkeř imsexxaren nnes s ṣṣulṭa, iwca i kuř ijj zzaysen řxedmet nnes, uca iɛřem as i uɛessas n tewwart maḥend ad iqqim ad iḥḍa. 35 Iwa ḥḍam xenni, minzi war tessinem ca meřmi i dd ɣa yas bab n taddart, ɣar uɛecci niɣ ɣar wezyen n ǧiřet niɣ ɣar usquqeɛ n uyaẓiḍ niɣ ɣar ṣṣbeḥ zic, 36 ḥima war dd-ittis deɣya, ad kenniw yaf tᵉtteṭṭṣem. 37 Min d awem qqareɣ řexxu, qqareɣ t i marra: Qqimem tfaqem!”

13:19 Mt. 24:2113:21 Mt. 24:23; Lk. 21:8. 13:22 Aɛwd. 13:2; 2 Ts. 2:11. 13:24 Ica. 13:10; Ḥaz. 32:7; Yuw. 3:4; 3:15; Mt. 24:29; Lk. 21:25; Asa. 6:12. 13:25 Ica. 13:10; 34:4. 13:26 Dan. 7:10; Mt. 16:27; 24:30; Mk. 14:62; Lk. 21:27; Řex. 1:11; 1 Ts. 4:16; 2 Ts. 1:10; Asa. 1:7. 13:28 Mt. 24:32; Lk. 21:29. 13:31 Izhd. 102:27; Ica. 40:8; 51:6; Ɛbr. 1:11. 13:32 Mt. 24:36; Řex. 1:7. 13:33 Mt. 24:42; 25:13; Lk. 12:40; 21:36; 1 Ts. 5:6.

Page 108: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

35

MARKUS

Udayen arezzun ad nɣen YeccuMt. 26:1-5; Lk. 22:1-2; Yḥ. 11:45-53

14 1 Iqqim as tnayen n wussan i Řɛid n Tɣarṣt n Useɛdu d Řɛid n Weɣrum břa Antun u tuɣa imeqqranen n ikehhanen d imseřmaden

n idlisen arezzun ict n tewwart maḥend ad t ṭṭfen s teḥraymect uca ad t nɣen.244

2 Maca nitni nnan: “War ittiři di řɛid ḥima war ittiři uɣewwuɣ di řgens.”

Adhan n Yeccu di Bayt-ƐanyaMt. 26:6-13; Yḥ. 12:1-8

3 Řami tuɣa iqqim ɣar ṭṭabřa di Bayt-Ɛanya di taddart n Cimɛun, wenni di iǧa řbarṣ, tusa-dd ict n temɣart, aqa-tt ɣares ict n tziyyat n alabaster dayes řeɛtuř n ṣṣenbel teṣfa, tiɣřa. Tarẓa taziyyat n alabaster uca tfarreɣ i-tt x uzeǧif n Yeccu.245

4 Tuɣa din ca n imeḥdaren, xeyyqen aṭṭas deg ixef nsen x man aya, nnan: “Mayemmi aḍeyyeɛ n řeɛtuř-a n ṣṣenbel? 5 Minzi iři ad ittwammenz řeɛṭur-a s ktar zi teřt-mya n dinar uca xenni ad immewc i imezřaḍ.” Uca xeyyqen xas aṭṭas. 6 Maca Yeccu inna: “Jjem tt! Mayemmi xas tᵉttɛeddam? Aqa tegga dayi ijj n cɣeř icna. 7 Minzi imezřaḍ aqa aten řebda akidwem, tzemmarem ad kisen teggem řxar meřmi ma texsem, maca Necc war kidwem ttɣimiɣ řebda.246

8 Nettat tegga min umi tzemmar. Aqa tizzar temseḥ arrimet inu s řeɛṭur i wenḍeř. 9 S tidett, Necc ad awem iniɣ: Mani ma i ɣa ittwabarreḥ s Řexbar-a Aṣebḥan zzayi di marra ddunect, ad xebbaren ɛawed x min dayi tegga d řidaret i nettat.”

Yahuda izzenz ixef nnes maḥend ad isellem LmasiḥMt. 26:14-16; Lk. 22:3-6

10 Xenni iruḥ Yahuda Isxariyuṭi, ijjen zi tenɛac, ɣar imeqqranen n ikehhanen ḥima ad asen isellem Yeccu.247

11 Umi sřin man aya, farḥen uca waɛden ad as wcen tmenyat. U netta tuɣa yarezzu ict n tewwart ḥima ad asen t isellem.

Asewjed n umensi n Řɛid n Tɣarṣt n UseɛduMt. 26:17-25; Lk. 22:7-14, 21-23; Yḥ. 13:21-30

12 Deg wass amezwar n Řɛid n Weɣrum břa Antun, řami tuɣa Wudayen ɣarrṣen i Tɣarṣt n Useɛdu, nnan as imeḥḍaren nnes: “Mani texsed ad nraḥ

14:1 Mt. 26:2; Lk. 22:1; Yḥ. 11:55; 13:1. 14:3 Mt. 26:6; Lk. 7:37; Yḥ. 11:2; 12:3. 14:7 Aɛwd. 15:11. 14:10 Mt. 26:14; Lk. 22:4.

Page 109: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

36

MARKUS

ḥima ad nessewjed maḥend ad tecced Taɣarṣt n Useɛdu?”248

13 Issekk tnayen zeg imeḥḍaren nnes, inna asen: “Ruḥem ɣar tendint, u xzar, ad temsagarem ak-d ijj n weryaz, yarbu ict n teqbuct n waman. Ḍfarem t! 14 U mani i ɣa yadef xenni, inim i bab n taddart: ‘Amseřmad nneɣ iqqar: Mani teǧa tɣurfet ḥima ad cceɣ Taɣarṣt n Useɛdu ak-d imeḥḍaren inu?’ 15 Xenni netta ad awem immeř ijj n arwa imɣar sennej, issu, iɛdeř. Dinni i d aneɣ i ɣa tesswejdem.” 16 Ffɣen imeḥḍaren, usin-dd ɣar tendint uca ufin marra am mammec tuɣa d asen inna, xenni sswejden Taɣarṣt n Useɛdu.

Yeccu izwar issiweř x wenni i t ɣa isellmen17 Ɣar uɛecci yusa-dd ak-d tenɛac.249

18 Řami tuɣa qqimen ɣar ṭṭabřa, ttᵉtten, inna Yeccu: “S tidett, Necc ad awem iniɣ, aqa ijjen zzaywem wenni kidi ittᵉtten, ad ayi iɣdar!”250

19 Bdan ttecḍinen, nnan as ijjen awarni wenneɣni: “Ma d necc?” 20 Yarra-dd, inna asen: “Aqa-t d ijjen zi tenɛac i issisnen akidi aɣrum di ṭṭebṣi. 21 Aqa Mmis n bnadem ad iraḥ mammec d as tura. Maca uct x bnadem nni zi i ɣa ittwaɣdar Mmis n bnadem. Ḥsen as i bnadem nni meɛlik war dd-ixřiq.”

Amensi n Řɛid n Tɣarṣt n UseɛduMt. 26:26-30; Lk. 22:15-20; 1 Ku. 11:23-25

22 Řami tuɣa ttᵉtten, iksi Yeccu aɣrum, ibarek i-t, yarẓa i-t uca iwca asen t, inna: “Ksim, ccem, aqa ta d Arrimet inu.”251

23 Xenni iksi aɣarraf, iqada, ibarek, uca iwca asen t, u marra idsen swin zzayes. 24 Inna asen: “Aqa ina d Idammen inu n Řɛahd n Jdid i ɣa ittwassizřen i waṭṭas n iwdan. 25 S tidett, Necc ad awem iniɣ, Necc war sesseɣ ɛemmarṣ ɛad zi řɣiǧet n tzayart ař ass i di i ɣa sweɣ jdid di Tgeldit n AREBBI.” 26 Xenni awarni řami ɣennjen iẓři n ttesbiḥ, ffɣen ɣar wedrar n Zzitun.

Yeccu izwar issiweř x wenkar n BuṭrusMt. 26:31-35; Lk. 22:31-34; Yḥ. 13:36-38

27 Inna asen Yeccu: “Aqa marra kenniw ad dayi tessrubam di ǧiřet-a, minzi tura s ufus n unabi Zakariyya: ‘Aqa ad wteɣ Ameksaw, uca ad ittwazeǧeɛ wuǧi.’252

14:12 Uf. 12:17; Mt. 26:17; Lk. 22:7. 14:17 Mt. 26:20; Lk. 22:14. 14:18 Izhd. 41:10; Řex. 1:17. 14:22 Mt. 26:26; Lk. 22:19; 1 Kur. 11:23. 14:27 Zak. 13:7; Mt. 26:31; Yḥ. 16:32.

Page 110: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

37

MARKUS

28 Maca awarni řami dd-kkareɣ ɛawed, ad awem izwareɣ ɣar Ljalil.”253

29 Inna as Buṭrus: “Waxxa ad sseḍḥan marra, necc war zzayek sseḍḥiɣ ca.” 30 Inna as Yeccu: “S tidett, Necc ad ac iniɣ, aqa ass-a di ǧiřet-a, qbeř i ɣa issquqeɛ uyaẓiḍ tnayen n twařawin, ad ayi tenkared třata n twařawin.”254

31 Maca netta tuɣa iqqar s tmijja ijehden ɛad aṭṭas: “Mařa ittxeṣṣa ad mmteɣ akidek, war Cek nekkareɣ, a Sidi inu!” Uca amecnaw netta, ammu i nnan uřa d nitni marra.255

Taẓaǧit n Yeccu di XitsimaniyMt. 26:36-46; Lk. 22:39-46

32 Usin-dd ɣar wemcan umi qqaren ‘Xitsimaniy’. Inna i imeḥḍaren nnes: “Qqimem da ař i ɣa kemmřeɣ taẓaǧit!”256

33 Xenni iksi Buṭrus d Yaɛqub d Yuḥanna uca ibda ittnexřaɛ, iggʷed aṭṭas. 34 Inna asen: “Aqa řeɛmar inu icḍen ař řmewt. Qqimem da, teḥḍam!”257

35 Yuyur cwayt ɣar zzat uca iwḍa ɣar temmurt, iẓẓuǧ ḥima, mařa iɛeddeř, ad xas teɛdu tsaɛɛet nni.258

36 Inna: “Baba, Baba inu, kuřci tzemmared xas! Ksi xafi řkas-a, maca war ittiři min xseɣ Necc, maca min texsed Cek.”259

37 Uca idweř-dd, yufa i-ten ṭṭṣen. Inna as i Buṭrus: “A Cimɛun, ma aqa cek tᵉtteṭṭṣed? Ma war tzemmared ad teḥḍid uřa d ict n tsaɛɛet?260

38 Ḥḍam, ẓaǧem, ḥima war tᵉttidfem deg uɣekkwi. Arruḥ aqa iwjed, maca ddat aqa teḍɛef.”261

39 Uca yuyur ɛawed, iẓẓuǧ, iɛawed i wawařen nni d ijjen. 40 Idweř-dd uca yufa i-ten ɛawed ṭṭṣen, maɣar tuɣa tiṭṭawin nsen deqřent u nitni war ssinen mammec xas dd i ɣa yarren. 41 Uca idweř-dd Netta ɣarsen twařa wiss třata, inna asen: “Ṭṭṣem řexxu, tareyyḥem! Icfa! Aqa tiweḍ-dd tsaɛɛet. Xzarem, aqa Mmis n bnadem ad immewc deg ifassen n imednab. 42 Kkarem, ad nraḥ, xzarem, aqa da wenni d ayi i ɣa isellmen, aqa yudes-dd.”

Aḥebbes n YeccuMt. 26:47-56; Lk. 22:47-53; Yḥ. 18:3-12

43 Am tuɣa ɛad issawař, yusa-dd Yahuda, ijjen zi tenɛac, ak-d ijj n řɣaci ameqqran s řesyuf d iɛumad, sekken ten-dd imeqqranen n

14:28 Mt. 26:32; 28:10; Mk. 16:7. 14:30 Mt. 26:34; Lk. 22:34; Yḥ. 13:38. 14:31 Yḥ. 13:37. 14:32 Mt. 26:36; Lk. 22:39; Yḥ. 18:1. 14:34 Yḥ. 12:27. 14:35 Lk. 22:41. 14:36 Yḥ. 6:38. 14:37 Mt. 26:40; Lk. 22:45. 14:38 Gal. 5:17.

Page 111: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

38

MARKUS

ikehhanen d imseřmaden n idlisen d imɣaren n řgens.262

44 Uca wenni t i ɣa iɣdaren tuɣa ittegg asen ict n řeɛřamet, iqqar: “Wenni i ɣa ssudmeɣ d wenni Netta. Ṭṭfem t uca awyem t-i-dd.” 45 Deɣya yuyur ɣares, inna: “A Amseřmad inu, a Amseřmad inu!”, uca issudem i-t.263

46 Ssarsen xas ifassen uca ṭṭfen t. 47 Ijjen zeg inni din ibedden ijbed ssif nnes uca iwta amsexxar n arrays n ikehhanen, iqess as amezzuɣ. 48 Yarra-dd Yeccu, inna asen: “Ma axmi x yijj n uceffar i teffɣem s řesyuf d iɛumad ḥima ad ayi tᵉṭṭfem? 49 Kuř ass tuɣa ayi akidwem di Zzawect Tameqqrant sseřmadeɣ, war d ayi tᵉṭṭifem. Maca man aya imsar ḥima ad ttwakemmřen Idlisen.”264

50 Xenni jjin t imeḥḍaren nnes uca arewřen.265

51 Iḍfar i-t ijj n uɛezri, tuɣa yarḍ tcamir n řeqṭen azdad waha x tqeddit nnes, uca ṭṭfen t-i-dd. 52 Maca netta ijja tcamir uca yarweř zzaysen d aɛaryan.

Lmasiḥ zzat i Lmeḥkama Tameqqrant n WudayenMt. 26:57-68; Lk. 22:54-55, 63-71; Yḥ. 18:13-14, 19-24

53 Iwyen Yeccu ɣar Qayafa, arrays n ikehhanen, uca munen-dd ɣares marra imeqqranen n ikehhanen d imɣaren n řgens d imseřmaden n idlisen.266

54 Tuɣa Cimɛun iḍfar i-t-i-dd zi řaggʷaj, ɣar daxeř n řemraḥ n arrays n ikehhanen, uca tuɣa iqqim jar imxazniyyen, ittweqqaḥ ixef nnes ɣar tmessi. 55 Tuɣa imeqqranen n ikehhanen d marra Lmeḥkama Tameqqrant n Wudayen, qqaren as ‘Sunhidrin’, arezzun cchadet ḍidd i Yeccu ḥima ad t nɣen, maca war tt ufin,267

56 minzi aṭṭas tuɣa xas cehhden s ẓur, maca cchadat nsen war ttmeřqint. 57 Xenni kkaren-dd ca uca cehden xas s ẓur, nnan: 58 “Neccin nesřa as umi inna: ‘Ad hedmeɣ Zzawect Tameqqrant i ittwaggen s ifassen uca di třata n wussan ad bniɣ icten nneɣnit i war ittwaggen s ifassen.’ ”268

59 Maca uřa ammu war ttmeřqint ca cchadat nsen. 60 Xenni ikkar arrays n ikehhanen di řwest nsen uca isseqsa Yeccu, inna as: “Ma war dd-tarrid s ca? Min xak cehhden yina?”269

61 Maca Netta isqar, war dd-yarri ca. Isseqsa t arrays n ikehhanen ɛawed, inna as: “Ma Cek d Lmasiḥ, Mmis n Lmubarek?”270

62 Inna as Yeccu: “Aqa d NECC! U kenniw ad tẓarem Mmis n bnadem ittɣima x ufusi n jjehd, ad

14:43 Mt. 26:47; Lk. 22:47; Yḥ. 18:3. 14:45 2 Ṣm. 20:9. 14:49 Izhd. 22:7; 69:10; Lk. 24:25. 14:50 Ayub 19:13; Izhd. 88:9. 14:53 Mt. 26:57; Lk. 22:54; Yḥ. 18:13,24. 14:55 Mt. 26:59; Řex. 6:13. 14:58 Mk. 15:29; Yḥ. 2:19. 14:60 Mt. 26:62. 14:61 Ica. 53:7; Řex. 8:32.

Page 112: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

39

MARKUS

dd-yas s iseynuten n ujenna.”271

63 Icarreg arrays n ikehhanen tcamir nnes uca inna: “Mayemmi neḥdaj ɛad řechud! 64 Aqa tesřim aceqqef nni! Min dd awem iḍharen?” Uca marra ḥekmen xas belli isdaheǧ řmewt. 65 Ca zzaysen bdan ssusufen xas, ttřeḥḥafen i uɣembub nnes, ccaten t s řpuniyyat, qqaren as: “Nabb!” Uca wtin t imxazniyyen ɣar uɣembub s imeddarḍan.272

Ankar n BuṭrusMt. 26:69-75; Lk. 22:56-62; Yḥ. 18:15-18, 25-27

66 Řami tuɣa Cimɛun di řemraḥ swadday, tusa-dd din icten zi tiyya n arrays n ikehhanen.273

67 Umi teẓra Buṭrus ittweqqaḥ, texzar dayes, tenna: “Aqa tuɣa cek ak-d Yeccu Nnaṣiri.” 68 Maca netta inkar, inna: “War t ssineɣ, war fhimeɣ min teqqared.” Iffeɣ barra ɣar tesqift n tewwart, uca řexdenni issquqeɛ uyaẓiḍ. 69 Umi t teẓra tayya ijj n umur nneɣni, tebda teqqar i yenni din ibedden: “Aqa wa d ijjen zzaysen!”274

70 Maca netta inkar i umur nneɣni. Cwayt xenni nnan inni tuɣa din ibedden i Buṭrus: “S tidett, cek zzaysen nican minzi cek ɛawed d Ajalili. Řḥarḍ nnek amecnaw wenni nsen.” 71 Ibda ineɛɛeř ixef nnes, ittjjaǧa: “War ssineɣ Bnadem mixef tessawařem.” 72 Řexdenni issquqeɛ uyaẓiḍ wiss martayen. Ifekkar Cimɛun deg wawař i inna Yeccu: “Qbeř i ɣa issquqeɛ uyaẓiḍ wiss martayen, ad ayi tenkared třata n twařawin.” Xenni ibda ittru aṭṭas.275

Yeccu zzat i PilaṭusMt. 27:1-2, 11-14; Lk. 23:1-5; Yḥ. 18:28-38

15 1 Deɣya ɣar ṣṣbeḥ zic mcawaren imeqqranen n ikehhanen d imɣaren n řgens d imseřmaden n idlisen d marra Lmeḥkama Tameqqrant n

Wudayen, qqaren as ‘Sunhidrin’. Nitni carfen Yeccu, iwyen t uca sellmen t i Pilaṭus.276

2 Isseqsa i-t Pilaṭus: “Ma Cek d Ajeǧid n Wudayen?” Yarra-dd xas, inna as: “Cek tennid t simant nnek.”277

3 Tuɣa imeqqranen n ikehhanen ttcetcan zzayes zeg waṭṭas n tmesřayin. 4 Isseqsa t Pilaṭus ɛawed, inna as: “Ma war dd-tettarid s ca? Xzar, aṭṭas n yenni xak ittcetcan!”278

5 War dd-yarri Yeccu s walu, ařami ittebhet Pilaṭus.

14:62 Dan. 7:13; Mt. 16:27; 24:30; 25:31; Lk. 21:27; Řex. 1:11; 1 Ts. 4:16; 2 Ts. 1:10; Asa. 1:7. 14:65 Ayub 16:10; Ica. 50:6; Yḥ. 19:3. 14:66 Mt. 26:58,69; Lk. 22:55; Yḥ. 18:16,17. 14:69 Mt. 26:71; Lk. 22:58; Yḥ. 18:25. 14:72 Mt. 26:34,75; Lk. 22:61; Yḥ. 13:38; 18:27. 15:1 Izhd. 2:2; Mt. 27:1; Lk. 22:66; 23:1; Yḥ. 18:28; Řex. 3:13. 15:2 Mt. 27:11; Lk. 23:3; Yḥ. 18:33. 15:4 Mt. 27:13; Yḥ. 19:10.

Page 113: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

40

MARKUS

Yeccu d BarabbasMt. 27:15-31; Lk. 23:13-25; Yḥ. 18:39-19.16

6 Innum iḍeǧeq i ijj n umeḥbus di kuř řɛid, wenni ixsen nitni.279

7 Tuɣa din ijjen umi qqaren Bar-Abbas, ḥebbsen t ak-d imɣewwɣen inni inɣin ijjen deg uɣewweɣ.280281

8 Isɣuyy řɣaci uca nitni bdan ttᵉttarren zzayes ḥima ad igg am mammec tuɣa innum ittegg řebda i nitni. 9 Yarra-dd Pilaṭus, inna: “Ma texsem ad awem dd-arxuɣ i Ujeǧid n Wudayen?” 10 Minzi tuɣa issen belli imeqqranen n ikehhanen aqa sellmen t zi řeḥsed. 11 Maca imeqqranen n ikehhanen ɛarnen řɣaci maḥend ad ttaren ad asen dd-iḍřeq i Bar-Abbas.282

12 Pilaṭus inna asen: “Min texsem ad ggeɣ s wenni umi tᵉttřaɣam Ajeǧid n Wudayen?” 13 Sɣuyyen ɛawed: “Ṣellb i-t!” 14 Inna asen Pilaṭus: “Man tuɛeffna i igga?” Xenni arnin di tɣuyyit ɛad ktar: “Ṣelleb i-t!” 15 Am tuɣa ixs Pilaṭus ad issarḍa řɣaci, iḍřeq i Bar-Abbas, maca isellem Yeccu, awarni řami ijja ad t hettken s urekkuḍ, ḥima ad t ṣellben.283

Iɛeskariyyen sseḥqaran Yeccu16 Gewwden t iɛeskariyyen ɣar daxeř n řemraḥ n Taddart n Ccraɛ , umi qqaren ‘Prituriyum’, uca ssmunen marra řɛeskar.284

17 Ssyarḍen as ijj n werruḍ d azeggʷaɣ, muden as ict n temrist s isennanen uca qqnen as-tt, 18 bdan ttseǧamen xas, qqaren as: “Azul xak, a Ajeǧid n Wudayen!” 19 Tuɣa ccaten t ɣar uzeǧif s yijj n weɛmud n uɣanim, ssusufen xas uca uḍaren x ifadden nsen, ɛebden t. 20 Awarni řami t sseḥqaren, kksen as aseřham azeggʷaɣ uca ssyarḍen as arruḍ nnes, xenni ssuffɣen t ḥima ad t ṣellben.

Abrid ɣar ṣṣalibMt. 27:32-44; Lk. 23:26-39; Yḥ. 19:17-19

21 Ḥṣaren ijjen wenni dd-ikkin ssenni am dd-yusa zeg iyyar, Cimɛun zi Qayrawan, babas n Aliksandir d Rufus, ḥima ad as yarbu ṣṣalib.285286

22 Iwyen Yeccu ɣar wemcan umi qqaren ‘Juljuta’ min ixs ad yini ‘Taceqquft’.287

23 Wcin as binu ixeǧḍen s mirru ḥima ad t isuw, maca Netta war ixs ad t isuw. 24 Umi t ṣellben, bḍan arruḍ nnes, ggin xas akeccuḍ x min i ɣa iksi kuř ijj zzaysen.288

25 Tuɣa tasaɛɛet d třata,

15:6 Mt. 27:15; Lk. 23:17; Yḥ. 18:39. 15:7 ‘aɣewweɣ’ - niɣ ‘řfawḍa’. 15:7 Matt: 27:16; Lk. 23:19; Yḥ. 18:40. 15:11 Mt. 27:20; Lk. 23:18; Yḥ. 18:40; Řex. 3:14. 15:15 Mt. 27:26; Yḥ. 19:1. 15:16 Mt. 27:27; Yḥ. 19:2. 15:21 ‘zeg iyyar’ - niɣ ‘zi řkampu’. 15:21 Mt. 27:32; Lk. 23:26. 15:22 Mt. 27:33; Lk. 23:33; Yḥ. 19:17. 15:24 Izhd. 22:19; Mt. 27:35; Lk. 23:34; Yḥ. 19:23.

Page 114: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

41

MARKUS

aqa-tt d tesɛa n ṣṣbeḥ, umi t ṣellben. 26 Ssibbet n řmewt nnes aqa-tt di tira aya sennej nnes: ‘Wa d Ajeǧid n Wudayen’.289

27 Ṣellben akides tnayen n ixewwanen, ijjen x ufusi nnes, wenneɣni x uzeřmaḍ nnes. 28 Ammu i ttwakemmřent Tira i iqqaren: “Ittwaḥseb ak-d inni ittɛeddan.”290

29 Inni ssenni dd-ittekken, tuɣa ttceqqafen dayes, tthezzan izeǧifen nsen, nnan: “A Cek wenni i ɣa ihedmen Zzawect Tameqqrant uca ad tt tebnid ɛawed di třata n wussan,291

30 senjem ixef nnek, hwa-dd zi ṣṣalib!” 31 Ammu i t sseḥqaren ɛawed imeqqranen n ikehhanen ak-d imseřmaden n idlisen, nnan: “Tuɣa issenjem inneɣni, maca war izemmar ad issenjem ixef nnes. 32 Ejj Lmasiḥ, Ajeǧid n Israil, ad dd-ihwa řexxu zi ṣṣalib, ḥima ad nẓar uca ad namen.” Uřa d yenni ittwaṣellben akides, kkwaren t.

Řmewt n YeccuMt. 27:45-56; Lk. 23:44-49; Yḥ. 19:28-30

33 Umi dd-tiweḍ tsaɛɛet setta, aqa-tt d ḍḍhur, tewḍa-dd taǧest x temmurt marra ař tesɛa, aqa-tt d třata n uɛecci.292

34 Ɣar tsaɛɛet n tesɛa isɣuyy Yeccu s tmijja tejhed, inna s yiřes n Tramit, : “Il, Il, lmana cabaqtani?”, min ixs ad yini: “Il, Il, lmana cabaqtani?”, min ixs ad yini: “Ay AREBBI inu, ay AREBBI inu, mayemmi dayi tsemḥed?”293

35 Ca zeg inni din ibedden, umi sřin aya, nnan: “Aqa Netta ittřaɣa i Iliya!” 36 Yuzzeř-dd ɣares ijjen, issuff ict n spunxa s řxeǧ, igga i-tt x uɣanim, iwca as ḥima ad isuw. Maca nitni nnan: “Raja! Ejj aneɣ ad nẓar ma ad dd-yas Iliya ḥima ad t-i-dd-issehwa.”294

37 Xenni isɣuyy Yeccu s ict n tmijja tejhed aṭṭas uca ibedd asuffeɣ n nnefs. 38 Ařeḥḥaf n wadaf ɣar Zzawect Tameqqrant icarreg x tnayen zi sennej ɣar swadday.295

39 Umi iẓra řqebṭan n mya i din ibedden zzates, isɣuyyu ammu s jjehd uca xenni ibedd usuffeɣ n nnefs, inna: “S tidett tuɣa Bnadem-a d Mmis n AREBBI!”296

40 Tuɣa din ɛawed timɣarin xezzarent i-dd zi řaggʷaj, jar asent ɛawed Maryam n Majdala d Maryam yemmas n Yaɛqub, amaẓuẓ, uřa d yemmas n Yusis, d Salumi,297

41 tinni t-i-dd-iḍfaren, sexxarent xas umi t tuɣa di Ljalil, uřa d timɣarin nneɣnit tinni tuɣa akides i dd-igaɛɛden ɣar Urcalim.298

15:26 Mt. 27:37; Lk. 23:38; Yḥ. 19:19. 15:28 Ica. 53:12; Lk. 22:37. 15:29 Izhd. 22:8; 69:21; 109:25; Mt. 27:39; Lk. 23:35; Yḥ. 2:19. 15:33 Mt. 27:45; Lk. 23:44. 15:34 Izhd. 22:2; Mt. 27:46. 15:36 Izhd. 69:22; Yḥ. 19:29. 15:38 2 Im. 3:14; Mt. 27:51; Lk. 23:45. 15:39 Mt. 27:54; Lk. 23:47. 15:40 Mt. 27:55; Lk. 23:49. 15:41 Lk. 8:2,3.

Page 115: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

42

MARKUS

Anḍeř n YeccuMt. 27:57-61; Lk. 23:50-56; Yḥ. 19:38-42

42 Řami dd-tiweḍ tmeddit n Usewjed, tameddit nni iǧan qbeř i wass n ssebt,299

43 yusa-dd Yusuf zi Arimatiya, ijj n umcawar icenɛen n Lmeḥkama Tameqqrant n Wudayen, wenni tuɣa ittrajan Tageldit n AREBBI, uca netta izɛem ad yadef ɣar Pilaṭus maḥend ad as ittar řxecbet n Yeccu.300

44 Ittebhet Pilaṭus umi immut ammu deɣya uca iřaɣa-dd i řqebṭan n mya, isseqsa t, ma immut ma ɛad. 45 Umi ifhem man aya zi řqebṭan n mya, iwca řxecbet i Yusuf. 46 Isɣa řecfen n řeqṭen azdad iksi t zi ṣṣalib, icfen i-t di řeqṭen azdad, issars i-t deg wenḍeř i tuɣa ittwaxebcen di sseǧaḥ uca isseqnunni ict n teṣḍart x tewwart n wenḍeř.301

47 Tuɣa Maryam n Majdala d Maryam, yemmas n Yusi, ẓrint mani t ssarsen.

TanukraMt. 28:1-8; Lk. 24:1-12; Yḥ. 20:1-10

16 1 Umi iɛdu ssebt, tesɣa Maryam n Majdala d Maryam, yemmas n Yaɛqub, d Salumi řeɛṭur ḥima ad t dehnent.302

2 Ɣar ṣṣbeḥ zic deg wass amezwar n simana iwḍent-i-dd ɣar wenḍeř ařami dd-tenqar tfuct. 3 Nnant jar asent: “Wi d aneɣ i ɣa isseqnunnyen taṣḍart nni iǧan x wadaf n wenḍeř?” 4 Řami xzarent, ẓrint aqa taṣḍart tᵉttwasseqnunni zeg wenḍeř, waxxa tuɣa temɣar aṭṭas. 5 Řami udfent ɣar wenḍeř, ẓrint ijj n ubřiɣ iqqim ɣar uɣezdis afusi, yarḍ arruḍ d acemřař d azirar uca nitenti nnxeřɛent.303

6 Maca netta inna asent: “War ttnexřiɛent ca! Kennint tarezzunt x Yeccu Nnaṣiri wenni ittwaṣellben. Aqa Netta ikkar, war da iǧi, xzarent, aqa amcan mani t ssarsen.304

7 Maca ruḥent, inint i imeḥḍaren nnes uřa i Buṭrus, aqa ad awem izwar ɣar Ljalil. Dinni ad t tẓarem am mammec tuɣa i d awem inna.”305

8 Ffɣent deɣya uca arewřent zeg wenḍeř, minzi tqebs i-tent tarjijit d ddehcan uca war t nnint i ḥed, minzi tuɣa ggʷedent.306

15:42 Mt. 27:57; Lk. 23:50; Yḥ. 19:38. 15:43 ’Lmeḥkama Tameqqrant n Wudayen’ - niɣ: ‘Jmaɛet n lḥukkam n Wudayen’. 15:46 Mt. 12:40; 26:12; 27:60; Lk. 23:53. 16:1 Mt. 28:1; Lk. 24:1; Yḥ. 20:1. 16:5 Mt. 28:2; Yḥ. 20:12. 16:6 Mt. 28:5; Lk. 24:5. 16:7 Mt. 26:32; 28:10; Mk. 14:28; Řex. 1:3; 13:31; 1 Kur. 15:5. 16:8 Mt. 28:8; Lk. 24:9; Yḥ. 20:18.

Page 116: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

43

MARKUS

Aḍḥar n Yeccu awarni i tnukra nnesMt. 28:9-10; Yḥ. 20:11-18; Lk. 24:13-35

9 Řami dd-ikkar Netta zic deg wass amezwar n simana, iḍhar-dd d amezwaru i Maryam n Majdala tenni zi tuɣa issuffeɣ sebɛa n ccwaṭen.307

10 Tanita truḥ uca txebbar aya i yenni tuɣa akides iǧan, inni tuɣa iceḍnen u ttrun. 11 Řami ina sřin belli Netta aqa iddar uca iban asent, war zzaysent uminen. 12 Awarni aya iban-dd s yijj n waddud nneɣni i tnayen zzaysen umi tuɣa gguren nitni ɣar ijj n dcar.308

13 Uřa d ina ruḥen ɛawed uca xebbaren inneɣni, maca war ten uminen.

Abarreḥ s L’InjilMt.. 28:16-20; Lk. 24:36-49; Yḥ. 20:19-23; Uf. 1:6-8

14 Řexdenni iban-dd i ḥiṭac ařami tuɣa qqimen ɣar ṭṭabřa uca iɛayar i-ten minzi war uminen u minzi ssqesḥen uřawen nsen, minzi war uminen zeg inni t iẓrin awarni řami dd-ittwassnekkar Netta.309

15 Inna asen: “Ruḥem ɣar ddunect marra, barrḥem s Řexbar Aṣebḥan di marra min dd-yejja AREBBI.310

16 Wenni i ɣa yamnen uca ad ittwasseɣḍeṣ, aqa ad iddar, maca wenni war yuminen, ad ittwaḥaseb.311

17 Tina d řeɛřamat i ɣa iḍfaren inni i ɣa yamnen: aqa nitni ad ssuffɣen ccwaṭen s Yisem inu uca ad ssiwřen s iřsawen n jdid,312

18 ad ksin ifiɣran s ifassen nsen u mařa swin min ineqqen, war ten iḍḍarri ca man aya uca ad ssarsen ifassen nsen x imehřac, xenni ad ggenfan.”313

Tameksit n Yeccu ɣar ujennaLk. 24:50-53; Uf. 1:9-11

19 Awarni řami kidsen issiweř, immeksi Siditneɣ Yeccu ɣar ujenna uca issɣim ixef nnes x ufusi n AREBBI.314

20 Maca nitni ffɣen uca barrḥen di kuř amcan u Siditneɣ tuɣa ixeddem akidsen uca issars řxeṭ nnes x wawařen nsen s řeɛřamat i t-i-dd iḍeffaren. Amin.

Aneggar n Řexbar Aṣebḥan Iqeddsen am mammec t ibarreḥ Markus.315

16:9 Lk. 8:2; Yḥ. 20:14,16. 16:12 Lk. 24:13. 16:14 Lk. 24:36; Yḥ. 20:19; 1 Kur. 15:5. 16:15 Mt. 28:19; Yḥ. 15:16. 16:16 Yḥ. 3:18; 12:48. 16:17 Lk. 10:17; Řex. 2:4; 5:16; 8:7; 10:46; 16:18; 19:6,12. 16:18 Lk. 10:19; Řex. 28:5,8. 16:19 Lk. 24:50,51; Řex. 1:9. 16:20 Řex. 1:2; 14:3; 1 Tim. 3:16; Ɛbr. 2:4.

Page 117: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

1

L’Injil s ufus n Luka

Tamezwarut

1 1 Umi aṭṭas idsen tuɣa nwan ad arin ijj n umezruy x tmesřayin i zi nettwasseqneɛ, 2 - am mammec d aneɣ xebbaren inni iẓrin Awař zeg

umezwaru u tuɣa aten d imsexxaren nnes - , 3 iban ayi-dd Netta uřa i necc, minzi ḍfareɣ marra timesřayin mliḥ zeg umezwaru, ḥima ad ac dd-ariɣ s usettef, a Tiyufilis iɛizzen, 4 ḥima ad tessned mliḥ tidett n wawařen nni zi tᵉttwasřemded.

Zakariya d Iliṣabit5 Tuɣa din deg wussan n Hirudus, ajeǧid n Yahudiyya, ijj n ukehhan, qqaren as Zakariyya. Netta zi terbiɛt n ikehhanen n taddart n Abiya, uca tamɣart nnes tuɣa-tt zi tarrawt n Harun, qqaren as Iliṣabit.1

6 Tuɣa s tnayen idsen d imseggaden ɣar AREBBI, ḍfaren marra tiweṣṣa d řumur iseggden n SIDI břa řɛib. 7 War tuɣi ɣarsen bu uḥenjir minzi Iliṣabit tuɣa war dd-tᵉttiruw ca u tuɣa s tnayen idsen mɣaren deg wussan. 8 Aqa imsar řami tuɣa Zakariyya ittegg řxedmet n ukehhan qibač i AREBBI x nnubet n terbiɛt nnes,2

9 aqa yusa-dd dayes ukeccuḍ, ɛlaḥsab lqaɛida n ikehhanen, ḥima ad yadef ɣar Zzawect Tameqqrant n SIDI maḥend ad iqeddem tawhibt n řebxur.3

10 Tuɣa qaɛ abarru n řgens ittẓaǧa barra di tsaɛɛet n tewhibt n řebxur. 11 Řexdenni iḍḥar as-dd Lmalak n SIDI i Zakariyya, ibedd-dd x ufusi n uɛalṭar n řebxur. 12 Umi t iẓra Zakariyya, innexřeɛ uca iggʷed. 13 Inna as Lmalak: “War tteggʷed ca, a Zakariyya, minzi tᵉttwaqbeř taẓaǧit nnek. Aqa Iliṣabit, tameṭṭut nnek, ad ac dd-taruw aḥenjir, ad t tsemmid Yuḥanna.4

14 Ad ac tiři řefraḥet d třiwřiwt uca aṭṭas n iwdan ad farḥen i wexřaq nnes,5

15 minzi ad yiři d ameqqran ɣar SIDI, war isess binu uřa d ccrab. Ad ittwaccur s Arruḥ Iqeddsen deg uɛeddis n yemmas,6

16 uca ad dd-yarr aṭṭas n iḥenjiren n Israil ɣar SIDI, AREBBI nsen.7

17 Netta ad yuyur zzates s arruḥ d jjehd n unabi Iliya, ḥima ad dd-1:5 1 Im. 24:10. 1:8 1 Im. 241:9 Uf. 30:7; Lawi 16:17. 1:13 Lk. 1:60. 1:14 Lk. 1:58. 1:15 Řqḍ. 13:4. 1:16 Mal. 3:24; Mt. 11:14.

(CC BY-SA 4.0 - 2020)

Page 118: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

2

LUKA

yarr uřawen n lwalidin ɣar tarrawt nsen u inni war yuminen ɣar tussna n Umsegged, ḥima ad issewjed ijj n řgens ikmeř i SIDI.”8

18 Yarra-dd Zakariyya x Lmalak: “Mammec i ɣa ggeɣ ad fehmeɣ aya, minzi necc d awessar uřa d tamɣart inu temɣar aṭṭas!”9

19 Yarra-dd Lmalak, inna as: “Necc d Jibril wenni ibedden zzat i AREBBI, ttwasekkeɣ-dd ḥima ad kik ssiwřeɣ, ad cek xebbareɣ řexbar-a wanita aṣebḥan. 20 Zi řexxu ad tegnud u war tzemmared ad tessiwřed ař ass min di i ɣa imsar uya, minzi war tumined ca s wawařen inu inni i ɣa ittwakemmřen di řweqt nsen.” 21 Tuɣa řgens di barra ittraja Zakariyya uca iwdan ttbehten umi iɛeṭṭař daxeř di Zzawect Tameqqrant. 22 Umi dd-iffeɣ Zakariyya, tuɣa war izemmar ad kisen issiweř. Xenni fehmen belli iban as-dd ca n tmeẓriwt di Zzawect Tameqqrant. Tuɣa ittceyyar asen, maca iqqim ignu. 23 Umi kemmřen wussan n řxedmet n tukehhant nnes, iɛqeb-dd ɣar taddart nnes.

24 Awarni ussan nni teksi tamɣart nnes Iliṣabit s ddeyset. Teffar ixef nnes xemsa n iyuren uca tebda teqqar: 25 “Ammu i zzayi igga SIDI deg wussan nni umi ɣari dd-ixzar, ḥima ad xafi ikkes aseḥqar n iwdan.”10

Aḍhar n lmalak i Maryam26 Deg uyur wiss setta issekk-dd AREBBI Lmalak Jibril ɣar ict n tendint di Ljalil, qqaren as Nnaṣira, 27 ɣar ict n teɛzarect d tanexḍabt ɣar weryaz zi taddart n ujeǧid Dawud, qqaren as Yusuf. Tuɣa isem n teɛzarect nni Maryam.11

28 Yudef-dd ɣares Lmalak, inna as: “Sřam xam, a tamimunt! Siditneɣ akidem! Cem aqa tᵉttwabarked jar temɣarin!” 29 Umi t teẓra, tennexřeɛ zeg wawař nnes uca txarreṣ min ixs ad yini sřam-a. 30 Inna as Lmalak: “War tteggʷed ca, a Maryam, minzi tufid arḍa ɣar AREBBI. 31 Ad teksid ddeyset uca ad tarwed Aḥenjir, ad t tsemmid ‘Yeccu’.12

32 Wanita ad yiři d ameqqran, ad xas ttřaɣan Mmis n Umɛuǧi x kuřci, u ad as iwc SIDI AREBBI řɛarc n jeddis Dawud.13

33 Netta ad iḥkem x taddart n Yaɛqub i řebda, war ittiři uneggar i Tgeldit nnes.”14

34 Tenna Maryam i Lmalak: “Mammec i ɣa yiři uya am war mřiceɣ ca ak-d weryaz?” 35 Yarra-dd Lmalak, inna as: “Arruḥ Iqeddsen ad am iřeḥḥef uca jjehd n Umɛuǧi x kuřci ad xam yarsa. S uyenni ad yiři wenni i dd ɣa ixeřqen zzayem d amqeddas u 1:17 Mal. 3:23-24; Mt. 3:2; Mk. 9:12. 1:18 Amz. 17:17. 1:25 Amz. 30:23; Ica. 4:1. 1:27 Mt. 1:18. 1:31 Ica. 7:14. 1:32 2 Ṣm. 7:12; Izhd. 132:11; Ica. 9:6; 54:5. 1:33 1 Im. 22:10; Izhd. 45:7; 89:37; Irm. 23:5; Dan. 7:14,27; Mixa 4:7; Ɛbr. 1:8.

Page 119: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

3

LUKA

ad t semman Mmis n AREBBI. 36 Xzar, Iliṣabit, řaǧ nnem, nettat ɛawed aqa-tt s ddeyset di tewsar nnes. Aqa d ayur n setta i nettat umi qqaren ‘War dd-tᵉttiruw!’ 37 Minzi war din min yewɛaren i AREBBI.”15

38 Tenna Maryam: “Xzar, necc d tayya n SIDI, ad ayi imsar ɛlaḥsab awař nnek.” Xas uca yuyur xas Lmalak.

Maryam truḥ ad tarzef Iliṣabit39 Deg wussan nni tekkar Maryam, truḥ deɣya ɣar idurar, ɣar ict n tendint n Yahudiyya. 40 Tudef ɣar taddart n Zakariyya, tseǧem x Iliṣabit. 41 Umi tesřa Iliṣabit i sřam n Maryam, imsar aqa inhezz useymi deg uɛeddis nnes. Uca tedweř Iliṣabit teccur s Arruḥ Iqeddsen, 42 tesɣuyy s jjehd, tenna i Maryam: “Cem aqa tᵉttwabarked jar temɣarin, tᵉttwabarek řɣiǧet n uɛeddis nnem! 43 Zi manis ɣari aya, ḥima ad ɣari dd-tas yemmas n Sidi inu? 44 Řami dd-tiweḍ tmijja n sřam nnem ɣar umezzuɣ inu, inhezz useymi deg uɛeddis inu s řefraḥet. 45 Sseɛd n tenni yumnen aqa ad ittwakemmeř min d as ittwanna zi SIDI.”16

Izři n Maryam i usemɣar n Arebbi46 Tenna Maryam:

“Řeɛmar inu issemɣara di SIDI, 47 ifarḥ buḥbeř inu s AREBBI, Řɛunṣar inu n Tudart, 48 s minzi ixzar ɣar umeddur awaḍeɛ n tayya nnes. Xzar, zi řexxu marra arrawen ad ayi semman ‘D tamimunt!’ 49 Minzi wenni ɣar iǧa tizemmar igga dayi timesřayin mɣarent, aqa Isem nnes iqeddes. 50 Arreḥmet nnes x tarwa d jjiřat, x yenni t ittweqqaren.17

51 S uɣiř nnes aqa yiwi-dd řeɣřeb. Ifartek inni iɛeffaren deg ixarriṣen n wuřawen nsen.18

52 Inni ɣar teǧa ṣṣulṭa iɣḍeř i-ten zi řekrasi nsen, imwaḍɛen issgaɛɛed i-ten.19

53 Issjiwen s řxar inni iǧuẓen, isqad aytbab n wagřa s ifassen xwan.20

1:37 Ayub 42:2; Irm. 32:17; Zak. 8:6; Mt. 19:26; Lk. 18:27. 1:45 Lk. 11:28. 1:50 Uf. 20:6. 1:51 Izhd. 33:10; Ica. 51:9; 52:10; 1 Bṭ. 5:5. 1:52 1 Ṣm. 2:8; Izhd. 113:6. 1:53 Izhd. 34:11.

Page 120: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

4

LUKA

54 Amsexxar nnes Israil, iɛawen i-t, aqa iɛqeř x arreḥmet nnes,21

55 am mammec issiweř ak-d řejdud nneɣ, ak-d Ibrahim d zzariɛet nnes, i řebda.”22

56 Tekka Maryam ɛřaḥař třata n iyuren ɣar Iliṣabit, xenni teɛqeb ɣar taddart nnes.

Axřaq n Yuḥanna Amseɣḍaṣ57 Řami dd-tiweḍ řweqt n Iliṣabit ḥima ad dd-taruw, tejj-dd aḥenjir. 58 Sřin jjiran d řaǧ nnes belli AREBBI isscen as arreḥmet nnes aṭṭas, farḥen nitni akides.23

59 Deg wass wiss tmenya usin-dd ḥima ad xetnen i useymi uca semman t s yisem n babas Zakariyya,24

60 maca tarra-dd yemmas, tenna: “Lla, ad ittwasemma Yuḥanna.”25

61 Nnan as: “War iǧi ḥed zi řaǧ nnem, ttřaɣan as-dd s yisem-a.” 62 Xenni ciyyaren ɣar babas mammec ixs ad t isemma. 63 Ittar tařwiḥt uca yura xas, inna: “Isem nnes Yuḥanna.” Uca tbehten iwdan marra. 64 Řexdenni yarzem aqemmum nnes d yiřes nnes uca issiweř ɛawed, ibarek AREBBI. 65 Tehwa-dd tiggʷudi x marra jjiran nsen, ssiwřen aṭṭas x marra man aya di kuř idurar n Yahudiyya. 66 Marra inni isřin i man aya, xemmřen t deg wuřawen nsen, nnan: “Aqa min i ɣa yiři uḥenjir-a?” Tuɣa afus n SIDI akides.

Izři n Zakariya i usemɣar n Arebbi67 Ittwaccur Babas Zakariyya s Arruḥ Iqeddsen, inebba, inna:

68 “Ad ittwabarek SIDI, AREBBI n Israil, minzi ifekkar di řgens nnes uca yiwi asen-dd aṣřaḥ. 69 Issbedd aneɣ-dd ijj n yicc n weṣřaḥ, di taddart n Dawud, amsexxar nnes,26

70 am mammec tuɣa d aneɣ inna s uqemmum n inabiyyen iqeddsen nnes,

1:54 Ica. 30:18; 41:9; 54:5; Irm. 31:2,20. 1:55 Amz. 17:19; 22:18; Izhd. 132:11. 1:58 Lk. 1:14. 1:59 Amz. 17:12; Lawi 12:3. 1:60 Lk. 1:13. 1:69 Izhd. 132:17.

Page 121: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

5

LUKA

inni din tuɣa zeg wecḥař uya,27

71 maḥend ad aneɣ ifekk zi řɛedyan nneɣ, u zeg ifassen n yenni i d aneɣ icarrhen, 72 maḥend ad igg arreḥmet nnes i řejdud nneɣ u ad iɛqeř x řɛuhud nnes iqeddsen, 73 x tajaǧit tenni ijjuǧ i Ibrahim, jedditneɣ, ḥima ad d aneɣ iwc28

74 maḥend ad nfekk zeg ifassen n řɛedyan nneɣ, u ad as nsexxar břa tiggʷudi,29

75 s tqeddast d tsegda, marra ussan n tudart nneɣ.30

76 I cek, a aḥenjir, ad ac ttřaɣan anabi n Umɛuǧi x kuřci, minzi ad traḥed zzat i uɣembub n SIDI, ḥima ad tessewjded ibriden nnes,31

77 ḥima ad iwc i řgens nnes tussna n Tudart, i iǧan s weɣfar n ddnub nsen,32

78 s řaǧaɣ n arreḥmet n AREBBI nneɣ, i zi xaneɣ i ɣa iḥinn řefjar zi řuɛřa, 79 ḥima ad issirɣ tfawt i yenni iqqimen di taǧest d tiři n řmewt, ḥima ad igewwed iḍaren nneɣ deg webrid n řehna.”33

80 Am iggam uḥenjir, yarenni dayes Arruḥ u tuɣa-t di řexřa ař ass i di dd-iḍhar i Israil.34

Axřaq n Yeccu Lmasiḥ Mt. 1:18-25

2 1 Deg wussan nni iffeɣ-dd ijj n řumur zi qayṣar Uɣustus ḥima ad ttwazemmemen marra imezdaɣ n řeḥkamet nnes. 2 Azemmem-a tuɣa-t

d amezwaru umi tuɣa Qiriniyus iḥekkem di Suriya. 3 Kuř ijjen iřuḥ ɣar tendint nnes ḥima ad ittwazemmem dinni. 4 Igaɛɛed ɛawed Yusuf zi Nnaṣira, ict n tendint di Ljalil, ɣar Yahudiyya ɣar tendint n Dawud tenni umi qqaren Bayt-Laḥm umi t tuɣa zi taddart u zeg

1:70 Izhd. 72:12; Ica. 40:10; Irm. 23:6; 30:10; Dan. 9:27. 1:73 Amz. 22:16; Izhd. 105:9; Irm. 31:33; Ɛbr. 6:13,17. 1:74 Ɛbr. 9:141:75 1 Bṭ. 1:15. 1:76 Lk. 1:17; Mal. 3:23. 1:77 Lk. 3:3. 1:79 Ica. 9:1; 42:7; 43:8; 49:9; 60:1. 1:80 Lk. 2:40.

Page 122: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

6

LUKA

warraw n Dawud,35

5 ḥima ad ittwazemmem ak-d Maryam, tanexḍabt nnes, tenni tuɣa s ddeyset. 6 Uca imsar, ařami ten tuɣa dinni, qefřen wussan nnes ḥima ad taru. 7 Turuw-dd Mmis amenzu, tessenneḍ i-t di teḥřucin uca tessars i-t di řmedwed, minzi war ɣarsen bu wemcan mani zemmaren ad qqimen.36

Imeksawen d lmalakat 8 Di jjwayeh nni tuɣa din ca n imeksawen, ḥeṭṭan tiḥimriwin nsen di ǧiřet. 9 U xzar, Lmalak n AREBBI ibedd-dd ɣarsen uca aɛuǧi n SIDI issarɣ xasen, inneḍ asen uca třeḥḥef asen ict n tiggʷudi temɣar. 10 Inna asen Lmalak nni: “War tteggʷedem ca, ad awem-dd ssiwḍeɣ ict n řefraḥet temɣar i ɣa yiřin i ddunect marra. 11 Aqa ittwaxřeq awem-dd ass-a Umsenjem, SIDI, Lmasiḥ, di tendint n Dawud. 12 D wa d awem i ɣa yiřin d řeɛřamet: Ad tafem aseymi ittwanneḍ di teḥřucin, immars di řmedwed.” 13 Řexdenni iban-dd ak-d Lmalak ijj n řɣaci n řɛeskar n ujenna ttṣebbaḥen AREBBI, qqaren:37

14 “Aɛuǧi i AREBBI di řuɛřa, řehna x temmurt, u asitem d aṣebḥan i yewdan.”38

Imeksawen di Baytlaḥm15 Umi xasen uyuren lmalakat ɣar ujenna, ssiwřen imeksawen ak-d wayawya, nnan: “Ejj aneɣ ad nraḥ ɣar Bayt-Laḥm ḥima ad nẓar min imsaren min xef d aneɣ issargeb SIDI.” 16 Usin-dd s tazřa, ufin Maryam d Yusuf d Useymi immars di řmedwed. 17 Umi t ẓrin, ɛawden awař i d asen ittwannan x Useymi. 18 Marra inni isřin, ttbehten s min d asen nnan imeksawen. 19 Maca Maryam tuɣa txemmeř marra awařen-a, tᵉttxarraṣ daysen deg wuř nnes. 20 Xenni ɛeqben-dd imeksawen, ttṣebbaḥen u ssemɣaran di AREBBI x marra min sřin d marra min ẓrin, nican am mammec i d asen tuɣa ittwanna.

Axtan n Yeccu Lmasiḥ 21 Umi kemmřen tmenya n wussan ḥima ad ittwaxten Useymi, semman t ‘Yeccu’, am mammec tuɣa t isemma Lmalak qbeř ma ad ittwaksi deg uɛe

2:4 1 Ṣm. 16; Mixa 5:1; Mt. 1:1; Yḥ. 7:42. 2:7 Mt. 1:25. 2:13 Dan. 7:10; Asa. 5:11. 2:14 Ica. 57:19; Afa. 2:17.

Page 123: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

7

LUKA

ddis.39

22 Umi kemmřen wussan n usizdeg nnes ɛlaḥsab Ccariɛa n Musa, iwyen t ɣar Urcalim ḥima ad t qeddmen zzat i SIDI,40

23 - am mammec tura di Ccariɛa n SIDI: ‘Aqa kuř mmis amenzu i dd-ittwaxeřqen zeg uɛeddis n yemmas ad ittwasemma d amqeddas i SIDI!’ - ,41

24 u ḥima ad ḥḍaren taɣarṣt am mammec tᵉttwanna di Ccariɛa n SIDI: tnayen n idbiren niɣ tyuya n iwarruḍen n idbiren.42

Řefraḥet n Cimɛun d Anna 25 Tuɣa di Urcalim ijj n weryaz qqaren as Cimɛun. Tuɣa aryaz-a nican d amsegged, ittraja afewwej n Israil uca tuɣa Arruḥ Iqeddsen xas.

26 Tuɣa Arruḥ Iqeddsen iweḥḥa as-dd aqa war ittmetti ca ař dd-iẓar Lmasiḥ n SIDI. 27 Yusa-dd ɣar Zzawect Tameqqrant am t iɛarren Arruḥ Iqeddsen, umi dd-udfen lwalidin s Uḥenjir Yeccu ḥima ad as ggen ɛlaḥsab lqaɛida n Ccariɛa. 28 Iksi t deg iɣaǧen nnes uca ibarek AREBBI, inna:

29 “Ejj amsexxar nnek ad iraḥ di řehna řexxu, a Sidi inu, ɛlaḥsab awař nnek,43

30 minzi tiṭṭawin inu ẓrint arreḥmet nnek,44

31 i tesswejded zzat i wudem n marra řegnus:45

32 tafawt yareqqen i řegnus, d uɛuǧi i řgens nnek Israil!”46

33 Ittebhet Yusuf d yemmas s min xas itwannan. 34 Xenni ibark i-ten Cimɛun, inna i Maryam yemmas: “Aqa wa immars i uweṭṭu d tnukra n waṭṭas di Israil, u ɛawed i řeɛřamet i ɣa ittwaɛekksen.47

35 Ad icuqq ɛawed ssif di řeɛmar nnem, ḥima ad dd-ttwasseḍharen ixarriṣen zeg waṭṭas n wuřawen.”

36 Ict n tnabit, qqaren as Ḥanna, yeǧis n Fanwil, zi teqbič n Acir, tuɣa-tt uřa d nettat tewsar aṭṭas. Teddar ak-d weryaz nnes sebɛa

2:21 Amz. 17:12; Lawi 12:3; Mt. 1:21; Lk. 1:31; Yḥ. 7:22. 2:22 Lawi 12:6. 2:23 Uf. 13:2,12; Řxř. 3:13; 8:16,17. 2:24 Lawi 12:8. 2:29 Amz. 46:30. 2:30 Izhd. 98:2; Ica. 52:10. 2:31 Řex. 28:28. 2:32 Ica. 42:6; 49:6; Řex. 13:47. 2:34 Ica. 8:14; Rum. 9:32; 1 Bṭ. 2:8.

Page 124: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

8

LUKA

n iseggʷusa zeg wami tt tuɣa ɛad d taɛzarect. 37 Tuɣa-tt d tajjač i yijj n řmijař n arebɛa u-tmanyin n iseggʷusa, war tᵉttbeɛɛid ca x Zzawect Tameqqrant, tuɣa tɛebbed AREBBI s uẓummi d tẓaǧit ǧiřet d wass.48

38 Ɣar tsaɛɛet nni tbedd nettat ɛawed, tᵉttṣebbaḥ i SIDI, tessawař xas ak-d marra inni ittrajan aṣřaḥ n Urcalim.49

39 Umi kemmřen nitni kuřci ɛlaḥsab Ccariɛa n SIDI, ɛeqben ɣar tendint nsen Nnaṣira di Ljalil. 40 Tuɣa Aḥenjir iggam, yarenni dayes Arruḥ, idweř iccur s tiɣit, u arḍa n AREBBI aqa-tt xas.50

Yeccu di Zzawect Tameqqrant řami igga tenɛac n isseggʷusa41 Tuɣa řaǧ nnes ttraḥen kuř aseggʷas ɣar Urcalim di Řɛid n Tɣarṣt n Useɛdu.51

42 Umi ɣares yiweḍ tenɛac n iseggʷusa, gaɛɛden ɣar Řɛid am mammec nnumen nitni. 43 Awarni řami ɛdun wussan n Řɛid, řami dd-ɛeqben, iqqim Uḥenjir Yeccu awarni asen di Urcalim, umi Yusuf d yemma as war argiben ca x man aya. 44 Ittɣiř asen aqa-t jar imsebriden. Awarni řami uyuren ict n ticři n wass, arezzun xas jar řaǧ d imeddukkař nsen. 45 Umi war t ufin, ɛeqben ɣar Urcalim, arezzun xas. 46 Awarni třata n wussan ufin t di Zzawect Tameqqrant, tuɣa iqqim di řwest n imesɣaren n Ccariɛa, ittesřa ɣarsen, ittseqsa ten. 47 Marra inni d as isřin, ttbehten di řefhamet d wawař i dd-ittarra.52

48 Řami t ẓrin, tbehten. Tenna as yemmas: “A mmi, mayemmi d aneɣ teggid ammu? Aqa, babac d necc nedɛeq s tarezzut xak.” 49 Inna asen: “Mayemmi xafi tarzum? Ma war targibem ca belli ittxeṣṣa ayi ad iřiɣ di Taddart n Baba?” 50 Maca war fhimen awař i d asen inna.53

51 Uca ihwa-dd akidsen ɣar Nnaṣira, tuɣa ittegg asen array. Maca yemmas txemmeř marra awařen-a deg wuř nnes. 52 Uca tuɣa Yeccu yarenni di tiddi d tiɣit d arḍa ɣar AREBBI d yewdan.54

Yuḥanna AmseɣḍaṣMt. 3:1-12; Mk. 1:1-8; Yḥ. 1:19-28

3 1 Deg useggʷas wiss xemmesṭac zi řeḥkamet n qayṣar Tibaryus, řami tuɣa Punṭiyus Pilaṭus d řḥakem x Yahudiyya, u Hirudus d

řḥakem x Ljalil, ijj n arbeɛ n temmurt, u Filippus, umas, d řḥakem x Ituriya d jjihet n Traxunitis, ijj n arbeɛ nneɣni n temmurt, u 2:37 1 Ṣm. 1:22. 2:38 ‘asenjem’ - niɣ ‘asellak’. 2:40 Lk. 1:80. 2:41 Uf. 23:15,17; Lawi 23:5; Aɛwd. 16:1. 2:47 Mt. 7:28; Mk. 1:22; Lk. 4:22,32; Yḥ. 7:15. 2:50 Lk. 9:45; 18:34. 2:52 1 Ṣm. 2:26; Lk. 1:80.

Page 125: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

9

LUKA

Lisanyus d řḥakem x jjihet n Abilini, ijj n arbeɛ nneɣni n temmurt ɛawed, 2 umi tuɣa Ḥannan d Qayafa d arruyas n ikehhannen, aqa yusa-dd wawař n AREBBI ɣar Yuḥanna, mmis n Zakariyya, di řexřa.55

3 Yiweḍ-dd ɣar marra jjwayeh i d as dd-innḍen i L'Urdun, ittbarreḥ s useɣḍeṣ n ttubet i weɣfar n ddnub,56

4 amecnaw mammec tura deg wedlis n wawařen n unabi Icaɛya i innan:

“Tmijja n wenni isɣuyyun di řexřa: Swejdem abrid n SIDI, seggmem ijj n umesraq i AREBBI nneɣ di řewḍa.57

5 Marra tiddaɣin ad ttwaccurent u marra idurar d tewririn ad dd-ttwassehwan, ddmani ad ttwaseggment u imucan iwɛaren ad dewřen d řewḍa. 6 Kuř ddat s idammen d weysum ad tẓar asenjem n AREBBI.”58

7 Tuɣa iqqar i řɣaci i dd-itteffɣen ḥima ad ttwasɣeḍṣen: “A tarwa n iřefsawen! Wi d awem imřen maḥend ad tarzum ad tarewřem zeg weɣḍab i dd ɣa yasen?59

8 Ggem řɣiǧet i ɣa iřiqqen i ttubet. War ttbeddam ad tinim deg ixef nwem: ‘Aqa ɣarneɣ Ibrahim d jedditneɣ!’, minzi Necc ad awem iniɣ, belli AREBBI izemmar ad issnekkar zeg iẓra aya tarwa i Ibrahim.60

9 Xzar, aqa tᵉttwasars tcaqurt ɣar iẓewran n tcejjura. S uyenni kuř tacejjart i war itticen řɣiǧet tecna ad tᵉttwaqess uca ad temmenḍar di tmessi.”6162

10 Isseqsa t řɣaci, inna: “Min i ɣa negg?”63

11 Yarra-d, inna asen: “Ejj wenni ɣar iǧa tyuya n tcamirat, ad iwc i wenni war ɣar iǧi ca, u ejj wenni ɣar iǧa macca, ad igg amenni.”64

12 Usin-dd ɛawed ayt n ḍḍariba ḥima ad ttwasɣeḍṣen, nnan as: “A Amseɣɣar, min i ɣa negg?” 13 Inna asen: “War ttᵉṭṭfem ktar zi min d awem dd-yuřyen.” 14 Sseqsan t ɛawed iɛeskariyyen, nnan as: “Min i ɣa negg neccin?” Inna asen: “War tteggem řɣar uřa deg ijj, war deǧmem ḥed, qennɛem s řmunet nwem.” 15 Am ibda řgens ad ittceř x Yuḥanna, u xarrṣen deg wuřawen nsen ma Yuḥanna netta d Lmasiḥ, 16 xenni yarra-dd Yuḥanna x řɣaci, inna: “Necc

3:2 Řex. 4:6. 3:3 Mt. 3:1; Mk. 1:4. 3:4 Ica. 40:3-5; Mt. 3:3; Mk. 1:3; Yḥ. 1:23. 3:6 Izhd. 98:2; Ica. 40:3-5; 52:10. 3:7 Mt. 3:7; 23:33. 3:8 Mt. 3:9; Yḥ. 8:39; Řex. 13:26. 3:9 ‘tacejjart’ - niɣ ‘addag’ (‘iddagen’). 3:9 Mt. 3:10; 7:19. 3:10 Řex. 2:37. 3:11 Yaɛ. 2:13,15; 1 Yḥ. 3:17.

Page 126: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

10

LUKA

sseɣḍaṣeɣ kenniw deg waman, maca awarni ayi ad dd-yas wi ijehden xafi, wenni umi necc war sdihiǧeɣ uřa ad as fesyeɣ ifiřan n sandaliyat nnes. Aqa Netta ad kenniw isseɣḍeṣ di Arruḥ Iqeddsen u di tmessi.65

17 Netta ɣares tazzart deg ufus nnes uca ad issizdeg andrar nnes. Ad issmun irden ɣar řmarsi nnes, maca icarfa ad ten issecmeḍ s tmessi war ixessyen.”66

18 S tmesřayin nneɣni ɛad aṭṭas tuɣa isseřmad iwdan uca ittbarreḥ s Řexbar Aṣebḥan i řgens. 19 Umi iɛayar Yuḥanna Hirudus, řḥakem x ijj n arbeɛ n temmurt, zi ssibbet n Hirudiyya tamɣart n Filippus umas, u zi ssibbet n marra tuɛeffna i igga,67

20 aqa yarni Hirudus ɛawed di man aya marra, řami tuɣa iḥebbes Yuḥanna Amseɣḍaṣ.

Aseɣḍeṣ n Yeccu s ufus n Yuḥanna Amseɣḍaṣ Mt. 3:13-17; Mk. 1:9-11

21 Awarni řami isseɣḍeṣ marra řgens, isseɣḍeṣ ɛawed Yeccu, uca am tuɣa ittẓaǧa, innurzem ujenna,68

22 uca ihwa-dd xas Arruḥ Iqeddsen s ṣṣifet n ict n ddat amecnaw ict n tedbirt, u ict n tmijja zeg ujenna tuɣa teqqar: “Cek d Mmi iɛizzen, dayek ufiɣ arḍa inu.”69

Taṣiřet n Yeccu LmasiḥMt. 1:1-17

23 Tuɣa Yeccu ɣares ɛřaḥar třatin n iseggʷusa u ittɣiř asen aqa Netta d mmis n Yusuf, mmis n Hayli,70

24 mmis n Mattat, mmis n Lawi, mmis n Malki, mmis n Yanna, mmis n Yusuf, 25 mmis n Mattata, mmis n Ɛamus, mmis n Naḥum, mmis n Ḥasli, mmis n Najjay, 26 mmis n Maɛat, mmis n Mattat, mmis n Cimɛi, mmis n Yusuf, mmis n Yahuda, 27 mmis n Yuḥanna, mmis n Risa, mmis n Zarubbabil, mmis n Caɛaltiyil, mmis n Niri, 28 mmis n Malki, mmis n Addi, mmis n Quṣam, mmis n Almudam, mmis n Ɛir, 29 mmis n Yusi, mmis n Aliɛazar, mmis n Yuram, mmis n Matita, mmis n Lawi, 30 mmis n Cimɛun, mmis n Yahuda, mmis n Yusuf, mmis n Yunam, mmis n Alyaqim, 31 mmis n Maliya, mmis n Miynan, mmis n Mattata, mmis n Natan, mmis n Dawud, 32 mmis n Yassa, mmis n Ɛubid, mmis n Buɛaz, mmis n Salmun, mmis n Naḥcun, 33 mmis n Ɛamminadab, mmis n Aram, mmis n Ḥaṣrun, mmis n Fariṣ, mmis n Yahuda, 34 mmis n Yaɛqub, mmis n Isḥaq,

3:16 Ica. 44:3; Yuw. 3:1; Mt. 3:11; Mk. 1:8; Yḥ. 1:26; Řex. 1:5; 11:16; 2:4; 11:15; 19:4. 3:17 Mt. 3:12. 3:19 Mt. 14:3; Mk. 6:18. 3:21 Mt. 3:13; Mk. 1:9; Yḥ. 1:32. 3:22 Ica. 42:1; Mt. 17:5; Mk. 9:7; Lk. 9:35; Kul. 1:13; 2 Bṭ. 1:17. 3:23 Mt. 13:55; Yḥ. 6:42.

Page 127: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

11

LUKA

mmis n Ibrahim, mmis n Taraḥ, mmis n Naḥur,71

35 mmis n Saruj, mmis n Raɛuw, mmis n Falaj, mmis n Ɛabir, mmis n Calaḥ, 36 mmis n Qinan, mmis n Arfakcad, mmis n Cam, mmis n Nuḥ, mmis n Lamak, 37 mmis n Matucalaḥ, mmis n Ḥanux, mmis n Yarad, mmis n Mahalal-Il, mmis n Qinan, 38 mmis n Anuc, mmis n Cit, mmis n Adam, mmis n AREBBI.72

Ajarreb n Yeccu di řexřaMt. 4:1-11; Mk. 1:12-13

4 1 Yeccu iɛqeb-dd zi L'Urdun am tuɣa iccur s Arruḥ Iqeddsen uca Arruḥ indeh i-t ɣar řexřa73

2 ḥima ad ittwajarreb zeg ibřis arebɛin n wussan. War icci walu deg wussan nni uca awarni řami ɛdun wussan nni, iṭṭef i-t i-dd řaẓ ɣar uneggar.74

3 Inna as ibřis: “Mařa Cek d mmis n AREBBI, ini i weẓru aya ad idweř d aɣrum.” 4 Yarra-dd xas Yeccu, inna: “Aqa tura: ‘Bnadem war itteddar s weɣrum waha, maca s kuř awař n AREBBI.’ ”75

5 Xenni issgaɛɛed i-t cciṭan ɣar ijj n wedrar yuɛřan, isscen as marra tigeldiwin n ddunect deg ijjen wermac. 6 Inna as ibřis: “Ad ac wceɣ ṣṣulṭa aya marra d uɛuǧi nnes, minzi i necc umi temmewc u tticeɣ tt i wenni xseɣ. 7 Mařa tɛebded ayi, ad ɣarek yiři marra aya.” 8 Yarra-dd xas Yeccu, inna as: “Aqa tura: ‘SIDI, AREBBI nnek, umi i ɣa tsejded u i Netta weḥḥdes umi i ɣa tsexxared.’ ”76

9 Yiwyi t ɣar Urcalim uca issbedd i-t x tqiccet n tzeqqa n Zzawect Tameqqrant, inna as: “Mařa Cek d Mmis n AREBBI, nḍar ixef nnek ssa ɣar wadday, 10 minzi tura: ‘Ad yumur lmalakat nnes xak maḥend ad Cek ḥḍan, 11 aqa x ifassen nsent ad Cek ksint ḥima aḍar nnek war ineggeḥ ca aẓru.’ ”77

12 Yarra-dd xas Yeccu inna as: “Aqa ittwanna: ‘War ttjarrab SIDI, AREBBI nnek.”78

13 Umi ikemmeř ibřis marra aɣekkʷi nnes, yuyur xas ca n řweqt.

3:34 Amz. 11:10. 3:38 Amz. 5:3. 4:1 Mt. 4:1; Mk. 1:12. 4:2 Uf. 34:28; 1 Ij. 19:8. 4:4 Aɛwd. 8:3; Mt. 4:4. 4:8 Aɛwd. 6:13; 10:20; 1 Ṣm. 7:3. 4:11 Izhd. 91:11,12. 4:12 Aɛwd. 6:16.

Page 128: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

12

LUKA

Yeccu isseřmad iwdanMt. 4:12-17; Mk. 1:14-15

14 Iɛqeb-dd Yeccu s jjehd n Arruḥ ɣar Ljalil uca iffeɣ řexbar xas di marra jjwayeh i d as dd-innḍen.79

15 Tuɣa isseřmad di temzidawin nsen, ssɛuǧan t iwdan marra.

Anabi war iǧi d ameqbuř di tendint nnesMt. 13:53-58; Mk. 6:1-6

16 Yusa-dd ɣar Nnaṣira mani yarebba, uca yudef ɣar temzida n Wudayen deg wass n ssebt ɛlaḥsab tanamit nnes, uca ikkar ḥima ad issɣar.80

17 Immewc as adlis ittwannḍen n unabi Icaɛya uca yarzem Yeccu adlis ittwanḍen, yufa amcan mani tura:

18 “Arruḥ n SIDI xafi, minzi Netta idhen ayi ḥima ad barrḥeɣ s Řexbar Aṣebḥan i imezřaḍ, issekk ayi-dd ḥima ad ssgenfiɣ inni umi yarẓ wuř, ḥima ad barrḥeɣ i imeḥbas s usarreḥ, i idarɣařen s řxeẓrat, u ḥima ad ssfewwjeɣ inni ittwarẓen řami din abarreḥ n weɣfar n ddnub nsen, 19 ḥima ad barrḥeɣ s useggʷas aṣebḥan n SIDI.”81

20 Xenni yenneḍ adlis, iwca i-t i umsexxar, iqqim, am dayes nḍaren marra inni tuɣa di temzida tiṭṭawin nsen. 21 Xenni ibda iqqar asen: “Aqa ass-a ttwakemmřent tira aya deg imezzuɣen nwem.” 22 Tuɣa marra cehhden xas, ttbehten s wawařen n arḍa i dd-iffɣen zeg uqemmum nnes uca nnan: “Ma war iǧi wa d mmis n Yusuf?”82

23 Inna asen Yeccu: “Nican ad ayi tinim lmatal-a: ‘A Aḍbib, sgenfa yixef nnek! Mecḥař nesřa belli ijra di Kafarnaḥum, egg man aya ɛawed di tendint nnek’.”83

24 Xenni inna: “S tidett, ad awem iniɣ, war iǧi unabi d ameqbuř di temmurt nnes.84

25 S tidett ad awem iniɣ: Tuɣa din tijjař aṭṭas di taddart n Israil deg wussan n Iliya umi ittwabelleɛ ujenna třata n iseggʷusa d setta n iyuren, ařami tuɣa řaẓ imɣar di temmurt marra. 26 War dd-ittwassekk Iliya uřa ɣar icten zzaysent, mɣir ɣar Ṣarfat i iǧan

4:14 Mt. 4:12; Mk. 1:14; Yḥ. 4:43; Řex. 10:37. 4:16 Naḥ. 8:4,5; Mt. 13:54; Mk. 6:1; Yḥ. 4:43. 4:19 Ica. 42:7; 61:1,2; Mt. 11:5. 4:22 Ica. 50:4; Mt. 13:54; Mk. 6:2; Lk. 2:47; Yḥ. 6:42. 4:23 Mt. 4:13. 4:24 Mt. 13:57; Mk. 6:4; Yḥ. 4:44.

Page 129: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

13

LUKA

di jjwayeh n Ṣaydun, ɣar ict n tajjač. 27 Tuɣa din di Israil di řweqt n unabi Ilicaɛ aṭṭas n iwdan i di iǧa řbarṣ, uca uřa d ijj zzaysen war ittwasizdig mɣir Naɛman zi Aram waha.”85

28 Umi sřin aya, ttwaccuren marra inni iǧan di temzida s tefqeḥt. 29 Kkaren, ssuffɣen t barra i tendint, iwyen t ɣar tqiccet n wedrar i xef tuɣa tebna tendint nsen ḥima ad t nḍaren zeg ijj n jjarf yuɛřan. 30 Maca Netta icuqq di řwest nsen uca iruḥ.

Asuffuɣ n ijj n řaryaḥ amengusMk. 1:21-28

31 Ihwa ɣar Kafarnaḥum, ict n tendint di Ljalil, tuɣa isseřmad i-ten deg wussan n ssebt.86

32 Ttbehten s useřmed nnes, minzi awař nnes tuɣa t s ṣṣulṭa.87

33 Tuɣa di temzida ijj n weryaz dayes buḥbeř n ijj n cciṭan amengus uca isɣuyyu s jjehd aṭṭas,88

34 inna: “Tewwej xafi! Min din jar aneɣ akidek, a Yeccu Nnaṣiri? Ma tusid-dd da ḥima ad aneɣ tᵉtteḥḥid? Necc ssneɣ min teɛnid, aqa Cek d Amqeddas n AREBBI.” 35 Iwebbex i-t Yeccu, inna as: “Sqar, ffeɣ-dd zzayes!” Inḍar i-t cciṭan di řwest, iffeɣ zzayes, břa ma ad as issexsar ca. 36 Yarsa utebhet x marra uca bdan ssawařen jar asen, nnan: “Mana awař-a? Aqa s ṣṣulṭa d jjehd ittamar řaryaḥ imengas, uca ffɣen!” 37 Iffeɣ-dd xas řexbar ɣar marra jjwayeh i d as dd-innḍen.

Asgenfi n tḍekkwač n Buṭrus d waṭṭas n imeḥřacMt. 8:14-17; Mk. 1:29-34

38 Řami dd-iffeɣ Yeccu zi temzida, yudef ɣar taddart n Cimɛun. Tuɣa taḍekkʷač n Cimɛun dayes timessi aṭṭas u ttaren zzayes di ṭṭweɛ nnes.89

39 Iɣnes xas uca iwebbex timessi uca tejja xas tmessi. Řexdenni tekkar, tedweř tᵉttsexxar xasen. 40 Řami teɣři tfuct, iwyen-dd ɣares marra inni i tuɣa ɣar iǧa imehřac i di iǧa ɛřam kuř řehřacat, uca Netta issars afus nnes x kuř ijjen zzaysen, issgenfa ten.90

41 Tuɣa ccwaṭen tteffɣen-dd ɛawed zeg waṭṭas idsen, tuɣa sɣuyyun, qqaren: “Cek d Lmasiḥ Mmis n AREBBI!” Maca iwebbex i-ten, war ten ijji ad ssiwřen, minzi ssnen belli Netta d Lmasiḥ.91

4:27 2 Ij. 5:14. 4:31 Mt. 4:13; Mk. 1:21. 4:32 Mt. 7:29; Mk. 1:22. 4:33 Mk. 1:23. 4:38 Mt. 8:14; Mk. 1:29. 4:40 Mt. 8:16; Mk. 1:32; 7:32; 8:23,25. 4:41 Mk. 1:34; 3:11.

Page 130: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

14

LUKA

Yeccu ad iraḥ ɣar tneddam nneɣni Mk. 1:35-39

42 Řami tuɣa d aziř, iffeɣ-dd, iruḥ ɣar ijj n wemcan ixřan, tuɣa řɣaci yarezzu xas, usin-dd ɣares uca ṭṭfen t ḥima war xasen ittbeɛɛid.92

43 Inna asen Yeccu: “Aqa ittxeṣṣa ayi ad barrḥeɣ ɛawed i tneddam nneɣni s Tgeldit n AREBBI, minzi i man aya umi dd-ttwasekkeɣ.” 44 Xenni tuɣa ittbarreḥ di temzidawin n Ljalil.

Ařaɣi n imeḥḍaren imezwuraMt. 4:18-22; Mk. 1:16-20

5 1 Ařami xas imun řɣaci ḥima ad sřen i Wawař n AREBBI, am tuɣa Netta ibedd x tma n řebḥar n Jinnisaret,93

2 iẓra tnayen n tɣarruba beddent x tma n řebḥar u ineymaren n iseřman ffɣen-dd zzayes, tuɣa ssizdigen tiracciwin. 3 Ict zi tɣarruba nni tuɣa n Cimɛun Buṭrus. Inya Yeccu di tɣarrabut, isseqsa ten ad aggʷejen cwayt x tma ɣar řebḥar. Xenni iqqim uca tuɣa isseřmad řɣaci zi tɣarrabut. 4 Umi ikemmeř awař, inna i Cimɛun: “Ruḥem ɣar řaǧaɣ, nḍarem tiracciwin nwem i tneymart.” 5 Yarra-dd Cimɛun, inna as: “A Amseřmad inu, aqa nuḥeř ǧiřet tekmeř, war neymar walu, maca x wawař nnek ad nḍareɣ tracca.” 6 Umi ggin man aya, ṭṭfen aṭṭas n iseřman ařami dewřent tracciwin nsen ttcarragent. 7 Aqa ciyyaren ɣar imeddukkař nsen inni tuɣa di tɣarrabut nneɣni, ḥima ad dd-asen ad ten ɛawnen. Nitni usin-dd uca ttwaccurent tnayen n tɣarruba ařami ɛřayen ad ɣarqen. 8 Ařami iẓra Cimɛun Buṭrus man aya, iwḍa ɣar iḍaren n Yeccu, inna as: “Aggʷej xafi, a Sidi, aqa necc d bnadem d amednub.” 9 Ittebhet netta d marra inni iǧan akides x tneymart n iseřman i ṭṭfen, 10 uřa d Yaɛqub d Yuḥanna, tarwa n Zabdi, inni tuɣa d icricen n Cimɛun. Inna Yeccu i Cimɛun: “War tteggʷed ca, zi řexxu ssa tsawent ad tafed tyemmared iwdan i usenjem.”94

11 Nitni iwyen-dd tiɣarruba ɣar řbarr, jjin kuřci uca ḍfaren t.95

Asgenfi n ijj n weryaz i di iǧa řbarṣMt. 8:1-4; Mk. 1:40-45

12 Umi tuɣa Yeccu deg icten zi tneddam nni, yusa-dd ɣares ijj n weryaz iřqef i-t marra řbarṣ. Umi iẓra netta Yeccu, iwḍa x uɣembub nnes 4:42 Mk. 1:35. 5:1 Mt. 13:2; Mk. 4:1. 5:10 Irm. 16:16; Ḥaz. 47:9; Mt. 4:19; Mk. 1:17. 5:11 Mt. 4:20; 19:27; Mk. 10:28; Lk. 18:28.

Page 131: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

15

LUKA

uca izaweg i-t, inna: “A Sidi inu, mařa texsed, tzemmared ad ayi tessizdeged!”96

13 Isswiẓẓeḍ s ufus ɣares, iḥada t, inna: “Necc xseɣ, iři tizdiged!” Řexdenni iruḥ xas řbarṣ. 14 Yumur i-t: “War teqqar i ḥed, maca ruḥ, scen ixef nnek i ukehhan, ewc tawhibt x usizdeg nnek, am mammec t yumur Musa, d cchadet i nitni.”97

15 Ccenɛet nnes tuyur mani mma ktar ɛad uca inneyru řɣaci aṭṭas ḥima ad as sřen u ḥima ad zzayes ttwasgenfan zi řehřacat nsen. 16 Maca Netta iffeɣ-dd ɣar řexřa, ittẓaǧa din.

Asgenfi n ijj n bnadem d aneɛḍabMt. 9:1-8; Mk. 2:1-12

17 Deg ijj n wass zeg wussan nni am tuɣa isseřmad uca Ifarisiyyen d imseřmaden n Ccariɛa qqimen din, usin-dd iwdan zi marra dcurat n Ljalil d Yahudiyya, u zi Urcalim. Tuɣa din jjehd zi SIDI maḥend ad ttwasgenfan. 18 Xenni iwyen-dd ca n yeryazen ijj n weryaz d aneɛḍab x qama, tuɣa arezzun ad t ssidfen ɣar daxeř maḥend ad t ssarsen zzates.98

19 Umi war ufin manis t i ɣa ssidfen zi ssibbet n řɣaci, gaɛɛden x tzeqqa uca seyyben t zeg uqarmud ɣar wadday ak-d qama, nican ɣar řwest, zzat i Yeccu. 20 Umi iẓra Yeccu liman nsen, inna i uneɛḍab: “A bnadem, ddnub nnek ttwaɣfaren ac.” 21 Bdan imseřmaden n idlisen d Ifarisiyyen ttxarraṣen, nnan: “Min iɛna Wa, řami Netta ittceqqaf ammu. Wi izemmaren ad iɣfar ddnub mɣir AREBBI weḥḥdes?”99

22 Yargeb Yeccu x ixarriṣen nsen, yarra-dd, inna asen: “Min tᵉttxarraṣem deg wuřawen nwem? 23 Min ihewnen ad iniɣ, ma: ‘Ttwaɣfaren ddnub nnek!’, niɣ ad iniɣ: ‘Kkar, uyur!’? 24 Maca ḥima ad tessnem belli Mmis n bnadem ɣares ṣṣulṭa x temmurt ḥima ad iɣfar ddnub - inna i uneɛḍab - I cek umi i ɣa iniɣ, kkar, ksi qama nnek uca ruḥ ɣar taddart nnek!” 25 Řexdenni ikkar zzat i tiṭṭawin nsen, iksi qama nnes uca iruḥ ɣar taddart nnes, issemɣara di AREBBI. 26 Atebhet ihwa-dd x marra iwdan, ssemɣaran di AREBBI uca tudef i-ten tiggʷudi, nnan: “Aqa ass-a neẓra řeɛjayeb!”

5:12 Mt. 8:2; Mk. 1:40. 5:14 Lawi 13:2; 14:2; Mt. 8:4. 5:18 Mt. 9:1; Mk. 2:3; Řex. 9:33. 5:21 Izhd. 32:5; Ica. 43:25.

Page 132: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

16

LUKA

Ařaɣi n Matta Lawi Mt. 9:9-13; Mk. 2:13-17

27 Awarni man aya iffeɣ Yeccu, iẓra ijj n bu-ḍḍariba, qqaren as Lawi, iqqim deg wemcan n ḍḍariba, inna as: “Ḍfar ayi-dd!”100

28 Ijja kuřci, ikkar uca iḍfar i-t-i-dd. 29 Igga as Lawi ijj n umensi imɣar di taddart nnes. Inni akides iqqimen ɣar ṭṭabřa tuɣa aten deg waṭṭas n řɣaci zeg ayt n ḍḍariba d inneɣni.101

30 Maca imseřmaden n idlisen d Ifarisiyyen cetcan, nnan i imeḥḍaren nnes: “Mayemmi tᵉttettem, tessessem ak-d ayt n ḍḍariba d imednab?” 31 Yarra-dd Yeccu, inna asen: “Inni iṣeḥḥen war ḥdijen ca aḍbib, maca imehřac wah. 32 War dd-usiɣ ad řaɣiɣ x imseggaden, maca x imednab ɣar ttubet.”102

Aseqsi x uẓummi Mt. 9:14-17; Mk. 2:18-22

33 Nnan as: “Mayemmi tẓumman u ttẓaǧan imeḥḍaren n Yuḥanna aṭṭas uřa d yenni n Ifarisiyyen, maca inni nnek ttᵉtten, sessen?”103

34 Inna asen: “Ma texsem ad tejjem ayt n umuřay ad ẓummen mařa amuřay aqa-t ɛad akidsen!104

35 Maca ad dd-awḍen wussan xmi xasen i ɣa ittwammeksi Umuřay, řexdenni ad ẓummen deg wussan nni.” 36 Inna asen ɛawed ijj n umedya: “War din ḥed ittegg taneqqič n warruḍ n jdid x warruḍ abuřay, mařa lla, ad iɣarṣ jdid uřa taneqqič n jdid war tᵉttřiqi abuřay. 37 War iǧi ḥed ittegg binu n jdid di txuncay tiqdimin, ḥima binu n jdid war isscarrig ca tixuncay uca binu ad izeǧeɛ u txuncay ad ḍeyyɛent.105

38 Maca tteggen binu n jdid di txuncay n jdid uca ad xemmřen s tyuya. 39 Uřa d ijj, mařa iswa aqdim, war ittexs ɛad řexdenni jdid, minzi netta ad yini: ‘Aqdim ittfuḥ!’ ”

Lmasiḥ d Bab n ssebtMt. 12:1-8; Mk. 2:23-28

6 1 Imsar di ssebt aqa Yeccu icuqq deg iyyaren n imendi. Tuɣa imeḥḍaren nnes ttekksen tidrin, ttḥekkan tent s ifassen nsen, ttᵉtten

tent.106

2 Ca n Ifarisiyyen nnan asen: “Mayemmi tᵉtteggem min war iḥeǧřen ad

5:27 Mt. 9:9; Mk. 2:14,15. 5:29 Mt. 9:10; Mk. 2:15; Lk. 15:1. 5:32 Mt. 9:13; Lk. 19:10; 1 Tim. 1:15. 5:33 Mt. 9:14. 5:34 Ica. 62:5; 2 Kur. 11:2. 5:37 Mt. 9:17; Mk. 2:22. 6:1 Aɛwd. 23:24; Mt. 12:1; Mk. 2:23.

Page 133: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

17

LUKA

ittwagg di ssebt?”107

3 Yarra-dd Yeccu, inna asen: “Ma war teɣrim uřa d min igga Dawud umi iǧuẓ netta d yenni tuɣa iǧan akides? 4 Mammec yudef ɣar taddart n AREBBI, iksi aɣrum n wescan i iǧan x ṭṭabřa n SIDI i war iḥeǧřen macca nnes mɣir i ikehhanen waha, uca icca zzayes u iwca ɛawed i yenni tuɣa iǧan akides?” 5 Xenni inna asen: “Aqa Mmis n bnadem d Bab n ssebt.”108

Yeccu issgenfa ijj n weryaz deg wass n ssebtMt. 12:9-14; Mk. 3:1-6

6 Imsar ɛawed di ssebt nneɣni, yudef ɣar temzida, ibda issɣara. Tuɣa din ijj n bnadem wenni umi afus nnes iqucceḥ.109

7 Ḥḍan t imseřmaden n idlisen d Ifarisiyyen, ma ad issgenfa di ssebt, ḥima ad xas afen ca n ttuhmet. 8 Maca Netta yargeb x ixarriṣen nsen uca inna i bnadem wenni umi iqucceḥ ufus nnes: “Kkar, bedd di řwest n temzida.” Umi ikkar u tuɣa ibedd din, 9 inna asen Yeccu: “Ad kenniw sseqsiɣ x min iḥeǧeř ad ittwagg deg wass n ssebt: Ma iɛeddeř i bnadem maḥend ad igg řxar niɣ řɣar, ad issenjem tudart niɣ ad tt yareddeǧ?” 10 Tuɣa ixezzar ɣar marra inni d as dd-innḍen, inna as i bnadem nni: “Swiẓẓeḍ afus nnek!” Isswiẓẓeḍ netta afus nnes uca idweř ufus nnes iṣeḥḥ am wenneɣni.110

11 Maca nitni dewřen ccuren s zzɛaf uca ssiwřen jar asen x min i ɣa ggen i Yeccu.

Řixḍaret n tenɛac n rrusul Mt. 10:1-4; Mk. 3:13-19

12 Imsar deg wussan nni, aqa iffeɣ Yeccu ɣar ijj n wedrar ḥima ad iẓẓaǧ uca isseɛdu din ǧiřet ittẓaǧa i AREBBI. 13 Umi tuɣa d aziř, iřaɣa-dd i imeḥḍaren nnes, uca ixḍar zzaysen tenɛac, isemma ten rrusul.111112

14 Cimɛun, wenni ittkennan Buṭrus, d Andrawus umas d Yaɛqub d Yuḥanna, d Filippus d Bar-Tulumawus 15 d Matta d Tuma d Yaɛqub mmis n Ḥalfa d Cimɛun wenni umi ttkennan ‘Amɛessab’, 16 Yahuda umas n Yaɛqub, d Yahuda Isxariyuṭi wenni iǧan d aɣeddar.

Yeccu isseřmad u issgenfaMt. 4:23-25; 5:1-12

17 Ihwa-dd Yeccu akidsen uca ibedd deg wemcan n řewḍa. Tuɣa akides ijj n ubarru n imeḥḍaren nnes d ijj n ubarru n iwdan zi marra

6:2 Uf. 20:10. 6:5 Mt. 12:8; Mk. 2:28. 6:6 Mt. 12:9; Mk. 3:1. 6:10 1 Ij. 13:6. 6:13 ‘rrusul’ - niɣ ‘imazanen’. 6:13 Mt. 10:1; Mk. 3:13; 6:7; Lk. 9:1.

Page 134: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

18

LUKA

Yahudiyya d Urcalim u zi tma n řebḥar ɣar Ṣur d Ṣaydun.113

18 Nitni usin-dd ḥima ad as sřen u ad ttwasgenfan zi řehřac nsen, akidsen uřa d inni ittwaɣezzan zi řaryaḥ imengas, uca ttwasgenfan. 19 Marra řɣaci tuɣa ittexs ad t iḥada minzi tuɣa itteffeɣ-dd zzayes jjehd nni issgenfan kuřci.114

Lbaraka d nneɛřet20 Issgaɛɛed tiṭṭawin nnes ɣar imeḥḍaren nnes, inna:

“Sseɛd nwem, kenniw, a imezřaḍ minzi Tageldit n AREBBI i kenniw.115

21 Sseɛd nwem, kenniw, a yenni iǧuẓen řexxu, minzi kenniw ad tᵉttwasjiwnem. Sseɛd nwem, kenniw, yenni ittrun řexxu, minzi kenniw ad tdehcem.116

22 Sseɛd nwem, umi kenniw carrhen iwdan, ttaẓẓřen xawem, ttekkwaren kenniw, uca ssfeṭṭaḥen zeg yisem nwem x ssibbet n Mmis n bnadem.117

23 Farḥem deg wass nni, negzem s řefraḥet, minzi, aqa řajar nwem imɣar deg ujenna, minzi ammu tuɣa tteggen řejdud nsen deg inabiyyen.118

24 Maca uct xawem, kenniw, aytbab n wagřa, minzi aqa tᵉṭṭfem afewwej nwem.119

25 Uct xawem, kenniw, inni ijjiwnen, minzi ad teǧaẓem. Uct xawem, kenniw inni iḍeḥḥcen řexxu, minzi ad tceḍnem, ad trum.120

26 Uct xawem umi iwdan ad xawem ssiwřen mliḥ, minzi ammu tuɣa tteggen babatsen ak-d inabiyyen issxarriqen.”

Tayri i řɛedyanMt. 5:38-48; 7:12

27 “Maca Necc ad awem iniɣ, inni i ɣa isřen i waya: Xsem řɛedyan nwem, thillam deg inni kenniw icarrhen,121

28 barkem i yenni kenniw ineɛɛřen, ẓaǧem x yenni xawem ittɛeddan.122

29 I wenni i cek iwtin ɣar umeggiz, arr as-dd s wenneɣni, u wenni d ac i ɣa ikksen ajeǧab, war t ttᵉṭṭef ad iksi uřa d tcamir nnek.123

30 Marra wenni d ac i ɣa ittaren ewc as t, u wenni i ɣa iksin min iǧan nnek war d as t ttᵉttar.124

31 Am mammec texsed ad awem ggen iwdan, ggem uřa d kenniw daysen amenn

6:17 Mt. 4:25; Mk. 3:7. 6:19 Mk. 5:30. 6:20 Mt. 5:2. 6:21 Ica. 61:3; 65:13; 66:10. 6:22 Mt. 5:11; 1 Bṭ. 2:19; 3:14; 4:14. 6:23 Řex. 5:41; 7:51. 6:24 Ɛam. 6:1,8. 6:25 Ica. 65:13; Yaɛ. 4:9; 5:1. 6:27 Uf. 23:4; Awřn. 25:21; Mt. 5:44; Rum. 12:20; 1 Kur. 4:12. 6:28 Lk. 23:34; Řex. 7:60. 6:29 1 Kur. 6:7. 6:30 Aɛwd. 15:7; Mt. 5:42.

Page 135: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

19

LUKA

i.125

32 Mařa texsem ɣar yenni kenniw ittexsen, man řajar i ɣarwem. Aqa uřa d imednab ttexsen inni i ten ittexsen.126

33 Mařa teggem řxar i yenni d awem itteggen řxar, man řajar i ɣarwem. Aqa uřa d imednab tteggen amenni. 34 U mařa tarḍřem i iwdan i zi tᵉttrajam ad awem dd-arren, man řajar ɣarwem? Aqa uřa d imednab arḍřen i imednab, ḥima ad asen dd-idweř amenni ɛawed.127

35 Maca xsem řɛedyan nwem, ggem tcuni, arḍřem, war tqeṭṭɛem řayas i ca n yijjen, uca ad yiři řajar nwem imɣar, ad tiřim d tarwa n Umɛuǧi x kuřci, minzi aqa ittegg s ttasiɛ n řxaḍar ak-d iɛeffanen d yenni war t icekkaren.128 36 Ařehmem am mammec iǧa Babatwem d arḥim.”

Amedya n uxecciw d teḥnact Mt. 7:1-5

37 “War ḥekkem, ḥima war tᵉttwaḥakamem. War ttḥasabem, ḥima war kenniw ttḥisiben. Ɣfarem, ad awem ittwaɣfar.129

38 Wcem, ad awem immewc. Ad nḍaren ijj n řmud icna, ideqqes, ittwassenhezz, ifeyyeḍ deg weḥsin nwem, minzi s řmud i zi i ɣa tweznem kenniw, ad zzayes tᵉttwaweznem uřa d kenniw.”130

39 Netta inna asen ijj n umedya: “Ma izemmar udarɣař ad indeh adarɣař? Ma war weṭṭin s tnayen idsen deg weḥfur?131

40 Ameḥḍar war iǧi ca ḥsen zeg umseřmad nnes, maca kuř ameḥḍar nican ad yiři amecnaw amseřmad nnes.132

41 Mayemmi txezzared ɣar uxecciw, tenni di tiṭṭ n umac, maca taḥnact, tenni di tiṭṭ nnek, war kis teřhid?133

42 Mammec tᵉttegged teqqared i umac: ‘Uma, ejj ayi ad ac dd-ssuffɣeɣ axecciw i dayek di tiṭṭ nnek!’, u cek simant nnek war tᵉttwiřid ca taḥnact i ɣarek di tiṭṭ nnek. Cek, a amnafeq, suffeɣ-dd amezwaru taḥnact tenni ɣarek di tiṭṭ nnek, xenni ad tᵉttwařid mliḥ maḥend ad tessuffɣed axecciw zi tiṭṭ n umac.”

Tacejjart d řɣiǧet nnes Mt. 7:17-20; 12:34-35

43 “War din bu tcejjart taṣebḥant i dd-issɣemmayen řɣiǧet texsar, niɣ tacejjart ixsaren i dd-issɣemmayen řɣiǧet taṣebḥant.134135

44 Minzi

6:31 Mt. 7:12. 6:32 Mt. 5:46. 6:34 Aɛwd. 15:8; Mt. 5:42. 6:35 Mt. 5:45. 6:37 Mt. 7:1; Rum. 2:1; 1 Kur. 4:5. 6:38 Awřn. 10:22; 19:17; Mt. 7:2; Mk. 4:24. 6:39 Ica. 42:19; Mt. 15:14. 6:40 Mt. 10:24; Yḥ. 13:16; 15:20. 6:41 Mt. 7:3. 6:43 ‘tacejjart’ - niɣ ‘addag’ (‘iddagen’). 6:43 Mt. 7:17; 12:33.

Page 136: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

20

LUKA

kuř tacejjart tᵉttwassen s řɣiǧet nnes, minzi war řeqqḍen zeg isennanen řbacur uřa zi cbarq ak-d isennanen aḍiř.136

45 Bnadem aṣebḥan zi řkenz n wuř nnes d aṣebḥan ad issuffeɣ min iṣebḥen uca bnadem aɛeffan zi řkenz n wuř nnes d aɛeffan ad dd-issuffeɣ tuɛeffna. S min zi iccur wuř, zzayes issawař uqemmum nnes.”137

Taddart x sseǧaḥ Mt. 7:24-27

46 “Mayemmi d ayi tᵉttřaɣam: ‘A Sidi, a Sidi’ uca war tᵉtteggem ca min qqareɣ?138

47 Marra wenni ɣari i dd ɣa yasen, ad iseř i wawařen inu uca ad zzaysen igg, Necc ad awem ssecneɣ min di yarwes netta.139

48 Netta yarwes deg ijj n bnadem i ibnan ict n taddart: iɣza, iḥfar uca issars dsas x sseǧaḥ. Umi dd-tusa sseḥřet, tqebbeḍ řḥemřet taddart nni uca war tzemmar ad tt tessenhezz, minzi tuɣa tebna x sseǧaḥ. 49 Maca wenni ittesřan war ittegg, yarwes di bnadem i ibnan taddart nnes x temmurt břa dsas. Umi t i-dd tqebbeḍ řḥemřet, řexdenni tewḍa. Tuɣa afartek n taddart nni d ameqqran.”

Liman n řqebṭan arumani x meyyaMt. 8:5-13; Yḥ. 4:43-54

7 1 Awarni řami ikemmeř marra awařen nnes am d as sřan iwdan, yudef ɣar Kafarnaḥum. 2 Maca ijj n umsexxar n ijj n řqebṭan x mya, wenni

tuɣa issɛizz aṭṭas, tuɣa ihřec, tuɣa iggur ad immet. 3 Umi isřa x Yeccu, issekk ɣares ca n imɣaren n Wudayen, ittar as maḥend ad dd-yas uca ad issenjem amsexxar nnes. 4 Řami dd-iwḍen ɣar Yeccu, ḥeccmen t aṭṭas, nnan: “Aqa isdaheǧ ad as tegged aya, 5 minzi netta ittexs řgens nneɣ u ibna aneɣ tamzida.” 6 Xas uca iruḥ Yeccu akidsen. Ařami tuɣa war iggʷij ɛad x taddart, issekk řqebṭan x mya ca n imeddukkař ɣares, nnan as: “A Sidi, war ssiḥiř ixef nnek, minzi necc war sdiheǧeɣ ad tadfed sadu tazeqqa inu. 7 S uyenni necc war ḥesbeɣ ixef inu sdaheǧeɣ ḥima ad ɣarek dd-aseɣ, maca ini awař waha uca ad iggenfa umsexxar inu. 8 Minzi uřa d necc ɛawed d ijj n bnadem sadu ifassen i ǧiɣ u ɣari iɛeskariyyen swadday i ufus inu. Qqareɣ i wa: ‘Ruḥ!’, xenni ittraḥ, i wenneɣni: ‘As-dd!’, xenni ittas-dd uca i umsexxar inu: ‘Egg aya!’, xenni ittegg i-t.” 9 Umi isřa Yeccu aya, ittebhet dayes. Inneqřeb uca inna i řɣaci 6:44 Mt. 7:16. 6:45 Mt. 12:35. 6:46 Mal. 1:6; Mt. 7:21; 25:11; Lk. 13:25; Rum. 2:13; Yaɛ. 1:22. 6:47 Mt. 7:24.

Page 137: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

21

LUKA

wenni tuɣa i-t-i-dd-iḍeffaren: “Necc ad awem iniɣ, war ufiɣ uřa di marra Israil liman ameqqran amecnaw řqedd n wa.” 10 Ařami ɛeqben inni ittwassekken ɣar taddart, ufin amsexxar amehřuc iggenfa.

Asnekkar n mmis n tajjač zi řmewt11 Tiwecca nnes iruḥ ɣar ict n tendint qqaren as Nayin. Tuɣa din akides imeḥḍaren nnes d ijj n řɣaci d ameqqran. 12 Ařami dd-iqarreb ɣar tewwart n tendint, xzar, ksin-dd ijj n umettin x řmeḥmeř ɣar barra. Netta d ayenni n wenni i tuɣa ɣar yemmas. Yemmas tuɣa-tt d tajjač u tuɣa akides aṭṭas n řɣaci zi tendint. 13 Umi tt iẓra Yeccu tezziǧez as uca inna as: “War ttru!” 14 Xenni iqarreb-dd, iḥada řmeḥmeř uca bedden yenni t yarbun, inna: “A abřiɣ, i cek umi i ɣa iniɣ, kkar-dd!”140

15 Iqqim umettin, ibda issawař, xenni yarra as t-i-dd i yemmas. 16 Tudef tiggʷudi di marra uca ssemɣaren AREBBI, nnan: “Aqa ikkar-dd dayneɣ unabi imɣar!” uca: “Aqa issijj-dd AREBBI x řgens nnes.”141

17 Iffeɣ řexbar-a xas ɣar marra Yahudiyya d ředcur i d as dd-innḍen.

Aseqsi n Yuḥanna Amseɣḍaṣ i YeccuMt. 11:2-19

18 Imeḥḍaren n Yuḥanna ɛawden as man aya marra.142

19 Iřaɣa Yuḥanna i tnayen zeg imeḥḍaren nnes uca issekk i-ten ɣar Yeccu, iqqar s uqemmum nsen: “Ma d Cek d wenni dd ɣa yasen niɣ ad nraja wenneɣni?” 20 Umi ɣares ruḥen yeryazen, nnan as: “Yuḥanna Amseɣḍaṣ aqa issekk aneɣ-dd ɣarek, inna: ‘Ma d Cek d wenni i dd ɣa yasen niɣ ad nraja wenneɣni?’ ” 21 Di tsaɛɛet nni tuɣa issgenfa aṭṭas n iwdan zi řehřacat d uweddeb nsen u zi řaryaḥ imengas, uca yarra aṭṭas n idarɣařen ttwařan. 22 Yarra-dd Yeccu, inna asen: “Ruḥem, ɛawdem i Yuḥanna min teẓrim d min tesřim. Aqa idarɣařen ttwařan u ineɛḍaben gguren u yenni di iǧa řbarṣ ttwasizdegen u idehcar ttesřan u imettinen ttekkaren uca ittᵉttwabarreḥ s Řexbar Aṣebḥan i imezřaḍ.143

23 Sseɛd n wenni war d ayi inderfen.”

24 Umi ffɣen imeḥḍaren n Yuḥanna, ibda iqqar i řɣaci x Yuḥanna: “Min ɣar i ɣa dd-teffɣem ɣar řexřa ad tẓarem? Ma ijj n uɣanim issenhezza t usemmiḍ?144

25 Mařa lla, min ɣar tuɣa dd-teffɣem ad tẓarem? Ma ijj n bnadem yarḍ arruḍ yarḍeb? Xzar inni yarḍen arruḍ iɣřan u ddaren deg ufuhart, aqa aten di řeqṣur n ijeǧiden. 26 Xenni min ɣar tuɣa dd-

7:14 Řex. 9:40. 7:16 Lk. 1:68; 24:19; Yḥ. 4:19; 6:14; 9:17. 7:18 Mt. 11:2. 7:22 Ica. 29:18; 35:5; 61:1. 7:24 Mt. 11:7.

Page 138: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

22

LUKA

teffɣem ad tẓarem? Ma ijj n unabi? Wah, ad awem iniɣ d ameqqran ktar zeg unabi. 27 Aqa d wa i xef ittwari: ‘Aqa Necc ad ssekkeɣ areqqas inu zzat i uɣembub nnek, wenni i ɣa isswejden abrid nnek ɣar zzat nnek.’145

28 Necc ad awem iniɣ, jar inni dd-ittwaxeřqen zi temɣarin uřa d ijj war iǧi d anabi ameqqran x Yuḥanna Amseɣḍaṣ, maca waxxa amenni d ameẓyan qaɛ di Tgeldit n AREBBI imɣar xas.” 29 Marra iwdan nni d as isřin, uřa d ayt n ḍḍariba cehden i tsegda n AREBBI, minzi nitni ttwasɣeḍṣen s useɣḍeṣ n Yuḥanna. 30 Maca Ifarisiyyen d imseřmaden n idlisen ugin x ccwar n AREBBI di daxeř nsen, minzi ugin ad zzayes ttwasɣeḍṣen. 31 Inna Netta: “Min zi i ɣa cebbheɣ iwdan n jjiř-a? Wi di yarwesen?146

32 Nitni amecnaw iḥenjiren i iqqimen di ssuq, ttřaɣan ijjen wenneɣni, qqaren: ‘Neccin newta awem di temja, kenniw war tecḍiḥem, u neccin nɣennej ijj n weẓri n wecḍan i kenniw, maca kenniw war trum ca.’ 33 Minzi yusa-dd Yuḥanna Amseɣḍaṣ, war ittett aɣrum, war isess binu uca tennam: ‘Aqa dayes cciṭan!’147

34 Yusa-dd Mmis n bnadem ittett, isess, teqqarem: ‘Xzar, bnadem-a iřhef x macca d binu, aqa-t d ameddukkeř n ayt n ḍḍariba d imednab.’ 35 Aqa tiɣit tᵉttwasegged zi marra řexdayem nnes.”

Adhan n iḍaren n Yeccu36 Iɛarḍ i-t ijj n Ufarisi ḥima ad kis icc. Yudef ɣar taddart n Ufarisi uca iqqim ɣar ṭṭabřa.148

37 Tuɣa tzeddeɣ ict n temɣart tamednubt di tendint nni. Umi tessen aqa iqqim ɣar ṭṭabřa di taddart n Ufarisi, tusa-dd s ict n tziyyat n alabaster dayes zzect i wedhan, 38 uca umi dd-tbedd ɣar iḍaren nnes ɣar ḍeffar nnes, tru uca tebda tessuffa iḍaren nnes s imeṭṭawen uca tebda tessaẓaɣ i-ten s ucuwwaf n uzeǧif nnes, tessudem as iḍaren uca temseḥ i-ten s ict n zzect n wedhan. 39 Umi iẓra Ufarisi wenni i-t-i-dd-iɛarḍen man aya, ixarreṣ deg yixef nnek, inna: “Mařa wa d anabi s tidett, iři aqa issen min teɛna tanita u mammec tᵉttwassen nettat, minzi tenni t iḥadan, aqa-tt d tamednubt.” 40 Yarra-dd Yeccu, inna as: “A Cimɛun, ɣari ict n řḥajjet ad ac tt iniɣ.” Inna as: “Ini tt, a Amseřmad inu!” 41 Inna as Yeccu: “Ijj n bab n umarwas tuɣa ɣares tnayen ttursen as. Ijjen tuɣa itturs as xemsa-mya n dinar u wenneɣni xemsin. 42 Am war tuɣi ɣarsen min zi i ɣa arren amarwas, isamḥ asen amarwas s tnayen idsen. Ini ayi, wi zzaysen t i ɣa ixsen 7:27 Uf. 23:20; Mal. 3:1; Mk. 1:2. 7:31 Mt. 11:16. 7:33 Mt. 3:4; Mk. 1:6. 7:36 Mt. 26:6; Mk. 14:3; Yḥ. 11:2; 12:3.

Page 139: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

23

LUKA

ktar?” 43 Yarra-dd Cimɛun, inna as: “Ittɣiř ayi wenni umi isamḥ ktar.” Inna as: “Cek tḥekmed s ṣṣaḥ.” 44 Xas uca inneqřeb Yeccu ɣar tmeṭṭut nni, inna i Cimɛun: “Ma tᵉttwařid tamɣart-a? Aqa udfeɣ ɣar taddart nnek. Aman i iḍaren inu war d ayi ten tewcid. Maca nettat tessird iḍaren inu s imeṭṭawen nnes uca tessiẓeɣ i-ten s ucuwwaf n uzeǧif nnes. 45 Cek war d ayi tessudmed, maca nettat, zeg wami dd-udfeɣ, war tbedd zeg usudem n iḍaren inu. 46 S zzect war tedhined ca azeǧif inu, maca nettat temseḥ iḍaren inu s zzect n wedhan. 47 S uyenni ad ac iniɣ: Aqa ittwaɣfar as aṭṭas n ddnub nnes, minzi texs aṭṭas. Wenni umi ittwaɣfar drus, ad ɣares yiři drus n tayri.” 48 Xenni inna as: “A tameṭṭut, aqa ttwaɣfaren ddnub nnem.”149

49 Inni akides iqqimen ɣar ṭṭabřa bdan qqaren deg ixef nsen: “Min iɛna Wanita maḥend ad iɣfar uřa i ddnub.”150

50 Inna as Yeccu i tmeṭṭut nni: “Liman nnem aqa iwca am Tudart. Ruḥ di řehna.”

Timɣarin i isexxaren i YeccuMt. 13:1-17; Mk. 4:1-12

8 1 Awarni uya tuɣa iggur zi tendint d dcar ɣar nneɣni, ittbarreḥ s Tgeldit n AREBBI. Tuɣa akides tenɛac n rrusul nnes, 2 d ca n

temɣarin nni tuɣa ittwassgenfan zi řeḥřacat u zi řaryaḥ iɛeffanen, aqa at Maryam, qqaren as: ‘tenni n Majdala’, i zi ttwasuffɣen sebɛa n ccwaṭen,151

3 d Yuḥanna, tamɣart n Xuzi, awkiř n Hirudus, d Susanna, d tinneɣni aṭṭas i tuɣa ttsexxarent xasen s wagřa nsent.

Amedya n umzarreɛ4 Řami din issmun ijj n řɣaci d ameqqran, usin-dd ɣares zi marra tineddam, inna asen s yijj n umedya:152

5 “Iffeɣ-dd ijj n umzarraɛ ḥima ad izarɛ zzariɛet nnes. Am izarreɛ, tewḍa cwayt n zzariɛet deg webrid, iɛfes xas uca ineqb i-tt ijj n ujḍiḍ. 6 Tewḍa cwayt n zzariɛet nneɣni x weẓru, umi dd-iɣmi deɣya, yuẓeɣ, minzi war ɣares tuɣi tuffet. 7 Tewḍa cwayt n zzariɛet nneɣni di řwest n isennanen uca isennanen ɣemyen-dd akides uca jeyyfen tt. 8 Tewḍa cwayt n zzariɛet nneɣni di temmurt yareḍben d issɣemmayen, uca umi dd-iɣmi, igga řɣiǧet n mya imuren.” Awarni řami tuɣa iqqar man aya, iřaɣa: “Wenni ɣar iǧa imezzuɣen i useǧi, ejj i-t ad iseř.”

7:48 Mt. 9:2. 7:49 Mt. 9:3. 8:2 Mt. 27:55,56. 8:4 Mt. 13:3; Mk. 4:2.

Page 140: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

24

LUKA

9 Sseqsan t imeḥḍaren nnes: “Min ixs ad yini umedya-a?”153

10 Inna asen: “I kenniw umi immewc ad tessnem ssirr n Tgeldit n AREBBI, maca i inneɣni s imedya, ařami nitni ttwařan maca war ttwiřin uca ttesřan war fehhmen.154

Afessar n umedya n umzarreɛMt. 13:18-23; Mk. 4:13-20

11 D wa d řmeɛna n umedya: zzariɛet nettat d Awař n AREBBI.155

12 Ina x ṭṭarf n webrid, nitni d inni ittesřan Awař, maca xenni ittas-dd ibřis, ittekkes Awař zeg wuř nsen ḥima war ttimnen, ad nejmen u ad ddaren. 13 Ina x weẓru, nitni d inni xmi i ɣa sřen i Wawař, ad t qebřen s řefraḥet, maca war ɣarsen bu weẓwar, ttamnen ɣar xennit, di řweqt n ujarreb ttneqřaben.156

14 Ina i iwḍan deg isennanen, nitni d inni ittesřan Awař, xenni ttraḥen, ttbuxsuyen deg imnusen d wagřa d ṭṭamuɛ n ddunect, war ssendayen ca řɣiǧet.157

15 Ina di temmurt yareḍben, nitni d inni ittesřan i Wawař, xemmřen t deg wuř nican, iṣbeḥ, uca ssendayen řɣiǧet s ṣṣbar.”

Amedya n řefnar d řmerfeɛMk. 4:21-25

16 “Uřa d ijj war issruɣi řefnar uca iqebbar xas s yijj n uqedduḥ niɣ issrusa t sadu qama, maca s řemqřub issrusa t x řmerfeɛ ḥima inni dd-ittadfen ad ẓaren tafawt.158

17 Minzi war din min idřin, war ggur ad dd-iffeɣ i marra ɣar barra, u war din min innuffaren war ittwissin uca ggur ad dd-iffeɣ i marra ɣar barra.159

18 Ḥḍam mammec tᵉttesřam, minzi wenni ɣar iǧa ad as immarni, u wenni war ɣar iǧi, min d as ittɣiř ɣares, ad zzayes ittwakkes.”160

Man wen iǧan d yemmas d aytmas n YeccuMt. 12:46-50; Mk. 3:31-35

19 Yemmas d aytmas usin-dd ɣares, war zemmaren ad akides ssiwřen s ssibbet n řɣaci.161

20 Xebbaren t, nnan as: “Yemmac d aytmac bedden barra, xsen ad Cek ẓaren.” 21 Yarra-dd, inna asen: “Yemma d aytma, aqa d inni ittesřan Awař n AREBBI u tteggen zzayes.”162

8:9 Mt. 13:10; Mk. 4:10. 8:10 Ica. 6:9-10; Ḥaz. 12:2; Mt. 11:25; 13:14; Mk. 4:12; Yḥ. 12:40; Řex. 28:26; Rum. 11:8; 2 Kur. 3:5,14. 8:11 Mt. 13:18; Mk. 4:13. 8:13 Mt. 13:20; Mk. 4:16. 8:14 Mt. 19:23; Mk. 10:23; Lk. 18:24; 1 Tim. 6:9. 8:16 Mt. 5:15; Mk. 4:21; Lk. 11:33. 8:17 Ayub 12:22; Mt. 10:26; Mk. 4:22; Lk. 12:2. 8:18 Mt. 13:12; 25:29; Mk. 4:25; Lk. 19:26. 8:19 Mt. 12:46; 13:55; Mk. 3:31. 8:21 Yḥ. 15:14; 2 Kur. 5:16.

Page 141: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

25

LUKA

Yeccu d tḥaryaḍtMt. 8:23-27; Mk. 4:35-41

22 Deg ijjen zeg wussan nni inya deg ict n tɣarrabut, Netta d imeḥḍaren nnes. Inna asen: “Ejj aneɣ ad neẓwa ɣar ujammaḍin n řebḥar!”163

23 Am ten tuɣa ruḥen di řebḥar, ikka xas yiḍeṣ. Xenni tehwa-dd ict n tḥaryaḍt n usemmiḍ di řebḥar, tebda tɣarrabut ɛřayen ad tehwa. 24 Qarrben ɣares uca ssfaqen t, nnan as: “A Amseřmad nneɣ, a Amseřmad nneɣ, aqa nɣarreq.” Netta ikkar-dd, iwebbex asemmiḍ d řemwaj n waman uca ssqaren, yarsa řḥař. 25 Xenni inna asen: “Mani iǧa liman nwem?” Ggʷeden, tbehten, nnan jar asen: “Min iɛna Wa, aqa ittamar uřa d asemmiḍ d waman uca ṭaɛan as.”164

Asgenfi n ijj n umeryaḥMt. 8:28-34; Mk. 5:1-20

26 Uyuren, usin-dd ɣar jjihet n Gadarinus tenni qibač i Ljalil.165

27 Umi dd-iffeɣ ɣar temmurt, iřqa t-i-dd ijj n weryaz zi tendint, aṭṭas zeg wami tuɣa dayes ccwaṭen u tuɣa war ittirḍ arruḍ, war izeddeɣ di taddart maca deg imeḍřan. 28 Umi iẓra Yeccu, isɣuy, iwḍa ɣar iḍaren nnes, inna s jjehd “Min din jar aneɣ necc d Cek a Yeccu, Mmis n AREBBI, Amɛuǧi x kuřci? Ttzawageɣ Cek, war d ayi ttɛeddab?” 29 Maɣar Netta yumur i řaryaḥ amengus ḥima ad dd-iffeɣ zi bnadem nni, minzi tuɣa-t dayes ɛad ijj n řmijar d ameqqran. Tuɣa arezzun ad t carfen s snaseř d iceddiyyen, maca netta tuɣa ittareẓẓa iceddiyyen uca xenni yuẓẓeř xas cciṭan ɣar řexřa. 30 Isseqsa t Yeccu: “Mammec d ac qqaren?” Inna as: “Lixyun ”, minzi ccwaṭen aṭṭas tuɣa udfen dayes. 31 Nitni ttaren zzayes ḥima war ten ittamar ad raḥen ɣar weḥfur. 32 Tuɣa din ict n tḥimart d tameqqrant n iřfan, tuɣa thedda deg wedrar. Ttaren zzayes ḥima ad ten ijj ad dayes adfen. Uca Netta isamḥ asen. 33 Ffɣen ccwaṭen zi bnadem nni, udfen deg iřfan, xenni teqnunni tḥimart zi jjarf di řebḥar uca tɣarq. 34 Umi ẓrin imeksawen min imsaren, arewřen uca ɛawden t di tendint u di dcurat. 35 Ffɣen-dd iwdan ḥima ad ẓaren min imsaren, usin-dd ɣar Yeccu, ufin bnadem nni i zi tuɣa ffɣen ccwaṭen, yarḍ, s řeɛqeř, iqqim ɣar iḍaren n Yeccu, uca ggʷeden nitni. 36 Inni iẓrin man aya, ɛawden asen mammec ittwasgenfa umaryaḥ. 37 Řɣaci n Ijadariyyen zawgen t ḥima ad xasen iggʷej, minzi tudef i-ten tiggʷudi temɣar. Xas uca yenya Yeccu di tɣarrabut, iggʷej xasen.166

8:22 Mt. 8:23; Mk. 4:35,36. 8:25 Ayub 26:12; Izhd. 107:25. 8:26 Mt. 8:28; Mk. 5:1. 8:37 Řex. 16:39.

Page 142: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

26

LUKA

38 Aryaz i zi ffɣen ccwaṭen, ittar zzayes, ma ad taɣ izemmar ad ɣares iqqim, maca Yeccu issekk i-t, inna as:167

39 “Ɛqeb ɣar taddart nnek, ɛawed i ayt bab n taddart min dayek igga AREBBI.” Xas uca iruḥ, ibarreḥ di qaɛ tandint s marra min dayes igga Yeccu.

Yeǧis n Yayrus d ict n temɣart teḥřec zeg usizzeř n idammen

Mt. 9:18-26; Mk. 5:21-43

40 Ařami dd-iɛqeb Yeccu, yareḥḥeb zzayes řɣaci, minzi tuɣa marra arezzun xas. 41 U xzar, yusa-dd ijj n weryaz qqaren as Yayrus, tuɣa-t d ameqqran n temzida. Iwḍa ɣar iḍaren n Yeccu uca izawg i-t ad yadef ɣar taddart nnes,168

42 minzi ayenni n yeǧis i ɣares tenni ɣar iǧa tenɛac n iseggʷusa, tuɣa ɛřayen ad temmet. Am kides iggur Yeccu, issdeḥḥes i-t řɣaci. 43 Ict n temɣart, tuɣa ttazzřen zzayes idammen řqedd n tenɛac n iseggʷusa, tseyyar marra řeɛweč nnes x iḍbiben uca teqqim war iǧi wi izemmaren ad tt issgenfa,169

44 tusa-dd ɣares zi ḍeffar, tḥada abeḥřuř n warruḍ nnes, uca řexdenni ibedd usizzeř n idammen nnes. 45 Inna Yeccu: “Wi d ayi iḥadan?” Umi nkaren marra, inna Cimɛun Buṭrus d yenni akides: “A Amseřmad nneɣ, řɣaci issdeḥḥes i-c u Cek teqqared: ‘Wi d ayi iḥadan?’ ” 46 Maca Yeccu inna: “Aqa ijjen iḥada ayi, minzi Necc uciɣ jjehd iffeɣ zzayi.” 47 Umi tessen temɣart belli war teqqim war temẓar, tusa-dd s uqefqef uca tewḍa ɣar iḍaren n Yeccu. Txebbar qibač i marra iwdan x man ssibbet i zi t tḥada d mammec tᵉttwasgenfa deɣya. 48 Inna as Netta: “Egg uř, a yeǧi, aqa liman nnem iwca am Tudart. Ruḥ di řehna.” 49 Am issawař ɛad, yusa-dd ijjen zi taddart n umeqqran n temzida, inna as: “Aqa yeǧic temmut, war ssaḥař ɛad Amseɣɣar.”170

50 Maca Yeccu isřa man aya, inna i babas n tḥenjirt: “War teggʷed ca! Amen waha, nettat ad teddar!” 51 Umi dd-yusa Yeccu ɣar taddart, war ijji uřa d ijjen ad yadef mɣir Cimɛun d Yaɛqub d Yuḥanna d babas n tḥenjirt d yemmas. 52 Tuɣa marra ittru, wtin xas agejdur. Netta inna: “War ttrum, nettat war temmut ca, maca nettat tᵉṭṭeṣ.”171

53 Nitni ḍeḥcen dayes, ssnen belli nettat tuɣa temmut. 54 Maca awarni řami issuffeɣ marra, iṭṭef i-tt zeg ufus nnes, iřaɣa, inna as: “A taḥenjirt, kkar!” 55 Idweř-dd dayes buḥbeř uca tekkar

8:38 Mk. 5:18. 8:41 Mt. 9:18; Mk. 5:22. 8:43 Lawi 15:25; Mt. 9:20; Mk. 5:25. 8:49 Mk. 5:35. 8:52 Yḥ. 11:11.

Page 143: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

27

LUKA

řexdenni. Xenni yumur ad as wcen min i ɣa tecc. 56 Tbehten lwalidin nnes, maca Netta iweṣṣa i-ten, war qqaren i ḥed min imsaren.

Yeccu issekk tenɛac rrusul nnes Mt. 10:5-15; Mk. 6:7-13

9 1 Yeccu iřaɣa-dd ɣares tenɛac n rrusul nnes, iwca asen jjehd d ṣṣulṭa x marra ccwaṭen u x marra řehřacat ḥima ad ssgenfan

iwdan.172

2 Issekk i-ten ḥima ad barrḥen s Tgeldit n AREBBI u ḥima ad ssgenfan imehřac.173

3 Inna asen: “War kessim walu deg webrid niɣ taɣɣarct niɣ tacyart niɣ aɣrum uřa d nnuqart, war ittiři ɣar ḥed tnayen n tcamirat.174

4 Man taddart i ɣa tadfem, qqimem dinni uca ffɣem ssenni. 5 Mařa teffɣem zi tendint, zerzem xenni taɛejjajt zeg iḍaren nwem qibač i yenni war kenniw iqebbřen, d cchadet xasen.”175

6 Xas uca ffɣen rrusul, tuɣa ttcuqqan di dcurat, ttbarrḥen s Řexbar Aṣebḥan dinni, ssgenfan imehřac di kuř amcan.

Hirudus war issin Yeccu LmasiḥMt. 14:1-12; Mk. 6:14-29

7 Hirudus, řḥakem x ijj n arbeɛ n temmurt isřa x marra min ittwaggen zzayes uca yarjef. Minzi ca n iwdan tuɣa qqaren aqa Yuḥanna ikkar-dd zi taddart n imettinen.176 8 Ca nneɣni nnan aqa Iliya iḍhar-dd u ca nneɣni ɛawed aqa ijjen zeg inabiyyen n wecḥař uya ikkar-dd. 9 Inna Hirudus: “Aqa d necc i iqessen azeǧif n Yuḥanna, maca manis Wa i xef sřiɣ marra man aya?” Uca tuɣa yarezzu ad t iẓar.

Lmuɛjiza n usecci n xemsa-ařaf n yeryazenMt. 14:13-21; Mk. 6:30-44; Yḥ. 6:1-14

10 Umi dd-ɛeqben rrusul, ɛawden i Yeccu marra min ggin. Xenni yiwyi ten akides ɣar ijj n wemcan ixřa n Baytṣayda ḥima ad iřin weḥḥedsen akides.177178

11 Umi yargeb řɣaci x man aya, iḍfar i-t. Netta tuɣa yareḥḥeb zzaysen, issiweř akidsen x Tgeldit n AREBBI u inni iḥdajen ad ttwasgenfan, issgenfa ten. 12 Ibda řḥař issutum, qarrben-dd ɣares imeḥḍaren nnes, nnan as: “Sekk řɣaci ḥima ad raḥen ɣar ředcur d iyyaren i d asen-dd innḍen, ad 9:1 Mt. 10:1; Mk. 3:13; 6:7; Lk. 6:13. 9:2 Mt. 10:7. 9:3 Mt. 10:9; Mk. 6:8; Lk. 22:35. 9:5 Mt. 10:14; Mk. 6:11; Lk. 10:11; Řex. 13:51; 18:6. 9:7 Mt. 14:1; Mk. 6:14. 9:10 ‘rrusul’ - niɣ ‘imazanen’. 9:10 Mt. 14:13; Mk. 6:30,31,32.

Page 144: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

28

LUKA

dinni afen mani i ɣa ssensen d min i ɣa ccen, minzi aqa aneɣ da deg ijj n wemcan ixřan.”179

13 Maca Netta inna asen: “Wcem asen kenniw ḥima ad ccen.” Nnan as: “War ɣarneɣ mɣir xemsa n tecnifin d tnayen n iseřman mɣir mařa nraḥ u ad nseɣ macca i marra iwdan-a!”180

14 Minzi tuɣa aten di ca n xemsařaf n yeryazen. Maca Yeccu inna asen: “Sɣimem ten di tɛurricin n xemsin.” 15 Uca ggin imeḥḍaren amenni uca ssɣimen ten marra. 16 Iksi ticnifin s xemsa uřa d tnayen n iseřman nni, issgaɛɛed tamuɣři nnes ɣar ujenna, uca ibark, yarẓa uca iwca i-ten i imeḥḍaren nnes ḥima ad ten wcen i řɣaci.181

17 Ccin, jjiwnen marra. Ařami d jarwen min iqqimen zeg iřeqqwaz, tuɣa dinni tenɛac n tsuǧatin.

Cchadet n Cimɛun Buṭrus x Lmasiḥ Mt. 16:13-19; Mk. 8:27-29

18 Am tuɣa Yeccu ittẓaǧa weḥḥdes, tuɣa imeḥḍaren din akides. Isseqsa ten, inna: “Min iqqar řɣaci min ɛniɣ?”182

19 Arrin-dd, nnan as: “ ‘Yuḥanna Amseɣḍaṣ!’, u inneɣni: ‘Iliya!’, u ca inneɣni: ‘Aqa ikkar-dd ijj n unabi, ijjen zeg inabiyyen n wecḥař uya’.”183

20 Inna asen: “I kenniw, min teqqarem min ɛniɣ?” Yarra-dd Cimɛun, inna: “Lmasiḥ n AREBBI.” 21 Xenni iɛřem asen s jjehd uca iweṣṣa ten, war t qqaren i ḥed.

Yeccu izwar issiweř x řmewt d tnukra nnes i twařa tamezwarut

Mt. 16:21-28; Mk. 8:30-9:1

22 Inna asen: “Ittxeṣṣa i Mmis n bnadem ad iweddeb aṭṭas uca ad immenḍar zeg imɣaren n řgens d imeqqranen n ikehhanen d imseřmaden n idlisen, ad ittwaneɣ uca deg wass wiss třata ad dd-ikkar.”184

23 Xas uca inna i marra: “Mařa ixs ḥed ad dd-yas awarni ayi, ittxeṣṣa as ad inkar ixef nnes, ad iksi ṣṣalib nnes kuř ass uca ad ayi dd-iḍfar.185

24 Minzi wi ixsen ad issenjem tudart nnes, ad tt iweddar. Maca wi ixsen ad iweddar tudart nnes di ṭṭweɛ inu, wa ad tt ittwassenjem.186

25 Minzi man řefḍeř i bnadem mařa yarbeḥ ddunect, maca ad yareddeǧ nnefs nnes niɣ ad tt iweddar? 26 Minzi wenni i ɣa isseḍḥan zzayi u zeg wawařen inu, ad zzayes isseḍḥa ɛawed Mmis n bnadem xmi dd ɣa yas deg uɛuǧi nnes u deg uɛuǧi n babas d lmalakat iqe

9:12 Mt. 14:15; Mk. 6:35; Yḥ. 6:5. 9:13 Mt. 14:16; Mk. 6:37; Yḥ. 6:9. 9:16 1 Ṣm. 9:13. 9:18 Mt. 16:13; Mk. 8:27. 9:19 Mt. 14:2. 9:22 Mt. 16:21; 17:22; Mk. 8:31; 9:31; 10:33; Lk. 18:31; 24:7. 9:23 Mt. 10:38; 16:24; Mk. 8:34; Lk. 14:27. 9:24 Mt. 10:39; 16:25; Mk. 8:35; Lk. 17:33; Yḥ. 12:25.

Page 145: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

29

LUKA

ddsen.187

27 S tidett, Necc ad awem iniɣ, aqa ca zeg inni da iḥḍaren, war ttqisin ca řmewt ař i ɣa ẓaren Tageldit n AREBBI.”188

Asɛuǧi n Yeccu x wedrar Mt. 17:1-8; Mk. 9:2-8

28 Ɛřaḥař tmenya n wussan awarni řami inna awařen-a, iwyi-dd Yeccu akides Cimɛun d Yaɛqub d Yuḥanna uca igaɛɛed ɣar wedrar ḥima ad iẓẓaǧ.189

29 Am tuɣa ittẓaǧa, ibeddeř wudem n uɣembub nnes u arruḍ nnes idweř d acemřař ittissiqen. 30 Xzar, tnayen n yeryazen ssiwřen akides, tuɣa aten d Musa d Iliya, 31 inni dd-iḍharen s uɛuǧi, tuɣa ssawařen x wuffuɣ nnes i tuɣa i ɣa ikemmeř di Urcalim. 32 Cimɛun d yenni akides, tuɣa ikka xasen yiḍeṣ, ařami ɛřayen war zemmaren ad qqimen faqen. Nitni ẓrin aɛuǧi nnes d tnayen n yeryazen bedden akides. 33 Ařami xas farqen ina, inna Cimɛun i Yeccu: “A Amseřmad inu, aqa mliḥ umi i da neǧa. Ejj aneɣ ad newwet třata n iɛuccuten, ijjen i Cek, ijjen i Musa u ijjen i Iliya.” Netta maca war issin min inna. 34 Awarni řami inna man aya, ikka-dd xasen ijj n useynu, issduři ten s tiři nnes uca nitni dewřen ggʷeden umi ẓrin Musa d Iliya udfen ɣar useynu. 35 Tusa-dd ict n tmijja zeg ujenna, teqqar: “D wa d Mmi Iɛizzen, sřem ɣares!”190

36 Ařami dd-tusa tmijja, ufin Yeccu weḥḥdes. Nitni ssqaren uca war xebbaren ḥed deg wussan nni s min ẓrin.

Asgenfi n ijj n uḥenjir dayes řaryaḥ d amengusMt. 17:14-18; Mk. 9:14-27

37 Tiwecca nnes ařami tuɣa dd-hekkwan zeg wedrar, iřqa t-i-dd ijj n řɣaci d ameqqran.191

38 U xzar, ijj n weryaz zi řɣaci isɣuy, inna: “A Amseɣɣar, ttᵉttareɣ zzayek, ḥinn xafi, aqa-t d ayenni n mmi i ɣari. 39 Xzar, itteṭṭef i-t ijj n řaryaḥ, xenni isɣuyyu deɣya, ittɣeẓẓa tiɣmas u ittekk as-dd kuffu zeg uqemmum, u s tamara aṭṭas waha i d as yarexxu am t iyezzem ammu. 40 Ttareɣ zeg imeḥḍaren nnek ad t ssuffɣen, maca war zemmaren.” 41 Yarra-dd Yeccu, inna: “A jjiř i war yuminen imɛewwjen, mecḥař ɣarwem i ɣa kkeɣ ad kenniw ksiɣ? Awi-dd mmic da!” 42 Ařami ɣares t-i-dd-issqarreb, inḍar i-t cciṭan di temmurt, imezzeq i-t. Maca Yeccu iwebbex řaryaḥ amengus, issgenfa aḥenjir uca yarra i-t i baba as.

9:26 Mt. 10:33; Mk. 8:38; Lk. 12:9; 2 Tim. 2:12; 1 Yḥ. 2:23. 9:27 Mt. 16:28; Mk. 9:1. 9:28 Mt. 17:1; Mk. 9:2. 9:35 Aɛwd. 18:19; Ica. 42:1; Mt. 3:17; 17:5; Mk. 1:11; 9:7; Lk. 3:22; Řex. 3:22; Kul. 1:13; 2 Bṭ. 1:17. 9:37 Mt. 17:14; Mk. 9:17.

Page 146: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

30

LUKA

Yeccu izwar issiweř x řmewt d tnukra nnes i twařa wiss tnayen

Mt. 17:22-23; Mk. 9:30-32

43 Marra tuɣa ttɛejjben di řemɣaret n AREBBI. Umi tbehten marra nitni di marra min igga Yeccu, inna Yeccu i imeḥḍaren nnes: 44 “Ggem uřa d kenniw awařen-a deg imezzuɣen nwem, minzi Mmis n bnadem ad immewc deg ifassen n iwdan.”192

45 Maca nitni war fhimen i wawař-a, tuɣa ittwasnuffar xasen maḥend war t fehhmen. Uca nitni ggʷeden ad t sseqsan x wawař-a.193

Man wen iǧan d ameqqran?Mt. 18:1-5; Mk. 9:33-37

46 Yudef i-ten ijj n umcubbec x man wen zzaysen i ɣa yiřin d ameqqran qaɛ.194

47 Issen Yeccu axarreṣ n wuřawen nsen uca iksi ijj n uḥenjir issbedd i-t ɣares, 48 inna asen: “Wi i ɣa iqebřen aḥenjir-a s Yisem inu, iqbeř ayi Necc u wi d ayi i ɣa iqebřen, iqbeř wenni d ayi dd-issekken. Minzi wenni d ameẓyan qaɛ jar awem, netta ad yiři d ameqqran.”195

Wi war iǧin ḍidd nwem, netta aqa-t akidwemMk. 9:38-40

49 Iṭṭef Yuḥanna deg wawař, inna: “A Amseřmad nneɣ, neẓra ijjen issuffuɣ ccwaṭen s Yisem nnek uca nessbedd i-t, minzi Netta war Cek iḍeffar jmiɛ akidneɣ.”196 50 Inna as Yeccu: “War t ssbeddam, minzi wi war iǧin ḍidd nwem, aqa-t akidwem.”197

Yeccu d ijj n dcar n Isamiriyyen51 Umi dd-iwḍen ad kemmřen wussan n tkessit nnes ɣar ujenna, yarra aɣembub nnes ɣar Urcalim.198

52 Issekk zzates ireqqasen. Ruḥen ina uca iwḍen ɣar ijj n dcar n Isamariyyen ḥima ad as wejden din. 53 Nitni maca war t qbiřen, minzi yarra aɣembub nnes ḥima ad iraḥ ɣar Urcalim.199

54 Umi ẓrin Yaɛqub d Yuḥanna, imeḥḍaren nnes, man aya, nnan: “A Siditneɣ, ma texsed ad numur ḥima timessi ad dd-tehwa zeg ujenna, maḥend ad ten tecc amecnaw mammec igga ɛawed Iliya?” 55 Maca am dd-inneqřeb,

9:44 Mt. 17:22; Mk. 9:31. 9:45 Lk. 2:50; 18:34. 9:46 Mt. 18:1; Mk. 9:33; Lk. 22:24. 9:48 Mt. 18:5; 23:11; Mk. 9:37; Lk. 10:16; 14:11; 18:14; Yḥ. 13:20. 9:49 Mk. 9:38. 9:50 Mt. 12:30; Lk. 11:23. 9:51 Mk. 16:19; Řex. 1:2; 1 Tim. 3:16. 9:53 Yḥ. 4:9.

Page 147: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

31

LUKA

iwebbex i-ten, inna: “War tessinem ca man arruḥ i zi teǧam kenniw? 56 Minzi Mmis n bnadem war dd-yusi ca ḥima ad isshellek řeɛmur n iwdan, maca ḥima ad iwc Tudart!” Xenni ruḥen ɣar dcurat nneɣni.200

Aḍfar n YeccuMt. 8:19-22

57 Am gguren nitni deg webrid, inna as ijj n weryaz: “Ad Cek ḍfareɣ mani ma i ɣa traḥed.”201

58 Inna as Yeccu: “Iceɛbawen ɣarsen ifran d ijḍaḍ n ujenna ɣarsen řeɛwacc, maca Mmis n bnadem war ɣares uřa mani i ɣa isenned azeǧif nnes.” 59 Inna i wenneɣni: “Ḍfar ayi-dd!” Maca wanita inna: “A Sidi inu, ejj ayi amezwar ad areggweḥeɣ ad neḍřeɣ baba!”202

60 Maca inna as Yeccu: “Ejj imettinen ad neḍřen imettinen nsen, maca cek ruḥ, tbarrḥed s Tgeldit n AREBBI.”203

61 Inna as wenneɣni: “Ad Cek ḍfareɣ, a Sidi, maca ejj ayi amezwar ad ggeɣ allah ihennik x yenni ɣari di taddart inu, xenni ad dd-aseɣ.” 62 Inna as Yeccu: “Uřa d ijj, mařa issrusa afus nnes x usɣar, xenni ad ixzar ɣar ḍeffar, ad iṣřeḥ i Tgeldit n AREBBI.”204

Yeccu issekka sebɛin n imeḥḍaren nnes

10 1 Awarni man aya iřeqqem Yeccu ɛawed sebɛin nneɣni zeg imeḥḍaren nnes uca issekk i-ten tyuya tyuya qibač i uɣembub nnes ɣar

kuř tandint d wemcan mani tuɣa Netta igga ad iraḥ. 2 Inna asen: “Tameyra aṭṭas, maca ixeddamen drus, s uyenni ttarem i Bab n tmeyra ḥima ad issekk ixeddamen ɣar tmeyra nnes.205

3 Ruḥem! Aqa ad kenniw ssekkeɣ amecnaw izmaren jar wucca-nen.206

4 War kiwem kessim ttesṭim n tmenyat niɣ tacyart uřa d sandaliyat, war ttseǧamem x ḥed deg webrid.207

5 Man ma taddart i ɣa tadfem, inim d amezwaru: ‘Řehna x taddart-a.’208

6 Mařa din mmis n řehna, řehna nwem ad xas yarsa, mařa war iǧi amenni, řehna nwem ad ɣarwem dd-iɛqeb. 7 Qqimem di taddart nni, ccem, swem zi min ɣarsen, minzi amsexxar isdaheǧ řmunet nnes. S uya war ggurem ca zi taddart ɣar taddart nneɣni.209

8 Man ma tandint i ɣa tadfem

9:56 Yḥ. 3:17; 12:47. 9:57 Mt. 8:19. 9:59 Mt. 8:21. 9:60 Mt. 8:22. 9:62 Awřn. 26:11; Fil. 3:14; Ɛbr. 6:5; 2 Bṭ. 2:20. 10:2 Mt. 9:37; Yḥ. 4:35; 2 Ts. 3:1. 10:3 Mt. 10:16. 10:4 2 Ij. 4:29; Mt. 10:9; Mk. 6:8; Lk. 9:3; 22:35. 10:5 Mt. 10:12; Mk. 6:10. 10:7 Lawi 19:13; Aɛwd. 24:14; 25:4; Mt. 10:10; 1 Kur. 9:4,14; 10:27; 1 Tim. 5:18.

Page 148: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

32

LUKA

uca ad kenniw qebřen, ccem min d awem i ɣa wcen. 9 Sgenfam imehřac i din iǧan, inim asen: “Aqa tqarreb-dd ɣarwem Tgeldit n AREBBI.” 10 Man ma tandint i ɣa tadfem, war kenniw qbiřen, ffɣem ɣar zznaqi nnes, inim:210

11 “Ɛad uřa d taɛejjajt i dayneɣ iřeṣqen x iḍaren nneɣ n tendint nwem, ad tt nezzerz xawem. Maca snem aya, aqa tqarreb-dd ɣarwem Tgeldit n AREBBI!211

12 Ad awem iniɣ belli deg wass nni ad yiři řḥař n Sadum ihwen zi tendint nni.”

Yeccu iwebbex ca n tneddamMt. 11:20-24

13 Uct xam, a Xurazin, uct xam, a Baytṣayda! Mři msarent di Ṣur d Ṣaydun řeɛjayeb i ittwaggen daykent, ad tiři tubent zi zman am qqiment di txancet n wecḍan d iɣɣeḍ x izeǧifen nsent. 14 Maca ad yiři řḥař n Ṣur d Ṣaydun ihwen zi řḥař nkent di lḥisab. 15 U cem, a Kafarnaḥum, tenni tuɣa ittwasgaɛɛden ɣar ujenna, aqa ad tᵉttwassehwid ɣar řaxart! 16 Wi daywem i ɣa isřen, ad zzayi iseř, wi kenniw i ɣa yagin, ad ayi yagi u wi d ayi i ɣa yagin, ad yagi wenni d ayi dd-issekken.”212

17 Xenni ɛeqben sebɛin nni s řefraḥet aṭṭas, nnan as: “A Siditneɣ, uřa d ccwaṭen ṭṭaɛen aneɣ s Yisem nnek.” 18 Xas uca inna asen: “Ẓriɣ cciṭan iwḍa-dd amecnaw assam zeg ujenna.213

19 Xzar, Necc ad awem wceɣ ṣṣulṭa ḥima ad tɛefsem x ifiɣran d iɣarḍmiwen u x marra jjehd n řeɛdu. Uřa d ict n řḥajjet war kenniw teḍarri.214

20 Maca war farrḥem ca s uya belli aqa ccwaṭen ad awem ṭṭaɛen, maca farḥem belli aqa ismawen nwem ttwazemmemen deg ijenwan.”215

Taẓaǧit n Yeccu i Babas Mt. 11:25-27; 13:16-17

21 Di tsaɛɛet nni ɛawed ifarḥ Yeccu di Arruḥ Iqeddsen, inna: “Necc ttqadiɣ Cek, a Baba, Bab n ujenna d temmurt, minzi tessnuffared timesřayin-a x imiɣisen u x aytbab n řeɛqeř uca tessaregbed tent i iḥenjiren imeẓyanen. Wah, a Baba, ammu i tuɣa ixs řxaḍar nnek!”216

22 Xas uca inneqřeb ɣar imeḥḍaren nnes, inna: “Kuřci immewc ayi zi Baba uca uřa d ijj war issin man wen d Tamemmit mɣir Tababat u man wen d 10:10 Mt. 10:14; Mk. 6:11; Lk. 9:5. 10:11 Řex. 13:51; 18:6. 10:16 Mt. 10:40; Mk. 9:37; Yḥ. 13:20. 10:18 Asa. 12:8,9. 10:19 Mk. 16:18; Řex. 28:5. 10:20 Uf. 32:32; Ica. 4:3; Dan. 12:1; Fil. 4:3. 10:21 Ayub 5:12; Ica. 29:14; Mt. 11:25; 1 Kur. 1:19; 2:7,8; 2 Kur. 3:14.

Page 149: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

33

LUKA

Tababat mɣir Tamemmit, d wenni umi ixs Tmemmit ad t issargeb.”217

23 Xenni inneqřeb-dd ɣar imeḥḍaren weḥḥedsen, inna: “Sseɛd n tiṭṭawin i ittwařan min tᵉttwařam kenniw.218

24 Minzi Necc ad awem iniɣ, aqa aṭṭas n inabiyyen d ijeǧiden xsen ad ẓaren min tᵉttwařam kenniw uca war tt tᵉttwiřin, uřa ad sřen min tᵉttesřam uca war tt ttesřin.”219

Amedya n weryaz d arḥim zi Samarya25 Xzar, ijj n umseřmad n idlisen ikkar-dd ḥima ad t iqeǧeb, inna: “A Amseɣɣar, min i ɣa ggeɣ ḥima ad warteɣ Tudart ittduman?” 26 Inna as: “Mammec t yurin di Ccariɛa? Mammec teqqared?” 27 Yarra-dd, inna as: “Ad texsed SIDI, AREBBI nnek s marra wuř nnek, s marra řeɛmar nnek, s marra jjehd nnek, s marra řeɛqeř nnek uca ad texsed amqarreb nnek amecnaw ixef nnek.”220

28 Inna as: “Aqa tarrid nican. Egg man aya uca ad teddared.” 29 Maca netta ixs ad issegged ixef nnes, inna as: “Man wen iǧan d amqarreb inu?” 30 Yarra-dd xas Yeccu, inna as: “Ijj n weryaz ihwa-dd zi Urcalim ɣar Ariḥa uca iwḍa deg ifassen n iceffaren, kksen as arruḍ, wtin t s weɛmud, xenni ruḥen, jjin t jar řmewt d tudart. 31 Xenni ihwa-dd ijj n ukehhan ɣar webrid nni. Netta iẓra i-t, maca ikka ɣar ujemmaḍ n webrid. 32 Ammu ɛawed uřa d ijj n Ulawi iɛdu-dd x wemcan nni, maca ikka xas. 33 Maca ijj n weryaz zi Samarya, tuɣa-t deg usafar, yiweḍ-dd ɣares, iẓra i-t uca iḥinn xas aṭṭas. 34 Iqarreb-dd ɣares, icedd as iyezzimen nnes, iseyyeḥ xasen binu d zzect, issenya i-t x zzayřet nnes, yiwyi i-t ɣar wenwař, ithella dayes. 35 Tiwecca nnes řami iruḥ, iwca tnayen n dinar i bab n wenwař, inna as: ‘Thilla dayes u mařa txeǧṣed ktar zi man aya, ad cek xeǧṣeɣ xmi dd ɣa ɛeqbeɣ.’ 36 Man wen zi třata nni tᵉttwařid d amqarreb n wenni iwḍan deg ifassen n iceffaren?” 37 Inna as: “Wenni xas iḥinnen!” Inna as Yeccu: “Iwa uyur, uřa d cek tegged amenni!”

Yeccu di taddart n Maryam d Marta38 Am tuɣa gguren nitni, yudef ɣar ijj n dcar. Ict n temɣart, qqaren as Marta, tareḥḥeb zzayes di taddart nnes. 39 Tuɣa ɣar ta ict n učmas, qqaren as Maryam, tenni tuɣa teqqim ɣar iḍaren n Siditneɣ uca tuɣa tessḥessa i wawař nnes. 40 Maca Marta tuɣa tecɣeř aṭṭas s tsexxart. Nettat tusa-dd ɣares, tenna as: “A Sidi, ma war d ac icqi belli učma tejja ayi ttsexxareɣ weḥḥdi? Ini as ḥima ad ayi tɛawen.” 41 Maca Yeccu yarra-dd, inna as: “Marta, Marta, cem 10:22 Izhd. 8:7; Yḥ. 1:18; 3:35; 6:44,45; 17:2; 1 Kur. 15:27; Fil. 2:10; Ɛbr. 2:8. 10:23 Mt. 13:16. 10:24 1 Bṭ. 1:10. 10:27 Lawi 19:18; Aɛwd. 6:5; 10:12; 30:6; Rum. 13:9; Gal. 5:14; Yaɛ. 2:8.

Page 150: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

34

LUKA

tceɣřed u tqeǧiqed x waṭṭas n tmesřayin, 42 maca ittxeṣṣa ict n řḥajjet waha! Aqa Maryam tixḍar tasɣart taṣebḥant tenni war zzayes ittwattekksen.”

Yeccu isseřmad mammec icuwwar ad ẓaǧenMt. 6:9-15

11 1 Am tuɣa ittẓaǧa deg ijj n wemcan, imsar, umi ikemmeř Netta taẓaǧit nnes, aqa ijjen zeg imeḥḍaren nnes inna as: “A Siditneɣ,

seřmed aneɣ ad neẓẓaǧ amecnaw mammec tuɣa Yuḥanna isseřmad ɛawed imeḥḍaren nnes.” 2 Inna asen: “Meřmi ma teẓẓuǧem, inim: ‘Babatneɣ i iǧan deg ijenwan, ad ittwaqeddes Isem nnek, ad dd-tas Tgeldit nnek, ad tᵉttwagg am mammec texsed Cek, am deg ujenna, ammu ɛawed di temmurt. 3 Ewc aneɣ kuř ass aɣrum nneɣ i kuř ass, 4 uca ɣfar aneɣ ddnub nneɣ, minzi neccin ɛawed nsameḥ i marra inni dayneɣ ittursen. War d aneɣ ssidif ca deg uɣekkwi, maca senjem aneɣ zeg umɛeffan.’ ”

Ṣṣabr di tẓaǧitMt. 7:7-11

5 Xenni inna asen: “Man wen zzaywem i ɣar iǧa ijj n umeddukkeř, ad ɣares iraḥ deg wezyen n ǧiřet uca ad as ini: ‘A ameddukkeř, arḍeř ayi třata n tecnifin, 6 minzi ijj n umeddukkeř inu, ixecc-dd ɣari zeg usafar, war ɣari min d as i ɣa qeddmeɣ!’, 7 uca xenni ad xas dd-yarr umeddukkeř nnes zi daxeř, ad as yini: ‘War dd ayi ttṣeddaɛ, tawwart tbelleɛ u tarwa aqa-tt akidi di tassut, war zemmareɣ ad dd-kkareɣ maḥend ad ac wceɣ aɣrum.’ 8 Ad awem iniɣ, mařa war dd-ikkar ḥima ad as iwc umi netta d ameddukkeř nnes, iwa ad dd-ikkar ad as iwc mecḥař ma iḥdaj x ssibbet n řewɛaret nnes. 9 Ad awem iniɣ: Tttarem, xenni ad awem immewc, arzum, xenni ad tafem, ssqarqbem, xenni ad awem arezmen.221

10 Minzi marra wi i ɣa ittaren ad iksi u wi i ɣa yarzun ad yaf u wi i ɣa issqarqben ad as ittwarzem. 11 Niɣ din jar awem ijj n tbabat, wenni umi d as i ɣa ittar mmis aɣrum, ad as iwc aẓru? Niɣ umi i ɣa ittar asřem, ad as iwc af

11:9 Mt. 7:7; 21:22; Mk. 11:24; Yḥ. 14:13; 15:7; 16:24; Yaɛ. 1:5,6; 1 Yḥ. 3:22; 5:14.

Page 151: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

35

LUKA

iɣar?222

12 Niɣ mařa ittar zzayes tameǧač, ad as iwc taɣarḍent? 13 Mařa kenniw, inni iǧan d iɛeffanen, tessnem ad tewcem timewca tiṣebḥanin i tarwa nwem, mecḥař s waṭṭas ad iwc Tbabat i iǧan deg ujenna Arruḥ Iqeddsen i yenni d as t ittaren!”

Yeccu d Bᵉɛalzabub Mt. 12:22-30; Mk. 3:20-27

14 Umi issuffeɣ Netta ijj n cciṭan nni ittarrin bnadem d agnaw, imsar, awarni řami issuffeɣ cciṭan nni, aqa agnaw ibda issawař. Uca xenni ittebhet řɣaci marra.223

15 Maca ca zzaysen nnan: “Issuffuɣ ccwaṭen s webrid n Bᵉɛalzabub, ibřis, ameqqran n ccwaṭen.”224

16 Inneɣni jarrben t, ttaren zzayes ict n řeɛřamet zeg ujenna. 17 Maca Netta yargeb x ixarriṣen nsen, inna asen: “Kuř tageldit i ibḍan x yixef nnes ad tᵉttwareddeǧ u taddart i ibḍan x yixef nnes, ad tewḍa.225

18 Mařa ibḍa cciṭan x yixef nnes, mammec i ɣa teqqim tgeldit nnes? Minzi kenniw teqqarem belli Necc ssuffuɣeɣ ccwaṭen s Bᵉɛalzabub. 19 Mařa Necc ssuffuɣeɣ ccwaṭen s Bᵉɛalzabub, s minzi i ten ssuffuɣen tarwa nwem? S uyenni ad iřin nitni d lquḍat xawem. 20 Maca mařa tuɣa s uḍaḍ n AREBBI i zi ssuffuɣeɣ ccwaṭen, xenni aqa tqarreb-dd ɣarwem Tgeldit n AREBBI. 21 Min ɣa yekk weryaz ijehden iḥezzmen s řesnaḥ ittɛessa x řemraḥ nnes, ad yiři wagřa nnes di řaman. 22 Maca meřmi i dd ɣa yas wenni iǧan d jjiheř xas uca ad t iɣřeb, aqa netta ad as ikkes řesnaḥ min xef tuɣa ittcař uca ad ibḍa min tuɣa zzayes iksi. 23 Wenni war iǧin akidi, aqa-t ḍidd inu u wenni war kidi issmunin, aqa netta isszuzzara.”

Řaryaḥ amengus nni yarezzun ad dd-iɛqebMt. 12:43-45

24 “Xmi i ɣa iffeɣ řaryaḥ amengus zi bnadem, ad icuqq deg imucan war daysen bu waman, ad yarzu arraḥet uca xmi war tt ittif, ad yini: ‘Ad ɛeqbeɣ ɣar taddart inu tenni zi dd-ffɣeɣ.’226

25 Xmi dd ɣa yas, ad tt yaf, tfarḍ, teɛdeř. 26 Xenni ad iraḥ, ad iksi sebɛa n řaryaḥ nneɣni iɛeffanen xas, ad dd-adfen uca ad zedɣen dinni. Xenni ad idweř uneggar n bnadem nni war iḥři ktar x mammec t tuɣa ɣar umezwar.”227

11:11 Mt. 7:9. 11:14 Mt. 9:32; 12:22. 11:15 Mt. 9:34; 12:24; Mk. 3:22. 11:17 Mt. 12:25; Mk. 3:24. 11:24 Mt. 12:43. 11:26 Yḥ. 5:14; Ɛbr. 6:4,5; 10:26; 2 Bṭ. 2:20.

Page 152: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

36

LUKA

27 Am issawař s uya, tessgaɛɛed ict n temɣart zi řɣaci tmijja nnes, tenna as: “Sseɛd n uɛeddis i Cek iksin u tabbuct i zi tᵉṭṭḍed!” 28 Netta inna: “Sseɛd n yenni ittesřan awař n AREBBI uca ḥeffḍen t.”228

Řeɛřamet n YunusMt. 12:38-42; Mk. 8:12

29 Am tuɣa imun řɣaci, ibda iqqar: “Jjiř-a d aɛeffan ittᵉttar řeɛřamet, war d as tᵉttmewci řeɛřamet mɣir řeɛřamet n Yunus anabi.229

30 Minzi amecnaw mammec tuɣa Yunus d řeɛřamet i aytbab n Ninwa, ammu i ɣa yiři Mmis n bnadem ɛawed d řeɛřamet i jjiř-a. 31 Tajeǧidt n ljanub ad tekkar deg wass n lḥisab ak-d yeryazen n jjiř-a, ad ten tḥaseb. Minzi tusa-dd zi tneggura n temmurt ḥima ad tseř i tiɣit n Suliman. Xzar, aqa da wenni imɣaren x Suliman.230

32 Iryazen n Ninwa ad dd-kkaren deg wass n lḥisab ak-d jjiř-a uca ad ten ḥasben, minzi nitni tuben awarni i ubarreḥ n Yunus. Xzar, aqa da wenni imɣaren x Yunus!”231

Řqendiř n arrimet Mt. 5:15; 6:22-23

33 Uřa d ijj war issreqqi řqendiř uca issrusa t deg wemcan inuffaren niɣ sadu řmud n imendi, maca issrusa t x řmerfeɛ ḥima inni dd ɣa yadfen ad ẓaren tfawt.232

34 Řqendiř n arrimet nnek d tiṭṭ. Mařa tiṭṭ nnek teṣfa, ad tiři tfawt uřa di marra arrimet nnek. Mařa tiṭṭ nnek d taɛeffant, uřa d arrimet nnek ad tiři d taǧest.233

35 Ḥḍa xenni, ḥima tafawt i dayek iǧan war tᵉttiři d taǧest. 36 Mařa marra arrimet nnek teccur s tfawt, war dayes uřa d ijj n uɣezdis ibarrcen, xenni ad dayes tiři tfawt kuřci, amecnaw mammec xmi yareqq řqendiř s ṭṭya nnes.”

Uct x Ifarisiyyen d imseřmaden n idlisenMt. 23:1-36; Mk. 12:38-40; Lk. 20:45-47

37 Am tuɣa issawař s man aya, iɛarḍ i-t ijj n Ufarisi ɣar umecři akides. Xenni yudef, iqqim ɣar ṭṭabřa. 38 Umi t iẓra Ufarisi, ittebhet minzi Netta war issird ca d amezwar qbeř i umecři. 39 Maca Yeccu inna as: “Kenniw, a Ifarisiyyen, tessizdagem barra n řkas d ṭṭebṣi, maca daxeř nwem iccur s řexcunect d řɣar.234

40 Kenniw, a ifɣař, ma war iǧi Wenni iggin min iǧan ɣar barra, igga uřa d min 11:28 Mt. 7:21; Yḥ. 6:29; Rum. 2:13. 11:29 Yunus 2:1,11. 11:31 1 Ij. 10:1; 2 Im. 9:1; Mt. 12:42. 11:32 Yunus 3:5. 11:33 Mt. 5:15; Mk. 4:24; Lk. 8:16. 11:34 Mt. 6:22. 11:39 Mt. 23:25; Tit. 1:15.

Page 153: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

37

LUKA

iǧan daxeř? 41 Wcem maca min iǧan daxeř d ṣṣedqet, u xzar, marra min daywem ad yiři d amezdag.”235

42 Maca uct xawem, a Ifarisiyyen minzi ttɛeccaram nneɛnaɛ d wazar d marra tibbi, xenni tejjim řḥeqq d tayri n AREBBI ɣar uɣezdis. Iwa ittxeṣṣa awem ad teggem marra timesřayin-a, nhřa ma ad tᵉttum inneɣni.236

43 Uct xawem, a Ifarisiyyen, minzi iɛjeb awem ad teqqimem x řekrasi n zzat di temzidawin u iɛjeb awem ad xawem seǧmen iwdan di řeswaq.237

44 Uct xawem, a imseřmaden n idlisen d Ifarisiyyen, kenniw, a imnafqen, minzi kenniw tᵉtteggem am imeḍřan idduřyen min xef gguren iwdan am war ssinen.”238

45 Ijjen zeg imseřmaden n idlisen iṭṭef deg wawař, inna as: “A Amseɣɣar, aqa xmi d aneɣ teqqared aya, tessfeṭṭaḥed aneɣ uřa d neccin.” 46 Maca Netta inna: “Uct xawem, a imseřmaden n idlisen, minzi tessarebbum řeḥmuř iḍeqřen i tkessit x iwdan, maca kenniw s yixef nwem war tᵉttḥidim řeḥmuř nni uřa s ijjen zeg iḍewḍan nwem!239

47 Uct xawem, minzi tbennam imeḍřan n inabiyyen, am řejdud nwem nɣin ten.240

48 S man aya tneɛɛmem, aqa kenniw tareṭṭam s min ggin řejdud nwem, minzi nitni nɣin ten uca kenniw tbennam imeḍřan nsen. 49 S uyenni tiɣit n AREBBI tenna: “Aqa ad asen dd-ssekkeɣ inabiyyen d rrusul. Ad aẓẓřen nitni x ca zzaysen uca ad ten nɣen,241242

50 ḥima ad ttwattaren zi jjiř-a idammen n marra inabiyyen i ittwassizřen zeg wami tᵉttwagg ddunect: 51 zeg idammen n Habil ař idammen n Zakariyya wenni nɣin jar uɛalṭar d Taddart Iqeddsen! Wah, ad awem iniɣ belli ggur ad ttwattaren idammen nsen zi jjiř-a.243

52 Uct xawem, a imseřmaden n idlisen, minzi tkessim tasarut n tussna. Kenniw s yixef nwem war tᵉttidfem u inni tuɣa ittadfen, tᵉṭṭfem ten.”244

53 Am tuɣa akidsen issawař s uya, bdan imseřmaden n idlisen d Ifarisiyyen ttḍaddan t aṭṭas. Ffugmen, ḥeccen x wawařen nnes, 54 uca arzun ad as ggen taxceft s tḥraymect ḥima ad t ṭṭfen s ca zeg uqemmum nnes, ḥima ad t ḍeřmen.

11:41 Ica. 58:7; Dan. 4:24; Lk. 12:33. 11:42 1 Ṣm. 15:22; Ḥuc. 6:6; Mixa 6:8; Mt. 9:13; 12:7; 23:23. 11:43 Mt. 23:6; Mk. 12:38; Lk. 20:46. 11:44 Mt. 23:27. 11:46 Ica. 10:1; Mt. 23:4; Řex. 15:10. 11:47 Mt. 23:29. 11:49 ‘rrusul’ - niɣ ‘imazanen’. 11:49 Mt. 10:16; Lk. 10:3; Yḥ. 16:2; Řex. 7:51; Ɛbr. 11:35. 11:51 Amz. 4:8; 2 Im. 24:21; Ɛbr. 11:4. 11:52 Mt. 23:13.

Page 154: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

38

LUKA

Yeccu issawař ɣar imeḥḍaren nnes d řɣaciMt. 10:28-33; 12:32; 10:19-20

12 1 Umi munen ibarruten n řɣaci, ařami bdan ɛřayen ɛeffsen ijj x wenneɣni, ibda iqqar i imeḥḍaren nnes: “Ɣar umezwar ḥḍam ixef

nwem zeg wentun n Ifarisiyyen, aqa-t d nnifaq!245

2 Minzi war din min idřin uca war ggur ad ittwasseḍhar, u war din min inuffaren uca war ggur ad ittwassen.246

3 Minzi marra min tennam di taǧest, ad ittwaseř di tfawt, u min xef tessiwřem deg umezzuɣ deg wexxam n daxeř, ad ittwabarreḥ zzayes x tzeɣwin.” 4 “Necc ad awem iniɣ, a imeddukkař inu: War teggʷdem ca zeg inni ineqqen arrimet maca awarni man aya war zemmaren ad ggen ktar ɛad.247

5 Maca Necc ad awem ssecneɣ wenni zi i ɣa teggʷedem: Ggʷedem zeg Wenni ɣar iǧa ṣṣulṭa maḥend ad inḍar di jᵉhennama awarni řami inɣa. Wah, ad awem iniɣ, zeg wanita i ɣa teggʷedem! 6 Ma war ttmenzin xemsa n ẓẓawec s tnayen n uqiyyat n nnḥas? Uca uřa d ijj zzaysen war ittᵉttwattu zzat i AREBBI.248

7 Maca zzaywem, ɛad iẓuṭṭan n ucewwaf n uzeǧif nwem ttwaḥesben marra. War teggʷdem ca, kenniw ḥsen zi ẓẓawec aṭṭas!”249250

8 “Necc ad awem iniɣ, marra wi zzayi i ɣa icehden qibač i iwdan, ad zzayes iched ɛawed Mmis n bnadem zzat i lmalakat n AREBBI.251

9 Wi d ayi i ɣa inkaren qibač i iwdan, uřa d netta s yixef nnes ad ittwankar qibač i lmalakat n AREBBI.252

10 Kuř ijj wenni i ɣa inin awař ḍidd n Mmis n bnadem, aqa ad as ittwaɣfar man aya. Maca wenni i ɣa iceqqfen di Arruḥ Iqeddsen war d as ittᵉttwaɣfar ca man aya!”253

11 “Xmi kenniw i ɣa nedhen ɣar temzidawin u zzat i řḥukkam d ṣṣulaṭat, war kessim ca s wemnus min zi i dd ɣa tarrem niɣ min i ɣa tinim,254

12 minzi Arruḥ Iqeddsen ad awem isseřmed di tsaɛɛet nni min ittxeṣṣa ad tinim.”

Amedya n bab n wagřa13 Inna as ijjen zi řɣaci: “A Amseɣɣar, ini as i uma ḥima ad kidi ibḍa řwart.” 14 Yeccu inna as: “A bnadem, wi d ayi yarrin xawem d řqaḍi niɣ

12:1 Mt. 16:16; Mk. 8:15. 12:2 Ayub 12:22; Mt. 10:26; Mk. 4:22; Lk. 8:17. 12:4 Ica. 51:7; Irm. 1:8; Mt. 10:28. 12:6 Mt. 10:29. 12:7 ‘ẓẓawec’ - niɣ: ‘iẓẓawjiwen’. 12:7 1 Ṣm. 14:45; 2 Ṣm. 14:11; 1 Ij. 1:52; Lk. 21:18. 12:8 Mt. 10:32. 12:9 Mt. 10:33; Mk. 8:38; Lk. 9:26; 2 Tim. 2:12; 1 Yḥ. 2:23. 12:10 1 Yḥ. 5:16. 12:11 Mt. 10:19; Mk. 13:11; Lk. 21:14.

Page 155: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

39

LUKA

d řɛadeř?” 15 Inna i imeḥḍaren nnes: “Ɣarwem, ḥḍam ixef nwem zi ṭṭmeɛ, maɣar tudart war teǧi deg ufeyyeḍ n wagřa.”255

16 Xas uca iḥaja asen ijj n umedya: “Iyyar n ijj n weryaz d bab n wagřa yiwyi as-dd ṣṣabet aṭṭas. 17 Ixarreṣ deg ixef nnes: ‘Min i ɣa ggeɣ? Minzi war ɣari bu řmarsi i di i ɣa yarweɣ marra řɣiǧet inu.’ 18 Inna: ‘Ammu i ɣa ggeɣ: Ad hedmeɣ řemrasi inu, xenni ad bniɣ řemrasi d imeqqranen xasen uca ad daysen xezneɣ marra řɣiǧet d wagřa inu. 19 Ad iniɣ i yixef inu: ‘A řeɛmar inu, ɣarek aṭṭas n wagřa i ittwaxzen din i waṭṭas n iseggʷusa. Areyyeḥ, tecced, teswed u tfarḥed!’256

20 Maca inna as AREBBI: ‘A afɣuř, aqa ǧiřet-a ad zzayek ittwattar řeɛmar nnek. Xenni i umi i ɣa yiři min tessewjded?’257

21 Ammu i ɣa imsar i wenni iyarrwen řeknuz i yixef nnes, maca war iǧi d bab n wagřa di AREBBI.”

Tageldit n Arebbi d amezwaruMt. 6:25-34; 19-21

22 Inna i imeḥḍaren nnes: “S uyenni Necc ad awem iniɣ: War kessim s wemnus i yixef nwem min i ɣa teccem, uřa i arrimet nwem min i ɣa tyarḍem.258

23 Řeɛmar ktar zi macca u arrimet ktar zeg werruḍ. 24 Xzarem ɣar ibaɣřiwen! Aqa war zarrɛen, war mejjaren, war ɣarsen tisarfin niɣ d řemrasi u AREBBI issecca i-ten. Mecḥař tuɛřam kenniw x ijḍaḍ!259

25 Man wen zzaywem izemmar s wemnus nnes ad yarni di tuzzeggart nnes ijj n uɣiř waha?260

26 Mařa kenniw war tzemmarem uřa x min iǧan d ameẓyan qaɛ, mayemmi i ɣa teksim s wemnus x min iqqimen?”

27 “Xzarem mammec ɣemmyent tlillicin! War xeddment, war ttqareḍcent, waxxa amenni ad awem iniɣ, aqa uřa d Suliman di qaɛ aɛuǧi nnes war yarḍ ca amecnaw uřa d ijj zzaysen.261

28 Mařa AREBBI issyarḍ ammu řeḥtic i iǧan ass-a deg iyyar uca tiwecca ad immenḍar di tefqunt, mecḥař iḥřa aṭṭas ad yiři Netta i kenniw i di iǧa drus n liman!”

29 “S uyenni war arezzum ca x min i ɣa teccem uřa x min i ɣa teswem, war tᵉttejjim ixarriṣen nwem ad ɣefřem x man aya. 30 Minzi marra timesřayin-a arezzun daysent řegnus n ddunect, maca Babatwem issen 12:15 1 Tim. 6:7. 12:19 Amb. 11:9; 1 Kur. 15:32; Yaɛ. 5:5. 12:20 Izhd. 39:7; Izhd. 52:7; Irm. 17:11. 12:22 Izhd. 55:23; Mt. 6:25; Fil. 4:6; 1 Tim. 6:8; 1 Bṭ. 5:7. 12:24 Ayub 38:41; Izhd. 147:9. 12:25 Mt. 6:27. 12:27 ‘tilillicin’ - ijj n marka n innuwwaren daysen aẓri aṭṭas.

Page 156: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

40

LUKA

belli teḥdajem tent. 31 Maca arzum Tageldit n AREBBI uca timesřayin-a marra ad awem ttwammarnint.”262

32 “War tteggʷed, cem, a taḥimart tameẓyant, minzi yarḍa Babatwem ad awem iwc Tageldit. 33 Zenzem min ɣarwem, wcem ṣṣedqet! Ggem i yixef nwem ticyarin n tmenyat i war yareccin, ijj n řkenz i war iqeṭṭin deg ijenwan, mani war ittidef uceffar uřa d tcinda war tᵉttegg ssuss.263

34 Minzi mani i ɣa yiři řkenz nwem, dinni i ɣa yiři ɛawed wuř nwem.”

Aɛqab n SidiMt. 24:45-51

35 “Ad iřint tejɛinnatin nwem ḥezzmemt s ibuyas u řefnarat nwem areqqent.264

36 Iřim amecnaw iwdan i ittrajan sidi nsen xmi dd ɣa yeɛqeb zeg wurar, ḥima, xmi dd ɣa yas, ad issqarqeb, zemmaren nitni ad as arzmen deɣya. 37 Sseɛd n imsexxaren nni, xmi dd ɣa yas siditsen, ad ten yaf faqen. S tidett, Necc ad awem iniɣ, aqa ad iḥezzem ixef nnes uca ad ten issɣim ɣar ṭṭabřa, xenni ad dd-yas ad xasen isexxar. 38 Mařa yusa-dd ɣar ḥeṭṭu wiss tnayen n ǧiřet niɣ ɣar ḥeṭṭu wiss třata uca yufa i-ten ammu, sseɛd i imsexxaren nni.265

39 Maca ssnem aya: mařa bab n taddart issen di man tsaɛɛet i di dd i ɣa ixecc uceffar, xenni ad yiři ifaq uca war ittejji taddart nnes ad tt acaren.266

40 Iřim kenniw ɛawed twejdem, minzi Mmis n bnadem ad dd-yas deg ict n tsaɛɛet i war tᵉttrijim.”267

Awkiř amtiqqi41 Inna as Cimɛun Buṭrus: “A Siditneɣ, ma i neccin i tɛawded amedya aya niɣ i marra?” 42 Inna as Yeccu: “Man wen iǧan xenni d awkiř i di iǧa řaman d amiɣis wenni i ɣa yegg sidi nnes x imsexxaren nnes ḥima ad asen iwc řeɛweč nsen di řweqt nnes?268

43 Sseɛd n umsexxar nni i ɣa yaf sidi nnes xmi dd i ɣa yas, ittegg ammu. 44 S tidett, Necc ad awem iniɣ, belli ad t yegg x marra agřa nnes. 45 Maca mařa amsexxar nni innan deg wuř nnes: ‘Aqa sidi inu iɛeṭṭař x weɛqab!’, uca ibda iccat imsexxaren d tiyya, ittett, isess, isscar, 46 xenni ad dd-yas sidi n umsexxar nni deg ijj n wass war ittriji u deg 12:31 1 Im. 3:13; Izhd. 37:25. 12:33 Mt. 6:20; 19:21; Lk. 16:9; 1 Tim. 6:19. 12:35 Afa. 6:14; 1 Bṭ. 1:13. 12:38 Mt. 24:42. 12:39 Mt. 24:43; 1 Ts. 5:2; 2 Bṭ. 3:10; Asa. 3:3; 16:15. 12:40 Mt. 24:44; 25:13; Mk. 13:33; Lk. 21:34; 1 Ts. 5:6. 12:42 Mt. 24:45; 25:21; 1 Kur. 4:2.

Page 157: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

41

LUKA

ict n tsaɛɛet i war issin. Wanita ad t iqeṭṭes d iceǧiqen, ad igg tasɣart nnes ak-d iɣeddaren. 47 Amsexxar nni wenni issnen řxaḍar n sidi nnes uca war issewjed ixef nnes uřa war iggi ɛlaḥsab řxaḍar nnes, ad ittwawwet s tiyyita aṭṭas,269

48 maca wenni war issinen řxaḍar n sides uca igga min isdaheǧen tiyyita, ad ittwawwet s drus n tiyyita. Zi kuř ijjen umi immewc aṭṭas, ad zzayes ittwattar aṭṭas u wi umi x ittwakellef aṭṭas, ad zzayes ittwattar ktar.”

Twasit n Lmasiḥ ad tawi abeṭṭuMt. 10:34-36

49 “Usiɣ-dd ḥima ad nḍareɣ timessi x temmurt u meɛlik ufiɣ ad tiři tarɣa. 50 Maca ittxeṣṣa ad ttwasɣeḍṣeɣ s yijj n useɣḍeṣ u ttwaḥṣareɣ aṭṭas ař d ɣa ittwakemmeř.270

51 Ma ittɣiř awem belli usiɣ-dd ḥima ad wceɣ řehna x temmurt? Lla, ad awem iniɣ, ad din yiři ubeṭṭu.271

52 Minzi zi řexxu d tsawent ad mmsebḍan xemsa deg ict n taddart, třata ḍidd tnayen u tnayen ḍidd třata. 53 Babas ad imsebḍa x mmis, u mmis x babas, u yemmas x yeǧis, u yeǧis x yemmas, u řallas x tesřit, u tasřit x řallas.”272

Ittxeṣṣa ad nmeyyez ikuden Mt. 16:2-3

54 Inna i řɣaci: “Xmi i ɣa tẓarem ijj n useynu igaɛɛed-dd zi řɣarb, deɣya ad tinim: ‘Ad yiři wenẓar!’ uca ammu i ɣa imsar! 55 Xmi i ɣa tẓarem asemmiḍ n ljanub ittṣuḍ, xenni ad tinim: ‘Ad yiři řeḥmu!’, uca ammu i ɣa imsar. 56 A imnafqen, aqa tessnem ad tmeyyzem udem n temmurt d ujenna. Ma zman-a mammec war tzemmaren ad t tmeyyzem?”

Ggem waṣřaḥ ak-d weɣrim nnekMt. 5:25-26

57 “Mayemmi war tḥekkmem s yixef nwem min iǧan d ṣṣaḥ? 58 Minzi, xmi i ɣa traḥed ɣar řmexzen ak-d weɣrim nnek, egg tizemmar aṭṭas am teǧid ɛad akis deg webrid maḥend ad zzayes tᵉttwafekked, ḥima war cek ittjarri ɣar řqaḍi uca řqaḍi ad cek isellem i wemxazni, xenni ad cek inḍar umxazni di řeḥbes. 59 Ad ac iniɣ, cek war dd ssenni tᵉtteffɣed ař i ɣa txeǧṣed aṣuldi aneggaru!”

12:47 Yaɛ. 4:17. 12:50 Mt. 20:22; Mk. 10:38. 12:51 Mt. 10:34. 12:53 Mixa 7:6

Page 158: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

42

LUKA

Amedya n wartu i war itticcen řɣiǧet

13 1 Di řweqt nni usin-dd ɣares ca n iwdan, xebbaren t x Ijaliliyyen inni ixeǧeḍ Pilaṭus idammen nsen ak-d tɣarṣin nsen. 2 Yarra-dd

Yeccu, inna asen: “Ma ittɣiř awem belli Ijaliliyyen-a d imednab ktar zeg Ijaliliyyen nneɣni umi d asen imsar uweddeb-a? 3 Lla! Maca Necc ad awem iniɣ, aqa uřa d kenniw, mɣir mařa tᵉtubem, ad tᵉttwahellkem marra ammu. 4 Niɣ ittɣiř awem belli tmenṭac n iwdan i xef dd-tewḍa ṣṣumɛet di Siluwam uca mmuten zzayes, ma aqa aten d imednab ktar zeg iwdan nneɣni i izeddɣen di Urcalim? 5 Lla! Maca Necc ad awem iniɣ, aqa uřa d kenniw, mɣir mařa tᵉtubem, ad tᵉttwahellkem marra am nitni!”

6 Inna asen amedya aya: “Tuɣa ɣar ijj n weryaz ijj n wartu i ittwaẓẓun deg umarjuɛ nnes n uḍiř, uca netta yusa-dd, yarezzu dayes tazart, maca war tt yufi. 7 Inna i bab n umarjuɛ n uḍiř: ‘Aqa třata n iseggʷusa ttaseɣ-dd, arezzuɣ tazart deg wartu aya, war tt ufiɣ. Qess i-tt xenni, mayemmi tessaḥař ɛad tammurt?’ 8 Yarra-dd xas ufeǧaḥ: ‘A sidi, ejj i-tt ad tbedd ɛad aseggʷas-a. Ad tt ɣziɣ, u ad as ggeɣ řeɣbar. 9 Ad taɣ ad yarr řɣiǧet, mařa lla, xenni qess i-tt deg useggʷas i dd ɣa yasen.’ ”

Asgenfi n temɣart deg wass n ssebt10 Řami tuɣa isseřmad Yeccu deg icten zi temzidawin di ssebt, 11 tuɣa din ict n temɣart tiweḍ řmijař n tmenṭac n iseggʷusa buḥbeř nnes iwɛar. Tuɣa teqwes, war tzemmar ad tseggem aɛrur. 12 Umi tt iẓra Yeccu, iřaɣa-dd xas ɣares, inna as: “A tamɣart, aqa cem tenfekked zi řehřac nnem!” 13 Issars xas afus nnes uca nettat tedweř tseggem řexdenni, tebda tessemɣara di AREBBI! 14 Maca ameqqran n temzida, umi ixeyyeq minzi Yeccu issgenfa ijjen di ssebt, iṭṭef deg wawař, inna i řɣaci: “Aqa di setta n wussan ittxeṣṣa řxedmet, asem-dd deg wussan nni maḥend ad tᵉttwasgenfam, maci deg wass n ssebt!”273

15 Yarra-dd Yeccu, inna as: “A cek, amnafeq! Ma war ifessi kuř ijjen zzaywem deg wass n ssebt i ufunas nnes niɣ i weɣyuř nnes zi řkuri, xenni ad t indeh maḥend ad t iward?274

16 Maca tamɣart-a aqa-tt d yeǧis n Ibrahim, tenni icedd cciṭan, xzar, ɛad řmijař n tmenṭac n iseggʷusa, ma war d as dd-yusi ad tᵉttwafekk zeg uceddi aya deg wass n ssebt?” 17 Am inna man aya, sseḍḥan marra inni tuɣa akides ittemɛařan, maca marra řɣaci ifarḥ zi lmuɛjizat nni tuɣa ittwaggen s ufus nnes.

13:14 Uf. 20:9; Aɛwd. 5:13; Ḥaz. 20:12. 13:15 Uf. 23:5; Aɛwd. 22:4; Lk. 14:5.

Page 159: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

43

LUKA

Imedya n tḥebbuct n zzariɛet n uxerdel d wentunMt. 13:31-33; Mk. 4:30-32

18 Yeccu inna: “Min di tarwes Tgeldit n AREBBI uca min zi tt ɣa ssemquddeɣ?275 19 Aqa-tt amecnaw ict n tḥebbuct n zzariɛet n uxerdel iksi tt ijj n bnadem, inḍar i-tt di teḥwict nnes, uca teɣmi-dd, tedweř d tacejjart temɣar uca ggin ijḍaḍ n ujenna řeɛwacc nsen di řefruɛ nnes.”276

20 Yeccu inna ɛawed: “S min zi i ɣa ssemquddeɣ Tageldit n AREBBI?277

21 Aqa-tt amecnaw antun, teysi t temɣart, teffar i-t di třata n řemdud n waren, ařami issmemm marra!”

Tawwart iḥsarenMt. 7:13-14, 21-23

22 Iẓwa tineddam d dcurat, am tuɣa isseřmad deg webrid ɣar Urcalim.278279

23 Ijjen isseqsa i-t, ma aqa din drus n yenni i ɣa ittwasnejmen. Yarra-dd Yeccu, inna asen: 24 “Ggem jjehd nwem ḥima ad tadfem zi tewwart iḥṣaren, aqa Necc ad awem iniɣ, aṭṭas arezzun ad dd-adfen, maca war zemmaren.280

25 Zeg wami i ɣa ikkar bab n taddart maḥend ad ibelleɛ tawwart, xenni ad tbeddem di barra, ad tessqareqbem, ad tebdam ad tinim: ‘A Siditneɣ a Siditneɣ, arzem aneɣ!’ Maca Netta ad dd-yarr, ad yini: ‘Necc war kenniw ssineɣ, manis kenniw?’281

26 Ad tebdam ad tinim: ‘Neccin aḥeqqa tuɣa necca neswa qibač nnek uca Cek tuɣa tesseřmaded deg imesraq nneɣ!’ 27 Maca Netta ad yini: ‘War kenniw ssineɣ, manis kenniw war ssineɣ! Aggʷejem xafi marra kenniw inni itteggen min war iseggden!’282

28 Ad din tiři tɣuyyit d uɣezzi n teɣmas, xmi i ɣa tẓarem Ibrahim d Isḥaq d Yaɛqub d marra inabiyyen di Tgeldit n AREBBI, maca kenniw ad temmenḍarem barra.283

29 Ad dd-asen zi manis d tneqqar tfuct u zi mani tɣeǧi tfuct uřa zi ccamal uřa zi ljanub, ad qqimen ɣar ṭṭabřa di Tgeldit n AREBBI.284

30 Xzar, aqa din ineggura inni i ɣa yiřin d imezwura u d imezwura inni i ɣa yiřin d ineggura.”285

13:18 Mt. 13:31; Mk. 4:30. 13:19 ‘tacejjart’ - niɣ ‘addag’ (‘iddagen’). ‘axerdel’ - s Tafransist: ‘moutarde’.13:20 Mt. 13:33. 13:22 ‘dcurat’ - niɣ ‘ředcur’ niɣ ‘ibilajen’. 13:22 Mt. 9:35; Mk. 6:6. 13:24 Mt. 7:13. 13:25 Mt. 25:11,12; Lk. 6:46. 13:27 Izhd. 6:9; Mt. 7:23; 25:12,41. 13:28 Mt. 8:11, 12; 13:42; 24:51. 13:29 Ica. 2:2; Mal. 1:11; Mt. 8:11. 13:30 Mt. 19:30; 20:16; Mk. 10:31.

Page 160: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

44

LUKA

Awařen ineggura n Yeccu x Urcalim Mt. 23:37-39

31 Deg wass nni qarrben-dd ca n Ifarisiyyen, nnan as: “Ffeɣ, ruḥ ssa, minzi Hirudus ixs ad Cek ineɣ!” 32 Yeccu inna asen: “Ruḥem, inim as i wecɛeb-a: ‘Xẓar, aqa Necc ssuffuɣeɣ ccwaṭen, ssgenfiɣ ass-a d tiwecca, uca deg wass wiss třata ggur ad kemmřeɣ.”286

33 Maca ittxeṣṣa ayi ad xedmeɣ ass-a d tiwecca, uca deg wass awarni as ad raḥeɣ, minzi war izemmar ad ittwaneɣ ijj n unabi barra i Urcalim. 34 A Urcalim, a Urcalim, tenni ineqqen inabiyyen d tenni yarejmen inni i ɣarem dd-ittwassekken, mecḥař n twařawin tuɣa xseɣ ad ssmuneɣ tarwa nnem amecnaw mammec tessmuna tyaẓiḍt ifiǧusen nnes sadu wafriwen nnes, maca kenniw war texsem.287

35 Xzar, tadart nwem ad awem iqqim d řxarbet. S tidett, Necc ad awem iniɣ, aqa war d ayi tẓarrem ař dd ɣa tas řweqt i di i ɣa tinim: ‘Sseɛd n wenni dd ɣa yasen s Yisem n SIDI’.”288

Asgenfi n ijj n weryaz ihřec s tuffet n waman

14 1 Řami yudef ɣar taddart n ijj zeg imeqqranen n Ifarisiyyen deg wass n ssebt ḥima ad icc aɣrum, tuɣa ḥeṭṭan t. 2 U xzar, ibedd

din qibač nnes ijj n bnadem ihřec s tuffet n waman n arrimet nnes. 3 Iṭṭef Yeccu deg wawař, inna i imseřmaden n idlisen d Ifarisiyyen, inna: “Ma iḥeǧeř usgenfi di ssebt?” 4 Nitni sqaren waha. Xenni iṭṭef i-t, issgenfa i-t, uca ijja i-t ad iraḥ. 5 Xenni yarra-dd xasen inna: “Man wen zzaywem, mařa mmis niɣ ayenduz nnes iwḍa as deg wanu, war t-i-dd-issuffuɣ zzayes deɣya deg wass n ssebt?”289

6 War ufin s min zi xas dd i ɣa arren.

Amedya x txessayt7 Iɛawed ijj n umedya i inewjiwen am d asen iḥekkar ixḍaren řekrasi n zzat. Inna asen: 8 “Mařa ḥed iɛarḍ i cek ɣar ijj n zzardet, xenni war ttɣimi di řekrasi n zzat, ḥima war ittwaɛarḍ wenneɣni yuɛřan xak maḥend ad iqqim din, 9 uca xenni ad dd-yas wenni xak iɛarḍen, ad ac yini: ‘Egg amcan i weryaz-a!’, uca xenni ad tseḍḥid, ad tekkared ḥima ad teksid amcan aneggaru. 10 Mařa cek tᵉttwaɛarḍed, ruḥ, qqim deg wemcan aneggaru, ḥima, xmi dd ɣa yadef wenni xak iɛarḍen, ad taɣ ad ac ini: ‘A ameddukkeř, gaɛɛed, qqim!’ Xenni ad ac yiři ccan zzat 13:32 ‘ad ttwakemmřeɣ’ - ixs ad yini ‘ad qḍiɣ řxedmet inu’. Xzar Mat. 5:17.13:34 Izhd. 17:8; 91:4; Mt. 23:37. 13:35 Izhd. 69:26; 118:26; Ica. 1:7; Irm. 7:34; Mixa 3:12; Mt. 23:38; Řex. 1:20. 14:5 Uf. 23:5; Aɛwd. 22:4; Lk. 13:15.

Page 161: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

45

LUKA

i yenni akidek iqqimen.290

11 Minzi marra wi i ɣa issuɛřan ixef nnes ad ittwasswaḍeɛ u wi i ɣa isswaḍɛen ixef nnes ad ittwassuɛřa.”291

Amedya n inni ittwaɛarḍen i umensi imɣarMt. 22:1-10

12 Inna ɛawed i wenni t iɛarḍen: “Mařa cek teggid ijj n umecři niɣ amensi, war ɛarreḍ imeddukkař nnek niɣ aytmac, uřa d řaǧ nnek niɣ jjiran nnek i ɣar iǧa wagřa, niɣ aqa ad cek ɛarḍen uřa d nitni uca ad ɣarek yiři řexřaṣ.292

13 Mařa teggid ict n zzardet, xenni ɛarḍ x imezřaḍ d iqiydaren d ineɛḍaben d idarɣařen. 14 Xenni ad tiřid d amesɛud umi war ɣarsen s minzi cek i ɣa xeǧṣen, minzi ad ac ittwaxeǧeṣ di tnukra n imseggaden.” 15 Umi isřa man aya marra ijjen zeg inni din iqqimen ɣar ṭṭabřa, inna as wanita: “Sseɛd n wenni i ɣa iccen aɣrum di Tgeldit n AREBBI!” 16 Yeccu inna as: “Ijj n weryaz igga ict n zzardet temɣar uca iɛarḍ aṭṭas n iwdan.293

17 Issekk amsexxar nnes di tsaɛɛet n zzardet ḥima ad ini i inewjiwen: ‘Xzar, kuřci aqa iwjed i kenniw. Araḥem-dd!’ 18 Xenni ibda kuř ijjen zzaysen ad igg ssibbet. Inna as umezwar: ‘Sɣiɣ ijj n iyyar, aqa ittxeṣṣa ayi ad raḥeɣ ad t ẓareɣ. Ttareɣ ac ad ayi tsamḥed!’ 19 Wenneɣni inna: ‘Sɣiɣ xemsa n tyuya n iyenduzen, aqa ad raḥeɣ ad ten jarrbeɣ, ttareɣ ac ad ayi tsamḥed!’ 20 U wenneɣni inna: ‘Aqa mammec meřceɣ tamɣart, x uyenni war zemmareɣ ad dd-aseɣ!’ 21 Yusa-dd umsexxar nni uca ixebbar sidi nnes s man aya. Xenni ixeyyeq bab n taddart, inna i umsexxar nnes: ‘Ruḥ deɣya ɣar imesraq d zznaqi n tendint uca ndeh-dd imezřaḍ d iqiydaren d ineɛḍaben d idarɣařen!’ 22 Inna umsexxar: ‘A sidi, aqa imsar am mammec i tumured uca aqa din ɛad amcan.’ 23 Inna bab i umsexxar nnes: ‘Ffeɣ ɣar ibriden d zznaqi uca ḥṣar i-ten ad adfen ař i ɣa teccur taddart inu, 24 minzi Necc ad awem iniɣ, belli uřa d ijj zeg yeryazen inni tuɣa ittwaɛarḍen ad yiři ɣar zzardet inu’ ”

Aḍfar n Yeccu Mt. 10:37-38

25 Am tuɣa ijj n ubarru d ameqqran n řɣaci iggur akides, inneqřeb-dd, inna asen: 26 “Mařa ḥed yusa-dd ɣari uca war icarreh babas niɣ yemmas, aytmas niɣ yessmas, tamɣart nnes niɣ tarwa nnes, u ɛad uřa

14:10 Awřn. 25:6,7. 14:11 Ayub 22:29; Awřn. 29:23; Mt. 23:12; Lk. 1:51; 18:14; Yaɛ. 4:6,10; 1 Bṭ. 5:5. 14:12 Naḥ. 8:10; Awřn. 3:28. 14:16 Ica. 25:6; Mt. 22:2; Asa. 19:7,9.

Page 162: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

46

LUKA

d ixef nnes, war izemmar ad yiři d ameḥḍar inu.294

27 Wenni war iksin ṣṣalib nnes, ad ayi dd-iḍfar, war izemmar ad yiři d ameḥḍar inu.295

28 U man wen zzaywem i ixsen ad ibna ict n ṣṣumɛet, war ittɣimi amezwar ḥima ad igg řeḥsab, ma ɣares min ixeṣṣen i ukemmeř, 29 ḥima, mařa issars dsas, xenni war izemmar ad as ikemmeř, war xas ḍeḥḥcen marra inni t iẓrin, 30 ad inin: ‘Bnadem-a ibda řebni uca war izemmar ad t ikemmeř.’ 31 Niɣ man ajeǧid, mařa iffeɣ ɣar umenɣi ḍidd n ijj n ujeǧid nneɣni, war ittemcawar amezwar ma izemmar ad imqudda s ɛecra-ařaf ak-d wenni ɣares i dd ɣa yasen s ɛicrin-ařef? 32 Mařa war iǧi amenni, xenni ad dd-issekk ireqqasen am iǧa ujeǧid nni ɛad ɣar řaggʷaj, ḥima ad zzayes ittar aṣřaḥ. 33 S uyenni uřa d ijj zzaywem wenni war ittejji marra agřa nnes, war izemmar ad yiři d ameḥḍar inu.”

Amedya n tmeǧaḥtMt. 5:13; Mk. 9:50

34 “Tameǧaḥt teḥřa, maca mařa texsar tmeǧaḥt aředdi nnes, s min zi tt i ɣa tɛedřem?296

35 War tṣeǧeḥ ca i temmurt uřa i tzubač, xenni ad tt nḍaren. Wenni ɣar iǧa imezzuɣen i useǧi, ejj i-t ad iseř.”

Amedya n uḥuři iweddaren Mt. 18:12-14

15 1 Xenni tuɣa ayt n ḍḍariba d imednab ttqarraben ɣares ḥima ad as sřen.297

2 Ttmeɛmiɛen imseřmaden n idlisen d Ifarisiyyen, qqaren: “Aqa Wa yareḥḥeb s imednab uca ittett akidsen.” 3 Xenni ihaja asen Yeccu amedya aya: 4 “Man bnadem zzaywem i ɣar iǧa mya n iḥuřiyyen uca iweddar as ijjen zzaysen, ma war ittejji tesɛa u tesɛin di řexřa uca ad yarzu x wenni iweddaren ař t i ɣa yaf? 5 U xmi t i ɣa yaf, ad ifraḥ, ad t issars x tɣardin nnes. 6 Xmi dd ɣa yaweḍ ɣar taddart, ad iřaɣa x imeddukkař nnes d jjiran nnes, ad asen yini: ‘Farḥem akidi, minzi ufiɣ ahuři inu iweddaren!’ 7 Necc ad awem iniɣ, ammu i ɣa tiři řefraḥet deg ujenna x ijj n umednub i ɣa ituben ktar x tesɛa u-tesɛin n imseggaden i war ixsen ad tuben!”298

14:26 Aɛwd. 13:7; 33:9; Mt. 10:37. 14:27 Mt. 10:38; 16:24; Mk. 8:34; Lk. 9:23. 14:34 Mt. 5:13; Mk. 9:50. 15:1 Mt. 9:10; Mk. 2:15; Lk. 5:29. 15:7 Lk. 5:32.

Page 163: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

47

LUKA

Amedya n uṣuldi iweddaren8 “Niɣ man tamɣart i ɣar iǧa ɛecra n tepyisin n ijj n dirham, mařa iweddar icten zzaysen, ma war tessruɣi řqendiř, ad tfarḍ taddart uca ad tarzu mliḥ ař tt i ɣa taf?299

9 Mařa tufi t, ad třaɣa x tmeddukař d tijjarin, ad asent tini: ‘Farḥent akidi, minzi ufiɣ dirham nni tuɣa d ayi iweddaren.’ 10 Necc ad awem iniɣ, ammu i ɣa tiři řefraḥet qibač i lmalakat n AREBBI s yijj n umednub i ɣa ituben.”

Amedya n mmis iweddaren 11 Yeccu inna asen ɛawed: “Ijj n bnadem tuɣa ɣares tnayen n iḥenjiren. 12 Inna umaẓuẓ nsen i babas: ‘A baba, ewc ayi tasɣart tenni d ayi dd-yusin zeg wagřa nnek!’ Xas uca ibḍa asen babas agřa nnes. 13 Awarni ca n wussan issmun mmis amaẓuẓ kuřci min d as immewcen, xenni isafar ɣar ict n temmurt tiggʷej. Iqarḍ marra agřa nnes am isseɛdu dinni ict n tudart n ufecceḥ. 14 Awarni řami iqarḍ kuřci, iwḍa-dd ijj n řaẓ iwɛar di temmurt nni uca ibda ad iḥwaj. 15 Iruḥ uca iřṣeq deg ijjen zeg imezdaɣ n temmurt nni uca wanita issekk i-t ɣar iyyar nnes ḥima ad yarwes iřfan. 16 Tuɣa immeẓri ad iccur aɛeddis nnes s tesriɣwa tenni ittetten iřfan, maca uřa d ijj war d as iwci ca. 17 Idweř ɣar řeɛqeř nnes, inna: ‘Mecḥař n ixemmasen n baba i ɣar iǧa aɣrum aṭṭas u necc da ttmettiɣ s řaẓ! 18 Ad kkareɣ, ad raḥeɣ ɣar baba uca ad as iniɣ: ‘A baba, aqa xḍiɣ ak-d ujenna u akidek! 19 War sdiheǧeɣ ad ayi třaɣid d mmic. Egg ayi amecnaw ijjen zeg icuwwaren nnek.’ 20 Ikkar uca iɛqeb ɣar babas. Am t tuɣa ɛad ɣar řaggʷaj, ibarq i-t babas, iḥinn xas, uca yuzzeř ɣares, ingez as x yiri, issudem i-t.300

21 Inna as mmis: ‘A baba, xḍiɣ ak-d ujenna u akidek. War sdiheǧeɣ ad ayi řaɣan mmic.’ 22 Maca babas inna i imsexxaren nnes: ‘Suffɣem-dd arruḍ iḥřan aṭṭas, syarḍem as t, ggem txadent deg ufus nnes uca qqnem as sandaliyat i iḍaren nnes. 23 Awyem-dd ayenduz iṣeḥḥen, tɣarṣem as, xenni ad necc, ad nfarḥ, 24 minzi mmi wanita tuɣa immut, iddar. Tuɣa iweddar, maca ittwaf.’ Xenni bdan ad farḥen! 25 Maca mmis ameqqran tuɣa deg iyyar. Ařami dd-yareggʷeḥ, idweř iqarreb-dd ɣar taddart, xenni isřa i ǧɣa d uɣennej s waṭṭas. 26 Iřaɣa i yijjen zeg imsexxaren nnes, isseqsa t: ‘Man aya?’ 27 Wanita inna as: ‘Umac yusa-dd, babac iɣarṣ i uyenduz iṣeḥḥen, minzi iɛqeb-dd ɣares mliḥ!’ 28 Maca mmis ameqqran ixeyyeq, war ixs ad yadef. Xenni iffeɣ babas ɣar barra, iḥeccem i-t. 29 Maca netta yarra-dd, inna as i babas: ‘Aqa necc xedmeɣ ɣarek řexxu aṭṭas n iseggʷusa, ɛemmarṣ

15:8 ‘dirham’ - s Tyunanit: ‘draxma’, ijj n uṣuldi di řweqt n Irumaniyyen. S iřes n Tramit: ‘zuza’. 15:20 Řex. 2:39; Afa. 2:12,17.

Page 164: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

48

LUKA

war jjiɣ zi tewṣeyyet nnek. Maca cek war d ayi tewcid uřa d ijj n uḥuři qaɛ, ḥima ad farḥeɣ ak-d imeddukkař inu. 30 Maca umi dd-yusa mmic wanita wenni iccin agřa nnek ak-d temɣarin n farq-ccɣeř, tɣarṣed as i uyenduz iṣeḥḥen!’ 31 Inna as babas: ‘A mmi, tuɣa cek akidi řebda, aqa marra min iǧan inu aqa nnek. 32 Maca tuɣa ittxeṣṣa ad nfarḥ ad nezhu, minzi umac wanita tuɣa immut, maca iddar ɛawed, tuɣa iweddar uca ittwaf!’ ”

Amedya n wewkiř d aɛeffan

16 1 Inna ɛawed i imeḥḍaren nnes: “Tuɣa din ijj n bnadem, aqa-t d bab n wagřa, ɣares ijj n wewkiř nni zi cetcan iwdan, aqa zeɛma tuɣa

ittzuzzar agřa n sides. 2 Iřaɣa as, inna as: ‘Man aya i xak ttesřiɣ? Ewc řeḥsab i uwekkeř nnek, minzi war tᵉttiřid ɛad d awkiř!’ 3 Inna wewkiř ak-d ixef nnes: ‘Min i ɣa ggeɣ umi sidi inu ad xafi ikkes awekkeř-a? War zemmareɣ i uqqaz n temmurt u ttseḍḥiɣ tutra! 4 Aqa ssneɣ min i ɣa ggeɣ ḥima, xmi i ɣa ttwaḥuzeɣ x uwekkeř, ad ayi qebřen di tudrin nsen.’ 5 Uca iřaɣa-dd i kuř ijjen zeg aytbab n umarwas n sides. Inna as i umezwar: ‘Mecḥař d ac itturs sidi?’ 6 Yarra-dd xas netta: ‘Mya n ibidawen n zzect!’ Inna as: ‘Ksi řciɣed n umarwas nnek, qqim deɣya, tarid: Xemsin n ibidawen.’ 7 Xenni inna i wenneɣni: ‘I cek, mecḥař d ac itturs sidi?’ Yarra-dd xas: ‘Mya n txuncay timeqqranin n yirden.’ Inna as: ‘Ksi řciɣed n umarwas nnek, tarid: Tmanyin.’ 8 Siditneɣ igga řfaǧ deg wewkiř aɛeffan, aqa tuɣa ittegg s tiɣit, minzi tarwa n ddunect-a d imiɣisen di jjiř nsen wanita x tarwa n tfawt. 9 Ɛawed Necc ad awem iniɣ: ‘Ggem imeddukkař i yixef nwem s tenɛacin n řɣecc, ḥima, xmi i ɣa teqḍam, ad kenniw qebřen deg iqiḍan nsen n řebda.’ ”301

Awkiř d amtiqqi10 “Wenni iǧan d amtiqqi di drus, aqa-t d amtiqqi uřa deg waṭṭas, u wenni war ittseggaden di drus, aqa war ittseggid uřa deg waṭṭas. 11 Mařa war teǧim d imtiqqan di tenɛacin n řɣecc, wi kenniw i ɣa iwekkřen x min iǧan nican? 12 Mařa war teǧim d imtiqqan di min iǧan n wenneɣni, wi d awem i ɣa iwcen ca min iǧan nwem? 13 Uřa d ijj n umsexxar war izemmar ad ixdem tnayen n isiditen, minzi ma ad icarh ijjen uca ad issɛizz wenneɣni, niɣ ma ad icebbar deg ijjen uca ad isseḥqar wenneɣni. War tzemmarem ad txedmem AREBBI d tenɛacin.”302

16:9 Mt. 6:19; 19:21; 1 Tim. 6:19. 16:13 Mt. 6:24.

Page 165: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

49

LUKA

Ccariɛa n Sidi Arebbi war ttbeṭṭiř caMt. 11:12-13

14 Řami sřin Ifarisiyyen marra man aya, sseḥqaren t, minzi nitni tuɣa ttexsen ttmenyat.303

15 Yeccu inna asen: “Kenniw d inni isseggden ixef nwem zzat i iwdan, maca AREBBI yargeb x wuřawen nwem, minzi min yuɛřan ɣar iwdan, aqa-t d nnɛi zzat i AREBBI.304

16 Ccariɛa d inabiyyen aqa aten ař Yuḥanna. Zi řweqt nni ittwabarreḥ s Tgeldit n AREBBI uca marra idsen ttemsedḥasen ɣares ḥima ad din adfen.305

17 Maca tikkest n ujenna d temmurt tehwen x uweṭṭu n ict n tneqqiṭ zi Ccariɛa.”306

X řemřac i twařa wiss tnayen awarni i waǧaf18 “Marra wi i ɣa iǧfen i temɣart nnes uca ad imřec ak-d tenneɣnit, aqa izna, u marra wi i ɣa imeřcen tenni umi x yuẓẓeř weryaz nnes, aqa izna.”307

Amedya n bab n wagřa u n umeẓřuḍ Aliɛazar19 “Tuɣa din ijj n bnadem, aqa-t d bab n wagřa, yarḍ řeqṭen acemřař azdad d řeḥrir d azeggʷaɣ. Ittɣebba zzhu kuř ass. 20 Tuɣa din ɛawed ijj n umezřuḍ qqaren as Aliɛazar. Tuɣa ssbuẓẓřen t ɣar tewwart n bab n wagřa, iccur s řḥebb. 21 Tuɣa dayes mmeẓri ad ijjiwen s iřeqqwaz i dd-iweṭṭan zi ṭṭabřa n bab n wagřa. Maca tuɣa ttasen-dd yiṭan ɛawed, řessḥen ibuɛrusen nnes. 22 Immut umezřuḍ, ksint t lmalakat ɣar weḥsin n Ibrahim. Uřa d bab n wagřa immut, neḍřen t. 23 Am tuɣa ittɛeddab di řaxart, issgaɛɛed tamuɣři nnes, iẓra Ibrahim zi řaggʷaj u Aliɛazar tuɣa-t deg weḥsin nnes. 24 Iřaɣa s jjehd: ‘A baba Ibrahim, arḥem ayi. Sekk-dd Aliɛazar ḥima ad issuff ixef n uḍaḍ nnes s waman uca ad issesmeḍ iřes inu, minzi aqa ttɛeddabeɣ di tmessi aya.’ 25 Inna as Ibrahim: ‘A mmi, ɛqeř aqa tkemmřed marra řxar nnek di tudart nnek, ammu i Aliɛazar řɣar. Řexxu netta ittᵉttwafewwej u cek tᵉttɛeddabed.308

26 Sennej i man aya marra, aqa jar aneɣ neccin d kenniw ijj n ttasiɛ imɣar, ařami inni ixsen ad ɣarwem dd-ẓwan war zemmaren, uca uřa d inni din iǧan war zemmaren ad dd-ẓwan ssenni ɣarneɣ.’ 27 Inna as: ‘Ttzawgeɣ cek xenni, a baba, ad t tessekked ɣar taddart n baba, 28 minzi ɣari xemsa n aytma. Ejj i-t ad asen iɛřem, ḥima war dd-ttisen uřa d nitni ɣar wemcan-a n uɛeddeb.’ 29 Inna as Ibrahim: ‘Aqa

16:14 Mt. 23:14. 16:15 1 Ṣm. 16:7; Izhd. 7:10. 16:16 Mt. 11:12,13. 16:17 Izhd. 102:27; Ica. 40:8; 51:6; Mt. 5:18. 16:18 Mt. 5:32; 19:9; Mk. 10:11; 1 Kur. 7:10. 16:25 Ayub 21:13.

Page 166: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

50

LUKA

ɣarsen Musa d inabiyyen. Ejj i-ten ad ɣarsen sřen!’309

30 Maca netta inna as: ‘Lla, a baba Ibrahim, mařa iruḥ ɣarsen ijjen zeg imettinen, xenni ad tuben!’ 31 Inna as Ibrahim: ‘Mařa nitni war sřin ɣar Musa d inabiyyen, xenni war zzayes ttwassqenɛen ɛawed, ɛad xmi dd ɣa ikkar ijjen jar n imettinen!’ ”

X uɣekkwi ɣar ddenb u x smaḥetMt. 18:6-7, 21-22; Mk. 9:42

17 1 Inna Yeccu i imeḥḍaren nnes: “War tɛeddeř ila ad iřint tɛenkrifin, maca uct x wenni zi i dd ɣa yasent!310

2 Mliḥ as ad xas tᵉttwagg ict n teṣḍart n tsirt tedqeř ɣar yiri nnes uca ad immenḍar di řebḥar uřa xmi i ɣa ittwasseɣwa ijjen zeg imeẓyanen-a. 3 Ḥḍam ixef nwem. Mařa ixḍa umac, webbex i-t, u mařa itub, samḥ as.311

4 Mařa ixḍa akidek sebɛa n twařawin deg ijj n wass uca idweř-dd ɣarek sebɛa n twařawin, iqqar: ‘Aqa tubeɣ!’, ittxeṣṣa ad as tsamḥed.”312

Amedya n tḥebbuct n zzariɛet n uxerdel5 Nnan rrusul: “A Siditneɣ, arni aneɣ liman nneɣ!”313

6 Netta inna asen: “Mři tuɣa daywem liman amecnaw ict n tḥebbuct n zzariɛet n uxerdel uca ad tinim i tcejjart-a n tut: ‘Twaqřeɛ zeg iẓewran nnem, twaẓẓu di řebḥar!’, xenni ad awem tegg array.”314

Amedya n bab d umsexxar nnes 7 Man wen zzaywem i ɣar iǧa umsexxar icarrez niɣ yarekkwes uǧi, ad as yini deɣya mařa iɛqeb-dd zeg iyyar uca yudef ɣar taddart: ‘Qarreb-dd, teqqimed ɣar ṭṭabřa!’? 8 Ma war d as iqqar: ‘Sewjed min i ɣa mmunesweɣ, tbeysed, tsexxared xafi ař i ɣa cceɣ, ař i ɣa sweɣ. Awarni man aya ad tecced, ad teswed uřa d cek!’? 9 Ma ad iksi umsexxar nni aqadi, minzi netta igga min d as ittwannan ad t yegg? Ittɣiř ayi, lla! 10 Ammu uřa d kenniw, xmi tᵉtteggem marra min d awem yumuren, ittxeṣṣa ad tinim: ‘Aqa neccin d imsexxaren war ineffɛen, minzi negga min tuɣa xaneɣ’.”

16:29 Ica. 8:20; 34:16; Yḥ. 5:39; Řex. 17:11. 17:1 Mt. 18:7; Mk. 9:42. 17:3 Lawi 19:17; Awřn. 17:10; Mt. 18:15; Yaɛ. 5:19. 17:4 Mt. 18:21. 17:5 ‘rrusul’ - niɣ ‘imazanen’. 17:6 Mt. 17:20; 21:21; Mk. 11:23.

Page 167: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

51

LUKA

Asgenfi n ɛecra i di iǧa řbarṣ11 Rami iruḥ Yeccu ɣar Urcalim icuqq di řwest n temmurt n Samarya nni iǧan zzat n Ljalil. 12 Ařami tuɣa ittadef ɣar ijj n dcar, řqan t ɛecra n yeryazen daysen řbarṣ, qqimen bedden ɣar řaggʷaj. 13 Řaɣan s jjehd, nnan: “A Amseřmad nneɣ, Yeccu, arḥem aneɣ!’” 14 Umi daysen ixzar, inna asen: “Ruḥem, secnem ixef nwem i ikehhanen!” Xenni imsar, am gguren nitni, ttwassizedgen.315

15 Ijjen zzaysen, umi iẓra belli iggenfa, iɛqeb, issemɣara di AREBBI s tmijja tejhed. 16 Iwḍa x uɣembub ɣar iḍaren n Yeccu, iqada t. Wa tuɣa d ijj n weryaz zi Samarya. 17 Iṭṭef Yeccu deg wawař, inna: “Ma war ttwassizedgen marra s ɛecra? Mani qqimen tesɛa? 18 Ma war din wi i dd-issarxun i yixef nnes zzaysen ḥima ad issɛuǧ AREBBI mɣir wanita waha wenni iǧan zeg ijj n řgens nneɣni?” 19 Xenni inna as: “Kkar, truḥed, aqa liman nnek issenjem i cek!”

Tawasit n Tgeldit n ArebbiMt. 24:23-28, 37-41

20 Umi sseqsan Ifarisiyyen x meřmi i dd ɣa tas Tgeldit n AREBBI, yarra-dd xasen, inna: “War dd-tᵉttis Tgeldit n AREBBI s yijj n wudem ittwascanen. 21 War qqaren: ‘Aqa-tt da!’, niɣ: ‘Aqa-tt diha!’, minzi Tageldit n AREBBI aqa-tt di řwest nwem.”316

22 Inna i imeḥḍaren nnes: “Ad dd-awḍen wussan i di i ɣa texsem ad tẓarem ijj n wass waha zeg wussan n Mmis n bnadem, maca kenniw war t tẓarrem. 23 Mařa nnan awem: ‘Aqa-t da!’ niɣ: ‘Aqa-t diha!’, war din ttriḥem.317

24 Minzi amecnaw mammec iccat wassam zi ṭṭarf sadu ujenna ɣar ṭṭarf nneɣni sadu ujenna, ammu ɛawed ad yiři Mmis n bnadem deg wass nnes. 25 Maca ittxeṣṣa as amezwaru ad iweddeb aṭṭas uca ad ittwammenḍar zi jjiř-a!318

26 Amecnaw mammec tuɣa deg wussan n Nuḥ, ammu i ɣa yiři ɛawed deg wussan n Mmis n bnadem.319

27 Tuɣa ttᵉtten, sessen, meǧcen u ttwasmeǧacen ař ass i di yudef Nuḥ ɣar uɣarrabu uca yusa-dd ṭṭufan, isshellek i-ten marra. 28 Ammu tuɣa imsar ɛawed deg wussan n Lut. Tuɣa ttᵉtten, sessen, ssaɣen, zznuzan, tteẓẓun, bennan. 29 Maca deg wass i di dd-iffeɣ Lut zi Sadum, ijja SIDI ad dd-tewḍa tmessi d řecbareyyet zeg ujenna, iteḥḥa ten marra.320

17:14 Lawi 13:2; 14:2; Mt. 8:4; Lk. 5:14. 17:21 Mt. 24:23; Mk. 13:21; Lk. 21:7,8. 17:23 Mt. 24:23; Mk. 13:21. 17:25 Mt. 16:21; 17:22; 20:18; Mk. 8:31; 9:31; 10:33; Lk. 9:22; 18:31; 24:6,7. 17:26 Amz. 6:2; 7:7; Mt. 24:37,38; 1 Bṭ. 3:20. 17:29 Amz. 19:24; Aɛwd. 29:22; Ica. 13:19; Irm. 50:40; Ḥuc. 11:8; Ɛam. 4:11; Yah. 7.

Page 168: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

52

LUKA

30 Ammu i ɣa yiři deg wass i di i ɣa ittwassargeb Mmis n bnadem. 31 Wenni iǧan x tzeqqa deg wass nni uca řqecc nnes di taddart, war dd-ihekkwi ca maḥend ad t iksi. Ammu uřa d wenni iǧan deg iyyar, war dd-ittɛiqib ca. 32 Ɛeqřem x temɣart n Lut!321

33 Wenni yarezzun ad issenjem tudart nnes, ad tt ixsar u wenni tt i ɣa ixsaren, ad tt issenjem.322

34 Ad awem iniɣ, aqa di ǧiřet nni ad din iřin tnayen x ict n tassut: ijjen ad ittwaksi, wenneɣni ad ittwajj.323

35 Ad din iřint tnayen n temɣarin ḥarryent jmiɛ, ict ad tᵉttwaksi, tenneɣni ad tᵉttwajj. 36 Ad din iřin tnayen deg iyyar: ijjen ad ittwaksi, wenneɣni ad ittwajj.” 37 Arrin-d, nnan as: “Mani, a Siditneɣ?” Netta inna asen: “Mani teǧa řxecbet, din ittmunan ɛawed igidaren.”324

Amedya n tajjač d řqaḍi

18 1 Inna asen ɛawed ijj n umedya belli aqa ittxeṣṣa asen ad ẓẓaǧen di kuř řweqt břa amelli.325

2 “Tuɣa deg ict n tendint ijj n řqaḍi war itteggʷed ca AREBBI, war ittweqqar bnadem. 3 Tuɣa di tendint nni ict n tajjač, tuɣa tᵉttas-dd ɣares, teqqar as: ‘Ewc ayi tasɣart inu x weɣrim inu!’ 4 Aṭṭas i ikka tuɣa yugi. Xenni inna deg ixef nnes: ‘Necc zeɛma war tteggʷedeɣ ca AREBBI u war ttweqqireɣ bnadem, 5 qaɛ ammu, minzi tajjač-a thekkweř ayi, ad as wceɣ tasɣart nnes, ḥima war dd-tᵉttɛiqqib řebda uca ad ayi tarẓ azeǧif.’ ” 6 Siditneɣ inna: “Sřem min iqqar řqaḍi aɣeccac! 7 Ma war ittic AREBBI tasɣart i yenni zzayes ittwafarzen, inni ɣares dd-isɣuyyun ass d ǧiřet, am igga Arruḥ nnes ittraja s ttasiɛ n řxaḍar xasen?326

8 Ad awem iniɣ, aqa ad asen iwc tasɣart deɣya. Maca xmi dd ɣa iɛqeb Mmis n bnadem, ma ad yaf liman di temmurt?”

Amedya n Ufarisi d ijj n bu-ḍḍariba 9 Inna amedya aya i iwdan nni ɣar teǧa ttiqqet deg yixef nsen aqa aten d imseggaden u sseḥqaran inneɣni. 10 “Gaɛɛden tnayen n iwdan ɣar Zzawect Tameqqrant ḥima ad ẓẓaǧen, ijjen d Afarisi u wenneɣni d ijj n bu-ḍḍariba. 11 Ibedd Ufarisi, ittẓaǧa ak-d yixef nnes: ‘A AREBBI, ttqadiɣ Cek umi war ǧiɣ ca amecnaw iwdan nneɣni: iɣeccacen

17:32 Amz. 19:15-17,26. 17:33 Mt. 10:39; 16:25; Mk. 8:35; Lk. 9:24; Yḥ. 12:25. 17:34 Mt. 24:40,41; 1 Ts. 4:17. 17:37 Ayub 39:30; Mt. 24:28. 18:1 Rum. 12:12; Afa. 6:18; Kul. 4:2; 1 Ts. 5:17. 18:7 Asa. 6:10.

Page 169: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

53

LUKA

d yenni iḥeṣṣaren d yenni izennan, uřa amecnaw bu-ḍḍariba wanita.327

12 Necc ttẓummiɣ tnayen n imuren di simana, tticeɣ řeɛcur zi marra min ɣari iǧan d agřa.’ 13 Maca bu-ḍḍariba wenni ibedden ɣar řaggʷaj, war izɛim uřa ad issiři tiṭṭawin nnes ɣar ujenna, maca iwta ixef nnes ɣar idmaren, inna: ‘A AREBBI, arḥem ayi, aqa necc d amednub!’ 14 Necc ad awem iniɣ, aqa wanita ad yiři ittwasegged s waṭṭas x Ufarisi nni umi dd-ihwa ɣar taddart nnes. Minzi marra wenni i ɣa issuɛřan ixef nnes ad ittwasswaḍeɛ, u wenni i ɣa isswaḍɛen ixef nnes ad ittwassuɛřa.”328

Yeccu d iḥenjirenMt. 19:13-15; Mk. 10:13-16

15 Iwyen as-dd iḥenjiren imeẓyanen ḥima ad ten isřuf. Umi ten ẓrin imeḥḍaren, webbxen ten.329

16 Maca Yeccu iřaɣa xasen, inna asen: “Jjem iḥenjiren imeẓyanen ad ɣari dd-asen, war ten ttᵉṭṭfem minzi Tageldit n ijenwan i yenni amecnaw ina.330

17 S tidett, Necc ad awem iniɣ: Wenni war iqbiřen Tageldit n AREBBI amecnaw aseymi, war tt ittidef ɛemmarṣ!”

Aseqsi n ijj n bab n wagřa i YeccuMt. 19:16-30; Mk. 10:17-31

18 Isseqsa t ijj n umeqqran, inna as: “A Amseɣɣar Aṣebḥan, min i ɣa ggeɣ ḥima ad warteɣ Tudart ittduman?”331

19 Inna as Yeccu: “Mayemmi d ayi třaɣid s ‘Aṣebḥan’? Uřa d ijj war iǧi d aṣebḥan mɣir ijjen, aqa-t d AREBBI. 20 Cek tessned tiweṣṣa: War zenni, war neqq, war tticar, war cehhed s ẓur, weqqar babac d yemmac!”332

21 Inna as: “Aqa marra tina ḥḍiɣ tent zi temẓi inu.” 22 Umi isřa Yeccu aya, inna as: “Ict teqqim ac. Zenz marra min ɣarek, farq i-t x imezřaḍ uca ad ɣarek yiři řkenz deg ujenna, xenni as-dd, ḍfar ayi-dd.”333

23 Umi isřa man aya, icḍen minzi tuɣa-t d bab n wagřa ameqqran. 24 Umi iẓra Yeccu belli netta icḍen, inna: “Mammec yewɛar x aytbab n wagřa maḥend ad dd-adfen ɣar Tgeldit n AREBBI.334

25 Minzi adaf n weřɣem zi tiṭṭ n tsineft ihwen x wadaf n bab n wagřa ɣar Tgeldit n AREBBI.” 26 Inni tuɣa ittesřan aya, nnan: “Wi ɣar xenni i ɣar tiři Tudart ɛad?” 27 Yeccu inna: “Min war izemmaren ad yiři ɣar iwdan, ɣar AREBBI izemmar ad yiři.”335

18:11 Ica. 1:15; 58:2; Asa. 3:17,18. 18:14 Ayub 22:29; Awřn. 29:23; Mt. 23:12; Lk. 14:11; Yaɛ. 4:6,10; 1 Bṭ. 5:5. 18:15 Mt. 19:13; Mk. 10:13. 18:16 Mt. 18:3; 19:14; 1 Kur. 14:20; 1 Bṭ. 2:2. 18:18 Mt. 19:16; Mk. 10:17. 18:20 Uf. 20:12-16; Aɛwd. 5:17-20; Rum. 13:9; Afa. 6:2; Kul. 3:20. 18:22 Mt. 6:19; 19:21; 1 Tim. 6:19. 18:24 Awřn. 11:28; Mt. 19:23; Mk. 10:23. 18:27 Ayub 42:2; Irm. 32:17; Zak. 8:6; Lk. 1:37.

Page 170: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

54

LUKA

Řmunet n weḍfar n Yeccu28 Inna asen Buṭrus: “Aqa neccin nejja kuřci uca neḍfar i Cek.”336

29 Yeccu inna as: “S tidett ad awem iniɣ, war din uřa d ijj i ittejjin taddart niɣ lwalidin niɣ tawmat, niɣ tamɣart niɣ tarrawt di ṭṭweɛ n Tgeldit n AREBBI,337

30 wenni war iksin aḍeffus x uḍeffus n tseqqar di řweqt-a, uca di řweqt i dd ɣa yasen ad iksi Tudart ittduman.”338

Yeccu izwar issiweř x řmewt d tnukra nnes i twařa wiss třata

Mt. 20:17-19; Mk. 10:32-34

31 Yecci iksi tenɛac nnes ɣares, inna asen: “Ad ngaɛɛed ɣar Urcalim. Marra min yuran s ufus n inabiyyen x Mmis n bnadem ad ittwaqfeř.339

32 Minzi Netta ad ittwasellem i řegnus, uca ad zzayes stehzan, ad xas ssusfen x uɣembub nnes,340

33 ad t hettken s urekkuḍ, ad t sseḥqaren, ad t nɣen, uca deg wass wiss třata ad dd-ikkar.” 34 Nitni war fhimen walu zi man aya. Tuɣa awař-a iwɛar xasen, u nitni war fhimen min d asen ittwannan.

Asgenfi n ijj n udarɣařMt. 20:29-34; Mk. 10:46-52

35 Ařami dd-qarrben ɣar Ariḥa tuɣa ijj n udarɣař iqqim deg webrid, ittᵉttar.341

36 Řami isřa i řḥess n řɣaci iɛdu, isseqsa: “Man aya?” 37 Nnan as: ‘Yeccu Nnaṣiri iɛdu.” 38 Iřaɣa, inna: “A Yeccu, a mmis n Dawud, arḥem ayi!” 39 Inni tuɣa igguren ɣar zzat n Yeccu, webbxen t maḥend ad isqar, maca netta ibda ittřaɣa s jjehd ktar: “A mmis n Dawud, arḥem ayi!” 40 Ibedd Yeccu uca yumur ad t-i-dd-awyen ɣares. Umi dd ɣares iqarreb, isseqsa t, 41 inna as: “Min texsed ad ac t ggeɣ?” Inna: “A Sidi, xseɣ ad dewřeɣ ttwařiɣ!” 42 Inna as Yeccu: “Dweř ad twařid, aqa liman nnek issgenfa cek.” 43 Řexdenni idweř ittwařa uca iḍfar i-t, issemɣara di AREBBI. Marra iwdan i iẓrin man aya, ḥemden AREBBI.

Yeccu d Zakkayu

19 1 Umi yudef Yeccu ɣar Ariḥa, icuqq tendint nni, 2 tuɣa din ijj n weryaz qqaren as Zakkayu. Wanita tuɣa d bab n wagřa uřa d ameqqran

18:28 Mt. 4:20; 19:27; Mk. 10:28; Lk. 5:11. 18:29 Aɛwd. 33:9. 18:30 Ayub 42:12. 18:31 Izhd. 22:7; Ica. 53:7; Mt. 16:21; 17:22; 20:17; Mk. 8:31; 9:31; 10:32; Lk. 9:22; 24:7. 18:32 Mt. 27:2; Lk. 23:1; Yḥ. 18:28; Řex. 3:13. 18:35 Mt. 20:29; Mk. 10:46.

Page 171: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

55

LUKA

n ayt n ḍḍariba. 3 Netta tuɣa yarezzu ad iẓar Yeccu d min iɛna, maca war izemmar s ssibbet n řɣaci, minzi tuɣa Zakkayu d aquḍaḍ n tiddi. 4 S uyenni izwar i Yeccu uca igaɛɛed x ijj n wartu n řexřa, ḥima ad t iẓar, minzi tuɣa Netta igga ad dd-yekk ssenni. 5 Umi dd-yusa Yeccu ɣar wemcan nni, ixzar ɣar ujenna, ibarq i-t. Inna as: “A Zakkayu, qeǧeq-dd, hwa-dd deɣya, minzi ass-a ittxeṣṣa ayi ad qqimeɣ di taddart nnek!” 6 Iqeǧeq-dd, ihwa-dd deɣya uca yareḥḥeb zzayes s řefraḥet. 7 Marra inni iẓrin man aya, bdan ttmeɛmiɛen xas, nnan: “Aqa yudef ḥima ad iqqim ɣar ijj n weryaz d amednub!” 8 Ikkar Zakkayu, inna i Yeccu: “Xzar, Sidi, ad wceɣ azyen n wagřa inu i imezřaḍ u marra wenni zi kkseɣ ca n řḥajjet s řɣecc, ad as t arreɣ arebɛa n tseqqar!” 9 Inna as Yeccu: “Ass-a tiweḍ-dd Tudart i taddart-a, minzi uřa d wa d ijj n mmis n Ibrahim.342

10 Minzi Mmis n bnadem yusa-dd ḥima ad yarzu u ad issenjem min iweddaren.”343

Amedya n ɛecra n řwuznatMt. 25:14-30

11 Umi tuɣa ttesřan aya, yarni-dd ɛawed ijj n umedya, minzi ittɣiř asen, umi tuɣa dd-iqarreb ɣar Urcalim, aqa Tageldit n AREBBI ad dd-teḍhar deɣya. 12 Inna: “Ijj n bnadem zi řejwad iruḥ ɣar ict n temmurt tiggʷej, ḥima ad iṭṭef tagelda i yixef nnes uca xenni ad dd-idweř awarni man aya.344

13 Iřaɣa-dd i ɛecra n imsexxaren nnes uca iwca asen ɛecra n řewzan n nnuqart uca inna asen: ‘Ggem ttijara ař dd ɣa ɛeqbeɣ’. 14 Maca imezdaɣ n tendint tuɣa carrhen t uca ssekken awarni as ireqqasen, nnan: ‘War nexs wanita ad yiři d ajeǧid xaneɣ!’ 15 Umi dd-iɛqeb awarni řami d iksi tagelda, yumur maḥend ad řaɣan i imsexxaren nni umi iwca řwuzenat n nnuqart ḥima ad issen arbeḥ i dd-yiwi kuř ijjen di tsebbabt nnes. 16 Yusa-dd umezwar, inna: ‘A sidi, řewzen nnek yiwi-dd ɛecra n řewzan’. 17 Inna as: ‘Mliḥ cek, a amsexxar aṣebḥan, minzi tuɣa cek d amtiqqi x drus, ad tiřid d azeǧif x ɛecra n tneddam.’ 18 Yusa-dd wenni wiss tnayen, inna: ‘A sidi, řewzen nnek yiwi-dd xemsa n řewzan.’ 19 Inna i wanita ɛawed: ‘Uřa d cek ad tiřid d azeǧif x xemsa n tneddam!’ 20 Xenni yusa-dd wenneɣni, inna: ‘A sidi, xzar řewzen nnek i tuɣa xemmřeɣ deg ijj n zzif n řeqṭen azdad. 21 Minzi ggʷedeɣ zzayek, minzi cek d ijj n bnadem tqesḥed. Cek tkessid min war tessrusid u tmejjared

19:9 Lk. 13:16. 19:10 Mt. 10:6; 15:24; 18:11; Řex. 13:46. 19:12 Mt. 25:14; Mk. 13:34.

Page 172: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

56

LUKA

min war tzarɛed!’ 22 Inna as: ‘S uqemmum nnek ad xak carrɛeɣ, a amsexxar aɛeffan! Tessned belli necc d bnadem iqseḥ, kessiɣ min war ssrusiɣ, mejjareɣ min war zarɛeɣ.345

23 Mayemmi war tessarsed řewzen n nnuqart inu di řbanku? Xenni xmi dd ɣa yaseɣ, ad tent ksiɣ s lfayda.’ 24 Inna i yenni din ibedden akides: ‘Ksim xas řewzen nnes, wcem t i wenni ɣar iǧa ɛecra.’ ” 25 Nnan as: ‘A Siditneɣ, aqa ɣares ɛecra n řewzan ɛad?” 26 “Netta inna asen: ‘Ad awem iniɣ, belli marra wenni ɣar iǧa, ad as immewc, maca wenni war ɣar iǧi, ad as ittwakkes ɛad uřa d min ɣares.346

27 Maca řɛedyan inu inni war ixsen ad xasen dewřeɣ d ajeǧid, awyem ten-dd danita uca ɣarṣem asen zzati.’ ”

Adaf n Yeccu ɣar Urcalim Mt. 21:1-11; Mk. 11:1-11; Yḥ. 12:12-19

28 Awarni řami inna Yeccu man aya, izwar asen uca igaɛɛed ɣar Urcalim. 29 Ařami dd-iqarreb ɣar Bayt-Faji d Bayt-Ɛanya ɣar uɣezdis n wedrar umi qqaren ‘Taddart n Zzitun’, issekk tnayen n imeḥḍaren nnes,347

30 inna asen: “Ruḥem ɣar dcar i iǧan ɣar zzat nwem. Xzar, xmi din i ɣa tadfem, ad tafem ijj n wesnus iqqen, war xas inyi uřa d ijj n bnadem ɛad. Fesyem as uca awyem t-i-dd da. 31 Mařa isseqsa kenniw ca n ijjen: ‘Mayemmi i d as tfesyem?’, ad as tinim ammu: ‘Aqa Siditneɣ iḥwaj i-t!’ ” 32 Inni dd-ittwassekken ruḥen uca ufin t am mammec i d asen inna. 33 Ařami d fesyen i wesnus, sseqsan ten aytbab nnes: “Mayemmi tfessyem i wesnus?” 34 Nnan asen: “Aqa Siditneɣ iḥwaj i-t!” 35 Usin-dd zzayes ɣar Yeccu, nḍaren arruḍ nsen x wesnus, ssenyen Yeccu xas.348

36 Am tuɣa iggur, ssun nitni abrid s warruḍ nsen. 37 Umi dd-iqarreb ɣar teysart n wedrar n ‘Taddart n Zzitun’, ibda řɣaci n imeḥḍaren marra ad farḥen, ttsebbḥen AREBBI s ict n tmijja tejhed aṭṭas x ssibbet n lmuɛjizat timeqqranin nni i tuɣa ẓrin. 38 Nitni nnan: “Sseɛd n Ujeǧid i dd-yusin s Yisem n SIDI! Řehna deg ujenna d uɛuǧi di řuɛřa x řuɛřa qaɛ!”349

39 Maca ca n Ifarisiyyen jar řɣaci nnan as: “A Amseřmad inu, webbex imeḥḍaren nnek!” 40 Inna asen: “Ad awem iniɣ, mařa sqaren ina, xenni ad řaɣan yeẓra.”350

41 Ařami dd-iqarreb uca iẓra tandint, iru xas, 42 inna: “Mři

19:22 2 Ṣm. 1:16; Mt. 12:37. 19:26 Mt. 13:12; 25:29; Mk. 4:25; Lk. 8:18. 19:29 Mt. 21:1; Mk. 11:1. 19:35 Yḥ. 12:14. 19:38 Izhd. 118:26; Lk. 2:14; Afa. 2:14. 19:40 Ḥab. 2:11.

Page 173: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

57

LUKA

tfehmed deg wass-a min d am dd i ɣa yawyen řehna nnem! Maca řexxu aqa man aya inuffar x tiṭṭawin nnem. 43 Aqa ad ɣarem dd-asen wussan i d am dd i ɣa quwwaren řɛedyan nnem u ad cem ḥṣaren zi marra iɣezdisen, 44 ad cem nḍaren x temmurt, cem d tarwa nnem akidem, war dayem ttejjin aẓru ibedd x weẓru nneɣni, minzi war teftined i řweqt n warzef n Arebbi ɣarem.”351

Asizdeg n Zzawect TameqqrantMt. 21:12-17; Mk. 11:15-19; Yḥ. 2:13-22

45 Umi yudef ɣar Zzawect Tameqqrant, ibda issuffuɣ inni i tuɣa issaɣen u izznuzan dayes. 46 Inna asen: “Aqa tura: ‘Taddart inu d Taddart n tẓaǧit!’, maca kenniw tarrim tt d ijj n ifri n iceffaren!”352

47 Tuɣa isseřmad marra ussan di Zzawect Tameqqrant, maca imeqqranen n ikehhanen d imseřmaden n idlisen d imɣaren n řgens tuɣa arezzun ḥima ad t nɣen.353

48 Maca war ufin ca min dayes i ɣa sřesqen, minzi marra iwdan tuɣa řeṣqen dayes, ttesřan ɣares.

Aseqsi x man ttesriḥ i zi ittegg Yeccu řeɛjayeb nnes Mt. 21:23-27; Mk. 11:27-33

20 1 Deg ijj zeg wussan nni, am tuɣa isseřmad řgens di Zzawect Tameqqrant, ittbarreḥ s Řexbar Aṣebḥan, xenni ɣewwɣen xas

imeqqranen n ikehhanen d imseřmaden n idlisen ak-d imɣaren n řgens.354

2 Ssiwřen akides, nnan: “Ini aneɣ, s man ttesriḥ i tᵉttegged aya niɣ man wen i d ac iwcin ttesriḥ-a?” 3 Yarra-dd Yeccu, inna asen: “Uřa d Necc ad kenniw sseqsiɣ ijj n useqsi. Inim ayi: 4 Ma aseɣḍeṣ n Yuḥanna zeg ujenna niɣ zeg iwdan?” 5 Mcawaren jar asen, nnan: “Mařa nenna: ‘Zeg ujenna!’, ad yini: ‘Mayemmi xenni war zzayes tuminem?’ 6 Mařa nenna: ‘Zeg iwdan!’, ad aneɣ yarjem marra řgens, minzi nitni ttwassqenɛen belli Yuḥanna d anabi.” 7 Nnan as: “Neccin war nessin zi manis!” 8 Xenni inna asen Yeccu: “Xenni uřa d Necc war d awem qqareɣ s man ttesriḥ i tteggeɣ aya!”

Amedya n umarjuɛ n uḍiř d ixemmasen iɛeffanenMt. 21:33-46; Mk. 12:1-12

9 Ibda ittɛawad i řgens amedya aya: “Ijj n bnadem igga ijj n umarjuɛ n uḍiř, iẓẓu dayes tizayarin, icra amarjuɛ i iɛarraṣen uca isafar

19:44 1 Ij. 9:7,8; Mixa 3:12; Mt. 24:1,2; Mk. 13:2; Lk. 21:6. 19:46 1 Ij. 8:29; Ica. 56:7; Irm. 7:11; Mt. 21:13; Mk. 11:17. 19:47 Mk. 11:18; Yḥ. 7:19; 8:37. 20:1 Mt. 21:23; Mk. 11:27; Řex. 4:7; 7:27.

Page 174: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

58

LUKA

ijj n řmijař n řweqt d azirar.355

10 Ařami dd-yiweḍ řḥař, issekk ijj n umsexxar ɣar ixemmasen ḥima ad as wcen zeg uḍiř n umarjuɛ. Wtin t ixemmasen nni uca ssekken t-i-dd ixwa. 11 Xenni issekk ɛawed ijj n umsexxar nneɣni, wtin t ɛawed, deǧen t, xenni sekken t-i-dd ixwa. 12 Issekk ɛawed amsexxar wiss třata, maca nitni ssyizmen t ɛawed uca nḍaren t ɣar barra. 13 Inna bab n umarjuɛ n uḍiř: ‘Min i ɣa ggeɣ? Ad ssekkeɣ mmi iɛizzen. Xmi t ɣa ẓaren, ad sseḍḥan nican.’ 14 Umi t ẓrin ixemmasen, mcawaren jar asen, nnan: ‘Aqa d wa d awrit. Zid ad t nneɣ, ḥima ad ɣarneɣ dd-idweř řwart.’356

15 Ssuffɣen t barra i umarjuɛ n uḍiř uca nɣin t. Min zzaysen i ɣa yegg xenni bab n umarjuɛ n uḍiř? 16 Ad dd-yas, ad ineɣ ixemmasen nni, uca ad iwc amarjuɛ n uḍiř i inneɣni.” Umi sřin aya, nnan as: “Ɛemmarṣ!” 17 Maca Netta ixzar ɣarsen, inna: “Min ixs ad yini xenni wawař-a i yuran:

‘Aẓru i tuɣa iɛiffen ibennayen, aqa idweř d aẓru azeǧif n teɣmart!357

18 Marra wi i ɣa iwḍan x weẓru aya, ad ifartek, u wenni xef i ɣa iwḍa, ad t iřbez!’?”358

19 Arezzun imseřmaden n idlisen d imeqqranen n ikehhanen ad xas ssarsen ifassen di tsaɛɛet nni, maca nitni ggʷeden zeg iwdan, minzi ssnen belli Netta inna amedya aya xasen.

Axeǧeṣ n ḍḍariba i qayṣarMt. 22:15-22; Mk. 12:13-17

20 Ḥḍan t uca ssekken ibergagen inni iggin ixef nsen amecnaw imseggaden, ḥima ad as ggen taxceft di ssibbet n ijj n wawař maḥend ad t sellmen i řqaḍi d jjehd n lɛamil.359

21 Sseqsan t, nnan: “A Amseɣɣar, nessen belli Cek tessawařed u tesseřmaded nican, war tᵉttegged ca s tefras n bnadem, u tesseřmaded abrid n AREBBI s tidett. 22 Ma iḥeǧeř aneɣ ad newc řeɛcur i kuř ijjen uzeǧif i qayṣar niɣ lla?” 23 Yuca s teḥraymect nsen uca inna asen: “Mayemmi d ayi tᵉttjarrabem? 24 Secnem ayi-dd dinar. Wi yiřan taṣwirt-a d tira aya?” Nnan as: “N qayṣar!” 25 Xas uca inna asen Yeccu: “Wcem xenni i qayṣar min iǧan i

20:9 Izhd. 80:9; Ica. 5:1; Irm. 2:21; 12:10; Mt. 21:33; Mk. 12:1. 20:14 Amz. 37:18; Izhd. 2:1,8; Mt. 26:3; 27:1; Yḥ. 11:53; Ɛbr. 1:2. 20:17 Izhd. 118:22; Ica. 8:14; 28:16; Mt. 21:42; Mk. 12:10; Řex. 4:11; Rum. 9:33; 1 Bṭ. 2:4,7. 20:18 Ica. 8:15; Dan. 2:34; Zak. 12:3. 20:20 Mt. 22:16; Mk. 12:13.

Page 175: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

59

LUKA

qayṣar u i AREBBI min iǧan i AREBBI!”360

26 War zemmaren ad t ṭṭfen s wawař nnes qibač i iwdan, maca qqimen ttbehten s temwarrit nnes uca sseɣden.

Aseqsi n Iṣaduqiyyen x tnukraMt. 22:23-33; Mk. 12:18-27

27 Usin-dd ca zeg Iṣaduqiyyen inni ittɛekkasen tamesřact n tnukra. Sseqsan t,361

28 nnan as: “A Amseɣɣar, yura aneɣ Musa, mařa immut i ḥed umas i ɣar iǧa tamɣart uca immut břa iḥenjiren, xenni ad yawi umas tamɣart nni maḥend ad issgaɛɛed dduriyet i umas.362

29 Tuɣa din sebɛa n wawmaten. Amezwar yiwi ict n temɣart, maca immut břa iḥenjiren. 30 Yiwi wenni d wiss tnayen tamɣart nni uca uřa d netta immut břa iḥenjiren. 31 Xenni wenni d wiss třata yiwi tamɣart nni uca ammu inneɣni ař wiss sebɛa. Mmuten nitni marra idsen, war dd-jjin ca iḥenjiren. 32 Ɣar uneggar temmut temɣart ɛawed. 33 Di tnukra i man wen zzaysen i ɣa tiři d tamɣart? Minzi tuɣa-tt d tamɣart n sebɛa!” 34 Inna asen Yeccu: “Ayt n ddunect-a iwyen timɣarin, u timɣarin ttwasmeǧacent i yeryazen. 35 Maca inni ittwaḥesben sdaheǧen ad awḍen ɣar ddunect nni u ɣar tnukra zi taddart n imettinen, war ttiwyen timɣarin, u timɣarin war ttiřin i yeryazen. 36 Maɣar war zemmaren ɛad ad mmten, minzi nitni amecnaw lmalakat u nitni d arrawen n AREBBI, minzi nitni dewřen d arrawen n tnukra.363

37 Maca zi jjihet n imettinen ad ttwassnekkaren, tuɣa issbeyyan Musa ɛawed, umi ihaja x cbarq ak-d isennanen i zi inna SIDI: ‘NECC d AREBBI n Ibrahim d AREBBI n Isḥaq d AREBBI n Yaɛqub.’364

38 Maɣar Netta war iǧi ca d AREBBI n imettinen, maca n yenni iddaren, minzi ɣares Netta nitni marra ddaren.” 39 Arrin-dd ca zeg imseřmaden n idlisen, nnan: “A Amseɣɣar, tessiwřed mliḥ aṭṭas!” 40 Xenni war zɛimen ɛad ad t sseqsan x ca.

Man wen iǧan d mmis n Dawud?Mt. 22:41-46; Mk. 12:35-37

41 Inna asen: “Mammec zemmaren imseřmaden n idlisen xenni ad inin belli Lmasiḥ d Mmis n Dawud?365

42 Dawud simant nnes iqqar deg wedlis n Izehhiden:

20:25 Mt. 17:25; 22:21; Rum. 13:7. 20:27 Mt. 22:23; Mk. 12:18; Řex. 23:8. 20:28 Aɛwd. 25:5-6. 20:36 1 Yḥ. 3:2. 20:37 Uf. 3:6; Řex. 7:32; Ɛbr. 11:16. 20:41 Mt. 22:42; Mk. 12:35.

Page 176: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

60

LUKA

‘SIDI inna i Sidi inu: Qqim x ufusi inu366

43 ař d ɣa ssarseɣ řɛedyan nnek sadu iḍaren nnek.’367

44 Mařa Dawud isemma t ‘Sidi’, mammec i ɣa yiři Netta d mmis?”

Yeccu d imseřmaden n idlisen Mt. 23:1-36; Mk. 12:38-40; Lk. 11:37-54

45 Am tuɣa marra iwdan zemmaren ad sřen, inna i imeḥḍaren nnes: 46 “Ḥḍam ixef nwem zeg imseřmaden n idlisen inni ittexsen ad uyuren s ijeǧaben iziraren, inni umi teɛjib asen ad xasen seǧmen iwdan di řeswaq u ad qqimen x řekrasi iṣebḥen di temzidawin u x řekrasi imezwura ɣar umensi.368

47 Nitni ttᵉtten tudrin n tijjař am ttẓaǧan aṭṭas umi d asen tticent tiwhibin. Nitni ad ksin ijj n řḥukm iqseḥ.”369

Ṣṣedqet n tajjačMk. 12:41-44

21 1 Xenni isweḍ Yeccu ɣar aytbab n wagřa ssrusan ṣṣdaqi nsen di ssenduq.370

2 Iẓra ɛawed ict n tajjač tamezřuḍt tessars dayes tnayen n uqiyyat n nnḥas. 3 Inna asen: “S tidett, Necc ad awem iniɣ, aqa tajjač-a řmeskina tenḍar dayes ktar zzaysen marra.371

4 Minzi marra nitni nḍaren zi zziyada nsen ɣar wexxam n ṣṣdaqi n AREBBI, maca nettat zi řexṣeṣ nnes aqa tenḍar dayes marra min ɣares.”

Awař n Yeccu x min imsaren di řweqt aneggaruMt. 24:1-14, Mk. 13:1-13

5 Ařami tuɣa ca n iwdan ssawřen x Zzawect Tameqqrant, tenni tzewweq s iẓra iṣebḥen d ṣṣdaqi, inna asen Yeccu:372

6 “Ma tᵉttwařam timesřayin-a? Ad dd-asen wussan war ittɣimi uřa d ijj n weẓru x weẓru nneɣni i war ittareddǧen.”373

7 Sseqsan t, nnan: “A Amseɣɣar, meřmi i ɣa yiři uya d man řeɛřamet aqa timesřayin-a udsent-i-dd?” 8 Inna asen: “Ɛessem, war ttᵉttwaɣarrem, minzi aṭṭas ad dd-asen s Yisem inu, ad inin: ‘Aqa NECC d Lmasiḥ!’ u: ‘Řweqt aqa tiweḍ-dd!’, maca war ggurem awarni asen.374

9 Mařa tesřim x řbaruḍ d iɣewwɣen, war ttnexřiɛem ca, minzi s uɣiř ad yiři

20:42 Izhd. 110:1; Řex. 2:34; 1 Kur. 15:25; Ɛbr. 1:13; 10:13. 20:43 Izhd. 110:1. 20:46 Mt. 23:5,6; Mk. 12:38,39; Lk. 11:43. 20:47 Mt. 23:14; Mk. 12:40; 2 Tim. 3:6; Tit. 1:11. 21:1 2 Ij. 12:10; Mk. 12:41. 21:3 2 Kur. 8:12. 21:5 Mt. 24:1; Mk. 13:1. 21:6 1 Ij. 9:7; Mixa 3:12; Lk. 19:44. 21:8 Irm. 29:8; Mt. 24:4; Afa. 5:6; Kul. 2:18; 2 Ts. 2:2; 1 Yḥ. 4:1.

Page 177: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

61

LUKA

uya d amezwar, maca war ittiři ɛad deɣya uneggar. 10 Maɣar ijj n řgens ad dd-igaɛɛed ḍidd n ijj n řgens nneɣni u ict n tgeldit ḍidd n ict n tgeldit nneɣnit.375

11 Ad iřin inhezziyyen n temmurt mɣaren di ɛřam kuř imucan d řaẓ d jjrayeḥ d tiggʷudi d usnexřiɛ, uca ad dd-banent řeɛřamat mɣarent deg ujenna u ad din iřint tḥaryaḍin ijehden. 12 Maca qbeř man aya marra ad xawem ssarsen ifassen, ad kenniw sellmen ɣar temzidawin d řeḥbusat, uca ad kenniw nedhen zzat i ijeǧiden d řḥukkam x ssibbet n Yisem inu.376

13 Maca man aya ad idweř d cchadet i kenniw. 14 Ggem deg wuřawen nwem maḥend war tesseřmidem ixef nwem mammec i dd ɣa tarrem.377

15 Minzi Necc ad awem wceɣ aqemmum d tiɣit i war zemmaren ad ten ssbedden marra řɛedyan nwem.378

16 Kenniw ad ttwasellmen zi lwalidin u zi tawmat u zi řaǧ uřa zeg imeddukkař uca ad nɣen ca zzaywem,379

17 u kenniw ad tᵉttwacarhem zi marra s ssibbet n Yisem inu.380

18 Waxxa amenni uřa d ijj n uẓeṭṭu n ucuwwaf n uzeǧif nwem war ittweddari ca,381

19 maca s ṣṣbar nwem ad tarebḥem řeɛmur nwem.

Areddeǧ n UrcalimMt. 24:15-21; Mk. 13:14-19

20 Xmi i ɣa tẓarem Urcalim aqa inneḍ as-dd řɛeskar, xenni snem belli aqa iqarreb-dd wareddeǧ nnes.382

21 Xenni ittxeṣṣa ad arweřen inni iǧan di Yahudiyya ɣar idurar, d yenni iǧan di řwest nnes ad zzayes dd-ffɣen ad arewřen d yenni iǧan di dcurat war tt ttidfen, 22 minzi ina d ussan n nneqmet ḥima ad ittwakemmeř marra min yurin.383384

23 Uct x temɣarin nni s ddeyset d tinni issuṭṭuḍen deg wussan nni, minzi ad din tiři řmeḥnet d tameqqrant x temmurt d weɣḍab x řgens-a. 24 Nitni ad wḍan s řeqḍeɛ n ssif, ad ttwaḥebbsen am ttwanedhen jar marra řegnus, uca Urcalim ad xas ɛefsen řegnus ař i ɣa kemmřen ikuden n řweqt n řegnus.385

21:10 Ica. 19:2. 21:12 Mt. 10:17; 24:9; Mk. 13:9; Yḥ. 16:2; Řex. 4:3; 5:18; 12:4; 16:24; Asa. 2:10. 21:14 Mt. 10:19; Mk. 13:11. 21:15 Uf. 4:12; Ica. 54:17; Mt. 10:19; Řex. 6:10. 21:16 Mixa 7:6; Řex. 7:59; 12:2. 21:17 Mt. 10:22; Mk. 13:13. 21:18 1 Ṣm. 14:45; 2 Ṣm. 14:11; 1 Ij. 1:52; Mt. 10:30. 21:20 Dan. 9:27; Mt. 24:15; Mk. 13:14. 21:22 ‘ussan n nneqmet’ - niɣ ‘ussan n weɛmud’. 21:22 Dan. 9:26,27; Mt. 24:15; Mk. 13:14. 21:24 Rum. 11:25.

Page 178: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

62

LUKA

Tawasit n LmasiḥMt. 24: 29-31; Mk. 13:24-27

25 Ad din iřint řeɛřamat di tfuct, di tziri u deg itran uca x temmurt ad din tiři řmeḥnet di řegnus, ař d asen iweddar min i ɣa ggen zeg unexřiɛ n zzhir ameqqran n řebḥar,386

26 u ijj n wenhezzi n temmurt d ameqqran ad issnexřiɛ řeɛmar n iwdan zi tiggʷudi zi min i dd ɣa yasen x temmurt, u ṣṣulaṭat n ijenwan ad ttwanhezzent. 27 Řexdenni ad ẓaren Mmis n bnadem, xmi dd ɣa yas deg iseynuten, s jjehd d uɛuǧi aṭṭas.387

28 Xmi i ɣa bdant tmesřayin-a, ggem taryast, sgaɛɛdem izeǧifen nwem minzi aṣřaḥ nwem aqa yiweḍ-dd.”388

Awařen n Yeccu war fennin ca Mt. 24:32-35; Mk. 13:28-31

29 Iɛawed asen ijj n umedya: “Xzarem ɣar wartu n tazart u ɣar marra ticejjura.389

30 Xmi i ɣa ssneḍyent, ad tessnem s man aya aqa anebdu yiweḍ-dd. 31 Ammu ɛawed, xmi i ɣa tᵉttwařam timesřayin-a ttemsarant, snem xenni belli Tageldit n AREBBI tudes-dd. 32 S tidett ad awem iniɣ, aqa war iɛeddu jjiř-a ař i ɣa yiři uya kuřci. 33 Ajenna d temmurt ad fnan, maca awařen inu war fennin ca.390

34 Ḥḍam ixef nwem ḥima war tteḍqiřen wuřawen nwem zi řheff d uscar d imunas n ddunect-a, u war xawem dd-iwḍi wass nni deɣya.391392

35 Minzi ad dd-yas am texceft x marra inni iqqimen x uɣembub n temmurt.393

36 Ḥḍam xenni řebda, ẓaǧem ḥima ad tiřim tesdaheǧem maḥend ad tnejmem zi marra min i ɣa imsaren uca ad tbeddem zzat i Mmis n bnadem.”394

37 S uziř tuɣa isseřmad di Zzawect Tameqqrant, maca s ǧiřet tuɣa itteffeɣ, ittɣima ittnusa x wedrar umi qqaren: ‘Taddart n Zzitun’.395

38 Di ṣṣbeḥ zic tuɣa marra iwdan ttasen-dd ɣares ɣar Zzawect Tameqqrant ḥima ad sřen Awař nnes.396

21:25 Ica. 13:10; Ḥaz. 32:7; Yuw. 3:4; 3:15; Mt. 24:29; Mk. 13:24; Asa. 6:12. 21:27 Dan. 7:10; Mt. 16:27; 24:30; 25:31; 26:64; Mk. 13:26; 14:62; Řex. 1:11; 2 Ts. 1:10; Asa. 1:7. 21:28 Rum. 8:23. 21:29 Mt. 24:32; Mk. 13:28. 21:33 Izhd. 102:27; Ica. 51:6; Mt. 24:35; Ɛbr. 1:11. 21:34 ‘řheft’ - niɣ ‘ǧheft’. 21:34 Rum. 13:13; 1 Ts. 5:6; 1 Bṭ. 4:7. 21:35 1 Ts. 5:2; 2 Bṭ. 3:10; Asa. 3:3; 16:15. 21:36 Mt. 24:42; 25:13; Mk. 13:33; Lk. 12:40; 1 Ts. 5:6. 21:37 Yḥ. 8:2. 21:38 ‘Zzawect Tameqqrant’ - niɣ ‘Tamzida Tameqqrant’.

Page 179: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

63

LUKA

Řɣedran n Yahuda Isxariyuṭi Mt. 26:1-5, 14-16; Mk. 14:1-2, 10-11; Yḥ. 11:45-53

22 1 Iqarreb-dd Řɛid n Weɣrum břa Antun umi qqaren Taɣarṣt n Useɛdu.397

2 Tuɣa imeqqranen n ikehhanen d imseřmaden n idlisen arezzun ict n tewwart ḥima ad t nɣen, maca nitni ggʷeden zeg iwdan.398

3 Yudef cciṭan di Yahuda wenni umi qqaren Isxariyuṭi. Netta tuɣa d ijjen zi tenɛac n rrusul.399400

4 Iruḥ, issiweř ak-d imeqqranen n ikehhanen d imseřmaden n idlisen d imgewwaden n iɛessasen n Zzawect mammec t i ɣa isellem i nitni. 5 Farḥen uca ttafqen ad as wcen tinɛacin n nnuqart. 6 Netta iwca asen awař uca yarzu ict n tewwart ḥima ad asen t isellem barra i řɣaci.

Asewjed n tɣarsṭ n Řɛid n Tɣarṣt n Useɛdu Mt. 26:17-25; Mk. 14:12-21; Yḥ. 13:21-30

7 Yiweḍ-dd wass n Weɣrum břa Antun i di tuɣa ittxeṣṣa ad tᵉttwaɣarṣ Taɣarṣt n Useɛdu.401

8 Yeccu issekk-dd Buṭrus d Yuḥanna, inna asen: “Ruḥem, tesswejdem aneɣ Taɣarṣt n Useɛdu ḥima ad tt necc.” 9 Nnan as: “Mani texsed ad tt nessewjed?” 10 Inna asen: “Xzar, xmi i ɣa tadfem ɣar tendint ad kenniw iřqa ijj n weryaz, yarbu ict n teqbuct n waman. Ḍfarem t! 11 Inim i bab n taddart: ‘Amseřmad nneɣ isseqsa: Mani iǧa wexxam n inewjiwen i di i ɣa cceɣ Taɣarṣt n Useɛdu ak-d imeḥḍaren inu?’ 12 Netta ad awem isscen ict n tɣurfet tmiriwt sennej, yessu s ipayasen. Swejdem tt din!” 13 Nitni ruḥen, ufin marra am mammec tuɣa d asen inna uca sswejden i Tɣarṣt n Useɛdu.

Amensi aneggaruMt. 26:26-30; Mk. 14:22-26; 1 Ku. 11:23-25

14 Umi dd-tiweḍ tsaɛɛet, yusa-dd Yeccu, u qqimen tenɛac n rrusul akides ɣar ṭṭabřa.402

15 Inna asen: “Necc tuɣa weḥḥceɣ aṭṭas ad cceɣ Taɣarṣt-a n Useɛdu akidwem qbeř i ɣa weddbeɣ. 16 Minzi ad awem iniɣ, aqa war zzayes ttᵉtteɣ ɛad ař i ɣa tᵉttwakemmeř di Tgeldit n AREBBI.” 17 Xenni iṭṭef ijj n řkas uca iqada, inna: “Ksim wa, bḍam t jar awem! 18 Minzi Necc ad awem iniɣ, war sesseɣ ca zi řɣiǧet n tzayart ař dd ɣa tas Tgeldit n AREBBI.” 19 Iksi aɣrum, iqada, yarẓa i-t uca iwca asen t, inna: “Ta d Arrimet inu tenni xawem immewcen.

22:1 Uf. 12:15; Mt. 26:2; Mk. 14:1. 22:2 Izhd. 2:2; Yḥ. 11:47; Řex. 4:27. 22:3 ‘rrusul’ - niɣ ‘imazanen’. 22:3 Mt. 26:14; Mk. 14:10; Yḥ. 13:27. 22:7 Mt. 26:17; Mk. 14:12,13. 22:14 Mt. 26:20; Mk. 14:17.

Page 180: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

64

LUKA

Ggem aya i řidaret inu.”403

20 Ammu i inna ɛawed x řkas awarni i umensi: “Řkas-a d Řɛahd n Jdid s Idammen inu inni i xawem i ɣa ittwassizřen. 21 Maca aqa da, afus n wenni d ayi i ɣa isellmen aqa-t akidi ɣar ṭṭabřa.404

22 Mmis n bnadem ad iraḥ am mammec xas ittwakkes, maca uct x bnadem nni zi i ɣa ittwasellem!”405

23 Bdan ttemsseqsan jar asen, man wen zzaysen i ɣa iggen man aya. 24 Tuɣa jar asen ɛawed amcubbec x man wen zzaysen iǧan d ameqqran qaɛ. 25 Xenni inna asen Yeccu: “Ijeǧiden n řegnus ṣellṭen xasen u inni xasen iṣellṭen ttᵉttwařaɣan ‘Tarwa n rejwad!’.406407

26 Kenniw maca war ttiřim ammu, maca ameqqran daywem ad yiři am umaẓuẓ u amezwar ad yiři am umsexxar.408

27 Minzi man wen iǧan d ameqqran? Ma d wenni iqqimen ɣar ṭṭabřa niɣ d wenni ittsexxaren? Maca Necc di řwest nwem am wenni ittsexxaren.409

28 Aqa kenniw d inni akidi iqqimen deg ijarriben inu. 29 Necc ad awem ggeɣ Tageldit am mammec i d ayi tt igga Baba,410

30 ḥima ad teccem ad teswem x ṭṭabřa inu di Tgeldit inu uca ad teqqimem x řekrasi n tgeldit ad tḥekmem x tenɛac n tqebbař n ayt n Israil.”411

Qqimem tcebbarem di limanMt. 26:31-35; Mk. 14:27-31; Yḥ. 13:36-38

31 Inna Yeccu i Cimɛun: “Cimɛun, Cimɛun, aqa cciṭan tuɣa yarezzu ad kenniw isszuzzar amecnaw irden.412

32 Maca Necc ẓuǧeɣ xak ḥima war ifenni liman nnek. U cek, xmi i ɣa tᵉtubed, xenni stebbet aytmac.” 33 Inna as Cimɛun: “A Sidi, necc aqa wejdeɣ ḥima ad kik raḥeɣ uřa ɣar řeḥbes d řmewt.” 34 Maca Yeccu inna as: “Necc ad ac iniɣ, a Cimɛun, war issququɛ uyaẓiḍ ass-a qbeř ma ad ayi tenkared třata n twařawin belli aqa tessned ayi.”413

35 Inna asen: “Řami kenniw ssekkeɣ břa tacyart niɣ řeɛweč niɣ sandaliyat, ma tuɣa ittxeṣṣa awem ca?” Nnan as: “Walu!”414

36 Xas uca inna asen: “Maca řexxu wenni ɣar iǧa tecyart, ad tt iksi, ammu uřa d řeɛweč. Wenni war ɣar iǧi, ad izzenz arruḍ nnes uca ad zzayes iseɣ ssif. 37 Minzi Necc ad awem iniɣ, aqa ittxeṣṣa ad ttwakemmřent tira aya dayi: ‘Aqa ittwaḥseb ak-d iqṭaṭɛiyyen!’, minzi min xafi yuran, ad 22:19 Mt. 26:26; Mk. 14:22; 1 Kur. 11:23,24. 22:21 Mt. 26:23; Mk. 14:18; Yḥ. 13:21. 22:22 Izhd. 41:10; Yḥ. 13:18; Řex. 1:6. 22:25 ‘tarwa n řejwad’ - niɣ ‘řmuḥsinin’. 22:25 Mt. 20:25; Mk. 10:42. 22:26 Lk. 9:48; 1 Bṭ. 5:3. 22:27 Mt. 20:28; Yḥ. 13:14; Fil. 2:7. 22:29 Lk. 12:32. 22:30 Mt. 19:28; Asa. 3:21. 22:31 1 Bṭ. 5:8. 22:34 Mt. 26:34; Mk. 14:30; Yḥ. 13:38. 22:35 Mt. 10:9; Mk. 6:8; Lk. 9:3.

Page 181: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

65

LUKA

ittwakemmeř.”415416

38 Nnan asen: “A Siditneɣ, aqa da tnayen n řesyuf!” Inna asen: “Ikfa!”

Taẓaǧit n Yeccu x wedrar n taddart n ZzitunMt. 26:36-46; Mk. 14:32-42

39 Iffeɣ, iruḥ, ɣar wedrar ‘Taddart n Zzitun’ am mammec tuɣa innum, uca ḍfaren t ɛawed imeḥḍaren nnes.417

40 Umi ixecc ɣar wemcan nni, inna asen: “Ẓaǧem ḥima war dd-tidfem deg uɣekkwi.” 41 Ifekk ixef nnes zzaysen ɛřaḥař ticti n ijj n uḥejjar n weẓru uca iwḍa x ifadden nnes, iẓẓuǧ,418

42 inna: “A Baba, mařa texsed, ejj řkas-a ad xafi iɛdu. Maca war ittiři min xseɣ Necc maca min texsed Cek.” 43 Xenni iḍhar as-dd ijj n lmalak zeg ujenna, iwca as jjehd. 44 Tuɣa dayes tiggʷudi temɣar, ittẓaǧa aṭṭas uca tidi nnes tuɣa tᵉttegg amecnaw tineqqiḍin n idammen weṭṭant ɣar temmurt.419

45 Xenni ikkar zi tẓaǧit, yusa-dd ɣar imeḥḍaren nnes uca yufa i-ten ṭṭṣen s wecḍan. 46 Inna asen: “Mayemmi tᵉṭṭṣem? Kkarem, teẓẓaǧem ḥima war tᵉttidfem deg uɣekkwi.”

Uḍuf n YeccuMt. 26:47-56; Mk. 14:43-50; Yḥ. 18:3-11

47 Am tuɣa ɛad issawař, xzar, aqa yusa-dd ijj n řɣaci ak-d Yahuda, wenni d ijjen zi tenɛac, uca netta tuɣa izwar asen, iqarreb-dd ɣar Yeccu, issudem i-t, maɣar aqa iwca asen ict n řeɛřamet: “Wenni i ɣa ssudmeɣ, d wenni Netta!”420

48 Inna as Yeccu: “A Yahuda, ma s usudem ad tsellmed Mmis n bnadem?” 49 Umi ẓrin inni d as dd-innḍen min imsaren, nnan as: “A Siditneɣ, ma ad t newwet s ssif?” 50 Ijjen zzaysen tuɣa iwta amsexxar n arrays n ikehhanen, iqess as amezzuɣ afusi.421

51 Iṭṭef Yeccu deg wawař, inna: “Ṣafi baraka!” Xenni iḥada as amezzuɣ uca issgenfa i-t. 52 Inna Yeccu i imeqqranen n ikehhanen d imgewwaden n iɛessasen n Zzawect Tameqqrant d imɣaren n řgens, inni tuɣa ɣares dd-yusin: “Ma teffɣem-dd ɣari axmi dd-teffɣem ɣar ijj n uxewwan, s řesyuf d iɛumad?422

53 Ass x wass tuɣa ayi akidwem di Zzawect Tameqqrant, kenniw war ɣari tesswiẓẓdem s ifassen, maca ta d tasaɛɛet nwem d ṣṣulṭa n taǧest.”

22:37 ‘iqṭaṭɛiyyen’ - - niɣ ‘lmujrimin’. 22:37 Ica. 53:12; Mk. 15:28. 22:39 Mt. 26:36; Mk. 14:32; Yḥ. 8:1; 18:1. 22:41 Mt. 26:39; Mk. 14:35. 22:44 Yḥ. 12:27; Ɛbr. 5:7. 22:47 Mt. 26:47; Mk. 14:43; Yḥ. 18:3. 22:50 Mt. 26:51; Mk. 14:47. 22:52 Mt. 26:55; Mk. 14:48.

Page 182: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

66

LUKA

Ankar n BuṭrusMt. 26:57-58, 69-75; Mk. 14:53-54, 66-72; Yḥ. 18:12-18, 25-27

54 Ṭṭfen t, nedhen t uca ssidfen t di taddart n arrays n ikehhanen. Uca iḍfar i-t Cimɛun zi řaggʷaj.423

55 Nitni ssarɣen timessi di řwest n řemraḥ, xenni qqimen deg wenneḍ nnes, uca iqqim Cimɛun jar asen.424

56 Teẓra i-t ict n tayya am iqqim ɣar tmessi uca texzar dayes mliḥ, tenna: “Uřa d wa tuɣa-t akides.” 57 Maca netta inkar t, inna: “A tamɣart, necc war t ssineɣ!” 58 War din min iɛdun iẓra i-t wenneɣni, inna: “Uřa d cek d ijjen zzaysen.” Maca Buṭrus inna: “War iǧi bu d necc!” 59 Umi teɛdu ɛřaḥař ict n tsaɛɛet, ibda wenneɣni ad iqaceḥ, inna: “S tidett, uřa d wa tuɣa-t akides, minzi uřa d netta d Ajalili.” 60 Inna Buṭrus: “A bnadem-a, necc war ssineɣ min xef tessawařed!” Řexdenni, am tuɣa ɛad issawař, issquqeɛ uyaẓiḍ. 61 Inneqřeb Yeccu uca ixzar ɣar Buṭrus. Uca iɛqeř Cimɛun x wawař i d as inna Siditneɣ: “Qbeř i ɣa issquqeɛ uyaẓiḍ, ad ayi tenkared třata n twařawin!”425

62 Uca iffeɣ-dd Cimɛun barra, iru imeṭṭawen imerzagen.

Aseḥqar n YeccuMt. 26:67-68; Mk. 14:65

63 Iryazen nni iṭṭfen Yeccu, tuɣa sthezzan zzayes,426

64 dřin tiṭṭawin nnes, xenni wtin t ɣar uɣembub, nnan: “Nabb, man wen i Cek iwtin?” 65 S waṭṭas n tmesřayin nneɣni tuɣa ttceqqafen dayes u ssawařen ḍidd nnes.

Yeccu zzat i Pilaṭus d HirudusMt. 26:59-66; Mk. 14:55-64; Yḥ. 18:19-24

66 Umi dd-yiweḍ uziř, munen imɣaren n řgens d imeqqranen n ikehhanen d imseřmaden n idlisen uca nedhen t ɣar Wexxam n Lmeḥkama Tameqqrant nsen.427

67 Nnan as: “Mařa Cek d Lmasiḥ, xenni ini aneɣ t.” Inna asen: “Mařa nniɣ awem t, war dayi tᵉttimnem, 68 u mařa sseqsiɣ kenniw, war xafi tarrim niɣ war d ayi tarexxum. 69 Zi řexxu d tsawent ad iqqim Mmis n bnadem x ufus afusi n jjehd n AREBBI.”428

70 Nnan marra: “Ma Cek d Mmis n AREBBI?” Inna asen: “Kenniw teqqarem, aqa d NECC!” 71 Nnan: “Umi neḥdaj ɛad řechud? Minzi aqa neccin s yixef nneɣ nesřa t zeg uqemmum nnes.”

22:54 Mt. 26:57; Mk. 14:53; Yḥ. 18:12,24. 22:55 Mt. 26:69; Mk. 14:54,66; Yḥ. 18:16,25. 22:61 Mt. 26:34,75; Mk. 14:72; Yḥ. 13:38; 18:27. 22:63 Ayub 16:10; Ica. 50:6; Mt. 26:67; Mk. 14:6; Yḥ. 19:3. 22:66 Izhd. 2:2; Mt. 27:1; Mk. 15:1; Yḥ. 18:28. 22:69 Dan. 7:9; Mt. 16:27; 24:30; 25:31; 26:64; Mk. 14:62; Řex. 1:11; 1 Ts. 1:10; Asa. 1:7.

Page 183: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

67

LUKA

Pilaṭus isseqsa YeccuMt. 27:1-2, 11-14; Mk. 15:1-5; Yḥ. 18:28-38

23 1 Marra řɣaci nsen ikkar uca nedhen t ɣar Pilaṭus.429

2 Bdan ad t ḍeřmen, nnan: “Neccin nufa aqa Wa issefsed řgens nneɣ am imenneɛ ad

wcen ḍḍariba i kuř azeǧif i qayṣar, iqqar belli Netta d Ajeǧid, Lmasiḥ!”430

3 Isseqsa t Pilaṭus, inna: “Ma Cek d Ajeǧid n Wudayen?” Yarra-dd, inna: “Cek i t iqqaren!”431

4 Inna Pilaṭus i řɣaci u i imeqqranen n ikehhanen: “Aqa war ufiɣ bu uřa d ijj n řɛib di Bnadem-a!” 5 Maca sɣuyyen nitni, nnan: “Netta issɣewwaɣ řgens, isseřmad di marra Yahudiyya, ibda zi Ljalil ař da.” 6 Umi isřa Pilaṭus ‘Ljalil’, isseqsa: “Ma aryaz-a d Ajalili?” 7 Umi ifhem belli Netta tuɣa sadu ufus n Hirudus, issekk i-t ɣar Hirudus, minzi wanita tuɣa-t di Urcalim deg wussan nni.432

Yeccu zzat i Hirudus8 Ařami iẓra Hirudus Yeccu, ifarḥ aṭṭas, minzi aṭṭas zeg wami tuɣa ixs ad t iẓar, minzi isřa xas aṭṭas n tmesřayin, u tuɣa issitim ad zzayes iẓar ict n řeɛřamet.433

9 Isseqsa t x waṭṭas n tmesřayin, maca Yeccu war xas dd-yarri s ca. 10 Imeqqranen n ikehhanen d imseřmaden n idlisen kkaren, ḍeřmen t s řḥarret. 11 Hirudus ak-d řɛeskar nnes sseḥqaren t, u awarni řami istehza zzayes, yarḍ as ijj n useřham adehmani, uca issekk i-t ɣar Pilaṭus. 12 Dewřen Pilaṭus d Hirudus d imeddukkař deg wass nni, minzi qbeř tuɣa din řeɛdawet jar asen.434

Řḥukm x Yeccu s řmewtMt. 27:15-26; Mk. 15:6-15; Yḥ. 18:39-19:16

13 Iřaɣa Pilaṭus x imeqqranen n ikehhanen d imeqqranen n řgens,435

14 inna asen: “Kenniw tiwyem ayi-dd bnadem-a am ijjen wenni issɛiǧen iwdan. Xzar, necc sseqsiɣ t zzatwem, war dayes ufiɣ bu uxeṭṭu i zzayes tᵉttcetcam kenniw. 15 Uřa d Hirudus war dayes yufi ca, minzi necc ssekkeɣ t ɣares. U xzar, war din uřa d ict n řḥajjet tesdaheǧ řmewt. 16 Necc ad t hettkeɣ s urekkuḍ uca ad as arxuɣ.” 17 Maɣar tuɣa din ict n tnamit maḥend ad asen yarxu i yijjen di Řɛid.436

18 Maca řɣaci isɣuyy deg ijj n umur, inna: “Kksem Wa, arxu aneɣ-dd i

23:1 Mt. 27:2; Mk. 15:1; Yḥ. 18:28. 23:2 Mt. 17:25; 22:21; Mk. 12:17; Lk. 20:25; Řex. 17:7; Rum. 13:7. 23:3 Mt. 27:11; Mk. 15:2; Yḥ. 18:33. 23:7 Lk. 3:1. 23:8 Lk. 9:7. 23:12 Řex. 4:27. 23:13 Mt. 27:23; Mk. 15:14; Yḥ. 18:38; 19:4. 23:17 Mt. 27:15; Mk. 15:6; Yḥ. 18:39.

Page 184: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

68

LUKA

Bar-Abbas!”437

19 Wa tuɣa ittwammenḍar di řeḥbes x ssibbet n ijj n uɣuwweɣ i imsaren di tendint u x ssibbet n wenɣay. 20 Iřaɣa asen ɛawed Pilaṭus, minzi tuɣa ixs ad yarxu i Yeccu. 21 Maca sɣuyyen nitni, nnan: “Ṣelleb i-t! Ṣelleb i-t!” 22 Inna asen i twařa wiss třata: “Man tuɛeffna igga Wa xenni? Necc war dayes ufiɣ bu uxeṭṭu i isdaheǧen řmewt? S uyenni awarni řami t hettkeɣ s urekkuḍ, ad as arxuɣ!” 23 Maca nitni ziyyaren xas, sɣuyyun s tmijjawin jjehdent, ttaren ad ittwaṣelleb Netta. Timijjawin nsen d tenni n imeqqranen n ikehhanen tuɣa arennyent di jjehd. 24 Xenni iḥkem Pilaṭus ad asen iqḍa cɣeř nsen.438

25 Iḍřeq asen i wenni immenḍaren di řeḥbes zi ssibbet n uɣuwweɣ d wenɣay, d wenni ttaren nitni uca isellem Yeccu i nitni am mammec tuɣa xsen.

Abrid ɣar ṣṣalibMt. 27:32-44; Mk. 15:21-32; Yḥ. 19:17-19

26 Umi t gewwden ssenni, ṭṭfen Cimɛun zi Qayrawan, tuɣa yusa-dd zi řkampu, uca ssarsen xas ṣṣalib ḥima ad t yarbu awarni Yeccu. 27 Iḍfar i-t-i-dd ijj n řɣaci imɣar n iwdan d temɣarin tinni tuɣa iwtin agejdur u ttrunt xas. 28 Inneqřeb-dd ɣarsent Yeccu, inna: “A yessis n Urcalim, war ttrunt ca xafi, maca runt x ixef nkent d tarwa nkent. 29 Minzi ad dd-asen wussan i di i ɣa inin: ‘Sseɛd n temɣarin i war izemmaren ad urwent u sseɛd n iɛeddisen inni war yurwen d tibbac tinni war issuṭṭuḍen!’ 30 Xenni ad inin i idurar: ‘Wḍam-dd xaneɣ!’, u i tiwririn: ‘Dřent aneɣ!’439

31 Minzi mařa ggin aya s ukeccuḍ aziza, min i ɣa imsaren xenni i ukeccuḍ yuẓɣen?”440

32 Nedhen akides ɛawed tnayen nneɣni inni tuɣa iqeṭṭɛen abrid, ḥima ad ten nɣen akides.441

33 Řami iwḍen ɣar wemcan umi qqaren ‘Taceqquft n uzeǧif’, ṣellben t din ak-d yenni tuɣa iqeṭṭɛen abrid, ijjen x yeffus nnes u wenneɣni x uzeřmaḍ nnes.442

34 Maca Yeccu inna: “A Baba, ɣfar asen, minzi nitni war ssinen min tteggen!” Uca bḍan arruḍ nnes, nḍaren xas akeccuḍ.443

35 Tuɣa iwdan bedden din, xezzaren. Uřa d imeqqranen n řgens sthezzan zzayes, nnan: “Tuɣa issenjem inneɣni, řexxu ejj i-t ad issenjem Ixef nnes mařa Netta d Lmasiḥ, d Wenni ittwafarzen zi AREBBI?” 36 Uřa d iɛeskariyyen qarrben-dd ɣares maḥend ad zzayes stehzan, wcin as řxeǧ. 37 Nnan as: “Mařa Cek d Ajeǧid n Wudayen, xenni senjem Ixef 23:18 Řex. 3:14. 23:24 Mt. 27:26; Mk. 15:15; Yḥ. 19:16. 23:30 Ica. 2:19; Ḥuc. 10:8; Asa. 6:16; 9:6. 23:31 Irm. 25:29; 1 Bṭ. 4:17. 23:32 Yḥ. 19:18. 23:33 Mt. 27:33,38; Mk. 15:22; Yḥ. 19:18. 23:34 Izhd. 22:19; Mt. 27:35; Mk. 15:24; Yḥ. 19:23; Řex. 7:60; 1 Kur. 4:12.

Page 185: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

69

LUKA

nnek!” 38 Tuɣa din ɛawed ict n tira sennej nnes urin tt s lḥuruf n Tyunanit d Tlatinit d Tɛibranit: ‘Wa d Ajeǧid n Wudayen.’444

39 Ijjen zeg iqṭaṭɛiyyen i tuɣa ittwayuyřen, tuɣa ittceqqaf dayes, iqqar: “Mařa Cek d Lmasiḥ, senjem ixef nnek u uřa d neccin akidek!” 40 Maca wenneɣni iwebbex i-t, inna: “Ma cek war teggʷided ca ɛad zi AREBBI umi cek iřqef ccreɛ d ijjen? 41 Neccin s řḥeqq minzi neṭṭef axeǧeṣ n min negga. Maca Wa war iggi min war iḥřin!” 42 Xas uca inna i Yeccu: “Ɛqeř xafi, a Sidi inu, xmi dd i ɣa tased di Tgeldit nnek.” 43 Inna as Yeccu: “S tidett, Necc ad ac iniɣ, aqa ass-a ad tiřid akidi di jjennet.”

Řmewt n YeccuMt. 27:45-56; Mk. 15:33-41; Yḥ. 19:28-30

44 Tuɣa tasaɛɛet ɛřaḥař d setta, xenni tewḍa-dd taǧest x temmurt marra ařami d tesɛa.445446

45 Tebbarcen tfuct uca ařeḥḥaf n wadaf ɣar Zzawect Tameqqrant icarreg deg wezyen.447

46 Yeccu iřaɣa s jjehd, inna: “A Baba, deg ifassen nnek ad ssarseɣ Arruḥ inu.” Umi inna aya, isellem ixef nnes ɣares.448

47 Umi iẓra řqebṭan x mya min tuɣa imsaren, ibda issemɣara di AREBBI, inna: “S tidett tuɣa Bnadem-a d amseggad.”449

48 Marra řɣaci i d imunen ḥima ad ẓaren afurrej-a, ɛeqben awarni řami ẓrin min imsaren, wtin deg idmaren nsen. 49 Marra imqarraben d temɣarin i-t-i-dd-iḍfaren jmiɛ zi Ljalil, bedden ɣar řaggʷaj, ẓrin man aya.

Anḍeř n YeccuMt. 27:57-61; Mk. 15:42-47; Yḥ. 19:38-42

50 Ijj n weryaz, qqaren as Yusuf, tuɣa-t d amcawar zi Lmeḥkama Tameqqrant. Netta zi Ramta, ict n tendint di Yahuda, - aqa-t d ijj n weryaz d aṣebḥan d amseggad - ,450

51 war yarḍi ca x ccwar nsen u x min ggin, u netta tuɣa ittraja Tageldit n AREBBI. 52 Wanita yuyur ɣar Pilaṭus uca ittar as řxecbet n Yeccu. 53 Issehwa t-i-dd zi ṣṣalib, inneḍ i-t di řecfen n řeqṭen azdad uca issars i-t deg wenḍeř i iɣza di sseǧaḥ mani war inḍiř ḥed ɛad.451

54 Tuɣa d ass n Usewjed, aqa ssebt tqarreb-dd.

23:38 Mt. 27:37; Mk. 15:26; Yḥ. 19:19. 23:44 ‘setta’ - ixs ad yini ‘tuɣa d azyen n wass’. ‘tesɛa’ - ixs ad yini ‘tasaɛɛet tuɣa-tt d třata n wezyen n wass’. 23:44 Mt. 27:45; Mk. 15:33. 23:45 Mt. 27:51; Mk. 15:38. 23:46 Izhd. 31:6; Mt. 27:50; Mk. 15:37; Yḥ. 19:30; Řex. 7:59. 23:47 Mt. 27:54; Mk. 15:39. 23:50 Mt. 27:57; Mk. 15:43; Yḥ. 19:38. 23:53 Mt. 12:40; 26:12; 27:59; Mk. 15:46.

Page 186: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

70

LUKA

55 Uřa d timɣarin i dd-yusin zi Ljalil ḍfarent t-i-dd, qarrbent-i-dd, ẓrint anḍeř d mammec ssarsen řxecbet nnes.452

56 Xas uca ɛeqbent, ssewjdent řeɛṭur d zzect ittfuḥen, maca di ssebt areyyḥent am mammec teǧa di tewṣeyyet.

TanukraMt. 28:1-10; Mk. 16:1-8; Yḥ. 20:1-10

24 1 Deg wass amezwar n simana ɣar ṣṣbeḥ, řami tuɣa ɛad d taǧest, ruḥent ɣar wenḍeř, ksint řeɛṭur i tuɣa ssewjdent, u

tuɣa din ɛad timɣarin nneɣni akidsent.453

2 Aqa ufint, taṣḍart i tuɣa x wenḍeř, tᵉttwasseqnuni zzayes. 3 Udfent, maca war ufint ca řxecbet n Yeccu. 4 Am tbehtent di man aya, xzar, aqa din tnayen n yeryazen deg warruḍ ittissiqen, bedden sennej nsent. 5 Nitenti ggʷedent aṭṭas uca qbařent azeǧif nsent ɣar temmurt. Nitni maca nnan asent: “Mayemmi tarezzunt jar imettinen x Wenni iddaren? 6 Aqa war da iǧi, minzi aqa ikkar! Ɛeqřent x min d akent inna umi t tuɣa ɛad di Ljalil,454

7 inna: ‘Aqa tura belli Mmis n bnadem ad immewc deg ifassen n imednab, ad ittwaṣelleb uca deg wass wiss třata ad dd-ikkar.’ ” 8 Xenni ɛeqřent x wawařen nnes.455

9 Ɛeqbent-i-dd zeg wenḍeř uca xebbarent marra man aya i ḥiṭac u i inneɣni.456

10 Ina tuɣa d Maryam n Majdala d Yuḥanna d Maryam yemmas n Yaɛqub d min tuɣa iqqimen n temɣarin i iǧan akidsent, ḥajant nitenti man aya i rrusul. 11 Maca nitni ḥesben awařen-a d tubbuheřya uca war tent ttiqqen. 12 Maca Cimɛun ikkar-dd, yuzzeř deɣya ɣar wenḍeř, ixezzar daxeř, iẓra řecfun ttwamarsen ɣar uɣezdis. Xenni iruḥ, ittebhet deg yixef nnes s min imsaren.457

Deg webrid ɣar ƐimwasMk. 16:12-13

13 U xzar, deg wass nni tuɣa tnayen zzaysen deg webrid ɣar ijj n dcar qqaren as Ɛimwas, iggʷej settin ‘istadiyyen’ x Urcalim, ɛřaḥař ḥiṭac kilumitr.458

14 Tuɣa ssawařen ak-d wayawya x marra min tuɣa imsaren. 23:55 Lk. 8:2. 24:1 Mt. 28:1; Mk. 16:1; Yḥ. 20:1. 24:6 Mt. 16:21; 17:22; 20:18; Mk. 8:31; 9:31; 10:33; Lk. 9:22; 18:31. 24:8 Yḥ. 2:22. 24:9 Mt. 28:8; Mk. 16:10. 24:12 Yḥ. 20:3,6. 24:13 Mk. 16:12.

Page 187: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

71

LUKA

15 Am ssawařen nitni, ttemsawaḍen, iqarreb-dd ɣarsen Yeccu, yuyur akidsen.459

16 Ttwacebbarent tiṭṭawin nsen ařami war t ɛqiřen. 17 Inna asen: “Man awařen-a i xef tessawařem ak-d wayawya deg webrid, am teggurem u ttbanent řxeẓrat nwem ceḍnent?” 18 Ijjen zzaysen umi qqaren Kliyupas, inna as: “Ma Cek d ayenni n ubarrani di Urcalim i war issinen min din imsaren deg wussan-a?” 19 Inna asen: “Min imsaren?” Nnan as: “Min imsaren i Yeccu Nnaṣiri, tuɣa-t d Anabi, tuɣa ɣares jjehd di min ittegg u di min issawař qibač i AREBBI d marra iwdan.460

20 Sellmen t imeqqranen n ikehhanen d imeqqranen i řḥukm s řmewt uca ṣellben t. 21 Neccin maca tuɣa nessitim, aqa d Netta i ɣa isellken Israil, maca xzar, ass-a ɛdun ɛad třata n wussan zeg wami imsar man aya marra.461

22 Maca ca n temɣarin zzayneɣ ssḥeyyarent aneɣ ɛawed, maɣar nitenti tuɣa tent d amezwaru ɣar wenḍeř.462

23 Řami war din ufint řxecbet nnes, usint-i-dd, nnant: “Aqa neẓra din lmalakat, u lmalakat nnant xas: ‘Aqa iddar!’ ” 24 Ca zeg inni akidneɣ iǧan, ruḥen ɣar wenḍeř, ufin timesřayin am mammec xas nnant ɛawed temɣarin, maca Netta war t ẓrin ca.” 25 Inna asen: “Mecḥař ifɣař d ineḍqař n wuř i teǧam maḥend ad tamnen marra min ssiwřen inabiyyen! 26 Ma war ittxeṣṣi ad iweddeb Lmasiḥ ḥima ad yadef ɣar uɛuǧi nnes?”463

27 Xenni ibda-dd zi Musa u zi marra inabiyyen, ittfessar asen x Yixef nnes zi marra Adlis Iqeddsen.464

28 Umi dd-qarrben ɣar dcar i ɣar tuɣa gguren, igga Netta axmi tuɣa ixs ad yarni deg webrid ɣar ijj n wemcan iggʷejen. 29 Maca nitni ggin xas bezzez, nnan: “Qqim akidneɣ, minzi tameddit teggur ad tewḍa, aqa imeyyeř uziř.” Uca yudef, iqqim akidsen.465

30 Imsar ařami tuɣa akidsen iqqim ɣar ṭṭabřa, iksi aɣrum, ibarek i-t, yarẓa i-t, xenni iwca asen t. 31 Deɣya nnurzment tiṭṭawin nsen, ɛeqřen t. Xas uca ittwammeksi zzaysen. 32 Nitni nnan ijjen i wenneɣni: “Ma war tuɣi icemmeḍ wuř nneɣ ařami tuɣa akidneɣ issawař deg webrid, issefham aneɣ idlisen?” 33 Di tsaɛɛet nni kkaren nitni, ɛeqben ɣar Urcalim, uca ufin ḥiṭac n rrusul munen, nitni d yenni akidsen. 34 Ina nnan: “D tidett, aqa ikkar-dd Siditneɣ uca iban-dd i Cimɛun.” 35 Xas uca xebbaren nitni s min imsaren deg webrid u mammec t ɛeqřen ařami yarẓa aɣrum.

24:15 Mt. 18:20; Lk. 24:36. 24:19 Lk. 7:16; Yḥ. 4:19; 6:14. 24:21 Řex. 1:6. 24:22 Mt. 28:8; Mk. 16:10; Yḥ. 20:18. 24:26 Ica. 50:6; 53:5; Fil. 2:7; Ɛbr. 12:2; 1 Bṭ. 1:11. 24:27 Amz. 3:15; 22:18; 26:4; 49:10; Aɛwd. 18:15; Izhd. 132:11; Ica. 7:14; 9:5; 40:10; Irm. 23:5; 33:14; Ḥaz. 34:23; 37:25; Dan. 9:24; Mixa 7:20. 24:29 Amz. 19:3; Řex. 16:15; Ɛbr. 13:2.

Page 188: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

72

LUKA

Aḍhar n Yeccu i imeḥḍaren nnesMt. 28:16-20; Mk. 16:14-18; Yḥ. 20:19-23; Uf. 1:6-8

36 Am tuɣa ssawařen nitni x man aya, ibedd Yeccu simant nnes di řwest nsen, inna asen: “Sřam xawem, aqa d NECC, war tteggʷedem ca!”466

37 Maca nitni nnxeřɛen uca ggʷeden aṭṭas, ittɣiř asen belli ttwařan ijj n řexyař. 38 Inna asen Yeccu: “Mayemmi tᵉttnexřiɛem, mayemmi tᵉtteggem ixarriṣen deg wuřawen nwem? 39 Xzarem ifassen d iḍaren inu, aqa d NECC. Ḥadam ayi, u snem belli ijj n řexyař war ɣares bu weysum uřa d iɣsan am mammec d ayi tᵉttwařam.” 40 Umi inna aya, isscen asen ifassen nnes d iḍaren nnes. 41 War uminen ɛad zi ssibbet n řefraḥet, qqimen ttbehten. Inna asen: “Ma ɣarwem da ca n macca?”467

42 Wcin as ict n tecwiḥt n wesřem icenfen d ca n tezřeft n tamment. 43 Iksi t uca icca i-t qibač nsen. 44 Inna asen: “Ina d awařen i zi kidwem ssiwřeɣ umi d ayi tuɣa ɛad akidwem, aqa ittxeṣṣa ad ittwakemmeř marra min xafi yuran di Ccariɛa n Musa, deg Inabiyyen u deg Izehhiden.”468

45 Xenni yarzem asen řeɛqeř nsen ḥima ad fehmen i Idlisen Iqeddsen. 46 Inna asen: “Ammu i tura u ammu i tuɣa ittxeṣṣa ad imarret Lmasiḥ u ad dd-ikkar zi taddart n imettinen deg wass wiss třata,469 47 ḥima ad ittwabarreḥ s ttubet i weɣfar n ddnub i marra řegnus s Yisem nnes, d amezwaru di Urcalim.470

48 Kenniw d řechud x man aya. 49 Aqa Necc ad awem dd-ssekkeɣ lwaɛd n Baba. Qqimem maca di tendint n Urcalim ař i ɣa tᵉttwassyarḍem s jjehd zi řuɛřa!”471

Tameksit n Yeccu ɣar ujennaMk. 16:19-20; Uf. 1:9-11

50 Xenni indeh i-ten ɣar tendint n Bayt-Ɛanya, issgaɛɛed ifassen nnes uca ibark i-ten.472

51 Awarni řami ten tuɣa ittbarak, imsar, aqa imsebḍa xasen uca iggaɛɛed ɣar ujenna.473

52 Sejden as uca ɛeqben ɣar Urcalim s řefraḥet temɣar. 53 Tuɣa-ten řebda di Zzawect Tameqqrant, ssemɣaran u ttbaraken AREBBI. Amin.

Aneggar n Řexbar Aṣebḥan Iqeddsen am mammec t ibarreḥ Luka.

24:36 Mk. 16:14; Yḥ. 20:19; 1 Kur. 15:5. 24:41 Yḥ. 21:10. 24:44 Mt. 16:21; 17:22; 20:18; Mk. 8:31; 9:31; 10:33; Lk. 9:22; 18:31; 24:6. 24:46 Izhd. 22:7; Řex. 17:3. 24:47 Řex. 13:38; 1 Yḥ. 2:12. 24:49 Yḥ. 14:26; 15:26; 16:7; Řex. 1:4. 24:50 Řex. 1:12. 24:51 Mk. 16:19 Řex. 1:9.

Page 189: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

1

L’Injil s ufus n Yuḥanna

Awař n Arebbi d Tifawt d Tudart

1 1 Deg umezwaru tuɣa iǧa Wawař, Awař tuɣa-t ɣar AREBBI, Awař tuɣa-t d AREBBI. 1

2 Wa iǧa ak-d AREBBI deg umezwaru.2

3 Zzayes Netta iǧa kuřci u břa Netta war teǧa uřa d ict n tmesřact zi min iǧan.3

4 Dayes i teǧa Tudart u Tudart tuɣa-tt d Tafawt n iwdan.4

5 Tifawt tareqq di taǧest, taǧest war tt tᵉṭṭif.5

6 Tuɣa din ijj n bnadem issekk i-t-i-dd AREBBI, qqaren as Yuḥanna.6

7 Netta yusa-dd am ccahed ḥima ad iched i Tfawt, ḥima ad zzayes amnen marra. 8 Netta war iǧi ca d Tafawt, maca tuɣa-t ḥima ad iched i Tfawt.

9 Maɣar Wanita tuɣa d Tafawt n tidett i itticen tafawt i kuř bnadem i dd-ittasen ɣar ddunect.7

10 Netta tuɣa-t di ddunect u zzayes tᵉttwagg ddunect u ddunect war t tessin ca.8

11 Yusa-dd ɣar wi iǧan nnes, maca wi iǧan nnes war t qbiřen. 12 Maca marra inni t iqebřen, iwca asen ṣṣulṭa ḥima ad dewřen d tarwa n AREBBI, i yenni ittamnen deg Yisem nnes,9

13 inni war dd-ixřiqen uřa zeg idammen uřa zi min ixs ddat n bnadem uřa zi min ixs weryaz, maca zi AREBBI i zi dd-ittwaxeřqen.

Awař n Arebbi Netta d Yeccu Lmasiḥ 14 Awař idweř d ddat, izdeɣ jar aneɣ, neccin neẓra aɛuǧi nnes, aɛuǧi n uyenni n Mmis zi ɣar Babas i iccuren s arḍa d tidett.10

15 Iched xas Yuḥanna, iřaɣa, inna: “D Wa min xef nniɣ, aqa Netta ad dd-yas awarni ayi, waxxa amenni Netta idweř zzati, minzi Netta tuɣa-t qbeř inu.”11

16 Zi řekmařet nnes niwi-dd marra, arḍa x arḍa. 12

17 Ccariɛa temmewc x ufus n Musa, maca arḍa d tidett usin-dd zi Yeccu Lmasiḥ. 13

18 Uřa

1:1 Awřn. 8:22; Yḥ. 1:1,2. 1:2 Yḥ. 17:5. 1:3 Amz. 1:3; Izhd. 33:6; Afa. 3:9; Kul. 1:16; Ɛbr. 1:2. 1:4 Yḥ. 5:26; 1 Yḥ. 5:11; 8:12; 9:5; 12:46. 1:5 Yḥ. 3:19. 1:6 Mal. 3:1; Mt. 3:1; Mk. 1:2,4; Lk. 3:3; 7:27; Yḥ. 1:33. 1:9 Yḥ. 8:12; 9:5; 12:46. 1:10 Ɛbr. 1:2; 11:3. 1:12 Ica. 56:5; Rum. 8:15; Gal. 3:26; 2 Bṭ. 1:4; 1 Yḥ. 3:1. 1:14 Ica. 7:14; Mt. 1:16; 17:2; Lk. 1:31; 2:7; Kul. 1:19; 2:9; 2 Bṭ. 1:17. 1:15 Mt. 3:11; Mk. 1:7; Lk. 3:16; Yḥ. 1:26,30. 1:16 Kul. 2:10. 1:17 Uf. 20:1.

(CC BY-SA 4.0 - 2020)

Page 190: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

2

YUḤANNA

d ijj war iẓri AREBBI. Ayenni n Mmis i iǧan deg weḥsin n Babas d Netta i zzayes issxebbaren. 14

Cchadet n Yuḥanna Amseɣḍaṣ Mt. 3:1-12; Mk. 1:2-8; Lk. 3:15-17

19 Ta d cchadet n Yuḥanna řami dd-ssekken Wudayen ca n ikehhanen d Ilawiyyen zi Urcalim ḥima ad t sseqsan: “Min teɛnid cek?”15

20 Tuɣa iched, war issnuffar ca, iched: “Necc war ǧiɣ ca d Lmasiḥ.”16

21 Sseqsan t: “I min teɛnid cek xenni? Ma d cek d anabi Iliya?” Inna: “Lla, war ǧiɣ d necc!” “Ma d cek d anabi?” Yarra-dd: “Lla!” 22 Xas uca nnan as: “Min teɛnid cek? Ittxeṣṣa aneɣ ad narr i yenni d aneɣ dd-issekken. Min teqqared x yixef nnek?” 23 Inna: “Necc d tmijja i ittřaɣan di řexřa: ‘Seggmem abrid n SIDI nican!’, am mammec inna unabi Icaɛya.”17

24 Inni dd-ittwassekken, tuɣa aten zeg Ifarisiyyen, 25 uca sseqsan t, nnan as: “Mařa war teǧid ca d Lmasiḥ uřa d Iliya uřa d anabi, i xenni mayemmi tseɣḍaṣed?”18

26 Yuḥanna yarra-dd, inna asen: “Necc sseɣḍaṣeɣ deg waman, maca aqa din jar awem wenni war tessinem ca.19

27 Netta d wenni i dd ɣa yasen awarni ayi, Netta iǧa qbeř inu, necc war sdiheǧeɣ ad as fesyeɣ ifiřan n sandaliyat nnes.” 28 Man aya imsar di Baytɛanya x ujemmaḍ n L'Urdun, mani tuɣa Yuḥanna isseɣḍaṣ.

Yeccu Lmasiḥ d Izmar n Arebbi 29 Tiwecca nnes iẓra Yuḥanna Yeccu iggur-dd ɣares, inna: “Xzarem, aqa-t d Izmar n AREBBI i ittekksen ddnub x ddunect!20

30 D Wa min xef nniɣ: ‘Ad dd-yas awarni ayi ijj n Weryaz nni iǧan zzati, minzi Netta tuɣa-t qbeř inu.’ 31 Necc war t ssineɣ ca, maca ḥima ad ittwassargeb ɣar Israil, x uyenni usiɣ-dd ḥima ad ssɣeḍṣeɣ deg waman.” 32 Yuḥanna iched, inna: “Ẓriɣ Arruḥ ihwa-dd am ict n tedbirt zeg ujenna, tarsa xas.21

33 Necc war t ssineɣ ca, maca Wenni d ayi dd-issekken ḥima ad ssɣeḍṣeɣ deg waman, Netta inna ayi: ‘Wenni teẓrid ihwa-dd xas Arruḥ uca yarsa xas, d Wa d wenni isseɣḍaṣen s Arruḥ Iqeddsen.’ 34 U Necc ẓriɣ, cehdeɣ belli Wanita d Mmis n AREBBI.”

1:18 Uf. 33:20; Aɛwd. 4:12; Mt. 11:27; Yḥ. 6:46; 1 Tim. 6:16; 1 Yḥ. 4:12. 1:19 Yḥ. 5:33. 1:20 Yḥ. 3:28; Řex. 13:25. 1:23 Ica. 40:3; Mt. 3:3; Mk. 1:3; Lk. 3:4. 1:25 Aɛwd. 18:18. 1:26 Mt. 3:11; Mk. 1:7; Lk. 3:16; Řex. 1:5; 11:16; 19:4. 1:29 Ica. 53:5,7; Yḥ. 1:36. 1:32 Mt. 3:16; Mk. 1:10; Lk. 3:22.

Page 191: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

3

YUḤANNA

Imeḥḍaren imezwura n Lmasiḥ35 Tiwecca nnes tuɣa Yuḥanna ibedd ak-d tnayen n imeḥḍaren nnes. 36 Am tuɣa ixezzar ɣar Yeccu i din igguren, inna: “Xzarem, d Wa d Izmar n AREBBI!”22

37 Tnayen n imeḥḍaren sřin as am tt iqqar uca ḍfaren Yeccu. 38 Inneqřeb-dd Yeccu, iẓra i-ten ḍeffaren t-i-dd, isseqsa ten: “Min xef tarezzum?” Nitni nnan as: “A Amseřmad nneɣ, mani tzeddɣed?” 39 Inna asen: “Araḥem-dd, ad tẓarem!” Ruḥen akides, ẓrin mani izdeɣ, qqimen akides ass nni. Tasaɛɛet tuɣa-tt ɛřaḥař d ɛecra. 40 Andrawus, umas n Cimɛun, tuɣa-t d ijjen zeg yenni isřin aya zi Yuḥanna uca ḍeffaren Yeccu. 41 D wa i yufin amezwaru umas Cimɛun, inna as: “Aqa nufa Lmasiḥ!” 42 Issiweḍ i-t-i-dd ɣar Yeccu. Ixzar dayes Yeccu, inna: “Cek d Cimɛun, mmis n Yuna, ad ac řaɣan: ‘Kifa!’ ”, isem wanita ixs ad yini ‘Buṭrus’, aqa-t d ‘aẓru’.2324

43 Tiwecca nnes tuɣa ixs Yeccu ad iraḥ ɣar Ljalil. Immeřqa ak-d Filippus, inna as: “Ḍfar ayi-dd!” 44 Filippus tuɣa zi Baytṣayda, tandint n Andrawus d Cimɛun.25

45 Filippus yufa Natanayil, inna as: “Nufa wenni xef yura Musa di Ccariɛa uřa d inabiyyen, aqa-t d Yeccu, mmis n Yusuf zi Nnaṣira.”26

46 Natanayil inna as: “Ma ad taɣ izemmar ad dd-teffeɣ zi Nnaṣira ca n tcuni?” Filippus inna as: “Araḥ-dd, texzared!” 47 Yeccu iẓra Natanayil iggur-dd ɣares, inna xas: “Xzar, wa d ijj n mmis d tidett n Israil nni war dayes bu řɣecc!” 48 Natanayil inna as: “Manis d ayi tessned?” Yeccu inna as: “Ẓriɣ cek swadday i wartu qbeř ma ad ac dd-iřaɣa Filippus.” 49 Natanayil yarra-dd xas: “A Amseřmad inu, Cek d Mmis n AREBBI, Cek d Ajeǧid n Israil.” 50 Yeccu inna as: “Ma tumned s min d ac nniɣ: ‘Aqa ẓriɣ cek swadday i wartu!’? Ad tẓared min iǧan ktar zi man aya.” 51 Inna as: “S tidett, s tidett, Necc ad awem iniɣ, zi ssa d tsawent ad tẓarem ajenna innurzem u lmalakat n AREBBI ttařyent hekkwant ɣar Mmis n bnadem!”27

Lmuɛjiza tamezwarut n Yeccu

2 1 Deg wass wiss třata temsar din ict n tmeɣra di Qana, ict n tendint di Ljalil. Tuɣa din yemmas n Yeccu. 2 Uřa d Yeccu d

1:36 Ica. 53:7; Yḥ. 1:29; Řex. 8:321:42 ‘Kifa’ - isem wanita d isem nnes s Tramit, u ‘Buṭrus’ d isem nnes s Tyunanit, minzi iwdan di Falasṭin di řweqt nni tuɣa ssiwřen s Tramit, maca Tyunanit d iřes n Iyunaniyyen inni tuɣa ṣṣelṭen di temmurt ɣar ijj n řweqt qbeř dd-yusin Irumaniyyen. 1:42 Mt. 16:18. 1:44 Yḥ. 12:21. 1:45 Amz. 3:15; 22:18; 26:4; 49:10; Aɛwd. 18:18; 2 Ṣm. 7:12; Ica. 4:2; 7:14; 9:5; 40:10,11; 53:1-12; Irm. 23:5; 33:14; Ḥaz. 34:23; Dan. 9:24; Zak. 6:12; 9:9. 1:51 Amz. 28:12.

Page 192: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

4

YUḤANNA

imeḥḍaren nnes ttwaɛarḍen-dd ɣar tmeɣra. 3 Řami iqḍa binu, tenna as yemmas i Yeccu: “War ɣarsen bu binu!” 4 Yeccu inna as: “Min jar ayi akidem, a tamɣart? Tasaɛɛet inu war dd-tiwiḍ ɛad!” 5 Yemmas tenna i imsexxaren: “Min d awem i ɣa yini, ggem t.” 6 Tuɣa din setta n iqeddwaḥ n weẓru daysen aman, mmarsen dinni am mammec nnumen tteggen Wudayen řuḍu, kuř ijjen zzaysen ɣares řqedd n tnayen ař třata n ‘imitriten’.28

7 Yeccu inna asen: “Ccurem iqeddwaḥ s waman!” Uca ccuren ten s waman ař aqemmum. 8 Xas uca inna asen: “Řexxu aymem-dd zzaysen, wcem t i bab n wurar.” Uca ssiwḍen t. 9 Umi bab n wurar iqeǧeb aman i idewřen d binu, - maca netta war issin manis dd-ikka, maca imsexxaren nni d as dd-yuymen aman, ssnen - , iřaɣa-dd bab n tmeɣra x wesři. 10 Inna as: “Kuř bnadem ittqeddam binu aṣebḥan d amezwaru. Mařa inewjiwen swin aṭṭas, ad asen iwc binu war iḥřin, maca cek txemmřed binu iṣebḥen ař i řexxu.” 11 D ta d řeɛřamet tamezwarut i igga Yeccu, di Qana di Ljalil. Isseḍhar-dd aɛuǧi nnes uca umnen zzayes imeḥḍaren nnes. 12 Awarni man aya ihwa-dd ɣar Kafarnaḥum, Netta d yemmas, d aytmas, d imeḥḍaren nnes, uca qqimen din ca n wussan.

Yeccu di Zzawect TameqqrantMt. 21:12-13; Mk. 11:15-17; Lk. 19:45-46

13 Řami dd-tiweḍ Tɣarṣt n Useɛdu, Řɛid n Wudayen, igaɛɛed Yeccu ɣar Urcalim. 14 Yufa di Zzawect Tameqqrant inni din izznuzan iyenduzen d wuǧi d idbiren, uřa d iṣarrafen n tenɛacin inni din iqqimen.29

15 Igga ijj n urekkuḍ zeg iseɣwan i Yixef nnes, uca yuẓẓeř xasen marra zi Zzawect Tameqqrant, uřa d uǧi d ifunasen d iṣarrafen, uca izeǧeɛ iṣuldiyyen nsen di temmurt, inneqřeb ṭṭwabeř nsen. 16 Inna i yenni izznuzan idbiren: “Kksem man aya ssa. War ttarrim ca Taddart n Baba d taddart n ssuq!” 17 Xenni ɛeqřen imeḥḍaren nnes belli tura: “Cḍaret i Taddart nnek icca ayi.”30

18 Maca Udayen arrin-dd, nnan as: “Man řeɛřamet i d aneɣ i ɣa temřed, belli aqa ɣarek řḥeqq ḥima ad tegged man aya?”31

19 Yeccu yarra-dd, inna asen: “Hedmem Zzawect Tameqqrant tanita uca di třata n wussan ad tt ssbeddeɣ.”32

20 Nnan as Wudayen: “Zzawect Tameqqrant tebna di setta u-arebɛin n iseggʷusa, ma Cek texsed ad tt-i-dd-tessbedded di třata n wussan?” 21 Maca Netta tuɣa issawař x Zzawect Tameqqrant n arrimet nnes.

2:6 ‘imitriten’ - 1 n umitrit ɛřaḥař tmanyin ař mya u-ɛicrin litru. 2:14 Mt. 21:12; Mk. 11:15; Lk. 19:45. 2:17 Izhd. 69:10. 2:18 Mt. 12:38; 16:1; Mk. 8:11; Lk. 11:29; Yḥ. 6:30. 2:19 Mt. 26:61; 27:40; Mk. 14:58; 15:29.

Page 193: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

5

YUḤANNA

22 Awarni řami dd-ikkar Yeccu zi taddart n imettinen, ɛeqřen imeḥḍaren nnes min d asen inna uca umnen di Tira Iqeddsen u deg wawař i inna Yeccu.33

23 Umi Yeccu tuɣa di Urcalim, di Řɛid n Tɣarṣt n Useɛdu, umnen waṭṭas dayes řami ẓrin řeɛřamat i igga. 24 Maca Yeccu war isscen ca ixef nnes ɣarsen, minzi Netta issen marra iwdan, 25 war iḥdij ca ad as iched ḥed x bnadem, minzi issen min iǧan di bnadem.34

Yeccu d Nikudimus

3 1 Tuɣa din ijj n bnadem zeg Ifarisiyyen qqaren as Nikudimus, netta d ijj n umeqqran n Wudayen. 2 Yusa-dd ɣar Yeccu s ǧiřet, inna as: “A

Amseřmad inu, neccin nessen belli Cek d Amseɣɣar i dd-yusin zi ɣar AREBBI, minzi war izemmar uřa d ijj ad igg řeɛřamat-a i teggid Cek, mɣir mařa akides AREBBI.”35

3 Yeccu yarra-dd xas, inna: “S tidett, s tidett, Necc ad ac iniɣ, uřa d ijj war izemmar ad iẓar Tageldit n AREBBI mɣir mařa ittwaxřeq-dd zi jdid.” 4 Nikudimus inna as: “Mammec izemmar ijj n uwessar ad dd-ittwaxřeq? War izemmar ad yadef ɛawed deg uɛeddis n yemmas maḥend ad dd-ittwaxřeq i twařa wiss tnayen!?” 5 Yeccu yarra-dd xas: “S tidett, s tidett, Necc ad ac iniɣ: Mařa ca n yijjen war dd-ixřiq ca zeg waman u zeg Arruḥ, war izemmar ad yadef ɣar Tgeldit n AREBBI.36

6 Min dd-ittwaxeřqen zi ddat, netta d ddat, u min dd-ittwaxeřqen zi Arruḥ, netta d Arruḥ.37

7 War tbehtem ca mařa nniɣ ac, ittxeṣṣa kenniw ad dd-tᵉttwaxeřqem zi jdid. 8 Asemmiḍ ittṣuḍ manis ixs, tᵉttesřid i uṣuḍi nnes, war tessined ca manis dd-ittas uřa mani ittraḥ. Ammu i iǧa ɛawed marra wenni dd-ittwaxeřqen zi Arruḥ.” 9 Nikudimus yarra-dd, inna as: “Mammec i ɣa yegg ad yiři man aya?” 10 Yeccu yarra-dd, inna as: “Ma Cek d amseɣɣar n Israil u war tessined ca man aya? 11 S tidett, s tidett, Necc ad ac iniɣ: Neccin nessawař x min nessen, neched x min neẓra, waxxa amenni kenniw war teqbiřem ca cchadet Nneɣ.38

12 Mařa ssiwřeɣ awem x tmesřayin n temmurt, kenniw war timnem, mammec i ɣa teggem ad tamnem mařa ssiwřeɣ awem x tmesřayin n ujenna? 13 Uřa d ijj war yuři ɣar ujenna mɣir wenni dd-ihwan zeg ujenna, aqa-t d Mmis n bnadem, d Wenni iǧan deg ujenna.39

2:22 Lk. 24:8. 2:25 1 Ṣm. 16:7; 1 Im. 28:9; Izhd. 7:10; 103:14; Irm. 11:20; 17:10; 20:12; Yḥ. 6:64. 3:2 Yḥ. 7:50; 9:16,33; 19:39; Řex. 10:38. 3:5 Tit. 3:5. 3:6 Rum. 8:5. 3:11 Yḥ. 3:32; 7:16; 8:28; 12:49; 14:24. 3:13 Yḥ. 6:62; Afa. 4:9.

Page 194: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

6

YUḤANNA

14 Amecnaw mammec issgaɛɛed Musa afiɣar di řefyafi, ammu ittxeṣṣa ad ittwassgaɛɛed Mmis n bnadem ɛawed,40

15 ḥima marra wenni zzayes i ɣa yamnen war itthellik ca, maca ad ɣares tiři Tudart ittduman.41

16 Ammu i yexs AREBBI ddunect ař mani iwca ayenni n Mmis ḥima kuř ijjen wenni zzayes i ɣa yamnen, war ihellik ca, maca ad ɣares tiři Tudart ittduman.42

17 Minzi AREBBI war dd-issekk ca Mmis ɣar ddunect ḥima ad iḥaseb ddunect, maca issekk i-t-i-dd ḥima ad zzayes tenjem ddunect.43

18 Wenni zzayes i ɣa yamnen war ittwaḥaseb ca. Wenni war ittimnen ca aqa ittwaḥasab zi řexxu minzi netta war yumin ca deg Yisem n uyenni n Mmis n AREBBI.44

19 D wa d řeḥkam, aqa Tafawt tusa-dd ɣar ddunect, maca iwdan xsen taǧest x Tfawt, minzi timegga nsen tuɣa atent d tiɛeffanin.45

20 Marra wenni itteggen tuɛeffna, icarreh Tafawt, war dd-ittis ca ɣar Tfawt, ḥima war ttwawebbxent ca timegga nnes. 21 Maca wenni itteggen tidett ad dd-yas ɣar Tfawt, ḥima ad banent timegga nnes, aqa ttwaggent di AREBBI.”46

Cchadet n Yuḥanna Amseɣḍaṣ x Yeccu22 Awarni man aya yusa-dd Yeccu d imeḥḍaren nnes ɣar temmurt n Yahudiyya, isseɛdu din ca řweqt akidsen uca tuɣa isseɣḍaṣ.47

23 Uřa d Yuḥanna tuɣa isseɣḍaṣ di Ɛaynun i dd-yusin ṭṭarf i Salim, minzi dinni aman aṭṭas. Usin-dd waṭṭas dinni uca ttwasɣeḍṣen.48

24 Minzi Yuḥanna tuɣa ɛad war immenḍar ca di řeḥbes.49

25 Imsar ijj n umḥarweḍ jar ijjen zeg imeḥḍaren n Yuḥanna d ijj n Wuday x mammec i ɣa yiři řuḍu. 26 Nitni usin-dd ɣar Yuḥanna, nnan as: “A Amseřmad nneɣ, xzar, wenni akidek iǧan x ujemmaḍ n L'Urdun, wenni min xef tcehded, aqa uřa d Netta isseɣḍaṣ u marra ttasen-dd ɣares.”50

27 Yarra-dd Yuḥanna, inna asen: “Bnadem war izemmar ad iqbeř uřa d ict n tmesřact mařa war d as temmewc zeg ujenna. 28 Kenniw simant nwem tcehhdem belli necc nniɣ: ‘Necc war ǧiɣ ca d Lmasiḥ!’, maca aqa necc ttwasekkeɣ-dd zzates.51

29 Wenni ɣar teǧa tesřit, netta d asři. Ameddukeř n wesři wenni ittbeddan zzates, ittesřa ɣares, ifarreḥ s řefraḥet tameqqrant s tmijja n wesři. S uyenni, xzar, aqa 3:14 Řxř. 21:9; 2 Ij. 18:4; Yḥ. 8:28; 12:32. 3:15 Yḥ. 3:15. 3:16 Yḥ. 3:36; Lk. 19:10; Rum. 5:8; 8:31; 1 Yḥ. 4:9; 5:10. 3:17 Lk. 9:56; Yḥ. 9:39; 12:47; 1 Yḥ. 4:14. 3:18 Yḥ. 5:24; 6:40,47; 20:31. 3:19 Yḥ. 1:5. 3:21 Afa. 5:8,13. 3:22 Yḥ. 4:1. 3:23 Mt. 3:6; Mk. 1:5; Lk. 3:7. 3:24 Mt. 14:3. 3:26 Mt. 3:11; Mk. 1:7; Lk. 3:16; Yḥ. 1:15,26,34. 3:28 Mal. 3:1; Mt. 11:10; Mk. 1:2; Lk. 1:17; 7:27; Yḥ. 1:20, 21,23.

Page 195: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

7

YUḤANNA

tᵉttwakemmeř řefraḥet inu tanita. 30 Ittxeṣṣa ad igma Netta u necc ad neqṣeɣ. 31 Maɣar wenni dd-yusin zi sennej, Netta sennej i marra. Wenni iǧan zi temmurt, zi temmurt issawař. Wenni dd-yusin zeg ujenna, Netta sennej i marra,52

32 u Netta icehhed zi min iẓra d zi min isřa, maca cchadet nnes war tt iqebbiř uřa d ijjen.53

33 Wenni iqebbřen cchadet nnes d wenni issarsen řxeṭ n ufus nnes belli aqa AREBBI d tidett.54

34 Minzi wenni dd-issekk AREBBI, issawař s wawařen n AREBBI, minzi AREBBI war ittic ca Arruḥ s řmizan.55

35 Tababat ttexs Tamemmit uca igga as deg ufus nnes kuřci.56

36 Wenni ittamnen di Tmemmit, ɣares Tudart ittduman, maca wenni war iṭṭiɛ ca Tamemmit, war iẓarr Tudart, maɣar aɣḍab n AREBBI ad xas iqqim.”57

Řḥarḍ n Yeccu ak-d temɣart zi Samariya

4 1 Umi issen Yeccu, aqa Ifarisiyyen sřin belli Netta ittegg u issɣeṭṭaṣ imeḥḍaren ktar zi Yuḥanna,58

2 - waxxa Yeccu simant nnes war isseɣḍiṣ ca, maca imeḥḍaren nnes - 3 iffeɣ-dd zi Yahudiyya, iruḥ ɛawed ɣar Ljalil. 4 Maca tuɣa ittxeṣṣa ad icuqq di Samarya. 5 Netta yusa-dd ɣar ict n tendint n Isamariyyen, qqaren as Suxar, tenni ɣar ṭṭarf n iyyar i iwca Yaɛqub i mmis Yusuf.59

6 Tuɣa din anu n Yaɛqub. Yuḥeř Yeccu zeg ibriden uca iruḥ iqqim amenni ɣar wanu, tuɣa tasaɛɛet d setta.60

7 Tusa-dd ict n temɣart zi Samarya ḥima ad tagem aman. Yeccu inna as: “Ewc ayi aman, ad sweɣ!”, 8 minzi imeḥḍaren nnes tuɣa ruḥen ɣar tendint maḥend ad sɣen macca i yixef nsen. 9 Tamɣart n Samarya tenna as: “Mammec teggid tᵉttared zzayi ad teswed, aqa Cek d Uday u necc d tamɣart zi Samarya?” Minzi Udayen war nnumen ttemṣurufen ak-d imezdaɣ n Samarya.61

10 Yeccu yarra-dd, inna as: “Maɛlik tessned timewca n AREBBI d wenni d am iqqaren: ‘Ewc ayi ad sweɣ!’, iři cem tᵉttar tt zzayes uca Netta ad yiři iwc am aman iddaren.” 11 Tenna as temɣart: “A Sidi, war ɣarek i zi i ɣa tagmed uca anu yuǧeɣ, manis i

3:31 Yḥ. 8:23. 3:32 Yḥ. 5:30; 8:26; 12:49; 14:10; 1 Yḥ. 5:10. 3:33 Rum. 3:4. 3:34 Afa. 4:7. 3:35 Mt. 11:27; 28:18; Lk. 10:22; Yḥ. 5:22; 17:2; Ɛbr. 2:8. 3:36 Yḥ. 3:36; 6:47; 1 Yḥ. 5:10. 4:1 Yḥ. 3:26. 4:5 Amz. 33:19; 48:22; Yac. 24:32. 4:6 ‘tuɣa tasaɛɛet d setta’ - man aya ixs ad yini: tuɣa azyen n wass (ḍḍuhr). 4:9 Lk. 9:52,53; Yḥ. 8:48.

Page 196: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

8

YUḤANNA

d ɣa tawyed aman iddaren?62

12 Ma Cek d ameqqran zi jedditneɣ Yaɛqub wenni d aneɣ iwcin anu, iswa zzayes, netta d tarwa nnes d řebhayem nnes?” 13 Yeccu yarra-dd, inna as: “Marra wenni i ɣa iswen zeg waman-a, ad ifud ɛawed, 14 maca wenni i ɣa iswen zeg waman i d as i ɣa wceɣ Necc, netta war ittfadi ɛemmarṣ. Minzi aman i d as i ɣa wceɣ Necc ad dayes dewřen d timizabin n waman ad ffɣent ɣar Tudart ittduman.”63 15 Tamɣart tenna as: “A Sidi, ewc ayi aman-a ḥima war ttfideɣ, war dd-ttiseɣ ɛad da, ḥima ad agmeɣ.” 16 Inna as Yeccu: “Ruḥ, řaɣa-dd i weryaz nnem uca dweř-dd danita.” 17 Nettat tenna as: “War ɣari bu weryaz!” Yeccu inna as: “Tessiwřed nican umi tennid: ‘War ɣari bu weryaz’, 18 minzi tuɣa ɣarem xemsa n yeryazen d wenni ɣarem řexxu, war iǧi bu d aryaz nnem. Man aya i tennid d tidett.” 19 Tamɣart tenna as: “A Sidi, ttwařiɣ belli Cek d anabi.64

20 Řejdud nneɣ sejden deg wedrar-a, maca kenniw teqqarem belli di Urcalim mani iǧa wemcan i di icuwwar ad nesjed.”65

21 Yeccu inna as: “Ttiqq ayi, a tameṭṭut, aqa tasaɛɛet ad dd-tas i di war tɛebbdem Tababat uřa deg wedrar-a uřa di Urcalim. 22 Kenniw tɛebbdem min war tessinem, maca neccin nɛebbed min nessen, minzi Tudart zeg Wudayen.66

23 Tasaɛɛet ad dd-taweḍ, nettat aqa-tt řexxu, belli inni iɛebbden nican, ad ɛebden Tababat s Arruḥ d Tidett, minzi Tababat yarezzu inni t i ɣa iɛebden ammu. 24 AREBBI d Arruḥ u inni t iɛebbden, ittxeṣṣa asen ad ɛebden s Arruḥ d Tidett.”67

25 Tamɣart tenna as: “Necc ssneɣ belli ad dd-yas Lmasiḥ. Xmi dd ɣa yas Netta, ad aneɣ isseřmed kuřci.” 26 Yeccu inna as: “Aqa d NECC, wenni kim issawařen.”68

27 Am tuɣa issawař ɛad, usin-dd imeḥḍaren nnes, ttɛejben řami t ufin issawař ak-d ict n temɣart. Waxxa amenni uřa d ijj war ini: “Min tarezzud?” niɣ: “Mayemmi akides tessawařed?” 28 Xas uca tejja temɣart aqedduḥ nnes s waman, tuyur ɣar tendint, tenna i iwdan: 29 “Araḥem-dd, aqa ijj n Weryaz inna ayi marra min ggiɣ. Ma ad taɣ Netta d Lmasiḥ?” 30 Iwdan ffɣen-dd zi tendint, usin-dd ɣares. 31 Jar u jar ttaren zzayes imeḥḍaren nnes, nnan: “A Amseřmad nneɣ, ecc!” 32 Maca Netta inna asen: “Necc aqa ɣari ijj n macca ḥima ad zzayes 4:11 Irm. 2:13. 4:14 Yḥ. 3:16; 6:27,35,54; 7:38. 4:19 Lk. 7:16; 24:19; Yḥ. 6:14. 4:20 Aɛwd. 12:5,11; 1 Ij. 9:3; 2 Im. 7:12. 4:22 Amz. 12:3; 18:18; 22:18; 26:4; 2 Ij. 17:29; Ɛbr. 7:14. 4:24 2 Kur. 3:17. 4:26 Yḥ. 9:37.

Page 197: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

9

YUḤANNA

ittwacc, war t tessinem ca kenniw.” 33 Imeḥḍaren mmseqsan jar asen: “Ma yiwyi as-dd ḥed ca n macca?” 34 Yeccu inna asen: “Macca inu aqa ad ggeɣ min ixs wenni d ayi dd-issekken, u ad kemmřeɣ řxedmet nnes. 35 Ma war teqqarem: ‘Iqqim ɛad arebɛa n iyuren uca ad dd-tas ṣṣabet?’ Xzar, Necc ad awem iniɣ, sgaɛɛdem tiṭṭawin nwem, xzarem deg iyyaren, aqa warɣen wejden i ṣṣabet.69

36 Wenni imjaren ad iksi řmunet nnes, iyru řɣiǧet i Tudart ittduman, ḥima ad farḥen jmiɛ inni izarrɛen d yenni imejjaren. 37 Minzi di man aya aqa awař-a d tidett: ‘Ijjen ad izarɛ u wenneɣni ad imjar.’ 38 Necc ssekkeɣ-dd kenniw ḥima ad temjarem min umi war texdimem kenniw. Inneɣni tuɣa xeddmen, kenniw tudfem akidsen di řxedmet nsen.” 39 Aṭṭas n Isamariyyen zi tendint nni umnen zzayes x wawař n temɣart i tuɣa icehhden: “Netta inna ayi marra min ggiɣ.” 40 Řami ɣares dd-usin Isamariyyen, sseqsan t ḥima akidsen iqqim uca iqqim akidsen tnayen n wussan dinni. 41 Uca aṭṭas umnen zzayes zi ssibbet n wawař nnes, 42 nnan i temɣart nni: “Neccin war nettimen ca ɛad zi min d aneɣ tennid, minzi neccin nesřa i-t s yixef nneɣ, nessen belli Wa s tidett d Lmasiḥ, Řɛunṣar n Tudart n ddunect.”

Asgenfi n mmis n umsexxar n ujeǧidMt. 8:5-13; Lk. 7:1-10

43 Awarni tnayen n wussan iffeɣ-dd Yeccu ssenni, iruḥ ɣar Ljalil. 44 Minzi Yeccu simant nnes aqa iched belli anabi war ɣares bu ccan di temmurt nnes.70

45 Umi dd-yusa ɣar Ljalil, areḥḥben t-i-dd Ijaliliyyen, minzi nitni ẓrin marra min igga di Řɛid di Urcalim, minzi uřa d nitni usin-dd ɣar Řɛid. 46 Yusa-dd Yeccu ɛawed ɣar tendint n Qana di Ljalil mani yarra aman d binu. Tuɣa din ijj n umsexxar n ujeǧid di Kafarnaḥum ɣares mmis ihřec.71

47 Řami isřa belli Yeccu yusa-dd zi Yahudiyya ɣar Ljalil, iruḥ ɣares, isseqsa t ḥima ad dd-ihwa maḥend ad issgenfa mmis, wenni tuɣa igguren ad immet. 48 Yeccu inna as: “Kenniw war ttimnem ca mařa war teẓrim řeɛřamat d lmuɛjizat.”72

49 Inna as uxeddam n ujeǧid: “A Sidi, hwa-dd qbeř ma i ɣa immet uḥenjir inu.” 50 Yeccu inna as: “Ruḥ aqa mmic iddar!” Aryaz nni ittiqq deg wawař i d as inna Yeccu uca iruḥ. 51 Řami dd-ihwa, mmeřqan akides imsexxaren nnes, xebbaren t, nnan as: “Aqa mmic iddar”. 52 Isseqsa ten x tsaɛɛet min di iggenfa. Nnan as: “Iḍennaḍ ɣar tsaɛɛet wiss sebɛa tejja xas tmessi.” 53 Xenni issen 4:35 Mt. 9:37; Lk. 10:2. 4:44 Mt. 13:57; Mk. 6:4; Lk. 4:24. 4:46 Yḥ. 2:1,11. 4:48 1 Kur. 1:22.

Page 198: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

10

YUḤANNA

babas belli aqa imsar ɣar tsaɛɛet i di inna as Yeccu: “Aqa mmic iddar!” Yumen netta d marra aytbab n taddart nnes. 54 Ta tuɣa ɛawed d řeɛřamet wiss tnayen i igga Yeccu zeg wami dd-iffeɣ zi Yahudiyya ɣar Ljalil.

Asgenfi n ijj n umehřuc ɣar Bayt-Xisda

5 1 Awarni man aya yiweḍ-dd ijj n Řɛid n Wudayen uca igaɛɛed Yeccu ɣar Urcalim.73

2 Ɣar Tewwart n wuǧi di Urcalim tuɣa din ijj n ugeřmam i useɣḍeṣ umi qqaren s Tɛibranit ‘Bayt-Xisda’, tuɣa ɣares xemsa n iseqqifen ak-d ikulwaren d ipilaren. 3 Daysen tuɣa iqqim ijj n řɣaci d ameqqran n imehřac d idarɣařen d iqejdaḥen d ineɛḍaben, ttrajan anhezzi n waman. 4 Minzi zi řweqt ɣar řweqt ihekkwa-dd ijj n lmalak ɣar tyeřmamt-a i useɣḍeṣ, issenhezza aman, u wenni i dd ɣa ihwan d amezwaru awarni anhezzi n waman ad ittwasgenfa, mammec ma iǧa řehřac nnes. 5 Tuɣa din ijj n bnadem dayes řehřac řmijař n tmenya u-třatin n iseggʷusa. 6 Iẓra Yeccu aryaz-a isenned dinni, issen belli tuɣa iḥřec ammu aṭṭas zeg wami. Inna as: “Ma texsed ad teggenfid?” 7 Yarra-dd xas umehřuc, inna: “Wah, a Sidi, maca war ɣari ijjen wenni d ayi i ɣa issehwan ɣar tuyeřmamt n useɣḍeṣ xmi i ɣa ttwassenhezzen waman. Xmi ttraḥeɣ necc, ihekkwa-dd wenneɣni zzati.” 8 Yeccu inna as: “Kkar, teksid tassut nnek, tuyured!”74

9 Deɣya iggenfa bnadem nni uca iksi tassut nnes, yuyur. Man aya tuɣa deg wass n ssebt.75

10 Nnan Wudayen i wenni tuɣa ittwasgenfan: “Wa d ass n ssebt, war ɣarek bu ttesriḥ maḥend ad teksid tassut nnek!”76

11 Yarra-dd, inna asen: “Wenni d ayi issgenfan, inna: ‘Ksi tassut nnek, traḥed!’ ” 12 Xenni sseqsan t: “Min iɛna Bnadem-a i d ac innan: ‘Ksi tassut nnek, traḥed!’?” 13 Wenni ittwasgenfan war issin min iɛna Yeccu, minzi innejra minzi aqa din aṭṭas n řɣaci deg wemcan nni. 14 Awarni man aya yufa i-t Yeccu di Zzawect Tameqqrant, inna as: “Xzar, aqa teggenfid, war ttegg bu ddnub ɛad, ḥima war d ac ittemsar min iǧan d aɛeffan zi min iǧan qbeř.”77

15 Aryaz iruḥ, ixebbar Udayen belli d Yeccu i-t issgenfan. 16 S uyenni darrcen Wudayen x Yeccu, arezzun ad t nɣen, minzi igga man aya deg wass n ssebt. 17 Maca Yeccu yarra-dd, inna asen: “Aqa Baba

5:1 Lawi 23:2; Aɛwd. 16:1. 5:8 Mt. 9:6; Mk. 2:11; Lk. 5:24. 5:9 Yḥ. 9:14. 5:10 Uf. 20:10; Aɛwd. 5:13; Irm. 17:21; Mt. 12:2; Mk. 2:24; Lk. 6:2. 5:14 Mt. 12:45; Yḥ. 8:11.

Page 199: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

11

YUḤANNA

ixeddem ař yiḍa u xenni Necc ɛawed aqa xeddmeɣ.”78

18 Di ssibbet-a arezzun Wudayen ɛad ktar ḥima ad t nɣen, war iǧi waha minzi ixařef ssebt, maca uřa minzi Netta inna aqa AREBBI d Babas, issqudda ixef nnes ak-d AREBBI.79

19 Yarra-dd Yeccu, inna asen: “S tidett, s tidett, Necc ad awem iniɣ, Tamemmit war izemmar ad igg uřa d ict n tmesřact s yixef nnes, mɣir mařa iẓra Tababat ittegg i-tt. Min ma ittegg Netta uřa d Tamemmit ittegg amenni.80

20 Tababat ittexs Mmis, isscen as marra min ittegg, uca ad as isscen řexdayem timeqqranin x tina ḥima ad tdehcem.81

21 Am mammec d issnekkar Tbabat imettinen uca ittic tudart, amenni uřa d Tamemmit ittic tudart i wenni ixs. 22 Tababat war ittḥaseb uřa d ijj, maca iwca lḥisab marra i Tmemmit,82

23 ḥima ad weqqaren marra Tamemmit am ttweqqaren Tababat. Wenni war ittweqqaren Tamemmit, war ittweqqar ca uřa d Tababat wenni i-t-i-dd issekken.83

24 S tidett, s tidett, Necc ad awem iniɣ: Wenni ittesřan i wawař inu uca yumen deg wenni d ayi dd-issekken, ɣares Tudart ittduman, war dd-ittis ca ɣar lḥisab, maca netta aqa immuṭi zi řmewt ɣar tudart.84

25 S tidett, s tidett, Necc ad awem iniɣ: Ad dd-tas tsaɛɛet, aqa-tt řexxu, i di imettinen ad sřen tmijja n Mmis n AREBBI u inni i tt ɣa isřen, ad ddaren.85

26 Maɣar am mammec ɣar Tbabat ɣares Tudart deg ixef nnes, ammu i iwca uřa i Tmemmit ḥima ad ɣares tiři Tudart deg ixef nnes, 27 uca iwca as ṣṣulṭa ḥima ad iḥaseb, minzi Netta d Mmis n bnadem. 28 War ttɛejibem ca s man aya, aqa ad dd-tas tsaɛɛet i di marra inni iǧan deg imeḍřan ad sřen tmijja nnes,86

29 uca ad dd-ffɣen zeg imeḍřan: inni iggin taṣebḥant ad kkaren ad raḥen ɣar tnukra i tudart u inni iggin tuɛeffna ad kkaren, ad raḥen ɣar tnukra i lḥisab.87

30 Necc war zemmareɣ ad ggeɣ ca zeg ixef inu, maca am mammec ttesřiɣ, ad ḥasbeɣ u lḥisab inu d řḥeqq, minzi Necc war arezzuɣ min xseɣ, maca min ixs wenni d ayi dd-issekken.88

31 Maɛlik cehhdeɣ i ixef inu, iři aqa cchadet inu war teǧi ca nican.89

32 Aqa din Ijjen nneɣni wi xafi icehhden, u Necc ssneɣ belli cchadet i xafi icehhed, aqa d tidett

5:17 Yḥ. 14:10. 5:18 Yḥ. 7:19. 5:19 Ica. 54:5; Yḥ. 3:30; 8:38; 9:4; 10:30; 14:9; 17:5. 5:20 Yḥ. 1:2; 3:35; 7:16; 8:28; 14:24. 5:22 Mt. 11:27; Yḥ. 3:35. 5:23 Yḥ. 2:23. 5:24 Lk. 23:43; Yḥ. 3:18; 6:40,47; 8:51. 5:25 Afa. 2:1,5; 1 Tim. 5:6. 5:28 1 Ts. 4:16. 5:29 Dan. 12:2; Mt. 25:34,46. 5:30 Yḥ. 6:38. 5:31 Yḥ. 8:14.

Page 200: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

12

YUḤANNA

i teǧa.90

33 Kenniw tessekkem-dd ca ɣar Yuḥanna uca netta iched i tidett.91

34 Maca Necc war qebbřeɣ ca cchadet n bnadem, maca Necc qqareɣ marra man aya ḥima ad teddarem. 35 Netta d řefnar yareqqen, ittlillicen, kenniw texsem ad tfarḥem s tfawt nnes ɣar ict n tsaɛɛet. 36 Maca Necc ɣari ict n cchadet d tameqqrant x tenni n Yuḥanna, minzi řexdayem i d ayi iwca Tbabat ḥima ad tent kemmřeɣ, řexdayem nni i tteggeɣ cehhdent simant nsent aqa d Tababat d Netta i d ayi dd-issekken.92

37 U Tababat wenni d ayi-dd issekken, d Netta i xafi icehhden. Kenniw ɛemmarṣ war tesřim tmijja nnes uca war teẓrim ca addud nnes93

38 uca awař nnes war daywem ittɣimi ca řebda, minzi kenniw war tᵉttimnen ca deg wenni i-t-i-dd-issekken. 39 Arzum deg Idlisen, minzi ittɣiř awem aqa daysen Tudart ittduman, u aqa aten d inni i xafi icehhden.94

40 Waxxa amenni kenniw war tᵉttexsem ad ɣari dd-tasem ḥima ad ɣarwem tiři Tudart ittduman. 41 War qebbřeɣ ca aɛuǧi n iwdan, 42 maca ssneɣ kenniw, aqa kenniw war ɣarwem bu tayri n AREBBI deg ixef nwem. 43 Necc usiɣ-dd s Yisem n Baba, kenniw war d ayi tqebbřem ca. Mařa yusa-dd ca n yijjen s yisem nnes, ad t tqebřem. 44 Mammec tzemmarem ad tamnem, mařa kenniw tᵉttexsem aɛuǧi n wayawya, maca war tarezzum ca x uɛuǧi n uyenni n AREBBI d Ijjen?95

45 War d awem ittɣiř ad zzaywem cetciɣ ɣar Tbabat. Wenni zzaywem i ɣa icetcan d Musa x wenni tessrusam asitem nwem. 46 Minzi maɛlik tumnem zi Musa, iři tumnem dayi ɛawed, minzi netta yura xafi.96

47 Mařa kenniw war tuminem ca deg idlisen nnes, mammec i ɣa teggem ad tamnem deg wawařen inu?”

Lmuɛjiza n usecci n xemsa-ařaf n yeryazenMt. 14:13-21; Mk. 6:30-44; Lk. 9:10-17

6 1 Awarni man aya iruḥ Yeccu ɣar ujemmaḍ n řebḥar n Ljalil, wenni umi qqaren ɛawed řebḥar n) Tibiriyas. 2 Iḍfar i-t-i-dd ijj n řɣaci

d ameqqran, minzi ẓrin řeɛřamat i igga i imehřac. 3 Řexdenni igaɛɛed Yeccu ɣar wedrar uca iqqim dinni ak-d imeḥḍaren nnes. 4 Taɣarṣt n Useɛdu, Řɛid n Wudayen, war d as iqqim ca.97

5:32 Ica. 42:1; Mt. 3:17; 17:5. 5:33 Yḥ. 1:15,19,27. 5:36 Yḥ. 10:25; 1 Yḥ. 5:9. 5:37 Uf. 33:20; Aɛwd. 4:12; Mt. 3:17; 17:5; Mk. 1:11; 9:7; Lk. 3:22; 9:35; Yḥ. 1:33; 6:27; 8:18; 1 Tim. 6:16; 2 Bṭ. 1:17; 1 Yḥ. 4:12. 5:39 Aɛwd. 18:18; Ica. 34:16; Lk. 16:29; 24:27; Yḥ. 1:46; Řex. 17:11. 5:44 Yḥ. 12:43. 5:46 Amz. 3:15; 22:18; 26:4; 28:14; Aɛwd. 18:18. 6:4 Uf. 12:18; Lawi 23:5,7; Řxř. 28:16; Aɛwd. 16:1.

Page 201: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

13

YUḤANNA

5 Řexdenni issgaɛɛed Yeccu tiṭṭawin nnes uca, umi iẓra ijj n řɣaci d ameqqran yusa-dd ɣares, inna i Filippus: “Manis i ɣa nseɣ aɣrum, ḥima ad ccen ina?”98

6 Inna ammu ḥima ad t ijarreb, minzi Netta issen min i ɣa yegg. 7 Yarra-dd xas Filippus: “Aɣrum s mitayen n dinar war ten ittqeddi ḥima ad iksi kuř ijjen zzaysen mɣir drus waha.” 8 Ijjen zeg imeḥḍaren nnes, netta d Andrawus, umas n Cimɛun Buṭrus, inna as: 9 “Aqa da ijj n uḥenjir ɣares xemsa n tecnifin n imendi d tnayen n iseřman, maca manawya i marra ina?” 10 Yeccu inna asen: “Sɣimem iwdan.” Tuɣa din aṭṭas n řeḥtic deg wemcan nni. S uyenni qqimen yeryazen, aqa aten di xemsa-ařaf idsen. 11 Yeccu iksi ticnifin, u awarni iqada, ibḍa i-tent x yenni din iqqimen. Ibḍa netta amenni ɛawed iseřman ɛlaḥsab anect ixsen ad ccen.99

12 Řami jjiwnen, inna i imeḥḍaren nnes: “Yrum iřeqqwaz iceṭṭen, ḥima uřa d ict n řḥajjet war tᵉttḍeyyiɛ!” 13 Yrun ten xenni uca ɛemmaren tenɛac n tsuǧatin s iřeqqwaz nni iceṭṭen ɣar yenni iccin zi xemsa n tecnifin n imendi. 14 Řami ẓrin iwdan řeɛřamet i igga Yeccu, nnan: “Wa d tidett d Anabi i igguren ad dd-yas ɣar ddunect.”100

15 Umi issen Yeccu, belli ad dd-asen nitni, ad t ṭṭfen ḥima ad t ggen d ajeǧid, xenni innejra ɣar wedrar, ḥaca Netta weḥḥdes.

Yeccu iggur x waman n řebḥarMt. 14:22-27; Mk. 6:45-52

16 Řami dd-tewḍa tmeddit, hwan-dd imeḥḍaren nnes ɣar řebḥar,101

17 u awarni řami nyin di tɣarrabut, qeḍɛen řebḥar ɣar Kafarnaḥum. Tqarreb-dd taǧest u Yeccu tuɣa ɛad war ɣarsen dd-yusi. 18 Řebḥar innehweř xasen minzi asemmiḍ tuɣa ittṣuḍ aṭṭas. 19 Ařami tuɣa qeddfen řqedd n ɛřaḥař xemsa u-ɛicrin ař třatin ‘istadiyyen’, ɛřaḥař xemsa kilumitr, ẓrin Yeccu iggur x řebḥar, ittqarrab-dd ɣar tɣarrabut, uca ggʷeden.102

20 Inna asen: “Aqa d NECC, war tteggʷedem ca.” 21 Nitni xsen ad t ssqebřen di tɣarrabut uca xenni tiweḍ-dd tɣarrabut deɣya ɣar řbarr i ɣar iǧa ttraḥen. 22 Tiwecca nnes iẓra řɣaci nni ibedd x ujemmaḍ n řebḥar, belli war din tuɣi uřa d ict n tɣarrabut nneɣnit mɣir icten, tenni mani dayes udfen imeḥḍaren nnes, u Yeccu war yudif ca di tɣarrabut ak-d imeḥḍaren nnes. 23 Maca usint-i-dd tɣarruba nneɣni zi Tibiriyas zzat

6:5 Mt. 14:14; Mk. 6:34; Lk. 9:13. 6:11 1 Ṣm. 9:13. 6:14 Lk. 7:16; 24:19; Yḥ. 4:19. 6:16 Mt. 14:23; Mk. 6:47. 6:19 ‘istadiyyen’ – ijj n řmeřɛeb di řweqt n Iyunaniyyen tuɣa ɣares ict tuzzugart n 185 mitr, ixs ad yini ‘ijj n ustadi’.

Page 202: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

14

YUḤANNA

i wemcan mani ccin aɣrum nni ibarek Yeccu. 24 Řami iẓra řɣaci belli Yeccu war din iǧi ɛad uřa d imeḥḍaren nnes, udfen uřa d nitni di tɣarruba aya uca usin-dd ɣar Kafarnaḥum arezzun x Yeccu.

Yeccu Netta d Aɣrum Iddaren25 Řami t ufin x ujemmaḍ n řebḥar, nnan as: “A Amseřmad nneɣ, meřmi dd-tusid da?” 26 Yeccu yarra-dd xasen, inna: “S tidett, s tidett, Necc ad awem iniɣ: Kenniw tarezzum xafi, war iǧi umi teẓrim řeɛřamat, maca umi teccim aɣrum uca tejjiwnem. 27 War ttxedmem i macca ixessaren, maca i macca ittɣiman i Tudart ittduman, tenni d awem i ɣa iwc Mmis n bnadem, minzi AREBBI, Tababat, issars ṭṭabeɛ nnes xas.”103

28 Nnan as: “Min i ɣa negg, ḥima ad nzemmar ad negg řexdayem n AREBBI?” 29 Yarra-dd Yeccu, inna asen: “Ta d řxedmet n AREBBI, maḥend ad tamnem deg Wenni dd-issekk Netta.”104

30 Xas uca nnan as: “Man řeɛřamet i ɣa tegged xenni ḥima ad t nẓar uca ad zzayek namen? Man řxedmet i ɣa tegged?105

31 Řejdud nneɣ ccin ‘manna’ di řexřa am mammec tura: ‘Netta iwca asen-dd aɣrum zeg ujenna ḥima ad t ccen’.”106

32 Inna asen Yeccu: “S tidett, s tidett, Necc ad awem iniɣ: War iǧi d Musa i d awem iwcin aɣrum zeg ujenna, maca Baba ittic awem Aɣrum n tidett zeg ujenna. 33 Minzi Aɣrum n AREBBI d Netta wenni dd-ihekkwan zeg ujenna uca ittic Tudart i ddunect.” 34 Nnan as: “A Siditneɣ, ewc aneɣ-dd řebda aɣrum-a.” 35 Yeccu inna asen: “NECC d Aɣrum Iddaren. Wenni ɣari dd i ɣa yasen, war ittřiẓ ɛemmarṣ u wenni dayi i ɣa yamnen war ittfidi ɛemmarṣ.107

36 Maca Necc nniɣ awem, waxxa kenniw teẓrim ayi, war tuminem ca. 37 Kuř ijj i d ayi ɣa iwc Baba, ad ɣari dd-yas u wenni ɣari dd i ɣa yasen, war t ssuffuɣeɣ ca ɣar barra. 38 Minzi Necc hwiɣ-dd zeg ujenna, war iǧi ca ḥima ad ggeɣ min xseɣ Necc, maca ḥima ad ggeɣ min ixs wenni d ayi dd-issekken.108

39 D man aya min ixs wenni d ayi dd-issekken, aqa Necc war ssweddareɣ uřa d ijjen zeg yenni d ayi iwca, maca ad t-i-dd-ssnekkareɣ deg wass aneggaru.109

40 D man aya min ixs Baba wenni d ayi dd-issekken, aqa kuř ijj wenni i ɣa iẓaren Tamemmit uca ad dayes yamen, ad ɣares tiři Tudart ittduman uca ad t-i-dd-ssnekkareɣ deg wass aneggaru.”110

6:27 Mt. 3:17; 17:5; Mk. 1:11; 9:7; Lk. 3:22; 9:35; Yḥ. 1:33; 3:16; 4:14; 5:37; 6:40,54; 8:18; 2 Bṭ. 1:17. 6:29 1 Yḥ. 3:23. 6:30 Mt. 12:38; 16:1; Mk. 8:11; Lk. 11:29; 1 Kur. 1:22. 6:31 Uf. 16:4,14; Řxř. 11:7; Naḥ. 9:15; Izhd. 78:24-25; 1 Kur. 10:3. 6:35 Ica. 55:1; Yḥ. 4:14; 7:37. 6:38 Mt. 26:39; Mk. 14:36; Lk. 22:42; Yḥ. 5:30. 6:39 Yḥ. 10:28; 17:12; 18:9. 6:40 Yḥ. 3:16; 4:14; 6:27,54.

Page 203: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

15

YUḤANNA

41 Udayen cetcan zzayes, minzi inna: “NECC d Aɣrum i dd-ihwan zeg ujenna.” 42 Nnan: “Ma d wanita war iǧi bu d Yeccu, mmis n Yusuf, neccin nessen babas d yemmas? Mammec i ɣa yini: ‘Necc hwiɣ-dd zeg ujenna?’ ”111

43 Yeccu yarra-dd xasen, inna: “War ttcetcam ca jar awem. 44 War izemmar uřa d ijj ad ɣari dd-yas, mɣir mařa ijebd i-t-i-dd Tbabat wenni d ayi dd-issekken uca Necc ad t-i-dd-ssnekkareɣ deg wass aneggaru.112

45 Aqa tura deg idlisen n inabiyyen: ‘Nitni marra ad ttwasřemden zi AREBBI!’ S uyenni kuř ijj wenni d as isřin zi Tbabat u iřmed i-t zzayes, ad ɣari dd-yas.113

46 Uřa d ijj war iẓri Tababat, mɣir wenni iǧan zi AREBBI d Netta i iẓrin Tababat.114

47 S tidett, s tidett, Necc ad awem iniɣ: Wenni dayi ittamnen, ad ɣares tiři Tudart ittduman.115

48 NECC d Aɣrum Iddaren. 49 Řejdud nwem ccin ‘manna’ di řexřa uca mmuten.116

50 Maca man aya d Aɣrum i dd-ihwan zeg ujenna, ḥima bnadem ad zzayes yecc, war ittmetti ca. 51 NECC d Aɣrum Iddaren i dd-ihwan zeg ujenna. Mařa ijjen icca zeg Weɣrum-a, ad iddar i řebda. Aɣrum nni i ɣa wceɣ Necc, netta d ddat inu i ɣa wceɣ i Tudart n ddunect.”117

52 Udayen mmenɣen jar asen, nnan: “Mammec i ɣa yegg wanita ad aneɣ iwc ddat nnes ḥima ad t necc?”118

53 Inna asen Yeccu: “S tidett, s tidett, Necc ad awem iniɣ: Mařa war teccim ca ddat n Mmis n bnadem u war teswim idammen nnes, war ɣarwem bu Tudart deg ixef nwem. 54 Wenni i ɣa iccen ddat inu uca ad isu idammen inu, ad ɣares tiři Tudart ittduman u Necc ad t-i-dd-ssnekkareɣ deg wass aneggaru.119

55 Minzi ddat inu d macca d tidett uca idammen inu d tissit d tidett. 56 Wenni i ɣa iccen ddat inu uca ad isu idammen inu, ad dayi iqqim u Necc dayes. 57 Am mammec d ayi dd-issekk Tbabat iddaren uca Necc ddareɣ zi Tbabat, ammu ɛawed wenni zzayi i ɣa iccen ad zzayi iddar. 58 Wa d Aɣrum i dd-ihwan zeg ujenna. War iǧi ca amecnaw mammec ccin řejdud ‘manna’ uca mmuten. Wenni i ɣa iccen Aɣrum-a, ad iddar i řebda.”120

59 Inna man aya di temzida am tuɣa isseřmad di Kafarnaḥum.

Aṭṭas n imeḥḍaren bdan tteggʷejjen x Yeccu 60 Aṭṭas n imeḥḍaren nnes, umi sřin man aya, nnan: “Awař-a iqseḥ. Wi izemmaren ad as iseř?” 61 Maca Yeccu issen deg ixef nnes, aqa imeḥḍaren

6:42 Mt. 13:55; Mk. 6:3. 6:44 Izři 1:4; Yḥ. 6:65. 6:45 Ica. 54:13; Irm. 31:33; Ɛbr. 8:10; 10:16. 6:46 Mt. 11:27; Lk. 10:22; Yḥ. 1:18; 7:29; 8:19. 6:47 Yḥ. 3:16,36. 6:49 Uf. 16:4; Řxř. 11:7; Izhd. 78:24. 6:51 Yḥ. 11:26; Ɛbr. 10:5, 10. 6:52 Yḥ. 3:9. 6:54 Yḥ. 3:16; 4:14; 6:27,40. 6:58 Yḥ. 3:13.

Page 204: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

16

YUḤANNA

nnes cetcan x man aya, uca inna asen: “Ma man aya d řefḍiḥet i kenniw? 62 I mammec mařa teẓrim Mmis n bnadem ittgaɛɛad ɣar mani iřa iǧa qbeř?121

63 Arruḥ d Netta isseddaren. Ddat war ineffeɛ i walu. Awařen i d awem nniɣ aqa aten d Arruḥ d Tudart.122

64 Maca aqa din ca jar awem inni war yuminen.” Minzi Yeccu issen zeg umezwaru man yen iǧan inni war yuminen u man wen t i ɣa iɣdaren.123

65 Inna asen: “S uyenni nniɣ awem: War izemmar uřa d ijj ad ɣari dd-yas mɣir mařa temmewc as zi Baba.”124

66 Zi řweqt nni dewřen aṭṭas zeg imeḥḍaren nnes ɣar ḍeffar, war qqimen ca gguren akides. 67 Inna Yeccu i tenɛac: “Ma uřa d kenniw texsem ad tuyurem?” 68 Cimɛun Buṭrus yarra-dd xas, inna: “A Sidi, wi ɣar i ɣa nraḥ? Cek ɣarek awařen n Tudart ittduman,125

69 u neccin numen u nessen aqa Cek d Lmasiḥ, Mmis n AREBBI Iddaren.”126

70 Yeccu yarra-dd xasen: “Ma war iǧi d Necc i kenniw dd-ixḍaren d tenɛac? Uca ijjen zzaywem d cciṭan.”127

71 Inna man aya x Yahuda, mmis n Cimɛun Isxariyuṭi, minzi wanita tuɣa ixs ad t isellem. Netta d ijjen zi tenɛac.

Aytmas n Yeccu war dayes uminen

7 1 Awarni man aya tuɣa Yeccu iggur di Ljalil, war ixs ad yuyur di Yahudiyya, minzi Udayen tuɣa arezzun ad t nɣen. 2 Iqarreb-dd Řɛid n

Wudayen umi qqaren Řɛid n Iɛuccuten.128

3 Nnan as aytmas: “Ffeɣ ssanita, ruḥ ɣar temmurt n Yahudiyya ḥima uřa d imeḥḍaren nnek zemmaren ad ẓaren řexdayem nni tᵉttegged. 4 Uřa d ijj war ittegg ca n tmesřact s tnuffra, mařa ixs ad t igg s bṭayṭay. Mařa teggid timesřayin-a, scen Ixef nnek i ddunect.” 5 Minzi uřa d aytmas war dayes uminen ca.129

6 Inna asen Yeccu: “Řweqt inu ɛad war dd-tiwiḍ, maca řweqt nwem aqa-tt řebda akidwem. 7 Ddunnit war tzemmar ad kenniw tcarh, maca nettat tcarh ayi, minzi Necc cehhdeɣ xas belli řexdayem nnes d tiɛeffanin.130

8 Ruḥem kenniw ɣar Řɛid-a. Necc war ttriḥeɣ ca ɣar Řɛid-a, minzi řweqt inu ɛad war tkemmeř.”131

9 Awarni řami i d asen inna ammu, iqqim di Ljalil.

6:62 Mk. 16:19; Lk. 24:50; Yḥ. 3:13; Řex. 1:9; Afa. 4:8. 6:63 2 Kur. 3:6. 6:64 Yḥ. 2:25; 13:11. 6:65 Yḥ. 6:44. 6:68 Řex. 5:20. 6:69 Mt. 16:16; Mk. 8:29; Lk. 9:20; Yḥ. 11:27. 6:70 Lk. 6:13. 7:2 Lawi 23:34. 7:5 Mk. 3:21. 7:7 Yḥ. 3:19; 14:17; 15:18. 7:8 Yḥ. 8:20.

Page 205: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

17

YUḤANNA

Yeccu iggur ɣar Řɛid n Iɛuccuten 10 Maca umi gaɛɛden aytmas ɣar Řɛid, iruḥ uřa d Netta ɣar Řɛid, war dd-iḍhar ɣar barra, maca igga axmi innufar. 11 Udayen arezzun xas di Řɛid, nnan: “Mani iǧa Wanita?”132

12 Aṭṭas zi řɣaci temtumen xas. Ca zzaysen nnan: “Netta d aṣebḥan” Maca inneɣni nnan: “Lla, maɣar issxarriq x řɣaci!”133

13 Maca uřa d ijj war xas issiweř s bṭayṭay zi ssibbet n tiggʷudi zeg Wudayen.134

14 Maca ařami iɛdu wezyen zi Řɛid, igaɛɛed Yeccu ɣar Zzawect Tameqqrant, isseřmad din. 15 Udayen dehcen, nnan: “Mammec igga Netta issen Idlisen am war ten iɣri ca?” 16 Yeccu yarra-dd xasen, inna: “Taɣuri inu war teǧi ca inu, maca n wenni d ayi dd-issekken.135

17 Mařa ijjen ixs ad igg min ixs Netta, ad issen ma aqa taɣuri aya zi AREBBI niɣ aqa ssawařeɣ Necc zeg uxarreṣ n yixef inu. 18 Wenni issawařen zeg uxarreṣ ɣar ixef nnes yarezzu aɛuǧi nnes, maca Wenni yarezzun aɛuǧi n Wenni t-i-dd issekken, aqa Netta d tidett, war dayes bu řɣecc. 19 Ma war iǧi d Musa i d awem iwcin Ccariɛa? Maca uřa d ijj zzaywem war ittegg Ccariɛa? I mayemmi xenni tarezzum ad ayi tenɣem?”136

20 Řɣaci yarra-dd, inna: “Dayek cciṭan, wi yarezzun ad Cek ineɣ?”137

21 Yeccu yarra-dd, inna asen: “Ggiɣ ict n řxedmet uca kenniw tᵉttbehtem marra. 22 I uya Musa iwca awem-dd axtan, waxxa axtan war iǧi ca zi Musa, maca zi řejdud nwem, u xenni txettnem i bnadem di ssebt.138

23 Mařa iqbeř bnadem ad ittwaxten di ssebt ḥima war tᵉttwareẓẓi Ccariɛa n Musa, mammec i xafi i ɣa tcetcam řami ssgenfiɣ bnadem ikmeř di ssebt? 24 War ḥekkmem x teqcurt n bnadem, maca ḥekmem s yijj n řḥukm iseggden.”139

Ma Yeccu Netta d Lmasiḥ?25 Nnan iryazen zi Urcalim: “Ma war iǧi d Wa i yarezzun ad t nɣen? 26 Maca xzar, issawař s bṭayṭay, war d as qqaren walu. Ad taɣ aqa ssnen imɣaren n řgens nican belli s tidett Wanita d Lmasiḥ? 27 Maca nessen Wa, manis Netta, maca xmi dd ɣa yas Lmasiḥ, uřa d ijj war issin manis Netta.”140

28 Řami tuɣa isseřmad di Zzawect Tameqqrant, iřaɣa Yeccu s jjehd, inna: “Kenniw tessnem ayi u tessnem manis Necc.

7:11 Yḥ. 11:56. 7:12 Mt. 21:46; Lk. 7:16; Yḥ. 6:14; 9:16; 10:19. 7:13 Yḥ. 9:22; 12:42; 19:38. 7:16 Yḥ. 3:11; 8:28; 12:49; 14:10,24. 7:19 Uf. 20:1; 24:3; Mt. 12:14; Mk. 3:6; Yḥ. 5:18; 10:39; 11:53;Řex. 7:53. 7:20 Yḥ. 8:48,52; 10:20. 7:22 Lawi 12:3; Amz. 17:10. 7:24 Aɛwd. 1:16,17; Awřn. 24:23; Yaɛ. 2:1. 7:27 Mt. 13:55; Mk. 6:3; Lk. 4:22.

Page 206: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

18

YUḤANNA

Necc war dd-usiɣ s řxaḍar inu, maca wenni d ayi dd-issekken aqa-t d tidett, kenniw war t tessinem ca.141

29 Maca Necc ssneɣ t, minzi Necc zzayes u Netta d wenni d ayi-dd issekken.”142

30 Xenni arezzun ad t ṭṭfen, maca uřa d ijj war xas issars afus, minzi tasaɛɛet nnes war dd-tiweḍ ɛad.143

31 Aṭṭas zi řɣaci umnen zzayes, nnan: “Xmi dd ɣa yas Lmasiḥ, ma ad igg řeɛřamat ktar zi tina i igga Wa?”144

Udayen arezzun ad ṭṭfen Yeccu 32 Ifarisiyyen sřin min xas itemten řɣaci, uca nitni d imeqqranen n ikehhanen ssekken-dd iɛessasen ḥima ad t ṭṭfen. 33 Yeccu inna: “Necc ad kidwem qqimeɣ drus ɛad, xenni ad raḥeɣ ɣar wenni d ayi dd-issekken.145

34 Ad xafi tarzum, war dayi tᵉttᵉṭṭifem u mani i ɣa iřiɣ Necc, war tzemmarem ad dd-tadfem.”146

35 Nnan Wudayen jar asen: “Mani i ɣa iraḥ Netta ařami war nzemmar ad t naf. Ma xenni ixs ad iraḥ ɣar temmura n řegnus? Ma ixs ad isseřmed řegnus i war ittimnen? 36 Min iɛna wawař-a i inna: ‘Ad xafi tarzum, war dayi tᵉttᵉṭṭifem, u mani i ɣa iřiɣ Necc, war tzemmarem ad dd-tadfem!’?”

Yeccu d řɛunṣar n Waman Iddaren 37 Deg wass ameqqran, ass aneggaru n Řɛid, ikkar ibedd-dd Yeccu, iřaɣa, inna: “Mařa ifud ḥed, ejj i-t ad ɣari dd-yas uca ad isu.147

38 Wenni dayi i ɣa yamnen, am mammec nnant tirra: Ad zzayes azzřen iɣezran n Waman Iddaren!”148

39 Inna man aya x Arruḥ i ɣa qebřen inni dayes ittamnen. Minzi Arruḥ Iqeddsen war d asen immewc ɛad, minzi Yeccu war ittwassɛuǧi ɛad.149

40 Aṭṭas zi řɣaci, umi sřin awař-a, nnan: “D Wa d Anabi s tidett!”150

41 Inneɣni nnan: “Wa d Lmasiḥ!”, maca ca nneɣni zzaysen nnan: “Ma ggur ad dd-yas Lmasiḥ zi Ljalil?151

42 Ma war ini wedlis, aqa Lmasiḥ ad dd-yas zi zzariɛet n Dawud, zi Bayt-Laḥm, zi dcar n Dawud?”152

43 Uca imsar umsebḍi n řɣaci di ssibbet nnes. 44 Ca zzaysen xsen ad t ṭṭfen, maca uřa d ijj war xas issars ifassen. 7:28 Yḥ. 5:43; 8:26, 42; Rum. 3:4. 7:29 Yḥ. 10:15. 7:30 Mk. 11:18; Lk. 19:47; 20:19; Yḥ. 7:19; 8:20, 37. 7:31 Yḥ. 8:30. 7:33 Yḥ. 16:16. 7:34 Yḥ. 8:21; 13:33. 7:37 Lawi 23:36; Ica. 55:1; Yḥ. 6:35; Asa. 22:17. 7:38 Ica. 12:3. 7:39 Ica. 44:3; Yuw. 3:1; Řex. 2:17. 7:40 Mt. 21:46; Lk. 7:16; Yḥ. 6:14. 7:41 Yḥ. 1:47; 4:42. 7:42 Izhd. 132:11; Mixa 5:1; Mt. 2:6.

Page 207: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

19

YUḤANNA

45 Xenni dewřen-dd iɛessasen ɣar imeqqranen n ikehhanen d Ifarisiyyen. Ikehhanen nnan asen: “Mayemmi war t-i-dd-tiwyem?” 46 Arrin-dd xasen iɛessasen: “Ɛemmarṣ war issiweř uřa d ijj n bnadem am mammec issawař Weryaz-a!” 47 Nnan asen Ifarisiyyen: “Ma uřa d kenniw ɛawed tweddarem? 48 Ma xenni din ca n ijjen zeg imeqqranen n řgens niɣ zeg Ifarisiyyen yumen zzayes?153

49 Maca řɣaci aya i war issinen ca Ccariɛa, aqa ittwanɛeř.” 50 Nikudimus wenni dd-yusin ɣar Yeccu s ǧiřet u tuɣa d ijjen zzaysen, inna asen:154

51 “Ma ad teḥkem Ccariɛa nneɣ x ijj n bnadem, břa ma ad zzayes sřen, ad ssnen min igga?”155

52 Arrin-dd, nnan as: “Ma uřa d cek ad taɣ zi Ljalil? Arzu, xzar, uřa d ijj n unabi war dd-ittekk ca zi Ljalil.” 53 Xas uca iruḥ kuř ijjen ɣar taddart nnes.

Tamɣart tᵉttwaṭṭef tᵉttegg zzina

8 1 Maca Yeccu iruḥ ɣar wedrar n Zzitun. 2 Di ṣṣbeḥ yusa-dd ɛawed ɣar Zzawect Tameqqrant, usin-dd ɣares iwdan marra. Xenni

am iqqim, ibda isseřmad i-ten. 3 Imseřmaden n idlisen d Ifarisiyyen iwyen as-dd ict n temɣart, tᵉttwaṭṭef tᵉttegg zzina. Ssbedden tt di řwest, 4 nnan as: “A Amseɣɣar, tamɣart-a tᵉttwaṭṭef tᵉttegg zzina. 5 Iweṣṣa Musa di Ccariɛa ad narjem timɣarin amecnaw tanita. Xenni min i ɣa tinid Cek?”156

6 Nnan as aya ḥima ad t jarrben, ḥima ad ɣarsen tiři minzi xas i ɣa cetcan. Maca Yeccu yuḍar swadday, yura s uḍaḍ nnes di temmurt. 7 Řami qqimen ammu t ttesseqsan, ibedd, inna asen: “Wi zzaywem iǧan břa ddnub, ad xas inḍar aẓru amezwaru.”157

8 Xenni yuḍar ɛawed swadday uca yura di temmurt. 9 Řami sřin man aya, ffɣen ijjen awarni wenneɣni, imeqqranen d amezwaru. Tamɣart nni ibedden di řwest jjin tt weḥḥdes. 10 Řexdenni Yeccu ikkar, inna i temɣart: “Mani ǧan nitni? Ma war cem iḥakem uřa d ijjen?” 11 Nettat tenna: “Uřa d ijj, a SIDI!” Yeccu inna as: “Uřa d Necc war cem ttḥakameɣ ca. Ruḥ, war ttɛawad ad tegged ddnub zi ssa tsawent!”158

Yeccu d Tifawt n ddunect12 Issiweř Yeccu ɛawed akidsen, inna: “NECC d Tafawt n ddunect. Wenni d ayi i ɣa iḍfaren, war iggur ɛemmarṣ di taǧest, maca ad yaf Tfawt n Tudart.”159

7:48 Ica. 33:18; Yḥ. 12:42; 1 Kur. 1:20; 2:8. 7:50 Yḥ. 3:2; 19:39. 7:51 Uf. 23:1; Lawi 19:15; Aɛwd. 1:17; 17:8; 19:15. 8:5 Lawi 20:10; Aɛwd. 22:22. 8:7 Aɛwd. 17:7. 8:11 Yḥ. 5:14. 8:12 Ica. 42:16; Yḥ. 1:9; 9:5; 12:35,36.

Page 208: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

20

YUḤANNA

13 Nnan as Ifarisiyyen: “Cek tcehhded x yixef nnek, cchadet nnek war teǧi ca d tidett.” 14 Yeccu yarra-dd, inna asen: “Ɛad mařa Necc cehdeɣ x yixef inu, waxxa amenni cchadet inu aqa d tidett, minzi Necc ssneɣ manis dd-usiɣ u mani i ɣa raḥeɣ, maca kenniw war tessinem ca manis dd-usiɣ uřa mani i ɣa raḥeɣ.160

15 Kenniw tᵉttḥakamem ɛlaḥsab ddat, Necc war ttḥakameɣ uřa x ijjen. 16 U Necc, mařa ḥakmeɣ, ad yiři řeḥkam inu d tidett, minzi Necc war ǧiɣ bu weḥḥdi, maca Necc d Baba wenni d ayi dd-issekken. 17 Tura ɛawed di Ccariɛa nwem belli cchadet n tnayen n iwdan d tidett.161

18 NECC d wenni icehhden x yixef inu uca uřa d Baba wenni d ayi-dd issekken, iched xafi.”162

19 Nitni nnan as: “Mani iǧa Babac?” Yeccu yarra-dd, inna asen: “Kenniw war d ayi tessinem ca u war tessinem Baba. Maɛlik kenniw d ayi tessnem ad tiři tessnem uřa d Baba.”163

20 Inna awařen-a di mani tuɣa řexzen n ṣṣedqet, am tuɣa isseřmad di Zzawect Tameqqrant. War t iṭṭif uřa d ijj, minzi tasaɛɛet nnes tuɣa ɛad war dd-tiwiḍ.164

21 Yeccu inna asen ɛawed: “Necc ad raḥeɣ, kenniw ad xafi tarzum, ad temmtem di ddnub nwem. Mani i ɣa raḥeɣ Necc, war tzemmarem kenniw ad dd-tasem.”165

22 Udayen nnan: “Ma ad ineɣ ixef nnes řexxu, minzi Netta inna: ‘Mani i ɣa raḥeɣ Necc, war tzemmarem kenniw ad dd-tasem!’?” 23 Netta inna asen: “Kenniw zi swadday, Necc zi sennej, kenniw zi ddunect-a, maca Necc war ǧiɣ ca zi ddunect-a.166

24 Necc nniɣ awem, ad temmtem di ddnub nwem, maɣar mařa war tuminem ca aqa d NECC, ad temmtem di ddnub nwem.”167

25 Nnan as Wudayen: “Min teɛnid Cek?” Yeccu inna asen: “Min bdiɣ ɛad ad awem t iniɣ. 26 Necc ɣari aṭṭas n tmesřayin i xef zemmareɣ ad xawem ssiwřeɣ uca ad xawem ḥekmeɣ, maca wenni d ayi-dd issekken aqa-t d tidett. Uca min zzayes sřiɣ, ad t iniɣ i ddunect.”168

27 Nitni war fhimen ca, belli tuɣa issawař akidsen x Tbabat. 28 Yeccu inna asen ɛawed: “Xmi i ɣa tessgaɛɛdem Mmis n bnadem, ad tfehmem belli aqa-t d NECC, u belli war tteggeɣ uřa d ict n řḥajjet zeg ixef inu, maca ssawařeɣ am mammec d ayi isseřmed Baba.169

29 Wenni d ayi dd-issekken aqa-t akidi. Baba war d ayi ijji ca weḥḥdi, minzi tteggeɣ řebda min t yarḍan.”170

30 Umi tuɣa issawař x tmesřayin-a, umnen dayes aṭṭas.171

8:14 Yḥ. 5:31. 8:17 Řxř. 35:30; Aɛwd. 17:6; 19:15; Mt. 18:16; 2 Kur. 13:1; Ɛbr. 10:28. 8:18 Mt. 3:17; 17:5; Mk. 1:11; 9:7; Lk. 3:22; 9:35; Yḥ. 1:33; 5:37; 6:27. 8:19 Yḥ. 14:9; 16:3. 8:20 Yḥ. 7:30. 8:21 Yḥ. 7:34; 13:33. 8:23 Yḥ. 3:31. 8:24 Yḥ. 8:21. 8:26 Yḥ. 7:28; 15:15; Rum. 3:4. 8:28 Řxř. 21:9; 2 Ij. 18:4; Yḥ. 3:11,14; 7:16; 12:32,49; 14:10. 8:29 Yḥ. 14:10; 16:32. 8:30 Yḥ. 7:31.

Page 209: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

21

YUḤANNA

Ayt n Ibrahim 31 Xenni inna Yeccu i Wudayen inni dayes yumnen: “Mařa teqqimem tᵉṭṭfem deg wawař inu, ad tiřim s tidett d imeḥḍaren inu 32 uca ad tessnem tidett uca tidett ad kenniw tḥarr.”172

33 Nnan as: “Neccin d zzariɛet n Ibrahim, ɛemmarṣ war neɛbid ḥed. Mammec tzemmared ad tinid: ‘Kenniw ad tᵉttwaḥarrem!’?”173

34 Yeccu yarra-dd xasen: “S tidett, s tidett, Necc ad awem iniɣ: Marra wenni itteggen ddnub netta d amsexxar n ddnub.174 35 Amsexxar war ittɣimi ca di taddart řebda, maca mmis ad din iqqim i řebda. 36 Xmi kenniw i ɣa iḥarr Tmemmit, ad tiřim s tidett d iḥurriyyen.175

37 Necc ssneɣ, aqa kenniw d tarwa n Ibrahim, maca kenniw tarezzum ad ayi tenɣem, minzi awař inu war tzemmarem ad t tfehmem. 38 Necc ssawařeɣ s min ẓriɣ zi Baba. Uřa d kenniw tᵉtteggem zi min teẓrim zi babatwem.”176

39 Arrin-dd, nnan as: “Babatneɣ d Ibrahim.” Inna asen Yeccu: “Maɛlik kenniw teǧim zeg ayt n Ibrahim ad yiři aqa tᵉtteggem řexdayem n Ibrahim.177

40 Maca řexxu tarezzum ad ayi tenɣem, Necc d ijj n Bnadem i tuɣa akidwem issawařen s tidett i sřiɣ zi AREBBI. Man aya war t iggi ca Ibrahim.178

41 Kenniw tᵉtteggem řexdayem n babatwem.” Nitni nnan as: “Neccin war dd-nexřiq ca zi farq-ccɣeř, aqa ɣarneɣ ijjen wenni d Babatneɣ, aqa-t d AREBBI.”

Ayt n ibřis42 Inna asen Yeccu: “Maɛlik AREBBI d Babatwem, iři aqa texsem ayi, minzi Necc ffɣeɣ-dd zi AREBBI uca war dd-usiɣ ca zeg ixef inu, maca Netta issekk ayi-dd.179

43 Mayemmi war tefhimem i wawařen inu? Minzi kenniw war tzemmarem ad tesřem i wawař inu! 44 Aqa kenniw teffɣem zi babatwem, ibřis, uca texsem ad teggem imeẓran n babatwem. Netta tuɣa ineqq iwdan zeg umezwaru u war ibedd di tidett, minzi war dayes bu tidett. Meřmi ma issawař s uxarriq, issawař s min dayes, minzi netta d bu-ixarriqen uřa d tababat n uxarriq.180

45 Maca umi Necc qqareɣ awem tidett, kenniw war dayi tᵉttimnem ca. 46 Wi zzaywem ad ayi isseqneɛ x ddnub? Umi qqareɣ tidett, mayemmi war dayi tᵉttimnem ca? 47 Wenni iǧan zi AREBBI, ittesřa i wawařen n AREBBI. Minzi kenniw war teǧim ca zi AREBBI, s uyenni kenniw war tᵉttesřim ca.”181

8:32 Rum. 6:18; Gal. 5:1; 1 Bṭ. 2:16. 8:33 Mt. 3:9. 8:34 Rum. 6:20; 2 Bṭ. 2:1. 8:36 Rum. 8:2. 8:38 Yḥ. 3:11; 7:16; 12:49; 14:10,24. 8:39 Rum. 2:28; 9:7. 8:40 Yḥ. 17:17. 8:42 Yḥ. 5:43; 7:29. 8:44 Amz. 3:1; 2 Kur. 11:3; 1 Yḥ. 3:8. 8:47 Yḥ. 6:37; 10:26,27; 1 Yḥ. 4:6.

Page 210: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

22

YUḤANNA

Yeccu tuɣa-t din qbeř Ibrahim48 Udayen arrin-dd, nnan as: “Ma war iǧi nican umi nenna, aqa Cek zi Samarya u dayek cciṭan?”182

49 Yeccu yarra-dd, inna: “Necc war dayi bu cciṭan, maca Necc ttweqqareɣ Baba uca kenniw tesseḥqaram ayi.183

50 Necc war arezzuɣ ca aɛuǧi inu. Aqa din Ijjen i xas yarezzun u Ijjen i ɣa iḥkem. 51 S tidett, s tidett, Necc ad awem iniɣ: Mařa ca n yijjen iṭṭef deg wawař inu, ɛemmarṣ war ittwiři řmewt i řebda.”184

52 Nnan as Wudayen: “Řexxu nessen belli dayek cciṭan. Aqa Ibrahim d inabiyyen mmuten. Cek teqqared: ‘Mařa ca n yijjen iṭṭef deg wawař inu, ɛemmarṣ ad iqqas řmewt i řebda!’ 53 Ma Cek temɣared x jedditneɣ Ibrahim wenni immuten? Uřa x inabiyyen nni immuten. Min tḥesbed ixef nnek?”185

54 Inna asen Yeccu: “Mařa Necc ssɛuǧiɣ ixef inu, aɛuǧi inu war iǧi d walu. Baba, aqa issɛuǧa ayi, wenni min xef teqqarem: ‘Netta d AREBBI nneɣ!’ 55 Kenniw war t tessinem, maca Necc aqa ssneɣ t. Mařa nniɣ: ‘War t ssineɣ!’, ad iřiɣ Necc d bu-ixarriqen am kenniw. Maca Necc ssneɣ t uca ttᵉṭṭfeɣ deg wawař nnes. 56 Jedditwem Ibrahim tuɣa ittraja s řefraḥet ḥima ad iẓar ass inu uca iẓra i-t, ifarḥ.”186

57 Nnan as Wudayen: “Ɛad war ɣarek bu xemsin n iseggʷusa, mammec teggid teẓrid Ibrahim?” 58 Inna asen Yeccu: “S tidett, s tidett, Necc ad awem iniɣ, qbeř ma tuɣa Ibrahim, tuɣa NECC ǧiɣ.” 59 Xenni ksin iẓra ḥima ad t arejmen. Maca Yeccu issnuffar ixef nnes uca iffeɣ zi Zzawect Tameqqrant am icuqq di řwest nsen, uca ammu i iruḥ.187

Asgenfi n ijjen wenni d adarɣař zi temẓi nnes

9 1 Umi xasen dd-ikka, iẓra ijj n weryaz tuɣa d adarɣař zeg wami dd-ixřeq. 2 Imeḥḍaren nnes sseqsan t, nnan: “A Amseřmad, wi

ixḍan, ma d wa niɣ lwalidin nnes ařami dd-ixřeq d adarɣař?” 3 Yeccu yarra-dd: “Uřa d netta war ixḍi uřa d lwalidin nnes, maca man aya aqa imsar, ḥima ad dayes ḍharent řexdayem n AREBBI. 4 Icuwwar ad xedmeɣ řexdayem n wenni d ayi dd-issekken maḥend ɛad d aziř. Ad dd-tas taǧest mani war izemmar uřa d ijj ad ixdem. 5 Mintra Necc aqa ayi di ddunect, Necc d Tafawt n ddunect.”188

6 Awarni řami inna ammu, issusef di temmurt, igga abeǧaɛ zeg ikuffan nni uca iḥennec tiṭṭawin n udarɣař s ubeǧaɛ.189

7 Xas uca inna as: “Ruḥ, tessirded

8:48 Yḥ. 7:20; 10:20. 8:49 Yḥ. 7:18. 8:51 Yḥ. 5:24; 11:25. 8:53 Ɛbr. 11:13. 8:56 Amz. 17:17; Lk. 10:24; Ɛbr. 11:13. 8:59 Lk. 4:29; Yḥ. 10:31,39; 11:8. 9:5 Ica. 42:6; Lk. 2:32; Yḥ. 1:9; 8:12; 12:35,46; Řex. 13:47. 9:6 Mk. 8:23.

Page 211: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

23

YUḤANNA

di tuyeřmamt n useɣḍeṣ n Siluwam!”. Iruḥ, issird, idweř ittwařa.190

8 Jjiran d yenni tuɣa t iẓrin qbeř ittettar, nnan: “Ma war iǧi d wa d wenni tuɣa ittɣiman ittettar?”191

9 Ca zzaysen nnan: “Aqa d netta!” Nnan inneɣni: “Lla, maca ittawi-dd dayes!” Maca netta s yixef nnes inna: “Aqa d necc!” 10 Nnan as: “Mammec temsar ttwarezment tiṭṭawin nnek?” 11 Yarra-dd, inna asen: “Bnadem umi qqaren Yeccu, igga abeǧaɛ, iḥennec tiṭṭawin inu uca inna ayi: ‘Ruḥ ɣar tuyeřmamt n Siluwam, tessirded!’ Xenni ruḥeɣ, ssirdeɣ uca dewřeɣ ttwařiɣ.” 12 Nnan as: “Mani iǧa Netta?” Inna: “War ssineɣ.” 13 Awyen-dd wenni tuɣa iǧa qbeř d adarɣař ɣar Ifarisiyyen. 14 Tuɣa d ssebt řami igga Yeccu abeǧaɛ u yarzem as tiṭṭawin nnes.192

15 Sseqsan t Ifarisiyyen ɛawed: “Mammec tdewřed tᵉttwařid?” Yarra-dd xasen: “Igga abeǧaɛ x tiṭṭawin inu, xenni ssirdeɣ uca dewřeɣ ttwařiɣ.” 16 Ca zeg Ifarisiyyen nnan: “Bnadem-a war iǧi ca zi AREBBI, minzi Netta war ittweqqar ca ssebt.” Ca nneɣni nnan: “Mammec izemmar ijj n bnadem d aɛeffan ad igg řeɛřamat am tina?” Uca imsar ubeṭṭu jar asen.193

17 Nnan ɛawed i udarɣař: “Min xas teqqared cek, ařami yarzem tiṭṭawin nnek?” Netta inna: “Aqa-t d anabi!”194

18 Maca Udayen war zzayes uminen ca belli netta tuɣa d adarɣař uca idweř ittwařa, ařami d řaɣan x lwalidin n wenni idewřen ittwařa. 19 Sseqsan ten: “Ma wa d mmitwem min xef teqqarem aqa ittwaxřeq-dd d adarɣař? I mammec igga ittwařa řexxu?” 20 Arrin-dd lwalidin nnes, nnan: “Neccin nessen belli wa d mmitneɣ, aqa ittwaxřeq-dd d adarɣař. 21 Maca mammec igga ittwařa řexxu, war nessin, u wi d as yarezmen tiṭṭawin nnes war t nessin ca ɛawed. Seqsam t simant nnes, netta aqa d abřiɣ, ad issiweř x yixef nnes.” 22 Nnan lwalidin nnes ammu minzi ggʷeden zeg Wudayen, minzi Udayen mɛahaden belli wenni i ɣa icehden aqa Netta d Lmasiḥ ad ittwamenḍar zi temzida.195

23 S uyenni nnan lwalidin nnes: “Netta aqa-t d abřiɣ, seqsam t simant nnes.” 24 Xas uca řaɣan-dd wiss martayen x weryaz wenni tuɣa d adarɣař, nnan as: “Sɛuǧa AREBBI! Aqa nessen belli Aryaz-a d ijj n umednub.”196

25 Netta yarra-dd, inna asen: “Ma Netta d amednub war ssineɣ. Necc ssneɣ ict n tmesřact, aqa tuɣa ayi d adarɣař, řexxu ttwařiɣ!” 26 Nnan as ɛawed: “Min zzayek igga? Mammec d ac igga yarzem tiṭṭawin nnek?” 27 Inna asen: “Aqa nniɣ awem t, maca kenniw war tesřim. Mayemmi texsem ad t tesřem 9:7 ‘Siluwam’ - isem wanita ixs ad yini ‘Ittwassekken’.9:8 Řex. 3:2. 9:14 Mt. 12:1; Mk. 2:23; Lk. 6:1; Yḥ. 5:9. 9:16 Yḥ. 3:2; 7:12; 9:33; 10:19. 9:17 Lk. 7:16; 24:19; Yḥ. 4:19; 6:14. 9:22 Yḥ. 7:13; 12:42. 9:24 Yac. 7:19.

Page 212: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

24

YUḤANNA

i twařa nneɣni? Ma texsem uřa d kenniw ad tdewřem d imeḥḍaren nnes?” 28 Kkwaren t, nnan: “Cek d ameḥḍar nnes! Maca neccin aqa d imeḥḍaren n Musa. 29 Neccin nessen aqa AREBBI issiweř ak-d Musa, maca Aryaz-a wanita war nessin ca manis Netta.” 30 Yarra-dd weryaz, inna asen: “Aqa di man aya řeɛjeb, kenniw war tessinem ca manis Netta, waxxa amenni Netta yarzem ayi tiṭṭawin inu. 31 Neccin nessen, aqa AREBBI war ittesři ca ɣar imednab, maca mařa ca n ijjen ittweqqar i-t uca ittegg min ixs Netta, aqa Netta ad ɣares iseř.197

32 Ɛemmarṣ war ittwasři qaɛ, aqa ca n ijjen yarzem tiṭṭawin n ijjen ixřeq-dd d adarɣař. 33 Maɛlik wa war iǧi ca zi AREBBI, war izemmar ad igg walu!” 34 Arrin-dd, nnan as: “Cek txeřqed-dd tkemmřed di ddnub, ma xenni tesseřmaded aneɣ?” Xenni nḍaren t ɣar barra. 35 Isřa Yeccu belli nḍaren t ɣar barra, uca umi t yufa, inna as: “Ma tumned di Mmis n AREBBI?” 36 Yarra-dd, inna: “Min iɛna Netta, a Sidi, ḥima ad dayes amneɣ?” 37 Inna as Yeccu: “Aqa cek teẓrid t uřa d wenni akik issawařen aqa-t d Netta.” 38 Netta inna: “Umneɣ, a Sidi!”. Uca yuḍar, iɛebd as. 39 Yeccu inna: “I řḥukm i dd-usiɣ ɣar ddunect-a, ḥima ad ẓaren inni war ittwiřin u ḥima inni ittwařan ad darɣřen.”198

40 Umi sřin ca n Ifarisiyyen i kides iǧan man aya, nnan as: “Ma aqa d neccin ɛawed d idarɣařen?” 41 Inna asen Yeccu: “Maɛlik teǧam d idarɣařen war ɣarwem ittiři bu ddnub, maca řexxu teqqarem: ‘Aqa nettwařa!’ S uyenni ad iqqim ddnub nwem ibedd.”

Yeccu d Ameksa d Aṣebḥan

10 1 “S tidett, s tidett, Necc ad awem iniɣ: Wenni war ittidfen zi tewwart ɣar řkuři n wuǧi, maca ad igaɛɛed manis nneɣni, aqa-t d

aceffar d axewwan. 2 Maca wenni i ɣa yadfen zi tewwart, netta d ameksa n tḥimart. 3 Aɛessas n tewwart ad as yarzem i wanita uca ad tseř tḥimart i tmijja nnes. Netta ad iřaɣa i wuǧi nnes s ismawen nsent uca ad tent issuffeɣ ɣar barra. 4 Awarni řami issuffeɣ marra taḥimart nnes, ad yuyur zzates, uca ad t-i-dd-ḍfarent wuǧi nnes minzi ssnent tmijja nnes. 5 Maca abarrani war t tḍeffar tḥimart ɛemmarṣ, maca ad zzayes tarweř, minzi war tessin tmijja n ubarrani.” 6 Inna asen Yeccu amettiř-a, maca nitni war fhimen ca i tmesřayin min xef tuɣa akidsen issawař. 7 Yeccu inna asen ɛawed: “S tidett, s tidett, Necc ad awem iniɣ: NECC d Tawwart n tḥimart. 8 Marra inni dd-yusin qbeř inu aqa aten d iceffaren

9:31 Izhd. 66:18; Awřn. 15:29; 28:9; Ica. 1:15; Mixa 3:4. 9:39 Yḥ. 3:17; 12:47.

Page 213: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

25

YUḤANNA

d ixewwanen. Maca taḥimart war d asen tesři ca. 9 NECC d Tawwart. Wenni zzayi i ɣa yadfen, ad iddar. Netta ad yadef, ad iffeɣ uca ad yaf mani i ɣa yarwes.199

10 Aceffar war dd-ittis mɣir ḥima ad yacar, ad iɣarṣ uřa ḥima ad isshellek. Necc maca usiɣ-dd ḥima ad ɣarsen tiři Tudart d ufeyyeḍ. 11 NECC d Ameksa Aṣebḥan. Ameksa Aṣebḥan issrusa tudart nnes i wuǧi nnes.200

12 Maca amcaray, wenni war iǧi ca d ameksa, war iǧi ca d bab n wuǧi, x minni i ɣa iẓar uccen yusa-dd, ad yejj taḥimart uca ad yarweř. Xenni ad dd-yas wuccen, ad ixḍef taḥimart uca ad tt isszuzzar.201

13 Amcaray yarweř minzi netta d amcaray, war t icqi wuǧi. 14 NECC d Ameksa Aṣebḥan. Ssneɣ uǧi inu uca uǧi inu ssnent ayi,202

15 am mammec i d ayi issen Baba, ammu i ssneɣ Necc Baba u Necc wciɣ tudart inu i tḥimart.203

16 Ɣari ɛad uǧi nneɣni, inni war iǧin ca zi řkuři aya. Icuwwar ayi ad ten dd-ssmuneɣ tanya uca ad sřent i tmijja inu uca ad dewřent marra d ict n tḥimart d ijj n Umeksa.204

17 S man aya ittexs ayi Baba, minzi Necc wciɣ tudart inu ḥima ad tt-i-dd-ksiɣ ɛawed.205 18 Uřa d ijj war zzayi tt iksi, maca Necc wciɣ tt s řxaḍar inu. Ɣari ṣṣulṭa ḥima ad tt wceɣ u ɣari ṣṣulṭa ḥima ad tt-i-dd-ksiɣ ɛawed. Tawṣeyyet-a ṭṭfeɣ tt zi Baba.”206

19 Xenni imsar ɛawed ubeṭṭu jar Wudayen s ssibbet n wawařen-a.207

20 Aṭṭas zzaysen nnan: “Aqa dayes cciṭan, Netta d aṭemmes ameqqran. Mayemmi ɣares tᵉttesřam?”208

21 Inneɣni nnan: “Awařen-a war ǧin ca n ijj n umaryaḥ. Ma izemmar cciṭan ad yarzem tiṭṭawin n idarɣařen?”209

Řɛid n Udeccen n Zzawect Tameqqrant22 Yiweḍ-dd Řɛid n Udeccen n Zzawect Tameqqrant di Urcalim. Tuɣa d řmecta. 23 Yeccu iggur di Zzawect Tameqqrant deg useqqif ak-d ukulwar d ipilaren n Suliman.210

24 Nnḍen as-dd Wudayen, nnan as: “Ař meřmi d aneɣ i ɣa tejjed nuyeř? Mařa Cek d Lmasiḥ, ini aneɣ t s bṭayṭay.” 25 Yarra-dd Yeccu, inna asen: “Nniɣ awem t uca kenniw war tuminem. Řexdayem i ggiɣ s Yisem n Baba cehhdent xafi.211

26 Maca kenniw war

10:9 Yḥ. 14:6. 10:11 Ica. 40:11; Ḥaz. 34:11-12, 15,22,23; Ɛbr. 13:20; 1 Bṭ. 5:4. 10:12 Zak. 11:16. 10:14 2 Tim. 2:19. 10:15 Mt. 11:27; Lk. 10:22; Yḥ. 6:46; 7:29. 10:16 Ḥaz. 37:22. 10:17 Ica. 53:12. 10:18 Yḥ. 2:19. 10:19 Yḥ. 7:12; 9:16. 10:20 Yḥ. 7:20; 8:48,52. 10:21 Uf. 4:11; Izhd. 94:9; 146:8. 10:23 1 Ij. 6:3; Řex. 3:11; 5:12. 10:25 Yḥ. 5:36.

Page 214: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

26

YUḤANNA

tuminem minzi kenniw war teǧim ca d uǧi inu, am mammec tuɣa d awem nniɣ. 27 Uǧi inu isřa ɣar tmijja inu u Necc ssneɣ asen uca nitni ad ayi-dd ḍfaren.212

28 Ad asen wceɣ Tudart ittduman uca war ggur ad ttwahellken ɛemmarṣ qaɛ uca uřa d ijj war ten ixeṭṭef zeg ufus inu.213

29 Baba wenni d ayi ten iwcin, aqa-t d ameqqran x kuřci. Uřa d ijj war izemmar ad ten ixḍef zeg ufus n Baba. 30 Necc d Baba d Ijjen.”214

Udayen arezzun ad arejmen Yeccu 31 Xenni ksin Wudayen ɛawed iẓra ḥima ad t arejmen.215

32 Yeccu inna asen: “Aqa ssecneɣ awem aṭṭas n řexdayem tiṣebḥanin zi Baba. I man řxedmet zzaysent i texsem ad ayi tarejmem?” 33 Nnan as Wudayen: “War Cek narejjem x ict n řxedmet taṣebḥant, maca umi tekfared u tarrid ixef nnek d AREBBI, waxxa Cek d bnadem i teǧid.”216

34 Inna asen Yeccu: “Ma war turi di Ccariɛa nwem: ‘Necc nniɣ, aqa kenniw d irebbiten!’?217

35 Mařa Netta isemma ten ‘irebbiten’, i yenni umi dd-yusa wawař n AREBBI, uca war izemmar ad ittwarẓ Wedlis Iqeddsen, 36 mammec teqqarem kenniw x wenni ittwaqeddsen zi Tbabat u x wenni issekk i-t-i-dd ɣar ddunect: ‘Aqa Cek tekfared!’, minzi Necc nniɣ: ‘Aqa Necc d Mmis n AREBBI!’?218

37 Mařa Necc war xedmeɣ ca řexdayem n Baba, xenni war dayi ttimnem ca.219

38 Maca mařa xedmeɣ tent, amnem xenni di řexdayem, waxxa kenniw ɛad war dayi tuminem, ḥima ad tessnem aqa Baba dayi u Necc aqa ayi di Baba.”220

39 Arezzun ad t ṭṭfen ɛawed, maca ixtutteř asen jar ifassen nsen.221

40 Iruḥ ɣar ujemmaḍ n yeɣzar n L'Urdun ɣar wemcan mani tuɣa issɣeṭṭaṣ Yuḥanna deg umezwaru uca iqqim dinni.222

41 Usin-dd ɣares waṭṭas n iwdan, nnan: “Waxxa war iggi Yuḥanna uřa d ict n řeɛřamet, maca marra min inna x Weryaz-a d tidett!” 42 Uca umnen dayes aṭṭas diha.

Asnekkar n Aliɛazar zi řmewt

11 1 Tuɣa din ijj n bnadem ihřec, qqaren as Aliɛazar, zi dcar n Bayt-Ɛanya. Netta tuɣa d umas n Maryam d Marta. 2 Maryam tanita nettat d

tenni i tuɣa idehnen Yeccu s řefwaḥet n mirru u temseḥ iḍaren nnes s

10:27 Yḥ. 8:47. 10:28 Yḥ. 6:39; 17:12; 18:9. 10:30 Ica. 54:5; Yḥ. 5:19; 14:9; 17:5. 10:31 Yḥ. 8:59; 11:8. 10:33 Yḥ. 5:18. 10:34 Izhd. 82:6. 10:36 Yḥ. 5:1; 6:27. 10:37 Yḥ. 15:24. 10:38 Yḥ. 14:11; 17:21. 10:39 Lk. 4:29; Yḥ. 8:59. 10:40 Yḥ. 1:28; 3:23.

Page 215: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

27

YUḤANNA

ucuwwaf nnes, u umas Aliɛazar tuɣa ihřec.223

3 Ssekkent-i-dd yessmas ijjen ɣares, nnant: “A Siditneɣ, xzar, wenni texsed, aqa ihřec.” 4 Maca Yeccu inna: “Řehřac-a war iǧi ca i řmewt, maca i uɛuǧi n AREBBI, ḥima ad zzayes ittwassɛuǧ Mmis n AREBBI.”224

5 Tuɣa Yeccu ittexs Marta d Maryam d Aliɛazar. 6 Ařami isřa aqa Aliɛazar ihřec, řexdenni iqqim ɛad tnayen n wussan deg wemcan mani t tuɣa. 7 Awarni man aya inna i imeḥḍaren nnes: “Ejj aneɣ ad nraḥ ɛawed ɣar temmurt n Yahudiyya!” 8 Imeḥḍaren nnan as: “A Amseřmad nneɣ, drus zeg wami tuɣa Udayen arezzun ad Cek arejmen, waxxa amenni, ma Cek ad traḥed dinni ɛawed?”225

9 Yarra-dd Yeccu: “Ma war din tenɛac n tsaɛɛetin deg uziř? Mařa ca n yijjen yuyur s uziř, war ittneqriḍ ca, minzi ittwařa tafawt n ddunect-a. 10 Maca mařa ca n yijjen ad yuyur s ǧiřet, ad inqareḍ, minzi war dayes bu tfawt.” 11 Awarni řami inna man aya, inna asen: “Aliɛazar, ameddukkeř nneɣ aqa iṭṭeṣ, maca ad raḥeɣ ḥima ad t-i-dd ssnekkareɣ.”226 12 Nnan as imeḥḍaren: “A Siditneɣ, mařa netta iṭṭeṣ, xenni ad iggenfa!” 13 Yeccu maca tuɣa issawař x řmewt nnes, maca ittɣiř asen belli Netta issawař x arraḥet n yiḍeṣ. 14 Xenni inna asen Yeccu s bṭayṭay: “Aqa Aliɛazar immut. 15 U Necc farḥeɣ awem umi Necc war din ǧiɣ, ḥima ad tamnem. Maca ittxeṣṣa kenniw ad traḥem dinni.” 16 Xenni inna Tuma, wenni umi qqaren ‘Acniw’, i imeḥḍaren imɛacaren nnes: “Ejj aneɣ ad nraḥ uřa d neccin ḥima ad nemmet akides.” 17 Řami dd-yiweḍ Yeccu ɣar Bayt-Ɛanya, yufa aqa ɛdun arebɛa n wussan zeg wami tuɣa-t deg wenḍeř. 18 Bayt-Ɛanya tuɣa tudes Urcalim ɛřaḥař xemmesṭac ‘istadiyyen’, ɛřaḥař třata kilumitr.227

19 Aṭṭas n Wudayen usin-dd ɣar Marta d Maryam ḥima ad tent ɛezzan x umatsent. 20 Řami tesřa Marta, aqa Yeccu yiweḍ-dd, teffeɣ ḥima ad t teřqa, maca Maryam teqqim di taddart. 21 Tenna Marta i Yeccu: “A Sidi, maɛlik Cek tuɣa da, iři war ittmetti ca uma. 22 Maca řexxu ɛad ssneɣ ɛawed belli marra min i ɣa tᵉttared zi AREBBI, Netta ad ac t iwc.” 23 Yeccu inna as: “Ad dd-ikkar umam.” 24 Tenna as Marta: “Ssneɣ belli ad dd-ikkar di tnukra deg wass aneggaru.”228

25 Yeccu inna as: “NECC d Tanukra d Tudart. Wenni zzayi i ɣa yamnen, ad iddar, waxxa immut.229

26 Marra wenni iddaren uca yumen zzayi, war ittmetti i řebda. Ma tumned di

11:2 Mt. 26:6; Mk. 14:3; Lk. 7:37; Yḥ. 12:3. 11:4 Yḥ. 9:3; 11:40. 11:8 Yḥ. 8:59; 10:31. 11:11 Mt. 9:24; Mk. 5:39; Lk. 8:52. 11:18 ‘istadiyyen’ – ijj n řmeřɛeb di řweqt n Iyunaniyyen tuɣa ɣares ict tuzzugart n 185 mitr, ixs ad yini ‘ijj n ustadi’. 11:24 Dan. 12:2; Lk. 14:14; Yḥ. 5:29. 11:25 Yḥ. 1:4; 3:16,36; 5:24; 6:47; 14:6; 1 Yḥ. 5:10.

Page 216: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

28

YUḤANNA

man aya?”230

27 Tenna as: “Wah, a Sidi inu, umneɣ aqa Cek d Lmasiḥ, Mmis n AREBBI wenni tuɣa i d ttasen ɣar ddunect.”231

28 Awarni řami tenna aya, truḥ třaɣa i učmas Maryam s řḥess, tenna: “Amseřmad nneɣ aqa-t danita, ittřaɣa-dd xam.” 29 Řami tesřa Maryam aya, tekkar s tazřa, tusa-dd ɣares. 30 Tuɣa Yeccu war dd-yusi ca ɛad ɣar dcar, maca tuɣa-t ɛad deg wemcan mani t teřqa Marta. 31 Řami ẓrin Udayen inni iǧan akides di taddart u tuɣa ttɛezzan tt, aqa Maryam tekkar s tazřa, teffeɣ, ḍfaren tt xenni, minzi ittɣiř asen aqa truḥ ɣar wenḍeř ḥima ad tru dinni. 32 Řami dd-tusa Maryam ɣar mani tuɣa Yeccu uca teẓra i-t, tewḍa ɣar iḍaren nnes, tenna as: “A Sidi, maɛlik Cek tuɣa danita, iři uma war ittmetti ca!” 33 Řami tt iẓra Yeccu tᵉttru, uřa d Wudayen inni dd-yusin akides ttrun, innehweř Arruḥ nnes, inhezz di řeɛmar nnes, 34 inna: “Mani t tessarsem?” Nnan as: “Araḥ-d, a Siditneɣ, ad texzared!” 35 Xenni ffɣent as-dd i Yeccu imeṭṭawen.232

36 Udayen nnan: “Xzarem mecḥař t ittexs.” 37 Maca ca zzaysen nnan: “Ma war izemmar Wa, wenni yarezmen tiṭṭawin i udarɣař, ad igg ca maḥend uřa d wanita war ittmetti ca?” 38 Innehweř Yeccu ɛawed deg ixef nnes uca yusa-dd ɣar wenḍeř. Anḍeř aqa-t d ijj n ifri uca ict n teṣḍart tuɣa temmars x wadaf nnes. 39 Yeccu inna: “Ksim taṣḍart-a.” Tenna as Marta, učmas n wenni immuten: “A Sidi, aqa yarṣuḍ minzi teɛdu xas arebɛa n wussan.” 40 Inna as Yeccu: “Ma war d am nniɣ, mařa tumned, ad tẓared aɛuǧi n AREBBI?” 41 Kksin taṣḍart. Xenni issgaɛɛed Yeccu tiṭṭawin nnes ɣar sennej, inna: “A Tababat, ɛafak řami d ayi tesřid. 42 Necc ssneɣ aqa řebda tᵉttesřid ɣari, maca di ṭṭweɛ n řɣaci i d ayi dd-innḍen, nniɣ t, ḥima ad amnen belli Cek tessekked ayi-dd.”233

43 Řami inna aya, iřaɣa s jjehd: “Aliɛazar, ffeɣ-dd!” 44 Řexdenni iffeɣ-dd umettin, tuɣa ifassen d iḍaren nnes carfen s řecfen n řeqṭen u tuɣa ijj umendiř n řeqṭen ittwacarf x uɣembub nnes. Inna asen Yeccu: “Fesyem as-d. Jjem t ad iraḥ.”234

Imɣaren n Wudayen arezzun ad nɣen Yeccu Mt. 26:1-5; Mk. 14:1-2; Lk. 22:1-2

45 Aṭṭas n Wudayen inni dd-yusin ɣar Maryam, uca ẓrin min igga Yeccu, umnen zzayes. 46 Maca ca zzaysen ruḥen ɣar Ifarisiyyen, nnan asen min igga Yeccu. 47 Xenni ggin imeqqranen n ikehhanen d Ifarisiyyen ijj n umuni, nnan:

11:26 Yḥ. 6:51. 11:27 Mt. 16:16; Mk. 8:29; Lk. 9:20; Yḥ. 6:69. 11:35 Lk. 19:41. 11:42 Yḥ. 12:30. 11:44 Yḥ. 20:7.

Page 217: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

29

YUḤANNA

“Min i ɣa negg, minzi Aryaz-a ittegg aṭṭas n řeɛřamat.235

48 Mařa nejj i-t amya, marra ad zzayes amnen, ad dd-asen Irumaniyyen, ad kksen amcan nneɣ iqeddsen uřa d iwdan n řgens nneɣ.” 49 Inna asen ijjen zzaysen, aqa-t d Qayafa, netta d arrays n ikehhanen deg useggʷas nni: “Kenniw war tessinem walu 50 uca war tefhimem ca belli ineffeɛ i neccin x minni i ɣa immet ijj n bnadem di ṭṭweɛ n řgens uca war ittmetti ca řgens nneɣ marra.”236

51 War yenni ca man aya zeg ixef nnes, maca am t tuɣa d arrays n ikehhanen deg useggʷas nni, tuɣa ittnebba belli Yeccu ad immet di ṭṭweɛ n řgens. 52 War iǧi ḥaca di ṭṭweɛ n řgens nnes, maca uřa ḥima ad issmun iḥenjiren ittwazuzzaren n AREBBI ɣar ijjen.237

53 Zeg wass nni nwan ad t nɣen. 54 Maca Yeccu war iqqim iggur jar Wudayen s bṭayṭay, maca iruḥ ssenni ɣar ict n temmurt tudes řexřa, ɣar ict n tendint qqaren as Ifrayim uca iqqim dinni ak-d imeḥḍaren nnes. 55 Tuɣa Taɣarṣt n Useɛdu, Řɛid n Wudayen, ɛřayen yiweḍ-dd. Aṭṭas zi temmurt usin-dd ɣar Urcalim ḥima ad ṭehharen ixef nsen qbeř Řɛid n Tɣarṣt n Useɛdu. 56 Nitni tuɣa arezzun x Yeccu, nnan jar asen umi nitni bedden di Zzawect Tameqqrant: “Min tᵉttwařam? Ma zeɛma war dd-ittis ɣar Řɛid?”238

57 Maca imeqqranen n ikehhanen d Ifarisiyyen weṣṣan belli mařa ca n yijjen issen mani iǧa, ad t ini, ḥima ad t ṭṭfen.

Adhan s řeɛṭur iɣřan di Bayt-ƐanyaMt. 26:6-13; Mk. 14:3-9

12 1 Setta n wussan qbeř Řɛid n Tɣarṣt n Useɛdu, yusa-dd Yeccu ɣar Bayt-Ɛanya, mani tuɣa iǧa Aliɛazar, wenni dd-issnekkar Yeccu zi

taddart n imettinen.239

2 Uca ggin as din ijj n umensi. Marta tuɣa tsexxar u Aliɛazar tuɣa d ijjen zeg inewjiwen inni tuɣa akides. 3 Teksi-dd Maryam ijj n uɣarraf n řefwaḥet n ṣṣenbel teṣfa tiɣřa, tedhen iḍaren n Yeccu, xenni temseḥ iḍaren nnes s ucuwwaf nnes. Taddart teccur s řefwaḥet n zzect n wedhan. 4 Ijjen zeg imeḥḍaren nnes wenni umi qqaren Yahuda Isxariyuṭi wenni t i ɣa iɣdaren, inna: 5 “Mayemmi war temmenz ca řefwaḥet-a n ṣṣenbel s teřt mya n dinar, ḥima ad temmewc i imezřaḍ?”240

6 Netta inna aya, war iǧi minzi cqan t imezřaḍ, maca minzi netta d aceffar, tuɣa ɣares ssenduq uca ittekkes zi min dayes immarsen.241 7 Yeccu inna: 11:47 Izhd. 2:2; Mt. 26:3; Mk. 14:1; Lk. 22:2; Řex. 4:27. 11:50 Yḥ. 18:14. 11:52 Afa. 2:14,15,16. 11:56 Yḥ. 7:11. 12:1 Mt. 26:6; Mk. 14:3; Lk. 7:37; Yḥ. 11:2. 12:5 Mk. 14:5. 12:6 Yḥ. 13:29.

Page 218: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

30

YUḤANNA

“Jjem tt, aqa txemmeř i-tt i wass n wenḍeř inu.242

8 Minzi imezřaḍ aqa aten řebda akidwem, maca Necc war kidwem ǧiɣ i řebda.”243

9 Aṭṭas n řɣaci n Wudayen ssnen belli Yeccu aqa-t dinni uca usin-dd, war iǧi ḥaca zi ssibbet n Yeccu, maca ɛawed ḥima ad ẓaren Aliɛazar wenni dd-issnekkar zi taddart n imettinen.244

10 Mcawaren imeqqranen n ikehhanen ḥima ad nɣen uřa d Aliɛazar, 11 minzi aṭṭas n Wudayen ffɣen-dd zi ssibbet nnes uca umnen di Yeccu.

Adaf n Yeccu ɣar Urcalim am UjeǧidMt. 21:1-11; Mk. 11:1-11; Lk. 19:28-40

12 Tiwecca nnes, umi sřin aṭṭas n řɣaci inni dd yusin ɣar Řɛid belli Yeccu yusa-dd ɣar Urcalim,245

13 ksin ifetwan n tini uca ffɣen ḥima ad t řqan, řaɣan:

“Uṣanna! Sseɛd n wenni dd-yusin s Yisem n SIDI, Ajeǧid n Israil!”246

14 Yufa Yeccu ijj n wesnus uca inya xas, am mammec tura:

15 “War tteggʷed ca, a tayeǧit n Ṣihyun, xzar, Ajeǧid nnem ad dd-yas, iqqim x wesnus, aḥenjir n teɣyuč.”247

16 Imeḥḍaren nnes war fhimen ca timesřayin-a deg umezwaru. Maca awarni řami ittwasuɛřa Yeccu, řexdenni ɛeqřen belli man aya tura xas uca belli nitni ggin zzayes man aya. 17 Řɣaci i tuɣa iǧan akides umi iřaɣa-dd x Aliɛazar zeg wenḍeř, tuɣa iched aqa Netta issnekkar i-t-i-dd zi taddart n imettinen. 18 S man aya iřqa t-i-dd řɣaci ameqqran, minzi nitni sřin belli igga řeɛřamet-a. 19 Ifarisiyyen xenni nnan jar asen: “Ma tᵉttwařam mliḥ belli kenniw tᵉttakkwaḍem ɣar walu, xzarem, aqa qaɛ ddunect teḍfar i-t-i-dd.”248

12:7 Mk. 14:8. 12:8 Aɛwd. 15:11; Mt. 26:11; Mk. 14:7. 12:9 Yḥ. 11:44. 12:12 Mt. 21:8; Mk. 11:8; Lk. 19:36. 12:13 Izhd. 118:25-26. 12:15 Ica. 62:11; Zak. 9:9; Mt. 21:5. 12:19 Yḥ. 11:47.

Page 219: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

31

YUḤANNA

Yeccu izwar issiweř x řmewt d tnukra nnes20 Tuɣa din ca n iwdan zi řegnus jar asen, inni dd-igaɛɛden ɣar Urcalim ḥima ad ɛebden di Řɛid.249

21 Ina ruḥen ɣar Filippus, wenni zi tendint n Baytṣayda di Ljalil, sseqsan t, nnan: “A Sidi, nexs ad nẓar Yeccu.”250

22 Yusa-dd Filippus, inna tt i Andrawus, Andrawus d Filippus ɛawed nnan tt i Yeccu. 23 Yeccu yarra-dd, inna asen: “Aqa tiweḍ-dd tsaɛɛet i di i ɣa ittwassɛuǧ Mmis n bnadem.251

24 S tidett, s tidett, Necc ad awem iniɣ: Mařa war dd-iwḍi řḥebb n yirden di temmurt, ad immet, xenni ad iqqim weḥḥdes, maca mařa immut, xenni ad dd-yawi řɣiǧet aṭṭas.252

25 Wenni ittexsen tudart nnes, ad tt ixsar u wenni i ɣa icarhen tudart nnes di ddunect-a, ad tt ixemmeř i Tudart ittduman.253

26 Mařa ca n yijjen isexxar ayi, ejj i-t ad ayi iḍfar. Mani i ɣa iřiɣ Necc, dinni i ɣa yiři ɛawed umsexxar inu. Mařa ca n ijjen ixdem ayi, ad t icenneɛ Tbabat.254

27 Řexxu uř inu innehweř, min i ɣa iniɣ? A Baba, senjem ayi zi tsaɛɛet-a? Maca x uyenni i dd-usiɣ ɣar tsaɛɛet-a.255

28 A Tababat, sɛuǧi Isem nnek.” Xenni tusa-dd ict n tmijja zeg ujenna: “Sɛuǧeɣ t uca ad t sɛuǧeɣ ɛawed!” 29 Řɣaci i tuɣa ibedden din isřa i-tt, nnan nitni: “Aqa imsar wajjaj.” Inneɣni nnan: “Aqa issiweř-dd ijj n lmalak akides.” 30 Yarra-dd Yeccu, inna asen: “Tmijja aya war teǧi ca di ṭṭweɛ inu maca di ṭṭweɛ nwem.256

31 Řexxu ad yiři řḥukm x ddunect-a. Řexxu ad immenḍar umeqqran n ddunect-a ɣar barra.257

32 U Necc, x minni i ɣa ttwasgaɛɛdeɣ zi temmurt, ad ɣari dd-jebdeɣ marra.”258

33 Inna man aya ḥima ad isscen ɣar man řmewt i ɣa immet. 34 Řɣaci yarra-dd xas: “Neccin nesřa zi Ccariɛa aqa Lmasiḥ ad iqqim i řebda. I mammec teqqared Cek belli ittxeṣṣa i Mmis n bnadem ad ittwassgaɛɛed? Min iɛna Mmis-a n bnadem?”259

35 Yeccu inna asen: “Tafawt ad tiři akidwem drus n řweqt ɛad. Uyurem, řami ɛad ɣarwem Tafawt, ḥima war kenniw tᵉṭṭef taǧest. Wenni igguren di taǧest, war issin mani iggur.260

36 Amnem di Tfawt maḥend Tifawt ɛad aqa-tt ɣarwem, ḥima kenniw ad tiřim tarwa n Tfawt.” Ammu i tuɣa issawař Yeccu, řexdenni yuyur uca innufar zzaysen.

12:20 Řex. 8:27. 12:21 Yḥ. 1:45. 12:23 Yḥ. 13:32; 17:1. 12:24 1 Kur. 15:36. 12:25 Mt. 10:39; 16:25; Mk. 8:35; Lk. 9:24; 17:33. 12:26 Yḥ. 14:3; 17:24. 12:27 Mt. 26:37,38,39; Mk. 14:34; Lk. 22:44. 12:30 Yḥ. 11:42. 12:31 Yḥ. 14:30; 16:11; Kul. 2:15. 12:32 Řxř. 21:9; 2 Ij. 18:4; Yḥ. 3:14; 8:28. 12:34 2 Ṣm. 7:16; 1 Im. 22:10; Izhd. 45:7; 89:37; 110:4; Ica. 9:5; Irm. 23:6; Ḥaz. 37:26; Dan. 2:44; 7:14,27; Mixa 4:7; Ɛbr. 1:8. 12:35 Irm. 13:16; Yḥ. 1:9; 8:12; 9:5; 12:46; Afa. 5:8; 1 Ts. 5:4

Page 220: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

32

YUḤANNA

Břa liman n Wudayen 37 Waxxa tuɣa Netta ittegg marra řeɛřamat-a zzatsen, waxxa amenni nitni war zzayes uminen, 38 ḥima ad ittwakemmeř wawař n unabi Icaɛya i innan:

“A Sidi, wi yumnen s řexbar nneɣ u i umi ittwassargeb ufus n SIDI?”261

39 S uyenni war zemmaren ad amnen, minzi Icaɛya inna ɛawed:

40 “Nitni ssdarɣřen tiṭṭawin nsen, sseqseḥen uřawen nsen, ḥima war tᵉttwiřin s tiṭṭawin nsen, war fehhmen s wuř nsen, ad tuben uca Necc ad ten ssgenfiɣ.”262

41 Inna Icaɛya ammu, minzi iẓra aɛuǧi nnes uca tuɣa issawař xas.263

42 Waxxa amenni umnen zzayes aṭṭas n imeqqranen n řgens, maca s ssibbet n Ifarisiyyen, war zzayes cehden ca, ḥima war xasen ttiẓẓřen zi temzida.264

43 Minzi nitni tuɣa xsen aɛuǧi zeg iwdan x uɛuǧi zi AREBBI.265

44 Maca Yeccu iřaɣa, inna: “Wenni dayi ittamnen, war dayi ittimen ca, maca deg wenni d ayi dd-issekken. 45 Wenni d ayi iẓrin, iẓra wenni d ayi dd-issekken.266

46 Usiɣ-dd d Tafawt ɣar ddunect, ḥima kuř ijjen wenni dayi ittamnen, war ittɣimi ca ɛad di taǧest.267

47 Mařa ca n yijjen isřa i wawařen inu, maca war daysen yeṭṭif, Necc war xas ḥekkmeɣ ca. Necc war dd-usiɣ ca ḥima ad ḥekmeɣ x ddunect, maca ḥima ad ssnejmeɣ ddunect.268

48 Wenni d ayi isseḥqaren uca war iqbiř awařen inu, ɣares wenni xas i ɣa iḥekmen: awař i nniɣ, ad xas iḥkem deg wass aneggaru.269

49 Minzi Necc war ssiwřeɣ ca zi ɣari, maca Tababat wenni d ayi-dd-issekken iwca ayi ict n tewṣeyyet x min i ɣa iniɣ d min xef i ɣa ssiwřeɣ,270

50 u Necc ssneɣ tiweṣṣa nnes, aqa atent d Tudart ittduman. S uya, min ssawařeɣ, ssawařeɣ t am mammec d ayi inna Baba.”

12:38 Ica. 53:1; Rum. 10:16. 12:40 Ica. 6:9-10; Ḥaz. 12:2; Mt. 13:14; Mk. 4:12; Lk. 8:10; Řex. 28:26; Rum. 11:. 12:41 Ica. 6:1. 12:42 Yḥ. 7:13,4; 9:22. 12:43 Yḥ. 5:44. 12:45 Yḥ. 10:30; 14:9. 12:46 Ica. 42:6; 49:6; Yḥ. 1:9; 8:12; 9:5; 12:46; Řex. 13:47. 12:47 Yḥ. 3:17; 9:39. 12:48 Mk. 16:16; Yḥ. 3:18; 8:24. 12:49 Aɛwd. 18:18; Yḥ. 3:11; 5:20; 7:16; 8:28; 14:10,24; 16:13.

Page 221: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

33

YUḤANNA

Asird n iḍaren n imeḥḍaren

13 1 Qbeř i Řɛid n Tɣarṣt n Useɛdu, umi issen Yeccu aqa tasaɛɛet nnes tiweḍ-dd belli ad iffeɣ zi ddunect-a ɣar Babas, tuɣa

ittexs inni iǧan nnes, inni iǧan di ddunect, ittexs i-ten ař aneggaru.271

2 Řami ikemmeř umensi, umi iɛarn cciṭan uř n Yahuda, mmis n Cimɛun Isxariyuṭi, maḥend ad t isellem,272

3 ibedd Yeccu, - tuɣa issen belli Tababat iwca as kuřci deg ifassen nnes u belli iffeɣ-dd zi ɣar AREBBI u ɣar AREBBI i ɣa iɛqeb -,273

4 ikkar-dd x umensi, ikkes arruḍ nnes. Iksi ijj n umendiř uca ibyes i-t i yixef nnes. 5 Xenni ifarreɣ aman di tbanyut uca ibda issirid iḍaren n imeḥḍaren, imesseḥ asen s umendiř i zi tuɣa ibyes. 6 Řami dd-yusa ɣar Cimɛun Buṭrus, inna as Cimɛun: “A Sidi, ma texsed ad tessirded iḍaren inu?”274

7 Yarra-dd Yeccu, inna as: “Cek war tefhimed ca řexxu min tteggeɣ, maca ad tfehmed man aya awarni manawenni.” 8 Inna as Cimɛun Buṭrus: “Qaɛ ɛemmarṣ ad tessirded iḍaren inu.” Yarra-dd xas Yeccu: “Mařa war d ac ssirdeɣ, war ɣarek tᵉttiři bu tasɣart akidi.” 9 Inna as Cimɛun Buṭrus: “A Sidi, xenni war tessirid iḍaren inu waha, maca uřa d ifassen inu d uzeǧif inu.” 10 Yeccu inna as: “Wenni ittwasirden qaɛ, war iḥdij mɣir ad ttwasirden iḍaren nnes waha, minzi netta d amezdag amen ikmeř. Kenniw tizdigem, maca war iǧi marra.”275

11 Yeccu tuɣa issen wi t i ɣa iɣdaren, s uyenni inna: “Kenniw war teǧim ca marra d imezdag.”276

12 Awarni řami issird iḍaren nsen, yarḍ arruḍ nnes, xenni iqqim ɛawed, inna asen: “Ma tfehmem min daywem ggiɣ? 13 Kenniw tᵉttřaɣam ayi ‘Amseřmad nneɣ!’ d ‘Siditneɣ!’, uca tidett i tennam, minzi wa d Necc.277

14 Mařa Necc d Sidi nwem d Amseřmad nwem uca ssirdeɣ iḍaren nwem, řexdenni ittxeṣṣa uřa i kenniw ad tessirdem iḍaren ijjen i wenneɣni!278

15 Minzi Necc zeɛma wciɣ awem ijj n umedya, ḥima, am mammec ggiɣ Necc akidwem, ad teggem kenniw ɛawed ak-d wayawya.279

16 S tidett, s tidett, Necc ad awem iniɣ: War din iǧi umsexxar wenni yuɛřan x sides, uřa d areqqas yuɛřan x wenni i-t-i-dd-issekken.280

17 Mařa tessnem timesřayin-a, ad tiřim tᵉttwabarkem mařa teggim zzaysent.

13:1 Mt. 26:2; Mk. 14:1; Lk. 22:1. 13:2 Lk. 22:3; Yḥ. 13:2. 13:3 Mt. 11:27; Yḥ. 3:35; 16;28. 13:6 Mt. 3:14. 13:10 Yḥ. 15:3. 13:11 Yḥ. 6:64. 13:13 Mt. 23:8,10; 1 Kur. 8:6; 12:3; Fil. 2:11. 13:14 Gal. 6:1,2. 13:15 1 Bṭ. 2:21; 1 Yḥ. 2:6. 13:16 Mt. 10:24; Lk. 6:40; Yḥ. 15:20.

Page 222: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

34

YUḤANNA

Yeccu issen wenni t i ɣa isellmenMt. 26:20-25; Mk. 14:17-21; Lk. 22:21-23

18 War t qqareɣ ca xawem marra, maɣar ssneɣ inni i xḍareɣ, maca ḥima ad ittwakemmeř min yuran deg Wedlis, ad iniɣ: ‘Wenni i ɣa iccen zeg weɣrum akidi, aqa issgaɛɛed xafi anirz nnes.’281

19 Řexxu ad awem t iniɣ qbeř ma ad imsar, ḥima, x minni i ɣa imsar, ad tamnem belli aqa d NECC.282

20 S tidett, s tidett, Necc ad awem iniɣ: Wenni i ɣa iqebřen wenni dd ɣa ssekkeɣ, ad ayi iqbeř, u wenni d ayi i ɣa iqebřen, ad iqbeř uřa d Wenni d ayi dd-issekken.”283

21 Řami inna Yeccu man aya, innehweř Arruḥ nnes aṭṭas, uca iched, inna: “S tidett, s tidett, Necc ad awem iniɣ: Ijjen zzaywem ad dayi iɣder!”284

22 Imeḥḍaren xzaren ɣar wayawya, minzi war ssinen di min xef tuɣa issawař. 23 Tuɣa din ijjen zeg imeḥḍaren nnes i tuɣa ittexs Yeccu, tuɣa isenned x idmaren n Yeccu.285

24 Isscen Cimɛun Buṭrus ɣares, ḥima netta ad t isseqsa min iɛna wenni min xef tuɣa issawař ammu. 25 Wanita xenni, umi isenned x idmaren n Yeccu, inna as: “A Sidi, min iɛna?” 26 Yarra-dd Yeccu, inna: “D wenni umi i ɣa ssisneɣ ařeqqim n weɣrum, ad as t wceɣ.” Řexdenni issisen ařeqqim n weɣrum, iwca as t-i-dd i Yahuda, mmis n Cimɛun Isxariyuṭi. 27 Awarni i uřeqqim-a n weɣrum, yudef i-t cciṭan. Inna as Yeccu: “Min texsed ad t tegged, egg i-t deɣya.” 28 Uřa d ijj zeg inni tuɣa issennden war issin mayemmi Netta i d as inna man aya. 29 Maɣar ittɣiř asen i ca zzaysen, umi Yahuda aqa-t x ssenduq, aqa Yeccu yumur i-t ḥima ad iseɣ ca min ḥdajen nitni i Řɛid, niɣ ḥima ad iwc ca i imezřaḍ.286

30 Wanita, awarni řami iṭṭef ařeqqim n weɣrum, iffeɣ deɣya. Tuɣa d ǧiřet umi iffeɣ.

Řḥarḍ n Yeccu x řmewt nnes u x tayri jar wawmaten31 Xas uca inna Yeccu: “Aqa řexxu ittwassɛuǧ Mmis n bnadem uca ittwasɛuǧ AREBBI dayes. 32 Mařa AREBBI aqa ittwassɛuǧ dayes, řexdenni AREBBI ad t ittwassɛuǧ ɛawed deg ixef nnes, wah ad t ittwassɛuǧ deɣya.287

33 A iḥenjiren inu imeẓyanen, Necc aqa ayi akidwem drus n řweqt ɛad. Kenniw ad xafi tarzum uca am mammec nniɣ i Wudayen: ‘Mani i ɣa raḥeɣ Necc, war tzemmarem ad dd-tasem!’, ammu i d awem i ɣa iniɣ ɛawed řexxu.288

13:18 Izhd. 41:10; Mt. 26:23; 1 Yḥ. 2:19. 13:19 Yḥ. 14:29; 16:4. 13:20 Mt. 10:40; Lk. 10:16. 13:21 Mt. 26:21; Mk. 14:18; Lk. 22:21; Řex. 1:17; 1 Yḥ. 2:19. 13:23 Yḥ. 20:2; 21:7,20. 13:29 Yḥ. 12:6. 13:32 Yḥ. 12:23; 17:1. 13:33 Yḥ. 7:34; 8:21.

Page 223: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

35

YUḤANNA

34 Tawṣeyyet n jdid i d awem i ɣa wceɣ ḥima ad texsem ijjen wenneɣni. Am mammec Necc ttexseɣ kenniw, ittxeṣṣa uřa d kenniw ad texsem ayawya ammu.289

35 S man aya ad ssnen marra aqa kenniw d imeḥḍaren inu, mařa din ɣarwem tayri jar awem.”290

Yeccu izwar issiwiř x wenkar n Buṭrus Mt. 26:31-35; Mk. 14:27-31; Lk. 22:31-34

36 Cimɛun Buṭrus inna as: “A Siditneɣ, mani i ɣa traḥed?” Yarra-dd Yeccu, inna as: “Mani i ɣa raḥeɣ Necc, war tzemmared řexxu ad ayi-dd teḍfared, maca awarni manawenni ad ayi dd-teḍfared ɣar uneggaru.”291

37 Cimɛun Buṭrus inna as: “A Sidi, mayemmi war zemmareɣ ad Cek dd-ḍfareɣ řexxu? Necc ad wceɣ tudart inu i Cek.”292

38 Inna as Yeccu: “Ma ad ayi tewced tudart nnek? S tidett, s tidett, Necc ad ac iniɣ: War issququɛ uyaẓiḍ, qbeř ma ad ayi tenkared třata n twařawin.”293

Yeccu Netta d Abrid d Tidett d Tudart

14 1 “War ttejjim ad nhewřen wuřawen nwem. Kenniw tumnem di AREBBI, amnem ɛawed dayi. 2 Di taddart n Baba dayes aṭṭas n tzeddiɣin.

Maɛlik war iǧi amenni, iři nniɣ awem t, minzi Necc ad raḥeɣ ḥima ad awem ssewjdeɣ amcan. 3 Awarni řami ruḥeɣ uca ssewjdeɣ awem amcan, xenni ad ɛeqbeɣ, ad kenniw dd-awyeɣ ɣari, ḥima, mani ǧiɣ Necc, ad din tiřim uřa d kenniw.294

4 U mani i ɣa raḥeɣ aqa tessnem tt, uca tessnem abrid.” 5 Inna as Tuma: “A Siditneɣ, war nessin mani i ɣa traḥed i mammec nzemmar ad nessen abrid?” 6 Yeccu inna as: “NECC d Abrid d Tidett d Tudart, war dd-ittis uřa d ijj ɣar Baba mɣir zzayi.295

7 Mařa tuɣa tessnem ayi, ad tiři aqa tessnem uřa d Baba. Zi řexxu aqa tessnem t, teẓrim t.” 8 Filippus inna as: “A Siditneɣ, scen aneɣ Tababat uca ikfa.” 9 Yeccu inna as: “Anect uya n řweqt qaɛ Necc akidwem, ma war d ayi tessined ɛad, a Filippus? Wenni d ayi iẓrin, iẓra Tababat. Mammec teqqared: ‘Scen aneɣ Tababat!’?296

10 Ma war tumined ca aqa Necc aqa ayi di Baba d Baba aqa-t dayi? Awařen i qqareɣ, war ten qqareɣ ca zi ɣari, maca

13:34 Lawi 19:18; Mt. 22:39; Yḥ. 15:12; Afa. 5:2; 1 Ts. 4:9; 1 Bṭ. 4:8; 1 Yḥ. 3:23; 4:21. 13:35 1 Yḥ. 2:5; 4:20. 13:36 Yḥ. 21:18; 2 Bṭ. 1:14. 13:37 Mt. 26:33; Mk. 14:29; Lk. 22:33. 13:38 Mt. 26:34; Mk. 14:30; Lk. 22:34. 14:3 Yḥ. 12:26; 17:24. 14:6 Yḥ. 1:4,17; 10:9; 11:25; Ɛbr. 9:8. 14:9 Yḥ. 10:30.

Page 224: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

36

YUḤANNA

Baba wenni dayi izeddɣen, Netta ittegg řexdayem-a.297

11 Amnem ayi aqa Necc aqa ayi di Baba u Baba aqa-t dayi, u mařa lla, amnem ayi x ssibbet n řexdayem simant nsent. 12 S tidett, s tidett, Necc ad awem iniɣ: Wenni dayi yumnen, aqa řexdayem i tteggeɣ, ad zzaysent igg uřa d netta uca ad igg tinni iǧan d timeqqranin x man aya, minzi Necc ad raḥeɣ ɣar Baba,298

13 uca marra min i ɣa tᵉttarem s Yisem inu, ad t ggeɣ ḥima ad ittwassɛuǧ Tbabat di Mmis.299

14 Mařa d ayi i ɣa tᵉttarem s Yisem inu, ad t ggeɣ.

Lwaɛd n Arruḥ Iqeddsen15 Mařa texsem ayi, ṭṭfem di tweṣṣa inu,300

16 uca Necc ad ẓẓaǧeɣ i Baba u Netta ad awem iwc ijj n Umefdi nneɣni ḥima ad kiwem iqqim i řebda: 17 Arruḥ n tidett tenni mani ddunect war tzemmar ad t teqbeř, minzi war t tᵉttwiři, war t tessin. Maca kenniw tessnem t, minzi Netta ittɣima akidwem u Netta aqa-t daywem.”

18 “War kenniw ttejjiɣ ca d iyujiřen, maɣar awarni drus n řweqt Necc ad ɣarwem dd-aseɣ ɛawed.301

19 Ddunect war d ayi tẓarr ɛad, maca kenniw ad ayi twařam. Minzi Necc ddareɣ, ad teddarem uřa d kenniw. 20 Deg wass nni ad tessnem, aqa Necc aqa ayi di Baba, kenniw dayi u Necc daywem. 21 Wenni ɣar iǧa tiweṣṣa inu uca ad daysent iṭṭef d wenni d ayi ittexsen, u wenni d ayi ittexsen, uřa d Baba ad t ixs u Necc ad t xseɣ ɛawed uca ad as ssecneɣ Ixef inu.” 22 Inna as Yahuda, war iǧi d Isxariyuṭi: “A Sidi, mammec d aneɣ i ɣa tessecned Ixef nnek, war iǧi ca i ddunect?” 23 Yeccu yarra-dd, inna as: “Mařa ca n yijjen ixs ayi, xenni ad iṭṭef deg wawař inu uca Baba ad t ixs uca ɣares i dd ɣa nas u ɣares i ɣa nezdeɣ. 24 Wenni war d ayi ittexsen, war ittᵉṭṭif ca deg wawař inu, uca awař-a i tesřim, war iǧi ca zi ɣari, maca zi Tbabat wenni d ayi dd-issekken.302

25 Ssiwřeɣ akidwem man aya umi Necc ɛad akidwem. 26 Maca Amefdi, Arruḥ Iqeddsen, wenni i dd ɣa issekk Baba s Yisem inu, ad awem isseřmed kuřci, ad awem issfekkar marra min d awem nniɣ.303

27 Řehna ad awem t jjeɣ, Necc ad awem wceɣ řehna inu. Necc ad awem wceɣ, war iǧi ca am mammec daywem tᵉttic ddunect. War tejjim ad nhewřen 14:10 Yḥ. 5:17; 7:16; 8:28; 10:38; 12:49; 16:13; 17:21. 14:12 Mt. 21:21; Lk. 17:6; Řex. 5:12; 19:11. 14:13 Irm. 29:12; Mt. 7:7; 21:22; Mk. 11:24; Lk. 11:9; Yḥ. 15:7; 16:24; Yaɛ. 1:5; 1 Yḥ. 3:22. 14:15 Yḥ. 14:21,23;15:10; 1 Yḥ. 5:3. 14:18 Mt. 28:20. 14:24 Yḥ. 7:16; 8:28; 12:49; 14:10; 16:13. 14:26 Lk. 24:49; Yḥ. 15:26; 16:7,13; Řex. 2:4.

Page 225: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

37

YUḤANNA

wuřawen nwem, war tteggʷeden ca.304

28 Aqa tesřim Necc nniɣ awem: ‘Necc ad uyureɣ uca ad ɣarwem dd-aseɣ ɛawed’. Mařa texsem ayi, ad tfarḥem, minzi aqa ad raḥeɣ ɣar Baba, minzi Baba imɣar xafi!305

29 Uca řexxu, xzar, Necc nniɣ awem tt qbeř ma i ɣa imsar, ḥima kenniw, x minni i ɣa yiři uya, ad tamnem.306

30 War kiwem ssiwiřeɣ ɛad aṭṭas ktar, ad dd-yas umeqqran n ddunect-a, war ɣares ittiři walu dayi,307

31 ḥima ad tessen ddunect aqa Necc ttexseɣ Baba uca ggiɣ min d ayi iweṣṣa Baba. Kkarem, ad nuyur ssanita.”308

Tazayart d tiṣedwin nnes

15 1 “NECC d Tazayart n tidett, Baba d Bab n weḥwic n tzayart. 2 Kuř taseṭṭa dayi i war itticen řɣiǧet, ad tt ikkes uca kuř taseṭṭa i

dd-ittawyen řɣiǧet, ad tt issizdeg, ḥima ad tarni di řɣiǧet.309 3 Kenniw aqa tᵉttwasizedgem zi ssibbet n wawař i d awem nniɣ.310

4 Qqimem dayi, Necc aqa ayi daywem. Amecnaw taseṭṭa i war izemmaren ad dd-tawyi řɣiǧet zeg ixef nnes mařa war teqqim di tzayart, amya uřa d kenniw, mɣir mařa teqqimem dayi. 5 NECC d Tazayart, kenniw d tiseḍwin. Wenni dayi i ɣa iqqimen u Necc dayes, netta ad dd-yawi řɣiǧet aṭṭas, minzi břa zzayi war tzemmarem ad teggem walu. 6 Mařa ca n yijjen war dayi iqqim, ad immenḍar ɣar barra amecnaw taseṭṭa tuẓeɣ, xenni ad tt yarwen, ad tt nḍaren di tmessi, ad yareɣ.311

7 Maca mařa teqqimem dayi uca awařen inu ad daywem qqimen, ttarem min texsem uca ad ɣarwem yiři.312

8 Zi man aya ad ittwassɛuǧ Tbabat: xmi i dd ɣa tawyem aṭṭas n řɣiǧet uca ad tiřim d imeḥḍaren inu. 9 Am mammec Baba tuɣa ittexs ayi, ammu uřa d Necc tuɣa ttexseɣ kenniw. Qqimem di tayri inu. 10 Mařa tᵉṭṭfem di tweṣṣa inu, ad teqqimem di tayri inu, am mammec Necc tuɣa ttᵉṭṭfeɣ di tweṣṣa n Baba uca ttɣimeɣ di tayri nnes.313

11 Nniɣ awem man aya ḥima ad daywem tiři řefraḥet inu uca ḥima ad tᵉttwakemmeř řefraḥet nwem. 12 Tawṣeyyet inu tanita: aqa ad texsem ijjen wenneɣni am mammec Necc tuɣa xseɣ kenniw.314

13 Uřa d ijj war ɣares

14:27 Fil. 4:7. 14:28 Yḥ. 14:3. 14:29 Yḥ. 13:19; 16:4. 14:30 Yḥ. 12:31; 16:11; Afa. 2:2. 14:31 Yḥ. 10:18; Ɛbr. 10:5. 15:2 Mt. 15:13. 15:3 Yḥ. 13:10. 15:6 Ḥaz. 15:2-8; Mt. 3:10; 7:19; Kul. 1:23. 15:7 Irm. 29:12; Mt. 7:7; 21:22; Mk. 11:24; Lk. 11:9; Yḥ. 14:13; 16:24; Yaɛ. 1:5; 1 Yḥ. 3:22; 5:14. 15:10 Yḥ. 14:15,21,23; 1 Yḥ. 5:3. 15:12 Lawi 19:18; Mt. 22:39; Yḥ. 13:34; Afa. 5:2; 1 Ts. 4:9; 1 Bṭ. 4:8; 1 Yḥ. 3:23; 4:21.

Page 226: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

38

YUḤANNA

bu tayri tameqqrant x tanita: belli ca n yijjen ad iwc tudart nnes i imeddukkař nnes.315

14 Kenniw d imeddukkař inu, mařa teggim marra min kenniw x weṣṣiɣ.316

15 War ttɛiwideɣ ad awem semmiɣ ‘imsexxaren’, minzi amsexxar war issin min ittegg sidis. Maca Necc tuɣa ttřaɣiɣ awem d ‘imeddukkař’, minzi Necc ssecneɣ kenniw marra min sřiɣ zi Baba.317

16 War iǧi d kenniw i d ayi ixḍaren, maca d Necc i kenniw ixḍaren uca Necc ggiɣ kenniw ḥima ad traḥem, ad dd-tawyem řɣiǧet u ḥima ad teqqim řɣiǧet nwem, ḥima marra min i ɣa tᵉttarem zi Baba s Yisem inu, ad awem t iwca Netta.318

17 D man aya i zi kenniw umureɣ, ḥima ad texsem ijjen wenneɣni.”

Ddunect tcarreh Yeccu d imeḥḍaren nnes18 “Mařa ddunect ad kenniw tcarh, snem aqa tcarh ayi qbeř kenniw.319

19 Mařa aqa kenniw zi ddunect, iři aqa ddunect tuɣa tᵉttexs inni zzayes. Maca minzi kenniw war teǧim ca zi ddunect, maca Necc ixḍareɣ kenniw zi ddunect. S uyenni ddunect tcarreh kenniw.320

20 Ɛeqřem awař i d awem nniɣ: ‘Ismeɣ war yuɛři x sidis!’ Mařa darracen ayi, ad kenniw darrcen ɛawed. Mařa ṭṭfen deg wawař inu, ad ṭṭfen ɛawed deg wawař nwem.321

21 Maca ad zzaywem ggen man aya marra di ssibbet n Yisem inu, minzi nitni war ssinen ca wenni d ayi dd-issekken.322

22 Mařa war dd-usiɣ u war kisen ssiwřeɣ, ad yiři war ɣarsen bu ddnub. Maca řexxu war ɣarsen bu smaḥet x ddnub nsen.323

23 Wenni d ayi icarrhen, ad icarh uřa d Baba. 24 Mařa war ggiɣ zzat i tiṭṭawin nsen řexdayem i war tent yeggi uřa d ijj bnadem nneɣni, ad yiři war xasen bu ddnub. Maca řexxu ẓrin tent, carhen ayi Necc uřa d Baba.324

25 S uya ad ittwakemmeř wawař i yuran di Ccariɛa nsen: ‘Carhen ayi x walu’.325

26 Xmi dd ɣa yas Umefdi, wenni ɣarwem dd i ɣa ssekkeɣ zi Baba, Arruḥ n tidett i dd-yusin zi ɣar Baba, xenni Wanita ad ayi iched.326

27 Uca ad tcehdem uřa d kenniw, minzi tuɣa kenniw akidi zeg umezwaru.”327

15:13 Rum. 5:7; Afa. 5:2; 1 Yḥ. 3:16. 15:14 Mt. 12:50; 2 Kur. 5:16; Gal. 5:6; 6:15; Kul. 3:11. 15:15 Yḥ. 8:26. 15:16 Mt. 28:19; Mk. 16:15; Yḥ. 13:18; Afa. 1:4; Kul. 1:6. 15:18 1 Yḥ. 3:13. 15:19 Yḥ. 17:14; Gal. 1:10. 15:20 Mt. 10:24; 24:9; Lk. 6:40; Yḥ. 13:16; 16:2. 15:21 Mt. 10:22; Yḥ. 16:3. 15:22 Rum. 4:15; 5:20. 15:24 Yḥ. 10:37. 15:25 Izhd. 35:19; 69:5. 15:26 Lk. 24:49; Yḥ. 14:26; 16:7; Řex. 5:32. 15:27 Řex. 1:8,21; 5:32.

Page 227: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

39

YUḤANNA

16 1 “Aqa ssiwřeɣ akidwem aya ḥima war tendrifem. 2 Ad kenniw ssuffɣen zi temzidawin nsen. Iwa, tasaɛɛet ad dd-tas umi kuř

ijjen wenni kenniw i ɣa inɣen ad as ittɣiř aqa iwca ict n tewhibt i AREBBI.328

3 Ad zzaywem ggen man aya, minzi nitni war ssinen Baba uřa d Necc.329

4 Maca aqa nniɣ awem man aya ḥima, xmi i dd ɣa tas tsaɛɛet, xenni ad tɛeqřem x man aya. Necc war daywem nniɣ ca man aya qbeř, minzi Necc tuɣa ayi akidwem.”330

Arruḥ Iqeddsen d Amefdi nneɣni5 “Maca řexxu ad raḥeɣ ɣar wenni d ayi dd-issekken, uca uřa d ijj zzaywem war d ayi isseqsi: ‘Mani i ɣa traḥed?’ 6 Maɣar minzi nniɣ awem man aya, aqa ccuren wuřawen nwem s wecḍan. 7 Maca Necc ad awem iniɣ tidett: Ḥsen awem ad raḥeɣ, maɣar mařa war ruḥeɣ ca, war ɣarwem dd-ittis Umefdi. Mařa ruḥeɣ, ad awem t-i-dd-ssekkeɣ.331

8 Řami dd-yusa wanita, ad isseqneɛ ddunect x ddnub x tsegda u x řḥukm. 9 X ddnub minzi nitni war zzayi uminen, 10 x tsegda, minzi Necc ad raḥeɣ ɣar Baba uca war d ayi tẓarrem ɛad, 11 uca x řḥukm, minzi ameqqran n ddunect-a aqa ittwaḥaseb.332

12 Ɣari aṭṭas min daywem i ɣa iniɣ, maca řexxu war tzemmarem ad t teksim. 13 Maca řami dd-yusa Arruḥ n tidett, ad kenniw indeh di marra tidett, minzi Netta war issiwiř ca zeg ixef nnes, maca marra min i ɣa isřa, ad zzayes issiweř uca ad awem isscen timesřayin i dd ɣa yasen.333

14 Netta ad ayi issɛuǧ, minzi ad iksi zi min ɣari uca ad kenniw issargeb zzayes. 15 Marra min iǧan ɣar Baba, aqa-t inu. S uyenni nniɣ, belli Netta ad iksi zi min ɣari uca ad kenniw tt issargeb.”334

Řweqt n wecḍan ad tedweř d řefraḥet16 “War ittɣimi ca uca war d ayi tẓarrem ɛad, u xenni ɛawed war ittɣimi ca uca ad ayi tẓarem, minzi Necc ad raḥeɣ ɣar Tbabat.”335

17 Ca zeg imeḥḍaren nnes nnan jar asen: “Manawya min i d aneɣ inna: ‘War ittɣimi ca uca war d ayi tẓarrem ɛad, u xenni ɛawed war ittɣimi ca uca ad ayi tẓarem ɛawed!’, u: ‘Necc ad raḥeɣ ɣar Tbabat!’?” 18 Nitni nnan: “Manawya min iqqar: ‘War ittɣimi ca!’? War nessin ca min ixs ad

16:2 Yḥ. 9:22,34; 12:42. 16:3 Yḥ. 15:21; 1 Kur. 2:8. 16:4 Yḥ. 13:19; 14:29. 16:7 Lk. 24:49; Yḥ. 14:26; 15:26. 16:11 Yḥ. 12:31; 14:30; Afa. 2:2; Kul. 2:15. 16:13 Yḥ. 12:49; 14:2616:15 Yḥ. 17:10. 16:16 Yḥ. 7:33.

Page 228: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

40

YUḤANNA

yini.” 19 Issen Yeccu min xsen ad t sseqsan, inna asen: “Ma temmseqsam minzi nniɣ: ‘War ittɣimi ca uca war d ayi tẓarrem ɛad u xenni ɛawed war ittɣimi ca uca ad ayi tẓarem ɛawed!’?” 20 “S tidett, s tidett, Necc ad awem iniɣ: Kenniw ad trum, ad tesɣuyyem, maca ddunect ad tfarḥ. Kenniw ad tceḍnem, maca acḍan nwem ad idweř d řefraḥet. 21 Tamɣart, xmi i ɣa taruw, ad dayes yiři řeḥriq minzi tasaɛɛet nnes aqa tiweḍ-dd. Maca xmi dd ɣa taruw mmis, war tfekkar ca ɛad di řeḥriq nnes s řefraḥet minzi tarni-dd ijj n bnadem ɣar ddunect.336

22 Uřa d kenniw aqa daywem acḍan řexxu, maca ad kenniw ẓareɣ ɛawed uca ad farḥen wuřawen nwem uca uřa d ijj war zzaywem ittekkes řefraḥet nwem. 23 Deg wass nni war d ayi tᵉttarem ca. S tidett, s tidett, Necc ad awem iniɣ: Marra min i ɣa tᵉttarem zi Baba s Yisem inu, ad awem t iwc.337

24 Ař i řexxu war tᵉttarem ca s Yisem inu. Ttarem, ad teksim, ḥima ad tiři řefraḥet nwem tekmeř. 25 Ssiwřeɣ awem x man aya s imedya, maca ad dd-taweḍ tsaɛɛet i di war ɣarwem i ɣa ssiwiřeɣ ɛad s imettiřen, maca ad awem dd-barrḥeɣ x Tbabat s bṭayṭay. 26 Deg wass nni ad tᵉttarem s Yisem inu. Necc war d awem qqareɣ ca belli ad ttareɣ ca i Tbabat di ṭṭweɛ nwem, 27 minzi Tababat simant nnes ittexs kenniw, minzi kenniw tuɣa tᵉttexsem ayi uca aqa tumnem aqa Necc zi ɣar AREBBI i dd-ffɣeɣ.338

28 Ffɣeɣ-dd zi Tbabat, usiɣ-dd ɣar ddunect. Ad jjeɣ Necc ɛawed ddunect uca ad raḥeɣ ɣar Tbabat.”339

29 Nnan as imeḥḍaren nnes: “Aqa řexxu tessawařed s bṭayṭay, war tessiwiřed ca s ijj n umedya. 30 Řexxu nessen aqa tessned kuřci, war teḥdijed ad Cek isseqsa ḥed. Zi manawenni numen aqa Cek teffɣed-dd zi AREBBI.”340

31 Yeccu yarra-dd xasen: “Ma řexxu tumnem? 32 Ad dd-taweḍ tsaɛɛet, aqa tiweḍ-dd, i di i ɣa tᵉttwassuzzarem, kuř ijj ad iṭṭef ɣar wemcan nnes, ad ayi tejjem weḥḥdi, maca Necc war ǧiɣ bu weḥḥdi, minzi Tababat aqa-t akidi.341

33 Aqa ssiwřeɣ akidwem s man aya ḥima ad ɣarwem yiři řehna dayi. Di ddunect ad ɣarwem tiři řmeḥnet, ggem uř, Necc aqa ɣellbeɣ x ddunect.”342

16:21 Ica. 26:17. 16:23 Irm. 29:12; Mt. 7:7; 21:22; Mk. 11:24; Lk. 11:9; Yḥ. 14:13; 15:7; Yaɛ. 1:5; 1 Yḥ. 3:22; 5:14. 16:27 Yḥ. 17:8. 16:28 Yḥ. 13:3. 16:30 Yḥ. 21:17. 16:32 Zak. 13:7; Mt. 26:31; Mk. 14:27; Yḥ. 8:29; 14:10. 16:33 Ica. 9:5; Yḥ. 14:27; Rum. 5:1; Afa. 2:13; Kul. 1:20.

Page 229: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

41

YUḤANNA

Taẓaǧit n Yeccu i imeḥḍaren nnes

17 1 Tuɣa Yeccu issawař s man aya uca issgaɛɛed tiṭṭawin nnes ɣar ujenna, inna: “A Baba, aqa tasaɛɛet tiweḍ-dd. Suɛřa Mmic, ḥima

uřa d Mmic ad Cek issuɛřa,343

2 ařami d as tewcid ṣṣulṭa x marra ddat, ḥima xenni Netta ad iwc Tudart ittduman i kuř ijjen i d as tewcid.344

3 D tanita d Tudart ittduman, aqa nitni ad Cek ssnen, maɣar Cek weḥḥdek d AREBBI d tidett, d Yeccu Lmasiḥ wenni dd-tessekked.345

4 Necc ssuɛřiɣ Cek x temmurt. Necc kemmřeɣ řxedmet i d ayi tewcid ḥima ad tt ggeɣ.346

5 Řexxu, sɛuǧi ayi, a Baba, ɣar ixef nnek s uɛuǧi i tuɣa ɣari qbeř ma ad tiři ddunect.347

6 Secneɣ Isem nnek i iwdan inni d ayi tewcid zi ddunect. Nitni tuɣa aten nnek, tewcid ten i Necc, aqa ṭṭfen deg Wawař nnek. 7 Řexxu ssneɣ belli marra min d ayi tewcid, aqa-t zzayek. 8 Minzi Necc wciɣ asen awařen i d ayi tewcid uca nitni qebřen zzaysen, ssnen s tidett belli Necc ffɣeɣ-dd zzayek, umnen aqa Cek tessekked ayi-dd.348

9 Necc ttareɣ di ṭṭweɛ nsen, war ttᵉttareɣ di ṭṭweɛ n ddunect maca di ṭṭweɛ n yenni d ayi tewcid, minzi aqa aten Nnek. 10 Marra min iǧan inu aqa-t Nnek u min iǧan Nnek aqa-t Inu. Necc ttwassɛuǧeɣ daysen.349

11 Necc war ǧiɣ ɛad di ddunect, maca nitni aqa aten di ddunect uca Necc ad ɣarek dd-aseɣ. A Tababat iqeddsen, ḥḍa ten deg Yisem nnek, Isem nni d ayi tewcid, ḥima nitni ad iřin d ijjen am Neccin. 12 Řami d ayi tuɣa akidsen, ḥḍiɣ ten deg Yisem nnek. Necc ɛesseɣ x yenni d ayi tewcid. Uřa d ijj zzaysen war ittwahellek, mɣir mmis n tehliket ḥima ad ittwakemmeř min yuran deg Wedlis.350

13 Maca řexxu ad ɣarek dd-aseɣ u ssawařeɣ x man aya di ddunect ḥima ad tiři řefraḥet inu tekmeř daysen. 14 Wciɣ asen awař nnek uca ddunect tuɣa tcarreh i-ten minzi war ǧin ca zi ddunect am Necc war ǧiɣ ca zi ddunect.351

15 Necc war ttareɣ ḥima ad ten teksid zi ddunect, maca ḥima ad ten teḥḍid zeg umɛeffan. 16 Nitni war ǧin ca zi ddunect am Necc war ǧiɣ ca zi ddunect. 17 A Tbabat, qeddes i-ten di tidett, awař nnek d tidett.352

18 Am mammec i d ayi dd-tessekked ɣar ddunect, ssekkeɣ ten ɛawed ɣar ddunect.353

19 Ttqeddaseɣ Ixef inu di ṭṭweɛ

17:1 Yḥ. 12:23; 13:32. 17:2 Izhd. 8:7; Mt. 11:27; 28:18; Lk. 10:22; Yḥ. 3:35; 5:27; 1 Kur. 15:25; Fil. 2:10; Ɛbr. 2:8. 17:3 Ica. 53:11; Irm. 9:2217:4 Yḥ. 4:34; 13:32; 14:13; 19:30. 17:5 Yḥ. 1:1,2; 10:30; 14:9. 17:8 Yḥ. 16:27. 17:10 Yḥ. 16:15. 17:12 Ica. 8:18; Yḥ. 6:39; 10:28; 18:9; Ɛbr. 2:13. 17:14 Yḥ. 15:19. 17:17 Izhd. 119:142; Yḥ. 8:4. 17:18 Yḥ. 20:21.

Page 230: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

42

YUḤANNA

nsen, ḥima ad ttwaqeddsen uřa d nitni di tidett.354

20 War ttareɣ di ṭṭweɛ n yina waha, maca ɛawed di ṭṭweɛ n yenni dayi yumnen s wawař nsen. 21 ḥima ad iřin marra d ijjen, a Baba, am Cek dayi u Necc dayek, ḥima uřa d nitni ad iřin d ijjen dayneɣ, ḥima ad tamen ddunect belli aqa d Cek i d ayi dd-issekken.355

22 Necc wciɣ asen aɛuǧi i d ayi tewcid, ḥima ad iřin d ijjen am mammec Neccin neǧa d Ijjen. 23 Necc daysen, Cek dayi, ḥima ad iřin ttwakemmřen ɣar ijjen, ḥima ad tessen ddunect aqa Cek tessekked ayi-dd u texsed ten am mammec i d ayi texsed. 24 A Tababat, xseɣ i yenni d ayi tewcid ad iřin akidi mani ma ǧiɣ Necc uca ad ẓaren aɛuǧi inu i d ayi tewcid, minzi Cek texsed ayi qbeř ma ad tᵉttwagg ddunect.356

25 A Baba inu iseggden, aqa ddunect war Cek tessin, maca Necc aqa ssneɣ Cek u ina ssnen aqa Cek tessekked ayi-dd.357

26 Necc ssecneɣ asen Isem nnek u ad t ssecneɣ, ḥima tayri i zi tuɣa d ayi tᵉttexsed ad tiři daysen u Necc daysen.”

Uḍuf n YeccuMt. 26:47-56; Mk. 14:43-50; Lk. 22:47-53

18 1 Awarni řami inna Yeccu aya, iffeɣ ak-d imeḥḍaren nnes, ẓwan x yeɣzar n Qidrun. Tuɣa din ijj n weḥwic, yudef dayes ak-d

imeḥḍaren nnes.358

2 Maca uřa d Yahuda wenni t isellmen, issen amcan nni ɛawed, minzi Yeccu tuɣa issmuna dayes aṭṭas ak-d imeḥḍaren nnes. 3 Yiwi-dd Yahuda akides ict n terbiɛt n řɛeskar, uřa d iɛessasen n imeqqranen n ikehhanen d Ifarisiyyen, uca yusa-dd diha s iṣefḍawen d řeqnadeř d řesnaḥ.359

4 Yeccu, wenni issen marra min d as i ɣa imsaren, iffeɣ-dd ɣarsen, inna asen: “Min xef tarezzum?” 5 Arrin-dd xas: “Yeccu Nnaṣiri!” Inna asen: “D NECC!” Tuɣa Yahuda, wenni t isellmen, ibedd ɛawed akidsen. 6 Řami d asen inna Yeccu: “D NECC!”, dewřen nitni ɣar ḍeffar uca wḍan ɣar temmurt. 7 Isseqsa ten Yeccu ɛawed: “Min xef tarezzum?” Nnan: “Yeccu Nnaṣiri!” 8 Yeccu yarra-dd: “Aqa nniɣ awem, aqa d NECC. Mařa tarezzum xafi, jjem ina ad raḥen!”, 9 ḥima ad ittwakemmeř wawař i tuɣa inna: “Inni d ayi tewcid, war zzaysen weddareɣ uřa d ijj.”360

17:19 1 Kur. 1:2,30; 1 Ts. 4:7. 17:21 Yḥ. 10:38; 14:11; Gal. 3:28. 17:24 Yḥ. 12:26; 14:3. 17:25 Yḥ. 15:21; 16:3, 27; 17:8. 18:1 2 Ṣm. 15:23; Mt. 26:36; Mk. 14:32; Lk. 22:39. 18:3 Mt. 26:47; Mk. 14:43; Lk. 22:47. 18:9 Yḥ. 6:39; 10:28; 17:12.

Page 231: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

43

YUḤANNA

10 Cimɛun Buṭrus wenni tuɣa ɣares ssif, ijbed i-t-i-dd, iwta zzayes amsexxar n arrays n ikehhanen, iqess as amezzuɣ nnes afusi. Tuɣa amsexxar nni qqaren as Malxis.361

11 Xas uca inna Yeccu i Buṭrus: “Arr ssif ɣar weɣřaf nnes, řkas wenni d ayi iwca Baba, ma war t sesseɣ?”362

Yeccu zzat i Ḥannan, azeǧif n ikehhanenMt. 26:57-58; Mk. 14:53-54; Lk. 22:54

12 Tarbiɛt n řɛeskar d umeqqran x ařef n iɛeskariyyen uřa d iɛessasen n Wudayen ṭṭfen Yeccu, carfen t. 13 Nedhen t amezwaru ɣar Ḥannan, minzi netta d aḍeggwař n Qayafa, wenni tuɣa d arrays n ikehhanen deg useggʷas nni.363

14 Qayafa d netta tuɣa iweṣṣa i Wudayen, aqa ḥsen ad immet ijj n Bnadem di ṭṭweɛ n řgens.364

Ankar n Buṭrus Mt. 26:69-70; Mk. 14:66-68; Lk. 22:55-57

15 Cimɛun Buṭrus d ijjen zeg imeḥḍaren inneɣni ḍfaren Yeccu. Ameḥḍar nni tuɣa ittwassnen ɣar arrays n ikehhanen uca yudef ak-d Yeccu ɣar řemraḥ n taddart n arrays n ikehhanen.365

16 Cimɛun ibedd-dd barra ɣar tewwart. Iffeɣ-dd umeḥḍar i tuɣa ittwassnen ɣar arrays n ikehhanen, issiweř ak-d tɛessast tenni iḥeṭṭan tawwart uca issidef-dd Cimɛun ɣar daxeř. 17 Tabɣirt tenni iḥeṭṭan tawwart tenna i Cimɛun: “Ma war teǧid cek zeg imeḥḍaren n bnadem-a?” Inna: “Lla!” 18 Tuɣa imsexxaren d iɛessasen bedden din, ssarɣen timessi s řefḥem, minzi tuɣa tesmeḍ uca tuɣa ttweqqaḥen. Uřa d Cimɛun ibedd akidsen, ittweqqaḥ.366

Iseqsiten n arrays n ikehhanen i YeccuMt. 26:59-66; Mk. 14:55-64; Lk. 22:66-71

19 Isseqsa arrays n ikehhanen Yeccu x imeḥḍaren nnes u x tɣuri nnes. 20 Yarra-dd xas Yeccu: “Necc tuɣa ssawařeɣ i řgens s bṭayṭay, ssɣareɣ řebda di temzida u di Zzawect Tameqqrant mani ttmunen Wudayen řebda. Di tnuffra war ssiwřeɣ uřa d ict n řḥajjet.367

21 Mayemmi d ayi tesseqsid? Seqsa inni isřan min d asen nniɣ. Xzar, nitni ssnen min nniɣ!” 22 Řami inna ammu, xenni ijjen zeg iɛessasen i tuɣa din 18:10 Mt. 26:51; Mk. 14:47; Lk. 22:50. 18:11 Mt. 20:22; 26:39. 18:13 Mt. 26:57; Mk. 14:53; Lk. 3:2; 22:54. 18:14 Yḥ. 11:50. 18:15 Mt. 26:58; Mk. 14:54; Lk. 22:54. 18:18 Mt. 26:69; Mk. 14:67; Lk. 22:55. 18:20 Yḥ. 7:26.

Page 232: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

44

YUḤANNA

ibedden, iwta Yeccu x umeggiz nnes, inna as: “Ma ammu i dd ɣa tarred x arrays n ikehhanen?”368

23 Yarra-dd xas Yeccu, inna: “Mařa ssiwřeɣ min war iḥřin, ched x min war iḥřin, maca mařa ssiwřeɣ mliḥ, mayemmi d ayi teccated xenni?” 24 Xas uca Ḥannan issekk i-t ittwacarf ɣar Qayafa, arrays n ikehhanen.369

Cimɛun Buṭrus inkar ɛawed aqa netta issen YeccuMt. 26:71-75; Mk. 14:69-72; Lk. 22:58-62

25 Tuɣa Cimɛun Buṭrus ibedd dinni ittweqqaḥ. Nnan as: “Ma war teǧid uřa d cek zeg imeḥḍaren nnes?” Netta inkar, inna: “War ǧiɣ ca d necc!”370

26 Ijjen zeg imsexxaren n arrays n ikehhanen i tuɣa itteɛnan i wenni umi iqess Cimɛun amezzuɣ, inna: “Ma war cek ẓriɣ akides deg weḥwic?” 27 Řexdenni inkar Cimɛun ɛawed uca deɣya issquqeɛ uyaẓiḍ.371

Yeccu zzat i PilaṭusMt. 27:1-2, 11-31; Mk. 15:1-20; Lk. 23:1-25

28 Xenni iwyen-dd Yeccu zi Qayafa ɣar taddart n ccreɛ, umi qqaren ‘Prituriyum’. Tuɣa d zic di ṣṣbeḥ. Nitni war udifen ca ɣar taddart n ccreɛ, ḥima war ttwessixen qbeř ma i ɣa ccen Tɣarṣt n Useɛdu.372

29 S uyenni iffeɣ-dd ɣarsen Pilaṭus, inna asen: “Man acetci i ɣarwem x Weryaz-a?” 30 Arrin-dd, nnan as: “Mařa Wanita war tuɣi d mmis n řmuɛṣiyyet, ad tiři war d ac t-i-dd-nettiwi.” 31 Inna asen Pilaṭus: “Awyem t-i-dd kenniw, tḥekmem xas ɛlaḥsab Ccariɛa nwem.” Xenni nnan as Wudayen: “War ɣarneɣ bu ttesriḥ maḥend ad neneɣ uřa d ijj!”, 32 ḥima ad ittwakemmeř wawař n Yeccu i tuɣa iqqar, am tuɣa isscanen i man řmewt i ɣa immet.373

33 Xenni yudef-dd Pilaṭus ɛawed ɣar taddart n Ccraɛ, umi qqaren Prituriyum, iřaɣa-dd x Yeccu, inna as: “Ma Cek d Ajeǧid n Wudayen?”374 34 Yarra-dd xas Yeccu: “Ma teqqared aya zi ɣarek niɣ tuɣa inneɣni qqaren ac t xafi?” 35 Yarra-dd Pilaṭus: “Ma necc d Uday? Aqa řgens nnek d imeqqranen n ikehhanen iwyen-dd Cek ɣari. Min tuɣa teggid?” 36 Yarra-dd xas Yeccu: “Tageldit inu war teǧi ca zi ddunect-a. Mařa teǧa Tgeldit inu zi ddunect-a, ad yiři aqa imsexxaren inu ad mmenɣen ḥima war ttwasellameɣ i Wudayen, maca řexxu Tageldit inu war teǧi

18:22 Irm. 20:2; Řex. 23:2. 18:24 Mt. 26:57; Mk. 14:53; Lk. 22:54. 18:25 Mt. 26:71; Mk. 14:69; Lk. 22:58. 18:27 Yḥ. 13:38. 18:28 Mt. 27:1; Mk. 15:1; Lk. 22:66; 23:1. 18:32 Mt. 20:19; Yḥ. 12:32. 18:33 Mt. 27:11; Mk. 15:2; Lk. 23:3.

Page 233: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

45

YUḤANNA

ca ssanita.”375

37 Inna as Pilaṭus: “Xenni aqa Cek d Ajeǧid nican!” Yarra-dd Yeccu: “Cek teqqared, aqa Necc d Ajeǧid. I man aya i dd-xeřqeɣ u i uya i dd-usiɣ ɣar ddunect ḥima ad cehdeɣ i tidett. Marra wenni iǧan zi tidett, ad iseř i tmijja inu.” 38 Inna as Pilaṭus: “Umi qqaren d tidett?” Řami inna ammu, iffeɣ-dd ɛawed ɣar Wudayen, inna asen: “War dayes ufiɣ uřa d ijj n uxeṭṭu.376

39 Maca aqa tennumem ad awem sarrḥeɣ ijj n bnadem di Řɛid n Tɣarṣt n Useɛdu. Ma texsem xenni ad awem sarrḥeɣ Bnadem-a, Ajeǧid n Wudayen?”377

40 Sɣuyyen ɛawed marra, nnan: “War iǧi ca Wanita, ḥaca Bar-Abbas!” Tuɣa Bar-Abbas d aceffar.378

Řḥukm x Yeccu

19 1 Xenni ijja Pilaṭus ad hettken Yeccu s urekkuḍ.379

2 Awarni řami muden iɛeskariyyen ict n temrist n isennanen, ssarsen as tt x

uzeǧif nnes uca yarḍen as ijj n useřham d arjuwani, 3 nnan: “Sřam xak, a Ajeǧid n Wudayen!”, uca wtin t x igemmizen nnes. 4 Iffeɣ-dd ɛawed Pilaṭus, inna asen: “Ad awem t-i-dd-ssuffɣeɣ, ḥima ad tessnem belli necc war dayes ufiɣ ssibbet i ucetci, uřa d ict.” 5 Xenni iffeɣ-dd Yeccu s temrist n isennanen d ujeǧab ajurwani. Inna asen Pilaṭus: “Xzarem, Bnadem!” 6 Řami t ẓrin imeqqranen n ikehhanen d iɛessasen, sɣuyyen, nnan: “Ṣellb i-t, ṣellb i-t” Inna asen Pilaṭus: “Awyem t-i-dd kenniw, ṣellbem t, minzi necc war dayes ufiɣ uřa d ijj n řɛib.” 7 Arrin-dd xas Wudayen: “Ɣarneɣ Ccariɛa, u ɛlaḥsab Ccariɛa nneɣ ittxeṣṣa ad immet, minzi Netta ittarra ixef nnes d Mmis n AREBBI.”380

8 Řami isřa Pilaṭus awař-a, yarni di tiggʷudi. 9 Yudef ɛawed ɣar taddart n ccreɛ, inna i Yeccu: “Manis Cek?” Maca Yeccu war xas dd-yarri ca. 10 Inna as Pilaṭus: “Ma war texsed ad kidi tessiwiřed? Ma war tessined ca aqa ɣari ṣṣulṭa ḥima ad ac ssarrḥeɣ u ɣari ṣṣulṭa ḥima ad Cek ṣellbeɣ?” 11 Yarra-dd xas Yeccu: “War ɣarek tᵉttiři bu ṣṣulṭa xafi, mařa war d ac dd-temmewc zi sennej. S uya, wenni d ayi i ɣa isellmen, aqa xas ddenb imɣar zeg wenni i iǧan xak.” 12 Zi řexdenni tuɣa Pilaṭus yarezzu ad as isarreḥ, maca Udayen sɣuyyen, nnan: “Mařa tsarrḥed i Weryaz-a, war teǧid ca d ameddukkeř n qayṣar. Kuř ijjen

18:36 Yḥ. 6:15; 1 Tim. 6:13. 18:38 Mt. 27:24; Lk. 23:4. 18:39 Mt. 27:15; Mk. 15:6; Lk. 23:17. 18:40 Mt. 27:16; Mk. 15:7; Lk. 23:19; Řex. 3:1. 19:1 Mt. 27:26; Mk. 15:15. 19:7 Lawi 24:16; Yḥ. 5:18; 10:3.

Page 234: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

46

YUḤANNA

wenni ittarran ixef nnes d ajeǧid, ittɛekkas qayṣar.”381

13 Řami isřa Pilaṭus i wawař-a, issuffeɣ Yeccu, iqqim x řkursi n ccreɛ deg wemcan umi qqaren ‘Azzay n luṣa’, maca qqaren as s Tɛibranit ‘Gpipta’. 14 Tuɣa d ass n Usewjed i Tɣarṣt n Useɛdu. Tuɣa ɛřaḥař d tsaɛɛet wiss setta, inna i Wudayen: “Xzarem, Ajeǧid nwem!” 15 Maca nitni sɣuyyen: “Ksi t, ksi t, ṣellb i-t!” Inna asen Pilaṭus: “Ma ad ṣellbeɣ xenni Ajeǧid nwem?” Arrin-dd xas imeqqranen n ikehhanen: “War ɣarneɣ bu ujeǧid mɣir qayṣar!”382

16 Xenni isellem asen t ḥima ad t ṣellben. Uca nitni ksin Yeccu, iwyen t ssenni.383

Yeccu yarebbu ṣṣalibMt. 27:32-44; Mk. 15:21-32; Lk. 23:26-39

17 Yarbu simant nnes ṣṣalib ɣar wemcan umi qqaren ‘Taceqquft’, maca s Tɛibranit qqaren as ‘Juljuta’.384385

18 Ṣellben t dinni, uca ṣellben akides tnayen nneɣni, ijjen ɣar ijj n uɣezdis u wenneɣni ɣar uɣezdis nneɣni, u Yeccu di řwest. 19 Yura Pilaṭus ɛawed deg ict teřwiḥt, issars i-tt x ṣṣalib. Ammu i ittwari dayes: ‘Wanita d Yeccu Nnaṣiri, Ajeǧid n Wudayen’.386

20 Tira aya ɣrin tent aṭṭas n Wudayen, minzi amcan mani tuɣa ṣellben Yeccu yudes-dd i tendint. Tira aya ttwarint s lḥuruf n Tɛibranit d Tlatinit d Tyunanit. 21 Nnan imeqqranen n ikehhanen i Pilaṭus: “War ttari ca: ‘Ajeǧid n Wudayen’, maca aqa inna: ‘Necc d Ajeǧid n Wudayen!’ ” 22 Yarra-dd Pilaṭus: “Min uriɣ, aqa uriɣ t.” 23 Řami ṣellben iɛeskariyyen Yeccu, ksin arruḍ nnes, bḍan t x arebɛa n tseqqar, i kuř aɛeskari ict n tesɣart. Maca tcamir nnes tuɣa břa taxeyyaḍt, tᵉttwaxeyyeḍ qaɛ zi sennej.387

24 Nnan i wayawya: “War t nettcarrig ca, ad xas negg akeccuḍ, ad nẓar wi t i ɣa yawyen, ḥima ad ittwakemmeř awař n Tira Iqeddsen i iqqaren: “Bḍan arruḍ inu jar asen u x warruḍ inu ggin akeccuḍ.” Man aya i iggin iɛeskariyyen.388

25 Ɣar ṣṣalib n Yeccu tbedd yemmas d učmas n yemmas d Maryam tamɣart n Kliyupas d Maryam n Majdala.389

26 Řami iẓra Yeccu yemmas d umeḥḍar wenni tuɣa ittexs, ibedd din, inna i yemmas: “A tamɣart, xzar, mmim!” 27 Řexdenni inna i umeḥḍar nni:“Aqa-c yemmac!” Zi tsaɛɛet nni iksi tt umeḥḍar ɣar taddart nnes.

19:12 Řex. 17:7. 19:15 Amz. 49:10. 19:16 Mt. 27:26; Mk. 15:22; Lk. 23:24,25. 19:17 ‘Tiɛibranit’ - ad taɣ ‘Tiɛibranit’ ijj n isem nni issmunen deg ixef nnes am iřes n Tɛibranit, am ires n Tramit. 19:17 Mt. 27:31,33; Mk. 15:22; Lk. 23:26,33. 19:19 Mt. 27:37; Mk. 15:26; Lk. 23:38. 19:23 Mt. 27:35; Mk. 15:24; Lk. 23:34. 19:24 Izhd. 22:19. 19:25 Mt. 27:55; Mk. 15:40; Lk. 23:49.

Page 235: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

47

YUḤANNA

Řmewt n Yeccu x ṣṣalibMt. 27:45-56; Mk. 15:33-41; Lk. 23:44-49

28 Awarni man aya issen Yeccu aqa kuřci ittwakemmeř, řexdenni inna, ḥima ad yiři min yuran deg Wedlis: “Necc ffudeɣ!”390

29 Ittwamars din ijj n uɣarraf iccur s řxeǧ. Ssɣeḍṣen ict n spunxa n hisub s řxeǧ uca ggin tt x uɣanim n tɛelǧet, ssiwḍen as tt ɣar uqemmum nnes. 30 Řami iqqas Yeccu řxeǧ, inna: “Aqa ittwakemmeř!” Uca issaḍar azeǧif nnes, isellem Arruḥ nnes. 31 Umi tuɣa ass n Usewjed n Pasxa, nnan Wudayen: “War iɛeddeř ad qqiment arrimat nsen x ṣṣalib di ssebt, minzi ass n ssebt yudes-dd!”, minzi ass nni n ssebt tuɣa d ameqqran aṭṭas. S uya ttaren Wudayen zi Pilaṭus ḥima ad arẓen iḍaren n yenni ittwaṣellben, ad ten ssiggʷejen ssenni. 32 Xenni usin-dd iɛeskariyyen, arẓin iḍaren n umezwaru u n wenneɣni i tuɣa ittwaṣelleb akides, 33 maca řami dd-usin ɣar Yeccu, war arẓin ca iḍaren nnes umi ẓrin aqa immut. 34 Maca ijjen zeg iɛeskariyyen issnuqqeb i-t s ict n lansa deg uɣezdis nnes uca ffɣen-dd idammen d waman deɣya. 35 Wenni iẓrin man aya, tuɣa iched u cchadet nnes d tidett. Netta issen, aqa inna tidett, ḥima ad tamnem uřa d kenniw. 36 Timesřayin-a msarent, ḥima ad ittwakemmeř Wedlis i iqqaren: “War zzayes ittareẓẓi yiɣes.”391

37 Uca ijj n wawař nneɣni zeg Wedlis iqqar: “Nitni ad xzaren wenni t issnuqqben.”392

Anḍeř n YeccuMt. 27:57-61; Mk. 15:42-47; Lk. 23:50-56

38 Awarni man aya Yusuf zi Arimatiya, wenni tuɣa d ijj n umeḥḍar n Yeccu maca s tnuffra zi tiggʷudi zeg Wudayen, ittar as i Pilaṭus ttesriḥ ḥima ad iksi řxecbet n Yeccu uca Pilaṭus isarreḥ as. Xenni yusa-dd, iksi řxecbet n Yeccu.393

39 Yusa-dd ɛawed Nikudimus wenni tuɣa dd-yusin qbeř ɣar Yeccu s ǧiřet, yiwi-dd akides axeǧeḍ n řefwaḥet n mirru d wecfir ɛřaḥař mya arḍeř.394395

40 Xenni ksin řxecbet n Yeccu, řeḥḥfen tt di řecfun ak-d řeɛṭur, am mammec nnumen tteggen tt Wudayen i wenḍeř. 41 Tuɣa din ijj n weḥwic deg wemcan mani ṣellben Yeccu, uca deg weḥwic ijj n wenḍeř n jdid, ɛemmarṣ war dayes ssarsen uřa d ijj. 42 Ssarsen Yeccu din, minzi tuɣa yiweḍ-dd wass n ssebt, u minzi anḍeř nni tuɣa yudes.

19:28 Izhd. 22:15; 69:21. 19:36 Uf. 12:46; Řxř. 9:12; Izhd. 34:21. 19:37 Zak. 12:10. 19:38 Mt. 27:57; Mk. 15:42; Lk. 23:50; Yḥ. 12:42. 19:39 ‘qbeř’ - xzar Yuḥ. 3:1. 19:39 Yḥ. 3:1; 7:50.

Page 236: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

48

YUḤANNA

Anḍeř n Yeccu ixwa Mt. 28:1-10; Mk. 16:1-8; Lk. 24:1-12

20 1 Deg wass amezwaru n simana tusa-dd Maryam n Majdala di ṣṣbeḥ zic ɣar wenḍeř, tuɣa ɛad d taǧest. Teẓra taṣḍart aqa temmeksi

x wenḍeř.396

2 Tuzzeř-dd, tusa-dd ɣar Cimɛun Buṭrus u ɣar umeḥḍar nneɣni wenni tuɣa ittexs Yeccu, tenna asen: “Ksin Siditneɣ zeg wenḍeř, war ssineɣ mani t ggin.”397

3 Iffeɣ-dd Cimɛun d umeḥḍar nneɣni uca usin-dd ɣar wenḍeř.398

4 Nitni uzzřen s tnayen idsen, maca ameḥḍar nneɣni izwar i Cimɛun uca yiweḍ d amezwaru ɣar wenḍeř. 5 Ixzar, iẓra řecfun n řeqṭen mmarsen din, maca war yudif ca.399

6 Iḍfar i-t Cimɛun, yudef ɣar wenḍeř, iẓra ɛawed řecfun mmarsen din. 7 Amendiř wenni tuɣa x uzeǧif nnes, war immars ca ak-d řecfun n řeqṭen, maca tuɣa iḍfeṣ. ittwagg deg wemcan weḥḥdes.400 8 Řexdenni yudef-dd uřa d ameḥḍar nneɣni, wenni dd-yusin d amezwaru ɣar wenḍeř, iẓra uca yumen. 9 Minzi nitni tuɣa ɛad war ssinen Tira Iqeddsen, belli ittxeṣṣa as ad ikkar jar n imettinen.401

10 Xenni dewřen imeḥḍaren nni ɣar taddart nsen.

Aḍhar n Lmasiḥ i Maryam zi MajdalaMk. 16:9-11

11 Maryam teqqim tbedd ɣar wenḍeř barra, tᵉttru. Řami tuɣa tᵉttru, tesweḍ deg wenḍeř,402

12 teẓra tnayen n lmalakat s warruḍ d acemřař, qqimen mani tuɣa temmars řxecbet n Yeccu, ijjen ɣar tsummtin nnes n uzeǧif, ijjen ɣar iḍaren nnes. 13 Nnan as: “A tamɣart, mayemmi tᵉttrud?” Tenna asen: “Maɣar kksen Sidi inu, war ssineɣ mani t ssarsen.” 14 Umi tenna aya, tenneqřeb ɣar ḍeffar, teẓra Yeccu ibedd, maca war tessin ca aqa-t d Yeccu.403

15 Yeccu inna as: “A tamɣart, mayemmi tᵉttrud? Min xef tarezzud?” Tᵉttɣiř as Netta d bab n teḥwict, tenna as: “A sidi mařa cek i-t iksin, ini ayi mani t tessarsed, xenni ad t ksiɣ.” 16 Yeccu inna as: “A Maryam!” Nettat tenneqřeb, tenna as s Tɛibranit: “A Rabbuli!”, ixs ad yini: ‘A Amseɣɣar’. 17 Yeccu inna as: “War dd-tqarreb ca, aqa Necc ɛad war gaɛɛdeɣ ca ɣar Baba, maca ruḥ ɣar aytma, ini asen: ‘Necc aqa ad gaɛɛdeɣ ɣar Baba d Babatwem, ɣar AREBBI inu

20:1 Mt. 28:1; Mk. 16:1; Lk. 24:1. 20:2 Yḥ. 13:23; 21:7,20. 20:3 Lk. 24:12. 20:5 Yḥ. 19:40. 20:7 Yḥ. 11:44. 20:9 Izhd. 16:10; Řex. 2:25,31; 13:35. 20:11 Mt. 28:1; Mk. 16:5; Lk. 24:4. 20:14 Mt. 28:9; Mk. 16:9.

Page 237: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

49

YUḤANNA

d AREBBI nwem.’ ”404

18 Teɛqeb-dd Maryam n Majdala txebbar imeḥḍaren belli nettat teẓra Siditneɣ u belli Netta inna as man aya.405

Aḍhar n Lmasiḥ i imeḥḍaren nnesMt. 28:16-20; Mk. 16:14-18; Lk. 24:36-49

19 Ɣar tmeddit n wass nni, netta d amezwaru n simana, tuɣa tiwwura qqnent mani tuɣa munen imeḥḍaren s tiggʷudi zeg Wudayen, yudef-dd Yeccu, ibedd di řwest nsen, inna asen: “Sřam xawem.”406

20 Awarni řami inna aya, immeř asen ifassen nnes d uɣezdis nnes. Farḥen imeḥḍaren řami ẓrin Siditneɣ.407

21 Inna asen ɛawed Yeccu: “Sřam xawem, am mammec d ayi dd-issekk Baba, uřa d Necc ad kenniw dd-ssekkeɣ.”408

22 Awarni řami inna man aya, iṣuḍ daysen, inna asen: “Qebřem Arruḥ Iqeddsen.” 23 Wenni umi i ɣa teɣfarem ddnub, ad as ttwaɣfaren ddnub nnes. Wenni umi d as i ɣa tᵉṭṭfem di ddnub nnes, ad as ttwaṭṭfen ddnub nnes.”409

Yeccu isscen ixef nnes i Tuma24 Maca Tuma, ijjen zi tenɛac, wenni umi qqaren ‘Acniw’, war tuɣi ca akidsen řami dd-yusa Yeccu. 25 Nnan as imeḥḍaren: “Aqa neẓra Siditneɣ!” Maca netta inna asen: “Mařa war ẓriɣ řimařt n imesmiren deg ifassen nnes, ad ssarseɣ aḍaḍ inu deg wemcan n imesmiren uca ad ssarseɣ afus inu deg uɣezdis nnes, war ttimneɣ.” 26 Awarni tmenya n wussan tuɣa imeḥḍaren nnes ɛawed ɣar daxeř u Tuma tuɣa akidsen. Yudef-dd Yeccu, waxxa tiwwura tuɣa qqnent, uca ibedd-dd di řwest nsen, inna: “Sřam xawem!” 27 Inna i Tuma: “Awi-dd aḍaḍ nnek uca xzar deg ifassen inu, sars afus nnek danita u sidef i-t deg uɣezdis inu, war ttiři d akafriw, maca d řmumen.”410

28 Yarra-dd Tuma, inna as: “A Sidi inu d AREBBI inu!” 29 Inna as Yeccu: “Umi teẓrid ayi řexxu, aqa tumned, a Tuma! Sseɛd n yenni yumnen, waxxa nitni war d ayi ẓrin.”411

30 Yeccu igga aṭṭas n řeɛřamat nneɣni qibač i imeḥḍaren nnes, tinni war yurint ca deg wedlis-a,412

31 maca tina urant ḥima ad tamnem belli Yeccu Netta d Lmasiḥ, Mmis n AREBBI, uca xmi i ɣa tamnem, ad ɣarwem tiři Tudart s Yisem nnes.

20:17 Izhd. 22:23; Mt. 28:10; Yḥ. 16:2; Ɛbr. 2:11. 20:18 Mt. 28:8; Mk. 16:10; Lk. 24:9. 20:19 Mk. 16:14; Lk. 24:36; 1 Kur. 15:5. 20:20 Yḥ. 16:22. 20:21 Ica. 61:1; Mt. 28:19; Mk. 16:15; Lk. 4:18; Yḥ. 17:18. 20:23 Mt. 16:19; 18:18. 20:27 1 Yḥ. 1:1. 20:29 1 Bṭ. 1:8. 20:30 Yḥ. 21:25.

Page 238: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

50

YUḤANNA

Aḍhar n Yeccu ɣar řebḥar n Tibiriyas

21 1 Awarni uya tuɣa Yeccu immeř ixef nnes ɛawed i imeḥḍaren ɣar řebḥar n Tibiriyas, iḍhar-dd ammu. 2 Tuɣa din jmiɛ Cimɛun

Buṭrus d Tuma, wenni umi qqaren Acniw, d Natanayil, wenni tuɣa zi Qana di temmurt n Ljalil, d tarwa n Zabdi, uřa d tnayen nneɣni zeg imeḥḍaren nnes.413

3 Inna asen Cimɛun Buṭrus: “Necc ad raḥeɣ ad gmareɣ iseřman.” Nnan as: “Ad kik nraḥ uřa d neccin.” Ffɣen-dd uca nyin deɣya di tɣarrabut. Di ǧiřet nni war ṭṭifen walu. 4 Ɣar ṣṣbeḥ zic, ibedd-dd Yeccu x tma n řebḥar, maca imeḥḍaren war ssinen ca aqa d Yeccu. 5 Inna asen Yeccu: “A ibřiɣen, ma ad taɣ ɣarwem ca n macca?” Arrin-dd xas “Lla!” 6 Inna asen: “Nḍarem tracca nwem ak-d uɣezdis afusi n tɣarrabut, ad tafem.” Xenni nḍaren tracca uca war zemmaren ad tt-i-dd-jebden zi ssibbet n ubarru n iseřman i dayes ittwaṭṭfen.414

7 Inna umeḥḍar wenni tuɣa ittexs Yeccu i Buṭrus: “Aqa Netta d Siditneɣ.” Řami isřa Cimɛun aqa Netta d Sidi, iṭṭef tcamir nnes minzi tuɣa d aɛaryan, inḍar ixef nnes di řebḥar ařami i ɣa dd-iqarreb ɣar Yeccu.415

8 Maca imeḥḍaren inneɣni usin-dd s tɣarrabut minzi war iggʷijen ca x řbarr mɣir mitayen n iɣaǧen, uca jebden-dd tracca ak-d iseřman.416

9 Řami dd-ffɣen ɣar řbarr, ẓrin diha aqa ittwassewjed ijj n ufennic n řefḥem mani mmarsen iseřman d weɣrum. 10 Inna asen Yeccu: “Awyem-dd zeg iseřman i tegmarem řexxu.”417

11 Cimɛun Buṭrus yuyur, ijbed tracca teccur s iseřman imeqqranen ɣar řbarr, aqa-tt dayes mya u-třata u-xemsin. Waxxa dayes s wanect uya aṭṭas, war tcarreg ca tracca. 12 Inna asen Yeccu: “Araḥem-dd da, ad tariyyqem!” Uřa d ijj zeg imeḥḍaren war izɛim ad t isseqsa, min teɛnid Cek, minzi ssnen aqa-t d Siditneɣ. 13 Řexdenni yusa-dd Yeccu, iksi aɣrum d iseřman, iwca asen. 14 Wanita d twařa wiss třata i dd-iḍhar Yeccu i imeḥḍaren nnes awarni řami dd-ittwassnekkar zi taddart n imettinen.

Aseqi n Yeccu i Buṭrus 15 Awarni řami ariyyqen, inna Yeccu i Cimɛun Buṭrus: “A Cimɛun, mmis n Yuna, ma tᵉttexsed ayi ktar zeg yina?” Inna as: “Wah, a Sidi, Cek tessned aqa necc ttexseɣ Cek.” Inna as: “Arwes izmaren inu!” 16 Inna as ɛawed, i twařa wiss tnayen: “A Cimɛun, mmis n Yuna, ma tᵉttexsed ayi?” Inna as: “Wah a Sidi, Cek tessned aqa necc ttexseɣ Cek.” Inna as: “Arwes icarriyyen

21:2 Mt. 4:21; Mk. 1:19; Yḥ. 1:46. 21:6 Lk. 5:4,6,7. 21:7 Yḥ. 13:23; 20:2. 21:8 ‘mitayn n iɣaǧen’ - ixs ad yini ɛřaḥař 100 mitru. 21:10 Lk. 24:41.

Page 239: ™exbaraṣebḥan.pdfIdlisen n Loahd n Jdid Ismawen n idlisen Isem Tasna aquÄaÄ Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Matta Mat. 5 Lexbar AãebPan n Yeccu LmasiP s ufus n Marku

51

YUḤANNA

inu!” 17 Inna as wiss třata: “A Cimɛun, mmis n Yuna, ma tᵉttexsed ayi?” Icḍen Buṭrus minzi inna as t wiss třata: ‘Ma tᵉttexsed ayi?’, uca inna as: “A Sidi, Cek tessned kuřci, tessned aqa necc ttexseɣ Cek.” Inna as Yeccu: “Arwes tixsiwin inu!418

18 S tidett, s tidett, Necc ad ac iniɣ: Řami cek tuɣa d ameẓyan, tbeysed i yixef nnek, truḥed mani texsed, maca x minni i ɣa tewsared, ad tesswiẓẓḍed ifassen nnek uca wenneɣni ad cek ibyes uca ad cek yawi ɣar mani war tᵉttexsed.”419

19 Inna ammu ḥima ad isscen i man řmewt i zi i ɣa issɛuǧ AREBBI. Awari řami d as inna ammu, inna as: “Ḍfar ayi-dd!”420

20 Inneqřeb Cimɛun Buṭrus, iẓra ameḥḍar wenni tuɣa ittexs Yeccu, iḍfar i-t, netta d wenni tuɣa isennden x idmaren n Yeccu ɣar umensi, wenni innan: “A Sidi inu, wi Cek i ɣa iɣdaren?”421

21 Řami iẓra Buṭrus wa, inna i Yeccu: “A Sidi, i wa, min d as i ɣa imsaren?” 22 Inna as Yeccu: “Mařa xseɣ ad iqqim ař dd i ɣa ɛeqbeɣ, min d ac iruḥen? Cek ḍfar ayi-dd!” 23 Uca iffeɣ-dd wawař-a jar wawmaten belli ameḥḍar nni war ittmetti ca, maca Yeccu war d as inni ca belli netta war ittmetti ca, maca: “Mařa xseɣ ad iqqim ař dd i ɣa ɛeqbeɣ, min d ac iruḥen?”

Taneggarut24 D wa d ameḥḍar wenni icehhden s man aya uca netta yura man aya, u neccin nessen aqa cchadet nnes d tidett.422

25 Aqa din ɛad aṭṭas n tmesřayin nneɣni i igga Yeccu. Mařa ttwarint ict awarni tenneɣnit, ittɣiř ayi, ad tiři ddunect simant nnes war dayes ca ttasiɛ ḥima ad teksi idlisen i ɣa ittwarin. Amin!

Aneggar n Řexbar Aṣebḥan Iqeddsen am mammec t ibarreḥ Yuḥanna. Aneggar n tira n řectab n arebɛa n Řexbarat Iṣebḥen.

Aɛuǧi i Tbabat, i Mmis u i Arruḥ Iqeddsen, řexxu u řebda u i řebda n řebdat.423

21:17 Yḥ. 16:30. 21:18 Yḥ. 13:36; Řex. 12:3; 2 Bṭ. 1:14. 21:19 2 Bṭ. 1:14. 21:20 Yḥ. 13:23; 20:2; 21:7. 21:24 Yḥ. 19:35. 21:25 Yḥ. 20:30.