EYLEM ARAŞTIRMASI

EL KİTABI

Çeviri Editörleri

Yıldız UZUNER

Meltem ÖZTEN ANAY

A SHORT GUIDE TO ACTION RESEARCH

ANDREW P. JOHNSON Minnesota State University, Mankato

3. Baskı

Ankara 2019

EYLEM ARAŞTIRMASI EL KİTABI

Çeviri Editörleri

Yıldız UZUNER

Meltem ÖZTEN ANAY

A SHORT GUIDE TO ACTION RESEARCH

ANDREW P. JOHNSON

PEARSON

Bu kitabın Türkiye'deki basım, yayın, satış hakları Anı Yayıncılık Eğitim ve Danışmanlık San. Tic. Ltd. Şti.’ne aittir.

Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz.

Başkan Yardımcısı ve Yazı İşleri Müdürü: Jeffery W. Johnston

Başkan Yardımcısı ve Yayıncı: Kevin Davis

Yazı İşleri Asistanı: Lauren Carlson Pazarlama Müdürü: Joanna Sabella

Üretim Editörü: Paula Carroll

Üretim Alıcısı: Laura Messerly

Yazı İşleri Ürün Servisi: Shylaja Gattupalli

Elektronik Düzenleme: TexTech International Pvt Ltd Kapak Tasarımcısı: Bruce Kenselaar

Metin Basımı: R.R. Donnelley & Sons/Harrisonburg

Kapak Basımı: R.R. Donnelley & Sons/Harrisonburg

Bu kitaptaki diğer kaynaklardan alınmış ve izinli olarak üretilmiş materyaller için katkıda bulunanlar ve onaylar metin içinde uygun sayfalarda yer almaktadır.

Telif hakkı © 2012, 2008, 2005, 2002 Pearson Education Yayınevine aittir. Tüm hakları saklıdır. Bu yayın telif hakkı tarafından korunmaktadır ve herhangi bir yasak çoğaltma, bir erişim sisteminde depolama veya herhangi bir biçimde veya herhangi bir yolla, elektronik, mekanik, fotokopi, kayıt veya bir depolama sistemi tarafından iletimden önce yayıncıdan izin alınmalıdır. Bu çalışmadaki materyalleri kullanmak için izin(ler)i almak için Pearson Education, Inc., Permissions Department, One Lake Street, Upper Saddle River, New Jersey 07458 yazılı bir izinle başvurunuz veya isteğinizi şu faks numarasına gönderebilirsiniz: 201-236-3290.

Yayıncı Sertifika No : 16003

Matbaa Sertifika No : 13268

ISBN : 978-605-5213-56-5

Kapak Tasarımı : Anı Yayıncılık

Mizanpaj : Anı Yayıncılık-Kezban KILIÇOĞLU

Dil Kontrol : Anı Yayıncılık-Göksel ÇAKIR

Baskı : Sözkesen Matbaacılık

Adres : İvedik OSB 1518. Sokak Mat-Sit İş Mrk. No:2/40 Yenimahalle-ANKARA

Tel : 0 312 395 21 10

KÜTÜPHANE BİLGİ KARTI ___________________________________________________________

UZUNER, Yıldız - ÖZTEN ANAY, Meltem

EYLEM ARAŞTIRMASI EL KİTABI

A SHORT GUİDE TO ACTION RESEARCH, ANDREW P. JOHNSON

Anı Yayıncılık, 3. Baskı (4. baskısından tercüme edilmiştir), Ankara/Türkiye

2019, xvi + 336 Sf., 18,5 x 23 cm

ISBN: 978-605-5213-56-5

Araştırma, Eylem Araştırması

1. Nitel Araştırma, 2. Öğretim, 3. Bilim İnsanları ve Öğretmenlerin Yaptıkları, 4. Problem Çözme, 5. Eylem Araştırması

Anı Yayıncılık Kızılırmak Sok. 10/A Bakanlıklar / ANKARA

Tel: 0 312 425 81 50 pbx Faks: 0 312 425 81 11

e-posta: aniyayincilik@aniyayincilik.com.tr

http://www.aniyayincilik.com.tr

A harfinin evrimi

YAZAR HAKKINDA

Dr. Andrew P. Johnson bütüncül eğitim profesörüdür ve

Mankato, Minnesota Eyalet Üniversitesi'nde (Minnesota State

University) Hızlandırılmış Öğretmen Lisans programı

başkanıdır. Eğitim psikolojisi, bütüncül eğitim, okuma-yazma

öğretimi ve öğretmen meslekî gelişimi konularında

uzmanlaşmıştır. Yüksek öğretime geçmeden önce, devlet

okullarında ikinci sınıf öğretmeni, güreş antrenörü ve üstün

yetenekliler eğitim koordinatörü olarak 9 yıl çalışmıştır. En son

yayınlanan kitapları şunlardır: Making Connections in

Elementary and Middle School Social Studies (Sage) ve

Teaching Reading and Writing: A Guidebook for Tutoring and

Remediating Students (Rowman ve Littlefield).

Yorum için Dr. Johnson'a andrew.johnson@mnsu.edu.

adresinden ulaşılabilir. Çalıştaylar ve meslekî gelişim

fırsatları için www.OPDT-Johnson.com adresine

girebilirsiniz.

iv

ÇEVİRENLER

BÖLÜM BİR: Bilim, Araştırma ve Öğretim Prof. Dr. Yıldız UZUNER, Anadolu Üniversitesi, Engelliler Entegre Yüksekokulu, Eskişehir BÖLÜM İKİ: Eylem Araştırmasına Giriş Prof. Dr. Yıldız UZUNER, Anadolu Üniversitesi, Engelliler Entegre Yüksekokulu, Eskişehir Prof. Dr. Ümit GİRGİN, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eskişehir BÖLÜM ÜÇ: Problem Çözmek için Eylem Araştırması Kullanmak Dr. Öğretim Üyesi Meltem ÖZTEM ANAY, Anadolu Üniversitesi, Engelliler Entegre Yüksekokulu, Eskişehir BÖLÜM DÖRT: Başlangıç Dr. Öğretim Üyesi Zehranur KAYA, Anadolu Üniversitesi, Engelliler Entegre Yüksekokulu, Eskişehir BÖLÜM BEŞ: Alanyazın Taraması Dr. Öğretim Üyesi Ayşe TANRIDİLER, Anadolu Üniversitesi, Engelliler Entegre Yüksekokulu, Eskişehir BÖLÜM ALTI: Veri Toplama Yöntemleri Prof. Dr. Yıldız UZUNER, Anadolu Üniversitesi, Engelliler Entegre Yüksekokulu, Eskişehir Dr. Öğretim Üyesi Güzin KARASU, Anadolu Üniversitesi, Engelliler Entegre Yüksekokulu, Eskişehir BÖLÜM YEDİ: Veri Analizi Yöntemleri Dr. Öğretim Üyesi Sema ÜNLÜER, Anadolu Üniversitesi, Engelliler Entegre Yüksekokulu, Eskişehir BÖLÜM SEKİZ: Eylem Araştırmalarında Nicel Yöntemler Dr. Öğretim Üyesi Ayşe TANRIDİLER, Anadolu Üniversitesi, Engelliler Entegre Yüksekokulu, Eskişehir BÖLÜM DOKUZ: Araştırma Değerlendirme, Betimleme ve Önerme Doç. Dr. Hasan GÜRGÜR, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eskişehir BÖLÜM ON: Eylem Araştırmasında Bulguları Rapor Etme Prof. Dr. Yıldız UZUNER, Anadolu Üniversitesi, Engelliler Entegre Yüksekokulu, Eskişehir BÖLÜM ONBİR: Tartışma: Eylem Planınız Prof. Dr. Yıldız UZUNER, Anadolu Üniversitesi, Engelliler Entegre Yüksekokulu, Eskişehir BÖLÜM ONİKİ: Bir Eylem Araştırması Raporu Yazma Dr. Öğretim Üyesi Sema ÜNLÜER, Anadolu Üniversitesi, Engelliler Entegre Yüksekokulu, Eskişehir BÖLÜM ONÜÇ: Eylem Araştırmanızı Sunma Doç. Dr. Hasan GÜRGÜR, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eskişehir BÖLÜM ONDÖRT: Yüksek Lisans Tezi Olarak Eylem Araştırması Dr. Öğretim Üyesi Zehranur KAYA, Anadolu Üniversitesi, Engelliler Entegre Yüksekokulu, Eskişehir BÖLÜM ONBEŞ: Meslekî Büyüme ve Gelişme için Stratejiler Prof. Dr. Yıldız UZUNER, Anadolu Üniversitesi, Engelliler Entegre Yüksekokulu, Eskişehir EK: Ekler Dr. Öğretim Üyesi Meltem ÖZTEM ANAY, Anadolu Üniversitesi, Engelliler Entegre Yüksekokulu, Eskişehir

v

İÇİNDEKİLER

Önsöz xii

BÖLÜM BİR

BİLİM, ARAŞTIRMA VE ÖĞRETİM 1

Bilim 1

Bilim ve Sahte Bilim 1

Araştırma 3

Nicel Araştırma 3

Nitel Araştırma 6

Nitel veya Nicel? 7

Öğretim 8

Bilim İnsanları ve Öğretmenlerin Yaptıkları 8

Eğitimde Araştırmayı Kullanmak: Kuramlar, Denenceler ve Paradigmalar 9

Kuramlar ve Denenceler 9

Paradigmalar 11

Daha İyi Karar Vericiler 12

BÖLÜM İKİ

EYLEM ARAŞTIRMASINA GİRİŞ 19

Eylem Araştırması 19

Eylem Araştırmasının Hızlıca Gözden Geçirilmesi 19

Eylem Araştırmasının Anahtar Özellikleri 20

Eylem Araştırmasının Önemi 23

Uygulama ve Kuram Arasındaki Boşluklar 23

Öğretmen Yetkinliği 25

Öğretmenlerin Hizmet İçi Eğitimleri ve Meslek Gelişimleri 25

BÖLÜM ÜÇ

PROBLEM ÇÖZMEK İÇİN EYLEM ARAŞTIRMASI KULLANMAK 29

Problemi Belirlemek 29

Çözümleri Bulmak 30

Yaratıcı Problem Çözme 30

Araç-Amaç Analizi 31

vi

Sınıfta Problem Çözme Stratejileri 31

Çözümün Test Edilmesi 32

Eylem Araştırması ve Problem Çözme için Bir Örnek 32

Problemi Belirleme 33

Bir Çözüm Bulmak 33

Çözümü Sınamak 34

Problem Çözme ve Öğretimi İyileştirme 35

BÖLÜM DÖRT

BAŞLANGIÇ 43

Eylem Araştırması Sürecine Genel Bir Bakış 43

Eylem Araştırması Adımları 43

Araştırma Konusunu Bulmak 45

Bir Öğretme Stratejisini Değerlendirmek 45

Bir Problemi Belirleyin 46

Bir İlgi Alanını Araştırın 47

Başlama Konusunda Hâlâ Sorun Var mı? 48

BÖLÜM BEŞ

ALANYAZIN TARAMASI 59

Alanyazın Taraması 59

Alanyazın Taraması için Kaynaklar 59

Akademik Dergiler 60

Kitaplar 60

İnternet 60

Kaç Tane Kaynak? 62

Alanyazın Taraması Adımları 63

Alıntılar 69

Kaynakça Sayfası 70

Dergiler 70

Kitaplar 71

Alanyazın Taraması Örneği 72

Başlangıçta Alanyazın Taraması 72

Sondaki Alanyazın Taraması 74

BÖLÜM ALTI

VERİ TOPLAMA YÖNTEMLERİ 79

Veri Toplama 79

Sistematik 79

vii

Veri Toplama ve Örnek Biriktirme 80

Bir Televizyon Spor Analisti 80

Eylem Araştırmasında Veri Toplama Türleri 81

Kayıt Defteri veya Araştırma Günlüğü 81

Saha Notları-Sizin Gözlemleriniz 82

Kontrol Listesi 84

Rubrikler 89

Toplantılar ve Görüşmeler 89

Video ve Ses Kayıtları 96

Veri Düzenleme Çizelgeleri 96

Planlar 97

Ürünler: Öğrencilerin Ürünleri veya Performansları 97

Sanat 100

Arşiv Verileri 101

Anketler 101

Tutum ve Düzey Belirleme Ölçekleri 103

Çevrimiçi Ortamlar ve Sınıf Günlükleri 105

BÖLÜM YEDİ

VERİ ANALİZİ YÖNTEMLERİ 109

Doğruluk ve İnandırıcılık: Bu, Neyin Ne Olduğudur 109

Geçerlik, Güvenirlik ve Çeşitleme 110

Geçerlik 111

Çeşitleme 111

Güvenirlik 111

Tümevarım Analizi 112

Larry, Moe ve Curly, Tümevarım Analizinde Yardım Edin 112

Durum Çalışmaları ya da Temsili Örnekler 115

Vizyon Arayışı 116

Kategorileri Tanımlama ve Açıklama 118

Bir Sonraki Ay 120

BÖLÜM SEKİZ

EYLEM ARAŞTIRMALARINDA NİCEL YÖNTEMLER 123

Bağıntısal Araştırmalar 123

İlişki Katsayısı 124

Bağıntısal Araştırmaların Kötü Kullanımı 124

Olumsuz İlişki 125

Yordama 125

Nedensel-Karşılaştırmalı Araştırmalar 125

viii

California’da Tüm Dil 126

Yarı-Deneysel Araştırmalar 127

Yarı-Eylem Araştırması 128

Ön Test-Son Test Yöntemi 128

Ön Test-Son Test Kontrol Grup Yöntemi 129

Zaman Serisi Yöntemi 129

Zaman Serisi Kontrol Grubu Yöntemi 130

Eş Zamanlı-Örneklem Yöntemi 130

İstatistiğin İşlevi 131

Betimleyici İstatistikler 131

Vardamlı İstatistikler 137

BÖLÜM DOKUZ

ARAŞTIRMA DEĞERLENDİRME, BETİMLEME VE ÖNERME 143

Araştırma Değerlendirme 143

Dikkatli Olun! 143

Bilimsel Temelli Araştırma 146

Nicel Araştırmayı Değerlendirmek 148

Bağımsız ve Bağımlı Değişkenler 148

Yanıltıcı Değişkenler 150

Genel Yanıltıcı Değişkenler 151

Nitel Araştırmanın Değerlendirilmesi 154

Araştırmayı Betimleme 155

Araştırmayı Betimleme ile İlgili Örnekler 156

Bir Eylem Araştırması Önerisi 158

Annie Oftedahl, Northfield, Minnesota 160

__ Ann Schmitz, Garden City Minnesota 163

BÖLÜM ON

EYLEM ARAŞTIRMASINDA BULGULARI RAPOR ETME 171

Nitel Verileri Rapor Etme 171 Nitel Verileri Sunmak için Öneriler 171

Yapının Önemi 174

Yapı ve Tümevarım Analizi 174

Yapı Oluşturmak için Başlıklar Kullanmak 174

Daha Yapılanmış Metin Oluşturmak için Alt Başlıklar Kullanmak 177

Vaka Çalışmaları veya Temsili Örnekler 177

Yaşıyor! 178

Ekler 181

Nicel Verileri Raporlaştırma 181

ix

Sayıları Kullanma 181

Sözcükleri Kullanma 182

Aritmetik Verileri Raporlaştırma 183

Tablolar 183

Şekiller 185

Grafikler 186

Diğer Görseller 186

BÖLÜM ONBİR

TARTIŞMA: EYLEM PLANINIZ 191

Sonuçlar ve Öneriler 191

Christina Stolfa, Nacogdoches, Texas 192

Jo Henrikson, St. Lowis Park, Minnesota 193

Cathy Stamps, Beşinci Sınıf, Hopkins İlköğretim Okulu 196

Delinda Whitley, Mt. Enterprise, Texas 196

Darlene Cempa, Whitney Point, New York 198

Gelecek Araştırmalar için Doğurgular ve Öneriler 199

Morgan Chylinski, Jamesville, New York 199

Karen Randle, Trumansburg, New York 200

Çalışmanın Değerlendirilmesi 201

Jim Vavreck, St. Peter, Minnesota 201

Staci Wilson, Irving, Texas 202

Yeni Bir Plan veya Program Tasarlama 204

Yeni Bir Plan veya Program Yapmak 205

Eylemin Daha Az Resmî Olan Planı 206

BÖLÜM ONİKİ

BİR EYLEM ARAŞTIRMASI RAPORU YAZMA 211

Nitelik ve Üslup 211

Değer İfadelerinden Kaçının 213

Son Derece Objektif 213

Tamlık ve Netlik 215

Yazmak ve Konuşmak 215

Konuşuyor Gibi Olmaktan Kaçınmak 215

Gereksiz Sözcüklerden Kaçının 216

Zarfları Dikkatli Kullanın 217

Ön Yargıyı Azaltmak 218

Kişi Öncelikli Dil 219

Farklılıklar 219

Cinsiyet 220

x

Cinsel Yönelim 221

LGBT ve Cinsiyet Değiştirme 222

Irk ve Etnik Kimlik 222

Uzunluk 223

Netlik 224

Başlıklar 224

Biçimin Temel Unsurları 226

Dil Bilgisinin Temelleri 227

Noktalamanın Esasları: Virgül, Noktalı Virgül ve İki Nokta Üst Üste 229

Ek Kaynaklar 231

BÖLÜM ONÜÇ

EYLEM ARAŞTIRMANIZI SUNMA 235

Eğitsel Çevre 235

Meslektaşlarınız 235

Öğrencileriniz 236

Okul Yönetimi, Yöneticiler ve Yönetim: Bir Örnek Oluşturmak 237

Kendi Sınıfınız: Yeni Programları Değerlendirme 237

Veli Görüşmeleri 238

Bir Yüksek Lisans Tezinin Parçası Olarak 238

Meslekî Çevre 239

Meslekî Konferanslar ve Toplantılar 239

Akademik Dergiler 239

ERIC 241

Yerel Toplumsal Organizasyonlar 242

Etkili Sunular Gerçekleştirmek 242

Sununun Planlanması 242

Genel Kürsü Becerileri 243

PowerPoint Özellikleri 244

Etkili Dinleyici Notları 246

Çevrimiçi Video Sunumları 246

BÖLÜM ONDÖRT

YÜKSEK LİSANS TEZİ OLARAK EYLEM ARAŞTIRMASI 251

Başlamadan Önce 251

Yüksek Lisans Tezinizi Yazmak için Dokuz Öneri 251

Eylem Araştırması Tezi 254

Öz Örnekleri 258

Tina Williams, Osconda, Michigan 258

Michaelene M. Archer, Spring Arbor, Michigan 259

xi

Kari Ervans, Reading, Michigan 259

Tam Yüksek Lisans Tezlerinden Örnekler 260

Darlene Cempa, Whitney Point, New York 260

Karen Randle, Trumansburg, New York 260

Morgan Chylinski, Jamesville, New York 261

Son Cümle 261

BÖLÜM ONBEŞ

MESLEKÎ BÜYÜME VE GELİŞME İÇİN STRATEJİLER 263

Eylem Araştırması ve Öğretmenlerin Meslekî Gelişimleri 263

Daha Fazla Bilgi Lütfen! 264

Süreç ve Güçlendirme 270

Çevrimiçi Meslekî Gelişim 273

Diğer Meslekî Gelişim Fırsatları 274

Kendi Deneyiminizi Gözlemlemek 274

En İyi Uygulama 274

Dersleri Odyoteyple Kaydetmek 277

Betimleyici Olun, Reçete Verici Değil! 280

Son Söz 282

EK: EYLEM ARAŞTIRMASI PROJESİ ÖRNEKLERİ 287 Örnek A.1 Alison Reynolds, Minneapolis, Minnesota 287

Örnek A.2 Kay Dicke, Eden Prairie, Minnesota 290

Örnek A.3 LouAnn Strachota 293

Örnek A.4 Georgina L. Pete 298

Örnek A.5 Teresa Van Batavia, Eisenhower İlköğretim, Hopkins, Minnesota 301

Örnek A.6 Linda Roth, St. Peter School District, St. Peter, Minnesota 305

Örnek A.7 Angela Hassett, Brunelle Getty, Martinez, California 308

Örnek A.8 Michelle Bahr, Shakopee, Minnesota 313

Örnek A.9 Kim Schafer, Minnetonka, Minnesota 316

Örnek A.10 Barbara King, Prairie İlköğretim Okulu, Worthington, Minnesota 318

Örnek A.11 Annette Tousignant 321

Bir Son Söz 326

TERİMLER SÖZLÜĞÜ 327

KAYNAKLAR 332

DİZİN 335

xii

ÖNSÖZ

Çocuklarımızın eğitim deneyiminin kalitesini belirlemede en önemli değişken, sınıfta tahtanın

önündeki öğretmendir. Bu sıfatla, öğretmenlerin bilgili uygulamacılar olmalarına yardım etmek ve

onların bilgili, araştırma temelli kararlar almalarına olanak sağlayan koşullar yaratmak için para ve

zaman harcamak akıllı bir yatırımdır. Bunu başarmada, eylem araştırması, en pratik, etkili ve

ekonomik olarak yeterli yöntemlerden biridir. Bu kitap sizi eylem araştırması sürecinin tüm

aşamalarına götürmektedir. Ümidim; bu kitabın bir öğretmeni kuvvetlendirme aracı olması kadar

değişimin bir öznesi olarak da kullanılabilmesidir.

BU BASKIDAKİ YENİLİKLER Bu kitap birbiri ardına gelen her bir baskıyla gelişmeye devam etmektedir. Bu baskıda önemli

değişiklikler ve eklemeler yaptım. Önceki üç baskıda olduğu gibi, metni mümkün olduğu kadar kısa

ve anlaşılır tutmaya çalıştım. Eğitimde, nicellik ve karmaşıklık çok sık olarak ihtimam ve etkililiğe

benzetilmiştir. Bu hatayı yapmak istemiyorum.

Bu baskının en önemli değişikliği bu ürünü geliştirmek için kişisel web sitemi -www.AR-

Johnson.com- eklememdir. Kendi web sitemi yaratmak bana bu metnin sayfalarından öteye giden çok

şekilli, çok boyutlu öğrenme deneyimleri yaratmayı sağlamaktadır. Aynı zamanda e-posta ve blog

yoluyla benimle doğrudan iletişim kurmanız için bir ortam yaratmaktadır. Bu siteyi sürekli olarak

güncelleyeceğim, böylece sizleri siteyi düzenli olarak kontrol etmeniz için cesaretlendirmiş olacağım.

www.AR-Jhonson.com aşağıdakileri kapsayan halka açık bir web sitesidir:

• İçerik bilgisini artırmak ve netleştirmek amacı ile her bir bölüm için üç-sekiz dakikalık kısa video

derslerin akışı, • Soru sormak ve fikirleri paylaşmak için bir blog,

• Eylem araştırması projeleri, kaynak taraması, eylem araştırması önerileri ve yüksek lisans tezlerinin

birçok örneği, • Akademik yazımla ilgili rehberler, ek bilgiler ve video dersleri,

• Bilgisayarınıza indirebileceğiniz çeşitli formlar, kontrol listeleri ve veri düzenleme çizelgeleri, • Çevrimiçi ders olarak öğretmeniz için öğretmen kaynakları,

• Web siteleri, makaleler, video klipleri, eğitim araştırmalarıyla ilgili diğer kaynaklara bağlantılar

(linkler), • Meslekî gelişim kaynaklarına bağlantılar, • Genişletilmiş bölüm içeriği.

Bu Baskıya Özgün Yenilikler

Bu kitaptaki yeni eklemeler ve değişiklikler aşağıdadır:

• Her bir bölümün sonuna eylem araştırması projeleriniz için yeni araştırma soruları eklenmiştir.

Bunlar sizin yapabileceğiniz olası eylem araştırması projeleri için size fikirler verecektir. Ayrıca,

kendi eylem araştırması sorularınızı düşünmeniz ve şekillendirmenize yardım için öneriler de

ekledim.

• Bölüm 3, Dr. Carol Reed’in bir öğretim geliştirme stratejisi olarak eylem araştırmasını kullanmanın

kısa bir açıklamasını içermektedir.

• Bölüm 5, bir kaynak tarama yazmakla ilgili yeni bilgileri içermektedir. Burada sizi kaynaklar

xiii

bulma, not tutma, düzenleme, taslak yazma, kaynakça kullanma ve kaynakça sayfası yaratmaktan

oluşan eylem araştırmasının tüm aşamalarına götüren adım adım bilgiler yer almaktadır.

• Bölüm 6, e-posta görüşmeleri yapma, çevrimiçi anketler yapma ve çevrimiçi ortamları kullanmayı

içeren çeşitli yeni veri toplama tekniklerini kapsamaktadır. Bölüm 6 ayrıca anketleri tasarlama ve

uygulama için önerileri de kapsamaktadır.

• Bölüm 9, “Değerlendirme, Tanımlama ve Araştırma Önerme” bu baskı için yenidir. Buraya; (a)

Araştırmayı eğitimde kullanma ve suistimal etmekle ilişkili genel bir bakış, (b) Bilimsel temelli

araştırmanın tanımı ve ilkelerinin anlatımı, (c) Nicel ve nitel araştırmayı değerlendirmek için özel

rehberler, (d) Yorumlar bibliyografyasının anlatımı, (e) Araştırma projesinin anlatımı dahildir.

Buraya iki eylem araştırması önerisi de eklenmiştir.

• Bölüm 10, nicel ve nitel verileri rapor etmek için gözden geçirilmiş önerileri içermektedir (şimdi

tek bölümde düzenlenmiştir).

• Bölüm 12, akademik yazım ve APA yayınlama el kitabının 6. Baskısıyla ilgili önemli miktarda yeni

bilgi içermektedir. Burada gramer, stille ilgili öğeler ve yanlılığı yok etmek için rehberleri ile ilgili

bilgiler içerilmektedir. Öğretim videolarıyla birlikte akademik yazmayla ilgili ek bilgiler

websitemde yer almaktadır.

• Bölüm 13, eylem araştırmanızı sunmakla ilgili bilgileri içermektedir. Burada yeni bilgi, sunum

planlama, genel platform veya sunum becerileri, etkili bildiriler ve PowerPoint sunuları yaratma

için rehberler, etkili çevrimiçi video sunumları için öneriler yer almaktadır.

• Bölüm 14, özetler ve tam yüksek lisans tezi yaratmakla ilgili yeni bilgiler içermektedir.

• Bu baskıda, Ekler bölümünde örnek eylem araştırması projeleri bulunmaktadır. Üç yeni eylem

araştırması projesi yer almaktadır.

TEŞEKKÜR Mükemmel çalışmalarını bu kitapta kullanmama izin veren lisansüstü öğrenciler ve öğretmenlerine

teşekkür ederim: Dr. Carol Reed, Annie Oftedahl, Barb King, Ann Schmitz, Annette Tousignant,

Darlene Cempa, Jessica Thomas, Karen Randle, Morgan Chylinski, Bethany Bickel, Shari Baker,

Karie Ervans, Tina Williams ve Micki Archer. Bu kitapta ve web sitesinde bulunan yeni öğrenci

örneklerini düzenlemede olduğu kadar bu baskıyı gözden geçirme ve düzeltmede merkez olan

Kathryn Bell ve Susan Stratton’a özel bir teşekkür gönderiyorum. Ayrıca sorumlu editör Shannon

Steed’in yanısıra editoryal asistan Matthew Buchholz ve bu baskının eleştirmenleri: Kathryn Bell,

Spring Arbor University; Kitty Hazier, Morehead State University-Prestonburg ve Susan Stratton,

SUNY Cortland’a bu projedeki önerileri ve çalışmaları için teşekkür ederim. Sonuç olarak, bu

kitaptaki fikirleri kucaklayan ve uygulamada kullanıma sokan tüm sınıf öğretmenlerine teşekkür

ederim. Eğitime adanmışlığınız ve eğitim alanını ilerletme kararlılığınız standartlaştırılmış test

sonuçlarında gözükmez fakat yine de varlardır ve tamamen ilham vericidir.

xiv

ÇEVİRİYE ÖNSÖZ

Değerli Okurlar, Günümüzde, araştırmacıların araştırma paradigmalarını bilmeleri ve becerilerini geliştirmeleri

böylece herhangi bir metodolojiye göre araştırma düzenleme ve dogmatik olmadan değerlendirme

tutum ve davranışları geliştirmeleri gerektiği bilinmekte ve daha da önemlisi kabul görmektedir.

Bu kitabı çeviren ve çevirilerin son haline gelmesinde katkıda bulunan bizler aslında birer öğretmen-

araştırmacı kimliğimizle öğretim ve araştırma camiasında her geçen gün yenilenmekte ve

gelişmekteyiz. Üniversitede öğretim elemanı statümüzle nitel ve nicel araştırma metodolojileriyle pek

çok araştırma yapmış bulunmaktayız. Öğretmen araştırmacı niteliğimiz giderek artarken işitme

engelli öğrencilerimizle yaptığımız uygulamalarda eylem araştırmalarının yeri ve önemi hakkında

merak geliştirdik. Kendi sınıflarımızda ve okulumuzda problemleri çözmek için sistematik ve

eleştirel olarak araştırmalar yapmak istedik. Ama nasıl? Merakımız ve giderek yoğunlaşan

okumalarımızdan öğreniyorduk ki eylem araştırmaları, gerek kuram ve uygulama arasındaki boşluğu

doldurmaları gerekse öğretmenin aktif katılımı ile öğretmenleri yetkili ve kuvvetli kılmaktadır.

Sınıflarıyla ilgili yeni bilgiler edinmelerine yardım etmektedir. Eleştirel düşünme ve öğretimi teşvik

etmektedir. Öğretmenin pedagojik dağarcığını genişletmektedir. Öğretmeni kendi eserinden sorumlu

kılmaktadır. Öğrenci başarısı ve uygulama arasındaki bağı pekiştirmektedir. Yeni bilgileri öğrenmeyi

ve yeni fikirlere açık olmayı desteklemektedir. Profesyonel büyüme ve gelişmeye olanak

sağlamaktadır. Bireyselleştirilmiş öğretim programları hazırlamada öğretmen de sorumludur. Bir

okulda öğretmenlerin, ailelerin ve müdürün takım ruhuyla problemleri çözmelerine ve program

geliştirmelerine olanak sağlamaktadır. Tüm bu özellikleriyle özel eğitim alanında giderek

yaygınlaşması kaçınılmazdır. Biz özel eğitim için eylem araştırmalarını dikkate alırken

incelemelerimiz ve okumalarımız eylem araştırmalarının pek çok disiplin alanına uygulanabildiğini

gösterdi.

Eylem araştırmaları konusunda İngilizce pek çok kaynak olmasına rağmen ülkemizde eylem

araştırmalarını adım adım öğrenmemizi sağlayan, uygulamalarımızda bir rehber olarak

kullanacağımız kaynakların yetersiz olduğu bilinen bir gerçektir. Bizler çoğunluğu İngilizce olan

kaynaklardan yararlanarak eylem araştırması metodolojisiyle araştırmalar gerçekleştirdik.

Düzenlediğimiz eylem araştırmalarını ulusal ve uluslararası saygın akademik dergilerde yayınladık.

Daha da ötesi eylem araştırmalarının çalıştığımız kurumların iyileşmesi ve gelişmesine olanaklar

sağladığını gördük. Bizler kendimizi birer eylem araştırmacı neferi olarak görmeye başladık. Bir ekip

olmuştuk ve hem öğreniyor hem öğretiyor hem de uyguluyorduk. Gelişmenin ve değişmenin sonu

yok. Kabımıza sığamaz olduğumuzda başkaları için de bir şeyler yapmak istediğimizi anladık.

Böylece kitap yazma veya uyarlama projesi aklımıza geldi. İstedik ki hem öğretmenler hem de tüm

diğer akademisyenlerin elinde hazır bir el kitabı olsun. Böyle bir kaynak geliştirmede iki yol vardı.

Ya kendimiz yazacaktık ya da yazılmış bir kitabı Türkçeye uyarlayacaktık. Okuma dağarcığımızda

Türkçeye uyarlamasını yapmaya çalıştığımız şu an elinizde tuttuğunuz Dr. Johnson’ın kitabı okuyucu

dostu dili ve kurgulaması ve daha da önemlisi içeriğiyle en çok yararlandıklarımızdan biri olmuştur.

Bu nedenlerle ilk adım olarak bu kitabı ülkemize kazandırmak istedik.

xv

Çeviri yapmak uzun ve zorlu bir süreç. İlk olarak yazarın görüşlerinden farklı düşündüğünüzde

örneğin video ile kayıt bölümünde yazarın önerdiklerinden bazılarını kabul edemezken ediyormuş

gibi yazmak zorunda kaldık. Bu farklı düşünce ve deyimlerimizi ekleyememek bir sıkıntı yarattı.

Şanslıyız ki kitaptakilerin çoğunu onaylamış bulunuyoruz. İkinci sorun, İngilizce ve Türkçe’nin

birbirinden tamamen farklı iki dil olmasından kaynaklandı. Özellikle rapor yazımında dikkat edilecek

yazım kuralları Türkçe ile uyuşmadığında bir karar almak zorunda kaldık. Orijinal metinde 185.-186.

sayfalardaki bilgileri Türkçe‘nin özelliklerine uygun olmadığı için kaldırdık. Üçüncüsü, ekip olarak

uyumlu ve ortak çalışma deneyimi olan kişiler olmamıza rağmen hepimizin senkronize çalışmasını

düzenlemek umduğumuzdan daha uzun süreyi aldı.

Çevrilen bu kitabın sizlere ulaşıncaya kadar her bir aşamasında çevirenler ve editörlere ek olarak pek

çok kişinin emeği var. Tüm bu kişiler işlerinin yoğunluğuna rağmen sonuç ürünün en okuyucu dostu

haline gelmesini sağlarken kitabın özünden uzaklaşmamaya çalıştılar. Her birine çok teşekkür

ediyoruz. İşitme Engelliler Öğretmenliği Lisans Programı’ndaki öğrencimiz Büşra Göbel bazı

bölümlerin bilgisayarda yazımında coşkuyla bize katkı verdi. Sevgili arkadaşımız ve bir kısmımızın

hocası Prof. Dr. Gönül Kırcaali İftar tüm kitabı okuyarak kitabın dil ve özellikle araştırma

terminolojisi konularında düzeltmeleriyle bize güven verdi. Doç. Dr. H. Pelin Karasu ve Öğr. Elif

Akay metni Türkçe dilbilgisine uygunluğu ve anlaşılırlığı açısından incelediler ve düzelttiler. Ancak,

ortaya çıkan bu üründe tüm bu gayretlere rağmen dikkatimizden kaçan hatalar olabilir. Bizler

editörler olarak bu sorumluluğu aldığımızı bildiririz. Görüş ve önerilerinizi bizlere bildirirseniz

seviniriz.

Bu ürüne emek verenlerin hepsi adına çalışmalarınızda ve yaşamınızda kolaylıklar dileriz.

Editörler: Prof. Dr. Yıldız Uzuner yildizuzuner@gmail.com Dr. Öğretim Üyesi Meltem Özten Anay meltanay@yahoo.com

xvi