Περίοδος των Αραβικών Επιδρομών

Ιστορία της Κύπρου – Βυζαντινή περίοδος

Ιστορία της Κύπρου – Βυζαντινή περίοδοςΠρωτοβυζαντινή

Περίοδος

(4ος – 7ος αιώνας)

Περίοδος Αραβικών επιδρομών(7ος – 10ος αιώνας)

Κυρίως Βυζαντινή Περίοδος (10ος – 12ος αιώνας)

ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΑΡΑΒΙΚΩΝ ΕΠΙΔΡΟΜΩΝΗ ΚΥΠΡΟΣ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΕ ΔΥΟ ΚΟΣΜΟΥΣ

Η ΕΞΑΠΛΩΣΗ ΤΟΥ ΙΣΛΑΜ ΩΣ ΤΟ 750

ΠΗΓΗ 1Η : Ο Μωαβίας ήταν ο πρώτος ηγέτης των Αράβων που

ερχόμενος σε επαφή με το υγρό στοιχείο συνειδητοποίησετην ανάγκη δημιουργίας στόλου. Στα 649 ο Μωαβίας πήρε τοβάπτισμα του πυρός εκστρατεύοντας με το στόλο τουεναντίον της Κύπρου. Εν συνεχεία, επιχείρησε και πιομακρινές διαδρομές προς τα νησιά του Αιγαίου, τα οποίαλεηλάτησε και στα οποία προκάλεσε τρομερές καταστροφές.Ο στόλος του Μωαβία είχε καταστεί μάλιστα τόσο ισχυρός,ώστε είχε καταφέρει να νικήσει το βυζαντινό στόλο σεναυμαχία. Η παράδοση αιώνων που συνόδευε τουςΒυζαντινούς δεν μπόρεσε να ανατρέψει την παρακμιακήφάση στην οποία είχαν περιέλθει και ολίσθαιναν ολοένα καιβαθύτερα.

Δημοσθένους Α., Η Μετοικεσία των Κυπρίων το 691 μ.Χ., Χρονικό Πολίτης 88 (1 Νοεμβρίου 2009), 5.

ΠΗΓΗ 2Η : Καταπολεμήστε τους εχθρούς σας στον πόλεμο πουγίνεται για τη θρησκεία, αλλά μην επιτεθείτε ποτέ πρώτοι. ΟΘεός μισεί τους επιτιθέμενους. Σκοτώστε τους εχθρούς σαςπαντού όπου τους βρίσκετε. Διώξτε τους από το φως απ' όπουσας έδιωξαν. Ο κίνδυνος να αλλάξετε θρησκεία είναιχειρότερος από τον φόνο. Μην τους πολεμάτε καθόλου κοντάστο τέμενος Χαράμ, εκτός αν σας προκαλέσουν. Αν σαςεπιτεθούν, κολυμπήστε μέσα στο αίμα τους. Αυτή είναι ηανταμοιβή που χρωστιέται στους απίστους(...) Καταπολεμήστετoυς εχθρούς σας, ώσπου να μην έχετε πια να φοβάστε τονπειρασμό και ώσπου να αποκατασταθεί η θεία λατρεία(...) Τομίσος σας θα πρέπει να ανάβει μόνον εναντίον τωνδιεστραμμένων".

(Το Κοράνιον. Μετάφραση Γ-Ι. Πεντάκη, Εκδ. "Ελευθερουδάκης", Εν Αθήναις 1928, σ. 33-47)

Αίτια των αραβικών επιδρομών Η γεωγραφική θέση της Κύπρου είναι σημαντική

για τον έλεγχο των θαλάσσιων δρόμων τηςπεριοχής. Ο ανταγωνισμός των υπερδυνάμεων

της εποχής (Βυζαντινών- Αράβων) μετατρέπει τονησί σε μέσο για διεκδίκηση υπεροχής στηΜεσόγειο θάλασσα.

Η επιθυμία των Αράβων για εξασφάλιση τουνησιού ως βάση ανεφοδιασμού

Η προτροπή του Κορανίου για εξάπλωση τουμωαμεθανισμού «δια πυρός και σιδήρου» – ιερόςπόλεμος

Τα οφέλη των Αράβων από τον έλεγχο της Κύπρου:

Τερματισμός βυζαντινών επιθέσεωνεναντίον αραβικών εδαφών

Βάση ανεφοδιασμού ξυλείας, τροφίμων,έμψυχου υλικού

Βάση συγκέντρωσης του στόλου

ΑΡΑΒΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

Αραβικές

επιδρομές

Μοαβία Ουαλίντ Β΄ Αρούν αλ

Ρασίντ

Δαμιανός

Χρονολογία

επιδρομής

648\9

και

653\4

743 806 911\12

ΠΡΩΤΗ ΑΡΑΒΙΚΗ ΕΠΙΔΡΟΜΗ Το 648/9 μ.Χ. Ο Μωαβία

κυρίευσε την πρωτεύουσα Κωνσταντία, τη λεηλάτησε, την κατέστρεψε.

Διέτρεξε όλο τονησίκαταστρέφοντας,σφάζοντας καισυλλαμβάνονταςαιχμαλώτους.

ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΡΑΒΙΚΗ ΕΠΙΡΔΟΜΗ 653/54 μ.Χ.

Ολόκληρο το νησί καταλήφθηκε και λεηλατήθηκε.

Οι χριστιανικές εκκλησίες πυρπολήθηκαν ή γκρεμίστηκαν.

Μεγάλος αριθμός κατοίκων σκοτώθηκε ή αιχμαλωτίστηκε.

Τέμενος Χαλά Σουλτάν Τεκκέ, Αλυκή Λάρνακας

ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΡΧΙΑΣ

688/9 μ.Χ.

Συμφωνία μεταξύ Βυζαντινών καιΑράβων

Η Κύπρος θα τηρούσε ουδετερότητα στιςμεταξύ τους διαμάχες και οι δύο δυνάμειςθα μοιράζονταν τα έσοδα από τουςφόρους που πλήρωναν οι κάτοικοι.

ΧΑΡΤΗΣ ΠΟΥ ΥΠΟΔΕΙΚΝΥΕΙ ΤΗ ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΑΡΤΑΚΗΣ

Μετοικεσία Κυπρίων

Τι είναιεγκατάσταση σε άλλη περιοχή (‹ μετά +

οίκος)

Πού έγινεστην Αρτάκη (Νέα Ιουστινιανή) της

Προποντίδας

Πότε το 691 μ.Χ.

Από ποιον Ιουστινιανό Β΄

Γιατίγια να προστατέψει τους Κυπρίους από την

εκδικητική μανία των Αράβων

Διάρκεια μέχρι το 699 μ.Χ. - επαναπατρισμός Κυπρίων

Η πόλη που αποικήθηκε από τους Κύπριους ονομάστηκε Νέα Ιουστινιανούπολη.

Ο τίτλος του εκάστοτε Αρχιεπισκόπου της Κύπρου, εις ανάμνηση της μετοικεσίας των Κυπρίων στην Αρτάκη (Νέα Ιουστινιανούπολη):

γγηΑΑη

ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΝΕΑΣ ΙΟΥΣΤΙΝΙΑΝΗΣ

ΚΑΙ ΠΑΣΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

Συνέπειες αραβικών επιδρομών

1. Η γεωργική παραγωγή περιορίστηκε2. Το εμπόριο δε διεξαγόταν ομαλά3. Η φορολογία αυξήθηκε

4. Ο αριθμός των κατοίκων μειώθηκε5. Ο φόβος και η ανασφάλεια κυριαρχούσε στις καρδιές τους

6. Οι μεγάλες πόλεις καταστράφηκαν7. Η πνευματική και καλλιτεχνική δημιουργία περιορίστηκε

Θετικό στοιχειό

• Η θρησκευτική πίστη και το εθνικό φρόνημα του λαού δεν κάμφθηκε

Το νησί απελευθερώθηκε οριστικά από τους Άραβες το 965 μ.Χ., όταν αυτοκράτορας του Βυζαντίου ήταν ο Νικηφόρος Φωκάς.