FAKTE DHE SHIFRA

ZGJERIM I NIVELIT TË PËRFSHIRJES SË AKTORËVE duke evidentuar paraprakisht dhe sintetizuar shqetësimet më kryesore të sektorit privat nëpërmjet fakteve të bazuara në:

o 12 mbledhje në nivel teknik me 155 pjesëmarrëso 4 mbledhje rajonale konsultimi në bashkëpunim

me dhoma të tregtisë dhe industrisë (77 pjesëmarrës)

o 4 tryeza te gjera konsultimi me rreth 200 pjesëmarrës

o 9 anketa me 1.100 biznese

INFLUENCIM NË NDRYSHIME RREGULLATOREo Analizuar dhe konsultuar 82 ligje dhe kode

ligjore, 13 strategji kombëtare, 115 akte nën-ligjore

o Rekomandime për ndryshim të 28 akteve nën-ligjore dhe 22 ligjeve

PROMOVIM TË QEVERISJES SË MIRË NË PËRPUTHJE ME OBJEKTIVAT E ZHVILLIMIT TË QËNDRUESHËM - SDG NR. 17 (ZHVILLIMI I QËNDRUESHËM PËRMES PARTNERITETEVE GLOBALE)Koordinim dhe bashkëpunim institucional me inspektoriatet (Inspektoriatin e Punës/Autoritetin Kombëtar të Ushqimit), Drejtorinë e Përgjithshme të Tatimeve (DPT), Drejtorinë e Përgjithshme të Doganave (DPD), Ministrinë e Financave dhe Ekonomisë (MFE), AIDA, dhe Dhomat e Tregtisë dhe Industrisë.

o Bashkëpunim me partnerë të ndryshëm për zhvillim si IFC, Risi Albania, Swisscontact.

o Me mbështjetjen e BERZH, në vijim të rekomandimeve të Këshillit të Investimeve, DPT, ADISA dhe BERZH firmosën një Memorandum Mirëkuptimi për ngritjen e sporteleve të informacionit për tatimpaguesit.

Publikimi i materialeve të KI

100,000 shikime të faqes së internetit

1,100 ndjekës në

mediat sociale

8 intervista në

median e shkruara

14 prezantime në

aktivitete publike

Angazhimi i Aktorëve dhe Influencimi - DHJETOR 2019 1

FORCIM I ZËRIT TË BIZNESIT NË KI duke rritur numrin e përfaqësimit të biznesit me 13% në fillim të vitit 2019—më shumë vëmendje për prioritizimin e axhendës së KI nëpërmjet votimit online nga anëtarët e KI të problemeve si edhe ANALIZËS SË ZGJIDHJEVE TË PROPOZUARA NGA BIZNESI.

RRITJE TË PËRFAQËSIMIT TË INVESTITORËVE TË HUAJ NË DEBATIN PUBLIK-PRIVAT nëpërmjet angazhimit të katër dhomave të huaja të tregtisë: Shoqata e Investitorëve të Huaj në Shqipëri (FIAA), Dhoma Amerikane e Tregtisë (AmCham), Dhoma Gjermane e Tregtisë (DIHA), Confindustria Albania.

RRITJE TË NDËRGJEGJËSIMIT MBI SHQETËSIMET E BIZNESIT NËPËRMJET PUBLIKIMIT TRANSPARENT DHE NË KOHË TË MATERIALEVE TË KI

RRITJE TË KAPACITETEVE TË BREZIT TË RI ME ADOPTIMIN E METODËS 3 HELIX: QEVERI-AKADEMI-BIZNES Formalizuar përmes memorandumeve me institucione akademike në Tiranë për të asistuar në zbatimin dhe promovimin e anketave me biznesin, hedhje dhe përpunim të dhënash, sikurse edhe punë kërkimore mbi klimën e Investimeve.

Angazhimi i Partnerëve përmes Metodologjisë së KI

ANGAZHIMI I AKTORËVE & INFLUENCIMI

Influencim përmes prioritizimit të Axhendës së KI në Reforma

» Reforma e deregulimit (2015)» Ekonomia informale (2015)» Informaliteti në bujqësi (2016)» Aftësitë e fuqisë punëtore (2017)» Platforma elektronike e lejeve të ndërtimit (2017)» Formalizimi në turizëm (2018)» Inspektimet e biznesit (2019)» Siguria juridike e pronës (2019)

KI ka diskutuar në 8 mbledhje, reformën e Deregulimit, Informalitetit, Punësimit dhe Pronës në kuadër të përmirësimit të klimës së investimeve.Nga 101 rekomandime të dhëna:

Influencim në reformën e informalitetit – e përmirësuar në fokus, dhe qasje, iniciuar dhe ndjekur nga Ministria e Financave dhe Ekonomisë.

Analizë në makro dhe sektoriale e informalitetit (bujqësi, turizëm dhe shërbime), duke rekomanduar një strategji specifike formalizimi për një konkurrencë të përmirësuar.

Stimulimi i bashkëpunimit institucional në uljen e informalitetit, si në rastin e veprimeve të koordinuara të Drejtorisë së Përgjithshme së Tatimeve dhe Inspektoratit të Punës.

Advokim për thjeshtimin e procedurave të biznesit në drejtim të reformës së deregulimit: reduktim prej 13% të dokumentacionit (23 vërtetime me firmë dixhitale të Drejtorisë së Përgjithshme të Tatimeve dhe Doganave), aplikim online për skemat e subvencionimit për fermerët.

Prioritizim dhe advokim që fuqia punëtore të përgatitet paraprakisht e të përshtatet me nevojat e sektorëve prioritarë të biznesit dhe potencialet për investime të reja (stimulimin fiskal të sektorëve si IT, etj.). Janë ndërmarrë hapa të rëndësishëm për forcimin e partneritetit Universitet-Qeveri-Biznes si në rastin e qendrave IT (krijimi i talent pool) si p.sh. Tech Space dhe Piramida, organizimi i panaireve të punës të organizuara në koordinim të përbashkët midis universiteteve dhe dhomave të tregtisë.

Përmirësim i konsultimit publik mbi kuadrin ligjor dhe aktet ligjore që synojnë një dialog cilësor publik-privat.

Advokim për përmirësimin e platformës elektronike të lejeve të ndërtimit e administruar nga Agjencia e Zhvillimit të Territorit.

Arritjet Kryesore

13% reduktim të dokumentacionit reduktim të dokumentacionit 23 vërtetime me firmë dixhitalevërtetime me firmë dixhitale

Qëndrueshmëria e kuadrit ligjor dhe rregullator, përfshirë ndërhyrjet specifike dhe koherente të akteve legjislative, institucioneve dhe procedurave janë ngritur vazhdimisht si shqetësime të biznesit në mbledhjet e KI.Nga 65 rekomandime të dhëna në këto mbledhje:

Në vitin 2017, Qeveria Shqiptare miratoi 37 ndryshime në procedurat tatimore, nga të cilat 12 ishin rekomandime të KI.

KI motivoi komunitetin e biznesit për të ndarë shqetësimet në drejtim të administrimit të taksave, rimbursimit të TVSH-së dhe informalitetit përmes instrumenteve të bazuara në fakte si p.sh. 9 sondazhe me 1.100 të anketuar.

Advokimi nga KI për më shumë transparencë për tatimpaguesit nga Drejtoria e Përgjithshme e Tatimeve, duke rezultuar në një faqe interneti të strukturuar mirë, me lehtësi në marrjen e informacionit dhe përdorimi nga ana e biznesit.

Rritje të aksesit në informacion për ndërmarrjet e vogla e të mesme, përmes mbështetjes së BERZH për ngritjen e sporteleve për marrje më të shpejtë të informacionit nga tatimpaguesit.

Influencim në miratimin e Dekretit “Mbi Dispozitat Zbatuese të Kodit Doganor” nga ana e qeverisë (nëntor 2017). Gjithashtu, KI ndërmori edhe procesin e konsultimit mbi aktet rregullatore të këtij projektligji.

Analizim i detajshëm dhe organizimi i një debati publik mbi mekanizmin e apelimit administrativ të biznesit brenda administratës publike.

Influencim në rritjen e pavarësisë së Drejtorisë së Apelimit të Tatimor nga Administrata Rajonale e Taksave.

Ri-dimensionim dhe forcim i rolit të Avokatit të Tatimpaguesit.

Përmirësimi i transparencës në procedurat e brendshme për rimbursimin e TVSH-së për sektorë të veçantë si p.sh. regjimi i përpunimit aktiv (RPA).

Rekomandime specifike për forcimin e kapaciteteve të Drejtorisë së Përgjithshme të Tatimeve dhe AKBN (Hidrokarbure).

Arritjet Kryesore

Influencim në kuadrin rregullator

» Inspektimet e biznesit (2019)» Mekanizmat e ankimimit administrativ (2016)» Informaliteti në bujqësi (2016)» Rimbursimi i TVSH (2016)» Thjeshtimi i procedurave doganore (2017)

37 ndryshime në procedurat tatimore12 rekomandime të KI

Angazhimi i Aktorëve dhe Influencimi - DHJETOR 2019 2

FAKTE DHE SHIFRA

FUSHA PRIORITARE PËR NDËRHYRJE 18

Influencim në fokusimin e debatit mbi incentivat dhe investimet

» Incentivat e investimeve, Shqipëria kundrejt rajonit (2016)» Aksesi në financë (2016)» Platforma elektronike e lejeve të ndërtimit (2017)

Nga 59 rekomandime të dhëna në këto mbledhje:

Përgatitja e inventarit të incentivave në Shqipëri dhe vendet e Ballkanit Perëndimor në koordinim me AIDA në vitin 2016. Një vlerësim i dytë krahasues mbi incentivat në vendet e Ballkanit Perëndimor u përgatit dhe botua në vitin 2019.AIDA publikoi listën e pronave publike si një mundësi për investime.KI udhëhoqi procesin e konsultimit të projektligjit të unifikuar për investimet.

Arritjet KryesoreKI advokoi për më shumë incentivim në inovacion dhe profesionet që lidhen me IT. Në vitin 2018 u miratua ulje e tatimit të fitimit nga 15% në 5% për kompanitë që operojnë në industrinë e programeve software.

nga15% në 5% ulje e tatimit të fitimit për kompanitë ulje e tatimit të fitimit për kompanitë që operojnë në industrinë e programeve software.që operojnë në industrinë e programeve software.

3Angazhimi i Aktorëve dhe Influencimi - DHJETOR 2019

FACTS AND FIGURES

FUSHA PRIORITARE PËR NDËRHYRJE

DeregulimiKontrolli TatimorInformalitetiZgjidhja e MosmarrëveshjeveIncentivat e InvestimeveInformaliteti në AgrobujqësiAksesi në FinancimRimbursimi i TVSHAftësitë në Tregun e PunësSektori BPO

Procedurat DoganoreAnketa mbi Klimën e InvestimeveE-lejet e NdërtimitKuadri Ligjor i InvestimeveFormalizimi në TurizëmInspektimetSiguria Ligjore e PronësFatura dhe Sistemi i Monitorimit të Qarkullimit Potencialet e Investimeve dhe Sektorët Prioritarë

KËSHILLI I INVESTIMEVE (KI) është një platformë e ngritur në vitin 2015 nga Qeveria e Shqipërisë me mbështetjen e Bankës Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim (BERZH) në kuadër të Iniciativës “Për Klimën e Investimeve dhe Qeverisjen e Mirë” (ICGI). KI ka si qëllim përmirësimin e klimës së biznesit dhe nxitjen e qeverisjes së mirë në vend, duke përdorur përvojën e sektorit privat për të përmirësuar reformat dhe prioritizimin e tyre. Në katër vite, KI është konsoliduar si një platformë e strukturuar dhe e besueshme e dialogut publik-privat, puna e të cilit është e fokusuar në:

a)a) Konsultime me komunitetin e biznesit, qeverinë dhe partnerë ndërkombëtarë zhvillimi, mbledhjen e propozimeve për axhendën për përmirësimin e klimës së investimeve në vend;

b)b) Analiza, anketa, konsultime, shqyrtim të raporteve (kombëtare dhe ndërkombëtare) mbi Shqipërinë, konsultime të drejtpërdrejta, mbledhjen e komenteve me shkrim nga partnerë, organizimin e mbledhjeve në nivel teknik, grupeve të punës dhe përditësimin e listës së shqetësimeve të biznesit;

c)c) Përgatitjen e rekomandimeve dhe masave specifike për të mbështetur përmirësimet e nevojshme të klimës së investimeve;

d)d) Monitorimin e zbatimit të rekomandimeve të miratuara.

Për Përmmiiiri ësimin e KKKlill mës së Investimeve

FAKTE DHE SHIFRA

Potencialet e investimeve dhe sektorët prioritarë Siguria ligjore e pronës

e-Lejet e ndërtimitAftësitë punëtore

Formalizimi në turizëm Procedurat doganoreRimbursimi i TVSH-së

InspektimetZgjidhja e mosmarrëveshjeve

Informaliteti në bujqësiInspektimi tatimor

Incentivat e investimeveInformaliteti

Deregulimi

2919

18171717

131312

109

76

10 5 10 15 20 25 30

188REKOMANDIME

GJITHSEJ84%

REKOMANDIME NË NIVEL OPERACIONAL

REKOMANDIME NË NIVEL STRATEGJIK 16%

16%

29%

46%

9%

REKOMANDIMET SIPAS KATEGORISË

19%

37%

44%

REKOMANDIMET SIPAS STATUSIT TË ZBATIMIT

NË PR

OCES

STRA

TEGJI

KE

PËRM

BUSH

UR

LIGJO

RE

PA PË

RMBU

SHUR

INSTIT

UCION

ALE

9%10%

8%

4%2%

REKOMANDIMET SIPAS SEKTORIT

BUJQË

SI

TURIZ

ËM BPO

DIXHIT

ALIZIM

I

ENER

GJI

Influencim përmes rekomandimeve të KI

Angazhimi i Aktorëve dhe Influencimi - DHJETOR 2019 4

Publikuar nga: Sekretariati i Këshillit të Investimeve (KI), Dëshmorët e Kombit, Tiranë, Shqipëri / T. +355 692631300 / info@investment.com.al

Këshilli i Investimeve mbështetet nga Ministria e Financave dhe Ekonomisë, BERZH dhe Sekretariati Shtetëror Zvicerian për Çështje Ekonomike (SECO).

Rekomandime sipas Tematikës

TRAN

SPAR

ENCË

/ColorImageDict > /JPEG2000ColorACSImageDict > /JPEG2000ColorImageDict > /AntiAliasGrayImages false /CropGrayImages true /GrayImageMinResolution 300 /GrayImageMinResolutionPolicy /OK /DownsampleGrayImages true /GrayImageDownsampleType /Bicubic /GrayImageResolution 300 /GrayImageDepth -1 /GrayImageMinDownsampleDepth 2 /GrayImageDownsampleThreshold 1.50000 /EncodeGrayImages true /GrayImageFilter /DCTEncode /AutoFilterGrayImages true /GrayImageAutoFilterStrategy /JPEG /GrayACSImageDict > /GrayImageDict > /JPEG2000GrayACSImageDict > /JPEG2000GrayImageDict > /AntiAliasMonoImages false /CropMonoImages true /MonoImageMinResolution 1200 /MonoImageMinResolutionPolicy /OK /DownsampleMonoImages true /MonoImageDownsampleType /Bicubic /MonoImageResolution 1200 /MonoImageDepth -1 /MonoImageDownsampleThreshold 1.50000 /EncodeMonoImages true /MonoImageFilter /CCITTFaxEncode /MonoImageDict > /AllowPSXObjects false /CheckCompliance [ /None ] /PDFX1aCheck false /PDFX3Check false /PDFXCompliantPDFOnly false /PDFXNoTrimBoxError true /PDFXTrimBoxToMediaBoxOffset [ 0.00000 0.00000 0.00000 0.00000 ] /PDFXSetBleedBoxToMediaBox true /PDFXBleedBoxToTrimBoxOffset [ 0.00000 0.00000 0.00000 0.00000 ] /PDFXOutputIntentProfile () /PDFXOutputConditionIdentifier () /PDFXOutputCondition () /PDFXRegistryName () /PDFXTrapped /False

/CreateJDFFile false /Description > /Namespace [ (Adobe) (Common) (1.0) ] /OtherNamespaces [ > /FormElements false /GenerateStructure false /IncludeBookmarks false /IncludeHyperlinks false /IncludeInteractive false /IncludeLayers false /IncludeProfiles false /MultimediaHandling /UseObjectSettings /Namespace [ (Adobe) (CreativeSuite) (2.0) ] /PDFXOutputIntentProfileSelector /DocumentCMYK /PreserveEditing true /UntaggedCMYKHandling /LeaveUntagged /UntaggedRGBHandling /UseDocumentProfile /UseDocumentBleed false >> ]>> setdistillerparams> setpagedevice