Upload
others
View
5
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
1���������������������������������������������
���������������������������������������������
FpdFpdFpdFpdFpd
(fBjebze jfo Fpd Gzvko u'_)(fBjebze jfo Fpd Gzvko u'_)(fBjebze jfo Fpd Gzvko u'_)(fBjebze jfo Fpd Gzvko u'_)(fBjebze jfo Fpd Gzvko u'_)
2���������������������������������������������
���������������������������������������������
sseoksseoksseoksseoksseokFpd Bz0 gzBk Bz01 T[Bh ;" gutzik fpeqwh j'Jh a a a a a 12 U r[of;Zy' j'fJnk fttkj a a a a a a 13 nk fwb nk fwb nk fwb a a a a a 24 nkU Grs' ;uyzv tk;hU a a a a a a 35 nk; gk; ;d t;/ok a a a a a a a a a a 36 nk;k wB;k jfo ih g{o/ a a a a a a a 37 nzs ;w/_ ebi[r ftu n% a a a a 38 nksw nkJh do d[tko a a a a a a a a 49 nksw nzdo ;u fgnko a a a a a a a 410 nksw nzX/o nzX nfrnkB a a a a a a 411 nksw ;[y gkt/ ;', a a a a a a a a a a 412 nksw ;/ik jfo fÂ& a a a a a a 513 nksw shoE ;ku/ B[jkU a a a a a a a 514 nksw shoE eo fJFBkB a a a a a a 515 nksw fsqyk sK fwN/ a a a a a a a a a a 616 nksw d[yhnK so; eo a a a a a a a a 617 nksw p[ZX nkg gqG wkoh a a a a a a a 618 nksw o't/ XkjK wkodh a a a a a a a a 619 nksw ej/ w/ok bZy u[ok;h Bksk, a a 720 nksw Xko fwfbnk ;[y a a a a a a a a 821 nksw s/oh ;d ;[jkrD a a a a a a a 822 nksw shoE eo nFBkB a a a a a a a 823 nksw p]F/ gqG ;u uoB gqhsh a a 824 nzdo t/y ftuko' a a a a a a a a a a aa a 925 nksw wzr/ fwjo dkBa a a a a a a a a 926 nkfd i[rkfd GrsB ;zr a a a a a a a927 nkg ;[tko/ r[of;y eki a a a a a a a a 1028 nkgD/ ozr ozr b? gqG a a a a a a a a 1029 nzfwqs gh nksw fsqgskU a a a a a a a 1130 nzfwqs p{zd w[y u[nkU a a a a a a a a a 1131 nzfwqs t/bk jfo r[D rktDk a a a a a 1132 nzfwqs t/b/ ikr fBwkDh a a a a a a a a 1133 nzfwqs ;ho gh_d/ ikDk, a a a a a a a a 1234 nzfwqs pkDh jfo ek BkA a a a a a a a 1235 fJe' fXnkB jfo fBozekok a a a a a a 1336 JhFo tke irs GJ/ pkDh a a a a a a 1337 J/ek jZN jfo nkg brkJh a a a a a a 1338 J/ek shoE nksw ikD a a a a a a a a a 1339 J/ek Xkw okik okikB a a a a a a a a a 14
3���������������������������������������������
���������������������������������������������
Fpd Bz0 gzBk Bz040 J/ek oky' jfo eh ;oBk a a a a a a a a 1441 fJe' fXnkB jfo fBozeko a a a a 1442 J/ek oZyDk uoB fXnkB a a a a a a a 1443 ;u fJFBkB gqG{ dh gqhs a a a a 1544 ;ZiD ;[j/bk nkg/ nkg a a a a a a a a a 1545 ;ZiD ;zs fgnko/ ][Fh wBkAd/ a a a a 1546 ;u xo ;u nodk;k a a a a a a a a a 1647 ;u Fpd iB wzr/ wzr a a a a a a a a 1648 ;u dhge fjod/ pkbd/ a a a a a a a a 1649 ;u gqG ;u dopkok a a a a a a a a a a 1650 ;uyzv gqG t;/ nkg a a a a a a a a a a 1751 ;u ;oB dh ;dk b'V a a a a a a a a 1752 ;u fgnko eo' Grtzs a a a a a a a a a 1753 ;kuk Bkw jfo eh fwjo, a a a a a a a a1854 ;uk Xzdk jfo eh ;/tk, a a a a a a a a1855 ;kuk Xow Xow fgnko, a a a a a a a a 1956 ;kfjp ;fsr[o ozr u'bh, a a a a a a a a 1957 ;kfjp ;fsr[o ozrd/ sB, a a a a a a a 2058 ;kfjp ;fsr[o skodk, a a a a a a a a 2159 ;kfjp ;fsr[o d[y eNdk, a a a a a a a 2160 ;kfjp ;fsr[o t/ydk, a a a a a a a a 2161 ;kfjp ;fsr[o sZedk, a a a a a a a a 2262 ;kfjp ;fsr[o b'udk, a a a a a a a a 2263 ;kfjp ;fsr[o Gkydk, a a a a a a a a 2364 ;fs ej/ gqG p]F i's, a a a a a a a a 2365 ;fs ej/ w/o/ ;kfjp ;fs;zrh a a a a a 2466 ;fs ej/ gqG ;kuh d/ d/ f;fynk a a 2567 ;fs ej/ gqG w+ wzrK do j}{o a a a 2568 ;zs ;[j/b/ T[m T[m ikr a a a a a a a 2669 ;zs iBK jfo o; wkfDnK a a a a a a 2770 ;zs iBK jfo eki ;[tko/ a a a a a a a 2771 ;zs wBh f;zx T{u g[eko/ a a a a a a a 2772 ;zs wBh f;zx eow ew% a a a a 2773 ;fsr[o Fpd ej/ w+ eoktK u/sk a 2874 ;fsr[o ej/ gqG s/ok j't/ fJe' rhs a 2875 ;fsr[o Fpd Fpd r[o g{oB a a a a 3076 ;fsr[o Fpd ej/ a a a a a a a a a a a 3077 ;fsr[o ;' i' fÂfVnK i'V/, a a a a a 3178 ;fsr[o ehsh p[ZX fpp/e a a a a a a a a 3179 ;fsr[o ;ZiD g{ok whs a a a a a a a 32
4���������������������������������������������
���������������������������������������������
Fpd Bz0 gzBk Bz080 ;fsr[o s/ok ;kuk do;, a a a a a a a a 3281 ;fsr[o ;kuk X[o dk ;ZiD a a a a a a 3282 ;fsr[o Fpd eo/ fwjotkBh a a a a a 3283 ;fsr[o ;u wbkj j?, a a a a a a a a a 3384 ;fsr[o g{ok eo/ so;, a a a a a a a a 3385 ;fsr[o s/oh ;kuh UN, a a a a a a a a 3386 ;fsi[r B{o GrsB ozr, a a a a a a a 3487 ;fsi[r gqG jZE s/oh v'o a a a a a a a 3488 ;fsr[o g{ok oZy/ gs, a a a a a a a a a 3489 ;dk ;jkJh nkg/ j'J/ a a a a a a a a a 3590 ;d ;zr gqG ;dk ;jkJh a a a a a a a 3591 ;dh u"Xth_ ej/ a a a a a a a a a a a a a 3592 ;op ;[y r[o uoB fgnko a a a a a a 3693 ;op ebk gqG{ Gog{o a a a a a a a a a 3694 ;op iBK gqG nk;k g{o a a a a a 3695 ;oB nkJ/ iB j'J/ fBwkDk a a a a a a 3696 Fpd vze jfo nkg tikJ/ a a a a a a 3697 Fpd x'Vh jfo nkg uVQ% a a a 3798 Fpd u'bk sB fFzrko/, a a a a a a a a 3799 Fpd tgkoh iB e'fJ a a a a a a a a a 37100 Fpd ;[DkJ/ s[jkvk pkg{ a a a a a a a a 38101 Fpd w/ok fJj fBokbk a a a a a a a a 38102 Fpd Bkd jfo tZfink, a a a a a a a a 38103 ;G s/ tZvk gqG dk do a a a a a a a a 39104 ;toB f;zx skfonk gqG nkg joh a 39105 ;op EkJ/_ gqG fJe' ozr' a a a a a a a 40106 FoB gqG eh e'Jh ftobk b'V/ a a a 40107 ;Zuk r[o ;u fB;kD' a a a a a a a a a a 40108 ;kuk j[ew Fpd \owkD a a a a a a a 41109 ;kuk r[o ;dk T[gd/;/ a a a a a a a a a 41110 ;kuk xo s/ok t;/ r[of;y a a a a a a 41111 ;kuk Fpd ;[D/ i' ekBk a a a a a a a 41112 ;kuk Fpd r[of;y ewkt/ a a a a a a 42113 ;kuk Fpd iht ftuko' a a a a a a a a 42114 ;kuk Fpd iB ewkU a a a a a a a a a 42115 ;kuk Fpd i' iB wzB/ a a a a a a a a 42116 ;kuk Fpd fBFkB a a a a a a a a a a a 43117 ;kuk gqG ;kuk whs a a a a a a a a a a 43118 ;kuk gqG ;dk ;jkfJe a a a a a a a a 44
5���������������������������������������������
���������������������������������������������
119 ;kuk gqG ;dk ;zr ;kE a a a a a a a 44120 ;kuk gqG ;u xo gkU a a a a a a a a 44121 ;kuk gqG nkg eosko a a a a a a a a a 44122 ;kuk gqG ;op ;[y d/tk a a a a a a a 44123 ;kuk gqG ;dk o; GhBk a a a a a a a a 45124 ;kuk gqG ;fs eo wzBDk a a a a a a a 45125 ;kuk gqG o;Bk rkU a a a a a a a a a 45126 ;kuk gqG bkiktzs a a a a a a a a a a a a 45127 ;kuk i'r r[o eh ;/t a a a a a a a a a 45128 ;kuk i'r uoB fXnkB a a a a a a a a 46129 ;kuk i'r iB ewkJ/ a a a a a a a a a a 46130 ;kuk i'r gqG o;B r% a a a a a a 46131 ;kuk shoE uoBh B[jktDk a a a a a a 46132 ;kuk Xkw gqG uoB fBtk; a a a a a a 47133 ;kuk BkA T[sw EkA, a a a a a a a a a 47134 ;kuk Bkd gqG tikJ/ a a a a a a a a a a 47135 ;kuk Bkw o;Bk rkU a a a a a a a a a 47136 ;kuk BkA o;Bk rkT[Dk a a a a a a a a 48137 ;kuk Bkw gqG d/t/ dkB a a a a a a a a 48138 ;kuk Bkw fod/ t;kU a a a a a a a a a 48139 ;kuk puB ;fs eo gkb a a a a a a a 49140 ;kuk wzso gqG ek J/e, a a a a a a a a 49141 ;kuk o'r fet/_ rtkJh dk a a a a a a 49142 ;kuk o'r r[o do rtkJhJ/ a a a a a 50143 ;kuk tDi eo, a a a a a a a a a a a a a 50144 ;kuh ;[D g[eko a a a a a a a a a a a a a 51145 ;kuh ;/t fi; fiB ewkJh a a a a a a 51146 ;kuh f;fynk f;y ftuko, a a a a a a a 52147 ;kuh i's nkg irkJ/ a a a a a a a a a 52148 ;kuh i's eo/ nkeko a a a a a a a a a 52149 ;kuh d/t/ Bkw dtkJh a a a a a a a a a 52150 ;kuh dks gqG gkU a a a a a a a a a a 52151 ;kuh gqhs gqG uoB brkU a a a a a 53152 ;kuh goy eo' r[o g{o/ a a a a a a a a 53153 gqG do wzr' ;kuh wzr a a a a a a a a 53154 ;kuh f;Zy dfJnk ewkJ/ a a a a a a a 53155 ;ku/ ;zs gZbk fco% a a a a a a a 54156 ;ku/ gqG Fpd fby% a a a a a a a 54157 ;ku/ gqG s/oh ;fs tfvnkJh a a a a a 54158 ;ku/ bzro G'iB gkU a a a a a a a a a 54159 ;kX ;zrs do gotkB a a a a a a a a 55
6���������������������������������������������
���������������������������������������������
160 f;X tés f;Zyk dk n% a a a a a 55161 f;wo' f;wo f;wo gqG o;Bk a a a a a 55162 fFt Fzeo do dJ/ d[jkJh a a a a a a 56163 ;hsb e% j'Jh, a a a a a a a a a a 56164 ;Z[yDk jfo ih nkt/ a a a a a a a a a a 56165 ;[D g[eko gqG froXko a a a a a a a a 57166 ;[os fBwkDh j'Jh p"okDh a a a a a a a 57167 ;' feA vo/, a a a a a a a a a a a a a a a 57168 ;' g[oy gqG nkg/ nkg a a a a a a 58169 ;' ;kfjp ;Zuk e[btzsk, a a a a a a 58170 ;' fdnkb ;' feogkb, a a a a a a 59171 ;'jDk fd;/ s/ok pkDk a a a a a a a a a 59172 ;'jz Fpd nigk ikg a a a a a a a a a 59173 ;'jz Fpd ;op r[D Gfonk a a a a a a 60174 ;'jz Fpd ;[D ebi[r iht nzX/ a a a 60175 ;'jz Fpd irs gqt/F a a a a a a a a a 60176 ;'jz Fpd irs gqekF/ a a a a a a a a a 60177 ;'jz Fpd dk wB Xo fXnkB a a a a a 60178 ;'jz Fpd o;Bk rkU a a a a a a a a a 61179 ;'jz Fpd o;Bk o; rhs a a a a a a a 61180 ;'jz Fpd tv tfvnkJh a a a a a a a a 61181 ;'jz Fpd gqG nkg fbyt% a a a a 62182 ;'jz Fpd T[sw frnkB a a a a a a a a 62183 ;'jz Fpd Bkw nBw'bk a a a a a a a a 63184 ;'jz Fpd gqG d/t/ dks a a a a a a a a 63185 ;'jz ;kuk Fpd ub% a a a a a a a 63186 ;'jz ;kuk Fpd ub% a a a a a a a 63187 ;'jz ;kuk Fpd ub% a a a a a a a a 64188 ;'jz Bkw ;dk ][wkoh a a a a a a a a a 64189 ;'jz Bkw s/oh tfvnkJh a a a a a a a a 64190 ;'jz ;kuk o;Bk ikg a a a a a a a a a a 64191 ;'jz u'r wkDe w'sh a a a a a a a a a a 65192 ;'jz ub/ ;tk; ;tk;k a a a a a aa a a a 65193 ;'jz igkJ/ ;kuk ikg a a a a a a a a a a 65194 ;'jz s/oh i? i?eko a a a a a a a a a a a 65195 ;'jz s/oh i? i? i?eko a a a a a a a a a 66196 ;'jz dks r[o do s/ gkkJh a a a a a a 66197 ;'jz Bkw nkg/ dhnk a a a a a a a a a a 66198 ;'j/ pze d[tko uoB S[j% a a a a 66199 ;/tk ;zrs Bk ikt/ ]kbh a a a a a a a 67200 f;wo' f;wo f;wo ;[y gkt' a a a a a a 67
7���������������������������������������������
���������������������������������������������
201 f;wo' f;wo f;wo ;[y gkt' a a a a a a 68202 jfo ;zs jfo ozr t/y a a a a a a a a a 68203 jfo ;fsr[o ;kuk whsVk a a a a a a a 68204 jfo ;zrs s/o/ doFB ~ a a a a a a a 69205 jfo ;zrs jfo ;w% a a a a a a a a 71206 jfo ;zrs T[m B/so y'bQ a a a a a a a 72207 jfo ;kuk Bjh_ G[bktDk a a a a a a a a 72208 jfo eh i's jfo wzdo nkJh a a a a 72209 jfo feogk jfo ikfDnk a a a a a a a a 73210 jfoiB rb gkJ/ rbteVh a a a a aa 74211 jfoiB ;uk ikfrnk, a a a a aa 73212 jfo i'sh B{o ngko, a a a a a a a a a a 74213 j'fJnk ftnkj ofunk eki a a a a a a 74214 fjod/ tf;nk gqG nfpBkFh a a a a a a 74215 eo gqhsh r[ouoB iht, a a a a a a a a 75216 feogk eo feogk eo feogk eo a a 75217 feogk eo gko bzxkJ/ a a a a a a a a a 75218 ebi[r T[sw a a a a a a a a a a a a a a a 75219 ebi[r iht T[m ikr a a a a a a a a a 76220 ebi[r iht Bk j'J/ fXnkB a a a a a 76221 ebi[r i's JhFo gqrNkJh a a a a a a 76222 ebi[r gqrfNnk Bo ntsko a a a a a 77223 ebi[r gkgh irs Â% ikb a a 77224 ebi[r GkDk Gow G[b$ a a a a a 78225 ebi[r tés ;[jk frnk, a a a a a a a 78226 e% nekoh i's g;koh a a a a a a 79227 e% wzdo Grs d[tko a a a a a a a 79228 eo do; wB GkJ/ nBzdk a a a a a a 79229 y[fbQnk jZN ;Zuh ;oeko dk a a a a a 79230 rhs r'fpzd r[D rk, a a a a a a a a a 80231 r[o ntsko g?|zpo efjD a a a a a a 80232 r[o ntsko g?|zpo efjD,
;kvh e{zi tkbh g[eko a a a a a a a a a 81233 r[o ntsko g?|zpo efjD,
jA do s/o/ d/ wzrs/ a a a a a a a a a 81234 r[o ntsko gho efjD a a a a a a a a a 82235 r[o ntsko g?|zpo efjD
do mKv/ s/o/ M[ed/ a a a a a a a a a a a 83236 r[o ntsko g?|zpo wzrK oj/ wzr 84237 r[o ;zrs ;/tk fi; ewkJh a a a a a a 85238 r[o ;zrs ][Fh wBkAdh ikDk a a a a 85
8���������������������������������������������
���������������������������������������������
239 r[o ;zrs s/oh XzB ewkJh a a a a a a 85240 r[o ;zrs s/o/ wB tXkJh a a a a a a a 86241 r[o ;zrs do ;/t ewkJh a a a a a a 86242 r[o ;zrs XzB ewkJh a a a a a a a a a 86243 r[o ;zrs XzB ewkJha a a a a a a 87244 r[o ;zrs gqG ;kuk r% a a a a a 87245 r[o ;zrs gqG d/ tfvnkJh a a a a a a 87246 r[o ;zrs wB ufVQnk ukU a a a a a a 88247 r[o ;zrs o;Bk jfo r[D rk a a a a 88248 r[of;Zy ;kuk Fpd ;[jkrD a a a a a a 88249 r[of;Zy ;ku/ r[o uoB fgnko a a a a 88250 r[ow[yK gqG ozr uVQkJ/ ,a a a a 88251 r[[ow[yK gqG Xho XokJ/,a a a a a a a a 89252 r[of;yK skoB nk frnk, a a a a a a 89253 xo pfjDk doFB B?DK, a a a a a a 90254 r[ow[y ;ku/ wkD oykt', a a a a a a 91255 r[of;Zy s/oh nksw rKdh a a a a a a a 91256 r[of;Zy r[o nkg ;jkok a a a a a a a a 91257 r[of;Zy r[o fwb' eo jhnk a a a a a a 92258 r[of;y w/o/ ;ZiDk a a a a a a a a a a a a 92259 r[of;y wzr do; dkB a a a a a a a a a 92260 r[of;y wzr wB jfo ek ozr a a a a 92261 r[of;y M{m ed/ Bk p'b/ a a a a a a a a 93262 r[of;y wzr do; dkB a a a a a a a a 93263 r[of;y s/ok eki ;[tkfonk a a a a a a a 93264 r[of;ZyK nzfwqs Bkw Gzvkok a a a a a a a93265 r[of;ZyK ;/tk ;kuh ehsh a a a a a a a a 93266 r[of;ZyK skoB nk frnk a a a a a a a a 94267 r[of;ZyK wB uVQ/ ukU a a a a a a a a a 94268 r[o ;oB irs tfvnkJh a a a a a a a 94269 r[o ek Fpd ;op r[D a a a a a a a a 95270 r[o ek Fpd r[of;y sokJ/ a a a a a a 95271 r[o Fpd r[o do gkU a a a a a a a a 95272 r[o ek Fpd ;u ewkDk a a a a a a a 95273 r[o uoB T[gi/ pqjw frnkBk a a a a 95274 r[o uoB f;Zy oZy/ UN a a a a a a a a 96275 r[o uoB i' iB bkrk a a a a a a a a a 96276 r[o uoB gqhsh ;kuk i'r a a a a a a a 96277 r[o uoB gqhsh ;kuh wzr a a a a a a a 96278 r[o uoB gqhsh do; nw'x a a a a a a 96279 r[o do nkU nzfwqs w[y u[tkU a a a a 97
9���������������������������������������������
���������������������������������������������
280 r[o gq;kd r[o g{ok ikfDnk a a aa a a 97281 r[o gq;kd G'r brkJ/ a a a a a a a a a 97282 r[o g{ok ;d nokXBk a a a a a a a a a 97283 r[o g{ok w?b ekN/, iBw ;tkodk a a 98284 r[o g{ok do wzrhJ/ a a a a a a a a a a 98285 r[o g{o/ eo' gqBkw a a a a a a a a a a a 98286 r[o g{ok eow ftukodk a a a a a a a a 99287 r[D rkT[Dk rfjo rzGho a a a a a a a 99288 r[ow[y nkU r[o do nkU a a a a a aa 99289 r[ow[y nksw ;d T[finkoh a a a a a a 99290 r[ow[y nksw fBowb fBowbk a a a a 100291 r[ow[y ;ku/ ;zs fgnko/ a a a a a a a a 100292 r[ow[y ;ku/ ;ku/ c{b a a a a a a a a a 100293 r[ow[y j'J/ gqG Fpd nXhB a a a a a 100294 r[ow[y o;Bk jfo r[D rk a a a a a a 100295 r[ow[y ;ku/ Xkw fBnkok a a a a a a a a 101296 r[ow[y ;ku/ s/ok ;kuk xo a a a a aa 101297 r[ow[y wzr/ ;kuh wzr a a a a a a a a a 101298 r[ow[yK eo/ pzd y[bk;h a a a a a a a a 101299 r[of;Zy oki i'r ;u bhBk a a a a a a 102300 r[ow[yK jfo eo/ fgnko a a a a a a a a 102301 r'fpzd ej/ i/ eo/I wB}[o a a a a a a a 102302 r'fpzd r'gkb wdB w{os a a a a aa a a 103303 xo ;[tkwh ;fji ;[y a a a a a a a a a 103304 xo wzdo fwb/ mkeo ;[tkwh a a a a a 104305 xo rqfj wzdo j'fJnk gfts a a a a a 104306 xBeg[o tk;h eb s/oh tfvnkJh a a a 104307 xBeg[oh gqG ikwk g% a a a a a a a 105308 xBeg[oh g% ikwk a a a a a a a a a a 105309 xBeg[o tk;h s/oh p/gotkjhnk a a a a 105310 xVh fÂ'Vk gkJh_ Bk a a a a a a a a a a 106311 xo ;kuk nkg ;[jk d/ a a a a a a a a a 106312 xBeg[o gqG ikwk Xko/ aa a a a a a a a a 107313 uoB ;/t fi; iB eokJ/ a a a a a 108314 uoB etb iB eo gqhs a a a a a a a a 108315 uoB etb i' iB n% a a a a a a a 108316 uoB etb gqG oky' gqhs a a a aa a a a 108317 uoB X{V w;se bkU a a a a a a a a a 109318 uoB X{V w;se bkU
g{op bfjDk gqG do gkU a a aa a a a 109319 uoB X{Vh ;kuh BjkU a a a a a a a a a 109
10���������������������������������������������
���������������������������������������������
320 uoB fgnko d/t/ sko a a a a a a a a a 109321 uoB gqhsh dkB d/ a a a a a a a a a a a 110322 uoB bkJ/ oZy/ bki a a a a a a a a a a a 110323 uoB bkr fwb/ tfvnkJh a a a a a a a 110324 uoBh ;h; fBtkJh ik a a a a a a a a a a 111325 uko e[zN j'J/ i? i?ekok a a a a a a a a 111326 fuzsk |w Bk jo] a a a a a a a a a a a 111327 u'ih u'i nkg gqG a a a a a a a a a a a a 112328 irs izikbk M{mk Bksk a a a a a a a a a 112329 iB Grs ;[j/fbU s[jkvk tyok a a a a 112330 iB Grs ;d sZed/ okj a a a a a a a 113331 iB Grs ;{ch efjD gqG a a a a a a a 114332 iB Grs efjD fJe wzrhJ/ s/ok a a 115333 iB Grs efjD gqG a a a a a a a a a a 116334 iB Grs efjD gqG w/N nzX/ok nzX 117335 iB Grs ej/ gqG ;kuk do; a a a 118336 iB Grs ej/ s/ok fJFe nko}h a a a 118337 iB Grs ej/ gqG s/oh UN a a a a a a 120338 iB Grs ej/ w+ s/ok podk aa a a a a 120339 iB Grs' nkgDk fjZ;k b?Dk Gkr 121340 iB Grs' fJe' igDk ;'jz wzs aa a a a 121341 ig' Bkw gqG gqG J/e a a a a a a a a a a 122342 ikrs ikrs ikrs o/ ir a a a a a a 122343 ikrs ikrs ikrs o/ wB a a a a a a 123344 ikr/ Gkr, r[o ;zrs g& a a a a a 123345 ikwk Xko/ xBe g[o a a a a a a a a a aa a 124346 fi; gqG d/t/ ngDk frnkB a a a a a a 124347 fi; fwfbnk r[o gkopqjw a a a a a a a 124348 iht wkD Bk eo a a a a a a a a a a a a 125349 iht izs gqG ftu ;w% a a a a a a 125350 i[r u"Ek gqG ouB ou% a a a a a a 125351 i/m ej/ gqG godk u[e d/ a a a a a a a 126352 i? i?eko j'J/ sq?b'J/ a a a a a a a a a a a 126353 i' xfVnk ;' GZiDk a a a a a a a a a a a 127354 i' iB j'J/ wfdok wk;h a a a a a a a a 127355 i' iB ub/ w/o/ GkJ/ a a a a a a a a a a 127356 i' iB nkJ/ gqG ;oBkJ/ a a a a a a a a 128357 i' iB nkJ/ gqG uoB d[tkfonk a a a 128358 i's ;o{g gqG irs got/F a aa a a a a 128359 i's fBoziD irs nekok a a a a a a a a 129360 i'sh B{o fBjebze a a a a a a a a a a a a 129
11���������������������������������������������
���������������������������������������������
361 ig' ;'jz wB nksw ;[y a aa a a a a a a 129362 M{mk irs M{mh j? ohs a a a a a a a a a 130363 M[Zrh ej/ iB GrsK eo ;zi'r a a a a 130364 M[Zrh ej/ gqG dZ;h a a aa a a a a a a a a 131365 M'bh Go Go b+d/ ikU a a a a a a a a a 131366 skoBjkok nk frnk,a a a a a a a a a 131367 s{z s{z eo g[eko dh a a a a a a a a a a a 132368 s[mk ;fsr[o dhB fdnkb, a a a a a a a 133369 dfJnk ewkJ/ dfJnktkB a a a a a a a a 133370 dfJnk eo dhB e/ dks/ a a a a a a a a 134371 dJ/ tfvnkJhnK uko :[r a a a a a a a 134372 do yV/ ;tkbh a a a a a a a a a a a a a 134373 do mKvk dZ;Dk J/e, a a a a a a a a a a 135374 do s/ok ;u ;[jziDk, a a a a a a a a a a 135375 do wzrD n% wzrsk a a a a a a a a 136376 do; fdykt/ gqG nfpBkFh a a a a a a a 136377 do; dhnk r[o ;ku/ nk e/, a a a a a 137378 do; dkB gqG do wzr' a a a a a a a a 137379 fdt; o?D o;Bk rkU a a a a a a a a a 137380 fdt; o?D i' w[M/ fXnkt/ a a a a a a a a 137381 dhB fdnkbk ;kfjp ;[y ;kro a a a a 138382 dhge efjD iB Grs' a a a a a a a a a 138383 d[FN d[okuko ;' iB ejkJ/ a a a a a 139384 d[ows w?b d[oiBK a a a a a a a a a a aa 139385 d/o Bk eo r[of;y fpbb% a a a a 139386 d/ts ;[o efjD j[D y'bQ d/ ;[osh 140387 d/t/ Bkw gqG d/t/ rzGhok a a a a a a a a 141388 d/t/ Bkw Grs Gzvkoh a a a a a a a a a a 141389 d/t/ do; r[o r'gkbk a a a a a a a a a 141390 d't/_ G[iK jfo c?bkJ/ a a a a a a a a a a 141391 d[Zy o'r T[so/ ;zskg a a a a a a a a a a 142392 d[Zy d/j sB eo d{o a a a a a a a a a 142393 d[Zy dod sB ykJ/ a a a a a a a a a a a 142394 XB wkb d/ n% do a a a a a a a a 142395 XoBh ej/ iB GrsK d/ ;jkok a a a 143396 X[o dorkj dh ;kuh wzr, a a a a a a 143397 Bkw ej/ w/ok fgsk ;', a a a a a a a a a 144398 Bkw ig' owZ:k r[D rkU a a a a a a a 144399 Bkw ftu'bk irs pDkT[Dk a a a a a a 144400 Bkod ej/ gqG d/ d/ fJe db/oh a a 145401 Bkod ej/ w+ t/y/ Grs ;ZiD a a a a a 145
12���������������������������������������������
���������������������������������������������
402 Bkod ej/ s/ohnK fwjoK a a a a a a a a 146403 fBjebzeh Fpd nw'bk a a a a a a a a a 147404 fBjebze jfo ek BkA a aa a a a a a a a 147405 fBjebze oZfynk BkA a a a a a a a a a a 147406 fBjebze eb ikwk gkJ/ a a a a a a a a 148407 fBjebze i's irkJh a a a a a a a a a a 148408 fBjebze nkg r[D fBXkBk a a a a a a 148409 fBjebze gorN j'fJnk a a a a a a a a a 149410 fBi xo t;/ nkg ngozgok a a a a a a 149411 fBi xo t;/ gqG fwjotkBk a a a a a a 149412 fBw;eko ;dk r[o d/tk a a a a a a a a 150413 fBw;eko eo' r[od/t a a a a a a a a a a 150414 fBw;eko eo' r[od/tk a a a a a a a a a 150415 fBw;eko fBw;eko fBw;eko r[od/t 150416 fBwkfDnK d/ wkD gqG aa a a a a a a a a 151417 Bkw nzfwqs pkDh ;fsr[o fgnko a a a 151418 B/oB B/ok j' eohp a a a a a a a a a a a 152419 gfs gow/Fto dhB fdnkb a a a a a a 152420 gfss T[XkoB j? Gt yzvB a a a a a a 153421 gfss gkgh gko T[sko dk a a a a a a a 153422 gqG nfpBkFh ikwk g% a a a a a a a 153423 gqG ;zr iht ;kuk Bksk a a a a a a a a 153424 gqG ;oB i' iB nkJ/ a a a a a a a a a 154425 gqG ;ku/ fbnk irs ntsko a a a a a 154426 gqG ek ;zr nksw ;zrhs a a a a a a a 154427 gqG ek tk; fiE/ ;zr ;fs a a a a a a 154428 gqG ekoi eo/ g{o/ a a a a a a a a a a a 155429 gqG eh wfjzwk fi; iB rkJh a a a a 155430 gqG uoB gqhsh ;dk ewkU a a a a a a 155431 gqG iht izs T[Xko eo a a a a a a a a 155432 gqG d[Zy fBtko d/ a a a a a a a a a a a 156433 gqG{ do s/o/ dk wzrsk a a a a a a a a a 156434 gkopqjw s/oh nuoi w% a a a a a 157435 ghnk gqhs jfo fBozeko a a a a a a a a 157436 gqrN j'fJnk nkg GrtkB a a a a a a 157437 gqG ;kuk f;o oZy/ jZE a a a a a a a a a 158438 gho g?|zpo e[sy r"_; a a a a a a a a a 158439 g{oB i's g{oB ftu nkJh a a a a a a a 158440 g{oh eo d/ nk; a a a a a a a a a a a a 159441 g'j ej/ iB Grs' rkU rfjo rzGho 159442 g'j ej/ w/o/ ;kfjp ;[bskBk a a a a a a 160
13���������������������������������������������
���������������������������������������������
443 cZrD ej/ w/oh fBw;eko vzvkts a a a 162444 pD fGykoh nkU do a a a a a a a a a a 162445 pDs pDkJ/ nkg/ nkg a a a a a a a a a 162446 pzdh s'V gqG nytkt/ a a a a a a a a a a 162447 pzBQ/ p/Vk j'J/ ;jkok a a a a a a a a a a 163448 pqjw frnkBhnK d/t/ jfo BkA a a a 163449 pkJh nZ;{ ej/ w/oh fJe nodk; a a a 163450 pkbh p[ZX p[ZX nzRkDh a a a a a a a a a a 164451 fpnk; ej/ a a a a a a a a a a a a a a a a 164452 fpnk; ej/ gqG s/o/ pb pb iktK 165453 p/w[y do s'_ BZmdk a a a a a a a a a a a 166454 p/Vk pzBQ pzdh s'V a a a a a a a a a a a 167455 Grs ;[jzd/ ;u do a a a a a a a a a a 167456 Grs iB tZvh tfvnkJh a a a a a a a a 167457 Grs iBK s/ok Xotk; a a a a a a a a 168458 Grs iBK gqG bki oykJh a a a a a a 168459 Grs p/Bzsh nZr/ ;ku/ ghnk a a a a a a 168460 Grs p/Bzsh ;dk gqG gk; a a a a a a a 168461 Grs p/Bzsh eo/ ;d a a a a a a a a a a 169462 fGzBVh o?D ukU xB/ok a a a a a a a a a 170463 fGzBVh o?D ufVQnk uk a a a a a a a a a 170464 fGzBVh o?D T[mh ikr a a a a a a a a a 171465 fGzBh o?VhJ/ s?~ fwb/ tXkJh a a a a a a 171466 fGzBh o?DVhJ/ s?~ fwb/ tXkJh,
fwb ;yhnK wzrb r% a a a a a a 172467 fGzBh o?VhJ/ s?~ fwb/ tXkJh
r[ow[y ;ku/ ;zs iB a a a a a a a a a a 172468 G'r brkJ/ gqG Gzvko/a a a a a a a a a a 173469 wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB a a a 173470 wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB
fBjebze d/j sikJh a a a a a a a a a a 173471 wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB
o;Bk rkU a a a a a a a a a a a a a a a a 173472 wzrD nkJ/ pD fGykoh a a a a a a a a a 174473 wzrb r% ;ku/ xo a a a a a a a a 174474 wfd wk; fi; iht nkjko a a a a a a a 175475 wksb'e gqG ikwk Xko/ a a a a a a a a a 175476 wksb'e gqG ikwk Xko/
rD rXzop gqG uoB dtko/ a a a a a 175477 w/oh g[eko J/ek ;[D a a a a a a a a a a 176478 w/oh i's dk j't/ goekF a a a a a a a a 176
14���������������������������������������������
���������������������������������������������
479 w/b fwb% g{o/ r[o a a a a a a a a a 176480 wkbt/ tkfbU rkt' Fpd a a a a a a a a 177481 fwjo B}o Bkb gqG sZedk a a a a a a 177482 o;Bk jfo jfo ;kuk r"Dk a a a a a a 177483 o;Bk o; nksw o; gkT[Dk a a a a a a 178484 o;Bk rkT[Dk jfo GrtkBk a a a a a a 178485 o;Bk ig nksw o; gkU a a a a a a a 178486 o;Bk ig nksw o; wkD' a a a a a a a 178487 o;Bk ig ;tk; ;tk;k a a a a a a a a a 179488 o;Bk ig o; w[Zy a a a a a a a a a a a 179489 o;Bk ifgnk owZJhnk okw a a a a a a a 179490 o;Bk ig' jfo r'fpzd a a a a a a a a a 179491 o;Bk o; nksw o; gkT[Dk a a a a a 180492 oZy/ g?i gqG nkg w[oko a a a a a a a a 180493 ozr ozrhb/ wkX' s/o/ ozr fBnkoa 180494 ozrk f;zx ozr ozrbhVk a a a a a a a a 181495 ouBk ;kuh nkg ou& a a a a a a a 181496 okiB oki ;u gksFkj' a a a a a a a a 181497 okth ej/ w/o/ nzdo ukU xB/ok a a a 182498 okth ej/ w+ ;'Jh T[mh ikrh a a a a a 182499 okth ej/ w+ gqG dk doFB ehsk a a 183500 fod/ t;kU ;kuk jfo a a a a a a a a a 184501 o?D fGzBVh nkg ;[jkJ/ a a a a a a a a a 184502 bZy u[ok;h w[e/ gzX a a a a a a a a a a a 184503 b/y u[ek d/ fJe s'_ d' a a a a a a a a 185504 bZr/ G'r ;fsi[r ;odko dk a a a a a 185505 bZr/ G'r jfo fBozeko dk a a a a a a a 185506 bkb nBw[bV/ r[of;y jho/ a a a a a a 186507 b? e/ dkB xo ~ ikDk a a a a a a a a 186508 tXkJh tXkJh tXkJh a a a a a a a a a a a 166509 tv ;{ok ;{opho a a a a a a a a a a a a a 186510 ft;ky ej/ w/ok r'fpzd n% a a a a 187511 fÂV/ w/b fwbkJ/ a a a a a a a a a a a a 187512 ftF~ d't/_ i'V eo/ nodk; a a a a a a 188513 ftF~ tz;h f;y nkt/ a a a a a a a a a a 188514 t?okrh ;fsr[o fvmVk a a a a a a a a a a 189515 s{z dksk rfjo rzGho a a a a a a aa a a a 189
þ þ þ þ þ
1
���������������������������������������������
���������������������������������������������
FpdFpdFpdFpdFpd(fBjebze jfo Fpd Gzvko u'_)(fBjebze jfo Fpd Gzvko u'_)(fBjebze jfo Fpd Gzvko u'_)(fBjebze jfo Fpd Gzvko u'_)(fBjebze jfo Fpd Gzvko u'_)
;'jz wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB dh i?;'jz wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB dh i?;'jz wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB dh i?;'jz wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB dh i?;'jz wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB dh i?
õ 1 õT[Bh ;" gutzik fpeqwh j'Jh,
pkp/ wBh f;zx ~ ;'Mh j'Jh .Bhbk u'bk nkg ozr%,
wjkoki F/o f;zx d/ rb ftu g% .Bkb ;zrs b? bJh ;koh,nBzdg[o dh eoh fsnkoh .g[o nBzd gj[zu/ nk e/,
fiE/ r'fpzd f;zx frnk rtk e/ .;k~ pkp/ ;h; T[m%,
ftu Ffjo d/ j[ew ;[D% .fBjebze ntsko i/ n%,eo' do; w[y'_ ;[D% .w[;bwkB'_ ;[D bU GkJh,
fJj nwkw wfjdh fiB u'bh gkJh .nkgDk Gow fwNkU nk e/,FoBh fJjdh bZr' nk e/ .okw feqFB dk fJj ntsko,wjkoki F/o f;zx dhB fdnkb . 15 Gkdo' 2006
õ 2 õU r[of;Zy' j'fJnk fttkj,g% jfo fBozeko .GrsK d/ Grs rtkj,
Fjkds d/D g?|zpo r[o ntsko .;fsi[r ;kuk ;G dk j't/ okj,ofjpo j't/ gotofdrko .
fJe' do j't/ d[nk,
2
���������������������������������������������
���������������������������������������������
;:dk fJe j't/ fBw;eko .fi; ~ efjzd/ oj/ ][dk,][d wkbe ;KMk :ko .
T[j ebi[r dk eb fojk pdbk,;fsi[r ;u eo/ T[finko .ftFB pqjwk fFt efjD tkjtk,
eo'V s/sh;k c{bB po]/ nkgDh Xko .fJzdo ;/tk fojk ewk,
nzfwqs fSVe/ ngo ngko .tes ;[jziDk frnk nk,Bksk N[N/ e{V ;z;ko .
r[ow[y' i/ s[jkvk ;G dk fJe fgnko,s/ ;ko/ pkjtK bt' T[mkb .
r[of;Zy j' e/ pfDU Bk e'fJ p[fonko,o;Bk Bkb fcZek p'befoU Bk e'fJ seoko .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,eo/ y/b ;kuk jfo,;d p]FDjko dhdko . 28 g'j F ;z 5
õ 3 õnk fwb nk fwb nk fwb w/o/ whs,
jA tkoh w+v/ ;ZiDk .rb bkr rb bkr ;[jkJh ohs,
w+ s+vk eoK wiBk .fdt; o?D okyK jA uhs,nzs w/ok godk eZiDk .
fe;/ jZE Bk nkT[Dk r[od[tko/ wzdo w;hs,GKvk M{mk nzsw ;d j? GiDk .XzB r[o XzB r[o XzB r[o goy/ Bhs,
t/b/ nzsw oZy/ biBk .i'sh i's ;o{g jfo,i'sh ikwk G/y Xo,
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,nkg oZy/ irs biBk . 25 g'j 2012 fp
3
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 4 õnkU Grs' ;uyzv tk;hU,jfo ;kuk ;u p[b$ .nkU eN' iw eh ck;hU,
cKdh czd nkg fwN$ .nkU wzvb pfj pfj gkU ok;hU,jfo ;kuh ok; nkg ou$ .nkU XZek d/t' gzvs eK;hU,
irs ftfdnk w{b u[e$ .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,nkgD/ Grs nkg p[b$ . 19 eZse 2018 fp
õ 5 õnk; gk; ;d t;/ok .
gqG nfpBkFh B/oB B/ok .Fpd ;o{gh gkJ/ x/ok .nkg s[VkJ/ iw ek i/Vk .
fpB r[o g{o/ gko bzxkt/ fejVk .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
r[ow[yK pzBQ tykt/ p/Vk . 12 i/m 2010
õ 6 õnk;k wB;k jfo ih g{o/ .i' iB ub nkJ/ j}{o/ .nksw i'sh d/t/ B{o/ .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,;kuk G/y nkg tN%,;kuk b/y fby%,;fsi[r eo/ ekoi g{o/ . 6 i/m 2011 fp õ 7 õ
nzs ;w/_ ebi[r ftu n% .fBjebze nkg nyt% .
xBeg[oh ftu uoB fNe% .wjkoki F/o f;zx Bkw oy%.okw feqFB dk s/i nyt% . 16 wZxo 2006
4
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 8 õnksw nkJh do d[tko .o' o' eo/ fJe g[eko .g[oy nfpBkFh feogk eo,
fJe tyk ;u xo,Bksk s[ZN/ gzuw :ko .
J/E/ UE/ uZ[e/ vo,J/ek t;hJ/ ;ku/ xo,
nzfwqs fwb/ mzvk mko .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,nzsw nzs y'bQ pzd fetkV . 13 Gkdo'I 2012 fp
õ 9 õnksw nzdo ;u fgnko .J/ek Bkoh ezs Gsko .
Bkw ozrhbk Fpd fFzrko .nzfwqs ikw ;kuk gh bk,
nksw fsqFBk G[Zy fBtko .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,r[ow[y ;ku/ ;zs iBK,nksw ;/ik o?D p;/ok,
ftu ;z;kok ;[Zsk g?o g;ko . 1 wkx 2011 fp
õ 10 õnksw nzX/o nzX nfrnkB .ebi[r iht G[b/ nzRkD .
;kuk gqG d/t/ ;kuk Fpd frnkB .wjkoki F/o f;zx ;fsr[o ;kuk,d/t/ do; nkg GrtkB . 5 i/m 2009 fp
õ 11 õnksw ;[y gkt/ ;',
;'jz Bkw fXnkt/ i' .gqG nfpBkFh rkt/ ;',
5
���������������������������������������������
���������������������������������������������
fi; iB dfJnk ewkt/ Uj .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
;u' ;u fbykt/,nkg/ tos/ nkg/ toskt/,
EkA EkJh_ pjkt/,;dk ;dk ;d fBow'j . 17 Gkdo'_ 2009 fp
õ 12 õnksw ;/ik jfo fÂ& .T[s/ ;[Zsk jfo ox[o& .
w% godk fJe oy& .p/w[yK fd; Bk n& .
r[of;ZyK nksw tZi/ tX& .fi; d{Jh dt?sh d{o eo& .Bk e'Jh Fon Bk jdkfJsh,
Bk e'Jh n"yk wkor b& .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
;'jz ;kuk fJe' okr,;GBk f;o oZy/ tfvn& . 7 i/m 2011 fp
õ 13 õnksw shoE ;ku/ B[jkU .d[ows w?b sB r[nkU .nZm ;Zm shoE i' ojh c?b,gqG do nkJ/ d{o eokU .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,eo do; fwNk jo;,
;[yh t;zdV/ xo ~ ikU . 7 i/m 2011 fp
õ 14 õnksw shoE eo fJFBkB .;'jz fwb/ ;kuk dkB .
o;Bk rkT[Dk jfo GrtkB .wjkoki F/o f;zx ;fsr[o ;kuk,;op ihnK dk ikDh ikD . 9 u/s 2011 fp
õ õ
6
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 15 õnksw fsqyk sK fwN/,iK gqG Gow u[ekJ/ .;kuk Fpd wB oN/,
sK jT[w/ wkD r[nkJ/ .r[o g{ok fte/ Bk ftu jZN/,w% Xko y/b i' oukJ/ .bZy gkgh ebi[r wo fwN/,gqG ;kuk w[y S[gkJ/ .
bZy M{iB ebi[r ir eN/,;op Boe fBtk; d[nkJ/ .
wjkoki F/o f;zx Fkj fJe t;/,ikj d/yK sK B}oh nkJ/ . 11 u/s 2008 fp
õ 16 õnksw d[yhnk so; eo .gqG nzfwqs w/x po; eo .d[y dod ;G ikJ/ jo .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,nkg nkgDh feogk eo . 14 Gkdo'_ 2009 fp
õ 17 õnksw p[X nkg gqG wkoh .w%Xkoh j'J/ jzekoh .o;Bk b'Gh iht jzekoh .gqG gSkD/ e'Jh Bo Bkoh .gqrN/ eb gqG nkg w[okoh .p/w[y ikfJD iBw i{J/ jkoh .r[of;y d/t/ ;kuk Bkw nXkoh .wjkoki F/o f;zx i's ;o{g,gqrN i's g?i ;tkoh . 7 i/m 2008 fp
õ 18 õnksw o't/ XkjK wkodh .g[oy nfpBkFh ezs Gsko,
;kuk nkgDk nkg g[ekodh .
7
���������������������������������������������
���������������������������������������������
;ku/ do ;[D g[eko,b'ewks rJh jko,
M{mh y/b mr u'o :ko dh .uko e[zN g+dh wko,
ebi[r iht G[Zb/ rtko,M{mh w% irs ;kVdh .J/ek p]F uoB fgnko,w+ nkJh ub ;u d[nko,fwfbnk jfo g[oy ngko,
nksw i'sh ;u pkb dJh . 6-512
õ 19 õnksw ej/ w/ok bZy u[ok;h Bksk,
nzvi i/oi T[sGi ;/si tzv tzv&.gow g[oy s/oh ;kuh rkEk,;kuk Bkw fXn& .s{jh fgsk s{jh wksk,
s{z dksk ;fji ;[yd& .s/ok o{g s/oh feogk gSksk,
nkgDh ub/ Bk e'fJ us[o& .;d d/tDjko dksk,
t;s nw'be fojk tos& .fi; t/b/ nkt/ xkNk,
U; t/b/ s/oh UN se& .s{z i'sh j't/_ iksk,
w/oh i's s/o/ Bkb o[FB& .nkgDk tykT[Dk v{zxk ]ksk,
rfjo rzGho godk nkg T[m& .fi; xo fJe' s/ok ;[DhJ/ ;kek,d{ih nto Bk e'fJ gVQ& .
s{z nkfd i[rkdh ;kfjp ;[bskBk ;Zuk nkek,tkjd gho B}oh n& .
s/ok BeF fyfunk Bk ikJ/ e'Jh ]kek,w[;Zto s;Zto o{g Bk e'fJ eo& .
s{z nkgDh dZ;Dh ;kuh pksk,tksktoB nkg iD& .
8
���������������������������������������������
���������������������������������������������
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,
nksw gowksw fojk iD&. 16 i/m 2020 fp
õ 20 õnksw Xko fwfbnk ;[y,
;[y ;fsr[o uoB j}{o .nksw fsqFBk fwNh G[y,jT[w/ jzrsk j'Jh d{o .T[ib j'fJnk wks w[y,nzdo'_ s[Nk rVQ |o{o .;[cb j'Jh wks e[Zy,
;fsr[o fwfbnk ;op ebk Gog{o .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
uoB gqhsh p]F/ X{V .
õ 21 õnksw s/oh ;d ;[jkrD .
r[ow[y ;ku/ gqG do ikrD .uoB ;/t jfo ;kuh bkrD .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,;'jz Fpd T[gikt/ ;kuk okrD .
õ 22 õnksw shoE eo nFBkB,;'jz fwb/ ;kuk dkB .
o;Bk rkT[Dk jfo GrtkB,wjkoki F/o f;zx ;fsr[o ;kuk,;op ihnK dk ikDh ikD . 9 u/s 2012
õ 23 õnksw p]F/ gqG ;u uoB gqhsh .
nksw s/oh ;dk nshsh .ihtD i[rsh ;kuh w[esh .gqG ;ku/ dh ;kuh ohsh .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB, r[ow[y s/oh e% ;hsb ehsh . õ
9
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 24 õnzdo t/y ftuko' .
gqG nfpBkFh ;u Gsko' .nksw nk;D ;kuh ;/ik,
;[Zsk g?o g;ko' .i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,r[ow[y ;ku/ ;zs iB',
eo' ;Zuk fJe fgnko' . 7 i/m 2011 fp
õ 25 õnksw wzr/ fwjo dkB,e{e e{e e[ob& .
xo ;fsr[o ;Zuk fwb/ nkD,izrb i{j T[ikV gjkVY{zvB e'fJ Bk i& .nk;k fsq;Bk fwN/ ijkB,
wB wB;k g{o eo& .fBowb dhnk ir/ GkB,
goekF goekF Bkb fwb& .Bksk s[ZN/ irs ijkB,
ihtD i[rs dJ/ ;wM& .jT[w/ jzrsk S[ZN/ w'j nfGwkB,
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,d/tDjkok ;kuk to,
g{oB nk;k dJ/ eo& . 7 nZ;{ 2019 fp
õ 26 õnkfd i[rkfd GrsB ;zr .
eo do; gqG ;kuk Bkw dkB wzr .fwN% jo; ;G,
wkB; iBw Bk j't/ Gzr . eo so; gqG,
nksw ukVQ wihmh ozr .nzfwqs poy gqG,
10
���������������������������������������������
���������������������������������������������
ftu d/j trkJ/ rzr .ebi[r gqG i's Xo,
i's ;o{gh ehnk izr .wjkoki F/o f;zx ebi[r yg%,i's ;o{gh t;/ ftu toGzv . 12 ft;ky 2008
õ 27 õnkg ;[nko/ r[of;y eki .;'jz d/t/ ;kuk ski .
r[of;Zy ;ku/ gqG oykJ/ s/oh bki .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
i's irkJ/ ftu wkM . 18 i/m 2009 fp
õ 28 õnkgD/ ozr ozr b? gqG w/o/ mkeo,
s/o/ rqfj tfvn& .s{z rfjo rzGho v{zxk ;kro,
nEkj nBzs nzs s/ok efjD e'fJ Bk g& .Gkr brk d/ e% wkNh rkro,;kY/ fszB jZE eo ;c& .
e'fMnK ewfbnK fBowb eow eo T[ikro,d[ows w?b X[n& .
do nkfJnK dot/FK d/ nkdo,nkdoF nkgDk fJe iD& .ebi[r e{Vh fefonk w/N d/ pkdb,
gtD mzvh fJe M[b& .s/o/ Bkw dk oj/ Bk eksb,
wes{b t/yK ]be ][d& .s/ok ibtk t/yK B{o/ pksB,
gkopqjw s/ok doFB g& .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,;d nkgDk ozr ozr& . 21 u/s F ;z 5
õ õ
11
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 29 õnzfwqs gh nksw fsqgskU .nksw ;z;k o'r fwNkU .gqG nfpBkFh xo w/_ gkU .;op xN tk;h fod/ t;kU .xBeg[o tk;h uoB br ikU .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB nktD iktD r/V eNkU . 1 ;ktB 2009fp
õ 30 õnzfwqs p{zd w[y u[nkU .sB eb/F ;op r[nkU .
fJe dot/F xo ;ku/ pD ikU .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,eo do; nksw fsqgskU . 28 i/m 2010
õ 31 õnzfwqs t/bk jfo r[D rktDk .nksw do nkg y[bQktDk .dhge i'sh ;u irktDk .r[of;y wkB; iBw wkDe w'sh,
;[cb eoktDk .ikJ/ d[ows w?b X'sh,uoBh ;h; M[ektDk .nkg T[mkJ/ nksw ;'sh,g{o eokJ/ GktBk .f;qFN ;pkJh ojh ;'sh,
gqG nfpBkFh B}o Bk nktDk .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
r[ow[yK geV/ dkwBk. 5 i/m 2010 fp
õ 32 õnzfwqs t/b/ ikr fBwkDh,;[os ;tkDh pkbVhJ/ .fwfbnk w/b Fpd jkDh,
i'sh ir/ fJe nekbVhJ/ .
12
���������������������������������������������
���������������������������������������������
nzfwqs nksw b?Dk mzvk gkDh .fdt; o?D oj/ ;tkbVhJ/ .gqrN j'fJnk ikD ikDh,
;'jz ;' nkg pD% ftu dbkbVhJ/ .nkg/ ikD/ ykDh pkDh,
do d[nko/ Gfonk gkDh BkbVhJ/ .i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh i's Xo,eoh eko jfo eosko,
irs ftjkok ;Zuh Xkok fJe ;[ykbVhJ/ . 26 g'j 2012 fp
õ 33 õnzfwqs ;ho gh_d/ ikDk,
sB ;'jz Xkr/ Bkb ;h_d/ ikDk .dfj fdFk G"_dk fco/ wB,
r[of;y ;ku/ r[ouoB pfjzd/ ikDk .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
;kuk ikw nkg fgbkJ/,;kuh dks M'bh gkJ/,
dorfj ;kuh gh_d/ yKd/ ikDk .
õ 34 õnzfwqs pkDh jfo ek BkA,fBozekok nkg fdqV$ .b/yk ikD/ nrzw nEkj',G/t nG/d y[bQ$ .
Grs GrtkB cV cV pkj'_,fBor[D fBokeko fBozeko nkg iD$ .
Bksk i'V/ fiA g[ZsoK wkA,fgsk g{s r'd ;[j$ .BEkftnK d/t/ ;kuk EkA,
EkB EBzso fJe ty$ .;dk ;dk ;d d/t/ mzvh SkA,f;o nkgDk jZE oy$ .cV cV jz; pDkJ/ ekA,ekr jz; o{g tN$ .
13
���������������������������������������������
���������������������������������������������
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,
fi; iB nkgD/ ozr ozr$ . 28 cZrD 2019 fp
õ 35 õfJe' fXnkB jfo fBozekok .d'J/ i'V eo fBw;ekok .wzrD nkJ/ ;u d[tkok .nzfwqs Go/ jfo Gzvkok .y'bQ d[tkok fwfNnk nzfXnkok,
tyk xo fiE/ t;/ jfo fBozekok .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,wzrD nkJ/ uoB dtkok .
õ 36 õJhFo tke irs GJ/ pkDh .
Grs T[XkoB gqG o;B tykDh .;'jz Fpd gqG BkA ;u tykDh .
wjkoki F/o f;zx s/oh i's,r[ow[y ebi[r gSkDh . 24 u/s 2008 fp
õ 37 õJ/ek jZN jfo nkg brkJh .J/ek p;so Bkw gfjBkJh .Fpd F;so jfo jZE cVkJh .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,r[of;yK j'J/ nkg ;jkJh . 7 i/m 2010 fp
õ 38 õJ/ek shoE nksw ikD .r[of;Zy ;ku/ ;u gSkD .
nzfwqs nksw ;kuk B[jkB .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,;kuk d/t/ nkg fBFkB . 6 i/m 2009 fp
õ õ
14
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 39 õJ/ek Xkw okik okikB .J/ek Xkw Fkj ;[bskB .
J/ek Xkw fpoX pkb itkB .J/ek Xkw jfo GrtkB .
J/ek Xkw ;u fBFkB .J/ek Xkw eu ijkB .
i's ;o{gh jfo GrtkB . 14 u/s 2011 fp
õ 40 õJ/ek oky' jfo eh ;oBk .M{mk d[y Bk ed/ GoBk .;kuk ;[Zy d/t/ ;oBk .
;'jz Fpd o;Bk T[uoBk .pzd ]bk;h nkg/ eoBk .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,;kuk eow nkgDk nkg/ eoBk . 11 u/s 2011 fp
õ 41 õfJe' fXnkB jfo fBozeko .d'J/ i'V eo' fBw;eko .wzrD nkJ/ uoB d[nko .nzfwqs Go/ jfo Gzvko .y'bQ d[tko fwN/ nzX/o .
tykU xo fiE/ t;/ jfo fBozeko .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,wzrD nkJ/ i' iB d[tko .
õ 42 õJ/ek oZyDk uoB fXnkB .oZyDh UN ;qh GrtkB .Fpd rkT[Dk fyu ewkB .
B/so pzd eokT[Dk,ezB Bk ;[DBk e'Jh Fpd nzX nzfXnkB .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,gqrN j'J/ i's ;o{gh tv fwjotkB .
15
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 43 õ;u fJFBkB gqG{ eh gqhs,
gqhsw fJe iD& .e% j't/ mKvh ;hs,
nrBh ss Bk bkr/ o& .MrVk fwN ikJ/ T{u Bhu,
}ks gks dk gzX w[e& .;kuk ;[D/ Bkw jdh;,
j}osK s'_ pkjo gVQ& .s{z w/ok w+ s/ok ;kuk j't/ rhs,
nksw gowksw f;cs ;kbkjhnk .b/yk oj/ Bk wzdo w;hs,
e% eknpk fJe o[FB& .fi; dh ;fsr[o Fpd Fpdh Xko eo/ s;dhe,
FfjBFkj y/b fyb& .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,eo/ y/b ;kuk jfo,
jfo ;fji ;fji ;[yd& . 6 wkx F ;z 6
õ 44 õ;ZiD ;[j/bk nkg/ nkg .
Grs iBK gqG wkJh pkg .;'jz d/t/ ;kuk ikg .e'NB e'N T[sko/ gkg .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,nkg T[gkJ/ nkgDk nkg . 1 ;ktD 2009 fp
õ 45 õ;ZiD ;zs fgnko/ ][Fh wBkAd/ .
pD ;u d[bko/ ftu ;z;ko/,gqG nfpBkFh o;B fXnkAd/ .ir/ i's e% wjb w[Bko/,
bkj/ sB ncko/,o'r ;'r ;op fwNkAd/ .
i' iB ;kuk Bkw XB wzrD nkJ/ d[nko/,
16
���������������������������������������������
���������������������������������������������
to xo ;Zuk jfo ih gkAd/ .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
r[ow[y ;ku/ ;zs iB,o;Bk ukJh_ ukJh_ rkAd/ . 12 u/s 2011 fp
õ 46õ;u xo ;u nodk;k .g{oB d/t/ jfo gqG Gotk;k .
d/t/ dkB uoB fXnkB g[oy nfpBkFk .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
rkU ;[tk; ;[tk;k . 19 u/s 2010 fp
õ 47 õ;u Fpd iB wzr/ wzr .nksw ukVQ/ gqG ;kuk ozr .wkB; iBw Bk j'J/ Gzr .j'J/ ;jkJh ;dk nzr ;zr .Fpd ;o{gh e;/ szr .;'jz tZi/ ;Zuk wodzr .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,r[of;ZyK eN/ G[y Bzr . 30 i/m 2010 fp
õ 48 õ;u dhge fjod/ pkbd/,
ebi[r p[M/ Bk fe;/ p[M% .;u gqhsh uoBK Bkb d/,
fBG ikJ/ fiBQK B/_j'_ br% .wjkoki F/o f;zx i's dhdko d/,r[of;y do; eoB do n% .
õ 49 õ;u gqG ;u dopkok .
fBjebze eb GJ/ ntskok .d[FNK gqG ;dk ;zxkok .
r[ow[yK gqG ;dk gko T[skok .i's ;o{g ;dk fBokjkok .
17
���������������������������������������������
���������������������������������������������
nkfd i[rkfd gqG ;dk J/ezekok .wjkoki F/o f;zx ebi[r iht Bk ikD/ s/ok i's g;kok . 1 wkx 2008 fp
õ 50 õ;uyzv gqG t;/ nkg .;'jz ;kuk d/t/ ikg .
;op f;qFN wkJh pkg .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
;op eb tos/ nkg . 11 cZrD 2008 fp
õ 51 õ;u ;oB dh ;dk b'V,
gfsgow/Fto y/b pD& .nksw gowksw w/bk bJ/ i'V,X[o ;zi'rh o{g tN& .;zs ;[j/bk ikJ/ p"jV,
r[o u/bk t/y ty& .iBw iBw dh brh n"V,d/ do; fsqFBk G[y r[n& .;dk ;[j/bk j' e/ t;h_ e'b,nzdo/ nzdo B}oh n& .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,iB GrsK oZy/ nv'b,
Xhoi Xotk; fJe ;wM& . 21 i/m 2021
õ 52 õ;u fgnko eo' Grtzs,
jfo eosk nkg iD$ .;u fgnko eo' r[owzs,
i' ;fsr[o Bkw ;wM$ .;u fgnko eo' xo nkgD/ ezs,i' nksw ;Zuk ;'Gk g$ .
;u fgnko eo' ;fstzs,gqG nrDs b/yk b/y Bk e'Jh fby$.
i'sh i's ;o{g jfo,
18
���������������������������������������������
���������������������������������������������
nkg nkgDh feogk eo,fgnko ftu'_ fgnko fd;$ . 16 cZrD 2020 fp
õ 53 õ;kuk Bkw jfo eh fwjo,
fwjotkB dfJnk ew& .iBw iBw d/ fÂV/ i' bJ/ x/o,nkg nkgD/ nzr br& .
d/t/ do; Bk eo/ d/o,dhd Jhd uzd uVQ& .
;d t;/ B/oB B/o,d{o d[okvk gzX w[e& .g{op bfjDk dJ/ Bp/V,
nrbk nkgD/ b/y/ g& .nktD iktD u[Ze/ r/V,
bZy u[ok;h czd eN& .sB ]keh wkNh Bk j'J/ Y/o,
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,
nkgDk Bkw fJe oy& . 22 eZse 2018 fp
õ 54 õ;uk Xzdk jfo eh ;/tk,
d{ih nto Bk e'fJ us[o& .nzfwqs nksw fwb/ w/tk,
nzfwA o; nkg u[t& .gorN j'fJnk tv d/th d/tk,
e'NB e'N d/ts ;[o Yfj gJ/ ;oB& .nkfd i[rkfd nby nG/tk,nrzw nr'uo p/gotkj
p/nzs ;uk FfjBFkjhnk .;dk ;[j/bk ;d fBje/tk,
fBjub p?mk nk;D b& .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,;kuk y/b nkg eo& .
19
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 55 õ;kuk Xow Xow fgnko,gkopqjw ;oB& .;kuk eow eow ftuko,
nkg nkgDh p{M p[M& .;kuk Bkd X[B ngko,
nkswe X[B T[gi& .;kuk Xow eo gotkB,
sB wzdo nzdo tZi/ tX& .;kuk Xow J/ek pkD,
J/ek J/e jfo fbt b& .;kuk Xow eo gSkD,
fBor[D i'sh t/y ty& .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,jfo ;zsB d/t/ fJe to,
;u Xow eo/ e[Vw& . 19 cZrD 2014 fp
õ 56 õ;kfjp ;fsr[o ozr u'bh,
e% u'bh ozr uVQ& .;kfjp ;fsr[o dZ; p'bh,
nksw gowksw ;u gVQ& .;kfjp ;fsr[o pDk r'bh,
r[ow[y :kue ;/te wzr wzr& .;kfjp ;fsr[o T[mk v'bh,
fBor[D ;or[D nkgDk Gko T[m& .;kfjp ;fsr[o fybk ;u gq/w j'bh,ozr r[bkbk fJe uVQ& .
;kfjp ;fsr[o ;ku/ ezv/ J/ek s'bh,irs sok}{ jZE Bk e'fJ br& .;kfjp ;fsr[o wB tk;Bk w/N e/ o"bh,o"De X[o dopko dh d/ ty& .;kfjp ;fsr[o pzd fetkVh ske d/ y'bQh,
]kbe wkbe eo WFB& .;kfjp ;fsr[o wkD tfvnkJh d/ T[go X"bh,
20
���������������������������������������������
���������������������������������������������
s/o/ Bkw dh tZi/ ;u tX& .;kfjp ;fsr[o w/b fwbk e/ j"bh j"bh,nbs gbs b/yk d/Dk u[e& .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,
f;o nkgDk jZE fNe& .õ 57 õ
;kfjp ;fsr[o ozrd/ sB,sst ss d/ pdb& .
MrVk w/N d/ wB,wB wBek d/ G[n& .;kuk okr ;[Dk e/ ezB,
ntki X[o dh d/ gorN& .Gow G[b/yk eZY d/ iB,
fwjo B}o fJe T[m& .Bkw gdkoE d/ XB,
nDwzrh d"bs M'bh g& .;kuk B{o ukVQ d/ uzB,
fBor[D i's j't/ WFB& .fwN/ nzX/o nzB,
i{m M{m b/yk d/ rt& .w/b fwbk ;qh GrtkB,
Gkr g{op M'bh g& .MrVk u[ek d/ f}wh_ n;wkB,f;o nkgDk jZE fNe& .g[oy nekb j' e/ cV dkwB,dkwBrho B}oh n& .;zs ;[j/bk pD ikwB,
iwK s'_ b?Dk S[V& .;u dZ; nkgDk BkwB,
BkA fBozekok fJe' Y'bk r& .s/oh w/oh j'Jh gfjukBD,;'jz o{g ;w& .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,X[o dk j[ew fJe tos& . õ 18-623
21
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 58 õ;kfjp ;fsr[o skodk,;zs ;[j/b/ ;ZiD whs .jT[w/ o'r fBtkodk,
wB sB eo e/ mKvk ;hs .eow o'r fBtkodk,
;kuh p]F uoB gqhs .;u xo ;ku/ tkVdk,
sq?r[D w% eo nshs .i[r u"eVh g?i ;[nkodk,Bkw ;[Dk e/ Y'bk rhs .iBw iBw dk eo} T[skodk,
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,eo/ y/b ;kuk jfo,
o{g Xo f;oiDjko dk . 21 i/m ; ;z 1
õ 59 õ;kfjp ;fsr[o d[y eNdk,nrBh ss izikb .
godk y'bQ e/ ;ku/ jN dk,t;s nw'be d/t/ bkb .b/yk u[e ikJ/ ofjDk ty dk,r[ow[y w/b/ ;ku/ bkb .fwjo B}o Bkb sedk,
bZy u[ok;h ftu'I eo/ pjkb .MrVk u[ek e/ wB ws dk,r[ows ;kuh dJ/ f;ykb .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,
eo/ y/b jfo feogkb . 21 i/m ; ;z 1
õ 60 õ;kfjp ;fsr[o t/ydk,t/yDjkok J/e .
bfjDk ikD/ g{op b/y dk,
22
���������������������������������������������
���������������������������������������������
iBw iBw dh d/t/ N/e .fgnko ikD/ X[o d/ j/s dk,b'uD B?D fBM g/y .t;Dk dZ;/ ;ku/ d/; dk,
godk Ujbk y'bQ e/ G/s .fwbDk dZ;/ jw/F dk,i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,;u ;tkwh y/tN y/N .
õ 61 õ;kfjp ;fsr[o sZedk,
fpB B/so B?D T[mkb .fwbkg eo bJ/ nkgDh nZy dk,
i'sh dhnk fJe' pkb .;[B/jVk d/ e/ X[o je dk,ibtk B{oh dJ/ iwkb .Bkw fBXkBk ;Zuk dZ; dk,
X[o d/ ebw/ dJ/ nfjtkb .MrVk u[ekt/ e% wN dk,;u tykJ/ ;Zuh Xow;kb .bfjDk w[ekt/ e{V/ jN dk,
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,
feogk eo nkg fwjotkB . 21 i/m ; ;z 1
õ 62 õ;kfjp ;fsr[o b'udk,
r[ow[yK dhd dhdko .i[r u"eVh J/j' ;'u dk,
fe; fpX fBGK GrsK Bkb .tes ;[jziDk eoK w"i dk,
r[ow[yK r[of;yK j' fdnkb .MrVk w[ektK e{Vh u'r dk,wkDe w'sh fJe y[tkb .bfjDk rtktK jT[w/ o'r dk,
23
���������������������������������������������
���������������������������������������������
gq/w gqhsh Go Gzvko .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,d/tDjkok ;Zuk nkXko . 21 i/m ; ;z 1
õ 63 õ;kfjp ;fsr[o Gkydk,
nBfvmVh eko iD& .X[o ;zd/Fk fJe' nkydk,gkopqjw p/gotkjhnk .
;kuk ofjDk gqG uoB fBtk; dk,e{Vh fefonk irs ty& .bfjDk g{ok j't/ nk; dk,
fwb ;fsr[o ][Fh wB& .B{o j't/ ;u/ goekF dk,i'sh i's vrwr& .
Xkw fwb/ fBM xo fBtk; dk,n;EkB G{fwek ;'Gk g& .
r[ow[y r[of;y o{g pD ikJ/ ;Zu/ dk; dk,;/te nkgDk BkA gorN& .
bfjDk d/Dk w[e ikJ/ nrbh fgSbh pks dk, b/yk eow dJ/ rt& .
wkD fwb ikJ/ GrsK dh iwks dk,r[owy r[ow[yK Bkb fwb& .nzfXnkok fwN ikJ/ e{Vh oks dk, ;kuk uzd eo/ o[FB& .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,d/tDjkok ;kuk to,
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,X[o dk j[ew fJe' tkudk,puB nkgDk dJ/ ;[D& . 21 i/m ; ;z 1
õ 64 õ;fs ej/ gqG p]F i's,
fBor[D fBot?o s/oh FoB& .
24
���������������������������������������������
���������������������������������������������
Gkr brk e% e'N,;kY/ fszB jZE ;'Gk g& .
Fpd nrzwh tZi/ u'N,nBjd Bkdh Bkd ;[D& .
;[os ;tkDh eo/ j'F,B/so B?D nZy y[bQ& .wB ws p[X oj/ Bk ;'u,
;kuh ;wM d/ ;wM& .do; s/o/ ~ oj/ b'u,
nk;k wB;k g{o ty& .gq/w gqhsh nzdo j'JhJ/ wdj'F,Bkw ][wkoh fJe uVQ& .
b/yk u[Ze/ u"dK b'e,u"dK spe gzX w[e& .
pqfjwzv yzv gVQB s/ok ;u ;b'e,r[o ntsko gho g?|zpo Y'bk rkJhnk .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,
;fs ;fstkdh j' ;j& . 21 jkV 2021 fpeqwh
õ 65 õ;fs ej/ w/o/ ;kfjp ;fs;zrh,do s/ok B}oh n& .fJe' t;s nw'be wzrh,do mKv/ M'bh vkjhnk .
iB GrsK eZN d/ w[Feb szrh,wFe{o j' e/ ;/t ew& .nzdo oj// Bk tk;Bk rzdh,;u ;[rzXh d/ Go& .
r[ow[y Bko fd;/ e'fJ Bk Bzrh, Fpd d[Fkbk UYD fJe ;[j& .
gq/w fgnko dh ;h; t"jDh ezxh,d[ows w?b X[n& .;kuk G{FB d/Dk nzrh,
p;so fJe gfjB& .wkor dZ;Dk X[o dh vzvh,
25
���������������������������������������������
���������������������������������������������
nXftueko Bk e'fJ nNe& .;zrh fd;/ Bk e'fJ gkyzvh,
e{Vk ;ZiD B}o e'fJ Bk n& .ebi[r tKr ;kXK dh bZrh oj/ Bk wzvh,g[oy nekb fJe' s/oh UN se& .
ukj/ uzrh ukj/ wzdh,r[ow[y Bko b? goB& .bZy u[ok;h sZ[N/ pzdh,pzdh]kBk d/ S[v& .i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,
;ku/ xo d/Dk pj& . 21 jkV 2021 fp
õ 66 õ;fs ej/ gqG ;kuh d/ d/ f;fynk,j[ew fJe' fJe iD& .s/o/ Bkw dh gt/ fGfSnk,]kbh M'bh d/ Go& .GrsK g{oh eo fJZfSnk,
fBi s/ok doFB g& .wkD d[nk tZfvnK fBZfenK,fpoX pkbK ozr uVQ& .i' s/o/ do d[nko/ ftfenk,eos/ ehws b?Dh g& .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,fBjebze BokfJD Bo,f;qFN ;pkJh dZ; fwfEnk,
;uyzv d[nkok fJe' fJe d/Dk ;wM& . 24 nZ;{ F ;z 2
õ 67 õ;fs ej/ gqG w+ wzrK do j}{o,xo mKv/ ;h; M[e& .
i'sh ibtk d/ B{o,nzX nfrnkB oj/ Bk o& .iBw woB dk p]F e;{o,
26
���������������������������������������������
���������������������������������������������
e;o fJFkohJ/ Bkb T[v& .wz}b oj/ Bk s/oh d{o,
xo ;tkwh d/Dk ;[j& .s{z ;woE ;op ebk Gog{o,
p/nzs p/gotkjhnk .ebi[r e{Vh fefonk sg/ irs szd{o,nrBh nZr Bk e'fJ p[M& .wB tk;Bk jzeko j'fJnk ro{o,
r[ops nzdo'_ Bk e'fJ eY&.eo feogk ;G d/ nzdo p]F B{o,fBozso pqjw d/ iD& .nk;k wB;k ;u d[tko/ g{o,fBok;k B}o e'fJ Bk n& .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,eo/ y/b ;kuk jfo,
;fs d[nkok fJe ty& . 24 nZ;{ F ;z 2
õ 68 õ;zs ;[j/b/ T[m T[m ikr,o?D ;[jziDh nkJh .
r[o g{ok X'tD n% dk|,w;se b/yk fwN/ Skjh .bZr/ Gkr e% wzdo,nksw i'sh ir/ uokr,d{;o fe;/ fd;/ Bkjh_ .nkg nkgD/ jZE geV/ tkr,jz; pDkJ/ cV cV ekr,uko'_ e[zN fojk T[vkJh .fwfbnk w/b ezs ;[jkr,
r[o ;fsr[o ;kuk frnk ikr,nzfwqs w/x fojk po;kJh .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh i's Xo,
;ktD po]k xo ;ku/ bkJh . 25 g'j 2012 fpõ õ
27
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 69 õ;zs iBK jfo o; wkfDnK .
gqG nfpBkFh ;kuk ikfDnK .g{oB pqjw nkg gSkfDnK .
;u eow nksw s[Nk nfGwkfBnK .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,;kuh dorkj d/t/ ;kuk wkfDnK . 1 wkx 2009 fpeqwh
õ 70 õ;zs iBK jfo eki ;[tko/ .nkg/ nkt/ ub d[tko/ .J/ek i's eo/ neko/ .i's ;o{g fBjebze
BokfJD Bo ntsko/ .nkJ/ xo ykbh Go/ Gzvko/ .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,;zs iBK d[so sko/ . 1 wkx 2009 fp
õ 71 õ;zs wBh f;zx T{u g[eko/ .eb|hXo n% ntsko/ .J/ek i's nkg fBozeko/ .wksb'e gqrN/ B?D w[zXko/ .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,J/ek i's feqFB w[oko/ . 5 i/m 2009 fp
õ 72 õ;zs wBh f;zx eow ew% .;kuk Fpd gqG ;ku/ T[gi% .Bhb p;so gqG u'rk g% .
fJwkw wfjdh ir BkA Xo% .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,pkb nt;Ek y/b ou% . 1 wkx 2008fp
õ õ
28
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 73 õ;fsr[o Fpd ej/ w+ eoktK u/sk,fusfts mr"oh ofjD Bk g& .
wks roG dk fgSbk b/yk,B"_ nmkoK nrBh ss sg& .eoh p/Bzsh gqG j'J/ ;u Bo/Fk,nzso fXnkB br& .w+ s/oh ;/tk eoK jw/Fk,
ihtD i[rs Bk e'fJ tfvn& .;kuk uto eoK Bkb e/;k,X{Vh fNZek w;se b& .iB GrsK fwbD dk dZ; g/Fk,g/FhBr'Jh fJe ;[D& .
w+ gow g[oy gqG s/ok pDk p/Nk,d{ih t/oK w?~ iBw/_ e'Jh Bk w& .
s{z w/ok y/tN y/Nk,p/Vk gko d/Dk eo& .J/E/ UE/ wzr/ e'Jh Bk b/yk,cV cV dJ/ Bk e'fJ ;}& .
w+ wzfBnk fJe' B/sk,Bo BokfJD B{o ][d& .
fi; d/ j[ew/ nzdo pqjwk ftFB wj/Fk,wfjyk;[o tor/ p?m/ wkD r[t& .
nzso nkgDk nkg eo e/ G/Nk,fi; dh t;s U;/ nZr/ fNe& .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,
r[ow[y nkgDh r'd ;[j& . 24 i/m 2021 fp
õ 74 õ;fsr[o ej/ gqG s/ok j't/ fJe' rhs,rhsk frnkB b'V oj/ Bk o& .
M[eDk gJ/ Bk fe;/ w;hs,w;bk je d/Dk ;[D& .
s/o/ uoB br/ gqhs,gqhsw j' e/ d/Dh tfvn& .
29
���������������������������������������������
���������������������������������������������
;G dh pdb d/ Bhs,BhshtkB fJe j' i& .MrVk w[ek d/ j;s ehN,eNkeF nkgDk Bkw oy& .dhB d[Bh j't/ G? Ghs,
G? G" uko'_ e[zN B}oh n& .fgSbh e{V dh w/N d/ bhe,bkfJB nkgDh d/ ty& .
r[o ntsko g?|zpoK pdb d/ stkohy,skohy nkgDh fJe ;wM& .
s/o/ do s/ wzrdk Ghy,wKrs j' e/ M'bh vkjhnk .
w/oh nk;k wB;k g{oh eo T[whd,nkwd ftu nwb d/ fdqV& .
s{z t;Djkok ;dk B}dhe,d{o d[okvk gzX w[e& .
s/ok Bkw ebwk j't/ fJe' bkFohe,fFoes irs d/Dh fwN& .
s/o/ nzdo ;u s"\he,dknt/dko fJe nyt& .
;kuk do; d/ dhd,B/so b'uD nZy y[bQ& .s/o/ fgnko dh oj/ dhd,
Jhdb f\so Bk e'fJ tfvn& .iB Grs ;[j/b/ pDk nihi,fgnko/ gqhsw w/b fwb& .
;kuh f;fynk d/ swh},swn e{V d/Dh r[n& .J/ek Sso M[b/ s/o/ ;h;,
;kfjp ;[bskB s/oh ;oB& .s{z gotofdrko mkeo ;[tkwh irdhF,
irdhFo fJe nyt& .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,J/ek d/Dk X[o dk to,fBjebze BokfJD Bo,
30
���������������������������������������������
���������������������������������������������
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,godk bkj y/b irs nBvhm,
nBvhm nkgDk j[ew fJe tos& . 5 i/m F ;z 4
õ 75 õ;fsr[o Fpd Fpd r[o g{oB,g{op b/yk fojk u[ek .tv dksk i'Xk i'X ;{oB,p/gotkj nrzw nEkj .i'sh iksk B{oh B{o B{oB,B{o B[okBk B{o nbQk .
r[ow[yK nk;k wB;k eo/ g{oB,irs fsqFBk fsqyk d{o eok .;u gqhsh p]F e/ ikJ/ X{VB,fNZe/ Bkw gq/w d/ dJ/ owk .
fJe' ozr uVQkJ/ r{VQB,irs ijkB T[so/ ed/ Bk .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,eo/ y/b ;kuk jfo,
fBjebze BokfJD Bo,wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,nkfd i[rkfd ;dk jk}o j}{oB,fÂ'V/ ftu fÂV/ ed/ Bk . 7 eZse F ;z 7
õ 76 õ;fsr[o Fpd ej/
w+ Bkw d/ d/_dk fojk vro{,b'ewks jZE cV& .BzBQ/ pZu/ eo e/ rGo{,
r[o ntsko g?|zpo fds/ bV&.;kuk ofjD Bk e'fJ fdsk nd{b,fJB;k\ je Bk e'fJ ew& .
J/;/ soQk j[D th ebi[r pdb{,nZr/ j' Bk e'fJ nNe& .
r[ow[y ftobk gqG dk ;zr wzr bT{,
31
���������������������������������������������
���������������������������������������������
wzrsk j' e/ M'bh vkjhnk .;u d[nko/ fJe nBzd bT{,;[y ;kro ftu ;w& .
g[oy nekbk dhB fdnkbk fJe' wzB bT{,w% wwsk w'j rt& .;u ]}hBk nrzw XB bT{,Bkw fBXkBk B}oh n& .
i'sh ;o{g ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,
;d nkgDk j[ew tos& . 20 i/m F ;z 5
õ 77 õ;fsr[o ;' i' fÂfVnK i'V/,fÂ'Vk dJ/ eN& .
;fsr[o ;' i' v[pfdnK p"jV/,irs ijkB dJ/ so& .;fsr[o ;' i' f;yK d/ fgS/ d"V/,irs fteko Bk tzv tzv& .
;fsr[o ;' i' r[ow[yK s'_ yk e/ gZEo o'V/,nkgDh ][Fh pD& .
;fsr[o ;' i' wB uzub sKJh w'V/,w[V w[V nkgD/ uoB br& .
;fsr[o ;' i' fdB E'V/ eo/ fÂ'V/,fwjo B}o T[m& .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,fwjo B}o Bkb so& . 12 cZrD F ;z 4
õ 78 õ;fsr[o ehsh p[X fpp/e .uoB gqhsh p]Fh N/e .G/t u[e% J/ew J/e .wB ebgDk ehsh B/e .
sq?r[D w% Bk br/ ;/e .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB, ;[nkwh eo/ y/b nB/e . õ
32
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 79 õ;fsr[o ;ZiD g{ok whs,uoB etb p]F/ gqhs .e% eo/ mKvh ;hs,d/t/ Bkw ;u nBvhm .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,r[of;y ;ku/ ;dk wB uhs .
õ 80 õ;fsr[o s/ok ;kuk do;,iBw woB dh w/N/ jo; .okth ezY/ nzfwqs po;,
r[o noiB dh g{oh eo/ jo; .Grs GrtkB dh brh Fos,
fiBQK fgS/ nkfJA gos .d/ tfvnkJh T[s/ Xos .xo ;[jktDk T[s/ noF .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,|ohp fBwkfDnK wzBh no} .
õ 81 õ;fsr[o ;kuk X[o dk ;ZiD .uoB X{Vh eokJ/ wiB .iB GrsK nkJ/ g?i oZyD .
X[o dk Bkw nrzwk dZ;D .fjod/ nzdo nkJ/ t;D .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,;u d[nko tykJ/ nkgDk gsB .
õ 82 õ;fsr[o Fpd eo/ fwjotkBh,w/b fwbkJ/ Fkj ;[bskBh .wz}b p]F/ ;u o[jkBh,
i's irkJ/ xo B{o B[okBh .gzX u[ekJ/ f}wh_ n;wkBh,
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB, Grs iBK dk pfDnk pkBh . õ
33
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 83 õ;fsr[o ;u wbkj j?,d' ijkBK bkt/ gko .fJe fJeZbk p/gotkj j?,
jo xN y/b/ y/b ngko .bZy u[ok;h eN/ ckj j?,o'r ;'r fuzs fBtko .nkg/ fgsk nkg/ wK j?,fdt; o?D gkt/ ;ko .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,fi; iB d/t/ Bkw nXko .
õ 84 õ;fsr[o g{ok eo/ so;,
f;o f;o nkgDk jZE fNe$ .iBw woB dh w/N/ jo;,
nk;k wB;k g{o eo$ .fdt; o?D d/t/ do;,
ikros i's vrwr$ .gq/w gqhsh w/x po;,
e{V fsqFBk G[y fwN$ .j'J/ ;jkJh T[s/ coF,
noF nkgDk xo iD$ .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
i[r iBw dh w/N/ sVg,fÂ'Vk nrbk gzX fwN$ .
õ 85 õ;fsr[o s/oh ;kuh UN,
jT[w/ ftu'_ eY d/ y'N .;u Bkw dh bk d/ u'N,
b/yk w[e/ iBw e'Nh e'N .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
nkbfDA fvZr/ T[mk b? p'N . õ
34
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 86 õ;fsi[r B{o GrsB ozr,
jfo GrtB nkg uVQ$ .nksw gowksw ;//i gbzx,;[jziDh nkg ;[j$ .nzdo pkjo fJe nBzd,
r[gs }kjo nkg iD$ .;woE ;[nkwh j' e/ t;/ ;zr,;kuk ;zr fBG$ .
i'sh ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,d/tDjkok ;kuk to,
ebi[r s/oh nzsw to,;fsi[r ;kuk XoBh Xo,Xos X"b r'd ;[j$ . 2 ;ktB 2020 fp
õ 87 õ;fsi[r gqG jZE s/oh v'o .uko/ soc eo/ Fpd xBx'o .Bk e'Jh fd;/ mZr :ko u'o,
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,nkg u[ekJ/ w'o s'o . 1 wkx 2010 fp
õ 88 õ;fsr[o g{ok oy/ gs,
gfsgow/Fto nkg nyt% .b/y/ bkJ/ jZv wk; BkVh oZs,
nkg nkgDh dfJnk ew% .Bkw phi phi/ ;ku/ ts,
e% wzdo c'b c[b% .Xhoi ;zs'y d/t/ ;fs,
;fs ;fstkd nkg T[gi% .J/ek T[gi/ jfo gqhs,
gkopqjw t/y ty% .i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh i's Xo,
f;o nkgDk jZE fNe% .
35
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 89 õ;dk ;jkJh nkg/ j'J/ .d[ows w?b gkgK X'J/ .
r[of;ZyK Gkr irkJ/ ;'J/ .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
;dk ;jkJh nkg/ j'J/ . 19 u/s 2010 fp
õ 90 õ;dk ;zr gqG ;dk ;jkJh .uoB gqhs fi; iB ewkJh .G? fGnkBe gqG j'J/ ;jkJh .
gqrN i's i[r' i[r,iB GrsK g?i oykJh .wjkoki F/o f;zx fBjebze,s/oh ehws ejh Bk ikJh . 14 ;ktD 2008 fp
õ 91 õ ;dh u"Xth_ ej/w+ eoK fJe noi'Jh,no} ;u ;[D& .w/ok ;kfjp fwbkt/ e'Jh,
e'Bk e'Bk c'b c[b& .fi; dh w[jzwd gkJh do'jh,do'jh Bkw ][d& .
T[; d/ do fwb/ ir Y'Jh,f;o nkgDk jZE oy& .U;/ dh w[jZps ftu w'Jh,
f}zdrh ihtB ezw fe;/ Bk n& .fpB B/so B?DK o'Jh,
jzM{nK jko pD& .w?~ ;fji ;[GkJ/ w/b fwbkt/ i/ e'Jh,;' g[oy fBoziD ozr ozr& .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,eo/ y/b ;kuk jfo,
;d nkgDk y/b ty& . õ 25 wZxo F ;z 4
36
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 92 õ;op ;[y r[o uoB fgnko .;op ;[y r[o fod/ fusko .;op r[o ;zrs fgnko .
;op ;[y wjkoki F/o f;zx fod/ fusko . 4 i/m 2007 fp
õ 93 õ;op ebk gqG{ Gog{o .d/jh d[yV/ ehs/ d{o .nksw ;[y T[so/ G[y,gqG ;kuk fd;/ j}{o .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,;op iBk dh nk;k g{o .
õ 94 õ;op iBk gqG nk;k g{o .i' iB nkJ/ uoB j}{o .;'jz ;kuk d/t/ Bkw ;o{o .
gqG nfpBkFh nksw eo/ Gog{o .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,r[ow[y fjod/ t;/ Bk ikD' d{o .
õ 95 õ;oB nkJ/ iB j'J/ fBwkDk .;kuh dorkj fwb/ fNekDk .gqG nfpBkFh r[D fBXkDk .
r[of;y nzs J/ek i's ;wkDk .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,r[of;y ;ku/ i'sh w/b fwbkDk .
õ 96 õFpd vze jfo nkg tikJ/ .wB ek wDek nkg fcokJ/ .Fpd ;o{gh sBe brkJ/ .dkDk eDe i's fNekJ/ .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,okU oze J/ek EK pjkJ/ . õ 14 u/s 2011 fp
37
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 97 õFpd x'Vh jfo nkg uVQ% .;'jz f;jok f;o pzX% .i's bkVh Bkb ftj% .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,pjZso BkVh i's ir% . 6 i/m 2010 fp
õ 98 õFpd u'bk sB fFzrko/,r[ow[yK tkiK wkodk .g[oy nfpBkFh g?i ;[nko/,fJe eokJ/ Fpd i?eko/,g[ohnK b'nK gkt/ ;ko/,
tykt/ xo ;Zuh ;oeko dk .nkg/ yVk fd;/ do dopko/,i's ;o{g nrzw ngko/,B{o' B{o fJe neko/,
fwfbnk w/b ;u ;Zu/ gotofdrko dk .gkopqjw gkt/ ;ko/,
jZv wk; BkVh uzw T[Xo/ gko/,;kuk w/b ;ku/ whs w[oko dk .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,r[ow[y ;ku/ ;zs iBK,nzdo pkjo r[gs }kjonkgD/ ozr ozrkJ/,
nkg/ g?i ;tkodk . 19 cZrD 2012 fp
õ 99 õFpd tgkoh iB e'fJ .
b? Fpd nksw irkJ/ ;'J/ .d[pdk w?b ;'jz Fpd ;zr X'J/ .
nksw fBowb ftu ;kuh i's pb'J/ .i's ;o{g ir/ d/j dhge,;kuh gqG dh ;'Mh j'J/ .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
38
���������������������������������������������
���������������������������������������������
;op ;[y dksk o;B ig,do; fwbktk j'J/ . 15 ft;ky 2008 fp
õ 100 õFpd ;[DkJ/ s[jkvk pkg{ .sq?r[D w/N/ shB' skg{ .;'jz Fpd igkJ/ ikg .
sB wB j'fJnk gkeh gke .nkgD/ do; dk y'bQ/ ske .g{ok eo/ nZi dk tke .s[;h_ w/o/ w+ s[jkvh }ks .b/y/ bkJh ;GBk oks .uoB gqhsh d/ ;[rks .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,;dk ;jkJh f;o oZy/ jkE .
õ 101 õFpd w/ok fJj fBokbk .;'jz Bkw ;dk fgqsgkbk .
Bkw w/o/ dh fJj tfvnkJh .g;{ gq/s'_ d/t pDkJh .
feosw Bkw ig/ i' w/ok .wksb'e ftu j'J/ Bk c/ok .;dk nshs ;dk j? ihsk .
wjkoki F/o f;zx oZfynk uhsk .
õ 102 õFpd Bkd jfo tfink,J/ek Bkw i?eko .
;fsr[o g{ok wksb'e jfo rZfink,fBjebzeh ikwk Xko .i' xfVnk ;' Gfink,
fEo oj/ Bk e'Jh ;z;ko .iB GrsK oZy/ bfink,
nkg nkgDh feogk Xko .gqrN j'fJnk d/; wkfMnk,
39
���������������������������������������������
���������������������������������������������
;zpb Broh Xkw fBnko .nkg/ ikD/ nkgDk ekfink,b/yk fby/ Bk e'Jh ngko .Fkj' G{g tv okiB okfink,cV/ Fpd s/i eNko .r[ow[yK wko/ tkfink,
wBw[Zy ;[Zs/ g?o g;ko .;zws ;'bK ub% ;u ijkfink,
;skoK jkVh jfo ftuko .i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh i's Xo,
iB GrsK eokJ/ ;u fFzrko . 17 jkV 2016
õ 103 õ;G s/ tvk gqG dk do .okU oze nzsekb fJe ikJ/ eo .i's ;o{gh i's gqrNkJ/,
fBjebze ntsko Bo,;kuk gqG j'J/ ;jkJ/,
;kX ;zrs eb w{b Bk vo .r[o g{ok bki oykJ/ .i' ub n% do .
wjkoki F/o f;zx nzs i's fwbkJ/,r[of;Zy Bk ikJ/ wo . 7 i/m 2008 fp
õ 104 õ;toB f;zx skfonk gqG nkg joh .tKr do'gsh ;[oihs ;zr soh .
i/m ;Zs ;/tk fiB eoh .ftu uoB j' e/ yoh .
wjkoki F/o f;zx feogk eoh .;toB i's Xo nr/ yVh .;uyzv ;u s]s pD% .fiE/ ;fsr[o ;toB pj% .skoh Bko fi; ezs fJj g% .;/tk eodh r[o G/N uVQ% .
;[Zsk ezs fco Bjh_ ir% . õ 13 Gkdo'_ 2006 fpeqwh
40
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 105 õ;op EkJ/_ gqG fJe' ozr' .Bkw dkB gqG nksw frnkB,
r[o do s/ wzr' .ftu ijkB iht N[N ikD,
fiA ekuh tzr' .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,j'J/ ;[tkbh do; dkB wzr' . 9 u/s 2008 fp
õ 106 õFoB gqG eh e'Jh ftobk b'V/ .ebi[r iht Gow G[b%,w% wwsk ikb Bk s'V/ .eo'X jzeko Gow G[b%,F"j dfonk iht j? o'VQ/ .;fsi[r ;fs g[oy T[Xo/ gko,fBjebze iB gqhs i' i'o/ .wjkoki F/o f;zx b? ntsko,M{mh wkNh ftu sikJh r'o/ .d/j sikJh i's gqrNkJh,shB b'e j'Jh i?eko/ .
Fpd X[B tikJh nBjd okr ;[DkJh,fwfbnk gqG ngo ngko/ .
r[o ;zrs sokJh ebi[r wkD dtkJh,jT[w/ wwsk i' wB s/ j'o/ .wjkoki F/o f;zx ;d fwjotkBk,
N[Nh rzY uoB ;zr i'o/ . 4 eZse 2007 fp
õ107 õ;Zuk r[o ;u fB;kD' .xo p?m/ gqG ozr wkD' .
n% nekF'_ fpBk ppkD'_ .;kX ;zrs ftN'_ e[opkB'_ .
wjkoki F/o f;zx ;zr ;dk ;[y wkD' . 16 wZxo 2006 fp
õ õ
41
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 108 õ;kuk j[ew Fpd \owkD .d/t/ jfo Bo ;qh GrtkB .
do nkJ/ b?D to,gqG feogk d/t/ eo,
gzuw i/m t/y tykD .uoB bkr ikJ/ so,eZ[y joh d/t/ eo,
iB uoBh fvr/ nkD .T[ib w[y ;kuk ;[y d/t/ ;kuk jfo,wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
õ 109 õ;kuk r[o ;dk T[gd/;/ .i's ;o{gh gfjfonk t/;/ .FoB goB pqjwk ftFB wj/F/,wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
i's ;o{g ;op gqt/F/ . 1 wkx 2008 fp
õ 110 õ;kuk xo s/ok t;/ r[of;Zy .t/bk jZE Bk nkJ/,
tv tv p?m/ w[B foy .;kuk xo wzrD e'Jh ftobk nkJ/,
J/E/ gJ/ Bkw fGy .r[ow[y xkb gkJ/ EkJ/_,fwNkJ/ nksw fsqy .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,;'jz ;kuk Fpd frnkB d[tkJ/,
r[of;ZyK b?Dk f;Zy . 7 u/s 2011 fp
õ 111 õ;kuk Fpd ;[D/ i' ekBk .p/w[y nksw ikJ/ wkBk .
;'jz ;kuk fwb/ wkb XzB wkbk .fdt; o?D Bk bZr/ ;kBQk .
42
���������������������������������������������
���������������������������������������������
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,J/ek okr ;[Dkt/ ekBk . 1 wkx 2008 fp
õ 112 õ;kuk Fpd r[of;y ewkt/ .wBw[y w{V Bk fod/ t;kt/ .eo eo jk;h do T[m ikt/ .Gows Gows pj[s d[y gkt/ .r[ow[y ;kuk uoB gqhs brkt/ .
o;Bk ig ;'jz BkA,i's ;o{gh w/b fwbkt/ .
wjkoki F/o f;zx d/t/ ;kuk EkA,b'ewks r[of;Zy Bk nkt/ . 5 i/m 2008
õ 113 õ;kuk Fpd iht ftuko' .nkgDk ehnk w{b Bk jko' .J/ek r[o ;kuk dtko' .
ebi[r p/Vk nkg eokt/ gko' .wkB; iBw Bk nkt/ tko tko' .
fBjebze eo do;,iht j'J/ w'y dtko' .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,r[of;Zy pD ;u fGyko' . 17 Gkdo' _2009
õ 114 õ;kuk Fpd iB ewkU .
o;Bk ig ig nksw o; gkU .gqG ;kuk j' ikJ/ t;,
fB}kBzd fBi wkfj T[gikU .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
p/w[y j'J/ G[b Bk ikU . 22 wkx 2008
õ 115 õ;kuk Fpd i' iB wzB/ .gqG nfpBkFh p/Vk p[zBQ/ .
43
���������������������������������������������
���������������������������������������������
i's irkJ/ do; fdykJ/,wkD oykJ/ fiA wkb uokJ/ XzB/ .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
;kuk Fpd ;[DkJ/ ezB/ . 1 ;ktD 2009 fp
õ 116 õ;kuk Fpd fBFkB,irs gqG M[ZbDk .
p/w[yK nzsw nkT[Dh jkD,e'Jh Bk gkJ/ wZ[bBk .r[ow[y ;ku/ eoB gSkD,eb g{o/ s'b s[bBk .uVQ/ ofjD Fpd ppkB,
ebi[r w% t/y Bk o[bDk .J/ek fwfbnk Bkw ]}kB,
g[oy nfpBkFh ed/ Bk G[bDk .;kuk d/t/ ihnk dkB,
Gkr brkJ/ ;kuh e[ZbBk .uoB X{V eo/ fJFBkB,
uoB gqhsh x'b x[bDk .nkg/ s'V/ nksw wkD,
r[ow[y ;ku/ nzsw eb ftu wks d/ Bk o[bDk .uoB gqhsh i'V/ jfo GrtkB,
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,nzfwqs ;kuk ;ho fgnkJ/,jT[w/ ftu'_ ghV eYkJ/,p}o egkNh uho tykJ/,
r[ow[y nksw w{b Bk v[bDk . 18 jkV 2011 fp
õ 117 õ;kuk gqG ;kuk whs .
r[of;y ;ku/ o;Bk uhs .;kuk gqG ;kuh gqG eh Bhs .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
J/ek p]F/ uoB gqhs .
44
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 118 õ;kuk gqG ;dk ;jkfJe .d/t/ do; ;op ;[ydkfJe .;op ihnK dk ;kuk BkfJe .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,r[of;y s/ok ;dk ;jkfJe .
õ 119 õ;kuk gqG ;dk ;zr ;kE .i's ;o{gh sq?b'eh BkE .gqG ;ku/ dh ;kuh rkE .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,r[of;y oZy/ f;o d/ eo jkE .
õ 120 õ;kuk gqG ;u xo gkU .nksw ;z;k ;op fwNkU .
J/ek UN fBjebze uoB oykU .wfdok wk; wB' sikU .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,i's ;o{gh foX/ t;kU
õ 121 õ;kuk gqG nkg eosko .;kuk gqG tv dksko .;kuk gqG ;d fBokjko .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,iB GrsK skoBjko . 22 wkx 2008 fp
õ 122 õ;kuk gqG ;op ;[y d/tk .
;kuk gqG ;kuh gqG eh ;/tk .Xo/ i's gqG nby nG/tk .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
;'jz d/t/ ;kuk w/tk . 22 wkx 2008 fpõ õ
45
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 123 õ;kuk gqG ;dk o; GhBk .;op ihnK ek dkBk phBk .;kuk Bkw r[o do ghDk .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,r[ow[y FKs eokJ/ ;hBk . 6 i/m 2009
õ 124 õ;kuk gqG ;fs eo wzBDk .p/Vk nzs gqG ;ku/ pzBQDk .
uoB bkr ebi[r gko bzxDk .;'jz ukVQ/ gqG ;kuh ozrDk .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,;kuk Bkw ;kuk dkB,
;kuk do; gqG do wzrDk . 18 i/m 2009fp
õ 125 õ;kuk gqG o;Bk rkU .
iBw iBw dh w?b rtkU .wkB; iBw ;[cb eokU .bZy u[ok;h r/V eNkU .gqG nfpBkFh ;/t ewkU .;op xN tk;h fod/ t;kU .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
J/ek J/e N/e oykU . 6 ft;ky 2009
õ 126 õ;kuk gqG bkiktzs .
oZy/ bki nkg Grtzs .r[ow[y ;ku/ gqG ;kuk s/ok ezs .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,fi; pDkJh s/oh pDs . 21 wZxo 2008 fp
õ 127 õ;kuk i'r r[o eh ;/t .;'jz d/t/ gqG ;kuk w/t .
46
���������������������������������������������
���������������������������������������������
fwb/ tfvnkJh ftu d/th d/t .gqG nfpBkFh nby nG/t .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,fpoEk Bk ikJ/ ebi[r s/oh ;/t .
õ 128 õ;kuk i'r uoB fXnkB .nksw i's ir/ wjkB .feogk eo/ nkg GrtkB .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,;'jz ;kuk d/t/ dkB . 22 wkx 2008 fp
õ 129 õ;kuk i'r iB ewkJ/ .;'jz Bkw o;Bk rkJ/ .
nksw fsqyk ;op fwNkJ/ .gqG nfpBkFh eb w/_ gkJ/ .
fBi xo tk;h gqG B}oh nkJ/ .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,gqrN i's do; fdykJ/ . 22 wkx 2008 fp
õ 130 õ;kuk i'r gqG o;B r% .;kuk G'r gqG Bkw fXn% .fwfNnk o'r gqG doFB g% .
u[e% ;'r wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,r[of;y f;o s/o/ jZE fNe%. 22 wkx 2008 fp
õ 131 õ;kuk shoE uoBh B[jktDk .uoB X{V b? w;se bktDk .;'jz ;kuk o;Bk rktDk .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,xo ikJ/ Bk wB'_ G[bktDk . 7 i/m 2010 fp
õ õ
47
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 132 õ;kuk Xkw gqG uoB fBtk; .nktD iktD fwNh sok; .
fwfbnk gkopqjw gow/Fo nfpBkF .wjkoki F/o f;zx i's ;o{g,irs Gzvkoh ;op r[Dsk; . 6 ;ktB 2008 fp
õ 133 õ;kuk BkA T[sw EkA,r[o do s/ gkJhJ/ .
tv tv Gkr,;kuk gqG ftu pjkJhJ/ .ebi[r r[ow[y rJ/ ikr,nBjd Fpd gqG fdsk okr,
;kX ;zrs fwb o;Bk rkJhJ/ .shB b'e gqG nkJ/ fsnkr,
fBoXB j'J/ gqG ftu ;wkJhJ/ .fiA fpdo nb{Dk y% ;kr,do:'XB Ghyw eoB sikJhJ/ .ebi[r gorfNnk gqG ;±Kr,
i's ;o{g T[go ]ke pfj ikJhJ/ .wjkoki F/o f;zx r[o ;fsr[o g{ok,eo do; xo B" fBX gkJhJ/ . 5 i/m 2008 fp
õ 134 õ;kuk Bkd gqG tikJ/ .nksw ;[B y'bQ tykJ/ .J/ek X[B nkg T[gikJ/ .
r[ow[y u[D gqG uoB brkJ/ .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
;oB gV/ dh bki oykJ/ . 21 wkx 2008 fp
õ 135 õ;kuk Bkw o;Bk rkU .nkg nkgDk dhg irkU .
nfrnkB nzX/o ftBk; eokU .
48
���������������������������������������������
���������������������������������������������
J/ek uoB fXnkB oykU .T[gi/ pqjw frnkB,Bkw fBXkB gqG do gkU .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,;dk ;dk ;d fod/ t;kU . 5 i/m 2009
õ 136 õ;kuk BkA o;Bk rkT[Dk .
gqG geV/ pkj'_,fuzsk ;'r ;op fwNkT[Dk .ihnK izsK oZy/ mzvh SkA,f;o nkgDk jZE oykT[Dk .nkg/ pD/ gqG fgsk wkA .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,fi; uoB UN fJe oykT[Dk . 22 jkV 2011 fp
õ 137 õ;kuk Bkw gqG d/t/ dkB .
o;Bk ig/ ig iht/,nksw T[gi/ pqjw frnkB .nksw ikJ/ ;fs eo wzB,d/t/ do; ftF~ GrtkB .i' iB ;[D/ bkJ/ eo ezB,nksw Xo fXnkB .
;kuk Bkw gqG d/t/ Bk bZr/ ;zBQ,iB j't/ r[Dh fBXkB .
wjkoki F/o f;zx ebi[r gqrN,;'jz Fpd gkJ/ nkD . 12 ;ktD 2008
õ 138 õ;kuk Bkw fod/ t;kU .
fod f;X Bt fBX ;u xo w/_ gkU .gqG fwbD dh ;kuh fpX,
;[nk; ;[nk; jfo r[D rkU .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,ebi[r iht G[b Bk ikU . õ 18 i/m 2009
49
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 139 õ;kuk puB ;fs eo gkb .uoB gqhsh fBG/ Bkb .
gqG nfpBkFh j'J/ fdnkb .gqG nkgDk fpod bJ/ ;zGkb .
g{oB j'J/ s/oh xkb .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
feogk eo/ i's Xo,nkg/ s'V/ nksw izikb . 14 Gkdo'_ 2009 fp
õ 140 õ;kuk wzso gqG ek J/e,
J/ezeko dJ/ tfvn& .nksw gowksw eoBk j/s,pqjw gkopqjw ;w& .uoB gqhsh ikDk fte,
eosk ehws bJ/ u[e& .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,;d d/t/ wkD tfvn& . 7 ;ktB 2021 fp
õ 141 õ;kuk o'r fet/_ rtkJh dk .gfjb'_ uoB fgnko gkJhdk .
fco eoBk do; ;ku/ wkjh dk .fco w;se i'sh B{o irkJh dk .
t/y' ozr jfo ox[okJh dk .pjZso BkVK jfo t;kJh dk .
izrb i{j ftu gjkVK,nkgD/ ;zr oykJh dk .
sB ;kV/ i/m sZsh nrBh jkVk,nzfwqs mzvh Xko tjkJhdk .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,o;Bk Bkb i' fXnkJh dk . 7 i/m 2011 fp
õ õ
50
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 142 õ;kuk o'r r[o do rtkJhJ/ .g{o// r[o dk doFB gkJhJ/ .r[o ;zrs ;/t ewkJhJ/ .
G?D GkJh ;op pD ikJhJ/ .B/so y'bQ Bk fe;/ sekJhJ/ .ekw eo'X d{o eokJhJ/ .
fjodk ;'X r[o uoB nkJhJ/ .nrkX p'X Fpd ezB gkJhJ/ .
tv dksk i'XB i'X,J/ek ;oB oykJhJ/ .;kuk Fpd d/t/ Xotk;,
bZy u[ok;h r/V eNkJhJ/ .fBi xo nksw oy/ tk;,
nksw i'sh nkg irkJhJ/ .bkJ/ e"b ftu gqGk;,
e% uzdB oZy pDkJhJ/ .nzsw t/b/ j'Dk Bk;,
gqG nfpBkFh Bk wB'_ G[bkJhJ/ .nZm/ gfjo ojhJ/ dk;,
fi; dk fdsk ghJ/ ykJhJ/ .o;Bk ighJ/ ;[nk; ;[nk;,wkB; iBw eokJhJ/ ok;,f;o ;kuk Sso M[bkJhJ/ .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,fBi xo nksw oZy/ tk;,nzdo p?mk doFB gkJhJ/ . 7 i/m 2011 fp
õ 143 õ;kuk tDi eo,
r[of;y tDikfonk .;kuk bkjk yZN, gqG nkg dtk fojk .
J/ek t;/ M{m/ wN,nzsw GzB/ GzBDjkfonk .
gqG t;/ xN xN,i's ir/ bN bN,
51
���������������������������������������������
���������������������������������������������
nksw i'sh nkg irk fojk .;kuk Fpd ftjki' gN,
sB rfjDk nkg gfjBk fojk .fdt; o?D o;Bk oN,d[y o'r gkg eN,
nzfwqs eKr fJe uVQk fojk .gh nzfwqs rN rN,
d{Jh dt?s cN Fpd gZNh bk MN,gqG ;ko/ o'r rtk fojk .uoB X{V gqG do uN,
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,fgSbk xkNk g{o eok fojk . 1 wkx 2010 fp
õ 144 õ;kuh ;[D g[eko,r[of;y g[ekod/ .
eo feogk nkg dksko,d[y e% ;op fBtkod/ .;kuk p]F uoB fgnko,nzfwqs ;kuh Xko d/ .Bk e'Jh ;e/ wko,
;kuh Fpd jZE eNko d/ .wkB; iBw Bk nkt/ jko,
;'jz ;kuk rb ftu jko d/ .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,eo feogk do nkfJnK skod/. 14 wZxo 2010fp
õ 145 õ;kuh ;/t fi; fiB ewkJh .d/t/ do; nkg ox[okJh .iwd{s e'Jh B/V Bk nkJh .ftu ppkB gqG bJ/ fpmkJh .;uyzv gqG d/t/ g[ukJh .
i's ;o{g gqG i's irkJh .J/ek i's j'J/ o[FBkJh .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,r[ow[yK ;ku/ w/b fwbkJh . õ 15 u/s 2009 fp
52
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 146 õ;kuh f;fynk f;y ftuko,
fdt; o?D jfo o;B T[uko .;'jz ;kuh Fpd Xko,
nksw b/yk Bk oj/ ftu ;z;ko .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,woB iBw d'J/ dJ/ ;tko .
õ 147 õ;kuh i's nkg irkJ/ .;'jz ;kuk i' iB rkJ/ .
fjod/ tkuk jfo do; fdykJ/ .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,r[of;ZyK T[go so; ewkJ/ . 19 u/s 2010 fp
õ 148 õ;kuh i's eo/ nkeko .;kuk Fpd d/t/ nkXko .;ku/ ;zs gqG gkt/ ;ko .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,;zs iBK ~ ikt/ sko . 1 wkx 2008 fp
õ 149 õ;kuh d/t/ Bkw dtkJh .r[ow[y ;ku/ o;Bk ykJh_ .e% o'r ;op fwNkJh_ .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,nZm/ gfjo o;B fXnkJh_ . 7 i/m 2011 fp
õ 150 õ;kuh dks gqG gkU .
nkg nkgDk wkD r[nkU .;kuk gqG ;d o;Bk rkU .e'N ngokX ;op fwNkU .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,to xo do ;kuk gkU . õ 21 wkx 2008 fp
53
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 151 õ;kuh gqhs gqG uoB brkU .wfdok wk; wB'_ sikU .
;'jz ;kuk Fpd o;Bk rkU .nksw G[y ;op fwNkU .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,fBi xo tk;h fBi nksw gkU . 1 wkx 2008
õ 152 õ;kuh goy eo' r[o g{o/ .J/ek wzr' Fpd j}[o/ .
nk;k wB;k jfo ;kuk g{o/ .nksw T[gi/ ;kuh s{o/ .d/t/ do; gqG ;dk j}{o/ .
i'sh i's ;o{g jfo,do nksw t;/ Bk ikD' d{o/ .
õ 153 õgqG do wzr' ;kuh wzr .Bkw ozrD ftu ikJ/ ozr .M{mh fJfSnk j't/ Gzr .M{mk fd;/ irs e[;zr .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg/ oj/ nkgD/ ozr . 13 i/m 2010 fp
õ 154 õ;ku/ f;y dfJnk ewkJ/ .Bkw fGy M'bh gkJ/ .
b/y fby wks tfvnkJ/ .nksw G[y d/ do; fwNkJ/ .fwN/ fsqy gqG uoBh nkJ/ .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,gqrN i's do; fdyJ/ . 18 i/m 2009 fp
õ õ
54
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 155 õ;ku/ ;zs gZbk fco% .
fBjebze eb ftu n% .xBeg[oh ftu ikwk g% .
wjkoki F/o f;zx BkA Xo% .nkgDk nkg gqG S[g% .
ebi[r ihtK Gow G[b% .p/w[y ihtK wfdok wk; njko pD% .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,nkg nkgDk G/t S[g%
õ 156 õ;ku/ gqG Fpd fby% .ihtK izsK G/t Bk g% .j; j; eb tes r[t% .dZ; dZ; dZ; gqG nkg G[b%.wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,fBgz[;e o{g nkg fby% . 5 i/m 2009 fp
õ 157 õ;ku/ gqG s/oh ;fs tfvnkJh .iB GrsK j'J/ nkg ;jkJh .nksw ;[y d/t/ ;[ydkJh .fsqFBk G[y ;op fwNkJh .wks roG T[bNk o[yr[ow[y c/o Bk nkJh .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,bZy u[ok;h r/V eNkJh . 6 ft;ky 2009 fp
õ 158 õ;ku/ bzro G'iB ykU .
sB d/ ;zrb ;op eNkU .gowkBzdB ftu ;wkU .
fB}kBzd ;d do; gkU .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,j; j; j; okj dZ; dZ;, r[of;ZyK okj/ gkU . õ 2 wkx 2010 fp
55
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 159 õ;kX ;zrs do gotkB .
d/t/ tfvnkJh ftF~ GrtkB .;fsi[r ;kuk fojk fBFkB .
f;qFN ;pkJh uoBh bZr/ nkD .okU oze fJe ;wkB .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,;op iBK dk ikDh ikD . 1 wkx 2208 fp
õ 160 õf;X tes f;yK dk n% .fiBQK ftu ;fsr[o pj% .
n?;/ f;y i' w/o/ j'J/ .ebi[r ftu bJ/ Bkb gq'J/ .T[Bzik eo'V ftu'_ GkJh .
J/B/ f;yK ~ fdsh tfvnkJh .p?e[zm Xkw ftu i? i? i?eko eokJh .
n?;h fbys nkg eok e/ .pkp/ wBh f;zx s'I wkD d[nk e/ .pj"b f;zx T[BQK d/ Bkw fbyk e/ .wkDk f;zx ~ fwbh tfvnkJh .bkfJbg[o ftu fiB i's irkJh .
f;y gkb UE/ GkJh .fi; ~ eEk ;kvh ;[DkJh .;[D e/ puB j'fJnk nBzdk,;fsi[r dk ufVQnk uzd .frnk nzX/o j'fJnk gqekF .w/o/ f;y dk Bjh_ ftBk; . 13 Gkdo'_ 2006 fp
õ 161 õf;wo' f;wo f;wo gqG o;Bk .f;wos Bkw fjod/ gqG t;Dk .
d/j gqG t;dk,wkor ;u fpB fe;/ Bk dZ;Dk .
wjkoki F/o f;zx nkJ/ xo,i's ;o{g ;op EK t;Dk. 9 u/s 2008 fp
56
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 162 õfFt Fzeo do dJ/ d[jkJh .ebi[r t/bk nzsw n%,
do xo ;kuk e'Jh fd;/ Bkjh_ .fBjebze jfo do ;[j%,w/b fwb% cV e/ pkjh_ .
nzsw t/bk B/V/ n%,;dk oZy/ mzvh SkJh_ .j/ok c/ok eodk n%,
iht izs e'Jh ikD/ Bkjh_ .s/ok w/ok BkA Xodk n%,i'sh B{o ;GBh EkJh_ .
r[ow[yK jfo todk n%,;/i pjkJ/ ukJh_ ukJh_ .
nksw Gzvko/ Godk n%,s'N e'Jh oZy/ Bkjh_ .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,fBjebze BokfJD Bo,
nzsw nzs eb d{;o e'Jh dh;/ Bkjh_ . 16 wZxo 2011 fp
õ 163 õ;hsb e% j'Jh,eo ;fsr[o do; .
irs w% rJh,fwNh nksw jo; .
;ku/ gqG feogk GJh,nzfwqs poyk rJh po; .
wjkoki F/o f;zx iB nkJ/ ;oBkJh,i's irkJ/ ftu noF . 6 ;ktB 2008 fp
õ 164 õ;[yDk ;[y jfo ih nkt/ .;kX ;zrs ;zr obkt/ .ozrs Bkw nkg uVQkt/ .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,i' iB o;Bk jfo fXnkt/. 17 wZxo 2010 fp
57
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 165 õ;[D g[eko gqG froXko .feogk eo ngo ngko .J/ek p]F uoB fgnko .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,wkB; iBw eb ;[Xko . 14 Gkdo'_ 2009 fp
õ 166 õ;[os fBwkDh j'Jh p"okDh,o' o' XkjK wkodh .
ebi[r s/oh nzsw tkoh,etD eo/ gko T[skoh,i{mh M{mh fd;/ :koh,nzsw gk;k jkodh .B" dtko/ jkjkekoh,
r[o wzso fwb/ Bk Fpd nXkoh,fdt; o?D wzdo nzdo pfj pfj,
nkgk nkg ftukodh .r[o g{ok fwfbnk nzs Gzvkoh,
;ku/ ;zsK fojk skoh,nkJh dtkoh ;'bK sB fFzrko dh .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,Fpd d/t/ ;kuk to,
r[ow[y s/oh nksw ;[osh,J/ek r[D r[ouoB ftukodh . 26 g'j 2012 fp
õ 167 õ;' feA vo/,
fi; gqG j'J/ ;jkJh .iB feA wo/,
fi; gqG ;kuk do; fdykJh .ebi[r so/,
fiB fjod/ gqG fojk ;wkJh .fsB e/ eki ;o/,
i' nkJ/ ub gqG ;oBkJh .
58
���������������������������������������������
���������������������������������������������
nzsekb d[y vkjYk Go/,i' ikJ/ w[y G[nkJh .nkt/ ikt/ iBw/_ wo/,
roGtk; gqG tk; eokJh .do nkJ/ y'N/ j'J/ yo/,
;kX ;zrs gqG b? fwbkJh .wjkoki F/o f;zx i's ;o{g,
G/t Bk nkt/ okJh . 7 i/m 2008 fp
õ 168 õ;' g[oy gqG nkg/ nkg,
nkg nkgDk y/b fyb$ .;' g[oy gqG wkJh pkg,
d{;o nto Bk e'fJ tfvn$ .;' g[oy T[sw }ks,
o{g ozr o/y B}o e'fJ Bk n$ .;' g[oy tv goskg,
tv goskgh nkgDk BkA Xo$ .;' g[oy y/b/ y/b swkF,
y/bDjkok y/b ou$ .;' g[oy d/tDjkok dks,
dksk dkBh nkgDk BkA Xo$ .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,;' ;kfjp nkgDh eb nkg iD$ . 12 Gkdo'I 2018 fp
õ 169 õ;' ;kfjp ;Zuk e[btzsk,
fJe fJeZbk tv tfvn& .nkg pDkJ/ nkgDh pDsk,
xVB GzBDjko nkg nyt&.nkg ;[jkJ/ ;kuk Xkw ;[jzsk,
;uyzv ;u/ t;/ ;Zuk wkjhnk .nkg/ Bko nkg/ ezsk,
ezs ezs{jb nkgDh ozrbh ;/i jzY&.;' ;kfjp ;dk p/nzsk,
59
���������������������������������������������
���������������������������������������������
p/nzs nkgDh Xko nkg ub& .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,;' J/ezeko fJe nyt& . 12 Gkdo'I 2018 fp
õ 170 õ;' fdnkb ;' feogkb,
;' nkgDh eb tos$ .;' t;s ;' XzB wkb,
;' tDikok jZN ub$ .;' wzdo ;' Xow;kb,
;uyzv ;kuk ;'Gk g$ .;' B{o ;' i's i[wkb,
B{o B[okBk vrwr$ .;' t;/ ;Zuh Xow;kb,
SZgo SzB Bk e'fJ S[j$ .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,nkgDh eb nkg oy$ . 12 Gkdo'I 2018 fp
õ 171 õ;'jDk fd;/ s/ok pkDk .
i' iB pD ikJ/ ;[xV f;nkDk .;'jz Fpd wB t;kDk .
wfd wk; ~ jZE Bk bkDk .uoBh br/ j'J/ fBwkDk .
wjkoki F/o f;zx i's ;o{g do; fdykDk . 13 ft;ky 2008 fp
õ 172 õ;'jz Fpd nigk ikg .jT[w/ wko/ ftu'_ skg .e'NB e'N T[sko/ gkg .b'ewks tv goskg .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,do; fdykJ/ nkg/ nkg . õ 30 jkV 2012 fp
60
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 173 õ;'jz Fpd ;op r[D Gfonk .g{o/ ;fsr[o o;Bk T[ufonk .i' iB f;wo/ gko T[sfonk .
wjkoi F/o f;zx B}oh gfonk . 30 cZrD 2006
õ 174 õ;'jz Fpd ;[D ebi[r iht nzX/ .
ebi[r M{mh w%,M{m/ ir Xzd/ .
uoB bkr fwb/ tfvnkJh,eo do; gqrN/ gqG w[ezd/ .
nzs ekb j'J/ ;jkJh,iw ekb gqG s'V/ czd/ .
wjkoki F/o f;zx do; fdykJh,i' iB nkJ/ ;oB brzd/ . 5 ft;ky 2008
õ 175 õ;'jz Fpd irs gqt/F .
;ku/ ;kfjp e' ;dk nkd/; .ebi[r nuoi ehnk G/y .
wjkoki F/o f;zx s/ok T[uk do,do yV/ bZy wj/; . 6 ;ktB 2008 fp
õ 176 õ;'jz Fpd irs gqekF/ .
ebi[r nzX/o ;op ftBk;/ .J/ek i's ir/ nfpBkF/ .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,f;qFN ;pkJh rkJ/ ;tk; ;tk;/. 5 i/m 2009
õ 177 õ;'jz Fpd dk wB Xo fXnkB .g{oB T[gi/ f;yB e/ frnkB .r'M frnkB gqG bJ/ gSkD .
d[nko d;t/_ d/ gVd/ bfj ikD .
61
���������������������������������������������
���������������������������������������������
fBikBzd fBi wkfj gkD .i's ;o{g dk doFB gkD .ftu ;z;ko fJj T[sw ikD .
wjkoki F/o f;zx pyfFnk dkB . 30 cZrD 2006 fp
õ 178 õ;'jz Fpd o;Bk rkU .;fsi[r ;ku/ iBw gkU .
gqG nfpBkFh uoB ;/t ewkU .nkgDk b/yk c/o fbykU .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,uoB bkr nwokgd gkU . 1 wkx 2010 fp
õ 179 õ;'jz Fpd o;Bk o; rhs .fwb/ w/b gqG ;ku/ whs .
jfo fjod/ ikJ/ t;,e% eo/ mzvh ;hs .gzu gzukfJD ikfJD BZ;,fJe fd;kJ/ ;kuh ohs .Fpd pkD bkJ/ e;,
r[ow[y ;ku/ J/ek nzdo ;kuk wzdo,Bk e'Jh tykD/ d/j[ok w;hs .
nksw s'V/ tZik izdo,Bo jfo ;kuk oky' uhs .do do G"_d/ fcod/ pzdo,e'Jh Bk goy/ fe;/ Bhs .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,;kuk Fpd M'bh gkJ/,
do; fdykJ/ dfJnk ewkJ/,;dk rkT[Dk ;[jkrh rhs . 28 eZse 2011 fp
õ 180 õ;'jz Fpd tv tfvnkJh .
Unz gqG nkg,;'jz Fpd ;fsi[r ;fs ubkJh .
62
���������������������������������������������
���������������������������������������������
;'jz o;Bk ig iht,nksw do; gqG dJ/ fdykJh .
;'jz wko/ Fpd nfrnkB,nzX/o ;op fwN ikJh .e'N fBtko/ nksw gkg,
;[B ;wkX gqG y'bQ tykJh .;kuh i's Xo/ ftu nkg,
i's ;o{g gqG fd; nkJh .;kuk Fpd ;'jz nksw gqekF eo,ebi[r fwb/ iht tfvnkJh .;kuh ;zrs ;zr fBtk; eo,
fBjebze ebi[r i's gqrNkJh .uko toB gqG uoB dk; eo,i's ;o{gh y/b oukJh .
wjkoki F/o f;zx ;op d[y Bk; eo,r[of;yK nksw Xho XokJh . 17 jkV 2008 fp
õ 181 õ;'jz Fpd gqG nkg fbyt% .;fsi[r ftu gqubs eot%.pkeh ;G dk ekb eot% .
r[o ;zrs ~ d/t/ dkB .;'jz Fpd j? w/ok Bkw .
fod/ fXnkU ;op ;[y gkU .ftu u[ok;h c/o Bk nU .Bkw w/o/ dh fJj tfvnkJh,
fi; f;wos fs; fsqyk bfj ikJh . 16 wZxo 2016 fp
õ 182 õ;'jz Fpd T[sw frnkB .p{M/ ;' i' g[oy ;[ikB .
gkt/ ;' fi; r[o uoB fXnkB .rkt/ ;' fi; gqG d/t/ dkB .Xko/ ;' fi; gqG dJ/ dfJnktkB,
do;ko/ ;' fi; gqG j'J/ fwjotkB .gkt/ ;' fi; wjkoki F/o f;zx do; fdykB .
63
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 183 õ;'jz Fpd Bkw nBw'bk .g[oy nfpBkFh nzsw eb,nkg/ pfDnk wks s'bk .Bk e'Jh eo/ tb Sb,
uko toB ;[DkJ/ J/ek Y'bk .gqG ek GkDk Bk ikJ/ Nb,;u d[tkok J/ek y'bQk .Bk iBw/ Bk ikJ/ wo,
Bk e'Jh godk Bk e'Jh T[jbk .jfoiB jfo ;oBkJh ikJ/ gV,wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,e% wzdo nzdo ;ku/ u'bk .
õ 184 õ;'jz Fpd gqG d/t/ dks .;'jz gqG ;kuh eokwks .;'jz Fpd eo/ gqekF .ihA dhge nzX/oh oks .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,iB GrsK d/t/ ;kuh dks .
õ 185 õ;'jz ;kuk Fpd ub% .;'jz ;kuh X[B T[gi% .;'jz nksw ;[zB y[bQ% .;'jz o;Bk ig ig iht,
wjkoki F/o f;zx j'J/ ;j% .
õ 186 õ;'jz ;kuk Fpd ub% .;ku/ gqG o;B nb% .;fsi[r s/oh M'bh g% .
irs Gzvkoh ;op tos% .;fsi[r ihtK ftu t;% .nksw fteko BFN eo% .
64
���������������������������������������������
���������������������������������������������
jzeko fBtkoh gqG nyt% .;Kse o{g j'J/ ftu ;w% .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,fBjebze eb ikwk g% .
õ 187 õ;'jz ;kuk Fpd ub%,;'jz ;kuh X[B T[gi% .;'jz nksw ;[zB y[bQ% .;'jz o;Bk ig ig iht,
wjkoki F/o f;zx j'J/ ;j% .
õ 188 õ;'jz Bkw ;dk ][wkoh .
r[ow[y nksw j'J/ T[finkoh .nzfwqs toy/ gqG ;kuk feogk Xkoh .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,d/t/ do; ;uyzv d[tkoh .
õ 189 õ;'jz Bkw s/oh tfvnkJh .JhF iht fJe j' ikJh .
;'jz ;' gqG fBoziD ox[okJh .nkgDk y/b nkg toskJh .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,nkgDk G/t d/t/ nkg y[bQkJh .
õ 190 õ;'jz ;kuk o;Bk ikg .nkg T[sko/ e'NB gkg .ftu'_ wko/ shB'_ skg .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,j'J/ ;jkJh nkg/ nkg . 14 Gkdo'_ 2009 fp
õ õ
65
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 191 õ;'jz u'r wkDe w'sh .
r[ow[y irkJ/ J/ek i'sh .f;qFN ;pkJh ojh ;'sh .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,;kX ;zrs s/oh d[ows X'sh . 1 wkx 2009 fp
õ 192 õ;'jz ub/ ;tk; ;tk;k .i's ;o{g eo gqekFk .d/t/ do; gqG nfpBkFk .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,wkB; iBw eokJ/ ok;k . 15 u/s 2009 fp
õ 193 õ;'jz igkt/ ;kuk ikg .
uoB bkJ/ e'N bkj/ gkg .;kX ;zrs gqG wkJh pkg .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,iB GrsK ;jkJh j't/ nkg . 17 jkV 2008
õ 194 õ;'jz s/oh i? i?eko .
tos/ toskt/ ftu ;z;ko .iht ig/ igkt/,dtkt/ w'y dtko,
iB o;Bk rkt/ gqG gko bzxkt/,iBw Bk gkt/ d{ih tko .pDs pDkt/ rDs frDkt/,
gqG nfpBkFh r[ow[y ;zs sokt/,J/ek d/t/ uoB fgnko,
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,uko e[zN eokJ/ i? i? i?eko . 17 u/s 2009
õ õ
66
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 195 õ;'jz s/oh i? i? i?eko .
uko e[zN tos/ ftu ;z;ko .uko toB J/ek fd;/,
fBjebze s/ok dopko .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
wks i's eo/ nkeko . 8 u/s 2009 fp
õ 196 õ;'jz dks r[o do s/ gkJh .
nksw ok; r[ouoB ;zr pD nkJh .;kX ;zrs r[ouoB fBtk;,nzsekb iw vzv Bk ykJh .
iB ;'jD s/o/ gk;,;kuk BkA s/ok i; rkJh .Grs Âb eo/ ftu tk;,
ebi[r d/t/ Grs tfvnkJh .wjkoki F/o f;zx ;d pb ik;,
i's ;o{g eb j'J// ;jkJh . 5 ft;ky 2008
õ 197 õ;'jz Bkw nkg/ dhnk .
nksw i's ir% dhnk .;fsi[r oykJh ;kuh Bhnk .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
;'jz phi ;kuk phnk . 1 wkx 2009 fp
õ 198 õ;'j/ pze d[tko uoB S[j% .
uoB etb gqG ;kuh Xko,okU ozeK G/t fwN% .
fwN/ G/t ftu ;z;ko,J/ek ozr fojk ty% .
J/ek ozr J/ezeko,;u wjZb fojk t;% .;u wjZbk i's fBozeko,
67
���������������������������������������������
���������������������������������������������
Fpd gZbk fojk cV% .Fpd gZbk whs w[oko,
n"yh xkNh fojk uVQ% .n"yh xkNh v{zxh rko,
p}o egkNh godk bkfjnk .i'sh i's ;o{g jfo,jfoiB t/y/ ;u xo,
;kuh jkNh ;kuk tDi eo% .
õ 199 õ;/tk ;zrs Bk ikt/ ]kbh .
nzfwqs f;zu/ nksw,;G f;qFN ek tkbh .N[ZN/ c[Zb gqG d/t/ bk,iht N[ZN/ i' vkbh .
wjkoki F/o f;zx ;Zuk gksFkj,d' ijkBK tkbh . 6 i/m 2008 fp
õ 200 õf;wo' f;wo f;wo ;[y gkt',jfo Bkw tZvh tfvn& .wB ek Gow ;op rtkt',
wB wB;k oj/ Bk o& .r[o uoB ;dk fXnkt',fwb/ wkD tfvn& .
nksw nzso nkgDk godk bkjt',d{Jh dt?s ofjD Bk g& .
jz; pD' ihU ekA,ekr jz; o{g ty& .
J/ek t/y' fgsk wkA,gkopqjw p/gotkjhnk .
;dk ;[j/bk f;o oZy/ mzvh SkA,f;o nkgDk jZE fNe& .
t/b/ nzs geV/ pKj'_,okJ/ Xow Bk dJ/ ;}& .
i'sh i's ;o{g jfo,
68
���������������������������������������������
���������������������������������������������
nkg nkgDh feogk eo,J/ek f;woB dJ/ ;wM& . 16 i/m 2018 fp
õ 201 õf;wo' f;wo f;wo ;[y gkU .fszB eb/F wB wkj/ fwNkU .jT[w/ ;z;k o'r u[ekU .xo gqhsw J/ek gkU .d{i/ do Bk wzrD ikU .
fBot?o g[oy fBokekonkfd i[rkfd i{Bh ofjs
dod d[y GziB;h; irdh; fJe M[ekU .okw Bkw fijtk o;Bk o;g[oy nfpBkFh d/t/ j; j;,jfo ek wzdo fJe fXnkU .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,fi; iB d/t/ nkgDk do,do xo ;kuk fJe iDkU . 16 i/m 2018 fp
õ 202 õjfo ;zs jfo ozr t/y .
jfo ;zs gqG nfpBkFh Xko/ G/y .jfo ;zs fwb ;ku/ ezs,ub nkU wkM/ d/; .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,r[ow[y ;ku/ ftu gqt/F . 1 wkx 2010 fp
õ 203 õjfo ;fsr[o ;kuk whsVk,gkopqjw eosko .
r[o r[o ubkJ/ nkgDh ohsVk,gqrN j'J/ ftu ;z;ko .r[ow[yK bZr/ GkDk whmVk,fJe t;kJ/ mzvk dopko .
69
���������������������������������������������
���������������������������������������������
r[of;y eokJ/ gfss g[BhsVk,gfss gktD feogk Xko .
wBw[y e% e"Vk j'fJnk ohmVk,uko'_ e[zN j'J/ y[nko .i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh i's Xo,y/b/ y/b nrzw ngko . 23 i/m 2016 fp
õ 204 õjfo ;zrs s/o/ doFB ~,
xo ub gow/Fo n% .jfo ;zrs s/ok Uj d[tkok,fi; xo t;/ ;dk fBozekok,
fBor[D nkgDh dfJnk ew& .jfo ;zrs s/o/ doFB ~I I I I I Ijfo ;zrs s/ok T[j w[Bkok,
fJe' t/y/ t/yDjkok,d{ik B}o fe;/ Bk nkJhnk .jfo ;zrs s/o/ doFB ~ I I I I Ijfo ;zrs s/ok nrzw fgnkok,nzdo pkjo r[gs }kjok,
Bksk ;fsi[r uoB i[V& .jfo ;zrsI s/o/ doFB ~I I I I Ijfo ;zrs s/ok xo pkok,gqG ~ fwfbnk Xkw Ekok,
;uyzv fBtk;h nkgDk c/ok g& .jfo ;zrs s/o/ doFB ~I I I I Ijfo ;zrs s/ok ;'jDk nk;D,fiE/ ;'j/ g[oy nfpBkFD,
;Bw[y j' e/ do; ty& .jfo ;zrs s/o/ doFB ~I I I I I I I
jfo ;zrs s/oh ;'jDh ;/ik,i'sh ibtk B{oh s/ik,Fpdh okr ;[D& .
jfo ;zrsI s/o/ doFB ~I I I I I Ii'sh i's ;o{g jfo,
70
���������������������������������������������
���������������������������������������������
nkg nkgDh feogk eo,feogk fBXkB nkgDh y/b ou& .jfo ;zrsI s/o/ doFB ~I I I I I I
r[ow[y' w?~ do' fdykU,i[r i[r dh fgnk; p[MkU,gq/w gqhsh ozr uVQ& .
jfo ;zrs s/o/ doFB ~I I I I I I Ir[ow[y' w?~ fdT[ dhdko,
nkgD/ Bkb ;KMk eo' fgnko,tyok ofjD w?~ ed/ Bk G& .jfo ;zrs s/o/ doFB ~ I I I I I I I
r[ow[y' w/o/ Bkb fwbkU B?D,w+ s[jkv/ nzdo n% pfjD,bZy u[ok;h irs si& .
jfo ;zrs s/o/ doFB ~ I I I I I I Iw/o/ Bkb fwbkU nZy,w+ nkgDk G/s d/tK dZ;,
nzdo'_ godk dt?s u[e& .jfo ;zrs s/o/ doFB ~ I I I I I I I
w/o/ Bkb fwbkU B/so,s[jkvk bfjDk u[ektK S/eV,
nZr/ b/yk wzrD e'fJ Bk n& .jfo ;zrs s/o/ doFB ~ I I I I I I IiB Grs' w/o/ Bkb fwbkT[ jZE,
w+ Ujh g[oy ;woE,i' i[r i[r t/; tN& .
jfo ;zrs s/o/ doFB ~I I I I I I I;uyzv dtkfoA n% BZ;,s[jkv/ nzdo iktK t;,
t;b fJe' :ko eo& .jfo ;zrs s/o/ doFB ~ I I I I I I I
w/ok Bksk j't/ gZe,t/y' fgnko eofdnK Bk iktK Ee,EektN fgSbh fdnK rt& .
i/ fgS/ r'fpzd frnk SZv,j[D ed/ Bk j'tK nZv,
71
���������������������������������������������
���������������������������������������������
tZyoh Xko Bk e'fJ oy& .jfo ;zrs s/o/ doFB ~ I I I I
i/ pZXe fbnk ;d,w+ gko eo e/ n% jZd,
wfjd{d j' e/ s[jkv/ nzdo v/ok b&.jfo ;zrs s/o/ doFB ~ I I I Iw+ ][FhnK Bkb rktK s[jkvk i;,
s[;K nZr'_ fwbDk j;,w+ nkgDh j;sh s[jkvh w;sh ftu oy& .
jfo ;zrs s/o/ doFB ~ I I I Iwkor fJe' d/tK dZ;,
ig sg e'Jh eoBk gJ/ Bk jm,fpB gfVQnK gko bzx& .jfo ;zrs s/o/ doFB ~ I I I I
J/E/ UE/ btK oZy,M'bh gk e/ jehes je,
jkew X[o d/ d/tK pD& .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo, gqhs gqhsh nzdo s[jkv/ nZr/ ikJ/ Ym,nkgDk pb Bk e'fJ oy& .
jfo ;zrs s/o/ doFB ~ I I I I 13 wZxo 2021 fp
õ 205 õjfo ;zrs jfo ;w%,jfo jfo o{g ngko .
jo xN v/ok nkg/ b%,r[ow[y ftobk gkt/ ;ko .ebi[r nzsw nzX/ok S%,Gow/ G[bk ;op ;z;ko .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,fBjebze BokfJD Bo,
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,jfoiB d/t/ Bkw dkB,nfrnkB nzX/o r[n% . 17 jkV 2016 fp
72
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 206 õjfo ;zrs T[m B/so y'bQ,
nkb; fBzdok irs rt& .;fsr[o ;ZiD n% e'b,o'r ;'r dJ/ fwN& .
;fsr[o g{o/ nZr/ nkgD/ d[yV/ c'b,d[y ;[y ftu ;w& .nkgDh f}zdrh nkg/ x'b,x'bh x'b x[zw& .nkgDh o;Bk nkg/ p'b,
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkBtvh tfvn& .
fBjebze ti% Y'b,sq?b'eh fojk T[m& .bZy u[ok;h s/ok eY/ g'b,
godk T[jbk oj/ Bk o& .i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh i's Xo,
jfo ;zrs fojk ir& . 17 jkV 2016 fp
õ 207 õjfo ;kuk Bjh_ G[bktDk .fdt; o?D o;Bk rktDk .nkgDk w{b Bjh_ rtktDk .wfdok wk; o;B Bk bktDk .e% e'N ;[cb eoktDk .gqG ;kuk fod/ t;ktDk .;'jz ;kuk rktDk .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,nksw Gog{o Fpd eoktDk . 7 i/m 2010
õ 208 õjfo eh i's jfo wzdo nkJh .ftu f;y gqG i's gqrNkJh .g?i fJ; dh nkg oykJh .
Bp} fJ; dh ubD'_ pzd eokJh .
73
���������������������������������������������
���������������������������������������������
gqrN ehsh nkg tfvnkJh .XzB f;Zy XzB fJ; dh wkJh .XzB fgsk fi; dks fJj gkJh .xBeg[oh ftu ;/t ewkJh .i's gqG dh g{oB ftu nkJh .
gqrN GfJnk gqG ox[okJh . 8 cZrD 2006
õ 209 õjfo feogk jfo ikfDnk,gkopqjw r[o eosko .jfo feogk jfo gSkfDnk,fBor[D i's Fpd nXko .jfo feogk jfo ;zrs wkfDnk,w/b fwbktk f;oiDjko .jfo feogk y/b d' ijkfBnk,y/b fybkJ/ froto froXko .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh i's Xo,i'sh B{o eo/ gqtkfBnk . 28 jkV 2016 fp
õ 210 õjfoiB rb gkJ/ rbteVh,nkgDk wkD oy& .
gow g[oy gqG N/e s/oh fJe' geVh,d{ik do B}o e'fJ Bk n& .
w+ Bkw Bjh_ gVQBk nZyoh,fBonZyo d/ ;wM& .i[r i[r ukb GrsK tZyoh,
irs ihtK ;ko fe;/ Bk n&.w+ ;[Zsk s/oh ;/i ;Eoh,;'jDk nk;D b& .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,G/t nG/dk d/ y[bQ& . 23 jkV 2021 fp
õ õ
74
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 211 õjfoiB ;uk ikfrnk,
fi; nksw pqjw ftuko .wkD; iBw tv tv Gkfrnk,g% gow g[oy eosko .xo dhge i's ir/ fuokf|nk,w/N fwNkJ/ nzX nzfXnko .d[ows w?b X't/ dkf|nk,e{Vh fefonk dJ/ Btko .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,
jfoiB ;ku/ bJ/ T[Gko . 15 Gkdo'I 2018 fp
õ 212 õjfo i'sh B{o ngko,
r'fpzd ftu ;w% .r'fpzd Fpd nXko,
b'ewks t/y ty% .irs irdhF eo fgnko,
f;zx wBihsk ;/tk b% .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,g{oB i'sh i's ir% .
õ 213 õj'fJnk ftnkj ofunk eki .;kuk Fpd b? ikDk dki .fwb/ X[o dorkjh ;kuk oki .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
nkg/ oZy/ r[of;ZyK bki . 14 wZxo 2010 fp
õ 214 õfjod/ tf;nk gqG nfpBkFh .nksw d[pdk ;koh Bk;h .d/t/ do; xBe g[o tk;h .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
GrsK eo/ pzd y[bk;h .
75
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 215 õeo gqhsh r[ouoB iht,i/ ;u wB wzB/ .
do; eo ikJ/ d[so so,fwfbnk GrtkB fiA Grs XzB/ .;'jz Bkw o;Bk ig Bk ebi[r vo,brkt/ G'r fiA Bkw/_ d[ZX SzB/ .wjkoki F/o f;zx Gow fBtko/,
;kuk p/Vk eb bkt/ pzBQ/. 26 u/s 2008
õ 216 õfeogk eo feogk eo feogk eo,
nksw p[X ;kuh Xo .Gow G" ;op jo .
iBw eow ;[cb eo .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,i' iB G[b p]FkJ/ s/o/ do . 24 ;ktB 2009
õ 217 õfeogk eo gko bzxkJ/ .t/b/ nzs nkg S[vkJ/ .;kuk ezs fJe ox[okJ/ .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,nkg nkgD/ ozr ozrkJ/ . 19 u/s 2010 fp
õ 218 õebi[r T[sw fBjebze dopkok .
;'jz ;kuh X[B X[Bekok .r[of;y o;Bk j't/ i? i?ekok .gqG ;ku/ GrsK fjod/ t;Dk,d/t/ do; nkg froXkok .
wjkoki F/o f;zx ;kuk okj dZ;Dk,bzx/ gko e'Jh r[of;y fgnkok . 5 i/m 2008
õ õ
76
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 219 õebi[r iht T[m ikr,;[fsnK o?D ftj& .w% wwsk bZrk dk|,d{;o Bk e'fJ X[t& .dhge i'sh p[fMnk fiokr,
;u pksh Bk e'fJ br& .jT[w/ jzrsk fsqFBk bZrh nkr,Bk e'Jh ;e/ p[M& .
e'Jh Bk geV/ d' ijkBK tkr,Bk d/t/ ;u ;oBkJhnk .uoB etb gqG J/ek bkr,tv tvh tfvn& .;kuk wiB X{Vh wkx,X{Vh fojk eo& .jz; pDkJ/ cV cV ekr,d[ows w?b X[n& .fJe ;[DkJ/ Fpd nB[okr,nBjd X[B T[gi& .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh i's Xo,
;kuk Xkw fJe ty& . 16 u/s 2014 fp
õ 220 õebi[r iht Bk j'J/ fXnkB .gqrN/ i's ftF~ GrtkB .do; d/ gqG d/t/ ;'jz dkB .
nksw ukVQ wihmh ozr,gqG p]F/ Fes wjkB .wjkoki F/o f;zx ;kuk do,
okU oze fJe ;wkB . 7 i/m 2008 fp
õ 221 õebi[r i's JhFo gqrNkJh .;kX ;zrs gqG GJ/ ;jkJh .i[r' i[r gqG g?i oykJh .
77
���������������������������������������������
���������������������������������������������
fwb r[o ;zrs g{oB ws gkJh .wjkoki F/o f;zx d[y d/j fwNkJh . 26 u/s 2008 fp
õ 222 õebi[r gqrfNnk Bo ntsko .oze F{do ;zr ehnk fgnko .s]s'_ bkj/ tv/ f;edko .;'jz Fpd ub% ngko .;op f;qFN ~ nkJh jko .Grs iBK eo i? i?eko .fiE/ t;/ nkg fBozeko .fBot?o fBokXko g?i oykJh
d/ Fpd nkXko .iB Grs sokJ/,
fBjebze gqG b? ntsko .ebi[r nzs ygkJ/,
ebi[r iht Bk gkJh ;ko .;fsi[r ;kuk gqG dJ/ brkJh,r[of;y T[so/ Gtib gko .;kX ;zrs wB gJ/ tXkJh,
doFB g% r[o dopko .ebi[r G[Zb/ ;G b'ekJh,Gow G[b/y/ v[Zpk ;z;ko .
wjkoki F/o f;zx s/o/ Bkw d[jkJh,uoB nkJ/ eb eod/ gko . 5 ft;ky 2008
õ 223 õebi[r gkgh irs Â% ikb .
pD p?mk czde cKdeh,p/w[yK bJ/ pmkb .
r[of;ZyK ;'jz Bkw nokXeh,eb ftzrk Bk j't/ tkb .
wjkoki F/o f;zx Fpd ;'jz ozrD,nksw ukVQ/ eo r[bkb . 26 u/s 2008 fp
õ õ
78
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 224 õebi[r GkDk Gow G[b$ .p/w[yK eb M{m/ Xzd/ b$ .
;kuk Bkw Bk d/ nkXko,wX wk; njko pD$ .;kuk gqG Bk feogk eo/,
nzs Boe fBtk; d[t$ .r[of;y nksw i's Xo/,
;kuk dhge ftu d/j ir$ .fsB e/ g{oB eki ;o/,
i' nkJ/ uoB ;h; M[e$ .r[of;y ebi[r eow Bk vo/,r[o ;kuk f;o jZE fNe$ .
nzsekb gqG nkt/ xo/,d/ do; gko bzx$ .p/w[yK vzB vkYk Go/,
Xow okJ/ vzB br$ .r[of;y g{ok tk; ;uyzv eo/,fiE/ gqG p?m i's ir$ .
wjkoki F/o f;zx uoB N/e i' Xo/,wksb'e c/o Bk n$ . 13 ft;ky 2008 fp
õ 225 õebi[r tes ;[jk frnk,gqG doFB gkD dk .
gqrN i's gqG do; fdyk frnk,w/b fwb% Grs GrtkB dk .
p/Vk Gtib gko eok frnk,cb fwfbnk doFB gkD dk .
ebi[r nkD sok frnk,cb d/t/ ;kX ;zrs ;/t ewkD dk .
gqG fÂV/ w/b fwbk frnk,fwfbnk w/b X[o fbykD dk .gqG i's ;o{gh G/y tNk frnk,cb fwfbnk o;Bk rkD dk .
jT[w/ w'j u[ek frnk,wjkoki F/o f;zx g[oy ;[ikB dk . õ 13 ft;ky 2008 fp
79
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 226 õe% nekoh i's g;koh .ebi[r iht Bk wB'I t;koh .;kuk pD uoB g[ikoh .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,;kuk do ;u dopkoh .
õ 227 õe% wzdo Grs d[tko .Grs d[tko nzfwqs Gzvko .nzfwqs Gzvkoh d;w d[tko .d;w dtkoh i's fBozeko .i's fBozekoh Fpd Xko .Fpd Xkoh gtD n;tko .
i'sh i's ;o{g jfo,r[ow[yK y'bQ pzd fetkV . 1 nZ;_ 2012 fp
õ 228 õeo do; wB GkJ/ nBzdk .nksw T[gi/ gowkBzdk .
r[ow[y ;ku/ gqG ;ku ;dk p]Fzdk .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,d/t/ do; r[Dh rfjzdk .
õ 229 õy[fbQnk jZN ;Zuh ;oeko dk .
}ks gks nkfd nzs Bk e'Jh ftukodk .eo feogk gkt/ ;ko,
ebi[r ihtK gko T[skodk .Bk e'Jh ikD/ n"bhnk gho F/],;uk y/b gotofdrko dk .p/w[y iht oj/ t/yh t/y,r[ow[yK fbydk ikJ/ b/y,wkB; iBw ;[tkodk,
p/w[yK f;o fJe' Fpd yzvk wkodk .i'sh i's ;o{g jfo,
80
���������������������������������������������
���������������������������������������������
nkg nkgDh feogk eo,wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
d/t/ Fpd ;Zuk dkB,i' iB nkJ/ uoB fBw;ekodk . 13 u/s 2011 fp
õ 230 õrhs r'fpzd r[D rk,BokfJD fBot?fonk .nZm/ gfjo oj/ sB uk,
fwb/ w/b Bk bkJ/ d/fonk .fBs T[m T[m t/y/ okj,
etD ;[ t/bk w/ok Fkw ;[zdo w'jB wkXtxo nkt/ gkt/ c/fonk .;kuk e[zvb ;h; oykJ/,
Grs ;[j/bk nkg nytkJ/,nkg/ sko/ eo eo fwjfonk .
i'sh i's ;o{g jfo,f;qFN ;pkJh irs G[bkJ/ eo eo j/ok c/fonk . 26 g'j 2012 fp
õ 231 õr[o ntsko g?rzpo efjD;kv/ wkbe X[o ][dk,s/oh fJe ;oB& .;kvh ep{b eo d[nk,
ofjws ftu ;oB& .do mKv/ rJ/ nk,g[i/ ukJh_ ukJh_nk .fgSbk b/yk d/ w[ek,
w[ezwb nkgDk j[ew tos& .nZr/ s/ok fJe' ighJ/ BK,
d{ih nto Bk e'fJ gVQ& .Bk e'Jh ;{o ykJ/ Bk rK,
u"g% T[s/ w}Qp Bk tzv tzv& .s{z ;G dk fgsk wK,
f;qFNh pDk d/ G?D G& .i'sh i's ;o{g jfo,
81
���������������������������������������������
���������������������������������������������
nkg nkgDh feogk eo,J/ek d/Dk X[o dk to,do s//o/ nk; oy& . 1 u/s F ;z 5
õ 232 õr[o ntsko g?|zpo efjD,
;kvh e{zi tkbh g[eko .g[Bj g[Bj ;h; fBt& .
i/ gqG nkfJA ;or[D s'_ fBor[D j' e/ nkgDh Xko,
fBot?o c/ok g& .fJe pDk ;Zuh ;oeko,
FfjBFkj fJe' fJe nyt& .fJe/ edw M[e/ ;z;ko,
d{ik do Bk e'fJ tfvn& .fJe' Bkw j't/ i?eko,
;fseko fJe' fJe nyt& .s/o/ do yV/ r[o{ ntsko,g?|zpo ;h; fBt& .feogk eo nkg eosko,
e[dos ekdo s/oh M'bh g& .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,fBjebze BokfJD Bo,
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,s/ok d' ijkBK B}oh nkJ/ fJe dopko,
do pdo fcoB dh b'V oj/ Bk o&. 22 wZxo F ; 6
õ 233 õr[o ntsko g?|zpo efjDjA do s/o/ d/ wzrs/,
wKrs j' e/ M'bh vkjhnk .rVQ s'V d/ jT[w/ jzrs/,jz pqjw d/ ;wM& .p'X nrkX/ X[o d/ gzvs/,
godk T[jbk d/Dk T[m& .
82
���������������������������������������������
���������������������������������������������
uko toB pDk fJe ;zrs/,;ziw fJe' d/Dk ;wM& .
MrV/ w[e ikD e% wkNh uzw d/,sst ss d/Dk fdqV& .
god/ bkj d/ fBi B/so nZy d/,b'fJD fJe' eo o[FB& .
MrV/ w[e ikDdfj fdFk XktB tkb/ wB d/,B" dtko Bk j'J/ jbe& .o; w[e ikD ;[BD tkb/ ezB d/,
nzso nBjd Bkdh Fpd eo o[FB& .gqekF d/ d/ nkgD/ B{oh uzB d/,
;{fonk uzd Bk e'fJ tfvn& .e{V e[fVnkok gow g[oy gowksw nzsw vzB d/,
r[o ntsko g?|zpoGo/ Bk e'fJ rtkjhnk .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,eo/ y/b ;kuk jfo,
fBjebze BokfJD Bo,wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,j[ew ;zd/F/ d/ nrzwh nrzw d/,
nbZy nr'uo nkgDk j[ew tos& .
õ 234 õr[o ntsko gho efjDs/ok tes ;[jziDk,;'Gktzs owBhe .
g[oy nfpBkFh nkfd fBoziDk,s/o/ jZE s"che .
ebi[r e{Vk wks tzRDk,d{ik oj/ Bk e'fJ Fohe .;fsi[r ;kuk XoBh brDk,feogk eo sq?r[D nshs .s/ok dhge i's irDk,y/b dZ; nBvhm .
83
���������������������������������������������
���������������������������������������������
;G ~ X{Vh eok wiBk,nzso oj/ Bk e"Vk ohm .g[oy nekb X[o d/ ;ZiDk,
ukVQ ozr wihm .MrVk oj/ Bk wkNh pdBk,
pdh dh nzso oj/ Bk Bhs .wwsk ftu gJ/ Bk sgDk,
e% eo d/ mKvh ;hs .r[o ntsko g?|zpo efjDs/ok fJe' BkA ;G B/ igDk,X[o dk ebwk je jdh; .iB Grs ;[j/bk ;kE oZyDk,MrVk oj/ Bk T{u Bhu .fi; dk y/Vk ;dk t;Dk,
;' s/o/ uoBK j't/ t;Bhe .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,fBjebze BokfJD Bo,
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,s/ok y/b ;dk ;d
nkgDk Bkw eoh_ p]FhF . 10 i/m F ;z 6
õ 235 õr[o ntsko g?rzpo efjD
do mKv/ s/o/ M[ed/,fpB edwK ;h; fBt& .tDiko/ eo bk fJe' s[e d/,
s[]w sk;ho dhB d[Bh d/ pdb& .;kv/ nzsw g+v/ w[ed/,
w[ezwb s/o/ uoBk ;/t ew& .vze/ tik d/ r'fpzd ;[s d/,;'Jh ;[osh ;op T[m& .y/b tyk d/ nkgD/ g[Zs d/,
r[ow[y g'so/ Bkb fwb& .ebi[r iht izs s/o/ fÂ'V/ ftu d[y d/,
d[yhnK dod d/ rt& .
84
���������������������������������������������
���������������������������������������������
fpB s/oh feogk s/o/ do w{b Bk g[id/,g{ik gkm ezw fe;/ Bk n& .y/b tyk gzi ss e% p[s d/,p[sykfBnK eo ;c& .cb t/yhJ/ s/oh o[s d/,
o[sVh nkgDh fJe wfje& .fJFko/ sehJ/ nfpBkFh nu[s d/,
u/sB ;[osh d/ T[m& .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,J/ek d/Dk X[o dk to,fBjebze BokfJD Bo,
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,r[o ntsko g?|zpo dorkj ;kuh;uyzv dtko/ s/o/ nZr/ M[ed/,
s[X fpB d{ik B}o e'fJ Bk n& . 10 u/s F ;z 5
õ 236 õr[o ntsko g?|zpo wzrK oj/ wzr,
do mKv/ ;h; fBt& .feogk eo ;{o/ ;opzr,
;kfjp ;[bskB s/o/ jZE tfvn& .dhB d[Bh dh p]F fJe nBzd,nBzd nBzd ftu'_ gqrN& .
eotN pdb nkgDh ezv,ezYk ebi[r nzs t/y ty& .]kbe ]be ;G dh nksw j'Jh ozv,
Fkj' G{g F"jo ezs Bk e'fJ jzY& .fiA Gkt/ fsA s[Nh rzY,
rzYDjko r'gkb ;[tkwh do s/o/nbZy ir& .
e{V ebgBk w% wwsk w/N rzd,Bkw ;[rzX e% wkNh ftu oy& .
fBor[D B{o i's ukVQ uzd,irs nzX/ok oj/ Bk o& .
nksw gowksw s/ok Y'bk j't/ Szd,
85
���������������������������������������������
���������������������������������������������
;z;k o'r d/Dk r[t& .GKvk Gow G" Ykj d/ ezX,
jT[w/ jzrsk rVQ s[V& .nksw ;/i ;[jk gbzx,
;u f;zxk;D v/ok b& .nrzwh Fpd ;[Dk wodzr,Bkd X[B fJe T[gi& .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,J/ek d/Dk X[o dk to,
jfo eos/ d/tDjko fJe nyt& . 25 wkx F ;z 4
õ 237 õr[o ;zrs ;/tk fi; ewkJh,b'ewks jfo dJ/ tfvnkJh .bfjDk d/Dk nkg u[ekJh .
nksw ;kuk ;'jz rfjDk sB gfjBkJh .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
nkgD/ jZE oZyh tfvnkJh . 13 i/m 2010 fp
õ 238 õr[o ;zrs ][Fh wBkAdh ikDk .
g[oy nfpBkFh o;Bk Bkb fXnkAdh ikDk .nktD iktD izwD woB u[e/ vo,
;kuh soBh ikDk so,r[o g{o/ uoB B/_j bkAdh ikDk .
efonk eow XoBh Xo,iB GrsK d/t/ ;kuk to,
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,;'jz i?ekok o;Bk Bkb brkAdh ikDk . 13 cZrD 2011 fp
õ 239 õr[o ;zrs s/oh XzB ewkJh .fdt; o?D jfo o;Bk rkJh .wkB; iBw jfo ;[cb eokJh .i' iB nkJ/ ub ;oBkJh .
86
���������������������������������������������
���������������������������������������������
T{u Bhu dk G/t Bk okJh .;ku/ p/V/ jfo uVQkJh .
;'jz uZg{ jfo nkg brkJh .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
r[ow[y p/Vk pzBQ tykJh . 9 i/m 2010 fp
õ 240 õr[o ;zrs s/o/ wB tXkJh .do xo ;ku/ wzrb rkJh .gqG ;kuk d/t/ nkg tfvnkJh .g{oB fJfSnk nkg eokJh .;kuh fGfSnk gqG M'bh gkJh .uko toB j'J/ o[FBkJh .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,wks i's gqrNkJh . 17 u/s 2010 fp
õ 241 õr[o ;zrs do ;/t ewkJh .gqG nfpBkFh b/y/ bkJh .fdt; F[X Gzvko eokJh .d[y G[y oj/ Bk okJh .;kuk ;[y jfo T[gikJh .T[ib w[y irs eokJh .wks e[y ;[cb eokJh .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,fi; iB s/oh ;/t ewkJh . 12 i/m 2010 fp
õ 242 õr[o ;zrs XzB ewkJh,XzB jfo Bkwk g% .;ku/ xo tih tXkJh,
wzrbkuko o;Bk r% .Bksk s[N/ irs i[dkJh,
g[oy nfpBkFh ;kuk g% .j'J/ ;jkJh ;GBh_ EkJh_,
xN xN tk;h xN xN B}oh n% .
87
���������������������������������������������
���������������������������������������������
gko T[sko/ cV cV pkjh_,nzsw p/Vk pzBQ/ b% .;dk ;[j/bk d/t/ mzvh SkJh_,
fi; iB nkJ/ do doFB g% .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,b/y/ bkJ/ n% i% . 5 u/s 2013 fp
õ 243 õr[o ;zrs XzB ewkJh .gqG nfpBkFh feogk ehBh,dJ/ wks tfvn& .;kuk BkA o;Bk uhBh,j'J/ i's o[FB& .
e% oZy/ jfo ih GhBh,nzfwqs Xko tj& .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,r[ow[y ;ku/ ;zs iBK,
J/ek ;u/ Xkw pj& . 14 u/s 2011 fp
õ 244 õr[o;zrs gqG ;kuk r%,
do xo ;ku/ ;/t ew% .r[o;zrs r[o dfJnk ew% .nkg nkgDh eko/ b% .
r[o;zrs eb BkA tfvn% .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
nkg nkgD/ do pj% . 24 ;ktB 2009 fp
õ 245 õr[o ;zrs gqG d/ tfvnkJh .gqG do nkJ/ ;/t ewkJh .;kuk p/Vk gqG pzBQ tykJh .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,iB s/ok doFB gkJh . 12 i/m 2010 fp
õ õ
88
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 246 õr[o ;zrs wB ufVQnk ukU .do xo ;ku/ fwfbnk EkT[_ .okw Bkw jfo ;kuk d/t/,nksw M'bh Go b? ikU .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB, fdt; o?D ;d o;Bk rkU . 9 i/m 2010 fp
õ 247 õr[o ;zrs o;Bk jfo r[D rk .nkgDk b/y X[o dorfj fbyk .
t/yk t/y ofj Bk ik,Gow G[b/yk ;op fwNk .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,j'J/ ;jkJh t/b/ nzsw nk . 6 i/m 2009 fp
õ 248 õr[of;y ;kuk Fpd ;[jkrD .gqG nfpBkFh uoBh bkrD .nkg T[gikJ/ ;kuk okrD .ebi[r ;'J/ r[of;y ikrD .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,nkg fwNkJ/ w% BkrD . 6 i/m 2010 fp
õ 249 õr[of;y ;ku/ r[ouoB fgnko .Gt ;kro s'_ j'fJnk gko .iBw Bk gkt/ d{ih tko .
wjkoki F/o f;zx ;fsr[o ;kuk,d/t/ do; ;fs eosko . 1 wkx 2008 fp
õ 250 õr[ow[yK gqG ozr uVQkJ/,
ukVQ/ ozr i' T[so Bk ikJ/ .r[ow[yK gqG i's irkJ/,
irkJ/ i's i' p[M Bk ikJ/ .
89
���������������������������������������������
���������������������������������������������
r[ow[yK gqG ;'r fwNkJ/,fwNkJ/ ;'r i' fco Bk nkJ/ .r[ow[yK gqG fdp fdqFN y[bQkJ/,y[bQkJ/ gqG fco Bk pzd eokJ/ .r[ow[yK gqG ;[zB ;wkX y[bQkJ/,y[bQ/ ;[zB gqG ;kuh ;'Mh gkJ/ .
r[ow[yK gqG nksw fizdk dJ/ y[bQkJ/,;'jz ;kuh ukph bkJ/ .r[ow[yK gqG dfJnk ewkJ/,nksw ftu ;d ;wkJ/ .r[ow[yK gqG nzX/o fwNkJ/,
fwN/ nzX/o i's gorNkJ/ .r[ow[yK gqG dhd tykJ/,i's ;o{gh B}oh nkJ/ .
wjkoki F/o f;zx ;fsr[o ;kuk,r[ow[y ;ku/ dfJnk ewkJ/ .
õ 251 õr[[ow[yK gqG Xho XokJ/,
nksw ;'jz ;kuk sho brkJ/ .r[ow[yK gqG ghV u[ekJ/,jT[w/ ezvk eZY tykJ/ .r[ow[yK nksw Bho tjkJ/,nzfwqs fMoBk d/ fMokJ/ .r[ow[yK gqG dfJnk ewkJ/,y'bQ sq?e[Nh do; fdykJ/ .
r[ow[yK wjkoki F/o f;zx ;fsr[o ;kuk,nkg nkgDk G/d y[bQkJ/ . 1 wkx 2008 fp
õ 252 õr[of;yK skoB nk frnk,d' ijkB dk tkbh .
r[of;yK f;o jZE fNek frnk,pD pkr dk wkbh .cV pKj'_ gko sok fbnk,Bk bJ/ dbkbh .
90
���������������������������������������������
���������������������������������������������
fiB uoBh_ ;h; fBtk fbnk,xo ikJ/ Bk ykbh .
fi; gqG ek wkD sek fbnk,gqG fwb/ nkg pBtkbh .gqG c{bB poyk bk fbnk,
poy/ c{b ir/ i's fBokbh .wjkoki F/o f;zx bki oy%,r[o ;zrs do yVh ;tkbh .
r[of;yK nk; g{odk, j'J/ nzso fXnkBk .;u fod/ ftu fBtk;dk,d/ pqjw frnkBk .
r[of;yK ;u Fpd j? Gkydk,r[o uoB X{V eoB fJFBkBk .wjkoki F/o f;zx puB ;u nkydk,
gorNh i's ftF~ GrtkBk . 6 u/s 2008 fp
õ 253 õxo pfjDk doFB B?DK,
w[yVk B{o B{o do;& .r[of;y wzBDk r[o ek efjDk,
G[Zb ed/ Bk i& .;kX ;zrs ftu fwb e/ pfjDk,
jfo ;zrs jfo ek o{g ty& .r[ouoB gqhsh ;kuk rfjDk,
irs f;zrko Bk e'fJ tfv& .nkfd nzs GkDk ;fjDk,
jfo GkD/ ftu ;w& .nkg/ d/t/ bfjDk d/Dk,
g{op b/yk M'bh g& .nkfd nzs Grs Grtzs fJeZm/ ofjDk,
J/ek ;/ik ;'Gk g& .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,jfoiB ;ku/ bJ/ fwb& . 23 Gkdo'_ 2018 fp
õ õ
91
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 254 õr[ow[y ;ku/ wkD oykt' .gqG nfpBkFh ;kuk gkt' .;u Bkw fod/ t;kt' .nksw ;kuk do y[bQkt' .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,eo do; nwokgd gkt' . 9 i/m 2010 fp
õ 255 õr[of;y s/oh nksw rKdh .Fpd v'oh jfo J/ek pKXh .r[o g{ok ftu c;%,pD frnk ;Zuk cKdh .fjod/ ftu t;%,Ykjh GowK eKXh .
c/o nkgDk ftu pzd eo%,Bk S[N/ GrsK pKXh .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,;ku/ xo ;[jziDh o?D ni nKdh . 7 u/s 2011 fp
õ 256 õr[of;y r[o nkg ;jkok .nkg/ d/t/ Bkw nXkok .nkg/ gkt/ nksw ;kok .nkg irkJ/ i's ngkok .nkg ojkJ/ ftu fNekJ/
d/jh wjb w[Bkok .ebi[r iht G/t Bk gkJ/,i's ;o{gh gqG nekok .r[ow[y ;ku/ gqG do nkJ/,;'jz Fpd Go/ Gzvkok,
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,J/ek d/t/ Fpd nkXkok . 1 ;ktB 2009 fp
õ õ
92
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 257 õr[of;Zy r[o fwb' eo jhnk .eo do; eo' fBowb ihnk .;'jz Fpd gqG ;kuk dhnk .wjkoki F/o f;zx ebi[r s/o/,fi; o;Bk Bkw s/ok bhnk . 26 u/s 2008
õ 258 õr[of;y w/o/ ;ZiDk,
T[m nk e/ d/ dhdko .w/ok godk fe;/ Bjh_ eZiDk,w+ j'tK irs y[nko .
fJe' s/o/ do s/ pfj pfj ;iDk,nZm/ gfjo oj/ y[wko .w/ok Bkd s/o/ d[nko/ tiDk,d{ik ;[D/ Bk ftu ;z;ko .
s/ok do; eo eo r[of;y oZiDk,nkgDk ozr bJ/ fBtko .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,
iB GrsK eo/ ;u fgnko .
õ 259 õr[of;y wzr do; dkB .d/t/ do; ftF~ GrtkB .;'jz d/t/ Bkw ppkB .o;Bk ig ig iht
nksw i's ir/ wjkB .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
i's ;o{gh w/b fwbkD .õ 260 õ
r[of;y wzr wB jfo ek ozr .r[of;y wzr ;d r[ouoB ek ;zr .
r[of;y wzr iow J/ wkD; j'J/ Bk Gzr.r[of;y wzr r[odo Fpd ;'jz .
r[of;y wzr wjkoki F/o f;zx uoB ek ;zr . õ 1-135
93
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 261 õr[of;y M{m ed/ Bk p'b/ .gqG nfpBkFh g{o/ s'b s'b/ .nkg t;/ e% u'b/ .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,r[o ;zrs ;kuk wkD d[n%,nkgDh uoBh nkg/ b%,;dk t;/ e'b e'b/ .
õ 262 õr[of;y wzr do; dkB .d/t/ do; ftF~ GrtkB .;'jz d/t/ Bkw fppkB .o;Bk ig ig iht,
nksw i's ir/ wjkB .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
i's ;o{gh w/b fwbkD .
õ 263 õr[of;y s/ok eki ;[tkfonk .eo feogk gko T[skfonk .
i' iB nkJ/ uoB fBw;ekfonk .r[D ntr[D Bk gqG ftukfonk .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
s/o/ nksw Go/ Gzvkfonk . 22 wkx 2008 fp
õ 264 õr[of;yK nzfwqs Bkw Gzvkok .p/w[y ebi[r j'J/ ]tkok .
r[of;y ;kuk Bkw fwb/ nkXkok .wjkoki F/o f;zx d/t/ do; nrzw ngkok . 17 jkV 2008 fp
õ 265 õr[of;ZyK ;/tk ;kuh ehsh .nkg/ d/t/ uoB gqhsh .
gqG nfpBkFh goy/ Bhsh .
94
���������������������������������������������
���������������������������������������������
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,r[o ;zrs dJ/ tfvnkJh,;dk oj/ ir ihsh . 7 i/m 2010 fp
õ 266 õr[of;ZyK skoB nk frnk,d' ijkB dk tkbh .
r[of;ZyK f;o jZE fNek frnk,pD pkr dk wkbh .cV pkj'_ gko sok frnk,Bk bJ/ dbkbh .
fiBQ uoBh ;h; fBtk fbnk,xo ikJ/ Bk ]kbh .
fi; gqG ek wkD sek fbnk,gqG fwb/ nkg pBtkbh .gqG c{bB poyk bk fbnk,
poy/ c{b ir/ i's fBokbh .wjkoki F/o f;zx bki oyk fbnk,
r[o ;zrs do yV
õ 267 õr[of;ZyK wB uVQ/ ukU .
jfo g% iB ;kuk Fkj' .nkg fd;kJ/ EkA nrzw nEkj' .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
nkg ubkJ/ ;kuk okj' . 1 wkx 2009 fp
õ 268 õr[o ;oB irs tfvnkJh .
r[o ;zrs ob fwb pfjDk ;ku/ EkJh .nksw ikJ/ Bk fe;/ fjb,Bk ikJ/ e'Jh FowkJh .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,p/w[y ghV/ fiA e'b{ fsb,
t/b/ nzs ebi[r nkJh . 9 u/s 2011 fpõ õ
95
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 269 õr[o ek Fpd ;op r[D .
r[o ek Fpd T[gikt/ ;kuh X[B .r[o ek Fpd r[o do nkJ/ ;[D .
r[o ek Fpd w/b fwbkJ/,wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
ebi[r r[ow[y u[D .
õ 270 õr[o ek Fpd r[of;y sokJ/ .nksw ozr wihm uVQkJ/ .r[o Fpd w/b fwbkJ/ .r[o Fpd r[of;y ewkJ/ .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,nkg nkgDh ;oBh brkJ/ .
õ 271 õr[o Fpd r[o do gkU .nksw ;z;k o'r fwNkU .
J/ek Fpd fB}kBzd T[gikU .gowkBzd r[of;y ;wkU .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,eo do; nksw fsqgskU . 5 i/ 2009 fp
õ 272 õr[o ek Fpd ;u ewkDk,
nksw ftu Bk jzeko oykDk .r[o gho Bk nkg nytkDk .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
t/b/ GhV nkg S[vkDk .õ 273 õ
r[ouoB T[gi/ pqjw frnkBk .r[o uoB ;op o; wkDk .r[o uoB gqG doFB gkDk .
wjkoki F/o f;zx r[o ;fsr[o g{ok,ebi[r i's irkJ/ wjkBk .
96
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 274 õr[ouoB f;Zy oy/ UN .
nzsekb iw ykJ/ Bk u'N .gkg T[sko/ gqG e'NB e'N .irs fBnko/ r[of;Zy fgnko/ ,
wjkoki F/o f;zx fiB s/oh UN .
õ 275 õr[ouoB i' iB bkrk .e% o'r d[yVk Gkrk .fuzsk ;'r p[Mh nkrk .
r[ow[y ;'fJnk ebi[r ikrk .nkg T[gkJ/ nBjd ;kuk okrk .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
i' iB ;oBh s/oh bkrk . 19 u/s 2010 fp
õ 276 õr[ouoB gqhsh ;kuk i'r .
gqG nfpBkFh d/t/ do; nw'x .jT[w/ wwsk eNkJ/ o'r .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,;'jz d/t/ ;kuh u'r . 5 i/m 2009 fp
õ 277 õr[ouoB gqhsh ;kuh wzr .r[ow[y ;kuk gko ikJ/ bzx .wkB; iBw Bk j'J/ Gzr .
wjkoki F/o f;zx ;fsr[o ;kuk nksw ukVQ/ ;kuk ozr . 1 wkx 2008 fp
õ 278 õr[ouoB gqhsh do; nw'x .r[ow[y ;ku/ o; ;kuk G'r .gqG rtkJ/ nksw ;fjz;k o'r .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
J/ek p]F/ ;kuk i'r . 22 wkx 2008 fpõ õ
97
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 279 õr[odo nkU nzfwqs w[y u[tkU .
fsqyk fsqFBk nkg p[MkU .ekjB feqFBk doFB do gkU .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
;d ;d o;Bk rkU . 5 eZse 2009 fp
õ 28o õr[ogq;kd r[o g{ok ikfDnk .feogk eo/ nkg GrtkfBnk .o?D ;pkJh ozr ;kuk wkfDnk .
iB G[b p]FkJh,N[Nk nfGwkfDnk .wB tih tXkJh,
;'jz Fpd jZE pZXk rkfBnk .r[of;Zy ;ku/ G[b Bk ikJh_,
ebi[r w% ftu o[b Bk ikJh_,wfdok wk; yk Bk pD j?tkfBnk .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
o[b Bk ikJh_ ob M{m/ :ko F?skfBnk . 19 u/s 2010 fp
õ 281 õr[o gq;kd G'r brkJ/ .
;kX ;zrs w[y u'r u[rkJ/ .e% o'r ;'r fwNkJ/ .;'jz ;kuk i'r dtkJ/ .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,gqrN i's do; nw'x fdykJ/ . 19 u/s 2010 fp
õ 282 õr[o g{ok ;d nokXBk .
iht nksw nkgDk ;kXDk .gqG g{ok wkXt wkXBk .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,nkg/ nkg y[bQkJ/ nzX nzX/o;'jz X[B tikJ/ BkdBk . 22 ;ktB 2009 fp
98
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 283 õr[o g{ok w?b ekN/, iBw ;tkodk .
g{o eokJ/ wks xkN/,Bk d/t/ gk;k jkodk .r[ow[y ;kuk o;Bk okN/,
t/y/ ozr ;Zuh ;oeko dk .o;Bk o; ;kuk ukN/,
s[N/ rVQ febk jzeko dk .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
r[ow[y ;ku/ ;zs iBk,;kuh i'sh sB fFzrkodk . 17 jkVQ 2011 fp
õ 284 õr[o g{ok do wzrhJ/,fiE/ s'N Bk nkt/ .
xo ;kuk ed/ Bk ;zrhJ/,Bk y'N gZb/ gkt/ .
;kX ;zrs fwb/ ozr ozrhJ/,nuoi y/b oukt/ .
ed/ w/b Bk j't/ e[;zrhJ/,r[of;Zy goQ/ jN ikt/ .JhFo i's pj[ ozrhJ/,
i[r' i[r i[r i's gqrNkt/ .wjkoki F/o f;zx xo g{ok wzrhJ/,
r[of;Zy dkB Bkw dtkJ/ . 8 u/s 2008 fp
õ 285 õr[o g{o/ eo' gqBkw .
J/E/ e'Jh Bk bZr/ dkw . ;[Zek jfonk j't/ ukw .ebi[r fwN/ nzX/oh Fkw .ghU nzfwqs ;kuk ikw .g{o/ j'J/ wks ekw .
dorfj ;kuh ;u xo tykJ/,dZ;/ ;kuk okw .
frnkBh fXnkBh irs fJFBkBh e'Jh p{M Bk gkJ/,
99
���������������������������������������������
���������������������������������������������
gqG ;ku/ dk fejVk Xkw .r[ow[y ;ku/ nkg tykJ/
f;zx f;zxk;D p?m/ fiE/ nkg eo/ fp;okw . 14 wZxo 2010 fp
õ 286 õr[o g{{ok eow ftukodk,
eo feogk gko T[skodk .iBw woB dk eki ;tkodk,
i' iB nkJ/ uoB fBw;ekodk .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,J/ek ozr ;ku/ eosko dk .
õ 287 õr[D rkT[Dk rfjo rzGho .wB mKvk FKs ;oho .nkg/ d/t/ nksw Xho .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,w[y u[nkJ/ nzfwqs ;kuk ;ho . 1 ese 2012 fp
õ 288 õr[ow[y nkU r[odo nkU .nksw fuzsk ;op fwNkU .nksw ;[y ;rb cb gkU .nzfwqs nksw ;kuk shoE r[ow[y ;ku/ B[jkU .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,i's ;o{g nksw ;kuk dhg irkU . 5 i/m 2008 fp
õ 289 õr[ow[y nksw ;d T[finkoh .nksw t;/ gqG froXkoh .;kuh i's gqG fBozekoh .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,J/ek i's ;op eo/ nekoh . 22 wkx 2008 fp
õ õ
100
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 290 õr[ow[y nksw fBowb fBowbk .p/w[y sg/ fiA pkb{ fpwbk .
r[of;Zy sko/ fiA so% fgzrbk .p/w[y ]kbh jZE w[V/ fiA o[y f;zwbk .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,;kX ;zrs r[o uoB bkr,
uoB etb ;d u[zw bk . 5 i/m 2009 fp
õ 291 õr[ow[y ;ku/ ;zs fgnko/ .
fwfbnk w/b jfo ezs Gsko/ .;ZiD ;[j/bk ftu ;z;ko/ .
r[o ;zrs w/bk jfo fBozeko/ .r[o u/bk fJe dtko/ .fBjebze eb ikwk Xko/ . 14 u/s 2011 fp
õ 292 õr[ow[y ;ku/ ;ku/ c{b .fwfbnk gqG ezs ezs{jb .ebi[r iht nzs Bk G{b .i's gqrNkJ/ gqG d{b' d{bQ .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
czd eNkJ/ nkg S[vkJ/Xow okJ/ dh ;{b' ;{b . 5 i/m 2009 fp
õ 293 õr[ow[y j'J/ gqG Fpd nXhB .Fpd fwbkt/ gqG gqphB .
fB}kBzd o; u[tkt/nksw fsqgskt/ fiA ib whB .wjkoki F/o f;zx u[ok;h r/V eNkt/,
f;y i's i's j'J/ bhB . 29 cZrD 2021 fp
õ õ
101
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 294 õr[ow[y o;Bk jfo r[D rk .nksw p[Mh dhg irk .gqG nfpBkFh i's ;o{g,ftu nkgD/ doFB gk .j'J/ gqekF ftu d/j nzXe{g,;kuh i's eo/ o[FBk .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,s/oh pDs ikJ/ pDk . 22 wkx 2008 fp
õ 295 õr[ow[y ;ku/ Xkw fBnkok .gkopqjw y/b fBnkok .J/ek i's ir/ froXkok .
r[ow[y ftobk t/y/ eo ftukok .i's ;o{g i's fBoziD,
fBjebze BokfJD Bo ntskok .
õ 296 õr[ow[y ;ku/ s/ok ;kuk xo .gqG nfpBkFh J/ek do .
J/ek i's fwbkJ/ ntsko Bo .wjkoki F/o f;zx ;fsr[o ;kuk,uoB bkr ir frnk so . 1 wkx 2008
õ 297 õr[ow[y wzr/ ;kuh wzr .
gqG nksw ukVQ/ ;kuk ozr .wkB; iBw Bk j't/ Gzr .Gtib ikJ/ gko bzx .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,;dk ;jkJh nzr ;zr
õ 298 õr[ow[yK eo/ pzd y[bk;h .d/t/ do; xBeg[o tk;h .
102
���������������������������������������������
���������������������������������������������
rb'_ eNkJ/ iw eh ck;h .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
uoB s/o/ ;uh ofjok;h . 1 wkx 2008 fp
õ 299 õr[of;Zy oki i'r ;u bhBk .;ku Bkw wjK o; ghBk .
gqG nfpBkFh ;kuk dkBk phBk .gko T[sko/ feogk Xko/,fi; iB o;Bk uhBk .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,r[ow[yK nksw FKs eokJ/
fiA ib whBk. 8 i/m 2010 fp
õ 300 õr[ow[yK jfo eo/ fgnko .fJe' d/t/ Fpd nXko .;kuh pDs nkg pDkJ/,
Gt ;kro s'_ ikJ/ sko .wfjwk nrDs rDh Bk ikJ/,
Bk e'Jh gkt/ ;ko .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
fBjebze BokfJD Bo,fBs Bfts nkt/ ftu ;z;ko . 14 u/s 2011 fp
õ 301 õr'fpzd ej/ i/ eo/_ wB}{o,w/oh d'J/ i'V eo pzdBk .iB GrsK nk;k wB;k g{o,nktD iktD S[N/ czdBk .
J/e p]F i'sh B{o,rkT[Dk u[e/ pZsh dzdBk .B}o nk }kjo }j{o,
e% nzX/oh v{zxh yvDk .GKv/ ]kbh eo Gog[o,
s/ok ;kfjp e[S Bjh_ xNDk .
103
���������������������������������������������
���������������������������������������������
i[r u"eVh p?mk foj'_ d{o,ebi[r nk e/ iB GrsK wb tNDk .
nkgDk okr ;[Dk s[ohnk s{o,o; fJe' fJe uNDk .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,d/tDjkok ;kuk to,
t/yDjkok nkgDh xNDk . 1 u/s 2020 fp
õ 302 õr'fpzd r'gkb wdB w{os .J/ek i's J/ek B{os .J/ek Fpd J/ek s{os .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,;op ihnK dh nk;k g{os . 5 i/m 2010 fp
õ 303 õxo ;[nkwh ;fji ;[y,g% ezs Gskok .
doFB g% nrzw w[y,j'fJnk B{o dhdkok .b/yk fgSbk frnk u[e,
jfo fwfbnk ezs Gskok .e{Vk Bksk frnk N[N,;[fDnk Fpd B}kok .
dhB w}Qp dh ojh Bk c[N,;uyzv t/y nkJ/ J/ezekok .
fi; dk Bkw nrzwk nzfwqs x[N,d' ijkBK mzvk mkok .iB Grs pDkJ/ ;ku/ ;[s,
Bkb obkJ/ r'fpzd Fpd d[bkok .uko i[r fdnK fÂfVnK fbnk g[S,
t/y/ ftr;/ gkt/ ;kok .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,;d d/tDjko ;jkok . õ 18 jkV F ;z 6
104
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 304 õxo wzdo fwb/ mkeo ;[tkwh .
ghnk gqhsw nzsoikwh .;fsr[o ;kfjp ;dk fBjekwh .iBw iBw dh g{oh eo/ ykwh .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,bZy u[ok;h rb'_ eN/ r[bkwh .
õ 305 õxo rqfj wzdo j'fJnk gfts,gkgh gfss so& .;u ;[jziDh ;[jkJh fEs,
r[o ;fsr[o tv tfvn& .b/yk bkJ/ e% fos,osh os s[b& .
Fpd Fpdh eo eo fjZs,b/yk b/y fwN& .
wkB; iBw ikJ/ iB fis,fi; p]F/ ;u ;oB& .do; dykJ/ fBs Bfts,o;Bk i' iB r& .;op ihnK gqG ;kuk fgs,fgsk g{s t/y ty& .nfpBkFh eosk J/ek nu[s,Bk wo/ Bk i& .i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh i's Xo,y/b/ y/b fBs Bfts,
y/bDjko p/gotkjhnk. 25 i/m 1016 fp
õ 306 õxBeg[o tk;h eb s/oh tfvnkJh .
Bo BokfJD fBjebze ebi[r i's gqrNkJh .r[ow[y ;kuk gqG do; eo B?D,nksw i's gqG d/ irkJh .nksw i's j'J/ T[finko,
105
���������������������������������������������
���������������������������������������������
nfrnkB nzX/o ;op fwN ikJh .wjkoki F/o f;zx ;fsr[o ;ku/ ikwk Xko,
ebi[r M{mh y/b fwNkJh . 16 ;ktB 2008 fp
õ 307 õxBeg[oh gqG ikwk g% .
nkgDk nkg gqG nkg S[g% .r[ow[y ftob/ gqG ;/t br% .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,r[ow[y ;ku/ do; fdy% . 8 u/s 2009fp
õ 308 õxBeg[oh g% ikwk .i's irkJh owJhnk okwk .fwbh tXkJh xBJhnk Fkwk .wjkoki F/o f;zx ;fsr[o ;kuk,
fBjebze ftF~ GrtkBk . 18 i/m 2009 fp
õ 309 õxBeg[o tk;h s/oh p/gotkjhnk .
uko'_ e[zN T[m T[m t/yD,eodk ikJ/ ;op ;c& .
r[of;y b?Dk t/y,g[soK SZvD wkJhnK .gqG i's ;o{gh Xko/ G/y,
nkg G[bkJ/ iKfdnK okjhnk .Bk e'Jh ikD/ n"bhnk gho F/],T[uh e{eD d/D d[jkJhnk .
X[odorkjh ;kuk wkjh,wkM/ d/; bkJ/ w/y,
Bk ;e/ e'fJ fjb& .;kuk b/y ;u fbykJ/,p/w[yK gkJ/ ckjhnk .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,tv dksk p/gotkjhnk . 6 wkx 2010 fp
õ õ
106
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 310 õxVh fÂ'Vk gkJh_ Bk .uoB'_ goQ/ jNkJh_ Bk .
nksw jzeko fteko ubkJh_ Bk .ftu ;z;ko M{mh w%,ikb ÂkJh_ Bk .
J/ek d/th_ Fpd nXko,Gow G[b/y/ r[ow[yK G[bkJh_ Bk .
cV cV pkj'_ bkJh_ gko,d/ XZek irs tfjD tjkJh_ Bk .nksw nzX/ Bk fd;/ e'Jh feBko,do ;ku/ jfo d[oekJh_ Bk .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,nzsw t/bk s/ok n%,
r[of;Zy fBwkDk rT{ rohp,nksw ftu'_ G[bkJh_ Bk . 7 i/m 2011 fp
õ 311 õxo ;kuk nkg ;[jk d/,;'Gktzs ;[bskB .
g[oy nfpBkFh i's irk d/,nzX nzX/o/ j'J/ frnkB .nBjd Bkdh Bkd tik d/,X[o dh Fpd ;[D/ X[BekB .xo wzdo fJe o[FBk d/,i'sh i's j' gqXkB .
nzfwqs nrzwk ikw fgnk d/,shoE w[e/ irs ijkB .fJe' nkgDk Bkw fdqVk d/,
eoBh gJ/ Bk nZyoK tkbh efbnkD .iiwkB j' e/ wok;h v{zwk nkgDh y?o gk d/,
r[ow[y wzrD ikD Bk fe;/ d[ekB .i[r iBw d/ fÂV/nkgDh r'd fpmk d/,
fBor[D fBor[D eo gqtkB .fgSb/ eow e[eow fwNk d/,
107
���������������������������������������������
���������������������������������������������
nkfd i[rkfd pD fwjotkB .d[y GziB Gt ;kro gko eok d/,
e[dos d/ wkbe j' e/ dfJnktkB .v[Zpd/ gZEo gko bzxk d/,ebi[r j' e/ fBrjpkB .
irs Fon e{V iz}ho s[Vk d/,s/o/ eow gt/ Bh;kD .wkNh uzwV/ b/y/ bk d/,s/o/ uoBh fvr/ nkD .bZy u[ok;h czd eNk d/,
MrVk oj/ Bk nktD ikD .;uyzv d[tko pjk d/,
fi; xo t;D Grs ;[ikD .g{op fÂV/ w/b fwbk d/,
;fsi[r so/sk d[nkgo ebi[r nzs eo efbnkD .fBor[D i'sh i's fwbk d/,
gzi ss b/yk oj/ Bk ftu ijkB .nkgD/ do ;uyzv dtko pjk d/,fiE/ g[i/ Bk e'Jh fJB;kB .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,
ebi[r r[o{nK e'b'_ yfjVk S[vk d/,r[ow[y fJe' tko eoB fpnkB .
õ 312 õxBeg[o gqG ikwk Xko/ .d/t d/thnK fcoB d[tko/ .;kuk ;zs ;kuh wko/ beko/ .Bk fd;/ do Bk dopko/ .d[yh j'J/ fcoB d[fynko/ .nouk g{ik gqG gko T[sko/ .wjkoki F/o f;zx ;fsr[o ;kuk,ikwk xBeg[oh ftu Xko/ . 1 wkx 2008 fp
õ õ
108
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 313 õuoB ;/t fi; iB eokJ/ .eo feogk gqG gko eokJ/,;kuh p]F/ gqG ;oBkJ/ .
wjkoki F/o f;zx ;fsr[o ;kukr[of;y ;/tk ;[cb eokJ/ . 1 wkx 2008 fp
õ 314 õuoB etb iB eo gqhs .gqG ;ku/ eh ;kuh ohs .ebi[r ;'jz o;Bk uhs .
fijtk r[D rkU rfjo rzGho rhs .eo do; eb ;ku/ gqG,gfss j' ikJ/ g[Bhs .
wjkoki F/o f;zx fjod/ got/fFUnksw j'Jh ;hs . 5 i/m 2008 fp
õ 315 õuoB etb i' iB n% .eo do; wjk ;[y g% .
uko toB fJe gqG wkD dt% .pqjw frnkB ;'jz Fpd ;[D% .
fis gqG bZrk uoB fXnkB,fs; gqG ;ku/ do; fdy% .ebi[r gorNh i's ftF~ GrtkB,G/y Xko fJe y/b ou% .
p[ZM/ e'Jh us[o ;[ikB,fi; gqG ;ku/ do; fdy% .
T[gi/ gqG pqjw frnkB,d;w dtko nkg y[bQ% .
iht Bkw r[Dh fBXkB,wjkoki F/o f;zx ;op ;[yd% . 13 ft;ky 2008 fp
õ 316 õuoB etb gqG oky' gqhs .r[o g{ok j? mKvk ;hs .
109
���������������������������������������������
���������������������������������������������
;dk nv'b ;dk nshs .;'jz Fpd irs j? ihs .M{mk ;z;ko pkb{ dh Ghs .wjkoki F/o f;zx gfss g[Bhs. 21 t;ky 2007 fp
õ 317 õuoB X{V w;se bkU .;ku/ b/y gqG do fbykU .M{mk G/y irs sikU .t/yk t/y Bk gqG G[bkU .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,Gow G[b/y/ G[b Bk ikU . 23 ;ktD 2009 fp
õ 318 õuoB X{V w;se bkU .
g{op bfjDk gqG do gkU .;'jz rfjDk nksw ezm iVkU .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB
nkg nkgD/ ftu'_ gkU . 24 ;ktD 2009 fp
õ 319 õuoB X{Vh ;kuh BjkU .;'jz Fpd o;Bk rkU .gow g[oy gfsgow/Fto,
gqG nfpBkFh ;kuk gkU .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
xo ikJ/ G[Zb Bk ikU .
õ 320õuoB fgnko d/t/ sko .
nkJ/ Bk jko ykJ/ Bk wko .wjkoki F/o f;zx ;fsr[o ;kukr[ow[y p/Vk eo ikJ/ gko . 6 i/m 2009 fp
õ õ
110
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 321 õuoB gqhsh dkB d/,Yfj fgnk dtko/ .do nkJ/ ;kuk wkD d/,j'J/ do; ngko/ .
gqG g{oB pqjw frnkB d/,nksw dhg j'J/ T[finko/ .r[o uoB gqG ;kuk fXnkB d/,;h; M[e/ s/o/ dopko/ .;'jz Fpd X[B ftu ekB d/,
nBjd tZi/ ftu d/j nzfXnko/ .;'jz Bkw ;u gfjBkD ykD d/ .J/e J/e j'J/ gqG uoB dtko/ .wjkoki F/o f;zx r[o ;fsr[o g{ok,
eo feogk r[of;y sko d/ . 12 ft;ky 2008 fp
õ 322 õuoB bkJ/ oZy/ bki .
Grs T[Xko/ ;tko/ eki .M{mh f;qFN M{mh ;KM .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,;'jz gfjBkt/ nksw ski . 17 u/s 2009 fp
õ 323 õuoB bkr fwb/ tfvnkJh .
gqG nfpBkFh eb j'J/ ;jkJh .tv okiB oki ;Zuk gksFkjh .gqG GkrB Gkr, t;/ ;G EkJh_ .
;/i pkFe Bkr, bSwh uoB M;kJh .gorN i's fBjebze,ftu wks d/ nkJh .
nktD rtD fe; p{M Bk gkJh .iBw Gow ftu fbnk rtkJh .r[of;y g{o/ s/oh XzB ewkJh .gorN j' e/ gqG nfpBkF/,
f;zx dbhg s/oh g?i oykJh .
111
���������������������������������������������
���������������������������������������������
s/ok Bkw Bk ed/ ftBk;/,i[r uko ;op i; rkJh .;kuk ;kfjp ;dk j? gk;/,
fi; B/ s/oh pDs pDkJh .nksw t/y fiE/ gqG tk;/,fi; B/ ;kuh p{M p[MkJh .;kuk Fpd d/ Xotk;/,
nzsekb r[of;y v'b Bk ikJh .wjkoki F/o f;zx iB s/o/ dk;/,;oB gV/ eh bki oykJh . 13 ft;ky 2008 fp
õ 324 õuoBh ;h; fBtkJh ik .o;Bk Bkb rkJh ik .fjod/ ftu t;kJh ik .jT[w/ o'r r[tkJh ik .nksw i's irkJh ik .
nfrnkB nzX/o fwNkJh ik .;Â ;o{gh gqrN j'fJnk,
do xo ;ku/ doFB gkJh ik .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
o;Bk Bkb fXnkJh ik . 13 u/s 2011 fp
õ 325 õuko e[zN j'J/ i? i?ekok .fBjebze fbnk ntskok .i's ;o{gh y/b ngkok .
G/t Bk gkJ/ iht w{oy w[rX rtkok .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkBr[ow[yK y[bQkJ/ d;w dtkok . 1 wkx 2009 fp
õ 326 õfuzsk |w Bk oj/ joy,
;'r ftu Bk e'fJ ;w& .fBor[D Xko d/Dk do;,i'sh i's vrwr& .
112
���������������������������������������������
���������������������������������������������
GrsK T[go eoBk so;,fwjotkB j'Dk ;j& .p/Bzsh wB}{o eoBh no},nko}{ s/o/ nZr/ fNe& .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,fBor[D Xko nkT[Dk gos,gfsgow/Fto p/gotkjhnk . 1 u/s F ;z 3
õ 327 õu'ih u'i nkg gqG .
ebi[r iht G[bkJ/ ;G .r[of;yK gqG fbnk bZG .
wjkoki F/o f;zx r[o ;fsr[o g{ok .Bk ikJ/ fes/ dp . 26 u/s 2008 fp
õ 328 õirs izikbk M{mk Bksk .r[o r'gkbk fgsk wksk .eo/ fgqsgkbk fdt; oksk .
s'V/ irs izikbk,p?mk oj/ fJe fJeKsk .i'sh i's nekb nekbk,uoB gqhsh dZ;/ Bksk .Fpd ;o{gh tZi/ skbk .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkBnksw p?mk wko/ Mksk . 28 eZse 2011 fp
õ 329 õiB Grs ;[j/fbU s[jkvk tyok gzE,
gF{ gzSh oj/ i; r& .s[jkvk g[oy nekb fJe' ezs,
fi; dk nZyo ;wM fe;/ Bk n& .s[jkvh e% wzdo nzdo tZidk ;zy,
X[B nkgDk okr FBt& .s[jkvh wfjzwk ;dk nrDs,
113
���������������������������������������������
���������������������������������������������
p/nzs fojk frD& .s[;K Y'bk gVQBk ;'jz wzs,
d{ih b'V ojh Bk o& .;[os ;tkDh Fpd jkDh fwfbnk ezs,
ezs{jb ][Fh wB& .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,X[o dk b/yk dJ/ fby& . 27 g'j 2021 fp
õ 330 õiB Grs ;d sed/ okj,
i[rk i[rzso fXnkB br& .etb t/bk gqG fwb/ wbkj,gfsgow/Fto j'J/ ;j& .
v[pd/ gkjB bJ/ sok,gkEo nkgD/ ezX T[m& .
;kuk wkor dJ/ tyk,ofjpo X[o dk c/ok g& .iBw eow d/ o'r dJ/ rtk,wwsk w'j fwN& .iw eh ck;h dJ/ s[Vk,
bZy u[ok;h r/V eN& .Fpd nBkdh dJ/ ;[Dk,
X[o dk okr ;wM& .e% wzdo eo/ WFBk,
;kY/ fszB jZE ;'Gk g& .;[osh Fpdh dJ/ fwbk,nkgDk ozr ozr& .nksw ;/ik dJ/ ;[jk,
;'jDh pDs pD& .nksw gowksw fJe' xo dJ/ t;k,
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,
iB GrsK dJ/ tfvn& . 22 i/m 2021 fp
õ õ
114
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 331 õiB Grs ;{ch ;zs efjDgqG s/ok Bksk frnk N[N,
N[ZfNnK rzY Bk e'fJ g[n& .nzso fbt ;G dh rJh S[N,
S[Neh fbt Bk e'fJ i[V& .nzfwqs ikw fwb/ Bk e'fJ x[N,nzfwA o; Bk e'fJ uy& .feogk eo nfpBkFh nu[s,
gkopqjw gqG nkgDk j[ew tos& .ebi[r e{Vh fefonk pdb d/ Ws,;fsi[r ;kuh Ws d/ wfje&.
T[ib eo ihtK w[y,d[ows w?b X[n& .nkgD/ Bkw dk p]FhI ;[y,
uoB gqhsh fJe ;oB& .T[bNk oj/ roG Bk Wy,
B"_ nmkoK dk r/V u[e& .s/ok wkBt p{Nk fojk ;[e,
jfonk f;zu Bk e'fJ eo& .fBor[D Xko nk e/ g[S,
fBot?o j' e/ t/y ty& .rohp fBwkfDnK r'dh u[e,
e'fMnK ewfbnK rb/ br&.ngokXh oj/ e'fJ Bk ;[s,;[Zs d[bko/ b? ngD& .Gkr brk d/ e% p[s,gzi ss tZi/ tX& .
fwjotkB fwjotkB j' e/ T[m,fwjo B}o fNe& .GrsK ;zsK T[s/ s[m,
r[ow[y nkgD/ xo t;& .nzsw s/oh ;G ~ UN,
UVe s/oh nk; oy& .;[os Fpd brk d/ u'N,
u'Nh uVQ e/ b? ir& .
115
���������������������������������������������
���������������������������������������������
jT[w/ nzdo'_ eZY d/ y'N,y'N/ yo/ nkg pD& .s?~ bZGd/ e'Nh e'N,
y'finK jZE fe;/ Bk n& .eo goekF fBowb i's,
i'sh iks/ gVdk d/Dk T[m& .MrVk oj/ Bk toB r's,
dhB w}Qp Bk e'fJ bV& .e{Vh fefonk eZY d/ ;'u,
;wM nkgD/ Bkb oy& .;u gqhsh p]F d/ i'r,i'rhFo j'Dk ;j& .jT[w/ jzrsk eN d/ o'r,;[y ;kro ftu ;w& .
s{z w/ok w+ s/ok nksw gowksw d/ d/ u'|,u[rbh fBzfdnk s'_ pkjo oy& .
nksw o; p]F G'r,G;wV nkgDk w/b fwb& .
ebi[r nzsw eo ;zi'r,ft:'r dk b/yk oj/ Bk o& .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,J/ek d/Dk X[o dk to,fBjebze BokfJD Bo,
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,Gkr brk d/ e% pze e'N,
do dtkok J/ezekok fJe' fJe ;[j& . 21 cZrD F ;z 6
õ 332 õiB Grs efjD fJe wzrhJ/ s/ok do;,
d{ik fJFN Bk e'fJ wB& .feogkb fdnkb{ j' e/ eoBk so;,fwjo B}o Bkb gko eo& .s/o/ j[ew/ nzdo nk rJ/ T[go \oF,XoBh Xos Xtb v/ok b& .
;kvh wB}{o eo no},
116
���������������������������������������������
���������������������������������������������
p/Bzsh fdsh ;[D& .iBw iBw dk tzv dod,d[yhnK dk d[y rt& .gZb/ Bkw dkw Bjh_ you,
ykbh M'bh d/Dh Go& .s?~ bZGd/ Bjh_ fe;/ wzdo w;fid fFtdtkb/ wZm uou,
uouk eo/ ;koh b'e& .s/ok B{o sZeDk ukj[zd/ n;uoi,;fs ;o{g ;'Gk g& .
i/ GrsK ekoB nkfJA gos,goskg GrsK d/ pD& .
n;h_ uko i[r d/ Bkwk dk oyd/ pos,o; G'r fJe' Bkw s/ok y& .
g{op bfjD/ dh t/y cod,b/yk fgSbk y'i y[i& .
i[r u"eVh d/fj }op,nrbk i'V b?Dk eo& .
s/oh fi; Xko ~ bZG Bk ;eD nop yop,s/oh ]po ;[D e/ p/]po ][Fh wB&.
jzeko fteko SZfvnk doG,dhB d[Bh fdsh si& .
do mKv/ eoe/ no},;h; fdsk M[e& .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,;kvk b/yk d/Dk w[e&. 6 eZse F ;z 2
õ 333 õiB Grs efjD gqG
sB wkNh ykeh w/N d/ dod,d[yhnK dod tzv& .
;kfjp s/ok j'Dk e/jVk jo},jo fjod/ eo ;c& .s{z i'Xk ;{opho wodkBk wod,
s[X fpB d{ik B}o e'fJ Bk n&.nkfd i[rkfd i[r u"eVh
117
���������������������������������������������
���������������������������������������������
iB Grs s/oh b'Vd/ wdd,fBs Bfts fXnkB br& .
e{V ebgBk eZY sFZdd,jw dod nkgD/ b? pD& .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,J/ek d/Dk X[o dk to,do s/o/ nby ir& . 4 u/s F ;z 5
õ 334 õiB Grs efjD gqG w/N nzX/ok nzX,
nzX nfrnkB d/ rt& .eo goekF nrzwh uzd,
fBor[D i's i's WFB& .jT[w/ jzrsk Ykj d/ ezX,GKvk Gow G" GzB& .nzso nksw d/ nBzd,
nBzd nBzd ftu'_ ty&.;fs ;o{g gk mzv,
nrBh nZr d/ p[M& .s{z w/ok w+ s/ok rkJhJ/ Szd,;z;k o'r oj/ Bk o& .iBw iBw dk w/NDk gzX,
gKXh ;\o Bk e'fJ Gt& .i[r iBw dh N[ZNh b?Dh rzY,
rzYDjko r'gkb ;tkwh nkgDk i'V i[V& .s/oh Xko j't/ Bk ozv,
;[jkrD ezs ezs{jb b?Dh ngD&.nzfwqs Xko Bho tjkT[Dk rzr,;ho ;kro fJe gorN& .
irs ijkB ikJhJ/ bzx,nr/ j' Bk e'fJ nNe& .nksw ;/i ;[jkT[Dh gbzx,;u f;zxk;D v/ok b& .Bkw Fpd tikT[Dk wodzr,
Bkd nBkdh nkg gorN& .
118
���������������������������������������������
���������������������������������������������
do mKv/ wzrh wzr,wKrs j' e/ M'bh vkjhnk .ebi[r nzsw ;ko/ nk;ktzd,
ykfjF swzBk s/o/ nZr/ oy&.s/o/ j[ew d/ ojhJ/ gkpzd,
pzdBk ftu ;h; fBt& .wkB; iBw Bk j't/ Gzr,
okJ/ Xow Bk dJ/ ;}& .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,J/ek d/Dk ;kuk to,
do mKv/ nk; oy&. 20 cZrD F ;z 6
õ 335 õiB Grs ej/ gqG ;kuk do;,do mKv/ B}oh n& .g{op iBw dh fwN/ jo;,jt; Bk e'fJ tX& .feogkb j' e/ eoBk so;,feogB b?Dk so& .nksw gowksw ojh sVg,
nm/ gfjo fXnkB br& .;u dtko/ nkT[Dk gos,
gfs gow/Fto c/ok g& .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,d/Dh ;u tfvn& .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkBs[X fpB ;jkfJe B}o e'fJ Bk n&. 22 i/m 2021 fp
õ 336 õiB Grs ej/ gqG s/ok fJFe nko}h,
;[fDnk ftu b'e& .s{z ebwk dZf;nk ftu cko;h,noph Bkb e[Vw& .s{z wzdoK ftu dZ;h nkosh,
119
���������������������������������������������
���������������������������������������������
fFtdtkfbnK ftu jtB eo& .s{z Bkw fBXkBk fbfynk fJpkosh,Bksk i'V ebw Fkjhnk .
s{z r[o ntskoK d/ o{g ftu pfDnk foj'_ f;ckoFh,E'V/ E'V/ nkgD/ Bkb i[V& .
s{z g?f;nK NfenK ftu pfDnk foj'_ nkVQsh,nkgDk jZN pD& .
dhB w}Qp s/oh y/b t/yh Xko dh,}ks gks eo/ bV& .
;u g[ZS/ s/oh y/bgzi ss e% fJj' nkJh ;kVdh,
i' r[o ntsko gho g?|zpo rJ/ ;wM& .s/o/ jZE ow} BkV BkV dh,
feA Fw; gZ[mh yZb b[j& .fJj gqhsh pDh ;'jD/ :ko dh,sZshnK sthnK T[s/ pj& .wB;{o n?Bb jZe g[eko dh,
e{eK d/ iD& .n;h_ wzrhJ/ gqhsh T[j fgnko dh,xo p?fmnK B}oh n& .s/oh y/b Fpd xBxko dh,
o;Bk fijtk Bk e'fJ gVQ& .wz}b T[s'_ s/oh wkF{e edh Bk jkodh,
wfjp{p t/yK ukJh_ ukJh_nk .fJj y/b r[of;y ezfBnk etko dh,
fi; s/oh UN se& .tkN B/V/ t/y X[o dopko dh,GZih nkJh ukJh_ ukJh_nk .
s/oh feogk ;G d/ ekoi ;tko dh,;[os ;[nkDh ][FhnK Y'bk r& .fJj ;zrs G[yh s/o/ do; dhdko dh,d[yhnK d[y dod fojk tzv&.wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,fJe G[y s/o/ ;u fgnko dh,
fgnko ftu'_ ;[y nksw B}oh n& . 24 jkV 2021 fpõ õ
120
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 337 õiB Grs ej/ gqG s/oh UN,fBs Bfts fXnkB br& .
Bkw Brko/ bk u'N,Fpdh vze ti& .e{Vh fefonk eY y'N,
i{m M{m eo ;c& .;u goekF p]F fBowb i's,B{o' B{o B{o WFB& .
b/yk u[e/ fuzsk ;'r,|wh |w Bk e'fJ oy& .s/ok Bkw ;zd/Fk ;fs ;b'e,;'Jh ;[osh bJ/ T[m& .bfjDk d/Dk u[ekJ/ b'e gob'e,p]F/ ;u ;uh ;oB&.
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,fwjotkB j' ;j& . 7 ;ktD 2021 fpõ 338 õ
iB Grs ej/ w+ s/ok podk,pzdhykBk d/ s[V& .G/t y[bQk nkgD/ xo dk,
gVdk T[jbk d/ u[e& .nzfwqs ikw fgnk nrzwh ;odk,o; o;hJ/ d/j[ u[n& .fBs Bfts s/oh nk;k eodk,
Gotk;k p]F ;u ;oB& .f;o uoB etbk Xodk,
B/so B?DK Bho tj& .fpoj'_ fÂ'V/ nzdo wodk,ihtB s/oh M'bh g& .
uko e[zN dfj fdFk s/ok ;fs ;o{g bZGdk,i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,J/ek d/Dk ;kuk to,
;kfjp ;fsr[o f;o w/o/ jZE oy& . õ 18 wZxo F ; 2
121
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 339 õiB Grs' nkgDk fjZ;k b?Dk Gkr,
iBw iBw dk g{op bfjD u[e&.ebi[r e{Vh fefonk ftu'_ ikDk ikr,
ikros i's eo WFB& .sq?r[D sZs p[MkT[Dh nkr,
nrBh sZs Bk bkr/ o& .w% vZ;Dh vZ;/ Bk Bkr,
fsq;Bk fsqyk Bk e'fJ jbe& .r[ow[y jz; pD'_ Bk ekr,
e{Vh fefonk pkjo eY& .xo dhge rqfj i's sZe' fuok|,uokrkjK dk v/ok Y& .
wB wB;k SZv' ;wki,p[X fpp/e pD& .
g[oy nekb ;oBkJh ikDk bkr,d{;o UN Bk e'fJ se& .nzso fBozso oj/ Bk tkd fttkd,fty nzfwqs o{g pD& .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,d/tDjkok ;kuk to,
;u t;s Bkw tos& . 2 Gkdo'_ F ;z 7 C
õ 340 õiB Grs' fJe' igDk ;'jz wzs,
wzst wkB; iBw jZb eo&.Xow dh Xko pDBk ;zs,
;fsr[o Fpd ftu ;w& .rVQ s'VBk jT[w/ jzrs,
jz pqjw o{g gorN& .;u dh Xko pDBk gzvs,
p[Xh s'_ go/ p'X eo& .g[oy nfpBkFh gkT[Dk ezs,
jfo eosk nrzw nEkjhnk .wkB; iBw pDkT[Dh pDs,
122
���������������������������������������������
���������������������������������������������
;u ;u ozr ozr& .gzX w[ekT[Dk ;tor pfjFs izBs,
;uyzv ;ku/ ;'Gk g& .fiE/ fwb/ ;kfjp Grtzs,
gkopqjw gfsgow/Fto X[odorkjhnk .i'sh i's ;wkT[Dk nzs,
nzsFeoB dk b/yk dJ/ w[e& .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,d/tDjkok ;kuk to,
;kuh f;fynk fJe fdqV& . 23 cZrD F ;z 6
õ 341 õig' Bkw gqG gqG J/e,J/ezeko fdqV& .;fsi[r ;kuh p]F/ J/e,
fNZe/ w;se X{Vh b& .p[X eo/ fpp/e,
d[ows w?b Xt& .sq?r[D w% Bk bkJ/ ;/e,nrBh ss p[M& .iBw eow dh w/N e/ o/y,b/yk nrbk dJ/ ty& .;uyzv iDk e/ nrbk d/;,
fgSbk yfjVk dJ/ S[v& .gqG uoB oj' jw/F,
dkBh dks/ ;h; fBt& .fiE'_ r[o ntsko g?|zpo fojk G/i,Grs GrtkB bJ/ gorN& .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,;kuk w/bk bJ/ fwb& . 1 nZ;{ F ;z 4
õ 342 õikrs ikrs ikrs o/ ir,ikrD t/bk nkfJU o/ .
123
���������������������������������������������
���������������������������������������������
Gkrs Gkrs Gkrs o/ ir,uko'_ e[zN tés d[j/bk o/ .
;oBkrs ;oBkrs ;oBkrs o/ ir,fJe ;oBkJh uoB etbk o/ .wKrs wKrs wKrs o/ ir,Bkw fBXkBk T[go Xtbk o/ .;tKrh ;tKr ou/ ouBkrs,p?mk oj/ fJe fJe/bk o/ .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,b'ewks jfo i's Xo,
SZph g'j ;[j% fdt;,iB Grs eo% w/bk o/ . 26 g'j 2012 fp
õ 343 õikrs ikrs ikrs o/ wB,
r[o irkfJU oh .Gkrs Gkrs Gkrs o/ wB,ebi[r mr"oh gkfJU oh .bkrs bkrs bkrs o/ wB,r[o uoB gqhsh bkfJU oh .
;oBkrs ;oBkrs ;oBkrs o/ wB,jfo ;{o/ ;op eb Gog{o/
jk}o j}{o/ ;u ;oBkfJU oh .i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh i's Xo,
Fpd jb{Dk wko nkg irkfJU oh . 12 eZse 2012 fp
õ 344 õikr/ Gkr, r[o ;zrs g& .
r[o ;zrs p[MkJ/ nkr,iB ;/t ew& .;/tk X'J/ e% dk|,nzfwqs cb y[n& .d[ows w?b rJh Gkr,
gqG ;ku/ dfJnk ew& .
124
���������������������������������������������
���������������������������������������������
irs p[MkJ/ fsq;Bk nkr,fwbh Fpd tfvn& .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,
bfjDk d/Dk fojk w{b u[e& . 27 g'j 2012 fp
õ 345 õikwk Xko/ xBeg[o .
gqG nfpBkFh ;kuk r[o .r[ow[y ;ku/ do nkfJD s[o .p/w[y ykbh jZE ikfJD w[V .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,uoB brkJ/ eo'V s/sh; ;[o . 1 ;ktD 2009
õ 346 õfi; gqG d/t/ nkgDk frnkB,fpB nZyoK nkg gVQ$,
;' nzso nksw gowksw eo/ gotkB,d{ik fJFN Bk e'fJ wB$ .nzfwqs nksw wzr/ ghD ykD,irs fsq;Bk G[Zy fwN$ .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,
;u eoBh nkgD/ jZE oy$ . 20 i/m 2021 fp
õ 347 õfi; fwfbnk r[o gkopqjw,
T[so/ o'r ;zskg .g{oB eki eo/ ekw,
g[oy nfpBkFh ;kuk pkg .b/y/ bkJ/ dwk dw,
i' iB rJ/ o;Bk ikg .irs p[MkJ/ fsqFBk sw,
do; dykJ/ nkgDk nkg .irs d[nkok d/t/ vzB,tv tvk xo gqskg .
125
���������������������������������������������
���������������������������������������������
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh i's Xo,gs oZy/ ewbkgks . 25 i/m 2016 fp
õ 348 õiht wkD Bk eo,
ir ;d Bjh_ ofjDk .r[of;y r[ouoB fXnkB eo,;u ;kX ;zrs ftu pfjDk,ftu d/j gqG ek tk; eo,
SZv M{m/ ;ke ;?Dkwjkoki F/o f;zx d[ZyK Bk; eo,
r[of;y uoB bkr d[y feA ;fjDk . 9 u/s 2008 fp
õ 349 õiht izs gqG ftu ;w% .p/w[yK ihtK fd; Bk n% .;kuk gqG Bk o;Bk r% .
o;B fteko wfdok wk; eo% .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,ebi[r ihtK M{m/ Xzd/ b% .
õ 350 õi[r u"Ek gqG ouB ou% .nEopB n?Vk nZbk wkD d/,nzsekb gqG nkg yg% .
gqG ;Z[s/ f;Zy T[mkb d/,;'jz ;kuk Bkw dt% .;u dhge fod/ pkb d/,
ebi[r p[M/ Bk fe;/ p[M% .;u gqhsh uoBK Bkb d/j[,
fBG ikt/ fiBQK B/Ij[z b% .wjkoki F/o f;zx i's dhdko d/,r[of;y do; eoB do n% .
õ õ
126
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 351 õi/m ej/ gqG godk u[e d/,
u[e/ irs nzX/o .gVd/ bkj d/ T[jb/ b[e d/,eod/ nkgDh fwjo .
G/t y[bQk d/ X[o dh s[e d/,d[shnk oj/ Bk s/o w/o .b/y/ w[ek d/ iBBh e[y d/,u[ok;h gJ/ c/o Bk r/V .MrV/ w[ek d/ G[y d[y d/,
B"_ yzv fgqEwh nkgDk r/Vk r/V .r[o ntsko g?|zpo ;[yDk ;[y d/,ebi[r nzsw Bk bk d/o .e{Vh fefonk iV g[N d/,jT[w/ jzrsk d/ fBp/V .
b/y/ w[ek d/ ekw eo'X b[N d/,w% wwsk Bk oj/ nzX/o .
e"b fJeoko g{o/ eod/ r'fpzd ;[s d/,eb ebeh fJe ntsko .s/o/ tés fBFkB/ Y[e d/,
fJwkw fJwkwk gotofdrko .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,J/ek d/Dk ;kuk to,
Fkj gksFkj ;Zuh ;oeko . 1 i/m F ;z 8
õ 352 õi? i?eko j'J/ sq?b'J/ .wksb'eh jkjkeko,
;[D/ g[eko Bk e'J/ .g[oy nfpBkFh ikwk Xko,
i'sh B{o j'J/ .Xos wks s/o/ eki ;tko,do dtko/ nkD yb'J/ .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkBfBjebze BokfJD Bo,
127
���������������������������������������������
���������������������������������������������
;zs wBh f;zx fdsk to .J/ek J/e irs N/e,toB r's oj/ Bk e'J/. 10 nZ;{ 2011 fp
õ 353 õi' xfVnk ;' GZiDk .
Bk e'Jh bkJ/ niBk giBk .r[o do r[o ;zrs wZb,r[ow[y ;ku/ ;ZiDk .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,nzfwqs nksw w[y u[nkJ/,
o;Bk gh gh oZiDk . 11 u/s 2011 fp
õ 354 õi' iB j'J/ wfdok wk;h .t/b/ nzs Boe fBtk;h .e'fJ Bk eo/ pzd ybk;h .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,i's gorNkJ/ xBeg[o tk;h . 22 wkx 2008 fp
õ 355 õi' iB ub/ w/o/ GkJ/ .
;'jz Fpd ;zr wB brkJ/ .wB dh d[pXk w?b r[nkJ/ .gqG g{o/ dh ;/t ewkJ/ .wfd wk; ~ jZE Bk bkJ/ .
r[of;yK ;zr r[of;y pD ikJ/ .y'bQ egkN r[o do; fdykJ/ .uoB etb ftu bJ/ fwbkJ/ .}ks gks dk wkD rtkJ/ .uko toB gqG fJe eokJ/ .
pqjw ;/ T[gi/ pqjw wkfj ;wkJ/ .i's ;o{g ;zr i's gorNkJ/ .e'Jh gqG dk G/s Bk gkJ/ .
dfJnk Xko ebi[r ftu nkJ/ .gzi ss ftu i's irkJ/ .
128
���������������������������������������������
���������������������������������������������
wjkoki F/o f;zx Bkw oykJ/ .fiB t/fynk fsB Bdoh nkJ/ .;kX ;zrs r[o do; fdykJ/ .;'jz Fpd r[o Bkw gorNkJ/ . 30 cZrD 2006 fp
õ 356 õi' iB nkJ/ gqG ;oBkJ/ .gqG nfpBkFh j'J/ ;jkJ/ .nksw ;kuh i's irkJ/ .i's ;o{gh do; fdykJ/ .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,nkg nkgDk G/t y[bQkJ/ . 21 wkx 2008 fp
õ 357 õi' iB nkJ/ gqG uoB d[nkfonk .wkB; iBw eb ;[nkfonk .nksw d[y gqG fBtkfonk .;Kse ;[y gqG tosk fojk .o'r G[y gqG r[nk fojk .wks e[y ;[cb eok fojk .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,uoB nkJ/ fi; ;h; fBtk fbnk . 21 wkx 2008 fp
õ 358 õi's ;o{g gqG irs got/F .;u/ gqG e' ;dk nkd/F .
nkg J/e i[r' i[r T[bNkt/ G/; .feogk eo gqG p]Fzdk
r[of;yK eo/ p[X fpp/e .i[r M{mk Xzdk SZv e/,
r[o uoB brkfJU N/e .r[o g{ok f;woBjko j?,ft;o' xVh Bk J/e .
ebi[r GrsK skoB nk frnk,wjkoki F/o f;zx eo i's ;o{gh G/y . 5 u/s 2008 fp
õ õ
129
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 359 õi's fBoziD irs nekok .ebi[r fwNkJ/ X[zX{ekok .;kuk Fpd ;'jz T[gikJ/,T[gi/ X[B ;Zuh X[Bekok .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,fBjebze eb bJ/ ntskok . 21 wkx 2008 fp
õ 360 õi'sh B{o fBjebze,
fBor[D nkg nyt% .nkg tikJ/ nkgDk vze,
Fpd vzvk jZE T[m% .t/y tykJ/ okU oze,
T{uK BhuK nkg ;w% .r[ow[y T[Xko/ fiA iB iBe,iB iBBh b/y/ b% .
y/b/ y/b pko nBe,ebi[r nzsw t/; tN% .gqrN j'fJnk tk;h g[oh xBe,xo wzdo nkg ;[j% .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh i's Xo,jfoiB ;ku/ bJ/ to,
nkg nkgDk pzXB g% . 27 i/m 2016 fp
õ 361 õig' ;'jz wB nksw ;[y .ig' ;'jz Bk ftnkg/ d[y .ig' ;'jz fwb/ gqG G{g .ig' ;'jz g/y' do; nB{g .ig' ;'jz gqrN/ i's ;o{g .
ig' ;'jz fwb/ wjkoki F/o f;zx ftu nzX e{g . 21 ft;ky 2007 fp
õ õ
130
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 362 õM{mk irs M{mh j? ohs .
;uk ;fsr[o j? ;dk nshs .fs; ~ oky' ;dk jh uhs .r[ouoB ;zr i'V' gqhs .
wjkoki F//o f;zx ubkJh ohs .;'jz Fpd dh ;dk j? ihs . 15 wZxo 2006
õ 363 õM[Zrh ej/ iB GrsK eo ;zi'r,X[o ;zi'rh d/ tfvn& .fÂ'Vk iBw Bk oj/ o'r,eow dk v/ok Y& .d/j[ do; fJe nw'r,
;tZS ;o{g B}oh n& .iBw iBw dk g{ok eo i'r,
i[r u"eVh s/oh nk; oy& .;ku/ Bkw dh p]F w"i,
][Fh e% wzdo gorN& .nksw o; o;hJ/ d/ G'r,
e{Vh tk;Bk pkjo eY& .eo goekF fBowb i's,i'sh B{o vrwr& .pzd fetkVh y[bQ/ ;'s,
;'Jh ;[os b? T[m& .Gkr brk e% e'N,ezuB rVQ ;[j& .g[oy nekb dhB fdnkbiB GrsK s/oh UN,
s/o/ j' e/ s/oh nk; oy& .Bksk s[Nk dhB d[Bh b'e,
f;qFNh Bk e'fJ tfvn& .s{z w/ok w+ s/ok rktD ;u ;b'e,Bkw fBXkBk fJe fXn& .;tkwh nzsoikwh j' e/ eo u'i,
e% u'bh nzdo Gkr br& .
131
���������������������������������������������
���������������������������������������������
bZy u[ok;h ftu'_ eo e/ y'i,r[ow[y nkgD/ xo pj& .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,
fwjo B}o fJe T[m& .
õ 364 õM[Zrh ej/ gqG dZ;h GrsK Xko uzr/oh,
wzfdA uzr/ d/Dk pD& .t/yh_ fes/ egV/ ozrkth_ Bk Bkb r/oh,
rofdF ftu G[n& .s/oh fwjo B}o fJe pE/oh,j'o nk; Bk e'fJ oy& .i/ nkswk pDk bJ/_ nkgDh u/oh,fuoh fÂzBh Bkb fwb& .
nkg/ uVQ ikJ/ s/oh p/Vh,p/Vk nZr/ Bk e'fJ WVQ& .;kfjp ;fsr[o j[D Bk bkJh_ v/oh,
v/fonk ftu ofj e/ eJh iBw fds/ bzx& .;}k G'rh pE/oh,
j[zdh ojh i[d& .fiBQK fgS/ wkoh c/oh,
fco e/ b?D/_ T[m& .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,jfo iB nkgD/ xo t;& .
õ 365 õM'bh Go Go b?Id/ ikU .][FhnK Bkb p?m/ ykU .J/E/ tés ;[j/bk j'fJnk,;kX ;zrs dk w/bk j'fJnk,nr/ cb ;kuk ykU .
nkg/ r[o nkg/ u/bk j'fJnk,d't/_ ob fwb fJe EK pfj ikT[ .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,;ko/ ob fwb o;Bk rkU . õ 3 wkx 2010 fp
132
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 366 õskoBjkok nk frnk,
fBor[D i's eo T[finko .BkA fBozekok nkgDk BkA oyk fbnk,
fBor[D o{g ngo ngko .;fsi[r ;kuk wkor bk fbnk,uko toBK fJe nkXko .jz pqjw w/b fwbk fbnk,gkopqjw eo/ fgnko .
gzi ss e% BkA Bk e'fJ tfvnk fbnk,fBor[D BkA j'J/ i?eko .;or[D s/ok gzX w[ek fbnk,b/yk uZ[fenk r[o ntsko .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,r[of;yK d/t/ ;kuk to,
soBh soB nkg eosko . 26 g'j 2017 fp
õ 367 õs{z s{z eo g[eko dh .gqG nfpBkFh feogk eo,s{z s{z tkiK wkodh .nkgDh i's nksw Xo,
w/oh e% ntr[Djko dh .Fpd Gzvkok Go,
w+ d[jkrD Bko ;z;ko dh .uoB tDikok pD eo,
wzrh J/ek f;e s/o/ dhdko dh .iBw eow gko T[skok eo,
r[D ntr[D wBwsh Bk ftuko dh .;kuk Fpd ;ku/ xo nXkok eo .
oy' bki uoB fgnko dh .;ku/ xo Fpd i?ekok eo,
fwN/ o?D nzX/oh X[zX{eko dh .nkgDk dhg T[finkok xo ;ku/ jfo eo,feogk eo ;tZS ;o{gh do; ngko dh .
133
���������������������������������������������
���������������������������������������������
cV cV yV yV pfj pfj rJh EZe,nzfwqs cb Bk frnk ge,d{o d[okvh B"_ dtko
nkg/ gJh ftuko dh .eo fBp/Vk nzsw je,
uVQ g"Vh ;Zuh ;oeko dh .nkgDh r'dh b? ue
j't/ fwjo s/o/ ;Zu/ dokpko .Fpd gkJh_ Be/b BZe,
e[zih d/th_ d;w dtko dh .Gow Bk oj/ e'Jh Fe,i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,uoB dk;h j'Jh ok;h pzd y[bk;h,
gko T[skok uoB fgnkok,fJe tDikok d'joh Xkok .
nkg/ v'p/ nkg/ skodh . 28 g'j 2012 fp
õ 368 õs[mk ;fsr[o dhB fdnkb,X[o w;se t/y ty% .jfoiB d/t/ ihnk dkB,
:kue wzrD i' iB n% .J/ek okr ;[DkJ/ ekB,
;'jz Y'bk ;kuk r% .dhge i's ir/ wjkB,
nzX nzX/ok dJ/ fwN% .i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh i's Xo,
xo nkgDk nkg ty% . 25 i/m 2016 fp
õ 369 õdfJnk ewkJ/ dfJnktkB .;kuk gqG tv fwjotkB .nkg y[bQkJ/ etb BG,
nzfwqs fMoBk gqG fMokD .
134
���������������������������������������������
���������������������������������������������
do; fdykJ/ gorN MZp,i's ;o{gh i's wjkB .
wjkoki F/o f;zx ;fsr[o ;kuk,J/ek p]F/ uoB fXnkB . 15 ft;ky 2009 fp
õ 370 õdfJnk eo dhB e/ dks/ .
nkJ/ do fwb/ to, g[oy fpXks/ .nksw y'bQ ;kuk ;o,
nm;m shoE M{m/ BQks/ .J/ek i'sh J/ek Fpd,J/ek ;[os J/ek xo,fwN/ nzX/oh oks/ .i'sh i's ;o{g jfo,
nZm/ gfjo J/ek ozr ozrkJ/,Bk ;'J/ Bk ikr/ fe; t/b/ goGks/ . 17 jkV 2011 fp
õ 371 õdJ/ tfvnkJhnK uko i[rir fwbD tX& .XzB XzB XzB r[o ;zrsk,r[o do s/ n& .foy w[B ikfJD wzB,
pjZso Grs gqG i's ir& .fbys eokJ/ j'J/ go;zB,
o;Bk d/t/ Grs tfvn& .XzB XzB XzB r[of;y,
fBjebze ;zr gqhsK b& .wjkoki F/o f;zx T[sw do;,eo do; ;G G[ZyK bkjhnk . 10 u/s 2008 fp
õ 372 õdo yV/ ;tkbh,T{uk dopkok .e'Jh Bk ikt/ ykbh,fiB s/ok ;jkok .
135
���������������������������������������������
���������������������������������������������
;u d' ijkBK tkbh,fBoXB fBokXkok .
iht izs dk nkg gqG tkbh,nkg gqG froXkok .
eb iht xkb pj[s xkbh,s[X fpB Bk dh;/ e'Jh ;jkok .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
eo feogk gko T[skok . 17 jkV 2008 fp
õ 373 õdo mKvk dZ;Dk J/e,
J/ezekok s/oh ;oB& .iB GrsK p]FhI N/e,
uoB etb fwb/ tfvn& .fpB nZyK b?D t/y,
fBi B/so eo WFB& .p[ZXh eo fpp/e,
d[ows w?b X[n& .sq?r[D w% Bk bkJ/ ;/e,
nrBh ss Bk e'fJ sg& .nksw gowksw eo j/s,
fjsekoh pD e/ t/y ty& .;uyzv iDk nkgDk d/F,
god/;h r[ow[y Bkb fwb& .fpB ebw pdb d/ b/y,i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,J/ek d/Dk ;kuk to,
;u dtko/ wzr wzr& . 12 wZxo F ;z 2
õ 374 õdo s/ok ;u ;[jziDk,
jfo ;kfjp ;fsr[o whs .feogk eo nkfd fBoziDk,b/yk t/y j;s ehN .
s{z dksk dkBh dod d[y G? GziDk,
136
���������������������������������������������
���������������������������������������������
godk y'bQ gqG{ nDvhm .;u gqhsh X{Vh p]F wiBk,
ebi[r iht fwm/ eo e"V/ ohm .Bkw fBXkB ukVQ ozrDk,sq?r[D ftu'_ eo nshs .
s{z nksw gowksw ;kuk ;ZiDk,gkopqjw pqjw T[s/ eo p]FhF .
B/so Bkw gk nziDk,ofjw w[jZps eo p]FhF .;dh u"Xth_ nzsw ;G B/ tzMDk,
ebfwnK tkbh oj/ Bk e'Jh jdh; .;G B/ fJe' s/oh eoBh pzdBk,s{z wkbe irs irdhF .
i' xfVnk ;' GZiDk,s/ok b/yk ph; fJeh; .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,J/ek d/Dk X[o dk to,
sq?r[D ;tkwh Fpd nshs . 18 u/s F ;z 7
õ 375 õdo wzrD n% wzrsk .gqG s'V/ o'r jzrsk .nkg obkJ/ ;zrsk .
Bkw ;ku/ ;u ;[u ozrsk .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
i' do s/o/ wzrsk . 7 i/m 2010 fp
õ 376 õdo; fdykt/ gqG nfpBkFh .foX f;X gqG uoB dh dk;h .;op tf;nk ;op xN tk;h .ebi[r gqrNh i's nfpBkFh .irs ;kok ;dk ftBk;h .r[of;y r[ouoB ofjok;h .ir/ i's j't/ nksw gqekFh .
137
���������������������������������������������
���������������������������������������������
wjkoki F/o f;zx r[o ;fsr[o g{ok,;op ;[y r[ouoB fBtk;h . 16 jkV 2007 fp
õ 377 õdo; dhnk r[o ;ku/ nk e/,i's ;o{gh ikwk gk e/ .
g[oh xBe ftu i's gqrNk e/,fBjebze eb BkA Xok e/ .M{mh e% nkg sik e/,;kuk pkDk nkg pDk e/ .
G/y G/y G/y gqG ;kuk G/y tNk e/,wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,i's ;o{gh do; fdyk e/ .
õ 378 õdo; dkB gqG do wzr' .nksw Bkw ;kuk ozr' .eo p/Bzsh w{b Bk ;zr' .nksw fXnkB ;kuh rzr' .
;[fDnk Bkw o'r rtkU nzr' .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
;dk ;jkJh nzr ;zr' . 17 Gkdo'_ 2009 fp
õ 379 õfdt; o?D o;Bk rkU .
o;Bk ig iht ;op ;[y gkU .;fsi[r ;'jz ;kuh BkU .
wjkoki F/o f;zx ;fsr[o ;kuk,o;Bk ;dk ;dk r[D rkU . 11 ;ktD 2008 fp
õ 380 õfdt; o?D i' w[M/ fXnkt/ .;'ts ikrs do; j? gkt/ .;'ts ig/ ikr r[o g{ok .do; dykt/ ;dk j}{ok .;u ;dk fwjotkB .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB . õ 15 wZxo 2016 fp
138
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 381 õdhB fdnkbk ;kfjp ;[y ;kro,jfo eosk B{o nbkj .
iB GrsK fBowb eow eo/ T[ikro,e'N iBw d/ g{op p]F r[Bkj .
;fs ;u pDkJ/ ;"dkro,tDi fJe' fJe eok .
Gkr brkJ/ e% rkro,;kY/ fszB jZE eo WFBk .do nkfJnK d/t/ nkdo,f;o nkgDk jZE fNek .
i' ;zd/;k d/ e/ frnk s/| pjkdo,fdZbh dtko/ eo d[nk .
g[oy nekbk r[ow[yK pD/ fuZNh ukdo,ebi[r ekbk ;{;k dJ/ b[jk .fwjotkB j't/ eosk ekfdo,e[dos ekfdo fwjotkB .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,d/tDjkok X[[o dk to,jfoiB p]F/ nrzwk BK . gfjbh i/m F ;z 8
õ 382 õdhge efjD iB Grs',
;kvh p/Bzsh wzB',nodk; fJe ;[D& .;fsr[o Fpd d/ pD' uzB',uzd B{o vrwr& .e{V e[fVnkok eY' sB',
i{m M{m Bk e'fJ tfvn& .wkB; iBw nkgDk p/Vk pzB',gqG ;oB bkr ;oB& .
;[D' ;zd/;k nrzwh ezB',i'sh iksk fojk fdqV& .
rVQ jzekoh jT[w/ GzB',jzrsk e{V oj/ Bk o& .
139
���������������������������������������������
���������������������������������������������
g[oy nekb d/ xo izw'_,Grs j' e/ nkgDk ;zr oy& .
jzeko fteko irs vzB'I,j[ew wzBDk ukJh_ ukJh_nk .
Xow dh Xko ;u d;sko ;h; pzB'I,f;o f;o nkgDk jZE oy& .pkjo fBeb' ftu'_ ][Fh rw'_,
fuzsk fuyk Bk e'fJ ib& .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,eo/ y/b ;kuk jfo,
;u dk gVdk nkg T[m& . 12 u/s F ;z 7
õ 383 õd[FN d[okuko ;' iB ejkJ/ .wfd wk; i' o;Bk bkJ/ .;kuk gqG fbnk G[bkJ/ .
gorNh i's eb r'fpzd okJ/ .Grs iBK xo xo j'J/ ;jkJ/ .;kX ;zrs fwb jfo i; rkJ/ .gqG nfpBkFh i's gorNkJ/ .;zs iBK gqG nkg tfvnkJ/ .wjkoki F/o f;zx s/ok BkA,
ebi[r ;kuh BkJ/ . 7 i/m 2008 fp
õ 384 õd[ows w?b d[oiBK .
T[so/ w?b fwb jfoiBK .ojh c?b ebi[r ihnK sB ibk .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
J/ek b'V/ ;op Gbk . 1 wkx 2009 fp
õ 385 õd/o Bk eo r[of;y fpbb% .ebi[r nrB sB wB ib% .feogk eo nkg gqG ox[o% .
140
���������������������������������������������
���������������������������������������������
eo FKs jT[w/ sB szd{o ib% .eY Grs G[b/yk ebi[r wB t;% .
fÂV ikJ/ Bk fdB oks,fiB gqG uoB ;zr B/j[z br% .wjkoki F/o f;zx rkU goGks,d/t/ do; s/i i's ;t% . 26 u/s 2008 fp
õ 386 õd/ts ;[o efjD j[D y'bQ d/ ;[osh,
;[ZfsnK b? ir& .do; eok nkgDh w{osh,
w{os nekb s/oh tfvn& .nktk} ;[Dk nkgD/ s{o dh,s[os eo FBt& .eh nkfrnk j}{o dh,;k~ d/ ;wM& .
n;h_ ][Fh t/yD nkJ/ J/;/ p/V/ g{o dh .i' g[oh nBzd dh d/D rtkjhnk .
Mbe sZeD nkJ/ e'js{o dh,i' w{;k eo/ WFB& .
;ko/ efjD gqG{ j[DbzxD Bjh_ d/Dk d{o dh,nr/ j' e/ M'bh vkjhnk .
w}d{oh d/ ik fgSb/ w}d{o dh,i[r u"eVh s/oh ;/t ew& .nr/ ;ik Bk d/th_ fe;/ e;{o dh,
J/j' wzr wzr& .fJe b'V uoB X{V dh .fNZe/ fJe' Bkw ty& .p[ZXh gftZso j't/ w{V dh,w{oyK fwb/ ;oB& .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,fwjo B}o fJe T[m& . 5 wkx F ;z 3
õ õ
141
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 387 õd/t/ Bkw gqG rfjo rzGhok .ebi[r M{m/ s'V/ }zihok .
nksw F[X j'J/ FKs ;ohok .ebi[r nrB Bk bkr/ ghVk .
wjkoki F/o f;zx ebi[r gorN/ ghoB ghok . 6 i/m 2008 fp
õ 388 õd/t/ Bkw Grs Gzvkoh .;'jz dkB irs nXkoh .
ftF~ GrtkB i's fBozekoh .wjkoki F/o f;zx ikwk Xko/ .do n% dh g?i ;tkoh . 17 jkV 2008 fp
õ 389 õd/t/ do; r[o r'gkbk .
Grs iBK dk ;dk oytkbk .nkfd i[rkfd ;dk fgqsgkbk .
;'jz d/t/ ;kuh wkbk .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,nkg ;jkJh ;dk fgqsgkbk .
õ 390 õd't/_ G[iK jfo c?bkJ/ .r[of;y ;ku/ ;zs ;[j/bfVU,nkU fwb' gqG rb bkJ/ .X[o dorkjh ;ku/ u/bfVT[,feA p?m/ w[y GtkJ/ .
jfo ;ku/ d/ bkb nbp/bfVU,nkU gqG nkgDh r'd T[mkJ/ .
Bk oj' wks ne/bfVU,Fpd b'oh d/ jfo nkg toukJ/ .nuoi y/b gkopqjw eb y/bfVU,
pD ikU G?D GokJ/ .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB
d/ wZsh nkg ;wMkJ/ . õ 14 wZxo 2010 fp
142
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 391 õd[y o'r T[so/ ;zskg,
g{s ;g{sk t/y ty& .o;B rkT[Dk ;'jz ikg,
i[r i[r nkg iD& .b'ewks j't/ tv gqskg,
c[Zb cb dJ/ wfje& .do; fdykJ/ nkgDk nkg,
nkg nkgD/ ozr ozr& .nkg/ j'J/ wkJh pkg,
r[ow[y pkb nRkD/ r'd T[m& .i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh i's Xo,o'r ;'r d/t/ eZN,
i' iB o;Bk i/jtk i/jtk o;Bk jfo r[D r& . 27 i/m 2016 fp
õ 392 õd[y d/j sB eo d{o .
dkB p]F/ iht uoB X{V .jv wk; BkVh fgzio N[N j'fJnk u{o .
d[yK poyk fiA fBwQh G{o .wjkoki F/o f;zx feogk eo,d/jh d[y eo ik d{o .
õ 393 õd[y dod sB ykJ/ .
w{zj ;/ fBeb/ jkJ/ jkJ/ .nzr nzr pZXk Bk e'fJ S[vkJ/ .
n"yX dko{ ;u bZXk,;'jz Bkw o;Bk rkJ/ .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,nkg nkgDh dfJnk ewkJ/ . 1 wkx 2009 fp
õ 394 õXB wkb d/ n% do .eo fBjkb d/, u[ek vo .
143
���������������������������������������������
���������������������������������������������
g{ok skb d/, d[y oj/ Bk xo .d{ih nrBh fco pkb d/,d[y G[y o'r d{o eo .uoB gqhsh ;kuh Bkb d/,
fBs nkAd/ ojhJ/ s/o/ do .iB GrsK tkbh ukb d/,
wkB; iBw g{ok ikJhJ/ eo .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB s?~ fXnkJhJ/,
t;kU ;kvk xo . 17 wZxo 2010 fp
õ 395 õXoBh ej/ iB GrsK d/ ;jkok,
;u fwb/ ;oB& .ebi[r e{Vh fefonk eo feBkok,;fsi[r ;kuk ;u gorN& .s/o/ Bkw dk j't/ fJe i?ekok,uko toB fXn& .fJe' fJFN j't/ ;z;kok,
dhB d[Bh ;h; fBt& .fJe' rqfj wzdo j't/ dtkok,do fJe' tZi/ tX& .
i' r[o ntsko g?|zpoK fdsk fJFkok,;' nzsw g{ok d/ eo& .s?~ efjzd/ eb ebeh ntskok,fBor[D B{o i's WFB& .
J/ek tyk ;uk dopkok,dorkj ;kuh ;'Gk g& .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,J/ek d/Dk X[o dk to,e{V ebgDk d/ rt& . 10 u/s F ;z 5
õ 396 õX[o dorkj dh ;kuh wzr,wKrs j' e/ M'bh vkjhnk .s/o/ Bkw dk fwb/ nBzd,
144
���������������������������������������������
���������������������������������������������
nBzd nkBzd ftu'_ gorN& .][Fh j't/ pzd pzd,
pzdrh d/Dh ;wM& .godk oj/ Bk jz pqjw,
gkopqjw s/ok B{o B}oh n& .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,b/y w[ekT[Dk ][Fh rw,
fuzsk d/Dh pkjo eY& . 1 u/s F ;z 3
õ 397 õBkw ej/ w/ok fgsk ;',d/tDjko tfvn& .;u goekF eoe/ b',
w/ok godk fdsk u[e& .jz pqjw nkg/ j',
Bksk i'fVnk ;fji ;[G& .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,ir ;kuh pDs pD& .
õ 398 õBkw ig' owZ:k r[D rkU .gqG nfpBkFh xo wkfj gkU .iBw woB d/ d[y fwNkU .;op f;y ub' r[o e/ GkU .
wfd wk; wB' sikU .;'jz Fpd wB t;kU .
wjkoki F/o f;zx dk doFB gkU . 16 wZxo 2006 fp
õ 399 õBkw ftu'bk irs pDkT[Dk .;'jz Y'bk ;kuk rkT[Dk .g[oy nfpBkFh t;/ e'bk,
nzdo p?m doFB gkT[Dk .Gkr brkJ/ e% u'bk,
145
���������������������������������������������
���������������������������������������������
;d ;[j/bk fojk wtbk,rhs r'fpzdk o;Bk rkT[Dk .Grs tfvnkJh T[go Xtbk,fyfVnk oj/ c[b etbk,
fBMo fMoBk fJe fMokT[Dk .i'sh i's ;o[g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,J/ek d/t/ Bkw to,
B/so nzRD Bkw fBoziD,do dtko/ ;ku/ gkU . 30 jkV 2012 fp
õ 400 õBkod ej/ gqG d/ d/ fJe db/oh,dfJnktkB dfJnk ew& .
s{z ;kfjp w+ s/oh u/oh,fuoh fÂ[zBh b? fwb& .ebi[r nzs eoh_ Bk d/oh,
v/o/ tkfbnK eoh_ ;c& .;ku/ Bkw dh ;u uVQk p/Vh,
BJhnk B"ek nto Bk e'fJ ty& .Fon dh oj/ e'Jh Bk p/Vh,pzXB pzd d/D/ s[V& .
fwjotkB wfjp{p w[jZps ftu eo fwjoh,wfjwB rhs ;[j/b/ t/y ty& .;dh u"Xth nzs n]ho n% B/oh,B/oB B/o gVdk d/Dk u[e& .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,d/tDjkok ;kuk to,
;u ;tkwh dfJnk ew& . 14 u/s F ;z 4
õ 401 õBkod ej/ w+ t/y/ Grs ;ZiD,
;'jD/ B}oh n& .eod/ fJe' wiB,
X{Vh yke ow& .
146
���������������������������������������������
���������������������������������������������
wwsk w'j sZiD,jT[w/ rVQ s[V& .g[oy nekbk fJe' bZGD,
fBor[D B{o i's WFB& .;u ;oBkJh bZrD,
Bksk s'V e{V b'e& .gq/w gqhsh ftu j' e/ wrB,;[osh Fpd ftu ;w& .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,eo/ y/b ;kuk jfo,
fBjebze BokfJD Bo,wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
eo/ y/b ;{ok ;oprD .;kfjp ;[bskB B"itkB wod wodkB
nkgDh eko ew& . 23 u/s F ;z 5
õ 402 õBkod ej/ tkj s/ohnK fwjoK,fwjotkB s/oh tfvn& .
;fsi[r dhB d[Bh g[ZS/feZE/ gow g[oy dk v/ok,etD Xkw ;'Gk g& .
;ko/ efjD ftF~ GrtkB fejVk,;u fdU ;wM& .
;fsr[o Fpd ej/ fiE/ w[Ze/ M/Vk,MrVk oj/ Bk o& .|ohp fBwkfDnK pzB/ p/Vk,p/Vh nkgD/ ezX T[m& .
t;/ Xow dk y/Vk,SZgo SzB nkg ;[j& .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,eo/ y/b ;kuk jfo,
;u dk j[ew fJe tos& . 20 nZ;{ F ;z 7õ õ
147
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 403 õfBjebzeh Fpd nw'bk .
gfjb'_ SZfvnk e% u'bk .c/o ;[D% ;'jz Y'bk .
Gow G[b/yk r[ow[y ;ku/ ;zsK nksw y'bQk.w/b fwbktk ;ku/ ezsk,j'fJnk irs ftu'bk .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,fBjebze BokfJD Bo,ntsko u"thnK tko,
wksb'e bZy u[ok;h y/vD n% J/ek nzsw j'bk . 17 jkV 2011 fp
õ 404 õfBjebze jfo ek BkA,Bk wo/ Bk i% .J/ek t;/ ;u rokA,
fBjub Xkw ;[j% .Bk e'Jh fgsk Bk e'Jh wkA,
pkbe r'd Bk fe;/ T[m% .Bk e'Jh d/t/ mzvh SkA,
f;o jZE Bk fe;/ fNe% .Bk e'Jh eo/ p?m fBnkA,
fJe fJeZbk nkg nyt% .i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh i's Xo,
fBor[D B{o eo/ o[FB% . 27 i/m 2016 fp
õ 405 õfBjebze oZfynk BkA,
jfo jfo y/b yb% .;zpb Broh ;u rokA,nkgDk nk;D b% .nkg/ fgsk nkg/ wkA,nkg/ pkb T[m% .nkg/ d/t/ mzvh SkA,
jfoiB ;ku/ w/b fwb% .
148
���������������������������������������������
���������������������������������������������
d/tDjkok mzvh SkA,jfo ;zrs s/o/ ;h; jZE fNe% .
d' ijkBh geV/ pkj'_,;uyzv d[nkok fJe ;[j% .
cV cV jz; pDkJ/ ekA,;fsr[o s/oh tv tfvn% .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh i's Xo,fBjebze BokfJD Bo,Fpd yzvk ftu pqfjwzvK,nkgDk nkg uwe% .
õ 406 õfBjebze eb ikwk gkJ/ .nkgDh eb nkg toskJ/ .T{u Bhu dk G/t u[ekJ/ .okU oze fJe eokJ/ .J/ek ozr Bkw uVQkJ/ .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB, i's ;o{gh ftu ;wkJ/ . 5 ft;ky 2009 fp
õ 407 õfBjebze i's irkJh .
fBjebze gqG d/j sikJh .fBjebze j' ;G f;qFN jbkJh .fBjebze ;op G/y fwNkJh .
fBjebze e[zN uko,i? i? i?eko eokJh .fBjebze b? ntsko,
ozr o{g Bk fe;/ tykJh .sih d/j j'J/ i's ;o{g
wjkoki F/o f;zx fBjebze BkA oykJh .
õ 408 õfBjebze nkg r[D fBXkBk .
fBjebze nkJ/ irs fiA pktBk .
149
���������������������������������������������
���������������������������������������������
fBjebze ftob/ r[ow[y gSkDk .fBjebze shB b'e fJe ;wkBk .
fBjebze nytkJ/ wjkoki F/o f;zx i's ftF~ GrtkBk . 1 eZse 2007 fp
õ 409 õfBjebze gorN j'fJnkd' ijkBK tkbh .
i's ;o{gh y/b ou%,Fpd ;o{gh d/t/ ;kuh vkbQh .
oki okikBk Fkj ;[bskBk J/e Y'nk,d'jK jZEK oZy/ ykbh .
jfo fpB nto Bk ikD/ e'fJ d'nk .X[o dorkjh nkg dbkbh .
r[ow[y nkg T[mkJ/ b'ewks ;'fJnk,g[oy nfpBkFh ;kuk gkbh .
nksw phi nzfwqs Bkw o; ;kuk p'fJnk,bZr/ cb e% vkbQh .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,fBjebze BokfJD Bo,b'ewks jfo i's Xo,
nkg nkgD/ fijk j'fJnk . 1 u/s 2013 fp
õ 410 õfBi xo t;/ nkg ngozgok .d/ do; w[y T[[ib eozsok .
gqG nfpBkFh ;op EkJ/_ ojzsok .wjkoki F/o f;zx d/ pqjw frnkB,ebi[r d[y r[of;yK Btzsok . 12 eZse 2007 fp
õ 411 õfBi xo t;/ gqG fwjotkBk .jfo xo iB Grs gSkBk .T[sw do ;[y fwb/ wjkBk .
oZy/ bki eb,wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkBk . 26 u/s 2008 fp
150
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 412 õfBw;eko ;dk r[o d/tk .fwfbnk gqG nby nG/tk .;'jz d/t/ o;Bk ;kuk w/tk .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,i's ;o{g tv d/th d/tk . 5 eZse 2009 fp
õ 413 õfBw;eko eo' r[od/t .
ebi[r gorN/ nby nG/t .;kuh gqhs r[o do; ;/t .T[sw cb eb ;'jz w/t .
wjkoki F/o f;zx e'Jh Bk dh;/,ebi[r s[M i/t . 29 u/s 2008 fp
õ 414 õfBw;eko eo' r[od/tk .
fpoEk Bk ikJ/ r[o eh ;/tk .;kuk cb brkJ/ nzfwqs w/tk .i' iB rkJ/ o;Bk fijtk .do; fdykJ/ tv d/th d/tk .gqG nfpBkFh nby nG/tk .g{o eokJ/ r[of;y ;/tk .wks brkJ/ ;kuk E/tk .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,fi; iB o;Bk jfo ;kuk ;/tk . 14 u/s 2011 fp
õ 415 õfBw;eko fBw;eko fBw;eko r[od/t .
fpoEk Bk ikJ/ b'ewks,r[o g{o/ ehBh ;/t .nksw shoE nkg B[jkJ/,
dfJnk eo/ tv d/th d/t .o;Bk r[D jfo ;kuk rkJ/,j'J/ ;[byDh ;kuh fijt .nzfwqs cb fJe ytkJ/,
151
���������������������������������������������
���������������������������������������������
i'sh i's ;o{g jfo,ebi[r s/oh nzsw to,r[ow[y ;ku/ ;zs iBK;'jz Fpd ;kuk w/t . 13 cZrD 2011 fp
õ 416 õfBwkfDnK d/ wkD gqG,Yfj gJ/ ;oBkJh .w{oy w[rX ;[ikB eo,
do nkJ/ ;oB sekJh .;u ;'jz Fpd dkB eo,
nksw p[Mh dhge d/j[ irkJh .gqG fjode i's frnkB eo,fBik Bzd d/j[ do;kJh_ .
wjkoki F/o f;zx feogk ftF~ GrtkB eo,nkD fvr/ s/o/ do . 29 u/s 2008 fp
õ 417 õBkw nzfwqs pkDh ;fsr[o fgnko,d{ih Xko Bk e'fJ ty$ .nzdo/ nzdo eo/ |[\sko,
|[\s F[Bhd y/b ty$ .eo/ y/b nkg eosko,
eoBh nkgDh nkg iD$ .do dot/F pD fGyko,
jfo nbZy fBoziD nby ir$ .Grs Grtzs y/b fBnko,
fBor[D ;or[D nkg yb$ .;Zuk Bkd ti/ X[Beko,
o[D M[D nkgDh nkg ;wM$ .;Ve ezY/ p?m/ ]podko,
p/]po ]po nkg g[u$ .fJ; s'_ go/ Bk e'Jh eosko,
;u d[nkok Bk e'Jh tfvn$ .fi; nzso fJe nXko,
fs; wzso Bkw ;[D$ .
152
���������������������������������������������
���������������������������������������������
pkDh nzfwqs eo/ g[eko,r[ow[yK okj se$ .
fpB GrsK eo/ Bk e'Jh fFzrko,;u o{g Bk e'fJ tN$ .
s]s fBtk;h J/ezeko,fBor[D nkgDh dfJnk ew$ .p/t; j' e/ fvrk w{zj d/ Gko,nkgDk pb Bk e'fJ iD$ .
d/tDjko fJe dksko,dksk dkBh nkg nyt$ .
i'sh i's ;o{g jfo, nkg nkgDh feogk eo,;kuh eoBh nkg ew$ . 18 cZrD 2019
õ 418 õB/oB B/ok j' eohp,
d{o d[okvk gzX w[e& .s/ok wkor t/yk nihp,
nê sok d/ ;wM& .w+ iBw eow dk s/ok woh},pD sphp b? pu& .
s/oh S'j uoB pdb/ w/o/ B;hpfB;ps nkgDh ftu fwb& .
i'sh i's ;o{g jfo, nkg nkgDh feogk eo,f;o nkgDk jZE fNe& . 23 jkV 2021
õ 419 õgfs gow/Fto dhB fdnkb,
dfJnk fBX s/oh ;oB& .s{z mkeo jA ezrkb,
;/te nkgDk b?Dk pD& .Bkw Gzvkok d/Dk ;Zuk XB wkb,wkbe ykbh M'bh nZr/ vkjhnk .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,
153
���������������������������������������������
���������������������������������������������
J/ek d/Dk X[o dk to,do s/o/ nk; oy& . 1 u/s F ;z 3
õ 420 õgfss T[XkoB j? Gt yzvB .gfss gktB d[Zy G? GziB .gorN fGU sq?b'eh BzdB .
r[of;y irs wfjekJ/ tKr uzdB .d'J/ i'V eo' r[o uoB pzdB .
wjkoki F/o f;zx gorNh i's fBoziD . 19 i/m 2007 fp
õ 421 õgfss gkgh gko T[skodk .
i' iB uoB nkJ/ fBw;ekodk .;kuk ozr ;u/ eosko dk .
r[D ntr[D Bk fe;/ ftukodk .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
do xo nkJ/ ;ku/ skodk . 17 u/s 2011 fp
õ 422 õgqG nfpBkFh ikwk g%,;op ebk Gog{o .J/ek i'sh J/ek Xko,J/ek ;kuk B{o .r[ow[y ;ku/ ;zs iB'_,nksw ;z;k eo' d{o .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,;kuk Fpd tykD/,Bk ikD' e{V' e{V . gfjbh wkx 2010 fpõ 423 õ
gqG ;zr iht ;kuk Bksk .;G M{m/ G?D Goksk .nzsekb Bk e'Jh ;zrh,
SZv rJ/ M{m/ ;op fgs wksk .i's ;o{g gorN i's,
gqG d/t/ do; fpXksk . õ 1 wkx 2008 fp
154
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 424 õgqG ;oB i' iB nkJ/ .
gqG nfpBkFh dfJnk ewkJ/ .gfss gkgh gqG bJ/ sokJ/ .
i' iB nkJ/ uoBh ;h; M[ekJ/ .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
fÂfVnK eb w/b fwbkJ/ . 21 wkx 2008 fp
õ 425 õgqG ;ku/ fbnk irs ntsko .shB b'e j'Jh i? i? i?eko .ebi[r iht ;[Zs/ g?o g;ko .r[ow[yK j'Jh nksw T[finko .;[o Bo nkJ/ gqG dopko .c[b po;ktD poyk Xko .J/ek i's irh fBozeko .
wjkoki F/o f;zx ;fsr[o ;kuk, xBeg[oh b? ntsko . gfjbh wkx 2008 fp
õ 426 õgqG ek ;zr nksw ;zrhs .gqG nfpBkFh ;kuk whs .J/ek p]F/ uoB gqhs .
fdt; o?D ;d o;Bk uhs .wkB; iBw ebi[r ihs .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,J/ek fwfbnk ;kuk whs . 23 ;kktB 2001
õ 427 õgqG ek tk; fiE/ ;zr ;fs .Grs iBK jfo oky/ gs .p/w[yK eb T[bNh gkJh ws .
ub/ fteko frnk Xow wB ;fs .r[of;y ;'jz Bkw ig .;u Fpd wB ;kuk oN .
wjkoki F/o f;zx s/oh ;oB nkJ/,J/E/ UE/ okyh_ r[of;yK gs . õ 5 u/s 2008 fp
155
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 428 õgqG ekoi eo/ g{o/ .
gqG nfpBkFh jk}o j}{o/ .;GBk fuzsk eo/ d{o/ .j'fJnk ;u ;zi'r,
d/t/ Bkw o; ;Zuk G'r,eN/ jT[w/ o'r,
T[so/ ;rb t;{o/ .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB
r[ow[yK ;d t;/ B/V/,p/w[yK fd;/ d{o d{o/ . 12 u/s 2011 fp
õ 429 õgqG eh wfjzwk fi; iB rkJh .wksb'e ftu fwbh tfvnkJh .
;kuk gqG j'J/ ;jkJh .r[ow[y ;ku/ G[b Bk ikJhI .wfdok wk; Bk o;Bk bkJh_ .nkgDh ehsh Bk nkg rtkJh_ .wjkoki F/o f;zx ;fsr[o ;kuk,
;G EkJhI j'J/ ;jkJh . 1 wkx 2008 fp
õ 430 õgqG uoB gqhsh ;dk ewkU .nwokgd gqG do ;d gkU .tv jz; r[of;y pD ikU .ekrK ftu'_ BK eYkU .fBjebze dh ;/t ewkU .nksw nw'V Bk gs rtkU .wjkoki F/o f;zx ;fsr[o ;kuk,nksw ozr r{VQ uVQkU . 1 wkx 2008 fp
õ 431 õgqG iht izs T[Xko eo .o[VQdk p/Vk gko eo .
feogk froto froXko eo .
156
���������������������������������������������
���������������������������������������������
fBoXB j'J/ ;[Xko eo .d[yhnK d[y Bk; eo .
nkgDk nkg ft;tk; eo .J/ek i's goekF eo .r[ow[y nkgDk dk; eo .;'jz o;B ;tk; ;tk; eo .
gqG ;ku/ nksw xo,;u Xho Xotk; Xo .
ebi[r nzX/oh oks nkt/ vo .;dk ;dk oy gk; jfo .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,J/ek fd;/ s/ok ;kuk xo .
nksw d[yV/ Bk; eo . 21 ;ktB 2009 fp
õ 432 õgqG d[y fBtko d/,do nkJ/ o'rh .;ku/ gqG sko d/,eb w/b ;zi'rh .nksw nzfwqs Xko d/,
fwN ikJ/ nzfXnko fpUrh .wjkoki F/o f;zx do; ngko d/,
r[of;y e'Jh Bk dh;/ nksw o'rh . 5 i/m 2008 fp
õ 433 õgqG{ do s/o/ dk wzrsk,M'bh d/Dh Go& .rVQ s'VBk jT[w/ jzrsk,
jz pqjw d/Dk ;wM& .nBe pko eoK fwzBsK,
fBA fBA bkrK gkJhnk .w/o/ pz; ftu oj/ e'Jh Bk fuzsk,
dodh j' e/ dod b?Dk tzv& .;G d/ nzdo d/Dh fjzwsk,
w/o/ fgS/ o' e/B?DK Bho Bk e'fJ tj& .
157
���������������������������������������������
���������������������������������������������
Gkt/_ skjD/ d/tD nDfrDs fBzdek,fBzfdnk ;[D e/ ][Fh pD& .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,J/ek d/Dk X[o dk to,;d nkgDk ozr ozr& . 21 u/s F ;z 5
õ 434 õgkopqjw s/oh nuoi w% .i's ;o{gh y/b ou% .
nkg nG[b ;G irs G[b% .fBjebze eb ikwk g% .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,p/w[y ihtK ;op G[b% . 21 wkx 2008 fp
õ 435 õghnk gqhsw jfo fBozeko,gow g[oy nyt% .jfoiB ;ku/ eo/ fgnko,b'ewks w/b fwb% .uoB etb Bksk ftu ;z;ko,g[oy fpXksk i'V i[V% .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh i's Xo,
;h; irdhF nkgD/ jZE oy% . 30 i/m 2016 fpõ 436 õ
gqrN j'fJnk nkg GrtkB,r[ow[yK ~ fdsk frnkB .
;'jz Fpd j? wjkB,f;wo/ iht gkg bfj ikD .e[zGh Boe f;y Bk ikD,
nkfd nzs gqG ftu ;wkD .nktD iktD dk gzX w[ekD,ftu u[ok;h u'NK Bk ykD .;'jz Fpd w/ok Bkw gSkD,
wjkoki F/o f;zx fdsk frnkB .
158
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 437 õgqG ;kuk f;o oZy/ jZE .
;'jz Fpd ubkJ/ ;kuk oE .gqG dh wfjwk pVh neE .
r[ow[y ftobk gkJ/ ;kuh tE .wjkoki F/o f;zx ;fsr[o ;kuk,
Grs iBK f;o oZy/ jZE . 1 wkx 2008 fp
õ 438 õgho g?|zpo e[sp r"_;,
w[Zbk F/] w;kfJe nkg iD& .gqG fwbD dk fi; ~ F"e,Fkj F"ehB fojk iD& .
e'Jh jZd Bk gkJ/ u"dK spe s"e,nb\ :/ Fpd Bk e'fJ gVQ& .uoB gqhsh ;kuh Bhsh fJe' oZy' UN,UVe nkgDk w/b fwb& .do xo wzdo ikJ/ gj[zu,p/gotkj c/ok g& .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,;u ;[DkJ/ fJe ;b'e,;G B/ r"Dk b'e gob'e,s{z w/ok w+ s/ok s/ok Y'bk,;d tu'bk Bkw nDw'b,
d{ik okr Bk e'fJ nb& . 16 i/m 2020 fp
õ 439 õg{oB i's g{oB ftu nkJh .gkb f;zx dh fpzd sokJh .
;/tk ;\b ftu irs eokJh .XzB f;y fi; r[o i's ;wkJh .M{mh d/j fwZNh ftu obkJh .i's ;o{g gqG ftu ojkJh .i?;h d/j ftu yke fbNkJh .;koh f;qFNh g[ZN tykJh .
159
���������������������������������������������
���������������������������������������������
i's o{g fJj eb tykJh .Xko d/j Bk eoh bVkJh .T[bNh ws ihtK ftu gkJh .nb'g p?m t/y/ fbt bkJh .Grs iBK ~ fdsk ;wMkJh .
ebi[r ftu wjkoki i's gorNkJh .ftu ;z;ko jkjkeko wu ikJh .fpB d/j s'_ gqG B}o Bk nkJh .r[of;yK ~ gqG d/j[ p[MkJh .
d/j[ doFB ftu fSB nb'g j' ikJh .;'jz Fpd ;G dk j't/ ;jkJh .wBh f;zx jZE d/tK tfvnkJh . 30 cZrD 2006 fp
õ 440 õg{oh eo d/ nk;,jfo pBtkohnk .
;kuh i's eo goekF,w/N nzfXnkok .
jfo fjod/ oy tk;,dhge i'sh eo T[finkfonk .
jT[w/ d[yVk j't/ Bk;,J/ek p]FhI uoB fgnkfonk .Fpd ighJ/ ;tk; ;tk;,d[yK o'r eohJ/ ekfonk .wkB; iBw j't/ ok;,
wks roG Bk nkJhJ/ d{ih tkfonk .nzsw eo pzd y[bk;,
;[D g[eko jfo fBozekfonk .iB j'J/ s/ok dk;,
d'J/ i'V uoB ;oB eoB fBw;ekfonk . 14 u/s 2011 fp
õ 441 õg'j ej/ iB Grs' rkU rfjo rzGho,
jfo tZvk tv tfvn& .FKs j't/ Foho,
nrBh ss p[M& .
160
���������������������������������������������
���������������������������������������������
nzfwqs p]F/ ;ho,fBMo fMoBk nkg fMo& .
pdb d/t/ sedho,sdpho nkgDh fJe ty& .
b/y/ bkt/ Fkj jeho,rohp fBwkD/ r'd T[m& .
Fon dk s'V/ }ziho,;kuh wz}b dJ/ g[u& .
fi; rqfj t;/ epho,epoK s'_ pkjo v/ok b& .;' wkbe ]kbe fgqsgkbeMrVk w[ekJ/ rohp nwho,nwokgd fJe iD& .;fs dk ;KMk p]F e/ uho,
p;so e{V e[fVnkok dJ/ rt& .wz}b u'Nh uVQ n]ho,
;uyzv dtkok fJe iD& .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,eo/ y/b ;kuk jfo,
fBjebze BokfJD Bo,wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
nkfd nzs iB GrsK eZNDjkok GhV,u[ok;h ck;h iw eh dJ/ s[V& . 7 g'j F ;z 7
õ 442 õg'j ej/ w/o/ ;kfjp ;[bskBk,;fs ;u d/Dh ;oB& .i'X/ ;{opho wod wodkBk,eb s/oh UN se& .j[ew toskT[Dk fJe ijkBk,
fBor[D ;or[D nkg ;wM& .Fpdh okr p]F sokBk,
s[ohnk s'_ goQ/ eo gVQ& .s/ok nksw B{o fwb/ wjkBk,gowksw s/o/ ftu ;w& .
161
���������������������������������������������
���������������������������������������������
;u dtkok fJe ty"Dk,;uyzv ;kuk nkg ;[j& .
i'sh B{o j't/ B{okBk,nzX nzX/o Bk e'fJ gorN& .
fwjotkB wfjp{p do s/o/ tk;sk gktK,fBA fBA bkrK gkJhnk .;dh u"Xth_ eo fXnkBk,
fBi B/so nZy y[bQ& .T[sw T[swh pzBQ rkBk,
;rB wB"Dk ukJh_ ukJh_nk .eb ebeh gfjfonk ikwk,}kwB j'Dk p/gotkjhnk .
s/ok Grs ;[j/bk oj/ Bk e'fJ fBEktK,fBi xo nkgD/ b?Dk fNe& .
fgnko w[jZps eohIfiA bkv bvktD wktK,
r'dh r'd r'd ty& .nkgDk ezvk s'b sok}{ fBor[D eoh_ ;ktK,
tX xN Bk e'fJ pD& .w?_ y/b t/yK Bkb uktK,
ukU xB/ok fJe gorN& .gfsgow/Fto gkopqjw g[oy nekb/ fJe' s/ok gq/w jzYktK,
d{ih ;/i Bk e'fJ ;[j& .rb gZb{ tk;sk gktK,
fBA fBA ;h; M[e& .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,J/ek d/Dk ;kuk to,fBjebze BokfJD Bo,
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,rqfj wzdo t/yDk ;kY/ fszB jZE rokwK,
xo xo nzso nkgDkB{o B{o eo WFB& . 7 g'j F ;z 6
õ õ
162
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 443 õcZrD ej/ w/oh fBw;eko vzvkts,
fBt fBt bkrK gkJhnk .gqG{ gq/w dh eo ;ykts,
p]fFF ftu Bkw tos& .GrsK ftu Bk oj/ ndkts,e{Vh fefonk d/Dh rt& .;fs Xow dh d/Dh fBnkws,t;s nrzw tos& .wB{nk eo/ Bk fe;/ prkts,prbrho b?Dk pD& .
fJj pZu/ s/o/ nzikDs,f;o nkgDk jZE oy& .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,
;u dh ;u Bkb us[o& . 1 cZrD FfjBFkjh ;zws 7
õ 444 õpD fGykoh nkU do .;'jz d/t/ gqG ;kuk to .]kbh Gzvko/ d/t/ Go .
nkg s[VkJ/ nksw fIizdok do .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
nkg/ nzdo p?mk tV .
õ 445 õpDs pDkJ/ nkg/ nkg .nkg igkt/ ;'jz ikg .nkg/ j' ikJ/ wkJh pkg .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,J/ek d/t/ ;kuh dks . 14 Gkdo'_ 2009 fp
õ 446 õpzdh s'V gqG nytkt/ .uoB i'V r[of;y sokt/ .
p/w[y o'VQ ebi[r nzs eokt/ .
163
���������������������������������������������
���������������������������������������������
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,i's ;o{g irs ftu nkt/ . 1 wkx 2008 fp C
õ 447 õpzBQ/ p/Vk j'J/ ;jkok .dJ/ y/Vk sB ngkok .w[e/ M/Vk nzfwqs Xkok .y[bQk ftjVk jfo dtkok .pzBQ/ p/Vk nzsw tkok .fBjebze Bo ntskok .okU ozeK fJe Gzvkok .
;[jkJ/ dtko pze nkJ/ d[nkok .okU oze fJe dkskok .
J/ek nze jfo Fpd ngkok .ti/ vze ;[D/ ;z;kok .
fBjebze BokfJD Bo ntskok . 4 u/s 2011 fp
õ 448 õpqjw frnkBhnK d/t/ jfo BkA .
gqG i's t;/ jfo EkT[I .fBjebze ;dk pb ikU .
wjkoki F/o f;zx o;Bk r[D rkU . 17 jkV 2008 fp
õ 449 õpkJh nZ;{ ej/ w/oh fJe nodk;,
nkyo ;h; fBt& .feogk eo g[oy nfpBkF,
nfpBkFh eos/ j' ;j& .iB GrsK g{oh eo ]kjF,
ykb; nkgDk ozr ozr& .s?~ eoBk Bk gJ/ sbkF,izrb i{jK y'i y[i& .
r[ow[yK e% wzdo nzdo d/ gqekF,i'sh B{o B{o WFB& .jo xN nzdo eo tk;,
tk;sk nkgD/ Bkb i[V& .
164
���������������������������������������������
���������������������������������������������
r[ow[yK b/y/ bk ;tk; ;tk;,i' ;kj ;kj oj/ fXn& .MrVk fwNk fgqEwh nkekF,
rrB rrBzso gzX w[e& .s/oh wzvb sZeD ok;,
;[osh Fpdh r'gh ekjB Bku Bu&.;dk ;dk t;D s/o/ gk;,
gk;k irs tkbk pdb& .;u dtko eokT[Dk fBtk;,
f;zxk;D nk;D fJe' fJe do;& .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,J/ek d/Dk ;kuk to,
;u d/ wkbe j'Dk ;j& . 22 nZ;{ F ;z7
õ 450 õpkbh p[X p[X nzRkDh .
ebi[r s/ok Gfonk gkDh .G[bh noiB s/oh pkDh .e% j'Jh nzBQh ekDh .
o;Bk rkAdh wfdok wk; ykDh .Bk r% pZsh dzdh jfo gokBh .
nksw nzXh p/w[jkBh .M{m/ Xzd/ nzs gSskBh .SZvD/ g?D/ jkDhnK jkDh .fe;/ Bk bZG/ oki/ okDh .fes/ Bk fd;/ mzvk gkDh .
noiB G[Zbh s/oh ;Zuh pkDh .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
i'sh ;o{gh ikwk Xko,eo/ c/o irs gSkDh . 14 u/s 2011 fp
õ 451 õfpnk; ej/
nkgDk b/yk t/y U; nrzwh gZEo,fi; dk o{g B}o fe;/ Bk n& .
165
���������������������������������������������
���������������������������������������������
fi; d/ ekoB r'fpzd ;[Zsk ;ZEo,s/oh ;/i ;[j& .
iB GrsK Bkb'_ ojh_ ed/ Bk tZyo,d{i/ do Bk v/ok b& .UBQK s/oh u'Nh uVQBk f;yo,wzib s/oh p/gotkjhnk .
g[oy nekb dhB fdnkb UBQK dk eo fceo,i' s/o/ Bkw dk fceok r& .
UBQK dh nksw Xko'_ fBeb,pkjo y'iD e'fJ Bk i& .
ebi[r iht uko e[zN dfj fdFk fgZND,B/so o'tD wkoB X& .
fpB s/o/ GrsK b/yk e'Jh Bk nkt/ BfiZmD,i[r u"eVh ojh ;wM& .
;G dh g{oh eod/ wB;k nk;k fJSD,fJfSnk ftu fGZfSnk d/ g& .
s/ok p'X nrkXk p'X fe;/ b/y ftu Bk nkt/ fbyD,ebw Fkjh ub/ Bk e'fJ us[o& .
bZy u[ok;h ftu'_ irs fBokb/ s/o/ Grs fd;D,fdFk ftu'_ nkgDk fjZ;k oj/ tzv% .i' f;ZX/ s/o/ Xow dtko/ nk e/ fteD,
ehws UBQK b?Dh g& .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,J/ek d/Dk ;kuk to,
g[oy ftXks/ dks nkgDh d/Dh tos& . 5 g'j F ;z 2
õ 452 õfpnk; ej/ gqG s/o/ pb pb iktK,
pbjkoh ;h; fBt& .Y'bk rhs ][Fh dk rktK,rk rk F[eo wB& .iB GrsK t/yK Bkb uktK,
ukT[ xB/ok d/Dk gorN& .;u p/Bzsh fJe ;[DktK,fgSbh :kd n& .
166
���������������������������������������������
���������������������������������������������
r[ow[yK dk s'b eod/ ;ktK,T{Dk ofjD e'fJ Bk g& .s/o/ T[go ;G dk dkntk,MrV/ e{V/ fds/ si& .eo fgnko fiA g[soK wktK,
wK g[Zso s'_ go/ s/oh Xko B}oh n&.fiE/ fwbdhnK mzvhnK SktK,f;o ;woE jZE fNe& .
i[r u"eVh s/ok y/b t/yD nktK,fBs Bfts fXnkB br& .r[ow[yK geVh_ nkgD/ pkjtK,
pb nkgDk nkg gorN& .e'Jh ofj Bk ikJ/ fBEktK,
i' do s/o/ ;h; fBt& .d[Bhdko Bk t/yh_ ektK,
r[ow[y jz; b?Dk so& .fpnk; ej/
w+ nk; ftu s/ok okj sektK,fpB nZyK nZy y[bQ& .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,J/ek d/Dk X[o dk to,
do mKvk X[o dk fJe ;[j& .
õ 453 õp/w[y do s'_ Bmdk,
r[of;y ukU xB/ok .p/w[y ebi[r pZXk rm dk,e[zN uko fd;/ jBQ/ok .r[of;y uoB ftu wEdk,doFB gkfJD ;zM ;t/ok .
wjkoki F/o f;zx r[ow[y s/ok ukNVk,d/ do; bkJh_ Bk d/ok . 12 ft;ky 2008 fp
õ õ
167
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 454 õp/Vk pzBQ pzdh s'V .nkg/ b? N[Nh i'V .
r[of;y ;ku/ gqG ;ku/ dh ;kuh b'V .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
;u gqhsh uoBh_ i'V . 5 eZse 2009 fp
õ 455 õGrs ;[jzd/ ;u do,
fwb/ wkD tfvn& .w?b rtzd/ ;u xo,
d[ows oj/ Bk o& .do; gtzd/ ;u ;o,
B/so B?D B?D fpr;& .uoB Yjzd/ cV bV,
nksw gowksw i''V i[V& .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,eo/ y/b ;kuk jfo,
;u dtko fJe ty& .
õ 456 õGrs iB tZvh tfvnkJh,
jfo tZvk tv tfvn$ .;ku/ xo j'Jh e[VwkJh,
;ZiD fJe' B}oh n$ .w/b fwbktk ukJh_ ukJh_,
ukU xB/ok fJe oy$ .irs fÂ'Vk j't/ Bkjh,
d'jok nkgDk ;ke pD$ .ghnk gqhsw geV/ pKjh_,r'dh nkg ;[j$ .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,;kuk ;zr nkg fBG$ . 21 jkV 2021 fp
õ õ
168
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 457 õGrs iBK s/ok Xotk; .
Grs iBK gqG ;d oZy/ tk; .ebir d[ZyV/ eo ikJ/ Bk; .t/b/ nzs eo/ pzd ybk; .uoB gqhsh iB wKr/ dk; .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,wkB; iBw eokt/ ok; . 1 wkx 2008 fp
õ 458 õGrs iBK gqG bki oykJh .
gorN j'J/ g?i ;tkoh gss gktB d[y G? GziB,Grs iBK f;o jZE fNekJh .wjkoki F/o f;zx fsqb'eh BzdB,
iht eo do; gqG gko T[skoh . 15 ft;ky 2008 fp
õ 459 õGrs p/Bzsh nZr/ ;ku/ ghnk,gqhsw s/oh fJe ;oB& .fBowb fBot?o eo ihnk,
ihtD i[rs d/ ;wM& .b/yk uZ[e/ ;kY/ fszB jZE ;hnk,okJ/ Xow Bk dJ/ ;i& .nkgD/ fwbDdk p]F jhnk,
jfo jfo s/oh UN se& .;fs Xow dh bk d/ Bhnk,
iVQ ;e/ Bk e'fJ T[yV& .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,f;o w/o/ jZE fNe& .
õ 460 õGrs p/Bzsh ;dk gqG gk;,
d{;o fJFN Bk e'fJ wB& .pzdB i'V eo/ nodk;,
nkoi{ nkgDh fJe ;[D& .
169
���������������������������������������������
���������������������������������������������
w?~ s/o/ fwbD dh ]kjF,d{ih nk; Bk e'fJ ty& .jA ;/te pkbk BZYk dk;,x'bh x'b x[w& .wkB; iBw eo ok;,
ofjok; s/oh fJe' G& .fi; rqfj ub/ ;tk;,
fs; wzdo d/ tfvn& .dhnk pksh eo goekF,i'sh i's WFB& .nksw ;/ik ;"Dk ykN,
gbzx ;[jktk fJe' fJe pD& .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,;u d/Dh wkD tfvn& . 2 jkV 2021 fp
õ 461 õGrs p/Bzsh eo/ ;d,
fBs Bfts fXnkB br& .nfpBkFh eos/ xo nkT[Dk GZi,fBor[D pD e/ gKXh okjhnk .w/oh ;/i ;[jziDh pfjDk ;i,X[o dk o{g ty& .
w/ok g{ok eokT[Dk ;Zuk jZi,jkis nto Bk e'fJ iD& .
b'ewks eoBk eki,eosk g[oy j' ;j& .nkgD/ Bkb p]FDk fJs\ke,
B\ke B}o e'fJ Bk n& .wfjp{p w+ s/ok w[Fske,
w[Feb ;koh jZb eot& .s/ok fwZso fgnkok pD nfjpkp,
opkp sB FBt& .;u dtko fJe nodk;,p/Bzsh ;u fdqV& .irs fÂ'Vk eN nikp,
170
���������������������������������������������
���������������������������������������������
d'jok nkgDk w/b fwb& .w[y gVdk y'bQ Békp,
uFw/_ dhd eo WFB& .irs G[Zb/ j[iok wfjokp,wjZbk fJe' ;'Gk g& .
fi; rqfj gotofdrko t;/ nkg,nkgDk v/ok b& .T[; dtko/ b? ik ;kE,X[o dk ;zr pD& .
w/oh ekfJBks tkbh Bjh_ rkE,o;Bk Bkb Bk e'fJ gVQ& .
iB Grs ej/w+ fJe' tko fejk s{z w/ok pkg,
fgsk g{s j'J/ Bk ed/ i[d& .s/oh Xko'_ s/oh T[gih Fky,
s[X fpB FBk]s eoB e'fJ Bk n&.i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,d'J/ i'V fgnk ;oB& . 2 jkV 2021 fp
õ 462 õfGzBVh o?D ukU xB/ok .
GrsK g% GrtkB x/ok .iBw eow dk eo Bp/Vk .
e'fMnK ewfbnK pzBQ d/ p/Vk .uoB etb oy y[bQk ftjVk .;G dk eN u[ok;h r/Vk .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,;u d[tko/ n% fijVk .
õ 463 õfGzBVh o?D ufVnk uk,
;fsr[o g[oy wB% .;fsr[o g{ok fwfbnk fJe wbkj,r[of;y ;kiD t/y ty% .
d'jK pjkJ/ J/ek EK,
171
���������������������������������������������
���������������������������������������������
J/ek do y[bQ% .ebi[r eo/ ;u fBnK,
irs M/Vk w/N fwN% .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,fGzBVh o?D w/b fwb% . 23 i/m 2016 fp
õ 464 õfGzBVh o?D T[mh ikr,
jfo ;zrs Bkb ir& .jz; pDd/ t/y/ ekr,
w[y s'_ nkgDk godk bkjhnk .xo ftu xo dhge ird/ t/y/ fuokr,
nkgDk nzX/ok ojh fwN& .;fsr[o g{ok r[ow[yK X'tD n% dkr,
fGzBVh o?D Bkb ob& .jfo ;zrs s/o/ tv tv Gkr,
Xos Xtb ][Fh ojh wB& .fGzBVh o?D ;oB ;oBkJh rJh bkr,d'J/ i'V p?mh ;h; M[e& .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,
nkg nkgDh dfJnk ew& .
õ 465 õfGzBh o?DVhJ/ s?~ fwb/ tXkJh .
i's s'_ gorN i's,i's irs gorNkJh .
fGzBh o?DVhJ/ s?~ fwb/ tXkJhftnkg/ ;G/ d{y,
ebi[r bJ/ sokJh .fGzBh o?DVhJ/ s?~ fwb/ tXkJh
ftF~ gorN nkg, wkB; d/fj pDkJh .
fGzBh o?DVhJ/ s?~ fwb/ tXkJh,i/m gzi xo xo fwb/ tXkJh .
172
���������������������������������������������
���������������������������������������������
fGzBh o?DVhJ/ s?~ fwb/ tXkJhfeogk eo ngko,
JhFo ebi[r dJ/ tfvnkJh .fGzBh o?DVhJ/ s?~ fwb/ tXkJh
XB ;jktk EkB,fiE/ gqG i's gorNkJh .fGzBh o?DVhJ/ s?~ fwb/ tXkJhe[Zy skp' dh ;[cb eokJh .fGzBh o?DVhJ/ s?~ fwb/ tXkJh,fgsk itzd f;zx g{s ox[okJh .fGzBh o?DVhJ/ s?~ fwb/ tXkJh,
wjkoki F/o f;zx i's irs fNekJh .
õ 466 õfGzBh o?DVhJ/ s?~ fwb/ tXkJh,fwb ;yhnK wzrb r% .fGzBh o?DVhJ/ s?~ fwb/ tXkJh,
XzB iD/_dh wkJh .fGzBh o?DVhJ/ s?~ fwb/ tXkJh,
irs GJ/ T[finko, jfo i; rkJh .fGzBh o?DVhJ/ s?~ fwb/ tXkJh,
ikwk fbnk Xko, eb fBjebze nytkJh .fGzBh o?DVhJ/ s?~ fwb/ tXkJhwjkoki F/o f;zx b? ntsko,shB b'e i? i?eko eokJh . 4 i/m 2007 fp
õ 467 õfGzBh o?DVhJ/ s?~ fwb/ tXkJh .
r[ow[y ;ku/ ;zs iB,jfo bJ/ fwbkJh .
gqG nfpBkFh wks i's Xo,jfo eo/ irs WFBkJh .
fGzBh o?DVhJ/,wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
s/ok pD/ ;kuk fws ;ykJh . 5 i/m 2010 fpõ õ
173
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 468 õG'r brkJ/ gqG Gzvko/ .;kX ;zrs ;op tosko/ .nksw d[y gqG fBtko/ .wjkoki F/o f;zx i's ;o{g,gorN i's G'r brkJ/ . 1 wkx 2008 fp
õ 469 õwjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB s/oh i? .
f;qFN ;pkJh eodh ikJ/ y? .r[ow[y ftobk ftu wks d/ oj? .
nZm/ gfjo fdt; o?D,i' BkT[I s/ok ;kuk bJ/ .
nzsw nzs ebi[r wzdo w;hsK ikD/ Y?.wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
r[o ;zrs nky' s/oh ;dk i? . 3 wkx 2010
õ 470 õwjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
fBjebze d/j sikJh .nrBh G/N nkg uVQkJh .wks fgs Bk e'Jh oykJh .
r[ow[y ;ku/ ftu i's fNekJh .Bk e'Jh GkJh Bk e'Jh G?D,Bk e'Jh fd;/ Xh itkJh .
J/ek r[o ;zrs s/oh uoB gqhs gqG ;ku/ GkJh .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
gorN i's fwbD n% ;kuk wkjh . 5 i/m 2011 fp
õ 471 õwjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB o;Bk rkU .
fBikBzd fBi xo w/_ gkU .gowkBzd d/ ftu ;wkU .pzd pzd ftu i's irkU .nksw ezX go/ jNkU .
;'jz Szd nkg ;[D' nto ;[DkU .
174
���������������������������������������������
���������������������������������������������
wfdok wk; o;Bk Bk bktDk rzd,gqG nfpBkFh dJ/ ;ikU .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,tv dksk p/gotkj' . 7 i/m 2010 fp
õ 472 õwzrD nkJ/ pD fGykoh .gqG nfpBkFh tv Gzvkoh .
;kuh dks M'bh gk,ebi[r nzsw j'Jh ytkoh .
rb'_ eN/ u[ok;h ckj,d/ uoB ;uh ;odkoh .
fJe tyk ;Zuk EK,fiE/ t;/ jfo pBtkoh .nr/ j'J/ cV b? pKj,
nksw j'Jh ;G d[fynkoh .Bk e'Jh ;wMkt/ g[sK wK,
fBjebze n% wks ikwk Xkoh .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,gorN i's r[ow[yK gko T[skoh . 14 u/s 2011 fp
õ 473 õwzrb r% ;ku/ xo .r[o ;zrs ftdk d/t/ eo .][Fh ikDk nkgD/ xo .Bkb b? ikDk ;kuk to .;'jz Fpd M'bh Go .
nksw BjkT[Dk ;ku/ ;o .o;Bk rkT[Dk eoBh eo .
uoB ;h; XoktDk,nksw jzeko d{o eo .nkgDk nkg G/N uVQktDk,
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,nksw ;fj;k d/t/ eZY,i'sh ;kuk B{o Xo . 3 wkx 2010 fp
õ õ
175
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 448 õwfd wk; fi; iht nkjko .;' iht ikJ/ Boe wMko .
e{eo ;{eo i{B fwb/,j'J/ iBw x'rV gkJ/ pko pko .j'J/ ftFNk w[y d/t/ d/j nXko .
j'J/ Boe fBtk; gkJ/ d[y,e'Jh Bk b/t/ ebi[r ;ko .
r[of;yK T[ib w[y,ftu uoB gqhsh d/j[ nXko .eo uoB gqhsh fwb/ ;G ;[y,ebi[r p/Vk j'fJnk gko .
wjkoki F/o f;zx ;op d[y GziB,;'jz d/t/ Fpd tgko . 15 ft;ky 2008 fp
õ 475 õwksb'e gqG ikwk Xko/ .;zs iBK ~ gko T[sko/ .J/ek d/t/ ;'jz Bkw nXko/ .
r[ow[y ;'jD gqG uoB dtko/ .T{u Bhu gqG Bk ftuko/ .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,ikwk wksb'e ftu Xko/ . 22 wkx 2008 fp
õ 476 õwksb'e gqG ikwk Xko/ .
rD rXzop gqG uoB dtko/ .gqG nfpBkFh uoB pbjko/ .;kX ;zrs ;'j/ uoB dtko/ .Xo/ i's ftu nkg fBozeko/ .
;kuk gqG Go/ Gzvko/ .;'jz Fpd frnkB d/
gqG nksw eo/ T[finko/ .wjkoki F/o f;zx ;fsr[o ;kuk,eo feogk gko T[sko/ . gfjbh wkx 2008
õ õ
176
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 477 õw/oh g[eko J/ek ;[D,
nksw nkJh do fBwkDh .nzfwqs fgnk jfo ih,fJe' ;Zuk gkDh .
;'jz Fpd dks M'bh gk,rktK ;Zuh pkDh .
ebi[r nzX/oh oks fwNk,r[of;y ;ko/ ;zr obk,
fJeZm/ j'JhJ/ jkDh jkDh .J/ek oZyhI mzvh SK,
nkg/ pD ikJhI fgsk w/oh wK,wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,nkgD/ uoBK d/th_ ;Zuk EK . 7 u/s 2011
õ 478 õw/oh i's dk j't/ goekF .pkeh ;GBk dk ehsk BkF .n?;h ebk nkg j? Xkoh .
nkgDh i's nkg gorNk bh .w/oh i's iK f;y ftu nkt/ .Bp} J/; dh ubD'_ jNkt/ .fJj tZvk G/s j? ;kvk .
wjkoki F/o f;zx ;fsr[o vkYk . 15 Gkdo'_ 2006 fp
õ 479 õw/b fwb% g{o/ r[o .j'fJnk ;zi'r fbfynk X[o .;kuk i'r r[o uoB i[V .r[o doFB e' b'uB ;[o .gorNh i's xBeg[o .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,fBjebze BokfJD Bo ntsko ;Zuk ;fsr[o . 7 wZxo 2010 fp
õ õ
177
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 480 õwkbt/ tkfbU rkt' Fpd,
;fsr[o uoB ;Zuh ;oBkJh .MrVk SZvDk dhB w}Qp,
nksw gowksw b?Dk gqBkJh .fJe d{i/ dk eoBk ndp,
;G ~ ;wMDk G?DK GkJh .;fsr[o w/bk irs Bjh_ pdB,fBor[D fBor[D bJ/ goBkJh .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,
irs fteko ftu'_ n% eZYD,cV pkj'_ gko eokJh .
õ 481 õfwjo B}o Bkb gqG sedk,d' ijkBK ;ZiD whs .G/t y[bQkJ/ nkgDh nZy dk,Fpd ;[Dkt/ X[o dk rhs .godk bkjt/ ;ku' ;u dk,p]FDjkok uoB gqhs .i' GrsK nzdo t;dk,;' goyDjkok Bhs .bZy u[ok;h ftu'_ oydk,
e% ukVQ e/ ozr wihm .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,eo/ y/b ;kuk jfo,
t;Djkok Xkw nDvhm .
õ 482 õo;Bk jfo jfo ;kuk r"Dk,pZsh dzd fjb& .nzso nksw J/ek g"Dk,J/ek tZi/ tX& .
i{mk M{mk e% eZgV b"jDk,
178
���������������������������������������������
���������������������������������������������
Fpd d'Fkbk sB jzY& .fywK |ohph M'bh g"Dk,
:kue dkB i' wzr wzr& .ekb wjKekb B/V Bk n"Dk,fgqsgkb jZE tfvn& .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh i's Xo,
rohp fBwkD/ rb/ br& .
õ 483 õo;Bk o; nksw o; gkT[Dk .gqG nfpBkFh Bk wB'_ G[bkT[Dk .xBeg[o tk;h fod/ t;kT[Dk .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,;kuk ;fsr[o ;dk fXnkT[Dk .
õ 484 õo;Bk rkT[Dk jfo GrtkBk .
B"_ fBX nmkoK f;ZX,gqG ;ku/ xo T[gikDk .
nksw ikJ/ ftX,Fpd sho fJe ubkDk .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,gqG fwbD dh dZ;/ fpX,;'jz ;[jkr rhs rkDk . 5 i/m 2011 fp
õ 485 õo;Bk ig nksw o; gkU .nksw ;kuh i's irkU .Gow G[b/yk ;kok bkj' .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,fBjebze ;u ;oB oykU . 21 wkx 2008
õ 486 õo;Bk ig nksw o; wkD' .gqG nfpBkFh eb gSkD' .
179
���������������������������������������������
���������������������������������������������
r[o uoB ;d ;d ;d e[opkB' .J/ek oZy uoB fXnkB' .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,i's ;o{g ;d ftu ;wkD' . 11 cZrD 2008fp
õ 487 õo;Bk ig iht ;tk; ;tk;k .
;'jz Fpd ;kuk ikgk .nkg/ wko/ jT[w/ skgk .nkg/ T[sko/ nksw gkgk .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,;'jz ;kuk d/t/ ikgk . 1 wkx 2009 fp
õ 488 õo;Bk ig fwb/ o; w[y .ebi[r g'j/ Bk e'Jh d[y .nksw t;/ ;u ;kuk ;[y .wjkoki F/o f;zx s/ok do;,
;op fwNkJ/ G[y . 11 ;ktB 2008 fp
õ 489 õo;Bk ifgnk owZJhnk okw .gorN i's gqG g{oB ekw .wBh f;zx dtkJ/ wkD gqG,fgzv Gzvkb pD/ ;u Xkw .
oki/ okD/ nktD do,;'jz Fpd wko/ pkD .
wjkoki F/o f;zx i's fBoziD,;fsr[o i's irkJ/ Mp . 7 i/m 2008 fp
õ 490 õo;Bk ig' jfo r'fpzd .
d[y ftBk;/ T[so/ wB eh fuzd .iB Grs eo ;kuh fpzd .p/w[y v[Zp/ eo gqG eh fBzd .
fBjebze eb n% ;d p]fFzd .wjkoki F/o f;zx i's ;o{g gorN/ ftu fjzd . õ 5 ft;ky 2008 fp
180
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 491 õo;Bk o; nksw o; gkT[Dk .gqG nfpBkFh Bk wB'_ G[bkT[Dk .xBeg[o tk;h fod/ t;kT[Dk .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,;kuk ;fsr[o ;dk fXnkT[Dk . 6 i/m 2009 fp
õ 492 õoy/ g?i gqG nkg w[oko .d/ do; feogk Xko .
eb Bk v[Zph_ ftu wzMXko .;'jz Fpd bzxkt/ gko .
wjkoki F/o f;zx r[ow[yK d/t/ ebi[r sko . 10 ft;ky 2008 fp
õ 493 õozr ozrhb/ wkX' s/o/ ozr fBnko/ .
r[of;yK B?D so;d/,d/ i's uwseko/ .ntr[D ;ko/ p]F d/,yVQ/ ;u dopko/ .fÂfVnK w/b b?,
gqG w/b fwbktDkjko/ .ebi[r nrB efjo dh,f;qFN ;koh ;kV/ .
f;o oZyh_ jZE gqG g{fonk,s[X pKM'_ e'Jh Bk sko/ .do ;Zuk s/ok p{fMnk,
j'o M{m/ ;rb g;ko/ .uoB bkr gqG nfpBkFh p{fMnk,i's ;o{g nkg fBozeko/ .ebi[r oj/ Bk r{fMnk,cV cV v'p/ d[okuko/ .
fdt; o?D i's ;o{g gqG o{fMnk,gkgh iht iV'_ T[ykV/ .
wjkoki F/o f;zx ;zr r[of;yK b{fMnk,pKj'_ geV gko T[sko/ . õ 1 u/s 2008 fp
181
���������������������������������������������
���������������������������������������������
õ 494 õozrk f;zx ozr ozrbhVk,ozr gqG ek ikfDnk .;fsr[o ;kuk ;wM e/,
uoB uto eo/ j'J/ fBwkfDnk .Bk iBw rt% Gow e/,
JhFo i's ftu i's fwbkfDnk .wjkoki F/o f;zx r[of;y T[gkJ/,
b? ikJ/ ;uyzv fNekfDnk . 8 u/s 2008 fp
õ 495 õouBk ;kuh nkg ou& .i'sh g{o/ f;y ftu fNe& .
d[ows w?b gfjb'_ X'sh,e% wkNh ;kc eo& .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
;kuh i'sh J/ek nkg ir& . i/m 2011 fp
õ 496 õokiB oki ;u gksFkj' .ebi[r gorfNnk gqG,nkg p/gotkj' .
Xo/ i's ;[jkJ/ EkA .;'jz Fpd ubkJh,xo ;kuh BkA .o;Bk ig r[ow[y,eb gko gokU .fwb ;kX ;zrs,
o;Bk jfo jfo rkT[ .Grs Âb BkE,
nBkE/ nksw do;kU .;rb gqG ;kE,
uoB etb ftu ;wkU .oZy/ f;o jkE,
nzsekb iwg[oh Bk ikU .;fsi[r ub/ gqG eh ;kuh rkE,
182
���������������������������������������������
���������������������������������������������
;'jz Fpd o;Bk rkU .wjkoki F/o f;zx gorN/ sq?b'eh BkE,eo do; wB fuzfdnk cb gkU . 17 jkV 2008 fp
õ 497 õokth ej/ w/o/ nzdo ukU xB/ok,xVh gb ft;o Bk i& .ed nkt/ ;kfjp ;tkwh w/ok,w'j/ fÂVh bJ/ fwb& .
w/o/ ezYh bkt/ v/ok,sZNK dJ/ tfvn& .
pzBQ/ bkt/ p/Vk,irs tfjD Bk e'fJ tj& .
Xow t;kt/ y/Vk, tZi/ Bkw tX& .B" jZE dk Bkb j't/ i/Vk,
Bt B" uko dk gzX w[e& .fi; ekoB wkoBk c/ok,
G/t nG/dk d/Dk y[bQ& .w'j/ ;ZiD fwb/ ;kfjp gqG w'ok,fwb fwb ti/ tX& .
w/o/ nzso fBozso ][FhnK dk pkdb j't/ xBx'ok,nkgDk o{g pdb& .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,do ;kuk fJe ;[j& . 14 cZrD F ;z 4
õ 498 õokth ej/ w+ ;'Jh T[mh ikrh,
irs t/y ty& .Grs sZfenk t?okrh,
r[ow[y gqG{ fXnkB br& .oth sZfenk fsnkrh,
wwsk w'j fwN& .fBA e/ ;oBh bkrh,
uoB etb ;h; M[e& .gqG{ wBw[yK dh tX rJh nkpkdh,
183
���������������������������������������������
���������������������������������������������
r[ow[y ftobk B}oh n& .s{z i[r i[r dk ofjpoXow Xko dk rkvh,
rkJhv j' e/ t/y ty& .J/; ;w/_ s/oh b'V vkYh,
w+ vkvK wko e/ fdsh d[j& .gZs oj/ Bk ;kvh,
f;o jZE Bk e'fJ fNe& .fe;/ ezw Bjh_ nkAdh fe;/ dh bZrh ;wkXh,nzdo tV e/ s/ok do; e'fJ Bk g& .
wB{nk ;G dk j'fJnk pkrh,nkg nkgDk pb tX& .
o;Bk fijtk dh d[Bhnk pDh okrh,nzso nksw okr Bk e'fJ ;[D& .
;kfjp s{z Grs T[Xko/ nkdh,i[r i[r s/oh p/gotkjhnk .feogk eo ;kfjp ft;wkdhfwjo B}o T[m&.i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,J/ek d/Dk X[o dk to,fBjebze BokfJD Bo,
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,;oB ;oBkJh s/oh bkrh,
d{ih UN Bk e'fJ se& . 20 cZrD F ;z 4
õ 499 õokth ej/ w+ gqG dk doFB ehsk,eow eKv dk v/ok Ykjhnk .
mkeo bGk fJe' whsk,fwso fgnkok ;'Gk g& .fi; d/ Sso M[b/ ;h;k,irdh; B{o nbkjhnk .MrVk fwNkJ/ T{uK BhuK,
okU ozeK nkgDk ozr ozr& .xo tykJ/ fJe nBvhmk,
184
���������������������������������������������
���������������������������������������������
fi; rqfj p?mk ;'Gk g& .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,eo/ y/b ;kuk jfo,
;d nkgDk ozr ozr& . 20 cZrD F ;z 4
õ 500 õfod/ t;kU ;kuk jfo .ebi[r nzsw ikU so .;kX ;zrs pD nkU do .;u wzrs to gkU jfo .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,r[o ;zrs feogk d/t/ eo . 17 u/s 2010
õ 501 õo?D fGzBVh nkg ;[jkJ/ .
;kX ;zrs do wzrb rkJ/ .d[yK ;zrb nkg eNkJ/ .;'jz ezrD sB gfjBkJ/ .J/ek to ;kuk wzrD,
;kuk Bkw gqG fGfSnk gkJ/ .nksw ukVQ/ gqG ;kuh ozrD,g{oB fJfSnk nkg eokJ/ .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,gfjbh wkx dfJnk ewkJ/ . 1 wkx 2009
õ 502 õbZy u[ok;h w[e/ gzX,
;' ;kfjp ;fsr[o nkg w[e$ .dhB fdnkb j' p]Fzd,
p]fFF ofjws nkg eo$ .i[r iBw dh N[ZNh rzY,
Fpdh v'oh szd pzX$ .r[ow[yK wB;k g{oh eoe/ wzr,nk;k nkgD/ Bkb oy$ .xo goekF ukVQ e/ uzd,
185
���������������������������������������������
���������������������������������������������
nfrnkB nzX/o fwN$ .;u ;tkwh pDe/ ;zr,;rbk ;zr oy$ .rqfj wzdo d/t/ nBzd
wzrb fJe' fJe ;[D$ .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,f;o nkgDk jZE fNe$ . 21 jkV 2021
õ 503 õb/y u[ek d/ fJe s'_ d' .irs Bkb'_ eo fBow'j .s/o/ i'r/ ikJhJ/ j' .
nzsw nksw d/ nkgDh b' .e{Vh fefonk ;G d/ e'b'_ y'j .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,uoB gqhsh d/ nkgDh S'j .
õ 504 õbr/ G'r ;fsi[r ;odko dk .
dZ;/ ;kuh i[rs,wkB; iBw ;tkodk .nzsw fwbdh w[es,
i' iB jfo jfo o;B T[ukodk .i'sh i's ;o{g jfo,
eo feogk gko T[skodk . 13 u/s 2011 fp
õ 505 õbr/ G'r jfo fBozeko dk .
r[ow[y do xo nkJ/,nzsw ebi[r skodk .nkg gSkD/ EkJh_ EkJh_,T{u Bhu iks gks
toB r's Bk e'fJ gSkDdk .nkg t;kJ/ ;ku/ EkJ/I,fiE/ e'Jh ikJ/ BkjhI,
186
���������������������������������������������
���������������������������������������������
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,nzsw nzs gko bzxkJ/,dorkj ;kuh wkD dtkJ/,fty gkg ;op T[sko dk . 11 u/s 2011 fp
õ 506 õbkb nBw[bV/ r[of;y jho/ .
fJe d{i/ d/ pD ikU ;ku/ tho/ .f;X/ j' ikU tKr sho/ .d{Jh dt?sh gqG ;kuk uho/ .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,;kuk ikw fJe fgbkJ/,fiA pkbe wksk ;ho/ . 13 u/s 2011 fp
õ 507 õb? e/ dkB xo ~ ikDk .gqG nfpBkFh Bk G[bkDk .
;op xN tk;h nkgD/ fod/ t;kDk .wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,
i's ;o{gh gorN j'fJnk,d/t/ ;'jz ;Zuk dkBk . 14 u/s 2011 fp
õ 508 õtXkJh tXkJh tXkJh,r[o ;zrs tXkJh .
g{oB ws r[o do s/ gkJh .;kuk ;fs xo b? ikJh .
d[ows w?b r[o do rtkJh .nuoi y/b eo/ ox[okJh .
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,nBkEK j/s i's gorNkJh . 6 i/m 2009 fp
õ 509 õtv ;{ok ;{opho .
fenk e'Jh ikD/ tv ghoB gho .G[Zb/ ftu wks,
187
���������������������������������������������
���������������������������������������������
n"bhJ/ d;srho .ebi[r nzsw nkg s[VkJ/,gkgK pZXh }ziho .;'jz yzvk jZE T[mkJ/,
uko e[zN eokJ/ tjho .p/w[yK jfo fd; Bk nkJ/,Bk e'Jh d/t/ Xho .
xo xo o'tD BkohnK ozvK,tfjzd/ ofjD B/so Bho .
ebi[r s/ok nzsw nzs eokJ/ nyho .tfjzd/ tfjD ikfJD ;G,
wjkoki F/o f;zx ftF~ GrtkB,wks i's gorNkJ/ tv ghoB gho . 7 i/m 2010 fp
õ 510 õft;ky ej/ w/ok r'fpzd n% .
][FhnK Bkb tfvn& .fi; B/ r[of;y d[bkok i%,izwD tkbh fgsk w& .g[oy nekb dkJh d%,;kuh ;/t ew& .
w/ok ;'jDk tés ;[j%,;[jziDh ][Fh pD& .iB GrsK r'd T[m%,nkgDk ozr ozr& .b'e gob'e vze ti%,;zd/;k ]po fdqV& .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,fwjo B}o fJe T[m& . 1 ft;ky F ;z 5
õ 511 õfÂV/ w/b fwbkJ/,GrsK skodk .e'N iBw d/ gkg,fSB wkfj wkodk .
188
���������������������������������������������
���������������������������������������������
;u ;u/ dopko,i's gqG Xkodk .r[of;y T[so/ gko,
i' uoB fBw;ekodk .wjkoki F/o f;zx b+dk ;ko,
e'fJ Bk ikD/ ozr eosko dk . 11 u/s 2008 fp
õ 512 õftF~ d't/_ i'V eo/ nodk;,gqG ;ku/ ;[D p/Bzshnk .;dk t;dk ojK s/o/ gk;,
jA Bkoh s{z ;kuk ezshnk .s/ok dhge j'J/ w/o/ xo goekF,s/ok Bkw ;u ;[rzshnk .s/ok o{g w/o/ nzdo oy/ tk;,Xhoi Xho fJe pXzshnk .nkfd i[rkfd ojK w+ dk;,
d{;o do Bk e'fJ ;[jzshnk .jfo fBozeko Bk eoh_ fBok;,;[D ;kfjp p/Bzshnk .i'sh i's ;o{g jfo,
nkg nkgDh feogk eo,s/o/ do ;'j/ s/oh,
XzB XzB j'J/ ;'Gktzshnk . 1 eZse 2016 fp
õ 513 õftF~ tz;h f;y nkt/ .
;u ;fsr[o doFB gkt/ .uoB etb eo' gqBkw .shB b'e gqG dk Xkw .ftu nekF i's ;o{g .nBkd Fpd tikJ/ G{gk .Fpd w/o/ dh fJj X[Beko .;[D e/ f;y ;h T[go/ gko .i' Bk ikD/ w/ok GkU .
fsB Bk fwb/ ;u r[o fdU .
189
���������������������������������������������
���������������������������������������������
r[o fpB e'Jh Bk pzXB ekN/ .nkt/ ikt/ fteko ftu jkN/ . 15 wZxo 2006
õ 514 õt?okrh ;fsr[o fvmVk,rfjo rzGhok whs .fi; dk p'bk fwmVk,Bkw ;[DkJ/ rhs .t;/ ;dk uhsVk,ukVQ/ ozr p;hm .i'sh Xko'_ fBsok,
;tkwh mKvk ;hs .nkfd i[rkfd ed/ Bk fÂVk,
;uyzv dk t;Bhe .fi; ;'jz Fpd ;[Dk e/ fceok;fsi[r ;u pDkJh ohs .
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh feogk eo,do ;kuh d/t/ Ghy . 18 jkV F ;z 6
õ 515 õs{z dksk rfjo rzGho, w?I ntr[D Goh fBwkDh.s{z p]Fh mzvk ;ho, w?I fsjkJh wzrK gkDh.s{z eZY fpoj'I ghV, jTI[ s/o/ u'i tvkBh.
i'sh i's ;o{g jfo,nkg nkgDh i's Xo,J/ek d/Dk ;kuk to,
nksw nzso nkgDh ;Zuh pkDh . 20 cZrD 2017 fp
õ õ õ õ õ