Feminist Dergisi 1. sayı

8/13/2019 Feminist Dergisi 1. say

1/36

/-/er sen 0/)up o/tarfQfa3'nd\u'ie/? halar-

l e - o l l a r r j O A u O l ^ u l o - ^^ d V i t ^ c i a u V e r N

L a / /

E s l a 4 e A b V k & l i f t n v w R u k k^ T v ( u ^ ^ M . i s e ^aAece. b U m

o M a V W o m j a ^ y ^ r s H


2/36

kad n c \>rc^ i y ay n l a r

.K. p i

jte mtahfi

s

JULIET MITCHELLSimone de Beauvoir

rmisriMAl ice Schvvarzer ' leKonu m a la rSMONE DE BEAUVOR

FeMiHiSr K A D IN E V RE S Y A Y IN CIL IK A . ad n aS a h i b i v e S o r u m l u Y a z i l e r i M d r A r a d a b i r k a r H a n d a n K o A d r e s : K l o d f a r e r C a d d e s i 4 1 / 3 61 . Say 8 M ar t 1 9 8 7 Serv e t H an Ca a l o g l u - ST A N BU LFi y a t : 3 5 0 T L (K D V d ah i l ) B a s k : A y h a n M a t b a a c l k


3/36

BU DERG IKARKENKONUULANLARTARTIILANLARNERLENLER

Dergi karken en ok tar t lan konulardan bi r i i s imdi . Feminis t ,as l nda b i r y ld r dnlen b i r add . Ama buna muhalefet edenlereit l i isimler nerdiler: Cariyeniz, Oklava, Cad , Elimizin Hamuru,Feminis to , Ayba g ib i . smin al t na yaz lacak ibareler konusundada eit l i neri ler geldi : Hormonal Dengesi Bozuk Feminist Dergigib i . Bunlar arasnda en ok tu tu lan "Belki Arada Bir kabi l i r iz"oldu. smin yanna amblem olarak vaj ina izi lmesi de ner i ld i . Amabu, teknik ve grsel b i r sr zor luk or taya karacakt .Derg in in b i imi konusunda da b i r s r ner i o ldu . Herkes inbirlet ii nokta, farkl ve k bir ey yapmakt . Teknikolanakszl k lar nedeniyle gereklet i r i lemeyen nerer , dergin inz mba yer ine ku rde l ey l e t u t t u ru lmas , kenar n n f i s to ek l indekesmes i , kapa n kesek dmdan o lmas yd . B tn yazarmelyazs y la yaz lmas f ikr i i se okuyan yoraca gerekesiy le rabetgrmedi .Grubun ounluu dergiye b i r bayaz ya da karken yazs koymaya karyd . Ama yine de bu konu uzun uzun tar t d .Dergiyi haz r larken, kar t rd mz btn muhal i f dergerde" i r t ica" konusu vard . Bu yzden, b i r ara , dergin in bana "Buderg ide i r t i ca konusu yok" d iye b i r i bare koymay dndk .nk g rup tan baz l a r bu "Bu derg ide ya t rban o lu r ya ben"diyerek kesin tav r lar n i fade etmilerdi .Herkes in ak l na ya t an Ninem Korku t kes i ve s rek l i e rkek lereacmaktan vazgemeyen zgn feminis t in kesi i se yazankmad iin imdil ik gereklemedi.Grup gevezel ik etmekten o kadar keyi f al yordu ki , sonundaderginin kmas bakalar kadar bizi de art t . Zaten her ey birgn bi r i s i "Hadi b i r dergi karal m" diye ner ince balamt .

AYE


4/36

FEMNZMNFe mi n i z mi n l ke mi z de k i i l g i n s e r ve nba l a d ba l a ya l bu konuda s z r e t e nhe r k e s " f e m i n i z m" i . ke n d i n e g r e " t a ( h )r i f "et t i, so nr a da ke nd i tar i f ini e let i rdi . te buy z d e n f e m i n i z m i n n e o l d u u k o n u s u n d a- a y r de d i c i ya n n vu r gu l a ya r a k - b i r s a p t a may a p m a k i s t i y o r u m .Dnya varo la l ber i e rkek ve kadn yokturb i l iyorsunuz . nsan denen canl t r or taya k p da b i r insan d ier b i r insan la b i r l ik teya a ma ya ba l a d a nda n i t i ba r e n toplumsali l iki diye soyut ladmz ey iin i ine girer .Ya n i " i n s a n b i yo l o j i s i ne z g" d i yeb i l d i i mi z he r e y , a yn z a ma nda t op l ums a lb i r a n l a m ka z a n r . "Er ke k" ve "Ka d n" d i yec i n s a y r m ya p t m z da , be de ns e l ya p fa rk l l k la r na i l ik in masumane b i rbe t i ml e me ya p t m z s a nma k ya n l t c d r ,kad n-e rkek ayr m i l e , d i i ve e r i l o la rakba ka c a n l va r l k l a r da da g r l e n veb i yo l o j i k r e me f onks i yon l a r n a y r t r a nbe t imlemeler f a rk l ey le rd i r . Bi r inc i s i , b i rtoplumsal cinsiyet kimlii fa rk na iare t ede r .Top l umun b i r e y l e r i n i , da ha doa c a k l a r a n l a l d a nda n i t i ba r e n , doduk t a n s on r ana s l ya a ya c a k l a r n ku r a l l a r a ba l a ya r a kbe l i r l eyen k iml ik le rd i r bunla r .oc uk l a r n g i y i m, konuma , oyun . s z c kdaarc ve o turula r , grecekle r i i le r , s t l e ne c e k l e r i s o r uml u l uk l a r , ka r l a a c a k l a r t eh l ike le r , g i rmeler ine i z in ver i l ecek veve r i l me ye c e k i l i k i l e r , ba l a na c a k veba l a nm a y c a k d a v r a n la r k z ya da e r ke k oc uu o l ma l a r na g r e he p f a r k l o l a c a k t r .D o u m d a n l m e k a d n n v e e r k e i nd n m e / y a r a t m a e y l e m l e r i , k o r k u l a r ,sevgi le r i , grev le r i de y le . . . .Bizi i lgi lendiren, bu i l ikinin taraf lar ndanbir inin (yani erkekler in) , bu farkl l ks a y e s i n d e t o p l u m s a l y a a m d a , r e t i mf a a l i ye t l e r i nde , s i ya s a l - e konomi k r g t l e n i t es t n ve be l i r l e y i c i konumda o l ma l a r d r .Ka d n l a r e v l e r de e v ve oc uk ba k m i l ei t iga le yne l t i l ip , ken t t e d ar da ( "d ar daki

i" te ) , kyde t a r l ada vs . a l rken de y inee v i i g r e v l e r i n i s r d r me ye z o r l a n r l a r .Demek ki , bi r toplumsal kimlik farkl l var ;bu fa rk nedeniy le de b i r c ins , tek in inyaad ayr ca l k la r yaayamyor ; s te l ik tek in in yapmak i s t emedi i i le r i de (yanie v j l e r i , oc uk ba k m v s . ) s t l e nme kz o r unda ka l yo r .Bu du r umun ge n , ya l , e v l i , b e k r , oc uk l u ,ocuksuz, kyl, ii , ev kadn , i kadn ,y o k s u l , z e n g i n t o p l u m u n t m n e y a y l m g e n e l b ir d u r u m o l d u u n u g r m e k l eb a l a y a n s r e , b t n d n y a d a , b y l eo lduunu ve b i l inen yaz l t a r ih in bykb l m n d e d e b y l e o l d u u n u r e n m e y eg t r yo r k i i y i . Be n , by l e b i r r e nmes r e c i nde f e mi n i s t o l mu b i r ka d n o l a r a k ,y a z m d a f e m i n i z m i n , t o p l u m s a l r g t l e nme de va r o l a n b i r c i n s - c i n s i ye ts i s t e mi n i ( ya n i e r ke k t e n ya na c i n s i ye tayr mc l gden b i r s i s t emi ) ve bu s i s t eminva r l n s r d r me s i n i s a l a ya n c i n s i ye t iideolo j iy i r ad ika l b i imdes o r gu l a d n / s o r gu l a ya b i l d i i n i a n l a t ma ki s t i yo r um.Cins-c ins iye t s i s t emi dedim. Bi r inc i s i yan ic ins , b iyo lo j ik b i r kavram. Di i c ins buha l iy le ancak b iyolo j i veya t p k i t ap la r nda"kiml iks iz" b i r kas ve kemik y n o la rakkar mza kar . zer ine b i r ey g iydi i vekonu t uu a nda n i t i ba r e n ba ka b i r ka v r a m,"kadn" (yani c ins i l k iml ik) szkonusu o lur .mdi , b i r s i s t em varsa bunun nas li leyebi ld i in i . b i r c ins in d ier ine s t n l n h a n g i a r a l a r l a s r d r d n a r a t r ma k ge r e k i r .Bi l iyoruz k i , top lumsal rgt lenme ei t l iku r uml a r e l i y l e y r t l r . Kur um de y i nc e des a de c e koc a koc a b i na l a r ya da de v l e td a i r e l e r i n i a n l a m a m a k g e r e k i r ; d a h a s o m u tku r uml a r da va r d r , me s e l a a i l e . Ne de n b i rku r u m du r ai le ? nk ke nd i s i n i o l u t u r a nb i r e y l e r d e n g r e c e b a m s z o l a r a k v a r o l a n ,on l a r a s unu l a n b i r ya p s va r d r ve bu ya p ,


5/36

i ine g i ren b i rey le r i be l l i yaam ve davranb i i ml e r i ne z o r l a r . nk t b i o l una nku r a l l a r va r d r ; a y r c a r e s me n t a n nm vey a s a l a r l a k o r u n m u t u r .Cinsiyeti s is temin temel di rei ; -akt r ki - ikic ins in b i re r yes in i e i t l i kura l l a ra greb i r a r a y a g e t i r e n v e i i n d e b u l u n d u u m u zt op l umda bu b i r a r a ya ge l i i n t e k me r u veyasal biimi olan evl i l ik i le kurulan ai ledir . i ne ' do d u um uz a n da n ba l a ya r a k a i l e n i nhiyerar ik b i r yap o lduunu b i l i r i z . Yasa i l ede bel i r lendii gibi , baba ai lenin reis idi r .Onun a l t nda kadn ve en a l t t a da ocukla rvard r .A i l e , ka d n n "a na " , "ka n" ve "k z "k iml ik le r in i b i r l ik te yaamas n sa layan t ekk u r u m d u r . n e m l i d i r , n k k a d n a tam v etm b i r ya a m s unma k t a d r . Ba ka h i b i rre t i c i ya da yara t c f aa l iye t t e bu lunmaks z ns a de c e k z - ka r - a na o l a r a k b ir ya a m "do l ud o l u " y a a m a k , a i l e i i n d e m m k n d r .Ai len in , t a r ih i inde , re t im faa l iye t l e r indenhep kopuk o lmad n , tke t i c i a i l en inka p i t a l i z me z g b i r a i l e b i i mi o l duunubi l iyoruz (ek i rdek a i l e denen bu b i imino r t a ya kma s i i n r e t i m ya p l d me k ny a n i f a b r i k a v s . ile e m e k - g c n n y e n i d e nre t i ld i i a lan o lan ev ' in ayr mas gerek t i ;bu da ka p i t a l i z ml e ge r e k l e mi b i r ya a mbi imidi r ) . Kadn la r t a r ih boyunca b i r c inso la rak ik inc i s r ada yer a lmann yan s r a ,ka p i t a l i z mde a r t - de e r r e t i mm e k a n i z m a l a r n a h e r g i r i t e s m r y e d ema r uz ka l yo r l a r . ( Sos ya l i s t l ke l e r de deka d n l a r be l l i ka z a n ml a r a r a me n e z i l me yede va m e d i yo r l a r . Bunu ba ka b i r ya z da e l ea l a c a m) . Ama bu , ya pa c a m z c i n s i ye t i l i ktah l i l inde be l i r l ey ic i de i l , nk b i l iyoruz k ie m e k - g c n s a t a n h e r k e s , k a d n - e r k e k t mi i l e r i in de geer l i b i r durumdur bu . Bizb u r a d a , y a l n z c a v e y a l n z c a " k a d n "oldukla r i in ez i l en b i r c ins in sorunla r ndans z e d i yo r uz .C i ns i ye t i s i s t e m, he m t e k t e k he m de ge ne lo la rak e rkekle r in l eh ine i leyen b i r s i s t emdi r .Ayr c a t op l ums a l b i r s n f n da ( bu r j uva z i n i n )lehine , iler, a m a iin b u ya n 150 yldrye te r ince i lendi , a k land ; b i r de b iz ims y l e m e m i z e g e r e k y o k . K a d n l a r s t n e s zs y l e n i r ke n ( t r l ku r a ml a r o l u t u r u l u r ,ka d n l a r a ne y i na s l ya pma l a r ge r e k t i i

va hye d i l i r ke n ) e r ke k l e r i n ya r a r na i l e ye n b i rs i s t em ta ra f ndan ez i ld ik le r i h ivu r gu l a nma d ; t a a k i ka d n l a r , " c i n s o l a r a k"e z i l d i k l e r i n i n f a r k na va r a na de k . . .Her kadn n ev inde t ek t ek yaad ve ya ln zke nd i s i n i n ya a d n s a nd s o r un l a r nke nd i kus u r l a r nda n , e v l i l i i nde k iuyums uz l uk t a n ya da koc a s n n k i i l i i nde nka yna k l a nd na i na nd b i r dnya . . . Bud n y a d a k a d n l k ,tc bir varo lu b i imi E v d e g n b e g nt e k r a r l a na n bu l a k t a , a ma r da , t e mi z l i k t e ,y e m e k p i i r m e d e .Korkutucu bir varolu biimi; Ge c e ,s o k a k l a r d a , . e r k e k l e r e a i t a l a n l a r d a , k a h v e d e ,s t a d y u m d a .


6/36

A a la nm b ir v a r o lu b i imi Cinsel l ikte .kinci s nf bir varolu biimi Meslekte ,i ye r i nde , de v l e t da i r e s i nde , f a b r i ka da ,t a r l a da .D lanm b ir varo lu b i imi Siyasa l ,e konomi k , a s ke r i ka r a r o r ga n l a r nda ,b i l i mde , t e kno l o j i de , f e l s e f e de , s a na t t a .Li s tey i uza tmaya gerek var m? Yaygn b i rei l im, kii ler in bel l i iler i yapamama, "bel l ib i r ye r e ge l e me me " ne de n i n i k i i s e lyeteneksizl ik, ak ls zl k, i s teksizl ik i lea k lamakt r . Kadn la r d layan b i r s i s t eminy r r l k t e o l duu g r me z de n ge l i n i r .Kadn la r ez i ld ik le r in in b i l inc ine vard ka , tmt a r i h e , d n y a y a , h a y a t a b u e z i l m ek o n u m u n u n g z l n d e n b a k a r a kba ka l d r n n s z n o l u t u r du l a r . Fe mi n i z mbu szdr i te .Cins iye t i s i s t emi an lamaya , bu s i s t emi t ah l i le d e r k e n k u l l a n l a c a k k a v r a m l a r o l u t u r m a y aa l rken b i rok kadn fa rk l grle r nesrd; e i t l i f eminizmler or taya k t amat e me l de f e mi n i z mi n a y r de d i c i z e l l i i

tar t lmyor ar t k: Kadnlar bi r c ins olarake z i l i yo r l a r . Ba na s o r a r s a n z z e r l e r i nde k iba s k da i k i " e ge me n" i n i i ne ya r yo r :e r ke k l e r i n ve bu r j uva l a r n .S i z e ya z n n ba nda n be r i a n l a t ma k t ao l duum ve ok a k s e i k do r u l a r g i b is u n d u u m k a v r a m l a r n v e f e m i n i z m i ns o r un l a r , a ma z l a r o l ma d n i dd i a e t me kb e y h u d e o l u r .ei t l i f eminizmler a ras ndaki e l ik i l e r b i ryana , t a r ihe yeni b i r "kadn bak a s " i l eba kma a ba s s r a s nda ka r l a l a n z o r l uk l a r ,d i e r i de o l o j i l e r de n dn a l na n ka v r a ml a rv e r e d d e d i l e n r g t l e n m e b i i m l e r i n d evarolan ikt idar i l iki ler inin bizzat feminis t r g t l e r de ye n i de n r e t i l me s i g i b i a ma z l a rf e mi n i s t ha r e ke t i n c i dd i s o r un l a r .H e n z y o l u n b a n d a o l d u u m u z o k a k .D n y a d a b i r g e r i l e m e d n e m i n e g i r e nf e mi n i s t ha r e ke t l e r i n du r umu b i r ya na , l ke mi z g i b i byk oun l uun ( dz e nyanl s ya da muhal i f f a rke tmiyor ) an t i -f e m i n i s t o l m a y f e m i n i z m d e n n c e r e nd i k l e r i b i r l ke de i i mi z i n z o r o l duunub i l i y o r u z . A m a d n y a n n n e r e s i n d e v e h a n g izgr lk( le r ) ko lay kazan lm t r k i?SEDEF

Documents

Feminist Dergisi 1. sayı