Upload
others
View
0
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
1 1
Financial Systems 2012
SEPA in de praktijk 6 juni 2012
Ton Tjepkema
Enigma Consulting
2
Agenda
1
2
3
SEPA achtergrond
SEPA in de praktijk
SEPA impact
4 SEPA migratie Nederland
Introductie Enigma
→ Adviesbureau, opgericht in 1997.
→ Specialist op gebied van betalingsverkeer vraagstukken.
→ 60 consultants en interim professionals.
→ Domeinhouder van www.sepa.nl.
→ Actief bezig met SEPA sinds 2007 bij een 20-tal banken.
→ Samen met PWC initiator van de Payments Barometer.
→ Niet-bancaire SEPA klanten o.a. UWV, ANWB, AgentschapNL, Univé, PGGM, Achmea, Delta Lloyd, Nederlandse Spoorwegen.
3
4
Doelstellingen Single Euro Payments Area (SEPA)
→ Wegnemen landsgrenzen voor betalingsverkeer in de Euro zone.
→ Geen onderscheid bij betalingen tussen en binnen landen.
→ Voor burgers, bedrijven en andere economische spelers.
→ Gelijke voorwaarden, rechten en verplichtingen ongeacht plaats.
Visie achter SEPA:
→ Lissabon akkoord (2000): “in 10 jaar is de EU de meest concurrerende en dynamische kenniseconomie”;
→ Na chartale Europese eenwording, nu ook één girale uniforme betaalmarkt;
→ Huidige inrichting betalingsverkeer in Europa gefragmenteerd en bepaald door lokale behoefte, gebruiken, standaarden;
→ Harmonisatie verwerkingsafspraken in betalingsverkeer draagt bij aan efficiency en marktwerking;
→ Leidt uiteindelijk tot grotere concurrentiekracht EU.
5
Tijdslijnen SEPA in perspectief
(NL) Banken
SDD-reachability gereed
EU Lissabon
akkoord
04/‘00
SCT &
SDD
Q1 2014 Q1 2013
01/’08
Banken
SCT-gereed
EC Regulering
Bolkestein
Richtlijn Start
EPC
PSD klaar
Start SDD
(Core/B2B) 01/’09
(7/) 11/’10 02/’12
Aanpassingstijd banken/bedrijven
EC Regulering
Akkoord EP
EP = Europees Parlement
EC = Europese Commissie
EPC = European Payments Council (overkoepelend orgaan Europese banken)
12/’10
07/’02 07/’03
SEPA – Situatieschets (1)
o Huidige Nederlandse overboeking en incasso instrumenten
kunnen na 01/02/2014 NIET meer gebruikt worden.
o Iedereen moet overstappen op de nieuwe Europese
standaarden.
o Iedereen in Nederland krijgt een langer rekeningnummer (IBAN).
o SEPA raakt alle bedrijven, groot en klein maar de impact op
bedrijven is zeer divers.
o Het Nederlandse betalingsverkeer is al erg efficiënt. Voor
bedrijven die puur in Nederland actief zijn biedt SEPA weinig
voordelen.
6
SEPA – Situatieschets (2)
7
o SEPA kennis nog niet wijd verspreid, zowel intern als extern.
o Migratie moeilijk te sturen; elk bedrijf bepaalt zelf haar
snelheid.
o Groot aantal stakeholders betrokken in het proces.
o Toekomst van een aantal (land) specifieke instrumenten
onzeker.
o SEPA proposities partners (nog altijd) in ontwikkeling (banken
en systeem/ERP leveranciers).
o Kans op trechterwerking aan einde migratieperiode.
SEPA in de praktijk
→ Twee hoofdproducten
– de Europese overschrijving - SEPA Credit Transfer / SCT
– de Europese Incasso - SEPA Direct Debit / SDD, type Core en B2B
→ Verplicht te migreren voor 1 februari 2014
– IBAN
– XML
– Tijdlijnen & processen
– Business keuzes
→ Grootste uitdaging is de SEPA Direct Debit
→ Voor kaartbetalingen zijn er Europese afspraken gemaakt over te
gebruiken standaarden.
9
IBAN en BIC
→ IBAN staat voor „International Bank Account Number‟. BIC voor
„Bank Identifier Code‟.
→ Het IBAN bestaat voor Nederlandse rekeningen uit 18 tekens.
NL84 VOWA 0425 2965 47
→ Het IBAN in het buitenland is per land anders, zowel qua opzet als
qua lengte; maximale lengte van IBAN 31 tekens (Malta).
→ IBAN staat al (jaren) op rekening afschriften en internet bankieren
en komt op alle betaalpassen te staan.
Land
code
Controle
getal Bank
code
Oud rekeningnummer
opgevuld met nullen
10
SEPA Credit Transfer Karakteristieken - verschillen SEPA en bestaand NL
NL girale overschrijving SEPA Credit Transfer
Rekeningnummer 7, 9 of 10 cijferig IBAN + BIC
Doorlooptijden
(verwerking)
D + 0 / 1 EU minimaal D + 1
NL ook D + 0
Bestandsformaten Betaalopdrachten (Clieop)
Bankrapportages
(Verwinfo, MT940)
Betaal-/incasso opdrachten
(XML ISO 20022)
Bankrapportages aangepast
op SEPA. Ook nu XML
formaten (CAMT).
Reconciliatie
(afletteren)
Betalingskenmerk
Vrije tekst
Structured Creditor Reference
Vrije tekst
End-to-end reference (nieuw)
11
SEPA Direct Debit Karakteristieken - verschillen SEPA en bestaand NL
NL incasso SEPA Direct Debit
Rekeningnummer 7, 9 of 10 cijferig reknr IBAN + BIC
Door-
loop-
tijden
Pre-notificatie Debiteur moet
geïnformeerd zijn
Debiteur moet minimaal 14 dagen vooraf
geïnformeerd zijn1.
Aanlevering
bestanden
Tot D (middaguur,
afhankelijk van bank)
Core Minimal D-5 (eenmalige / eerste) of
D-2 (doorlopend)
B2B Minimaal D-1
Storno Verschillend per
incassovariant
Core 8 weken
B2B Geen storno recht
B2C Geen incassovariant voorzien!
Bestandsformaten Aanlevering (Clieop),
Bankrapportage Verwinfo
Incasso opdrachten (XML ISO 20022). Aanpassen
bankrapportages op SEPA. Ook XML formaat CAMT.
Veiligheid Niets specifieks Additionele functionaliteit tegen ongewenst gebruik
(sommige condities te beheren door consument).
Mandaten
(machtigingen)
Mandaten bij crediteur Idem + referentie naar mandaat toevoegen aan elke
transactie. Huidige zakelijke machtigingen (met
stornorecht) opnieuw registreren.
1 Of korter indien met de klant afgesproken
12
13 13
1. Vooraankondiging van het bedrag en eerst mogelijke aanlever datum (tenzij anders is afgesproken)
2. Laatst mogelijke aanlevering eerste / eenmalige SDD/ vooraankondiging
3. Laatst mogelijke aanlevering doorlopende SDD
4. Laatste mogelijke aanlevering zakelijke SDD
5. Uitvoer datum
6. Laatste mogelijkheid insturen Return (B2B-bankstorno)
7. Laatste mogelijkheid insturen Return (Core-bankstorno)
8. Maximale Refund (klantstorno) periode voor geautoriseerde transacties te storneren (Core SDD)
9. Laatste mogelijkheid insturen Melding Onterechte Incasso
10. Machtiging die 36+ maanden niet is gebruikt, moet door de incassant worden vernietigd
D-14 D-5
Core
D-2
Core
D D+56
Core
1 2 3 5 8 9
D+13
months
D+5
Core
7 10
D+36
months
4
D+2
B2B
6
D-1
B2B
SEPA Direct Debit - overzicht tijdslijnen
Machtigingen
→ Incassanten zijn verplicht om de machtigingen voor de Europese incasso
fysiek te archiveren.
→ Een incassant moet op verzoek van de debiteur een kopie van
de machtiging kunnen verstrekken.
→ Gegevens van elke machtiging
moeten elektronisch worden
opgeslagen.
→ Machtiginggegevens moeten met
elke incasso-opdracht worden
meegestuurd. En …
→ Eenmalig eventuele wijzigingen.
→ Een machtiging kan op debiteur
of product niveau.
→ Toekomst: e-mandates.
Incassant ID (NL:
gebaseerd op KvKnr)
Unieke Mandate ID
IBAN Debiteur
Plaats en datum
ondertekening 14
→ IBAN-Acceptgiro
– Mei 2012: die komt er !
– Nederland moet uiterlijk
1 februari 2013 aangeven
of zij van de „niche‟ status
gebruik willen maken.
– Echter:
– Steeds meer Acceptgirobetalingen worden momenteel via internet-
bankieren gedaan (ruim 70% in 2010).
– Het aantal acceptgirotransacties in Nederland daalt (van 300 miljoen in
1995 tot circa 152 miljoen in 2010).
– Het SEPA SCT product biedt een „betalingskenmerk‟ equivalent
(Structured Creditor Reference) die gebruikt kan worden.
SEPA en de Acceptgiro
15
SEPA impact - zowel intern als extern
Klanten
Leveranciers
Financiële
Partners Medewerkers
Software
leverancier
Bedrijfsimpact:
• Services
• Producten
• Processen
• Systemen
16
SEPA impact – zeer divers
De impact op de organisatie is afhankelijk van meerdere factoren.
→ Wel of geen incassant.
→ Zelfbouw systemen of standaard software pakketten (van externe
leverancier).
→ Aantal externe koppelingen.
→ In één land (Nederland) of in meerdere landen actief.
→ Wel of geen impact op uw business model.
– Stille verpanding
– Non-storno B2C
– Rechtsgeldigheid huidige machtigingen
– Telefonische of internet machtiging
17
Benchmark gerelateerde SEPA projecten
I II III IV V VI
Gestart met
SEPA
vooronderzoek
Dec 2010 Dec 2010 Dec 2008 Sept 2010 Sept 2011 Feb 2011
Aantal geraakte
systemen
20+ 50+ 100+ 230+ 45+ 40+
Aantal BU 10 10 11 12 10 11
Geschatte
projectkosten
Besturing
Type
implementatie
18
19
SEPA marktontwikkelingen Algemene observaties
→ De voortdurende discussies over einddatum en (nieuwe) SEPA producten/varianten heeft voor onrust en besluiteloosheid gezorgd.
→ Nu de einddatum bekend is, worden veel partijen actief.
→ Tijdslijnen voor de invoering van de SEPA Direct Debit worden als erg kort ervaren.
→ Het SEPA „awareness niveau‟ is beperkt maar groeit. Begrip gaat vaak niet verder dan vervanging BBAN door IBAN.
→ De impact op systemen, processen én business modellen na analyse is veel groter dan verwacht. Bij organisaties met meerdere primaire (product) systemen is budgettair hier veelal geen rekening mee gehouden.
→ Niet-bancaire instellingen koppelen in toenemende mate de SEPA ontwikkelingen aan andere actuele thema‟s in het financiële domein (o.a. e-invoicing, huisbankier selectie, SWIFT).
20
SEPA marktontwikkelingen Algemene observaties
→ Er is een duidelijke marktbehoefte voor meer „betrokkenheid‟ en
„duidelijkheid‟ van partners (zowel banken als leveranciers) ten aanzien
van de SEPA discussies.
→ „Migratie campagne‟ over SEPA is begonnen (Over op IBAN).
→ Enkele software leveranciers hebben applicatie aangepast; aanpassingen
beperkt en niet flexibel.
→ Een „Payment Hub‟ kan bijdragen aan oplossingen buiten de bestaande
systemen te realiseren.
→ BIC niet verplicht voor NL verkeer; timing verschillende banken niet
synchroon.
21
SEPA marktontwikkelingen ERP leveranciers (1)
→ 78% van de ERP leveranciers geeft aan dat klanten vragen naar
SEPA compliant systemen.
→ Bij 55% van de klanten van ERP leveranciers heeft SEPA een lage
prioriteit.
→ 66% van de ERP leveranciers is SEPA Credit Transfer compliant,
54% is SEPA Direct Debit compliant.
→ 84% van de ERP leveranciers gaat mandaat management
functionaliteiten aanbieden.
→ In vergelijking met vorig jaar geven twee maal zoveel ERP
leveranciers aan migratie diensten aan te bieden (44% versus 83%).
Bron: SEPA survey ERP leveranciers, Enigma, 1 juni 2012
22
SEPA marktontwikkelingen ERP leveranciers (2)
→ Slechts een beperkt percentage van de ERP leveranciers leveren
een volledige set van mandaat management functionaliteiten.
Bron: SEPA survey ERP leveranciers, Enigma, 1 juni 2012
Toekennen unieke ID
Meegeven MRI 46%
73%
Verzenden van de pre-notificaties
Klant interface voor beheren van mandaten 46%
53%
Mandaat beheer functionaliteit voor de gebruiker
E-mandate mogelijkheden 6%
73%
Verrijking van bestaande mandaten
Vastlegging van mandaten 86%
13%
Wijzigen van mandaten 86%
Percentage Mandaat Management functionaliteiten in ERP systemen
23
SEPA marktontwikkelingen ERP leveranciers (3)
→ Voor de bankverantwoording voor SCT en SDD worden
hoofdzakelijk tijdelijke oplossingen geïmplementeerd.
Bron: SEPA survey ERP leveranciers, Enigma, 1 juni 2012
Payment Status Report (Pain.002)
MT 940 aangepast voor IBAN/BIC 83%
55%
MT 942 aangepast voor IBAN/BIC
GMU aangepast voor IBAN/BIC 38%
27%
Camt.052
Camt.053
22%
Camt.054
Structured Reference (ISO 11649)
Percentage wijze bankverantwoording SCT en SDD SCT
SDD
33%
11%
5%
%
24
SEPA Migratie Nederland
→ Organisatie vanuit het Nationaal Forum SEPA-Migratie (NFS)
→ NFS bestaat uit Nederlandse aanbieders en gebruikers van betalingsverkeer
onder voorzitterschap van DNB. Deelnemende partijen o.a.
– Detailhandel Nederland, MKB-Nederland, Nederlandse Thuiswinkel Organisatie,
Consumentenbond, Verbond van Verzekeraars, VNO-NCW
→ Gezamenlijk product: „Nationaal SEPA-Migratieplan‟ inclusief migratie
diensten zoals „Ibanbicservice.nl‟ en alerts
→ Onderdeel daarvan is een „Campagne voor de overgang naar SEPA‟
– Gestart 01/03/2012. Vanaf 9 mei „massale media campagne‟.
– Focus op IBAN (niet op de term „SEPA‟ dus), campagnesite www.overopiban.nl
– Iedereen in Nederland krijgt een langer
rekeningnummer. Houd er rekening mee.
→ Verder toolkits, stappenplan, nieuwsbrieven,
FAQ‟s voor bedrijven en MKB Monitor
Nationaal SEPA-Migratieplan
25
26
2. Strategie & Business case
3. Uitvoering 1. Awareness & opinie vorming
Hoe benadert Enigma de SEPA uitdaging
• SEPA scan
• SEPA maturity van de organisatie
• Aanbevelingen (kansen/ bedreigingen
door SEPA)
• Wat moet er nog worden gedaan?
• SEPA Awareness workshops
• Wat houdt SEPA in?
• Wat zijn de actuele ontwikkelingen?
• Wat zijn de consequenties?
• (High Level) Business analyse processen
met nadruk op SEPA
• SEPA ‘expertise’ centrum
• Ad hoc ondersteuning voor vragen
over SEPA (strippenkaart)
• Quality assurance op SEPA
activiteiten
• Initiatie SEPA project - ondersteuning
bieden bij het opstarten van een project
• Presentaties aan Management
• Plan van Aanpak
• Governance
• Business Case
• Project Brief/PID
• SEPA Programma/Project management
• SEPA ‘expertise’ centrum
• SEPA Impactanalyse, inclusief
• Detail analyse van de huidige situatie
(systemen/processen)
• SEPA awareness presentaties
• Business requirements definitie
• Questionnaires (business
units/landen, banken, leveranciers)
• Communicatieplan
• Quick wins
• SEPA strategievorming/blauwdruk
• Ontwerp van het Business Model
• Toekomstvaste Architectuur
• Proces & Organisatie optimalisaties
• Sourcing & partnerselectie
• Ontwikkelen van de SEPA roadmap
• Migratie strategie en scenario‟s (land,
bank, systeem, product)
• Uitwerken SEPA Business Case
• Scenario‟s
• Kosten
• Baten
• SEPA Programma ondersteuning
• Programma-/Project management
• Programma office
• Business-/Informatie analisten
• Test ondersteuning
• Quality assurance
• Realisatie Business case en Quick-
wins
• Communicatie (interne/extern)
• Stakeholder management
• SEPA ‘expertise’ centrum (helpdesk)
• (Huis-)Bank- en leverancier selectie
trajecten voor o.a.
• Payment Hub
• Mandaat management
• Huis- en Cash management bank
• Productontwikkeling - Ontwikkeling en
realisatie van nieuwe klantdiensten
• Realiseren Proces- en organisatie
optimalisaties
SEPA proposities Enigma
27
Enigma heeft een aantal producten om haar bancaire & corporate klanten te
ondersteunen bij SEPA:
1. SEPA (Quick) Scan (4 – 6 weken)
• Direct inzicht in consequenties van SEPA
binnen uw organisatie
• „Health check‟ van status SEPA project
(interpretatie/voortgang/oplossingen)
• Awareness vergroting interne organisatie
• Benoeming Kansen, Bedreigingen, Keuzes
3. SEPA Migratie Support
• Ontwikkeling integrale (Klant) Migratie Strategie
• Inrichting Help Desk & Expertise Center
• Inrichting SEPA migratie Tooling, Services &
Partnerships (bijv. Mandaat Management)
• Training interne medewerkers (Sales, Relatie
management, Helpdesk) – Enigma Academy
4. SEPA Implementatie
• Programma- (Office) & Project management
• SEPA Expertise center (helpdesk)
• Architectuur blauwdruk
• Functioneel- & Technisch Ontwerp
• Migratie & Test ondersteuning
• Communcatie ondersteuning
• Aanpassing processen & werkinstructies
2. SEPA Impact Analyse (8 – 12 weken)
• Definitie & impact van SEPA requirements op
processen, IT en organisatie
• Awareness vergroting interne organisatie
• Benoemen en oplossen van SEPA dilemma‟s
• Solution Blueprint & Matchmaking; keuze van
oplossingen & partners (tactisch & strategisch)
• (ook) Toekomstvaste inrichting Betalingsverkeer
Tot slot: SEPA als katalysator voor verbeteringen
→ De noodzaak tot
investeren in SEPA
stimuleert organisaties
ook andere discussies
te voeren.
→ De business case van
een SEPA project kan
hierdoor aanzienlijk
verbeteren.
28
Dank voor uw aandacht
29
Mocht u interesse hebben in de
SEPA survey ERP leveranciers
of de
Payments Barometer
bezoekt u dan onze stand NB.02.