7GÜ Difl Hek Fak Derg26(1): 7-14, 2009

FLUOROZ‹SL‹ D‹fiLERE UYGULANAN SERAM‹K VENEER RESTORASYONLARIN

KL‹N‹K DE⁄ERLEND‹R‹LMES‹

CLINICAL EVALUATION OF FLUORISED TEETH RESTORED

WITH CERAMIC VENEERS

Süha TÜRKASLAN1 Fatih fiENTUT2

ÖZET

Amaç: Bu çal›flman›n amac› florozise ba¤l› estetik kusurlar›n düzeltilmesi için lityum disilikat kor yap›ya sahip cam seramik veneerrestorasyonlar uygulanan üst keser, kanin ve premolar difllerin 36 ay süresince klinik baflar›lar›n›n incelenmesidir. Gereç ve Yöntem: Yafllar› 18 ile 24 aras›nda de¤iflen 8 bayan hastan›n fluorozis nedeniyle estetik özellikleri uygun olmayan üst ön grupdiflleri, 52 adet laminate venner ile restore edildi. Restorasyonlar›n klinik takibi y›lda 2 kez 6 ayl›k dönemler fleklinde 36 ay süre ilegerçeklefltirildi. Kontrol randevular›nda veneer restorasyonlar›n sekonder çürük, marjinal uyum, marjinal renk de¤iflimi, renk uyumu,anatomik form özellikleri de¤erlendirildi.Bulgular: 36 ayl›k süre sonunda tüm restorasyonlar›n marjinal uyumlar›n› ve renk uyumlar›n› koruduklar› görüldü ve sekonder çürükgözlenmedi. Restorasyon marjininde renk de¤iflimi de¤erlerinde istatistiksel olarak anlaml› farkl›l›k bulundu (p=0.0029) ve bude¤ifliminin 30. ayda artt›¤› tespit edildi. Sadece bir restorasyonda k›r›k takip süresi d›fl›nda belirlendi.Sonuç: Bu çal›flman›n sonuçlar› fluorozisli difllerin estetik onar›m›nda seramik veneer uygulamalar›n›n güvenilir restorasyonlar oldu¤unugösterdi.

Anahtar Kelimeler: Fluorozis, seramik veneer, estetik onar›m

SUMMARY

Objective: The aim of this study was to evaluate the performance and success rate of lithium disilicate-reinforced glass ceramicveneer restorations used to restore fluorised maxillary incisors, canines and premolars during 36 months follow-up. Material and Method: 8 women patients ages ranging from 18 to 24 whose maxillary anterior teeth were with improper estheticsdue to fluorosis were restored with 52 laminate veeners. Clinical follow-ups of the restorations were carried out for a period of 36months with 6 months intervals. During the follow-up appointments; the criterias of secondary caries, marginal adaptation, marginaldiscoloration, color match, anatomical form were evaluated among the veneer restorations.Results: At the end of 36 months the restorations preserved their color match and marginal adaptations and no secondary caries wasobserved. A statistically significant difference (p=0.0029) was found at the marginal discoloration values of restorations and the valuewas found to be increased at 30th month. Only one restoration fractured but beyond the evaluation period.Conclusion: The results of this study revealed that ceramic veneer applications are reliable restorations at the aesthetic rehabilitationof fluorised teeth.

Key words: Fluorosis, ceramic veneer, esthetic rehabilitation

Makale Gönderilifl Tarihi : 30.06.2008

Yay›na Kabul Tarihi : 15.12.2008

1 Süleyman Demirel Üniversitesi Difl Hekimli¤i Fakültesi Protetik Difl Tedavisi Anabilim Dal›, Yrd. Doç. Dr.2 Süleyman Demirel Üniversitesi Difl Hekimli¤i Fakültesi Protetik Difl Tedavisi Anabilim Dal›, Dt.

Türkaslan S, fientut F

8

G‹R‹fi

Göze hofl görünmeyen ön grup difllerin tedavisi içingeçmiflte ilk akla gelen tedavi seçene¤i kron restorasyon-lar› idi. ‹yi tasarlanm›fl kron restorasyonlar mükemmel es-tetik sonuçlar olufltursa da restorasyonun sa¤laml›¤› vetutuculu¤u için önemli miktarda sa¤l›kl› difl dokusu uzak-laflt›rma zorunlulu¤u, kron restorasyonlar›n koruyucu ol-maktan uzak yaklafl›mlar olduklar›n› düflündürmekte-dir12,18,24. Ön grup difllerin estetik kusurlar›n›n giderilme-sinde, koruyucu tedavi seçene¤i olarak direkt ya da indi-rekt kompozit veneerler önerilmifltir5. Bu restorasyonlariçin genifl kapsaml› preparasyona ihtiyaç duyulmaz ancaksöz konusu restorasyonlar›n estetik baflar›s›n›n uzun süre-li olmad›¤› ifade edilmifltir. Materyalin afl›nmaya karfl› za-y›f oluflu, restorasyonlar›n zamanla afl›nmas›na, renk de-¤ifltirmesine ve plak birikimine ve gün geçtikçe estetiközelliklerini yitirmesine yol açmaktad›r15.

Seramik veneer restorasyonlar›n gelifltirilmesi; kon-servatif yaklafl›m ile estetik özellikleri birlefltiren, difl veçevre dokulara uyumlu, afl›nmaya veya çevresel etkilerekarfl› dayan›kl› baflka bir deyiflle a¤›z içinde kararl› resto-rasyonun ortaya ç›kmas›n› sa¤lam›flt›r7-9. Seramik veneer-ler, do¤al difl dokusunun yar› fleffafl›¤›n› taklit edebilenve hasta taraf›ndan uygun a¤›z hijyeni ve plak kontrolüsa¤land›¤›nda en düflük düzeyde difl eti cevab› riski olufl-turan restorasyonlard›r. Ayr›ca, zamanla renk veya flekilde¤iflikli¤ine u¤ramazlar2,4,22. Seramik veneer restorasyon-lar, fizyolojik yafllanma, travma, tetrasiklin gibi ilaçlar›nkullan›mlar›, fluorozis, hafif seviyeli mine hipoplazileri ve-ya hipomineralizasyonlar, amelogenezis imperfekta, eroz-yon ve abrazyon gibi çeflitli nedenlerle oluflmufl iç renklen-meler ve minedeki yüzey bozukluklar›nda ve a¤artma teda-visine cevap vermeyen yo¤unlukta d›fl kaynakl› kal›c›renklenmelerin tedavisinde de uygulanabilir1,2,9,11.

Dental fluorozis yüksek dozda florürün mine dokusu-nun oluflum safhas›nda ameloblast hücrelerini olumsuzyönde etkilemesi sonucunda meydana gelen mine hipop-lazisi olarak tan›mlanabilir14,26. Mine matriks proteinleri-nin çökelmelerinin gecikmesi veya protein uzaklaflt›r›l-mas›n›n engellenmesi zay›f ya da eksik mine kristallerioluflumu ile sonuçlan›r. Sonuç olarak, hipomineralize vegözenekli mine oluflur. A¤›r fluorozisli difller sürmelerinin

ard›ndan sa¤l›kl› difller ile k›yasland›¤›nda daha k›r›lgan-d›r ve pöröz yüzey yap›s› nedeniyle renkli yiyecek ve içe-cekler ile boyanarak koyu kahve ya da siyah görünümsergilerler17. Bu nedenle, fluorozisli difllerin restore edil-mesindeki amaç sadece estetik de¤il ayn› zamanda budifllerin k›r›lgan olmas› nedeniyle olas› k›r›lmalara karfl›koruyucu yaklafl›mda da bulunmakt›r.

Bu çal›flman›n amac›, fluorozis nedeniyle ön grup difl-lerinde estetik problemler yaflayan hastalar›n estetik bek-lentilerini karfl›lanmak ve söz konusu diflleri olas› k›r›l-malara karfl› korumak için uygulanan seramik veneer res-torasyonlar›n 36 ay süre ile klinik de¤erlendirilmesidir.

GEREÇ VE YÖNTEM

Süleyman Demirel Üniversitesi Difl Hekimli¤i FakültesiProtetik Difl Tedavisi Anabilim Dal›’na, ön grup difllerindenestetik flikâyet ile baflvuran hastalar çal›flma grubuna kat›l-mak için de¤erlendirmeye al›nd›. Yap›lan klinik ve radyolo-jik muayenelerin ard›ndan diflleri sa¤l›kl› fakat fluorozis ne-deniyle estetik kusuru olan ve iyi seviyede oral hijyen sergi-leyen 18 ile 24 (ortalama 21,9) yafl aras›nda, 8 bayan hastaklini¤e baflvuran 14 hasta aras›ndan seçilerek çal›flmaya da-hil edildi. Kötü oral hijyen sergileyen, parafonksiyonel al›fl-kanl›klar› olan, çok fazla difl dokusu kayb› bulunan ve ileriderecede periodontal problemi olan hastalar çal›flmaya dahiledilmedi. Lokal gingivitis problemi bulunan hastalar peri-odontal tedavilerinin ard›ndan 2 ay boyunca rutin kontrol-lerle takip edilerek iyi hijyen seviyesine ulaflabilen ve de-vam ettiren hastalar çal›flmaya dahil edildi24.

Seramik veneer uygulanmas› için hastalar›n gülümse-meleri ile birlikte görünür alandaki difller belirlendi (Re-sim 1). Görünür alanda olmalar›na ra¤men (Resim 2) baz›hastalarda mine dokusunun çok küçük bir bölümünün flu-orozisten etkilenmesi nedeniyle premolar hatta kanin difl-lerine (Resim 3) seramik veneer restorasyon uygulanma-d›. Söz konusu difllerin estetik özellikleri a¤artma tedavisiya da s›n›f IV ya da V kavite restorasyonlar› ile iyilefltiril-di (Resim 4, 5, 6 ve 7). Bununla birlikte, uygulanan resto-rasyonlar›n birbirinden ba¤›ms›z oldu¤u ve gerek görül-dü¤ünde ya da hasta taraf›ndan estetik beklentinin tamolarak karfl›lanmad›¤› düflünüldü¤ünde söz konusu diflle-rin de daha sonra seramik veneer ile restore edilebilece¤ihastalara ifade edildi.

GÜ Difl Hek Fak Derg26(1): 7-14, 2009

9GÜ Difl Hek Fak Derg26(1): 7-14, 2009

Fluorozisli Difllerde Seramik Veneer

Resim 1. Hastalar›n gülme hatlar› kaydedilerek görünüralandaki difller belirlendi (Hasta no: 1)

Resim 2. Fluorozisten etkilenen üst keser difller ile bir-likte az miktarda etkilenen sa¤ kanin diflin görünümü(Hasta no: 2)

Resim 3. Üst sa¤ kanin diflinin fluorozisten düflük seviyedeetkilenmesi nedeniyle yaln›z daha fazla etkilenen keserdifllerin restore edilmesine karar verildi (Hasta no:2)

Resim 4. Farkl› bir hastada fluorozisten etkilenen keserve kanin difller (Hasta no: 3)

Resim 5. Üst keser difller seramik veneer ile restoreedilirken, kaninlerin insizal üçlülerindeki renklenmiflmine dokusu uzaklaflt›r›ld› (Hasta no: 3)

Resim 6. Üst keser ve kanin difllerin restore edilmesininhemen ard›ndan gülme hatt› ile birlikte elde edilen görü-nümü (Hasta no: 3)

Türkaslan S, fientut F

10

2003-2004 e¤itim y›l› içinde ön grup difllerinin estetiközelliklerinin iyilefltirilmesi talebiyle klini¤imize baflvu-ran hastalardan çal›flma grubuna dahil edilen fluorozislidifllere sahip 8 hastaya toplamda 52 adet seramik veneertek bir araflt›rmac› taraf›ndan uyguland› (Tablo I). Resto-rasyonlar›n klinik takibi restorasyonlar› uygulayan arafl-t›rmac›dan farkl› di¤er araflt›r›c› taraf›ndan y›lda 2 kez 6ayl›k dönemler fleklinde 36 ay süre ile gerçeklefltirildi.

Destek difllerin insizal yap›lar›nda da de¤ifliklik isten-di¤inden (Resim 8) ve mekanik avantajlarda göz önündetutularak3,25 restorasyon s›n›r› palatinal yüzde sonlanacakflekilde; insizal kenardan 1 mm kesim ile birlikte bukkal,aksiyal ve servikal yüzeylerden ortalama 0.6 mm difl do-kusu uzaklaflt›r›ld›. Preparasyon rehber oluklar ile stan-dardize edildi. Servikal ve proksimal kenarlar oluk flek-linde ve genifl aç›l› basamak fleklinde bitirildi (Resim 9).Preparasyonu tamamlanan difller için tam ark ölçü, koyu

GÜ Difl Hek Fak Derg26(1): 7-14, 2009

hasta no yafl uygulanan seramik veneer say›s› seramik veneer restorasyonlar›n da¤›l›m›

1 23 8 14,13,12,11,21,22,23,25

2 21 4 12,11,21,22

3 19 4 12,11,21,22

4 24 10 15,14,13,12,11,21,22,23,24,25

5 24 10 15,14,13,12,11,21,22,23,24,25

6 24 8 14,13,12,11,21,22,23,24

7 18 2 11,21

8 22 6 13,12,11,21,22,23

Tablo I. Çal›flmaya dahil edilen hastalar›n yafllar› ve uygulanan seramik veneer restorasyonlar›n say›s› ve destek difllere göre da¤›l›m›

Resim 7. Kompozit rezin materyal ile restore edilen solÜst kanin diflin 36. ay kontrolünde kaydedilen görüntüsü(Hasta no: 3) Resim 8. Fluorozis probleminin yan› s›ra insizal kenar

seviyelerinin yeniden belirlenmesi gerekli vakan›n a¤›ziçi görünümü (Hasta no: 4)

Resim 9. Destek difllerin servikal ve proksimal kenarlar›genifl aç›l› oluk fleklinde basamak ile prepare edildi (Has-ta no: 1)

11GÜ Difl Hek Fak Derg26(1): 7-14, 2009

Fluorozisli Difllerde Seramik Veneer

ve ak›c› k›vaml› polivinilsiloksan esasl› ölçü maddesi (EliteH-D, Zhermack, Germany) yard›m›yla al›nd›. Elde edilenölçülerin içine, Tip 4 sert alç› dökülerek model elde edildi.Model üzerinde, restorasyonlar›n mum modeli haz›rland›.Üretici firman›n önerileri do¤rultusunda kay›p mum tekni¤ikullan›larak lityum disilikat kor yap›ya sahip cam seramiktabletler (IPS Empress 2, Vivadent, Ivoclar, Lichtenstein) ›s›ve bas›nç alt›nda flekillendirilerek restorasyonlar oluflturul-du . Restorasyonlar›n son karakterizasyon ifllemleri tabaka-lama ve boyama tekni¤i ile gerçeklefltirildi.

Restorasyonlar›n ait oldu¤u difl dokular›na ba¤lanmas›için, 2 aflamal› y›kanan adeziv sistem ve ›fl›kla sertleflenuygun renkte kompozit rezin yap›flt›rma siman› (Illusion,Bis Co, USA) kullan›ld›. Restorasyon iç yüzeylerine 2dakika süre ile hidroflorik asit jel (Porcelain Etch Gel,PulpDent Cor. USA) uyguland› ve asit jel restorasyon içyüzeyinden hava-su spreyi ile uzaklaflt›r›ld›. Asit ilepürüzlendirme iflleminden sonra bu yüzeye 5 dakika süre-since silan uyguland› (Ceramic Primer, 3M-ESPE USA)ve hava ile kurutuldu. Daha sonra, restorasyon iç yüzeyineince bir kat halinde ba¤lay›c› ajan uyguland›. Prepare edilendifl yüzeyine % 35’lik fosforik asit jel (Acid gel, 3M-ESPEUSA) 30 saniye süre ile uyguland›. Asit jel sadece su uygu-lanarak uzaklaflt›r›ld› ve hava ile difl yüzeyi kurutularak de-mineralize dokunun opak görüntüsü elde edildi. Deminera-lize edilen difl yüzeyine ince bir kat halinde adeziv uygu-

land›, ba¤lay›c› ajan›n polimerizasyonu için 10 saniye sü-re ile ›fl›k uyguland› (Hilux, Benlio¤lu, Türkiye). Ifl›klasertleflen kompozit rezin yap›flt›rma siman› restorasyon içyüzeyine ince bir kat halinde uyguland› ve restorasyondestek difl üzerine yerlefltirildi. Art›k siman uzaklaflt›r›l-d›ktan sonra kompozit rezin yap›flt›rma siman›n›n polime-rizasyonu için restorasyonun bukkal palatinal ve insizalyüzeylerine her yüzeye 40 saniye süre ile toplam 120 sa-niye ›fl›k (Hilux, Benlio¤lu, Türkiye) kullan›larak uygu-land›. Hastalar simantasyonun ard›ndan 1 hafta sonrakontrol amac›yla ça¤r›ld› (Resim 10).

Resim 10. 10 adet seramik veneer uygulanarak estetikonar›m› tamamlanan vakan›n a¤›z içi görünümü (Hastano: 4)

KR‹TER SKOR DURUM

Sekonder çürük A Restorasyon marjinal kenar›na bitiflik difl dokusunda çürük belirtisi mevcut de¤il

B Restorasyon marjinal kenar›na bitiflik difl dokusunda çürük mevcut

Marjinal uyum A Marjinal kenarda çatlak izlenmemekte; sond tak›lmas› ya da penetrasyonu mevcut de¤il

B Marjinal kenarda çatlak izlenmekte ve/veya sond tak›lmas› mevcut fakat penetrasyon yok

C Marjinal kenarda çatlak izlenmekte; sond penetrasyonu mevcut

Marjinal renk de¤iflimi A Marjinal bölgede restorasyon ve difl dokusu aras›nda renk de¤iflimi izlenmemekte

B Marjinal bölgede restorasyon ve difl dokusu aras›nda yüzeyel renk de¤iflimi pulpa yönünde ilerleme yok

C Marjinal bölgede restorasyon ve difl dokusu aras›nda pulpa yönünde ilerleyen renk de¤iflimi

Renk uyumu A Renk, ton ve/veya yar› fleffafl›k aç›s›ndan komflu difller ile uyumsuzluk mevcut de¤il

B Renk, ton ve/veya yar› fleffafl›k aç›s›ndan komflu difller ile uyumsuzluk mevcut (<1 ton fark›; Vita skalas›)

C Renk, ton ve/veya yar› fleffafl›k aç›s›ndan komflu difller ile uyumsuzluk mevcut (>1 ton fark›; Vita skalas›)

Anatomik form A Restorasyon difl anatomisi ile devaml›l›k sergiliyor

B Restorasyon difl anatomisi ile devaml›l›k sergilemiyor. Restorasyon d›fl hatlar› hafifçe eksik ya da fazla

C Restorasyon difl anatomisi ile devaml›l›k sergilemiyor. Restorasyon materyali eksik; içbükey yüzey söz konusu

Tablo II: Amerika Birleflik Devletleri Toplum Sa¤l›¤›’n›n veneer restorasyonlar için belirledi¤i de¤erlendirme kriterleri

Türkaslan S, fientut F

12

Seramik veneer restorasyonlar, Amerika Birleflik Dev-letleri Toplum Sa¤l›¤›’n›n veneer restorasyonlar için belirle-di¤i, sekonder çürük, marjinal uyum, marjinal renk de¤ifli-mi, renk uyumu ve anatomik form gibi kriterlere göre 6 ay-l›k periyodik kontroller ile de¤erlendirildi7,10 (Tablo II).

Restorasyonlar a¤›z aynas› ve sond yard›m›yla görselolarak incelenirken ara yüzler mum içermeyen difl ipi ilekontrol edildi. Restorasyonlarda renk de¤iflimi ya da çat-lak oluflumundan flüphelenildi¤inde söz konusu restoras-yon ve komflu difllerin yüksek çözünürlükte foto¤raf› diji-tal foto¤raf makinesi (Coolpix 4500, Nikon, Japonya) ileelde edildi ve bilgisayar ekran›nda incelendi.

Kontrol seanslar› sonucu elde edilen veriler p< 0.05anlaml›l›k seviyesinde X2 (Ki-kare) testi kullan›larak ana-liz edildi. ‹statistiksel analizler SPSS (Statistical Packagefor Social Sciences) bilgisayar paket program›n›n 13.0versiyonu kullan›larak yap›ld›.

BULGULAR

Çal›flmam›z, üst ön grup difllerinde, fluorozis nedeniy-le, renk de¤iflikli¤i ve estetik özelliklerini yitiren yafllar› 18ile 24 aras›nda de¤iflen 8 bayan hasta dahil edildi. 8 hasta-ya toplam 52 adet seramik veneer uyguland›. ‹lk 4 periyo-dik kontrol, baflka bir deyiflle 24 ay sonunda eksiksiz ola-rak gerçeklefltirildi. Alt›nc› alt› ayl›k periyodik kontrol deeksiksiz yap›lmas›na ra¤men, 8 seramik veneer uygulananbir hasta beflinci kontrolüne yurt d›fl›nda olmas› nedeniyle

kat›lamad›. Söz konusu hastan›n 36. ay kontrolündeki de-¤erlerin 30. ayda da mevcut oldu¤u varsay›ld›. 42. ay kont-rolünde söz konusu hasta ile birlikte 10 seramik veneer ve4 seramik veneer restorasyon uygulanm›fl iki hasta da kont-rol randevular›na gelmedikleri için çal›flma 36 ay klinik ta-kip olarak sonland›r›lmak zorunda kal›nd›. Hastalar›n 6 ay-l›k periyodik kontrol verileri Tablo III’de verildi.

36 ayl›k süre sonuna kadar seramik veneer restoras-yonlar›n tümü sekonder çürükten uzak, renk uyumlar›n›ve anatomik formlar›n› korumufl olarak de¤erlendirildi.Marjinal renk de¤iflimi söz konusu oldu¤unda 18 ve 24ayl›k kontrollerde 2 adet; 36 ayl›k kontrolde ise 30. aydade¤erlendirilemeyen 4 restorasyon marjininde renk de¤i-flimi tespit edildi¤inden 36 ayl›k kontrolde 6 restorasyonmarjininde renk de¤iflimi 30. ay de¤erleri olarak da kabuledildi. Araflt›rma süresinden ba¤›ms›z olarak bir hastadaüst sa¤ santral difle uygulanan seramik venneer restoras-yonda 42. ay sonunda koheziv k›r›k belirlendi. Restoras-yonun k›r›lm›fl olan insizal kenar› intraoral tamir yöntemiile kompozit rezin restoratif materyal kullan›larak yeni-den restore edildi (Resim 11).

Alt› ayl›k kontrol sonuçlar› aras›nda sadece restoras-yon marjininde renk de¤iflimi de¤erlerinde istatistikselolarak anlaml› bir farkl›l›k bulundu (p=0.0029). Restoras-yon marjinindeki renk de¤ifliminin 30. ayda istatistikselolarak anlaml› seviyede artt›¤› tespit edildi.

GÜ Difl Hek Fak Derg26(1): 7-14, 2009

KR‹TER SKOR 6. AY 12. AY 18. AY 24. AY 30. AY 36. AY 42. AY

Sekonder çürük A 52 52 52 52 52 52 52

B — — — — — — —

Marjinal uyum A 52 52 52 52 52 52 52

B — — — — — — —

C — — — — — — —

Marjinal renk de¤iflimi A 52 52 50 50 46 46 42

B — — 2 2 6 6 10

C — — — — — — —

Renk uyumu A 52 52 52 52 52 52 52

B — — — — — — —

C — — — — — — —

Anatomik form A 52 52 52 52 52 52 51

B — — — — — — —

C — — — — — — 1

Tablo III. 6 ayl›k periyodik kontroller sonucunda elde edilen veriler

13GÜ Difl Hek Fak Derg26(1): 7-14, 2009

Fluorozisli Difllerde Seramik Veneer

TARTIfiMA

Çal›flmada de¤erlendirilen tüm seramik veneer resto-rasyonlar 36 ayl›k sürenin sonunda tutuculuk kayb› göster-meden ve bütünlüklerini koruyarak fonksiyon görmeyedevam etmifltir. De¤erlendirme süresi d›fl›nda ulafl›labilen30 seramik veneer restorasyondan sadece 1 tanesi k›r›knedeniyle tekrar restore edilmifl, de¤erlendirilebilen di¤errestorasyonlar 48. ay sonuna kadar hizmet vermeye devametmifllerdir. Baflar›s›zl›¤a u¤rayan restorasyondaki k›r›¤›nçal›flma süresi d›fl›nda olmas›na ra¤men bu çal›flmada ba-flar›s›zl›k olarak ayr›ca bildirilmesi tercih edilmifltir.

Geçmiflte bildirilen klinik çal›flmalar incelendi¤indelityum disilikat ile güçlendirilmifl cam seramik restoras-yonlar›n klinik baflar›s› 4,5 y›l için % 96,5 olarak bildiril-mifltir21. Farkl› bir araflt›rmac› 6 y›ll›k klinik takip sonu-cunda % 98,8 baflar› oran› kaydetmifltir6. 5 y›l› aflan de-¤erlendirme süresi sonunda % 50 oran›nda baflar›s›zl›kbildiren araflt›rma da mevcuttur fakat söz konusu çal›flma1984-1992 y›llar› aras›nda ve platin folyo tekni¤i ile ha-z›rlanan laminate veneer restorasyonlar›n de¤erlendirildi-¤i bir çal›flmad›r24. Günümüzde gelifltirilen seramik mater-yal teknolojisi ile birlikte dikkatli preparasyon, preparas-yon s›n›rlar›n›n mine dokusu içinde s›n›rland›r›lmas›,ba¤lay›c› ajanlar ve kompozit rezin simanlardaki geliflme-ler seramik veneer restorasyonlar›n baflar› oranlar›n› art›r-m›fllard›r20.

Çal›flmaya dahil edilen bireylerin yafllar›n›n genç ol-mas›, a¤›z hijyenlerinin iyi seviyede olmas›, hasta koope-rasyonun iyi olmas›, 6 ayl›k kontrollerin hastalar›n moti-vasyonunda yaratt›¤› pozitif etki, hastalarda hijyen aç›s›n-dan problemli görülen bölgelerin kontroller s›ras›nda bil-dirilerek hastalar›n bu bölgelere daha dikkatli hijyen uy-gulamalar›n›n sa¤lanmas› ve dikkatli vaka seçimi gibifaktörler çal›flmam›zda baflar›y› art›ran faktörler olaraköne ç›kmaktad›r.

Marjinal renklenmenin 4.5-10 y›ll›k süreler sonunda% 26-65 aras›ndaki oranlarda seramik veneer restoras-yonlarda gözlendi¤i ve klinik kullan›m süresindeki artma-s› ile birlikte art›fl gösterdi¤i bildirilmifltir19,21,27. Çal›flma-m›zda yap›lan periyodik muayeneler ard›ndan ilk olarak18. ayda olmak üzere 30. ay klinik kontrol seanslar›na ka-dar toplam 6 seramik veneerde marjinal renk de¤iflikli¤igözlenmifltir. Kompozit rezinlerin, minenin, dentinin veserami¤in termal ekspansiyon katsay›s› farkl›l›klar›, poli-merizasyon büzülmesi, kompozit yap›flt›rma siman›n›nyafllanmas›yla birlikte marjinal adaptasyon kayb› ve enönemlisi mikro s›z›nt›n›n marjinal renkleflmeye nedenolan faktörler oldu¤u bildirilmifltir16,19.

Difl eti cevab› söz konusu oldu¤unda seramik veneer-lerin etraf›nda do¤al difllere göre daha az plak akümülas-yonu olufltu¤u ve bu nedenle gingival irritasyonlar aç›s›n-dan daha az risk oluflturdu¤u bildirilmifltir4,13,23. Söz konu-su çal›flmalarda, elde edilen sonuçlarla uyumlu olarak ça-l›flmam›zda da seramik veneer restorasyonlar ile restoreedilen difllerde, 36 ayl›k kontroller sonucunda gingival ir-ritasyon belirtisine rastlanmam›flt›r.

SONUÇ

Fluorozisli difllerin, estetik rehabilitasyonunda sera-mik veneer uygulamalar›n›n güvenilir restorasyonlar ol-du¤u gözlendi.

Çal›flmam›zda elde edilen bulgular›n ›fl›¤› alt›nda, se-ramik veneer restorasyonlar söz konusu oldu¤unda lityumdisilikat kor yap›ya sahip cam seramik restorasyonlar›n,estetik (Resim 12) ve mekanik beklentileri karfl›lad›¤› tes-pit edildi.

Seramik veneer restorasyon baflar›s›, titiz vaka seçimive yüksek oral hijyen performans› ile mümkündür.

Resim 11. Koheziv k›r›k nedeniyle intraoral tamir yönte-mi ile kompozit rezin restoratif materyal kullan›larak ye-niden restore edilen maksiller sa¤ santral (Hasta no: 3)

Türkaslan S, fientut F

14

KAYNAKLAR

1. Aristidis GA, Dimitra B. Five-year clinical performance of porcela-in laminate veneers. Quintessence Int 33: 185-189, 2002.

2. Belser UC, Magne P, Magne M. Ceramic laminate veneers: Conti-nuous evolution of indications. J Esthet Dent 9: 197-207, 1997.

3. Castelnuovo J, Tjan AH, Philips K, Nicholls JI, Kois JC. Fractureload and mode of failure of ceramic veneers with different prepara-tions. J Prosthet Dent 83: 171-180, 2000.

4. Coyne BM, Wilson NH. A clinical evaluation of the marginal adap-tation of porcelain laminate veneers. Eur J Prosthodont Restor Dent3: 87-90, 1994.

5. Faunce AR, Faunce FR. The use of laminate veneers for restorationof fractured or discolored teeth. Tex Dent J 93: 6-7, 1975.

6. Fradeani M. Six-year follow-up with Empress veneers. Int J Peri-odontics Restorative Dent 18: 216–225, 1998.

7. Fradeani M, Redemagni M, Corrado M. Porcelain laminate vene-ers: 6- to 12-year clinical evaluation--a retrospective study. Int J Pe-riodontics Restorative Dent 25: 9-17, 2005.

8. Friedman MJ. A 15-year review of porcelain veneer failure--a clini-cian’s observations. Compend Contin Educ Dent 19: 625-628,1998.

9. Friedman MJ. Porcelain veneer restorations: a clinician's opinionabout a disturbing trend. J Esthet Restor Dent 13: 318-327, 2001.

10. Guess PC, Stappert CF. Midterm results of a 5-year prospective cli-nical investigation of extended ceramic veneers. Dent Mater 24:804-813, 2008.

11. Gürel G. Porcelain laminate veneers: minimal tooth preparation bydesign. Dent Clin North Am 51: 419-431, 2007.

12. Karlsson S, Landahl I, Stegersjö G, Milleding P. A clinical evaluati-on of ceramic laminate veneers. Int J Prosthodont 5: 447-451, 1992.

13. Lang SA, Starr CB. Castable glass ceramics for veneer restorations.J Prosthet Dent 67: 590-594, 1992.

14. Levy SM. An update on fluorides and fluorosis. J Can Dent Assoc69: 286-291, 2003.

15. Liu PR, Isenberg BP, Leinfelder KF. Evaluating CAD-CAM gene-rated ceramic veneers. J Am Dent Assoc 124: 59-63, 1993.

16. McKinney JE, Wu W. Chemical softening and wear of dental com-posites. J Dent Res 64: 1326–1331, 1985.

17. Ng F, Manton DJ. Aesthetic management of severely fluorosed inci-sors in an adolescent female. Aust Dent J 52: 243-248, 2007.

18. Nordbø H, Rygh-Thoresen N, Henaug T. Clinical performance ofporcelain laminate veneers without incisal overlapping: 3-year re-sults J Dent 22: 342-345, 1994.

19. Peumans M, De Munck J, Fieuws S, Lambrechts P, Vanherle G,Van Meerbeek B. A prospective ten-year clinical trial of porcelainveneers. J Adhes Dent 6: 65–76, 2004.

20. Peumans M, Van Meerbeek B, Lambrechts P, Vanherle G. Porcelainveneers: a review of the literature. J Dent 28: 163-177, 2000.

21. Pröbster L, Engel E, Masula B. Clinical long-term evaluation of ad-hesive IPS-Empress ceramic veneer restorations. Dental Labor1263–1268, 1999.

22. Reid JS, Kinane DF, Adonogianaki E. Gingival health associatedwith porcelain veneers on maxillary incisors. Int J Paediatr Dent 1:137-141, 1991.

23. Savitt ED, Malament KA, Socransky SS, Melcer AJ, Backman KJ.Effects on colonization of oral microbiota by a cast glass-ceramicrestoration. Int J Periodontics Restorative Dent 7: 22-35, 1987.

24. Shaini FJ, Shortall AC, Marquis PM. Clinical performance of por-celain laminate veneers. A retrospective evaluation over a period of6.5 years. J Oral Rehabil 24: 553-559, 1997.

25. Stappert CFJ, Ozden U, Gerds T, Strub JR. Longevity and failureload of ceramic veneers with different preparation designs after ex-posure to masticatory simulation. J Prosthet Dent 94: 132-139,2005.

26. Waidyasekera PG, Nikaido T, Weerasinghe DD, Wettasinghe KA,Tagami J. Caries susceptibility of human fluorosed enamel and den-tine. J Dent 35: 343-349, 2007.

27. Walls AW. The use of adhesively retained all-porcelain veneers du-ring the management of fractured and worn anterior teeth. Part 2.Clinical results after 5 years of follow-up. Br Dent J 178: 337–340,1995.

Yaz›flma Adresi

Yard. Doç. Dr. Süha TÜRKASLANSüleyman Demirel Üniversitesi

Difl Hekimli¤i Fakültesi Protetik Difl Tedavisi Anabilim Dal›, Isparta

e-posta: suhaturkaslan@yahoo.com

GÜ Difl Hek Fak Derg26(1): 7-14, 2009

Resim 12. Gülme hatt› belirlenerek görünür alandakidiflleri estetik olarak baflar›yla restore edilen vakan›n a¤›zd›fl› görünümü (Hasta no: 1)