173
Fo muR 1929-2 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R« bjhFâ 9 bgÇah® âuhÉl® fHf« 29 ïjÊayhs® FoÆU¥ò âUtŸSt® ef® - âUth‹Äô® br‹id - 600 041

Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

Fo muR1929-2

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«

bjhFâ 9

bgÇah® âuhÉl® fHf«

29 ïjÊayhs® FoÆU¥ò

âUtŸSt® ef® - âUth‹Äô®

br‹id - 600 041

Page 2: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

üš És¡f«

üÈ‹ bga® : Fo muR 1929-2

bghUŸ : bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«

bkhÊ : jÄœ

gâ¥ghs® : bfhs¤ö® jh.br.kÂ

gâ¥ò : 2008

cÇik : gâ¥ghsU¡F

jhŸ tif : ne¢Ruš nõ£

üš msî : 1 / 8 bl«Ä

vG¤J msî : 11 òŸË

g¡f§fŸ : 344

m£il totik¥ò : £uh£Þ» kUJ,

br«g£o ïuhrh

fÂÅah¡f« : mRu‹ Clf«, â©L¡fš

Éiy : cU. 200 / -cU. 200 / -cU. 200 / -cU. 200 / -cU. 200 / -

btËpL : bgÇah® âuhÉl® fHf«bgÇah® âuhÉl® fHf«bgÇah® âuhÉl® fHf«bgÇah® âuhÉl® fHf«bgÇah® âuhÉl® fHf«

29 ïjÊayhs® FoÆU¥ò

âUtŸSt® ef® - âUth‹Äô®

br‹id - 600 041

knyáahÉš RakÇahij ïa¡f«

bgÇah® knyáah gaz¤ij¤ bjhl§»dh®. fhyo it¥gj‰FK‹ng vâÇfŸ gu¥ãa bghŒ¥ãu¢rhu« gugu¥ig cUth¡» mJnt gaz¤ij bt‰¿ah¡»aJ. Úâ¡f£á bešÿÇš Toa kfheh£ošgh®¥gd®fisí« f£áÆš nr®¡f Ka‹wij bgÇah® f©o¤jh®.

“rhâKiw r_f¤âš Úo¤J ïU¡F« tiu Úâ¡f£áÆšgh®¥gdiu¢ nr®¥gJ v‹gij¥ g‰¿ Ãid¥gnj gad‰w ntiyahF«.”

m‹W bgÇah® jªj v¢rÇ¡ifia ã‰fhy¤âš fh‰¿š gw¡fÉ£l âuhÉl¡ f£áfŸ mj‰fhd Éiyfis¤ jªJbfh©oU¥gijtuyhW cz®¤J»wJ. flîŸ, kj«, rhÞâu§fis¡ fh£o r_fkh‰w§fis¤ jL¤JÃW¤âa gh®¥gd®fŸ, mj‰F¥ ãwF gH¡f tH¡f§fŸ( Customs and usages) v‹WT¿ K£L¡f£il nghLtij bgÇah® rÇahf¢ R£o¡fh£o v¢rǤjh®. mnj K£L¡ f£iljh‹ ãwF 1950 ïšcUthd muáaš r£l¤âš V‰w¥g£L mj‹ fhuzkhf gy K‰ngh¡F r£l§fŸ ï¡fhy« tiu Kl¡f¥ gLtij¡ fhz Ko»wJ.

nfhit áiwÆÈUªj nghJ bgÇah® ïªJkj¤âÈUªJ btËna¿at®fis Û©L« ïªJ kj¤â‰F¡ bfh©LtU« Ka‰áfisnk‰bfhŸs ÉU«ãdh®. Mdhš btËtªj ãwF gh®¥gd®fË‹elto¡iffis¡ f©L ïªJkj¤ij monahL xÊ¡f nt©L«v‹w Koî¡F jh‹ tªJ É£ljhf TW»wh®. <nuhL ‘c©ik ehLnth® r§f’¤âš bgÇahÇ‹ M‰¿a ciu ï¤jftiy¤ bjÇÉ¡»wJ.

“v‹Dila cÇikia¡ bfhL¡»whah mj‰fhf cÆ® Él£Lkh v‹»w bfhŸifíila k¡fŸjh‹ v§F« bt‰¿ bg‰¿U¡»wh®fŸ. ïªj¥go el¡»‹whah mšyJ b#ÆÈš ão¤J¥ nghl£Lkh v‹W brhšY« murh§f«jh‹ Ó®âU¤j§fŸ brŒâU¡»wJ”

v‹w bgÇahÇ‹ f£Liu tÇfS« ï¤bjhFâÆš ïl«bg‰WŸsd.

- gâ¥ghs®- gâ¥ghs®- gâ¥ghs®- gâ¥ghs®- gâ¥ghs®

Page 3: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 95Fo muR - 1929 (((((2))))) 4

bghUsl¡f«

1. kufjtšÈ kz« 11

2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gdcgh¤âaha®fË‹ bfhLikí« 15

3. mDjhg« 19

4. âU. brh.KUf¥g® 20

5. jÄH® r§f« 21

6. tujuh#&Y¡F« xU f£á 23

7. âU. M®.v°. ehíLÉ‹ bgUªj‹ik 26

8. âUth§TÇš g¤kehg RthÄ uh{a« 30

9. jÄœehL khfhz kfhehL 34

10. <nuhL Mya¥ ãuntr« 36

11. fh§»uá‹ nah¡»aij 41

12. njtÞjhd¡ fÄ£o 43

13. r«kj taJ fÄ£o 45

14. br‹id MââuhÉl® RakÇahij kfhehL 50

15. br‹id fh§»uÞ fÄ£o 56

16. nfhÉš ãuntr« 57

17. MââuhÉl® RakÇahij kfhehL 58

18. flîS« kjK« ( 1 ) 63

19. tF¥òthÇ ãuâÃâ¤Jt« 68

20. br§f‰g£L ÍšyhÉš gh®¥gÜa kfhehL 72

21. âU. j©lghÂÆ‹ bjhšiy 75

22. fhªâÆ‹ f© ÉÊ¥ò 79

23. f©z¥g® thrf rhiy¤ âw¥ò ÉHh 80

24. itâf®fË‹ ïw¡f« 89

25. flîS« kjK« ( 2 ) 92

26. xU ghÈa ÉjitÆ‹ gÇjhg«! 97

27. kJÉy¡F¥ ãurhu¡ fÄ£o 98

28. âU.eluh#‹ 102

29. kâ¥òiu - “Énkhrd«” 106

30. fh§»uR« - njáaK« 108

31. âU. kfkJ eã ãwªj ehŸ bfh©lh£l« 111

32. RakÇahij ïa¡f« 119

33. njÓa ïa¡f« 128

34. “á¤jhªj«” MáÇaÇ‹ bfhLik 136

35. âUth§TÇš nfhõh Éy¡f« 139

36. ntjhu©a¤âš njáa (gh®¥gd®) kfhehL 140

37. fj® òu£L 147

38. gh®¥gd¥ òâa jªâu« cõh®! cõh®!! 150

39. ‘á¤jhªj«’ MáÇaÇ‹ N‹a Ãiy 156

40. RakÇahij¤ âUkz§fŸ 161

41. Ia Édhî¡F Éil 162

42. bešÿ® kfhehL 163

43. Û©L« gnlš 169

44. r®¡fhU¡F n#! 175

45. ekJ khbgUªjiyt®fË‹ cUt¥gl¤ âw¥ò ÉHh 180

46. RakÇahij 182

47. fj®òu£L 183

48. fhªâ #aªâ òu£L 188

49. bešÿ® kfhehL 191

50. vdJ njhšÉ 199

51. <nuhL c©ik ehLnth® r§f« 204

52. gh®¥gdÇ‹ njÓa« 218

Page 4: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 97Fo muR - 1929 (((((2))))) 6

53. fh®¥bghnuõ‹ nj®jš 223

54. ÔghtË g©oif gh®¥gd Nø 225

55. ódhÉš Mya¥ãuntr« 226

56. ïuh#nfhghyh¢rhÇÆ‹ njÓa« 234

57. Éjth Éthf« 238

58. ïªâahÉš ÄõbdÇ cyf« 243

59. kj¥ã¤J 244

60. RakÇahij ïa¡f¤â‹ gy‹ 250

61. “ïuhkhaz¤â‹ Mghr«” 253

62. Éky nghj« 255

63. ï®É‹ ãur§f« 256

64. òâa rfh¥j« 263

65. ïªâa¡ flîŸfŸ 266

66. ïªâahÉ‹ ãuâÃâfŸ ah®? 270

67. ïuhkhazK« gh®¥gÜa jªâuK« 273

68. bg©fŸ ÉLjiy¡F n#! n#!! n#!!! 278

69. br‹id kªâÇfis ã‹ g‰Wjš 285

70. fh®¥bghnuõ‹ jiyt® nj®jš 287

71. kzKiwí« ònuh»jK« 289

72. âU¥gâ bt§»lhrygâÆ‹ e‹¿ bf£l j‹ik 291

73. ïuhkhazK« gh®¥gÜa jªâuK« 292

74. ïªâa uh#h¡fS« klhâgâfS« 298

75. âUtšÈ¡nfÂÆš aÔªâujhÞthrf rhiy âw¥ò ÉHh 306

76. Raey bt¿a®fŸ kfhehL 314

77. nrhkRªâu« br£oah® 320

78. ekJ kyhŒ eh£L É#a« 321

79. âU. FUrhÄ - FŠáj« âUkz« 325

80. J‹g¤âš JaUW« bg©fŸå£il É£L btËnaw nt©L« 327

81. “Ô©l¥glhjh®”fŸ Ãiyik 331

82. nknah T‰W bkŒah- bghŒah? 336

83. Éthfu¤J 337

84. âU.ntQnfhghš ehíLÉ‹ kuz« 341

85. mUŠbrhš bghUŸ 342

Page 5: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 99Fo muR - 1929 (((((2))))) 8

Page 6: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 91 1Fo muR - 1929 (((((2))))) 10

kufjtšÈ kz«

kWkzK« fy¥ò kzK« fyªj fhjš kz«

mUik kzk¡fns! ï§F ToíŸs rnfhjÇfns! rnfhju®fns! ï§F eilbg‰w kz¤ij¥ gh®¤j ã‹ò Ó®âU¤j kzbk‹gJv¤jifaJ v‹gJ ï¥nghJ c§fS¡F e‹whŒ És§»ÆU¡F«.g©il¡ fhy¤âY« e« eh£oš ï«KiwÆšjh‹ kz§fŸ eilbg‰W tªjjhf MuhŒ¢áahs®fŸ TW»‹wh®fŸ. Mdhš ïilÆšï«Kiw v¥go kh¿‰W v‹gJjh‹ mârakhŒ ïU¡»‹wJ.ï¥nghJ e« eh£oš eilbg‰WtU« kz§fŸ bgÇJ« kz¤â‹c©ik¤ j¤Jtk‰wJ«, m®¤jk‰w btW« rl§ifna K¡»akhfbfh©lJkhŒ eilbgW»‹wd.

kzk¡fŸ j§fS¡FŸ brŒJ bfh©l x¥gªj¤ij fh¥gh‰Wj‰F¥ gy® K‹ cWâ¥gL¤Jtj‰fhf V‰gL¤j¥g£l kz KiwahdJ j‰fhy« btW« rl§Ffisí« m®¤jk‰w gH¡f tH¡f§fisí« fh¥gh‰W« KiwahŒ¤ âfœ»‹wJ. kz¤â‹ y£áa«KGtJ« rl§fhŒ V‰g£LÉ£lJ. ïa‰if vG¢áahY« cz®¢áahY« V‰glnt©oa kz« bra‰ifÆš ÃfH nt©oajhŒÉ£lJ.mJ nghynt, ïa‰if¡ fhjY« ï‹gK«Tl bra‰if¡ fhjyhfî«ï‹gkhfî« kh¿É£lJ. kzk¡fŸ xUtiu xUt® jh§fshfntbjǪJ vL¤J¡ bfhŸs nt©oaj‰F¥ gâyhf ntW xUt® bjǪbjL¤J kzk¡fis x¥ò¡ bfhŸs¢ brŒa nt©oajhÆU¡»‹wJ.mnef kz§fËš kz« ÃfG«tiu, mjhtJ jhÈia¥ bg©fG¤âš f£L« tiu M© ï‹dh®, ï¥go¥g£lt® v‹W bg©Q¡F«, bg© ï‹dh®, ï¥go¥g£lt® v‹W MQ¡F« bjÇahknyna ïU¡»‹wJ. áy kz§fËš jhÈ f£o áy ehŸ tiu TlbjÇtj‰»šyhkš ïU¡»‹wJ. xUtU¡bfhUt® K‹id¡ T£onabjÇant©lhkh v‹W ahuhtJ nf£lhš, “m‹W ãuk‹ ngh£lKo¢ir ïÅ mÉœ¤J ntW Ko¢R nghlth ngh»wh‹” v‹Wrkhjhd« brhšÈ ÉL»‹wh®fŸ.

v§fŸ g¡f§fËš fšahz¥ bg©fŸ ïu©L iffis¡bfh©L« f©fis e‹whŒ bgh¤â¡ bfh©L« nj«ã¤ nj«ã mGJ

Page 7: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 913Fo muR - 1929 (((((2))))) 12

thfnt eh£oš Ó®âU¤j¤â‰F mâf Mjuî V‰g£L tU»‹wJ.ehS¡F ehŸ Ãiyik mDTy¥g£L¡ bfh©nl tU»‹wJ.rhjhuzkhf br‹w tUõ¤ij Él ï›tUõ« v›tsnth bgÇakdkhWjš V‰g£L ïU¡»‹wJ.

br‹w ïu©L khj¤â‰F K‹ elªj âU.mUz»Ç âU.RªjÇâUkzK« ï«kd khWjY¡F cjhuzkhF«.

âU.kufjtšÈ m«khS« Äfî« ghuh£l‰FÇatuhth®.mt®fis¥ g£L¡nfh£ilÆš rªâ¤j nghJ m›t«ikah® jkJmã¥ãuha¤ij áyÇl« bjÇɤjh®fŸ. eh« mij mt®fË‹bg‰nwh®fS¡F¤ bjÇɤJ¡ bfhŸS«go brhšÈÉ£nlh«. mâšmt®fS¡F mDTy« »il¡fhjjhš jhkhfnt Ka‰á vL¤J¡bfh©lJ Äfî« ghuh£l¤j¡fjhF«. e«eh£L Éjit¤ j‹ikÆ‹bfhLikia e‹whŒ mDgɤjt®fshdjhY«, “Fo muR” KjÈag¤âÇiffis gh®¤J tªjjdhY«, mt®fŸ ijÇakhŒ K‹tune®ªjJ. k‰wgo cyf¤âš v¤jid bg©fŸ ï«khâÇ fZl¥g£L¡bfh©L ïU¥gh®fŸ v‹gij Ãid¤jhš kd« gjW«. âU.fhªâmt®fis¢ áy “ÉjitfŸ” x‹W To j§fŸ fZl¤â‰F tÊv‹d v‹W nf£lnghJ, mt®fŸ “c§fŸ ïZl¤ij c§fŸ jhŒjf¥g‹khÇl« brhšÈ¥ gh®¤J mt®fŸ mj‰F VjhtJ gÇfhu«brŒaÉšiyahdhš ijÇakhŒ btË¡»s«ã c§fS¡F V‰wkzhsid Ú§fns bjǪbjL¤J¡ bfhŸS§fŸ” v‹W brh‹dh®.mªj cgnjr¤ij Kiw¥go âU.kufjtšÈna Kj‹ KjyhŒÃiwnt‰¿ ïU¡»‹wh®. mjhtJ, âU.kufjtšÈ¡F ïJ ïu©lhtJ kzkhF«. Kjš kz¡ fzt‹ fhykhŒÉ£lh®. kWkz« brŒJbfhŸs Mir¥g£L ï‹W jkJ ï¢iria Ãiwnt‰¿¡ bfh©lh®.ïJjh‹ ïa‰if¤ j¤Jt«. v¥go vÅš, xU òUõ‹ j‹ kidÉïwªJ É£lhnyh mšyJ mJ jd¡F rÇ¥glhÉ£lhnyh clndkWkz« brŒJ bfhŸs V‰ghL brŒ»wh‹. kidÉ fhayhthŒïU¡F«nghnj ãiH¡fhJ v‹W bjǪjhš ntW bg©iz kdânyna njL»‹wh‹. kidÉ ïwªJ nghdîl‹ kW fšahz¤ânyna ftiyahŒ ïU¡»‹wh‹. gªJ¡fËl« br‹W “mizªJnghd És¡if kWgoí« V‰¿it¡f nt©oaJ c§fŸ flik”,v‹W brhšÈ bg© nf£»‹wh‹. tUõ¤â‰FŸ kW fšahz«brŒJ bfhŸS»‹wh‹. m¥goÆU¡f, bg©fŸ kh¤âu« V‹mªjkhâÇ brŒJ bfhŸs¡ TlhJ? Mfnt, âU.kufjtšÈ k‰wbg©fS¡F xU tÊ fh£oahf JªJ kz« brŒJ bfh©lj‰Feh‹ Äfî« ngh‰W»‹nw‹. kzk¡fŸ ïUtU« ešy fšÉí«m¿î« cŸs j¡f #ijahdjhš ï‹W ï›itgt¤ij¡ f©L

bfh©L« ïU¡f, k‰bwhU bg© ifia¥ ão¤J juju bt‹Wkztiw¡F ïG¤J¡ bfh©L tUtJ tH¡f«. jhÈ f£Ltj‰F¡Tl iffis¥ ão¤J Éy¡»¤jh‹ f£l nt©L«. ah® jhÈf£odbj‹W bg©Q¡F bjÇant bjÇahJ. ï¥go mGJbfh©L« f©fis _o¡ bfh©L« ïU¡F« bg©fŸjh‹ ešyc¤jk¥ bg©fŸ v‹W brhšYth®fŸ. bg©fS¡F fšahz«v‹gJ j‹id k‰bwhU å£o‰F moikahŒ ɉgJ v‹gJm®¤jkhÆU¡»‹wnjbahÊa MQ« bg©Q« To thœtj‰FbrŒí« fhÇa« v‹gJ ï‹dK« mnef bg‰nwh®fS¡F¤ bjÇantbjÇahJ.

fšahz¢ rl§F elªJ bg©iz kh¥ãŸis å£o‰FmD¥ò« nghJ bg© å£lhU«, beU§»d R‰w¤jhU« mGJbfh©L«, bg©Q« nj«ã¤ nj«ã mGJ bfh©L« jh‹mD¥g¥gL»‹wJ, “fš v‹whY« fzt‹, òš v‹whY« òUõ‹”v‹W brhšÈ, òUõ‹ brh‹dgoí«, khÄ, khk‹, eh¤â, bfhGe‹brh‹dgoí« el v‹W bg©fS¡F go¥ã¡f¥gL»‹wJ. ï«khâÇcgnjr¤âš f£L¥g£l bg©fŸ j§fis khÄÆ‹ ntiy¡fhÇfŸv‹W v©Â¡ bfhŸSth®fns jÉu ïa‰if ï‹g¤ij v¥gomDgÉ¡f Koí« v‹gij Ú§fns nahá¤J¥ ghU§fŸ.

thœ¡if, kz«, ï‹g«, fhjš v‹gitfŸ x›bthU jÅkÅjÅ‹ cÇikahF«. m‹¿í« mit mtutÇ‹ jÅ ïZl¤ij¥bghW¤jJkhF«. ït‰¿š m‹ÅaU¡F¢ r‰W« ïlÄšiy. Mdhšï¥nghJ ïit k‰wt®fSila âU¥â¡F« ïZl¤â‰F« V‰wgoel¡»‹wJ. kzk¡fS¡F j§fŸ j§fŸ fhjÈ‹ nkš V‰gL«kz«jh‹ thœ¡ifÆš ï‹g¤ij¡ bfhL¡f Koí«.

Mjyhš ï‹W elªj kzkhdJ c©ikahd Ó®âU¤jkzkhF«. ï§F tªâU¡F« bgÇah®fisí« m‹g®fisí«gh®¡F«nghJ ï«khâÇ kz¤â‰F ïJrka« eh£oš cŸs nguhjuîe‹F És§F»‹wJ.

âU.KUf¥g® mt®fŸ eh£o‹ Ãiyiaí« njitiaí«e‹f¿ªjt®. mtUila vG¤J« ng¢Rnk mtUila bjËit¡fh£l nghJkhdjhF«. br‹w g¤J gâidªJ tUõ§fshf ït®Ó®âU¤j¤ JiwÆš ciH¤J tUgt®. Ó®âU¤j Kiwia¢ brhšÈškh¤âukšyhkš braÈY« fh£oÉ£lh®. eh£L¡nfh£il efu¤jh®fËš âU.KUf¥g® - âU.ã¢r¥gh R¥ãukÂa« KjÈat®fŸÄFâí« ciH¤J tªâU¡»‹wh®fŸ. ï¥nghJ mªj r_f« všyh¤JiwÆY« K‹ngh¡filªJ eh£L¡F tÊfh£oahŒ ïU¥gj‰F¥bgÇJ« ït®fŸ ngh‹wt®fns bghW¥ghËfshth®fŸ. bghJ

Page 8: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 915Fo muR - 1929 (((((2))))) 14

gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹ bfhLikí«

v§F gh®¤jnghâY« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹ bfhLikahdJ r»¡f Koahj msÉš bgU»¡bfh©nl tUtjhf âdK«ek¡F¢ r§fâfŸ v£o¡ bfh©nl tU»‹wd. mt‰WŸ mnef«btËÆlnt kd« TR»‹wJ. murh§f¡ fšÉ ïyhfh kªâÇ xUgh®¥gdušyhjhuhÆUªJ« Þjy Þjhgd§fË‹ jiyt®fS«,k‰W« jÅ¥g£l gŸË¡ Tl§fË‹ îthfÞj®fS« gh®¥gdušyhjhuuhfnt ïUªJ« gh®¥gdušyhj ãŸisfË‹ fZl«r‰whtJ Ãt®¤âahdjhf¡ fh©gj‰»šiy. ïÅ Ó¡»u¤âš Ãt®¤âahtj‰F kh®¡f« V‰gL« v‹W« fUJtj‰»šiy. ïj‰F K¡»afhuz« v‹dbt‹W gh®¥nghkhdhš mnefkhŒ fšÉ ïyhfhc¤ânahf§fËš bgÇJ« gh®¥gd®fns mâfhÇfshš ïUªJtUtJ«, gߣir mâfhÇfS« gh®¥gd®fshfnt ïUªJ tUtJ«mt®fsJ rYif¡F¥ gh¤âukhd cgh¤âaha®fS« jiyikcgh¤âaha®fS« gh®¥gd®fshfnt ïUªJ tUtJ« jÉu ntWfhuz« brhštj‰»šiy v‹nw brhšYnth«. nah¡»akhfî«,Ãahakhfî« ngRnthnkahdhš fšÉ ïyhfhÉš gh®¥gd®fŸv‹gt®fŸ f©o¥ghŒ, mâfhÇahfnth cgh¤âaha®fshfnthïU¡f¡ Tlhbj‹nw brhšYnth«.

gh®¥gd®fŸ _y« k¡fS¡F¡ fšÉ nghâ¡f v©QtijÉl fšÉ¢rhiyfis mil¤JÉLtJ nkby‹W Tl¢ brhšy¤JÂnth«. VbdÅš Kjyhtjhf ïªj eh£oš cŸs x›bthUgh®¥gdD« j‹id ca®ªj rhâ v‹W«, mjhtJ tUzh¢áuk¥gojh« ‘ãuhkz’bu‹W«, k‰wt® ‘N¤âu’bu‹W« v©Â¡ bfh©oU¥gt®fŸ. vªj bfhŸif¥go j‹id ‘ãuhkzbu‹W«’ k‰wtid‘N¤âu’bu‹W« v©Â¡bfh©oU¡»‹wh®fnsh, mnj bfhŸifÆ‹go ãuhkz‹ ‘N¤âuid’¥ go¡f it¡f¡ Tlhbj‹W«,‘N¤âu‹’ go¤jhš tUz j®k« bf£L¥ nghFbk‹W«, ãuhkzD¡F Mg¤jhŒ Koíbk‹W« ‘N¤âuid’¥ go¡f it¤j¥ãuhkz® ‘euf¤ij milth®’ v‹W« fU¤J¥gl Mjhu§fŸïU¡»‹wd.

Mdªâ¡f KoªjJ. m‹¿í« ï«kz itgt« Ml«guÄ‹¿í«å© rl§FfË‹¿í« btF á¡fdkhfî« RU¡fkhfî« Koîbg‰wJ Äfî« ngh‰w¤j¡fjhF«. ï«kzk¡fŸ ïÅí« ï›ÉjfhÇa§fS¡F tÊfh£oahŒ ïUªJ x¤j ï‹g¤Jl‹ thœªJcyf¤â‰F e‹ik brŒa nt©L« v‹gjhf Mir¥gL»‹nw‹.

F¿¥ò : 29.06.1929 M« ehŸ kJiuia mL¤j âU¥gu§F‹w¤âšâU KUf¥g® mt®fS¡F« âU kufjtšÈ mt®fS¡F« eilbg‰wâUkz¤âš kzk¡fis¥ ghuh£o brh‰bghÊî.

Fo muR - brh‰bghÊî - 07.07.1929Fo muR - brh‰bghÊî - 07.07.1929Fo muR - brh‰bghÊî - 07.07.1929Fo muR - brh‰bghÊî - 07.07.1929Fo muR - brh‰bghÊî - 07.07.1929

Page 9: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 917Fo muR - 1929 (((((2))))) 16

ghu¤âš nr®¡»‹wh®fŸ. mªj Ãgªjidí« ïšyhâU¡Fkhdhš_‹whtJ ghu¤âš Tl nr®¤J ÉLth®fŸ. jÉu 18, 19-š mt®fŸã.V.ghR brŒJ ÉLtjhš 25-tJ taJ tiu¡F« 5 mšyJ 6 tUlfhy« c¤ânahf« njl mt®fS¡F¢ rhtfhrÄU¡»‹wJ. Mfntmt®fŸ ã.V. go¤J É£lhš v¥goí« ahiuahtJ ão¤J v‹dbrŒjhtJ c¤ânahf« r«ghâ¤J¡bfhŸs nghâa brsfÇa«ïU¡»‹wJ.

e«Kila ãŸisfnsh áW taâš gŸË¡ Tl¤â‰FmD¥ãdhš jiyik cgh¤âahauhÆU¥gt®, “ït‹ buh«gî«á‹d¥ iga‹. ï‹D« x‹W ïu©L tUl« bghW¤J m¥òw« T£o¡bfh©L thU§fŸ” v‹W brhšYtJ«, “FHªijfŸ e‹whŒ Mo¥ghoÉisahl£Lnk, e‹whŒ v£L tUl« Md ã‹ò gŸËÆš it¤jhšnghjhjh? V‹ ï¥go¡ FHªijfis tij¡»‹Ö®fŸ” v‹W “gÇjhg¥g£L” âU¥ã mD¥ã ÉL»‹wh®fŸ. jÉu, eh« î¥gªj¥gL¤ânr®¤jhY« mt‹ jFâiaÉl xU tF¥ò ÑHhfnt nr®¡»wh®fŸ.m‹¿í« gŸË¡Tl gߣirfËš TLkhdtiu x›bthU tUlK«mG¤â it¡fnt gh®¡»‹wh®fŸ.

ãwF gy tÊfËY« mjhtJ cd¡F go¥ò tuhJ, ntWntiy gh®¤J¡ bfhŸ, åzhŒ¥ gz« brytÊ¡fhnj, bgŠR¡Fthlif bfhL¡fhnj v‹W ngá ãŸisÆ‹ C¡f¤ijí« c‰rhf¤ijí« bfL¥gânyna ftiy bfhŸS»‹wh®fŸ. iga‹fis¢r®¡fh® gߣir¡F mD¥òtâY« cgh¤âaha®fS¡nf mªj cÇikïU¥gjhš r£l¤â‹ _y« v›tsnth jfuhW brŒJ gh®¤J«Û¿dhš ntW tÊÆš jfuhW« brhšÈ ÃW¤âÉlnt gh®¡»‹wh®fŸ.ï›tsî« jh©o¥ gߣir¡F nghŒ vGâdhY« gߣir gÇnrhjf®,kh®¡F bfhL¥gt®, Koî brhštâš K¡»akhdt® M»at®fŸ všnyhU« gh®¥gd®fns. filáahf ghrhdhY« r®¡fh® c¤ânahf¤â‰F nghtj‰F nt©oa taJ jh©oÉL»‹wJ. xU rka« ÛâïUªjhY« xU tUl« mšyJ MW khjnk ïU¡Fkhjyhš. mtru¤âš v§fhtJ nghŒ FÊÆš ÉGtJ nghš á¿a c¤ânahfªjh‹r«ghâ¡f Ko»‹wJ. gߣirÆš jt¿¥nghdhnyh mnjh fâjh‹.btË¥gilahŒ ï›tsî fZl« ek¡F ïU¥gJl‹ kiwKfkhŒbrŒa¡ Toa bfhLikfŸ v›tsnth ïU¡»‹wd. vdnt ïªjÃiyÆš ekJ fšÉ rhjd« ïUªJ tU»‹wJ. Mjyhšr£lrigÆš ïªj Éõa§fis És¡» ïj‰fhf xU fÄ£o V‰ghLbrŒJ ï¡fZl§fŸ c©lh, ïšiyah v‹W ÉrhǤJ¥ gh®¤Jc©ik v‹W g£lhš ïj‰F VjhtJ gÇfhu« brŒa nt©L« v‹W#d¥ãuâÃâfŸ v‹W brhšÈ¡ bfhŸS« r£lrig m§f¤

ïªj¡ bfhŸifia kd¥ó®tkhf e«ãd gh®¥gd®fŸcgh¤âahauhÆUªjhš gh®¥gdušyhj ãŸisfis mt®fŸ go¡fÉLth®fsh? go¤jhY« ghrhf r«kâ¥gh®fsh? v‹gij thrf®fnsnahá¤J Koî f£o¡bfhŸs ÉU«ò»‹nwh«.

fšÉÆš ïU¡F« NJfŸ mnefkhf e«kt®fS¡F¤bjÇahbj‹nw brhšyyh«. cjhuzkhf gh®¥gdušyhj ãŸisfŸã.V.ghÞ brŒtbj‹whš ãŸisfS¡F 22, 23, 24 tUl§fsh»ÉL»‹wd. Mdhš gh®¥gd¥ ãŸisfŸ 18, 19, 20 taâ‰FŸ ã.V.ghRbrŒJ ÉL»‹wd. ïj‰F¡ fhuz« v‹d? v‹gJ e«kt®fS¡FbjÇíkh? ahiuahtJ fhuz« nf£lhš, “mJ ãuhkz¥ãŸis,.mj‰F¥ go¥ò Ó¡»u« tU»‹wJ. e«k ãŸis buh«gî« kªj«,.mjdhš Ó¡»u« tUtâšiy” v‹W xU th®¤ijahš gâš brhšÈÉLth®fŸ. Mdhš e« ãŸisfS« xU tUlkhtJ jtwhkšx›bthU tF¥ãY« ghR M»¡bfh©nl nghdhY« v¥goí« ã.V.gߣir¡F¥ nghf 22 tajhŒ ÉL»‹wJ. x‹W mšyJ ïu©LtUl« jt¿dhš ïUg¤J eh‹F tajhŒ ÉL»‹wJ. _‹W tUl«jt¿dhš ïUg¤ijªjhŒ ÉL»‹wJ. ãwF r®¡fh® c¤ânahf¤â‰Fyha¡»šyhjt®fsh» ÉL»‹wh®fŸ.

Mdhš gh®¥gd¥ ãŸisfnsh x‹W ïu©L tUõ«jt¿dhY« Tl 20, 21-š ã.V. go¤J Ko¤J ÉL»‹wh®fŸ. ïj‹ufáa« v‹dbt‹whš e« ãŸisfis 7-tJ taâš gŸË¡Tl¤â‰F mD¥ã mÇtÇ tF¥ãš nr®¡»‹nwh«. 7-tJ taâšmÇtÇÆš nr®ªjhš, mt‹ jtwhkš ghR brŒjhšTl 22-šjh‹ ã.V.gߣir¡F¥ nghf Koí«. Vbd‹whš mÇtÇ tF¥ò¡F« ã.V. ghRbrŒí« tF¥ò¡F« ïilÆš 15 tUõ« nt©oÆU¡»‹wJ.mjhtJ mÇtÇÆš ïUªJ 4-tJ tF¥ò¡F IªJ tUlK«, 4-tâÈUªJ vÞ.vÞ.vš.á. mšyJ 6-tJ ghu¤â‰F« 6 tUõ«.mâÈUªJ ã.V.¡F 4 tUõ« Mfnt jtwhkš ghR brŒjhY« 15tUõ rhtfhr« nt©oÆU¡»‹wd. Mdhš gh®¥gd®fnsh j§fŸFHªijfis 5-tJ Kjny å£oš bfhŠr« brhšÈ¡ bfhL¤JMwhtJ taânyh mšyJ VHhtJ taânyh gŸË¡ Tl¤â‰F¡bfh©LnghŒ Kjš ghu¤âš nr®¤J ÉL»‹wh®fŸ. jiyikcgh¤âaha®fŸ gh®¥gd®fshdjhš fz¡»š rhjhuz 2 nfŸÉí«ï§»äΚ ïu©L th®¤ij¡F m®¤j¤ijí« nf£LÉ£L “Kjšghu¤â‰F yha¡F” v‹W brhšÈ ÉL»‹wh®fŸ. ïâš mt®fS¡FIªJ tUl¥ go¥ò« fhyK« bryî« Ûâah» ÉL»‹wd. 14 taJ¡FÑœg£l ãŸisfis vÞ.vÞ.vš.á. gߣir¡F vL¥gâšiy.v‹»‹w ÃgªjidÆdhš gh®¥gd®fŸ j§fŸ ãŸisfis Kjš

Page 10: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 919Fo muR - 1929 (((((2))))) 18

mDjhg«

ehlh® kfh#d r§f¤J khÍ jiytU«, ãugy brštªjU«gH« bgU§Ñ®¤â thŒªjtU« j‰nghJ ehlh® r§f¤J¤ jiyt®âU.fdfrig ehlh® mt®fË‹ rnfhjuUkhd, bghiwah® ghyFUrhÄ ehlh® 5-ª njâ btŸË¡»Hik ïuî jdJ 32-« taâšfhyŠbr‹w Étu« m¿ªJ J¡fkiltJl‹ mtuJ FL«g¤jhU¡F« rnfhjuU¡F« ekJ mEjhg¤ij¤ bjÇɤJ¡ bfhŸS»nwh«.

( g.®. )( g.®. )( g.®. )( g.®. )( g.®. )

Fo muR - ïu§fš brŒâ - 07.07.1929Fo muR - ïu§fš brŒâ - 07.07.1929Fo muR - ïu§fš brŒâ - 07.07.1929Fo muR - ïu§fš brŒâ - 07.07.1929Fo muR - ïu§fš brŒâ - 07.07.1929

âd®fis¡ nf£L¡ bfhŸS»‹nwh«. gh®¥gdušyhj khzt®fS«ek¡F vGâ¡ bfh©oU¥gijÉl ïj‰fhf xU khzt® khfhehLV‰ghL brŒJ j§fŸ Fiwfis mâš És¡»¡fh£o gÇfhu¤â‰F¢áy Ô®khd§fŸ brŒJ mij mâfhÇfS¡F mD¥ã it¡fnt©Lbk‹W nahrid brhšY»‹nwh«. k‰wgo ãŸisfS¡FjÅ¥g£l KiwÆš ïUªJtU« bfhLikfis k‰bwhU rka«És¡Fnth«.

Fo muR - jiya§f« - 07.07.1929Fo muR - jiya§f« - 07.07.1929Fo muR - jiya§f« - 07.07.1929Fo muR - jiya§f« - 07.07.1929Fo muR - jiya§f« - 07.07.1929

Page 11: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 921Fo muR - 1929 (((((2))))) 20

jÄH® r§f«

br‹idÆš Ó®âU¤j¤â‰fhf¤ jÄH® r§f« v‹gij âU¤âmik¡f¥g£L ïU¡»‹wJ. ï¢r§f¤ij MâÆš njh‰Wɤjt®g¢ira¥g‹ fyhrhiy¤ jÄœ¥ g©oj®. âU.k âUehî¡fuRKjÈah® Mth®. ït® irt rka¥g‰Wilat®. jÄœ¥ ghiõ, fiyïy¡»a, ïy¡fz« M»aitfËš tšyt® vÅD« rkaK«,fiyí«, ghiõí« eh£o‰F« bghJk¡fS¡F« ga‹glhkš xUáW Jiwah»a mJî« #hâ kj rka¤ Jiwiana K¡»akhŒ g‰¿¡bfh©oU¥gjhš eh£oš mt®fË‹ ts®¢á F‹¿tUtij m¿ªJ,mitfŸ c©ikÆš ts®¢á bgwî« eh£o‹ bghJ ey¤â‰F«ga‹glî« V‰wthW brŒa v©Â m¢r§f¤ij K‹ F¿¥ã£lgor_f Ó®âU¤j¤ Jiw¡F¤ âU¤â mik¤J mj‰F j‰fhy njit¡nf‰wgo bfhŸiffisí« tF¤J m¡bfhŸiffis¥gu¥òtj‰nf‰w îthf rigiaí« mik¡f¥g£oU¡»‹wjhfm¿ªJ Äfî« k»œ¢á mil»‹nwh«.

r§f¤â‹ K¡»a¡ bfhŸiffŸ Ô©lhik xÊ¥gJ, kJghd¤ij Éy¡f¢ brŒtJ, Rfhjhu¤ij V‰gL¤JtJ, jÄœ bkhÊiats®¥gJ, thœ¡if Rg, mRg fhÇa§fËš nghÈ¢ rl§FfisxʤJ á¡fd KiwÆš el¤j¢ brŒtJ. fy¥ò kz«, kWkz«M»aitfis MjÇ¥gJ KjÈa r_f Ó®âU¤j¡ fhÇa§fis¢brŒtnj K¡»akhf¡ bfh©lJ.

îthfÞj®fŸÃ®thfÞj®fŸÃ®thfÞj®fŸÃ®thfÞj®fŸÃ®thfÞj®fŸ

âU.lh¡l® v«.kháyhk KjÈah® nghõfuhfî«. âU.kÂâUehî¡fuR KjÈah® jiytuhfî«, g©oj® vÞ.vÞ.Mdªj«.cgjiytuhfî«, âUths®fŸ #fªehj¥ãŸis, g¡»ÇrhÄ br£oah® fhÇajÇáfshfî« k‰W« g¤J fdth‹fŸ îthf m§f¤âduhfî« bjǪbjL¡f¥g£oU¡»‹wd®.

“rka”¥ g‰¿š _œ», “gunyhf¤â‰F«” “gunyhf¡flîS¡F«” ghLg£l bgÇah®fŸ ãu¤âa£r nyhf¤â‰F« ãu¤âa£r flîŸfS¡F« ghLgl K‹ tªjij eh« kdjhu¥ ngh‰¿

âU. brh.KUf¥g®

ca®âU. brh.KUf¥g® mt®fS¡F« âU.kufjtšÈ¡F«kz« elªj brŒâ k‰bwhU g¡f¤âš ãuRÇ¡f¥g£oU¡»‹wJ.

âU.KUf¥g® mt®fŸ ï«kz« brŒJ bfh©lj‹ _y«bg©fŸ cyf¤â‰F X® bgÇa cgfhu« brŒjtuhth®. eh£oš cŸsfZl§fis všyh«Él bg©fË‹ Éjit¤ j‹ikÆ‹bfhLikia bgÇa fZl« v‹W brhšYnth«.

ekJ eh£L ehfÇf«, xG¡f«, rka¥ g‰W, flîŸ g‰Wv‹gitfŸ všyh« e‹ikahd fhÇa§fis¥ g‰¿ r‰W« ftiybrŒahkš monahL my£áakhŒ Él¥g£oU¥gnjhL bfLjyhdJ« Ãaha¤â‰F« kÅj¤ j‹ik¡F« ÉnuhjkhdJkhdfhÇa§fis¡ bf£oahŒ¡ Fu§F¥ ãoahŒ ão¤J¡ bfh©oU¡»‹wd. ïªÃiyÆš ïitfis¤ âU¤JtJ v‹gJ Ryg¤âšKoa¡Toa fhÇakšy. m‹¿í« mâš ãuntá¥gt®fS¡FV‰gL« fZl«, eZl«, gÊ¢brhš M»aitfS« bfhŠr eŠrkšy.m¥go¥g£l fZlkhd fhÇa¤âš âU.KUf¥g® mt®fŸãuntá¤J âU¤j K‰g£lJ bgU¤j âahf ò¤âí« åuKkhdfhÇa« v‹Wjh‹ brhšy nt©L«. ïªj¡ fšahz V‰gh£L¢r§fâia eh« Kj‹ Kjš nfŸÉ¥g£lîl‹ á¿J« e«gnt ïšiy.cjhuzkhf vªj KUf¥g® vªj KUf¥g® vªj KUf¥g® vªj KUf¥g® vªj KUf¥g® v‹W bjÇtj‰F kh¤âu« eh« _‹Weh‹F jªâfŸ âU¢á¡F«, kJiu¡F«, fhiu¡Fo¡F«,br‹id¡Fkhf bfhL¤J ãwF e« KUf¥g® e« KUf¥g® e« KUf¥g® e« KUf¥g® e« KUf¥g® v‹W gâš jªâ»il¤j ã‹òjh‹ e«ãndh« v‹whš k‰wgo mâš cŸs fZl§fŸv›tsî v‹gij eh« ãwU¡F vL¤J¡fh£l nt©oaâšiy.ï›Éõa¤âš âU.ã¢r¥gh R¥gukÂa« mt®fŸ vL¤J¡ bfh©lKa‰á ÄFâí« ngh‰w¤j¡fjhF«. âU.KUf¥g® mt®fŸâU.kufjtšÈia¥ bg©fŸ ÉLjiy¡fhd tÊÆš ciH¡fbgÇJ« Jiz òÇthuhf.

Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 07.07.1929Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 07.07.1929Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 07.07.1929Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 07.07.1929Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 07.07.1929

Page 12: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 923Fo muR - 1929 (((((2))))) 22

tujuh#&Y¡F« xU f£á

âU.ã.tujuh#&Y¡F jd¡F xU f£á ïU¡fnt©Lbk‹Wmt® bghJ thœÉš ïw§»dJ Kjš btFfhykhŒ ãua¤jd¥g£L¡ bfh©LtU« Éõa« ahtU« m¿ªjnjahF«. ïj‰F V‰gmtuhš mJ Kjš ïJtiu bg‰bwL¡f¥g£L rhf¡ bfhL¤j f£áfŸï›tsbt‹W mtU¡nf PhgfÄšyhkš ïU¡fyh«. âU¥óÇY«,nry¤âY«, br‹idÆY« k‰W« btËÆl§fËY« v¤jidnahf£áfŸ mtuhš c‰g¤â brŒa¥g£L mGthu‰W mʪJnghdJfz¡F tH¡»yl§f¡ Toajšy. f£á V‰gL¤Jtj‰fhf âU.tujuh#&Ythš T£l¥gL« T£l§fS¡nf Íšyhî¡F ï¤jidng®jh‹ tunt©L« v‹W bghJthf g¤âÇifÆš És«gu¥gL¤JtJ«, ‘jÄœ ehL’ MÕáš, MÕÞ á¥gªâfisí«, áy ãurhu¡fhuiuí« it¤J T£l« el¤âdjhf V‰ghL brŒJ jh‹ jiytuhfî«, k‰W« áy® jdJ rfh îthf¡ T£l¤jh®fshfî« g¤âÇiffS¡F¢ brŒâ mD¥ã ãuRÇ¡f¢ brŒtJ« jÉu, ïJtiu xUf£áahtJ V‰g£lj‰F kWehŸ cÆUlÅUªJ vªj ntiy ahtJbrŒjjhf mtuhnyna brhšy KoahJ. âU.tujuh#&Y f£á V‰ghLbrŒtJ« És«gu¥gL¤JtJ« K¡»akhŒ ntW xUt® brŒí«fhÇa¤ij jil¥gL¤jî« mšyJ j‹id y£áa« brŒJ vªj¡f£áahuhtJ tªJ T¥ãlî« fU¤J¡ bfh©nl brŒtjš yhkš,ï‹d fhÇa« brŒtj‰bf‹nwh mšyJ ï‹d bfhŸif¡ bf‹nwhxUehS« f£á V‰gL¤j mt® Ãid¤jJÄšiy; mªj¥goV‰g£lJ« ïšiy.

br‹w tUlK« mnj jÄœehL MÕáš V‰ghL brŒj f£áÆšáy gh®¥gd®fisí« nr®¤J¡ f£á aik¤jh® v‹whY« mJãw¡F«nghnj ãurt ntjidahš br¤J ãwªjjhjyhš ãwªjclndna òij¡f¥g£lhŒ É£lJ. ï¥nghija f£ánah f®¥g¤âšïU¡F«nghnj br¤JÉ£ljhš cŸS¡FŸ mG» jhŒ¡nf Mg¤JtU«goahd ÃiyÆš î¥gªj¤âš Mgnuõ‹ brŒJbtËah¡f¥g£oU¡»‹wJ. ïªj ãurt¤âš jhŒ ãiH¤jhnynghJ« v‹»‹w ÃiyikÆš f£á br¤J mG» btË¥gL¤j¥g£oU¡»‹wJ. Mjyhš òJ¡f£áÆ‹ ãw¥ò Ãiyikia¥ g‰¿ eh«

tunt‰»‹nwh«. k‰W« M§fh§F rka¤â‹ nguhY«, #hâtF¥òfË‹ nguhY« mik¡f¥g£oU¡F« r§f§fŸ jÄH®r§f¤ij¥ ã‹g‰¿ eh£o‰F¥ ga‹gl¤j¡ft©z« âU¤âaik¤jhš mJ Äfî« ngh‰w¤j¡fjhF« v‹gij¤ bjÇɤJ¡bfhŸS»‹nwh«.

Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 07.07.1929 Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 07.07.1929 Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 07.07.1929 Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 07.07.1929 Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 07.07.1929

Page 13: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 925Fo muR - 1929 (((((2))))) 24

gh®¥gd®fis¢ nr®¡fyhkh ïšiyah v‹D« Éõa« ï‹dK«Ô®khd« brŒJ bfhŸsÉšiy v‹gjhfî« bjÇa tU»‹wJ.âU.tujuh#&Y Ãiy¡F mt® f£áÆš gh®¥gd®fis¢ nr®¤jhY«fZl«. VbdÅš nr®¡f x¥ò¡ bfh©lhš 3-tJ 4-tJ tF¥ò¥gh®¥gd®fŸ jh‹ ïtUl‹ tªJnru¡TL«. nr®¡fhÉ£lhY«fZl«. VbdÅš gh®¥gd®fŸ btF Ryg¤âš ïtiu ó ó brŒJÉLth®fŸ. Mjyhš mij ufáakhŒ it¤âU¡»‹wh® v‹whY«v¥goahtJ xU 5-tJ tF¥ò gh®¥gdiuahtJ nr®¤J¤ jh‹Ôunt©otU«.

ïªj y£rz¤âš âU.tujuh#&Y ïªj khâÇ f£á ngiu¢brhšÈ¡ bfh©L br‹id¡ fh®¥bghnuõ‹ nj®jY¡F MŸfisÃW¤j¥nghtjhŒ btËÆ£L ïU¥gJjh‹ Äfî« nto¡ifahdÉõa«. “miu¡fháš fšahz« mâbyhU thz nto¡if” v‹gJnghš f£á¡nf ï‹D« rÇahdgo MŸfŸ nru¡ fhnzh«.mj‰FŸshf nj®jšfS¡F MŸfŸ ÃW¤Jtbj‹whš ïJ f£á¡FMŸfis¢ nr®¡f cghank xÊa nj®jÈš bt‰¿ bgw nt©L«v‹»‹w v©zÄšiy v‹Wjh‹ brhšy nt©L«. rÛg¤âšfh®¥bghnuõÅš 10 Þjhd« fhÈahf¥ ngh»‹wJ. ïtuJ f£áÆšï¥nghJ jiyt® cŸgl IªJ fdth‹fŸjh‹ ïU¡»‹wh®fŸ.ï›itªJ ngU« nj®jY¡F ÉgjhdhY« IªJ Þjhd§fS¡F¤jh‹ ÃW¤jyh«. k‰w Iªij v‹d brŒth® v‹gJ És§fÉšiy.Rauh{a« f£áahU« fh§»uÞfhuU« br‹id¡ fh®¥bghnuõ‹nj®jšfËš ngh£o ngh£L¥ gh®¤J ris¤J¥nghd rka¤âšâU.tujuh#&Y #ÞoÞ f£áíl‹ ngh£o nghl¥ òw¥g£oU¥gJbk¢r¤j¡fnjahF«.

Fo muR - f£Liu - 07.07.1929Fo muR - f£Liu - 07.07.1929Fo muR - f£Liu - 07.07.1929Fo muR - f£Liu - 07.07.1929Fo muR - f£Liu - 07.07.1929

mâf« vGj nt©oaâšiy. âU.tujuh#&Y ï›tsî fZl¥g£Lc©lh¡»a f£áÆ‹ nah¡»aijia xU th®¤ijÆš bghJ #d§fS¡F bjÇÉ¡f nt©Lkhdhš m¡f£áÆ‹ îthfrig m§f¤âd®fŸ fhÇajÇáfŸ M»at®fis¥ gh®¤jhny bjǪJÉL«.âU.tujuh#&Y jiyt® mij¥g‰¿¡ F‰wÄšiy. VbdÅš mt®jiytuhf ïU¡fnt ï¡f£á c©lh¡f¥g£lJ. Mdhš, cgjiyt® nj®ªbjL¡fÉšiy v‹whY« mJ Ä¡f bfsutkhdjhF«.k‰wgo fhÇajÇánah âU. FHªij. ït® mŒa§fh® áZauhÆUªJï¥nghJ mtnuhL nfhã¤J¡ bfh©oU¡F« rka« bjǪJâU.tujuh#&Ythš miH¡f¥g£oU¥gjhŒ bjÇ»‹wJ. vªj òJ¡føÆY« mtiu¡ T¥ã£lhš nghJ«, v‹whY« mŒa§fhÇ‹fh§»uR f£á¡F âU.gê® mfkJ«, âU.r¤âa_®¤âí« fhÇajÇáfshf ïU¡F«nghJ âU.tujuh#&Y f£á¡F âU.FHªij fhÇajÇáahŒ ïU¥gâš mâf nkhr« x‹WÄšiy. k‰w bk«g®fnshek¡F ï‹dh® v‹nw bjÇaÉšiy. mJ k¤âukšyhkš thrf®fËšmnefU¡F« bjǪâU¡fhbj‹nw Ãid¡»‹nwh«. mŒnah ght«!ï«khâÇ ÃiyikÆš âU.tujuh#&Y, âU.mŒa§fhU¡F¥ngh£oahŒ xU f£áia ÃaĤjjhf ng® brŒJ jiyt® g£l«jh§f nt©oa mtáa« tªJÉ£lJjh‹ Ä¡f gÇjã¡f¤j¡fjhdhY« btËÆl§fËš ïij És«gu« brŒa ãurhu¤â‰FâU.mŒa§fhiu¥ nghš gz« bryî brŒa nt©o ïU¥gj‰Fv‹d kh®¡f« brŒthnuh bjÇaÉšiy. âU.mŒa§fh® v›tsîbgÇa njÓathâahdhY«, fh§»uRthâahdhY«, óuzRna¢irthâahdhY« t¡Ñš ntiyÆš khj« 10,000 (g¤J MÆu«)%ghŒ tU«go¡F¡ FiwÉšiy. ntW tifÆY« brhªjbrh¤âdhY« j¡f tU«go tU»‹wJ. v¥go âU.fhªâ mt®fS¡Fmt® tr« gzK«, rŠrhu¤âš tU«goí« ïU¡F«tiu vªjbfhŸifia¡ bfh©lhdhY« xU klK« áZa®fS« ïUªJjh‹ÔUnkh mJnghš âU.mŒa§fhU¡F« t¡ÑÈš r«ghâ¤j gzK«tU«goí« cŸstiu vªj¡ bfhŸifahdhY« xU f£áí«,ã‹g‰Wtj‰F«, ãurhu¤â‰F« eh‹F MŸfS« ïUªJjh‹ ÔU«.mJnghy âU.tujuh#&Y¡F« xU f£á ïU¡f nt©Lkhdhšgz¤â‰F KjÈš tÊ brŒJ bfhŸs nt©L«. m~âšiyahdhšf£á V‰g£l âd¤ânyna mJ ïwªJ nghdj‰fhf mt® mGJïU¡f nt©L«.

Éf, m¡f£á¡F¡ bfhŸiffŸ v‹d v‹gijm›És«gu¤âš îzÆ¡f KoaÉšiy. xU rka« ïÅí« mâšnr®¡f¥gL« MrhÄfis¥ bghW¤J¡ bfhŸif V‰ghL brŒJbfhŸsyh« v‹W fUâ ïU¡fyh« v‹W Ãid¡»‹nwh«. jÉuî«

Page 14: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 927Fo muR - 1929 (((((2))))) 26

bfhŸs mt®fis cgnah»¤J¡ bfhŸtJ« rhjhuzkhŒ vâ®gh®¡f¡Toa fhÇank MF«. Mifahš ï¡fhuz§fshš âU. ehíLmt®fS¡F Énuhjkhf m§F xU f£á ïUªJ bfh©L mtuJešy îthf¤ â‰F K£L¡f£ilahf ïUªJ tUtJ ahtUk¿th®fŸ. kJiu¥ g£lzkhdJ Rkh® 150000 #d¤ bjhifí« Rkh® 10,15 - y£r UghŒ tU«goíKŸsJ« br‹id khfhz¤âš br‹id¡F mL¤jgo #d¤bjhifÆY« tU«goÆY« ïu©lhtJKÅághÈoí« MF«. m¥ng®¥g£l KÅághÈoia âwikahfîthf« brŒJ j¡f msî¡F tU«goiaí« á¡fd bryití«fh£o mj‹ gadhf k¡fS¡F mâfkhd brsfÇa¤ijí« brŒa¡Toa xUtU¡F m¡f«g¡f¤âYŸs r«gs« bgW« nr®bkDilaî« KÅághÈo fSilaî« Ãiyiaí« j‹ikiaí« mDrǤJmj‰F j¡fgo r«gs« bfhL¡f nt©oaJ« Äfî« mtáa«v‹gâš ahU¡F« M£nrgid ïU¡fhbj‹W Ãid¡»‹nwh«.m‹¿í« mtU¡F ï¥nghJ bfhL¡f¥g£L tU« khj« 1000 r«gs«ekJ eh£o‹ bghJ Ãiyia gh®¤jhš xU¡ fhyK« Fiwªjjšybt‹W brhšYnth«. MdhY« k‰w KÅághÈofËš ïUªJ tU«r«gs« mnj kJiu KÅághÈoÆš âU ehíL mt®fË‹ Ñœntiygh®¡F« c¤â nahf°j®fSila r«gs« KjÈaitfis¥gh®¡F«nghJ kJiu KÅághÈoÆ‹ nah¡»aij¡F jFªjgoí«á¥gªâ r«gs¤ij Él v#khd r«gs« mâfkhÆU¡f nt©L«v‹gijí« ahtU« x¥ò¡ bfh©Ljh‹ Mfnt©L«. r«gs«ïšyhj bfsut nr®bkdhf ÆUªjhš ïªj¡ fz¡F gh®¡f nt©oaâšiy. r«gs nr®bk‹ v‹W it¤j ãwF K¡»akhŒ mªj KÅághÈ£oÆYŸs vªj á¥gªâÆDilaî« r«gs¤â‰F« Fiwahjr«gs« jh‹ nr®bk Dila r«gskhf ïU¡f nt©L«. Éf, k‰wr«gs« KÅághÈofË‹ nah¡»aijfisí«, r«gs¤ijí«ftŤJ mªj É»jhrhu« jk¡F« »il¡f nt©L« v‹W vâ®gh®¡fî« âU ehíL mt®fS¡F cÇik c©L. VbdÅš mâfr«gs« th§F« xU c¤ânahfÞjU¡F j«ik Él Fiwªj r«gs«th§F« nr®bkÅl« j¡f kâ¥ò« kd¥ó®tkhd Ñœ¥gojY« ïU¡F« v‹W vâ®gh®¡f Ko ant KoahJ. xU rka« th®¤ij msÉšnt©Lkhdhš j®¡f« ngryhnkbahÊa fhÇa¤âš mªjªj r«gs¤â‰nf‰w ïa‰if¤ j‹ik khwnt khwhJ. ïij c¤njá¤nj kJiuKÅágš bk#hÇo fî‹áy®fŸ nr®bk‹ °jhd¤â‹ fîut¤ijfh¥gh‰w¡fUâ á¥gªâ r«gs¤ijÉl nr®nkD¡F mâf¢ r«gs«ïU¡f nt©L« v‹»‹w Ãahakhd v©z¤â‹ ÛJ rÛg¤âšnr®bkD¡F xU r«gs¤ â£l« KÅágš fî‹áš T£l¤ J¡F¡

âU. M®.v°. ehíLÉ‹ bgUªj‹ik.

kJiu KÅágš nr®bk‹ âU.M®.v°. ehíL mt®fis¤jÄœeh£lt®fŸ e‹F m¿th®fŸ. mt® gH« bgU« Ñ®¤â thŒªjehíL FL«g¤âš njh‹¿ nkš eh£L¡F¢ br‹W go¤J ghÇ°l®gߣirÆš nj¿ kJiu ÍšyhÉš xU ãugy t¡Ñyhf ïUªjt®.mtUila ehza¤ijí« bgUªj‹ikiaí« rhkh®¤âa¤ijí«,m¿ªj kJiutháfŸ mtiu kJiu efu KÅágš fî‹áY¡F¢r«gs« bgW« nr®bkdhf¤ bjǪbjL¤J mtÇl« KÅágšM£áia¥ x¥òɤjh®fŸ. mt® r‰W gh®¥gdušyhjh® cz®¢áíilatuhjyhš kJiu¥ gh®¥gd®fŸ mtU¡F gyÉj¤âY«bjhšiy ÉisɤJ tªJ« mjhtJ br‹id fh®¥gnuõÅšâU.b#. bt§»£l ehuhaz ehíL mt®fis¢ Rauh{Ía¡ f£áÆ‹bgauhš br‹id gh®¥gd®fŸ eR§F¢ nr£ilfŸ brŒJ tªjJnghš brŒJ tªjh®fŸ. âU.M®.v°. ehíL mt®fŸ m›tsití«rkhˤJ ijÇakhŒ ËW nk‰go gh®¥gd®fSila Nœ¢áfS¡F« Éõk§fS¡F« r‰W« ris¡fhkš xnu KfkhŒ ËWm«KÅághÈ£oia K‹ ïUªj Ãiyikia Él bghUŸ tU«goÆY«, ÃUthf f©o¥ãY«, Rfhjhu¤âY«, bryî á¡fd¤âY«,ï«khfhz¤âYŸs k‰w KÅághÈ£ofS¡F xU khlš KÅághÈ£oahf mjhtJ, tÊfh£o KÅághÈ£oahf M¡» it¤jh®v‹gij mtuJ ÉnuhâfS« x¥ò¡ bfh©lhfnt©L«. m‹¿í«,kJiuÆš cŸs vªj¥ gh®¥gduhtJ mt®fŸ tiyÆš á¡»agh®¥gdušyhjhuhtJ âU. M®.v°. ehíL mt®fË‹ f©Âa¤ij¥g‰¿nah, ehza¤ij¥ g‰¿nah, ehsJ tiuÆš xU áW th®¤ijTl brh‹djhf eh« nfŸÉ¥g£lnj ïšiy. Mdhš âU. ehíLmt®fŸ MÕR îthf¤âš bgÇJ« gh®¥gdušyhjh®fS¡nf c¤ânahf« KjyhditfŸ tH§»tUtjhš, gh®¥gd®fŸ j§fŸgu«giu¡bfhŸif¥go mtiu fÉœ¡f Nœ¢á brŒa nt©oaJ«,gh®¥gdušyhjh®fËY« brhªj m⮥âí« mã¥ãuhangjK«V‰g£lt®fSl‹ nr®ªJ bfh©L j§fŸ fhÇa¤ij rhâ¤J¡

Page 15: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 929Fo muR - 1929 (((((2))))) 28

tÈíW¤jhkÈU¡f KoaÉšiy. Mjyhš kJiu KÅágš fî‹áy®fŸ Éõk¡fhu®fË‹ å©T¢rY¡F¥ gaªJ bfhŸshkš VjhtJ xU kh®¡f¤ij Ó¡»u« brŒa nt©oaJ mtáakhd fhÇakhF«.

Fo muR - f£Liu - 07.07.1929Fo muR - f£Liu - 07.07.1929Fo muR - f£Liu - 07.07.1929Fo muR - f£Liu - 07.07.1929Fo muR - f£Liu - 07.07.1929

bfh©L tªjh®fŸ. Mdhš áy fî‹áy®fŸ gh®¥gd Nœ¢áahY«áy fî‹áy®fŸ brhªj mã¥ãuhangj¤jhY« áy fî‹áy®fŸc©ikÆnyna KÅághÈ£oÆ‹ e‹ikia¡ nfhÇ v‹»‹wv©z¤â‹ ngÇY« ï¤ Ô®khd¤â‹ ÛJ mâU¥â bfh©Lj§fSila r«kjÄ‹ikia¡ fh£odh®fŸ. mªj¥go fh£o¡bfhŸs mt®fS¡F jhuhskhŒ cÇikí©L. v‹whY« gh®¥gd®fŸ tH¡f«nghš ïªj r«gt¤ij¤ j§fS¡F mDTykhf bfh©Lghku k¡fËl« Éõk¥ãurhu« brŒa Mu«ã¤J É£lh®fŸ.v‹whY« Ãahaò¤âíŸs bk#hÇ£o fî‹áy®fŸ ïij¥g‰¿ ÔuftŤJ ï›Éõk¥ ãurhu¤â‰F á¿J« ga¥glhkš nr®bk‹°jhd¤â‹ bgUikia¡ fh¥gh‰w nt©o VjhtJ á¿jhdhY«r«gs¤ij ca®¤jnt©L« v‹»‹w Ô®khd¤Jl‹ jahuhŒtªâUªjh®fŸ. Mdhš ïij¢ nr®bk‹ âU. ehíL mt®fŸe‹whŒ¤ bjǪâUªJ« ah® v⮤jhY« ãnunugiz bgUÄj X£Lfshš ÃiwntW« v‹gij cz®ªâUªJ« jh« mij V‰W¡bfhŸshkY« X£L¡F ÉlhkY« ijÇakhŒ bgUªj‹ik íl‹vGªJ kW¤JÉ£lJl‹ Ô®khd« bfh©L tªjt®fisí« th¥ÕRth§»¡bfhŸS«go nf£L¡ bfh©lh®. clnd m§FŸs t®fŸnr®bkDila bgUªj‹ikia¥ ghuh£o¡ funfhõ« brŒjh® fŸ.Mdhš ïªj bgUªj‹ikahd fhÇa¤ij ghuh£lhkš áy gh®¥gd®fS« mt®fsJ thYfS« k‰W« áy bghW¥g‰wt®fS« ïij¥g‰¿ gÇfhr« brŒa¡TL«. mjhtJ “nr®bk‹ gaªJ bfh© lh®”v‹W« fyf¡ fhu®fŸ “bghJ#d§fŸ bt‰¿bg‰W É£lh®fŸ”v‹W« nah¡»a bghW¥g‰w KiwÆš ngrî« vGjî« TL«. VbdÅš ekJ eh£oš áyU¡F ïij¤jÉu ntW tÊÆš ãiH¥ò kh®¡fÄšyhkš nghŒÉ£lJ. ahiuahtJ F¤âÉLtJ«, vtU¡fhtJnfhg« tu¢brŒtJ«, m¥go¢ brŒa¥g£lt®fŸ nfhg¤âš VjhtJbrŒa kh£lh®fsh mij¥ ão¤J¡ bfh©L nkny nghfyhbk‹gJ« M»aitfns ï¥nghJ ït®fshš brŒa¡TLkhd îkhzfhÇa§ fshf ïU¡»‹wd. Mjyhš kJiu KÅágš fî‹áy®fŸm¥ bghW¥g‰wt®fË‹ vG¤ijí« ng¢irí« ãukhjkhf¡fUj¡Tlh bj‹nw brhšYnth«. jÉu eh« nkny fh£oa r«gsɤâahr§fis¢ rÇgL¤â nr®bk‹ °jhd¤â‹ fîut¤ij¡fh¥gh‰w kJiu KÅágš fî‹áy®fŸ x‹W To VjhtJ xU kh®¡f« brŒjhf nt©L« v‹W« nt©o¡ bfhŸS»‹nwh«. ïj‰fhf¢nr®bk‹ mt®fŸ r«gs¤ij ca®¤âna Mf nt©Lbk‹gjhfnteh« brhšy tuÉšiy. nr®bk‹ mt®fŸ r«gs¤ij ca®¤JtijÉl á¥gªâ r«gs¤ij¡ Fiw¥gJ ešy fhÇakhF« v‹W« brhšYnth«. mJ KoahÉ£lhš ca®¤â jh‹ Mfnt©L« v‹gijí«

Page 16: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 931Fo muR - 1929 (((((2))))) 30

bfh©ljhF«. ïâš 16 1/2 y£r« »¿ÞJt®fS« Rkh® 4 y£r«kfkâa®fS« ïU¡»‹wh®fŸ. gFâ¡F nkyhf g¤kehj rhÄia¥gÇfhr« brŒí« #d§fshf ïU¡»‹wh®fŸ. ÛâíŸs 19 1/2 y£r«#d§fËY« g¤J y£r¤â‰F nkyhfnt g¤kehg rhÄia¥ gh®¡fî«g¤kehgrhÄ nfhÉÈ‹ âU kâiy¤ bjhlî« kâš bjUÉY«“g¤kehg rhÄ vGªjUS«” bjUÉY« el¡f Koahjt®fshfî«ïU¡»‹wh®fŸ.

ïÅ, mL¤j ïu©lhtJ mšyJ _‹whtJ #dfÂj¤â‰FŸ(br‹rÞ fz¡F vL¡F« fhy¤â‰FŸ) ïªj g¤J y£r« #d§fS«g¤kehgrhÄia¡ F«ãLtijna É£LÉ£L nk‰f©l 20 y£r«»¿ÞJt®fŸ, kfkâa®fŸ M»at®fSl‹ nr®ªJ bfh©L ÉLth®fŸ v‹gâš á¿J« rªnjfÄšiy. ïªj ÃiyÆš âUth§T®uh{akhdJ ï¥nghJ jdJ rkÞjhd¤âš #hâia¡ fh¥gh‰¿¡bfh©L tU»‹wJ. ïªj khâÇahd Rnjr njÓa rkÞjhd§fiseh« it¤J¡ bfh©L Rauh{a« nf£gJ«, njÓa uh{a« nf£gJ«,óuz Rna¢ir nf£gJ«, uhkuh{a« nt©L« v‹gJ« v›tsî_l¤jdK« nah¡»a¥ bghW¥g‰wJkhd fhÇa bk‹gij thrf®fns bjǪJbfhŸth®fŸ v‹W Ãid¡»‹nwh«.

ï¥bghGJ ekJ fh§»urhdJ mâY« áw¥ghf âUths®fŸfšahzRªju KjÈahU«. tujuh#&Yî« fh¥gh‰W« ekJ jÄœeh£L¡ fh§»urhdJ bgÇJ« uhkuh{a¤ijna mo¥gilahf¡bfh©L, fh§»uÞ bjh©oš òuhz ãurhuK«, uhkhaz ghuj ãurhuK«, mij MjhukhŒ¡ bfh©l rdhjd ïªJ j®k¥ ãurhuK«nr®ªjbj‹W brhšÈ¤ j§fŸ j§fŸ g¤âÇifÆš vGJtJl‹ C®Cuhf bršY« ïl§fËY« ïnj ãurhu« brŒJ« tU»‹wh®fŸ.k‰wgo fh§»uÞ jiyt®fS«, óuz Rna¢ir¤ jiyt®fS«,njÓa¥ g¤âÇiffS« ït‰iwna vGâí« tU»‹wd®.

ehisa âd« Rauh{a« tªJÉ£ljhfnth, mšyJbtŸis¡fhu®fŸ bg©L ãŸis J¥gh¡» kUªJ KjÈaitfSl‹ Xo É£ljhfnth it¤J¡ bfhŸSnth«. mj‹ ãwF el¥gJ vªj njÓa uh{a« v‹W jh‹ njÓa åu®fis¡ nf£»‹nwh«?âUth§T® rk¤jhd¤ij¥ nghš rhâia¡ fh¥gh‰W«, rdhjdj®kK«, uhkuh{aK« eilbgWtij¤ jÉu ntW tÊÆU¡»‹wjhv‹Wjh‹ kWgoí« nf£»‹nwh«. mšyJ t¡Ñš uh{akhdhš mJgf‰bfhŸis uh{akšyth? v‹W nf£»‹nwh«. mšyJ ÉahghÇfŸ KjyhËfŸ uh{akhdhš mJ ï¥nghij¥ nghynt tÊ¥g¿¡bfhŸis uh{akh mšyth v‹W nf£»‹nwh«. vªj¡ fhuz¤

âUth§TÇš g¤kehg RthÄ uh{a«

âUth§T® murh§f« tutu mrš uhkuh{akhf kh¿ Rauh{anjrkh» tU»‹wJ. vdnt, ïÅ cyf¤âš ahU¡fhtJ uhkuh{a¤âš tá¡fnth, Rauh{a¤âš tá¡fnth nt©Lbk‹»‹w MirÆU¡Fkhdhš, mt®fŸ jaî brŒJ k‰w ïl§fis uhkuh{akh¡fnth, Rauh{akh¡fnth Ka‰á¡fhkš bg©LãŸisfSl‹âUth§T® uh{a¤â‰F nghŒ¡ FoÆUªJ bfhŸs nt©LkhŒ¡nf£L¡ bfhŸS»‹nwh«. VbdÅš, âUth§T® rk¤jhd« uhkuh{a¤âY« e«Kila giHa Rauh{Ía¤âY« ïUªjJ nghyntrhâfis¡ fh¥gh‰w Ä¡f Ka‰á vL¤J¡ bfh©L tU»‹wJ.âUth§T® uh{akhdJ ï‹iwa âd« “rh£rh¤ kfhÉZQ”ÉdhšMs¥g£L tU« uh{akhF«. v¥goba‹whš, âUth§T® uh{a«g¤kehg rhÄ¡F¢ brhªjkhdJ. ï¥nghâU¡F« âUth§T® uh#hî«uhÂfS« g¤kehg RthÄÆ‹ jhr®fshŒ (moikahŒ) mtU¡F¥gâyhf MS« ãuâÃâfshth®fŸ. g¤kehk RthÄ v‹gnjh “kfhÉZQ”thF«. vdnt “kfhÉZQ”É‹ mtjhukh»a uhk uh{a¤ijÉl kfhÉZQnt neuhf¤ jkJ jhr®fisí« jháfisí«É£L murh£á brŒí« uh{akhdJ uhkuh{a¤ijÉl v›tsnthg§F nkyhdJ«, mrš njÓa« Ãiwªj Rauh{akhdJkhF«.mnjhL btŸis¡fhu M£á r«gªjÄšyhj óuz Rna¢irnjrKkhF«. ïªj KiwÆš âUth§T® uh{a« g¤kehg RthÄMs¤ bjhl§»a ã‹D« uhkuh{a¤ij¥ nghynt - njÓaRauh{a¤ij¥ nghynt Ms¤ bjhl§»a ã‹D« mªj uh{a¤â‰FV‰g£o‰F« bgUik v‹dbt‹W gh®¥nghkhdhš mJ Ä¡fmârÆ¡f¤j¡fjhfnt ïU¡F«. KjyhtJ cyf¤jhuhš âUth§T®uh{a« bg‰¿U¡F« e‰rh£á¥ g¤âubk‹dbt‹whš “âUth§T®uh{a« xU ig¤âa¡fhu MÞg¤âÇnghš ïU¡»‹wJ” v‹gjhF«.

ïu©lhtJ ïªâahÉYŸs »¿Þjt®fËš _‹¿š xU ghf«jdJ eh£oš V‰gL¤â¡ bfh©l bgUikíilajhF«. mjhtJ 1881M« tUõ¤âš Rkh® eh‹F y£r« »¿Þjt®fis íilajhÆUªjâUth§T® rkÞjhd« ï¥nghJ 16.1/2 y£r« »¿ÞJt®fisc©lh¡»ÆU¡»‹wJ. âUth§T® rkÞjhd« 40 y£r« #d¤bjhif

Page 17: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 933Fo muR - 1929 (((((2))))) 32

jdJ eh£L¡FŸshfnt tu¡TlhJ v‹»‹wJ. vdnt ïªâahÉ‹njrg¤â¡F«, Rauh{a¡ »s®¢á¡F«, njÓa cz®¢á¡F« ïijÉlntW v‹d cjhuz« nt©L«?

Fo muR - jiya§f« - 14. 07.1929Fo muR - jiya§f« - 14. 07.1929Fo muR - jiya§f« - 14. 07.1929Fo muR - jiya§f« - 14. 07.1929Fo muR - jiya§f« - 14. 07.1929

jhyhtJ gh®¥gd uh{aK«, t¡Ñš uh{aK«, KjyhË uh{aK«xÊí«goahd â£l« bfh©l Rauh{ankh, njÓa uh{ankhV‰gL¤j ï¥nghJ e« eh£oš VjhtJ ïa¡f« ïU¡»‹wjh? v‹Wnf£»‹nwh«. gh®¥gd® nkh£r¤â‹ nguhY«, fhÈfŸ Mâ¡f¤â‹nguhY«, t¡ÑšfŸ Úâ thj¤â‹ nguhY«, g©oj®fŸ rka¤â‹nguhY« tÆW ts®¥gJnghš áy nghÈfS«, ngh¡f‰wt®fS«ï¥nghJ Rauh{a¤â‹ nguhY«, njÓa¤â‹ nguhY«, Rna¢irÆ‹nguhY« thH Ãid¤J¥ ghku k¡fis VŒ¤J¥ ãiH¥gjšyhkšk‰wgo ït‰¿š fLfsthtJ c©ik ïU¡»‹wjh? v‹Wnf£»‹nwh«.

jhoÆš beU¥ò¥ ão¤J vÇí«nghJ mâš RU£L¥ g‰wit¡f beU¥ò nf£F« bfhoa »uhjf®fis¥nghš ehL khdÄHªJ,m¿ÉHªJ, brštÄHªJ, bjhÊÈHªJ, bfhL§nfh‹ikahšmšy‰g£L eR§» rhf¡»l¡F« jUthÆš r‰whtJ <î, ïu¡f«,khd«, bt£f«, kÅj¤j‹ik M»ait ïšyhJ rh© tƉW¥ãiH¥igí« jkJ thœitínk ãujhdkhf v©Â¡ bfh©LRauh{a«, uhkuh{a«, njÓa«, òuhz«, rka«, fiyfŸ, M¤Ôf«v‹»‹w bga®fshš k¡fis Vkh‰¿¥ ãiH¡f Ãid¥gJ xUãiH¥gh? v‹W nf£»‹nwh«. ï¥go¥g£l k¡fisíila ehLkhdKila ehL v‹W brhšÈ¡ bfhŸs Koíkh v‹W§nf£»‹nwh«.

FHªijia¤ Juh¡»Uj¥ òz®¢á brŒa nt©lhbk‹whšxU T£l« kj« ngh¢R v‹»‹wJ«, gz¤ij¥ ghHh¡fhnj,nfhÆiy Égrhu ÉLâ M¡fhnj v‹whš k‰bwhU T£l« flîŸngh¢R v‹»‹wJ«, bghŒí«, òSF«, #hâ kj¤JntõK« bfh©lòÞjf§fis¥ goahnj v‹whš k‰bwhU T£l« fiy ngh¢Rv‹»‹wJ« gh®¥gd Mâ¡f¤â‰F¡ ifahshf ïU¡f nt©lhbk‹whš ï‹bdhU T£l« njÓa« ngh¢RJ v‹»‹wJ«, ViHfis¡ fh£o¡ bfhL¤J ViHfŸ tÆbwÇa tÇ tNÈ¡f cŸ csthÆUªJ khj« 1000, 2000, 5000 %gh c¤ânahf¤â‰F Mir¥glhnjmJî« ãŸisF£ofns bfhŸis bfhŸs nt©Lbk‹W fUjhnjv‹whš xU jÅ¡T£l« njr¤Jnuhfbk‹»‹wJ«, kÅjidkÅj‹ bjh£lhš Ô£L, bjUÉš el¡f¡TlhJ, nfhÆY¡FŸ nghf¡TlhJ, Fs¤âš ïw§f¡TlhJ, g¡f¤âš tu¡TlhJ v‹WbrhšYtJ m¡»uk«, khd¡nfL, bfhLik v‹W brh‹dhš mnjT£l« #h⤠Jntõ«, tF¥ò¤ Jntõ«, ãuhkz¤ Jntõ«v‹»‹wJkhÆU¡»‹wd. ï›tsî« nghjhkš ï¥nghJ âUth§T® uh{a« #hâ ɤâahr¤ij xÊ¡f nt©Lbk‹ »‹wt®fis¤

Page 18: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 935Fo muR - 1929 (((((2))))) 34

v›tsî öu« tF¥òthj« ïšiy v‹gJ« M»aitfiskh¤âu« bghJ#d§fŸ ïÅí« m¿ªJ bfhŸs ïij xUrªj®¥gkhf vL¤J¡ fh£L»‹nwh«.

Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 14.07.1929Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 14.07.1929Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 14.07.1929Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 14.07.1929Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 14.07.1929

jÄœehL khfhz kfhehL

jÄœehL khfhz kfhehL ntjhu©a¤âš TLtjhf ïu©L_‹W khjkhf g¤âÇiffËš bgU¤j És«gu§fS«,Ml«gu§fS« eilbg‰wd. jÄœehL khfhz kfhehL br‹idÆš1926-š, nfhfny AhÈš elªj ãwF 27Y« 28Y« eilbgwKoahkny nghŒÉ£lJ thrf®fS¡F¤ bjÇí«. Mdhš ïªjtUõ« nj®jš tu¡TL« v‹W fUâ, mJî« fd« âU.K¤ijahKjÈah® mt®fis v¥goahtJ njh‰fo¡f nt©L« v‹»‹wv©z¤â‹ ÛJ jÅahfnt gh®¥gd®fshš ntjhu©a¤âš kfhehLV‰ghL brŒa¥g£lJ. ïj‰fhf TÈfis É£L« v›tsnthãurhuK« brŒa¥g£lJ v‹whY«, mªj kfheh£L¤ jiyik¥gjÉia VjhtJ xU gh®¥gdušyhjh® jiyik t»¡f V‰g£LÉ£lhš j§fŸ ÍšyhÉ‹ bgUik¡F AhÅ tªJÉL« v‹W«,mt®fshš VjhtJ tF¥ò Éõk« òF¤j¥g£L ÉLbk‹W« fUâxU gh®¥gdiu¤ jiytuh¡f¡ fh§»uR MÕÞ á¥gªâfS«, fh§»uRgh®¥gd¤ jiyt®fS« C® CuhŒ¢ br‹W Éõk¥ ãurhu« brŒJâU.r¤âa_®¤âia¤ nj®ªbjL¤jhŒ É£ljhf V‰ghL brŒjhŒÉ£lJ. Mdhš ïªj¢ brŒâia ï‹D« ïufáakhf it¤âU¡»‹wh®fŸ. tuKoahj xUt® bgaiu KjÈš brhšÈ bghJ#d§fis Vkh‰¿ ãwF âU._®¤âÆ‹ bgaiu btËÆL th®fŸ.âU.tujuh#&Yit¤ bjǪbjL¡f áy gh®¥gdušyhj fh§»uÞbjh©l®fS« áy bghJ #d§fS« ghLg£lh®fŸ. Mdhš,gh®¥gd®fS«, fh§»uÞ MÕRfS«, á¥gªâfS« nah¡»akhŒj§fŸ ãurhu¤ij¢ brŒâUªjhš âU.tujuh#&Ynt bjǪbjL¡f¥g£oU¥gh®. Mdhš gh®¥gd Nœ¢áahš mt® bga® ïu©blhUfÄ£o bjǪbjL¤J«, âU¥ã mD¥ã âU.r¤âa_®¤âia¤bjǪbjL¡f¥gl nt©oajhƉW. ïj‹ gydhŒ kfheh£o‹ nghJbgU¤j fyfnk‰gL« nghš bjÇa tU»‹wJ. Mdhš ïUâw¤jhU«fyf¤â‰F¡ fhuz« RakÇahij¡ f£áah®fŸ v‹W brh‹dhY«brhšy¡TL«. mij¥g‰¿ ek¡F¡ ftiy ïšiy. ah® ngÇštªjhY« rÇ, v¥goí« fh§»uR¡F¤ jÄœ eh£oš cŸs nah¡»aijv›tsî v‹gJ«, mâš cŸs ehza« v›tsî v‹gJ«, mâš

Page 19: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 937Fo muR - 1929 (((((2))))) 36

fsJ Éõk¥ãurhu¤jhš ï›Éj Ka‰áfS¡F xU áWïilôWTl ÉisɤJÉl KoahjhdhY«, r_f¤JiwÆšj§fS¡F Vnjh Ä¡f ftiyÆU¥gJnghš k¡fis Vkh‰W«ã¤jyh£l¤ij btË¥ gL¤jnt ïitfis vGJ»nwh«.

Éf, c©ikÆš <nuhL njt°jhd fÄ£oÆ‹ Ô®khd¤â‹j‹ik v‹d v‹gij m¿a gy® MtyhÆU¥gh®fŸ. Mjyhšmij¥g‰¿ á¿J És¡F»‹nwh«.

<nuhL njt°jhd¡ fÄ£oÆš âU.<.bt.uhkrhÄ 25 tUlfhykhŒ m§f¤âduhfî« ‘fhÇajÇáahfî«’,áyfhy«jiytuhfî« ïUªJ tUgt®. mt® fÄ£o bk«guhf tU«nghJm¡fÄ£o¡F ahbjhU _yjdK« »ilahJ. xG§fhd îthfK«»ilahJ. r®¡fhÇlÄUªJ ou°ofŸ, j°âf (nkh»Å) bjhifiath§FtJ« j§fË‹ ïZl¥go bryî brŒJ bfhŸStJ«á¥gªâfS¡F brsfÇa¥g£lnghJ VjhtJ bfhL¤J r«gs«Ô®ªjjhf ifbaG¤J th§»¡ bfhŸtJ« tH¡f«. (ï‹D« mnefnjt°jhd§fËš ï¥gona eilbgW»wJ). v¥gobaÅšá¥gªâfS« rÇahf tu kh£lh®fŸ. óirfS« rÇtu el¡fhJ.elªjjh ïšiyah v‹»‹w ftiyí« ou°o¡F ïU¡fhJ. ou°ov‹gt®fŸ mnefkhf mªjªj »uhk bgÇajd¡fhu® mšyJbršth¡FŸs fyf¡fhu® M»at® fshfnt bgÇJ« ïU¥gh®fŸ.Mjyhš ït®fis ahU« fz¡F tH¡F« nf£fKoahJ. fÄ£obk«g®fS¡F« ït®fis¡ f©o¡f mâfhu« »ilahJ.nt©Lkhdhš VjhtJ ou°ofËl« g§F th§»¡ bfhŸs kh¤âu«ïlK©L. ïªÃiyÆš âU.<.bt.uhkrhÄ <nuhL njt°jhd¡fÄ£o¡F bk«guhdîl‹ njt°jhd¤â‰F giHa ou°ofŸ ïU¡fk‰W« x›bthU njt°jhd¤â‰F x› bthU ou°oahf j§fS¡Fe«ã¡if cŸst®fis ÃaĤJ nkh»Å bjhiffis¢ r®¡fhÇšth§» gh§»Æš t£o¡F¥ ngh£L É£L bfsutkhí« r«gskhí«br¡»§ MÕr®fis it¤J ói# el¡fhj ehŸfisí« á¥gªâfŸnfhÉY¡F tuhj ehŸfisí« F¿¡f¢ brŒJ mt®fË‹r«gs§fis ão¥gj‹ _yK« tUõ¤ â‰F ïu©L jlitg£Lthlh brŒtj‹ _yK« gz¥ão¤jK« t£otuî« V‰g£Lx›bthU tUõ¤âš x‹W ïu©L nfhÆšfis 2000, 3000 UghŒåj« bryî brŒJ ãǤJ¡ fh£oaj‹ _yK« k‰W« gybryîfS« brŒjâš Rkh® y£r %ghŒfŸ tiu bryî« brŒJ É£LÛâ buh¡fkhfî«, gh§»Æš Rkh® 35 MÆu« %ghŒ tiu ïU¥ò«nr®¤J it¤J ïUªjh®. ït‰¿‰bfšyh« j« Tl ïUªj fÄ£o

<nuhL Mya¥ ãuntr«

<nuhL r®¡»Ÿ njt°jhd¡ fÄ£oah® 30-3-29 š brŒj Ô®khdkhdJ ïJtiuÆš kh‰w¥glÉšiy. Mdhš “jÄœehL” g¤âÇifahY«, mj‹ ÃUg®fshY« âU. tujuh#&YthY« ï›Éõa¤âš j§fS¡F V‰g£l bghwhikahš v›tsî öu« nftykhdKiwfËš nk‰go Ô®khd¤â‰F vâÇilahf Éõk« brŒa¥glKoínkh m›tsî« Élhkš brŒa¥g£L tU»‹wJ. Kjyhtjhfï¤Ô®khd« brŒa¥g£lbghGnj ïij¤ âǤJ¡T¿ jiya§f«vGâ‰W. ãwF br‹w khj¤âš âU¥óÇš Tod njt°jhd T£l¤âš ï¤Ô®khd« Ú¡f¥g£L É£lbj‹W«, RakÇahij¡fhu®fŸF£o¡fuz« ngh£LÉ£lh®fŸ v‹W« kdj¿ªj bghŒia nt©Lbk‹nw âU. uhkrhÄ ÛJ k¡fS¡F xUÉj btW¥ig c©lh¡fãurhu« brŒjJ. ïij eh« kW¤J vGâa ãwF«, mJ kÅj¤ j‹ikKiwÆš eilbgW« g¤âÇifahÆU¡Fkhdhš mJ jdJ jtWjY¡F tUªâÆU¡F«. m¥go¡»šyhkš nkY« mnj fhÇa¤ijbrŒí« JiwÆš KidªJ É»‹wJ. mjhtJ 8-7-29 š “jÄœehL”g¤âÇifÆš “Mya¥ãuntr Ô®khd¤â‹ fâ” v‹w jiy¥ã£L“giHa Ô®khd« u¤jhfyh« v‹W bjÇatU»‹wJ” v‹gjhf vGâÆU¡»‹wJ.

ïâÈUªJ “jÄœehL” g¤âÇifí« mj‹ MáÇa® âU.tujuh#Yî« M§fh§F ÃaÄ¡f¥g£LŸs mj‹ ÃUg®fŸ v‹gt®fS« v›tsî öu« rkj®k¤â‰F«, r_f ÉLjiy¡F«, Ô©lhjt®fŸ v‹gt®fË‹ e‹ik¡F« ciH¡»‹wh®fŸ v‹gij bghJ#d§fŸ e‹whŒ m¿ªJ bfhŸsyh« v‹nw Ãid¡»‹nwh«.

muáaš ãiH¥ò¡fhu®fŸ ahuhÆUªjhY« mt®fS¡F¡bfhŸifnah, ehzankh, nah¡»a¥bghW¥ngh x‹W« ïU¡f KoahJ v‹gjhf eh« Rkh® MÆuªjlit ngáí«, vGâí« tªâU¡»‹nwh«. mj‰»y¡fhf âU. tujuh#&Yî« âU. fšahzRªjuKjÈahU« jÄœeh£oš És§FtJ f©f©l fh£áahF«. .ït®

Page 20: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 939Fo muR - 1929 (((((2))))) 38

fhjJnk nghJkhdjhF«. Mdhš m¤Ô®khd¤ij mKY¡Fbfh©L tU« Éõa¤âš áy® bghW¥g‰w j‹ikahš mtru¥g£LÉ£lJ«, mij Mjhukhf it¤J¡ bfh©L áy gh®¥gd® Nœ¢ábrŒjJ« mj‰nf‰wh®nghš r®¡fhU¡F« gh®¥gd®fS¡F M¡f«bfhL¡F« KiwÆš xG§f‰w j‹ikÆš elªJ bfh©lJ«,njt°jhd ngh®oÈUªJ« m¤Ô®khd¤ij kh‰¿ Élnt©L«v‹gjhf xU F¿¥ò tªâU¥gJ« M»a fhÇa§fŸ ï¤Ô®khd¤ijòduhnyhrid brŒa ïl« bfhL¤J É£lJ. r®¡fh® Ãahk‰welto¡iffS¡F«, mkY¡F bfh©Ltªjt®fË‹ bghW¥g‰wj‹ik¡F«, ïu©blhU fÄ£o bk«g®fË‹ mâU¥â¡F« eh«VjhtJ rkhjhd« brŒayh khdhY« njt°jhd ngh®oÈUªJtªâU¡F« mjhtJ “nfhÆš ãuntr¤âš tH¡f¤â‰FÉnuhjÄšyhkš ïU¡F«go Ô®khd¤ij kh‰wnt©L«” v‹»‹wc¤juî¡F v‹d rkhjhd« brhšyKoí«? v‹Wjh‹ fÄ£ofdth‹fËš áy® ï‹dK« nahá¤J¡ bfh©oU¡ »‹wh®fŸ.

v‹whY«, âU.<.bt.uhkrhÄah® fÄ£o bk«g® gjÉiaí«,cgjiyt® gjÉiaí« ïuhÍehkh bfhL¤jhŒÉ£lJ. áy fÄ£obk«g®fŸ njt°jhd ngh®L¡F kWgoí« vGâ¡ nf£fyh« v‹gjhfî« fUâÆU¡»wh®fŸ. vdnt “jÄœehL” g¤âÇif ïªjÃiyÆš nk‰f©l Ô®khd« ï‹d ÉjkhŒ¤ jh‹ Koí« v‹Wn#háa« brhšy K‹tªjJ mjÅ‹ nah¡»aijia Cuh® m¿anghJkhdjhf MƉnw mšyhkš mJ c©ik Ãiyikiacz®ªj jhf V‰g£LÉlÉšiy.

xU rka« nk‰go Ô®khd« Ú¡f¥g£L ÉLnkahdhš x‹W«KG»¥nghŒÉ£ljhfnth mšyJ gÇfhr« brŒí«goahfnthx‹W« V‰g£LÉlhbj‹W« cWâ brhšYnth«. VbdÅš Mya¥ãuntr Éõa« Ä¡f rhkh‹akhd fhÇakhdhY« m›tsîRyg¤âš Ãiwnt‰w¡Toa fhÇa« v‹W eh« Ãid¡fÉšiy. mJmnef bgÇa âahf§fis vâ®gh®¤J¡bfh©oU¡»‹wJ. mjhtJx‹wh r£l¤â‹ _y« Ô®khÅ¡f¥gl nt©L«. mšyJ tF¥òJntõ§fŸ V‰g£L gyh¤fhu¤jhš k©il ciltj‹ _y« V‰glnt©L«. mšyJ MÆu¡fz¡fhd ng® r¤âah¡»uf¤â‹ nguhšáiw bršYtj‹ _y« V‰gl nt©L«. ït‰WŸ gyh¤fhu¤ij¤jÉ®¤J k‰w ïu©L Éâfisí« eh« ã‹g‰¿¤jhdhf nt©L«.ïâš âU. tujuh#&Ynth, âU.fšahzRªju KjÈahnuh k‰W« ah®FW¡nf ÉGªjnghâY« xU áW öáiaahtJ jL¤JÉlKoahbj‹nw ijÇakhŒ¡ TWnth«.

ï¥nghJ t§fhs¤âY« fhËnfhÆY¡FŸ Ô©lhjt®fŸ

fdth‹fŸ Ä¡f ehzaKŸst®fS« bfsutKŸst® fSkhfïUªjJ« m›t¥nghJ tªj fby¡l®fS« ÇÉÅôngh®Lbk«g®fS« mETykhf ïUªjJnk fhuzkhF«. ïªj mDgt§fis¡ bfh©Ljh‹ âU.<.bt.uhkrhÄí« njt°jhd knrhjhitMjǤjJkhF«.

ãwF òâa r£l¥go fÄ£o ÃaÄ¡f¥g£lnghJ giHa bk«g®fËš âU. <.bt.uhkrhÄiaí«, k‰W« ïu©blhUt®fisí«kh¤âu« it¤J¡ bfh©L k‰wt®fis¥ òâjhf ÃaĤjh®fŸ.mJrka« âU. uhkrhÄ jh‹ fÄ£oÆš ïU¡f ïZlÄšyhâUªJ«ngh®L fÄõd® xUtÇ‹ ïZl¤â‹ ngÇš ïU¡f nt©oajhƉW.ïj‹ nkš gy gh®¥gd®fŸ x‹W To âU.uhkrhÄ ói# c‰rt«KjÈaitfS¡F Énuhâ v‹W« gh®¥gd¤ JntÎ v‹W« ïu©LKiw áiw¡F¥ nghdtbu‹W« vGâ MÆu¡fz¡fhd ifbaG¤Jth§» ngh®L¡F mD¥ãdh®fŸ. mJ fÄ£o¡F tªj nghJ âU.uhkrhÄna jiytuhÆUªjjhš m«kf#Ç‹ ÛJ mâš f©l Éõa§fis x¥ò¡ bfh©lnjhL nkš bfh©L« gh®¥gd®fS¡F kh¤âu«JntÎ mšy k‰W« gh®¥gÜa¤ij MjÇ¡»‹wt®fS¡F«JntÎ v‹W« ïUKiwkh¤âu« áiw¡F¥ nghfÉšiy. mj‰Fnkyhfî« nghÆU¡»wh® v‹W« vGâ ïÅí« mªj bfhŸifia¤jh‹ mDrÇ¡f Koí« v‹W« F¿¥ã£L kf#® âU¥ã mD¥g¥g£lJ. ãwF« mt® ÃaÄ¡f¥g£ljhš mt® fÄ£o¡F ntW j¡ffd thid¤ jiytuhf it¤J nfhÆšfŸ r«gªjkhf jdJ v©z§fis <nl‰¿¡ bfhŸs v©Â âU giHa nfh£il g£l¡fhu® mt®fis mtuJ ïZl¤â‰F ÉnuhjkhŒ¡ f£lha¥gL¤â jiytuh¡»ïJtiu x›bthU JiwÆY« v›tsî fhÇa§fŸ brŒa¡TLnkhm›tsî öu« bfhŠr§ bfhŠrkhŒ brŒa¥g£L tU»wbj‹nwbrhšyyh«. k‰w fÄ£o fdth‹fS« Toatiu x¤JiH¤J tU»‹wh®fŸ v‹nw brhšyyh«.

filáahf nfhÆš ãuntr¤Ô®khd« bfh©Lnghd fhy¤âšï¤Ô®khd¤ij Ãiwnt‰¿Élyh« v‹»‹w v©z¤â‹ Ûnjbfh©L nghf¥g£ljhf¢ brhšÈÉl KoahJ. Ãiwnt‰¿dhY«rÇ ÃiwntwhÉ£lhY« rÇ, Ãiwnt¿dhš fÄ£oÆš ïU¡fyh«,ÃiwntwhÉ£lhš uhÍehkh brŒJÉlyh« v‹»‹w v©z¤â‹Ûnj bfh©Ltu¥g£ljhF«. fÄ£oÆš ï¥nghJ« jiyt® cŸglbk#hÇ£o bk«g®fS¡F ï¤Ô®khd¤â‹ bfhŸifia¥ g‰¿M£nrgiz ïšiy v‹nw brhšYnth«. ïj‰F Mjhu« ï¤Ô®khz« thj¤â‰F tªj nghJ xUt® jÉu ntW ahU« tªJv⮡fhjJ« vªj Éj¤âY« j§fsJ M£nrgizfis¤ bjÇÉ¡

Page 21: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 941Fo muR - 1929 (((((2))))) 40

fh§»uá‹ nah¡»aij

ïªâa njÓa fh§»uá‹ nah¡»aij¡F« f£L¥gh£o‰F«njr¤âš v›tsî kâ¥ò« bršth¡F« ã‹g‰Wgt®fS«ïU¡»‹wh®fŸ v‹gj‰F¡ fh§»uÞ Ã®thf¡ fÄ£oÆDilaî«,âU.fhªâat®fSilaî« Ô®khd§fË‹ fâí« ã‹g‰Wgt®fË‹nah¡»aijí« gh®¤jhš És§fhk‰ nghfhJ. KjyhtJ r®t f£ákfheh£L Ô®khd« v‹gij KÞä«fËš ü‰W¡F 97 ng® kW¤J«,jhœ¤j¥g£l k¡fËš 100-¡F 99 K¡fhny _‹W år« ng® kW¤J«,gh®¥gd®fËš 100-¡F 95 ngU¡F nkyhfnt itÔf®fŸ v‹gt®fS«kW¤jnjhL k‰W« gh®¥gdušyhjt®fËY« ïªJ kfhrigÆ‹_yK« gh®¥gdušyhjh® rigÆ‹ _yK« mJ kW¡f¥g£L É£lJ.bghJthf¢ brhšy nt©Lkhdhš 33 nfho ïªâa®fËš muáašnguhš ãiH¡f ïU¡F« áyuh»a Éuš É£bl©z¤ j¡ft®fŸ jÉuk‰wt®fŸ všnyhU« M£nrã¤JÉ£lh®fŸ v‹nw brhšy nt©L«.mJî« vªj¡ fhuz¤jhš kW¤jh®fŸ v‹W gh®¥nghkhdhš mJvšyht‰iwí« Él nto¡ifahd r§fâahfnt njh‹W«. c©ikÆšmuáaš â£l« v‹gjh»a Fona‰w eh£L Rjªâu¤â£l« v‹gijahtUnk kW¤jjhf¡ fhz¥glÉšiy. k‰bw‹dbt‹whnyhtF¥òthj¤ij mo¥gilahf¡ bfh©nl r®tf£á kfheh£L¤â£l¤â‰nf ï›tsî v⮥ò« kW¥ò« V‰g£L ïU¡»‹wJ. MdhšekJ eh£L¥ bgÇa bgÇa njÓathâí«, fh§»uRthâí«,gh®¥gdušyhjh®fŸ ãuâÃâfshf¡ fh§»uáš ïU¥gjhf¤j§fshnyna brhšÈ¡ bfhŸs¥gL« âUths®fŸ tujuh#&Y,fšahzRªju KjÈah®, gê® mfkJ iraJ rhaò, FHªij, #antYM»a fdth‹fŸ kh¤âu« tF¥ò thj« TlhJ v‹W«, tF¥òthj¤â‰F eh£oš bršth¡»šiy ba‹W« tF¥òthâfŸ njr¤Jnuh»fŸ v‹W« brhšÈ¡ bfh©L ïU¡»‹wh®fŸ. MdhY«ï¥go¥g£l njÓathâfŸ Tl ï¥nghJ fh§»uÞ Ã®thf¡ fÄ£o¤Ô®khd¤ijí«, âU.fhªâ Ô®khd¤ijí« x¥ò¡ bfhŸs KoahJ v‹WbrhšÈ fh§»uáš uhédhkh bfhL¤JÉ£L ntWntW f£á V‰gL¤jÔ®khŤJÉ£lh®fŸ.

k‰W« ï¥nghJ c©ikahd #d¥ ãuâÃâfŸ v‹W

vd¥g£lt®fŸ ãuntá¥gj‰fhf r¤âah¡»uf« Jt¡f¥g£oU¥gjhŒ¤ bjÇatU»‹wJ. ïJtiu MWng®fŸ ifJ brŒa¥g£oU¥gjhŒ¤ bjÇ»‹wJ. vdnt eh£o‹ gy ghf§fËY« ï›îz®¢ánjh‹¿ ïU¡F« ïªj¢ rªj®¥g¤âš å© Éõk¥ ãurhu¤âš ïij ml¡»Élyh« v‹gJ ig¤âa¡fhu¤jdkhFbk‹nwbrhšYnth«.

Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 14.07.1929Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 14.07.1929Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 14.07.1929Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 14.07.1929Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 14.07.1929

Page 22: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 943Fo muR - 1929 (((((2))))) 42

njtÞjhd¡ fÄ£o<.bt.uhkrhÄah® uhÍehkh

âU. <nuhL r®¡»Ÿ njtÞjhd¡ fÄ£o ãuábl©L mt®fS¡F«,bk«g® fdth‹fŸ mt®fS¡F«, nk‰go fÄ£o itÞ ãuábl©L<.bt.uhkrhÄ tz¡fkhŒ vGâ¡ bfh©lJ:-

fdth‹fns! nk‰go fÄ£oÆ‹ bghJ Û£o§F¡F« ÞbgõšÛ£o§F¡F« 4. 7. 29 « njâ nghl¥g£oU¡F« m#©lh neh£OÞ vd¡Fbr‹idÆš »il¤jJ. nk‰go neh£OrhdJ v‹ if¡F¡ »il¥gj‰FK‹ghfnt mªj njâÆš xU K¡»akhd fhÇa¤â‰fhf eh‹ br‹idÆšïU¡f nt©oajhŒ V‰gL¤â¡ bfh©LÉ£l goahš F¿¥ã£lÛ£o§FfS¡F M#uhf Koahjj‰F tUªJ»nw‹. Éf, nk‰go 4-ªnjâÆš V‰ghL brŒâU¡F« k‰bwhU Û£o§fhd Þbgõš Û£o§»šF¿¥ã£l Ô®khdkhdJ r‰W K¡»akhdbj‹W«, xU jlit ïnjfÄ£oahuhš brŒa¥g£l xU Ô®khd¤ij¡ fh‹rš brŒa¤j¡fjhŒïU¥gjhš m¥go fh‹rš brŒa¥gLtjhdJ vdJ K¡»a bfhŸifiaghâ¡f¡ Toabj‹W«, nkY« njr¤â‹ bghJey K‰ngh¡F¡F«,kÅj¤j‹ikÆ‹ cÇik¡F« Úâ¡F« Énuhjkhdbj‹W« eh‹mã¥ãuha¥gLtjhY« m¤Ô®khd« fÄ£oÆš xU rka« Ãiwnt¿ÉL«g£r« v‹ ngh‹wt®fŸ fÄ£oÆÈUªJ Éy»¡ bfhŸtJ jÉuntW tÊÆšyhjjhY«, mJ fÄ£oÆš Éthj¤âÈU¡F« rka¤âš eh‹M#uh» ïUªJ vdJ mã¥ãuha¤ij k‰w fÄ£o m§f¤jt®fŸK‹ÅiyÆš bjÇɤJ¡ bfhŸs nt©oaJ vdJ flikahF«. Mdhšvâ®ghuhj r«gt§fshš mªj rªj®¥g« vd¡»šyhkš nghŒÉ£lJ.Mjyhš, ïªj ÃiyÆš eh‹ ïªj¡ fÄ£oÆš v‹Dila bk«g® gjÉiaí«, itÞ ãuábl©L gjÉiaí« uhÍehkh bfhL¤J fÄ£oÆYŸsvdJ bjhl®ig Ú¡»¡ bfhŸtJ jÉu ntW tÊÆšiy. vdntâU.ãuábl©L mt®fS«, fÄ£o bk«g® fdth‹fŸ mt®fS« jaî

brhšy¥gL« khfhz r£lrig, ïªâa r£lrig, uh#h§f rigm§f¤âd®fS« 100 -¡F 90 ng®fS¡F nkyhf fh§»uÞ fhÇa¡fÄ£o¤ Ô®khd« x¥ò¡ bfhŸs Koahbj‹W«, fh§»u° Ô®khŤjhY« x¥ò¡bfhŸs KoahJ v‹W«, m¥go¤ Ô®khŤjhY«fh§»uR¡ f£L¥gh£il Û¿ fyf« brŒnthbk‹W« brhšÈÉ£lh®fŸ. ïÅ fh§»uR¡F¡ f£L¥g£L el¥gt®fŸ ah® v‹Wgh®¥nghkhdhš fh§»uáÅl« gz«bg‰W ãurhu« brŒgt®fŸv‹W brhšyyhkhdhY«, mt®fS« mâf¡ TÈ bfhL¤jhšvijí« Û¿¡ fyf« brŒa¤ jahuhÆU¡»‹wh®fŸ.

“fh§»uRjh‹ njr kfh#d§fŸ rigahF«. mj‹ Ô®khd¤â‰F ÉnuhjkhÆU¥gJ njÓa¤â‰F Jnuhf« brŒjjhF«” v‹W“$Kf« mD¥ãa bgÇnah®fŸ” ïÅ v‹d brhšYth®fŸ?

Fo muR - f£Liu - 14.07.1929Fo muR - f£Liu - 14.07.1929Fo muR - f£Liu - 14.07.1929Fo muR - f£Liu - 14.07.1929Fo muR - f£Liu - 14.07.1929

Page 23: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 945Fo muR - 1929 (((((2))))) 44

r«kj taJ fÄ£okjK« Ó®âU¤jK«

ïs§FHªijfË‹ fÈahz§fis¤ jL¥gj‰fhf ekJeh£oš btF fhykhfnt Ka‰áfŸ brŒa¥g£L tªjhY« mitga‹glhâU¡f vâ®Ka‰áfS« brŒa¥g£L fhy« fl¤âtU«Éõa« jÄœ k¡fŸ m¿ªjjhF«. Mdhš rÛg fhy¤âš k‰w nkšehLfË‹ K‰ngh¡if¥ gh®¤j áy® ï¥nghJ ïJÉõakhŒ ÔÉu»s®¢á brŒa Mu«ã¤jj‹ gydhfî«, njf j¤Jt rhÞâu¤â‹Kiw¥goí«, it¤âa rhÞâu Kiw¥goí«, FHªij kz§fËDilaî«, FHªij¢ nr®¡iffËDilaî«, F‰w§fis k¡fŸm¿a¤ bjhl§»aj‹ gadhfî«, ghku k¡fS¡F¢ r‰W fšÉí«cyf m¿î« v£Ltj‰F ïlnk‰g£lj‹ gydhfî«, FHªijfŸÉthf¤ij¤ jL¡f nt©Lbk‹»‹w Ka‰ánahL FHªijfË‹nr®¡ifiaí« mjhtJ rÇahd gUt« miltj‰F K‹ M©bg© nr®¡if TlhJ v‹gjhfî« fUj ïlnk‰g£L, mt‰iw¤jL¡f r£l§fŸ brŒaî« K‰g£L, r£lrigfËš knrhjh¡fŸbfh©Ltu¥g£oU¡»‹wd. ekJ murh§f¤jh® v‹gt®fŸ e«eh£il¥ bghW¤jtiu ekJ eh£L¥ gh®¥gd®fis¥ nghyntRaey¡fhuU« bghW¥g‰wt®fSkhŒ ïU¡f nt©oat®fshŒÉ£ljhš mt®fŸ ï›Éõa¤âš kÅj¤ j‹ikíl‹ elªJr£l¤ij mKY¡F¡ bfh©L tU«go brŒahkš bghW¥g‰wj‹ikÆš ï› Éõa§fËš bghJ#d mã¥ãuha¤â‰F¡f£L¥g£L el¥gt®fŸnghy ntl« ngh£L ïj‰fhf xU fÄ£oiaÃaĤJ m¡fÄ£oia bghJ#d§fis ÉrhǤJ m¿¡if¢brŒí«go V‰ghL brŒJÉ£lh®fŸ. m¡fÄ£oí« khj¡ fz¡fhfgy MÆu¡fz¡fhd %ghŒfis bryî brŒJ bghJ#d§fŸv‹gt®fis Érhuiz brŒJ Vnfhã¤J xU Koî¡F tªJfÈahz« brŒa bg©fS¡F 14 tajhf nt©Lbk‹W« clšnr®¡if it¤J¡ bfhŸs fÈahzkhd bg©fS¡F 15 tajhfnt©Lbk‹W« fÈahzkhfhj bg©fŸ Éõa¤âš clšnr®¡if¡F 18 tajhf nt©Lbk‹W« m¿¡if¢ brŒâU¡»‹wh®fŸ.ï›t¿¡ifÆš clš nr®¡if ÉõakhŒ brŒâU¡F« taJ

brŒJ vdJ uhÍehkhit m§ÑfǤJ¡ bfhŸs ntQkhŒ jhœªjtz¡f¤Jl‹ nf£L¡ bfhŸS»‹nw‹.

F¿¥ò : <nuhL njtÞjhd¡ fÄ£oÆš jh« t»¤J tªjitÞãuábl©£ gjÉia uhÍdhkh brŒJ vGâa foj« .

Fo muR - m¿É¥ò - 14. 07. 1929Fo muR - m¿É¥ò - 14. 07. 1929Fo muR - m¿É¥ò - 14. 07. 1929Fo muR - m¿É¥ò - 14. 07. 1929Fo muR - m¿É¥ò - 14. 07. 1929

Page 24: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 947Fo muR - 1929 (((((2))))) 46

rh¤âa¥glhjJ v‹gJ«, ïa‰if¡F Énuhjbk‹gJnk ekJmã¥ãuha«. Mjyhš ek¡F¡ fÈahz tanj ãujhd« v‹»nwh«.mâš fÄ£oah® 14 taJ v‹W Ô®khŤjJ xU rka« áy® nghjhJv‹W fUâdhY« eh« mJnt nghJbk‹W brhšYnth« VbdÅšfÈahz taJ 10 v‹whY«, 13 v‹whY« x‹nwjh‹ v‹gJnghš 14v‹whY« 18 v‹whY« x‹W jh‹ v‹gJ ekjã¥ãuha«. vdntï§FŸs K¡»a Éõabk‹d bt‹whš bg©fŸ ãuÉilahF«K‹òjh‹ fÈahz« brŒa nt©L«. ïšyhÉ£lhš kj¤â‰FÉnuhj«, ght«, euf« r«gÉ¡F« v‹»‹w ó¢rh©ofŸ bfhšy¥g£LÉ£lh®fŸ. Mjyhš ïªj¡ fÄ£o m¿¡ifÆš kj¢ r«gªjkhdî¥gªjK« f£L¥ghL« xÊ¡f¥g£oU¥gJ bgU¤j mDTykhF«.g¡Ftkhdã‹ fÈahz« brŒtjhÆUªjhš bg© Éõa¤âšahU« mtru¥g£L¡ bfh©L fÈahz« brŒJÉl kh£lh®fŸ.brsfÇa¥go v⮥gh®¥gh®fŸ. bg©fS« jhuhskhŒ go¡fî«,cyf¤ij¤ bjǪJ bfhŸsî« rªj®¥gnk‰gL«. ãwF jf¥g‹brh‹d òUõid¤jh‹ f£o¡ bfhŸs nt©Lbk‹»‹wî¥gªjKÄU¡fhJ. jd¡F« òUõid¤ nj®ªbjL¡f¤j¡fnah¡»aij c©lhŒ ÉL«. ãwF ehŸ nghf¥ nghf Ra«tuK« fhjškzK« V‰gl ïlnk‰g£LÉL«. vdnt 14 taJ¡F nk‰g£L¤jh‹fÈahz« brŒa¥gl nt©Lbk‹W brŒj m¿¡ifia¥ bg©fŸÉõa¤âš ftiyíŸst®fS«, Ó®âU¤j¤âš ftiyíŸst®fS« tunt‰gh®fŸ v‹nw v©Q»‹nwh«. jÉuî«, ïªj xUÉõa¤âš kj î¥gªj« Ú§»dhš k‰w Éõa§fËY« kÅjr_f¤â‹ ïa‰if¡F« m¿É‰F« Énuhjkhd fhÇa§fËYKŸskj î¥gªj§fŸ Éyfî« r‰W mDTykhÆU¡Fkhjyhš mªjmsî¡F eh« ïij x¥ò¡ bfhŸs nt©oat®fshÆU¡»‹nwh«.cl‹f£il VW« ÉõaK« Ú¡f¥g£lnghJ, mJ kj¡f£L¥gh£o‰F Énuhjbk‹Wjh‹ brhšÈ¡ bfhŸs¥g£ljhdhY«ijÇakhŒ r£l« brŒj ãwF K‹ òUõDl‹ f£ilÆš it¤JvÇ¡f¥gl nt©oa bg©fŸ ï¥nghJ òUõ‹ ïwªjãwF kWkz«brŒJ bfhŸs mUfijíilat®fshf¢ brŒJ bfh©L«thG»‹wh®fŸ. mJnghynt ï¥bghGJ ïªj msî¡F¢ r£l«brŒJÉ£lhš ehis¡F c©ikÆnyna 18 taJ tiuÆš TlfÈahz¤â‰F fh¤âU¡F« Ãiyik jhuhskhŒ V‰gL«. m‹¿í«bg©fŸ gy® j§fS¡F fÈahznk nt©lh« v‹WTl brhšÈ¡bfh©L bg© ãuk¢rhÇfS«, klhâgâfS«, rªÃaháfS«,RthÄfS« Mfî« Toa Ãiyik V‰g£lhY« V‰glyh«.Mifahš ï¥nghJ Ó®âU¤j¡fhu®fŸ brŒa nt©oa ntiy v‹dbt‹whš m¿¡ifia¥ g‰¿ Fznjhõ« ngrhkš m›t¿¡if

»ukkhdJ fÈahzkhd bg©Q¡F xUÉjkhfî«, fÈahzkhfhjbg©Q¡F xU Éjkhfî« F¿¥ãl¥g£oU¥gJ á¿J Éthj¤â‰»lkhdjhÆUªjhY« fÈahz taJ 14 v‹W F¿¥ã£oU¥gJ«m›tsî nghJkhdjh ïšyhjjhŒ ïUªjhY«, xU msî¡F eh«ïªj m¿¡ifia tunt‰»‹nwh«.

Kjyhtjhf, fÈahzkhd bg©Q¡F« Mfhj bg©Q¡F«clš nr®¡if Éõa¤âš ɤâahr« f‰ã¡f¥gl nt©oamtáaÄšiy v‹gnj ekJ mã¥ãuha«. Mdhš gh®¥gd®fŸmªj¡ fÄ£o K‹ rh£áa« bfhL¤jâš mnef® j§fŸ r_f¥bg©fŸ g¡FtkhŒÉ£lhš gÇR¤jkhŒ ïU¡f Koahbj‹W«,mt®fS¡F¡ fyÉ cz®¢á áW taânyna V‰g£L ÉL»‹wbj‹W« mt®fis¡ fhtš fh¡f nt©oa bghW¥ò j§fŸ jiyÆšÉGªJ ÉLbk‹W« VjhtJ á¿jsthtJ ng® bf£LÉ£lhš ãwFmj‹ thœ¡if fZlkh»ÉLbk‹W« brhšÈÆU¥gjhš mt®fË‹ Fiwfis¤ âU¥â brŒa nt©o fÈahzkhfhj bg©fis18 taJ¡F K‹ ahuhtJ Todhš Tod M©fS¡F¤ j©lidÉâ¥gj‰fhf ï«khâÇ Éâ¤âU¡»‹wjhf eh« fUJ»‹nwh«.Mdhš ï«khâÇ elto¡if¡F¡ f£L¥g£l bg©fS¡F¤j©lid x‹WÄšiy. jÉuî«, bg©fŸ ÛJ ntW v›Éj mgthjK« V‰glhkÈU¡fî« ïªj Éâ cgnahf¥glyhbk‹W fUâÆU¡f¡ TLbk‹W« Ãid¡»‹nwh«. jÉu 14-š fÈahz« brŒJbfh©L 15 taJ tiuÆš mjhtJ xU tUl« tiu fh¤âU¡fKoíkh? v‹W«, V‹ fÈahz taijna 15- Mf Ô®khŤâU¡f¡Tlhbj‹W« áy® nf£fyh«. Vnfhã¤j mã¥ãuhakhf ïªjm¿¡if ïU¡f nt©L bk‹gij c¤njá¤J xU f£áah® ïâšxU tUl« É£L bfhL¤âU¡»‹wh®fŸ v‹gjhf¡ fUJ»‹nwh«.mjhtJ fÈahz taij ãuÉilahtj‰F K‹dhfnt fÈahz«brŒa¤j¡fjhŒ ïU¡F«go brŒa bk#hÇ£ofŸ ÉU«ãÆU¥gjhf¤ bjÇatU»‹wJ. m«khâÇ brŒJÉL« g£r¤âš nr®¡iftaJ ï‹D« FiwªjhY§ Fiwí«. Mdhš j§fŸ K¡»abfhŸif¡F ÉnuhjÄšyhkš xU Vnfhã¤j m¿¡if mD¥gïl§»il¤jhš jÅ¡F¿¥bgGj nt©oa mtáa« nt©oaâšiy v‹gij c¤njá¤nj bk#hÇ£oahU« ïj‰F¢ r«kâ¤âU¡»‹wh®fŸ nghš fhz¥gL»‹wJ. mjhtJ ek¡F K¡»akhdJfÈahz tanj bahÊa nr®¡if tajšy. VbdÅš 8 taâY« 10taâY« fÈahz« brŒJ bfhŸs mDkâ¤J É£L xUtU¡bfhUt® nru¡ TlhJ v‹W r£l« brŒJ xUtiubahUt® nruhkšfhtš gh®¤J¡ bfh©oU¥gJ R¤j¥ ig¤âa¡fhu¤jd« v‹gJ«,

Page 25: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 949Fo muR - 1929 (((((2))))) 48

mDTy nk‰gLkhjyhš M§fh§FŸs k¡fis¤ jaî brŒJbghJ¡ T£l« T£o Éõa§fis És¡» m¿¡ifia MjÇ¥gjhf¤ Ô®khd§fis¢ brŒjD¥ò«goahf kWgoí« nt©o¡bfhŸS»‹nwh«.

Fo muR - jiya§f« - 21.07.1929 Fo muR - jiya§f« - 21.07.1929 Fo muR - jiya§f« - 21.07.1929 Fo muR - jiya§f« - 21.07.1929 Fo muR - jiya§f« - 21.07.1929

m¥gona ïªâah r£lrigÆš ÃiwntW«go brŒa nt©oanjK¡»a flikahF«.

ï›t¿¡if r®¡fh® KiwÆš btËahtj‰F K‹ng gh®¥gd®fŸ ï›t¿¡if¡F ÉnuhjkhŒ kj¤â‹ nguhY«, tUzháukjUk¤â‹ nguhY« v⮥ãurhu« brŒa Mu«ã¤J É£lh®fŸ.rhjhuzkhf ïªj m¿¡ifÆ‹ fU¤J btËahd ïªj 20, 25ehŸfS¡FŸshf jÄœ eh£oY«, Mªâu eh£oY« âd« x‹Wïu©L ïl§fËš T£l« nghl¥g£ljhf V‰ghL brŒJ m›t¿¡ifia¢ r®¡fh® x¥ò¡ bfhŸs¥glhbj‹W«, r£lrig ãuâÃâfŸX£L bfhL¡f¥glhJ v‹W« Ô®khd§fŸ brŒjjhf ng® brŒJÔ®khd§fis¥ g¤âÇiffS¡F mD¥ã tU»‹wh®fŸ.

ekJ eh£L¥ gh®¥gd®fŸ x›bthU Ó®âU¤j¤â‹ nghJ«ï¥gona T¢rš nghLtJ tH¡fkhdjhš eh« ït‰¿‰F¥ ga¥glhkš bjÇa¥g£l x›bthU ïl¤âY« v⮡ T£l§fŸ ngh£Lm¿¡ifia MjǤJ Ô®khd§fŸ brŒJ Ô®khd§fis r®¡fhU¡F« r£lrig m§f¤âd®fS¡F« jftš bfhL¡f nt©oaJ Äfî«mtáakhF«.

njtÞjhd r£l¤â‹ nghJ« ïªj¥ gh®¥gd®fŸ ï«khâÇjh‹ T¢rš ngh£lh®fŸ. MdhY« r£l« Ãiwnt¿ É£lJ. Mdhš,mªj¢ r£l¤âdhš ahU¡F« xUÉj gyD« ïJtiu V‰g£ljhfbrhštj‰»šyhkÈU¡»‹wJ. åzhf fÄ£ofS« c¤ânahf§fS«V‰g£lJjh‹ Ûâna xÊa k‰wgo åzhŒ brythF« gz« xU fhRTl Ûâahtj‰F ïšyhkY«, ntW ešy tÊÆš bryÉLtj‰FïšyhkY« ïU¥gJl‹ K‹ rh¥ã£lt®fŸ, rh¥ã£L¡ bfh©L«,K‹ nfhÆÈ‹nguhš ïÊîgL¤j¥g£lt®fS«, jhœªj rhâ M¡f¥g£lt®fS« mnj ÃiyÆš jh‹ ïUªJ tU»‹wh®fŸ. X£L_yK« r£lrig _yK« îthf« brŒí« murh§f« ekJÃiy¡F¢ á¿JTl bghU¤jk‰wbj‹nw brhšy nt©o ïU¡»‹wJ. ïJrka« ek¡F fkhš gh£rhîilaJ ngh‹w xU åu vnj¢irmurh§fnk nt©o ïU¡»‹wJ. VbdÅš, nkš gjÉÆY«K‹ÅiyÆY« Fiwt‰w j‹ikÆY« ïU¡»‹wt®fns mnefkhŒ X£l®fshfî« ãuâÃâfshfî« ïU¡»‹wh®fŸ. ït®fisMjhukhf¡ bfh©nl murh£á X£bl‹D« jªâu¤jhY« ãuâÃâ¤Jt« v‹D« Nœ¢áahY« murhs¥g£L tU»‹wJ. ïªÃiyÆYŸs uh{aghu¤âš fZl¥gL»‹w X£LÇik ïšyhj k¡fS¡Fe‹ik »il¥gbj‹whš á¿J« vâ®gh®¡f¡ Toajšy v‹whY«,xU bgÇa M‰iw¡ fl¥gJ ngh‹w ïªj m¿¡ifia xUthWr£lkh¡»¡ bfh©lhš ã‹dhš ntiy brŒgt®fS¡F¢ r‰W

Page 26: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 951Fo muR - 1929 (((((2))))) 50

RakÇahijíl‹ thG« r_f« v‹W brhšÈ¡ bfhŸs¡Toat®fsh v‹W nf£»‹nw‹. c§fŸ Ãiy ï¥go v‹whš v§fŸÃiyia¢ r‰W nahá¤J¥ ghU§fŸ.

kÅj r_f¤âš eh§fS« ïÊk¡fshf mjhtJ ãwÉmoikahfî« k‰bwhUtD¡F¤ jhá kfdhfî« ïU¡f¤j¡fjhd“N¤âu®” v‹D« bgauhš miH¡f¥g£L c§fis¥ nghynteh§fS« k‰bwhU T£l¤jhU¡F¤ Ô©l¥glhjt®fshfî«, áybghJ ïl§fS¡F¥ nghf¡ Tlhjt®fshfî«, áy¥ go¤JiwfËšj©Ù® bkhŸs¡Tlhjt®fshfî«, áy gŸË¡ Tl§fËš go¡f¡Tlhjt®fshfî«, bghJ¡ nfhÆÈY« áy ïl§fS¡F nghf¡Tlhjt®fshfî«, bghJ X£lš KjÈaitfËY« cŸns nghŒrh¥ãl Koahjt®fshfî«, fUj¥g£L« mEgt¤âš m›ÉÊîfisí«, bfhLikfisí«, mDgɤJ« tU»‹nwh«. Ú§fŸÔ©lhjt®fŸ, jhœªj #hâah®, fil¡Fy¤jh® v‹W brhšy¥g£lhY« c§fS¡F xU jf¥g‹ c©L v‹W brhšÈ¡ bfhŸs cÇikc©L. eh§fŸ c§fisÉl r‰W ca®ªjt®fŸ v‹W brhšÈ¡bfhŸsyhnk jÉu, eh§fŸ V‰W¡ bfh©oU¡»‹w kj¥ ãufhu«v§fS¡F V‰g£oU¡F« Fy j®k§fS¡F v§fS¡F¤ jf¥g‹ïU¡f ÃahaÄšyhkš jh‹ ïU¡»‹wJ. Mdhš á‰áy ïl§fËšïJ mKÈÈšiy v‹W brhšyyhnkbahÊa bfhŸifÆY« kjr£l Mjhu¤âY« ïšiy v‹W brhšÈÉl KoahJ. kiyahs¤âšca®ªj rhâ¡fhu®fŸ v‹gt®fS¡F ï‹dK« k‰bwhU tF¥gh®ca®ªjh® v‹gtÇ‹ jhá kfdhŒ, it¥gh£o kfdhŒ ïU¥gJjh‹milahskhf ïUªJ tU»‹wJ. Mfnt v§fŸ r_fkhdJRakÇahij cŸs r_f« v‹W brhšÈ¡ bfhŸs Koíkh v‹Wnf£»‹wd®.

jÉu, ï‹iwa âd« eh« všnyhU« v¥go r_f¤ JiwÆšïÊîgL¤j¥g£L fZl¥g£L¡ bfh©oU¡»‹nwhnkh, mj‰F ne®ÉnuhjkhŒ ekJ eh£oš k‰bwhU tF¥ò r_f¤ JiwÆš jh§fŸ Ä¡fca®ªj #hâ v‹W brhšÈ¡ bfh©L nk‹ikahf¢ rªnjhõ¤Jl‹nehfhkš thœªJ bfh©oU¡»‹wh®fŸ. m‹¿í«, eh« v¥goï«khâÇahd T£l§fŸ T£o e«ÛJ Rk¤j¥g£l ïÊití«bfhLikiaí« Ú¡»¡ bfhŸs ï«khâÇ kfhehLfshš Ka‰á brŒJtU»‹nwhnkh mj‰F ne® ÉnuhjkhŒ k‰bwhU tF¥gh® ïªjÃiyikia v¥nghJ« Ãiy¤J ïU¡F«go brŒa t®zháukkfhehL, ãuhkz j®k kfhehL, MÇa j®k kfhehL KjÈakfhehLfË‹ nguhš gykhd Ka‰áfŸ brŒJ tU»‹wh®fŸ.

mnjhL kh¤âukšyhkš e«ÛJ kdj¿ªj bghŒ¡T‰Wfis

br‹id MââuhÉl®RakÇahij kfhehL

rnfhju®fns!

MââuhÉl r_f¤â‹ nguhš RakÇahij kfhehL T£l¥g£oU¥gij¡ f©L eh‹ ÄFâí« k»œ¢á mil»‹nw‹. áy®RakÇahij v‹»‹w bga® j§fS¡F¥ ão¡fÉšiy v‹W«,Mdhš mj‹ bfhŸiffŸ všyh« rÇba‹W« Ä¡f mtáakhdbj‹W« brhšY»‹wh®fŸ. mj‰F¡ fhuz« v‹dbt‹whš mªjbgaÇÈUªJ j§fS¡F¢ RakÇahij ïšiy v‹W m®¤j«V‰gL»‹wjh«. ïj‰F eh‹ brh‹d gâš v‹d bt‹whš ek¡F¢RakÇahij ïU¡»‹wjh ïšiyah? v‹gJ ntW Éõa« v‹W«RakÇahij r§f« v‹W bgaÇLtjhnyna mâš nr®ªjt®fŸRakÇahij m‰wt®fŸ v‹»‹w mU¤jkhfhbj‹W« m¥goahdhšï¥nghJ gy® r‹kh®¡f r§f« v‹gjhf gy r§f§fŸ V‰gL¤J»‹wh®fns m¢r§f§fËš m§f¤âd®fshÆU¥gt®fS¡F¢r‹kh®¡fÄšiy ba‹gJ bghUsh? v‹W«, m¢r§f« V‰gL¤Jgt®fŸ J‹kh®¡f®fsh? v‹W«jh‹ gâš nf£nl‹. jÉu c©ikÆnyna ek¡F¢ RakÇahij cz®¢á ïU¡»‹wjh v‹gijí« r‰Wnahá¤J¥ ghU§fŸ. KjyhtJ c§fis¥ g‰¿na ngR»‹nw‹.

Ú§fŸ r_f¤âš kÅj®fshš Ñœ k¡fshŒ fUj¥g£LÔ©l¤jfhjt®fshŒ xJ¡f¥g£oU¡»Ö®fŸ. c§fS¡F¡ nfhÆÈšãuntá¡f cÇikÆšiy.

mnef bjU¡fËš el¡fî« cÇik ïšiy. mnef Fs§fËšF£ilfËš VÇ, MW, thŒ¡fhš, go¤JiwfËš j©Ù®bkhŸsnth Fo¡fnth cÇik ïšiy. áy gŸËÆš nr®ªJ go¡fcÇik ïšiy. á‰áy ïl§fËš Ú§fŸ kÅj®fË‹ »£l tunth,mt®fË‹ f©fËš bj‹glnth Tlhjt®fshÆU¡»‹Ö®fŸ.ïit KjÈa bfhLikfis kÅj®fË‹ ifgy¤jhš v‹W kh¤âu«mšyhkš, flîŸ, kj«, r£l«, gH¡f«, tH¡f« v‹gitfË‹nguhš mDgɤJ tU»‹Ö®fŸ. ïªÃiyÆš cŸs Ú§fŸ

Page 27: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 953Fo muR - 1929 (((((2))))) 52

M»ÉlhJ. ek¡F¡ flîŸ ngÇY« rka¤â‹ ngÇY« Énuhjnkhngh£onah á¿J« »ilahJ. Mdhš vªj¡ flîŸ nguhY« vªjrka¤â‹ nguhY« Ú§fS« ehD« Ô©lhjt®fshfî«, fhz¥glhjt®fshfî«, jhá k¡fshfî« brhšy¥gL»‹nwhnkh, mªj¢rka¤ijí« flîisí« xʤjhf nt©L« v‹»‹nwh«. mjdhšeufnk »il¥gjhdhY« ï¥nghnj rhtjhdhY« m¡fiuÆšiyv‹W brhšY»‹nwnd mšyhkš k‰wgo nfhÆšfËYŸsflîŸfis vL¤bj¿ªJ É£L mªj Þjhd¤âš eh‹ ïUªJbfhŸsyh« v‹»‹w v©zkšy.

nfhÉÈš cŸs rhÄfS¡F fLfsî RakÇahij Tl »ilahJ v‹gJ vd¡F¤ bjÇí«. mJ ïuî« gfY« ó£o¡ »l¡»‹wJ.órhÇ nrhWngh£lhš jh‹ c©L. ïšyhÉ£lhš g£oÅjh‹.

<nuhL rhÄfŸ 2 khj« g£oÅ»lªjJfŸ. ah® v‹dbrŒjhY« V‹ v‹W Tl nf£fhkš thia _o¡ bfh©L jh‹ ïU¡fnt©L«. ïªj ÃiyÆš cŸs rhÄ¥g£l« vd¡F« nt©lh«ï‹D« e«Kila vâÇfS¡F« nt©lh« v‹Wjh‹ brhšYnt‹.Mifahš ï«khâÇ flîŸ ó¢rh©ofS¡F ga¥glhÔ®fŸ.

jÉu, ïªj kfheh£oš xU Ô®khd« bfh©Ltu¥ nghtjhf¡F¿¥ã£L v‹Ål« bfhL¤J mj‹ ÛJ ngR«go jiyt®f£lisÆ£L ïU¡»‹wh® mjhtJ :-

“Mwiu¡ nfho k¡fsl§»a v§fSila bgU« r_fkhdJïªJ kj¤âš nr®¡f¥g£oU¥gj‹ ÃĤj« Ô©l¥glhjt®fshÆU¥gjhY« m«kj¤âš rk¤Jt cÇik ïšyhâU¥gjhY« ïÅ,mL¤J tU»‹w br‹rÞ fz¡»š v§fis ‘ïªJ¡fŸ’ v‹WgâahkÈU¡F«go¡F« r®¡fhÇY« v§fis ïªJ¡fŸ v‹»‹wgjÉÆÈUªJ Ú¡»ÉL«go¡F« brŒí«go r®¡fhiuí« rigm§f¤âd®fisí« ï«kfhehL nt©o¡ bfhŸS»‹wJ” v‹wÔ®khdkhF«. ï¤ Ô®khd¤ij eh‹ MjÇ¡»nw‹. eh‹ mnefjlitfËš ïij¥ g‰¿ vGâí« ngáí« ïU¡»‹nw‹. rÛg¤âšTl vªj rka¤âš vªj¡ T£l¤âš k¡fS¡F rk¤Jt« mË¡f¥gL»‹wnjh, mªj¡ T£l¤âš rk¤JtkË¡f¡ Tlhj k¡fisbfh©L nghŒ nr®¡f Ka‰á brŒa¥ ngh»‹nw‹ v‹W vGâÆUªnj‹. rk¤Jt« nt©Lbk‹»‹w kÅjD¡F¢ rk¤Jt« cŸs kj«všyh« r«kjkhF«. rk¤JtÄšyhj kj« všyh« Mzt kjkhF«.Mjyhš ïªj¡ bfhLikahd ïªJ kj¤âÈUªJ ãǪJbfhŸS»wt®fis eh‹ ÄFâí« ghuh£L»‹nw‹. KjyhtJ, ïªJkj« v‹gjhfnt xU jÅ kj« ïšynt ïšiy. áyÇ‹ Raey¤â‰F« tƉW¥ ãiH¥ò¡Fkhd MjhuÄšyhkš nghÈahŒ

f‰ã¤J«, mgh©lkhd gÊfis¢ Rk¤âí«, ghkuk¡fËl« Éõk¥ãurhu« brŒJ tU»‹wh®fŸ. e«kt®fËnyna áyiu¡ TÈahfmk®¤â v⮥ãurhuKŠ brŒJ tU»‹wh®fŸ. ïitfis bašyh«eh« á¿J« y£áa« brŒahkš ijÇakhfî« Élh Ka‰áahfî«ïUªJ ntiy brŒjhšjh‹ ek¡FŸs bfhLikfS« ïÊîfS«Ú§Fnk xÊa k‰wgo R«kh ïUªJ bfh©L eh« vL¤jj‰F všyh«flîŸ braš mtd‹¿ XuQî« mirahJ v‹W nrh«ng¿ Phd«ngá¡ bfh©oUªjhš xU fhÇaK« MfhJ v‹gij Phgf¤âšití§fŸ. cjhuzkhf “všyh« flîŸ gh®¤J¡ bfhŸSth®. ehkhfVjhtJ brŒjhš flîŸ nfhã¤J¡ bfhŸth® ghg« tªJÉL«. euf«r«gÉ¡F«” v‹W ngá¡ bfh©oU¡F« vªj rhJî«, j‹id xUáW vW«ò fo¤jhY« clnd mªj vW«ig eR¡» É£L¤jh‹tÈ¡fhf fZl¥gL»‹wh‹. mJ nghynt xU njŸ fo¤J É£lhšclnd mij¡ bfh‹W É£L¤jh‹ ãwF mH Mu«ã¡»‹wh‹. fo¤jnjŸ bfhšy¥glÉšiyahdhš fog£ltD¡F tÈ mâfkhf¡fhz¥gL»‹wJ. vdnt mitfS¡F¡ fZl« V‰gL«nghJvtD« flîŸ ÛJ ghu¤ij¥ ngh£LÉ£L R«kh ïU¥gjhf eh«f©lnj ïšiy. k‰bwhUt‹ fZl¤â‰F« j‹dhš Koahj fhÇa¤â‰F« k‰wt®fis Vkh‰Wtj‰F« jh‹ xUt‹ flîis ïG¡»‹whnd jÉu fhÇa¤âš flîS¡fhf vtD« É£L¡ bfhL¥gnjïšiy. ekJ RakÇahij ïa¡f nk‰g£L 2, 3 tUl§fnsahdhY«mJ ekJ eh£oš xUÉj cz®¢áia c©lh¡» ïU¡»‹wJ. mnefÉõa§fËš fLikahd v⮥òfŸ kiwªJÉ£ld. rhÄiaí«rh¤âu¤ijí« bjh£lj‰ bfšyh« K£L¡f£ilahf¡ bfh©L tªJngh£L¡ bfh©oUªjt®fŸ ï¥nghJ mij xUÉj¤âš kiw¤J¡bfh©L gH¡f« tH¡f« v‹W brhšy Mu«ã¤J É£lh®fŸ. rhÄ,kj«, rh¤âu« v‹»‹w K£L¡f£ilfis ï‹dK« ijÇakhfcil¤bj¿a¤ JªJ É£nlhnkahdhš gH¡f tH¡f K£L¡f£ilfis gŠrhŒ gw¡f¢ brŒJÉlyh«.

ï«khâÇ gH¡f tH¡f« V‰gLtj‰F MjhukhŒ ïUªjitfŸrhÄí« kjKnkahF«. Mifahš Ú§fŸ brŒa nt©oa Kjšntiy v‹d bt‹whš c§fŸ K‹nd‰w Éõa¤âš r‰whtJ rhÄ,kj«, rka«, g£l«, rh¤âu« M»a ó¢rh©ofS¡F¢ r‰W« ga¥gl¡TlhJ. rhÄí« kjK« bghŒ v‹W brh‹dhšjh‹ rk¤Jt«»il¡F« v‹gjhf¤ njh‹¿dhš ijÇakhf rhÄí« kjK« bghŒ,eh§fŸ mij x¥ò¡ bfh©L Ñœ#hâahf ïU¡f¢ r«kâ¡fkh£nlh«v‹W brhšY§fŸ. c©ikahd rhÄí« kjKkhÆUªjhš Ú§fS«ehD« brhštj‰F¥ gaªJ bfh©L XoÉlhJ. xU rka« m¥goXo¥nghF« rhÄahY« rka¤jhY« ek¡F xU fhÇaKnk

Page 28: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 955Fo muR - 1929 (((((2))))) 54

e«Äl« gÈ¡fhJ v‹W brhšY»‹nwh«. ïjdhš eh§fŸnjr¤Jnuh»ahtjhdhš Fõhyhf¢ r«kâ¡»‹nwh«.

ï¥nghJ ekJ eh£oš v§F gh®¤jhY« #d§fŸ tutu ïªJkj« v‹gijí«, ïªJ r_f« v‹gijí« É£L¥ ãǪJ nghfntJÂî bfh©LtU»‹wh®fŸ.

rÛg¤âš âUth§TÇš Toa <Ht rKjha kfheh£oš âUkhsÉah ïªJ kj¥ bgUikia¥ g‰¿ ngR«nghJ m¢rKjha¤jh®ïªJ kj« nt©lh« mJ bjhiya£L« v‹W xnu mã¥ãuhakhf¢brhšÈÉ£lh®fŸ. m«kfh r§f¡ fhÇajÇá âU.nfhɪj‹ ã.V.ã.vš., khÍ Íšyh #£{ ïnjh ï§nf c£fhªâU¡»wh® ghU§fŸmtiu eh‹ f©lîl‹ M¢rÇa¥g£L, jh§fŸ v§F tªÔ®fŸ v‹Wnf£lJ« mt® ehD« Ô©l¥glhjt‹ jhnd Mjyhš ïªj¡T£l¤â‰F tªnj‹. v‹idí« MââuhÉlÇš nr®¤J¡bfhŸS§fŸ v‹W brh‹dh®. vd¡F mJ¡nf£lJ« f©fËšf©Ù® tªJÉ£lJ. mt® KÅÓ¥ghf ïUªJ Íšyh #£#h»ehzaK« gÇR¤jK« cŸs Íšyh #£#& v‹W ng® bg‰W bg‹õ‹th§»dt®. ï¥nghJ mtU« mnef bjU¡fËš el¡f KoahJ.ãwF nfhÆiy¥ g‰¿ nf£fnt nt©oaâšiy. vdnt ï›tsîbfhLikíŸs xU f£L¥gh£oÈUªJ Éy»¡ bfhŸs Ú§fŸMir¥gLtJ Äfî« ÃahaK« mtáaKkhF«. MdhšÉlhKa‰áahŒ ntiy brŒa nt©L«. ïilÉ£lhš nkhr«nghŒÉL«.

F¿¥ò : 13.07.1929 M« ehŸ br‹id ne¥ãa® gh®¡»š (âšiytd¤âš) eilbg‰w br‹id Mâ âuhÉl kfh #d§fË‹ RakÇahijkheh£oš brh‰bghÊî.

Fo muR - brh‰bghÊî - 21.07.1929Fo muR - brh‰bghÊî - 21.07.1929Fo muR - brh‰bghÊî - 21.07.1929Fo muR - brh‰bghÊî - 21.07.1929Fo muR - brh‰bghÊî - 21.07.1929

thasÉš brhšÈ¡ bfhŸs¥gLtnj jÉu kj«, rka« v‹»‹wKiw¥go ïªJkj« v‹gjhf xU kj« ïšiy. ïij btËÆšvL¤J¢ brh‹dhš e«ik kj¤JntÎ njr¤Jnuh» ehÞâf‹ v‹WT¥ãl¢ brŒa TÈ bfhL¤J ãurhu« brŒÉ¡»‹wh®fŸ. e«ik¡bfh‹WÉLtjhŒ¥ gaKW¤â¡ foj« vGJ»‹wh®fŸ. m¥gomt®fŸ brŒtânyh, bfh‹WÉLtânyh mâra« x‹W« ïšiy.ïJ xU T£l¤jhÇ‹ gu«giu¤ bjhÊnyahF«. ï«khâÇbtFngiu¡ bfh‹W« ïU¡»‹wh®fŸ. ïjdhš ek¡F x‹W«KG»¥ nghŒÉlhJ. eh‹ br¤J¥nghtjhš mt®fSila MânrõD¡F Tl¥ ghu« Fiwa¥ nghtâšiy. eh« kd¥ó®tkhfnjr¤âDilaî« všyh r_f¤âDilaî« e‹ikia c¤njá¤njï›Éa¡f« njh‰¿íŸnshkhifahš mj‰fhf - cÆ® Él neUtij kd¥ó®tkhf tunt‰»‹nw‹. ï‹D« v‹id¥ nghymnef® ï›Éa¡f¤â‰F cÆ®Él¡ fh¤âU¡»‹wh®fŸ v‹nwe«ò»nw‹. mª e«ã¡if ïšyhÉ£lhš eh‹ ï›tsî ÔÉukhfïU¡f kh£nl‹.

RakÇahij ïa¡f« #d§fS¡F¢ brŒj bfLâ v‹d v‹WahuhtJ brhšy Koíkh? kÅjid kÅj‹ ïÊîgL¤JtJ« ca®îjhœî f‰ã¥gJ« xÊa nt©Lbk‹gJ ehÞâfK« njr¤JnuhfKkhdhš, mªj MÞÔfK« njrK« vj‰fhf cyf¤âš ïU¡fnt©L«. rhâ ɤâahr« ïšyhj mªÃa M£áÆš eh« ïU¡F«nghnj ekJ rk¤Jt¤â‰F ÉnuhjkhŒ e«Äš xU T£l« tUzháuk ãurhu« brŒJ ekJ rk¤Jt¤ij¡ bfL¡F« nghJ rhâɤâahr« cŸst®fË‹ M£á tªJÉ£lhš e« fâ v‹dhtJ?“gRit t©oÆš f£odhš ght«; N¤âuidí« gŠrkidí«t©oÆš f£o X£L” v‹W mšyth c¤juî nghLth®fŸ. ï›Éjc¤juî ï¥nghJ g‹¿, ehŒ, fGij, kyt©o nghF« åâÆšel¡f¡TlhJ v‹gj‰F«, gŸË¡Tl¤âš go¡f¡ TlhJ v‹gj‰F«,»z‰¿š j©Ù® bkhŸs¡TlhJ v‹gj‰F«, rhÄia¡ f©LF«ãl¡ TlhJ v‹gj‰F« fhÈš ÉGªJ F«ã£lhšjh‹, fhiy¡fGÉ j©Ùiu¡ Fo¤jhšjh‹ nkh£r« v‹gj‰F« k‰W«ïJngh‹W ï¥nghJ ïU¥gitfS¡F« r‰W« fodkhdbj‹Weh‹ Ãid¡fÉšiy. k‰wgo njrhãkhÅfŸ v‹gt®fS¡FbtŸis¡fhu®fŸ M£á e« eh£ilÉ£L ehis¡F¥ nghŒÉl£L«v‹whY« vd¡F ï‹nw nghŒÉLtJ r«kj«jh‹. Mdhš mj‰F¥ãwF v§fŸ fâ v‹d v§fis v‹d brŒa¥ngh»‹Ö®fŸ! v¥goel¤Jå®fŸ v‹gâšjh‹ ek¡F« njr g¡j®fS¡F« ïU¡F«mã¥ãuha ngjnkbahÊa nt¿šiy. “KjÈš mt®fŸ btËÆšnghf£L« ãwF gh®¤J¡ bfhŸSnth«” v‹whš mªj¡ fhÇa« ïÅ

Page 29: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 957Fo muR - 1929 (((((2))))) 56

nfhÉš ãuntr«

t§fhs¤ij¢ nr®ªj FšdhfhË nfhÉY¡FŸ Ô©lhjh®vd¥gLnth® bršy nt©Lbk‹W r¤âah¡»uf« brŒJ tªjJ«,mjdhš áy® ifâahdJ« br‹w thu¥ g¤âÇifÆš bjǪâU¡fyh«. ï¥nghJ ïªJ¡fŸ v‹gt®fŸ všnyhU« Ô©lhjh®vd¥gLnth® cŸgl jhuhskhŒ nfhÆY¡FŸ br‹W rhÄ jÇrd«brŒayh« v‹gjhf nkš #hâah® v‹gt®fŸ x¥ò¡ bfh©L uhÍV‰g£L ifâah¡f¥g£lt®fisí« ÉLjiy brŒJÉ£lh®fŸ.

Fo muR - brŒâ¡ F¿¥ò - 21.07.1929Fo muR - brŒâ¡ F¿¥ò - 21.07.1929Fo muR - brŒâ¡ F¿¥ò - 21.07.1929Fo muR - brŒâ¡ F¿¥ò - 21.07.1929Fo muR - brŒâ¡ F¿¥ò - 21.07.1929

br‹id fh§»uÞ fÄ£o

ïªj tUõ« jÄœehL fh§»uÞ fÄ£o T£l§fŸ TLÄl§fËbyšyh« jfuhW ïšyhkš eilbgWtjhf¡ fhzÉšiy. ntjhu©a kfheh£L¤ jiyt® nj®jš Nœ¢áfŸ jÄœehL g¤âÇifÆšïUªJ bjǪâU¡fyh«.

br‹id fh§»uÞ fÄ£o T£l« br‹id kî©£nuh£kfh#d rig k©lg¤âš âU. ÓÅthrŒa§fh® fhÈfis¡ bfh©LnghŒ it¤J¡ bfh©L T£l§T£oÆU¥gjhŒ¤ bjÇ»‹wJ. m¥goïUªJ« mŒa§fhU¡F Énuhjkhd T£lnk bk#hÇ£oahf tªJToÉ£lh®fŸ. âU.r¤âa_®¤â m¡»uhrd« t»¤J, ek¡F nt©oat®fŸ nghf, k‰wt®fŸ X£L¢ brŒahkÈU¡F«goahf jªâukhŒï¤jidahª njâ¡Fnkš m§f¤âduhdt®fŸ jÉu k‰wt®fŸX£L¡ bfhL¡f¡ TlhJ v‹W %ȧ bfhL¤JÉ£lhuh«. mj‹ngÇš âU.r¤âa_®¤â, âU. »UZzrhÄ¥ ghty® v‹gtiuVÉÉ£L¡ T£l¤â‰F tªâUªjt®fis f‹dh ã‹dh v‹W ita¢brh‹dhuh«. T£l« ijÇakhŒ vj‰F« jahuhÆUªJ v⮡fntâU.mŒa§fhU« mtuJ jhr®fS«, TÈfS« vGªJ Xo¥nghŒÉ£lh®fsh«. ãwF k‰wt®fŸ ïUªJ nj®jiy el¤â ïU¡»‹wh®fŸ. tH¡f«nghš mŒa§fh® T£l« jÄœehL fh§»uÞ fÄ£oîthf rigah® v‹»‹w KiwÆš m¤nj®jiy bršYgo m‰wJv‹W brhšy¥ ngh»‹wh®fŸ v‹gJ cWâ. vdnt fh§»uÞ v‹gJâU. ÓÅthrŒa§fhU¡F« mt®fË‹ jhr®fS¡F« TÈfS¡F«kh¤âu«jh‹ brhªjnka‹¿ k‰wgo bghJ #d§fS¡F mâšx‹W« r«gªj« ïšiy v‹gj‰F ïÅí« v‹d rh£á nt©L«.

Fo muR - f£Liu - 21.07.1929Fo muR - f£Liu - 21.07.1929Fo muR - f£Liu - 21.07.1929Fo muR - f£Liu - 21.07.1929Fo muR - f£Liu - 21.07.1929

Page 30: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 959Fo muR - 1929 (((((2))))) 58

ghuh£l¥gL»‹wbj‹W«, MÇa rkh#« v‹gJ gh®¥gd kj¤â‹ntW xU %gnk xÊa nt¿šiy v‹W«, bgs¤j bfhŸiffŸï¥nghJŸs k‰wbašyh kj§fË‹ bfhŸiffisÉl nkyhdJv‹gâš á¿J« rªnjfÄšiy v‹W«, MdhY« gh®¥gd kj¤ijml¡» ekJ eh£o‰F c©ikahd ÉLjiy njo¡ bfhL¡fnt©Lkhdhš ïJ rka« kfkâa kj¤jhš jh‹ Koí« v‹W«ngádh®. ãwF mt® brh‹dgona. ï¥nghJ kj« khw nt©oaâšiy v‹W Ô®khÅ¡f¥g£lJ. ï¥nghJ MââuhÉl kfheh£oY«rÇahf mnjnghš ïšyhÉ£lhY«, ïªJ kj¤âÈUªJ Éy»¡bfhŸStJ v‹W Ô®khÅ¡f¥g£oU¡»‹wJ. m¥goahdhšïÅnkš mt®fŸ v‹d bgauhš miH¡f¥gLtJ v‹W áy® nf£fyh«. xU bgauhY« miH¡f nt©oaâšiy v‹W«, mtáakhdhš ïªâa‹ v‹W miH¡fyh« v‹W« brhšYnth«. nkY«r®¡fhÇš F¿¡f VjhtJ xU bga® nt©lhkh v‹whš mj‰fhfï¥nghJ ïªâahÉš cŸs 20 nfho ïªJ¡fŸ v‹gt®fis v¥gomuáaš KiwÆš kfkâaušyhjt®fŸ v‹W miH¡f¥gL»‹wnjhmJnghš 61/2 nfho Ô©l¥glhj k¡fŸ v‹gt®fis ïªJ¡fsšyhjt®fŸ v‹W miH¡fyh« v‹W brhšYnth«.

gh®¥gdušyhjt®fS«, kfkâaušyhjt®fS« ïU¡F«nghJ ïªJ¡fsšyhjt®fŸ v‹W xU T£l« ïU¥gjhš x‹W«KG»¥ nghŒÉlhbj‹W«, mjdhš v›Éj ïÊî« V‰g£L Élhbj‹W« brhšYnth«. m¥go xU ïÊî V‰gLtjhÆUªjhY«ïªJ¡fŸ v‹»‹w bgaiu it¤J¡ bfh©oU¥gj‹ _y« V‰g£oU¡F« ïÊitÉl mâfkhd ïÊthŒ Élhbj‹gnj ekJ mã¥ãuha«. ïªJ kj« v‹gjhf xU kjnk ïšyhj ÃiyÆš mj‹ ngÇšk¡fŸ miH¡f¥gLtij Äfî« m¡»ukkhd brŒifahF«. m¥goïU¡f mj‹ nguhš kÅjÅ‹ cÇikfis kW¤J nfhÆš, Fs«,bjU, gŸË¡Tl« KjÈaitfË‹ cÇikfis kW¥gJ všyht‰iwí«Él m¡»ukK« mnah¡»a¤jdKkhF«.

rhjhuzkhf ïªJ kj« v‹gjhf xU kj« ïšiy v‹gijg‰¿ ehnk jŤJ brhšYtjhfî«, mij¥ g‰¿a go¥ò á¿J«ïšiy v‹W«, mJî« gh®¥gd®fŸ ÛJŸs Jntõ¤jhšbrhšYtjhí« áy® brhšY»‹wh®fŸ.

Mdhš ï¥nghJ ekJ eh£oš M§»y¤âY« jÄÊY«tšyt® v‹W«, rka MuhŒ¢áÆš nj®ªjt® v‹W«, Ä¡f E©Âam¿îilatbu‹W« gšnyhuhš kâ¡f¥gL« ca®âUths® âUbešntÈ fh.R¥ãukÂa ãŸis v«.V.v«.vš., mt®fŸ Rkh® 7, 8tUl§fS¡F K‹ brªjÄœ¢bršÉ v‹D« ò¤jf¤âš vGâ

MââuhÉl® RakÇahij kfhehL

br‹id neãa® gh®¡»š (âšiy td¤âš) Mâ âuhÉlRakÇahij kfhehL Toa Égu« k‰w g¡f¤âš btËahÆU¡»‹wJ. mâš xU K¡»a¤ Ô®khd« Ãiwnt‰w¥g£lJ F¿¤J eh«k»œ¢áail»‹nwh«. mjhtJ:-

“Mwiu¡ nfho k¡fŸ ml§»a v§fSila bgU«“Mwiu¡ nfho k¡fŸ ml§»a v§fSila bgU«“Mwiu¡ nfho k¡fŸ ml§»a v§fSila bgU«“Mwiu¡ nfho k¡fŸ ml§»a v§fSila bgU«“Mwiu¡ nfho k¡fŸ ml§»a v§fSila bgU«r_fkhdJ ïªJ kj¤âš nr®¡f¥g£oU¥gj‹ ÃĤj«r_fkhdJ ïªJ kj¤âš nr®¡f¥g£oU¥gj‹ ÃĤj«r_fkhdJ ïªJ kj¤âš nr®¡f¥g£oU¥gj‹ ÃĤj«r_fkhdJ ïªJ kj¤âš nr®¡f¥g£oU¥gj‹ ÃĤj«r_fkhdJ ïªJ kj¤âš nr®¡f¥g£oU¥gj‹ ÃĤj«Ô©l¥glhjt®fshÆU¥gjhY«, m«kj¤âš rk¤Jt cÇikÔ©l¥glhjt®fshÆU¥gjhY«, m«kj¤âš rk¤Jt cÇikÔ©l¥glhjt®fshÆU¥gjhY«, m«kj¤âš rk¤Jt cÇikÔ©l¥glhjt®fshÆU¥gjhY«, m«kj¤âš rk¤Jt cÇikÔ©l¥glhjt®fshÆU¥gjhY«, m«kj¤âš rk¤Jt cÇikïšyhâU¥gjhY« ïÅ mL¤J tU»‹w br‹rÞ fz¡»šïšyhâU¥gjhY« ïÅ mL¤J tU»‹w br‹rÞ fz¡»šïšyhâU¥gjhY« ïÅ mL¤J tU»‹w br‹rÞ fz¡»šïšyhâU¥gjhY« ïÅ mL¤J tU»‹w br‹rÞ fz¡»šïšyhâU¥gjhY« ïÅ mL¤J tU»‹w br‹rÞ fz¡»šv§fis ïªJ¡fŸ v‹W gâahkÈU¡F«goí«, r®¡fh®v§fis ïªJ¡fŸ v‹W gâahkÈU¡F«goí«, r®¡fh®v§fis ïªJ¡fŸ v‹W gâahkÈU¡F«goí«, r®¡fh®v§fis ïªJ¡fŸ v‹W gâahkÈU¡F«goí«, r®¡fh®v§fis ïªJ¡fŸ v‹W gâahkÈU¡F«goí«, r®¡fh®jÞjhnt#&fËY« v§fis ïªJ¡fŸ v‹»‹w gjÉÆÈUªJjÞjhnt#&fËY« v§fis ïªJ¡fŸ v‹»‹w gjÉÆÈUªJjÞjhnt#&fËY« v§fis ïªJ¡fŸ v‹»‹w gjÉÆÈUªJjÞjhnt#&fËY« v§fis ïªJ¡fŸ v‹»‹w gjÉÆÈUªJjÞjhnt#&fËY« v§fis ïªJ¡fŸ v‹»‹w gjÉÆÈUªJÚ¡»ÉL«go¡F« brŒí«go r®¡fhiuí«, r£lrigÚ¡»ÉL«go¡F« brŒí«go r®¡fhiuí«, r£lrigÚ¡»ÉL«go¡F« brŒí«go r®¡fhiuí«, r£lrigÚ¡»ÉL«go¡F« brŒí«go r®¡fhiuí«, r£lrigÚ¡»ÉL«go¡F« brŒí«go r®¡fhiuí«, r£lrigm§f¤âd®fisí« ï«kfhehL nt©o¡ bfhŸS»‹wJ.”m§f¤âd®fisí« ï«kfhehL nt©o¡ bfhŸS»‹wJ.”m§f¤âd®fisí« ï«kfhehL nt©o¡ bfhŸS»‹wJ.”m§f¤âd®fisí« ï«kfhehL nt©o¡ bfhŸS»‹wJ.”m§f¤âd®fisí« ï«kfhehL nt©o¡ bfhŸS»‹wJ.”

v‹gjhf Ô®khŤâU¡»‹wJ. âUth§T® uh{a¤âY« Rkh®3 tUl§fS¡F K‹ghf KJFs¤ö® v‹»‹w ïl¤âš Toa xUvÞ.v‹.o.ã. nahf¤âš mjhtJ <Ht rKjha kfheh£oš ïijmErǤJ xU Ô®khd« bfh©L tu¥g£lJ. mjhtJ “ïªJ kj¤âškÅj Rjªâu« ïšyhjjhš ï«kj¤ij É£L ntW kj¤â‰FnghŒÉl nt©L«” v‹gjhF«.

ï¤Ô®khd« x‹W tu¥nghtjhf¤ bjǪJ áy »¿Þjt¥ghâÇfS«, MÇa rkhÍfS«, ò¤jkj ãuKf®fS« m¡T£l¤â‰FtªâUªJ j§fŸ j§fŸ kj¤â‹ bgUikia vL¤J¢ brh‹dh®fŸ.

âU. <.bt.uhkrhÄí«, m«kfheh£o‰F nghÆUªjh®. mªjrka¤âš âU.uhkrhÄ m¤Ô®khd¤ij MjǤJ¥ ngáanghJïJrka« ntW kj¤â‰F¥ nghf nt©oaâšiy v‹W«, ïÅí«á¿J fhy« gh®¡fyh« v‹W«, m¥go kjkhWtjhÆUªjhš kfkâakj¤â‰F¥ nghtJ ešybj‹W«, VbdÅš, kj¤â‹ nguhš k¡fŸï¥nghJ kfkâa kj¤ij¡ f©lhšjh‹ ga¥gL»‹wh®fŸ v‹W«,mâš bg©fŸ Éõa« jÉu k‰w tÊfËš c©ikahd r®tRjªâuK« ïU¡»‹wbj‹W«, ekJ eh£oYŸs »¿Þjt kj« tutu gh®¥gd kj« khâÇah» tU»‹wbj‹W«, mâY« #hâ ca®î

Page 31: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 961Fo muR - 1929 (((((2))))) 60

ïªJ kj« v‹D« giHa nfh£il m§nf á¿J ï§nf á¿jhfv›thW xG§FgL¤â K£L¡bfhL¤J gGJgh®¤jhY« ga‹glhJ.jaî jh£r©ÂaÄ‹¿ bt£o¤jŸË xJ¡»É£L Mâmo¥gilfË‹ ÛJ ekJ j‰fhy mtáa¤â‰F« cgnahf¤â‰F«V‰wjhf¢ rhjhuzkhd òJ¡ f£ol« x‹W f£Ltnj c¤jk« v‹Wnjh‹W»‹wJ” v‹W vGâ ïU¡»‹wh®.

ï‹D« mnef bgÇnah®fS«, MuhŒ¢áahs®fS«ïnj mã¥ãuha« bfh©oU¡»‹wh®fŸ. ïªÃiyÆš FHªijkz¤ij¤ jL¡fî« k¡fŸ bjUÉš el¡fî«, rhÄfË‹ nguhšnfhÆšfËš el¡F« ÉgrhǤjd¤ij¤ jL¡fî«, áW FHªijfis¥ gL¡if miwÆš jŸStij xÊ¡fî« brŒa¥gL« Ka‰áfis ï«khâÇ xU bghŒ kj« jL¥gij¥ gh®¤J¡ bfh©oU¡F«k¡fŸ vªj Éj¤âš khdK«, åuK«, nah¡»aK« cilat®fŸv‹W brhšÈ¡bfhŸs Koí«.

vdnt, MââuhÉl k¡fŸ j§fis v¥go ïªJ¡fŸv‹»‹w gâ¥ãš gâa¡TlhJ v‹»‹wh®fnsh mJnghynt ehK«brhšy nt©oat®fsh ÆU¡»‹nwh«. VbdÅš ïªJ¡fŸ v‹»‹wgâ¥ãš e«ik gâªJ bfhŸs eh« r«kâ¥gjdhš ek¡F MââuhÉl®fis Él ÑHhd Ãiyahd “N¤âu‹” v‹»‹w gjÉjh‹»il¡»‹wJ. mij Ú¡»¡ bfhŸs ïJtiu vªj Ó®âU¤j¡fhunuh,r£lrig ãuâÃânah, ntW vªj r_f¤ jiytnuh ïJtiuKa‰á¤jjhf¤ bjÇaÉšiy. “MÞâf« ngh¢R” “flîŸ ngh¢R”“kj« ngh¢R” “rka« ngh¢R” “òuhz« ngh¢R” “fiy ngh¢R” v‹WT¥ghL ngh£L TÈbgw ekJ eh£oš MŸfŸ kȪJ »l¡»‹wnjašyhkš khd« ngh¢R, kÅj cÇik ngh¢R, ÄUf¤âY« ÑHh¢Rv‹W brhšÈ kÅj¤ j‹ikbgw ahiuí« fhnzh«. vdnt ehK«MââuhÉl rnfhju®fŸ nghynt e«ikí« ïªJ v‹D« jiyÆšïUªJ ãǤJ ÉLv‹W nf£F« ehŸ Ó¡»u¤âš tU« v‹nwfUJ»‹nwh«.

Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 21.07.1929Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 21.07.1929Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 21.07.1929Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 21.07.1929Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 21.07.1929

ïU¥gij ï§F m¥gona vGJ»‹nwh«.

“Kjš Kjš k¡fŸ cŸs¤nj gâ¡f nt©oaJahbjÅš ïªJ kj« v‹w xU rka« c©ikÆš »ilahJv‹gJ« ïªJkj« v‹gJ ïªâa eh£oYŸs k¡fË‹ rka«v‹W bfhŸs¥gL« áªJ eâ¡ fiuÆš cŸst®fis¡ F¿¡F«ÏªJ v‹w ghuÓf brhšiy »nu¡f® “ïªJ” vd tH§fmt®fis ã‹g‰¿ nkiy njr¤jh® ahtU« ïªeh£oYŸshiu ïªJ¡fŸ vdî« ïªeh£il ïªâah vdî« tH§fyhÆd®. ïªJ v‹w brhš ï¥bghUËš MÇa«, jÄœ vdg©ila ïU bkhÊ üšfËY« »ilahJ.

ïªeh£ony rka§fis¥ g‰¿ á¿J« m¿ahjt®fŸj§fŸ kj¤ij ïªJkj« v‹W TWth®fŸ.... Inuh¥ãa«,mbkÇ¡f«, M§»y« v‹w brh‰fŸ thÆyhf m‹ndhuJbrh‰fS« ehfÇf§fS« F¿¡f¥gLtnj ašyhJ rka«F¿¡f¥glhik nghy ïªJ v‹w brhšY« ïka« Kjš FkÇtiuÆYŸs k¡fË‹ ehfÇf¤ij¡ F¿¥gnja‹¿ rka¤ij¡F¿¥gj‹W. ï¡fU¤ij RthÄ ÉntfhdªjU« jkJbrh‰bghÊî gyt‰¿š R£oíŸsh®..... xU rka¤â‰F¥ bga®mj‹ flîis it¤jhjš, jiyik MáÇaiu it¤jhjš,mUŸ üiy it¤jjhš vGJtJ Kiw..... »¿¤JkjK«kf«kâa kjK« j§fŸ jiytuJ bgaiu¤ jk¡F¥ bgauhf¡bfh©LŸsd. m›thnw ò¤j kjK« MUfjKkh«. Mdhš‘ïªJ’ v‹w brhšnyh rka¡fU¤J ahbjh‹iwí«F¿¤âšiy.”

ï¡F¿¥ãš âU. ãŸis mt®fŸ RthÄ ÉntfheªjU« ïnjmã¥ãuha« bfh©ljhf¡ T¿ ïU¡»‹wh®. vdnt ï¥go xUm®¤jnk ïšyhj th®¤ijÆ‹ nguhš kj« v‹W x‹iw¡ f‰ã¤J¡bfh©L rka¤â‰nf‰wgo bašyh« j§fŸ j§fŸ Raey¤â‰nf‰wgobašyh« bfhŸiffis¢ brhšÈ¡bfh©L 20 nfho k¡fisí«, gyts¥gKŸs xU bgÇa njr¤ijí« ghHh¡» tUtij ïÅí«v¤jid fhy¤â‰F k¡fŸ bghW¤J¡bfh©oU¥gJ v‹gJ És§fÉšiy.

ïij¥g‰¿ k‰bwhU rka« lh¡l® vÞ. R¥ãukÂa mŒauhdxU gh®¥gd® mt®fis “ fhk‹åš” v‹w g¤âÇifÆš vGâïU¥gjhtJ :-

“ ïªJ¡fË‹ j‰fhy Ãiyikia¡ ftŤJ¥ gh®¤jhšjhWkhwhf Ó®FiyªJ my§nfhy¥g£L ïoªJ ghHhf¡ »l¡F«

Page 32: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 963Fo muR - 1929 (((((2))))) 62

flîS« kjK«( 1 )

ï›thu¤âa jiya§f« flîS« kjK« v‹W jiy¥ bga®bfhL¤J vGj¥òFªjj‹ K¡»a neh¡f« v‹dbtÅš, RakÇahijïa¡f« eh£oš gut Mu«ã¤jãwF mâY« m›Éa¡f« eh£ošr‰W bršth¡F¥ bgw¤ bjhl§»a ã‹ò k¡fS¡FŸ jhdhfntxUÉj FH¥g cz®¢á njh‹¿ÆU¥gij cz®»‹nwhkhjÈdhnyah«. mnjhLTl gh®¥gd®fS« gh®¥gdušyhjh®fËšmuáaš, njÓa« M»aitfË‹ nguhš ãiH¡F« ãiH¥ò¡fhu®fS«, rka«, òuhz«, ãur§f« M»aitfË‹ nguhš ãiH¡F«ãiH¥ò¡fhu®fS« ï›Éa¡f¤ij v⮡f¡ flîisí« kj¤ijí« g‰¿a bghJ k¡fË‹ FH¥g¤ij¤ j§fS¡F MjhukhŒit¤J¡ bfh©L«, k‰W« âǤJ¡ T¿¡ bfh©L« Éõk¥ ãurhu«brŒJ tUtjhdhY«, ekJ ïa¡f¤âš c©ikahd g‰W¡ bfh©lc©ik e©g®fËš áy® ï›Éõk¥ ãurhu¤ij¡ f©L ga¥gLtjhf¤ bjÇtjhY«, k‰W« áy bgÇnah®fS«, rka r«gªjkhfkd¤ Jo¥ò¡ bfhŸtjhY« ekJ Ãiyiaí«, flîŸ kj« v‹gJg‰¿ eh« bfh©LŸs fU¤â‹ Ãiyiaí« r‰W És¡»Élnt©Lbk‹gjhf¡ fUâ ïªj¤ jiy¥ò¡ bfhL¤J vGj¥ òFªnjh«.ïitfis¥ g‰¿ ïj‰F K‹D« gyjlit vGâíŸnsh«.MÆD« mitfisí«Él ïJ r‰W¤ bjËthf ïU¡fyh«v‹»‹w v©z¤â‹ Ûnj ïij vGJ»‹nwh«. thrf®fŸ jaîbrŒJ ïij¢ r‰W Ãjhdkhfî« ftdkhfî« go¤J¥gh®¡F«gont©L»‹nwh«. ï¡f£LiuahdJ ïnj jiy¥ã‹ Ñœ âUbešntÈ Íšyh ïu©lhtJ RakÇahij kfheh£o‹ KoîiuÆ‹nghJe«khš vL¤J¢ brhšy¥g£lij mDrǤJ«, áy e©g®fŸ mijÉs¡»¤ jiya§fkhf vGJ« go brh‹dij mDrǤJ«vGj¥g£ljhF«.

Kjyhtjhf, ek¡F¡ flîis¥ g‰¿ahtJ, kj¤ij¥ g‰¿ahtJ á¿J« ftiy ïšiy v‹gjhfî«, fZl¥gL« k¡fË‹ J‹g«Ú§» mt®fS¡F m¿î, M‰wš, ï‹g« M»aitfËš cŸs

Page 33: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 965Fo muR - 1929 (((((2))))) 64

btË¥g£L xUtU¡bfhUt® gâš brhšy Koahkš j¤Jth®¤j«v‹»‹wj‰FŸ mil¡fy« òFªJ« e«ã¤jh‹ Mfnt©L«v‹»‹w îgªj¤â‰FŸ òFªJnk jh‹ x›bthUt®fS«mtut®fŸ flîisnah, flîŸ öj®fisnah, mtjhu§fisnah,rka§fisnah, rkah¢rhÇfisnah fh¥gh‰¿¡ bfhŸs KoªjnjxÊa m¿É‹ Ûnjh, MuhŒ¢áÆ‹ Ûnjh, Ãaha¤â‹ Ûnjh, ÃiyÃW¤j Koahkš nghŒÉ£l Éõa« cyfk¿ªjjhF«. Mjyhšï¤jiya§f¤âš eh« mt‰¿š ãuntá¡fÉšiy.

KjyhtJ k¡fS¡F¡ flîŸ v¥bghGJ v¥go V‰g£lJv‹gij¥ g‰¿ MuhŒnth«. kÅj‹ ãwªJ ts®ªJ Ãid¡f¥g£lãwFjh‹ flîŸ v‹»‹w xU tÞJ âra« V‰g£L ïU¡fnt©L«. mij ahU« kW¡fKoahJ. VbdÅš ï¥nghJ Tlk¡fS¡F¥ ãw® brhšÈ¡ bfhL¤j ãwFjh‹ flîŸ v‹»‹w ng¢R«Ãid¥ò« V‰gL»‹wnj jÉu jhdhf V‰gLtâšiy. v¥go vÅš,áW FHªijfis eh« f£f¤âš ïW¡»¡ bfh©L xU cUt¤ijnah,tÞJitnah fh£o, rhÄ v‹W«, mij¡ if¡T¥ã F«ãL v‹W«brhšÈ¡ bfhL¤j ãwnf FHªij rhÄiaí« F«ãlî« m¿»‹wJ.mJnghy MâÆY« kÅj‹ ãwªj ãwFjh‹ mt‹ kdâ‰F flîŸÃid¥ò njh‹¿ÆU¡fnt©L«. mJ v¥go v‹W«, v¥nghbj‹W«gh®¥nghkhdhš rhjhuzkhf kÅjD¡F m¿î ts®¢áí« MuhŒ¢áts®¢áí« ïšyhj fhy¤âš jh‹ flîŸ Ãid¥ò njh‹¿ ïU¡fnt©L«. flîŸ v‹gJ - flîŸ, bjŒt«, mšyh, fh£, v‹w jÄœ,rkÞ»Uj«, JY¡F, M§»y« KjÈa gy ghiõfËš gy brh‰fshf ïUªjhY« F¿Æš m®¤j¤âš cyf¤ njh‰w¤â‰F«, el¥ã‰F«, mÊɉF« fhuzkh»a xU r¡âiana F¿¥ãLtjhfî«mjhtJ áyuhš ïa‰if v‹W brhšy¥gLkhdhš m›Éa‰ifÆ‹ïa§FjY¡F«, gŠrój¡ T£L v‹W brhšy¥gLkhdhš m¡T£o‹nr®¡if¡F« VjhtJ xU r¡â ïUªJjhnd Mf nt©L«v‹gJî«, mªj r¡âjh‹ flîŸ, všyh« tšy M©lt‹ - mšyh,fh£ v‹W brhšy¥gL»‹wbj‹W brhštjhdhY«, mªj r¡âv‹D« flîns v¥go k¡fŸ kd¤â‰F tªjh® v‹gJjh‹ ï§FÉrhÇ¡f¤j¡fjh ÆU¡»‹wJ. Mfnt mªj r¡â kÅjD¡F¤njh‹¿a fhy« vJ v‹gjhfî«, mJ e« eh£il¥ bghW¤jtiuv¥goÆUªjJ v‹gjhfî« gh®¡f nt©Lkhdhš, e« eh£oYŸsflîŸfis¡ bfh©Ljh‹ mij¤ jhuhskhŒ czu Koí«. mjhtJï¥nghJ ekJ eh£oYŸs flîŸfŸ vit ba‹whš óÄ, kiy,fh‰W, beU¥ò, eâ, NÇa‹, rªâu‹, e£r¤âu«, kiH, ïo, Ä‹dš,nkf«, nehŒfŸ, mit Ô®¡f nt©oaitfŸ KjÈa mnefÉõa§fŸ flîshf¡ fUj¥gL»‹wJ, ïitfbsšyh« ït‰¿‹

f£L¥gh£il cil¤J ÉLjiyia c©lh¡f nt©L« v‹gnjK¡»a ftiy v‹gjhfî« mnef jlitfËš btËÆ£oU¡»‹nwh«. mJî« gy® e«Kila ï«Ka‰áÆš flîisí«kj¤ijí« bfh©LtªJ FW¡nf ngh£LÉ£ljhš jh‹ eh« mij¥g‰¿ ftiyÆšiy v‹W brhšy nt©oajhƉnw bahÊac©ikÆš flîisí« kj¤ijí« g‰¿ ngr nt©L« v‹»‹wmtáa¤ijnah, Mirianah bfh©L eh« mâš ãuntá¡fÉšiy. mJ nghynt jh‹ irt rka¤ij¥ g‰¿í« eh« ngrnt©oa mtáa« V‰g£lJ« v‹ngh«. v¥go vÅš âU.É.fÈahzRªju KjÈah® ek¡F vâuhf¤ j«khš Toa Nœ¢áfŸvšyh« brŒJ gh®¤J« x‹¿Y« ga‹ bgwhjjhš filáahf¢rkabk‹W«, rka¥ bgÇah® v‹W« T¿¡ bfh©L m›th®¤ijfisna jkJ Míjkhfî«, rka r«gªjkhd áy ig¤âa¡fhu®fis¤ jk¡F¥ gilahfî« it¤J¡ bfh©L mt®fis¤bjUÉš ïG¤J e«ÛJ cR¥gL¤âÉ£L¢ Nœ¢á¥ ngh® bjhL¡fMu«ã¤jj‹ gydhŒ irtrka« v‹gJ« rkah¢rhÇah®fŸv‹gt®fS« rªâ¡f tunt©oat®fshdnjhL irt¥ bgÇah®fŸv‹gt®fË‹ rhaK« btS¡f nt©oajhŒ É£lJ. vdntï‹iwa âd« bgÇaòuhz«, âUÉisahlš òuhz«, uhkhaz«,ghuj« M»aitfËYŸs fijfis e«ã K¡»a fjhehaf®fis¡flîŸfshf kâ¤J tz¡f«, ói#, c‰rt« brŒa vtbdt‹r«kâ¡»‹whndh mt‹ kh¤âunk flîŸ e«ã¡ifí« rka¥ g‰W«bfh©lt‹ v‹W«, k‰wt®fŸ eh¤âf®fŸ, rka¤ Jnuh»fbsdî«Ô®khÅ¡f¥g£L mJnt Koªj Kothfî« brhšy¥g£LÉ£lJ.ïJ v¥go ïUªjnghâY«, flîŸ kj« v‹gJ v‹dbt‹gJg‰¿í«, ïit v¥go c©lhƉW v‹gJ g‰¿í« ït‰iwc©lh¡»at®fŸ bf£l v©z¤njhL c©lh¡»dh®fsh? mšyJešy v©z¤njhL c©lh¡»dh®fsh? mšyJ m¿ahikÆdhY©lh¡»dh®fsh? v‹gitfis¥ g‰¿í« ït‰¿š ekJ mjhtJk¡fŸ flik v‹d v‹gJg‰¿í« r‰W Mnyhá¤J gh®¡f¡ flik¥g£oU¡»‹nwh«.

Kjyhtjhf, ï§F Fz«, cUt«, bgau‰w j‹ikíilaflîŸ v‹gij¥ g‰¿í«, k¡fË‹ thœ¡if ey¤â‰fhf V‰gL¤j¥g£l bfhŸiffŸjh‹ kj« v‹W brhšy¥gL« kj¤ij¥ g‰¿ínk,ï§F ÉtÇ¡f fUâíŸnshnk jÉu k‰w¥go gy flîŸfË‹j‹ikiaí«, kj¥ ãÇîfshd »¿ÞJ, kfkâa«, i#d«, bgs¤jÓ¡»a, irt, itzt, ÃߢRthj, cyfhíj, rh¡»a, thk KjÈa gycŸ kj§fis¥ g‰¿í« eh« ï§F jÅjÅahf¥ ãuÞjhã¡fc¤njrÄšiy. VbdÅš, mt‰¿‰F V‰fdnt kW¥òfŸ jhuhskhŒ

Page 34: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 967Fo muR - 1929 (((((2))))) 66

tU»‹wd v‹»‹wjhd Rfhjhu MuhŒ¢áí«, cl‰TW MuhŒ¢áí«ek¡F bjÇa¥ òw¥g£l ã‹ò ngâ, khÇ m«ik KjÈa bjŒt§fË‹ cz®¢áí« kâ¥ò« á¿J á¿jhf kiwa¤ jiy¥g£ld.ïJnghynt fh‰W, fU¥ò, ngŒ KjÈaitfS« kiwªJ tU»‹wd.ïªj KiwÆš ïÅí« ek¡FŸ Ûâ ïU¡F« flîŸ cz®¢áfŸvit v‹W gh®¥nghkhdhš fhuz fhÇa« KjÈa Étu§fŸf©Lão¡f Koahjitfisna flîŸ braby‹W«, flîŸ r¡âv‹W« brhšÈ tU»‹nwh«. ïitfS« ehS¡F ehŸ kÅj‹ m¿îts®¢áí« MuhŒ¢áí« Kâu Kâu kiwªJ bfh©nl jh‹ tU«.nkY« ï¥nghJ xUtU¡F¡ flîŸ r¡â v‹W njh‹w¥gL«fhÇa§fŸ k‰bwhUtU¡F¡ flîŸ r¡â v‹W njh‹w¥glhkÈU¥gijí« gh®¡»‹nwh«. mJ m›ÉUtUila m¿î MuhŒ¢áM»at‰¿‹ ɤâahrnkahF«.

ï¥nghJ« e« kd¤â‰F v£lhj, fhÇa§fis nkdh£lh®brŒí« nghJ eh« mâra¥g£lhY« mij kªâu r¡â v‹W eh«brhšy¤ JÂtâšiy. ïªj msî¡F eh« ijÇakhf tªJÉ£nlhbk‹whY« ek¡F¥ óuz m¿î« MuhŒ¢á Koî« V‰gL«tiu flîŸ cz®¢á e«ik É£L Éyf KoahJ. m‹¿í« thœ¡ifÆ‹ g¡Ftkilahjt®fS¡F¡ flîŸ cz®¢á ïUªnj Ôunt©oajhíÄU¡»‹wJ. mjhtJ fZl¥g£L Vkh‰w kilªjtD¡F« <L brŒa Koahj eZlkilªjtD¡F« flîŸ brašv‹gij¢ brhšÈ¤jh‹ MWjiyí« âU¥gâiaí« mila¢ brŒant©oÆU¡»‹wJ. ešy m¿î« MuhŒ¢áí« cilat®fS«j§fS¡F fhuz fhÇa« v£lhj ïl¤âY«, <L brŒa Koahjïl¤âY« flîŸ braš v‹gij¡bfh©Ljh‹ âU¥â mil»‹wh®fŸ. m¥nghJ j§fŸ m¿î¡F nkš x‹W ïU¥gij v©Â¤Ôu nt©oat®fshf ïU¡»‹wh®fŸ. Mdhš cWâahd g¡Ftkilªjt®fŸ vªj Éõa¤â‰F« j§fS¡F¤ bjǪj fhuz¤ij¡bfh©L rkhjhdkiltJ« bjÇahjjhÆUªjhš ek¡F v£lÉšiyv‹nwh mšyJ ïJjh‹ ïa‰if v‹nwh fUâ âU¥âailtJkhŒïU¡»‹wh®fŸ. vdnt rhjhuz k¡fŸ flîS¡F«, r‰W m¿îila k¡fŸ flîS¡F«, MuhŒ¢á¡fhu®fŸ flîS¡F«, g¡Ftkilªjt®fŸ v©z¤â‰F« mnef ɤâahrK©L. xUbthU¡bfhUt® flîŸ tz¡f¤âY«, flîŸÛJ Rk¤J« bghW¥ãY«mnef ɤâahrK©L.

(k‰w Étu« flîS« kjK« v‹D« ïu©lhtJ Éahr¤âštU«.)

Fo muR - jiya§f« - 28.07.1929Fo muR - jiya§f« - 28.07.1929Fo muR - jiya§f« - 28.07.1929Fo muR - jiya§f« - 28.07.1929Fo muR - jiya§f« - 28.07.1929

c©ikia m¿a M‰wš ïšyhj fhy¤âš flîbs‹W x¥ò¡bfhŸs¥g£litfŸ, mâY« ïka kiyna ifiya§»Çahfî«,mJî« btŸËkiyahfî« m§F flîŸ ïU¥gjhfî«, m§»UªJtU« Ú® m«kiyÆYŸs flîË‹ jiyÆÈUªJ tUtjhfî«,fUj¥g£L ïkakiy¡F m¥ghš xU ehL« f©Lão¡fKoahâUªjJ«, nkš eh£il nkš nyhfbk‹W«, Ñœeh£il ghjhsnyhf«, eufnyhf« v‹W« ï¥go gythwhf¡ flîŸ j‹ikia¢brh‹dj‰F¡ fhuzbk‹dbt‹W gh®¡F« nghJ mt‰¿‹c©ikia m¿a Koahjjhnyna mit flîbs‹W«, mt‰¿‹ïa§Fjš flîŸ r¡â v‹W« brhšy nt©oa mtáa« jhdhf V‰g£lJ. ï¥nghJ« kÅjid j‹dhš KoªjitfŸ nghf KoahjitfS¡nf flîŸ r¡â v‹W brhšÈ ÉL»‹wh‹. cjhuzkhf, áWFHªijfŸ xU #hy nto¡if¡fhu Dila brŒifia kªâu r¡âv‹W«, bjŒtr¡â v‹W«, cghrdh¢ r¡â v‹W« F£o¢ rh¤jh‹r¡â v‹W« fUJ»wh®fŸ. m¥igadhÆUªJ m¥gona fUâÆUªjeh« ï¥nghJ m¿î ts®¢á bg‰w ã‹ mªj #hy nto¡iffiskªâu r¡â v‹W v©zhkš jªâu«, if¤âw« v‹W« brhšY»‹nwh«. k‰W« mªj #hy nto¡if¡fhu‹ brŒí« #hy¤â‹ tÊï‹dbj‹W ek¡F¤ bjÇahÉ£lhY« Tl eh« mt‰iw xUfhyK« kªâu r¡â v‹nwh, bjŒt r¡â v‹nwh brhšyhkš “ïJVnjh jªâu« jhnd xÊa nt¿šiy. Mdhš mJ ï‹dJ v‹Wf©Lão¡f KoaÉšiy” v‹W brhšÈ ÉL»‹nwh«. vdnt, xnufhÇa« ek¡nf xU fhy¤âš kªâukhfî«, bjŒt r¡âahfî«njh‹¿aJ. ãwF mJ jªâu« v‹W njh‹w¡ fhuz« v‹d bt‹whšmJ m¿î ts®¢áí«, MuhŒ¢á¥ gyDnkah«. mJ nghynt ek¡Fï¥nghJ bjŒtr¡â, flîŸ r¡â v‹W njh‹W»‹w fhÇabkšyh«nkš eh£lhU¡F flîŸ r¡âahf¤ njh‹Wtâšiy. cjhuzkhfNÇa rªâu»ufz« ï‹dJ v‹W f©Lão¡f Koahj fhy¤âš eh«mitfS¡F xU bjŒt r¡âia¡ f©Lão¤J NÇa‹ v‹»‹wbjŒt¤ij uhF v‹»‹w gh«ò ão¥gjhfî«, mJ NÇa‹ v‹»‹wflîS¡F V‰g£l rhg« v‹W« brhšÈ m¢rhg« Ôu eh« kªâu§fŸb#ã¤J m¤njhõ« Ôu ÞehdK« brŒJ tU»‹nwh«. ïJthdrhÞâu« bjÇahj fhy¤âš V‰gL¤â¡ bfh©l fU¤jhF«.ï¥nghJ thdrhÞâu« bjǪjt®fŸ óÄ, NÇa‹, ït‰¿‹ ïa§Fjš mj‹ fhy msî M»aitfis¡ f©L ão¤j ã‹ NÇaid¥gh«ò fo¥gâšiy v‹gijí« xUthW e‹whŒ czU»‹nwh«; mJnghynt v§»UªJ v¥go j©Ù® tU»‹wbj‹gJ bjǪjîl‹eâ¡ flîS«, nkf¡ flîS«, t®z gfthD« á¿J á¿jhfe«kdâš kiwa¤ bjhl§» É£ld. mJ nghynt ÉahâfŸ v¥go

Page 35: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 969Fo muR - 1929 (((((2))))) 68

ïšyhkš gad‰W¥ nghdJl‹ X® msî¡F K‹ brhšy¥g£lm¥bgÇah®fË‹ Ka‰á ï›tsî v⮥ò¡fisí« jh©o gy‹bfhL¤J tU»‹wbj‹nw brhšyyh«.

cjhuzkhf, r_f Ó®âU¤j§fS¡F¢ r£l§fŸ brŒa¡Tlhbj‹W« rk cÇik¡F« rk rªj®¥g¤â‰F« tF¥òthÇ¥ãuâÃâ¤Jt§fŸ Tlhbj‹W« gy® brhšÈí« v⮥ ãurhuK«brŒJ tªjJ« ahtU« m¿ªjnjahF«.

ï¥nghJ r_f r«gªjkhd všyh¢ Ó®âU¤j§fS¡F« r£l§fŸ V‰gL¤j Ka‰á brŒJtUtJ« gy r£l§fŸ V‰g£LÉ£lJ«ãu¤âa£r¤âš gh®¤J tU»‹nwh«. mJ kh¤âukšyhkš rhÞâÇfS« itÔf®fS« tUzháuk¡fhuU« kfhehLfŸ T£o r_f¢Ó®âU¤j¤â‰F¢ r£l§fŸ nt©Lbk‹W Ô®khÅ¥gJî« gh®¤JtU»‹nwh«. Éf tF¥òthÇ cÇik - ãuâÃâ¤Jt« M»a Éõa§fËš r£lrig KjÈa Þjhgd§fS¡F tF¥ò thÇ¥ ãuâÃâ¤Jt¡bfhŸif nj®jšfËY« r®¡fh® Ãakd§fËY« r£l¥go V‰glh»tªâU¥gJl‹ mitfŸ mDnghf¤âY« gadˤJ nkY« mij¥ã‹g‰w cWâ brŒJ« M»É£lJ. k‰wgo r®¡fh® c¤ânahf§fËY« tF¥òthÇ ãuâÃâ¤Jt¡ bfhŸif r®¡fhuhY« #d¥ãuâÃâfŸ bgU«gh‹ikahuhY« x¥ò¡ bfhŸs¥g£L mKY¡F tU«goahf c¤juî« nghl¥g£L ï¥nghJ mit mKÈY« tªJÉ£ld. ïªj¤ â£l« rÇahdjh? rÇÆšyhjjh? v‹»‹w M£nrgid áyU¡F ïUªjhY« bfhŸiffŸ ekJ eh£oš x¥ò¡ bfhŸs¥g£L tunt‰f¥g£LkhŒ É£lJ.

c©ikÆš bghJ ey¤â‰fhf ciH¤J tªjt®fŸ murh§fc¤ânahf§fŸ Éõa¤âš v«khâÇahd tF¥òthÇ ãuâÃâ¤Jt«nt©Lbk‹W nf£L tªjh®fnsh mJ nghynt r®¡fh® x¥ò¡bfh©LÉ£lh®fŸ. mjhtJ ï¥nghJ ekJ eh£il¥ bghW¤j k£oštF¥òfŸ v‹gâš bgU«gh‹ikahd ɤâahr§fŸ mjhtJxUtU¡bfhUt® r_f thœÉš y£áa¤âš x‰Wik¥glhj tF¥òfŸ rhjhuzkhf 5 ãÇÉidfŸ bfh©lbj‹nw brhšyyh«. v‹dbtÅš, ϪJ, KÞä«, »¿Þjt« v‹»‹w _‹W kj¥ãÇî«,ïªJ¡fËš gh®¥gd®, gh®¥gdušyhjh®, jhœ¤j¥g£l tF¥ig¢nr®ªjt® v‹»‹w _‹W ãÇî« ãÇ¡f¥g£L ïªâaušyhjh® v‹»‹w_‹W ãÇîfSkhf IªJ ãÇîfshf¥ ãǤJ m›itªJ¡F«tF¥òthÇ ãuâÃâ¤Jt« xJ¡f¥g£lhŒ É£lJ. Étu« v¥gobaÅšbkh¤j¤âš r®¡fhU¡F 12 c¤ânahfÞj®fŸ njitÆUªjhš mt‰WŸgh®¥gdušyhj ïªJ¡fŸ v‹gt®fS¡F 5-«, gh®¥gd®fS¡F 2-«,jhœ¤j¥g£lt®fS¡F 1-« KÞÈ«fS¡F 2-«, »¿Þjt®fS¡F 2-«

tF¥òthÇ ãuâÃâ¤Jt«

ekJ ïªâa ehlhdJ RjªâuK« RakÇahijí« bgwnt©Lkhdhš KjyhtJ ïªâa k¡fS¡FŸ x‰Wikí« guÞgue«ã¡ifí« V‰gl nt©L« v‹gJ«, m›Éj x‰Wikí« guÞgue«ã¡ifí« V‰gLtj‰F ïlÄšyhkÈU¡F«goahd msî¡FïªâahthdJ gšntW kj§fshfî«, njr¤jh®fshfî«, #hâfshfî«, mt‰WŸ mst‰w tF¥òfshfî« ãǪâU¡»‹wJv‹gJ« ahtUnk m¿ªj ÉõakhF«. ï›É¤âahr§fis xÊ¥gj‰bf‹W btF fhykhfnt mnef bgÇah®fŸ muáaÈš nguhY«,r_f ïaÈ‹ nguhY« v›tsnth ghLg£L¥ gh®¤J« á¿J«ga‹glhkš ehS¡FehŸ òâJ òâjhf kj§fS« #hâfS«, tF¥òfS« ts®ªJ bfh©L nghtjšyhkš FiwªJ tªjjhfnth, mšyJFiwtj‰FŸs F¿fŸ fhz¥gLtjhfnth brhšYtj‰»šyhkY«ïUªJ tU»‹wJ. ïitfis ahU« kiw¤J¥ ngr Koahbj‹gnjekJ mã¥ãuha«. mâY« v‹W Kjš murh§f¤jhÇl« ïªâa®fŸmuáaš Rjªju« nf£gbj‹W«, murh§f¤jh® ek¡F¢ á¿J á¿jhŒ¢bfhL¥gbj‹W« V‰g£lnjh, m‹W Kjš m¥go¡ bfhL¥gbj‹gJ« bgU¤j gztUthíŸs c¤ânahf§fshfî«, gjÉfshfî« V‰g£lnjhL mitfŸ jªâu¤âY« Nœ¢áÆY« tY¤jtD¡F kh¤âu« »il¡f¡ ToajhŒ nghŒÉ£ljhš ïÅ Ryg¤âše«ã¡ifí« x‰Wikí« V‰gLbk‹W vâ®gh®¥gj‰»šyhknynghŒÉ£lJ. ït‰iw cz®ªnj c©ikÆnyna eh£oÅl« g‰W¡bfh©l gy bgÇat®fS« bjh©l®fS« eh£o‹ K‹nd‰w¤â‰F¥ guÞgu e«ã¡ifí« x‰Wikínk ãujhdbkd¡ fUâ guÞgue«ã¡if V‰gLtj‰F x›bthUt® kdâYŸs ntWghlhdmã¥ãuha ngj¤ij Éy¡f¢ r_f¤JiwÆY« _le«ã¡if¤ JiwÆY« všyh tF¥ghU¡FŸS« x‰Wik V‰gLtj‰F¡ TLkhdtiu všnyhU¡F« rkrªj®¥gK« rk cÇikí« »il¡F« goahfmuáaš JiwÆY« ghLg£L tªâU¡»wh®fŸ. Mdhš ïij¥ gy®bjǪnjh bjÇahknyh mšyJ j§fŸ Raey« fhuz khfnthmšyJ vâÇfË‹ TÈfshfnth gytÊfËY« ï«Ka‰áiav⮤J tªâU¡»‹wh®fŸ v‹gJ« kW¡f¡ Toajšy. MdhY«v‹d v⮤J« ï¥nghJ m›bt⮥òfŸ monahL á¿JTl

Page 36: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 971Fo muR - 1929 (((((2))))) 70

bfhŸshkš ïU¡f KoaÉšiy. Kothf bghJ #d§fS¡F eh«bjÇɤJ¡ bfhŸtJ v‹dbt‹whš cWâílD«, ãothj¤JlD«xnu bfhŸifíl‹ ntiy brŒjhš k¤âÆš ï›tsî ïilôW«fZlK« V‰g£lhY« KoÉš bt‰¿ bgwyh« v‹gnjahF«.

Fo muR Fo muR Fo muR Fo muR Fo muR - - - - - jiya§f«jiya§f«jiya§f«jiya§f«jiya§f« - 0 - 0 - 0 - 0 - 04.08.19294.08.19294.08.19294.08.19294.08.1929

v‹»‹w åjkhfî«, KiwÆš KjyhtJ gh®¥gdušyhjh®, ïu©lhtJKÞä«, _‹whtJ gh®¥gdušyhjh®, eh‹fhtJ »¿Þjt®, IªjhtJgh®¥gd®, MwhtJ gh®¥gdušyhjh®, VHhtJ jhœ¤j¥g£lt®, v£lhtJgh®¥gdušyhjh®, x‹gjhtJ KÞä«, g¤jhtJ gh®¥gdušyhjh®,gândhuhtJ »¿Þjt®. g‹Åbu©lhtJ gh®¥gd® v‹»‹w Kiw¥goc¤ânahf§fŸ bfhL¤J tUtbj‹W Ô®khÅ¡f¥g£oU¡»‹wJ. xUrka« nj®jš ãuâÃâ¤Jt« Éõakhf bghJ #d§fËl« ãurhu«brŒtj‹ _y« ãuâÃâ¤Jt« cÇik bgwyh« v‹W brhšYtjhdhY« r®¡fh® c¤ânahf Éõa¤âš f©o¥ghf r®¡fh® r£l« _ykhfm‹¿ ntW Éjkhf¥ bg‰W Él¡TL« v‹W brhšYtJ RygkhdfhÇakšy. Mifahš m¥ng®¥g£l xU bgÇa fhÇa¤ij gyÉj¤âY« mjhtJ Nœ¢áÆY« Éõk¥ ãurhu¤âY« TÈÆYkhf¥gh®¥gd®fŸ brŒJ tªj gykhd v⮥òfis¤ jf®¤J ï«Koit¥bghJ k¡fŸ milªjj‰F K¡»a fhuzÞjuhíŸst® ekJ RfhjhukªâÇah»a fd« âU.K¤ijah KjÈahnuahth®. mt® KjÈš jkJM£á¡F¡ f£L¥g£l c¤ânahf§fËš ï«khâÇ Kiwia¡ifahs¢ brsfÇa« brŒJ bfh©L ãwF mijna r®¡fh® c¤ânahf« všyht‰¿‰F« v‹W r£l« brŒjh®. ïj‰F ekJ Kjš kªâÇfd« R¥guha‹ mt®fS«, K‰ngh¡F kªâÇfd«, nrJ u¤âdkŒa®mt®fS« ÄFâí« ghuh£l¡ Toat®fnsahth®fŸ. Mdhš, všyht‰iwí« Él ekJ khfhz ft®d® nk‹ik j§»a fd« kh®Zgh§Þ Jiuí« eh« bgÇJ« ghuh£Ltj‰F«, e‹¿ brY¤Jtj‰F«cÇat® v‹gij eh« kw¡f KoahJ. VbdÅš, btŸis¡fhu®fŸbgU«ghY« ek¡FŸ x‰WikÆšyhkš ïU¥gj‰F MjhukhdfhÇa§fis¢ brŒtânyna fU¤JŸst®fŸ. VbdÅš ekJx‰Wik <d¤âdhnynajh‹ mt®fŸ ï§F thH¡TLnk xÊa ntWnah¡»akhd fhÇa§fshš thH KoahJ v‹W Ãid¡»‹wt®fŸ.mt®fS¡F mt®fË‹ FHªij¥ gUt¤ânyna ïªâa®fis¥ ãǤJit¤jhšjh‹ btŸis¡fhu®fŸ thH Koí« v‹»‹w th®¤ijfis¡fiu¤J¥ ghYl‹ nr®¤J ghš bg£oÆš C‰¿ ghš bfhL¤Jts®¡f¥gL»‹wh®fŸ. Mdhš ekJ nk‹ik j§»a kh®Zgh§Þ JiuKGJ« mªj¥ ghny Fo¤jt® mšy®. mt® v‹djh‹ Inuh¥ãauhdhY« ïªâah Éõa¤âš k‰w bgU«gh‹ik btŸis¡fhu®fis¥nghš m›tsî fš beŠr« gil¤jtušy®. Mjyhšmt® brŒj fhÇa¤â‰F¤ jFªj msthtJ e‹¿ brY¤j¡ flik¥g£oU¡»‹nwh«. vdnt, ekJ y£áa« xUthW bt‰¿ bg‰WÉ£ljhš ït‰¿‰F ÉnuhjÄšyhj muáaÈš eh« fyªJiH¡f¡flik¥g£oU¡»‹nwhkhdhY« c©ikíl‹ x¤JiH¡fî«,nghÈíl‹ ngh® brŒaî« flik¥g£oU¥gij í« bjÇɤJ¡

Page 37: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 973Fo muR - 1929 (((((2))))) 72

»il¡F«go mij brŒÉ¤J mtU¡F ït® áZauhŒ ïUªJ ghjÔ®¤j« rh¥ã£lhš mJnt nghJkhdjhF«. Inah ght« xU jhÿfhngh®L bk«g® °jhd« bgWtj‰F¡ Tl¢r¡âÆšyhkš nghdm›tsî ‘bršth¡F’ila ï¥bgÇah® nk‰f©l fhÇa¤ij¤ jkJKothd yøakhŒ it¤âU¥gâš x‹W« mâraÄšiy v‹nwbrhšYnth«. Mdhš, mj‰F Mf âU. bu£oah® ÛJ brhšY«òfh®fŸ v‹dbt‹W gh®¥nghkhdhš mJî« xnu fhÇa« jh‹.mbj‹dbt‹whš âU.v«.nf. bu£oah® M£ávšiyÆš cŸs xUM‰¿‰F mjhtJ C¤J¡nfh£il M‰¿‰F ghy« f£oaâš mJf£o Koªj áy eh£fËš gGjhŒ¥ nghŒÉ£ljh«. ïjdhš mndf%ghŒfŸ eZlkhŒ É£ljh«. ïJ nt©bk‹nw brŒí« Éõk¥ãurhu« v‹W« m¥ghy« gGJg£lj‰F âU. bu£oahnuh mtuJÍšyh ngh®lhnuh bghW¥ghËfŸ mšybt‹W« r®¡fhnu mj‰FbghW¥ghËfŸ v‹W« gy jlit vL¤J¡ fh£l¥ g£oU¡»‹wJ.m¥go ïU¡f mij¢r‰W« ftÅ¡fhkš âU«g¤ âU«g mijnabrhšYtjhš âU. bu£oah® ÛJ Rk¤Jtj‰F c©ikahd F‰w«ntW x‹W« ïšiy v‹gJ e‹whŒ És§F«.

ïªj ghy« gGJg£lj‰Fah® bghW¥ghË v‹gij btËÆlr®¡fh® ï‹dK« ÉÊ¥gij¥gh®¤jhny mj‹ c©ik És§»ÉL«. ãu°jhg ghy« f£Ltj‰fhf Íšyh ngh®lhuhš nghl¥g£lxU ãshidí« v°onk£ilí« r®¡fhuh® m¥gona x¥ò¡ bfhŸshkš ãshid¤âU¤âaJl‹ v°onk£oY« Rkh® 35000 %. tiuFiw¤J É£lh®fŸ. ïij¥g‰¿ Íšyh ngh®lh® v›tsî thjhoí«r®¡fh® ïŠáÜ® ïyh¡fhjhu®fŸ ãothjkhŒ ïUªJ É£ljhšr®¡fh® c¤âuî¥go f£l nt©oajhƉW. m¥go¡ f£oa ghy«vâ®ghuhj btŸs« tªJ É£ljhš á¿J gGjhf nt©oa jhŒÉ£lJ. ït‰¿‰F¤j¡f Mjhu§fŸ r®¡fhÇY« Íšyh ngh® oY«ïU¡»‹wd. ï¥nghJ nt©LkhdhY« c©ik czu nt©Lbk‹»‹w nah¡»akhd v©zKilat®fŸ ahU« nghŒ¥ gh®¤J¤bjǪJbfhŸsyh«. Íšyh ngh®lhUila giHa ãsh‹ goí«v°onk£o‹goí« ï¥nghJ« ntiy brŒa brsfÇaÄU¡»‹wJ.mªj¥go brŒaî« Ô®khÅ¡f¥g£L ïU¡»wjhf bjÇa tU»‹wJ.òâjhf f£Ltâš giHa f£ol¤ijí« monahL cgnah»¤JbfhŸsyh«. vdnt m¥go¢brŒtâš vªj¡ fhuz¤ij K‹Å£L«ïu©L bryî« nr®ªJ K‹ida v°onk£ bryî¡F cŸshfntjh‹ ntiy Kotila¡TL«. Mfnt, mªj¥ ghy ÉõakhŒ¥gz« ngh¢R, gz« ngh¢R v‹W ÚÈ¡f©Ù® ÉLtbjšyh« ghkhk¡fis Vkh‰w¢brŒí« Nœ¢ána mšyhkš mâš VJ« ehza¥bghW¥ò ïU¥gjhŒ¢ brhštj‰»šiy.

br§f‰g£L ÍšyhÉš gh®¥gÜakfhehL

br§f‰g£oš khfhz RakÇahij khehL elªj ãwF áygh®¥gd jhr®fS¡F monahL bršth¡F¥ nghŒÉ£lgoahšmij kWgoí« r«ghâ¥gj‰bf‹W rÛg¤âš fh§»uá‹ nguhš xUkfhehL T£odh®fŸ. m«kfhehL T£Ltj‰F áy ehis¡FK‹ãUªnj âU.ïuh#nfhghyh¢rhÇahiu¡bfh©L mt® jdJjhr®fSl‹ m¢ášyhÉš gy ghf§fËY« kJÉy¡»‹ nguhšRakÇahij ïa¡f¤ijí« #°o° f£áiaí« Ãid¤jgo¡bfšyh« öΤJ« gÊ Rk¤âí« Éõk¥ãurhu« brŒJ« gh®¤jh®fŸ.v‹dbrŒJ« tÊtÊahf tªj gh®¥gdjhr®fis¤ jÉu ntWahU«m«kfheh£o‰F bršyÉšiy v‹nw bjÇa tU»‹wJ.br‹idÆš ïUªJ âU. v°. ÓÅthrŒa§fh® kh¤âu« j‹ brhªjbryÉš xU TÈ¥gilia¤ âu£o¡ bfh©L nghdh®. k‰wgom«kfheh£oš elªj ãur§f§fS« Ô®khd§fS« bgÇJ« #°o°f£áiaí« RakÇahij ïa¡f¤ijí« br§f‰g£L Íšyh ngh®Lãuábl©£ âU. uh›gfö® v«.nf. bu£oiaí« mŒa§fh®bk¢R«go itjij¤ jÉu ntW x‹W« brŒjjhf mt®fshnynabrhšy KoahJ v‹W Ãid¡»‹nwh«.

gÇR¤j gh®¥gd jhruh»a âU.K¤Ju§f KjÈah® RakÇahijkfheh£il¥g‰¿ ü‰W¡fz¡fhd nfŸÉfŸ r£l rigÆš nf£Lešy ešy óir th§»¤njhË‹ nkš ngh£L¡ bfh©lJ ahtU¡F«bjÇí«. njhË‹ nkš bjh©ûW mo mo¤jhY« Jil¤JÉ£lhšx‹WÄšiy v‹»‹w gHbkhÊ¡F ïz§f m›tsití«kwªJÉ£L kWgoí« mnjghl« go¤J ïU¡ »‹wh®.

âU. K¤Ju§f KjÈahU¡F ïªj cyf¤âš Mf nt©oafhÇabkšyh« x‹nw x‹W v‹W jh‹ brhšy nt©L«. mJntjh‹ mtuJ nkhBK« Rauh{aK« óuzRna¢iríkhF«. mJv‹dbt‹whš v¥goahtJ âU.v«.nf. bu£oahU¡F Íšyhngh®Lãuábl©L gjÉ ïšyhkš brŒJ ahuhtJ xU gh®¥gd jhrU¡F¡

Page 38: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 975Fo muR - 1929 (((((2))))) 74

âU. j©lghÂÆ‹ bjhšiy

br‹id, Mf°L, 2br‹id, Mf°L, 2br‹id, Mf°L, 2br‹id, Mf°L, 2br‹id, Mf°L, 2

‘âuhÉl‹’ g¤âÇif¡F És«gu« ão¤J¡bfhL¡F«V#©lhÆUªj âU.v‹. j©lghÂãŸis âuhÉl‹ g¤âÇif¡FÉs«gu« ão¤J¡bfhL¤jj‹ r«gªjkhf jk¡F fÄõdhfî« j«V#©Ìia ÃW¤â¤ j«ik Ú¡»aj‹ r«gªjkhf¤ jk¡F _‹WtUl eZl <lhfî« bkh¤j¤âš g‹ÜuhÆu¤J¢ brh¢r« %ghŒ nrunt©Lbk‹W Infh®£oš âU.<.bt.uhk rhÄah® ÛJ mrš ju¥ãšbfh©L tªJŸs tH¡F r«gªjkhŒ âU. uhkrhÄah® âU.Ì.b#auh«ehíLî¡F 13 MÆu« %ghŒ fl‹ bfhL¡f nt©Lbk‹W gythWòfh® brhšÈ m›tH¡»š Ô®¥ò brhšYK‹ âuhÉl‹ MÕ°brh¤J¡fis cl‹ #¥â brŒJ it¡f c¤juthf nt©Lbk‹W«,ïšyhÉ£lhš brh¤J¡fis guhÔd« brŒJ É£L CiuÉ£L XoÉLthbu‹W« âU. j©lgh ngh£o Uªj kD Úâgâ g©lnyK‹ Érhuiz¡F vL¤J¡ bfhŸs¥g£lJ.

ïj‹ r«gªjkhf br§fšg£L Íšyh ngh®L cgjiytuhdâU.Ì.b#auh« ehíL mt®fŸ nfh®£oš jh¡fš brŒj ãukhzth¡F _ybkh‹¿š, âU. j©lgh ãŸis jkJ tH¡»š Ô®¥òbrhšy¥gLK‹ #¥â¡F c¤juthf nt©Lbk‹W bfhL¤âUªjkDÉš f©l Éõa§fŸ jk¡F go¤J¡fh£l¥g£ljhí«, mâšjk¡F âU.<.bt. uhkrhÄah® 13MÆu« %ghŒ fl‹ bfhL¡f nt©oÆU¥gjhŒ¤ âU. j©lgh F¿¥ã£oU¥gJ rÇašy bt‹W«jk¡F« âU. uhkrhÄahU¡F« âuhÉl‹ r«gªjkhŒ v¤jifabfhL¡fš th§fšfS« »ilahbj‹W«, âU. uhkrhÄah® jk¡F¡fl‹ x‹W« bfhL¡f nt©oaâšiy v‹W«, âU. j©lghÂÆ‹òfh® bghŒ v‹W« F¿¥ã£oUªjh®.

k‰W« âU. j©lgh jkJ #¥â kDî¡F MjuthŒ âU.uhkrhÄah® âuhÉl‹ brh¤J¡fis RakÇahij¢ r§f¤â‰F kh‰w¥nghtjhŒ òfh® brhšÈÆUªjj‹ r«gªjkhŒ “âuhÉl‹” fhÇah

br‹w tUõ¤âY« ïnjkhâahfnt xU mgh©lkhdgÊia ï¡ T£l¤jh®fns âU.v«.nf. bu£oah® ÛJ Rk¤âÉõk¥ãurhu« brŒjh®fŸ. mjhtJ xU nkh£lh® g°[hdJ k‰wxU M‰W¥ghy¤â‹ ÛJ bršYifÆš jt¿ M‰¿š ÉGªJÉ£lj‰F mªj ghy¤â‰F¢ rÇahdgo mil¥ò mil¡fÉšiyv‹W« mj‰F #th¥jhÇ âU. bu£o ahbu‹W« ïªJ RnjrĤâu‹KjÈa gh®¥gd¥ g¤âÇiffS« gh®¥gd jhr®fS« nghÈ¡T¢rÈ£lh®fŸ. ãwF c©ikia ÉrhǤj nghJ mªj¥ ghyK«,nuh£L« Íšyh ngh®o‰F r«kªj¥ g£ljšybt‹W« mj‰Fbr§f‰g£L Íšyh ngh®£L« á¿J« bghW¥ghËfŸ mšybt‹W«V‰g£LÉ£lJl‹. vâÇfŸ bt£f¥ gL«goahfî« M»É£lJ.Mfnt, ï¡T£l¤jh®fŸ ïJ nghynt âU.bu£oah® ÛJ ï«khâÇahfnt å©gÊ Rk¤â mtiu xÊ¡f nt©Lbk‹gâš ftiyvL¤J¡ bfhŸS»‹wh®fns jÉu k‰W bghJ#d§fS¡F VjhtJe‹ik brŒJ mt®fËš bršth¡F¥ bgW« Éõa¤âš r‰W«ftiy vL¤J¡bfhŸtnj »ilahJ.

ïªj KiwÆnyna gh®¥gd®fŸ ïJ tiu e« ghku #d§fisVkh‰¿¡bfh©L tªâU¥gjhš ïÅí« ïJ nghynt el¤jyh«v‹»‹w MirÆ‹ ngÇš ï«khâÇ j§fŸ jhr®fisÉ£L Éõk¥ãurhu« brŒ»‹wh®fŸ. Mdhš ïÅ mªj ɤij gÈ¡F« v‹Wvâ®gh®¥gJ å©fdntahF«. Éf, âU.v«.nf. bu£oah® Íšyhngh®L îthf Éõa¤âš ï«khfhz °jy °jhgd îthf¤â‰FxU tÊfh£oahf ïU¥gJ nghš »uhk Ó®âU¤j§fS«, ghijngh¡F tuî rhjd« KjÈa Ó®âU¤j§fS« k‰W« Íšyhe‹ikia c¤njá¤J r®¡fhÇl« k‰w Íšyh ngh®LfisÉlmâfkhd cjɤ bjhif bg‰W mnef K‹nd‰w trâfS«brŒâU¥gJl‹ nkš eh£L Kiwfis mDrǤJ °jy°jhgdîth»fŸ r§f« x‹W V‰gL¤j nt©oa Ka‰á vL¤J ghLg£LtUtJ ahtU« m¿ªj bjh‹whF«. filáahf âU. v«.nf. bu£okhfhz RakÇahij kfhehL T£o mij ïJ tiu ïªj khfhz¤âšvªj kfhehL« ïJ nghš el¤j¥g£lâšiy v‹W brhšY« goahdkhâÇÆš bt‰¿ bgw el¤âdâdhš gh®¥gd®fS¡F V‰g£lbghwhikahdJ mtU ila e‹ikfisbašyh« nt©Lbk‹nwkiw¤JÉ£L j¥ghd fhÇa§fis¡ f‰gid brŒJ j§fŸ jhr®fisão¤J ï«khâÇ Éõk¥ ãurhu« brŒa nt©oajhŒ É£lJ.v‹whY« bghJ k¡fŸ ïªj òu£Lfis m¿ªJ bfhŸth®fŸ v‹nw

brhšYnth«.

Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 04.08.1929Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 04.08.1929Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 04.08.1929Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 04.08.1929Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 04.08.1929

Page 39: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 977Fo muR - 1929 (((((2))))) 76

fz¡F¥ngh£oU¥gj‰F eh‹ c¤juthjkšy v‹W«, mtUilaòfh®fŸ FW«ò¤jdkhf v‹id k‰wt®fŸ K‹ÅiyÆš nfty¥gL¤âÉlyh« v‹»‹w neh¡f¤njhLjh‹ brŒa¥g£lJ v‹W«bjÇɤJ¡ bfhŸs ÉU«ò»‹nw‹.

eh‹ xU rka¤âš <nuhL K‹ágš nr®kdhÆUªâU¡»nw‹.v‹ ngU¡nf Rkh® xU y£r %ghŒ bgWkhd brh¤J¡fËU¥gnjhL,nfha«ò¤öÇY«, nry« ÍšyhÉY« v‹ jªij¡F¢ brhªjkhd Rkh®10 y£r %ghŒ bgWkhdKŸs brh¤J¡fËU¡»‹wd. eh‹ tUlthÇruhrÇÆš 2500 %ghŒ å£LtÇí«, 700 %ghŒ ÃytÇí«, 300 %ghŒtUkhd tÇí« brY¤â tU»‹nw‹. eh‹ uhéa, rKjha¤ JiwÆYiH¤J tU« bghJ CÊa‹. m‹¿í« 9000 rªjhjhu®fisíila “FomuR” v‹D« jÄœ thu¥ g¤âÇif¡F«, “Çnthš£” v‹D« k‰bwhUM§»y thu¥ g¤âÇif¡F« MáÇadhíÄUªJ tU»‹nw‹.

âU.j©lgh ãŸis eh‹ flÅš _œ»ÆU¥gjhŒ¢brhšÈÆU¥gij¥ gykhŒ¡ f©o¤J kW¥gnjhL Ì.b#auh« ehíLc£gl eh‹ ahU¡F« v¤jifa flD« bfhL¡f nt©oaâšiyv‹W« bjÇÉ¡f ÉU«ò»‹nw‹. thâ vd¡F¡ fl‹ bfhL¤jjhŒ¢brhšYtj‰F¥ gâyhf eh‹ thâÆ‹ bfsut¤ij¡ fh¥gh‰Wtj‰F«mtUila fZlfhy¤âY« gyjlitfËš gz cjÉbrŒâU¡»‹nw‹ v‹gijí« bjÇɤJ¡ bfhŸS»‹nw‹.

fl‹ bfhL¤jt®fis nkhr« brŒí« fU¤Jl‹ eh‹br‹idÆYŸs v‹ brh¤J¡fis všyh« RakÇahij¢ r§f¤â‰FvGâ it¡f¥ nghtjhŒ brhšy¥g£oU¥gJ KG nkhrkhd bghŒ.m¤jifa Mnyhrid VjhtâUªjjhŒ it¤J¡ bfh©lhY«, mJ“âuhÉl‹”, “Fo muR” g¤âÇiffË‹ bršth¡if ÄFâ¥gL¤âáw¥òl‹ el¤âit¥gj‹ bghU£L bršth¡F« brštKKŸs áybfsutÞj®fshd ilbu¡l®fsl§»a fÄ£oahÇl« g¤âÇfisel¤j¥gLtj‰F x¥òÉ¥gjhd fU¤nj xÊa v‹ brh¤J¡fË‹cÇikia kh‰Wtjhfnth, mšyJ rhkh‹fis mt®fS¡F¡bfhL¤J ÉLtjhfnth v¤jifa c¤njrKÄUªjâšiy.

thâ jkJ òfh®fbsšyh« R¤j¥bghŒ v‹gij cz®ªâUªJ«v‹ bghJ CÊa¤ij¡ nfty¥gL¤j nt©L« v‹gâš C¡fKŸsÉnuhâfshš ö©l¥g£L v‹ÛJ ï¤jifa Mjhuk‰w tH¡F¡bfh©L tªjnjhL, vdJ brh¤J¡fis cl‹ #¥â brŒa #¥âkDî« jh¡fš brŒa¤ ö©l¥g£oU¡»‹wh® v‹gijí«bjÇɤJ¡ bfhŸS»‹nw‹.

ya¤ijí« brh¤J¡fisí« âU.<.bt. uhkrhÄÆl« x¥òɤJ,g¤âÇifia¢ áw¥òl‹ el¤J«go ÉL¤JŸs bj‹ ïªâa k¡fŸr§f¤J¡ fhÇajÇá âth‹gfö® o.tujuh#&Y ehíL mt®fŸInfh®£oš jh¡fš brŒj k‰bwhU ãukhz g¤âu¤âš nk‰gor§f¤J 8-7-27 š Toa ilbu¡l®fŸ T£lbkh‹¿š Ãiwnt‰w¥g£l Ô®khd¥go âU.<.bt. uhkrhÄÆl« r§f¤â‹ jÄœ âdrÇ¥g¤âÇifahd ‘âuhÉl‹’ g¤âÇifia m¤Ô®khd¤âš f©lÃgªjidfË‹go _‹wh©LfS¡F el¤â tUtj‰fhf mj‹fhÇahya¢ brh¤J¡fŸ ïaªâu§fŸ KjÈat‰nwhL x¥òÉ¡f¥g£ljhí« âuhÉl‹ g¤âÇif r«gªjkhd ïaªâu§fŸ, m¢R, ku¢rhkh‹fŸ KjÈa rfy brh¤J¡fS« nk‰go r§f¤â‰F¢ brhªjkhditjh‹ v‹W«, mt‰iw¡ bfh©L g¤âÇifia¢ áw¥ghŒel¤J« cÇikia¤ jÉu k‰wgo âU.uhkrhÄahU¡F mt‰¿‹ ÛJ°thÔd cÇikbah‹W« »ilahbj‹W« vL¤J¡ fh£oÆUªjh®.

âU.uhkrhÄahÇ‹ vâ®kDâU.uhkrhÄahÇ‹ vâ®kDâU.uhkrhÄahÇ‹ vâ®kDâU.uhkrhÄahÇ‹ vâ®kDâU.uhkrhÄahÇ‹ vâ®kD

âU.j©lgh ãŸisÆ‹ kDÉš v‹id¡ F¿¤j¿É¡f¥g£LŸs òfh®fsid¤J« bghŒahí« Mjhuk‰wjhí« ïU¥gnjhLmit rKjha, uhéa¤JiwfËYŸs vdJ ÉnuhâfË‹ ö©Ljyhš bghJ ciH¥ghËah»a v‹ÛJ ï¡nfh®£lhU¡F«, bghJ#d§fS¡F« xUÉj J® mã¥ãuha nk‰gl¢ brŒí« bf£lneh¡f¤njhL nt©Lbk‹nw Éõk¤jdkhŒ brhšy¥g£lit.

eh‹ 8-7-27-š bj‹Åªâa k¡fŸ r§f¤J ilbu¡l®fŸT£lbkh‹¿š Ãiwnt‰w¥g£LŸs Ô®khd¤â‹go âuhÉl‹g¤âÇifia _‹W tUl§fS¡F el¤J« bghW¥ng‰W el¤J»‹nw‹. m¥g¤âÇif r«gªjkhd ïaªâu« Kjyhd rfy brh¤J¡fS« m¢r§f¤ij¢ nr®ªjitahÆD« m¤Ô®khd¥go g¤âÇifiael¤J« brsfÇa¤ij K‹Å£L v‹Ål« x¥gil¡f¥g£LïU¡»‹wdnta‹¿ mt‰¿‹ ÛJ vd¡F v¤jifa ÞthÔdcÇikíÄšiy.

k‰wgo 5-4-28-š vd¡F« j©lgh ãŸis¡F«V‰g£ljhŒ¢ brhšy¥gL« x¥gªj¤â‹ r«gªjkhfî«, mtiuVb#‹ÌÆÈUªJ Ú¡»aj‹ r«gªjkhí« mt®nfhU« eZl <LKjÈa Étfhu§fis¡ F¿¤jk£oš rªj®¥g« V‰gL«nghJ eh‹mj‰F¢ rkhjhd« brhšy¤ jahuhÆU¡»nw‹. MÆD« j‰nghJmt® jk¡F¢ nru nt©Lbkd¢ brhšY« bjhifia¡ bfhL¡f eh‹flik¥g£oU¡fÉšiy v‹W«, mt® Vnjh MjhuÄ‹¿ f©lgo

Page 40: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 979Fo muR - 1929 (((((2))))) 78

fhªâÆ‹ f© ÉÊ¥ò

fj® Éõa¤âš ï¥nghJ ïU¡F« â£l« ga‹glhbj‹W«, ïJxU bg©k¡F xU k neu« ntiy brŒjhš xU ig åj« jh‹TÈ »il¡f¡ ToajhŒ ïU¡»‹wbj‹W«, mJî« m¡fj®¤ JÂiath§» f£L»‹w k¡fŸ x‹W¡F ïu©lhfnth _‹whfnth mâf¥gz« bfhL¤J th§»dhš jh‹ Koíbk‹W« k‰wgo Äš JÂfSlD« btËeh£L¤ JÂfSlD« ngh£o nghLtjhÆUªjhšü‰»‹w bg©kÂfŸ j§fŸ ü‰ò¡ TÈiaí« É£L nkš bfh©Lk¡F xU ig åj« ifÆÈUªJ fhR bfhL¤jhš jh‹ f£Lbk‹W«brhšÈ tªjij¢ áy® fjÇ‹ ÛJŸs _l¥g¡âahš e«ÛJ M¤âu§bfhŸs¤ bjhl§»dh®fŸ. áy® e«ÛJ bghJ k¡fS¡F¤ Jntõ«c©lh¡f¡ fUâ j§fŸ Éõk¥ ãurhu¤â‰F ïij xU Míjkhfî«cgnah»¤jh®fŸ. eh« vj‰F« ã‹ th§fhJ c©ikia ijÇakhŒvL¤J¢ brhšÈ fjÇ‹ gad‰w j‹ikia vL¤J¡ fh£oa ãwFï¥nghJjh‹ âU.fhªâ mt®fŸ f©ÉʤJ ïj‰F VjhtJ ntW V‰ghLbrŒayhkh? v‹W nahá¡f¤ bjhl§» ïU¡»‹wh®. mjhtJr‹dkhdJ« mâf ÚskhdJkhd üš ü‰F«goahd òâa ifaªâu§fis f©Lão¥gt®fS¡F r‹khd§fŸ brŒtj‰F Mf xU yB%ghŒ xJ¡» it¤âU¥gjhf btËÆ£oU¡»wh®. ïJ ga‹g£lhY«ga‹glhÉ£lhY« v¥goahtJ ï¥nghija fj® Ãiy ï¥gona jh‹ïU¡f nt©L« v‹W«, ïjdhnyna jh‹ Rauh{a« »il¡Fnk xÊantbwh‹¿dhY« KoahJ v‹W« brhšÈ¡ bfh©oUªj Ku£L¥ãothj« r‰W mirî bfhL¡f ne®ªjnjhL “ru¡F ãujhdnk xÊabr£o ãujhdkšy” v‹»‹w gHbkhÊ¥go fhÇa¤â‹ gyid¤ jh‹bghJ #d§fŸ ftÅ¥gh®fns xÊa “kfh¤kh brhšY»‹wh®” v‹whšf©iz _o¡ bfh©L ã‹g‰W« fhy« kiyna¿É£lbj‹gijí«ï¡f©ÉÊ¥ò e‹whŒ vL¤J¡ fh£L»‹wJ. jÉu ï¥nghJŸs fj®â£l¤âš f© _o e«ã¡if cŸst®fŸ j§fË‹ FU£L¥ ãothj¤ijÉ£LÉ£L mâš cŸs mDgt¤â‰F« ïa‰if¡F« x¤Jtuhjj‹ikfis kh‰w Ka‰á¥gnjhL âU.fhªâ mt®fË‹ ïªj¥ ãua¤jd¤â‰F r‰W cjÉ brŒth®fshf.

Fo muR Fo muR Fo muR Fo muR Fo muR - f£Liu - - f£Liu - - f£Liu - - f£Liu - - f£Liu - 11.08.11.08.11.08.11.08.11.08.19191919192929292929

ï¤jifa bghŒahd Nœ¢á fhuzkhd kD¥ ngh£oU¥gjdhšv‹ÛJ bghJ #d§fËl¤âYŸs kâ¥ò ghâ¡f¥g£oU¥gjhš, ïj‹r«gªjkhf eh‹ ã‹dhš j¡f gÇfhu¤ij¤ njo¡ bfhŸS»nw‹.

F¿¥ò : Úâgâ g©lny K‹ Érhuiz¡F vL¤J¡ bfhŸs¥g£LâU. j©lgh ãŸisÆ‹ kDit Mjhuk‰wJ vd¡ F¿¥ã£L Úâgâbryî¤ bjhifíl‹ jŸËÉ£lh®.

Fo muR - Úâk‹w kD - 04.08.1929Fo muR - Úâk‹w kD - 04.08.1929Fo muR - Úâk‹w kD - 04.08.1929Fo muR - Úâk‹w kD - 04.08.1929Fo muR - Úâk‹w kD - 04.08.1929

Page 41: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 981Fo muR - 1929 (((((2))))) 80

brhšÈ É£lh®fŸ: flîshš ntj§fËY« rhÞâu§fËY« vGâit¡f¥g£LÉ£lJ. mij¥ g‰¿ mâfkhŒ¡ nf£fhÔ®fŸ” v‹WbfhLikfS¡F¢ rh¡F brhšÈ¡ bfh©L«, MÆu¡fz¡fhdtUl§fshŒ k¡fËš áy rh®ghiu¥ bgU« bfhLik¡FŸsh¡f¥g£L« tU»‹wJ. MÆu¡fz¡fhd tUl§fshŒ kj¤â‹bgauhY«, rhÞâu òuhz§fË‹ bgauhY« xU bgÇa r_f«bfhLik¡F£gL¤j¥g£L tU»‹wJ. MââuhÉl®fsh»ac§fisÉl r‰W ca®ªj #hâah® vd¥gL« v§fisí« nfty¥gL¤jhkš É£lh®fsh? mJîÄšiy. v§fisÉl ca®ªj #hâah®v‹gt®fŸ nghFÄl¤â‰F v§fis Él¡Tlhbj‹w V‰ghošyhkšnghfÉšiy. c§fis¤ bjh£lhš Ô£L¥g£LÉL«, FË¡fnt©L« v‹gJ nghy¤jh‹ v§fis¤ bjh£lhY« FË¡f nt©Lbk‹»wh®fŸ. mnjhL v§fis¢ N¤âu®fŸ, ntá k¡fŸ, gh®¥gdD¡F moik brŒa¥ ãwªjt®fbs‹w ïÊ bga®fSÄ£liH¡»wh®fŸ. ï¡nfty¢ braY¡F¡ flîshš vGâ it¡f¥g£lrhÞâu« Mjhubk‹»wh®fŸ. e« k¡fSŸ mnef® vt® v¥go¢brŒjhby‹d? e« étd¤J¡F tÊia¤ njLnthbk‹W ïÊití«r»¤J¡ bfh©L cz®¢áÆšyh thœ¡ifÆš <Lg£oU¥gjdhšjh‹MÆu¡fz¡fhd tUl§fshŒ ï¡bfhLikfŸ xÊa tÊÆšyhâUªJ tªâU¡»‹wJ. ïj‰F K‹dhš gy bgÇat®fŸ njh‹¿#hâ¡ bfhLikfisí«, ɤâahr§fisí« xÊ¡f¥ ghLg£lnghâY« mt®fS« kj¤â‹ bgauhY« ntW Nœ¢á fshY«ml¡»¤ J‹òW¤j¥g£LÄU¡»‹wd®. x›bthUtU« ek¡bf‹d?e«étd¤J¡F tÊia¥ gh®¥nghbk‹w ïÊî¡»l§bfhL¤J¡bfh©L nghF«tiu r_f« xU fhy¤âY« K‹ndwhJ. #hâ¡bfhLikfŸ xU nghJ« xÊa kh®¡fnk‰glhJ v‹gJ â©z«.nfS§fŸ! (funfhõ«) #hâ¡ bfhLikfis xʤJ¢ rk¤Jt¤ijÃiyeh£L« bghU£L¤jh‹ bj‹dh£oš RakÇahij ïa¡f«njh‹¿aJ. (funfhõ«) RakÇahij ïa¡f¤ij¡ F¿¤J ekJ ÉnuhâfŸ v‹d brhšY»‹wh®fŸ v‹gij¡ F¿¤J ekJ e©g® ghyFUát« á¿J neu¤â‰F K‹ bjËthŒ vL¤J¢ brhšÈ ÆU¡»wh®.mt® ï›Éa¡f¤âš k¡fS¡F nahá¤J¥ gh®¡F« j‹ikahtJtªâU¡»‹wbjd¡ T¿aJ K¡»akhŒ¡ F¿¥ãl¤ j¡fJ. RakÇahij¡fhu®fŸ nfhÆš, Fs«, rhÄ ïšiy v‹»wh®fŸ; kjÄšiyv‹»wh®fŸ; ït®fŸ ehÞâf®fŸ; ït®fshš nkš#hâ, Ñœ#hâ v‹wf£L¥ghL nghŒ ÉL« nghÈU¡»wJ, RthÄ nghŒ ÉL« nghÈU¡»‹wJ v‹W gythW e« ÉnuhâfŸ my¿¡ T¡FuÈL»‹wh®fŸ.gy® »s«ã TÈfS¡F« fhÈfS¡F« gz« bfhL¤J« ek¡FÉnuhjkhŒ Éõk¥ ãurhu« brŒtj‰fhf¤ ö©oÉ£LÄU¡

f©z¥g® thrf rhiy¤ âw¥ò ÉHh

neu« ÄFâah» É£ljhš eh‹ c§fis mâfkhf¡ fh¤âU¡f¢ brŒa ÉU«gÉšiy. vÅD«, Ú§fŸ v‹id K¡»akhŒngR«go t‰òW¤â¡ nf£L¡ bfh©lij K‹Å£L c§fS¡Fx‹iw k£L« F¿¥ghf vL¤J¡fh£o¥ ngr ÉU«ò»‹nw‹. MââuhÉl k¡fsh»a Ú§fS« kÅj®fnsahÆD« r_f thœ¡ifÆšÄUf§fisÉl¡ nftykhf¤jh‹ el¤j¥gL»‹Ö®fŸ v‹gijÚ§fns X¥ò¡ bfhŸå®fbs‹W e«ò»‹nw‹. c§fSŸ áy® uh›gfö®fshí«, uh›rh»¥fshí«, nkh£lh® thfd§fËY«, nfh¢RfËY« bršy¤j¡f gz¡fhu®fshíÄU¡fyh«. k‰W« c§fSŸPhdKŸs m¿thËfS«, go¥ghËfSÄU¡fyh«. v›th¿UªjhY« m¤jifat®fisí« ãwªj #hâia bah£o¤ jhœikahf¤jh‹ fUj¥g£L tU»‹wbj‹gij Ú§fŸ kW¡fkh£O®fŸ. mj‰Fxnu xU fhuzªjh‹ ïU¡»wbj‹W brhšy nt©L«. mJ #hâɤâahr¡ bfhLikna ahF«. MââuhÉl®fŸ v‹whš nfhÆyU»Y« tu¡Tlhbj‹»wh®fŸ. mt®fS« ïªJ¡fŸ jhbkd x¥ò¡bfhŸs¥g£lnghâY« mt®fis ïÊîgL¤â¡ bfhLik brŒtâšxU á¿J« ã‹ th§Ftâšiy. ïªJ bt‹W brhšy¥gL« âU.KÅrhÄ v‹D« MââuhÉlU« kÅj®jh‹. mt® Mya¤jU»štªjhš Mya« Ô£L¥g£L rhÄ br¤J¥ nghFkh«. Mdhš, ãwÉÆšÄUfkhŒ¥ ãwªjJ« #hâÆš ehŒ v‹W miH¡f¥gLtJkhd ky«c©Q« nftykhd #ªJití« jhuhskhf É£L ÉL«nghJMw¿îŸs kÅjdhŒ¥ ãwªJ ïªJbt‹W« brhšÈ¡ bfhŸS«MââuhÉl® vd¥gL« KÅrhÄia mt® ãw¥ã‹ fhuzkhfuÞjhÉY« Él kW¡f¥gLtJ v‹d bfhLik? ï¡ bfhLikia¤jL¤J¡ nf£lhš mt®fŸ ïªJ¡fshŒ¥ ãwªJ É£lh®fŸ,mt®fis¡ F¿¤J kDj®k rhÞâu¤âš ï¥go¢ brhšY»wJ,ntj¤â‹ f®k fh©l¤âš m¥go¢ brhšY»‹wJ v‹W rhÞâu¡F¥igfË‹ ÛJ gÊia¥ nghLtnjhL, kj¤ijí« j§fŸbfhLikfS¡F Mjuth¡»¡ bfhŸS»‹wh®fŸ. ï›thW kj¤â‹nguhY« rkaüšfŸ, rhÞâu§fŸ, òuhz§fË‹ nguhY«,brŒa¥gL« bfhLikfS¡F msÉšiy. k‰W« “bgÇat®fŸ

Page 42: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 983Fo muR - 1929 (((((2))))) 82

És¡»dh®fŸ v‹W brhškh¤âu¤âš É»‹wnja‹¿ c©ikÆšm¡bfhLikfŸ xÊtj‰F kh®¡fÄšyhkš jhÅU¡»‹wJ. ekJbgÇah®fŸ brhšÈait MÆu¡fz¡fhf¥ ãwuhš thasÉšghuhaz« brŒa¥gL»‹wdnta‹¿ brŒifÆš mjdhš xU gyDnk‰g£ljhŒ¤ bjÇaÉšiy. ï‹iw¡F« #hâ¡ bfhLikÆdhš,ït‹ ïªj¤ bjUÉš tªjhš Ô£L¥g£LÉL«; mªj¤ bjUÉšnghdhš rhÄ br¤JÉLbk‹w mÃaha§fŸjh‹ jiyÉǤjhL»‹wd. ïj‰F¢ rhÞâu« ï¥go¢ brhšY»‹wJ; kj« m¥go kW¡»‹wbj‹W rh¡F¢ brhšÈ¡ bfh©oU¥gij v›tsî fhy¤â‰F¤jh‹ É£L¡ bfh©oU¡f Koí«? xUt®, Mâ âuhÉl®fis ïÊîgL¤j¥gL»wjh? ïšiy, ïšiy. eªjdhiu eh§fŸ mWg¤J _‹Weha‹kh®fSŸ xUtuhŒ óá¤J« tuÉšiyah? v‹W thŒ ntjhªj« ngR»‹wh®. giwadhŒ ïUªj eªjdh® âUehis¥ nghthuh»ÉlÉšiyah? m¥goÆU¡f òuhz¤ij V‹ F‰w« brhšynt©L« v‹»wh® mªj m¿thË. mªj eªjDila ã‹ rªjâahuh»a ngu¥ ãŸisfis mªj âUehis¥ nghthuh»a eªjÅU¡FÄl¤ij¡ Tl¥nghŒ V‹ gh®¡f ÉLtâšiy? v‹Wjh‹ nf£»‹nwh«. (funfhõ«) m¥go¡ nf£lhš mªj eªj‹ ntW b#‹k«,ït®fŸ ntW v‹W gy òuhz¥òu£LfŸ ngR»‹wh®fŸ. (eif¥ò)ïJnghynt jhœªj tF¥ig¢ nr®ªj âU¥ghzhœth® MœthuhfÉšiyahbt‹W itzt®fŸ rh¡F¢ brhšY»‹wd®. mt®fisí«mªj MœthÇ‹ ã‹ rªjâahiu mt® ïU¡FÄl¤ijahtJ nghŒgh®¡f Vidah ÉlÉšiy v‹W nf£lhš, mt®fŸ m¥nghJjh‹f© ÉʤJ¡ bfh©L mªj Mœth® ntW ït®fŸ #hâ ntW v‹Wkj¥òu£LfŸ ngR»wh®fŸ. Mjyhš, ï¤jifa òuhz¥ òu£LfS«kj¥òu£LfS« tƉW¥ ãiH¥ò mnah¡»a®fshš V‰gL¤â¡bfhŸs¥g£lbj‹gâš v‹d rªnjf«? v‹id¡ nf£lhš ï›îy»š gy kj¡ bfhLikfS¡F #hâ ɤâahr ïÊî¡F K£g£Lnftykhd ÄUf¤âY« ïÊthf¡ fUj¥g£L ã‹dhš nkh£rkiltijÉl¢ rk¤Jt« bgWtJjh‹ ãujhdbk‹W brhšYnt‹.(bgU¤j funfhõ«) #hâ¡ bfhLikia xʤJ ï§F rk¤Jt¤ij¡bfhL¡fhj rhÄ m§F nkh£r¤ijí«, u«ig, C®tá eld¤ijí«,j§f bk¤ijiaí«, Rfnghf¤ijí« bfhL¡»w bj‹whš mije«ò»wj‰F kiladhbt‹Wjh‹ nf£»‹nw‹. (bgU¤j funfhõ«)c©ikahfnt m¥go rhâ¥gjhÆUªjhY« ï§F ïÊití«bfhLikfisí« bghW¤J¡ bfh©oUªJ ïwªj ã‹ mªj¢ Rf§fis¥ bgwyhbk‹W ahU« brhšy kh£lh®fŸ v‹gJ â©z«.Mya§fË‹ bgauhš brŒa¥gL« m¡»uk§fS¡F« bfhLikfS¡F« všiyÆšiy. cjhuzkhŒ kJiu Ûdh£ánfhÆiy

»wh®fŸ. mt®fŸ Nœ¢áfisí« TÈ¥ ãurhu nkhr¤ijíKzuhJmt®fŸ ãj‰wšfis e«ã ekJ ghku k¡fŸ Vkh¿ mt®fŸbrhšYtJ nghy áy® RakÇahij ïa¡f« flîŸ ïšiy v‹D«ïa¡fbkdî« brhšY»wh®fŸ. RakÇahij ïa¡f« ehÞâf®fŸïa¡fbk‹W brhštJ m‰g¤jdkhd brŒif v‹gij m¿îW¤J»‹nw‹. c©ikÆš MÞâf ehÞâf« v‹gitfis¥ g‰¿ eh«ftiy¥gLtâšiy. cyf¤âš mt‹ ca®ªjt‹, ït‹ jhœªjt‹v‹W gªja« ngh£L¡ bfh©L #hâ ɤâahr¡ bfhLik fis Ãiyeh£o r_f K‹nd‰w¤â‰F« ÉLjiy¡F« jilah ÆU¡F« vªjrhÞâu, òuhz§fisí« R£blÇ¡f¢ RakÇahij¡ fhu®fsh»aeh§fŸ jahuhÆU¡»nwh«, (funfhõ«) k¡fŸ K‹nd‰w¤âš kj«tªJ jil brŒjhš mJ vªj kjkhŒ ïUªjhY« mjid xʤJ¤jhdhfnt©L«. (nfS§fŸ) flîŸ c‹id¥ giwadhŒ¥ gil¤jh®; RthÄ v‹id¢ N¤âudhŒ¥ gil¤jh®? mtid gh®¥gddhŒ¥gil¤jh® v‹W flîŸ nkš gÊngh£L¡ bfhLikfŸ Ãiy¡f¢brŒtij É£L¡ bfhL¤J¡ bfh©L m¡bfhLikfS¡F Mjuthí« m¡»uk§fS¡F mDTykhíÄU¡F« flîis¤jh‹ xÊ¡fnt©Lbk‹»nwh«. R«kh »l¡F« flîisí«, kj¤ijí«, rhÞâu¤ijí« eh§fŸ x‹W« brhšyÉšiy. (bgU¤j funfhõ«) bfhLikbrŒí« kj¤ijí« rhÞâu¤ijí« flîisí« xÊ¥gj‰F gaªnjhkhdhš eh« ÃuªjukhŒ¥ giwadhí«, N¤âudhí«, jhœªjtdhí«gy bfhLikfS¡F£g£L¡ nftykhf¤ jhÅUªjhf nt©L«.e«ik ï¤jifa nftykhd Ãiyik¡F¡ bfh©Ltªj flîS«kjK« nghf nt©oaJjh‹. ïij xˤJ¥ ngRtâš gaÅšiy.(funfhõ«) rÛg¤âš ne¥ãa® gh®¡»š Toa MââuhÉl® RakÇahij kfheh£oš ïªJ¡fŸ vd¢ brhšÈ¡ bfhŸs¥gL« 6 nfhok¡fsh»a MââuhÉl®fis #hâ¡ bfhLikahš Mya cÇikÆ‹¿ bfhLik¥gL¤j¥gLtjhš ïªJ kj¤âš mt®fS¡F¢ rkcÇikÆšyhÉ£lhš ntW kj¤âš nrUtJjh‹ cájbk‹W«Ô®khÅ¡f¥g£oU¡»wJ. rk cÇikÆšyhâU¥gij Él rhtnj nkšv‹W Ãid¥gt®fË‹ Rjªâu¤â‰F x‹W« jilahÆU¡f KoahJ.mj‰F¤ jilahÆU¡F« flîS«, kjK«, nkh£rK«, eufK«mt®fS¡F m¡fiuÆšiy. #hâ¡ bfhLikfis xÊ¡f ekJbgÇnah®fŸ v›tsnth ghLg£L tªjh®fŸ. Rkh® ïu©lhÆu«tUl§fS¡F K‹ÅUªj fãy® fhy¤âY«, âUtŸSt® fhy¤âY«, mj‰F¥ ã‹dU« #hâÆšiy. xG¡f¤âdhšjh‹ ca®îjhœî v‹W v›tsnth t‰òW¤j¥g£L tªJ« #hâ¡ bfhLik¥ngŒfŸ xʪjghošiy. uhkhD#® #hâÆšiy v‹W«, rk¤Jt¤â‰fhfî« ghLg£lh®. njthu« ghoat®fS« #hâÆšiy v‹gij

Page 43: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 985Fo muR - 1929 (((((2))))) 84

ïªJ¡fŸ v‹W brhšÈ¡ bfh©L v¤jifa RjªâuKÄšyhâU¥gijÉl ïªJ¡fsšyhjhuhf nfhÆY¡FŸ nghF« cÇikí«,Fs¤âš FË¡F« RjªâuK« ïU¥gJ v›tsnth nkby‹W jh‹brhšYnt‹ (funfhõ«) eh‹ rhtj‰F¢ áy ÃÄõÄU¡F«tiuÆY« ïªj #hâ kj òuhz¥ òu£Lfis xÊ¡f¥ nghuho¢ rhFªjUz¤âš KÞäkhf¤jh‹ rhnt‹. (funfhõ«) Vbd‹whš, eh‹br¤j ãwF v‹ brh¤J¡fis v‹id nkh£r¤â‰F mD¥òtjhdòu£Lfshš v‹ rªjâahiu Vkh‰¿ g¿¡f¥ glhkY« mt®fŸ_le«ã¡ifÆäLglhkÈU¡f¢ brŒaî« jh‹ eh‹ m›thWbrŒa¤ Ô®khŤâU¡»‹nw‹. (funfhõ«)

eh‹ br¤j ãwF v‹ rªjâah® v‹id nkh£r¤â‰fD¥g¥gLbk‹w _l e«ã¡ifÆdhš gh®¥gd‹ fhiy¡fGÉ¢ rh¡fil¤j©Ùiu¡ Fo¡fhkÈU¡f¢ brŒa nt©Lbk‹gj‰fhfî«jh‹eh‹ KÞäkhf¢ rhnt‹ v‹»nw‹. (bgU¤j funfhõ«) Rkh® 20tUõ§fS¡F K‹ btŸis¡fhu®fŸ Ô©l¥glhjh®, mt®fis¤bjh£lhš FË¡f nt©Lbk‹w xU #hâah® ï‹W mt®fis¥nghy ãŸisfis¥ bg‰whš nghJ bk‹»‹wh®fŸ. (bgU¤jeif¥ò) kj« òuhz« KjÈa òu£LfS¡F Msh» K£lhŸjd¤âY« moik¤jd¤âY« MœªâU¥gt® ahbu‹whš ïªJ¡fŸjh‹v‹W brhšy nt©L«. mâY« ïªeh£oš ïÊîgL¤j¥gL« k¡fŸahbu‹whš eh«jh‹. ãwkj§fËš gy ghuh£l¤j¡f Ó®âU¤j§fns‰g£L mt®fŸ ehS¡F ehŸ K‹nd¿ tU»‹wd®. »¿ÞJkj¤âš mt®fSila »¿ÞJit¤ ö¡»¥ ngh£L É£L Rjªju¤â‰F tÊahd ÉŠPhd MuhŒ¢áÆÈw§»ÆU¡»wh®fŸ. kj¤ijí«flîisí« e«ã ïUªjJ nghJbk‹W mt®fŸ RaKa‰áÆY«MuhŒ¢áÆY« ïw§»ÆU¥gjdhš jh‹ Mfhr¤ jªâfisí«ïwªjt®fis vG¥ã MW k neu« elkhl it¥gJkhd gym‰òj§fis¡ f©Lão¤J tU»wh®fŸ. mt®fŸ j‰nghJ flîŸbrayh»a kÅj áUZoiaí« brŒa¤j¡f tšyik cilat®fshÆU¥gJ mt®fS¡»Uªj kjòuhz _l¡ bfhŸiffis xʤJMuhŒ¢á¤ JiwÆÈw§»aâdhyšyth? (funfhõ«) mJnghyntkfkâa®fS« ïªJ¡fis Él gy tifÆY« nkyhdt®fshf¤jhÅU¡»‹wh®fŸ. KÞä«fSŸ #hâ ɤâahrK« kÅjD¡FkÅj‹ ca®î jhœbt‹w nfty cz®¢áí« fhz¥glÉšiy.Mya¤âš murdhÆD« rhjhuz kÅjdhÆD« rk¤Jtkhf¤jhÅUªJ bjhG»‹wh®fŸ. mtDila kj« mtD¡F x‰Wikiaí« åu¤ijí« bfhL¥gjhÆU¡»‹wJ. bj‹dh£il¡F¿¤jk£oš kiyahs¤âš jh‹ #hâ¡bfhLik r»¡f KoahjjhÆU¡»‹wJ. m§F k‰w ca®ªj tF¥gh® ïU¡F« ïl¤â‰F miu

vL¤J¡ bfhŸSnth«. m¡nfhÆÈ‹ xU nfhòu thrÈÈUªJk‰bwhU nfhòu thrY¡F¡ FiwªjJ miu ikY¡F mâfkhdöuÄU¡F«. ï›tÊ rhjhuz uÞjhitÉl mf‹W t©ofŸjhuhskhŒ¥ nghŒtu¤ j¡fjhÆU¡»‹wJ. ï›tÊahŒ¥ ãw kj¤âduhd KÞä«fS« »¿Þjt®fS« Äâao ngh£L¡bfh©L«, Õoão¤J¡ bfh©L«, Jt#Þj«g« tiuÆY« jhuhskhf¥ nghfmDkâ¡f¥gL»wJ. Mdhš, ïªJ¡fsh»a ehlh®fŸ v‹D«tF¥ghU«, k‰iwa jhœ¤j¥g£l tF¥ghU« k£L« mªj nfhÆškâšRt® mU»š tªjhY« rhÄ br¤J¥ nghFbk‹»wh®fŸ. (eif¥ò)mJ rhÄah? ngh¡»Ç¤jdkhbt‹W eh‹ nf£»‹nw‹. (funfhõ«)e«Kila cjÉ nt©L«nghJ ïªJ kj¤ij¢ nr®ªjt®fbs‹We«ikí« nr®¤J¥ ngRtJ«, ekJ Rjªâu¤ijí« cÇikiaí«nf£lhš rhÄ br¤J¥ nghFbk‹gJ« v‹d mnah¡»a¤jdkhdJv‹Wjh‹ nf£»nw‹. Ô©l¥glhjh®, jhœªjt®fŸ v‹W bfhLikahf xJ¡» xL¡f¥g£L J‹òW« k¡fS¡F« ca®ªj #hâah® flîŸKf¤âš ãwªjt®fbs‹W brhšÈ¡ bfhŸgt®fS¡F« Fz¤âdhY«, cUt¤âdhY«, m¿ÉdhY«, VjhtJ ɤâahrÄU¡»‹wjhbt‹W nf£»nw‹. ï›th¿U¡f, k¡fËš bgU«gh‹iknahiu#hâ¡ bfhLikfS¡F« ïÊî¡F«c£gL¤â it¡f kj¥òu£LfS«òuhz¥ òu£LfS« jh‹ MjhukhÆU¡»‹wd. k¡fŸ Rjªâu¤â‰F«K‹nd‰w¤â‰F« bgUªjilahÆU¡F« ï«kj¤ijí« òuhz§fisí« xÊ¡fhkš ã‹ v‹d brŒtJ?

xUt® jhœ¤j¥g£l k¡fŸ 7 nfhoahƉnw ït®fS¡F kj«nt©lhkhbt‹W« nf£lh®. ït®fŸ thœÉ‰F« K‹nd‰w¤â‰F« Rjªju¤â‰F« kj« mtáakhdhš ït®fŸ ïªJ¡fsšyhjt®fŸ v‹w kj¤ij it¤J¡ bfhŸs£Lbk‹W brhšY»nw‹. ïJv›thW bghUªJ« v‹W« nf£fyh«. j‰nghJ muáaš JiwÆšbfhLikfis xʤJ¢ Rjªju« bgWtj‰F¥ gh®¥gdušyhjh® v‹wbgaUl‹ bgÇa r_f« ntiy brŒJ gy e‹ikfis¥ bgwÉšiyah? v‹W jh‹ nf£»nw‹. m›th¿U¡f, rKjha¡ bfhLikfis xÊ¡f¥ gÇfhu« njLtj‰F« RjªjuK« K‹nd‰wKkiltj‰F« kj« mtáabkd¤ njh‹¿dhš m¥nghJ ïªJ¡fsšyhjt®fŸ v‹w bga® it¤J¡ bfhŸtJ« K‰W« bghU¤j«jh‹.m‹¿í« r£lrig¡F¤ nj®jšfËš ËW r£lrig bk«g®fshdÓÅthr mŒa§fh®fS«, tUzháuk M¢rhÇfS«, itÔf ïªJ¡fS«, kfkâa® mšyh¤ bjhFâÆ‹ bgauhš ËW r£lrigfS¡FŸ br‹wh®fnsa‹¿ k‰wgo KÞä«fŸ, »¿Þjt®fŸKjyhdt®fis¥ nghy ïªJ¡fŸ v‹W r£lrig¡FŸ bršyÉšiy v‹gijí« K¡»akhŒ vL¤J¡fh£l ÉU«ò»‹nw‹.

Page 44: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 987Fo muR - 1929 (((((2))))) 86

ÄUf§fËY« Äf ïÊthd #ªJ¡fS¡F ïU¡F« cÇikíÄ‹¿kÅj®fSŸ xU rhuhU¡F m«ÄUf§fis¥ nghy bjU¡fËšnghF« cÇikÆU¡f¡ Tlhjhbt‹whš kjÉõa¤âš ãuntá¥gjhd ã¤jyh£l¤ij v‹d mnah¡»a¤jdbk‹W brhšYtJ?ã¤jyh£lkhd kj¤âš á¡» ïjdhš gy ïÊî¡F« J‹g¤â‰F«bfhLik¡F« c£gLtij Élm«kj¤ij xÊ¥gnj nkyhF«.kj¤ij mÊ¡f¢ RakÇahij ïa¡f« tªjjh v‹W áy® nf£fyh«.#hâ¡ bfhLikfisí« Égßj ɤâahr§fisí« Ãiyeh£LtjhÆUªjhš mªj kj¤ij xÊ¡f¤ jh‹ RakÇahij ïa¡f« ïU¡»‹wbj‹Wjh‹ brhšYnt‹. (funfhõ«) c©ikÆš RakÇahijcz®¢á c§fS¡F ïU¡Fkhdhš c§fŸ K‹nd‰w¤â‰F« Rjªâu¤â‰F« jilahÆU¡F« kj¡ f£L¥ghLfisí« RthÄ ójbk‹gjidí« cil¤bj¿a¥ ã‹th§f kh£O®fbs‹gJ â©z«.(funfhõ«) ÄUf¤âY« nftykhd thœ¡ifÆÈUªJ ÉLg£LÚ§fS« kÅjnuhL kÅjuhd rk¤Jt thœtilªJ k‰iwnahiu¥nghy RjªjuK« RfKkila nt©Lbk‹w cz®¢á c§fS¡FïU¡FkhÆ‹ Ú§fŸ c§fŸ K‹nd‰w¤ jilfshÆU¡F« vjidí« jf®bj¿a¤ ja§f¡ TlhJ. c§fŸ Rjªju¤â‰F vJ jilahÆUªjhY« mjid xÊ¡f K‰gLå®fshdhš Ô©lhik v‹gJmiu ÃÄõ¤âš jhdhŒ gwªJÉLbk‹gJ â©z«. (funfhõ«)tleh£oš kj« xʪjhY« k‰bw‹d xʪjhY« xÊa£L«, Rjªju«jh‹ bgÇbjd¥ nghuhl K‰g£ljdhšjh‹ ne‰WTl xU Mya¤âš rfy tF¥ghU« jhuhskhf¢ br‹W flîis tÊgLtj‰F¡fjîfŸ âwªJÉl¥ g£ld. c§fS¡F¡ nfhÆY¡FŸ bršY«cÇikí«, Fs§fËš FË¡F« cÇikí« »il¤J É£lhš mjDl‹ Ú§fŸ âU¥âailªJÉlî« KoahJ. Ú§fŸ RjªâukilaÉU«òtJ nghynt c§fŸ bg©fS¡F« RjªjukË¡f Ú§fŸjahuhf K‹tu nt©L«. m¥nghJjh‹ c§fSŸ c©ikahdK‹nd‰wnk‰gL«. c§fŸ bg©fSŸ kWkz¤ij ÉU«ò«ÉjitfS¡bfšyh« kWkz« brŒa nt©L«. ï›tH¡f«c§fSŸ ïšyhâU¡f Éšiy. mW¤J¡f£L« #hâ ïʪj #hâ v‹Wbrhšy¥g£l nghâY« mW¤J¡ f£Ltjhš mW¤J¡f£lhj ca®ªj#hâÆš el¡F« gy nftykhd áR¡ bfhiyfS«, fG¤ij¤ âU»¡fŸËÆš nghLtjhd bfhLikfËšyhâU¥gJ v›tsnth cájkšyth? (funfhõ«) xG¡f¤âY« go¥ãY« K‹nd‰wkilªâUªjhšc§fŸ bg©fis eh§fŸ bg‰W¡bfh©L, FzK«, go¥ò«, xG¡fKKŸs c§fŸ ãŸisfS¡F v§fŸ bg©fis¡ bfhL¡fî«ã‹th§f kh£nlh«. ï¤jifa fy¥ò kz¤â‹ _ykhf¤jh‹ rhâɤâahr¥ ngŒ Ó¡»u¤âš xÊí«. (funfhõ«) M©fŸ v¥goÆUª

ikš öu¤â‰F m¥ghšjh‹ jhœªj tF¥gh® vd¥gLnthU«,Ô©lhjhU« ïU¡f nt©L«. mt®fS¡F¢ r®¡fh® uÞjhÉšel¡F« RjªjKuÄšiy. mt®fŸ fHÅfËš ÉGªJjh‹ nghfnt©L«. kiyahs¤âYŸs 40 y£r« #d§fËš 20 y£r« ng® ntWkj¤âduhÆU¡»‹wd®. k‰w 20 y£r¤âš FiwªjJ 13 y£r« jhœ¤j¥g£l tF¥gh®jh‹. m§F MW VG y£r« ng® ïUªJ bfh©Lj§fisÉl ïUkl§F #d¤ bjhifíŸs r_f¤â‰F kj«, òuhz«,gH¡f tH¡fbk‹gj‹ bgauhš brŒJ tU« bfhLikf S¡FvšiyÆšiy. âUth§TÇš ïªJ¡fis Él mâfkhŒ go¤jt®fŸ»¿Þjt®fshÆU¡»wh®fŸ. »¿Þjt ghâÇkh®fŸ #hâ kj¡bfhLikfS¡F c£g£L J‹gkilªJ tªj jhœ¤j¥g£l tF¥ãdiu M§F »¿Þjt®fsh¡» fšÉaˤJ Énrõ K‹nd‰wkila¢ brŒJÉ£ld®. mt®fŸ nghy v‹iw¡F« ïªJ¡ fŸ v‹WbrhšÈ¡ bfh©oUªjt®fS«, ï‹iw¡F« ïªJ¡f bs‹W Ãid¤J¡ bfh©LŸst®fSkhd ViH k¡fnsh kj¤â‹ bgauhY«,ï‹D« gy bfhLikfS¡F£g£L¡ bfh©L« uÞjh¡fËš tUtj‰F« cÇikÆ‹¿ ÄUf§fËY« nftykhŒ el¤j¥g£L tU»‹wd®.âUth§TÇš ïªJ uh{aÄU¥gjhf¢ brhšy¥g£lhY« M§FbgU«gh‹iknah® »¿Þjt®fŸjh‹. mj‰F¡ fhuz« #hâ¡bfhLikí« rka¥ òu£LfS« jh‹. ï‹D« bfhŠr fhy¤âšâUth§TU« »¿ÞJt uh{akh»ÉLbk‹gJ â©z«. JU¡»Æškj¤ijí« òuhz¤ijí« _£il f£o flÈš ngh£LÉ£l ã‹j‰nghJ v›tsî K‹nd‰w nk‰g£oU¡»w bj‹gij¢ brhšynt©oaâšiy. kj¤ij e«ã »yhg¤ gh£L¥ gho¡ bfh©oUªjnghJ btŸis¡fhu‹ J¥gh¡» Kid¡F¥ gaªâUªj JU¡»j‰nghJ btŸisaiuí« eL§f¢ brŒí« Ãiyik¡F tªâU¥gj‹fhuzbk‹d? ï§F KÞä«fŸ ï‹D« kj¥ã¤J ão¤J x‹wium§Fy jho nt©Lkh, mšyJ ïu©l§ Fykhbt‹W msî gh®¤Jjhoia¡ f¤jǤJ¡ bfh©oU¡F«nghJ JU¡»Æš KÞÈ«fŸkG§f áiw¤J Élnt©Lbk‹W«, ïšyhÉ£lhš j©o¡f¥gLbk‹W« brhšy¥gL»‹wJ. ï§F vªj t®z Y§» f£LtJ, v¥goFšyhŒ nghLtJ v‹W Éthâ¤J¡ bfh©oUªjhY«, m§FbtŸis¡fhu®fis¥ nghy ciljÇ¡fh É£lhš mguhj« Éâ¡f¥gL»‹wJ. ï§F nfhõh KiwÆ‹ bfhLik ÄFâ¥g£L âiuia¡fdkhf¥ nghL«nghJ JU¡»Æš j§f É¡uf« ngh‹w bg©fis¤jŤJ Inuh¥ghî¡F¥ go¡f mD¥ã tU»wh®fŸ.(funfhõ«) Rauh{a¥ ng¢R tU«nghJ k£L« x‰Wik rk¤Jt« KjÈa všyh«tU»wJ. Mdhš mJ bgU« ã¤jyh£lbk‹gJ bjUÉš el¡fcÇikÆU¡f nt©Lbk‹D« nghJ bt£l btË¢rkh»ÉL»wJ.

Page 45: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 989Fo muR - 1929 (((((2))))) 88

itâf®fË‹ ïw¡f«

bg©fS¡F¡ fšÉ f‰ã¡f¡TlhJ. xU bg© jdJ fztidna bjŒtkhf kâ¤J¡ Ñœ¥goªJ el¡fnt©L«. mt®fS¡F¢Rjªjunk »ilahJ v‹W rdhjd jUk¤â‹ nguhY«, rhÞâu¤â‹nguhY«, flîË‹ nguhY« ïJtiu f©_o¤jdkhf¡ T¢ršngh£Ltªj itâf®fS¡F ï¥nghJjh‹ á¿J á¿jhf¥ ò¤â cja«M» tUtjhf¤ bjÇ»wJ. ekJ RakÇahij ïa¡f¤ij¥ gh®¥gd®fS« mt®fSila TÈfS«, “ehÞâf” ïa¡f« v‹W T¿ ghkuk¡fis Vkh‰¿ tªjhY«, ekJ bfhŸiffS«, Ô®khd§fS«,ãurhuK« mt®fis ne® tÊÆš el¡F«go î¥gªâ¤J tU»‹wdv‹g≠rªnjfÄšiy. eh« x›bthU T£l¤âY« kfheh£oY«bg© k¡fË‹ bghUshjhu cÇik, ghÈa Éthf« xʤjš, ÉjthÉthf« brŒjš KjÈa Ãahakhd cÇikf£fhf ngáí« Ô®khd§fŸ brŒJ« nghuho tUtJ všyhU¡F« bjÇí«. áy eh£fS¡FK‹d® âUtšÈ¡nfÂÆš bgÇa bgÇa rhÞâÇfŸ v‹gt®fS«g©oj® v‹gt®fS« x‹W To bg©k¡fŸ K‹nd‰w¤â‰fhd áyÔ®khd§fŸ brŒâU¡»‹wd®. mitahtd :-

1. mÉg¡jkhfnth, Ég¡jkhfnth cŸs ekJ ϪJ¡ FL«g§fËš rhÞâÇakhf Éthf« brŒa¥g£l bg©fS¡F Éthfrka¤âÈUªJ òUõdJ FL«g¢ brh¤âY« mtdJ [«ghjd¤âY« m¥gona ÞâÇfË‹ brh¤âY« mt®fË‹ r«ghjd¤âY«òUõ®fS¡F rkghfK«, V‰gL¤Jtj‰F nt©oa Kiwia ekJMÇa®fŸ ahtU« r_f¡ f£L¥gh£o‹ _y« V‰gL¤â¡bfhŸStJ mtáa«.

2. rhÞâßakhf Éthf« brŒJ bfh©l bg©iz¤ jFªjfhuzÄ‹¿¤ jŸËÉ£L kW Éthf« brŒgtiu¢ r_f¥ g»Zfhu«brŒtj‰F nt©oa f£L¥gh£il mik¤J¡ bfhŸStJ mtáa«.

3. xU FL«g¤âš òUõ®fS¡F¥ nghynt ÞâÇfS¡F«FL«g¢ brh¤âš ghf« »il¡FkhW tÊ njl nt©L«.

4. xU FL«g¤âš xU ãjhî¡F xU MQ« bg©Qkhfïu©L FHªijfŸ ãwªJ bg©Q¡F¡ fšahzkh»¥ ò¤âuD¡F

jhY« m¡fiwÆšiy. bg©fS¡F¤ jh‹ všyh¡ f£L¥ghLfSÄU¡f nt©L bk‹w _l m¿ådkhd bfhŸiffËU¡F«tiuÆY« Ú§fŸ K‹ndw KoahJ. rh¥ã£L¡ if fGÉdJ«,fjit¢ rh¤â¡ bfhŸbs‹W fzt‹ btËna br‹whš, rh¥ãL«nghnj nkh® ÉLtj‰F ntiy¡fhÇia¡ T¥ã£L, mŒahî¡F nkh®ÉL, eh‹ nghŒÉ£L tU»‹nw‹ v‹W kidÉ brhšÈÉ£LbtËna¿dhšjh‹ M©fS¡F m¿î tU«. (eif¥ò« funfhõ«)M©fŸ v¥go nt©LkhdhY« ïU¡fyh«. bg©fS¡F¤ jh‹gâÉuj¤ j‹ik mtáabk‹w gy m®¤jk‰w bfhŸiffËdhšjh‹M©fS¡FŸ xG§Ñd§fŸ ehS¡F ehŸ mâfÇ¡fî« ïlnk‰gL»‹wJ. kj¤â‹ bgauhY«, k‰wj‹ bgauhY« brŒa¥gL«mÚâfisí«, m¡»uk§fisí« xÊ¥gâš m«kj§fisna xÊ¡fnt©LtJ mtáakhdhY« mj‰F« ja§f¡TlhJ. k¡fŸRjªjukilªJ RfkhŒ thœtj‰F tÊ v‹dbt‹W vd¡F¤njh‹¿aij¥ ãw® òfœ¢á¡F« ïfœ¢á¡F« mŠrhJ c©ikiavL¤J¢ brh‹nd‹. v‹ cz®¢á¡F£g£lij¢ brh‹ndnd jÉu,ït® mtU¡F¢ brh‹dh®, mt® vd¡F¢ brh‹dh®, Ú§fŸ mj‹goel¡fhÉ£lhš ght«, euf¤â‰F¥ nghå®fbs‹w f£L¥ghL x‹W«brhšyÉšiy. eh‹ brh‹dt‰iw Ú§fŸ MuhŒªJ rÇ vd¥gLtij¡ bfh©L, rÇ ïšyhjij xJ¡» v‹ ÛJ mDjhg§fh£L«goeh‹ nf£L¡ bfhŸ»nw‹. (funfhõ«)

(F¿¥ò : 3.8.1929 M« ehŸ ïuhaòu¤âš f©z¥g® thrf rhiy¤âw¥òÉHh - brh‰bghÊî..

Fo muR - brh‰bghÊî - 11.08.1929Fo muR - brh‰bghÊî - 11.08.1929Fo muR - brh‰bghÊî - 11.08.1929Fo muR - brh‰bghÊî - 11.08.1929Fo muR - brh‰bghÊî - 11.08.1929

Page 46: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 991Fo muR - 1929 (((((2))))) 90

fšahzkhtj‰FŸ ãjh KjÈnah® ïwªj áy ehis¡bfšyh« mªjM©ãŸis ïw¥ghdhdhš ãjh _y« »il¤j mtdJ brh¤J«Þth®Íj brh¤J« mtdJ jhahâfŸ miltJ v‹w bf£lKiwia kh‰¿ mtdJ rnfhjÇí«, mtsJ FHªijfS« mDgÉ¡F«go¡fhd Kiwia V‰gL¤â mij mDgt¤âš bfh©Ltu nt©L«.

Mfnt ï›tÊia MÇa® ahtU« r_f¡ f£L¥ghL _y«V‰gL¤â¡ bfhŸs¤ jt¿dhš mj‹ _y« ÞâßfS¡F neU«fZl§fis¥ ngh¡f nt©o ekJ fhU©a¡ ft®‹bk©lhium›tÊÆš fLikahd r£lÄa‰¿ mij clnd mDZlhd¤J¡F¡ bfh©LtªJ Þâßfis¡ fh¡F«go nf£L¡ bfhŸsnt©L« v‹w Ô®khd§fnsahF«.

FW»a fhy msÉš ï›tsî öu« bg© k¡fŸ Éõa¤âšitâf®fË‹ Élh¥ãoia¤ jsu¢ brŒj ekJ RakÇahij ïa¡f«ï‹D« Toa ÉiuÉš ghÈa Éthf« xʤjš, Éjth Éthf«brŒjš KjÈat‰¿‰F« v›Éj v⮥ò« eh£oš ïšyhk‰ brŒJj¡f Mjuî njoÉL« v‹W cWâ TW»‹nwh«.

Fo muR - f£Liu - 11.08.1929Fo muR - f£Liu - 11.08.1929Fo muR - f£Liu - 11.08.1929Fo muR - f£Liu - 11.08.1929Fo muR - f£Liu - 11.08.1929

Page 47: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 993Fo muR - 1929 (((((2))))) 92

flîŸ r¡âÆš eilbg‰wJ v‹W e«ã¡ bfh©oUªjt®fŸTlï¥nghJ m¥gona e«òtj‰F bt£f¥g£L¡bfh©L j§fS¡FŸsm¿î ts®¢áÆšyh¤ j‹ikia kiw¤J¡ bfh©L ira‹á‹ _y«m¡fijfis bkŒ¥ã¡f Ka‰á vL¤J¡ bfh©L fZl¥gL»‹wh®fŸ.

ïâÈUªJ v‹d V‰gL»‹wbj‹whš, k¡fŸ tutu ï¥nghJira‹[&¡F bghU¤jÄšyhjij V‰f kW¡f¡Toa Ãiyik¡FtªJ bfh©oU¡»‹wh®fŸ v‹gJ És§F»‹wJ. kiHia tu¢brŒtJ«, br¤jtid kWgoí« ãiH¡f¢ brŒtJ«, ng¢Rfisí«,eh£oa§fisí« aªâu§fËš ão¤J¡ fh£LtJ« ngh‹w fhÇa§fŸ kÅjdhš brŒa¡TL« v‹»‹w Ãiy V‰g£l ãwF Ä¡f ghku#d§fS¡F¡Tl ïitbašyh« flîŸ braš v‹»‹w FU£Le«ã¡if kiwªJ tUtâš M¢rÇabkh‹WÄšiy. vdnt xUfhy¤âš m¿î ts®¢áí« MuhŒ¢á¡ ftiyí« ïšyhjnghJV‰g£l flîŸ r«gªjkhd v©z§fŸ ïÅí« ïUªJjh‹ Ôunt©Lkh v‹whš, v¥goí« mJ xU msî¡fhtJ ïUªJjh‹ÔU« v‹nw brhšYnth«.

VbdÅš, kÅj‹jh‹ všyh« m¿ªjt‹ v‹»‹wMzt¤ij cilatdhjyhš j‹ ò¤â¡F v£lhjij¤ jd¡F¤bjÇaÉšiy v‹W f©ÂakhŒ x¥ò¡ bfhŸs Ryg¤âš r«kâ¡fïZl¥glkh£lhdhifahš, m§F mjhtJ jd¡F m¿î f£ilaha¥ nghdnghJ mtD¡F flîŸ e«ã¡ifí« flîŸ braY«tªJjh‹ ÔU«. ïij kh‰WtJ Rygkhd fhÇakšy. óuz m¿îts®¢á bg‰whšjh‹ Koí«. m‹¿í« áy® c©ik m¿ªâUªjhY« Raeynkh, _l¥ãothjnkh fhuzkhf j§fS¡nf òÇahjt‰iw¥ ngá ghku k¡fis ka¡»¡ bfh©L« ïU¥gh®fŸ. VbdÅšk¡fS¡F flîŸ e«ã¡if ïU¥gjhnyna mt®fŸ ãiH¡f¡Toat®fshŒ ïU¥gjhšjh‹. vJ v¥go ïUªj nghâY« cyf¤âšflîŸ r«gªjkhd FU£L e«ã¡if¡F ïUªj kâ¥ò FiwªJÉ£ljhš flîŸ cz®¢áí« v¥goí« k¡fS¡F tutu FiwªJbfh©L jh‹ nghF« v‹gâš rªnjfÄšiy. mj‰fhf tU¤j¥gLtânyh, ah® ÛjhtJ F‰w« brhšYtânyh gaÅšiy Mdhš,m›Éj FU£L e«ã¡ifí« _l¥ãothjK« xʪj fhy¤âš jh‹cyf¤âš xG¡fK« rk¤JtK« ÃiybgW« v‹gJ kh¤âu« cWâ.

kj«kj«kj«kj«kj«

kj« v‹D« ÉõaK« Muha¤ jFªjnjahF«. kÅj t®¡f«Éy§Ffis¥nghš jŤjÅna fhLfËš thrŠbrŒJ tªj Ãiyik

flîS« kjK«( 2 )

ï¤jiy¥ò¡ bfh©l KjyhtJ Éahr¤âš flîis¥ g‰¿mjhtJ flîŸ v‹»‹w cz®¢á k¡fS¡F v¥nghJ v¥goc©lhƉW v‹gij¥g‰¿í«, m›îz®¢á k¡fS¡F vJtiuÆšïU¡f Koí« v‹gij¥g‰¿í« RU¡fkhf¢ á¿J vGâ ïUªnjh«.mjhtJ kÅj‹ cyf¤ njh‰w¤â‰F« el¥ã‰F« r«gt§fS¡F«fhuz« f©Lão¡f Koahj ÃiyÆš flîŸ r¡â v‹W«, flîŸbraš v‹W« Ãid¤J¡ bfhŸStJ«, cjhuzkhf mt‰¿‰F¡fhuz fhÇa« njh‹¿a ã‹ò mªÃid¥ò bfhŠr« bfhŠrkhf kh¿ÉLtJ« rf#« v‹gjhf F¿¥ã£L ïUªnjh«. ïªj KiwÆnynabfhŠr fhy¤â‰F K‹ mnef Éõa§fŸ flîŸ braš v‹Wv©ÂÆUªj k¡fŸ ÉŠPhd (ira‹Þ) MuhŒ¢á V‰g£l ãwFm›bt©z¤ij kh‰¿¡ bfh©L mnef Éõa§fis kÅj‹braš v‹W brhšy ijÇa« bfh©LÉ£lh®fŸ. cjhuzkhf,f«ãÆšyh¤ jªâ Éõa¤ij vL¤J¡ bfhŸSnth«. f«ãÆšyh¤jªâ V‰gL¤â ïU¡F« ÉõaK«, mJ v¥go¢ brŒa¥gLtJv‹»‹w ira‹Þ cz®¢áí« ek¡F¤ bjÇahkš ïU¡Fkhdhš eh«ï‹dK« mij “xU bjŒåf r¡â” v‹W« giHa fhy¤J ÇÎfŸngá¡ bfh©oUªjjhŒ brhšy¥gL« “Phd âUZo r«ghõiz”v‹Wnk brhšÈ¤ ÔUnth«. Mjyhš k¡fS¡F m¿î« MuhŒ¢áí« tsu tsu flîŸ cz®¢áÆ‹ msî FiwªJ bfh©nl nghF«v‹gJ â©z«. mJnghynt m¿î« MuhŒ¢áí« Fiwa¡ FiwaflîŸ cz®¢á ts®ªJ bfh©nl tU« v‹gJ« x¥ò¡ bfh©lhfnt©L«. ï¥nghJ« gF¤j¿î Fiwªj k¡fËlnk jh‹ mnefkhfbjh£lj‰bfšyh« flîS«, mt®j« brašfS« jh©ltkhLtij¥ gh®¡»‹nwh«. mt®fŸ nknyna “flîŸ tUtij”¡Tl¥gh®¡»‹nwh«. fh£LÄuh©o¥ g¡FtKilat®fËlnk mnefkhfflîis¥ g‰¿a fijfŸ v‹gitfS«, òuhz§fŸ v‹gitfS«kâ¥ò¥ bg‰W ïU¥g ijí« gh®¡»‹nwh«.

bfhŠr fhy¤â‰F K‹ m¡fijfis m¥gona mjhtJ

Page 48: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 995Fo muR - 1929 (((((2))))) 94

f©L c‹ kjbk‹d? mj‹ j¤Jtbk‹d? v‹whš áy rl§ifí«F¿fisí« kh¤âu« jh‹ brhšYthnd xÊa mj‹ c©ik¤j¤Jt«, mjhtJ vªj¡ fU¤ij¡ bfh©L MâÆš kj¤ijc©lh¡»dh®fnsh mªj¡ fU¤J r‰W« m¿ªâU¡f kh£lh‹.mnjhL mj‰F ne® Énuhjkhf m¿ahikí« xG¡fpd§fS«V‰g£LÉ£lJ. m‹¿í« áy® ït‰iw¤ j§fŸ Raey¤â‰F cgnahf¥gL¤â¡ bfhŸsî« fUÉahŒÉ£lJ. áw¥ghf ï¥ngh ijaK¡»a kj§fŸ v‹W brhšy¥gLgitfŸ všyh« ghku k¡fisVkh‰¿ bfhLik¥gL¤â gz« g¿¤J ònuh»j¡ T£lK«murh§fK« brštªjD« ãiH¡f kh®¡f§fshf ïU¡»‹wdnta‹¿ bghJthf kÅj t®¡f¤â‰F v›Éj gyD« ïšyhk‰nghŒÉ£lJ. k‰W« kj¤âdhš V‰g£LtU« bfLâfŸ v‹d v‹Wgh®¥nghkhdhš KjyhtJ kj« kÅjÅ‹ m¿itna monahLbfL¤J ÉL»‹wJ. v¥gobaÅš, x›bthU kj¡fhuD« jdJkj¥go xU flîŸ c©L v‹W Ãid¥gnjhL jdJ kj¤ijí«flîŸ c©lh¡»dh® v‹W e«òtjhf¡ fhz¥g£lhY« k‰bwhUkj¡fhuD« m¥go¤jhnd brhšY»wh‹. Mjyhš mt®fS¡F ntWkj¤ijí« ek¡F ntW kj¤ijí« flîŸ brŒâU¥gh® v‹Wá¿jhtJ nahá¡fnth, mšyJ e« kj¤ij ití«gonah m‹¿V‰fhjgonah mt® k‰bwhU kj¤ij c©lh¡» ïU¥ghuh? m¥goahdhš ïJ x‹W¡bfh‹W Ku©ghlšyth? v‹W vtUnkÃid¥gâšiy vtUnk v‹whš kj M¢rhÇah®fŸ, kj mãkhÅfŸ v‹gt®fŸ. Kjyhf vtUnk fUJtâšiy.

ïªj xU fhuz¤jhnyna kj« k¡fË‹ m¿it v›tsîöu« bfL¤âU¡»‹wJ v‹gJ És§F« ïu©lhtJ, kÅj®fË‹x‰Wik¡F¥ gâyhf kÅjid kÅj‹ ãǤJ¡fh£lnt kj«cjwJ. _‹whtJ, kjkhdJ kÅjid ntl¤ânyna âU¥âaila¢ brŒ»‹wnjbahÊa xG¡f¤âš á¿J« ftiy brY¤jî¥gªâ¥gâšiy. eh‹fhtJ, vªj kj¤âY« gF¤j¿É‰F¢ á¿J«ïlÄšiy. Vbd‹whš, v›tsî ešy kjkhdhY« KjÈš Vjhtbjh‹iwahtJ ekJ ò¤â¡F« m¿É‰F« f©Q¡F« glhjij¡FU£L¤jdkhŒ e«ã¤ jhdhf nt©Lbk‹W brhšyhkÈU¥gâšiy. m¥goahdhš m«KiwÆš x‹iw e«ãÉ£L mnjngh‹wk‰bwh‹iw e«ghkÈU¥gj‰F¡ fhuzK« ïšiy. IªjhtJkjkhdJ flîS¡F« ek¡FÄilÆš juf®fis c©lh¡», m¤juf®fË‹ elto¡ifiaí«, th®¤ijiaí« mJ v›tsî mr«ghÉjkhdhY« ekJ brhªj m¿itÉl, ãu¤âa£r mDgt¤ ijÉlnkyhdjhf Ãid¡f¢ brŒ»‹wJ. m‹¿í« kjkhdJ gz« bryîbrŒí« msî¡F nkh£rK« ght k‹Å¥ò« ïU¥gjhfî«, v›Éj

kh¿ Foir¡f£o¡ To¡ FyÉ thH Mu«ã¤jnghnj mt‰¿‰F áybfhŸiffŸ njitah»É£lJ. v¥gobaÅš, v¥go jÅna ïU¡F«k¡fŸ VjhtJ xU bghJ e‹ikia c¤njá¤J j§fS¡bf‹W xUr§f¤ij ÃWÉdhš clnd mj‰F¡ bfhŸiffŸ îzÆ¡f nt©oamtáa« V‰g£LÉL»‹wnjh mnjnghš kÅj®fË‹ T£L thœ¡if¡F bfhŸiffis îzÆ¡f nt©oajh»É£lJ. m¡bfhŸiffŸjh‹ ï¥nghJ kj« vd¥gLtjhf ïU¡»wJ. m«khâÇahd bfhŸifîza§fis Ûw¡ TlhJ v‹gj‰F ÃgªjidfŸ V‰gL¤âmªÃgªjidfis Û¿ el¥gt®fis¤ j©o¡f Koahj ÃiyÆnyh,mšyJ j©o¡f nt©lh« v‹W njh‹¿a rka¤ânyh, mšyJ áyÇ‹Raey¤â‰fhfnth, ntW Éj¤âš Vkh‰¿¥ ãiH¥gj‰fhfnth nt©om¡bfhŸiffis¡ flîŸ v‹gJl‹ r«gªj¥gLtjdhšjh‹ k¡fŸVkhWth®fŸ v‹»‹w v©z« bfh©L mt‰iw¡ “flîŸ c©lh¡»dh®” v‹W« mt‰¿‰F Û¿ elªjhš “flîŸ j©o¥gh®” v‹W« brhšynt©oajhŒÉ£lJ. (ïªj ïl«jh‹ Kj‹Kjyhf kÅj‹ jtW brŒjïlkhF«.) Mdhš ï¡bfhŸiffŸ îza« brŒa¥g£lJ v¥go? vªjMjhu§fis¡ bfh©L? v‹W gh®¥nghnkahdhš, mJ mªj¡ fhy¤âaÃiyik, ÓnjhZz Þââ, k¡fË‹ m¿î Ãiy, mjhtJ ghku k¡fË‹m¿åd«, áyÇ‹ Nœ¢á¤âw« Kjyh»a ÃiyÆš mjhtJ fhynjrt®¤jkhd¤â‰F V‰g¢ brŒa¥g£litfŸ v‹nw brhšy nt©L«.nkY« xU F¿¥ã£l bfhŸif ã‰fhy njr t®¤jkhd¤â‰nfh áyÇ‹Raey¤â‰nfh, V‰wjhÆšyhÉ£lhš ahuhtJ m¿P® mšyJ jªâu¡fhu®mijkh‰w Ãid¡F«nghJ ghku k¡fŸ _le«ã¡ifÆ‹ gydhŒ j§fŸãothj§fh£o kh‰w r«kâ¡fhj fhy¤âš ãǪJ nghŒ òâa bfhŸiffŸtF¤J mjhtJ K‹idaij âU¤ânah, mšyJ áy kh‰¿nah, mšyJáy òâaJfis¢ nr®¤njh brŒa neÇL«nghJ mJ xU òâa kjkhfV‰g£L ÉL»‹wJ« c©L. ïjdhš ghku k¡fŸ mjhtJ FU£L¥ãothjKŸst®fŸ “v‹ kj« bgÇJ” “c‹ kj« á¿J” v‹»‹w kjr©il¡F Msh»Élî« neÇ£L ÉL»‹wJ.

ïªj¢ r©ilÆšyhkš âU¤j¥ghL brŒayhkh v‹WÃid¤j bgÇat®fŸ bfhŸiffis kh‰whkš giHa bfhŸiffS¡nf òâa Éah¡»ahd§fis¢ brŒJ âU¥â brŒa Ka‰á¤J«ïU¡»‹wh®fŸ. MdhY« m«Ka‰áfË‹ gyD« KoÉšc£rka§fshfî« rh®ò¢ rkakhfî« kh¿‰nwbahÊa bfhŸiffË‹ K¡»a§fis m¿a Koahknyna nghŒÉ£lJ. ï¥gonajh‹ kj§fŸ btFfhykhŒ kh¿kh¿í« âǪJ âǪJ« bgU»¡bfh©L« tªjjdhnyna kj§fË‹ c©ik¤ j¤JtK« mtáaK« m¿tj‰»šyhk‰ nghdnjhL mij xU rl§fhfnt bfhŸsnt©oajh»í« É£lJ. ï‹iwa âd« vªj kj¡fhuidahtJ

Page 49: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 997Fo muR - 1929 (((((2))))) 96

xU ghÈa ÉjitÆ‹ gÇjhg«!“ϪJ jUk¤â‹ k»ik”

17.7.29 ª njâ myfhgh¤ iAnfh®£oš ÚâgâfŸ v§, bgd£M»a ïUt® K‹ÅiyÆY« xU m¥Õš tH¡F thâ¡f¥g£lJ.

ÔJthÅ »uhk« ehuhazá§f® kfŸ ïUg¤âu©L taJŸsÕãah v‹D« xU bg©Q¡F 5-tJ taânyna kz« Ko¡f¥g£lJ. mL¤J M©oš òUõ‹ ïwªJ nghdh‹. ïtSila#hâÆš ÉjthÉthf mEkâ ïšyhikahš Õãah kuz gÇaªj«Éjitahfnt fhy« fÊ¡F«go neÇ£lJ. mtŸ j‹DilaòUõ‹ FL«g¤ânyna thœªJ tªjhŸ. br‹w M©oš fU¤jǤJÉ£lhŸ. ïtŸ khL nkŒ¤J¡ bfh©oU¡F« nghJ ãurt ntjidf©L FHªijia¥ bg‰W¡ FÊ njh©o¥ òij¤JÉ£lhŸ. khLnkŒ¥gt®fŸ _y« guÉd brŒâ nghärhU¡F m¿É¡f¥g£lJ«mt®fŸ Õãahit áR¡ bfhiy brŒjjhf Úâgâ K‹ghf ÃW¤âdh®fŸ.

Õãahî¡F ÚâgâfŸ Ôthªâu á£ir Éâ¤J khfhz murh§f¤jh® fUiz¡F« ágh®R brŒâU¡»‹wd®. ïªJ jUk¤â‹k»ikna k»ik!

Fo muR - brŒâ¡ F¿¥ò - 11.08.1929 Fo muR - brŒâ¡ F¿¥ò - 11.08.1929 Fo muR - brŒâ¡ F¿¥ò - 11.08.1929 Fo muR - brŒâ¡ F¿¥ò - 11.08.1929 Fo muR - brŒâ¡ F¿¥ò - 11.08.1929

m¡»uk§fS¡F« tz¡f¤â‹ _y« k‹Å¥ò ïU¥gjhfî« e«g¢brŒtjhš kÅjid m¡»uk« brŒaî«, brŒtj‹ _y« gz«r«ghâ¡fî« ö©L»‹wJ. nrh«ng¿¥ ãiH¥ò¡F¤ jhuhskhŒ kj«ïl« bfhL¡»‹wJ. k¡fis¡ nfhiHfsh¡F»‹wJ. kj¤âdhšï›tsî mÚâfŸ V‰g£L« cyf r«gt§fË‹ c©ik¡ fhuzfhÇa§fŸ czUtj‰»šyhkš îgªjkhŒ k¡fŸ kj¤âdhšjL¡f¥gL»‹wh®fŸ. ï›tsî« jÉu xUtDila ciH¥ãš k‰W«xUtid rh¥ãl¢ brŒ»‹wJ. Éf, c©ik¢ irt‹ v‹gt‹ xUt‹v›tsî mnah¡»adhdhY« xU JË rh«gš mt‹ nkny g£LÉ£lhš clnd mtDila rfy ghgK« Ô®ªJ nenu “ifya§»Ç¡F”¥nghŒÉlyh« v‹»‹wh‹. RU¡fkhf¢ brh‹dhš t¡Ñš bjhÊšbrŒgtD« bghŒ¥òuhz¥ ãur§f« brŒgtD« Éóâ óá¡ bfhŸS»wfhuz¤jhnyna j‹id xU irt‹ v‹W v©Â¡ bfh©oU¡»wh‹.ãwU« m¥gona v©z nt©Lbk‹W Mir¥gL»‹wh‹ v‹whširtÅ‹ nah¡»a¤â‰F« irt rka¤â‹ bgUik¡F« ntW rh£áa«njitah? mJ nghynt xU c©ik itzt‹ v‹gtD« xU jlituhkh v‹W brhšÈÉ£llhš rfy ghgK« Ô®ªJÉ£lJ v‹»‹wh‹.uhkid Él cy»š ntW bjŒtÄšiy v‹»‹wh‹. mJnghynt xUc©ik¡ »¿Þjt‹ v‹»wtD« VRit milªjhš rfy ghgK«Ô®ªJÉL« v‹»‹wh‹. m‹¿í« VRÉ‹ _y« mšyhkšghtk‹Å¥ò v‹gJ »ilant »ilahbj‹»‹wh‹. mJnghynt xUKf«kâaD« Fuh‹ th¡bfšyh« flîŸ th¡F, mJ vªj njr¤â‰F«vªj¡ fhy¤â‰F« bghUªâaJ, mâš cŸs xU áW nflhtJ kh¿dhšïÞyh« kjnk nghŒÉ£lJ v‹»‹wh‹. ï¥gona x›bthU kj¤â‰Fx›bthU bgUikí« mJntjh‹ c©ikahd kj«, Kiwna-flîŸmtjhu«, flîŸ Fkhu‹, flîŸ öj‹ M»at®fshš V‰g£lJ v‹W«brhšY»‹wh®fŸ. k‰wJ ã‹ Éahr¤âš.

Fo muR - jiya§f« - 11.08.1929Fo muR - jiya§f« - 11.08.1929Fo muR - jiya§f« - 11.08.1929Fo muR - jiya§f« - 11.08.1929Fo muR - jiya§f« - 11.08.1929

Page 50: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 999Fo muR - 1929 (((((2))))) 98

kJÉy¡F fÄ£oÆY« m§f¤âduhth®. k‰W« âUths®fŸnf.M®. bt§»£luhkŒa® v«.vš.á, NÇaehuhaz uh› k‰W«ïu©L _‹W gh®¥gd®fS« mjhtJ tUzh¢áuk j®k«, gh®¥gdMâ¡f«, Ó®âU¤j« M»a rigfË‹ ãuâÃâfŸ v‹nw brhšynt©L« v‹whY«, ï¥go¥g£lt®fshfnt fÄ£oÆš 100-¡F 20åj¤â‰F Fiwahkš gh®¥gd ãuâÃâ¤Jt« bfhL¤nj fÄ£oÃaÄ¡f¥g£oU¥gijí«, mJî« rÇahd gh®¥gd Mâ¡f¤âšftiyíŸst®fshfnt ÄFâí« ÃaÄ¡f¥g£oU¥gJ« fhzyh«.k‰wgo Íšyh ãurhu¡ fÄ£o Ãakd Éõa¤âY« fd« kªâÇ jh«v›Éj vnj¢râfhuK« vL¤J¡ bfhŸshkš mijí« xU r¥fÄ£o¡F É£L m¡fÄ£oÆY« âU.v«. uhkrªâuuh› cŸgl gh®¥gd® ïu©L ngU«, gh®¥gd®fS¡F mETykhd mjhtJgh®¥gÜa¤âš ÄFªj¥ g‰W« gh®¥gd® mšyhjh® f£á¡F Égßjkhd kd¥gh‹ikí« bfh©l âU.btŸËa§»Ç¡ fî©l® mt®fisí« âU.FHªijntš KjÈah® mt®fisí« #ÞoÞ f£árh®ghf fh§»uÞfhuuhd âU.KDrhÄ ehíL mt®fisí« nr®¤Jï›itªJ fdth‹fŸ trnkÉ£L mt®fshš bghW¡» vL¤Jágh®R brŒa¥g£l fdth‹fisna Äf¢ á¿a âU¤j¤Jl‹ Ãakd« brŒa¢ brŒâU¡»wh®.

ïªÃakd§fËY« Ä¡f #h¡»uijahŒ Toa tiuÆš xUgh®¥gd®, xU »¿Þjt®, xU kfkâa®, xU jhœ¤j¥g£lt®, xU r®¡fh® c¤ânahfÞj® (ït® bgU«ghY« gh®¥gdnu) ïU¡»wh®fsh?vd¥ gh®¤JÉ£L ãwF jh‹ Ûâ eh‹F ng®fns gh®¥gd® mšyhjt®fŸ v‹D« tF¥ò ãuâÃâ¤JtK« x›bthU fÄ£oÆY« føãuâÃââ¤JtK« K¡»a¡ bfhŸifahŒ it¤J¡ ftŤnj nghl¥g£L ïU¡»wjh? v‹gijí« ftŤJ ïU¡»wh®. ïªj¥go ágh®RbrŒa¥g£l fdth‹fË‹ bga®fŸ všyh« X£L vL¡fhkšVfkdjhŒ bjǪJ vL¡f¥g£lnjbahÊa khfhz« KGik¡F«x£L bkh¤j« Rkh® 300 fdth‹fŸ ÃaÄ¡f¥g£lâš x‹W, ïu©Lfdth‹fŸ bga®Tl X£L¡F É£oU¡f¥g£oU¡fhJ v‹W cWâTwyh«. jÉu Íšyh fÄ£ofËš Rauh{a f£áah® bga®fŸ Ãakd«brŒa¥g£lij¥ gh®¤j fdth‹ xUt® mªj¥ bga®fis vL¤JÉl nt©L« v‹W«, mt®fŸ ïªj¤ â£l¤â‰F Énuhjkhd kd¥gh‹ikia¡ fh£odt®fŸ v‹W«, mt®fis ÃaĤjhš x¥ò¡bfhŸskh£lh®fŸ v‹W«, x¥ò¡ bfh©l nghâY« â£l¤â‹njhšÉ¡F cjÉia¡ fUJth®fns xÊa bt‰¿¡F cjÉ brŒakh£lh®fŸ v‹W« vL¤J¢ brh‹d fhiyÆš r¥fÄ£oÆš ïUªjxU K¡»akhd gh®¥gd m§f¤âd® Rauh{a¡fhu®fŸ ï¡fÄ£oÆš ïU¡f Mir¥g£ljhfî« jh‹ ïu©blhUtUl‹ fyªJ

kJÉy¡F¥ ãurhu¡ fÄ£o

br‹id khfhz¤âš kJÉy¡F¥ ãurhu« brŒt‰F¢br‹id murh§f¤jhiu¢ r«kâ¡F«goahd Ãiyik¡F¡ bfh©Ltªj bgUik ekJ fyhš kªâÇ fd« vÞ.K¤ijah KjÈah®mt®fS¡nf cÇajhF«. mJnghynt. m¥ãurhu â£l¤â‰Fnt©Lbk‹nw J® v©z« f‰ã¤J kJÉy¡F¥ ãurhu« brŒjhškJghd« mâfkhFbk‹W brhšÈ mij Ãiwntwhkš brŒaKa‰á¤j “ò©Âa if§f®a”¤â‹ bgUik fh§»uÞ Rauh{af£á¡F« njÓa¡ f£á¡Fnk KGtJ« nghŒ¢nru nt©oajhF«.mJ nghynt ï›Éõk Ka‰áia bt‰¿bgw bth£lhJjiyÆyo¤J xʤJ, kªâÇÆ‹ â£l¤ij Ãiwnt‰¿a bgUik#ÞoÞ f£áahU¡nf cǤjhdjhF«.

fyhš kªâÇ fd« âU.K¤ijah KjÈah® mt®fŸ kJÉy¡F¥ ãurhu¤â‰fhf eh‹F y£r %ghŒ xJ¡» it¤J m¥ãurhu¤â‰bf‹W k¤âa fÄ£oia¤ jhkhfnt V‰gL¤âÆUªjhY«m¡fÄ£o Ãakd¤âš Ä¡f ftiyílD« bghW¥òlD«eLÃiyik t»¤J c©ikahd bghW¥òŸs fdth‹fshfî«,bghJey¤â‰FiH¡F« rfy Þjhgd§fS¡F« tF¥òfS¡F«ãuâÃâ¤Jt« cŸsjhfî«, ahuhY« vtiu g‰¿í« M£nrgidbrhšy Koahjjhfî« gh®¤J ÃaĤjîl‹ mt®fŸ tr¤ânynaóuh¥ gz¤ijí« rfy mâfhu¤ijí« x¥òɤJÉ£lh®. k‰W«fd« kªâÇÆ‹ ešy v©z¤â‰F« khfhz îthf fÄ£oÆ‹ne®ik¡F« cjhuz« brhšy nt©Lkhdhš ï¡fÄ£oÆdhšÃaÄ¡f¥g£l Íšyh fÄ£ofËš ï¤â£l¤ij monahL v⮤jt®fS« ï¤â£l¤â‰F J® v©z« f‰ã¤jt®fSkhd Rauh{a¡f£á¡fhuU«, Rna¢ir¡ f£á¡fhuU«, rfy Éj njÓa¡ f£á¡fhuU«,x¤JiHahjhU« m§f« bgw Mir¥g£lJ«, Ãakd¤ij V‰W,fÄ£oÆ‹ j¤Jt¤ij Ãiwnt‰w ntiy brŒa r«kâ¤âU¥gJkhd fhÇa« x‹nw nghJkhdjhF«. khfhz kJÉy¡F ãurhungh®oY« mj‹ îthf rigÆY« m§f« bg‰w âth‹gfö®v«.uhk¢rªâuuh› v«.vš.V. mt®fŸ všyh ïªâa kJÉy¡F fÄ£ofhÇajÇá Mth®. mJ kh¤âukšyhkš všyh ïªâa fh§»uÞ

Page 51: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9101Fo muR - 1929 (((((2))))) 100

nt©L« k‰W« cÇik ïšyhj ïl§fËš ɉf¥gL»‹wjh? v‹gij¡ftŤJ¥ gh®¡f nt©L«. cÇik ïšyhkš c‰g¤â brŒa¥gL»‹wjh? v‹gijí« gh®¡f nt©L«. ïitfËdhš kJÉy¡Fy£áa¤â‰F mâf e‹ikí©L v‹gJ ekJ mã¥ãuha«. ïitrÇtu ftŤJ¥ ãurhu« brŒj ãwnf k¿aš brŒant©L«. jÉuî« kJ Éy¡F¡fhf KGJ« r«gs¥ ãurhuf®fshfnt ïšyhkšbfsut ãurhuf®fisí« ÃaĤJ mt®fS¡F¢ bryî kh¤âu«bfhL¥gjhf V‰ghL brŒa nt©L«.

ï¥ãurhu¤âš bg©fis mâfkhf¡ bfsut¥ ãurhuf®fshfÃaÄ¡f nt©L«. KÅághÈo, jhÿfh ngh®L M»aitfËYŸsbg© cgh¤âaha®fis rÅ, PhƉW »HikfŸ njhW« ãurhu«brŒa nf£L¡ bfh©L »uhk§fS¡F mD¥ã mt®fS¡F tÊ¢bryî bfhL¤J¥ ãurhu« brŒa V‰ghL brŒa nt©L«. kJ ïyhfhmâfhÇfshš VjhtJ ïilôW neÇLkhdhš ãurhuf®fŸ mt®fËl« neÇš v›Éj t®¤jkhd§fS« it¤J¡ bfhŸshkš rh£áfSl‹ Íšyh fÄ£o _y« khfhz rig fhÇahya¤â‰F mD¥ãÉl nt©L«.

Íšyh fÄ£oah®fS« j§fŸ ãurhuf®fŸ bga®fis¢ r«gªj¥g£l nghäÞ mâfhÇfS¡F« kJ ïyhfh mâfhÇfS¡F«mD¥ãÉl nt©L«. Mfnt, ïit Kjyh»a mnef Éõa§fŸãurhu¡ fÄ£oah® ftÅ¡f nt©oat®fshf ïU¡»‹wh®fŸ. ïªjKiwÆš xU IªJ tUõ§fS¡F¡ f£L¥ghlhfî«, f£á¥ ãuâf£á ïšyhkY« kJÉy¡F¥ ãurhu« eilbgWkhdhš br‹idkhfhz¤âš kJghd¤âš xU gFâ ghf¤ijahtJ xʤJ Élyhbk‹»‹w e«ã¡if ïU¡»‹wJ. Mfnt, Íšyh fÄ£o ah®fS«,bghJ#d§fS« ekJ kªâÇ fd« K¤ijah KjÈahut®fË‹ï›tÇa Ka‰á¡F¤ j¡f cjÉ brŒth®fshf.

Fo muR - jiya§f« - 18.08.1929 Fo muR - jiya§f« - 18.08.1929 Fo muR - jiya§f« - 18.08.1929 Fo muR - jiya§f« - 18.08.1929 Fo muR - jiya§f« - 18.08.1929

ngáaâš mt®fŸ ï¡fÄ£oíl‹ x¤JiH¤J ï¤â£l¤ijÃiwnt‰w¢ r«kâ¤jjhfî« th¡F bfhL¤J m¡fdth‹fË‹bga®fis¡ fÄ£oÆš ïU¡f¢ brŒjjhf bjÇ»‹wJ. filáahfx¤JiHahjh® v‹gtU« všyh ïªâa¡ fh§»uÞ kJ Éy¡Fr§f¤â‹ jiytUkhd âU.á.uh#nfhghyh¢rhÇahUila bgaiuÍšyh fÄ£oÆš ãnunuã¤j nghJ« És«gu¡ fÄ£oÆš ãnunuã¤jnghJ« ïnjnghš nfŸÉfŸ nf£f¥g£lâš mtU« r«kâ¤âU¥gjhf¢ brh‹dâ‹ ngÇnyna És«gu¡ fÄ£oÆš mt®fis¥nghl fÄ£o r«kâ¤âU¥gjhf¤ bjÇ»‹wJ. Mfnt, kJ ïyh¡fhkªâÇ kJÉy¡F Éõa¤âš brŒâU¡F« ntiyahdJ ïªâahÉšïJtiu vªj r®¡fhU« kªâÇí« brŒahj xU bgÇa fhÇa¤ij¢brŒjh® v‹nw brhšy nt©L«.

ïtuJ M£áÆš r®¡fh® c¤ânahf¤âš tF¥òthÇ ãuâÃâ¤Jt c¤âuî« r®¡fhÇ‹ kJÉy¡F ãurhu¤ â£lK« br‹idkhfhz muáaš rǤâu¤âš xU K¡»akhd ghf¤ij¥ bgwnt©oaitfŸ v‹nw brhšYnth«.

Íšyh fÄ£o¡F xU É©z¥g«Íšyh fÄ£o¡F xU É©z¥g«Íšyh fÄ£o¡F xU É©z¥g«Íšyh fÄ£o¡F xU É©z¥g«Íšyh fÄ£o¡F xU É©z¥g«

ï¤â£l¤ij V‰ghL brŒj fd« kªâÇ mt®fS«, ït®fshšÃaÄ¡f¥g£l bghJ¡ fÄ£oí« ToatiuÆš mt®fsJ flikia¢brŒJÉ£lh®fbs‹nw brhšyyh«. MdhY« ï¤â£l¤â‹ bt‰¿í«,gyD« ïÅ Íšyh ãurhu¡ fÄ£oÆl«jh‹ mâfkhŒ ïU¡»wbj‹WbrhšYnth«. v‹dbt‹whš, ï¤â£l¤â‰F xJ¡» it¤j gz«bgU«ghf« Íšyh fÄ£oahÇl« x¥gil¡f¥gl¥ ngh»‹wJ. Mjyhšmt®fŸjh‹ j¡fgo mij¢ bryî brŒJ ãurhu« brŒa¡ flik¥g£oU¡»‹wh®fŸ. ïj‰F¡ fÄ£oÆš m§f¤âd®fŸ T£Lwîl‹rÇahd ãurhuf®fis ÃaĤJ xG§fhd KiwÆš ãurhu« brŒant©oat®fshf ïU¡»‹wh®fbs‹gJ ÄifahfhJ. ãurhuf®fisKjÈš j¡fgo fÄ£oah® j®¥Õ¤ brŒant©L«. ãurhu¤â‹ nghJth®¤ijfis msªJ ngR«goí«, Fo¥gt®fisnah fil¡fhu®fisnah kJghd ÉahghÇfisnah, ku« it¤âU¥gt®fisnahmâ¡»uk th®¤ijfshš ngrhkÈU¡F«goí« â£l« brŒa nt©L«.k¿aš brŒa nt©oa Éõa« áy rka§fËš mtáakhdhY«KjÈnyna mjhtJ vL¤j vL¥ãnyna mij Mu«ã¤JÉlhkšgh®¤J¡ bfhŸs nt©L«. KjÈš fŸ rhuha¡filfŸ r®¡fh® r£l¥goeilbgW»‹wjh? fhyh fhy§fËš âw¡f¥g£L« _l¥g£L« ïU¡»‹wjh? v‹gij¡ ftŤJ¥ gh®¤J m¥nghij¡f¥nghJ r«gªj¥g£lmâfhÇfS¡F«, khfhz ãurhu fhÇahya¤â‰F« m¿¡if brŒa

Page 52: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9103Fo muR - 1929 (((((2))))) 102

ifÆš tY¤jt‹ gh®¤J¡ bfhŸs nt©oaJjh‹ v‹Wmt® brhšy tUthuhdhš ek¡F ï¥nghija M£á KiwnankyhdJ v‹Wjh‹ brhšYnth«. m¥go¡»šyhkš tY¤jtidí« ïis¤jtidí« x‹Wnghš ghÉ¡f¥gl nt©LkhdhšxUtid xUt‹ nkhr« brŒahkš mtdt‹ g§if mtdt‹mila xU V‰ghL brŒJjh‹ Mfnt©L« v‹ngh«. ïªjtF¥òthÇ ãuâÃâ¤Jt« ek¡F e‹ikah mšyJ ïªj M£á¡F«gh®¥gdU¡F« e‹ikah v‹gj‰F xnu xU gߣir brhšnth«.v‹dbt‹whš, muáaÈš vªbjªj fhÇa« gh®¥gdD« btŸis¡fhuD« TlhJ v‹»‹wh®fnsh mitbašyh« ek¡F Ä¡f mtáakhdJ v‹gJ bghJthf všyh¥ bgÇnah®fS« x¥ò¡ bfhŸs¥glnt©oa ÉõakhF«. VbdÅš, ïªj eh£o‹ ÛJ ï¥nghJŸsbfhLikahd M£á Kiw¡F ïªj ïU T£l¤jh®fns mt®fsJRaey« fhuzkhf bghU£lhdt®fshth®fŸ. Mfnt mt®fŸ xUbfhŸifia nt©lh« v‹W brhšth®fshdhš mJ mt®fS¡FÉnuhjK« ek¡F e«ikí« v‹Wjh‹ m¿îŸst®fŸ fUJth®fŸ.ïâš ahU¡F« rªnjf« nt©oaâšiy. ïJjh‹ nghf£L«,v‹whY« âU. #tA®yhš neUit¥ ã‹g‰Wtjhf¢ brhšY«âU.eluh#‹ tF¥òthÇ ãuâÃâ¤Jt« ão¡fÉšiy v‹W brhštJÄfî« mârakhŒ ïU¡»‹wJ. VbdÅš âU.#tA®yhš mt®fŸeh£oš ViH gz¡fhu‹ v‹»‹w ɤâahr§Tl ïU¡f¡TlhJv‹W« gz¡fhuDila óÄfis ViHfS¡F¥ g§»£L bfhL¡fnt©L« v‹W« Tl fUâ ïU¥gjhf #hilfh£oÆU¡»‹wh®.m¥go xU rka« g§»L« rªj®¥g« tªjhš mt® všnyhU¡F«É»jh¢rhu¥go g§»£L bfhL¥ghuh? mšyJ ifÆš tY¤jt‹gh®¤J¡ bfhŸs£L« v‹W r©il ngh£L k©il cil¤J¡bfhŸs ÉLthuh? v‹Wjh‹ nf£»‹nwh«. mtdt‹ cÇikmtdt‹ tF¥òÇik - mtdt‹ kj cÇik - mtdt‹ eh£LÇik- mtdt‹ njr cÇik v‹»‹w Kiw¥go tªjhšjh‹ cyf«c©ikahd cÇikia fhz Koínk xÊa k‰w¥go jiyÑHhŒnghtjhŒ xU cÇikí« bgw Koahbj‹W cWâahŒ¢ brhšYnth«.VbdÅš j‹DÇik bgw Koahjt‹ j‹ tF¥òÇik bgw KoahJ.j‹ tF¥òÇik bgw Koahjt‹ j‹ kj cÇik bgw KoahJ. j‹kj cÇik bgw Koahjt‹ j‹ eh£LÇik bgw KoahJ. j‹eh£LÇik bgwKoahjt‹ j‹ njr cÇik bgw KoahJ. ïJntekJ Koªj Koî. Mjyhš jh‹ ekJ RakÇahij ïa¡f« KjÈšj‹ cÇik¡F« ãwF jdJ tF¥òÇik¡F« ghLgL»‹wij K¡»abfhŸifahŒ bfh©oU¡»‹wJ. xUtD¡F Kjš Kjyhf jh‹

âU.eluh#‹

jŠir âU. j.eh. eluh#id¤ jÄœ cyf« e‹f¿ªâU¡F«.mt® “vdJ âl«” v‹D« jiy¥ã‹ Ñœ “ne®tÊf©lJ” v‹wcŸ jiy¥ã£L vGâÆU¡F« xU g»u§f mã¥ãuha¤ij k‰bwhUg¡f« btËÆ£oU¥gij¥ gh®¤jhš, mtuJ njr bjh©o‹M®tK«, bghJey¤ âahfK« e‹whŒ bjÇatU«. Rkh® 20tUlfhykhŒ bghJthœ¡ifÆš <Lg£LiH¤âU¡F« mt®, k‰wïa¡f§fnshL fyªJ ïUªJ x›bth‹iwí« ftŤJ¥ gh®¤J¡filáahf RakÇahij ïa¡f¤âš xUthW g‰W¡ bfh©L m¡bfhŸiffËš gyt‰iwí« V‰W¡ bfh©L mt‰¿‰fhf jdJthzhis cgnah»¡f¤ Ô®khd« brŒJ bfh©oU¡»‹wh® v‹gJÉs§F«. ï›Éj cWâ bfh©l k¡fisna ïJnghJ cyf«áw¥ghf ekJ ehL vâ®gh®¥gJl‹ y£áa« ifTL«tiu xnucWâíl‹ ËW mj‰fhf rfyÉjkhd âahf¤ijí« v⮥gh®¡»‹wJ. Éf mtuJ foj¤âš RakÇahij ïa¡f¡ bfhŸiffËštF¥òthÇ ãuâÃâ¤Jt¤ijí«, muáaš bfhŸifiaí« j«khšx¥ò¡ bfhŸs KoaÉšiy v‹»‹w F¿¥ò« fhz¥gL»‹wJ.vÅD« mt® kdâš cŸsij xË¡fhkš btËÆ£lj‰F eh«mtiu¥ ghuh£LtJl‹, mj‰F¢ rkhjhdK« brhšy¡ flikg£oU¡»‹nwh«, bghJthf ïªâahthdJ vªj¡ fhuz¤jhnyhahUila Nœ¢áahnyh gy kj¡fhu®fshfî«, gy #hâ tF¥gh®fshfî« cŸs k¡fis¡ bfh©l njrkhf ïU¡»‹wJ v‹gijahtU« kW¡fkh£lh®fŸ. m‹¿í« gy kjK« gy tF¥ò« x‹W¡bfh‹W kfh bfh^ukhd V‰w¤jhœî, Jntõ«, btW¥ò M»acz®¢ánahL ïU¡»‹wd. gy kjK« gy#hâ tF¥ò«, JntõK«btW¥ò«, ca®î jhœî« xʪJ x‹whf nt©L« v‹gJRakÇahij ïa¡f¤â‹ K¡»a bfhŸifahdhY« - mJtiuÆY«ïªj kj¥ ãÇî¡F« #hâ tF¥ò¥ ãÇî¡F« VjhtJ xU V‰ghLnt©oaJ mtáakh mšyJ mtut®fŸ j‹ j‹ ifahyhdgoelªJ bfhŸs xUtU¡bfhUt® Jntõ¤JlD« btW¥òlD«k©ilia cil¤J¡ bfhŸs nt©oaJjhdh v‹gnj ekJ K¡»anfŸÉ.

Page 53: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9105Fo muR - 1929 (((((2))))) 104

KjÈaitfŸ všyh« kÅjÅ‹ RakÇahijia xʤJv¥goahtJ moik¥gL¤Jtj‰F VJ¡fshditfns xÊa mitxU Éj¤âY« Rjªju« mË¥gitfsšy. m‹¿í« nk‰f©l_‹W« mnah¡»a¤jd« xG¡fåd« Vkh‰wš M»a fš, k©, ku«KjÈaitfshš f£l¥g£l nfh£ilfshF«. mj‰FŸ mf¥g£lt‹ Rjªjukhf ïU¡fnt KoahJ. Mfnt m«_‹iwí« ïo¤Jv¿tâš RakÇahij ïa¡f¤â‰F M£nrgiz ïU¡f ÃahaÄšiy. Mdhš “ïªj¡ flîŸ nt©lh« mªj¡ flîŸ nt©L«.ïªj uh#h nt©lh« mªj uh#h nt©L« v‹gJ ngh‹w th®¤ijfŸkh¤âu« m¿t‰wJ« gad‰wJnkahF«” v‹W Ra kÇahij ïa¡f«brhšY»‹wJ. mur M£áia monahL Éy¡f Koahj ÃiyÆšeh« ïU¡»‹nwh« v‹gij x¥ò¡bfhŸS tjhdhš btŸis¡fhumurh£á nt©lh« v‹W xU Ãw¤â‹ nguhš M£nrã¥gâš m®¤jnk ïšiy v‹W jh‹ brhšYnth«. Mjyhš muáaš Éõa§fis mt®fŸ Ä¡f #h¡»uijnahL« E£g¤njhL« ftŤJ¥gh®¡f nt©L«. âU. eluh#ndh mšyJ k‰w e©g®fnsh ïªjKiwÆš gh®¤J ãwF ekJ muáaš bfhŸifÆš v‹d j¥ò ïU¡»‹wJ? v‹gij ek¡F És¡Fth® fshdhš mtáa« eh« rkhjhd« brhšy Ka‰á¥ngh«. k‰wgo âU.eluh#id kdkhu tunt‰»nwh«.

Fo muR - f£Liu - 18.08.1929Fo muR - f£Liu - 18.08.1929Fo muR - f£Liu - 18.08.1929Fo muR - f£Liu - 18.08.1929Fo muR - f£Liu - 18.08.1929

v‹gJ« ãwF jdJ tF¥ò v‹gJ« ãwF jdJ ehL v‹gJ« ãwFjdJ njr« v‹gJ« go¥goahf kiwªJ filáahf všyh« x‹Wv‹»‹w rk neh¡FtU« fhy¤âš jh‹ bghJ cyf cÇikia ehlKa‰á¡f Koí«. m¥go¡»šyhjnghJ jiyí« ïšyhkš thY«ïšyhkš v§nfnah eLÉš òFªJ bfh©L j‹ cÇik nt©lh«jdJ tF¥ò cÇik nt©lh« jdJ eh£L cÇik nt©lh« v‹WbrhšÈÉ£L njr cÇikna bgÇJ v‹whš ïâš VjhtJm®¤jK©lh? v‹Wjh‹ nf£»‹nwh«.

cyf¤âš k‰w kÅjiu¥ nghš âU.eluh#D« xU kÅjuhŒïU¡F« nghJ cyf¤âš k‰w njr§fis¥ nghš ïªâahî« xUnjrkhŒ ïU¡F«nghJ, ïªâah njr cÇikia¥ g‰¿ kh¤âu«ïtU¡F v‹d ï›tsî m¡fiu v‹W nf£lhš mj‰F mt® v‹dgâš brhšy¡ TL«? “ïªâahbt‹W«, 炙yhªJ v‹W« JU¡»v‹W« V‹ ghFgL¤j nt©L«? njrthÇ cÇik v‹gJ cyf¤â‹x‰Wikia¡ bfL¡fhjh? cyf K‹nd‰w¤â‰F¤ njrthÇ x‰WikK£L¡ f£ilašyth?” v‹W ahuhtJ nf£lhš ïj‰F njáathâfË‹ gâš v‹d v‹W nf£»‹nwh«.

“jÅ xUtD¡F czÉšiy vÅš b#f¤âid mʤâLnth«” v‹W ghuâ brh‹dhnu mJnghynt jÅ xU tF¥ò¡FcÇik ïšiy v‹whš v›Éj njÓa¤ijí« mʤâLnth« v‹gnjRakÇahij ïa¡f¤â‹ j¤JtkhF«.

tF¥òÇik »il¤jîl‹ ïÅ »il¡fnt©oa cÇik v‹dv‹gJ go¥goahf RakÇahij ïa¡f¤â‰F¤ bjÇí« v‹nwbrhšYnth«. Mjyhš eh£o‹ eykhdJ tF¥òÇikÆš bf£L¥nghfhbj‹W« mâšyhÉ£lhš jh‹ ifÆš tY¤jt‹ ghL v‹gjhdhš jh‹ bf£L¥nghF« v‹W« âU.eluh#D¡F¢ brhšY»‹nwh«.

jÉu muáaš bfhŸif ão¡fÉšiy v‹»‹wh®. muáašv‹whš ï‹dJ v‹gij czuhj fhuz¤jhnyna ï›Éj« brhšyneÇL»‹wnj xÊa nt¿šiy. âU.eluh#‹ kh¤âukšyhkš k‰W«mnef thÈg®fŸ ï¥go¢ brhšYtij¡ nf£»‹nwh«. btŸis¡fhu M£á¡F« ek¡F« cŸs mã¥ãuha ngj« ï‹dJ v‹gijKjÈš eh« És§»¡ bfhŸs nt©L«. ïªj ïl¤âš âU.eluh#Å‹ mã¥ãuha« btŸis¡fhu®fË‹ M£á TlhJ v‹gJmã¥ãuhakh? mšyJ cyf¤â‰F xU murh£ána njitÆšiyv‹gJ mã¥ãuhakh? v‹gJ KjÈš És§f nt©L«. cyf¤â‰Fmurh£ána nt©lh« v‹W brhštjhdhš RakÇahij ïa¡f«mij xU Éj¤âš V‰W¡ bfhŸs¡ TL«. VbdÅš kj« flîŸ muR

Page 54: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9107Fo muR - 1929 (((((2))))) 106

kJÉy¡F¥ ãurhu« brŒí«go r«kâ¡f¢ brŒâU¥ gij k¡fËl«âǤJ¡ T¿, mJ eilbgwhkš brŒa jªâu« brŒJ bfh©L,k‰bwhU òw¤âš j§fŸ ïd¤jh®fS¡nf kJÉy¡F¥ ãurhu¥bgUik V‰g£L mjdhš mt®fŸ X£L r«ghâ¡f nt©L bk‹Wfh§»uá‹ nguhš Nœ¢á brŒtJ« gh®¤J tU»‹nwh«. v¥goïUªjnghâY« ÄÞ nknahÉ‹ ò¤jf¤ij my£áaŠ brŒahkš,mij th§»¥ go¤J mªj«ikÆ‹ v©z¤ij¥ g‰¿¢ á¿J§ftiy¥glhkš mªj«khshš vL¤J¡ fh£l¥g£oU¡F«. e«eh£oil cŸs F‰w§fis xÊ¡f eh« v¥go Ka‰á brŒ»‹nwhnkh, mJnghynt âU. á.uh#nfhghyh¢rhÇah® vªj v©z¤ij¡bfh©L “Énkhrd«” v‹D« g¤âÇifia ngh£lhY« mtÇ‹v©z¤ij¥ g‰¿ eh« á¿J« ftiy¥glhkš m¥ g¤âÇifiax›bthUtU« th§» mt® TW« F‰w§fŸ xÊa ghLglnt©oaJ mtáa«.

Fo muR - kâ¥òiu - 18.08.1929Fo muR - kâ¥òiu - 18.08.1929Fo muR - kâ¥òiu - 18.08.1929Fo muR - kâ¥òiu - 18.08.1929Fo muR - kâ¥òiu - 18.08.1929

kâ¥òiu - “Énkhrd«”

âU.uh#nfhghyh¢rhÇat®fshš òâjhf btËÆl¥gL«“Énkhrd«” v‹D« khj btËp£L Kj‰gFâ x‹W ekJgh®it¡F tªâU¡»wJ. mij¥ g‰¿ “âuhÉl‹” vGâÆU¡F«jiya§fnk “Énkhrd”¤ij¥ g‰¿a kâ¥òiuahf¡ bfh©L ÑnHvL¤J¡ fh£L»‹nwh«. ( g-® )

âU.á.uh#nfhghyh¢rhÇah® mt®fŸ fhªâ M¢áuk¤âšïUªJ “Énkhrd«” v‹D« xU khj¥ g¤âÇifia Mu«ã¤âU¡»wh®. mj‹ ï¥nghija c¤njr« kJÉy¡ifna cWâ bfh©ljhŒfhz¥gL»‹wJ. MdhY« ÄÞ nknah m«ikah® ïªâa¤jhŒv‹D« ò¤jf¤ij vGâÆU¥gâš mâš cŸs Éõa§fŸ v›tsîrÇahÆUªjhY«, ïªâahÉ‹ ÛJ btËeh£lh® j¥g®¤j« bfhŸsî«, ïªâah “Rauh{Ía¤â‰F” mUfij ïšiy v‹W ãw® Ãid¡fî« fUâ vGj¥g£ljhŒ v¥go brhšy¥ gL»‹wnjh, m¥go¥nghynt, âU.M¢rhÇahÇ‹ “Énkhrd«” v‹D« g¤âÇifiaí«mâš cŸs Éõa§fis všyh« rÇ v‹nw it¤J¡ bfhŸtjhdhY« - mJ gh®¥gdušyhjh® á¿jsthtJ ï¥nghJ muáaÈšbg‰W ïU¡F« Mâ¡f¤ij monahL xʤJ kWgoí« óuzgh®¥gd Mâ¡f¤ij ÃiyÃW¤J« neh¡f¤ Jlndna ghku #d§fis Vkh‰w xU Míjkhf cgnah»¥gj‰fhf¢ brŒa¥gL« Ka‰áv‹Wjh‹ brhšy nt©L«.

VbdÅš, Fofhu®fshdhY«, fŸ c‰g¤â brŒ»‹wt®fshdhY« mt®fŸ gh®¥gd®fshÆUªjhš mt®fS¡F X£L th§»¡bfhL¡f Ka‰á brŒtJ«, mt®fis murh§f Mâ¡f¤âš it¡fKa‰á¥gJkhd fhÇa§fŸ brŒtJ«, nkY« r£lrig nj®jšbeU§F»‹w fhy§fËš kh¤âu« kJÉy¡F v‹W T¢rš ngh£Lmj‹ _y« gh®¥gdušyhj kªâÇfË‹ M£áia¥ g‰¿ Éõk¥ãurhu« brŒJ nj®jšfËš njhšÉ c©lh¡f¥gh®¥gJ«, nj®jšfŸKoªjîl‹ á¿J« ftiya‰W ntWtÊÆš bjhšiy ÉisÉ¥gJ« bfhŠr fhykhf ekJ âU.M¢rhÇahÇl« gh®¤J tU»‹nwh«.jÉu, ï¥nghJ xU gh®¥gdušyhj kªâÇÆdhš r®¡fhiuna

Page 55: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9109Fo muR - 1929 (((((2))))) 108

yh«. m‹¿í« ïªj xU tUõ fhykhf v§fhtJ fh§»uÞ fÄ£ovªj nj®jY¡fhtJ mng£rf®fis ÃW¤â ïU¡»‹wjh v‹gj‹_ykhfî« ÃW¤â v§fhtJ bt‰¿ bg‰¿U¡»‹wjh v‹gj‹_ykhfî« e‹whŒ¤ bjǪJ bfhŸsyh«.

rÛg¤âš br‹id efÇš fhykhd fh§»uÞ f£á r£lrigm§f¤âd® âU.g¡jt¢ry« mt®fS¡F gâyhf xU mng£rfiuÃW¤j fh§»uÞ f£á KjÈaitfŸ j§fshš TLkhd tiu ghLg£L¥ gh®¤J« m¡f£á¤ jiyt®fŸ bryî¡F¥ gz« bfhL¥gjhŒbrhšÈí« xUeg® Tl »il¡fhkš nghŒÉ£lJ« ãwF Mªâufh§»uÞ fÄ£oÆ‹ nguhš ÃW¤j¥ ghLg£L¥ gh®¤J, mj‰F«M£fŸ »il¡fhkš nghŒÉ£lJ«, filáahf #ÞoÞ f£áM£fËyhtJ xUtiu¥ ão¤J j§fŸ f£á nguhš ÃW¤j Ka‰á¤Jv›tsnth Nœ¢á brŒJ gh®¤J« x‹W« Koahkš filáahfuh›gfö® á.enlr KjÈah® mt®fis¥ nghŒ “Ú§fŸ #ÞoÞf£áÆ‹ nguhš ÉfhÔ®fŸ. jÅna ÚY§fŸ eh§fŸ cjÉbrŒ»‹nwh«” v‹W brhšÈ¥ gh®¤J« x‹W« ãunahrd¥ glhkšK¡fhL ngh£L _iyÆš c£fh®ªJ bfh©lh®fŸ. MdhY«áyU¡F #ÞoÞ f£áÆš VjhtJ ãsî V‰g£L m¡f£áÆ‹ nguhšahiuí« ÃW¤jhkš nghdhš mij xU rh¡fhf it¤J¡ bfh©Lk‰wgo ntW ah® ËwhY« mt®fis j§fŸ f£á¡fhu® v‹WbrhšÈ¡ bfhŸsyhkh v‹W« gh®¤jh®fŸ. ïªj Ka‰áÆš âU.tujuh#&Y btF ghLg£L gh®¤jh®. âU. uhkrhÄ KjÈah® å£L¡Fl#‹ fz¡fhd Kiw elªJ« gh®¤jh®. filáahf âU.enlr KjÈah® jh« #ÞoÞ f£á mng£rfuhŒ Égjhf btË¥gL¤âdîlD«#ÞoÞ f£áahU« j§fŸ f£á¡fhf âU.enlr KjÈahiu x¥ò¡bfh©L âU.uhkrhÄ KjÈahuhš ãnunuã¡f¥g£l Ãakd¢ Ó£iljh¡fš brŒjîlD« k‰w všyh¡ f£áfhu®fS¡F« Rthr« ml§»É£lJ. âU.enlr KjÈah® mt®fS« ngh£oa‹ÅÆš br‹idefu¤ bjhFâ¡F r£lrig m§f¤âduhf¤ bjǪbjL¡f¥g£lhŒÉ£lJ.

fh§»uÞfhu®fŸ #ÞoÞ f£áia xÊ¥gj‰bf‹W ntWkh®¡f¤âš Mu«ã¡f¥g£l MÞâf r§f¤â‹ nguhš brŒí«Éõk¥ ãurhu¡ T£l¤â‰F âU.enlr KjÈahiu jiyik t»¡f¢brŒJ gh®¤J«Tl, âU. KjÈah® filáahf mj‹ nah¡»aijiaí«, Nœ¢áiaí« bjǪJ mt® Kf¤âš fÇia¥ óáÉ£lJÄfî« ghuh£l¤j¡fjhF«. v‹whY« kWgoí« fh§»uÞfhu®fS«mt®fsJ c£f£áfhu®fS« j§fS¡F eh£oš bršth¡F ïšiyv‹gijí« j§fËl« eh£o‹ e‹ik¡F V‰w v›Éj bfhŸifí«

fh§»uR« - njáaK«

br‹id khfhz¤âš fh§»uá‹ nah¡»aijí«, njáa¤â‹nah¡»aijí« v›tsî öu« btËah»É£lJ v‹gJ« mijbghJ#d§fŸ v›tsî öu« kâ¡»‹wh®fŸ v‹gJ« rÛg fhykhfbr‹id efÇY« btËÆl§fËY« elªJtU« elto¡if fËÈUªJ e‹whŒ m¿ayh«. cjhuzkhf “fh§»uá‹ K¡»a bfhŸiffŸvšyh Þjy Þjhgd§fis¡ if¥g‰WtJjh‹” v‹gjhf ïUªJ«k‰W« všyh¡ f£áfS« mjhtJ Rauh{Ía¡ f£á, Rah£á f£á,njr¥ ãujhd¡ f£á, c¤ânahf¥ ãujhd¡ f£á, njáa¡ f£á,Rna¢ir f£á v‹»‹w ï¤jid f£áfS« Tl ïijna mjhtJnj®jš Þjhgd§fis if¥g‰w nt©oanj K¡»a flik v‹gjhfïUªJ« Tl ï›tsî f£áfS« nr®ªJ xnu moahŒ #ÞoÞf£áia mÊ¡f nt©L« v‹W« mj‹ Mâ¡f¤ij xÊ¡fnt©L«v‹W« ïuî gfyhŒ vGâí« bjh©il »Êa f¤âí« nghjh¡Fiw¡F TÈ M£fisí« fhÈ M£fisí« É£L f¤J«gobrŒJ« fyf« brŒí«go brŒJ« k‰W« v›tsnth Nœ¢áfŸbrŒJ« mjhtJ #ÞoÞ f£á RakÇahij¡ f£áÆš ml§»É£lJv‹W« RakÇahij¡ f£á ehÞâf« gu¥ã eh£il¡ bfL¡»‹wJv‹W« ïit ïu©L« nr®ªJ rhÄ¡F¥ gz« bryî brŒa nt©lh« v‹W« #hâ ïšiy v‹W« nfhÆš f£l nt©lh« v‹W«filáahf rhÄna ïšiy v‹W brhšY»‹w bj‹W« k‰W« v›tsnth Éõk¥ ãurhu« brŒJ« filáahf nj®jšfŸ tU«rka§fËš fh§»uÞ monahL kiwªJ bfhŸStJ« nghärhiuit¤J¡ bfh©L bghJ¡ T£l« el¤JtJ«, fhÈfis it¤J¡bfh©L fÄ£o¡ T£l« el¤JtJkhd Ãiyik¡F tªJÉ£lijm¿ahjhÇšiy, cjhuzkhf br‹idÆš kfh#d rig k©lg¤âšelªj khfhz¡ fÄ£o T£lK« Íšyh fh§»uÞ fÄ£o T£lK«el¤j¥g£l itgt§fŸ “jÄœehL” “RnjrĤâu‹” KjÈa njÓa¥g¤âÇiffŸ v‹gdt‰¿ÈUªJ m¿ªJ bfhŸsyh«. ï‹dK«bjËthŒ ahU¡fhtJ mt‰¿‹ nah¡»aijfŸ bjÇa nt©Lkhdhš m¡fÄ£ofËY« k‰W« btËÆl§fËš cŸs fÄ£ofËYKŸs m§f¤âd®fis¥ g‰¿ m¿tj‹ _yK« bjǪJ bfhŸs

Page 56: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9111Fo muR - 1929 (((((2))))) 110

âU. kfkJ eã ãwªj ehŸbfh©lh£l«

vdJ m‹gh®ªj ïªJ KÞä« rnfhju®fns! ï‹iwaâdkhdJ xU bgÇa kfhÅ‹ ãwªj âdkhf¡ bfh©lhl¥gL«âdkhF«. Mdhš, m«kfh‹ Kfkâa®fS¡F kh¤âu« brhªjkhdt® v‹W«, Mjyhš mt®fŸ kh¤âu«jh‹ m«kfhÅ‹ ãwªjehŸ bfh©lhl cÇikíilat®fbs‹W« e«Äš gy® Ãid¤J¡bfh©oU¡fyh«. m›tsnthL kh¤âukšyhkš m¡T£l¤âš xUïªJ v‹gtdh»a eh‹ v¥go¤ jiyik t»¡f¡ TLbk‹WTl gy®fUjyh«. nkY« ït‰¿‰F eh‹ rkhjhd« TW«nghJ vdJ ïªJrnfhju®fŸ v‹gt®fŸ gy® v‹ ÛJ« rªnjf¥g£L eh‹ kfkâa®fS¡nfh, kfkâa kj¤â‰nfh t¡fhy¤J th§»¥ ngRtjhfî«fUjyh« v‹whY« ïªJ¡fŸ v‹gt®fŸ v‹id¥ g‰¿ v¥go¡fUJ»wh®fŸ v‹gij¥ g‰¿ eh‹ r‰W« ftiy¥glhkš vdJkfkâa rnfhju®fŸ v‹id ï›ÉHhÉš fyªJ bfhŸs rªj®¥gkˤjJl‹, Äf¥bgUikahd ï›ÉHhɉF¤ jiyik t»¡F«bfsut¤ijí« vd¡fˤjj‰F Kj‹ Kjyhf eh‹ v‹ kd¥ó®tkhd e‹¿a¿jiy vdJ KÞä« rnfhju®fS¡F¤ bjÇɤJ¡bfhŸS»nw‹.

kj«kj«kj«kj«kj«

rnfhju®fns! eh‹ kj§fŸ v‹gitfis bašyh« k¡fË‹ï›îyf thœ¡if ey¤â‰F«, ï‹g mDgt¤â‰F« mDTykhfïU¡f nt©L« v‹D« v©z¤njhL m›t¡fhy¤âa m¿P®fshš V‰gL¤j¥g£l bfhŸiffŸ v‹Wjh‹ fUJ»‹wtndašyhkš, mt‰iw xU “M¤kh®¤j rhjd«” v‹nwh, “bjŒåf¤ j‹ik”íila bj‹nwh, ï›îyf thœ¡if¡F nk‰g£l Vnjh xU fâ¡Fkh®¡fbk‹nwh eh‹ á¿J« fUJtJ« ïšiy; mij¥ g‰¿ eh‹á¿J« ftiy bfhŸStJÄšiy. m¥go ntW ahuhtJ fUJtjhŒïUªjhY« Tl ï›îyf thœ¡ifÆ‹ mDgt¤ij¥ bghW¤J¤jh‹m¤ “bjŒåf fâfŸ” v‹gitfË‹ gy‹fS« ïU¡f¡ TLnk

ïšiy v‹gijí« e‹whŒ m¿ªâUªjhY« ïÅí« mt®fS¡Fá¿jhtJ e«ã¡if vjdhš ïU¡»‹wJ v‹W gh®¥nghkhdhš xnuxU Éõa« jh‹ v‹W cWâahŒ¢ brhšYnth«. mbj‹dbtÅš#ÞoÞ f£áahU¡F« RakÇahij¢ r§f¤jhU¡F« VjhtJ kdÞjhg« tªjjh v‹gâY« mšyJ #ÞoÞ f£á¡fhu®fS¡ FŸshfnthVjhtJ ãÇÉid V‰g£ljh v‹»‹w e«ã¡ifÆYnk mt®fŸ cÆ®it¤âU¡»‹wh®fŸ.

Rkh® IªJ khj fhykhf br‹id ef® KGtJ« MÞâf¥ãurhu« brŒJ flîŸfisí« òuhz§fisí« bjU¤ bjUthŒ,â©iz â©izahŒ¡ fh¥gh‰¿í« fh§»uá‹ nah¡»aijí«njáa¤â‹ nah¡»aijí« mj‹ jiyt®fË‹ nah¡»aijí«Inah ght«! mGthu‰w ãzkhŒ nghdij¤ jÉu ntbwh‹WÄšiy. ïÅí« gh®¥ngh«.

Fo muR - f£Liu - 25.08.1929Fo muR - f£Liu - 25.08.1929Fo muR - f£Liu - 25.08.1929Fo muR - f£Liu - 25.08.1929Fo muR - f£Liu - 25.08.1929

Page 57: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9113Fo muR - 1929 (((((2))))) 112

v‹gJ ig¤âa¡fhu¤jd« v‹gnj ekJ mã¥ãuha«. k‰wgo ntWvj‰F v‹nghkhdhš eh« bgÇah® v‹W«, kÅj¤j‹ik¡F Û¿dt®v‹W« x¥ò¡bfh©l xUtiu ã‹g‰wî«, mtuJ cgnjr¥goel¡fî« k‰W« mªj¥go k¡fis el¥ã¡f¢ brŒa Ka‰á¡fîkhdfhÇa§fS¡nfjh‹ m›Éj bgÇahÇ‹ bfh©lh£l§fis cgnah»¡f nt©L« v‹ng‹.

vdnt, ï‹W eh« bfh©lhL« âU.kfkJ eã mt®fË‹ãwªj ehŸ bfh©lh£lkhdJ eh‹ K‹brh‹d KiwÆš bfh©lhl¤j¡f xU x¥g‰w bgÇahÇ‹ bfh©lh£l« v‹nw brhšYnt‹.ï‹dK« És¡fkhf¢ brhštjhdhš ï¥nghJ e«khš kj¤jiyt®fŸ v‹W brhšy¥gL« bgÇah®fËš všyh« âU.kfkJ eã mt®fŸnkyhdt®fŸ v‹W«, všyh k¡fS« bghJthf¥ bgÇJ« mtiu¥ã‹g‰w cÇah® v‹W« Tl ijÇakhŒ¢ brhšYnt‹. VbdÅšâU.kfkJ eã mt®fË‹ kjnk (bfhŸiffns) k‰w všyhkj¤ijÉl ãªâaJ« rÛgkhdJkhd kjkhF«. Mjyhš mJ k‰wkj§fËš cŸs F‰w« Fiwfis všyh« Ú¡»¢ r‰nww¡FiwavšnyhuhY« x¥ò¡bfhŸs¡ Toa msî Ó®âU¤jKilabj‹W«brhšYnt‹. v¥gobaÅš Rkh® ïu©L _‹W MÆu M©LfS¡F K‹ò cyf¤âš v§F« ïªJ kj¡ bfhŸiffŸ, mjhtJ, MÇakj¡ bfhŸiffns guÉ tªâUªjjhf¤ bjÇa tU»‹wJ. mJv¥gobaÅš, gy bjŒt tz¡fK«, É¡»uf tz¡fK«, étgÈÆLtJ« Kjyhd fhÇa§fns xU fhy¤âš cyf¤âš kj¡ bfhŸifahŒ ïUªJ tªâU¡»‹wJ. mâÈUªJ xUòw« ò¤jU« k‰bwhUòw« »¿ÞJî«, k‰W« gy bgÇahU« Ó®âU¤j« brŒa¥ òw¥g£LÄf¡ fZl¤Jl‹ Ka‰á vL¤J tªâU¡»‹wh®fŸ.

mt®fŸ Ka‰áahdJ mªj¡ fhy¤â‰F¥ òâajhŒ¤ njh‹¿ajhnyna mt®fŸ eh¤âf®fŸ v‹W gÊ¡f¥glî«, J‹g¤â‰fhshfî« ne®ªjJl‹, »¿ÞJ ehj®, rh¡fuOÞ KjÈat®fŸ bfhšyî«g£lh®fŸ. mj‰F« btFfhy¤â‰F¥ ãwF m¡bfhŸiffËÈUªJ«Ó®âU¤j« brŒa¥ òw¥g£ltnu ekJ âU.kfkJ eã mt®fshth®fŸ. vdnt, eã mt®fŸ caÇa òJ¡bfhŸiffis, mjhtJÄ¡f kÅj¤j‹ik thŒªjjhfî«, kÅj t®¡f¤â‰F V‰wJ«,mtáakhdJ«, bgÇJ« m¿É‰F¥ bghUªâajhfî« f©Lão¤J¥gu¥ãdh®. ï›Éj caÇa bfhŸiffŸ mtU¡F kh¤âu« v¥gonjh‹¿‰W v‹nghkhdhš, mt® k‰w kj§fË‹ Fznjhõ§fisvšyh« e‹F m¿ªJ filáÆš ãªâa fhy¤âš V‰gL¤âdkjkhjyhš mJ TLkhdtiu âU¤j¤Jl‹ brŒa KoªjJ. Mdhšm¥bghGJ« giHa bfhŸif¡fhu®fŸ âU.eã mt®fisí«

xÊa mj‰F ÉgßjkhŒ ïU¡f KoahJ. Mjyhš mj‰bf‹W ntWKa‰áfŸ nt©lh« v‹nw m¥go¥g£lt®fS¡F eh‹ brhšYtJtH¡f«. k‰W« mJ nghynt jh‹ vªj kj¡ bfhŸiffisí« xUflîŸ c©lh¡»dh® v‹nwh mJ v¥nghij¡F« bghU¤jkhdbj‹nwh, mt‰¿š xU á¿J Tl fhy njr t®¤jkhd¤ij mDrǤJkh‰w¡TlhjJ v‹nwh eh‹ xUnghJ« x¥ò¡ bfhŸStJÄšiy.mJ nghynt všyh kj¤ jiyt®fŸ v‹gt®fis¥ g‰¿í« Tleh‹ mt®fis xU bghJey nrit¡fhu® v‹W«, k¡fËl« m‹ò«ïu¡fK« bfh©l bgÇah® v‹W« cyf e‹ik¡fhf j‹dy«ÉL¤J ãw® ey¤â‰fhfnt ciH¤j c¤jk¤ âah»fŸ v‹W«jh‹eh‹ fUJtnj jÉu, kj¤ jiyt®fis všyh« flîŸ v‹gt®v‹nwh, flîshš mD¥g¥g£lt® v‹nwh, flîŸ mtjhu« v‹nwh,eh‹ á¿J« fUJtâšiy. VbdÅš, cy»š gy kj§fS«, gy kj¡bfhŸiffS« x‹W¡bfh‹W Kuzhfî«, xUtU¡bfhUt® x¥ò¡bfhŸs KoahkÈU¡F«nghJ xnu flîŸ ï¤jid kj§fisí«c©lh¡» ïU¥ghbu‹W v¥go x¥ò¡ bfhŸs Koíbk‹W njh‹Wtjhnynajh‹, ïJ xUòwÄUªjhY«, k‰bwhU òw¤âš ïªJkj¤jiyt®fŸ kh¤âu« flîshnyna mD¥g¥g£lt®fbs‹WfUJ»‹wt®fS¡F ntW rkhjhd« v‹d bt‹whš, “všyhgil¥ò« všyh njh‰wK« všyh k¡fS« flîshš c©lh¡f¥g£lJ” v‹W brhšy¥gLifÆš xU áyU¡F kh¤âu« flîŸmtjhu«, flîshš mD¥g¥g£lt®fŸ v‹»‹w ng® v¥go¥bghUªJ« v‹gnj ekJ gâyhF«. ï¥go ïU¡f xU áyiu kh¤âu«k¡fŸ bjŒt¤j‹ik bghUªâat®fŸ v‹W«, mtjhuòUõ®fŸv‹W«, flîshš mD¥ãat®fŸ v‹W« V‹ brhšY»‹wh®fŸv‹W gh®¥nghkhdhš, mj‰F« xU rkhjhd« ïU¡»‹wbj‹gnjekJ mã¥ãuha«. v‹dbtÅš eh« bghJthf k¡fË‹ r¡âí«FzK« ï›tsîjh‹ v‹W xU msî¡F£gL¤â îza« brŒJit¤âU¡»‹nwh«. mªj msî¡F nk‰g£l r¡âiaí« Fz¤ijí« v§fhtJ f©L mJ kÅj¤j‹ik¡F Û¿aJ v‹gjhf eh« KoîbrŒí«nghJ, rhjhuzkhf ekJ thœÉš kÅj¤j‹ik¡FÛ¿djhf¡ fUJ« vijí« eh« ‘bjŒt¤j‹ik’ v‹W fUJ»‹wtH¡fkhŒ É£ljhš ïijí« “bjŒt¤j‹ik” v‹W brhšynt©oat®fsh»ÉL»‹nwh«. v¥goahdhY« m¥go¥g£lt®fŸbgÇah®fŸ v‹gâY«, ghuh£l¥glî«, bfh©lhlî«, kÇahijbrŒa¥glî« cÇat®fŸ v‹gâY« á¿J« rªnjfÄšiy. Mdhšmt®fis¡ bfh©lhLtJ v‹gJ mt®fis¥ ngh‹w cUt¤ijC®ty« brŒtj‰nfh, ói#, mãnlf«, c‰rt« brŒtj‰nfh,mt®fŸ ÛJ gh£L, g#id ghLtj‰nfh, bfh©lh£l« brŒtJ

Page 58: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9115Fo muR - 1929 (((((2))))) 114

brŒtbj‹gJ K¡»akhdjhF«. m‹¿í« m«khâÇahd M£áe‹ik¡nf kj¤ij¡ fh¥gJkhF«. nkY« mJ xU rk¤Jt¡bfhŸif¡ bfh©l kjkhF«. mjhtJ kfkâa kj¤âš k¡fS¡FŸãwÉÆš ca®î jhœî v‹gJ »ilant »ilahJ. gz¡fhu‹,ViH, go¤jt‹ goahjt‹; ïis¤jt‹ gyrhÈ v‹»‹w ɤâahrÄšyhkš rfyU¡F« thœÉš rfy cÇikí« mË¡»‹wJ. nkY«kfkâa kj« x‰Wikiana mâfkhŒ¡ bfh©oU¡»wJ. mjhtJmªj kj¤ij¢ nr®ªj xU jÅ kÅjD¡F xU áW Ô§F mªÃadhšbrŒa¥g£lhY«, clnd mt®fŸ všnyhU« x‹W To, j§fS¡FtªjJnghš fUâ mtD¡F cjÉ brŒa mtrukhŒ KªJ»‹wh®fŸ.m‹¿í«, mJ m‹igí« rnfhju¤Jt¤ijí«, mo¥gilahf¡bfh©l kjkhF«. v‹dbt‹whš, C®ng® bjÇahjt®fshdhY«,kfkâa® v‹W bjǪjhš, xnu ïiyÆš rh¥ãL«goahd m‹ò«rnfhju¤JtK« bfh©oU¡»wJ. mJ “r©lhs®fisí«” u£á¡F«rkakhF«. VbdÅš e«khš r©lhs®fŸ v‹W xJ¡»¤ jŸs¥g£lk¡fis¤ j§fŸ rka¤âš nr®¤J mt®fS¡F¢ rfy cÇikiaí«bfhL¡»‹wh®fŸ. k‰W« kfkâa kjkhdJ åu¤ijí« M©ikiaí« bfhL¡F« kjkhF«. v¥gobaÅš mt®fS¡F k‰wt®fisÉl JÂî mâf«; mt®fis¡ f©lhš k‰wt®fŸ ga¥gL»‹wh®fns xÊa mt®fŸ ahU¡F« ga¥gLtâšiy.

kfkâa kj¤âš bg©fS¡F cÇik ïU¡»‹wJ. mjhtJbg©fS¡F¢ brh¤JÇik c©L; Éjth Éthf« c©L; fztD«kidÉí« x¤J¡ bfhŸshÉ£lhš Éy»¡ bfhŸs¢ Rjªju« c©L;go¡f¢ Rjªju« c©L; Mdhš nfhõh Kiwia¥ g‰¿ F‰w«brhšyyh«. MdhY« tutu mJî« Éy¡f¥gL»‹wJ. cjhuzkhfJU¡»Æš bg©fŸ c¤ânahf« t»¥gJ«, M¥fh‹ njr¤âÈUªJbg©fis btËeh£o‰F¥ go¡f mD¥ã ïU¥gJ«, iAjuhgh¤,ierh« mt®fŸ, jdJ ò¤âÇfSl‹ jhuhskhŒ¢ br‹idÆšcyÉdJkhd fhÇa§fis¡ ftŤjhš mJî« Ó¡»u¤âš kh‰wkila¡ TL«. kf«kâa kj« bjŒt tz¡f¤âš Ä¡f f©o¥igí« bryî RU¡f¤ijí« cilajhF«. mjhtJ, xnu flîŸv‹gJ« mJî« ehk«, %g«, Fz«, F¿ KjÈaitfŸ m‰wJv‹gJ«, mj‰F ÉnuhjkhŒ¥ gy flîŸfis brhšYtnjh, mšyJflîS¡F %g«, bg©L, ãŸis, it¥gh£ofis V‰gL¤Jtnjh,óir, c‰rt« KjÈaitfËš bryî brŒtnjh Ä¡fnjhõ« v‹W«m¥go fUJ»‹wt®fisí« brŒ»‹wt®fisí« j§fŸ vâÇfŸv‹W« fUJ«go f‰ã¡»‹wJ. kf«kâa kj« j®k Éõa¤âš Ä¡fãunah#dkhd fhÇa¤ij¢ brŒÉ¡»wJ. mjhtJ xU KÞÈ« jdJbrh¤âš, mšyJ jdJ tU«goÆš ï‹d ghf« j®k¤â‰F¡

ehÞâf® v‹W«, flîŸ Jnuh» v‹W« brhšÈ gyÉj¤âY«J‹òW¤â ïU¡»‹wh®fŸ; bfhšyî« Ka‰á¤âU¡»‹wh®fŸ.v‹whY«, âU.eã mt®fŸ vj‰F« mŠrhkš cWâíl‹ ËW jkJbfhŸifia k¡fËl« e‹whŒ gâí«go brŒâU¡»wh®. vdnt,mtiu m¡fhy¤â‰nf‰w xU bgÇa Ó®âU¤j¡fhu® v‹W«, j‹dyk‰w bgÇa âah» v‹W«, Ô®¡fjÇá v‹W« brhšÈahf nt©L«.eh‹ ï¥go¢ brhšYtj‰F Mjhukhf ï‹iwaâd« m¥bgÇahÇ‹bfhŸiffË‹ bgUikfis¥ g‰¿í«, mt‰¿‰F« ekJ ïªJ kj¡bfhŸiffŸ v‹gt‰¿‰F KŸs jhuj«Äa¤ij¥ g‰¿í« j§fŸK‹vd¡F¤ njh‹¿aij vL¤J¢ brhštâš Ú§fŸ r‰W ftd« brY¤âeL ÃiyikÆš ïUªJ nf£f nt©L« v‹W ïªJ KÞä«rnfhju®fis¡ nf£L¡ bfhŸS»nw‹.

j¤Jth®¤jK« ãu¤âa£r mDgtK«j¤Jth®¤jK« ãu¤âa£r mDgtK«j¤Jth®¤jK« ãu¤âa£r mDgtK«j¤Jth®¤jK« ãu¤âa£r mDgtK«j¤Jth®¤jK« ãu¤âa£r mDgtK«

rnfhju®fns! eh‹ mªj¥go brhšYtâš FuhÅš v‹dbrhšÈÆU¡»‹wJ v‹gij¥ g‰¿nah, ïªJ ntj« v‹gjh»aeh‹F ntj§fËš v‹d brhšÈ ïU¡»‹wJ v‹gij¥ g‰¿nahbrhšy¥ òw¥g£L m›t«kj Mjhu§fshd ò¤jf§fËš vGj¥g£litfis¥ g‰¿ eh‹ x‹W« brhšy¥ nghtâšiy. VbdÅš,eh‹ mitfis všyh« go¤jtdšy; m‹¿í« ò¤jf§fËšïU¥gjhf¢ brhšY« bgUikfŸ ek¡F xU gyidí« juKoahJ.xU fh»j¤âš r®¡fiu v‹W vGâ¡ bfh©L e¡»dhš ïÅ¡Fkh?m‹¿í« mt‰¿‰F v¥go nt©LkhdhY« “j¤Jth®¤j«”brŒa¡TL«. Mjyhš mij¥g‰¿ ãuÞjhã¡fhkš, ïu©L kj¤â‹nguhY«, ãu¤âa£r¤âš eh« fhQ« Éla§fis¥ g‰¿í« m›t«kj¡fhu®fŸ mDgÉ¡F« gyid¥ g‰¿í« vL¤J¥ngR»‹nw‹.VbdÅš, vªj kj¤â‹ bfhŸifÆ‹ bgUikí« mªjªj kj¤ij¥ã‹g‰W»‹w k¡fS¡F eh£o‰F c©lh¡» ïU¡F« gy‹fis¡bfh©Ljh‹ ârÆ¡f nt©Lnkašyhkš, mJ xU fhy¤âšbrŒjjhf¢ brhšy¥gL« fijfis¡ bfh©nlh, m«kj¤ jiyt®fŸ,xU fhy¤âš brŒjjhf brhšy¥gL« m‰òj§fis¡ bfh©nlh,Éah¡»ahd« brŒtjhš V‰gL« mH»a fU¤J¡fis¡ bfh©nlhârƤJ ÉlKoahJ. m¥go ârÆ¥gjhš cyf¤â‰F xU gyD«V‰g£L ÉlhJ. Mjyhnyna jh‹ ãu¤âa£r mDgt¤ij¢brhšY»‹nw‹:-

kfkâa kj« v‹gJ xU njÓa kjkhF«. m«kj¤â‹ K¡»aj¤Jt« v‹dbt‹whš, m«kj¤ij¥ ã‹g‰W« r_f« bfh©lnjr§fis m¢r_f e‹ik¡nf‰wjhd, M£á¡FŸ ïU¡f¢

Page 59: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9117Fo muR - 1929 (((((2))))) 116

Ó®âU¤j kjkhdjhY«, kfkJ eã mt®fŸ ešy mDgt K«,PhdK«, Ô®¡f jÇrdK«, cWâí« bfh©ltuhdjhY«, cyf¤âšcŸs kj§fËš všyh« áwªj kj« v‹W brhšy¤j¡f jhÆU¡»‹wJ. ïj‰F ne® Énuhjkhf ekJ kj« v‹gâš cŸs FiwfisvL¤J¢brhšy ïªj¢ rªj®¥g¤ij cgnah»¤J¡ bfhŸs vd¡FïZlÄšyhjjhš mt‰iw k‰bwhU rka« brhšyyh« v‹WïU¡»‹nw‹. filáahf, eh‹ ïªJ kf«kâa rnfhju®fS¡F¢brhšYtbj‹dbt‹whš, kj¤â‹ fhuzkhf ïªJ KÞä«fS¡F¤Jntõ« á¿J« ïU¡f¡ TlhJ v‹gnjahF«. v¡fhuz¤ijK‹Å£nlh, kj§fŸ v‹whny KjyhtJ, k‰bwhU kj¤âÅl¤âšJntõ« bfhŸStnj K¡»a flikahÆU¡»‹wJ. cjhuzkhfïªJ¡fŸ v‹gt® kfkâa®fis btF ïÊthŒ¡ fUJtJ vd¡F¤bjÇí«. mjhtJ kfkâaid¤ bjh£l msî¡F rßu¤âYŸsjiria mW¤bj¿a nt©L« v‹W ïªJ¡fŸ brhšÈ¡ bfh©oUªjJ vd¡F¤ bjÇí«. ï¥nghJ« JY¡f® v‹whš Äny¢r® v‹WrkÞ»Uj§fËY« mij¢ rh®ªj jÄœ mfuhâfËY« m®¤j«vGj¥g£oU¡»‹wJ. JY¡f ghiõia¡ Tl jÄœ ghiõia¥gh®¥gd®fŸ brhšYtij¥ nghynt Äny¢rghiõ v‹nw gh®¥gdÃf©LfËY« mfuhâfËY« ï‹dK« ïU¡»‹wJ. ï›ÉjJntõ cz®¢á cŸst®fËl« kfkâa®fŸ v¥go x‰WikahŒïU¡f Koí«? Mjyhš ïªJ¡fŸ jh‹ Kj‹ Kjyhf kfkâa®fËl« rnfhjught« fh£o mt®fË‹ e«ã¡if¡F¥ gh¤âukhfnt©L«. T£l¤âš x‹whŒ c£fhªâU¥gjhnyna x‰Wik ïU¡»‹wJ v‹W Ãid¤JÉl¡ TlhJ. ïªeh£oš cŸs 8 nfho kfkâa®fis my£áa« brŒnjh, mt®fŸ T£LwÉšyhknyh, ekJeh£o‰F ešyurh£áia c©lh¡»Élnth âU¥âfukhd thœ¡ifia V‰gL¤jnth Koant Koahbj‹nw brhšYnt‹. m‹¿í«mt®fis ïUªj eh£ilÉ£L¤ Ju¤â Él Koahbj‹W«brhšYnt‹. ïªj eh£oYŸs 8 nfho kfkâa®fË‹ gykhdJ 16nfho ïªJ¡fË‹ gy¤â‰F¢ rkhdkhdbj‹WTl brhšYnt‹.v¥goba‹whš, ïªJ¡fËl¤âš kf«kâa®fS¡F mte«ã¡ifïšyhkÈUªâUªjhš ïªâahî¡F #th¥jhÇahd M£á btFfhy¤â‰F K‹ng V‰g£L mDgɤJ¡ bfh©oU¡Fbk‹gâšá¿J« vd¡F¢ rªnjfÄšiy.

ï¥bghGJ« ekJ eh£oš Ô©lhjt®fŸ v‹D« Mwiu¡nfho jhœ¤j¥g£l k¡fŸ ehis¡F kfkâa®fsh»É£lhš kWehnsïªâahÉ‹ e‹ik¡nf‰w murh§f« V‰g£LÉL« v‹W cWâahŒ¢brhšYnt‹. Éf, ïªâahî¡F VjhtJ xU fhy¤âš bghW¥gh£áV‰gl nah¡»aij c©lh»É£lJ v‹W brhšy¥gL« fhy«

bfhL¡fnt©L« v‹W ïU¥gJ mKÈš ïšyhÉ£lhY«,bfhL¡F« gz¤ij ViHfS¡F« fZl¥g£L r«ghâ¤J rh¥ãlKoahjt®fS¡F« mehij¥ ãŸisfis¡ fh¥gh‰¿, fšÉ, bjhÊšf‰W¡ bfhL¥gj‰F« cgnahf¥gL¤j¥ gL»‹wnj xÊa j®k¤â‹nguhš nrh«ng¿fis c‰g¤â brŒtâšiy. kfkâa kj« k‰wkj§fis Él, Äfî« ehfÇf« bfh©lJ v‹WTl brhšyyh«.mjhtJ kfkâa®fŸ czÉš r¤JŸs czî bfhŸS»‹wh®fŸ.xnu tif rh¥ghL Uá, gy«, r¤J, âU¥â M»aitfis¡ bfhL¡F«, ešy ešy gH t®¡f§fS«, r¤JŸs Éij t®¡f§fS« bgÇJ«mt®fshnyna ekJ eh£L¡F¡ bfh©L tu¥g£lJ. it¤âa¤âšÄ¡f nk‹ikahd Kiwiaíilat®fŸ. mšth ÉY« r®¥g¤âYnk v«khâÇahd Éahâ¡F« kUªJ c©L. r§Ñjnkh k‰w r§Ñj¤ij Él nk‹ikahdJ. f£ol§fŸ f£Ltânyh k‰wt®fisÉlmy§fhukhf á¤âu ntiyfsikª jjhfî« f£Lth®fŸ. thrid¤âuÉa§fËš k‰wt®fis Él áwªjt®fŸ. muáaš M£áKiwÆšmt®fŸ Ä¡f PhdKila t®fŸ; Úâ cilat®fŸ v‹W« brhšyyh«. v¥go vÅš, muáaš mâfhu§fS¡F mnefkhŒ kfkâabga®fns ï¥nghJ« tH§F »‹wJ. m‹¿í« mt®fSila_®j©Âakhd Mâfhy¤âY« ïªâahÉ‹ bršt¤ij mªÃaeh£o‰F¢ Rw©o¡ bfh©L nghfÉšiy. mªÃa® bfh©L nghfïl« bfhL¡fî« ïšiy. k‰wgo VjhtJ ïu©blhU Éõa§fŸkhWg£ljhf¡ fhz¥gl yhkhÆ‹, mitfŸ kfkâa bfhŸiffŸV‰gL¤j¥g£l mªj¡ fhy¤â‰F« ïl¤â‰F« ï¥nghija Ãiyik¡F« cŸs jhu j«Äa¤ij¥ bghW¤âU¡fyhnk xÊa nt¿šiy.k‰W« Kšyh¡fshš VjhtJ áy _l e«ã¡iffis¥ òF¤âÆU¡fyh«. MdhY« mJ mt®fŸ njÓa¤ijahtJ thœ¡if¢ Rjªju¤ij ahtJ bfL¡f¡Toa m›tsî nflhdjhf ïšiy. m‹¿í«,mJ ï¥nghija Ãiyik¡F fhynjrt®¤jkhd¤â‰F V‰wgoÓ®âU¤j« brŒJ kh‰¿¡ bfhŸs¤ JªJ« ïU¡»‹wJ. cjhuzkhf, JU¡» Ó®âU¤jK« M¥fh‹Þjh‹ Ó®âU¤jK«, m¢Ó®âU¤j«brŒj m›turh§f§fis ïªâa kfkâa®fŸ MjÇ¥gJ«, M»aitfis¡ ftŤjhš mj‹ bgUik És§F«.

nkY« kfkâa kj« Ä¡f RakÇahij cz®¢áíilaJv‹W« brhšYnth«. v¥go v‹whš, mJ ïÅ cyf¤â‰F flîŸmtjhu§fnsh, eãkh®fnsh, Ô®¡fjÇáfnsh tu¡TL« v‹gijxU¡fhY« x¥ò¡ bfhŸStâšiy. kÅjid kÅj‹ tz§Ftijnah, mt‹ fhÈš ÉGtijnah, mJá¿J« r«kâ¥gâšiy.ïÅí« ïj‹ bgUikfŸ mdªj« c©L. ï›tsî bgUikfS¡F« fhuz« v‹dbt‹whš, K‹ brh‹dgo ïJ rÛgfhy

Page 60: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9119Fo muR - 1929 (((((2))))) 118

RakÇahij ïa¡f«

RakÇahij ïa¡fkhdJ muáašfË‹ nguhš ekJ eh£oYŸs gy f£áfis¥ nghyšyhkš m‹Åa®fËl« ïUªJahbjhUÉjkhd áW Éõa¤ijí« vâ®ghuhkš k¡fË‹ m¿itÉs¡» mtut®fË‹ kd¥gh‹ikia kh‰Wtj‹ _ynk c©ikahd ÉLjiyiaí«, rk¤Jt¤ijí« j‹ kâ¥igí« c©lh¡f¡Toajhd xU ïa¡fkhF«. ï›Éa¡f¤â‹ K¡»a bfhŸifbašyh« f£L¥g£L mil¥g£oU¡F« m¿î¡F ÉLjiyiac©lh¡FtnjahF«. Mjyhš RakÇahij ïa¡f« v‹gij m¿îÉLjiy ïa¡f« v‹nw brhšyyh«. ïj‹ c©ik És§fnt©Lkhdhš, xU ne®ikahd kÅj‹ jdJ m¿î¡F« MuhŒ¢á¡F« cŸs f£L¥gh£ilí« Ã®¥gªj¤ijí« Ãid¤J¥ gh®¥ghndahdhš ï›Éa¡f¤â‹ bgUik jhdhf És§F«. rhjhuzkhfï›Éa¡f« njh‹¿ _‹W eh‹F tUl§fS¡FŸshf k¡fS¡FmJ c©lh¡» ïU¡F« cz®¢áia¥ gh®¤jhY« Tl, ï›Éa¡f«m¿î ÉLjiy ïa¡fkh mšyth v‹gJ e‹whŒ És§F«. Éf,

j§fSila brhªj m¿ÉdhY« M‰wÈdhY« ãiH¡fKoahkš m‹Åa®fË‹ K£lhŸ jd¤ânyna ãiH¤J¡ bfh©oUªjt®fshd muáaš njÓa¡ T£l¤jh®fŸ v‹gt®fS« rkaïašãš itÔf¥ g©oj¡ T£l¤jh®fŸ v‹gt®fS«, ï›Éa¡f¤jhš j§fSila thœÉ‰F« bgUik¡F« Mg¤J tªJÉ£ljhŒ¡fUâ ï›Éa¡f¤ij¥ ghku k¡fS¡F¤ âǤJ¡ T¿, mjhtJRakÇahij ïa¡f« njr¤Jnuhf ïa¡f« v‹W«, rka¤ Jnuhfïa¡f« v‹W«, eh¤âf ïa¡fbk‹W«, brhšÈ¡ bfh©L, v›tsnth Ka‰áí« f£L¥ghLkhd Nœ¢áfŸ brŒJ§Tl, ï›tsî¡F« RakÇahij ïa¡f« xU á¿J« ã‹dilahkš mo¡f mo¡fgªJ vG«òtJnghš, Éõk¥ ãurhu« brŒa¢ brŒa ï¥nghJïªâah njr KGtJ« gŠáš beU¥ò ão¥gJ nghš k¡fËl«guÉ¡ bfh©nl ngh»‹wJ.

ï›Éa¡f« Mu«ã¤j fhy« Kjš ïj‰F vâÇilahf ekJeh£oš ntiy brŒj g¤âÇiffŸ v›tsî v‹gJ ahtU¡F«

tUkhdhš, mªj¡ fhy¤âš ïªâahÉš 15 nfho kf«kâa®fshtJïU¥gh®fŸ. VbdÅš, mªj¥go 15 nfho kf«kâa®fŸ ïUªjhšjh‹ ïªâahî¡F« bghW¥gh£á mila nah¡»aij tu¡TL«v‹gjhfî« brhšYnt‹. VbdÅš bghW¥gh£á miltj‰FÉnuhjkhd bfhŸiffŸ kfkâa kj¤âš »ilant »ilahJv‹gJjh‹ eh‹ ï›tsî öu« vL¤J¢ brh‹dj‹ j¤JtkhF«.mJ nghynt kfkâa®fS« ftÅ¡f nt©oa ÉlaK« c©L.kfkâa®fŸ ïÅ ïªâahit É£L btËna¿Élyh« v‹nwh,mšyJ ïªJ¡fis ïªâahÉš ïšyhkš ïU¡F«go brŒayh«v‹nwh fUj Koant KoahJ. v¥goahdhY« ïªj eh£ošïUt®fS« ïUªJjh‹ Mf nt©L«. bghJthf ïªâahî¡FV‰g£l yhg eZl¤âš ïUt®fS¡F« g§F c©nl jÉu kf«kâa®fŸ v›Éj¤âY« Éy¡f¥g£lt®fŸ mšy. eh£o‹ e‹ikia¡fUâ ïªJ¡fSl‹ x¤JiH¤J¤ Ôu nt©oa mtáa« mt®fS¡F« c©L. Toa Ó¡»u¤âš ïªJ¡fŸ v‹gt®fS¡FŸ ïU¡F«mnef FiwghLfŸ Éy»Él¡TL« v‹nw Ãid¡»‹nw‹.m¥bghGJ ïªJ¡fŸ KÞä«fŸ v‹»‹w ɤâahr« ï›tsîfhz¥glkh£lhJ. ïªJ ah®? KÞä« ah®? v‹W Ryg¤âš ãǤJ¡fhz Koahj msî x‰Wik V‰gl¥ ngh»‹wJ v‹gâš vd¡FÄ¡f e«ã¡if ïU¡»‹wJ. kj¤â‹ nguhš cŸs btË ntl§fŸvšyh« kiwªJ kÅjt®¡f¤â‹ e‹ik¡F V‰w mtáakhdxG¡f§fSl‹ k¡fŸ všnyhU« xnu khâÇahŒ¡ fhz¥gL« fhy«mâf öu¤âš ïšiy v‹nw Ãid¤J¡ bfh©oU¡»‹nw‹.Mjyhš kf«kâa rnfhju®fŸ kj¤ijÉl, njr¤ijÉl KjyhtJeh« všnyhU« kÅj®fŸ v‹gij Phgf¤âš it¤J¡ bfh©LkÅj r_f¤â‹ e‹ik¡F V‰w kh®¡f¤âš x‹Wg£LiH¡fnt©L« v‹W nf£L¡ bfhŸS»‹nw‹. _l¥gH¡ftH¡f§fisí« m¿É‰F« MuhŒ¢á¡F« Énuhjkhditfisí« cj¿¤jŸs kÅj®fŸ v‹gt®fŸ všyh« jahuhÆU¡f nt©L«. bfhŸiffŸjh‹ kjnk xÊa, rl§FfŸ, ntl§fŸ kj« mšy v‹»‹wcz®¢á jhuhskhŒ x›bthUtU¡F« V‰glnt©L«. ïitfnsï¥nghJ vd¡F¤ njh‹¿a fU¤J¡fshF«. ït‰iw xË¡fhkšc§fŸ K‹ÅiyÆš brhšÈÉ£nl‹. VjhtJ jtWjšfŸ ïUªjhšmij jŸËÉ£L j§fS¡F rÇ v‹W g£lij kh¤âu« V‰W¡bfhŸS§fŸ v‹W nf£L¡ bfhŸS»‹nw‹.

F¿¥ò : 18.08.1929 M« ehŸ r¤âak§fy¤âš eilbg‰w kfkJ eããwªjehŸ ÉHh brh‰bghÊî.

Fo muR - brh‰bghÊî - 25.08.1929Fo muR - brh‰bghÊî - 25.08.1929Fo muR - brh‰bghÊî - 25.08.1929Fo muR - brh‰bghÊî - 25.08.1929Fo muR - brh‰bghÊî - 25.08.1929

Page 61: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9121Fo muR - 1929 (((((2))))) 120

všyh« K¡fho£L _iyÆš c£fhu it¤J« bgÇa bgÇag©oj®fŸ, rhÞâÇfŸ, rkathâfŸ, rka¤ jiyt®fŸ, r©l¥ãur©lthâfŸ v‹gt®fis všyh« btËÆš jiyfh£Ltj‰»šyhkš brŒJ« É£lJl‹, #hâ ïWkh¥igí«, rka ïWkh¥igí«, g©oj ïWkh¥igí« frfrbt‹W eR¡»¡ bfh©L tU»‹wJ. ï‹iwa âd« jÄœeh£oš ekJ ïa¡f¤â‰F Énuhjkhf VjhtJ xU muáaš f£á v‹gj‰F¢ bršth¡F fLfsthtJ ïU¡»‹wjh v‹W ahuhtJ gߣir gh®¡f ÉU«ãdhš ï¥nghJ eh£ošelªJ tU« nj®jšfisí«, mt‰¿‹ Koîfisí« ftŤJ¥gh®¤jhny nghJkhdjhf ïU¡F«.

cjhuzkhf, rÛg¤âš br‹idÆš elªj nj®jšfŸ bgÇJ«“njÓa¤â‰F«” “MÞâf¤â‰F«” ešy njhšÉia¡ bfhL¤J,“njr¤Jnuhf¤â‰F«” “eh°âf¤â‰F«” ešy bt‰¿ia¡ bfhL¤âU¥gjhdJ ahtU« m¿ªjjhF«. mJ kh¤âukšyhkš, njÓa¤â‹nguhY« MÞâf¤â‹ nguhY« nj®jšfS¡F Éf MŸfns»il¡fhk‰ nghdJ. “ehÞâf¤â‹” bršth¡F¡F« bt‰¿¡F« xUgߣirahF«. “fh§»unr bgÇJ” v‹w fh§»uÞ jiyt® âU.mŒa§fh® nj®jiy¥ g‰¿¤jh‹ x‹Wnk ftÅ¡f¥ nghtâšiyv‹W brhšÈÉ£lh®. “njrnk bgÇJ” v‹w f£á¤ jiyt®, ntiynghd âU.bt§»£luhk rhÞâÇah®, ntiy nghd kªâÇfŸM»at®fŸ ïU¡FÄlnk bjÇaÉšiy. c¤ânahfnk bgÇJ v‹Wã‹g‰Wnth® ïšyhj F£o njÓa¡ f£á ÞjhgfU« jhnd jiytUkhd âU.tujuh#&Y, fh§»uÞ njhšÉí‰w rªnjhõ¤âY« mŒa§fh® _iyÆš ml§»a rªnjhõ¤âY« _œ»¡»l¡»‹whnumšyhkš, j‹id¥ g‰¿ Ãid¡fnth, cyf« v‹d ngá¡ bfhŸS»‹wJ v‹gij¡ nf£fnth, eh£oš jdJ Ãiyik v‹d v‹gijgh®¡fnth, jdJ f£áÆ‹ nah¡»aij v‹d v‹gij¥ g‰¿ftÅ¡fnth, á¿J« neuÄšyhkš ïU¡»‹wh®. k‰W« “irt rkankãujhd«, rka M¢rhÇfns jdJ cÆ® v‹w âU.fšahz RªjuKjÈah® #ÞoÞ f£á¡fhu®fËl« br‹W RakÇahij¡ f£áÆšnr®ªjhš c§fS¡F X£L »il¡fhJ v‹W Äu£LtJ« #ÞoÞf£á¡F ÉnuhjkhŒ X£l®fŸ å£L¡F ïufáakhŒ elªJ “ehÞâf¡f£á¡F X£L¢ brŒahÔ®fŸ” v‹W brhšÈ gh®¥gd® fS¡F áyX£Lfis th§»¡bfhL¤JÉ£lJl‹ mt® ntiy KoªJÉ£ljhfÃid¤J¡ bfh©oU¡»‹wh®. k‰wgo MÞâf¡ TÈfnsh th§»dgz« rÇtu éuzkhƉwh ïšiyah v‹gij¡ Tl ftÅ¡fhkšïÅí«, gz« gz« v‹W TÉ¡bfh©L bfhL¡»‹whah mšyJv⮡f£áÆš nr®ªJ bfhŸs£Lkh v‹W âU.Ia§fhiu Äu£o¡bfh©oU¡»‹wh®fŸ. vdnt ïªj ÃiyÆš ï‹iwa âd« ekJ

bjÇí«. mjhtJ mªj¡ fhy¤âš eh£oš bršth¡fhÆUªj ‘RnjrĤâu‹’, ‘ïªJ’, ‘Rauh{ah’, ‘jÄœehL’, ‘etr¡â’, ‘nyhnfhgfhÇ’,‘CÊa‹’ KjÈa njÓa¥ g¤âÇiffŸ v‹git fS«, k‰W« gyF£o¥ g¤âÇiffS«, TÈ¥ g¤âÇiffS« kdjhu elªjitfis¤âǤJ¡ TWtJ«, fU¤J¡fis kh‰¿¡ TWtJ«, bghJk¡fS¡F¤JntõK« btW¥ò« c©lhF«go vGJtJkhd fhÇa§fËšbtF K«Kukhf <Lg£oUªjd. k‰W« ãurhu« brŒtâY«, njÓa¤jiyt®fŸ, ãurhuf®fŸ v‹gt®fŸ všnyhU« xnu KfkhŒâUths®fŸ ÓÅthrŒa§fh®, r¤âa_®¤â, uh#nfhghyh¢rhÇah®,fÈahzRªju KjÈah®, tujuh#&Y, FHªij, õhã Kf«kJ,m©zhkiy, F¥òrhÄ, ghty® v‹gt®fS« k‰W« njÓa«v‹gj‹ nguhš eh£oš ghku k¡fËl« bršth¡FŸs midtU«monahL gh®¥gd¡ T£lK«, fh¥ã¡fil jhá åL tiuÆš, r£lrig Kjš rªJ bghªJfŸ všyh« br‹W RakÇahij ïa¡f« njr¤Jnuhf ïa¡fbk‹W«, eh¤âf ïa¡fbk‹W« ïij¡ bfhštj‰F“M©lt‹ mUŸ bfh©L” JªJ É£nlh« v‹W«, “flîŸJiz bfh©L ïw§»É£nlh«” v‹W«, “»UZz gfthndJiz” v‹W« f®á¤J¡bfh©L bjh©il »Êa¥ ngáí«, gh®¤jh®fŸ. mt®fS¡FŸ t®zháuk kfhehL, irt kfhehL KjÈa kfhehLfŸ T£o Ô®khŤJ« gh®¤jh®fŸ. k‰W« òuhz¥ g©oj®fŸ,ò¤jf¡ fil¡fhu®fŸ, órhÇfŸ, FU¡fŸ, klhâgâfŸ KjÈa T£l¤jh®fS« njÓa nkilÆY«, rka nkilÆY« “RakÇahij ïa¡f«rka¤ij¥ ghœg©Â tU»‹wJ, ïij xÊ¡f nt©L«” v‹WT£l§fŸ ngh£L¡ TÉ¥gh®¤jh®fŸ.

ï›tsî« nghjhkš btËehLfËÈUªJ âUths®fŸ fhªâ,khsÉah, _Šnr M»at®fis¡ bfh©LtªJ ïj‰F vâÇilahf¥ãurhu« brŒJ« gh®¤jh®fŸ. ïÅí« ïufáakhf¢ brŒj ïÊjif¥ãurhu¤â‰F msnt ïšiy. v‹dbtÅš, e«Kila jÅ¥g£lehza¤ij¥ g‰¿í«, elto¡iffis¥ g‰¿í«, xG¡f§fis¥g‰¿í«, v›tsnth nftykhf¥ ngáí« TÈ bfhL¤J fhÈfisVÉÉ£L ngr¢ brŒJ«, brŒa¥g£l ïÊ ãurhu¤â‰F« msntïšiy. ï›tsî« nghjhkš e«ik¡ bfh‹WÉLtjhfî«, F¤âÉLtjhfî«, R£LÉLtjhfî«, k‰W« gyÉjkhŒ mtkhd¥gL¤Jtjhfî«, f©L vGâa mehknja¡ foj§fS¡F«, bghŒ¡ifbaG¤â£l foj§fS¡F« fz¡nf ïšiy. k‰W« ek¡FŸïUªj bjh©l®fis¡ bfh©L brŒÉ¤j FW«òfS¡F« msntïšiy. ï›tsî bjhšiyfisí« r§fl§fisí« jh©o ï›Éa¡f« ï‹iwaâd« xUthW jÄœ eh£oš cŸs bghJnkilfis všyh« if¥g‰¿, njÓa¤ jiyt®fŸ v‹gt®fis

Page 62: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9123Fo muR - 1929 (((((2))))) 122

Ó®âU¤j¢ r£l§fS«, rk¤Jt r£l§fS« r£lrigfË‹ _y«jh‹ brŒJ Ãiwnt‰¿¡ bfhŸs nt©oÆU¡»‹wJ. m¥nghJr®¡fhÇl« nghfhÉ£lhš, r®¡fh® r«kjÄšyhÉ£lhš v¥gor£l§fŸ brŒJ mitfis mKY¡F¡ bfh©L tuKoí«?m‹¿í«, r®¡fhuhš brŒa¥g£oU¡F« r£l§fS¡F¡ f£L¥g£Lr®¡fh® jait v⮥gh®¥gj‰F¤ jFªj go elªJ bfhŸshkšïU¡f¢ r£lrigÆš v¥ng®¥g£l njÓa mÄjthâ¡F« á¿J«ïlnk ïšiy. ï¥nghJ« âU.neU c£gl x›bthU njÓathâí«m¥go¤jh‹ elªJ bfhŸS»‹wh®fŸ. cjhuzkhf, ï¥nghJr®¡fh® brŒí« kJÉy¡F¥ ãurhu¤âš fh§»uÞ r£lrig¡ f£á¤jiyt® âUths®fŸ rhÄ. bt§flhry« br£oah®, bt§»lgâuh#&,ehnfÞtuuh› gªJY M»at®fbsš yh« r®¡fh® Ãakd« bg‰W¢r®¡fhUl‹ x¤JiH¤J¡ bfh©Ljh‹ tU»‹wh®fŸ. br‹idkhfhz x¤JiHahik jiyt® v‹gt®, mjhtJ fhªâah®f©Q¡F ïªâah KGtj‰F« x¤JiHahik j¤Jt¤ij cŸsgocz®ªj xnu xU c©ik x¤JiHahjhuhf¤ njh‹W« âU.á.uh#nfhghyh¢rhÇahU«, kJÉy¡F¥ ãurhu« r«gªj khŒ r®¡fh®Ãakd¤ij¥ bg‰W r®¡fhUl‹ x¤JiH¡f r«k⤠âU¡»‹wh®.vdnt, ïÅ ah® v›Éj¤âš r®¡fhiu g»ZfǤâU¡ »‹wh®fŸv‹gJ És§fÉšiy. nt©Lkhdhš, âU.r¤âa_®¤â ngh‹wt®fŸ, Fofhu®, bt¿fhu®nghš fhȤjdkhŒ r£lrig gh®¥gdušyhjm§f¤âd®fisí«, kªâÇfisí«, îthfrig m§f¤âd®fisí«itJÉ£L k‹Å¥ò¡ nf£L¡ bfhŸsyh«. Mfnt, ï›ÉjÃiyikÆš g»Zfhu¤â‰F« x¤JiHahik¡F« v‹d m®¤j«v‹gJ És§fhjt®fnsh, mšyJ nt©L« v‹nw ghku k¡fisVkh‰w nt©Lbk‹gt®fnshjh‹ RakÇahij ïa¡f« muáaÈšã‰ngh¡fhdbj‹nwh, njÓa¤â‰F Énuhjkhd bj‹nwh r®¡fhUl‹x¤JiH¡»‹wbj‹nwh brhšÈ¡ bfhŸs Koínk jÉu, k‰wgom¿P®fS« nah¡»a®fS« xU¡fhY« brhšy KoahJ v‹W cWâahŒ¢ brhšYnth«. mL¤jh¥nghš RakÇahij ïa¡f« njÓa¤â£l« v‹D« neU â£l¤ij V‰W¡ bfhŸshjJ xU bgÇafh§»uÞ Jnuhf« v‹W ahuhtJ brhšy tuyh«. Mdhš neU â£lkhdJ ïJnghJ ïªâahÉš mGthu‰w ãzkhŒ mG» eh¿¡»l¥gij ahnu kW¡ftšyh®. mj‹ eh‰w« ïªâah kh¤âukšyhkšï§»yhªâY« ehWtJ«, btŸisa®fŸ ïªj eh‰w« bghW¡fkh£lhkš _¡if¥ ão¤J¡ bfh©L ïªâah it¥ g‰¿ Ãid¥gJ«ïufáakh v‹W nf£»‹nwh«. neU â£l¤ â‰F mij M£nrã¡F«ÉnuhâfŸ ah® ah® v‹W v©Qtij Él, mij MjÇ¡F«mDTykhdt®fŸ ah® v‹W v©Qtnj RU¡fkhd ntiy

eh£oš RakÇahij ïa¡fK« mj‹ v⮥òfS« ïªÃiyÆšïUªJ tUtJ xU òwÄUªjhY«, m› Éa¡f¤â‹ c©ikahdbfhŸiffŸjh‹ v‹d v‹gij¥ g‰¿¢ r‰W ftÅ¥ngh«. RakÇahij ïa¡f« muáaÈš ã‰ngh¡fhŒ ïU¡»‹wJ, k‰wgo r_fÓ®âU¤j¤ JiwÆš všyh« rÇ v‹W gh®¥gdušyhj njÓathâfŸv‹gt®fs gy® ek¡F vGâÆU¡ »‹wh®fŸ. mjhtJ, muáaÈširk‹ fÄõid g»ZfÇ¡fhjJ«, r£lrigÆš x¤JiH¥gJ«muáaY¡F Énuhj« v‹gJ mt®fŸ fU¤J. Mdhš ï¥nghJirk‹ fÄõid g»ZfǤjJ ig¤âa¡ fhu¤jd« v‹W mt®fS¡nf njh‹¿É£lij¥ gh®¤jhš RakÇahij ïa¡f« v›tsîÔ®¡f jÇrdKŸsJ v‹gJ És§F«. mjhtJ fh§»uir¢ rh®ªjâU.M®.nf.õ©Kf« v«.vš.V., mt®fS«, Rah£á r§f¤ij¢ rh®ªjlh¡l® bgr©£ m«ik mt®fS«, ekJ Fiwfis gh®Èbk©LK‹ghf vL¤J¢ brhšy nt©Lbk‹W« gh®Èbk©il e«gnt©Lbk‹W«, mij¥ g»ZfÇ¡f¡ Tlhbj‹W« brhšÈ É£lh®fŸ. ïij vªj fh§»uÞthâí«, Rah£áthâí«, njÓathâí«ehËJtiu M£nrã¡fÉšiy. jÉu, fh§»uÞfhu®fS« ï›tUõ¤âa fh§»uÞ jiyt®fis nj®ªbjL¥gâš Óik¡F¥ nghŒgh®Èbk©lhÇl« ekJ Fiwfis vL¤J¢ brhšÈ thj« brŒJmt®fËl« Rauh{Ía« bgw¤ jFâíilat®fisna nj®ªbjL¡fnt©Lbk‹W« ngá ïU¡»‹wh®fŸ. ïijí« vªj g»Zfhuthâí« ïJtiu M£nrã¡fnt ïšiy. vdnt, gh®Èbk©ol«ekJ f£áianah Fiwfisnah brhšÈ¡ bfhŸs ek¡F ïZl«ïU¡F«nghJ, Óik¡F¢ br‹W gh®Èbk©ol« nghf¢ brsfÇaK«r¡âí« ïšyhj #d§fŸ gh®Èbk©lhuhš ÃaÄ¡f¥g£L ï›Él¤â‰F mD¥ã ïU¡F« gh®Èbk©L ãuâÃâfËl« ekJ f£áianah, Fiwfisnah vL¤J¢ brh‹dâš njÓa¤â‰nfh, njÓaRakÇahij¡nfh v‹d bfLâ ne®ªJÉ£lJ v‹W nf£»‹nwh«.mL¤jh‰nghš r®¡fhnuhL x¤JiH¥gjhf¢ brhšYtâš VjhtJm®¤j« ïU¡»‹wjh v‹W gh®¥ngh«. KjyhtJ, ï¥nghJ x¤JiHahik v‹gJ v›Éj njÓa¤ â£l¤âY« ïšynt ïšiy. r£lrigÆš VjhtJ brŒtj‰F ïlÄU¥gjhf¢ brh‹dhY« mJî«X£l®fis Vkh‰Wtj‰F kh¤âu« jh‹ brhšÈ bfhŸs KoínkxÊa k‰wgo r£lrig¡FŸ òFªJÉ£lhš vªj Éj¤âY« x¤JiHahiknah, K£L¡ f£ilnah á¿J« brŒa Koahj ÃiyÆšïU¡»‹nwh«. VbdÅš r£lrig¡F¥ nghdt®fS¡F áy ÃgªjidfŸ ïU¡»‹wd. mªÃgªjid¥ go mt®fŸ f©o¥ghŒ ïU¡fnt©oat®fshÆU¡F«nghJ m§F v›Éj¤âš x¤JiHahikbrŒa Koí«? ek¡F nt©oa v›Éj muáaš r£l§fS«, r_f

Page 63: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9125Fo muR - 1929 (((((2))))) 124

nkš ïU¡f nt©L«, kidÉ¡F« òUlD¡F« x‰WikÆ‹nwš ãǪJ bfhŸs cÇik nt©L«. ÉjitfŸ kWÉthf«brŒJ bfhŸs nt©L«. fy¥ò kz« brŒJ bfhŸsyh«.M© bg© jh§fns xUtiu xUt® bjǪbjL¤J¡ bfhŸsyh« v‹gJ.

8. rl§FfŸ Éõa¤âš fÈahz« KjÈa rl§FfŸRU¡fkhfî«, mâf bryÉšyhkY«, xnu ehŸ rhtfhr¤â‰Fnk‰glhkY«, xU ÉUªJ¡F nk‰glhkY« brŒa nt©L«v‹gJ.

9. nfhÆš óir Éõa¤âš nfhÉšfË‹ rhÄ¡bf‹W«óir¡bf‹W« åzhf¡ fhir¢ brytÊ¡f¡ TlhJ. rhÄ¡F«kÅjD¡F« k¤âÆš jufdhtJ bkhÊ bga®¥ghsdhtJTlhJ.

òâjhf¡ nfhÉš f£Ltâš gz¤ij¢ brytÊ¡f¡TlhJ. nfhÉY¡F« r¤âu¤â‰F« ntj« go¥gj‰F v‹WÉ£oU¡F« Vuhskhd brh¤J¡fis fšÉ MuhŒ¢á if¤bjhÊš f‰W¡ bfhL¤jš Kjyh»a fhÇa§fS¡F brytÊ¡fKa‰á brŒí«go nf£L¡ bfhŸStJ.

c‰rt§fËš brytÊ¡f¥gL« gz¤ijí«, neu¤ijí« m¿î ts®¢á, Rfhjhu cz®¢á, bghUshjhu cz®¢áM»aitfS¡F cgnahfkhF«goahd f£á, bghU£fh£áM»aitfËš bryÉl nt©L« v‹W nf£L¡ bfhŸStJv‹gJ.

10. _l¥ gH¡ftH¡f§fis xÊ¥gJ; mj‰F Énuhjkhd ò¤jf«, cgh¤âaha® M»at®fis gÏZfÇ¥gJv‹gJ.

11. bg© cÇik Éõa¤âš bg©fS¡F¢ brh¤JÇikmË¥gJ; c¤ânahf cÇik mË¥gJ; cgh¤âaha® ntiyKGJ« mt®fS¡nf »il¡F«go gh®¥gJ v‹gJ.

12.“Ô©l¥glhjh®” Éõa¤âš, “Ô©l¥glhjt®”fS¡F c©o, cil, ò¤jf« M»aitfis¡ bfhL¤J fšÉf‰ã¥gJ; j®¡fhÞJ Ãy§fis mt®fS¡nf bfhL¥gJv‹gJ.

13. gh®¥gdušyhj ïisP®fS¡F fšÉ Éõa¤âšïU¡F« fZl§fisí«, jilfisí« Ú¡f V‰ghL brŒtJv‹gJ.

v‹ngh«. VbdÅš mij m¥gona x¥ò¡ bfhŸS»‹w f£ánah,kjnkh, tF¥ngh vJ v‹W gh®¤jhš xU R©LÉuiy kl¡Ftj‰F¡Tl x‹iwí« fhznt KoaÉšiy. ïªJ kfhrig, KÞä« rig,»¿Þjt rig M»a kj rigfŸ Ô©l¥glhjh® KjÈat®fŸv‹»‹w r_f rigfŸ M»a všyh« Mâ KjÈÈUªnj M£nrã¤J¡ bfh©oU¡»‹wd. ïªJ¡fŸ v‹gt®fS¡FŸ gh®¥gdr_frig, gh®¥gdušyhj r_f rig M»aitfS« v⮡»‹wd.vdnt, neU â£l Éõa¤âY« RakÇahij ïa¡f¤â‹ ÛJ gÊRk¤j VjhtJ ïlÄU¡»‹wjh? v‹W nf£»‹nwh«. mJnghyntrka r_f Éõa§fËY« RakÇahij ïa¡f« vªj Éj¤âšeh¤âfK« r_f¡ f£L¥gh£o‰F Énuhjkhdbj‹gJ mL¤jh¥nghš nahá¡f nt©oa ÉõakhF«. RakÇahij ïa¡f¤â‹ rkar_f Éõakhd bfhŸiffŸ v‹d v‹gj‰F br§f‰g£oš ToaKjyhtJ khfhz RakÇahij kfheh£oš brŒj Ô®khd§fnsnghâa m¤jh£áahF«. mij¡ bfh©nljh‹ njÓathâfŸ, kjthâfŸ v‹gt®fS« T£l« ngh£L ngátU»‹wh®fŸ. Mfntmij¥ g‰¿ á¿J nahá¥ngh«.

1.br§f‰g£L Ô®khd§fŸ v‹dbt‹W gh®¥nghkhdhšmitfËš k¡fŸ ãwÉÆš rhângj« »ilahJ v‹gJ.

2. rhâ ngj« f‰ã¡F« kj«, ntj«, rh¤âu«, òuhz«KjÈaitfis¥ ã‹g‰w¡ TlhJ v‹gJ.

3. tUzh¢áuk¥ ãÇî¥go ãuhkz®, B¤âÇa®,itáa®, N¤âu®, gŠrk® v‹»‹w ãÇîfis V‰W¡ bfhŸs¡TlhJ v‹gJ.

4. k¡fS¡FŸ Ô©lhik v‹gij xʤJ bghJ¡Fs«,»zW, ghlrhiy, r¤âu«, bjUî, nfhÆš KjÈaitfËšbghJ #d§fS¡F¢ rk cÇik ïU¡f nt©L« v‹gJ.

5. ïit ãurhu¤jhš Ãiwnt‰¿it¡f Koahjgo áyRaey¡ T£l¤jh® jil brŒtjhš r®¡fh® _y« r£l« brŒJ,m¢r£l¤â‹ _y« mKÈš Ãiwnt‰w Ka‰á¡f nt©L«v‹gJ,

6.#hâkj ɤâahr§fshš k¡fË‹ x‰Wikí« bghJe‹ik cz®¢áí« ghâ¡f¥gLtjhš mij c¤njá¤J rhâkjɤâahr¤ij¡ fh£L« g£l«, F¿ KjÈaitfis cgnah»¡fhkÈU¡f k¡fis¡ nf£L¡ bfhŸS»‹wJ v‹gJ,

7. bg©fŸ Éõa¤âš bg©fŸ fÈahz taJ 16-¡F

Page 64: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9127Fo muR - 1929 (((((2))))) 126

khd§fS« M»at‰iwí« ïitfS¡F vâÇilahŒ ïU¡F«f£áfSila, T£l§fSila, Ô®khd§fSila, mâÈU¡F«k¡fŸfSila nah¡»aijfisí«, Ãiyikfisí« ftŤJeLÃiyÆÈUªJ Ó®ö¡»¥ gh®¤jhš vJ kâ¡f¥gL»‹w bj‹gij¢áW FHªijí« m¿a Koí«.

Éf, j‰nghJ cyf¤âš K‹nd¿tU« vªj njr¤âyhtJnkny F¿¥ã£l bfhŸiffŸ ïšyhkš ïU¡»‹wjh? ahuhtJbrhšy Koíkh? m‹¿í« nk‰f©l bfhŸiffŸ ekJ eh£ošïj‰F K‹ gy bgÇah®fshY« Ó®âU¤j¡fhu®fshY« brhšy¥g£L«, cgnjr« brŒa¥g£L« tªjJ jhdh, mšyJ e«khš kh¤âu«ï¥nghJ òâjhŒ brhšy¥gLtjh v‹W« nf£»‹nwh«. bghJthfï¥nghJ òâjhf cŸs ɤâahrbkšyh« K‹DŸst®fŸ thÆdhšbrh‹dh®fŸ; ò¤jf§fËš vGâdh®fŸ. Mdhš, eh« ï¥nghJmitfis¡ fhÇa¤âš bfh©L tu Ka‰á¡»‹nwh«. e«KilaMíËnyna ïitfŸ KGtJ« mKÈš eilbgw nt©Lbk‹WciH¡»‹nwh«. mt‰WŸ á¿J ghfkhtJ eilKiwÆš fhz¥gL»‹wJ. ïitfis¤ jÉu ntW v›Éj ɤâahr§fŸ brhšy¡TL« v‹W nf£»‹nwh«. Mfnt, bghJ #d§fŸ jaî brŒJïitfis všyh« e‹whŒ ftŤJ, j§fŸ j§fŸ gF¤j¿it¡bfh©L MuhŒªJ gh®¤J, ïj‹ Fznjhõ§fis cz®ªJ, xUKoî¡F tunt©Lkhí«, tªj Koit fhyªjhœ¤jhkš mKY¡F¡bfh©L tu nt©Lkhí« Mir¥gL»‹nwh«.

Fo muR - jiya§f« - 25.08.1929Fo muR - jiya§f« - 25.08.1929Fo muR - jiya§f« - 25.08.1929Fo muR - jiya§f« - 25.08.1929Fo muR - jiya§f« - 25.08.1929

14. fšÉ Éõa¤âš jhŒ ghiõ, murh§f ghiõ M»aïu©il¤ jÉu k‰w fšÉ¡F¥ bghJ¥ gz¤ij bryÉl¡TlhJ. mJî«, Mu«g¡ fšÉ¡F kh¤âu« bghJ ÃâiabrytʤJ f£lhakhŒ f‰ã¡f nt©L«. ca®ju¡ fšÉ¡FbghJ Ãâ á¿J« brytÊ¡f¡ TlhJ. r®¡fh® fhÇa¤â‰Fnjit ïUªjhš tF¥ò¥ ãÇî¥go khzh¡f®fis bjǪbjL¤J go¥ã¡f nt©Lbk‹gJ.

15. á‰W©o X£lš KjÈa ïl§fËš ɤâahr« TlhJv‹gitfshF«.

nkY« ïitfS« mnefkhf ágh®R brŒtJ, nf£L¡bfhŸStJ, Ka‰á¡f nt©oaJ v‹»‹w msÉš Ô®khÅ¡f¥g£oU¡»‹wnj mšyhkš âObu‹W î¥gªjkhŒ Ô®khÅ¡f¥glÉšiy. vdnt, ït‰WŸ vit vit eh¤âf« v‹W«, vit vitmªÃa r®¡fhiu MjÇ¥gJ v‹W« vit vit njÓa¤â‰F«, fh§»uá‰F« Énuhjkhdit v‹W« vªj nah¡»akhd njÓathânah,mšyJ M¤âfthânah, åu¤Jl‹ btËtu£L« v‹Wjh‹ miwTÉ miH¡»‹nwh«. c©ik Éõa§fis¢ brhšyhkš bghJ¥glRaey¥gh®¥gd®fŸ brhšÈ¡ bfhL¤jgo »Ë¥ãŸisia¥ nghY«ãwÉ moikia¥ nghY«, T¥ghL nghLtjdhnyna RakÇahijïa¡f¤â‹ v⮥ò nfhiH¤ j‹ik cilaJ v‹W«, RaeyK«TȤ j‹ikí« bfh©l ïÊjifikaJ v‹W« m¿Éd®¡Fbj‰bwd És§fÉšiyah v‹W nf£»‹nwh«. vJ v¥go ïUªjnghâY« Éjit kz«, fy¥ò kz«, fšahz u¤J, j¡ftaJ kz«,g£l« F¿ÉLjš, bg© fšÉ, Ô©lhik Éy¡fš, RU¡f¡ fšahz«,tF¥ò cÇik, _l¥gH¡f§fŸ xÊjš, nfhÉš f£Ltijí«c‰rt§fŸ brŒtijí« ÃW¤â mªj¥ gz¤ij fšÉ¡F« xG¡f¤â‰F« bryÉLjš Kjyh»a fhÇa§fŸ RakÇahij ïa¡f¤â‹gydhŒ rÛg fhy¤â‰FŸ v›tsî öu« fhÇa¤âš guÉ tªâU¡»‹wJ, tU»‹wJ v‹gJ«, ï›Éõa§fËš bghJk¡fS¡Fv›tsî öu« kd« khWjš rÛg fhy¤âš V‰g£oU¡»‹wJ v‹gJ«; ïitfS¡F V‰g£l v⮥òfŸ v›tsî öu« jhdhfntmʪJg£L tU»‹wJ v‹gJ« bghJ thœ¡ifia¡ ftŤJtUgt®fS¡F eh« vL¤J¢ brhšyhkny És§»tU»‹wJ.m‹¿í« ï›Éa¡f¤â‰F« bfhŸiffS¡F« eh£oš ïU¡F«Mjuit gߣá¥gj‰F« ï›Éa¡f r«gªjkhd g¤âÇiffŸts®¢áiaí«, Íšyh¡fŸ njhW« jhÿ¡fh¡fŸ njhW« eilbgW«kfhehLfS«, m§F TL« T£l§fS«, m¡T£l§fS¡F tU«k¡fË‹ nah¡»aijfS«, mt‰¿š VfkdjhŒ ÃiwntW« Ô®

Page 65: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9129Fo muR - 1929 (((((2))))) 128

mJ ïªâahÉ‹ ntW vªj ghiõÆY« vªj fU¤âY« ïUªjjšybt‹nw brhšyyh«.

m‹¿í« xU rka« gj m®¤j cz®¢áahdJ njr¤â‹bghJthd e‹ikfis c¤njá¤jjhf¡ fhz¥gLtjhÆUªjhY«m¥gj¤â‹ nguhš eilbg‰W tU« Ka‰áfŸ KGtJ« muáašr«gªjkhd JiwÆš áy c¤ânahf§fisí«, mâfhu§fisí«kh¤âu« fUâ mitfis murh§f¤jhÇlÄUªJ miltj‰fhfbrŒí« Ka‰áfshfnt ïUªJ tU»‹wnjašyhkš nt¿šiy.cjhuzkhf njáa« (mjhtJ ïªâa njáa¡ fh§»uÞ) V‰g£Lï‹iw¡F¡ »£l¤j£l 50, 60 M©Lfsh», mJ ï‹iwa âd«brŒâU¡F« ntiy v‹d bt‹W gh®¤jhš, murh§f r«gªjkhdc¤ânahf§fis x‹W¡F 10 Mf¥ bgU¡» m›î¤ânahf§fS¡bfšyh« rjh ntiy ïU¡F«goahf mnef òâa òâa mâfhu§fis c©lh¡» m›î¤ânahf§fS« mâfhu§fS« k¡fS¡F rjhnjitahŒ ïU¡F«goahf, kÅj thœ¡ifiaí« Fz§fisí«,xG¡f§fisí« âU¥ã ïj‹ gadhŒ K‹ brhšy¥g£l ca®ªj#hâah® v‹D« všyh¥ gh®¥gd®fS« go¤jt®fŸ v‹W«gh®¥gdušyhjhU« ngh£o ngh£L thG« goahf V‰g£ljšyhkš,eh£o‰nfh, eh£L¥ bgU«gh‹ikahd k¡fS¡nfh VjhtJ e‹ikV‰g£oU¡»‹wjh v‹gij á¿jhtJ ftŤjhš eh« TWtâšc©ik e‹whf És§F«. m‹¿í« ï‹iwa âdK« njáa«v‹gâ‹ nguhš cŸs fh§»uÞ v‹D« T£l¤â‰nfh ïa¡f¤â‰nfh njáa« v‹D« njr r«gªjkhd e‹ikfis¥ bghW¤jbfhŸiffŸ v‹d v‹W gh®¥nghkhdhš Tl mit bgÇJ« c¤ânahf§fisí«, mâfhu§fisí« bghW¤jjhfnt ïU¡»‹wnjjÉu, ntW v‹d v‹W gh®¤jhš mj‹ _yK« c©ik És§F«.xU njr¤â‹ njáa« K¡»akhŒ vij¥ bghW¤âU¡f nt©L«v‹W gh®¥nghkhdhš Fiwªj gB« xU njr k¡fŸ j§fsJkd¤ijí« kdrhøiaí« É‰fhkY« É£L¡ bfhL¡fhkY«tÆW ts®¡F«goahfthtJ ïU¡f nt©L«. <j‹¿ mj‰Fnk‰g£l njáa§fŸ v›tsnth ïU¡»‹wd. m¿î ts®¢ánt©L«, fšÉ nt©L«, MuhŒ¢á nt©L«, f©Âakhd¤bjhÊš nt©L«, rk¤Jt« nt©L«, x‰Wik nt©L«, j‹ Ka‰ánt©L«, c©ik cz®î nt©L«, xUtiu xUt® Vkh‰¿¥ãiH¡fhkÈU¡f nt©L«, nrh«ng¿fŸ ïU¡f¡TlhJ, moikfŸïU¡f¡ TlhJ, Ô©lhjt®fŸ bjUÉš el¡f¡ Tlhjt®fŸ KjÈat®fŸ ïU¡f¡TlhJ, ïÅí« ïJ ngh‹w v›tsnth fhÇa§fŸbrŒa¥gl nt©L«.

njÓa ïa¡f«

br‹w thu« RakÇahij ïa¡f« v‹D« jiy¥ò¡bfhL¤J,m›Éa¡f¤â‹ bfhŸiffis¥ g‰¿í«, â£l§fis¥ g‰¿í«,mj‹ Ãiyia¥ g‰¿í«, bršth¡if¥ g‰¿í«, ïJtiu mJbrŒâU¡F« ntiyia¥ g‰¿í« xUthW F¿¥ã£oUªnjh«.ï›thu« njÓa ïa¡f« v‹D« jiy¥ò¥ bga® bfhL¤J mj‹bfhŸif, â£l«, Ãiyik, bršth¡F, mJ ïJtiu brŒâU¡F«ntiy M»aitfis¥ g‰¿í« xUthW ÉtÇ¥ngh«.

mj‹ bghUŸmj‹ bghUŸmj‹ bghUŸmj‹ bghUŸmj‹ bghUŸ

rhjhuzkhf nahá¤J¥ gh®¤njhkhdhš ïªâahÉš njÓa«v‹»‹w gjnk j¥ghd tÊÆš k¡fis Vkh‰¿ ãiH¡f xU T£l¤jh®, mjhtJ nkš #hâah® v‹W brhšÈ¡ bfhŸS« gh®¥gd®fshšf‰gid brŒa¥g£L, mt®fS¡F¤ jhr®fshf ïUªjhšjh‹ãiH¡f Koí« v‹W fUâa áy gh®¥gdušyhj go¤jt®fŸv‹gt®fshš MjÇ¡f¥g£L, ï›ÉU T£l¤jhÇ‹ N£áahY«ghku k¡fis Vkh‰¿ áy® ãiH¡f cgnahf¥g£L tU« xU ghjfK« mghafuKkhd m®¤jk‰w xU th®¤ijahF«.

ï‹D« És¡fkhf brhšy nt©Lkhdhš njÓa« v‹gJk¡fË‹ ‘M¤kh®¤j - ïaš’ v‹gâš flîŸ, nkh£r«, euf«v‹»‹w th®¤ijfŸ v¥go m®¤jk‰wjhfî« ònuh»j¡ T£lK«,ghâÇ¡ T£lK«, Kšyh¡ T£lK«, r‹ahá¡ T£lK«, ghkuk¡fËl« rka¤â‰F xU m®¤jK« rªj®¥g¤â‰F xU fU¤JkhŒ¢brhšÈ mt®fis Vkh‰¿ ãL§»¤â‹W nrh«ng¿fshŒ ïUªJnehfhkš thœtj‰fhf¢ brŒJ bfh©oU¡f cgnah»¡f¥g£LtU»‹wnjh, mnjnghš njÓabk‹D« gjK« rßu¥ ãuahir xUá¿J« vL¤J¡ bfhŸs ïZlÄšyhkš beŠr¤âš mG¡F¥ glhkšghku®fis Vkh‰¿¥ ãiH¡fî« Ñ®¤â bgwî« f©L ão¡f¥g£lrhjfkhF«.

ïªj¥ gjkhdJ M§»y ghiõÆš “neõdš” v‹»‹wgj¤â‹ bkhÊ bga®¥ò v‹»‹w KiwÆš V‰g£lnj jÉu k‰wgo

Page 66: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9131Fo muR - 1929 (((((2))))) 130

òz®¢á brŒtijí« jL¡f ïJtiu vªj njáathâí« r£l«brŒant ïšiy. njáathâ “mšyhjtuhš”jh‹ ïj‰F« r£l«bfh©L tu¥g£oU¡»‹wJ. m¥goÆUªJ« mªj r£l¤ijí«v⮡f g¢ir¤ njáathâfshd âUths®fŸ r¤âa_®¤â, ÓÅthrmŒa§fh®, bt§»£lukzŒa§fh®, nrõŒa§fh®, v«.nf.M¢rhÇah®, JiurhÄ mŒa§fh® Kjyh»a “ïªâa njáa ãuâÃâfns”ï‹W f¢ir tǪJ f£o¡ bfh©L K‹dÂÆš É»‹wh®fŸ. k¡fŸ#h⥠ngj¤ijí«, kj ngj¤ijí« xÊ¡f njáathâfŸftÅ¡fhkÈU¥gJ kh¤âukšyhkš mt‰iw Ãiy ÃW¤jî«tY¥gL¤jî« Ka‰á¡fhkÈU¥gâšiy. ï‹iwa njáa thœÉšnjtÞjhd knrhjhit v⮤jt®fŸ ah®? rhÄfŸ nguhš bg©k¡fŸ Égrhu¤ij¤ jilòÇí« knrhjhit v⮤jt®fŸ ah®?k¡fŸ všnyhU¡F« rk¥ ãuâÃ⤠j¤JtK« rkrªj®¥gK«mË¡fnt©L« v‹D« bfhŸiffis v⮥gt® ah®? ïitfisKªâat®fŸ ah®? v‹w Étu§fis¡ ftÅ¥nghkhdhš“njr¤Jnuh»”fŸ v‹gt®fshš knrhjh¡fŸ bfh©L tu¥gLtJ«,“njáathâfŸ” v‹gt®fshš v⮡f¥gLtJkhÆU¡»‹wnjašyhkš ntW v‹dbt‹Wjh‹ nf£»‹nwh«.

‘njáa«’ X® K£L¡f£ilna‘njáa«’ X® K£L¡f£ilna‘njáa«’ X® K£L¡f£ilna‘njáa«’ X® K£L¡f£ilna‘njáa«’ X® K£L¡f£ilna

filáahf br§f‰g£L kfheh£oš Ãiwnt‰¿a Ô®khd§fŸahuhš bfh©Ltu¥g£lJ? ï¥nghJ mitfŸ ahuhš v⮡f¥gL»‹wJ? v‹W gh®¤jhš m›tsî« njáathâfŸ v‹gt®fshnyna v⮡f¥gLtij¡ fhzyh«. ïitfŸjh‹ nghf£Lbk‹Wgh®¤jhY« ïªâa njáa K‹nd‰w¤â‰F x¤JiHahikia¤ jÉuntW tÊÆšiy v‹W âU.fhªâahš brhšy¥g£L ïªâa njÓaïa¡f§fS«, x¥ò¡ bfhŸs¥g£L eilKiwÆš bfh©LtªJ gyMÆu¡fz¡fhdt®fŸ b#ÆY¡F« nghŒ j§fŸ cliyí«, bghUisí«, MÉiaí« Él¤jahuhÆUªj fhy¤âš mij¥ ghœgL¤âdt®fŸah®? v‹W nf£»‹nwh«.

ï‹iwa âd« njáa¤ jiyt®fshÆU¡F« âUths®fŸnkhâyhš neU, #tf®yhš neU KjÈa ïªâa¤ jiyt®fS«br‹id njáa¤ jiyt®fŸ v‹D« âUths®fŸ ÓÅthrŒa§fh®,r¤âa_®¤â, u§frhÄ mŒa§fh®, fÈahzRªjuKjÈah®, tujuh#&Y Kjyh»at®fS«, x¤JiHahik r£l Énuhjbk‹W«x¤JiHahik mr£L¤jdbk‹W« ïuh£ilia¢ RH‰¿dhšRauh¢áa« tªJÉlhbj‹W«, tF¥ò ɤâahrKŸs ïl¤âš x¤JiHahik gÈahbj‹W«, fhªâ¡F _isÆšiy, fhªâ njáa¤â‰F

njáa« brŒjbj‹d?njáa« brŒjbj‹d?njáa« brŒjbj‹d?njáa« brŒjbj‹d?njáa« brŒjbj‹d?

Mdhš ïitfËš vjidnaD« ïªj I«gJ tUõ¤âanjáa« brŒâU¡»‹wjh? v‹W bghJ njáa¤ jiyt®fisí«,jŤjÅ njáa¡ f£á¤ jiyt®fisí« ïitfËš, r«gªj¥g£lnjr g¡j®fisí«, njr¤ bjh©l®fisí« nf£»‹nwh«. ïªjI«gJ tUõ fhykhf c¤ânahf¥ bgU¡F¡F«, mâfhu¥ bgU¡F¡F« mt‰¿‰F V‰g£l nah¡»ajh g£r bgU¡F¡F«, r«gs¥bgU¡F¡F« V‰gL¤â¡ bfh©oU¡F« ü‰W¡fz¡fhd â£l§fŸbfh©l r£l§fŸ njáa¤â‹ nguhš, Ãiwnt‰w¥ g£oU¥gJ nghš,c©ikahfnt njr e‹ik¡nf‰wjhd nkny F¿¥ã£litfŸÉõa¤âš VjhtJ r£l« brŒa ïªj njáa ïa¡fnkh, njáa¤jiyt®fnsh, xU á¿J Ka‰áahtJ brŒJ r£l« brŒjh®fsh?brŒa K‰g£lh®fsh? v‹W nf£gJl‹, m›Éj r£l« brŒa K‹tªj ntW fdth‹fŸ Ka‰á¡fhtJ K£L¡f£il nghlhkÈUªjh®fsh? v‹W nf£»‹nwh«. g£od§fËš cŸs bghJ¡»zWfËšr¡fut®¤âÆ‹ FofS«, ïªeh£L¥ gH§FofS«, bghJk¡fË‹thœ¡if¡F Ä¡f mtáakhd r_fKkhd Mâ¤âuhÉl k¡fŸv‹ngh® jhf¤â‰F¤ j©Ù® bkhŸStj‰F ïªj eh£oš ïÅí«r£l« brŒJjh‹ mKÈš bfh©Ltu nt©oÆU¥gJl‹ m›Éjr£l« ïJtiu vªj njáathâahY« bfh©L tu¥glhkš ïU¥gJl‹ njáathâ mšyhjt® v‹gtuhš (âU.åiua‹ mt®fshš)bfh©Ltu¥g£l r£l¤â‰F njáathâfË‹ v⮥ãšyhkY«ïU¡f KoaÉšiy. br‹w khj¤âY« br‹id r£lrigÆš »uhk¥bghJ¡ »zWfËš bghJk¡fŸ ahtU¡F« jhf¤â‰F j©Ù®bkh©L Fo¡f cÇik nt©Lbk‹W xU njáathâ mšyhjh®v‹»‹wtuhšjh‹ r£l« bfh©Ltu Koªjnj jÉu nt¿šiy.m¥goÆUªJ« mªj r£l¤ijí« njáathâfŸ v⮡fhkÈU¡fÉšiy. njáathâfŸ jathš kªâÇah» njr k¡fŸ gz¤âš njrk¡fŸ nguhš khj« x‹W¡F 5000 %ghŒ r«gs« th§»dtU«,Rah£á r§f¤ij¢ nr®ªjtU«, #hâ ɤâahrnk ïšyhjJ« “âd«âd« flîŸ fSlD« kfh¤kh¡fSlD« r«ghõid brŒJbfh©oU¡F«” r§fkh»a ãu«kPhd¢ r§f¤ij¢ nr®ªjtUkhdâU.u§fehj KjÈahuhš M£nrã¡f¥g£lJl‹, m›th£nrgid¡F mt® brh‹d fhuz« v‹dbt‹whš ïªj¢ r£l« Ãiwnt¿dhš njr¤âš mojo bfhiyfŸ KjÈaitfŸ V‰g£LÉL«,Mjyhš TlhJ v‹W brh‹dhuh«. ïij¤ âUths® r¤âa_®¤âKjÈa g¢ir¤ “njáathâfŸ” MjǤjh®fsh«. njáa ïa¡fnah¡»aij¡F ntW v‹d m¤jh£á nt©L« v‹Wjh‹nf£»‹nwh«. jÉuî«, FHªijfŸ Éthf§fisí«, FHªijfis¥

Page 67: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9133Fo muR - 1929 (((((2))))) 132

mŒa§fhU¡F ãuâÃâ âUths®fŸ vÞ.ÓÅthrŒa§fh®, V.u§frhÄmŒa§fh®, mŒaU¡F âU.vÞ.r¤âa_®¤â; gh®¥gdušyhjhU¡FâUths®fŸ âU.É. fÈahzRªju KjÈah®, X.fªjrhÄ br£oah®,ã.tujuh#&Y, K¤Ju§f KjÈah®, kÆiy u¤âdrghgâ KjÈah®;kfkâa®fËš #dh¥fŸ mĤfh‹ rhaò, õhã kfkJ rhaò; »¿ÞJt®fS¡F âU. FHªij, Ô©lhjt®fŸ v‹gt®fS¡F âU.#antYM»a ï›tsî ng®fSlndna br‹id njáa¤ jiyikml§»É£l nghâY« ït®fŸ x›bthUt®fË‹ nah¡»aijí«Ãiyikí« eh« brhšYtijÉl mt®fŸ xUtU¡ bfhUt®brhšÈ¡ bfhŸtij¡ bfh©L m¿tnj TLkhdtiu c©ikahfî« Ryg¤âš m¿ªJ bfhŸs¡ Toajhfî« ïU¡Fbk‹nw fUâÉ£L ÉL»‹nwh«. ït®fsJ bfhŸiffnsh, âU.ÓÅthrŒa§fhU¡F¥ óuz Rna¢ir; mj‰FŸ c¤ânahf« nt©lhbk‹gj‰FxU f£áí«, c¤ânahf§fŸ všyht‰iwí« if¥g‰w xU f£áí«nt©L«. Mdhš jhD« j‹ kfD« t¡Ñš ntiyÆš khj« 15,000%ghŒ¡F¡ Fiwahkš r«ghâ¤J¡ bfh©LÄU¡f nt©L«.âU.V.bu§frhÄ mŒa§fhU¡nfh neU â£l¤ij MjÇ¥gJ v‹gJthŒ th®¤ijÆš; v¥goahtJ gh®¥gdušyhjh® Mâ¡f« bjhiyant©Lbk‹gJ; cŸ v©z¤âš ‘ïªJ’ g¤âÇifí« ‘RnjrĤâu‹’g¤âÇifí« njáa¤â‹ nguhš, gh®¥gd¥ ãurhuK« brŒJ khj«1-¡F IahÆu«, MwhÆu« %ghŒ r«ghâ¥gJl‹, j§fŸ ãŸisF£o,m©z‹, j«ã, khk‹, kUkf‹, všnyhU¡F« bgÇa bgÇac¤ânahf« r«ghâ¤J¡ bfhL¥gJ M»aitfŸ fhÇa¤âš.

âU.r¤âa_®¤â¡nfh âU.ÓÅthrŒa§fh® brh‰go MWkhj«,âU.u§frhÄ mŒa§fh® brh‰go MW khj«; XŒî eh£fËšgh®¥gÜa¤â‰F¡ bfLâ ïšyhkš gh®¤J¡ bfh©L k‰wgo gz«bfhL¥gt®fŸ brh‰gobašyh« el¥gnjahF«. k‰W« gz¤â‹msî¡F¤ jFªjgo ahiuí« fhȤjdkhf itJÉ£L mo¡fok‹Å¥ò¡ nf£L bfhŸtJ« M»aitfis¤jÉu ntbwh‹W«»ilahJ.

âU.fÈahzRªju KjÈahU¡F thÆš fhªâaofŸ â£l«,kdâš òuhz òÞjf ɉgid, fhÇa¤âš gh®¥gdušyhjhU¡Fïilôwhf gh®¥gdU¡F ãurhu ntiy brŒtJnkahF«.

âU.tujuh#&Yî¡nfh thÆš (F¿¥ã£l bfhŸifÆšyhj)njáa« v‹»‹w T¢rY« mj‰F rfy c¤ânahf¤ijí«, if¥g‰wnt©L« v‹»‹w â£lK« kdâš jh‹ xU kªâÇahf nt©L«v‹»‹w fdî«, fhÇa¤âš g¤âÇifí«, Ä‹rhu ur« ɉgidÆšgz« njLtJnkahF«. k‰wt®fS¡nfh brhªj¤âš xU mã¥ãuha

yha¡»šiyba‹W« brhšÈ¡ bfh©L, x¤JiHahikiamÊ¥gj‰bf‹nw njh‰WÉ¡f¥g£l Rauh{a¡ f£áia MjǤJ,mâš áy® âU£L¤jdkhŒ nr®ªJ bfh©L, áy® if¡TÈ th§»¡bfh©L MjǤJ x¤JiHahikia xʤJÉlÉšiyah v‹Wnf£»‹nwh«.

ï¥go¥g£l nah¡»at®fŸ jhnd ï‹W e«ikí« RakÇahij ïa¡f¤ijí« r®¡fhUl‹ x¤JiH¥gtbu‹W« njáa¤â‰F Énuhjkhd f£ába‹W«, brhšY»‹wh®fnsbahÊa ntWc©ikahd nah¡»a®fŸ ahuhtJ brhšY»‹wh®fsh? m‹¿ í«ïkakiy Kjš f‹ÅahFkÇ tiuÆš njr¤â‹ nguhš njÓa¤ â‹nguhš VjhtJ xU x¤j nah¡»akhd jiyt® ïU¡»‹whuh? v‹Wnf£»‹nwh«.

jiyt®fË‹ ‘bgUik’jiyt®fË‹ ‘bgUik’jiyt®fË‹ ‘bgUik’jiyt®fË‹ ‘bgUik’jiyt®fË‹ ‘bgUik’

âU.fhªâÆ‹ Ãiyiknah mt®jhnd j‹id kd¥ó®tkhfnah¡»a® v‹W brhšÈ¡ bfhŸs Koant KoahJ. njáa« v‹gâ‹nguhš mt® ngh£l F£o¡fuz§fŸ v©Â¤ bjhiyahJ. mtUilaÉah¡»ahd ɤâahr§fŸ fz¡»yl§fhJ. ï‹iwa¤ âd« vªjÉjkhd mnah¡»a¤j‹ikí« ehza k‰wJkhd Ô®khd§fis¡fh§»uáY«, k‰w T£l§fËY« Ãiwnt‰w nt©LkhdhY« njáa¤jiyt®fS¡F âU.fhªâia¤jh‹ cgnahf¥gL¤â¡ bfhŸs Ko»‹wJ.Mdhš, mt® ng¢irí« nf£f M£fis¡ fhnzh«. âU.nkhâyhšneUnth muáaiy Njh£l« v‹nw fUâ ïU¥gnjhL r£lrigfËšfhÈfisÉl nkhrkhŒ elªJ bfhŸS»‹wt®. vªj¡ fhÇa«brŒtjhdhY« mtU¡F c¤ânahf¤âY« mâfhu¤âY«, f£á¤jiyikÆY« f©nz jÉu eh£o‹ e‹ik¡nf‰w â£l« ï‹dJv‹gij mt® njáa¤âš »ilahJ. mt® Fkhu® #tf®yhš neUnththasÉš óuz Rna¢ir, fhÇa msÉš fh§»uÞ jiyik, k‰wgoeilKiw¡F mtÇl« ahbjhU bfhŸifí« »ilahJ. g«ghŒkhfhz¤J¤ jiyt®fshd kuh£oa¥ gh®¥gd®fŸ r§fâ ahtU¡F«bjǪjnjahF«. fšf¤jh khfhz¤J¤ jiyt®fŸ âUths®fŸbr‹F¥jh, nghÞ KjÈat®fŸ e« eh£L¤ âU. MâehuhazŠbr£oahiu njh‰fo¡f¡ Toa njáathâfshth®fŸ. gŠrh¥ khfhz¤jiyt®fŸ nah¡»aij fh§»uÞ tunt‰ò¡ T£l¤âš jiyt®nj®jÈš elªJ bfh©l khâÇÆnyna mt®fŸ nah¡»aijí«mt®fS¡F m§»U¡F« kâ¥ò« e‹whŒ És§F«. k‰W« br‹idkhfhz¤ njáa¤ jiyt®fŸ nah¡»aij brhšynt nt©oaâšiy.tF¥òthÇahf jiyt®fŸ ïUªjhY« mjhtJ gh®¥gdÇš;

Page 68: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9135Fo muR - 1929 (((((2))))) 134

el¥gij¥ gh®¤J¡ bfh©oUªJ« âU.fhªânah 1929 tUõ« or«g®khj« 31 ª njâ ïuî g‹Åbu©L k xU ÃÄõ¤â‰F kWgoí«x¤JiHahik Mu«ã¡f¥ nghtjhf¢ brhšY»‹wh® !!!

vdnt, ïªj Étu§fS¡F nkš njáa¤âDila, njáaïa¡f¤âDila, njáa¤ jiyt®fSila Ãiyik bršth¡FM»aitfËDila nah¡»aijia m¿a nt©Lbk‹W ahuhtJMir¥g£lhš mitfis kWgoí« xU Kiw vGJnth«.

Fo muR Fo muR Fo muR Fo muR Fo muR - - - - - jiya§f« jiya§f« jiya§f« jiya§f« jiya§f« - - - - - 01.001.001.001.001.099999.1929.1929.1929.1929.1929

KÄšyhkš âU.mŒa§fh® åáa fšiy vL¤J¡ bfh©L tªJbfhL¤J¡ bfh©nl ïU¥gJ. ït®fŸ ï¤jid ng®fS« jŤjÅahfnth nr®ªnjh RakÇahij ïa¡f¤ijí«, Ó®âU¤j¤ijí«v⮤J bghJÉš gh®¥gd ãurhu« brŒtâš kh¤âu« mã¥ãuhangjnk »ilahJ v‹W brhšyyh«. k‰wgo eh£oš njáa¤â‰Fnah¡»aijnah; m»y ïªâa fh§»uR¡F jiyt® nj®jšfËšV‰g£l r«gt§fS«, jiyt® nj®ªbjL¡f¥glhjt®fŸ nah¡»aijí« mt®fŸ kW¥gJ« M»aitfnshL âU.fhªâ jiyik¥gjÉ nt©lh« v‹gj‰F¢ brhšY« fhuz§fS«, M»aitfis¡ftŤjhš mj‹ nah¡»aij És§fhkš nghfhJ. âU.fhªâat®fŸfh§»uR nah¡»akhd ÃiyÆš ïšiy v‹W«, jh‹ brhštijahU« nf£f kh£lh®fŸ v‹W«, fh§»uR Éisah£L¥ ãŸisfŸT£lkhfî« elto¡ifahfî« nghŒÉ£lbj‹W«, jh‹ jiyikt»¥gjhš ahbjhU gyD« V‰glhbj‹W« brhšÈ ïU¡»wh®. k‰wgoâU.fhªâahš ágh®R brŒa¥gL« jiyt® âU.#tf®yhnyh _‹whtjhf Fiwªj X£Lfshš nj®ªbjL¡f¥g£lt®. m‹¿í« k‰bwhUfh§»uá‰F jiyik t»¤jtU«, br‹id¡ fh§»uÞ fÄ£o¤jiytU«, všyh ïªâa¤ jiyt®fËš xUtUkhd âU.ÓÅthrmŒa§fhuhš K£lhŸ v‹W«, mâf¥ ãur§» v‹W« g£l« bg‰wt®.mL¤jh¥nghy khfhz fh§»uÞ kfhehLfis¥ g‰¿nah bt‹whš,jÄœehL fh§»uÞ kfhehL _‹W tUl§fshŒ T£l¥gL»‹wJ.ï‹D« Koªjghošiy. ïªj tUl« el¤JtâY« mj‰F ïªjkhfhz¤âš jiyt® »il¡fÉšiy. r£l¤â‰F Énuhjkhf btËkhfhz¤âÈUªJ bfh©Ltu¥gl nt©oajh» É£lbj‹whY«mj‰F« MŸ »il¡fhkš âU.á.uh#nfhghyh¢rhÇ N£áÆ‹ ngÇš,âU.fhªâÆ‹ ãua¤jd¤â‹ ngÇš âU.g£nlš mD¥g¥g£oU¡»‹wh® v‹whY« mtU« x¥ò¡ bfhŸStâšiy v‹W kW¤JÉ£lãwF j§fsJ brhªj bfsut« nghŒÉLnk v‹W jÅ¥g£l KiwÆšáy® bfŠá T¤jho miH¤J tªâU¡»wh®. Mdhš, kfheh£o‰F k‰w“njáa¤ jiyt®fŸ” nghtâšiy v‹W ï¥nghnj brhšÈÉ£lh®fŸ.m¥goÆUªJ« jiyt®fŸ tªjhš j¡f kÇahij »il¡Fnk v‹W“njáa¤ bjh©l®fŸ” v¢rÇ¡ifí« brŒJ Äu£oÆU¡»‹wh®fŸ.fh§»uR¡F¤ jiyik t»¡f âU.fhªâahš ãnunuã¡f¥g£lâU.#tA®yhÈ‹ bfhŸifahd óuz f£á¤ Ô®khd¤ij jÄœehLnjáa kfheh£oš ahU« ãnunuã¡f¡ TlhJ v‹W jiyt® âU.gnlšth¡F¤j¤j« th§»¡ bfh©L ãwFjh‹ tªâU¡»‹wh®. ïjdhšâU.ÓÅthrŒa§fh® kfheh£L¡F tUtâšiy v‹W brhšÈÉ£lh®.âU.tujuh#&Y Mjyhš ehD« tUtâšiy v‹W brhšÈÉ£lh®. ïªjÃiyikÆšjh‹ ï‹iwa jÄœ khfhz« ïU¡»‹wJ. ï›tsî«

Page 69: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9137Fo muR - 1929 (((((2))))) 136

RakÇahijahtJ, cz®¢áahtJ m‹¿ gF¤j¿thtJ ïUªjhšï›t©z« brŒthuh? xU gh®¥gdušyhj khzt‹ gh®¥gh‹rh¥gh£L¥ ngiHia¤ bjh£lhš v‹d Ô£L tªJ É£lJ? ïijMŒªJ neh¡»dhuh? á¤jhªj MáÇa® rÇahd gh®¥gdušyhjhuhŒïUªjhš m¥gh®¥gdušyhj khztD¡F ne®ªj mtkhd« jd¡F«j‹ tF¥ghU¡F« ne®ªjbj‹W fUj nt©lhkh? ï¤jifaRakÇahija‰w m¿îbf£l gh®¥gdušyh ghyR¥ãukÂa§fŸïUªjhš V‹ gh®¥gd®fŸ tUzh¢áuk¡ bfhG¥ò ão¤jhlkh£lh®fŸ? v‹W jh‹ ïtU¡F RakÇahij cz®¢á c©lhFnkh?m‹Wjh‹ ïtiu eh« mrš gh®¥gdušyhjh® v‹W fUJnth«.

ïÅ kzÈ ÉLâÆš k£Lkšy. v§F« gh®¥gdušyhjkhzt®fŸ ï›thWjh‹ J‹òW»‹wh®fŸ. ït®f£F v¥bghGJjh‹ÉLjiy ãw¡Fnkh? e« RakÇahij murh§f« tªjhš ÉLjiy!ÉLjiy!! v‹W âuhÉl‹ 28. 8. 29 btËp£o‰ Tw¥g£LŸsJ.

gh®¥gdÅ‹ nrh‰iw¤ Ô©oa gh®¥gdušyhj khzt®ïªehfÇf fhy¤âš irtá¤jhªj¥ nguháÇa® r£lJuªju® âUÉyh¥ghyR¥ãukÂa¤â‹ firao¡»y¡fhÆdh®. ïtuJ á¤jhªjK«,r£l¥gƉáí«, xU khztiu ï¢braš bghU£L¡ firbfh©lo¡F« Koit¥ g‰¿abjÅš, mªnjh, ïtuJ irtá¤jhªj¤â‰F eh«Äfî« ïw§F»‹nwh«. kh£L ky¤ij c©L, kh£L¢ áWÚ® gU»,kh£L ky¤ij¢ rh«guh¡» m§f« KGJ« óá, bfh£ilaªJ,ȧf¤â‰F¥ óir òÇí« ï¢á¤jhªj MáÇaÇl«, tƉW¡F¢ nrh¿‹¿ï›ÉLâÆš mga« òFªj xU khzt® ÛJ, fUizÆidí«,ÚâÆidí« eh« vâ®gh®¥gJ Äfî« klikna. óûš jǤjgh®¥gdÅY«, óûš jÇah ï¥gh®¥gdid eh« fšby‹nghkh,kubk‹nghkh, ïU«bg‹nghkh, mšyJ fhL thœ Éy§bf‹nghkh?v‹bd‹ngh«? kjbt¿bfh©l á¤jhªâfËl« eh« fUiziavâ®gh®¡fÉšiy. MÆ‹ r£l« gÆ‹w X® kÅjÇl«, M©ãŸisÆÅl«, e‰FL«g¤âš câ¤jhÇl« eLÃiyikia vâ®gh®¡»‹nwh«.eLÃiyika‰W, M© j‹ika‰W j‹ gƉábašyh« ïu©LvG¤J¡fŸ v‹D« Koɉnf x¥gil¤JÉ£lj‹ gadhŒ, guÉav©z« m‰W, gh®¥gÅa¤ijí«, mjid¥ ghJfh¡f¡ firmoiaí« if¡bfh©l, ‘á¤jhªj«’ MáÇa® ïÅnaD« j«_isÆš á¿J m¿î«, kdâš fUizí« ãw¡FkhW ït® j‹ tÊgLflîsh»a ȧf¤ij tz§»¤ Jâ¥ghuhf. gh®¥gdušyhj xU khzt®firaona‰w xU bfhLikia Vid¥ gh®¥gdušyhj khzt®fŸf©L« thshÉUªâU¡»‹wd®. bghWik flÈD« bgÇbj‹g®.MÆD« RakÇahij ï›t©l¤âD« bgÇJ; á¤jhªj¤âY«

“á¤jhªj«”MáÇaÇ‹ bfhLik

br‹id kzÈ ÉLâÆš elªj m¡»uk« e« kd¤ij¥ò©gL¤J»‹wJ. ï›ÉLâÆYŸs xU gh®¥gdušyhj khzt‹j‹id m¿ahkš xU gh®¥gd khzt‹ rh¥gh£L¥ ngiHia (og‹gh¡Þ)¤ bjh£LÉ£lh‹, clnd gh®¥gdušyhjh® jUk¤âÈUªJbj©l¢ nrhW rh¥ãL« m¥gh®¥gd khztD¡F nfhg« tªJÉ£lJ.v‹ rh¥gh£il¤ bjhlth ne®ªjJ v‹W gythW mu‰¿ rh¥gh£ilÑnH bfh£oÉ£L, ãuhkz N¥gÇ‹bl©bl©ol« nghŒ KiwÆ£lh‹. mt® gh®¥gdušyhj khztid¥ gh®¥gd¢ rh¥gh£il¤bjh£l F‰w¤â‰fhf thahš tir òuhz« gho mD¥ãÉ£lh®.Mdhš, ïJ m¥gh®¥gd khztD¡F x¥gÉšiy. j‹ rh¥gh£il¤bjh£l gh®¥gdušyhj khztD¡F btW« tir òuhz« k£Lkh v‹WM¤âu« mtD¡F ml§fhJ »s«ãÉ£lJ. Mifahš m¥ gh®¥gdN¥gÇ‹bl©bl©L¡F nkš mâfhÇahŒ cŸs “á¤jhªj«”MáÇaU« xU t¡ÑYkhd âU “ghyR¥uk©a«” mt®fËl« br‹WKiwÆ£lh‹, KiwÆ£lJjh‹ jhkj«. e« gh®¥gd KjÈahuhaâU.ghyR¥ãukÂa¤â‰F bgU« Ó‰w« c©lhŒÉ£lJ. mtUilabgU¤j bfhG¤j cl«ò Jo¤jJ. “bfh©Lth gh®¥gd khztÅ‹rh¥gh£L¥ ngiHia¤ bjh£l gh®¥gdušyhj khztid” v‹wh®.giHa fhy¤J mnah¤â uhk‹ fh£oš jt« brŒj N¤âuid v›thWbfh‹whndh, m›thnw á¤jhªj¥ gh®¥gd KjÈahU« gh®¥gdkhzt‹ rh¥gh£il¤ bjh£l gh®¥gdušyhj khztid¡ foªJbtU£o MW mo mo¤jhuh«. ght« ViH¥ gh®¥gdušyhj khzt‹v‹d brŒth‹? mo bghW¤J¡ bfh©lh‹; nfh®£o‰F¢ br‹Wá¤jhªj MáÇa® nkš »ÇÄdš tH¡F¤ bjhL¡fyh bk‹whnyh,tƉW rh¥gh£oš ïo ÉGªJÉL«, ifÆnyh gz« ïšiy,Mifahš á¤jhªj MáÇa® j¥ã¤J¡ bfh©lh®. ïšyhkš nghdhšxU if gh®¤J Élyh«.

á¤jhªj MáÇa® ã.V.ã.vš. go¤âUªJ«, jÄÊš bgÇa òyt®v‹W brhšÈ¡ bfh©L ïUªJ« v‹d ga‹? á¿jhtJ

Page 70: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9139Fo muR - 1929 (((((2))))) 138

âUth§TÇš nfhõh Éy¡f«

itÔf¢ brU¡F«. gh®¥gÜa¡ bfhLikí« ïuhkuh¢áagÇghydK« jiyÉǤjhL« âUth§TÇš, Kj‰wu¥ gh®¥gd®fsh»ae«óâÇfË‹ bg©o® gLjhit¡ flªJ btËna¿ ïU¡»‹wd®.gLjh v‹gJ xU r_f¤â‹ klik¡F« m« klik¡F mo¥gilahŒcŸs kj¡ nfh£ghLfŸ, r_f¡ f£L¥ghLfŸ, gH¡f tH¡f§fŸïitfË‹ m¿F¿ahŒ ÃywJ. MLkhLfS« btË¢ bršY«cÇik bg‰¿U¡ifÆš khDl¥ bg©fŸ j« bfhGe®j« åLfËšáw»yh¥ gwitfis¥nghš mil¡f¥g£L tU»‹wd®. ïjid¡flªJ btË¢ brštbj‹whš, klikna cUtkhf És§F« xUr_f¤âš vËanjh® bray‹W. e« ïa¡f¤â‹ e‰gadhf e« jiyt®mo¡fo mªeh£L¡F¢ br‹W rk¤Jt¡ bfhoia gw¡f¢ brŒJtU«mU«bgU« m¿îiu khÇfË‹ gadhf e«óâÇ¥ bg©fË‹r_f¤âš Rna¢irí«, rk¤JtK« fh£L¤ Ô¥nghš g‰¿¡ bfh©lJ.e«Äa¡f¡ fâbuhËahš m¿ahik¥gÅ m¡fznk mf‹WtU»‹wJ. Vid¥ bg©oU« ïjid¤ jk¡nfh® tÊ fh£o vd kâ¤JK‹tUkhW«, Mlt®fŸ jilòÇÆD«, mj‰»l« bfhlhkš jkJRakÇahijia Ãiyeh£LkhW« eh« k»œîl‹ vâ®gh®¡»‹nwh«.

Fo muRFo muRFo muRFo muRFo muR - - - - - Jiz¤Jiz¤Jiz¤Jiz¤Jiz¤ jiya§f« jiya§f« jiya§f« jiya§f« jiya§f« - - - - - 01.09.192901.09.192901.09.192901.09.192901.09.1929

g‹kl§F bgÇJ; ï›tháÇa® m¿ÉY« xG¡f¤âY« XuhÆu« kl§FbgÇJ v‹gij eh« e« tF¥ò khzt®f£F Ãidñ£l¡ flik¥g£oU¡»‹nwh«.

ï¡bfhLikia v©QªbjhW« v©QªbjhW«, eh«mikâia ïH¥ngh« v‹wŠRtjdhš, ïij¥ g‰¿ ÉǤJiutiuahJ ÉL¡»‹nwh«. gh®¥gdušyhjh®fŸ ï¤jifa brašfis¡f©L«, nf£L« v¤Jiz eh£fŸjh« R«khÉU¡f¥ ngh»‹wd® v‹Wnf£»‹nwh«.

( g - ®, )( g - ®, )( g - ®, )( g - ®, )( g - ®, )

FoFoFoFoFo muR muR muR muR muR - g¤âuhâg® F¿¥ò - - g¤âuhâg® F¿¥ò - - g¤âuhâg® F¿¥ò - - g¤âuhâg® F¿¥ò - - g¤âuhâg® F¿¥ò - 01.09.1929 01.09.1929 01.09.1929 01.09.1929 01.09.1929

Page 71: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9141Fo muR - 1929 (((((2))))) 140

r«gªjkhŒ ïu©L f£áÆY« ÔÉu¥ ãurhu« brŒJ nrfǤjX£L¡fË‹ v©Â¡if 240 v‹gjhf Ĥâu‹ g¤âÇifÆš bjÇatU»‹wJ. ïâš tunt‰ò¡ fHf m§f¤âd®fS« X£L bfhL¤âU¥gjhí«, mt®fS¡F« X£LÇik mË¡f¥g£ljhí« f©oU¡»‹wJ.ïâš tunt‰ò¡ fHf¤âd® üW fdth‹fS¡F nkyhfnt ïUªâU¡»wh®fŸ. ãwF jŠir Íšyh ãuâÃâfŸ v‹W Rkh® 50, 60 fdth‹fS¡F nkyhfnt mªj Íšyh¡fhu®fŸ ïUªâU¡»wh®fŸ. ïitnghf.btË Íšyh¡fËš ïUªJ tªâUªj ãuâÃâfŸ Rkh® 70, 80 ng®fnsïUªâU¡f¡ TL« v‹gjhf e‹f¿ayhF«. mªj 70, 80 ng®fS«mŒa§fh® j‹ gzK« fh§»uR gzK« ngh£L o¡f£ th§»¡bfhL¤J, rh¥ghL« ngh£L miH¤J¡ bfh©L nghd T£l« K¡fhšgFâí« M¢rhÇahuhš fj® gz¤ij¢ bryî brŒJ o¡f£ th§»¡bfhL¤J miH¤J¡ bfh©L nghf¥g£l âU. M¢rhÇa® T£l« fhšgFâí« nr®ªjjhf¤jhÅU¡f Koí«.

<j‹¿¤ jÅ¥g£l KiwÆš kfheh£o‰F (nto¡if gh®¡fthtJ) jdJ brhªj¥ gz¤ij¢ bryî brŒJ nghÆUªjt®fŸ Rkh®5,6 ng®fshtJ ïU¡f Koíkh? v‹W Ô®khÅ¥gJTl fZlkhÆU¡»‹wJ. vdnt, ïªj¡ T£l«jh‹ ï¥nghija jÄœehL njáathâfŸ T£lbk‹W« mâY« óuz Rna¢ir¡ T£lbk‹W«,x¤JiHahjh® T£lbk‹W« brhšÈ¡ bfhŸs¥gLtjhF«. Éf;

fh§»uR¡fhf ciH¡fnt cliy ÉLnt‹ v‹W brhšY«fh§»uÞ g¡j® âU.É.fÈahzRªju KjÈahUilaî« njáa¤â‰fhfnt clš, bghUŸ, MÉ _‹iwí« ÉLnt‹ v‹W brhšY«“njáa åuU«, njáa¡ f£á¤ jiytU”khd âU.tujuh#&Y cilaî«mt®fis¥ ã‹g‰Wgt®fŸ (ïUªjhš) mt®fSilaî« thridna“kfheh£oš” ïUªjjhf¤ bjÇaÉšiy. VbdÅš, fhŠáòu« kfheh£oš nk‰f©l ïUfdth‹fS« mŒa§fhU¡F«, M¢rhÇahU¡F«ešy ãŸisfshf xUtU¡bfhUt® ngh£o ngh£L tF¥òthÇcÇik¤ Ô®khd¤ij bfh©Ltu bth£lhkš brŒj “ò©Âa fhÇa¤â‰F”¥ ãwF ïUfdth‹fisí« vªj khfhz kfheh£lhU« kâ¤jjhfthtJ ït®fshf m§F nghdjhfthtJ bjÇaÉšiyahjyhšï›ÉU fdth‹fis¥ bghW¤jtiu, khfhz kfheh£il¥ bghW¤jmsî¡F mtut®fŸ “fUk¤â‹ gyid” mtut®fŸ milªJÉ£lh®fŸ v‹nw brhšy nt©L«. kfheh£L¤ jiyik¡F jÄœ khfhz¤âš gh®¥gd® gh®¥gdušyhjh® v‹»‹w ngh£oÆš âUths®fŸr¤âa _®¤âí«, tujuh#&Yî« M»a ïUt®fS« jh§fŸ jh§fŸtu nt©L« v‹W ïU f£áfS¡F« gy N£á ãurhu« brŒJ«filáahf xUtU« tu Koahkš nghdnjhL tleh£oÈUªJ xU

ntjhu©a¤âšnjáa (gh®¥gd®) kfhehL

âU. g£nlÈ‹ nah¡»aij

flªj _‹W tUl fhykhf ekJ gh®¥gd®fŸ Élh Ka‰áíl‹ãua¤jd¥g£L tªj jÄœ khfhz¤ njáa kfhehL br‹w khj« 31-ªnjâ ntjhu©a« v‹D« X® »uhk¤âš To¡ fiyªjjhf ng® brŒJÉs«guK« brŒjhŒÉ£lJ.

MdhY« m«kfhehL eilbg‰wj‹ nah¡»aijjh‹ v‹dv‹W gh®¥nghkhdhš, RU§f¡ TWÄl¤J gh®¥gdušyhjh®gz¤ijna ïu©L gh®¥gd¤ jiyt®fŸ bryî brŒJ, gh®¥gdušyhjhU¡F ÉnuhjkhŒ ïUtU« gil âu£o¡ bfh©L nghŒxUtU¡bfhUt® j§fŸ rhk®¤âa¤ij btËah¡»¡ bfh©lJjh‹ntjhu©a kfheh£o‹ j¤Jt« v‹W brhšy nt©L«. mjhtJjÄœehL fh§»uÞ fÄ£o¤jiyt® âU.vÞ.ÓÅthrŒa§fh® mt®fŸfh§»uá‹ nguhš bghJ¥ gz¤ij mŸË¡ bfhL¤J¢ nr®¤Jit¤âU¡F« gilfshd âUths®fŸ gHÅah©o g©lhu«, rhÄehjbr£oah®, m©zhkiy ãŸis, r¤âa_®¤â, »UZz rhÄ¥ ghty®KjÈa njÓa¤ bjh©l®fsh»a âU.mŒa§fh® gilfŸ xUòwK«;fjÇ‹ nguhš gh®¥gdušyhjh® bfhL¤j¥ bghJ¥gz¤ ijnagh®¥gd®fS¡nf mŸË¡ bfhL¤J nr®¤J it¤âU¡F« gilfshdâUths®fŸ rªjhd«, v‹.vÞ.tujh¢rhÇ KjÈa ‘fj® bjh©l®’fshdâU.á. uh#nfhghyh¢rhÇahÇ‹ gilfŸ xUòwK« ïUªJ ngh® brŒJKoÉš âU.á.uh#nfhghyh¢rhÇah® bt‰¿ khiy No ï¥nghâ¡FÉ#aK« brŒJ tU»wh®. âU. mŒa§fhiu Él âU. M¢rhÇah®Nœ¢áÆš nj®ªjt® v‹gij mŒa§fh® bjǪâUªJ« jdJgz¤âÄ¿dhY« nguhirÆdhY« Mzt« bfh©L ntjhu©a¤âšM¢rhÇahÇl« ešy mog£L¤ âU«ãÉ£lh®. ïJ xU òwÄU¡f,jÄœehL v‹D« 14 Íšyh¡fË‹ nguhš _‹W tUl« bghW¤J¡T£l¥g£l ïªj khfhz kfheh£o‰F¢ br‹¿Uªj ãuâÃâfŸv¤Jiz ng®fŸ v‹W gh®¥nghkhdhš Rkh® üW ng®fnsjh‹ïU¡f¡TL« v‹W bjÇ»‹wJ. mjhtJ óuz Rna¢ir Ô®khd«

Page 72: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9143Fo muR - 1929 (((((2))))) 142

v‹gij eh‹ x¥ò¡ bfhŸS»nw‹. mj‰F khwhf Ú§fŸbrhštJ j‰bfhiy¡F x¥ghF«”

v‹W« brhšÈ ïU¡»wh®. ã‹ò ÄuhRjh® kfheh£oš ngR«nghJ,

“c§fSila muáaš ãuáidfŸ vd¡F¥ òÇaÉšiy.ï§F ãuhkz® ãuhkzušyhjh® jfuhW¡F fhuz« v‹dbt‹W ï‹D« eh‹ ÉrhǤJ¡ bfh©oU¡»nw‹”

v‹W brhšÈ ïU¡»wh®. ïitfËÈUªJ âU.g£nlš »uhkngh‹ÄÎdhÆUªâU¡»‹whuh ïšiyah? v‹gij nahá¤J¥ gh®¡F«gothrf®fis nt©L»nwh«.

Kjyhtjhf, ï§F ãuhkz®fS¡F Énuhjkhf ãurhu« brŒa¥g£L tUtjhf¢ brhšÈ tUtj‰F âU.g£nlš jdJ ãur§f¤âšv‹d Mjhu« T¿ÆU¡»wh®? mšyJ v‹d Mjhu« Tw¡TL«?v‹gij nahá¤jhš ïJ gh®¥gd®fË‹ ng¢ir¡ nf£L¡ bfh©Lgh®¥gdušyhjh®ÛJ Rk¤J« nahrida‰wJ« m¡»ukKkhdJkhdå© gÊ mšyth? v‹W nf£»‹nwh«. m‹¿í« gh®¥gd®fŸ ÛJŸsJntõ¤jhš MÇa ehfÇf¤âš vJ vJ áwªjnjh mij všyh«gh®¥gdušyhjh® jh¡Ftjhf brhšÈ ïU¡»wh®. ïâš vªj áwªj MÇaj®kkhdJ jh¡f¥gL»wJ v‹gj‰F xU cjhuz¤ijahtJ âU.g£nlš vL¤J¡ fh£oÆU¡»whuh? mšyJ fh£l¡TLkh? âU.g£nlšvij¢ áwªj MÇa j®k« v‹W Ãid¤J¡ bfh©oU¡»wh® v‹gJ«ek¡F á¿J« És§fÉšiy. âU.uh#nfhghyh¢rhÇÆ‹ óüiyí«,c¢á¡ FLÄiaí«, bfh©o ehk¤ijí«, áwªj MÇa j®kbk‹WÃid¤J¡bfh©oU¡»whuh? mšyJ òuhz§fisí«, ïâfhr§fisí« kEj®k rhÞâu«, guhru ÞÄUâfisí« mt‰¿dhš V‰g£lnfhÆšfisí« c‰rt§fisí«, gh®¥gd órhÇfisí«, áwªj MÇaj®kbk‹W Ãid¤J¡ bfh©oU¡»whuh? mšyJ É¡»uf§fisí«mj‹ ói# c‰rt§fS¡fhf gy nfho %ghŒfŸ bryî brŒa¥gLgitfisí« áwªj MÇa j®kbk‹W fUâ¡ bfh©oU¡»whuh?mšyJ t®zh¢áuk j®k¤ijí«, rkÞ»Uj ghiõ “ca®ití«” áwªjMÇa j®k« v‹W Ãid¤J¡ bfh©oU¡»whuh? v‹gJ ek¡FÉs§fÉšiy. âuhÉl njr¤J¡F tªj ïtU¡F MÇa j®k¤ij¥g‰¿a ãurhu¤âš ftiy vj‰fhf V‰glnt©L«? âuhÉl j®k«ï‹dJ v‹W ït® m¿ªjhuh? âuhÉl®fS¡F« MÇa®fS¡F« cŸsnt‰Wik v‹d? MÇa®fŸ âuhÉl®fis v›Éj« kâ¤âU¡»wh®fŸ, v›Éj« el¤J»wh®fŸ v‹gJ ïtU¡F¤ bjÇíkh? MÇaãurhu« v‹gJ muáaš j®k¤Jl‹ nr®ªjjh? gh®¥gd j®k¤Jl‹nr®ªjjh? v‹gijahtJ ït® cz®ªjhuh? ïªj eh£oš V‰g£oU¡fnt©oa Ó®¤âU¤j§f£F všyh« ïJtiuÆš K£L¡ f£ilahf

bgh«ikia¡ bfh©L tªJ M£oit¤J, mj‹ _y« tH¡f« nghšgh®¥gd¥ ãurhu« brŒa cgnahf¥gL¤â¡ bfhŸs¥g£lJ. ïJv¥bghGJ« ïªj khfhz¥ gh®¥gd®fŸ brŒJ bfh©L tU« tÊtÊ¢N£ánaahF«. mjhtJ, jÄœeh£oš gh®¥gd N£áfŸ btËah»mt®fSila nah¡»aij FiwªJÉ£lhš btË khfhz¤âš ïUªJxU gh®¥gdušyhjhiu¡ T£o tªJ mt® thŒ _y« gh®¥gd¥ãurhu« brŒtjhF«. btËÆš ïUªJtU« gh®¥gdušyhjhU«mnefkhŒ gh®¥gd® if¡FHªijfshfnt ïUªJ mt®fŸ brhšÈ¡bfhL¤jij m¥gona »uhk ngh‹ Ä΋ khâÇ x¥òɤJÉ£Lmt®fŸ M£od go gahÞnfh¥ Ä΋ nghš MoÉ£L nghŒÉLtJ tH¡f«. mJnghynt ï¥nghJ« âU.g£nliy¡ T£o tªJM£L»‹wh®fŸ.

âU. g£nlš gh®¥gd jhruhŒ ïUªJ ghodh®, Modh® v‹gj‰F eh« mâfkhf¡ fZl¥g£L Mjhu« njl nt©oaâšiy. mt®ntjhu©a¤âš gh®¥gdušyhjhiu¥ g‰¿¥ ngá ïU¡F« ng¢R¡fis¥ gh®¤jhny bjÇatU«. mjhtJ, ï§F ‘ãuhkz tF¥ò¡nfÉnuhjkhŒ¥ ãurhu« brŒa¥g£L tU»‹wJ. ïªj¥ ãurhukhdJãuhkz®fis¤ jh¡Ftjhf kh¤âukšyhkš e«Kila MÇa ehfÇf¤âš áwªj t‰iwbašyh« jh¡Ftjhf ïU¡»‹wJ. ãuhkzušyhjhÇšxU áy® Raey¤âdhš m¿ahj #d§fis¡ F¤âÉ£L Fnuhj¤ijc©lh¡» c¤ânahf nt£ilahf ïªj ïa¡f¤ij brŒJÉ£lh®fŸ.fj® ïa¡f¤â‹nkY« ãuhkz ïa¡fbk‹W njhõ« Tw¥gL»wJ.khr‰wtU« gh®¥gÜa¥ ã‰ngh¡»š vJî« j«Äl« fhz¥glhjtU«,ãuhkzušyhjhU¡F CÊa« brŒabt‹nw jkJ MíŸfhy« KGtijí« m®¥gz« brŒJÉ£ltUkhd xU ãuhkziu (âU.uh#nfhghyh¢rhÇahiu) ‘ir¤jh‹ brh%g«’ v‹W xU rhuh® öΡ»‹wh®fŸ.ïJ njáa j‰bfhiyna ahF«. tF¥ò Jntõ¤ij v⮤J ãurhu«brŒtij¡ fh£oY« áwªj njáa ntiy ntW »ilahJ” v‹gjhF«,k‰W« mt® jdJ KoîiuÆš,

“ïªj khfhz¤âš Rauh{a¡ f£áÆdU¡F mt®fŸnfhU« cjÉia brŒJtU«go khWjš nt©lhjt®fis eh‹nf£L¡ bfhŸS»nw‹”

v‹W«, k‰W« óuz Rna¢ir¤ Ô®khd¤ij jh‹ v⮤J¥ ngRifÆš,

“eh‹ itÔf x¤JiHahjhuhÆD« ïªj khfhz¤â‹Ãiyia¡ ftÅ¡F«nghJ mâfhu¤ij¡ bfhL¡f¡ Toavšyh¥ gjÉfisí« (Rauh{Ía f£áah®) if¥g‰¿¡ bfhŸtJrh¤âakhF«go ï§F xU jÅ tÊia¥ ã‹g‰w nt©L«

Page 73: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9145Fo muR - 1929 (((((2))))) 144

ïªj khfhz¤J Ãiyikia bghW¤jtiuÆš, mâfhu«, gjÉfŸM»aitfisbašyh« Rauh{a¡ f£áahnu if¥g‰W«go xU jÅtÊ V‰gL¤â¡bfhŸs nt©Lbk‹W«, m¥go¢ brŒahÉ£lhš mJnjr¤ Jnuhf« v‹W« brhšÈ ïU¥gJ v›tsî öu« gh®¥gd®khŒifÆš á¡», mt®fshš C£l¥g£lij m¥gona f¡» ïU¡»wh®v‹gJ thrf®fS¡F És§fÉšiyah. ïj‰FK‹ âUths®fŸvÞ.ÓÅthr Ia§fh®, r¤âa_®¤â, uh#nfhghyh¢rhÇah® M»at®fŸnr®ªJ “#ÞoÞ f£áia xÊ¥gj‰”fhf kªâÇ gjÉia if¥g‰wnthmšyJ MjÇ¡fnth nt©o ïU¡»wJ v‹W brhšÈ, xU (ãdhÄ)kªâÇ rigia c‰g¤â brŒJ, mij ït®fŸ Raey¤â‰F M£oit¤J¡bfh©oUªjij¢ rÇ v‹W x¥ò¡bfhŸtnjhL, ïÅí«m¥gona brŒant©L« v‹gj‰F ït® xU ö©L nfhyh mšyth?thÆš itÔf x¤JiHahjh® v‹W ng® brhšÈ¡ bfh©L fhÇa¤âšr®¡fh® mâfhu§fisí«, gjÉfisí« if¥g‰w nt©oaJ mtáa«v‹W brhšY»w x¤JiHahjh®fŸ âU.fhªâí£gl v›tsî nah¡»a®fshf ïU¡f¡TLbk‹gJ« x¤JiHahik njh‰W¥ nghdj‰F¡fhuzbk‹d bt‹gJ« jhuhskhf ïâÈUªJ És§fÉšiyah v‹Wnf£»nwh«. ïªj khfhz¤âš Rauh{a¡f£á v‹gJ« #ÞoÞ f£áv‹gJ« gh®¥gd® gh®¥gdušyhjh® f£ána jÉu ntwšy v‹WMÆu« jlit âU.fhªâí£gl tleh£L¤ jiyt®fŸ v‹gt®fS¡bfšyh« gyKiw És¡f¥g£oUªJ«, kWgoí« Rauh{a¡f£á¡fhu®fS¡F x¤JiHahjh®fŸ c¤ânahf« r«ghâ¤J¡bfhL¥gj‰F cjÉ brŒa nt©oaJ njáa j®kbk‹W brhšytªjhš,x¤JiHahik¡ f£áia gh®¥gd¡ TÈ¡f£á v‹W brhšyhkš ntWv‹dbt‹Wjh‹ brhšYtJ? ïitfËÈUªJ muáaÈ‹nguhš,vªj¡f£á V‰g£lhY«, vªj¡ fdth‹ òw¥g£lhY«, mit mnah¡»af£á v‹W«, mnah¡»a®fË‹ T£lbk‹W«, ïj‰F K‹ brhšÈ¡bfh©L tªjt®fbsšyh« bgÇa Ô®¡fjÇáfŸ v‹W«, mEgtrhÈfŸv‹W« x¥ò¡ bfhŸs nt©oÆU¡»wJ. Kothf, âU.g£nlšmt®fË‹ bj‹dh£L É#a« MÇa j®k ãurhuK«, Rauh{af£áãurhuK« gh®¥gd Mâ¡f ãurhuK« M»aitfŸ jh‹ v‹gnjhLKoîf£l nt©oa î¥gªj¤âÈU¡»nwh«. br‹w M©oš âU.fhªâbj‹dh£L¡F tªj ãwF “t®zh¢ áuk«” ïU¡f nt©L« v‹W«,ãwÉÆnyna “ãuhkz®fŸ” “N¤âu®fŸ” c©bl‹W«, kEj®krhÞâu¥go mtut®fŸ mtut®fS¡nf‰g£l ntiyia brŒant©Lbk‹W«, ãurhu« brŒJÉ£L¥ nghdh®. mj‰F¥ ãwF âU.khsÉah tªJ, #hâ ïU¡fnt©Lbk‹W«, nfhÆÈš mªjªj#hâ¡F¤ jFªj ïl« ãÇ¡f nt©Lbk‹W«, brhšÈ “uhkhazãur§f«” brŒJ É£L¥nghdh®. ï¥bghGJ âU.g£nlnyh tªjt®

ïUªJ tªâU¥gJ MÇa ãurhukh? mšyJ “gh®¥gd¤ Jntõ”ãurhukh? KjyhtJ ïªj eh£oYŸs gh®¥gdušyhjh® nah¡»aijí«,mªjÞJ«, ï‹dJ v‹gJ ïtU¡F¤ bjÇíkh? gh®¥gd®fËšâUths®fŸ á.uh#nfhghyh¢rhÇ, ÓÅthrŒa§fh®, rªjhd«, r¤âa_®¤â, tujh¢rhÇ, V.bu§frhÄ Ia§fh®, v«.nf.M¢rhÇah® KjÈnah®fSila nah¡»aij âU.g£nlY¡F¤ bjǪjJ rÇahÆU¡Fkh?mšyJ âU.uhkdhj‹, âU.uhkrhÄ KjÈnah®fS¡F¤ bjǪjJrÇahÆU¡Fkh? njrhãkhd« v‹gJ«, njáabk‹gJ« bj‹dh£L¥gh®¥gdU¡F«, tleh£L¥ gh®¥gdušyhjh®fS¡F k£L« jh‹brhªjkh? mšyJ âU.g£nlY¡F¤ bjǪj bj‹dh£L¥ gh®¥gdušyhjh® ahU¡F« brhªjkhÆU¡f Koahjh? bj‹dh£oš tªJâU.g£nlš gh®¥gdušyhjhiu¥g‰¿ ngRtj‰F K‹ò, vªjgh®¥gdušyhjhÇl¤âyhtJ ngá vªj Éõa¤ijahtJ bjǪJbfh©lhuh? x‹WÄšyhkš m§»UªJ jljl v‹W tªjîl‹nks¤ijí«, jhs¤ijí«, gh©ilí«, khiyiaí« gh®¤jJ«âObu‹W gh®¥gd®fŸ kfh c¤jk®fŸ, gh®¥gdušyhjh®fŸ Raey¡fhu®fŸ, Jntõ¡fhu®fŸ v‹W brhšÈ ÉLtbj‹whš ïJ xUnah¡»a¥ bghW¥òila jiytU¡F V‰wjhFkh? ït® r¤âah¡»ufnkh, tÇbfhlh ïa¡fnkh Mu«ã¤jhš ïtiu e«ã vªj gh®¥gdušyhjhuhtJ ã‹g‰w Koíkh? jÉu, gh®¥gdušyhjh® ïa¡f«Raey¡fhu®fŸ brŒí« c¤ânahf nt£il ïa¡fbk‹W brhšÈïU¡»wh®. ïJ nah¡»akhd ng¢rhFkh? ïªj khfhz¤âš bgU«gh‹ikahd c¤ânahf¤âš ïU¥gt®fŸ ah® v‹W« gu«giuahfc¤ânahf nt£ilaho¡ bfh©oU¥gJ ah® v‹W« fLfsthtJò¤âiaí« neu¤ijí« bryî brŒJ gh®¤âU¥ghuhdhš, ï«khâÇbrhšÈ ïU¡f Koíkh? ïâÈUªjhtJ tlnjr¤âYŸs muáašjiyt®fbs‹gt®fŸ v›tsî öu« ò¤âÆY«, bghW¥ãY«f£ilahdt®fŸ v‹gJ És§fÉšiyah? m‹¿í«, k‰nwh®ïl¤âš ïªj eh£o‹ muáaš ãu¢áid jd¡F¥ òÇaÉšiy v‹W«,ï§F ãuhkz® ãuhkzušyhjhU¡F ïilÆYŸs jfuhW¡F _yfhuz« ï‹dbj‹W jd¡F ï‹D« bjÇaÉšiy v‹W« brhšÈïU¡»wh®. m¥go ïU¡ifÆš ït® v¥go gh®¥gdušyhjhiuc¤ânahf nt£il¡fhu®fŸ v‹W brhštJl‹ gh®¥gdušyhjh®ïa¡f¤ij v⮤J¥ ãurhu« brŒa nt©oaJ mtáa« v‹Wbrhšy¡TL«? ïâÈUªjhtJ ït® nt©Lbk‹nw ïªj eh£L¡Fgh®¥gd® ng¢ir¡ nf£L¡bfh©L gh®¥gd ãurhu« brŒa tªjtnuašyhkš ntwšybt‹gJ És§fÉšiyah? jÉu, ïªj khfhz¤âšRauh{a¡ f£áahU¡F nt©oa cjÉ všyh« brŒa nt©Lbk‹W«,

Page 74: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9147Fo muR - 1929 (((((2))))) 146

fj® òu£Lïuh£o‹ ïufáa«

fj® ïa¡f« v‹gJ gh®¥gd®fŸ j§fŸ ãiH¥ò¡F«Mâ¡f¤â‰F« nkh£r« v‹W«, Rauh{Íabk‹W«, njáa« v‹W«ghku k¡fis Vkh‰¿ tÆW ts®¤J thœªJ tUtJ nghynt,ViHfS¡F bkh¤j cjÉ brŒ»‹wt®fŸ nghš ntõ« ngh£L¡ fj®v‹D« bgauhš ghkuk¡fis Vkh‰¿ tU»‹wj‰F cgnahf¥gl¡Toanj jÉu mjdhš c©ikahd gy‹ x‹W« »il¡fhbj‹Wgyjlit òŸË Étu§fSl‹ vGâí« ngáí«, bkŒ¥ã¤J«tªâU¡»‹nwh«. Mdhš gh®¥gdušyhjh®fËnyna gy® eh« vGâtªjij¢ rÇtu gF¤j¿it cgnah»¤J¡ ftŤJ¥ gh®¡fhkš nkyhfEÅ¥ òšiy nkŒtJnghš my£áakhŒ ïUªJ bfh©L gh®¥gd®fS« mt®fsJ g¤âÇiffS« brhšYtijna »Ë¥ãŸisnghšâU¥ã¢ brhšÈ¡ bfh©L Ä¡f bghJey¡ ftiy ïU¥gt®fŸnghšntõ« ngh£L e«ik¡ f©o¤J tªjh®fŸ. ï¥bghGJ ntjhu©a«kfheh£oš âU.uh#nfhghyh¢rhÇah® fj® f©fh£áia âwªJ it¡F«nghJ mt® brŒj ãur§f¤âš ekJ mã¥ãuha« KGâidí«jhuhskhŒ x¥ò¡ bfh©LÉ£lh®. mjhtJ “ïuh£odhš »il¥gJâd« xU mzh TÈjh‹” “ïâš »il¡F« tUkhd« brh‰g«jh‹”.“xU mzhTl r«ghâ¡f Koahjt®fŸ ïªj ntiy brŒa£L«;nk‰bfh©L r«ghâ¡f¡ Toat®fŸ ntW ntiy brŒa£L«; ntWntiyÆš mâf¡TÈ »il¡F« tiu ïij¢ brŒnth«” v‹WbrhšÈ ïU¡»‹wh®. ïâÈUªJ “ïuh£odnk Rauh{a« r«ghâ¤J¡bfhL¡f¡ ToaJ, mij jh‹ všnyhU« brŒa nt©oaJ.Rauh{Ía¤â‰F kh®¡f« uh£od« R‰w nt©oaJ v‹W brhšÈ¡bfh©oUªj “mUŸth¡F” ï¥nghJ âU.uh#nfhghyh¢rhÇah®brhštâÈUªnj kUŸth¡fhŒ É£lij e‹whŒ czuyh«. jÉuî«,fj® r«gªjkhd òŸË Égu§fŸ fh£o mjdhš bghJ#d§fS¡FV‰g£l e‹ikia vL¤J¢ brhšÈ ïU¥gâš 1928« tUõ¤âš 60y£r« rJubf#« fj® J c‰g¤â brŒJ Rkh® 25 y£r %ghŒ¡Fɉgid brŒâU¥gjhf vL¤J¡fh£o Ä¡f bgUik ghuh£o¡bfh©oU¡»‹wh®.

fisbašyh« Él xU mo K‹dhš tªJ gh®¥gdušyhjh®Raey¡fhu®fŸ v‹W«, mt®fsJ f£á c¤ânahf nt£il¡ f£áv‹W« brh‹dnjhL, gh®¥gd® f£áah»a Rauh{a¡f£á¡F c¤ânahf§fS« mâfhu§fS« gjÉfS« »il¡F«go brŒa nt©oanjnjáa ntiy v‹W brhšÈ MÇa j®k ãurhu« brŒJÉ£L¥ ngh»wh®.vdnt, vªj¡ fhuz¤ij K‹Å£L«, bj‹dh£L¥ gh®¥gdušyhjh®“Rauh{a«” “njÓa«”, “fh§»uÞ”, “x¤JiHahik” M»a gh®¥gÜaÉõa§fËš fyªJ bfhŸs¡ Tlhbj‹W«, m¥go¡ fyªJ bfhŸtJgh®¥gdušyhj r_f K‹nd‰w¤â‹ j‰bfhiyí«, gh®¥gdušyhjr_f¤ JnuhfK« MFbk‹W«jh‹ eh« Tw nt©o ïU¡»‹wnj jÉuntbwh‹W« brhšy KoaÉšiy.

FoFoFoFoFo muRmuRmuRmuRmuR - - - - - jiya§f« jiya§f« jiya§f« jiya§f« jiya§f« - - - - - 08.09.192908.09.192908.09.192908.09.192908.09.1929

Page 75: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9149Fo muR - 1929 (((((2))))) 148

nf£»‹nwh«. m‹¿í« ekJ »uhk¤J¥ bg©k xUt® xU k¡FxU igrh TÈ »il¡F«go ïuî« gfY« ntiy brŒJ bkh¤j¤âštUl¤â‰F MW %. r«ghâ¡F«, ïa¡f¤âš <Lg£oU¡F« “c¤jk¥ãuhkz®fŸ” khj« %ghŒ 250 Kjš 50 %ghŒ tiuÆš Fiwªjr«gs¤â‰F <Lg£oUªJ bfh©L, e«ik v‹d nf£»‹wh®fŸv‹whš, “ïªj k¡F xU igrh TÈahtJ »il¡F«go ntW ntiyfh£L gh®¥ngh«” v‹W nf£»‹wh®fŸ. m¥goahtJ c©ikÆnynaïªj¤ bjh©oš k¡F xU igrhthtJ »il¡»‹wjh v‹Wgh®¥ngh«. ü‰ò¡fhu®fŸ ïªj¡ fjiu th§» f£o É£lh®fnsahdhšmt®fŸ bfhL¤j mâf Éiy¡F« mt®fS¡F¡ »il¤j TÈ¡F«rÇahŒ ngh»‹wJ. k‰W« å£oYŸst®fS¡F th§»¡ bfhL¤JÉ£lhš ntiy brŒj gzK« nghŒ nkš bfh©L« ifÆÈUªjgzK« nghŒ ÉL»‹wJ. Mdhš ïªj¤ bjh©oš <Lg£l “âah»fshd” c¤jk¥ ãuhkz®fS¡F khj« 250 Kjš 50 %ghŒ tiu Ûâahtâš vªjÉj M£nrgidí« ïšiy. vdnt áy “c¤jk¥ ãuhkz®fË‹” tƉW¥ ãiH¥ò¡fhf v¤jid ViH k¡fŸ eZlkiltJv‹W nf£»‹nwh«. xUtÅl« njr bk‹W«, ViH v‹W«, j®k«v‹W« brhšÈ kdjhw Vkh‰¿ mo¤J¥ ãL§» k‰bwhUtÅl«e‹whŒ ntiy th§»¡ bfh©L miu¡TÈ bfhL¥gbj‹whš, ïâšnjáankh, if¤bjhÊš yhgnkh v‹d ïU¡»‹wJ v‹Wjh‹ nf£»‹nwh«. ïj‰fhf ntiy th§fhkš ïªj¡ TÈbfhL¥gjhÆUªjhšTlbghJ #d§fS¡F ï›tsî eZl« c©lhfhbj‹nw brhšYnth«.ïªj¥ bgÇa j®k if§fÇa¤â‰F M¢áuk« nt©oaâšiy;kfh¤kh¡fŸ nt©oaâšiy; c¤jk¥ ãuhkz¤ bjh©l®fS«nt©oaâšiy v‹gnjhL ïJ fil¤ nj§fhia vL¤J tÊ¥ãŸisahU¡F cil¡F« ntiyiaÉl nkhrkhdjh ïšiyah?ïªj¡ fhÇa« v‹Wjh‹ bghJ #d§fis nf£»‹nwh«. Mfnt fj®ïa¡fbk‹gJ áy® j§fS¡F Mâ¡fK«, áy® j§fS¡F tƉW¥ãiH¥ò« ïU¡f£L« v‹W fU⥠bghJ #d§fŸ gz¤âšmDgÉ¡F« xU gjÉna jÉu, mjdhš c©ikahd tUkhdnkh,j®knkh x‹W« ïšiy v‹W«, jÄœ eh£il¥ bghW¤jtiu gh®¥gdušyhjhU¡F¤ bjhšiy ÉisÉ¡f¥ gh®¥gd®fshš cgnahf¥gL¤j¥gL« xU rhjdbk‹W« ijÇakhŒ¢ brhšY»nwh«.

FoFoFoFoFo muRmuRmuRmuRmuR - - - - - Jiz¤Jiz¤Jiz¤Jiz¤Jiz¤ jiya§f«jiya§f«jiya§f«jiya§f«jiya§f« - - - - - 08.09.192908.09.192908.09.192908.09.192908.09.1929

ïj‹ nah¡»aijia r‰W ftÅ¥ngh«. 60 y£r« r. f#«25 y£r %ghŒ Mdhš xU rJu f#¤ J 0-6-8. xU r. f#« 0-6-8ig. Mdhš x‹wiu f# mfyKŸs J f#« x‹W¡F 0-10-0mzh M»‹wJ. vdnt ïªj mWgJ y£r« rJuf#« J¡F¥gâyhf ïªâahÉš ïªâa¡ TÈfis¡ bfh©L aªâu¤âšü‰f¥g£l üyhš beŒj Äš JÂia th§»dhš, f#« x‹W¡F0-3-4 ig åj« »il¡F«. mjhtJ x‹wiu f# mfyKŸs ÄšJ fjiuÉl ešy ieR« bf£oí« cŸs J f#« x‹W¡F0-5-0 mzhî¡F »il¡F«. ïj‰F¡ »iua« 12 1/2 y£r« %. jh‹M»wJ. vdnt, 1928 tUõ« c‰g¤â brŒj 60 y£r« r. f#« fj®¤JÂia bghJ #d§fŸ th§»dâ‹ gadhŒ xU tUl¤âšg‹Åu©liu y£r« %. eZkilªâU¡»‹wh®fŸ v‹gij âU.uh#nfhghyh¢rhÇahU« âU.fhªâí« k‰W« “fj® bjh©l®fS«m‹g®fS«” vªj¡ fhuz¤ij¡ bfh©L M£nrã¡f KoahJ.

Mdhš mªj eZl¥g£l %ghŒ ViHfS¡F¥ nghŒ nr®ªjJv‹W xU rkhjhd« brhšy tUth®fŸ. mj‹ nah¡»aijiaí«r‰W ftÅ¥ngh«. mij ãur§f¤âš âU.uh#nfhghyh¢rhÇah®1928-« tUl¤âš fj® üš ü‰wj‰F TÈahf 98000 ngU¡F 6 yB«%ghŒ ü‰ò¡ TÈ bfhL¤jjhf brhšÈ ïU¡»‹wh®. ïâš berî¡fhu®fis¥ g‰¿ eh« ftÅ¡f nt©oaâšiy. VbdÅš, berî¡fhu®fŸ fj® beŒtjhš rÇahd TÈ »il¥gâšiy v‹W« ÄšüÈdhš mâf¡TÈ¡ »il¡»‹wbj‹W« brhšY»‹wh®fŸ.mt®fS¡F v¥goí« ntiy »il¤J¤jh‹ ÔU«. Mjyhš mt®fŸ Éõa¤ij É£LÉ£L ü‰ò¡fhu® Éõa¤ij¡ ftÅ¥nghkhdhš 98000 mšyJ xU y£r« ng® xU tUl¤â‰F MWy£r« %ghŒ¡ TÈ r«gh¤âa¤â‰fhf mJî« âd« x‹W¡F xUmzh - xU k¡F xU igrh åj« r«gh¤âa¤â‰fhf bghJ#d§fËlÄUªJ mâf¡ »ua« 12 1/2 y£r %ghí«, ï›Éa¡f¤ijel¤j¥ bghJ #d§fË‹ tNš gz« Rkh® x‹wiu y£r« %ghí«,Mf bkh¤j« 14 y£r %ghí« bryî brŒJ, nkš bfh©L ïªjbjh©L¡fhf “kfh¤kh” fhªâ “c¤jk¥ ãuhkz®” uh#nfhghyh¢rhÇk‰W« r®jh® g£nlš KjÈa “kfh‹fS«” khj« 150, 200, 250 åj«“Fiwªjbjhif” th§»¡ bfh©L ntiy brŒí« gy “c¤jk¥ãuhkz®” fj® bjh©l®fS« tUlbkšyh« âahf« brŒjhfnt©oÆU¡»wJ v‹whš, fjÇdhš ïªâahî¡F V‰g£l yhg« v‹dv‹Wjh‹ nf£»‹nwh«. nkY« fj® ïa¡f« ïÅí« r‰W bt‰¿ bg‰Wï‹D« xU y£r« ngU¡F ï‹D« xU MW y£r %ghŒ xUtUl¤â‰F¡ »il¡f nt©Lkhdhš, bghJ #d§fŸ ïÅí«nk‰bfh©L xU 121/2 y£r« %ghŒ bryî brŒa nt©lhkh v‹W«

Page 76: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9151Fo muR - 1929 (((((2))))) 150

MÆu¡fz¡fhd Ô®¤j§fS«, gy cyf§fS«, rl§FfS«, gy‹fS«, gjÉfS« f‰ã¤J mitfis m¥gona e«ò«goí« brŒa,ntjbk‹W«, RUâ v‹W«, rhÞâubk‹W«, òuhzbk‹W«, ïâfhrbk‹W« vGâ, mitfis vGâat®fŸ ÇÎfbs‹W«, KÅt®fbs‹W«, njt®fbs‹W«, flîŸfbs‹W« brhšÈí«; mitfism¥gona e«ã ã‹g‰¿ elªJ mnef® K¡â bg‰wjhfî« fijfŸf£o, m¥go K¡â bg‰wt®fŸ Mœth®fŸ v‹W«, eha‹kh®fŸv‹W«, áuŠÓÉfŸ v‹W« brhšÈ, mt‰¿‰F« fijfŸ vGâ,ïitfS¡F M¤kh®¤j« v‹W bgaU« bfhL¤J ghkuk¡fis e«g¢brŒJ mj‹ nguhY« j§fS¡F tU«goí« thœî« V‰gL¤âit¤J¡ bfh©oU¥gijí«, ïitfisbašyh« ï‹iwa âdK«“kfh¤kh¡fŸ” c£gl nfho¡fz¡fhd k¡fŸ _l¤jdkhŒ e«ã mitfS¡F¡ f£L¥g£L elªJ tUtnjhL mt‰iw gy gh®¥gdušyhjh®fS« ãurhu« brŒJ tUtijí« gh®¤J tU»‹nwh«.

M¤kh®¤j«, gunyhf rhjd« v‹gitfsh»a, mjhtJ, ek¡Fãu¤âa£r¤âš bjÇa¡ Tlhj Éõa§fËšjh‹ ïªj¥go _l¤jdkhfeh« Vkh‰w¥g£L tU»‹nwh« v‹gJ xU g¡f« ïUªjhY«, bysÑf«v‹gjhf, mjhtJ, ïªj cyf¤ânyna eh« ãu¤âa£rkhf mDgÉ¥gJv‹gjhf brhšÈ¡ bfh©L n#háa«, ngŒ, ãrhR, kªâu«, NÅa«,ãuha¢á¤j«, rhªâ, Xk«, ï‹D« gšntWg£l v¤jidnah Éõa§fis¡ f‰ã¤J k¡fS¡F¥ nguhiriaí©lh¡» mitfŸ _ykhfî« Vkh‰¿¥ ãiH¤J tUtijí« gh®¤J tU»‹nwh«.

ï›tsî« nghjhkš muáaš v‹W«, Rauh¢áa« v‹W«,njáa« v‹W«, x¤JiHahik v‹W«, ï«khâÇ gy m®¤jk‰wth®¤ijfis¢ brhšÈ, mt‰¿‹ _yK« j§fnshL áy gh®¥gdušyhjh®fisí« nr®¤J¡ bfh©L, bghJ#d§fis Vkh‰¿¥ ãiH¤JtUtijí« neÇš gh®¤J tU»‹nwh«. ïitfŸ jÉu, nk‰bfh©Lïnj T£l¤jh®fŸ njr nrit brŒ»‹nwh« v‹gjhf¢ brhšÈ¡bfh©L fj® v‹W«, kJÉy¡F v‹W«, Ô©lhik xʤjš v‹W«,#d§fS¡F¥ ão¤jkhd áy fhÇa§fË‹ bga®fis¢ brhšÈ¡bfh©L mj‹ _yK« ghku k¡fis j§fŸ ta¥gL¤â¡ bfhŸtj‹_yK« j§fS¡F nt©oa fhÇa§fis Ãiy ÃW¤â¡ bfhŸsyh«v‹gjhf¡ fUâ, òâa òâa N£áfŸ brŒJ bfh©L tUtijí«gh®¡»‹nwh«. Mdhš, ï›tsî òu£LfS«, N£áfS«, jªâu§fS«rÛg¤âš ekJ eh£oš V‰g£l RakÇahij ïa¡f¤jhY« k‰W« gyfhuz§fshY« ekJ eh£oš V‰g£l f©ÉÊ¥ghš xUthW btËahfne®ªJÉ£ljhš ïÅ ïâÈUªJ rkhË¡f ï¥nghJ òâjhf xU jªâu«f©L ão¤J mij¡ bfh©L fiunaw¥ gh®¡»‹wh®fŸ. mJjh‹“Ãy¤Ô®it Fiw¤jš” v‹D« xU bgU« Nœ¢á! ïªj¥ òâa N£áia

gh®¥gd¥ òâa jªâu«cõh®! cõh®!!

gh®¥gd®fŸ bghJ #d§fis Vkh‰¿ j§fŸ Mâ¡f¤ij ÃiyÃW¤â¡ bfhŸtj‰fhf bghJ #d e‹ik¡F¥ ghLgL»‹wt®fŸ nghšntõ« ngh£L, bghJk¡fS¡F¥ ga‹glhj m‰g fhÇa§fisãukhj¥gL¤â¥ ngá, mJnt kfh K¡»akhdbj‹W e«ò«go brŒJ,mJ j§fshšjh‹ Koínk jÉu k‰wt®fshš Koahbj‹W«, flîŸj§fis mj‰fhfnt gil¤âU¡»whbu‹W« brhšÈ¡ bfh©L, mªj“bghJ¤ bjh©L” bjhÊiyna j§fŸ étd¤â‰F« Mâ¡f¤â‰F«cgnahf¥gL¤â¡bfh©L, ef¤âš á¿JTl mG¡F¥ glhkš brs¡»akhÆUªJ thœªJ tUtJ ahtU« m¿ªj ÉõakhF«. nkY«,ï«khâÇahd Vkh‰W« ãiH¥ig ahuhtJ bjǪJ mij btË¥gL¤âxÊ¡f Ka‰á vL¤J¡ bfh©lhš clnd ekJ gh®¥gd®fŸ mt®fŸÛJ r‰W« <î ïu¡fÄšyhkš ghŒªJ fLikahd gÊfis¢ Rk¤âmt®fis ïuh£rjbu‹W«, eh¤âfbu‹W«, njr¤Jnuh» v‹W«brhšÈ, bghJk¡fËl« mt®fŸ ÛJ btW¥ò©lhF«go brŒJ v¥ghL g£lhtJ mt®fsJ bršth¡ifí« xʤJ¤ j§fŸ Mâ¡f¤ijÃiyÃW¤â¡ bfhŸStJ gu«giu tH¡fkhf ïUªJtUtij RUâ_ykhfî« mDgt _ykhfî« âdK« gh®¤J tU»‹nwh«.

cjhuzkhf, flîis ï‹d ï‹d khâÇ ï‹d ï‹dgjh®¤j§fshš ói# brŒjhš ï‹d ï‹d ò©Âa« v‹W«; Mdhš,mªj¥ ói# j§fŸ _Èakhf¤jh‹ brŒJ Ôunt©L« v‹W«; ï‹dï‹d Fs¤âš, eâÆš, Fˤjhš ò©Âa« v‹W«; Mdhš, ïªjFË¥ò« j§fŸ _ykhf Fˤjhšjh‹ ò©Âa« v‹W«; ïwªjt®fS¡F v‹W ï‹d ï‹dJ brŒjhš, bfhL¤jhš, mt®fS¡F nkh£r«»il¡Fbk‹W«; Mdhš mitfŸ KGtJ« j§fS¡F¢ brŒjhš,bfhL¤jhš jh‹ mªj nkh£r« »il¡F« v‹W«; fšahz«, ãŸis¥ngW thœî, nehî, rhî M»aitfS¡F ï‹d ï‹d rl§FfŸbrŒjhš jh‹ mitfŸ bršYgoí« gyD« e‹ikí« c©lhF«v‹W«; Mdhš mitfŸ KGtJ« j§fis¡ bfh©L brŒjhš jh‹gÈ¡Fbk‹W« brhšÈ btFfhykhf Vkh‰¿ tUtJl‹, ït‰iwí«x‹W g¤J üW MÆukhf, mjhtJ, MÆu¡fz¡fhd flîŸfS«

Page 77: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9153Fo muR - 1929 (((((2))))) 152

brhšytUtJ v›tsî ò¤ârhȤjdKilanjh mJnghyntrhÞâÇfisí«, mŒa§fh®fisí«, M¢rhÇah®fisí« g‰¿âU.gnlš brhštJ v‹W Tw nt©oÆU¡»wJ. ïâY« k‰bwhUÉnrõ« v‹dbt‹whš, âU.gnlš “RakÇahijiaÉl ÃytÇK¡»akhdJ” v‹W brhšYtnjahF«. vdnt, ïJ v›tsîig¤âa¡fhu¤jdkhd thrf« v‹gij thrf®fŸjh‹ Koî brŒJbfhŸs nt©L«. ïªj khfhz¤âš MÆu¡fz¡fhd gâdhÆu¡fz¡fhd V¡f® óÄfŸ it¤J¡ bfh©L, gâdhÆu¡fz¡fhf y£r¡fz¡fhf %ghŒfŸ ÃytÇ bfhL¤J¡ bfh©oU¡»‹wt®fisÉlâU.gnlš ÃytÇia g‰¿d fZl« mâf« mDgÉ¥gt®nghšf©Ù® ÉL»‹wh®. Mdhš mt® mªj¥go vj‰fhf f©Ù® ÉL»‹wh® v‹whš, xU tUõ¤â‰F RakÇahij ïa¡f¤ij _£il¡ f£oxU å£oš ngh£L¥ ó£o it¤JÉl nt©Lkh«. m¥go¢ brŒjhšxU tUõ¤âš ÃytÇ FiwªJÉLkh«. ãwF ïJnt Rauh¢áakhŒÉLkh«! v‹nd âU.gnlÈ‹ ò¤ârhȤjd«! rhjhuzkhŒ ekJ eh£ošgh®¥gd®¡fË¡F« tÇfËš g¤âš xU g§FTl ïU¡fhJ ekJÃytÇ¡bfhLik v‹W nfhòu¤â‹ ÛâUªJ Tînth«. m‹¿í« ïªjgh®¥gd¥ òu£oY«, gh®¥gd¡ bfhLikÆY« gâdhÆu¤âš xUg§FTl ïU¡fhJ ïªj murh§f¥ òu£L« bfhLikí« v‹W M§fh§F vGâ bt‰¿ Þj«g« e£L it¡f e«khš Koíbk‹W cWâTWnth«. nkY« ïªj¥ gh®¥gd®fshš ek¡F âdK« V‰gL« RakÇahij¡ FiwîfËš y£r¤âbyhU g§FTl btŸis¡fhu®fshšek¡F RakÇahij¡ Fiwî ïšiyba‹W ö¡FnkilÆÈUªJbfh©L« brhšYnth«. btŸis¡fhu murh£áahš tÇ¥gSî«,òu£L«, bfhLikí«, kÇahij¡ Fiwî« c©bl‹gij eh«kW¡fÉšiyahdhY« ïitfS¡F« fhuz« ïªj¥ gh®¥gd®fË‹RaeyK« njr¤ JnuhfKbk‹Wjh‹ brhšYnth«. v‹whY«, ïitfŸgh®¥gd®fshš V‰gL« tÇ¥gSî, òu£L, bfhLik, kÇahij¡ Fiwî,ïÊî M»a ïitfS¡F ciu nghl¡Tl f£lhJ v‹W brhšYnth«. v¥goahdhY« xU kÅj‹ murh§f¤â‰F tÇ¡bfhL¤njahfnt©L«. Mdhš, xU rka« murh§f« tNš brŒí« tÇ mâfbk‹Wbrhšyyh«. Mdhš, mªj mâftÇ v¥go, ahuhš ca®ªjJ v‹gij¡ftŤjhš ïnj gh®¥gd®fŸ j§fS¡F µ 1 ¡F 5,500 %ghŒ r«gs«nt©L« v‹W nf£lâdhšjh‹ r®¡fh® Foahdt®fŸ jiyÆšifiait¤J ÃytÇ KjÈaitfis ca®¤â tNš brŒJgh®¥gd®fS¡F mGJ tªjh®fŸ. Mdhš, ï¥nghJ mªj¥ gz«KGtJ« gh®¥gd®fŸ if¡F¥ nghfhkš ïU¡F«goahd kh®¡f¤ijgh®¥gdušyhjh® ïa¡f« brŒa¥ òw¥g£l clnd, gh®¥gd®fS¡F“Ãy tÇ¥ gSî” mâfkhŒ¥ nghŒÉ£lJl‹ gh®¥gdušyhjh®ïa¡f« c¤ânahf nt£il ïa¡fkhfî« nghŒ É£lJ. âUths®fŸ

ï›Él¤J¥ gh®¥gd®fnsh mšyJ mt®fSila thšfnshTÈfnsh if¡bfh©lhš bršYgoahtJ Koahj fhÇa« vd¤Ô®khŤJ, ïj‰F tH¡f«nghš tleh£oÈUªJ xU MrhÄia¥ão¤J¡ bfh©LtªJ mt® _y« ãurhu« brŒÉ¡f¡ fUâ, R‰W¥ãuahzK« brŒ»‹wh®fŸ. mªj tleh£L MrhÄ ah® v‹whš mt®jh‹ âU. tšytghŒ gnlš v‹gt®. ït® âU.fhªâÆ‹ mªju§f rigáZa®fËš xUt®. âU.fhªâia¥ nghynt ïtU« Rauh{Ía¤â‰Fx›bthU tUõ thŒjh nghLgt®. Mdhš âU.fhªâ uh£od¤âšRauh{a« v‹whš ït® Ãy¤Ô®itÆš Rauh{a« v‹gt®. uh£od¤âšRauh{a« v‹gâ‹ nah¡»aij ekJ eh£oš btËah» ï¥nghJuh£od¤â‰F« éteho ml§»É£ljhš ïÅ uh£od¥ òu£lhšahiuí« Vkh‰w KoahJ v‹W ekJ gh®¥gd®fŸ fUâ, “uh£odåuiu” É£LÉ£L òâa jªâukh»a ÃytÇÆš Rauh{a« v‹»‹wòu£lhš e«ik Vkh‰w ï¥nghJ “Ãy¤Ô®it åuiu” T£o tªâU¡»‹wh®fŸ. ïªj Ãy¤Ô®it åu® bj‹dh£oš fhš it¤jJ Kjš MÇaj®k¤ij¡ fh¥gh‰w nt©oa ãurhu¤ijí«, RakÇahij ïa¡f¤ijmÊ¡fnt©oa ãurhu¤ijí« gh®¥gdušyhjh® ïa¡f¤ ij¡FiwTW« ãurhu¤ijí« jh‹ br‹w ïlbkšyh« brŒJ tU»‹ wh®.ïnj khâÇ ïtU¡F K‹dhš tªj âU.khsÉahî« ïnj nghšgh®¥gdušyhjh® ïa¡f¤ijí«, RakÇahij ïa¡f¤ijí« e‹whŒitJÉ£L, #hâ ïU¡f nt©L« v‹W« brhšÈÉ£L, uhkhaz¥ãurhu« brŒJ uhkU¡F n# nghL«go brhšÈÉ£L¥ nghdh®. mj‰FK‹ tªj âU.fhªânah fjÇ‹ nguhš gh®¥gdušyhjhiu itJÉ£L,tUzh¢áuk ãurhu« brŒJÉ£L, tUzh¢áuk¤ij¡ fh¥gh‰W«Ñijia všnyhU« go¡f nt©Lbk‹W« brhšÈÉ£L¥ nghdh®.Mdhš filáahf tªj âU.gnlš Kªâat®fisbašyh« Él xUgo jh©o RakÇahij ïa¡f« mtkÇahij ïa¡f« v‹W«, gh®¥gdušyhjh® ïa¡f« c¤ânahf nt£il ïa¡f« v‹W« brh‹dnjhL,âU.khsÉahit¥nghš uhkhaz¥ ãurhu« brŒahkY«, âU.fhªâianghš Ñij ãurhu« brŒahkY«, ït® xnu moahŒ MÇa j®k¥ ãurhuK«, âUths®fŸ uh#nfhghyh¢rhÇ, ÓÅthrŒa§fh®, ÓÅthr rhÞâÇM»at®fis bgÇah®fŸ v‹W«, c¤jk¥ ãuhkz®fŸ v‹W«, bgÇaÓ®âU¤j¡fhu®fŸ v‹W«, âah»fŸ v‹W« brhšÈ gh®¥gd®fŸãurhunk brŒJ tU»wh®. ïªj¡ fdth‹fis¥ g‰¿ bj‹ ïªâahÉšuhkehjòu¤âY«, ty§ifkhÅY«, nry¤âY« ãwªj ïªj¥ gh®¥gd®fË‹ nah¡»aijia g«ghŒ khfhz¤âÈUªJ ntjhu©a¤â‰F tªjxUt® mJî« bj‹ ïªâa k¡fS¡F vL¤J¢ brhšYtbj‹whšbrhšy¥ òw¥g£ltÇ‹ ò¤ârhȤ jd¤ij T£o¡ bfh©L tªjt®fŸjh‹ bk¢á¡ bfhŸsnt©L«. ïj‰F vij x¥ãlyhbk‹whš j‹jf¥g‹ å£L¥ bgUikia¥ g‰¿ m©zD¡F j§if vL¤J¢

Page 78: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9155Fo muR - 1929 (((((2))))) 154

bfh©L ïU¥gJnghš murh§f« e«Äl« tÇ tNÈ¥gâš m›tsîbfhLikahí« tNȤj gz« m›tsití« Raeykhí«cgnah»¤J¡ bfhŸS»‹wh®fsh v‹W« nf£»‹nwh«. MfntKjÈš eh« vªj tÇ¥gSit¡ Fiw¡f nt©L« v‹W«,vªj¥òu£il xÊ¡f nt©L« v‹W«, vªj mt kÇahijÆš ïUªJÛs nt©Lbk‹W« âU.gnliy nf£»‹nwh«.

filáahf, ek¡F RakÇahij bgÇnj xÊa, nkh£r uh¢áa«,Rauh¢áa« M»aitfŸ bgÇjšybt‹W«; gh®¥gd¥òu£L«,gh®¥gd¡ bfhLikí«, gh®¥gd tÇí« xÊa nt©oaijÉlmurh§f¥òu£L«, murh§f¡ bfhLikí«, murh§f tÇí« xÊant©oaJ m›tsî mtrukšybt‹W« âU. gnlY¡F btË¥gilahí«, ijÇakhí« brhšYtnjhL, vªj¡ fhuz¤ij K‹Å£lhtJ ÃytÇ¥ òu£il jÄœeh£o‰FŸ fhšit¡f ïl« bfhL¤JÉl¡TlhJ v‹W gh®¥gdušyhj k¡fS¡F v¢rÇ¡ifí« brŒ»nwh«.gh®¥gÜa¤ij xʤJ, gh®¥gd¡ bfhLikÆÈUªJ Û©L, RakÇahij bgWtj‰F eh« cÆ®, bghUŸ, MÉ, njr«, “njáa«”,“Rauh¢áa«”, “Ãy¤Ô®it” M»a vijí« bfhL¡f¤ jahuhfïU¡»‹nwh«. cjhuzkhf ïnj murh§f« e«Äl« tªJ “ ïÅí«mâfkhf V¡fuhî¡F, g¤J %ghŒ mâftÇ bfhL¡»‹whah mšyJgh®¥gh‹ fhÈš ÉGtij¥ g‰¿ ftiy¥glhkš ïU¡»‹whah” v‹Wnf£lhš mâf tÇahtJ bfhL¥nghnk xÊa, ïÅ gh®¥gh‹ fhÈšÉGtij¥ bghW¤J¡ bfh©oU¡fkh£nlh« v‹Wjh‹ brhšYnth«.ïjdhš e«ik ah® v‹d brh‹dhY« eh« ga¥glkh£nlh«. vÅš,ïj‰F¥ bga®jh‹ RakÇahijna xÊa, ã¢ir¡fhu¥ gh®¥gh‹ fhÈšÉGªJ F«ã£L mtDila mG¡F¥ ão¤j fhiy¡ fGÉaj©Ùiu¤ jiyÆš bjˤJ¡ Fo¤J nkh£r¤â‰F¥ nghtnjh,Rauh¢áa« bgWtnjh, ÃytÇ Fiwî gLtnjh RakÇahij mšybt‹W kWKiwí« mG¤j« âU¤jkhf¢ brhšY»‹nwh«. Vbd‹whšc©ikahd RakÇahijia milªnjhkhdhš Rauh¢áaK«, ÃytÇ¡Fiwî« jhdhf V‰g£LÉL« v‹»‹w cWâ ek¡F ïU¡»‹wJ.vdnt âU.gnlš mt®fŸ ÃytÇ Fiwtj‰fhf RakÇahijïa¡f¤ij f£oit¡F« go brhšYtJ “òUõid¥ gÈ bfhL¤jhšãŸistu« »il¡F«” v‹»‹w gHbkhÊnghš ïU¡»‹wJ.Mifahš ïªj ÃytÇ¥òu£L¡F ahU« VkhªJ Él¡TlhJ v‹W«,ïJ ekJ eh£L¥ gh®¥gd®fSila xU òâa N£á v‹W« brhšÈkWgoí« cõh®¥ gL¤J»‹nwh«.

FoFoFoFoFo muRmuRmuRmuRmuR - - - - - jiya§f« jiya§f« jiya§f« jiya§f« jiya§f« - - - - - 15.15.15.15.15.0909090909.....19191919192929292929

É.»UZzrhÄ mŒaU«, átrhÄ mŒaU«, uh#nfhghyh¢rhÇí«,á.ã.uhkrhÄ mŒaU«, bt§»£luhk rhÞâÇí«, ã.v‹. r®khî« khj«5,500, 6,500 %ghŒfŸ åjK«, ghZa« mŒa§fhU«, k mŒaU«,rjhát mŒaU«, RªâukŒaU«, FkhurhÄ rhÞâÇahU« M»a mŒa®,mŒa§fh®, rhÞâÇ, r®kh¡ T£l§fŸ khj« 1-¡F 4,000, 5,000 %ghŒfŸåj« th§»¡ bfh©oUªjnghJ ïªj “Ãy tÇ¥ gSî” v§F nghÆUªjJ v‹W nf£»‹nwh«. m‹¿í«, âU.fhªâia muh#fbu‹W«, mtiub#ÆÈš ão¡fhÉ£lhš ïªâah KG»¥ nghŒÉLbk‹W« brhšÈb#ÆÈš mil¡f cjÉ brŒJ kfhfd« g£l« th§»a âU.ÓÅthrrhÞâÇ ïªj¥ gnlš f©fS¡F c¤jk¥ãuhkzuhí«, âahfòUõuhí« fhz¥gL»‹wh®! m‹¿í«, âU.fhªâ¡F _is ïšiyv‹W«, x¤JiHahik r£lÉnuhjbk‹W«, âU.#tfÇyhš K£lhŸ,mâf¥ãur§» v‹W« brh‹d âU.ÓÅthrŒa§fh® ïªj âU. gnlšf©fS¡F c¤jk¥ãuhkzuhfî«, âahf¥ òUõuhfî« fhz¥gL»‹wh®! filáahf k¡fŸ ãwÉÆš ca®î jhœî ïšiyba‹W xUÔ®khd« khfhz¡ fh§»uÞ fÄ£oÆš Ãiwnt¿aîl‹ jdJ bk«g®Þjhd¤ij uhÍehkh bfhL¤jnjhL âUths®fŸ rªjhd«, tujh¢rhÇ,lh¡l® uh#‹ M»at®fisí« fÄ£oÆÈUªJ uhÍehkh brŒa¢brŒjJl‹, ïJ rÇah v‹W âU. fhªâ nf£lj‰F, mJ v‹ brhªjmã¥ãuha« v‹W brh‹dtU«, k‰W« gh®¥gdušyhjhU¡F........v›tsnth nkhrkhŒ elªJ bfh©ltUkhd âU.uh#nfhghyh¢rhÇah®âU.gnlš f©Q¡F c¤jnkh¤jk ãuhkzuhí«, bgÇa âah»ahí«,ãuhkzušyhjhU¡nf ciH¡f¥ ãwªjtuhí« fhz¥gL»‹wh® v‹whš,ekJ âU.gnlÈ‹ f©fŸ v›tsî gÇR¤jkhdit v‹gj‰F ntWv‹d m¤jh£á nt©L« v‹W eh« nf£»‹nwh«. Éf, ï¥nghJv¥goahtJ ek¡F xU mur‹ ïUªJjh‹ Mf nt©L«, mtD¡Feh« tÇbfhL¤J¤jh‹ Mfnt©L« v‹gâš ahU¡F«M£nrgÄU¡fhJ. Mdhš, gh®¥gÜa« ï¥nghJ ek¡F mtáakh?mj‰F eh« tÇ¡bfhL¡f nt©oaJ mtáakh v‹W âU.gnliynf£»‹nwh«. m‹¿í«, MÇa j®k¤âYŸs VjhtJ xU òu£L¡F«,kD j®k¤âYŸs VjhtJ xU òu£L¡F« rkhdkhf murh§f¥ òu£ošvijahtJ brhšy Koíkhbt‹W« âU.gnliy¡ nf£»‹nwh«.nkY« gh®¥gh‹ j‹id ónjt‹ v‹W«, e«ik mtdJ moik,jhákf‹, N¤âu‹ v‹W« brhšYtJ nghš v§fhtJ murh§f¤jh®fŸbrhšY»‹wh®fsh? mšyJ vGâit¤âU¡»‹wh®fsh v‹WâU.gnliy¡ nf£»‹nwh«. jÉu, gh®¥gd®fŸ ek¡F ahbjhUcgfhuK« brŒahkš e«ik ïÊî gL¤â, j§fŸ fhÈY« e«ik¥bg©L ãŸisfSl‹ ÉH¢ brŒJ e«Äl« bfhŸisí« mo¤Jmjdhš ek¡F ahbjhU ãunahrdK« brŒahkš ïÊîgL¤â¡

Page 79: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9157Fo muR - 1929 (((((2))))) 156

v‹gij ï›tháÇa® ek¡F« bghJ rd§f£F« mUŸ T®ªJvL¤Jiu¤jš nt©L«. br§f‰g£L kfheh£L Ãfœ¢áÆ‹ ã‹d®,ï›tháÇa® T‰W¥go ‘á¤jhªj«’ ï›thWkhj fhy¤nj FiwªjbjhifÆš 500 rªjhjhu®fshš ÄFªJ« guÉ ïa§Fjš nt©L«. 500V‹? “j‹ g¤âÇif¡F xU á¿a üW rªjhjhu®fshÆD« nr®ªâU¡»‹wduh v‹gij ï›tháÇa®, ït® ehŸnjhW« tz§»na¤J«kfhnjt‹ ÛJ MizÆ£L bkŒ¥ã¡f K‹ tU»‹wduh” v‹Wnf£»‹nwh«. nkY« ï¥g¤âÇif¡F xU bjhŸshÆu« rªjhjhuU«bkh¤j¤âš csnuh? ah® bghŒa®? bghŒ«ik ïU¡F« ïlK«bkŒ«ik ïU¡F« ïlK« ït® TW«ÉilÆš ïÅJ òydhF«.

(2) ehÞâf¤ijí« c©ik¢ irt¤ijí« ehÞâf¤ijí« c©ik¢ irt¤ijí« ehÞâf¤ijí« c©ik¢ irt¤ijí« ehÞâf¤ijí« c©ik¢ irt¤ijí« ehÞâf¤ijí« c©ik¢ irt¤ijí« gu¥òtj‰fhf Vida caÇa g¤âÇiffnshL« MáÇa‹ khnuhL«eh« x¤JiH¡f¤ jiy¥g£l ehŸ Kjš.......... mG¡fhWc©lhƉW.

eh¤âf¤ijí« c©ik¢ irt¤ijí« gu¥ò« Vida caÇag¤âÇiffŸ ahit? eh¤âfK« c©ik¢ irtK« x‹nw v‹WÃiyeh£l ‘á¤jhªj«’ nguháÇa® K‹ tªjik Éa¤j‰ ghynj! ït®eh, ehbt‹W eh¤ jlkh¿ ‘Mit’, ‘ehthf¤’ j« g¤âÇifÆš btËÆlït® eh¤âf¤ âahd¤ jo¥ò v¤Jiz Ãiw bg‰W É»‹wJ v‹gijït® e«ik¤ ö‰w¥òw¥g£l f£Liuna e‹bfL¤J¡ fh£L»‹wJ.Foa‹ ka¡bfŒJth‹; bt¿a‹ ka¡bfŒJth‹; ‘irt¤’âUnkÅfŸ ï›thW ka§»¤ âÇtiljš Vida caÇa g¤âÇiffŸj« thridÆ‹ gy‹ nghY«! m‰w‹W; ád« bgh§» mj‹ ta¥g£Leh« fU¤jʪnjh« v‹gnuš, ï¤jifa Ó® Fiyit ïtuJ kfhnjttÊghL fh¥gh‰wÉšiyna v‹W eh« tUªJ»‹nwh«. âuhÉlidí«,Foauirí« MuhŒ¢ába‹w X® braÈ‹ ngÇš go¤J¥ bghUikgil¤J¤ j£lʪj ïtiu eh« v‹bd‹ngh«? mH»a, mÇa m¿É‹Éid K‰¿a MuhŒ¢á¡F eh¤âf¤ijí« c©ik¢ irt¤ijí«gu¥g K‰g£l ï›tháÇa® FG ï¤jÄzhL v§fQ« kÈf!

(3) “Fo muR” “âuhÉl‹” g¤âÇiffis¥ go¥gâ‹gadhf m›ÉLâÆš cŸs gh®¥gdušyhj khzt®fŸ gh®¥gdkhzt®fis¥ bgÇJ« cg¤âut¥gL¤J»‹wh®fŸ.

FoauR«, âuhÉlD« gh®¥gd khzt®fŸ ÛJ gh®¥gdušyhjkhzt®fS¡F¥ gifik Éis¡»‹wJ v‹gjh«. ï›ÉLâÆYŸsgh®¥gdušyhj khzt®fŸ všnyhUkhfnt ï¤jifa gifik¥ ga‹e« g¤âÇiffis¥ go¤J¡ fh©»‹wduh«! ï›tháÇa® áy khzt®fŸ v‹whÆD« gy khzt®fŸ v‹whÆD« TwhJ ÉLâÆYŸsgh®¥gdušyhj khzt®fŸ (midtUnk) v‹wh®. m›ÉLâÆš

‘á¤jhªj«’MáÇaÇ‹ N‹a Ãiy

kzÈ ÉLâÆš jUk¢ nrhW c©Q« xU gh®¥gdušyhjkhzt® F‰w« brŒjjhf¡ fUâ, m¤jifa F‰w¤â‰F¡ fir bfh©Ljh¡»a irt« gG¤j ‘á¤jhªj«’ MáÇadh® ghyR¥uàk©a«“irt¡ FW«ò” v‹D« jiy¥bghL j« mH»a ‘á¤jhªj«’ v‹D«kháifÆš X® f£Liu tiuªâU¡»‹wh®.

ï›tháÇadh® ku¡f¿ â‹W kfhnjtid¤ âd« ïiwŠáÉF« X® irt« gG¤j âUnkÅíilah®. ÓtfhU©a tŸsš. ãwiuj‹tÊ¥gL¤j mUbd¿Æš j©lid òÇtâš á¿J« ã‹dilah®.r£l« f‰wt®; ã.V.ã.vš,. g£l« bg‰wt®; ku¡f¿ c©L clš gU¤jt®;mw¢rhiyia nkš gh®¤J«, cŸgh®¤J« tUgt®. ït® f£LiuiaMuhŒnth«:-

(1) ‘‘ ‘âuhÉl‹’ ‘Fo muR’ g¤âÇiffËš btËtU«.............bghUªjhik bghŒik KjÈat‰iw MuhŒªJ eh« (á¤jhªj«)btËÆl¤ bjhl§»a ehŸbjh£L ekJ g¤âÇif jÄœeh£L¡F¢ brŒJtU« gÂia¥ ngh‰¿ ü‰W¡fz¡fhdü‰W¡fz¡fhdü‰W¡fz¡fhdü‰W¡fz¡fhdü‰W¡fz¡fhdrªjhjhu®fŸ ekJ g¤âÇifia th§f¤ bjhl§» Mjurªjhjhu®fŸ ekJ g¤âÇifia th§f¤ bjhl§» Mjurªjhjhu®fŸ ekJ g¤âÇifia th§f¤ bjhl§» Mjurªjhjhu®fŸ ekJ g¤âÇifia th§f¤ bjhl§» Mjurªjhjhu®fŸ ekJ g¤âÇifia th§f¤ bjhl§» MjutˤJ tU»‹wd®tˤJ tU»‹wd®tˤJ tU»‹wd®tˤJ tU»‹wd®tˤJ tU»‹wd®’’

vd tiu»‹wh®.

Muh¢áÆš tÈik Ä¡f MáÇa® T‰iw eh« nk«ngh¡fhfneh¡FtJ ne®ikašy. vdnt, ïjid¤ JUÉna MuhŒnth«:-

âuhÉlD«, FomuR«, bghUªjhikí« bghŒ«ikí« Toaf£Liufis btËÆL»‹wd. ïj‰F¢ rh‹W, ï¥bghŒikÆ‹ikí«bghUªjhikÆ‹ikí« bjŸs¤ bjËa k¡f£F És¡»¡ fh£L«ngu¿îW¤J»‹w ‘á¤jhªj«’ g¤âÇifia ü‰W¡fz¡fhdü‰W¡fz¡fhdü‰W¡fz¡fhdü‰W¡fz¡fhdü‰W¡fz¡fhdrªjhjhu®fŸ th§» MjÇ¡»‹wh®fŸ v‹gnj. eh« btËÆL«f£LiufŸ bkŒikia¥ g‰¿ É»‹wdthfnt eh« ï‰iw¡F«fUJ»‹nwh«. ekJ bghŒia És¡» bkŒia Ãiyeh£o m¿î¢ Rl®bfhS¤J« ‘á¤jhªj«’ g¤âÇif¡F v¤jid rªjhjhu®fŸ cŸsd®

Page 80: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9159Fo muR - 1929 (((((2))))) 158

fir bfh©L jh¡» ‘Vk’ j©lid mË¡»‹wh®. nk‰òšiy¡fo¡F«ïtuJ MuhŒ¢áí« nk‰nfhS« ïÅâÅnj!

Éf, <nuhL v‹w bgU« g£od¤ijÉ£L RakÇahij¤ jiyt®br‹idbaD« X® _iyÆš V‹ tªjh® v‹gJ flh. ït® ónfhsrh¤âu¤ijí« á¿J gÆYjš nt©L«. ï¤jifa kâÆyh®¡F kâbfhL¡F« bghU£nl RakÇahij¤ jiyt® jÄzh£L¤ jiyik¥g£od¤âš 剿UªJ RakÇahij v‹D« rkur r‹kh®¡f jÅ¢br§nfhš x¢R»‹wh®. nt‰Wik¤ J‹kh®¡f á¤jhªâfŸ eL¡F¿‹eh« v‹d brŒnth«?

nkY« kªâÇfS« kâ¡F« bgUik¤J e« g¤âÇif v‹gijït® x¥ò¡bfhŸ»‹wh®. ehK« ct¡»‹nwh«.

( 6 ) “khÄr¤ij c©L kªâÇ tÊghL brŒí« RakÇahijåu®fŸ ku¡f¿ c©L kfhnjtid tÊgL« irt®f£F (?) ïu¡fÄšiy v‹gJ vŸËeifahLj‰nf cÇaJ” v‹wh® :-

eifaho ïtU« X® âÇòu« vÇ¡F« ÉÇril¡ flîshÆ‹MFf. Mdhš khÄr¤ij c©L kªâÇ tÊghL brŒtJ« ku¡f¿c©L kfhnjt óir brŒtJ« v‹gd g‰¿ á¿J neh¡Fth«. òyhšczî nk‹ikia¥ g‰¿í«, ku¡f¿ czî nk‹ikia¥ g‰¿í«, eh«ï¡f£LiuÆš Ó® ö¡»¥ gh®¡f¥ nghtâšiy v‹whY« á¤jhªj«’ g¤âÇif btËÆl¥gL« foj§fis f©Lão¤jt®;mj‰FÇa ik, m¢áaªâu« KjÈaitfis¡ f©L ão¤jt®;ïtU¡F ã.V.ã.Vš. g£lkˤjt® midtU« òyhš c©lt®fns!nkY« Mfha Ékhd«, Mfha¤ jªâ, Mfha uÆš KjÈadî«;cyf¤âš cŸs gy mÇa ÉŠPhd c©ikfŸ gyî« òyhš c©gt®fshnyna f©Lão¡f¥ bg‰W É»‹wd. RthÄ Éntfheªj®,uhk»UZz® KjÈat®fbsšyh« òyhš òá¤âU¡»‹wd®. ït®tz§F« kfhnjt‹ òá¤j òyhš kiyadbtd¥ òuhz§fŸTW»‹wd. vdnt òyhš c©gJ ïG¡bf‹gJ ït® thŒ¥ãw¥ãšm¿îW¤J« ju¤j‹W. g‹¿ X® ku¡f¿, ku¡f¿ÆY« ca®ªjbj‹d¡fUj¥ bg‰w fªj _y§fŸ c©L. cÆ® thœtJ. ku¡f¿ c©Qtjhš,òyhiyna òá¡F« á§f«, òÈ KjÈa mH»a, åu« thŒªj, bgUªj‹ik cŸs Éy§»d§fis¥ gh®¡»Y« g‹¿ ca®îgLtâ‹nw!ï¥òyhš òá¡fhj âUÉyh¢ R¥uàk©a« ï«bkŒ«ikia C‹¿¢áªâ¥ghuhf. g‹¿í« âUÉyh¢ R¥uàk©a« ngh‹w X® á¤jhªjirt¥ bgÇah® nghY«! ïtiu eh« c©ik¢ irt® v‹nw x¥ò¡bfhŸsÉšiy.

nkY« ï«khÄr ã©l« khÄr¤ij c©zhkš khÄrnk

gh®¥gdušyhj ï«nk‰gh®itahsU« gh®¥gdušyhj khzt®fS«jh« gh®¥gdušyhjh®. ï›tF¥ò khzt® midtU« FoauR¤âuhÉldhš ntWg£ld® v‹gJ KG¥ bghŒahf ïU¤jš nt©L«.ïšiynaš ekJ g¤âÇiffË‹ áw¥ig ït® j‹d¿É‹¿na x¥ò¡bfhŸS»‹wh®. ï›ÉLâÆš 40 gh®¥gdušyhj khzt®fŸ ïU¥gnuš mt®fŸ midtU« xU§nf FoauR âuhÉl‹ ta¥g£ld®vÅš ah« vŒJ« ctif m«k«k! Äf¥ bgÇnj!! ï›î©ikm¿îilat® aht® v‹gij És¡»¡fh£o FoauR, âuhÉlÅ‹e‰gÂia Ãiyeh£o¥ nghjU»‹wJ. gifik v‹gJ Ôaj‹nwhvÅ‹? ehÞâf« gG¤j irt¥ nguháÇa® f©fËš cÇik ehlšgifikahf¤ njh‰W»‹wJ nghY«!

(4) “gh®¥gd khzt®fisí« gh®¥gdušyhjkhzt®fisí« eh« j©o¤j J©L” v‹wd®.

FW«òfŸ brŒjik¡F ‘lr‹’ fz¡»š ãu«ò bfh©oU¡F«ï¡fUzhfutŸsš, âUPhd r«gªj‹ fGnt‰¿a braiy e«kd¤njh‰w¤â‰F K‹ bfh©L tU»‹wdnu a‹¿ ã¿bjh‹¿šiy.rkziuí«, cyifí«, eštÊ¥gL¤j K‹tªj mŠ Phdr«gªjidcghrdh_®¤âahf¡ bfh©l ït® kzÈ ÉLâÆš j« MáÇaiu¥ã‹g‰¿¢ bršy¤ JªâU¡»‹wh®. ïj‹ bfhLik Éy§FfËl¤J«fh©gjÇJ v‹W eh« K‹dnuna És¡»¡ T¿íŸnsh«. vÅD«á¤jhªj¤â‹ ngh¡if¥g‰¿ Û©L« T®ªJ neh¡Fjš <©LfldhÆ‹wJ.

(5) “ï¤jifa bghŒ¥ ãurhu¥ gydh‰wh‹ RakÇahij¤jiyt® ãwªJ ts®ªj <nuh£il É£L ‘jUk ÄF’ br‹idÆšjŠr« òFªjd® nghY«! jÄœ ehbl§fQ« ngᤠâǪjt® xU_iyÆš c£fhu ne®ªjJ nghY«!”

v‹wd®.

‘jUkÄF br‹id’ v‹D« gj§fis vL¤jhs ït® beŠR«JÂî bfh©lnj; k©f£o x‹W áijªjik nf£L _®¢irailth‹xUt‹ vtndh mtnd ÓtfhU©a« gG¤jh‹ v‹W T¿aÓtfhU©a tŸsš v¢áiyí« Efu mUfuhf á¤jhªj MáÇa® tlÿ®ïuhkȧf RthÄfË‹ gj¥ãunahf¤ij¡ bfh©L j« f£Liu¡FtÈik C£l¤ Jªjh®. tlÿuh® j‹ ïs«ãuha¤nj, khzt®f£F¡fšÉ gƉ¿a fhy¤J mt®fis¢ áyfhš mo¤jik¥g‰¿¥ã‰fhy¤nj mGjGJ f©Ù® cF¤âU¡»‹wh®. á¤jhªj MáÇa®jdJ jo¤j cliyí« jo¤j kdijí§bfh©L áW ãŸisfisnrh‰W¡F¤ jŠr« v‹W mil¡fy« òFªj ãŸisfis; mga« TwhJ

Page 81: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9161Fo muR - 1929 (((((2))))) 160

RakÇahij¤ âUkz§fŸ

rÛg fhy¤âš v§F« RakÇahij¤ âUkz§fŸ ü‰W¡fz¡fhŒ elªjjhf brŒâfŸ tªJ bfh©oU¥gij¥ gh®¡f Äfî«k»œ¢á ail»‹nwh«. mitfis¥ óuzkhŒ¥ ãuRÇ¡fKoahik¡F« tUªJtJl‹ mndf âUkz§fS¡F¥ nghfKoahik¡F« ÉrÅ¡»‹nwh«. x›bthU âUkz¤â‰F« e«ik miH¤jj‰fhf eh« e‹¿ brY¤j¡ flik¥g£oUªjhY« m›tsî¡F«e«khš nghf¡ToaJ rh¤âaÄ‹ikahš, tuhik¡F k‹Å¡F«goí« nf£L¡bfhŸS»‹nwh«. ï›Éa¡f« njh‹¿a ï›tsîÓ¡»u¤âš gh®¥gd®fis Ú¡»a âUkz§fS«, _l¢rl§if Ú¡»abrŒiffS« rªnjhõkila¤j¡f msî elªJ tªjhY«, ÉjthÉthf«, fy¥ò kz« KjÈaitfŸ eh« vâ®gh®¤j msî¡F100 ‰F 1 - g§F Tl el¤j¥g£ljhŒ brhštj‰»šiy. Mjyhš, ekJe©g®fŸ M§fh§F Ka‰á¤J ÉjitfS¡F kz« brŒÉ¡fKa‰á vL¤J¡bfhŸs nt©o¡bfhŸS»‹nwh«. kzk¡fS¡Fc¤ânahf§fŸ r«ghâ¤J¡bfhL¡f¡ Tl gy e©g®fŸ K‹tªâU¡»‹wh®fŸ. RakÇahij¤ bjh©lh®fŸ ïªjh©oš r‰W ftiybrY¤j ÉU«ò»‹nwh«.

Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 15.09.1929Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 15.09.1929Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 15.09.1929Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 15.09.1929Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 15.09.1929

czthŒ Éy§FfËY« bfhLikia¢ brŒa¤ JÂínkš, òyhšc©zhik¡F¢ áw¥ò csnjš, m¢áw¥ò ït® X«òjÈdhnyna ït®k£oš Ó®Fiy»‹wJ v‹gJ â©z«. kfhnjtid tÊg£L, eh«ï¡f£LiuÆš És¡»a msÉš ït® m¿ÉHªJ, MuhŒ¢á ïHªJ,c©ik ïHªJ, bghWik ïHªJ ÉghuhÆ‹, kfhnjt tÊ¥gh£oD«kªâÇ (kâÆ‹ Ä¡fh®) tÊghL g‹kl§F áw¥òilaj‹nw!

kfhnjtid tÊg£L tÊg£L N‹a ÃiyailªjhuhÆ‹, ïÅm¿îilikÆš ca®î bghUªâa FoauR, âuhÉlÅ‹ ts®¢áÆšmG¡fhW bfh©L Fobt¿Æš òy«òtJ nghš XyÄLtJ á¤jhªj¤â‹ ÓÇa braš nghY«!

Éf. ït® RakÇahij ïa¡f« K¡fh‰g§F xL§»É£lJ v‹WTW»‹wh®; vŠáa fh‰g§ifí« Jif¡f¡ f§fz« òida R‰w«nr®¡»‹wh®. ï¢RakÇahij ïa¡f« NÇak©ly¤ij k£L« v£lÉšiy; ïtuJ ï¢á¤jhªj¥ nguháÇauJ kâ k©ly¤ijí« (m¿îk©ly«) v£o, m§F nfty ïUns fhz¥gLtjhš m«k©ly¤ijí« Jis¤J¢ br‹W m§F« m¿î¢Rl® bfhS¤J»‹wJ!bfhS¤J»‹wJ!! bfhS¤J»‹wJ!!! m¡bfhS¤JjÈš ït®m¿ahikí«, nghÈ¢ irtK« ‘ãu¥g« gH«’ óirahš ït® M‰W«kfhȧf tÊghL« foâš mÊí«! mÊí«!! mÊí«!!!

ït® f£LiuÆ‹ bghUªjh¡ T‰iw m¿Éyh¡ T‰iw eh«nk‰bfh©L« És¡f ÉÇtŠá ÉL¡»‹nwh«.

FoFoFoFoFo muR muR muR muR muR - f£Liu - - f£Liu - - f£Liu - - f£Liu - - f£Liu - 15.09.192915.09.192915.09.192915.09.192915.09.1929

Page 82: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9163Fo muR - 1929 (((((2))))) 162

bešÿ® kfhehL

bj‹ ïªâa ey cÇik¢ r§f, mjhtJ #ÞoÞ f£á khfhzkfhehL mL¤j khj« Kjš thu¤âš (m¡nlhg® khj« 5,6 njâfËšrÅ, PhÆW »HikfËš) bešÿÇš el¤j¥gl¥ngh»‹wJ. ï«kfhehlhdJ 1927-« tUõ« #dtÇ khj¤âš kJiuÆš T£l¥g£l ãwF«,mnj tUõ« k¤âÆš nfhaK¤öÇš Énrõ kfhehlhf¡ T£l¥g£lãwF«, Rkh® ïu©L tUõ« fʤJ ï¥nghJ T£l¥gL»‹wbj‹whY«, ï›Éa¡f¤jiyt® âU.gdfš mur® fhykh» Rkh® 9khj¤â‰F¥ ãwF jiyt® nj®jiyna K¡»a¡ fhÇakhŒ¡ bfh©LT£l¥gL»‹wjhF«. bj‹ ïªâa ey cÇik¢ r§f« v‹D« #ÞoÞïa¡fkhdJ MâÆš k¡fË‹ všyh r_f rk¤Jt¤ijí«, rkcÇikiaí« rk rªj®¥g¤ijí« mo¥gilahf¡ bfh©LJt¡f¥g£lJ v‹gJ ahtU¡F« bjÇí«. vÅD« ï›Éa¡f« bt‰¿bg‰whš ïªâahÉš r_f¤JiwÆY«, muáaš JiwÆY« ca®îbg‰W Vfnghf Mâ¡f« brY¤â tU« gh®¥gd Mâ¡f¤â‰F Mg¤JtªJ ÉLnk v‹w M¤âu¤jhš gh®¥gd®fŸ všnyhU« x‹W nr®ªJï›Éa¡f¤â‹ bfhŸiffis âǤJ¡ T¿, ï›Éa¡f¤âÅl« ghkuk¡fS¡F JntõK« btW¥ò« c©lhF«go brŒJ ï›Éa¡f¤jiyt®fS¡F« gyÉj Ô§FfŸ brŒJ Ä¡f¤ bjhšiy ÉisɤJtªjh®fŸ; tU»wh®fŸ. Md nghâY« ï›Éa¡f¤ jiyt®fŸ vj‰F« ga¥glhkš cWâíl‹ ËW ïa¡f¤ij mÊaÉlhkš fh¥gh‰¿tªjJl‹ mj‹ _y« k¡fS¡F RakÇahij cz®¢áiaí«C£otªjh®fŸ v‹gij ahU« kW¡f KoahJ. ï›Éa¡f« btW«murh§f c¤ânahf¤ij kh¤âu« if¥g‰Wtj‰fhf V‰g£l c¤ânahfnt£il ïa¡f« v‹W«. njr¤ Jnuhf ïa¡f« v‹W«, r®¡fh® jhr®fŸïa¡f« v‹W« v›tsnth ö‰w¥g£L« bj‹ÅªâahÉYŸs ghkuk¡fËDilaî« k‰W« bghJ #d§fSilaî« bršth¡ifí«kâ¥igí« ã‹g‰Wjiyí« bg‰W És§» tU»‹wJ. ïj‰Fcjhuz« nt©Lkhdhš bj‹dh£oš r£lrig kªâÇfŸ Kjš °jyÞjhgd m§f¤âd®fŸ jiyt®fŸ M»at®fS«, »uhk gŠrha¤JT£Lwî KjÈa rhjhuz Þjhgd§fS« ï›Éa¡f« V‰gL¤j¥gLtj‰F K‹ všyh« gh®¥gd kakhfnt ïUªjjhdJ, ï¥nghJ

Ia Édhî¡F Éilnkh£r«, euf« v‹gd ahit?

$bu§fehjòu« m.bt.R¥igah mt®fŸ nkh£r« euf§fis¥g‰¿¡ TWtâ‹ c©ikia m¿a ÉU«ò»‹wh®. nkh£r« v‹gJï‹g åL«, euf« v‹gJ J‹g åLkh«. ïitfis ï›îyf¤âšï›thœ¡ifÆš eh« v‹W« mEgÉ¡»‹nwh«. ïj‰F khWghlhfv§fhÆD« nkh£r« euf« csnthÆ‹, mitfis mEgÉ¡fÉU«ògt®f£F« ek¡F« ahbjhU bjhl®ò« ïšiy. ehis »uf«v‹W x‹WŸsJ v‹W xU üÈš eh« fh©nghkhÆ‹, mJ v§FŸsJv‹W njl¥ òw¥gLtJ, »uf« v‹w x‹iw òF¤âa m¿Éyh¢braÈY« njl¥òw¥gLnth® brašÄ¡f m¿ÉyhjjhF«.

( g-®.)( g-®.)( g-®.)( g-®.)( g-®.)

Fo Fo Fo Fo Fo muR muR muR muR muR - g¤âuhâg® F¿¥ò - - g¤âuhâg® F¿¥ò - - g¤âuhâg® F¿¥ò - - g¤âuhâg® F¿¥ò - - g¤âuhâg® F¿¥ò - 15.09.192915.09.192915.09.192915.09.192915.09.1929

Page 83: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9165Fo muR - 1929 (((((2))))) 164

eh£o‰F« âU¥â c©lhF«go mitfis el¤â¡fh£o nk‰bfh©L« Rjªâu« nf£gâY« ïªâahÉš ntW vªj khfhz¤â‰F«r_f¤â‰F«, ïa¡f¤â‰F« ï›Éa¡f« vªj Éj¤âY« ã‰g£ljšybt‹nw brhšYnth«. k‰W« btŸis¡fhu murh§f nk‰g£L150 tUõ fhy¤âš ekJ gh®¥gdušyhj k¡fËš v›tsî ng®go¤âUªjh®fnsh mªj v©Â¡ifia xU g¤J tUõ¤âš ekJïa¡f« ïu£o¥gh¡» ïU¡»‹wJ. bg©fŸ Éõa¤âY« mJnghynt fšÉ Éõa¤âš g‹kl§F mâfkh¡» ïU¡»‹wJ.ïitfŸ k‰bwšyht‰iwí« Él K¡»akhdjhF«. ï›Éa¡fkhdJV‰g£L 10 tUõ fhy¤â‰FŸ ï›tsî gyidí« rfy¤ JiwfËY«K‹nd‰w¤ijí« bfhL¤J v›Éj¤âY« mir¡f Koahkš nk‰nghŒ¡ bfh©oU¥gj‰F v›tsnth fhuz§fŸ ïUªjhY« k‰wfhuz§fŸ všyht‰iwí« Él xnu xU fhuz« jh‹ ÄfÄf K¡»akhdjhF« v‹ngh«. mbj‹dbtÅš ï›Éa¡f« njh‰WÉ¡f¥g£lfhy« Kjš ïJtiu gh®¥gd®fis ï›Éa¡f¤âš nru Élhkš btF#h¡»uijahf ftŤJ¥ ghJfh¤J¡ bfh©L tªjJ« gh®¥gd®fisnr®¤J¡ bfhŸs¡TlhJ v‹W ï›Éa¡f ÉâfËš xU Éâia K¡»aÉâahf V‰gL¤â¡ bfh©oU¥gJnkahF«. ï›Éa¡f« njh‰Wɤjjiyt®fis ï›Éa¡f r«gªjkhf vj‰fhf¥ ngh‰w nt©Lbk‹whš ï›Éa¡f« Mu«ã¤jnghnj gh®¥gd®fis ïâš nr®¡f¡ Tlhbj‹W fUâaj‰F« vªj¡ fhuz¤ij K‹Å£L« nr®¤J¡ bfhŸshâU¡F«go r£l« brŒjj‰F« jh‹ K¡»akhŒ ngh‰¿¥ ghuh£lnt©L«. ï¥go¥g£l mUikahd xU fhÇa« ï¥nghJ áy jiyt®fŸ v‹gt®fshš kh‰w¥gl¥ nghtjhf¤ bjÇa tUtij¡ f©Leh« Äfî« tUªJ»‹nwh«.

ï›tsî fhy« ï›tsî v⮥igí« rkhˤJ Ãiy¤Jï›tsî c¢r Þjhd« bg‰W K‰ngh¡filªJ tU« ï›Éa¡f¤â‰Fï¥nghJ gh®¥gd®fis¢ nr®¤J¡ bfhŸsnt©oa mtáa« v‹dtªjJ v‹gJ ek¡F És§fÉšiy. ïªj¤ jiyt®fŸ v‹gt®fŸntW vªj¡ fhuz¤ij¡ bfh©L gh®¥gd®fis nr®¤J¡ bfhŸsnt©L« v‹gjhf brhšy tªjhY«, gh®¥gd®fis bj‹ ïªâa eycÇik¢ r§f¤âš nr®¤J¡ bfhŸStJ v‹»‹w Koî¡F tªjhšm‹nw ïªj ïa¡f« njhšÉ milªJÉ£lJ. br¤J nghŒ É£lJv‹gij kh¤âu« x›bthUtU« f©o¥ghŒ Phgf¤âš it¤J¡bfhŸs nt©L«. ekJ eh£L¥ gh®¥gdušyhj k¡fS¡F ï¥nghJïªj kfheh£oš jiyt® ah® v‹gij¥ g‰¿a ftiy á¿J« nt©oaâšiy v‹gnj ekJ mã¥ãuha«, VbdÅš vªj¤ jiyt® tªjhY«bghJ #d§fis Û¿ mt®fŸ ïZl¤â‰F ÉnuhjkhŒ x‹iwí«brŒJ ÉlKoahJ. Mjyhš mij¥ g‰¿ mâf¡ ftiy¥gl

ï›Éa¡f¤â‰F¥ ãwF gh®¥gdušyhjh®fŸ mjhtJ kfkâa®fŸ»¿ÞJt®fŸ MââuhÉl®fŸ M»a všnyhU« mtut®fŸ #d¤bjhif É»jh¢rhu¥go¡F ïšiyahdhY« r‰nww¡ FiwathtJ g§Fbg‰W Mâ¡f« bg‰¿U¥gnj nghJkhdjhF«. ïâÈUªJ murh§fjaÉnyna ïªj ïa¡f« ïU¥gjhf ekJ vâÇfŸ brhšYtJ v›tsîòu£L v‹gJ ïÅJ És§F«.

v¥gobaÅš, murh§f¤ jathš murh§f c¤ânahf« kh¤âu«jh‹ »il¡Fnk xÊa nj®jÈš bghJ #d X£L¡fŸ bg‰W milí«goahd gjÉfŸ bgw xU¡fhyK« Koant KoahJ. m‹¿í«ïitfŸ jhuhskhd bghJ#d Mjuî« mDjhgK« ïUªjhš jh‹»il¡F«. vdnt ï›Éa¡f« ï¥go¥g£l bghJ#d nj®jšÞjhgd§fis¥ bg‰W mªj Þjhgd§fisbašyh« if¥g‰¿ïU¥gâÈUªnj bghJ #d Mjuî KGtJ« ï›Éa¡f¤â‰FïU¥gJ jhdhf És§F«. Mfnt #ÞoÞ ïa¡f« mj‹ vâÇfŸbrhštJnghš r®¡fh® jhr® ïa¡fkhÆUªjhš ï›Éj bghJ#dMjuî »il¤âU¡Fkh v‹gijí« ï›tsî bghJ Þjhgd§fis¡if¥g‰¿ ïU¡Fkh v‹gijí« nahá¤jhš m¿thËfS« nah¡»a®fS« ïij r®¡fh® jhr® ïa¡f« v‹W brhšy xU nghJ« K‹tukh£lh®fŸ. br‹id khfhz¤J 25 Íšyh ngh®LfËš cŸs 25Íšyh ngh®L ãuábl©LfS« ïJ rka« gh®¥gdušyhjh® fshfntïU¡»‹wh®fŸ. ü‰W¡F¤bjh©ûW jhÿ¡fh ngh®L ãuábl©LfS« ü‰W¡F¤ bjh©ûW KÅágš nr®bk‹fS« ü‰W¡F¤bjh©ûW nkš f©l Þjhgd m§f¤âd®fS« gh®¥gdušyh®fshfnt ïU¡»‹wh®fŸ.

gh®¥gdušyhjh® v‹gâY« ï›Éa¡f¤â‹ bfhŸif¥goïªJ¡fŸ, »¿ÞJt®fŸ, Kfkâa®fŸ MââuhÉl®fŸ, Inuh¥ãa®fŸM»a všyh kjtF¥ò¥ ãÇîfS« r‰W Vw¡Fiwa všyht‰¿Y«ãuâÃâ¤Jt« bg‰W« ïU¡»‹wh®fŸ. ï›Éa¡f¤â‰F¥ ãwFMââuhÉl®fS« k‰W« ã‰g£l tF¥gh®fS« F¿¥ãl¤ jFªjmsî muáaÈY« rKjha¤âY« K‹ tªâU¥gijí« ahuhY« kW¡fKoahJ. k‰W« ï›Éa¡f« njh‹¿ gh®¥gdušyhj k¡fis¤ j£ovG¥ã mt®fsJ RakÇahij cz®¢áia »s¥ãÉ£oU¡fhâUªjhš, rk¤Jt¤â‰F« K‹nd‰w¤â‰F« k¡fis C¡f¥gL¤jhkšïUªjhš, ï‹iwa âd« br‹id iAnfh®£L #£ÍfËš eh‹Ffdth‹fS« br‹id r®¡fh® îthf rigÆš ïu©L fdth‹fS«,kªâÇfËš ïu©L fdth‹fS«, buÉÅô ngh®£ bk«g®fËš xUfdthD« ïl« bg‰W ïU¡f Koíkh v‹gij nahá¤jhš ï›Éa¡f¤â‹ gy‹ ïÅJ És§F«. nkY« ï›Éa¡fkhdJ r®¡fhÇl« muáašRjªâu« nf£gâY« mj‹ _y« »il¤jij¥ bg‰W, murh§f¤â‰F«

Page 84: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9167Fo muR - 1929 (((((2))))) 166

tiuÆš eh« vªj tifÆY« Mªâu njr¤jh®fis ã‹g‰WtJkWgoí« FÊÆš nghŒÉGtijna x¡F«.

g¤J¥ g‹Åu©L tUõkhf v›tsnth Mg¤J¡fËÅilÆY« bjhšiyfËÅilÆY« fh¥gh‰w¥g£l ïªj mUikahdJ«,x¥g‰wjhdJ« ï‹¿aikahjjhdJkhd ïa¡f¤ij bešÿÇšrhto¡fhkš fh¥gh‰wnt©oaJ jÄœeh£L¥ gh®¥gdušyhj k¡fË‹K¡»a flikahF«. ïªj g¤J tUõfhykhŒ ï›Éa¡f¤ijnjh‰WɤJ mânyna ïuî« gfY« ciH¤J tªj #ÞoÞ f£á¤jiyt®fisÉl ïªj eh‹ifªJ tUõkhf ï›Éa¡f¤âš nkšÄD¡»ahŒ fyªJ bfh©oU¡F« xUtU¡F v¥go mâfkhf¤ bjÇa¡TL« v‹W« v¥go cgnjr« brŒa nah¡»aij c©lhF« v‹W«áy e©g® e«ik nfŸÉ nf£fyh«. mJ rÇahd nfŸÉnaahF«.

MdhY«, mij¥ g‰¿ eh« ï§F mâf« ÉtÇ¡F« ntiyÆš<Lglhkš ek¡F¢ á¿jsthtJ gh¤âaK©L v‹W bghJthfbrhšÈ¡ bfhŸtJl‹, vªj¡fhuz¤ij K‹Å£L« gh®¥gd®fisï›Éa¡f¤âš nr®¤jhš ï›Éa¡f« m‹nw nj‹ T£oš beU¥òit¡f¥g£lJnghš ïa¡f« br¤J gh®¥gd Mâ¡f¤â‰F k‰bwhUrhjdkhŒ kh¿ÉL« v‹gij k£L« mG¤j« âU¤jkhf cWâahŒ¢brhšYnth«. gh®¥gdušyhj jiyt®fËš áy® ï›Éa¡f¤âšgh®¥gd®fis nr®¤J¡ bfhŸs nt©oaj‰F gy Éjkhd muáašfhuz§fis¢ brhšÈ e«ik tr¥gL¤j Ka‰á¡f¡ TL«. muáašfhuz§fns ek¡F K¡»akšy. m‹¿í« gh®¥gd®fS¡FŸsmuáaš g§if nkhr« brŒa nt©L« v‹W« eh« brhštâšiy. ekJbfhŸif¡F« e‹ik¡F« ÉnuhjÄšyhj gh®¥gd®fS¡F mt®fsJg§if¡ bfhL¡f eh« jahuhfnt ïU¡»‹nwh«. muáaÈš e‹ikahdfhÇa§fS¡F mt®fSl‹ x¤JiH¡fî« mt®fsJ x¤JiH¥igV‰W¡ bfhŸsî« jahuhÆU¡»‹nwh«. vªj¡ fhuz¤ij¡ bfh©L«ekâa¡f¤âš gh®¥gd®fis nr®¤J¡ bfhŸshjjhnyna muáašj¤Jt« bf£L¥ nghtjhÆUªjhš ek¡F mij¥ g‰¿ á¿J«ftiyÆšiy. mt®fŸ ïšyhkš muáaiy¡ if¥g‰w KoíkhKoahjh v‹gij xU if gh®¤JÉlyh«.

btŸis¡fhu‹ ïšyhkš mt®fSila r«gªjnk ïšyhkšmurh§f¤ij el¤jyh«, el¤j nt©L« v‹»‹w bfhŸif cilajhdfh§»uáš nru nt©L« v‹W fUJ»‹w gh®¥gdušyhj jiyt®fŸ,gh®¥gd®fŸ ïšyhkš mt®fis¢ nr®¡fhkš muáaiy el¤jKoahJ. muáaiy¡ if¥g‰w KoahJ v‹W brhšy tUth®fshdhšmij eh« v¥go e«gnth V‰fnth Koí« v‹W nf£»‹nwh«. m‹¿í« 12 tUõ fhykhf ïªj¡ bfhŸifílndna ïªj khfhz¤âš v›t

nt©oaâšiy.

Mdhš, gh®¥gd®fis nr®¤J¡ bfhŸStJ v‹»‹w Éõa«Ãiwntwhkš gh®¤J¡ bfhŸs nt©oaJjh‹ Äfî« K¡»akhdjhF«. ïªj Mg¤jhd ãu¢rid tU»‹w K¡»akhd fhy¤âšï«kfhehL bjY§F eh£oš TLtJ ek¡F Ä¡f gyådbk‹nwnjh‹W»‹wJ. VbdÅš bjY§F eh£L k¡fS¡F ï›Éõa«m›tsî öu« ftiy¥gl¤j¡fjhf ïšiy. mt®fS¡F ï‹D«rÇahdgo gh®¥gd® - gh®¥gdušyhjh® v‹»‹w Éõa« m®¤jkhdjhfnt brhštj‰»šiy. ïj‰F K¡»a cjhuz« v‹dbt‹whš.Mªâunjr¤âš ï‹D« fh§»uR¡F kâ¥ò« Mjuî« ïU¥gnjahF«.fhy« br‹w jiyt® gdfš mur® kJiu kfheh£oš gh®¥gd®fisnr®¤J¡ bfhŸs nt©L« v‹w Ô®khd« bfh©L tªjJ« nfha«ò¤ö® kfheh£oš gh®¥gdušyhjh® fh§»uáš nrunt©L« v‹»‹wÔ®khd« bfh©L tªjJ« gh®¥gd® - gh®¥gdušyhjh® Éõa¤â‹c©ik¤ j¤Jt¤ij czuhjnjahF«. fhuz«, v‹dbtÅš, kjr«gªjkhd tiyÆš á¡»ÆUªjJl‹ òuhz§fËY«, _l¥gH¡ftH¡f« M»aitfËY« mtU¡F FU£L e«ã¡if ïUªJtªjnjahF«. m‹¿í« mt® j‹id B¤âÇa® v‹W e«ã¡bfh©oUªjt®! Mdhš mt® RakÇahij ïa¡f¤â‹ j¤Jt¤ijcz®ªj ãwF« gh®¥gdušyhj thÈg® ïa¡f¤â‹ j¤Jt¤ijcz®ªj ãwFnkjh‹ gh®¥gd gh®¥gdušyhj ɤâahr¤ijí«m¿ªjJl‹ gh®¥gd®fis ï›Éa¡f¤âš V‹ nr®¤J¡ bfhŸs¡TlhJ v‹gj‰F j¡f fhuz§fŸ ïU¥gijí« xUthW cz®ªjh®.Mªâu njr¤J gh®¥gdušyhjh®fŸ ïÅí« kjr«gªjkhd òuhz§fËY« FU£L e«ã¡iffËY« <Lg£lt®fshth®fŸ. v›tsî¡bf›tsî FU£L e«ã¡ifÆY« òSF¥ òuhz§fËY« <Lg£oU¡»‹wh®fnsh; m›tsî¡ f›tsî mt®fis nkjhÉfŸ v‹W«bgÇat®fŸ v‹W« Ãid¤J¡ bfh©oU¥gt®fŸ kjr«gªjkhŒv¥go mt®fŸ FU£L e«ã¡ifÆš <Lg£L gh®¥gd®fisí«mt®fsJ f£L¥ghlhd N£á ïa¡f§fisí« tÊfh£oahfî«Mjhu§fshfî« bfh©L ã‹g‰W»‹wh®fnsh; mnjnghš muáašÉõa¤âY« FU£L e«ã¡if cilat®fsh» mt®fsJ f£L¥ghlhd bfhŸiffËY« Nœ¢á ïa¡f§fËY« e«ã¡if it¤Jmt®fis tÊfh£oahf V‰W¡ f©_o¤jdkhf¥ ã‹g‰¿ tU»‹wh®fŸ. vdnt _le«ã¡iffËÈUªJ«, f©_o ã‹g‰W« FU£Lelto¡iffËÈUªJ« v‹W Mªâu njr¤jh®fŸ ÉLjiy bgW»‹wh®fnsh m‹Wjh‹ mt®fŸ gh®¥gd® fË‹ kj¥òu£LfËÈUªJ«muáaš òu£LfËÈUªJ« ÉLjiya ilaKoí«. Mjyhš mJ

Page 85: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9169Fo muR - 1929 (((((2))))) 168

Û©L« gnlš

âU.gnlš mt®fŸ jÄœeh£o‰FŸ tªJ brŒJtªj gh®¥gd¥ãurhu¤ij¥ g‰¿ ‘#ÞoÞ’ ‘âuhÉl‹’ ‘Fo muR’ ‘Fku‹’ ‘jÄœehL’‘jÄH‹’ ‘br‹id t®¤jkhÅ’ ‘ehlh® FyĤâu‹’ KjÈa gyg¤âÇiffŸ f©o¤bjGâ ïUªjJ thrf®fS¡F¤ bjǪj ÉõakhF«. Vw¡Fiwa ïitfbsšyh« ekJ gh®¥gd®fŸ âU.gnlšjftY¡F¡ bfh©L nghf¥glhkš Nœ¢áfŸ brŒâUªjhY«M§fh§F br‹w ïl§fËbyšyh« nf£f¥g£l nfŸÉfshY«M§fh§F ïtU¡F ÉÃnah»¡f¥g£l g¤âÇiffshY« xUthWm¿ªJjh‹ ïU¡f Koíbk‹W brhšYnth«. v¥gobaÅš âU.gnlšnk‰f©l g¤âÇiffŸ ÛJ ghŒªJ jdJ KG Éõ¤ijí« f¡»mitfis ahU« go¡f¡ Tlhbj‹W brhšÈ tUtjhš mt‰¿YŸsJ ï‹dJ v‹gij czuhkš ï¥go¢ brhšÈÆU¥ghbu‹WÃid¥gj‰»šiy. jÉuî« jÄœeh£oš gy ïl§fËš nf£f¥g£lnfŸÉfS¡F rkhjhd« brhšy Koahkš fZl¥g£L jdJ tU¤j¤ij bjÇa¥gL¤âÆU¥gjhY« xUthW Éõa§fŸ bjǪâU¡fyh«.jÉuî« kJiuÆš RakÇahij ïa¡f¤ij¢ nr®ªj gy e©g®fis¡f©L r«ghΤâU¥gJl‹, RakÇahij ïa¡f¤â‹ M§»y¥g¤âÇifah»a “Çnthš£” g¤âÇifÆ‹ ãuâfËš 10, 15 thu¥ ãuâfisí« th§»¥ gh®¤jjhfî« bjÇatU»wJ. ï›tsî« bjǪjãwF jÄœeh£ilÉ£L btËna¿ ikN® uh{a¤â‰F¢ br‹wJ«bg§fqÇš xU bgÇa T£l¤âš giHagona ngáÆU¡»‹wh®.

“jhœ¤j¥g£lt®fË‹ e‹ik¡F ciH¥gjhf¢ brhšÈ¡ bfh©L xU áy®, RakÇahij ïa¡f« v‹gjhf x‹iwMu«ã¤J ïªâa eh£o‰F¥ òÅjkhditfis mÊ¥ gJ«,ÞâßfË‹ nk‹ik¡F¥ g§f« ÉisÉ¥gJ« ïªJ kj¤ij¤jh¡FtJ«, nfho¡ fz¡fhd k¡fshš óÍ¡f¥gL« ïuhkidí« Óijiaí« F‰w« brhšYtJ«, ãuhkz r_f¤â‹ÛJJntõ« c©L g©QtJkhd fhÇa§fis¢ brŒJ tU»wh®fŸ. ïij nah¡»akhd murh§f« bghW¤J¡ bfh©oU¡f¡TlhJ.”

nsh v⮥ò¡»ilÆš muáaiy rÇtu el¤âahŒ É£lJ. m‹¿í«ïªj khfhz¤ij¥ nghš ïªâahÉš ntW vªj khfhzK« muáaiyel¤jÉšiy v‹»‹w bgUikí« bg‰whŒÉ£lJ. ïj‰F ÉnuhjkhŒïUªj ïa¡f§fË‹ r_f§fË‹ Mâ¡f§fisbašyh« ml¡»íkhŒÉ£lJ.

ï‹ÅiyÆš ïÅ tu¥nghF« fhy¤âš ïj‰F nk‰bfh©lvâÇí« N£áí« ahuhyhtJ brŒa Koí« v‹W Ãid¥gj‰»šyhjkhâÇahd v⮥ig mDgɤJ nj®¢áí« bg‰whŒ É£lJ. vdntïÅ vj‰fhf ga¥glnt©L« v‹gJ ek¡F òydhfÉšiy. Mifahš ïJ Éõa¤âš ïÅ Éthâ¤J¡ bfh©oU¥gâš gaÅšiy.jÄœeh£L k¡fŸ bešÿ® kfheh£L¡F ãuâÃâfshf jhuhskhŒMÆu¡fz¡fhŒ bršy nt©oaJ«, m§F br‹W ï›Éõa¤ijjiyfh£lhkš xnu moahŒ mo¡f nt©oaJ« jÉu ntW v›Éjnahridí« brŒa nt©oaâšiy v‹nw bjÇɤJ¡ bfhŸS»‹nwh«.

ï¥nghJ my£áakhŒ VkhªJ ïUªJÉ£L ãwF ftiy¥gLtânynah, m¥go Û¿¤ Ô®khÅ¡f¥g£L É£lhš ïa¡f¤âÈUªJãǪJ nghŒÉlyh« v‹W v©Â¡ bfh©oU¥gânynah v›Éjò¤ârhȤjdK« V‰g£LÉlhJ. VbdÅš, ï¥nghnj mªj¤ bjhšiyV‰glhkš jL¡f rîfÇakhd tÊ ïU¡F«nghJ mijÉ£L ehis¡FxUtÊia¡ f©Lão¤J¡ bfhŸsyh« v‹W fUJtJ Ä¡fkâpdkhd fhÇakhF«.

filáahf eh« x‹W brhšY»‹nwh«. mjhtJ gh®¥gdušyhjh® ïa¡f¤âš gh®¥gd®fisí« nr®¤J¡ bfhŸsyh« v‹W Ô®khÅ¡f¥g£LÉ£lhš mJ bj‹ ïªâa eyîÇik¢ r§f¤ij kh¤âu«ghâ¥gbj‹gjšyhkš RakÇahij ïa¡f¤ijí« gh®¥gdušyhjthÈg® ïa¡f¤ijí« á¿jhtJ ghâ¡fhkš nghfhJ v‹gnj.nk‰f©l ï›Éu©L ïa¡f§fËY« g‰WŸst®fS« bešÿ®kfheh£L¡F¢ br‹W gh®¥gd®fis nr®¡fhkš gh®¤J¡ bfhŸStJl‹ nk‰f©l ïu©L ïa¡f¡ bfhŸiffisí« mjhtJ RakÇahijïa¡f¡ bfhŸiffisí« thÈg ïa¡f bfhŸiffisí« ïâšÃiwnt‰w Ka‰á¡f nt©oaJ K¡»a flikahF«.

bešÿ® kfheh£oš Íšyh thÇahf X£L vL¡f¥gLkhjyhšx›bthU ÍšyhÉY« ü‰W¡fz¡fhd m§f¤âd®fŸ ï¥bghGnjj§fis m§f¤âd®fshf gâî brŒJ bfh©L T£l« T£lkhf tunt©oaJ mtáa¤âY« mtáank.

Fo Fo Fo Fo Fo muRmuRmuRmuRmuR - - - - - jiya§f« jiya§f« jiya§f« jiya§f« jiya§f« - - - - - 22.09.192922.09.192922.09.192922.09.192922.09.1929

Page 86: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9171Fo muR - 1929 (((((2))))) 170

fh£o öΤJ tªâU¡»‹whuh? v‹W nf£»‹nwh«.

ï›Éa¡f« ïJtiu jhœ¤j¥g£lt®fŸ Éõa¤âš v›Éjftiyí« vL¤J¡ bfhŸsÉšiyah? v‹W nf£»‹nwh«. ïijâU.gnlš m¿a Koahk‰nghdhY« jhœ¤j¥g£l k¡fŸ cz®ªâU¥gh®fbs‹gJ kh¤âu« cWâ. mjhtJ bj‹dh£oYŸs jhœ¤j¥g£lk¡fŸ ïJ rka« j§fis ïªJ¡fŸ v‹W brhšÈ¡ bfhŸs kW¤JÔ®khd§fŸ Ãiwnt‰¿¡ bfh©oU¥gJ«, ntW kj¤âš nrunt©Lbk‹gjhf Ô®khŤJ¡ bfh©oU¥gJ« RakÇahijïa¡f¤âdhyšyth? v‹gij¥ bghJ #d§fns áªâ¤J¥ gh®¡f£L«.

k‰W« ïªJ kj¤ijí«, ïªâa eh£o‰F¥ òÅjkhditfisí«, ÞâßfË‹ nk‹ikfisí«, ïuhkidí« Óijiaí«jh¡Ftjhf mt® brhšYtj‰F xU Mjhu¤ijí« mt® vL¤J¡fh£lnt ïšiy.

‘ïªJ kj« v‹whš v‹d?’

‘ïªJ kj« v‹whš v‹d?’

‘ïªJ kj« v‹whš v‹d?’

v‹W K«Kiw âU. gnliy¡ nf£»‹nwh«. ïj‰F âU.gnlšgâš brh‹dhY« rÇ mšyJ mt® jiyt® âU.fhªâ gâš brh‹dhY«rÇ, ïij¥ g‰¿ âU.fhªâiana bg§fqÇš neÇš nf£lj‰F, “ïªJkj« v‹gjhf F¿¥ã£L¢ brhštj‰F x‹W« ïšiyahdhY«,ïªJkj« v‹W brhšÈ¡ bfh©L ek¡F nt©oago Ó®âU¤j§fŸbrŒtj‰F trâ ïU¥gjhš m¥go x‹iw thasÉš brhšÈ¡bfhŸtJ ešyJ” v‹W mtnu gâš brh‹dh®. ïij¢ brhšY«nghJâU.vÞ.ïuhkehj‹ mt®fS« g¡f¤âš ïUªjJl‹ âU.fhªâM§»y¤âš brh‹dij âU.uhkdhj‹jh‹ jÄÊš bkhÊ bga®¤J¢brh‹dh®. m¥bghGnj eh«, m¥goahdhš ïªJkj« v‹gjhf xUnghÈ bgaiu¢ brhšÈ¡ bfh©L âU.fhªâ xU Ó®âU¤j¤ij¢ brŒtJ«, bfhŠrehŸ bghW¤J mnj ïªJ kj« v‹gjhf¢ brhšÈ¡ bfh©L,âUths®fŸ r¤âa_®¤â, v«.nf.M¢rhÇ ngh‹wt®fŸ k‰bwhU“Ó®âU¤j¤ij¢ brŒtJkhÆUªjhš, k¡fS¡F v‹iw¡F¤jh‹c©ik¢ Ó®âU¤j« V‰gLtJ? Mjyhš ïªJ kj« v‹W brhšÈ¡bfh©L ahU« v›Éj òu£L« brŒahkÈU¡f¢ brŒtj‰fhf ïªJkj¥òu£ilna btËah¡» mij monahL xʤJÉl nt©L«” v‹gjhfgâš brh‹d fhy¤âš âU.fhªâat®fŸ x‹W« kWbkhÊ ngrhkš“kWgoí« rªâ¤J¥ ngryh«” v‹W brh‹dh®. ïij clnd m§nfnaâU.á. ïuh#nfhghyh¢rhÇahÇl« brhšÈÉ£L btËtªjJl‹ ïÅí«ïij¥ g‰¿ âU.fhªâíl‹ ngRtâš gaÅšiy v‹W âU.vÞ.ïuhk

v‹W«,

“ãuhkz® k‰W« ãuhkzušyhjh® ãsîfis r®¡fhnu c©lh¡» nah¡»aijí« r¡âík‰wt®fŸ jiyÆšRauh¢áa¥ bghW¥ò bgWkhW brŒJ j§fŸ Mâ¡f¤ij ÃiyÃW¤â¡ bfhŸs¥ gh®¡»‹wh®fŸ”

v‹W«,

“j‰nghJ bj‹ÅªâahÉš V‰g£oU¡F« ãuhkz -ãuhkzušyhj r¢ruî¡F nk‰f©l ïU r_f¤jhiu¢ nr®ªjt®fË‹ mâfhu¥ gjÉ ngh£ona _y fhuz«”

v‹W«,

“#d¤ bjhifÆš áWgh‹ikahd ãuhkz®fis¡bfh©L bgU«gh‹ik #d¤ bjhifahsuhd ãuhkzušyhjh® m¢r¥gLtJ mtkhd«”

v‹W«,

“ãuhkzušyhjh® ïa¡f« bj‹ ïªâahÉš Kjš KjšikNÇšjh‹ V‰g£ljhf¢ brhšy¥gL»‹wJ”

v‹W«,

“r®¡fh® CÊa« RakÇahij¡F V‰wjšy”

v‹W«,

“nah¡»aijí«, âwikíKilat®fŸ r®¡fh® c¤ânahf« bgwnt©L«”

v‹W«, k‰W« Vnjnjh cs¿ÆU¡»‹wh®. ïitfŸ mnefkhfâU.gnlš jÄœ eh£oš ïU¡F«nghnj brh‹d th®¤ijfns jÉu,bg§fSU¡F¢ br‹w ãwF òâjhf¢ brh‹ditfsšy. ïitfS¡bfšyh« K‹dnkna gâš brhšy¥g£oU¥gij âU.gnlšá¿jhtJ ftŤJ mj‰F v›Éj rkhjhdK« brhšyhkš âU¥ã¤âU¥ã mijna brhšÈ¡ bfh©oU¥gJ nah¡»a¥ bghW¥òilabrŒifahFkh? v‹gij¡ ftŤJ brŒa¡Toa Koit thrf®fS¡nf É£LÉL»‹nwh«.

RakÇahij ïa¡f¤â‹ bfhŸiffŸ ï‹dJ v‹gJ br§f‰g£L kfheh£oš Ô®khÅ¡f¥g£l Ô®khd§fshY«, M§F îzÆ¡f¥g£L všnyhuhY« x¥ò¡ bfhŸs¥g£l bfhŸiffËdhY« ahtU«bjËthf cz®ªâU¡fyh«. m¥goÆU¡F«nghJ RakÇahij ïa¡f¤âYŸs F‰w« ï‹dJ v‹gjhf VjhtJ x‹iw âU. gnlš F¿¥ã£L¡

Page 87: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9173Fo muR - 1929 (((((2))))) 172

É£L É£Ltªj uhkidah? filáahf bg© #hâ elto¡if ÛJrªnjf¥g£L beU¥ãY«, FÊÆY« ïw¡»a ïuhkidah? vªjuhkid? vªj uhkid? v‹W âU.gnliy¡ nf£»‹nwh«. âU.fhªâ xUrka¤âš nk‰f©l uhk‹fisbašyh« x¥ò¡ bfhŸStâšiyv‹W« j‹Dila uhk‹ ntW v‹W« brh‹dh®. Mdhš âU.gnlšbrhšY« uhk‹ nkš f©l uhkhaz uhkdh mšyJ âU.fhªâ brhšY«ntW uhkdh? v‹W brhšÈÉ£lhuhdhš uhkid¥ g‰¿a jfuhW xUth®¤ijÆš xʪJ nghF«. mJnghynt eh« F‰w« brhšY« Óijí«uhkhaz Óijah? mšyJ âU.fhªâíila “ntW Óijah” v‹gijí«brhšÈ É£lhš Óij ÉõaK« xU tÇÆš Ô®ªJ nghF«. mJ tiuuhk® ïÊî« Óij F‰wK« _oit¡f Koahbj‹W f©o¥ghŒ¢brhšYnth«. ïij¢ brhšÈ¥ ghku k¡fis »s¥ã ÉLtj‰fhfRakÇahij ïa¡f« á¿J« ga¥glhJ v‹W« brhšYnth«.RakÇahij ïa¡f« nfhÆšfis ïo¡fnt©Lbk‹W brhštjhf xUïl¤âš brh‹djhf¤ bjÇ»‹wJ. vªj¡ nfhÆiy RakÇahij ïa¡f«ïo¡f nt©Lbk‹»‹wJ v‹gij¢ brh‹dhuh? âU.fhªânanfhÆšfis ÉgrhÇfŸ åLfŸ v‹W brhšÈÆU¡»wh®. âU.fhªâahšngh‰w¥gL« ïnaRehj® nfhÆšfis fŸs® Fif v‹W brh‹djhfbrhšY»wh®fŸ. k‰W« kfkJ eã É¡»uf§fŸ it¤J tz§F«nfhÆšfis ïo¤jhš ò©ÂaK©L v‹W brhšÈ ïU¡»whuh«.

ï‹D« v¤jidnah bgÇnah®fŸ á¤j®fŸ PhÅfŸ v‹gt®fŸ nfhÆšfis¥ g‰¿ v›tsnth f©o¤âU¡»‹wh®fŸ. m¥goÆU¡f âU.gnlš fh¥gh‰w Mir¥gL« nfhÆš vJ? RakÇahijïa¡f¤jhš ïo¡F« nfhÆš vJ? v‹W brh‹dhš eykhÆU¡F«. Éf,r®jh® gnlš RakÇahij ïa¡f¤ij mÊ¡f r®¡fhiu jŠrkil»wh®.r®jh® gnlÈ‹ åunk åu«! ït® r®jh® gnlyh mšyJ nfhiH, ngognlyh v‹gij Koî brŒí« bghW¥ig mtiu ï§F miH¤J tªjgh®¥gd®fS¡nf É£LÉL»‹nwh«. ïJ K‹ xU rka« ïnj khâÇngáa âUths®fŸ r¤âa_®¤â, ÓÅthrŒa§fh® M»at®fË‹brŒif¡F xU cjÉ gnlÈ‹ brŒifahƉnw xÊa k‰wgo ïâšr®jh®jd« v§nf v‹W nf£»‹nwh«. jÉu, xU ïl¤âš gh®¥gd® -gh®¥gdušyhjh® r©il¡F ïU tF¥ghÇDilaî« c¤ânahf¥ngh£ona fhuz« v‹W brhšÈÉ£L k‰bwhU ïl¤âš gh®¥gdušyhjh® Raey¤âdhš V‰g£l ïa¡f« v‹W«, k‰bwhU ïl¤âšr®¡fhuhš gh®¥gdušyhjhiu ö©oÉ£L V‰gL¤j¥g£l ïa¡fbk‹W«, K‹D¡F¥ ã‹ ÉnuhjkhŒ cs¿¡ bfh£o ïU¡»wh®. ïâÈUªJ ï›Éa¡f¤ij¥ g‰¿ âU. gnlš v›tsî öu« bjǪJbfh©oU¡»‹wh® v‹gJ És§F»‹wJ. filáahf âU.gnlšj‹id, gh®¥gdušyhjh® v‹W brhšÈ¡ bfh©L gh®¥gdušyhjh®

dhjÅlK« brhšÈ É£L <nuh£o‰F¤ âU«ã É£nlh«. mt®fisï‹W« vGâ¡ nf£L¡ bfhŸsyh«. Mfnt, m‹W Kjš ï‹W tiuâU.fhªâ Kjš ntW ahU« gâš brhšyhkny ïUªJÉ£L“RakÇahij ïa¡f« ïªJ kj¤ij jh¡F»‹wJ” v‹W brhštâšfLfsthtJ nah¡»a¥ bghW¥ngh ehzankh ïU¡f Koíkh? v‹Wnf£»‹nwh«. k‰W« “ïªâahî¡F òÅjkhd” vij eh« fh¥gh‰wKa‰á¡»‹nwh« v‹gij¥ g‰¿ahtJ âU.gnlš Mjhu« vL¤J¡fh£oatušy. âU.fhªâ ïªâahî¡F tªjnghJ tUzháuk j®k«ïªâahî¡F¥ òÅjkhdJ v‹wh®. âU.khsÉah #hâ ɤâahrK«,mj‰nf‰w ïl ɤâahrK« ïªâahɉF¥ òÅjkhdJ v‹wh®.

lh¡l® _Šá “it¤âa rhÞâu¥go 18 taâšjh‹ bg©fS¡F¡fÈahz« brŒa nt©oaJ mtáakhdhY« bg©fis 12 taâšfÈahz« brŒtJjh‹ ïªâahî¡F¥ òÅjkhdJ” v‹wh®.

âUths®fŸ v«.nf. M¢rhÇahU« á.uh#nfhghyh¢rhÇahU«‘kDj®k rh°âunk ïªâahî¡F¥ òÅjkhdJ’ v‹wh®fŸ.

“âU.vÞ.r¤âa_®¤â rhÞâÇnah guhru ÞÄUâí«, bg©fS¡F bgh£Lf£o rhÄfŸ nguhš Égrhu¤â‰F É£L mj‹ juF _y«nfhÆš FU¡fŸ tÆW ts®¥gJjh‹ ïªâahî¡F òÅjkhdJ” v‹wh®.vdnt ïitfËš âU.gnlY¡F¤ bjǪjtiuÆš ïªâahî¡F¥òÅjkhdJ v‹d v‹W nf£»‹nwh«.

âUths®fŸ vÞ.ÓÅthrŒa§fh® kfhfd« ÓÅthrrhÞâÇ,á.uh#nfhghyh¢rhÇ M»a _t®fS« ïªâahî¡F òÅjkhdJ v‹gijcyf« x¥ò¡ bfhŸs nt©Lbk‹»whuh? v‹W nf£»‹nwh«.

ïªj¥ òÅj§fis¤ jÉu ntW vªj¥ òÅj¤ij RakÇahijïa¡f« jh¡»‰W; mšyJ jf®¡F»‹wJ v‹W âU.gnlš ijÇakhŒbtËÆbyL¤J¢ brhšthuhdhš mtU¡F âU.fhªâahš mË¡f¥g£ljhf¢ brhšy¥gL« r®jh® g£l¤â‰F c©ikahd nah¡»aijc©L v‹W brhšYnth«. jÉu ïuhkidí« Óijiaí« RakÇahijïa¡f« ïʤJ¢ brhšY»‹wJ v‹W âU.gnlš brhšÈ ïU¡»‹wh®.vªj ïuhkidí« Óijiaí« v‹W âU.gnlš brhšÈ ïUªjhšnah¡»akhf ïUªâU¡F«. gh®¥gd‹ fhÈš ÉGªj uhkidah -khÄr« rh¥ã£l uhkidah - bfhiy brŒj uhkidah -gh®¥gdušyhjtdh»a “r«óf‹ v‹D« N¤âu‹” flîis njh¤âu« - jgRbrŒjj‰fhf¡ bfh‹w ïuhkidah? Raey¤â‰fhf j«ã ng¢ir¡nf£L¡ bfh©L Ãaha mÅaha« gh®¡fhkš ghug£rkhŒ m©zid¡bfh‹w uhkidah? tUzháuk¤ij MjǤj uhkidah? j‹ bg©#hâia xU ghku‹ ng¢ir¡ nf£L f®¥g¤Jl‹ fh£oš bfh©LnghŒ

Page 88: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9175Fo muR - 1929 (((((2))))) 174

r®¡fhU¡F n#!Ó®âU¤j« thœf! gh®¥gÜa« åœf!

ïªâa eh£oš r‰nww¡ Fiwa I«gJ tUl fhykhf Ó®âU¤j¡fhu®fŸ cŸs¤âš bfhâ¤J¡ bfh©oUªjJ« mªÃa eh£L k¡fshšïªâa r_f¤ijna Vsd« brŒJbfh©oU¡f ïl« jªJbfh©oUªjJkhd “FHªij kz«” v‹D« efU« bgh«ik¡fÈahz¡ bfhLikahdJ filáahf ïªâahit “Vf nghfkhŒ M£áòÇí« mªÃa murh§fkh»a” ãÇ£oZ murh§f cjÉahnynamJî« r£l¤â‹ _y« ÃWt¥g£L É£lj‰F ãÇ£oZ r®¡fhU¡Frªnjhõ¤njhL kd¥ó®tkhŒ n#! brhšÈ¤ Ôu nt©oa ÃiyikÆšïU¡»‹nwh«. vdnt ïªâa r®¡fh® Ú^Ê thH ÉU«ò»‹nwh«.r®¡fhÇ‹ x¤JiH¥ò« mt®fsJ kd¥ó®tkhd Mjuî« cjÉí«ïšyhâU¡Fkhdhš rhujh knrhjhthdJ f©o¥ghŒ Ãiwnt¿ïU¡fhJ v‹W cWâahŒ¢ brhšYnth«. Mdhš áy® njáa«Rauh¢áa« v‹gitfË‹ nguhš r®¡fhUl‹ x¤JiH¡f¡TlhJv‹W«; r®¡fh® jait vâ®gh®¡f¡ TlhJ v‹W«; Ó®¤âU¤j§fS¡Fr£l« brŒa¡ TlhJ v‹W«; btFRygkhŒ ngá k¡fis Vkh‰¿åu®fŸ M»Élyh« Mdhš, ïªj rhujh knrhjh Éõa¤âš r®¡fh®jaî, r®¡fh® x¤JiH¥ò, r®¡fhuhš ifahs¥gl nt©oa r£l«M»aitfŸ ïšyhkš VjhtJ xU á¿a Éõa¤ijahtJ mKY¡F¡bfh©Ltu¢ brŒa Koíkh v‹W nf£»‹nwh«.

Rauh¢áa« bg‰w ãwF ek¡F nt©oa Ó®âU¤j§fisbašyh« brŒJ bfhŸsyhbk‹W«, ï¥nghJ ïªj r®¡fhUl‹x¤JiH¤J Ó®¤âU¤j« bgWtJ mtkhdbk‹W« brhšY« fh§»uÞjiyt®fŸ ïªj knrhjh Éõa¤âš v¥go elªJ bfh©lh®fbs‹gij nahá¤J¥gh®¤jhš ïªj r®¡fh® ïU¡F«nghJ Ó®¤âU¤jkilaKoíkh? mšyJ ïJ “xʪj”ãwF mila Koíkh? v‹gJ És§fhk‰ nghfhJ. cjhuzkhf ïªj¡ FHªijkz¤ jL¥ò ÉõakhdJ Rkh®20 tUl¤â‰F K‹ãUªJ r£lrigfËš ãuÞjhã¤J tªâU¥gJahtU¡F« bjÇí«. Mdhš x›bthU rka¤âY« itÔf®fŸv‹gt®fS«, ïªJ kj¤ij¥ ã‹g‰W»‹wt®fŸ v‹gt®fS«

muáaiy el¤jî«, c¤ânahf« bgwî« nah¡»aij ïšiyba‹WbrhšÈÉ£lJl‹ ïªj khfhz¤âš gh®¥gdušyhjh® c¤ânahf«gh®¡fhkY« muáaiy el¤j ÉlhkY« jh§fŸ gh®¤J¡ bfhŸtjhŒgªja« TW»wh®. ïâÈUªJ mtuJ gh®¥gdušyhjh® j‹ikí«mtU¡F ïU¡F« gh®¥gdušyhjh® tF¥ò m¡fiuí« jhdhfntÉs§F«. ïJnt tleh£L¤ jiyt®fË‹ nah¡»aijia jhuhskhŒÉs¡F»‹wJ.

FoFoFoFoFo muRmuRmuRmuRmuR - - - - - Jiz¤Jiz¤Jiz¤Jiz¤Jiz¤ jiya§f« jiya§f« jiya§f« jiya§f« jiya§f« - - - - - 22.22.22.22.22.000009.9.9.9.9.19191919192929292929

Page 89: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9177Fo muR - 1929 (((((2))))) 176

tªjt®fS¡F És§fhkš nghfhJ. vdnt, ekJ eh£o‰bf‹nwhr_f¤â‰bf‹nwh v›Éj âU¤j« bfh©L tªjhY« ïªj¡T£l¤jt®fns mjhtJ gh®¥gd®fns xUòw« njáa¤â‹ nguhY«,k‰bwhU òw« kj¤â‹ nguhY«, k‰bwhU òw« rhÞâu¤â‹ nguhY«,k‰bwhU òw« kd¢rh£áÆ‹ nguhY« bjhšiy ÉisɤJ tUtijbtFfhykhf gh®¤J tU»‹nwh«. rhjhuzkhŒ Édht¿ah¡FHªijfis flîŸ nguhš bgh£L¡f£o ÉgrhÇfsh¡Ftijí«,k¡fis Égrhu¤ bjhÊyhš étd« brŒa¡Tlhbj‹W« fUâ bfh©Ltu¥g£l r£l§fŸ Tl kj¤â‹ nguhY«, rhÞâu§fË‹ nguhY«,rhÄfË‹ nguhY« M£nrã¡f¥gLkhdhš, mJî« óuz Rna¢irÉU«ò« r§f fhÇajÇáí« f‰w g©oj®fshš bjǪbjL¡f¥g£ltUkhd âU.r¤âa_®¤â¥ gh®¥gduhnyna v⮡f¥gLkhdhš, ïÅrhjhuz gh®¥gd®fshY« mt®fŸ fyªj ïa¡f§fshY« eh« vªjÉjkhd Ó®âU¤j¤ij Rauh{a¤âš, uhk uh¢a¤âš vâ®gh®¡f¡TLbk‹gJ ek¡F És§fÉšiy. bghJthf ïªj gh®¥gd®fŸr®¡fhU¡F Énuhjkhfî« r®¡fhUl‹ x¤JiH¡f¡TlhJ; r®¡fhiuxÊ¡f nt©Lbk‹W brhšYtâ‹ ïufáa« všyh«, vªj¡fhuz¤ij¡ bfh©L« ïªj r®¡fh® gh®¥gdušyhj k¡fS¡F trkhf¡Tlhbj‹W«, gh®¥gdušyhj k¡fS¡F mDTykhf VjhtJe‹iknah Ó®âU¤jnkh brŒa ïl« bfhL¤J Él¡TlhJ v‹gJkhdbf£l v©znk jÉu k‰wgo r®¡fhnuhL x¤JiH¡f¡ TlhJ v‹gâšVjhtJ nah¡»a¥ bghW¥ngh, njáankh, ehzankh ïU¡»‹wjh?v‹W nf£»‹nwh«.

x¤JiHahik v‹gj‰F«, r®¡fh® jaî v‹gj‰F« VjhtJ xUF¿¥ã£lJ« ÃiyahdJkhd bfhŸiffis V‰gL¤â¡ bfh©L ãwFmij nah¡»akhŒ mDZlhd¤J¡F¡ bfh©L tUtjhdhš, mij¥g‰¿ nahá¡f nt©oaJ mtáakhF«. m¥go¡»šyhkš j§fS¡FïZlkhdJ«. njitahdJkhd fhÇabkšyh« x¤JiHahikÆšnr®ªjbj‹W« njáa¤âš nr®ªjJ v‹W« brhšYtJ« ekJ k¡fS¡F ïZlkhdJ«, njitahdJkhd fhÇa§fŸ všyh« r®¡fh®jathdJ« njrJnuhfkhdJkhd fhÇa§fŸ v‹W brhšy¥gLtJkhdhš m«khâÇ njáa¤ij eh« v¥go x¥ò¡bfhŸs Koí«?njáa¤â‰F« x¤JiHahik¡F« r®¡fh® jaî¡F« ïªj cyf¤âšgh®¥gd®fŸ kh¤âu« jh‹, ghZa f®¤jh¡fsh, k‰bwhUtU¡F«ït‰¿š cÇik ïšiyah? v‹Wjh‹ nf£»‹nwh«.

K‹ fhy¤âš mjhtJ ‘ïªJ’ (_l) uh#h¡fŸ murh§f¤âY«ï¥gona brŒJÉ£L ï¥bghGJ btŸis¡fhu (m¿thËfŸ)murh§f¤âY« ï¥gona brŒJ ekJ r_f¤ij Äâ¤Jit¤J¡

njáathâfŸ v‹gt®fS«, M£nrgid brŒJ bfh©nljh‹tªâU¡»‹wh®fŸ. ïªj rka¤âY« njáathâfns bgU« K£L¡f£ilahŒ ËW v›tsnth N£áfSl‹ M£nrã¤J¥ gh®¤âU¡»‹wh®fŸ.

“gG¤j njrhãkhÅfS« ãugy njáa¤ jiyt®”fSkh»aâUths®fŸ khsÉah, nfšfh®, _Šá, v«.nf.M¢rhÇah®, nf.É.u§frhÄ Ia§fh®, V.bu§frhÄ Ia§fh®, nkhâyhš neU M»at®fŸvšnyhUnk ïªj ïUgjhtJ ü‰wh©oš ïilôwhÆUªâU¡»‹wh®fŸ v‹whš, ïÅ vªj njáathâÆ‹ Mjuit vªj¡ fhy¤âyhtJ vâ®gh®¡f¡TLkh v‹gJjh‹ nfŸÉ. ïâš k‰bwhU Éõabk‹dbt‹whš, nkš T¿a všyh njáathâfS« knrhjhÉ‹j¤Jt¤ij x¥ò¡ bfhŸtjhf¢ brhšÈ¡ bfh©nl M£nrã¤âU¡»‹wh®fbs‹whš ïÅ x¥ò¡ bfhŸs Koahj Éõa¤âš ït®fŸM£nrgid v¥goÆU¡F« v‹gij nahá¤J¥ gh®¤jhš És§fhkšnghfhJ.

âU.khsÉah mt®fŸ jdJ M£nrgid¡F brhšy¥g£lfhuzbk‹d bt‹whš “14-taJ¡F nk‰g£L fšahz« brŒtJešyJ jh‹. MdhY«, uhÍia K‹Å£L 12 tajhf ïU¡f nt©L«”v‹wh®. âU._Šnr brh‹d M£nrgidia¡ ftÅ¥ngh«. ït®gh®¥gd® - gh®¥gd khzt®fis khÄr« rh¥ãlnt©Lbk‹Wbrhšgt® - it¤âa® - ï¤Jl‹ it¤âa rhÞâu¥goí« cl‰TWrhÞâu¥goí« bg©fS¡F 18 taJ¡F K‹ Éthf« brŒtJ bfLâv‹»‹w mã¥ãuha« bfh©lt®. m¥go ïUªJ« ïªj knrhjhÉõa¤âš 12 taJ¡F nkš fÈahz taJ ïU¡f¡TlhJ v‹W thj«brŒjt®. âU.nkh¤âyhš neU vªj khÄrK« rh¥ãLth®, vªj¥ghdK« brŒth®, 20 taJ¡F K‹dhš j§fŸ FHªijfS¡Ffšahz« brŒtâšiy v‹W« brh‹dh®. m¥go ïUªJ« mªjknrhjhÉ‹ étehoia ãL§» Él¡fUâ N£á brŒjt®. mjhtJmtáaÄU¡»‹wt®fŸ 14 taJ¡FŸshfî« fšahz« brŒamDkâ¡f nt©L« v‹W« xU âU¤j« bfh©L tªJ knrhjhitmonahL fÉœ¤J Él¥gh®¤jh®. âU.nfšf®, âU.âyfÇ‹ Þjhd¤J¡Ftªjt®. mtnuh knrhjhÉ‹ j¤Jt¤ij x¥ò¡bfhŸStjhŒ¢ brhšÈ,Mdhš itÔf®fŸ ïZl¤â‰F ÉnuhjkhŒ r£l« brŒa¡TlhJv‹wd®. ïÅ br‹id¤ “jiyt®fis¥” g‰¿ eh« brhšy nt©oamtáaÄU¡fhbj‹nw Ãid¡»‹nwh«. vÅD« âUths®fŸnrõŒa§fh®, nf.É.u§frhÄ mŒa§fh®, v«.nf. M¢rhÇah®, v.u§frhÄIa§fh® ngh‹w “gu«giu njáathâ”fË‹ nah¡»aij ï«knrhjhÉõa¤âš v¥go elªJ bfh©lh®fŸ v‹gij¡ T®ikahŒ ftŤJ

Page 90: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9179Fo muR - 1929 (((((2))))) 178

ÉõaK« mt®fsJ flikíkhF«. Mdhš FHªij kznkRakÇahijia bghW¤jjhF«. jÉu gh®¥gd®fS«, r«kj taij¥g‰¿ j§fS¡F mâf ftiy ïšiyba‹W brhšÈÉ£lh®fshjyhšmJ v¡fâia nt©LkhdhY« mila£Lbk‹nw brhšYnth«.m‹¿í« mJ xU ïa‰if cz®¢áahF«. mij v¥go el¤Jtbj‹Wkndhj¤Jt MuhŒ¢áia nr®ªj ÉõaKkhF«. mij it¤âa®fS«murh§fK« ftŤJ xG¡f¤â‰F« RakÇahij¡F« c©ikahdRjªâu¤â‰F« khWghošyhj tifÆš v¥go¢ brŒJ bfh©lhY«ek¡F M£nrgid ïšiy.

ïÅ mL¤jh‰nghš r£l« brŒa nt©oa Éõa« ãwÉÆšM© bg©, M»a gy ɤâahr«, ca®î, jhœî M»a #hâ ɤâahr§fisí« xÊ¥gj‰F nt©oa r£l« V‰gL¤j nt©oanjahF«.ïij všyht‰¿‰F« K‹ghfnt brŒâU¡f nt©oajhdhY«ïj‰F« kjK« rhÞâuK«, flîSnk K£L¡ f£ilahŒ ïUªJtUtjhš VjhtJ xUtifÆš nk‰f©l K£Lf£il xʪjhšk‰witfS¡F« mitfis xÊ¥gJ Rygkh» ÉLkhjyhš mijí«xUÉj¤âš e‹ikahfnt bfhŸsyh«. bg©fS¡F thœ¡ifÆY«brh¤J¡fŸ mDgt¤âY« rk cÇik tH§f¥gl nt©oaJ m¿î«kÅj¤j‹ikíKŸs k¡fS¡F Äfî« nah¡»akhd fhÇakhF«.Mifahš mij clnd ftÅ¡f nt©Lkhí« Ô©lhikia¥ g‰¿¡ftÅ¡f nt©Lkhí« ïªâa r£lrig m§f¤âd®fis¡ nf£L¡bfhŸtJl‹ r®¡fhiuí« rhujh knrhjhî¡F mDTy« brŒjJnghynt ešy bga® th§f nt©Lkhfî« nf£L¡ bfhŸS»nwh«.

FoFoFoFoFo muRmuRmuRmuRmuR - - - - - jiya§f«jiya§f«jiya§f«jiya§f«jiya§f« - - - - - 29.09.192929.09.192929.09.192929.09.192929.09.1929

bfh©oU¡f fUJtij ïÅ miu ÃÄõK« e«khš r»¤âU¡fKoahJ v‹gij btË¥gilahí« cWâahí« brhšÈ¤ Ôu nt©oïU¡»‹wJ. mj‰fhfnt r®¡fhU¡F n#r®¡fhU¡F n#r®¡fhU¡F n#r®¡fhU¡F n#r®¡fhU¡F n# v‹W«, gh®¥gÜa« åœfgh®¥gÜa« åœfgh®¥gÜa« åœfgh®¥gÜa« åœfgh®¥gÜa« åœf!v‹W« brhšY»‹nwh«.

vªjÉjkhd muáaš fZl§fis bghW¤J¡ bfh©lhdhY«ekJ eh£oš gh®¥gÜa« monahL xÊík£L« ïªj ãÇ£oZr®¡fhU¡F “m‹Åa” r®¡fhU¡F gF¤j¿î ts®¢áí«, MuhŒ¢ám¿î ts®¢áí« bg‰w “ehÞâf” r®¡fhU¡F “n#” brhšÈ¤ ÔUnth«.ïjdhš eh« njr¤Jnuh»ahdhY« rÇ, áYitÆY« miwa¥g£lhY«rÇ, fGÉš V‰w¥g£lhY« rÇ mt‰¿‰F á¿J« fy§f kh£nlh«v‹gijí« ijÇakhŒ¢ brhšY»nwh«. m~njhL ïªj r®¡fh® vªjÃiyikÆš vªj¡ fhy¤âš v¥goahdhš vªj KiwÆš v⮥gJv‹gJî« ek¡nf bjÇí« v‹W cWâ TWnth«. Éf.

rhujh knrhjhthdJ ï¥nghJ ïªâa r£lrigÆš Ãiwnt¿É£ljhnyna ïªâahî¡F nt©oa Ó®¤âU¤j§fŸ všyh«KoªJÉ£lJ v‹gjhf¡ fUâ eh« k»œ¢á¥ bgU¡filtjhf ahU«Ãid¤J Él¡TlhJ v‹W« nf£L¡ bfhŸS»nwh«. k‰bw‹dbt‹whš vªj Éjkhd Ó®âU¤j¤â‰F« tH¡fkhŒ K£L¡f£ilahŒcgnah»¤J tªj kj«, rhÞâu«, flîŸ, nfhg« v‹»‹w òu£LfS«ó¢rh©ofS« ï«knrhjh Éõa¤âš F¥ig¤ bjh£o¡F¥ nghfne®ªjijna v©Â v©Â k»œ¢á¥ bgU¡fil»‹nwh«. VbdÅšïj‹ _y« ïªj¥ gh®¥gd®fŸ nk‰f©l kj¥ó¢rh©o¡F« rhÞâu¥òu£L¡F« v›tsî kÇahij it¤âU¡»‹wh®fŸ v‹gijí«ïitfis¡ fh¥gh‰w v‹d âahfnkh åunkh fh£l¥ngh»‹wh®fŸv‹gijí« gh®¡f¥ ngh»‹nwh«.

jÉu, áy gh®¥gd®fŸ ïªj r£l« Ãiwnt¿É£lhš r¤âah¡»uf« brŒJ r£l¤ij Û¿¤ j©lid milªJ ïªj r£l¤ij xÊ¡f¥ngh»‹wh®fsh«. ïªj brŒâia¡ nf£l kh¤âu¤âš, ïªj r£l«Ãiwnt¿a nrâia¡ nf£l kh¤âu¤âš v›tsî k»œ¢ámilªnjhnkh mijÉl v©kl§fâfkhd k»œ¢áia milªnjh«.

Vbd‹whš mt®fsJ r¤âah¡»uf¤ijí« âahf¤ijí« gh®¤Jmit bt‰¿ bg‰whš e«Kila njitfS¡fhf ehK« mJnghyntelªJ bt‰¿ bgwyh« v‹W«, mªjgo mt®fŸ bt‰¿ bgwhÉ£lhšï¥nghij¥ nghynt r®¡fhU¡F “n#” ngh£L mj‹_y« bt‰¿bgwyh« v‹W« fUâna k»œ¢áail»‹nwh«.

Éf; ïÅ r«kj taij¥ g‰¿a Éõa« x‹W©L, Mdhšek¡F mij¥ g‰¿ m›tsî ftiyÆšiy. mJ tƤâa®fSila

Page 91: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9181Fo muR - 1929 (((((2))))) 180

k¡fË‹ K‹nd‰w¤âY«, eh£o‹ eyÅYnk mt® j‹ fhy¤ij¡fl¤âdh®. vtU« jk¡F tU« ãuâígfhu§fis xJ¡»¤ jŸStJbtF fod«; Mdhš, mt® m¤jifa ãuâígfhu§fis¤ jŸËmijí« j« e©g®f£nf mˤJ tªjh®. ãuâígfhu§fismy£áa« brŒtJ« âahf ò¤ânaahF«. bj‹dh£L k¡fS¡bfdvL¤j Ka‰áÆš mtiu¥ ngh‹wt®fŸ vtUnkÆšiy. m¤jifabgÇahÇ‹ cUt¥ gl¤ij¤ âwªJ it¡f¡ fhuz« v‹d? f‰óuÔg« fh£o ói# brŒtj‰fhfthfnth, mtÇ‹ e‹ik¡bfdãuh®¤jid fŸ brŒtj‰fhfthnth m‹W. mijí« _l gH¡ftH¡f« v‹nw eh‹ fUJ»nw‹. m¥goÆU¡f ï›ÉHh V‹? mtiuÃid¥gj‰ F«, mtiu¥ gh®¤J eh« K‹ndwî«, mtÇ‹bgUªbjh©Lfis Phgf¤â‰F¡ bfhz®ªJ mtiu¥ ã‹g‰¿gh¡» É£l ntiyfis¢ brŒtj‰F nkahF«. vdnt m¤jifabgUªâah»Æ‹ gl¤ij âwªJ it¡»‹nw‹.

F¿¥ò:- 24.09.1929 M« ehŸ âahfuha® Phgf¡ f£ol¤âš K¥bgUªjiyt®fsh»a r®.âahfuha®, gdfhš mur®, eha® bgUkh‹ M»at®fË‹cUt¥gl¤ âw¥òÉHhÉš r®.âahfuha® gl¤ij¤ âwªJ it¤J M‰¿aciu.

Fo muR - brh‰bghÊî - 29.09.1929Fo muR - brh‰bghÊî - 29.09.1929Fo muR - brh‰bghÊî - 29.09.1929Fo muR - brh‰bghÊî - 29.09.1929Fo muR - brh‰bghÊî - 29.09.1929

ekJ khbgUªjiyt®fË‹cUt¥gl¤ âw¥ò ÉHh

âahfuha® Phgf¡ f£ol¤âš bgU§T£l«

jiytut®fns! rnfhju®fns! bgÇnah®fË‹ f£lisiaV‰W bfsutkila kd« Mir¥gL»wJ. r®. âahfuhaUl‹ eh‹e£ò ghuh£oÆU¡fÉšiy. MÆD« mtiuna j¡f bgÇah® vd¡bfh©L mt®ghš g¡â bfh©LŸns‹. mtiu c©ik¤ âah», åu®v‹nw TWjš bghUªJ«. c©ikahd jiyt® v‹W xUtiuF¿¡fnt©Lkhdhš mJ br£oahiuna F¿¡F« v‹W eh‹brhšYnt‹. c©ik¤ âah», njr¤ bjh©l®, jiyt® v‹WTWtj‰F v‹d milahs« v‹whš, rhg§fisí«, itjšfisí«,ïÊîiufisí« gh®¤J ga¥glhkY« j§fŸ bfhŸiffis thgÞth§fhkY« ijÇa¤Jl‹ j§fŸ fhÇa§fis el¤Jgt®fnsc©ik¤ jiyt®fŸ. r®. âahfuhaiu ï§F jÄœeh£L ‘la®’ v‹WTl vâÇfshš Tw¥g£lJ. mtiu njr¤Jnuh» v‹bwšyh« T¿d®.mtÇ‹ åL òFªJ« mo¡f¤ jiy¥g£ld®. ï›tsî fZl§fisí« mt® neÇš mDgɤjd®. njr¤Jnuh», la® v‹w ïÊîiuf£F«, mo¤jš ngh‹witf£F« r®. âahfuha® ga¥glhkš, ã‹th§fhkš, áǤJ¡ bfh©nl j« fhÇahâfis el¤â¡ bfh©Lnghdh®. ï›Éj jiyt® njh‹WtJ mÇJ. Mdhš ï¥goÆšyhkšrka¤J¡nf‰wgo el¡F« jiyt®fS« c©L. mt®fŸ njh‹WtJrhjhuz ïa‰if. mt®fŸ trî tªj fhy¤âš xËtJ«, òfGiutªj fhy¤âš jiyia air¤jir¤J mEgÉ¥gJ« rhjhuzïa‰ifna. ït®fË‹ ng® ït®fŸ fhykhdj‰FŸ fh‰nwhLfh‰wh» ÉL«. Mdhš, nk‰f©lgo vj‰F« ga¥glhkš jh‹bfh©l fUk¤ij Ko¡F« brayhdJ ïwªj ã‹d® Tl ï¤jifaâw¥ò ÉHh ngh‹w Phgfh®¤ j¡ fhÇa§fis¢ brŒa¤ ö©L»wJ.

Page 92: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9183Fo muR - 1929 (((((2))))) 182

fj® òu£L

fj® JÂÆ‹ Éiy Éõakhfî«, fj® ngh®lh® mâf Éiyit¤J¡ bfhŸis yhg« r«ghâ¥gâ‹ _ykhfî« ‘jÄœehL’g¤âÇifÆš xU fj® bjh©lU¡F«, âU.Ì.uh#nfhghyh¢rhÇ¡F«thj« elªJ tUtij, xU e©g® ek¡F mD¥ã ekJ mã¥ãuha¤ijnf£oU¡»‹wh®. ek¡F¤ bjǪj tiuÆš nk‰go ïU fdth‹fŸfz¡»Y« ãrF ïU¡»‹wbj‹gnj ekJ mã¥ãuha«. mjhtJïu©L ng®fS¡F« c©ikahd mrY¡F nkš mâf¥gL¤â fz¡Fnghl¥g£oU¡»‹wJ. mjhtJ gŠR üš ü‰gj‰F uh¤jš x‹W¡F 5mzh jh‹ TÈ bfhL¡f¥g£L tU»‹wJ. áy ïl§fËš 4 mzhî«bfhL¡f¥g£L tU»‹wJ. beŒtj‰F« 54 ïŠR¡F bf#« x‹W¡F2 3/4 Kjš 3 mzhnt bfhL¡f¥g£L tU»‹wJ. bf#¤â‰F 21/2mzhî« bfhL¡f¥g£L tU»‹wJ. 21/2 mzh mšyJ 2 3/4 mzhåj« bfhL¥gjhÆUªjhš ï¥bghGJ <nuh£il¢ R‰¿Y« nfhãia¢R‰¿Y« Rkh® 1000, 2000 jÇfŸ, jÇ x‹W¡F 5 %ghŒ åj« m£th‹Þf£oÉ£L tUõ¡fz¡fhf beŒJ bfhL¡f x¥gªj« ngá¡ bfhŸsfh¤âU¡»‹wh®fŸ. ïªj¥go¡nf Rkh® ïu©L tUõ« beŒJbfh©L« tªjh®fŸ.

f%U¡F g¡f¤âš áy »uhk§fËš uh¤jš x‹W¡F 4-mzh åj«ü‰W¡ bfhL¤J¡ bfh©L« ïU¡»wh®fŸ. yhg« mâfkhŒ tUtijc¤njá¤J berî¡F¡ TÈ mâfkhŒ bfhL¤J tU»‹wh®fŸ.rhjhuzkhf 54 ïŠR fj® 10 bf#« bfh©l ÕR mâf fŠá ïšyhkšf©o¥ghŒ 4 uh¤jš ïil¡Fnkš ïU¡fnt ïU¡fhJ. ïj‰F Mjhukhf goô® òËa«g£o, C¤J¡FË KjÈa ïl§fËš beŒa¥gL«JÂfis ï‹W« gh®¡fyh«.

ï‹W fU§f©Â rhjhuz gŠR Éiy mjhtJ âU¥ó® fj®ÉahghÇfŸ th§F« Éiy 520 uh¤jš ghu« 1-¡F, 215, 220-¡F nkšnghtnj ïšiy. m¥goahdhš uh¤jš x‹W¡F %. Éiy 0-6-81/4ml¡fkhF«.

vdnt 54 ïŠR 10 bf#« ÕR x‹W¡F gŠR nrjhu« cŸgluh¤jš 41/4 ¡F¡ »ua« %. 1-12-6 nkšgo üY¡F ü‰ò¡TÈ uh¤jš

RakÇahij

uhkdhjòu« Íšyh mU¥ò¡nfh£ilÆš ehlh® rnfhju®fˋîthf¤âY« mt®fsJ bghJ¥ gz¤âY«, btF fhykhf xU ca®ju¥ghlrhiy elªJtU« Égu« mndfU¡F¤ bjǪâU¡fyh«. Mdhšm¥gŸËÆš ïJtiu MââuhÉl® ãŸisfis¢ nr®¥gâšiy v‹wî¥gªj« ïUªJ tªjJl‹ mªj¥ go¡nf nr®¡fhkY« ïUªJtªjh®fŸ. áy khj§fS¡F K‹ò âU. brsªâugh©oa‹ mt®fS¡F Íšyhngh®£ jiyt® gjÉ »il¤jj‰fhf mU¥ò¡nfh£il kfh#d§fS«k‰W« gy jŤ jÅ tF¥ghU« mtiu ghuh£Ltj‰fhf V‰ghLbrŒa¥g£oUªjâš mU¥ò¡ nfh£il ehlh® r_f¤jhU« xU jÅahdÉUªJ« ghuh£L¡ T£lK« brŒJ cgrhu¥ g¤âu§fŸ thá¤J¡bfhL¤jh®fŸ. m› îgrhu¥ g¤âu§fS¡F âU.brsªâugh©oa‹gâyË¡ifÆš kÅj r_f¤âš áy tF¥ghiu¤ jhœ¤âbfhLik¥gL¤â tu¥gLtij monahL xÊ¡f nt©oanj ïJ rka«kÅjÅ‹ Kjš flik v‹W« mªj ntiy¡nf bgÇJ« jdJ všyh¥gjÉfisí« cgnah»¡f¥ nghtjhí«, Mdhš mâš jd¡F áyfZl§fŸ ehlh® r_f¤jhuhnyna ïU¥gjhfî« brhšÈ, cjhuzkhfmU¥ò¡ nfh£ilÆš cŸs ehlh® iAÞTÈš MââuhÉl¥ ãŸisfis¢ nr®¤J¡ bfhŸStâšiy v‹»‹w î¥gªjÄU¥gnjjh‹K¡»akhd jilba‹W« T¿, mjdhš jh‹ ÄFâí« bt£fkiltjhí« j‹Dila r_f¤ânyna ï›Éj bfhLikÆUªjhšj‹Dila c¤ânahf XjhÉš k‰w r_f¤jhU¡FŸ ïU¡F« bfhLikfis Ú¡F« go brhšy jd¡F v¥go ijÇa K©lhFbk‹W«, Mfntv›tsî¡ bf›tsî Ó¡»u¤âš ï›tU¥ò¡nfh£il gŸË¡Tl¤âšï¡bfhLik Ú¡f¥gL»‹wnjh m›tsî¡F m›tsî jdJ ntiyRygkhF bk‹W« mtáa« brŒant©L« v‹W jdJ r_f¤ jiytiu mogªJ nf£L¡ bfhŸStjhfî« brh‹dh®. mj‰»iram‹W m¥gŸË¡Tl îth»fŸ m›Éj î¥gªj¤ij Ú¡»É£L MââuhÉl k¡fis mªj¥ gŸË¡Tl¤âš nr®¤J¡ bfh©lh®fŸ . ïJekJ eh£oš cŸs Ô©lhikí« ca®îjhœî« xÊa xU bgÇam¿F¿ahF« v‹nw brhšy nt©L«. ï›Éj mÇa fhÇa¤ij¢ brŒjmU¥ò¡ nfh£il ehlh® jiyt®fis kdkhu¥ ghuh£L»nwh«.

Fo muR - f£Liu - 29.09.1929Fo muR - f£Liu - 29.09.1929Fo muR - f£Liu - 29.09.1929Fo muR - f£Liu - 29.09.1929Fo muR - f£Liu - 29.09.1929

Page 93: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9185Fo muR - 1929 (((((2))))) 184

ïU¡»‹wJ. mj‹ _y«jh‹ Rauh¢áa« tU« v‹W brhšÈ¡bfh©nl ïU¥gij¥ gh®¤jhš ïÅí« ïªj khâÇ v¤jid ehS¡Fk¡fŸ 5 mzh J¡F 12 mzh Éiy bfhL¤J th§»¡ f£o¡ bfh©LïU¥gJ v‹gJ ek¡F És§fÉšiy. njáa neuK«, njáa gzK«,njáa C¡fK« ïªj¡ fj® â£l¤âdhš ghHhŒ¥nghŒ¡ bfh©oU¥gij ïÅí« v¤jid ehis¡F gh®¤J¡ bfh©oU¥gJ v‹gJî«ek¡F És§fÉšiy. ÉiyÆš 5 mzh J¡F 11 mzhî« JÂea¤âš 40 be«gU¡F gâš 10 be«gU« cgnahf¤âš 5 khj« tUtj‰F gâš 3 khj¤âš »Êí« khâÇahfî«, RikÆš x‹W¡F _‹whfî«, ãuahz¤â‰F bgU¤j mbrsfÇa khfî« ïU¥gij MjÇ¥gJjh‹ njáa« v‹whš âU.fhªâia¥ nghY«, âU.uh#nfhghyh¢rhÇia¥nghY« cŸs ‘kfh¤kh¡fS«, kfh‹fS«’ jÉu k‰wgo ntWahuhyhtJ ïªj njáa¤ij ã‹g‰w Koíkh v‹W« nf£»‹nwh«.e«ik¥ bghU¤jtiu gH¡f¤âdhY« ca®ªj ntZo th§F«goneÇLtâš V‰gL« bryÉdhY« fjiu ÉlKoahj ÃiyikÆšïU¡»‹nwh«. MdhY« e«ik¥ ngh‹w k‰w eL¤ju k¡fS¡F«_‹whªju k¡fS¡F« ïJ rh¤âakhFkh? v‹gij nahá¤J¥ gh®¡fÉU«ò»‹nwh«. ïâš cŸs bghUshjhu¤ â£lK«, ntiyÆšyhjt®fS¡F ntiy »il¡»‹wbj‹gJ« ïªj ïyhfh îthf¤âšfyªâU¡F« MrhÄfS¡F bghUshjhu tuî« ntiyÆšyhjgh®¥gd®fS¡F ntiy »il¤J¤ â‹W bfhG¥gJ kšyhkš ntWx‹W« ïšiy v‹gJ ekJ cWâahd mã¥ãuhakhF«. vdntâU.fhªâ mt®fS« mtuJ ãujk áZa nfhofS« f©ÂakhŒïªj khâÇ fj® ïyh¡fhit _oÉ£L ïªj¥ gz¢ bryit¡ bfh©L«neu¢ bryit¡ bfh©L« ntW VjhtJ bghJ k¡fS¡F eZlÄšyhjif¤ bjhÊš ts®¢áÆš <Lglnth mšyJ Ô©lhik xÊî,ÉjitfŸ Jau« xÊî v‹gJ ngh‹w JiwfËš <Lglnth brŒjhšeh£o‰F«, kÅj r_f¤â‰F«, ehza¤â‰F« ešy gaid mË¡F«.m¥go¡»šyhkš všyh F‰wK«, gyådK«, eZlK« kdjhu¤bjǪJ« nk‰bfh©L« mijna brŒJ bfh©L ïU¥gbj‹whšï›Éa¡f¤ij nt©Lbk‹nw brŒí« btW« òu£L v‹W brhšYtJl‹ fj® ïa¡f« v‹gij r§fuh¢rhÇ kl« g©lhu r‹dâ kl«v‹W« nrh«ngÇ kl§fŸ ngh‹w âU.fhªâ kl« v‹Wjh‹ brhšynt©L« v‹W brhšYtj‰F tUªJ»‹nwh«. VbdÅš 1922 Kjš 1925Koî tiuÆš fjÇš KGe«ã¡if it¤J âU.fhªâ brh‹ditfisbašyh« m¥gona e«ã ehK« br‹w Él§fS¡bfšyh«uh£od¤ij¤ ö¡»¡ bfh©L ïuî« gfYkhŒ ü‰wJl‹ gL¡if¡F¥g¡f¤âš ïuh£od¤ijí« bkGF âÇ És¡ifí« it¤J¡ bfh©Lk¤âÆš ÉÊ¥ghdhš kWgoí« ö¡f« tU«tiu ü‰wJl‹ üš

x‹W¡F 5 mzh %. åj« 1-5-3. berî¡TÈ bf#« 1-¡F 2 3/4 1-11-6 mzhåj« Mf %.4-13-3. bf#« 1-¡F 3mzh TÈ åjkhdhš 1-14-0. vdnt54 ïŠR mfy« 10 bf#« ÕR x‹W¡F %. 4-13-3 mšyJ %. 4-15-9mryhF«. xU rka« MŸ TÈ, fz¡F¥ãŸis¡ TÈ k‰W« ášyiubryî ngh£lhY« f©o¥ghŒ ÕR x‹W¡F %. 5-4-0 nkš ml§Ftj‰FÃahank »ilahJ. %ghŒ¡F xU mzhåj« bryî ngh£L btËC®fËš ɉgjhdhY« %.5-9-0 mšyJ mâf yhg« it¤jhY« %. 5-12-0¡F nkš ɉf nt©oa mtáank ïšiy. Mdhš br‹w thu¤âšeh« <nuh£oš fj® ïšyhkš nry¤â‰F brhšÈaD¥ã fj® th§»¡bfh©L tªjâš 54 ïŠR mfy« 5 bf#« xU #ij ntZo¡F nry«fh§»uÞ fj® o¥nghÉš %.3-11-0 bfhL¤J th§»tu nt©oajhƉWm¥goahdhš 10 bf#¤â‰F %.7-6-0 åj« ɉ»‹w Éiyah»‹wJ. %.5-12-0¡F ɉf nt©oa ntZo %. 7-6-0 åj« ɉwhš xU ÕR¡F %. 1-10-0¡F nkš kdjhu mâf yhg« bfhL¡f nt©oajhf ïU¡»‹wJ.V‰fdnt Äš J 54 ïŠR bf#« 5 mzhî¡F« 6 mzhî¡F«jhuhskhŒ »il¡F« nghJ« ïªj¥go ɉW« ïªâa Äš ÉahghÇfŸj§fŸ KjY¡F 100-¡F 20, 25 åj« yhg« r«ghâ¡F« nghJ« fjU¡FCuh® gz§fis 10, 20 y£r¡fz¡fhf tNš brŒJ mt‰¿‰Ft£oÆšyhkY« mrÈY« fj® ïyhfh îthf¤â‰bf‹W tUõ« xUy£r« 50 MÆu« %ghŒfŸ v‹W ifKjš eZlKkilªJ bfh©Lk¡fis bf#« x‹W¡F 11 mzh 12 mzh åj« »ua« ngh£L th§»¡f£L«go brhštbj‹whš ïâš VjhtJ gF¤j¿î ïU¡»‹wjhv‹Wjh‹ nf£»‹nwh«. ü‰»‹wt®fS¡F TÈ f£lÉšiy v‹W%ã¤jhš, m¥nghJ “TÈ¡F ü‰gJtšy fj® â£l«. x›bthUtU«XŒªj neu¤âš brhªj¤âš ü‰f nt©L« v‹W« mªj m®¤j¤âšjh‹fjÇš Rauh¢áa« ïU¡»‹wJ” v‹W« brhšYtJ«, brhªj¤âš ü‰fKotâšiy v‹W %ã¤jhš “xU mzh TÈahtJ »il¥gj‰F ntWntiyÆšiy. Mifahš elªjtiu el¡f£L«” v‹gJ«, ï«khâÇrka¤â‰nf‰w Éjkhf¥ ngá k¡fis Vkh‰WtjhÆU¡»‹wnj xÊant¿šiy. m‹¿í« âU.fhªâí« âU.g#h#&« bj‹ ïªâahɉFtªâUªj bghGJ áy nrh«ng¿¥ gh®¥gd®fis rhÞâÇfŸ v‹D«nguhš x‹W nr®¤J¡ T£o âU.fhªâ K‹ c£fhuit¤J mt®fS¡FrhÞâÇ v‹W«, fdghofŸ v‹W« bga® brhšÈ ifÆdhš JilÆšüš âǤJ¡ fh£o “rhÞâÇfŸ všyh« fhªâÆ‹ fj® â£l¤ij¥ã‹g‰W»‹wh®fŸ” v‹W âU.fhªâiaí« g#hi#í« Ãid¡F«gobrŒJ tNyhd bjhiffis ï§nfna j£o¥ ãL§»¡ bfh©ljšyhkš, ntW VjhtJ mDnghf rh¤âakhd fhÇankh í¤â¡F bghU¤jkhd fU¤njh ïâš ïU¡»‹wjh v‹Wjh‹ nf£»‹nwh«. jÉu âU.fhªâat®fŸ ïÅí« jd¡F fjÇY« uh£od¤âY« e«ã¡if

Page 94: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9187Fo muR - 1929 (((((2))))) 186

fh§»uir É£L XoÉ£lh®fŸ. k‰W« #ÞoÞ f£áia eh« MjÇ¡f¤bjhl§»a nghJ« ïnj khâÇ e«ik ‘#ÞoÞ’ f£áÆš njr¤ Jnuhff£áÆš nr®ªJÉ£ljhf¤ ö‰¿ filáahf âUths®fŸ fÈahzRªjuKjÈ ah®, tujuh#&Y, áj«gu« ãŸis ngh‹wt®fŸ všyh« #ÞoÞf£áÆš nr®ªJ É£ljhf bghJ¡ T£l¤âš brh‹dJ« k‰W« mnef®glš glyhŒ nr®ªJ tUtJ« k‰W« âU.fhªâ bj‹dh£oš tUzh¢áuk¥ ãurhu« brŒj fhy¤âš mtiu¤ jh¡»d fhy¤âY« ïnj khâÇe«ÛJ gy® F‰w« brhšÈaJ« ï¥nghJ btFng® eh« brh‹dijx¥ò¡bfh©lnjhL jh§fS« mij¥ nghy brhšÈ tUtJ«filáahf kjÉõa¤âY« ïªJ kj« v‹gâ‹ òu£ilí« mJr«gªjkhd rhÞâu«, òuhz«, ïâfhr« M»a òu£Lfisí« btËah¡»dnghJ« flîŸ ngh¢R, flîis¡ f©lt® ngh¢R, kj« ngh¢R, kjM¢rhÇfŸ ngh¢R, rka« ngh¢R, rka M¢rhÇfŸ ngh¢R v‹W T¥ghLngh£lt®fŸ ï¥nghJ thŒ âwthkš _iyÆš gJ§» ÆU¥gJ«,y£r¡fz¡fhd k¡fŸ mijna brhšYtJ tF¥òthÇ ãuâÃâ¤Jt¤ij¥ g‰¿ brh‹d fhy¤âY«, njr« ngh¢RJ, njáa« ngh¢RJ,x‰Wik ngh¢RJ v‹W f¤âdt®fŸ, ï¥nghJ tF¥ò thǤ bjhFâfËš nj®jY¡F Éf Mir¥gLtJ«, c¤ânahf¤âY«, tF¥ò É»jRjªâu¤âš c¤ânahf« bgWtJ« mJnt r®¡fh® bfhŸifahÆU¥gJ« k‰W« br§fšg£L kfheh£il¡ f©L gaªjt®fŸ m« kfheh£L¤Ô®khd§fËš gyt‰iw j§fŸ j§fŸ brhªj fhÇa§fËš el¤â it¡fKa‰á¥gJ«, áyt‰iw ãurhu« brŒtJ« áy Rnjr murh§f§fŸmt‰¿‰fhf r£l« brŒa nt©L« v‹W vâ® gh®¥gJ« brŒjij¥gh®¤J ghuh£Ltijí« gh®¤J tU»‹nwh«.

vdnt, ïJtiu eh« brhšÈtªj vt‰iwí« Mu«g¤âšj¥ghŒ fUâÆU¡fyhkhdhY« bkh¤j¤âš bghJ k¡fŸ M£nrã¤jjhfnth jŸËÉ£ljhfnth vâ®ãurhu« brŒJ k¡fËil e«ÛJbtW¥ig c©lh¡Ftâš bt‰¿ bg‰wjhfnth brhštj‰»šyhkšïUªJ tªâU¡»‹nwh«. Mfnt ïnj KiwÆš Toa Ó¡»u¤âš ïªjfj® òu£ilí« k¡fŸ kdkhu m¿ªJ eh« brhšYtij x¥ò¡bfhŸStJl‹ ïJtiu jh§fŸ VkhªJ ïUªjj‰F« tUªJth®fbs‹nw Ãid¡»‹nwh«.

Fo muR - jiya§f« - 06.10.1929Fo muR - jiya§f« - 06.10.1929Fo muR - jiya§f« - 06.10.1929Fo muR - jiya§f« - 06.10.1929Fo muR - jiya§f« - 06.10.1929

rªjhití« jtwhkš mD¥ãtªjnjhL mâfkhf ü‰wjhš ifÆšïu¤j X£l« bf£L tÈbaL¤J mj‰fhf âU.fhªâat®fS¡bfGâ,2, 3 khj¤â‰F e«ik üš rªjh bk«gÇÈUªJ ÉâÉy¡F brŒí«gonf£L mªj¥gona ÉâÉy¡F« th§» br‹id¡F¢ br‹W lh¡l®FUrhÄÆl« it¤âa« brŒJ kWgoí« Cbušyh« R‰¿ r®¡fh®r§f§fŸ V‰gL¤â fj® filfS« V‰gL¤â c‰g¤â br‹l®fS«f©Lão¤J V‰gL¤â, âU¥ó® fh§»uÞ fhâ tÞâuhya¤ijí« ehnkc©lh¡» neÇš nk‰gh®it gh®¤J k‰W« òJ¥ghisa« fhªâM¢áuk¤ijí« ekJ ifahnyna âwªJ it¤J mj‰F nt©oacjÉiaí« TLkhd msî brŒJ, k‰W« jÅ¥g£l eg®fS¡fhf gyfj® Þjhgd§fisí« fj® filfisí« âwªJ it¤J, #ÞoÞf£á¡fhu®fis všyh« mjhtJ gdfš mur®, uhkrhÄ KjÈah®, v«.o.R¥ãukÂa KjÈah® KjÈat®fisbašyh« fj® f£l¢ brŒJ k‰W«ïJ ngh‹w gy fhÇa§fis fjU¡fhfbt‹nw brŒJ fj® Éõaãurhu¤jhš 124 V KjÈa ãÇîfŸgo r®¡fhuhš tH¡F« bjhlu¥g£Lk‰W« v›tsnth Éj¤âš kdjhu ciH¤J¥ gh®¤j ãwnf mâYŸsgyd‰w j‹ikiaí« áy® j§fŸ Ra ey¤â‰fhf mªj Þjhgd¤ijcgnah»¤J¡ bfh©oU¥gJl‹ bghJÉš gh®¥gdušyhj r_f¤â‰Fne® Énuhjkhf mªj Þjhgd¤ij cgnahf¥gL¤j¥g£L tUtijí«,ï›tsɉF« bgU«ghY« gh®¥gdušyhjh® gznk åzhtijí«kdjhu¥ gh®¤j ãwnf fj® òu£il¥ g‰¿ btËÆš ijÇakhŒ vL¤J¢brhšy¤ Jªnjhnk jÉu, k‰wgo x‹W« m¿ahknyh, ãw®brhštij¡ nf£L¡ bfh©nlh mDgtÄšyhknyh, x‹W« brhšytuÉšiy v‹gijí« bghJ#d§fS¡F bjÇɤJ¡ bfhŸS»nwh«.

Mdhš ïij¥ gh®¤jîl‹ gh®¥gdušyhj áy »Ë¥ãŸisnjáathâfŸ M¤âu« bgh§» e«ÛJ ghŒªjhY« ghŒth®fŸ v‹gJek¡F¤ bjÇí«. MdhY« m¥go¥g£lt®fŸ j§fŸ Raò¤âiabfh©L eLÃiyikÆÈUªJ nahá¤J¥ gh®¡F« rªj®¥g¤ijmilí«nghJ eh« brh‹dJ rÇ K‰W« rÇ v‹gij cz®th®fŸv‹»‹w ijÇa« ek¡F c©L. v¥go vÅš Kj‹Kjš x¤JiHahikia mÊ¡f Mu«ã¤j - Rauh{a¡ f£áiaí« mj‰fhf gh®¥gd®ifahshf ïUªj âU.á.M®.jhirí« k‰W« áy gh®¥gd®fisí« eh«jh¡F«nghJ gyU¡F btF M¤âu« tªjjhdhY« xU tUõ«bghW¤J nah¡»a® všnyhU« eh« brh‹dJ K‰¿Y« rÇba‹Wcz®ªjh®fŸ. ãwF bgšfh« fh§»uáš x¤JiHahikia fh§»uÞifÉ£lâÈUªJ fh§»uir jh¡f Mu«ã¤j nghJ« “fh§»uÞïU¥gjh? ïw¥gjh?” v‹W bgÇa vG¤âš És«gu« brŒJ gh®¥gd®fŸ e« ÛJ ghku k¡fis VÉ É£lJ« ãwF xU tUõ¤â‰FŸK¡»akhd kÅjbušyh« eh« brh‹dJ rÇba‹W x¥ò¡bfh©L

Page 95: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9189Fo muR - 1929 (((((2))))) 188

mšyJ mt® ï¥nghJ _iyÆš ml§»É£lhY« mtUilam¥nghija bfhŸifiaahtJ mšyJ ï¥nghija bfhŸifiaahtJ ã‹g‰W»‹wt®fshfthtJ ïUªjhY« xU Éj¤âš fhªâ#aªâ bfh©lhl nah¡»aij cilat®fŸ v‹W brhšyyh«.

m¥nghJ« Ñœ¥goahkš, ï¥nghJ« V‰W¡ bfhŸshkš_iyÆš c£fhu it¤J #aªâ bfh©lhLtJ vj‰F rkhd« v‹Wgh®¡f¥ nghdhš ò¤jiu ehÞâf® v‹W gÊ Rk¤â mt® bfhŸifiamonahL mʤJ eh£oš bršth¡»šyhkš brŒJÉ£L ò¤j® ‘kfhÉZQ’É‹ g¤jhtJ mtjhu« v‹W òuhz§fŸ vGâit¤Jtz§» tªjij¤jh‹ rkhdkhf¢ brhšyyh«. ïªj¤ jÄœ eh£oš xUgh®¥gduhtJ âU.fhªâ mã¥ãuha¤ij x¥ò¡bfhŸS»‹wh® v‹WahuhtJ brhšy Koíkh v‹W nf£»‹nwh«. cjhuzkhf rhujhknrhjhî¡F Mjutˤjâš bg©fS¡F 18 taJ« M©fS¡F 24taJ« fšahz tajhÆU¡f nt©L« v‹W brh‹dij vªj¥gh®¥gd® x¥ò¡ bfh©lh® v‹W nf£»‹nwh«. Ô©lhik xʪjhyšyhJ ek¡F Rauh¢áa« »il¡fhbj‹W«, Ô©lhikia monahLxÊ¡fhÉ£lhš eh« Rauh¢áa¤â‰F mUfušybt‹W« brh‹dijvªj¥ gh®¥gduhtJ x¥ò¡bfh©L Ô©lhikia xÊ¡f Ka‰á¤jhuh?Ka‰á¡»whuh? Ka‰á¡f¥ngh»whuh? v‹W nf£»‹nwh«. nfhÉšfËš Ô©l¥glhjhiu ÉlhÉ£lhš mJ Äfî« m¡»uk« v‹Wbrh‹dhnu, mij vªj¥ gh®¥gduhtJ x¥ò¡ bfh©L nfhÆY¡FŸÉ£lh®fsh v‹W nf£»‹nwh«. ÉjitfS¡F kWkz« brŒí§fŸv‹W« kWkz« brŒa¥glhj ÉjitfŸ å£ilÉ£L Xo¥nghŒahiuahtJ fšahz« brŒJ bfhŸS§fŸ v‹W« brh‹dij vªj¥gh®¥gduhtJ nf£lh®fsh v‹W nf£»‹nwh«.

k‰W« fh§»uÞ Éisah£L¥ ãŸisfŸ T£l« v‹W«, óuzRna¢ir v‹gJ gƤâa¡fhu¤jdbk‹W« brh‹dij ahuhtJ vªj¥gh®¥gduhtJ kâ¤jh®fsh? m‹¿í« nfhÆšfËš flîŸfŸ ïšiyv‹W«, nfhÆšfŸ Égrhu ÉLâfŸ v‹W« brh‹dij ahuhtJ kâ¤Jvªj¡ nfhÆšfis ahuhtJ ïo¤jh®fsh mšyJ mil¤jh®fsh v‹Wnf£»‹nwh«. m‹¿í« yhT® fh§»uáš xU fhÇaK« Mf¥nghtâšiy; fh§»uáa¡fK« xG§fhÆšiy; Mjyhš eh‹ fh§»uÞjiyik x¥ò¡ bfhŸskh£nl‹ v‹W brh‹dj‰F ahuhtJ gâšbrhšynth mšyJ fh§»uir É£L btËtunth mšyJ fh§»uá‹bfhŸiffis¤ âU¤jnth x¥ò¡ bfh©lh®fsh v‹W nf£»‹nwh«.filáahf âU.fhªâ ï‹dK« jd¡F x¤JiHahikÆšjh‹ e«ã¡ifïU¡»‹wJ v‹W mo¡fo brhšÈ tU»‹whnu! ïijahtJ vªj¥gh®¥gduhtJ nf£L c¤ânahf¤ij Élnth r£lrigia Élnth,

fhªâ #aªâ òu£L

ï›thu« 2-10-29 njâ òj‹»Hik jÄœeh£oš gy ïl§fËšâU.fhªâÆ‹ rZ£o ó®¤â âd âUÉHh v‹D« fhªâ #aªâ òu£Lx‹W gh®¥gd®fshš btF m¡fiu cŸst®fŸ nghš bfh©lhl¥g£lJ. mitfis x‹W¡F ïu©L g¤J åj« g¤âÇiffËšÉs«guK« brŒa¥g£L ïU¡»‹wJ. ïj‹ ïufáa« v‹d bt‹Wgh®¤jhš fLfsî m¿îŸst®fS¡F« c©ik És§fhkš nghfhJ.mjhtJ ïªj¥ gh®¥gd®fŸ fhªâ #aªâia âU.fhªâ ÛJŸsm‹ò¡F« g¡â¡F« kÇahij¡F« m¿F¿ahf bfh©lhodh®fshmšyJ âU.fhªâÆ‹ bgaiu¢ brhšÈ¡ bfh©L j§fŸ Mâ¡f¤â‰FMjhukhf gh®¥gd Éõa¤ij ghuh£l¡ bfh©lhodh®fsh? v‹gJÉs§fhkš nghfhJ. bj‹dh£L¥ gh®¥gd®fS¡F v¥nghjhtJâU.fhªâÆl« kÇahijnah g¡ânah ïUªjjhf ahuhtJ brhšyKoíkh? vªj¥ gh®¥gd® âU. fhªâia¥ ão¤J áiwÆš mil¡F«go¡F« mªj¥go mil¡fhÉ£lhš muh#f« bgU» ehL« r®¡fhU«mʪJnghF« v‹W r®¡fhU¡F¢ brhšÈ r®¡fhÇl« kfh¥g£l«th§»dhnuh, mªj¥ gh®¥gduh»a âU.ÓÅthr rhÞâÇahU«, vªj¥gh®¥gd® fhªâ muáaY¡F yha¡»šiy v‹W brh‹dhnuh mªj¥gh®¥gduh»a âU.r¤âa_®¤âí«, vªj¥ gh®¥gd® âU.fhªâiagƤâa¡fhu® v‹W brh‹dnjhL mtuJ ïa¡f« r£lÉnuhjkhdJv‹W r®¡fhU¡F nahrid brh‹dhnuh mªj¥ gh®¥gduh»a âU.ÓÅthrŒa§fhÇ‹ c©ik áZauh»a âU. K¤Ju§fK«, âU.fhªâÆ‹bfhŸifia xÊ¡f¥ òw¥g£l vâÇfS¡F moikahÆUªjtU«âU.fhªâ¡F k©ilÆš _isÆšiy v‹W brh‹dtUkhd âU.tujuh#&Yî« k‰W« ït®fsJ áZanfhZofS« K¡»akhÆUªJ fhªâ#aªâia br‹idÆš bfh©lho ïU¥gJl‹ btËÆl§fËY«nkšf©l T£l¤ij¢ nr®ªj t¡Ñš gh®¥gd®fS« mt®fsJFkhÞjh¡fŸ f£á¡fhu®fSnk K¡»akhÆUªâU¡»‹wh®fŸ. ïªjT£l¤â‰F ï¥nghJ âU.fhªâÆl« V‰g£l mãkhd¤â‰F«g¡â¡F« fhuz« v‹d v‹gJ nto¡if ÉõakhF«.

ït®fŸ x‹whŒ âU.fhªâ bršth¡»š ïUªj fhy¤âšmt®fis c©ikÆš ã‹g‰¿dt®fshfthtJ ïUªâUªjhY«

Page 96: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9191Fo muR - 1929 (((((2))))) 190

bešÿ® kfhehL

ï«khj« 5, 6-ª njâfËš rÅ, PhƉW¡ »HikfËš bešÿÇšgh®¥gdušyhjh® kfhehL v‹D« bj‹ ïªâa ey cÇik¢r§fïa¡f¤â‹ 11-tJ khfhz kfhehL, To¡fiyªJ É£lJ. ïªjkfhehlhdJ 1927tJ tUl« #dtÇÆš kJiuÆš Toa 10-tJkfheh£L¡F¥ ãwF«, mijaL¤J nfhaK¤öÇš Toa khfhzÉnrõ kfheh£o‰F ãwF«, ïu©L tUõ fhy« bghW¤J bešÿÇšT£l¥g£ljhF« v‹whY« ïªj ïu©L tUõ« bghW¤jhtJï«kfhehL ï¥nghJ T£l nt©oa mtáa nk‰g£lâ‹ fhuz«K¡»akhf ïu©L Éõa¤ij¥ bghW¤jjhF«. mjhtJ x‹W;gh®¥gdušyhjh®fS¡FŸ ãǪJ ÉF« f£áfŸ všyh« x‹W nr®ªJx‰Wikia V‰gL¤j nt©L« v‹»‹w fU¤J¡ bfh©L kªâÇf£áahuh»a ï‹obg©bl©L v‹D« Rna¢ir¡ f£áiaí«,fh‹ÞooôõÅÈÞ£ v‹D« lh¡l® enlr‹ f£áahiuí« x‹Wnr®¡fî«; ïu©lhtjhf:- f£á¡F¤ jiytuhŒ ïUªj gdfhš mur®ïwªJ nghŒÉ£ljhš mtU¡F gâyhf xU jFâahd jiytiuV‰gL¤jî« fUâ kfhehL T£l¥glî« nt©oajhƉW. nkY«gdfhš mur® fhykhdJ«, f£áÆ‹ jiyt® fhykhŒÉ£ljhš ïÅf£á¡ bfhŸifia x¥ò¡ bfhŸS« gh®¥gdušyhjh® všnyhU«j§fS¡FŸ ïU¡F« mã¥ãuha ngj§fis kwªJ xUtU¡bfhUt®r‰W É£L¡bfhL¤J (mjhtJ j§fSila K¡»a bfhŸif¡FÉnuhjÄšyhkš) x‹W nru nt©L« v‹W fUâ kªâÇ f£áahiuí«,âU.enlr‹ f£áahiuí« T¥ã£L ngRtJ v‹»‹w v©z¤â‹ ÛJâahfuha Phgf¡ f£ol¤âš všyh¡ f£áahU« bfh©l xU bghJ¡T£l« T£o mtut®fŸ f£á¡ bfhŸifisí« Fiwfisí«m¿aî«, mt‰¿‰F gÇfhu«njo Çngh®£L brŒaî« v‹W f£áx‹W¡F _‹W ng®fŸ åj« _‹W f£á¡F x‹gJ ng®fis¤bjǪbjL¥gbj‹W«, mt®fŸ ÉrhǤJ m¿¡if brŒa xU khj«thŒjh bfhL¥gbj‹W« Ô®khŤJ 3 f£áÆ‹ rh®ghf xU fÄ£oí«ÃaÄ¡f¥g£lJ. mªj¡ fÄ£o mtut®fŸ f£á¡FiwfisÉrhǤj¿ªJ xU Koî¡F tªjâ‹ ngÇš Rna¢ir¡ f£áah® v‹D«,kªâÇ¡f£áah® e«Kl‹ nr®tjhdhš gh®¥gd®fis ekJ f£áÆš

g£l¤ij Élnth, gŸËia Élnth, t¡Ñš ntiyia Élnth,r«kâ¤jh®fsh v‹W« nf£»‹nwh«. âU.fhªâ brhštâš x‹iw¡Tlnf£fhkš mtiu gƤâa¡fhubu‹W«, K£lhŸ v‹W«, _is ïšiyv‹W«, muáaY¡F yha¡»šiy v‹W«, muh#f‹ v‹W«, r£lÉnuhâ v‹W« k‰W« mnah¡»a‹, kila‹, ngh¡»Ç (F«gnfhz«g«ghŒ KjÈa ïl§fËš) v‹W« brhšÈÉ£L mJî« br‹wthu¤âš brhšÈÉ£L ïªj thu¤âš mnj gh®¥gd®fS« mt®fsJmoikfS« TÈfS« nr®ªJ fhªâ #aªâ bfh©lhLtbj‹whš,ïij¥ ngh‹w tŠrfK« N£áí« ntW c©lh v‹Wjh‹ nf£»‹nwh«.

xU fhÇa¤â‰fhf fhªâ #aªâ bfh©lhl¥g£lJ v‹whš, mijeh« x¥ò¡bfhŸs nt©oaJ jh‹. mjhtJ bj‹ÅªâahÉštUzh¢áuk¥ ãurhu« brŒjj‰F« ïªj b#‹k¤âš “N¤âu‹” jdJtUz j®k¤ij¢ brŒjhš mL¤j #‹k¤âš “itáadhf”, mL¤j#‹k¤âš “B¤âÇadhf”, mL¤j #‹k¤âš “ãuhkz”dhfyh« v‹Wbrh‹dj‰F«, k‰W« uhkhaz, ghuj ãurhu« brŒjj‰F« fjÇ‹ nguhšy£r¡fz¡fhf gz« ãL§» gh®¥gdhâ¡f¤â‰F bryî brŒagh®¥gd®f£F ïl« bfhL¤JÉ£L¥ nghdj‰F« nt©Lkhdhšgh®¥gd®fŸ fhªâ #aªâ bfh©lhlyh« v‹gij eh« x¥ò¡ bfhŸS»‹nwh«. Mdhš RakÇahij cŸs gh®¥gdušyhjh®fŸ mâš fyªJbfh©lj‰F eh« bt£f¥glhkÈU¡f KoaÉšiy. ï‹iwa âdK«ekJ eh£oš el¡F« mndf #aªâfS« g©oiffS« âUeB¤âu§fS« c‰rt§fS« gh®¥gdhâ¡f¤â‰F« gh®¥gdušyhjh®ïÊî¡F« m¿F¿ahf el¤j¥gL»‹wJ v‹gij gy® m¿ªJ«m›Éj g©oiffisí« c‰rt§fisí« ï‹dK« m¿î« cz®¢áík‰w gh®¥gdušyhjh®fŸ brŒJ bfh©Ljh‹ tU»‹wh®fŸ. mJnghynt fhªâ #aªâí« bfh©lhl¥g£lJ v‹Wjh‹ eh« tU¤j¤Jl‹ brhšy nt©oÆU¡»‹wJ. vdnt ïÅahtJ gF¤j¿î«RakÇahij cz®¢áí« cŸs gh®¥gdušyhjh®fŸ ï«khâÇahdgh®¥gd N£áÆY« tŠrf¤âY« ÉHhkÈU¡f v¢rÇ¡ifbrŒ»‹nwh«.

Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 06.10.1929Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 06.10.1929Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 06.10.1929Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 06.10.1929Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 06.10.1929

Page 97: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9193Fo muR - 1929 (((((2))))) 192

Ó®âU¤j j¤Jt¤ijí« mDrǤnjh xUth®¤ijí« fhz¡»il¡fhjjhÆU¥gj‰F vtU« tUªjhkš ïU¡f KoahJ. cg‹ahr¡ filág¡f¤âš xU tÇÆš aÔªjujhÞ kuz¤â‰F mDjhg«, »uhkòdU¤jhuz«, fj®, Ãy¤Ô®it, kJÉy¡F v‹»‹w fh§»uÞfhu®fË‹gÇghiõ¥ òu£L th®¤ijfŸ kh¤âu« fhz¥gL»‹wnj jÉu,ït‰¿‰fhd ntiy¤â£l KiwfŸ x‹WTl brhšy¥glnt ïšiy.m‹¿í« Ô©lhik Éy¡F, #hâ ɤâahr« Éy¡F, Mya¥ãuntr«,bg©k¡fŸ bfhLik Ú¡f«, bjhÊyhs® fZl«, Ãthuz« Kjyh»aK¡»a Ó®âU¤j Éõa§fshd vJî« gh®¥gdušyhjh® ïa¡f¤â‰nfcÆuhŒ cŸs bfhŸiffis¥ g‰¿ xU á¿J« F¿¥ãlnt ïšiy.vdnt ï›tsî nkhrkhd mã¥ãuha§ bfh©l jiyik¥ ngUiubj‹ ïªâa ey cÇik¢ r§f« njh‹¿a ehŸ Kjš ïJtiu vªjkfhehL« tH§» ïU¡fhbj‹nw ijÇakhŒ¢ brhšyyh«. ïªj¡fhuz¤ij¡ bfh©Ljh‹, ‘ïªJ’, ‘RnjrĤâu‹’ ‘Rauh{Íah’ KjÈagh®¥gd¥ g¤âÇiffŸ jiyt® ãur§f¤ij thdksht¥ òfœªâU¡»‹wbj‹gnj ekJ Koî. MÆD« âU. KÅrhÄ ehíL mt®fŸbgUªj‹ikí«, nah¡»a¥ bghW¥ò« cilat® v‹gâš vtU¡F«M£nrgid ïU¡fhJ v‹nw brhšYnth«. Mjyhš ïtuJ jiyik¥gjÉ fhy¤âš v¥goahtJ Ô©lhik Éy¡F, Mya¥ ãuntr«,bg©QÇik, bjhÊyhs® fZl«, Ãthuz«, _l¥gH¡f tH¡f§fŸxÊjš M»aitfS¡F mDTy« V‰glnt©L« v‹»‹wMirÆ‹ ngÇY« e«ã¡ifÆ‹ ngÇY« kd¥ó®tkhŒ ã‹g‰wî«x¤JiH¡fî« jahuhÆU¡»‹nwh«. Mdhš vªj¡ fhuz¤ij¡bfh©lhtJ gh®¥gd®fis¡ bfh©LtªJ ï¢r§f¤âš nr®¤JÉlyh« v‹»‹w v©z¤ij kh¤âu« monahL kwªJ ÉL«goí«mj‰fhf jiyik¥ gjÉia cgnah»¡f¡ TlhJ v‹gijí« gykhfv¢rÇ¡if brŒ»‹nwh«.

tunt‰ò¤ jiyt®tunt‰ò¤ jiyt®tunt‰ò¤ jiyt®tunt‰ò¤ jiyt®tunt‰ò¤ jiyt®

âU. uhk¢rªâu bu£oat®fŸ j‹dhš Toatiu ãuahir vL¤Jkfheh£L¥ ãuâÃâfS¡F nt©oa rîfÇa« brŒJ bfhL¤jJl‹kfheh£il¥ bgUikahŒ el¤âa bgUikí« mtU¡nf cÇajhF«.mtuJ tunt‰ò cg‹ahr« RU¡fkhÆUªjhY« f£á¡ bfhŸifiaijÇakhf e‹whf És¡»¡ fh£o gy ïl§fËš c©ikia vL¤J¡fh£o ïU¡»‹wj‰F eh« mtiu¥ ghuh£l nt©L«. mjhtJ:-

“ïªâahÉš všyh r_fK« r_f Éõa¤âY« muáaÈY«rk¤Jt« bgwnt©L«. muáaš Mâ¡f¤ij neuhŒ ghku k¡fS¡FãL§»¡ bfhL¡fnt©L«. mj‰nf‰w cz®¢áiaí« m¿ití«

nr®¤J¡ bfhŸs nt©L« v‹W«, mJ KoahÉ£lhš Fiwªj msîï¥nghJ mt®fSl‹ Tl ïU¡F« gh®¥gd kªâÇah»a fd« nrJu¤âdkŒa®, jh§fŸ kªâÇahŒ ïU¡F«tiu j§fSl‹ kªâÇahÆU¥gj‰ fDTykhfthtJ V‰ghL brŒa nt©L« v‹W«, mjhtJ r£lrig elto¡iffis¥ bghW¤jtiu gh®¥gd®fSl‹ fyªJïU¡F« goahd khâÇÆš, r£lrig¡ f£áÆš nr®¤J¡ bfhŸS«goïl« bfhL¡f nt©L« v‹W«, âU.enlr‹ f£áah® e«Kl‹ïU¥gjhdhš mt®fŸ mã¥ãuha¤â‰F kâ¥ò ïU¡F«goahf îthfrigÆš nghâa ãuâÃâ¤Jt« mt®fS¡F¡ bfhL¡f nt©L«v‹W« brhšy¥g£L mt‰iw bj‹ ïªâa ey cÇik îthf rigTo ftŤJ r£lrig¡ f£áÆš kh¤âu« gh®¥gd®fis¢ nr®¤J¡bfhŸs r«kâ¥gjhŒ x¥ò¡bfh©L mj‰fhf îthf rigÆš Vfkdjhf xU Ô®khdK« brŒÉ¤J mij kªâÇ f£áahU¡F bjÇɤJ,mij mL¤j kfhehL T£o Ãiwnt‰¿¡ bfhL¥gjhí« x¥ò¡bfhŸs¥g£lJ. ïij e«ãna kªâÇfS« bj‹ ïªâa ey cÇik¢ r§f¤âšüW üW %ghŒ bfhL¤J MíŸ bk«guhfî« nr®ªjh®fŸ. ïªjÃiyÆš ïªj kfheh£il bešÿÇš nghl¥g£lJ. Mdhš r£lrig¤nj®jš x¤â¥ nghŒÉ£ljhY«, ntW Vnjnjh fhuz§fshY«kfhehL« x¤â¥ ngh£L¡ bfh©nl tu¥g£lJ. v‹whY« filáahfCuhÇ‹ gÊ¥ò¡F gaªJ kfheh£il el¤âna fh£l¥g£LÉlnt©oajhƉW.

kfheh£L¤ jiyt®kfheh£L¤ jiyt®kfheh£L¤ jiyt®kfheh£L¤ jiyt®kfheh£L¤ jiyt®

kfheh£L¤ jiytuhŒ bjǪbjL¡f¥g£l âU.KÅrhÄ ehíLmt®fŸ fh§»uÞ cz®¢á cŸst® v‹gijí«, gh®¥gd®fis bj‹ïªâa ey cÇik¢ r§f¤âš nr®¤J¡ bfhŸs nt©L« v‹»‹wkd¥gh‹ik bfh©lt® v‹gijí« jÉu k‰w vªj Éj¤âY«jFâahdtU« gdfhš mur® fhykhdîl‹ ïtnu mL¤jgoahfjiytuhfyh« v‹W gyuhš brhšy¥g£ltUkhth®. Mdhš, mt®á¤öÇÈU¥gjdhY«, “bgßa gz¡fhuuhf ïšiy” v‹gjdhY«t¡Ñš bjhÊÈš ïU¡»wgoahY«, f£á¡F¤ jiytuhÆU¡f kW¤JÉLth® v‹W áy® ngá¡bfh©lJ« c©L. mJ v¥go ïUªjnghâY« âU. KÅrhÄ ehíL mt®fË‹ kfheh£L m¡»uhrd¥ãur§fkhdJ bghJ #d§fŸ Ãid¤jJ nghynt gh®¥gÜa fh§»uRrh®ghfî«, gh®¥gd®fis bj‹ ïªâa ey cÇik¡ f£áÆš nr®¤J¡bfhŸs nt©L« v‹gijna óuhthf¡ bfh©ljhfî« jh‹ ïUªjnjjÉu gh®¥gdušyhjh® ïa¡f¤â‹ j¤Jt¤ij mDrǤnjh mšyJï¥nghJ cyfbk§F« bfhGªJÉ£blÇí« rk¤Jt cz®¢áiaí«

Page 98: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9195Fo muR - 1929 (((((2))))) 194

g£l uhͤ Ô®khdkhdJ mjhtJ îthf rigÆš Vfkdjhf x¥ò¡bfhŸs¥g£l Ô®khdK«, fhÇa¤âš v›Éj FªjfÄšyhjJ«,ï¥nghJ« mKÈš ïU¥gJ« ïj‰F K‹D« jÅ #ÞoÞ føkªâÇfŸ mâfhu¤âš ïUªj fhy¤âš mKÈš ïUªjJkhdÔ®khdK«, k‰W« gh®¥gdušyhj jiyt®fŸ, ãuKf®fŸ M»avšnyhuhY« x¥ò¡ bfhŸs¥g£L th¡F¡ bfhL¤âUªj #ÞoÞg¤âÇifÆš fy« fykhŒ MjǤJ vGâtªj Ô®khdK« M»a“gh®¥gd®fis r£lrig¡ føÆš nr®¤J¡ bfhŸtJ” v‹»‹wÔ®khd¤ij nahá¤J¥ gh®¤J Koî brhštj‰»šyhkš brŒJÉ£lJl‹, msî¡F Û¿d c‰rhf« áy rka§fËš m¿it kG§f¢ brŒJÉL»‹wJ v‹gj‰F« cjhuzkhÆUªjJ. m‹¿í« ï¤Ô®khd«njh‰W¥nghdjhdJ bj‹Åªâa ey cÇik¢ r§f îthf bk«g®fË‹ÛJ xU e«ã¡ifÆšyh¤ Ô®khd« Ãiwnt‰¿ajhf V‰g£L É£lnjhL bghJthf jiyt®fŸ v‹gt®fË‹ ehza¥ bghW¥ignamonahL ghâ¤JÉ£lJ. v¥gobaÅš, r§f¤â‹ m§f¤âd®fshšbjǪbjL¡f¥g£l îthf rigahuhš r§f¤â‹ e‹ikia¡nfhÇr§f¤â‹ ãuâÃâfshf k‰w¡ f£á¤ jiyt®fSl‹ x¥gªj« brŒJr§f bk«g®fË‹ Mnkhâ¥ig vâ®gh®¤J mKÈš bfh©LtªJÉ£l xU Ô®khd¤ij r§f m§f¤âd®fshš x¥ò¡ bfhŸskW¤JÉLtbj‹gJ îthf¢ rigÆ‹ ÛJ m§f¤âd®fS¡Fe«ã¡ifÆšiy v‹gnjahF«. nkY« k‰w¡ f£áahUl‹ uhÍ ngáth¡F¡ bfhL¤J mt®fis¢ nr®¤J¡ bfh©l jiyt®fŸ uhÍÃgªjidia Ãiwnt‰¿¡ bfhL¡f Koahkš nghdJ«, mj‰F mDTykhÆšyhkš nghdJ«, ï›tsî« nghjhkš vâÇilahŒ ãurhu«brŒjJkhd fhÇa§fŸ mt®fsJ ehza¤ijna ghâ¡f¤j¡fjhF«.

Éf, eh« V‹ ãuâÃâfË‹ m¿î kG§»nghŒ É£lJ v‹Wnkny brh‹ndh« v‹whš, ãuÞjhg¤ Ô®khd¤âš cŸs bfLâ v‹dv‹gijnah ekJ c©ikahd bfhŸif¡F« elªJtU« mDgt¤â‰F« ïjdhš Énuhj« v‹d v‹gijnah ahU« czu Koahk‰nghdnjahF«. v¥gobaÅš, gh®¥gd®fis fî‹áš gh®£oÆšnr®¤J¡ bfhŸStJ v‹gâš cŸs ÃgªjidfŸ v‹d ba‹gij¥g‰¿ btË¥gilahfî« És¡fkhfî« kfheh£oY« btËÆY«e‹whf vL¤J¢ brhšy¥g£lJ, v¥goba‹whš, gh®¥gd® fis¢r§f¤âš m§f¤âduhf¢ nr®¡f¡ TlhJ v‹gJ x‹W; gh®¥gd®fis¢r§f¤â‹ rh®ghf r£lrig¡F ÃW¤j¡ TlhJ v‹gJ ïu©L; gh®¥gd®fis r§f¤â‹ rh®ghf r£lrig nj®jÈš MjÇ¡fî« TlhJ v‹gJ_‹W M»a ï«_‹W ÃgªjidfS¡F ml§»aJ v‹W« brhšy¥g£lJ. nkY«. ï¥nghJ âU.nrJu¤âdikŒa® kªâÇahŒ ïU¥gij

mt®fS¡F c©lh¡f nt©L«. VfnghfkhŒ všyh mâfhu¤ijí«mDgÉ¡F« T£l¤jhÇ‹ Mâ¡f¤ij monahL mʤJ, všnyhiuí« rkkh¡f nt©L«. M»a ïitfns gh®¥gdušyhjh® ïa¡f¤â‹bfhŸiffŸ” v‹W«, “rKjha Ó®âU¤j¤âš g«ghÆš âU.n#hâuh›óny V‰gL¤âa r¤âa nrhjf ïa¡f¡ bfhŸiffS«, br‹idÆšâU.<.bt.uhkrhÄ V‰gL¤âa RakÇahij ïa¡f¡ bfhŸiffS«áyU¡F mã¥ãuha ngjnk‰gl ïlªjªj nghâY« m›ÉUïa¡f§fËY« k¡fS¡FŸ m‹ig c©lh¡» ïU¡»‹wd” v‹W«,

“tF¥ò Ãaha« nf£gjhY« thœ¡ifÆš xU gh®¥gdD¡FcŸs cÇik xU gh®¥gdušyhjhU¡F« ïU¡fnt©L« v‹WbrhštjhY« Rauh¢áa« xU¡fhY« jilg£L ÉlhJ. mâY«gh®¥gdušyhjh® j§fŸ kÅj cÇikia¡ nf£gJ Tl njáa¤â‰FÉnuhjbk‹whš m›Éj njáa¤â‹ j‹ikia v‹dhš m¿aÉšiy” v‹W« ngáÆU¡»‹wh®.

ï›th®¤ijfŸ bgh‹nd nghš ngh‰w¤j¡fjhF«.

Ô®khd§fŸÔ®khd§fŸÔ®khd§fŸÔ®khd§fŸÔ®khd§fŸ

bj‹Åªâa eycÇik¢ r§f¤âš gh®¥gd®fis¢ nr®¤J¡bfhŸs nt©L« v‹W r®.gh¤nuh bfh©Ltªj Ô®khdkhdJ,âU.M®.nf.õ©Kf¤jhY«, âU.<.bt.uhkrhÄahY« v⮤J¡ ‘frfr’bt‹W eR¡»¡ bfhšy¥g£LÉ£ljhdJ, Äfî« ghuh£l¡ToajhF«. gh®¥gd®fis bj‹Åªâa ey cÇik¢ r§f¤âš nr®¡f¥ngh»‹wh®fŸ v‹»‹w Éõa« gu¥g¥g£ljhnyna kfheh£o‰FjÄœeh£oÈUªJ ï›tsî ãuâÃâfŸ tªJ nru ne®ªjnj xÊak‰wgo kfheh£il c¤njá¤njh, jiyt® nj®jiy c¤njá¤njhbgU«ghf« mjhtJ ü‰W¡F vGg¤ijªJ ng®fŸ tuÉšiy v‹nwbrhšyyh«. âU.gh¤nuh mt®fŸ gh®¥gd®fis¢ nr®¤J¡ bfhŸsyh«v‹»‹w Ô®khd¤ij 炙äΚ ãnunuã¤J, bjY§»š xUtiuMnkhâ¡f¢ brŒJ ã‹ò jÄÊš MjÇ¡f xU jÄHiu m¡»uhrdhâgâ T¥ã£lbghGJ xU jÄHuhtJ vGªJ tuntÆšiy. ïªj¢rh£áahdJ kfheh£oš ïUªj všnyhU¡F« btF M¢rÇakhfntïUªjJ. Mfnt ïâÈUªJ gh®¥gd®fis gh®¥gdušyhjh® f£áÆšm§f¤âd®fshŒ nr®¤J¡ bfhŸtJ v‹»‹w ng¢R ïÅbtFfhy¤â‰F _¢R fh£l Koahbj‹w cWâ V‰g£LÉ£lJ.

mL¤j Ô®khd«mL¤j Ô®khd«mL¤j Ô®khd«mL¤j Ô®khd«mL¤j Ô®khd«

âU.gh¤nuh mt®fË‹ Ô®khd« milªj fâÆdhš #d§fS¡F V‰g£l c‰rhfkhdJ mL¤j¤ Ô®khdkh»a KjÈš brhšy¥

Page 99: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9197Fo muR - 1929 (((((2))))) 196

fÄ£o ÃaÄ¡f nt©L« v‹W bfh©L tu¥g£l âU¤jkhdJfhyÃiyikia cz®ªJ V‰fdnt Koî brŒJ bfh©L tu¥g£ljhF«. VbdÅš, jiyt® nj®jÈš ahiuí« VfkdjhŒ bjǪbjL¡fKoant Koahj ÃiyikÆš ïUªjnjhL, ah® bjǪbjL¡f¥g£oUªjhY« áy® jiyt® nj®jš fhuz¤ij¢ brhšÈ¡ bfh©nl f£áiaÉ£L btËna¿ f£á¡F¡ bfLâ brŒa¡fh¤J¡ bfh©oUªjh®fŸv‹gJ« eh« e‹whŒ m¿ªâUªjnjhL, jiyt® nj®jY¡F Mir¥g£lt®fËš bgU«gh‹iknah® j§fS¡F jiyik¥ gjÉ »il¡fhÉ£lhY«, ntW xUtU¡F Mf¡TlhJ v‹gânyna mâf¡ ftiyit¤âUªjt®fshfî« fhz¥g£lh®fŸ. ïitfisbašyh«c¤njá¤nj fÄ£oia tÈíW¤j¥gl nt©oa jhƉW. Mdhš,âU.ã.o.uh#‹ mt®fŸ jiyt® Þjhd¤â‰F mng£rfuhŒ jh‹Ã‰gâšiy v‹W«, kfheh£L¤ jiyt® v‹»‹w KiwÆš âU.KÅrhÄehíLit jiytuhŒ ïU¡f£L« v‹W« Ä¡f bgUªj‹iknahL«,f£áÆ‹ e‹ikÆš ftiy bfh©L« brhšy K‹ tªjnj jiyt®nj®jš r«gªjkhf V‰gl¡TL« v‹W vâ®gh®¤j fZl§fŸ všyh«âObud kiwªjj‰F K¡»a fhuzkhF«. mªj Éõa¤âš âU.uh#‹mt®fis ahU« ghuh£ona Mf nt©L«. ãwF lh¡l®. R¥guha‹Kjš bfh©L k‰w jiyt®fS« mªj Koit x¥ò¡ bfh©lJ«ngh‰w¡ ToanjahF«. ït‰whš kfheh£L¤ jiyt® f£á¤ jiytuhfnj®ªbjL¡f¥g£lâdhY« všyh¤ jiyt®fS« x¥ò¡ bfh©ljhY«ãuâÃâfŸ všnyhU« ïij VfkdjhŒ x¥ò¡ bfh©L Ô®khŤjjhY«, bešÿ® kfheh£o‹ Koî vâ®ghuhj bt‰¿ia¡ bfhL¤jnjhL,bešÿ® kfheh£oš V‰gl¥ nghF« ãsÉdhš jkJ fhÇa¤ij¢rhâ¤J¡ bfhŸsyh« v‹W fUâ vâ®gh®¤J¡ bfh©L ïUªj ekJïa¡f vâÇfS¡F« Raey¡fhu®fS¡F« ét eho xL§»¥ nghŒÉ£lJl‹ ï‹dJ brŒtJ v‹W njh‹whkš Þj«ã¤J nghF«goneÇ£LÉ£lJ. vdnt bešÿ® kfhehlhdJ gh®¥gdušyhjh®ïa¡f¤â‰F¥ gy Éj¤âY« xU bgÇa bt‰¿¡ F¿naahF«.

všyht‰iwí« Él ekJ f£á¡F xU bgÇa fîut«v‹dbt‹whš, ïJtiu ekJ f£áia¥ g‰¿ Fiw T¿ #ÞoÞ f£ánjr¤Jnuhf f£ába‹W« mij v¥nghJ« v⮤jhf nt©L« v‹W«v¥goahtJ xʤjhf nt©L« v‹W vGâ tªj ‘njáa g¤âÇif’fsh»a gh®¥gd¥ g¤âÇiffS« “njáa åu®fsh»a” gh®¥gd®fS«k‰W« mt®fŸ thšfS« ï‹W ekJ f£áÆš gh®¥gd®fis¢nr®¤J¡ bfhŸs t¡fhy¤J¥ ngRtJ« f£áÆ‹ bfhŸiffis¥ g‰¿ng¢R _¢R¡ fh£lhkÈU¥gJ« f£áÆ‹ bt‰¿ahF«. xU rka«gh®¥gd®fËš áy® “vªj¥ gh®¥gd‹ #°o° f£áÆš nru¥ngh»wh‹. ït®fŸ T¥ã£lhšjh‹ ah® tu¥ngh»wh®fŸ” v‹W

#ÞoÞ f£á r£lrig m§f¤âd®fŸ x‹wiu tUõ fhykhŒMjǤJ tUtJnghyî« Kjš MW tUõ« #ÞoÞ kªâÇfns KGMâ¡fkhÆUªJ tªj fhy¤âš âU.o.v«. euá«kh¢rhÇah®,âU.o.á.njáfh¢rhÇah® KjÈa gh®¥gd®fis¤ j§fSl‹ nr®¤JX£L th§»¡ bfh©L mtU¡F« Íšyh ngh®L ãuábl©L KjÈagjÉfŸ bfhL¤J¡ bfh©L« tªjJ nghyî« ïU¡Fbk‹W«,ï¥nghJ ïUªJ tªj ÃiyikiaÉl ntW vªj Éj¤âY«kh‰wKilajšy v‹W« vL¤J¢ brhšy¥g£lJ. ï‹D« bjËthŒÉs¡Fnthkhdhš xU gh®¥gd® jdJ jÅ nAhjhÉš r£lrig¡FËW ehK« mtU¡F vâuhf xUtiu ÃW¤â mtUl‹ ngh£oí«ngh£L mj‰fhf mt® nt©oa gz« j‹ brhªj¤âš brytʤJ ekJngh£oiaí« rkhˤJ bt‰¿ bg‰W r£lrig¡F tªjãwF r£lrigÆš x¤JiH¥gjhfnth ek¡F¥ ã‹dhÈUªJ ifö¡Ftjhfnth mªjgh®¥gd® brhšYtjhf ïUªjhš mij x¥ò¡ bfhŸtâš ekJbfhŸif¡nfh, f£á¡nfh mšyJ ekJ Éuj¤â‰nfh V‰g£l mšyJV‰gL« g§f« v‹d v‹gJjh‹. ïij V‹ eh« ï›tsî És¡»vGJ»‹nwh« v‹whš, kfhehL KoªJ eh« br‹id¡F tªjîl‹“v‹d mŒah! Ú® gh®¥gd®fis¡ f£áÆš nr®¡f¡ TlhJ v‹Wg¤âÇifÆš fy« fykhŒ vGâÉ£L, nkilÆš thŒtÈ¡Fk£L«r©l¥ãur©lkhŒ ngáÉ£L bešÿU¡F¥ nghŒ¥ gh®¥gd®fis¢nr®¤J¡ bfhŸs nt©LkhŒ¥ ngáÜ®fshnk! ïJ rÇah? ïj‹ïufáa« v‹d?” v‹W nf£gJl‹ ekJ kÇahij¡F« g¡â¡F«cÇatUkhd bgÇah® xUt® tªJ e«ÛJ nfhã¤J¡ bfh©ljhY«,ïij¥ bghJ #d§fŸ m¿a nt©o És¡f nt©oajhƉW.

filáahf eh« ïJ Éõa¤âš brhštbj‹dbt‹whš,ï›tsî r§fâí« bjǪJ vªj Éj¤âY« gh®¥gd® r§fh¤jnkTlhJ v‹gjhf¡ fUâ ahuhtJ vâÇilahf X£L¡ bfhL¤âU¥gh®fshdhš, mt®fisbašyh«, eh« ghuh£LtJl‹, ï›Éj cz®¢á¥bgU» ïU¥gj‰F eh« k»œ¢áailtnjhL m›îz®¢á m›tsîöu« guÉ ïU¥gj‰F c©lhd bgUikÆš ek¡F« xU áW g§fhtJïU¡f£L« v‹W bgUikí« mil»‹nwh«. Mdhš, m®¤j«bjÇahkY« nf£gh® ng¢ir¡ nf£L¡ bfh©L« my£áa«, mNia,bghwhik KjÈa ntW fhuz§fis¡ bfh©L« nt©Lbk‹nwnjh‰fo¡f¥ g£ljhÆUªjhš mJ Érd¥gl nt©oa fhÇankahF«.

jiyt® nj®jšjiyt® nj®jšjiyt® nj®jšjiyt® nj®jšjiyt® nj®jš

ïªj ïa¡f¤â‰F xU jiytiu nj®ªbjL¡f nt©L« v‹Wkfheh£oš bfh©L tu¥g£l Ô®khd¤â‰F ïa¡f¤ij el¤j xU

Page 100: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9199Fo muR - 1929 (((((2))))) 198

vdJ njhšÉ

bešÿ® kfheh£oš gh®¥gd®fis r£lrig¡f£áÆš nr®¤J¡bfhŸs¥glnt©L« v‹»‹w Ô®khd« bj‹ ïªâa ey cÇik¢r§fîthf rigÆ‹ nguhš ãnunuã¡f¥g£L v‹dhš Mnkhâ¡f¥g£LmJ Éõahnyhrid¡fÄ£oÆš xU X£oš njhšÉailªJÉ£lJ.xU X£oš njhšÉailªjhY« mJ rÇahd njhšÉna v‹gâšahbjhU M£nrgidíÄšiy. X£L nrfǤj Kiw v›tsîxG§f‰wbj‹W brhšYtjhdhY« Koit kh‰¿¡ bfhŸtj‰F mªjrkhjhd« á¿J« ga‹glhjhifahš mJ cgnahfk‰w rkhjhdkhF«.m‹¿í«, xU f£áah® kh¤âu« jh‹ X£L nrfÇ¡F« KiwÆš rÇahfel¡fÉšiy v‹W brhšyî« KoahJ. Ô®khd« xU rka« bt‰¿bg‰¿UªjhY« njhšÉí‰wt®fS« ïnj rkhjhd¤ij¤jh‹brhšy¡TL«; Mjyhš njhšÉ¡F rÇahd rkhjhd« brhšynt©oaJ vkJ flikahF«.

KjyhtJ ïªj¤ Ô®khdkhdJ mtáaÄšyhjJ« m®¤jk‰wJkhd Ô®khdkhF«. v¥gobaÅš ï¤Ô®khd« Ãiwnt¿dhY«ÃiwntwhÉ£lhY« Ô®khd¤â‹ c©ikahd j¤Jt« mKÈšjhdhfnt elªJjh‹ ÔU«. mjhtJ, ïJ Ãiwnt¿dhšjh‹ gh®¥gd®r£lrigÆš e«Kl‹ ïU¡f¡ TLbk‹nwh ÃiwntwhÉ£lhše«Kl‹ ïU¡f Koahkš nghFbk‹nwh brhšÈÉl KoahJ.kªâÇrigia ehkhfnt el¤â¡ bfh©L nghf Koí« v‹»‹wcWâahd gy« bfh©l Ãiyik ek¡F tU«nghJ gh®¥gd®fis eh«nr®¡fnt kh£nlh«. ek¡F gyÄšiy v‹W bjÇí«nghJ gh®¥gd®fis nr®¤J¡ bfhŸsî« mt®fS¡F c¤ânahf« bfhL¡fî«, á¿J«ã‹ th§fî« kh£nlh«. áy rka¤âš ek¡F¥ gyK« f£L¥ghL«ïUªjhY« ijÇa¡Fiwî V‰g£lhš gh®¥gd®fis ehkhfnt njo¡bfh©L« ngh»‹nwh«. ïJjh‹ #ÞoÞ f£áÆ‹ mDgtKkhF«.

cjhuzkhf, v¤jidnah gh®¥gd®fŸ njtÞjhd r£l¤ijv⮤J« k‰W« v›tsnth Nœ¢áfŸ brŒJ« mJ Ãiwnt¿a ã‹#ÞoÞ f£á kªâÇfŸ njtÞjhd ngh®L jiyik¥gjÉia xUgh®¥gdU¡F« njtÞjhd¡ fÄõd® gjÉfËš x‹iw xU

brhšy¡TL«. m¥goahdhš ïªJ g¤âÇif Kjš âU.r¤âa_®¤âtiu gh®¥gd®fis ï¡f£áÆš nr®¤J¡ bfhŸshjj‰F tU¤j¥gLthnd‹? k‰w “njÓa¥ g¤âÇif”fS« jiyt®fS« gh®¥gd®fS¡F t¡fhy¤J¥ ngRthnd‹? v‹gJjh‹ ek¡F És§fÉšiy.

FoFoFoFoFo m m m m muR - uR - uR - uR - uR - jiya§f« - jiya§f« - jiya§f« - jiya§f« - jiya§f« - 1111133333.10.1929.10.1929.10.1929.10.1929.10.1929

Page 101: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9201Fo muR - 1929 (((((2))))) 200

bghJ#d§fŸ m¿a Mtš bfhŸth®fshdjhš mj‰F« gâšbrhšÈahf nt©oatdhf ïU¡»‹nw‹. mjhtJ gdfhš mur®ïwªj fhy¤âš kªâÇ f£áah® e«Kl‹ nru nt©Lbk‹W Mir¥g£lj‰F mt®fŸ e«ik¡ nf£L¡ bfh©l Fiwªj Ãgªjid ïJthfïUªjJ«, mjhtJ r£lrig¡ f£áÆš gh®¥gd®fis¢ nr®¤J¡bfhŸsyh« v‹gJ«, ïªj¡ Fiwªj Ãgªjidí«, mJ rka« bj‹ïªâa ey cÇik¢ r§f ãuKf®fS« monaid¡ nf£nl Koîbrhšy nt©oÆU¥gjhf brh‹djhY«, kªâÇ f£áahU« mona‹x¥ò¡ bfhŸS« ijÇa¤jhnyna e«ã r«kâ¡f¥ nghtjhfbrh‹djhY«, monaD« x¥ò¡bfh©L r«kjK« th¡F¤j¤jK«brŒa nt©oajhŒÉ£ljhš mij Ãiwnt‰¿¡ bfhL¡f nt©oabghW¥ò vdJ jiyÆY« á¿J ÉGªJÉ£lJ. vâ®ghuhj fZlr«gt«. ïU f£áÆ‹ jŤjÅ e‹iknah mšyJ ïUf£áÆšcŸst®fË‹ jŤjÅ e‹iknah bešÿ® kfheh£oš ïªjÃgªjidÆ‹ Koit¥ bghW¤nj ïU¥gjhf ïU f£áahU« bjÇahkš Ãid¤J¡ bfh©ljhš ï¤Ô®khd¤ij Ãiwnt‰w xU f£áí«,njh‰fo¡f xU f£áí« KidªJ Ka‰á brŒa nt©oajhŒ V‰g£LÉ£lJ. Mifahš KÅágš nj®jšfËš X£L nrfÇ¥gJ nghyntnrfÇ¡f nt©oa mtáa« V‰glLÉ£lJ v‹whY« ïªj ÃiyÆšvdJ flik v‹d v‹gij bghJ #d§fŸ nahá¤J¥ gh®¡fnt©LkhŒ Mir¥gL»‹nw‹. eL Ãiyik t»¡f Koahj fZl¤âšá¡»¡ bfh©ljhš VjhtJ xU f£áÆ‹ ÃZ^u¤ij r«ghâ¤J¡bfhŸs nt©oajhŒ¥ nghŒÉ£lâš vªj¥go elªjhš ÃZ^u«tªjhY« ehza¤ij¥ ghâ¡fhJ v‹W Ãid¤njndh, mªj¥go brŒant©oa bjh©oš ïw§f Koî brŒJÉ£nl‹. m‹¿í« ïªjKothdJ v‹id e‹whŒ m¿ªj vdJ e©g®fË‹ fU¤J¡FÉnuhjkhÆUªjhY« v‹id m‹ÅadhŒ¡ bfh©L ïUªJ ãwFJªJ e«ãat®fS¡F jh§fŸ e«ãd egÇl¤âš nkhrÄšiy v‹WfUJ« goahfî« ïUªjjhš Ãiwnt‰¿ it¡f kdjhu Ka‰ábrŒnj‹. Mdhš Ka‰á gÈ¡fÉšiy; njhšÉna milªnj‹.v‹whY« ïªj njhšÉ vdJ ehza¤ijahtJ eh‹ brŒjKoitahtJ á¿J« ghâ¡fÉšiy. V‹ njhšÉ milªnj‹ v‹whšKjyhtJ kfheh£L¤ jiyt® xG§fhŒ fhÇa§fis el¤jÉšiy.Éõahnyhrid¡ fÄ£o Ãakd Éâia mo¡fo kh‰¿¡ bfh©lh®.mt® th¡F¡ bfhL¤jJ nghš el¡f Koahkš FH¥g« V‰g£LÉ£lJ.Mjyhš jiytU¡F kd cWâ nghŒÉ£lJ. m¥go ïUªjhY« ïªj¤Ô®khd« Éõahnyhrid¡ fÄ£oÆš xU X£oš njh‰W¥nghÆUªJ« mªj Koit kfheh£o‰F¡ bfh©L tu fhiyÆšr«kâ¤jt®, ãwF bfh©L tuÉšiy. m‹¿í« ï¤ Ô®khd¤ij¥

gh®¥gdU¡F« tÈa bfh©LnghŒ bfhL¤jh®fŸ. ïj‹ fhuz«v‹dbt‹whš mªj¥ go brŒâU¡fhj g£r« mJrka« fø îthf«fZlkhdjhÆUªâU¡F« v‹gJjh‹. Mdhš #ÞoÞ f£ánjhšÉailªJ gh®¥gd¡ f£á kªâÇ mâfhu¤â‰F tªj rka¤âšmnj ngh®L jiyt® gjÉ fhÈahdJ« gh®¥gd¡ fø kªâÇfshnyna mij xU gh®¥gdušyhjhU¡F¡ bfhL¡f¥g£lJ. ïij¡F¿¤J xU gh®¥gduhtJ r¤j« nghlnt ïšiy. ïj‹ fhuz« v‹d?ïªj¥go brŒâU¡fÉšiyahdhš mªj kªâÇfË‹ îthfkhdJm¥nghJ r‰W fZlkhdjhÆUªâU¡F«. jÉu, fh§»uá‹ rh®ghfgh®¥gdušyhj kªâÇkh®fns _t® ïUªj fhy¤âš jh‹ #ÞoÞ f£ámªj kªâÇfis fÉœ¡f Ka‰á brŒjJ. fhuzbk‹dbt‹whš, mªjkªâÇfË‹ îthfkhdJ gh®¥gdušyhjh® f£á¡F fZl¤ijc©lh¡F« v‹gJjh‹. jÉu, mªj gh®¥gdušyhj kªâÇ rigiafÉœ¤j gh®¥gdušyhjh® f£áahdJ xU gh®¥gdušyhj kªâÇiaxʤJ mªj Þjhd¤âš xU gh®¥gd kªâÇia it¤J MjǤJmj‰F v›Éj Mg¤J« neÇlhkš ï‹W« fh¥gh‰¿¡ bfh©Ljh‹tU»‹wJ. ïj‹ fhuzbk‹dbt‹whš ïªj¥go brŒahÉ£lhšgh®¥gdušyhjh® f£á¡F nghâa mDTy« »il¡fhJ v‹»‹wftiyjhnd xÊa, fd« nrJu¤âd« mŒaiu¡ fh¥gh‰whÉ£lhšgh®¥gdušyhjh® f£ána monahL mʪJ nghF« v‹»‹w ga«mšynt mšy. m‹¿í« br‹id murh§f îthf rigÆš bk«guhÆUªj âU.nf.ÓÅthrŒa§fh® fhy« br‹wJ« mªj Þjhd¤â‰F¤âUths®fŸ vÞ.ÓÅthrŒa§fhU«, r®.á.ã.uhkrhÄ mŒaU« r®.âahfuha® å£o‰F elªjâš r®.âahfuha®, r®.á.ã. mŒaiuna r®¡fhU¡Fágh®R brŒjh®. mªj¡ fhy¤âš, r®.âahfuha® bršth¡F m›tsîgykhÆUªJ« V‹ xU gh®¥gdiu ágh®R brŒjh® v‹whš, mªjfhy¤âš mJ xU gh®¥gdU¡F¡ bfhL¤J¤jh‹ Ôu nt©oa ÃiyÆšr®¡fh® ïUªjJjh‹. mnj ntiy kWgoí« fhÈahdJ« gh®¥gdušyhjh® f£á mã¥ãuha¤ij vâ®ghuhkny xU tUzh¢áukrhÞâÇ¡F¡ bfhL¡f¥gLthnd‹? mt® nfhã¤J nt©lh« v‹wãwFTl mªj ntiy gh®¥gdušyhjh® f£áia¤ njo¡ bfh©L tªJru© òFthnd‹? m‹¿í« mªj rka« gh®¥gdušyhjh® f£á¡Fm›tsî gyÄUªJ« fd« nrJu¤âdkh»a xU gh®¥gdU¡F kªâÇgjÉia bfhL¥ghnd‹? e«Äš MŸfŸ ïšiyah? mšyJ ahU«Mir¥glÉšiyah? vdnt, nk‰f©l ïªj elto¡iffisbašyh« ftŤJ¥ gh®¤jhš nkny brhšy¥g£l Ô®khd¤â‹ j¤Jt«v‹d? v‹gJ xU rhjhuz kÅjU¡F« És§fhkš nghfhJ. Éf,ïj‰fhf eh‹ V‹ ïªj¤ Ô®khd¤âš ï›tsî ftiy bfh©L Mnkhâ¤nj‹? eh‹ V‹ Ãiwnt‰w nt©L« v‹W« Mir¥g£nl‹? v‹W

Page 102: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9203Fo muR - 1929 (((((2))))) 202

bfh©l mã¥ãuha« ek¡F« eh‹ bfh©l mã¥ãuha« mt®fS¡F« e‹whŒ bjǪjJ«, ãwF filáahf ïUtU¡FŸS« V‰g£lKoî«, eLÃiyikÆš cŸs ahtU¡F« ïj‰FŸ kwªJ nghÆU¡fhJ.Vnjh rka rªj®¥g¤ âdhš ï«khâÇ el¡f KoªjJ v‹W«, ï›ÉjKoî V‰gl nt©oÆUªjbj‹W« c©ikia x¥ò¡bfh©L ïU¥gt®fis¥ g‰¿ v›Éj¤âY« ek¡F«, e«ik¥ g‰¿ mt®fS¡F«.fLfsî mã¥ãuha ngjK« V‰gl Ãaha« »ilahJ v‹gJ«; ï›Éj« xU r«gt« elªjjhfnt xUtU¡ bfhUt® kWgoí« Phgf¤â‰nf bfh©Ltu nt©oaâšiy v‹gJ« Kothd fhÇakhF«.Mdhš ïªj Éõa¤ij bghW¥g‰w áy®fŸ Míjkhf it¤J¡bfh©L TÈ¥ãurhu« brŒtjhf bjÇa tUtjhš ghku k¡fS¡Fïij És¡fhkš ïU¡f KoaÉšiy. Mjyhš, ïij ï›tsî öu«vG⤠Ôu nt©oÆUªjj‰F ehnd tUªJ»‹nw‹. k‰wgo eh‹ V‹bj‹ ïªâa ey cÇik¢ r§f¤â‰F xU jiytiu ÃaÄ¥gj‰F¥gâyhf fÄ£o ÃaÄ¡fnt©Lbk‹W Ô®khd« bfh©L tªnj‹v‹gj‰F cŸs fhuz¤ij ã‹dhš bjÇɤJ¡ bfhŸS»nw‹.

<.bt.uh<.bt.uh<.bt.uh<.bt.uh<.bt.uh

Fo muR Fo muR Fo muR Fo muR Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - - Jiz¤ jiya§f« - - Jiz¤ jiya§f« - - Jiz¤ jiya§f« - - Jiz¤ jiya§f« - 13.10.192913.10.192913.10.192913.10.192913.10.1929

g‰¿í« X£L¢ nrfǤjt®fŸ brŒÉ¤j¡ FH¥g§fshš V‰g£l¡FH¥g§fisí« És¡f rªj®¥g« bfhL¥gjhŒ th¡F¡ bfhL¤Jmj‰fhfnt fÄ£oia x¤â¥ngh£lt®. kWgoí« fÄ£o¡ TodJ«m¡FH¥g¤Jlndna X£L vL¤J É£lh®. ïitfŸ xUòwÄU¡f,ï¤Ô®khd Éõa¤âš vd¡F cŸ v©z« f‰ã¤J ãurhu« brŒjJ«v‹id ‘FU’ v‹W« ‘jiyt®’ v‹W« brhšÈ¡ bfh©oUªjt®fnsï›Éj¥ ãurhu¤âš gykhf <Lg£oUªjJ«, mâY« áyU¡FÔ®khd¤ij¥ g‰¿¡ ftiyna ïšyhkš vd¡F ÉnuhjkhŒ Ka‰ábrŒtij j§fS¡F xU bgÇa c‰rhfkhŒ¡ bfh©lJ« M»afhÇa§fŸ vdJ e«ã¡if¡F Énuhjkhd gyid¡ bfhL¡fne®ªJÉ£lJ. ïªj¤Ô®khd¤âš jÄœ Íšyh¡fŸ 13-š 10 Íšyh¡fŸvd¡F Énuhjkhf X£L brŒjJ«, mDTykhf X£L brŒj 3Íšyh¡fËš ïu©L Íšyh ekJ r«gªjÄšyhkš v⮡f£á¥ãurhu¤jhš X£L¢ brŒjJ«, xnu xU Íšyh mJî« nfhaK¤ö®Íšyh kh¤âu« vd¡F mDTykhŒ vdJ brhªj jh£r©a¤â‰fhfX£L brŒjJkhd elto¡ifia¥ gh®¡F« nghJ vd¡F¤ jÄœeh£ošcŸs bršth¡F v›tsî v‹gJ« vdJ “jiyik” Þjhd¤â‹nah¡»aij v›tsî v‹gJ« FUlD¡F« És§fhkš nghjhJ.nkY«, “Fâiu ÑnH ö¡»¥ ngh£lJ k£Lkšyhkš òij¥gj‰F¡FÊí« g¿¤jJ” v‹»w gHbkhÊnghš, ekJ Ô®khd¤ijí« ÉU¥g¤ijí« ï¡bfâah¡»aJkšyhkš “<.bt.uhkrhÄí«, f©z¥gU«kªâÇfSl‹ nr®ªJ bfh©L gh®¥gd®fis bj‹Åªâa eyîÇik¢r§f¤âš nr®¤J¡ bfhŸs bešÿ® kfh eh£oš Ka‰á brŒjh®fŸ.eh§fŸ xnu moahŒ mo¤J É£nlh«” v‹W« k‰W« áy f‰gidfis¡ bfh©L« â©iz¥ ãurhuK« brŒtâš áy® C¡fkhfïU¥gij¥ gh®¤jhš, mt®fis¥ g‰¿ xU òw« nto¡ifí« k‰bwhUòw« gÇjhgK« glnt©oÆU¡»‹wJ. VbdÅš f£áÆ‹ ey¤ij¤jÉu ntW vªj¡ fhÇa¤ij c¤njá¤J« gh®¥gd®fŸ r«gªj« ek¡Fnt©oaâšiy v‹W«, mjdhš vdJ brhªj¤â‰F v›tsî bfLâV‰gLtjhÆUªjhY« ek¡F« ftiy ïšiy v‹W« Ãid¤J¡bfh©oU¡F« eh‹, gh®¥gd®fis¤ bj‹Åªâa eycÇik¡ f£áÆšnr®¡f nt©Lbk‹W Ãid¤J É£lhš, f£áÆ‹ e‹ik Ôikfis¥g‰¿ ftiy ïšyhkš jkJ brhªj e‹ik Ôikia c¤njá¤njnr®¤J¡ bfhŸs nt©Lbk‹W fUâ¡ bfh©oU¡F« jiyt®fS«ã‹g‰Wgt®fS« bgU«gh‹ikahŒ cŸs f£áÆš mJ v¥goÃiwntwhkš nghF« v‹gJ gÇfhrkhÆU¥gJl‹, ï«Ka‰áÆšv›Éj« bt‰¿ milth®fŸ v‹gâš gÇjhgkhíÄU¡»‹wJ. ehD«âU.uh#‹ mt®fS« jÄœ Íšyh¡fËš rÛg¤âš R‰W¥ ãuahz«brŒj fhy¤âš x›bthU Íšyh¡fhu®fS« ï›Éõa¤âš mt®fŸ

Page 103: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9205Fo muR - 1929 (((((2))))) 204

brhštJ« ïšiy. m‹¿í« xU kÅj‹ kj« khWtjhš mtDilabrŒif¡F«, v©z¤â‰F« jFªj gy‹ milt⚠ɤâahrK©bl‹gij eh‹ x¥ò¡ bfhŸtâšiy. vªj kj¡fhudhÆUªjhY«jdJ brŒif¡F¤ jFªj gy‹ x‹whfntjh‹ ïU¡F«. ïªJthÆUªJgRit¡ bfh‹whš ght« v‹W« kf«kâadhÆUªJ gRit¡ bfh‹Wâ‹whš ghtÄšiy v‹W« kj¤â‹ fhuzkhf¡ fUJtJ _le«ã¡ifna xÊa ïu©LÉj mã¥ãuha¤âY« m®¤jnk ïšiy. cyf¤âšcŸs rfy kj§fS« _le«ã¡ifÆ‹ Ûnj f£l¥g£oU¡»‹wJ.Mifahš ghtò©Âa¤ijí« nkh£r euf¤ijí« MjhukhŒit¤J« eh‹ k»œ¢áailaÉšiy k‰bw‹dbt‹W nf£Õ®fnsahdhš ïªJ kj« v‹gâÈUªJ kj« kh¿djhf brhšy¥gL« 69-MââuhÉl®fS« ãwÉÆ‹ fhuzkhf mt®fS¡FŸs ïÊÉÈUªJÉLjiy milªjnjhL ghku¤j‹ikí« fh£LÄuh©o¤jdKkhdÄUf¥ ãuha¤âÈUªJ« m¿ahikÆÈUªJ« á¿J ÉLjiymilªjt®fshdh®fŸ v‹gj‰fhfnt k»œ¢áail»‹nw‹.

mjhtJ, nk‰f©l 69 ng®fS¡F« Ô©lhik v‹gJnghŒÉ£lJ. ïÅ xUt‹ mt®fis giwa‹, r¡»È, r©lhs‹ v‹WïÊthŒ¡ TwKoahJ. mt®fS« k‰wt®fis ‘rhÄ’ ‘rhÄ’ ‘ò¤â’v‹W T¥ã£L¡ bfh©L öu v£o Éf nt©oaâšiy. k‰wkÅj®fË‹ fhÈš ÉGªJ F«ãl nt©oaâšiy. Ciu É£LbtËÆš Fo ïU¡f nt©oaâšiy. FË¡f¤ j©ÙÇšyhkš Fo¡fj©ÙÇšyhkš â©lhl nt©oaâšiy. t©zh‹ ehÉj‹ ïšyhkšmG¡F¤ JÂílD« fuo nghš kÆ® ts®¤J¡ bfh©L«gh®¥gt®fS¡F má§fkhf¤ njh‹W«go thH nt©oaâšiy. ïÅvªj bghJ bjUÉY« el¡fyh«; vªj ntiy¡F« nghfyh«; ahUlD«ngh£o nghlyh«; muáaÈš rkg§F bgwyh«; kjr«gªjkhfî« ïÅmt®fŸ j§fŸ nfhÆY¡FŸ nghf¤ jhuhs cÇik c©L; ntj« go¡fcÇikí©L.

ï›tsití« Él, ïÅ mt® fšiyí«, br«igí«, Tiliaí«, Kw¤ijí«; És¡Fkh‰iwí« flîŸ v‹W tz§fnt©oaâšiy.

k‰W«, mt®fŸ ghLg£L¢ r«ghâ¤j á¿J gz¤ijí« flîS¡bf‹W«, fšY¡bf‹W« fUkhâ¡bf‹W« bryî brŒant©oaâšiy. vdnt, ït®fŸ bghUshjhu¡ fZl¤âY« m¿î ts®¢á¤jilÆY« r_f ïÊÉY« RakÇahij¡ FiwÉY«, muáaš g§FFiwÉÈUªJ xUthW ÉLjiy milªJÉ£lh®fŸ v‹gJ ngh‹witfis Ãid¡F«nghJ k»œ¢áailahkÈU¡f KoaÉšiy.VbdÅš, Ô©lhik beU§fhik, gh®¡fhik, ngrhik Kjyh»a r»¡f

<nuhL c©ik ehLnth® r§f«kj« khWjš ruÞtâ ói#

jiytut®fns! rnfhju®fns! ï‹W _‹W Éõa§fis¥ g‰¿ngr eh‹ jiytuhš f£lis ïl¥g£oU¡»‹nw‹. x‹W Óiya«g£oÆš 69 ng®fŸ kf«kâauhdJ, ïu©L ruÞtâ ói#, _‹Wbešÿ® kfhehL.

KjyhtJ Éõakh»a MââuhÉl®fŸ kj« kh¿ kf«kâauhdÉõa¤ij¥ g‰¿ áy th®¤ijfŸ brhšy ÉU«ò»‹nw‹.

KjÈš kj r«gªjkhd v‹Dila mã¥ãuha« v‹dbt‹whš,vªj kjkhdhY« mj‹ bfhŸiffŸ v›tsî khWg£l mã¥ãuhaKilaitahdhY« m« kjK« bfhŸiffS« kÅjDila ï›îyfthœ¡if¡F mtDila ãu¤âa£r mDgt¤â‰fhf tF¡f¥g£lbfhŸiffSilaitfŸ v‹whš mij¥g‰¿ nahá¡f eh‹ v¥nghJ«jahuhÆU¡»‹nw‹. m¥go¡»‹¿ kjK« mj‹ bfhŸiffS« “nkšnyhf¤ânyh” mšyJ “Ñœ nyhf¤ânyh” mšyJ br¤j ãwF “N£Rk”rßu¤Jlndnah mDgÉ¡F« mDgt¤â‰fhfnt V‰gL¤j¥g£lJv‹whš, mJ v¥go¥g£l kjkhdhY« ah® brŒjjhdhY« mj‰Fv‹d Mjhu« brhšYtjhdhY« mjdhš v‹d ÉistjhdhY«eh‹ mij¡ fod neu« Tl¤ âU«ã¥ gh®¡fkh£nl‹. ïJ Éõa¤âšv‹id¥ g‰¿ ah® v¥go Ãid¤J¡ bfh©lhY« vd¡F mij¥ g‰¿ftiyÆšiy, VbdÅš ïªj¥go Ãid¥gj‰F vd¡F¥ óuzRjªâu« ïU¡»‹wJ v‹W Ãid¤âU»nw‹. mnjhL vªjnyhf¤âyhdhY« ïªj cyfthœ¡if mDgt¤â‰F Égßjkhd gy‹ïU¡f Koahbj‹W§ fUJ»‹nw‹. ïij mDrǤnj jh‹ï›thu¤âš Óiya«g£oÆš 69 ng®fŸ kfkâauhd Éõa¤ij¥ g‰¿vdJ k»œ¢áia bjÇÉ¡f áy th®¤ijfŸ ngr¥ ngh»‹nw‹,rnfhju®fns! 69 MââuhÉl®fŸ kf«kâa®fsh» É£ljhš mt®fSila ght§fbsšyh« k‹Å¡f¥g£L É£lbj‹nwh, mt®fS¡F“nkh£rnyhf«” T¥ãL« öu¤â‰F tªJÉ£lbj‹nwh “flînshLfyªJÉ£lh®fŸ” v‹nwh fUâ eh‹ k»œ¢á milaÉšiy.ïitfis eh‹ V‰W¡ bfhŸStJ« ïšiy. k‰wt®fŸ e«ò«go

Page 104: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9207Fo muR - 1929 (((((2))))) 206

<nuhL njtÞjhd¤âš rfy ïªJ¡fS¡F« nfhÆš EiHîÔ®khd« Ãiwnt‰w¥g£lâ‹ ngÇš áy nkš #hâ¡fhu®fŸ v‹gt®fS«, btŸis¡fhu mâfhÇfS« gh®¥gd mâfhÇfS« bfh©lkhâÇahdJ vd¡F¤ Ô©l¥glhj k¡fS¡F rk¤Jt« bfhL¥gj‰FmtrukhŒ ïijÉl ntW tÊÆšiy v‹»‹w Koî V‰gL¤j¢brŒJÉ£lJ. ekJ eh£oš #hâ ɤâahr« xÊaî« rk¤Jt«V‰glî« btŸis¡fhu®fS« áw¥ghf ghâÇkh®fS« Ryg¤âšr«kâ¡fkh£lh®fŸ.

Mifahš Ô©lhik KjÈa bfhLik xÊa nt©L« v‹»‹wfU¤JŸst®fS¡F« x‰Wikia vâ®gh®¡F« fU¤J cŸst®fS¡F« k¡fS¡F RakÇahij cz®¢áia C£l nt©L« v‹D« fU¤JcŸst®fS¡F« ekJ eh£oš ï¥nghJ cŸs K¡»a ntiy KjÈšÔ©l¥glhjt®fŸ kf«kâahuhtij MnBãahâU¥gnjahF«v‹gJ vdJ jhœikahdJ« f©ÂakhdJkhd mã¥ãuha«. Éf,áy® kf«kâa kj« Ku£L¢ Rght¤ij c©lh¡F»‹wJ v‹W vd¡FvGâ ÆU¡»wh®fŸ. mJ thÞjtkhdhš Ô©l¥glhjt®fS¡Fmt®fsJ Ô©lhik xÊa kfkâa kj¤ij ágh®R brŒtj‰F mJntxU ešy fhuz« v‹W fUJ»nw‹.

ï¥bghGJ ekJ Ô©l¥glhjt®fŸ j§fŸ Ô©lhik ÃiyÉF«go jh§fshfnt msî¡F Û¿ xL§F»wh®fŸ. fhÈš ÉGªJF«ãL»wh®fŸ. mo¡f mo¡f XL»wh®fŸ. Ñœ¥goant j§fisflîŸ ãw¥ã¤âU¥gjhŒ fUJ»wh®fŸ; v›tsî â£odhY«nuhõ¥gLtnj ïšiy; nfhã¥gnjÆšiy; “Ku£L Rght« ïšyhjïªJkj«” ït®fis ï¥go¢ brŒJÉ£ljhš j§fis¥ ãw®ïÊîgL¤JtJ j§fS¡F¤ bjÇtâšiy.

Mjyhš, kf«kâa kj« Ku£L Rght¤ij c©lh¡FtJc©ikahdhš mâš nr®ªj ït®fŸ ïÅnkyhtJ ï›tsî jhœikahf elªJ bfhŸs kh£lh®fŸ mšyth? k‰wt®fS« mt®fsJKu£L Rght¤ij¡ f©L gaªJ kÇahijahŒ elªJ bfhŸs ïlnk‰gL« mšyth? m‹¿í«, kf«kâa®fis¥ g‰¿ ïªJ kj¤â‹ rh®ghŒïªJ¡fŸ Ãid¤J¡ bfh©oUªjbj‹dbt‹whš, JU¡»a®Äny¢rbu‹W« Ä¡f jhœªjt®fŸ v‹W« fUâ¡ bfh©oUªjh®fŸ.mj‰F MjhukhŒ ï¥nghJ« ïªJ rhÞâuK« Ãf©L« ïU¡»wJ.Mdhš, Ô©l¥glhjt®fis¥ nghynt kf«kâa®fS« xL§»ïUªâU¥gh®fshdhš ïªâahÉš ïªâa Ô©l¥glhjh® 6 nfhoí«,kf«kâa® Ô©l¥glhjh® 8 nfhoí« v‹W brhšy nt©oajhŒ ïUªâU¡F«. ï¥nghJ mªj Ãiy kh¿ÆU¥gj‰F kf«kâa®fË‹ Ku£LRght« v‹W brhšy¡ TlhjhdhY«, xL§f Koahj, jhœikiaí«

Koahj bfhLikfŸ Kjyhtjhf kj¤â‹ nguhš, ntj rhÞâu§fË‹nguhš, flîŸfË‹ nguhš cŸsitfŸ všyh« monahL Ú§fnt©L« v‹»‹w ÔÉu Mirna ï«khâÇ Ãid¡f¢ brŒ»‹wJ.ï«khâÇ Rkh® MÆu« tUõ§fshf Ãid¤J¡fhÇa¤âš elªjbgÇat®fŸjh‹ ï‹iwa âd« ïªâahÉš 8 nfho kfkâa®fshfî«xU nfho »¿Þjt®fshfî« ïU¡»‹wh®fŸ. ïšyhÉ£lhšïªâahÉš ï›tsî kf«kâa®fS« »¿Þjt®fS« v§»UªJtªjh®fŸ? ïªj v©Â¡ifia gh®¤J gaªnj ehD« âUths®fŸ,j§fbgUkhŸ, <Þtu‹, khÇa¥g‹ KjÈat®fS« nfha«ò¤ö®b#ÆÈÈU¡F« nghnj b#ÆÈš ïUªJ ÉLjiyahdJ«Ô©lhikia monahL xʤJ ÉLtJl‹ ïªJ kj¤âÈUªJ»¿Þjt kj¤â‰F¥ nghdt®fis všyh« âU«gî« ïªJ¡fsh¡F«Ka‰áÆš ntiy brŒtJ v‹W Koîf£o¡ bfh©L tªnjh«.

eh§fŸ btËtªjJ« âU.fhªâ ifJ brŒa¥g£L áiwbr‹WÉ£ljhš ïªj rka¤âš x¤JiHahik É£L¥ nghf¡ TlhJ v‹Wáy gh®¥gd¤ “jiyt®fŸ” nf£L¡ bfh©ljhš kWgoí« fh§»uÞntiyia brŒnjh«. ãwF “FUFy elto¡ifiaí« mJ r«gªjkhfgh®¥gd¤ jiyt®fŸ kd¥gh‹ikiaí« mt®fsJ cŸ v©z¤ijí« bjǪj ãwF “ïªJ” kjnk monahL mÊ¡f¥glnt©L«v‹»‹w Koî¡F tªJÉl ne®ªjJ. mj‹ ngÇš ïªJ kj¤ijÉ£lhY« ãwF j§fS¡F VjhtJ xU kj« ïUªJjh‹ Ôu nt©Lbk‹W fUJ« k¡fS¡F¡ »¿ÞJt kj¤ij ágh®R brŒayhkh?kf«kâa kj¤ij¢ ágh®R brŒayhkh v‹W fUâ nahá¤J gh®¤nj‹.filáahf »¿Þjt kjK« ekJ eh£oš eh‹ gh®¤jtiu mJî«k‰bwhU gh®¥gÜa kjkhfnt fhz¥g£lJ. »¿ÞJt kj¥ ãurhu¤â‹fU¤bjšyh« muáaš Éõa¤ij mo¥gilahfî«, mªju§f y£áakhfî« bfh©L brŒa¥gL»‹wnj xÊa k¡fŸ rk¤Jt¤ijnahx‰Wikianah bfh©ljhf¤ bjÇaÉšiy v‹»‹w KoɉFtunt©oajhƉW. v¥goba‹whš ï‹iwa âdK« »¿ÞJtkj¤âš, ‘gw¡ »¿Þjt‹’, ‘r¡»È¡ »¿Þjt‹’, ‘ntshs¡ »¿Þjt‹,‘cilah® »¿Þjt‹’, ‘ehíL »¿Þjt‹’, ‘ehlh® »¿Þjt‹’,‘gh®¥gd¡ »¿Þjt‹’ v‹»‹w ghFghLfS« FoÆU¥ò trâɤâahr§fS« r®¢R KjÈa ãuh®¤jid ïl§fŸ ɤâahr«fhz¥gLtij¥ gh®¤jhš e‹whŒ bjÇatU«. Mifahš kf«kâakj¤ij jGîtâdhš jh‹ Ô©lhjt®fS¡F ïJrka« Ó¡»u¤âšclndna r_f rk¤Jt¤ij mË¡f Koí« v‹W fUJ»nw‹. ïªjÃiy ek¡F V‰glhkš ïU¡f nt©L« v‹gj‰fhf eh‹ v›tsnthghLg£L gh®¤nj‹.

Page 105: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9209Fo muR - 1929 (((((2))))) 208

ÉjthÉthf«, fšahzu¤J, bg©fŸ go¥ò, brh¤JÇik M»aitfŸbg©fS¡F mªj kj¤âš ïU¥gjhš nfhõh xU rka« ïUªjhY«mªj fZl¤ij Él gy g§F nkšg£l mâf yhgÄU¡»‹wJ v‹W«,m‹¿í«, JU¡»ia¥ nghY« M¥fhÅÞjhd¤ij¥ nghY« ï§F«rÛg¤âš Ó®âU¤j« V‰glyh« v‹»‹w e«ã¡if ïU¡»‹wbj‹W«brh‹dh®. funfhõ¤âÅilna Ô®khd« Ãiwnt¿aJ.

ruÞtâ óirruÞtâ óirruÞtâ óirruÞtâ óirruÞtâ óir

ruÞtâ ói# v‹gJ xU m®¤jk‰w ói#, fšÉiaí«,bjhÊiyí«, xU bg© bjŒtkh¡» mj‰F ruÞtâ v‹W bga®bfhL¤J mij ói# brŒjhš fšÉ tU«, ɤij tU« v‹W« brhšÈe«ik ekJ gh®¥gd®fŸ Vkh‰¿ fšÉ f‰f brhªj Ka‰á ïšyhkšrhÄiana e«ã¡bfh©L ïU¡F«go brŒJÉ£L eh« mªj rhÄói#Æ‹ nguhš bfhL¡F« gz¤ij¡ bfh©nl mt®fŸ go¤J¥bgÇa go¥ghËfsh»¡ bfh©L e«ik go¥ò tuKoah k¡FfŸ v‹WbrhšÈ¡ bfh©L ïU¡»wh®fŸ. KjyhtJ ruÞtâ v‹D« rhÄÆ‹brhªj nah¡»aijia ftŤjhš mJ gh®¥gd®fŸ òuhz¡fijfË‹gona Ä¡f MghrkhdjhF«. mjhtJ ruÞtâ v‹»w xUbg© ãu«kDila rßu¤âš ïUªJ c©lh¡f¥g£l ãwF mtSilamHif¡ f©L mªj ãu«kdhnyna nkh»¡f¥g£L mtis¥ òzumiH¡ifÆš, mtŸ ãu«kid¤ jf¥g‹ v‹W fUâ, mj‰Fcl‹glhkš bg©kh‹ cU vL¤J Xlî«, ãuk‹ jhD« xU M©kh‹ cUbtL¤J mtis¥ ã‹ bjhl®ªJ Xlî«, át‹ ntlcUbtL¤J M© khid¡ bfhšyî«, ãwF ruÞtâ mGJ átãuhdhš kWgoí« cÆ®¥ã¡f¢ brŒJ, ãu«kD¡F kidÉahf r«kâ¤jjhf ruÞtâ c‰gt¡ fij brhšY»wJ. mjhtJ j‹id¥ bg‰bwL¤jj‹ jf¥gidna kzªJ bfh©ltŸ v‹W M»wJ. k‰bwhU Éj¤âšãu«khî¡F ng¤â v‹W brhšy¥gL»‹wJ. mjhtJ, ãu«kh xUfhy¤âš C®táÆ‹ ÛJ Mir¥g£lnghJ btËahd ïªâÇa¤ijxU Fl¤âš É£Lit¡f m¡Fl¤âÈUªJ mf¤âa‹ btËahfm›tf¤âa‹ ruÞtâia¥ bg‰wh‹ v‹W brhšy¥gL»‹wJ. ïjdhšãu«kD¡F ruÞtâ kf‹ tƉW ng¤â M»whŸ. vdnt ruÞtâÆ‹ãw¥ò« ts®¥ò« elto¡ifí« ³ gh®¥gd¥ òuhz¥go bk¤jMghrK« xG¡f <dKkhdjhF«.

Éf, ïªj nah¡»aijíila m«khis vj‰fhf k¡fŸ óirbrŒ»wh®fŸ v‹gJ ïijÉl Äfî« nto¡ifahd ÉõakhF«.mjhtJ ruÞtâ ɤij¡F mâgâahd bjŒtkhjyhš ɤijÆ‹ga‹ bjhÊby‹W«, bjhÊY¡F MjhukhdJ Míj§fŸ v‹W« fUâ¡

ïÊití« x¥ò¡ bfhŸs ïZlÄšyhj ijÇa Rght« v‹whtJbrhšÈahf nt©L«. mªj Rght« ï¥nghJŸs Ô©l¥glhjt®fŸv‹gt®fS¡F tªJÉ£lhš Tl¥ nghJkhdJ v‹W«, kj« khwnt©oa mtáaÄšiy v‹W« brhšyyh«. Mdhš mt®fŸïªJ¡fshf ïU¡F« tiu Ryg¤âš mt®fS¡F mªj Rght« tuhJv‹gnjhL nkš tF¥ò¡fhu®fŸ v‹gt®fŸ Ryg¤âš tu Élkh£lh®fŸ v‹nw brhšYnt‹.

Mifahš ïªJ r_f¤âš c©ikahd rk¤JtK« x‰Wikí«V‰gL« tiu Ô©l¥glhjt®fŸ F«gš F«gyhŒ kf«kâa® MtijjÉu ntW kh®¡fÄšiyahjyhš eh« mij MnBã¡f Koahjt®fshŒ ïU¡»‹nwh«. jÉuî«, kj¤âÅl¤ânyh, ïªJ r_f¤âÅl¤ânyh ftiyíŸst®fS¡F ïjdhš VjhtJ r§fl« ïU¥gjhÆUªjhš mt®fŸ jhuhskhŒ btË¡»s«ã tªJ Ô©l¥glhjk¡fS¡»U¡F« bfhLikiaí« ïÊití« Ú¡f K‹ tu£L«:mt®fnshL« v¥nghJ« x¤JiH¡f¤ jahuhÆU¡»nw‹. k‰wgo å©nrh«ng¿ Phd« ngá¡ bfh©oU¥gjdhš, ïÅ ahbjhU e‹ikí«mila KoahJ. mªj¡ fhy« kiyna¿É£lJ. Mjyhš ‘c©ikehLnth® r§f¤’â‹ ï‹iwa T£lkhdJ Óiya«g£oÆš ïªJ¡fËšca®ªj tF¥gh® v‹gt®fË‹ bfhLikia¢ r»¡f kh£lhkš,kf«kâa kj¤ij jGÉdâ‹ _y« j§fŸ ïÊÉÈUªJ Éy»a 69MââuhÉl®fis kdkhu¥ ghuh£L»‹wJ v‹»‹w Ô®khd¤ij eh‹ãnunuã¡»‹nw‹.

ãwF âUkâ. ïy£RÄ m«khŸ mt®fŸ kfkâa kj¤âšbg©fS¡F cŸs bgUikiaí« Rjªâu¤ijí« vL¤J¢ brhšÈMnkhâ¤jh®fŸ. k¤âÆš xUt® kf«kâa kj¤âš cŸs nfhõhKiwia¥ g‰¿ c§fŸ mã¥ãuha« v‹d v‹W xU Ó£L vGâmD¥ãdh®fŸ. mj‰F âU.<.bt. uhkrhÄ jh‹ gâš mË¥gjhf K‹tªJ “nfhõh Kiwia jh‹ x¥ò¡ bfhŸStâšiy v‹W« áy go¤jkf«kâa fdth‹fŸ nfhõh Kiw FuhÅš ïšiy v‹W brh‹dh®fŸ v‹W«, jh‹ ï§F Fuhid¥ g‰¿ xU th®¤ijí« ngrtuÉšiyv‹W«, jd¡F mij¥ g‰¿ bjÇahJ v‹W«, ïªj eh£oš nfhõhïšyhj kf«kâa bg©fŸ mnef® ïU¡»wh®fŸ v‹W«,kiyahs¤âš 100-¡F 75 kf«kâa bg©fS¡F nfhõh ïšiy v‹W«,jŠir, âU¢á, âUbešntÈ, uhkehjòu« ïªj g¡f§fËš fhLfËšntiy brŒtij¥ gh®¤jjhfî« jd¡F¤ bjǪjtiu nfhõh xUmªjÞjhf fUj¥gL»‹wnj jÉu KGJ« kj¡ f£lisahf¡fUJtjhf¢ brhšy KoahJ v‹W«, ï¥bghGJ mªj kj¤âš nr®ªjbg©fŸ nfhõhthÆšyhÉ£lhš jŸËÉl kh£lh®fŸ v‹W«,

Page 106: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9211Fo muR - 1929 (((((2))))) 210

x‹gJ ngnu go¤âU¡»wh®fŸ.

ïj‹ fhuz« v‹d?

eh« brŒí« óirfis ruÞtâ bjŒt« m§ÑfÇ¡f Éšiyah?mšyJ ruÞtâ bjŒt¤â‰F« ïªj Éõa§fS¡F« x‹W« r«gªjÄšiyah? mšyJ ruÞtâ v‹»‹w xU bjŒtnk bghŒf‰gidah?v‹gitah»a ï«_‹¿š xU fhuzkhf¤jh‹ ïU¡fnt©L«.

v‹id¥ bghW¤jtiuÆš ïitfŸ R¤j K£lhŸjdkhdbfhŸif v‹gnj vdJ mã¥ãuha«.

btŸis¡fhu njr¤âš ruÞtâ v‹»‹w ng¢nrh fšÉ bjŒt«v‹»‹w v©znkh R¤jkhŒ »ilahJ.

m‹¿í« eh« fh»j¤ijí« vG¤ijí« ruÞtâahŒ¡ fUâ¤bjh£L f©Âš x¤â¡ bfh©L«, ek¡F¡ fšÉ ïšiy. MdhšbtŸis¡fhu‹ ky cghij¡F¥ nghdhš ruÞtâia¡ bfh©nl ky«Jil¤J«, mt®fËš ü‰W¡F üW M©fS« ü‰W¡F mWgJbg©fS« go¤âU¡»wh®fŸ. c©ikÆnyna ruÞtâ v‹w xUbjŒtÄU¡Fkhdhš óir brŒgt®fis j‰F¿fshfî« j‹id¡bfh©L ky« Jil¥gt®fis mghu r¡â thŒªj m¿thËfshfî«.fšÉ th‹fshfî« brŒíkh v‹gij jaî brŒJ nahá¤J¥ ghU§fŸ.

c©ikÆnyna í¤j Míj«, if¤ bjhÊš Míj«, ÉahghuMíj« M»aitfŸ c©ikÆnyna ruÞtâ v‹D« bjŒtm«rkhÆU¡Fkhdhš mij óir brŒí« ïªj ehL moik¥g£L«bjhÊy‰W« Éahghuk‰W«, fZl¥g£L¡ bfh©oU¡fî«, ruÞtâiafdÉY« fUjhjJ« ruÞtâ óir brŒ»‹wt®fis¥ gh®¤JK£lhŸfŸ, m¿ÉÈfŸ, fh£LÄuh©ofŸ v‹W brhšÈ¡ bfh©oU¡F« ehL Rjªâu¤JlD«, ÉahghÇfŸ murhøílD« bjhÊyhs®Mâ¡f¤JlD« ïU¡f Koíkh v‹gijí« nahá¤J¥ ghU§fŸ. ïªjói#Æ‹ _y« ekJ K£lhŸjd« v›tsî btËah»‹wJ ghU§fŸ.

uh#h¡fŸ bfhYÉU¥gJ, bgh«ikfŸ bfhYÉU¥gJ, rhÄfŸbfhYÉU¥gJ. ïj‰fhf #d§fŸ gz« bryî brŒtJ, neu« bryîbrŒtJ, m¿î bryî brŒtJ, g¤J y£r¡fz¡fhd %ghŒfS¡Fbgh«ikfŸ rªjd«, F§Fk«, f‰óu«, rh«ãuh fliy bghÇ R©lštil nksth¤âa« thiH¡ f«g«, gh®¥gd®fS¡F j£riz, rkhuhjid, C®É£L C®nghf uÆš rh®#& M»a ïitfŸ v›tsî bryth»‹wJ v‹gij v©Â¥ghU§fŸ. ïitfŸ všyh« ah® å£L¥ gz«?njr¤â‹ brštkšyth v‹W jh‹ nfœ¡»‹nw‹. xU tUõ¤âš ïªjxU ói#Æš ïªj eh£oš brythF« gzK« neuK« v¤jid nfho

bfh©L, ruÞtâ ói# v‹W«, Míj ói# v‹W« xU ehis¡F¿¤J¡ bfh©L mªj ehis ÉLKiwah¡» òÞjf§fisí«Míj§fisí« it¤J óir brŒ»wh®fŸ. ïªj¥ óirÆš mur‹jdJ Míj§fisí«, ÉahghÇ jdJ fz¡F¥ ò¤jf§fŸ, âuhR,go¡fš, msî ku¡fhšgo, cH¡F, bg£o KjÈaitfisí« bjhÊyhËfŸ j§fŸ bjhÊš Míj§fisí« ïaªâu¢ rhiy¡fhu®fŸïaªâu§fisí«, khzh¡f®fŸ ò¤jf§fisí«, FHªijfŸ bgh«ikfisí«, jháfŸ j§fŸ uÉ¡iffisí«, Óiyfisí«, eiffisí«,th¤âa¡fhu®fŸ th¤âa¡fUÉfisí« k‰W« ïJnghynt x›bthUt®fS« mtut®fŸ y£áa¤â‰F Mjhukhf it¤âU¡F« rhkh‹fis it¤J ói# brŒ»‹wh®fŸ. ïjdhš mªj âd¤âš bjhÊš ËWmjdhš tU« tU«gofS« nghŒ ói# xŒî KjÈa Ml«gu§fS¡fhf j§fŸ ifÆš ïU¡F« gz¤âY« xU ghf¤ij bryîbrŒJ« nghuhÉ£lhš fl‹ th§»í« bryî brŒtijÉl ahbjhUe‹ikí« V‰gLtjhf brhšYtj‰nf ïšyhkš ïU¡»‹wJ. Míj¤ij it¤J óir brŒJ tªj tU»‹w mur®fŸ všyh« ï‹iwaâd« ekJ eh£oš Míj¤ij it¤J ói# brŒahj btŸis¡fhumurDila J¥gh¡» KidÆš k©o ngh£L ryh« brŒJ bfh©LïÞng£ uh#h¡fshf ïUªJ tU»‹wh®fns xÊa xU murdhtJruÞtâ ói#, Míj ói# M»a ói#Æ‹ gy¤jhš j‹ fhyhš jh‹ijÇakhŒ Égt®fis fhnzh«.

ruÞtâ ói# brŒí« ÉahghÇfËš xU ÉahghÇahtJruÞtâ¡F gaªJ bghŒfz¡F vGjhknyh, j¥ò Ãiw ÃU¡fhknyhFiw msî ms¡fhknyh ïU¡»wh®fŸ v‹W brhšy KoahJ.mJnghynt if¤bjhÊyhËfS« j§fŸ Míj§fËl¤âš btFg¡âahŒ mitfis¡ fGÉ Éóâ rªjd« F§Fk¥ bgh£LKjÈaitfŸ ngh£L ÉGªJ F«ãLth®fns jÉu xUtuhtJ ehzakhŒ elªJ bfhŸ»‹wh®fŸ v‹whtJ mšyJ mt®fS¡F¤ jhuhskhŒbjhÊš »il¡»‹wJ v‹whtJ brhšYtj‰F ïšyhkny ïU¡»‹wh®fŸ. mJnghynt òÞjf§fisí« bg‹áiyí« »Êªj fh»j¡F¥igfisí« rªjd¥ bgh£L¥ ngh£L óir brŒ»‹wh®fnsmšyhkš fhnyh ifnah g£LÉ£lhš bjh£L¡ f©Âš x¤â¡ F«ãL»‹wh®fns mšyhkš ekJ eh£oš go¤j k¡fŸ 100¡F 5 ng®fS¡FŸshfnt ïUªJ tU»‹wh®fŸ. ï›tsî Míj ói# brŒJ«,ruÞtâ ói# brŒJ« ï›tsî Éuj§fŸ ïUªJ«, ekJ mur®fŸmoikfshf ïU¡»‹wh®fŸ. ekJ ÉahghÇfŸ eZlkilªJ bfh©LtU»wh®fŸ. ekJ bjhÊyhs®fŸ bjhÊÈšyhkš ãiH¥ig¡ fUântW eh£o‰F Fongh»‹wh®fŸ. ekJ k¡fŸ ü‰W¡F IªJ ngnugo¤âU¡»wh®fŸ. ruÞtâÆ‹ #hâia¢ nr®ªj bg©fŸ MÆu¤â‰F

Page 107: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9213Fo muR - 1929 (((((2))))) 212

ãogLtJ« btªjJ« ntfhjJkhd nrh‰iw â‹gJ« k‰W« gynrh«ng¿fS¡F« nkf Éahâfhu®fS¡F« ntf it¤njh Éiy¡Fth§»nah nghLtJ« ÉwF f£ilÆY« nt®fËY« brŒj kukÂkhiyfis th§» fG¤âš ngh£L¡ bfhŸtJ«. kiy¡fhŒ¢rnyhLkiyiaÉ£L ïw§» tUtJ« å£L¡F tªJ knfÞtuóir “ãuhkzrkh®¤jid” brŒtJ« jÉu k‰wgo ïitfshš VjhtJ brŒjtD¡nfh, Tl¥nghd k¡fS¡nfh, eh£L¡nfh, xG¡f¤â‰nfh, kj¤â‰nfh fLfsî e‹ik c©lhF»‹wjh v‹W nf£»‹nw‹.

âU¥gâ¡F nghŒ tªj ãwfhtJ ahuhtJ j§fŸ J®¡Fz§fisnah bf£l brŒiffisnah É£LÉ£ljhfthtJ mšyJâU¥gâ ah¤âiuahdJ ï«khâÇ Fz§fis ÉL«go brŒjjhfthtJ e«Äš ahuhtJ gh®¤âU¡»‹nwhkh v‹W nf£gJl‹ ï«khâÇm¿ådkhd fhÇa¤â‰fhf ekJ eh£oš tUõ¤â‰F v¤jid nfho%ghŒ bryth»‹wJ v‹gij vªj¥ bghUshjhu ïªâa njÓaÃòzuhtJ fz¡F¥ ngh£lh®fsh v‹W nf£»‹nw‹.

ÔghtËÔghtËÔghtËÔghtËÔghtË

ïÅ mL¤j khj« ÔghtË g©oif v‹W fZlK« eZlK«bfhL¡f¤j¡f g©oifbah‹W tu¥ngh»‹wJ. mâY« VjhtJ,m¿îilik c©lh v‹W nf£»‹nw‹. ÔghtË g©oifÆ‹fijí« Ä¡f MghrkhdJ«, ïÊthdJ«, fh£LÄuh©o¤jdkhdJkhF«, mjhtJ ÉZQ v‹D« flîŸ g‹¿ cU¡bfh©L óÄia¥òz®ªjj‹ _y« bgw¥g£ltdhd eufhNu‹ v‹gt‹ tUzDilaFilia¥ãL§»¡ bfh©ljhš ÉZQ flîŸ »UZzhtjhu¤âšbfh‹whuh«. mªj âd¤ij¡ bfh©lhLtj‰F m¿F¿ahf ÔghtËg©oif bfh©lhLtjh«.

rnfhjÇ rnfhju®fns! ïâš VjhtJ ò¤ânah kÅj¤ j‹iknahïU¡»‹wjh v‹W ghU§fŸ. ÉZQ v‹D« flîŸ óÄia òzUtJv‹whš v‹d v‹whtJ, mJ v¥go v‹whtJ, eufhNu‹ v‹whšv‹d? tUz‹ v‹whš v‹d? tUz‹ Fil v‹whš v‹d?v‹gjhtJ, m¥go x‹W ïU¡f Koíkh v‹whtJ, ïitfŸc©ikah? v‹whtJ fU⥠ghU§fŸ! ï¥go bghŒahdJ«m®¤jk‰wJkhd g©oifÆdhš v›tsî fZl«? v›tsî %gheZl«? v›tsî fl‹? v›tsî kdÞjhg«? v›tsî ãuahz¢bryî? v‹gitfis xU á¿JTl ekJ k¡fŸ ftÅ¥gâšiyna!m¥g©oifia c¤njá¤J x›bthUtU« jdJ nah¡»aij¡F«njit¡F« nk‰g£l gz« bryî brŒJ, J th§f Mir¥gL»wh‹;

fl‹ v‹whš t£o mšyJ x‹W¡F x‹wiu g§F »iua«

%ghŒ bgWkhdJ v‹W fz¡F¥ gh®¤jhš k‰w g©oif, c‰rt«,ò©Âaâd«, m®¤jk‰w rl§F v‹gitfË‹ _y« brythF«bjhif Ryg¤âš És§»ÉL«. ïij vªj bghUshjhu ïªâa njáaÃòz®fS« fz¡F¥ gh®¥gnj ïšiy.

òu£lhá rÅ¡»Hikòu£lhá rÅ¡»Hikòu£lhá rÅ¡»Hikòu£lhá rÅ¡»Hikòu£lhá rÅ¡»Hik

ïÅ mL¤jh‰nghš tU« òu£lhá rÅ¡»Hik c‰rt§fS«,âU¥gâ KjÈa ü‰W¡fz¡fhd rÅ¡»Hik¥ bgUkhŸfŸ cŸsC®fË‹ c‰rt§fS«, rÅ¡»Hik ão¥gj‹ _y« mtut®fŸå£oš VuhskhŒ rik¤J¡bfh©L nrh«ng¿fisí« mnah¡»a®fisí« bkd¡f£L¤ njo¥ ão¤J tªJ mt®fS¡F tÆW Ãiwaî«ngh£L k‰W« _£il f£o¡ bfh©L« nghf¡Toa msî nkšbfh©L« ngh£L fŠrhî¡nfh fŸS¡nfh Njhlnth ifÆš gzK«bfhL¤J, ï›tsî« nghuhkš mªj ehbsšyh« g£oÅ »lªJ mªjnrh«ng¿fË‹ fhÈY« ÉGªJ khiy 3 k 4 k RkhU¡F rh¥ãL«g©oifÆnyh Éuj¤ânyh fLfsî m¿î ïU¡»‹wjh v‹Wnfœ¡»‹nw‹. òu£lhá rÅ¡»Hik tªjhš v¤jid ng®fŸj§fS¡F« g£il ehk« ngh£L¡ bfh©L brh«ò¡F« ehk¤ijFiH¤J ngh£L¡ bfh©L, Jsáia muË¥óití« mªj brh«ò¡FR¤â¡ bfh©L “bt§»lhrygâ nfhɪjh” v‹W« “ehuhazhnfhɪjh” v‹W« T¥ghL ngh£L mÇánah fhnrh th§»¡ bfh©Lnghtâš VjhtJ gyD©lh v‹Wjh‹ nf£»‹nw‹.

k‰W« âU¥gâ¡F¥ ngh»nw‹ v‹W brhšÈ¡ bfh©L jiykÆU« jho kÆU« ts®¤J btU« kŠrŸ eid¤j J¡f£o¡bfhŸStJ« nks« it¤J¡ bfhŸtJ« bg©LãŸisfŸ R‰w¤jh®fis miH¤J¡ bfhŸtJ« tUõbkšyh« gz« ngh£L bkh¤jkhŒgz« nr®¥gJ« mšyJ nt©LjiyÆ‹ nkš ï›tsî gz« v‹Wfl‹ th§»ahtJ vL¤J¡ bfhŸtJ« mšyJ Éahghu¤ânyh ntWtU« goÆnyh yhg¤âš ï¤jid g§F v‹W fz¡F it¤J nr®¤JvL¤J¡ bfhŸtJ« Md gz_£il if f£o¡bfh©L filthÆY«eh¡»Y« btŸË f«ãia F¤â¡ bfh©L nghjh¡Fiw¡F bjUÉšT£lkhŒ “nfhɪjh” “nfhɪjh” “nfhɪjh” v‹W T¥ghLngh£LÉ£L å£L å£L¡F, filfil¡F fhR gz« th§»xUgFâia uÆY¡F bfhL¤J âU¥gâ nghtJ«, m§F KH§fhšK¿a kiynaWtJ« M©fS« bg©fS« jiybkh£il mo¤J¡bfhŸtJ« mªj kiy¢Rid¤ j©ÙÇš FË¥gJ« mªj g£il ehk«ngh£L¡ bfhŸtJ« bfh©Lnghd gz¤ij flhu¤âš fh¡ifahfbfh£LtJ«, M©fS« bg©fS« beU¡foÆš ïLgLtJ«,

Page 108: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9215Fo muR - 1929 (((((2))))) 214

tUõ« x‹W¡F ïªj eh£oš v›tsî %ghŒfŸ bryth»wJ v‹W«v›tsî neuK« mâY« bryth»‹wJ v‹W« vªj ïªâa njÓabghUshjhu Ãòz®fshtJ fz¡F¥ gh®¤jh®fsh? v‹W nfœ¡»‹nw‹.

itF©l Vfhjá ór«itF©l Vfhjá ór«itF©l Vfhjá ór«itF©l Vfhjá ór«itF©l Vfhjá ór«

ïÅ mj‰F mL¤j kh®fÊ khj« tªjhš itF©l Vfhjá v‹WT£l« T£lkhŒ Óu§f« KjÈa C®fS¡F¥ gz« bryî brŒJbfh©L nghtJ«, ij khj« tªjhš ór« v‹W fhtofis¤ ö¡»¡bfh©L gHÅ KjÈa kiyfS¡F¥ nghtJ«, bghŒiaí« òSifí« fhto¡ fijahŒ¢ brhštJ«, mW¤J¢ rik¤j gh«ò« ÛD«nfhÊí« cÆ® bg‰WÉ£lJ v‹gJ«, k©Q r®¡fiuah» É£lJv‹gJ«, bt£o¤ J©lh¡f¥g£l FHªij cÆ® bg‰W vGªJÉ£lbj‹gJ«, ï‹D« ïJnghy gy bghŒfis bt£fÄšyhkš brhšYtJ«, mG¡F Fs§fËš FˤJ mG¡F j©Ùiu rh¥ã£LgŠrhÄ®j« v‹D« xU má§fkhd tÞJit f©lgo rh¥ã£LtƉW¥ ngh¡bfL¤J fhyuh V‰g£L âU«ã¥ nghF« nghJ tÊÆšrhtJ«, áy® mªj fhšuhit j§fŸ j§fŸ CU¡F¡ bfh©LnghŒgutÉ£L m§FŸst®fis bfhšYtJ«, mt®fŸ eâ thŒ¡fhšXu§fËš Fo ïUªjhš mªj fhšuh má§f« thŒ¡fhšfËš fyªJfiu Xu§fËš ïU¡F« C®fËbyšyh« guÉ k¡fŸ ü‰W¡fz¡fhfrhtJkhd fhÇa§fŸ tUõªnjhW« eilbgW»‹wJ. rhjhuzkhfÓu§f« itF©l Vfhjá c‰rt¤âY« gHÅ ij¥ór c‰rt¤âYnkV‰g£l Rfhjhu¡ bfLâahš x›bthU tUõK« Kjš Kjš m§Ffhšuh c‰g¤âah» ãwF ïu©L _‹W khj« bj‹dhblšyh« guÉ´ 1¡F ïu©L, _‹W MÆu« ngU¡F FiwÉšyhkš bfhŸisbfh©L ngh»‹wJ. ïj‹ c©ikia xUtU« m¿ahkš ‘ngâahÆ’‘khÇahÆ’ ‘X§fhËahÆ’ CU¡F xUFl« v©bzŒ bfh©L tªJMS¡F miu fu©o bfhL¤JÉ£lhŸ v‹W brhšÈ CÇYŸsk¡fËš áy ghf« br¤J fhšuh jhdhf xL§»aã‹ X§fhËÆ‹bgh§fY« fhË óirí« brŒJ ngâia ÃW¤âÉ£ljhf bt£fÄšyhkš ngá¡ bfhŸtJ«, m‹¿í«,

»uhk njtij»uhk njtij»uhk njtij»uhk njtij»uhk njtij

»uhk§fËbyšyh« kh®fÊ, ij khj§fËnyna khÇa«k‹g©oif bfh©lho btªJ« ntfhj¥ bgh§fY«, g¢irkhî«, rÇahŒR¤j« brŒahj ntfhj khÄrK« f©lgo òá¥gjhš méuz«, fhšuhKjÈa ÉahâfŸ c©lhtijí« gh®¡»‹nwh«. bghJthfnt ekJ

V‰g£LÉL»‹wd. ïJjÉu khkdh® å£L bryî v›tsî. jÉuR¤jK£lhŸ jdkhd g£lhR¡bfhS¤JtJ v›tsî? k‰W« ïjdhšgyÉj beU¥ò cghij V‰g£L åL ntFjY«, JÂÆš beU¥ò ão¤JcÆ® nghjY«, g£lhR RLtjhY« brŒtjhY« kUªJ bto¤J clšfU» f©, _¡F, if, fhš, CikahtJkhd fhÇa§fŸ v›tsîel¡»‹wJ? ï›tsî« mšyhkš ïªj g©oif bfh©lhLtj‰Fm¿F¿ahf v›tsî ng®fŸ fŸS rhuha« Fo¤J ka§» bjUÉšÉGªJ òu©L, khd« bfLtJ v›tsî? nkY« ïj‰fhf ‘ïdh«ïdh«’ v‹W v¤jid ghku k¡fŸ ã¢ir vL¥gJ mšyJ bjhªjuîbfhL¤J gz« tNš brŒtJ M»a ïªj¡ fhÇa§fshš v›tsîgz«, v›tsî neu«, v›tsî C¡f«, v›tsî gz« bryth»‹wJv‹W fz¡F¥ ghU§fŸ. ïitfis všyh« vªj ïªâa bghUshjhunjÓa Ãòz®fshtJ ftÅ¡»wh®fsh? v‹W nfœ¡»‹nw‹. JyhÞjhd« jÉuî« ïªJ kj¤ânyna mŒ¥gá JyhÞehdbk‹W òJ¤j©Ù® fhy¤âš eâfËš nghŒ mG¡F¤ j©ÙÇš âd« âd«fhiyÆš FË¥gJ«, òJ¤j©Ù® x¤J¡ bfhŸshkš fZl¥gLtJ«ïj‰fhf CiuÉ£LÉ£L C® gz« bryî brŒJ bfh©L nghŒfZl¥gLtJ«. x‹W ïu©L j©Ù® ïG¤J bfh©L nghf¥gLtJ«,FˤJ KG»É£L eâ¡fiuÆš ïU¡F« gh®¥gd®fS¡F mÇágU¥ò gz« fhR bfhL¤J mt‹ fhÈš ÉGtJkhd fhÇa§fŸbrŒtJ«, MâKjš mªj« tiu m¤jidí« bghŒí« MghrKkhdfhÉÇ¥òuhz« go¡f nf£gJ« mj‰fhf mªj bghŒiaí« nf£LÉ£L gh®¥ghD¡F Óiy ntZo rhkh‹ gz« bfhL¤J fhÈš ÉGtJkhd fhÇa« brŒ»‹nwh«. fhntÇia bg© bjŒtbk‹gJ« mâšM©fŸ FË¥gJkhd fhÇa« Mghrkšyth?

fh®¤âif Ôg«fh®¤âif Ôg«fh®¤âif Ôg«fh®¤âif Ôg«fh®¤âif Ôg«

ïÅ mj‰F mL¤j khjkh»a fh®¤âif khj« tªjhšfh®¤âif¥ g©oif v‹W åzhf MÆu¡fz¡fhd Ôg« bfhS¤Jtâ‹ _y« v©bziaí«, beŒiaí« ghHh¡» òif¥gJ«, kiyfË‹ngÇš f£ilfisí« ÉwFfisí« nghuhŒ FɤJ mâš beŒiaí«bt©bziaí« o‹D o‹dhŒ, Fl« FlkhŒ bfh£o bfhS¤JtJ«,ïªj nto¡if gh®¡f âUt©zhkiy, âU¢br§nfhL KjÈa kiy¡nfhÆš cŸs C®fS¡F #d§fŸ y£r y£rkhŒ gz« bryîbrŒJuÆš rh®{ bfhL¤J beU¡foÆš á¡»¡ fZl¥g£L f©l Mfhu¤ijòá¤J tƉiw¡ bfL¤J¡ bfh©L C® tªJ nrUtJ« És¡FbeU¥ãš gy bg© FHªijfŸ JÂÆš beU¥ò¥ ão¤J clš btªJrhtJ« M»a fhÇa§fŸ ïšyhkš mitfshš ntW VjhtJ gy‹c©lh v‹W nfœ¡»‹nw‹. K‹ nghynt ïªj¥ g©oif _yK«

Page 109: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9217Fo muR - 1929 (((((2))))) 216

fî« bfhŸis¡fhu®fS« _®¡f®fSkhÆUªjt®fns mur®fshfî«V‰g£L ïU¡»wh®fŸ.

ï›ÉUt®fS« #d§fis VŒ¤J Mâ¡f« brY¤j tiff©L ão¡fnt©oa mtáaKilat®fŸ.

mªj¥go k¡fŸ ÛJ Mâ¡f« brY¤â thH nt©Lkhdhš,mªj k¡fis m¿ÉdhY« bršt¤âdhY« jhœik¥gL¤âit¤âUªjhšjh‹ Koí«. xU kÅj‹ m¿îilatdh ÆU¥ghdhdhš ònuh»jD¡F Vkhw kh£lh‹. brštÄU¡Fkhdhš murD¡Fga¥glkh£lh‹. Mifahš m¿î« brštK« ïšyhkš brŒtj‰nfnfhÆš c‰rt« g©oif rl§F M»ajhd bryî¡F V‰wtÊfisV‰gL¤â ïU¡»wh®fŸ. k¡fŸ r«ghâ¡F« gz§fËš fz¡F¥gh®¤jhš bgU«ghfK« ïitfS¡nf bryî brŒí« goahfî«nkšbfh©L Ûâ Mtbjšyh« ït®fŸ r_f¤â‰nf ga‹gL«goahfî« k‰W« nkšbfh©L x›bthU FL«gK« mjhtJ ü‰W¡Fbjh©ûW FL«g§fŸ ïitfË‹ gadhŒ fl‹fhu®fshfïU¡fînk ïUªJ tu¥gL»‹wJ. vdnt, ekJ ehL v‹iw¡fhtJm¿îŸs ehlhfî«, brštKŸs ehlhfî«, RakÇahij cŸsehlhfî« ïU¡fnt©Lkhdhš KjÈš c‰rt«, g©oif, rl§F,nfhÆš, óir M»aitfŸ xʪjhf nt©L«. ïitfis it¤J¡bfh©L kiyfis všyh« j§fK« ituKkhf M¡»dhY« rK¤âu§fisbašyh« ghY« beŒí« njDkhf M¡»dhY« nkš f©lc‰rt« rl§F nfhÉš óir g©oif M»aitfns rh¥ã£L ÉL«.Mjyhš ïÅ nkyhtJ ï«khâÇahd fhÇa§fS¡F moikah» å©bryî brŒa¡ TlhJ v‹gnj vdJ Mir.

F¿¥ò : <nuhL c©ik ehLnth® r§f¤âY« tisa¡fhu¤ bjUgh®¥gdušyhjh® thrf rhiyÆY« eilbg‰w thuhªju¡ T£l¤âšbrh‰bghÊî.

Fo muR - brh‰bghÊî - 20.10.1929Fo muR - brh‰bghÊî - 20.10.1929Fo muR - brh‰bghÊî - 20.10.1929Fo muR - brh‰bghÊî - 20.10.1929Fo muR - brh‰bghÊî - 20.10.1929

eh£oš T£l« nr®ªjhny mR¤j« c©lh» ÉahâfŸ V‰gLtijmDgt¤âš gh®¤J tU»‹nwh«.

átuh¤âÇátuh¤âÇátuh¤âÇátuh¤âÇátuh¤âÇ

ïÅ mj‰fL¤j khá khj« tªjhš átuh¤âÇ v‹W f©lgo»H§F tiffisí«, jhÅatiffisí«, gyfhu tiffisí« xnuehËš brŒJ msî¡F nkš â‹W FHªijfisí« â‹d¢ brŒJméuz¤ijí« tƉW tÈiaí« c©lh¡»¡ bfhŸtnjhL ïjdhšV‰gL« bryî v›tsî v‹gij ahuhtJ nahá¤J¥ gh®¡»‹wh®fsh?v‹W nfœ¡»‹nwh«. ï¥gona x›bthU khjK« c‰rtK« g©oiffS«, Éuj§fS«, rl§FfS« V‰g£L bkh¤j¤âš tUõ¤ âšv›tsî nfho %ghŒfŸ bryî, v›tsî ÉahâfŸ tuî, v›t sîcÆ®fŸ ngh¡F v‹gitfis ah® ftÅ¡»‹wh®fŸ. ïªj¥ gz«všyh« njÓa gzkšyth? ViHnjr«, jǤâu njr«, mo¡fo gŠr«tU« njr«, ntiyÆšyhkš bjhÊÈšyhkš TÈ¡fhu®fŸ F«gšF«gyhŒ g£oÅ »lªJ kotJl‹ bg©L ãŸis FHªijfSl‹btËeh£o‰F TÈ¡fhf f¥gnyW« njr« v‹W brhšÈ bfh©oU¡»‹w eh«, v¤jid eh£fis, v¤jid %ghŒfis, v¤jid C¡f§fisïªj¥ ghG« m®¤jk‰w bghŒahd xU fhR¡F« cjthjjhd ek¡FïÊití« mtkhd¤ijí« jUtjhd g©oif¡F« c‰rt¤â‰F«óir¡F« rl§F¡Fkhf x›bthUtU« bryî brŒ»‹nwh« v‹gijftŤjhš ïªj ehL gzÄšyhj ehlh mšyJ ò¤â ïšyhj ehlhv‹gJ e‹whŒ És§F«.

ïJ ah® N£áïJ ah® N£áïJ ah® N£áïJ ah® N£áïJ ah® N£á

vdnt, ï¥go¡bfšyh« brhštij¥ gh®¤jhš ïªj g©oiffisí« c‰rt« KjÈaitfisí« V‰gL¤âat®fŸ všnyhU«m¿Éšyhjt®fsh v‹»‹w nfŸÉ ãw¡fyh«. eh‹ mt®fism¿Éšyhjt® v‹W brhšy ïZl¥glkh£nl‹. k‰w¥gonah, v‹whšbgU«ghY« mt®fŸ Raey¡fhu®fS«, jªâu¡fhu®fS« mâfhuMir cilat®fSkhÆU¡f nt©Lbk‹nw brhšYnt‹.

v‹ ò¤â¡F£g£l tiuÆš ïªj g©oif c‰rt« KjÈaitfŸ všyh« ònuh»j®fshd gh®¥gd®fS« Mø¡fhu®fshd mur®fS« fyªJ f©Lão¤J brŒj jªâubk‹gnj vdJ mã¥ãuha«.cyf¤âš k¡fS¡F V‰g£oU¡F« m¿ahik¡F« bfhLik¡F«ònuh»j®fS« mur®fSnk nr®ªJ T£L¥ bghW¥ghs®fshth®fŸ.

rhjhuzkhf cyf rǤâu¤âš bfhLik¡fhu®fS« Nø¡fhu®fSkhŒ ïUªjt®fns ònuh»j®fŸ v‹»‹w ca®ªj #hâ¡fhu®fsh

Page 110: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9219Fo muR - 1929 (((((2))))) 218

bfhŸisao¤J tÆW bto¡f¤ â‹WÉ£L nkil ÛJ V¿ v›tsnthåu« ngáa T£l¤jh®, ï¥nghJ mªj r£l¤â‰F« mªj ïyh¡fhî¡F« Fyh«fshŒ ïU¥gnjhL á¿J« khd bt£fÄšyhkš ne‰iwar£lrig T£l¤âš âU.r¤âa_®¤â rhÞâÇahnu ‘njtÞjhd¡fÄ£o¡F V‹ gh®¥gd®fis ÃaÄ¡fÉšiy” v‹W mªj ïyh¡fhkªâÇia nfŸÉ nf£L, jFªj nah¡»aijíila gh®¥gd®fŸ»il¡fÉšiy v‹W kªâÇ gâY« brhšÈ, ïªj¡ nfŸÉ tF¥òthÇ¥ãuâÃâ¤Jt j¤Jt¤ij¡ bfh©L nf£f¥gL»‹wjh? v‹Wnf£lj‰F« gâš brhšyhkš kªâÇia¡ bfh©L M« v‹W brhšy¢brŒj åuuh»a âU.r¤âa_®¤â mt®fŸ kWgoí« rhujh knrhjhit¥g‰¿ br‹idÆš ngáÆU¥gij¥ gh®¡F«nghJ ehis¡F ïtnu V‹mJ r«gªjkhd c¤ânahf§fŸ j§fŸ T£l¤jhU¡F bfhLglÉšiyv‹W nf£gâš rªnjf¥gl ïlK©lh? v‹W nf£»‹nwh«. vdnt,ï¥bghGJ ït® v‹d ngáÆUªj nghâY« ïªj r¤âa_®¤âT£l¤jhnu M©, bg© ml§fY« ehis¡F ïªj r£l¤ij mKÈšbfh©LtU« c¤ânahf§fS¡F gšiy¡ bfŠr¥ ngh»wh®fŸv‹gâY« ït®fns r£l¤ij rÇtu el¤âit¡f¥ ngh»wh®fŸv‹gâY« ek¡F á¿J« rªnjfÄšiy.

Éf. âU.r¤âa_®¤â rhujh knrhjh Éõakhf¥ ngáÆU¥gitfis ftÅ¥ngh«.

mjhtJ. r®¡fh® r_f r«gªjkhd r£l« brŒa¡ Tlhbj‹W«,gh®¥gd®fË‹ x¤JiH¥ig r®¡fh® ïHªJÉl¡TL« v‹W«, gh®¥gd®fŸ ï¢r£l¤â‰F gªJ Élhkš Û¿ r¤âah¡»uf« brŒant©L«v‹W« ngá ïU¡»‹wh®. ïªj¥ ng¢R¡F jiyik t»¤jt® br‹idkhfhz tUzháuk fÄ£o jiyt® âU.o .M®. uhk¢rªâu mŒa® Mth®.âU.r¤âa_®¤ânah óuz Rna¢ir¡f£á fhÇajÇáaht®. vdnt, óuzRna¢ir¡F« tUzháuk jUk¤â‰FKŸs ïufáa r«gªjK« Nœ¢áí«ïªj¡ T£Lwthš e‹F És§F«. jÉuî« âU. r¤âa_®¤â ngR«bghGJmJî« xU f£ol¤â‰FŸ ngR«bghGJ T£l¤âš FH¥g« V‰g£LnghäR¡F brhšÈ mD¥ã ïu©L nghäÞ nrtf®fis¤ jUɤJit¤J¡bfh©L ngá ïU¡»wh®. ïâÈUªJ ïtUila rKf Ó®¤âU¤jK« njáaK« Rauh¢áaK« btŸis¡fhu® Ú§»a Rna¢irí« v›tsî åuKŸsJ v‹gij thrf®fns cz®ªJ bfhŸsyh«.

ÄUf¥ òz®¢áiaÉl Äf¡ nftykhd FHªij òz®¢áia¤jL¡f ït®fshY«, ït®fŸ kj¤jhY«, ït®fŸ fh§»urhY«njáa¤jhY«, óuz Rna¢ir¥ ãurhu¤jhY«, MÆu¡fz¡fhdtUõ§fshf brŒJtU« Ó®âU¤j¤jhY«, Koahj xU fhÇa¤ijr®¡fh® brŒjhš, r®¡fh® brŒa¡ Tlhbj‹W«, mj‰F k¡fŸ Ñœ¥goa¡

gh®¥gdÇ‹ njÓa«

FHªij Éthf¤ij jil¥gL¤J« rhujh knrhjh ïªâar£lrig¡F tªjJ Kjš mJ ÃiwntW« tiu ekJ gh®¥gd®fŸbrŒj jilfS« Nœ¢áfS« bfhŠr eŠrkšy v‹gJ ahtU«m¿ªjjhF«. ï›tsî jilfisí« rkhˤJ r®¡fh® jaÉdhnynamJ Ãiwnt‰w¥g£L uh#¥ ãuâÃâ mDkâí« bg‰W r£lkhd ãwFkWgoí« ekJ gh®¥gd®fŸ C® CuhŒ T£l§ To m¢r£l¤ij¡f©o¤J T£l« ngh£L ngá tU»‹wh®fŸ. ü‰W¡F bjh©ûWgh®¥gd®fS¡F ïÅnkš jh§fŸ ï›Éõa¤âš x‹W« brŒaKoahJ v‹gJ bjǪâUªJ« Tl mL¤j nj®jÈš gh®¥gd®fŸ x‹Wnr®tj‰F« nj®jš »s®¢á¡F xU tÊf©Lão¥gj‰F« ïijcgnah»¤J¡ bfhŸsyhkh v‹»‹w Nœ¢áÆ‹ ngÇnyna ïªj rhujhknrhjh f©ld« v‹D« br¤j gh«ig M£o tU»‹wh®fŸ. j§fS¡F cjÉahf kfkâa®fisí« »s¥ãÉ£L mL¤j nj®jY¡Fmt®fis j§fSl‹ nr®¤J¡ bfhŸsyhkh v‹W« Nœ¢á brŒ»‹wh®fŸ. ïJfiláahf »yhg¤J fÄ£oÆdhš gh®¥gd®fŸ v›tsîyhg« milªjh®fnsh. mJnghyî«, mJ »yhg¤â‰F v›tsîgadˤjnjh mJnghyî« jh‹ Koínk xÊa, #h¡»uijí« K‹nahridí« cŸs kfkâa k¡fŸ ïâdhbyšyh« VkhªJ nghfkh£lh®fŸ. ït®fshfnt nt©Lkhdhš T£l§fŸ To thdksht¥ngáajhfî«, mã¥ãuha§fŸ bfhL¤jjhfî«, r¤âah¡»u§fŸbrŒtjhf Ô®khŤjjhfî« g¤âÇifÆš vGâ¡ bfhŸsyhnk jÉu,k‰w¥go ït®fS¡F fhÇa¤âš xU fhÇaK« brŒa nah¡»aijïšiy v‹gJ ek¡F e‹whŒ¤ bjÇí«. Vbd‹whš, ïªj¡ T£l¤jh®fS« âU.r¤âa_®¤â KjÈa rhÞâÇfS« _‹W tUl¤â‰F K‹ïªJ njtÞjhd r£l« brŒa¥gL«bghGJ “kj¤â‰F Mg¤JtªJÉ£lJ” “kj¤âš r®¡fh® ãuntá¤JÉ£lh®fŸ” “ïªj r®¡fhiuxʤJÉl nt©L«” Mjyhš “v§fS¡F X£L¡ bfhL§fŸ” v‹WT¡Fuš ngh£L, mªj r£l¤â‰F Énuhjkhf ghku k¡fË‹ ifbaG¤J th§» mD¥ò«go m¢R¥ ghu§fis gh®¥gd¥ g¤âÇiffŸ_y« C® CuhŒ mD¥ã, bghŒ¡ ifbaG¤JfŸ y£r¡fz¡fhŒngh£L itáuhÆ¡fD¥ã klhâgâfŸ gz¤ijí« y£r¡fz¡fhŒ

Page 111: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9221Fo muR - 1929 (((((2))))) 220

“RakÇahij ïa¡f« nt©oaJjh‹; Mdhš mJ jdJbfhŸifia Ãiwnt‰w r®¡fh® jait v⮥gh®¡»‹wJ” v‹»‹wnjÓa Ó®¤âU¤j kfh‹fisí« cila m¿ití« nah¡»aijiaí«v©z¤ijí« Ãid¡F«nghJ jh‹ ekJ eh£o‹ mnah¡»a¤jdK«btËahtnjhL, ïªj khâÇahd T£l¤jhiu Él âUths®fŸr¤âa_®¤â, v«.nf.M¢rhÇ, V.u§frhÄ mŒa§fh®. á.ïuh#nfhghyh¢rhÇ, o.M®. uhk¢rªâuŒa® KjÈat®fŸ nah¡»a®fŸ v‹nw njh‹W»‹wJ. VbdÅš r®¡fh® ïšyhkš r£l« brŒa Koíkh? r£lÄšyhkš fhÇa« el¡Fkh? fhÇa« el¡F«nghJ kj§fisí« kDj®krhÞâu§fisí« guhru ÞÄUâfisí« bfh©L tªJ FW¡nfngh£lhš vL¤J v¿ahkš R«kh ïUªjhš mDgt¤âš el¤j Koíkhv‹W nf£»‹nwh«. mJ kh¤âu« mšyhkš âU.r¤âa_®¤â mt®fŸïªj r£l« bfh©L tªj rhujh mt®fis flîŸ jh‹ fh¥gh‰wnt©L« v‹W ngá ïU¡»wh®. vdnt âU.rhujh mt®fŸ âU.r¤âa_®¤âÆ‹ flîS¡F gaªJ ïUªjhš ïªj r£l« KoªJ ïU¡Fkhv‹W« nf£»‹nwh«. Éf,

ïJ Éõa¤âš “g¢ir njáa” g¤âÇifah»a mjhtJ r®¡fhiu f©zhš gh®¤jhš f©iz nyhõ‹ ngh£L fGt nt©L«v‹W«, r®¡fhiu¥ g‰¿ fhâš nf£lhš fhâš òUiõ É£L¤ Jil¡fnt©L« v‹W« kdâš Ãid¤jhš kdij És¡Fkh‰whš njŒ¤JfGt nt©L« v‹W« fUâ¡ bfh©L ïU¡F« njÓa g¤âÇifah»ajÄœehL g¤âÇif âU.r¤âa_®¤âÆ‹ ïªj njÓa¥ ãur§f¤ij g‰¿vGJtjhtJ:-

“r_f§fS¡F V‰g£LŸs bfhLikfis Ú¡f r®¡fh®r£lK« rî¡foí« ïšyhkš KoahJ.”

“ò¤jgfth‹ r®t¤ âahf§fŸ brŒJ ehbl§F« R‰¿¥ãurhu« brŒJ« Koahkš nghd mnef fhÇa§fŸ r®¡fh®r£l¤âdhnyna el¤j KoªJ ïU¡»wJ.”

“Éjitfis cÆUl‹ beU¥ãÈ£L¡ bfhS¤âaJ«,cÆ® ïU¡F«nghnj f§ifÆš ö¡»¥ ngh£lJ«,FHªijfisí«, f®¥ãÂfisí« nfhÆÈš eugÈÆ£lJ«, Ñœ#hâahiu nkš #hâah® bfh‹whY« nfŸÉÆšiy v‹W ïUªjrhÞâu Úâí« ãuhkzid¤ jÉu k‰wt‹ go¤jhš ghg« v‹WïUªj jilí« r®¡fh® r£l« brŒj ãwnf Ú§»d”.

“tH¡f§fËY« kj¡ bfhŸiffËY« r®¡fh® jiyÆl¡TlhJ v‹W itÔf®fŸ thâ¥gJ K‰¿Y« jtwhF«.”

“ïªâah Rauh{Ía« mila nt©L« v‹gâš

Tlhbj‹W«, mªj¢ r£l¤ij Ûw nt©L« v‹W«, r®¡fhnuhL gh®¥gd®fŸ x¤JiH¡f¡ Tlhbj‹W« brhšY« ïtÇ‹ x¤JiHahikí«njáaK« v‹d fU¤J¡ bfh©lJ v‹gij thrf®fisna nahá¤J¥gh®¡fnt©LkhŒ¡ nf£L¡ bfhŸS»‹nwh«.

ïªj¡ T£l¤jhÇ‹ njáa¤â‹ ÑG« fh§»uá‹ ÑG« ïªâak¡fŸ v‹iw¡fhtJ kÅj¤ j‹ikia mila Koíkh v‹gijí«nahá¤J¥ gh®¡F«go nt©L»nwh«.

njtÞjhd knrhjh kj Énuhj«, njtjháfis xÊ¡F« knrhjhkjÉnuhj«, ÉgrhÇfis xÊ¡F« knrhjh kjÉnuhj«, g¢ir¡FHªijfis¥ òzU« bfhLikia xÊ¡F« knrhjh kj Énuhj«v‹gjhdhš m¥go¥g£l mnah¡»a xG¡f <dkhd ïÊthd kj§fis ïªj ãÇ£oZ r®¡fh® jaÉšyhkš mÊ¡fnth xÊ¡fnthKoíkh v‹Wjh‹ njÓa åu®fisí«, fh§»uÞ g¡j®fisí«, x¤JiHahik âah»fisí«, Ó®âU¤j kfh¤kh¡fisí« nf£»‹nwh«.

cyf« nghŒ bfh©oU¡»‹w ntf¤âš mjhtJ Mfha¤âšgw¥gj‰F r£lK«, j©ÙU¡FŸ gw¥gj‰F r£lK« brŒJ bfh©oU¡»‹w fhy¤âš, kÅjidí« Fâiufisí« aªâu¤âdhš brŒJbfh©oU¡F« fhy¤âš, xU mî‹R vil Nuz¤âdhY« xU mî‹Rvil âuhtf¤âdhY« gâdhÆu¡fz¡fhd k¡fis bfhšy tÊ f©Lão¤âU¡»‹w fhy¤âš, gâdh‹fhÆu« ikÆY¡F m¥ghš ïUªJk¤âÆš f«ã ïšyhkš ngrî« f«ãÆšyhkš És¡F vÇa it¡fî«ntiy brŒJ bfh©oU¡F« fhy¤âš, Miz bg©zh¡», bg©izMzh¡» gßiB gh®¡»‹w fhy¤âš, ekJ eh£oš FHªijfisòzu¡TlhJ v‹W r£l« brŒí« ntiyÆš xU T£l« <Lglî«,mij Û¿ el¡f xU T£l« åu®fŸ mJî« “njÓa åu®fŸ”x¤JiHahik¡F¤ jahuhfî« ïUªjhš ekJ eh£o‹ bgUikiav‹d v‹W brhšYtJ? v‹gJ ek¡nf És§fÉšiy! ïªj åu®fisv¥go kâ¥gJ? v¥go ã‹g‰WtJ v‹gJ« ek¡F És§fÉšiy.e«ik¥ bghW¤jtiu ïªj khâÇ åu®fis¥ g‰¿ ftiy ïšiyahdhY« “RakÇahij ïa¡f¤â‹ všyh¡ bfhŸiffisí« x¥ò¡bfhŸS»nw‹. Mdhš r®¡fhnuhL x¤JiH¥gjhf kh¤âu« x¥ò¡bfhŸs KoaÉšiy” v‹W brhšY« x¤JiHahik âah»fSilaî«,

“RakÇahij ïa¡f¡ bfhŸifbašyh« rÇjh‹ ; Mdhš mâšnjáaÄšiy’ v‹»‹w njÓa åu®fSilaî«,

“RakÇahij ïa¡f« eh£L¡F ešyJjh‹; Mdhš, mJkj¤ij v⮡»‹wJ” v‹»‹w kj¥ g¡j®fSilaî«,

Page 112: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9223Fo muR - 1929 (((((2))))) 222

fh®¥bghnuõ‹ nj®jš

#ÞoÞ f£á KÅágš fî‹áš gh®£oÆ‹ T£l« x‹W 16.10..29njâ ïuî 8 k¡F âahfuha bknkhÇaš f£ol nkš khoÆš To‰W.19 m§f¤âd®fŸ É#akhÆUªjh®fŸ. âUths®fŸ Í.ehuhaz rhÄbr£oahU«, mt® FkhuU« k‰WÄu©blhUtU« tuÉšiy,v‹gjhf¤ bjÇ»‹wJ. T£l¤âš ïufáakhŒ X£L vL¤jâš âU.uhkrhÄ KjÈahU¡F 15 X£L«, lh¡l® enlr KjÈahU¡F 2 X£L«»il¤jd. m¥go ïUªJ« ïUtU« nj®jiy ngh£onghl¥ nghtjhfnt Koî brŒJ bfh©L nghÆU¡»wh®fŸ. Vw¡Fiwa ïUtUnkRauh{Ía¡ f£á fî‹áy®fË‹ X£Lfis e«ã¡ bfh©oU¥gnjhLRauh{Ía¡ f£á fî‹áy®fŸ å£L¡F« jiyt®fŸ å£L¡F« ïUmng£rf®fS« elªj t©zkhŒ ïU¡»‹wh®fŸ. btŸis¡fhu®fŸX£Lfisí« ïUtU« e«ã¡ bfh©oU¡»‹wh®fŸ. #ÞoÞ f£áfî‹áy®fŸ X£L mnefkhŒ rÇrkkhŒ¥ ãÇahÉ£lhY« ïu©LngU¡Fkhf¤jh‹ ãÇa¡ TL« nghš bjÇ»‹wJ. Rauh{Ía¡ f£áX£LfS« mnjkhâÇjh‹ ãÇí« nghš bjÇ»‹wJ. btŸis¡fhu®fË‹ X£LfŸ ehÈš _‹W ghf« xUtU¡F« xU ghf« xUtU¡Fkhf¥ ãÇayh«. k‰w X£LfS« rÇrkkhf¥ ãÇayh«. vdnt, nj®jÈšïUt® ngh£oí« gykhf ïU¡f¡ TL« e«ik¥ bghW¤jtiuKoit¥ g‰¿ ftiyÆšyhÉ£lhY«, mj‹ gadhŒ V‰gl¡ Toafø¥ãsî gh®¥gdušyhjh® f£áiaí« m¡f£áÆ‹ mL¤jbr‹id r£lrig¤ nj®jšfisí« ghâ¡fhkš ïU¡f Koahbj‹nwfUâ ftiy¥gL»‹nwh«. nj®jšfŸ tU«nghbjšyh« Ãiyikiaí« Ãaha¤ijí« cÇikiaí« á¿J« y£áa« brŒahkš gy¤ijí«jªâu¤ijí« r©o¤jd¤ijí« Mjhukhf it¤nj Koî brŒtjhÆUªjhš, mªj¡f£á¡F vªj Éj¤âš nah¡»aijí« e«ã¡ifí«ïU¡f Koí« v‹gJ ek¡F¥ òÇaÉšiy. mnefkhf 5, 6 khj¤â‰FŸr£lrig nj®jš tu¡TLkhjyhš âU.uhkrhÄ KjÈahiu¥ ngh‹wt®fŸ fh®¥bghnuõ‹ jiytuhÆUªjhš fø nj®jY¡F mDTykhÆU¡f¡ TL« v‹D« fhuz« âU.uhkrhÄ KjÈahU¡F mDTykhfbrhšÈ¡ bfhŸs¥gL»wJ. lh¡l®. enlr KjÈah® ïªj f£áÆš nr®ªjfhy« Kjš bfh©L fZl¥gL»‹wtuhdâdhY« x›bthU

K‹ÅiyÆš ïU¡F« r¤âa_®¤â r_f j®k¤ij jL¡fmo¡fo »s«ãÉLtJ M¢r®akhÆU¡»‹wJ”

v‹gjhf vGâ ïU¡»‹wJ. ïÅ k‰w njÓa åu®fS¡F« njrhãkhÅfS¡F« x¤JiHahik âah»fS¡F« v‹W ïªj khâÇò¤âtUnkh bjÇaÉšiy. Kothf eh« x‹W brhšY»‹nwh«.mnefkhf ïªj ãu¢áidiana xU rka« mL¤j nj®jš ãu¢áidahf¡ bfh©L tuyhkh v‹W ekJ gh®¥gd®fŸ fUâ¡bfh©L ïU¥gjhf bjÇ»‹wJ. VbdÅš, ïJ rka« mt® iftr« v›Éj â£lK«ïšyhkš nghŒÉ£lJ. mjhtJ fj® r§fâí«, Ô©lhik r§fâí«,kJÉy¡F r§fâí« btW¤J¥ nghŒÉ£lJ. r®¡fhiu v⮥gJ«c¤ânahf« V‰W¡bfhŸshjJ« K£L¡f£il nghLtJkhd r§fâfS« nghd nj®jš KoÉš mjhtJ kªâÇfis ÃaĤjâš btËahŒÉ£lJ.

irk‹ fÄõ‹ g»ZfhuK«, âUths®fŸ fhªâí«, neUî«,všnyhiuí« r£lrigia É£L btËnaW«go nf£L« všyh ïªâafh§»uÞ fÄ£o Ô®khŤJ« ahU« btËnawhjâdhY« br‹idÆšnjÓa óir elªjâdhY«, mj‰F« nah¡»aij ïšyhkš nghŒÉ£lJ. k‰w¥go tF¥òthj¤ij¥ g‰¿¢ brhštj‰F« nah¡»aijïšyhkš nghŒÉ£lJ. VbdÅš, gh®¥gd®fns tF¥òthj« ngrnt©o tªJÉ£ljhš mJî« nghŒÉ£lJ. filáahf RakÇahijïa¡f«, ehÞâf ïa¡f«, kj Jnuhf ïa¡f«, rhÞâu kW¥ò ïa¡f«v‹W brhšÈ btËÆš òw¥glyh« v‹W TÈ bfhL¤J MÞâf r§f«V‰gL¤â fh§»uÞ gz« ïu©L _‹W %ghí« bfhL¤J ãurhu«brŒJ gh®¤J, mJî« eÇâ‹w nfhÊ T¥ãLtJ nghš M»É£lJ.

ïÅ mt®fS¡F ïij¤ jÉu ntW xU fâí« ïšiy.Mifahš bghJ #d§fŸ #h¡»uijahŒ nj®jÈš ïªj T¥ghLgÈ¡fhkš gh®¤J¡ bfhŸs nt©LkhŒ v¢rÇ¡if brŒ»‹nwh«.

Fo muR - jiya§f« - 20.10.1929Fo muR - jiya§f« - 20.10.1929Fo muR - jiya§f« - 20.10.1929Fo muR - jiya§f« - 20.10.1929Fo muR - jiya§f« - 20.10.1929

Page 113: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9225Fo muR - 1929 (((((2))))) 224

ÔghtË g©oif gh®¥gd Nø

ÔghtË¥ g©oif v‹gJ m®¤jk‰wbj‹W«, mj‰F MjhukhdfijfŸ bghŒí« òSF« MghrKkhdbj‹W«, mj‰fhf g©oifbfh©lhLtJ gh®¥gdD¡F e«ik moik M¡fî« gh®¥gdÅ‹Mâ¡f¤ij gy¥gL¤jî« V‰gL¤j¥g£lbj‹W brhšÈ tªâU¡»‹nwh«. m‹¿í« òuhz§fis bghŒba‹W« Mghrbk‹W«, gh®¥gdNø v‹W« Ô®khŤJÉ£l k¡fŸ kWgoí« mnj òuhz¡ fijah»aÔghtË g©oifia bfh©lhLtbj‹gJ«, g£lhR th§» RLtbj‹gJ«, m¿ahikí« _l e«ã¡ifí«, RakÇahij¡ bfhŸiffS¡FÉnuhjKkhF«.

cõh®! cõh®!! cõh®!!!

Fo Fo Fo Fo Fo muR muR muR muR muR - m¿É¥ò - - m¿É¥ò - - m¿É¥ò - - m¿É¥ò - - m¿É¥ò - 20.10.192920.10.192920.10.192920.10.192920.10.1929

rka¤âY« ï«khâÇ rh¡FfŸ tªnj mtUila cÇik eGtÉl¥gLtjhY« mtU« ïjdhnyna mo¡fo nfhã¤J¡ bfh©Lf£áÆš fyf« ÉisÉ¥gJ« btËÆš nghtJ« kWgo rkhjhdK«Mirí« brhšÈ miH¡f¥gLtjhY«, VjhtJ xU jlit mtU¡F«É£L¡ bfhL¡f nt©oaJ x‰Wikia c¤njá¤jhtJ mtáa«v‹»‹w Éõa« lh¡l®. enlr KjÈahU¡F mDTykhd fhuzkhfbrhšÈ¡ bfhŸs¥gL»wJ. ïu©L fhuz§fS« rÇ v‹W it¤J¡bfh©lhY« âU.enlr KjÈahU¡F É£L¡bfhL¥gJ ïªj¤ jlitahmšyJ mL¤j jlitah v‹gij nt©Lkhdhš k‰w jiyt®fS«nr®ªJ nahrid brŒJ xU Koî f£l nt©oajhd Éõa«.m¥go¡»šyhkš v¥gonah nghf£L« v‹W k‰w jiyt®fS«ïa¡f¤ jiytU« myøakhÆU¥gJ« áy® ïUtU¡F« ešyãŸisnghš elªJ bfhŸStJ« cŸS¡FŸ mt®fS¡FïZlkhdt®fS¡F ntiy brŒtJkhd fhÇa§fshdJ mt‰¿‹gy‹ v¥goahdhY«, mit jiyt®fË‹ bghW¥g‰w j‹ikiaí«nfhiH¤ jd¤ijí« Raey¤ijí« fh£LtjhF«. bešÿ® kfheh£Lelto¡if xUthW ekJ ïa¡f¤âš cŸs f£áfŸ ï›tsî v‹gij¡ fh£oÉ£lJ. Mdhš mL¤JtU« fh®¥bghnuõ‹ jiyt®nj®jyhdJ m¡f£áfË‹ jŤjÅ ntiy Jt¡f¤ij fh£l¡Toajh»ÉLnkh v‹nw ga¥gL»‹nwh«.

Mifahš #ÞoÞ f£á¤ jiyt® clnd xU T£l¤ij¡ T£oïUtiuí« jUɤJ ï‹dh®jh‹ Éf nt©L« v‹W Ô®khd« brŒant©oaJ mtUila K¡»akhdJ« flikahdJkhd ntiyahF«.m¥go¡»šyhkš my£áakhÆU¥gnjh mšyJ jdJ jiyt®Þjhd« fîuÉ¡f¥glkh£lhJ v‹gnjh fhuz« bfh©L R«khïU¥gjhdhš mtU« bghW¥ig czuhj jiyt® v‹Wjh‹ brhšÈ¤Ôunt©oÆU¥gj‰F tUªJ»‹nwh«.

Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 20.10.1929Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 20.10.1929Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 20.10.1929Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 20.10.1929Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 20.10.1929

Page 114: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9227Fo muR - 1929 (((((2))))) 226

f£llK« fš cUtK« nt©Lbk‹W xUt‹ brhšthdhdhš. mt‹flîŸ v‹gj‰F nkšf©l všyh« tšy r¡âí« v§F« cŸs r¡âí«x¥ò¡ bfh©ltdhthdh v‹W nf£»‹nw‹. (áÇ¥ò« funfhõK«)Mjyhš xU rka« nfhÆšfŸ _l®fshš f£l¥g£lJ v‹W brhštjhdhš ek¡F M£nrgid ïšiy. m¥go¡»šyhkš nfhÆšfŸm¿thËfshš f£l¥g£lJ v‹W brhštjhdhš f©o¥ghŒ mªjm¿thË v‹gt®fŸ Nœ¢áí« tŠrfK« Ãiwªjt®fshf¤ jhÅU¡fnt©L«. VbdÅš, mªj¡ nfhÆšfŸ ï¥nghJ mªj bgÇnah®fŸv‹gt®fË‹ Mjhu¥go (Mfk¥go) elªJ tUtjhfnt ïU¡»‹wJ.mªj Mfk§fŸ v‹gitfns kÅj‹ mªj¡ nfhÆY¡FŸ nghfî«m§FŸs rhÄia tz§fî« gy Ãgªjidfis¡ bfh©ljhf ïU¡»‹wJ. mªj ÃgªjidfŸ kÅj¤ j‹ik¡F á¿J« bghU¤jÄšyhjjhÆU¡»‹wd.

mâš xU á¿J« xG¡f¤â‰F« g¡â¡F« MjhukhdJ« flîŸPhgf« tUtj‰F MjhukhdJkhd fhÇa§fŸ ïšynt ïšiy.m§FŸs flîŸfis¥ gh®¤jhš flîŸ Phgf« tUbk‹whšm§FŸs jháfis¥ gh®¤jhš jháfŸ Phgf« tuhjh v‹W nf£»‹nw‹. k‰W« m§F flîis tz§f tU« k‰w bg©fis gh®¤jhšbg©fŸ Phgf« tuhjh v‹W nf£»‹nw‹. cz®¢áa‰w FHÉ¡fšiy gh®¤j kh¤âu¤âš flîŸ Phgf« tUtjhdhš, cÆUŸsét‹fŸ, bg©fŸ, j§fis ãw® gh®¡fnt©Lbk‹W my§fǤJ¡bfh©LtªJ Ëwhš V‹ mªj Phgf« tuhJ? m‹¿í« m§FflîS¡F el¡F« k‰w fhÇa§fisí« gh®¤jhš V‹ gh®¡»‹wkÅjD¡F k‰w PhgfK« tuhJ v‹W nf£»‹nw‹. nfhÆiy¥ g‰¿v‹Dila f©Âakhd mã¥ãuhabkšyh« nfhÆšfŸ f©o¥ghfghij¡F« xG¡f¤â‰F« V‰g£lJ mšybt‹W« k¡fis _l®fshfmoik¥gL¤jî« ca®ªj #hâ jhœªj #hâ v‹»‹w #hâɤâahr¤ij Ãiy ÃW¤jî« xU T£l¤jh® ghLglhkš ïUªJbfh©L nrh«ng¿¤jdkhŒ tÆW ts®¡f nt©o bghJ#d§fŸghLg£L r«ghâ¤j gz¤ij bfhŸis mo¡fî« trâ brŒJbfhŸtj‰fhfnt V‰g£ljhF«. K‹ fhy¤âš ïUªj mur®fŸ_l®fS« mnah¡»at®fSkhÆUªjjhš ï«khâÇ nfhÆš Nœ¢á¡Fmt®fS« mDTykhÆUªJ tªâU¡»‹wh®fŸ. áy mur®fS¡Fï«khâÇahd nfhÆš _ykhfnt Møí« mDTyK« V‰g£oU¡»‹wJ. Mifahš nfhÆšfŸ v‹gJ nrh«ng¿¡ T£lK« mur®fS«nr®ªJ j§fŸ Raey¤â‰fhf ghku k¡fis Vkh‰Wtj‰F brŒj Nœ¢ánaahF«. m›Éj Nœ¢áia xÊ¡fnt eh« všnyhU¡F« nfhÆšãuntr« nf£»‹nwh«. ï‹iwa #hâ ɤâahr¤â‰F MjhukhíŸsnuhL, »zW, rhto, gŸË¡Tl« KjÈaitfŸ všyh« xU Éjkhf

ódhÉš Mya¥ãuntr«jÄœeh£oY« r¤âah¡»uf«

Jt¡f nahrid

rnfhju®fns! ekJ jÄœ eh£oš RakÇahij kfhehL elªJ 8, 9khj§fŸ M»É£ld. mL¤j g«ghÆš RakÇahij kfhehL elªJ 3,4 khjnk MÆd. Mdhš g«ghŒfhu®fŸ ïj‰FŸ r¤âah¡»uf«Jt¡»É£lh®fŸ. r¤âah¡»uf« m‹¿í« tleh£oš ïšyhkY« gynfhÆšfŸ všnyhU¡F« âwªJ Él¥g£LÉ£ld. ehnkh k‰bwhUt®brŒj r¤âah¡»uf¤ij¥ ghuh£Ltâš KidªâU¡»‹nwh«. ïijÃid¡F«nghJ e«ik eh« thŒ¥ng¢R åu®fŸ v‹nw brhšÈ¡bfhŸs nt©L«. Éf, áy® e«ik “c§fS¡F¤ jh‹ ïªjkhâÇflîŸfËl¤âš e«ã¡ifna ïšiyna, m¥go ïU¡f vj‰fhfnfhÆY¡FŸ nghf r¤âah¡»uf« brŒant©L«” v‹W nf£»‹wh®fŸ. Mdhš rnfhju®fns! eh« kh¤âukšy; ï¥nghJ v§F gh®¤jhY«MÞâf®fŸ v‹W brhšÈ¡ bfhŸgt®fŸTl e«ik¥nghyntjh‹.mjhtJ, nfhÆš ïU¥gJ fšY« br«ònk xÊa mit flîŸfŸmšybt‹gij jhuhskhŒ x¥ò¡ bfhŸS»‹wh®fŸ. Mdhš flîiskÅj‹ Ãid¡f Phgf« tUtj‰fhfnt nfhÆY« mjDŸ ïU¡F«fš, br«ò, fhiu, ku«, gl« KjÈa áiy cUt§fS«, bgÇnah®fshšbrŒJit¤j V‰ghLfshF« v‹W« ghku k¡fS¡F ïij¢ brh‹dhšòÇahbj‹W«, mijna flîŸ åL v‹W«, cŸËU¥gitfnsflîŸfŸ v‹W« brhšy nt©oÆU¡»‹wJ v‹W brhšy¥gL»‹wJv‹gjhf j¤Jth®¤j« brhšY»‹wh®fŸ. ïªj j¤Jth®¤j«brhšY»‹wt®fis¥ g‰¿ eh‹ v‹d Ãid¡»‹nw‹ v‹whš x‹Wït®fŸ flîis Äf¡ nfty¥gL¤Jgt®fshÆU¡f nt©L«; mšyJflîŸ j‹ik ï‹dJ v‹gij m¿ahj _l®fshÆU¡f nt©L«.ïªj ïu©L« ïšyhÉ£lhš bghJ#d§fis Vkh‰W«mnah¡»a®fshÆU¡f nt©L« v‹gnjahF«.

VbdÅš, všyh« tšytU« v§F« ïU¥gtU«. r®t ïa§FjY¡F« fhuzkhd flîŸ v‹gtiu Mw¿îŸs kÅjD¡F Phgf¥gL¤j k‰bwhU kÅj‹ Ka‰á nt©Lbk‹whš, mJî« mj‰F xU

Page 115: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9229Fo muR - 1929 (((((2))))) 228

th®fŸ, filáahf j®kf®¤jhthÆU¥gt‹ ghku k¡fis VÉÉLth‹.mt®fŸ Ku£L¤ jdkhŒ gyh¤fhu¤âš ïw§F« M¤âu¤Jl‹tUth®fŸ. mªj rka¤âš eh« #h¡»uijahŒ ïUªJ á¿J«bghWikia ïH¡fhkš mt®fshš V‰gL« J‹g§fis r»¤J¡bfh©L ïUªJÉ£nlhkhdhš eh« bt‰¿ milªJÉLnth« v‹gJcWâ. ešy ntisahŒ e«Äš xUt® ïUt® ghku k¡fŸ gyh¤fhu¤jhš cÆ®Él ne®ªJÉ£lhš f©o¥ghŒ ek¡F bt‰¿ v‹gJ â©z«,it¡f« r¤âah¡»uf bt‰¿¡F K¡»a fhuz« všyh« ekJbghWikí« r»¥ònkahF«. m§FŸs ghku k¡fŸ e«ik mo¤jh®fŸ,f¤âahš F¤âdh®fŸ, f©fËš R©zh«ò óádh®fŸ, 2, 3 jlitj©o¤jh®fŸ. ï›tsî¡F« r¤âah¡»u»fŸ bghWikahŒ ïUªJr»¤J¡ bfh©oUªjjhš eh« bt‰¿ailªnjh«. Mjyhš bghWikí«r»¥ò« ïšyhj r¤âah¡»uf« bt‰¿ juhJ. eh« rh¤åf¤J¡F«cWâílÅUªjhš r®¡fhU« e«ik x‹W« brŒJÉl KoahJ.mt®fŸ v¤jid ng®fis b#ÆÈš it¡f Koí«? e«Äš xU MŸghku k¡fshš mog£L ïwªjîl‹ r®¡fh® ü‰W¡fz¡fhd nghäÞfhu®fis¡ bfh©L tªJ ngh£L ek¡F mo ÉGfhkš fh¥gh‰w m§Ffhtš fh¥gh®fŸ. ïšyhÉ£lhš e«ik ifâ brŒth®fŸ. v¤jidngiujh‹ ifâ brŒa Koí« v‹gij gh®¤J Élyh«. Mifahš,eh« rh¤åf¤Jl‹ r¤âah¡»uf« bjhl§»dhš ek¡F¥ gzK«MŸfS« tªJ Fɪjt©zkhŒ ïU¡F«. âUths®fŸ rîªâugh©oa‹, átuh{, ghyFUát«, KÅrhÄ¥ãŸis KjÈat®fŸvšyh« ïâš KidªJ Égjhf th¡F¡ bfhL¤âU¡ifÆš c§fS¡Fgz¤â‰fhtJ MŸfS¡fhtJ gŠr« ïU¡f Koíkh v‹W nahá¤J¥ghU§fŸ. Mifahš g«ghŒ khfhz ekJ rnfhju® ódhÉš r¤âah¡»uf« Mu«ã¤J e«ik¤ j£o vG¥ãaj‰fhf eh« mt®fS¡Fe«Kila e‹¿a¿jiy bjÇɤJ¡ bfhŸtJl‹ mt®fS¡FC¡fK« ijÇaK« tU«go eh« mt®fis kdkhu ghuh£l¡ flik¥g£oU¡»‹nwh« v‹W ngá Ko¤jh®. clnd Ô®khd« X£L¡FÉl¥g£L bgU¤j funfhõ¤Jl‹ Ãiwnt¿‰W. m¡»uh rd® ahU¡fhtJ MnBgid c©lh v‹W¡ nf£lh®. xUt®Tl MnBã¡fnt ïšiy.

ãwF m¡»uhrd® jdJ Koîiuahf áy th®¤ijfŸ rh¤åf¤ij¥ g‰¿ ngádh®.

ãwF filáahf âU.rhÄ rf#heªj« jiytU¡F« cg‹ahrf®fS¡F« tªjndhgrhu« brhšY»‹nw‹ v‹W vGªJ, r¤âah¡»uf« ca®ªj rhâ ïªJ¡fshš brŒa nt©Lnk xÊa eh« brŒant©oaâšiy v‹W«, b#ÆY¡F¥ nghdhš bg©L ãŸis

kh‰w¥g£L tªJ bfh©oUªjhY« ïªj nfhÆšfŸjh‹ á¿Jkh‰Wtj‰F ïl« juhkš #hâ ɤâahr¤ij Ãiy ÃW¤j cgnahf¥g£L tU»‹wJ. Mjyhšjh‹, eh‹ Ô©lhj k¡fŸ v‹ngh® f©o¥ghŒnfhÉY¡FŸ nghŒ¤ Ôu nt©Lbk‹»‹nwnd xÊa, g¡â¡fhfnth,nkh£r¤â‰fhfnth, ght k‹Å¥ò¡fhfnth mšynt mšy. nfhÉÈšrk¤JtkilªJ É£lhš k‰w fhÇa§fËš ɤâahr« ïU¡f KoantKoahJ. nfhÉÈš ãuntá¡f eh« brŒí« x›bthU Ka‰áí« #hâɤâahr¤ij xÊ¡f¢ brŒí« Ka‰ána xÊa nt¿šiy. ï‹iwaâd« všnyhU« nfhÉY¡FŸ #hâ ɤâahrÄ‹¿ Él¥g£LÉ£lh®fŸ v‹W V‰g£L É£lhš, ehisa âdnk eh‹ m§F vj‰fhf¥ngh»‹Ö®fŸ? m§F v‹d ïU¡»‹wJ? m§F nghdjhš c§fS¡Fv‹d gy‹ V‰gL»‹wJ? V‹ c§fŸ gz¤ijí« neu¤ijí«C¡f¤ijí« m¿ití« ghHh¡F»Ö®fŸ? v‹W brhšÈ jL¡fntKa‰á¥ng‹. Vbd‹whš nfhÉÈš cŸs #hâ ɤâahr« fhuzkhfnt áy _l®fŸ nfhÆšfis òÅjkhd ïl« v‹W fUâ¡ bfh©Lj§fŸ gz¤ijí« ò¤âiaí« ghHh¡» tU»‹wh®fŸ. e« eh£o‹tWik¡F« K£lhŸ jd¤â‰F« nfhÆš tÇí« ònuh»j®fŸ tÇí«Mfk§fSnk fhuzkhF« v‹gJ vdJ cWâahd v©z«. jǤâuK«, #hâ ɤâahrK« xʪJ ekJ eh£oš m¿î« brštK«, bgUfnt©Lkhdhš ïªj¡ nfhÉšfS« ònuh»j®fS« monahL mÊ¡f¥g£lhf nt©L«. vdnt, ï«Ka‰áfŸ gyh¤fhu¤â‹ _y« Jt¡FtJv‹gJ vd¡F xU á¿J« e«ã¡if ïšyhjJ« ão¡fhjJkhdfhÇakhF«. VbdÅš, ü‰W¡F bjh©ûW kÅj®fŸ c©ikahfntÔ©lhikia e«ã¡ bfh©L M£nrã¡F«goahd ghku¤j‹ikÆšïU¡»‹wh®fŸ. mt®fËl« gyh¤fhu« brŒtJ Ãahak‰wJ«ghjfkhdJkhF«. r¤âah¡»uf¤â‹ _y« ït®fS¡F jhdhfntÔ©lhik v‹gJ òu£L v‹W btË¥g£LÉL«. ãwF bghJ#dmã¥ãuha« ek¡F mDTykhf âU«ãÉL«. m¥nghJjh‹ vâÇfŸgyh¤fhu nk‰g£LÉLnkh vd gaªJÉLth®fŸ. eh« ï¥nghJgyh¤fhukhu«ã¤jhš ghku k¡fŸ bjhšiyí« r®¡fh® bjhšiyí«vâÇfŸ Nœ¢áí« e«ik njhšÉÆnyna bfh©LnghŒ É£LÉL«.eh« r¤âah¡»uf« brŒtâš Tl Ä¡f #h¡»uijahf ïU¡fnt©L«.VbdÅš eh« vªj¡ nfhÉÈyhtJ r¤âah¡»uf« Mu«ã¤jhš, mªj¡nfhÆyhš bghW¡»¤ â‹D« goahd m®¢rf®fŸ nfhÆiy¥ ó£orhÉia¡ bfh©LnghŒ ekJ _l áfhkÂfsh»a j®kf®¤jh¡fËl«bfhL¤J “c§fŸ bgÇat®fshš f£l¥g£L v›tsnth r¡âíl‹ïUªJ tªj nfhÆÈ‹ bgUikia mÊ¡f tªJÉ£lh®fŸ; mijÚ§fŸ jh‹ fh¥gh‰w nt©L«, ïšyhÉ£lhš cyfnk KG»¥nghF«”v‹W brhšÈ mtD¡F« e‹whf rhÉ bfhL¤JÉ£L¥ nghŒ ÉL

Page 116: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9231Fo muR - 1929 (((((2))))) 230

c§fS¡F bg©LãŸisfŸjh‹ vj‰fhf nt©L«. Ú§fŸ x›bthUtU« v‹d ïÊî« mtkhdK« c§fS¡F ïUªjhY« ïU¡f£L«.c§fŸ bg©L ãŸisfŸ kh¤âu« rî¡»akhŒ ïUªjhš nghJ« v‹WÃid¤Ô®fshdhš v‹Wjh‹ Ú§fŸ kÅj®fshf¥ ngh»Ö®fŸ.RakÇahij cz®¢á fLfsthtJ ïUªjhš bg©LãŸisfnshLthH nt©L« v‹»‹w v©z« c§fS¡F¤ njh‹Wkh v‹Wnf£»‹nw‹. jÉu, b#ÆY¡F¥ ngh»‹wt®fË‹ bg©LãŸisfS¡F ntW xUt‹ rh¥ghL nghLtjhÆUªjhš ï‹iwa âd« ekJeh£oš 100¡F bjh©ûW ng®fŸ b#ÆÈnyna tá¡f ÉU«òth®fŸ.bg©L ãŸisfS¡F ntW xUtÇ‹ rh¥gh£il vâ®gh®¤Jb#ÆY¡F¥ nghtâš âahfbk‹d ïU¡»‹wJ v‹W nf£»‹nw‹.jÉu, Ú§fŸ e‹whf¥ go¤j ãwFjh‹ ï›Éj cÇik¡F mUf®fshå®fŸ v‹W mt® brhšY»wh®. ïij¡ nf£f vd¡F Äfî« tU¤jkhÆU¡»‹wJ. ïªj eh£oš 100-¡F 90ng® bfhŠr« Tl go¡fhjt®fŸ,m¥goahdhš mt®fŸ všyh« ehÆY« g‹¿ÆY« filahŒ ïU¡»‹wh®fsh v‹W nf£»‹nw‹. ï‹iwa âd« c§fis bjUÉš el¡fnt©lh« v‹W jL¤JÉ£L el¡F« k‰wt®fŸ všyh« go¤jt®fsh?m‹¿í« c§fis¤ jÉu k‰wgo el¡F« ehŒ g‹¿fŸ go¤jitfshv‹W nf£»‹nw‹. jÉu c§fËš Ç¡õht©o ïG¥gt®fŸ Kjšky« vL¤J éÉ¡f î¥gªj¥g£oU¥gt®fŸ tiu vªj¡ fhy¤â‰F¥go¤J KotJ? Ú§fŸ vªj fhy¤âš bjUÉš el¥gJ? nfhÆY¡FŸnghtJ? vªj¡ fhy¤â‰F ïÊit Éy¡»¡ bfhŸtJ v‹gJ vd¡F¢á¿J« És§fÉšiy. jÉuî«, xUt‹, go¤jâdhnynanah¡»adhŒ ÉLthdh? nkš#hâahŒ ÉLthdh? v‹nw nf£»‹nw‹.v‹id¥ bghW¤j tiuÆš eh‹ go¤jt®fËš mnefiu mnah¡»a®fŸ v‹nw m¿»nw‹. bgÇa g©oj®fS« bgÇaɤth‹fS«njthuãugªj« Mfk« rhÞâu« âU¡FwŸ KjÈaitfŸ go¤j kj¥ã¤j®fS« mnah¡»a®fshfnt fhz¥gL»‹wh®fŸ. bgÇa bgÇaM§»nya® g£l« bg‰wt®fŸ mijÉl nkhrkhÆU¡»wh®fŸ.kj¥go¥ngh M§»y¥ go¥ngh rhÞâu¥ òuhz¥ go¥ngh go¤jt®fËš ahuhtJ xU nah¡»a® ïU¡»wh® v‹W rhÄ rf#heªj« mt®fŸbrhšYthuh v‹W tz¡fkhŒ¡ nf£»‹nw‹. go¥ò¡F« RakÇahij¡F« v‹d r«gªj« v‹W nf£»‹nw‹. kÅj‹ RakÇahij bgWtj‰Fvij¥ go¡fnt©L« v‹W rhÄ rf#heªj« brhšY»‹wh® v‹gJvd¡F És§fÉšiy. ïªj ÃiyÆš fz¡F¥ nghlî« ifbaG¤J¥nghlî« bjǪJÉ£lhš tÆW ts®¡f mJ xU tÊahFnk jÉu,ïÊit xʤJ ÉLkh? RakÇahijÆš ftiyí« cz®¢áí«ïUªjhš vªj¥ go¥ò ïšyhÉ£lhY« kÅjdhf ïU¡f Koí«.mâšyhjt‹ vªj¥ go¥ò go¤jhY« eil¥ãzkhf¤jh‹ Raey¡

fS¡F ah® rh¥ghL nghLth®fŸ v‹W«, âU.uhkrhÄ gy jlitb#ÆY¡F¥ nghŒ mDnghfÄU¥gjhY«, mtU¡F rh¥gh£o‰FïU¥gjhY«, mt® v¤jid jlit nt©LkhdhY« nghfyh«v‹W«, it¡f« KjÈa r¤âah¡»uf¤âš b#ÆY¡F¥ nghdt®fŸï‹dK« fŠá¡F miy»‹wh®fŸ v‹W«, eh« e‹whf¥ go¤j ãwFjh‹ ï›Éj cÇik¡F nah¡»aij cilat®fshnth« v‹W«,ït®fS¡F m¡fiu ïU¡Fkhdhš r£lrigÆš xU r£l« brŒa£L« v‹W«, r£lrigÆš jd¡F¥ gh®¥gd®fS«, gh®¥gdušyhjh®fS« MjuthÆšiy v‹W«, Mjyhš KjÈš gh®¥gd®fS¡F«mšyhjt®fS¡F« nghŒ ãurhu« brŒa£L« v‹W« brh‹dh®.m¡»uhrd® ïj‰F Éil mË¡F«go âU.<.bt.uhkrhÄia¡T¥ã£lh®.

ïWâÆš ngáa rhÄ rf#heªj« mt®fS¡F« gâyË¡F«tifÆš ngáaJ:-

“rnfhju®fns! rhÄ rf#heªj« ngá ïU¥gJ vd¡F M¢rÇakhŒ ïU¡»wJ. c§fŸ r_f¤â‰F ïiH¡f¥g£oU¡F« ïÊit Ú¡fntW r_f¤jh®, mâY« c§fis bfhLik¥gL¤â mâdhš thG«r_f¤jh® ghLgl nt©L« v‹W brhšYtJ gÇfá¡f¤j¡fjhF«.mªj¥go Ú§fŸ vâ®gh®¥gJ« Ä¡f m¿ahiknaahF«. nkš#hâ¡fhu® v‹gt® v¥nghJ« c§fS¡F e‹ik òÇa tukh£lh®fŸ.m‹¿í« c§fŸ K‹nd‰w¤âš jil brŒahkš ïU¡fî« kh£lh®fŸ. jÉuî« c§fŸ RakÇahij¡ Fiwî¡F Ú§fŸ ghLglhkš ntWah® ghLgLth®fŸ ?

jÉu, Ú§fŸ b#ÆY¡F¥ nghdhš c§fŸ bg©L ãŸisfisah® fh¥gh‰Wth®fŸ v‹W brhšYtJ nfhiH¤jdnk ahF«. jdJbg©L ãŸisia¡ fh¥gh‰wnt cyf¤âš ïU¡F« kÅj‹, xUehS« RakÇahij mila KoahJ. ekJ eh£L¥ bghJ moik¤jd¤â‰nf ïJjh‹ fhuz«. “eh« br¤J¥ nghdhš ekJ bg©LãŸisfis ah® fh¥gh‰Wth®fŸ” v‹W v©QtJ moik¤jd¤âbyšyh« KjyhtJ moik¤jd«. Ú§fS« c§fŸ bg©LãŸisfS« thH nt©oaJ K¡»akh mšyJ c§fis <d#hâv‹W« brhšÈ fGijfS« ehŒfS« ky« â‹D« g‹¿fS«el¡F« bjUÉš c§fis el¡f¡ Tlhbj‹W«, ky« fGî«Fs§fËš j©Ù® vL¡f¡ Tlhbj‹W«, ky¤ij bjhLtijÉlc§fis¤ bjhLtJ nftybk‹W« ãw® brhšYtâÈUªJ« mªj¥goï‹W« Ú§fŸ el¤j¥gLtâÈUªJ« ÛStJ K¡»akh v‹Wjh‹c§fis¡ nf£»‹nw‹. nkšf©l ïÊit Ú¡»¡ bfhŸtj‰F cjthjcÆU« m¿î« vj‰fhf c§fS¡F nt©L«? ïªj ÃiyÆš cŸs

Page 117: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9233Fo muR - 1929 (((((2))))) 232

X£L v‹gJ T£L¡ bfhŸisna jÉu nt¿šiy. v‹DilacÇikia bfhL¡»‹whah mj‰fhf cÆ®Él£Lkh v‹»‹wbfhŸifíila k¡fŸ jh‹ v§F« bt‰¿ bg‰¿U¡»‹wh®fŸ. ïªj¥go el¡»‹whah? mšyJ b#ÆÈš ão¤J nghl£Lkh v‹W brhšY«murh§f« jh‹ Ó®âU¤j§fŸ brŒâU¡»‹wJ. mij ÉL¤J ï«khâÇfhÇa§fS¡F X£L« r£lrigí« #hynto¡ifí« nto¡ifgh®¡F« Éisah£L¥ ãŸis Ãiya§fnsahF«.

jÉu, ï§F brŒí« ãurhu¤ij¥ gh®¥gd®fS¡F« mšyhjt®fS¡F« nghŒ brŒa£L« v‹W brhšY»‹wh®. gh®¥gd®fŸ ekJãurhu¤âdhš ò¤â âUªâ ÉLth®fŸ v‹W vâ®gh®¥gJ R¤j¥gƤâa¡fhu¤jdkhF«. mt®fŸ bjÇahjt®fshŒ ïUªjhš Ãaha«brhšyyh«. e‹whŒ bjǪnj v§F j§fŸ Mâ¡fK« nrh«ng¿¥ãiH¥ò« nghŒ ÉL»‹wnjh v‹W Raey§fUâ Fu§F¥ ãothjkhŒïU¥gt®fis eh« vªj¥ ãurhu¤jhš v¥go kh‰w¡ TL«? gh®¥gdušyhjt®fnsh K¡fhš thá¥ng® gh®¥gdiu¥ ã‹g‰Wgt®fshfî«gh®¥gdU¡F jhákfdhÆUªjhY« rÇ eh« giwaD¡F nkyhÆUªjhšnghJ« v‹W K£lhŸ jdkhŒ fUâ¡ bfh©oU¡»‹wt®fŸ v‹whY«e«khš Toaij brŒJjh‹ tU»‹nwh«. vj‰F« c§fŸ Ka‰áí«RakÇahij cz®¢áí« ïšyhÉ£lhš xU fhÇaK« elthJ. jÉuî«ï¤Ô©lhik xÊtj‰F ïJ xnu xU kh®¡f« jh‹ v‹W eh‹brhšytuÉšiy. Ô©lhik xÊa nt©Lkhdhš kj¤ijÉ£LÉL§fŸ, mšyJ VjhtJ xU kj« nt©Lkhdhš Ô©lhik ïšyhjkj¤ij¤ jGtyh«. cjhuzkhf kfkâa kj¤âš kÅjÅš ca®îjhœikí« Ô©lhikí« ïšiy. ïÅí« c§fS¡F¤ njh‹W»‹wkj¤ij jGtyh«. Mfnt Ú§fŸ jaî brŒJ eh‹ brhšYtijí«rhÄ rf#hdªj« brhšYtijí« bghUikílD« Ra ò¤âílD«MuhŒ¢á brŒJ gh®¤J c§fS¡F rÇ v‹W njh‹¿ago elî§fŸ.

F¿¥ò : 22.10.1929 ïš br‹id ne¥ãa® ó§fhÉš eilbg‰wbghJ¡T£l« - brh‰bghÊî.

Fo muR - brh‰bghÊî - 27.10.1929Fo muR - brh‰bghÊî - 27.10.1929Fo muR - brh‰bghÊî - 27.10.1929Fo muR - brh‰bghÊî - 27.10.1929Fo muR - brh‰bghÊî - 27.10.1929

fhudhŒ¤jh‹ thH Koí«. ïâš x‹W« rªnjfÄšiy. v‹DilamDgt¤ijna eh‹ brhšY»‹nw‹. jÉu jk¡F m¡fiu ïU¡Fkhdhš r£lrigÆš xU r£l« brŒa£Lnk v‹»wh®.

r£lrigÆ‹ nah¡»aijia m¿ªj ït® ï¥go¥ ngRtJvd¡F M¢rÇakhÆU¡»wJ. r£lrigÆš ah® ïU¡»wh®fŸ?r®¡fhU¡F«, mâfhÇfS¡F« gh®¥gd®fS¡F«, e«ã¡if cŸsmoikahf vt® elªJ bfhŸS»‹wh®fnsh mt®fns bgÇJ«Ãakd« bgW»wh®fŸ. 22 MÆu« 30 MÆu« 50 MÆu« %ghŒ vt®bryî brŒ»‹wh®fnsh mt®fns bgÇJ« nj®ªbjL¡f¥gL»wh®fŸ.ïªj¡ T£l¤â‰F Raò¤ânah, RakÇahij cz®¢ánah, bghJeyMirnah ïU¡f Koíkh? v‹W nf£»‹nw‹. rhÄ rf#hdªj« ïªj¤jlit xU r£l« bfh©L nghdhš mL¤j¤jlit ïtiu r®¡fhU«gh®¥gd mâfhÇfS« gh®¥gdušyhj nkš #hâah® v‹D« mâfhÇfS« f©o¥ghŒ ÃaÄ¡f kh£lh®fŸ v‹gJ vd¡F¤ bjÇí«. ï›tsití« Û¿ ahuhtJ r£l« bfh©L nghtjhÆUªjhY« m¢r£l¤ijr£lrig¡F¡ bfh©Ltu uh#¥ãuâÃâ mDkâ bfhL¥ghuh v‹»‹we«ã¡if vd¡F ïšiy. VbdÅš k¡fŸ gy #hâfshŒ ca®îjhœthŒ xUtnuhL xUt® nghuho¡bfh©L ïUªjhšjh‹ ekJ r®¡fh®Ã«kâahŒ ïU¡f Koí«. ïšyhÉ£lhš eh« všnyhU« x‹W nr®ªJr®¡fhÇ‹ ÛJ ghŒªJ ÉLnth« v‹»‹w ga« r®¡fhU¡F v¥nghJ«c©L. Mifahš, Ryg¤âš r®¡fhuh® x¥ò¡ bfhŸskh£lh®fŸ. eh«jFªj »s®¢á brŒJ, j¡f âahf« brŒtâ‹ _y« bghJ#d mã¥ãuha¤ij e« g¡f« âU¥ã¡ bfh©L bršth¡Fl‹ ïU¡»‹nwh« v‹whšr®¡fh® xU rka« ïz§»tu¡ TL«. 25 tUõkhŒ Étfhu¤âš ïUªjrhujh knrhjhî¡F ïJtiu rh¡F¥ ngh¡F brhšÈ tªj r®¡fh® ï‹Wïz§»aâ‹ fU¤J e«Kila »s®¢ánaahF«. ÄÞ. nknah vGâdòÞjfK« áth v‹»‹w òÞjfK« irk‹ fÄõid MjǤjj‰FTÈí«, btË murh§f§fŸ ekJ murh§f¤ij¥ gh®¤J eif¡Fnkv‹»‹w gaK« “ïÅnkš Ú§fŸ v§fS¡F ÉnuhjkhÆUªjhšc§fŸ rhÞâu¤âš ïJtiu if it¡fhkš ïUªJ c§fS¡FmDTy« brŒJ bfh©L tªjâÈUªJ Éy»¡ bfhŸnth«” v‹gijgh®¥gd®fS¡F fh£o, mt®fis Äu£Ltj‰fhfînk r®¡fh®mDTykhÆUªjh®fŸ v‹W Ãid¡»‹nw‹. Mifahš r£l«brŒtJ v‹gJ Rygkhd ntiyašy. ï‹iwa r®¡fh® btŸis¡fhu®,gh®¥gd®, gz¡fhu® M»a _t®fSila T£L ÉahghukhŒ eilbgW»‹wJ. ï«_‹W T£lK« ViHfS¡F e‹ik brŒanthÔ©lhikia Éy¡fnth Ryg¤âš r«kâ¡Fkh v‹W nf£»‹nw‹.jÉuî« Ó®âU¤jK« RakÇahijí« r£l« bfh©LtªJ X£L th§»Ãiwnt‰¿ bg‰WÉlyh« v‹W Ãid¥gJ xUehS« Koahj fhÇa«.

Page 118: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9235Fo muR - 1929 (((((2))))) 234

KoahkY« ïU¡F«go brŒJ bfh©l Nœ¢áí«, mâš el¡F«m¡»uk§fis m‹Åa® vGâ¡ nf£lhš mj‰F mt®fŸ brhšY«gâY« âU.uh#nfhghyh¢rhÇ¡F« âU.vÞ.uhkdhjD¡F« ïªjxUthukhf el¡F« foj¥ ngh¡Ftu¤ij ftŤjt®fS¡nf e‹whŒÉs§F«. k‰wgo ïtuJ kJÉy¡F ftiyia¥g‰¿ bjÇant©Lkhdhš, nj®jš tU«nghbjšyh« fŸS¡F ku« gâdhÆu¡fz¡fhŒ É£L¡ bfh©oU¡F« âU.á.É. bt§»£l ukzŒa§fhU¡FkJÉy¡F¥ ngiu¢ brhšÈ X£L th§»¡ bfhL¤jJ« jdJ ïZl¥goÃaÄ¡f¥g£l kªâÇfŸ ïU¡F« fhy¤âš kJit¥ g‰¿ xUth®¤ijí« ngrhkš ïU¥gJ«, kWgoí« nj®jš tU«nghJ kh¤âu«gh®¥gd®fS« mt®fsJ moikfS« kh¤âu« r£lrig¡FtU«goahf¢ brŒtj‰F kJ Éy¡if xU Nœ¢áahf cgnah»¥gJkhd jªâu§fis¥ gh®¤jhš És§fhkš nghfhJ. jÉu, #hâ¤Jntõ¤ij xÊ¡f nt©L« v‹gJ.

“áwªj njr¤ bjh©l®fËš áy® r_f Ó®âU¤j« brŒaJntõ¤ij rhjdkhf¡ bfh©lJ njr¤â‹ Juâ®Zl«” v‹»‹wh®.ïâš Ô©lhikia xÊ¡fnt©L« v‹gt®fËl¤âš #h⤠Jntõ«ïU¡f¡ TLkh? Ô©lhik xÊ¡f ïz§fhjt®fËl¤âš #hâ¤Jntõ« ïU¡f Koíkh v‹gij thrf®fŸ jh‹ czunt©L«.Ô©lhikia xÊ¥gjhdhY« r_f¤âš VjhtJ Ó®âU¤j« brŒant©LkhdhY« Ô©lhikÆdhš gy‹ mDgÉ¥gt®fS¡F« r_f¡bfhLikÆdhš eykDgÉ¥g®fS¡F« eZlkhtJ kd¤jh§fyhtJïšyhâU¡f Koíkh? v‹W nf£»‹nwh«. ïªj kd¤jh§fY¡F¥gaªjhš xU áW fhÇa¤ijahtJ el¤j Koíkh v‹gij nahá¤J¥gh®¡f ÉU«ò»‹nwh«. mnah¡»a®fisí« Raey¡fhu®fisí«Nœ¢á¡fhu®fisí« k¡fŸ btW¥gJ«, mt®fŸ ÛJ k¡fS¡FJntõnk‰gLtJ«, cyf« mt®fis êâ¥gJ« ïa‰ifv‹gijí«, “ïa‰ifia btšy ahuhY« KoahJ” v‹W brhšY«âU.ïuh#nfhghyh¢rhÇahnu czuhkš nghdJ “j‹ F‰w« jd¡F¤bjÇahJ” v‹»‹w gHbkhÊ¡F ïU«ò¥ ó©ngh£lJ nghyh»‹wJ.“Ó®âU¤j¡fhu®fŸ mªju§f R¤ânahL ntiy brŒjhš ahU¡F«v›Éj Ôikí« ÉisahJ” v‹»‹wh®. ïJ gad‰w th®¤ij v‹nwbrhšYnth«. VbdÅš, v›tsî ešby©z¤njhlhdhY« xUnf£il Éy¡f Ka‰á¤jhš m¡nf£odhš ãiH¥gtD¡F bfLâV‰g£L¤jh‹ ÔUnk xÊa mJ nf£il Éy¡FgtÅ‹ ešyv©z¤âdhš kiwªJÉlhJ. xU rka« mªj¡ bfLâ mt‹ÃahakhŒ mDgÉ¡f nt©oa bfLâjhdh? mšyJ mÃahakhŒmDgÉ¡F« bfLâah? v‹W nt©Lkhdhš nahá¡f¡ ToajhÆU¡F«. mjhtJ, v›tsî ešby©z¤njhL fh¤âUªJ xU âUlid¥

ïuh#nfhghyh¢rhÇÆ‹ njÓa«

br‹w thu« gh®¥gd®fË‹ njáa« v‹W jiya§fÄ£LâU.r¤âa_®¤â mŒa® KjÈa óuz Rna¢irthâfSilaî«,fh§»uÞ thâfSilaî« njáa¤â‹ nah¡»aijia¥ g‰¿ vGâïUªnjh«. ïªj thu« âU.á.ïuh#nfhghyh¢rhÇ ngh‹w “x¤JiHahâah»fË‹” njáa¤ij¥ g‰¿ vGj nt©o neÇ£LÉ£lJ. mjhtJ,$ÉšÈò¤ö® jhÿ¡fh fh§»uÞ kfheh£o‰F m¡»uhrd« t»¤jâU.á.uh#nfhghyh¢rhÇah® jkJ jiyik cg‹ahr¤âš tH¡f« nghšnjáa¥ òu£L gÇghiõah»a Ô©lhik, fj®, kJÉy¡F M»a _‹Wth®¤ijfis cgnah»¤JÉ£L, gh®¥gd njáa Nœ¢á gÇghiõah»a rh⤠Jntõ¤ij xÊ¡f nt©L« v‹D« th®¤ijia¢brhšÈÉ£L RakÇahij ïa¡f« bjŒt§fisí«, mtjhu§fisí«,ò©Âa Þjy§fisí«, bgÇnah® rhÞâu§fisí« Ãªâ¥gjhf¢brhšÈ ghku k¡fis »s¥ãÉl¥ gh®¤J ïU¡»‹wh®. rÛg¤âšïtuhš tleh£oÈUªJ miH¤Jtu¥g£l âU.g£nlš mt®fS¡Fït® vij¢ brhšÈ¡ bfhL¤J e«ikí« RakÇahij ïa¡f¤ijí«ita¢ brh‹dhnuh mnj th®¤ijfis m¥gona, r‰W bkUFbfhL¤J ï¥bghGJ ïtU« brhšÈ ïU¡»wh®. âU.uh#nfhghyh¢rhÇah® Ô©lhik Éy¡F j¤Jt« eh« m¿ahjjšy. mtUl‹ eh« fh§»uáY« x¤JiHahikÆY« ïU¡F«nghJ mtuJ Ô©lhik Éy¡ifneÇš f©oU¡»‹nwh«. mjhtJ, Ô©lhik xÊ¥gj‰bf‹Wfh§»uáš xJ¡»it¤j gz¤ij KGJ« j‹ngÇš ãǤJit¤J¡bfh©L mjdhš xU fhÇaK« brŒahkš, brŒaî« Élhkš fh¥gh‰¿a åuuhth®. brŒifjh‹ ï¥go v‹whnyh, fhÇa¤âš jÄœehLfh§»uÞ fÄ£o T£l« ãwÉÆš #hâ ɤâahr« TlhJ v‹WÔ®khŤj cl‹ uhÍdhkh vGâ¡ bfhL¤J jdJ ánd»j®fisí«uhÍdhkh bfhL¡f¢ brŒjt®. fj® Éõa¤âš ït®fsJ ViHfis¡fh¥gh‰W« ehzaK« fjuhš eh£o‰F nBkK©lhF« ehzaK«fjÇ‹ nguhš gh®¥gdušyhjh®fËl¤âš g¤J y£r¡fz¡fhŒ %ghŒtNȤJ fj® â£l¤âš 100¡F 90ng® âU uh#nfhghyh¢rhÇÆ‹#hâahnu c£fh®ªJ bfh©L tÆW ts®¥gJ«, jh§fŸ v‹d m¡»uk«brŒjhY« j§fis Éy¡f KoahkY«, ahU« fz¡F nf£f

Page 119: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9237Fo muR - 1929 (((((2))))) 236

fSl‹ vL¤J¢brhšYtJ ngo¤jdkh v‹W nahá¤J¥ gh®¡F«gont©o¡ bfhŸS»‹nwh«. jÉu, “ãuhkz® - ãuhkzušyhjh® r©ilïšyhÉ£lhš bj‹dh£L ãuhkz®fŸ ghÈa Éthf¤jil knrhjhitv⮤âU¡f kh£lh®fŸ” v‹W brhšY»‹wh®. ïJ c©ikahŒïU¡Fkhdhš, “ãuhkz®fŸ kd¥gh‹ikÆ‹ nah¡»aijiam¿tj‰F ntW Mjhu« nt©Lkh” v‹W nf£»‹nwh«. mjhtJ,ekJ eh£oš v‹d fhÇa¤â‰fhf gh®¥gd® gh®¥gdušyhjh® r©ilïU¡»‹wnjh mj‰fhf¤jh‹ gh®¥gd®fSila Ó®âU¤j v⮥ò«ïU¡»‹wJ v‹W brhšY»wh®. ehK« ïij¤jh‹ brhšY»‹nwh«.gh®¥gdušyhjh® gh®¥gdUl‹ nghuhLtâ‹ K¡»a j¤Jt«gh®¥gdušyhjhiu Él gh®¥gd‹ ãw¥ãdhš nkyhdt‹ v‹»‹wMâ¡f« ïU¡f¡TlhJ v‹gj‰fhfnt xÊa ntwšy. âU.uh#nfhghyh¢rhÇah® brhšY»‹wgona gh®¥gd®fŸ j§fŸ Mâ¡f¤ijÃiyÃW¤jnt mjhtJ, gh®¥gdušyhjhU¡F Énuhj khfnt v›ÉjÓ®âU¤j§fisí« v⮡»wh®fŸ v‹wh»‹wJ. ïJ j‹id m¿ahkšbrh‹d c©ik v‹nw fUJ»nwh«. filáahf bghJ #d§fS¡Fx‹W brhšY»‹nwh«.

eh£oš vªj Ó®âU¤jnkh Ó®¤âU¤j ïa¡fnkh òw¥g£lhY«gh®¥gd®fŸ mij ehÞâf« v‹W«, bjŒt êjid v‹W«, rhÞâuêjid v‹W«, mtjhu êjid v‹W«, ò©ÂaÞjy êjidv‹W«, njr¤Jnuhf« v‹W«, kj¤ Jntõ« v‹W«, #h⤠Jntõ«v‹W« gÊfis¢ Rk¤â ghku k¡fis VŒ¤nj ïJtiu j§fŸMâ¡f¤ij Ãiy ÃW¤â tªâU¡»‹wh®fŸ. mªjKiwiana ekJâU.uh#nfhghyh¢rhÇah® ã‹g‰¿aJ á¿J« mârakšy. VbdÅšâU.uh#nfhghyh¢rhÇah® tUzháuk j®k¤âš Ä¡f e«ã¡if¡bfh©lt®. bgÇat®fŸ brŒjbjšyh« e‹ikahdnj v‹W brhšYgt®. _l®fS¡F _l¥ãŸisí«, ò¤ârhÈ¡F¥ ò¤ârhÈ¥ ãŸisí«,nah¡»aD¡F nah¡»a¥ãŸisí«, mnah¡»aD¡F mnah¡»aãŸisí« jh‹ ãw¡F« v‹W« brhšÈ ïU¡»wh®. Mf jdJK‹ndh®fSila Fznk jd¡F ïU¥gjhfî«, Fznk Äfî«nkyhdbj‹W« fUâ¡ bfh©oU¥gt®. ï¥gobašyh« brh‹dâšM¢rÇabkh‹WÄšiy. Mdhš ït® brh‹dij bašyh« bghJ#d§fŸ e«ã ÉLth®fsh v‹gJjh‹ eh« Koîfh£l nt©oaÉõakhF«. Kothf gh®¥gd®fŸ fh§»uR« njáaK« óuz Rna¢irí« x¤JiHahikí« v‹d j¤Jt¤ij¡ bfh©lJ v‹gij bghJk¡fŸ m¿a nt©ona ïij vGândh«.

FoFoFoFoFo muR muR muR muR muR - - - - - jiya§f«jiya§f«jiya§f«jiya§f«jiya§f« - - - - - 27.10.192927.10.192927.10.192927.10.192927.10.1929

ão¤jhY« ãog£l âUl‹ e«ik F¤âÉ£L Xlnth, KoahÉ£lhštirghlnt brŒthnd xÊa ekJ ešby©z« mtid “v‹id¥ão¤JÉ£lhna ò©Âathnd” v‹W òfH¢ brŒahJ v‹gijcWâahŒ¢ brhšYnth«. jÉu “#h⤠Jntõ« xÊa nt©L« v‹WvšnyhU« âdªnjhW« flîis nt©o¡ bfhŸs nt©L«” v‹Wcgnjr« brŒ»‹wh®. âU.uh#nfhghyh¢rhÇ¡F cŸs flîŸ g¡âí«mtUila ïUja R¤jK« ek¡F e‹whŒ¤ bjÇí«. Mjyhš, ïJÉõa¤âš mtU¡F eh« x‹W« brhšy tuÉšiy. Mdhš, mt®ahiu¥ gh®¤J ï¥go¢ brh‹dhnuh mt®fis¥ gh®¤J x‹Wnf£»‹nwh«. mjhtJ flîshš Jntõ¤ij xÊ¡f¡ TL« v‹gâšfLfsî e«ã¡ifahtJ âU.uh#nfhghyh¢rhÇah® KjÈa ahU¡fhtJïU¡F khdhš âU.uh#nfhghyh¢rhÇah® vij Jntõ« v‹W fUâïU¡»‹whnuh mJ á¿J Tl Jntõkšybt‹W«, m¿ahikÆdhnyh jªâu¤â‰fhfnthjh‹ ïªj¥go brhšy¥gL»‹wbj‹W«,c©ikahŒ - c©ikahŒ - c©ikahfnt brhšY»nwh«. VbdÅšJntõ¤ij mÊ¡f r¡âíŸs flîŸ m¿îilatuhŒ ïUªjhšk¡fS¡F bfLâia¤ jU« Jntõ¤ij c‰g¤â brŒâU¡fntkh£lh®. mtÇšyhkš Jntõ« V‰glnt KoahJ v‹gJjh‹. jÉu“kÅj‹ jd¡F všyh« bjǪJÉ£ljhf¡ fUâ mf«ght¥ gl¡TlhJ”v‹»‹wh®. ïJ vj‰F Mf brhš»wh® v‹gJ xUòwÄUªjhY«kÅj‹ jd¡F “x‹W« bjÇahJ” “všyht‰¿‰F« ntW fhuzÄU¡F«” v‹W fUJ»w fhuznk moik¤ jd¤â‹ éteho v‹gJekJ mã¥ãuha«. m‹¿í« jd¡F všyh« bjÇí« v‹W Ãid¥gijÉl jd¡F x‹Wnk bjÇahJ v‹gâdhš mâf¡ bfLâna c©lhFnkjÉu á¿J« e‹ik c©lhfhJ.

Mjyhš ïitfŸ všyh« btW« my§fhu th®¤ijfns jÉufhÇa¤â‰fhditfŸ mšy. jÉu bjŒt§fisí«, mtjhuòUõ®fisí«, òÅj Þjy§fisí«, F‰w« TWtjhfî« mJ bgÇango¤jdbk‹W« brhšY»‹wh®.

ï§F thrf®fS¡F x‹W brhšY»‹nwh«. mjhtJ, vitbjŒt§fŸ, mt‰WŸ vªj bjŒt§fis v‹d F‰w« brh‹ndh«?ah® mtjhu òUõ®fŸ, mt®fË‹ vªj Fz¤ij F‰w« brh‹ndh«?vJ òÅjÞjy«, mij v¥go F‰w« brh‹ndh«? v‹gij¥ g‰¿ xUth®¤ijahtJ TwhkY« eh« brh‹djhf¢ brhšy¥gL« F‰w§fS¡FxU rkhjhdK« brhšyhkY« R«kh ghku k¡fË‹ K£lhŸjd¤ijí« bt¿iaí« jd¡F MjhukhŒ it¤J¡bfh©L jdJ kdjhuNjhŒ ngá ghku k¡fis e«ÛJ VÉÉl Ka‰á¥gJ ngo¤jdkh?mšyJ eh« cŸsij cŸsgo Ãid¤J Ãid¤jgo btËÆš Mjhu§

Page 120: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9239Fo muR - 1929 (((((2))))) 238

njhkhdhš eh« v‹Wjh‹ kÅj®fshtJ?

ÉjitfS¡F Éthf« brŒayhkh v‹gj‰F« rhÞâu¤â‰F«v‹d r«gªj« v‹gJ vd¡F És§fÉšiy. xU rka« Éthf« vªjkhâÇ brŒtJ v‹gij¥ g‰¿ nahá¥gJ v‹whY« rkhjhd«brhšyyh«. m¥go¡»‹¿ Éthf« brŒayhkh? nt©lhkh? v‹gj‰nfrkhjhd« brhšYtbj‹whš mJ R¤j K£lhŸjdbk‹Wnjh‹wÉšiyah? v‹id¡ nf£lhš ïªj¡bfhoa eh£oš ÉjitfS¡F J‹g¤ij ïiH¤jt® ekJ uh#huh« nkhf‹uhŒ mt®fŸ v‹gnjvdJ mã¥ãuha«. VbdÅš, mtuhšjh‹ ekJ ÉjitfŸ ïU¡fî«fZl¥glî« V‰g£LÉ£lJ. v¥goba‹whš, uhŒ nkhf‹ mt®fŸcl‹f£il V‰W« tH¡f¤ij ÃW¤jhâUªâU¥ghuhdhš x›bthUbg©L« òUõ‹ ïwªj clnd mtndhL Tlnt mt‹ g¡f¤âš“kh§fša Þâß”ahfnt cÆUl‹ f£ilÆš it¤J Rl¥g£L “f‰ònyhf¤ij” milªJ “nkh£r¤â”ÈUªâU¥ghŸ. f‰ò nyhfK«nkh£rK« v›tsî òu£lhÆUªjhY« x‹W kh¤âu« âra«. mjhtJcÆUl‹ Rl¥g£l bg©Q¡F xU k neuªjh‹ fZlÄUªâU¡f¡TL«. Mdhš mªj¥go Rlhkš fh¥gh‰w¥g£l bg©Q¡F mj‹MíŸ fhy KGtJ« m§Fy m§Fykhf á¤âutij brŒtJ ngh‹wfZl¤ij ÉdhonjhW« mDgɤJ tu neÇL»‹wjh ïšiyahv‹Wjh‹ nf£»‹nw‹. ï¥bghGJ« ÉjitfS¡F clnd kz«brŒant©L«. kzÄšyhj bg© ïU¡f¡TlhJ v‹w î¥gªj«bfhŠrfhy¤â‰fhtJ ïU¡f nt©L«. ïšiyahdhš c©ikahdétfhU©a¤ij c¤njá¤J giHa cl‹f£il V‰W« tH¡f¤ijahtJ òJ¥ã¡fnt©L« v‹gJjh‹ vdJ mã¥ãuha«. VbdÅš,Éjit¤ j‹ikia Ãid¤jhš tÆW g‰¿ vÇ»wJ; beŠr«bfhâ¡»wJ. kÅjD¡F j‹ bg©#hâ rÛg¤âš ïšyhj fhy§fËšnghf ï¢ir V‰g£lhš clnd nghf khj®fis bfh©L m›É¢irj¡f nt©oaJ«, ÄUf§fS¡F V‰gL« âdit Ô®¤J¡ bfhŸsikjhd btËÆš brhÇ fš e£L it¡f nt©oaJ«, 32 j®k§fËšïu©L j®kkhf¡ bfh©L nfhÆšfËš jháfis it¤J« »uhk§fŸnjhW« e¤j§fËš brhÇ fš e£L it¤J« ïU¡»wh®fŸ. Mdhš,ï¥ng®¥g£l étfhU©a m¿î ekJ bg© k¡fËl« kh¤âu« V‹fh£lKoahkš nghŒÉ£lJ? v‹gij Ãid¡F«nghJ ÍtfhU©aòu£L« 32 j®k§fË‹ òu£L« e‹whŒ És§F«.

mnjhL kh¤âukšyhkš m«khâÇ étfhU©a« TlhJv‹gj‰F rhÞâu« ïU¥gjhí«, mªj rhÞâu« flîshš brhšy¥g£ljhfî« kÅj®fŸ v‹gt®fŸ brhšy tUth®fshdhš m¥go¥g£lrhÞâu¤ijí« flîisí« kÅj®fisí« v‹d brŒtJ v‹gijÚ§fŸjh‹ nahá¤J Koî f£lnt©L«.

Éjth Éthf«

rnfhjÇfns! rnfhju®fns!! cyfkhdJ ï¥nghJ v«khâÇahdK‹nd‰w¤âš nghŒ¡ bfh©oU¡»‹wbj‹gij eh« gh®¤JtU»‹nwh«. kÅjdJ ò¤â¡F¥glhj m‰òj r¡âfbsšyh«kÅjÅlÄUªJ btËah»¡ bfh©L tU»‹wJ. ira‹Þ mjhtJtÞJ j¤Jt rhÞâu MuhŒ¢áÆ‹ gadhf kfh mâra§fis bašyh«kÅj‹ brŒ»‹wh‹. rÛg Ka‰á v‹dbt‹whš, rªâu k©ly¤â‰F¥nghf Ka‰á¡f¤ bjhl§» br›thŒ k©ly¤âÈUªJ rkh¢rhu¥ngh¡Ftu¤JfŸ el¤j¥g£L É£ld. k‰W« mL¤j 500 tUl¤âškÅj‹ mila¡Toa K‰ngh¡if ï¥nghnj îzÆ¡f¥gL»‹wJ.vdnt, e«ik¢ R‰¿íŸs cyf« ïªÃiyÆÈU¡f ehnkh ekJMuhŒ¢á¡fhu®fshš 3000 tUõ¤â‰F K‹dhš eh« ïUªj Ãiyiamila nt©Lbk‹W bjhšfh¥ãa MuhŒ¢á brŒa¥g£L bgUik¥gL»‹nwh«. m¥go¥g£l bjhšfh¥ãa« 2000 tUõ¤â‰F Kªâajh3000 tUõ¤â‰F Kªâajh v‹»‹w MuhŒ¢á ï‹dK« ek¡FŸKoaÉšiy. MuhŒ¢á¡fhu®fŸ nah¡»aij ï¥go v‹whš, ekJg©oj®fSila nah¡»aijnah rkz®fŸ fGntw¥g£lh®fshmšyJ jhdhf fGnt¿dh®fsh v‹gj‰F rka« nghš ngr Mjhu«njo¡bfh©oU¡»‹wh®fŸ. ït®fËš njÓa¥ g©oj®fË‹nah¡»aijnah njÓa nkilÆš V¿ jhia¥ òz®ªJ« jf¥gid¡bfh‹W« nkh£r¤â‰F¥ nghd òuhz¤ijí« bg©#hâia¡ T£o¡bfhL¤J nkh£r¤â‰F¥ nghd òuhz¤ijí« go¤jhš Rauh¢áa« tªJÉLbk‹W njáa¥ ãurhu« brŒ»‹wh®fŸ.

ï›tsî« nghjhkš ïªj 20tJ ü‰wh©o‹ ï‹iwa âd¤âšeh« T£l« To ÉjitfŸ fÈahz« brŒJ bfhŸsyhkh, nt©lhkhv‹»‹wj‰F cŸs kj¤â‹ jil¡F« rhÞâu¤â‹ M£nrg¤â‰F«gâš brhšy ï§F c£fh®ªâU¡»‹nwh«.

rnfhju®fns! ekJ eh£L Ãiyia¡ F¿¡f ek¡F ïijÉl ntWnah¡»aij v‹dnt©L«.

ekJ MuhŒ¢áí«, m¿î«, C¡fK«, Ka‰áí« ekJfhybkšyh« ïªj khâÇ fhÇa§fS¡nf cgnah»¤J¡ bfh©oUª

Page 121: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9241Fo muR - 1929 (((((2))))) 240

Éjit¤ j‹ik eh£oš ïU¥gjhnyna rhÞâu§fS« flîŸbraš v‹gitfS«, nrhâl« v‹gitfS« bghŒ v‹gjhfc§fS¡F És§F»‹wjh? ïšiyah? VbdÅš, e«Äš x›bthUtD« fÈahz« brŒtJ flîis ó it¤njh, fUl jÇrdnkh, F¿nahnf£L¤ âU¥â milªJ«, n#háa« bghU¤j« gh®¤J âU¥âmilªJ« rhÞâu Éâ¥goí« brŒ»wh‹. m¥goÆU¡f ïªj fâne®ªjhš nk‰f©litfŸ Ã#khÆU¡f Koíkh? ïªj mÞâthu¥òu£il eh« e«ã kj«, #hâ, tH¡f« v‹W brhšY»‹nwhnk? ek¡Fbt£fÄšiyah? mšyJ ò¤âÆšiyah? v‹W nf£»‹nw‹.

bgU«ghY« kj¥goí« #hâ tH¡f¥goí« el¡fhjt®fnsjh‹kj« v‹W«, rhÞâubk‹W«, #hâ tH¡f« v‹W«bjhšiygL¤J»wh®fŸ.

j§fis¥ bghW¤jtiu jh§fŸ e«ò« kj¡bfhŸif¥goí«rhÞâu¥goí« el¡f Koahjt®fnsjh‹ eh« brŒí« fhÇa¤â‰Fïilôwhf kj¤ijí« rhÞâu¤ijí« tH¡f¤ijí« bfh©L tªJnghL»wh®fŸ. ï¥go¥g£lt®fshš j§fS¡fhf bfh©L tªJnghl¥gL« kj¤â‰F« rhÞâu¤â‰F« fLfsî ò¤âíŸs vªjkÅjdhtJ kâ¥ò bfhL¡f Koíkh? v‹W ghU§fŸ.

cjhuzkhf, rhujh knrhjhit vL¤J¡ bfhŸS§fŸ. bg©fŸgUtkilªjj‰F¥ ã‹dhš fšahz« brŒjhš rhÞâu« Énuhjkh«!ghtkh«! euf« »il¡Fkh«! ïj‰fhf r¤âah¡»uf« brŒJ cÆ®Élnt©Lkh«! Ú§fŸ ïªj åu®fis c©ikahdt®fŸ v‹We«ò»Ö®fsh?

ïªj åu®fË‹ M© bg© flîŸfS¡F« mt®fsJ brhªjfhuU¡F« v¥nghJ fÈahz« elªjJ? fšahz« elªjij ït®fŸgh®¡fhÉ£lhY« v¥nghJ elªjjhf ït®fŸ rhÞâu« TW»‹wJv‹gij r‰W Ãid¤J¥ ghU§fŸ.

Óij¡F«, U¡Fk¡F«, r¤âaghik¡F«, gh®tâ¡F«tŸËa«khS¡F«, bjŒtahid¡F«, Ûdh£á¡F«, M©lhS¡F«,eh¢áahU¡F«, âbusgij¡F« v¥nghJ fšahz« elªjJ? ït®fŸgUtkilªj ãwfh? mj‰F Kªâah? v‹W nf£»‹nw‹. giHauh#h¡fŸ v‹gt®fŸ fhy¤âY« kjr«gªjkhd òuhz§fËY«v§fhtJ ikd® bg©fisnah g¤J taJ¡F£g£l bg©fisnahfÈahz« brŒJ bfhL¤jjhf ït®fŸ brhšy¡TLkh? v‹Wnf£»‹nw‹. jÉuî«, nk‰f©l M©bg© flîŸfŸ jh§fshfntfÈahz« brŒJ bfh©lh®fsh mšyJ mt®fË‹ jhŒ jf¥g‹kh®f£L rhj _£ilia njhËš RkªJ âǪJ kh¥ãŸis njo rFz«,

xU bg©#hâia ïHªj M©, fÈahz« brŒJ bfhŸsyhkhnt©lhkh v‹gij¥ g‰¿ vªj¥ bg©zhtJ mã¥ãuha« brhšytU»wh®fsh? m¥go¡»U¡f òUõid ïHªjtŸ fÈahz« brŒJbfhŸsyhkh? nt©lhkh? v‹gij¥ g‰¿ mã¥ãuha« brhšyòUõD¡F v‹d gh¤âa«? v‹gJ ek¡F És§fÉšiy. eh£ošáw¥ghf, ekJ r_f¤âš ÉjitfŸ f®¥gkilªJ f®¥g¤ij mÊ¥gJ«,ãŸisfis¥bg‰W bfhiy brŒtJ«, åLfisÉ£L bg‰nwh®m¿ahkš Ãid¤j òUl®fSl‹ XLtJ«, ãwF bghJ ÉgrhÇfsh»F¢RfŸ khWtJ« Kjyhd fhÇa§fis âdK« f©zhš gh®¤J«jh§fshfnt J‹g§fŸ milªJ« tU«nghJ Éjth Éthf« rhÞâur«gªjkh? #hâ tH¡fkh? v‹W gh®¡F« _l®fŸ kÅj t®¡f¤ij¢nr®ªjt®fsh v‹W nf£»‹nw‹. rhÞâu¤âš ïl« ïUªjhš v‹d?ïšyhÉ£lhš v‹d? #hâÆš tH¡f« ïUªjhš v‹d? ïšyhÉ£lhšv‹d? mij¥g‰¿ ftÅ¥gâš gy‹ v‹d? òUõÅHªj bg©Q¡FòUõ ï¢ir ïU¡Fkh? ïU¡fhjh? mtS¡F òUõ‹ nt©Lkh?nt©lhkh? v‹gij¤ jhnd ftŤJ Koî f£l nt©L«.mkhthirÆš ãwªj ãŸis âUL« v‹W n#háa¤âÈUªJ É£lhšmªj ãŸis âUod âU£ilbašyh« n#háa« e«ò»wt‹R«khÉ£L ÉLthdh? v‹W nf£»‹nw‹.

âd« òUõDl‹ thœªJ bfh©L òUõ‹ v‹gjhf jd¡F xUv#kh‹ ïU¡»wh‹ v‹W Ãid¤J¡bfh©L moik¤jd¤âš ïUªJFHªij F£ofis¥ bg‰W bfh©L ïU¡F« kh§fÈa¥ bg©fË‹nghf cz®¢áiaÉl nkšf©l ftiyÆšyhj bg©fË‹ cz®¢áv¤jid kl§F mâfkhÆU¡F« v‹gij Ú§fns Ãid¤J¥ghU§fŸ! xU étid g£oÅahf¥ ngh£L bfhšYtâY«, xUbg©iz Éjitahf it¤J rhfhkš fh¥gh‰WtJ bfhLik mšyth?v‹gij nahá¤J¥ ghU§fŸ! xU bg© vj‰fhf ÉjitahŒ ïU¡fnt©L« v‹gj‰F ïJtiu ahuhtJ fhuz« brh‹dh®fsh? mšyJvªj kjkhtJ, vªj #hâahtJ fhuz« brhšÈÆU¡»‹wjh?fhuzÄšyhkš ï›Éj¡ bfhLikahd étÏ«iria brŒJbfh©oU¡F« r_f« tof£od K£lhŸjdKilaJ v‹gj‰F v‹dM£nrgidfŸ brhšy¥ ngh»‹Ö®fŸ.

ÉjitfshÆU¥gJ flîŸ f£lis v‹W fUJå®fshdhšÉjitfS¡F¥ nghf cz®¢áí«, mjdhš V‰gL« ftiyí«, áyrka§fËš f®¥gK©lh¡f¥gLtJ«, mJ mÊ¡f¥gLtJ«, bg‰wFHªijia fG¤ij¤ âUFtJkhd fhÇa§fŸ eilbgwKoíkh?v‹W nahá¤J¥ ghU§fŸ.

Page 122: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9243Fo muR - 1929 (((((2))))) 242

ïªâahÉš ÄõbdÇ cyf«

âUths® V.n#.m‹iga‹ mt®fshš btËÆl¥bg‰wïªâahÉš ‘ÄõbdÇ cyf«’ v‹D« bgaÇa übyh‹W v«kâ¥òiu¡F mD¥g¥ bg‰nwh«.

Äf¥guªj neh¡f¤Jl‹ tiua¥ bg‰w ïªüÈ‹ f©, ïªâahÉYŸs nkdh£L¡ »¿ÞJt¥ ãurhuf®fË‹ Ãiyikia¥ g‰¿¤bjŸs¤ bjËa vL¤J¡ fh£l¥g£LŸsJ. mt®fŸ brªbe¿ÆšbršyhJ, Ôbe¿ah« Nœ¢áÆY«, Raey¤âY«, ãǤjhS« tÊÆYnkna bršY»‹wd® v‹W, ï«nkdh£L kj¥ ãurhuf®fË‹ òu£ilâU. m‹iga‹ ãw® kdâš vË≠gâíkhW T¿ÆU¡»‹wh®.M§fh§nf všyh kÅj®fS« ntWgho‹¿ ghuh£l‰FÇa mÇac©ikfŸ ÄË®»‹wd.

xU c©ikia xU kj« v‹W bgaÇ£L tiuaW¡F« nghnj,m«kj« bghJ kjkhŒ ïU¥gj‰FÇa ïy¡fz¤ij ïHªJ ÉLjyhš,v«kj¤â‰F« ònuh»j¥òu£L nt©LtJ mtáakhÆU¡»‹wJ.ïJnghynt tiuaW¡f¥g£l ï¡»¿ÞJt kj¤âY« ï¥ònuh»j®fŸbrŒí« òu£il âU. m‹iga‹ btË¥gL¤Jtjdhš, ÄbõdÇfis¤ bjŒt§fŸ v‹W fUâ Vkh‰wkilí« mnef® eštÊ¥gLjšTL« v‹W fUJ»‹nwh«.

‘e«Äl« bgUik, m¿ahik, j‹dy« v‹D« ÉahâfŸïUªJ tU« tiu eh« rnfhju I¡»a« bgw KoahJ’ v‹W«,‘»¿ÞJit¥ nghÈUªJ c‹idna K‰¿Y« m¿ªJ cyf¤J¡F¥ga‹gL v‹D« c©ikia m¿ªâU¥gnuš nkdh£L¥ ghâÇfŸ70,000 ng®fŸ ïUªJ« bgU« ngh® el¡f¢ R«khÆUªâU¥gnuh’ v‹WâU. m‹iga‹ mt®fŸ »¿ÞJÉ‹ mo¥gilahd bfhŸiff£F¥ghâÇfË‹ bfhŸiffŸ v›thW Ku©gL»‹wdbt‹gij vL¤J¡fh£o¥nghjUtJ bgÇJ« ghuh£l‰FÇanj. ïªüiy¡ »¿ÞJt®fŸk£LÄ‹¿ všyh k¡fS« go¤J ï‹òw nt©L»‹nwh«. bghJey«g‰¿¤ JÂîl‹ btËtªj âU.m‹igaD¡F ï¡»¿ÞJt cyf«Äfî« e‹¿brY¤j¡ flik¥g£LŸsJ v‹gJ vkJ JÂò.

Fo muR - kâ¥òiu - 03.11.1929Fo muR - kâ¥òiu - 03.11.1929Fo muR - kâ¥òiu - 03.11.1929Fo muR - kâ¥òiu - 03.11.1929Fo muR - kâ¥òiu - 03.11.1929

F¿, nrhâl«, bghU¤j« KjÈait gh®¤J fÈahz« brŒJbfhL¤jh®fsh v‹W nahá¤J¥ghU§fŸ.

ïªJ rhÞâu¤ij it¤J¡ bfh©oU¥gt®fŸ “rhÞâu¤âšgUtkilªj ãwF fÈahz« brŒtj‰F ïlÄšiy” v‹W brhšytUth®fshdhš mâY« mj‰fhf ït®fŸ r¤âah¡»uf« brŒntbd‹W brhšth®fshdhš, ït®fŸ e«ik v›tsî K£lhŸfŸ v‹WÃid¤J¡ bfh©oU¡»‹wh®fŸ v‹gij Ãid¤J¥ ghU§fŸ. vdnt,rnfhju®fns! c§fS¡F xU fhÇa« rÇ v‹W g£lhš mJ rhÞâur«kjkh? Énuhjkh v‹W v⮥gh®¥gJ m¿ahikí« moik¤jdKkhF«. ïªj nyhf¤â‰F mtáakhd fhÇa«, nkš nyhf¤âš v‹dgyid¤ jU« v‹gJ k‰bwhU moik¤jdkhF«.

ï›tsî« jÉu ï¥go¢ brŒjhš mt®fŸ v‹d ngRth®fŸït®fŸ v‹d brhšYth®fŸ v‹W Ãid¥gJ všyht‰iwí« ÉlRa m¿î« Ra cz®¢áí« m‰w moik¤jdkhF«.

rnfhju®fns! filáahf c§fS¡F x‹W brhšY»‹nw‹.mjhtJ vªj¡ fhy¤ânyh v§»Uªnjh ahuhnyh vj‰fhfnth ahU¡nfhvGâa xU òÞjf¤ij ïªj¡ fhy¤â‰F ïªj ïl¤â‰F ekJ e‹ik¡fhf ekJ e‹ikÆš ftiy bfh©lt®fshš vGj¥g£lbj‹W«,mj‹go elªJ Ôu nt©Lbk‹W« fUJ»‹wt‹ kÅjdšy v‹gJjh‹ vdJ kh‰w Koahj cWâahd mã¥ãuhakhF«.

F¿¥ò : Éjth Éthf rfha rigÆ‹ MjuÉš br‹id ãu«k rkh#f£ll¤âš 19.10.1929š elªj T£l¤âš M‰¿a jiyik¢ brh‰bghÊî

FoFoFoFoFo muRmuRmuRmuRmuR - brh‰bghÊî - 2 - brh‰bghÊî - 2 - brh‰bghÊî - 2 - brh‰bghÊî - 2 - brh‰bghÊî - 27.10.19297.10.19297.10.19297.10.19297.10.1929

Page 123: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9245Fo muR - 1929 (((((2))))) 244

k¡fS« fhynk F¿¥ãl Koahjjhd m›tsî giHa ïªJkj¤â‰F 20 nfho k¡fS« bgs¤j, »¿Þjt, kfkâa M»akj§fS¡F K‹dhš ïUªJ tªj ôj kj¤â‰F xnu xU nfhok¡fS«, kj« F¿¥ãl ïayhj k¡fŸ 17 nfhoíkhf ïUªJtU»‹wh®fŸ. ït®fŸ ïªj¥go v¥go c©lhÆU¡f Koí«? mnefkhf ï›tsî #d§fS« Vnjh xU kj¤âÈUªnjh, mšyJ kjnkïšyhjt®fshÆUªnjh jh‹ òâjhf V‰g£l kj¥ãurhu§fË‹ _ykhf,mªjªj kj¤ij¢ nr®ªjt®fshf ï‹iwaâd« ïU¡fnt©L«. ïªj¡bfhŸif¥go gh®¤jhny, k¡fS¡F kj« ãwÉÆ‹ fhuz« mšybt‹W«, mtut®fŸ kd¥gh‹ikí«, k‰wt®fŸ ãurhuK« fhuzbk‹W« És§F«. m‹¿í« ïªj¡ bfhŸif¥gona ïÅí« cyf¤âšv¤jid kj« nt©LkhdhY« c‰g¤âahfyh« v‹gJ« mitfS¡bfšyh« ï¥nghâU¡F« k¡fns jh‹ bgU«gFâí« nghŒm¥òJ kj§fËš, nr®ªjhf nt©Lbk‹gJ« e‹whŒ És§F«.vdnt, kj¤ijí« #hâiaí« ïu©ilí« gh®¡F« nghJ kj¤ijÉl#hâna mâf gyKilajhF«. VbdÅš #hâ ãwÉÆš c©lhtJ,mJ kh‰wKoahjJ v‹W brhšy¥gLtJ. Mdhš kjnkh bfhŸifÆ‹ _y« V‰gLtJ; mJ kd cz®¢á¡F«, m¿î cz®¢á¡F«j¡fgo mo¡fo kh‰¿¡ bfhŸs cÇik cilaJ v‹gjhF«. Mfnt,ãwÉÆdhš V‰gL»‹wJ v‹W brhšY«goahd #hâia monahLmʤJ všyh k¡fisí« x‹W nr®¤J, x‰Wikiaí« rnfhju¤j‹ikiaí« c©lh¡f nt©Lbk‹gjhf¡ Tw¥gL« k¡fË‹Ka‰áia x¥ò¡ bfh©L MjutË¡f¢ r«kâ¥gjhf¢ brhšY« k¡fŸ,nfty« bfhŸifahY« m¿î cz®¢áahY« ïU¡F« kj¤ijmʤJ, k¡fis x‹W nr®¡f Ka‰á¥gâš v‹d M£nrgizïU¡f¡ TL« v‹gJ ek¡F És§fÉšiy. kÅj‹ m¿î ts®¢áÆ‹_yK« MuhŒ¢á¤ bjËÉ‹ _yK«, mbrsfÇa¤â‹ _yK«,Raey¤â‹ _yK« mo¡fo kh‰¿¡ bfhŸs Rjªâu« ïU¡F«kj¤ij¥ g‰¿ ãothj« fh£Ltj‰F ahU¡F cÇik c©L v‹gJ«ek¡F És§fÉšiy. mnefkhf kj§fis ï‹iwa âd« tÈíW¤Jgt®fËš mnef® j§fŸ kj¤â‰F¢ brhšY« Mjhu§fŸ všyh«,kj¤ij c©lh¡»d kj¤ jiyt® bgÇah® v‹W«, mt®fŸ mnefm‰òj§fŸ brŒj bgÇah®fŸ v‹W«, j§fŸ j§fŸ kj« ï‹d ï‹dgߣir¡F ËW bt‰¿bg‰wJ v‹W« brhštj‹ _y« mitfis¥bgUik¥gL¤â¥ ngR»‹wh®fns m‹¿, mitfËš VjhtJ x‹Wï‹iwa âd« eilbgwKoíkh? v‹gij¥ g‰¿ nf£nghkhdhš,nfhã¤J¡ bfhŸS»‹wh®fns xÊa ntW rkhjhd« »ilahJ.mJjh‹ nghf£L« v‹whnyh, m«kj¡ bfhŸiffis¥ g‰¿í« mnjkhâÇ kj¤â‰fhf bfhŸiffŸ v‹W brhšy¥gLtjšyhkš

kj¥ã¤J

ekJ eh£oš xU kÅjD¡F v¥go ãwÉÆ‹ fhuzkhfnt, #hâf‰ã¡f¥g£L, mªj #hâÆ‹ nguhš mt‹ miH¡fî« g£L mªjkÅjD« mij x¥ò¡ bfh©L j‹id ï‹d #hâah‹ v‹W v©Â¡bfhŸ»‹whndh, mJnghynt kjK« xU kÅjD¡F« ãwÉfhuzkhfnt f‰ã¡f¥g£L, mtD« mªj kj¤â‹ nguhšmiH¡f¥g£L jhD« mij x¥ò¡ bfh©L j‹id ï‹d kj¤jh‹v‹nw v©Â¡bfh©L tU»‹wh‹.

Mdhš, #hâahdJ ãwÉÆ‹ fhuzkhf V‰gL»‹wbj‹W,#hâia¡ f‰ã¡F« rhÞâu§fŸ v‹gitfshš brhšy¥g£L tUtjhš, ãwÉÆ‹ fhuzkhf #hâ îzÆ¡»wt®fS¡F nkšf©lMjhu§fis brhšÈ¡ bfhŸs ïlK©L. Mdhš kjkhdJ ãwÉÆ‹fhuzkhf V‰gLtjhf ï‹Wtiu vªj kjK« mJ r«gªj¥g£lrhÞâuK« brhšynt ïšiy. kj« v‹gJ bfhŸif v‹W«, mªj¡bfhŸifahdJ vªj kÅjdhY«, v¥bghGJ nt©LkhdhY« V‰W¡bfhŸsî«, jŸsî« cÇikíilaJ v‹Wnk jh‹ brhšy¥g£LtUtJl‹, mªj¥gona mnef kÅj®fŸ mo¡fo kj« kh¿¡bfh©L« tU»wh®fŸ. mjhtJ ïªJ¡fŸ v‹gt®fŸ »¿Þjt®fshfnth, kfkâa®fshfnth, bgs¤j®fshfnth, ãu«k rkhÍfshfnth,ehÞâfuhfnth khWtJ«; xU »¿Þjt® kfkâauhfnth, ïªJthfnth,bgs¤juhfnth, ehÞâfuhfnth khWtJ«, xU kfkâa® »¿ÞJtuhfnth, ïªJthfnth, bgs¤juhfnth, ehÞâfuhfnth khWtJ«, xUbgs¤j® ïªJthfnth, kfkâauhfnth, »¿ÞJtuhfnth, ehÞâfuhfnth khWtJ«; xU ehÞâf® ïªJthfnth, kfkâauhfnth, »¿ÞJtuhfnth, bgs¤juhfnth khWtJ« ït®fŸ mo¡fo cŸãÇîkj¡fhu®fshf mjhtJ irt‹ itztdhfî«, ntshs‹ irtdhfî«, irt‹ rkzdhfî«, rkz‹ irtdhfî«, k‰W« ïJnghynt mo¡fo khWtJ«, r®t rhjhuzkhf gh®¤J tU»‹nwh«. ïªj KiwÆšjh‹ ï‹iwa âd«, cyf¤âš Rkh® 2000tUõ¤â‰F K‹ V‰g£ljhd bgs¤jkj¤âš 55 nfho k¡fS«,2000 tUõ¤â‰F K‹ V‰g£l »¿Þjt kj¤â‰F 50 nfhok¡fS«, 1300 tUõ¤â‰F K‹ V‰g£l kfkâa kj¤â‰F 23 nfho

Page 124: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9247Fo muR - 1929 (((((2))))) 246

br‹w fhy¤âš áy® kfkâa®fsh» É£ljhY«, »¿Þjt®fsh»É£ljhY« mt‰iw eh« ghuh£oajhY« áy e©g®fS¡F Ä¡f kd¤jh§fšV‰g£L e« ÛJ fhŒªJ ÉGªJ Rkh® 15 -« foj« tiuÆš vGâÆU¡»‹wh®fŸ. mitfŸ knyáah eh£o ÈUªJ«, g®kh njr¤âÈUªJ«,bfhG«ò¢ ÓikÆÈUªJ«, ïªâa cŸeh£oÈUªJ« tªjitfshF«.m¥go vGâÆU¥gt®fËš mnef« ng®, “Ú®jh‹ kj« nt©oaâšiy v‹W ngrî« vGjî« brŒ»‹Önu? m¥goÆU¡f kfkâakj¤ij V‹ MjÇ¡»Ö®? mâš nghŒ¢ nr®ªjt®fis V‹ghuh£L»Ö®?” v‹W vGâÆU¡»wh®fŸ. Mdhš ï¥go vGâat®fŸvšnyhU« kjnk nt©lh« v‹»‹w bfhŸifia x¥ò¡ bfh©L,ek¡F¥ ò¤âkâ T¿dt®fsh? mšyJ ïªJ kj¤ij É£L k¡fŸ ntWkj¤â‰F¥ ngh»‹wh®fsh v‹»‹w kj¥ã¤J¡ bfh©L vGâdt®fsh? v‹W gh®¥nghkhdhš Vw¡Fiwa mâf« ng® kj¥ ã¤J¡bfh©L ïªJkj« nghŒÉLnk v‹nwh mšyJ kfkâa kj« kh¤âu«v‹d ca®ªjkj« v‹nwh, fUâ¤jh‹ vGâÆU¡f nt©L«v‹gjhfnt Ãid¡»‹nwh«.

mt®fS¡F xU gâš brhšy ÉU«ò»‹nwh«. mjhtJ ïªJkj¤ijÉl kfkâa kj« nkyhdnj. Vbd‹whš, mâš x‰Wik,rk¤Jt«, É¡»uf Muhjid kW¥ò M»aitfŸ ïU¡»‹wJ. mªjkj« ï‹W JU¡», M¥fhÅÞjhd«, <Í¥L KjÈa ehLfis M£ábfh©L tU»‹wJ. JÂfukhd Ó®âU¤j¤â‰F KidªJ ËW bt‰¿bg‰W tU»‹wJ. ïitfis všyh« xUòw« xJ¡»¤ jŸStjhdhY«, ïªJthf ïU¥gâ‹ fhuz¤jhš Ô©l¥glhjtuhfî«, fhz¥glhjtuhfî«, bjUÉš el¡f¥glhjtuhfî« “flîŸ r‹Åjhd¤âš”Éf¥glhjtuhfî«, ïU¡»‹w Mw¿î gil¤J “M©ltD ilaöa âU¡nfhÆyhf cila” rßu¤ij¤ jh§» ÉF« xU kÅj‹ ïªJkj¤ijÉ£L kf«kâakj« òFªjhdhdhš m¥nghnj NÇaid¡f©l FkÇ ïU£L¥ gwªnjhLtij¥ nghš kiwªJ ngh»‹w bj‹gJk£L« cWâ! cWâ!! cWâ!!!

ïij ahuhtJ kW¡»‹wh®fsh v‹W nf£»‹nwh«. k‰wgo‘nkš nyhfK«’ ‘M©lt‹ r‹ÅjhdK«’, ‘ghtk‹Å¥ò«’ ïªJkj¤ijÉl, kfkâa kj¤âš Ä¡f rÛgbk‹nwh, Ä¡f Rygbk‹nwheh« xU á¿J« x¥ò¡bfhŸStâšiy. jÉu ïªJkj¤âÈU¡»‹w xU‘r¡»Ènah’ ‘giwandh’ ‘gŸsndh’ ï‹iwa âd« ïªJ kj¤ijÉ£LÉ£nl‹ v‹W brhšYthdhdhš mtid xU¡fhyK« bjh£L¡bfhŸsnth, bjUÉš el¡fÉlnth, g¡f¤âš tu r«kâ¡fnth vtU«x¥ò¡ bfhŸStâšiy. ïªj ÃiyÆš cŸs k¡fËl«jhœ¤j¥g£lt®fŸ kj¤ijÉ£L ÉLtâdhš kh¤âu« v¥go Rjªju

bfhŸif¡fhf kjbk‹nwh, brsfÇa¤â‰fhf¡ bfhŸiffŸ v‹nwh,gF¤j¿î¡F x¥ò»‹wjh v‹nwh xU¡fhyK« brhšy Koahjitfshfnt ïU¡»‹wJ.

ïªj ÃiyÆš kj¤â‰fhf bfhiyfS«, bfhŸisfS«,í¤j§fS«, cÆ®Él¤j¡f åu§fS«, eh£oš kȪJ »l¡»‹wd.mJjh‹ nghf£Lbk‹whnyh, kj¤â‰fhf brythF« gz§fS«,neu§fS«, m¿îfS«, C¡f§fS«, fz¡F¡fl§fhjitfshfntïU¡»‹wd.

ïªJkj« v‹gij¥ bghW¤jtiu V‰gL« bryîfŸ r»¡fKoahjjhÆU¥gnjhL mjdhš eh£o‰F V‰gL« bjhšiyfŸmsÉlKoahjjhfî« ïU¡»‹wd.

k‰w kj¡fhu®fŸ všyh« kj¤â‹ nguhš gz§fis tNšbrŒJ, kj¤âš cŸs k¡fS¡F x‰Wik, fšÉ, bjhÊš, xG¡f«,M»aitfis c©lh¡Ftj‰F«, nk‰bfh©L m‹Åa kj¤âšïU¡F« k¡fis j§fŸ kj¤âš nr®¥gj‰F« cgnahf¥gL¤J»‹wh®fŸ. Mdhš ïªJ kj¡fhu®fŸ v‹gt®fnsh, k‰w kj¡fhu®fŸvšnyhiuí« Él mâfkhd gz« r«ghâ¤J x‰WikÆšyhkY«,fšÉÆšyhkY«, bjhÊš ïšyhkY«, xG¡fÄšyhkY« brŒJtªâU¥gJl‹, m‹Åa kj¤âš nghŒ nruî« jhuhskhŒ î¥gªjK«ïlK« jªJ tªâU¡»wh®fŸ.

cjhuzkhf ï‹iw¡F 50 tUõ #dfÂj¥go ïªJ¡fŸ50 tUõ¤â‰F K‹DŸs #d¤ bjhif¥go 100¡F 10 ng®fŸ åj«#d¤ bjhifÆš FiwªâU¡»wh®fŸ. k‰w kj¡fhu®fnsh ü‰W¡F 25Kjš 40 tiu ca®ªâU¡»wh®fŸ. ït®fŸ všnyhU« ahbu‹Wgh®¤jhš, “bjŒåf¤ j‹ik bghUªâaJ«, M¤kh®¤j« Ãu«ãaJ«,bjŒt¤ j‹ik bghUªâa ÇÎfshY«, KÅt®fshY«, M¢rhÇa®fshY«, rka Fut®fshY«, mtjhu òUõ®fshY«, flîŸmtjhu§fshY« c©lh¡f¥g£l x¥òa®t‰w rdhjd ntj ïªJkj¤âÈUªJ ïju k¡fshš ïiH¡f¥g£l j§fSila bfhLikfËÈUªJ j¥òÉ¥gj‰fhf v‹nw Xo¥ nghdt® fshth®fŸ”.

vªj kj M¢rhÇaD«, kj g¡jD«, ïJ Éõa¤ij¥ g‰¿»Šá‰whtJ Mnyhá¤J fLfsî f©ÙuhtJ bfh£odt‹ ïšiy.ï¥go¥g£l jhdhfnt njŒªJ nghŒ¡bfh©oU¡F« kj¤â‰fhfV‰gL« bryîfisí«, nkÅ¡ nf£ilí«, m¿î¤ jiliaí«Ú¡fnth, fLfsthtJ Fiw¡fnth vtD« btËtªjtDkšy.Mdhš, ï¥go¥g£l, ïªJ kj¤âÈUªJ ï¥go¥ g£l ïªJ¡fË‹fšbeŠr« gil¤j xG¡f <d§fËÈUªJ Éy»¡ bfhŸs¡ fUâ,

Page 125: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9249Fo muR - 1929 (((((2))))) 248

Éõk¥ ãurhu§fŸ, gÊRk¤jšfŸ, Äu£lšfŸ, Mg¤J¡fŸ, bkh£il¡fh»j§fŸ Kjyh»a jilfË‹ g¡f¤âÈUªJ ftŤJ¥ gh®¡»‹wt®fS¡F¤ bjÇínk xÊa, öu¤âÈUªJ bfh©L g¤âÇiffis nkšthÇahŒ gh®¤J¡bfh©L F‰w« brhšy¥ òw¥gLgt®fS¡F m›tsîe‹whŒ c©ik KGtJ« SÉs§» Él Koahbj‹nw brhšYnth«.jÉu, filáahf x‹W brhšÈ ïij Ko¡»‹nwh«.

ïÅ rÛg fhy¤â‰FŸ, mjhtJ fhš ü‰wh©LfS¡F¥ ã‹,ï¥nghJ ïªJ¡fshÆU¡»‹wt®fŸ, f©o¥ghŒ ïªJ¡fshf ïU¡fKoant Koahbj‹gij x›bthUtU« kdâš Ô®khd« brŒJbfhŸs nt©L«. nt©Lkhdhš Nœ¢á¡fhu®fS« nrh«ng¿fS«ïij x¥ò¡ bfhŸshkš btW« thŒ ntjhªj« ngr¡ TL«. mjhtJ“ò¤juhš mÊ¡f Koahj ïªJkj«, kfkâauhš mÊ¡f KoahjïªJkj«, btŸis¡fhu®fshš mÊ¡f Koahj ïªJkj«, v¤jidnahMÆu« tUl§fshf v¤jidnah Mg¤JfS¡F j¥ã tªj ïªJkj«ïÅjhdh mÊa¥ ngh»‹wJ?” v‹W gŠr f¢r¤ijí«, c¢á¡FLÄiaí«, bjhªâ tƉiwí« bfh©l Cuh® ciH¥ãš tÆW ts®¡F«nrh«ng¿fŸ, fhš nkš fhš ngh£L¡ bfh©L tƉiw¤ jlÉ¡bfh©L ngryh«. Mdhš mâš á¿J« c©ik ïU¡f KoahJ.VbdÅš mªj¡ fhy« ntW ïªj¡ fhy« ntW; v‹dbt‹whšm¥nghija rîfÇa« ntW, ï¥nghija rîfÇa«ntW v‹gijí«,mJ _le«ã¡if¡fhy« ïJ m¿î MuhŒ¢á¡fhy« v‹gijí«ftŤjhš És§F«. m›tsɉF Tl eh« nghf nt©oaâšiy.e«Äš mnef® ï‹iw¡F IªJ tUõ§fS¡F K‹ 70, 50, 20tUõ§fshf v‹d kd¥gh‹ikÆš ïUªnjh«: go¥goahf 5,6tUõ¤â‰FŸ ï‹iw¡F v‹d kd¥gh‹ikÆš ïU¡»‹nwh«? ïªjåjhrhu¤ij ï‹D« xU ïUg¤ijªJ taJ¡F¥ ã‹ t£oíl‹t£o¡F t£oíl‹ nr®¤J¥ g§»£L¡ bfhL¤jhš v‹d gy‹ V‰gL«v‹gij nahá¤J¥ ghU§fŸ. Mfnt kj¤ij ne®Kfkhf¡ f£o¡bfh©lGjhY«, kiwKfkhf¡ f£o¡ bfh©lGjhY«, Éisí« gy‹x‹nw ahF«. ïj‰fhf ahU« ftiy¥gl nt©oaâšiy. ïj‹ã‹dhš V‰gl¥nghF« yhg¤ij¥ gh®¡f¢ r«gs« thŒªjt®fŸjh§fS« Ka‰á brŒahjj‰F tUªJth®fŸ v‹nw e«ò»nwh«.

Fo muR - jiya§f« - 03.11.1929Fo muR - jiya§f« - 03.11.1929Fo muR - jiya§f« - 03.11.1929Fo muR - jiya§f« - 03.11.1929Fo muR - jiya§f« - 03.11.1929

kila¡ Toat®fsh» ÉLth®fŸ? Mdhš kfkâa®fshfnth,»¿Þjt®fshfnth M»Élhkš f©o¥ghf r£l¤âš M£nrgizïšiy v‹gJl‹ áw¥ghf kfkâa®fsh»É£lhš r£l¤âš M£nrgid ïšyhjnjhL, mDgt¤âY« M£nrgiz ïšyhkš nghŒÉL»‹wJ. bghJthf ekJ y£áa« #hâkj, ɤâahr« M»a ïu©L«xʪJ mitfshš V‰gL« _le«ã¡iffS« xÊa nt©Lbk‹gjhF«. kj ɤâahr« xÊ»‹w tiuÆY«, #hâ ɤâahr« fh¤J¡bfh©oU¡f KoahJ. Mjyhš, kj ɤâahr« xÊa¥ ghLg£L¡bfh©oU¥gJl‹, #hâ ɤâahr« xÊa¢ brŒa nt©oa fhÇa§fisí« Tl¢ brŒJ bfh©Ljh‹ ïU¡f nt©o ïU¡»‹wJ. Mfntm«Ka‰áÆbyh‹W jh‹, eh« ï¥nghJ kfkâa kj¤ij¤ jGÉat®fis MjÇ¥gJ«, ghuh£LtJnk xÊa nt¿šiy. gh®¥gd®fŸrÛgfhykhŒ¢ brŒJtU« Nœ¢áfis cz®ªjt®fŸ, ïªJ kj¤â‰fhfnth, ïªJ¡fŸ ãwkj« òFtj‰fhfnth, á¿J« mâU¥â milaKoahbj‹gnj ekJ e«ã¡if.

FHªij kz§fis¤ jL¡F« knrhjhɉF ïªJ kj¤â‹ nguhšM£nrgizí«, rhÞâu¤â‹ nguhš r¤âah¡»ufK« brŒtj‰F òâaÞjhgd§fis V‰gL¤â¡ bfh©L, ãurhuK« g¤âÇifí« el¤jgzK« nrfǤJ tU»‹wh®fŸ.

ïJkh¤âukšyhkš ïªJ¡fS¡F áw¥ghf gh®¥gd®fS¡F (j§fŸMâ¡f¤â‰F Mjhukhd ( g-®.) kj¤ij¡ fh¥gh‰w fh§»unr ešy rhjd«v‹W âU.vÞ.r¤âa_®¤â mŒaut®fŸ gh®¥gd®fS¡F¢ brŒâ ÉL¤Jvšnyhiuí« fh§»uáš nrU«go miH¡»wh®. mjhtJ, mt® r®¡fhiukj r«gªjkhd fhÇa§fËš ãuntá¡f bth£lhkš brŒant©Lkhdhšfh§»uir¡, if¥g‰¿ahf nt©L« v‹W Éah¡»ahdK« brŒâU¡»wh®.ïâÈUªJ v‹d És§F»‹wJ v‹W gh®¤jhš kj¤â‹ nguhš cŸsbfhLikfis xÊ¡f r_f¤ JiwÆY«, r«kâ¡f kh£nlh«; muáašJiwÆY« r«kâ¡f kh£nlh« v‹W gh®¥gd®fŸ itÔf nfhy¤JlD«,njÓa¡ nfhy¤JlD« brhšYtjhf V‰gL»‹wjh ïšiyah v‹Wnf£»‹nwh«.

jÉuî«, ehK« ïªj #hâ ɤâahr¤ij¥ ngh¡f ãwkj« òFtJv‹gijna ãujhdkhf¡ bfh©oU¡fÉšiy. m¥go¢ brŒgt®fisMjÇ¥gJ xUg¡fK«, nfhÆš ãuntr« xU g¡fK«, nfh®£LfËšÉtfhu« ï‹bdhU g¡fK«, rkgªâ xUg¡fK«, fy¥ò kz«k‰bwhUg¡fK«, ãurhu« ï‹bdhU g¡fK«, r£l« brŒa Ka‰á ïÅ xUg¡fK«, jhœ¤j¥g£lt®fS¡F rkcÇikí«, rkrªj®¥gK« »il¡fntbwhU g¡fK« ï¥go¥ gy tÊfËY« Ka‰á vL¤J¡ bfh©Ljh‹ïU¡»‹nwh«. ïitfS¡F ïilôwhf V‰g£LŸs v⮥òfŸ, bjhšiyfŸ,

Page 126: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9251Fo muR - 1929 (((((2))))) 250

nah¡»aij m‰W¥nghŒ, ò¤âÆšyhj ghku k¡fis VÉÉlKa‰áÆš ïw§»ÆU¥gnjahF«.

ïªJkj¥ òu£L njrbkšyh« guÉ tUtJl‹, mL¤j#df¤⚠x›bthUtU« ïªâa‹ mšyJ ïªJtšyhjt‹ v‹Wbrhšy nt©L« v‹W«, vªj¡ fhuz« bfh©L« #hâiaí«, #hâ¥g£l¤ijí« brhšy¡ Tlhbj‹W«, ü‰W¡fz¡fhd r§f§fS«kfhehLfS«, Ô®khd§fŸ brŒjD¥òtJfSnkahF«.

tF¥òthÇ¥ ãuâÃâ¤Jt«, njr¤Jnuhf«, njáa¤â‰F Énuhj«v‹W v›tsnth öu« gh®¥gd®fS« mt®fsJ thšfS«, f¤âí«ï¥nghJ r£lrigÆY«, r®¡fh® c¤ânahf¤âY« V‰g£L Ãiy¤JmDgt¤â‰F tªJÉ£lnjhL, gh®¥gd®fns j§fŸ tF¥ò¡FŸscÇikia bfŠá nf£fnt©oa msî¡F, ijÇakhŒ btËÆš tªJÉ£lh®fŸ. cjhuzkhf r®¡fh® kJÉy¡F¥ ãurhu Íšyh fÄ£ofŸx›bth‹W¡F« xU gh®¥gd® v‹»‹w fz¡F it¤J ÃaÄ¡fnt©L« v‹W âth‹gfö® âU. uhk¢rªâuuhnt Ka‰á vL¤J¡bfh©lnjhL njtÞjhd¡ fÄ£ofËš, gh®¥gd®fS¡F c©lhdg§F V‹ bfhL¡fÉšiy? v‹W r£lrigÆš âU.r¤âa_®¤âna gynfŸÉfŸ nf£fî«, ïªj¡ nfŸÉia âU.r¤âa_®¤â tF¥òthÇ¥ãuâÃâ¤Jt cÇikia x¥ò¡bfh©L nf£»‹whuh? v‹W âU.á.vÞ.ïu¤âdrghgâ KjÈah® nf£fî« r®¡fhuh® M« v‹W gâšbrhšyîkhd Ãiyik¡F tªJÉ£lJ.

k‰W« uhnkÞtu« nfhÆš njtÞjhd r«gªjkhd xUc¤ânahf m¿¡ifÆš “RakÇahij ïa¡f« njh‹¿a ãwF, nfhÆštU«go FiwªJ tU»‹wJ. Mjyhš K‹nghy ïÅ tU«govâ®gh®¡f KoahJ” v‹W fhz¥g£oU¡»‹wJ.

k‰W« ÇÍÞânuõ‹ ïyh¡fh tUõhªâu Çngh®£ x‹¿š“ï¥nghJ ÇÍÞl® fšahz§fŸ mâf¥g£L tUtjhš, fÈahz§fis ÇÍÞj® brŒa x›bthU ïl¤âY«, mâfkhd ÇÍÞou®fisÃaÄ¡f nt©L«” v‹W F¿¡f¥g£oU¡»‹wJ.

itÔf¡ FL¡iffS¡F« òuhz mG¡F _£ilfS¡F«tUzh¢áuk òuhz§fS¡F« monahL bghJnkilfŸ ïšyhkšbrŒJÉ£lJ.

fhŠÓòu« r§fhuh¢rhÇ kl¤âš ïUªJ tªj gŸË¡ Tl¤âš“Ô©l¥glhj”t®fis¢ nr®¤J¡ bfhŸshjj‰fhf »uh©L kW¡f¥g£LgŸË¡Tl« _l¥g£L É£lJ.

br‹id g¢ira¥g‹ fhnyÍš ‘Ô©l¥glhjt®fis’ nr®¤J¡

RakÇahij ïa¡f¤â‹ gy‹

RakÇahij ïa¡f« njh‹¿a ãwF gh®¥gd®fS« òuhz¥g©oj®fS«, òÞjf¡ fil¡fhu®fS«, ònuh»j¡ T£l¤jh®fS«v›tsîjh‹ gÊfŸ T¿ Éõk¥ ãurhu« brŒJ tªJ« eh£ošnjh‹¿ÆU¡F« cz®¢áfisí« mjdhš V‰g£oU¡F« gy‹fisí« g‰¿, ïu©blhU Ãfœ¢áfis F¿¥ãL»‹nwh«.

gh®¥gd®fis vªj¡ fhuz§bfh©L« e«òtbj‹gnjh,mt®fnshL x¤JiH¥gbj‹gnjh, mt®fŸ fyªJŸs T£l§fËšnr®tbj‹gnjh, nj®jšfËš mt®fS¡F X£L¢ brŒtbj‹gnjhKjyh»a fhÇa§fŸ monahL kW¡f¥g£L tU»‹wJ. nfhÆšfŸr«gªjkhd Éõa§fËš ói#fŸ mãnõf§fŸ c‰rt§fŸ,òJ¡nfhÆšfŸ f£Ljš M»a fhÇa§fËš myøa« fh£l¥g£LtUtJl‹, gy nfhÆšfŸ miuFiw ntiyÆš ïUªjitfS«ÃW¤j¥g£LÉ£ld.

g©oiffŸ, Éuj§fŸ, rl§FfŸ KjÈaitfŸ mnefkhf, áyïl§fËš monahL Él¥g£L«, áy ïl§fËš Ä¡f myøakhfVnjh îgªj¤â‰F el¤Jgitfshfî« fhz¥gL»‹wd.

ÉjitfŸ kz« v‹gJ«, fy¥ò kz« v‹gJ«, âd« âd«el¡F« Éõa§fS«, el¤j¤ njit És«gu§fS« btËahdt©zkhŒ ïUªJ tU»‹wd. #hâ ɤâahr« xʤjš, Ô©lhikxʤjš KjÈa ɤâahr§fŸ F¿¥ãl¤ jFªj msî¡F¥ga‹bfhL¤J tU»‹wd. mjhtJ âdK« k¡fŸ kfkâauhtJ«,»¿ÞjtuhtJkhd brŒâfŸ btËah»‹wd. nfhÆš ãuntr« gyïl§fËš el¡»‹wd.

ònuh»j Éy¡F r§f§fŸ òâJ òâjhf V‰gL¤j¥gL»‹wd.

kj¤ij¥ g‰¿a òu£LfŸ btFjhuhskhŒ btË¥gL¤j¥gLtnjhL kj¥ òu£l®fŸ všyh« _iyÆš K¡fho£L xL§» c£fh®ªJ bfhŸs nt©oajh»É£ld. m‹¿í« mt®fË‹ c©ikahd njhšÉia¡ fh£l m¿F¿ v‹dbt‹whš jh§fŸ thŒ âw¡f

Page 127: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9253Fo muR - 1929 (((((2))))) 252

“ïuhkhaz¤â‹ Mghr«”

cyf¤âš, xU r_f¤ij k‰bwhU r_f« Mœ¤â it¥gj‰FÇarh‹WfŸ Mœ¤J« r_f¤â‰wh‹ fhz¥gLtJ tH¡f«. Mdhš jÄœk¡fis ÄUf§fŸ, Fu§FfŸ, ngŒfŸ, ïuh¡fj®fŸ, bfhoat®fŸ,Fofhu®fŸ, nrhu« òÇgt®fŸ, bfhiy Ãfœ¤Jgt®fŸ, mehfÇf®fŸ,tu‹Kiwa‰wt®fŸ, jhá k¡fŸ, moikfŸ, F%ãfŸ v‹w tifÆšâǤJ¡ Tw MÇa®fŸ ïuhkhaz« v‹D« xU f£L¡ fijiatiuªJ, mJ xU kâÆ‹Ä¡f MÇa KÅtdhš vGj¥g£lJ v‹Wmjid¥ ngh‰¿, m©lKfL K£L« tiuƉ òfœªJ, mj‰nfh®bkhÊ bga®¥ò ngh‹w f«guhkhaz¤ijí« tiuªJ ï¤ bj‹ÅªâahÉš òJ¡»aJ«, ï¤bj‹Åªâa k¡fŸ j« ïÊitna mo¥gilahf¡ bfh©L tiua¥ bg‰w ïuhkhaz¤ij xU ïâfhr« vd V‰Wmjid bkŒ v‹W e«ã m›Éâfhr fjhehaf, eha»fisbjŒt§fshf V‰wJ« tUªj¤j¡fnjh® c©ikahF«. m¿îilaâuhÉl k¡fŸ Nœ¢áÆš ÄFªj MÇa¡ fijah« ïuhkhaz¤ij e«ãgh®¥gd® tiyƉ á¡»aj‰F¡ fhuz«, áªâ¡FªnjhW« áªâ¡F«njhW« vËâš njh‰w¡ ToajhÆšiy.

v‹whY« bghUŸ fh¥ghs‹ m¿ÉY« tÈÉY« k‰W« cŸsvšyh¤ JiwfËY« ÄFªj M‰wš cilatdhŒ ïU¥ãD«,m¿ÉY« Óy¤âY« F‹¿a X® fŸt‹, m¥bghUis Vfnjr« ft®ªJbršYtJ nghy, m¿îila e« âuhÉl k¡fŸ ï¥gh®¥gd Mghr¡fijah»a ïuhkhaz¡ fijia V‰W kânkhr« nghÆd®. gh®¥gd®Nœ¢áia g¤J nfho Kiw tÈíW¤âD« eh« Vkh‰w« milªjJmilªjJjh‹.

vdnt, e«ik ï¥gh®¥gd®fŸ ï‰iw tiuÆš Mœ¤â mt®ehfÇf¤ijí«, xG¡f¤ijí«, flîŸfisí« e«kit v‹W V‰Wel¡FkhW brŒjj‰F ï¤jifa fijfns ÓtehofshŒ ïU¡»‹wd.

gh®¥gd ntj§fisí« ntjhªj§fisí« gh®¥gdnu m¿ahjt®fshŒ ïU¡f, e«kt®fŸ bgU«ghY« m¿tj‰F ïšiy. e«kt®fŸbjŒt§f£F«; r_f xG¡f§f£F«; k‰W« všyhÉjkhd ïašf£F«ï¥bghGJ ek¡F MjhukhŒ cŸsit gh®¥gd¥ ò¤jf§fnsah«

bfhŸs¥g£LÉ£lJ. mU¥ò¡nfh£il ehlh® gŸË¡ Tl¤âY«nr®¤J¡ bfhŸs¥g£lhŒÉ£lJ. âU¥gâ njtÞjhd rkÞ»UjgŸË¡Tl¤âš gh®¥gdušyhjh®fis nr®¤J¡ bfhŸs nt©LkhŒr®¡fh® c¤âuî ngh£L mªj¥go nr®¤J¡ bfh©L« MŒÉ£lJ.

bg©fS¡F _‹whtJ ghu« tiu r«gs« ïšyhkš brhšÈ¡bfhL¥gjhf r®¡fh® x¥ò¡ bfh©L mªj¥ go mKÈY« tªJÉ£lJ.

bg©fS¡F¥ nghjdh Kiw ghlrhiyfŸ K¡»a jhÿ¡fh¡fŸ njhW« V‰gL¤j V‰ghL brŒa¥g£L ntiy elªJ tU»‹wJ.

ÉjitfŸ M¢áuk« btË Íšyh¡fËš V‰gL¤j nahridfS« V‰ghLfS« brŒa¥gL»‹wJ.

ï›tsî« mšyhkš KÅághÈo¡F¢ r«gªj¥g£l bghJ¡»zWfËš “Ô©l¥glhjh®” cŸgl všnyhU« j©Ù® vL¡fyh«v‹W« ahuhtJ MnBã¤jhš MnBã¥gt®fS¡F 50 %ghŒmguhj« v‹W« r£l« brŒjh»É£lJ. Íšyh ngh®L, jhÿ¡fh ngh®Lr«gªj¥g£l »zWfS¡F« mnj khâÇ r£l« brŒa V‰ghL brŒa¥g£L tU»‹wJ.

gâdhW taâ‰F£g£l bg©fS¡F fšahz« brŒa¡ TlhJv‹W« gâbd£L taJ¡F nk‰glhj fšahzÄšyhj bg©fisòzu¡ TlhJ v‹W« r£l« brŒjh»É£lJ.

ÉjitfŸ brh¤JÇik¡F« bg©fŸ brh¤JÇik¡F«r£l§fŸ bfh©L tu¥gl¥ ngh»‹wd.

rhÄnguhš bg©fS¡F¥ bgh£L¡ f£o ÉgrhÇfsh¡f¥g£LtUtij ÃW¤j r£l§fŸ brŒa¥g£LÉ£ld. g£lz§fËšÉgrhu ÉLâfis xÊ¡f r£l« brŒa¥gL»‹wJ. ï¥goahf ï‹D«mnef Éõa§fŸ ïªâah KGtJ« ò‰¿š ïUªJ <ršfŸòw¥gLtJnghš âd¤â‰Fâd« òâjhf ïªj ïu©L tUõ¤âšV‰g£L¡ bfh©L tU»‹wij f©Âš gh®¤J¡ bfh©L tU»‹nwh«.ï‹dK« mL¤j tUõ¤ Jt¡f¤âš, áy Éõa§fS¡F r¤âah¡»uf« v‹gitfŸ jhuhskhŒ eilbgw¡ Toa Ãiyik¡F ehL tªJÉL« v‹»‹w gykhd e«ã¡if ek¡F©L v‹gijí« ijÇakhŒbtË¥gL¤J»‹nwh«. m‹¿í« mj‰FŸ gh®¥gd®fŸ rhujhr£l¤ij Û¿ brŒa¥ nghtjhŒ¡ TW« r¤âah¡»uf« gh®¥gd®fŸï¥nghJ brhšY»‹w go el¡Fkhdhš, mJî« ekJ RakÇahijïa¡f¤â‹ gy‹ v‹gnjhL mij e«kt®fŸ el¤j¥nghF«r¤âah¡»uf¤â‰F mDTykhŒ njr¤âš cz®¢á c©lh¡fî« TL«.

FoFoFoFoFo muRmuRmuRmuRmuR - - - - - Jiz¤ jiya§f« Jiz¤ jiya§f« Jiz¤ jiya§f« Jiz¤ jiya§f« Jiz¤ jiya§f« - 0- 0- 0- 0- 03.11.19293.11.19293.11.19293.11.19293.11.1929

Page 128: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9255Fo muR - 1929 (((((2))))) 254

Éky nghj«

ÞthÄ Ékhy eªjh mt®fshš bjhF¡f¥bg‰w ‘Éky nghj«’v‹D« übyh‹W »il¡f¥ bg‰nwh«. ïªüÈ‹f© á¤j kj¤ijÉs¡» ciu¥gj‰F, üyháÇa® mt®fŸ mU«ghL g£oU¥g® v‹nwah« fUj nt©o ïU¡»‹wJ. ï≠fhaá¤â, kndhá¤â, m¿î á¤âv‹D« _tif¢ á¤âÆ‹ j‹ikfisí« RakÇahij ïa¡f¤â‹mo¥gil¡ bfhŸiffis x£oa gy MuhŒ¢áfisí« bjŸs¤bjËa, kªj ju¤jhU« czU« t©z« MáÇaut®fŸ guªjÉõa§fis RU§f És¡»ÆU¥gJ ghuh£l‰ghyjh«.

üȉ TW« c©ikfŸ c©ikfsh v‹gij¥ g‰¿ üiyth§»¥ go¥gt®fns j§fl§fŸ m¿it¢ brY¤â¥ go¤J¤ JÂòWjš áw¥òilikahjyhš, ï›Éla¤ij¥ go¥gt®f£nf É£LÉL»‹nwh«.

üš Äf¤ bjËthf¥ gâ¡f¥ bg‰WŸsJ v‹W« üiy¥gâ¥ã¡f MáÇa® vL¤J¡ bfh©l Ka‰á á¿j‹W v‹W«, ïj‹Éiy mzh ïu©nl v‹W« k£L« thrf®f£F vL¤Jiu¡f ÉiH»‹nwh«.

üš br‹id nfhšl‹ f«bgÅ m¢áaªâu rhiyÆš ÄfmHFgl¥ gâ¡f¥ bg‰WŸsJ.

Fo muR Fo muR Fo muR Fo muR Fo muR - üš - üš - üš - üš - üš kâ¥òiu kâ¥òiu kâ¥òiu kâ¥òiu kâ¥òiu - - - - - 0000033333.11.1929.11.1929.11.1929.11.1929.11.1929

v‹gâš jilísnjh? ïšiy.

vdnt, eh« e«Kila c©ik Ãiyikia m¿aî«,gh®¥gd®fŸ e«ik jhœik¥gL¤j ï‹W tiu e«ik ml®ªjuR òÇí«Nœ¢á Kiwia bjǪJ mjid f¤jǤJ RakÇahij cz®¢á¥gil¡fî«, ïuhkhaz¤âš cŸs Mghr§fis “ïuhkhaz¤â‹Mghr«” v‹D« üš ek¡F f©zË¡F« v‹gâš IaÄ‹W.

ïªüÈš e« m¿a Foauáš thuªbjhW« btË¥ nghªjf£Liufns ÄË®tjdhš, f£Liu MáÇa® âU.rªâunrfu¥ ghtyÇ‹MuhŒ¢á¡F, eh« xU MuhŒ¢á btËÆLjš ÄifahF«.

MjÈ‹ c©ik âuhÉl k¡fŸ bjhl®¢áahf e« gâ¥gf¤jhšbtËÆl¥gL« ‘ïuhkhaz¤â‹ Mghr«’ v‹D« mÇa MuhŒ¢áüiy th§»¥ go¤J c©ik cz®ªJ vâÇf£F¤ j¡f M¥ãW¤JtJï‹¿aikahjjhF«.

Fo Fo Fo Fo Fo muR muR muR muR muR - üš - üš - üš - üš - üš kâ¥òiukâ¥òiukâ¥òiukâ¥òiukâ¥òiu - - - - - 03.11.192903.11.192903.11.192903.11.192903.11.1929

Page 129: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9257Fo muR - 1929 (((((2))))) 256

â‰F Kªâna ngáaij¤jh‹ ï¥nghJ« ngR»‹nw‹. ïªâahî¡FRauh{a« bfhL¥gij¥ g‰¿ gh®Èbk©£L¡F ïU¡F« Rna¢irmâfhu¤ij Ú§fŸ x¥ò¡ bfh©Ljh‹ Mfnt©L«. mij kW¥gJgad‰wjhF«. Mdhš, ïªâahÉ‹ mâfhu« bg‰w jiyt®fSilamã¥ãuha¤ijí« bjÇa gh®Èbk©L Ka‰á brŒí«. go¥goahfïªâa Ó®âU¤j« bg‰W bghW¥gh£á bgw nt©Lbk‹gnj 1917tUõ¤âa m¿¡ifÆ‹ fU¤jhF«. 1919 - « tUõ¤âa Ó®âU¤j¤â‹bfhŸifna Fona‰w eh£L¥ bghW¥gh£á bgWtj‰F V‰wjhF«.irk‹ fÄõ‹ tF¡F« â£l« jh‹ Fona‰w eh£L¥ bghW¥gh£á¡FV‰wjhF« v‹W ãÇ£oZ murh§f¤âd®fŸ Ô®khŤâU¡»‹wh®fŸ.irk‹ m¿¡ifí« ïªâa jiyik¡ fÄ£o m¿¡ifí« »il¤j ãwFïªâa r®¡fhiu Mnyhá¤J¡ bfh©L ïªâa ãuâÃâfis miH¤JjÅahfnth nr®ªnjh Éthâ¡f xU kfhehL T£Lth®fŸ. mªjKoití« gh®Èbk©L¡F mD¥òth®fŸ” v‹gJ ngh‹W ‘x£l¡T¤j‹ gh£L¡F ïu£il¤ jh£ghŸ’ v‹»‹w gHbkhÊ¥go K‹brh‹ditfisna r‰W bkUF bfhL¤j ghiõÆš ngá ïU¡»wh®.vdnt, ïªj m¿¡ifÆÈUªJ ïªâa muáaš jiyt®fS«x¤JiHahjhU« óuz Rna¢ir¡fhuU« Mdªj¡T¤jhl v‹dm‰òj« ïU¡»‹wJ v‹gJ ek¡F És§fÉšiy. e‹whf ftŤJgh®¤jhš, yh®£ ï®É‹ K‹idÉl ï¥nghJ Ä¡f ÃÄ®ªJ ngáïU¡»‹wh® v‹Wjh‹ bfhŸsnt©LnkxÊant¿šiy. v‹dbt‹whš, ïªâahÉ‹ bgU«ghf« k¡fŸ muáaš neh¡fbk‹gnjïšyhkš r®¡fhiuna e«ã¡ bfh©oU¥gt®fŸ v‹W« Ãgªjidïšyhj uh# ÉRtháfŸ v‹W« T¥ghL nghLgt®fŸ Ä¡f RU§»dv©Â¡if cŸst®fŸ v‹W« brhšÈ, vL¤j vL¥ãš všyhmuáaš thâfisí« xnu moahŒ k©ilÆš mo¤J mtkhd¥gL¤â ïU¡»wh®.

ïu©lhtjhf, irk‹ fÄõ‹ Ãakd¤ij¥g‰¿ x‹W«ngr¡TlhJ; mij x¥ò¡bfh©Ljh‹ Mfnt©L« v‹»‹wh®.

_‹wtJ, ïªâahî¡F Ó®âU¤jnkh Rauh{ankh tH§fgh®Èbk©L¡F¤jh‹ mâfhuK©L v‹gij x¥ò¡bfh©Ljh‹Mfnt©L« v‹»‹wh®.

eh‹fhtjhf, irk‹ fÄõ‹ Ç¥ngh®£o‹ ÛJjh‹ gh®Èbk©L nahrid brŒí« v‹W« brhšÈÉ£lh®. nt©Lkhdhšïªâa jiyt®fis¡ T£o mt®fŸ mã¥ãuha« nf£f¥gL«v‹W« xnu xU th®¤ij brhšÈ ïU¡»wh®. Mdhš, mJî«Ãgªjid Ûnj brhšY»‹wh®. mjhtJ, ïªâahÉ‹ mâfhu« bg‰w

ï®É‹ ãur§f«

uh#¥ ãuâÃâah»a yh®£ ï®É‹ mt®fŸ Óik¡F¥ nghŒÉ£LtªJ btËÆ£l muáaš m¿¡ifia ïªâahÉš cŸs všyhmuáaš thâfS« x¥ò¡bfh©L ghuh£o ïU¥gnjhL, gy® mj‰fhfj§fSila e‹¿a¿jiyí« fh£oÉ£lh®fŸ; fh£o¡ bfh©L«ïU¡»wh®fŸ v‹whY« ïâÈUªJ K¡»akhf ïu©L fhÇa§fŸÃW¤j¥g£LÉL« v‹gJ cWâahd brŒâahF«. mjhtJ 1929 tJtUõ« or«g® khj« 31-ª njâ ïuî xU k¡F âU.fhªâahh®kWgoí« Jt¡f¥gl¤ “jahuhÆUªâU¡F«” x¤JiHahikiaí«mj‰bfhU _‹W ehis¡F K‹ mjhtJ or«g® 28-ª njâ yhT®fh§»uáš âU.#tfÇyhš neUthš btË¥gL¤j ïU¡F« óuzRna¢ir És«guK« ÃW¤j¥g£L nghF« v‹gnjahF«. vdnt,itáuhŒ m¿¡if m›ÉU fdth‹fS¡F« bgÇa ÉLjiyiaí«bt‰¿iaí« bfhL¤jJ v‹gâš ek¡F vŸssî« rªnjfÄšiy.k‰wgo m›t¿¡ifÆš cŸs Éõa« v‹dbt‹W ÃjhdkhŒeLÃiyÆÈUªJ gh®¥nghkhdhš, v›tsî áWf© cŸs ršyilia¥ ngh£L rȤJ¤ njo¥gh®¤jhY« r¤JŸs th®¤ij x‹WTlmâš ïU¥gjhf ek¡F¥ òy¥glÉšiy.

mjhtJ, mâYŸs Éõa§fŸ v‹dbt‹W gh®¥nghkhdhš“vªjÉj beU¡fo V‰g£lhY«, ah® v‹d T¥ghL ngh£lhY«,ïªâahÉš uhÍa neh¡fÄšyhj uh#ÉRtháfŸ všyh tF¥ãY«,všyh kj¤âY«, všyh f£áÆY« jhuhskhŒ ïU¡»wh®fŸ v‹gJvd¡F e‹whŒ bjÇí«. irk‹ fÄõ‹ Ãakd¤ij¥ g‰¿í« mjdhšV‰g£l gyid¥ g‰¿í« ïÅ ngRtâš ahbjh‹W« ga‹glhJ.irk‹ Érhuizí« KoªJ nghƉW. ïªâa fÄ£o Érhuizí«KoªJ nghƉW. v›Éj¤âY« mt®fSila Çngh®£L gh®Èbk©L¡F tªJjh‹ ÔU«. mt®fŸ v‹d brhšth®fŸ v‹gij¥g‰¿ï¥nghJ brhšYtJ rh¤âakšy. rh¤âakhdhY« eh§fŸ ï¥nghJbrhšy kh£nlh«. gh®Èbk©lh® j§fŸ ïZl¥gojh‹ brŒth®fŸ.k‰W« j¡f Mjhu¤JlD« mâfhu¤JlD« ïªâahÉ‹ mã¥ãuha¤ij vL¤J¢ brhšy nah¡»aijíilat®fË‹ x¤JiH¥ig V‰W¡bfhŸs¤ jahuhÆU¡»nwh«. ïij¥g‰¿ ïªâa r£lrigÆš 8- khj¤

Page 130: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9259Fo muR - 1929 (((((2))))) 258

c©ikfS¡F ÉnuhjkhŒ ï¥nghJ xU òâa “ïªâa¥ ãuâÃâfŸ”tªJ VjhtJ x‹iw¢ brhšÈ, ïJjh‹ ïªâahÉ‹ mã¥ãuha«v‹W âU.fhªâna brhštjhdhY«, r®¡fh® vij e«òth®fŸ v‹WbghJ #d§fisna nahá¤J¥ gh®¡F«go nt©L»nwh«. m‹¿í«xU rka« ïnj r®¡fhnu jh§fŸ ÉrhǤJ m¿ªj c©ikfS¡FÉnuhjkhfî« r£lrig¥ ãuâÃâfshš bjÇÉ¡f¥g£l c©ikfS¡F Énuhjkhfî« Vnjh j§fshš miH¡f¥ gL»‹wt®fSilanth mšyJ jh§fshfnt jiyt®fŸ v‹W tU»‹wt®fSilanth th®¤ijfis V‰W¡ bfhŸth®fns ahdhš, ïªj r®¡fhÇl¤âš ehisa âd«, bghJ #d§fS¡F v›tsî e«ã¡if ïU¡f¡TL« v‹gijí« ehisí«, ã‹idí« ïªj r®¡fhU¡nfh, r£lrigãuâÃâfS¡nfh kâ¥ò ïU¡f Koíkh v‹gijí« nahá¤jhš vªjmã¥ãuha« kâ¡f¥gL« v‹gJ ï¥bghGnj És§»ÉL«.

bghJthf irk‹ fÄõ‹ g»Zfhu« v‹gj‹ _ykhfî«,neU m¿¡if v‹gj‹ _ykhfî«, ïªâa muáaš Þjhgd§fSilaî« mt‰¿‹ jiyt®fSilaî« nah¡»aijí« bršth¡F«e‹whŒ És§»É£lJ. Vnjh jiyt®fSila khd¤ij¡ fh¥gh‰¿¡ bfhŸs nt©o “ÑnH ÉGªjhY« ÛirÆš k© x£lÉšiy’v‹W brhšÈ¡ bfhŸS« tÞjhânghš yh®£ ï®ÉÅ‹ m¿¡ifiaïªj¤ jiyt®fŸ cgnah»¤J¡ bfhŸsyhnk jÉu, k‰wgo mjdhšmt®fS¡F v›Éj nah¡»aijí« tªJÉlÉšiy v‹gnj ekJmã¥ãuha«.

jÉu ïªj m¿¡ifÆ‹ ÛJ jiyt®fŸ m¿¡if v‹W âU.fhªâmt®fshš áy ÃgªjidfŸ F¿¥ã£L xU m¿¡if jah® brŒa¥g£Lmâš “jiyt®fŸ” ifbah¥g« th§f¥g£L tU»‹wJ. ïJ Äfî«nfÈ¡T¤njahF«. mitfËš 1. rkur neh¡f¤ij c©lh¡Ftj‰fhdV‰ghLfŸ brŒa nt©L« v‹gJ. 2. muáaš F‰wthËfis ÉLjiybrŒa nt©L« v‹gJ 3. K‰ngh¡fhd uhéa Þjhgd§fS¡bfšyh«ãuâÃâ¤Jt« bfhL¡fnt©L«. F¿¥ghf fh§»uR¡F mâf Þjhd«bfhL¡f nt©L« v‹gitfshF«. ït‰WŸ KjyhtJ ÃgªjidahdJ m®¤jk‰wjhF«. ïu©lhtJ Ãgªjid ãukhjkhd Ãgªjidmšy. ïij r®¡fhnu V‰W¡ bfhŸsî« TL« mšyJ “jiyt®”fnsjŸËÉlî« TL«. ïjdhš ïyhgK« ïšiy; eZlK« ïšiy.Vbd‹whš ïij vâ®gh®¤J vªj njr g¡jU« b#ÆY¡F¥ nghfÉšiy. vdnt, ït‰WŸ _‹whtJ Ãgªjidjh‹ r‰W Éõk¤jdkhd ÃgªjidahF«. mjhtJ, K‰ngh¡fhd uhéaÞjhgd« v‹whšv‹d v‹gJ«, fh§»uR¡F mâf ãuâÃâ¤Jt« nt©Lbk‹gJvj‰fhf v‹gJî« Nœ¢áia cŸsl¡»¡ bfh©oU¥gitfshF«.

ãuâÃâfshfî« j¡f Mjhu¤Jl‹ ngRgt®fshfî« ïU¡fnt©L« v‹W brhšÈ ïU¡»wh®. ïâš jh‹ ét eho ïU¡»‹wJ.ïªâahÉ‹ mâfhu« bg‰wt®fŸ ah® v‹gJ ekJ nfŸÉ. ïªâa#d¤bjhifÆš »£l¤j£l rÇgFâ kfkâa®fS« Ô©l¥glhjt®fS« Mth®fŸ. ït®fS¡F¥ ãuâÃâahf ah® nghf¡TL«? fh§»uÞfhu®fS« ÄjthâfS« ït®fSila ãuâÃâfsh» ÉLth®fsh? neU â£lkhdJ fh§»uR Äjthâ, x¤JiHahthâ, Rna¢irthâ, njáathâ M»a všyhthâfshY« x¥ò¡ bfhŸs¥g£lJv‹W v›tsnth giwao¤J« mij kW¤j ïa¡f« v¤jid?tF¥ò v¤jid? kÅj® v¤jid? v‹gJ cyf« m¿ahjjh?mšyJ r®¡fh® bjÇahjjh? v‹W nf£»‹nwh«.

Éf, irk‹ fÄõid g»Zfhu« g©Âdjhf nk‰f©lï¤jid f£áÆ‹ nguhY«, óid j‹ f©iz _o¡ bfh©Lghiy¡ Fo¤jhš cyfnk ïU£lhf ïU¡F« v‹W Ãid¤J¡ bfh©lJ nghš xnuaoahŒ ‘g»Zfhu«’, ‘g»Zfhu«’ v‹W f¤âdh®fns,mj‰F ïªâa k¡fŸ v›tsî kâ¥ò bfhL¤jh®fŸ v‹gJ cyfk¿ahjjh? mšyJ r®¡fh® bjÇahjjh? v‹W nf£»‹nwh«. m‹¿í«fh§»uR jdJ nah¡»aijia ïHªJ É£lbj‹W«, mJ Éisah£L¥ ãŸisfŸ T£l« v‹W«, fh§»uR ïªâa bghJ#d¥ãuâÃâ¤Jt Kilajšy bt‹W«, mJ jd¡nf FÊbt£o¡bfh©lbj‹W« âU.fhªâ cŸgl, âU.bgr©l«ik cŸgl,jiyt®fŸ v‹gt®fŸ všnyhU« brh‹dij ïj‰FŸ cyf«kwªâU¡Fkh? v‹W nf£»‹ nwh«. ïªâahÉ‹ mâfhu« bg‰wJv‹gJ xU g¡fÄUªjhY« j¡f Mjhu¤Jl‹ tunt©L« v‹gj‰Fïªâa¤ jiyt®fŸ vªj Mjhu¤ij¡ fh£l¡TL« v‹gJ ek¡FÉs§fÉšiy. cjhuzkhf, irk‹ fÄõ‹ uh#h§f rig ãuâÃâfSlD« ïªâa r£lrig ãuâÃâfSlD«, khfhz r£lrigãuâÃâfSlD« ïªâahbtšyh« R‰¿¤ âǪJ ïªâa ãuKf®fŸ,ãuâÃâfŸ v‹gt®fis všyh« ÉrhǤJ it¤J ïU¥gnjhLmªjªj khfhz murh§f¤jh® _yK« khfhz k¡fË‹ ãuâÃârigah»a r£lrigfË‹ _yK« Ãiwnt‰¿aJ« jŤJ vGâ¡bfhL¤âU¥gJkhd Mjhu§fŸ x¥ò¡bfhŸs¡ Toajh? mšyJeh§fŸ jh‹ ãuâÃâfŸ v‹W brhšÈ¡ bfh©L j§fŸ fhiy¤jh§fns bjh£L¡ F«ã£L¡ bfh©L v‹id¡ T¥ãL! c‹id¡T¥ãL! v‹W bfŠá cŸnghF« ahnuh eh‹F bgaUila th®¤ijfis j¡f Mjhu« v‹W x¥ò¡ bfhŸs¡ Toajh? v‹W nf£»‹nwh«. jÉuî« ãÇ£oZ murh§f¤jh® j§fŸ gh®Èbk©lhšÃaÄ¡f¥g£l fÄ£o v‹W«, irk‹ fÄõ‹ _yK«, r£lrig ãuâÃâfŸ _yK«, r®¡fh® °jhgd§fŸ _yK«, nrfǤJ it¤âU¡F«

Page 131: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9261Fo muR - 1929 (((((2))))) 260

g£lt® ek¡F e« jÄœeh£L k¡fS¡F ãuâÃâahŒ ïU¡f Koíkhv‹gij eh« vL¤J¡fh£l nt©oaâšiy v‹nw Ãid¡»‹nwh«.jÉu ïªâa njr« ÉtrhÆfSilaî«, bjhÊyhËfSilaî«,TÈ¡fhu®fSilaî« njrkhF«. VbdÅš, ü‰W¡F 95-k¡fŸ ïªjïd§fis¢ nr®ªjt®fns ahth®fŸ. m‹¿í« #hâÆdhY«kj¤âdhY« bfhLik mDgÉ¡F« k¡fshth®fŸ. Mfnt,ït®fS¡nf‰w ãuâÃâfŸ ï¥nghJ btËtªâU¡F« jiyt®fËšahuhtJ ïU¡»‹wh®fsh? v‹W nf£»‹nwh«.

âU.nkhâyhš neUî¡F«, âU.#tf®yhš neUî¡F«, âU.Kfkjgh¤ uh#hî¡F«, âU.Í‹dhî¡F« ït®fŸ ngh‹w k‰wt®fS¡F« ÉtrhÆfŸ v‹whš v‹d? ViHfŸ v‹whš v‹d?bjhÊyhËfŸ v‹whš v‹d? v‹gJ bjÇíkh v‹W nf£»‹nwh«.ït®fS¡FŸ bghJk¡fŸ fZl« ï‹dJ v‹gij cz®ªjt®fŸv¤jid ng® ïU¡f¡TL«?

bghJthf, ïªj¤ jiyt®fŸ všyh« r®¡fhÇlÄUªJ v‹dc¤ânahf« bgwyh«? v‹d mâfhu¤ij ãL§» eh« mDgÉ¡fyh«?v‹»‹w fU¤jšyhkš ïªj ViH k¡fS¡F v‹d brŒayh« v‹WfUJ»‹wt®fŸ v¤jid ng®fŸ ïU¡f¡TL«? v‹W nf£»‹nwh«.ï¥nghJ r®¡fh® T£L« ïªâa jiyt®fŸ kfhehL v‹gJ c©ikÆnyna ãuâÃâ¤Jt« bghUªâa kfhehlhŒ ïU¡f nt©L« v‹Wr®¡fh® f©ÂakhŒ fUJth®fshdhš, Étrha«, Éahghu«, if¤bjhÊš M»a _‹W r_f¤â‹ ãuâÃâfis kh¤âu« miH¤J mt®fSl‹ fyªJ nahá¤J, ïitfS¡nf‰w Ó®âU¤j¤ijí«, r_fÉõa¤âš jhœ¤j¥g£l bfhLik¥gL¤j¥g£l k¡fisí«, ãwÉmoikahŒ fUJ« bg© k¡fisí«, fšÉÆš ã‰g£oU¡F«k¡fisí« ftŤJ, mt®fSila c©ikahd ãuâÃâfisí«miH¤J mt®fŸ Kiwfisí« nf£L mj‰nf‰w Ó®âU¤j¤ijí«brŒa nt©oaJ mt®fSila flikahF«. ïu©L« ïšyhkšViHfŸ v‹whš mJ %ghŒ¡F v¤jid go v‹W nf£gt®fsh»akhj« MÆu« g¤jhÆu« %gh åj« t¡Ñš ntiyÆš bfhŸis ao¤Jmurnghf« mDgÉ¥gt®fisí«, r§fuh¢rhÇ nghš C® CU¡Fy£r¡fz¡fhŒ ViHfË‹ nguhš %ghŒ tNȤJ klhâgâfŸ nghšRfkDgɤJ¡ bfh©oU¥gt®fisí«, bghJk¡fŸ nguhš, khj«ehyhÆu«, IahÆu« r«gs« bg‰W Rfthœî thœªJ bfh©L« bešYfhŒ¡»w ku« vJ v‹W nf£L¡ bfh©oU¥gt®fisí«, ntWntiyÆš âd« fhyzh Tl r«ghâ¡f nah¡»aijÆšyhkš njr«,njáa«, Rauh{a« v‹W f¤â¡ bfh©L nk‰f©l T£l¤jhÇl« TÈth§»í« ghku k¡fis VŒ¤J« tÆ® ts®¤J¡ bfh©oU¥gt®

ekJ jÄœ eh£il¥ bghW¤jtiu gh®¤jhYnk fh§»uá‹ nah¡»aijv‹d v‹gij eh« vL¤J¡ fh£lnt©Lkh v‹W nf£»‹nwh«.

mjhtJ jÄœeh£L¡ fh§»uÞ âUths®fŸ K¤Ju§f KjÈah®,r¤âa_®¤â, FHªij, gê® mfkJ, V.u§frhÄ mŒa§fh®, #antY,v«.nf. M¢rhÇah® ngh‹wt®fS¡FŸ ml§» É£ljhF«. ït®fSila ãw¥ò, ts®¥ò, thœ¡if m¿ªjt®fS¡F ïªâa k¡fËl«vªjÉjkhd ftiy ït®fS¡F ïU¡f¡TL« v‹gJ«, ït®fŸv¥go jÄœeh£L ïu©liunfho k¡fS¡F ãuâÃâfshth®fŸ v‹gijí« eh« vL¤J¡ fh£lhkny bjǪJ bfhŸth®fŸ. Mfnt, ïij¡ftŤjhš fh§»uÞ ãuâÃâ¤Jt¤â‹ nah¡»aij És§fhkšnghfhJ. k‰wgo “njr« Kjš” f£á, “njáa« Kjš” f£á Kjyh»ac¤ânahf« Kjš v‹»‹w j¤Jt« bfh©l f£áfË‹ nah¡»aijia¥ g‰¿ eh« á¿J« brhšy nt©oaâšiy v‹W Ãid¡»‹nwh«.ï‹ÅiyÆš ïitfËÈUªnj vªj¡f£á c©ikahd ïªâa¥ãuâÃâ¡ f£áahf ïU¡f Koí« v‹gijí« vªj¤ jiyt® c©ikahd ïªâa¤ jiytuhf ïU¡f Koí« v‹gijí« nahá¤jhšÉs§fhkš nghfhJ.

bghJthf¥ gh®¡f¥ nghdhš yh®£ ï®É‹ m¿¡ifahdJâU.fhªâ¡F«, âU.#tf®yhš neU¡F« Mg¤â‹ beU¡foahdrka¤âš vâ®ghuhj xU bgÇa cjÉ brŒjjhf kh¤âu« V‰g£lnjmšyhkš k‰wgo ïªâah muáaš j‹ikÆ‹ jhœikia Éis¡fV‰g£lJ v‹Wjh‹ brhšÈ Mfnt©L«. VbdÅš vªj Éj¤âY«jiyt® kfhehL c©ikahd ãuâÃâ¤Jt« bg‰w Þjhgdnkhjiyt®fisnah bfh©ljhf V‰gl¥ nghtâšiy v‹gJ« m¥goahtJ V‰g£ljhf it¤J¡ bfh©lhY« mij ïªâa bghJk¡fŸx¥ò¡ bfhŸs¥ nghtâšiy v‹gJ« cWâahd ÉõakhF«.

e«ik¥ bghW¤jtiu âU.fhªâ¡F¡ Tl ïªâahÉ‹ ãuÃâahfïU¡f nah¡»aij ïšiy v‹gnj ekJ mã¥ãuhakhF«. VbdÅš,âU.fhªâ mt®fŸ, ãwÉÆnyna “ãuhkz‹, B¤âÇa‹, itáa‹,N¤âu‹”v‹gjhd #hâfŸ c©L v‹»‹w tUzháuk j®k¤ij x¥ò¡bfhŸStnjhL, mªjªj tUz¡fhu‹ mtdtD¡F rhÞâu¤âšV‰g£l bjhÊiyna brŒant©L« v‹W brhšÈ ãurhuK« brŒJbfh©oU¥gt®. mJ kh¤âukšyhkš “ïªj #‹k¤âš N¤âudhŒãwªjt‹ mtdJ #hâ¡ nf‰wjhd ãuhkz gÂÉil brŒtjhnynamL¤j #‹k¤âš go¥goahŒ nkyh» filáahf ãuhkzdhf¥ãw¥gh‹” v‹W brhšYgt®. m‹¿í« uhkhazKk ghujK«elªjjhfî«, mJnt nkyhd j®k rhÞâubk‹W«, mªj M£ána,mjhtJ ïuhk uh{Íank nt©Lbk‹W« brhšYgt®. vdnt ï¥go¥

Page 132: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9263Fo muR - 1929 (((((2))))) 262

òâa rfh¥j«

âU.nfhfny, uhdnl, jhjhghŒ besnuhÍ KjÈa jiyt®fŸ e«ïªâahÉš xU Rjªâu jhf¤ij c©Lg©ÂÉ£lh®fŸ v‹WbghJthf ehk¿nth«. ïJ Kj‰bfh©Ljh‹ e« eh£oš Rjªâu»s®¢áí« xU bghJ cz®¢áí« V‰g£lJ v‹gijí« kw¡fKoahJ.Mdhš mJ bra‰if¡ »s®¢áahfî«, ïa‰if¡F khWghlhdjhfî«ïUªjjdh‰wh‹, ïU¥gjdh‰wh‹ ï‹W tiuÆš ï›Éªâah Rjªâu«milaKoahkš, bg®¡f‹ bA£ ãuòÉ‹ ïÊjifahd gÊ¢brh‰f£F«, Mâ¡f bt¿¢ brhšY¡F« ïy¡fhŒ ïU¡»wJ.

VbdÅš, e«Äil ãurhu¤â‹ gadhŒ guîjš brŒa¥g£lRjªâu cz®¢áahdJ ‘njáa«’ v‹W Tw¥g£l nghâY«Tl xU Äf¡FW»a tifÆš ïa¡f¥g£L tªjJ c©ikahdjhF«. v‹id?ïJtiuÆš eilbg‰w »s®¢á, Rjªâu¥ nghuh£l«, x¤JiHahik,tÇbfhlhik, g»Zfhu« ïitf£F všyh« mo¥gilahŒ ïUªjJÃwnt‰Wik v‹gâš IaÄšiy.

v¥bghGJ btŸisa®fŸ e«ik mâf <dkhŒelh¤J»‹wh®fŸ v‹W eh« Ãid¡»‹nwhnkh, m¥bghGbjšyh« xU»s®¢á brŒtJ«, ã‹d® ï¡»s®¢á XŒªJ ÉLtJ« tH¡fkhfntïUªJ tªjnj bahÊa, Rjªâu¤jhf« ijy jhiuia¥ nghše«k¡fË‹ kd¤âš Ãytnt ïšiy.

ïJjh‹ ekJ ïªâahÉ‹ gÇjhã¡f¤j¡f Ãiyik; ïij kh‰¿Ãid¤jhY« ÃidtsÉš V‰gL« Rjªâu¡ fdî Tl ÃytukhŒïU¡fhJ v‹gJ« c©ik.

ïj‰F¡ fhuz«, e«k¡fË‹ m¿ahikna v‹W Tw nt©L«.m¿î cjakhŒ, c¢r¤âš ãufhá¤J¡ bfh©oU¡»‹w nkdh£L k¡fŸifÆš á¡F©oU¡F« eh«, mt®fËlÄUªJ ekJ eh£il milaek¡F¤ jiyikahf nt©oaJ m¿îilikna jÉu Rjªâu¤jhfk‹W, m¿îila k¡f£F¢ Rjªâu¤ jhf« V‰g£oU¥ã‹ m¤jhf«Ãytukhf xnuKiwahf X§»¥gl®ªJ brʤJ Rjªâu¡ fÅcjÉÆU¡F« v‹gâš IaÄšiy. m¿Éšyhj k¡fŸ ifÆš cŸsRjªâu¤ jhf«, ngo xUt‹ kzªj bg©izna x¡F«. ïjdh‰

fisí« ïªâahÉ‹ 25 nfho ViH k¡fË‹ ãuâÃâahf miH¤J¥ngRtbj‹whš ïJ c©ikahdJ« ehzakhdJkhd ãuâÃâ¤JtkhFkh v‹W nf£gJl‹, ïjdhš Éisí« Ó®âU¤jnkh RjªâunkhFona‰w eh£L mªjÞnjh bghJk¡fS¡F ga‹gl¡ ToajhÆU¡Fkh v‹gijí« Ãid¤jhš r®¡fh® òu£L« jiyt®fŸ òu£L«x‹W¡bfh‹W ïis¤jjšybt‹nw fUj nt©oajhÆU¡»‹wJ.vªj¡ fhuz¤ij K‹Å£lhtJ 炙yhªJ btŸis¡fhumurh§f¤ijÉl ïªâa gh®¥gd murh§fnkh, #Û‹jh® murh§fnkh,KjyhË murh§fnkh, M§»y¥ go¥ò murh§fnkh vªj Éj¤âyhtJnkyhdjhf ïU¡F« v‹»‹w e«ã¡if ek¡F á¿JTl ïšiy v‹gijkh¤âu« ijÇakhŒ brhšY»‹nwh«. vdnt, vj‰F« ViH k¡fS«,TÈ¡fhu®fS«, jhœ¤j¥g£lt®fS«, bg©k¡fS« vijí« jiyÑHhŒ¡fÉœ¥gj‰F jahuhÆUªjh byhÊa mt®fŸ fZl« Ú§fhJ v‹gnj ekJKoî.

Fo muR - jiya§f« - 10.11.1929Fo muR - jiya§f« - 10.11.1929Fo muR - jiya§f« - 10.11.1929Fo muR - jiya§f« - 10.11.1929Fo muR - jiya§f« - 10.11.1929

Page 133: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9265Fo muR - 1929 (((((2))))) 264

ÔikfS¡F« m¿F¿ ï›ÉªâahÉ‹ moik¤ j‹ikjh‹; mijÃid¡FªnjhW« c‹id V‹ ï‹nw fG¤ij K¿¤J¡ bfh‹WÉl¡TlhJ v‹W eh§fŸ áªâ¤J¡ bfh©oU¡»‹nwh«. ïªj rka¤âšc‹id¡ fh¥gh‰WtjhtJ. bra‰if kuz« neÇLtj‰F K‹ghfÚahfnt j‰bfhiy brŒJ bfhŸ” v‹»‹wJ. ïªÃiyÆš g©ilarfh¥j¤â‹ ãuâÃâfsha fhá »UZzkh¢rhÇ, v«.nf, M¢rhÇ, r¤âa_®¤â, nrõ mŒa§fh®, r§fuh¢rhÇfŸ Kjyhdt®fË‹ fâ v‹dhF«v‹gijí«, c©ik¤ njáaK« ï¤njáa¤â‰F c©ik bt‰¿í«ahuhš V‰gl¡TL« v‹gijí« e«k¡fns cz®ªJ bfhŸs¡flt®.

Fo muR - f£Liu - 10.11.1929Fo muR - f£Liu - 10.11.1929Fo muR - f£Liu - 10.11.1929Fo muR - f£Liu - 10.11.1929Fo muR - f£Liu - 10.11.1929

gaÅšiy. mjdh‰wh‹ jhjhghŒ besnuhÍ fhy¤âš Jt¡f¥g£lekJ Rjªâu¥nghuh£l« btŸisa®fË‹ eif¥ò¡F« nfÈ¡F«Vkh‰W¥ ng¢R¡F« ïy¡fhƉnw jÉu, xU á¿a JiwÆY« bt‰¿mË¡fÉšiy. ï¢Rjªâu jhf« giHa _l itâf rfh¥j¤â‹ïWâÆš vGªjJ.

Mdhš, ï¥giHa rfh¥j« mʪJÉ£lJ v‹nw brhšyyh«ïÅnkšjh‹ ïªâahÉ‹ Rjªâu cz®¢á¡F bt‰¿ V‰gL« fhy«mQ»É£lJ. ï¥bghGJjh‹ k¡fŸ kdâš g©ila _l¥gH¡ftH¡f§fS«, ca®î jhœî¡ f‰gidfS« jf®¡f¥gLjš mtáabk‹W«, gF¤j¿î¡F Kuzhf kj« tªJ v⮠ËwhY«, KjÈš mªjkj¤ij xʤJÉ£L kWntiy gh®¥gJ« v‹W« njh‹¿ É£lJ.ïj‹ m¿F¿ahŒ bj‹ÅªâahÉš RakÇahij ïa¡f« v‹D«bga®bfh©L xU m¿î ïa¡fK«, g«ghŒ khfhz¤âš ònuh»jv⮥ò ïa¡f« v‹D« bga® bfh©L xU m¿î ïa¡fK«, gŠrh¥khfhz¤âš í¡â thj r§f« v‹D« xU m¿î ïa¡fK« njh‹¿ï¥bghGJ mªjªj khfhz§fËš ï› Éa¡f¡ bfhŸiffŸ fh£L¤Ônghš guÉ tU»‹wd. t§fhs¤âY« Kšyh¡fŸ v⮥ò¢ r§f« v‹Wx‹W ÃWt¥g£LŸsJ. ï›Éa¡f¤ jiyt®fbsšyh« gG¤j njáamÄjthâfshŒ ïU¥gJ« Äfî« F¿¥ãl‰ghyJ. cjhuzkhf ekJRakÇahij ïa¡f¤ jiyt®fË‹ njáa cz®¢áí« mt®fŸnjáa¤â‰F M‰¿ tªj bjh©L« ï«khfhz« m¿í« - gh®¥gdu¿ahÉoD« ïnjnghš g«ghÆš òâjhf¤ njh‹¿ ïU¡F«, ‘ònuh»jv⮥ò¢’ r§f¤J¤ jiytuhf, âU.ehÇk‹ mt®fns ïUªJ tU»‹wh®.k‰W« âU.la®á, m«ng¤fh® Kjyhd K⮪j m¿thËfS«ï¢r§f¤âš rh®ò bfh©oU¥gJ« ftŤj‰ghyJ. vdnt, ï¥bghGJïªâah KGJ« m¿î ïa¡f§fŸ njh‹¿ tUtJ«, ï›Éa¡f§fŸnjr g¡â cila bgÇah®fisna jiyt®fshf¡ bfh©oU¥gJ«,ï›Éa¡f§fŸ ÔÉuÄ¡f kd vG¢á gil¤j ïisP®fis¡ ft®ªJ®¥gJî«, ïªâahÉš cjakhÆU¡F« xU òâa rfh¥j¤â‹ m¿F¿fshfnt njh‹W»‹wd. ï¢rfh¥j¤âš ekJ k¡fË‹ Rjªâu¡nfhÇ¡if <nlW« v‹gij eh« Û©L« vL¤J¡Tw nt©Lnkh?

Mdhš, giHa _l kâ òâjhf¤ njh‹¿a m¿î ïa¡f¤ij¥gh®¤J, “eh‹ beLehshf, g‹}‰wh©Lfshf flîŸ, kj«, ònuh»j«,rl§F, fiy ïitfË‹ nguhš ï›ÉªâahÉš ts®ªJ tªnjnd; Únjh‹¿aJ«; v‹ ÉU¤jh¥ãa âirÆš v‹id k¡fŸ ifÉ£LÉ£ldnu; eh‹ ïwªJjh‹ nghnt‹; giHik bghU£L, »Ht‹ v‹Wv‹ÛJ kdÄu§» v‹id¡ fh¥gh‰w kh£lhah?” v‹»‹wJ. ekJm¿Éa¡f« “»H¥ãznk! Ú ïJ tiuÆš ïiH¤j bfhLikfS¡F«

Page 134: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9267Fo muR - 1929 (((((2))))) 266

jÉu âU¥gâ njtÞjhd¤â‹ bkh¤j brh¤J¡fis fh£L«#h¥jhÉš nk‰go njtÞjhd brh¤J bgWkhd«, VG nfhonag¤bjh‹gJ y£r¤J v©g¤ijahÆu¤J bjhŸshÆu¤J v©gJ %ghŒ,_‹W mzh, g¤Jigrh v‹W F¿¡f¥g£oU¡»‹wJ. ïªj 7,19,85,980%ghŒ bgWkhd brh¤J¡fËš Mwiu¡nfho %ghŒ¡F f£ol§fS«Ãy§fS« eiffŸ, JÂfŸ thfd§fSkhf 21 y£r %ghí«, ïU«òrhkh‹ KjÈait 4 y£r %ghí«, o¡»Ç bkh¤j« 9 y£r %ghí« fl‹g¤âu§fŸ 33 y£r %ghí«, »Þâ gh¡» 7 1/2 y£r%ghí« k‰W« Vnjnjhášyiu tifÆš ÛâíkhŒ, fz¡F¡ fh£l¥g£oU¡»‹wJ. ïªj xUnfhÆš fz¡if kh¤âu« gh®¤jhš ekJ ehL jǤâukilªJ fšÉa‰WRjªâuk‰W moik¤jd¤âš MœªâU¥gj‰F¡ fhuz« btŸis¡fhumurh§fkh mšyJ ekJ kjK« flîŸfSkh v‹gJ És§fhkšnghfhJ. ïªj¡ nfhÆY¡F tU« tUõ tUkhd¤â‹ nk‰f©l g¤Jy£r¡fz¡fhd %ghŒfŸ v¤jid k¡fŸ, v›tsî bjhiy öu§fËÈUªJ bfh©L tªJ bfhL¤J É£L¥ ngh»wh®fŸ v‹gijí«,mt®fSila ngh¡Ftuî bryití« k‰w bryîfisí« nr®¤J¥gh®¤J, mJ v¤jid y£r %ghŒ MFbk‹gijí« thrf®fŸ fz¡F¥ngh£L¥ gh®¤jhš, ïij¥ ngh‹W ï‹dK« g¤J¥ gâidªJ y£r%ghŒ¡F¡ Fiwahbj‹nw brhšYnth«. m‹¿í« ïªj njtÞjhdbkh¤j brh¤jh»a VG nfhona ïUgJ y£r %ghia buh¡fkh¡»ü‰W¡F MW t£o¡F ngh£L fz¡F¥ gh®¤jhš tUõ¤â‰F t£okh¤âu« 43,20,000 %ghŒ M»‹wJ. ïªj eh‰g¤â _‹W y£r¤JïUgâdhÆu« %ghí« ah¤âiu¡fhu®fŸ fh¡if tU«goahd Rkh®gâidªJ y£r%ghí« ïj‰fhf V‰g£l ah¤âiu¡ fhu®fË‹ uÆšrh®{, tÊ¥gaz¢ bryî FiwªjJ %ghŒ g¤J y£rK« nr®¤jhšbkh¤j« 65 mšyJ 70 y£r %ghŒ MF«. ïªj xU nfhÆš brh¤J«tU«goí« ï›tsthdhš, ï‹D« ïJ ngh‹w $u§f«, kJiu,ïuhnkÞtu«, âUth%®, mHf®kiy KjÈa nfhÆšfSila brh¤J«tU«goí« k‰W« ášyiu nfhÆšfŸ xU nfho Kjš I«gJ y£r«tiu brh¤J¡fŸ cŸsitfS«, tUõ« gâdhÆu« Kjš xU y£r«tU«go cŸsitfSkhd ü‰W¡fz¡fhd nfhÆšfË‹ tU«goí«mj‰fhf k¡fS¡F V‰gL« bryîfS« fz¡F¥ ngh£lhš bj‹ïªâahÉš kh¤âu« e« ruhrÇ tUõ« FiwªjJ _‹W nfho %ghŒfS¡F FiwahJ v‹nw brhšyyh«. ïªj _‹Wnfho %ghŒfS¡Fv¤jid r®t fyhrhiyfŸ, v¤jid MuhŒ¢á rhiyfŸ, v¤jidbjhʉ rhiyfŸ V‰gL¤j¡TL«. ïªjkhâÇ xU ïUg¤ijªJ tUõ§fS¡F el¤âdhš ïªâahÉš ifbaG¤J¥ nghl¤ bjÇahj j‰F¿fshtJ, ntiyÆšyhj xU bjhÊyhËahtJ TÈ »ilahkš f¥gnyW« xU TÈahtJ bj‹dh£oš ïU¡f Koíkh v‹W nahá¤J¥gh®¡F«go nt©L»‹nwh«.

ïªâa¡ flîŸfŸ

ïªj thu« mjhtJ et«g® khj« 11-« njâ btËahd“RnjrĤâu”Å‹ gândhuhtJ g¡f¤âš “âU¥gâ bt§»lhrygâ”v‹»‹w flîË‹ njtÞjhd tUõhªâu tuî bryî (ghy‹Þ ê£)fz¡F btË¥gL¤j¥ g£oU¡»‹wJ. mâš ïªj xU tUõ¤â‰F,mjhtJ, 1337« grÈ¡F nk‰go njtÞjhd¤â‰F x£L bkh¤j«ïUg¤âu©nl K¡fhny miu¡fhš y£r %ghŒ tNyhÆU¡»‹wJ.ïªj %.22,82,695 - 8-9 igrhî¡F« bryî« fh£l¥g£oU¡»‹wÉtubk‹d bt‹whš, MW y£r¤J¢ ášyiw %ghŒ ÃYit bkh¤j«v‹W fh£l¥g£oU¥gJ nghf Ûâ gâdhW y£r¤J ášyiw %ghŒ¡F«fh£l¥g£oU¡F« bryîfis¥ gh®¤jhš, ïªJ kjK«, ïªJkj¡flîŸfS« ekJ ïu¤j¤ij v¥go c¿ŠR»‹wJ v‹gJ KG_l®fS¡F« vËâš És§F«.

mjhtJ :-

nfhÆšfS¡F¡ bfhL¤jJ %. 23,515

go¤ju rhkh‹ th§f %. 1,38,932

gGJfŸ %. 4,55,701

rkÞ»Uj M§»y ɤahrhiy %. 1,07,941

á¥gªâfŸ %. 2,51,045

vÞnl£ îthf bryî %. 3,57,229

ïªj nfhÆšfS¡F f©oÇãôõ‹ %. 60,600

v©nlhbk©£ ngh®L¡F %. 14,613

ïju ášyiu¢ bryî %. 1,21,360

ouÞ£ g©L bryî %. 3,527

ïju ášyiu¢ bryî %. 70,838

v‹wthW, gâdhW y£r %ghŒfS¡F¢ bryî fh£l¥g£oU¡»‹wJ.

Page 135: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9269Fo muR - 1929 (((((2))))) 268

v¥go¤jh‹ eh« k‰w eh£lhiu¥ nghš K‹D¡F tuKoí« v‹Wnf£»‹nwh«? kj¡bfhLikfisí«, flîŸ bfhŸifisí«gh®¡F«nghJ, fŸS¡filí«, rhuha¡filí«, jhá åLfS«, NjhLÄl§fS«, fŸs® FiffS« ek¡F xU bfLâba‹nwh, fZlkhdbj‹nwh á¿JTl njh‹Wtâšiy.

xU nfhÆš xÊtj‹ _y« ïÅí« üW fŸS¡filfŸit¥gjhdhY«, jhuhskhŒ r«kâ¡fyh« v‹W«, xU c‰tr« xÊtâ‹_y« üW jhá åLfŸ ïU¥gjhdhY«, jhuhskhŒ mDkâ¡fyh«v‹Wnk njh‹W»‹wJ. VbdÅš, ïªj¡ nfhÆšfS« c‰rt§fS«ekJ k¡fis m›tsî _l®fshfî«, jǤâu®fshfî« M¡»ÉL»‹wd. e«Äš mnef® e« eh£ošjh‹ ï«khâÇ bgUªbjhif j®k§fŸeilbgW»‹wd; k‰w ehLfËš ïšiy v‹W fUJ»‹wh®fŸ.e«ikÉl v¤jidnah kl§F mâfkhd bjhiffis nkš eh£lh®fŸjUk« brŒ»‹wh®fŸ. Mdhš, ïªj khâÇ, bryî nf£fhkY« gz«v‹d M»‹wJ v‹W nahá¡fhkY« rK¤âu¤âš bfh©L nghŒbfh£LtJ nghš _l¤jdkhŒ bryî brŒtJ »ilahJ. cjhuzkhfïªj eh£oš ïU¡F« gy fhny#&fS«, gy kU¤Jt rhiyfS«k‰W« gy cgnahfKŸs MuhŒ¢á rhiyfS« nkš eh£lh®j®k¤jhnyna eilbgW»‹wij gh®¡»‹nwh«. ehK« mj‹ gaidmDgÉ¡»‹nwh«. Mdhš, ek¡F kh¤âu« á¿J Tl ïij¥ gh®¤jã‹ò« ò¤â Ó®bgWtâšiy. rÛg¤âš btËahd xU g¤âÇifahšmbkÇ¡fh njr¤âš xU fdth‹ Rkh® g¤J nfho gî‹fS¡Fnkyhfnt, fšÉ¡fhfî«, ra‹R MuhŒ¢á¡fhfî«, kU¤Jtrhiy¡fhfî« j®k« brŒjjhf¡ F¿¥ãl¥g£oU¡»‹wJ. Mdhš xUfhrhtJ nfhÆš f£lnth, rhÄ¡F c‰rt« brŒanth, ói# brŒanth,mt® bfhL¡f Éšiy. ïjdhš nkš eh£lt®fŸ j®k v©z«ïšyhjt®fŸ v‹W brhšÈÉl Koíkh? mšyJ nkš ehLfËš“flîŸ flh£r«” ïšiy v‹whtJ brhšÈÉl Koíkh v‹Wnf£»‹nwh«. vdnt ekJ eh£oš ehL ÉLjiy mila nt©L«v‹W« c©ikahŒ¡ fUâ¡ bfh©oU¥gt®fS¡F K¡»akhdntiy všyh«, kj¡ bfhLikfisí« flîŸfŸ bfhŸisfisí«monahL xÊ¡f nt©oanj xÊa, óuz Rna¢irnah, Fona‰weh£L mªjÞnjh, khfhz Rah£ánah mšy v‹gjhf cWâ TW»‹nwh«.

Fo muRFo muRFo muRFo muRFo muR - - - - - jiya§f«jiya§f«jiya§f«jiya§f«jiya§f« - - - - - 17.11.192917.11.192917.11.192917.11.192917.11.1929

X! kj¥ã¤j®fns! ï¥bghGjhtJ nahá¤j¥ ghU§fŸ!ïªâaiu _l®fsh¡»aJ ah®? jǤâu®fŸ M¡»aJ ah®?moikfsh¡»dJ ah®? m‹Åa M£á¡F cŸgL¤âaJ ah®? k¡fisbjhÊÈšyhkš m‹Åa eh£o‰F X£odJ ah®? ekJ kjK«flîŸfS« mšyth v‹W nf£»‹nwh«. ek¡F v‹d Rauh{Ía«tªJjh‹ v‹d ga‹? ekJ bršt¤ijí« neu¤ijí« m¿ití«ïªj khâÇ kjK« flîŸfS« fiuah‹fŸ nghyî« Banuhf§fŸnghyî« ekJ eh£o‹ ïu¤j¤ijí« rijiaí« c¿Šá¡bfh©LïU¥gâÈUªJ Ûs tifa¿ahkš ïU¡F« ÃiyÆš ï‹iwa¤âdnk btŸis¡fhu®fŸ XoÉ£lhY« eh« vªj tifÆš K‹D¡Ftu¡TL«? br‹w thu¤âš Tod jÄœehL fh§»uÞ fÄ£obghJ¡T£l¤âš kj Éõa¤âš rh¡fh® ãuntá¡f¡ Tlhbj‹W«, mJkh¤âukšyhkš fh§»uR« ãuntá¡f¡ Tlhbj‹W« Ô®khd§fŸbrŒa¥g£oU¡»‹wd. ïJ jÉu, óuz Rna¢ir ÉU«ò« âUths®fŸÓÅthrŒa§fhU« r¤âa_®¤â rhÞâÇí« nr®ªnj kj¤âš r®¡fhU«fh§»uR« ãuntá¡f¡ Tlhbj‹W«, ãuntá¤jJ j¥bg‹W« ngáKo¤âU¡»‹wh®fŸ. thrf®fns! ïJ âU.r¤âa_®¤âÆ‹ jÅmã¥ãuhabk‹W fUJ»Ö®fsh? xU¡fhyK« fUj Koahjnj! mt®br‹id khfhz fšÉahs®fË‹, mjhtJ, M§»y g©oj®fË‹ãuâÃâ mšyth? âU.r¤âa_®¤âÆ‹ mã¥ãuha« jhnd mtuJbjhFâahs®fË‹ mã¥ãuhakhf ïU¡fnt©L«? vdnt ekJ eh£LfšÉahs®fS« óuz Rna¢ir ÉU«ò« muáaš jiyt®fSkhÆU¡»‹wt®fË‹ mã¥ãuhank, ï¥nghJ ek¡F ïUªJtU« kj¡bfhLikÆY« r_f¡ bfhLikÆY« flîŸfŸ bfhŸisfËY«ifit¡f¥glhJ v‹w Ô®khd« MÆ‹, ãwF ek¡F v§Fjh‹ÉLjiy ïU¡»‹wJ v‹gij nahá¤J¥ ghU§fŸ. vªj¡fhuz¤ij¡bfh©lhtJ ïªj¡ flîŸfË‹ bfhŸisfisí« kj¡fhu®fË‹bfhLikfisí« xÊ¡fhkš vªj Éj¤âY« ekJ eh£L¡FÉLjiyí« ÉnkhrdK« ïšiy v‹nw cWâ TWnth«.

Éf, ïªj Éj¤âš ekJ gz« bfhŸis nghtnjhL kjr«ãujha¤â‹ _y« ekJ m¿î v›tsî bfhŸisngh»‹wJv‹gij ahuhtJ ftÅ¡»‹wh®fsh? xU á¿J« ïšiyna? ekJ FiwfS¡F« fZl§fS¡F« ekJ M¤âu§fŸ všyh« m®¤jÄšyhkšfšÈš K£o¡bfhŸtJ nghš, btŸis¡fhu‹ nkš bršY»‹wnjmšyhkš c©ik¡ fhuzkhÆU¡»‹w ònuh»j‹ Ûnjh, kj¢rhÇa®fŸv‹gt®fŸ Ûnjh, kj rhÞâu òuhz§fË‹ Ûnjh ahU¡fhtJ ò¤âbršY»‹wjh v‹W nf£»‹nwh«.

ïªj eh£L¡F ïªj flîŸfS« kj§fS« jhnd bgÇaMg¤jhŒ ïU¡»‹wbj‹gij xUtUnk czUtJ ïšiyba‹whš,

Page 136: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9271Fo muR - 1929 (((((2))))) 270

m¤Ô®khd¤â‰F Éah¡»ahd« brŒJ bfh©L MS¡bfhUÉjkhŒ j§fŸ j§fŸ e‹ik¡F V‰wÉjkhŒ elªJ bfhŸStJ«tH¡fkhfnt tªâU¡»‹wJ. ïªâahÉš cŸs k‰w muáaš f£áfŸ v‹gití« Vw¡Fiwa fh§»uirna ã‹g‰¿ tªâU¡»‹wd.muáaš jiyt®fŸ v‹whš ehzak‰wt®fŸ v‹W«, Raey¡fhu®fŸ v‹W«, mfuhâÆš vGâÉl nt©oa ÃiyÆš tªJÉ£lJ. V‰fdnt, muáaš v‹whš ã¤jyh£l« v‹W M§»y¤âšbrhšÈ¡ bfhŸs¥g£oUªjhY«, jÄÊš bjËthŒ ehzak‰wt®fŸv‹W«, RaeythâfŸ v‹W« bghJk¡fS¡F bjǪJÉlnt©oaJÄfî« K¡»akhd fhÇakhF«. ïªâahÉ‹ tl khfhz¤J muáaškfkâa®, kfkâaušyhjh® v‹»‹w Éõa¤ijí«, bj‹dhlhdJgh®¥gd®, gh®¥gdušyhjh® v‹»‹w Éõa¤ijínk mo¥gilahf¡ bfh©nl, mj‰nf‰w fhÇa§fis muáaš v‹D« ngh®itia¥ ngh£L¡bfh©L eilbgW»‹wnj mšyhkš, ntWfhÇa§fŸá¿jhtJ ïU¥gjhf ek¡F És§fÉšiy. ïªJ KÞÈ« jfuhW«gh®¥gd® gh®¥gdušyhjh® jfuhW« ïªâaeh£L muáaš y£áakhfïšyhkÈUªâU¡Fkhdhš ï‹iwa âd« ïªâahÉ‹ ÃiyikntwhŒ ïU¡F« xU tF¥ig mG¤â mj‹ÛJ Mâ¡f« brY¤jnt©L« v‹»‹w v©z¤â‹ Ûnj muáaš ngh® el¤JtJ«,m›Éj« Mâ¡f« brY¤j K‰g£lt®fË‹ bfhLikÆš ïUªJj¥òtj‰F k‰w tF¥gh®fŸ mj‰F vâÇilahÆU¥gJ«, ï›Éu©LÉj r«gt¤â‹ gadhŒ m‹Åa murh§f« jdJ Mâ¡f¤ij ÃiyÃW¤â¡bfhŸStJ« ïªâahî¡F ïa‰ifahfntïUªJtU»‹wJ.

ïªâahî¡F ïJtiu btËeh£oš ïUªJtªj gilvL¥òfS«, murh§f§fS« ïªj j¤Jt¤â‹ ÛJjh‹ tu¥g£lnjmšyhkš k‰wgo ntWtÊÆš mšy v‹gJ rǤâu« go¤jhše‹whŒ És§ F«. ï‹iwa âd« muáaš ãu¢ridfshŒ ïU¡F«neU Ç¥ngh®£L«, irk‹ Ç¥ngh®£L« vij MjhukhŒ¡bfh©oU¡»‹wJ v‹gij¥ gh®¤jhny eh« brhšYtâ‹ c©ikÉs§fhkš nghfhJ.

mjhtJ, neU Ç¥ngh®£il kfkâa®fS«, ‘Ô©lhjh®fS«’e«eh£oš gh®¥gdušyjhU« M£nrã¥gj‹ fhuzK«, tleh£LkfkâaušyhjhU« bj‹dh£L¥ gh®¥gd®fS« neU Ç¥ngh®£ilMjÇ¥gj‹ fhuzK«, tF¥ò ãu¢ridna mšyhkš k‰wgo ntWv›Éj muáaš Éõakhd M£nrgidnah rkhjhdnkh ïJtiuahU« brhšynt ïšiy. mJnghynt, irk‹ fÄõid¥g‰¿í«cŸs M£nrgidfŸ všyh« neU Ç¥ngh®£il m¥gona

ïªâahÉ‹ ãuâÃâfŸ ah®?

nk‹ikj§»a uh#¥ãuâÃâah»a yh®£ ï®É‹ m¿¡ifahdJ ïªâahî¡F Kj‹ Kjš brŒj e‹ik v‹dbt‹whš,ïªâahÉ‹ c©ikahd ãuÃââ¤Jt« bghUªâa jiyt® ahU«ïšiy v‹gij e‹whŒ btË¥gL¤â É£likna.

yh®£ ï®É‹ m¿¡if btËahfhâUªâU¡Fkhdhš, ïªâahÉ‹ fîut«, (ïšiyahdhY«), r‰whtJ fh¥gh‰w¥g£oU¡fyh«.Mdhš, mJ btËahd ãwF ï¥nghJ Äfî« nfty Ãiyik¡FtªJÉ£lJ. m¿¡if btËahdîl‹ btF mtru mtrukhŒ‘jiyt®’ x‹W To mij ghuh£Ltjhfî«, x¥ò¡ bfh©ljhfî«Ô®khŤJ gy ‘jiyt®’fËl« mtru mtrukhf ifbaG¤J«th§» MŒÉ£lJ. ï›t¿¡ifia y©lD¡F mD¥ã ïUªjhY«mt®fS« F¥ig¤ bjh£oÆšjh‹ ngh£oU¥gh®fŸ. Mdhš, ešyr«gtkhŒ, mJ ïªâa¡ F¥ig¤ bjh£o¡nf nghŒ¢ nrU«go M»É£lJ. v‹dbt‹whš, tH¡f«nghš m¿¡if¡F ifbaG¤jhdkW ehËÈUªnj x›bthU jiyt®fS« Éah¡»ahd« brŒaMu«ã¤J É£lh®fŸ. âU.fhªâ, eh‹ ï‹d fU¤â‹ nkšjh‹m¿¡ifia jah® brŒnj‹ v‹W brhšÈ btËtªJÉ£lh®.ifbaG¤J¥ ngh£lt®fnsh, ‘eh‹ ï‹d fU¤â‹ nkšjh‹ifbaG¤J¥ ngh£nl‹’ v‹W brhšy tªJÉ£lh®fŸ. gy® thÕRth§»¡ bfhŸsî« K‹tªJ É£lh®fŸ. gy® m¥gona ïU¡fnt©L« v‹W brhšÈ Étfhu« ngR»wh®fŸ, ïªâah kªâÇnahitáuhŒ m¿¡if¡F ïJjh‹ m®¤j« v‹W Éah¡»ahd« brhšÈÉ£lh®. r®. irkndh itáuhŒ m¿¡if¡F ah® v‹d m®¤j«brh‹dhY« vd¡F m¡fiu ïšiy; eh‹jh‹ ïªâahî¡F ‘#hjf«’vGj¥ngh»nw‹ v‹W brhšÈÉ£lh®. vdnt ïªâa muáašjiyt®fŸ v‹gt®fS« ãÇ£oZ gh®Èbk©£ bk«g® v‹gt®fS¡F« ïªâahit¡ bfhŸisao¡F« T£L¡ bfhŸis¡fhu®fnsjÉu, ïªâahit¥ g‰¿d ftiyíŸst®fŸ v‹W á¿J« brhšyKoahbj‹nw brhšYnth«. rhjuzkhf, ek¡F Édh bjǪjJ Kjš,ïªâa fh§»uá‹ nah¡»aij, or«g® khj¤âš T£l« To VjhtJxU Ô®khd« brŒtJ«, #dtÇ Kjš mL¤j or«g® tiu

Page 137: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9273Fo muR - 1929 (((((2))))) 272

ïuhkhazK« gh®¥gÜa jªâuK«

ïuhkhaz« v‹D«, xU gh®¥gÜa¤â‰F Mjhukhdòuhz¤ij gh®¥gd®fŸ r®t tšyikíŸs “flîsh»a” kfhÉZQv‹gtÇ‹ mtjhukh»a uhk‹ v‹D« xU flîË‹ rǤâubk‹W«,mâš f©l Éõa§fŸ všyh« m¥gona ÃfœªjJ v‹W«, mªjuhk‹ elªJ bfh©ljhf m¥òuhz¤âš brhšy¥g£l Éõa§fŸvšyh« flîshš cyf e‹ikÆ‹ bghU£L JZl á»uf« áZlgÇghyd¤â‰fhf el¤j¥g£l c©ikahd elto¡iffŸ v‹W«,ïªâa k¡fS¡F¥ gh®¥gd®fshš nghâ¡f¥g£L giHa fhy¤âš, xUgh®¥gdušyhj ɤJthid¡ bfh©L mªj òuhz¤ij mJnghynt,mjhtJ uhk‹ flîŸ mtjhu« v‹w bfhŸif¥ gona, xU fhÉa«ghl¢brŒJ, mij tH¡f¤âY«, äâa thœ¡ifÆY« ïuhkhaz«go¥gJ« nf£gJ« “ò©Âa«” v‹W«, “nkh£r«” ju¤j¡fbj‹W«brhšÈ Vkh‰¿, ïªâa k¡fis¤ â©izfŸnjhW« ïuhkhazfhy£nrgK«, Ójh fšahz c‰rtK«, g£lhãnõf c‰rtK« brŒa¢brŒJ, mjdhš V‰gL« tUkhd« všyh« gh®¥gd¡ FâU¡nf nghŒ¢nrU« goí« brŒJ¡bfh©L tªâU¥gJl‹, mªj ïuhkhaz¡fijÆš brhšÈíŸsgona ïuhkhaz¤âš tU« uhkD¡F xUMÆu« nfhÆšfS«, Óij¡F xU MÆu« nfhÆšfS«, y£Rkz‹,guj‹, r¤JU¡f‹ M»at®fS¡F MS¡bfhU MÆukhÆu«nfhÆšfS«, mDkhuh»a ‘Fu§F¡F’ xU gâdhÆu« nfhÆšfS«,k‰W« ïitfS¡F eif v‹W«, thfd« v‹W«, k©lg«, r¥gu«,nj® v‹W«, nks«, jhs«, jhá, óir c‰rt« v‹W«, k‰W« ïitngh‹w itfS¡F v‹W« Kjyh»aitfS¡F tUõ«nfho¡fz¡fhd %ghŒfŸ bryî brŒtJ« ït‰¿š bgU«gFâgh®¥gd¤ bjhªâÆš ÉG«goahfî« brŒJ, k‰W« åLfŸ njhW«uhk‹ glK«, Óij glK«, mDkh‹ glK«, Rt®fËš bjh§fÉ£L,mj‰F òZg«, f®¥óu«, nj§fhŒ, gH« óirí« elªJ tU« goahfî«brŒa¥g£L ï‹iwa âdK« tH¡f¤âš elªJ« tUtij vtU«kW¡f KoahJ. ïJ kh¤âukšyhkš uhk‹ ãwªj C® v‹W«, mt‹M©l M£áfŸ, j®k« v‹W«, mt‹ f£od ghybk‹W«, mt‹F«ã£l rhÄ v‹W«, gy ïl§fisí« f‰gid brŒJ, mt‰¿‰F«

x¥ò¡bfhŸshkš neU¡F neuhf bghJ k¡fis ÉrhǤJ mt®fSila fZl Rf§fis r®¡fh® m¿a rªj®¥g« V‰g£L É£lnj v‹»‹w M¤âukšyhkš ntW rÇahd fhuz« vjhtJ brh‹dh®fshv‹W gh®¤jhš x‹Wnk ïšiy. jÉu, ïªâa eh£oš bgU«gh‹ikahd k¡fË‹ fZl¤â‰F« jǤâu¤â‰F« K¡»a fhuzkhŒ ïU¥gJ kj¡bfhLikfS«, r_f¡bfhLikfSnkahF« v‹gJ ï¥nghJ všyh m¿thËfshYnk x¥ò¡bfhŸs¥g£lhŒÉ£lJ.Mdhš, mªj Éõa¤âš kh¤âu« ïªâa muáaš jiyÆLtbj‹whš xnu ãothjkhf kW¤JtU»‹wh®fŸ. Mfnt, t£lnki#kfhehnlh, jiyt®fŸ kfhehnlh TodhY« x‹Wjh‹; Tlhkširk‹ fÄõ‹ m¿¡if¥gona Ó®âU¤j« tªjhY« x‹Wjh‹. ïªjïu©oY« ïªâahÉ‹ c©ikahd njit¡F v›Éj kh®¡fK«V‰glhbj‹gJ ekJ cWâahd KothF«.

Fo muR - f£Liu - 17.11.1929Fo muR - f£Liu - 17.11.1929Fo muR - f£Liu - 17.11.1929Fo muR - f£Liu - 17.11.1929Fo muR - f£Liu - 17.11.1929

Page 138: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9275Fo muR - 1929 (((((2))))) 274

ãoahŒ ïuhk‹ flîŸ, ïuhtz‹ mRu‹ v‹W«, k‰W« mâš Tluhk‹ tlnjr¤ij¢ nr®ªjt‹ v‹W«, ïuhtz‹ bj‹njr¤J¡fhu‹v‹W«, tl¡nf ïUªJ bj‰nf tªJ r©il ngh£lh‹ v‹W«, k‰W«ïâÈUªJ tlnjr¤J MÇa®fŸ njt®fshÆU¡f¡TL« v‹W«,bj‹njr¤J¤ âuhÉl®fŸ mRu®fshÆU¡f¡TL« v‹W«, e«ã¡bfh©oU¥gt®fS¡F ešy¿î¢ Rl® bfhS¤â, mt®fsJ klikia¥ ngh¡f nt©o mj‰F¤ jFªjgo gy fhuz§fisí« fh£o¥ngáí« vGâí« tu¥gL»‹wJ. m‹¿í«, uhkidí« mtid¢nr®ªjt®fŸ v‹W brhšy¥gLgt®fisí« tl njr¤âauhfî«,MÇauhfî« flîŸfË‹ jŤjÅ mtjhu§fshfî«, mt®fŸvšyh« j®k¤ij¡ fh£ltªj j®k njtijfshfî« ngh‰w¥glnt©oat®fshf f‰ã¤J, ïuhtzidí« mtdJ nfhZoahiuí«uh£rj®fshfî«, bj‹ njr¤âa®fshfî«, âuhÉl®fshfî«, mj®k«,bfhLikínk cUthŒ tªjt®fshfî« mt®fŸ mÊ¡f¥gl nt©oat®fshfî«, ïʤJ«, gÊ¡f¥gl nt©oat®fshfî« f‰ã¤J,cy»š cŸs e‹ikfŸ ca® Fz§fŸ M»ait všyh« uhkDilajhfî« mtdJ nfhZoahUilajhfî«, mt‰¿‰F všyh« mt®fns cUtbk‹W«, ÔikfS«, Ô¡Fz§fS«, uhtzDilaJ«mtdJ nfhZoahUilaJ« v‹W«, Ôik¡F«, Ô¡Fz¤â‰F« ït®fns cUtbk‹W« f‰ã¤J ïU¡»‹wij monahL xÊ¥gj‰F,mj‰F¤ jFªj gy fhuz§fŸ fh£oí« vGâí« ngáí« tu¥gL»‹wJ. RU¡fkhf¢ brh‹dhš gh®¥gd®fŸ ïuhkhaz¤ij k¡fS¡F vªj Éj¤âyhtJ òF¤â mj‹ gadhŒ j§fŸ Mâ¡f¤â‰F«tƉW¥ ãiH¥ò¡F« Mjuî njo¡ bfh©L k‰wt®fis Vkh‰¿ïÊîgL¤â tU»‹wh®fŸ v‹W fUâ mij vªj Éj¤âY« k¡fŸkâ¡fhkš ïU¡fnt©L« v‹»‹w v©z¤Jlndna ïuhkhaz«ï¥nghJ ãuÞjhã¡f¥g£L tU»‹wJ v‹gnjahF«.

Mfnt, ïJ r«gªjkhd všyhÉj v⮥òfS¡F« mnefkhfrkhjhd« brhšÈ, gh®¥gd®fË‹ thŒ¡F« òuhÙf®fŸ thŒ¡F«xUthW M¥ò¡flhÉd ãwF ï¥nghJ áy gh®¥gd®fŸ njh‹¿ ntWÉjkhd jªâu¤Jl‹ ïuhkhaz¤ij Ãiy¡fit¡f btË¥g£oU¡»wh®fŸ. mjhtJ “ïuhkhaz« v‹gJ monahL bghŒ¡ fijahƉnw. mij V‹ »s¿¡bfh©oU¡»Ö®fŸ? mâš cŸs gh¤âu mHF,t®zid mHF, fÉ mHF M»aitfS¡F kh¤âu« kâ¥ò¡ bfhL¤JvL¤J¡ bfhŸS§fŸ” v‹W«, k‰wgo mij ftÅ¡fhÔ®fŸ; m¥goÛ¿ ftÅ¥gJ klik _le«ã¡if v‹W«, RakÇahij m‰wj‹ikfŸ v‹W« brhšÈ e«ik ntW tÊÆš VŒ¡f tªâU¡»wh®fŸ.ïªj¡ T£l¤jh®fis eh« uhkidí« ïuhkhaz¤ijí« flîŸv‹W« flîŸ elto¡if v‹W« brhšY»‹wt®fisÉl _l®fŸ

kf¤Jt« bfhL¤J k¡fŸ mQ»¢ brštJ«, mitfis¥ gh®¥gJ«ò©Âa« v‹W« nkh£r« v‹W« ïZl á¤âahF« v‹W« brhšÈe«g¢ brŒJ, mj‹ _ykhfî«, k¡fS¡F nfho¡fz¡fhd %ghí«bryî c©lh¡f¥ g£L tU»‹wijí« ahU« ïšiy v‹W brhšyKoahJ. ïit kh¤âukšyhkš, uhk‹, y£Rkz‹, Óij KjÈat®fS¡F gh®¥gd milahsK«, k‰w, mjhtJ ïuhtz‹, F«gf®z‹,jhlif, N®¥ gdif KjÈat®fS¡F gh®¥gdušyhjh® milahsK«bga®fS«, mJnghynt, mUtU¡f¤j¡fjhî« bf£l fU¤J¡fŸbfh©ljhfî« f‰ã¤J mt‰iw “njt®” “mRu®” v‹gJ nghyî«,“ãuhkz®” “N¤âu®” v‹gJ nghyî« fU¤J¡fisí« V‰¿, mjhtJï¥nghJ gh®¥gd®fŸ v‹gt®fŸ všyh« njt®fshf¡ fUJ« goí«,ï¥nghJ mtbuhʪjt®fŸ mRu®fshf¡ fUJ«goí« Nœ¢á brŒJ,mijí« k¡fŸ kd¤â‰F òF¤âÉ£lh®fŸ, vdnt ï¥ng®¥g£lòu£Lfisí« mnah¡»a¤ jd§fisí« bgU«gh‹ikahde«k¡fS¡F V‰g£l ïÊití« xÊ¡f¡ fUâ, nk‰f©l khâÇahd_le«ã¡ifÆY«, ghku¤ j‹ikÆY« <Lg£L eZlkilªJkhdk‰W ÄUf§fËY« nftykhŒ ãiH¡F« k¡fË‹ klikia Ú¡fnt©Lbk‹gjhŒ ïuhkhaz MuhŒ¢á v‹W«, ïuhkhaz¥òu£Lv‹W«, ïuhkhaz Mghrbk‹W«, ïuhkhaz ïufáabk‹W« k‰W«gyÉj¤ jiy¥òfË‹ Ñœ m¥òu£Lfis RakÇahij cz®¢áíŸsgy bgÇnah®fS« m¿P®fS« bfhŠrfhykhŒ btË¥gL¤â tU«Éõa§fŸ ahtU« m¿ªjjhF«.

ï›Éj btËpLfS¡F eh£oš V‰g£l v⮥òfS«, jilfS« bfhŠrkšybt‹gJ« bghJk¡fŸ cz®ªjnjahF«.

mt®fŸ ïJtiu ïuhkhaz¤âdhš Mâ¡f« bg‰W tÆWts®¤J tU« gh®¥gd®fS« mt®fsJ òšYUÉfS« TÈfS«brŒJ tªj v⮥òfŸ v‹d v‹whš, “ïuhkhaz¤ij¡ F‰w«brhšYtJ kfhghjf«” v‹W«, mJ “flîŸ Ãªjid” v‹W«kj¤Jnuhf« v‹W«, ïuhkid flîshf tz§F« ïªJ¡fŸ kd«ò©gL»‹wJ v‹W«, k‰W« gyÉjkhd jªâuth®¤ijfisí«,kU£L th®¤ijfisí« brhšÈ ghku k¡fis Vkh‰¿tªjh®fŸ.,ïªÃiyÆš mitfS¡F rkhjhd« brhšy nt©Lbk‹W fUânaïuhkhaz« elªj fij v‹W e«ògt®fS¡F m¥go elªâU¡fKoahJ v‹gj‰FŸs gy fhuz§fisí«, ïuhk‹ flîŸ v‹We«ògt®fS¡F, mt‹ flîshÆU¡f KoahJ v‹gj‰F gyfhuz§fisí«, ïuhkhaz«, njt®fŸ, mRu®fŸ r©il v‹W e«ò»‹wt®fS¡F mJ njt®fŸ mRu®fŸ fij mšybt‹gj‰F gyfhuz§fisí«, brhšÈ tUtnjhL, vj‰F« mirahkš, Fu§F¥

Page 139: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9277Fo muR - 1929 (((((2))))) 276

F«ã£ljhfî«, mt®fS¡F bghUŸfŸ jhd§fŸ brŒjjhfî«,gh®¥gdU¡F ââ bfhL¤J jdJ jªijia nkh£r¤â‰F mD¥ãajhfî« brhšy¥g£oU¡»‹wJ. mJ kh¤âukšyhkš, ‘N¤âu‹’ jt«brŒjj‰fhf (flîis tz§»aj‰fhf) mt‹ uhkdhš bfhšy¥g£ljhfî« brhšy¥ g£oU¡»‹wJ. mJ kh¤âukšyhkš, khÄr«rh¥ãLgtD« Fofhu®fSila ner« bfh©ltDkhd uhk‹ brŒjbf£l fhÇa§fisbašyh« Tl ešy fhÇa§fshfî« ntj« go¤Jnfho¡fz¡fhd tUõ« jt« brŒJ, flîŸ mUŸ bg‰wtid vJbrŒjhY« bf£ltdhfnt ghÉ¡f¥g£oU¡»‹wJ. ïitfËš vj‰FâU.M¢rhÇah® rkhjhd« brhšY»‹wh® v‹W nf£»‹nwh«.( bjhlU« )

( bjhl®¢á 24.11.1929 Fo muR )

Fo muR - f£Liu - 17.11.1929Fo muR - f£Liu - 17.11.1929Fo muR - f£Liu - 17.11.1929Fo muR - f£Liu - 17.11.1929Fo muR - f£Liu - 17.11.1929

v‹W«, ã¤jyh£l¡fhu®fŸ v‹Wnk jh‹ brhšY»nwh«. Vbd‹whš,uhkid flîŸ v‹W brhšY»‹wt®fŸ všyh« uhkid óͤJ¡bfh©L e«ik¡ F‰w« brhšY»‹wh®fŸ. ï¥go¥g£lt®fËšáyuhtJ c©ikÆš _le«ã¡ifÆš <Lg£l nah¡»a®fshfïUªjhY« ïU¡fyh«. Mdhš, uhk‹ flîŸ mšy; ïuhkhaz«elªjjšy; v‹W brhšÈ¡ bfh©L e«ik¡ F‰w« brhšY»‹wt®fËšxUtuhtJ nah¡»a®fshf ïU¡f KoahJ v‹nw brhšYnth«. ïj‰Fv‹d fhuz« v‹whš, ït®fŸ c©ikÆnyna ïuhkhaz« elªjfij mšy v‹W k‰w k¡fS¡F vL¤J¢ brhšÈ mij bkŒ¥ã¡»‹wt®fshÆUªjhš ït®fS¡F ï¥nghJ e«Äl¤âš á¿J« ntiyïšiy. k‰W ahÇl¤âš v‹whš, uhkid¡ flîshf it¤J F«ãL»‹wt®fËl¤âY«, óir c‰rt¤â‰F nfho¡fz¡fhd bghUŸfisghHh¡Fgt®fËl¤âY«, nfho¡fz¡fhd bghUŸfis¥ ghHh¡»nfhÆšfis f£Lgt®fËl¤âY«, KjÈš nghŒ ït®fsJ ò¤ârhȤjd¤ijí« MuhŒ¢á¤ âw¤ijí« _le«ã¡ifia xÊ¡F«j‹ikiaí«, klikia Ú¡F« j‹ikiaí« RakÇahij cz®¢áia C£L« ntf¤ijí«, fh£oÆU¡f nt©L«. m¥go ïšyhkšïuhkhaz¥ òu£il btËah¡FgtÇl¤âš tªJ K£o¡ bfhŸgtÇl¤âš fLfsthtJ c©iknah, nah¡»ankh ïU¡f Koíkh? v‹Wnf£»‹nwh«. cjhuzkhf eh£L¡ nfh£il br£o eh£oš cŸs xUòuhz¥ ãurhu g¤âÇifÆš fhiu¡Fo Éehaf® k©lg¤â‹ ϪJkjmãkhd r§f rh®ghŒ âU.ã. M¢rhÇah® v‹»‹w xU gh®¥gd®“ïuhkhaz¤â‹ ïufáa«” v‹W xU ãur§f« brŒjjhf fhz¥gL»‹wJ. mâš cŸs Éõa§fŸ ïªJkj mãkhd¤â‹ ÛJ brŒa¥g£l ãur§fkhfnt it¤J¡ bfhŸs¥g£lhY«, ïuhkhaz¤ij¡fh¥gh‰Wtj‰F âU£L¤ jdkhd KiwÆš jªâu« òÇ»‹wh® v‹Wjh‹ brhšy nt©o ïU¡»‹wJ. ï¥go brŒtJ gh®¥gd®fS¡F Fyj®k« v‹W xUòw« brhšy¡ TLkhdhY« eh« mij mªj¥gonaFyj®k« v‹W É£LÉl Koahjj‰F tUªJ»‹nwh«. VbdÅš, mJghku k¡fis VŒ¡fnt ekJ Ka‰áfS¡F ïilôwhf brŒa¥gL«Nœ¢á v‹W eh« fUJtjhš mj‹ òu£il btËah¡f nt©oaJ ekJflikah»‹wJ. mjhtJ, âU.M¢rhÇah® mâš ïuhkhaz« MÇa®âuhÉl® v‹»‹w ghFgh£o‰F cilajšy v‹»‹wh®. Mdhš, f«g®uhkid MÇa‹ v‹W« ïuhtzid bj‹dh£lt‹ v‹W« gyïl¤âš brhšÈ ïU¡»wh® v‹gj‰F«, thšÛ»í« tl¡F¥ g¡f¤âšcŸst®fŸ njt®fŸ v‹W« bj‹ ghf¤âš cŸst®fis mu¡f®fŸv‹W« brhšÈ ïU¥gjhf bkhÊ bga®¥ò¡fËš ïU¡»‹wJv‹gj‰F«, ït® v‹d gâš brhšY»‹wh® v‹W nf£»‹nwh«.mJkh¤âukšyhkš ïuhk‹ gh®¥gd®fË‹ fhÈš ÉGªJ

Page 140: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9279Fo muR - 1929 (((((2))))) 278

3. f©fŸ Rjªâu« (nfhõhKiw) 4. xG¡f Rjªâu«, 5. Éthf Éy¡FRjªâu« M»a IªJ Éõa§fis¥ bghW¤j Ô®khd§fnsahF«.ï¥nghJ ekJ eh£L Éthf RjªâukhdJ ÄUf§fis cilatÅl«br‹W Éiy¡F th§FtJ nghš bg© ãŸisfŸ cŸst®fËl«br‹W “c‹Dila bg©iz vd¡F¡ bfhL¡»‹whah” v‹Wnf£gJ«, jf¥g‹ bg©Â‹ ifia¥ ão¤J¡ bfhL¡f òUõ‹bg©Â‹ fG¤âš fÆW f£o miH¤J¡ bfh©L nghtJkhÆU¡»‹wJ. nkY« òUõ‹ å£o‰F¥ nghF«nghJ bg©Q¡F¤jhŒ jf¥g‹ brhšÈ mD¥ò« ò¤âkânah xU ÄUf¤â‰F¡ TlbrhšÈaD¥g nah¡»aij ÆšyhjjhdjhF«. mjhtJ “X bg©nz!ï‹W c‹id ï‹dhU¡F¡ bfhL¤J É£nl‹. Ú m§F nghŒ Ä¡fÑœ gojyhŒ elªJ bfhŸs nt©L«; khk‹, khÄ, eh¤â, ik¤Jd®kh®fS¡F ml§» el¡fnt©L«. fš v‹whY« fzt‹ òš v‹whY«òUõ‹ ; mt‹ mo¤jhY« cij¤jhY« g£oÅ ngh£L¡ bfh‹whY«mtid bjŒt« nghš fUj nt©L«. òUõD¡F ÄŠáa bjŒt«»ilahJ. Ú VjhtJ c‹ ï¢ir¥ go elªJ vd¡F bf£l bgaiu¡bfh©L tªJ É£LÉlhnj; Mdhš c‹ òUõ‹ v‹d brh‹dhY«»z‰¿š ÉG v‹whY« clnd ÉGªJÉlnt©L«. òUõ‹ v‹dbrh‹dhY« mªj¥go el¥gJ jh‹ f‰ò. mt‹ v‹d brŒjhY« Úmij¥g‰¿ x‹W« nf£fhnj” v‹W brhšÈ bg©Â‹ ifia¥ão¤J òUõ‹ ifÆš bfhL¤J òUõid¥ gh®¤J “ï‹W Kjš ïJc‹Dila brh¤jhŒ É£lJ. Ú ïij v¥go nt©LkhdhY«cgnah»¤J¡ bfhŸ; mj‰F jFªjgo všyh« ml§» el¥ghŸ” v‹Wx¥gil¡»‹wh‹. mnefkhf ïJnt fšahz kªâukhfî«,rl§fhfî«, rhÞâu r«kjkhfî«, flîŸ Úâahfî« ïUªJtU»‹wJ.m‹¿í« vªj¥ òUõD¡F j‹id¡ bfhL¡»‹wh®fŸ v‹»‹wÉõa« bg©Q¡F fG¤âš fÆW f£L« tiu bjÇtnj »ilahJ.m‹¿í« òUõ‹ j‹id jdJ cgnahf¤â‰F th§»¡ bfh©Lngh»‹whdh k‰wt®fŸ cgnahf¤â‰F th§»¡ bfh©L ngh»‹whdhv‹gJ Tl¤ bjÇahJ! ekJ eh£oš mnef ïl§fËš ï‹W«bg©fis fšahz« brŒtJ v‹gJ òUõD¡F v‹w m®¤j«ïUªjhY« kh¥ãŸisÆ‹ jf¥g‹ cgnahf¤â‰F« jika‹cgnahf¤â‰Fnk bg© #hâahŒ ïU¡f fšahz§fŸ eilbgW»‹wJ. k‰W« áy ïl§fËš òUõÅ‹ c¤ânahf¤â‰F« bjhÊšÉU¤â¡F« mªÃaU¡F cgnahf¥gL¤j v‹nw ftŤJ fšahz«brŒa¥gL»‹wJ. bg© Ä¡f áW gUtKilajhjyhš mJî« ïJjh‹fšahz¤â‹ j¤Jtnkh v‹W fUâ á¿J« nahrid Tl ïšyhkšvj‰F« f£L¥g£L el¡»‹wJ. ïJnt jhŒ jf¥g‹ brŒÉ¡F«fšahz¤âDilaî« ÞÄUâ RUâfËDilaî« bjŒåf¤âD

bg©fŸ ÉLjiy¡Fn#! n#!! n#!!!

gŠru¤âd«

cyf¤âš v§Fnk bg©fŸ jhœ¤j¥g£oU¡»‹wh®fŸ. ekJeh£oš mt®fŸ kÅj¥ ãwÉahÆUªJ« ÄUf§fËY« nftykhŒel¤j¥gLtJ« mt®fŸ M©fË‹ fhk ï¢ir j¡F« fUÉahfî«, ãŸisbgW« aªâukhfî«, M©fSila brh¤J¡fËšx‹whfî«, jf¥g‹ v‹gtdhY« rnfhju‹ v‹gtdhY« òUõ‹v‹gtdhY« bg©fŸ ahU¡F nt©LkhdhY« bfhL¡fnthɉfnth thlif¡F Élnth jdJ Raey¤J¡fhf k‰wt®fS¡F¡T£o¡ bfhL¡fnth Tl RthjªjÇaKŸs tÞJ¡fshfî« ghÉ¡f¥g£L tU»‹wd®. mt®fis Éiy¡F th§»at®fŸ k‰wt®¡FTÈ¡F Égrhu¤â‰F É£L gz« r«ghâ¡F« xU aªâukhfî«cgnahf¥gL¤â tU»‹wd®. ï¤jifa bfhLikfŸ mnefkhŒkj¤â‹ nguhY« j®k rhÞâu¤â‹ nguhY« flîŸ nguhY« eilbg‰WtUtJ« Äfî« ftÅ¡f¤j¡fjhF«. Mdhš ekJ eh£il¤ jÉunkš ehLfËš ï¡bfhLikfŸ tutu¡FiwªJ mt®fS¡F¢ Rjªâu«ts®ªJ tU»‹wJ. cjhuzkhf mbkÇ¡f eh£oš bg©fŸ M©fis¥nghynt nfho¡fz¡fhd %ghŒfŸ brh¤J¡fSlD« Rjªâu¤JlD« MÆu¡fz¡fhf thœ»‹wh®fŸ. ïitfis m¿ªj ïªâaeh£L bg©kÂfŸ j§fŸ Ra kÇahijia v©Â ï¥nghJ ÉLjiymilªJ K‰ngh¡fila Ka‰á¤JÉ£lh®fŸ. cjhuzkhf br‹wthu¤âš br‹idÆš Toa bg©fŸ K‹nd‰w kfheh£oš eilbg‰wÉõa§fS« m§F brŒa¥g£l Ô®khd§fS« k‰bwhU g¡f¤âšãuRÇ¡f¥g£oU¡»‹wJ. mij gh®¡»‹wt®fŸ bg©fŸ ÉLjiyÉõa¤âš fLfsî« ftiy cŸst®fshÆUªjhY« Mdªj¡ T¤jhlhkš ïU¡f kh£lh®fŸ. V‹ v‹whš m«kfheh£L¤ Ô®khd§fËšK¡»akhf mŒªJ Ô®khd§fŸ k»œ¢á¥ bgU¡Fl‹ ghuh£l¡ToaitfshF«. m›itªijí« gŠru¤âd« v‹nw brhšynt©L«. mjhtJ. 1. bg©fS¡F Éthf Rjªâu«, 2. brh¤J Rjªâu«,

Page 141: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9281Fo muR - 1929 (((((2))))) 280

ntW x‹Wnk ïšiy. xUbg© rßu rî¡»a¤âš, jh‹ vªj ÃiyÆšïUªjhY« v›tsî njit ïšyhj cz®¢áíl‹ ïUªjhY«òUõD¡F ïZl¥g£l nghJ r«kâ¤J¤ jh‹ Mf nt©L«. mt‹_ykhŒ mt‹ ntW v§bf§nf r«ghâ¤J¡ bfh©L tªjÉahâfisí« jdJ rßu¤âš V‰Wkâ brŒJ bfhŸs nt©L«. Mdhšbg©Q¡F ïZlnk‰g£l nghJ jdJ cz®¢áia btËÆšfh£LtJ Tl “c¤jk¥ bg©fË‹ j®k¤â‰F” Énuhj khdjhF«.ïJntjh‹ ï¥nghJ ïªâahÉš cŸs bg©kÂfËš ü‰W¡F 90ng®fS¡F nk‰g£l ÃgªjidfË‹ ngÇš flîŸ f£lisahfRk¤j¥g£L tU»‹wJ. Mfnt ï›Éj bfhLikia xÊ¡fKj‰goahf bg©fŸ Ó®âU¤j kfheh£oš fšahz Rjªâu« nf£LÔ®khŤâU¥gJ ešy m¿F¿na MF«.

ïu©lhtjhf brh¤JÇik, ïJ ï¥nghJ ïªâa eh£oš ïªJkj¤âš kh¤âu« ïšyhkÈU¡»‹wJ. ïªJ kj¥go bg©fŸ jh§fnsj§fS¡F¢ Rjªâukšyhjt®fŸ v‹W Ô®khÅ¡f¥g£l ãwF kj¤ijit¤J¡ bfh©L mt®fS¡F¢ brh¤JÇik v‹W ngRtJ ãwÉ¡FUl‹ á¤âubkGj¥ òw¥g£lJ nghyntahF«. v‹whY« ï›Éõa¤âš JªJ¤ Ô®khd« brŒjJ ngh‰w‰FÇanj ahF«.

_‹whtjhf f©fŸ Rjªâu«, mjhtJ nfhõh Kiw Éy¡F. ïJïªJ¡fŸ v‹gt®fS¡FŸ e« eh£oš ïšiyahdhY«, k‰wt®fËlK« tlkhfhz¤âš gy tF¥ò ïªJ¡fS¡FŸS« ïU¡»‹wJ.e« eh£oš nfhõh v‹gjhd bg©fS¡F¤ jiyaiz ciw nghymonahL ciw ngh£L _£il khâÇ¡ f£oÉ£lhY«, mnef«ng®fŸ nkšk¡fŸ v‹gt®fËš ü‰W¡F 90 ng®fS« go¤jt®fŸv‹gt®fËš ü‰W¡F 75 ng®fS« bg©fis btËÆš nghfhkY«k‰w k¡fSl‹ gHf KoahkY«, åâ¡F¡ Tl tu KoahkYnk áiwthr« nghš mil¤J it¤âU¡»‹wh®fŸ. Mfnt ïªj nfhõhKiwí« áiwthrK« bg©fË‹ RakÇahij¡F Äfî« nflhdJv‹gnj ekJ mã¥ãuha«. bg©fŸ jh§fshfnt j§fŸ òUõÅlKŸs c©ik¡ fhjÈdhš òUõid¤ jÉu ntW vªj tÞJ¡fis¡Tl¥ gh®¡f kh£nl‹ v‹W brhštjhdhY«, ek¡F mâš mâf ftiyïšiy. òUõ‹ î¥gªj¤â‰fhfî«, ga¤â‰fhfî« ciwngh£L¡bfhŸtJ«, mt®fis mil¤J it¥gJ« kfh bfhLikahdJ v‹nwbrhšYnth«. ïj‰F ét ï«ir Ãthuz r£l¤âš xU âU¤j«bfh©Ltu nt©oaJ Äfî« K¡»akhdjhF«. xU rka« eh«ï¥go¢ brhštjhš gyU¡F tU¤jK©lhfyh«. mjhtJ, bg©fisÄUf« nghš, ML khLfŸ nghš, MQ« bg©Q« x‹whŒ¤ âÇaÉL«go brhštJ nah¡»akh v‹W«, Kiw Jiw tiuaiwÆšyhkšÄUf§fŸ nghš elªJ bfhŸs ÉLtJ rÇah v‹W« Tl nf£fyh«.

ilaî« ca®ªj j¤Jt§fshŒ ïU¡»‹wd. ï‹D« áy ïl§fËšfšahz¥ bg©iz Éiyngá jf¥gÅl« ÉiybfhL¤J fÆW f£oïG¤J nghtjhfî« ïU¡»‹wJ. ï‹D« áy ïl§fËš xnubg©iz kh‰¿ kh‰¿ ïu©L _‹W ngU¡F Éiy¡F¡ bfhL¤JVkh‰¿ gz« th§FtJkhí« ïU¡»wJ. k‰W« áy ïl§fËšÉgrhu¤â‹ _y« tÆW ts®¡fî« gz« r«ghâ¡fî«cgnahf¥glînk bg©fis ts®¡f¥gL»wJ. vdnt, ïâÈUªJfšahz Éõa¤âš bg©fS¡F ï¥nghJ ïU¡F« tH¡f« nkyhdjhmšyJ bg©fŸ Ó®âU¤j kfheh£oš bg©fS¡F fšahzÉõa§fËš jh§fshfnt òUõ®fis bjǪbjL¤J¡ bfhŸsnf£F« Rjªâu« nkyhdjh v‹gJ« ïJ bg©fŸ K‹nd‰w¤â‰Fï‹¿aikahj Kjš goašyth v‹gJ« És§fhkš nghfhJ. fšahzÉõa¤âš ï›Éj Rjªâu« mË¡f ekJ r_fnkh kjnkh rhÞâunkhvªj¡ fhuz¤ij¡ bfh©lhtJ kW¡Fkhdhš ïÅ eh« f©o¥ghŒbg©fŸ fšahz« brŒJ bfhŸs¡ TlhJ v‹W« mªj¥go Û¿bg‰nwh®fshš brŒa¥gLkhdhš m›Éj fšahz§fis Éy¡»¡bfhŸs r£l¤âš ïlnk‰gL« tiu j§fis “jh§fŸ ïÅnkšFL«g¥ bg©fŸ mšy” v‹whtJ És«gu¥gL¤â¡ bfh©L ÉLtJnkny‹Wnk brhšYkhW îgªj¥gLtj‰F Äfî« tUªJ»nwh«.VbdÅš nkš f©l “bjŒåf” fšahz KiwahdJ ekJ eh£ošcŸs ‘FL«g¥bg©’ mšyhjt®fSila ÃiyikiaÉl Ä¡fnkhrkhdjhÆU¡»wJ v¥gobaÅš xU bg© fšahz« brŒJbfhŸtij Él “FL«g¥ bg© mšyhjtuhf” ïU¡f r«kâ¥gânyhmšyJ ï«khâÇ fšahzkhd òUõÅlÄUªJ Éy» btË¥g£L¥nghŒ jÅahf thœtânyh mâf RjªâuK« rîfÇaK« ïU¡»‹wij¥gh®¡fyh«. mjhtJ xU bg© FL«g¥ bg© mšyhjtŸ M»É£lhš mªj¥ bg©Q¡F xG¡fKl‹ thH cÇikí©L. ïZl¥g£l fztid kh¤âu« nr®¤J¡ bfhŸs cÇikí©L. ïZlÄšyhjnghJ vªj¡ fztidí« Éy¡fnth kW¡fnth Rjªâu« c©L. j‹ïZl¥go bjhÊš brŒJ gz« r«ghâ¡f Rjªâu« c©L. mªj¥gz¤ij j‹ ïZl¥go bryî brŒa cÇikí©L. ïa‰ifï‹g§fis ïa‰if cz®¢á¡nf‰g mDgÉ¡f RjªâuK©L. jdJãŸis¡F£ofis ïZl¥go ts®¡f RjªâuK©L. jd¡F nt©oamsî kh¤âu« ãŸisfis¥ bg‰W¡ bfhŸs RjªâuK©L. jdJÃahakhd ïZl¥go eiffŸ mÂaî« MilfŸ mÂaî« cÇikc©L. Mdhš ekJ “bjŒåf fšahz¤âš” ïit x‹Wnk »ilahJ.btW« rh¥gh£o‰F« J¡F« mJî« jdJ ïZl¤â‰F x¤jjhfïšyhj rh¥gh£o‰F« J¡F« kh¤âu« mt‹ (òUõ‹) MíŸmsî« xU òUõÅ‹ fhk ï¢iria mtDila njit¡F«rka¤â‰F« jFªjgo j¡f¡ Toa xU fUÉahŒ ïU¥gij¤ jÉu

Page 142: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9283Fo muR - 1929 (((((2))))) 282

bfLâfŸ V‰gL»‹wJ. Mjyhš nkšf©l òUõD¡FŸs xG¡fRjªâu« nghynt bg©Q¡F« xG¡f Rjªâu« v‹W brhšÈ É£lhšbg©fËš xG¡f <dkhf v¤jid ng® V‰g£LÉL« v‹W k¡fŸfUJ»‹wh®fnsh, mijÉl ïu£o¥ghd M©fŸ xG¡f <d«v‹gâÈUªJ âUªJth®fŸ v‹gJ ekJ cWâahd Koî. Mjyhšïij¥ g‰¿ bghJ xG¡f« v‹gâš ftiyíŸs ahU« ga¥glnt©oaâšiy v‹nw brhšYtJl‹ ï¤Ô®khd« Ãiwnt‰w¥g£lj‰F ghuh£L»‹nwh«.

filáahf fšahz u¤J¡F r£l« brŒa nt©L« v‹gjhF«.ïJ všyhj Ô®khd¤ijÉl Äfî« K¡»akhdjhF«. VbdÅš,fšahz¡ bfhLikia¥ g‰¿ K‹dnkna brhšÈ ïU¡»‹nwh«.m‹¿í« bg©Â‹ bg‰nwhU« kh¥ãŸisÆ‹ bg‰nwhU« nr®ªJbrŒJ bfh©l xU fhÇa¤â‰fhf ahbjhU jftYÄšyhj j«gâfŸv‹gt®fŸ j§fS¡F ïZlÄUªjhY« ïšyhÉ£lhY« xUtuhšxUt® bfhLikgL¤j¥g£lhY«, ïÊîgL¤j¥g£lhY«, tij¡f¥g£lhY« ãǪJ nghf kh®¡fÄšyhkš f£L¥g£L¡ fZl¥g£L¡bfh©oU¡fnt©L« v‹gJ v‹d Ãaha« v‹W ek¡F És§fÉšiy. fÈahz« v‹gij xU x¥gªjkhf¡ bfh©L ïUtU«r«kâ¤J brŒJ bfh©ljhÆUªjhš x¥gªj¤ijí« f£L¥gh£ilí«fh¥gh‰w nt©oaJ j«gâfË‹ rkkhd flikahF«. m¥go¡»šyhkš ahnuh brŒj fhÇa¤â‰F ahnuh vj‰fhf f£L¥gLtJ v‹gJek¡F És§fÉšiy. m‹¿í« xU òUõD¡F mtDila bg©#hâÉahâíilat®fshfnth, mH»šyhjtshfnth, ãŸis bgwhjtshfnth, ïZlÄšyhjtshfnth nghŒÉ£lhš mtŸ bryî¡Fgz« bfhL¤JÉ£LÉlî«, mtis ÉgrhÇ v‹W nguh¡» m¢áyîbfhL¥gâÈUªJ Tl j¥òɤJ¡ bfhŸsî« brŒJÉ£L, áyrka§fËš áyî¡F gzK« bfhlhkš jŸËÉ£L, áy rka§fËšmo¤J« cij¤J« ml¡» mil¤Jit¤J jdJ ïZl¥go kWgoí«xU bg©lh£onah, gy bg©lh£ofnsh, mšyJ jháfnsh, it¥gh£ofnsh it¤J¡ bfhŸs¤j¡f Éjkhf M©fS¡F fšahzcÇik ïU¡F«nghJ; bg©fS¡F òUõ‹ bfhLik r»¡f ïZlÄšiyahdhš, nrhW« nriyí« Tl nf£fhkš ntW xU òUõid¡f£o¡ bfhŸsnth mšyJ mJTl ïšyhkš R«kh ïU¡fnth V‹cÇik ïU¡f¡ TlhJ v‹W nf£»‹nwh«. c©ikahŒ fšahzkhdbg©fËš ü‰W¡F I«g¤bjhU bg©fŸ gL« fZl¤ij¥ gh®¤jhšÉjit¤ j‹ik nkby‹nw njh‹W»‹wJ. ÉjitfS¡F ï‹gEf®¢á¡F kh¤âu« ïlÄšyhkš nghfyhnk jÉu, mo cij M»abfhLikfŸ »ilahbj‹nw brhšyyh«. ïj‰F cjhuz§fŸMÆu¡fz¡fhf eh« gh®¤J tU»‹nwh«. xU eh£oš bg©fS¡F

cyf Rght¤âš ü‰W¡F 80 bg©fS¡F nkyhfnt nfhõh ïšiy.áiw mil¥ò« ïšiy v‹gijahU« kW¡f KoahJ. vdnt ïªjü‰W¡F 80 bg©fŸ ÄUf§fŸnghy el¡»‹wt®fsh mšyJel¤j¥gL»‹wt®fsh v‹W nf£gJl‹ nkš f©l 100-¡F 80 bg©fSila fhjy®fS« ehaf‹kh®fS« jhŒ jªij rnfhju‹kh®fS«ÄUf§fŸnghy el¡f r«kâ¡»wt®fŸ v‹nwh brhšy¡ TLkh v‹W«nf£»‹nwh«. Mfnt nfhõh Kiwia Ú¡f kfheh£oš Ô®khŤjijeh« ghuh£L»‹nwh«. mnjhL ïnj rka¤âš nfhõh Kiw cŸsehLfËY« m§FŸs murh§f¤jh® r£l ó®tkhí« Ú¡» ïU¥gijí«nkY« Ú¡f Ka‰á¤J tUtijí« ï¢rka¤âš Phgf _£o¥ghuh£L»‹nwh«.

eh‹fhtjhf, M©fS¡F« bg©fS¡F« rk xG¡f« Rjªâu«.xG¡f« v‹D« nguhš bg©fis bfhLik¥gL¤JtJ kh¤âukšyhkš, M©fËš ü‰W¡F bjh©ûWng®fŸ mnah¡»a®fshfî«bfhLikahs®fshfî« V‰gl ïlnk‰ g£L¡ bfh©L tUtnj ï§FÄfî« F¿¥ãl¤j¡fJ. mjhtJ kÅj thœ¡ifÆš xG¡f« v‹gnjvšyht‰¿Y« ca®î v‹w bfhŸif V‰gL¤j¥g£oUªjhY«m›bthG¡f¤â‰F nghl¥g£oU¡F« â£l§fŸ Äfî« ïa‰if¡F«m¿É‰F« Ãaha¤â‰F« ne® vâ® kiwahdbj‹nw brhšy nt©oÆU¡»‹wJ. cjhuzkhf M© bg©fË‹ kh‰w Koahj ïa‰ifcz®¢áÆš ãuntá¤J xG¡f« v‹gJ îgªj¤â‰F¡ f£L¥ g£lfhjY« gytªj¤â‰F f£L¥g£lhY« m‹ò« bfh©lJ v‹W«,mJî« òUõ®fS¡F xU Éj« bg©fS¡F xU Éj« v‹Wghug£rkhfî« tH¡f¤âš òUõ‹ v›tsî xG¡f <dkhfî«bfhLikahfî« elªJ bfh©lhY« bg©fŸ mij¥ g‰¿ á¿JTláªâ¡f¡ Tlhbj‹W«, mªj¥ go áªâ¡fhkš ïU¥gJ kh¤âukšyhkšjh‹ xU á¿JTl m¥go¥g£l mtid¥ nghš el¡f v©z¡ TlhJv‹W«, mªj¥ go elªjhš ght« euf« mL¤j #‹k¤âš ïÊãw¥òv‹gitfnshL cyf¤âš ïÊî, mtkhd«, r_f gÏZfhu«, mo,cij, ï«ir KjÈat‰¿‰F« f£L¥gl nt©Lbk‹W«brhšy¥g£L« áy Éõa§fËš mj‹go brŒa¥g£L« tU»‹wJ.ïªj â£l§fË‹ j‹ik v¥go¥g£lJ v‹gij¥ g‰¿ nahá¡F« K‹,ïjdhš V‰gL« ga‹ v‹d v‹W gh®¤jhš ï›Éõa§fshš M©fŸxG¡f¤jtWjyhf elªJ Ôu nt©oaj‰F ïªj â£lnk fhuzkhÆU¡»‹wJ v‹W« brhšy nt©oÆU¡»‹wJ. VbdÅš xU M©,jh‹ v‹d brŒjhY« F‰wÄšiy v‹W Ãid¤JÉl¢ brŒ»‹wJ.mjdhš Égrhu¥ bg©fŸ V‰gl ïlK©lh»‹wJ. m‹¿í«ï«khâÇ ijÇaKŸs òUõ®fË‹ î¥gªj¤jhš gyh¤fhu¤jhšgybg©fŸ ÉgrhÇfshf nt©oneÇL»‹wJ. ï‹D« mnef

Page 143: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9285Fo muR - 1929 (((((2))))) 284

br‹id kªâÇfis ã‹ g‰Wjš

br‹id khfhz Rfhjhu kªâÇ âU.vÞ.K¤ijah KjÈah®mt®fŸ kJÉy¡F ÉõakhŒ ft®‹bk©lhÇ‹ bfhŸifiaâ£l¥gL¤jî« k¡fS¡F kJÉy¡»š mâf Ka‰á c©lh¡fî«tUõ« x‹W¡F ehY y£r %ghŒ nghš bryî brŒJ eh£oškJÉy¡F¥ ãurhu« brŒa V‰ghL brŒjJ ahtU¡F« bjǪjjhF«.mij ïªeh£L¥ gh®¥gd®fŸ f©L c©ikÆš ekJ eh£oškJÉy¡F V‰g£LÉ£lhš v§F mjdhš ãiH¡F« j§fsJc¤ânahf¤ bjhÊY« t¡Ñš bjhÊY« k‰W« kJghd¤â‹ gydhŒV‰gL« gyÉj¤ bjhÊY« ËWÉLnkh vd¡fUâ gyÉjjªâu¤jhY« kªâÇ fd« K¤ijah KjÈahU¡F¡ bf£l v©z«f‰ã¤J«, ft®‹bk©il ö©o K¤ijah KjÈahÇ‹ bfhŸifiax¥ò¡bfhŸshkš ïU¡f¢ brŒa Ka‰á¤J« ga‹glhkš nghŒï¥nghJ br‹id khfhz« KGtJ« kJÉy¡F ãurhu« eilbgWtJ« ahtU¡F« bjǪjjhF«. jÉu, fhªâ kl¤â‹ r£lh«ãŸisah»a âU. ïuh#nfhghyh¢rhÇah® âdK« ïªj¡ bfhŸifiaí« ãurhu¤ijí« ö‰¿¡ bfh©L tUtJ« ahtU¡F« bjÇí«.kªâÇ fd« K¤ijah KjÈah® mt®fË‹ ïªj¡ bfhŸifiaï¥nghJ ïªâahÉš gy ghf§fS« nkšehLfËš gy ghfK« ã‹g‰wJl§»É£ld. mjhtJ, I¡»a khfhzkh»a myfhgh¤ khfhzmurh§f¤jhš ïªj¡ bfhŸifia¥ ã‹g‰¿ mªj khfhz« KGJ«ï¥ãurhu« brŒa¤ Jl§»É£lh®fŸ. ikN® murh§f¤jhU«ï¡bfhŸifia ã‹g‰¿ gy MÆu« %ghŒfŸ xJ¡»it¤J ãurhu«Jt¡» É£lh®fŸ. mbkÇ¡fh murh§f¤jh® ïij¥ ã‹g‰¿ I«gjhÆu« lhy®fŸ xJ¡»it¤J ãurhu« Jt¡»É£lh®fŸ.

Ãôáby©£ Ôî murh§f¤jhU« ïnj KiwÆš kJÉy¡F¥ãurhu« Jt¡»É£lh®fŸ. ï›tsî ng®fŸ x¥ò¡ bfh©lhY« ekJeh£L gh®¥gd®fS¡F«. mt®fŸ áZa®fS¡F«, fhªâ áZa®fS¡F« kh¤âu« ïJ ão¡fÉšiyah«. V‹? kJÉy¡F¥ ãurhu¤â‹ bga®brhšÈ gh®¥gd®fS¡F« mt®fsJ TÈfS¡F« X£L th§»¡bfhL¡f Koahkš nghdJ« kJghd¤jhš ãiH¡F« gh®¥gd®fË‹tƉ¿š k© ÉGtjhY« jh‹.

vªj tÊÆyhtJ K‹nd‰w« v‹gJ á¿jhtJ V‰glnt©Lkhdhšfšahz u¤J¡F kh®¡fÄUªjhšjh‹ Koínk xÊa nt¿šiy.m‹¿í« c©ikahd m‹ò« fhjY« m¥bghGJ jh‹ ïU¡f Koí«.m~âšyhkš “fšahz« brŒjhŒÉ£lJ Mjyhš rhF« tiuxUtU¡bfhUt® f£o mGJjh‹ Ôunt©L«” v‹»‹w Ãiyikm¿ådKŸs thœntahF«. ïa‰if ï‹g« xU¡fhY«f£L¥gh£odhY« îgªj¤âdhY« V‰glnt V‰glhJ. M© bg©v‹gJ ïa‰if ï‹gEf®¢á¡nf xÊa òUõ‹ bg©#hâahŒ FL«g«el¤j ãŸisfŸ bg‰W brh¤J¡fŸ r«ghâ¤J ãŸisfS¡Fit¤JÉ£L nghtj‰F mšy v‹gij cz®ªjt®fns c©ikï‹g« EfU»‹wt®fshth®fŸ. kÅj‹ ghLg£L r«ghâ¡f¥ ãwªjh‹v‹W«, mªj r«ghjid¡F mâf brsfÇa« brŒa bg©fŸ ãwªjh®fshjyhš brŒJ bfhL¡f xU bg© #hâ nt©Lbk‹W Ãid¤njfšahz fhÇa§fŸ el¡»‹wd. k¡fŸ thœÉ‹ gaid ca®¤jnt©Lkhdhš ïªj v©z¤ijí« ïªj Kiwiaí« xʤnj Ôunt©L«. Mifahš fšahz u¤J r£l« brŒj ï¤Ô®khdkhdJÄfÄf ngh‰w‰FÇajhF«.

ï¤Ô®khd§fŸ všyh« br‹w tUõ« Toa br§f‰g£LRakÇahij kfheh£oš brŒa¥g£litfnsahF«. m‹¿í« Inuh¥gh,mbkÇ¡fh, b#®kÅ KjÈa ehLfËš eilbgW« r£l§fS«tH¡f§fSkhF«. ekJ ïªâahÉY« gnuhlh murh§f¤âš rÛg¤âšV‰gL¤j¥g£l r£lnkahF«. ekJ khfhz¤âY« mnef tF¥ò¡fËY« kiyahs njr¤âš všnyhU¡FŸS« ïUªJtU« tH¡fnkahF«. Mjyhš ïâš VJ« mâra« ïU¡f ÃahaÄšiy. Mdhšbr§fšg£L kfheh£oš ï¤Ô®khd« Ãiwnt¿aîl‹ gy® ïªjfhuz¤jhnyna kfheh£il¡ F‰w« brh‹dh®fŸ. RakÇahij ïa¡f¤ijí« F‰w« brh‹dh®fŸ. m¥go¢ brh‹ditfËš K¡»akhdfhuz« ï¤Ô®khd¤ij bg©fŸ V‰W¡ bfhŸs kh£lh®fŸ v‹W«, ïJbg©fS¡F Ä¡f Mg¤J v‹W« brh‹dh®fŸ. Mdhš ï¥bghGJbg©fns jh§fŸ kfheh£oš Ô®khŤJÉ£lh®fŸ. mJî« Ä¡ffšÉí« m¿î« MuhŒ¢áí« bghW¥òŸs c¤ânahf§fS« bg‰WŸs bg©kÂfŸ x‹W Toa T£l¤ânyna e‹whŒ vL¤J¥ ngáÃiwnt‰w¥g£oU¡»‹wJ. Mfnt, m«kfheh£oš ï¤Ô®khd§f£FMjuthí« ïUªj bg©kÂfsh»a âUkâfŸ khyâ g£lt®¤jdm«khŸ, y£RÄ m«khŸ, U¡k yøÄgâ m«khŸ KjÈat®fiseh« kdjhu¥ ghuh£L»‹nwh«.

Fo muR Fo muR Fo muR Fo muR Fo muR - - - - - jiya§f«jiya§f«jiya§f«jiya§f«jiya§f« - - - - - 24.11.192924.11.192924.11.192924.11.192924.11.1929

Page 144: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9287Fo muR - 1929 (((((2))))) 286

fh®¥bghnuõ‹ jiyt® nj®jš

br‹id fh®¥bghnuõD¡F ï«khj« 12-ª njâ elªj jiyt®nj®jÈš âUths® V.ïuhkrhÄ KjÈah® mt®fŸ bgUthÇahdX£Lfshš nj®ªbjL¡f¥g£lJ nf£L k»œ¢á mil»‹nwh«. br‹wtUõ¤nj®jš nghynt ï›tUõK« #ÞoÞ f£á¡FŸshfnt ïUfdth‹fŸ ngh£o ngh£L #ÞoÞ f£á¤ jiyt®fS¡FŸS«ãÇÉid V‰g£L mt®fËš ïU f£á¡F ntiy brŒa¥g£L nj®jšelªnj¿aij F¿¤J Érd¥glhkÈU¡f e«khš KoaÉšiy.nj®jY¡F ïu©L thu¤â‰F K‹dhš eh« vGâaJ nghy #ÞoÞf£á¡F bešÿÇš òâajhŒ nj®ªbjL¡f¥g£l jiyt® ï›Éõa¤âš á¿J jiyÆ£L ahuhtJ xUt® jh‹ Éf nt©Lbk‹gjhf KoîbrŒnjh mšyJ k‰w ãuKf®fisí« nr®¤J xU Koî brŒnjhïU¥ghuhdhš ï¢r«gt« ne®ªâU¡fhbj‹gJ ekJ JÂò. mng£rf®fŸ ïUtU« jiytUila Ô®¥ig vâ®gh®¡fÉšiy v‹gj‰fhfjiyt® jdJ Koit bjÇa¥gL¤jÉšiy v‹gjhf brhšy¥gLtjhdhY« ï«khâÇahd K¡»a Éõa§fËš beU¡foahd Ãiyikia¡ fh¥gh‰w jiyt® jhdhfntD« Ka‰á¤âU¡f nt©oaJbghW¥òŸs jiyt® v‹gtÇ‹ flik v‹gij eh« brhšÈ¤Ôunt©oÆU¥gj‰F tUªJ»‹nwh«. ï¤nj®jyhdJ mng£rf®fS¡F« br‹idÆš cŸs áy jÅ¥g£lt®fS¡F« j§fŸ j§fŸjÅ¥g£l bt‰¿ njhšÉahf¡ fhz¥goD« br‹id¡F btËÆYŸst®fS¡F njhšÉiaÉl fZlkhd gyidí« tU¤j¤ijí« ju¡ToaJ v‹gJ ekJ mã¥ãuha«.

VbdÅš, bt‰¿ njhšÉia Él mjdhš V‰gL« gyndjh‹Äfî« ftÅ¡f¤j¡fjhF«. Mfnt, ï¤nj®jÈ‹ bt‰¿ njhšÉia¥g‰¿ ftÅ¥ngÆšyhkš ïjdhš V‰g£l f£á¥ ãuâ¡f£áah® gynd#ÞoÞ f£áÆš, òâjhf btË¥gilahŒ, nkY« mâfkhd ãsîV‰g£L mJ btË Íšyh¡fŸ všyh« bjh¤J nehŒ nghš gutMu«ã¤JÉ£lJ. m‹¿í«, eh« nj®jY¡F K‹ vGâaJ nghyntmjhtJ bešÿ® kfheh£L elto¡if xUthW ekJ ïa¡f¤âš cŸsf£áfŸ ï›tsî v‹gij fh£o É£lJ. Mdhš “mL¤J tU«fh®¥bghnuõ‹ jiyt® nj®jš m¡f£áÆ‹ jŤjÅ ntiy¤ Jt¡

Mfnt ïÅahtJ M§fh§FŸs gh®¥gdušyhj bghJ k¡fŸïªj mUikahd rªj®¥g¤ij É£LÉlhkš kJÉy¡F¥ ãurhu¤ â‰FtU« bjh©l®fS¡F nt©oa cjÉ òǪJ T£l« T£oí« k‰W«gy Éj¤âY« ãurhu« brŒtj‰F nt©oa MjuîfsË¡f nt©LtJl‹ Íšyh jhÿfh ngh®L jiyt®fS«, KÅágš nr®bk‹fS«,uhkehjòu« Íšyh ngh®L jiyt® âU.brsªju gh©oa‹ mt®fisã‹g‰¿ j§fŸ Mâ¡f¤â‰FŸ cŸs mâfhÇfS« k‰W« r«gªj¥g£l m§f¤âd®fS« ïªj ãurhu¤Jl‹ x¤JiH¤J Mjuî brŒJbfhL¡f nt©L»‹nwh«.

Fo muRFo muRFo muRFo muRFo muR - - - - - brŒâ És¡f¡brŒâ És¡f¡brŒâ És¡f¡brŒâ És¡f¡brŒâ És¡f¡ F¿¥ò F¿¥ò F¿¥ò F¿¥ò F¿¥ò - - - - - 24.11.192924.11.192924.11.192924.11.192924.11.1929

Page 145: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9289Fo muR - 1929 (((((2))))) 288

kzKiwí« ònuh»jK«

M©bg© thœ¡if ï‹g¤â‰F ï›ÉUghyh®¡F« ïa‰ifx¥gªj« x‹W, v‹W kÅj r_f« c‰g¤âahdnjh m‹W Kjšjhdhfnt ïUªJ tU»‹wJ. kÅj r_f« guÉ ÉǪJ beU¡fkhdJ«,bg©fŸ fU¥gtâfshŒ ïU¡F« fhy¤J mt®f£F xU ghJfh¥òV‰glnt©L« v‹w KiwÆY«, kÅj r_f¤âš á¡fd beU¡foV‰g£L mjdhš nguhir, tŠrf«, nrh«ng¿¤jd« KjÈaitfŸc£òFªJÉ£likahY« bghJrd§fŸ m¿a ï›ÉUghy®¡F«kzÉid V‰gLjš mtáakhƉW. ï‹nwš, bg©fŸ Vkh‰w¥gLth®fŸ v‹gJ â©z«. nkY« FHªijfŸ râgâf£F« bghJthjyhš, FHªijfis¥ bghW¤jtiuÆyhtJ jªijÆ‹ bghW¥òÉs¡fkhf¤ bjÇa nt©oa msÉY« kzÉid bghJ rd§fŸm¿a Ãfœ¤j¥gl nt©oaJ mtáakhƉW. vdnt, cyf¤âš Äf¢rhjhuzkhdJ« mnj rka¤âš Äf¥ bgÇaJkhd ï›th© bg©ïz¡f« kz« v‹w bgaUlD«, bghJ Ãfœ¢á v‹w ÃgªjidílD«ehfÇf« K⮪j r_f§fshš ifahs¥g£L tU»‹wd. Mâ¤jÄH®fŸ j§fŸ kzÉidfis fhjš ta¥g£L elh¤âdh®fŸ. M© bg©ïz¡f« V‰g£l ã‹dnuna jhŒ jªija®f£F« C®¤ jiyt®f£F«bjÇa¥gL¤â ÉHh¢ brŒtJ tH¡fkhŒ ïUªjJ. ï›bth¥òa®t‰wm¿îila kzKiwia¥ g‰¿ eh« ekJ r§f üšfËš gu¡f¡fh©gJlÅ‹¿, ï‰iw¡F« g®kh njr¤âY«, ïªâahîl‹ xUfhy¤âš x‹Wg£oUªj Rk¤uh, #hth, thÈ KjÈa ÔîfËY«fhz¡TL«. MjÈ‹ kzKiw¡F¥ ònuh»jU¡F« ahbjhU r«gªjKÄšiy. všyh Ãfœ¢áfËY« ònuh»j¤ij¥ òF¤âa, ãwªjJ Kjšïw¡F« tiuÆš gh®¥gdušyhj FL«g§fËš flîŸ bgaiu¢brhšÈ¡ bfh©L mt®fŸ fhir¥ g¿¡f Nœ¢á brŒj gh®¥gd®fŸkzÉidÆidí« jkJ kfNÈš nr®¡fhkyhÆU¥gh®fŸ vdî«jÄH® kzÉidÆY« gh®¥gd ònuh»j® òFªJ bfh©ld®. ïJbrh‰g fhykhf mDrÇ¡f¥gL« xU tH¡fkhF«. Mdhš gh®¥gdònuh»jndh ntW vªj ònuh»jndh ïšyhkš kzÉid Ãfœ¤j¡TLkh? m›thW Ãfœ¤âdhš, m¤jifa kz§fŸ r£l¥gom§ÑfÇ¡f¡ TLkh? v‹gJ nfŸÉ. ï¤jifa nfŸÉ¡nf eh«

f¤ij fh£oÉl¡ Toajh»ÉLnkh v‹W ga¥gL»‹nwh«” v‹WvGâaJ nghynt V‰g£l f£áfË‹ ntiyfŸ Jt¡f¥g£LÉ£lJ.cjhuzkhf mitfËš KjyhtJ ntiyahf âU.f©z¥g®, âahfuhaÄnkhÇaš f£ol¤â‹ nkškhoÆš ïJtiu #hif it¤J¡ bfh©LïUªj xU áW miwia 30-ª njâ¡FŸshf fhÈ brŒí«go t¡Ñš_ykhf neh£OÞ bfhL¡f¥g£lhŒÉ£lJ. (mJ k‰bwhU g¡f«ãuRÇ¡f¥g£oU¡»wJ) ïâš ïu©L c©ikia eh« kiw¡fKayÉšiy. mjhtJ âU.f©z¥g® (âU.f©z¥g® kW¥gjhdhY«rÇ) fh®¥bghnuõ‹ nj®jÈš xU f£áÆš nr®ªjhnuh ïšiynahv‹gâš M£nrgid ïUªjhY« âU.enlr KjÈahU¡F mDTykhfntiy brŒjh® v‹gijí« nj®jš elªj _‹wh« ehËnyna neÇšxU th®¤ijTl brhšyhkš t¡Ñš _ykhf neh£OR bfhL¡f¥g£lJv‹gijí« eh« kiw¡f KayÉšiy. ïªj ÃiyikahdJ ï›Éa¡f¤ij¢ nr®ªj 炙äZ, jÄœ g¤âÇiffisí« ghâ¡f¡ TL« v‹W«njh‹W»‹wJ. ïj‰Fnkš el¡f¡ Toaitfis ehkhf Cf¤â‹ _y«vGâa fhuz¤jhnyna mitfŸ c©ikahŒ el¡f ïl« bfhL¤JÉ£lJ v‹W brhšy¥g£L ÉLnkh v‹»‹w v©z¤jhY«, mitfis ïªj msÉny mjhtJ, btËÆš cŸs k‰wt®fS¡F bjÇahjj‰F K‹dnk ml¡»it¡f Kayyhkh v‹»‹w v©z¤â‹ ÛJ«btË¥gL¤jhkš É£LÉL»‹nwh«. Kothf eh« ïU f£á ahU¡F«v¢rÇ¡if brŒtJ v‹dbt‹whš, K¡»akhf fh§»uá‹ CHšfŸbtËahf neÇ£ljhyhnajh‹ #ÞoÞ f£á¡F k¡fË‹ Mjuî«bršth¡F« »il¤JtªjJ. Mifahš ïJ nghynt #ÞoÞ f£áÆ‹CHšfshš fh§»uR¡F« k‰W« mJ ngh‹w Þjhgd§fS¡F« ekJeh£oš k¡fË‹ bršth¡F« Mjuî« ïU¡F«go brŒJÉl¡Tlhbj‹W v¢rÇ¡if brŒ»‹nwh«. filáahf âU.ïuhkrhÄKjÈah® mt®fŸ br‹w tUõ«nghynt ahU« v›Éj F‰wK«brhštj‰»šyhkš fh®¥bghnuõ‹ ntiyÆš Äf beU¡foahdrka§fËš TlÄ¡f bghWikahí« rhk®¤âakhí« elªJ bt‰¿bg‰wJ nghynt ï›tUõK« fh®¥bghnuõ‹ ntiyÆš bghJ#dbršth¡ifí« Mjuití« bgWth® v‹W cWâahŒ e«ò»‹nwh«.

FoFoFoFoFo muRmuRmuRmuRmuR - - - - - Jiz¤ jiya§f«Jiz¤ jiya§f«Jiz¤ jiya§f«Jiz¤ jiya§f«Jiz¤ jiya§f« - 24.11.1929 - 24.11.1929 - 24.11.1929 - 24.11.1929 - 24.11.1929

Page 146: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9291Fo muR - 1929 (((((2))))) 290

âU¥gâ bt§»lhrygâÆ‹e‹¿ bf£l j‹ik

âU¥gâ bt§»lhrygâ v‹D« flîshš ekJ eh£o‰F cŸseZl¤ij¥ g‰¿ br‹w thu« bjÇa¥gL¤â ïUªnjh«. mjhtJ,k¡fS¡F tUõ¤âš Rkh® xU nfho %ghŒ nghš bryî Mtij¥g‰¿í« Rkh® 7,8 nfho %ghŒ brh¤J åzh»wJ v‹gJ g‰¿í« vGâïUªnjh«.

njr¤J¡F ï›tsî ehr¤ij c©lh¡» ï›tsî óirí«,c‰rt¤ijí«, eifiaí«, thfd§fisí«, óÄiaí«, f£ol§fisí«, #Û‹fisí« mDgɤJ¡ bfh©oU¡F« flîŸ r‰whtJnah¡»a¥ bghW¥ã‹¿í« e‹¿ m¿jÈ‹¿í« elªJ bfhŸtij¡f©lhš mªj khâÇ¡ flîis ekJ eh£oš it¤âU¥gJ K£lhŸjdK« ngo¤jdK« MF« v‹gnj ekJ mã¥ãuha«. VbdÅš,ï›tsî nghf, ngh¡»a¤ijí« mDgɤJ¡ bfh©L mªj¡flîË‹ ntiyia gh®¤J tUgtU«, flîS¡nf jªij v‹W«,kf‹ v‹W« brhšy¤ jFªjtUkhd kfªJ v‹gtU¡F ig¤âa« ão¡f¢ brŒJ mtUila áZa®fisí« b#ÆÈš mil¡f¢ brŒJ nghärhuhš kfªJit¥ ão¤J br‹id ig¤âa Ợir¡F gyh¤fhukhŒbfh©L nghF«go brŒâU¡»‹wbj‹whš bt§»lhrygâ flîË‹e‹¿bf£l j‹ik¡F ntW rh‹W v‹dnt©L«?

FoFoFoFoFo muR muR muR muR muR - f£Liu - - f£Liu - - f£Liu - - f£Liu - - f£Liu - 24.11.192924.11.192924.11.192924.11.192924.11.1929

tUªJ»‹nwh«. ï¤jifa nfŸÉ V‰gL« xU Ãiyik¡F« eh«Äfî« J¡»¡»‹nwh«. gh®¥gd® m®¤jk‰w, jd¡nf És§fhjáyth®¤ijfis kªâu« v‹D« bgauhš c¢rǤJ; kzk¡fŸ Kf¤ijR£L¥ bghR¡» f©fËÈUªJ Ú®toa¢ brŒJ m«Äia Äâ¥gJ«mUªjâ gh®¥gJkhd _l¢ rl§FfŸ áyt‰iw¥ òÇɤJ, x›bthUrl§»‰F« “Rt®z òZg«” bg‰W _£il f£o¡bfh©L nghdh‰wh‹Éthf« Koªjjhf mU¤j« v‹W kâíŸst®fŸ TWth®fsh?ïil¡fhy¤âš áy fhy« khWj‰nf‰g xU FU£L tH¡f« Õo¤jjhdhš ï›tH¡f¤ij ã‹g‰¿¤jh‹ Mf nt©L« v‹gJ xUm¿îila îgªjkh? ïªj îgªj¤ij eh« V‹ m§ÑfÇ¡f nt©L«?murh§f¢ r£l _ykhf gh®¥gdiu it¤J¤jh‹ Éthf« òǪJbfhŸs nt©L« v‹w tiuaiwia t‰òW¤JtJ, _l¢ rl§fh»aònuh»j¤ij murh§fnk Mjuî brŒtjhF«. bgU«gh‹ikahdjÄœk¡fŸ gh®¥gd®fisna it¤J Éthf« brŒJ bfhŸStJïšiy. áy fhykhŒ eilbgW« Ó®âU¤j Éthf§fËY« gh®¥gd®fS« gh®¥gÜaK« Ú¡f¥ bg‰WŸsJ. nkY« jÄH®fËš ãu«krkh#« ngh‹w ïa¡f§fis¤ jGÉ Ã‰gt®fS« ònuh»j KiwiamE£o¥gt®fs‹W. vªj Éj¤jhY« ònuh»j« v‹w xU Éyhr«ïU¡f nt©Lbk‹gij eh« V‰W¡ bfhŸs KoaÉšiy. vdnt,Éthf KiwÆš ònuh»j®fŸ FW¡»Ltij jÄœ k¡fŸ RakÇahijíl‹ Ú¡Fth®fshÆ‹, ï«KiwÆš Ãfœªj kz§fis ï›turh§fK« rÇ, v›turh§fkhÆD« rÇ m§Ñfhu« brŒJjh‹ Mf nt©L«.ïij xʤJ kyhŒ eh£oš gh®¥gdÇ‹¿ brŒj xU kz¤ij kzkhfm§ÑfÇ¡f kW¤j braiy eh« t‹ikahŒ f©o¥gJlÅ‹¿ âU.vÞ.åuhrhÄ mt®fŸ nk‰T¿a KiwÆš jÄHÇ‹ kd¥gh‹ikiavL¤J¡ fh£o, jÄH® kz§f£F ònuh»j‹ mtáaÄšiy v‹WF¿¥ã£lijí«, eh« ghuh£L»‹nwh«. âU.vÞ.åuhrhÄ mt®fis¥ngh‹nw ekJ T‰iw MjǤJ ònuh»j¤ij¡ foªJ btËÆ£LŸsâU.R¥igah ehíLÉ‹ braiyí«, eh« K«Kiwí« ngh‰W»‹nwh«.

ïªÃiyÆš kyhŒ eh£L¡F¢ br‹W jÄH® cjÉahš tÆWts®¡F« xU Ia§fh® g¤âÇifaha “jÄœner‹” ònuh»j¤ijMjÇ¥gJ«, RakÇahij bfhŸif¡F vâuhf¥ ãurhu« òÇtJ«Éa¥g‹nw.

Fo muRFo muRFo muRFo muRFo muR - f£Liu - - f£Liu - - f£Liu - - f£Liu - - f£Liu - 24.11.192924.11.192924.11.192924.11.192924.11.1929

Page 147: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9293Fo muR - 1929 (((((2))))) 292

v§F nghŒ ïUªjJ v‹W nf£»‹nwh«. ïuhtzid ahU« flîŸv‹W brhšÈ¥ ngh‰Wtnj ïšiy. Mdhš, ïuhkid flîŸ mtjhu«v‹W«, flîns v‹W« brhšÈngh‰¿ tz§F»‹wh®fŸ. mJî«btFfhykhŒ m¥go¢ brŒJ tU»‹wh®fŸ. ïuhtzidnah v‹whšne‰W Kj‰bfh©Ljh‹ ngh‰w Mu«ã¤jh®fŸ. mJî« Vbd‹whšuhk‹ flîŸ mtjhukšy v‹W brh‹dt®fis eh¤âf®fŸ v‹W«,kj¤Jnuh»fŸ v‹W« âU.M¢rhÇah® T£l« brh‹djhš, “rÇm¥goahdhš ïuhkhaz¡ fij¥gona ïuhtz‹ nah¡»a‹, mt‹ngh‰w¥ gl nt©oat‹. ïuhk‹ mnah¡»a‹, mt‹ ïʤJ¥gÊ¡f¥gl nt©oat‹” v‹W bkŒ¥ã¡f k¡fŸ JªJ Mu«ã¤jãwnf ï¥nghJ âU .M¢rhÇah® “ã¢ir nghlhÉ£lhY« guthÆšiyehia ão¤J¡ f£L” v‹»‹w gHbkhÊ¥go ah® uhkid tz§fhÉ£lhY« guthÆšiy uhtzid¥ ngh‰w nt©lh« v‹W brhšÈ¤Ôunt©oa Ãiyik¡F tªJÉ£lh®. k‰W«, ïuhkD¡F«ïuhtzD¡F« bgausÉš Éah¡»ahd« brŒtâš ïuhk‹ v‹»‹wbgaiu Él ïuhtz‹ v‹»‹w bgaU¡F mâf kâ¥ò bfhL¡fî«tªJÉ£lh®. Mdhš mij ã¤jyh£lkhd KiwÆš brhšY»‹wh®.v‹dbt‹whš ïuhk‹ v‹gJ ïuh - k‹ = ïuhk‹ - ïšyhj mur‹v‹W« ïuhtz‹ v‹gJ ïuhkÅ‹ m©z‹ v‹W« bghUŸgLtjhftlbkhÊia bj‹bkhÊÆš m®¤j¥gL¤â fh£o VŒ¡f¥gh®¡»wh®.

jÉuî« “ïuhkhaz« bghŒ¡fij Mifahš ïuhtz‹bgUikia¥ g‰¿¥ ngRtJ _le«ã¡if” v‹»‹wh®.

c©ikÆnyna âU. M¢rhÇah® _l e«ã¡if¡fhf gÇjhg¥gLgtuhdhš mtUila Kjš ntiy ïuhkhaz MuhŒ¢á¡fhuiuí« ïuhkhaz ïufáa« btË¥gL¤Jgt®fisí« âU¤Jtjšyv‹W«, k‰bw‹dbtÅš uhkhaz¤â‹ bgaiuí« uhk‹ bgaiuí«brhšÈ¡ bfh©L br£oeh£oš bfhŸis mo¡F« nrh«ng¿mnah¡»a®fisí«, ïuhkhaz¤ijí« uhkidí« c©ik v‹We«ã¡if bfh©L nk‰go mnah¡»a®fS¡F mŸË mŸËbfhL¡F« KG _l®fisí« âU¤j nt©oanj Kjš ntiyahF«v‹W kWgoí« âU. M¢rhÇahU¡F brhšY»nwh«. k‰wgo mªjntiyia É£LÉ£L “ïuhkD¡F bfhL¤jhš ïuhtzD¡F«bfhL§fŸ” “ïuhk‹ nah¡»abd‹whš ïuhtz‹ mtid Élnah¡»a‹” v‹W brhšY»wt®fËl« tªJ ït® gÇjhg¥glnt©oaâšiy v‹gnj ekJ fU¤J. jÉuî« “uhk‹ B¤âÇandjÉu ãuhkz‹ mšy” v‹»‹wh®. ïuhk‹ ãuhkzdhdhY«,B¤âÇadhdhY« jt« brŒjj‰fhf xU N¤âuid¡ bfh‹wh‹ v‹WvGâÆU¥gjhš mt‹ ãuhkz¤ j‹ik bfh©ltD« ãuhkzid

ïuhkhazK« gh®¥gÜa jªâuK«

KjyhtJ âU.M¢rhÇah® ïuhkhaz¤ij xU kj r«gªjkhdòÞjfkhŒ fUJ»‹whuh? mšyJ ïy¡»a r«gªjkhd xU bghJ fijòÞjfkhŒ fUJ»‹whuh? v‹gnj ekJ nfŸÉ. xU rka« mt® mijïy¡»a üyhf¡ fUJtjhÆUªjhš mªj¥go f«guhkhaz¤ijkh¤âu« fUJ»whuh? mšyJ thšÛ» ïuhkhaz¤ijí« nr®¤JfUJ»whuh? mšyJ ïu©ilínk fUJ»‹whuh v‹gnj ïu©lhtJnfŸÉahF«. Éf, âU.M¢rhÇah® jdJ ãur§f¤âš “ïuhkhaz«elªj fij mšy” v‹W x¥ò¡ bfh©LÉ£lh®. Mdhš mij¥ g‰¿k‰wt®fŸ ÉtfÇ¥gJ j¥ò, _l¤jd« v‹»‹wh®. ïªj ò¤âït®fS¡F ï›tsî ehshf v§F nghƉW v‹W nf£»‹nwh«.ïuhkhaz« bghŒ v‹W eh« brh‹d fhy¤âš e«ik ehÞâf®fŸ v‹Wbrh‹d ïªj¡ T£l¤jh®fŸ ï¥nghJ jh§fshfnt ïuhkhaz« bghŒ,mij¥g‰¿ x‹W« ngrhÔ®fŸ v‹W brhšy nt©oa mtáa«ï¥nghJ ït®fS¡F V‹ tªjJ? v‹W gh®¥nghkhdhš. ïuhkhaz¡fij óuhití« btËÆš ïG¤J, mj‹ t©lths¤ij btË¥gL¤jijÇa« bfh©ljhš ï¥nghJ “nghJ« nghJ« ïuhkhaz« elªjjšybghŒ” v‹W brhšy tªJÉ£lh®. V‹ m¥ò¤jf¤âš ïU¥gjhf eh«btË¥gL¤â tªj Éõa§fËš xU th®¤ijia¡ Tl MnBã¡fKoahkš nghŒÉ£lnjjh‹ v‹gij kh¤âu« ïÅ ahU« x¥ò¡bfhŸs nt©oa ÉõakhŒÉ£lJ.

“fhyhÅ¡» ntÞnj _yhÅ¡» bthÞJU” v‹»‹w Mªâu¥gHbkhÊ¥go (g¤J¡F mo¥ngh£lhš jh‹ mŒªJ¡fhtJ tUth®fŸ)ïuhkhaz« MÇa® âuhÉl® rǤâu« v‹W MuhŒ¢á¡fhu®fŸ brhšytªj ãwnf jh‹ ïuhkhaz« bghŒ v‹W gh®¥gd®fŸ brhšÈ¤Ôunt©oa mtáa¤â‰F tªJÉ£lh®fŸ. ïšyhÉ£lhš ïuhkhazMuhŒ¢áahš gh®¥gd¡bfhLik btËah» ÉL« v‹»‹w ga«mt®fS¡F V‰g£LÉ£lJ. jÉuî« âU.M¢rhÇah® ‘uhkidngh‰W»‹wt®fis v¥go _l®fshf¡ bfhŸS»‹nwndh m›thnwïuhtzid ngh‰W»‹wt®fisí« _l®fshf fUJ»‹nw‹’ v‹WbrhšY»‹wh®. m¥goahdhš ïªj¥ ò¤âí« ïtU¡F ï¤jid ehshf

Page 148: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9295Fo muR - 1929 (((((2))))) 294

fË‹ tƉW¥ ãiH¥ò fijahf vGâdhuh v‹W nf£»‹nwh«.

jÉu âU.M¢rhÇah® “nõ¡Þãa® M§»nyauhÆUªJ«bl‹kh®¡Fmuriu¥ g‰¿ xU ehlf« vGâdJ nghš f«gU« ïuhk®fijia vGJ Kiwah” v‹W brhš»‹wh®.

ïij vj‰fhf vL¤J¢ brh‹dh® v‹gj‰F Mjhu«m¥ãur§f¤âš fhz¥glÉšiyahdhY« xU âuhÉl fÉ MÇa(tleh£L) mur‹ fijia V‹ vGâdh® v‹gj‰F rkhjhd«brhšynt ïij¢ brhšÈ ïU¡»‹wh®. Mfnt, m¡fij tleh£Lmur‹ fij v‹gJ âU.M¢rhÇahiu m¿ahkny btËahŒÉ£lJg‰¿ k»œ¢á xUòwÄUªjhY«, M¢rhÇah® Éõa¤âš gÇjhg¥glhkYÄU¡f KoaÉšiy. f«g® xU åu‹ fij vGJtjhf fUâvGâÆU¥ghuhdhš ïªJ kj tUzh¢áuk j®k§fŸ mâš òFªâU¥gj‰F v‹d fhuz« v‹gj‰F âU.M¢rhÇah® xU rkhjhdK«brhšynt ïšiy. jÉu uhk‹ c©ik, e‹ik, mHF v‹»‹w _‹Wy£áa§fË‹ ãuâÃâ v‹W brhšY»‹wh®. Mdhš uhkÅl« v‹dc©ik, v‹d e‹ik, v‹d mHF ïUªjJ v‹W kh¤âu« vL¤J¢brhšyÉšiy. Mfnt, âU.M¢rhÇah® T£l¤âÅl« cŸs ïªjkd¥gh‹ikÆ‹ nah¡»aijia btË¥gL¤j¤jh‹ ïuhkhazMghr«, ïuhkhaz ïufáa«, ïuhkhaz MuhŒ¢á M»aitfŸbtËahf nt©oÆU¡»‹wJ v‹gij bghJ #d§fS¡F vL¤J¡fh£L»‹nwh«. jÉuî« uhk‹ v‹gj‰F k»œÉ¥gt‹ v‹W«uhtz‹ v‹gj‰F mH¢ brŒgt‹ (fZl¥gL¤Jgt‹) v‹W« bghUŸTW»‹wh®. ïJ vªj mfuhâÆš ïU¡»‹wnjh bjÇaÉšiy. v¥goïUªjhY« ïuhkhaz¡ fij¥go ïuhk‹ ahiu k»œÉ¤jh‹?ïuhtz‹ ahiu mH it¤jh‹? v‹gJ btËahf nt©lhkh v‹Wnf£»‹nwh«. jÉuî« ïuhtz uh{a¤âš bghUŸ brU¡F, fšÉbrU¡F ïUªjjhf âU.M¢rhÇah® brhšY»‹wh®. ïj‰F Mjhu«ïy§if 700 nahrid öuK« cy»š cŸs ca®ªj bghUŸfŸ všyh«m§F ïUªjdth«. Mdhš uhkuh{a¤âš v‹d ïUªjJ v‹gnj ït®fh£lnt ïšiy. m§»Uªj gh®¥gd brU¡ifí«, mWgJ MÆu«bg©lh£oia f£o¡ bfh©L ãŸisÆšyhkš ahf« brŒJ ãŸisbg‰w M©ika‰w gh®¥gÅa¢ brU¡ifí«, bg©lh£o ÛJrªnjf¥g£L f®¥g¤Jl‹ fh£oš bfh©L nghŒ É£LÉ£l m‰g ò¤âbrU¡ifí«, bfhLik¥ ò¤â¢ brU¡ifí« monahL kiw¤J É£lh®.bkh¤j¤âš uhkhaz« elªj fijah? bghŒ¡fijah? v‹gJ ekJftiyna mšy. Mdhš vªj¡ fhuz¤ij¡ bfh©lhtJ uhkhaz¡fij kÅj¤ j‹ikí« xG¡fK« go¡f¤ jFªjJkhd fijah v‹gnjekJ nfŸÉ. ïj‰F xU th®¤ijÆš gâš brhšYtj‰ »šyhkš btW«

Él mâfkhd mnah¡»aD« v‹W jh‹ bfhŸs nt©oanj jÉumâš x‹W« ÉâÉy¡F ïU¥gjhfî« ek¡F á¿J« njh‹wÉšiy.

ïÅ f«giu¥ g‰¿ âU. M¢rhÇah® Äf¥ òfœªJ mtU¡Ft¡fhy¤J ngR»wh®. âUtŸStiu jiyfh£lhkš mo¤j ïªj¥gh®¥gd®fS¡F f«g® ÛJ ï›tsî fUiz tªjj‰F¡ fhuz«v‹dbt‹W¥ gh®¤jhny f«g® nah¡»aij e‹whŒ És§F«. f«giunõ¡Þãa®, nAhk®, bõšÈ KjÈa nkšeh£L fÉfS¡F x¥ã£Lnõ¡Þãa® nt©Lkh? ïªâah nt©Lkh? v‹W xUM§»nyaid¡ nf£lhš mt‹ nõ¡Þãa® nt©Lbk‹Wjh‹brhšth‹ v‹W ïj‰F cjhuz§fh£o f«guhkhaz« v‹»‹wfhÉa« ïªâa eh£il ÉláwªjJ v‹W brhšY»‹wh®. mjhtJïªâahit ïHªjhtJ uhkhaz¤ij¡ fh¥gh‰w nt©L« v‹»wh®. ïJá¿jhtJ bghU¤jKŸs cjhuz« v‹nwh m¿îŸs cjhuz«v‹nwh ahuhtJ brhšy Koíkh? v‹W nf£»‹nwh«.nõ¡Þãaiuí« bõšÈiaí« M§»nya®fËš vªj K£lhS«flîshf¡ F«ãLtâšiy v‹gijí« nõ¡ÞãaÇY« bõšÈÆY«,tU« ehlf gh¤âu®fS¡F M§»nyaÇš vªj kilaD« nfhÆšf£o,fšahz c‰rtK«, bj¥g c‰rtK«, itu¤âY« brf«ãY« ehkK«eifí« nghLtâšiy v‹gijí« âU.M¢rhÇah® m¿ahuh? mšyJm¿ªnj VŒ¡»whuh? v‹W nf£»‹nwh«.

jÉuî« ek¡F ïuhkhaz¤âš cŸs jfuhbušyh« uhkidí«Óijiaí« mEkhiuí« flîshf¡ F«ãLtânyna xÊa fÉea¤âš mšy v‹gij âU.M¢rhÇah® bjǪJ bfhŸshjJ ÉrÅ¡f¤jFªjnjahF«. jÉuî« âU M¢rhÇah® f«guhdt® cyf e‹ikianfhÇ bghUŸ, nghf«, ntf« M»aitfis k¡fS¡F C£Ltj‰fhfxU åudJ fijia vGâajhf brhšY»‹wh®. ïªj ïl¤âšâU.M¢rhÇahÇ‹ fU¤J f«guhkhazkhdJ k¡fŸ xG¡f¤â‰nf‰wfij¢Rit cilaJ v‹gnjahF«. ï§Fjh‹ f«g ïuhkhaz¤â‰F«ek¡F« jfuhW ïU¡»‹wJ v‹»‹nwh«. mjhtJ M¢rhÇah® fU¤âšf«g® uhkid åudhf¡ bfh©L vGâdhuh mšyJ ïuhtzidåudhf¡ bfh©L vGâdhuh v‹W« nf£gnjhL f«g® uhkid¤ jh‹åudh¡f bfh©L vGâ ïU¥gh® v‹nw v©z nt©oÆU¡»‹wJv‹W« VbdÅš mj‰F bga® uhkhaz« v‹W V‰g£oU¥gjhšïuhtzid¡ bfh©lšy v‹gJ btŸËil kiyahF«. âU.M¢rhÇahÇ‹ ïuhkhaz MuhŒ¢á m¿î¥go ïuhkhaz ïuhk‹åudhthdh? v‹gnj ekJ nfŸÉ. rÇ f«g®jh‹ uhkhaz¤ij åu®fijahf¡ bfh©blGâdh® v‹W it¤J¡ bfh©lhY« thšÛ» cyfe‹ik¡fhf uhkhaz¤ij åu® fijahf vGâdhuh? mšyJ gh®¥gd®

Page 149: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9297Fo muR - 1929 (((((2))))) 296

tªjhY« ah® jt§»lªjhY« mJnt gh®¤J¡ bfhŸS«. filáahf,uhkhaz« v‹gJ vªj KiwÆY« vªj m®¤j¤âY« eh£L¡F kÅj¤j‹ik¡F V‰wjšy v‹gij vL¤J¡fh£lî« ïj‰F ÉnuhjkhŒ»s«ò« v⮥òfS¡F rkhjhd« brhšyî«, ïªj ÉahrkhdJï›tsî Ú£o vGj¥g£lJ v‹gnjhL ïij Ko¡»‹nwh«.

F¿¥ò :- 17.11.1929 Fo muR bjhl®¢á

FFFFFo o o o o muR muR muR muR muR - f£Liu - - f£Liu - - f£Liu - - f£Liu - - f£Liu - 24.11.192924.11.192924.11.192924.11.192924.11.1929

jªâuK« Nœ¢áí« ã¤jyh£lK« brŒtâš v‹d gy‹mila¡TL« v‹W ïªj¡ T£l¤jh®fŸ Ãid¡»wh®fŸ v‹gJ ek¡FÉs§fÉšiy.

jÉu f«guhkhaz¤ij fÉ mHF¡fhf fh¥gh‰w nt©L«v‹»‹wh®. m¥goahdhš thšÛ» uhkhaz¤ij v‹d mHF¡fhffh¥gh‰w nt©L« v‹nwh mšyJ mij xÊ¡f nt©Lbk‹nwhâU.M¢rhÇah® xU th®¤ijTl brhšynt ïšiy.

rhjhuzkhf ïªj¡ T£l¤jh® eh« thšÛ» uhkhaz¤ij¡ F‰wŠbrhšY«nghJ f«g® “fÉ ea¤ij¡” bfh©L tªJ ngh£L¤ j¥ã¤J¡bfhŸStJ« f«g® fÉea¤ij¡ F‰w« brhšY« nghJ thšÛ»uhkhaz¤â‹ “j¤Jth®¤j¤ij”¢ brhšÈ¤ j¥ã¤J¡ bfhŸs¥gh®¥gJ« Fyj®kkhf¥ nghŒÉ£lJ.

jÉu f«g uhkhaz¤ij c©ik¡ fij v‹W Ãid¤âUªjhšthšÛ» vGâÆU¥gj‰F khWghlhf vGâ ïU¥ghuh v‹W âU.M¢rhÇah® nf£»‹wh®. ehK« f«guhkhaz¤ij c©ik¡ fij v‹We«ãdh® v‹W brhšy tuÉšiy. Mdhš f«gU« gh®¥gd®fS«nr®ªJ k‰w k¡fis uhkhaz« c©ik¡ fij v‹W« uhk‹ flîŸv‹W« e«g¢ brŒtj‰fhf brŒj Nœ¢á v‹W jh‹ brhš»‹nwh«.jÉuî« f«gU¡F rkÞ»Uj« bjÇahJ v‹W«, thšÛ» uhkhaz¤ijgh®¥gd® bkhÊ bga®¤J¢ brhšy mij mDrǤJ fÉc©lh¡»ajhfî«, Ãid¤jgo áyòu£LfŸ ïU¥gjhš f«gU¡FthšÛ» uhkhaz¤âš ï‹dJ ïUªjJ v‹W bjÇíkh v‹WÃid¥gj‰»šyhkš ïU¡»‹wJ v‹W brhšÈ áy f«gjhr®fŸj¥ã¤J¡ bfhŸtijí« gh®¤âU¡»nwh«. jÉu âU.M¢rhÇah® flîŸc©lh ïšiyah v‹»‹w Étfhunk ïªJ kj¤âš ïšiy v‹W«x›bthUtD« j‹id¤ jhnd flîŸ v‹W Ãid¤J¡ bfhŸtnjntj¤â‹ Kothd bfhŸif v‹W« x›bthUtUila ca®ªjy£áa§fns flîŸ v‹W« brhšYtnjhL k‰W« mj‰F ne®ÉnuhjkhŒ urhad MuhŒ¢áÆš flîŸ ïšiyba‹W«, thd rhÞâuMuhŒ¢áÆš flîŸ ïšiyba‹W« ïij x¥ò¡ bfhŸshjt®fnsehÞâf®fŸ v‹W« brhšY»‹wh®. ïJ flîŸ r«gªjkhf k¡fisFH¥g¤â‰FŸsh¡Ftijí« rka« nghš ngr¤ j¡fgoahdK‹D¡F¥ ã‹ Kuizí« fh£L»‹wJ. ïij¥ g‰¿ ek¡F ftiyïšiy. VbdÅš, ra‹R¡F« mjhtJ ÉŠPhd rhÞâu¤â‰F«flîS¡F« r©il Jl§»ahŒ É£lJ.

flîis Ãiy ÃW¤j v›tsî bgÇa mtjhu§fŸ tªjhY«,kj§fis Ãiy ÃW¤j v›tsî bgÇa flîŸ j‹ik thŒªjt®fŸ

Page 150: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9299Fo muR - 1929 (((((2))))) 298

bga®bfhL¤J xU jiya§f« vGj ne®ªjj‰F eh« Äfî« tUªJ»‹nwh«. v‹id? âU¥gâ¡ flîS¡F mL¤jgoahf âUth§T®murh§f« v‹gJ g‰¿í«, r§fuh¢rhÇfŸ v‹gJ g‰¿í« eh« vGjne®ªjjhš âUth§T® murh§f« v‹gJ Rnjr rkÞjhd§fŸ v‹Wïªâa mur®fshš Ms¥gL« njr§fËš ïJ xU eL¤ju murh§fkhF«. ïªj murh§f¤â‹ všiy br‹id khfhz Íšyh¡fËšïu©L Íšyh¡fS¡F mjhtJ nry«, nfhaK¤ö® Íšyh¡fS¡Frkhdkhdjhf ïU¡F«. ïj‹ rd¤bjhif Rkh® eh‰gJ y£rkhF«.ïj‹ gu¥ò 7500 rJuikšfshF«. ïªj eh‰gJ y£r« rd¤bjhifÆšVw¡Fiwa rÇ gFâ rd§fŸ, mjhtJ ïUgJ y£r« ng®fŸ ïªJ¡fŸ mšyhjt®fshd »¿ÞJt®fS«, kfkâa®fSnk ahth®fŸ.vŠá cŸs ïUgJ y£r¤âY« Rkh® g‹Åu©L y£r«ng®fŸÔ©l¡Tlhjt®fŸ, bjUÉš el¡f¡Tlhjt®fŸ, f©Âš bj‹gl¡Tlhjt®fŸ M»a ÄUf§fËY« ÑHhdt®fŸ Mth®fŸ.ï¥goahf K¥g¤âÆu©L y£r« rd§fŸ nghf vŠáíŸs Rkh®v£L y£r« ng®fns, “#hâ ïªJ¡fŸ” mjhtJ, kÅj cÇikíilat®fŸ Mth®fŸ. ïâš 50,000 ng®fŸ gh®¥gd®fŸ. ï¥goahf 40 y£r« rd¤bjhif bfh©l ïªj murh§f¤â‰F tUõhªâu(ÇÉÅô) tUkhd« Rkh® vGgJ y£r %ghahF«. vdnt, ïªjÃiyÆš cŸs nk‰go¤ âUth§T® uh¢áa¤âš njtÞjhdr«gªjkhf bryî brŒí« bjhifnah gândG y£r %ghahF«. ïªj17 y£r %. bjhifahdJ ïªJ kj r«gªjkhd njtÞjhd§fËšbryî v‹W brhšy¥ g£lhY«, ïitfŸ Vw¡Fiwa, V‹ KGtJ«,nkny fh£l¥g£l 50 MÆu« gh®¥gd®fS¡nf mt®fsJ rh¥gh£o‰nf bryî brŒa¥g£L tU»‹ wJ. xnu mur‹ jdJ uh¢áa¤âšcŸs všyh k¡fËl¤âÈUªJ« tÇtNȤJ xU ‘#hâ’¡F kh¤âu«mJî« mnefkhf tÇ bfhL¡f¡ Tlhj #hâí«, fZl¥glhkš ãw®ciH¥ãš njf« nehfhkš thœ »‹w #hâí«, j§fis¤ jÉu k‰wk¡fbsšyh« Ñœ#hâ, ïÊFy¤jt® fŸ, j§fsJ it¥gh£o k¡fshŒïU¡f¤ jFªjt®fŸ v‹W fUâ¡ bfh©oU¡F« #hâíkh»agh®¥gd®fS¡nf nghŒ nrU»‹wJ v‹whš, mªj uh¢áa¤â‹ Úâ¡F« ò¤â¡F« ntW vij x¥ãLtJ v‹gJ ek¡F És§fÉšiy.mªj uh¢áa¤âš cŸs gh®¥gd®fŸ v¤jid ng®fshdhY« k‰W«btË eh£oÈUªJ mªeh£L¡F¢ br‹W FonaW« gh®¥gd®fŸv¤jid ng®fshdhY« mt®fŸ m¤jid¥ ngU¡F« M©, bg©,FHªij, F£ofŸ r»j« mt®fŸ vªj ntiyÆš v›tsîr«ghâ¤jhY«, vªj c¤ânahf¤âš v›tsî r«gs« bg‰whY«,vªj Éahghu¤âš v›tsî yhg« milªjhY«, mij¥ g‰¿ á¿J«ftiyÆšyhkš gh®¥gd® v‹»‹w ngU¡F kh¤âu« âd« ïu©L

ïªâa uh#h¡fS« klhâgâfS«

br‹w thu¤â‰F Kªâa thu¤âš “ïªâa¡ flîŸfŸ” v‹gij¤ jiya§f¥ bgauhf¡ bfh©L xU jiya§f« vGâÆUªnjh«.mjhtJ ïªâahÉš cŸs gâdhÆu¡fz¡fhd nfhÆšfËš x‹wh»aâU¥gâ nfhÆš v‹»‹w xU nfhÆY¡F kh¤âu« tUl« x‹W¡F 20y£r %ghŒ¡F nk‰g£l tU«go cŸsbj‹W«, ïªj tUkhd«bgÇJ« ah¤âiu¡fhu®fshš, mjhtJ, ïkakiy Kjš f‹ÅahFkÇtiuÆÈUªJ bryî brŒJ tU« ah¤âiu¡fhu®fshš, fh¡ifahfî« nt©Ljiy v‹D« bgauhš, j§f«, btŸË, u¤âd§fŸ M»aeiffŸ KjÈa mU« bghUŸfshfî« k‰W« gythwhŒ bfhL¡f¥gL»‹wbj‹W«, nkY« âU¥gâ v‹»w ïªj xU ntjÞjhd¤â‰Fkh¤âu« f£ol«, eif, thfd«, rhkh‹, óÄ M»aitfËš VG nfho%ghŒ¡F nkšg£L« kâ¥ãl¡Toa brh¤J¡fŸ Kl¡fkhŒ ïU¡»‹wbj‹W«, ïitfshš bkh¤j¤âš »£l¤j£l M©L x‹W¡F xUnfho%ghŒ nghš âU¥gâ bt§»lhrygâ rhÄahš kh¤âu« ViH ïªâanjr¥gz« åzh»‹wbj‹W«, ï‹D« ïJnghš ïªâahÉšv¤jidnah flîŸfS«, ò©ÂaÞjy§fS« ïU¡»‹wd bt‹W«mitfS¡F« ïJ nghynt tuî bryî fz¡FfŸ ngh£L¥ gh®¤jhšnk‰bfh©L« ï¤Jl‹ ïÅ v¤Jiznah nfho %ghŒfshF« v‹W«mjhtJ ï¥nghJ eh« bfhLikahd murh§f« v‹W brhšY«ãÇ£oZ murh§f¤jh® e«Äl« “Äf¡ bfhLikahŒ” tNÈ¡F«tÇiaÉl Fiwahj bjhifahF« v‹W«, Mfnt ïªâahÉ‹jǤâu¤ijí«, fšÉ, gF¤j¿î, bjhÊšâw«, MuhŒ¢á M»aitfŸïšyhikiaí«, moik¤jd¤ijí« xÊ¡f nt©Lkhdhš,KjyhtJ ï›Éj flîŸfS«, ò©ÂaÞjy§fS« óf«g¤â‹_ynkh, òaš fh‰¿‹ _ynkh, rK¤âu« bgh§» tUjš, k©khÇ,fškhÇ, ngÇo, vÇkiy¡ bfhªjË¥ò ïitfŸ _ynkh, monahLmʪJ ghHh» k©_o¥ nghdhbyhÊa ntW kh®¡fÄšiyv‹gjhfî« bghUŸgl vGâ ïUªnjh«.

Mdhš, mªj Éahr« vGâ vGJnfhiy ÑnHit¡F«K‹dnuna, Éahr« vGâa vG¤J¡fË‹ 炙Ƌ <u«òy®tj‰FŸshfnt, ïªâa klhâgâfŸ, mur®fŸ v‹D« jiy¥ò¥

Page 151: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9301Fo muR - 1929 (((((2))))) 300

tUõ§fshf mªÃaeh£L e‹ikÆ‹ bghU£L m‹Åa®fshšMs¥gLtâš VjhtJ M¢rÇaÄU¡f Koíkh v‹W nf£»‹nwh«.Éf ïªj¥go MW MW tUõ¤â‰F xUKiw v£L v£L y£r%ghŒ bryî brŒJ Kiw b#g ãuhaá¤j« brŒJ tªJ«, mªjuh#h§f¤â‰F rªjâ ïšyhkš mo¡fo Råfhu« brŒJjh‹ãŸisfŸ c©lh¡» g£l« f£o Ms¥g£L tU»‹wJ. ïij mªjuhÍa¤âYŸs x›bthU uh#h¡fS« M©L tªâUªJ«, ï«khâÇahd _le«ã¡if ït®fis É£L¥ nghfÉšiyahdhš,ït®fŸ xU eh£il Ms nah¡»aij cilat®fsh v‹W nf£»‹nwh«. ekJ ïªJ flîŸfisÉl ïªJ uh#h¡fshš ïªâa eh£Lbršt§fŸ ï«khâÇ kj¤â‹ nguhY«, rl§»‹ nguhY« tUõ«tUõ« gy nfho¡fz¡fhd %ghŒfshf ghœgL¤j¥ bgW»‹wd.

âUth§T® uh#h§f« tUõ« tUõ« ïªj¥go ï›tsîy£r%ghŒfŸ kj r«gªjkhfî«, rl§F r«gªjkhfî« bryî brŒJtªJ« ï‹iwa âd« njh£l¤âš gFâ »zW v‹gJ nghš mªjuh#h§f¤âš cŸs k¡fËš miuthá¥ng® »¿ÞJt®fS« kfkâa®fSkhf ïU¡fî«, ÛâÆY« miuna miu¡fhš thá¥ng®“r©lhs®” mjhtJ ÃHš Tl nkšgl¡Tlhjt®fshf ïU¡fî«, MdÃiyÆš ïU¡»‹wbj‹whš ïªj kjK« rl§F« xU fhjWªjCá¡fhtJ cgnahf¥g£oU¡»‹wjh v‹W jh‹ nf£»‹nwh«. flªjxU MÆu tUõ fhyK« ïªâahÉ‹ k‰wghfK«, Rnjr mur®fshšMs¥gL« Rauh{Ía njrkhŒ, uhk uh{Ía njrkhŒ ïUªâU¡Fkhdhš, ïªâahÉYŸs kiyfŸ všyh« cil¡f¥g£L nfhÆšfshfî«, ghiwfŸ všyh« cil¡f¥g£L rhÄfshí«, brh¤J¡fŸvšyh« mªj rhÄfŸ ngÇš vGâit¡f¥g£l khÅa§fshfî«,bg©fËš miu thᥠngU¡F nkyhf mªj rhÄ¡F bgh£L¡f£oÉl¥g£L jháfshfî«, k‰W« miuthá¥ng® gh®¥gd®fis¥ òz®ªjhš nkh£r« v‹W fUâ¡ bfh©oU¡»‹wt®fshfî«, ïU¥gnjhL,ï‹iwa âd« fh¥ã¡filÆš v¢áš »©z« fGî« gh®¥gd® KjšjhᤠbjUÉš juF¡fil it¤âU¡F« gh®¥gd® tiu xUt® jtwhkš, ÇÎfshfî«, KÅt®fshfî« r§fuh¢rhÇfshfî«, klhâgâfshfî«, éa®fshfî« FyFU¡fshfî«, kfªJfshfî« ïUªâU¥gnjhL gh®¥gd® jÉu k‰wt®fŸ všyh« mªj¥ gh®¥gd®fS¡Fbjh©L brŒJ bfh©L mt®fŸ v¢áiyÆš Ûâ É£lij¥ bghW¡»rh¥ã£L bfh©L«, mt®fŸ f£o »Ê¤J bjUÉš v¿ªJ É£lfªijfis f£o¡bfh©L gh®¥gd®fŸ å£L thÆšfËš nkšntZoÆšyhkš KH§fhY¡F¡ ÑHhf J bjh§fhkš RU£o¡ f£o¡bfh©L, ïlJifia kl¡» tyJ f¢r¤âš it¤J tyJ ifahšthia¥ bgh¤â ËW bfh©oU¡f nt©o ïU¡Fkh? mšyth

ntis nfhÆÈY« C£L¥giu v‹D« rh¥gh£L r¤âu§fËY«jhuhskhfî« Ãuªjukhí« rh¥ghL nghl¥g£L tU»‹wJ. ïJ Éf;k‰wgo, “g©oif eh£fËY« “ò©ÂaehŸ”fŸ “ÉujehŸfŸ”v‹gitfËY« áuh®¤j ehŸfËY« ÄFâí« Énrõkhd rh¥ghL«,jÉu gzK« fhš, miu, x‹W v‹gjhf j£rizí« bfhL¡f¥g£LtU»‹wJ. ïJjÉu, khj« jtwhkš c‰rt§fS¡F« ï¥gonael¡»‹wJ. ïitfŸ jÉu mªj eh£L gh®¥gdušyhj ca®ªj#hâbg©fŸ v‹gt®fŸ gh®¥gd®fis òzUtJ nkh£r rhjd«v‹W« f‰ã¡f¥g£oU¡»‹wJ. ïij jÉu MW tUõ¤â‰F xUKiw #g« v‹D« bgauhš Rkh® v£L y£r %ghŒ bryÉš xUrl§F« bfh©lhl¥gL»‹wJ. ï¢rl§fhdJ 56 ehŸfS¡Fbjhl®¢áahŒ el¤j¥gLtjhF«. ïªj I«g¤âahW ehŸfS¡F«Rkh® gâidahÆu« gh®¥gd®fŸ tiu _‹W ntis czîfS«,x›bthU ntis¡F« g¤J ïUgJ tif fhŒf¿fSl D«, 5, 6 tifgyfhu§fSlD«, 2, 3 tif ghahr§fSlD«, 2, 3 tif m¥gs§fSlD« ÉUªJfŸ el¡F«. ï›ÉUªJ brŒtj‰fhf rikašfhu®fŸ kh¤âu« âd« MŸ x‹W¡F ïu©L, _‹W %gh TÈÆš600, 700 ng®fŸ mk®¤j¥gLth®fŸ. jÉuî« nk‰f©l gâidahÆu« ng®fS¡F« âd« ï›Éj ÉUªjË¥gJl‹ eg® x‹W¡Fehyzh v£lzh xU %ghŒ åj« j£rizí« bfhL¥gh®fŸ. k‰W«MÆu¡fz¡fhd gh®¥gdušyhjh® FHªijfis cl‹ T£o¡bfh©L nghŒ mitfisí« gh®¥gd ãŸisfŸ v‹W fh£omitfS¡F« j£riz th§»¡ bfhŸSth®fŸ. m‹¿í« öunjr§fËš ïUªJ tU« gâdhÆu¡fz¡fhd e«óâÇ gh®¥gd®fS¡F nghf tu ãuahz¢ bryî« rh¥ghL, j£rizí« bfhL¤JMŸ x‹W¡F x›bthU f£oš bk¤ij, ïu©L jiyaiz, rhšiteh‹F, eh‹F n#ho ntZofŸ KjÈaitfS« bfhL¥gh®fŸ.k‰W« ïit ngh‹w gy bryîfS¡fhf nk‰f©l v£L y£r%ghí« 56 ehŸfËš gŠR gŠrhŒ¥ gwªJ bryth»ÉL«.

ï¥go bryî brŒJ el¤j¥g£L«. ïªj Kiw #gkhdJvj‰fhf v‹whš, Rkh® 200 tUõ¤â‰F K‹ ïUªj xU uh#hmªeh£oš brŒj Vnjh xU á‰wur®fŸ í¤j¤âš áy gh®¥gd®fŸïwªJ nghdjhš mªj¥ ght« Ô®ªJ j§fS¡F rªjâ É®¤âahtj‰F ãuha¢á¤jkhf ï¥go ïªj ïUüW M©Lfshf MWtUõ¤â‰F xUKiw v£L y£r %ghŒ (mjhtJ, mªj gh®¥gd®fË‹ FL«g¤â‰F nghŒ nrU«go) bryî brŒJ Kiw #g«brŒa¥g£L tU»‹wJ. ïªj khâÇahd K£lhŸjdkhd bfhŸiffŸ cilat®fsh»a ïªJ mur®fshš ïªâah Ms¥g£L tªJïUªjâdhšjh‹ ï‹iwa âd« ïªâah MÆu¡fz¡fhd

Page 152: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9303Fo muR - 1929 (((((2))))) 302

ek¡F És§fÉšiy ïj‰fhf mt®fŸ ÛJ, v‹d F‰w« brhšYtJv‹W ek¡F¤ njh‹wÉšiy. cjhuzkhf, “X gh®¥gd®fns! v§fŸuh#h ig¤âa¡fhu® Mjyhš mt® VjhtJ gz«, f£oš, bk¤ij,ntZofŸ bfhL¤jhš th§fhÔ®fŸ, rh¥ghL ngh£lhš rh¥ãlhÔ®fŸ,v§fŸ bg©fŸ m¿Éšyhjt®fŸ Mjyhš mt®fŸ T¥ã£lhšnghfhÔ®fŸ v‹W brhšy Koíkh” v‹W nf£»‹nwh«. m¥go¢brhšYtjhdhY« mJ xUt‹ k‰bwhUtid¥ gh®¤J “X! mŒahnt!v§fŸ å£L¥ bg© r‰W xU khâÇ elto¡if cŸs bg© Mjyhšj§fŸ å£L¥ iga‹ v§fŸ å⥠g¡f« el¡fÉlhkš ml¡»ití§fŸ” v‹W brhšYtJ nghšjh‹ ïU¡F«.

ï‹D« mnef gh®¥gd®fŸ e«ik ïnj nfŸÉfŸ jh‹nf£»‹wh®fŸ. gy bkh£il¡ foj§fS« vGJ»‹wh®fŸ. mjhtJ!“XŒ Fo muR uhkrhÄahnu! Ú® V§fhQ« gh®¥gd®fis åzhŒâ£L»‹Ö®? c§fŸ #d§fŸ ò¤â ïšyhkš K£lhŸ jdkhŒ v§fŸåL njotªJ T¥ã£L¡ bfh©LnghŒ v§fŸ fhÈš ÉGªJ, gz«fhR ntZo bfhL¤J nrhW« ngh£lhš mj‰F eh§fŸ v‹dbrŒnth«? Ú®jhdhf£L« ahuhtJ R«kh xU fhR bfhL¤jhš nt©lh«v‹W brhšÈ ÉLåuh? m¥go ïU¡F«nghJ v§fŸ fhÈY« ÉGªJfhR« bfhL¤jhš nt©lh« v‹whš mJ v§fŸ K£lhŸjdkhfhjh”v‹W vGâ ïU¡»wh®fŸ. âUth§T® ngh‹w murh§f¤ij it¤J¡bfh©L ïj‰F v‹d gâš brhštJ v‹gJ ek¡F òydhfÉšiy. ekJeh£L ViHfŸ TÈfŸ Kjš brštth‹fŸ, f‰wt®fŸ, bgU« mâfhÇfŸ, mur®fŸ M»a všnyhUnk bgÇJ« ï¥go¥g£l _l®fshÆU¥gnjhL “njÓa åu®fŸ” “óuz Rna¢ir¡fhu®fŸ” M»a “bghJey¤ bjh©l®fŸ” v‹gt®fS« mt®fS¡F cjÉahŒ ïUªjhš ïªjeh£L¡F v¥gojh‹, v‹Wjh‹ ÉLjiyí« RakÇahij í« c©lh¡fKoí« v‹gJ ek¡F És§fÉšiy. kÅj®fŸ gz« r«ghâ¡F«nghJ v›tsî jªâukhŒ, v›tsî ò¤ârhȤjdkhŒ, v›tsîrhk®¤âakhŒ, v›tsî f‹bdŠrkhŒ v›tsî òu£L ã¤jyh£l«,mnah¡»a¤jd« M»aitfŸ brŒJ x‹W¡F ïu©L Éiy,x‹W¡F ïu©L TÈ, x‹W¡F ïu©L r«gs«, x‹W¡F ïu©L t£oM»a KiwÆš eh£L k¡fis¡ fr¡»¥ ãʪJ r«ghâ¤J mªj¥bghUis á¿jhtJ ftiy ïšyhkY« m¿ÉšyhkY« MuhŒªJgh®¡fhkY« á¡fdÄšyhkY« f©iz _o¡ bfh©L Fofhu‹ jdJmâf nghijÆdhš ifÆÈUªJ« koÆÈUªJ« ÑnH ÉG« gz§fis ftÅ¡fhkš mªj nghijia mDgÉ¥gJ nghš ïªj khâÇrhÄ v‹W« rl§F v‹W« ghHh¡FtjhÆUªjhš v¥go xU eh£o‹gz« xU eh£o‹ ViHfË‹ e«ik¡F cgnahf¥gL« v‹gJ ek¡FÉs§fnt ïšiy. ïªj eh£L¡F bjhÊyhËfŸ K‹ tunt©Lkhdhš

v‹gij ï‹iwaâd« âUth§Tiu¥ gh®¤j vªj njáathâahtJ,kj¤ij¡ fh¥g‰w jt« »l¡F« ÄjthâahtJ, rl§if¡ fh¥gh‰wcÆiuÉL« MÞâfthâahtJ M£nrã¡f K‹tu¡ TLkh v‹Wnf£»‹nwh«. ïªj ïUgjhtJ ü‰wh©oš cyfnk ÉŠPhd rhÞâuM£áÆš ïU¡F«nghJ ekJ, eh£il ï«khâÇ flîŸfS«, Rauh{amur®fS« ghHh¡Ftij¥ g‰¿í« ïÊî gL¤Jtij¥ g‰¿í«,xUtU¡fhtJ tÆWg‰¿ vÇaÉšiyahdhš, beŠr« FKuÉšiyahdhš, ïªeh£L¡F¤ njáa cz®¢ánah njáa¢ RakÇahijnahfLfsthtJ ïU¡»‹wjh v‹W nf£»‹nwh«. njáa«, njáa« v‹Wflªj mŒ«gJ tUlfhykhŒ mo¥g£l ehŒfŸ j§fŸ å£L thr‰goÆš ËW bfh©L Fiu¥gJ nghš, eh« všnyhU« jh‹ Fiu¤JtU»‹nwh«. rªJ bghªJfËš všyh« njÓa cz®¢áia C£lnt©L« v‹W thd¤J¡F« óÄ¡Fkhf JŸË¤ JŸË Fâ¤J ekJnjÓaåu¤ij¡ fh£L»‹nwh«. óuzRna¢ir nt©Lbk‹»‹nwh«.v¥go ïUªJ« ïªJ rhÄfË‹ bfhŸisfisí«, ïªJ mur®fË‹K£lhŸ jd§fisí«, ïªJ kj¤â‹ mnah¡»a¤jd§fisí«, xUkÆ®¡fhš Tl mir¡f e«khš KoaÉšiyna v‹whš, ï¥go¥g£le«khš ïÅ v¥go 20 ikš Õu§»iaí«, k¡F 500 ikš ntf«nghF« Mfha¡f¥gš btoF©ilí«, Éõ¥òif¤ J¥gh¡»iaí«á¿jhtJ mir¡f Koí« v‹Wjh‹ nf£»‹nwh«.

ãÇ£oZ ïªâa murh§f¤J uhQt¢ bryit¥ g‰¿ãukhjkhŒ¥ ngR»‹nwh«: bryî r‰W mâfbk‹gij eh« x¥ò¡bfhŸS»‹nwh«. MdhY« mªj uhQt gy¤â‹ xU ghf¤jhšjh‹ï‹W eh« ‘vkJ brh¤J’, ‘vkJ bgŠrhâ’, ‘vkJ mã¥ãuha«’ v‹WbrhšÈ¡ bfhŸs trâíilat®fshŒ ïU¡»‹nwh« v‹gijí«x¥ò¡bfhŸs nt©o ïU¡»‹wJ. m‹¿í«, mJ ïšyhÉ£lhšï‹iwa âd«, ekJ #Û‹fS« ghisa§fS« k‰W« mJngh‹wgh¢rh rh¡nfh¡fS« kDj®ÄfS« e«ik v‹d brŒâU¥gh®fŸv‹gJ ek¡F¤ bjÇí«. vdnt ï¥gona Æ‹¿aikahj bryit¡ TlmonahL f©o¤J uhQtnk nt©oaâšiy v‹»‹w ekJ njáa«,ïªj rhÄfŸ bfhŸisiaí« kj¤â‹ bfhŸisiaí«, ïªâamur®fŸ K£lhŸjd¡ bfhŸisiaí« á¿JTl f©o¡f K‹ tUtâšiyna. m‹¿í« ït‰iw¥ g‰¿¥ ngRtJ njáakšy v‹gjhfekJ óuz Rna¢irthâfshš ntj¡f£lisí«, btË¥gL¤j¥g£lhŒÉ£lJ. Éf; ï«khâÇ K£lhŸ murh§f¤ijí«, m¡»uk¤ijí«mnah¡»a njáa¤ijí« ïÅí« it¤J¡ bfh©L btW«gh®¥gd®fis kh¤âu« F‰w« brhštâš VjhtJ bghUŸ ïU¡fKoíkh v‹W« nf£f nt©o ïU¥gj‰F tUªJ»‹nwh«. ï‹iwaâd« âUth§T® gh®¥gd®fS¡F eh« v‹d ò¤âkâ TWtJ v‹gJ

Page 153: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9305Fo muR - 1929 (((((2))))) 304

NœªJ bfhŸS»‹wd. Mjyhš ït‰¿‰fhf mt® njhõ¥gÇfhuãuha¢á¤j« brŒant©o ïU¡»wJ. ïj‹ ÃĤj« mt® Þehd«brŒtj‰F K‹ghfnt e«ik gh®¤J, e«Äl« ngá ek¡F Ô®¤j«bfhL¤J, gz« bg‰W, mªj¥ gz¤ij¡ bfh©nl nkšf©lãuha¢á¤j§fS« brŒJÉ£L ãwF ói# brŒJ rh¥ãL »‹wh®.jÉuî« ïªj¥ gz§fshš rikaš brŒJ MÆu¡fz¡fhd btW«gh®¥gd®fS¡nf rh¥ghL nghL»‹wh®. vŠáaij CU¡F mD¥ò»‹wh®. ïªj¥go ïÅí« F£o M¢rhÇfŸ kl« v¤jidnah? Mfntï¥go¥g£l r§fuh¢rhÇfŸ bfhŸis v¤jid nfho v‹gij thrf®fŸjh‹ fz¡F¥ngh£L¥ gh®¤J¡bfhŸsnt©L«. k‰wgo éa®fŸ,g£l®fŸ, RthÄfŸ, FyFU¡fŸ v‹»‹w ášyiu¥ gh®¥gd¡FU¡fŸbfhŸisfŸ xU òwÄU¡f, ïÅ gh®¥gdušyhj g©lhu r‹dâfŸv‹w klhâgâfŸ bfhŸis¡F« fz¡F tH¡»šiy. rhjhuzkhŒjŠir ášyhÉš kh¤âu« cŸs ïu©L _‹W g©lhu r‹dâfË‹tU«go M©L x‹W¡F 24 y£r %ghŒfS¡F FiwahJ v‹Wbrhšyyh«. ïJ nghš k‰W« e« eh£oš v¤jidnah klhâgâfS«g©lhu r‹dâfS« MÆu¡fz¡fhd ng®fŸ ekJ f©fS¡Fbj‹glhkš ïU¡»‹wh®fŸ. ït®fŸ brh¤J« tU«goí« v›tsîMF«? mJ v‹d M»‹wJ? ahU¡F gy‹ bfhL¡»‹wJ?ïitfshš eh£o‰F v‹d gy‹? v‹W ahuhtJ vªj njáathâfshtJ, kjthâfshtJ, MÞâfthâfshtJ ftÅ¡»‹wh® fsh v‹Wnf£»‹nwh«. vdnt, ekJ eh£o‹ njáaK« kjthjK« MÞâfK«v›tsî òu£o‹ ngÇY« mnah¡»a¤jd¤â‹ ngÇY« f£l¥g£oU¡»‹wd v‹gij ï¥nghœjhÆD« k¡fŸ czu Koªjjh v‹Wnf£»‹nwh«.

FoFoFoFoFo muRmuRmuRmuRmuR - - - - - jiya§f« jiya§f« jiya§f« jiya§f« jiya§f« - - - - - 01.12.1929 01.12.1929 01.12.1929 01.12.1929 01.12.1929

ViHfË‹ fZl« Ú§f nt©Lkhdhš eh£o‹ jǤâu« bjhiyant©Lkhdhš - KjÈš ïªj eh£L gz¡fhu®fS« bgU« gz«r«ghâ¡»‹w KjyhËfS« mâfhÇfS« mur®fS« nah¡»a®fshfnt©L«. m¿thËfshf nt©L« ïšyhjtiu ït®fŸ monahLKjÈš mÊ¡f¥glnt©L«. mªj¥go ït®fŸ nah¡»a®fshfnthmÊ¡f¥glnth, nt©Lkhdhš KjÈš ïªj khâÇahd flîŸfS«,kjK« xʪjhf nt©L«, m¥go¡»šyhkš vªj¥ nguhyhtJ vªjkhâÇÆyhtJ ï¥go flîŸfisí« kj§fisí« it¤J¡bfh©oU¡»‹wtiuÆš v‹d njÓa« ngádhY« xU¡fhY« ekJehL ehlhfhJ v‹Wjh‹ brhšYnth«. mjhtJ fhLnghš tY¤Jïis¤jij MjhukhŒ¡ bfhŸS« ïlkhFbk‹Wjh‹ brhšYnth«. Éf, ïÅ ïªâa klhâgâfŸ v‹W brhšÈ¡ bfh©L ïªâabršt§fis bfhŸis ao¤J ghHh¡F»‹wt®fŸ v¤jid ng®fŸv‹gij r‰W nahá¤J¥ gh®¡f nt©L»‹nwh«. r§fuh¢rhÇfŸ v‹WxU VG v£L gh®¥gd®fŸ ïªâahɉFŸ âdK« »uhk« »uhkkhŒg£lz« g£lzkhŒ¢ R‰¿R‰¿ mo¡F« gf‰bfhŸis¡F VjhtJmsî f©Lão¡f¡ Toajhf ïU¡»‹wjh? x›bthU r§fuh¢rhÇfS« mu©kid nghš klK«, ahid, Fâiu, gšy¡F, gilfŸ, eiffŸ, T£l§fSlD« js§fSlD« R‰W¥ ãuhaz§fŸ el¥gij¥gh®¤jhš kd« gij¡»‹wJ. ïu¤j§ bfhâ¡»‹wJ. ït®fS¡Fx›bthU C®fËY« cŸs gz¡fhu®fŸ gâdhÆu«, IahÆu«,MÆu«, IªüW, ïUü‰iw« gJ %ghŒfŸ v‹»‹w fz¡F¥gofh¡iffS« 108-1008 %ghŒfŸ v‹»‹w fz¡F¥go ghjóirfS«,âd« xU ntis ã¢ir¡F v‹W 427-436 %ghŒfS« bfhL¡f¥g£LtU»‹wJ. m¤njhL mt®fŸ fhÈY« ÉGªJ fhš fGÉd ghj Ô®¤j«mUªj¥gL»‹wJ. ï¥goahf MÆu¡ fz¡fhd tUõ§fshfehbsšyh« elªJ tU»‹wJ. Mdhš ï¥go¥g£l r§fuh¢áahÇfis¥g‰¿ gz« bfhL¡»‹wt®fËš vªj _l®fshtJ áªâ¤J¥ gh®¤Jgz« bfhL¡»‹wh®fsh! v‹W gh®¤jhš mJ xU á¿J« bj‹gLtâšiyna. r§fuh¢rhÇ v‹whš v‹d? mt® ah®? ahU¡F FU? vj‰fhfFU? mtuhš ahU¡F v‹d ãunah#d«? vj‰fhf gz« bfhL¡fnt©L«? mªj¥ gz« v‹d M»‹wJ? v‹gJ ngh‹w Éõa§fËšVjhtJ x‹iw¥ g‰¿ ftŤJ¥ gh®¤J ahuhtJ gz« bfhL¡»‹wh®fsh? xU á¿J« ïšynt ïšiyna. mªnjh! mªnjh! btFgz«åzhŒ¥ ngh»‹wnj. ïjdhš ekJ khdK«, kÅj¤ j‹ikí«åzhŒ¥ ngh»‹wnj. cjhuzkhf vªj r§fuh¢rhÇí« Þehd«brŒtj‰F K‹jh‹ e«ik¥ gh®¥gh®. VbdÅš e«ik gh®¤jhšN¤âuid¥ gh®¤j njhõK«, ekJ ÃHš g£lhš r©lhs ÃHšÞgÇrK«, e«Kl‹ ngádhš Ú¢r ghiõ c¢rǤj ghjfK«, mtiu

Page 154: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9307Fo muR - 1929 (((((2))))) 306

v©z« njh‹¿‰W. vÅD« »il¤j rªj®¥g¤ij eGt Élhkšv¥goahtJ cgnah»¤J¡ bfhŸs¥ gh®¥ngh« v‹»‹w MirílD«cWâílDnk v¥goahtJ cŸns EiHªJ bfhŸsyh« v‹W tªJÉ£nl‹.

e©g®fns! m¡»uhrdut®fns! eh‹ fh§»uir É£L Éy»É£ljhf¤ njh‹¿dhY« eh‹ c©ikÆnyna ÉyfÉšiy v‹Wjh‹ Ãid¤âU¥gjhf¢ brh‹dh®. fh§»uir eh‹ ÉlÉšiy v‹gJc©ikna. Mdhš fh§»uR v‹idÉ£LÉ£lJ v‹gij eh‹kiw¡f KayÉšiy. fh§»uR v‹gJ xU T£l« v‹»‹w m®¤jkhdhš ï¥nghJ fh§»uá‹ nguhš TL« T£l« v‹id nr®¤J¡ bfhŸsKoahJ. k‰wgo fh§»uR v‹gJ njáa K‰ngh¡F, njáa ÉLjiy,njáa RakÇahij v‹whš mJ v‹id xU¡fhY« É£L¤ jŤâU¡fKoant KoahJ. eh‹ v§F br‹whY« mJ v‹id bjhl®ªnj ÔU«.vd¡F mªj ijÇaK« e«ã¡ifí« c©L.

eh‹ fh§»uir É£LÉ£ljhf¤ jiyt® Ãid¡fÉšiyahdhY« mnef®fŸ mªj¥gona Ãid¤J¡ bfh©oU¡»wh®fŸ.bghJ thœÉš xUtU¡bfhUt® v›tsî mã¥ãuha ngjKilabfhŸiffis cilat®fshÆUªjhY« m›tã¥uha ngjKilat®fË‹ c£fU¤ij ftŤJ ï›Éj mã¥ãuha« mt®fŸ bfhŸsfhuzbk‹d? ïjdhš mtU¡FŸs yhg« v‹d? vªj Raey¤â‰Fv⮥gh®¤J ï¥go brŒ»‹wh®? K‹ã‹ ïªj kÅjDila elto¡if v‹d? v‹»‹w Éõa§fis¡ ftŤJ¥ gh®¤J ãwF xUÉj mã¥ãuha« bfhŸStjhdhš c©ikahd bjh©l®fS¡FŸmã¥ãuha ngj« fhuzkhf ãÇÉidnah kdÞjhgnkh ÉnuhjnkhxU¡fhyK« V‰glnt V‰glhJ.

v›tsî mã¥ãuha ngjÄUªjhY« ïUt®fS« x‹Wg£nlÔUth®fŸ.

ïªj¥go x‹Wgl Koahkš bghJ¤ bjh©l®fŸ v‹gt®fS¡FŸ VjhtJ brhªj kdÞjhgÄU¡Fkhdhš mJ f©o¥ghŒmã¥ãuha ngj¤jhš V‰g£ljšybt‹W« njr¤bjh©L v‹D«ngh®itia¥ ngh£L¡ bfh©L Raey¤bjh©L brŒ»‹wh®fŸ v‹WfUâ mªeg®fŸ ÛJ V‰g£oU¡F« rªnjfK« mšyJ Ô®khdKnkmšyhkš nt¿šiy v‹Wjh‹ brhšy nt©L«. vâÇÆ‹ ešyv©z¤âš rªnjfÄšyhÉ£lhš btW« mã¥ãuha ngj¤â‰fhfahU« ãÇakh£lh®fŸ. brhªj kdÞjhgK« bfhŸskh£lh®fŸ v‹gJcWâ.

Mjyhš, eh« RaeyÄšyhjt®fshÆUªjhš ekJ mã¥ãuha§

âUtšÈ¡nfÂÆš aÔªâujhÞ thrfrhiy âw¥ò ÉHh

jiytut®fns! m‹òŸs e©g® mt®fns! ï‹W âw¥ò ÉHhbfh©lhL«go ïªj gy ghiõ brhšÈ¡ bfhL¡F« KjÈa fhÇa§fŸbrŒí« thrf rhiyia eh‹ âwªJ it¡fnt©L« v‹W vdJ giHae©g®fŸ gy® nf£L¡ bfh©lij eh‹ xU bgUikahŒ¡ fUâ m¤bjh©lh‰wnt ï§F tªJŸns‹. vÅD« ï¤âw¥ò¡ bfh©lh£l¤ij eh‹ el¤Jtâ‹ _y« vd¡F¡ »il¤j bgUikiaÉl eh‹ï§F tªJ vdJ giHa e©g®fis rªâ¤J mstsht rªj®¥g«»il¤jnj vd¡F ÄFâí« bgUk»œ¢áia¡ bfhL¡f¤j¡fjhF«. ïªjÉHhɉF ï‹dh® tªJ brh‰bghÊth‰Wth®fŸ v‹W brh‹dîl‹,ah‹ v›Éj nahridí« brŒahkš clnd tUtjhf x¥ò¡bfh©nl‹. ïªj¥go xU rªj®¥g« »il¡f nt©Lnk v‹»‹wMir vd¡F btF ehshfnt ïUªJ tªjJ. v‹Dila Mirí«m¡»uhrd® Mirí« ï›ÉHhî¡F K¡»aÞj®fshd âUths®fŸuhk¢rªâu r®kh, kJiu R¥ãukÂa mŒa® M»at®fŸ Mirí«x‹Wg£L bt‰¿ bg‰¿U¥gij¥ gh®¡F« nghJ áU§fhu ur¤âš cŸsxU ïl« vd¡F Phgf¤â‰F tU»‹wJ. mjhtJ xU eha»í«ehafD« j§fsJ x¤j fhjÈ‹ bgU¡»dhš V‰g£l Clš ãÇit¢r»¡fkh£lhkš xUtiu xUt® rkhjhd« brŒJ bfhŸs xUtU¡bfhUt® Kªj bt£f¤âdhš jilg£oUªjt®fis rªâu cja« tªJï‹dh®jh‹ KjÈš rkhjhd¤J¡F tªjh®fŸ v‹gij ïUt®fS«m¿a Koahjgo T£oit¡F« ïl« x‹W c©L. mJnghynt njr¤bjh©L ntf¢ brU¡fhš V‰g£l ClÈdhš ãǪJ ïUªjt®fisï¥nghJ eh£oš njh‹¿ ïU¡F« c©ik ÉLjiy mth cz®¢áv‹D« rªâu cjakhdJ e«Äš ah® KjÈš rkhjhd¤â‰F Ka‰á¤jh®fŸ v‹W brhšy Koahj khâÇÆš ï‹W ï§F To ïU¡»‹nwh«.

ïªj rªj®¥g¤ij eh‹ vdJ bjh©L¡F mDTykhf mijV‰gL¤â¡ bfhŸs nt©L« v‹»w Mirahš ï›ÉHhÉš VjhtJmã¥ãuha¤â‰F ïl« V‰g£L xG§fhf eilbgw Koahkš nghtj‹_y« mã¥ãuha ngj¤â‰F mâf ïl« V‰g£L ÉLnkh v‹»‹w

Page 155: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9309Fo muR - 1929 (((((2))))) 308

É£L “ehY ntj« MW rhÞâu«, gâbd©òuhz«, mWg¤â ehYfiy¡ahd«, ahid V‰w«, Fâiu V‰w«, ɚɤij, f¤â Éisah£Lk‰W« TLÉ£L¡ TLghŒjš” v‹gdth»a ɤijfŸ všyh«f‰ã¡f¥g£l ãwF Ô®¤j ah¤âiu¡F mD¥ã âU«ãtªj ãwFjh‹m«k¡fËl« bghW¥ig x¥ã¤JÉLtJ tH¡f« v‹W brhšy¥gLtij eh« gh®¡»nwh«. Mdhš Ô®¤j ah¤âiu v‹gJ òuhz§fËšbrhšy¥gL« Fs§fŸ eâfŸ M»a FHªij F£o, _£il Ko¢RfSl‹ nghŒ mG¡F¥ ão¤j j©ÙÇš vUikkhL« jtisí«KGFtJ nghš btW« KG¡F¥ ngh£L nehíl‹ å£L¡F¤ âU«ãtUtjšy. k‰bw‹dbt‹whš cyfbkšyh« R‰¿ M§fh§F eilbgW« Éõa§fisí« cŸs ïa‰if Fz§fisí« m¿ªJ tªJjdJ thœit mªj¥go el¤JtJjh‹. mjdhšjh‹ ï¡fU¤ijna“cyf¤njhL x£l xGfš, gyf‰W« fšyh® m¿Éyhjh®” v‹WâUtŸSt® brhšÈí« ïU¡»‹wh®. Mdhš ïJî« m¡fhy§fËšahnuh xU áyU¡F¤jh‹ rh¤âakhf ïUªjjhf gh®¡»‹nwh«. Mdhšï¥bghGnjh nkšf©l cyf mDgt« v‹gj‰F thrf rhiyfŸk‰bwšyh trâfisÉl nk‹ikahdjhf ïU¡»‹wd. ahtU¡F«rh¤âakhdjhfî« cyf¤âš cŸs brŒâfisbašyh« g¤âÇiffŸbfh©L tªJ bfh£L»‹wd. gykÅj®fSl‹ jhuhskhŒ gH» mtut®fŸ Rght« m¿ayh«. Mjyhš thrf rhiy ÃUîjš Äfî« e‹ikahd bghJ j®k« v‹W brhšYnt‹. jÉu, ï§F gy ghiõfŸf‰ã¡f¥gL« v‹W« brhšy¥g£lJ. gy ghiõfŸ f‰gJ e‹ikjh‹.Mdhš mJ x›bthUtUilaî« tƉW¥ ãiH¥ò¡fhff‰ã¡f¥gLtbj‹whš m›tsî Rygkhd fhÇabk‹W ek¡F¤njh‹wÉšiy. Vbd‹whš xU ghiõna f‰fhj kÅj®fŸ ü‰W¡Fbjh©ûW ng®fŸ ïU¡F«nghJ mj‰FŸ eh« gy ghiõfŸ f‰W¡bfhL¥gJ v‹gJ Ryg rh¤âakhdjšy. Mdhš bghJey¤ bjh©LbrŒgt®fS¡F ga‹gL« khâÇahf gšntW ghiõ ngR« njr¤Jr§fâfis m¿ªJ mij jh§fŸ bghJ ey¤â‰F cgnah»¤J¡bfhŸtj‰fhf v‹whš m¥go¥g£lt®fS¡F¢ brhšÈ¡ bfhL¡fKa‰á¥gJ ešy fhÇakhF«. mªj KiwÆš eh‹ ïij¥ghuh£L»‹nw‹.

njÓa«njÓa«njÓa«njÓa«njÓa«

jÉu, njáa¥ nghuh£l¤â‰F gy ghiõfŸ f‰gJ m¤âahtáa« v‹W jiyt® T¿dh®. ïªj ïl¤âš njáa« v‹gij¥ g‰¿áy th®¤ijfŸ TWtJ bghU¤jk‰wjhfhJ v‹W v©Q»‹nw‹.VbdÅš ï¥nghija bghJ¤ bjh©oš mnef bjh©l®fË‹kdntWgh£o‰F« j¥gã¥ãuha¤â‰F« ïªj th®¤ijna K¡»a

fis¡ bfh£o fyªJ xUtU¡bfhUt® j§fŸ j§fŸ bfhŸif¡F¢r‰WÉ£L¡ bfhL¤njh mšyJ ÉnuhjÄšyhjitfis V‰W¡bfh©nlh mªj msî¡F ïUtU« fyªJ V‹ ntiy brŒa¡TlhJ?Mjyhš x¤J tU»‹w bfhŸiffËš fyªJntiy brŒa xUtU¡bfhUt® KªJtJ nkyhd FzkhF«. m›Éj Fz¤â‰F ï‹iwar«gt« xU m¿F¿ahf ïU¡Fbk‹W Ãid¡»‹nw‹.

e©g®fns! aÔªâujhÞ bgauhš ï‹iwa thrf rhiy âw¡f¥gLtij eh‹ ghuh£L»‹nw‹. Mdhš, ïj‹ _y« eh« mtU¡FbgUikí« kÇahijí« brŒ»‹nwh« v‹W fUâdhš ï¥ghuh£o‰Fm®¤jnk ïšiy; mšyJ ï›thrf rhiyÆš mtuJ gl¤ij it¤Jmj‰F nj§fhŒ gH« cil¤J f‰óu« bfhS¤â it¤J F«ãLtbj‹whš mJ Äfî« _l¤jd« v‹W jh‹ brhšYnt‹. Mdhšk‰bw‹d brŒtJ m¿îilikahdJ v‹W nf£Õ®fshdhš mt®É£L¥nghd ntiyia¢ brŒtJ« mtuJ âahf¤ijí« bfhŸiffisí« ã‹g‰w mo¡fo Phgf¥gL¤j mtuJ bgaiu cgnah»¥gJ«jh‹. â£l¤âš mã¥ãuhangjÄU¡fyh«. thrf rhiyfŸï¥nghJ v§F« mâfkhf V‰g£L¡ bfh©L tUtjhdJ . ekJ eh£o‹m¿î ts®¢á¡F m¿F¿ v‹nw fUJ»‹nw‹. bfhŠr fhy¤â‰FK‹ghf ekJ eh£oš thrf rhiyfŸ mâf« ïšiy. fhuz« v‹dbt‹whš m¥nghJ k¡fS¡F vG¤J thrid »ilahJ. Mdhšï¥nghJ mâf« k¡fŸ go¤âU¥gjhš ï‹D« mâfkhf go¤J¡bfh©L tUtjhš ehS¡F ehŸ thrf rhiyfŸ mâfÇ¡»‹wd.

ï«khâÇ thrf rhiyfŸ v§F« V‰ghL brŒtJ Äfî« nkyhdnjr¤bjh©lhF«. ïjdhš k¡fS¡F cyf mDgt« V‰gL«.

VbdÅš, cyf mDgt« jh‹ c©ikahd fšÉahF«. mJntm¿É‹ âwînfhyhF«. g©oj gߣirÆš njWtJ« kfhknfhcgh¤âahauh»ÉLtJ« murh§f¤âš lh¡l® mjhtJ g©oj¥ g£l«bgWtJ« uh#h¡fËl¤âš ɤth‹fshÆU¥gJ« c©ikahd fšÉM»ÉlhJ. VbdÅš brU¥ò¤ ij¤jš, Btu« brŒjš, ryitbrŒjš, á¤âu« vGJjš, Éahâ¡F kUªJ f©Lão¤jš, fÉghLjš,fij vGJjš, xU gh£L¡F üW m®¤j« brhšYjš, xU Rnyhf¤â‰FïU}W j¤Jth®¤j« brŒjš, bgU« bgU« fz¡F¥ nghLjš,cyf¤ij všyh« xU Fil¡Ñœ MSjš KjÈait všyh«É¤ijfshFnk jÉu nt¿šiy. mjhtJ x›bthU bjhÊÈšx›bthUt® bf£o¡fhu®fŸ v‹W jh‹ brhšyyh«. vdnt K‹brhšy¥g£l cyf mDgt¤â‰F K¡»a fšÉahf K‹ fhy¤âš Ô®¤jah¤âiuia trâahf ïUªjJ.

xU mur‹ mšyJ xU ãuò j‹ kfD¡F cgh¤âaha®fËl«

Page 156: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9311Fo muR - 1929 (((((2))))) 310

tij¡ flikna xÊa, m¥gh£o‹ gyid ntW xUt® mDgÉ¡f¡ToajhŒ ïU¥gjhš m§F« v›Éj bghWikí« rkhjhdK« á¿J«ga‹gLtâšiy. Mjyhš, ïij v›Éj muáayhŒ Ãid¡f Koí«?vªjÉj e«ã¡if ÛJ ï«khâÇahf k¡fŸ ïUtU¡F« T£L¥bghW¥ò V‰gL¤j Koí« v‹gij r‰W nahá¤J¥ ghU§fŸ.

k‰w ehLfËY« ï›Éj jŤjÅ y£áa« ïU¡f¡TL« v‹WÚ§fŸ brhšy tuyh«.

Mdhš m§bfšyh« Vnjh xU bjhÊš Kiwia MjhukhŒ¡bfh©L y£áa« ãÇ¡f¥gL»‹wnj jÉu #hâianah tF¥ignahãwÉianah bfh©L ãÇ¡f¥gLtâšiy. Mjyhš eh« KjÈšïªeh£L k¡fS¡F T£L¥ bghW¥ig V‰gL¤j nt©L«. mJjh‹njÓa« v‹gJ. ï›ÉU tF¥ghiuí« rkÃiy¡F¡ bfh©Ltunt©oaJjh‹. ïJ Äf¡ fZlkhdJ v‹W ï¥bghGJ njh‹¿dhY«k‰w ntiyfis f£o it¤JÉ£L njr¤ bjh©l®fŸ âahf¤â‰FjahuhÆUªjhš btFÓ¡»u¤âš rÇ¥g£L¥ nghF«. mªj rka« jhdhfnt m‹Åa M£á¡F¡ fZl« V‰g£L ÉL«. Mjyhš m¥ng®¥g£l njáa¤â‰F¥ gy ghiõ f‰W it¥gJ mtáa« jh‹ v‹WfUJ»nw‹.

üš ü‰wšüš ü‰wšüš ü‰wšüš ü‰wšüš ü‰wš

üš ü‰wš bjhÊY« ï§F f‰W¡ bfhL¡f¥gL« v‹W brhšy¥g£lJ. ïJ k¡fS¡F mtáakhdnj. VbdÅš, mJ xU eh£L¡Fï‹¿aikahj bjhÊyhF«. bjhÊÈšyhkš fZl¥g£L jǤâu¤âš_œ» ïU¡F« k¡fS¡F étd¤â‰F kh®¡f¤ij¡ bfhL¡F«.

Mdhš mJ v‹iw¡F« všnyhU« ifuh£od¤jhš ü‰W¡bfh©oU¥gj‰F v‹W brhšYtjhdhš mJ x¥ò¡ bfhŸs¡Toajšy. VbdÅš ïijÉl jǤâu¤ij¥ ngh¡f ntW Éj fUÉfS« bjhÊšfS« Þjhd§fS« f©L ão¡f¥g£l fhy¤J« ifuh£od« R‰¿¤jh‹ Mf nt©L« v‹W brh‹dhš ïij ah® x¥ò¡bfhŸSth®fŸ? kÅjDila v©z« ÉÇtilªJ K‹nd¿¡bfh©Lnghtnj ïa‰ifahŒ ïU¥gjhš K‰ngh¡F¡F mtáakhdkh®¡f§fis if¥g‰wî« f©L ão¡fî« Kaynt©L«.

njfh¥ãahr«njfh¥ãahr«njfh¥ãahr«njfh¥ãahr«njfh¥ãahr«

njfh¥ãahrK« ïªj thrf rhiyÆš f‰W¡ bfhL¡f¥gL« v‹Wbrhšy¥g£lJ. ïJî« ešy fhÇa« jh‹. Mdhš njfh¥ãahr¤â‹y£áa¤ij ï§F bjËîgL¤â¡ bfhŸs nt©L«. VbdÅš njfh¥

fhuzkhÆU¡»‹wJ. KjÈš njÓa« v‹whš v‹d v‹gijx›bthUtU« e‹Fzunt©L«. ïij¥ g‰¿ cŸs mã¥ãuhangj§fËš ï‹dJ rÇ ï‹dJ j¥ò v‹W eh‹ Koî f£ltuÉšiy.Mdhš v‹ mã¥ãuha¤ij¢ brhšY»‹w KiwÆš brhšY»‹nw‹.ï¥nghJ ÄFâí« C¡fKŸs bjh©l®fŸ gyÇ‹ kdâš muáašr«gªjkhd ng¢R¡fŸ jh‹ njáa ntiyahf fUj¥ gL»‹wJ. njÓa«ntW, ï¥nghija muáaš ntW v‹gij eh« e‹whf Phgf¤âšit¤J¡ bfhŸs nt©L«. ïªâahit xU njrkh¡f nt©oaJntï¥nghija njrg¡j®fË‹ Kjš ntiyahF«. ï¥nghJ ïªâah gynjrkhŒ ïU¡»‹wJ. mjhtJ gy ghiõ, gy kj«, gy M¢rhu«, gy#hâ tF¥ò«, gy Éj ɤâahrK«, gy tF¥òfS¡F gyÉjkhdjŤjÅ y£áa« M»aitfshf¥ ãǪJ, m‹Åa®fns, mjhtJïªâahÉ‹ y£áa¤ij¡ fUjhjt®fŸ v‹D«goahd m‹Åa®fnsMStj‰F mDTykhd KiwÆš ïUªJ tU»‹wJ. Mjyhš Kjyhtjhf eh« ekJ eh£il nkšf©l ãÇÉidfisí« É¤âahr§fisí« jŤjÅ ïy£áa§fisí« ngh¡» x‹WgL¤â m‹ÅaM£á¡F fZlkhd khâÇÆš bfh©L tªJ É£LÉl nt©L«.ãÇÉidfis¥ ngh¡f r‰W fZlkhÆUªjhY« jŤjÅ ïy£áa§fis kh‰¿ xU y£áa¤â‰F x‹Wg£LiH¡F«go xUtU¡bfhUt®e«ã¡ifiaí« T£L¥ bghW¥igí« V‰gL¤â¤ Ôunt©oanjK¡»akhd ntiyahF«. K¡»akhf eh« ïªeh£L k¡fŸ v‹gt®fS¡FŸshf v›tsî ɤâahr¤ijí« ca®î jhœití« e«ã¡ifÆ‹ikiaí«, x‰WikÆ‹ikiaí« gh®¡»‹nwh«. ïâš VjhtJmâf¥gL¤ânah T£onah Fiw¤njh brhštjhf Ú§fŸ Ãid¡»‹Ö®fsh? ɤâahrK« ca®î jhœî« guÞgu e«ã¡if¡F« T£L¥bghW¥ò¡F« v›tsî ïilôwhŒ ïU¡»‹wJ v‹gij r‰Wáªâ¤J¥ ghU§fŸ.

nk‰f©l FzKŸs ït®fŸ mjhtJ r_f thœÉš ca®ªjt®fŸ v‹W brhšy¥gLgt®fS« jhœªjt®fŸ v‹W brhšy¥gLgt®fS« x‹WgLtbj‹whš xUtU¡F¥ bgÇa eZlK« k‰wt®fS¡F¥ bgÇa yhgKkhÆU¥gjhš Ryg¤âš uhÍ brŒaKoahkšïU¡»wJ. VbdÅš tF¥ò ca®î v‹gJ ahbjhU bghUS«MjhuK« ïšyhkš j§fSila btW« Raey¤ijna MjhukhŒ¡bfh©oU¥gjhš mjhtJ ãw® ciH¥ãš rh¥ã£L¡ bfh©LRfkhÆU¡f mDTykhÆU¥gjhš v›Éj Úâí« j®kK« ï§Fga‹gLtâšiy.

jhœî v‹gJ« v›Éj MjhuK« bghUS« ïšyhkš it¡F«fZl¤ij mo¥gilahf¡ bfh©ljhÆU¥gjhš mjhtJ ghLgL

Page 157: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9313Fo muR - 1929 (((((2))))) 312

_ykhf gâait¥gJ e‹ikahdjhF«. e‹whŒ Phgf¤âš ïU¡F«goï¥òÞjf« ïšyhj fhy¤âš gy g©oj®fŸ ïUªjj‰F¡ fhuz« gh£LKiwnaahF«. vd¡F¡ Tl 40 tUl§fS¡F K‹ â©iz¥ gŸË¡Tl¤âš go¤j nfhyh£l¥ gh£L ï‹D« PhgfÄU¡»‹wJ.m¥gh£oš xU th®¤ij Phgf¤â‰F tªjhš K‹ cŸsijí« ã‹cŸsijí« jhdhf ïG¤J¡ bfh©L tªJ ÉL«. Mjyhš gh£Lgo¤J Phgf¤âš it¡F« Kiw Äfî« ešyjhF«.

Mfnt, ï¤âahâ fhÇa§fŸ bfh©l ïªj thrf rhiyia njrK‹nd‰w¤ij¡ fUâ ï‹W Mu«ã¤jJ Äfî« ghuh£l¤ j¡fbj‹W«ïij eh‹ ïUªJ el¤j V‰g£l r«gt« vd¡F bgU k»œ¢áiaí«bgUikiaí« bfhL¡f¡ ToaJ v‹W« bfhŸtnjhL thrf rhiyiaV‰gL¤âat®fS¡F e‹¿a¿jiy bjÇɤJ ïªj thrf rhiyia¤âwªJ it¡»nw‹.

F¿¥ò : 21.11.1929 M« ehŸ br‹id âUtšÈ¡nf ig»uh¥£ rhiyâU fLñ® JiurhÄ mŒa§fh® å£L nkš khoÆš aÔªâujhÞ ïytathrf rhiyia âwªJ it¤J brh‰bghÊî.

Fo muR - brh‰bghÊî - 01.12.1929Fo muR - brh‰bghÊî - 01.12.1929Fo muR - brh‰bghÊî - 01.12.1929Fo muR - brh‰bghÊî - 01.12.1929Fo muR - brh‰bghÊî - 01.12.1929

ãahr« v‹gJ ngh® åu®fSl‹ r©il brŒJ njr¤ij¡ if¥g‰Wtj‰F v‹whš ïJ cjthJ. Vbd‹whš ï¥nghJ ekJ eh£il MS»wt®fŸ xU Õu§» F©L _y« 20 ikš öu¤âš cŸs Ciu¤ ösh¡fKoí«goahdt®fS« xU btoF©o‹ _y« xU bgÇa g£lz¤ijrh«gyh¡f Koí«goahdt®fS«, xU J¥gh¡» òifÆ‹ _y«gâdhÆu¡fz¡fhd k¡fis¡bfh‹WÉl Koí«goahdt®fSkhŒïU¡»‹wh®fŸ. ï‹D« nkY« nkY« ïJ Éõa¤âš m‰òj§fis¡f©L ão¤J¡ bfh©oU¡»‹wh®fŸ. ï¥ng®¥g£lt®fSl‹r©ilnghl eh« btW« njf gy¤ij v›tsî V‰gL¤â¡ bfh©lhY« ïj‰F v‹d ga‹ Éisí«? ekJ njfh¥ãahr¤jhš xUahidia ö¡» _‹W g®yh§F öu« åá v¿í« go brŒJ bfh©lhY« gh¡» 19 kÆš 5 g®yh§F¡F eh« v‹dbrŒa Koí«? Mjyhší¤j åu®fSl‹ ngh® òÇtj‰F v‹W fUJtJ m®¤jk‰wjhF«.Mdhš kÅjD¡F njfh¥ãahr¤jhš rßu Rf« V‰gL«, kd cWâV‰gL«, C¡f« Ka‰á KjÈaitfŸ V‰gL« v‹»‹w y£áa¤âšmJ gÆy¥gl nt©oanjahF«. m‹¿í« nkš f©l mâra gy«bghUªâa M£áÆ‹ bfhLikia xÊ¡f k¡fS¡F RakÇahijcz®¢áia C£o v›Éj âahf¤â‰F« jahuhF« goahd cgnjr§fis¢ brŒa C® CuhŒ¢ R‰wî«, kd cWâí« j‹d«ã¡ifí«bfhŸsî« njfgy« mtáakhdnj. cjhuzkhf, ü‰W¡fz¡fhd ehŸg£oÅ »l¡fî«, b#ÆÈš fZl¥glî« ntiy brŒaî« cjî«.ekJ njr¤bjh©l®fŸ mnefU¡F _‹whtJ tF¥ãš ãuahz«brŒa rßu¤âš gyÄšiy. if¥bg£oia¡ Tl ö¡f Kotâšiy. xUntis rh¥ghL r‰W neukhŒ É£lhš ãwF mªj g¡fnk nghtâšiy.xU miu g®yh§F Tl el¡f Kotâšiy. Mdhš fhy m£ltiz¥go ntiy brŒtjhf brhšÈ¡ bfhŸS»‹wh®fŸ. 6 k¡F vGªâU¥gJ 6.30 k¡F gÞ» vL¥gJ, 7 k¡F el¥gJ, 7.30 k¡Fj©lhš vL¥gJ, 8 k¡F fh¥ã rh¥ãLtJ, 9 k¡F ãur§f« v‹Wm£ltiz ngh£L¡ bfhŸth®fŸ. ït®fSila m£ltizgÞ»ahdJ xU g®yh§F el¡f KoaÉšiyahdhš ïªj gÞ»í«j©lhY« btŸis¡fhuÅl« v‹d brŒa Koí« v‹gij nahá¤J¥ghU§fŸ. Mjyhš njfh¥ãahrkhdJ rßu fZl« gh®¡fhkš ciH¥gj‰F« kndhâl¤â‰F« v‹»‹w y£áa¤â‹ ÛJ brŒa nt©L«v‹W brhšY»‹nw‹.

ghuâ ghlšghuâ ghlšghuâ ghlšghuâ ghlšghuâ ghlš

ghuâah® gh£LfËš gy kdc‰rhf¤ijí« RakÇahij cz®¢áiaí« K‰ngh¡fhd fU¤J¡fisí« bfh©ljhF«. Mjyhš mitfis¥ go¥gJ Ä¡f e‹ikahF«. m‹¿í« xU bfhŸifia gh£L

Page 158: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9315Fo muR - 1929 (((((2))))) 314

ÉŠPhd rhÞâuK« ïaªâu r¡âfS« kÅj r_f¤â‰F Äfî«nflhdJ. nkšeh£L bfhŸif ek¡F cjthJ.

rhujh r£l« nrhjid fhykhF«. mij xʤjhf nt©L«.

áW taâš fšahz« brŒjhš jh‹ bg©fŸ M©fS¡Ftz§»¡ f£L¥g£oU¥gh®fŸ.

mjdhšjh‹ rhÞâu§fËš ghÈa Éthf« t‰òW¤j¥g£oU¡»wJ. bg©fŸ ó¥ò MdãwF mt®fŸ clnd fU¤jÇ¥gijjL¤jhš mJ áR¡ bfhiy¡F rkhdkhF«” v‹W ngá ïU¡»wh®.

Ô®khd§fŸÔ®khd§fŸÔ®khd§fŸÔ®khd§fŸÔ®khd§fŸ

1. rhujh r£l¤ij xʤJÉl nt©L«.

2. mj‰fhf r¤âah¡»uf« brŒant©L«.

3. rdhjhd j®k¤â‰fhf xU g¤âÇif el¤j nt©L«.

4. kj¤âš murh§fkhtJ muáaš Þjhgd§fshtJ ãuntá¡f¡TlhJ.

5. r£lrigÆš t®zh¢áuk j®k¤â‰F Énuhjkhfî« v›Éjr£lK« brŒa¡ TlhJ.

6. kDj®k¤ij¡ fh¥gh‰W»wjhf th¡fË¥gt®fS¡nf r£lrig¡F X£L¡ bfhL¡f nt©L«.

7. fy¥ò Éthf r£l¤ijí« r«kj taJ r£l¤ijí« f©o¥gnjhL r£l§fisí« kh‰¿Él nt©L«.

8. Éthf§fis u¤J brŒa¡ TlhJ.

v‹git ngh‹w Ô®khd§fŸ Ãiwnt‰w¥g£ld. ïªj kfheh£oš ïUªjt®fŸ âUths®fŸ vÞ.r¤âa_®¤â, nfhit á.É.bt§f£lukzŒa§fh®, o. M®. uhkrªâu mŒa®, É.É. $ÅthrŒa§fh®KjÈa “njáathâ”fshth®fŸ.

ïªj ïUgjhtJ ü‰wh©oš ïªâa njr¤âš kh¤âu« ïªâa#d¤ bjhifÆš 100-¡F 3åj« #d¤ bjhifíŸs xU áWT£l¤jhu®fŸ ï›tsî ijÇakhf Rkh® 2000 - tUl¤â‰F K‹V‰gL¤j¥g£ljhf¢ brhšy¥gL« bfhŸiffis ï‹iwa âd«òJ¥ã¤J k¡fË‹ ÛJ Rk¤â Mâ¡f« brY¤j nt©L« v‹WÃid¥gh®fnsahdhš mt®fsJ _l¤jd¤â‰F« nguhir¡F«bt£f« bf£ljd¤â‰F« vij cjhuzkhŒ¢ brhšYtJ v‹gJ ek¡FÉs§fÉšiy. nkšf©l ü‰W¡F _‹W ng® bfh©l gh®¥gd®fŸ

Raey bt¿a®fŸ kfhehL

br‹id x‰iwthil ehlf¡ bfh£lifÆš br‹w khj« 30-ªnjâa‹W rdhjd j®ÄfŸ kfhehL v‹gjhf Raey bt¿a®fŸ kfhehLx‹W T£l¥g£l Éõa¤ij ahtU« bjǪâU¡fyh«. mâš K¡»akhŒ kD j®k rhÞâu¤ij Ãiyeh£Ltijna ftiyahf¡ bfh©Lmj‰F nt©oa Ka‰áfS« brŒa¥g£L mij mDrǤj gyÔ®khd§fS« brŒa¥g£oU¡»‹wd. ïij Ãid¡F« nghJ ï‹iwaâd« eh« btŸis¡fhu®fSila murh£áÆY« mt®fSilauhQt¡ fh¥ãY« ïU¥gj‰F e«ik ehnk ghuh£o¡ bfhŸs flik¥g£lt®fŸ Mnth«. ïªj¥go eh« brhšYtij¥ g‰¿ bghW¥ò«ftiyík‰w áy® e«ÛJ M¤âu¥g£lhY« gLth®fŸ. Mdhš,c©ikÆnyna Jªjt®fŸ ahnuh áy bghW¥g‰wt®fSilaM¤âu¤J¡F¥ ga¥gLth®fnsahdhš mJ K‹D¡F¥ ã‹ Kuzhf¤jh‹ Koí«. Mifahš, mij¥ g‰¿ ek¡F¡ ftiyÆšiy. Éf;nk‰go kfheh£L¡F¤ jiyik t»¤j fšf¤jhÉYŸs xU“njáathâ” ah»a âU.áah«rªâu r¡fut®¤â v‹D« xU t§fhs¤J¥gh®¥gd® brŒâU¡F« m¡»uhrd¥ ãur§f¤ij¥ gh®¤jhš ïªâa¥gh®¥gd®fSila nah¡»aijí«, mt®fsJ kjg¡â njáa«v‹gjhd Raey bt¿í« jhuhskhŒ És§»ÉL«. Mjyhš mt‰iwKjÈš RU¡fkhf vGâ ãwF Ô®khd RU¡f¤ijí« vGâ ãwF mij¥g‰¿¡ ftÅ¥ngh«.

m¡»uhrd® cgªÃahrkhtJm¡»uhrd® cgªÃahrkhtJm¡»uhrd® cgªÃahrkhtJm¡»uhrd® cgªÃahrkhtJm¡»uhrd® cgªÃahrkhtJ

“kj« bf£L¥nghŒÉ£lJ! ekJ giHa rdhjd j®k¤ijkWgoí« Ãiy ÃW¤j nt©L«. xU c©ikahd ϪJ v‹gtD¡Fmilahs« rdhjd j®k¤ij e«òtnjahF«.

ntj¤ij e«ã mj‹go el¥gJjh‹ MÞâfD¡Fm¿F¿ahF«. ek¡F ntjnk MjhukhdJ.

ntj¤â‹ j¤JtK«, cŸbghUSnk kDj®k rhÞâukhF«.kDj®k rhÞâu« gfthdhš brhšy¥g£ljhF«.

flîŸ c©lh¡»a r£l«jh‹ kDj®k rhÞâubk‹gJ.

Page 159: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9317Fo muR - 1929 (((((2))))) 316

eh£oš ïU¥gh®fnsahdhš rhiy ku§fËš fG¤J¡F RU¡F ngh£Lbjh§fÉ£L cÆUl‹ fGFfS« fh¡iffS« bfh¤â, bfh¤ââ‹D« goahf mšyth brŒa¥g£oU¥gh®fŸ v‹gâš á¿jhtJrªnjf« bfhŸs Koíkh? v‹W nf£»‹nwh«. kDj®k rhÞâu«jh‹ntj« v‹W«, ntj« jh‹ ïªJ kj¤â‰F Mjhu« v‹W«, ï¥nghJïªJ¡fŸ v‹W brhšy¥gL« 20 nfho k¡fËš j§fis¤ jÉu gh¡»19 nfho k¡fS« kDj®k rhÞâu¥go¡F jh‹ el¡f nt©L« v‹W«ïªj go¡nf r£lK« M£áí« ïU¡f nt©Lbk‹W« nfhU »‹wxU T£l¤jh®fisÉl cy»š mnah¡»a®fS« bfhŸis¡T£l¤jh®fS« bfhiyghjf®fS« ntW ahuhtJ ïU¡f Koíkhv‹gij nahá¤jhš rdhjd kfheh£o‹ nah¡»aij ï‹dbj‹WbjËthŒ És§F«. ïªJ kj¤â‹ mnah¡»a¤jdkhd bfhŸiffŸï¥gh®¥gd®fshš ïªeh£oš mKšgL¤jhkš ïUªâU¡FkhdhšïªJ¡fËš gh®¥gd®fËš kh¤âu« 100¡F 22 1/4 ng®fŸ M§»y ghiõf‰wt®fshfî«, gh®¥gdušyhjt®fËš 100¡F 3/4 ng®fŸ kh¤âu«M§»y« f‰wt®fSkhf ïU¡f Koíkh v‹gij nahá¤J¥ gh®¡fÉU«ò»‹nwh«.

mJnghynt ïªJ kj« ïªâahÉš cŸs gh®¥gdušyhjh®fisv›tsî ïÊî¤ j‹ikÆY« <d ÞââÆY« it¤âU¡»‹wJv‹gij k‰w ïªeh£L bghJ k¡fSl‹ e«ik x¥ã£L gh®¤jhšÉs§fhkš nghfhJ. rdhjd j®k« mÊî¥g£lj‰F fhuz« ÉŠPhdm¿î« (mjhtJ, ir‹Þ m¿î«) ïaªâu r¡â bjhÊYnk fhuz«v‹W« mitfis tsu¢ brŒa¡ Tlhbj‹W«, jiyt® brhšYtbj‹whš m¡T£l¤â‹ tŠrf jd¤â‰F« bfLjš ò¤â¡F« eh« ntWvij x¥ãLtJ v‹gJ ek¡F És§fÉšiy. ÉŠPhd rhÞâuK«ïaªâu r¡â bjhÊšKiwí« cŸs mbkÇ¡fh njr¤â YŸs #d§fŸruhrÇ eg® x‹W¡F tUõ« x‹W¡F 2000 %ghŒ åj« tU«gor«ghâ¡»‹wh®fŸ. mjhtJ, eg® x‹W¡F khj« x‹W¡F 166 %ghŒåj« r«ghâ¡»‹wh®fŸ. rdhjd j®k« njh‹¿a ïªj eh£oš tUõ«x‹W¡F eg® x‹W¡F ruhrÇ 72 %ghŒ mjhtJ khj« x‹W¡F eg®x‹W¡F 6 %ghŒ åj«jh‹ r«ghâ¡»‹wh®fŸ. k‰W« ca®ªj j¤Jt§fS« gfthdhš ntj f£lisfS« kDj®k rhÞâu§fS« c©lhdïªj eh£oš 100-¡F 7 ng®fns go¤âU¡»‹wh®fŸ. Mdhš “Ú¢rehlh»a” nkš eh£oš ü‰W¡F üWngU« go¤J ekJ eh£oY« áy®go¡f nkš eh£lh®¥ gzK« Ka‰áí« kjK« ntiy brŒ»‹ wJ.m‹¿í«, m§F k¡fË‹ ruhrÇ éÉa taJ 52Mf ïU¡»‹wJ.gfth‹ j®k¤ij neÇš tªJ cgnjá¤j ïªj eh£oš ruhrÇ éÉa taJ25 Mf ïUªJ tU»‹wJ. vdnt, gfthÅ‹ rdhjd j®k« cŸsïªâa eh£o‰F« mâšyhj nkš eh£o‰F« fšÉÆY« bršt¤âY«

j§fŸ r_f¤â‰F kh¤âu« vªj Éjkhd bfhŸiffisnahrh¤âu§fisnah kj§fisnah it¤J¡ bfhŸStjhdhš ek¡Fmij¥g‰¿ á¿J« ftiy ïšiy, m¥go¡»šyhkš v§nfhehnlhofshfî«, Äny¢r®fshfî« fh£L Äuh©ofshfî« kiy¢rh®ãš tu‹ Kiw ïšyhkš, y«ghofŸ nghš âǪJ bfh©oUªj xUáW T£l¤jh®fŸ tÆW ts®¥gj‰fhf ekJ eh£o‰FŸ tªJ Fona¿ïªeh£L k¡fis Vkh‰¿ kj« v‹W«, ntj« v‹W«, rhÞâu« v‹W«,j®k« v‹W«, j§fŸ Mâ¡f¤â‰F« nrh«ng¿ tƉW¥ ãiH¥ò¡F«V‰wgo v‹d v‹dnkh V‰ghLfis brŒJ bfh©L mitfS¡bfšyh« jh§fns mâfhÇfŸ v‹W«, j§fS¡F¤jh‹ m›Éjnah¡»aij c©bl‹W«, Mjyhš jh§fŸ nk‹ikahd #hâah®fŸv‹W«, k‰wt®fŸ ïÊthd #hâah®fŸ v‹W«, j§fSila thœî¡fhfnt cyf¤âš k‰wt®fŸ moikfshf áUZo¡f¥g£oU¡»‹wh®fbs‹W«, ïit mid¤J« flîŸ f£lis, flîŸ brašv‹W« brhšÈ¡ bfh©L thœªJ tªjjšyhkš, ïÅí« mªj¥gonaïU¡f nt©L bk‹gjhfî« Ka‰á brŒtbj‹whš, fLfsîRakÇahijnah, m¿nth cŸs k¡fŸ ïij r»¤J¡ bfh©oU¡fKoíkhbt‹W nf£»‹nwh«. KjyhtJ, kj« v‹gâš ïªJ kj«v‹whš v‹d v‹»‹w nfŸÉ¡F xU rdhjd j®ÄahtJ,rhÞâÇahtJ gâš brh‹dt®fns mšy vdnt, mÞâthu¤ânynamonahL btWikahŒ ïU¡»‹w kj¤ij¢ brhšÈ Vkh‰Wtjšyhkšmªj kj¤â‰F Mjhu« ntj« v‹W xU Mghr¡ fsŠáa¤ijbrhšÈ¡ bfh©L mij mt®fis (mªj¥ gh®¥gd®fis) jÉuk‰wt®fŸ gh®¡fnth, go¡fnth, nf£fnth Tlhbj‹W brhšÈ¡bfh©L ïU¥gJl‹ mij vt‹ e«ò»‹whndh vt‹ x¥ò¡bfhŸ»‹whndh mt‹jh‹ ïªJbt‹W«, m¥go¥g£l ïªJî¡FV‰g£l bfhŸiffns rdhjd j®kbk‹W«, m¢rdhjd j®knkkDj®k rhÞâubk‹W«, m«kDj®k rhÞâunk ntj¤â‹ j¤JtK«cŸ bghUSkhF bk‹W« brhšÈ mj‰F 20 nfho k¡fis f£L¥gL¤â mâš 6 nfho k¡fis f©Âš fhz¡Tlhjt®fŸ, bjUÉšel¡f¡ Tlhjt®fŸ, Ô©lhjt®fŸ v‹»‹w bfhLik¡F cŸsh¡» Ûâ14 nfhoÆš 13 nfho k¡fis N¤âu®fŸ v‹W mjhtJ, gh®¥ghÅ‹jhá kf‹, gu«giu moik, go¡f¡ Tlhjt‹, brh¤J it¤âU¡fTlhjt‹. gh®¥gd®fË‹ v¢áiy rh¥ã£L¡ bfh©L mt‹ »Ê¤Jfʤj fªjiy f£o¡ bfh©oU¡f nt©oat‹ v‹gjhf ïÊî gL¤âit¤J¡ bfh©L ïU¥gJl‹ ïªj¡ bfhŸifia Ãiy ÃW¤jï‹iwaâd« kfhehL T£o Ô®khd§fŸ Ãiwnt‰Wtbj‹whš ïªjeh£oš fLfsî RakÇahij cilat®fŸ Tl xUtU« ïšiyba‹Wjhnd bghUsh»‹wJ. ï›tsî bfhLikíŸs k¡fŸ UÎah ngh‹w

Page 160: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9319Fo muR - 1929 (((((2))))) 318

eh« nks jhs¤Jl‹ tunt‰»‹nwh«. VbdÅš, eh« ïijjh‹ brhšÈtªâU¡»‹nwh«. mjhtJ, bg©fS¡F c©ikahd ÉLjiy V‰glnt©Lkhdhš ghÈa Éthf« TlhJ v‹gJ«. bg©Q¡F« MQ¡F« mâf taJ ɤâahr« TlhJ v‹gJnkahF«. rdhjd j®k¤ijeh« g¤J tUõ¤âš xÊ¥gjhdhš gh®¥gd®fŸ r¤âah¡»ufK«g¤âÇifí«, el¤Jtâdhš rdhjd j®k« IªJ tUõ¤ânyna xʪJnghF« v‹»‹w ijÇa« ek¡F ïU¡»‹wJ. jÉu kDj®k rhÞâu¤ijMjÇ¡»‹wjhf th¡F¡bfhL¡»‹wt®fS¡nf r£lrig X£L¡bfhL¡f nt©Lbk‹»‹w Ô®khdK« ek¡F k»œ¢áiana bfhL¡»‹wJ. VbdÅš, Rauh{a« v‹gJ« njáa« v‹gJ« gh®¥gd uhÍa«jh‹ v‹W«, mJî« kDj®k uhÍa«jh‹ v‹W« eh« brhšÈ tªjâ‹c©ik ïªj rdhjd kfheh£o‹ ïªj Ô®khd¤jhš btËahdj‰Fahuhšjh‹ k»œ¢áailahkš ïU¡f Koí«? m‹¿í« ÔÉu njáathâí« óuz Rna¢irthâí« “Rauh{Ía« vdJ ãw¥òÇik” v‹wbfhŸifíilatUkhd âU.r¤âa_®¤â mt®fË‹ Rauh{ÍaK«njáaK« óuz Rna¢irí« ãw¥òÇikí« ï‹dJjh‹ v‹W«,mtiu r£lrig¡F bjǪ bjL¤jD¥ò« nah¡»a®fË‹ fU¤Jï‹dJjh‹ v‹W« e‹whŒ És§f rªj®¥g« »il¤JÉ£lJ.

jÉuî«, kDj®kthj njÓathâfns r£lrig¡F nghF«goahd xU fhy« tUkhdhš mªj rªj®¥gkhdJ xU IªJtUõ¤â‰FŸ e« eh£o‰F bghJ cilik¡ bfhŸifí« mngjthj¡bfhŸifiaí« rk brh¤J¡ bfhŸifiaí« bfh©L tªJ É£LÉlnth, mšyJ ïuhQt M£áia bfh©L tªJ Élnthjh‹brŒínk xÊa, xU¡fhyK« ekJ eh£oš kDj®k M£á xU IªJÃÄl« Tl ïU¡f KoahJ v‹W ijÇakhŒ cWâ TWnth«.

filáahf ekJ eh£o‰F RakÇahij ïa¡f« v›tsî mtáa« v‹gJ« ntj§fS«, kDj®k rhÞâu§fS« mitfis k¡fS¡F¡ bfhL¤j gfth‹fS« mʪJ Ôunt©oaJ v›tsî mtáabk‹W« bghJk¡fŸ czu xU mUikahd rªj®¥g¤ij¡ bfhL¤jRaey bt¿a®fŸ kfhehlhd rdhjd jUk kfheh£o‰F ekJ e‹¿a¿jiy bjÇɤJ¡ bfhŸS»‹nwh«.

Fo muR - Fo muR - Fo muR - Fo muR - Fo muR - jiya§f«jiya§f«jiya§f«jiya§f«jiya§f« - - - - - 08.12.192908.12.192908.12.192908.12.192908.12.1929

étthœÉY« kh¤âu« ï›tsî ɤâahrÄU¡Fkhdhš k‰witfis¥ g‰¿ eh« brhšy nt©Lkh v‹W nf£»‹nwh«. Mfnt, ï›Éjɤâahr¤â‰F ï¢rdhjd j®ÄfŸ v‹d fhuz« brhšY»‹wh®fŸv‹gnj ekJ K¡»a nfŸÉahF«.

xU gfthD« xU kjK« xU j®kK« m¥gfthidí«j®k¤ijí« kj¤ijí« nr®ªj všyh k¡fS¡F« x‹W ngh‹wbfhŸifianah, Úâianah, gyidnah bfhL¡fÉšiyahdhš,m¥gfthD« kjK« j®kK« nah¡»akhdjh mšyJ mnah¡»akhdjh v‹gij¥ g‰¿ thrf®fns m¿ªJ bfhŸsÉ£L ÉL»‹nwh«.m‹¿í« m¥gfthidí«, kj¤ijí«, j®k¤ijí« monahL mÊ¡fnt©oajh mšyJ xUáW ntisahtJ É£Lit¡f nt©oajhv‹gijí« Koî brŒí« bghW¥igí« thrf®fS¡nf É£LÉL»‹nwh«.

ïÅ m«kfh eh£oš Ãiwnt‰w¥g£l Ô®khd§fis g‰¿ á¿JftÅ¥ngh«.

Kjyhtjhf rhujh r£l« xÊ¡f¥glnt©Lkh«. mjhtJbg©fŸ òUõ®fS¡F ml§» el¥gj‰fhfnt áWtaâš FHªij¥gUt¤ânyna fšahz« brŒí« tH¡f¤ij bgÇnah®fŸ V‰gL¤âdh®fsh«. VbdÅš, bgÇa bg©fshd ãwF fšahz« brŒjhšòUõ®fS¡F ml§» el¡f kh£lh®fsh«. Mfnt bg©fis M©fŸ moik bfhŸsnt ï«khâÇahd rhÞâu§fis vGâ it¤J¡bfh©L mitfis “gfth‹ brh‹dh®” “ÇÎfŸ nf£L¡ bfh©oUªjh®fŸ” “ghuhr® gu¥ãdh®” v‹W brhšÈ ïJtiu k¡fis Vkh‰¿tªâU¡»wh®fŸ v‹gJ ï¥nghjhtJ k¡fS¡F És§» ïU¡F«. ïªjNij v¥gonah j‹id m¿ahkš jiyt® f¡»É£lh® v‹whY«ghÈaÉthf« TlhJ v‹gj‰F fhuzkhf jÉu bg©fŸ g¡Ftkhdîl‹ òz®¢á¡F mDkâ¡fhÉ£lhš mjdhš mnef FHªijfŸc‰g¤âahtJ jL¡f¥g£L áR¡ bfhiyah»ÉLkh«. xU bg© 14taâš ó¥ò vŒâ 45 tJ taâš rhªâ KT®¤jkhtj‰FŸ FHªijãw¥gJ jil¥gLtjhš áR¡ bfhiy V‰gLkhdhš 10 taJ Kjš 50taJ tiu cŸs ÉjitfŸ v‹D« nguhš g¤J y£r¡fz¡fhdbg©fis f®¥gK©lhfhkš jL¥gjhY« j¥ã¤ jt¿ bjÇahkšf®¥gK©lh» É£lhš xU khj« Kjš g¤J khj« tiu m¡f®¥g§fis m¥bg©fS« jhŒ jf¥g‹kh®fS« mÊ¥gjhY« bg‰wFHªijfis fG¤ij âUFtâdhY« v¤jid áR¡ bfhiyV‰gL»‹wJ v‹gij cyf« m¿ahjh? v‹W nf£»‹nwh«. jÉu,rdhjd j®k¤â‰F r¤âah¡»uf« brŒant©L« v‹W«, g¤âÇifMu«ã¡f nt©L« v‹W« Ô®khŤâU¡»‹wh®fŸ. ï›Éu©ilí«

Page 161: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9321Fo muR - 1929 (((((2))))) 320

ekJ kyhŒ eh£L É#a«

eh« ï›thu« kyhŒ ehL nghF« Éõa« g¤âÇiffŸ _y«btËtªâU¥gij thrf®fŸ m¿ayh«. kyhŒ eh£oYŸs RakÇahijïa¡f¤âäLg£l m‹g®fS« bjh©l®fS« btF eh£fshf ÉU«ãaj‰F« ehK« RakÇahij ïa¡f¤â‹ mo¥gilahd bfhŸiffŸcy»YŸs všyh k¡fËilÆY« guÉ e‹ik ga¡f nt©Lbkdvâ®gh®¤âUªjj‰F« V‰g, eh« kyhŒ ehL brš»nwh«. eh« ï¥nghJm§nf nghtJ ekJ eh£oYŸs ntiyfisbašyh« eh« Ko¤JÉ£nlh« v‹w fU¤âyšy. ã‹ v‹dbtÅš, ïªj 5, 6 M©LfshfRakÇahij ïa¡f¤â‹ _ykhŒ, k¡fËilÆÈU¡»‹w òu£Lfisí« _le«ã¡iffisí« v¥go ï§F vL¤Jiu¤njhnkh mnjnghš, kyhŒ eh£oš Fona¿íŸs jÄœ k¡fËl¤âY« ekJïa¡f¤â‹ bfhŸiffis neÇš vL¤J¢ brhšy nt©Lbk‹D«MirÆdhšjh‹ eh« ï¥nghJ kyhŒ ehL brš»‹nwh«. jhŒ eh£oÈUªJ ïju ïl§fsh»a knyah, bj‹ M¥ãÇ¡fh Kjyhd mašehLfS¡F étd¤â‰fhf¡ Fona¿a ekJ ViH k¡fnshL Tlntgh®¥gÜaK« Fona¿ÆU¡»wJ v‹gij thrf®fŸ Phgf¤âšit¡F«go nfhU»nwh«. njf ciH¥ãdhš ghLg£L r«ghâ¤J« ghkuk¡fSila Câa¤ij kj«, flîŸ, ntj«, rhÞâu«, òuhz« v‹wbga®fËdhš bfhŸisao¤J ef¤âš mG¡F¥glhkš Vkh‰¿ tÆWts®¡f¡ Toa gh®¥gd®fŸ ekJ eh£oš v›tsî Ô§Ffis ïiH¤âU¡»‹wh®fnsh mnjkhâÇ Vida ehLfËš Fona¿a k¡fisí«K‹ndwÉlhkš mG¤â¡ bfh©oU¡»wh®fbs‹gij eh« e‹Fm¿nth«.

cjhuzkhf, eh« ï¥nghJ nghf¡Toa knyah ehLfËšk¡fË‹ K‹nd‰w¤â‰F¤ jilahf gh®¥gd®fŸ brŒJtU« ïilŠršfis eh« mo¡fo foj§fŸ _ykhfî«, g¤âÇiffŸ _ykhfî«bjËthŒ m¿ªâU¡»nwh«. RakÇahij ïa¡f¤â‹ j¤Jt§fisí«mj‹ K‰ngh¡fhd fU¤J¡fisí« k¡fŸ e‹Fz®ªJ mj‹ goešy¿î bg‰W _le«ã¡iffisí«, FU£L¤jdkhd gH¡f§fisí« bfhŠr§bfhŠrkhŒ xʤJ rfy rhâ k¡fS« x‰Wik¥g£LtUtij¥ bghwhj gh®¥gd®fS« mt®fsJ TÈfS« áy khj§fshf

nrhkRªâu« br£oah®

nfhaK¤ö® fhËÞtu Äšiy V‰gL¤âdtU«, k‰W« gybgÇa ÄšYfisí« Ã®thf« brŒJ tªjtUkhd âUths® njtnfh£il âth‹ gfö® ã.nrhkRªâu« br£oah® mt®fŸ âObu‹Wkuz kilªjij¡ nf£L eh« ÄFâí« Ja® cW»‹nwh«. âU.nrhkRªju« mt®fŸ bj‹ ïªâahÉš xU x¥g‰w kÅjuhth®. mtU¡FŸs ÃUthf r¡â ntW xUtÇlK« fhzKoahJ. nkšeh£L ÃUthfÃòz®fis Él áwªjt® v‹nw brhšyyh«. xU ïªâa® v›tsîbgÇa bjhÊš nt©LkhdhY« brŒa r¡â cŸst® v‹gij bj‹Åªâahî¡F mtnu btË¥gL¤âdh®. Mfnt, mtuJ ãÇthš bj‹ïªâah xU bgÇa Éahghu îthf Ãòziu ïHªjbj‹nw brhšynt©L«. mtuJ Fkhuuhd âU.rh¤j¥g br£oahU¡F ekJ MœªjJ¡f¤ij¤ bjÇɤJ¡ bfhŸ»‹nwh«.

FoFoFoFoFo muR muR muR muR muR - ïu§fš brŒâ - - ïu§fš brŒâ - - ïu§fš brŒâ - - ïu§fš brŒâ - - ïu§fš brŒâ - 08.12.192908.12.192908.12.192908.12.192908.12.1929

Page 162: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

mitfË‹ f®¤jh¡fis¥ g‰¿nah ek¡F¢ r‰nwD« ftiyÆšiy.

VbdÅš, ‘ïªJkj«’ ahU¡fhf V‰g£lJ, ah® V‰gL¤âaJ,v¥nghJ vªj¡ fU¤âdhš V‰gL¤j¥g£lbj‹gij ekJ k¡fŸbt£l btË¢rkhf m¿ªJ É£lh®fshjyhš, “kj« ngh¢R” v‹wbghŒ¡ T¢rÈ‹ _ÈakhŒ ïÅ k¡fis Vkh‰wnth moik¥gL¤jnth xUtuhY« KoahJ v‹w cWâahd e«ã¡if ek¡F©L.guhru ÞÄUâ, kDÞÄUâ KjÈaitfËY« “ïªJ kj¤â‰F” Mjhukhd ntj§fËY« j‰fhy¤â‰F VyhjJ«, kÅjdJ gF¤j¿î¡FKu©g£lJkhd fU¤J¡fns ml§» ÆU¡»‹wd v‹gij ârakhŒm¿ªJ bfh©l ekJ k¡fËl« “ïªJ kj«” v‹w ó¢rh©oia¡fh©ã¤J ïÅí« Vkh‰wyh« v‹W ahuhtJ v©ÂÆU¥gh®fshdhš,mt®fS¡fhf eh« bgÇJ« ïu§F»‹nwh«. “ïªJ kj«” v‹gj‰Fmo¥gilahf¢ brhšy¥gL»‹w ntj§fŸ, ÞÄUâfŸ ïitfË‹Ãiyikna j¤jˤJ¡ bfh©oU¡F«nghJ, mitfË‹ nk‰f£olkh»a “ïªJ kj¤”â‹ fâ v‹dthFbk‹W eh« brhšy nt©oamtáaÄšiy. Mifahš ïªJ kj¤ij¡ fh¥gh‰Wtjhf¢ brhšÈ¡bfh©L k¡fis Vkh‰¿ tÆW ts®¡f¥ òw¥g£oU¡F« T£l¤jh®fŸïÅah»Y« fhynjr t®¤jkhd¤ij cz®ªJ, nah¡»akhd KiwfËš ciH¤J j§fŸ thœ¡ifia¥ gÇR¤jkhd tÊfËš el¤j¤jtWth®fshdhš, k¡fS¡FŸ mdhtáakhd ntWghLfS« kj¥óršfS« rh⢠r©ilfS« c©lh» mjdhš kÅj r_f¤â‹K‹nd‰wK« jil¥gL« v‹W« v¢rÇ¡if brŒ»nwh«.

filáahf, ekJ kyhŒ eh£L¥ ãuahz¤ij¥ g‰¿a Éõk¥ãurhu§fis¥ g‰¿í« á¿J cWâahŒ¡ Tw ÉU«ò»nwh«. eh« kyhŒehL nghtjhY« m›Él¤âš ekJ ïa¡f¤â‹ bfhŸiffis vL¤Jk¡fS¡F¢ brhštjhY« áy Ra ey¡ T£l¤jhU¡F V‰gl¡ ToafZl eZl§fis cz®ªj áy® j§fSila Mâ¡f¤â‰F mÊîfhy« »£oÉ£lbj‹W gaªJ e«ik m›Él« tu bth£lhJ jL¡fnt©oa Ka‰áfis gy tÊfËY« brŒa¤ bjhl§»ÆU¥gjhfî«m¿»nwh«. ïªj eh£oYŸsJ nghynt m§F« r®¡fhU¡F cŸcsthÆU¡»‹w gh®¥gd®fŸ r®¡fh® _ykhf e«ik¥ g‰¿ bghŒí«òu£L« brhšÈ e«ik jL¥gj‰F nt©oa Nœ¢áfbsšyh« brŒJtU»wh®fbs‹W« nfŸÉ¥gL»‹nwh«. ïitfbsšyh« c©ikahÆU¡FkhÆ‹, ï¤jifa å© Äu£lšfshš ekJ ïa¡f¤â‹y£áa§fis eh« brhšyhknyh, mšyJ mj‹ e‹ikfis k¡fS¡FÉs¡fhknyh ïU¡f nghtâšiy v‹gij kh¤âu« cWâahŒ¡TWnth«. Mdhš, eh« btF eh£fshf¢ brhšÈtªjgo muáaiyÉlr_f kj Éõa§fisna ãujhdkhf¡ bfh©L ekJ R‰W¥

jtwhd KiwfËbyšyh« RakÇahij ïa¡f¤ij v⮡f Mu«ã¤âU¡»wh®fŸ. cjhuzkhf, gh®¥gÜaK« ònuh»jK«, m®¤jk‰w rl§FfS« ïšyhkš RakÇahij ïa¡f¤â‹ Kiw¥go el¡F« v©ÂwªjâUkz§fŸ r£l¥go brhšyhjitfŸ v‹W UR¥gL¤Jtj‰F«j§fSila Mâ¡f¤ij v¥nghJ« nghy k¡fËl¤âš Ãiy eh£Ltj‰F« gh®¥gd®fŸ brŒJtU« Ka‰áfŸ bfhŠrkšy; mt®fSila Ka‰áfŸ gy‹ bgwyh« v‹W vâ®gh®¤j eh£fbsšyh«nghŒ k¡fS¡F¥ gF¤j¿î cz®¢á V‰g£oU¥gjhš, ï¤jifaNœ¢áfis k¡fns v⮤J¥ nghuho bt‹W ÉLth®fŸ v‹w óuze«ã¡if ek¡F©L. VbdÅš, btF eh£fshf Vkh‰¿¡ bfh©nl tªjxUt‹, jh‹ Vkh‰w¥g£lij cz®ªj ã‹D§ Tl, nkY« Vkh¿¡bfh©nl, ïU¥gj‰F mtdJ m¿î ïl§bfhlhJ v‹gJ ek¡F¤bjÇí«.

ïªj khâÇ Nœ¢áfŸ xU g¡fÄU¡f, RakÇahij ïa¡f¤ijmÊ¥gj‰bf‹nw áy “ïªJkj r§f§fŸ” vd¥gLgitfŸ V‰gL¤j¥g£oU¡»‹wdbt‹whš RakÇahij ïa¡f« v›tsî öu« kyhŒeh£L¥ gh®¥gd®fisí« mt®fsJ TÈfisí« ghâ¤âU¡»wJv‹gij e‹F czuyh«. ïju jÄœ M§»y¥ g¤âÇiffis ÉlÄfî« mâfkhf ekJ “FomuR” kyhŒ ehLfËš guÉÆUªjhY«Tl,mJ kh¤âu« nghjhkš m›Él¤ânyna “K‹nd‰w«” ngh‹wg¤âÇiffis ekJ m‹g®fŸ Mu«ã¤J, mitfS« V‰g£l áykhj§fS¡FŸshfnt MÆu¡fz¡fhŒ gut Mu«ã¤âU¡»‹wdbt‹whš, RakÇahij cz®¢á k¡fËl¤âš v›tsî öu« bryhtÂM»ÆU¡»wJ v‹gij thrf®fns C»¤J¡ bfhŸsyh«.

ekJ ïa¡f¤â‰F ï¤jifa v⮥òfŸ tUtjhš ek¡F r‰W«ftiyÆšiy. mitfËDila fâ v‹dthF« v‹gJ ekJ eh£ošbr›thŒ¡»Hik jhÈf£o òjd‹W mW¤J¥ nghd “MÞâfr§f¤”ij cz®ªjt®fS¡F e‹F bjÇí«. br§f‰g£oš Toa KjyhtJ RakÇahij kfheh£o‹ Ô®khd§fisí« mitfis eilKiwÆš el¤â Mjutˤj v©Âwªj k¡fisí« gh®¤J¤ â»yilªj gh®¥gd®fŸ áy TÈfis¥ ão¤J “MÞâf r§f«” v‹gjhfx‹W Þjhã¤J mt®fsJ iffŸ Xí« tiuí« e«ikí« ekJm‹g®fisí« f©lthbwšyh« öΤJ«, ö‰¿í« gh®¤J xUthwhfml§» xL§» mÄœªJÉ£lh®fŸ. “fl c©L v‹gij Þjhã¥gj‰fhf V‰gL¤jg£l xU r§f¤â‹ Ãiyik ï›thW MÆU¡»wJv‹gij thrf®fŸ v¥nghJ« Phgf¤âš it¤âU¡FkhW ÉU«ò»nwh«. ïnj khâÇahf¤jh‹ kyhŒ eh£oY« “ïªJ kj«” v‹gij¡fh¥gh‰Wtj‰fhf V‰gL¤j¥g£oU¡F« r§f§fis¥ g‰¿nah

Page 163: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

âU. FUrhÄ - FŠáj« âUkz«

br‹w PhƉW¡»Hik 8-« njâa‹W <nuh£oš vkJ ïšy¤âšeilbg‰w ‘Çnthš£’ cjÉ MáÇa® âU.FUrhÄÆ‹ âUkz¤ij¥g‰¿a KG Étu§fis k‰bwhU g¡f¤âš btËÆ£oU¡»nwh«. ïªj¤âUkzkhdJ gy tÊfËY«, Vida âUkz§fisÉl áwªjJv‹gj‰F r‰W« rªnjfÄšiy. Kjyhtjhf ïJ xU fhjš kz«.kzkfD« kzkfS« x¤j fšÉí«, x¤j m‹ò«, x¤j FzK«, x¤jclš eyD« cilat®fshifahš m›ÉUtU« xUtiubahUt®fhjȤJ brŒJ bfh©l âUkzkhifahš ïij¡ fhjš âUkz«v‹nwh«. ïu©lhtjhf xU tF¥ãYŸs kzkf‹ k‰bwhU tF¥ig¢rh®ªj kzkfis kzªJ bfh©ljhš ïJ xU fy¥ò kzkhF«. ïªj¢Ó®âU¤j kz¤â‰F K¡»akhŒ kzkf‹ âU.FUrhÄ mt®fS¡F gyïilôWfŸ ne®ªjd. ïªj¤ âUkz¤ â‹ áw¥ig¡ TWK‹ kzkfdJ rhâahuh»a “KjÈah®” vd¥gL nth®fŸ ï›Éj¡ fhjš kz§fS¡F v›tsî ïilôwhf ïU¡»wh®fŸ v‹gij¥ g‰¿ á¿JTwhkš ïU¡f KoaÉšiy. âUkz¤â‹ Kjš ehs‹W mtuJj§ifah® »z‰¿š ÉGªJ É£ljhfî«, ï‹D« ïJ ngh‹wgythwhd bghŒ¤ jªâfisaD¥ãanjhL« rhâia É£L Éy¡»ÉLtjhfî« gy gaKW¤jš foj§fisí« vGâdh®fbs‹whš, ïªjÓ®âU¤j cyf¤âš ïªj tF¥ghuJ kd¥gh‹ik v›tsî öu« jhœªjÃiyÆÈU¡»wJ v‹gij thrf®fns nahá¤J¡ bfhŸS«go É£LÉL»‹nwh«. Mdhš, ïªj r_f¤âY§ Tl K‰ngh¡fhd mããuha§fis¡ bfh©l áy ãuKf® fis¡ F¿¥ãl nt©oajhÆU¡»wJ.cjhuzkhf, ïªj¤ âUkz¤ij MjǤJ thœ¤J¢ brŒâfsD¥ãaâUths®fŸ Ó®fhÊ áj«guehj KjÈah®, ã.o, uh#‹, fd« kªâÇK¤ijah KjÈah®, âUbešntÈ áj«guehj KjÈah® ngh‹wt®fË‹ MjuthdJ ek¡F bgÇa C¡f¤ij¡ bfhL¥gnjhL mªjr_f¤â‰nf K‰ngh¡filí« goahd rªj®¥gK« »£oÆU¡»wJv‹W cWâahŒ¡ TWnth«.

ïu©lhtjhf, kzkfŸ bršÉ FŠáj« mt®fË‹ fšÉa¿ití«, mt®fsJ Ó®âU¤j bfhŸiffisí«, mt®fŸ “Çnthšoš”M§fh§F vGâ tªâU¡»‹w f£LiufËÈUªJ ïÅj¿ayh«.

ãuahz¤ij Ko¤J tUtjhf eh« c¤njá¤âU¡»nwh«. muáašr«gªjkhd ãu¢áidfis¥ g‰¿ ek¡F¤ j‰nghJ mâf¡ftiyÆšiyahjyhš mJ r«gªjkhf eh« x‹W« ngr¥ nghtJ«ïšiy. Mdhš r_f kj Ó®âU¤j§fŸ r«gªjkhf brŒa¥nghF« ekJãurhu¤â‰F kh¤âu« gh®¥gd®fŸ ng¢ir¡ nf£L¡ bfh©L knyahft®‹bk©lh® VnjD« K£L¡f£ilahf ïU¡f KaYth®fnsahdhš, mj‰fhf eh« ekJ ntiyÆš r‰nwD« ã‹th§f¥ nghtâšiyba‹gij kh¤âu« ârakhŒ¡ TWtnjhL mjdhš V‰gl¡Toa v›Éj fZl eZl§fS¡F« eh« jauhfnt ïU¡»‹nwh«v‹gijí« thrf®fS¡F tz¡fkhŒ¤ bjÇɤJ¡ bfhŸS»nwh«.

Fo muRFo muRFo muRFo muRFo muR - - - - - jiya§f« jiya§f« jiya§f« jiya§f« jiya§f« - - - - - 15.12.192915.12.192915.12.192915.12.192915.12.1929

Page 164: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9327Fo muR - 1929 (((((2))))) 326

J‹g¤âš JaUW« bg©fŸ

å£il É£L btËnaw nt©L«

rnfhjÇfns! rnfhju®fns! Ó®âU¤j« v‹gJ g‰¿ ïj‰FK‹e©g®fŸ ngádh®fŸ. mt®fŸ ãur§f¤âš c‰rhf ÄFâÆdhšbrh‹d Äf ca®ªj bghUŸfisbašyh« bgU«ghY« Ú§fŸÉisah£lhf v©z¡ TL«. ïJtiuÆš mt®fŸ ekâa¡f¤â‹ K‰ngh¡»‹ bghU£L g£l fZl§fisí« vL¤J¡ bfh©l áuk§fisí« mt®fŸ v©Â ï‹iwa Ó®âU¤j kz itgt¤â‹ c‰rhf¤âš ngádh®fŸ. mt®fŸ x›bthUt® T¿a brh‰bghÊîfËY« Äfca®ªj bghUŸfŸ És§»aJ. ïitfis všyh« nf£l Ú§fŸ áykhWjšfis mila¡TL«.

ïJtiuÆš gh®¥gdidí«, mt‹ bfhŸiffisí«, mtdJgH¡ftH¡f§fisí« f©o¤J tªnjh«. Ú§fS« gh®¥gdidâ£L»wt®fŸ v‹W v§fis v©Â ïUªÔ®fŸ. gh®¥gdid â£oafhy« kiyna¿ nghŒÉ£lJ. VbdÅš KjÈš gh®¥gdid â£oaã‹ng ò¤â brhšy¡ Toa ÃiyÆš ïUªÔ®fŸ. gh®¥gh‹ ï‹Å‹dit brŒ»wh‹, mâš ÔJ ïitfŸ v‹gij vL¤J¡ fh£o ã‹òÚ§fŸ mtdJ Vkh‰w¤âš á¡f¡TlhJ v‹gij v¢rÇ¡if brŒant©oa fhy« ï‹¿šyhkš nghŒÉ£lJ.

ïÅnkš c§fŸ K£lhŸ jd¤ij¥ g‰¿na ngrnt©L«.ïJtiuÆš gh®¥gdid vL¤J¡fh£lhf vL¤J¡fh£o mj‹ _ÈakhŒ brh‹dâš cŸs c©ikahd c§fŸ Ãiyia Ú§fŸ e‹Fz®ªJ É£O®fŸ. cz®ªjâ‰F cjhuzkhfnt ï‹W fhÇa¤âšbrŒa fhy« tªJÉ£lJ. ï‹Wtiu jkJ eh£ilí« e«ikí«ghœgL¤â tªj gh®¥gdid¥ g‰¿ eh‹ T¿aj‰F, gh®¥gdid eh‹â£Ltjhšjh‹ vd¡F ãŸis F£o ïšiy v‹W«, áy® ãŸis¡F£o vJî« ïšiy, mtD¡F bghW¥ngJ, mjdhšjh‹ gh®¥ghid¤â£L»wh‹, rhÄia gÊ¡»wh‹ v‹wt®fS«, eh£o‰F¡ bf£lfhy«bghšyh fhy¤J¡F ãuhkz njhõK« Mfhj ntis¡F m‹dJntõK« v‹W brhšÈ tªjt®fS« ï‹W ïJtiu e«khš

nkY« FŠáj« mt®fŸ âUkz¤j‹iwa âdnk khiyÆšToa xU bghJT£l¤âš nkilÆ‹ Ûnj Kj‹Kjyhf brŒjM§»y¥ ãur§fnk v›tsî áw¥ghf ïUªjJ v‹gij neÇš gh®¤jm‹g®fS¡F mt®fsJ ã‰fhy M‰wiy¥ g‰¿ eh« r‰W mâfkhfnt vâ®gh®¡f¡Toat®fshÆU¡»nwh«. nkY« kzkfŸ bjY§»Y« brh‰bghÊth‰w¡Toa nj®¢á bg‰¿U¥gjhš ekJ RakÇahijïa¡f« bjY§F ehLfËY« gutnt©oa xU ešy rªj®¥g« ek¡F¡»il¤J É£lj‰fhf eh« bgUk»œ¢áail»nwh«. ïªj rªj®¥g¤âšbg© fšÉÆ‹ ca®it e‹Fz®ªJ kzkfis ca®ªj fšÉgƉWɤj mtuJ bg‰nwh®fis thœ¤jhkÈU¡f KoaÉšiy. ïjujhŒ jªijkh®fS« ït®fis¥ ã‹g‰¿ j§fŸ bg©fisí« gyJiwfËY« nj®¢ábgw¡ Toa fšÉfis¥ nghâ¥gh®fshdhš,ï¤jifa fhjš kz§fŸ e« eh£oš bgUF« v‹gj‰F IaÄšiy.kzkfD« kzkfS«, RakÇahij ïa¡f¤J¡F¤ j¡f C‹W nfhyhfïUªJ j§fsJ rªnjhõkhd thœ¡ifahY« el¤ijahY« ã‰ngh¡FŸs k¡fS¡F xUtÊ fh£ofshf ïUªJ ï¤jifa âUkz§fŸ ekJ eh£oš bgU» k¡fsJ m¿î« ts®¢á bg‰W, j§fis¥nghynt ãwU« fy¡fk‰w thœ¡if thœtj‰F cjÉ òÇth®fbs‹We«ò»nwh«. ïisP® cyf¤J¡F xU ng%¡f« mË¡f¤j¡f braiyj« kzÉidahš Ãfœ¤â¡ fh©ã¤j âU.FUrhÄ mt®fisí«âUkâ. FŠáj« mt®fisí« eh« kdkhu¥ ghuh£L»nwh«.

Fo muR - thœ¤Jiu - 15.12.1929Fo muR - thœ¤Jiu - 15.12.1929Fo muR - thœ¤Jiu - 15.12.1929Fo muR - thœ¤Jiu - 15.12.1929Fo muR - thœ¤Jiu - 15.12.1929

Page 165: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9329Fo muR - 1929 (((((2))))) 328

fÈahzbk‹gJ, ntZo njhŒ¥gJ nghyî«, FË¥gJnghyî«, gš És¡FtJ nghyî« ï‹W fUj¥g£LtU»wJ. Mdhš.ïªj msî¡F mDgt¤âš fÈahz¤ij el¤Jgt®fŸ brŒí«M®¥gh£l« Äf mâfkhF«. 10-18 bghU¤j§fS«, 1,8,9 -åL f£oa#hjf§fS« ïitfS¡fhf gh®¥ghD¡F« #hjf¡fhuD¡F« bfhL¡F« gz§fS«, ïitfS¡bfšyh« bryÉl¥gL« fhy«, m¿îïitfS« brhšy KoahjdntahF«. ï¤jifa kÅj¤ j‹ika‰wkd¥gh‹ik bjhiya nt©L«.

FUrhÄ jdJ âUkz¤ij¥ g‰¿ ngR«nghJ fZlÄšiyv‹W brh‹dh®. mJ jtW mtU¡F fy¥òkz« el¤j nt©L« v‹wbrŒâ btËtªjâÈUªJ tªj fZl§fŸ brhšy¡ Toajšy.filáahf mt® kz¡fhy« beU§f Mu«ã¤jJ« mtuJ ouÞomtU¡F nru nt©oa ï›tUl beš ɉw gz« mD¥ghâU¡FkhWmt® #hâah®fŸ jL¤jh®fŸ. mtU¡F beU§»a gªJ¡fËš M©fS« bg©fS« gy® br‹id¡F tªJ mtU¡F ïÅna‰glÉU¡F« fZl§fis T¿dh®fŸ. mtÇ‹ j§if »z‰¿ÈUªJÉGªJ Äf mgha ÃiyÆš ïU¥gjhfî«, tªjhš KfjÇrd« »il¡Fbk‹W« xU jªâ 7-njâ mtU¡F»£oaJ. ï‹D« btËÆšbrhštj‰»šyhj gy fZl§fS¡F ïilÆnyna mt® ï¤âUkz¤ij el¤â¡ bfhŸs Koî brŒjh®.

mL¤jgoahf jd¡F jdJ r_f¤âš j¡fgo¥ò« x¤j taJ«cŸs bg© »il¡fÉšiy v‹wh®. mJ jtW mtU¡F 50 MÆu%ghŒ¡F nkš brh¤Jl‹ xU bg© »il¡f ïUªjJ. mij mt®Éthf« brŒJ bfh©oU¡fyh«. gz¤Jl‹ X® bg© »£oÉ£lhšït® ã‹ x¤j taJ x¤j go¥ò ïitfS¡fhf fZl¥gl nt©oaâšiy. ïj‰F v¤jidnah tÊfS©L, ï‹iwa #d r_f thœ¡ifÆš bgU« jdtªj®fËš gy® ïj‰F cjhuz òUl®fshfî« És§F»wh®fŸ. xU ehL RãBK‰W thH nt©Lkhdhš mªeh£L k¡fŸxnu xG¡f KŸst®fshf ïU¤jš mtáa«. xG¡fbk‹gnjh,f‰bg‹ gnjh, M© bg© ïUghyU¡F« brhªjkhdnja‹¿bg©fS¡F k£Lkšy. ï‹iwa Ó®nflhd Ãiy¡F bg©k¡fŸÄUf§fËY« nftykhf¡ fUj¥g£lJ«, mt®fŸ ãŸis bgW«ïaªâu§fshf v©z¥g£lJ«, kÅj b#‹k¤J¡F« bg©fS¡F«r«gªjnk ïšiybad M©fŸ kâ¤J tªjJ«, ïitfË‹rîfÇa¤âdhš ït‹ xG¡f« v‹gijÉ£L ehsht£l¤âš btFöu« Éy» mj‰F« ïtD¡F« r«gªjÄšyhJ ï‹W thœtnjfhuzkhF«. ïitf£bfšyh« bjŒåf«, kj¡f£lis v‹w ÉthfKiwfŸ ïUªjnj fhuzkhF«. ï‹W elªj fÈahz¤âš giHa gH¡f

brhšy¥g£lJ ahî« rÇjh‹ v‹W x¥ò¡ bfh©lJ nghynt,ï¤âUkz¤ij gh®¤j ã‹ò« ïJtiuÆš e©g®fŸ ngáaâ‹mUikahd ciufis¡ nf£l ã‹ò«, áy c©ikfis cz®ªâU¡fTL«. br‹idÆš ï¤âUkz¤ij el¤j KjÈš Koî brŒa¥g£oUªjJ. Mdhš, ï¤jifa Ó®âU¤j kz« eilbgWtjhš c©lhF« c‰rhf¤ij ï§F cgnahf¥gL¤â¡ bfhŸs¡ Toa msîbr‹idÆš ga‹glhJ nghF« v‹gjhnyna ï¤âUkz¤ij ï§Fel¤j ne®ªjJ.

m§F v¤jifa c©ik cz®¢áianah, c‰rhf¤ijnah,fhzKoahJ. vJî« btW« btË ntõkhf¤jh‹ khw¡TL«. efu§fËš vG« vªj C¡fK« k¡fS¡F c©ikia cz®¤j¡ Toajhfnth, ešy gyid c©lh¡f¡ Toajhfnth ïU¡f KoaÉšiy.Mjyhš jh‹ fÈahz¤ij ï§F el¤ândh«.

fhiyÆš elªj âUkz¤â‰F 50, 60 - ¡F nk‰g£l jªâfS«,150, 200¡F nk‰g£l foj§fS« thœ¤J¢ brŒâfŸ _ykhŒ »il¤jd.ïij mD¥ãat®fŸ ntõ¡fhu®fsšy. bghW¥g‰wt®fS« rhjhuzkhdt®fSkšy. ekJ khfhz¤âš m¿thËfŸ v‹gt®fshY«,bghW¥òŸst®fŸ v‹gt®fshY« m¢brŒâfŸ mD¥g¥g£lJ.cjhuzkhf âth‹, kªâÇ, ït®fËlÄUªJ«, Íšyh ngh®L jiyt®fŸ, f£á jiyt®fŸ ït®fËlÄUªJ«, ï‹iwa âUkz KiwiaMjÇ¡F KiwÆš thœ¤J¢ brŒâfŸ »£oaJ. mitfŸ fhiy kz«eilbgW« nghJ go¤J¡ fh£oaJ« c§fS¡F¤ bjÇí«. ikN®âth‹ #dh¥ kfk¤ Ä®[h ïÞkhÆš, ekJ khfhz kªâÇfŸ fd«vÞ.K¤ijah KjÈah®, lh¡l® R¥guha‹, ft®‹bk©L îthf bk«g® bgÇah® #dh¥ [® KfkJ cÞkh‹, brsªâugh©oa‹ït®fËlÄUªJ thœ¤J¤ jªâfŸ »il¤jJ. ïJ vij¡ fh£L»wJ?

ïJtiuÆš eh« brhšÈ tªj ekJ y£áa§fŸ fhÇa¤âY«el¤j Mu«ã¤J É£ljhš Äf bgÇat®fŸ všyh« ïij MjÇ¡fMu«ã¤JÉ£lh®fŸ. br‹wthu« Fo muáš bg©fis¥ g‰¿a tiuTW«nghJ r_f¡ f£lhš fZl¥gL« bg©fŸ j§fŸ fZl¤ijÃt®¤â¤J¡bfhŸs ÉU«ãdhš å£ilÉ£L Xo¥nghf nt©Lbk‹W T¿nd‹. x‹iw¥ g‰¿ e‹F áªâ¤J mj‹ yhg eZl§fismDgt KiwÆY« áªâ¤J ã‹ Koî brŒj ã‹ mij mDgtKiwÆš brŒJ fh£l ã‹th§f¡ TlhJ. fhjš, fhjš v‹W ngr¥gL»wJ, fhjiy¥ g‰¿í« mij ts®¥gij¥ g‰¿í« ekJ eh£ošcŸs üšfŸ msî flªjjhF«. Mdhš fhjš v‹gâšiy. v‹id¥bghW¤jsÉš TW»nw‹; fÈahzkh»a 5 - 6 tUl§fS¡F ã‹ngvdJ kidÉíl‹ ÉgakhŒ v‹dhš ngr KoªjJ.

Page 166: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9331Fo muR - 1929 (((((2))))) 330

“Ô©l¥glhjh®”fŸ Ãiyik

“ïªJ kj¤âš” Ô©l¥glhjt®fŸ v‹gt®fË‹ gÇjhgfukhdÃyikia¥ g‰¿ eh« mo¡fo vGâ tªâU¡»nwh«. ï‹iwa âd«ekJ eh£oš jhœ¤j¥g£l k¡fŸ j§fsJ nftykhd Ãiyia cz®ªJjh§fŸ gh®¡f¡ Tlhjt®fshfî« beU§f¡ Tlhjt®fshfî«, bjhl¡Tlhjt®fshfî« ïju “ïªâa” k¡fshš xJ¡»it¡f¥g£L«bfhLik¥gL¤j¥g£L« tUtâÈUªJ j§fis Û£L¡ bfhŸsnt©L« v‹w MirÆdhš »s®¢á brŒa Mu«ã¤âU¡»wh®fŸ.rÛg¤âš ódhÉš nfhÆš ãuntr« r«gªjkhf r¤âah¡»uf«eilbg‰W mj‹ ntf« ï‹D« Fiwahkš m›Él¤âa k¡fsJcz®¢áia¤ j£o baG¥ãÆU¡»wJ. tl ïªâahÉš fhá KjÈa gyïl§fËY« ïnj khâÇahf jhœ¤j¥g£lt®fË‹ »s®¢á mâfkhF«milahs§fS« fhz¥gL»‹wd. bj‹ ïªâahÉš, mâY«K¡»akhf jÄœ eh£oš ekJ RakÇahij ïa¡f« Mu«ã¤J nt%‹¿a áy tUõ§fS¡FŸshfnt, á¿J fhykhf jhœ¤j¥g£l k¡fŸÉõa¤âš bghJ #d§fS¡F á¿J ftiy V‰g£oU¥gnjhL Tlmt®fS¡F« j§fŸ nftykhd ÃiyikÆÈUªJ j§fisÉLɤJ¡ bfhŸs nt©Lbk‹w Mirí« c©lhÆU¡»wJ.

“Ô©lhjh®” Éõa¤âš irt®fŸ v‹ngh®fS« itZzt®fŸ v‹ngh®fS« ïJfhW« k¡fis Vkh‰¿ eªjdh® fijiaí«,âU¥ghzhœth® fijiaí« kh¤âu« fh©ã¤J É£L¤ j¥ã¤J¡bfh©lJ nghš ïÅ brŒa Koahbj‹gijí« e‹F cz®ªJbfh©lh®fŸ. nkY« MââuhÉl®fS« Vida jhœ¤j¥g£l k¡fS«mtut®fŸ r_f kfhehLfŸ To j§fsJ mãÉU¤â¡F nt©oav‰ghLfisí« brŒJbfh©nl tU»wh®fŸ. Mfnt, j‰nghJ jÄœeh£oY« áj«gu«, <nuhL, ÉG¥òu«, âU¢á ngh‹w ïl§fËš nfhÆšEiHî r«gªjkhd »s®¢áfnsh, mšyJ cz®¢ánah ehS¡F ehŸmâfǤJ tUtjhfî« m¿»nwh«. âUth§T® rkÞjhd¤âY«Ô©l¥glhjh® v‹W xJ¡» it¡f¥ g£oU¡F« y£r¡fz¡fhd“<Gt®fS«” “òiya®fS«” nfhÆš EiHî r«gªjkhf Äf¥ãothjkhd »s®¢áfŸ brŒJ bfh©L tUtjhfî« m¿»nwh«.ït®fsJ »s®¢áfŸ KGJ« bt‰¿ bgWtJ« ïayhjJ« ntW

tH¡f§fŸ v‹gJ TLkhdtiuÆš mwnt Ú¡»na eilbg‰wJ.ïâš bjŒåf¤J¡F ïlÄšiy. Mdhš, xG¡f¤â‰F« x¤j FL«gthœ¡if¡F« ïâÈlK©L.

xU flîS«, mj‹ kjK« mj‹ nkš ã‹g‰W« k¡fisrÇrkkhf ghÉ¡f Éšiyahdhš, m« kjK« m¡flîS« nah¡»aKilajhf ïU¥gj‰»šiy. mij¢ brhšÈ ãiH¥gt®fS«, mije«ã f£o mGgt®fS« Tl nah¡»a®fshf ïU¥gh®fsh? ïU¡fKoíkh? v‹gij Ú§fns nahá¤J KoîbrŒí§fŸ. k‰W« fy¥òkz§fS«, Éjth kz§fS« eh£oš tutu Äf mâfkh» tUtJg‰¿í«, rhujh r£l¤â‹ mtáa¤ij e‹Fz®ªj gh®¥gd®fŸ, mJešynjahdhY« mjdhš ïJtiuÆš rh¤âu¤â‹ nguhš Vkh‰¿akj¥òu£L¡F Mg¤J tªJÉLnk v‹w ga¤âdhšjh‹ mijv⮡»wh®fŸ.

F¿¥ò : 08.12.1929 ïš <nuhL fhiuthŒ¡fhš fiuÆš eilbg‰wFUrhÄ - FŠáj« âUkz Mjuî T£l« - brh‰bghÊî.

Fo muR - brh‰bghÊî - 22.12.1929Fo muR - brh‰bghÊî - 22.12.1929Fo muR - brh‰bghÊî - 22.12.1929Fo muR - brh‰bghÊî - 22.12.1929Fo muR - brh‰bghÊî - 22.12.1929

Page 167: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9333Fo muR - 1929 (((((2))))) 332

cgnahf¥g£L tU»‹wd. Mjyhšjh‹ ïju bghJ ïl§fis ÉlnfhÆšfËnyna Kj‹ Kjš jhœ¤j¥g£l k¡fŸ j§fsJ cÇikiaÃiyÃW¤â¡bfhŸs nt©oaJ mtáa« v‹W fUJ»‹nwh«.

mJî‹¿, gh®¥gd¥ òu£il m¥gona f©Q¡bfâuhf¡fh£l¡ ToaJ nfhÆšfns v‹gJ ekJ mã¥ãuha«. v¥gobaÅš,v§nfh _iyÆš »l¡F« fšiy vL¤J tªJ cUtkh¡», mij e£Lit¤J, mj‰F kªâu« _ykhf cÆ® c©lh¡» btW« fšiy“flîsh¡”f¡ Toa r¡âahdJ, Mw¿îila k¡fË‹ xU bgU«gFâahiu, mt®fSila Ô©l¥glhj j‹ikÆÈUªJ Éy¡» ïjuk¡fnshL rkkhf¢ nr®¡f KoaÉšiyba‹whš, mªj r¡ânah,mšyJ kªâunkh v›tsî öu« òu£L v‹gJ«, ïªj mnah¡»a¤jdkhd òu£L v¤jid MÆu tUõ§fshf ekJ eh£oš nf£ghÇšyhkš elªJ tªâU¡»wbj‹gJ« bghJ #d§fS¡F e‹F És§F«.ï‹D« flîŸ v‹gj‰F«, mij tz§F»wtD¡F« k¤âÆšjuf®fŸ ïUªJ bfh©L ghku k¡fis Vkh‰¿¥ gz« g¿¤Jnrh«ng¿¤ jdkhf tÆW ts®¤JtU« T£l¤jhÇDila Nœ¢áfS«nfhÆš EiHî _ÈakhŒ bghJ #d§fS¡F bt£l btË¢rkhfÉs§»ÉL« v‹gJ« ekJ filá Koî. nkY« “ïªJ” kjkhdJ MâKjš ïJtiuÆš rh⥠ghFgh£o‹ Ûnj eilbg‰W tU»wJv‹gijí« Ã%ã¡f nt©oa fhyK« »£oÉ£lJ. rhâiaí«,ášyiu rka¥ãÇîfisí« mo¥gilahf¡ bfh©l “ïªJ” kjkhdJrhântiuí«, gh®¥gÜa ntiuí« bt£l Mu«ã¤jîlndnac¢áÆÈU¡F« ïiy, jiHfnshL mokuK« nr®ªJ M£l§fhzMu«ã¡F« fh£áiaí« k¡fŸ fhz nt©oa fhyK« »£oÉ£lJ.ï‹D« “$uhkhD#® rfy #hâahiuí« x‹WgL¤âaJ« âU¥ghzhœthiu tz§f¡ ToaJkhd v§fŸ itZz kj¤âš Ô©lhikɤâahr« »ilahJ. mJ Äfî« ca®ªjJ” v‹W thŒ ntjhªj« ngáj¥ã¤J¡ bfh©L tªj itZzt®fS«, “eªjdhU¡F nkh£r«bfhL¤jJ« mtiuí« 63 eha‹kh®fSŸ xUtuhŒ tz§» tUtJkh»a v§fŸ irt kj¤âš Ô©lhik ɤâahr« »ilahJ” v‹Wå©thŒÄu£lš Äu£o Vkh‰¿ tªj irt®fS« ïÅ ïªj ÉõakhdJ eilKiwÆš tªjã‹ v›thW elªJ bfhŸs¥ngh»wh®fŸv‹gijí« neU¡F ne® gh®¡f nt©oa rªj®¥gK« »£oÉ£lJ.nkY« fh§»uÞ v‹gâ‹ bgauhš Ô©lhik Éy¡F¡fhf nfho¡fz¡fhd %ghŒfŸ tNȤJ ïJtiuÆš nkilÆ‹ ÛJ f®Í¤J tªjT£l¤jh®fS« ‘Rauh{a«’, ‘Rauh{a«’ v‹W T¡Fuš nghL«“njrg¡j®”fS« ïÅ ï›Éõa¤âš v›tsî öu« c©ikahfelªJ bfhŸs¥ngh»wh®fŸ v‹gijí« bghJ k¡fŸ m¿ant©oaÃiyikí« V‰g£oU¡»wJ. ï‹D« Ô©lhjh® Éõa¤âš ghLgL

ÉõakhdhY«, ït®fsJ Ka‰áÆ‹ j¤Jt¤ij T®ªJftÅ¥nghU¡F ekJ “ïªJ kj¤â‰F” Koî fhy« îzÆ¡f¡ Toarªj®¥g« beU§»¡bfh©L tU»wJ v‹gij kh¤âu« ahU« kW¡fKoahJ.

nfhÆš EiHî r«gªjkhf ekJ mã¥ãuha¤ij mo¡fobjÇɤâU¡»nwh«. “Ô©l¥glhjt®fŸ” nfhÆY¡FŸ nghŒÉLtjhš clnd mt®fS¡F “nkh£rnkh” mšyJ “flîŸ mD¡»ufnkh” »£oÉL« v‹gjšy. ã‹ v‹dbtÅš, nfhÉšfËš jhdekJ flîŸfŸ v‹gitfŸ tá¥gjhf “ïªJ kj«” TW»wJ. mnjjh‹elto¡ifÆY« k¡fŸ brhšÈ¡ bfh©oU¥gijí« gh®¡»nwh«.“Ô©l¥glhjt®fŸ” nfhÆY¡FŸ EiHtjhnyh, mšyJ “flîŸfË‹” áiyfË‹ g¡f¤âš nghtjhnyh, mªj¡ “flîŸfŸ” br¤J¥nghFbk‹W«, mjdhš “ïªJ kj¤”â‰nf mÊî tªJ ÉLbk‹W«T¡Fuš nghL»‹w rdhjd j®k¡ T£l¤jh®fS¡F«, irt¡ T£l¤jh®fS¡F«, itZzt¡ T£l¤jh®fS¡F«, m›Éj« mJ c©ikahdhš m¤jifa nyrhd cÆiu it¤J¡ bfh©oU¡»w “flîŸfŸ”ïU¥gijÉl xʪJ nghtnj ey« v‹gijí«, ïij¥ bghW¡fKoahj “ïªJ kjK«” ïU¥gijÉl mÊtnj nkš vdî« Ã%ã¤J¡fh©ã¡f nt©ona ïªj¡ nfhÆš EiHî ïa¡f« njh‹¿ÆU¡»wJv‹W brhšnth«. ïju bghJ ïl§fisÉl nfhÆšfis K¡»akhfvL¤J¡ bfh©l fU¤â‹ c©ikia ïJ rka« btËÆ£LÉlnt©Lbk‹W Ãid¡»nwh«. jhœ¤j¥g£lt®fŸ, “ïªJ kj”¡nfhÆšfS¡FŸ bršy c¤njá¥gJ “fl nkÈU¡F« g¡â¥bgU¡»dhš mšy v‹gij eh« x¥ò¡ bfhŸS»nwh«. VbdÅš,mtut®fis moik¥gL¤Jtj‰F«, mtut®fŸ gF¤j¿itcgnahf¤âÈUªJ jL¥gj‰F« nghJkhd “flîŸfS«” juf®fS«,órhÇfS«, mtut®fŸ r_f¤ânyna nghJkhdtiuÆš ïU¥gjhšnkY« e«Kila “flîŸfS«” juf®fS« tªJjh‹ mt®fisåzh¡f nt©L« v‹w mtáaÄšiy, mšyJ mt®fsJ “flîŸfS¡F” ïU¡F« r¡âia Él ekJ “flîŸfS¡F” mâfkhf ïU¡»wJ v‹w e«ã¡ifíkšy. ã‹ v‹d btÅš, nfhÆšfŸjh‹ ekJnjr¤âš rhâ¥ãÇití« rka¥ ãÇití« c©lh¡Ftj‰F¡ fhuzkhÆUªjd bt‹gj‰F«, ï‹W« mitfŸ jh‹ fhuzkhÆU¡»‹wdbt‹gj‰F« m¤jh£áfŸ njl nt©oa mtáaÄšiy. r®¡fhuhšV‰gL¤j¥g£oU¡»‹w bghJ ïl§fsh»a jghš MÕÞ, uÆšntÞnlõ‹, nfh®£LfŸ KjyhditfŸ v¥go ‘Ô©l¥glhj’ k¡fisx‹WgL¤j cgnahf¥g£L tU»‹wdnth mnjnghš ‘ïªJkj¤’âdhš V‰gL¤j¥g£l nfhÆšfS«, r¤âu§fS« Ô®¤j§fS«,Þjy§fS«jh‹ Ô©lhikia Ãiy ÃW¤jî« mâf¥gL¤jî«

Page 168: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9335Fo muR - 1929 (((((2))))) 334

v‹W ijÇakhŒ TWnth«. m›Éj mtáa« ne®ªJ mij¤ jÉujhœ¤j¥g£l k¡fË‹ ÉLjiy¡F ntW kh®¡f« ïšiyba‹WKothŒ¡ fh©nghkhdhš eh« mij t‰òW¤â¡ T¿ahtJ mt®fsJJ‹g§fis ïªj Bdnk xÊ¡f nt©oa kh®¡f¤âš ïw§»Élnt©oajhf¤jh‹ tU«. ïâš x‹W« ïufáankh kiwbghUnsh»ilahJ. kÅjD¡F xU kjKnk mtáaÄšiy ba‹w bfhŸifiaíilnahkhÆD« bfhLik¥g£L m¿ahikÆš mGªâ¡ »l¡F«nfho¡fz¡fhd k¡fS¡F iff©l gydhf ÉLjiyaË¡f¡ ToaJKf«kâa kj« v‹w fU¤âšjh‹ brhš»nwhnk bahÊa ïjukj§fËš ïšyhj “nkh£rnkh” “ò©Âankh” Kf«kâa kj¤âš»il¤JÉL« v‹w v©z¤âdhš mšy. m¥go¢ brŒtjhš ãwFvšnyhiuí« nr®¤J kj« v‹w nr‰¿ÈUªJ ÉLÉ¥gj‰F V‰gL«fZl¤ijí« eh« czuhkÈšiy. Mdhš, “Ô©l¥glhjt®fŸ”ÃiyikÆš ïju #hâ ïªJ¡fŸ vd¥gLnthU« ïUªjhš ïªjÃiyÆš ntW v‹djh‹ brŒa¡ TL« v‹gij thrf®fŸ r‰WbghWiknahL nahá¤J¥ gh®¡F«go nfhU»nwh«. Mfnt, ï¤jifaÃiyia ekJ eh£oš c©lh¡»Élhkš Ô©lhik¡ bfhLikiaclnd jhkjk‹ÅÆš xÊ¥gj‰F¥ bghJ #d§fŸ v›tsîflik¥g£oU¡»‹wh®fŸ v‹gij m¿îW¤J« bghU£nl ïijvGândh«. Mjyhš nfhÆš EiHî Éõa¤âš bghJ k¡fŸ j§fŸflikia¢ brŒtnjhL K¡»akhf RakÇahij ïa¡f¤âš <Lg£lm‹g®fŸ midtU« ÔÉukhf ntiy brŒa¡ flik¥g£oU¡»‹wh®fŸ v‹gij Phgf¥gL¤J»nwh«.

FoFoFoFoFo muRmuRmuRmuRmuR - - - - - jiya§f« jiya§f« jiya§f« jiya§f« jiya§f« - - - - - 22.12.192922.12.192922.12.192922.12.192922.12.1929

tjhf th¡fˤJ r£lrig KjÈa bghJ Þjhgd§fËš “Ô©lhjhÇ‹” ãuâÃâahf ïl« bg‰W« ï‹D« mnj fhuzkhf g£l§fŸc¤ânahf§fŸ bg‰W« cŸst®fshŒ Ô©l¥glhjh®fS¡fhfntg¤âÇiffŸ el¤â tUgt®fS« M»a ït®fbsšyh« ï¤jifabeU¡foahd ÃiyikÆš v›tsî öu« K‹dÂÆÈUªJ C¡f¤Jl‹ ntiy brŒa¥ ngh»wh®fŸ v‹gijí« gh®¡f nt©oa rªj®¥g« »il¤âU¡»wJ. Mfnt, ï¥nghJ ekJ eh£oš åW bfh©blGªâU¡F« ï›îz®¢áahdJ - mj‹ bt‰¿ njhšÉ xU g¡fÄU¡f,mj‰F c©ikÆš jilahf ïU¥gt®fŸ ah® ah® v‹gijí«,v‹bd‹d fhuz§fËdhš Ô©l¥glhjt®fŸ Ãiyik nftykhŒïU¡f ne®ªjJ v‹gijí«, m¡fhuz§fis vªbjªj tÊfËš xÊ¡fnt©L« v‹gijí« #d§fŸ m¿ªJ bfhŸs nt©oarªj®¥g¤ijí« mˤâU¡»wJ. ïªj¡ nfhÆš EiHî ïa¡f¤â‰FMjhukhf mnef r«gt§fŸ ehS¡F ehŸ bgU»¡ bfh©L tUtijí« eh« gh®¤J tU»‹nwh«. cjhuzkhf âU.b#af® mt®fŸÔ©lhikia xÊ¡f¡Toa xU Ô®khd¤ij g«ghŒ r£lrigÆšrÛg¤âš bfh©L tu¥ nghtjhfî« m¿ªJ k»œ»‹nwh«. mªj¤Ô®khd¤â‰F lh¡l® m«ng¤fh® ngh‹w ãuKf®fŸ cjÉahÆUªJntiy brŒth®fbsdî« bjÇ»wJ.

ït®fSila Ka‰á bt‰¿bg‰W r£lK« brŒa¥gLnkahdhš, bg©fŸ r_f¤â‰F rhujh r£l« v›Éj gy¤ijaˤâU¡»wnjh mnj khâÇ, jhœ¤j¥g£l k¡fŸ Éõa¤âš ïªj r£lK« bgÇagykhf ïU¡F« v‹gj‰F IaÄšiy. g«ghŒ khfhz¤ij¥gh®¤jh»Y« ekJ khfhz r£lrigÆš cŸst®fŸ j§fŸ flikia¢á¿J Ãid¤J¥ gh®¡f Mu«ã¥gh®fsh v‹gJ ek¡F rªnjfkhfntïU¡»wJ.

ïªj ÃiyikÆš, bghJ k¡fË‹ flik v‹d v‹gij kh¤âu«eh« És¡f nt©oaJ mtáa« v‹W Ãid¡»‹nwh«.

‘ïªJ kj¤’ij¡ fh¥gh‰Wtjhf¢ brhšYgt®fbsšyh« ïªjÉõa¤âš mâf áu¤ijbaL¤J j§fŸ flikia¢ brŒahÉošehS¡F ehŸ MÆu¡fz¡fhd ‘Ô©l¥glhjt®fŸ’ KÞÈ«fshfî«»¿ÞJt®fshfî« kh¿¡ bfh©oU¥gJ nkY«, nkY« bgU»¡bfh©nl tU« v‹gj‰F¡ bfhŠrK« rªnjfÄšiy. bg©fŸÉjitfshÆUªJ fZl¥gLtijÉl cl‹f£il VWtjhÆUªjgiHa tH¡f§Tl v›tsnth nkyhdJ v‹W brhšY»nwhnkhmnjnghš, k¡fŸ Ô©l¥glhjt®fshÆUªJ, Fs«, uÞjh KjÈabghJ ïl§fË‹ brsfÇa¤ij mDgÉ¡f Koahkš fZl¥gLtij¥gh®¡»Y«, Kf«kâa®fshfthtJ kh¿ kÅj®fshf thœtJ nkyhdJ

Page 169: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9337Fo muR - 1929 (((((2))))) 336

Éthfu¤J

rÛg¤âš br‹idÆš elªj ÞâßfŸ kfheh£oš Ãiwnt‰w¥g£l Ô®khd§fis thrf®fŸ m¿ªâU¡fyh«. mitfËš K¡»akhfïu©L Ô®khd§fŸ kh¤âu« mâfkhd Éthj¤â‰F¡ fhuzkhÆUªjd. “M©fis¥ nghynt bg©fS¡F« rÇrkhdkhd xG¡fKiwfŸ V‰gL¤j nt©L«” v‹gJ x‹W. “fÈahzkhd¥ bg©fŸjFªj fhuzÄU¥ã‹ j§fS¡»Zlkhd nghJ j§fŸ Éthf¤ij u¤JbrŒJ bfhŸsyh«” v‹gJ ïu©L. ïªj ïu©L Ô®khd§fS« bgÇago¤j kÅj®fŸ v‹gt®fisí« bg©fŸ ÉLjiy¡fhf¥ ghLgL»wt®fŸ v‹gt®fisí« rÇahd gߣir gh®¤JÉ£lJ v‹nw brhšnth«. ekJ bj‹ÅªâahÉYŸs g¤âÇiffŸ všyh« x‹WÉlhkš“Éthfu¤J” Ô®khd¤ij f©o¤JÉ£ld.

ï¤Ô®khd« r«gªjkhf g¤âÇiffËš elªj th¡Fthj§fS«,kW¥òfS«, f©ld§fS« mitfS¡F vGj¥g£l gâšfS« ekJthrf®fŸ e‹F m¿ªâU¥gh®fŸ. taJ br‹w ÞâßfŸ v‹Wbrhšy¡Toat®fËš áy® Ô®khd¤â‹ c©ikia czuhkš ïijv⮤j Éõa« ek¡F Äfî« M¢rÇakhfnt ïU¡»wJ.

ÞâßfŸ kfhehL eilbg‰w m‹iwa âdnk, ï›Éjkhd Ô®khd§fŸ bfh©L tUtJ jd¡F ïZlÄšiyba‹W brhšÈ, m¡»uhrd® $kâ ÓÅthrŒa§fh® mt®fŸ j‹Dila m¡»uhrd¥gjÉia uhÍehkh brŒJÉ£lh®fŸ. ãwF ntW xUtUila m¡»uhrd¤âš elto¡iffŸ bjhl§f¥g£L nk‰brh‹d Ô®khd§fS«ï‹D« ïju Ô®khd§fS« Ãiwnt‰w¥g£ld. ãwF ïJ r«gªjkhfãugy ÞâßfŸ áyU¡FŸ mã¥ãuha ngj« V‰g£L g¤âÇiffŸ_Èakhf ïU rhuh®fSila mã¥ãuha§fisí« btËÆ£Ltªjh®fŸ. ï‹D« m¤Ô®khd§fË‹ r«gªjkhd mã¥ãuha§fŸg¤âÇiffËš btËtªJ bfh©nl ïU¡»‹wd. Mjyhšjh‹ ïªjK¡»akhd Éõa¤ij¥ g‰¿ ekJ mã¥ãuha¤ijí« btËÆlÉU«ò»nwh«. nkY« br‹id khfhz¤â‹ KjyhtJ RakÇahijkfheh£oš Ãiwnt‰w¥g£l nk‰f©l ïnj ïu©L Ô®khd§fS¡F ï¥nghâU¡F« v⮥ò¡fisÉl gykhd v⮥òfŸ

nknah T‰W bkŒah- bghŒah?

nfhit âUths® m.mŒahK¤J mt®fshš ïa‰w¥ bg‰wnk‰f©l üÈ‹ ãuâ x‹W tu¥ bg‰nwh«.

f‹Å nknah fU¤ij¥ g‰¿nah, mt® T¿aJ ï‹brhšyhò‹brhšyh v‹gJ g‰¿na ek¡F ftiyÆšiy. T¿a T‰WbkŒ¡T‰wh bghŒ¡T‰wh v‹gij eh« m¿ªJ bfhŸs flik¥g£oU¡»‹nwh«. áy® nknah Mâ¡f bt¿ bfh©l btŸisa®fshšTÈ¡F ntiy brŒa tªj F¥ig¡fhÇ v‹»‹wd®. F¥ig¡fhÇv‹whš v‹d? nknahÉ‹ TilÆš F¥ig Ãiwªjjh? ïšiyah?F¥ig âu£l tªJ btW§Tilíl‹ br‹whsh? btW§Tilíl‹br‹Wjh‹ Ãiw Tilíl‹ ïªâahÉÈUªJ âU«ã tªjjhf¤ âǤJ¡T¿dsh? v‹gd ekJ flh.

ï¡flhɉF, it¡f« åu®, khr‰w beŠRilah®, öathœ¡ifÆd®, JfËyh¥ bghJ neh¡Filah®, njr¤ bjh©oš âis¤jâ©ikÆdh®, m¤njr¤ bjh©il fj®bjh©oš <LgL¤â¤ âfG«âUîilah®, âuhÉl‹, FoauR g¤âÇiffËš gHªjÄœ k¡fËilghu¿a bkŒŠPhd¡ f£LiufŸ tiuªj gƉá Ä¡fh®, nfhitâUths® m. mŒahK¤J mt®fŸ “nknah T‰W bkŒah- bghŒah?”v‹D« jiy¥nghL xU üiy btËÆ£L j¡f ÉilÆW¤J»‹wh®.ïjid¥ go¡FªnjhW« ï¥ bgUªjifahÇ‹ kâE£gK« kd¤âYâ¤j fU¤ij câ¤jthW vL¤âa«ò« âwD«, eL Ãiyikí« ïÅabrªjÄœ¢ RitnahL ghš, nj‹, gH« fyªjthW ïÅ¥g bj‹gâšIaÄ‹W, c©ikia m¿a mth¡ bfh©lt®fŸ ïªüiy mtáa«xU KiwnaD« go¤jš jifikahF«. ï¤jifa üiy btËÆ£lm¿P®¡F ï¤jÄGyf« vŠPh‹W« e‹¿ brY¤j¡ flik¥g£LŸsJ. Fku‹ m¢R Ãiya¤âš mHF bgw¥ gâ¥ã¡f¥ bg‰wïªüš Éiy mzh - 0-4-0

Fo muRFo muRFo muRFo muRFo muR - - - - - kâ¥òiukâ¥òiukâ¥òiukâ¥òiukâ¥òiu - - - - - 22.12.192922.12.192922.12.192922.12.192922.12.1929

Page 170: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9339Fo muR - 1929 (((((2))))) 338

kh£lh®fsh v‹gJ« r‰W nahá¤J¥ gh®¡f nt©oa ÉõakhF«.

Mfnt, ï«khâÇahf gytÊfËY« bg© k¡fis moik¥gL¤â it¤âU¥gj‰F M©fSila Raeynk fhuz« v‹gJ“#ÞoÞ” ngh‹w g¤âÇiffS¡F ï‹D« ïit bjÇahkyhïU¡»wJ v‹gJ ek¡F M¢rÇakhf ïU¡»wJ. M©fis¥nghynt bg©fS¡F« brh¤JÇik, xG¡f« KjÈa Éõa§fËšrkkhd r£l§fŸ ïU¤jny mtáa« v‹gij “#ÞoÞ” ngh‹wg¤âÇiffŸ kiw¤jhY« mšyJ v⮤jhY« ekJ eh£L¥ bg©fŸMÆu¡ fz¡fhŒ¥ go¡f Mu«ã¤J É£l ï¡fhy¤âš M©k¡fsJ Raey mã¥ãuha§fS¡F v›Éj bršth¡F« kâ¥ò«ïU¡fhJ v‹gJ ek¡F e‹whf bjÇí«. Mfnt ïªj mo¥gilahdK¡»a bfhŸifÆnyna ekJ rnfhju¥ g¤âÇifÆ‹ mã¥ãuha¤J¡F eh« khWgl nt©oÆU¡F« v‹W v⮥gh®¡fnt ïšiy.

ïu©lhtjhf cŸs “Éthfu¤J” Éõaªjh‹ r‰W T®ªJftÅ¡fnt©oa ÉõakhF«. ïJ r«gªjkhf br§f‰g£L RakÇahij kfheh£oY« br‹id ÞâßfŸ kfheh£oY« Ãiwnt‰w¥g£l Ô®khdkhdJ bghW¥g‰wt®fshš brŒa¥g£ljšybt‹gJthrf®fS¡F¤ bjÇí«. M© k¡fns ü‰W¡F 95¡F nkš ToÆUªj br§f‰g£L kfhehL«, bg©k¡fns ü‰W¡F üW ToÆUªjbr‹id ÞâßfŸ kfhehL« xnu Ô®khd¤ij Ãiwnt‰¿ÆU¡»‹wdbt‹whš ïâš VjhtJ jtW ïU¥gj‰F kh®¡fÄU¡»wjhv‹W nf£»‹nwh«.

ïij¥ g‰¿ MuhŒtj‰F K‹ò ïJ r«gªjkhf mnef j¥gã¥ãuha« bfh©LŸsh®fŸ v‹gij És¡f nt©oaJ mtáakh»‹wJ. “Éthfu¤J” r£lkhdhš clnd všyh¥ bg©fS« j§fŸfzt®fis É£L Xo¥nghth®fŸ v‹W«, “f‰òÃiy” monahLbf£L¥ nghFbk‹W« gy® v©Â¡ bfh©oU¡»wh®fŸ. ghJfh¥ã‰F«, mtáa¤â‰F« xU r£l« brŒjhš #d§fŸ všnyhU«mnj ntiyahÆU¥gh®fbs‹gnj Ãaâašy. mtáakhd rªj®¥g§fËš kh¤âu«jh‹ #d§fŸ mjid¡ ifahSth®fŸ. VbdÅš,mjdhš V‰gl¡Toa fZleZl§fS¡F jh§fns gh¤âa¥g£lt®fŸ v‹gJ mEgt¤âdhš k¡fS¡F ehsilÉš És§»ÉL«.Mfnt “Éthfu¤J” mDkâ¡f¥gLkhdhš Vnjh Mg¤J tªJÉLbk‹W áy® Ãid¤J¡ bfh©oU¥gJ mt®fsJ Raey¤âdhšV‰gl¡Toa ga« v‹Wjh‹ brhšYnth«.

“Éthfu¤J” r£lkhtJ bg©fŸ r_f¤â‰F xU ï‹¿aikahjghJfh¥ò¡fUÉ v‹gJ ekJ Kothd mã¥ãuha«. òUõD¡F«kidÉ¡F« guÞgu m‹ò« rkkhd thœ¡ifí« V‰glnt©Lkhdhš

njh‹¿aJ« thrf®fS¡F PhgfÄU¡fyh«. mªj rªj®¥g¤âšïijÉl “ntfkhdJ«” “òu£áahdJ«” v‹W ãwuhš mehtáakhfö‰w¥g£l áy ïju Ô®khd§fis¥ g‰¿ eh« vGj nt©oajhÆUªjjhš, Þâßfis¥ g‰¿ nk‰f©l ïu©L Ô®khd§fis¥ g‰¿mâfkhf ÉtǤJ vGj mtfhrÄšyhJ nghƉW. Mifahš ïªjrªj®¥g¤âyhtJ ïJ r«gªjkhf ekJ fU¤ij És¡»Él nt©Lbk‹W v©Q»nwh«.

Kjyhtjhf, M©, bg©, ïUghyhU¡F« rkkhd xG¡fKiwfŸ ïU¡f nt©Lbk‹gJ, ïJ Éõakhf mã¥ãuha ngjnkïU¡fhJ v‹W vâ®gh®¤njh«. Mdhš, ïâšTl go¤jt®fŸ v‹WbrhšÈ¡ bfhŸgt®fS« Tl khWghlhd mã¥ãuha¤ij¡ bfh©oU¡»wh®fŸ v‹gij m¿ªjîl‹ ek¡F, bgÇa mârakhfntïUªjJ. cjhuzkhf gh®¥gdušyhjhU¡fhf ciH¡F« “#ÞoÞ”g¤âÇifÆš M©, bg©Q¡F rkkhd r£l« ïU¡f nt©Lbk‹W br‹id ÞâßfŸ kfheh£oš Ãiwnt‰w¥g£l Ô®khd¤ij¡f©o¤J¤ jiya§f« vGâÆUªjij¥ gh®¤jJ« âL¡»£L¥nghndh« ViH k¡fS¡fhfî«, Ãaha¤â‰fhfî«, rnfhju¤Jt¤â‰fhfî«, rk¤Jt¤â‰fhfî« ciH¥gjhf¢ brhšY« “#ÞoÞ” g¤âÇifahdJ rhÞâu§fis cjhuzkhf¡ fh£o ï¤Ô®khd¤ij f©o¤jjhdJ eh« v‹W« vâ®ghuhjJ«, Vkh‰wKkhd ÉõankahF«.gF¤j¿î¡F V‰wjhd fhuz§fis¢ brhšyhkš “#ÞoÞ”g¤âÇifahdJ, “bghJthfnt bg©fŸ ïa¡f« rÇtu el¤j¥gLtâšiy”v‹w bgU« F‰w¤ij¢ Rk¤J»wJ. ïªj mã¥ãuha«c©ikah? ïšiyah v‹gij¥ g‰¿ ek¡F mâf¡ ftiyÆšiy.Mdhš, ek¡F nt©oabjšyh« ïJ khâÇ Éõa§fËš bg©ghyUila Kothd mã¥ãuha« v‹dbt‹gnj. VbdÅš, bg©fŸ r«gªjkhd Éõa§fis¥ g‰¿ M©fŸ Koî brŒtij Élbg©fsJ mã¥ãuha¤ijna ã‹g‰WtJjh‹ Kiwahd tÊahF«.ï‹W ekJ eh£oY« ãw ehLfËY« bg©fŸ Ãiyik r‰W jhœikahfnt ïU¥gj‰F¡ fhuz« mt®fS¡F îzÆ¡f¥g£oU¡F«ÉâfŸ r£lâ£l§fbsšyh« bg©k¡fŸ go¤âuhj fhy¤âš M©k¡fshš V‰gL¤j¥g£ljhš jh‹. gh®¥gdušyhjh® go¡fhj fhy¤âš v¥go e«ik¥ g‰¿ öΤJ e«ik ‘moikfŸ’ v‹gJ òuhz«KjyhditfŸ vGâ it¤jh®fnsh mnj khâÇahf¤jh‹ M©k¡fS« j§fS¡F V‰wthW ghug£rkhd r£l â£l§fis V‰gL¤âdh®fŸ. cjhuzkhf òUõ‹ ïwªjhš kidÉ cl‹f£il Vwnt©Lbk‹w f£lha¤â‰F bg©fŸ r«kâ¤âU¥gh®fsh v‹Wnahá¤J¥ ghU§fŸ. m¥go r«kâ¤âUªjhY« mnj khâÇ kidÉïwªj òUõidí« cl‹f£il V‰w nt©L bk‹whtJ nf£oU¡f

Page 171: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9341Fo muR - 1929 (((((2))))) 340

âU.ntQnfhghš ehíLÉ‹ kuz«

g£L¡nfh£ilÆš âU, ntQnfhghš ehíL mt®fŸ ïwªJÉ£lh® v‹w brŒâia¡ nf£lJ« vkJ kd« Jo¤j Jo¥ig¢brhšÈÉl KoahJ. áy ÃÄõ§fŸ tiu ëkâÆšyhkš kdJj¤jˤJ¡ bfh©oUªjJ. ï¥nghJ« ï¢r«gt¤ij Ãid¡FªnjhW« kd« âL¡»L»wJ. âU.ntQnfhghš ehíL mt®fŸgh®¥gÜa« Ãiwªj g£L¡nfh£ilÆš, ekJ k¡fS¡F, mJî«K¡»akhf ïisP®fS¡F v›tsî Mjuthfî« cjÉahfî«ïUªjh®fŸ v‹gJ m›Él¤âš ï‹W ïisP®fŸ gL« Jau¤ijneÇš gh®¥gt®fS¡F e‹F bjÇí«. khzt®fS¡F e‰ò¤âòf£l¡Toa ãjhî«, ViHk¡fS¡F nt©Ltd mˤJ mtuJJa®Ú¡» tªj m©zY«, gh®¥gÜaK« ònuh»j¥òu£L f©LmŠR«goahd RakÇahij åuU«, t¡Ñš bjhÊÈš xU ãugyÞjU«, bghJthf, gh®¥gdušyhjh®fS¡nf jŠir ÍšyhɉF xUjiytUkhf És§»a âU. ntQnfhghš mt®fis ïHªjJ ek¡FxU bgÇa eZl« v‹nw brhšnth«. mt®fsJ K‰ngh¡fhd bfhŸiffS«, j‹dyk‰w r_f¤bjh©L«, ijÇakhŒ jdJ mã¥ãuha¤ij ahÇl¤âY« vªj rªj®¥g¤âY« btËÆl¡Toa ijÇaK«ek¡F« ekJ ïa¡f¤â‰F« v›tsî g¡f gykhÆUªjJ v‹gijÃid¡FªnjhW« m‰bwhzh¤ Jau« nkÈL»wJ. ïÅ bghJthfjŠir ÍšyhtháfS« F¿¥ghf g£L¡nfh£iltháfS« brŒant©oaJ ahbjÅš, fhyŠbr‹w ekJ m‹g® âU.ntQnfhghšmt®fis¥ ã‹g‰¿, mt®fŸ brŒJtªj ntiyia ehK« brŒtnjhL, mt®fsJ C¡fK« c‰rhfK« v‹W« ek¡F« ïU¡FkhWekJ r_f¤ bjh©il brŒtJjh‹. âU.ntQnfhghš mt®fË‹FL«g¤jhU¡F«, ïju gh®¥gdušyhj r_f¤jh®fS¡F« ekJmDjhg¤ij¤ bjÇɤJ¡bfhŸ»nwh«.

Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 29.12.1929Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 29.12.1929Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 29.12.1929Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 29.12.1929Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 29.12.1929

ïUtU¡F« jŤjÅahf cÇikÆUªjhšjh‹ Koí«. ï¥nghâU¡F«“ïªâa” r_f¤âYŸs kzthœ¡ifahdJ gy tÊfËY« bg©k¡fS¡F ghjfkhd KiwÆnyna eilbg‰W tU»wJ. xU òUõ‹jd¡F¤ njitÆšyhjnghJ jdJ kidÉ mˤâU¡F« ekJr£lkhdJ, bg©fS¡F mnj cÇikia¡ bfhL¡fhkÈU¥gJtUªj¤j¡f ÉõakhF«. ïªj cÇik kÅjD¡F ïU¥gjhš, všyh¥òUõ®fS«, ïnj ntiyahfth ïU¡»wh®fŸ v‹W jh‹ nf£»nwh«. Mfnt, ïnj cÇikia bg© k¡fS¡F« mË¡fnt©oaJÃahaK« rkK« MF« v‹gij ï‹D« V‹ M©k¡fËš áy®m¿aÉšiy v‹gJjh‹ ek¡F És§fÉšiy. ïªj Éthfu¤J¤Ô®khd¤ij itÔf¥ g¤âÇiffŸ jh‹ f©o¤jdbt‹whš, ekJ“#dehaf”¤ âdrÇahd “#ÞoÞ” g¤âÇifí« f©o¤jJjh‹ek¡F És§fÉšiy. vJ v¥goahÆD«, ïªj¤ Ô®khd¤â‹ mtáa¤ij ekJ RakÇahij ïa¡f¤J m‹g®fŸ e‹F m¿th®fshifahš, ï«khâÇ rk¤Jtkhd neh¡fKila Éõa§fËš v›tsî v⮥ò ïUªjhY«, mj‰fhf ehnkh mšyJ ekJ ïa¡f¤ij¢nr®ªjt®fnsh v§fŸ flikÆÅ‹W« ã‹th§f kh£nlh« v‹gij kh¤âu« cWâ TW»nwh«. filáahf “#ÞoÞ” g¤âÇif¡Fx‹W Tw ÉU«ò»nwh«. bghJ k¡fË‹ cz®¢á¡fhf V‰gL¤j¥g£l m¥g¤âÇifahdJ ïÅah»Y« k¡fË‹ mã¥ãuha¤ij x£oÓ®¤âU¤j¤âš K‹dÂÆš ËW jdJ giHa FU£L e«ã¡iffŸVnjD« ÄŠá ïU¡Fkhdhš mitfis clnd xʤJ r_f¤bjh©ilna ãujhdkhf¡bfh©L ntiy brŒí« v‹W vâ®gh®¡»nwh«. k‰bwhU rªj®¥g¤âš ïJr«gªjkhf ï‹D« ÉtukhfvGJnth«.

( rh.F.)( rh.F.)( rh.F.)( rh.F.)( rh.F.)

Fo muR - jiya§f« - 29.12.1929Fo muR - jiya§f« - 29.12.1929Fo muR - jiya§f« - 29.12.1929Fo muR - jiya§f« - 29.12.1929Fo muR - jiya§f« - 29.12.1929

Page 172: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9343Fo muR - 1929 (((((2))))) 342

g£lhãnõf« - KoN£Ljš

gÇaªj« - všiy

ãuÉil - ó¥giljš

ãuÞjhã¤jš - brhšYjš, bjÇa¥gL¤Jjš

nghõf® - òuty®, fh¥ghs®

ÉU¤jh¥ãa« - KJik¡fhy«

Ég¡j« - ÄFªjJ ( jÅ¡FL«g« )

#ij - ïiz, n#ho

AhÅ - CW, nfL

Þj«g« - ö©

mUŠbrhš bghUŸ

mâ¡»uk - be¿ jt¿a, tu«ò Û¿a

mÉg¡j« - ãÇahjJ ( T£L¡FL«g« )

mdªj« - mst‰wJ, všiya‰wJ

mDZlhd« - eilKiw, xG¡f«, tH¡f«

M¥ò¡flhÉd - M¥ò it¤jš, M¥ò mo¤jš

ïZl á¤â - ÉU«ãaJ ifTlš, v©Âa

t©z« eilbgwš

Xjh ( nAhjh ) - mikî, ïU¥ò, Ãiyik

FkÇ ïU£L - f‹Å ïU£L, Éoa‰F

K‹ cŸs ïUŸ

bf«ò - át¥ò ïu¤âd¡fš

r§fh¤j« - njhHik, ïz¡f«

á£ir - j©lid

áZl gÇghyd« - ešnyhiu¡ fh¤jš

ÓnjhZz Þââ - j£gbt¥g Ãiy

RthjªâÇa« - Rjªâu«, j‹ÉU¥g«,

ÉLjiy, ÉLghL

j§fl§fŸ - j§fŸ j§fŸ

j®¡fhÞJ - jÇR

jhuj«Äa« - V‰w¤ jhœî

j®¥Õ¤ - gƉá

Juh¡»Uj« - tšyhªj f‰gÊ¥ò, gyh¤fhu f‰gÊ¥ò

Jt# Þj«g« - bfho ku«

Juªju® - bghW¥ghË, jhshs®

JZl á»uf« - Ônahiu mʤjš

njrt®¤jkhd« - eh£L el¥ò

îgakhŒ - gaÄšyhkš

ÃZ^u« - bfhLik, btW¥ò

Page 173: Fo muR 1929-2 · Fo muR-1929 (((((2))) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 9 bghUsl¡f« 1. kufjtšÈ kz« 11 2. gh®¥gdušyhj khzt® go¥ã‹ fZlK« gh®¥gd cgh¤âaha®fË‹

Fo muR - 1929 (((((2))))) 344