ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑΣ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ

1.ΕΘΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΣΤΟ ΔΙΑΔΥΚΤΙΟ

2.ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΝΕΩΝ

3.ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΖΩΗ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ ΚΑΙ ΟΙ ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΟΥΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΤΟΥΣ

4.ΕΞΑΡΤΗΣΙΟΓΟΝΕΣ ΟΥΣΙΕΣ ΚΑΙ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΣΤΟΥΣ ΕΦΗΒΟΥΣ

Ερευνητική εργασία 1ου ΓΕΛ Ζωγράφου Υπεύθυνη καθηγήτρια: Μάνου Παρασκευή

Εθισμός των νέων στο ΔιαδίκτυοΠρόκειται για περίπτωση που πληροί τα κριτήρια της εξάρτησης όπου όμως πλέον είναι η συνήθης συμπεριφορά για τον χρήστη και υπάρχει σοβαρή βαρύτητα. Ο εθισμένος λαχταρά να χρησιμοποιήσει το Διαδίκτυο με συγκεκριμένους τρόπους, χρονικό διάστημα και συχνότητα τα οποία είναι επικίνδυνα για τον ίδιο και ενδεχόμενα για αυτούς με τους οποίους έχει σχέσεις (π.χ περιπτώσεις ακραίας παραμέλησης των αναγκών του εαυτού ή συγγενικών προσώπων).

Ο εθισμός στο διαδίκτυο (internet addiction) είναι μια σχετικά νέα μορφή εξάρτησης, η οποία βρίσκεται υπό εξέταση από την επιστημονική κοινότητα προκειμένου να

οριοθετηθεί, αφού η εξάρτηση από το Ίντερνετ δεν είναι ακόμη μια κλινική οντότητα που συναντάμε σε εγχειρίδια ψυχιατρικά. Αυτή η μορφή εθισμού ορίζεται ως την

«ενασχόληση με το Ίντερνετ για άντληση αισθήματος ικανοποίησης που συνοδεύεται με αύξηση του χρόνου που καταναλώνεται για την άντληση αυτού του αισθήματος…Τα ηλεκτρονικά παιχνίδια ρόλων που παίζουν οι χρήστες μέσω διαδικτύου είναι πολύ πιο εθιστικά από όλα τα άλλα ηλεκτρονικά παιχνίδια που δεν έχουν διαδικτυακό σκέλος.Τα MMORPG μπορούν να αλλάξουν τη ζωή των χρηστών επιδρώντας στον ύπνο τους ενώ αυξάνουν κατά πολύ το χρόνο που οι χρήστες μένουν συνδεδεμένοι στο διαδίκτυο.Τα multiplayer διαδικτυακά παιχνίδια έχουν αναχθεί σε ένα πρωτοφανές φαινόμενο στο χώρο του διαδικτύου τα τελευταία 5 χρόνια. Η κοινότητα του World of Warcraft έχει 9 εκατομμύρια διαδικτυακούς παίκτες και σήμερα είναι η μεγαλύτερη online κοινότητα.Σύμφωνα με έρευνα του Joshua Smyth, καθηγητή ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Syracuse, ένας λόγος για την μεγάλη επιτυχία των παιχνιδιών είναι επειδή εισβάλλουν και μεταλλάσσουν τη ζωή του παίκτη.

Εξάρτηση από το ΔιαδίκτυοΜία χρόνια, προοδευτική ασθένεια που συμπεριλαμβάνει τα ακόλουθα στοιχεία: τη καταναγκαστική χρήση του Διαδικτύου που ενέχει την απώλεια ελέγχου και τη συνέχιση της χρήσης παρά τις δυσμενείς συνέπειες.  Η διάγνωση της εξάρτησης απαιτεί στη διάρκεια ενός δωδεκαμήνου τουλάχιστο τρία από τα ακόλουθα:

ανάπτυξη «ανοχής» συμπτώματα «στέρησης» χρήση για όλο και μεγαλύτερο χρονικό διάστημα ανεπιτυχείς προσπάθειες να μειωθεί ή να ελεγχθεί η χρήση, παραίτηση από σημαντικές κοινωνικές, επαγγελματικές ή δραστηριότητες

αναψυχής συνέχιση της χρήσης παρά τη γνώση ότι υπάρχουν επίμονα ή

επαναλαμβανόμενα βιολογικά ή ψυχολογικά προβλήματα τα οποία προκλήθηκαν ή επιδεινώθηκαν από τη χρήση.

2

Αίτια εθισμού

Το Ίντερνετ έχει την ικανότητα να καλύψει συγκεκριμένες ψυχολογικές ανάγκες ενός ατόμου. Ένα από τα χαρακτηριστικά του μέσου που προκύπτει από τη φύση του είναι ότι μπορεί να δημιουργήσει μια «ιδανική κατάσταση εαυτού», όπου το άτομο μπορεί να εξερευνήσει διάφορες πτυχές της προσωπικότητας του χωρίς να έχει περιορισμούς και συνέπειες. Στο Διαδίκτυο δεν υπάρχουν άμεσες συνέπειες των πράξεων, ο χρήστης μπορεί να μπει και να βγει όποτε θέλει, ενώ μπορεί να καλύψει την όποια εξωτερική εμφάνιση, αφού δεν υπάρχει, πολλές φορές, οπτική επαφή. Ταυτόχρονα, ο έφηβος μπορεί να ενσαρκώσει διαφορετικούς ρόλους, ή να υιοθετήσει διαφορετικές ταυτότητες ανάλογα με την εκάστοτε διαδικτυακή εμπειρία, εξαιτίας της ανωνυμίας, που συνιστά κατεξοχήν χαρακτηριστικό του Διαδικτύου. Συνήθως, τα παιδιά που αντιμετωπίζουν το πρόβλημα του εθισμού στο διαδίκτυο είναι αγόρια και μεγαλώνουν σε δύσκολες καταστάσεις (δυσλειτουργικές οικογένειες). Ο εθισμός των εφήβων στο διαδίκτυο μπορεί, επίσης να είναι το αποτέλεσμα άλλων ψυχικών διαταραχών, όπως κατάθλιψη, αγχώδεις διαταραχές, διαταραχές προσωπικότητας, υπερκινητικότητα και κοινωνική φοβία.

Συνδυασμός παραγόντων που οδηγούν σε εθισμό

Ο εθισμός των εφήβων στο διαδίκτυο μπορεί, επίσης να είναι το αποτέλεσμα άλλων ψυχικών διαταραχών, όπως κατάθλιψη, αγχώδεις διαταραχές, διαταραχές προσωπικότητας, υπερκινητικότητα και κοινωνική φοβία.

Συμπτώματα

1. Συμπτώματα συνδρόμου απόσυρσης, όπως ψυχοκινητική διέγερση, εκούσια ή ακούσια κίνηση δακτυλογράφησης των δακτύλων του χεριού, άγχος, έμμονη σκέψη για το διαδίκτυο και όνειρα για το διαδίκτυο.

2. Κατανάλωση υπερβολικού χρόνου ή και χρήματος σε δραστηριότητες σχετικές με το διαδίκτυο (λογισμικά, σκληροί δίσκοι κ.λ.π)

3. Έκπτωση λειτουργικότητας του ατόμου σε κοινωνικό, οικογενειακό αλλά και προσωπικό επίπεδο.

4. Μειωμένη επίδοση στο σχολείο λόγω των πολλών ωρών που περνάει ο έφηβος στο διαδίκτυο.

5. Σε προχωρημένες περιπτώσεις ο έφηβος δεν κοιμάται, παραμελεί την προσωπική του υγιεινή, μπορεί να σταματήσει ακόμα και το σχολείο. Ακόμη, απομονώνεται, από την οικογένεια και τους φίλους του, γίνεται επιθετικός, μπορεί να κλέβει χρήματα από του γονείς για να παίζει. Τέλος, φτάνει σε σημείο να μην τρώει ή και το αντίθετο( να παχαίνει πολύ).

3

Ποιες ηλικιακές ομάδες παιδιών εμφανίζουν εξάρτηση

Το φαινόμενο μπορεί να εμφανιστεί σε εφήβους κατά την πρώιμη εφηβεία (10-14 ετών) ή και σε μικρότερη ακόμη ηλικία. Είναι πιο συχνό κατά την μέση εφηβεία (15-17 ετών), κατά την οποία οι έφηβοι πειραματίζονται και σταδιακά αυτονομούνται, καθώς και κατά την όψιμη εφηβεία (> 17 ετών). Οι περισσότεροι εξαρτημένοι έφηβοι ασχολούνται με «παιχνίδια» στο σπίτι ή τα internet cafe.

Αντιμετώπιση εθισμούΟ εθισμός από το διαδίκτυο αναγνωρίζεται πια από την ψυχιατρική κοινότητα ως ξεχωριστή ψυχοσωματική διαταραχή γι’ αυτό χρήζει ειδικής θεραπείας. Στην Ελλάδα υπάρχουν πολλά κέντρα που βοηθούν τους εφήβους να ξεφύγουν από τον εθισμό τους. Η παρακολούθηση κάθε περίπτωσης γίνεται από τετραμελή ομάδα στην οποία συμμετέχουν παιδίατρος, παιδοψυχίατρος, παιδοψυχολόγος και οικογενειακός σύμβουλος. Κατά τη διάρκεια της θεραπείας δε διακόπτεται η χρήση, αλλά ο έφηβος μαθαίνει να θέτει όρια στη χρήση και να αρχίσει και πάλι την ενασχόληση με άλλες δραστηριότητες. Παρ’ όλα αυτά, σε περίπτωση που κάποιο από τα παιδιά αντιμετωπίζει και άλλα προβλήματα πέρα από τον εθισμό του, υπάρχει και κατάλληλη φαρμακολογία. Σύμφωνα με μελέτες, το 1/3 από τα παιδιά ανταποκρίνεται πολύ θετικά, ειδικά όταν η εξάρτηση βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο.

Ρόλος γονέων

Ο ρόλος των γονέων είναι πάρα πολύ σημαντικός τόσο για την πρόληψη, όσο και για την αντιμετώπιση του εθισμού των παιδιών τους από το διαδίκτυο. Όσο αναφορά την πρόληψη το σημαντικότερο πράγμα που χρειάζεται να κάνουν οι γονείς προκειμένου να μπορούν να ελέγχουν αποτελεσματικά τη χρήση του Διαδικτύου από τα παιδιά τους, είναι να γνωρίσουν οι ίδιοι το μέσο. Προς το παρόν, οι γονείς δε γνωρίζουν το μέσο και επιπλέον δε φαίνονται διατεθειμένοι να έλθουν σε επαφή με το Διαδίκτυο, ενώ ταυτόχρονα δεν ενδιαφέρονται για τις δραστηριότητες των παιδιών τους στο διαδίκτυο. Ταυτόχρονα, οι γονείς θα πρέπει κάποιες φορές να χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο μαζί με το παιδί, ώστε να του δίνουν τις απαραίτητες κατευθύνσεις, ενώ η εγκατάσταση κάποιων φίλτρων στον υπολογιστή μπορεί να αποτρέψει την εμφάνιση ακατάλληλων για το παιδί ιστοσελίδων. Επιπλέον, είναι απαραίτητο να έχουν τεθεί κάποιες βάσεις όταν το παιδί φτάνει στην εφηβεία, να υπάρχουν δηλαδή όρια. Για να υπάρξουν ωστόσο όρια θα πρέπει οι γονείς να μπορούν να διαθέσουν τον απαραίτητο χρόνο, αφού είναι δύσκολο για ενοχικούς γονείς να θέσουν όρια. Σε πιο πρακτικό επίπεδο, ο υπολογιστής είναι καλό να βρίσκεται σε κοινόχρηστο χώρο και όχι στο δωμάτιο του παιδιού, ώστε να ελέγχεται διακριτικά η δραστηριότητα του παιδιού στο Ίντερνετ. Ενώ, τέλος, οι γονείς θα πρέπει να συζητούν για τις διαδικτυακές διαδρομές του παιδιού τους, ώστε να έχουν πάντοτε ενημέρωση για τις ιστοσελίδες που επισκέπτεται, τα άτομα με τα οποία συνομιλεί και τις πληροφορίες που ανταλλάσσει με άλλα άτομα.

4

Ο κίνδυνος εθισμού είναι ένας κίνδυνος όπως το να μας κλέψουν τους κωδικούς μας, να κολλήσουμε κάποιον «ιό» ή να μας παρενοχλήσουν;Όχι. Πρόκειται για μία ψυχική νόσο, όπως και ο εθισμός στα τυχερά παιχνίδια ή στις χημικές παράνομες ουσίες. Σύντομα δε, πρόκειται να συμπεριληφθεί στη νοσολογική κατηγοριοποίηση της επίσημης Ψυχιατρικής. Όσο σημαντική και αν είναι η λήψη μέτρων προστασίας κατά την περιήγηση στο Διαδίκτυο που αναφέρατε (και όλοι μας μπορούμε να βρούμε πλέον αυτές τις πληροφορίες εύκολα) αυτή δεν εξασφαλίζει κανέναν από θέματα εθισμού. Συνεπάγεται και ότι ο εθισμός στο Διαδίκτυο είναι ένα θέμα που αφορά όλους μας πρέπει δε να το διαχειρίζονται ειδικοί Ψυχικής Υγείας και μόνον.

Πότε λοιπόν πρακτικά γίνεται πρόβλημα η ενασχόληση με το Διαδίκτυο;Τα σημεία που παρατηρούμε σε ένα άτομο με συμπεριφορικό εθισμό είναι:

Αισθάνεται καλά όταν ασκεί τη συμπεριφορά. Για να συνεχίσει να αισθάνεται το ίδιο καλά, πρέπει με τη πάροδο του χρόνου

να αυξήσει το πόσο συχνά ασκεί τη συμπεριφορά. Αν για κάποιο λόγο δεν μπορεί να ασκήσει τη συμπεριφορά έχει άσχημη

αίσθηση (όχι απλά στέρηση της καλής αίσθησης). Αν προσπαθήσει μόνο του το άτομο να ελαττώσει τη συμπεριφορά θα

αποτύχει και θα επιστρέψει στο ίδιο μοτίβο. Η συμπεριφορά αυτή κυριαρχεί στις πράξεις του αλλά και στη σκέψη του,

όταν για παράδειγμα δεν είναι συνδεδεμένος στο Διαδίκτυο σκέφτεται πότε θα συνδεθεί με λαχτάρα.

Η εν λόγω συμπεριφορά προκαλεί σύγκρουση τόσο με άλλα άτομα (π.χ μέλη της οικογένειας του που παραπονιούνται για το ότι είναι σε δεύτερη μοίρα) όσο και με τον ίδιο του τον εαυτό όταν συνειδητοποιεί ότι δεν μπορεί να την αλλάξει. 

Ακόμη, οι πόροι που καταναλώνει σε αυτή τη συμπεριφορά (χρήμα, χρόνος, νοητική συγκέντρωση) βρίσκονται σε βάρος άλλων σημαντικών δραστηριοτήτων που παραμελεί (εργασία, σπουδές, κοινωνικοποίηση)

5

Γιατί όμως κάποιος να στραφεί στο Διαδίκτυο και να παρουσιάσει συμπεριφορά εθισμού;Η ενασχόληση με το Διαδίκτυο γίνεται ακαταμάχητη εφόσον το άτομο παρουσιάζει κάποιες ανάγκες που βρίσκουν πρόσκαιρη ικανοποίηση μέσα από αυτήν. Οι λόγοι μπορεί να σχετίζονται με προϋπάρχοντα στοιχεία της προσωπικότητας του, υποκείμενες ψυχικές διαταραχές (άγχος, κατάθλιψη, κοινωνική φοβία, κ.α.), να είναι μία μαθημένη συμπεριφορά που ενισχύθηκε από τον περίγυρο (π.χ. η τάση των γονέων να χρησιμοποιούν τον Η/Υ και το Διαδίκτυο για να αποσπάσουν τη προσοχή των παιδιών τους όπως με την τηλεόραση).

Αυτές οι ανάγκες δεν ικανοποιούνται με άλλο τρόπο ή ικανοποιούνται ευκολότερα με τη βοήθεια του Διαδικτύου. Πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι το Διαδίκτυο προσφέρει ανωνυμία, εύκολη προσβασιμότητα, μικρό κόστος, απομονώνει από τον περίγυρο και είναι γενικά αποδεκτό ως μέσο. Αυτά τα στοιχεία του μπορεί να βοηθήσουν την έκφραση ψυχικών δυσκολιών μέσω της χρήσης του.

Πώς μπορεί ένα άτομο να καταλάβει αν είναι εθισμένο στο διαδίκτυο;

Αισθάνεσαι να σε απασχολεί συνεχώς η χρήση του Η/Υ ή του Διαδικτύου (π.χ σκέφτεσαι τι έκανες τη προηγούμενη φορά ή ανυπομονείς για την επόμενη);

Μένεις περισσότερο χρόνο στον Η/Υ ή στο Διαδίκτυο από ότι σχεδίαζες;

Χρησιμοποιείς τον Η/Υ ή το Διαδίκτυο σαν μέσο διαφυγής από τα προβλήματα σου ή σαν τρόπο ανακούφισης από άγχος ή θλίψη;

Νιώθεις άσχημα αν προσπαθήσεις να περιορίσεις τη χρήση Η/Υ ή Διαδικτύου ή αν δεν μπορείς να τα χρησιμοποιήσεις;

Χρειάζεται να χρησιμοποιήσεις περισσότερη ώρα τον Η/Υ ή το διαδίκτυο ώστε να σου φέρουν ανακούφιση;

Οι φίλοι σου παραπονούνται ότι δεν σε βλέπουν πλέον;

Είναι οι περισσότεροι σου φίλοι αποκλειστικά διαδικτυακοί;

Εφόσον σε κάποια από αυτές τις ερωτήσεις απαντάς με ένα «ναι» τότε ενδέχεται να κάνεις χρήση του Διαδικτύου που να σου προκαλεί προβλήματα στην «πραγματική» ζωή σου, έξω από αυτό.

6

:Στατιστικά μιλώντας Ένας στους 4 εφήβους (24,3%) ασχολείται για τουλάχιστον 3 ώρες την ημέρα

τις καθημερινές με τον Η/Υ και το ίντερνετ, ενώ το ποσοστό αυτό σχεδόν διπλασιάζεται τα Σαββατοκύριακα (41%).

Από το 2006 έως το 2010 έχει τετραπλασιαστεί ο αριθμός των εφήβων που ασχολούνται με τον Η/Υ και το ίντερνετ για τουλάχιστον 3 ώρες κάθε μέρα (από 5,7% σε 21,7% αντίστοιχα).

Το 47,8% των εφήβων, κυρίως τα αγόρια και οι μαθητές ηλικίας 13 και 15 ετών, παίζουν ηλεκτρονικά παιχνίδια από μισή έως και 2 ώρες τις καθημερινές και το ποσοστό αυτό διπλασιάζεται τα Σαββατοκύριακα.

Ενδείξεις εξάρτησης από το ίντερνετ και τα ηλεκτρονικά παιχνίδια

Σχεδόν ένας στους έξι 15χρονους (15,5%) εμφανίζει συμπεριφορές εξάρτησης από τη χρήση του ίντερνετ.

Το 5,5% του συνόλου των εφήβων αναφέρουν συμπτώματα εξάρτησης από τα ηλεκτρονικά παιχνίδια, κυρίως τα αγόρια.

Οι ιστοσελίδες που μας βοήθησαν στην συλλογή αυτών των πληροφοριών.www . wikipedia . com

www . webvistas . org

www . tlife . gr

διάφοραblogs για την συλλογή φωτογραφιών

www . google . com / gr εικόνες και συλλογή πληροφοριών από blogs

www . insomnia . gr

www . inews . gr http://www.epipsi.gr/Tekmiriosi/epid/Epidimiologikes_erevnes/ hbscgr.php

7

Ακολουθεί Φωτογραφικό υλικό

8

Στη συνέχεια ακολουθεί το ερωτηματολόγιο που δημιουργήσαμε στα πλαίσια του μαθήματος και τα συμπεράσματα τα οποία μετρήσαμε και καταγράψαμε στην συνέχεια.

9

1ο Λύκειο Ζωγράφου 1ο Λύκειο Ζωγράφου

Διερευνητική εργασία Διερευνητική εργασία

Υπόθεμα:Διαδίκτυο και ηλεκτρονικά παιχνίδια Υπόθεμα:Διαδίκτυο και ηλεκτρονικά παιχνίδια

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ

Ηλικία: 12-13 14-15 16-17 Φύλο: Αγόρι Κορίτσι

1.Έχετε Ηλεκτρονικό Υπολογιστή στο σπίτι;

Ναι Όχι

2.Αν ναι σε ποιο χώρο του σπιτιού βρίσκεται ο Η/Υ που χρησιμοποιείτε; Στο δωμάτιό σας Στο καθιστικό Αλλού

Αν αλλού σε ποιό χώρο ……………

3.Έχετε πρόσβαση στο Internet;

Nαι Όχι

4. Από πού έχετε συνήθως πρόσβαση στο Ιντερνετ; Από το σπίτι Από Internet café Από το σχολείο άλλού

5. Πόσες ώρες την ημέρα χρησιμοποιείτε το internet ;

10

1-2 2-3 3-4 πάνω από 4

6. Ποιος είναι ο κυριότερος λόγος που χρησιμοποιεί κάποιος το Internet; ● Ενημέρωση

● Παιχνίδια

● Αγορές

● Τυχερά παιχνίδια

● Aναζητήσεις chat

7.H οικογένειά σας χρησιμοποιεί το Internet;

Nαι Όχι

Αν ναι , ποιος απ’ αυτούς;

Πατέρας μητέρα αδέλφια

11

8.Θεωρείτε επαρκή την ενημέρωση για την προστασία του νέου από τους κινδύνους του Ιnternet;

Ναι Όχι Ελάχιστη

9.Πως αποκτήσατε τη πληροφόρηση για τους κινδύνους του Internet; ● Από προσωπική αναζήτηση (βιβλία, διαδίκτυο)

● Από συζητήσεις με άλλους

● Από φίλους

● Από γονείς

● Από περιοδικά

10.Πόσο καλά πληροφορημένοι εκτιμάτε ότι είναι οι φίλοι/ συμμαθητές σας σχετικά με τον εθισμό στο διαδίκτυο;

● Πολύ

● Λίγο

● Καθόλου

11.Κατά την άποψή σας , πόσο απαραίτητη είναι η ενημέρωση μαθητών για τον εθισμό στο διαδίκτυο

● Πολύ

● Λίγο

● Καθόλου

12

12.Γνωρίζετε προσωπικά περιπτώσεις μαθητών/τριών που κατά τη γνώμη σας ώθησαν μαθητές/τριες στον εθισμό στο διαδίκτυο;

Ναι Όχι

(Αν ναι , πόσες περιπτώσεις;) αριθμό

13.Πόσες από αυτές τις περιπτώσεις , ήταν δικοί σας φίλοι;

14.Σας δημιούργησε ποτέ εσάς προσωπικά, δυσάρεστες συνέπειες η χρήση του Internet;

Ναι Όχι

15.Aν ναι, ποιες από τις παρακάτω;

● Mείωση σχολικής επίδοσης

● Συναισθήματα θλίψης

● Διαταραχή των σχέσεων με φίλους & οικογένεια

● Μείωση της φυσικής δραστηριότητας

● Αίσθημα μοναξιάς

● Σωματικά συμπτώματα (όπως διατροφικές διαταραχές,προβλήματα στα μάτια, ημικρανίες, μυοσκελετικά προβλήματα)

● Παραμέληση της προσωπικής σας υγιεινής

13

16.Θεωρείτε ότι το Internet είναι ασφαλές;

Ναι Όχι

Εάν όχι σε ποια περίπτωση νιώσατε ανασφάλεια λόγω Internet;

● Aποδοχή απειλητικών μηνυμάτων.

● Παρακολούθηση σκηνών βίας

● Αποδοχή σεξουαλικής παρενόχλησης

● Αυξημένες χρεώσεις λογαριασμών χωρίς τη δική σας έγκριση & γνώση

● Αποδοχή παραπλανητικών & προκλητικών διαφημίσεων

● Αποδοχή μηνυμάτων που σας προέτρεπαν σε επικίνδυνες δραστηριότητες

● Άλλο

17. Νομίζετε ότι το Internet μπορεί να προκαλέσει μέχρι και εξάρτηση σε έναν χρήστη;

Ναι Όχι

18.Υπήρξαν φορές που νιώσατε ανησυχία και δυσάρεστα συναισθήματα γιατί δεν μπορούσατε να έχετε πρόσβαση στο Internet;

Ναι Όχι

Συμπεράσματα14

Μετά από έρευνα που πραγματοποιήσαμε σε αγόρια και κορίτσια ηλικίας 12-17 ετών, διαπιστώσαμε τα εξής συμπεράσματα:

1) Όλα τα αγόρια και τα κορίτσια ηλικίας 12-13 απάντησαν θετικά στην ερώτηση, εάν έχουν ηλεκτρονικό υπολογιστή στο σπίτι τους. Όλα τα κορίτσια 14-15 ετών απάντησαν θετικά στην πρώτη ερώτηση. Το 92% των αγοριών ηλικίας 14-15 απάντησαν θετικά και αυτοί. Το 70% των αγοριών ηλικίας 16-17 απάντησαν ναι στην πρώτη ερώτηση, και 65% των κοριτσιών της ίδιας ηλικίας απάντησαν θετικά αντίστοιχα.

2) Στην ερώτηση που βρίσκεται ο ηλεκτρονικός τους υπολογιστής στο σπίτι τους, το 80% αγοριών και κοριτσιών ηλικίας 12-17 απάντησαν πως ο ηλεκτρονικός τους υπολογιστής βρίσκεται στο δωμάτιό τους. Σε αντίθεση με το 10% αγοριών και κοριτσιών όλων των ηλικιών που απάντησαν πως ο ηλεκτρονικός τους υπολογιστής βρίσκεται στο κα8ιστικό τους έναντι του υπόλοιπου 10% που έχουν τον υπολογιστή τους κάπου αλλού στο σπίτι τους.

3) Συνολικά 95% των παιδιών ηλικίας 12-17 αγόρια και κορίτσια απάντησαν πως έχουν πρόσβαση στο internet.

4) Στην ερώτηση από πού έχουν πρόσβαση στο internet τα παιδιά, το 70% αγοριών και κοριτσιών ηλικίας 12-17 απάντησαν από το σπίτι τους και αντίστοιχα το 20% απάντησε από internet cafe καθώς το υπόλοιπο 10% απάντησε από αλλού.

5) Στην ερώτηση πόσες ώρες την ημέρα χρησιμοποιούν το internet,το 100% των αγοριών και κοριτσιών ηλικίας 12-15 απάντησαν πως χρησιμοποιούν το internet 1-2 ώρες. Αντιθέτως το 85% των αγοριών και κοριτσιών ηλικίας 16-17 χρησιμοποιούν το internet 2-3 ώρες. Το υπόλοιπο 15% δήλωσε πως χρησιμοποιούν το internet πάνω από 4 ώρες.

6) Στην ερώτηση ποιος είναι ο κυριότερος λόγος που χρησιμοποιούν το internet το 100% των αγοριών 12-13 ετών απάντησαν πως το χρησιμοποιούν για παιχνίδια στο διαδίκτυο, ενώ παράλληλα το 75% των κοριτσιών 12-13 απάντησαν πως το χρησιμοποιούν για αναζητήσεις chat και μόνο το 25% από τα κορίτσια το χρησιμοποιούν για παιχνίδια. Στις ηλικίες 14-17 το 50% των αγοριών απάντησαν πως χρησιμοποιούν το internet τόσο για αναζητήσεις chat όσο και για παιχνίδια στο διαδίκτυο. Όσο για τα κορίτσια ηλικίας 14-17 όλα τα τους απάντησαν πως χρησιμοποιούν το internet για αναζητήσεις chat.

7) Στην ερώτηση αν η οικογένειά σας χρησιμοποιεί το internet το 100% όλων των αγοριών και κοριτσιών ηλικίας 12-17 απάντησαν πως ναι ,η οικογένεια τους χρησιμοποιεί το internet.Πιο αναλυτικά το 60% όλων των αγοριών και κοριτσιών ηλικίας 12-17 απάντησαν πως και τα αδέρφια τους χρησιμοποιούν το διαδίκτυο. Επίσης το 20% όλων των αγοριών και κοριτσιών ηλικίας 12-17 απάντησε πως και ο πατέρας τους χρησιμοποιεί το διαδίκτυο υπόλοιπο 20% όλων των παιδιών όλων των ηλικιών και αγοριών και κοριτσιών απάντησαν πως και η μητέρα τους χρησιμοποιεί το διαδίκτυο.

8) Στην ερώτηση για το αν θεωρούν επαρκή την ενημέρωση στους νέους από τους κινδύνους του internet,το 15% από κάθε ηλικία και από τα αγόρια και από τα κορίτσια απάντησαν ναι, ενώ το 65% όλων των ηλικιών και από τα δύο φύλα απάντησαν κατηγορηματικά όχι, καθώς το υπόλοιπο 20% όλων

15

των ηλικιών και από τα δύο φύλα απάντησαν πως θεωρούν ελάχιστη την ενημέρωση για τους κινδύνους που τους επιφυλάσσει το διαδίκτυο.

9) Στην ερώτηση πως αποκτήσατε τη πληροφόρηση για τους κινδύνους του internet το 50% των παιδιών ηλικίας 12-17 απάντησαν από προσωπική αναζήτηση (βιβλία, διαδίκτυο). Το υπολειπόμενο 25% απάντησε από γονείς και το άλλο 25% από φίλους.

10) Στην ερώτηση πόσο καλά πληροφορημένοι εκτιμάτε ότι είναι οι φίλοι/συμμαθητές σας σχετικά με τον εθισμό στο διαδίκτυο το 80% όλων των παιδιών από όλες τις ηλικίες απάντησαν κατηγορηματικά καθόλου. Παρόλα αυτά το υπόλοιπο 20% απάντησαν λίγο.

11) Στην ερώτηση για το πόσο απαραίτητη είναι η ενημέρωση μαθητών για τον εθισμό στο διαδίκτυο το 100% όλων των παιδιών από όλες τις ηλικίες απάντησαν δίχως καμία σκέψη.

12) Στην ερώτηση αν γνωρίζετε προσωπικά περιπτώσεις μαθητών/τρίων που κατά τη γνώμη σας ώθησαν μαθητές/τριες στον εθισμό στο διαδίκτυο το 100% όλων των μαθητών από όλες τις ηλικίες απάντησαν πως όχι δεν ξέρουν καμία τέτοια περίπτωση.

13) Το 100% όλων των αγοριών και κοριτσιών από όλες τις ηλικίες απάντησαν πως καμία από αυτές τις περιπτώσεις, ήταν δικοί τους φίλοι.

14) Στην ερώτηση αν η χρήση του internet σας δημιούργησε εσάς προσωπικά δυσάρεστες συνέπειες το 80% των αγοριών από όλες τις ηλικίες απάντησαν πως τους δημιούργησε πρόβλημα η χρήση του internet.Παράλληλα το 20% των κοριτσιών από όλες τις ηλικίες απάντησαν πως τους δημιούργησε πρόβλημα η χρήση του internet.

15) Μείωση σχολικής επίδοσης, συναισθήματα θλίψης, διαταραχή των σχέσεων με φίλους και οικογένεια, μείωση της φυσικής δραστηριότητας, αίσθημα μοναξιάς και σωματικά συμπτώματα.

16) Στην ερώτηση αν οι μαθητές θεωρούν ασφαλές το internet όλοι οι μαθητές από όλες τις ηλικίες απάντησαν πως το internet δεν είναι ασφαλές. Παρακολούθηση σκηνών βίας, αποδοχή σεξουαλικής παρενόχλησης, αποδοχή παραπλανητικών και προκλητικών διαφημίσεων, αποδοχή μηνυμάτων που σας προέτρεπαν σε επικίνδυνες δραστηριότητες, είναι μερικά από όλα αυτά που μπορούν να πάθουν οι χρήστες του διαδικτύου.

17) Στην ερώτηση αν νομίζουν ότι το internet μπορεί να προκαλέσει μέχρι και εξάρτηση σε έναν χρήστη όλοι οι μαθητές από όλες τις ηλικίες απάντησαν πως ναι το διαδίκτυο μπορεί να προκαλέσει μέχρι και εξάρτηση σε έναν χρήστη.

18) Στην ερώτηση αν υπήρξαν φορές που νιώσατε ανησυχία και δυσάρεστα συναισθήματα γιατί δεν μπορούσατε να έχετε πρόσβαση στο internet όλοι οι μαθητές από όλες τις ηλικίες απάντησαν πως έστω και μία φορά είχαν νιώσει αυτό το συναίσθημα.

16

Ακολουθούν τα στατιστικά από τα αποτελέσματα που συλλέξαμε.

Ώρες ημερησίως

12 με 13 14 με 15 16 με 170

0.5

1

1.5

2

2.5

3

3.5

3.5

3

2.5

3

3.5

2.5

αγόρια κορίτσια

17

Λόγοι που χρησιμοποιούν το διαδίκτυο

12 με 13 14 με 15 16 με 170

0.5

1

1.5

2

2.5

3

3.5

4

4.5

Ενημέρωση Παιχνίδια Αγορές Τυχερά παιχνίδια chat

Αγόρια

12 με 13 14 με 15 16 με 170

1

2

3

4

5

6

7

Ενημέρωση Παιχνίδια Αγορές Τυχερά παιχνίδια chat

Κορίτσια

18

Υπήρξαν φορές που νιώσατε ανησυχία και δυσάρεστα συναισθήματα γιατί δεν μπορούσατε να έχετε πρόσβαση

στο Internet;

19

Ναι Όχι0

0.5

1

1.5

2

2.5

Μαθητές 12-13

Αγόρια Κορίτσια

Ναι Όχι0

0.5

1

1.5

2

2.5

Μαθητές 14-15

Αγόρια Κορίτσια

Ομάδα κρούσης Χ

Οι συντελεστές τις ομάδας:Ιγνάτιος ΤεκέςΑναστάσης ΓιακουμάτοςΤάσος ΓωγούληςΑλέξανδρος ΧριστόπουλοςΑλέξανδρος Γαλάνης

Και η καθηγήτριά μας:Κυρία Παρασκευή Μάνου

ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣΚΑΙΝΕΟΙ

Τι είναι ο αθλητισμός;

20

Ναι Οχι0

0.5

1

1.5

2

2.5

Μαθητές 12-13

Αγόρια ΚορίτσιαΝαι Οχι0

0.5

1

1.5

2

2.5

Μαθητές 14-15

Ναι Οχι0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

3.5

Μαθητές 16-17

Αγόρια Κορίσια

Όταν μιλάμε για αθλητισμό, είναι σα να μιλάμε για την ομορφιά. Όταν κοιτάμε έναν άνθρωπο πολύ όμορφο ή ένα κτήριο πολύ κομψό λέμε: « μ’ αρέσει ». Όμως, η ομορφιά δεν είναι κάτι το συγκεκριμένο. Για τον ίδιο λόγο δεν μπορούμε να πούμε συγκεκριμένα τι είναι ο αθλητισμός. Αν θέλαμε, όμως, να δώσουμε έναν ορισμό θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο αθλητισμός είναι η σωματική προσπάθεια, που αποβλέπει στην τελειοποίηση του σώματος, στην κραταίωση της δύναμης, στην καλλιέργεια της άμιλλας και του ευγενούς συναγωνισμού, στην ανάταση του πνεύματος, στην ανάπτυξη της επιδεξιότητας και στην εξασφάλιση της υγείας του ανθρώπου. Ο αθλητισμός δεν είναι μόνο θέαμα. Είναι κάτι που πρέπει να κάνουμε όλοι.

Ο Αθλητισμός και η σημασία του για τους νέους

Πιο εξειδικευμένα ο αθλητισμός είναι η συστηματική σωματική καλλιέργεια και δράση με συγκεκριμένο τρόπο, ειδική μεθοδολογία και παιδαγωγική με σκοπό την ύψιστη σωματική απόδοση, ως επίδοση σε αθλητικούς αγώνες, στο αθλητικό και κοινωνικό γίγνεσθαι . Ωστόσο πρέπει να διαχωριστεί η έννοια της άθλησης από την έννοια της άσκησης. Η άσκηση γίνεται άθληση όταν αποκτάει ανταγωνιστικό χαρακτήρα, για παράδειγμα ένας που τρέχει στο δρόμο κάνει άσκηση, ωστόσο εάν έχει κάποιον αντίπαλο ώστε για το ποιος θα τερματίσει πρώτος ή ακόμα και αν ανταγωνίζεται τον ίδιο του τον εαυτό, με το χρονόμετρο κάνει άθληση. Επίσης πρέπει να προστεθεί και η έννοια, της κίνησης.

Ο αθλητισμός μπορεί να πάρει πέντε μορφές, είτε ως ερασιτεχνικός, είτε ως

επαγγελματικός, είτε ως μαζικός αθλητισμός, είτε ως φυσικές δραστηριότητες, είτε με την μορφή των παιχνιδιών.

21

Η άσκηση βοηθάει καλύτερα τους νέους όταν συμμετέχουν σε φυσικές δραστηριότητες, νιώθουν ευχάριστα, ιδιαίτερα όταν δεν κουράζονται πολύ, όταν η δραστηριότητα τους αρέσει ή όταν γίνεται σε κατάλληλες συνθήκες. Η καλή ψυχική διάθεση και η ευφορία που νιώθουν ύστερα από ένα πρόγραμμα άσκησης διαρκεί από 2 έως 4 ώρες. Γι αυτό σε ιδανικές καταστάσεις, η συχνότητα της άσκησης, καλό είναι να εκτελείται σε καθημερινή βάση, έτσι ώστε η ευφορία να είναι διαρκής. Επίσης, για να υπάρξουν θετικές μεταβολές στην ψυχική διάθεση και μείωση του στρες, θα πρέπει να προσαρμόζεται η ένταση της άσκησης στο επίπεδο των ασκουμένων. Οι μορφές άσκησης που προκαλούν τη μεγαλύτερη ευχαρίστηση στους νέους είναι εκείνες που: Η άσκηση, για να προκαλεί ευχαρίστηση και να σχετίζεται με αλλαγές στη διάθεση, πρέπει να περιέχει τα εξής χαρακτηριστικά:

- να παράγει ρυθμική διαφραγματική αναπνοή,

- να περιλαμβάνει ελάχιστο ανταγωνισμό,

- να είναι ελεγχόμενη και προβλεπόμενη δραστηριότητα και

- να περιέχει ρυθμικές επαναλαμβανόμενες κινήσεις.

Αντιθέτως, τα αθλήματα ρίσκου, η πολύωρη, εξαντλητική, υπερβολική, καθημερινή και έντονη άσκηση πέρα από τις δυνατότητες του ατόμου και ο ανταγωνιστικός αθλητισμός δεν ενδείκνυνται για τις περισσότερες κατηγορίες του πληθυσμού για τον έλεγχο του στρες...

Νέοι και αθλητισμός, σχέση ζωής και ανταμοιβής

Σχολείο, σπίτι, φροντιστήριο, σπίτι, ύπνος. Η καθημερινότητα ενός παιδιού στις μέρες μας πραγματικός εφιάλτης, τον οποίο επιβάλλει το σύγχρονο μοντέλο ζωής. Το παιδί από πολύ νωρίς μπαίνει στο στείρο σύστημα εκπαίδευσης του άκρατου τεχνοκρατισμού και της εμπορευματοποίησης κάθε μορφής γνώσης, περνώντας σε δεύτερη μοίρα η παιδεία και η αγωγή κάθε τύπου.

Από τα πρώτα χρόνια της ζωής του ο νέος υιοθετεί το πρότυπο της καθιστικής ζωής πράγμα που δεν συνάδει με τη φύση κάθε νέου ανθρώπου με φρέσκο πνεύμα έτοιμο να δεχτεί παντός είδους επιρροές και επιδράσεις από το περιβάλλον του. Σαν επακόλουθο έρχεται η υποβάθμιση της φυσικής κατάστασης και της υγείας του νέου, καθώς η παχυσαρκία και τα προβλήματα της εξωτερικής εμφάνισης γίνονται όλο και πιο έντονα στην προεφηβεία και την εφηβεία. Ο νέος με μειωμένο το αίσθημα της αυτοπεποίθησης και του δυναμισμού ψάχνει επιβεβαίωση και διαφυγή σε τρόπους διασκέδασης που επιτάσσει το σύγχρονο καταναλωτικό πρότυπο ως μόδα.

Τα παραπάνω μάλλον καθιστούν την καθημερινότητα ενός παιδιού ή εφήβου λίγο μαύρη έως πολύ μίζερη, μα είναι κάπως έτσι. Μια διέξοδος σε όλα αυτά για ένα νέο είναι ο αθλητισμός. Σε μικρή ηλικία ξεκινά σαν παιχνίδι, αυτό οξύνει τη δημιουργικότητά του και επακολούθως το δημιουργικό του εγωισμό. Καθώς το παιδί

22

μεγαλώνει δέχεται όλο και περισσότερες επιδράσεις στο χαρακτήρα του από τον αθλητισμό, αναπτύσσει το αίσθημα της συνεργασίας και της συλλογικότητας, ενώ παράλληλα μαθαίνει να σέβεται το συμπαίχτη του αλλά και τον αντίπαλό του. Υιοθετεί την ευγενή άμιλλα μένοντας συγκροτημένος στη χαρά της νίκης και αποδέχεται την ήττα σαν κίνητρο βελτίωσης και αυτοκριτικής.

Σιγά-σιγά ο νέος αρχίζει να αντιλαμβάνεται και να κατακτά αξίες ζωής όπως η υπομονή και η επιμονή, ο κόπος και η ανταμοιβή, η χαρά και η λύπη, καθιστώντας την κοινωνικοποίησή του πιο ομαλή. Επιπλέον, μαθαίνει να θέτει στόχους υψηλούς και να κατακτά μέρος αυτών, ενώ παράλληλα αποφεύγει με δική του κρίση τις κακές επιρροές και τις καταχρήσεις που απειλούν τους εφήβους.

Ένας έφηβος-αθλητής παραμένει αθλητής και εκτός του αγωνιστικού χώρου. Αυτό τον καθιστά καλύτερο άνθρωπο με σφαιρική μόρφωση και παιδεία, καλύτερο μαθητή, φίλαθλο, έναν άνθρωπο που σέβεται τους γύρω του και πάνω απ όλα τον εαυτό του.

Τα θετικά και τα αρνητικά στοιχεία του Αθλητισμού

Τα θετικά στοιχεία του αθλητισμού είναι πολλά. Αυτά συνηθίζουμε να τα χωρίζουμε σε ομάδες:

-τη σωματική άσκηση

-και την άσκηση του πνεύματος και της ψυχής.

Με τη σωματική άσκηση εξασφαλίζει κάποιος μια καλή υγεία και μεγαλύτερη φυσική αντοχή. Αισθάνεται καλύτερα γιατί εξασφαλίζει μια όμορφη εμφάνιση που τον γεμίζει αυτοπεποίθηση. Βρίσκεται σε φυσικό περιβάλλον κάνοντας υγιεινή διατροφή. Με την πνευματική και ψυχική άσκηση εκτονώνεται και ψυχαγωγείται. Πέρα όμως από την ψυχαγωγία, μπορεί να συνδυάσει την καλή κατάσταση με το

μυαλό, όπως επίσης μαθαίνει να συνεργάζεται και να σέβεται τον αντίπαλο. Αναπτύσσονται διάφορες αξίες όπως η πειθαρχεία, ο αυτοέλεγχος, η κάμψη του εγωισμού και η αυτοσυγκέντρωση. Ακόμη ο άνθρωπος με τον αθλητισμό μπορεί να επικοινωνεί και με τους συνανθρώπους

του και να εκφράζει τις απόψεις άλλων.

Εκτός, όμως, από τα αμέτρητα θετικά στοιχεία του αθλητισμού, υπάρχει δυστυχώς κι ένα πολύ μεγάλο και σοβαρό πρόβλημα. Το αρνητικό αυτό στοιχείο είναι η εμπορευματοποίηση που σήμερα την συναντούμε συχνά στα γήπεδα ή στους διάφορους αγώνες. Με βάση την εμπορευματοποίηση έρχεται και η βία και ο

23

φανατισμός στα γήπεδα. Είναι πολύ άσχημο πράγμα να βλέπεις πως οι νέοι σήμερα δεν μπορούν να παρακολουθήσουν έναν αγώνα χωρίς ξυλοδαρμό κ.α. Η εμπορευματοποίηση έκανε τον αθλητισμό να μοιάζει σαν ένα ακριβοπληρωμένο θέαμα. Αυτή μειώνει την αξία του αθλητισμού, αλλά δεν τα απεργούμε, μα προσπαθούμε αν όχι να τα εξαφανίσουμε, να τα καλυτερέψουμε. Γιατί όλοι μας ξέρουμε πως ο αθλητισμός μας παρέχει πολλά χρήσιμα πράγματα, και σύμφωνα με το ρητό: «νους υγιής εν σώματι υγιή», είναι ένας σημαντικότατος παράγοντας της ζωής μας.

1 ο ΛΥΚΕΙΟ ΖΩΓΡΑΦΟΥ ΔΙΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ

24

Ερωτηματολόγιο

Θέμα: Αθλητισμός και νέοι

ΦΥΛΟ:

α) αγόρι β) κορίτσι

ΗΛΙΚΙΑ:

α) 13-14 β) 15-16 γ) 17-18

1. Έχετε ασχοληθεί ποτέ με κάποιο άθλημα ;

α) Ναι β) Όχι

2. Σε ποια ηλικία ξεκινήσατε κάποιο άθλημα ;

α) 4 – 6 β) 7 – 9 γ) 10 – 13

3. Ασχολείστε ακόμα με κάποιο άθλημα ;

α) Ναι β) Όχι

4. Αν όχι, τι θεωρείται ότι φταίει γι’ αυτό;

Έλλειψη:

α) Ενδιαφέροντος β) Χρόνου γ) προσόντων

5. Οι επιδόσεις σας στο σχολείο θεωρείτε ότι επηρεάζονται:α) Θετικά β) Αρνητικά γ) Δεν επηρεάζονται

6. Πόσες ώρες ασχολείστε την εβδομάδα ;

α) 1 – 3 β) 4 – 6 γ) 7 – 9 δ) 10 – 15

25

7. Ποιο είδος αθλήματος προτιμάτε ;α) Ατομικό β) Ομαδικό

8. Τι σας έκανε να ασχοληθείτε με τον αθλητισμό;

α)λόγοι υγείας   β)ανάγκη για άσκηση    γ)συνήθεια        δ)εκτόνωση ε)λόγοι εμφάνισης

9. Σε τι βοηθάει ο αθλητισμός την καθημερινή σας ζωή?

α)στη φυσική κατάσταση        β)στην ευεξία        γ)στην κοινωνικότητα           δ)σε κάτι άλλο

10.Θεωρείτε ότι ο αθλητισμός είναι : 

α)ανάγκη              β)πολυτέλεια

Αν επιλέξατε β)Πιστεύετε ότι ο αθλητισμός είναι πολυτέλεια επειδή:

α)Δεν μπορούν όλοι να πληρώσουν για να ασχοληθούν       

β)δεν έχουν την θέληση             

γ)κάτι άλλο...................

11. Πιστεύετε ότι κάποιος με πολύ θέληση αλλά με άσχημη οικονομική κατάσταση θα μπορούσε να ασχοληθεί με τον αθλητισμό;      α) Ναι     β) Όχι

12. Πιστεύετε πως αυτά που κερδίζετε τώρα με τον αθλητισμό θα σας βοηθήσουν και στο μέλλον?   α)Ναι        β) Όχι

13. Βοηθά το άθλημα στο οποίο συμμετέχετε στην κοινωνικοποίηση και στην βελτίωση του χαρακτήρα σας;    α) Ναι       β) ΌχιΓιατί ..............................................................................................................................

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ-ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ

26

Σύμφωνα με τα ερωτηματολόγια που δώσαμε στους μαθητές του σχολείου μας παρατηρήσαμε τα εξής:

1. Όλο το ποσοστό των μαθητών έχει ασχοληθεί με κάποιο άθλημα στην παιδική και εφηβική του ηλικία.

2. Τα κορίτσια στην ηλικία των 13-14 ξεκίνησαν να ασχολούνται με τον αθλητισμό πιο νωρίς από ότι τα αγόρια. Όσο αναφορά τους μαθητές ηλικίας 15-16 και 17-18 ο μέσος όρος ξεκίνησε να αθλείται στην ηλικία 7-9.

3. Παρότι τα άτομα ηλικίας 13-14 ασχολούνται ακόμα με κάποιο άθλημα οι νέοι από την ηλικία 15-18 έχουν αρχίσει να παραμελούν τον αθλητισμό ή να μην αθλούνται και καθόλου.

4. Οι μαθητές κυρίως από τα 15 και πάνω μας ενημέρωσαν ότι οι λόγοι που δεν ασχολούνται ακόμα με κάποιο άθλημα είναι κυρίως λόγοι έλλειψης ενδιαφέροντος και χρόνου.

5. Όσο αναφορά τις επιδόσεις τους υπάρχει μια διαφορά: τα κορίτσια θεωρούν ότι επηρεάζονται θετικά από τον αθλητισμό ενώ τα αγόρια πιστεύουν πως δεν επηρεάζονται καθόλου. Σε μεγαλύτερες ηλικίες από 15-18 αγόρια και κορίτσια δεν επηρεάζονται καθόλου από τον αθλητισμό.

6. Οι μαθητές από 13-16 που ασχολούνται μέχρι σήμερα με τον αθλητισμό καταναλώνουν από 1-6 ώρες σε αυτόν. Από την άλλη μεριά οι μαθητές από 17-18 έχουν λιγοστέψει τις ώρες ασχολίας τους σε 1-3

7. Με βάση τις προτιμήσεις τους ανάμεσα σε ομαδικό-ατομικο άθλημα το 100% των ατόμων ηλικίας 13-14 προτιμούν ομαδικά αθλήματα. Όμως σε ηλικία των 15-16 αρχίζουν να διαφοροποιούνται οι επιθυμίες μεταξύ αγοριών και κοριτσιών και τα κορίτσια προτιμούν τα ατομικά αθλήματα κυρίως γυμναστήριο. Τέλος στην ηλικία των 17-18 αφού δεν ασχολούνται τόσο πολύ το 50% διαλέγει ατομικό και το άλλο 50% ομαδικό.

8. Οι μαθητές από 13-14 ασχολούνται κυρίως για λογούς εκτόνωσης και συνήθειας από την άλλη όσο μεγαλώνουν ηλικία(15-18) ασχολούνται από ανάγκη για άσκηση.

9. Όλοι οι μαθητές από 13-18 δηλώνουν ότι ο αθλητισμός τους βοηθάει στην φυσική τους κατάσταση.

10. Επειδή ο αθλητισμός θεωρείτε από όλους ανάγκη ασχολούνται με αυτόν ανεξάρτητα από την οικονομική τους κατάσταση.

11. Όλοι σκέφτονται πως ο αθλητισμός θα τους βοηθήσει σίγουρα στο μέλλον.

27

12. Και όσον αφορά την κοινωνικοποίηση τους, τα κορίτσια πιστεύουν πως ο αθλητισμός τους βοηθάει πολύ σε αυτό ειδικά στην ηλικία 13-14 ενώ τα αγόρια δεν το θεωρούν απαραίτητο για την κοινωνικοποίηση τους.

Σχεδιαγράμματα Απαντήσεων Ερωτηματολογίου

1. Έχετε ασχοληθεί ποτέ με κάποιο άθλημα ;

α) Ναι β) Όχι

NAI OXI

2. Σε ποια ηλικία ξεκινήσατε κάποιο άθλημα ;

α) 4 – 6 β) 7 – 9 γ) 10 – 13

Chart Title

4 ΜΕ 6 7 ΜΕ 9 10 ΜΕ 13

28

3. Ασχολείστε ακόμα με κάποιο άθλημα ;

α) Ναι β) Όχι

Chart Title

NAI OXI

5. Οι επιδόσεις σας στο σχολείο θεωρείτε ότι επηρεάζονται:α) Θετικά β) Αρνητικά γ) Δεν επηρεάζονται

Chart Title

ΘΕΤΙΚΆ ΆΡΝΗΤΙΚΆ ΔΕΝ ΕΠΗΡΕΆΖΟΝΤΆΙ

6. Πόσες ώρες ασχολείστε την εβδομάδα ;

α) 1 – 3 β) 4 – 6 γ) 7 – 9 δ) 10 – 15

Chart Title

1 ΜΕ 3 4 ΜΕ 6 7 ΜΕ 9

10 ΜΕ 15

29

7. Ποιο είδος αθλήματος προτιμάτε ;α) Ατομικό β) Ομαδικό

Chart Title

ΆΤΟΜΙΚΟ ΟΜΆΔΙΚΟ

8. Τι σας έκανε να ασχοληθείτε με τον αθλητισμό;

α) λόγοι υγείας   β) ανάγκη για άσκηση    γ) συνήθεια        δ )εκτόνωση ε) λόγοι εμφάνισης

Chart Title

Λόγοι υγειας

Άνάγκη για άσκηση

Συνήθεια

Εκτόνωση

Λόγοι εμφάνισης

9. Σε τι βοηθάει ο αθλητισμός την καθημερινή σας ζωή;

α) στη φυσική κατάσταση        β) στην ευεξία        γ) στην κοινωνικότητα           δ) σε κάτι άλλο

Chart Title

φυσική κατάσταση Ευεξία

Κοινωνικότητα Κάτι άλλο

30

10. Θεωρείτε ότι ο αθλητισμός είναι : 

α) ανάγκη              β) πολυτέλειαChart Title

Άνάγκη Πολυτέλεια

Αν επιλέξατε β)

Πιστεύετε ότι ο αθλητισμός είναι πολυτέλεια επειδή:

α) Δεν μπορούν όλοι να πληρώσουν για να ασχοληθούν       

β) δεν έχουν την θέληση             

11. Πιστεύετε ότι κάποιος με πολύ θέληση αλλά με άσχημη οικονομική κατάσταση θα μπορούσε να ασχοληθεί με τον αθλητισμό?       α) Ναι     β) Όχι

Chart Title

Ναι Όχι

31

12. Πιστεύετε πως αυτά που κερδίζετε τώρα με τον αθλητισμό θα σας βοηθήσουν και στο μέλλον?   α)Ναι        β) Όχι

Chart Title

Ναι Όχι

13. Βοηθά το άθλημα στο οποίο συμμετέχετε στην κοινωνικοποίηση και στην βελτίωση του χαρακτήρα σας?    α) Ναι       β) Όχι

Chart Title

Ναι Όχι

32

ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΝΕΟΙΣημασία της σωστής διατροφής στην εφηβεία

Ο οργανισμός του εφήβου ζει μια πολύμορφη οργανική- βιολογική έκρηξη, χρειάζεται ασφαλώς, ποσότητα και ποιότητα θρεπτικού υλικού και ενεργειακού δυναμικού για να κατορθώσει να διεκπεραιώσει σωστά το έργο του. Τίποτα απολύτως δεν είναι δυνατόν να σταθεί περισσότερο σύμμαχος και βοηθός από την κατάλληλα επιλεγμένη τροφή, όσον αφορά την ποιότητα και την ποσότητα, αλλά και τον σωστό και υπεύθυνα οργανωμένο πρόγραμμα διατροφής, που θα εξασφαλίσει την διαρκή τροφοδοσία του οργανισμού, με τα απαιτούμενα θρεπτικά συστατικά για την ανάπτυξη. Το απαιτούμενο ποσό θερμίδων διαφοροποιείται ανάλογα με το φύλο την ηλικία και το βαθμό φυσικής δραστηριότητας. Είναι χαρακτηριστικό ότι ένα αγόρι ηλικίας 15 ετών, που ασκείται σωματικά, να έχει ανάγκη πρόσληψης 4000 θερμίδων την ημέρα ή και περισσότερο, για να διατηρήσει το σωματικό του βάρος, ενώ αντίθετα, ένα κορίτσι της ίδιας ηλικίας χωρίς σωματική άσκηση, να χρειάζεται 2000 θερμίδες την ημέρα, ώστε να αποφύγει την αύξηση του σωματικού της βάρους.Για την αποφυγή των διατροφικών διαταραχών ,θα πρέπει να υιοθετηθεί μία ισορροπημένη διατροφή βασισμένη στους κανόνες της υγιεινής διατροφής, σε συνδυασμό πάντα με άσκηση. Μία τέτοιου είδους δίαιτα στηρίζεται στη κατανάλωση ποικιλίας τροφίμων, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η πρόσληψη των απαραίτητων

33

θρεπτικών συστατικών από όλες τις πηγές. Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στη κατανάλωση τροφίμων, πλούσιων σε φυτικές ίνες και σύνθετους υδατάνθρακες τόσο στα κύρια, όσο και στα ενδιάμεσα γεύματα, ενώ παράλληλα επιδιώκεται περιορισμός της πρόσληψης λιπών, κυρίως ζωικής προέλευσης.

Η υγιεινή διατροφή παρέχει όλες τις θρεπτικές ουσίες που χρειάζεται το σώμα ώστε να είναι υγιές. Έχει ποικιλία και είναι πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, ενώ περιέχει ελάχιστα κορεσμένα λιπαρά, τα οποία βρίσκονται στο εμπόριο, το κρέας, το πλήρες γάλα, το βούτυρο και το τυρί. Η διατροφή πρέπει να καλύπτει τις ανάγκες του σώματος σε ενέργεια συμβάλλοντας παράλληλα στη διατήρηση ενός φυσιολογικού βάρους. Με την υγιεινή διατροφή, ελαττώνεται ο κίνδυνος καρδιοπαθειών και άλλων παθήσεων όπως κάποιες μορφές καρκίνου και διαβήτη. Η υγιεινή διατροφή είναι ιδιαίτερα ευεργετική για την καρδιά σας που αντιδρά με διάφορους τρόπους όπως π.χ. βοηθά να διατηρείται η ποσότητα χοληστερίνης στο αίμα σε φυσιολογικά επίπεδα, βοηθά να βελτιώσετε την αρτηριακή πίεση και να μην πάρετε βάρος. Εκτός από τα θέματα υγείας, βοηθά επίσης να βελτιώσετε την αυτοπεποίθηση και την εμφάνισή σας.

Ποιες τροφές είναι σημαντικές για σωστή διατροφή στην εφηβεία

Η εφηβεία αποτελεί χρονική περίοδο όπου στον γυναικείο οργανισμό επιτελούνται πολλές ορμονικές μεταβολές που προκαλούνται λόγω έναρξης της εμμηνορρυσίας με συνεπακόλουθο την εμφάνιση ακμής, τη δημιουργία ραγάδων, τη διαμόρφωση του γυναικείου σώματος και πολλές ψυχολογικές διακυμάνσεις λόγω του έντονου στρες για τα μαθήματα και τις σχολικές εξετάσεις.Έτσι, η διατροφή της εφήβου θα πρέπει να είναι ενισχυμένη προκειμένου να:-αντιμετωπιστούν τα χαμηλά επίπεδα σιδήρου λόγω εμμηνορρυσίας-ενισχυθεί η ελαστικότητα της επιδερμίδας και να εξαλειφθούν τα συμπτώματα της ακμής-οξυνθεί η πνευματική διαύγεια και μνήμηΘρεπτικά συστατικά απαραίτητα για όλα τα παραπάνω είναι:

ΣΙΔΗΡΟΣΟι έφηβες έχουν αυξημένες ανάγκες σε σίδηρο και κινδυνεύουν περισσότερο από σιδηροπενική αναιμία. Έτσι, η διατροφή τους θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει σε αυξημένη συχνότητα:

34

-μοσχάρι-κοτόπουλο-σπανάκι-κόκκινα φασόλια-φακές-αποξηραμένα φρούτα (σταφίδες, δαμάσκηνα).ΑΣΒΕΣΤΙΟΠαρά το γεγονός ότι οι περισσότεροι υποστηρίζουν ότι σε αυτήν την ηλικία δεν πραγματοποιείται επιπλέον αύξηση βάρους, η αλήθεια είναι ότι ενισχύεται η οστική πυκνότητα και είναι αναγκαία η επαρκής πρόσληψη ασβεστίου.Επιπλέον, παρατηρείται το φαινόμενο οι έφηβοι να λαμβάνουν μειωμένες ποσότητες ασβεστίου, ενώ ταυτόχρονα η υγεία των οστών τους πλήττεται περαιτέρω λόγω της μειωμένης σωματικής δραστηριότητας.Αυτή καλύπτεται από την καθημερινή πρόσληψη 3 μερίδων γαλακτοκομικών (1 μερίδα = 1 ποτήρι γάλα/240ml = 1 κεσεδάκι γιαούρτι = 30γρ.τυρί).

ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ ΤΟΥ ΣΥΜΠΛΕΓΜΑΤΟΣ Β, Ω3 ΛΙΠΑΡΑ ΟΞΕΑ, ΜΑΓΝΗΣΙΟΟι αυξημένες απαιτήσεις στα σχολικά μαθήματα, οι ατελείωτες ώρες διαβάσματος και οι χρονικές περίοδοι των εξετάσεων που αγχώνουν τον έφηβο, επιβάλλουν την κατανάλωση τροφίμων πλούσιων σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β, ω3 λιπαρών οξέων και μαγνησίου που ενισχύουν την πνευματική διαύγεια και μνήμη.Έτσι, στην καθημερινή διατροφή θα πρέπει να συμπεριλαμβάνονται τα ακόλουθα τρόφιμα:-πράσινα φυλλώδη λαχανικά-κοτόπουλο-λιπαρά ψάρια (σκουμπρί, σολομός, μπακαλιάρος)-ξηροί καρποί-εμπλουτισμένες μαργαρίνες-δημητριακά/ζυμαρικά ολικής αλέσεως-καστανό ρύζι-όσπρια-γαλακτοκομικάΈτσι, μία τυπική διατροφή εφήβου για να είναι πλήρης σε θρεπτικά συστατικά καλό είναι να περιέχει τα ακόλουθα:-Καθημερινά 2-3 μερίδες γαλακτοκομικών-Καθημερινά 5-7 μερίδες φρούτων και λαχανικών-Καθημερινά 6-8 μερίδες αμυλούχων τροφίμων (1 μερίδα =1 φέτα ψωμί = 2 φρυγανιές = 2 κράκερς = ½ κουλούρι θες/κης = 1/3 φλ. Ρύζι ή μακαρόνια = 1 μπάρα δημητριακών = ½ φλ. Δημητριακά πρωινού = 1 μέτρια βραστή πατάτα = 2 μπισκότα = αρακά = φασολάκια = μπάμιες)-1 -2 φορές εβδομαδιαία κοτόπουλο.-1 -2 φορές εβδομαδιαία ψάρι-1 -2 φορές εβδομαδιαία κόκκινο κρέας.

35

Τέλος, στην χρονική περίοδο της εφηβείας λόγω των αυξημένων αναγκών σε θρεπτικά συστατικά θα ήταν χρήσιμη και η κατανάλωση πολυβιταμινούχων συμπληρωμάτων διατροφής, μετά από καθοδήγηση ειδικού επαγγελματία υγείας.

36

Μεσογειακή Διατροφή

37

Η Παραδοσιακή Μεσογειακή Διατροφή, ύστερα από μελέτες και στη χώρα μας και αλλού, έχει αποδειχτεί η πιο υγιεινή διατροφή. Η Μεσογειακή διατροφή χαρακτηρίζεται από τις διατροφικές συνήθειες που βρέθηκε ότι είχαν οι κάτοικοι της Κρήτης και της Νότιας Ιταλίας στις αρχές της δεκαετίας του 1960. Είναι ξακουστή για τις ευεργετικές της ιδιότητες καθώς προφυλάσσει από εμφράγματα του μυοκαρδίου και από διάφορες μορφές καρκίνου, είναι φτωχή σε θερμίδες, τονώνει τον οργανισμό, βοηθάει την καλή λειτουργία του εντέρου κ.ά. Ο τρόπος αυτός διατροφής κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος τα τελευταία χρόνια, καθώς πλήθος μελετών δείχνουν ότι οι κάτοικοι Μεσογειακών περιοχών ζουν περισσότερο, ενώ πολύ σπανιότερα σε σχέση με τους Αμερικανούς και τους Βορειοευρωπαίους πάσχουν από καρκίνο εντέρου και στήθους ή καρδιακές παθήσεις.Το μενού είναι απλό και στηρίζεται στη λιτή διατροφή: χορταρικά, φρούτα, όσπρια, λαχανικά, αγνό τυρί, ζυμωτό μαύρο ψωμί, ωμό ελαιόλαδο, ξηροί καρποί, λίγο σπιτικό κρασί και ψάρια! Αυτά τα βασικά χαρακτηριστικά της Μεσογειακής διατροφής (η υψηλή κατανάλωση φρούτων, λαχανικών και ακόρεστων λιπαρών), προστατεύουν εκτός των άλλων, και το δέρμα από τα σημάδια του χρόνου, δηλαδή τις ρυτίδες. Και σε συνδυασμό με καθημερινή σωματική άσκηση (π.χ. περπάτημα, χορός, κλπ) το Μεσογειακό διατροφικό μενού αποτελεί συνταγή για μακροζωία, υγεία και ομορφιά.

Η πυραμίδα αποτελείτε από έξι ομάδες τροφίμων που παριστάνονται σε αναλογίες κατάλληλες για μια υγιεινή διατροφή. :

Τα τρόφιμα της 1ης ομάδας είναι πλούσια σε σύνθετους υδατάνθρακες και ίνες και πρέπει να φτάνουν το 50-55% της δίαιτας του ατόμου. Ακόμη αν είναι παρασκευασμένα με ολική άλεση δημητριακών, αυτά τα τρόφιμα περιέχουν βιταμίνες Β, σίδηρο και μαγνήσιο.

Τα τρόφιμα της 2ης ομάδας αποτελούνται από όλα τα λαχανικά πράσινα και φυλλώδη, κίτρινα, αμυλώδη και όσπρια φρέσκα. Περιέχει ανόργανα στοιχεία και ίνες ενώ περιέχουν ελάχιστα λίπη. Ακόμα περιέχει υδατάνθρακες, βιταμίνες Α, ασβέστιο, σίδηρο και κάλλιο.

Στην 3η ομάδα δηλαδή τα φρούτα, οι βιταμίνες που περιλαμβάνονται είναι Α και C, κάλλιο, μαγνήσιο, σίδηρο, υδατάνθρακες ακόμη και διαιτητικές ίνες.

Η 4η ομάδα δηλαδή τα γαλακτοκομικά αποτελούν πηγές υδατανθράκων, ασβεστίου, φωσφόρου, μαγνησίου, πρωτεϊνών, βιταμίνες Α και Β12. Το πλήρες γάλα και τα προϊόντα πλήρους γάλακτος περιέχουν νάτριο, λίπη και χοληστερόλη. Στο αποβουτυρωμένο γάλα δεν υπάρχει λίπος.

Τα τρόφιμα της 5ης ομάδας περιέχουν πρωτεΐνες, βιταμίνες και ανόργανα στοιχεία. Πρέπει να δίνεται προσοχή κατά την επιλογή τροφίμων απ’ αυτήν την ομάδα, ώστε να μην περιέχουν πολύ λίπος και πολύ χοληστερόλη.

Τα τρόφιμα της 6ης ομάδας έχουν μικρή πυκνότητα θρέψης, επίσης χαρακτηρίζονται από υψηλές ενεργειακές <<επιδόσεις>>.

38

Διατροφικές διαταραχές

Οι διατροφικές διαταραχές είναι οι εξής:

Ψυχογενής A νορεξία

Είναι η άρνηση διατήρησης του ελάχιστου για την ηλικία και το ύψος σωματικού βάρους. Οι περίοδοι άρνησης λήψης τροφής διακόπτονται από επεισόδια υπερφαγείας, δηλαδή το άτομο τρώει ακατάπαυστα και ανεξέλεγκτα. Ως επακόλουθο είναι ο εμετός που το άτομο προκαλεί μόνο του ή με χρησιμοποίηση κλύσματος, με λήψη διουρητικών και καθαρκτικών. Με αυτό τον τρόπο διατηρείται το βάρος σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Ο ασθενής αισθάνεται παχύσαρκος παρά ότι είναι λιποβαρής. Πολλοί έφηβοι βασίζονται σε διάφορες μη επικυρωμένες από ειδικούς ,δίαιτες ή

μεθόδους αδυνατίσματος, που οδηγούν σε απότομη απώλεια βάρους.

Αίτια

Έχουν προταθεί διάφοροι μηχανισμοί για να εξηγήσουν την αιτιοπαθογένεια της ψυχογενούς ανορεξίας, μεταξύ των οποίων βιολογικοί, κοινωνικοί και ψυχολογικοί. Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι συχνά η έναρξη της νόσου συνδέεται χρονικά με κάποιο ψυχοπιεστικό για τον ασθενή γεγονός

(π.χ να φύγει το άτομο από την οικογένεια του, για να σπουδάσει σε άλλη πόλη ή χώρα). Θα αναφέρουμε κάποια στοιχεία, για τους μηχανισμούς που θεωρείται ότι εμπλέκονται στην αιτιολογία της νόσου:

- Οι βιολογικές θεωρίες, εστιάζουν στη λειτουργία του υποθαλάμου και σε μια πιθανολογούμενη πρωτογενή δυσλειτουργία του. Επιπλέον οι βιολογικές θεωρίες αναφέρουν και κάποιες διαταραχές στη λειτουργία κάποιων από τους κεντρικούς νευροδιαβιβαστές. Ενίσχυση των θεωριών αυτών προσφέρει η μεγαλύτερη συχνότητα της ψυχογενούς ανορεξίας σε μονοζυγώτες δίδυμους σε σχέση με το γενικό πληθυσμό καθώς και η μεγαλύτερη συχνότητα ατόμων με μείζονες συναισθηματικές διαταραχές (μανία-κατάθλιψη) σε μέλη της οικογένειας ανορεκτικών από ότι στο γενικό πληθυσμό.

- Οι κοινωνικές θεωρίες σημειώνουν τη βαρύτητα που έχει δοθεί από τις σύγχρονες κοινωνίες στην εξωτερική εμφάνιση και στη συνεχή ενασχόληση με την εικόνα του σώματος η οποία και χρησιμοποιείται ως μέσο κοινωνικής επιβολής και καταξίωσης.

- Οι ψυχολογικές θεωρίες, περιγράφουν την ψυχογενή ανορεξία ως μια αντίδραση στις αυξημένες απαιτήσεις της εφηβικής ηλικίας για αυτονομία, ανεξαρτησία,

39

περισσότερη κοινωνική και σεξουαλική δραστηριότητα. Κατά κάποιον τρόπο οι ασθενείς αντικαθιστούν τους φυσιολογικούς εφηβικούς προβληματισμούς με τη συνεχή ενασχόληση με το βάρος και με τη σκέψη "μη παχύνουν". Οι ασθενείς με ψυχογενή ανορεξία συχνά κυριεύονται από συναισθήματα αναποτελεσματικότητας και ετεροπροσδιορισμού ή μπορεί να αισθάνονται ότι το σώμα τους είναι κατά ένα βαθμό υπό την εξουσία των γονιών τους. Έτσι με τον αυτοεπιβαλλόμενο υποσιτισμό και την υπερβολική πειθαρχία, που αυτός απαιτεί τα άτομα με τη διαταραχή αυτή αναπτύσσουν ένα αίσθημα μερικής αυτοτέλειας και αυτονομίας. Επιπλέον υπάρχουν ενδείξεις ότι οι ανορεκτικοί ασθενείς έχουν στενές, αλλά παρόλα αυτά διαταραγμένες σχέσεις με τους γονείς τους και ίσως αυτή καθεαυτή η ασθένεια να είναι μια ασυνείδητη προσπάθεια να αποσπάσουν το ενδιαφέρον των γονιών τους από την μη ισορροπημένη συζυγική τους σχέση.

N ευρική A νορεξία

Ένα πρόβλημα, ιδιαίτερα συνδεδεμένο με τα έφηβα ή προ-έφηβα κορίτσια, είναι η νευρική ανορεξία. Το ανορεξικό κορίτσι σκόπιμα περιορίζει το φαγητό του, δεν θέλει να το φάει όλο γιατί πιστεύει ότι είναι παχύ και επιθυμεί να χάσει βάρος. Η λέξη «ανορεξία» σημαίνει απώλεια της όρεξης. Ωστόσο, η απουσία της πείνας ή της όρεξης δεν είναι το σημαντικό χαρακτηριστικό της νευρικής ανορεξίας. Όμως η έφηβη συμπεριφέρεται με έναν τέτοιο τρόπο, σαν να έχει δηλαδή χάσει την όρεξη της. Η νευρική ανορεξία αφορά βασικά στο σωματικό βάρος, περισσότερο από το φαγητό. Το πραγματικό κεντρικό χαρακτηριστικό της διαταραχής είναι ένα σωματικό βάρος αφύσικα χαμηλό για την ηλικία, το ύψος και το φύλο του ατόμου. Υπάρχει ένα επιπλέον «σίγουρο» χαρακτηριστικό : η άποψη το ατόμου για το βάρος του. Αυτό που κάνει δύσκολη τη ζωή για τους γονείς ή για όσους θελήσουν να βοηθήσουν, είναι ότι η έφηβη μα νευρική ανορεξία κρύβει τα συναισθήματα της. Αν μιλήσει ανοιχτά τότε θα πει ότι ντρέπεται και φοβάται πολύ με τη σκέψη ότι μπορεί να πάρει βάρος. Μπορεί η ηθελημένη έλλειψη βάρους να την κάνει να υποφέρει αλλά αυτό δεν της φαίνεται καθόλου οδυνηρό σε σχέση με την πιθανότητα αύξησης του βάρους της.Δεν υπάρχει ένας δρόμος που οδηγεί στη νευρική ανορεξία αλλά διαφορετικές αιτιολογικές προσεγγίσεις. Οι γονείς πρέπει να επαγρυπνούν ώστε να εντοπίσουν έγκαιρα σημάδια που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στη νευρική ανορεξία όπως π.χ εμμονή με το μέτρημα θερμίδων, παύση της περιόδου ή κακοκεφιά και να συμβουλευτούν έναν ειδικό.

Τα αίτια της νευρικής ανορεξίας φαίνεται να είναι πολυπαραγοντικά. Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κοινωνίας, του τρόπου σκέψης, του συναισθήματος αλλά και της οικογένειας στην οποία ζουν τα άτομα με ανορεξία έχουν ενοχοποιηθεί σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό για την εκδήλωση της διαταραχής αυτής. Οι παράγοντες αυτοί περισσότερο φαίνεται να συμπληρώνουν ο ένας τον άλλον κι όχι να αποκλείουν ο ένας τον άλλον.

40

Νευρική B ουλιμία

Η βουλιμιά έχει να κάνει με συναισθηματικές ανάγκες όπου δεν μπορούν να ικανοποιηθούν μόνο από το φαγητό. Η βουλιμία είναι περισσότερο δύσκολο να ανιχνευτεί ότι συμβαίνει σε πολύ κοντινό μας πρόσωπο καθώς το άτομο δεν χάνει βάρος απότομα που να προκαλέσει υποψίες. Πράγματι ακόμα και άνθρωποι που ζουν μαζί τους στην οικογένεια είτε στο εργασιακό τους περιβάλλον δεν αναγνωρίζουν την διαταραχή και έτσι μπορεί να παραμείνει για πολλά χρόνια κρυφή. Η νευρική βουλιμία μας δίνει στοιχεία για την παρουσία της σε τρείς τομείς:

Η συμπεριφορά χαρακτηρίζεται από :

υπερφαγίες και εμετό και περιόδους υποσιτισμού υπερβολική χρήση καθαρκτικών πηγαίνοντας στην τουαλέτα μετά το γεύμα για να προκαλέσει εμετό και να

ξεφορτωθεί την τροφή που μόλις έχει καταναλώσει

Αίτια

Στο σώμα παρατηρείται

συχνές αλλαγές βάρους πονόλαιμος και τερηδόνα ακανόνιστη περίοδος για τα κορίτσια λήθαργος και κούραση

Στην ψυχολογία

εμμονή με το φαγητό Μη ελεγχόμενα επεισόδια υπερφαγίας διαταραγμένη αντίληψη όσον αφορά το σωματικό βάρος και σχήμα του

ατόμου συναισθηματική συμπεριφορά ανησυχία και κατάθλιψη, χαμηλή αυτοεκτίμηση, ενοχές και ντροπή Ψευδαίσθηση του ατόμου για απομόνωση

Παχυσαρκία

Παχυσαρκία είναι η παθολογικά αυξημένη εναπόθεση λίπους στο ανθρώπινο σώμα. Αυτή η αύξηση της ποσότητας του σωματικούς λίπους, συνεπάγεται βέβαια και αύξηση του σωματικού βάρους. Από το 1948 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας την έχει εντάξει στον κατάλογο των παθήσεων. Ως νόσος ορίζεται κάθε κατάσταση που μειώνει την ποιότητα και την ποσότητα της ζωής. Για τους παχύσαρκους, η ποιότητα ζωής είναι σαφώς μειωμένη αλλά και συντομότερη, αφού εμφανίζουν συχνότερα

41

πολλές και σημαντικές επιπλοκές υγείας, συγκρινόμενοι με άτομα φυσιολογικού βάρους. Η παχυσαρκία χαρακτηρίζεται από υπερβολική εναπόθεση λίπους στις λιπαποθήκες του σώματος. Φυσιολογικά το λίπος, στο σύνολό του, αποτελεί το 15-20% του σωματικού βάρους για τον άνδρα και το 20-25% για τη γυναίκα. Στην παχυσαρκία το ποσοστά αυτό μπορεί να φτάσει το 40%, ενώ σε σπάνιες περιπτώσεις και το 70% (κακοήθης παχυσαρκία). Η κατανομή αυτού του λίπους είναι γενετικά καθορισμένη (δομικό λίπος) και διαφέρει ανάλογα με το φύλο. Διαφοροποιείται κατά τη διάρκεια της ήβης, κατά την εποχή δηλαδή που αναπτύσσονται τα δευτερεύοντα χαρακτηριστικά του φύλου.

Σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, ο προσδιορισμός της παχυσαρκίας γίνεται μέσω του Δείκτη Μάζας Σώματος, ο οποίος προκύπτει αν διαιρέσουμε το σωματικό βάρος (σε κιλά) με το τετράγωνο του ύψους (σε μέτρα).

Αίτια της παχυσαρκίας

Τόσο τα γονίδια όσο και το περιβάλλον επιδρούν στην εμφάνιση της παιδικής παχυσαρκίας. Τα παιδιά των οποίων και οι δυο γονείς είναι παχύσαρκοι έχουν 80% πιθανότητα να γίνουν παχύσαρκα και ο κίνδυνος αυτός πέφτει στο 40% αν μόνο ο ένας γονιός είναι παχύσαρκος και στο 8% αν κανείς από τους γονείς δεν είναι παχύσαρκος.

Η διατροφή είναι ένα βασικό καθοριστικό στοιχείο του βάρους του σώματος. Η πρόσληψη θερμίδων με τη διατροφή αλλά και η ισορροπία των θρεπτικών συστατικών στη δίαιτα καθώς και η κατανομή των γευμάτων κατά τη διάρκεια της ημέρας σχετίζονται με τη σύσταση του σώματος.

Τρόπος ζωής: Το διατροφικό περιβάλλον των παχύσαρκων παιδιών είναι διαφορετικό από αυτό των μη παχύσαρκων. Οι παχύσαρκοι γονείς δημιουργούν διαφορετικό διατροφικό περιβάλλον για τα παιδιά τους και έτσι ενθαρρύνουν ή κάνουν εύκολη την επιλογή τροφών πλούσιων σε λιπαρά.

Φυσική δραστηριότητα: Η ελαττωμένη φυσική δραστηριότητα, η οποία οφείλεται κυρίως στον σύγχρονο καθιστικό τρόπο ζωής, έχει σαν αποτέλεσμα την ελαττωμένη «δαπάνη» ενέργειας γεγονός που αποτελεί κακό προγνωστικό παράγοντα για την αύξηση του βάρους.

Ψυχολογικά αίτια: Τα παχύσαρκα παιδιά και έφηβοι έχουν συνήθως χαμηλή αυτοεκτίμηση και φτωχή εικόνα εαυτού γεγονός που συχνά οδηγεί σε έλλειψη κινήτρων και θέτει τα παιδιά σε ένα φαύλο κύκλο μη ισορροπημένης διατροφής και κακής εικόνας σώματος.

42

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ

Θέμα: Διατροφή και εφηβεία

Φύλο: α) αγόρι β) κορίτσι

Ηλικία: α) 13-14 β) 15-16 γ) 17-18

1.Λαμβάνεται πρωινό στο σπίτι;Α) Ναι:87%Β) Όχι:13%

.

Τα περισσότερα αγόρια στην ηλικία των 13-18 λαμβάνουν πρωινό στο σπίτι, ενώ τα κορίτσια της ίδιας ηλικία λαμβάνουν πρωινό

2.Εάν ναι, πόσες ημέρες την εβδομάδα λαμβάνετε πρωινό;Α)1-3 ημέρες:   27%Β)4-5 ημέρες: 27%Γ)6-7 ημέρες: 46%

Όσον αφορά τους μαθητές ηλικίας 13-14, τα περισσότερα αγόρια λαμβάνουν το πρωινό τους 4-5 φορές την εβδομάδα, ενώ τα περισσότερα κορίτσια 6-7 φορές εβδομαδιαίος. Σχεδόν όλοι οι μαθητές της ηλικίας 15-16 περιλαμβάνουν το πρίνο στην διατροφή τους 1-4 ή 6-7 φορές την εβδομάδα. Σχεδόν όλοι οι μαθητές ηλικίας 17-18 λαμβάνουν πρωινό 6-7 φορές την εβδομάδα 3. Το πρωινό σας περιλαμβάνει σαν βασικό ρόφημα:Α)Καφέ:17%Β)Γάλα:  70%Γ)Χυμό: 6%Δ)Τσάι:  7%  Ε)Άλλο:  0%

43

 

17%

70%

7%

7%

αβγδ

Σε όλες τις ηλικίες το πρωινό τους περιλαμβάνει σαν βασικό ρόφημα το γάλα

4.Καταναλώνετε δεκατιανό (κολατσιό);Α)Ναι: 77%Β)Όχι:  23%  

78%

23%

Στή λη 1

αβ

Σε όλες τις ηλικίες, οι περισσότεροι μαθητές, καταναλώνουν δεκατιανό

5.Εάν ναι, αυτό προετοιμάζεται από το σπίτι ή αγοράζετε στο κυλικείο;Αγοράζω από το κυλικείο του σχολείου: 53%Αγοράζω από καταστήματα πλησίον του σχολείου: 18%Προετοιμάζετε από το σπίτι:29%

 

53%

18%

29%

Στή λη 1

αβγ

Τα περισσότερα αγόρια ηλικίας 13-14 αγοράζουν δεκατιανό από το κυλικείο, τα κορίτσια ίδιας ηλικίας αγοράζουν είτε από το κυλικείο είτε φέρνουν από τα σπίτι τους,σχεδον όλα τα αγόρια ηλικίας 15-16 αγοράζουν από το κυλικείο ενώ τα κορίτσια προτιμούν καταστήματα πλησίον του σχολειού. Τα μισά αγόρια ηλικίας 17-18 αγοράζουν από το κυλικείο και τα άλλα μισά το προετοιμάζουν από το σπίτι. Τα περισσότερα κορίτσια το αγοράζουν από γύρω καταστήματα ή το προετοιμάζουν από το σπίτι

44

6.Ποιά είδη προτιμάτε καθημερινά από το κυλικείο του σχολείου;Τυρόπιτα κ.λ.π.: 29%Διάφορες σφολιάτες: 8%Κρουασάν: 8% Διάφορα Γλυκίσματα: 5%Διάφορα Σνακ: 5%Χυμούς: 5%Αναψυκτικά:11% Άλλο: 0%

 

29%

8%

8%

5%5%

11%

34%

Στήλη 1

αβγδεστζ

Μαθητές της ηλικίας 13-14 προτιμούν να καταναλώνουν τυρόπιτα σαν δεκατίσαντα περισσότερα αγόρια ηλικίας 15-16 προτιμούν διάφορα γλυκίσματα και τα κορίτσια κάτι διαφορετικό από τις προτεινόμενες επιλογές. Τα αγόρια της ηλικίας 17-18 προτιμούν από το κυλικείο: διάφορες σφολιάτες/σνακ ,χυμούς και αναψυκτικά ενώ σχεδόν όλα τα κορίτσια προτιμούν τυρόπιτα

7. Τρώτε καθημερινά τα απαραίτητα γεύματα :Ναι: 72%Όχι:   28%

 

73%

28%

αβ

Σχεδόν όλα τα αγόρια τις ηλικίας 13-14 τρώνε καθημερινά τα απαραίτητα γεύματα ενώ όλα τα κορίτσια καθημερινά. Όσο αφορά την ηλικία 15-16 τα μισά αγόρια τρώνε καθημερινά τα απαραίτητα γεύματα και τα περισσότερα κορίτσια δεν τα τρώνε. Στην ηλικία των 17-18 σχεδόν όλοι οι μαθητές τρώνε τα απαραίτητα γεύματα

8.Το γεύμα σας περιλαμβάνει κρέας:1-2 φορές την εβδομάδα: 59%3-4 φορές εβδομαδιαίως: 0%5-6 φορές εβδομαδιαίως:   41% Καθημερινά : 0%                    

45

 

59%

41%

αβγ

Το γεύμα των περισσότερων μαθητών ηλικίας 13-14 περιλαμβάνει κρέας 1-2 φορές την εβδομάδα, το ίδιο ισχύει και στα κορίτσια ηλικίας 14-15 ενώ το γεύμα των μισών αγοριών περιλαμβάνει κρέας 1-2 και των άλλων μισών 3-4. Τα περισσότερα αγόρια ηλικίας 17-18 τρώνε κρέας 3-4 φορές την εβδομάδα ενώ τα περισσότερα κορίτσια 1-2 φορές

9. Το γεύμα σας περιλαμβάνει ψάρι:1-2 φορές την εβδομάδα: 59%3-4 φορές εβδομαδιαίως:   41% 1 φορά το μήνα:  0%              

 

59%

41%

α

αβγ

Το γεύμα σχεδόν όλων των μαθητών περιλαμβάνουν 1-2 φορές την εβδομάδα ψάρι.

10.Το γεύμα σας περιλαμβάνει όσπρια:1-2 φορές φορά την εβδομάδα:  63% 3-4 φορές εβδομαδιαίως: 16%1 φορά το μήνα:   21%                       

  .

Το γεύμα των περισσότερων αγοριών περιλαμβάνει 1-2 και 3-4 φορές όσπρια ενώ σε όλα τα κορίτσια της ιδία ηλικίας αλλά και στους μαθητές ηλικίας 15-18 καταναλώνουν όσπρια 1-2 φορές την εβδομάδα.

46

11.Το γεύμα σας περιλαμβάνει ζυμαρικά:1 -2 φορές την εβδομάδα: 56%3-4  φορές την εβδομάδα: 39%5-6  φορές την εβδομάδα:  5%

 

56%

39%

5%

α

αβγ

Το γεύμα των περισσότερων αγορών ηλικίας 13-14 περιλαμβάνει ζυμαρικά 1-2 φορές και 3-4 φορές την εβδομάδα και στα περισσότερα κορίτσια ηλικίας 13-16 και αγοριών ηλικίας 15-16, 1-2 φορές. Στην ηλικία 17-18 τα περισσότερα αγόρια καταναλώνουν ζυμαρικά 3-4 φορές την εβδομάδα ενώ τα κορίτσια καταναλώνουν 1-2 ή 3-4 φορές την εβδομάδα.

12.Το γεύμα σας περιλαμβάνει φρούτα και λαχανικά:3-4 φορές την εβδομάδα    55%5-6 φορές την εβδομάδα:   12%   Καθημερινά: 33%                         

 

55%

13%

33%

α

αβγ

Το γεύμα των περισσότερων μαθητών περιλαμβάνει φρούτα και λαχανικά 3-4 φορές την εβδομάδα ενώ μερικά αγόρια ηλικίας 17-18 υποστηρίζουν ότι τα καταναλώνουν καθημερινά.

13.Το γεύμα σας περιλαμβάνει γλυκά:1-2 φορές την εβδομάδα:  42%3-4 φορές την εβδομάδα:  22%   5 -6 φορές την εβδομάδα: 20%       Καθημερινά: 8%                        Καθόλου: 8%                            

 

47

Το γεύμα των περισσότερων μαθητών ηλικιών 13-14 περιλαμβάνει 1-2 φορές την εβδομάδα γλυκίσματα ,το ίδιο ισχύει και στα κορίτσια 15-16 ενώ τα αγόρια ηλικίας 15-16καταναλωνουν γλυκά 1-2, 3-4, 5-6 φορές. Τα περισσότερα αγόρια στην ηλικία των 17-18 τρώνε γλυκά 1-2 ή 3-4 ή 5-6 ή καθόλου γλυκά ενώ τα κορίτσια 1-2 ή 5-6 φορές την εβδομάδα.

14. Πόσα γεύματα πραγματοποιείται εκτός σπιτιού την εβδομάδα σε κάποιο fast food ;Κανένα: 15%        1 γεύμα:45%         2-3 γεύματα: 32%   4-5 γεύματα: 5% 6-7 γεύματα: 0%   Καθημερινά:3%    

 

Οι περισσότεροι μαθητές ηλικίας 13-14 τρώνε σε fast food μια φορά την εβδομάδα, όσον αφορά μαθητές ηλικίας 15-16 τρώνε 2-3 φορές ,τα μισά κορίτσια 1 φορά και τα αλλά μισά 2-3 φορές. Όσον αφορά τις ηλικίες 17-18 τα αγόρια τρώνε fast food 1 μέχρι 5 γεύματα την εβδομάδα ή ακόμα και καθημερινά τα κορίτσια τρώνε 2-3 γεύματα την εβδομάδα.

15.Υπάρχει καθημερινά μαγειρεμένο σπιτικό φαγητό:Ναι: 80%  Όχι: 20%

 80%

20%

α

αβ

Όλοι οι μαθητές έχουν καθημερινά μαγειρεμένο φαγητό στο σπίτι

48

16.Προτιμάτε περισσότερο το σπιτικό φαγητό ή το φαγητό έξω από το σπίτι;Σπιτικό φαγητό: 77%Φαγητό έξω από το σπίτι: 33%

78%

23%

α

αβ

Σχεδόν όλοι οι μαθητές προτιμούν σπιτικό φαγητό ενώ τα μισά κορίτσι ηλικίας 17-18 προτιμούν φαγητό απ’ έξω 

49

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Εγκυκλοπαίδεια «Αθλητισμός»

Στο διαδίκτυο χρησιμοποιήσαμε στοιχεία από τα site : αθλητισμός και νέοι, εικόνες αθλητισμού, διατροφή και νέοι.

Wikipedia

50

Η ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΖΩΗ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ ΚΑΙ Η ΣΧΕΣΗ ΤΟΥΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ

ΕΦΗΒΕΙΑ Η εφηβεία, αυτή η περίοδος μετάβασης από την παιδική στην ενήλικη ζωή, γεμάτη αλλαγές, αναταράξεις, μεταπτώσεις, απώλειες αλλά και πολύ σημαντικές κατακτήσεις, είναι σίγουρα περίοδος προβληματισμού στις πιο ήπιες περιπτώσεις, εξέγερσης και δυνατής σύγκρουσης στις πιο έντονες. Όπως είναι φυσικό, ο τρόπος επικοινωνίας μεταξύ των εφήβων και των γονιών τους αλλάζει ριζικά και όχι πάντα με τον καλύτερο τρόπο. Η εφηβεία είναι, λοιπόν, λόγω αυτών των αλλαγών και των αναταράξεων, η πιο πολυσυζητημένη ίσως ηλικία του ανθρώπου. Για καμιά άλλη ηλικία δεν ανησυχούν τόσο πολύ οι γονείς, οι οποίοι πολύ συχνά εκφράζουν αυτή τους την ανησυχία από την πολύ τρυφερή ηλικία των παιδιών τουςΑνησυχίες και φόβοι, δικαιολογημένοι εν μέρει, άσκοποι όμως από την άλλη μεριά, επειδή, αν κάτι χαρακτηρίζει την εφηβεία, έχει να κάνει με το ότι δεν είναι ούτε προβλέψιμη ούτε γενικεύσιμη. Οι ανατροπές και οι μεταβολές που συμβαίνουν στον κάθε έφηβο είναι τέτοιες που μπορούν πραγματικά να μετατρέψουν το πιο ήρεμο -παιδί σε ταύρο μαινόμενο και το πιο ατίθασο σε σιωπηλό και αποτραβηγμένο παρατηρητή. Το μόνο βέβαιο είναι ότι ο κάθε έφηβος αλλάζει: Όχι προς το καλύτερο ή το χειρότερο, αλλά κατά ένα κομμάτι πιο κοντά προς αυτό που είναι ο εαυτός του και που αρχίζει να φαίνεται καλύτερα όταν η έντονη εποχή της εφηβείας έχει πια περάσει. Στο μεταξύ, υπάρχει χάος, άλλοτε λιγότερο και άλλοτε περισσότερο εμφανές. Στην προεφηβεία, συνήθως, εκεί γύρω στην ηλικία των 11-12 ετών, αρκετά παιδιά αρχίζουν, διστακτικά στην αρχή και πιο έντονα καθώς μεγαλώνουν, να μιλάνε άσχημα στους γονείς τους, κυρίως βέβαια όταν θυμώσουν, συγκρουστούν, νευριάσουν. Ιδιαίτερα όταν αυτή η συμπεριφορά πρωτοεμφανίζεται, τα παιδιά τρομάζουν και τα ίδια με το θράσος τους, γιατί, όσο θυμωμένα κι αν είναι με τους γονείς τους, δεν παύουν να είναι γι’ αυτά οι πιο σημαντικοί άνθρωποι. Πολλοί ερευνητές της συμπεριφοράς των εφήβων μιλούν για συστηματική “άρνηση” των νέων για ο,τιδήποτε τους συμβουλεύουν οι γονείς και για την απομάκρυνσή τους από το οικογενειακό περιβάλλον. Και αυτό, γιατί οι γονείς πολλές φορές καταφεύγουν σε “μονόλογο” επιβάλλοντας τις δικές τους αξίες και ιδανικά. Τότε ο έφηβος τους απορρίπτει, δείχνει να μην τους εκτιμά και τους ειρωνεύεται. Άλλοτε πάλι επαναστατεί, επίμονα και σκληρά. Πολλοί γονείς, που δεν είναι προετοιμασμένοι γι’ αυτές τις αλλαγές, απογοητεύονται, πιστεύουν πως “έχασαν” το παιδί τους αφού αποτύγχανε στην αγωγή του. Πρέπει να προσπαθούν να δουν τα πράγματα μέσα από τα μάτια τους. Αν το κάνουν αυτό θα ανακαλύψουν ότι πίσω από κάθε άρνηση βρίσκεται κάτι άλλο που προσπαθεί να πει το ίδιο. Είναι αλήθεια πως μερικοί από τους εφήβους έχουν περισσότερη δυσκολία στην αντιμετώπισή τους από τους γονείς, από μερικούς άλλους. Και είναι επίσης λογικό οι γονείς να μην είναι οι μόνοι υπεύθυνοι γι’ αυτόν το χαρακτήρα των παιδιών τους. Αν οι γονείς θέλουν τον έφηβο να φέρεται ως ώριμος άνθρωπος, πρέπει να του φερθούν ως ώριμο άτομο. Η ψυχραιμία και η ηρεμία είναι τα βασικά κλειδιά για κάθε δύσκολη κατάσταση. Το ίδιο χρειάζεται να συμβαίνει και μέσα στο σχολικό του περιβάλλον και στην κοινωνία που ζει.

51

.

ΧΑΣΜΑ ΓΕΝΕΩΝ

Στην εποχή μας είναι έντονη η παρουσία του χάσματος των γενεών. Πρώτα απ΄ όλα  πρέπει να τονίσουμε τη διάσταση και την σύγκρουση γονέων και παιδιών η οποία δεν είναι σύγχρονο φαινόμενο όπως πολλοί υποστηρίζουν

Οι νέοι κατηγορούν τους μεγαλύτερους για υποκρισία, πλαστική ευγένεια, τυπικότητα, υπερβολική ενασχόληση με τα υλικά αγαθά και τα χρήματα. Τους καταλογίζουμε τις ευθύνες για τον κόσμο που δημιούργησαν, ο οποίος είναι σύμφωνα με τη γνώμη μας παράλογος.Επικρατεί ένα χάος γύρω από την κοινωνία, παντού υπάρχει άγχος και αβεβαιότητα. Είναι ένας κόσμος χωρίς ηθικές αξίες και χωρίς ενδιαφέρον για τον άνθρωπο και τις ανάγκες του. Εμείς οι νέοι υποφέρουμε πολλές φορές από την έλλειψη κατανόησης, συμπαράστασης, βοήθειας, από την έντονη κριτική που δεχόμαστε συνεχώς από τους μεγαλύτερους. Αισθανόμαστε μόνοι μας απορρίπτουμε τους γονείς και τους μεγαλύτερους ως πρότυπα και προσπαθούμε να βρούμε τη θέση μας στην κοινωνίαΟι «μεγάλοι» κατηγορούν τους νέους για ανευθυνότητα, αδιαφορία κλπ. Αυτοί οι χαρακτηρισμοί δεν μπορούν να περιγράψουν τη σχέση και τις συμπεριφορές μεταξύ ενήλικων και εφήβων. Αντίθετα υπάρχουν άπειρα παραδείγματα κατανόησης και στήριξης μεταξύ τους. Η οξύτατη κριτική των εφήβων μειώνεται σταδιακά καθώς επέρχεται η κατανόησης των ενηλίκων και των προβλημάτων που αυτοί αντιμετωπίζουν.Εκεί όμως που συχνά κάνουν λάθος και οι δυο μεριές είναι στην απόδοση ανώριμων χαρακτηρισμών που δημιουργούν αχρείαστες εντάσεις και παρεξηγήσεις. Είναι βέβαιο πως η υπάρχουσα κοινωνία με τις αδικίες, την ανηθικότητα και τον παραλογισμό δεν αρέσει στους ενήλικες και ούτε είναι αυτή η κοινωνία που θα ήθελαν να ζουν οι ίδιοι και τα παιδιά τους. Όμως έχουν κι αυτοί μερίδιο ευθύνης για τη δημιουργία αυτής της κοινωνίας. Μπορεί οι τώρα μεγαλύτεροι να μην έχουν την αγωνιστικότητα των νέων, αυτό όμως δε σημαίνει ότι δεν είναι διατεθειμένοι να αγκαλιάσουν κάθε θετικό βήμα.Κάποιοι χαρακτηρισμοί που αποδίδουν οι μεγαλύτεροι στους νέους για να πω την αλήθεια περιέχουν μέσα τους μια δόση πραγματικότητας για κάποιους νέους που

52

πραγματικά ζουν στον κόσμο τους! Η κριτική και η αμφισβήτηση που ασκεί η νεολαία ήταν πάντα παράγοντας κοινωνικών εξελίξεων. Όταν από την άλλη, οι νέοι μιμούνται , απλά ακολουθούν τον τρόπο ζωής που οι μεγάλοι τους δίδαξαν.  Οι μοναδικοί υπεύθυνοι για την κατάπτωση της κοινωνίας μας είναι οι μεγαλύτεροι γιατί ξέχασαν για ποιες αξίες οι ίδιοι πολέμησαν και αγωνίστηκαν, γιατί το μυαλό τους είναι στραμμένο στο πώς να κερδίσουν περισσότερα χρήματα, έχουν γίνει  θύματα μια υπερκαταναλωτικής κοινωνίας που οι ίδιοι δημιούργησαν.Οι νέοι απαλλαγμένοι από τις αρνητικές επιρροές του κόσμου γύρω τους μπορούν να ξεφύγουν από την μιζέρια των προκατασκευασμένων προτύπων που τους σερβίρονται

ΣΕΞΟΥΆΛΙΚΗ ΖΩΗ

Η εφηβεία θεωρείται η κατεξοχήν ηλικία της σεξουαλικής αφύπνισης, διεκδίκησης και ωρίμανσης του σεξουαλικού ρόλου του ατόμου. Πρόκειται για μια φάση που χαρακτηρίζεται από μεγάλες ορμονικές, βιολογικές, σωματικές και συναισθηματικές αλλαγές. Το σώμα του εφήβου αφυπνίζεται βιολογικά και σεξουαλικά και οι αλλαγές αυτές επηρεάζουν την ψυχολογική και συναισθηματική του κατάσταση. Βασικό χαρακτηριστικό της εφηβείας, είναι η αναζωπύρωση της σεξουαλικότητας. Ο έφηβος μέσα από συγκρούσεις κυρίως με το γονεϊκό περιβάλλον, προσπαθεί να ισχυροποιήσει το δικό του Εγώ. Ο έφηβος αμφισβητεί, αντιδρά και αναζητά καινούριους στόχους. Ο πιο σημαντικός στόχος της, όπως υποστηρίζουν οι περισσότεροι ειδικοί, είναι η διαμόρφωση της ταυτότητας του ατόμου, η ωρίμανση και η ανεξαρτητοποίηση του, ώστε να μπορέσει στην συνέχεια να διαμορφώσει το άτομο ουσιαστικές και βαθιές διαπροσωπικές σχέσεις. Στην αρχή της εφηβείας, η σωματική ανάπτυξη, είναι τόσο έντονη και θεαματική που συγκρίνεται σε ρυθμό μόνο με την πρώτη βρεφική ηλικία. Oι έφηβοι βλέπουν τις πρώτες αλλαγές στο σώμα τους .. Όσον αφορά το σεξουαλικό ενδιαφέρον, ο έφηβος ενδιαφέρεται -σε πλατωνικό επίπεδο- για το άλλο ή, πιο σπάνια, για το ίδιο φύλο. Ένας κίνδυνος σε αυτή την περίοδο είναι ο έφηβος να έχει αναπτυχθεί πολύ και ωστόσο, να

53

δυσκολεύεται να διαχειριστεί το σώμα του, τα συναισθήματα και τη σεξουαλικότητά του γιατί ο ρυθμός με τον οποίο ωριμάζει ψυχοκοινωνικά δεν συμβαδίζει με τη σωματική του ανάπτυξη. ● Στη μέση εφηβεία, ο έφηβος είναι πιθανό να αποκτήσει ολοκληρωμένες σεξουαλικές σχέσεις, συνήθως με συνομηλίκους του. Καθώς δεν ενδιαφέρεται για το μέλλον και είναι προσκολλημένος στο παρόν, συνήθως δεν μπορεί να καταλάβει τις πιθανές επιπτώσεις των πράξεών του, δεν μπορεί να κάνει υποθέσεις και θεωρεί ότι σε εκείνον δεν πρόκειται να συμβεί τίποτα κακό. Έτσι, είναι πολύ πιο εύκολο να αναπτύξει συμπεριφορές υψηλού κινδύνου .Επιπλέον, είναι πιθανό να κάνει πολλές σχέσεις μικρής διάρκειας, πιστεύοντας ότι η καθεμία είναι ξεχωριστή, ή/και να έρχεται σε επαφή με πολλούς και διαφορετικούς συντρόφους, συχνά χωρίς τις απαραίτητες προφυλάξεις. ● Στην όψιμη εφηβεία, ο έφηβος αποκτά την ικανότητα να έχει μια λειτουργική σχέση τόσο με τους άλλους όσο και με το σύντροφό του. Σταματά πια να κινείται μόνο με γνώμονα τον αυθορμητισμό, τον εγωισμό και το ναρκισσισμό, έχει πιο ρεαλιστικές απαιτήσεις από το σύντροφο, οι σχέσεις του διαρκούν περισσότερο και βασίζονται στη συντροφικότητα..

54

55

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Σύμφωνα με έρευνα που κάναμε στο σχολείο μας παρατηρήσαμε τα εξής συμπεράσματα:

Τα περισσότερα παιδιά ηλικίας 12-13 έχουν πολλούς φίλους και με αυτό συμπεραίνουμε ότι είναι πολύ κοινωνικά.

Η πλειοψηφία είναι αρκετά ικανοποιημένοι από την ζωή τους,ενώ ένα μικρό ποσοστό δεν είναι τόσο

.Σύμφωνα με αυτό διαπιστώνουμε ότι βρίσκονται σε μια ξέγνοιαστη ηλικία χωρίς προβλήματα.

Παρολαυτά η έρευνα έδειξε ότι μεγάλο ποσοστό μερικές φορές νιώθουν καταπιεσμένοι.Αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι τα παιδιά αυτής της ηλικίας έχουν πολύ διάβασμα και κάνουνε πολλές εξωσχολικές δραστηριότητες.

Ακόμα από τα παιδιά που ρωτήθηκαν αν έχουν αδέρφια μόνο ένα απάντησε όχι,αυτό δείχνει ότι οι οικογένειες σήμερα προτιμούν να κάνουν πάνω από ένα παιδί.

Τα περισσότερα παιδιά έχουν καλές σχέσεις με τους γονείς τους και συζητούν τα προσωπικά τους προβλήματά

Γνωρίζοντας για την προφύλαξη αποφεύγουν να συζητούν μάζι τους τις σεξουαλικές τους επαφές ενώ παράλληλα οι γονείς γνωρίζουν για τις σχέσεις των παιδιών τους με το αντίθετο φύλο.

Τέλος η έρευνα έδειξε ότι οι έφηβοι είναι αισιόδοξοι και δεν διακατέχονται από ένα αίσθημα μετριοφροσύνης αφού η πλειοψηφία πιστεύει ότι θα επιτύχει στα μελλοντικά της σχέδια καθώς θεωρούν τους ευατούς τους κάτι παραπάνω από εμφανίσιμους.

Όπως οι έφηβοι 12-13 ετών έχουν πολλούς φίλους έτσι και οι έφηβοι 14-15 ετών

Άκομα οι έφηβοι αυτής της ηλικίας είναι πιο ικανοποιημένοι από ότι τα παιδιά 12-13 ετών.

Και σε αυτή την κατηγορία εφήβων όλοι έχουν αδέρφια.Οι μαθητές έχουν καλές σχέσεις με τους γονείς τους ενώ υπαρχούν και κάποιοι που τσακώνονται κάποιες φορές μαζί τους.Επικοινωνούνε για τα προσωπικά τους θέματα και προβλήματα ανάλογα με το είδος τους προσπαθώντας να βρουν άμεσες λύσεις.

56

9/10 εφήβους γνωρίζουν για την προφύλαξη και ενημερώνουν τους γονείς τους για τις σχέσεις τους με το αντίθετο φύλο καθώς και για τις σεξουαλικές τους επαφές.

Τα περισσότερα παιδιά αυτής της ηλικίας δεν νιώθουν πιεσμένα από την καθημερηνότητα τους και 7/10 πιστεύουν ότι θα πετύχουν στα μελλοντικά τους σχέδια.

Σε αντίθεση με τα παιδιά ηλικίας 12-13 πιστεύουν ότι η εξωτερική τους εμφάνιση είναι μέτρια.

Τέλος,οι ηλικίες 16-17 όπως και οι άλλες δύο κατηγορίες εφήβων έχουν πολλούς φίλους.

Στους εφήβους αυτής της κατηγορίας σημειώθηκε ότι οι περισσότεροι από αυτούς είναι ικανοποιημένοι από τη ζωή τους και σπάνια νιώθουν πιεσμένοι από την καθημερινότητά τους ενώ παράλληλα 19/20 πιστεύουν ότι θα πετύχουν στα μελλοντικά τους σχέδια.

Η πλειοψηφία έχει αδέρφια αλλά παρ’όλα αυτά επικοινωνούν και με τους γονείς τους,άλλοι συχνά και άλλοι αναλόγως με το πρόβλημα που τους απασχολεί.

Σπάνια τσακώνονται με τους γονείς τους και αυτό δείχνει ότι αναπτύσουν καλύτερες σχέσεις μαζί τους απ’ότι με τους εφήβους των νεότερων ηλικιών

Επιπρόσθετα όλοι οι έφηβοι αυτής της ηλικίας γνωρίζουν για την προφύλαξη.Ενώ οι περοσσότεροι γονείς έχουν επίγνωση για τις σχέσεις των παιδιών τους με το αντίθετο φύλο, βρίσκονται σε πλήρη άγνοια για τις σεξουαλικές τους επαφές.

Αξίζει να αναφερθεί ότι στην ηλικία αυτή τα παιδιά θεωρούν την εξωτερική τους εμφάνιση μέτρια.

57

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΌΓΙΟ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΌΓΙΟ

1ου Γενικού Λυκείου Ζωγράφου

ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ ΘΕΜΑ:

Σεξουαλική ζωή των εφήβων και η επικοινωνία με τους γονείς και την οικογένεια.

Ηλικία: 12-13 14-15 16-17+

Φύλο: Αγόρι Κορίτσι

Έχετε φίλους;o Πολλούςo Λίγους και καλούςo Κανέναν πραγματικά καλόo Άλλο…………………………………

Είστε ικανοποιημένοι από τη ζωή σας;o Καθόλουo Λίγοo Αρκετάo Πολύ

Έχετε αδέρφια;o Ναιo Όχι

Αν ναι,ποια η σχέση σας μαζί τους.…………………………………………………..

Γνωρίζετε για την προφύλαξη;o Ναιo Όχι

Γνωρίζουν οι γονείς σας για τις σεξουαλικές σας επαφές:o Ναι

58

o Όχι

Επικοινωνείτε με τους γονείς σας για προσωπικά θέματά σας;o Ναιo Όχι

Συζητάτε τα προβλήματα σας και προσπαθείτε να βρείτε άμεσες λύσεις;

o Ναιo Όχι

Πόσο συχνά;o Συχνάo Σπάνιαo Καθόλουo Αναλόγως με το είδος του προβλήματος

Γνωρίζουν οι γονείς για τη σχέση σας με το αντίθετο φύλο;o Ναιo Όχι,

γιατί……………………………………………………………………………………………………………………

Έχετε καλές σχέσεις με τους γονείς σας;o Ναιo Όχι

Τσακώνεστε συχνά με τους γονείς σας;o Σε καθημερινή βάσηo Μερικές φορέςo Σπάνια

Νιώθετε πιεσμένος-πιεσμένη από την καθημερινότητα σας;o Πάνταo Συχνάo Σπάνια

59

Πιστεύετε ότι θα επιτύχετε τα μελλοντικά σας όνειρα;o Καθόλουo Λίγοo Αρκετάo Πολύ

Ποιά η γνώμη σας για την εξωτερική σας εμφάνιση;o Πολύ καλήo Καλήo Κακήo Μέτρια

Η ομάδα αποτελείται από τους εξής μαθητές:

Μαριάνθη Μπουρνάζου

Δήμητρα Κάραλη

Ελισσάβετ Παπαγεωργίου

Σοφία Χριστοπούλου

Αλεξάνδρα Κελαϊδή

60

ΕΞΑΡΤΗΣΙΟΓΟΝΕΣ ΟΥΣΙΕΣ

Ορισμός

      Οι εξαρτησιογόνες ουσίες είναι χημικές ουσίες που προκαλούν εθισμό, μια κατάσταση δηλαδή, όπου ο χρήστης διακατέχεται από μια  μη ελεγχόμενη επιθυμία χρησιμοποίησης των ουσιών αυτών, που οδηγεί σε μια ψυχική και σωματική κατάπτωση και συνοδεύεται από πολύπλοκα συμπτώματα δυσφορίας, πόνου και εξαθλίωσης.

      Στις εξαρτησιογόνες ουσίες συγκαταλέγονται το αλκοόλ, η νικοτίνη, η καφεΐνη, το χασίς, το όπιο, η μορφίνη, η ηρωίνη, οι αμφεταμίνες, το LSD, οι βενζοδιαζεπίνες, τα βαρβιτουρικά.

Ναρκωτικές ουσίεςΟι πρώτες αναφορές

      Γραπτά που φαίνεται να αναφέρονται σε εκχυλίσματα παπαρούνας με ναρκωτικές ενέργειες έχουν βρεθεί στην περιοχή των Σουμερίων στη Μέση Ανατολή και χρονολογούνται από το 4.000 π.Χ..

      Οι Αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούσαν όπιο τόσο για τα ψυχαγωγικά όσο και για τα θεραπευτικά του αποτελέσματα. . Ο Έλληνας γιατρός Γαληνός του 2ου αιώνα μ.Χ., αυθεντία της Ιατρικής, χορηγούσε όπιο για να καταπραΰνει τους πονοκεφάλους, τις ασθένειες της χοληδόχου κύστης, τους κολικού και τις πέτρες στα νεφρά ή ακόμη για να ανακουφίζει τους ασθενείς που παρουσίαζαν δύσπνοια, άσθμα και καρδιακή ανεπάρκεια.

      Πολύ αργότερα τον 16ο και 17ο αιώνα οι γιατροί άρχισαν να προειδοποιούν για τους κινδύνους   των  ναρκωτικών.

Ποιες είναι οι αιτίες που οδηγούν στη χρήση ναρκωτικών ουσιών;

1) Η μικρή ηλικία 14 έως 20 ετών, όπου το άτομο μεγιστοποιεί τα προβλήματά  του, είναι ευκολόπιστο και ψάχνει δυνατές συγκινήσεις.2) Τα προβλήματα στη οικογένεια, που πολλές φορές είναι τέτοια που οδηγούν τα παιδιά σε αδιέξοδο, σε απόρριψη και σε φυγή από την καθημερινότητα.3) Η ροπή των νέων για μιμητισμό, η ξενομανία και η αναζήτηση «δυνατών» συγκινήσεων μπορεί να οδηγήσουν στη χρήση ναρκωτικών.4) Το φιλικό περιβάλλον, οι παρέες μπορούν να γίνουν αιτία για να δοκιμάσει ένα άτομο το ναρκωτικό, έτσι για «μαγκιά», χωρίς να σκεφτεί ότι εκείνη τη στιγμή αυτοκτονεί.5) Οι δόλιοι τρόποι που οι έμποροι ναρκωτικών πλησιάζουν τα υποψήφια θύματά τους. Ένα χάπι στο ποτό, ένα αυτοκόλλητο στο δέρμα, μπορεί να οδηγήσουν τον ανύποπτο «πελάτη» σε οδυνηρούς δρόμους.6) Οι τάσεις αυτοκαταστροφής πολλών ατόμων ή η θέληση, προκειμένου να πληγώσουν κάποιους άλλους (γονείς, αγαπημένα πρόσωπα), να κάνουν κακό στον εαυτό τους.7) Η άγνοια γύρω από το θέμα των ναρκωτικών είναι μια από τις κυριότερες αιτίες της διάδοσής τους.

61

Στατιστικά στοιχεία

      Από μια έρευνα που έκανε η Ψυχιατρική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών διαπιστώθηκε ότι ήδη από το 1993, περισσότερα από 120.000 άτομα έκαναν χρήση ναρκωτικών ουσιών και ο αριθμός των ατόμων που έκαναν κατά διαστήματα χρήση οπιούχων ξεπερνούσε τα 80.000 άτομα.

      Μια νεότερη στατιστικά μελέτης που έγινε από τη θεραπευτική κοινότητα "Στροφή" και στοιχεία της οποίας μεταδόθηκαν από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, έδειξε ότι μέσα σ’ ένα χρόνο από το 1995 μέχρι το 1996 το ποσοστό των νέων που έκαναν χρήση ναρκωτικών αυξήθηκε κατά 66% και κατά τη διετία 1994-1996 η αύξηση αυτή έφτασε το 114%. Ακόμη ότι η μέση ηλικία έναρξης των λεγόμενων μαλακών ναρκωτικών (χασίς, μαριχουάνα) ήταν το 14ο έτος και για σκληρά ναρκωτικά (ηρωίνη, κοκαΐνη κ.λ.π.) το 17o

έτος της ηλικίας.      Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το Ευρωπαϊκό

Κέντρο Παρακολούθησης των Ναρκωτικών και της Εξάρτησης, η Ελλάδα παρουσίασε το 2000 σε σχέση με το 1985 τη μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση θανάτων από ναρκωτικά (2.930%) σε σχέση με τα υπόλοιπα 14 κράτη–μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), ακολουθούμενη από το Λουξεμβούργο και την Πορτογαλία. Η Ελλάδα «κατάκτησε» μία ακόμη θλιβερή Ευρωπαϊκή πρωτιά. Τριάντα (30) φορές περισσότεροι ήταν οι θάνατοι από ναρκωτικά στη χώρα μας το 2000, σε σχέση με το 1985. Η Ελλάδα εμφανίζεται ως η πρώτη χώρα στο μαύρο πίνακα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στους θανάτους από τη χρήση «σκληρών» ναρκωτικών.

      Μια από τις θλιβερές πρωτιές στην Ευρώπη κατέχει η χώρα μας. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ετήσιας έκθεσης (2006) του Ευρωπαϊκού Κέντρου Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας, οι θάνατοι από τα ναρκωτικά των ατόμων κάτω των 25 ετών άγγιξαν το 38% των συνολικών θανάτων σε αυτές τις ηλικίες. Η Ελλάδα περιλαμβάνεται στις πέντε χώρες οι οποίες βρίσκονται στην κορυφή του ευρωπαϊκού καταλόγου με τα ποσοστά θανάτων από ναρκωτικά νέων ανθρώπων. Επίσης, οι σχετιζόμενοι με τα ναρκωτικά αιφνίδιοι θάνατοι αποτελούν το 7% των θανάτων σε Έλληνες ηλικίας 15-39 ετών, έναντι 3% στην ΕΕ.

Αποτελέσματα-συμπεράσματα ερωτηματολογίουΜετά την έρευνα που πραγματοποιήσαμε στο σχολείο μας καταλήξαμε στα εξής συμπεράσματα:Η χρήση παράνομων ουσιών (ναρκωτικών) ξεκινά συνήθως στην εφηβεία και αποτελεί σοβαρό κίνδυνο για την ψυχοκοινωνική υγεία. - Κανένας από τους μαθητές ηλικίας 13-14 χρονών έχει δοκιμάσει οποιασδήποτε παράνομη ουσία.- Στην ηλικία των 15-16 , 8 στους 10 έφηβους αναφέρουν εμπειρία χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών .- Στην ηλικία των 17-18 , 5 στους 10 εφήβους έχουν κάνει χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών .- Ο αριθμός των αγοριών είναι τριπλάσιος σε σχέση με τα κορίτσια - Το μεγαλύτερο ποσοστό χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών παρατηρείται στις ηλικίες των 15-16 με μεγάλη διαφορά από τις άλλες εφηβικές ηλικίες

62

62%

38%

Εμπειρία χρήσης

13 με 14

15 με 16

17 με 18

75%

25%

Εμπειρία ΧρήσηςΑγόρια Κορίτσια

Κοινωνικές επιπτώσεις

Οι κοινωνικές επιπτώσεις της χρήσης ναρκωτικών είναι τεράστιες και το κόστος για τα εξαρτημένα άτομα  και τις οικογένειες του δυσβάστακτο. Ο καλύτερος τρόπος για να αντιμετωπισθεί αυτό το κοινωνικό πρόβλημα είναι η όσο το δυνατό πλατιά και πλήρη ενημέρωση του μέσου ανθρώπου και κυρίως των νέων για τα καταστρεπτικά αποτελέσματα των ναρκωτικών στον οργανισμό. Όταν έρθει η στιγμή του πειρασμού, πρέπει το υποψήφιο θύμα να έχει ανοιχτά τα μάτια και το μυαλό και την κρίσιμη ώρα να πει «ΟΧΙ» ξέροντας ότι εκείνη τη στιγμή λέει «ΝΑΙ ΣΤΗ ΖΩΗ».

63

Συμπερασματικά  

         Η τοξικομανία αποτελεί παθολογική κατάσταση, σε βιολογικό, συναισθηματικό και ψυχικό υπόβαθρο, που χρήζει ιατρικής και κοινωνικής φροντίδας από εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό, με στόχο την μετρίαση των κοινωνικών επιπτώσεων και την επαναφορά των χρηστών στην αξιοπρεπή διαβίωση. Οι τοξικομανείς, ως βιολογικά και ψυχικά ασθενείς, πρέπει να μπορούν εύκολα να εντάσσονται σε προγράμματα απεξάρτησης και να έχουν την μέγιστη δυνατή περίθαλψη.

      Το πρόβλημα των ναρκωτικών αφορά όλους μας και επιβάλλεται η συνεχή εγρήγορση για την προστασία των νέων ανθρώπων. Η εκρηκτική διάσταση του προβλήματος δεν επιτρέπει ολιγωρία. Οι ιατρικές και κοινωνικές υπηρεσίες της πολιτείας και οι κοινωνικές οργανώσεις πρέπει να δραστηριοποιηθούν με στόχο την πρόληψη του φαινομένου.

64

ΚΑΠΝΙΣΜΑ

Στις μέρες μας ακόμα και αν οι έφηβοι ξέρουν πως το τσιγάρο είναι επιβλαβές για την υγεία συνεχίζουν και καπνίζουν και συνεχώς αυξάνεται το ποσοστό των παιδιών που κάνουν τσιγάρο ! Από την έρευνα που πραγματοποιήσαμε στο σχολείο μας το 35% των παιδιών του σχολείου μας καπνίζουν συνεχώς . Το 15 % των παιδιών μας έχουν πει πως καπνίζουν περιστασιακά σε γιορτές και σε γλέντια. Ενώ το υπόλοιπο 50% δεν καπνίζει καθόλου.. Τέλος θέλω να αναφέρω πως το ποσοστό των καπνιστών στις ηλικίες 13-17 αυξάνεται ραγδαία τα τελευταία χρόνια!! Το κάπνισμα του τσιγάρου είναι η πιο διαδεδομένη μορφή κατανάλωσης του καπνού. Πρόκειται για μια συνήθεια που σε αρχικό στάδιο «ξαφνιάζει» και αναστατώνει τον ανθρώπινο οργανισμό. Ανάμεσα στις περίπου 4.000 ουσίες που ο οργανισμός των καπνιστών λαμβάνει με το κάπνισμα, εμπεριέχονται βλαβερές και καρκινογόνες ουσίες όπως η γνωστή σε όλους μας πίσσα, η νικοτίνη, αμμωνία, ασετόν καθώς επίσης και μονοξείδιο του άνθρακα ή ουσίες που χρησιμοποιούνται για την διατήρηση του κουφαριού των νεκρών! Με το κάπνισμα λοιπόν, ο ανθρώπινος οργανισμός αρχικά δυσκολεύεται να συνηθίσει τις ξένες (βλαβερές) ουσίες που εμπεριέχει ο καπνός (και που εισέρχονται στον οργανισμό των καπνιστών κυρίως με το κάπνισμα του τσιγάρου). Με το πέρασμα του καιρού, ο ανθρώπινος οργανισμός αναγκάζεται να συμβιβαστεί και στην συνέχεια να αποδεχτεί όλο και περισσότερο τον καπνό. Παράλληλα, η πράξη του καπνίσματος αρχίζει να δημιουργεί εθισμό και κατά συνέπεια ο ίδιος ο καπνιστής πιστεύει πως ο οργανισμός του χρειάζεται το κάπνισμα! Παρόλο που οι περισσότεροι καπνιστές φτάνουν στο σημείο να θεωρούν το τσιγάρο «απαραίτητο», είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουμε πως ο μόνος λόγος για τον οποίο συμβαίνει αυτό είναι το γεγονός πως οι ίδιοι οι καπνιστές (και κατά συνέπεια οι οργανισμοί τους) πλέον είναι εθισμένοι στο κάπνισμα (ως πράξη) καθώς επίσης και στις βλαβερές ουσίες του καπνού. Το κάπνισμα αποτελεί κύριο παράγοντα στην εμφάνιση σοβαρών ασθενειών που μπορούν να προκαλέσουν ακόμα και τον θάνατο!

Συμπεράσματα

Τα αγόρια της ηλικίας 13-14 έχουν δοκιμάσει μία φορά τσιγάρο ενώ το 20% των ερωτηθέντων καπνίζει πλέον τακτικά. Στην ηλικία 15-16 το 70% των αγοριών καπνίζουνε. Τέλος, στα 17-18 το 60% των αγοριών είναι πλέον ενεργητικοί καπνιστές.

Τα κορίτσια, στην ηλικία των 13-14 μόνο το 10% έχει δοκιμάσει τσιγάρο. Στα 15-16 το ποσοστό αυξάνεται ραγδαία και φτάνει στο 40% των κοριτσιών που καπνίζουν καθημερινά. Τέλος, στα 17-18 το 50% των κοριτσιών καπνίζουνε!

65

13%

47%

40%

Άγόρια13-14 15-16 17-18

5% 21%

74%

Κορίτσια13-14 15-16 17-18

66

ΑΛΚΟΟΛ

Αλκοολισμός ονομάζεται η παθολογική σχέση που μπορεί να αναπτύξει το άτομο με το αλκοόλ. Ο συγκεκριμένος όρος υποδηλώνει την πλήρη εξάρτηση του ατόμου στο αλκοόλ. Ο αλκοολισμός προκαλεί και σωματικές και ψυχικές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία.

Σωματικές Επιπτώσεις

Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλης προκαλεί κατά ένα μεγάλο ποσοστό πολλά καρδιαγγειακά νοσήματα όπως τη νόσο του μυοκαρδίου καθώς και σε πολλές περιπτώσεις τον αιφνίδιο θάνατο. Μεταξύ άλλων το αλκοόλ προκαλεί και κίρρωση του ήπατος. Επίσης έχει παρατηρηθεί σημαντική μείωση του αριθμού των λευκών αιμοσφαιρίων, γεγονός που σημαίνει ότι καταστρέφει το ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου. Επίσης σύμφωνα με έρευνες, ο αλκοολισμός προκαλεί συχνά οικιακά και εργατικά ατυχήματα, ενώ είναι ιδιαίτερα επικίνδυνος στην περίπτωση που ο αλκοολικός οδηγεί κάποιο όχημα.

Ψυχικές επιπτώσεις

Ο αλκοολισμός προκαλεί και ψυχικές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία. Οι αλκοολικοί συχνά εμφανίζουν καταθλιπτικές και αυτοκαταστροφικές τάσεις. Συχνά παρατηρείται μείωση της σεξουαλικής απόδοσης και το άτομο συχνά παρουσιάζει παραισθήσεις.

Οι βλαβερές συνέπειες του αλκοόλ

Το αλκοόλ επιδρά στο κεντρικό νευρικό σύστημα ως καταπραϋντικό. Η δράση του είναι ηρεμιστική, επιβραδύνει τον κινητικό συντονισμό και τον χρόνο αντίδρασης. Παράλληλα μειώνει την ικανότητα κρίσης, τον αυτοέλεγχο, προκαλεί διαταραχές στην μνήμη και επηρεάζει την ικανότητα παραγωγής λογικών σκέψεων και πράξεων.

Παραδόξως, με την υποχώρηση των επιδράσεών του, το αλκοόλ προκαλεί διαταραχές και στον ύπνο και θεωρείται μια σημαντική αιτία αϋπνίας. Δύο σημαντικοί παράγοντες που επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο το σώμα επεξεργάζεται το αλκοόλ είναι ο σωματότυπος και ο ρυθμός της κατανάλωσης οινοπνευματωδών ποτών· ένα μεγαλόσωμο άτομο μεθάει πιο αργά συγκριτικά με ένα μικρόσωμο άτομο ακόμη και όταν πίνουν τις ίδιες ποσότητες αλκοολούχου ποτού εξαιτίας της μεγαλύτερης ποσότητας αίματος που έχει στον οργανισμό του. Οι επιπτώσεις από την κατανάλωση οινοπνεύματος δεν επιβαρύνουν μόνο τον πότη (με συχνή εμφάνιση νοσημάτων όπως αλκοολική γαστρίτιδα, πεπτικό έλκος, κίρρωση του ήπατος και αύξηση των καρδιαγγειακών νοσημάτων, των κακοηθών νεοπλασμάτων και των ψυχιατρικών διαταραχών), αλλά και το άμεσο κοινωνικό του περιβάλλον Σε ό,τι αφορά τα κοινωνικά προβλήματα που δημιουργεί ή επιδεινώνει η κατανάλωση οινοπνεύματος, πιο συχνά αναφέρονται η διατάραξη των συζυγικών και οικογενειακών σχέσεων, τα προβλήματα στην εργασία (αύξηση των απουσιών από την εργασία, αύξηση των εργατικών ατυχημάτων, μείωση της παραγωγικότητας), καθώς και η επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης του ατόμου και ο κοινωνικός στιγματισμός.

67

Συμπεράσματα

Το αλκοόλ από τα ερωτηματολόγια που δώσαμε στους συμμαθητές μας καθώς και σε παιδιά μικρότερων τάξεων, παρατηρήσαμε ότι ανεξαρτήτως ηλικίας το 20% των αγοριών πίνει τουλάχιστον μια φορά στις δύο εβδομάδες. Το 30% των αγοριών πίνει μια φορά το μήνα. Ενώ το υπόλοιπο 50% δεν έχει καμία εμπειρία από την αιθανόλη.

Στα κορίτσια, παρατηρήσαμε ότι στην ηλικία 13-14 δεν είχαν δοκιμάσει αλκοόλ. Στην ηλικία 15-16 το 40% πίνει ενώ το υπόλοιπο 60% δεν το χρησιμοποιεί. Τέλος στα 17-18 το 50% πίνει μία φορά τη βδομάδα ενώ το άλλο μισό μία φορά το μήνα.

Η ομάδα μας :

Καρανταλής Σωτήρης, Παπαγεωργόπουλος Λάζαρος, Πρέντζας Σπύρος

68