Szanowni Państwo!

Serdecznie witam we Włochach, w jednej z 18 dzielnic m.st. Warszawy, w dzielnicy której różnorodny charakter prezentujemy w niniejszej publikacji. Chcemy w atrakcyjnej formie przybliżyć Państwu zarówno zarys historii dzielnicy, jak i obraz jej współczesnego codziennego życia.A Dzielnica jest bardzo różnorodna. Mamy tu urokliwe, przedwojenne osiedla: Stare i Nowe Włochy, które powstawały w koncepcji miasta‑ogrodu. Znajdziemy tam tonącą w drzewach niską, willową zabudowę, parki, skwery zielone. Doskonałe miejsca do wypoczynku.W innych częściach Włoch mamy nowoczesne osiedla mieszkaniowe. To u nas znajduje się Port Lotniczy im. Fryderyka Chopina. Naszą Dzielnicę, głównie ze względu na lokalizację, wybrały na swoje siedziby polskie przedstawicielstwa renomowanych światowych firm. Choć tradycje Włoch sięgają zamierzchłych czasów, jesteśmy młodą dzielnicą, od Ochoty usamodzielniliśmy się w 1994 roku. Prowadzone inwestycje i planowane kolejne są rozwojowym bodźcem naszego terenu.Jesteśmy już na etapie budowy kompleksu sportowo – rekreacyjnego, modernizujemy przedwojenne kino „Olsztyn”, tak aby mieszkańcy mieli możliwość do wypoczynku i rekreacji w swojej dzielnicy. Podjęliśmy m.in. temat rewitalizacji dzielnicy, ochrony zabytków i zagospodarowania terenu Fortu Włochy.Od kilku lat stale zwiększa się liczba mieszkańców dzielnicy, zależy nam aby ten trend utrzymał się jak najdłużej. Zapraszam do bliższego poznania Dzielnicy Włochy!

BurmistrzMichał Wąsowicz

4

Choć Dzielnica Włochy istnieje od niedawna, bo od 2002 r. (wcześniej od 1994 r. była gminą), to historia ziem obecnie do niej należących sięga znacznie dawniejszych czasów. Dzisiaj do Włoch należą: Stare i Nowe Włochy, Okęcie, Raków, Zbaraż, Gorzkiewki, Paluch, Załuski, Opacz Wiel-ka, Salomea, Wiktoryn, a także mniejsze organizmy miej-skie, takiej jak: Solipse (w obrębie Włoch) i Jadwisin (na Okęciu).

Włochy

Wytłumaczeniem, skąd się wzięła tak oryginalna nazwa (w całej Polsce nie ma drugiej tak nazwanej miejscowości) zajmowano się już kilkakrotnie. Najpopularniejszym wy-jaśnieniem, jest opowieść o wojskach Lubomirskiego auto-ramentu włoskiego, które stacjonowały w tych okolicach na początku XVIII wieku i to od nacji wojaków wzięła na-zwę miejscowość, miasto a od 1994 r. nasza gmina. Po raz pierwszy hipotezę tą wysunęła lokalna włochowska gaze-ta z 1930 r. Tłumaczenie to ma jednak jeden istotny feler. W czasach, gdy stacjonowały tu wojska Lubomirskiego, Włochy już dawno były Włochami. Oto bowiem, w zapi-sce ksiąg sądowych z roku 1497 znajdziemy Jana Włocha i od niego najpewniej, nazwano okoliczne grunty. W doku-mencie z 1517 roku czytamy „na dobrowolnej drodze, któ‑ra bieży ze Skoroszów do Włochów…”. Nazwa pojawiła się więc w XVI wieku i oznaczała małą wieś położoną mniej więcej tam, gdzie dziś stacja kolejowa Warszawa-Włochy. W XVI w. wieś ta liczyła pół łana (ok. 8 ha) i należała do Nadarzyńskich, później Rakowskich. W połowie XVII w. Włochy stanowiły własność Andrzeja Leszczyńskiego, prymasa i kanclerza wielkiego koronnego, który zbudował tu letnią rezydencję. W latach 1655-56, w czasach Potopu szwedzkiego, letni pałacyk prymasa wraz z otaczającymi go zabudowaniami został doszczętnie zniszczony. W początkach XVIII w. Włochy weszły w skład dóbr Lu-bomirskich. Następnie stały się własnością Konstancji z Platerów Hülzenowej, wojewodziny mińskiej. W 1795 r., drogą sukcesji, dostały się hrabiemu Mostowskiemu, mi-nistrowi spraw wewnętrznych Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego, który stworzył tu piękną rezydencję

wiejską z obszernym pałacem i rozległym parkiem rozpla-nowanym przez A. Szuberta. W 1842 r. został całkowicie zmieniony stając się parkiem w angielskim stylu zaprojek-towany przez angielskiego ogrodnika F. James. Park ten istnieje do dziś. W tym też roku we Włochach powstała pierwsza cegiel-nia. Dzisiaj jedynym śladem po eksploatacji są stawy przy ul. Cietrzewia i ul. Koziorożca. W 1844 r. cegielnia oraz cała osada została zakupiona przez Koelichena.Właściwy rozwój miejscowości nastąpił po parcelacji majątku Koelichenów w 1928 r. Powstało wówczas osiedle włączone do przedwojennej koncepcji miasta-ogrodu, z własną dzielnicą przemysłową, zabudowane według jednolitego planu regulacyjnego, który projektowali architekt Franciszek Krzywda-Polkowski i mierniczy Henryk Kotyński. W 1927 r. zbudowano Polskie Zakłady Elektrotechniczne „Era”, w których wytwarzano m.in. regulatory napięcia, elementy do min oraz wyłączniki olejowe i suche. W 1930 r. zbudowano kościół św. Teresy od Dzieciątka Jezus i cmentarz. W 1934 r. wybudowano linię kolejki EKD Warszawa-Pruszków, a w 1936 r. elektryczna kolejka zaczęła kursować poprowadzoną linią do Włoch. W 1938 r. liczba mieszkańców wzrosła do 19.561, a Włochy otrzymały prawa miejskie. Podczas okupacji represje dotknęły mieszkańców Włoch. W czasie Powstania Warszawskiego 23 sierpnia i 16 wrze-śnia 1944 r. Niemcy aresztowali ok. 4 tys. mężczyzn.We Włochach, od stycznia do kwietnia 1945 r. znajdowało się więzienie Urzędu Bezpieczeństwa. To stąd wywieziono do Moskwy przywódców Polskiego Państwa Podziemnego sądzonych w tzw. Procesie Szesnastu. Po wojnie miasteczko zaczęło się rozwijać. Już w 1946 r. liczyło około 60 tys. mieszkańców. 5 maja, 1951 r. oficjalnie przyłączono je do stolicy. W ten sposób Włochy stały się jednym z osiedli ówczesnej Dzielnicy Ochota.

Okęcie

Najstarsze wzmianki dotyczące dzisiejszego Okęcia po-chodzą z XV w. Była to dosyć spora wieś. Zamieszkiwała ją szlachta pieczętująca się herbami: Prus i Radwan, która przybrała nazwisko Okęckich. Z 1529 r. pochodzi kataster zawierający pierwszy opis osa-dy. Zajmowała ona obszar 2 łanów (ok. 34 ha). W 1652 r. wieś zakupił proboszcz drohicki i archidiakon pułtuski Paweł Petrykowski. Właśnie wtedy na terenach położonych pomiędzy Okęciem a Gorzkiewkami powstał folwark Paluchy.W XIX w. Okęcie wraz z Rakowem i Marcinkówką we-szło w skład wielkiego majątku Łabęckich, którego zabu-dowania folwarczne usytuowane były wzdłuż dzisiejszej ul. 17 Stycznia. W 1856 r. wzniesiono tam również pała-cyk zaprojektowany przez b. Orłowskiego. Dotrwał on do

DZIELNICA WŁOCHy

5

naszych czasów, a jego resztki rozebrano podczas budowy Krajowego Portu Lotniczego. Przez cały ten czas Okęcie było typową osadą rolniczą. Dopiero w 1918 r. władze niepodległej Polski uwzględniły te tereny w rozwoju przestrzennym stolicy. W 1921 r. Ministerstwo Spraw Wojskowych zawarło umo-wę ze Spółką Akcyjną Francusko-Polskich Zakładów Sa-mochodowych i Lotniczych „FRANCOPOL”. Firma ta podjęła się wykonania kilku tysięcy samolotów i silników lotniczych. Szybko rozpoczęto budowę fabryki, która mia-ła stanąć częściowo na Okęciu, a częściowo na Rakowcu. W 1923 r. do Okęcia doprowadzono jednotorową linię tramwajową, której pętla znajdowała się na pl. Staryn-kiewicza. Okęcie miało więc wreszcie połączenie z cen-trum Warszawy. Kolejnym krokiem na drodze do pełnego zintegrowania Okęcia z Warszawą stało się wykupienie w 1925 r. przez zarząd miejski stolicy Okęcia, Palucha i Służewca. W tym też czasie na sąsiadujących z Okęciem terenach Rakowa powstały Polskie Zakłady Skoda i do-prowadzono tam bocznice kolejowe. Przełomowym dla Okęcia stał się 1933 r. Wtedy to rozpo-częto budowę nowoczesnego portu lotniczego oraz lotni-ska wojskowego. Do tej pory coś takiego istniało na Polach Mokotowskich. Oficjalne otwarcie Portu Lotniczego War-szawa – Okęcie nastąpiło 28 września 1934 r.Na obszarze Okęcia w październiku 1939 r. powstał 7 pułk piechoty AK „Garłuch”. W momencie wybuchu powszechnego powstania, miał zdobyć lotnisko oraz Pań-

stwowe Zakłady Lotnicze. Dlatego też utworzono, taktycz-nie podporządkowaną pułkowi, Bazę Lotniczą „Łużyce”. Był to specjalny oddział przeznaczony do fachowej obsługi lotniska. Niestety 1 sierpnia 1944 r., w dniu wybuchu Po-wstania Warszawskiego, atak nie powiódł się. 17 stycznia 1945 r. Okęcie wyzwolił 2 pp I Dywizji Piecho-ty im. Tadeusza Kościuszki. W 1951 r. teren Okęcia został przyłączony do Warszawy. Od czerwca 1994 r. Włochy stały się samodzielną jednostką gminną, natomiast od października 2002 r. w związku z wejściem w życie nowej ustawy warszawskiej, Włochy wraz z Okęciem tworzą jedną z 18 dzielnic m.st. Warszawy.

DAWNIEJ I DZIś

Dzielnica Włochy położona jest w lewobrzeżnej, południowo - zachodniej części Warszawy. Od zachodu graniczy z Ursusem, od północy z Bemowem i Wolą, od wschodu z Ochotą i Mokotowem, a od południa z Ursynowem. Włochy zajmują obszar 28,63 km². Obecnie zamieszkiwane są przez ponad 36 tys. mieszkańców.Dzielnica zyskuje obecnie coraz większą popularność stając się miejscem nowych inwestycji, przede wszystkim mieszkaniowych. Ponadto wiele renomowanych firm posiada siedziby właśnie na tym te-renie, m.in. Microsoft, Avon, Philips, Mercedes – Benz, Real, Agfa, Polskie Linie Lotnicze „LOT” czy Przedsiębiorstwo Państwowe „Porty Lotnicze”. W 2009 roku do grona firm z siedzibą we Włochach dołączy spółka Robert Bosch. W dzielnicy dominuje głównie niska zabudowa, o której często decyduje obecność lotniska na jej terenie. Nie ma tutaj wielkich blokowisk, a coraz więcej nowoczesnych osiedli. Deweloperzy – co widoczne jest po liczbie prowadzonych inwestycji, zdają sobie sprawę, że Włochy są perspektywiczną dzielnicą. świadczy o tym także wzrost liczby mieszkańców w każdym roku. Duże znaczenie dla rozwoju mają przebiegające przez jej obszar dwie trasy wylotowe z Warszawy: al. Krakowska i Aleje Jerozolimskie, planowana obwodnica Nowolazurowa, a także Południowa Obwodnica Warszawy. Bardzo dobrze rozwinięta jest komunikacja miejska. Kursują tutaj linie tramwajowe oraz dwie kolejki – SKM (Szybka Kolej Miejska) i popularna WKD (Warszawska Kolej Dojazdowa). Pozwala to na dotarcie do centrum w 15 – 20 min.Mocnym punktem Dzielnicy Włochy jest swoisty krajobraz i rozproszona, ale obecna w wielu miejscach zieleń. Są tu dwa rozległe parki: stawy Cietrzewia z pięknym starodrzewiem oraz Park Kombatanta ze stawami Koziorożca.

6

Włochy to dzielnica, która od lat kojarzona jest „lotniczą” częścią Warszawy. Położony w niej Port Lotniczy im. Fry-deryka Chopina to największe lotnisko w naszym kraju. Stąd od blisko 75 lat odlatują samoloty łączące Polskę ze światem. Lotnisko, które działa od 1934 roku, zbudowane zostało na obrzeżach miasta, ale niezwykle dynamicznie rozbudowująca się stolica, sprawiła że teraz jest ono usytu-owane niemalże w centrum Warszawy.

Dzielnica Włochy posiada więc infrastrukturalną „pe-rełkę”, jaką jest duży port lotniczy, który odgrywa coraz większą rolę w regionie Europy środkowej.

Obecność lotniska i możliwości, jakie daje transport lot-niczy niewątpliwie wpływają i stymulują rozwój dzielnicy, w której jest położone. Wiele firm, z uwagi na możliwość szybkiego transportu towarów i oszczędności z tego wy-

nikające, ma swoje lokalizacje w pobliżu lotniska. Prężny rozwój biznesu pociąga za sobą rozbudowę i moderniza-cję sieci dróg, kolei i innej towarzyszącej infrastruktury. W pobliżu lotnisk powstają również hotele. Ograniczenia zabudowy mieszkaniowej, które wynikają z ustanowione-go Obszaru Ograniczonego Użytkowania są jednocześnie możliwością dla zabudowy przemysłowej, biznesowej, ma-gazynowej, czy logistycznej.

Otwarcie Terminalu 2 w marcu 2008 roku to ogromny krok naprzód. Doskonałe przystosowanie do rozdziela-nia pasażerów podróżujących w ramach strefy Schengen od pasażerów podróżujących do krajów Non-Schengen, pozwoliło wypełnić warunki wynikające z przystąpienia Polski do krajów strefy Schengen. Dzięki temu możemy podróżować łatwiej i wygodniej.

Otwarcie Terminalu 2 umożliwiło również uruchomienie nowej strefy handlowej lotniska. Obecnie powierzchnia

największego sklepu w Terminalu 2 jest większa niż cała strefa handlowa w Terminalu 1. Dzięki otwarciu Termina-lu 2, lotnisko ma jedną z największych powierzchni termi-nalowych w Europie, w przeliczeniu na jednego pasażera.

Lotnisko Chopina zbliża się do obsługiwania dziesięciu milionów pasażerów rocznie. Z regionalnego lotniska w Europie środkowej stało się ważnym portem w tej części kontynentu.

Warszawskie lotnisko dużą wagę przykłada do ochrony środowiska naturalnego. Prowadzony jest stały moni-toring hałasu, którego pomiary są wykonywane dzięki najnowocześniejszemu systemowi ANOMS 8. Służą one do określenia poziomów natężenia hałasu w okolicznych gminach jak i dostarczają danych na temat tras przelotów statków powietrznych. To cenne źródło informacji pozwa-

la na wykonanie niezbędnych analiz w zakresie przestrzega-nia akustycznych standardów ochrony środowiska. Po anali-zie map akustycznych okazało się, że ograniczono zasięg od-działywania hałasu, wyższego niż dopuszczalny dla zabudo-wy mieszkaniowej, w porze dnia o około 20%.

Wprowadzono również roz-wiązania pozwalające na ograniczanie hałasu lotnicze-go w porze nocy. Liczba ope-racji nocnych nie przekracza limitu przyjętego dla Obszaru Ograniczonego Użytkowania; podjęto współpracę z prze-woźnikami w zakresie dosto-

sowania rozkładów lotów do obowiązu-jących ograniczeń. Wdrażane są też procedury operacyj-ne minimalizujące oddziaływanie aku-styczne na środowi-sko.

Jedną z ważniej-szych decyzji do-tyczących ochrony środowiska na war-szawskim lotnisku było zrezygnowanie ze stosowania mocz-nika służącego do odladzania samo-

PORT LOTNICZy IM. F. CHOPINA W WARSZAWIE

7

lotów. W ubiegłym roku zmniejszono również, o ponad 60%, ilość produkowanych przez lotnisko odpadów. Od-pady są selektywnie pozyskiwane u źródła, gromadzone, a następnie przekazywane wyspecjalizowanym firmom i poddawane recyklingowi.

Warszawskie lotnisko dba również o klimat – w najbliższym czasie zostanie wprowa-dzony jedyny w Polsce i jeden z nielicznych na świecie system monitoringu powietrza i emisji zanieczyszczeń. System monito-ringu to nie jedyne działanie zmierzające do ograniczenia emisji substancji niebez-piecznych dla klimatu.

Plany inwestycyjne lotniska na najbliższe lata obejmują wiele projektów, które pod-niosą atrakcyjność lotniska i komfort po-dróży. Najważniejsze dla pasażerów będą

jednak inwestycje w infrastrukturę ter-minalową. Wybudowane i wykończone zostaną nowe hale dla pasażerów (pirs centralny i pirs południowy), w których znajdują się kolejne wyjścia do samolotów i kolejne rękawy. Jako ostatni etap inwe-stycji budynki Terminalu 1 i 2 zostaną po-łączone. Cała infrastruktura terminalowa będzie stanowiła jednolitą, pod względem architektonicznym i organizacyjnym, przestrzeń. Przed Terminalem 2 na par-kingu powstanie również nowy hotel.

PORT LOTNICZy IM. F. CHOPINA W WARSZAWIE

8

Włochowscy strażacy z Jednostki Ratow-niczo – Gaśniczej nr 2 mają swoją siedzibę przy ulicy Chrościckiego 76. Pracuje w niej 44 strażaków. Jednostka jako jedyna w całym kraju posiada wóz – kontener oświetlenio-wy i dzięki temu mogła wspomóc w usuwa-niu awarii elektrycznej jakie miało miejsce w Szczecinie w 2008 r. Wóz zasilał w tej akcji m.in. pompownie i szkołę. Poza tym straża-cy dysponują specjalistycznym sprzętem jak: kontenery przeciwpowodziowe, kontener z łodziami oraz urządzenia usuwające skaże-nia.

Na uwagę zasługuje hobby włochowskich strażaków. Odnawiają i naprawiają stare strażackie wozy oraz sikawki gaśnicze. Niecodzienne hobby zaczęło się pod koniec 2003 roku i od tego czasu w każdej wol-nej chwili upiększamy zabytkowe pojazdy – mówi Mirosław Jasztal – dowódca jednostki.

Aktualnie w jednostce są 3 odremontowane zabytkowe wozy, w kolejce do odnowienia czeka następnych 8 samo-chodów i jedna sikawka parowa. W tym roku w lipcu za-bytkowe wozy naszych strażaków można było podziwiać na III Zlocie Zabytkowych Pojazdów Pożarnych w Karpa-czu.

A jak było kilkadziesiąt lat wcze-śniej?W 1926 r. powołano Ochotniczą Straż Pożarną. Wybrano Zarząd Stowarzyszenia i Naczelnika, a pre-zesem został Władysław Hass. Straż liczyła około 20 członków. Od straży w Falenicy zakupiono sa-mochód, pedałowy typu „Ford”.

Podczas wojny OSP Włochy przepro-wadziły wiele akcji dywersyjnych, ale wśród pamięci najstarszych miesz-kańców utrwalił się pożar z 1944 r. W biurze Zarządu Miejskiego we Włochach, podczas którego uległa

zniszczeniu cała ewidencja ludności. Drugim spektakular-nym wydarzeniem było wyniesienie dzwonów z kościoła św. Teresy od Dzieciątka Jezus, aby ich Niemcy nie skon-fiskowali. Pod osłoną nocy zostały wywiezione i zakopane na cmentarzu w jednej z mogił. Akcję tę zlecił OSP Włochy ksiądz Julian Chrościcki oraz ówczesny burmistrz Franci-szek Kostecki.

W 1955 r. przestała istnieć Ochotnicza Straż Pożarna War-szawa-Włochy, zastąpiła ją powstała Zawodowa Jednostka Straży Pożarnej. 1 września 1983 roku w KRSP Warszawa-Ochota komendantem został por. poż. inż. Ryszard Psujek. Za jego kadencji zainicjowano prowadzenie kroniki.

Na terenie Straży Pożarnej we Włochach, znajduje się tabli-ca upamiętniająca bohaterską śmierć strażaków-żołnierzy. 22 września 1946 r. wmurowano w ścianę budynku tablicę upamiętniającą poległych i pomordowanych strażaków - członków OSP w latach 1939 - 1945.

Obecnie poległych strażaków upamiętnia tablica na ka-mieniu znajdującym się przed budynkiem straży.

Straż Pożarna w Dzielnicy włochy

9

INWESTyCJE

Wiodącymi obszarami inwestycyjnymi w dzielnicy są: budownictwo komunalne, budowa i utrzymanie dróg publicznych o randze powiatowej i gminnej oraz budowa i modernizacja obiektów oświatowych. Wybrane inwestycje obecnie realizowane:

Budowa kompleksu sportowo – rekreacyjnego „okę-•cie” przy ul. Gładkiej

W ramach kompleksu powstanie nowoczesna kryta pły-walnia z basenami m.in.: sportowym i nauki pływania, a także hala sportowa z trybunami, sala fitness, ośmioto-rowa kręgielnia. Rozpoczęcie prac budowlanych nastąpi-ło w 2007 roku, natomiast oddanie budynku do użytku nastąpi na początku 2010 r.

Modernizacja budynku dawnego kina „olsztyn” – •ul. chrościckiego

Pierwotna nazwa kina to „Ada”. Powstało ono w dwu-dziestoleciu międzywojennym, a po wojnie nazwa została zmieniona na kino „Olsztyn”. Wielu mieszkańców wła-śnie w tym kinie zobaczyło po raz pierwszy w życiu film.W ramach inwestycji przewidziane jest gruntowne wyremontowanie istniejącej już zabytkowej części kina oraz dobudowanie nowocze-snego skrzydła budynku. Część

budynku zaadaptowana będzie na filię Domu Kultury, w której skład wejdzie sala kinowo-widowiskowa, sala kameralna na mniejsze spotkania i koncerty, a także po-mieszczenia na warsztaty i grupy zainteresowań.

Budynek mieszkalny wielorodzinny - •ul. Flagowa Planowana liczba mieszkań to 15 (4 jed-nopokojowe, 8 dwupokojowych i 3 trzypo-kojowe). Rozpoczęcie prac budowlanych nastąpiło w grudniu 2007 r. a zakończe-nie robót budowlanych planowane jest w pierwszym kwartale 2009 r.

Budowa budynku socjalno – komunal-•nego - ul. Kleszczowa W budynku znajdzie się 47 lokali: 23 jednopokojowych, 16 dwupokojowych i 8 trzypokojowych. Budynek będzie posiadał jedną kondygnację podziemną i cztery kondygnacje nadziemne. Prace budowlane rozpoczęto w dniu 14 grudnia 2007 r. a zakończenie robót budowlanych planowane jest do połowy 2009 r.

kompleks sportowo - rekreacyjny „okęcie”

kino „olsztyn”

ul. Flagowa

ul. Kleszczowa

10

W 2008 r. Dzielnica Włochy rozpoczęła realizację kolej-nych projektów współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecz-nego.Wartość całkowita oraz kwota dofinansowania projektów wynosi ponad 1 mln złotych.Ich celem jest podniesienie po-ziomu aktywności zawodowej oraz zdolności osób pozosta-jących bez pracy, stworzenie warunków do rozwoju aktyw-ności zawodowej w regionie. Od września 2008 do sierpnia 2009 r. będzie trwał projekt „od a do z – aktywna zawo-dowo”. Program skierowany jest do 30 mieszkanek dzielni-cy, które powracają na rynek pracy po przerwie związanej z urodzeniem i wychowywa-niem dzieci oraz kobiet, które pozostawały co najmniej 12 miesięcy w ciągu dwóch lat bez pracy, w tym pań długotrwale bezrobotnych po 45 roku ży-cia.

W ramach projektu panie będą mogły skorzystać ze szkoleń zawodowych, kursów kompu-terowych, warsztatów i indywi-dualnych konsultacji z doradcą zawodowym (coachem) oraz ze wsparcia psychologiczne-go. Poza tym wezmą udział w kursie asertywności WenDo, kursach wizażu i autoprezentacji, a 10 uczestniczek odbę-dzie staż zawodowy.

Dzięki kompleksowemu programowi uczestniczki podnio-są bądź zaktualizują swoje kwalifikacje zawodowe, zdobę-dą wiedzę jak poruszać się po rynku pracy, będą mogły pokonać wewnętrzne bariery uniemożliwiające do tej pory podjęcie zatrudnienia.

Podobny program realizowano w 2006 r. pod nazwą „Kom-pleksowy program aktywacji zawodowej kobiet biernych zawodowo w Dzielnicy włochy”. Uczestniczkami projek-tu było 50 pań mieszkających na terenie Dzielnicy Włochy, które mogły skorzystać ze szkoleń i warsztatów zawodo-wych podnoszących kwalifikacje lub zmieniające je cał-

kowicie. Program cieszył się dużym powodzeniem. A za sukces można uznać, że kobiety poznały swoją wartość oraz uzyskały nowe umiejętności. Spośród 50 uczestniczek projektu aż 80% podjęło zatrudnienie bądź kontynuowało dalej naukę.

Osiągnięcia na podobnym polu ma Ośrodek Pomocy Społecznej, który w latach 2004-2006 realizował „Program reintegracji zawodowej osób zagrożonych wy-kluczeniem społecznym”. Celem była promocja aktywnej polityki społecznej oraz aktywizacja zawodowa 100 miesz-kańców dzielnicy w okresie 15 miesięcy.

Od lipca i sierpnia 2008 r. Ośrodek Pomocy Społecznej Dzielnicy Włochy m.st Warszawy jest realizatorem dwóch projektów współfinansowanych ze środków Unii Europej-skiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Pro-gram Operacyjny Kapitał Ludzki:

„czas na zmianę – program aktywnej integracji społecz-nej i zawodowej kobiet z Dzielnicy włochy” - Priorytet VII, Działanie 7.1, Poddziałanie 7.1.1

PROGRAMy Z EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU SPOŁECZNEGO

11

„równi na rynku pracy – lokalny program aktywiza-cji zawodowej osób niepełnosprawnych”- Priorytet VI, Działanie 6.1, Podziałanie 6.1.1Projekt „Czas na zmianę – program aktywnej integracji społecznej i zawodowej kobiet z Dzielnicy Włochy”, ad-resowany jest do 17 kobiet nieaktywnych zawodowo ze względu na macierzyństwo.Uczestniczki projektu są mieszkankami Dzielnicy Włochy, które pragną wzmocnić swój potencjał i uzyskać wspar-cie w powrocie na rynek pracy. Działania podejmowane w projekcie składają się z dwóch modułów. Pierwszy ma na

celu intensywne wsparcie psychologiczne, rozwój umiejęt-ności psychospołecznych i wychowawczych, wzmocnienie więzi rodzinnych i społecznych. W ramach modułu odby-wają się szkolenia „Grupy rozwoju osobistego” i „Trening Umiejętności wychowawczych”, planowane jest przepro-wadzenie kolejnych warsztatów: „Trening ekonomiczny”, „Zajęcia z zakresu prawa pracy”, „Zajęcia z profilaktyki zdrowotnej kobiet”, „Trening autoprezentacji”.

Drugi moduł, oprócz działań motywacyjno-wpierających, ukierunkowany będzie na rozwój potencjału zawodo-wego i zdobycie kwalifikacji zawodowych oraz wzrost umiejętności przydatnych przy poszukiwaniu pracy. Dla wszystkich uczestniczek przewidziano także przeprowa-dzenie „Zajęć z aktywnego poszukiwania pracy”. Kolejną propozycją jest możliwość sfinansowania zajęć szkolnych

związanych z uzupełnieniem wykształcenia ogólnego na poziomie podstawowym, gimnazjalnym lub ponadgimna-zjalnym.

W trakcie trwania zajęć Ośrodek Pomocy Społecznej za-pewnia opiekę dla dzieci beneficjentek w przedszkolu po-łożonym w bezpośrednim sąsiedztwie Ośrodka.

Projekt „Równi na rynku pracy – lokalny program akty-wizacji zawodowej osób niepełnosprawnych” adresowa-ny jest do 40 osób niepełnosprawnych (o różnym rodzaju i stopniu niepełnosprawności) pozostających bez zatrud-nienia którzy chcą uzyskać wsparcie, podnieść swoją aktywność zawodową i zwiększyć dostęp do otwartego rynku pracy.

Projekt powstał w odpowiedzi na problemy i liczne barie-ry jakie napotykają osoby niepełnosprawne w powrocie do aktywności zawodowej.W ramach projektu przewidziane są m.in. następujące działania:

atrakcyjne szkolenia zawodowe dla 40 uczestników •staże zawodowe•warsztaty aktywnego poszukiwanie pracy w ramach •których organizowane będą : zajęcia komputerowe (samodzielne stanowiska kompu-•terowe), zajęcia z doradztwa zawodowego,•spotkania z prawnikiem, •spotkania ze specjalistą ds. rekrutacji (symulacje roz-•mowy kwalifikacyjnej)wsparcie psychologiczne,•pośrednictwo pracy,•akcja promocyjno-informacyjna dla pracodawców •obejmująca organizację spotkań informacyjno-pro-mocyjnych dla przedstawicieli lokalnego rynku pracy, w ramach których zostaną przekazane informacje o pro-jekcie, a także możliwościach i zasadach przyjmowania na staż i zatrudniania osób niepełnosprawnych.Projekt aktywizacji zawodowej jest pierwszym tego typu działa-niem adresowanym do osób niepełnosprawnych na tere-nie Dzielnicy Włochy, które w tak kompleksowy sposób zajmuje się problematyką powrotu na rynek pracy osób niepełnosprawnych. Sukces projektu w znacznym stop-niu przyczyni się do integracji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych.

Projekt będzie trwał przez 15 miesięcy.

Projekty 2008-2009 realizowane są w ramach Prioryte-tu VI Rynek pracy otwarty dla wszystkich, Działania 6.1 poprawa dostępu do zatrudnienia oraz wspieranie aktyw-ności zawodowej w regionie, Poddziałania 6.1.1 Wsparcie osób pozostających bez zatrudnienia na regionalnym ryn-ku pracy – Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki EFS.

PROGRAMy Z EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU SPOŁECZNEGO

Urząd Dzielnicy Włochy

12

OśRODEK POMOCy SPOŁECZNEJ

oPS w Dzielnicy włochy m.st. warszawy02-457 WARSZAWAul. Czereśniowa 35tel./fax 022-863-91-75, 022-863-98-37opswlochy@poczta.onet.plOśrodek Pomocy Społecznej jest jednostką organizacyj-ną m. st. Warszawy działającą na terenie Dzielnicy Wło-chy m.st. Warszawy. Celem działalności OPS jest umoż-liwienie osobom i rodzinom przezwyciężenia trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwo-ści. Placówka współdziała z jednostkami samorządu te-rytorialnego, administracją rządową, stowarzyszeniami, fundacjami, organizacjami społecznymi, kościołem ka-tolickim, wolontariuszami i innymi.W ramach Ośrodka funkcjonują następujące komórki organizacyjne:

Dział PoMocy ŚroDowiSKoweJ35,02-457 Warszawaul. Czereśniowa tel: 022-863 82-93opswlochy@poczta.onet.plpon.- pt. od godz. 8.00 do 16.00,

pomocy społecznej udziela się osobom i rodzinom m.in. •z powodu: bezdomności, bezrobocia, niepełnosprawno-ści, przemocy w rodzinie, trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego, alkoholizmu, narkomanii pomoc społeczną przyznaje się po przeprowadzeniu wy-•wiadu środowiskowego w miejscu zamieszkania, w trak-cie którego ustalana jest sytuacja osobista, rodzinna, dochodowa, majątkowa, zawodowa i zdrowotna osoby, rodziny

rodzaje świadczeń:pieniężne1) niepieniężne2)

pomoc usługowa•pomoc rzeczowa•pobyt w ośrodkach wsparcia•

udział w spotkaniach z okazji świąt Wielkanocnych, •Dnia Dziecka, Dnia Seniora, świąt Bożego Narodzenia, Dni Otwartych Ośrodków Wsparcia, Festynów

Dział PoMocy SPecJaliStyczneJ02-457 Warszawaul. Czereśniowa 118 tel 022-863-70-14opswlochy@poczta.plpon.– pt. od godz. 8.00 do 16.00 Nasi specjaliści; psycholog, terapeuta, pedagog, konsultant medyczny, konsultant ds. przemocy, eurokoordynatoroferta Działu:

pomoc psychologiczna•konsultacje oraz wsparcie dla osób dorosłych•terapie krótkoterminowe: indywidualne, małżeńskie, •rodzinne mediacjepomoc psychopedagogiczna (diagnoza, terapia, integra-•

cja sensoryczna) dla dzieci z trudnościami w uczeniu się z powodu dysleksji, dysortografii, dysgrafii, dyskalkuli, specjalistyczna pomoc dla dzieci z dysfunkcjami rozwo-•jowymiporadnictwo dla młodzieży, rodziców (warsztaty tema-•tyczne dla rodziców)pomoc dla ofiar przemocy•konsultacje dla osób z zaburzeniami psychicznymi•indywidualne spotkania gabinetowe i w środowisku•konsultacje z zakresu wybranych zagadnień prawa kar-•nego, cywilnego, rodzinno-opiekuńczego, wykroczeń - w szczególności dla ofiar przemocy w rodzinieprojekty współfinansowane ze środków UE•grupa wsparcia dla rodzin zastępczych•

wolontariat:pomoc dzieciom i młodzieży w odrabianiu lekcji•pomoc osobom niepełnosprawnym•pomoc osobom starszym•pomoc w organizowaniu imprez i spotkań okoliczno-•ściowychrealizowanie własnego pomysłu na pomoc•

13

OśRODEK POMOCy SPOŁECZNEJŚroDowiSKowy DoM SaMoPoMocy„Pod wierzbami”02-154 Warszawaul. Astronautów 17 tel 022-868-00-05dom.samopomocy@op.plpon. – pt. od godz. 8.00 do 16.00Zajęcia kierowane są do mieszkańców Dzielnicy Włochy, a w przypadku wolnych miejsc również do osób z innych dzielnic Warszawy w wieku od 18 do 60 lat z orzeczoną niepełnosprawnością intelektualną. Celem funkcjonowania ośrodka wsparcia jest umożliwie-nie pełnego uczestnictwa w życiu społecznym poprzez udział w zajęciach uczestników w różnych formach reha-bilitacji osobistej i społecznej.

W przyjaznej atmosferze przy wsparciu zespo-łu terapeutycznego zapewniamy uczestnikom i ich rodzinom m.in:

terapię zajęciową w pracowni plastycznej, ce-•ramicznej, robótek ręcznych, kulinarnejtreningi umiejętności społecznych i inter-•personalnych, samoobsługowych, zaradno-ści życiowej, higieniczno – pielęgnacyjnezajęcia ruchowe i rekreacyjne z wykorzysta-•niem rowerków stacjonarnych, bieżni, stołu do tenisa stołowego, piłkarzyków, spacery, wycieczki

zajęcia muzyczne z elementami choreoterapii, relaksa-•cję, reedukację, biblioterapię, teatroterapięzajęcia z udziałem zwierząt, zajęcia sportowe na kręgiel-•ni, trening spędzania czasu wolnegozajęcia w kafejce internetowej•posiłki•pomoc w podstawowych czynnościach życiowych •i wsparcie w sytuacjach kryzysowych

Dzienne DoMy PoMocy SPołeczneJul. Potrzebna 1002-448 Warszawatel. 022-863-94-45

ul. Robotnicza1502-261 Warszawa tel. 022-846-15-96

opswlochy@poczta.onet.plpon.- pt. od godz.8.00 do 16.00

Oferta kierowana jest do mieszkańców Dzielnicy Włochy – starszych i niepełnosprawnych.Dzienne Domy Pomocy Społecznej zapewniają m.in.:

dwa posiłki dziennie•pomoc w rozwiązywaniu trudnych sytuacji życiowych •oraz w bieżących sprawach życia codziennegoporadnictwo socjalne•świadczenia kulturalne, rekreacyjne, edukacyjne•odkrywanie talentów, zainteresowań, poszerzanie wie-•dzyterapię zajęciową (kółko kulinarne, plastyczne, bibliote-•rapię)rehabilitację ruchową (gimnastykę geriatryczną, rowe-•rek stacjonarny)choreoterapię•

14

Samodzielny Publiczny Zakład Lecznictwa Otwartego (www.spzlo-wlochy.waw.pl) powstał w naszej dzielnicy w 2000 r.

Poradnie Podstawowej Opieki Lekarskiej SPZLO WAR-SZAWA-WŁOCHy znajdują się przy ulicy Rejonowej 28/30, Ciszewskiej 7, Janiszowskiej 15, Szybowcowej 4, 1 Sierpnia 36a.

W 2004 roku oddano do użytku przychodnię przy ulicy 1-ego Sierpnia 36a. Na dzień dzisiejszy korzysta z naszych usług ponad 24 000 pacjentów z Dzielnicy Włochy i oko-lic.

W tym samym roku oddano po remoncie, dzięki pomocy m.st. Warszawy, Przychodnię Lekarską Nr 2 przy ul. Szy-bowcowej 4. Budynek wyposażono w windę, podjazd dla wózków inwalidzkich oraz łazienki dla osób niepełno-sprawnych.

W kwietniu 2006 r. zakończono remont Przychodni Le-karskiej Nr 3 przy ul. Janiszowskiej 15. Budynek po gene-ralnym remoncie został w pełni przystosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych. W budynku zamontowano win-dę, wykonano podjazdy dla wózków inwalidzkich, łazien-ki dla osób niepełnosprawnych.

W niedalekiej przyszłości zostanie rozpoczęta budowa nowej przychodni we Włochach. Do nowego obiektu zo-stanie przeniesiona dotychczasowa przychodnia z ulicy Rejonowej bardzo już wyeksploatowana. W nowej przy-chodni powstaną nowe poradnie specjalistyczne, miedzy innymi planowane jest otwarcie oddziału szybkiej diagno-styki internistycznej, chirurgicznej.

Realizowane są również programy zdrowotne finanso-wane ze środków m.st. Warszawy, takie jak Białe Soboty i Zdrowie, Mama i Ja.

OCHRONA ZDROWIA

Poradnie specjalistyczne:

- dermatologia i wenerologia (ul. 1 Sierpnia 36a)

- diabetologia (ul. Szybowcowa 4)

- ginekologia (ul. 1 Sierpnia 36a, Janiszowska 15, Rejonowa 28/36)

- kardiologia (ul. 1 Sierpnia 36a)

- leczenie gruźlicy i chorób płuc (ul. Szybowcowa 4)

- neurologia (ul. 1 Sierpnia 36a)

- okulistyka (ul. Rejonowa 28/30)

- otolaryngologia (ul. Szybowcowa 4)

- reumatologia (ul. Szybowcowa 4)

Poradnie stomatologiczne:

ul. Malownicza 31 oraz Promienista 12a.

15

MIEJSCA PAMIęCI NARODOWEJ

Od 1995 r. na terenie Dzielnicy Włochy działa Komitet ochrony Pamięci walk i Męczeństwa,

który inicjuje i koordynuje działalność związa-ną z upamiętnianiem wydarzeń, miejsc i postaci w dziejach walk i męczeństwa narodu polskiego. Komitet składa się z przedstawicieli organizacji

kombatanckich i społecznych z terenu dzielnicy. Pracami komitetu kieruje przewodniczący, którym z urzędu jest Bur-mistrz Dzielnicy Włochy.

Związki kombatanckie działające na naszym terenie przekazują pod opiekę szkół kolejne pomniki i tablice pamiątkowe, współorganizu-ją Rajd „Szlakiem Naszej Historii” i konkurs wakacyjny o Miejscach Pamięci Narodowej oraz biorą udział w szkolnych spotkaniach z mło-dzieżą. Dzięki takim właśnie działaniom wzmacniana jest więź mię-dzypokoleniowa, a także kształtowany jest patriotyzm młodych osób.

W dzielnicy znajduje się ponad 30 miejsc pamięci narodowej.

Głaz przy ul. instalatorów 7

Pomnik - obelisk poświęcony ofiarom zbrodni stalinowskich przy Parku Kombatanta

Mauzoleum na cmentarzu przy ul. ryżowej

16

Dom Kultury „Włochy” mieści się przy ul. Bolesława Chrobrego 27.

Jest znanym miejscem na mapie kulturalnej nie tylko dzielnicy Włochy, ale i Warszawy.

Bogata oferta programowa domu kultury i jego filii za-pewnia warunki do aktywnego i kreatywnego uczestnic-twa w kulturze poprzez organizację festiwali, przeglądów, konkursów.

Wydarzeniami, które na stałe wpisały się w nasz kalendarz i cieszą się dużą popularnością są m.in. Ogólnopolskie Spotkanie z Piosenką „Warszawa da się lubić”, Festiwal Dziecięcej Twórczości Artystycznej „Asteriada” i Konkurs Savoir-vivre „Obycie umila życie” skierowany do młodego pokolenia. Dwie ostatnie imprezy mają zasięg warszawski. Innym przedsięwzięciem jest Mazowieckie Biennale Tka-niny Artystycznej i propozycja dla najmłodszych miesz-kańców naszej dzielnicy Przedszkolada. Do mieszkańców Włoch jest skierowany Konkurs Włochowska Szuflada. Na Włochowską Szufladę składają się konkurs literac-ki, konkurs plastyczny, konkurs kompozytorski i kon-kurs fotograficzny. Mieszkańcy dzielnicy, którzy zechcą wziąć udział w konkursach mogą wcześniej uczestniczyć w warsztatach dotyczących dziedzin konkursowych.

W Pracowni Glinianka dwa razy w roku: przed świętami Bożego Narodzenia i przed świętami Wielkanocnymi,

odbywają się konkursy na ozdoby gliniane i wytworzone ze szkła.

DKW poleca imprezy cykliczne śmiechoterapia, Salon Barbary Dziekan czy dla najmłodszych cykl spektakli Baju Baj.

Swoją działalność programową DKW prowadzi na prawie 400 metrowej powierzchni użytkowej i dysponuje nastę-pującymi pomieszczeniami:

salą widowiskowo-wystawienniczą na 120 osób•salą taneczną •salą muzyczną •salą plastyczną •pracownią filmową •pracownią muzyczną•salą wielofunkcyjną.•

W strukturze Domu Kultury znajdują się dwie filie: Klub „Rybnicka” przy ul Rybnickiej 25 i Klub „Ikar” przy al. Krakowskiej 110/114. Dom Kultury „Włochy” prowa-dzi także działalność w Okęckiej Sali Widowiskowej przy ul. 1 Sierpnia 36a i we wspomnianej wcześniej przy okazji konkursu Pracowni Glinianka, która jest pracownią cera-miki, batiku i witrażu.

Okęcka Sala Widowiskowa ma największą salę – 450 m² z dużą sceną 10mx10m. Tak więc chociażby z tych wzglę-dów organizowane są tam wydarzenia artystyczne o du-żym rozmachu.

Tu odbywają się m.in. Ogólnopolskie Turnieje Tańca To-warzyskiego o Puchar Burmistrza Dzielnicy Włochy, od-bywają się koncerty galowe większych konkursów, tutaj działa Okęcki Uniwersytet Trzeciego Wieku.

W chwili obecnej Okęcki Uniwersytet liczy ponad 250 słu-chaczy, a chętnych ciągle przybywa.

ŻyCIE KULTURALNE

17

ŻyCIE KULTURALNEPonadto w Okęckiej Sali odbywają się seanse filmowe i wy-darzenia cykliczne jak Kabaretowy Odlot, Scena Tańca Zawirowania, Muzyczne Kontynenty, a dla najmłodszych Bajkowe Niedziele.

Szczególnym miejscem jest Centrum Kultury i Rekreacji im. M. Kotańskiego mieszczące się na tyłach ul. 1 Sierp-nia, na Okęciu. Jest to park z placem zabaw o powierzchni ponad 20.000 m² z amfiteatrem na 200 miejsc siedzących. Podczas wakacyjnych niedziel organizowane są spektakle dla dzieci oraz koncerty pod hasłem Artystyczne Lato.

Plac oprócz typowego wyposażenia w urządzenia dla dzie-ci posiada tor dla jeżdżących na rolkach, deskach, a także amfiteatr, ogrodzone boiska do gry w piłkę, koszykówkę, stoły do gry w tenisa stołowego, a także stoły do gry w szachy.

Dom Kultury Włochy zaprasza na stronę internetową www.dkwlochy.pl – znajdą tam Państwo wszelkie infor-macje dotyczące oferty zajęć stałych, wydarzeń cyklicz-nych, a także konkursów, festiwali i przeglądów.

DOM KULTURy „WŁOCHy”ul. Bolesława Chrobrego 27, 02-479 Warszawa tel. 022 863 73 23, 0 22 863 92 69 e-mail: dkw@dkwlochy.pl www.dkwlochy.pl

OKęCKA SALA WIDOWISKOWA DOMU KULTURy „WŁOCHy”ul. 1 Sierpnia 36a (III piętro) 02-134 Warszawa tel. 0 22 868 02 01, e-mail: salawidowiskowa@dkwlochy.pl

„GLINIANKA” PRACOWNIA CERAMIKI, BATIKU I WITRAŻU DOMU KULTURy „WŁOCHy”ul. Astronautów 17, budynek Szkoły Podstawowej nr 227, tel.0 695 640 909

KLUB „IKAR” – filia Domu Kultury „Włochy”al. Krakowska 110/114, 02-256 Warszawa tel. 0 22 846 00 11 wew. 887 e-mail: ikar@dkwlochy.pl

KLUB „RyBNICKA” – filia Domu Kultury „Włochy” ul. Rybnicka 25, 02-405 Warszawa tel. 0 22 863 79 81 e-mail: rybnicka@dkwlochy.pl

18

BIBLIOTEKA PUBLICZNA

Biblioteka Publiczna w Dzielnicy Włochy m.st. Warszawy ma swoją siedzibę przy ul. ks. J. Chrościckiego 2 w pięknym, zabytkowym pałacyku Koelichenów, otoczo-nym uroczym, starym parkiem.

Zbiory Biblioteki:120 000 książek – głównie literatury pięknej, •popularnonaukowej, naukowej, podręczni-ków akademickich, lektur szkolnych i ich opracowań,100 tytułów czasopism w bieżącej prenumera-•cie – czasopisma prenumerowane przez Wy-pożyczalnie można wypożyczać do domu za wyjątkiem najnowszego numeru, który jest dostępny jedynie na miejscu,zbiory multimedialne – ponad 1500 filmów •na kasetach VHS i płytach DVD, które są do-stępne w Bibliotece dla Dzieci nr 22 i w Wy-pożyczalni nr 28 oraz 300 tytułów książek mówionych, które są dostępne w Wypoży-czalni nr 28, kolekcja książek w języku angielskim – blisko •700 tytułów dla dzieci, młodzieży i dorosłych, w tym około 170 tytułów książek wspierają-cych proces nauki języka angielskiego, dosto-sowanych do różnych poziomów umiejętności wraz z płytami CD/DVD z nagranym tekstem do słuchania.

Ponadto Biblioteka oferuje:bezpłatny dostęp do Internetu we wszystkich placów-•kach bibliotecznych,możliwość bezpłatnego korzystania z aplikacji wcho-•dzących w skład pakietu MS Office w Czytelni Nauko-wej nr VI, Wypożyczalni nr 28 i Wypożyczalni nr 71,wykonywanie płatnych kserokopii z materiałów biblio-•tecznych i wydruków,bezpłatny dostęp do bazy aktów prawnych w Czytel-•ni Naukowej nr VI, Wypożyczalni nr 28 i Wypoży-czalni nr 71. Baza zawiera akty prawne z Dzienników Ustaw i Monitorów Polskich od 1918 roku, akty praw-ne z dzienników urzędowych oraz orzecznictwo, wzory umów i komentarze, a także prawo Unii Europejskiej,szkolenia dla seniorów w zakresie podstaw korzystania •z komputera i Internetu.

19

BIBLIOTEKA PUBLICZNA

Ponadto Biblioteka oferuje:bezpłatny dostęp do Internetu we wszystkich placów-•kach bibliotecznych,możliwość bezpłatnego korzystania z aplikacji wcho-•dzących w skład pakietu MS Office w Czytelni Nauko-wej nr VI, Wypożyczalni nr 28 i Wypożyczalni nr 71,wykonywanie płatnych kserokopii z materiałów biblio-•tecznych i wydruków,bezpłatny dostęp do bazy aktów prawnych w Czytel-•ni Naukowej nr VI, Wypożyczalni nr 28 i Wypoży-czalni nr 71. Baza zawiera akty prawne z Dzienników Ustaw i Monitorów Polskich od 1918 roku, akty praw-ne z dzienników urzędowych oraz orzecznictwo, wzory umów i komentarze, a także prawo Unii Europejskiej,szkolenia dla seniorów w zakresie podstaw korzystania •z komputera i Internetu.

Obok gromadzenia i udostępniania zbiorów jednym z głównych zadań Biblioteki jest promocja czytelnictwa. W jej ramach organi-zowane są spotkania autorskie, imprezy kulturalne, zajęcia literac-kie dla dzieci, konkursy czytelnicze, zajęcia z cyklu „Cała Polska czyta dzieciom”. Wszystkie placówki prowadzą zajęcia przysposo-bienia czytelniczego dla uczniów szkół podstawowych i średnich z terenu dzielnicy. Od kwietnia 2008 roku Czytelnik używając tylko jednej karty może korzystać ze wszystkich włochowskich bibliotek.http://www.bpwlochy.waw.pl

Obecnie Bibliotekę Publiczną w Dzielnicy Włochy stanowią:Biblioteka dla Dzieci nr 22 (parter pałacyku, wejście A)•Czytelnia Naukowa nr VI (piętro pałacyku, wejście B)•Wypożyczalnia nr 30 (parter pałacyku, wejście A)•

oraz 2 filie:Wypożyczalnia nr 28 przy ul. 1. Sierpnia 36a,•Wypożyczalnia nr 71 przy ul. Żwirki i Wigury 1.•

20

Na terenie Dzielnicy Włochy funkcjonują zarówno pu-bliczne jak i niepubliczne jednostki oświatowe, w tym:

14 przedszkoli (5 niepublicznych)• 6 szkół podstawowych (1 niepublicznych)• 5 gimnazjów (2 niepubliczne)• 3 licea (1 niepubliczne)• 1 technikum publiczne o profilu lotniczym•

W dzielnicy znajduje się także Państwowa Szkoła Muzycz-na podległa Ministerstwu Kultury i Dziedzictwa Narodo-wego, która w 2006 r. obchodziła 60-lecie istnienia.

Początki były skromne: 1 października 1946 r. Warszaw-skie Towarzystwo Muzyczne otworzyło we Włochach oddział Wyższej Szkoły Muzycznej im. F. Chopina. W pry-watnym, dwupokojowym miesz-kaniu pani Jadwigi Jancewicz uczyło się 80 uczniów. W 1950 r. powstała samodzielna już Szkoła Muzyczna nr 7. Od 1953 r. szkoła mieści się przy ul. Globusowej, w 1956 r. oddano do użytku salę koncertową na około 400 miejsc. W następnych latach rozbudo-wywano szkołę.

W marcu 1960 roku nadano szkole imię Henryka Wieniaw-skiego. Rok szkolny 1966/1967 przyniósł zmianę jej numeru na PSM nr 5.

Absolwenci tej szkoły trafiali do najlepszych zespołów orkie-strowych. Inni są pedagogami w szkołach muzycznych wszyst-

kich stopni. Niektórzy zrobili kariery świato-we. Wśród absolwentów największy rozgłos zdobyły: śpiewaczka Teresa Maj-Czyżow-ska, kompozytorka i perkusistka Marta Pta-szyńska i Elżbieta M. Szmyt – harfistka.

W 2008 roku na terenie dzielnicy Włochy swoje jubileusze obchodziło kilka szkół, m.in. Zespół Szkół nr 17 im. Zawiszaków Proporca „Victoria” przy ul. Promienistej 12a, Szkoła Podstawowa nr 88 przy ul. Ra-darowej 4b oraz Szkoła Podstawowa nr 227 przy ul. Astronautów 17.

Dostojna jubilatka przy ul. Promienistej ob-chodziła swoje 70-lecie. Z tej okazji szkoła wydała książkę autorstwa Juliusza Boruc-kiego „Szkoła cnót i charakterów – 70 lat szkoły na Promienistej”, opisująca bogatą

historię szkoły oraz liczne wspomnienia absolwentów o szkole i swoich nauczycielach.

Szkoła zaczęła swoją działalność 1 września 1938 r. nastą-piło otwarcie Publicznej Szkoły Powszechnej nr 2, zbudo-wanej z pieniędzy „cegiełek” zebranych od mieszkańców Włoch. Jej pierwszym dyrektorem został Józef Sajda.

Podczas wojny budynek szkoły Niemcy zamienili na ko-szary. Z pomocą uczniom przyszli nauczyciele, organizu-jąc tajne nauczanie w domach prywatnych.

Po wojnie budynek przy ul. Promienistej zaczął znów tęt-nić życiem uczniowskim. W szkole powołano drużynę harcerską zwaną Czarną Czterdziestką im. Podharcmi-strza Mieczysława Bema.

OśWIATA

21

W 1956 r. mieszcząca się przy ul. Promienistej „jedenastolatka” otrzymuje nr 32. W 1966 r. utworzono ośmioletnią Szkołę Podstawową nr 266, a liceum ogólnokształcące zachowa-ło nr 32. W roku szkolnym 1968/1969 został zlikwidowane liceum ogólnokształcące nr 32, a młodzież przeniesiono do liceum im. Andrze-ja Struga przy ul. Gładkiej. 1 września 1991 r. wznowiło działalność liceum ogólnokształcą-ce, ale już z nr 73. Kolejna reforma szkolnic-twa powołała do życia Gimnazjum nr 3. Po pół roku Gimnazjum włączono do Zespołu Szkół. 8 kwietnia 2000 r. gimnazjum i liceum otrzymało imię Zawiszaków Proporca „Victoria”. Po tylu latach śmia-ło możemy mówić o szkole z tradycjami.

W 2008 r. odbyła się uroczystość jubileuszowa 60-lecia Szkoły Podstawowej nr 88 im. Gabriela Narutowicza w Warszawie przy ul. Radarowej. W głównym korytarzu budynku znajduje się pamiątkowa tablica, poświęcona Pa-tronowi, pierwszemu prezydentowi Rzeczypospolitej Pol-skiej.

W tym roku obchodziliśmy także jubileusz 45-lecia Szkoły Podstawowej nr 227 im. kapitan Lucyny Hertz. Szkoła rozpoczęła swoją dzia-łalność w 1962. 10 stycznia 1963 r. nastąpiło jej uroczyste otwarcie oraz odsłonięcie tablicy z na-pisem “Szkoła - Pomnik Tysiąclecia Państwa Polskiego rok 1962”.

Pierwszym kierownikiem, a później dyrekto-rem Szkoły Podstawowej nr 227 był Kazimierz Gniewek. Ze szkołą związał się od momentu powstawania jej fundamentów. Dzięki stara-niom K. Gniewka szkoła ma popiersie patrona,

sztandar i własny hymn. Fundatorem sztandaru byli ro-dzice, a uroczystość wręczenia szkole sztandaru odbyła się 17 stycznia 1966 roku.

OśWIATA

22

Początek roku szkolnego 2008/2009 to kolejna już edycja realizacji programów w obszarze sportu i rekreacji. Boga-ta i wszechstronna oferta różnych form zajęć adresowana jest do mieszkańców dzielnicy Włochy, a w szczególności do dzieci w wieku przedszkolnym, młodzieży szkolnej jak i również aktywnych zawodowo mieszkańców oraz osób starszych.Jak zawsze każdy może znaleźć coś dla siebie.Poprzez realizację różnych programów rozbudzane są sportowe zainteresowania wśród najmłodszych, kształ-towana jest ich sprawność fizyczna, a także wychowanie w duchu fair play. Aktywny wypoczynek i rywalizacja sportowa mają nie tylko pozytywny wpływ na sprawność fizyczną, ale także intelektualną, inspiruje do twórczego myślenia i pozytywnego spojrzenia na rzeczywistość.Programy tematyczne:

dla dzieci i młodzieży:1) gry i zabawy przedszkolakówa)

krzewienie kultury fizycznej wśród najmłodszych•zagospodarowanie czasu wolnego•kształtowanie podstawowych cech motorycznych, •sprawności fizycznej, koordynacji ruchowejnauka rywalizacji poprzez konkursy, zabawy i gry•„od zabawy do sportu” – dzieci z klas i-iii szkół pod-b) stawowych

nauka zasad fair play od najmłodszych lat •wprowadzenie w system współzawodnictwa sportowego •poprzez gry i zabawywspółdziałanie w zespole, kształtowanie prawidłowych •zachowań fair play w zespołach

zapoznanie z różnymi formami aktywności fizycznej•wyrobienie potrzeby aktywnego spędzenia czasu •wolnegogimnastyka kompensacyjno – wyrównawczac)

wspomaganie prawidłowego rozwoju, eliminowanie •wad podstawypoprawa koordynacji ruchowej wśród dzieci•

zajęcia sportowe przygotowujące do startów w War-d) szawskiej Olimpiadzie Młodzieży

zajęcia prowadzone w różnych dyscyplinach mające na •celu przygotowanie do rozgrywek sportowych w ramach WOMpodnoszenie sprawności psycho – motorycznej; nauka •techniki poszczególnych dyscyplin sportowych, dosko-nalenie taktykizajęcia specjalistyczne w sekcjach sportowych klubów e) sportowych i uczniowskich klubów sportowych

dla młodzieży utalentowanej, podnoszące poziom wy-•szkolenia sportowegootwarte obiekty sportowef)

podnoszenie sprawności fizycznej dzieci i młodzieży•organizacja zajęć sportowych w wybranych dyscypli-•nach sportu – gry zespołowe w zależności od uprawnień prowadzących

dla aktywnych zawodowo mieszkańców dzielnicy 2) włochy

otwarte sale - dla osób chętnych, zajęcia prowadzone a) pod okiem nauczycieli wychowania fizycznego w do-wolnej dyscyplinie sportuzajęcia w sekcji badmintona – rozgrywki - nauki tech-b) niki, doskonalenie elementów techniki i taktykizajęcia aerobiku, zajęcia relaksacyjne, podnoszące c) sprawność i wydolność organizmu o zróżnicowanym charakterze i intensywności np. pilates, streching, ABT

przeciwdziałanie chorobom cywilizacyjnym – otyłości,•aktywny wypoczynek, propagowanie zdrowego stylu •życia

tenis stołowy oraz piłka siatkowad) aktywny wypoczynek, poprawa kondycji•organizacja turniejów i cyklicznych lig•

zajęcia dla osób starszych 3) podtrzymanie poziomu sprawności i wydolności fizycz-•nej i intelektualnejpozwala na wyjście osób starszych z domu•nawiązanie kontaktów i przyjaźni•

Na dzielnicowej stronie www.ud-wlochy.waw.pl zamiesz-czane są regularnie szczegółowe informacje dotyczące ofe-rowanych zajęć. Dzielnica jednocześnie inwestuje w sportową infrastruk-turę. Wszystkie boiska przy placówkach oświatowych zostały unowocześnione, a obecnie na dość zaawansowa-nym etapie jest budowa ośrodka sportu i rekreacji przy ul. Gładkiej. Wkrótce powstanie nowoczesne lodowisko przy ul. 1 Sierpnia.

SPORT

23

We Włochach działają także uczniowskie kluby sportowe (UKS): UKS „Karate-dō” przy Szkole Podstawowej Nr 66 (www.tsunami.com.pl), UKS „Przepiórki” przy SP Nr 66, UKS „Victoria” przy Zespole Szkół Nr 17, UKS „Pilot” przy SP Nr 87, UKS „Ósemki-warszawa włochy” przy SP Nr 88, UKS „Sprint” przy SP Nr 227, Międzyszkolny UKS „Gimnazjon-okęcie” przy Gimnazjum Nr 114.

Bogatą ofertę zajęć mają też kluby sportowe działające na terenie dzielnicy: Robotniczy Klub Sportowy „Okęcie” oraz świętujący w 2008 r. swoje 80-lecie Klub Sportowy „Przyszłość” – Włochy.

KlUB SPortowy „PrzySzłoŚĆ” – włochyul. Rybnicka 25, 02-405 Warszawa, tel/fax 022 863-78-73W 2008 roku klub obchodzi jubileusz 80-lecia.

1928 to rok powstania Stowarzyszenia Młodzieży „Przy-szłość”, do którego należała młodzież wywodząca się z osiedla Włochy.W latach 1928-1939 stowarzyszenie prowadziło działal-ność sportową i kulturalną, m.in. amatorski teatr, którego członkowie: aktorzy oraz sportowcy zarazem występowa-li w sali kina ADA przy ul. Mickiewicza. W tymże kinie jak i w pałacyku w parku organizowano okolicznościowe bale i zabawy. Pozyskane w ten sposób środki finansowe przekazywano na działalność sportową.Po wybuchu II wojny światowej wielu członków stowa-rzyszenia zostało wywiezionych do Niemiec. Upamiętnia to tablica poświęcona pamięci Członków Stowarzyszenia Młodzieży „Przyszłość”, którzy zginęli za wolność w latach 1939-45. Tablica znajduje się na terenie KS „Przyszłość” – Włochy przy ul. Rybnickiej 25. Po zakończeniu wojny klub reaktywował działalność w 1946 roku.

Aktualnie w KS „Przyszłość” – Włochy jest jedna sekcja wyczynowa - piłka nożna, która skupia: zespół seniorów IV Ligi, zespół mazowieckiej ligi juniorów starszych, rocz-nik 1991-92, zespół mazowieckiej ligi trampkarzy, rocznik 1993, zespół młodziki rocznik 1996.

W 80-lecie powstania klubu, piłkarze grający w lidze okrę-gowej odnieśli największy sukces awansując do IV Ligi. W sezonie 2003/2004 zespół awansował do Mazowieckiej Ligi Seniorów. Obecnie w KS „Przyszłość” - Włochy działają sekcje re-kreacyjne: geriatria - gimnastyka profilaktyczno-lecznicza dla osób III wieku dla pań (bezpłatnie).organizowane są także imprezy rekreacyjno-sportowe:

cykl turniejów tenisa stołowego amatorów,•cykl turniejów tenisa ziemnego amatorów,•biegi przełajowe w rocznicę wywiezienia mieszkańców •Włoch do Rzeszy,halowy turniej piłki nożnej dla szkół w rocznicę odzy-•skania niepodległości,cykliczną ligę seniorów w piłce siatkowej, •

festiwale gier i zabaw przedszkolaków,•turnieje piłki nożnej dzielnic o puchar Burmistrza Dziel-•nicy Włochy, festyny z okazji „Dnia Dziecka”, •cykl imprez mikołajkowo-świątecznych, •Akcja „Lato w Mieście”•Akcja „Zima w Mieście”•

Na obiektach KS „Przyszłość” – Włochy rozgrywane są za-wody szkolne dzielnicowe w ramach Warszawskiej Olim-piady Młodzieży. Nasz klub zawsze otwarty jest na mło-dzież. Mottem działalności jest hasło: w Dzielnicy Włochy „Sport Tak, Nałogi Nie”.Z okazji Jubileuszu Klub wydał monografię poświęconą historii KS „Przyszłość” – Włochy, pt. „Sportowe tradycje warszawskich Włoch – z okazji 80-lecia „Przyszłości Wło-chy” autorstwa dr. Roberta Gawkowskiego.

SPORT

24

Urokliwe zakątki, które upiększają Dzielnicę Włochy to m.in.: park Kombatantów, park wokół stawu Koziorożca, park wokół stawów Cietrzewia, Park im. Marka Kotań-skiego oraz liczne zieleńce.Utrzymanie czystości, dbanie o roślinność, oczka wodne i obiekty małej architektury to jedno z wielu zadań dziel-nicy na administrowanych przez nią terenach zieleni. O wyjątkowych walorach Dzielnicy Włochy stanowi nie tylko zieleń w przestrzeni publicznej, ale także ta na pry-watnych posesjach. Włochy są bowiem dzielnicą zieloną, w dużej mierze ogrodową.Tereny zieleni Dzielnicy Włochy pełnią rolę zarówno este-tyczną pod względem urbanistycznym, ale przede wszyst-kim rekreacyjną dla jej mieszkańców. Można je podzielić ze względu na ich powierzchnie i zastosowanie na dwie grupy:

Pierwsza grupa to parki: Park Kombatantów przy ul. Ks. J. ChrościckiegoZajmuje powierzchnie ok. 5 ha. Na terenie parku znajdu-je się plac zabaw dla dzieci wyposażony w między innymi w zjeżdżalnie, karuzele, huśtawki itp. Dodatkowo warto wspomnieć, że Park Kombatantów wyposażony jest w za-bytkowe ławeczki, na których przyjemnie jest odpocząć wśród parkowego drzewostanu.

Park ze Stawem Koziorożca1) Zajmuje powierzchnie ok. 5 ha, z czego połowa to obszar stawu, od którego park przyjął swoją nazwę. Nad wodą

znajdują się liczne ławeczki, a zadbane krze-wy i mostek dodają uroku temu miejscu.

Park ze Stawami Cietrzewia2) To największy obszar zielony na terenie dzielnicy. Zajmuję powierzchnię blisko 6 ha (połowę stanowi powierzchnia lustra wody Stawu Cietrzewia). Na terenie parku znajdują się liczne trawniki i stylowe żywopłoty (m.in. liguster). Odpocząć można siadając na jednej z ławeczek. W parku umiejscowiony jest plac zabaw dla dzieci z drew-nianymi zjeżdżalniami, huśtawkami, karuzelą i piaskow-nicą.

Park przy ul. Kazimierza Wielkiego3) To mały obszar o powierzchni 1,2 ha z licznymi krzewami ozdobnymi.

Druga grupa to zieleńce:1. Zieleniec przy ul. Dymnej2. Zieleniec przy ul. 1 SierpniaTo duży obszar trawników o powierzchni blisko 2,1 ha licznymi żywopłotami i ławeczkami. Na terenie zieleń-ca znajduje się plac zabaw dla dzieci wyposażony m.in. w zjeżdżalnię i piaskownicę przy boisku. 3. Zieleniec przy ul. Emaliowej ze zbiornikiem wodnym Glinianka Załuska4. Teren zieleni ze Stawem Zbarskim przy ul. Wirażowej5. Zieleniec przy ul. Geologicznej

śRODOWISKO

25

Wymieniając tereny zieleni w Dzielnicy należy podkreślić, iż znajduje się tutaj 20 pomników przyrody, które objęte są opieką i ochroną Wojewódzkiego Konserwatora Przy-rody. Do cennych przyrodniczo pomników przyrody należą m.in.:

aleja kasztanowców – odmiana Kasztanowiec biały ro-•snący po obu stronach ul. Rybnickiej,aleja lipowa – Lipy rosnąca po obu stronach ul. Iłżec-•kiej,drzewa takie jak: tulipanowiec, klon polny, so-sna czarna, platan klonolistny, dąb szypułkowy, lipa drobnolistna rosnące na terenie Parku Kombatantów, w którym znajduje się pałac Koelichenów – wpisany do rejestru zabytków. Roślinność parku jest zróżnicowany pod względem gatunkowym. Wiek parku szacuje się na 200-250 lat, a najstarsza lipa rośnie ok. 250 lat.

W lipcu 2008 r., na zlecenie Dzielnicy Włochy, Stowarzy-szenie Przyrodnicze „Bocian” zawiesiło na drzewach 210 budek lęgowych dla ptaków na terenie:

Parku Kombatantów, przy ul. ks. J. Chrościckiego – 75 •budek,Skweru, przy ul. Dymnej – 10 budek,•Skweru, przy ul. Kazimierza Wielkiego – 30 budek,•Parku Cietrzewia, przy ul. Pana Tadeusza – 95 budek.•

śRODOWISKO

Wydawca:Urząd m.st. Warszawy

Urząd Dzielnicy Włochyal. Krakowska 25702-133 Warszawa

tel. 022 57 58 750; faks 022 868 37 77e-mail: udwlochy@ud-wlochy.waw.pl

www.ud-wlochy.waw.pl

Warszawa, grudzień 2008 r.

Skład i druk: Tomasz Zieliński i Michał Bogaciński

ul. świętochowskiego 8205-071 Sulejówek

tel./faks 022 374 13 42tzielinski@o2.pl

Zdjęcia:Archiwum Urzędu Dzielnicy Włochy

Przedsiębiorstwo Państwowe „Porty Lotnicze” - autor: Mariusz Adamski

Wydawca składa serdeczne podziękowania instytucjom, które przyczyniły siędo powstania tekstów.