#2 2013 TH

EMA VAN

CLUBGEBOUW N

AAR HUISKAMER VAN

DE WIJK • In gesprek m

et... Petra Staal D

eze Lente: BuurtBibliotheken in zeven Haagse w

ijken • Terugblik: Ouderkam

er Duindorp • Lenteprijs

Fiets voor nietsJongeren die dakloos zijn, zonder inkomen zitten en geen

vervoermiddel hebben: daarvoor is het project ‘Fiets voor

Niets’ bedoeld. Zwartrijden in de tram levert vaak boetes

op. Fietsen is goedkoper en je hebt ook meteen lichaams­

beweging. Het maakt jongeren zelfredzaam. Dakloze

jongeren krijgen via het project de kans om kosteloos

een fiets op te knappen. Het gaat om jongeren in de

leeftijdscategorie van 16 tot 23 jaar oud. Per jaar knappen

zo’n vijftig jongeren hun eigen fiets op, onder begeleiding

van jonge vrijwilligers die zelf dakloos zijn geweest.

Deze jonge vrijwilligers worden weer ondersteund door

meer ervaren vrijwilligers van PEP (Participatie

Emancipatie Professionals). ‘Fiets voor Niets’ is een

project van het Straat Consulaat, deze stichting behartigt

de belangen van dak­ en thuislozen en druggebruikers

in de regio Den Haag. Het fietsproject loopt ruim een

jaar en is inmiddels goed bekend bij de doelgroep. Ook

andere organisaties kloppen bij het Straat Consulaat aan

voor deelname van ‘hun’ jongere aan het fietsproject.

www.straatconsulaat.nl

Water centraal bij KNNVElk jaar kiest de Koninklijke Nederlandse Natuur­

historische Vereniging (KNNV) afdeling Delfland een

thema. Dit jaar is dat water. Dit element is niet weg te

denken uit het dagelijkse leven. We bestaan er zelf voor

meer dan de helft uit. Water gebruiken we dagelijks en

het is soms zo gewoon dat we het ons niet eens realiseren.

Denk hierbij aan water om te drinken of te wassen, om

schoon te maken en om het toilet te spoelen. Het zit ook

in de cv­installatie en het is nodig bij de productie van ons

voedsel. Zonder water kunnen we niets. Daarom is het

belangrijk te weten dat de waterhuishouding in Delfland

steeds vaker onder druk komt te staan door de verstede­

lijking binnen de regio en de bestrating van tuinen.

Het water kan daardoor minder gemakkelijk in de grond

worden opgenomen. Bij hevige regenbuien zorgt dit in

verstedelijkt gebied voor overstromingen. De KNNV

Delfland gaat in 2013 kennis en informatie over water

verspreiden binnen haar werkgebied (Delft en rand­

actueel

gemeenten). Zij willen het belang van een goede water­

huishouding voor de natuur onderstrepen door middel van

een (reizende) tentoonstelling, natuureducatie op basis­

scholen, lezingen, een cursus en gerichte publiciteits­

acties. De onderwerpen zijn: ‘water zelf’, ‘leven in water’,

‘gebruik van water’, ‘beheer van water’, en ‘Schie als

ruggengraat’.

www.knnv.nl/afdelingDelfland

Tweehonderd jaar Koninkrijk Van november 2013 tot oktober 2015 vieren we dat het

Koninkrijk der Nederlanden tweehonderd jaar bestaat.

De viering is een aanleiding om stil te staan bij ons

gezamenlijke verleden, heden en toekomst. De organisatie

van ‘Tweehonderd jaar Koninkrijk’ is in handen van Het

Nationaal Comité. Er worden festiviteiten georganiseerd

in Den Haag, Maastricht, Zwolle en Amsterdam.

In Den Haag heeft op 30 november 2013 de startbijeen­

komst plaats. Op die dag in 1813 landde de latere Koning

Willem I op het strand van Scheveningen. Die gebeurtenis

krijgt een speciale plek. In maart 2014 is er in Den Haag

veel aandacht voor de grondwet en de grondrechten.

De activiteiten rond Tweehonderd jaar Koninkrijk zijn

vooral gericht op onderwijs en jongeren. Om de jeugd te

interesseren heeft het Haags Gemeentearchief besloten

om een educatieve film te maken voor scholieren.

De kennis van onze geschiedenis laat veel te wensen

over en een educatieve film is voor het onderwijs en het

grote publiek een aantrekkelijke manier van het over­

brengen van geschiedenis. De bioscoopketen Pathé

Nederland ondersteunt dit project door de film in diverse

bioscopen gratis te vertonen. In Den Haag zal de film

te zien zijn in Pathé Spuimarkt. Het Haags Historisch

Museum en het Gemeentearchief zorgen voor een

educatief programma rond de film. Ook het Erfgoedhuis

Zuid­Holland werkt mee aan deze productie. Tijdens de

presentatie van het Haags Comité voor de viering van

‘Tweehonderd jaar Koninkrijk’ merkte zakenvrouw Silvia

Toth op dat zij hoopt dat Willem van Oranje net zo bekend

is bij jongeren als Wesley Sneijder.

www.gemeentearchief.denhaag.nl

2 magazine

3

beste lezer,Tot 2004 konden sportverenigingen niet bij Fonds 1818 aankloppen omdat er

geen steun wordt gegeven voor georganiseerde sport. Maar sportclubs zorgen

niet alleen voor een goed sportklimaat, ze zijn ook maatschappelijk betrokken.

Deze verenigingen kunnen wel voor steun bij Fonds 1818 terecht.

Sportaccommodaties worden op bepaalde momenten intensief gebruikt en dan

weer helemaal niet. Verenigingen kunnen tijdens die rustige momenten hun

clubhuis en faciliteiten beschikbaar stellen voor bijvoorbeeld scholieren, buurt­

bewoners, welzijnsorganisaties, kaart­ en bingoclubs.

Sportiviteit en maatschappelijke betrokkenheid gaan goed samen. Vanuit Fonds

1818 heb ik vanaf het begin mee mogen denken met een aantal mooie initiatieven

van sportverenigingen. Deze verenigingen beseffen dat zij niet op zichzelf staan,

dat zij deel uitmaken van een buurt. Zij willen een rol spelen bij het bevorderen

van een goede band tussen buurtbewoners onderling en tussen de club en zijn

omgeving. Sporten geeft energie, maar van nabij meemaken wat enthousiaste

sporters voor anderen van de grond tillen, doet daar nog een schep bovenop.

Vandaar het thema van dit Magazine: Van clubgebouw naar huiskamer van

de wijk.

Op de voorkant van deze editie ziet u een foto van een ander project waar Fonds

1818 erg trots op is: de buurtbibliotheken in Den Haag. Door de bezuinigingen

moest een aantal bibliotheken in Haagse wijken verdwijnen. In samenwerking

met verschillende partijen is het gelukt kleinschalige bibliotheken op te zetten

in zorgcentra waarbij vrijwilligers belangeloos zorgen voor de bemensing.

Hierdoor blijven boeken onder handbereik van vooral ouderen en kinderen.

Anne de Raaf

Adviseur Fonds 1818

2 Actueel: lopende projecten

3 Voorwoord en inhoud

4 Thema: Van clubgebouw naar huiskamer van de wijk

8 In gesprek met: Petra Staal

10 Deze Lente: BuurtBibliotheken

in zeven Haagse wijken

11 Vitrine: Diverse projecten in het kort

14 Terugblik: Ouderkamer Duindorp

15 Cursussen in 2013

16 Lenteprijs

inhoud

Fiets voor niets

thema:

4 magazine

Van clubgebouw naar huiskamer van de wijk

De loungebanken in de sportkantine van handbal­

vereniging Gemini in Zoetermeer zijn bijna altijd bezet.

“De zithoek is een schot in de roos. Samen met de

gordijnen en de sfeerverlichting geeft het de kantine

echt de uitstraling van een huiskamer. Mensen blijven

sneller even gezellig hangen en dat is weer goed voor

het clubgevoel én de baromzet”, vertelt Bert Ketelaar,

bestuurslid van de handbalvereniging. De vereniging

begon ooit als een onderdeel van een voetbalvereniging,

maar werd in 1995 zelfstandig. “Het clubgebouw stond

toen middenin een gezellige woonwijk. Maar dat gaf op den

duur toch overlast. Toen zijn we naar het Van Tuijlpark

verkast, ver buiten de bewoonde wereld. Daar hebben

we gezeten tot we in 2006 plaats moesten maken voor

de Wild Water Dreams. De gemeente bood ons toen

een plek aan in het multifunctionele sportcomplex de

Oosterpoort in de nieuwbouwwijk Oosterheem.

Daar hebben we het nu prima naar onze zin. Het is een

gezellige woonwijk met een heel gevarieerd publiek.”

De oplevering van het sportcomplex viel zo’n beetje samen

met het begin van de economische crisis. “Het aantal

evenementen viel tegen. Dat voelen we direct in onze

portemonnee. Wij hebben als vereniging namelijk een

De tijd dat clubgebouwen alleen door de leden van de sportverenigingen werden gebruikt, is voorbij. Diverse partijen hebben er hun plek gevonden: kinderopvang, allochtone vrouwen, huiswerkbegeleiding. In de sportkantine wordt naast het befaamde broodje bal ook de iftar­maaltijd geserveerd. Hoog tijd voor een nieuwe kennismaking.

tienjarig contract afgesloten voor de exploitatie van de

kantine.” Er moest dus worden gezocht naar deelnemers

van buiten om de kantine draaiende te houden. “Dat was

in het begin wel even wennen. De gedachte was toch: dit

is ons honk.” Maar iedereen zag in dat het niet anders

kon. “Overdag stond de tent leeg. Dat is toch zonde.”

SamenwerkingHandbalvereniging Gemini kwam via via terecht bij

Stichting Piëzo, een welzijnsorganisatie die zich bezig­

houdt met emancipatie en integratie. Als derde partner

werd KERN Kinderopvang gevonden. Zij doen hun

naschoolse opvang in onze kantine.” De samenwerking

verloopt heel positief. “Misschien juist omdat de partners

géén sportverenigingen zijn. Dat zou misschien toch wat

meer competitie hebben gegeven.” Er waren wel wat

aanpassingen in de kantine nodig om de samenwerking

ook praktisch uitvoerbaar te maken. “Piëzo en de kinder­

opvang wilden een wat huiselijker sfeer.” Er moest een

podium komen voor presentaties en een mobiele

afscheidingswand. “Ook hebben we heel duidelijke regels

opgesteld over het gebruik van alle middelen. Piëzo en

de kinderopvang maken geen gebruik van onze etens­

waren. Die hebben we goed afgesloten, zodat daar ook

geen gezeur over kan komen.” Voor de financiële onder­

steuning van het multifunctioneel maken van de sport­

kantine diende Gemini een aanvraag in bij onder meer

Fonds 1818. Ze kwamen terecht bij adviseur Anne de

Raaf. “De samenwerking verliep ontzettend prettig.

Ze hebben niet alleen financieel geholpen, maar ook

erg meegedacht. Daar hebben we veel aan gehad”,

aldus Bert Ketelaar. Anne de Raaf is enthousiast over

het behaalde resultaat. “De sportkantine is nu echt

de huiskamer van de wijk.”

‘Delen is het nieuwe hebben’

Van clubgebouw naar huiskamer van de wijk

VoorwaardeDat multifunctionele gebruik is ook een voorwaarde voor Fonds 1818

om sportverenigingen te ondersteunen. “Tot 2004 deden we als fonds

helemaal niets met sportverenigingen. Het waren gesloten bolwerken

en alleen de leden maakten gebruik van de accommodatie. Er was

geen breder maatschappelijk belang”, aldus De Raaf. Maar de tijden

zijn veranderd. Sportverenigingen dragen al jaren hun maatschap­

pelijke steentje bij. Sport wordt steeds vaker ingezet als bindmiddel

om maatschappelijke problemen letterlijk te lijf te gaan.

“Sportverenigingen zijn vaak het cement van de wijk. Langs de lijn

ontmoeten buurtbewoners elkaar. Worden informele contacten

gemakkelijk gelegd, de drempel is laag. Daarnaast is sporten

natuurlijk gezond en is het goed om dingen in teamverband te doen.

Kortom: sport heeft de samenleving heel veel positiefs te bieden.”

Maar het gebruik van de sportaccommodaties loopt bij de meeste

clubs nog ver achter op deze vermaatschappelijking van de sport.

“De clubgebouwen worden meestal alleen gebruikt op doordeweekse

trainingsavonden en in het weekend als er wedstrijden worden

gespeeld. De rest van de week staat de accommodatie leeg”, weet

De Raaf. Dat was altijd al zonde, maar kon nog in de economisch

betere tijden. De sportclubs merken de laatste jaren de crisis ook.

Het ledental loopt terug, in de kantine wordt minder uitgegeven,

sponsoren trekken zich terug en gemeenten draaien de subsidie­

kraan ook nog eens dicht.

Slim delenDat gebeurt overal en dus ook in Den Haag. Daar werken welzijns­

organisaties en sportverenigingen onder meer samen aan het nieuwe

concept ‘Buurthuis van de Toekomst’. Het concept is even simpel

als ingenieus en past helemaal bij de slogan die in deze financiële

crisis opgeld doet: ‘Delen is het nieuwe hebben’. Het Buurthuis van

de Toekomst is het slim combineren van activiteiten en accommo­

daties in de buurt. Zodat bijvoorbeeld de voetbalclub niet alleen een

voetbalclub is, maar ook een plek wordt waar mensen samenkomen

voor een praatje, voor een cursus of misschien wel voor huiswerk­

begeleiding. Op de marktplaats van het Buurthuis van de Toekomst

komen de partijen gemakkelijk met elkaar in contact. Een volleybal­

club die een ruimte zoekt om te trainen. Een clubhuis dat een groot

deel van de week leeg staat. Een vereniging die vrijwilligers zoekt

om een activiteit te organiseren.

5

Kinderopvang bij handbalvereniging Gemini

HuiswerkbegeleidingDe Leidse voetbalvereniging FC Boshuizen – opgericht in 1907 – trok

vorig jaar in een mooi nieuw sportcomplex. Het oude clubgebouw

moest wijken voor woningbouw. “We zitten nu vijfhonderd meter verder

in dezelfde woonwijk, dus op zichzelf is er niet heel veel veranderd”,

vertelt Ted den Hollander. Zonder dat ze zichzelf er bewust van waren,

is de club eigenlijk al een Buurthuis van de Toekomst. De voetbal­

vereniging werkt al jaren nauw samen met Jeugd­ en Jongerenwerk

Rijnland. Groepen van Kickstart, een project voor vroegtijdig school­

verlaters ontbijten in het clubhuis waarna aan de slag gaan met een

training gericht op het vinden van werk. In de middag wordt er gesport.

Er zijn ook plannen voor een huiswerkbegeleidingklas en sollicitatie­

trainingen. Geld voor de afbouw en inrichting van het nieuwe onder­

komen moest de vereniging zelf bij elkaar sprokkelen. “Een jongeren­

werker van Rijnland attendeerde ons op het bestaan van Fonds 1818.”

Dus trok de vereniging de stoute schoenen aan en diende een aan­

vraag in. “Dat hadden we nog nooit gedaan”, bekent Ted den Hollander.

Maar het beviel goed. “We zijn heel goed begeleid, zonder Fonds 1818

was het niet gelukt.” De kosten konden aardig worden gedrukt door

vrijwilligers die flink de schouders er onder hebben gezet. “Het was

echt teamwork, prachtig om te zien.” Dat is precies waar Anne de Raaf

elke keer zo enthousiast van wordt. “Wat me opvalt in de samen­

werking met sportverenigingen is de actieve houding. Niet lullen

maar poetsen. Sámen aan de slag.”

thema: Van clubgebouw naar huiskamer van de wijk

MetamorfoseDe Haagse voetbal­ en cricketvereniging Quick – opgericht in 1896 –

is druk bezig met de metamorfose naar Buurthuis van de Toekomst.

Daar hoort een nieuw clubgebouw bij. Het geld daarvoor werd voor

een groot deel door de leden zelf bij elkaar gebracht. Zes jaar

voorbereiding ging eraan vooraf. “Gelukkig hebben we bij Quick een

lange adem”, zegt Kees Ekelmans. “Zonder goede conditie hadden

we het niet volgehouden.” Nu het nieuwe clubgebouw er staat, ziet

ook iedereen dat alle inspanningen meer dan de moeite waard zijn

geweest. Het vorige clubgebouw stamde uit 1958 en het spreekt voor

zich dat het enigszins verouderd was. “Het was veel te klein geworden

en gewoon niet meer van deze tijd. Het nieuwe gebouw is twee keer

zo groot en al ontworpen op multifunctioneel gebruik.” Quick pakte

het grondig aan. “We hebben brainstormsessies gehouden met de

wijk, de Haagse Hogeschool, het bejaardencentrum, Sportsupport,

de wethouder, maatschappelijke instellingen. Iedereen die iets over

het buurthuis van de toekomst te melden had, hebben we uitgenodigd.

We vroegen iedereen: ‘Stel dat jullie de sleutel van het nieuwe club­

gebouw zouden krijgen, wat zouden jullie dan doen?’ Uit die sessies is

een enorme hoeveelheid ideeën voortgekomen. Heel positief. Daarna

zijn we concreet aan de slag gegaan met het zoeken naar welke

partijen konden participeren in het clubhuis. De keuze viel op huis­

werkbegeleiding van het Haags Studiepunt en op de naschoolse opvang

van Triodus. “Met deze partners wordt het gebouw optimaal gebruikt.”

AanbodEen nieuw gebouw alleen maakt nog geen Buurthuis van de Toekomst.

“We hebben ons eigen aanbod ook tegen het licht gehouden. Dat was

nog erg afgestemd op jongeren en volwassenen tot veertig jaar.

Voor ouderen was er niets te doen en ook niet voor doelgroepen als

mindervaliden. Dat past niet meer in deze tijd waarin iedereen moet

kunnen participeren en lekker bewegen.” In het pand van Quick zat

al een praktijk voor fysiotherapie. Samen met Sophia Revalidatie

ontwikkelde de club sport­op­maat voor ouderen die na een hart­

aanval moeten revalideren of een valtraining willen volgen. Ook is er

een speciaal voetbalteam voor mindervalide kinderen. “Wij zijn als

club ook hun ‘Home’. Ze zijn net zo hard lid van Quick als de andere

kinderen. Ze doen mee met de Sinterklaasviering en andere activi­

teiten.” Via de gymleraar of dokter kunnen de kinderen voor dit

speciale voetbalteam worden aangemeld. Quick heeft ook een eigen

meidenvoetbalteam en ouders die zelf graag een balletje willen

trappen kunnen terecht in het ouderteam. “We richten ons op het

hele gezin. Na afloop kan hier ook een verantwoorde maaltijd worden

genuttigd.” Het broodje bal is ook nog steeds verkrijgbaar in de

kantine. “Sommige dingen moeten hetzelfde blijven.”

6 magazine

Kickstart bij FC Boshuizen

7

thema: Van clubgebouw naar huiskamer van de wijk

Biljartvereniging Agnes

Biljartvereniging Agnes is de huiskamer van Voorhout.

“Ook mensen die niet biljarten, komen hier graag even

aanlopen. We vervullen echt een sociale functie in het

dorp. Het verenigingsleven zorgt voor saamhorigheid en

sociale cohesie”, vertelt Cor van Steijn die namens de

vereniging het woord voert. Alle leden van de vereniging

hebben een eigen sleutel van het gebouw en kunnen

altijd binnen lopen. De vereniging is 25 jaar geleden

opgericht in Huize Agnes, een katholiek verzorgingshuis

voor ouderen. In dat huis stond een biljarttafel en dat

werd de centrale ontmoetingsplek, ook voor mensen

van buiten het verzorgingshuis. Toen Huize Agnes werd

afgebroken, is in overleg met de gemeente Voorhout een

clubgebouwtje ‘De kleine Agnes’, voor de biljartvereniging

gevonden in sportpark Elsgeest. Dat clubgebouw was

hard aan renovatie toe en ook aan uitbreiding, want het

aantal leden is zodanig toegenomen dat een tweede

biljarttafel nodig was. De kosten om een en ander te

realiseren werden geraamd op 90.000 euro. Door zelf­

werkzaamheid van de leden kon

dat bedrag fors naar beneden

worden bijgesteld. “Veel van

onze leden hebben in de bouw

gewerkt. Zij hebben een groot

deel van de verbouwing zelf

gedaan. Elke dag waren hier

zeker tien vrijwilligers aan de

slag. Hartverwarmend.”

Ook staken de leerlingen van de

Katholieke Technische School

in Voorhout hun handen uit de

mouwen. Bij de vernieuwing

van het clubgebouw is er ook

de nodige aandacht besteed

aan duurzaamheid. In juli vorig

jaar werd het nieuwe club­

gebouw opgeleverd. De officiële

opening eind september, viel samen met het vijfentwintig­

jarige bestaan van biljartvereniging Agnes. “Een heel

feestelijke dag”, herinnert Cor van Steijn zich nog

levendig. Maar daarmee was het verhaal nog niet klaar.

“Het plan was ontstaan om buiten twee jeu de boules

banen aan te leggen. Lekker buiten bewegen. Ook vrouwen

hebben zich daarvoor aangemeld. Dat is leuk want het

biljarten blijkt toch vooral een ‘mannending’ te zijn.

Door het sportaanbod uit te breiden, wordt onze vereni­

ging diverser.” Helaas moesten er zes bomen wijken

voor het aanleggen van de banen. “Maar met boomplant ­

dag worden elders op het terrein zes bomen terug gezet.”

De aanleg van de banen is in volle gang. Cor ziet het

helemaal voor zich. “Dat wordt genieten als straks het

zonnetje gaat schijnen.” Dan hoeft niemand meer naar

Zuid­Frankrijk om een ‘Biberon’ (een drinkeboer, waarbij

de boule en de but tegen elkaar aanliggen) te scoren.

Dat kan gewoon bij Agnes in Voorhout.

www.bvagnes.nl

‘Iemand moet het voortouw nemen’

thema: Van clubgebouw naar huiskamer van de wijk

8 magazine

9

Petra Staal doet haar naam eer aan. Ze is maakt onderdeel uit van het gestaalde

kader der vrijwilligers. “Ik heb dat van huis uit meegekregen. Mijn ouders waren

ook heel actief en betrokken bij de sportverenigingen waar wij lid van waren.

Dat is er echt letterlijk met de paplepel ingegoten. Je bijdrage leveren. Je handjes

laten wapperen. Ik kan slecht stil zitten. Ben liever in beweging. Als je het al

druk hebt, pak je sneller iets op dan wanneer je niets om handen hebt.

Het gaat allemaal in één moeite door.” Toen ze vijf jaar geleden van Den Haag

naar Zoetermeer verhuisde en voor haar dochters een handbalvereniging zocht,

kwam ze uit bij Gemini. “Een heel leuke vereniging waar we ons al snel thuis

voelden. Mijn oudste dochter begon bij de C­tjes en mijn jongste bij de mini’s.

Daar zochten ze al vrij snel een trainer/coach en zo ben ik er in gerold. Eén keer

per week trainen en in het weekend natuurlijk de wedstrijden.” Inmiddels zit haar

oudste dochter al bij de D­tjes. De tijd vliegt. Ze worden groter, veel verandert,

maar het trainen en de wedstrijden bij Gemini blijven ijkpunten in de week.

“Lid zijn van een sportclub biedt houvast. Geeft het leven ritme en houdt lichaam

en geest in balans. Dat is ook belangrijk hoor, die meiden zijn al zo druk aan

het leren dan is het goed om te bewegen.” Zonder vrijwilligers kan de club niet

draaien, dus logisch dat ze haar steentje bij blijft dragen. En dat naast een baan.

“Omdat het zo leuk is, kun je het opbrengen. Ik krijg er ook veel energie van.”

Omdat Petra nogal van aanpakken weet, wisten ze haar ook al snel te vinden

voor het organiseren van feesten en activiteiten rondom Sinterklaas en Kerst.

“Allemaal heel erg leuk om te doen. Als er één het voortouw neemt, volgen er

altijd ook een heleboel enthousiaste ouders. Je staat er nooit alleen voor hoor.

Het is alleen die eerste stap, die zetten mensen niet zo gemakkelijk.” Waarom

zij dan wel? “De aard van het beestje. Ik ben nogal een doener en ik vind het

belangrijk dat het verenigingsleven overeind blijft. Het is een verbindende factor

in onze maatschappij. Maar tegenwoordig heeft iedereen het druk en in het

weekend wil je ook wel een keertje ontspannen. Maar ja, die bardiensten moeten

worden gedraaid. En veel handen maken licht werk.” Haar oudste dochter is

inmiddels al vijftien en heeft het actieve gen van haar moeder meegekregen.

“Zij steekt haar handen ook al aardig uit te mouwen. Gemini is voor haar een

tweede thuis. Ze kent iedereen. Dat is toch onbetaalbaar?”

In gesprek met...

Petra StaalVrijwilligster bij handbalvereniging Gemini in Zoetermeer

BuurtBibliotheken in zeven Haagse wijken

samenwerking met Zorgkoepel Florence is er toch een heel mooi

initiatief van de grond gekomen, vindt hij. “Het liefst zou ik de wijk­

bibliotheken weer terug hebben. Het verschil tussen vierduizend titels

bij de buurtbibliotheken en de circa twintigduizend in een doorsnee

wijkbibliotheek blijft natuurlijk erg groot. Maar als ik moet kiezen

tussen niets of een buurtbieb, dan kies ik natuurlijk voor het laatste.

De buurtbibliotheken zijn gevestigd in: het Coornhertcentrum in

Moerwijk, Brede Buurtschool Vrederust in Bouwlust, Verzorgings­

huis Florence Oostduin in Benoordenhout, Locatie Stek – Oase in

Spoorwijk, Couveehuis in Statenkwartier/Duinoord en buurthuis

De Mussen in de Schilderswijk. Ook in Mariahoeve op basisschool

De Vuurvlinder is een buurtbibliotheek gekomen, deze bieb is

niet het gevolg van de bezuinigingen want in Mariahoeve was geen

bibliotheek gevestigd. De collectie van de buurtbibliotheken is

toegesneden op de potentiële bezoekers: ouderen en kinderen.

Dat er kinderen naar de verzorgingshuizen komen om boeken te

lenen, vindt bibliotheek directeur Noordam een mooie ontwikkeling.

“Hiermee slaan we twee vliegen in één klap. De verzorgingshuizen

willen graag wat meer reuring. Wij zochten naar gratis inwoning

en menskracht.” De buurtbiblio­

theken worden bemand door

vrijwilligers. Daarmee had

Charles Noordam aanvankelijk

wat moeite. Bij de wijkbiblio­

theken werkt gekwalificeerd

personeel. De vrijwilligers van

de buurtbibliotheken krijgen

een korte opleiding zodat ze in

elk geval de nodige basiskennis

hebben. “Je moet bezoekers

wegwijs kunnen maken. Het is

toch een educatieve functie.”

Hij is blij met het uiteindelijke

resultaat. “Het is een mooie,

creatieve oplossing.”

www.bibliotheekdenhaag.nl

In de Haagse wijken Benoordenhout, Bouwlust, Moerwijk,

Schilderswijk, Spoorwijk en Statenkwartier/Duinoord zijn dit voor­

jaar buurtbibliotheken geopend. Deze bibliotheken zijn gevestigd in

zorgcentra, buurtcentra en op brede buurtscholen. De buurtbiblio­

theken beschikken over zo’n vierduizend titels per locatie en zijn

bedoeld voor kinderen tot en met twaalf jaar en minder mobiele

ouderen. Begin dit jaar werden vanwege bezuinigingen de reguliere

bibliotheken in deze wijken gesloten. “Elke bibliotheek die gesloten

wordt, is er één teveel. Maar de gemeente moest bezuinigen en op

zichzelf kan een stad als Den Haag wel met twaalf wijkbibliotheken

toe”, aldus Charles Noordam, directeur van de Dienst Openbare

Bibliotheek (DOB). Het enige probleem is dat kinderen en ouderen

die slecht ter been zijn, niet zo gemakkelijk naar een andere wijk­

bibliotheek kunnen. Daarom eiste de gemeenteraad tijdens de

behandeling van de bezuinigingen, dat er wel alternatieve voor­

zieningen zouden komen voor deze minder mobiele en kwetsbare

groepen. Voor dit alternatief werd door de gemeente alleen geen

geld beschikbaar gesteld. “Het uitgangspunt was dus niet zo

positief”, vertelt Noordam. Dankzij Fonds 1818 en de uitstekende

10 magazine

Deze Lente

11

10 jaar Plantsoentheater In maart 2013 was het 10 jaar geleden dat in het Plantsoentheater het

eerste stuk ten tonele werd gebracht. Dit intieme huiskamertheater,

gevestigd in een mooi gelegen herenhuis uit 1880 in Leiden, biedt een

podium aan jong theatertalent. Om het jubileum te vieren werd een

theaterfestival georganiseerd met als thema de vaak ingewikkelde

relatie tussen moeders en dochters. Met humor en ironie werd dit

onderwerp onder de loep genomen. Daaromheen brachten jonge

professionele theatermakers, musici, kleinkunstenaars en andere

makers een programma met de thema’s: Papadag, De Oppas, Medea

Unplugged en veel meer. www.plantsoentheater.nl

Schrijversproject In de Haagse Schilderswijk en Transvaal wordt al jaren door scholen

en instellingen samengewerkt om de taalachterstanden bij kinderen

te verminderen. Stichting Samenwerkende Instellingen Schilderswijk

organiseerde daarom ook dit jaar weer het ‘Schrijversproject’.

In maart brachten leerlingen van groep 5 t/m 8 in de bibliotheek een

bezoek aan een kinderboekenschrijver. Ongeveer twintig schrijvers

deden mee aan dit project. Voorafgaand aan het bezoek lazen de

kinderen boeken van de schrijver in de klas. Bij de voorbereiding

hoorde ook een interviewtraining, omdat de kinderen vragen mochten

stellen. De schrijvers brengen de boeken voor de kinderen tot leven.

Ze kunnen erg boeiend vertellen en voorlezen zodat de kinderen na

afloop nog veel meer van de schrijver willen lezen.

Delft Fringe Festival Delft Fringe staat voor ‘theater waar je het niet verwacht’. Theater­

liefhebbers kunnen in de maand mei, vier dagen lang genieten van

zeker 60 acts op verschillende plekken in de binnenstad van Delft.

De locaties liggen niet altijd voor de hand en variëren van kunst­

ateliers en winkels tot cafés en studentenhuizen. Het Rietveld Theater,

huistheater van Theaternetwerk Delft, fungeert als festivalhart.

Hier komen de deelnemende amateurkunstengezelschappen samen

om elkaar te ontmoeten en ervaringen uit te wisselen. Voorafgaand

aan het festival worden voor de gezelschappen workshops georgani­

seerd. Delft Fringe is van donderdag 16 tot en met zondag 19 mei 2013.

www.delft.theaternetwerk.nl

vitrine

12 magazine

Huis vol Verhalen Huis vol Verhalen is een vaste tentoonstelling in het recent verbouwde

Museum Rijswijk waarbij het publiek zelf op interactieve wijze een

bijdrage levert aan de geschiedenis van Rijswijk. De tentoonstelling

bestaat uit een maquette waar op driedimensionale wijze de wijken

van Rijswijk zichtbaar worden. Hieronder komt een laag met voor­

werpen, kaarten, prenten en beelden die zicht geven op de ‘Canon

van Rijswijk’. De derde laag wordt gevormd door interviews, films

en foto’s met Rijswijkers. Deze laag zal de komende jaren worden

aangevuld. Zo daagt de tentoonstelling uit om zelf bij te dragen aan

de geschiedenis en het culturele erfgoed van Rijswijk.

www.museumrijswijk.nl

De tijd is gekomen! Voor de 20ste verjaardag van Theater aan het Spui werden in de grote

zaal filmopnamen gemaakt van een kunstproject waar honderden

Hagenaars meewerkten aan een levende digitale klok. De figuranten

zaten zó op de tribune dat zij cijfers vormden en met die cijfers de

digitale tijd. Voor één keer stond nu het theaterpubliek in de spot­

lights om het maatschappelijke draagvlak voor cultuur, en theater

in het bijzonder, een gezicht te geven. Gedurende de opnamedag

op 6 maart was er voor de deelnemers van alles te beleven in het

theater en werd de dag afgesloten met een groot feest.

www.theateraanhetspui.nl

Interscholaire 2013 Leerlingen van het Maerlant­Lyceum in Den Haag organiseren op

vrijdag 12 april de 74e editie van de Culturele Interscholaire. De zes

oudste scholen voor middelbaar onderwijs in Den Haag nemen het

jaarlijks tegen elkaar op en meten de krachten op gebied van muziek,

dans, toneel, film, taal, nieuwe media en beeldende kunst. Het thema

dit jaar is Superhelden. Uiteindelijk verdeelt een jury van leerlingen

en docenten de punten per onderdeel en wordt de winnende school

met de eeuwige roem naar huis gestuurd. Het festival biedt jongeren

de kans te laten zien wat ze in huis hebben en het is een opstap naar

succesvol verder ontwikkelen van talent. www.maerlant-lyceum.nl

Boerol FestivalBoerol is een cultureel evenement in de polder. In en rond een

monumentale boerderij in Maasland kunnen jong en oud genieten van

theater, muziek, beeldende kunsten, straattheater, toneel, film en

poëzie. De optredens vinden plaats op boerenkarren en oude trac­

toren, onder de kap van de hooiberg en in de voersilo. Op meerdere

plekken op het erf zijn biologische lekkernijen te verkrijgen en er

zijn verrassende land art­objecten, kunst geplaatst in of als onder­

deel van het landschap, te bewonderen. Zo’n zestig vrijwilligers

zetten zich jaarlijks in om dit festival tot een groot succes te maken.

Boerol is op zaterdag 29 juni op boerderij Het Kraaiennest in Maasland.

www.boerol.nl

13

Peutertheaterfestival Stadstheater Zoetermeer werd in maart voor twee dagen omgetoverd

tot één groot speelparadijs met als thema de Noord­ en Zuidpool.

De allerkleinsten konden klimmen op de rug van een orka, dansen

met de pinguïns, zien hoe een zeehond zijn visjes vangt en zich

verstoppen in de iglo om een boekje te lezen. In de theaterzalen

waren voorstellingen te zien die speciaal gemaakt zijn voor kinderen

van twee en drie jaar. Naast de bezoeken van kinderen met ouders

of opa’s en oma’s, bezochten ook kinderen van peuterspeelzalen en

kinderdagverblijven het festival. Hierdoor kwamen er veel peuters

in het theater waarvan de ouders die stap niet snel zouden maken.

www.stadstheater.nl

Kinderzwerfboekenmarkt Op het feestterrein van het Bevrijdingsfeest van Stichting Haagse

Hopjes Transvaal kunnen kinderen kennismaken met het avontuur­

lijke Kinderzwerfboekproject. Het idee is simpel: kinderboeken met

een zwerfsticker worden overal achtergelaten. Kinderen mogen ze

gratis meenemen om te lezen. Ze moeten de boeken daarna wel

weer laten zwerven. De zwerftocht kan worden gevolgd op kinder­

zwerfboek.nl. Doel van het project is om op een laagdrempelige

en speelse manier kinderen aan het lezen te krijgen. Tijdens de

markt op zondag 5 mei kunnen kinderen tegen inlevering van een

ingekleurde kleurplaat bij de kinderzwerfboekenstand hun ‘eigen’

zwerfboek uitzoeken. www.haagsehopjes.nl

Ouderschoolreisje Brede Buurtschool de Krullevaar in de Haagse wijk Morgenstond

wil de betrokkenheid van ouders bij de school vergroten. Meer

betrokkenheid van ouders bij het onderwijs leidt namelijk direct tot

betere leerprestaties en meer zelfvertrouwen bij kinderen. Leraren

gaan met de ouders op 4 april een ouderschoolreisje maken waarin

de activiteiten gericht zijn op educatie en ontspanning. Er wordt een

bezoek gebracht aan Naturalis in Leiden en er wordt een rondvaart

gemaakt door de grachten van Den Haag. Met name ouders die

financieel niet in staat zijn om aan dergelijke uitstapjes deel te nemen

of waarvoor de taal een barrière vormt, worden extra gestimuleerd

deel te nemen aan dit uitje. www.lucasonderwijs.nl

terugblikIn het afgelopen jaar keek Fonds 1818 terug op de eigen organisatie. Velen van u werden om uw mening gevraagd. Deze keer in de terug­blik een kort verslag van deze herijking van het Fonds.

van kinderen. 4) De behoeften, vragen en problemen van ouders zijn

sturend voor het aanbod. “Het was in het begin wel even zoeken naar

wat goed viel bij de ouders. Duindorp is een heel gesloten gemeen­

schap. Iedereen kent elkaar.” Op de bijeenkomst over seksuele

ontwikkeling van kinderen kwam bijna niemand af. “Dan is er toch

teveel schaamte, juist omdat iedereen elkaar kent”, aldus

Van Roosmalen. Aan de andere kant werd de bijeenkomst op Inter­

nationale Vrouwendag drie jaar geleden juist weer heel goed bezocht.

Toen werd de documentaire ‘Beperkt Houdbaar’ van Sunny Bergman

over plastische chirurgie vertoond. “We hadden achteraf een

fantastische discussie met elkaar.” De laagdrempelige activiteiten

als bloem schikken of surprises knutselen voor Sinterklaas of eieren

beschilderen met Pasen, lopen het beste. “Daar is niets mis mee,

want tijdens het knutselen ontstaan er toch gesprekken. Ouders leren

elkaar kennen en wisselen ervaringen uit. Voor sommige ouders,

met name vrouwen, is dit de manier om hun geïsoleerde bestaan te

doorbreken en aan hun eigen ontwikkeling te werken. Wij hebben

ook een doorverwijsfunctie. Onze drempel is toch lager dan die van

het maatschappelijk werk.” Er mogen nog wel wat meer ouders hun

weg naar de Ouderkamer vinden. “Maar bij dit soort initiatieven heb

je nu eenmaal een lange adem nodig. Het gaat om vertrouwen en dat

bouw je niet zomaar op. Zeker niet in een gesloten gemeenschap

als Duindorp.”

Een cursus bloemschikken, gezellig koffiedrinken, praten over

opvoeding, de ontwikkeling van kinderen, een cursus EHBO.

Het aanbod van de Ouderkamer van de bredebuurtschool in Duindorp,

Scheveningen is heel breed. Dat moet ook, want elke ouder is anders

en heeft andere interesses. “Over één ding zijn ze het allemaal wel

eens: ze willen het beste voor hun kind”, weet Mechteld van Roosmalen

van Welzijn Scheveningen. Daarbij kan de Ouderkamer helpen. “Want

opvoeden is geen gemakkelijke klus en elke ouder zit wel eens met

de handen in het haar. Dan is het fijn om te merken dat je niet de

enige bent en met ouders en deskundigen te praten over problemen

én oplossingen.” Dat gebeurt allemaal in de Ouderkamer in Duindorp.

De bredebuurtschool bestaat uit basisscholen De Tweemaster en

De Meerpaal. Samen met Welzijn Scheveningen dienden zij in 2009

een voorstel bij Fonds 1818 in om een Ouderkamer op te richten.

Beide scholen hebben zich hard gemaakt voor het ontwikkelen van

activiteiten gericht op het vergroten van ouderbetrokkenheid en –

participatie. De ouderkamer is een beproefde methode om deze vorm

te geven. “Na toekenning van de subsidie zijn we van start gegaan.

De werkgroep Ouderkamer ging voortvarend aan de slag met doel­

stellingen en uitgangspunten.” De uitgangspunten voor het opzetten

van de ouderkamer zijn: 1) Ouders vervullen een essentiële rol in de

ontwikkeling van hun kinderen. 2) Elke ouder wil het beste voor zijn

kind en is daarom gemotiveerd zich in te zetten voor zijn ontwikkeling.

3) Ondersteuning bij het opvoedproces stimuleert de ontwikkeling

Ouderkamer Duindorp

14 magazine

15

ColofonFonds 1818 Magazine is een uitgave van Fonds 1818 en verschijnt vier maal per jaar.

Redactie: Corien BoschRedactionele ondersteuning: Martine VinkesteynInterviews: Floor de BooysFotografie: Eva Hofman, Inge Stolwijk en diverse fotografen en bruikleen gevers van de beschreven projectenConcept en vormgeving: OntwerpwerkLithografie en druk: Drukkerij ANDO, Den Haag

AanvraagprocedureAanvragen voor een donatie kunnen ruim voor aanvang van het project schriftelijk bij Fonds 1818 worden ingediend. Fonds 1818 geeft alleen donaties aan stichtingen of verenigingen. De behandeling van uw aanvraag duurt 6 tot 8 weken.

<24Voor jongeren tot 24 jaar geldt een speciale, eenvoudige procedure. Deze jonge aanvragers hoeven voor een donatie tot € 3.000,­ geen stichting of vereniging te zijn! Voor meer informatie: www.fonds1818­24.nl Volg Fonds1818<24 ook op Facebook en Twitter.

Meer informatieHeeft u vragen over de criteria voor een donatie, over het opstellen en indienen van een aanvraag bij Fonds 1818 of over fondsenwerving in het algemeen? Kijk dan op www.fonds1818.nl of neem contact op met onze afdeling Communicatie op 070 375 49 57 of info@fonds1818.nl

Wilt u het Fonds 1818 Magazine ieder kwartaal ontvangen? Stuur dan een e­mail met uw adres­gegevens naar info@fonds1818.nl of meld u aan via de website. Een abonnement is gratis.

algemene informatie over Fonds 1818

Om de deskundigheid van vrijwilligers te bevorderen, biedt Fonds 1818 diverse workshops, cursussen

en kennisbijeenkomsten aan. Deze activiteiten zijn bestemd voor vertegenwoordigers van organisaties

die hoofdzakelijk met vrijwilligers werken en in potentie met succes een aanvraag kunnen indienen bij

Fonds 1818. Alle cursussen zijn gratis.

Financieel ManagementDeze workshop is bestemd zowel voor

penningmeesters als voor andere

bestuursleden van vrijwilligersorganisa­

ties. In twee avonden leert u onder meer

hoe een begroting en een balans te

maken, de financiën van uw organisatie

goed te beheren en doelen voor de

toekomst te stellen. Om grote niveau­

verschillen te voorkomen is er een

beginnerscursus en een gevorderden­

cursus. Deze workshop wordt door het

jaar heen op diverse plaatsen in de

regio aangeboden.

11 en 25 april, gecombineerd,

Midden-Delfland

15 en 22 april, beginners, Zoetermeer

22 mei en 5 juni, gevorderden, Den Haag

Bestuur en ManagementHet goed besturen van een vrijwilligers­

organisatie vraagt veel van de bestuurs­

leden. Eens in de zoveel tijd bij elkaar

komen voor een vergadering is niet

voldoende. Er worden eisen gesteld aan

een bestuurder, er zijn taken en verant­

woordelijkheden en de bestuursleden

moeten de achterban betrokken houden.

In deze workshop leert u hoe u uw

organisatie goed bestuurt. Deze work­

shop wordt door het jaar heen op diverse

plaatsen in de regio aangeboden.

16 en 23 april, Zoetermeer

Workshop Fondsenwerving In een middag maakt u kennis met de

wereld van de fondsen, leert u hoe u

een fonds zoekt dat bij uw project past

en oefent u met het schrijven van een

donatieaanvraag. Het is mogelijk vooraf

een concept aanvraag of projectplan aan

Fonds 1818 voor te leggen. Tijdens de

workshop wordt dit besproken.

30 mei, Den Haag

CrowdfundingFondsenwerven onder vrienden, bekenden

en onbekenden. Dat is Crowdfunding.

Het draait allemaal om het vinden van

publiek dat bereid is om voor een

bijzonder of aansprekend project geld

in te leggen. Maar, hoe werk dat dan?

Fonds 1818 is hiervoor een partnership

aangegaan met internetplatform

voordekunst.nl. Samen met voordekunst

en de Leidse Cultuurmakelaar organiseert

Fonds 1818 een bijeenkomst over crowd­

funding voor creatieve makers uit

Leiden en de Duin­ en Bollenstreek.

Voorjaar 2013, Leiden

SpreekurenFonds 1818 houdt regelmatig op

verschillende plaatsten in de regio

spreek uren. U kunt uw projectideeën

voorleggen aan de adviseurs van het

fonds.

Mei, Hillegom

Meer workshops, tijden, locaties en

aanmelden via www.fonds1818.nl

onder cursussen.

cursussen voorjaar 2013

Ouderkamer Duindorp

kijk op www.fonds1818.nlFonds 1818 steunt maatschappelijke en culturele

projecten in de regio Den Haag, Delft, Zoetermeer,

Leiden en de Bollenstreek.

U kent uw buurt, wijk, stad of regio het beste en weet wat

nodig is. Dankzij u worden woonwijken weer leefbaar,

leren allochtone vrouwen fietsen, worden monumenten

gerestaureerd, worden er theatervoorstellingen gemaakt,

leren jongeren met elkaar discussiëren en kunnen met

olie besmeurde vogels weer vliegen. Wij nodigen u van

harte uit om uw ideeën en projecten met ons te delen.

U het project, wij het geld.

Noordwijk Hillegom

Noordwijker -hout

Lisse

Oegst-gees t

W assenaar

Leiden Leider-dorp

Voor -schoten Zoeter-

woude

Den Haag

Leidschendam-Voorburg

Zoetermeer

Rijswijk

Pijnacker-Nootdorp

Delft

Midden -Delfland

Katwijk

Den Haag

Teylingen

RIVIERVISMARKT 4

2513 AM DEN HAAG

070 364 11 41

POSTBUS 895

2501 CW DEN HAAG

INFO@FONDS1818.NL

16

Lenteprijs 2013 – Naar Buiten!Sinds het begin van de lente, kunt u weer plannen

indienen voor de Lenteprijs van Fonds 1818 en AD

Haagsche Courant. Thema dit jaar is: Naar Buiten!

Trek de natuur in, pak het groen in de buurt aan of

haal iemand van achter de geraniums vandaan.

Meer figuurlijk naar buiten treden kan natuurlijk ook.

Vorig jaar werden meer dan honderd ideeën ingediend

voor de Lenteprijs. De winnaars verdeelden € 110.000,­

in prijzen van € 1.000,­, € 5.000,­ en € 10.000,­.

Inzenden kan tot en met vrijdag 7 juni. De prijzen worden

uitgereikt op vrijdag 21 juni in Het Nutshuis in Den Haag.

Meer informatie en het aanmeldingsformulier zijn te

vinden op www.fonds1818.nl/lenteprijs.

De Lenteprijs is alleen bestemd voor inwoners van de

gemeenten Delft, Den Haag, Leidschendam­Voorburg,

Midden­Delfland, Pijnacker­Nootdorp, Rijswijk,

Voorschoten, Wassenaar en Zoetermeer. Inwoners van

Leiden en de Duin­ en Bollenstreek kunnen in het najaar

weer meedoen aan de Herfstpremie van Fonds 1818 en

het Leidsch Dagblad.