ก

คานา

รายงานฉบบนเปนสวนหนงของวชา การออกแบบตวอกษรเพอการพมพ ARTD 2304 ซงไดจดทาเกยวกบเรองการสราง Font ลายมอโดยใช โปรแกรม FontCreator V 5.5 เพอใชเปนอก Font หนงทใชพมพในงานตางๆไดและเพอใหนกเรยน และกลมทสนใจศกษาเกยวกบ Font จะไดทราบวธการสราง Font และการตดตงโปรแกรม FontCreatorบนคอมพวเตอรของผทสนใจ เพอเปนอกทางเลอกหนงในการใชทางาน

หากการทารายงานฉบบน ผดพลาดประการใด ขออภยไว ณ ทนดวย

ผจดทา

นาย นนทวฒน บตรนย

รหส 5121302706

ข

สารบญ

ภาพ หนา

คานา ก

สารบญ ข

สารบญภาพ ค-ง

สารบญตาราง จ

การจดทา Project Font ลายมอ โดยใชโปรแกรม FontCreator 1

การเขยนFontลายมอโดยใชตารางTemplate 2

วธนาFontลายมอเขาเครองเพอทาเปนไฟล 4

การตดตงFontลายมอเพอใชงาน 16

ตวอยางขาวสารเรองราวของ Font 17

ประวต และแหลงทมาของ Font (ฟอนต) 13 Font 18

ฟอนทนน .. สาคญไฉน.. 19

ประวตศาสตรของอกษร 25

ค

สารบญภาพ

ภาพ หนา

ภาพท 1 โลโก High-Logic 1

ภาพท 2 ตารางการเขยน 2

ภาพท 3 ปากกาใชในการเขยน 3

ภาพท 4 ภาพตวอยางทไดจากการเขยน 3

ภาพท 5 ภาพตวอยางทไดจากการเขยน 4

ภาพท 6 เครองสแกน 5

ภาพท 7 ภาพตวอยางในการทางาน 6

ภาพท 8 ภาพตวอยางในการทางาน 6

ภาพท 9 ภาพตวอยางในการทางาน 7

ภาพท 10 ภาพตวอยางในการทางาน 7

ภาพท 11 ภาพตวอยางในการทางาน 8

ภาพท 12 ภาพตวอยางในการทางาน 8

ภาพท 13 ภาพตวอยางตารางการจดวาง 9

ภาพท 14 ภาพตวอยางตารางการจดวาง 10

ภาพท 15 ภาพตวอยางตารางการจดวาง 11

ภาพท 16 ภาพตวอยางตารางการจดวาง 12

ภาพท 17 ภาพตวอยางการทางานในโปรแกรม Font Creator 5.5 13

ภาพท 18 ภาพตวอยางการทางานในโปรแกรม Font Creator 5.5 13

ภาพท 19 ภาพตวอยางการทางานในโปรแกรม Font Creator 5.5 14

ภาพท 20 ภาพตวอยางการทางานในโปรแกรม Font Creator 5.5 14

ภาพท 21 ภาพตวอยางการพมพในโปรแกรม Font Creator 5.5 15

ง

สารบญภาพ (ตอ)

ภาพ หนา

ภาพท 22 ภาพตวอยางการตดตง Font 16

ภาพท 23 ชนดของ Font ในโลก 20

ภาพท 24 หนงสอโบราณสมยราชวงศถงของจน 21

ภาพท 25 ตวอยาง Font ยอนยค 22

ภาพท 26 ภาพตวอยางระบบการพมพเลตเตอรเพรส 22

ภาพท 27 ภาพตวอยางบลอกแมพมพโลหะระบบเลตเตอรเพรส 23

ภาพท 28 หนงสอพมพฉบบแรกของไทย 23

ภาพท 29 ตวอยาง ฟอนตแบบดสเพลย 24

จ

สารบญตาราง

ตาราง หนา

ตารางแสดงอกษรฟนเชยและอกษรทเปนลกหลาน 27

1

รายงานการสราง Font ลายมอ โดยใช โปรแกรม

High-Logic FontCreator V 5.5

ภาพท 1 โลโก High-Logic

(ทมา : httpblog.fastncheap.comwp-contentuploads201112high-logic-logo-1024x211.png)

การจดทา Project Font ลายมอ โดยใช โปรแกรม FontCreator น

ไดมขนตอนการจดทาดงตอไปน

1.การเขยน Font ลายมอโดยใช ตารางTemplate

2.วธนา Font ลายมอเขาเครองเพอทาเปนไฟล

3.การตดตง Font ลายมอ เพอใชงาน

โดยขนตอนทไดกลาวมานสามารถสราง Font ลายมอไปใชเองได รวมถงการสรางสรรคผลงานตางๆผาน font ทสรางหรอเขยนขนเองได โดยนาไปใชในเทศการตางๆไดเปนอยางด ขนตอนการออกแบบนบอกถงรายระเอยดตงแตการเขยน Font จนถงการตดตง Font และใชงานใดจรง

2

1.การเขยน Font ลายมอโดยใช ตาราง Template

การเขยน Font โดยใช ตาราง Template นน ตองมอปกรณดงตอไปน

1.1 ตาราง TemplateการสรางหรอการหาตารางTemplate นน หาดาวนโหลดไดในอนเตอรเนตหรอสรางขนมาเองตวอยางดงภาพ

ตาราง Template ภาษาองกฤษ ตาราง Template ภาษาไทย

ภาพท 2 ตารางการเขยน

(ทมา : ผศ.ประชด ทณบตร)

ซง ตาราง Template ทไดนามาเปนตวอยางนนจะมอย 2 แบบคอ แบบเขยนภาษาองกฤษ และ แบบเขยนทเปน โดยทง 2 แบบ จะมชอง สเหลยมเหมอนกนทง 2 แบบ ซงแตละชองสเหลยมนน จะมเสนบอกขนาดของตวอกษรทเราจะตองเขยน สงเกตตรงชองสเหลยมจะเหนไดวาจะมเสนบอกขนาดของตวอกษรทงซายและขาว ทกๆชองจะมเหมอนกนทงหมดทกชองและจะมความสงของขนาดเสนเทาๆกน

3

1.2.ปากกา Pigma โดยจดหาไดทวไปตามรานคาตางๆ ซงตองมขนาดความหนาของเสน 0.1 มม. โดยจะทาใหการเขยน Font สวยงามและไมใหญเกนไป ตวอยางดงภาพ

ภาพท 3 ปากกาใชในการเขยน

(ทมา : httpwww.chornakorn.co.thproducts.phpcat_id=7&cat_sub_id=26&product_id=2160)

ไมไดอปกรณทง 2 ครบแลว ใหลงมอทาโดยใชปากกาทไดนามาเขยนลงบนตรา Template ตามทไดวางแผนไว โดยแตละชองของตาราง จะมการระบตวอยางของตวอกษรไวตามชองตวอยางดงภาพ

ภาพท 4 ภาพตวอยางทไดจากการเขยน

(ทมา : นนทวฒน บตรนย)

4

โดยใหเขยนตวอกษรทกตวลงตามชองทมตวตวอกษรนนกาหนดไวตามตวอยางดานบน เมอเขยนลงบน ตาราง Template ตามทวางแผนไวกจะไดตามตวอยางทอยดานลาง ซงจะมทงภาษาองกฤษและภาษาไทยดงภาพตอไปน

ภาพท 5 ภาพตวอยางทไดจากการเขยน

(ทมา : นนทวฒน บตรนย)

2.วธนา Font ลายมอเขาเครองเพอทาเปนไฟล

เมอไดทาการเขยน Font บน ตารางTemplate เรยบรอยแลว ขนตอนตอไปคอ

2.1 นากระดาษทเปน ตาราง Template ไป สแกนลงเครอง โดยสแกนอยท 300 DPI ซงจะไดขนาดของไฟลใหญ และขยายภาพไดมากขน ซงตวอยางเครองสแกนดงภาพ

5

ภาพท 6 เครองสแกน

(ทมา : httpeasyprintexpress.comservice_scanning.php)

เมอสแกนเรยบรอยแลวกจะไดไฟลภาพ JPG ทมขนาด 300 DPI

2.2 วธการจดทา Font ลายมอโดยใชโปรแกรม FontCreator5.5 จะมขนตอนตอไปน

เปดโปรแกรม FontCreator5.5 ขนเพอสราง Font และเปดอกหนงโปรแกรม (โปรแกรมอะไรกไดทสามารถ Copy ไดเชน Adobe Photoshop, Adobe Illustrator เปนตน ) โดยสวนตวในการจดทา Font ในครงนไดใช Adobe Photoshop ในการสรางผลงานโดยทงสองโปรแกรมจะมขนตอนการทางานดงน

-เมอเปดโปรแกรมทงสองขนเสรจเรยบรอยแลวโดยโปรแกรม Adobe Photoshop ใหเปดไฟลภาพทไดสแกนมา กจะไดดงภาพตอไปน

6

ภาพท 7 ภาพตวอยางในการทางาน

ทมา: นนทวฒน บตรนย

-สวนโปรแกรม FontCreator5.5 ใหเปด ตวอยาง Font ทจะนามาทางาน ( Font อะไรกไดทมภาษาไทย) โดยการทา Project นผมไดใช ตนฉบบทเปน Font AAA-Watin-newในการทา Project น เมอเปดเสรจแลวกจะไดตวอยางดงภาพตอไปน

ภาพท 8 ภาพตวอยางในการทางาน

(ทมา:นนทวฒน บตรนย)

-ขนตอนตอไป คอ ให Copy ตว Font ทไดสแกนเขาโปรแกรม Adobe Photoshop โดยใชเครองมอของ Adobe Photoshop คอ Rectangular Marquee Tool (M) เพอความเรยบงายในการ Copy โดยใชเครองมอ Rectangular Marquee Tool (M) ลากเสนทบใหเปนสเหลยมดงภาพตอไปน

7

ภาพท 9 ภาพตวอยางในการทางาน

(ทมา : นนทวฒน บตรนย)

เมอไดดงภาพใหกด Ctrl +C เพอเปนการ Copy หลงจากนนใหไปทโปรแกรม FontCreator5.5 โดยไปทตวอกษรนนๆทเรา Copy ดงภาพ

ภาพท 10 ภาพตวอยางในการทางาน

(ทมา : นนทวฒน บตรนย)

เมอไดดงภาพใหดบเบลคลกไปทตวอกษรนนเขาไปจะไดดงรปภาพ

8

ภาพท 11 ภาพตวอยางในการทางาน

(ทมา : นนทวฒน บตรนย)

เมอไดดงภาพแลวใหกด Ctrl+V เพอเปนการวางตวอกษรทเราได Copy ไวเมอ Ctrl+V กจะไดดงภาพตอไปน

ภาพท 12 ภาพตวอยางในการทางาน

(ทมา : นนทวฒน บตรนย)

9

เมอไดดงภาพใหจดวางตาแหนงโดยแทนตวอกษรเดมทมอยและจดวางขนาดตามความเหมาะสมทตองการโดยจะมเสนตางทไวบอกขนาดของแตละตวอกษรและไดใชหลกเกณฑดงภาพตอไปน

ภาพตวอยาง

ภาพท 13 ภาพตวอยางตารางการจดวาง

(ทมา : http://typefacesdesign.blogspot.com/2011/12/cru-font-family.html)

10

ภาพตวอยาง

ภาพท 14 ภาพตวอยางตารางการจดวาง

(ทมา : http://typefacesdesign.blogspot.com/2011/12/cru-font-family.html)

11

ภาพตวอยาง

ภาพท 15 ภาพตวอยางตารางการจดวาง

(ทมา : http://typefacesdesign.blogspot.com/2011/12/cru-font-family.html)

12

ภาพตวอยาง

ภาพท 16 ภาพตวอยางตารางการจดวาง

(ทมา : http://typefacesdesign.blogspot.com/2011/12/cru-font-family.html)

13

โดยใหทาแบบตวอยางนไปจนครบทกตวอกษรทง Font ภาษาไทยและ องกฤษ ซงใหสงเกตวาขนาดความสงของตนฉบบ เชน ตวภาษาองกฤษพมพใหญ ตวภาษาองกฤษพมพเลก ตวเลข ตวอกษรไทย สระไทย ตวเลขไทย เปนตน จะมความสงแตกตางกนไป โดยชองวางระหวางตวอกษรจะมวธการและจดระเบยบตามขนตอนตอไปน

เมอไดวางตวอกษรแลวจะตองจดเสนไกดหนาหลงโดยเสนหนาจะวางหางจากตวอกษรแลวแตความเหมาะสมวธทากคอ เมอวางตวอกษรแลวใหทาคลกขาวเมอคลกขวาแลวจะไดหนาตาดงภาพ

ภาพท 17 ภาพตวอยางการทางานในโปรแกรม Font Creator 5.5

(ทมา : นนทวฒน บตรนย)

เมอไดดงภาพแลวใหเขาไปท Properties… ทอยดานลางสดจากนนกจะไดหนาตางดงภาพ

ภาพท 18 ภาพตวอยางการทางานในโปรแกรม Font Creator 5.5

(ทมา : นนทวฒน บตรนย)

14

จากนนใหทาการตงคาหรอคานวนสวนตางๆของตวอกษรแลวใสตวเลขตามทตองการหรอทาการทดลงใสดกอนตามตวามเหมาะสมจากนนจงทาการแกไข

-เมอจดวางเรยบรอยทกตวอกษรแลวขนตอนตอไปคอการเปลยนชอ Font เชน Font AAA-Watin-new เปน CRU-nonthawat-Artd2304 เปนตน จะมวธการทาดงนใหไปท Format +Naming กจะไดภาพดงตอไปน โดยใหเขาไปท เมน Fornat ตอดวย Naming จะไดหนาตาดงภาพ

ภาพท 19 ภาพตวอยางการทางานในโปรแกรม Font Creator 5.5

(ทมา : นนทวฒน บตรนย)

เมอไดดงภาพจากนนใหทาการเปลยนชอตามทไดกลาวไว เมอเปลยนชอเสรจแลวใหกด Advanced กจะไดภาพดงตอไปน

ภาพท 20 ภาพตวอยางการทางานในโปรแกรม Font Creator 5.5

(ทมา : นนทวฒน บตรนย)

15

เมอไดดงภาพคณจะเหนชองวางใหเขยนชอ Font ของคณเมอตงชอทคณตองการเสรจแลวใหกด OK เพอเปนการยนยนในการเปลยนชอเปนของผทาเอง จากนนใหไปท File เพอกด Save As เปนการบนทก Font ทคณสรางขนเอง

-ขนตอนการทดลอง Font ทไดสรางขนโดยใชโปรแกรม FontCreator5.5 จาก FontCreator5.5 ใหไปทเมน Font +Test เพอทาการทดสอบ Font ทเราสรางขนจะไดดงภาพ

ภาพท 21 ภาพตวอยางการพมพในโปรแกรม Font Creator 5.5

(ทมา : นนทวฒน บตรนย)

เมอทดสอบเรยบรอยแลวกตองทดสอบกบโปรแกรมอนดวยเพอความสมบรณของ Font เชนโปรแกรม Adobe Photoshop, Adobe Illustrator, Microsoft office ตวอยางทดลองในโปรแกรม Microsoft office ดงขอความตอไปน

16

3.การตดตง Font ลายมอ เพอใชงาน

วธการตดตง Font ลายมอลงเครองคอมพวเตอร โดยงาย ซงใช Font ทไดสรางไวเรยบรอยแลว โดยไปท Settings+Control Panel จากนนใหไปคาวา Font แลวดบเบลคลกเขาไปกจะไดภาพดงตอไปน

ภาพท 22 ภาพตวอยางการตดตง Font

(ทมา : นนทวฒน บตรนย)

เมอไดดงภาพใหเปดไฟลหรอทอยของ Font ทไดสรางไวเรยบรอยแลวให Copy ไฟล Font ทเราไดสรางไวเรยบรอยแลวโดยกด Ctrl +C เพอเปนการ Copy จากนนใหกด Ctrl+ V ทบนหนาตางทแนบมาดานบน แคนกเปนการเสรจสนการตดตง Font ทไดสรางไวเรยบรอยแลว จากนนกสามารถนา Font ทไดสรางไปใชงานได

17

ตวอยางขาวสารเรองราวของ Font

ประเภทของฟอนต (Type Font) กอนอนเราจะมทาความรจกกบประเภทของฟอนตกบคราว ๆ กอน......... ฟอนตในปจจบน แบงออกไดเปน 3

ประเภทใหญ ๆ คอ Postscript (PS1)

Postscript หรอ PS1format เปนเทคโนโลยทคดคนโดยบรษท Adobe กอนจะมฟอนตแบบ TrueType ในเวลาหลายปตอมา PS1 เปนฟอนตทคมชด และใหรายละเอยดมาก ถกใชมากสาหรบงานทตองการคณภาพสงเชนหนงสอหรอนตยสารรายปกษผใชสวนใหญมกเปน professionaldesigner มากกวา home user ในระยะแรก วธการ install font แบบ postscript นคอนขางยงยากและจะตอง install ผานโปรแกรมทชอวา ATM(AdobeTypeManager) แตในภายหลง Microsoft ไดปรบปรงวธการ install นใน Windows OS ทงหมด ตงแตเวอรชน windows 2000 เปนตนมา ทาใหใชงานไดงายขน TrueType (TT)

TrueType เปนมาตรฐานของฟอนต ทถกวางรากฐานมาจาก Apple และ Microsoft ในชวงยคปลายป 80 support การทางาน บนระบบปฏบตการทง Macintosh และ Windows ทาให TrueType font เปนมาตรฐานทไดรบความแพรหลายมากทสดในยคนน TT เปนรปแบบทนาเอาขอมลของฟอนต ทใชในการวาด (Draw) บน screen กบขอมลทใชในการพมพผาน printer มารวมกนอยใน package เดยวกน เปนฟอนตทสามารถ scale และเปลยน size ไดทกขนาด โดยทจะยงคงความคมชดอยเสมอสาหรบทก point ทเปลยนไป ฟอนตทเปนลกณะ TrueType นยงสามารถ print ไดดวย printer ทกแบบท support ดวย Windows

OpenType

OpenType เปนผลจากความรวมมอกนของ Adobe และ Microsoft มลกษณะคลายกบ TrueType ตางกนตรงท OpenType ม character set ทกวางกวา ทาใหสามารถบรรจจานวนตวอกขระไดมากถง 65,000 ตวอกษร ดวยจานวนทมากกวา TrueType น ทาให OpenType สามารถเกบตวอกษรแปลก ๆ อกขระพเศษ ตวอกษรของภาษาอน ๆ เชน ญปน จน กลมประเทศอาหรบ สญลกษณตาง ๆ เอาไวไดมากมายในฟอนตเดยว และความสามารถพเศษอนนนเอง ทาให OpenType สามารถทางานไดกบทก platform โดยไมมเงอนไข เพราะบรรจเอา character code ไวแลวทก platform นนเอง นอกจาก 3 ประเภททกลาวมาขางตนแลว ปจจบน กอมแตกแยกยอยออกไปอกหลายรปแบบนะครบ มทง Vector Type, Raster Type, Clear Type และอกหลายตอหลายแบบ จดทนาสนใจจดหนงคอ แบบ Raster Type......ฟอนตโดยปกตทวไปแลว ถาเปน TrueType จะมคณสมบตในการ resizable อย.....นนคอ ไมวาเราจะเพม size ของฟอนตเขาไปก point กตาม ตวอกษรทได จะมการ draw ใหมเสมอ ทาใหขอบตวอกษรคมชด คลาย ๆ กบภาพแบบ Vector จงเรยกคณสมบตแบบนอกอยางหนงวา Vector Type แตในกรณของ RasterType นน จะมความคมชดของตวอกษรท point size หนง ๆ เทานน เชน 12pts,

18

18pts, 24pts หรอ 60 pts เมอเราทาการขยายฟอนตนนใหใหญขนเรอย ๆ จะพบวา ทขอบของตวอกษรจะเกดการแตกเปนเหลยม ๆ คลาย ๆ กบเวลา zoom ภาพ แบบ raster เขาไปเรอย ๆ นนเอง

เมอลองเปด Folder Fonts ใน windows ด เราจะพบวา Icon รปรางตาง ๆ นนจะสอถงประเภทของฟอนตแตละแบบครบ

TT คอ TrueType O คอ OpenType A คอ RasterType / PS1

ทเหนเดนชดทสดคอฟอนต "Microsoft Sans Serif" กบฟอนต "MS Sans Serif" หลาย ๆ คนคงเคยใชฟอนตสองตวนมาแลวแน ๆ แตเชอวามจานวนไมนอยทไมรวาฟอนตสองตวนตางกนอยางไร เพราะถาพมพในขนาดเลกแลว จะไมสามารถแยกไดถงความแตกตางเลย .....เฉลยกคอ "Microsoft Sans Serif" เปนฟอนตแบบ VectorType สวน "MS Sans Serif" เปน RasterType ครบ ลองดตวอยางในรปนะครบ ในรปน ดานบนคอฟอนต " Microsoft Sans Serif" ครบ ดานลางคอฟอนต "MS Sans Serif" ทขนาด 28 pts เทากน ลองเปรยบเทยบความคมชด

ทมา : http://www.gotoknow.org/posts/228185

ประวต และแหลงทมาของ font (ฟอนต) 13 font ตามทครม.ไดเหนชอบใหทกสวนราชการยกเลกฟอนตตางชาตและบงคบใช 13 ฟอนตไทยในงานราชการ

ระบปองกนละเมดลขสทธ (http://hilight.kapook.com/view/51951) นายวชระ กรรณการ รองโฆษกประจาสานกนายกรฐมนตร เปดเผยวา ทประชม ครม.เหนชอบใหหนวยงานภาครฐทกหนวยดาเนนการตดตงฟอนตสารบรรณและฟอนต อน ๆ ทงหมด จานวน 13 ฟอนต ของสานกงานสงเสรมอตสาหกรรมซอฟตแวรแหงชาต (สอซช.) หรอ SIPAและกรมทรพยสนทางปญญาเพมเขาไปในระบบปฏบตการ Thai OS (Thai Operating System) และใชฟอนตดงกลาวแทนฟอนตเดม ตามทกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเสนอโดยใหตดตงและใชงานใหแลวเสรจกอนวนท 5ธนวาคม 2553 ทงน สบเนองจาก ปจจบนสวนราชการจานวนมากมการใชฟอนตทหลากหลายไมมมาตรฐานในเอกสารทางราชการอกทงยงมหนวยงานราชการหลายแหงใชมาตรฐานฟอนตของบรษทเอกชนทผกขาด ลขสทธ เชน Angsanaอาจมปญหาเรองการฟองรองละเมดลขสทธได ดวยเหตดงกลาวจงไดมการพฒนาและมการประกวดแขงขนฟอนตซงเปนการสงเสรมใหเกดการใชOpen Source Software ทเปนซอฟตแวรเสรใหสวนราชการไทยประกาศมาตรฐานเอกสารดจตลและรปแบบ ของฟอนตทไมขนกบระบบปฏบตการและลขสทธของบรษทใดๆเพอความภาคภมใจในความเปนชาตและเอกลกษณของความเปนชาตไทยซงในขณะนมฟอนตทสวนราชการไทยสามารถเปนเจาของและพรอมแจกจายให กบผประสงคจะใชงานรวม 13 ฟอนต 1. TH Sarabun PSK ออกแบบโดย คณศภกจ เฉลมลาภ บงคบใชทวไป TH Sarabun PSKไดพฒนาเปน TH Sarabun

19

PSK IT9 และพฒนาเปนTH Sarabun PSK New 2. TH Chamornman ออกแบบโดยคณเอกลกษ เพยรพนาเวช 3. TH Krub ออกแบบโดยคณเอกลกษณ เพยรพนาเวช 4. TH Srisakdi ออกแบบโดย ทม อกษราเมธ (คณไพโรจน เปยมประจกพงษ,คณบวร จรดล) 5. TH Niramit AS ออกแบบโดย ทม อกษราเมธ (คณไพโรจน เปยมประจกพงษ,คณบวร จรดล) 6. TH Charm of AU ออกแบบโดย คณกลยาณมตร นรรตนพทธ 7. TH Kodchasan ออกแบบโดย คณกลยสดา เปยมประจกพงษ 8. TH K2D July8 (8 กรกฏา) ออกแบบโดย คณกานต รอดสวสด 9. TH Mali Grade 6 ออกแบบโดย คณสดารตน เลศสทอง 10. TH Chakra Petch (จกรเพชร) ออกแบบโดย คณธรวฒน พจนวบลศร 11. TH Bai Jamjuree CP ออกแบบโดย ทม PITA (คณรพ สวรานนท, คณวโรจน จรพฒนกล) 12. TH KoHo ออกแบบโดย กลม ก-ฮ (คณขาม จาตรงคกล, คณกนกวรรณ แพนไธสง,คณขนษฐา สทธแยม) 13. TH Fah Kwang ออกแบบโดย ทม สบเอด (คณกตต ศรรตนบญชย,คณนวฒน ภทโรวาสน) ฟอนตทง 13 ฟอนต สามารถดาวนโหลดใชงานไดทน SiPA http://www.sipa.or.th/more_news.php?cid=33&filename=index THSarabunPSKNe ดาวโหลด http://www.f0nt.com/download/sipafonts/THSarabunNew.zip ทมา http://www.rachakarnclub.com/2010/11/font-th-saraban-psk-windows-xp.html http://www.gotoknow.org/blogs/posts/448219

ฟอนตนน.. สาคญไฉน..

คนสนทมกรจกฉนจากอาชพหมอดแตอาชพหลกของฉนยงคงยดการเปนกราฟฟกดไซเนอรเตมตวแมจะเรมตนเองดวยการมว แตกมวแบบมหลกการใฝฝนขยนหาความรจากประสบการณและการขวนขวาย และพฒนามาจนเลกมวและยดอกไดไมอายใคร ฉนอาจไมไดจบกราฟฟกโดยตรงไมไดเขาเรยนในสถาบนใดทผานมา ฉนเจอโลกในแงรายมาเยอะ เจอคนทมองแตหนาตาและยหอกะลาทครอบหว มากกวาคณคาและความรในลอนสมองเสยเปนสวนใหญ ขอโทษนะ.. ทฉนไมคอยเชอถอระบบการศกษาของไทยเทาไรเลย ฉนแคเชอวา.. ถาจะตงใจแลว.. มนไมยากเกนความพยายาม เชอเถอะวา.. ฉนอาน Text Books มากกวากราฟฟกปรญญาหลายๆ คนดวยซา 6-7 ปทผานมา ฉนคราครวญและคราหวอดอยในวงการ ชวตประจาวนของฉนไมเคยหนพนตวอกษร หรอศพททางการออกแบบวา ฟอนต สกท บนโลกใบนมฟอนตเปนรอยลานฟอนต การจะเลอกฟอนตแตละชนดมาใชงาน มนจะสงผลตองานออกแบบของคณมาก จนคณอยากจะอวดผลงานของคณ ใหโลกไดประจกษไปทกแหงหน หรอไมกเอาหวหมดคอหานตายไปใหรแลวรรอด มใหเสยชอเสยงบพการกนเลยทเดยว ไหนๆ กเสยเวลามาอานกนแลว กอยากใหไดความรกนไปเตมๆ เรากมาทาความรจกชนดของฟอนตกนกอนดกวา ชนดของฟอนตในโลก แบงตามทฉนรจกออกเปน 9 ชนด คอ

20

ภาพท 23 ชนดของ Font ในโลก

(ทมา : http://storyinwinter.exteen.com/20090613/entry)

1. Serif เซรฟ คอ ฟอนตตวพมพหางอกษขระบาง

แบงเปนแบบยอยไดอก คอ

1.1 ฟอนตดงเดม มหางกระจงนง

1.2 ฟอนตยคปรบเปลยน หางยาวออกมาหนอย ปลายหางแคบเขา

1.3 ฟอนตยคใหม หางยาวเทายคปรบเปลยน แตปลายหางกวางเทาโคนหาง

2. Slab Serif สแลบ เซรฟ คอ ฟอนตตวพมพหางอกขระหนา

3. Sans Serif แซนส เซรฟ คอ ฟอนตตวพมพไมมหางอกขระ

4. Script สครปต คอ ฟอนตตวเขยน หรอ ฟอนตตวด ฟอนตลายมอทกชนดคอฟอนตชนดน

21

5. Blackletter แบลคเลตเตอร คอ ฟอนตประดษฐ ทเกดขนในยคนยมเครองพมพเลตเตอรเพรส

ซงเปนเครองพมพชนดแรกของโลกเกดขนครงแรกในจนทใชการแกะสลกไมเปนตวหนงสอนนตาใชแทนแมพมพ หนงสอโบราณสมยราชวงศถงของจนทถกพมพดวยบลอกพมพทแกะสลกจากไมถอเปนสงพมพทเกาแกทสดในโลกทถกคนพบ

ภาพท 24 หนงสอโบราณสมยราชวงศถงของจน

(ทมา : http://storyinwinter.exteen.com/20090613/entry)

เมอเกดกระแสนยมเครองพมพชนดนขนในยโรป และตอๆ มาอกในทกทวป แมพมพกถกทาขนจากโลหะ ทาใหเกดศลปะตวอกษรประดษฐ ทงไทโปกราฟ และคลลกราฟขนมา สงเกตวาบนตวอกษรจะมลวดลายโคง เวา ตวด ออนชอย งดงาม และคลาสสค พบมากในฟอนตแบบยอนยคสไตลวนเทจ

22

ภาพท 25 ตวอยาง Font ยอนยค

(ทมา : http://storyinwinter.exteen.com/20090613/entry)

ระบบการพมพเลตเตอรเพรส

ภาพท 26 ภาพตวอยางระบบการพมพเลตเตอรเพรส

(ทมา : http://storyinwinter.exteen.com/20090613/entry

23

ตวอยางบลอกแมพมพโลหะระบบเลตเตอรเพรส

ภาพท 27 ภาพตวอยางบลอกแมพมพโลหะระบบเลตเตอรเพรส

(ทมา : http://storyinwinter.exteen.com/20090613/entry)

ระบบการพมพนน แรกมในสยามกคอโรงพมพหมอบรดเลยนนเอง The Bangkok Recorder หนงสอพมพฉบบแรกของไทยตพมพโดยโรงพมพหมอบรดเลย

ภาพท 28 หนงสอพมพฉบบแรกของไทย

(ทมา : http://storyinwinter.exteen.com/20090613/entry)

24

6.Displayดสเพลยคอฟอนตทพฒนาและสรางขนในยคทใชเครองพมพแบบเลตเตอรเพรสในการพมพหนงสอพมพ และจาเปนตองใชฟอนตตวหนงสอขนาดใหญในการพาดหวขาว ซงตวหนงสอทใหญเกน 36 pt หมกจะไปคงในแมพมพมากเกนไป เมอพมพลงกระดาษแลว หมกมกจะเลอะเทอะหรอกระจายฟงออกจนเละเทะ จงตองตดทอนบางสวนของอกขระออกเพอดกหมก และเรากพบไดในระบบการพมพทใชแมพมพแบบฉล ทตองตดทอนบางสวนของอกขระเพอเชอมไมใหแมพมพบดเบยวไป ลองจนตนาการถงแผนพลาสตกทเจาะเปนตวหนงสอเปนแผงๆ ทสมยกอนเราใชทาบกระดาษและเอาเมจกระบายตามชอง หรอบลอกสกรนเสอกได ระหวางตวหนงสอจะตองมเสนมายดแบบกลางตวอกษรอยาง 0 กจะเปน ( ) แบบนนแหละ ตอมาจนถงยคการพมพสมยใหม เทคโนโลยในการสรางแมพมพถกพฒนาขน จงไมจาเปนตองตดทอนบางสวนของอกขระออกเพอดกหมกอก แตอยางไรกดลกษณะพเศษของฟอนตแบบดสเพลย ยงคงอยทการตดทอนบางสวนของอกขระออก เราจงนบรวมฟอนต อาท ฟอนตตวเลขดจตอล เขาไปในฟอนตประเภทนดวย

ภาพท 29 ตวอยาง ฟอนตแบบดสเพลย

(ทมา : http://storyinwinter.exteen.com/20090613/entry)

7. Monospaced โมโนสเปซเซด คอ ฟอนตทมขนาด glyph เทากนหมด อยางฟอนตทเกดขนในยดเครองพมพดด เนองจากกลไกของเครองพมพดด จากดใหตวหนงสอตองอยในหนาตดแมพมพบนแกนเหลกทเทากนทงหมดนนเอง

8. Dingbat ดงแบต คอ รปภาพ หรอ สญลกษณตางๆ ทถกสรางใหมาอยในรปแบบฟอนต

25

. Mimicry มมมคร คอ ฟอนตลอเลยน หรอ ฟอนตเลยนแบบ พบไดทวไปในฟอนตทเลยนแบบวธเขยนจากตวอกขระภาษาอน อาท ฟอนตไทยลานนา ฟอนตไทยสไตลจน ฟอนตองกฤษสไตลญปน

จบเรองชนดของฟอนตแลว กมาถงเรองทจวหวไว ฟอนตนน.. สาคญไฉน..

ธรรมดามนษยยอมมการสอสารระหวางกน ในยคแรกแบบอดมสกบอฟ โลกนมเราเพยงสองคน กใชการสอสารแบบวจนภาษา คอพดจากนไป แถมพกการสอสารกนดวยหวใจ มองตากนไปกเขาใจกนเอง อนนจดเปน อวจนภาษา แตพอหมดโปรโมชน ฉนเรมเบอหนาแก กเลยตองสรางอะไรขนมาเพมเปนอวจนภาษาอกอยาง แทนการสอสารระหวางกน อาท ภาพวาดบนผนงถา " วนน ตหมไดแปดตว เปนหมแพนดา 2 ตว เลยเอามาทงไวใหยางกนเองนะ เพราะคนนฉนจะไมกลบถา" จากภาพ พฒนาเปนอกษรภาพ จากอกษรภาพ พฒนาเปนอกษรเฉยๆ แตอกษรเฉยๆ นตองคลายกน เพอใหสอสารตรงกนในกลม แตมนจะใหเหมอนกนเดะ คงยากนาดในยคทไมมปรนเตอร ลายมอมนไมเหมอนกน ตางกมลกษณะเฉพาะตวไป ความแตกตางนกกลายมาเปนฟอนตชนดตางๆ และฟอนตชนดตางๆ นกใหอารมณแตกตางกน ในบางประเทศ อยาง จน และ ญปน ใหความสาคญกบฟอนตมาก จนถอวาเปนศลปเปนศาสตรแขนงหนง ซงบอกความเปนตวตนของผเขยนได ในยคจนโบราณนน คนผหนงซงเขยนอกษรไดสวยงาม สามารถเขยนอกษรขาย เลยงครอบครวบาวไพรไดเปนรอยๆ ชวตกนเลยทเดยว นอกจากน การมภาษา มอกษรของชนชาตใด นบไดวาชนชาตนนศวไล เปนผมอารยะ นนเปนเหตผลททาใหเกดกรณหลกศลาจารกพอขนรามขน เหนไดวา.. การมอกษรมภาษานน สาคญขนาดอาจทาใหชาตอยรอดหรอถกรกรานได

จบประวตศาสตรขวโมงประวตศาสตรแลว เพราะคณครชกเรมงวงและหว จะออกหากนกอนเขานอนทหลง แถมกลวคนฟงแลคเชอรจะสปหงกโขกจอ แลวพรงนจะมาเลาเรองฟอนตตอ ในหวขอความสาคญของฟอนตในงานออกแบบ และแถมพกดวย 60 ฟอนตไมตายของไอเกว

ประวตศาสตรของอกษร

อกษร (องกฤษ: alphabet) คอ สญลกษณ หรอ เครองหมาย สาหรบใชแทนหนวยเสยง ในภาษาหนงๆ โดยเรยกรวมทงชดหรอทงระบบ โดยทวไป อกษรแตละตว มกจะใชแทนหนวยเสยงหนงๆ ซงอาจเปนเสยงสระ พยญชนะหรอหนวยเสยงปลกยอยอนๆ เชน อกษรโรมน อกษรไทย อกษรมอญ โดยทวไปเรยกกนวา "ตวหนงสอ"

อยางไรกตามสญลกษณแทนเสยงในบางภาษาอาจใชแทนเสยงของพยางคหรอคากไดเชน อกษรจน หรอตวหนงสอจน(นกวชาการบางสานกไมถอวาตวหนงสอจนเปน"อกษร"ตามนยามของคาวา alphabet ในภาษาองกฤษ แตเรยกวา ideogram คอสญลกษณแทนคา หรอหนวยคา)

แบบแผนวาดวยตวหนงสอนน ในตาราภาษาไทย เรยกวา อกขรวธ ซงวาดวยการเขยน การอาน การประสมอกษร และการใชอกษรอยางถกตองอกษรอาจใชสาหรบภาษาหนง ๆ หรอใชกบหลายภาษากได ดวยเหตน จงมกจะมความเขาใจสบสน ระหวาง คาวา อกษร และภาษา อยเสมอ ตวอยางเชน อกษรโรมน ใชเขยนภาษาตางๆหลายภาษาในยโรปโดยมการดดแปลงเลกๆนอยๆเพอใหสามารถแทนเสยงในภาษาของตนได

26

เชน ภาษาองกฤษ ภาษาฝรงเศส ภาษาสเปน เปนตนรวมทงภาษาในภมภาคอนๆเชน ภาษามลาย ภาษาจน และภาษาเวยดนาม (ดดแปลงตวอกษร)เปนตนมหลายประเทศใชอกษรทแตกตางกนตามเวลาเชนอกษรในสมยโบราณ เมอเวลาผานไป กเปลยนรปรางไปเปนอกษรปจจบน หรอเปลยนไปใชอกษรชนดอนโดยสนเชง

ประวตศาสตรของอกษร ชนดแทนหนวยเสยงมจดเรมตนอยในอยปตโบราณ อกษรแทนหนวยเสยงชนดแรกเปนอกษรไรสระ ปรากฏเมอ 1,457 ปกอนพทธศกราช ซงเปนผลงานของแรงงานชาวเซมตกในอยปต เพอใชเขยนภาษาของตนเอง โดยไดรบอทธพลจากอกษรทใชแทนเสยงพยญชนะซงใชคกบอกษรคาในอกษรไฮโรกลฟฟก อกษรอนๆ ทใชในปจจบนสวนใหญพฒนามาจากอกษรนรวมทงอกษรฟนเชย อกษรกรกและอกษรละตน

จดกาเนดในอยปต

เมอประมาณ 2,157 ปกอนพทธศกราช ชาวอยปตโบราณพฒนาอกษร 22 ตว ใชแสดงเสยงพยญชนะ และสญลกษณตวท 23 ใชแสดงคาทขนตนดวยเสยงสระ ซงใชแสดงการออกเสยงของอกษรไฮโรกลฟฟกทใชแทนคา แสดงการผนทางไวยากรณ และใชถายเสยงคายมจากภาษาอน แตตวอกษรเหลานไมไดใชในระบบอกษรแทนหนวยเสยง ระบบอกษรแทนหนวยเสยงปรากฏครงแรกเมอ 1,457 ปกอนพทธศกราช โดยคนงานชาวเซมตกในอยปตตอนกลาง [2] อก 500 ปตอมา อกษรนไดแพรกระจายขนไปทางเหนอ และเปนตนกาเนดของอกษรตางๆทวโลก ยกเวนอกษรเมรอยตกทพฒนาจากไฮโรกลฟฟกเมอ พ.ศ. 243 ในนเบย อยปตใต

อกษรตระกลเซมตก

อกษรเหลานไมไดมาจากสญลกษณแทนพยญชนะของชาวอยปต แตเปนการรวมอกษรไฮโรกลฟฟกอนๆเขามาดวย ทงหมดม 30 ตว กาหนดชอเปนภาษาเซมตกเชน ไฮโรกลฟ per (บาน ในภาษาอยปต) กลายเปน bayt (บาน ในภาษาเซมตก)[3] เมอนามาเขยนภาษาเซมตกจะเปนระบบพยญชนะลวน โดยอกษรแตละตวแทนเสยงพยญชนะตวแรกของชอ เชน รปบาน beyt ใชแทนเสยง b หรอใชแทนทงเสยง b และลาดบพยญชนะ byt ดงทใชแทนเสยง p และลาดบพยญชนะ pr ในภาษาอยปต ในยคทชาวคานาอนนาอกษรนไปใช จะใชแทนเสยง b เทานน [4] ไมมหลกฐานวาอกษรเซมตกเรมตนมจานวนเทาใดและเรยงลาดบอยางใด อกษรทพฒนาตอมานน อกษรยการตคม 27 ตว และอกษรฟนเชยม 22 ตว การเรยงลาดบของอกษรเหลานม 2 แบบ คอ ลาดบ ABGDE ของอกษรฟนเชย และลาดบ HMLQ ของอกษรทางใต อกษรยการตกใชทง 2 แบบ ชอของอกษรมกใชตามอกษรฟนเชย ทงอกษรซามารทน อกษรอราเมอก อกษรซเรยค อกษรฮบรและอกษรกรก แตตางไปในอกษรอาหรบและอกษรละตน แตไมมการใชชออกษรในอกษรพราหมและอกษรรนก

27

ชออกษรและการเรยงลาดบ

ตารางนแสดงอกษรฟนเชยและอกษรทเปนลกหลาน

ล าดบ

ท อกษรคานาอนไนต

ระบบสทศาสตรสากล

(IPA) value อกษรยการตก อกษรฟนเชย

อกษร

ฮบร

อกษร

อาหรบ อกษรทเปนลกหลาน

1 alp "วว" /ʔ/ 1 ʼalpa ʼālep א alifا Α A А

2 bet "บาน" /b/ 2 beta bēt ب ב Β B В-Б

3 gaml “เครองขวาง” /g/ 3 gamla gīmel ج ג Γ C-G Г

4 dalet “ประต” / digg “ปลา” /d/ 4 delta dālet د ד Γ D Д

5 Haw “หนาตาง” / hll “การเฉลม

ฉลอง” /h/ 5 ho hē هـ ה Δ E Е-Є

6 wāw “หวง” /β/ 6 wo wāw و ו polytonicϜ-Τ F-V-

Y У

7 zen “อาวธ” / ziqq “โซตรวน” /z/ 7 zeta zayin ز ז Ε Z З

8 ḥet “เสนดาย” / “รว” /ħ/ / /x/ 8 ḥota ḥēt ح ח Ζ H И

9 ṭēt “ลอ” /tʼ/}} 9 ṭet ṭēt ط ט Θ Ѳ

10 yad “แขน” /j/ 10 yod yōd ي י Η I

11 kap “มอ” /k/ 20 kap kap ك כ Κ K К

12 lamd “ปฏก” /l/ 30 lamda lāmed ل ל Λ L Л

13 mem “น า” /m/ 40 mem mēm

Μ M М م

14 naḥš “ง” / nun“ปลา” /n/ 50 nun nun ن נ Ν N Н

15 samek “การสนบสนน” /

“ปลา” ?" /s/ 60

samka sāmek ס - Ξ

16 en “ตา” /ʕ/ 70 ʼain ayin ع ע Ο O О

28

17 pu “ปาก” / piʼt“มม” /p/ 80 pu pē ف פ Π P П

18 ṣad “พช” /sʼ/ 90 ṣade ṣādē ص צ Ϡ

19 qup “เชอก” /kʼ/ 100 qopa qōph ق ק Ϙ Q Ҁ

20 raʼs “หว” /r/ / /ɾ/ 200 raša rēš ر ר Ρ R Р

21 šin “ฟน” / šimš “พระอาทตย” /ʃ/ 300 šin šin س ש S Ш

22 Taw “แตม” /t/ 400 to tāw ت ת Σ T Т

ตารางแสดงอกษรฟนเชยและอกษรทเปนลกหลาน

(ทมา : http://storyinwinter.exteen.com/20090613/entry)

ลกหลานของอกษรเซมตก

อกษรคานาอนไนตระยะแรกใชแทนเสยงพยญชนะเทานน ซงเปนระบบทเรยกวาอกษรไรสระ และพฒนาตอไปเปนอกษรฟนเชย อกษรอราเมอกทพฒนาไปจากอกษรฟนเชยซงใชเขยนภาษาราชการของจกรวรรดเปอรเซยเปนบรรพบรษของอกษรอนๆในเอเชย ไดแก

อกษรฮบรสมยใหม พฒนามาจากอกษรอราเมอกผานทางอกษรซามารทน [5] [6]

อกษรอาหรบ พฒนามาจากอกษรอราเมอกผานทางอกษรนาบาทาเอยน ทใชในจอรแดนตอนใต

อกษรซเรยค พฒนามาจากอกษรปะหลาวและอกษรซอกเดยเปนตนแบบของอกษรออรกอน อกษรอยกร อกษรมองโกเลยและอกษรแมนจ

อกษรจอรเจย อาจมาจากอกษรอราเมอกผานทางอกษรในเปอรเซยหรออกษรกรก

อกษรอราเมอกอาจเปนบรรพบรษของอกษรพราหมทพฒนาไปเปนอกษรทเบต อกษรในเอเชยตะวนออกเฉยงใต ทใชในศาสนาพทธและศาสนาฮนด

อกษรฮนกล ทใชเขยนภาษาเกาหล มหลกฐานบางสวนแสดงวา อาจมาจากอกษรทเบตผานทางอกษรพก-ปา แตทแปลกกวาอกษรอนคอ รปแบบของอกษรมาจากอวยวะทใชออกเสยง

อกทางหนง อกษรฟนเชยพฒนาไปเปนอกษรกรกและอกษรเบอรเบอรโบราณ [7] และเรมมการกาหนดอกษรทใชแทนเสยงสระ ตวอยางเชน ภาษากรก ไมมเสยง อ หรอ ฮ ( h) ดงนน อกษรฟนเชย ’alep และ he กลายเปนอกษรกรก อลฟา และ e (ตอมาคอเอฟซลอน) และใชแทนเสยงสระอะ (/ a/) และเอ (/ e/) แทนเสยง /อ/ และ /ฮ/ เนองจากภาษากรกมเสยงสระ 6 -12 เสยง ชาวกรกจงพฒนาอกษรเพม เชน ei, ou, and o (ตอมาคอ โอเมกา)

29

อกษรกรกเปนตนแบบของอกษรสมยใหมในยโรป เชนอกษรละตนและอกษรอตาลโบราณ โดยอกษรเหลานนมสญลกษณแทนเสยงสระดวย เชน อกษรกลาโกลตก อกษรซรลลก อกษรอารเมเนย อกษรโกธกและอาจรวมอกษรจอรเจยดวย [9] [10]

นอกจากความสมพนธในแนวเสนตรงดงกลาวแลว ยงมความสมพนธระหวางอกษรในดานอนๆอก เชน อกษรแมนจ มาจากอกษรไรสระในเอเชยตะวนตก แตไดรบอทธพลจากอกษรฮนกลดวย อกษรจอรเจยมาจากอกษรอราเมอกแตไดรบอทธพลจากอกษรกรก อกษรกรกทปรบปรงแลวนาไปใชคกบไฮโรกลฟ 6 ตว ใชเขยนภาษาคอปตก อกษรครมลกษณะผสมระหวางอกษรเทวนาครและชวเลขของพตแมน และมลกษณะคลายตวเขยนของอกษรละตน

อกษรอสระ

อกษรทใชในปจจบนและไมอาจยอนกลบไปหาอกษรคานาอนไนตได คอ อกษรทานะ แมวาจะดเหมอนอกษรอาหรบ แตทจรงแลวมาจากตวเลข อกษรโซมาลทใชในโซมาลเมอ พ.ศ. 2463 และเปนอกษรราชการคกบอกษรละตนจนถง พ.ศ. 2515 มรปรางพยญชนะทถกปรบปรงขนใหม อกษรสนตาลทใชในเอเชยใต มพนฐานจากสญลกษณทวไป อกษรโอคมในสมยโบราณ ประกอบดวยเครองหมายทเปนขด และจารกในสมยจกรวรรดเปอรเซย เคยเขยนในรปแบบอกษรรปลม และมการใชในระบบอกษรเปนครงคราว

อกษรในสออน ๆ

เมอสอทใชเขยนอกษรเปลยนไปทาใหรปรางของอกษรเปลยนไปได เชนอกษรยการตกทเปนอกษรรปลม อาจจะมาจากตระกลเซมตก การประดษฐหรอปรบปรงอกษรใหมๆยงเกดขนอยเสมอ รวมทงอกษรทประดษฐขนเพอวตถประสงคอนๆ เชน อกษรเบรล รหสมอรส ชวเลข

^ Himelfarb, Elizabeth J. "First Alphabet Found in Egypt", Archaeology 53, Issue 1 (Jan./Feb. 2000): 21

^ Hooker, J. T., C. B. F. Walker, W. V. Davies, John Chadwick, John F. Healey, B. F. Cook, and Larissa Bonfante, (1990). Reading the Past: Ancient Writing from Cuneiform to the Alphabet. Berkeley: University of California Press. pages 211-213.

^ McCarter, P. Kyle. “The Early Diffusion of the Alphabet.” The Biblical Archaeologist 37, No. 3 (Sep., 1974): 54-68. page 57.

^ Hooker, J. T., C. B. F. Walker, W. V. Davies, John Chadwick, John F. Healey, B. F. Cook, and Larissa Bonfante, (1990). Reading the Past: Ancient Writing from Cuneiform to the Alphabet, Berkeley: University of California Press. page 212.

30

^ Hooker, J. T., C. B. F. Walker, W. V. Davies, John Chadwick, John F. Healey, B. F. Cook, and Larissa Bonfante, (1990). Reading the Past: Ancient Writing from Cuneiform to the Alphabet, Berkeley: University of California Press. page 222

^ Robinson, Andrew, (1995). The Story of Writing: Alphabets, Hieroglyphs & Pictograms, New York: Thames & Hudson Ltd. page 172.

^ McCarter, P. Kyle. "The Early Diffusion of the Alphabet", The Biblical Archaeologist 37, No. 3 (Sep., 1974): 54-68. page 62.

^ Robinson, Andrew, (1995). The Story of Writing: Alphabets, Hieroglyphs & Pictograms, New York: Thames & Hudson Ltd. page 170.

^ Robinson, Andrew. The Story of Writing: Alphabets, Hieroglyphs & Pictograms. New York: Thames & Hudson Ltd., 1995

^ BBC. "The Development of the Western Alphabet." [updated 8 April 2004; cited 1 May 2007]. Available from http://www.bbc.co.uk/dna/h2g2/A2451890.

David Diringer, History of the Alphabet, 1977, ISBN 0-905418-12-3.

Peter T. Daniels, William Bright (eds.), 1996. The World's Writing Systems, ISBN 0-19-507993-0.

Joel M. Hoffman, In the Beginning: A Short History of the Hebrew Language, 2004, ISBN 0-8147-3654-8.

Robert K. Logan, The Alphabet Effect: The Impact of the Phonetic Alphabet on the Development of Western Civilization, New York: William Morrow and Company, Inc., 1986.

B.L. Ullman, "The Origin and Development of the Alphabet," American Journal of Archaeology 31, No. 3 (Jul., 1927): 311-328.

Stephen R. Fischer, A History of Writing 2005 Reaktion Books CN 136481 Retrieved from "http://en.wikipedia.org/wiki/History_of_the_alphabet

ระบบการเขยน

ระบบการเขยน (องกฤษ: writingsystem)คอลกษณะสญลกษณหรอตวอกษรทใชในการแสดงความหมายทใชในภาษาตางๆระบบการเขยนแตกตางจากระบบสญลกษณทวไปคอบคคลทใชระบบเดยวกนสามารถ

31

อานและเขาใจภาษานนไดตรงกนโดยไมจาเปนตองมความรเฉพาะทางสาหรบดงความหมายของสญลกษณนน ตางกบสญลกษณใน ภาพวาด แผนท ปาย คณตศาสตรและสญลกษณตางๆ

ระบบการเขยนในอเมรกากลาง (MesoamericanWritingSystems)เปนระบบการเขยนทพบในอเมรกากลางซงเปนดนแดนตงแตเขตทะเลทรายทางเหนอของเมกซโกไปจนถงปาดบเขตรอนทางตะวนตกเฉยงเหนอของคอสตารกา เปนดนแดนทมความหลากหลายทางวฒนธรรม มทงศาสนา ศลปะและภาษาเปนเอกลกษณรวมกนของชนหลายกลม ไดแก เอซเทค มายา โอลเมค และกลมเลกๆเชน ซาโปเทค ทโอทฮวคานอส มกซเทค และทาราสคน กลมวฒนธรรมเหลานมระบบการเขยนเปนของตนเองกอนการเขามาของชาวยโรป

ลกษณะของระบบการเขยน

เปนระบบทคลายคลงกบอกษรไฮโรกลฟฟกของอยปต นยมเรยกสนๆวากลฟ กลฟมความคลายคลงกบรปวตถ เชน สตว คน สงของ รปของสตวและคน มกเปนภาพโครงรางแสดงเฉพาะสวนหว ในบางกรณ มกลฟทแสดงรปเตมตวดวย สวนของรางกายมนษย เชน แขนและขา ใชแสดงการกระทาหรอคากรยา กลฟทแสดงเวลาเปนรปเรขาคณต เชนวงกลม สามเหลยม

อกษรในอเมรกากลางมลกษณะคลายภาพวาดมากกวาอกษรของชาวตะวนตก ภายในเครองประดบบนศรษะของภาพ จะแสดงชอของภาพ ตวอยางนพบในอกษรของชาวมกซเทคและเอซเทค ทชอของสถานทและบคคลจะวาดลงบนรปโดยตรง

ระบบตวเลข

โดยทวไปใชระบบขดและจด จดแสดงเลข 1 ขดแสดงเลข 5 ในบางกรณ จารกอกษรมกซเทคและเอซเทคใชแตจดเทานนระบบขดและจดนใชเขยนเลขนอยกวา 20 ถามากกวานจะใชระบบอน ตวอยางเชน เอซเทค ใชสญลกษณพเศษ เชน ธง หมายถง 20 ใบหนา หมายถง 400 ถงเครองหอมหมายถง 8000 การเขยนเลข 946 ใชรปใบหนา 2 รป (2*400 = 800) ธง 7 ผน (7 x 20 = 140) และจด 6 จด (6 x 1 = 6), ผลรวมเปน 946 (800 + 140 + 6)

ระบบของมายาจะซบซอนกวาน สญลกษณของรป 20 คอพระจนทรครงดวง การเขยนเลขจานวนมากๆจะระบตาแหนงของตวเลขแบบเดยวกบระบบในปจจบนทเปนเลขยกกาลงของ 10 เลข 5209 แสดงไดเปน 5209 = 5x103 + 2x102 + 0x101 + 9x100 โดยระบบเดยวกน ตวเลขมายามตงแต 0 – 19 และแตละหนวยเปนเลขยกกาลงของ 20 เลขแตละตวอยในระบบขดและจด รวมกบสญลกษณของ 0 ทเปนรปหอยสงข

ระยยปฎทนในอเมรกากลาง

ปฏทนม 2 ระบบคอ ปฏทนแสงอาทตย 365 วน/ป คานวณจากการหมนรอบดวงอาทตยของโลก แบงเปน 18 เดอนๆละ 20 วน ตอนสนปมเวลาพเศษ 5 วนซงถอเปนเวลาแหงอนตราย อกระบบคอปฏทนศกดสทธ 260 วน/ป ไมเกยงของกบระบบดาราศาสตรใดๆ แตคานวณมาจากระยะการตงครรภของมนษย ไมมระบบเดอน แตใชวงรอบของวน 2 แบบ ทเปนคขนานและเกยวของกนคอวงรอบเครองหมายของวน ม 20 ชอ และวงรอบสมประสทธของวนม 13 ชอ นอกจากนชาวมายายงตดตามตาแหนงของดาวศกร ในเวลากลางคนและคานวณเปนวงรอบๆละ 584 วน

32

ชาวมายาและอพ-โอลเมคยงมวงรอบของเวลาทใหญทสด เรยกการนบระยะยาว ปฏทนนมสมประสทธ 5 ตว ใชบนทกรอบละ 5,000 ป การนบระยะยาวของทงชาวมายาและอพ-โลเมค เรมเมอ 2,570 ปกอนพทธศกราช ซงเชอกนวาเปนยคเรมตนของปจจบน และดวยระบบสมประสทธ 5 ตว การนบระยะยาวจะสนสดใน พ.ศ. 2551 ซงเชอกนวาเปนจดสนสดของโลกตามความเชอของชาวมายา

รปบชา-จดเรมของการเขยน

การเขยนในอเมรกากลางไมไดเรมตนจากการนบเชนในสวนอนๆของโลกแตมวตถประสงคในดานการเมอง ศาสนา และประวตศาสตร วฒนธรรมเมองทปรากฏครงแรกในอเมรกากลาง คาดวาเปนอารยธรรมโอลเมค มศนยกลางอยในเขตรอนชนของเมกซโก ยคแรกเรมและยคกอนคลาสสกในอเมรกากลาง ชาวโอลเมคแสดงผนาของเขาดวยรปหวมนษย การตกแตงของแตละหวจะตางกน และเปนทมาของการใสชอในขอความ และนาจะเปนกลมเดยวในยคนนทสรางสญลกษณเพอสอความหมายเรมจากการเขยนรปบชาใหมขนาดเลกและนามาเรยงลาดบเพอสอความหมาย และกลายเปนกลฟในระบบการเขยนรนหลง

ยคกอนคลาสสกสมยหลง ( พ.ศ. 343 -843) เรมมการเขยนของชาวซาโปเทค อพ-โอลเมคและมายา ในชวงยคคลาสสก (พ.ศ. 843 -1443) และยคหลงคลาสสก (พ.ศ. 1443 -2043) มระบบการเขยนเพมมากขน คลายกบวาไดรบแรงดลใจจากงานเขยนของชาวซาโปเทคยคนอกษรไดแพรไปทวอเมรกากลางแตละกลมตางมการเขยนเปนของตนเอง แบงไดเปน 2 กลมใหญๆ คอ

อยทางตะวนตกเฉยงใตของอเมรกากลางไดแก อกษรมายา และอพ-โอลเมคซงมลกษณะคลายคลงกน เชน เครองหมายแทนเสยงการนบระยะยาวและขอความขนาดยาวทเปนหนวยทางภาษาศาสตร และโครงสรางประโยค

อกษรมายาเปนอกษรทมการใชงานนานทสด เรมตงแต พ.ศ. 243 จนสนสดราชอาณาจกรมายาเมอ พ.ศ. 2240 ลกษณะเดนคอ กลฟเปนรปสเหลยม เขยนในแนวคอลมนคซกแซก อกษรอกชนดคออกษรอพ-โอลเมค เปนลกษณะผสมระหวางอกษรคากบสญลกษณแทนการออกเสยงในการนบระยะยาวและจดบนทกเหตการณสาคญ จดเรมตนของการนบระยะยาวกใกลเคยงกน

จดศนยกลางอยทรฐอวซาคน เมกซโกตอนใต อกษรชนดแรกของกลมนคออกษรซาโปเทค มอายราว พ.ศ. 43 อกษรนยงเขาใจไดนอย อกษรทใกลเคยงกนคออกษรญอน อกษรทโอทฮวคนตางไปจากอกษรมายาและซาโปเทค นกวขาการเชอวาอกษรนไมใชระบบการเขยนทสมบรณ อาจจะมแคตวเลขพนฐานกบปฏทน อยางไรกตามหลกฐานทแสดงวาอกษรทโอทฮวคนเปนระบบการเขยนเรมพบมากขน

หลงพ.ศ. 1443 มวฒนธรรมทเปนทรจกขนมา 2 กลมคอ เอซเทคและมกซเทคซงคลายคลงกนมาก อกษรมกซเทคมาจากอกษรซาโปเทคแลวไปเปนอกษรเอซเทคอกทอดหนง ยงไมพบขอความขนาดยาวของอกษร 2 ชนดน

หลงจากเขามาของชาวสเปน

เมอชาวสเปนเขามา การเขยนของชาวพนเมองถกหาวาเปนการเขยนของปศาจและหามใช จารกและหนงสอจานวนมากถกทาลาย ชาวพนเมองจงเขยนภาษาของตนดวยอกษรละตนแทน งานเขยนเกาๆถกคดลอกโดยอาลกษณทเปนลกจงของรฐบาลอาณานคมหรอโบสถ เมอยคอาณานคมสนสดลง การจางงานอาลกษณเหลานจงเลกลมไปดวย ประชาชนในรฐเอกราชใหมประกาศตนเปนเชอสายของสเปนในโลกใหม ไมมใครสนใจวฒนธรรมดงเดมของตนเอง จนกระทงหลง พ.ศ. 2500 จงมการฟนฟวฒนธรรมโบราณเหลานขนมาอก

33

อางอง

ทมา:http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%87

อกษรรปลม

อกษรรปลม หรอ คนฟอรม เปนระบบการเขยนทหลากหลาย เปนไดทงอกษรพยางค อกษรคา และอกษรทมระบบสระ - พยญชนะ คาวา “cuneiform” มาจากภาษาละตน “cuneus” แปลวาลม ดงนนอกษรรปลมจงรวมอกษรทมรปรางคลายลมทงหมด ภาษาหลายตระกล ทงตระกลเซมตก ตระกลอนโด-ยโรเปยน และอน ๆ ทเขยนดวย อกษรน เชน

-อกษรซเมอร

-อกษรแอกแคด / บาบโลเนย / อสซเรย (เซมตกตะวนออก)

-อกษรอลาไมต

-อกษรเอบลาไอต

-อกษรฮตไตน

-อกษรฮรเรย

-อกษรอตารเตย

-อกษรยการตค (ระบบพยญชนะ)

-อกษรเปอรเซยโบราณ (สวนใหญใชแทนพยางค)

แผนดนเหนยว ตวกลางของอกษรรปลม

ตวอยางเกาสดของอกษรในเมโสโปเตเมย เรมราว4,000ปกอนครสตศกราชพบในบรเวณอรก (Uruk) นปเปอร ซซา และอร (Ur) สวนใหญเปนบนทกเกยวกบการคาขาย บนทกเหลานพฒนามาจากระบบ

34

การนบทใชมาตงแต 5,000 ป กอนหนานน แผนดนเหนยวเรมใชตงแต 8,000 ปกอนครสตศกราชในเมโสโปเตเมยโดยทวไป เปนรปทรง 3 มต ม 2 ชนดคอ แบบแผนแบนและแผนซอน

-แบบแผนแบนเปนรปแบบโบราณพบตงแต8,000ปกอนครสตศกราชในบรเวณกวาตงแต ตรก ซเรย อสราเอล จอรแดน อหราน และอรก เปนแบบทแพรหลายกวาคลายกบวาเปนแบบทใชในการนบทางเกษตรกรรม เชน การนบธญพช

-แบบแผนซอนเปนแบบทตกแตงดวยเครองหมายเรมพบในชวง4,000ปกอนครสตศกราชทางภาคใตของเมโสโปเตเมยใชบนทกเกยวกบสนคาแปรรปซงพบในบรเวณทมการขยายตวของอตสาหกรรมอยางรวดเรวเชน ซเมอร ตวอยางทเกาสด พบในวหารเทพอนอนนา เทพแหงความรกและความอดมสมบรณของชาวซเมอรในเมองอรก ซงทางวหารใชบนทก เกยวกบการแปรรปสนคาของวหาร

จากแผนดนเหนยวสตวอกษร

แผนดนเหนยวเหลานถกเกบในหอทแขงแรง ทาดวยดนเหนยว โดยใชวตถทเปนของแขงและแหลม มาเขยนใหเปนเรองราว เรยกวาบลลา ( bulla) เพอปองกนการสญหาย เนองจากการนบแผนดนเหนยวภายในบลลาหลงการผนกทาไดยาก การแกปญหาจงใชการกดแผนดนเหนยวลงบนผวนอกของบลลาในขณะทดนเหนยวยงออนตวอย แลวจงใสแผนดนเหนยวเขาไปขางในและปดผนก การนบจานวนแผนดนเหนยวอกครงใชการนบรอยกดบนผวดานนอก จากรอยกดน ชาวซเมอรไดพฒนามาเปนสญลกษณรปลม เพอใชบอกความหมายและจานวน เชน รปลม 1 อน หมายถง 1 รปวงกลม หมายถง 10 การบนทกวา “แกะ 5 ตว” ใชการกดลงบนดนเหนยวเปนรปลม 5 อน แลวตามดวยสญลกษณของแกะ

ยนโคด

อกษรรปลมบนยนโคดมหลายชวง แตอกษรแบบหลกอยท

-U+12000–U+1236E (879 ตวอกษร) อกษรรปลมสาหรบอกษรซเมอรและอกษรแอกแคด [1]

-U+12400–U+12473 (103 ตวอกษร) อกษรรปลมแทนจานวนและเครองหมายวรรคตอน [2]

อางอง

1. ^ Cuneiform Unicode chart

2. ^ Cuneiform Numbers and Punctuation Unicode chart

(ทมา:http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B8%9B%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B9%88%E0%B8%A1)

(http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%A3)

34