JAARGANG 5 • NR 5 • JANUARI 2016VERSCHIJNT MAANDELIJKS, BEHALVE IN JUNI EN AUGUSTUSAFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X – P 602745 V.U.: Formaat vzw, t.a.v. Tom Willox – De Wittestraat 2, 2600 BerchemT 03 226 40 83 – info@formaat.be – www.formaat.be

GOEIE GASTEN

"We willen dat ons

jeugdhuis een tweede

thuis wordt voor jongeren"

PB- PP B-BELGIE(N) - BELGIQUE

INCLUSIEF BIJLAGE RADAR 19

WELKOM IN 2016Voorbereiden op een nieuw jeugdhuisjaar

2

Achter een straf jeugdhuis staat een straffe bestuursploeg. Een geëngageerde bende mannen en vrouwen die zich dag in, dag uit, inzetten voor hun werking. Het bestuur van tOogpunt (Boortmeer-beek) steekt graag de handen uit de mouwen om activiteiten extra bijzonder te maken.

Teamwork

Tien enthousiaste kernleden staan aan het roer van tOogpunt. Drie daar-van, de voorzitter, de penningmeester en de secretaris, vormen het be-stuur. “Die titels zeggen niet zo veel”, legt voorzitter Pallieter uit. “Iedereen is een specialist in zijn werk, maar er zijn geen verplichtingen. We werken samen als een team. Iedereen is verantwoordelijk.”

De meeste vrijwilligers zijn via andere vrijwilligers in de ploeg gekomen. “Wanneer we activiteiten organiseren neemt iedereen iemand mee om te helpen. Die mensen blijven vaak hangen”, vertelt Pallieter. Inmiddels vormt het bestuur een hechte vriendengroep. “We gaan vaak samen naar fuiven in de buurt. Ons jongste bestuurslid is 17 jaar, de oudste 29. Dat leeftijdsverschil maakt niets uit, we kunnen het allemaal goed met elkaar vinden.”

Te gekke activiteiten

tOogpunt staat bekend om hun zorgvuldig uitgewerkte activiteiten. Daar is het jeugdhuis dan ook zeer trots op. “Elke zomer organiseren we bij-voorbeeld de Tropical Party, compleet met zwembaden! We zijn een bende handige mannen. We maken bijna alles zelf.”Inmiddels gaat de huidige bestuursploeg al vier jaar mee. tOogpunt wil dan ook graag nieuwe vrijwilligers aantrekken. “We zijn op zoek naar nieuwe mensen om het jeugdhuis mee draaiende te houden. Natuurlijk het liefst mensen die net zulke originele activiteiten organiseren als wij!”

Wat het zo leuk maakt om een jeugdhuis te besturen? Pallieter noemt de sfeer, het plezier en de vrienden die je eraan overhoudt. “Je maakt zoveel mooie momenten mee. Als er 500 mensen naar je activiteit komen en je daarna komen feliciteren geeft dat een goed gevoel. Het is geweldig om dat als team op te bouwen.”

JE MAAKT ALS BESTUURSLID ZOVEEL MOOIE

MOMENTEN MEE

Tekst: Inge de Wolf • Foto: Bram Tack PLOEGMATEN

3

9 22

Scherpe pen of gek op beeld?

Werk mee aan Formaat Magazine.

Mail naar redactie@formaat.be.

EN NU JIJ!

MET MEDEWERKING VAN: Finn Van Dinter, Jens Schelstraete, Joke Hüwels, Lotte Lambin, Matthias Schoot, Lobke Van Damme, Hans Dockx

EINDREDACTIE: Inge de Wolf VORMGEVING: Pepijn Haghebaert

FOTO’S: Bram Tack, Valerie Vonck, Matthias Schoot, Hans Dockx, Formaat, jeugdhuizen

DRUK: EPO – Lange Pastoorstraat 25, 2600 BerchemGedrukt op FSC gelabeld, 100% gerecycleerd en chloorvrij gebleekt papier.

Alles uit deze uitgave mag worden overgenomen, mits vermelding van Formaat Magazine.

Formaat Magazine verschijnt 1 x per maand, behalve in juni & augustus. Het tijdschrift is gratis voor leden, extra abonnementen

kunnen verkregen worden aan 20 euro per jaar.V.U.: Formaat vzw, t.a.v. Tom Willox – De Wittestraat 2, 2600 Berchem

Jens (23) geeft zijn tips voor een knusse en gezellige winter in je jeugdhuis. (p. 18)

Lobke (28) ontrafelt de

geheimen van de nabije

toekomst. (p. 22)

WAAR MOET JE AAN DENKEN BIJ DE START VAN EEN NIEUW JEUGDHUISJAAR? 10

14

TRADITIESDe eindejaarsperiode is een tijd van tradities. Toch zeker voor mij. De kerstdagen met familie, waarbij we veel te veel eten en flauwe spelletjes spelen. Oud en nieuw met vrienden, waarbij we eigenlijk ook weer te veel eten en

flauwe spelletjes spelen. Het begin van het jaar. Goede voornemens, waar ik vol goede moed aan begin, om me in februari al schuldig te voelen omdat er niets van terecht komt. Hoewel niet iedereen ervan houdt, vind ik

het een heerlijk gevoel van continuïteit hebben. Sommige dingen hoeven niet te veranderen.

Hoewel we bij Formaat voor vernieuwing en innovatie zijn, mogen bepaalde zaken blijven zoals ze zijn. Zoals de btw-vrijstelling voor jeugdhuizen. December was een heftige periode, waarin jeugdhuizen massaal hun onvrede uitten over de beslissing van minister Van Overtveldt. Dankzij hun acties, besloot de minister om het plafond voor btw-plicht te verhogen. Een fantastische verdienste van de jeugdhuizen.

Toch zijn we niet tevreden. Hoewel door de verhoging minder jeugdhuizen worden getroffen, volgt de minister nog altijd de redenering dat een jeugdhuis gelijkgesteld is aan een commerciële drankgelegenheid. Dat is niet zo. Jeugdhuizen zijn geen cafés, maar ontmoetingsplekken voor jongeren. Broedplaatsen voor engagement. En dat zullen ze altijd blijven. Dat is een traditie waar we niets aan willen veranderen. We houden je op de hoogte.

Ik, en het hele Formaatteam met mij, wens je een memorabel 2016.

Inge

19-21 FEBRUARI 2016- DWORP -

Voor bestuurders, medewerkers, leden en bezoekers van jeugdhuizen

WWW.FORMAAT.BE/RADAR

DIT MAGAZINE9 NEE TEGEN BTW10 WELKOM IN 201612 ATTENT13 ZENITH NAAR NEDERLAND14 GOEIE GASTEN15 DAG VAN DE BEROEPSKRACHT18 WINTER WONDERLAND22 JAARHOROSCOOP

EN OOK …2 PLOEGMATEN6 WALL16 HOTSPOT20 HEY DJ21 VRAAG HET @ FORMAAT

RADAR 19R2 ONTDEK HET PROGRAMMA

R1-4

Samenstelling & tekst: Inge de WolfWALL

WAAR De Cramme, Stekene

WAT Een stil jeugdhuis, dat maak je niet vaak mee. Hoe anders is dat tijdens blokperiode. Zo organiseert De Cramme van 14 december tot en met 21 januari Blok @ De Cramme. Elke dag, van 10u00 tot 19u00 palmen studenten het jeugdhuis in. “De studenten hoeven nu niet meer naar Ant-werpen of Gent om daar in de universiteitsbibliotheken te blokken”, vertelt secretaris Ruben. “Het was even spannend of het ging lukken om de stilte te handhaven, maar het gaat heel goed.” De Cramme zorgt dan ook heel goed voor de studenten. Ze kunnen gebruikmaken van draadloos internet en het jeugdhuis voorziet iedereen van gratis koffie en water.

Heb jij een beeld dat je graag met iedereen

wil delen? Mail je foto aan goede kwaliteit

samen met je verhaal door.

redactie@formaat.be

EN NU JIJ!

IN BEELD

6

HIEP HOERA

HAPPY BIRTHDAY DEN TEIRLINKGeen betere ‘birthday’ dan de dag waarop je geboren bent. Op 18 december opende het gloednieuwe jeugdhuis Den Teirlink in Moorslede de deuren. Na maanden van voorbereidingen en ver-bouwingen, is de enthousiaste ploeg van het jeugdhuis klaar om erin te vliegen. Lang zullen ze leven in de gloria!

DE WARMSTE WEEK IN DE JEUGDHUIZENDat jeugdhuizen behoorlijk wat warmte uitstralen, is geen nieuws. Ook in 2015 deden er weer tal van jeugdhuizen mee aan de Warmste Week van Studio Brussel. Zo doneerde JOC Ieper een maand lang de opbrengt van verschillende activiteiten naar Dok-ters van de Wereld en Pleegzorg West-Vlaanderen. Jeugdhuizen Lodejo en ’t Kasseiken (Lochristi en Wachtebeke) organiseerden een ‘Jeugdhuis for Life’, met workshops, verzoekplaatjes, radio-project en optredens. Hun steun ging naar vzw Sillam.

7

DE BIEKORF PALMT VOETBALKANTINE INBezige bijtjes, de mannen en vrouwen van jeugdhuis De Biekorf. Hun oorspronkelijke stek in Heist-op-den-Berg moet wijken voor nieuwbouw en dus ging De Biekorf op zoek naar een tijdelijke, nieuwe locatie. En die vonden ze in de kantine van voetbalclub KSK Heist. Om de kantine zo gezellig mogelijk te maken wordt er geschilderd, de ramen worden afgedekt en er komen nieuwe lam-pen. Ook laten ze een graffitiartiest los op de muren. “Voorlopig lijkt het nog teveel op een kantine. We proberen het jeugdhuisge-voel nog meer naar boven te halen”, aldus voorzitter Dylan. Het jeugdhuis opent binnenkort de deuren.

GOE BEZIG!

KAREL DE GROTE-PRIJS 2016 Voor het negende jaar op rij zal in mei 2016 de Europese Karel de Grote-prijs uitgereikt worden. De prijs wordt dit jaar uitgereikt voor projecten die worden uitgewerkt door jongeren tussen de 16 en 30 jaar oud en als doel hebben meer begrip te creëren tus-sen mensen uit verschillende Europese lidstaten. De winnende projecten dienen als voorbeeld voor Europese jongeren en geven praktische voorbeelden van Europeanen die samenleven en sa-men werken. De drie winnende projecten zullen respectievelijk 5000, 3000 en 2000 euro ontvangen. De deadline voor de inzen-dingen is 25 januari 2016.

www.charlemagneyouthprize.eu

GEZOCHT ORGANISATORISCH TALENT IN WEST- EN OOST-VLAANDERENNaar jaarlijkse traditie zal ook dit jaar weer het voetbaltornooi op West-Vlaamse bodem plaatsvinden. Dit jaar breiden we uit naar Oost-Vlaanderen en krijgen we dus twee voetbaltornooien tussen jeugdhuizen.

Formaat is nog op zoek naar twee jeugdhuizen (één uit West-Vlaanderen, één uit Oost- Vlaanderen) die uitblinken in het or-ganiseren van grote activiteiten en gemotiveerd zijn om het een voetbaltornooi uit te werken. De organisatie ligt volledig in de handen van het jeugdhuis: van de velden voetbalklaar maken en het zoeken van eerlijke scheidsrechters tot het verloop van de dag zelf. Formaat zal je ondersteunen en zorgt voor de communicatie naar de jeugdhuizen en de inschrijvingen. Wat krijg je als jeugd-huis? De volledige opbrengst.

Je kan jouw jeugdhuis kandidaat stellen door een motivatie-brief te sturen naar valerie.vonck@formaat.be waarin je bewijst dat jullie jeugdhuis geknipt is voor het organiseren van dit voet-balfeest.

DE BEURSFUIVEN VAN 2016 In 2006 startte jeugdhuis Malmejo (Oostmalle) met het organi-seren van de beursfuif. Het concept groeide snel uit tot een heus fenomeen waar meerdere jeugdhuizen jaarlijks naar uitkijken. Wegens groot succes vinden sinds 2010 jaarlijks twee beursfui-ven plaats, zo heeft elk jeugdhuis meer kans om mee te kunnen doen. De data voor de beursfuiven van 2016 liggen ondertussen vast: vrijdag 11 maart en zaterdag 1 oktober 2016. Inschrijven is heel eenvoudig via www.beursfuif.be. Daar vind je ook alle jeugdhuizen die zich al hebben ingeschreven. Kostprijs van dit al-les bedraagt 40 euro.

8

Veel persaandacht voor de jeugdhuizen

NEE TEGEN BTW PROTESTACTIES VAN JEUGDHUIZEN TEGEN BTW-PLICHT HEBBEN EFFECTIn december kwamen de jeugdhuizen in actie tegen de btw-plicht voor jeugdhuizen, een beslissing van minister Van Overtveldt. Dankzij de vele brieven, likes, persberichten én ludieke acties van jeugdhuizen, heeft de minister besloten om het bedrag voor btw-plicht te verhogen van 50 000 euro naar 80 000 euro omzet per jaar. Formaat heeft nu als eerste prioriteit om de noden van de jeugdhuizen die wel getroffen worden door deze regeling in kaart te brengen, en op zoek te gaan naar een gepast ondersteuningsaanbod.

Bedankt jeugdhuizen, voor jullie inzet! Dankzij jullie acties is er iets veranderd. Een kleine greep uit de vele acties.

Tijdens hun actie 'Het jeugdhuiswerk staat voor aap' liet jeugdhuis Club 9 (Koersel) hun bezoekers betalen met bananen. Het overschot van de bananen werd gedoneerd aan de minister.

De Priezze (Knesselare) hing een gigantisch

spandoek aan het jeugdhuis om de btw-regeling

in de kijker te zetten en likes voor de Facebook-

pagina te verzamelen.

De Wollewei (Turnhout) ging voor

een recordpoging ‘BTNEE roepen’.

“Zonder Tydeeh staan de jongeren in de kou”. Om

deze leuze kracht bij te zetten sloot Tydeeh (Mol)

de deuren, zodat de jongeren buiten in de kou

bleven staan. Het jeugdhuis zorgde voor soep,

warme dranken, vuurkorven en sfeer. Ook lieten

zij twee trompettisten The Last Post spelen.

"Wij krijgen liever geen btw cadeau", stond te lezen op het raam van jeugdhuis Ternat.

Een avond lang veranderde De Haajf (Bilzen) de

toogwerking in een kansspel. Kansspelen zijn

volgens de btw-wet namelijk volledig vrijgesteld

van btw. Voor 1,50 euro draaide je aan het rad en

kreeg je de consumptie die het rad aangaf. “We

wilden aantonen dat de beslissing van Van Overt-

veldt onhaalbaar én absurd is voor jeugdhuizen.”

De Gnirk (Merelbeke) maakte een ludiek filmpje op z’n Willy’s en Marjetten, waarin een boze menigte protesteert omdat het jeugdhuis geen btw betaalt.

Met ‘Wat Als… jeugdhuizen btw-plichtig worden?’ organiseerde Jakkedoe (Desselgem) een actie waarbij zij op een ludieke manier aantoonden wat de gevolgen zijn van de btw-verplichting voor het jeugdhuis. Daarnaast hingen zij een broek op: per verkochte consumptie kreeg deze een scheur. “We scheuren onze broek aan de btw!”

9

Januari 2016. Alweer 365 omwentelingen rond onze eigen aardas achter de rug. Een volledige omloop rond de zon verder. En kijk ’s aan: de volgende cyclus dient zich reeds aan. Tijd om vooruit te kij-ken naar jouw nieuwe jeugdhuisjaar.

Tekst: Finn Van Dinter

Het is een tijd van lijstjes en goede voornemens. Van beloftes en grootse plannen. Maar waar moet je allemaal aan denken bij de start van een nieuw jaar in je jeugdhuis? Wat moet in orde worden gebracht en hoe doe je dat? Ook al is het voor elk jeugdhuis anders en zijn er ongetwijfeld nog zaken die we over het hoofd zien: Formaat helpt je alvast op weg.

Boekhouding

Voor de meeste jeugdhuizen liep het boekhoudkundig jaar op 31 december op zijn einde. Dat betekent dat je je boekjaar nu moet afsluiten. Werk je boekhouding bij en bekijk je jaarrekening. Dat is een boekhoudkundige verplichting. Als vzw heb je tot zes maanden na afloop van het boekjaar de tijd om je jaarrekening te maken en te laten goedkeuren door de algemene vergadering. In de praktijk begin je daar best sneller aan.

Dat kan je uiteraard heel erg gemakkelijk met Assist, het online boekhoudprogramma voor jeugdhuizen. Formaatleden kunnen gratis gebruik maken van de basisversie van Assist. Tegen een erg voordelige prijs kan je bovendien intekenen op de uitgebrei-dere versie. Met Assist kan je op een erg eenvoudige manier je jeugdhuisboekhouding bijhouden. Indien je dat correct hebt ge-daan doorheen het jaar, kan je op een nog eenvoudigere manier je jaarrekening uit Assist halen: met een enkele druk op de knop.

De goedgekeurde jaarrekening moet je neerleggen bij de griffie. En je hebt ze later dit jaar nodig voor de aangifte van je rechtsper-sonenbelasting. Zie dit dus niet over het hoofd en maak er werk van. Zet je algemene vergadering alvast op de kalender.

Begroting

Je jaarrekening 2015 kan je ook gebruiken om de begroting van 2016 op te maken. Overloop de cijfers en maak een inschatting van de inkomsten en uitgaven van het komende jaar. Plan je extra uitgaven, hou hier dan rekening mee.

Je laat de begroting tevens goedkeuren op een algemene ver-gadering. Dat mag op dezelfde algemene vergadering als die waarop je je jaarrekening goedkeurt.

Btw

Nog een reden om je boekhouding snel en correct bij te werken en je jaarrekening op te maken. Begin november besliste minis-ter van financiën Van Overtveldt (N-VA) dat jeugdhuizen die meer dan 50.000 euro omzet halen op hun “drankgelegenheid” vanaf 1 januari 2016 btw-plichtig worden. Ondertussen heeft hij na massaal protest van de sector – well done, jeugdhuizen! – die omzetdrempel verhoogd naar 80.000 euro. Formaat is het nog steeds niet eens met deze nieuwe regeling. De beslissing van de minister schakelt jeugdhuizen namelijk gelijk met cafés en dat zijn zij uiteraard niet. We zullen ons hier samen met de jeugdhui-zen steeds principieel tegen blijven verzetten.

Formaat zal de komende weken de exacte impact van deze be-slissing in kaart brengen en in gesprek gaan met de getroffen jeugdhuizen. We gaan op zoek naar een gepast ondersteunings-pakket.

Om na te gaan of je als jeugdhuis effectief btw-plichtig wordt, moet je uiteraard weten of je die omzetdrempel haalt. Werk je boekhouding dus snel af en analyseer je cijfers. Op onze web-site kan je lezen hoe je je omzet berekent en wat wel en niet in aanmerking komt. Let op: over de regeling is nog steeds heel veel onduidelijkheid. De informatie op onze website is dus nog niet helemaal sluitend, maar helpt je wel al een eind op weg. Meer informatie krijg je van zodra wij daarover beschikken. Bij vragen kan je steeds terecht bij Formaat.

10

Taks op vzw

Hiervoor heb je nog even de tijd tot 31 maart. Maar verlies dit niet uit het oog. Je ontvangt hiervoor normaal gezien een brief van de belastingen. Krijg je dat niet, dan moet je het zelf opvragen. Onze website helpt je verder op weg.

Nieuw werkjaar?

Sommige jeugdhuizen beginnen hun werkjaar op 1 januari. Het ideale moment om een aantal zaken onder de loep te nemen. Denk bijvoorbeeld al eens na over de planning van het komende werkjaar. Welke grote activiteiten wil je wanneer plannen? Een nieuw kalenderjaar betekent ook dat je opnieuw twaalf grote ac-tiviteiten mag plannen onder de VLAREM (voor jeugdhuizen die in categorie 2 vallen).Heeft je infrastructuur een opfrisbeurt nodig? Maak een plan op en verdeel de taken. De zomer lijkt misschien nog veraf, maar hij zal er sneller zijn dan verwacht. Wil je werk maken van een spetterende zomer, stel dan alvast een werkgroep samen.Misschien begin je in januari ook met een nieuw ledenjaar. Heb je dan al gedacht aan het startfeest voor je leden? En aan de bij-horende lidkaarten?

Een nieuw jaar biedt je ook de kans om je jeugdhuis eens grondig te evalueren. Wie zijn we, wat doen we en vooral waarom doen we het? Ga met je medebestuurders, vrijwilligers en bezoekers aan de slag om een heldere en frisse kijk op je jeugdhuis en je doelstellingen te krijgen.

Nieuwjaarsbrief vol goede voornemens

En dan zijn er natuurlijk nog die andere goede voornemens. Vol goede moed! Maar waar te beginnen…?Bijvoorbeeld: zijn je huidige contracten wel de voordeligste? Energie, water, verzekeringen, brouwer … Is je jeugdhuis ecolo-gisch wel goed bezig? Schrijf je jeugdhuisnieuwjaarsbrief en lees hem voor.

En tot slot

Ben je nog niet naar de nieuwste Star Wars gaan kijken? Maak daar dan snel werk van.

11

Met ATTENT zet je extra in de verf dat je in het jeugdhuis zorgt voor je bezoekers en vrijwilligers. Bijvoorbeeld door gratis kraanwater aan te bieden, een EHBO-koffer in huis te hebben of gratis oordoppen uit te delen. De aanwezige ‘Attenties’ maak je be-kend aan je bezoekers via de ATTENT-ster-pictogrammen. Deze bordjes krijg je gratis opgestuurd. Je hangt ze op in het jeugdhuis op de plaats waar bezoekers de Attentie kunnen vinden.

Schrijf je in voor één of meerdere Attenties en hang de ATTENT-sterren op in je jeugdhuis. Er zijn acht verschillende Attenties waarop je je (gratis) kan inschrijven. Je bepaalt zelf op hoe-veel Attenties je inschrijft.

Wat moet je doen?

• Bekijk de verschillende Attenties op www.formaat.be.

• Wil jeeenAttentieaanbieden?Checkonlinewat je daarvoor moet doen.

• Vulhetinschrijfformulieropdewebsitein.• Alles in orde? Je krijgt de ATTENT-sterren

opgestuurd.• Hanghetbordjeopdeplekwaarbezoekers

de Attenties kunnen vinden.• Voilà!JejeugdhuisisATTENT.

Gratis water In je jeugdhuis mogen bezoekers hun glas vullen of laten vullen met gratis drinkbaar water. Wat moet je doen? Je laat zien in je jeugdhuis waar bezoe-kers hun glas kunnen of laten vullen met gratis drinkwater door middel van het ATTENT-bordje ‘Gratis water’.

InfoJe jeugdhuis informeert bezoekers over gehoorschade, alcohol en andere drugs, veilig vrijen, gezond uitgaan, veilig verkeer … Dit gebeurt door mid-del van affiches en flyers. Wat moet je doen? Halfjaarlijks krijg je een pakket opgestuurd met enkele affiches en flyers. Deze hang je op in je jeugdhuis, op een duidelijk zichtbare plaats, samen met het ATTENT-bordje ‘Info’.

CondoomsIn jouw jeugdhuis worden condooms gratis ter beschikking gesteld. Wat moet je doen? Maak in je jeugdhuis kenbaar waar bezoekers gratis condooms kunnen krijgen door middel van het ATTENT-bordje ‘Condooms’. Je krijgt de condooms opgestuurd door in het inschrijvingsformulier het gewenste aantal condooms aan te duiden en hiervoor een kleine vergoeding te betalen.

Samen uit, samen thuisJouw jeugdhuis wil dat bezoekers voor elkaar zorgen zodat iedereen veilig thuiskomt. Wat moet je doen? Sensibiliseer de bezoekers van je jeugdhuis door middel van de affiche ‘Samen uit, samen thuis’. Hang deze samen op met het ATTENT-bordje ‘Samen uit, samen thuis’ op een duidelijk zichtbare plaats in je jeugdhuis.

OordoppenJe jeugdhuis stelt oordopjes gratis ter beschikking. Wat moet je doen? Maak in je jeugdhuis kenbaar waar bezoekers gratis oordopjes kunnen verkrijgen door middel van het ATTENT-bordje ‘Oordoppen’. Zorg ervoor dat je voldoet aan de wettelijke geluidsnormen. Bestel de oordoppen gratis bij een regio-naal CM-kantoor.

EHBOJouw jeugdhuis heeft een gevulde EHBO-koffer om bezoekers die onwel worden de eerste zorgen toe te dienen. Wat moet je doen? Zorg ervoor dat er steeds een gevulde EHBO-koffer in het jeugdhuis aanwezig is. Laat aan jeugdhuismedewerkers weten waar ze deze kunnen vinden door het ATTENT-bordje ‘EHBO’ op de juiste plaats op te hangen.

Chill-outJouw jeugdhuis kan bezoekers toegang geven tot een koelere en rustigere ruimte met comfortabele zitmogelijkheden, waar er rustige muziek, of geen muziek, is. Wat moet je doen? Laat in je jeugdhuis zien waar bezoekers ge-bruik kunnen maken van een chill-out ruimte door het ATTENT-bordje ‘chill-out’ op te hangen.

Alcohol- en drugplanJe jeugdhuis heeft een gedragen alcohol- en drugplan. Dit plan maak je met behulp van de RADAR-vorming ‘Alcohol- en drugplan’. Tijdens deze vorming staat uitwisseling centraal. Je gaat na wat je als jeugdhuis wil en kan bete-kenen, hoe alcohol en drugs daar een plaats in hebben en op welke manier je rond dit thema kan werken in het jeugdhuis. Op deze manier integreer je op een ludieke manier verschillende Attenties in je jeugdhuis. Wat moet je doen? Twee personen uit het leidinggevend kader van je jeugdhuis volgen de RADAR-vorming ‘Alcohol- en drugplan’. Na afloop van de vorming ga je in je eigen jeugdhuis aan de slag met een werkgroep en vul je stapsgewijs het sjabloon in. Wanneer je dit ingevulde sjabloon mailt naar de preventiewerker die deze vorming aan jou heeft gegeven, heb je voldaan aan de voorwaarden van de Attentie ‘Alcohol- en drugplan’. De vorming ‘Alcohol- en drugplan’ gaat door op RADAR 19, zaterdag 20 fe-bruari 2016 in Dworp.

ATTENT is een initiatief van de Vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen (VAD),

in samenwerking met Formaat.

12

19-21 FEBRUARI 2016- DWORP -

Voor bestuurders, medewerkers, leden en bezoekers van jeugdhuizen

WWW.FORMAAT.BE/RADAR

Schrijf in voor 8/02 =10% KORTING

Voorzitter, (kern)medewerker, feestbeest? In je jeugdhuis zitten veel verschillende mensen. Tijdens het RADAR week-end vindt ieder zijn goesting. Wat kan je verwachten?

VORMINGOf je nu op zoek bent naar praktische tips, creatieve ideeën of een flinke dosis fun, op RADAR vind je tal van vormingen en activiteiten. Voor ieder wat wils.

UITWISSELINGOp RADAR komen jeugdhuislovers uit heel Vlaanderen samen. Hét moment om ideeën en ervaringen uit te wisselen.

OP MAATStel zelf je programma samen. Je kiest vormingen en activiteiten op de dagen dat het je past. Een heel week-end, zaterdag of zondag. Jij kiest.

PROFESSIONELE BEGELEIDINGDe begeleiders op RADAR hebben een pak ervaring opgedaan in het werkveld. Ze brengen je kennis bij aan de hand van praktische voorbeelden waar je zelf mee aan de slag kan.

TEAMBUILDINGOp zoek naar een activiteit om je vrijwilligers samen te brengen en je team sterker te maken? RADAR is de perfecte plek.

FEESTGeen RADAR zonder feest. Laat je gaan en dans tot in de vroege uurtjes.

Vrijdag 20u: Welkom op RADAR. Geraak je er niet zo vroeg? Tot 22u kan je inchecken.

Vrijdagavond: Zorg jij voor de sfeer? Dan zorgen wij voor een activiteit.

Zaterdag 8u: Goeiemorgen! Tijd voor een heerlijk ontbijt.

9u: Geen zin om je vrijdag al naar RADAR te spoeien? Kom gerust op zaterdagochtend af.

10u: Tijd voor ‘the real stuff’, je zelfgekozen vorming begint.

19u: We gaan samen op ontdek-king in de wondere wereld van de Vlaamse jeugdhuizen.

18u: Drukke agenda? Dan kan je afscheid nemen van RADAR. Is een dag te weinig of blijf je nog voor de avond? Dan staat er een overheerlijke maaltijd op je te wachten.

13u: Het vervolg van je vorming.

12u: Middag, lunch.9u45: De grote ‘welkom-op-RADAR-show’.

EEN WEEKEND RADAR. Ben je benieuwd naar wat je op RADAR kan verwachten? RADAR van begin tot einde.

ONTELBARE VORMINGENReinhart is al jarenlang begeleider bij Formaat en begeleidde on-

telbare vormingen op RADAR.

“Ik begeleid al ruim tien jaar vor-

mingen, al sinds de voorganger

van RADAR. Hoeveel vormingen

dat zijn? Ik ben de tel inmiddels

kwijt! De vormingen die ik het

meest gaf zijn barbeheer en vrij-

willigersbeleid. Dat zijn in mijn

ogen twee essentiële vormingen voor elke nieuwe jeugdhuis-

vrijwilliger. De leukste vorming die ik tot nu toe begeleidde

was ‘Roleplaying en Fantasy Games’. Als grote Dungeons &

Dragons en boardgame fan was dit fantastisch om te doen.

Ik was een beetje bang dat niemand het zou zien zitten om op

zondagochtend na een korte nacht ingebeelde orcs en goblins

af te maken. Niks was minder waar. Ik denk dat het één van

de weinige keren was dat we merkbaar te laat op het middag-

eten kwamen, wat voor de meesten hun ontbijt was die dag.

Een episch weekend. Hoe ik begeleider geworden ben? In een

ver verleden heb ik de cursus van Formaat gevolgd. De reden

waarom ik nog altijd begeleid, is omdat het veel voldoening

geeft om een groep mensen sterker te zien worden in dat wat

ze graag doen: een jeugdhuis runnen.

Voor mij zijn er vier redenen voor jeugdhuizen op naar RADAR

te komen:1. Je komt eens uit je jeugdhuis.

2. Je leert mensen uit andere jeugdhuizen kennen en wisselt

ervaringen uit. Niets is makkelijker dan de ideeën van ie-

mand anders te "lenen".

3. Welke cursus je ook volgt, je zal er iets bijleren dat interes-

sant en nuttig is voor jezelf én voor je jeugdhuis.

4. Een toffe fuif op zaterdag.

Dus niet twijfelen, gaan!”

3u: Het licht gaat uit, tijd om uit te rusten voor een tweede dag RADAR.

9u: Kom je pas op zondag naar RADAR? Dan wachten onze geweldige ont haal-mede werk ers je met veel plezier op.

10u: Aan het werk, je vorming begint.

13u: Het vervolg van je vorming.

17u: Einde.

12u: Middag, lunchtijd.9u45: De ‘welkom-op-RADAR-show’ gaat opnieuw van start.

16u30: De grote ‘dit-was-RADAR-show’.21u: Party: Dansen, dansen!

Zondag 8u: Misschien al een iets minder goeiemorgen. Het ontbijt staat klaar.

19u: We gaan samen op ontdek-king in de wondere wereld van de Vlaamse jeugdhuizen.

18u: Drukke agenda? Dan kan je afscheid nemen van RADAR. Is een dag te weinig of blijf je nog voor de avond? Dan staat er een overheerlijke maaltijd op je te wachten.

MEESTE RADAR-DEELNAMESJeugdhuis Dido uit Erpe-Mere is met 146 individuele deelnames reeds op 17 RADARs aanwezig geweest. Stef, bestuurder in Dido, vertelt over de leukste momen-ten die hij en het jeugdhuis al op RADAR hebben meegemaakt.

“Iedereen in het jeugdhuis weet dat de RADAR-weekends altijd heel erg leuk zijn. Het is dan ook gemakkelijk om vrij-willigers en leden warm te maken om mee te gaan. Door te vertellen over memorabele momenten van de afgelopen RADAR-weekends, maken we mensen die nog niet hebben deelgenomen enthousiast. RADAR is ook ideaal als teambuildingactiviteit. Het is een goeie manier om nieuwe mensen beter te leren kennen. Daarnaast kunnen ze ook een vorming naar keuze volgen. Deze vorming sluit dan vaak aan bij een onderwerp dat hen interesseert. De weekends versterken onze vrijwilligers en dus ook onze werking. Bovendien kunnen we nieuwe jongeren via deze weekends meer en beter betrekken bij de jeugdhuiswerking van Dido.RADAR is altijd tof. De sfeer is er zalig, en omdat iedereen er te maken heeft met jeugdhuiswerk, vind je altijd wel iets om over te praten. RADAR is hét moment om interessante mensen te leren kennen en tegelijkertijd een heleboel bij te leren.Je amuseert je rot samen met de rest van je ploeg. Zo blie-zen we ooit 2000 ballonnen op om de volledige vloer van de fuifzaal vol te leggen: onze vingers vol blaren van het kno-pen en de hele dag oordoppen dragen tegen het geluid van de compressors. Maar op de fuif zelf was het puur genieten om de andere jeugdhuislovers zich te zien amuseren.”

“IK BEN ECHT EEN RADAR-FAN!”Patrycja (19) is vrijwilliger in jeugdcentrum Bouckenborgh (Merksem) en in Kavka (Antwerpen). Ze woonde al 14 RA-DARs bij en vertelt graag waarom ze fan is van RADAR.

“Sinds RADAR 4 ga ik elke RADAR een heel weekend mee. In totaal al veertien keer! Voor een vorming kies ik telkens voor een creatief thema, zoals dj, graffiti, licht-bakken maken … Deze thema’s geven me veel inspiratie om mee aan de slag te gaan in mijn eigen jeugdhuis. Zo maakte ik in Bouckenborgh een terras van palletten, iets wat ik leerde op een vorming. Ik ga telkens mee naar RADAR omdat ik zeer benieuwd ben naar verhalen en tips en tricks uit andere jeugdhuizen. De sfeer is altijd de max. Iedereen is vriendelijk voor elkaar. Zo heb ik al veel nieuwe mensen leren kennen. We proberen altijd af te spreken met jeugdhuizen Maegher Goet, Tel 18 en Josto op RADAR. Ik ben zo’n grote fan van RADAR dat ik bezig ben met het pimpen van een shortje. Achterop de zakken naai ik alle bandjes van de afgelopen RADARs. Ik kreeg dat idee zelfs door een RADAR-vorming! Ik raad jeugdhuizen zeker aan om naar RADAR te komen. Je leert er toffe nieuwe mensen kennen en steekt veel op in de vormingen. Dat kan je zeker in je eigen jeugdhuis gebruiken. En de sfeer is altijd top. RADAR in drie woor-den: hilarisch, geweldig en leerzaam.”

RADAR 19 PRAKTISCHWAAR Dworp (Destelheide)OVERNACHTEN kan op vrijdag en op zaterdag (een extra overnachting met ontbijt = 15 euro)VR vrijdag 20u / 15 euro – incl. een overnachting & ontbijtZA zaterdag 10u-18u / 25 euro – incl. vorming & maaltijdenZO zondag 10u-17u / 22 euro – incl. vorming & maaltijdWEEKEND zaterdag 10u – zondag 17u / 55 euro – incl. vorming, maaltijden &

een overnachtingINSCHRIJVEN vóór 16/02 op www.formaat.be/RADARMEER INFO op www.formaat.be/RADAR vind je meer info over de thema’s (wat kan je exact verwachten, wat heb je nodig, wie is je begeleider)Schrijf in voor 8/02 en krijg 10% korting.

JOUW RADAR Zonder jou, geen RADAR. Jouw mening is belangrijk. Jij beslist welke thema’s er worden geprogrammeerd op RADAR 19. Stem binnenkort online voor jouw favoriete thema’s. Hou www.formaat.be/radar in de gaten voor meer details.

MAAK JIJ EEN FEEST VAN RADAR 19?Altijd al de animatie op RADAR voor je reke-

ning willen nemen? Dit is je kans. Jij beslist

hoe de animatie van RADAR eruitziet. Wie

heeft het vetste idee? Stuur je idee op naar

vorming@formaat.be. Het jeugdhuis met het

leukste plan mag de animatie op RADAR 19

organiseren. Denk hierbij aan de fuif op zater-

dag, maar ook aan de animatie tijdens de dag

en in de avonduren.

Eind oktober gingen de medewerkers van jeugdhuis Zenith (Den-dermonde) op uitwisseling bij verschillende jeugdorganisaties in Neder land. Een boeiende tocht door een divers cultuurlandschap, door de ogen van Matthias van Zenith.

Het idee voor een buitenlandse reis ontstond uit een brainstorm met de medewerkers. Het buitenland heeft altijd een soort magische bijklank. De wildste ideeën kwamen aan bod, om uiteindelijk bij Nederland uit te komen. Enerzijds omdat we geïnteresseerd zijn in de verschillen en gelijkenissen met Vlaanderen, anderzijds ook voor de praktische haalbaarheid en het vermijden van een taalbarrière.

Instappen, plaatsen nemenOp vrijdagavond stond onze verplaatsing en teambuilding op het programma. Deelnemers konden via tips op sociale media raden naar onze verblijfplaats. Tot dan toe zonder succes. Met de hulp van enkele rebussen werd dan toch de locatie ontrafeld. De bestemming: Moerge-stel, een dorp vlakbij Tilburg.

Natuur en cultuurOp zaterdag startten we met een wandeling door de Loonse & Drunense duinen, een na-tuurgebied met uitgestrekte zandvlakten. We hielden halt ‘in the middle of nowhere’. Een ideaal moment om even na te denken over onze organisatie. Daarna bezochten we JC Crossroads. Een ge-zellig jeugdcentrum in Kaatsheuvel, vlakbij de Efteling. We werden hartelijk onthaald door voorzitter Georg en de andere vrijwilligers. Bij de voorstelling van onze organisaties vielen heel wat gelijkenissen en verschillen op. Wist je bijvoorbeeld dat ze in Nederland ook een aparte rokersruimte moeten voorzien en dat ook de Nederlandse vrijwilligers niet burgerlijk aansprakelijk gesteld kunnen worden? Leuke feiten en weetjes die we vervolgens nog verder toelichtten tijdens een speeddate tussen de vrijwilligers van Zenith en Crossroads.

Hall of fameIn het centrum van Tilburg begaven we ons rich-ting cultuurfabriek Hall of Fame. Volgens eigen bewering een organisatie met een hoog ‘Do-It-

Yourself’-principe. En gelijk hebben ze. We on-dervonden dit aan den lijve toen we over hun zelfgemaakt skatepark wandelden. Hoe verder we ons waagden in dit gigantische complex, hoe meer we met verstomming geslagen werden. Oude treinzetels als meubilair, een skateboard met gaten in als bekerhouder, een verkeerslicht om aan te geven wanneer de fuifzaal volzet is en een toog die als een volwaardige boot kan doorgaan. Met een bak vol nieuwe ideeën konden we terug naar onze verblijfplaats.

ZaterdagavondOp onze verblijfplaats zochten we de warmte op rond het kampvuur. Tijd om onze interne wer-

king onder de loep te nemen aan de hand van een stellingenspel. Door de bezoeken aan de organisaties had iedereen meteen inspiratie om verschillende standpunten in te nemen. Tot in de nachtelijke uurtjes …

OJC The BoxNa een korte pitstop aan safaripark Beekse Bergen trokken we zondag richting Hilvaren-beek. Tijdens het bezoek aan Jongerencentrum The Box stonden bestuursleden Rene en Marc ons zeer graag te woord. We spraken over sa-menwerking en sponsoring. Ook de interne structuur van onze organisaties vergeleken we met elkaar. Onder de kerktoren van Hilvarenbeek kwam ons weekend tot een einde. We hebben genoten van de kennismaking met nieuwe organisaties en de enorm vriendelijke mensen die zich hiervoor inzetten. Zij gaven ons een rugzak vol nieuwe ideeën om mee te nemen naar België. Neder-land, tot een volgende keer?

DE LOONSE EN DRUNENSE DUINEN

JC CROSSROADS

HALL OF FAME

Tekst en foto’s: Mathias Schoot

13

Met jeugdhuis Villa Caloeskrijgen de jonge-ren van de wijk het Kiel in Antwerpen een ei-gen plek. In deze buurt is een hoge nood aan een kwalitatief vrijetijdsaanbod voor en door jongeren. De vrijwilligers lopen helemaal warm om hun schouders volledig onder dit project te zetten. Met het nieuwe jeugdhuis willen deze ambitieuze jongeren opnieuw perspectieven creëren voor andere jongeren uit de buurt en zo het Kiel op de kaart zetten. Tarik, Yassine, Billal, Foad, Ziani, Sofian en Sofian zien het helemaal zitten.

Tekst & foto: Hans Dockx

Project van lange adem

Enkele jaren geleden werd al eens een jeugd-huis opgericht op het Kiel, deels door dezelfde groep. Door aanhoudende problemen met de buren werd besloten het jeugdhuis te sluiten. Twee jaar lang zochten de jongeren intensief naar een nieuwe en betere locatie. Na heel wat wateren doorzwommen te hebben, beloofde stad Antwerpen Villa Caloes in het Kielpark een opknapbeurt te geven en ter beschikking te stellen voor het nieuwe jeugdhuis. En daar zijn de jongeren heel blij mee. “Het pand is perfect gelegen. Er komen veel mensen in het park en

het jeugdhuis is goed zichtbaar, waardoor er een goed contact met de buurt opgebouwd kan worden. Er zijn bovendien geen directe buren die last hebben van eventuele geluidoverlast. De politie is naast de deur, dus zij kunnen ook een oogje in het zeil houden.”

Investeren in de nieuwe generatie

De jongeren geven aan dat ze vaak schipperen tussen twee werelden. Daarom vinden zij het belangrijk om dit jeugdhuis zelf te besturen. Zo houden ze steeds voeling met de noden die er leven onder de jongeren zelf. Het is de bedoe-ling dat het jeugdhuis een tweede thuis wordt op het Kiel voor jongeren en tieners vanaf 12 jaar. “Villa Caloes moet een plek worden waar je helemaal jezelf kan zijn, waar je écht terecht kan met vragen en problemen, waar ontwik-kelingskansen worden geboden en talenten worden ontdekt. Het jeugdhuis kan vanuit een evenwichtig kader met jongeren spreken over normen en waarden en de nodige structuur bieden. Het is een plek om samen te komen, wilde plannen te smeden en die ook daadwer-kelijk uit te voeren. Jongeren zullen hier heel veel bijleren, zichzelf ontdekken, competenties ontwikkelen, een netwerk uitbouwen … Kortom

hun mogelijkheden en kansen in het leven ver-groten.” Op die manier vormt het jeugdhuis een ideale basis om grenzen te verleggen en helpt het mee aan het verbeteren van het imago van de buurt. “Zo breken we uit de kooi waarin we ons soms opgesloten voelen.”

“WE WILLEN DAT HET JEUGDHUIS EEN TWEEDE THUIS WORDT

VOOR JONGEREN OP HET KIEL.”

Iedereen goeie gast

Ook de Antwerpse hiphopgroep NoMoBS wordt bij het jeugdhuis betrokken. Als rolmodellen van het Kiel willen zij op hun beurt jongeren inspireren. Ze gaan aan de slag met creatief talent en dragen bij aan de ontwikkelingskan-sen voor jongeren op artistiek vlak. De goede reputatie van NoMoBS en de mooie resultaten die hun projecten zullen opleveren, dragen ook bij aan de zichtbaarheid van het jeugdhuis. Met zoveel enthousiasme kan dat niet anders dan goedkomen.

14

Op 4 februari 2016 vindt de zevende editie van de dag van de beroepskracht plaats. Dé dag voor de bijna 250 mensen die als beroepskracht werken in een jeugdhuis of jongerencentrum.

In alle vormen en maten

Projectmedewerkers, ondersteuners, edu-catieve medewerkers  … Beroepskrachten vind je terug onder veel verschillende noe-mers. Maar hoe je ze ook noemt: één ding delen ze allemaal: de vaardigheid om het beste in jongeren naar boven te halen.

Generatie Z staat voor de deur

Experten omschrijven Generatie Z als “open wereldburgers, met een grote handigheid in interactieve media, die graag hun steentje aan de samenleving bijdragen, zolang dat maar met veel eigen initiatief gepaard kan gaan.” Generatie Z is geboren tussen 1992 en 2010 en vandaag tussen 5 en 23 jaar oud. Zij zijn de bezoekers van je jeugdhuis, van-daag en morgen. Daarom nemen we op de dag van de beroepskracht Generatie Z on-der de loep.

Het concept van deze dag blijf onveranderd: beroepskrachten uit heel de sector komen samen om ideeën uit te wisselen, inspira-tie op te doen en te netwerken. De opbouw van de dag blijft hetzelfde. We starten de dag samen met een keynote. Hierna maak je zelf een keuze uit één van de zeven ses-

sies. Afronden doen we ook dit jaar met een receptie.

Wat staat er op het menu?

• Eenkeynote van Youngworks. Youngworks geeft aan de hand van concrete, inspire-rende voorbeelden een beter inzicht in het hedendaagse gedrag van Generatie Z: wat houdt ze bezig? Hoe kijken zij naar de we-reld en willen zij zich engageren? Hoe kan jij hier als jeugdhuis op inspelen en welke uitdagingen kan je niet langer uit de weg gaan?

• Zeven thema’s waaruit je een keuze kan maken: krachtigere community-vorming bij jeugdhuizen; maak het verschil; je be-stuur aan het roer; positieve identiteits-ontwikkeling in het jeugdhuis; innovatie; het jeugdhuis op de barricade en Genera-tie Z maakt het jeugdhuis.

• Een lekkere lunch en een deugddoende receptie.

• Boeiende babbels met je collega’s.

PRAKTISCH

WANNEER Donderdag 4 februari 2016START 9u30WAAR Jeugdcentrum Togenblik / Cultuurcentrum Ter Vesten, Gravenplein 2, 9120 BeverenPRIJS 50 euro (leden) / 60 euro (anderen)INSCHRIJVEN via www.formaat.be/vorming vóór 27 januari 2016MEER INFO www.formaat.be/vorming

DONDERDAG 4 FEBRUARI 2016TOGENBLIK - CC TER VESTENBEVEREN

VOOR ALLE BEROEPSKRACHTEN IN

JEUGDHUIZEN & JONGERENCENTRA

15

Vallende lampenAnderhalf jaar geleden knapten de vrijwilligers het jeugdhuis volledig op. Onder andere de dj-booth werd grondig onder handen genomen. Het dak ging eraf en het geheel kreeg een nieuw laagje verf, compleet met het jeugdhuislogo. Ook de toog werd extra gezellig, met nieuwe lampen. Die lampen hangen helaas niet zo stevig vast en het kan wel eens voorvallen dat ze op een hevig feestje, met veel bassen, plots naar beneden komen. “Gelukkig vallen daar nooit gewonden bij, maar er wordt wel eens goed gelachen”, vertelt voorzitter Tristan.

Het gebouw waarin jeugdhuis Yoka gevestigd is, was vroeger de onderpastorie van Schellebelle. De gevel is daardoor beschermd. Later passeerden een aantal gezinnen hier de revue, tot het gebouw een aantal jaar geleden afbrandde. Na een opknapbeurt kwam hier jeugdhuis Yoka. Het jeugdhuis komt voort uit een groep oud-leiding van de KSA, de OKA. Omdat zij de nadruk wilden liggen op de jeugd, hebben zij de naam Young OKA bedacht, afgekort Yoka.

Foto’s: Valerie Vonck • Tekst: Jens Schelstraete

HOTSPOT

16

Behangen doe je zoTijdens de grote opknapbeurt beseften de vrij-willigers dat ook de muren toe waren aan een grondige make-over. Alles opnieuw behangen zagen zij echter niet zitten. De oplossing? Alle-maal verschillende posters ophangen. “Als we nieuwe posters toegestuurd krijgen, beginnen we vanaf de voorkant van het gebouw opnieuw. Zo krijgt de gang steeds een verse laag”, legt Tristan uit. “Het houdt alles fris en nieuw.”

Jan BaeyensHet plakkaat dat in het zicht van de toog hangt is een herdenking aan Jan Baeyens. “Jan maak-te deel uit van de oud-leiding van de KSA van Schellebelle en pleitte een aantal jaar geleden voor een jeugdhuis in de gemeente. Samen met een twintigtal jongeren startte hij jeugdhuis Yoka op deze locatie”, vertelt Tristan. Na zijn overlijden hebben de vrijwilligers de plaat laten maken en op een mooie plaats opgehangen. Zo houden zij hun voorganger in ere.

Artistiek verantwoordDe muurschildering is van de hand van Lau-rens Bonnaerens. Hij is ongeveer de huiskun-stenaar van Yoka. Het maken van deze tekening nam een volledige week in beslag. “Wie elke dag langskwam zag de vorderingen”, vertelt Tristan. “Laurens kreeg de volledige vrijheid om te doen wat hij wilde met de muur.” Laurens heeft boven in het jeugdhuis een atelier. Dat lokaal werd voordien gebruikt door een groepje vrienden die er een bierproefclub hadden. Het jeugdhuis besloot samen met hen om Laurens een plaats te geven waar hij zich geen zorgen hoefde te maken over de troep die hij achterliet. “Hij schildert, doet aan airbrushen en knutselt met klei, en dat kan niet altijd proper. Het ligt er inderdaad slordig bij, maar je kan zien dat hier een kunstenaar aan het werk is.”

Sint MaartenIn het vergaderlokaal ligt een grote stapel Sint Maarten-brieven die kinderen naar de Sint schreven. Hiermee konden zij een boottochtje met de Sint op de Schelde winnen. De beheer-raad had de moeilijke keuze om de winnaars uit te kiezen.

MascotteDit beertje is de mascotte van het jeugdhuis. Op zijn trui staat de eerste officiële openings-avond gebreid. Het hoeft dan ook niet te verba-zen dat de medewerkers de beer speciaal voor die gelegenheid hebben laten maken. Er was een tijdlang enige concurrentie voor de mas-cotte. “Een tijdje geleden hadden we een Furby als mascotte”, vertelt Tristan. “We kregen hem ter verbroedering van een nabij gelegen jeugd-huis. De vrouwen in de beheerraad vonden hem ongelooflijk schattig. Het probleem was dat hij soms in een kast zat en aanging als er daglicht op scheen.” Daarom werd besloten om ritu-eel afscheid te nemen van Furby. Door hem in brand te steken. “Tot op heden weten onze vrou-welijke leden niet waar hij naartoe is. Ze zullen het nu dus eindelijk kunnen lezen.”

www.facebook.com/JeugdhuisYoka

17

Kampvuren: een must!

Hout te veel? Een kampvuur brengt de oplossing. Hout te weinig voor een kampvuur? Vraag eens rond. Misschien heeft iemand van je bezoekers wel een open haard die niet per se gebruikt wordt. Misschien is er wel een hout-verwerkingsbedrijf waar je navraag kan doen, of is er een bos nabij en is de bos-wachter wel een toffe mens, die jullie gerust wat hout kan geven. Spreek je bezoekers aan en leg contacten. Hout is hout. Maak van je kampvuur een heus evenement van en nodig iedereen uit. Vertel kampvuurverhalen of zing gezel-lig samen een aantal liedjes. In elke gemeente en stad is er wel iemand met een gitaar die graag nog eens Wonder-wall inzet. Het blijft toch een klassieker. Zeker voor iedereen die niet spontaan Kumbaya begint te zingen aan het vuur. Hou het natuurlijk veilig, vraag eens na bij de lokale brandweer wat je kan doen om alles brandveilig te houden. Safety first!

Voor de haard/buis

Filmavonden. Gezellig met het hele jeugdhuis aan het scherm gekluis-terd zitten.. Dat kan natuurlijk ook in het wintergebeuren; maak er een gezellige avond van met je volledige jeugdhuis, of start al in de namiddag. Breng sfeer in je kot en serveer warme chocomelk, marshmallows inbegre-pen. Bestel warme truien met zo lelijk mogelijke opdrukken voor jou en je be-zoekers (niets mis met een prachtige foute sneeuwmanopdruk). Je kan ook allemaal in pyjama komen, zo voel je je nog eens kind als je voor de buis kruipt. Check op www.bevrijdingsfilms.be het aanbod dat je legaal mag afspelen in jouw jeugdhuis.

Muzikaal jaaroverzicht

Jeugdhuis ’t Vraagteken in Meulebeke organiseert een top 50 van de beste kerstliedjes ooit. Maar dit concept kan natuurlijk ook in januari met een muzi-kaal overzicht van 2015. Laat je jeugd-huisvrienden hun stem uitbrengen en maak iets speciaals van de nummer 1. Alle muzikale hoogtepunten van het voorbije jaar op een rij.

Pre-feest

Oudjaar wordt reeds sinds het begin van onze kalender (de druivelaar voor de meesten) gevierd op 31 december. Wie al maanden op voorhand niet kan wachten om de champagne te laten knallen, kan terecht in jeugdhuis De Salamander in Harelbeke. Daar vieren ze steevast pre-oudjaar. Op 30 decem-ber (één dag te vroeg volgens Captain Obvious), worden kilo’s confetti los-gelaten en wordt het jaar uitgewuifd. Brengt dit je op ideeën? Ga zelf aan de slag en organiseer een pre-feestdag. De winter is koud, lang en gevuld met feestdagen. Keuze genoeg dus om iets tofs en leuks te organiseren. Draai vooral goede muziek, want alleen zo warm je je bezoekers op! Dit feestcon-cept kan je altijd inzetten: organiseer bijvoorbeeld een pre-Pasen of een pre-Allerheiligen. Guy De Pré voelt zich al-vast op voorhand aangesproken.

Koning Winter is weer in het land en dat moet gevierd worden. Ook in het jeugdhuis. Denk aan sfeer en gezelligheid, kaars-licht, warme chocomelk en je onderkoelde handen warmen aan de stoof. We geven je inspiratie en ideeën voor extra knusse win-terse maanden.

Tekst: Jens Schelstraete

WINTERBLUES? MAAK HET WARM EN GEZELLIG IN JE JEUGDHUIS

18

Optredens bij de vleet

Eén optreden tijdens de wintermaan-den? Niet genoeg voor ’t Verzet in Knokke-Heist. Vijf maanden lang, van november tot maart, organiseren zij de optredenreeks Spoor 5. Elke tweede vrijdag van de maand kan je er genieten van de beste muziek die ons landje te bieden heeft. Enkele namen? Protection Patrol Pinkerton, Team William en Bony King. Niet overtuigd? Geen probleem, er zijn nog talloze andere redenen om de tocht te maken naar de kuststad. Speciaal voor de evenementenreeks is een sandwich ontwikkeld, om duimen en vingers bij af te likken. En dan is er is er nog CURB: het artistiek project van de jeugdclub dat voor het muziekcafé vintage stoelen een verse look heeft ge-geven. Zo kan je in de beste stijl komen genieten en je winterblues even on hold zetten. Een jeugdhuis-make-over in de winter is trouwens altijd een goed idee. Brei met je vrijwilligers mutsen om aan iedereen uit te delen (breien is niet en-kel voor de ouden van dagen, ook talloze hipsters zijn ervoor te vinden), versier de hele instuif en maak alles gezellig. Goedkope versiering is altijd te vinden, maar je kan ook met je vrijwilligers sa-menzitten om deze zelf te maken. Wat je zelf doet, doe je altijd beter. Je kan, zoals jeugdhuis Tijl in Diest, je optredens ook koppelen aan een goed doel. Ga aan de slag en zet een goed doel op poten. Een benefiet, een inzamelactie, een spon-sortocht om je goed warm te lopen, het zijn allemaal mogelijkheden.

Sneeuwpret

We zijn er ons van bewust, de aarde warmt op. Korte-broekenweer in okto-ber en november geven een witte winter minder kans. Maar als het dan eindelijk sneeuwt, laat je dat niet zomaar voorbij-gaan. Organiseer een groot sneeuwbal-lengevecht met de hele buurt en bouw een geweldig sneeuwsculptuur. Of wat dacht je van je eigen schans? Jeugd-huis De Biekorf (Heist-op-den-Berg) bouwde vorig jaar een schans vanaf het dak. Springen op eigen risico! Spreek de handige Harry’s uit je jeugdhuis en bouw een houten schans. Bekleed de schans met platgestreken sneeuw en knallen maar. Voor wie niet op skiva-kantie gaat, is dit het ideale alternatief. Zorg ook hier voor voldoende veiligheid, zodat niemand gewond raakt. En loopt het toch fout? Wie is er in de winter nog niet thuisgekomen met een arm in het verband. Tip: het houdt je arm tijdens de koude dagen ook goed warm.

Winterbarbecue

Je kent het wel: het wordt warmer, de vakantie is in zicht, en daar zijn ze: de talloze barbecues waarop iedereen wordt uitgenodigd. De hele familie komt weer eens bij elkaar en de steaks volgen elkaar in snel tempo op. Maar, en nu komt de plottwist, dit kan ook in het jeugdhuis, en in de winter. Een win-terbarbecue is in een ideale wereld dé manier bij uitstek om vrienden, het jeugdhuis en lekker eten te vereni-gen. Vraag aan iedereen zelf eigen eten mee te brengen. Nodig de buurt uit een maak er een gezellige buurtbarbecue van, geen betere manier om nog eens met de mensen samen te zitten. Bak je vlees buiten als je een vals brandalarm wil vermijden. Sluit de avond af met een kampvuur.

The big holidayquiz

Quizzen, daar kan je nooit iets fout mee doen. En zeker niet als het buiten vriest dat het kraakt. Het kan een thema-quiz over van alles zijn: klassiekers als film- en muziekquizzen zijn altijd een goed idee. Maar organiseer ook eens een winterquiz, over alles wat te weten valt over Koning Winter. We-tenschapsvragen zijn een mogelijkheid (wat is het absolute nulpunt?), algeme-ne weetjes ook (wat is een ushanka?), of een raden- en- doen- vraag (hoeveel bestuursleden passen er in een slaap-zak?). Je kan er alle richtingen mee uit, maar één uitkomst staat vast: plezier verzekerd voor het hele jeugdhuis. Ook een quiz kan je voor een goed doel or-ganiseren. Schenk bijvoorbeeld al het inschrijvingsgeld aan een goed doel.

19

HEY DJ

“DRAAIEN IN HET JEUGDHUIS GEEFT ALTIJD EEN THUISGEVOEL”

Wie jeugdhuis zegt, zegt muziek. Een goed feestje wordt gemaakt of gekraakt door de dj. In het jeugdhuis krijgen veel beginnende dj’s de kans om hun skills te ontwikkelen en voor publiek te spelen. Elke maand zet Formaat Ma-gazine daarom een jeugdhuis-dj in de schijn-werper. Deze maand is dat Jeroen (20), alias Dj Joen’X, dj in De Tunne (Izegem).

Tekst: Jens Schelstraete • Foto: Valerie Vonck

“Ik ben begonnen onder invloed van mijn vader, hij had een discobar. Als kleine jongen vond ik dat een heel interessante machine. Later zwakte die inte-resse wat af, maar toen ik zelf uit begon te gaan, hervond ik mijn passie. Ik was onder de indruk van de dj’s die ik zag. Ik kocht zelf apparatuur en begon te oefenen. Eén van de eerste keren dat ik draaide was op de Tunnefeesten van het jeugdhuis. Ze wa-ren blijkbaar tevreden, want ik ben hier nu resi-dent-dj. Je kan hier oefenen en leren variëren. Zo hou je je publiek geïnteresseerd. Ik zoek constant naar goede platen. Als je begint wil je hogerop ko-men. Je start als opener op fuiven, en blijft alles ge-ven tot je hoofd-act wordt. Dat is echt iets om trots op te zijn. Ik zag andere dj’s eerst als concurrenten, nu als collega’s. Dat komt, denk ik, door de groei die ik heb doorgemaakt. Het jeugdhuis was daarbij cruciaal. In het jeugdhuis bouw je vertrouwen op, er is wederzijds respect en hier draaien geeft altijd een thuisgevoel. Je krijgt volop de mogelijkheid om te experimenteren tot je je publiek leert kennen en weet welke platen altijd voor feest zorgen. Mijn leukste ervaring tot nu toe had ik in de Voor-uit in Gent. De dj voor mij draaide gelijkaardig, en bepaalde platen uit mijn set zaten ook in de zijne. Dat vraagt om improvisatie. Ik koos ervoor om wat foutere plaatjes in de mix te steken en ging er los over. De reactie van het publiek was overweldigend, zeker in zo’n zaal. Iedereen was direct mee. In de toekomst wil ik het professioneler aanpassen en meer mijn eigen stempel drukken. Ik heb een de-signer onder de arm genomen die onder meer mijn Facebookpagina een make-over geeft. Ook zou ik graag op een festival staan. Liefst op een ééndaags festival, zoals bijvoorbeeld Laundry Day of Sum-merfestival. Ik verdiep me vaak in sites en blogs om ideeën op te doen om me beter te organiseren. Maar hier in het jeugdhuis blijf ik altijd graag draaien.”

Meer Joen’X? www.facbook.com/DeejayJoenX

20

HOE MAAK IK MIJN JEUGDHUIS BRANDVEILIG?Brand is een reëel gevaar in jeugdhuizen. Je hebt vaak meerdere slui-tingsdagen, er zijn elektrische toestellen aanwezig, er ligt brandbare decoratie … Het is dus belangrijk om voldoende aandacht te besteden aan mogelijke brandrisico's en je hier preventief tegen te wapenen.

Communicatie

• Steleendraaiboek op met daarin alle voorzorgsmaatregelen, afspra-ken en stappen van een evacuatieplan.

• Hangeenlijstjeuitmetdaaropnoodnummers van de brandweer, po-litie, antigifcentrum, ambulance …

• Hangevacuatierichtlijnen en pictogrammen op in je lokaal. • Jebentverplichtrookverbodsborden op te hangen, buiten aan de in-

gang, in de instuif, in elk apart lokaal en in de sanitaire ruimte.

Infrastructuur

• Zorgvoordenodigebrandbestrijdingsmiddelen (blusdeken, brand-blussers …) en onderhoud deze goed.

• Plaatsbrandbare en gevaarlijke producten buiten het bereik van de leden in een afsluitbare metalen kast.

• Zorgervoordatdevluchtwegen en trappen altijd vrij zijn en voor-zie veiligheidsverlichting in de nabijheid van de uitgangen, evacuatiewegen en trappen.

Check it

Laat je elektriciteit- en verwarmingstoestellen (gas, stookolie) regelmatig nakijken. Het onderhoud van het centraal stooktoestel van uw verwarmings-installatie is een verplichting, zowel voor par-ticulieren als bedrijven. De gebruiker van het centrale stooktoestel is verantwoor-delijke voor het onderhoud. De huurder moet dus het centrale stooktoestel laten controleren.

• Centrale stooktoestellen op gas(aardgas,butaan,propaan)moetentweejaarlijkseenonderhoudsbeurtkrijgen. InBrussel isditelke3jaar.

• Centrale stooktoestellen op stookolie (mazout)of vaste brandstof(hout, pellets, steenkool …)moeten jaarlijks een onderhoudsbeurtkrijgen.

• Een stookolietankmoetomde5jaargecontroleerdworden.

Ook volgende installaties moet je periodiek laten controleren.Som-migendooreenexternedienstvoortechnischecontrole(EDTC)ofdooreenbevoegdpersoon(BP).Debrandweerkaneisendatjedeafschriftenvandekeuringsverslagenaanhenovermaakt.

• Laagspanning:vijfjaarlijksdoorEDTC• Veiligheidsverlichting:vijfjaarlijksdoorEDTC• Waarschuwings- en alarminstallatie:vijfjaarlijksdoorEDTC• Rookkoepels:jaarlijksdoorBP• Brandbestrijdingsmiddelen:jaarlijksdoorBP• Autonome optische rookdetectoren:halfjaarlijksdoorBP

Ookbijbelangrijkewijzigingen of uitbreidingen van de bestaande elek-trische installatiemoet je een gelijkvormigheidsonderzoek laten uit-voerenvoorindienststelling(AREI).Ookbijeenversterkingen/ofveran-deringvandeelektriciteitsmetermoetereencontrolegebeuren.

Omgeving

Je gebouw en de omgeving ervanmoetpermanent toegankelijk zijnvoorbrandweervoertuigen.Voorziebest indenabijeomgevingookeen verzamelplaats waar iedereen kan verzamelen in geval vanbrand.

Verzekering

Neemeengoede verzekering.Meerinfo:www.formaat.be/informatie/themas/verzekeringen

VRAAGHET@FORMAAT Tekst: Joke Hüwels

Jij vraagt, Formaat antwoordt. Iedere maand verzamelen we vragen heet van de naald.

21

RAMOok dit jaar brengt je koppige karakter je

weer in problemen. Voor je een weddenschap aangaat in het jeugdhuis, denk je maar beter goed na. De sterren voorspellen dat je aan het

kortste eind zal trekken. Het kapsel dat als tegenprestatie geldt is niet alleen

zeer onflatterend, het tot stand komen van het kapsel wordt een kleine Youtubehit,

die tot jaren later op sollicitatiegesprekken een dealbreaker blijkt.

STIERAls het sociale dier dat je bent, brengt ook 2016 je vele nieuwe vrienden in en buiten

het jeugdhuis. Opgelet met een aantal van die nieuwe vrienden, je kent ze niet zo goed

als je denkt. Onoplettendheid heeft in dit geval verstrekkende gevolgen. Ook op het

onbewust besturen van de vluchtauto staan gevangenisstraffen en als je daar opnieuw

je sociale zelf gaat wezen, zou dat nare consequenties kunnen hebben …

TWEELINGENDe typische tweeling is sympathiek en geeft al graag eens een steekje. Altijd lachen jegens

uiteraard, nooit uitlachen! Of je vrienden het uit vergelding of uit sympatie hebben

gedaan, kunnen we moeilijk achterhalen. Feit is, dat ze je in 2016 zullen inschrijven voor een wedstrijd op televisie. Bereid je dus al goed voor: wat het wordt, geven de sterren niet prijs. We stellen voor: karaokefilmpjes op Youtube combineren met het lezen van het nieuwe kookboek van Jeroen Meus en

ondertussen je breakdance skills verfijnen …

KREEFTRomantische, gevoelige kreeft, al zo lang

verlang je naar die ene! 2016 wordt het jaar van de kreeft die zijn/haar gevoel eindelijk

volgt. De single kreeft veroorzaakt daar minder drama mee dan de kreeft die daarvoor zijn/haar huidige lief aan de kant zet. Het hele gebeuren doet in het jeugdhuis stof opwaaien.

Wat er gebeurt wanneer je dan eindelijk je crush confronteert met je gevoelens, daar zijn de sterren minder duidelijk over. We dachten wel het woord stalker te lezen, maar hoe ik

dat moet interpreteren is me niet duidelijk …

LEEUWJe bent dé leeuw, de koning van de jungle en dus ook de koning van het jeugdhuis. Hoewel iedereen dat ook in 2016 weet én onderkent,

vinden ze het er toch overgaan dat je een troon en kroon koopt om het gegeven kracht

bij te zetten. De sterren zeggen: ga ervoor, haters gonna hate, just shake it off! Ze zijn

gewoon jaloers. Misschien moet je ook maar eens kijken voor een scepter?

MAAGD2016 wordt jouw jaar! Alles gaat je voor de wind, de grote kuis in het jeugdhuis waar je

al zolang achter zaagt, komt er eindelijk. Het jeugdhuis heeft er werkelijk nog nooit beter uit gezien. Maar niet alleen in het jeugdhuis krijg je elk initiatief er door, ook thuis en in je studies/professionele leven. Met andere

woorden, dit is het jaar van alles er door te proberen krijgen: meer zakgeld?

Opslag? You name it: you got it!

Een nieuw jaar en iedereen maakt zijn voor-nemens. Hoewel de meeste voornemens fa-len omdat wij nu eenmaal mensen zijn, heb-ben we niet alles zelf in handen. Hoe staan de sterren dit jaar?

Tekst: Lobke Van Damme

22

WEEGSCHAALDe weegschaal is innemend en

onweerstaanbaar. In 2016 komen deze eigenschappen nog meer naar de voorgrond

als je plots veel aandacht krijgt uit onverwachte hoek in het jeugdhuis.

Jammer genoeg is het ongewenste aandacht. Je zal heel duidelijk moeten zijn, want hij/zij

wil het niet begrijpen. Over stalken willen we niet spreken, maar kreeften kunnen

heel ver gaan …

SCHORPIOENEen schorpioen is een heel spiritueel wezen.

In 2016 bereik je je hoogste spiritualiteit, je verspreidt je eigen visie op de wereld en op de hogere sferen. Door het opstarten van

een blog kan je met je boodschap veel mensen bereiken, zelfs aanhangers verwerven. In 2016

begint het allemaal, de start van de sekte die je al zo lang op wilde bouwen met

als mantra: BTW, BTNEE!

BOOGSCHUTTERHet sterrenbeeld dat half mens en half dier

is. Jammer genoeg uit zich dat ook in je beharing. 2016 wordt echter het jaar waarbij je dé trendsetter wordt: overmatige beharing wordt helemaal in. In binnen- en buitenland schamen mannen noch vrouwen zich nog: in

het binnenland toont Joy-Anna haar rosse okselhaar, in het buitenland geeft Ryan

Gosling toe aan zijn rughaar. Dat allemaal omdat jij die ene Instagramfoto postte

met hastag #therealhairyme.

STEENBOKJij hebt het niet getroffen, elk jaar opnieuw vergeet iedereen je verjaardag tussen alle feesten door. Of ze zijn het niet vergeten en

je krijgt één ‘groot’ cadeau voor alles samen. Elk jaar trakteer je iedereen in het jeugdhuis,

maar het baat niet. Niet eerlijk is dat, dat vonden de sterren duidelijk ook. Dit jaar

regent het het hele jaar cadeautjes. Elke wedstrijd waaraan je meedoet, win je.

Je wordt overstelpt met geluk, geniet ervan, de sterren hadden je iets te goed!

WATERMANWatermannen zijn vindingrijk. In het

jeugdhuis heeft dat meermaals interessante oplossingen voor moeilijke problemen

opgeleverd. In 2016 kom je tot zo’n leuke jeugdhuis-uitvinding dat die terecht komt in

Formaat Magazine. Vanaf dan gaat de bal aan het rollen. We willen niet gooien met de woorden wereldberoemd en multimiljonair maar de sterren doen het wel. We noemen wel het woord patent, want de sterren zijn

soms sadistisch …

VISSENVissen hebben veel verbeeldingskracht.

In 2016 gebruik je dit in het jeugdhuis en kom je met de meest originele activiteit ooit in de media. 5 minutes of fame voor jou en je

jeugdhuis. Je komt op een positieve manier in beeld en weegt zo op het btw-debat.

Je wordt dan ook uitgenodigd voor een debat in de Zevende Dag. Daar ga je dan wel weer

af als een gieter. Ach ja, je hebt het toch geprobeerd.

Met de steun van de Vlaamse Gemeenschap Gedrukt op FSC gelabeld, 100% gerecycleerd en chloorvrij gebleekt papier

V.U.: Formaat vzw, t.a.v. Tom Willox – De Wittestraat 2, 2600 Berchem

WWW.FORMAAT.BE/VORMING

E U G D H U I S O P L E I D I N G J E U G D H U I S O P L E I D I N G J E U G D H U I S O P L E I D I N G J E U G D H U I S O P L E I D I N G J E U G D H U ! SO P L E I D I N G J E U G D H U I S O P L E I D I N G J E U G D H U I S O P L E I D I N G J E U G D H U I

DÉ BASIS VOOR

IEDEREEN DIE ZICH

STEVIG SMIJT IN

HET JEUGDHUIS

Met de steun van de Vlaamse Gemeenschap Gedrukt op gerecycleerd papier

Formaat Jeugdhuiswerk Vlaanderen vzw - De Wittestraat 2, 2600 Berchem / V.U.: Tom Willox, Moerheide 9, 9220 Hamme

MAART4-6/03/2016 Jeugdhuisopleiding – weekend 3 (Westmalle) Voor vrijwilligers met verantwoordelijkheid4-6/03/2016 Opleiding instructeur – weekend 2 (Westmalle) Voor jeugdhuislovers die begeleider bij Formaat willen worden

FEBRUARI4/02/2016 Dag van de Beroepskracht (CC Beveren) Voor beroepskrachten5-7/02/2016 Jeugdhuisopleiding 2016 – weekend 1 (Herentals) Voor vrijwilligers met verantwoordelijkheid5-9/02/2016 Opleiding instructeur (weekend 1) (Sporta) Voor jeugdhuislovers die begeleider bij Formaat willen worden19-21/02/2016 RADAR 19 (Dworp) Voor jeugdhuislovers19-20/02/2016 Jeugdhuisopleiding – weekend 2 (tijdens RADAR 19) (Dworp) Voor vrijwilligers met verantwoordelijkheid23-25/02/2016 Module 1: Rol, taak en plaats in het jeugdhuis (Hoge Rielen) Voor beginnende beroepskrachten

APRIL4-8/04/2016 Jeugdhuisopleiding in weekformule (Loppem) Voor vrijwilligers met verantwoordelijkheid19-21/04/2016 Module 2: de jeugdhuismethodiek (De Tilk) Voor beginnende beroepskrachten22-24/04/2016 RADAR 20 Voor jeugdhuislovers