Upload
others
View
8
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Fotovoltaik Panel Anotomisi&
Uygulaması
Günder Yönetim Kurulu Üyesi ve Başkan Yardımcısı,Sunlego A.Ş. / Plurawatt™ Yönetici OrtakODTÜ Endüstri Mühendisliği Yarım Zamanlı Öğretim Görevlisi
Mehmet İzzet Özaydın
10/16/2017 Yetam
Sonsuz ve Bedava Kaynak OlanGüneş Enerjisini
Enerji Bağımsızlığımız için Kullanmalıyız.
PV Paneli Nereden Almalıyım ?
Türk PV Panel Üreticileri Haritası
10/16/2017 Yetam
Türk PV Panel Üretim vs İthalat
• 2015 ve
• 2016 Türk PV Panel Üretimi …..... 50 MW
İthalat ........ 856 MW
Üretim Kapasitesi … 1500 MW
• 2017 Türk PV Panel Üretimi …..... 500 MW
İthalat ........ 1800 MW
Üretim Kapasitesi … 2600 MW
10/16/2017 Yetam
Hangi Tip PV Paneli Almalıyım ?
Hangi Tip PV Paneli Almalıyım ?
Güneş Enerjisi Santralı
Büyük Alanlı Çatı
Ev Çatısı
Yatırımcı Sermayesi / Öz vs. BankaEn az para harcamalıyım
Alan Kısıtına Çözüm Bulmalıyım
Geri Ödeme Süresi Kısa Olmalı
Işıma Yerleşim Yönü Saha Eğimini Dikkate Alsam
İklim Koşulları Nasıl
Sistem Kapasitesi İzin Alınan KapasiteNe kadar daha fazla Yükleme Yapmalıyım
Yüksek PV Panel Verimliliği TakıntısıEn iyisi benimki
Garanti Koşulları İyimi 20 Yıldan Uzun Garanti Veren Varmı
Sertifika Fark EdermiHangi Sertifika
10/16/2017 Yetam
Poly Fotovoltaik Panel
EN UYGUN
Hücre Verimlilik %17 – %19Kolay bulunabilirSıcaklık toleransı daha azÖrnek: 270Wp için 1.15 W/℃Degradasyon ∼ 0.7%/yılFiyatı göreli olarak düşükBugünkü fiyatı:Asya Ülkeleri 37- 40 usd cent/WpTürkiye 45- 48 usd cent/Wp
Poly KristalinMono KristalinAmorfus-İnce Film
MONO VE POLY PV PANEL ARASINDA GÖZLE GÖZÜKEN FARKLAR?1. RENK2. HÜCRE ŞEKLİ
10/16/2017 Yetam
Mono Fotovoltaik Panel
VERİMLİ
Hücre verimlilik %19 – %20.6
Kısıtlı alanlar için uygun
Sıcaklık toleransı yüksek
Örnek: 270Wp için 1.12 W/℃
Degradasyon ∼ 0.5%/yıl
Nispeten daha az üretilmektedir
Fiyatı göreli olarak Poly'den yüksek;
yaklaşık +5 usd cent/Wp
Poly KristalinMono KristalinAmorfus-İnce Film
Poly KristalinAmorfus-İnce Film
10/16/2017 Yetam
Perc Mono Fotovoltaik Panel
EN VERİMLİ
Hücre verimlilik %20.4 – %21,2Kısıtlı alanlar için uygunSıcaklık toleransı yüksekÖrnek: 270Wp için 1.03 W/℃Degradasyon ∼ 0.5%/yılNispeten daha az üretilmektedirFiyatı göreli olarak Poly'den yüksek; yaklaşık +7 usd cent/Wp
Not : Arıca isteyene %45 verimli Multi Junction CPV de ticari olarak mevcut.
Poly KristalinMono KristalinAmorfus-İnce Film
10/16/2017 Yetam
İnce Film Fotovoltaik Panel
EN UCUZ
Verimlilik %12 – %15Bulutlu havalarda üretim imkanıAliminyum Çerçeve yokSıcakIık toleransı yüksek 0.35W/℃ Degradasyon ∼ 1.0%/yılSıcak iklime daha uygunBirkaç üretici firma oligopol tedarik Daha fazla alan ihtiyacı varDaha yeni bir teknolojiFiyatı göreli olarak düşükBugünkü fiyatı: 40-45 usd cent/Wp
Mono KristalinPoly KristalinAmorfus-İnce Film
10/16/2017 Yetam
Mono veya Poly PV Panel
Büyük farklar varmı ?
10/16/2017 Yetam
Hangi Tip Paneli Almalıyım ?
Sistem Maliyetleri ve Kazanımları
10/16/2017 Yetam
Levelized Cost of Energy
Sistem Maliyetleri ve Kazanımları
10/16/2017 Yetam
PV Panel tipini belirlediğinize göre şimdi detaylı incelemenizi başlatabilirsiniz...
Fotovoltaik Panel Anatomisi
Cam
Bant
Aliminyum çerçeve
Eva Folyo
Hücre
Eva Folyo
Sırt Kaplama Folyosu
Bağlantı Kutusu
10/16/2017 Yetam
Fotovoltaik Panel Anatomisi
4BB
3BB
mono
monopoly5BB Kasım 2017
poly
10/16/2017 Yetam
Busbar- - Toplayıcı Çubuk
Fotovoltaik Panel Anatomisi
4BB
3BB
1.
2.
mono
poly
Potential Induced Degredation(PID free)Potansiyel farkı ile yıpranmayanAtomların metal çerçeve üzerindentoprağa kaçması ile hücre zayıflamasıKenarlarındaki siyahlıktan belli olur
% Verimlilik, kalınlık, renk, baskı kalitesi
10/16/2017 Yetam
Fotovoltaik Panel Anatomisi
Ardışık ve komşu hücreler arası en az 2 mmve PV panel boyunca eşitmi ?
Hücre dizileri aynı hizadamı ?
1.
2.
Hücreler aynı renkmi ?3.
Lehim telleri başlangıçları bus barın hemenüstündemi, ?
4.
İyi Lehim : Lehim Telleri Bus Bar Sınırları İçindedir. Toleransa dikkat!
5.
10/16/2017 Yetam
Fotovoltaik Panel Anatomisi
EL TEST SONUÇLARI ??
Mikro Çatlak Varmı ? Gölgeleme Varmı?
1.
2.
Hücreler ve Lehim Telleri Aktif Yüzeylerden8,5mm Mesafelimi?
3.
İyi Lehim : Gölgesiz Electro Lüminans görüntüsü demektir. Seçtiğiniz numune Panelin EL Görüntüsünü üretici tarafından verilenler tercih edilmeli .
10/16/2017 Yetam
Fotovoltaik Panel Anatomisi
Çıkış kabloları 900 mm veya 1000mm veya 1200mm, DC Solar Kablo çıkış uçlarında konektörler.
Örneğin IP 67 veya IP 68 ve 3 bypas diyotlu.
Bypass diyotlarına dikkat ediniz. Konnektörler JB ile aynımarka veya test edilmiş olmalı !
Çalışma sıcaklık aralığıMax. Akım geçirme kab.
10/16/2017 Yetam
Fotovoltaik Panel Anatomisi
Örneğin IP 67 veya IP 68 ve 3 bypas diyotlu
By Pass Diyot ne işe yarıyor ??
Gölgesiz Kısmen Gölgeli Tamamen Gölgeli
Voltaj Ve Akım Yok
10/16/2017 Yetam
Işımaya OrantılıAkım Değişir
Isınmaya OrantılıVoltaj Değişir
%100 Voltaj ve AkımV= 0.5-0.6 vI= 9 AmpP= 0.5x9 = 4.5Wp4.5Wp X 60 = 270Wp
Fotovoltaik Panel Anatomisi
Örneğin IP 67 veya IP 68 ve 3 bypas diyotlu
By Pass Diyot ne işe yarıyor ??
10/16/2017 Yetam
Fotovoltaik Panel Anatomisi
10/16/2017 Yetam
Nem Engelleyici1.0 g/m2/gün – 2.4 g/m2/gün
Kalınlık 150-300 micron
Yansıtma Sararmama
1000V or 1500 V
Fotovoltaik Panel Anatomisi
10/16/2017 Yetam
Kalender vs. Extrude
2 cins EVA KullanımıGüneş yüzü sırt kaplama yüzü
Güneş ışınları geçirgenliği >91
Cross Linking > 85
Cama ve Sırt kaplamaya Yapışma Kabiliyeti
Kalınlık 400 – 600 micron
Fotovoltaik Panel Anatomisi
60 veya 72 hücreli Paneller.
…..X..... .....X..... Örneğin: 1660X990mm veya 1990X990mm
Panel Boyutlarında +/- 1mm Diagonal max +/- 2mm Toleransa Dikkat
10/16/2017 Yetam
Fotovoltaik Panel Anatomisi
Mekanik Özellikler
Ağırlık60 hücreli : 17,5 -- 18,5 kg/panel72 hücreli : 21,0 -- 22,5 kg/panel
Cam2,8mm - 3,2mm - 4,0mm, Temperli Düşük Demir Oranlı,Anti Reflektif Kaplamalı veya Kaplamasız, Solar Cam, Geçirgenlik OranıÖnemli %92,5+
Aliminyum ÇerçeveÇerçeve yüksekliği: 35mm – 50mm,Çerçeve Ağırlığı: 2,0 -, 2,8kg/Panel Eloksal 15 micron +/- 2 mikron
Bu Sayfadaki ÖzelliklerÜretici Bazında Belirgin DeğişkenliklerGöstermektedir.Ancak Statik Yük kapasitesi2400Pa veya 5400Pa Bölgenize Göre ÖnemKazanacaktır Yamaçlar Deniz Kenarları YüksekRüzgar Bölgeleridir.Deniz Kenarında Tuz Testi İstenmeliAhır Çatıları için Asit Dayanımı Yüksek SırtKaplama Uygun Olur
10/16/2017 Yetam
Fotovoltaik Panel Anatomisi
Elektrik Özellikler
STCEndüstriyel StandartPV Panel performans25 derece santigrat1000w/m2Hava Kütlesi 1.5 - Atmosferin Güneş ışınlarını geçirgenliği katsayısıRüzgar 1 m/s
Bulutsuz bir günde 37 derece açılı PV Panel 41.81.derece enlemdeolsa idi benzetimi..
270Wp
Dikkat Bu Ölçüm Sonuçları +/- %3 tolerans içerirDaha Geniş aralıklar Eski Teknoloji Ölçüm Cihazıveya Kasıtlı OlabilirPanel Güç Sınıfı Bu Ölçüm Standardından Hareketİle Üreticinin PAZARLAMA Tekniğine Uygun Yapılıyor.
10/16/2017 Yetam
Panel EtiketiFotovoltaik Panel Anatomisi
En Doğru EtiketEn Detaylı BilgiÖlçülen DeğerlerYazıyormu?
10/16/2017 Yetam
Fotovoltaik Panel Anatomisi
1000 W/m2 den büyük değer olabilirmi?
Akım vs. voltaj kim daha çok değişiyor?
10/16/2017 Yetam
Fotovoltaik Panel Anatomisi
• Güneş panelinin elektrik gücü (kWp cinsinden)/ panelin alanı = güneşpanelinin verimidir.
• Örnek: 1,6 m²'lik bir alana sahip, 250 Wp'lik bir PV modülünün güneşpanelinde verimliliği% 15,6'dır.
• Bu nominal oran standart test koşulları (STC) için verilmiştir: Işıma = 1000 W / m², Panel sıcaklığı = 25 ° C, Rüzgar hızı = 1 m / s, AM = 1.5.
10/16/2017 Yetam
Fotovoltaik Panel Anatomisi Diğer ÖzelliklerMaksimum Güç Sınıfı: +/- %3 @STCSTC de ölçülen güç çıkışının sınıfı örneğin; Ölçüm 254,21Wp sınıfı 250W
Güç ToleransıGüç Toleransı : +/- %3@STC ne demek? Bu parametre panelin en yüksek ve en düşük güçdeğerlerini belirler.
254,21W x (+%3) = 261,80W 254,21W x (-3%) = 246.58WEn yüksek güç 261,80W -- 246,58W arasındadır.
Pazarlama için bu panele 245 W sınıf deklare ederek
-0/+ %3 denebilir veya -0/+5 W
STC(Standart Test Conditions) ve NOCT(Normal Operating Cell Temperature)STC: 1000w/m2, Panel 25 ℃, hava kütlesi 1,5, Rüzgar 1m/s
NOCT: 800w/m2 Ortam 20 ℃,Hava Kütlesi 1,5 Rüzgar 1m/s iken ulaşılan panel sıcaklığı : Örneğin 45 ℃
10/16/2017 Yetam
Diğer ÖzelliklerPANEL SICAKLIĞI Çevre sıcaklığı + Tarla ise +25℃, Çatı ise +35℃
Bu katsayılar panel sıcaklıklarına ve ışımaya bağlı performans değerlerinihesaplayabilmek için kullanılan katsayılardır.
Örnek Hesaplama: 260 Wp panel @25 ℃.Ortam sıcaklığı 40 ℃ ise ve tarla montajıPanel sıcaklığı +40 ℃+ 25 ℃ yani 65 ℃ olduğu bir durumda65-25 = 40 derece farkHer bir derece için -0,4% güç düşümü olacak
40 derece için x (-0,4)= -%16 yani 260Wp x (0,80) = 218 W
1000w/m2, Panel 25 ℃, hava kütlesi 1,5, Rüzgar 1m/s800w/m2 Ortam 20 ℃,Hava Kütlesi 1,5 Rüzgar 1m/s iken
ulaşılan panel sıcaklığı : Örneğin 45 ℃
10/16/2017 Yetam
Fotovoltaik Panel Anatomisi
Diğer Özellikler
ORTAM SICAKLIĞIBu katsayılar panel sıcaklıklarına ve ışımaya bağlı performans değerlerinihesaplayabilmek için kullanılan katsayılardır.
Örnek Hesaplama: 260 Wp panel @25 ℃.Ortam sıcaklığı +40 ℃ olduğu bir durumdaNOCT 45 ℃ = (45-20) = 25℃ Panel sıcaklığına ilave edilmelidir.40+25 = 65 ℃ 25 derece üstünde Her bir derece için -0,4% güç düşümü olacak(65-25) x (-0,4) = -%16 yani 260Wp x (0,84) = 218,4 W
1000w/m2, Panel 25 ℃, Hava Kütlesi 1,5, Rüzgar 1m/s800w/m2,Ortam 20 ℃,Hava Kütlesi 1,5 Rüzgar 1m/s iken
ulaşılan panel sıcaklığı : Örneğin 45 ℃
10/16/2017 Yetam
Fotovoltaik Panel Anatomisi
Diğer Özellikler
AmbalajAdet/Palet…..25 - 40adet
TIR/Palet ….. 16 - 32 palet
TIR/Adet….. 400 – 800 adet
Örneğin: 265 Wp Panel Güç Dağılımına göre Paketleme ve Sevk
A : 265-266 Wp
B : 266-267 Wp
C : 268-269 Wp
10/16/2017 Yetam
Fotovoltaik Panel Anatomisi
10/16/2017 Yetam
TeknikVeri Föyü
Fotovoltaik Panel Standardları
IEC 61730- IEC 61215Bu standart, Fotovoltaik modüllerin tahmini çalışma süresince;• elektriksel• mekanik,çalışma emniyetini sağlamak için gerekli oluşum şartlarını tanımlar.Ve ayrıca;• Mekanik ve çevre etkilerinden kaynaklanan elektriksel şokların,• yangın tehlikesi ve kişisel yaralanmaların,önlenmesini değerlendirmek için özel başlıklar verilmiştir.
Uluslararası Elektromekanik Komitesi
10/16/2017 Yetam
Ürün Belgelendirme
Ürün Belgeleri – Sertifikaları
Garanti Belgesi Değildir ve Garanti Süresi ve Koşulları ile İlgisi Yoktur!
Underwriters LaboratoriesTSE TÜV10/16/2017 Yetam
Belgelendirme Süreci
• PV Endüstri Uzmanı ile Üretim Yerinde Canlı Denetim, ve Süreçlerin İncelemesi
• Numune Örneklerin Labratuvar testi• Hızlandırılmış Yaşlanma,• Mekanik Yük ve Darbe,• Nem, Donma ve Su Banyosu,• Topraklama Sürekliliği,• JB By Pass Diyot Termik Testi• Düşük Işımada Çalışma Kabiliyeti Testi• Yangın Testi• Kısmi Desarj Testi• Max. Güç Testi• Isı Katsayıları Testi
10/16/2017 Yetam
Fotovoltaik Panelde CE İşareti nedir?
Malların serbest dolaşımını sağlayabilmek amacıyla Avrupa Birliği' nin
oluşturduğu;
• Sağlık,
• Güvenlik,
• Tüketicinin ve Çevrenin korunması,
gerekliliklerine uygunluğunu gösteren bir Birlik işaretidir.
10/16/2017 Yetam
• E = A * r * H * PR
• E = Enerji (kWh)
• A = Toplam Panel Alanı (m²)
• r = Panel Üretim Verimliliği(%)
• H = Panellerin Eğimli Yerleşimde Yıllık Ortalama IşınımDeğerleri (gölgeleme yok)
• PR = Toz, Kablo,İnvertör, Sıcaklık, vb Kayıplar10/16/2017 Yetam
East = -90, South = 0
10 - 14
10/16/2017 Yetam
AnkaraHaymana
10/16/2017 Yetam
Results
10/16/2017
Yetam
10/16/2017Yetam
Açı
Yaz ve Kış Kullanımı için Modül Eğim Açısı = Enlem Açısı
Sadece Yaz için : Enlem Açısı -15°
Sadece Kış için : Enlem Açısı +15°
Türkiye 36°- 42°Kuzey Enlemleri arasındadır.
Climate – SAF PVGIS veri tabanı iklim koşullarınıda (Bulutlanma) dikkate aldığındandolayı en iyi Modül eğim açısı herzaman Enlem Açınız ile aynı olmayabilir!
10/16/2017Yetam
Güneş Enerjisi
Yön Panel Yönü Güney ?
Coğrafik – Solar - Manyetik
Manyetik Güneyden
5°Doğu Yönünde Sapma
Solar Güney:
180°– 5°= 175°
10/16/2017 Yetam
Kırmızı Kuzey360°/0°
175°
VEYAGoogle’a
sorabilirsiniz!
PV tasarım yazılımları
• Kullanım kolaylığı
• Tasarım kriterleri
• Ürün çeşitliliği
• Veri hesaplamaları
• Tasarım sonuç detayları
• Raporlama
• Yazılım ücretleri
10/16/2017 Yetam
Yazılımlar
• ARCHELIOS
• BLUESOL
• HELIOSCOPE
• PVGIS
• PV*SOL
• PVSYST
• TRNSYS
vs.
10/16/2017 Yetam
Veri
• Işınım, sıcaklık, rüzgar, koordinat vs. veriler
• PV modülü, invertör vs. veriler
Tasarım
• Sistem tasarlama, donanım uyumu
• Sistem kayıpları ve diğer hesaplama modülleri
Raporlama
• Grafikler, tablolar ve dokümantasyon
• Veri gerçekçiliği
Yazılım içeriği
10/16/2017 Yetam
BLUESOL
Artıları:• Tek hat şeması tasarımı• 3D modelleme ve analiz• Muhtelif elektrik komponentleri ekleme• PV modülü ve invertör uyum hesapları• Panaromik fotoğraftan gölgeleme
modellemesiEksileri:• Eksik meteo verileri• 3D modelleme tasarım zorluğu• Eğim açısı, kayıplar ve elektrik komponentleri
manuel ekleme
10/16/2017 Yetam
PVSYST
Artıları:• PV modül – invertör seçmek adına kullanım kolaylığı• On-grid, off-grid, pompa sistemleri dizaynı• Tam istenen alan için uydu verileri simülasyonu• Gölgeleme modellemesi ve simülasyonu• Otomatik PV modül oryantasyonu• Saatlik, aylık sistem gücü ve verilerini inceleyen grafik
ve tablolarEksileri:• Elle yapılan kayıp ayarları• Programdaki hatalar• Sonuç verilerinin gerçek verilere oranı
10/16/2017 Yetam
POLYSUN
Artıları:• Isı pompası ve solar termal sistem
tasarımları• Türkçe raporlama• Veri gerçekçiliğiEksileri:• Manuel yapılan tasarım – tasarım hataları• Sistem kayıpları ve gölgeleme ile ilgili eksikler• PV modülü – inverter uyum hesaplama
10/16/2017 Yetam
PVGIS ve HELIOSCOPE
Artıları:
• Çevrimiçi tasarım yapabilme
• Kullanım kolaylığı
• Helioscope için görsellik
• PVGIS : Hızlı tasarım
Eksileri:
• Yetersiz tasarım profilleri
• Veri gerçekçiliği10/16/2017 Yetam
Gerçek ve simülasyon verileri karşılaştırması
• Sistem kayıpları %7 olarak ve standart test durumlarıyla simüleedilmiştir.
• Kurulu güç: 19.8kWp - 90 adet PV modülü 21kW – 3 adet invertör
• Yer: Tire, İzmir• Konum: 30° tam güneye bakan PV modülleri
10/16/2017 Yetam
Maliyet / Fiyat• BLUESOL : 580€
• PVSYST : 1087€
• POLYSUN : 3300€
• HELIOSCOPE : 95$ (aylık)
• ARCHELIOS : 696€ (12 ay güncelleme dahil)
• PV*SOL : 1084€ (12 ay destek dahil)
• TRNSYS : 4740$ (ek paketler hariç)
• PVGIS : Ücretsiz
10/16/2017 Yetam
Teşekkürler..
Mehmet İzzet Özaydın