34
Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi – Nisan 2007 BSD İşletim Sistemi Ailesi BSD İşletim Sistemi Ailesi Afşin Taşkıran EnderUnix Çekirdek Takımı Üyesi afsin ~ enderunix.org www.enderunix.org/afsin

FreeBSD İşletim Sistemi · BSD İşletim Sistemi Ailesi NetBSD • 1993 de doğdu. • İlk açık kaynak kodlu BSD dağıtımıdır. • ``Of course it runs NetBSD.'‘ • Maksimum

  • Upload
    others

  • View
    8

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: FreeBSD İşletim Sistemi · BSD İşletim Sistemi Ailesi NetBSD • 1993 de doğdu. • İlk açık kaynak kodlu BSD dağıtımıdır. • ``Of course it runs NetBSD.'‘ • Maksimum

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi – Nisan 2007

BSD İşletim Sistemi Ailesi

BSD İşletim Sistemi Ailesi

Afşin Taşkıran EnderUnix Çekirdek Takımı Üyesi

afsin ~ enderunix.orgwww.enderunix.org/afsin

Page 2: FreeBSD İşletim Sistemi · BSD İşletim Sistemi Ailesi NetBSD • 1993 de doğdu. • İlk açık kaynak kodlu BSD dağıtımıdır. • ``Of course it runs NetBSD.'‘ • Maksimum

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi – Nisan 2007

BSD İşletim Sistemi Ailesi

Sunum Planı

• BSD Nedir ?• BSD Lisansı• BSD Unixler• Yönetim Yapısı• BSD Dağıtımları• NetBSD• FreeBSD• FreeBSD Ports Ağacı• OpenBSD• Paket Yönetim Sistemi ve Ports Ağacı• Türkiye BSD Konferansı - BSDConTR

Page 3: FreeBSD İşletim Sistemi · BSD İşletim Sistemi Ailesi NetBSD • 1993 de doğdu. • İlk açık kaynak kodlu BSD dağıtımıdır. • ``Of course it runs NetBSD.'‘ • Maksimum

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi – Nisan 2007

BSD İşletim Sistemi Ailesi

BSD Nedir ?

• Berkeley Software Distribution• California Üniversitesi’ndeki Computer

Systems Research Group tarafından geliştirilmiştir.

• 4.4BSD-Lite kodunu temel alır.• GNU projelerini de bünyesinde barındırır.• BSD C kütüphanesi GNU projesi değil,

Berkeley temellidir.• O bir Unix

Page 4: FreeBSD İşletim Sistemi · BSD İşletim Sistemi Ailesi NetBSD • 1993 de doğdu. • İlk açık kaynak kodlu BSD dağıtımıdır. • ``Of course it runs NetBSD.'‘ • Maksimum

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi – Nisan 2007

BSD İşletim Sistemi Ailesi

BSD Lisansı

• Açık kod

• Ticari gelişimin önünü açmıştır.

• Full Free

Page 5: FreeBSD İşletim Sistemi · BSD İşletim Sistemi Ailesi NetBSD • 1993 de doğdu. • İlk açık kaynak kodlu BSD dağıtımıdır. • ``Of course it runs NetBSD.'‘ • Maksimum

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi – Nisan 2007

BSD İşletim Sistemi Ailesi

BSD Unixler

• Tam anlamıyla açık kod– Yazılımcıların kullandıkları CVS depoları

açıktır.

• BSD Lisansı• Çekirdek projesi değil, bütün olarak bir

sistem• Paket Yönetim Sistemleri• Kod geliştirme süreciyle birlikte belgeleme• Yönetim yapısı

Page 6: FreeBSD İşletim Sistemi · BSD İşletim Sistemi Ailesi NetBSD • 1993 de doğdu. • İlk açık kaynak kodlu BSD dağıtımıdır. • ``Of course it runs NetBSD.'‘ • Maksimum

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi – Nisan 2007

BSD İşletim Sistemi Ailesi

Yönetim Yapısı

• Contributors (Katkıda Bulunanlar) : Kod ve dökümantasyon projelerine katkıda bulunurlar.

• Committer (Yetkili Geliştiriciler) : Kod ağacına kod ekleyebilirler.

• Core Team (Çekirdek Takım) : Projeye kod olarak kadkıda bulunmak zorunda değiller. Çekirdek takımın görüşü esastır.

Page 7: FreeBSD İşletim Sistemi · BSD İşletim Sistemi Ailesi NetBSD • 1993 de doğdu. • İlk açık kaynak kodlu BSD dağıtımıdır. • ``Of course it runs NetBSD.'‘ • Maksimum

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi – Nisan 2007

BSD İşletim Sistemi Ailesi

BSD Dağıtımları

• Ana BSD dağıtımları– NetBSD– FreeBSD– OpenBSD

• Yan BSD dağıtımları– FreeSBIE– Droganfly BSD– Darwin– TrustedBSD

• Ticari BSD ler– BSD/OS– MacOS-X

http://www.tribug.org/img/bsd-family-tree.gif

Page 8: FreeBSD İşletim Sistemi · BSD İşletim Sistemi Ailesi NetBSD • 1993 de doğdu. • İlk açık kaynak kodlu BSD dağıtımıdır. • ``Of course it runs NetBSD.'‘ • Maksimum

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi – Nisan 2007

BSD İşletim Sistemi Ailesi

Page 9: FreeBSD İşletim Sistemi · BSD İşletim Sistemi Ailesi NetBSD • 1993 de doğdu. • İlk açık kaynak kodlu BSD dağıtımıdır. • ``Of course it runs NetBSD.'‘ • Maksimum

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi – Nisan 2007

BSD İşletim Sistemi Ailesi

NetBSD

• 1993 de doğdu. • İlk açık kaynak kodlu BSD dağıtımıdır.• ``Of course it runs NetBSD.'‘• Maksimum taşınabilirlik hedef alınmıştır.• Ana Sürümler

– NetBSD 0.8 (20 Apr 1993) – NetBSD 1.0 (26 Oct 1994) – NetBSD 1.5 (06 Dec 2000) – NetBSD 2.0 (09 Dec 2004) – NetBSD 3.0 (23 Dec 2005) – NetBSD 3.1 (04 Nov 2006)

Page 10: FreeBSD İşletim Sistemi · BSD İşletim Sistemi Ailesi NetBSD • 1993 de doğdu. • İlk açık kaynak kodlu BSD dağıtımıdır. • ``Of course it runs NetBSD.'‘ • Maksimum

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi – Nisan 2007

BSD İşletim Sistemi Ailesi

BSD Unixler www.netbsd.org

Page 11: FreeBSD İşletim Sistemi · BSD İşletim Sistemi Ailesi NetBSD • 1993 de doğdu. • İlk açık kaynak kodlu BSD dağıtımıdır. • ``Of course it runs NetBSD.'‘ • Maksimum

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi – Nisan 2007

BSD İşletim Sistemi Ailesi

FreeBSD

• “The Power to Serve” (www.freebsd.org)• 1993 yılında NetBSD projesinden sonra

doğmuştur.• Güvenlik özellikleriyle birlikte performans ve

kararlılık ön plandadır.• Çoklu işlemci (SMP) desteği• Multiuser – çok kullanıcı desteği ile aynı anda

birden fazla kullanıcı sisteme giriş yapıp bağımsız işlemler yürütebilir.

• “Preemptive multitasking ” özelliği ile ağır işlemlerde bile düzgün kaynak dağılımı

Page 12: FreeBSD İşletim Sistemi · BSD İşletim Sistemi Ailesi NetBSD • 1993 de doğdu. • İlk açık kaynak kodlu BSD dağıtımıdır. • ``Of course it runs NetBSD.'‘ • Maksimum

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi – Nisan 2007

BSD İşletim Sistemi Ailesi

FreeBSD’nin Özellikleri

• Hafıza taşmalarına karşı ek korumalar getirir. Bir uygulamanın bellek taşmalarından diğer uygulamalar etkilenmez.

• Compatibility modules: Linux, SCO UNIX, and System V Release 4 için hazırlanmış programlar çalıştırılabilir.

Page 13: FreeBSD İşletim Sistemi · BSD İşletim Sistemi Ailesi NetBSD • 1993 de doğdu. • İlk açık kaynak kodlu BSD dağıtımıdır. • ``Of course it runs NetBSD.'‘ • Maksimum

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi – Nisan 2007

BSD İşletim Sistemi Ailesi

FreeBSD’nin Özellikleri

• Ports ve paket sistemi sayesinde paket yönetimi oldukça kolaylaştırılmıştır.

• Internet servislerinde çok başarılıdır.• Kolay kurulum sağlar.

• BSD lisanslıdır.

• Ücretsizdir.

Page 14: FreeBSD İşletim Sistemi · BSD İşletim Sistemi Ailesi NetBSD • 1993 de doğdu. • İlk açık kaynak kodlu BSD dağıtımıdır. • ``Of course it runs NetBSD.'‘ • Maksimum

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi – Nisan 2007

BSD İşletim Sistemi Ailesi

FreeBSD’nin Özellikleri

• File system snapshots • TrustedBSD MAC Framework extensible kernel

security : Multi-Level Security (MLS), Üçüncü partı güvenlik modülleriyle entegrasyon.

• GEOM pluggable storage layer : FreeBSD Disk Alanı Sistemi

• FreeBSD's GEOM-Based Disk Encryption (GBDE) : Dosya sistemi, takas alanı ve diğer disk kümelerine ek korumalar getirir.

Page 15: FreeBSD İşletim Sistemi · BSD İşletim Sistemi Ailesi NetBSD • 1993 de doğdu. • İlk açık kaynak kodlu BSD dağıtımıdır. • ``Of course it runs NetBSD.'‘ • Maksimum

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi – Nisan 2007

BSD İşletim Sistemi Ailesi

Hangi Platformlarda Çalışır ?

• FreeBSD/alpha Project • FreeBSD/amd64 Project • FreeBSD/ARM Project • FreeBSD/i386 Project • FreeBSD/ia64 Project • FreeBSD/MIPS Project • FreeBSD/pc98 Project • FreeBSD/ppc Project • FreeBSD/sparc64 Project • FreeBSD/sun4v Project • FreeBSD/xbox Project

Page 16: FreeBSD İşletim Sistemi · BSD İşletim Sistemi Ailesi NetBSD • 1993 de doğdu. • İlk açık kaynak kodlu BSD dağıtımıdır. • ``Of course it runs NetBSD.'‘ • Maksimum

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi – Nisan 2007

BSD İşletim Sistemi Ailesi

FreeBSD’de Yazılım Kontrolü

• Kaynak koddan kurulum

• FreeBSD paket yöntemi

• FreeBSD ports ağacının kullanımı

Page 17: FreeBSD İşletim Sistemi · BSD İşletim Sistemi Ailesi NetBSD • 1993 de doğdu. • İlk açık kaynak kodlu BSD dağıtımıdır. • ``Of course it runs NetBSD.'‘ • Maksimum

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi – Nisan 2007

BSD İşletim Sistemi Ailesi

ports

• FreeBSD Port Ağacı (ports)– Paket aramanıza gerek kalmaz

• # make install Hepsi bu kadar

– Kategoriler sayesinde kolay erişim• ls /usr/ports• net security ....

– ports dan kurulacak yazılımın kaynak kodları incelenebilir.

– İstenilen özellikler koda dahil edilebilir.

Page 18: FreeBSD İşletim Sistemi · BSD İşletim Sistemi Ailesi NetBSD • 1993 de doğdu. • İlk açık kaynak kodlu BSD dağıtımıdır. • ``Of course it runs NetBSD.'‘ • Maksimum

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi – Nisan 2007

BSD İşletim Sistemi Ailesi

Ports Ağacında Arama Yapmak

• # cd /usr/ports• # make search key=scannerPort:   nessus­2.2.9_1Path:   /usr/ports/security/nessusInfo:   A security scanner: looks for vulnerabilities in a given network

Maint:  [email protected]­deps: nessus­libnasl­2.2.9 nessus­libraries­2.2.9

R­deps: nessus­libnasl­2.2.9 nessus­libraries­2.2.9

WWW:    http://www.nessus.org/

Page 19: FreeBSD İşletim Sistemi · BSD İşletim Sistemi Ailesi NetBSD • 1993 de doğdu. • İlk açık kaynak kodlu BSD dağıtımıdır. • ``Of course it runs NetBSD.'‘ • Maksimum

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi – Nisan 2007

BSD İşletim Sistemi Ailesi

Ports Kullanarak Yazılım Kurmak

• # cd /usr/ports/net/aget• # make install===>  Vulnerability check disabled, database not found=> aget­0.4.tar.gz doesn't seem to exist in /usr/ports/distfiles/.=> Attempting to fetch from http://www.enderunix.org/aget/.aget­0.4.tar.gz                               100% of   10 kB   18 

kBps===>  Extracting for aget­0.4=> MD5 Checksum OK for aget­0.4.tar.gz.=> SHA256 Checksum OK for aget­0.4.tar.gz.===>  Patching for aget­0.4===>  Configuring for aget­0.4===>  Building for aget­0.4gcc ­g ­Wall ­W ­pedantic ­c main.cgcc ­g ­Wall ­W ­pedantic ­c Aget.c

Page 20: FreeBSD İşletim Sistemi · BSD İşletim Sistemi Ailesi NetBSD • 1993 de doğdu. • İlk açık kaynak kodlu BSD dağıtımıdır. • ``Of course it runs NetBSD.'‘ • Maksimum

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi – Nisan 2007

BSD İşletim Sistemi Ailesi

Ports’dan Uygulama Silmek

# cd /usr/ports/net/aget# make deinstall===>  Deinstalling for net/aget===>   Deinstalling aget­0.4#

Page 21: FreeBSD İşletim Sistemi · BSD İşletim Sistemi Ailesi NetBSD • 1993 de doğdu. • İlk açık kaynak kodlu BSD dağıtımıdır. • ``Of course it runs NetBSD.'‘ • Maksimum

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi – Nisan 2007

BSD İşletim Sistemi Ailesi

FreeBSD’de Paketler

• Derlemeye gerek yoktur. Bu sebeple derlemede kaybedilen vakit kazanc olarak kalır.

• Kurulum detayları ile uğraşmaya gerek kalmaz. Ancak detayları atlamak için pakete geniş derleme özellikleri katılır.

• Binary paketlerin güvenliği düşündürebilmektedir.

Page 22: FreeBSD İşletim Sistemi · BSD İşletim Sistemi Ailesi NetBSD • 1993 de doğdu. • İlk açık kaynak kodlu BSD dağıtımıdır. • ``Of course it runs NetBSD.'‘ • Maksimum

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi – Nisan 2007

BSD İşletim Sistemi Ailesi

FreeBSD Paket Komutları

• pkg_add Yeni bir paket kurar

• pkg_delete Kurulmuş paketi siler

• pkg_create Paket oluşturur.• pkg_info Paket hakkındaki bilgileri

verir.

• pkg_version Kurulu paketlerin versiyonlarını gösterir.

Page 23: FreeBSD İşletim Sistemi · BSD İşletim Sistemi Ailesi NetBSD • 1993 de doğdu. • İlk açık kaynak kodlu BSD dağıtımıdır. • ``Of course it runs NetBSD.'‘ • Maksimum

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi – Nisan 2007

BSD İşletim Sistemi Ailesi

OpenBSD

• NetBSD projesinden ayrılan Theo de Raadt tarafından başlatıldı.

• Geleneksel BSD ekip yapısı yerine Ekip Liderliği modeli benimsendi.

• Standartlara bağlılık

• www.openbsd.org

Page 24: FreeBSD İşletim Sistemi · BSD İşletim Sistemi Ailesi NetBSD • 1993 de doğdu. • İlk açık kaynak kodlu BSD dağıtımıdır. • ``Of course it runs NetBSD.'‘ • Maksimum

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi – Nisan 2007

BSD İşletim Sistemi Ailesi

OpenBSD

• “Only two remote holes in the default install, in more than 10 years!”

• Güvenlik birincil amaçtır.

Page 25: FreeBSD İşletim Sistemi · BSD İşletim Sistemi Ailesi NetBSD • 1993 de doğdu. • İlk açık kaynak kodlu BSD dağıtımıdır. • ``Of course it runs NetBSD.'‘ • Maksimum

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi – Nisan 2007

BSD İşletim Sistemi Ailesi

DragonFly BSD

• 2003 yılında başladı.

• FreeBSD 4 sürümünü temel kabul eder.

• Diğer BSD lerden de kod alınmıştır.• http://www.dragonflybsd.org/index.shtml

Page 26: FreeBSD İşletim Sistemi · BSD İşletim Sistemi Ailesi NetBSD • 1993 de doğdu. • İlk açık kaynak kodlu BSD dağıtımıdır. • ``Of course it runs NetBSD.'‘ • Maksimum

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi – Nisan 2007

BSD İşletim Sistemi Ailesi

FreeSBIE

• FreeBSD’nin live projesidir.

• Sistem CD den başlatılabilir.

• Kurulum gerektirmez.• http://www.freesbie.org/

Page 27: FreeBSD İşletim Sistemi · BSD İşletim Sistemi Ailesi NetBSD • 1993 de doğdu. • İlk açık kaynak kodlu BSD dağıtımıdır. • ``Of course it runs NetBSD.'‘ • Maksimum

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi – Nisan 2007

BSD İşletim Sistemi Ailesi

Darwin

• 2000 yılı

• Apple firmasının Mac OSX in kodlarını açmasıyla oluştu.

Page 28: FreeBSD İşletim Sistemi · BSD İşletim Sistemi Ailesi NetBSD • 1993 de doğdu. • İlk açık kaynak kodlu BSD dağıtımıdır. • ``Of course it runs NetBSD.'‘ • Maksimum

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi – Nisan 2007

BSD İşletim Sistemi Ailesi

TrustedBSD

• FreeBSD projesi temelli

• Güvenli sistem oluşturmayı amaçlar.

• Diğer BSD lere güvenlik konusunda temel oluşturmaya çalışıyor.

Page 29: FreeBSD İşletim Sistemi · BSD İşletim Sistemi Ailesi NetBSD • 1993 de doğdu. • İlk açık kaynak kodlu BSD dağıtımıdır. • ``Of course it runs NetBSD.'‘ • Maksimum

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi – Nisan 2007

BSD İşletim Sistemi Ailesi

BSD lerin Kullanım Alanları

• Temel ağ sunucuları– DNS, Web, Mail

• Güvenlik Duvarları– IpFW, PF, Ipfilter

• Yüksek performans veya yüksek bulunulurluk gerektiren işlem kümeleri

• Terminal sunucular

• Masaüstü sistemler

Page 30: FreeBSD İşletim Sistemi · BSD İşletim Sistemi Ailesi NetBSD • 1993 de doğdu. • İlk açık kaynak kodlu BSD dağıtımıdır. • ``Of course it runs NetBSD.'‘ • Maksimum

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi – Nisan 2007

BSD İşletim Sistemi Ailesi

“BSD ...

• ... profesyonellerin seçimi “

Page 31: FreeBSD İşletim Sistemi · BSD İşletim Sistemi Ailesi NetBSD • 1993 de doğdu. • İlk açık kaynak kodlu BSD dağıtımıdır. • ``Of course it runs NetBSD.'‘ • Maksimum

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi – Nisan 2007

BSD İşletim Sistemi Ailesi

Türkiye BSD Konferansı - BSDConTR

• EnderUnix Projesi• Amaç, BSD dünyasına ve Türkiye’ye teknik

katma değer sağlamak• BSD’nin akademik geri planına akademiden tam

destek - > Marmara Üniversitesi

• Uluslararası bir konferans• Akademik Kurul• Türkiye için mihenk taşı• 22-23 Eylül 2007 -> www.bsdcontr.org

Page 32: FreeBSD İşletim Sistemi · BSD İşletim Sistemi Ailesi NetBSD • 1993 de doğdu. • İlk açık kaynak kodlu BSD dağıtımıdır. • ``Of course it runs NetBSD.'‘ • Maksimum

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi – Nisan 2007

BSD İşletim Sistemi Ailesi

Kaynaklar

• FreeBSD Resmi Web sayfası; http://tr.freebsd.org/

• NetBSD Resmi Web Sayfası; http://www.tr.netbsd.org/

• FreeBSD Paket Yönetimi; İsmail Yenigül

• FreeBSD Nedir ? ; Ömer Faruk Şen

• OpenBSD Resmi Web Sayfası; http://www.openbsd.org

Page 33: FreeBSD İşletim Sistemi · BSD İşletim Sistemi Ailesi NetBSD • 1993 de doğdu. • İlk açık kaynak kodlu BSD dağıtımıdır. • ``Of course it runs NetBSD.'‘ • Maksimum

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi – Nisan 2007

BSD İşletim Sistemi Ailesi

Teşekkürler

• Samsun Valiliği

• Ondokuz Mayıs Üniversitesi

• Elektrik Mühendisleri Odası

Page 34: FreeBSD İşletim Sistemi · BSD İşletim Sistemi Ailesi NetBSD • 1993 de doğdu. • İlk açık kaynak kodlu BSD dağıtımıdır. • ``Of course it runs NetBSD.'‘ • Maksimum

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi – Nisan 2007

BSD İşletim Sistemi Ailesi

Teşekkürler

BSD İşletim Sistemi Ailesi

Afşin Taşkıran

afsin ~ enderunix.org

www.enderunix.org/afsin