Functionele Anatomie Schoudergordel

Functionele Anatomie Schoudergordel

Nederlandse Vereniging voor Arthroscopie Rotterdam Schouder Advanced course 13-9-2016

Anatomische functionele Indeling het schouder gewricht

Het glenohumerale systeem - art humeri - junctura subacromialis - het bicipitale glijmechanisme

Het primaire scapulothoracale systeem: - art. acromioclavicularis - art. sternoclavicularis - junctura scapulothoracalis

Het secundaire scapulothoracale systeem:

- artt. costovertebralis T1-9 - artt. Costotransversariae T1-9 - artt. Intervertebralis C4-T9






Articulatio Humeri ; labrum/kapsel/band


Shoulder Elbow Surg. 2008 Nov-Dec;17(6):981-5 Consequences of a Perthes-Bankart lesion in twenty cadaver shoulders. Pouliart N1, Gagey O.

This study indicates that an isolated, typical Perthes-Bankart lesion does not compromise the anterior capsular mechanism enough for the humeral head to dislocate anteroinferiorly. In patients with acute or recurrent dislocation, more extensive ligamentous or other lesions—be it glenoid rim fractures or rotator cuff tears—need to be present. This study again stresses the importance of looking for, and dealing with, other lesions than the most obvious one when treating unstable shoulders.

stabiliteit

stabiliteit

N. Pouliart and O. Gagey, Sign. of latissimus dorsi in instability, Clin Anat 2005

Vraag: dissectie van totale kapsel bij 31 % geen totale dislocatie? •  55 cadavers; totale kapsel/lig reving intacte musculatuur •  EMTD, 90-90 positie; mFET 50 N; •  geen locked disloc: cut latt

stabiliteit

Conclusies: •  Bij een type 1 scapulaire connectie (spiervezels) en een TCD <20 mm geen locked dislocatie •  Bij een TCD < 20 mm geen inferieure component

Gr 3, (17)

Gr 4, zonder inferieure component (9)

Gr 4 (6)

Gr 4 (23)

stabiliteit

Jaggi A et al. Muscle activation patterns in patients with recurrent shoulder instability, Int J Shoulder Surg. 2012 DEMG , latissimus activiteit speelt een rol bij anterieure en posterieure instabiliteit. Dominantie (ook pectoralis) leidt tot inhibitie van de RC

stabiliteit

BMC Musculoskelet Disord. 2014 Dec 17;15:439. Does surgery followed by physiotherapy improve short and long term outcome for patients with atraumatic shoulder instability compared with physiotherapy alone? - protocol for a randomized controlled clinical trial. Jaggi A, Alexander S, Herbert R, Funk L, Ginn KA1.

stabiliteit

Mobiliteit

* GIRD * TRROM * Humeral head torsion

J Sci Med Sport. 2016 Jan. GIRD, TRROM, and humeral torsion-based classification of shoulder risk in throwing athletes are not in agreement and should not be used interchangeably

Posterieur kapsel tightness

Mobiliteit

Ticker, 2000

Undersurface tendinopahtie/ internal impingement

2000 Sep-Oct;28(5):668-73. Quantification of posterior capsule tightness and motion loss in patients with shoulder impingement. Tyler TF1, Nicholas SJ, Roy T, Gleim GW.

Am J Sports Med. 2010 Jan;38(1):114-9. Correction of posterior shoulder tightness is associated with symptom resolution in patients with internal impingement. Tyler TF1, Nicholas SJ, Lee SJ, Mullaney M, McHugh MP.

Mobiliteit


“Normaal” TRROM

Mobiliteit

Humeral Head retrotorsie

Mobiliteit


GIRD = GIRD indien TRROMD

Mobiliteit

J Sci Med Sport. 2016 Jan 28. GIRD, TRROM, and humeral torsion-based classification of shoulder risk in throwing athletes are not in agreement and should not be used interchangeably






Junctura Subacromiale

- Noodzakelijk glijsysteem - Centering humeruskop

AHD Acromio humeral distance less than six millimeter: Its meaning in full-thickness rotator cuff tear D. Goutallier et al 2011

SIS -> SAPS

Junctura Subacromiale

•  Biologie; leeftijd.. •  Morphologie; acromion vorm. •  Vascularisatie; roken •  Comorbiditeit; DM •  Mechanische overload/underload •  Alignment •  Scapulastand •  Humerus centralisatie •  Laxiteit •  ROM verlies •  ………

Clin Biomech (Bristol, Avon). 2015 Aug;30(7):641-8. An evidence-based review of current perceptions with regard to the subacromial space in shoulder impingement syndromes: Is it important and what influences it? Mackenzie TA1, Herrington L2, Horlsey I3, Cools A4.



Acta Orthop. 2016 Aug;87(4):351-5. No difference in long-term development of rotator cuff rupture and muscle volumes in impingement patients with or without decompression. Ketola S1, Lehtinen J2, Elo P1, Kortelainen S3, Huhtala H4, Arnala I3.

Wel of geen acromionplastiek?

•  Vraag een (gespecialiceerd) fysiotherapeut om mee te denken in de functionele diagnostiek

•  Maakt een profiel van uw patiënt •  Mechanisch conflict?













Osteokinematica

Elevatie: flexie en abductie Depressie: extensie en adductie 5-10 graden

Sternoclaviculaire bewegingen

Protractie: horizontale adductie Retractie: horzontale abductie 10-15 graden

Posterior rotatie : 20 graden * door het op spanning komen CCL ongeveer bij 90 gr elevate * geen post rot -> dan max 120 elevatie

Rebekah et al, 2014, JOSPT


Aantal graden is tot 120 graden elevatie gemeten Elevatie/abductie180: 120 GH + 60 ST (2:1) •  Elevatie en depressie (translatie) •  Protractie en retractie (translatie)

Scapulo-thoracale bewegingen

40 graden 15 graden 5-10 graden


Acromio-claviculaire bewegingen

Interne en externe rotatie 5 graden Opwaartse en neerwaartse rotatie 10 graden Posterior en anterior tilt 15 graden

Aantal graden is tot 120 graden elevatie gemeten

Symptomatisch SAPS (10) versus asymptomatisch (12)

SC Sign. minder elevatie, minder posterior rotatie door de hele range

ST Sign. minder opwaartse rotatie door de hele range

AC



Levator scapulae Rhomboideus (2) Pectoralis minor Trapezius (3) Serratus anterior Deltoideus (3) Cuff (4) Latissimus (?) Teres major

Scapulaire musculatuur





GLENOHUMERAL MOTION

GLENOHUMERAL MUSCLES

SCAPULAR MOTION

PERISCAPULAR MUSCLES

Abduction Deltoid/Supraspinatus initiate. Subscapularis, Infraspinatus, Teres Minor Compress and Depress humeral head

Upward Rotation Posterior Tilt

Upper and Lower Trapezius and Serratus Anterior

Adduction Latissimus Dorsi Teres Minor Pectoralis Major Subscapularis, Infraspinatus, Teres minor stabilize Humeral Head

Downward Rotation Depression

Pectoralis Minor Rhomboids Levator Scapula

Flexion Anterior/Medial Deltoid Clavicular Pectoralis Supraspinatus Long Head of Biceps Brachi Coracobrachialis Infraspinatus, Teres Minor and Subscapularis Stabilize Humeral Head

Posterior Tilt Upward Rotation

Serratus Anterior Upper and Lower Trapezius


Force couples



Scapula dyskinesie


Wat is scapula dyskinesie?

McClure et al. 2009 Tate et al. 2009

1. Dysrhythmia “The scapula demonstrates premature or excessive elevation or protraction, nonsmooth or stuttering motion during arm elevation or lowering, or rapid downward rotation during arm lowering” 2. Winging “The medial border and/or inferior angle of the scapula “are posteriorly displaced away form the posterior thorax”

a. normale beweging b. subtiele afwijkend c. duidelijke afwijkend

“You cannot launch a canon of a canoe”

Biomechanisch principe van kracht overdracht



1.  SD is oorzaak van schouderpathologie 2.  SD is gevolg van schouderpathologie

3.  SD ontstaat door bouw/morfologie 4.  SD ontstaat door neuromotorische ontw stroornis

Mythes:

1. SD is oorzaak van schouderpijn?

Does scapular positioning predict shoulder pain? (Struyf et al IJSM 2013)

Obvious scapula dyskinesis => higher probability of shoulder problems in elite handball players? (Clarsen et al BJSM 2014)

NO

YES



CONCLUSIONS: Increasing internal scapular rotation and decreasing upward scapular rotation significantly increase glenohumeral contact pressure and the area of impingement of the rotator cuff tendon between the greater tuberosity and glenoid during simulated throwing motion.

J Bone Joint Surg Am, 2012 Teruhisa Mihata et al Effect of Scapular Orientation on Shoulder Internal Impingement in a Cadaveric Model of the Cocking Phase of Throwing

2. SD is gevolg van schouderpijn?

Hodges et al, 2013 Hodges et al, 2011 Nijs et al 2012

Pain in motion groep


Man Ther. 2015 Feb;20(1):166-70. The effect of experimentally-induced subacromial pain on proprioception. Sole G1, Osborne H2, Wassinger C3.

Eur J Appl Physiol. 2008 Apr;102(6):643-50. Effects of experimental muscle pain on shoulder-abduction force steadiness and muscle activity in healthy subjects. Bandholm T1, Rasmussen L, Aagaard P, Diederichsen L, Jensen BR.

Man Ther. 2012 Oct;17(5):411-5. The role of experimentally-induced subacromial pain on shoulder strength and throwing accuracy. Wassinger CA1, Sole G, Osborne H.


SAPS met milde SD Pijn ++ toename Instabiliteit ontstond Toename van SD Links en rechts scopie

SD oorzaak of gevolg van schouderpijn

SAPS patiënten veranderend spierpatroon: •  LT en serratus verminderde activiteit •  UT toegenomen activiteit

•  Pectoralis minor tightness •  Posterior kapsel stiffness

Ludewig et al. 2000, Lin et al. 2005, Struyf et al. 2011

Borstad et al. 2005, 2006, harrington et al. 2014

SD oorzaak of gevolg van schouderpijn

“Scap. muscle rehab. improves pain and function in patients with mild impingement symptoms” (6 weeks trainingsprogram”)

Am J Sports Med. 2012 Aug;40(8):1906-15 Scapular muscle rehabilitation exercises in overhead athletes with impingement symptoms: effect of a 6-week training program on muscle recruitment and functional outcome. De Mey K1, Danneels L, Cagnie B, Cools AM.


3. SD ontstaat door bouw/morfologie. (voorspeller schouderpijn –oorzaak-? )


4. SD ontstaat door neuromotorische ontw stoornis (oorzaak van schouderpijn? )

VUmc populatie : Niet traumatische instabiliteit + SD N= 52 2014-heden 38 (73%) heeft niet/kort kruipfase + lopen ≤ 12 maanden


Is de scapula dyskinesie gerelateerd aan de schouderpijn?

Scapula Assistance Test (SAT) (Seitz et al. 2012, Rabin et al. 2006)

Scapula Repostioning Test (SRT)

(Tate et al, 2008)

•  Met en zonder protractie en opw rotatie •  Met en zonder keten aanspanning •  Open of gesloten keten •  Met en zonder tape


Sterke associatie tussen SD en schouder problemen

Impingment syndroom: Warner et al. 1992, Greenfield et al. 1995, Lukasiewicz et al. 1999, Schmitt et al. 1999, Ludewig et al. 2000, Hebert et al. 2002, Mell et al. 2005, Laudner et al. 2006, McClure et al 2006, Kibler et al 2009……….

Schouder instabiliteit: Illyes et al.2006, Ogston et al. 2007, Jaggi et al 2012………..

Postoperatieve schouderpijn Van Wilgen 2003………..


Man Ther. 2016 Sep;25:35-42. Effectiveness of scapula-focused approaches in patients with rotator cuff related shoulder pain: A systematic review and meta-analysis. Bury J1, West M2, Chamorro-Moriana G3, Littlewood C4.

Br J Sports Med. 2016 Jun 1. Clinical outcomes of a scapular-focused treatment in patients with subacromial pain syndrome: a systematic review. Reijneveld EA1, Noten S2, Michener LA3, Cools A4, Struyf F2.

reviews

Scapula Dyskinesie

•  Slechts een functiestoornis in het hele scala van schouderpijn gerelateerde aspecten •  Psychosocaiale factoren •  Neurophysiologische factoren •  Lifestyle •  Bewegingsgerelateerde functieproblemen

Profiel in plaats van pathologie



Samenvattend

•  Scapula Dyskinesie heeft geen bewezen oorzakelijke relatie met schouderpijn echter is er een sterke associatie

•  Schouder modificatie testen kunnen relatie duiden

•  Scapula dyskinesis is geen diagnose maar dysfunctie en kan therapie sturend zijn

•  SD en SAPS ??? SD en instabiliteit ……



3e SNN WSE “Joint together” congres 15 december 2017 Den Bosch


Documents

Functionele Anatomie Schoudergordel