Fundusze UE – przewodnik dla początkującychec.europa.eu/budget/library/biblio/publications/... · Niniejsze wydanie przewodnika dla początkujących zawiera obszerny przegląd

Wydanie 2012

KV-31-11-332-PL-C

doi:10.2761/85155

WIĘCEJ INFORMACJI NA TEMAT FINANSÓW UE:Budżet UEhttp://ec.europa.eu/budget/

Komisarz Janusz Lewandowskihttp://ec.europa.eu/commission_2010-2014/lewandowski/index_en.htm

Dyrekcja Generalna ds. Budżetuhttp://ec.europa.eu/dgs/budget/index_en.htm

Uwagi dotyczące niniejszych materiałów informacyjnych można przekazywać na adres:[email protected]

Fundusze UE – przewodnik dla początkujących Przegląd przepisów

finansowych

i możliwości finansowania na lata 2007–2013

Budżet

http://ec.europa.eu/budget/http://ec.europa.eu/commission_2010-2014/lewandowski/index_en.htmhttp://ec.europa.eu/dgs/budget/index_en.htmmailto:?subject=

JAK OTRZYMAĆ PUBLIKACJE UE

Publikacje bezpłatne:• wEUBookshop(http://bookshop.europa.eu)• wprzedstawicielstwachidelegaturachUniiEuropejskiej(danekontaktowemożna

uzyskaćpodadresemhttp://ec.europa.eulubwysyłającfakspodnumer +352 2929-42758)

Publikacje płatne:• wEUBookshop(http://bookshop.europa.eu)

Płatne subskrypcje (np. Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej, zbiory orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej):• udystrybutorówUrzęduPublikacjiUniiEuropejskiej

(http://publications.europa.eu/others/agents/index_pl.htm)

WięcejinformacjioUniiEuropejskiejmożnaznaleźćwinterneciewportaluEuropa(http://europa.eu).

Danekatalogoweznajdująsięnakońcuniniejszejpublikacji.

Luksemburg:UrządPublikacjiUniiEuropejskiej,2012

ISBN978-92-79-21622-0doi:10.2761/85155

©UniaEuropejska,2012Powielaniemateriałówdozwolonepodwarunkiempodaniaźródła.

Printed in Luxembourg

Wydrukowanonapapierzebielonymbezchlorupierwiastkowego(ECF)

Europe Direct to serwis, który pomoże Państwu znaleźć odpowiedzi na pytania dotyczące Unii Europejskiej.

Numer bezpłatnej infolinii*:

00 800 6 7 8 9 10 11*Niektórzyoperatorzytelefoniikomórkowejnieudostępniająpołączeńznumerami00800lubpobierająza

nie opłaty.

http://bookshop.europa.euhttp://bookshop.europa.euhttp://publications.europa.eu/others/agents/index_pl.htmhttp://europa.eu

1

Fundusze UE – przewodnik dla początkujących

Fundusze UE to dla Ciebie nowość?Zapoznaj się z zestawieniem najważniejszych możliwości finansowania ............................................................................................... 4–27

Zarządzasz małym lub średnim przedsiębiorstwem (MŚP)? ....................................................................................................6

Jesteś przedstawicielem organizacji pozarządowej (NGO)?............................................................................................................10

Jesteś studentem lub niedawno ukończyłeś studia? .........................................13

Jesteś naukowcem? ...............................................................................................................17

Jesteś rolnikiem? .....................................................................................................................20

Jesteś pracownikiem organu publicznego? ..............................................................23

Uważasz, że procedury finansowe są zbyt obciążające?Zapoznaj się z niektórymi zasadami, których musisz przestrzegać ....................................................................................28–29

Czy fundusze są przejrzyste, a kontrole skuteczne?Sprawdź to ..............................................................................................................................30–33

Co można zyskać? Sprawdź listę programów ...........................................................................................34–36

Przegląd przepisów finansowych


F U N D U S Z E U E – P R Z E W O D N I K D L A P O C Z Ą T K U J Ą C Y C H

2

W odpowiedzi na rozwój gospodarki światowej oraz jej wpływ na Europę w 2007 r. Komisja zaproponowała szereg programów w celu zwiększenia innowacyjności i pobudzenia wzrostu gospodarczego w regionach Europy.

W trudnych latach po 2007 r. fundusze te wsparły środki antykryzysowe i pomogły w utrzy-maniu tempa realizacji ambitnych celów strategii „Europa 2020” w Unii obejmującej 27 państw członkowskich. Programy na lata 2007–2013 kładą szczególny nacisk na badania naukowe, wspieranie tworzenia sieci dla osób, towarów i energii, przyczynianie się do zwal-czania skutków zmian klimatu, generowanie wzrostu gospodarczego, a także większą liczbę lepszych miejsc pracy. Aby osiągnąć te ambitne cele, UE wprowadziła proste, praktyczne i przejrzyste zasady dostępu do funduszy.

Stworzyliśmy ramy dla konkurencyjności, solidarności i spójności w Europie. Oferujemy wsparcie potrzebne do ułatwienia realizacji Twoich pomysłów i urzeczywistnienia projek-tów, które przynoszą UE wartość dodaną dla naszych wspólnych celów. Współpracujmy, aby w pełni wykorzystać te inwestycje oraz wprowadzić Europę z powrotem na drogę stałego wzrostu gospodarczego.

Janusz Lewandowski Komisarz

ds. budżetu i programowania finansowego

Wprowadzenie

2

3

• Niniejszy przewodnik jest jedną z naszych najbardziej cenionych publikacji. W odpowie-dzi na liczne prośby o jego wznowienie podjęliśmy decyzję o wydaniu wersji poprawio-nej, zawierającej uaktualnione informacje na temat programów dostępnych w ramach obecnych wieloletnich ram finansowych na lata 2007–2013. Programy te oferują sze-roki zakres możliwości finansowania przynoszących korzyści nam wszystkim. Ponieważ nadal dostępne są niewykorzystane środki, uważamy, że publikacja przyciągnie uwagę tych osób, które być może brały pod uwagę skorzystanie z budżetu UE, ale nigdy dotąd nie wystąpiły z wnioskiem o finansowanie.

• Jesteś naukowcem poszukującym dotacji na zrealizowanie swoich idei? Jesteś studen-tem chcącym studiować za granicą? A może po prostu chcesz rozwijać własną firmę i szukasz wsparcia finansowego? Niniejsze wydanie przewodnika dla początkujących zawiera obszerny przegląd środków dostępnych w różnych sektorach, dane kontaktowe, informacje na temat przepisów, które musisz poznać, zanim uzyskasz dostęp do środ-ków, oraz wskazówki, gdzie należy zacząć szukać bardziej szczegółowych informacji na temat konkretnych możliwości finansowania.

• Planowanie to podstawa dobrego sprawowania władzy; dlatego rozpoczęliśmy pracę nad nową generacją funduszy po 2013 r. Chcemy zaoferować Ci więcej Europy ze te same pieniądze. Jeśli interesują Cię najnowsze informacje na ten temat, zapraszamy do naszego specjalnego portalu Europa: http://ec.europa.eu/budget/reform/index_en.htm.

Dlaczego wydanie trzecie?

3

http://ec.europa.eu/budget/reform/index_en.htm


4

Pierwsze kroki…W zależności od rodzaju finansowania i profilu projektu możesz skontaktować się z osobami i sieciami pla-cówek, których zadaniem jest dostarczenie Ci wszelkich informacji koniecznych przy stawianiu pierwszych kroków! Wiele przydatnych informacji jest również dostępnych w internecie.

1. Skontaktuj się z sieciami informacyjnymi UE

Możliwości

finansowania dostępne dla Ciebie

Świat funduszy unijnych to dla Ciebie nowość i czujesz się nieco zagubiony wśród różnych mechanizmów finansowania, podmiotów biorących w nich udział i programów? Jeśli tak, niniejszy przewodnik jest adre-sowany do Ciebie. W tym rozdziale znajdziesz:

• porady dotyczące pierwszych kroków• krótki przegląd różnych form finansowania UE• praktyczne przykłady dla wybranych grup beneficjentów funduszy UE.

EuropejskaSiećPrzedsiębiorczościhttp://www.enterprise-europe-network.ec.europa.eu/index_pl.htm

600 organizacji partnerskich w ponad 40krajach

EuropeDirect• Zadzwoń: 00800 6 7 8 9 10 11• Odwiedź lokalny punkt informacyjny

Europe Direct: http://europa.eu/europedirect/index_pl.htm

• Wyślij e-mail lub skontaktuj się z operatorem on-line: http://europa.eu/europedirect/index_pl.htm

▶ Przedsiębiorstwa i MŚP ▶ Inni potencjalni beneficjenci

2. Odwiedź portal Europa

Portal Komisji dotyczący dotacji i zamówieńpublicznych: http://ec.europa.eu/small-business/index_pl.htm

3. Skontaktuj się z władzami krajowymi, regionalnymi lub lokalnymi

Ponieważ większość funduszy unijnych jest zarządzana na szczeblu krajowym lub regionalnym, władze krajowe, regionalne lub lokalne często dostarczają niezbędnych informacji i zapewniają wsparcie.

Listę władzzarządzających funduszami strukturalnymi w każdym regionie można znaleźć pod adresem: http://ec.europa.eu/regional_policy/manage/authority/authority_pl.cfm

Lista adresów internetowych krajowych ministerstwrolnictwa dostępna jest na stronie: http://ec.europa.eu/agriculture/use/index_en.htm

http://www.enterprise-europe-network.ec.europa.eu/index_pl.htmhttp://www.enterprise-europe-network.ec.europa.eu/index_pl.htmhttp://europa.eu/europedirect/index_pl.htmhttp://europa.eu/europedirect/index_pl.htmhttp://europa.eu/europedirect/index_pl.htmhttp://europa.eu/europedirect/index_pl.htmhttp://ec.europa.eu/small-business/index_pl.htmhttp://ec.europa.eu/regional_policy/manage/authority/authority_pl.cfmhttp://ec.europa.eu/agriculture/use/index_en.htm

MO

ŻL

IWO

ŚC

I F

INA

NS

OW

AN

IA D

OS

TĘ

PN

E D

LA

CIE

BIE

5

4. Skontaktuj się ze stowarzyszeniem zawodowym

Jeśli Twój projekt jest związany z Twoją działalnością zawodową, możesz uzyskać wsparcie ze strony orga-nizacjizawodowej. Niektóre fundusze UE są powiązane z konkretnym zawodem: nauczyciele i instruk-torzy mogą otrzymać wsparcie w ramach programu „Uczenie się przez całe życie”, a filmowcy w ramach programu Media 2007. Sieć pracowników z Twojej dziedziny może dysponować już odpowiednią wiedzą w zakresie uzyskiwania dostępu do funduszy UE i może udzielić Ci praktycznych porad.

Formy finansowania1. Jakie są główne rodzaje finansowania z budżetu UE?

Dotacje – przyznawane na współfinanso-wanie realizacji konkretnych projektów lub celów, zazwyczaj na podstawie zaprosze-niadoskładaniawniosków

Zamówienia publiczne – przyznawane na podstawie zaproszenia do składaniaofert (procedury zamówień publicznych) w celu zakupu usług lub towarów, aby zapewnić funkcjonowanie instytucji lub pro-gramów UE

Czy poszukujesz środków na sfinansowanie projektu?

Czy poszukujesz możliwości zbytu dla swoich towarów lub usług?

2. Kto zarządza pieniędzmi i podejmuje decyzje dotyczące przyznawania dotacji i zamówień?

PaństwaczłonkowskieUEPonad 76% budżetu UE zarządzanych jest przez władze krajowe i regio-nalne. Odsetek ten obej-muje funduszestruktu-ralne i dopłatyrolne.

Krajetrzecieiorganiza-cjemiędzynarodoweKraje trzecie i organizacje międzynarodowe (np. Czerwony Krzyż, ONZ): 2%.

KomisjaEuropejskaOkoło 22% programów objętych jest zarządzaniem centralnym (np. w dziedzi-nie badań, edukacji, zdro-wia, działań skierowanych do młodzieży).


6

Małe przedsiębiorstwa

Jakie są główne źródła finansowania dostępne dla Twojej firmy?

• Jeśli prowadzisz małe lub średnie przedsiębiorstwo (MŚP), możesz skorzystać z funduszy unijnych przez dotacje, pożyczki, a w niektórych przypadkach gwarancje. Wsparcie jest dostępne bezpośrednio (dotacje unijne) albo w ramach programów zarządzanych na szczeblu krajowym. MŚP mogą również korzystać z wielu środków pomocy niefinansowej w formie programów oraz usług pomocniczych dla przedsiębiorstw świadczonych przez sieć Enterprise Europe Network lub punkt informacyjny IPR (pomoc w zakresie praw własności intelektualnej).

Finansowanie w formie dotacji unijnych

• Finansowanie to jest zazwyczaj przeznaczone na projekty tematyczne nastawione na osiągnięcie kon-kretnych celów – w dziedzinie środowiska, badań, szkoleń – opracowanych i wdrażanych przez różne departamenty Komisji Europejskiej lub agencje wykonawcze.

• MŚP lub inne organizacje (np. stowarzyszenia przedsiębiorców, podmioty wspierające przedsiębiorstwa lub konsultanci) mogą wystąpić o wsparcie w ramach programów bezpośrednio, zazwyczaj pod warun-kiem, że przedstawią ponadnarodowe projekty o trwałym charakterze, które wnoszą pewną wartość dodaną. Stosowane kryteria są przeważnie opisane w zaproszeniu do składania wniosków.

Fundusze strukturalne

• Bezpośrednia pomoc dla MŚP w celu współfinansowania prowadzonych przez nie inwestycji jest moż-liwa wyłącznie w regionach gospodarczo słabiej rozwiniętych (tzw. regionach konwergencji).

• W innych regionach pierwszeństwo muszą mieć działania przynoszące silny efekt dźwigni (np. szkolenia w dziedzinie przedsiębiorczości, usługi wsparcia, inkubatory przedsiębiorczości, mechanizmy transferu technologii, tworzenie sieci kontaktów), inne niż w przypadku pomocy bezpośredniej dla poszczególnych MŚP.

• Komisja Europejska, Europejski Bank Inwestycyjny oraz Europejski Fundusz Inwestycyjny uruchomiły wspólną inicjatywę mającą na celu poprawienie dostępu do funduszy przeznaczonych dla MŚP w słabiej rozwiniętych regionach. Inicjatywa pod nazwą Wspólneeuropejskiezasobydlamikro-,małychiśrednichprzedsiębiorstw (Joint European Resources for Micro to Medium Enterprises – JEREMIE),

MO

ŻL

IWO

ŚC

I F

INA

NS

OW

AN

IA D

OS

TĘ

PN

E D

LA

CIE

BIE

7

pozwala państwom członkowskim oraz poszczególnym regionom na wykorzystanie części ich własnych funduszy strukturalnych na zapewnienie gwarancji dla pożyczek, a także finansowanie kapitału zakła-dowego i kapitału wysokiego ryzyka dla MŚP.

Instrumenty finansowe

• Projekty te nie zapewniają bezpośredniego finansowania dla MŚP i są zazwyczaj obsługiwane przez pośrednikówfinansowych, takich jak banki, instytucje kredytowe lub fundusze inwestycyjne. Mają na celu zwiększenie środków kredytowych dostępnych dla MŚP oraz zachęcenie wspomnianych pośredni-ków do rozwijania ich zdolności udzielania kredytów dla MŚP.

• Europejski instrument mikrofinansowy Progress umożliwia instytucjom mikrofinansowania w całej UE zwiększenie działalności kredytowej dla przedsiębiorców, przez wydawanie gwarancji podmiotom ofe-rującym mikrofinansowanie, biorąc na siebie w ten sposób część ryzyka strat oraz zwiększając ich wolumen mikrokredytów przez instrumenty kapitałowe (tj. pożyczki i udziały kapitałowe).

• Z programuramowegonarzeczkonkurencyjnościiinnowacji (Competitiveness and Innovation Framework Programme – CIP) przydzielono 1,13 mld euro na instrumenty finansowe na lata 2007–2013. Na instrumenty te składają się dwa programy, zarządzane we współpracy z Europejskim Fundu-szem Inwestycyjnym (EFI) oraz innymi międzynarodowymi instytucjami finansowymi:

‣ Instrument na rzecz wysokiego wzrostu i innowacji w MŚP (High Growth and Innovative SME Faci-lity – GIF) ma na celu zwiększenie dostępnego kapitału dla innowacyjnych MŚP zarówno na począt-kowym etapie (GIF1), jak i w fazie rozwoju (GIF2). GIF dzieli ryzyko i zyski z inwestorami kapitału prywatnego, zapewniając znaczne zwiększenie dostępności kapitału dla innowacyjnych spółek;

‣ System Gwarancji dla MŚP (SME Guarantee Facility) zapewnia dodatkowe gwarancje w celu zwięk-szenia dostępności finansowania długu dla MŚP.


8

Jak złożyć wniosek?

• W przypadku dotacji unijnych procedury składania wniosku określono w zaproszeniach do składania wniosków dotyczących konkretnych programów, a wniosek składa się bezpośrednio do Komisji Europej-skiej lub agencji wykonawczej, która realizuje dany program.

• Programy finansowane z funduszy strukturalnych są zarządzane na szczeblu krajowym lub regional-nym, tam gdzie dokonywany jest wybór projektów.

• Instrumenty finansowe skierowane do MŚP są zazwyczaj udostępniane przez pośredników finansowych, takich jak banki lub instytucje kredytowe.

KOMU JUŻ POMOGŁY UNIJNE FUNDUSZE?

Cyfroweprzewodnikiprzyrodnicze–owocwspółpracybrytyjsko-niemieckiej

W wyniku współpracy dwóch mikroprzedsiębiorstw, która rozpoczęła się dzięki Europejskiej Sieci Przed-siębiorczości, mamy obecnie do dyspozycji szereg nowych proekologicznych aplikacji dla telefonów typu smartphone oraz tabletów. Ich pierwszy projekt – TreeID – pomaga użytkownikom w rozpozna-waniu gatunków drzew, zadając odpowiednie pytania, a następnie przedstawiając wykaz uporządko-wanych możliwości. Aplikacja ta uplasowała się na trzeciej pozycji na liście iTunes Education.

Więcej informacji można uzyskać na stronie: http://ec.europa.eu/small-business/success-stories/2011/august/index_pl.htm

Przykładyfinansowanychprojektówidziedzin

Oferowanie wysokiej jakości usług dla osób niepełnosprawnych na rynku pracy; udzielanie mikrokredy-tów; proekologiczne aplikacje dla telefonów typu smartphone oraz tabletów; szkoły tańca; dystrybucja energii i technologie informacyjne; portal internetowy poświęcony przetargom; usługi cateringowe.

Zestawienie najważniejszych możliwości finansowania dostępnych dla europejskich MŚP znajdziesz na stronie: http://ec.europa.eu/enterprise/newsroom/cf/_getdocument.cfm?doc_id=4619

Więcejudanychprojektów

Warto zajrzeć na stronę internetową: http://www.erasmus-entrepreneurs.eu/index.php?lan=pl

http://ec.europa.eu/small-business/success-stories/2011/august/index_pl.htmhttp://ec.europa.eu/enterprise/newsroom/cf/_getdocument.cfm?doc_id=4619http://www.erasmus-entrepreneurs.eu/index.php?lan=pl

MO

ŻL

IWO

ŚC

I F

INA

NS

OW

AN

IA D

OS

TĘ

PN

E D

LA

CIE

BIE

9

Gdzie mogę znaleźć bardziej szczegółowe informacje?

• EuropejskaSiećPrzedsiębiorczości 600organizacji partnerskich w ponad 40krajach. Europejska Sieć Przedsiębiorczości (Enterprise Europe Network) pomaga małym przedsiębiorstwom jak najlepiej wykorzystać ich szanse na rynku europejskim. Działając za pośrednictwem lokalnych organi-zacji przedsiębiorców, może pomóc rozwinąć działalność na nowych rynkach, zakupić nowe technologie lub uzyskać na nie licencje, a także zapewnić dostęp do unijnych funduszy i środków finansowych: http://www.enterprise-europe-network.ec.europa.eu/index_pl.htm

• Europejski portal dla małych przedsiębiorstw (zawierający przegląd głównych możliwości dostępnego finansowania): http://ec.europa.eu/small-business/index_pl.htm

• Możliwości finansowania według obszaru polityki – zob. portal Komisji dotyczący dotacji: http://ec.europa.eu/contracts_grants/grants_pl.htm

• Strona internetowa Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Regionalnej zawiera informacje na temat działań Unii Europejskiej na rzecz wspierania rozwoju regionalnego: http://ec.europa.eu/regional_policy/index_pl.cfm

• Obejmują one listę organów zarządzających funduszami strukturalnymi w każdym regionie: http://ec.europa.eu/regional_policy/manage/authority/authority_pl.cfm

• Europejski Fundusz Społeczny: http://ec.europa.eu/esf

• Inicjatywa JEREMIE: http://www.eif.org/jeremie

• Szczegółowe informacje na temat instrumentów finansowych znajdziesz na stronach: Program na rzecz konkurencyjności i innowacji: http://ec.europa.eu/cip/index_en.htm Europejski Fundusz Inwestycyjny: http://www.eif.org

• Instrument pomocy przedakcesyjnej (IPA): http://ec.europa.eu/enlargement/instruments/overview/index_en.htm

• Europejski instrument mikrofinansowy Progress: http://ec.europa.eu/social/main.jsp?langId=pl&catId=836

CZY WIESZ, ŻE…

• Zgodnie z definicją unijną MŚP to przedsiębiorstwa zatrudniające mniej niż 250 pracowników, których roczne obroty są niższe niż 50 mln euro, a roczny bilans nie przekracza 43 mln euro.

http://www.enterprise-europe-network.ec.europa.eu/index_pl.htmhttp://ec.europa.eu/small-business/index_pl.htmhttp://ec.europa.eu/contracts_grants/grants_pl.htmhttp://ec.europa.eu/regional_policy/index_pl.cfmhttp://ec.europa.eu/regional_policy/manage/authority/authority_pl.cfmhttp://ec.europa.eu/esfhttp://www.eif.org/jeremie/http://ec.europa.eu/cip/index_en.htmhttp://www.eif.org/http://ec.europa.eu/social/main.jsp?langId=pl&catId=836


10

Jakie są główne dostępne dla nas źródła finansowania?

• Organizacje pozarządowe i społeczeństwa obywatelskiego stanowią w sposób oczywisty grupę doce-lową kwalifikującą się do otrzymania znacznej części środków finansowych od UE, ponieważ są aktywne w wielu obszarach objętych polityką Unii Europejskiej jako organizacje nienastawionenazysk, co stanowi warunek wstępny uzyskania funduszy z kasy unijnej.

• Właściwie trudno znaleźć program UE, który w ten czy inny sposób nie zawierałby możliwości finan-sowania dla organizacji pozarządowych. Finansowanie jest dostępne zarówno w ramach programów prowadzonych przez władze krajowe i lokalne, finansowanych z funduszy strukturalnych, jak i w ramach programów prowadzonych przez Komisję.

• Szacuje się, że co roku na projekty organizacji pozarządowych Komisja przyznaje bezpośrednio ponad 1 mld euro, głównie w dziedzinie stosunkówzewnętrznych – na programy dotyczące współpracy na rzecz rozwoju, praw człowieka, demokracji, w szczególności pomocy humanitarnej (400 mln euro). Duże kwoty przydzielane są również w następujących sektorach wewnątrzunijnych: społecznym (70 mln euro), edukacji (50 mln euro) oraz ochrony środowiska.

• W praktyce Twoja organizacja pozarządowa może otrzymać fundusze dwojakiego rodzaju:

‣ możesz złożyć wniosek na konkretny projekt w ramach programu UE, który obejmuje Twój obszar działalności, a jeśli wniosek zostanie przyjęty, ten konkretny projekt będzie współfinansowany przez UE w formie dotacjinadziałanie;

‣ w ramach niektórych programów – pod warunkiem że Twoja organizacja pozarządowa „dąży do osiągnięcia celu będącego przedmiotem interesu ogólnoeuropejskiego lub […] posiada cel stano-wiący część polityki Unii Europejskiej” – UE może bezpośrednio dotować Twoją organizację poprzez dotacjęoperacyjną. Jeśli Twoja organizacja spełnia ten warunek, dotacja jest przydzielana raczej na podstawie analizy wymiaru Twojej działalności, jej zakresu, rocznego planu pracy, zgodności z priorytetami polityki itp. niż na podstawie poszczególnych projektów. Przykłady centralnie zarzą-dzanych programów, które przewidują dotacje operacyjne na organizacje pozarządowe, obejmują: program „Europa dla Obywateli” (działanie 2: Aktywne społeczeństwo obywatelskie w Europie), program Kultura 2007 (druga grupa działań: wsparcie dla podmiotów czynnie zaangażowanych w dziedzinie kultury na poziomie europejskim) oraz program Progress (wsparcie dla organizacji pozarządowych aktywnych na poziomie unijnym w zakresie włączenia społecznego, niedyskrymi-nacji i równości płci).

Organizacje pozarządowe

MO

ŻL

IWO

ŚC

I F

INA

NS

OW

AN

IA D

OS

TĘ

PN

E D

LA

CIE

BIE

11


• Będzie to zależało od rodzajufinansowania:

‣ fundusze strukturalne są zarządzane na szczeblu krajowym lub regionalnym, w związku z czym wnioski są składane do władz krajowych lub regionalnych i przez nie oceniane;

‣ w przypadku dotacji unijnych procedury składania wniosku określono w zaproszeniach do składa-nia wniosków dotyczących konkretnych programów, a wniosek składa się bezpośrednio do Komisji Europejskiej lub agencji wykonawczej, która realizuje dany program. W niektórych przypadkach – w ramach unijnej pomocy zewnętrznej – wniosek składa się do delegatury UE lub do państwa będą-cego beneficjentem.


PomocmedycznawnagłychprzypadkachdlaludnościposzkodowanejwwynikukonfliktówzbrojnychwKiwuPołudniowym,wDemokratycznejRepubliceKonga

Program ten przyczynia się do zmniejszenia śmiertelności szczególnie narażonej populacji Kitutu dzięki poprawie jakości i dostępności opieki zdrowotnej. Pomoc medyczna na obszarze zamieszkanym przez 109 710 mieszkańców udzielana jest przez szpital ogólny i 22 ośrodki zdrowia. Organizacja PeopleinNeed koncentruje się głównie na sektorze ochrony zdrowia. Wspiera ona ośrodki zdrowia, w szczegól-ności przez szkolenie personelu, zapewnianie niezbędnych leków i sprzętu lub zapewnianie wsparcia finansowego w celu zagwarantowania bezpłatnej podstawowej opieki zdrowotnej dla osób przesiedlo-nych wewnętrznie (IDP) i dla szczególnie narażonych kobiet.


Pomoc humanitarna w Afganistanie; pomoc humanitarna w Kolumbii; zintegrowany program bezpie-czeństwa żywnościowego oraz żywienia stanowiący odpowiedź na ciężkie niedożywienie i brak bez-pieczeństwa żywnościowego wśród szczególnie narażonych populacji Ukiah i Teknaf Upazilas; działa-nia nadzwyczajne w regionach szczególnie narażonych; poprawa dostępnych zasobów wodnych (pod względem ilości i jakości); zarządzanie ryzykiem wystąpienia suszy w Etiopii, regionie Oromiya, strefie Borena, dystryktach Dhas Miyo i Moyale; pomoc nadzwyczajna w formie „pieniądze za pracę” dla szcze-gólnie narażonych gospodarstw domowych na Zachodnim Brzegu i w Strefie Gazy.

Dalszeinformacje

http://ec.europa.eu/echo/files/funding/agreements/agreements_2010.pdf http://eacea.ec.europa.eu/citizenship/funding/2009/selection/documents/list_selected_projects_action2_3.pdf

http://ec.europa.eu/echo/files/funding/agreements/agreements_2010.pdfhttp://eacea.ec.europa.eu/citizenship/funding/2009/selection/documents/list_selected_projects_action2_3.pdfhttp://eacea.ec.europa.eu/citizenship/funding/2009/selection/documents/list_selected_projects_action2_3.pdf


12


• Informacje na temat możliwości finansowania według obszarów polityki można znaleźć na portalu Komisji dotyczącym dotacji: http://ec.europa.eu/contracts_grants/grants_pl.htm

• Strona internetowa Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Regionalnej zawiera informacje na temat działań Unii Europejskiej na rzecz wspierania rozwoju regionalnego: http://ec.europa.eu/regional_policy/index_pl.htm

• Informacje te obejmują listę organów zarządzających funduszami strukturalnymi w każdym regionie: http://ec.europa.eu/regional_policy/manage/authority/authority_pl.cfm


• Biuro Współpracy EuropeAid: http://ec.europa.eu/europeaid/index_pl.htm

CZY WIESZ, ŻE…

Czymojaorganizacjajestorganizacjąpozarządową?

„Organizacje pozarządowe” oraz „organizacje społeczeństwa obywatelskiego” nie są terminami praw-nymi. Konkretne kryteria decydujące o tym, czy dana organizacja uznawana jest za kwalifikującą się do pozyskania funduszy z UE, wymieniono w poszczególnych zaproszeniach do składania wniosków. Niemniej jednak „organizacje pozarządowe” to wygodny termin na określenie szeregu organizacji, które zwykle łączą następujące cechy:

• organizacje pozarządowe nie zostały stworzone w celu przynoszenia zysku (mogą zatrudniać płat-nych pracowników i prowadzić działalność przynoszącą dochody, nie rozprowadzają jednak zysków wśród członków);

• organizacje pozarządowe działają na zasadzie dobrowolności;• organizacje pozarządowe muszą być w pewnym stopniu sformalizowane lub zinstytucjonalizo-

wane (np. działać na podstawie statutu lub innych dokumentów wyznaczających ich zadania, cele i zakres działania). Odpowiadają przed swoimi członkami i darczyńcami;

• organizacje pozarządowe są niezależne, w szczególności od władz publicznych, partii politycznych i organizacji komercyjnych;

• organizacje pozarządowe nie są nastawione na osiąganie własnych celów i realizację związanych z nimi wartości. Ich celem jest służenie społeczeństwu jako całości lub wybranym grupom ludności.

Wielkość organizacji pozarządowych, jak również zakres ich działalności, mogą być bardzo zróżni-cowane. Niektóre organizacje pozarządowe składają się z niewielkiej liczby osób; inne mają tysiące członków i setki wykwalifikowanych pracowników. Z funkcjonalnego punktu widzenia organizacje poza-rządowe mogą koncentrować się na działalności operacyjnej lub wspierającej. Operacyjne organizacje pozarządowe przyczyniają się do świadczenia usług (takich jak usługi w dziedzinie opieki społecznej), podczas gdy podstawowym celem wspierających organizacji pozarządowych jest wywieranie wpływu na politykę władz publicznych i szeroko rozumianą opinię publiczną.

http://ec.europa.eu/contracts_grants/grants_pl.htmhttp://ec.europa.eu/regional_policy/index_pl.htmhttp://ec.europa.eu/regional_policy/manage/authority/authority_pl.cfmhttp://ec.europa.eu/esfhttp://ec.europa.eu/europeaid/index_pl.htm

MO

ŻL

IWO

ŚC

I F

INA

NS

OW

AN

IA D

OS

TĘ

PN

E D

LA

CIE

BIE

13

Jakie są główne dostępne dla mnie źródła finansowania?

Program „Uczenie się przez całe życie”

• Jeśli chcesz studiować za granicą, może Ci w tym pomóc Erasmus, stanowiący część programu „Ucze-nie się przez całe życie”. Jak dotąd ze stypendiów w ramach programu Erasmus skorzystało znacznie ponad 2,5 mln studentów. Komisja Europejska ma nadzieję, że do 2012/2013 r. liczba ta wzrośnie do 3 mln, tak więc skorzystaj z tej szansy!

• W ramach programu „Uczenie się przez całe życie” program Comenius stwarza możliwości finansowa-nia dla młodzieży pobierającej naukę do momentu ukończenia kształcenia w szkole średniej, głównie przez partnerstwo szkół w całej Europie; LeonardodaVinci oferuje możliwości dla osób kształcących się w szkołach zawodowych i objętych szkoleniami zawodowymi, np. przez staże szkoleniowe w innym kraju.

„Młodzież w działaniu”

• Z programu współfinansowane są projekty na rzecz zwiększania czynnego zaangażowania obywatel-skiego młodych ludzi, pracy w wolontariacie, wzajemnego zrozumienia i otwartości na świat, a także zapewniania pomocy młodym pracownikom i wsparcia na rzecz kształtowania polityki dotyczącej młodzieży.

• Program jest przeznaczony dla młodych osób w wieku 15–28lat (dla niektórych działań 13–30).

• Przykłady działań, które mogą zostać sfinansowane, obejmują: wymianę młodzieży; inicjatywy mło-dzieżowe, w ramach których młodzi ludzie uczestniczą bezpośrednio w działaniach, które sami zapro-jektowali; projekty mające na celu zwiększenie uczestnictwa młodych osób w mechanizmach demo-kracji przedstawicielskiej; projekty dotyczące wolontariatu (należy tutaj podkreślić, że wolontariusze nie mogą składać wniosku bezpośrednio, we własnym imieniu – wnioski mogą pochodzić jedynie od zarejestrowanych organizacji akredytowanych w wolontariacie europejskim (European Voluntary Service – EVS); szkolenia i nawiązywanie kontaktów wśród osób pracujących z młodzieżą i działających w organizacjach młodzieżowych; kampanie informacyjne dla młodych ludzi.

Młodzież


14


Nowawizjaprawmniejszości

Celem projektu było udzielenie głosu organizacjom pracującym z młodymi osobami znajdującymi się w niekorzystnej sytuacji, marginalizowanymi, cierpiącymi z powodu dyskryminacji i przemocy ze względu na sytuację rodzinną, przyczyny kulturowe, wyznaniowe lub etniczne oraz umożliwienie im podzielenia się swoimi doświadczeniami z walki o prawa mniejszości. Projekt miał być katalizatorem debaty na temat ochrony praw mniejszości w celu przekazania młodym ludziom i organizacjom mło-dzieżowym zadania zaproponowania rozwiązań oraz udziału w otwartym dialogu w ich wielojęzycz-nych społecznościach.

Uczestniczącepaństwa:Czechy, Hiszpania, Indie, Turcja, Włochy i Wybrzeże Kości Słoniowej.


Wolontariat w celu wymiany najlepszych praktyk i wspierania rozwoju pracy z młodzieżą w Republice Południowej Afryki, wolontariat w celu upowszechniania aktywnej postawy obywatelskiej młodzieży i osobistego zaangażowania oraz lepszego zrozumienia wartości wspólnotowego rozwoju i różnic kulturowych przez wolontariat za granicą (Chiny, Ekwador i Uganda), wolontariusze do projektu EVS promującego dialog międzykulturowy i integrację społeczną ludzi pochodzących z różnych środowisk społeczno-ekonomicznych o różnych doświadczeniach osobistych, zbadanie ICT jako narzędzia pomoc-niczego do nauki dla dzieci o szczególnych potrzebach, rozwiązywanie problemów stwarzanych przez migrację, w tym dialog międzykulturowy w kształceniu, promowanie włączenia społecznego i tworzenie bezpiecznego klimatu w szkołach.

Dalszeinformacje

http://ec.europa.eu/youth/sharing-experience/doc/thematic_compendia/good_practcies_interna-tion_coop.pdf http://ec.europa.eu/education/pub/pdf/llp/llp10_en.pdf

http://ec.europa.eu/youth/sharing-experience/doc/thematic_compendia/good_practcies_internation_coop.pdfhttp://ec.europa.eu/youth/sharing-experience/doc/thematic_compendia/good_practcies_internation_coop.pdfhttp://ec.europa.eu/education/pub/pdf/llp/llp10_en.pdf

MO

ŻL

IWO

ŚC

I F

INA

NS

OW

AN

IA D

OS

TĘ

PN

E D

LA

CIE

BIE

15


Program „Uczenie się przez całe życie”

• Aby zakwalifikować się na stypendium z programu Erasmus, musisz być studentem oficjalnych studiów licencjackich lub magisterskich w jednym z 34 krajów uczestniczących w programie (państwa członkow-skie UE oraz: była jugosłowiańska republika Macedonii, Chorwacja, Islandia, Liechtenstein, Norwegia, Szwaj-caria i Turcja), a także musisz mieć ukończony z pozytywnym wynikiem przynajmniej pierwszy rok studiów.

• Biuro Współpracy z Zagranicą lub biuro programu Erasmus na Twojej uczelni to pierwsze miejsce, do którego należy zgłosić się w celu uzyskania informacji o tym, jak wziąć udział w programie. Aż 90% uczelni w UE uczestniczy w programie Erasmus. Stypendia są przyznawane studentom w wyniku selekcji przeprowadzonej przez uczelnię macierzystą. Podstawowym warunkiem wstępnym w przypadku pro-gramu wymiany Erasmus jest niepobieranie żadnejopłatyprzezuczelnięprzyjmującąstudentów.

• Kwota stypendium w programie Erasmus jest różna w poszczególnych krajach, jednak z założenia nie jest ona przeznaczona na pokrycie wszystkich wydatków studenta. Można ją połączyć z dodatkowymi funduszami zapewnianymi przez uczelnię lub inne instytucje.

• Będziesz musiał podpisać porozumienie o programie studiów z własną uczelnią i instytucją, do której wyjeżdżasz w ramach programu wymiany. Porozumienie o programie studiów to nieformalna umowa, w której dokładnie wskazano, na jakie zajęcia będziesz uczęszczać. Pod koniec okresu studiów zagranicz-nych uczelnia goszcząca przedstawi raport podsumowujący Twoje wyniki. W konsekwencji czas, który spę-dzisz za granicą, jest liczony jako integralnaczęśćprogramustudiów w Twojej uczelni macierzystej.

• W celu uzyskania informacji dotyczących procedur składania wniosków o uczestnictwo w innych progra-mach w ramach programu „Uczenie się przez całe życie” należy skontaktować się z Agencją Wykonaw-czą ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego.

„Młodzież w działaniu”

• Każdy kraj uczestniczący w programie (państwa członkowskie UE oraz: Chorwacja, Islandia, Liechten-stein, Norwegia i Turcja) posiada agencjękrajową , której zadaniem jest dobór projektów lokalnych, zarządzanie dotacjami i dostarczanie niezbędnych informacji. Dlatego jeżeli myślisz o sfinansowaniu swojego projektu w ramach programu „Młodzież w działaniu”, jako pierwszy krok zalecamy kontakt z agencją w Twoim kraju.

• Ograniczona liczba konkretnych rodzajów projektów jest obsługiwana bezpośrednio na szczeblu europejskim, w większości przypadków przez Agencję Wykonawczą ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego.

• Wnioski muszą być składane na odpowiednich formularzach dostarczonych przez agencję krajową lub wykonawczą.

Współpraca międzynarodowa w dziedzinie kształcenia i szkoleń:

Komisja Europejska wspiera wiele różnych działań szkoleniowych przez stypendia i partnerstwa oferowane przez programy Erasmus Mundus i Tempus.


16


• Dyrekcja Generalna ds. Edukacji i Kultury, zaproszenia do składania wniosków: http://ec.europa.eu/dgs/education_culture/calls/grants_en.html

• Mobilna młodzież: http://ec.europa.eu/youthonthemove

• Program „Młodzież w działaniu”: http://ec.europa.eu/youth/index_en.htm [email protected]

• Przewodnik po programie „Uczenie się przez całe życie”, zawierający więcej informacji o programach Erasmus , Comenius i Leonardo da Vinci: http://ec.europa.eu/education/programmes/llp/index_en.html

• Współpraca międzynarodowa w dziedzinie kształcenia i szkoleń: http://ec.europa.eu/education/external-relation-programmes/doc1172_en.htm

• Europejski portal młodzieżowy: http://europa.eu/youth

• Agencja Wykonawcza ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego: http://eacea.ec.europa.eu

• Eurodesk (sieć dostarczająca informacji istotnych dla młodzieży i osób pracujących z młodzieżą na temat istniejących w Europie możliwości w dziedzinie edukacji, szkolenia i działań skierowanych do młodzieży): http://www.eurodesk.org

• Ośrodki zasobów SALTO: SALTO to skrót od: Support and Advanced Learning and Training Opportunities (wsparcie i zaawansowane możliwości edukacyjno-szkoleniowe). Są to struktury ustanowione w programie „Młodzież w działaniu” w celu zapewnienia szkoleń i informacji dla organizacji młodzieżowych: http://www.salto-youth.net

• Publikacje na temat możliwości w zakresie edukacji, kultury i młodzieży: http://ec.europa.eu/dgs/education_culture/publ/educ-training_en.html#what

CZY WIESZ, ŻE…

• W programie „Młodzież w działaniu” mile widziane są projekty przedstawiane przez nieformalnegrupymłodzieży.

• Około 1/3 studentów programu Erasmus otrzymuje ofertypracyzagranicą.

http://ec.europa.eu/dgs/education_culture/calls/grants_en.htmlhttp://ec.europa.eu/youthonthemovehttp://ec.europa.eu/youth/index_en.htmmailto:[email protected]://ec.europa.eu/education/programmes/llp/index_en.htmlhttp://ec.europa.eu/education/external-relation-programmes/doc1172_en.htmhttp://europa.eu/youth/http://eacea.ec.europa.euhttp://www.eurodesk.orghttp://www.salto-youth.nethttp://ec.europa.eu/dgs/education_culture/publ/educ-training_en.html#what

MO

ŻL

IWO

ŚC

I F

INA

NS

OW

AN

IA D

OS

TĘ

PN

E D

LA

CIE

BIE

17


Siódmy program ramowy

• Siódmy program ramowy (7PR), dysponujący kwotą ponad 53mldeuro na lata 2007–2013, to główny instrument UE służący do finansowania badań.

• 7PR składa się z pięciu głównych bloków tematycznych lub konkretnychprogramów:

‣ Współpraca: wsparcie dla projektów prowadzonych przez ponadnarodowe konsorcja w dziesięciu obszarach tematycznych, począwszy od zagadnień dotyczących ochrony zdrowia, aż po badania przestrzeni kosmicznej;

‣ Pomysły: wsparcie projektów z zakresu badań pionierskich wdrażanych przez zespoły badawcze lub pracowników naukowych pracujących indywidualnie;

‣ Ludzie: mobilność pracowników naukowych i rozwój kariery; ‣ Możliwości: wsparcie na rzecz zdolności badawczych i infrastruktury badawczej;‣ Badaniajądrowe: w tym badania dotyczące energii termojądrowej.

• Podobnie jak wszystkie inne dotacje unijne 7PR opiera się na współfinansowaniu. Standardowa stawka zwrotu za działania w zakresie badań i rozwoju technologicznego wynosi 50%, choć niektóre organizacje (np. MŚP lub organizacje publiczne nienastawione na zysk) mogą otrzymać do 75% zwrotu. Na pewne działania (np. tworzenie sieci kontaktów, szkolenia) można otrzymać do 100% zwrotu kosz-tów kwalifikowanych. Wysokość dotacji jest określana na podstawie zaproszeń do składania wniosków i procedury ocen eksperckich.

Pracownicy naukowi


18


• Udział w 7PR jest otwarty dla wielu organizacjiiosóbprywatnych.

Orientacyjna lista obejmuje:

‣ grupy badawcze na wyższych uczelniach lub w instytutach naukowo-badawczych,‣ spółki zamierzające wprowadzić innowacje,‣ MŚP (małe i średnie przedsiębiorstwa) lub ich ugrupowania,‣ administrację publiczną,‣ pracowników naukowych (od początkujących do doświadczonych),‣ infrastrukturę badawczą,‣ organizacje społeczeństwa obywatelskiego,‣ organizacje i pracowników naukowych z krajów trzecich i organizacji międzynarodowych.

• We wszystkich państwach członkowskich UE, a także kilku innych krajach, ustanowiono krajowepunktykontaktowe w celu udzielania zindywidualizowanej pomocy, tak więc pierwszym krokiem może być kontakt z nimi i wyjaśnienie sytuacji oraz przedstawienie swoich pomysłów. Ich zadaniem jest wskazanie tej części 7PR, która może być dla Ciebie interesująca, oraz udzielanie pomocy przy przygotowaniu wniosku.


Innowacyjneopakowaniaekologiczne

Zespół naukowców z Grenoble (Francja) pracuje nad stworzeniem nowych materiałów opartych na papierze, które mogą konkurować z tworzywami sztucznymi i pozostałymi opakowaniami elastycz-nymi w zakresie wytrzymałości i kosztów, ale przy o wiele niższym wpływie na środowisko. Te nowe materiały nadają się do powtórnego przetworzenia i ulegają biodegradacji w okresie krótszym niż sześć miesięcy (w porównaniu do okresu 200 lat w przypadku materiałów takich jak polietylen). Uzyskuje się je w ponad 70% z materiałów ekologicznych.


Badania spektrometrii mas; badania kontroli motorycznej i funkcji poznawczych w celu osiągnięcia lepszego zrozumienia podstawowych mechanizmów stosowanych do kontroli ruchów; automatyczna analiza, indeksacja i wyszukiwanie treści wideo; terapia genowa; rozwój technologii dalszego zmniej-szania mikroprocesora – 32 nm i mniej.

Dalszeinformacje

http://cordis.europa.eu/results/home_pl.html

http://cordis.europa.eu/results/home_pl.html

MO

ŻL

IWO

ŚC

I F

INA

NS

OW

AN

IA D

OS

TĘ

PN

E D

LA

CIE

BIE

19

• Konkretne możliwości finansowania są ogłaszane w formie zaproszeniadoskładaniawniosków, publikowanego w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej; możesz również znaleźć je w poświęconej 7PR części CORDIS, stronie internetowej poświęconej badaniom realizowanym przy wsparciu unijnym.

• Odpowiadasz, składając wniosek za pośrednictwem internetowego narzędzia o nazwie EPSS (ElectronicProposalSubmissionService – elektroniczny system składania wniosków), z którego jesteś zobowiązany skorzystać. W przypadku zaakceptowania wniosku Komisja Europejska rozpoczyna negocjacje finansowe i techniczne dotyczące szczegółów projektu, których ukoronowaniem jest zawarcie umowy w sprawie dota-cji. Umowa określa prawa i obowiązki beneficjentów oraz UE, w tym wkład finansowy UE w koszty badań.


• Lista krajowych punktów kontaktowych: http://cordis.europa.eu/fp7/ncp_pl.html

• Strona internetowa CORDIS: Strona zawiera wiele informacji dotyczących 7PR, w tym ostatnie aktualizacje, kalendarz zaproszeń do składania wniosków, treść zaproszeń, często zadawane pytania (FAQ) itp. http://cordis.europa.eu/fp7/home_pl.html

• Praktyczny przewodnik po funduszach UE na badania i innowacje: http://cordis.europa.eu/eu-funding-guide/home_pl.html

• Strona internetowa Komisji Europejskiej, która zawiera proste zestawienia objaśniające funkcjonowa-nie 7PR, w formie przystosowanej do ściągnięcia z serwera, dostępne w 23 językach: www.ec.europa.eu/research/fp7/

• Wpisz dane Twojej organizacji na portalu uczestników 7PR: http://cordis.europa.eu/fp7/pp_pl.html

• Research Enquiry Service (serwis informacyjny na temat badań): www.ec.europa.eu/research/enquiries

• Europejska Rada ds. Badań Naukowych: http://erc.europa.eu/

CZY WIESZ, ŻE…

• Po raz pierwszy w historii unijnych programów badawczych 7PR może obecnie wspierać również projekty pojedynczychpracownikównaukowych lub ich zespołów przez programy nowej Euro-pejskiej Rady ds. Badań Naukowych prowadzone pod kierunkiem badaczy. Znaczna część wydatków w ramach nowych funduszystrukturalnych zostanie przeznaczona na politykę promującą rozwój i konkurencyjność. Zapoznaj się z przyjętymi planami krajowymi, aby sprawdzić dostępne możliwo-ści finansowania związanego z badaniami.

http://cordis.europa.eu/fp7/ncp_pl.htmlhttp://cordis.europa.eu/fp7/home_pl.htmlhttp://cordis.europa.eu/eu-funding-guide/home_pl.htmlwww.ec.europa.eu/research/fp7/http://cordis.europa.eu/fp7/pp_pl.htmlhttp://www.ec.europa.eu/research/enquirieshttp://erc.europa.eu/


20


Dopłaty bezpośrednie

• Jeśli jesteś rolnikiem unijnym, najprawdopodobniej kwalifikujesz się do dopłat bezpośrednich, czyli głównej formy dofinansowania rolnictwa w UE. W wyniku reformy wspólnej polityki rolnej z 2003 r. wprowadzono nowy system dopłat bezpośrednich, zwany systemem płatności jednolitych, w ramach którego pomoc nie jest już powiązana z produkcją. Głównym celem płatności jednolitych jest wspie-ranie dochodów rolników. Rolnicy otrzymujący płatności jednolite muszą przestrzegać norm z zakresu ochrony środowiska, dobrostanu zwierząt, bezpieczeństwa żywności oraz utrzymywać ziemię w dobrym stanie, w przeciwnym razie ich płatności mogą zostać zredukowane lub nawet anulowane. Zachęca się rolników do podejmowania decyzji na podstawie sygnałów rynkowych.

• Pod pewnymi określonymi warunkami państwa członkowskie mogą podjąć decyzję o zmniejszeniu war-tości przysługujących dopłat i nadal wypłacać dopłaty bezpośrednie związane z produkcją.

Rozwój obszarów wiejskich

• W ramach polityki rozwoju obszarów wiejskich na lata 2007–2013 państwa członkowskie UE zain-westują ponad 96 mld euro w poprawę konkurencyjności w sektorze rolnictwa i leśnictwa, ochronę środowiska i krajobrazu, poprawę warunków życia i promocję dywersyfikacji gospodarki rolnej. Czwarty obszar (inicjatywa LEADER) wprowadza możliwości finansowania dla inicjatyw lokalnych w zakresie rozwoju obszarów wiejskich.

Rolnicy

MO

ŻL

IWO

ŚC

I F

INA

NS

OW

AN

IA D

OS

TĘ

PN

E D

LA

CIE

BIE

21


Zachowaniegruntówornych(profilaktykaerozji)

Niektóre obszary w Murcji w Hiszpanii, na których prowadzi się uprawy trwałe, są poważnie zagro-żone degradacją gleby spowodowaną erozją wodną. Zbocza łatwo ulegają erozji, co wraz z trudnymi warunkami klimatycznymi (ulewne deszcze w połączeniu z suszami) i błędną gospodarką rolną, taką jak częsta i intensywna orka, może przyspieszyć degradację gruntów w regionie. Projekt współfinan-sowany z funduszu EFRR tworzy pasma roślinne przez sadzenie krzewów i siew mieszanki zbóż w celu kontroli erozji gleby. W rezultacie daje to również lepsze wyniki w zakresie zarządzania wodą i zwiększa różnorodność roślin.


Ochrona środowiska; dobrostan zwierząt; bezpieczeństwo żywności oraz utrzymywanie gruntów rol-nych w dobrym stanie; poprawa konkurencyjności rolnictwa i leśnictwa; ochrona terenów wiejskich; poprawa jakości życia; dywersyfikacja gospodarki wiejskiej.

Dalszeinformacje

Więcej informacji na temat beneficjentów w poszczególnych państwach członkowskich znajduje się na stronie internetowej: http://ec.europa.eu/agriculture/funding/index_pl.htm


Dopłaty bezpośrednie

• Dopłaty bezpośrednie są zarządzane przez agencjepłatnicze wyznaczone przez władze krajowe.

• Aby zakwalifikować się do otrzymywania płatności jednolitych, rolnik musi posiadać uprawnienia do dopłat i ziemię. Uprawnienia są obliczane na podstawie dopłat uzyskanych przez rolnika w okresie referencyjnym (model historyczny) lub liczby hektarów uprawianej ziemi kwalifikujących się do dopłat (model regionalny).

Rozwój obszarów wiejskich

• Fundusze te są rozprowadzane w ramach programów zarządzanych przez rządy krajowe: rząd wyzna-cza instytucję zarządzającą, której zadaniem na szczeblu zarządzania projektem jest informowanie potencjalnych beneficjentów o tym, jak można uzyskać wsparcie, o zasadach mających zastosowanie oraz o dostępnej kwocie finansowania ze strony UE.

http://ec.europa.eu/agriculture/funding/index_pl.htm


22


• Można skontaktować się z ministerstwem rolnictwa w swoim kraju lub sprawdzić informacje na temat programów rozwoju obszarów wiejskich na stronie: http://ec.europa.eu/agriculture/rurdev/countries/index_en.htm

• Europejska Sieć na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: http://enrd.ec.europa.eu/pl/home-page_pl.cfm

CZY WIESZ, ŻE…

• Aby otrzymywać dopłaty bezpośrednie, rolnicy muszą spełniać normy dotyczące zdrowia publicz-nego, zdrowia zwierząt i roślin, ochrony środowiska i dobrostanu zwierząt, a także utrzymywać ziemię w dobrym stanie z rolniczego i środowiskowego punktu widzenia. Jeśli rolnik nie spełni wspomnianych norm, dopłaty bezpośrednie, o jakie może wystąpić, mogą zostać zmniejszone lub nawet w całości wycofane w danym roku.

http://ec.europa.eu/agriculture/rurdev/countries/index_en.htmhttp://enrd.ec.europa.eu/pl/home-page_pl.cfmhttp://enrd.ec.europa.eu/

MO

ŻL

IWO

ŚC

I F

INA

NS

OW

AN

IA D

OS

TĘ

PN

E D

LA

CIE

BIE

23


• Organy publiczne, w tym władze lokalne, mogą korzystać z wielu możliwości finansowania ze środków unijnych, od inwestycji służących rozwojowi możliwości instytucjonalnych i zwiększaniu skuteczności usług publicznych po projekty z zakresu struktury lokalnej. Poniżej podano kilka przykładów spośród wielu dostępnych opcji.

Polityka spójności

• Stąd pochodzi większość środków finansowych przeznaczonych na projekty dotyczące infrastruktury lokalnej lub na inicjatywy służące zwiększeniu zatrudnienia. Pieniądze są dostępne za pośrednictwem programów w ramach funduszystrukturalnych, które są zwykle zarządzane przez władze krajowe lub regionalne. W latach 2007–2013 UE przeznaczy ponad 347 mld euro na regionalne projekty stymu-lujące tworzenie nowych miejsc pracy i wzrost gospodarczy:

‣ ponad 80% tych funduszy zostanie przeznaczonych na 84 najbiedniejsze regiony Unii w 17 pań-stwach członkowskich,

‣ prawie 16% funduszy będzie dostępnych dla pozostałych regionów,‣ ponad 2,5% zostanie wydanych na współpracę transgraniczną poprzez wspólne inicjatywy lokalne

i regionalne.• Środki z Europejskiego Funduszu Społecznego będą dostępne dla administracji krajowych, regionalnych

i lokalnych w celu wzmocnienia ich możliwości instytucjonalnych oraz działalności, jaką prowadzą, w szczególności w zakresie tych usług, które mają bezpośredni wpływ na rynek pracy (służby zatrud-nienia, instytucje edukacyjne i szkoleniowe).

Organy publiczne


24

Programy JESSICA i JASPERS

• Nazwy te odnoszą się do dwóch nowych inicjatyw zaprojektowanych w celu wsparcia administracji publicznej oraz władz lokalnych, realizowanych w ramach współpracy między Komisją Europejską, Grupą Europejskiego Banku Inwestycyjnego i innymi międzynarodowymi instytucjami finansowymi.

• Program JESSICA (wspólne europejskie wsparcie na rzecz trwałych inwestycji w obszarach miejskich) pomaga organom publicznym nawiązać współpracę z partnerami, w tym przedsiębiorstwami prywat-nymi, w celu stworzenia funduszy, które wesprą rewitalizację miast oraz projekty rozwojowe.

• Program JASPERS (wspólna inicjatywa wsparcia projektów w regionach europejskich) oferuje admini-stracji publicznej wsparcie w zakresie przygotowania wysokiej jakości projektów, które kwalifikują się do wsparcia z funduszy strukturalnych. Pierwszeństwo mają duże projekty oraz projekty w nowych państwach członkowskich. Zapewnione wsparcie może obejmować aspekty techniczne, gospodarcze i finansowe, a także wszelkie inne prace przygotowawcze niezbędne do dostarczenia w pełni opraco-wanego projektu.

Inne dotacje UE

• Centralnie zarządzane programy również zapewniają możliwości finansowania administracji publicznej, w tym władz lokalnych. Obejmują szeroki zakres obszarówpolityki UE, od działalności kulturalnej (Kultura 2007), przez badawczą (siódmy program ramowy), aż po innowacyjne podejście do informatyki w sektorze publicznym (ICT Policy Support Programme – Program na rzecz wspierania polityki w zakre-sie technologii informacyjnych i komunikacyjnych), stanowiący część programu na rzecz konkurencyj-ności i innowacji).

• Program „Europa dla Obywateli” oferuje możliwości finansowania inicjatyw w zakresie partnerstwamiast przez finansowanie spotkań obywateli oraz tworzenie tematycznych sieci kontaktów między miastami partnerskimi.

• Projekty mające na celu zwiększenie bezpieczeństwapublicznegomogą być współfinansowane z kasy UE. Organy publiczne zajmujące się ochroną porządku publicznego, zapobieganiem przestęp-czości oraz ochroną ofiar i świadków mogą otrzymać fundusze z programu „Zapobieganie i zwalczanie przestępczości”. Program ten zajmuje się w szczególności terroryzmem, handlem ludźmi, przestęp-stwami wobec dzieci, nielegalnym handlem bronią i narkotykami, korupcją i oszustwami. Całkowita kwota, jaka ma być wydatkowana w ramach programu „Zapobieganie i zwalczanie przestępczości” w latach 2007–2013, wynosi ponad 605 mln euro.

MO

ŻL

IWO

ŚC

I F

INA

NS

OW

AN

IA D

OS

TĘ

PN

E D

LA

CIE

BIE

25


Europejski FunduszDostosowania doGlobalizacjiwspiera zwolnionych pracownikówwAustrii

Łącznie 9,5 mln euro pomogło 430 zwolnionym pracownikom w Austrii. Są to byli pracownicy zakładów produkcji metalu zlokalizowanych w regionach Steiermark i Niederösterreich oraz pracownicy Austria Technologie & Systemtechnik Aktiengesellschaft, wiodącego producenta obwodów drukowanych. Zwol-nienia wynikały z wpływu, jaki kryzys finansowy i gospodarczy wywarł na sektor metali podstawowych, i z przenoszenia produkcji Austrian PCB do Szanghaju.


Wspieranie europejskich regionów i społeczności w rozwiązaniu kwestii rosnącego popytu na ogrze-wanie i chłodzenie przez narzędzie internetowe dla decydentów regionalnych; uproszczenie procedur administracyjnych i życia obywateli w regionie opolskim (Polska) przez opracowywanie nowych tech-nologii informacyjnych.

Dalszeinformacje

http://ec.europa.eu/regional_policy/projects/stories/details_new.cfm?pay=DE&the=88&sto=1795&lan=7&region=ALL&obj=ALL&per=2&defL=EN. http://ec.europa.eu/regional_policy/projects/stories/details_new.cfm?LAN=16&pay=PL&the=88&sto=1497&region=ALL&obj=ALL&per=2&defL=EN&lang=16

Europejski Fundusz Dostosowania do Globalizacji (EFG)

• Państwo członkowskie stojące przed groźbą nagłych zwolnień pracowników wynikających ze zmian w światowej wymianie handlowej może zwrócić się o wsparcie, tak aby pomóc osobom, które straciły pracę, ponownie wejść na rynek pracy. Dostępna będzie maksymalna kwota 500 mln euro rocznie.

• EFG może współfinansować takie działania, jak wsparcie w poszukiwaniu pracy, zindywidualizowane przeszkolenia, promocja przedsiębiorczości, a także tymczasowe dodatki pracownicze, takie jak zasiłki dla osób uczestniczących w działaniach współfinansowanych przez EFG, np. w szkoleniach.

• Należy zauważyć, że środki te będą udostępniane w celu finansowania programów wspierających indy-widualnych zwalnianych pracowników (a nie przedsiębiorstwa) i wypłacane wyłącznie na podstawie kwalifikowalnego wniosku złożonego przez władze krajowe, a nie władze regionalne lub lokalne.

http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=326&langId=en&newsId=1035&furtherNews=yeshttp://ec.europa.eu/regional_policy/projects/stories/details_new.cfm?pay=DE&the=88&sto=1795&lan=7&region=ALL&obj=ALL&per=2&defL=ENhttp://ec.europa.eu/regional_policy/projects/stories/details_new.cfm?pay=DE&the=88&sto=1795&lan=7&region=ALL&obj=ALL&per=2&defL=ENhttp://ec.europa.eu/regional_policy/projects/stories/details_new.cfm?LAN=16&pay=PL&the=88&sto=1497&region=ALL&obj=ALL&per=2&defL=EN&lang=16http://ec.europa.eu/regional_policy/projects/stories/details_new.cfm?LAN=16&pay=PL&the=88&sto=1497&region=ALL&obj=ALL&per=2&defL=EN&lang=16


26


• Będzie to zależało od rodzajufinansowania:

‣ fundusze strukturalne są zarządzane na szczeblu krajowym lub regionalnym, w związku z czym wnioski są składane do władz krajowych lub regionalnych i przez nie oceniane;

‣ w przypadku dotacji unijnych procedury składania wniosku określono w zaproszeniach do składania wniosków dotyczących poszczególnych programów, a wniosek należy złożyć bezpośrednio do Komi-sji Europejskiej lub agencji wykonawczej, która realizuje dany program.


• Strona internetowa Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Regionalnej zawiera informacje na temat działań Unii Europejskiej na rzecz wspierania rozwoju regionalnego: http://ec.europa.eu/regional_policy/index_pl.htm

• Informacje te obejmują listę organów zarządzających funduszami strukturalnymi w każdym regionie: http://ec.europa.eu/regional_policy/manage/authority/authority_pl.cfm


• Informacje dotyczące przydziałów środków finansowych w podziale na regiony: http://ec.europa.eu/regional_policy/atlas2007/index_pl.htm

• Informacje na temat możliwości finansowania według obszarów polityki znaleźć można na portalu Komisji dotyczącym dotacji: http://ec.europa.eu/contracts_grants/index_pl.htm

http://ec.europa.eu/regional_policy/index_pl.htmhttp://ec.europa.eu/regional_policy/manage/authority/authority_en.cfmhttp://ec.europa.eu/esfhttp://ec.europa.eu/regional_policy/atlas2007/index_pl.htmhttp://ec.europa.eu/contracts_grants/index_pl.htm

MO

ŻL

IWO

ŚC

I F

INA

NS

OW

AN

IA D

OS

TĘ

PN

E D

LA

CIE

BIE

27

• Programy JESSICA i JASPERS: http://ec.europa.eu/regional_policy/thefunds/instruments/index_pl.cfm

• Komitet Regionów: http://www.cor.europa.eu

• Rada Gmin i Regionów Europy: http://www.ccre.org/

• Europejski Fundusz Dostosowania do Globalizacji: http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=326&langId=pl

• Program na rzecz wspierania polityki w zakresie technologii informacyjnych i komunikacyjnych: http://ec.europa.eu/information_society/activities/ict_psp/index_en.htm

CZY WIESZ ŻE…

• Ruch na rzecz miast partnerskich rozpoczął się w Europie zaraz po drugiej wojnie światowej. Co roku Komisja Europejska przyznaje Złote Gwiazdy Partnerstwa dziesięciu wyróżniającym się projektom, których sukces przyczynił się do integracji europejskiej.

http://ec.europa.eu/regional_policy/thefunds/instruments/index_pl.cfmhttp://www.cor.europa.euhttp://www.ccre.org/http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=326&langId=plhttp://ec.europa.eu/information_society/activities/ict_psp/index_en.htm


28

Zasady dotyczące zarządzania finansami unijnymi zostały określone w rozporządzeniu finansowym i jego przepisach wykonawczych, które razem z odpowiadającymi poszczególnym sektorom podstawami praw-nymi regulują wszystkie transakcje dotyczące funduszy UE. W tym dziale znajdziesz przykłady najważniej-szych usprawnień praktycznych, które ułatwią dostęp do funduszy UE.

Informacje praktyczne w zakresie dotacji

• Do dotacji o niewielkiej kwocie (maksymalnie do 25 tys. euro) zastosowanie będą mieć lżejszewymogidotyczącedokumentacji.

• Organizacje będące beneficjentami wsparcia muszą częściowo finansować swoje projekty (tzw. współ-finansowanie). Obecnie w uzasadnionych przypadkach będzie można zastąpić tę formę współfinan-sowaniemwformieniepieniężnej (na przykład w formie pracy wykonanej przez część personelu).

• W celu uzyskania znacznych płatności na początku projektu (tzw. prefinansowanie) organizacje będące beneficjentami, takie jak organizacje pozarządowe, muszą przedstawić gwarancjefinansowe, które często stanowią znaczną przeszkodę finansową. Jednakże po ocenie ryzyka wymóg ten w przypadku prefinansowania dotacji na kwotę poniżej 60 tys. euro może zostać uchylony.

• Dla organizacji występujących o finansowanie UE wysokość dotacji, dla których wymagana jest kon-trolazewnętrzna, wynosi 500 tys. euro lub więcej w przypadku konkretnych projektów oraz 100 tys. euro lub więcej dla finansowania kosztów operacyjnych organizacji.

• W celu szybkiego informowania wnioskodawców o możliwości przyjęcia ich wniosków procedura skła-dania i oceny może zostać podzielona na dwaodrębneetapy, co umożliwia odrzucenie we wczesnym stadium tych wniosków, które nie mają szans na przyjęcie.

• Proste zasady rządzące zakupamidokonywanymiprzezbeneficjentówwceluwdrożeniadotacji. Dla zakupów poniżej 60 tys. euro zasady, jakich musi przestrzegać beneficjent, ograniczone są do dwóch podstawowych: rzetelnego zarządzania finansami i braku jakiegokolwiek konfliktu interesów.

Łatwy dostęp do funduszy UE

ŁA

TW

Y D

OS

TĘ

P D

O F

UN

DU

SZ

Y U

E

29

Informacje praktyczne dotyczące zamówień publicznych

• W przypadku dokonywanych przez Komisję zakupów o wartości poniżej 60 tys. euro wymagania doty-czące udowodnienia zdolności finansowej mogą zostać uchylone w odniesieniu do umów.

• Dla zamówień o niskiej wartości nieproporcjonalnym obciążeniem może być wymaganie od sprzedawcy dowodu, że nie był uprzednio skazany za nadużycia, nie znajduje się w stanie upadłości oraz że doko-nuje należytych wpłat na podatek i ubezpieczenie społeczne. Istnieją jednak progi, poniżej których oferenci mogą zastąpić te dokumenty zwykłym oświadczeniem na własną odpowiedzialność.

• Podobne przepisy obowiązują w odniesieniu do zamówień publicznych w dziedzinie pomocyzewnętrz-nej, jednak z jeszcze wyższymi progami (200 tys. euro dla usług, 150 tys. euro dla zaopatrzenia, 5 mln euro dla robót budowlanych).

• Instytucje UE mogą przeprowadzać procedury udzielania zamówień wspólnie z władzami państwa członkowskiego, co zapewnia większą elastyczność i ma na celu bardziej efektywne wykorzystanie pieniędzy podatników.

• W stosownych sytuacjach zamówienia, które są technicznie wykonalne i opłacalne, a które wywierają większy wpływ finansowy, będą przyznawane w formie odrębnychtranszw celu zwiększenia sku-teczności i konkurencji.

• Terminy wykluczenia z zamówień UE są jasno określone.


• Rozporządzenie finansowe oraz jego przepisy wykonawcze: http://ec.europa.eu/budget/biblio/documents/regulations/regulations_en.cfm#rf_modex

http://ec.europa.eu/budget/biblio/documents/regulations/regulations_en.cfm#rf_modex


30

Zasady finansowe zapewniają środki służące maksymalnej przejrzystości i rygorystycznej kontroli sposobu, w jaki rozprowadzane i wydatkowane są unijne środki finansowe. Niniejszy dział przedstawia krótki przegląd podstawowych standardów w zakresie przejrzystości oraz wymogów dotyczących kontroli.

Przejrzystość

• Komu państwaczłonkowskieprzekazująpieniądzeunijne? W przypadku dopłat bezpośrednich dla rolników oraz funduszy strukturalnych to władze krajowe lub regionalne zarządzają środkami finansowymi. Do niedawna publikacja nazwisk i nazw beneficjentów tych środków leżała w gestii tych władz. Jednak nowezasady,któreweszływżyciew2007r.,wprowadziłyobowiązekpublikacjinazwiskinazwbeneficjentówfunduszyrolnychistrukturalnych. Był to ogromny przełom na drodze ku osiągnięciu pełnej przejrzystości finansowania unijnego, ponieważ środki te stanowią trzy czwarte wydatków UE.

• Publikacja nazwisk i nazw beneficjentów jest obowiązkowa w przypadku funduszy strukturalnych w ramach budżetu na 2007 r. Oznacza to, że nazwiska i nazwy te zostały opublikowane w 2008 r. W przypadku beneficjentów środków na rolnictwo zasada ta weszła w życie dla budżetu na 2008 r., tak więc ich nazwiska i nazwy publikowane są od 2009 r.

• KtootrzymujepieniądzeodKomisjiEuropejskiej? Do 30 czerwca każdego roku departamenty Komisji publikują na stronie internetowej „Europa” listę dotacji, jakie przyznały w ciągu poprzedniego roku, z wyjątkiem dotacji przyznanych w formie stypendiów dla osób fizycznych. Ponadto Komisja Euro-pejska przygotowuje szczegółowe sprawozdanie roczne dotyczące przyznawania dotacji, przeznaczone do wykorzystania przez członków Parlamentu Europejskiego i Rady Ministrów.

Przejrzystość i kontrola

PR

ZE

JRZ

YS

TO

ŚĆ

I K

ON

TR

OL

A

31

• Przejrzysteprocedurydlawszystkich: bez względu na to, czy występujesz o dotację bezpośrednio od Komisji, czy przez krajowy program współfinansowany przez UE, czy też bierzesz udział w zaprosze-niu do składania ofert na świadczenie usług lub dostarczanie produktów do instytucji unijnej, korzystasz z tych samych surowych zasad przejrzystości i równego traktowania, jakie ustanowiło rozporządzenie finansowe i jego przepisy wykonawcze.

• Przejrzyste procedury oznaczają także równydostępdoinformacji. Zaproszenia do składania wnio-sków są publikowane na stronach internetowych Komisji Europejskiej; ta sama zasada dotyczy środków UE zarządzanych na szczeblu krajowym lub regionalnym – zasady dotyczące informacji i wymogów dotyczących jawności określane są przez Komisję Europejską i stosowane konsekwentnie w całej Unii Europejskiej. Zaproszenia Komisji Europejskiej do składania ofert można znaleźć na stronach inter-netowych portalu „Europa” należących do różnych dyrekcji generalnych Komisji Europejskiej, a także w suplemencie do Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej, dostępnego w internecie w postaci elektro-nicznej w ramach bazy danych TED (elektroniczny biuletyn zamówień publicznych).


32

• Kolegium złożone z 27 komisarzy europejskich ponosi ostateczną odpowiedzialnośćpolityczną za zagwarantowanie należytego wydatkowania funduszy UE. Co roku zatwierdza ono roczne sprawozdania finansowe UE, w tym dane dotyczące wszystkich pieniędzy wydanych w ciągu roku, które następnie są przedmiotem corocznego absolutorium udzielanego przez Parlament Europejski.

• Każdy szef służby Komisji (tj. każdy dyrektor generalny) sporządza rocznesprawozdaniezdziałal-ności. Sprawozdania te przedstawiają analizę systemów kontroli wewnętrznej i zarządzania finansami, ustanawianych przez każdy departament w celu zapewnienia właściwego zarządzania środkami UE. Są one obiektywnym źródłem informacji: dyrektorzy są zobowiązani do wpisywania zastrzeżeń w odnie-sieniu do dziedzin, w których kontrole wykazały potencjalne problemy.

• Większość unijnych środków finansowych zarządzana jest na szczeblukrajowym, co oznacza, że rządy krajowe muszą przejąć swoją część odpowiedzialności za to, jak wydatkowane są pieniądze. Rządy kra-jowe zobowiązały się do ustanowienia skutecznych i wydajnych systemów kontroli wewnętrznej oraz przeprowadzania niezbędnych kontroli środków UE, którymi zarządzają. Każde państwo członkowskie jest zobowiązane do przedstawienia rocznego podsumowania stosowanych kontroli tych środków.

• Od 2009 r. Komisja Europejska dysponuje lepszym narzędziem zapobiegania oszustwom i korupcji –centralnąbaządanychdotyczącychorganizacjiwyłączonychspodfinansowaniaUE. Baza ta (dostępna w chwili obecnej w dziedzinie dotacji i zamówień publicznych UE) zawiera wszystkie ważne informacje dotyczące osób i podmiotów skazanych za oszustwa, korupcję, udział w organizacjach prze-stępczych lub jakąkolwiek inną działalność niezgodną z prawem, która jest szkodliwa z punktu widzenia interesów finansowych Unii Europejskiej, w państwach członkowskich, krajach trzecich i organizacjach międzynarodowych uczestniczących we wdrażaniu programów unijnych.

• Od 2005 r. księgi rachunkowe UE są oparte na tzw. standardachrachunkowościmemoriałowej. Jest to nowoczesny i przejrzysty system rachunkowości, który stosuje tylko kilka rządów krajowych. System ten odzwierciedla niektóre z nowoczesnych standardów rachunkowości stosowanych w sektorze prywatnym.

Rozliczalność i kontrola

33

RO

ZL

ICZ

AL

NO

ŚĆ

I K

ON

TR

OL

A


• Rozporządzenie finansowe oraz jego przepisy wykonawcze: http://ec.europa.eu/budget/biblio/documents/regulations/regulations_en.cfm

• Lista beneficjentów dotacji UE: http://ec.europa.eu/grants/beneficiaries_en.htm

• Lista beneficjentów unijnych zamówień publicznych: http://ec.europa.eu/public_contracts/beneficiaries_en.htm

• Baza danych TED: http://ted.europa.eu

• Strona internetowa komisarza Janusza Lewandowskiego: http://ec.europa.eu/commission_2010-2014/lewandowski/index_pl.htm

• Budżet UE: http://ec.europa.eu/budget/index_en.cfm

• Inicjatywa na rzecz przejrzystości: http://ec.europa.eu/transparency/index_en.htm

• Przewodnik „Nowy system rachunkowości UE”: http://ec.europa.eu/budget/biblio/publications/publications_en.cfm#modern_acc

http://ec.europa.eu/budget/biblio/documents/regulations/regulations_en.cfmhttp://ec.europa.eu/grants/beneficiaries_en.htmhttp://ec.europa.eu/public_contracts/beneficiaries_en.htmhttp://ted.europa.eu/http://ec.europa.eu/commission_2010-2014/lewandowski/index_pl.htmhttp://ec.europa.eu/budget/index_en.cfmhttp://ec.europa.eu/transparency/index_en.htmhttp://ec.europa.eu/budget/biblio/publications/publications_en.cfm#modern_acc


34

Programy związane z ramami finansowymi na lata 2007–2013: (zgodnie z podstawą prawną)

Dział Okres Kwota ogółem

w cenach bieżą-cych (mln euro)

DZIAŁ1A–KONKURENCYJNOŚĆNARZECZWZROSTUGOSPODARCZEGOIZATRUDNIENIA

Siódme ramowe programy badawcze 2007–2013 50 521,00

Sieci transeuropejskie (TEN) – transport 2007–2013 8 013,00

Sieci transeuropejskie (TEN) – energia 2007–2013 155,00

Egnos i Galileo (system radionawigacji satelitarnej) 2007–2013 3 005,00

Marco Polo II (wpływ systemu transportu towarowego na środowisko)

2007–2013 450,00

Uczenie się przez całe życie 2007–2013 6 970,00

Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji (CIP) 2007–2013 3 621,30

Progress (Program na rzecz zatrudnienia i solidarności społecznej)

2007–2013 683,25

Custom 2008–2013 (ułatwianie działalności handlowej pro-wadzonej zgodnie z przepisami; zapobieganie nieuczciwemu i niezgodnemu z prawem handlowi)

2008–2013 323,80

Fiscalis 2008–2013 (współpraca między władzami podatko-wymi; walka z oszustwami podatkowymi)

2008–2013 156,90

Hercule II (ochrona interesów finansowych UE) 2007–2013 98,53

Wycofanie z eksploatacji elektrowni jądrowych: A) Ignalina; B) Bohunice; C) Kozłoduj

2007–2013 1 560,00

Perykles (ochrona euro przed podrabianiem) 2007–2013 7,00

Środki związane ze zwalczaniem zanieczyszczeń 2007–2013 154,00

Erasmus Mundus 2 2009–2013 493,69

DZIAŁ1B–SPÓJNOŚĆNARZECZWZROSTUGOSPODARCZEGOIZATRUDNIENIA

Fundusze strukturalne ogółem, w tym: 278 454,09

Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (orientacyjnie)

201 633,15

Europejski Fundusz Społeczny (orientacyjnie) 76 820,94

Fundusz Spójności ogółem 69 963,12

Kwotydostępne w latach 2007–2013

35

KW

OT

Y D

OS

TĘ

PN

E W

LA

TAC

H 2

00

7–2

01

3



DZIAŁ2–ZARZĄDZANIEZASOBAMINATURALNYMIIICHOCHRONA

Wydatki rynkowe i pomoc bezpośrednia (orientacyjnie) * 2007–2013 299 958,72

Rozwój obszarów wiejskich 2007–2013 96 443,83

Wspólna polityka rybołówstwa i prawo morskie 2007–2013 1 992,42

Europejski Fundusz Rybacki 2007–2013 4 339,52

Life+ (instrument finansowy na rzecz ochrony środowiska) 2007–2013 2 143,41

DZIAŁ3A–WOLNOŚĆ,BEZPIECZEŃSTWOISPRAWIEDLIWOŚĆ

Europejski Fundusz na rzecz Integracji Obywateli Państw Trzecich

2007–2013 825,00

Prawa podstawowe i obywatelstwo 2007–2013 96,50

Wymiar sprawiedliwości w sprawach karnych 2007–2013 199,00

Zapobieganie, środki gotowości oraz zarządzanie skutkami aktów terrorystycznych

2007–2013 139,40

Zapobieganie i zwalczanie przestępczości 2007–2013 605,60

Europejski Fundusz na rzecz Uchodźców (wsparcie dla wysiłków UE w zakresie przyjmowania uchodźców, wspólne procedury azylowe)

2008–2013 628,00

Europejski Fundusz Powrotu Imigrantów (powrót obywateli krajów trzecich nielegalnie zamieszkujących w UE)

2008–2013 676,00

Fundusz Granic Zewnętrznych 2007–2013 1 820,00

Daphne (walka z przemocą) 2007–2013 116,85

Wymiar sprawiedliwości w sprawach cywilnych 2007–2013 109,30

Upowszechnianie informacji o narkotykach i zapobieganie ich spożyciu

2007–2013 21,35

DZIAŁ3B–OBYWATELSTWO

Instrument Finansowy Ochrony Ludności 2007–2013 133,80

Zdrowie publiczne 2007–2013 321,50

Ochrona konsumentów 2007–2013 200,90

Kultura 2007 2007–2013 400,00

Młodzież w działaniu 2007–2013 885,00


36



Media 2007 (wsparcie dla europejskiego sektora audiowizualnego)

2007–2013 754,95

Europa dla obywateli 2007–2013 215,00

DZIAŁ4–UNIAEUROPEJSKAJAKOPARTNERNAARENIEMIĘDZYNARODOWEJ

Instrument Pomocy Przedakcesyjnej (IPA) 2007–2013 11 468,00

Instrument Współpracy w dziedzinie Bezpieczeństwa Jądrowego

2007–2013 524,00

Pomoc makrofinansowa 2007–2013 753,00

WPZiB (wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa) 2007–2013 1 980,00

Fundusz Gwarancyjny dla Działań Zewnętrznych 2007–2013 1 400,00

Instrument Finansowania Współpracy z Państwami i Teryto-riami Uprzemysłowionymi oraz Innymi Państwami i Terytoriami o Wysokich Dochodach (ICI i ICI+)

2007–2013 296,00

Instrument Finansowy Ochrony Ludności 2007–2013 56,00

Europejski Instrument Sąsiedztwa i Partnerstwa (ENPI) 2007–2013 11 181,00

Instrument Finansowania Współpracy na rzecz Rozwoju (DCI) 2007–2013 16 897,00

Europejski instrument na rzecz wspierania demokracji i praw człowieka (EIDHR)

2007–2013 1 104,00

Instrument na rzecz Stabilności 2007–2013 2 062,00

Pomoc humanitarna 2007–2013 5 614,00

Rezerwa na pomoc nadzwyczajną ** 1 744,00

Pozostałeinstrumenty

Fundusz Solidarności Unii Europejskiej (pomoc finansowa w przypadku poważnej katastrofy w państwie członkowskim lub kraju kandydującym) ***

do 1 000,00

na rok

Europejski Fundusz Dostosowania do Globalizacji do 500,00

na rok

* Po przeniesieniu do działu Rozwój obszarów wiejskich.** Nieuwzględniona w pułapie przewidzianym dla działu 4.

*** Oprócz pułapów określonych w ramach finansowych.

Lista programów nie jest wyczerpująca.

Dane oparte na kwotach referencyjnych zawartych w podstawach prawnych. W razie potrzeby kwoty mogą zostać zmienione wspólną decyzją instytucji.

Komisja Europejska

FunduszeUE–przewodnikdlapoczątkującychPrzegląd przepisów finansowych i możliwości finansowania na lata 2007–2013

Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej

2012 — str. 36 — 21×29,7 cm

ISBN 978-92-79-21622-0doi:10.2761/85155

JAK OTRZYMAĆ PUBLIKACJE UE

Publikacje bezpłatne:• wEUBookshop(http://bookshop.europa.eu)• wprzedstawicielstwachidelegaturachUniiEuropejskiej(danekontaktowemożna

uzyskaćpodadresemhttp://ec.europa.eulubwysyłającfakspodnumer +352 2929-42758)

Publikacje płatne:• wEUBookshop(http://bookshop.europa.eu)

Płatne subskrypcje (np. Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej, zbiory orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej):• udystrybutorówUrzęduPublikacjiUniiEuropejskiej

(http://publications.europa.eu/others/agents/index_pl.htm)

WięcejinformacjioUniiEuropejskiejmożnaznaleźćwinterneciewportaluEuropa(http://europa.eu).

Danekatalogoweznajdująsięnakońcuniniejszejpublikacji.

Luksemburg:UrządPublikacjiUniiEuropejskiej,2012

ISBN978-92-79-21622-0doi:10.2761/85155

©UniaEuropejska,2012Powielaniemateriałówdozwolonepodwarunkiempodaniaźródła.

Printed in Luxembourg

Wydrukowanonapapierzebielonymbezchlorupierwiastkowego(ECF)

Europe Direct to serwis, który pomoże Państwu znaleźć odpowiedzi na pytania dotyczące Unii Europejskiej.

Numer bezpłatnej infolinii*:

00 800 6 7 8 9 10 11*Niektórzyoperatorzytelefoniikomórkowejnieudostępniająpołączeńznumerami00800lubpobierająza

nie opłaty.

http://bookshop.europa.euhttp://bookshop.europa.euhttp://publications.europa.eu/others/agents/index_pl.htmhttp://europa.eu

Wydanie 2012

KV-31-11-332-PL-C

doi:10.2761/85155

WIĘCEJ INFORMACJI NA TEMAT FINANSÓW UE:Budżet UEhttp://ec.europa.eu/budget/

Komisarz Janusz Lewandowskihttp://ec.europa.eu/commission_2010-2014/lewandowski/index_en.htm

Dyrekcja Generalna ds. Budżetuhttp://ec.europa.eu/dgs/budget/index_en.htm

Uwagi dotyczące niniejszych materiałów informacyjnych można przekazywać na adres:[email protected]

Fundusze UE – przewodnik dla początkujących Przegląd przepisów

finansowych


Budżet

http://ec.europa.eu/budget/http://ec.europa.eu/commission_2010-2014/lewandowski/index_en.htmhttp://ec.europa.eu/dgs/budget/index_en.htmmailto:?subject=

Przegląd przepisów finansowych i możliwości finansowania na lata 2007–2013Fundusze UE to dla Ciebie nowość? Zapoznaj się z zestawieniem najważniejszychmożliwości finansowaniaZarządzasz małym lub średnimprzedsiębiorstwem (MŚP)?Jesteś przedstawicielem organizacjipozarządowej (NGO)?Jesteś studentem lub niedawno ukończyłeś studia?Jesteś naukowcem?Jesteś rolnikiem?Jesteś pracownikiem organu publicznego?

Uważasz, że procedury finansowe są zbyt obciążające?Zapoznaj się z niektórymi zasadami,których musisz przestrzegaćCzy fundusze są przejrzyste, a kontrole skuteczne?Sprawdź toCo można zyskać?Sprawdź listę programów

Documents

Fundusze UE – przewodnik dla początkującychec.europa.eu/budget/library/biblio/publications/... · Niniejsze wydanie przewodnika dla początkujących zawiera obszerny przegląd