Wstęp.

Funkcja produkcji i dekompozycja

wzrostu

Makroekonomia II

Joanna Siwińska-Gorzelak

Makroekonomia II

Plan wykładu

Wstęp – zasady zaliczenia, itp.

Krótki i długi okres - powtórzenie

Wzrost gospodarczy – podstawowe fakty i dane

Dekompozycja wzrostu

Zasady zaliczenia

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest zaliczenie

ćwiczeń

• Dwa kolokwia po 14 punktów (razem 28)

• Referat za 14 punktów

• Aktywność do 4 punktów

• RAZEM MAX 46 PUNKTÓW

Próg zaliczenia: 23 punkty, w tym CO NAJMNIEJ 14

punktów za kolokwia

Egzamin: 54 punkty

Ocena na podstawie sumy punktów z egzaminu i ćwiczeń

– maksimum 100 punktów.

Ocena pozytywna od 50 punktów

Długi i krótki okres

Modele długo i krótkookresowe

Do jakiego okresu „należą” te modele?

• Model ISLM (ceny stałe)

• Model klasyczny (ceny płynne; stałe nakłady K, N, A)

• Model wzrostu gospodarczego (ceny płynne;

zmienne nakłady K, N, A)

Rozważania o długookresowym wzroście

gospodarczym

Dotyczą długiego okresu !

Naszym celem nie jest wytłumaczenie, dlaczego

gospodarka osiągnęła dane tempo wzrostu w danym

roku, a wyjaśnienie jej średniego tempa wzrostu w

okresie kilku-kilkunastu lat

Innymi słowy, tłumaczymy długookresowy trend, a nie

koniunkturę gospodarczą (odchylenia od długookresowej

ścieżki)

Ogromne konsekwencja małych różnic

1,081.4% 243.7% 85.4%

624.5% 169.2% 64.0%

2.5%

2.0%

…100 latach …50 latach …25 latach

Wzrost produkcji po… Roczne tempo wzrostu produkcji

Fakty

1. Różnice pomiędzy zamożnością krajów są ogromne. W krajach najbiedniejszych PKB per capita wynosi mniej niż 5% PKB per capita krajów najbogatszych

2. Ponad połowa ludności świata mieszka w krajach, gdzie PKB per capita wynosi 10% PKB per capita w USA

3. Stopy wzrostu gospodarczego różnią się znacznie pomiędzy krajami; nie są też stałe w czasie

Gapminder – ciekawe wykresy

https://www.gapminder.org/tools/#_chart-

type=bubbles&state_time_end=2015;&entities_s

elect@_geo=ind&trailStartTime=2015;&_geo=qa

t&trailStartTime=2015;;;&marker_axis%2F_y_zo

omedMin:1

PKB per capita, w cenach z roku 1990

Maddison A. ; http://www.ggdc.net/maddison/

Poziom i tempo wzrostu produkcji na głowę

Maddison A. ; http://www.ggdc.net/maddison/

•Do 1820 roku PKB

per capita prawie się

nie zmienił.

•Po 1920 roku rozwój

zdecydowanie

przyspieszył;

powstały też

ogromne nierówności

pomiędzy bogatymi

krajami Zachodu a

resztą świata

Maddison A. ; http://www.ggdc.net/maddison/

Maddison A. ; http://www.ggdc.net/maddison/

Copyright © 2009 Pearson Education, Inc. Publishing as Pearson Addison-Wesley

1-14

Dystrybuanta światowego dochodu (przemarsz ludności)

Robert Lucas o wzroście gospodarczym

„ I do not see how one can look at figures like these without seeing them representing possibilities. Is there some action a government of India could take that would lead the Indian economy to grow like Indonesia's or Egypt's? If so, what exactly? If not, what is it about the "nature of India" that makes it so? The consequences for human welfare involved in questions like these are simply staggering: once one starts to think about them, it is hard to think about anything else.” • 1988. "On the Mechanics of Economic Development." Joumal of

Monetary Economics. July, 22, pp. 5.

Dekompozycja wzrostu

Wielkość produkcji danej gospodarki zależy od ilości dostępnych czynników produkcji oraz od produktywności czynników

Yt = A tF(K t, N t)

Produkcja wzrośnie, jeżeli wzrośnie zasób kapitału, siły roboczej i/lub poprawi się produktywność czynników produkcji

Dekompozycja wzrostu (growth accounting) to procedura, która pozwala obliczyć, w jakim stopniu wzrost PKB w czasie może być przypisany akumulacji czynników produkcji, a w jakim – postępowi technicznemu

Dekompozycja wzrostu

Yt = A t F(K t, N t)

Rezygnujemy na razie z zapisu „t”

)*(),(

),(*

NMPNKMPKANKAFY

NN

FAK

K

FANKFAY

Dekompozycja wzrostu

Następnie podzielmy otrzymane wyrażenie

przez Y = A F (K, N)

N

N

NKF

NMPN

K

K

NKF

KMPK

A

A

Y

Y

),(),(

Dekompozycja wzrostu

Zauważmy, że jeżeli wynagrodzenie czynników produkcji równe jest ich krańcowej produktywności, to

(MPK*K)/F, to udział całkowitej sumy wynagrodzenia (posiadaczy) kapitału w dochodzie (αK)

(MPN*N)/F udział całkowitego wynagrodzenia siły roboczej w dochodzie (αN)

ΔA/A to tempo postępu technicznego lub wzrost wieloczynnikowej produktywności (total factor productivity, TFP)

I co z tego?

Z danych statystycznych możemy obliczyć tempo

wzrostu gospodarczego, oraz tempo wzrostu kapitału i

populacji (równe w przybliżeniu wzrostowi siły roboczej)

Możemy również obliczyć udział wynagrodzeń kapitału i

pracy w dochodzie

To pozwala oszacować wielkość TFP

Możemy więc oszacować udział pracy, kapitału i zmian

technologii we wzroście gospodarczym

N

N

K

K

Y

YTFP NK

Ważna uwaga

Dekompozycja wzrostu to ćwiczenie

statystyczne, nie można na jej podstawie

wyciągać wniosków dotyczących przyczyn

wzrostu gospodarczego

Przykład

Załóżmy, że funkcja produkcji ma postać Cobb-

Douglasa:

N

N

K

K

A

A

Y

Y

NKAY tttt

)1(

1

Dekompozycja wzrostu w USA

Dekompozycja wzrostu w krajach OECD

Nieco bardziej szczegółowa dekompozycja:

ICT i wzrost

Źródło: World Bank, The Digital Dividend (2016)

Udział wynagrodzenia pracy w

produkcie w wybranych krajach

Zmiany w udziale wynagrodzenia pracy i

kapitału

Wnioski: TFP jest ważną częścią wzrostu William Easterly id Ross Levine, It's Not Factor Accumulation:

Stylized Facts and Growth Models, 2001,

http://www.nyu.edu/fas/institute/dri/Easterly/File/its%20not%20factor

%20accumulation.pdf

„To nie akumulacja czynników produkcji, to A”..,

czyli różnice we tempie wzrostu TFP tłumaczą

większą część zróżnicowania tempa wzrostu

pomiędzy krajami