FyrirtækjamenningTilviljun eða stefnumarkandi ákvörðun?

Eyþór EðvarðssonM.A. VinnusálfræðiÞekkingarmiðlun.ehf

Skilgreining

Sú hegðun sem starfsfólk telur að það þurfi að sýna til að passa inn

í vinnustaðinn

eða

Hvernig hlutirnir eru gerðir hjá okkur

ÁGENG VARNAR-MENNING

FULLKOMNUNSAMKEPPNIVALDANDSTAÐA

SAMÞYKKIHEFÐIR

ÓSJÁLFSTÆÐIHLIÐRUN

ÁRANGURSJÁLFSÞROSKI

HVATNINGSAMSKIPTI

UPPBYGGILEG MENNING

HLUTLAUS VARNAR-MENNING

Samþykkismenning

Þess er vænst af fólki að það:

• Leiti eftir því að vera í góðu áliti hjá

hærra settum.

• Styðji þá sem hafa valdið.

• Fylgi öðrum.

• Geri hluti til að þóknast öðrum.

• Sé sammála öllum.

• Falli í geð hjá öðrum.

Samþykkismenning

Það sem mótar:

• Áhrifaaðilar, hugsanlega utanaðkomandi.

• Frammistöðumat byggt á því hvernig fólki

líkar við það.

• Tilviljanakennd “refsing”.

• Markmið sett til að líta vel út.

Samþykkismenning

Afleiðingar:

• Óöryggi með hlutverk sitt.

• Óánægja með eigin árangur.

• Ekki rætt um vandamálin.

• Allt lítur út fyrir að vera í lagi.

Fastheldin menning

Þess er vænst af fólki að það:

• Sé eins og hinir og ruggi ekki bátnum.

• Aðlagist aðstæðum.

• Fylgi reglum frekar en hugmyndum.

• Taki ekki áhættu.

• Komi vel fyrir og hlýði.

• Forðist allan ágreining.

Fastheldin menning

Það sem mótar:

• Reglurnar eru aðalatriði, ekki fólkið.

• Refsað fyrir frávik.

• Ekki er tekin áhætta.

• Sterkt og skýrt skipurit.

• Mikið um pappír, reglugerðir og

skriffinnsku.

• Engin leiðtogahegðun stjórnenda.

Fastheldin menning

Afleiðingar:

• Fólk ekki stolt af vinnustað eða vinnu.

• Fólk bælir eigin tilfinningar og skoðanir.

• Þeir hlýðnu fá stöðuhækkun, hinir fara.

• Gengur upp ef verkefnin henta

menningunni, annars ekki.

Valdamenning

Þess er vænst af fólki að það:

• Láti stjórnina ekki af hendi.

• Fái fram hlýðni fólks.

• Styrki eigin valdastöðu.

• Láti sjást að það hafi völd.

• Nýti sér valdið og efli stöðu sína.

• Sýni hörku.

Valdamenning

Það sem mótar:

• Fólk ráðið inn út frá valdatengdum

atriðum, hlýðni-yfirgangur.

• Menn nýta sér stöðuvaldið.

• Hópfundir til að staðfesta stöðu.

• Frammistöðumat tengt hlýðni og

yfirgang.

Valdamenning

Afleiðingar:

• Meiri áhugi á að viðhalda stöðu en ná

árangri.

• Lítið um valddreifingu.

• Lítil ábyrgðartilfinning annarra.

• Streita og óánægja.

• Hentar sumum sem halda áfram, hinir

hætta.

Samkeppnismenning

Þess er vænst af fólki að það:

• Sigri aðra.

• Hafi alltaf rétt fyrir sér.

• Sjáist og að það sé tekið eftir því.

• Samkeppni frekar en samvinna.

• Virðist aldrei tapa.

• Sé betra en allir hinir.

• Hafi ímynd fullkomnunar.

Samkeppnismenning

Það sem mótar:

• Samkeppni og barátta.

• Umbun mikil en takmörkuð við fáa.

• Umbun miðuð út frá samstarfsfólki.

• Oft refsað fyrir árangursleysi.

• Samstarfsmenn stöðugt bornir saman.

• Fundir ala á keppni.

Samkeppnismenning

Afleiðingar:

• Óraunhæfar væntingar leiða til

óánægju.

• Samvinna lítil.

• Samkeppni milli samstarfsmanna.

• Menn þurfa að aðlaga sig að menningu.

• Gæði háð aðstæðum.

Árangursmenning

Þess er vænst af fólki að það:

• Leggi sig fram til að ná árangri.

• Skoði möguleika áður en framkvæmt er.

• Taki að sér krefjandi verkefni.

• Sýni áhuga á því sem það er að gera.

• Setji sér raunhæf markmið.

• Hugsi fram í tímann og geri áætlanir.

Árangursmenning

Það sem mótar:

• Fólk tekur þátt í að vinna að markmiðum.

• Fólk þroskar mismunandi hæfni.

• Frammistöðumat er uppbyggilegt.

• Mistök eru hluti af árangri.

• Fyrirmyndir sýna þessa hegðun.

Árangursmenning

Afleiðingar:

• Vinnustaður talinn árangursríkur.

• Meiri afköst en búast má við.

• Starfsánægja.

• Meiri ánægja viðskiptavina.

• Starfsfólk mælir með vinnustaðnum.

• Tryggð gagnvart vinnustaðnum.

Sjálfsþroskamenning

Þess er vænst af fólki að það:

• Leggi meiri áherslu á gæði en magn.

• Hugsi um eigin þroska og hæfni.

• Sé eðlilegt.

• Geri jafnvel einföld störf vel.

• Sé opið um sjálft sig.

• Njóti þess sem það gerir.

• Hugsi á sinn eigin hátt.

Sjálfsþroskamenning

Það sem mótar:

• Leiðtoginn leggur línurnar og er þannig

sjálfur.

• Lýðræðisleg umræða og þátttaka.

• Starfsmenn hafa mikil áhrif.

• Einstaklingar þýða heildarmarkmið niður í

eigin markmið.

• Störfin eru heildræn og upplifuð mikilvæg.

Sjálfsþroskamenning

Afleiðingar:

• Starfsánægja.

• Tryggð við vinnustað.

• Mikil hvatning.

• Samvinna mikil.

• Vandamál rædd og leyst.

• Mikil sköpun.

• Mikil gæði.