G5 - Kaibigan

  • Upload
    jpu48

  • View
    150

  • Download
    0

Embed Size (px)

DESCRIPTION

fil

Citation preview

Kaibigan

Wikang Filipino sa Konteksto ng KaibiganPagkakaroon ng varayti ng wika sa pag-uusap ng magkaibiganAng pagkakaroon ng barayti ng wika ay ipinapaliwanag ng teoryang sosyolinggwistik na pinagbatayan ng ideya ng pagigingheterogenousng wika. Ayon sa teoryang ito, nag-uugat ang mga barayti ng wika sa pagkakaiba-iba ng mga indibidwal at grupo, maging ng kani-kanilang tirahan, interes, gawain, pinag-aralan at iba pa. Samakatwid, may dalawang dimensyon ang baryabilidad ng wika ang dimensyong heograpiko at dimensyong sosyal (Constantino, 2006).SosyolekSosyolek naman ang tawag sa barayting nabubuo batay sa dimensyong sosyal. Tinatawag din itong sosyal na barayti ng wika dahil nakabatay ito sa mga pangkat panlipunan. Halimbawa nito ay ang wika ng mga estudyante, wika ng matatanda, wika ng kababaihan, wika ng mga preso, wika ng mga bakla at ng iba pang pangkat. Makikilala ang ibat ibang barayti nito sa pagkakaroon ng kakaibang rehistro na tangi sa pangkat na gumagamit ng wika.RehistroAnother variation in language use is the register. This has something to do with (1) formal or informal use of language, (2) theme or subject of discourse, (3) the occasion, and (4) status or social roles of the participants. Hal: Nasa probinsya ang erpat at ermat ko ang sasabihin kapag kausap ang kaibiganNasa probinsiya ang tatay at nanay ko. ang sasabihin kapag kausap ang propesor o guro.Mula sa mga halimbawa, mahihinuha na ang pakikipag-usap o ang ginagamit na wikang Filipino ng magkakaibigan ay nasa mababang antas o di pormal.Antas ng WikaPormal Edukado/MalalimLingua FrancaDi-pormalLalawiganin KolokyalBalbalImpormal.Ito ay antas ng wika na karaniwan, palasak, pang araw-araw, madalas gamitin sa pakikipag-usap at pakikipagtalastasan.

Lalawiganin.Ito ay gamitin ng mga tao sa particular na pook o lalawigan, makikilala ito sa kakaibang tono o punto.Halimbawa (sa Lalawiganin):Papanaw ka na ? (Aalis ka na?)Nakain ka na? (Kumain ka na?)Buang! (Baliw!)

Kolokyal.Pang araw-araw na salita, maaring may kagaspangan nang kaunti, maari rin itong refinado ayon sa kung sino ang nagsasalita. Ang pagpapaikli ng isa, dalawa o higit pang titik sa salita.

Halimbawa (ng Kolokyal):Nasan, pa`no,sakin,kelanMeron ka bang dala?

Balbal.Sa Ingles ito ay slang. Nagkakaroon ng sariling codes, mababa ang antas na ito; ikalawa sa antas bulgar.

Karaniwang paraan ng pagbuo ng salitang balbal1. Paghango sa mga salitang katutuboHalimbawa:Gurang (matanda)Bayot (bakla)Barat (kuripot)

2. Panghihiram sa mga wikang banyagaHalimbawa:Epek (effect)Futbol (naalis, natalsik)Tong (wheels)

3. Pagbibigay ng kahulugan ng salitang tagalogHalimbawa:Buwaya (crocodiles greedy)Bata (child girlfriend)Papa (father lover)

4. PagpapaikliHalimbawa:Pakialam pakiTiyak tyak

5. PagbabaliktadHalimbawa:Dehin hindiNgetpa PangetTipar Parti

6. Paggamit ng AkronimHalimbawa:G get, nauunawaanUS under de saya

7. Pagpapalit ng PantigHalimbawa:Lagpak Palpak BigoTorpe Tyope torpe, naduwag

8. Paghahalo ng salitaHalimbawa:Bow na lang ng bowMag-jr (joy riding)Mag-gimikMag-MU

9. Paggamit ng BilangHalimbawa:1433 I love you too50-50 naghihingalo

10. PagdaragdagHalimbawa:Puti isputingKulang kulongbisi

11. KumbinasyonPagbabaligtad at Pagdaragdag Halimbawa: Hiya Yahi Dyahi Pagpapaikli at Pagbabaligtad Halimbawa: Sigarilyo Siyo Yosi Panghihiram at Pagpapaikli Halimbawa: Security Sikyo Panghihiram at Pagdaragdag Halimbawa: Get Gets/Getsing Cry Crayola

Gay SpeakGay language has achieved a higher degree of acceptance in recent year in the Philippines.

...the positive response of the people outside the gay community to gayspeak has ironically rewarded the homosexuals, giving them the chance to penetrate the mainstream culture and to be socially accepted in it.Halimbawa:NounPhonetic of WordsMeaning attached to the wordClassificationPurita Kalaw LedesmaPur (first syllable)PoorPersonality or behaviorYayo AguilaYa (close to hiya)ShyEmotional or psychological stateChaka KhanChaka (meaning panget)UglyPersonality or behavior18Proper Nouns Referring to Name of PersonsUsed as verbsUsed as adjectivesUsed as common nounsUsed as proper nouns but with different meaningsOther Proper Nouns (television shows, brand, etc.)Common Nouns (either clipped, coined or originally developed)Used as verbsUsed as adjectivesUsed as common nouns but with different meaningsPagmumuraAng pagmumura ay isang uri ng masakit na pananalita na karaniwang sinasambit upang ibaba ang halaga ng isang tao o kaya naman, sa magkakaibigan, ay maituturing na isang pagbibiro.Ayon kay Aceveda (1997) na ang pagmumura ay dulot ng pagsunod sa nakagisnang kultura at marahil sa nakagisnan na rin sa mga taong nakakasama nito sa loob at labas ng bahay.Pag-iiba ng WikaCode Switching

Language BorrowingDulay, Burt, and Krashen (in Inductivo, 1994) defined codeswitching as: an active, creative process of incorporating materials into communicative activities; it involves the rapid and momentary shiftings from one language to another, which may occur several times within a single conversation and frequently within a single sentence.TaglishAbad (2005) claimed that, Taglish, a codeswitching variety that refers to the combination of Tagalog and English, is used by a whole generation of youngsters, some of whom were elite private school students who (had) not been spared from becoming semilinguals themselves Halimbawa:No, you cant use that. Bawal yan.Sige, Ill buy it.Dapat ma-melt yung ice.Gets? (kuha mo?)Make reklamo (to complain)Wait lang.Look, theres water, di ba?Taglish at Englog?Englog is formed by infusing Tagalog words and structures into English. Somewhat akin to this isTaglish, which in turn isTagalog infused with English words and structures.Halimbawa:

I wasnt able to do my homework kasi po I got sick.

Paki-explain nga sa akin.Why do people (especially the youngsters) codeswitch?Easier self expression, loss of words (e.g. translation problems, not knowing the right words)Influenced by people aroundNatural already (habit)Exposure to two languagesFluency in speaking both languagesThere are some words that sound better in Tagalog than English and the other way aroundTo make the person speaking to more comfortable and for him to better understand the speakerLanguage Borrowing (o Panghihiram ng Salita)Karaniwan ng mga salitang hiram ay hinihiram dahil sa pangangailangan. Kadalasan, ang mga itoy termino para sa mga bagay na galing sa kultura ng wikang hinihiraman. Kadalasan din ay walang mga katumbas sa mga wika natin ang mga tunog sa mga salitang ito at nagbabago ang mga tunog sa pagbabagay sa pagbibigkas natin.Halimbawa:

Telefown sa halip na telepono

Pajet-jet ka na ngayon, ha!

Anong batch ka ba?

Mga Pinagkuhananhttp://www.britishcouncil.org/philippines-pielc-conference-metila-ppt.pdfhttp://journals.upd.edu.ph/index.php/edq/article/viewFile/2018/1913http://kritikakultura.ateneo.net/images/pdf/kk11/gay.pdfhttp://teksbok.blogspot.com/2010/08/antas-ng-wika_6470.htmlhttp://www.rabernalesliterature.com/?p=1347#more-1347http://www.languagelinks.org/teaching/lecturenotes/lecturenotes_SocialVariationsinLanguageUse.pdfhttp://prezi.com/jxyxm_a9xuzg/ang-konsepto-ng-pagmumura-sa-mata-ng-mga-bata-implikasyon-s/