GEN 2.2 SKRAĆENICE KOJE SE GEN 2.2 · PDF fileili potvrditi ili potvrđivanje ili to je ispravno AFM Yes or affirm or affirmative or ... ARO ATS prijavni biro ARO Air traffic services

VFR AIP Srbija / Crna Gora VFR AIP Serbia / Montenegro

GEN 2.2−1 14 SEP 17

SMATSA llc AIRAC AMDT 3/17

GEN 2.2 SKRAĆENICE KOJE SE KORISTE U AIS PUBLIKACIJAMA

GEN 2.2 ABBREVIATIONS USED IN AIS PUBLICATIONS

Razlike od ICAO skraćenica (Doc 8400).

Differences from ICAO Abbreviations (Doc 8400).

† U radio-telefoniji, skraćenice i izrazi se prenose kao cele reči.

† When radiotelephony is used, the abbreviations and terms are transmitted as spoken words.

‡ U radio-telefoniji, skraćenice i izrazi se prenose pojedinačnim slovima u nefonetskom obliku.

‡ When radiotelephony is used, the abbreviations and terms are transmitted using the individual letters in non-phonetic form.

* Signal se takodje može koristiti u komunikaciji sa stanicama mornaričkih mobilnih službi.

* Signal is also available for use in communicating with stations of the maritime mobile service.

# Signal za upotrebu samo u teleprinterskom radu.

# Signal for use in the teletypewriter service only.

A A

A Boja ćilibara A Amber

A Tačka za povezivanje FRA i rute za dolaženje

A FRA Arrival Transition Point

AAA (ili AAB, AAC, itd., po redu) Dopunjena meteorološka poruka (oznaka tipa poruke)

AAA (or AAB, AAC, etc., in sequence) Amended meteorological message (message type designator)

A/A Vazduh-vazduh A/A Air-to-air

AAD Odstupanje od dodeljene apsolutne visine

AAD Assigned altitude deviation

AAIM Avionsko autonomno monitorisanje integriteta

AAIM Aircraft autonomous integrity monitoring

AAL Iznad nivoa aerodroma AAL Above aerodrome level

AAR Dopuna goriva vazduh-vazduh AAR Air to air refuelling

ABI Informacije o približavanju granici ABI Advance boundary information

ABM Bočno ABM Abeam

ABN Aerodromski far ABN Aerodrome beacon

ABT O, oko, okolo ABT About

ABV Iznad ABV Above

AC Altokumulus AC Altocumulus

GEN 2.2–2 14 SEP 17


AIRAC AMDT 3/17 SMATSA llc

ACARS† (izgovara se „ AY-CARS“) Avionski

komunikacioni sistem za adresiranje i izveštavanje

ACARS† (to be pronounced “AY-CARS”) Aircraft communication addressing and reporting system

ACAS† Sistem za izbegavanje sudara u vazduhu

ACAS† Airborne collision avoidance system

ACC‡ Centar oblasne kontrole letenja ili oblasna kontrola

ACC‡ Area control centre or area control

ACCID Obaveštenje o udesu vazduhoplova

ACCID Notification of an aircraft accident

ACFT Vazduhoplov ACFT Aircraft ACK Potvrditi ACK Acknowledge ACL Lokacija provere visinomera ACL Altimeter check location ACN Klasifikacioni broj vazduhoplova ACN Aircraft classification number ACP Prijem (oznaka tipa poruke) ACP Acceptance (message type

designator) ACPT Prihvatiti ili prihvaćen ACPT Accept or accepted ACT Aktivan ili aktiviran ili aktivnost ACT Active or activated or activity AD Aerodrom AD Aerodrome ADA Savetodavna oblast ADA Advisory area ADC Aerodromska karta ADC Aerodrome chart ADDN Dopuna ili dopunski ADDN Addition or additional ADF‡ Automatski radio-goniometar ADF‡ Automatic direction-finding

equipment ADIZ† (izgovara se „ AY-DIZ“)

Zona identifikacije za potrebe vazdušne odbrane

ADIZ† (to be pronounced “AY-DIZ”) Air defence identification zone

ADJ Susedni ADJ Adjacent ADO Aerodromski biro (odrediti uslugu) ADO Aerodrome office (specify

service) ADR Savetodavna ruta ADR Advisory route ADS* Adresa (kada se koristi ova

skraćenica kao zahtev za ponavljanje, znak pitanja (IMI) prethodi skraćenici, npr. IMI ADS) (koristi se u AFS kao proceduralni signal)

ADS* The address (when this abbreviation is used to request a repetition, the question mark (IMI) precedes the abbreviation, e.g. IMI ADS) (to be used in AFS as a procedure signal)

ADS-B‡ Automatski zavisni nadzor – predaja

ADS-B‡ Automatic dependent surveillance – broadcast


GEN 2.2−3 14 SEP 17


ADS-C‡ Automatski zavisni nadzor – ugovor ADS-C‡ Automatic dependent

surveillance – contract ADSU Jedinica za automatski zavisni

nadzor ADSU Automatic dependent

surveillance unit ADVS Savetodavna usluga ADVS Advisory service ADZ Obavestiti, javiti, savetovati ADZ Advise AES Zemaljska stanica na vazduhoplovu AES Aircraft earth station AFIL Plan leta popunjen u vazduhu AFIL Flight plan filed in the air AFIS Aerodromsko informisanje u letu AFIS Aerodrome flight information

service AFM Da ili potvrditi ili potvrđivanje ili to je

ispravno AFM Yes or affirm or affirmative or

that is correct AFS Fiksne vazduhoplovne veze AFS Aeronautical Fixed Service AFT … Posle … (vreme ili mesto) AFT … After … (time or place) AFTN‡ Vazduhoplovna fiksna

telekomunikaciona mreža AFTN‡ Aeronautical Fixed

Telecommunication Network A/G Vazduh/zemlja A/G Air/Ground AGA Aerodromi, vazdušne rute i

zemaljski uređaji AGA Aerodromes, air routes and

ground aids AGL Iznad nivoa zemlje AGL Above Ground Level AGN Ponovo AGN Again AIC Vazduhoplovni informativni cirkular AIC Aeronautical Information Circular AIDC Razmena podataka između uređaja

kontrole letenja AIDC Air traffic services interfacility

data communications AIM Upravljanje vazduhoplovnim

informacijama AIM Aeronautical Information

Management AIM Informativne ATFM poruke AIM ATFM Information Message AIP Zbornik vazduhoplovnih informacija AIP Aeronautical Information

Publication AIRAC Regulisanje i kontrola

vazduhoplovnih informacija AIRAC Aeronautical Information

Regulation And Control AIREP† Izveštaj iz vazduha AIREP† Air-report AIRMET† Informacija koja se odnosi na

vremenske (meteorološke) pojave na ruti koje mogu uticati na bezbednost letenja vazduhoplova na malim visinama

AIRMET† Information concerning en-route weather phenomena which may affect the safety of low-level aircraft operations

GEN 2.2–4 14 SEP 17



AIS Usluge vazduhoplovnog

informisanja AIS Aeronautical Information

Services AKL Aerodromska kontrola letenja AKL ALA Površina za sletanje ALA Alighting area ALERFA† Faza uzbune ALERFA† Alert phase ALR Uzbuna (oznaka tipa poruke) ALR Alerting (message type

designator) ALRS Uzbunjivanje ALRS Alerting service ALS Sistem prilaznog svetla ALS Approach Lighting System ALT Apsolutna visina ALT Altitude ALTN Naizmeničan ili naizmenično

(promene boje svetala) ALTN Alternate or alternating

(light alternates in colour) ALTN Alternativan (aerodrom) ALTN Alternate (aerodrome) AMA Minimalna apsolutna visina oblasti AMA Area Minimum Altitude AMC Vazduhoplovni meteorološki centar AMC Aeronautical Meteorological

Centre

AMC Jedinica za upravljanje vazdušnim prostorom

AMC Airspace Management Cell

AMD Izmeniti ili izmenjen (koristi se da

označi dopunjenu/izmenjenu meteorološku poruku; oznaka tipa poruke)

AMD Amend or amended (used to indicate amended meteorological message; message type designator)

AMDT Amandman (AIP amandman) AMDT Amendment (AIP Amendment) AMS Vazduhoplovne mobilne usluge AMS Aeronautical Mobile Service AMSL Iznad srednjeg morskog nivoa AMSL Above Mean Sea Level AMSS Vazduhoplovna pokretna satelitska

veza/usluga AMSS Aeronautical Mobile Satellite

Service ANC … Vazduhoplovna karta – 1:500000

(sledi naziv/naslov) ANC … Aeronautical chart – 1:500000

(followed by name/title) ANCS … Vazduhoplovna navigaciona karta

– sitna razmera (sledi naziv/naslov i razmera)

ANCS … Aeronautical navigation chart – small scale (followed by name/title and scale)

ANM Poruke o najavi ATFM mera ANM ATFM Notification Message ANS Odgovor ANS Answer ANSP Pružalac usluga u vazdušnoj

plovidbi ANSP Aeronautical Navigation Service

Provider AO Operater vazduhoplova AO Aircraft operator


GEN 2.2−5 14 SEP 17


AOC Uverenje za obavljanje javnog

avio-transporta AOC Air Operator Certificate

AOC … Karta aerodromskih prepreka (sledi

tip i naziv/naslov) AOC … Aerodrome obstacle chart

(followed by type and name/title) AP Vazduhoplovno pristanište AP Airport APAPI† (izgovara se ,, AY-PAPI“ ) Skraćeni

pokazivač putanje preciznog prilaženja

APAPI† (to be pronounced “AY-PAPI”) Abbreviated precision approach path indicator

APCH Prilaženje APCH Approach APDC … Karta parkiranja/pristajanja

vazduhoplova (sledi naziv/naslov) APDC … Aircraft parking/docking chart

(followed by name/title) APN Platforma APN Apron APP Služba prilazne kontrole ili prilazna

kontrola ili usluge prilazne kontrole APP Approach control office or

approach control or approach control service

APR April APR April APRX Približan ili približno APRX Approximate or approximately APSG Posle prolaska APSG After passing APU Avionski pomoćni izvor napajanja APU Auxiliary power unit APV Postupak prilaženja vertikalnim

vođenjem APV Approach procedure with vertical

guidance ARC Karta oblasti ARC Area chart ARNG Urediti, srediti ARNG Arrange ARO ATS prijavni biro ARO Air traffic services reporting office ARP Aerodromska referentna tačka ARP Aerodrome Reference Point ARP Izveštaj iz vazduha (oznaka tipa

poruke) ARP Air-report (message type

designator) ARQ Automatska ispravka greške ARQ Automatic error correction ARR Dolazak (oznaka tipa poruke) ARR Arrival (message type

designator) ARR Doći ili dolazak ARR Arrive or arrival ARS Specijalni izveštaj iz vazduha

(oznaka tipa poruke) ARS Special air-report

(message type designator) ARST Zaustavljanje (navesti uređaj (ili

njegov deo) za zaustavljanje vazduhoplova)

ARST Arresting (specify (part of) aircraft arresting equipment)

AS Altostratus AS Altostratus

GEN 2.2–6 14 SEP 17



ASAP Što je ranije moguće ASAP As soon as possible ASC Penjati do ili penjanje do ASC Ascend to or ascending to ASDA Raspoloživa dužina za ubrzanje i

zaustavljanje ASDA Accelerate-Stop Distance

Available ASE Sistemska greška visinomera ASE Altimetry System Error ASHTAM Posebna serija NOTAM-a koja

pomoću utvrđenog obrasca obaveštava o promeni u aktivnosti vulkana, vulkanskoj erupciji i/ili oblaku vulkanskog pepela koji su značajni za letenje vazduhoplova

ASHTAM Special series of NOTAM notifying, by means of a specific format, change in activity of a volcano, a volcanic eruption and/or volcanic ash cloud that is of significance to aircraft operations

ASPH Asfalt ASPH Asphalt AT … U (sledi trenutak početka

prognozirane promene vremena) AT … At (followed by time at which

weather change is forecast to occur)

ATA‡ Stvarno vreme dolaska ATA‡ Actual Time of Arrival ATC‡ Kontrola letenja (opšte) ATC‡ Air Traffic Control (in general) ATCC ATCC Air Traffic Control Centre ATCSMAC… Karta minimalnih apsolutnih

visina za ATC nadzor (sledi ime/naziv)

ATCSMAC… Air traffic control surveillance minimum altitude chart (followed by name/title)

ATD‡ Stvarno vreme polaska ATD‡ Actual time of departure ATFM Upravljanje protokom vazdušnog

saobraćaja ATFM Air Traffic Flow Management

ATIS† Automatsko emitovanje terminalnih

informacija ATIS† Automatic Terminal Information

Service ATM Upravljanje vazdušnim

saobraćajem ATM Air Traffic Management

ATN Vazduhoplovna telekomunikaciona

mreža ATN Aeronautical Telecommunication

Network ATP … U … (vreme ili mesto) ATP … At … (time or place) ATS Usluge u vazdušnom saobraćaju ili

službe vazdušnog saobraćaja ATS Air Traffic Services

ATSU Air Traffic Services Unit ATTN Pažnja ATTN Attention AT-VASIS† (izgovara se ,, AY-TEE-VASIS“)

Skraćeni T pokazivač nagiba vizuelnog prilaženja

AT-VASIS† (to be pronounced “AY-TEE-VASIS”) Abbreviated T visual approach slope indicator system


GEN 2.2−7 14 SEP 17


ATZ Aerodromska saobraćajna zona ATZ Aerodrome Traffic Zone AUG Avgust AUG August AUM Ukupna masa AUM All Up Mass AUP Plan korišćenja vazdušnog

prostora

AUP Airspace Use Plan

AUTH Ovlašćen ili ovlašćenje AUTH Authorized or authorization AUTO Automatski AUTO Automatic AUW Ukupna težina AUW All Up Weight AUX Pomoćni AUX Auxiliary AVBL Dostupan ili na raspolaganju AVBL Available or availability AVG Prosečan AVG Average AVGAS† Benzin za vazduhoplove AVGAS† Aviation gasoline AWOS Automatski sistem za osmatranje

vremena AWOS Automated Weather Observation

System AWTA Obavestiti u koje vreme može AWTA Advise at what time able AWY Vazdušni put AWY Airway AZM Azimut AZM Azimuth

GEN 2.2–8 14 SEP 17



B B B Plava B Blue BA Kvalitet kočenja BA Braking action BARO-VNAV† (izgovara se

,, BAA-RO-VEE-NAV“) Vertikalna navigacija po pritisku

BARO-VNAV† (to be pronounced “BAA-RO-VEE-NAV”) Barometric vertical navigation

BASE† Baza oblaka BASE† Cloud base BCFG Magla u bancima BCFG Fog patches BCN Svetlosni far (zemaljski) BCN Beacon (aeronautical ground

light) BCST Predaja BCST Broadcast BDRY Granica BDRY Boundary BECMG Postati, postajati BECMG Becoming BFR Pre BFR Before BKN Razbijena oblačnost BKN Broken BL … Visoka mećava

(sledi DU = prašina, SA = pesak ili SN = sneg)

BL … Blowing (followed by DU = dust, SA = sand or SN = snow)

BLDG Zgrada BLDG Building BLO Ispod oblaka BLO Below clouds BLW … Ispod … BLW … Below … BOMB Bombardovanje BOMB Bombing BR Sumaglica BR Mist BRF Skraćeno (koristi se da prikaže

željenu ili zahtevanu vrstu prilaženja)

BRF Short (used to indicate the type of approach desired or required)

BRG Smer BRG Bearing BRKG Kočenje BRKG Braking BRNAV Osnovna prostorna navigacija BRNAV Basic Area Navigation BS Komercijalna radio-stanica BS Commercial broadcasting station BTL Između slojeva BTL Between layers BTN Između BTN Between BUFR BUFR Binary universal form for the

representation of meteorological data


GEN 2.2−9 14 SEP 17


C C … C Centar (prethodi mu brojna

oznaka poletno-sletne staze da označi paralelnu poletno-sletnu stazu)

… C Centre (preceded by runway designator number to identify a parallel runway)

C Stepeni Celzijusa

(Celzijusova skala) C Degrees Celsius

(Centigrade) CA Kurs na apsolutnu visinu CA Course to an altitude CAA Civilna vazduhoplovna vlast ili

Civilna vazduhoplovna uprava CAA Civil Aviation Authority or

Civil Aviation Administration CAT Kategorija CAT Category CAT Turbulencija u vedrom vremenu CAT Clear air turbulence CAVOK† (izgovara se ,, KAV-OH-KAY“)

Vidljivost, oblačnost i sadašnje vreme bolji od propisanih vrednosti ili uslova

CAVOK† (to be pronounced “KAV-OH-KAY”) Visibility, cloud and present weather better than prescribed values or conditions

CB‡ (izgovara se ,,CEE BEE“) Kumulonimbus

CB‡ (to be pronounced “CEE BEE”) Cumulonimbus

CC Cirokumulus CC Cirrocumulus CCA (ili CCB, CCC, itd., po redu)

Ispravljena meteorološka poruka (oznaka tipa poruke)

CCA (or CCB, CCC, etc., in sequence) Corrected meteorological message (message type designator)

CCAMS Centralizovani sistem za dodelu i upravljanje kodovima

CCAMS Centralised SSR Code Assignment and Management System

CCO Operacije stalnog penjanja CCO Continuous climb operations CD Kandela CD Candela CDN Koordinacija (oznaka tipa poruke) CDN Coordination (message type

designator) CDO Operacije stalnog poniranja CDO Continuous descent operations CDR Uslovna ruta CDR Conditional route CF Promeniti frekvenciju na … CF Change frequency to … CF Kurs ka fiksu CF Course to a fix CFM* Potvrdite ili potvrđujem (koristi se

u AFS kao proceduralni signal) CFM* Confirm or I confirm (to be used

in AFS as a procedure signal) CFMU Centralna jedinica za regulisanje

protoka CFMU Central Flow Management Unit

GEN 2.2–10 14 SEP 17



CGL Svetla za vođenje pri postupku

kruženja CGL Circling guidance light(s)

CH Kanal CH Channel CH# Ovo je provera kontinuiteta

predaje po kanalu radi upoređenja vašeg zapisa rednih brojeva poruka primljenih na kanalu (koristi se u AFS kao proceduralni signal)

CH# This is a channel-continuity-check of transmission to permit comparison of your record of channel-sequence numbers of messages received on the channel (to be used in AFS as a procedure signal)

CHEM Hemijski CHEM Chemical CHG Izmena (oznaka tipa poruke) CHG Modification (message type

designator) CI Cirus CI Cirrus CIDIN† Zajednička ICAO mreža za

razmenu podataka CIDIN† Common ICAO data interchange

network CIV Civilni CIV Civil CK Provera CK Check CKL Centar kontrole letenja CL Osa CL Centre line CLA Prozirni led CLA Clear type of ice formation CLBR Kalibraža CLBR Calibration CLD Oblak CLD Cloud CLG Poziv CLG Calling CLIMB-OUT Oblast za penjanje CLIMB-OUT Climb-out area CLR Odobriti ili odobren do ... ili

odobrenje; čišćenje CLR Clear(s) or cleared to … or

clearance CLRD Poletno-sletna staza(e)

očišćena(e) (koristi se u METAR/SPECI)

CLRD Runway(s) cleared (used in METAR/SPECI)

CLSD Zatvoriti ili zatvoren ili zatvaranje CLSD Close or closed or closing CM Centimetar CM Centimetre CMB Penjati do ili penjanje do CMB Climb to or climbing to CMPL Završetak ili završen ili završiti CMPL Completion or completed or

complete CMS Sertifikati za člana posade CMS Crew Member Certificates CNL Poništiti ili poništen CNL Cancel or cancelled


GEN 2.2−11 14 SEP 17


CNL Poništenje plana leta

(oznaka tipa poruke) CNL Flight plan cancellation

(message type designator) CNS Veze, navigacija i nadzor CNS Communications, navigation and

surveillance COM Veze COM Communications CONC Beton CONC Concrete COND Uslov, stanje COND Condition CONS Neprekidan CONS Continuous CONST Izgradnja ili izgrađen CONST Construction or constructed CONT Nastaviti ili nastavljen CONT Continue(s) or continued COOR Koordinirati ili koordinacija COOR Coordinate or coordination COORD Koordinate COORD Coordinates COP Tačka promene NAV sredstva COP Change-over point COR Ispravan ili ispravka ili ispravljen

(koristi se da označi ispravljenu meteorološku poruku; oznaka tipa poruke)

COR Correct or correction or corrected (used to indicate corrected meteorological message; message type designator)

COT Na obali COT At the coast COV Pokriti ili pokriven ili koji pokriva COV Cover or covered or covering CPDLC‡ Kontrolor-pilot komunikacija preko

linka za prenos podataka CPDLC‡ Controller-pilot data link

communications CPL Tekući plan leta (oznaka tipa

poruke) CPL Current flight plan (message

type designator) CRC Ciklična provera redundancije CRC Cyclic redundancy check CRCO Centralni biro za naplatu rutnih

naknada CRCO Central Route Charges Office

CRM Model rizika od sudara CRM Collision risk model CRP Tačka obaveznog javljanja CRP Compulsory reporting point CRZ Krstarenje CRZ Cruise CS Pozivni znak CS Call sign CS Cirostratus CS Cirrostratus CTA Kontrolisana oblast CTA Control area CTAM Penjati do i zadržati (visinu) CTAM Climb to and maintain CTC Kontakt ili stupiti u vezu CTC Contact

GEN 2.2–12 14 SEP 17



CTL Kontrola CTL Control CTN Upozorenje CTN Caution CTOT Proračunato vreme poletanja CTOT Calculated take-off time CTR Kontrolisana zona CTR Control zone CU Kumulus CU Cumulus CUF U obliku kumulusa CUF Cumuliform CUST Carina CUST Customs CVFR Pravila kontrolisanog vizuelnog

letenja CVFR Controlled visual flight rules

CVR Uređaj za snimanje glasa u

pilotskoj kabini CVR Cockpit voice recorder

CW Neprekidni talas CW Continuous wave CWY Pretpolje CWY Clearway


GEN 2.2−13 14 SEP 17


D D … D DME rastojanje … D DME Distance D Opada (tendencija RVR u

prethodnih 10 minuta) D Downward (tendency in RVR

during previous 10 minutes) D … Opasna zona (sledi oznaka) D … Danger area (followed by

identification) D Tačka za povezivanje FRA i rute

za odlaženje D FRA Departure Transition Point

D-ATIS† (izgovara se ,,DEE-ATIS“)

Automatsko informisanje u završnoj kontrolisanoj oblasti prenosom podataka

D-ATIS† (to be pronounced “DEE-ATIS”) Data link automatic terminal information service

D-VOLMET VOLMET prenos podataka D-VOLMET Data link VOLMET DA Apsolutna visina odluke DA Decision altitude DAIC Koordinator za postupak

odleđivanja i zaštite od zaleđivanja DAIC De/Anti-Icing Coordinator

DCD Dvokanalna dupleks veza DCD Double channel duplex DCKG Pristajanje DCKG Docking DCP Tačka promene datuma

(referentna tačka preleta) DCP Datum crossing point

DCPC Direktne komunikacije kontrolor-

pilot DCPC Direct controller-pilot

communications DCS Dvokanalna simpleks veza DCS Double channel simplex DCT Direktno (u odnosu na odobrenja

iz plana leta i vrstu prilaženja) DCT Direct (in relation to flight plan

clearances and type of approach)

DE* Od (koristi se da prethodi pozivnom znaku pozivne stanice) (koristi se u AFS kao proceduralni signal)

DE* From (used to precede the call sign of the calling station) (to be used in AFS as a procedure signal)

DEC Decembar DEC December DEG Stepeni DEG Degrees DEP Otići ili odlazak DEP Depart or departure DEP ... Odlazak (oznaka tipa poruke) DEP ... Departure

(message type designator) DEPO Izbacivanje DEPO Deposition DER Kraj poletno-sletne staze pri

odlasku DER Departure end of the runway

GEN 2.2–14 14 SEP 17



DES Ponirati do ili poniranje do DES Descend to or descending to DEST Odredište DEST Destination DETRESFA† Faza nesreće DETRESFA† Distress phase DEV Odstupanje ili onaj koji odstupa DEV Deviation or deviating DF Radio-goniometrisanje DF Direction finding

DFDR Digitalni uređaj za snimanje

podataka leta DFDR Digital flight data recorder

DFTI Odstojanja od indikatora tačke

dodira DFTI Distance from touchdown

indicator DH Relativna visina odluke DH Decision height DIF Difuzan DIF Diffuse DIST Rastojanje DIST Distance DIV Skretanje ili ono što skreće DIV Divert or diverting DLA Kašnjenje ili ono što kasni DLA Delay or delayed DLA ... Kašnjenje (oznaka tipa poruke) DLA ... Delay (message type designator) DLIC Sposobnost pokretanja prenosa

podataka DLIC Data link initiation capability

DLY Svaki dan DLY Daily DME‡ Uređaj za merenje odstojanja DME‡ Distance measuring equipment DNG Opasnost ili opasan DNG Danger or dangerous DOF Datum leta DOF Date of flight DOM Domaći DOM Domestic DP Temperatura tačke rose DP Dew point temperature DPT Dubina DPT Depth DR Računska navigacija DR Dead reckoning DR ... Niska mećava (sledi DU =

prašina, SA = pesak ili SN = sneg)

DR ... Low drifting (followed by DU = dust, SA = sand or SN = snow)

DRG Za vreme DRG During DS Prašinska oluja DS Duststorm DSB Oba bočna opsega DSB Double sideband DTAM Ponirati do i zadržati (visinu) DTAM Descend to and maintain DTG Datumsko-vremenska grupa DTG Date-time group


GEN 2.2−15 12 OCT 17


DTHR Izmešten prag poletno-sletne

staze DTHR Displaced runway threshold

DTM Digitalni model terena DTM Digital Terrain Model

DTRT Pogoršati ili pogoršanje DTRT Deteriorate or deteriorating DTW Dupli tandem točkova DTW Dual tandem wheels DU Prašina DU Dust DUC Gusti oblaci na visini DUC Dense upper cloud DUPE# Ovo je duplikat poruke (koristi se

u AFS kao proceduralni signal) DUPE# This is a duplicate message (to

be used in AFS as a procedure signal)

DUR Trajanje DUR Duration DVOR Dopler VOR DVOR Doppler VOR DW Dupli točkovi stajnog trapa DW Dual wheels DZ Rosulja DZ Drizzle

GEN 2.2–16 12 OCT 17



E E E Istok ili istočna geografska dužina E East or eastern longitude E Tačka ulaska u FRA u

horizontalnoj ravni E FRA Entry Point

EASA Evropska agencija za bezbednost vazdušnog saobraćaja

EASA European Aviation Safety Agency

EAT Očekivano vreme prilaženja EAT Expected approach time EATCHIP Evropski program za

harmonizaciju i integraciju kontrole letenja

EATCHIP European ATC Harmonization and Intergration Programme

EB Na istok EB Eastbound ECAC Evropska konferencija civilnog

vazduhoplovstva ECAC European Civil Aviation

Conference EDA Oblast diferenciranja nadmorske

visine EDA Elevation differential area

EDTO Operacije sa produženim

vremenom skretanja EDTO Extended diversion time

operations EEE# Greška (koristi se u AFS kao

proceduralni signal) EEE# Error (to be used in AFS as a

procedure signal) EET Predviđeno trajanje leta EET Estimated elapsed time EFC Očekuj dalje odobrenje EFC Expect further clearance EFIS† (izgovara se ,, EE-FIS“)

Elektronski instrumentalni sistem za letenje

EFIS† (to be pronounced “EE-FIS”) Electronic flight instrument system

EGNOS† (izgovara se ,, EGG-NOS“)

Geostacionarna navigaciona služba koja pokriva Evropu

EGNOS† (to be pronounced “EGG-NOS”) European geostationary navigation overlay service

EHF Ekstremno visoka frekvencija [30000 do 300000 MHZ]

EHF Extremely high frequency [30000 to 300000 MHZ]

ELBA† Far za lociranje vazduhoplova u opasnosti

ELBA† Emmergency location beacon-aircraft

ELEV Nadmorska visina ELEV Elevation ELR Ekstra veliki domet ELR Extra long range ELT Predajnik za otkrivanje pozicije u

slučaju nužde ELT Emergency locator transmitter

EM Predaja EM Emission


GEN 2.2−17 12 OCT 17


EMBD Maskiran u sloju (da označi

kumulonimbus koji je maskiran u slojevima drugih oblaka)

EMBD Embedded in a layer (to indicate cumulonimbus embedded in layers of other clouds)

EMERG Opasnost EMERG Emergency END Dalji deo poletno-sletne staze

(odnosi se na RVR) END Stop-end (related to RVR)

ENE Istok-severoistok ENE East-north-east ENG Motor ENG Engine

ENR Rutni ili na ruti ili vazdušni prostor ENR En-route

ENRC … Rutna karta (sledi naziv/naslov) ENRC … Enroute chart (followed by name/title)

EOBT Predviđeno vreme početka voženja

EOBT Estimated off-block time

EQPT Oprema EQPT Equipment

ESE Istok-jugoistok ESE East-south-east

EST Predvideti ili predviđen ili predviđanje (oznaka tipa poruke)

EST Estimate or estimated or estimate (message type designator)

ETA*‡ Predviđeno vreme dolaska ili predviđen dolazak

ETA*‡ Estimated time of arrival or estimating arrival

ETD‡ Predviđeno vreme odlaska ili predviđen odlazak

ETD‡ Estimated time of departure or estimating departure

ETO Predviđeno vreme iznad značajne tačke

ETO Estimated time over significant point

EUR RODEX EUR RODEX European regional OPMET data exchange

EUROCONTROL Evropska organizacija za bezbednost vazdušne plovidbe

EUROCONTROL European Organization for the Safety of Air Navigation

EV Svaki EV Every

EVS Unapređeni sistem prikaza EVS Enhanced vision system

EXC Osim EXC Except

EXER Vežbe ili vežbanje ili vežbati EXER Exercises or exercising or to exercise

EXP Očekivati ili očekivan ili očekivanje

EXP Expect or expected or expecting

EXTD Proširiti ili proširenje ili prošireno EXTD Extend or extending or extended

GEN 2.2–18 12 OCT 17



F F

F Utvrđen, stalan F Fixed

FA Kurs od fiksa na apsolutnu visinu FA Course from a fix to an altitude

FAC Sredstva FAC Facilities

FAF Sredstvo (fiks) za završno prilaženje

FAF Final approach fix

FAL Olakšice u međunarodnom vazdušnom saobraćaju

FAL Facilitation of international air transport

FAP Tačka za završno prilaženje FAP Final approach point

FAS Završno prilaženje FAS Final approach segment

FATO Zona završnog prilaženja i poletanja

FATO Final approach and take-off area

FAX Faksimilna predaja FAX Facsimile transmission

FBL Slab (koristi se da ukaže na intenzitet vremenske pojave, ili smetnje u izveštajima, npr. FBL RA = slaba kiša)

FBL Light (used to indicate the intensity of weather phenomena, interference or static reports, e.g. FBL RA = light rain)

FBZ Zaštitni sloj za planiranje letenja FBZ Flight Plan Buffer Zone

FC Levkast oblak (tornado ili vodena pijavica)

FC Funnel cloud (tornado or water spout)

FCST Prognoza FCST Forecast

FCT Koeficijent trenja FCT Friction coefficient

FDPS Sistem za obradu podataka leta FDPS Flight data processing system

FDR Uređaj za snimanje podataka leta FDR Flight data recorder

FEB Februar FEB February

FEW Mala oblačnost FEW Few

FG Magla FG Fog

FIC Centar za informisanje vazduhoplova u letu

FIC Flight information centre

FIR‡ Oblast informisanja u letu FIR‡ Flight information region

FIS Usluga informisanja u letu FIS Flight information service

FISA Automatizovano informisanje u letu

FISA Automated flight information service

FL Nivo leta FL Flight level

FLD Polje FLD Field


GEN 2.2−19 14 SEP 17


FLG Bljeskanje FLG Flashing

FLR Rakete FLR Flares

FLT Let FLT Flight

FLTCK Provera u letu FLTCK Flight check

FLUC Promenljivo ili promenljivost ili promenljiv

FLUC Fluctuating or fluctuation or fluctuated

FLW Slediti ili sledeći FLW Follow(s) or following

FLY Leteti ili letenje FLY Fly or flying

FM Od, iz FM From

FM Kurs od fiksa do manuelnog završnog prilaženja (koristi se u navigaciji za kodovanje baze podataka)

FM Course from a fix to manual termination (used in navigation database coding)

FM … Od (sledi čas početka prognozirane promene vremena)

FM … From (followed by time weather change is forecast to begin)

FMC Računar za upravljanje letom FMC Flight management computer

FMP Mesto za upravljanje protokom FMP Flow management position

FMS‡ Sistem upravljanja letom FMS‡ Flight management system

FMU Jedinica za upravljanje protokom FMU Flow management unit

FNA Završno prilaženje FNA Final approach

FPAP Tačka poravnanja putanje leta FPAP Flight path alignment point

FPL Plan leta FPL Flight plan

FPM Stope u minuti FPM Feet per minute

FPR Ruta iz plana leta FPR Flight plan route FR Preostalo gorivo FR Fuel remaining FRA Prostor slobodnog planiranja ruta FRA Free Route Airspace FREQ Frekvencija FREQ Frequency FRI Petak FRI Friday FRNG Gađanje FRNG Firing FRONT† Front (odnosi se na vreme) FRONT† Front (relating to weather) FROST† Mraz (koristi se u aerodromskim

upozorenjima) FROST† Frost (used in aerodrome

warnings) FRQ Učestao FRQ Frequent

GEN 2.2–20 14 SEP 17



FSL Sletanje sa potpunim

zaustavljanjem FSL Full stop landing

FSS Stanica za informisanje

vazduhoplova u letu FSS Flight service station

FST Prvi FST First FT Stope (jedinica mere) FT Feet (dimensional unit) FTE Greška pilotiranja FTE Flight technical error

FTP Fiktivna tačka praga FTP Fictitious threshold point FTT Tolerancija pilotiranja FTT Flight technical tolerance

FU Dim FU Smoke FUA Fleksibilno korišćenje

vazdušnog prostora FUA Flexible Use of Airspace

FZ Zamrzavanje (mržnjenje, leđenje) FZ Freezing FZDZ Rosulja koja se ledi FZDZ Freezing drizzle FZFG Magla koja se ledi FZFG Freezing fog FZRA Kiša koja se ledi FZRA Freezing rain


GEN 2.2−21 14 SEP 17


G G G Zelena G Green G … Odstupanja od srednje brzine

vetra (udari) (slede cifre u METAR/SPECI i TAF)

G … Variations from the mean wind speed (gusts) (followed by figures in METAR/SPECI and TAF)

G/A Zemlja prema vazduhu G/A Ground-to-air G/A/G Zemlja prema vazduhu i vazduh

prema zemlji G/A/G Ground-to-air and air-to-ground

GA Nastavite, nastavite slanje (koristi

se u AFS kao proceduralni signal) GA Go ahead, resume sending (to

be used in AFS as a procedure signal)

GA Opšta avijacija GA General aviation GAGAN† GAGAN† GPS and geostationary earth

orbit augmented navigation GAIN Dobitak vazdušne brzine GAIN Airspeed or headwind gain GAMET Prognoza za oblast za letove na

malim visinama GAMET Area forecast for low-level

flights GARP Referentna tačka azimuta

GBAS-a GARP GBAS azimuth reference point

GAT Opšti vazdušni saobraćaj GAT General Air Traffic GBAS† (izgovara se ,, GEE-BAS“)

Zemaljski sistem za poboljšanje signala

GBAS† (to be pronounced “GEE-BAS”) Ground-based augmentation system

GCA‡ Zemaljski sistem za kontrolu prilaženja ili prilaženje kontrolisano sa zemlje

GCA‡ Ground controlled approach system or ground controlled approach

GEN Opšte GEN General GEO Geografski ili pravi GEO Geographic or true GES Zemaljska (satelitska) stanica GES Ground earth station GLD Jedrilica GLD Glider GLONASS† (izgovara se ,, GLO-NAS“)

Globalni orbitalni navigacioni satelitski sistem

GLONASS† (to be pronounced “GLO-NAS”) Global orbiting navigation satellite system

GLS‡ GBAS sistem za sletanje GLS‡ GBAS landing system GMC … Karta kretanja na zemlji (sledi

naziv/naslov) GMC … Ground movement chart

(followed by name/title) GND Zemlja GND Ground

GEN 2.2–22 14 SEP 17



GNDCK Provera na zemlji GNDCK Ground check GNSS‡ Globalni navigacioni satelitski

sistem GNSS‡ Global navigation satellite system

GOV Vlada GOV Government GP Putanja poniranja (ili uređaj iz

sistema ILS) GP Glide path

GPA Ugao putanje poniranja GPA Glide path angle GPIP Tačka presecanja putanje

poniranja GPIP Glide path intercept point

GPS‡ Sistem globalnog pozicioniranja GPS‡ Global positioning system GPU Zemaljski izvor napajanja GPU Ground power unit GPWS‡ Sistem za upozorenje na blizinu

tla GPWS‡ Ground proximity warning system

GR Grad GR Hail GRAS† (izgovara se „GRASS“) Zemaljski

regionalni sistem za poboljšanje signala

GRAS† (to be pronounced “GRASS”) Ground-based regional augmentation system

GRASS Travnata sletna površina GRASS Grass landing area GRIB Obrađeni meteorološki podaci u

obliku vrednosti u tačkama mreže, izrađeni u binarnom obliku (vazduhoplovni meteorološki kod)

GRIB Processed meteorological data in the form of grid point values expressed in binary form (aeronautical meteorological code)

GRN Zeleno GRN Green GRVL Šljunak GRVL Gravel GS Brzina u odnosu na zemlju GS Ground speed GS Sitan grad (sugradica) i/ili krupa GS Small hail and/or snow pellets GUND Undulacija geoida GUND Geoid undulation


GEN 2.2−23 14 SEP 17


H H H Oblast visokog pritiska ili centar

visokog pritiska H High pressure area or the

centre of high pressure H ... Značajna visina talasa

(slede cifre u METAR/SPECI) H ... Significant wave height

(followed by figures in METAR/SPECI)

H24 Danonoćna služba H24 Continuous day and night service

HA Čekanje/snižavanje na apsolutnu visinu

HA Holding/racetrack to an altitude

HAPI Pokazivač putanje prilaženja za helikoptere

HAPI Helicopter approach path indicator

HBN Far opasnosti HBN Hazard beacon HCH HCH Heliport Crossing Height

HDF Visoko frekventni radio-goniometar

HDF High frequency direction-finding station

HDG Kurs HDG Heading HEL Helikopter HEL Helicopter HF Čekanje/snižavanje ka fiksu HF Holding/racetrack to a fix

HF‡ Visoka frekvencija

[3000 do 30000 KHZ] HF‡ High frequency

[3000 to 30000 KHZ] HGR Hangar HGR Hangar HGT Relativna visina ili relativna visina

iznad HGT Height or height above

HJ Od izlaza do zalaza Sunca HJ Sunrise to sunset HLDG Čekanje HLDG Holding HLP Helidrom HLP Heliport HLS Mesto za sletanje helikoptera HLS Helicopter landing site HM Čekanje/snižavanje do

manuelnog završnog prilaženja HM Holding/racetrack to a manual

termination HN Od zalaza do izlaza Sunca HN Sunset to sunrise HO Služba na raspolaganju u skladu

sa operativnim zahtevima HO Service available to meet

operational requirements HOL Praznik HOL Holiday HOSP Sanitetski vazduhoplov HOSP Hospital aircraft HPA Hektopaskal HPA Hectopascal

GEN 2.2–24 14 SEP 17



HR Časovi HR Hours HRP Referentna tačka helidroma HRP Heliport reference point

HS Služba na raspolaganju u toku utvrđenog radnog vremena

HS Service available during hours of scheduled operations

HUD HUD Head-up display HUM Humanitarni HUM Humanitarian HURCN Uragan HURCN Hurricane HVDF Radio-goniometri visoke i vrlo

visoke frekvencije (na istoj lokaciji)

HVDF High and very high frequency direction-finding stations (at the same location)

HVY Težak HVY Heavy HVY Jak (koristi se da ukaže na

intenzitet vremenske pojave, npr. HVY RA = jaka kiša)

HVY Heavy (used to indicate the intensity of weather phenomena, e.g. HVY RA = heavy rain)

HX Bez određenog radnog vremena HX No specific working hours HYR Viši HYR Higher HZ Zamućenost HZ Haze HZ Herc (ciklusa u sekundi) HZ Hertz (cycle per second)


GEN 2.2−25 1 MAR 18


I I I Tačka dozvoljena za planiranje

letova u FRA I FRA Intermediate Point

IAC … Karta za instrumentalno

prilaženje (sledi naziv/naslov) IAC … Instrument approach chart

(followed by name/title) IAF Fiks početnog prilaženja IAF Initial approach fix IAO U i izvan oblaka IAO In and out of clouds IAP Procedura instrumentalnog

prilaženja IAP Instrument approach procedure

IAR Ukrštanje vazdušnih puteva IAR Intersection of air routes IAS Indicirana vazdušna brzina IAS Indicated airspeed IBN Identifikacioni far IBN Identification beacon

IBRD IBRD International Beacon Registration Database

ICAO Međunarodna organizacija

civilnog vazduhoplovstva ICAO International Civil Aviation

Organization

ICE Zaleđivanje ICE Icing ID Identifikator ili identifikovati ID Identifier or identify IDENT† Identifikacija IDENT† Identification IF Fiks međuprilaženja IF Intermediate approach fix IFF Identifikacija prijatelj/neprijatelj IFF Identification friend/foe IFPS Integrisani sistem za početnu

obradu plana leta IFPS Integrated initial flight plan

processing system IFPZ Oblast integrisanog sistema za

početnu obradu plana leta

IFPZ Integrated initial flight plan

processing system zone

IFR‡ Pravila instrumentalnog letenja IFR‡ Instrument flight rules IGA Međunarodna opšta avijacija IGA International general aviation ILS‡ Sistem za instrumentalno sletanje ILS‡ Instrument landing system IM Unutrašnji marker IM Inner marker IMC‡ Instrumentalni meteorološki

uslovi IMC‡ Instrument meteorological

conditions IMG Pasoška kontrola IMG Immigration IMI* Oznaka upita (znak pitanja)

(koristi se u AFS kao proceduralni signal)

IMI* Interrogation sign (question mark) (to be used in AFS as a procedure signal)

GEN 2.2–26 1 MAR 18



IMPR Poboljšati ili poboljšanje IMPR Improve or improving IMT Sad ili odmah IMT Immediate or immediately INA Početno prilaženje INA Initial approach INBD Dolet INBD Inbound INC U oblaku INC In cloud INCERFA† Faza neizvesnosti INCERFA† Uncertainty phase INCORP Uključen(o) INCORP Incorporated INFO† Informacije INFO† Information INOP Neispravan INOP Inoperative INP Ukoliko nije moguće INP If not possible INPR U toku INPR In progress INS Inercijalni navigacioni sistem INS Inertial navigation system INSTL Instalirati ili instaliran ili instalacije INSTL Install or installed or installation INSTR Instrumentalno INSTR Instrument INT Ukrštanje INT Intersection INTL Međunarodni INTL International INTRG Uređaj koji emituje upite INTRG Interrogator INTRP Prekidati ili prekid ili prekinut INTRP Interrupt or interruption or

interrupted INTSF Pojačati ili pojačavanje INTSF Intensify or intensifying INTST Intenzitet, jačina INTST Intensity IR Led na poletno-sletnoj stazi IR Ice on runway IRS Inercijalni referentni sistem IRS Inertial reference system ISA Međunarodna standardna

atmosfera ISA International standard

atmosphere ISB Nezavisan bočni opseg ISB Independent sideband ISOL Izolovan ISOL Isolated


GEN 2.2−27 14 SEP 17


J J JAN Januar JAN January JTST Mlazna struja JTST Jet stream JUL Jul JUL July JUN Jun JUN June

GEN 2.2–28 14 SEP 17



K K KFOR Međunarodne bezbednosne

snage KFOR International security force

KG Kilogrami KG Kilograms KHZ Kiloherc KHZ Kilohertz … KIAS Čvorova indicirane vazdušne

brzine (prethodi broj) … KIAS Knots indicated airspeed

(preceded by figures) KM Kilometri KM Kilometres KMH Kilometri na čas KMH Kilometres per hour KPA Kilopaskal KPA Kilopascal KT Čvorovi KT Knots KW Kilovati KW Kilowatts


GEN 2.2−29 14 SEP 17


L L … L Leva (prethodi brojna oznaka

poletno-sletne staze da označi paralelnu poletno-sletnu stazu)

… L Left (preceded by runway designator number to identify a parallel runway)

L Litar L Litre L Lokator (vidi LM, LO) L Locator (see LM, LO) L Oblast niskog pritiska ili centar

niskog pritiska L Low pressure area or the centre

of low pressure LAM Logička potvrda

(oznaka tipa poruke) LAM Logical acknowledgement

(message type designator) LAN Na kopnu LAN Inland LAT Geografska širina LAT Latitude LCA Lokalan ili lokalno ili lokacija ili

lociran LCA Local or locally or location or

located LCN Oznaka nosivosti LCN Load classification number LDA Raspoloživa dužina za sletanje LDA Landing distance available LDAH Raspoloživa dužina za sletanje,

helikopter LDAH Landing distance available,

helicopter LDG Sletanje LDG Landing LDI Pokazivač smera sletanja LDI Landing direction indicator LEN Dužina LEN Length LF Niska frekvencija

[30 do 300 KHZ] LF Low frequency

[30 to 300 KHZ] LGT Svetlo ili osvetljenje LGT Light or lighting LGTD Osvetljen LGTD Lighted LIH Svetla visokog intenziteta LIH Light intensity high LIL Svetla niskog intenziteta LIL Light intensity low LIM Svetla srednjeg intenziteta LIM Light intensity medium LINE Linija (koristi se u SIGMET) LINE Line (used in SIGMET) LM Lokator, srednji LM Locator, middle LMT Srednje lokalno vreme LMT Local mean time LNAV† (izgovara se ,,EL-NAV“)

Lateralna navigacija LNAV† (to be pronounced “EL-NAV”)

Lateral navigation

GEN 2.2–30 14 SEP 17



LNG Produženo

(koristi se da prikaže željenu ili zahtevanu vrstu prilaženja)

LNG Long (used to indicate the type of approach desired or required)

LO Lokator, spoljni LO Locator, outer LOC Lokalajzer LOC Localizer LONG Geografska dužina LONG Longitude LORAN† LORAN (navigacioni sistem

velikog dometa) LORAN† LORAN (long range air

navigation system) LOSS Gubitak vazdušne brzine LOSS Airspeed or headwind loss LPV LPV Localizer performance with

vertical guidance LR Poslednja poruka koju sam primio

bila je ... (koristi se u AFS kao proceduralni signal)

LR The last message received by me was ... (to be used in AFS as a procedure signal)

LRG Veliki domet LRG Long range LS Poslednja poruka koju sam poslao

bila je ... ili Poslednja poruka je bila ... (koristi se u AFS kao proceduralni signal)

LS The last message sent by me was ... or Last message was ... (to be used in AFS as a procedure signal)

LTA Donja kontrolisana oblast LTA Lower control area LTD Ograničeno LTD Limited LTP Tačka praga sletanja LTP Landing threshold point LV Slab i promenljiv

(odnosi se na vetar) LV Light and variable

(relating to wind) LVE Otići ili odlazak LVE Leave or leaving LVL Nivo LVL Level LVP Postupci pri smanjenoj vidljivosti LVP Low visibility procedures LYR Sloj ili slojevit LYR Layer or layered


GEN 2.2−31 14 SEP 17


M M ... M Metri (sa ciframa ispred) ... M Metres (preceded by figures) M ... Mahov broj (slede cifre) M ... Mach number (followed by

figures) M ... Minimalna vrednost vidljivosti duž

poletno-sletne staze (slede cifre u METAR/SPECI)

M ... Minimum value of runway visual range (followed by figures in METAR/SPECI)

MAA Maksimalna dozvoljena apsolutna visina

MAA Maximum authorized altitude

MAG Magnetski MAG Magnetic MAHF Fiks čekanja u neuspelom

prilaženju MAHF Missed approach holding fix

MAINT Održavanje MAINT Maintenance MAP Vazduhoplovne mape i karte MAP Aeronautical maps and charts MAPT Tačka početka neuspelog

prilaženja MAPT Missed approach point

MAR Na moru MAR At sea MAR Mart MAR March MATF Fiks zaokreta u neuspelom

prilaženju MATF Missed approach turning fix

MATZ Vojna aerodromska saobraćajna

zona MATZ Military aerodrome traffic zone

MAX Maksimum MAX Maximum MAY Maj MAY May MBST Mikrobarst MBST Microburst MCA Minimalna apsolutna visina

prelaska MCA Minimum crossing altitude

MCTR Vojna kontrolisana zona MCTR Military control zone MCW Modulisani neprekidni talas MCW Modulated continuous wave MDA Minimalna apsolutna visina

snižavanja MDA Minimum descent altitude

MDF Radio-goniometar srednje

frekvencije MDF Medium frequency direction-

finding station MDH Minimalna relativna visina

snižavanja MDH Minimum descent height

MEA Minimalna rutna apsolutna visina MEA Minimum en-route altitude

GEN 2.2–32 14 SEP 17



MEDEVAC Let u svrhu medicinske

evakuacije MEDEVAC Medical evacuation flight

MEHT Minimalna visina pilotovog oka

iznad praga (za pokazivače nagiba vizuelnog prilaženja)

MEHT Minimum eye height over threshold (for visual approach slope indicator systems)

MET† Meteorološki ili meteorologija MET† Meteorological or meteorology METAR† Redovni meteorološki izveštaj za

aerodrom (u meteorološkom kodu) METAR† Aerodrome routine

meteorological report (in meteorological code)

MET REPORT Lokalni redovni meteorološki izveštaj (u skraćenom otvorenom tekstu)

MET REPORT Local routine meteorological report (in abbreviated plain language)

MF Srednja frekvencija [300 do 3000 KHZ]

MF Medium frequency [300 to 3000 KHZ]

MHA Minimalna apsolutna visina čekanja

MHA Minimum holding altitude

MHDF Radio-goniometar srednje i visoke frekvencije (na istoj lokaciji)

MHDF Medium and high frequency direction-finding stations (at the same location)

MHVDF Radio-goniometri srednje, visoke i vrlo visoke frekvencije (na istoj lokaciji)

MHVDF Medium, high and very high frequency direction-finding stations (at the same location)

MHZ Megaherc MHZ Megahertz MID Srednja tačka (odnosi se na RVR) MID Mid-point (related to RVR) MIFG Plitka magla MIFG Shallow fog MIL Vojni MIL Military MIN* Minuti MIN* Minutes MIS Nedostaje ... (identifikacija predaje)


MIS Missing ... (transmission identification) (to be used in AFS as a procedure signal)

MKR Marker radio-far MKR Marker radio beacon MLS‡ Mikrotalasni sistem za sletanje MLS‡ Microwave landing system MM Srednji marker MM Middle marker MNM Minimum MNM Minimum MNPS Specifikacije minimalnih

navigacionih performansi MNPS Minimum navigation performance

specifications MNT Nadzor ili nadziranje ili nadziran MNT Monitor or monitoring or

monitored


GEN 2.2−33 14 SEP 17


MNTN Održavati MNTN Maintain MOA Oblast vojnih aktivnosti MOA Military operating area MOC Minimalno (zahtevano)

nadvišavanje prepreka MOC Minimum obstacle clearance

(required) MOCA Minimalna apsolutna visina

nadvišavanja prepreka MOCA Minimum obstacle clearance

altitude

MOD Umeren (koristi se da ukaže na intenzitet vremenske pojave ili smetnje u izveštajima, npr. MOD RA = umerena kiša)

MOD Moderate (used to indicate the intensity of weather phenomena, interference or static reports, e.g. MOD RA = moderate rain)

MON Iznad planina MON Above mountains MON Ponedeljak MON Monday MOPS† Standardi za minimalne operativne

performanse MOPS† Minimum operational

performance standards MOV Kretati ili kretanje ili pokret MOV Move or moving or movement MPS Metara u sekundi MPS Metres per second MRA Minimalna apsolutna visina

prijema (radio-signala) MRA Minimum reception altitude

MRCC Koordinacioni centar traganja i spasavanja na moru

MRCC Maritime Search and Rescue Coordination Centre

MRG Srednji domet MRG Medium range MRP Tačka javljanja ATS/MET MRP ATS/MET reporting point MS Minus MS Minus MSA Minimalna sektorska apsolutna

visina MSA Minimum sector altitude

MSAS† MSAS† (to be pronounced “EM-SAS”)

Multifunctional transport satelite (MTSAT) satelite-based augmentation system

MSAW Upozorenje o minimalnoj bezbednoj apsolutnoj visini

MSAW Minimum safe altitude warning

MSG Poruka MSG Message MSL Srednji nivo mora MSL Mean sea level MSR# Poruka ... (identifikacija predaje) je

pogrešno upućena (koristi se u AFS kao proceduralni signal)

MSR# Message ... (transmission identification) has been misrouted (to be used in AFS as a procedure signal)

GEN 2.2–34 14 SEP 17



MSSR Monopulsni sekundarni nadzorni

radar MSSR Monopulse secondary

surveillance radar MT Planina MT Mountain MTA Zona za vojnu vežbu i obuku MTA Military exercise and training

area MTOM Maksimalna masa u poletanju MTOM Maximum Take-Off Mass MTU Metričke jedinice MTU Metric units MTW Planinski talasi MTW Mountain waves MVDF Radio-goniometri srednje i vrlo

visoke frekvencije (na istoj lokaciji) MVDF Medium and very high frequency

direction-finding stations (at the same location)

MWO Oblasni meteorološki biro MWO Meteorological Watch Office MX Kombinovana vrsta formiranog leda

(beo i proziran) MX Mixed type of ice formation

(white and clear)


GEN 2.2−35 14 SEP 17


N N N Bez značajne promene (za RVR u

prethodnih 10 minuta) N No distinct tendency (in RVR

during previous 10 minutes) N Sever ili severna geografska širina N North or northern latitude NA Nije odobreno NA Not authorized NADP Postupak smanjenja buke u

odlasku NADP Noise abatement departure

procedure NASC† Nacionalni centar AIS sistema NASC† National AIS system centre NAT Severni Atlantik NAT North Atlantic NATO Severno-atlantski savez NATO North Atlantic Treaty

Organization NAV Navigacija NAV Navigation NB Na sever NB Northbound NBFR Ne pre NBFR Not before NC Bez promene NC No change NCD Nema registrovanih oblaka

(koristi se u automatizovanom METAR/SPECI)

NCD No cloud detected (used in automated METAR/SPECI)

NDB‡ Neusmereni radio-far NDB‡ Non-directional radio beacon NDV Nisu dostupna odstupanja po

pravcima (koristi se u automatizovanom METAR/SPECI)

NDV No directional variations available (used in automated METAR/SPECI)

NE Severoistok NE North-east NEB Na severoistok NEB North-eastbound NEG Ne ili negativan ili dozvola nije

izdata ili to nije ispravno NEG No or negative or permission not

granted or that is not correct NGT Noć NGT Night NIL*† Ništa ili nemam šta da vam

pošaljem NIL*† None or I have nothing to send

to you NM Nautičke milje NM Nautical miles NML Normalan NML Normal NMOC NMOC Network Manager Operations

Centre

NN Neimenovan NN No name, unnamed NNE Sever-severoistok NNE North-north-east

GEN 2.2–36 14 SEP 17



NNW Sever-severozapad NNW North-north-west NO Ne (negativno)


NO No (negative) (to be used in AFS as a procedure signal)

NOF Međunarodni NOTAM biro NOF International NOTAM office NONFUA Ne podleže fleksibilnom

korišćenju vazdušnog prostora NONFUA Not subject to flexible use of

airspace NONSTD Nestandardni NONSTD Non-standard NOSIG† Bez značajne promene

(koristi se u prognozi tipa trend za sletanje)

NOSIG† No significant change (used in trend-type landing forecasts)

NOTAM† Telekomunikacijski distribuirana poruka koja sadrži informacije o uspostavljanju, stanju ili izmeni vazduhoplovnog sredstva, službe, postupka ili opasnosti, čije je blagovremeno poznavanje neophodno osoblju koje učestvuje u pripremi i izvršenju letenja

NOTAM† A notice distributed by means of telecommunication containing information concerning the establishment, condition or change in any aeronautical facility, service, procedure or hazard, the timely knowledge of which is essential to personnel concerned with flight operations

NOTAMC NOTAM kojim se poništava prethodno objavljen NOTAM

NOTAMC Cancelling NOTAM

NOTAMN Nov NOTAM NOTAMN New NOTAM NOTAMR NOTAM kojim se menja prethodno

objavljen NOTAM NOTAMR Replacing NOTAM

NOV Novembar NOV November NOZ‡ Zona normalnih operacija NOZ‡ Normal operating zone NPA Neprecizno prilaženje NPA Non precision approach NR Broj NR Number NRH Ne čuje se odgovor NRH No reply heard NS Nimbostratus NS Nimbostratus NSC Nema značajnih oblaka NSC Nil significant cloud NSE Greška navigacionog sistema NSE Navigation system error NSW Nema značajnog vremena NSW Nil significant weather NTL Nacionalni, domaći NTL National NTZ‡ Nepovrediva zona NTZ‡ No transgression zone NW Severozapad NW North-west


GEN 2.2−37 14 SEP 17


NWB Na severozapad NWB North-westbound NXT Sledeći NXT Next

GEN 2.2–38 14 SEP 17



O O OAC Centar okeanske oblasne kontrole OAC Oceanic area control centre OAS Površina za procenjivanje prepreka OAS Obstacle assessment surface OBS Osmotriti ili osmotren ili osmatranje OBS Observe or observed or

observation OBSC Zamračiti ili nevidljiv (nejasan) ili

zamračenje OBSC Obscure or obscured or

obscuring OBST Prepreka OBST Obstacle OCA Apsolutna visina nadvišavanja

prepreka OCA Obstacle clearance altitude

OCA Okeanska kontrolisana oblast OCA Oceanic control area OCC Migajuće (svetlo) OCC Occulting (light) OCH Relativna visina nadvišavanja

prepreka OCH Obstacle clearance height

OCNL Povremen ili povremeno OCNL Occasional or occasionally OCS Površina nadvišavanja prepreka OCS Obstacle clearance surface OCT Oktobar OCT October OFZ Zona bez prepreka OFZ Obstacle free zone OGN Poreklo (koristi se u AFS kao

proceduralni signal) OGN Originate (to be used in AFS as

a procedure signal) OHD Iznad OHD Overhead OIS Površina za identifikaciju prepreka OIS Obstacle identification surface OK* Slažemo se ili to je ispravno (koristi

se u AFS kao proceduralni signal) OK* We agree or It is correct (to be

used in AFS as a procedure signal)

OLDI† Razmena podataka na vezi OLDI† On-line data interchange OM Spoljni marker OM Outer marker OPA Neprozirna, bela vrsta formiranog

leda OPA Opaque, white type of ice

formation OPC Naznačena kontrola je operativna

kontrola OPC The control indicated is

operational control OPMET† Operativne meteorološke

(informacije) OPMET† Operational meteorological

(information) OPN Otvoriti ili otvaranje ili otvoren OPN Open or opening or opened OPR Operator ili operativan OPR Operator or operate or operative

or operating or operational


GEN 2.2−39 14 SEP 17


OPS† Operacije OPS† Operations O/R Na zahtev O/R On request ORD Naredba ORD Order OSV Pomorska (okeanska) stanica OSV Ocean station vessel OTP Na vrhu OTP On top OTS Organizovani sistem puteva (preko

okeana) OTS Organized track system

OUBD Odlet OUBD Outbound OVC Potpuna oblačnost OVC Overcast

GEN 2.2–40 14 SEP 17



P P P ... Maksimalna vrednost brzine vetra

ili vidljivosti duž poletno-sletne staze (sledi broj u METAR/SPECI i TAF)

P ... Maximum value of wind speed or runway visual range (followed by figures in METAR/SPECI and TAF)

P ... Zabranjena zona (sledi oznaka) P ... Prohibited area (followed by identification)

PA Precizno prilaženje PA Precision approach PALS Sistem svetala preciznog prilaženja

(navesti kategoriju) PALS Precision approach lighting

system (specify category) PANS Postupci za vazduhoplovnu

navigaciju PANS Procedures for air navigation

services PAPI† Pokazivač putanje preciznog

prilaženja PAPI† Precision approach path

indicator PAR‡ Radar za precizni prilaz PAR‡ Precision approach radar PARL Paralelan PARL Parallel PATC ... Karta terena za precizno prilaženje

(sledi naziv/naslov) PATC ... Precision approach terrain chart

(followed by name/title) PAX Putnik (putnici) PAX Passenger(s) PBC Komunikacija zasnovana na

mogućnostima vazduhoplova PBC Performance-based

communication PBN Navigacija zasnovana na

mogućnostima vazduhoplova PBN Performance-based navigation

PBS Nadzor zasnovan na

mogućnostima vazduhoplova PBS Performance-based surveillance

PCD Nastaviti ili nastavak PCD Proceed or proceeding PCL Svetlosno obeležavanje pod

kontrolom pilota PCL Pilot-controlled lighting

PCN Klasifikacioni broj kolovozne

konstrukcije PCN Pavement classification number

PCT Procenat PCT Per cent PDC‡ Pretpoletno odobrenje PDC‡ Pre-departure clearance PDG Gradijent određen postupkom PDG Procedure design gradient PER Performansa PER Performance PERM Stalan PERM Permanent PIB Pretpoletni informativni bilten PIB Pre-flight information bulletin PJE Vežbe skakanja padobranom PJE Parachute jumping exercises


GEN 2.2−41 14 SEP 17


PL Ledena zrnca PL Ice pellets PLA Uvežbavanje niskog prilaženja PLA Practice low approach PLVL Sadašnji nivo PLVL Present level PN Potrebna prethodna najava PN Prior notice required PNR Tačka sa koje nema povratka PNR Point of no return PO Prašinski/peščani vihori PO Dust/sand whirls (dust devils) POB Osobe u vazduhoplovu POB Persons on board POSS Moguć POSS Possible PPI Panoramski pokazivač PPI Plan position indicator PPR Potrebno prethodno odobrenje PPR Prior permission required PPSN Sadašnji položaj PPSN Present position PRFG Aerodrom delimično pokriven

maglom PRFG Aerodrome partially covered by

fog PRI Primarni PRI Primary PRKG Parkiranje, parking, parkiralište PRKG Parking PROB† Verovatnoća PROB† Probability PROC Postupak, procedura PROC Procedure PROP Propeler ili elisa PROP Propeller PROV Privremen PROV Provisional PRP Referentna tačka za tačku u

prostoru PRP Point-in-space reference point

PS Plus PS Plus PSG Prolaženje PSG Passing PSN Položaj PSN Position PSP Perforirana čelična ploča PSP Pierced steel plank PSR‡ Primarni nadzorni radar PSR‡ Primary surveillance radar PSYS Sistem(i) pritiska PSYS Pressure system(s) PTN Proceduralni zaokret PTN Procedure turn PTS Struktura polarnih puteva PTS Polar track structure PWR Snaga PWR Power

GEN 2.2–42 14 SEP 17



Q Q QDL Nameravate li da od mene tražite

smeranje? ili Nameravam da tražim smeranje (koristi se u radio-telegrafiji kao Q kod)

QDL Do you intend to ask me for a series of bearings? or I intend to ask you for a series of bearings (to be used in radiotelegraphy as a Q Code)

QDM‡ Magnetski kurs (bez vetra) QDM‡ Magnetic heading (zero wind) QDR Magnetski smer QDR Magnetic bearing QFE‡ Atmosferski pritisak na nadmorskoj

visini aerodroma (ili na pragu poletno-sletne staze)

QFE‡ Atmospheric pressure at aerodrome elevation (or at runway threshold)

QFU Magnetski pravac poletno-sletne staze

QFU Magentic orientation of runway

QGE Koliko je moje odstojanje do vaše stanice? ili Vaše odstojanje do moje stanice je (broj i merne jedinice odstojanja) (koristi se u radio-telegrafiji kao Q kod)

QGE What is my distance to your station? or Your distance to my station is (distance figures and units) (to be used in radiotelegraphy as a Q Code)

QJH Da li da pustim u rad moju probnu traku/probnu rečenicu? ili Pustite u rad vašu probnu traku/probnu rečenicu (koristi se u AFS kao Q kod)

QJH Shall I run my test tape/a test sentence? or Run your test tape/ a test sentence (to be used in AFS as a Q Code)

QNH‡ Podešavanje visinomera da bi se

dobila nadmorska visina kada je vazduhoplov na zemlji

QNH‡ Altimeter sub-scale setting to obtain elevation when the aircraft is on the ground

QSP Hoćete li bez naknade da predate za ... ? ili Predaću dalje za ... bez naknade (koristi se u AFS kao Q kod)

QSP Will you relay to ... free of charge? or I will relay to ... free of charge (to be used in AFS as a Q Code)

QTA Da li da poništim telegram broj ... ? ili Poništite telegram broj ... (koristi se u AFS kao Q kod)

QTA Shall I cancel telegram number ... ? or Cancel telegram number ... (to be used in AFS as a Q Code)

QTE Pravi smer QTE True bearing


GEN 2.2−43 14 SEP 17


QTF Hoćete li da mi date poziciju moje

stanice određenu snimcima radio-goniometarskih stanica pod vašom kontrolom? ili Pozicija vaše stanice određena snimcima radio-goniometarskih stanica pod mojom kontrolom bila je ... geografske širine ... geografske dužine (ili drugačija oznaka pozicije), klase ... u ... časova (koristi se u radio-telegrafiji kao Q kod)

QTF Will you give me the position of my station according to the bearings taken by the D/F stations which you control? or The position of your station according to the bearings taken by the D/F stations that I control was ... latitude ... longitude (or other indication of position), class ... at ... hours (to be used in radiotelegraphy as a Q Code)

QUAD Kvadrant QUAD Quadrant QUJ Hoćete li da mi date PRAVU

putanju leta koju treba da pratim da bih stigao do vas? ili PRAVA putanja leta koju treba da pratite da bi se uputili prema meni je ... stepeni u ... časova (koristi se u radio-telegrafiji kao Q kod)

QUJ Will you indicate the TRUE track to reach you? or The TRUE track to reach me is ... degrees at ... hours (to be used in radiotelegraphy as a Q Code)

GEN 2.2–44 14 SEP 17



R R ... R Desna (prethodi mu brojna oznaka

poletno-sletne staze da označi paralelnu poletno-sletnu stazu)

... R Right (preceded by runway designator number to identify a parallel runway)

R Crveno R Red R Brzina zaokreta R Rate of turn

R* Primljeno (potvrda prijema) (koristi se u AFS kao proceduralni signal)

R* Received (acknowledgement of receipt) (to be used in AFS as a procedure signal)

R ... Uslovno zabranjena zona (sa oznakom)

R ... Restricted area (followed by identification)

R ... Poletno-sletna staza (slede cifre u METAR/SPECI)

R ... Runway (followed by figures in METAR/SPECI)

R ... VOR radijal (slede tri cifre) R ... Radial from VOR (followed by three figures)

RA Savet za razrešenje (konflikta) RA Resolution advisory RA Kiša RA Rain RAC Pravila letenja i usluge u

vazdušnom saobraćaju RAC Rules of the air and air traffic

services RAD Dokument o raspoloživosti ruta RAD Route availability document RAG Iskidan RAG Ragged RAG Uređaj za zaustavljanje na poletno-

sletnoj stazi RAG Runway arresting gear

RAI Indikator pravca poletno-sletne

staze RAI Runway alignment indicator

RAIM† Autonomno monitorisanje

integriteta na prijemniku RAIM† Receiver autonomous integrity

monitoring

RANP Regionalni plan u vazdušnoj plovidbi

RANP Regional Air Navigation Plan

RASC† Regionalni centar AIS sistema RASC† Regional AIS system centre RASS Udaljeni izvor za podešavanje

visinomera RASS Remote altimeter setting source

RB Čamac za spasavanje RB Rescue boat RCA Dostići visinu krstarenja RCA Reach cruising altitude RCC Koordinacioni centar za

spasavanje RCC Rescue coordination centre


GEN 2.2−45 14 SEP 17


RCF Prekid radio-veze

(oznaka tipa poruke) RCF Radiocommunication failure

(message type designator) RCH Dostići ili dostizanje RCH Reach or reaching RCL Osa poletno-sletne staze RCL Runway centre line RCLL Svetla ose poletno-sletne staze RCLL Runway centre line light(s) RCLR Promena odobrenja RCLR Reclared RCP‡ Zahtevane komunikacione

karakteristike RCP‡ Required communication

performance RDH Referentna relativna visina RDH Reference datum height RDL Radijal RDL Radial RDO Radio RDO Radio RDOACT Radioaktivan ili radioaktivno RDOACT Radioactive RE Nedavan (koristi se za

opis vremenskih pojava, npr. RERA = nedavna kiša)

RE Recent (used to qualify weather phenomena, e.g. RERA = recent rain)

REC Prijem ili prijemnik REC Receive or receiver RED Crveno RED Red REDL Ivična svetla poletno-sletne staze REDL Runway edge light(s) REF U vezi sa ... ili u odnosu na ... REF Reference to ... or refer to ... REG Registracija REG Registration RENL Svetla kraja poletno-sletne staze RENL Runway end light(s) REP Izveštaj ili izveštavanje ili tačka

javljanja REP Report or reporting or reporting

point REQ Zahtev ili zahtevan REQ Request or requested RERTE Rerutirati RERTE Re-route RESA Bezbednosna površina na kraju

poletno-sletne staze RESA Runway end safety area

RF Konstantni radijus luka ka fiksu RF Constant radius arc to a fix RFFS Spasilačko-vatrogasna služba RFFS Rescue and fire fighting services RG Domet (svetala) RG Range (lights) RHC Desni krug RHC Right-hand circuit RIF Izmena odobrenja u toku leta RIF Reclearance in flight RIME† Inje (koristi se u

aerodromskim upozorenjima) RIME† Rime (used in

aerodrome warnings)

GEN 2.2–46 14 SEP 17



RL Prijavi odlazak (napuštanje) RL Report leaving RLA Preneti RLA Relay to RLCE Tražim promenu nivoa na ruti RLCE Request level change en route RLLS Svetlosni sistem za uvođenje u osu

poletno-sletne staze RLLS Runway lead-in lighting system

RLNA Traženi nivo nije na raspolaganju RLNA Request level not available RMK Primedba RMK Remark RMZ Zona obavezne upotrebe

radio-stanice RMZ Radio Mandatory Zone

RNAV† (izgovara se ,, AR-NAV“)

Prostorna navigacija RNAV† (to be pronounced “AR-NAV”)

Area navigation RNG Domet radio-emisije RNG Radio range RNP‡ Zahtevane navigacione

performanse RNP‡ Required navigation performance

ROBEX† Regionalna OPMET razmena

biltena (šema) ROBEX† Regional OPMET bulletin

exchange (scheme) ROC Brzina penjanja ROC Rate of climb ROD Brzina snižavanja ROD Rate of descent RON Samo prijem RON Receiving only RPDS Birač podataka o referentnoj

putanji RPDS Reference path data selector

RPI‡ Pokazivač radarske pozicije RPI‡ Radar position indicator RPL Skupni plan leta RPL Repetitive flight plan RPLC Zameniti ili zamenjen RPLC Replace or replaced RPS Simbol položaja radara RPS Radar position symbol

RPT* Ponovite ili ponavljam (koristi se u AFS kao proceduralni signal)

RPT* Repeat or I repeat (to be used in AFS as a procedure signal)

RQ* Znak zahteva (koristi se u AFS kao proceduralni signal)

RQ* Indication of a request (to be used in AFS as a procedure signal)

RQMNTS Zahtevi RQMNTS Requirements RQP Tražim plan leta

(oznaka tipa poruke) RQP Request flight plan

(message type designator) RQS Tražim dopunjen plan leta

(oznaka tipa poruke) RQS Request supplementary flight

plan (message type designator) RR Javi dostizanje (dolazak) RR Report reaching


GEN 2.2−47 14 SEP 17


RRA (ili RRB, RRC ... itd., po redu)

Zakasnela meteorološka poruka (oznaka tipa poruke)

RRA (or RRB, RRC ... etc., in sequence) Delayed meteorological message (message type designator)

RSC Pomoćni centar za spasavanje RSC Rescue sub-centre RSCD Stanje na površni poletno-sletne

staze RSCD Runway surface condition

RSP Far odzivač RSP Responder beacon RSP‡ Zahtevane mogućnosti nadzora RSP‡ Required surveillance

performance RSR Rutni nadzorni radar RSR En-route surveillance radar RSS Kvadratni koren zbira kvadrata RSS Root sum square RTD Zakasnela

(koristi se za označavanje zakasnele meteorološke poruke; oznaka tipa poruke)

RTD Delayed (used to indicate delayed meteorological message; message type designator)

RTE Ruta RTE Route RTF Radio-telefon RTF Radiotelephone RTG Radio-telegraf RTG Radiotelegraph RTHL Svetla praga poletno-sletne staze RTHL Runway threshold light(s) RTN Vratiti se ili vraćen ili vraćanje RTN Return or returned or returning RTODAH Raspoloživa dužina za prekinuto

poletanje, helikopter RTODAH Rejected take-off distance

available, helicopter RTS Povratak u rad RTS Return to service RTT Radio-teleprinter RTT Radioteletypewriter RTZL Svetla zone dodira na

poletno-sletnoj stazi RTZL Runway touchdown zone light(s)

RUT Standardne regionalne rutne

predajne frekvencije RUT Standard regional route

transmitting frequencies RV Spasilački čamac RV Rescue vessel RVA Oblast radarskog vektorisanja RVA Radar vectoring area RVR‡ Vidljivost duž poletno-sletne staze RVR‡ Runway visual range RVSM‡ Smanjeni minimum za vertikalno

razdvajanje (300 M (1000 FT)) između FL 290 i FL 410

RVSM‡ Reduced vertical separation minimum (300 M (1000 FT)) between FL 290 and FL 410

RWY Poletno-sletna staza RWY Runway

GEN 2.2–48 14 SEP 17



S S S Jug ili južna geografska širina S South or southern latitude S ... Stanje mora (slede brojevi u

METAR/SPECI) S ... State of the sea (followed by

figures in METAR/SPECI) SA Pesak SA Sand SADIS

SADIS Secure Aviation Data Information

Service

SALS Jednostavni sistem prilaznog svetla SALS Simple approach lighting system SAN Sanitarni SAN Sanitary SAR Traganje i spasavanje SAR Search and rescue SARPS Standardi i preporuke [ICAO] SARPS Standards and Recommended

Practices [ICAO] SAT Subota SAT Saturday SATCOM† Satelitska veza (koristi se samo

kada se upućuje na govornu i na satelitsku komunikaciju putem razmene podataka ili samo na satelitsku komunikaciju)

SATCOM† Satellite communication (used only when referring generally to both voice and data satellite communication or only data satellite communication)

SATVOICE† Govorna satelitska komunikacija

SATVOICE† Satellite voice communication

SB Na jug SB Southbound SBAS† (izgovara se „ESS-BAS“)

Satelitski sistem za poboljšanje signala

SBAS† (to be pronounced “ESS-BAS”) Satelite-based augmentation system

SC Stratokumulus SC Stratocumulus SCT Razbacana oblačnost SCT Scattered SD Standardno odstupanje SD Standard deviation SDBY Na čekanju SDBY Stand by SDF Fiks za snižavanje SDF Step down fix SE Jugoistok SE South-east SEA More (koristi se u vezi sa

temperaturom površine mora i stanjem mora)

SEA Sea (used in connection with sea-surface temperature and state of the sea)

SEB Na jugoistok SEB South-eastbound SEC Sekunde SEC Seconds SECN Sekcija SECN Section


GEN 2.2−49 14 SEP 17


SECT Sektor SECT Sector

SELCAL† Sistem selektivnog biranja SELCAL† Selective calling system SEP Septembar SEP September SER Služba ili usluga ili opslužen SER Service or servicing or served SEV Jak, žestok (koristi se u izveštajima

za označavanje stepena zaleđivanja i turbulencije)

SEV Severe (used e.g. to qualify icing and turbulence reports)

SFC Površina SFC Surface SG Zrnast sneg SG Snow grains SGL Signal SGL Signal SH … Pljusak (slede RA = kiša,

SN = sneg, PL = ledena zrnca, GR = grad, GS = sitan grad (sugradica) i/ili njihove kombinacije, npr. SHRASN = pljuskovi kiše i snega)

SH … Shower (followed by RA = rain, SN = snow, PL = ice pellets, GR = hail, GS = small hail and/or snow pellets or combinations thereof, e.g. SHRASN = showers of rain and snow)

SHF Super visoka frekvencija [3000 do 30000 MHZ]

SHF Super high frequency [3000 to 30000 MHZ]

SI Međunarodni sistem jedinica SI International system of units

SID† Standardni instrumentalni odlazak SID† Standard instrument departure

SIF Sposobnost selektivne identifikacije

SIF Selective identification feature

SIG Značajan SIG Significant

SIGMET† Informacije koje se odnose na vreme na ruti i druge atmosferske pojave koje mogu uticati na bezbednost letenja vazduhoplova

SIGMET† Information concerning en-route weather and other phenomena in the atmosphere that may affect the safety of aircraft operations

SIMUL Istovremen ili istovremeno SIMUL Simultaneous or simultaneously

SITA SITA Société Internationale de Télécommunications Aéronautiques

SIWL Opterećenje po izolovanom točku SIWL Single isolated wheel load SKC Spasilačko-koordinacioni centar SKC

SKED Raspored, plan ili po rasporedu, po planu

SKED Schedule or scheduled

SLP Tačka ograničenja brzine SLP Speed limiting point

SLW Sporo, polako SLW Slow

GEN 2.2–50 14 SEP 17



SMATSA Kontrola letenja Srbije i Crne Gore SMATSA doo Beograd

SMATSA Serbia and Montenegro Air Traffic Services SMATSA llc

SMC Kontrola kretanja na zemlji SMC Surface movement control

SMR Radar za kontrolu kretanja na zemlji

SMR Surface movement radar

SN Sneg SN Snow

SNOCLO Aerodrom zatvoren zbog snega (koristi se u METAR/SPECI)

SNOCLO Aerodrome closed due to snow (used in METAR/SPECI)

SNOWTAM† Posebna serija NOTAM-a koja pomoću utvrđenog obrasca obaveštava o prisustvu ili otklanjanju opasnih uslova prouzrokovanih snegom, ledom, lapavicom ili stajaćom vodom nastalom topljenjem snega, lapavice i leda na površinama za kretanje vazduhoplova

SNOWTAM† Special series NOTAM notifying the presence or removal of hazardous conditions due to snow, ice, slush or standing water associated with snow, slush and ice on the movement area, by means of a specific format

SOC Početak penjanja SOC Start of climb

SPECI† Specijalni meteorološki izveštaj za aerodrom (u meteorološkom kodu)

SPECI† Aerodrome special meteorologica report (in meteorological code)

SPECIAL† Lokalni specijalni meteorološki izveštaj (u skraćenom otvorenom tekstu)

SPECIAL† Local special meteorological report (in abbreviated plain language)

SPI Posebni pokazivač pozicije SPI Special position indicator

SPL Dopuna plana leta (oznaka tipa poruke)

SPL Supplementary flight plan (message type designator)

SPOC Tačka kontakta za SAR SPOC SAR point of contact

SPOT† Vetar na visini iznad određene tačke

SPOT† Spot wind

SQ Olujni udari vetra SQ Squall

SQL Linija nestabilnosti (nepogoda) ili olujnih udara vetra

SQL Squall line

SR Izlaz Sunca SR Sunrise

SRA Prilaženje po nadzornom radaru SRA Surveillance radar approach

SRE Nadzorni radarski element radarskog sistema za precizno prilaženje

SRE Surveillance radar element of precision approach radar system

SRG Mali domet SRG Short range

SRR Oblast traganja i spasavanja SRR Search and rescue region


GEN 2.2−51 14 SEP 17


SRU SRU Search and Rescue Unit

SRY Sekundarni SRY Secondary

SS Peščana oluja SS Sandstorm

SS Zalaz Sunca SS Sunset

SSB Jedan bočni opseg SSB Single sideband

SSE Jug-jugoistok SSE South-south-east

SSR‡ Sekundarni nadzorni radar SSR‡ Secondary surveillance radar

SST Supersonični transport SST Supersonic transport

SSW Jug-jugozapad SSW South-south-west

ST Stratus ST Stratus

STA Prilaženje iz pravca STA Straight-in approach

STAR† Standardni instrumentalni dolazak STAR† Standard instrument arrival

STD Standard STD Standard

STF U obliku stratusa STF Stratiform

STN Stanica STN Station

STNR Nepokretan STNR Stationary

STOL Kratko poletanje i sletanje STOL Short take-off and landing

STS Stanje STS Status STS Sektor za traganje i spasavanje STS

STWL Svetla produžetka za zaustavljanje STWL Stopway light(s)

SUBJ U zavisnosti od SUBJ Subject to

SUN Nedelja SUN Sunday

SUP Dodatak (AIP dodatak) SUP Supplement (AIP Supplement)

SUPPS Dopunski regionalni postupci SUPPS Regional supplementary procedures

SVC Službeno (samo u vidu poruke) SVC Service (message type only)

SVCBL Ispravan SVCBL Serviceable

SVS SVS Synthetic vision system

SW Jugozapad SW South-west

SWB Na jugozapad SWB South-westbound

SWC Karta značajnog vremena SWC Significant weather chart

GEN 2.2–52 14 SEP 17



SWL Karta prognoze za oblast za letove na malim visinama

SWL Chart for area forecasts for low-level flights

SWY Produžetak za zaustavljanje SWY Stopway


GEN 2.2−53 14 SEP 17


T T

…T Stvarni (prethodi smer u odnosu na stvarni/geografski sever)

…T True (preceded by a bearing to indicate reference to True North)

T Temperatura T Temperature

TA Prelazna apsolutna visina TA Transition altitude

TA Savet u vezi sa saobraćajem TA Traffic advisory

TAA Apsolutna visina dolaska u završnu kontrolisanu oblast

TAA Terminal arrival altitude

TA/H Zaokret na apsolutnoj/relativnoj visini

TA/H Turn at an altitude/height

TACAN† UHF taktičko sredstvo za vazduhoplovnu navigaciju

TACAN† UHF tactical air navigation aid

TAF† Prognoza za aerodrom (u meteorološkom kodu)

TAF† Aerodrome forecast (in meteorological code)

TAIL† Leđni vetar TAIL† Tail wind

TAR Nadzorni radar u završnoj kontrolisanoj oblasti

TAR Terminal area surveillance radar

TAS Stvarna brzina TAS True airspeed

TAX Voženje (rulanje) TAX Taxiing or taxi

TC Tropski ciklon TC Tropical cyclone

TCAC Savetodavni centar za tropski ciklon

TCAC Tropical cyclone advisory centre

TCAS RA† (izgovara se „TEE-CAS-AR-AY“) Savet za razrešenje konflikta sistema za upozorenje na saobraćaj i izbegavanje sudara

TCAS RA† (to be pronounced “TEE-CAS-AR-AY”) Traffic alert and collision avoidance system resolution advisory

TCH Relativna visina preleta praga TCH Threshold crossing height

TCU Kumulus kongestus TCU Towering cumulus

TDO Tornado TDO Tornado

TDZ Zona dodira TDZ Touchdown zone

TE Kraj večernjeg građanskog sumraka

TE End of evening civil twilight

TECR Tehnički razlog TECR Technical reason

TEL Telefon TEL Telephone

TEMPO† Privremen ili privremeno TEMPO† Temporary or temporarily

TF Putanja ka fiksu TF Track to fix

GEN 2.2–54 14 SEP 17



TFC Saobraćaj TFC Traffic

TGL Sletanje sa ponovljenim poletanjem TGL Touch-and-go landing

TGL Privremeno uputstvo TGL Temporary guidance leaflet

TGS Sistem za vođenje pri rulanju TGS Taxiing guidance system

THR Prag THR Threshold

THRU Kroz THRU Through

THU Četvrtak THU Thursday

TIBA† Emitovanje informacija o saobraćaju iz vazduhoplova

TIBA† Traffic information broadcast by aircraft

TIL† Do TIL† Until

TIP … Do prethodnog ... (mesto) TIP … Until past ... (place)

TKOF Poletanje TKOF Take-off

TL ... Do (sledi trenutak prognoziranog završetka promene vremena)

TL ... Till (followed by time by which weather change is forecast to end)

TLOF Zona spuštanja i uzletanja za helikoptere

TLOF Touchdown and lift-off area

TM Početak jutarnjeg građanskog sumraka

TM Beginning of morning civil twilight

TMA‡ Završna kontrolisana oblast TMA‡ Terminal control area

TN ... Minimalna temperatura (slede cifre u TAF)

TN ... Minimum temperature (followed by figures in TAF)

TNA Apsolutna visina zaokreta TNA Turn altitude

TNH Relativna visina zaokreta TNH Turn height

TO ... Ka ... (mesto) TO ... To ... (place)

TOC Završetak penjanja TOC Top of climb

TODA Raspoloživa dužina za poletanje TODA Take-off distance available

TODAH Raspoloživa dužina za poletanje, helikopter

TODAH Take-off distance available, helicopter

TOP† Visina oblaka ili oblačnog sloja TOP† Cloud top

TORA Raspoloživa dužina za zalet pri poletanju

TORA Take-off run available

TOX Otrovan TOX Toxic

TP Tačka zaokreta TP Turning point

TR Putanja TR Track


GEN 2.2−55 13 OCT 17

SMATSA llc AMDT 3/17

TRA Privremeno rezervisan vazdušni

prostor

TRA Temporary Reserved Area

TRANS Predaja ili predajnik TRANS Transmits or transmitter

TREND† Trend prognoza TREND† Trend forecast

TRG Obuka TRG Training

TRL Prelazni nivo TRL Transition level

TROP Tropopauza TROP Tropopause

TS Grmljavina (u izveštajima i prognozama za aerodrom, samo TS znači grmljavina se čuje, ali nema padavina na aerodromu)

TS Thunderstorm (in aerodrome reports and forecasts, TS used alone means thunder heard but no precipitation at the aerodrome)

TS ... Grmljavina (slede RA = kiša, SN = sneg, PL = ledena zrnca, GR = grad, GS = sitan grad (sugradica) i/ili krupa ili njihove kombinacije, npr. TSRASN = grmljavina sa susnežicom)

TS ... Thunderstorm (followed by RA = rain, SN = snow, PL = ice pellets, GR = hail, GS = small hail and/or snow pellets or combinations thereof, e.g. TSRASN = thunderstorm with rain and snow)

TSA Privremeno izdvojeni vazdušni prostor

TSA Temporary Segregated Area

TSUNAMI† Cunami (koristi se u aerodromskim upozorenjima)

TSUNAMI† Tsunami (used in aerodrome warnings)

TT Teleprinter TT Teletypewriter

TUE Utorak TUE Tuesday

TURB Turbulencija TURB Turbulence

T-VASIS† (izgovara se ,,TEE-VASIS“) T pokazivač nagiba vizuelnog prilaženja

T-VASIS† (to be pronounce “TEE-VASIS”) T visual approach slope indicator system

TVOR Terminalni VOR TVOR Terminal VOR

TWR Aerodromska kontrola letenja – toranj

TWR Aerodrome control tower or aerodrome control

TWY Rulna staza TWY Taxiway

TX ... Maksimalna temperatura (slede cifre u TAF)

TX ... Maximum temperature (followed by figures in TAF)

TXL Staza za voženje TXL Taxilane

GEN 2.2–56 13 OCT 17


AMDT 3/17 SMATSA llc

TXT* Tekst (kada se skraćenica koristi kao zahtev za ponavljanje, znak pitanja (IMI) prethodi skraćenici, npr. IMI TXT) (koristi se u AFS kao proceduralni signal)

TXT* Text (when the abbreviation is used to request a repetition, the question mark (IMI) precedes the abbreviation, e.g. IMI TXT) (to be used in AFS as a procedure signal)

TYP Tip vazduhoplova TYP Type of aircraft

TYPH Tajfun TYPH Typhoon


GEN 2.2−57 14 SEP 17


U U U Raste (tendencija RVR u

prethodnih 10 minuta) U Upward (tendency in RVR during

previous 10 minutes) UA Bespilotna letelica UA Unmanned aircraft UAB ... Dok ne budete obavešteni od ... UAB ... Until advised by ... UAC Centar gornje oblasne kontrole UAC Upper area control centre UAR Gornja vazdušna ruta UAR Upper air route UAS Sistem bespilotne letelice UAS Unmanned aircraft system UDF Radio-goniometar na ultra visokoj

frekvenciji UDF Ultra high frequency direction-

finding station UFN Do daljeg obaveštenja UFN Until further notice UHDT Ne može više zbog saobraćaja UHDT Unable higher due traffic UHF‡ Ultra visoka frekvencija

[300 do 3000 MHZ] UHF‡ Ultra high frequency

[300 to 3000 MHZ] UIC Centar gornje oblasti informisanja u

letu UIC Upper information centre

UIR‡ Gornja oblast informisanja u letu UIR‡ Upper flight information region ULM Ultralaki motorni vazduhoplov ULM Ultra light motorized aircraft ULR Ultra veliki domet ULR Ultra long range UNA Nije u mogućnosti UNA Unable UNAP Nije u mogućnosti da odobri UNAP Unable to approve UNL Neograničen UNL Unlimited UNREL Nepouzdan UNREL Unreliable UP Neidentifikovane padavine

(koristi se u automatizovanom METAR/SPECI)

UP Unidentified precipitation (used in the automated METAR/SPECI)

UPS Uređaj za besprekidno napajanje UPS Un-interruptible Power Supply U/S Neispravan U/S Unserviceable UTA Gornja kontrolisana oblast UTA Upper control area UTC‡ Univerzalno koordinirano vreme UTC‡ Coordinated Universal Time

GEN 2.2–58 14 SEP 17



V V ... V ... Odstupanje od srednjeg smera

vetra (prethode i slede cifre u METAR/SPECI, npr. 350V070)

... V ... Variations from the mean wind direction (preceded and followed by figures in METAR/SPECI, e.g. 350V070)

VA Kurs na apsolutnu visinu VA Heading to an altitude VA Vulkanski pepeo VA Volcanic ash VAAC Savetodavni centar za vulkanski

pepeo VAAC Volcanic ash advisory centre

VAC ... Karta za vizuelno prilaženje

(sledi naziv/naslov) VAC ... Visual approach chart

(followed by name/title) VAL U dolinama VAL In valleys VAN Vozilo za kontrolu poletno-sletne

staze VAN Runway control van

VAR Magnetska varijacija VAR Magnetic variation VAR Audio-vizuelni radio-domet VAR Visual-aural radio range VASIS Pokazivač nagiba vizuelnog

prilaženja VASIS Visual approach slope indicator

system VC ... U blizini aerodroma (slede FG =

magla, FC = levkasti oblak, SH = pljuskovi, PO = prašinski/peščani vihori, BLDU = visoka mećava prašine, BLSA = visoka mećava peska, BLSN = visoka mećava snega, DS = prašinska oluja, SS = peščana oluja, TS = grmljavinska oluja ili VA = vulkanski pepeo, npr. VCFG = magla u blizini aerodroma)

VC ... Vicinity of the aerodrome (followed by FG = fog, FC = funnel cloud, SH = shower, PO = dust/sand whirls, BLDU = blowing dust, BLSA = blowing sand, BLSN = blowing snow, DS = duststorm, SS = sandstorm, TS = thunderstorm or VA = volcanic ash, e.g. VCFG = vicinity fog)

VCY Okolina, blizina VCY Vicinity VDF Radio-goniometar vrlo visoke

frekvencije VDF Very high frequency direction-

finding station VER Vertikalan VER Vertical VFR‡ Pravila vizuelnog letenja VFR‡ Visual flight rules VHF‡ Vrlo visoka frekvencija

[30 do 300 MHZ] VHF‡ Very high frequency

[30 to 300 MHZ] VI Kurs ka presecanju VI Heading to an intercept VIP‡ Vrlo važna osoba VIP‡ Very important person VIS Vidljivost VIS Visibility


GEN 2.2−59 14 SEP 17


VLF Vrlo niska frekvencija

[3 do 30 KHZ] VLF Very low frequency

[3 to 30 KHZ] VLR Veoma veliki domet VLR Very long range VM Kurs ka manuelnom završnom

prilaženju VM Heading to a manual termination

VMC‡ Vizuelni meteorološki uslovi VMC‡ Visual meteorological conditions VNAV† (izgovara se ,,VEE-NAV“) Vertikalna

navigacija VNAV† (to be pronounced “VEE-NAV”)

Vertical navigation

VOL … Knjiga (sledi I, II ...) VOL … Volume (followed by I, II ...) VOLMET† Meteorološke informacije za

vazduhoplove u letu VOLMET† Meteorological information for

aircraft in flight VOR‡ VHF svesmerni radio-far VOR‡ VHF omnidirectional radio range VORTAC† Kombinacija VOR i TACAN VORTAC† VOR and TACAN combination VOT Uređaj za ispitivanje avionske VOR

opreme VOT VOR airborne equipment test

facility VPA VPA Vertical path angle VPT Vizuelni manevar sa propisanom

putanjom VPT Visual manoeuvre with prescribed

track VRB Promenljiv VRB Variable VSA Sa vidljivošću zemlje VSA By visual reference to the ground VSP Vertikalna brzina VSP Vertical speed VTF Vektor ka završnom prilaženju VTF Vector to final (approach)

VTOL Vertikalno poletanje i sletanje VTOL Vertical take-off and landing VV … Vertikalna vidljivost

(slede cifre u METAR/SPECI i TAF)

VV … Vertical visibility (followed by figures in METAR/SPECI and TAF)

GEN 2.2–60 14 SEP 17



W W W Zapad ili zapadna geografska

dužina W West or western longitude

W Belo W White W ... Temperatura površine mora

(slede cifre u METAR/SPECI) W ... Sea-surface temperature

(followed by figures in METAR/SPECI)

W/T Prognoza vetra i temperature na visini

W/T Upper wind/temperature forecast

WAAS† WAAS† Wide area augmentation system WAC … Vazduhoplovna karta sveta

ICAO 1:1000000 (sledi naziv/naslov)

WAC … World Aeronautical Chart ICAO 1:1000000 (followed by name/title)

WAFC Svetski prognostički centar WAFC World area forecast centre WB Na zapad WB Westbound WBAR Svetlosna bočna prečka WBAR Wing bar lights WDI Pokazivač pravca vetra WDI Wind direction indicator WDSPR Široko rasprostranjen WDSPR Widespread WED Sreda WED Wednesday WEF Stupa na snagu ili na snazi od WEF With effect from or effective from WGS-84 Svetski geodetski sistem 1984 WGS-84 World Geodetic System 1984 WI U WI Within WID Širina ili širok WID Width or wide

WIE Sa stupanjem na snagu odmah WIE With immediate effect or effective

immediately WILCO† Pridržavaću se WILCO† Will comply WIND Vetar WIND Wind WIP Radovi u toku WIP Work in progress WKN Slabiti ili slabljenje WKN Weaken or weakening WNW Zapad-severozapad WNW West-north-west WO Bez WO Without WPT Tačka na RNAV ruti WPT Way-point WRNG Upozorenje WRNG Warning WS Smicanje vetra WS Wind shear


GEN 2.2−61 14 SEP 17


WSPD Brzina vetra WSPD Wind speed WSW Zapad-jugozapad WSW West-south-west WT Masa WT Weight WTSPT Vodena pijavica WTSPT Waterspout WWW Svetska mreža WWW Worldwide web WX Vreme WX Weather WXR Vremenski radar WXR Weather radar

X X X Preći, preleteti, nadleteti X Cross X Tačka izlaska iz FRA u

horizontalnoj ravni X FRA Exit Point

XBAR Prečka (u sistemu prilaznih

svetala) XBAR Crossbar (of approach lighting

system) XNG Ukrštanje, prelazak XNG Crossing XS Atmosferski XS Atmospherics

Y Y Y Žuto Y Yellow YCZ Zona upozorenja sa žutim

svetlima (na poletno-sletnoj stazi)

YCZ Yellow caution zone (runway lighting)

YES* Da (potvrdni odgovor) (koristi

se u AFS kao proceduralni signal)

YES* Yes (affirmative) (to be used in AFS as a procedure signal)

YR Vaš YR Your

Z Z Z Univerzalno koordinirano

vreme (u meteorološkim porukama)

Z Coordinated Universal Time (in meteorological messages)

Documents

GEN 2.2 SKRAĆENICE KOJE SE GEN 2.2 · PDF fileili potvrditi ili potvrđivanje ili to je ispravno AFM Yes or affirm or affirmative or ... ARO ATS prijavni biro ARO Air traffic services