GENÇLERDE HEPATİT A BAĞIŞIKLAMASI GEREKLİ Mİ?

Çiğdem Kader1, Ayşe Erbay1, Nazan K. Akça2, Selda Yüzer2, Sevinç Polat2

1Bozok Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik

Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı, Yozgat 2Bozok Üniversitesi, Sağlık Yüksek Okulu, Yozgat

• Hepatit A virüsü (HAV) dünyada en sık görülen akut

viral hepatit etkenidir.

• HAV, 27 nm, zarfsız, tek iplikçikli RNA virüsüdür.

• HAV başlıca dışkı-ağız yolu ile bulaşmaktadır.

• HAV karaciğerde kendini sınırlayan ve ömür boyu

bağışıklık bırakan bir inflamasyona neden olur.

Giriş

• İnfeksiyon çocuklarda asemptomatik seyreder.

• Erişkin dönemde akut HAV infeksiyonu büyük oranda

ikterik seyreder.

• Ülkemiz HAV infeksiyonu açısından orta endemik

gruptadır.

Giriş

DOĞU ANADOLU BÖLGESİ HAV SEROPOZİTİFLİK ORANLARI

Yoldaş Ö, Bulut A, Altındiş M. Hepatit A Enfeksiyonlarında Güncel Yaklaşım. Viral Hepatit Dergisi 2012; 18(3): 81-6

ÇALIŞMA ŞEHİR YAŞ SAYI ANTİ HAV SEROPOZİTİFLİĞİ(%)

Akbulut,1993 Elazığ 0-18 841 72,5

Taşyaran ,1994 Erzurum 3-14 180 68,3

Dündar,1994 Adana 20 yaş ve üzeri

2132 99-100

Tekay , 2004-2005

Hakkari 0-14 416 68,02

Arvas ,2010 Iğdır 6-12 416 12,0

Okur ,2011 Van 0-2 548 8,2

Aslan 2008-2009

Gaziantep 0-18 15,246 61,6

Çetinkol , 2011 Ünye 41-50 27 96,3

EGE-MARMARA BÖLGESİ HAV SEROPOZİTİFLİK ORANLARI

Yoldaş Ö, Bulut A, Altındiş M. Hepatit A Enfeksiyonlarında Güncel Yaklaşım. Viral Hepatit Dergisi 2012; 18(3): 81-6

ÇALIŞMA ŞEHİR YAŞ SAYI ANTİ HAV SEROPOZİTİFLİĞİ(%)

Tosun ,2003 İzmir 15-45 92,5

Gireniz , 2008-2009

İzmir 12-18 729 47,9

Babacan , 1990 İstanbul 0-26 yaş ↑ 549 67,1

Arabacı , 2009 Çanakkale 42,46 113 98,2

Şencan ,2004 Düzce 0-6 476 44,4

Korkusuz , 2000-2009

İstanbul 15-77 110 36

Sidal 2001 İstanbul 6-12 43,9

Türker 2004-2009

4 merkez 20-60 709 96,8

Altuntaş 2006-2011

Haseki 27-49 221 91

Tosun 2007-2009

4 merkezli 1-80 3715 74

Tosun 2011 10 merkezli 23-51 2170 91,1

ORTA ANADOLU BÖLGESİ HAV SEROPOZİTİFLİK ORANLARI Yoldaş Ö, Bulut A, Altındiş M. Hepatit A Enfeksiyonlarında Güncel Yaklaşım. Viral Hepatit Dergisi 2012; 18(3): 81-6

ÇALIŞMA ŞEHİR YAŞ SAYI ANTİ HAV SEROPOZİTİFLİĞİ(%)

Atabek ,2004 Konya 0-6 25,8

Altındiş ,2000 Afyon 10-16 94,4

Altındiş , 2006 Afyon 6-15 320 71,6

Balamtekin , 2006

Kayseri 13-18 72 68,1

Kılıç, 1996 Kayseri Çocuk 1632 97,3

Kılıç , 1996 Kayseri Çocuk+erişkin 279 95,8

Tekeli,1991 Ankara 20-52 200 99

Bozdayı , 2000 Ankara 7-11 135 43,7

Cesur, 2001 Ankara 15-30 72,7

Karakaş , 2012 Ankara 25+ 392 86,0

• T.C. Sağlık Bakanlığı 2012’de hepatit A aşısını

çocukluk dönemi aşı takvimine almıştır.

• 2013 yılından itibaren Hepatit A aşısı çocuklara

18. ayda ve 24. ayda olmak üzere iki doz

uygulanacaktır.

Giriş

Bu çalışma,

Genç yaş grubunda

– Hepatit A seroprevalansını araştırmak,

– Hepatit A IgG pozitifliği ile ilişkili olası risk

faktörlerini tespit etmek ve

– Hepatit A’ya karşı bağışıklama ihtiyacı olup

olmadığını belirlemek amacıyla planlandı

Amaç

Yöntem • Bozok Üniversitesi Sağlık Yüksek Okulu’nda okuyan

108 öğrenciye anket uygulandı ve Anti-HAV IgG

sonuçlarıyla birlikte değerlendirildi.

• İstatistiksel analizler STATA 11.0 (College station,

Texas, USA) bilgisayar programı ile Mann-Whitney u

test ve ki-kare testi veya Fisher exact test

kullanılarak yapıldı. P değerinin < 0.05 bulunması

istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi.

Bulgular

• Çalışma grubu: 108 öğrenci

– 84 kız (%77.8),

– 24 erkek( %22.2)

• Yaş ortalamaları 19.7 ± 1.6 (18-24)

Öğrencilerin çocukluk ve gençlik döneminde yaşadıkları şehirlere göre dağılımı

Bulgular 2

Bulgular 3

• Anti-HAV IgG 28 (%25.9) öğrencide pozitif

• Anti-HAV IgG 80 (%74.1) öğrencide negatif

• Anti-HAV IgG negatifliği ;

kızlarda 64 (%76.2),

erkeklerde 16 (%66.7)

p=0.348

Bulgular 4

Çocukluk dönemide kreş-anaokuluna gitme

• Anti-HAV IgG negatif öğrencilerde: %18.8 (n=15)

• Anti-HAV IgG pozitif öğrencilerde : %0

p= 0.013

Bulgular 5

• Ailesinde sarılık geçirme öyküsü +: 16 (%14.8)

– 4 (%25)’ünde Anti-HAV IgG pozitif

• Ailesinde sarılık geçirme öyküsü olmayan: 83(%76.9)

– 22 (%26.5)’ünde Anti-HAV IgG pozitif

• Ailesinde sarılık geçirme öyküsü bilinmeyen: 9 (%8.3)

– 2 (%22.2)’ünde Anti-HAV IgG pozitif

p=0.958

Bulgular 6

• Sarılık geçirme öyküsü +: 7 (%6.5)

– 3(%42.7)’ünde Anti-HAV IgG pozitif

• Sarılık geçirme öyküsü olmayan: 89 (%82.4)

– 21(%23.6)’inde Anti-HAV IgG pozitif

• Sarılık geçirme öyküsü bilinmeyen: 12 (%11.1)

– 4(%33.3)’inde Anti-HAV IgG pozitif

p=0.257

Bulgular 7

• Hepatit A geçirme öyküsü +: 6 (%5.6)

– 4(%66.7)’ünde Anti-HAV IgG pozitif

• Hepatit A geçirme öyküsü olmayan: 73 (%67.6)

– 18(%24.7)’inde Anti-HAV IgG pozitif

• Hepatit A öyküsü bilinmeyen: 29(%26.9)

– 6(%20.7)’inde Anti-HAV IgG pozitif

p=0.027

Bulgular 8

• Aile tipi ve Anti HAV IgG pozitifliği ilişkisi:

• Çekirdek aile: 95 (%88) – Anti HAV IgG pozitifliği 22 (%23.2)

• Geniş aile: 11 (%10.2) – Anti HAV IgG pozitifliği 6 (%54.6)

• Dağılmış aile: 2 (%1.9) – Anti HAV IgG pozitifliği 0

p=0.022

Bulgular 9

• Kardeş sayısı median (ortanca): 2 (0-9)

– Anti-HAV IgG pozitiflerde median kardeş sayısı 3

– Anti-HAV IgG negatiflerde median kardeş sayısı 2

p=0.003

Bulgular 10

• Çocukluk döneminde yaşadığı evdeki tuvalet sayısı: median 1 (1-4)

• Çocukluk döneminde yaşadığı evdeki tuvalet sayısı 74(%68.52)

kişide 1, 33(%30.56) kişide 2, 1(%0.93) kişide 4

• Anti-HAV IgG pozitif ve negatiflerde evdeki median tuvalet

sayısı: 1

p=0.178

Bulgular 11

Sağlık güvencesi ve Anti HAV IgG pozitifliği ilişkisi:

• Emekli sandığı: 30 kişinin 3 (%10)’ünde

• SSK: 56 kişinin 14 (%25) ‘ünde

• Yeşil kart: 21 kişinin 11 (%52.4)’inde

• Sağlık güvencesi yok: 1 kişiden hiçbirinde (%0)

p=0.007

Bulgular 12

Gelir durumu ve Anti HAV IgG pozitifliği ilişkisi:

• Açlık sınırında olan 47 kişinin 17(%36.2)’ sinde (<1000TL)

• Yoksulluk sınırında olan 50 kişinin 9(%18) ‘unda (1000-2700TL)

• Zenginlik sınırında olan 11 kişinin 2(%18.2)’sinde (2700TL↑)

p=0.033

Bulgular 13

• Özet olarak ;

• Geniş aileye sahip gençlerde

• Kardeş sayısı fazla olanlarda

• Sağlık güvencesi Yeşil kart olanlarda

• Aile geliri açlık sınırı veya altında olanlarda

• Anti HAV IgG pozitifliği daha fazla görülmektedir.

Sonuç

• Ülkemizin çeşitli illerinden gelen gençlerde

Anti-HAV IgG negatifliği oranı yüksektir (%74.1)

• Genç yaş grubunda Hepatit A bağışıklaması

gereklidir.