Doç.Dr. Ulaş Başar Gezginulasbasar@gmail.com

14 Haziran 2014, SOMDER, Mimar Sinan Üniversitesi,

Fındıklı, İstanbul

Gezi ve Politik Psikoloji

04/10/2023 2

04/10/2023 3

İçindekiler

• Politik Psikoloji: Politik Bir Psikoloji?• Politik Bir Psikoloji• Politik Olanın Psikolojisi• TV Psikologlarının Temel İzlekleri• Az Yer Alan/ Hiç Yer Almayan İzlekler• Yöntem ve Kuramsal Altyapı • Ek Okumalar

04/10/2023 4

• Gezgin, U.B. (2014). The Political Psychology of the Gezi Resistance: From the Political Psychology of the Oppressor to the Political Psychology of the Oppressed. In U.B.Gezgin, K.Inal, & D.Hill (eds.). The Gezi Revolt. People's Revolutionary Resistance against Neoliberal Capitalism in Turkey. Brighton: the Institute for Education Policy Studies (pp.166-173). http://www.amazon.co.uk/Gezi-Revolt-Revolutionary-Resistance-Neoliberal/dp/095220424X

04/10/2023 5

Politik Psikoloji: Politik Bir Psikoloji?

• Politik bir psikoloji?• Politik olanın psikolojisi?• Mikro-makro politika

04/10/2023 6

Politik Bir Psikoloji

• Anaakım vs. eleştirel psikoloji• Psikolojinin apolitik olduğu iddiası• Psikolojinin politik olduğu iddiası

04/10/2023 7

Politik Olanın Psikolojisi

• Psikolojizasyon vs. Geçirgenlik• Patolojikleştirme• Tıbbi model• Politikadan psikolojiye bakmak

04/10/2023 8

TV Psikologlarının Temel İzlekleri

• Kibir sendromu / Diktatörlüğün psikolojisi / Büyükadamcı tarih yanılgısı

• Kötülüğün psikologları / İtaatsizlik / Tükenmişlik / Yorgunluk• Kuşak sorunsalı • Travma (bireysel, tarihsel vb.)• Kurumsuz çatışma çözümleri / Empati / Temas• Anti-depresan olarak direniş???• “2011’den sonra bozdular”• Adli psikoloji (Narkotizasyon, 2 anlamıyla)• Yöntem

04/10/2023 9

Az Yer Alan/ Hiç Yer Almayan İzlekler

• Çapulculuk ve psikologluk• Halk hareketleri ve akademik psikologlar• (tekyönlülük ve çiftyönlülük)• 68 ve sosyal psikoloji: Kalabalıklar ve kitleler• Psikanalizm (vs. psikanaliz): Otoriterlik / babalar• Yetkeci (Otoriteryen) kişilik• Algı yönetimi, psikolojik savaş • (seçim taktikleri, kronik yalanlar)• Spor psikolojisi

04/10/2023 10

Az Yer Alan/ Hiç Yer Almayan İzlekler

• Yardımlaşma davranışı• Aşırı özgüven yanılgısı ve kontrol yanılsaması• ‘Doğrulama yanılgısı’ ve ‘ben-demiştim-zaten’cilik• Adil dünya inancı• Sistemi meşrulaştırma/haklılaştırma• Şemalar / yüklemeler / dış grup türdeşliği• Özneleştiren vs. nesneleştiren açıklamalar• Sosyolojik proleterler vs. psikolojik protelerler

04/10/2023 11

Yöntem ve Kuramsal Altyapı

• İnternet anketleri• İnternet ölçekleri• Odak grupları• Katılımcı gözlem• Eylem araştırması• Öznelere nesne muamelesi• İçeriden vs. dışarıdan bakışlar • (mikro-makro yeniden)• Ezen/ezilen ayrımı• Tarihsizlik ve toplumsuzluk

04/10/2023 12

Ek Okumalar• • Gezgin, U.B. (2014). 1 Mayıs 2014 ve Solun Psikolojik

Sermayesi. Bianet, 3 Mayıs 2014. http://bianet.org/biamag/siyaset/155416-1-mayis-2014-ve-solun-psikolojik-sermayesi

• Gezgin, U.B. (2014). Emine Erdoğan’a Amerika’da Armağan Edilen Kitap: ‘Diktatörlüğün Psikolojisi’ Kimleri Aklıyor? Bianet, 26 Nisan 2014. http://bianet.org/biamag/siyaset/155249-emine-erdogan-a-armagan-edilen-kitap-kimleri-akliyor

• Gezgin, U.B. (2014). 2014 Yerel Seçimi Sonrası Gezi Psikolojisi: “% 43’ü Zor Tutuyoruz!” Maden Mühendisleri Odası, İstanbul Şubesi. 21 Nisan 2014. http://www.maden.org.tr/resimler/ekler/f1e7cccd9aafad3_ek.pdf?tipi=2&turu=H&sube=3

• Gezgin, U.B. (2014). Yerel Seçimler Sonrası Gezi Psikolojisi. Maden Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi, 15 Nisan 2014. http://www.maden.org.tr/genel/bizden_detay.php?kod=9132&tipi=&sube=3

• http://www.maden.org.tr/resimler/ekler/f1e7cccd9aafad3_ek.pdf?tipi=2&turu=H&sube=3

• Gezgin, U.B. (2013). Liderin psikopatolojisi. Karayazı Edebiyat Dergisi, sayı 24, Ekim-Aralık 2013.

• Gezgin, U.B. (2013). Gezi Direnişinin Politik Psikolojisi: Ezenlerin Politik Psikolojisinden Ezilenlerin Politik Psikolojisine Doğru. K. İnal (der.). Gezi, İsyan, Özgürlük: Sokağın Şenlikli Muhalefeti içinde. İstanbul: Ayrıntı. s.251-260. http://www.imge.com.tr/product_info.php?products_id=136775

• Gezgin, U. B. (2013). Gezi Direnişi, Marksizm ve psikoloji. Bilim Üzerine Marksist Tartışmalar Sempozyumu: ‘İki Kültür’ü Yeniden Düşünmek. 26-27-28 Temmuz 2013, Karaburun, İzmir.

http://bilimvemarksizm.org/2013/ulas-basar-gezgin/• Gezgin, U. B. (2013). Kent hareketlerinin sosyal

psikolojisi: Bulgular, olgular ve algılar. İstanbul 3. Kent Sempozyumu. 22-24 Kasım 2013, TMOBB, Şişli Kent Merkezi. http://www.tmmob.org.tr/genel/bizden_detay.php?kod=9449

• Gezgin, U.B. (2013). Kent hareketlerinin sosyal psikolojisi. Bianet, 26 Kasım 2013. http://bianet.org/bianet/kent/151589-kent-hareketlerinin-sosyal-psikolojisi

• Gezgin, U.B. (2013). Otoriterlik ile babalık birbirine karıştırılınca. Bianet, 18 Kasım 2013. http://bianet.org/bianet/siyaset/151384-otoriterlikle-babalik-birbirine-karistirilinca

• Gezgin, U.B. (2013). Anaakım Psikolojinin Eleştirisi: Direniş ve Psikoloji. Biamag, 5 Ekim 2013.

• http://www.bianet.org/biamag/siyaset/150397-anaakim-psikolojinin-elestirisi-direnis-ve-psikoloji

• Gezgin, U.B. (2013). Politik Psikoloji Notları: Siyasal Şiddet ve Gruplararası İlişkiler. Bianet, 25 Eylül 2013. http://www.bianet.org/bianet/siyaset/150156-politik-psikoloji-notlari-siyasal-siddet-ve-gruplararasi-iliskiler

• Gezgin, U.B. (2013). Seçimlerde Kullanılan 10 Taktik ve Gezi Direnişi. Bianet, 16 Eylül 2013. http://bianet.org/bianet/siyaset/149935-10-secim-taktigi-ve-gezi-direnisi

• Gezgin, U.B. (2013). Ana Hatlarıyla Politik Psikoloji: Otorite, Liderlik ve İdeoloji. Evrensel Gazetesi, 15 Eylül 2013, http://www.evrensel.net/news.php?id=67939

• Gezgin, U.B. (2013). Politik Psikoloji Açısından Direniş ve Seçimler. Bianet, 10 Eylül 2013. http://bianet.org/bianet/siyaset/149784-politik-psikoloji-acisindan-direnis-ve-secimler

• Gezgin, U.B. (2013). Ezilenlerin Politik Psikologları Neler

Yapar Neler Yapmaz?: Tarih, Yöntem ve Ötekiler. Bianet, 5 Eylül 2013. http://bianet.org/bianet/siyaset/149640-ezilenlerin-politik-psikologlari-neler-yapar-neler-yapmaz

• Gezgin, U.B. (2013). Spor Psikolojisi Açısından Gezi Direnişi. Bianet, 27 Ağustos 2013. http://bianet.org/bianet/spor/149446-spor-psikolojisi-acisindan-gezi-direnisi

• Gezgin, U.B. (2013). Direnişin Politik Psikolojisi: Kalabalıklar ve Kitleler. Bianet, 24 Ağustos 2013. http://www.bianet.org/biamag/siyaset/149395-direnisin-politik-psikolojisi-kalabaliklar-ve-kitleler

• Gezgin, U.B. (2013). Sosyal Psikoloji’nin Gezi Merceğinden Eleştirisi. Bianet, 7 Ağustos 2013.

• http://bianet.org/bianet/siyaset/149016-sosyal-psikoloji-nin-gezi-merceginden-elestirisi

• Gezgin, U.B. (2013). Gezi’nin Psikolojisini Anlamak: İçeriden ve Dışarıdan Bakışlar. Bianet, 27 Haziran 2013.

• http://bianet.org/bianet/siyaset/147985-gezi-nin-psikolojisini-anlamak-iceriden-ve-disaridan-bakislar

• Gezgin, U.B. (2013). Direnişin Psikolojisi: Kibir Sendromu Tezi Aslında Neleri Örtüyor? Bianet, 20 Haziran 2013. http://bianet.org/bianet/siyaset/147757-direnisin-psikolojisi-kibir-sendromu-tezi-neleri-ortuyor

• http://www.yurtgazetesi.com.tr/gundem/direnisin-psikolojisi-kibir-sendromu-tezi-neleri-ortuyor-h37002.html

• Gezgin, U.B. (2013). Gezi Direnişi ve sosyal medya psikolojisi. Bianet, 11 Haziran 2013. http://bianet.org/bianet/siyaset/147446-gezi-direnisi-ve-sosyal-medya-psikolojisi

• Gezgin, U.B. (2013). Gezi Direnişi sonrası ezilenlerin psikolojisi. Bianet, 9 Haziran 2013. http://bianet.org/bianet/siyaset/147384-gezi-direnisi-sonrasi-ezilenlerin-psikolojisi

• Gezgin, U.B. (2013). Portakal Gazı: Saygon’dan İstanbul’a bir sömürgeci silahı. Bianet, 6 Haziran 2013. http://bianet.org/bianet/siyaset/147307-portakal-gazi-saygon-dan-istanbul-a-bir-somurgeci-silahi

• Gezgin, U.B. (2013). Gezi Direnişi ve Eleştirel Psikoloji Çalıştayı (davetli konuşmacı). 21 Eylül 2013, Elektrik Mühendisleri Odası, İstanbul. http://todap.org/bolum_detay.aspx?yaziId=1364&bolumId=1

• Gezgin, U. B. (2013). Gezi’ye destek için açık ders: Gezi sonrası anaakım psikoloji sorgulanırken: Ezilenlerin psikolojisi. 6 Haziran 2013, 20:00-21:00, Taksim Gezi Parkı, Darüşşafaka Köyü.