Giao Trinh Tn Hoa Dai Cuong

7/29/2019 Giao Trinh Tn Hoa Dai Cuong

1/29

Gio Trnh TN Ha i Cng

Trang: 1

NI QUI V CC QUI NH AN TON

TRONG PHNG TH NGHIM

A. NI QUI PHNG TH NGHIM:1. i lm th nghim phi ng ngy gi qui nh2. Chun b bi th nghim trc khi vo phng th nghim3. ti xch vo ng ni qui nh, ch tp ghi chp ti bn th nghim4. Kim tra dng c ha cht trc khi lm th nghim, nu c h hng hay thiu th

bo ngay cho cn b hng dn (CBHD), sau khi lm th nghim sinh vin(SV)

phi chu trch nhim v ha cht, dng c.

5. Lm vic nghim tc, cn thn, khng a gin gy mt trt t. Nu lm h vdng c do cu th, khng ng k thut th phi bi thng.

6. Khng ht thuc, n ung trong phng th nghim7. Khng tip khch phng th nghim8. Khng c php t ri khi phng th nghim trong khi ang thc hnh m

khng c php ca CBHD

9. Khng t lm nhng th nghim khng c trong bi m khng c s ng vhng dn ca CBHD

10.Khng di di cc chai ha cht t ch ny sang ch khc, trong trng hp tht scn thit, sau khi s dng ha cht mn t ni khc phi tr v ng ch ban u.

11.Lm xong th nghim, trc khi ra v phi ra sch dng c, sp xp li ha chtlm v sinh ch lm th nghim, kha in nc xong, bn giao cho t trc trc

khi ra v.

12.Mi t lm xong th nghim phi trnh bng s liu ca cc th nghim cho CBHDkim tra v k tn xc nhn vo bng s liu. Np phc trnh km theo bng s liu

B. CC QUI NH V AN TON TRONG PHNG TH NGHIM:1. Khng ht cc ha cht c , axit c, kim c bng ming2. Ly ha cht xong phi y ngay nt chai li v tr v v tr u3. Khng mi la n cn bng mt n cn ang chy khc.4. Khng ha cht chm vo mt, da, qun o5. Khng cho nc vo axt c


2/29


Trang: 2

6. Phi mc o blouse khi vo phng th nghim7. Phi c th bo him, nu khng phi c giy cam oan (xin mu phng o to)Sinh vin c trch nhim c k v tun th cc qui nh nu trn, nu vi phm s b

nh ch th nghim. Phng th nghim s khng chu trch nhim v nhng tai nn xy

ra do sinh vin khng tun th cc qui nh v an ton nu trn.


3/29


Trang: 3

BI 1 : K THUT PHNG TH NGHIM

1.1. GII THIUK thut phng th nghim (PTN). Ni chung s c ln lt gii thiu trong qu

trnh thc tp lu di ca cc nm hc. Trong bi m u ny ch gii thiu nhng g c

bn nht m sinh vin cn nm trc khi lm bi th u tin ti phng TN.

Cc loi dng c thng dng nht trong phng th nghim ho hc:

Cn : Dng xc nh khi lng, trong phng th nghim thng phn bit 2 loi:

cn k thut v cn phn tch.

- Cn k thut l cn dng cn cc khi lng tng i ln (vi trm gam),khi lng nh nht m cn k thut cn c khong 1g.

- Cn phn tch l cn dng cn cc khi lng nh t 100g tr xung n0,1mg (0,0001g) do ngi ta cng thng gi cn phn tch l cn 4 s l.

Khng nn nhm ln rng cn phn tch lun lun chnh xc hn cn k thut, n ch

chnh xc hn khi cn cc khi lng nh, v vy khng dng cn phn tch cn cc khi

lng ln hn 200g. Trong trng hp cn 1 lng nh 10g, 20g, nu khng cn chnh

xc cao, ta nn dng cn k thut nhanh hn.

Cc dng c thu tinh:Gm 3 loi chnh sau:

a) Dng c ng ho cht : cc thu tinh (becher), bnh tam gic (erlen), bnh cu.b) Dng c ly ho cht

- Loi c th tch chnh xc: ng ht (pipet bu 1ml, 5ml, 25ml... bnh nh mc(fiol) 100ml, 250ml, 1000ml... cc loi ny c sai s rt nh ly cc th tch

chnh xc.

- Loi c chia : Gm ng nh git (buret), ng ht (pipet c khc vch), ngong cc loi cc thu tinh v bnh tam gic i khi cng chia . Ngoi buret l

loi c chnh xc cao, cc loi dng c thu tinh c chia khc ni chung c

chnh xc khng cao lm.

1.2. THC HNHBi 1: S dng pipet.

- Dng pipet 10ml ly 10ml nc t becher cho vo erlen bng qu bp cao su.Bi 2: S dng Buret.


4/29


Trang: 4

- Dng becher 50ml cho nc vo buret- Kim tra khng c bt kh cn st li trong buret.- Chnh buret n mc 0.- Dng tay tri iu chnh kho buret cho 10ml nc t buret vo becher.

Bi 3: Xp giy lcThc hnh lc nc bng giy lc v phu thu tinh.

ng dng : tinh ch mui n bng phng php kt tinh.

- Dng cn k thut cn10g mui n cho vo becher c cha 50ml nc ct.- un nc, khuy cho mui tan ht, khng cn si.- Chun b phu lc nng, khi mui tan ht lc nng qua phu lc thu tinh, hng

nc vo mt bercher.

- em dung dch mui qua lc c cho n khi c vng tinh th th dng li.- ngui, sau cho bercher vo chu nc lnh cho mui kt tinh hon ton.- Lc chn khng. Cn tnh hiu sut.

Bi 4: Pha long dung dch

Dng pipet bu ly 10ml dd HCl 1M cho vo bnh nh mc 100ml. K thm

nc vo gn vch trn c bnh nh mc bng ng ong. Cui cng dng bnh xt nc cho

tng git nc cho n khi n vch. y nt bnh nh mc, lc u. Ta thu c 100mldd HCl 0,1M.

Bi 5: Kim tra nng dd acid pha long

- Ly buret trng sch bng nc ct, sau trng bng dd NaOH 0,1M.- Cho dd NaOH 0,1M vo buret, sau chun n vch 0.- Dng pipet 10ml cho vo erlen trng bng nc ct (khng trng thm bng

axit HCl) 10ml dd HCl 0,1M va pha xong, thm 1 git ch th phenolphtalein.

Cho t t dung dch NaOH trn buret vo erlen, va cho va lc n cho n khi

dd chuyn sanh mu hng nht th dng li. c th tch dd NaOH 0,1 M dng

trn.

- Tnh li nng dd acid va pha long.- Lp li 3 ln ly kt qu trung bnh.

1.3. NG V SAI S TRONG PHP O1.3.1. ng


5/29


Trang: 5

ng l mt i lng biu th mc lp li ca mt php o. Ch nhng php o c

lp li cao mi ng tin cy. ng c xc nh nh sau:

1. T mt lot cc gi tr o (3 hoc nhiu hn) xc nh gi tr trung bnh.2. i vi mi gi tr o, xc nh lch so vi gi tr trung bnh.3. Xc nh trung bnh ca cc lch (khng xt n du). l ng.

V d: Khi o nng ca 1 acid bng phng php chun , ta thu c 4 gi tr l

0,1026M; 0,1018M; 0,1020M: 0,1024M.

- Gi tr trung bnh l (0,1026 + 0,1018 + 0,1020 + 0,1024)/4 = 0,1022- lch gi tr ca mi php o l : 0,0004 ; 0,0004 ; 0,0002; 0,0002- Trung bnh ca cc lch : (0,0004+ 0,0004 + 0,0002 + 0,0002)/4 = 0,0003

Nh vy gi tr trung bnh o c khng chc l 0,1022M m nm trong khong

0,1019 n 0,1025 v kt qu phi c vit di dng 0,1022M 0,0003M.

T ta thy kt qu o c s khng chnh xc s l th 4 v ghi s 4 l, khng ghi

l 0,102200M 0,003. Do cn phn bit ngha khc nhau ca cc con s 0,1M; 0,10M

v 0,100M . C n s l c ghi ra c ngha l s nghi ng xy ra s l th n.

1.3.2. Sai sSai s l s khc nhau gia gi tr o c v gi tr tht.

Vd: gi tr o c ca nng acid va nu l 0,1022M. Gi tr thc ca nng acid c xc nh bng nhiu phng php hin i hn l 0,1014M.

Sai s ca php o l 0,1022M 0,1014 = + 0,0008.

Du ca sai s cho bit php o gia thu c gi tr ln hay nh tr thc.

Tm li, ng lin quan n sai s ngu nhin cn sai s lin quan n sai s h

thng.

Ghi ch :

Bi ny SV t tp tnh ton cho quen, khng np bo co. T bi 2 tr i mi SV np

1 bn bo co theo mu cui gio trnh th nghim ny.


6/29


Trang: 6

BI 2: NHIT PHN NG

2.1. L THUYT

Cc qu trnh ho hc xy ra u c km theo hiu ng nhit do s thay i enthalpy

ca phn ng. Nu qu trnh xy ra km theo s thu nhit th H > 0, ngc li qa trnh

xy ra km theo s ta nhit th H < 0. Khi phn ng xy ra iu kin ng p th nhit

to ra hay thu vo chnh l H ca phn ng. Bng cch o nhit ca phn ng ta xc nh

c H.

nh lut Hess : Hiu ng nhit ca qu trnh ho hc ng p hoc ng tch ch

ph thuc vo bn cht v trng thi ca cc cht u v sn phm ch khng ph thuc

vo ng i ca qu trnh.Mc ch th nghim

Trong th nghim ny chng ta s o hiu ng nhit ca cc phn ng khc nhau v

kim tra li nh lut Hess.

2.2. PHNG PHP TH NGHIMVic o nhit phn ng s c thc hin trong nhit lng k, l mt bnh phn

ng c cch nhit tt i vi bn ngoi c trang b nhit k v a khuy. Nhit ca phn

ng Q c tnh bng cng thc:

Q = mct

m(g): khi lng mt vt c un nng hay lm ngui (trong th nghim s l khi

lng cc cht v mt phn nhit lng k)

Nhit dung ring C (cal/g.): Nhit lng nng 1g cht ln 1 0C (mi cht c mt

nhit dung ring khc nhau).

t (oC) : Bin thin nhit trc v sau phn ng.

Q (cal): Nhit to ra (khi t > 0) hoc thu vo (t < 0).

H phn ng s c tnh bng cch chia Q cho s mol phn ng. n v H l

cal/mol (lu du ca H).

Lu trc khi th nghim:

Cn thn khi s dng nhit k, khng c dng nhit k lm a khuy v bu thu

ngn rt d v v thu ngn khi ri ra l mt cht c c th bay hi nhit thng.

2.3. DNG C V HO CHT


7/29


Trang: 7

Dng c Ha cht

- Nhit lng k, Nhit k 100oC - NaOH 1M- Becher 100 - HCl 1M- a khy thu tinh - CuSO4 khan- Phu thu tinh - NH4Cl (tinh th)- Buret Gi buret

2.4. THC HNH

2.4.1. Xc nh nhit dung ca nhit lng k

V cng thc tnh nhit lng l Q = mct trong m l khi lng tt c cc cht c

nung nng hay lm lnh bao gm cc ho cht v c nhit lng k ng chng, do cng

thc trong trng hp th nghim l:

Q = (moco + mc)t (2.1)

moco: nhit dung ca nhit lng k (cal/)

mc : nhit dung ca dung dch trong nhit lng k (cal/)

Trong :

m: xc nh bng cch cn hoc o th tch.

c: tra s tay.moco: phi xc nh bng thc nghim

Cch xc nh moco:

Ly 50ml nc nhit phng cho vo becher bn ngoi o nhit t1.

Ly 50ml nc khong 60oC cho vo beccher t trong nhit lng k sau khong 2

pht. o nhit t2.

Dng phu nhanh 50ml nc nhit t1vo 50ml nc nng trong nhit lng

k sau khong hai pht. o nhit t3.

Khi : nhit nc nng v becher to ra bng nhit nc lnh hp th.

(mc + moco) (t2-t3) = mc (t3-t1)

moco = mctt

tttt.

)(

)()(

32

3213

(2.2)

Trong m: khi lng 50ml nc

c: nhit lng ring ca nc (1cal/g )


8/29


Trang: 8

2.4.2. Xc nh hiu ng nhit ca phn ng trung ho HCl v NaOH

HCl + NaOH NaCl + H2O

Dng pipet ly 25 ml dung dch NaOH 1M cho vo becher 100ml bn ngoi. o

nhit t1.

Dng pipet ly 25ml dung dch HCl 1M cho vo becher t trong trong nhit lng

k. o nhit t2.

Dng phu nhanh becher cha dung dch NaOH vo becher cha HCl trong nhit

lng k. Khuy u dung dch trong nhit lng k. o nhit t3.

Xc nh Q phn ng theo cng thc (2.1) t xc nh H.

Cho nhit dung ring ca dung dch mui NaCl l 1cal/g , khi lng ring l 1,02g/ml.

2.4.3. Xc nh nhit ho tan CuSO4 khan kim tra nh lut Hess

Chng ta s xc nh hiu ng nhit ho tan ca CuSO 4 khan (H3) bng thc

nghim. Ly vo nhit lng k 50ml nc. o nhit t1.Cn chnh xc khong 4g CuSO4 khan.

Cho nhanh 4g CuSO4 va cn vo nhit lng k, khuy u cho CuSO4, tan ht. o

nhit t2.

Xc nh Q theo cng thc (2.1) trong :

m: khi lng CuSO4 khan

c : nhit dung ring dd CuSO4 (ly gn ng bng 1 cal/)

2.4.4. Xc nh nhit ho tan ca NH4Cl

Lm tng t th nghim trn nhng thay CuSO4 khan bng NH4Cl. Cho nhit lng

ring ca dd NH4Cl gn ng l 1cal/mol .

Cch xc nh nhit sau khi phn ng xy ra

Do cc qu trnh trung ho hay ho tan cn phi c thi gian xy ra hon ton, cn

phi c thi gian dd phn ng truyn nhit cho becher v do nhit lng k khng cch

nhit hon ton, nhit sau phn ng (Hoc tng dn) theo thi gian, nn mun c gi trt chnh xc ta phi lm nh sau:

CuSO4 khan + 5H2O

+ H2O

H3 = H1 + H2

CuSO4.5H2O

+ H2O

H2= +2,8 Kcal/mol

H1 = - 18,7 Kcal/mol


9/29


Trang: 9

- o nhit trc phn ng trong nhit lng k.- cht phn ng vo. o nhit sau mi 30 giy.- V th nhit theo thi gian.- Xc nh t bng th.

Tuy nhin trong th nghim, ta i khong 2 pht cho gi tr nhit n nh th ghinhn gi tr (hoc ch cn i nhit khng cn thay i na th gi tr c c). Nu

nhit lng k khng trao i nhit vi mi trng bn ngoi, gi tr nhit c c sau

2 pht s ng bng gi tr nhit c i hay cc tiu m nhit k ghi c.


10/29


Trang: 10

BI 3 : PHN TCH TH TCH

3.1. L THUYT- Khi nim v cc loi nng :- ng cong chun axit baz.- Cht ch th mu.- Cch tnh kt qu th nghim, sai s v ng.

3.2. PHNG PHP TH NGHIMChun axit baz l qu trnh thc hin phn ng gia axit v baz. Khi hai cht

tc dng va , ta ni phn ng kt thc. im kt thc gi l im tng ng. Khi

s ng lng H+ s bng s ng lng OH-. Hay:

C1.V1 = C2.V2

Vi : C1 l nng dung dch axit: (M) hoc ( N)

C2 l nng dung dch baz (M) hoc ( N)

V1 l th tch dung dch axit, ml

V2 l th tch dung dch baz: ml

Ti im kt thc, dung dch thu c chnh l dung dch mui ca phn ng trung

ho MA.HA + MOH = H2O + MA

Tu theo tnh cht ca mui MA m pH ti im kt thc s c gi tr khc nhau ch

khng nht thit phi bng 7.

i vi axit hay baz a bc. V d nh H3PO4, do chng phn ly theo cc bc

khc nhau nn tu thuc tng bc s c nhiu im kt thc khc nhau.

H3PO4 H+ + H2PO4

- K1 = 7,6.10-3.

H2PO4- H+ + H2PO4

2- K2 = 6,2.10-8.

HPO42- H+ + HPO4

3-

K1 = 4,4.10-13.

la chn cht ch th mu thch hp cho

phn ng ta phi xc nh ng cong chun

bng cch o pH ca dung dch axit (hay baz)


11/29


Trang: 11

tng ng vi tng th tch ca dung dch baz

(hay axit) thm vo. Khi biu din trn th

(hnh v) ta s thu c gin ng cong

chun axit baz.

i vi axit a bc s c cc bc nhytng ng vi cc bc.

Trn hnh v, ta thy gn im kt

thc phn ng gi tr pH thay i rt t ngt

khi thm vo mt lng nh dung dch baz.

Da vo bc nhy gi tr pH ta c th la

chn ch th mu c khong pH i mu trong

bc nhy pH ca ng cong chun .

3.3. DNG C V HO CHTDng c Ha cht

- Buret 25ml - NaOH 0,1M- Pipet khc vch 10ml - HCl nh chun- Erlen 100ml - Metyl da cam- Bercher 100ml- My o pH

3.4. THC HNH3.4.1. Thit lp ng cong chun

Dng pipet ly 10ml dung dch HCl nh chun cho vo bercher. Ly dung dch

NaOH 0,1M cho vo buret. Dng my o pH ca dung dch HCl sau mi ln cho thm

NaOH 0,1M t buret vo dung dch HCl theo bng sau:

VNaOH :ml 0 2 4 6 8 9 9,2 9,4 9,8 10 11 12

pH

3.4.2. Chun axit HCl bng NaOHa) Dng thuc th phenol phtalein:

Dng pipet ly 10ml dung dch acid nh chun cho vo erlen, thm vo 2 git thucth phenolphtalein. Dng buret nh t t dung dch NaOH 0,1M xung erlen cha dung


12/29


Trang: 12

dch HCl v thuc th trn (va nh va lc erlen). Khi dung dch trong erlen chuyn sang

mu hng nht, ngng thm dung dch NaOH. c th tch dung dch NaOH 0,1M dng

trn buret. o gi tr pH ca dung dch sau khi i mu. Lp li th nghim 2 - 3 ln.

b) Dng thc th metyl da cam:Lp li th nghim phn a, nhng thay phenolphtalein bng thuc th metyl da cam.

Phn ng chun kt thc khi dung dch trong erlen chuyn t mu sang mu da cam

(lp li 2 3 ln).


13/29


Trang: 13

BI 4: XC NH BC PHN NG

4.1. L THUYT

Vi mt phn ng ho hc A + B C + D vn tc phn ng c nh ngha l:

Du (-) nu C l bin thin nng sn phm. Biu thc tnh vn tc phn ng:

V =t

C

Trong k l hng s mt nhit nht nh, n bc phn ng theo A, m bc phn

ng theo B:

V =t

C

=kCA.

nCBm

n+m: bc tng qut ca phn ng. m v n l ca cc s c xc nh bng thc

nghim ch khng th rt ra trc tip t phng trnh phn ng.

Mc ch th nghim

- Nghin cu nh hng ca nng n vn tc phn ng- Xc nh bc ca phn ng phn hu Na2S2O3 trong mi trng acid bng thc

nghim.

4.2. PHNG PHP TH NGHIM

Phn ng phn hu Na2S2O3 trong mi trng acid din ra nh sau:

H2SO4 + Na2S2O3 Na2SO4 + H2SO3 + S

o vn tc phn ng ta phi xc nh t s C/t, trong C l bin thin nng

sn phm (ta chn lu hynh) trong khong thi gian t, thng trong thc nghim

ngi ta c nh C v o t. Gi tr C phi nh coi nh nng cc cht cha thay

i ng k v vn tc xc nh c l vn tc tc thi. Tuy nhin nu qu nh th t

cng rt nh, kh o.

Trong th nghim ny ta c nh C bng cch ghi nhn thi gian t lc u phn ng

n khi dung dch bt u chuyn sang c. Nh vy khi vn tc phn ng tng ch c t

gim cn nng lu hunh sinh ra trong khong thi gian t lc no cng nh nhau (

c nh nhau).

a) xc nh bc phn ng theo Na2S2O3 ta c nh nng H2SO4, tng dn nng Na2S2O3. VD th nghim 1, nng Na2S2O3 l x, nng H2SO4 l y, thi gian

t lt1, th nghim 2, nng Na2S2O3 l 2x, nng H2SO4 l y, thi gian l t2, ta c:


14/29


Trang: 14

V1 =1t

C= kxmyn

V1 =2t

C= k(2x)myn

2

1

tt = 2m lgt1/t2 = mlg2 m = 2lg /lg

21 tt

b) xc nh bc phn ng theo H2SO4, ta c nh nng Na2S2O3 v tng dn nng acid H2SO4. Kt qu tnh n cng c thc hin tng t nh khi tnh m.

4.3. DNG C V HO CHTDng c Ha cht

- ng nghim - H2SO4 0,4M- Pipet khc vch 10ml - Na2S2O3 0,1M- Erlen 100ml- Bercher 100ml- Bnh cu- Buret

4.4. THC HNH

4.4.1.Xc nh bc phn ng Na2S2O3.Ly ba bnh y bng ng Na2S2O3 v H2O theo bng sau:

TN ng nghim

V(ml) H2SO4 0,4M

Bnh cu

V(ml) Na2S2O3 0,1M H2O (ml)

1

2

3

8

8

8

4

8

16

28

24

16- Dng pipet khc vch ly acid cho vo ng nghim.- Dng buret cho H2O vo 3 bnh cu trc, sau trng buret bng Na2S2O3 0,1M

ri tip tc dng buret cho Na2S2O3 vo cc bnh cu.

- Chun b ng h bm giy.- Ln lt cho phn ng tng cp ng nghim v bnh cu nh sau:

nhanh acid trong ng nghim vo bnh cu. Bm ng h


15/29


Trang: 15

Lc nh bnh cu cho n khi va thy dung dch chuyn sang c th bm ng hln na.

c t.- Lp li mi th nghim 1 ln na ly gi tr trung bnh.

4.4.2.Xc nh bc phn ng H2SO4Lm tng t phn a vi lng acid v Na2S2O3 theo bng sau:

TNng nghim

V(ml) H2SO4 0,4M

Bnh cu

V(ml) Na2S2O3 0,1M H2O

1

2

3

4

8

16

8

8

8

28

24

16


16/29


Trang: 16

BI 5: DUNG DCH M

5.1. L THUYT

Sinh vin cn nm vng nh ngha, cch pha ch v tc dng ca dung dch m.

Cch tnh pH ca hai loi dung dch m v baz vi cc mui tng ng.


5.2.1. H m axit

c pha ch t axit axetic v mui Natri axetat. So snh mu ca dung dch m trn

vi dung dch axit axetic (c cng nng trong dung dch m) vi thuc th l metyl da

cam. Trong dung dch axit axetic in ly theo phng trnh:

CH3COOH CH3COO + H

+

(5-1)Khi cho thm mui natri axetat vo dung dch cng tn ti phng trnh in ly:

CH3COONa CH3COO- + Na+ (5-2)

Do nng ion axetat trong dung dch tng lm cn bng phn ng (5-1) chuyn dch

v pha nghch dn ti nng ion H+ trong dung dch gim i.

Khi thm cc dung dch baz (hay axit) mnh vo dung dch m vi mt lng xc

nh, ta thy pH ca dung dch m hu nh khng thay i.

5.2.2. H m baz

Tng ng nh h m axit, khi iu ch h m baz t mt baz v mui ca n,

trong dung dch cng xy ra qu trnh in ly theo cc phng trnh.

V d : NH4OH NH4- + OH- (5-3)

NH4Cl NH4- + Cl- (5-4)

Khi so snh mu ca dung dch m baz vi dung dch baz c cng nng (vi

cht ch th l phenolphtalein) ta cng thy c s khc bit.

Khi thm vo dung dch m baz cc dung dch axit (hoc Baz) mnh vi mt

lng xc nh ta cng thy pH ca dung dch m hu nh t thay i.

5.3. DNG C V HA CHT

Dng c Ha cht

- ng nghim - HCl 0,1M- Pipet khc vch 10ml - NH4Cl 0,1M- Erlen 100ml - NH4OH 0,1M


17/29


Trang: 17

- Bercher 100ml - NaOH 0,1M- Bnh cu - CH3COOH 0,1M

- CH3COONa 0,1M- Thuc th metyl da cam- Thuc th phenolphatein

5.4. THC HNH

5.4.1. Chun b cc dung dch chun v mu ca cc cht ch th trong cc mi trng

ng A: 2ml dung dch HCl 0,1M + 1 git metyl da cam

ng B: 2ml dung dch NaOH 0,1M + 1 git metyl da cam

ng C: 2ml dung dch HCl 0,1M + 1 git phenol phtalein

ng D: 2ml dung dch NaOH 0,1M + 1 git phenol phtalein

Ghi nhn mu sc ca 4 ng nghim trn.

5.4.2. Dung dch m axit yu v mui ca n

a) iu ch dung dch mng 1: Cho vo ng nghim 2ml dung dch CH3COOH 0,1M v 1 git metyl da cam,

lc u, ghi nhn mu M1. Dng pH k o gi tr pH1.

Thm vo ng nghim trn (tng git) 2ml dung dch mui CH3COONa 0,1 M, lcu, ghi nhn mu M2. Dng pH k o gi tr pH2.

ng 2: Cho vo ng nghim 4ml nc ct v 1 git mtyl da cam

ng 3: Cho vo ng nghim 2ml dung dch CH3COOH 0,1 M v 1 git phenol

phtalein, lc u, ghi nhn mu M1. Dng pH k o gi tr pH1.

Thm vo ng nghim trn (tng git) 2ml dung dch mui CH3COONa 0,1 M, lc

u, ghi nhn mu M2. Dng pH k o gi tr pH2.

ng 4: Cho vo ng nghim 4ml nc ct v 1 git phenolphtalein, lc u, ghi nhn

mu.

b) Th tnh mThm t t tng git dung dch HCl 0,1 M vo cc ng nghim 1, 2 phn a. Lc u

cho ti khi cc dung dch trong ng nghim 1 v 2 i sang mu , ghi nhn lng HCl 0,1

M dng v o cc gi tr pH ca dung dch sau khi i mu.


18/29


Trang: 18

Thm t t tng git dung dch NaOH 0,1 M vo cc ng nghip 3, 4 phn a. Lc

u cho ti khi cc dung dch trong ng nghim 3 v 4 i sang mu hng, ghi nhn lng

NaOH 0,1 M dng v o cc gi tr pH ca dung dch sau khi i mu.

5.4.3. Dung dch m baz v hai mui ca n

a) iu ch dung dch mng 5: Cho vo ng nghim 2ml NH4OH 0.1 M v 1 git phenolphtalein lc u, ghi

nhn mu M3. o gi tr pH3.

Thm vo ng nghim trn (tng git) 2ml dung dch mui NH4Cl 0,1M, lc u, ghi


ng 6: Cho vo ng nghim 4ml nc ct v mt git phenolphtalein.

ng 7: Cho vo ng nghim 2ml dung dch NH4OH 0,1 M v 1 git metyl da cam, lc

u, ghi nhn mu M3. o gi tr pH3.

Thm vo ng nghim trn (tng git) 2ml dung dch mui NH4Cl 0,1M, lc u, ghi


ng 8: Cho vo ng nghim 4ml nc ct v mt git metyl da cam, lc u, ghi nhn

mu.

b) Th tnh m

Thm t t tng git dung dch NaOH 0,1 M vo cc ng nghim 5 v 6 phn a. Lcu cho ti khi cc dung dch trong ng nghim 5 v 6 i mu, ghi nhn lng NaOH

0,1M dng. o pH dung dch sau khi i mu.

Thm t t tng git dung dch HCl 0,1M vo cc ng nghim 7 v 8 phn a. Lc

u cho ti khi cc dung dch trong ng nghim 7 v 8 i mu, ghi nhn lng HCl 0,1 M

dng. o pH dung dch sau khi i mu.


19/29


Trang: 19

BI 6: IU CH V XC NH KHI LNG PHN T

KH OXI

6.1. L THUYT

Kh oxi c iu ch nh phn ng nhit phn kali clorat c xc tc mangan dioxit:

2KClO3 2KCl + 3O2

Da vo phng trnh Clapeyron Mendeleyev, ta xc nh khi lng phn t M

ca kh oxi:

Trong : m: khi lng kh oxi

P: p sut kh oxiV: th tch kh oxi

T: nhit tuyt i

R: hng s kh l tng.


- iu ch kh oxi.- Da vo phng trnh Clapeyron Mendeleyev xc nh khi lng phn t kh

oxi.

6.3. DNG C V HA CHT

Dng c Ha cht

- ng nghim chu nhit - Kali clorat KClO3- ng ong 250ml - Mangan dioxit MnO2- Nhit k - Dung dch colodion- Bercher 100ml- Chu thy tinh- Cn phn tch

6.4. THC HNH

6.4.1.Lp b dng c nh hnh 6.1

MnO2

PV

mRTM


20/29


Trang: 20

6.4.2. Tin hnh th nghimDng cn k thut cn mt lng KClO3 khong 2g v 0,4g MnO2, trn k vi nhau,

sau cho vo ng nghim chu nhit ( c sy kh trc) ri cn ng nghim trn

cn phn tch, c gi tr m1.

Lp ng nghim vo gi c lt bng. Cho nc vo y ng o, p ngc ng o c

nc vo chu thu tinh ng nc v ch khng c bt kh trong ng o.Lm kn h thng bng cch bi dung dch colodion vo nhng ch tip xc.

Bt u un nh ton ng nghim, sau tp trung ngn la vo ch c ho cht rn.

Phn ng xong, tho ng dn kh ra ngoi ri mi tt n. yn ng nghim trn

gi n khi tht ngui ri em cn trn cn phn tch, c khi lng m2.

nhit ca kh trong ng o h xung n nhit phng; c th tch ca kh

oxi; c chiu cao ct nc so vi mt nc trong chu.

6.5. TNH KT QU

Ghi cc kt qu vo bng:

i lng Kt qu n v

Khi lng kh oxi m = m1 m2 g

Th tch kh oxi V = ml

p sut kh quyn o bng

p k

H = mmHg

Hnh 6.1B dng c iu ch v xc nh khi lng phn t kh oxi

ng nghimKClO3 + MnO2

ng dn kh

ng ong

Oxi

Nc

Gi st


21/29


Trang: 21

p sut hi nc bo ho

nhit phng

f = mmHg

Chiu cao ct nc so vi

mt nc trong chu

h = mm

p sut kh oxi 6,13

hfHP mmHg

Nhit phng khi lm th

nghim

t =

T = t + 273

oCoK

Hng s kh l tng R = 62360 mmHg.mol-1.K-1

Tnh khi lng phn t kh oxi:

Khi lng phn t chnh xc ca oxi l 32, nh th sai s tng i ca kt qu l:

PV

mRTM

%10032

32x

M


22/29


Trang: 22

BI 7: XC NH NG LNG CA MAGIE

7.1. L THUYT

ng lng ca mt nguyn t l s phn khi lng ca nguyn t c th thay

th (hay kt hp) vi 1,008 phn khi lng ca hidro hoc 8 phn khi lng ca oxi trong

cc phn ng ho hc.

ng lng ca nguyn t A c lin h n gin vi khi lng ca nguyn t ca

A v s oxi ho Z ca n khi to thnh hp cht nh sau:

A =

xc nh ng lng ca nguyn t Mg ta cn mt lng chnh xc m1 gam kim

loi Mg ri cho tc dng ht vi dung dch HCl.

Mg + 2H+ Mg2+ + H2


o th tch kh H2 thot ra ti mt nhit v p sut xc nh, p dng phng trnh

Clapeyron Mendeleyev ta tnh c khi lng m2 ca lng kh H2 b Mg y ra.

C m1 g Mg y c m2 g kh H2.

Vy Mg g Mg y c 1,008 g kh H2.

Mg =

Mc ch th nghim:

Xc nh ng lng ca nguyn t magie, t c th suy ra khi lng nguyn t

ca magie.

7.3. DNG C HO CHT

Dng c Ha cht

- ng nghim chu nhit - Mg kim loi c co sch lp oxit.- Dng c o v thu kh H2 - Dung dch H2SO4 20%.- Bercher 100ml- Nhit k- Cn phn tch

Khi lng nguyn t A

S oxi ha Z

1,008 x m1

m2


23/29


Trang: 23

7.4. THC HNH

7.4.1.Lp b dng c nh hnh 7.1

7.4.2. Tin hnh th nghimCn chnh xc khong 0,15g Mg trn cn phn tch. ong 5ml dung dch H2SO4 20%

cho vo ng nghim kh.Lp ng nghim nm nghing nh hnh 7.1.

Cho Mg va cn vo bn trong, pha trn thnh ng nghim v khng cho tip xc

vi dung dch axit.

Kim tra mc kn ca h thng bng cch nng cao v h thp ng (3) khong 15

n 20 cm. Nu mc nc trong ng (2) ch thay i khng ng k th c ngha ng kn.

Trng hp khng kn cn xit cht ch tip xc, bi dung dch colodion. Ch khi no

h thng kn mi bt u th nghim.

Thng bng mc nc ng (2) v ng (3) ri ghi mc nc ng (2), c gi tr

V1ml.

Nghing ng nghim cho Mg tip xc vi axit, ri t li ng nghim nh c. Kh H2

thot ra s y mc nc trong ng (2) xung thp dn.

Khi Mg phn ng ht, mc nc trong ng (2) thi khng h xung na; 5 n 10

pht cho nhit ng nghim tr li nhit phng, thng bng mc nc trong ng (2) v

ng (3), ghi mc nc trong ng (2) c V2ml.

ng nghim (1)H2SO4+ Mg

ng dn kh (4)

Phu (6)

ng thu tinh (3)

ng cao su (5)

ng thu tinh khcvch (2)

Hnh 7.1 B dng c dxc nh ng lng magie


24/29


Trang: 24

7.5. TNH KT QU

i lng Kt qu n v

Khi lng Mg m1 = g

p sut kh quyn H = mmHg

p sut hi nc bo ho f = mmHg

p sut kh H2 P = H f = mmHg

Nhit phng T = t + 273 oK

Th tch kh H2 V = V1 V2 = ml

Khi lng kh hidro sinh ra:

TPVRTMPVm 6236022

ng lng nguyn t Mg:

Mg =

Khi lng nguyn t ca Mg thu c t th nghim:

AMg = 2 x Mg

Khi lng nguyn t chnh xc ca Mg l 24,305; nh th sai s tng i ca kt

qu l:

%100305,24

305,24x

A Mg

1,008 x m1

m2


25/29


Trang: 25

BI 8: S BIN I TNH CHT VT L V HO HC

8.1. L THUYT

- Phn ln cc bin i xy ra trong vt cht c xp loi l s bin i vt l hocho hc. S bin i vt l xy ra khi khng c bt c s bin i thnh phn no i theo.

Bin i ho hc dn n kt qu c s bin i thnh phn, ngha l mt cht b bin i

thnh mt hay nhiu cht mi.

- Dung dch l kt qu to thnh ca mt hay nhiu cht c gi l cht tan c hotan trong mt cht khc gi l dung mi. Trong dung dch lng cht tan c th l kh, lng,

hoc rn; dung dch l cht lng. Mt s cht ho tan rn c th thu li t dung dch lng nh

vo vic lm bay hi dung mi.


- Bng nhiu phng php khc nhau to ra nhng bin i ca vt cht.- Trc nghim v quan st vt cht trc v sau khi bin i chng.- Gii thch kt qu trc nghim v xc nh thnh phn trong vt cht ban u c b

bin i hay khng?

- Phn loi cc bin i vt l v ho hc.8.3. DNG C HO CHT:

Dng c Ha cht

- ng nghim chu nhit - NaCl- Kp ng nghim - NH4Cl- a khuy - CuCO3- n cn - AgNO3 0,1M- Becher 250ml - HCl 6M- Becher 100ml

8.3. THC HNH

8.3.1. Bin i tnh cht vt l ha hc ca NaCl

- Chun b hai ng nghim sch, cho vo mi ng 0,5g NaCl rn.


26/29


Trang: 26

- Lm t u a khuy bng nc ct ri nhng u a t vo trong mu sao cho

c vi tinh th rn NaCl bm dnh vo . a u a c dnh tinh th NaCl t trn ngn

la n cn.

- Quan st mu ngn la, ghi kt qu vo bng.

- Thm 5ml nc ct vo mi ng nghim, lc u cho mui tan ht- Thm 10 git dung dch AgNO3 0,1M vo mt trong hai ng nghim, lc k v ghi

nhn xt.

- ng nghim cn li (ng khng cho AgNO3 vo) em c cn v thu ly cht rn cn li

trong ng (lu va un va lc nh, v hng ming ng v ni khng c ngi, tuyt i

khng dung dch nng bn ra ngoi khi ming ng).

- Tin hnh lm li t bc 2 n bc 5 i vi cht rn va thu c bc 6. Ghi li

cc nhn xt (kt qu).

8.3.2. Bin i tnh cht vt l ha hc ca NH4Cl

Lm li th nghim trn nhng thay NaCl bng NH4Cl tinh th.

8.3.3. Bin i tnh cht vt l ha hc ca CuCO3

- Chun b hai ng nghim nh v kh, cho khong 0,1g CuCO3 rn vo mi ng nghim.

Ghi li mu ca cht rn.

- G nh vo ng nghim cho cht rn cn bm trn thnh ng nghim ri xung y ngnghim ht.

- Cho tng git HCl 6M vo mt trong hai ng nghim cho n khi phn ng hon ton.

Ghi kt qu vo bng.

- ng nghim cn li em un mnh di ngn la n cn (ti thiu l 5 pht). Ghi

nhn li mu sc ca mu ny ny sau khi un.

- ng nghim ny ngui trong 10 pht, sau thm tng git HCl 6M cho n khi

cht rn tan ra. v ghi cch tc ng ca cht rn i vi HCl.


27/29


Trang: 27

BI 9: DUNG DCH IN LY

9.1. L THUYT

9.2.1. L thuyt in ly

Khi ho tan acid, baz v mui vo nc, phn t cc cht ny phn ly thnh cc phn

t nh hn mang in tch gi l ion: ion dng (cation) v ion m (anion). Qu trnh phn

t phn ly thnh ion c gi ls in ly, cn cht phn ly thnh ion trong dung dch (hoc

khi un nng chy) c gi l cht in ly.

Do s in ly m s tiu phn c trong dung dch tng ln so vi s phn t ho tan, do

lm gim p sut hi bo ho nhiu hn, lm tng im si v lm h im ng c

nhiu hn. Cng do s c mt ca cc ion tri du m khi t dung dch vo in trng thcc ion chuyn di c hng v cc in cc, v vy m dung dch in ly c kh nng dn

in.

in ly l i lng c trng cho mc in ly ca mt cht. in ly l t

s gia s mol cht in ly (n) vi tng s mol cht ho tan (n0).

0n

n

9.2.2. Cn bng acid baz. L thuyt proton (Bronsted Lowry)

Acid l tt c nhng tiu phn (phn t hoc ion) c kh nng cho proton H+, baz l

tt c nhng tiu phn c kh nng nhn proton H+. Khi cho proton, acid to thnh baz lin

hp vi n; khi nhn proton, baz to thnh acid lin hp vi n.

9.2.3. Chiu hng ca phn ng trao i ion trong dung dch

Phn ng trao i (ion) trong dung dch xy ra theo chiu hng to thnh sn phm

l cht t tan (hoc t tan hn), cht in ly (hoc cht t in ly hn), cht d bay hi.V d:

- HCl + NaOH NaCl + H2OH+ + OH- H2O (cht t in ly)

- AgNO3 + NaCl AgCl + NaNO3Ag+ + Cl- AgCl (cht t tan)

- Na2S + H2SO4 Na2SO4 + H2SS2- + 2H+ H2S (cht bay hi)


28/29


Trang: 28

Mc ch th nghim:

- o pH mt vi dung dch acid, baz, mui bng giy o pH.

- S thay i mu theo mi trng ca mt s ch th acid baz.

- Cn bng acid baz trong dung dch.

- Cn bng to kt ta cht in ly t tan.9.3. DNG C HO CHT

Dng c Ha cht

- Cc ng nghim kh v sch. - NaOH 0,1M- Kp ng nghim - CH3COOH 0,1M- a khuy - CH3COONa khan, CH3COONa 0,1M- Becher 250ml - NH4OH 0,1M- Becher 100ml - HCl 0,1M

- CaCl2 bo ho- NH4Cl tinh th- NaCl 0,1M- Na2CO3 0,1M- Ch th phenoltalein, metyl da cam,giy qu

9.4. THC HNH

9.4.1. o pH bng giy o pH

Dng a thu tinh sch chm mt git nc ct ln mt mu giy th pH. c gi tr

ca pH bng cch so mu trn thang mu.

Lm th nghim tng t vi cc dung dch HCl 0,1M; NaOH 0,1M; CH3COOH 0,1M;

NH4OH 0,1M; CH3COONa 0,1M; NH4Cl 0,1M.

Ghi kt qu thnh bng.

9.4.2. Ch th acid baz

Ly ba ng nghim, cho vo ng (1) mt git phenoltalein, ng (2) mt git metyl da

cam, ng (3) mt mu qu tm.

Thm vo mi ng 2 git dung dch HCl 0,1M. Quan st mu tng ng nghim.

Chun b ba ng nghim khc vi cc cht ch th mu nh trn. Thm vo mi ng 2git dung dch NaCl 0,1M. Quan st mu tng ng.


29/29

Gio Trnh TN Ha i CngCng chun b ba ng nghim vi cc cht ch th mu nh trn. Thm vo mi ng 2

git dung dch NaOH 0,1M.

Kt qu th nghim ghi vo bng sau:

Cht ch th muMu cht ch th trong mi trng

Axit Trung tnh Baz

Phenoltalein

Metyl da cam

Qu

9.4.3. Cn bng trong dung dch acid yu

Ly 2 ng nghim, cho vo mi ng 2 git dung dch CH3COOH 0,1M vi mt git ch

th metyl da cam. Mt ng so snh, cn mt ng thm vo vi tinh th CH3COONa, lc

mnh. So snh mu trong hai dung dch, gii thch.

9.4.4. Cn bng trong dung dch baz yu

Ly 2 ng nghim, cho vo mi ng 2 git dung dch NH4OH 0,1M vi mt git ch th

phenoltalein. Mt ng so snh, cn mt ng thm vo vi tinh th NH4Cl, lc mnh. So

snh mu trong hai dung dch, gii thch.

9.4.5. S to thnh v ho tan kt taCho 10 git dung dch Na2CO3 0,1M vo mt ng nghim. Thm 2 git dung dch

CaCl2 bo ho, lc ng nghim. Quan st.

Thm tip vo ng nghim tng git dung dch HCl cho ti d. Quan st v gii thch.

Documents

Giao Trinh Tn Hoa Dai Cuong