Giao Trinh to Chuc Thi Cong

5/16/2018 Giao Trinh to Chuc Thi Cong - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/giao-trinh-to-chuc-thi-cong 1/93

GT TCTC_THIT K T CH C XÂY D NG 1/100

PHN I

LP K HOCH, T CH C & ðIU KHINTHI CÔNG XÂY D NG

CHƯƠ NG I. KHÁI NIM CHUNG V THIT K T CH C XÂY D NG 1.1. KHÁI NIM CHUNG

nư c ta, thit k t chc thi công chưa ñư c chú ý ñúng mc. Nhng công trìnhcó chun b cũng có tin ñ thi công và mt s bn v trình bày mt vài bin pháp thicông nhưng rt sơ sài và ch có tác dng tư ng trưng, trong quá trình thi công hu như không s dng ñn. Các quyt ñnh v công ngh hu như phó mt cho cán b thi côngph trách công trình, cán b thi công này cùng lúc làm hai nhim v va là ngư i thit k công ngh, va là ngư i t chc sn xut. ði v i nhng công trình quy mô l n và phctp thì ngay c nhng cán b giàu kinh nghim và năng lc cũng không th làm tròn c hai nhim v ñó, công vic xây dng s tin hành mt cách t phát không có ý ñ toàncc, do ñó d xy ra nhng lãng phí l n v sc lao ñng, v hiu sut s dng thit b,kéo dài th i gian thi công, tăng chi phí mt cách vô lý.

Vic thit k t chc thi công mà ñiu quan trng là thit k phươ ng thc, cách thctin hành tng công trình, hng mc hay t h p công trình…, có mt vai trò rt l n trongvic ñưa ra công trình thc t h sơ thit k k thut ban ñu và các ñiu kin v cácngun tài nguyên. Nó là tài liu ch yu chun b v mt t chc và công ngh, là côngc ñ ngư i ch huy ñiu hành sn xut, trong ñó ngư i thit k ñưa vào các gii pháph p lý hóa sn xut ñ tit kim vt liu, lao ñng, công sut thit b, gim th i gian xâydng và h p lý v mt giá thành.

ð ñáp ng các yêu cu ñó, ni dung môn hc t chc thi công bao gm các vn ñ sau:

Nhng vn ñ lý lun cơ bn v thit k và t chc thi công xây dng.

Các phươ ng pháp lp mô hình k hoch tin ñ và t chc thi công xây dng.

Thit k và t chc các cơ s vt cht k thut công trư ng.

T chc và ñiu khin tin ñ thi công xây dng.

ð nm vng và vn dng tt nhng kin thc mà môn hc t chc thi công trang b vào thc tin, ngư i cán b ch ño thi công còn cn phi trang b cho mình các hiu bit

nht ñnh v k thut, kinh t, xã hi có liên quan nhm giúp cho vic t chc và ch ñothi công công trình mt cách ñúng ñn, sáng to và có hiu qu cao. Mt khó khăn ñt ralà công tác qun lý xây dng ca ñt nư c ta hin nay ñang trong quá trình ñi m i vàhoàn thin nên các quy ñnh, th l, quy chun, quy phm…hoc là chưa n ñnh, hoc làchưa có nên khi áp dng vào thc t cn theo sát nhng quy ñnh, tiêu chun…ñã và s ban hành.

1.2. CÁC BƯ C THIT K, PHÂN LOI THIT K TRONG XÂY D NGCƠ BN




Theo quan ñim v ĩ mô ca ngư i qun lý ñu tư, công trình xây dng luôn gn linv i mt d án, nó thư ng tri qua ba giai ñon chun b ñu tư, thc hin ñu tư và ñưacông trình vào hot ñng (hình 1-1).

Hình 1-1. Quá trình hình thành công trình theo quan ñ i m vĩ mô.

Như vy mun hình thành mt d án phi là kt qu ca nguyên nhân ch quan

(kh năng ñu tư) và nguyên nhân khách quan (nhu cu ca th trư ng). Theo quan ñimvi mô ca ngư i qun lý xây dng, mt công trình ñư c hình thành thư ng qua sáu bư cnhư sau. Trên hình 1-2 trình bày ñy ñ các bư c tin hành thc hin mt d án xây dngthuc nhà nư c qun lý. Nhưng nó cũng bao hàm c v i các công trình ch ñu tư là tư nhân. Tuy nhiên tùy theo quy mô công trình các bư c có th ñơ n gin hoá hoc sát nhpli ch gi nhng bư c cơ bn.

Hình 1-2. Quá trình hình thành công trình theo quan ñ i m vi mô.

Ý tư ng ca d án là ý kin ñ xut ñu tiên ñ d án hình thành. Ý tư ng thư ngñư c ch ñu tư ñ xut do tác ñng ca các nguyên nhân ch quan và khách quan, cũngcó khi ch là s nhy cm ngh nghip ca ch ñu tư trong mt tình hung c th. Ýtư ng hình thành t t, t lúc sơ khai ñn giai ñon chín mui s ñư c ñưa ra bàn lunnghiêm túc và ñư c cp có ch quyn ghi vào chươ ng trình ngh s. ðây là tin ñ chocác bư c tip theo.

Nhu cu ca th trư ngnhà nư c, xã hi

Hình thành d ánñu tư

Kh năng ñu tư cadoanh nghip nhà

nư c, xã hi

Chun b ñu tư Th c hin ñu tư

(Xây dng công trình)Khai thác

(S dng công trình)

Ýtư ng

D án tin kh thi

Thm ñnh

Thit k Kho sát

sơ b Báo cáo

d ánTKT

Khosát k thut

Báo cáod án

kh thi

Kho sátb sung

D án kh thi

ðuthu

Thicông

Khaithác

Thm ñnh Thm k

CH ðUTƯ TH C

HIN

NHÀTHU CH ðU

TƯ

CƠ QUAN TƯ VN TH C HIN




1.2.1. Thă m dò và l p d án ti n kh thi.

Là bư c tip theo ca ý tư ng ñư c ch ñu tư thuê cơ quan tư vn làm, cũng cóth là ch ñu tư trc tip thc hin. Ni dung ca bư c này là thăm dò các s liu banñu ñ ch ñu tư khng ñnh ý tư ng ñó có cơ s không, nu có trin vng tip tcnghiên cu tip bng không thì dng li. Trong bư c này công tác thăm dò là ch yu,da trên nhng s liu sn có thu thp ñư c, ngư i ta làm d án tin kh thi. Sau ñó làm

nhng bài toán ch yu là phân tích kinh t sơ b ñ kt lun.Lp d án tin kh thi cn làm nhng vic sau:

Tìm hiu nhu cu ca xã hi trong khu vc d án hot ñng.

Tìm hiu ch trươ ng ñư ng li phát trin kinh t ca quc gia trong th i giankhá dài (10 - 50 năm).

ðánh giá tình hình hin trng ngành và chuyên ngành kinh t ca d án, trong ñóchú trng ñn trình ñ công ngh, năng sut hin có và kh năng phát trin ca các cơ s hin din trong th i gian t i (ci to, m rng, nâng cp công ngh, hin ñi hoá côngngh).

Trình ñ công ngh sn xut ca khu vc và th gi i. Mc sng ca xã hi, kh năng tiêu th sn phm ti ña phươ ng và khu vc

xut khu.

Kh năng ca ch ñu tư, các ngun vn có th huy ñng, mô hình ñu tư.

Ngun cung cp nguyên vt liu, công ngh sn xut.

ða bàn xây dng công trình s trin khai d án v i s liu v ña hình, khí hu,dân cư, môi trư ng trư c và sau khi xây dng công trình.

Cơ s h tng sn có và trin vng trong tươ ng lai.

Trên cơ s các s liu ñã phân tích tính toán ñ rút ra kt lun có ñu tư không vàquy mô ñu tư là bao nhiêu (nhóm công trình). Trong th i gian lp d án tin kh thi cóth thc hin kho sát sơ b b sung ñ có ñ s liu vit báo cáo. D án tin kh thi vitdư i dng báo cáo phi ñư c thm ñnh và phê duyt, theo quy ñnh hin hành tuỳ thucquy mô và ngun vn ca d án.

1.2.2. L p d án kh thi.

ðây là bư c quan trng trong quá trình hình thành d án, nó khng ñnh tính hinthc ca d án. Trong bư c này gm có hai phn kho sát và vit báo cáo kinh t k thut. Lp d án kh thi thư ng ñư c cơ quan tư vn thit k thc hin. Trong d án kh thi phi chng minh ñư c tính kh thi k thut và tính hiu qu kinh t ca công trình(sa cha, m rng, hin ñi hóa, xây m i).

Công trình càng l n, càng phc tp, ña bàn xây dng càng rng thì vic kho sátcàng phi toàn din và ñy ñ. ði v i nhng khu vc ñã có công trình xây dng thì s liu có th tn dng nhng kt qu ca ln kho sát trư c.

Trong kho sát chia ra làm hai loi kinh t và k thut. Kh o sát v kinh t thư ngñư c thc hin trư c, nó cung cp s liu làm cơ s xác ñnh v trí cùng v i ngunnguyên liu, mng lư i k thut h tng cơ s (giao thông, năng lư ng) ngun nư c, dâncư, phong tc, văn hóa, môi trư ng thiên nhiên, nhân lc...

ði tư ng ca kh o sát k thu t là ñiu kin thiên nhiên trong khu vc trin khaid án, mc ñích ñ trin khai d án có l i nht. Kt qu kho sát k thut giúp la chn




mt bng xây dng, quy hoch nhà ca, công trình, nhng gii pháp k thut cn trinkhai.

Kt lun cui cùng ca d án da trên s ñánh giá toàn din kinh t - k thut cácphươ ng án ñt ra.

ði v i công trình dân dng và công nghip kho sát bao gm nhng vn ñ.

Làm rõ ñiu kin kinh t khu vc xây dng v i s quan tâm cho hot ñng cacông trình bao gm: nguyên vt liu, kh năng cung cp ñin, nư c, mng lư i giaothông, lao ñng cũng như các tài nguyên khác, nhng kho sát giúp vic xác ñnh v trí xây dng công trình.

Kho sát nhng công trình ñang hot ñng trong khu vc s xây dng công trình,làm rõ công sut, trình ñ công ngh, kh năng liên kt gia chúng và v i công trình s xây. ðây là cơ s ñ xác ñnh quy mô và l i ích ca công trình s xây dng.

Kho sát toàn din ña hình, ña vt khu vc trin khai d án ñ thit k và quyhoch các nhà, công trình cũng như các mng k thut, h tng cơ s . Vic này ñư c thchin trên bn ñ ña hình (có sn hoc phi t ño v).

Kho sát ña cht công trình, ña cht thy văn ca mt bng xây dng ñ xác ñnhtính cơ lý ca ña tng, nư c ngm, mưa gió, h ao, sông sui…S liu kho sát phi ñ ñ xác ñnh ñư c gii pháp kt cu, móng, h thng mng lư i nư c ngm...

Kho sát ñiu kin th i tit (mưa nng, nhit ñ, sm sét...) khu vc xây dngcông trình. ði v i các công trình ñc bit cn kho sát thêm nhng yu t ca khí quyn(ñ m, ñ trong sch ca không khí, phóng x , ion...).

Kho sát ñiu kin liên quan ñn xây dng ñ vn dng kh năng ti ch gim giáthành công trình, bao gm ngun vt liu xây dng ti ch (máy móc, thit b, giaothông, kh năng khai thác các xí nghip ph tr ) ngun nhân công ña phươ ng; mng lư iñin, nư c sn có.

Kho sát nhưng yu t nh hư ng ñn giá thành công trình, th i hn có th hoànthành xây dng tng phn và toàn b cũng như k hoch ñưa công trình vào khai thác.

Kho sát quang cnh kin trúc, quy hoch khu vc ñ công trình có gii pháp thitk hòa nhp v i cnh quan kin trúc sn có.

Tt c các s hiu có liên quan ñn thit k, xây dng và khai thác công trình ñuphi thu thp ñy ñ và vit thành báo cáo kinh t k thut ñ khng ñnh v trí xây dngcông trình. Báo cáo phi ñưa ra ít nht là hai phươ ng án ñ so sánh la chn.

Báo cáo kinh t k thut ca d án kh thi ñư c thc hin b i cơ quan tư vn thitk da trên nhng báo cáo kho sát kinh t - k thut. Báo cáo phi ñưa ra l i gii ca bàitoán ñt ra ít nht có hai phươ ng án. Trong ñó chng minh tính hiu qu kinh t ca l igii bao gm nhng phn chính sau:

1. Công sut ca công trình.

2. Giá tr, hiu qu kinh t, th i hn thu hi vn ñu tư cơ bn ca công trình.

3. Th i gian ñt công sut thit k và các ch tiêu kinh t k thut thit k.

4. Mc ñ cơ gi i hoá, t ñng hóa các quá trình sn xut, trình ñ công ngh so v itrong nư c và th gi i. Trình ñ tiêu chun hoá, thng nht hóa các chi tit trong snphm làm ra. H thng qun lý cht lư ng áp dng.

5. H s xây dng (s dng mt bng) so v i tiêu chun quy ñnh.




6. S thay ñi môi trư ng sinh thái (cây ci, dòng chy, giá ñt ñai) do công trìnhmang li.

7. nh hư ng ñn ñ i sng xã hi ca nhân viên và gia ñ ình công nhân, cán b trong quá trình xây dng và khai thác công trình.

H sơ ca báo cáo d án kh thi bao gm:

Thuyt minh trình bày tóm tt ni dung các phươ ng án ñưa ra ñ la chn, so sánhcác phươ ng án ñó, tính toán khái quát nhng quyt ñnh trong phươ ng án, trình bày binpháp an toàn lao ñng và tính toán các ch tiêu kinh t k thut, trong ñó gii thích vàcách xác ñnh các ch tiêu ñó.

Tng mt bng th hin ñy ñ mi liên h gia các toà nhà, các công trình xâydng.

Các bn v công ngh, giao thông ni b, gii pháp kin trúc, kt cu, h thngthit b và các gii pháp thit k khác có liên quan.

Danh mc các loi máy móc, thit b ca các hng mc công trình.

Ư c tính mc ñu tư xây dng công trình (khái toán).

Ư c tính giá mua sm thit b, máy móc theo giá kho sát. Tng mc ñu tư ca d án (tng khái toán)

Bng thng kê các loi công tác xây lp chính.

Thit k t chc (hoc thi công) xây dng v i tng tin ñ (th hin bng biu ñ ngang hoc mng).

Các gii pháp k thut chng ô nhim môi trư ng hay thay ñi cnh quan...

D án kh thi phi ñư c thm ñnh và cơ quan ch ñu tư cp tươ ng ñươ ng phêduyt tuỳ theo ngun vn và công trình thuc nhóm nào ?

1.3. THIT K CÔNG TRÌNH XÂY D NG DÂN DNG & CÔNG NGHIPBao gm hai phn chính là thi t k và tính d toán. Tùy theo quy mô, ñ phc tp,

tính quan trng ca công trình thit k có th thc hin theo hai giai ñon (công trìnhnhóm A và nhng công trình quan trng ca nhóm B) hay thit k mt giai ñon. Mithit k biu hin mt giai ñon hoàn chnh thit k v i cht lư ng và ñ chính xác nhtñnh. Thit k giai ñon sau da trên kt qu ca giai ñon trư c ñ hoàn thin và c th hoá các gii pháp la chn.

Nu thit k mt giai ñon là thit k thi công. Khi thit k hai giai ñon thì giaiñon ñu là thit k k thut còn giai ñon sau là thit k thi công (hình 1-2). Thit k docơ quan tư vn thc hin theo h p ñng ký kt v i ch ñu tư. Thit k mt hay hai giai

ñon tuỳ quy mô và tính cht quan trng do cơ quan có ch quyn quyt ñnh.Nhim v chính ca cơ quan thit k là không ngng nâng cao cht lư ng ca d án,gim giá thành công trình, rút ngn th i gian tăng năng sut công tác thit k.

1.3.1. Nguyên t c thi t k công trình xây d ng.

ð ñt ñư c mc ñích trên khi thit k cn tho mãn nhng yêu cu sau:

Thi t k ñng b công trình xây d ng, ngh ĩ a là song song v i thit k công ngh cn tin hành thit k kin trúc, kt cu xây dng công trình. Như vy s bo ñm s ănkh p gia các phn thit k ñ có th ñt mua sm thit b máy móc kp th i. ñ ñm bo




tính kh thi khi thit k ñã phi hình thành các bin pháp xây dng công trình (th t,phươ ng tin, th i gian thi công). Vì mc ñích ñó trong thit k phi có thit k t chc(hoc thi công) xây dng ñi kèm v i thit k công ngh, kin trúc và kt cu ñ ñm botính kh thi ca nó.

Hiu qu kinh t và hoàn thin k thut trong các gii pháp thit k phi phù h pv i quy hoch, tuân th các quy ñnh trong quy chun xây dng ca nhà nư c Vit Nam

(TCVN) hay nhng tiêu chun ñã ñư c quy ñnh trong h p ñng thit k. Áp dng rng rãi nhng thit k mu có cht lư ng; nhng chi tit kt cu ph

bin trong công trình. ðây là bin pháp gim chi phí thit k, nâng cao công nghip hóa,rút ngn th i gian xây dng công trình.

S dng ti ña vt liu ña phươ ng gim t i mc thp nht vt liu nhp…

Áp dng công ngh tiên tin trong công tác xây lp làm cơ s cơ gi i hoá ñngb, vn dng hình thc t chc và qun lý xây dng tiên tin.

Tin hành kho sát b sung ñi v i nhng gii pháp k thut mà nhng kho sátgiai ñon d án cung cp chưa ñy ñ, hoc phát hin, phát sinh nhng s liu m i.

1.3.2. Thi t k k thu t (TKKT).Thit k k thut là giai ñon ñu trong thit k hai giai ñon. Thit k k thut

da trên cơ s kho sát và báo cáo d án kh thi cng v i kho sát trong giai ñon thitk (nu có).

Thit k k thut gii quyt tt c các vn ñ k thut bo ñm cho công trình cótính kh thi, phươ ng pháp tính toán ñúng có tính tiên tin, s liu ñưa ra chính xác nhưngcòn giai ñon m (ñ b sung) chưa ñ chi tit ñ tin hành thi công, ñc bit là các chitit do thi công ñt ra. Thit k k thut ñư c trin khai tt c các phn ca thit k (công ngh, kin trúc, kt cu, vt liu...) sn sàng ñ trin khai thit k thi công. H sơ thit k k thut bao gm:

Thuyt minh trình bày cách tính toán, khái quát nhng gii pháp thit k catoàn b công trình.

Các bn v công ngh, dây chuyn sn xut, gii pháp kin trúc (mt bng, ct,ñng) gii pháp kt cu, gii pháp trang thit b…mà công ngh thi công s áp dng.

D toán sơ b giá thành công trình.

Thit k k thut phi ñư c thm ñnh và phê duyt cp có thm quyn thucnhà nư c hoc ch ñu tư.

1.3.3. Thi t k thi công (TKTC)

Thit k thi công là thit k công trình theo mt giai ñon hay giai ñon hai cathit k công trình hai giai ñon gm thit k và d toán.

Thit k thi công có nhim v trc tip phc v thi công công trình. Thit k thicông da trên báo cáo d án kh thi (thit k mt giai ñon) hoc thit k k thut (thitk hai giai ñon). Nhng sai lch v i d án kh thi hay thit k k thut ch ñư c phépkhi nâng cao cht lư ng thit k và ñư c ch ñu tư và ngư i thit k trư c ñng ý.

Khi thit k mt giai ñon TKTC phi gii quyt toàn b và dt ñim nhng giipháp thit k, cung cp ñ s liu cn thit như lao ñng, tài nguyên, vt tư, k thut, giáthành xây dng (d toán) cùng v i ñy ñ các bn v thi công các công tác xây lp chongư i xây dng.




Trong thit k hai giai ñon TKTC phi c th hoá, chi tit hoá các gii pháp côngngh, kin trúc, kt cu, thi công ñã ñư c khng ñnh trong thit k k thut.

D toán trong TKTC phi ñư c thuyt trình cách tính khi lư ng công vic, ñơ ngiá áp dng, ch dn hoc thông tư ca cơ quan nhà nư c v hch toán công trình. Bn v thit k thi công phi cung cp ñy ñ chính xác, rõ ràng các chi tit cn thit ca côngtrình thit k ñ tin hành các công tác xây lp. Thit k phi trình bày t tng th ñn chi

tit, phân tích ch dn (gm mt bng, ct, chi tit phóng to, trin khai b phn). Bn v phi ch ñư c v trí, mi quan h gia các công trình v i mng lư i k thut, giao thông.Bn v chi tit cung cp hình dáng, kích thư c tng b phn, s liên kt gia chúng. Bnv thi công phi bo ñm ngư i thc hin làm ñúng ý ñ thit k mt cách chính xác ñơ ngin nht, tit kim nht.

D toán thit k ñư c tính toán da trên khng ñnh ca d án kh thi và ñã trinkhai ñy ñ thit k thi công (k c nhng bin pháp thi công ñc bit chưa có trong ñnhmc ñơ n giá ñn th i ñim tính toán).

Thit k thi công và d toán kèm theo phi ñư c cp qun lý có thm quyn phêduyt nó làm tài liu phc v thi công va là cơ s ñ quyt toán công trình.

1.4. THIT K T CH C XÂY D NG

1.4.1. Nhi m v và nguyên t c thi t k t ch c, thi công xây d ng.

Trong thit k công trình xây dng luôn luôn phi bao gm thit k t chc hocthi công xây dng. Nó là b phn không th tách r i khi thit k k thut và thit k thicông.

Nhim v ca thit k t chc và thi công là tìm kim bin pháp t chc h p lý ñ xây dng công trình trong th i hn ngn nht có th, v i giá thành nh nht, cht lư ng

tt nht theo yêu cu thit k.Trong thit k t chc và thi công xây dng phi trình bày phươ ng pháp, phươ ng

tin, th i hn thc hin tng loi công tác xây lp cũng như toàn b công trình. ðó là cơ s ñ lp k hoch ñu tư vn, cung ng vt tư k thut, cơ s sn xut ph tr … Nó làcơ s ñ lp k hoch thc hin kim tra, báo cáo sn xut.

ð thit k t chc và thi công xây dng ñt ñư c nhim v ñ ra (nhanh, chtlư ng, giá h) khi thit k phi tuân th theo các nguyên tc sau:

Vic thc hin các công tác xây lp bt buc phi tuân th theo quy trình quyphm ñã ñư c phê duyt ñ làm chính xác, kt h p nhp nhàng, ăn kh p gia các quá

trình sn xut và gia các ñơ n v tham gia xây dng. ðưa phươ ng pháp sn xut dây chuyn và t chc thc hin càng nhiu càng tt.

ðây là phươ ng pháp tiên tin nó s nâng cao năng sut lao ñng, cht lư ng công vic;sn xut ñiu hòa, liên tc, gim nh công tác ch ño và kim tra cht lư ng, d dàng ápdng các phươ ng pháp qun lý h thng.

ðưa h thng qun lý cht lư ng tiên tin vào trong sn xut, thay KCS bngISO-9000 ñ nâng cao tính cnh tranh trong cơ ch th trư ng.




Bo ñm sn xut quanh năm, như vy s khai thác ht năng lc thit b, boñm công ăn vic làm cho cán b công nhân, to s phát trin n ñnh cho ñơ n v xây lptrong th i gian dài.

S dng cơ gi i hóa ñng b và t ñng hoá trong các quá trình xây lp. Chnnhng máy móc, cơ gi i có công sut mnh và giá thành h, s dng ht công sut và h s th i gian cao.

S dng các kt cu lp ghép và cu kin sn xut ti nhà máy ñ rút ngn th igian thi công, gim ph phí (cp pha, hao ht vt liu..).

Gim khi lư ng xây dng lán tri, nhà tm. Tăng cư ng s dng nhng loinhà tháo lp, di ñng, s dng nhiu ln vào mc ñích tm trên công trư ng ñ gim giáthành công trình.

Thc hin pháp lnh phòng h lao ñng, k thut an toàn lao ñng cũng như pháp lnh phòng chng cháy n ti công trư ng.

Áp dng các ñnh mc tiên tin trong lp k hoch, t chc, ch ño xây dng

v i vic s dng sơ ñ mng và máy tính.

Thc hin ch ñ khoán sn phm trong qun lý lao ñng tin lươ ng cho cán b công nhân ñi ñôi v i áp dng h thng qun lý cht lư ng ñ tăng tính ch ñng, tráchnhim ca các cá nhân cũng như tp th v i công vic.

Bo ñm th i hn xây dng công trình theo pháp lnh (h p ñng ký kt).

1.4.2. Thi t k t ch c xây d ng (TKTCXD).

Thit k t chc xây dng ñư c tin hành cùng v i thit k k thut hoc thit k thi công trong thit k mt giai ñon. Thit k t chc xây dng ñư c cơ quan tư vn

thit k thc hin trên cơ s báo cáo d án kh thi và kt qu kho sát k thut và khosát b sung trong khi thit k.

Nh ng nhi m v c n gii quy t trong TKTCXD:

Xác ñnh th i hn xây dng công trình cũng như các giai ñon chính, th i ñimtip nhn thit b.

Nhng gii pháp cơ bn v t chc xây dng toàn công trư ng cũng như tngnhà mt.

Xác ñnh khi lư ng ñu tư tin vn cho tng năm, quý.

Thành phn, khi lư ng, th t, th i hn thc hin các công vic trong giai ñonchun b kh i công công trư ng.

Nhu cu v tài nguyên vt cht k thut chính, ngun cung cp và tách thc tipnhn trong tng giai ñon c th.

Nhu cu sinh hot ca công nhân, cán b k thut, nhu cu nhà ca, sinh hotca công trư ng và gii pháp áp dng.

Xây dng cơ s sn xut phù tr phc v công trư ng xây dng.




Trin khai phiu công ngh cho nhng công vic thc hin công ngh m i.

Thit lp ñiu kin an toàn lao ñng và v sinh môi trư ng cho toàn công trư ngvà cho tng công vic ñc bit.

H sơ c a TKTCXD bao g m nh ng tài liu sau:

• Bng tng h p các công vic xây lp chính và ñc bit trong giai ñon xâydng chính cũng như trong giai ñon chun b.

• Tng tin ñ (dư i dng khái quát) thc hin các công vic chính trong giaiñon chun b và giai ñon xây dng. Trong ñó th hin rõ th t trin khai côngvic các giai ñon hoàn thành và toàn b. Trong tin ñ có kèm theo biu ñ huyñng nhân lc, th i gian s dng máy móc.

• K hoch tng th v cung cp vn theo năm, quý phù h p v i tng tin ñ.

• Tng mt bng xây dng v i t l thích h p th hin nhng công trình ñã và s xây dng cũng như kho tàng lán tri.

• Bn ñ khu vc v i t l thích h p th hin công trư ng xây dng cùng v imng lư i xí nghip ph tr , cơ s vt cht k thut, làng công nhân, h thng giaothông ñư ng xá và nhng công trình khác có liên quan ñn công trư ng.

• Danh mc tng th nhng vt liu, bán sn phm, kt cu chính, máy xâydng, phươ ng tin vn ti theo các giai ñon xây dng ca năm, quý.

• Thit k và d toán nhà lán tri tm không nm trong giá thành xây dng.Nhng công trình lán tri, phc v thi công này do cp quyt ñnh ñu tư xem xét và phêduyt.

• Bn thuyt minh trình bày ñc ñim công trình, ñiu kin thi công, quy trìnhcông ngh, phươ ng pháp t chc xây dng, nhu cu và gii pháp v nhân tài vt lc, máymóc, kho bãi, ñư ng xá, lán tri cũng như các ch s v kinh t k thut ca bin pháp thicông.

• Tính giá d toán công trình da trên nhng ñơ n giá, ñnh mc và bin pháp thicông ñư c phê duyt. Tính d toán phi có bng kê công vic, cách xác ñnh khi lư ngcông vic ca chúng. ði v i nhiu vic không có ñơ n giá thì phi có tính tán giá thànhbao gm vt liu, nhân công, máy móc.

Thit k t chc xây dng phi ñư c tin hành song song v i các giai ñon thit k

tươ ng ng ca công trình ñ phù h p v i các gii pháp mt bng, kt cu, công ngh cacông trình.

ði v i nhng công trình ñơ n v nh gn hoc công trình thi công theo thit k muphi có:

Tng tin ñ (dng mng).

Tng mt bng.

Biu ñ nhân lc và s dng máy móc.




Bng tính d toán.

Thuyt minh.

1.4.3 Thi t k t ch c thi công (TKTCTC)

Thit k t chc thi công ñư c cơ quan xây lp thc hin trên cơ s ca

TKTCXD, d toán công trình cng v i nhng kt qu kho sát b sung khu công trư ngvà năng lc ca ñơ n v nhn thu.

Trong TKTCTC s chnh lý, chi tit hoá các quyt ñnh ca TKCTXD và giiquyt các vn ñ m i phát hin. ðc bit quan tâm ñn nhng chi tit trin khai côngngh xây lp cũng như vic xây lp nhng xí nghip ph tr phc v sn xut vt liu,cu kin cho công trư ng. V trí, công sut, công ngh và trang b ca các xí nghip phiñư c gi nguyên theo TKTCXD. S thay ñi ch ñư c phép khi bên thit k TCXD ñngý do gim ñư c giá thành công trình và ci thin cht lư ng công vic.

TKTCTC phc v cho công tác t chc thc hin, ch ño và kim tra tt c cácgiai ñon thi công, các hng mc công trình và toàn công trư ng nên thit k phi ht sc

c th và chính xác các vn ñ sau: th i hn xây dng các hng mc công trình, ca cácgiai ñon chính và toàn công trư ng; th t và bin pháp thc hin các công vic xây lp;s phi h p, th i hn thc hin các bin pháp trong giai ñon chun b: biu ñ cung ngvt tư, máy móc; nhu cu v nhiên liu năng lư ng trong giai ñon thi công; nhu cu v nhân lc theo ngành ngh; bin pháp phòng h, v sinh an toàn lao ñng; h thng kimtra, qun lý cht lư ng áp dng.

H sơ c a TKTCTC bao g m:

Tin ñ (dng SðM) xây dng các công trình ñơ n v v i khi lư ng thi côngchính xác.

Tng tin ñ ( dng SðM) khái quát cho toàn công trư ng và các giai ñon xâydng.

Tng mt bng b trí chính xác v trí các xí nghip sn xut, ñư ng xá c ñnh vàtm, kho, bãi mng lư i cp ñin, nư c thông tin...

Bn lit kê khi lư ng các công vic trong giai ñon chun b và biu ñ thchin.

Biu ñ cung ng vt tư chính.

Biu ñ nhu cu nhân lc theo ngành ngh, máy xây dng và vn chuyn.

Phiu công ngh cho nhng công vic thi công phc tp và m i.

H sơ máy móc và phiu chuyn giao công ngh cho nhng công vic thi côngñc bit, quan trng (n mìn, khoan, kè...).

Bn thuyt minh v các gii pháp công ngh, bo him, môi trư ng an toàn laoñng, hình thc tip nhn nhân tài, vt lc. Tính toán các chi tiêu kinh t k thut (th ihn xây dng, trình ñ cơ gi i hoá, chi phí lao ñng cho mt ñơ n v sn phm...).




Các bn v thit k thi công công trình tm, lán tri. TKTCTC phi thc hin xongtrư c ngày kh i công công trình mt th i gian ñ cán b k thut nghiên cu nm btñư c ý ñ. Vic thit k TKTCTC phi ñư c k sư và cán b k thut có kinh nghimca ñơ n v nhn thu thc hin dư i s ch ño ca k sư trư ng có s tham kho ý kinca nhng ngư i thi công.

TKCTCT gii quyt các vn ñ k thut công ngh, t chc và kinh t phc tp.Mun ñt ñư c ti ưu thì phi tin hành nhiu phươ ng án làm cơ s la chn theo nhngch tiêu kinh t k thut, c th là :

V k thut .

Bo ñm cht lư ng cao nht.

To ñiu kin cho vic thi công d dàng, an toàn nht.

V kinh t.

Gim giá thành thp nht.

S dng có hiu qu nht tài nguyên sn xut ca ñơ n v xây lp.

ðưa công trình vào khai thác ñúng k hoch.



GT TCTC_CÁC MH KHTð THI CÔNG XD 11/100

CHƯƠ NG II

CÁC MÔ HÌNH K HOCHTIN ð THI CÔNG XÂY D NG

2.1 KHÁI NIM CHUNG

2.1.1 Khái ni m.Mô hình k hoch tin ñ (KHTð) là mt biu k hoch trong ñó quy ñnh trình t và th i gian thc hin các công vic, các quá trình hoc hng mc công trình cùngnhng yêu cu v các ngun tài nguyên và th t dùng chúng ñ thc hin cácnhim v k hoch ñ ra.Như vy mô hình k hoch tin ñ là hình thc và công c mô t s phát trin caquá trình thi công v th i gian, không gian cùng các nhu cu vt cht mà các thitk t chc xây dng, thi công xây lp n ñnh.

2.1.2 Phân loi.

Tùy theo yêu cu, ni dung và cách th hin có 4 loi mô hình KHTð sau:• Mô hình k hoch tin ñ bng s.• Mô hình k hoch tin ñ ngang.• Mô hình k hoch tin ñ xiên.• Mô hình k hoch tin ñ mng lư i.

2.1.3 C u trúc.Cu trúc mt mô hình k hoch tin ñ gm 3 phn chính:

• Phn 1: Có tên gi là “T p h p nhi m v theo hi n v t và tài chính” , tùytheo yêu cu ca tng loi mô hình KHTð mà phn này có th ñư c trình bày

tng quát hay chi tit hơ n na.• Phn 2: Có tên gi là “ ð th c a ti n ñ nhi m v” , phn này trình bày các

loi mô hình bng s, ngang, xiên hay mng lư i ñ ch s phát trin v th igian, không gian ca các quá trình thi công xây dng.

• Phn 2: Có tên gi là “ K ho ch nhu cu v v t tư – nhân l c – tài chính”,phn này ñư c lp tng h p hoc chi tit các nhu cu vt tư, thit b, nhân lc,tài chính…cn thit ñ hoàn thành các nhim v theo KHTð ñã vch ra.

PHN 1 PHN 2

PHN 3

2.2 MÔ HÌNH K HOCH TIN ð BNG S

Mô hình KHTð bng s dùng ñ lp k hoch ñu tư và thi công dài hn trong cácd án, cu trúc ñơ n gin, xem ví d minh ha như hình 2-1.

• Phn 1: Trình bày th t và tên gi các hng mc ñu tư cùng giá tr công táctươ ng ng (trong ñó có tách riêng giá tr cho phn xây lp và toàn b).

• Phn2: Dùng các con s ñ ch s phân b vn tài nguyên dùng ñ xây dngcác hng mc theo các năm. Phn này quy ư c ghi t s là tng giá tr ñu tư ca hng mc, mu s là phn giá tr xây dng.




• Phn3: Tng h p nhu cu vn ñu tư theo các năm và cho toàn b k hoch.

S TT

TÊN HNG MCCÔNG TRÌNH

GIÁ TR CÔNG TÁC TIN ð THEO NĂMTNG S PHN XD 1 2 3

1 Công tác chun b 1.500 1.500 1000/1000 300/300 200/2002 Kh i nhà sn xu t 10.500 9.500 1500/1500 7500/7500 1500/5003 Nhà qun lý… 450 400 300/300 150/100 -

NHU CU VT TƯ NĂM 2800/2800 7950/7900 1700/700TOÀN B 12450/11400

Hình 2-1. C u trúc mô hình k hoch ti n ñ b ng s .

2.3 MÔ HÌNH K HOCH TIN ð NGANG

2.3.1 ð c ñ i m c u t o.Còn gi là mô hình k hoch tin ñ Gantt (phươ ng pháp này do nhà khoa hcGantt ñ xư ng t năm 1917). ðc ñim là mô hình s dng ñ th Gantt trongphn ñ th tin ñ nhin v_ñó là nhng ñon thng nm ngang có ñ dài nht

ñnh ch th i ñim bt ñu, th i gian thc hin, th i ñim kt thúc vic thi công cáccông vic theo trình t công ngh nht ñnh. Xem ví d minh ha như hình 2-2.

• Phn 1: Danh mc các công vic ñư c sp xp theo th t công ngh và t chc thi công, kèm theo là khi lư ng công vic, nhu cu nhân lc, máy thicông, th i gian thc hin, vn…ca tng công vic.

• Phn 2: ðư c chia làm 2 phnPhn trên là thang th i gian, ñư c ñánh s tun t (s t nhiên) khi chưa bitth i ñim kh i công hoc ñánh s theo lch khi bit th i ñim kh i công.Phn dư i thang th i gian trình bày ñ th Gantt: mi công vic ñư c th hinbng mt ñon thng nm ngang, có th là ñư ng liên tc hay “gp khúc” qua

mi ñon công tác ñ th hin tính không gian. ð th hin nhng công viccó liên quan v i nhau v mt t chc s dng ñư ng ni, ñ th hin s dichuyn liên tc ca mt t ñi s dng mũi tên liên h. Trên ñư ng th hincông vic, có th ñưa nhiu thông s khác nhau: nhân lc, vt liu, máy, cacông tác…, ngoài ra còn th hin tin trình thi công thc t…

• Phn 3: Tng h p các nhu cu tài nguyên_vt tư, nhân lc, tài chính. Trìnhbày c th v s lư ng, quy cách vt tư, thit b, các loi th …các tin ñ ñmbo cung ng cho xây dng.

2.3.2 Ư u như c ñ i m và ph m vi s d ng.

• Ư u: Din t mt phươ ng pháp t chc sn xut, mt k hoch xây dng tươ ngñi ñơ n gin, rõ ràng.• Như c: Không th hin rõ mi liên h logic phc tp gia các công vic mà

nó phi th hin. Mô hình ñiu hành t ĩ nh không thích h p tính cht ñng casn xut, cu to cng nhc khó ñiu chnh khi có sa ñi. S ph thuc giacác công vic ch thc hin mt ln duy nht trư c khi thc hin k hoch doñó các gii pháp v công ngh, t chc mt ñi giá tr thc tin là vai trò ñiuhành khi k hoch ñư c thc hin. Khó nghiên cu sâu nhiu phươ ng án, hnch v kh năng d kin din bin ca công vic, không áp dng ñư c cáctính toán sơ ñ mt cách nhanh chóng khoa hc.




Tt c các như c ñim trên làm gim hiu qu ca quá trình ñiu khin khi s dngsơ ñ ngang, hay nói cách khác mô hình KHTð ngang ch s dng hiu qu ñiv i các công vic ñơ n gin, s lư ng ñu vic không nhiu, mi liên h qua ligia các công vic ít phc tp.

. ..

2 BB

D

5 E

4 D

3 C

E

C

421 3

1 AA

C«ng viÖcStt ...§.vÞ T.giank.l−îng98 10 11 1265 7

Th¸ng 1 Th¸ng 2 Th¸ng 3

(dù tr÷)

1 2C 3C§−êng nèi logic

Mòi tªndi chuyÓn thî

431 2 T(ngµy)12108 9 11765

P(ng−êi)

. ..

Hình 2-2. C u trúc mô hình k hoch ti n ñ ngang.

2.4 MÔ HÌNH K HOCH TIN ð XIÊN

2.4.1 ð c ñ i m c u t o. V cơ bn mô hình KHTð xiên ch khác mô hình KHTð ngang phn 2 (ñ th tin ñ nhim v), thay vì biu din các công vic bng các ñon thng nm ngangngư i ta dùng các ñư ng thng xiên ñ ch s phát trin ca các quá trình thi công

theo c th i gian (trc hoành) và không gian (trc tung). Mô hình KHTð xiên, còngi là sơ ñ xiên hay sơ ñ chu trình (Xyklogram). Xem ví d minh ha như hình2-3, sơ ñ xiên s ñư c nghiên cu chươ ng III, phươ ng pháp t chc thi công.Trc không gian mô t các b phn phân nh ca ñi tư ng xây lp (khu vc, ñ t,phân ñon công tác…), trc hoành là th i gian, mi công vic ñư c biu din bngmt ñư ng xiên riêng bit.Hình dng các ñư ng xiên có th khác nhau, ph thuc vào tính cht công vic vàsơ ñ t chc thi công, s khác nhau này gây ra b i phươ ng_chiu_nhp ñ caquá trình. V nguyên tc các ñư ng xiên này không ñư c phép ct nhau tr trư ngh p ñó là nhng công vic ñc lp v i nhau v công ngh.

Hình 2-3. C u trúc mô hình k hoch ti n ñ xiên.

tð t Pñon

R3

…

am1

1

…m

1

…

2 3 4




2.4.2 Ư u như c ñ i m và ph m vi s d ng. • Ư u: Mô hình KHTð xiên th hin ñư c din bin công vic c trong không

gian và th i gian nên có tính trc quan cao.• Như c: Là loi mô hình ñiu hành t ĩ nh, nu s lư ng công vic nhiu và tc

ñ thi công không ñu thì mô hình tr nên ri và mt ñi tính trc quan, khôngthích h p v i nhng công trình phc tp.

Mô hình KHTð xiên thích h p v i các công trình có nhiu hng mc ging nhau,mc ñ lp li ca các công vic cao. ðc bit thích h p v i các công tác có th t chc thi công dư i dng dây chuyn.

2.5 MÔ HÌNH K HOCH TIN ð MNG LƯ I

2.5.1 Gi i thiu chung. Nhng năm gn ñây nhiu phươ ng pháp toán hc và k thut tính toán xâm nhprt nhanh vào l ĩ nh vc t chc qun lý, ñc bit dư i s tr giúp ca máy tính. Mttrong nhng phươ ng pháp có hiu qu nht là phươ ng pháp sơ ñ mng, do hai nhàkhoa hc ngư i M là Ford và Fulkerson ñ xut da trên các cơ s v toán hc

như lý thuyt ñ th, tp h p, xác sut…Phươ ng pháp sơ ñ mng dùng ñ lp k hoch và ñiu khin tt c các loi d án, t d án xây dng mt công trình ñn d án sn xut kinh doanh hay d án gii quyt bt kỳ mt nhim v phc tp nàotrong khoa hc k thut, kinh t, quân s…ñu có th s dng sơ ñ mng. Mô hình mng lư i là mt ñ th có hư ng bi u di n trình t th c hin t t c các

công vic, m i quan h và s ph thuc gi a chúng, nó phn ánh tính quy lut ca

công ngh sn xu t và các gii pháp ñư c s d ng ñ th c hin chươ ng trình

nh m v i mc tiêu ñ ra.

Sơ ñ mng là phươ ng pháp lp k hoch và ñiu khin các chươ ng trình mc tiêuñ ñt hiu qu cao nht. ðây là mt trong nhng phươ ng pháp qun lý hin ñi,

ñư c thc hin theo các bư c: xác ñnh mc tiêu, lp chươ ng trình hành ñng, xácñnh các bin pháp ñm bo vic thc hin chươ ng trình ñ ra mt cách hiu qu nht.Mt d án bao gi cũng bao gm nhiu công vic, ngư i ph trách có kinh nghimcó th bit mi công vic ñòi hi bao nhiêu th i gian, nhưng làm th nào s dngkinh nghim ñó ca mình ñ gii ñáp nhng vn ñ như:

• D án cn bao nhiêu th i gian ñ hoàn thành ?• Vào lúc nào có th bt ñu hay kt thúc mi công vic ?• Nu ñã quy ñnh th i hn d án thì tng công vic chm nht là phi bt ñu

và kt thúc khi nào ñ ñm bo hoàn thành d án trư c th i hn ñó ?...

Phươ ng pháp sơ ñ mng s giúp ta gii ñáp các câu hi ñó.Phươ ng pháp sơ ñ mng là tên chung ca nhiu phươ ng pháp có s dng lý thuytmng, mà cơ bn là phươ ng pháp ñư ng gă ng (CPM_Critical Path Methods), và

phươ ng pháp k thu t ư c l ư ng và ki m tra d án (PERT_Project Evaluationand Review Technique).Hai phươ ng pháp này xut hin gn như ñng th i vào nhưng năm 1957, 1958 M. Cách lp sơ ñ mng v căn bn ging nhau, khác mt ñim là th i gian trongphươ ng pháp PERT không phi là ñi lư ng xác ñnh mà là mt ñi lư ng ngunhiên do ñó cách tính toán có phc tp hơ n. Phươ ng pháp ñư ng găng dùng khimc tiêu cơ bn là ñm bo th i hn quy ñnh hay th i hn ti thiu, còn phươ ng




pháp PERT thư ng dùng khi yu t ngu nhiên ñóng vai trò quan trng mà ta phiư c ñoán th i hn hoàn thành d án.Các phươ ng pháp sơ ñ mng hin nay có rt nhiu và còn tip tc ñư c nghiêncu phát trin, ñây ta s nghiên cu cách lp và phân tích sơ ñ mng theophươ ng pháp ñư ng găng CPM là phươ ng pháp cơ bn nht.

2.5.2 L p và tính toán m ng theo phươ ng pháp ñư ng gă ng CPM.

2.5.2.1 Cu to các phn t ca mng, mt vài ñnh ngh ĩ a.a.) Công vic (Task): là mt quá trình xy ra ñòi hi có nhng chi phí v

th i gian, tài nguyên. Có ba loi công vic:• Công vic thc (actual task): cn chi phí v th i gian, tài

nguyên, ñư c th hin bng mũi tên nét lin.• Công vic ch : ch ñòi hi chi phí v th i gian (ñó là th i gian

ch theo yêu cu ca công ngh sn xut nhm ñm bo chtlư ng k thut: ch cho bê tông ninh kt và phát trin cư ng ñ ñ tháo ván khuôn…), th hin bng mũi tên nét lin hoc xon.

• Công vic o (imaginary task): không ñòi hi chi phí v th igian, tài nguyên, thc cht là mi liên h logic gia các côngvic, s bt ñu ca công vic này ph thuc vào s kt thúc ca công vickia, ñư c th hin bng mũi tên nét ñt.

b.) S kin (Event): phn ánh mt trng thái nht ñnh trong quá trình thchin các công vic, không ñòi hi hao phí v th i gian_tài nguyên, là mc ñánhdu s bt ñu hay kt thúc ca mt hay nhiu công vic. S kin ñư c th hinbng mt vòng tròn hay mt hình tùy ý và ñư c ký hiu bng 1 ch s hay ch cái.

• S kin ñu công vic: s kin mà t ñó mũi tên công vic “ñi ra”.• S kin cui công vic: s kin mà t ñó mũi tên công vic “ñi vào”.• Mi công vic gi i hn b i hai s kin ñu_cui.• S kin xut phát: s kin ñu tiên không có công vic ñi vào, thư ng ký hiu

bng s 1.• S kin hoàn thành: s kin cui cùng không có công vic ñi ra, ñánh s l n

nht.

c.) ðư ng_L (Path): ñư ng là mt chui các công vic ñư c sp xp saocho s kin cui ca công vic trư c là s kin ñu ca công vic sau. Chiu dàica ñư ng tính theo th i gian, bng tng th i gian ca tt c các công vic nmtrên ñư ng ñó. ðư ng dài nht ñi t s kin xut phát ñn s kin hoàn thành gilà “ñư ng găng”. ðó là th i gian cn thit ñ hoàn thành d án. Các công vic nmtrên ñư ng găng gi là công vic găng. Trong mt sơ ñ mng có th có nhiuñư ng găng.

d.) Tài nguyên_R (Resource): tài nguyên trong sơ ñ mng ñư c hiu theongh ĩ a rng bao gm c lao ñng, vt tư, thit b, tin vn.

e.) Th i gian công vic (Duration): ký hiuij

t là khong th i gian ñ hoàn

thành công vic theo tính toán xác ñnh trư c (hoc ư c lư ng ñi v i phươ ngpháp PERT).2.5.2.2 Các quy tc lp sơ ñ mng.

R,T

T

T

4

5

1 nc.vicc.vicc.vic

trư ch

sauñ.xétk ji






nhau và không ñư c có nhng ñon vòng kín (không ñư c có chu kỳ).

(không nên v) (nên v) (v sai)

2.5.2.3 Trình t lp sơ ñ mng.Khi lp sơ ñ mng ca d án ta có th:• ði t ñu d án.• ði ngư c li.• Làm tng cm.• Lit kê công vic ri sp xp.

Tùy tng trư ng h p c th mà dùng cách này hay cách khác. Cách làm “ñi t ñu” thư ng dùng khi ñã bit rõ mi công vic ca d án. Trái li khi gp mt d án rt phc tp hoc hoàn toàn m i l thì t ñích cui cùng “ñi ngư c li” tt hơ n.Cách “làm tng cm” dùng khi cn lp nhng mng chi tit trong mt mng

chung. Cách lit kê công vic dùng cho nhng d án ñơ n gin, công vic rõ ràng.Thư ng thì không th lp mt sơ ñ chi tit ngay t ñu mà phi làm nhiu ñ t.Nói chung phươ ng pháp sơ ñ mng phân bit hai giai ñon thit k sơ ñ và lpk hoch.

a.) Thit k sơ ñ: ñây là bư c quan trng nht nh hư ng quyt ñnh ñncht lư ng mng, ni dung chính là:

• Thit lp tt c các phươ ng án có th ñư c v mi liên h và trình t thc hincác công vic theo tng giai ñon ca công ngh xây dng ri chn phươ ngán tt nht.

• Vic thit k sơ ñ da vào các bng v thit k v công ngh ñ lp bng

danh mc công vic, thit lp mi quan h và trình t thc hin các công victheo ñúng quy trình công ngh, ký hiu công vic và s kin cho phù h pphươ ng pháp tính toán. ði v i mi công vic cn tính: khi lư ng công vic,ñnh mc chi phí nhân công, ca máy…

Ví d: Thit k sơ ñ mng thi công công tác bê tông ct thép móng mt côngtrình nào ñó, v i phươ ng án 1_ñúc toàn khi ñ ti ch, phươ ng án 2_thicông lp ghép móng ñúc sn.

Phươ ng án 1:

Phươ ng án 2:

Trong trư ng h p có xét ñn phươ ng án t chc, phân thành các ñon công tác:

12

3

41

2

3

4

ecd

ba

ð BTmóngCt thép

Ct phaBT lótð.móng

Lp ghépmóng

Bc xpBT lótð.móng

C.pha1C.thép1

ð.móng1BT lót1 2

BTmóng13 5

C.pha2C.thép2

ð.móng2BT lót 4

BTmóng2 6 8

C.pha3C.thép3

ð.móng3BT lót 7

BTmóng3 9 10




Hình 2-4. Ví d thi t k sơ ñ mng lư i.b.) Lp k hoch:

• Tính toán th i gian thc hin tng công vic trong sơ ñ mng làm cơ s tínhth i gian hoàn thành d án.

• Trong phươ ng pháp ñư ng găng, th i gian là ñi lư ng xác ñnh, nó ñư c tínhtoán trong nhng ñiu kin c th v bin pháp thi công, thành phn t th , cơ cu t th , năng sut thit b, phươ ng pháp t chc mt bng…theo các ñnhmc ban hành cho tng ngành. Do ñó mng còn ñư c gi là mng tt ñnh.

ð ñt ñư c mc ñích cui cùng thư ng có nhiu gii pháp và mi công vic cũng

có nhiu bin pháp thc hin. Vì vy vic sp xp th t các công vic, xác ñnhmi liên h gia chúng v i nhau khi lp sơ ñ cũng như vic xác ñnh th i gianthc hin mi công vic ñó khi phân tích sơ ñ mng ñòi hi phi va am hiuchuyên môn va nm vng k thut sơ ñ mng.

2.5.2.4 Các phươ ng pháp tính toán mng găng.a.) Mc ñích.

• Nhm xác ñnh ñ dài ñư ng găng hay th i gian hoàn thành d án.• Xác ñnh các công vic găng, các công vic này phi nm dư i s chú ý

thư ng xuyên ca ngư i ñiu khin chươ ng trình nu mun chươ ng trình hoànthành ñúng th i hn ñ ra.

• Ngoài ra vic tính toán sơ ñ mng còn xác ñnh các thông s cn thit phcv cho vic phân tích và ti ưu sơ ñ mng theo mc tiêu.

b.) Các thông s ca sơ ñ mng. Gm 2 nhóm.• Nhóm cơ bn: gm các thông s gc khi lp sơ ñ: th i gian thc hin tng

công vic, chi phí tài nguyên cho tng công vic…• Nhóm tính toán: xác ñnh trên cơ s các thông s gc, phc v tính ñư ng

găng và ti ưu hóa sơ ñ: th i ñim bt ñu s m và mun ca tng công vic,các loi d tr th i gian…

c.) Khái nim các thông s tính toán.• Bt ñu s m ca mt công vic ( bs

ij

t ): là th i ñim s m nht có th bt ñu

công vic mà không nh hư ng ñn vic thc hin các công vic trư c ñó.Nó ñư c xác ñnh bng th i hn ca ñư ng dài nht t s kin xut phát ñns kin tip ñu ca công vic ñang xét. ( )

hi

bs

hihi

bs

ijt t t t +== ∑ maxmax .

• Kt thúc s m ca mt công vic ( ks

ijt ): là th i ñim kt thúc s m nht ca

công vic nu nó ñư c bt ñu th i ñim s m nht.ij

bs

ij

ks

ijt t t += .

• Bt ñu mun ca mt công vic ( bm

ijt ): là th i ñim mun nht có th cho

phép bt ñu công vic mà không làm tăng th i hn chung thc hin toàn b d án. ( )∑+−=

jk ij

bm

ijt t T t max .

CpCt2

CpCt1ð.móng1BT lót1 2

BTmóng13 6

ð.móng2BT lót 4 5

BTmóng17 98

CpCt3ð.móng3BT lót 10

BTmóng311 12




• Kt thúc mun ca mt công vic ( km

ijt ): là th i ñim mun nht có th kt

thúc công vic nu nó ñư c bt ñu th i ñim mun nht.( )

jk

km

jk ij

bm

ij

km

ijt t t t t −=+= min .

• D tr th i gian chung (toàn phn) ca công vic (ij

D ): là khong th i gian

có th ñư c s dng ñ kéo dài th i gian thc hin công vic hoc thay ñith i hn bt ñu (hay kt thúc) ca nó mà không làm thay ñi th i gian thchin toàn b chươ ng trình. ks

ij

km

ij

bs

ij

bm

ijijt t t t D −=−= .

• D tr th i gian riêng ( ijd ): là khong th i gian có th ñư c s dng ñ

chuyn dch bt ñu công vic hoc kéo dài th i gian s dng nó mà khôngnh hư ng ñn bt ñu s m ca nhng công vic tip sau. ks

ij

bs

jk ij t t d −= .

Ngoài ra còn có mt s loi d tr khác tùy theo mc ñích s dng na như d tr ñc lp, d tr t do…

Hình 2-5. Các thông s tính toán.

d.) Phươ ng pháp tính toán.Hin nay có ba cách tính: phươ ng pháp gii tích (lp bng), phươ ng pháp tính trctip trên sơ ñ (phươ ng pháp hình qut), tính trên máy tính (Microsoft Project).

PHƯƠ NG PHÁP GII TÍCHðây là phươ ng pháp dùng bng và các công thc ñ tính toán. Phươ ng pháp nàyñư c trình bày qua ví d như sau: cho sơ ñ mng như hình v, bit th i gian thchin tng công vic ijt , tính sơ ñ mng ñã cho.

Bư c 1: Lp bng tính và ghi các thông s gc ca sơ ñ, lưu ý sp sp các côngvic theo trình t tăng dn ca ch s s kin ñu và cui. Tính chiu dài ñư nggăng bng cách xét tt c các phươ ng án ñi t s kin ñu ñn s kin hoàn thànhvà chn giá tr l n nht.

( )

( )

( )

( )1256816

1644538,6,5,2,1

.......

1144128,6,5,3,1

102538,5,2,1

max L

L

L

L

T G =

=+++=

=+++=

=++=

= .

ijd

ij D

ijt

km

ijt ij

t ks

ijt bm

ijt bs

ijt

is

iT m

iT m

jT s

jT j

1 31

44

12

32

2532 5 8

3

1

6

2

4 7




TT

Côngvic ijt

S M MUN D TR CVGăngbs

ijt ks

ijt bm

ijt km

ijt ij

D ij

d (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9) (10)

1 1-2 3 0 3 0 3 0 0 1-22 1-3 2 0 2 5 7 5 33 2-3 2 3 5 5 7 2 04 2-4 1 3 4 6 7 3 0

5 2-5 5 3 8 3 8 0 0 2-56 3-5 1 5 6 7 8 2 27 3-6 3 5 8 9 12 4 48 4-5 1 4 5 7 8 3 39 4-7 2 4 6 11 13 7 010 5-6 4 8 12 8 12 0 0 5-611 5-8 2 8 10 14 16 6 612 6-8 4 12 16 12 16 0 0 6-813 7-8 3 6 9 13 16 7 7

Bư c 2: Tính bs

ijt (ct 4) v i gi thit bt ñu s m ca công vic ñi t s kin ñu

tiên (s kin kh i công) bng o. Công thc tính: ∑= hi

bs

ij t t max .01312 ==

bsbs t t ; 3252423 ===bsbsbs t t t ;

( ) ( ) 523,2max;max 23121335 =+=+= t t t t bs ….Tính ks

ijt (ct 5) , công thc ij

bs

ij

ks

ijt t t += hay ct 5 = ct 4 + ct 3.

Bư c 3: Tính bm

ijt (ct 6), công thc ( )∑+−=

jk ij

bm

ijt t T t max .

( )[ ] ( )[ ] 521;441;43max216,,max216 358356836813 =+++++−=+−= L L Lt bm …Tính km

ijt (ct 7) , công thc ij

bm

ij

km

ijt t t += hay ct 7 = ct 6 + ct 3.

Bư c 4: Tính d tr ij

D (ct 8),ij

d (ct 9)bs

ij

bm

ijij t t D−=

=ct 6 - ct 4. ks

ij

bs

jk ijt t d −= ( tính tng công vic mt).

Nhn xét: các công vic găng có 0==ijij

d D .

PHƯƠ NG PHÁP HÌNH QUT

ðây là phươ ng pháp tính trc tip trên sơ ñ, ñ vic tính toán ñư c thun l i,ngư i ta quy ư c cách ký hiu công vic và s kin như sau:ði v i s kin: vòng tròn s kin ñư c chia làm 4 phn (hoc 3_b phn dư i).

• Phn trên ghi s hiu s kin i.• Phn dư i ghi s hiu các s kin ñng trư c i ñi ñn

i bng ñư ng dài nht (s hiu ñ xác ñnh ñư nggăng).

• Phn bên trái ghi bt ñu s m ca công vic tip ñu.• Phn bên phi ghi kt thúc mun ca công vic tip cui.

ði v i công vic: mũi tên công vic ký hiu như sau (có th hơ i khác).• Góc trên bên trái ghi

ijijd D .

• Góc trên bên phi ghi ijij Rt .

Quá trình tính toán ñư c trình bày qua ví d như phươ ng pháp

ikm

At bs

Bt

h

BA

ij

ij

d

D

ijij Rt

i j




gii tích ñ d theo dõi và so sánh, như hình v 2-6.

31

0 00

3 31

2 588

2

5

6

8

162

16

275

2

3

123

125

644

00 6

6

44

2

7 6 137

4

00

03

1 33

270

77

3

00

4

400

22

1

1

53

20

2

Hình 2-6 . Ví d tính toán sơ ñ mng theo phươ ng pháp hình qut.

Bư c 1: Tính bs

ijt v i gi thit bt ñu s m ca các công vic ñi t s kin ñu

tiên (s kin kh i công) bng không. Quá trình tính toán ñi t s kin ñu tiên ñns kin cui cùng (t trái qua phi), công thc tính: ( )

hi

bs

hi

bs

ij

t t t += max .Kt qu xác ñnh ñư c ñư ng Găng L(1,2,5,6,8) = 16 và các công vic găng, cácbư c sau xác ñnh các thông s tính toán ca sơ ñ (không cn tính trư c TG như phươ ng pháp gii tích). Bư c 2: Tính km

ijt v i lưu ý s kin cui cùng ñ ñơ n gin xem bt ñu s m và

kt thúc mun bng nhau (s kin hoàn thành duy nht mt). Quá trình tính toán ñit s kin cui v s kin ñu (t phi sang trái), công thc tính: ( )

jk

km

jk

km

ijt t t −= min .

Bư c 3: Tính các d tr ij D , ijd .bs

ijij

km

ij

bs

ij

bm

ijijt t t t t D −−=−= .

( )ij

bs

ij

bs

jk

ks

ij

bs

jk ij t t t t t d +−=−=

.Như vy ch cn tínhij D ,

ijd thông qua bs

ijt và km

ijt . Công vic găng có 0 / 0=ijij d D .

e.) Chuyn sơ ñ mng lên trc th i gian hay sang dng mng ngang.Theo các bư c trên, ta nhn thy sơ ñ mng sau khi tính toán vn chưa th hinñư c tính trc quan (th t cũng như ñ dài công vic), không v ñư c biu ñ tàinguyên, khó qun lý ñiu hành tin ñ, vì vy sau khi tính toán xong ta chuyn sơ ñ mng lên trc th i gian hoc sang dng sơ ñ mng ngang. Xem hình 2-7.Chuy n sơ ñ m ng lên tr c th i gian.

• K trc th i gian trư c (trc hoành).• Căng ñư ng găng lên trc th i gian trư c bng “nét ñm”, nu có nhiu

ñư ng cùng là ñư ng găng thì chn 1 ñư ng theo ý ngư i ñiu khin là ch ño ñ v, các ñư ng khác v song song v i trc th i gian.

• B trí nhng công vic không găng bng nhng “nét mnh” song song v itrc th i gian, có th là kh i s m hay kh i mun. Tuy nhiên ngư i ta quy ñnhb trí tt c các công vic ñu là kh i s m, lúc ñó d tr s dn v sau thunl i hơ n cho vic ñiu khin ti ưu mng sau này.

• V biu ñ nhân lc và các biu ñ tài nguyên khác.Chuy n sơ ñ m ng sang d ng sơ ñ m ng ngang. (Sơ ñ PERT-GANTT).

• V h ta ñ trong ñó trc hoành biu th th i gian, trc tung biu din côngvic (cùng v i các tài nguyên s dng).




• Mi công vic ñư c biu din bng mt ñon thng ngang như mô hìnhKHTð ngang theo nguyên tc kh i s m, công vic o bin thành 1 ñim,công vic găng v ñm nét ñ d phân bit.

• Các công vic biu din theo chiu dươ ng ca trc tung v i th t công vic“tăng dn v ñ l n ca ch s s kin kt thúc công vic”, nu nhiu côngvic có cùng s kin kt thúc thì công vic nào có s kin ñu nh hơ n ñư c

xp trư c. Nu nhiu công vic cùng kt thúc s kin i thì công vic ij tiptheo s bt ñu ch s i có hoành ñ l n nht.• Có nhiu công vic cùng kt thúc s kin cui j song có hoành ñ khác

nhau, s chênh lch jj’ ñó chính là d tr ca công vic ñó.• V biu ñ nhân lc và các biu ñ tài nguyên khác.

Lưu ý logic mng trư c và sau khi chuyn sơ ñ lên trc th i gian hay sang dngsơ ñ mng ngang không thay ñi.

1 23

55

6

3(10)

2 3(10)

(5) (8)

2(6) 1

(6) 4

(5)8

4

(5)

1(2)

4 72

(10)

1(6)

2(8)

3(10)

C«ng viÖc Thêi gian

C1 : 1-2

C2 : 1-3

C3 : 2-3

C4 : 2-4

C5 : 2-5

C6 : 3-5

C7 : 4-5

C8 : 3-6

C9 : 5-6

C10 : 4-7

C11 : 5-8

C12 : 6-8

C13 : 7-8

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16

P(ng−êi)

101 32 4 5 76 8 9 161311 12 14 15

30

25

20

15

10

5

T(ngµy)

34

30 28

23

15 16 13

5 5

P=14.8

5

10

6

2

8

6

6

10

5

10

8

5

10

Hình 2-7 . Sơ ñ mng trên tr c th i gian và trên sơ ñ mng ngang.

2.5.2.5 Ti ư u sơ ñ mng.Phươ ng án d kin sơ ñ mng ban ñu thư ng có các ch tiêu tính toán chưa ñtyêu cu ñòi hi thì phi tin hành ti ưu mng. Ti ưu sơ ñ mng là quá trình ñiuchnh mng trên cơ s tính toán nhng thông s ca nó ñ ci tin nó v mt kinht, k thut. Tuy nhiên vn ñ ti ưu hóa là bài toán có “min xác ñnh” rng và




phc tp, khó có bài toán nào có th gii quyt nhiu mc tiêu cùng mt lúc. Trongchng mc có th, sơ ñ mng ñư c ti ưu theo tng yu t:

• Th i gian thc hin.• Tài nguyên s dng (nhân lc, nguyên vt liu, thit b…).• Giá thành xây dng (môn hc Kinh t xây dng…)

a.) Ti ư u hóa v th i gian.

Mt vn ñ thư ng phi gii quyt là rút ngn th i gian hoàn thành d án, vn ñ này thc ra ch có ý ngh ĩ a khi chi phí tăng lên do rút ngn th i gian là ít nht. ðâylà bài toán tươ ng ñi phc tp, khi lư ng tính toán rt l n, vì vy tuy hin nay cókhá nhiu phươ ng pháp tính toán nhưng ch mt s rt ít là áp dng ñư c trongthc t. Thư ng thì khi th i gian ca sơ ñ l n hơ n gi i hn theo pháp lnh hoctheo h sơ m i thu thì phi ti ưu mng v th i gian. Có 2 cách ti ưu hóa.

• Rút ng n th i gian th c hin các công vic n m trên ñư ng găng.-Bng bin pháp k thut: thay ñi gii pháp v công ngh thc hin hay giipháp vt liu s dng (ñc bit là các loi vt liu m i…), khi s dng binpháp này thì phi ñm bo yêu cu v cht lư ng k thut (ñòi hi trình ñ tay

ngh ñi ngũ thi công, máy móc thit b , phươ ng pháp t chc thc hin).-Bng bin pháp kinh t: kéo dài th i gian thc hin các công vic không găngnhm mc ñích gim b t tài nguyên s dng và tp trung tài nguyên tit kimñư c ñ thc hin các công vic găng, tăng ca kíp làm vic, tăng s lư ng t th t máy thi công cùng lúc…Khi dùng bin pháp kinh t thì phi ñm bomt bng công tác.Lưu ý khi rút ngn th i gian thc hin d án vn phi ñm bo mi liên h k thut gia các công vic và vic tăng chi phí ñ rút ngn th i gian thc hind án là thp nht và h p lý.

• S d ng bin pháp t ch c sn xu t , ñc bit là phươ ng pháp t chc thi công

dây chuyn ñ rút ngn th i gian thc hin các công vic găng, hoc mtnhóm công vic có th quyt ñnh ñn th i gian thc hin d án. Bin phápnày không tăng chi phí tài nguyên, không thay ñi công ngh sn xut mà vnrút ngn th i gian xây dng nên là bin pháp cơ bn hàng ñu.

I(2)4 7

1 2A(3)

C(2)

63

J(4)

5

H(1)D(1)

E(5)

F(1)

8

M(3)

K(2)

L(4)

G(3)B

1A

G

6 7

2 3

5

401

01

1.5

11.5

21.5

2A

1.5

3

33

2

C(2)

21.5 1E

1.5

D(1)

46

8

47

E

2.5

29

6.58

11

65

F(1)

12

811

J1

213

128

142J

2

1013

K

8

15

155.12L1

216

10

17

14.1610

192

L217

12

2

1810

44

H(1)

2I M

3

610

3

Hình 2-8. T i ư u sơ ñ mng v th i gian b ng bin pháp t ch c.




Ví d: xem hình v 2-8 , xét li ví d trư c có T=16, gi s rng có th chia mtbng công tác các công vic găng thành hai phn bng nhau và t chc thi côngdây chuyn các công vic găng trên ñó, tính li T. Kt qu T=12, ñư ng găngL(1,2,3,4,5,11,12,13,14,17,19).

b.) Ti ư u hóa v tài nguyên s dng.Trong ni dung gi i thiu trên ñây ta ch m i phân tích v mt th i gian mà chưa

quan tâm ñn vn ñ tài nguyên, ngh ĩ a là xem như trong khi thc hin d án lúcnào nhu cu v tài nguyên cũng ñư c tha mãn. Gi thit này không phi lúc nàocũng hoàn toàn ñúng, trong thc t ta thư ng gp nhng trư ng h p mà nhu cu tàinguyên phân b không ñu theo th i gian, nhiu khi vư t quá (hay không tn dngñúng mc) gi i hn v kh năng cung cp tài nguyên ca thc t.Thư ng trong thc t gii quyt hai loi bài toán sau. Hình v 2-9.

• Bài toán 1. ðiu hòa tài nguyên ñng th i gi vng th i gian hoàn thành d án.

• Bài toán 2. Rút ngn th i gian hoàn thành d án v i ñiu kin tôn trng gi ihn v tài nguyên.

Hình 2-9. Các bài toán t i ư u sơ ñ mng v tài nguyên.

Gi s ta có mt mng v i rt nhiu công vic ñòi hi nhng loi tài nguyên khác

nhau và ta ch có mt s lư ng gi i hn các loi tài nguyên ñó. Như vy vic spxp các công vic không nhng ph thuc vào logic mng mà còn tùy thuc mcgi i hn tài nguyên sn có. ð có kt qu cui cùng ngoài logic mng, ta phi chnphươ ng pháp sp xp theo các nguyên tc ưu tiên nào ñó và căn c vào ñó ñ giibài toán. L i gii có th ti ưu cũng có th không nhưng phi chc chn là gn tiưu nht (trong thc t mng có rt nhiu công vic, các công vic li cn rt nhiuloi tài nguyên và s có vô vàn cách sp xp khác nhau mà ta không th th tt c ñư c). Khi sp xp ta phi da vào mt s quy tc ưu tiên nào ñó, ví d:

• Ư u tiên các công vic găng (ñ ñm bo th i gian hoàn thành d án).• Công vic có d tr nh nht.

• Công vic có th i gian thc hin ngn (s nhanh chóng gii phóng tàinguyên).• Công vic có th i ñim bt ñu (hay kt thúc) mun là nh nht (vì có ñư ng

ni t s kin trư c hay sau t i s kin cui cùng ca sơ ñ là dài nht).• Công vic theo ý mun ch quan ca ngư i ñiu khin hay thc t ñòi hi

phi thc hin trư c…Gii hai bài toán phân phi tài nguyên trong trư ng h p ñơ n gin có th tính th công còn nói chung phi s dng các chươ ng trình máy tính, nhưng máy ch giúpta tính toán còn các quyt ñnh v loi tài nguyên, phươ ng pháp sp xp…là dongư i ñiu khin. L i gii tt hay xu tùy thuc vào các quyt ñnh ñó.

R

T=ConstBài toán 1

Rtb

Rt

t Bài toán 2

Rgh

Rt

R




Bài toán 1, ñiu hòa tài nguyên ñng th i gi nguyên th i gian hoàn thành d áncó th gii theo thut toán Burgess. Bài toán 2, rút ngn th i gian hoàn thành d ánv i ñiu kin tôn trng gi i hn v tài nguyên có th s dng thut toán Kelley.Khi cn ñiu chnh mt cách nhanh chóng và tươ ng ñi, s dng phươ ng pháp ñiuchnh nhanh.

THUT TOÁN BURGESS• Nguyên tc: ñ ño lư ng s thay ñi v nhu cu tài nguyên, ngư i ta dùng t ng c a bình phươ ng các nhu cu tài nguyên trong m i th i k ỳ c a bi uñ. ðim ưu vic ca thư c ño này là t ng giá tr c a bình phươ ng các nhu

cu trong t ng th i k ỳ gi m nhanh chóng n u s thay ñ i v nhu cu tài nguyên gi m và s ñt ti thiu khi nhu cu hoàn toàn bng nhau. Nguyên tcnày da trên kt qu ca bt ñng thc:

Nu A x x xn =+++ .....21 Thì

2222

21 ....

≥+++

n

A

n

x x x n

Bt ñng thc này ñt giá tr ti thiu khi n x x x === ....21 .V i i x là các nhu cu tài nguyên trong mi th i kỳ ca biu ñ.Ví d: gi s ñ thc hin mt công vic nào ñó cn 3 công nhân thc hintrong 3 ngày, hay nói cách khác là cn 9 công. Trên hình 2-10 trình bày 11phươ ng án có th ñ gii quyt công vic này. Ta thy giá tr thang ño ñã nêugim t 81 ñơ n v phươ ng án 1 ñn 27 ñơ n v phươ ng án cui dù khilư ng lao ñng vn không thay ñi (9công).

98

76

81 65 53 45

1 2

3

54

41

21

6

41

53

1

44

1

3335

41

2 2

35

2

54

3

27

3 33

Hình 2-10. Ví d v thang ñ o Burgess.

• Thut toán Burgess. Bư c 1: Chuyn sơ ñ mng ñã tính sang sơ ñ mng ngang, lưu ý các côngvic ñu kh i s m. V biu ñ tài nguyên ban ñu. Bư c 2: Th t ñiu chnh các công vic t dư i lên (ch s j cao nht trư c),các công vic găng c ñnh không xét, các công vic còn li n ñnh mt th i ñimbt ñu theo k hoch trong phm vi d tr ca chúng bp

ijt sao cho thang ño bp

ij B nh

nht. Thc cht ca vic n ñnh này là dch chuyn th i ñim bt ñu ca côngvic t trái sang phi và tính giá tr thư c ño tươ ng ng mi ln dch chuyn. Nucó nhiu giá tr thư c ño bng nhau thì ta ly th i ñim bt ñu mun nht bp

ijt max.

Khi xem xét vic dch chuyn các công vic phi c gng tn dng th i gian d tr t do có th xut hin do vic n ñnh các công vic phía sau. Bư c này kt thúckhi ta ñã sp xp ñư c các công vic trên cùng ca bng.




Quá trình tính toán có th lp li nhiu vòng cho ñn khi vic dch chuyn các côngvic sang bên phi không làm tăng giá tr thư c ño na.

• Ví d: Ly li ví d trong phn trư c. Hình v 2-11 Bư c 1: Chuyn sơ ñ mng ñã tính sang dng sơ ñ mng ngang, v biu ñ tàinguyên và tính giá tr thư c ño ban ñu.

( ) ( ) 52032416278765132322834301652150 222222222=+=×+++×+++++×= Bg .

14

15

1 2 3 54 6 7 98

5

510

15

T(ngµy)1210 11 13 14 1615

5

13

C13 : 7-8

P(ng−êi)34

25

20

3023

30 28

1 32 654 987

C12 : 6-8

C11 : 5-8

C10 : 4-7

C9 : 5-6

C8 : 3-6

C7 : 4-5

C6 : 3-5

121110 1413 1615

C5 : 2-5

C4 : 2-4

C3 : 2-3

C2 : 1-3

C1 : 1-2

C«ng viÖcThêi gian

t ij ijtbs

ijr r ijp

t iibs

r 3'

2' 4'

4' 5'

3' 6'

4' 7'

5' 8'

7' 8'

Ban ®Çu

cuèi cïng

35

5

16

2018

15

3 0 0

302 3 1

3002 3

031 41

5 3 0 --

251 2 5

1 4 3 53

453 64

4 8 0 - -

97042

2 8 6 6 11

--0124

3 6 7 7 13

Hình 2-11. Ví d v ñ i u hòa tài nguyên theo thut toán Burgess.

Bư c 2: Ta bt ñu ñiu chnh bng vic dch chuyn công vic cui cùng.Công vic 7-8 : vic n ñnh th i ñim bt ñu k hoch s m nht có th trongkhong th i gian t ngày th 6 ñn ngày th 13, ng v i mi bư c dch chuyntính li giá tr thư c ño Burgess. bư c dch chuyn 1: ( ) 51032316278765223281827871 2222

=+=×+×+++= Bg .

bư c dch chuyn 2: ( ) 4843205627875515223218278722222

=+=×++×+×+= Bg .Tươ ng t: ( ) 4683189627873 =+= Bg .( ) ( ) 45231736278774 =+=÷ Bg Bg . chn 1378 =

bpt .

Công vic 5-8: vic n ñnh bpt 58 trong khong th i gian t ngày 8 ñn ngày 14.( ) ( ) 4523108834353153521321834301652150 222222222

=+=×+×+×+×+++++×= Bg

( ) ( ) 452310883435315252135343531 2222=+=×+×+×++=÷ Bg Bg

( ) 4683124834354 =+= Bg ( ) 4843140834355 =+= Bg ( ) 4843140834356 =+= Bg chn 1158 =

bpt ,…




Như vy cui cùng ta ñã xác ñnh ñư c th i ñim bt ñu theo k hoch cho tt c các công vic. So sánh v i trng thái ban ñu ta thy kt qu ca vòng 1 mang lilà thang ño Burgess gim t 5203 xuông 3663 (29,6%) và ñnh cao ca nhu cu tàinguyên gim t 34 ñơ n v xung 20. Ngoài ra tn dng tài nguyên t ngày 10 ñnngày 16. Có th lp li các bư c trên ñ tìm ra phươ ng án tt hơ n.Có mt nhn xét là phươ ng pháp tính toán khá cht ch, logic nhưng khi lư ng

tính toán khá nhiu, không thích h p v i vic tính toán bng th công v i nhng sơ ñ mng l n.Mt s phươ ng pháp khác ñ gii bài toán ñiu hòa tài nguyên là ca Levy,Thompson và Wiest, các phươ ng pháp này gii quyt cho nhiu d án cùng lúc.

THUT TOÁN KELLEY

Trong thc t ta thư ng gp trư ng h p mà tài nguyên b gi i hn mà nhim v ca chúng ta là phi phân b các công vic sao cho th i gian thc hin chúng làngn nht có th ñư c v i ñiu kin tuân th trình t công ngh.•

Nguyên tc: Do tính ña dng ca tài nguyên mà hn mc tài nguyên có th không thay ñi, có th thay ñi trong kỳ, có th mt loi, nhiu loi…, ñ ñơ ngin bài toán ca chúng ta gii trên cơ s các ñiu kin hn ch:-Các công vic ñư c thc hin liên tc v i cư ng ñ không ñi trong sut th igian ca chúng (nhu cu tài nguyên ca các công vic const r ij = ).

-Hn mc tài nguyên không ñi theo th i gian, const Rgh = .

Xét bài toán phân phi mt loi tài nguyên hn ch không ñi theo th i gian,hàm mc tiêu ca bài toán như sau:

( ) ghijt Rr GT ≤→ ∑:min .

Trong ñó G_sơ ñ mng công vic ñã cho.

ijr _nhu cu tài nguyên ca các công vic.

gh R _hn mc tài nguyên khng ch.

ijt r ∑ _tng nhu cu tài nguyên ti th i ñim xét.

• Thut toán Kelley. mt th i ñim t trong quá trình thc hin mng công vic G thì có các tp h pcông vic liên quan sau:

-Tp h p Ft_tp h p các công vic kt thúc ti th i ñim t ñang xét.-Tp h p Et_tp h p các công vic ñang thc hin th i ñim t.-Tp h p Nt_tp h p các công vic m i có th ñưa vào xem xét.

-Tp h p At_tp h p các công vic ñư c xem xét th i ñim t.-Tp h p St_tp h p các công vic ñư c bt ñu th i ñim t.-Tp h p Dt_tp h p các công vic b hoãn li ñn th i ñim tip theo.

Tiêu chun xem xét là:0≥−=∆ ∑ ijt gh r R ; ( )t t S E ij U∈∀ .

Bài toán s không có l i gii khi =t t S E U Ø tc là ti th i ñim t ñang xét khôngcó công vic nào ñang thc hin hoc ñư c chn bt ñu, mng công vic b giánñon ti th i ñim ñó (trư ng h p này xy ra khi ijt r R < , v i ij bt kỳ nào ñó).




Th i ñim xem xét tip theo s là khi có ít nht mt công vic trong Et hoc St kt thúc, gii phóng thêm tài nguyên và sau ñó bt ñu thêm các công vic m i. Kýhiu th i ñim này t+Շ=min kp

ijt ; ( )t t S E ij U∈∀ ; Շ_là s gia th i gian.

T tp At chn tp St, vic xác ñnh St da vào th t xem xét ca các công vicñ ñưa vào tp St các công vic bt ñu s m nht ñ gii phóng tài nguyên và s dng ti ña hn mc tài nguyên. Ph thuc vào các quy tc ưu tiên ñ chn công

vic bt ñu mà kt qu có th khác nhau nhưng phi ñm bo trình t công ngh (logic mng) là ñiu kin bt buc.

Ti th i ñim t+Շ giá tr các tp thay ñi như sau: At+Շ=Dt∪Nt+Շ

Et+Շ=(Et∪St)\Ft+Շ.

Ta xét t th i ñim t=0 và kt thúc khi t=max kp

ijt ngh ĩ a là khi ñt ñn th i hn kt

thúc theo k hoch l n nht các công vic ca mng.• Ví d: Ly li ví d trong phn trư c v i 20=gh R , xác ñnh T? Hình v 2-12.

Chuyn sơ ñ mng ñã tính sang dng sơ ñ mng ngang. Lp bng tính và ñincác thông s ñã bit, các s liu trong các hàng, ct còn li s xut hin trong quá

trình tính toán.

15161520

10

5

15

421 3 5 6 7 1198 10 12 13 14

5 5

13

T(ngµy)1615

C13 : 7-8

P(ng−êi)

cuèi cïng

Ban ®Çu30

25

35

34

28

1820

30

23

C9 : 5-6

C11 : 5-8

C12 : 6-8

C10 : 4-7

C8 : 3-6

C7 : 4-5

C6 : 3-5

14

C2 : 1-3

C5 : 2-5

C4 : 2-4

C3 : 2-3

C1 : 1-2

C«ng viÖcbs

t ij t ijkpbp

tij ijr t iiThêi gian

73 541 2 6 1211108 9 13 1615

(5)

(10)

(6)

(2)

(8)

(6)

(6)

(10)

(5)

(10)

(8)

(5)

(10)

14 13

15

16136103

128854

1311882

1254 1612

42 10 75

5103 118

341

461

53

54

2002 10

5 38

1 2 3

83

43

362 53

053 0 3

Hình 2-12. Ví d v ñ i u hòa tài nguyên theo thut toán Kelley.

t Ft Et Rt Nt At St Dt

0 Ø Ø 20 1-2/1-3 1-2/1-3 1-2/1-3 Ø2 1-3 1-2 15 Ø Ø Ø Ø3 1-2 Ø 20 2-3/2-4/2-5 2-3/2-4/2-5 2-3/2-4/2-5 Ø




4 2-4 2-3/2-5 6 4-5/4-7 4-5/4-7 4-5 4-75 2-3/2-4 2-5 12 3-5/3-6 3-5/3-6/4-7 4-7 3-5/3-67 4-7 2-5 12 7-8 3-5/3-6/7-8 3-5 3-6/7-88 2-5/3-5 Ø 20 5-6/5-8 5-6/3-6/5-8/7-8 5-6/3-6 5-8/7-8

11 3-6 5-6 15 Ø 5-8/7-8 5-8 7-812 5-6 5-8 12 6-8 6-8/7-8 6-8 7-813 5-8 6-8 15 Ø 7-8 7-8 Ø

(Tươ ng t v i Rgh=16, ta có kt qu T=18).

PHƯƠ NG PHÁP ðIU CHNH NHANH

Khi cn ñiu chnh biu ñ tài nguyên mt cách nhanh chóng và tươ ng ñi ta s dng phươ ng pháp ñiu chnh nhanh, quá trình thc hin theo 2 bư c. Bư c 1: Chuyn sơ ñ mng ñã tính lên trc th i gian hoc sang dng sơ ñ mng ngang (tùy theo ñ phc tp ca sơ ñ).Tính mc tài nguyên trung bình Rtb : Rtb = Q/TTrong ñó: Q_tng nhu cu v tài nguyên, bng din tích biu ñ tài nguyên.

T_th i gian thc hin d án. Bư c 2: Cách ñiu chnh: các công vic găng c ñnh không dch chuyn, th t và s lư ng các công vic ñư c ñiu chnh không bt buc, nhưng nên xét nhngcông vic s dng tài nguyên l n, d tr th i gian dài trư c. Dch chuyn các côngvic trong khong th i gian d tr k hoch sao cho biu ñ tài nguyên dao ñngquanh mc trung bình, tt nht là giai ñon ñu và sau thp hơ n mc trung bìnhmt chút. Xét li ví d trên ta ñư c kt qu như hình v 2-13.

14

C«ng viÖc

C=C'(6)

Thêi gian

73 541 2 6 1211108 9 13 1615

B B'(10) G G'(10)

F=F'(6)

A(5) E(8) J(5) L(5)

H'(6)H

K K'(8)

D'(2)D I MI'(10) M'(10)

4

1615

21 3

5 5

10

15

P(ng−êi)

25

20

30

T(ngµy)115 6 7 98 10 12 1413 1615

13

5

P=14.8

34

23

2830

14

2018

15

13

15

Hình 2-13 Ví d v ñ i u hòa tài nguyên theo phươ ng pháp ñ i u ch nh nhanh.




SƠ ð MNG PERT

(Program Evaluation and Review Technique)

Hiu qu ca vic lp k hoch theo sơ ñ mng ph thuc rt nhiu vào ñ tin cyca các th i gian hoàn thành tng công tác. Trên thc t các th i gian này thư ng

không n ñnh. ð xác ñnhijt ngư i ta thư ng da vào các tiêu chun ñnh mchoc da vào kinh nghim. Và ñ xem xét tính không n ñnh ca ijt , ngư i ta da

trên các phươ ng pháp xác sut ñ ư c lư ng ijt .

• Th i gian l c quan (Optimistic time) a_là th i gian ñ hoàn thành công táctrong ñiu kin tt nht (có ngh ĩ a là th i gian ngn nht ñ hoàn thành côngtác).

• Th i gian bi quan (Pessimistic time): b_là th i gian ñ hoàn thành công táctrong ñiu kin xu nht (th i gian dài nht).

• Th i gian th c hi n trong ñ iu ki n bình thư ng: m.Da vào a, b, m ñ xác ñnh th i giankỳ vng te(Expected time):

6

4 bmat e

++= (Hình 2-14,lut β )

Hoc6

32 bat

e

+= (khi không xác ñnh

ñư c m).ð lch chun

ijσ (ñi lư ng ño ñ

không xác ñnh ca th i gian kỳ vng): Hình 2.14 ðư ng cong phân b xác su t ( )

6

abij

−=σ . th i gian hoàn thành công vic.

Phươ ng sai là bình phươ ng ñ lch chun ijν :

22

6

−

==ab

ijijσ ν .

Th i gian thc hin d án là tng th i gian kỳ vng ca các công vic nm trênñư ng găng nên nó cũng là th i gian kỳ vng hoàn thành d án. Gi thit th i gianthc hin các công vic là ñc lp nhau thì theo lý thuyt xác sut thng kê,phươ ng sai ca th i gian thc hin d án bng tng các phươ ng sai ca tng côngvic nm trên ñư ng găng: ( )∑∑ ==∑

2ijij

σ ν ν .

Các bư c th c hin:• Tính

ijt và 2

ijσ ca tng công vic.

• Dùng phươ ng pháp CPM v i eij t t = ñ xác ñnh công vic găng và ñư nggăng.

• Xác ñnh kh năng hoàn thành d án trong khong th i gian mong mun.-Gi S là th i gian ti thiu ñ hoàn thành d án trong ñiu kin trung bìnhng v i các te (ñó chính là th i gian ñư ng găng tính bư c trên).

-Gi D là th i gian mong mun hoàn thành d án. ðt∑

−=

ν

S D Z , dùng bng

tra (phân phi chun Laplace-Gauss) ñ tìm xác sut (p%) ñm bo hoàn

bma ≤≤

eij t t =i j

50%

m

t b tea m

Xác sut

50%

m_ñnh hay mod cagiá tr có xác sutcao nht




thành d án D (TD án<D); hoc v i xác xut p% cho trư c thì th i gian hoànthành d án D=?.

Nhn xét:• Khi D = S suy ra Z = 0, suy ra p = 0,5 hay 50% (ðiu kin trung bình).• Trên thc t p = 0,25 – 0,50 (có ngh ĩ a D hơ i nh hơ n S): vic hoàn thành d

án ñư c xem là bình thư ng và d án hoàn thành trong khong th i gian

tươ ng ng có th chp nhn ñư c.• Nu p < 0,25 : không bình thư ng; p > 0,5 : d án hoàn thành tr hơ n d ñnhs gây lãng phí.

Bng tra phân phi chun có th tham kho các tài liu v xác sut thng kê hocly theo bng sau:

Z Xác xut Xác xut Z-2 0.02 0.98 2.0

-1.5 0.07 0.93 1.5-1.3 0.10 0.90 1.3-1.0 0.16 0.84 1.0-0.9 0.18 0.82 0.9

-0.8 0.21 0.79 0.8-0.7 0.24 0.76 0.7-0.6 0.27 0.73 0.6-0.5 0.31 0.69 0.5-0.4 0.34 0.66 0.4-0.3 0.38 0.62 0.3-0.2 0.42 0.58 0.3-0.1 0.46 0.54 0.1

0 0.50 0.50 0

Ví d: xét li ví d trong các phn trư c.

STT

CV

Th i gianhoàn thành

6

4 bmat

e

++=

2

6

− ab

I(2)4 7

1 2A(3)

C(2)

B(2)63

J(4)

5

H(1)D(1)

E(5)

F(1)

8

M(3)

K(2)

L(4)

G(3)

• Xác ñnh xác sut ñ d án

hoàn thành trong 18 ngày.•

Xác ñnh th i gian hoàn thànhd án v i xác sut 90%.Dùng phươ ng pháp CPM xácñnh ñư c TG=16ngày (AEJL).Hay S=16

a m b1 A 2 3 4 3 4/362 B 1 2 3 2 4/363 C 1 2 3 2 4/364 D 1 1 1 1 0/365 E 3 4 11 5 64/366 F 1 1 1 1 0/367 G 1 3 5 3 16/368 H 1 1 1 1 0/369 I 1 2 3 2 4/36

10 J 2 3 10 4 64/3611 K 1 2 3 2 4/3612 L 3 4 5 4 4/3613 M 2 3 4 3 4/36

Giá tr phươ ng sai ca ñư ng găng: 36 / 13636 / 436 / 6436 / 6436 / 4 =+++=∑ν .

• V i D=18 ngày, ta có: 031,136 / 136

1618=

−=

−=

∑ν

S D Z , tra bng ñư c p=84,8%.

• ð có p=90%, tra bng ñư c Z=1,3, t ñó suy ra D≈18,5ngày.



GT TCTC_CÁC PP T CH C THI CÔNG XD 32/100

CHƯƠ NG III

CÁC PHƯƠ NG PHÁP T CH CTHI CÔNG XÂY D NG

3.1 THI CÔNG & QUÁ TRÌNH THI CÔNG XÂY D NG

3.1.1 Khái ni m.Thi công xây dng là thc hin mt tng th các quá trình sn xut trong phm vicông trư ng nhm mc ñích tháo d , di chuyn, ci to, m rng và xây dng m icác công trình xây dng…Nu xét v góc ñ th i gian thì toàn b công tác thi côngxây dng bao gm mt tng th các công vic gi là các quá trình, ñ thc hin cácquá trình này cn mt khong th i gian nào ñó.Quá trình thi công xây dng bao gm 3 yu t cu thành: ñ i tư ng lao ñ ng,

công c , s c lao ñ ng.

3.1.2 Phân loi quá trình xây d ng.

a.) Theo cơ cu.• Quá trình bư c công vic hay các thao tác k thut : ñây là s phân chia nh

nht ca quá trình thi công v mt t chc, nó ñng nht v mt k thut. Khimt trong ba yu t ca quá trình thay ñi quá trình này cũng thay ñi theohay nói cách khác là có s xut hin quá trình thao tác kt h p khác.

• Quá trình gin ñơ n: bao gm mt s nhng thao tác k thut có liên quan ñnnhau và do mt nhóm công nhân cùng chuyên môn thc hin.Ví d: quá trìnhxây tư ng; quá trình trát tư ng; quá trình gia công lp dng côtpha…

• Quá trình t ng h p: là tp h p các quá trình gin ñơ n có liên quan v i nhau v mt t chc, do nhiu t ñi có chuyên môn khác nhau thc hin, sn phm

cũng là các kt cu khác nhau ca công trình. Ví d: quá trình thi công bêtôngct thép toàn khi, quá trình lp ghép nhà công nghip…b.) Theo vai trò trong quá trình sn xut.

• Quá trình ch y u: quá trình trong ñó to ñư c ñ bn, ñ n ñnh ca kt cucông trình, to mt bng công tác cho các quá trình tip theo…Nó nh hư ngquyt ñnh ñn bin pháp thi công, hao phí lao ñng, vt tư, th i gian thi côngcông trình. Ví d: quá trình thi công bê tông; quá trình lp ghép…

• Quá trình ph i h p: thc hin song song xen k hay kt h p v i các quá trìnhch yu. Ví d: quá trình dư ng h và tháo d ván khuôn trong quá trình thicông bê tông; quá trình gia cư ng hay t h p khuych ñi trong thi công lp

ghép…• Quá trình vn chuy n: là b phn trong các quá trình trên nhm mc ñích di

chuyn vt tư, nguyên liu hay cu kin ñn v trí xây dng. Nó to ñiu kincho 2 quá trình trên phát trin mt cách nhp nhàng.

3.2 CÁC NGUYÊN TC CƠ BN T CH C THI CÔNG XÂY D NG

ð ñt kt qu cui cùng, trong t chc thi công phi tuân th các nguyên tc cơ bn:

a.) Hiu qu kinh t ti ư u, gii pháp thi công dư c la chn phi ñt ñư cnhng yêu cu sau:




• Gii pháp ñó phi rút ngn ñư c th i hn thi công.• Phi góp phn tăng năng sut lao ñng, gim chi phí thi công.• H giá thành xây lp.• Phi góp phn nâng cao cht lư ng xây lp.• ðm bo các yêu cu v an toàn lao ñng, v sing môi trư ng…

b.) S dng các phươ ng án cơ gi i hóa, các công c thit b k thut cao

và hoàn thin phù h p v i xu th phát trin ca công ngh thi công, càng ngàymáy móc s dng trong thi công xây dng càng chim t trng cao góp phn giiphóng sc lao ñng. Có th thay ñi phươ ng pháp t chc sn xut t sn xut kiucông trư ng sang sn xut theo kiu công xư ng công nghip (ñó là toàn b nhngcông tác chun b và ch to các chi tit tin hành trong công xư ng công nghip,công trư ng ch là nơ i lp ráp các chi tit ñó thành sn phm hoàn chnh).

c.) T ch c lao ñng khoa hc. • ð thc hin nguyên tc này yêu cu chia quá trình thi công thành nhng thao

tác riêng bit, nhm phân công lao ñng h p lý, chuyên môn hóa sâu ñ nângcao năng sut lao ñng và nâng cao tay ngh công nhân.

• Phi ci tin phươ ng pháp lao ñng, loi b các ñng tác tha, tc là t chcphươ ng pháp làm vic mt các khoa hc.

• Phi s dng th i gian làm vic ti ña nhưng h p lý, hn ch th i gian cht…d.) Tiêu chun hóa và ñnh hình hóa thi công.

• Tiêu chun hóa là s xác lp các quy phm và tiêu chun sn xut sao cho cóth s dng chúng trong nhng ñiu kin c th. Bt kỳ v i phươ ng tin thicông hin có ñ t chc mt quá trình k thut kinh t h p lý nht.Tiêu chun hóa ñư c thc hin thông qua các quy tc quy ñnh rõ các trình t nht ñnh và các ñiu kin k thut phi theo ñ thc hin 1 quá trình xâydng.

• ðnh hình hóa là vic xác lp nhng quy ñnh v quy cách sn phm như kíchthư c, tính cht sao cho có th vn dng các quy phm thi công 1 cách rngrãi, nâng cao kh năng thay th ca các sn phm ñó trong kt cu ca côngtrình xây dng.

3.3 CÁC PHƯƠ NG PHÁP T CH C THI CÔNG XÂY D NG

Cho ñn nay, ngư i ta có th chia phươ ng pháp t chc xây dng thành 3 phươ ngpháp chính là: tun t, song song và phươ ng pháp dây chuyn. Mi phươ ng phápcó nhng ưu như c ñim riêng, tùy theo các ñiu kin c th các phươ ng pháp ñóñư c áp dng trit ñ hay tng phn hoc kt h p, ñu v i mt mc ñích là ñưa lihiu qu sn xut cao nht.Xét ví d xây dng m ngôi nhà ging nhau, có các cách t chc như sau.

3.3.1 Phươ ng pháp tun t .Quá trình thi công ñư c tin hành ln lư t t ñi tư ng này sang ñi tư ng kháctheo mt trt t ñã ñư c quy ñnh. Ttt=mt1. ð th tin ñ nhim v (hay biu ñ chu trình) như hình v 3-1.

• Ư u ñim: d t chc sn xut và qun lý cht lư ng, ch ñ s dng tàinguyên thp và n ñnh.

• Như c ñim: th i gian thi công kéo dài, tính chuyên môn hóa thp, giá thành




cao.

Hình 3-1 Bi u ñ chu trình

phươ ng pháp thi công tun t .

3.3.2 Phươ ng pháp song song.Nguyên tc t chc thi công theo phươ ng pháp này là các sn phm xây dng ñư cbt ñu thi công cùng mt th i ñim và kt thúc sau mt khong th i gian như nhau. Tss=t1<Ttt. ð th tin ñ nhim v (hay biu ñ chu trình) như hình v 3-2.

• Ư u ñim: rút ngn ñư c th i gian thi công, gim ñng vn sn xut.• Như c ñim: ñòi hi s tp trung sn xut cao, nhu cu tài nguyên l n, d gây

ra sai phm hàng lot rt lãng phí.


phươ ng pháp thi công song song.

3.3.3 Phươ ng pháp dây chuyn.Là s kt h p mt cách logic phươ ng pháp tun t và song song, khc phc nhngnhư c ñim và phát huy ưu ñim, ngư i ta ñưa phươ ng pháp xây dng dây chuyn.ð thi công theo phươ ng pháp xây dng ñây chuyn, chia quá trình k thut thicông mt sn phm xây dng thành n quá trình thành phn và quy ñnh th i hntin hành các quá trình ñó cho mt sn phm là như nhau, ñng th i phi h p cácquá trình này mt cách nhp nhàng v th i gian và không gian theo nguyên tc:

• Thc hin tun t các quá trình thành phn cùng loi t sn phm này sangsn phm khác.

• Thc hin song song các quá trình thành phn khác loi trên các sn phmkhác nhau.

ði tư ng ca phươ ng pháp dây chuyn có th là mt quá trình phc h p, mthng mc hay toàn b công trình. ð th tin ñ nhim v (hay biu ñ chu trình)như hình v 3-3: Tss<Tdch<Ttt.


phươ ng pháp thi công dây chuy n.

Sn xut dây chuyn nói chung là mtphươ ng pháp t chc tiên tin nht cóñư c do kt qu ca s phân công laoñng h p lý, chuyên môn hóa cácthao tác và h p tác hóa trong sn xut. ðc trưng ca nó là s chuyên môn hóa caocác khu vc và v trí công tác, hn ch các danh mc sn phm cn ch to, s cânñi ca năng lc sn xut và tính nhp nhàng sông song liên tc ca các quá trình.

R3

t

Pñonm

1

…

Ttt=m.t1t1

Th i gian

R3

t

Pñonm

1…

Tss=t1

Th i gian

( ) k m ×−1 ∑+×cn

t k n

2

m-1

R3

t

Pñon

m

1

…

k k …… k

Th i gian

1

n




Kt qu là cùng mt năng lc sn xut như nhau, ngư i ta sn xut nhanh hơ n, snphm nhiu hơ n, chi phí lao ñng và giá thành thp hơ n, nhu cu v nguyên vtliu và lao ñng ñiu hòa liên tc. Sn xut dây chuyn trong xây dng có 2 ñcdim cơ bn:

• Do sn phm xây dng gn lin v i ñt ñai và có kích thư c l n nên ñ thchin các công vic theo mt trình t công ngh phi di chuyn các t th v i

các trang thit b kèm theo trong không gian công trình t b phn này sangb phn khác, t công trình này sang công trình khác. ðiu này khác v i ñâychuyn công nghip: ngư i công nhân và công c ñng yên còn sn phm diñng, do ñó t chc dây chuyn trong xây dng khó hơ n.

• Do tính cht ñơ n chic và ña dng ca sn phm xây dng nên các dây chuynsn xut hu ht ngn hn, th i gian n ñnh ít hoc không n ñnh, ngh ĩ a làsau mt khong th i gian không dài lm ngư i ta phi t chc li ñ xây dngcông trình khác.

3.4 T CH C THI CÔNG THEO PHƯƠ NG PHÁP DÂY CHUYN

3.4.1 Các thông s ca dây chuyn xây d ng.T chc sn xut theo dây chuyn là mô hình có s phi h p cht ch gia côngngh, th i gian và không gian. Ba yu t ñó là cơ s hình thành các thông s, quañó hình thc t chc sn xut th hin mt cách rõ ràng và thc t.

a.) Nhóm thông s v công ngh.• S l ư ng các ñ ây chuy n b ph n (ký hiu n): cơ cu ca dây chuyn xây

dng ñư c xác ñnh b i s lư ng và tính cht ca các dây chuyn b phn tothành. S lư ng dây chuyn b phn ph thuc vào mc ñ chi tit ca s phân chia quá trình xây dng thành phn. Có 2 mc ñ phân chia.-Phân nh hoàn toàn_dây chuyn b phn là quá trình xây dng ñơ n gin.

-Phân nh b phn_dây chuyn b phn là quá trình xây dng phc tp.Mc ñ phc tp ca vic phân chia các dây chuyn b phn phi căn c vàocông ngh sn xut, khi lư ng công vic và hao phí lao ñng…

• Kh i l ư ng công vi c (ký hiu P): ph thuc vào ñi tư ng xây lp c th vàñư c din t bng ñơ n v ño ca dng công tác ñư c thc hin (m, m2, m3,tn..).

• Lư ng lao ñ ng (ký hiu Q): là lư ng lao ñng ñư c s dng ñ làm ra snphm xây dng ñt cht lư ng tt, ñư c xác ñnh theo ñnh mc th i gian ahay ñnh mc năng sut s.

aPsPQ ×== (gi công, ngày công hoc gi máy, ca máy).

Vì ñnh mc năng sut không phi c ñnh mà nó thay ñi ph thuc vào mcñ phc tp ca công tác xây lp, ñiu kin sn xut, mc ñ hoàn thin cacác phươ ng pháp t chc sn xut nên ngư i ta phân bit khi lư ng lao ñngtính theo ñnh mc và theo lao ñng s dng.

aPsPQdm

×== và α dmsd

QQ =

Trong ñó α >1 là h s hoàn thành ñnh mc, thư ng α=1 ÷1,15.• C ư ng ñ dây chuy n (năng lc dây chuyn, ký hiu i): th hin lư ng sn

phm xây dng sn xut ra b i dây chuyn trong 1 ñơ n v th i gian. Trong thi




công dây chuyn yêu cu tr s này không thay ñi ñ ñm bo tính cht dâychuyn ca sn xut: const t Pi == .

b.) Thông s không gian.• M t b ng công tác: ñ ñánh giá s phát trin ca dây chuyn xây dng ngư i

ta ñưa ra khái nim mt bng công tác, xác ñnh kh năng v ñt ñai khônggian mà trên (hay trong) ñó ngư i ta b trí t th hay t máy thc hin các quá

trình xây dng. ð l n ca nó ñư c xác ñnh bng kích thư c ca b phn ñitư ng xây dng và ñư c biu th bng các ñơ n v khi lư ng công vic (m,m2,m3..) hay bng các b phn ca ñi tư ng xây dng (tng, ñon, ñơ nnguyên…). Da trên khái nim v mt bng công tác, phân bit các thông s không gian sau.

• Phân ñ o n công tác: là các b phn ca công trình hay ngôi nhà mà có mtmt bng công tác ñó b trí mt hoc mt s t ñi thc hin quá trình xâylp (hay dây chuyn b phn). Mi công nhân hay máy thi công ñư c nhnmt phn nht ñnh trên phân ñon là v trí công tác.Có 2 phươ ng pháp phânchia phân ñon.

-Phân ñ on c ñnh: ranh gi i phân ñon như nhau cho mi quá trình thànhphn.-Phân ñ on linh hot : ranh gi i phân ñon cho các quát trình khác nhaukhông trùng nhau.Thư ng hay dùng cách th nht, cách chia phân ñon linh hot ch dùng hãnhu như khi t chc các quá trình cơ gi i hóa chy dài do năng sut máykhông ñu hay khi tin hành công tác bê tông ct thép tng ñ t trên mt côngtrình. Khi phân chia phân ñon cn chú ý các ñc ñim sau:-S phân ñon m ≥ n ñ cho dây chuyn sn xut có th i gian n ñnh và huyñng ñư c tt c năng lc các t th chuyên môn (các dây chuyn ñơ n).

-Khi lư ng công vic trên phân ñon nên chia bng nhau hoc tươ ng ñươ ngnhau nu có th ñ cho phép t chc ñư c các dây chuyn ñu nhp.-Ranh gi i phân ñon phù h p v i ñc ñim kin trúc, kt cu và công ngh thi công.

• ð t thi công: là s phân chia theo chiu cao nu công trình không th thchin mt lúc theo chiu cao. Trong trư ng h p này, vic chia ñ t là bt bucphi thc hin vì khi công vic phát trin theo chiu cao, mt bng công tácch ñư c m ra trong quá trình thc hin chúng. Ch s ca ñ t thi công ph thuc tính cht công ngh ca quá trình và bin pháp t chc thi công.

c.) Thông s th i gian.

• Nh p c a dây chuy n ijk : là khong th i gian hot ñng ca dây chuyn i trênphân ñon công tác j. Thông thư ng chn nhp ca dây chuyn là bi s cañơ n v th i gian (ca, ngày, tun, tháng…) ñ không làm lãng phí th i gian vàovic di chuyn, giao ca...Xác ñnh:

ii

iij

iii

ij

ij N

aP

s N

Pk

×

×=

××=

α α

V i Ni là nhân lc hay máy thc hin dây chuyn i. Moduyn chu k ỳ k : là ñi lư ng ñc trưng cho mc ñ lp li ca quá trìnhsn xut và dùng ñ xác ñnh th i gian thc hin ca toàn b quá trình.




Thư ng nó làij

k , nuij

k thay ñi trên các phân ñon công tác thì moduyn chu

kỳ là giá tr nh nht trong các giá tr ñó, khi ñó k ck ijij ×= (cij là h s nhp

bi).• Bư c dây chuy n K o : biu th khong cách th i gian qua ñó các t ñi ñư c

ghép vào (bư c vào) dây chuyn. Nó là khong th i gian k t bt ñu vàophân ñon 1 ca hai dây chuyn b phn k lin nhau, thư ng chn là s

nguyên ca moduyn chu kỳ (các t th , t máy bt ñu công vic vào ñu ca,ngày… làm vic). Khi xác ñnh ko, mt mt ph thuc k, mt khác ph thucvào s lư ng t th b trí ñng th i trên mt phân ñon, xét 3 phươ ng án:

- k k =0 là trư ng h p bình thư ng khi quá trình trư c kt thúc gii phóng mtbng thì bt ñu quá trình tip theo (không có gián ñon t chc).- k k <0 quá trình trư c chưa ra khi phân ñon thì quá trình sau ñã bt ñu,ngh ĩ a là cùng mt th i ñim trên mt phân ñon có hai dây chuyn ñang hotñng. Trong trư ng h p này d gây ri lon sn xut và mt an toàn do khôngñm bo mt bng công tác nên không cho phép (hoc rt hn ch).- k k >0 quá trình trư c kt thúc ngư i ta không trin khai ngay quá trình saudo có gián ñon t chc hoc do s phát trin không ñu nhp ca các dâychuyn cnh nhau, thư ng ly k ck ×=0 , c nguyên >1 ñ hình thành nhng

phân ñon d tr.• Gián ñ o n k thu t: là khong th i gian trên phân ñon k t lúc kt thúc ktthúc quá trình trư c cho ñn lúc bt ñu quá trình sau, nhm ñm bo chtlư ng k thut ca công vic, ñư c quy ñnh b i bn cht công ngh ca quátrình, v giá tr nó ñư c xác ñnh trong các quy phm thi công và không ñitrên mi phân ñon. Ví d th i gian ch cho bê tông ñt cư ng ñ ñ có th tháo d ván khuôn…

• Gián ñ o n t ch c: là gián ñon do t chc sn xut sinh ra, trên phân ñonquá trình trư c kt thúc gii phóng mt bng nhưng quá trình sau không btñu ngay (vì ñ ñm bo tính liên tc ca các dây chuyn không ñu nhp).

Gián ñon k thut thư ng phi tuân th vì ñây là quy trình, quy phm; cònv i gián ñon t chc ta có th khc phc ñư c vì ñây là phía ch quan cangư i t chc, yêu cu phi ti thiu.

3.4.2 Các quy lut cơ bn ca dây chuyn xây d ng.Là mi liên h logic gia các thông s ca nó, quyt ñnh s phát trin ca dâychuyn trong không gian và theo th i gian. Thư ng biu din dư i dng quy lutth i gian, trong ñó th i gian ca dây chuyn: ( )...,, k nm f T = .

V i dây chuyn b phn: mk T = hoc ∑=

=m

j

jk T 1

.

k0

R3

Pñon

1

…

k k

i i+

tk0 k

R3

Pñon

1

…

k

i i+

tk0

R3

Pñon

1

…

k k

i i+




V i dây chuyn k thut: ( ) ∑+−+=cn

t k nmT 1 .

Trong quy lut cơ bn ca dây chuyn xây dng , thông s moduyn chu kỳ k cónh hư ng nhiu nht ñn th i hn dây chuyn, do ñó ñ gim T cn phi gim k.

• Gi i hn ca s gim b t này là giá tr mà ng v i nó mt bng công tác chophép b trí thun tin mt s lư ng công nhân ti ña nhưng vn phù h p v iñiu kin sn xut kmin=1ca công tác (bình thư ng), kmin=0,5 ca công tác (hãn

hu), không nên ly k<0,5 ca vì như vy s lãng phí th i gian ñ di chuyn t phân ñon này sang phân ñon khác trong gi làm vic.• Các bin pháp gim k.

-Tăng n: phân chia mt cách chi tit quá trình sn xut thành các quá trình ñơ ngin ít phc tp v mt k thut và phù h p v i bin pháp thi công.-Tăng m: phân nh mt bng công tác.-Tăng R : nhưng phi ñm bo không gian hot ñng và ñiu kin an toàn.

3.4.3 Phân loi dây chuyn xây d ng.a.) Theo cơ cu (ñi tư ng).

• Dây chuy n b ph n (dây chuyn ñơ n hay dây chuyn thành phn): ñi tư ngca nó là các quá trình ñơ n gin.

• Dây chuy n chuyên môn hóa (dây chuyn k thut): ñi tư ng là các quátrình phc tp bao gm 1 s dây chuyn b phn mà sn phm ca chúng làcác b phn kt cu ging nhau ca 1 hay nhiu công trình nm trong 1 dngcông tác chung.

• Dây chuy n công trình: gm nhng nhóm dây chuyn chuyên môn hóa vàmt s dây chuyn ñơ n mà sn phm ca chúng là 1 công trình hoàn chnh.

• Dây chuy n liên h p: là s kt h p các dây chuyn công trình ñ to ra 1 liênh p công trình.

b.) Theo tính cht nhp nhàng ca dây chuyn.• Dây chuy n nh p nhàng (ñu nhp): là dây chuyn có nhp công tác khôngthay ñi trên tt c các phân ñon công tác: const k ij = , ij∀ .

• Dây chuy n nh p bi n: là dây chuyn có nhp công tác thay ñi trên các phânñon công tác const k ij ≠ , ij∀ …

3.4.4 T ch c dây chuyn b phn (dây chuyn ñơ n).Ni dung cơ bn gm:

• Phân chia phân ñon công tác (m) và tính khi lư ng công vic tươ ng ngtrên tt c các phân ñon (P j).

Vic phân chia phân ñon công tác da vào vic phân tích ñc ñim ca côngtrình (kin trúc, kt cu, công ngh thi công..), v k thut phi ñm bo tínhkh thi, v t chc phi ñm bo khi lư ng ñ vic thc hin thun l i và cónăng sut. C gng phân chia phân ñon ñu nhau ñ d t chc.• Chn bin pháp thi công quá trình mà ni dung ch yu là chn cơ cu thành

phn t th , t máy ñ thc hin quá trình ñó (chn N, a hoc s).

Tính nhp công tác ca quá trình :s N

P

N

aPk

j j

j××

=×

×=

α

.

-Nu const k j = , j∀ thì ta có dây chuyn ñơ n nhp hng.




-Nu const k j ≠ , j∀ thì ta có dây chuyn ñơ n nhp bin ñi.

-Quá trình thư ng phi thc hin vòng lp ñ ñt kt qu tt. Nu ñã s dngh s α mà k j vn không chn ca, ngày…thì phi thc hin li các bư c trên:hoc thay ñi li cơ cu t th , t máy (thay ñi N, a hoc s) hoc chia liphân ñon công tác.

• Tính th i gian ca dây chuyn b phn, ph thuc vào k j.

-V i dây chuyn b phn có nhp hng: k mT ×= .-V i dây chuyn b phn có nhp bin: ∑

=

=m

j

jk T 1

.

-Cư ng ñ dây chuyn trong c hai trư ng h p: const N sk

P

T

Pi

j

=××===∑

α .

• V biu ñ chu trình, như hình v 3-4.

Hình 3-4 Bi u ñ chu trình dây chuy n b phn.

• Dây chuyn tươ ng ñươ ng: là dây chuyn ñu nhp có cùng ch s T và i v idây chuyn ban ñu, có ñư c là nh gi s khi lư ng ñư c phân b ñu trêntrên các phân ñon. Trên biu ñ biu th bng nét ñt.

3.4.5 T ch c dây chuyn chuyên môn hóa (dây chuyn k thut).

3.4.5.1 Dây chuyn chuyên môn hóa ca các quá trình theo tuyn.a.) Dây chuyn nhp nhàng.

• ðc trưng ca dây chuyn nhp nhàng là nhp công tác ca tt c các dâychuyn b phn không ñi và bng nhau const k ij = , ij∀ . Thit k dây chuyn

b phn như ni dung 3.4.4 v i lưu ý ranh gi i phân ñon c ñnh cho miquá trình thành phn.

Ta có const m N

aP

N

aPk

ii

ii

ii

iij

ij =××

×=

×

×=

α α

.

ð nhp công tác ca dây chuyn const k ij = , ij∀ , trong ñó ijP khác nhau v i

các dây chuyn b phn nên buc phi thay ñi các thông s ( )iii a N α ,, :-Nu s khác bit ñó dư i 20% ta cũng có th xem như bng nhau vì ta có th tăng gim năng sut ñ nhp không ñi (s dng h s α ).-Thay ñi Ni là thay ñi s công nhân hoc máy thi công trong t ñi, khi thayñi cn chú ý ñm bo tính kh thi v k thut thc hin quá trình và mt bngcông tác.-Thay ñi ai (hoc si) là thay ñi bc th , loi máy, ñiu kin làm vic.., khithay ñi cn chú ý ñm bo s phù h p gia yêu cu k thut v i tay ngh công nhân và ñc tính k thut máy. Quá trình có th thc hin theo vòng lpñ ñt ñư c kt qu tt nht.

k1 k2 km

2

m

R3

t

Pñon

1

…

k k … k

Th i gian




Sau ñó chn k0=k, ngh ĩ a là các t th chuyên môn ln lư t tham gia vào dâychuyn sau nhng khong th i gian bng nhau và bng moduyn chu kỳ, vànhp nhàng dch chuyn t phân ñon này sang phân ñon khác.

• Tính th i gian ca dây chuyn.Khi không có gián ñon công ngh: ( )k nmT 1−+= .Khi có gián ñon công ngh: ( ) ∑+−+=

cnt k nmT 1 .

• V biu ñ chu trình, hình v 3-5.• Nu n ñnh trư c th i hn ca

dây chuyn T thì ta có th tínhñư c s lư ng phân ñon cn thitt hai công thc trên:

1+−−

=∑

nk

t T m

cn .


dây chuy n nh p nhàng.

b.) Dây chuyn khác nhp. Nhp ca các dây chuyn b phn không ñi, nhp ca các dây chuyn b phnkhác nhau thì khác nhau. Nguyên nhân là do ngư i ta buc phi gi nguyên mtvài cơ cu t th , t máy nào ñó nên tc ñ các dây chuyn không th bng nhau.Do ñó tính nhp nhàng ca sn xut khác ñi và xut hin các gián ñon sn xut(gián ñon t chc).Vic xác ñnh th i gian ca dây chuyn chuyên môn hóa có th là phươ ng pháp ñ h a ho c phươ ng pháp gii tích. Nguyên tc chung ca c hai phươ ng pháp nàylà xác ñnh “v trí ghép sát” gia tng cp dây chuyn b phn ñ gim các giánñon t chc và làm cho dây chuyn chuyên môn hóa ngn nht. V trí ghép sát là

v trí mà ñó quá trình trư c kt thúc thì quá trình sau bt ñu ngay không có giánñon t chc v i ñiu kin tôn trng tính liên tc ca tng dây chuyn b phn.V i dây chuyn khác nhp theo phươ ng pháp gii tích, xác ñnh v trí ghép sát bngcách thit lp mi liên h ñu cui gia các dây chuyn b phn.

Hình 3-6 Dây chuy n khác nh p.

• Mi liên h ñu: Xác lp khi nhp ca dây chuyn b phn trư c nh hơ nnhp ca dây chuyn b phn sau 1+

<ii

k k (hình 3-6a). Trong trư ng h p nàyta thy quá trình trư c

ik ghép sát quá trình sau 1+i

k ti phân ñon 1 (tc

ik k =0 ), lúc này các phân ñon sau, gián ñon gia kt thúc i và bt ñu i+1ngày càng tăng dn: j=2 ttc2 = ki+1-ki

( ) k m ×−1 ∑+× cnt k n

2

m-

R3

t

Pñon

m

1

…

k k … k

Th i gian

1

n

2

R3

t

Pñonm

1

…

ki ki ki ki ttcm

i

i+

k0=ki ki+1 ki+1 … ki+1

2

R3

t

Pñonm

1

…

ki ttc1= ki+1 ki+1 … ki+1

i

i+

k0=ki ki ki … ki+1




… j=m ttcm = (m-1)(ki+1-ki)=max• Mi liên h cui: Xác lp khi nhp ca dây chuyn b phn trư c l n hơ n

nhp ca dây chuyn b phn sau 1+>

iik k (hình 3-6b). Trong trư ng h p này

ta thy quá trình trư c ik ghép sát quá trình sau 1+ik ti phân ñon cui cùngm, lúc này gián ñon gia kt thúc i và bt ñu i+1 có giá tr l n nht ti phânñon 1: j=1 ttc1 = (m-1)(ki-ki+1)=max

• Tính th i gian ca chu trình:-Khái nim bư c dây chuyn thư ng ñư c thay bng khái nim “ giãn cách”v th i gian và ñư c ký hiu là ijO _là kho ng vư t trư c c a dây chuy n i so

v i dây chuy n i+1 ti phân ñ o n j. phân ñon 1 ta có 1iO .

Th i gian ca dây chuyn:n

n

i t OT += ∑−1

11 .

Trong ñó ∑−1

11

n

iO _tng các giãn cách trên phân ñon ñu tiên gia các cp dây

chuyn b phn t dây chuyn b phn ñu tiên ñn dây chuyn b phn cui

cùng và tn là th i gian thc hin dây chuyn b phn cui cùng.-Vit li giãn cách 1iO cho các mi liên h ñu, cui:Mi liên h ñu 1+< ii

k k :ii

k O =1 Mi liên h cui 1+

>ii

k k : ( )( )111 1 +−−+=+=

iiitciik k mk t k O

Vit gp li: ( )( )11 1+

−−+=iiii

k k mk O Hay ( )( )

cniiii t k k mk O +−−+= +11 1 (1)Trong ñó hiu ( )1+

−ii

k k ch ly khi nó dươ ng, tcn là gián ñon công ngh nucó gia dây chuyn i và i+1.-Khi ñó tng giãn cách trên phân ñon ñu tiên có k ñn gián ñon công ngh

nu có gia các cp dây chuyn b phn :( ) ( ) ∑∑∑∑ +−−−+= +

−

cnniii

n

i t k k k mk O 1

1

11 1 (2)

-Và th i gian ca dây chuyn:( ) ( ) ∑∑∑ ++−−+=

+ cnniiit k k k mk T 11 (3)

Trong các công thc (1), (2) và (3) hiu ( )1+− ii k k ch ly khi nó dươ ng.Ví d: Tính dây chuyn có các thông s như sau: m=6 ; n=3 ; k1=1 , k2=3 , k3=2và tcn2/3=1 .T s liu có ñư c, xác ñnh ñây là dây chuyn chuyên môn hóa khác nhp. Có th xác ñnh bng phươ ng pháp ñ ha hay gii tích. Theo phươ ng pháp gii tích, xác

ñnh v trí dây chuyn b phn trên phân ñon 1_ 1iO theo công thc (1).( )( ) 103116111 =+−−+=O ( )( ) 912316321 =+−−+=O

Biu ñ chu trình như hình v. Và th igian ca dây chuyn chuyn theo (3).

( ) ( ) ( ) ( )[ ] 2212233116231 =++−+−−+++=T

• Trong công thc (3) thì ñi lư ng( ) ( ) ∑∑∑ +−−+=

+ cniiisxt k k mk T 11 1

TSX1

6

2

4

t

5

1

3

TCN1

1 2 3




gi là chu k ỳ s n xu t phân ñon 1, là khong th i gian cho ra sn phmñu tiên phân ñon 1. Và ñi lư ng ( ) ( ) ∑∑∑ +−−+−=

+ cniinicnt k k mk k T 11 1

gi là chu k ỳ công ngh, là khong th i gian mà tt c các dây chuyn b phn tham gia vào dây chuyn sn xut phân ñon 1.

c.) Dây chuyn nhp bi. Nhp ca các dây chuyn b phn không ñi, nhp ca các dây chuyn b phn

khác nhau thì khác nhau, nhưng s khác nhau ñó tuân theo quy lut bi s (ch xétbi 2 hoc 3). Khi ñó ñ ñm bo tính nhp nhàng ca sn xut, ngư i ta s dngbin pháp cân bng nhp. Có hai phươ ng pháp cân bng.

• Cân b ng nhanh: ñưa tt c các dây chuyn b phn v nhp ñ chung nhanhbng cách trên dây chuyn b phn có nhp bi s ngư i ta t chc thêm mts t thi công song song trên các phân ñon cách quãng. S lư ng t th b trí ly bng h s bi tươ ng ng.Ví d: Cho dây chuyn cmh có 3 dây chuyn b phn k1=k, k2=2k, k3=k.Ta thy dây chuyn th 2 có nhp là bi 2 so v i dây chuyn 1 và 3. ð cânbng nhanh, dây chuyn b phn th 2, thay cho mt dây chuyn có nhp

2k, ta t chc 2 dây chuyn b phn song song cũng có nhp 2k nhưng midây chuyn ch bao gm mt na s phân ñon. Mt dây chuyn tin hànhtrên các phân ñon 1,3,5 ; dây chuyn th 2 trên các phân ñon 2,4,6.

Cân b ng

dây chuy n b phn

theo nh p ñ nhanh

Th i hn ca dây chuyn tính trc tip trên biu ñ hoc có th tính theo công

thc: ( )[ ] k k t k nC nmT n

i 90121361 01

0

=+×−+−+=+×

−+−+= ∑∑ .

V i Ci_h s bi ca dây chuyn b phn th i, n0_s dây chuyn có nhp bi.Như c ñim ca phươ ng pháp này là yêu cu lư ng tài nguyên cao hơ n so v iban ñu sau khi cân bng nhưng th i hn hoàn thành ñư c rút ngn hơ n.

• Cân b ng ch m: khi s lư ng tài nguyên b hn ch và không yêu cu rútngn v th i gian thì ngư i ta ñưa tt c các dây chuyn b phn v nhp ñiuchung bng nhp ca dây chuyn b phn chm. Lúc này các dây chuyn b phn nhanh buc phi thc hin v i các gián ñon (gñtc).Ví d: ly li ví d trên, gi nguyên nhp ñ chm ca dây chuyn b phnth 2, ñưa các dây chuynb phn nhanh 1 và 3 v nhp ñiu chung chm thì

Cân b ng

dây chuy n b phn

theo nh p ñ chmh

6

2

4

t

5

1

3

k1 k2 k3

1 2 3 2 3

6

2

4

t

5

1

3

k1 k2 k3

1 1’ 2 3




dây chuyn b phn nhanh s thc hin có gián ñon th hin bng các ñư ngnét ñt trên hình v.Như c ñim ca phươ ng pháp này là vi phm nguyên tc liên tc ca snxut, tuy nhiên có th khc phc ñư c khi t chc các dây chuyn theo ca(dây chuyn b phn chm s ñư c t chc 2 hoc 3 ca theo h s bi là 2 hay3, lúc ñó dây chuyn b phn nhanh s thc hin ch ñ 1ca/ngày) hoc t

chc nhng dây chuyn chuyên môn hóa song song (thc hin khi khi lư ngcông vic ñáng k và th i hn hoàn thành ngn).Th i hn ca dây chuyn tính trc tip trên biu ñ hoc có th tính theo công

thc: ( ) ( ) ( )[ ] k k t k C C mT cn

n

i

ii 14012121611

max =+×+++×−=+×

+×−= ∑∑

=

.

V i Cimax là h s bi ca dây chuyn b phn chm nht.d.) Dây chuyn nhp bin.

Khi xây dng công trình có hình dáng mt bng phc tp, nhiu cao trình khácnhau, s dng nhiu dng kt cu khác nhau…dn ñn vic phân b khi lư ngcông vic thư ng không ñu trên các phân ñon và vì vy mà phi t chc dây

chuyn không nhp nhàng.ðc trưng ca dây chuyn nhp bin là nhp công tác ca các dây chuyn b phntrên các phân ñon thay ñi không theo quy lut nào c. ð t chc loi dâychuyn này không th ch phi h p các dây chuyn b phn bng mi liên h ñucui mà nó cn phi ñư c thit lp trên mi phân ñon.ð gim th i gian ca dây chuyn cn phi ghép sát các dây chuyn b phn tiña, bng cách xác ñnh v trí t i hn hay khong ghép sát t i hn gia chúng.Khong ghép sát t i hn gia 2 dây chuyn b phn s ti phân ñon j nào ñó màti ñó quá trình trư c kt thúc gii phóng mt bng thì quá trình sau bt ñu ngaykhông có gián ñon t chc v i ñiu kin quá trình thc hin 2 dây chuyn b phn

ñó phi din ra bình thư ng trên các phân ñon còn li.Có nhiu phươ ng pháp tính dây chuyn này như phươ ng pháp ñ ha, phươ ngpháp gii tích… ñây xét phươ ng pháp bng ma trn Galkin.

• Lp mt bng tính v i các ct tươ ng ng v i các quá trình thành phn, ký hiuni ÷= 1 ; các hàng tươ ng ng v i các ñon công tác, ký hiu m j ÷= 1 . Trong

mi ô ca bng ghi các thông s sau: gia ghiij

k là th i gian thc hin quá

trình trên ñon công tác ñang xét, góc trên bên trái ghi th i ñim bt ñu bd

ijt ,

góc dư i bên phi ghi th i ñim kt thúcij

bd

ij

kt

ijk t t += , gia ct ñng bên

phi ghi gián ñon t chc nu có ( ) kt

ij

bd

ji

jii

gdtct t t −=

+

+

,11, .

• Quá trình tính toán da trên 2 nguyên tc phi h p:-Các quá trình thành phn phi din ra liên tc t lúc bt ñu dây chuyn ñnlúc ra khi dây chuyn, th hin : kt

ij

bd

ji t t =+1, .

bd

jit 1, +

kt

ij

bd

ji

ii

gdtc t t t −=+

+

,11.

bd

jit ,1+

kt

ijt

bd

ijt

i+1i

j+1

j kij




-Các quá trình thành phn không chng chéo, cn tr nhau kt

ij

bd

ji t t ≥+ ,1 hay:

( ) 0,11,

≥−=+

+ kt

ij

bd

ji

jii

gdtct t t

• Thit lp cách tính toán: xét biu ñ chu trình tng quát như hình v 3-7.

Hình 3-7 Dây chuy n nh p bi n.

T biu ñ chu trình, thit lp phươ ng trình cân bng :

ij

j

ij

j

jii Ok k O +=+ ∑∑−−

+

1

1

1

1,11 mà ycjijij t k O +=

Nên tcj

j

ij

j

jii t k k O +=+ ∑∑−

+

1

1

1,11

tcj

j

ji

j

iji t k k O +

−= ∑∑

−

+

1

1,1

11

Gi s rng dây chuyn b phn i và i+1 s ghép sát v i nhau ti phân ñon j,lúc ñó theo nguyên tc ghép sát 0=tcjt và tươ ng ng v i nó thì min

11 ii OO → .

ð các dây chuyn b phn thc hin liên tc không ch ñ i nhau thì:

−= ∑∑

−

+

1

1,1

1

min1 max

j

ji

j

iji k k O

Nu gia hai dây chuyn có gián ñon công ngh thì:

cn

j

ji

j

iji t k k O +

−= ∑∑

−

+

1

1,1

1

min1 max .

Và th i hn ca dây chuyn s là: n

n

i t OT += ∑−1

11 .

Ví d: tính toán dây chuyn chuyên môn hóa v i các s liu sau, cho tcn3-4=1

DChuyn 1 2 3 4

P ð o n

1 2 4 2 22 3 2 4 13 1 2 3 24 1 1 1 4

Gii:• ðây là dây chuyn chuyên môn hóa nhp bin theo tuyn.• ð tính Oi1, cng dn th i gian thc hin mi quá trình thành phn t lúc btñu vào dây chuyn cho ñn lúc kt thúc (bng 1), xét tng cp dây chuyn b phân cnh nhau trên tng phân ñon công tác ñ tính Oi1 (bng 2).

Oij∑

−1

1

j

ijk

( ) jii

tct 1, + kij ki1 ki2

∑−

+

1

1,1

j

jik Oi1

2

j-1

R3

t

Pñon j

1

…

ki+1,1 ki+1,2

i

i+1




Bng 1 (∑ j

ijk 1

) Bng 2 ( Oi1 )

1 2 3 4 1-2 2-3 3-41 2 4 2 2 1 2 4 22 5 6 6 3 2 1 4 43 6 8 9 5 3 0 2 64 7 9 10 9 4 -1 0 5

Ti 7 9 10 9 max 2 4 6tcn 0 0 1

Oi1 2 4 7

• Lp bng ma trn Galkin, dây chuyn ñu tiên cho bt ñu th i ñim 0, th iñim bt ñu các dây chuyn tip theo xác ñnh theo giá tr Oi1 va tính ñư c.Lưu ý gia dây chuyn 3 và 4 có tcn3-4=1.

1 2 3 4

10

2

2

24

6

62

8

135 2

152

23

5

61 2

8

84

12

153 1

16

35

16

82 2

10

122 3

15

161 2

18

46

17

103 1

11

154 1

16

182 4

22Ti 7 9 10 9

• V biu ñ chu trình và tính th i gian: ( ) 2297421

11 =+++=+= ∑

−

n

n

i t OT

2

1

4

3

1 2

j 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 22

3 4

3.4.5.2 Dây chuyn chuyên môn hóa ca các quá trình theo ñ t.ði v i các công trình thi công theo ñ t, khi dây chuyn chuyên môn hóa chuynt ñ t nay sang ñ t kia s có mt khong gián ñon nào ñó. Gián ñon này cónguyên nhân t 2 ñiu kin sau:

• Phi ñm bo yêu cu v trình t công ngh, ngh ĩ a là th i ñim bt ñu mtchu kỳ sn xut phân ñon bt kỳ ñ t trên không ñư c s m hơ n th i ñimkt thúc phân ñon dư i tươ ng ng.

• Yêu cu v s dng các t th chuyên môn: gi vng thành phn và cơ cu t th chuyên môn ñ thi công trên tt c các ñ t ca công trình ñó, ngh ĩ a là ñiv i mt quá trình thành phn, th i ñim bt ñu ca nó ñ t trên không ñư cs m hơ n th i ñim kt thúc ca nó ñ t dư i.




S tn ti các gián ñon khi chuyn ñ t trong các quá trình thành phn là ñc trưngca t chc dây chuyn các quá trình theo ñ t.

a.) Dây chuyn khác nhp.Tính cho hai ñ t bt kỳ liên tip nhau a, a+1 , do s phi h p cht ch ca các dâychuyn trong tng ñ t nên ta ch cn xác ñnh gián ñon khi chuyn ñ t ca cácdây chuyn b phn biên. Xét trư ng h p ñơ n gin khi các ñ t ñu ging nhau.

Hình 3-8 Dây chuy n khác nh p theo ñ t.• Tìm T1: T biu ñ chu trình như hình v 3-8, ta có:

1111 nsx OT T t +=+ Hay 1111 t OT T nsx −+= V i ( ) ( ) ∑∑∑ +−−+=

+ cniiisx t k k mk T 11 1 (phn 3.4.5.1,mc b: dc khác nhp)

11 k mt ×= : th i gian ca dây chuyn th 1 trên ñ t 1.( )( ) 111 1 ncnnn t k k mO

−+−−= : gián ñon t chc khi ghép sát dây chuyn n

ñ t dư i và dây chuyn 1 ñ t trên, xác ñnh như ghép sát dây chuynkhác nhp. Và 1ncnt

−là gián ñon công ngh nu có gia dây chuyn 1 ñ t

trên v i bt kỳ dây chuyn nào ñ t dư i.Suy ra ( ) ( ) ( )[ ] 11111 1

ncncnniiit t k k k k mk mk T

−+++−+−−+×−= ∑∑∑

• Tìm Tn: Cũng t biu ñ chu trình, ta có:( ) 111 cnnnn T OT k m +=+×−

V i ( ) ( ) ∑∑∑ +−−+−=+ cniinicn t k k mk k T 11 1 (phn 3.4.5.1,mc b)

Suy ra ( ) ( ) ( ) 1111ncncnniinin

t t k k k k mk mk T −+

++−+−−+×−= ∑∑∑

Chú ý: khi tính T1, Tn ch ly ( ) 01 >− +ii k k và ( ) 01 >− k k n .

• Sau khi tính giá tr gián ñon biên, ta cũng tính ñư c gián ñon khi chuyn ñ t

ca dây chuyn b phn bt kỳ. ( )( ) 1,11 1 +−++ +−−+= iicniiii t k k mT T

• Gián ñon khi chuyn ñ t T1, Ti, Tn có th >0, =0 hay <0. Khi tr s này <0ngh ĩ a là mt bng công tác ñ t trên ñã có nhưng lc lư ng ñ t dư i chưachuyn lên. Vì thư ng dùng 1 t th ñ thc hin mt dây chuyn b phntrên tt c các ñ t nên yêu cu tr s này >=0.Xác ñnh gián ñon khi chuyn ñ t theo k hoch khi dùng 1 t th thi côngquá trình thành phn trên tt c các ñ t p

T 1 , p

nT (các giá tr trong du tuyt ñich có khi nó âm): n

p T T T T ++= 111 và nn

p

nT T T T ++= 1

m

t1=mk1

ð t

a+1

T1 Tn

(m-1)kTSX1

m1

R3

t

Pñon

…

1

…

On1 TCN1

1

n

a




V i dây chuyn nhp nhàng ( const k ij = , ij∀ ): ni T T T ==1

1111 ncncnncncnit t mk nk t k mt k T

−−++−=+×−+= ∑∑∑

Chn s phân ñon trong tng ñ t m sao cho các dây chuyn b phn là liêntc (không có gián ñon khi chuyn ñ t), T1=0. Suy ra:

( ) k t t nm ncncn / 1−++= ∑

• V biu ñ chu trình và tính th i hn ca dây chuyn chuyên môn hóa quátrình theo ñ t (có M ñ t ging nhau).

( )( ) ( )( ) D

p

n

n

i

pT T t M t OT t M T ++−=+++−= ∑

−

11

1

1111 11

1

m

.. ..

P.®o¹n §ît

m

1

.. ..

M

M-1

.....

II

I

m

.. ..

1

m

.. ..

1

1

m

.. ..

(M-1)(t1+T ) T = Σ On +tn

t1 tp1

p1

t 1 1tp

t t1p

1

t1 1

pt

M

D

n-1

1 Ví d: Tính dây chuyn chuyên môn hóa theo ñ t v i các s liu sau:

M=2, m=4, n=3, k1=1, k2=3, k3=2, tcn3/2=2Gii:

• ðây là dây chuyn chuyên môn hóa khác nhp theo ñ t, v i các ñ t ñu gingnhau. Do ñó ch cn tính cho mt ñ t, sau ñó tính gián ñon khi chuyn ñ t.

• Tính toán cho tng ñ t: ( )( ) cniiii t k k mk O +−−+=+11 1

( )( ) 103114111 =+−−+=O ( )( ) 822314321 =+−−+=O suy ra ( ) 1724811

=×++= DT

3

1

1

2 3

2

P.®o¹n

4

3

1

2

4

§ît

II

I

1 2 3

t3p

t1p

I

21OO11

I

• Tính các gián ñon khi chuyn ñ t T1, Tn.

( ) ( ) ( )[ ] 11111 1 ncncnniii t t k k k k mk mk T −+

++−+−−+×−= ∑∑∑

( ) ( ) ( ) ( ) ( )[ ] 010021223311414231 >=++−+−+−−+×−++= .




( ) ( ) ( )[ ] 1111 ncncnniinint t k k k k mk mk T

−+++−+−−+×−= ∑∑∑

( ) ( ) ( ) ( ) ( )[ ] 06021223311424231 >=++−+−+−−+×−++= Suy ra 101 =

pT , 63 =

pT

• V biu ñ chu trình và tính th i hn dây chuyn:

( )( ) n

n

i

pt OT t M T +++−= ∑

−1

11111 ( )( ) ( ) 312481101412 =×++++×−= .

b.) Dây chuyn nhp bin.Tươ ng t dây chuyn khác nhp khi chuyn ñ t, ta cũng ñi xác ñnh gián ñon khichuyn ñ t ca các dây chuyn b phn. ñây ta ch cn xác ñnh 1

1+a

T , 1+a

nT .

Hình 3-9 Dây chuy n nh p bi n theo ñ t.

• Tính 11

+aT : T biu ñ chu trình

1,1

1

11

111

+−

++=+ ∑ aa

n

na

i

aaOOT t

V i 1,1

+aa

nO là giãn cách lúc vào phân ñon 1 gia dây chuyn 1 ñ t trên và dâychuyn n ñ t dư i, xác ñnh như khi ghép sát dây chuyn nhp bin.

1

1

1

11

1

1,1 max ncn

ja

j

ja

nj

aa

n t k k O −

−++

+

−= ∑∑

Suy ra aaa

n

na

i

at OOT 1

1,1

1

11

11 −+=

+−

+ ∑

• Tính 1+a

nT : T biu ñ chu trình:

∑−

++++=+

1

1

11

1,1

1n

a

i

aa

n

a

n

a

n OOT t

Suy raa

n

aa

n

na

i

a

n t OOT −+=

+−

++

∑1,

1

1

1

1

1

1

Gián ñon khi chuyn ñ t theo k hoch (các giá tr trong du tuyt ñi ch cókhi nó âm).

111

11

1,1

++++++=

a

n

aaa p T T T T

và 111

11, ++++++=

a

n

aa

n

a p

nT T T T

• V biu ñ chu trình và tính th i hn ca dây chuyn, xét v i M ñ t.

( ) ( ) M

D

M

a

a pa

M

n

n

i

M

a

a paT T t t OT t T ++=

+++= ∑∑∑

−

=

+−−

=

+1

1

1,11

1

11

1

1

1,11

∑ +11a

iO

m

at 1

ð t

a+1

T1a+1 Tn

a+1

1,1

+aa

nO ∑ a

iO 1

m1

R3

t

Pñon

…

1

…

a

nt

1

n

a




.. ..I

§ît P.®o¹n

1

t

m

1

II .. ..

Tp,II1

Tt1

m

m

1

.. .......

T1tp,III

M-1 .. ..

1

m

tt

M .. ..

m

1p,M

1

I1

II

1

1..

M-1

Σ (t +T )M-1

a-1

a

1

p,a+1

1

M-1

T = Σ O +ta-1

n nD

Ví d: Tính dây chuyn nhp bin theo ñ t theo các s liu:M=2, m=4, n=3, tcn2/3=2.

I

DChuyn 1 2 3

II

1 2 3

P h . ñ o n 1 2 1 2 1 1 2 2

2 1 2 3 2 3 3 13 2 1 1 3 2 1 3

4 3 3 2 4 1 2 1Gii:• ðây là dây chuyn chuyên môn hóa nhp bin theo ñ t, v i các ñ t khác nhau.

Do ñó cn tính cho c hai ñ t, sau ñó tính gián ñon khi chuyn ñ t.

• Tính toán cho tng ñ t: cn

j

ji

j

iji t k k O +

−= ∑∑

−

+

1

1,1

1

min1 max

ð t I (hình 10) : 411 = I

O ; 321 = I

O ð t II (hình 11) : 211 =

II O ; 521 =

II O

• Tính các gián ñon khi chuyn ñ t T1, Tn.Trư c ht tính 1,

1

+aa

n

O (xem hình 10 ct 3-1II): 41,

1

=+aa

n

O .

( ) 03843411,

1

1

111 >=−++=−+=

+−

∑ aaa

n

na

i

II t OOT

( ) 0384521,1

1

1

113 >=−++=−+=

+−

+∑ a

n

aa

n

na

i

II t OOT

Suy ra 3,1 =

II pT , 3,

3 = II p

T

• V biu ñ chu trình và tính th i hn ca dây chuyn.

( ) ( ) ( )[ ] 25752381

11

1

1

1,11 =++++=

+++= ∑∑

−−

=

+

M

n

n

i

M

a

a pat OT t T .




Bng 1 (∑ j

ijk 1

) Bng 2 ( Oi1 )

1 2 3 1II 1-2 2-3 3-1II

1 2 1 2 1 1 2 1 22 3 3 5 4 2 2 1 43 5 4 6 6 3 2 -1 24 8 7 8 7 4 4 1 2

Ti 8 7 8 7 max 4 1 4tcn 0 2 0

Oi1 4 3 4

1 2 3

10

22

42 1

5

72 2

9

22

13

52 2

7

92 3

12

33

25

72 1

8

124 1

13

45

38

83

11

132 2

15Ti 8 7 8

Hình 3-10 Ph i h p trong ñ t I.

1 2 3 1-2 2-31 1 2 2 1 1 22 4 5 3 2 2 33 6 6 6 3 1 34 7 8 7 4 1 2Ti 7 8 7 max 2 3

tcn 0 2

Oi1 2 5

1 2 3

111

112

131 2

15

183 2

20

2

12

315

15

3 18

20

2 121

315

217

181 1

19

212 3

24

417

118

191 2

21

243 1

25Ti 7 8 7

Hình 3-11 Ph i h p trong ñ t II.




IIOO11 21

2

1

3I T3p

4

1

2

3II

Tp1

P.® §

4

31 2

z 4 8 10 12 14 16 18 20 22 24 25



GT TCTC_LP KHTð & TCTC CÔNG TRÌNH ðƠN V 52/100

CHƯƠ NG IV

LP K HOCH TIN ð VÀ T CH C THI CÔNGCÔNG TRÌNH ðƠ N V

4.1 KHÁI NIM CHUNG

4.1.1 Khái ni m.Công trình ñơ n v là mt ñi tư ng xây dng riêng bit tươ ng ñi ñc lp v khônggian có ñy ñ v các ñiu kin v giao nhn thu và hch toán giá thành.Có nhiu cách thi công công trình ñơ n v, mi phươ ng án t chc khác nhau v gii pháp thi công ñư c la chn, trình t công ngh thc hin chúng và có nhngch tiêu kinh t k thut (cht lư ng, giá thành…) khác nhau. ð chn mt phươ ngán thi công tt nht phi mô hình hóa công tác xây dng dư i dng k hoch tinñ trong ñó th hin: các bin pháp thi công, cách thc phi h p v không gian,th i gian ca các bin pháp xây lp, th i hn xây dng công trình, nhu cu laoñng, vt tư, vn..,quy mô công trư ng, b máy qun lý và ñiu hành thi công, t

chc cơ s vt cht k thut công trư ng…KHTð là công c ñ ch ño thi côngvà là phươ ng tin ñ kim tra vic thc hin.

4.1.2 Các nguyên t c l p k ho ch ti n ñ . • Th i gian ca phươ ng án t chc và KHTð thi công phi ñm bo hoàn thành

các phn vic, tng b phn và toàn b công trình ñúng theo th i hn quyñnh.

• Thc hin chc ch và liên tc vic phi h p v th i gian và không gian cacác quá trình xây lp ñm bo tính n ñng ca sn xut, tuân th các ñiukin k thut, ñm bo an toàn cho ngư i và thit b, s dng ñiu hòa và tit

kim các ngun tài nguyên.• Tăng năng sut lao ñng bng cách áp dng các bin pháp thi công tiên tin.• Áp dng phươ ng pháp thi công dây chuyn là nguyên tc cơ bn trong vic t

chc và lp KHTð thi công công trình ñơ n v.

4.1.3 Các tài liu s d ng ñ l p k ho ch ti n ñ . • Căn c vào bn v thit k thi công và các phiu công ngh xây lp.• Căn c vào th i ñim kh i công và th i hn xây dng công trình.• Da vào chng loi, quy cách vt liu, thit b, phươ ng tin vn ti.• Da vào các s liu ñiu tra kho sát xây dng.

• Da vào năng lc ca ñơ n v thi công và kh năng ca ch ñu tư.4.2 NI DUNG VÀ TRÌNH T LP K HOCH TIN ð

4.2.1 Phân tích k t c u công trình. Nhm mc ñích xác ñnh s phù h p ca kt cu công trình v i ñiu kin k thutthi công, kh năng cho phép áp dng các bin pháp thi công tiên tin nht. Khi ñãxác ñnh ñư c bin pháp thi công, cho phép ta chn ñư c quy trình công ngh thicông h p lý nht. Quy trình công ngh gm: trình t thc hin các thao tác, tiêuchun k thut cho các thao tác. Xem xét và cho phép ñưa các quá trình chun b rakhi phm vi xây dng công trình nhm gim ti ña din tích công trư ng.




Cho phép xác ñnh các thông s không gian ca công trình ñ t chc thi công dâychuyn, tc chia công trình thành các khu vc, ñ t, phân ñon..trong ñó chú ý táchkhu vc có gii pháp kt cu riêng bit ra các ñ t xây dng riêng ñ vic t chcdây chuyn ñư c ñu nhp. Ví d: tách phn khung chu lc ca nhà bêtông toànkhi t chc riêng…Tóm li ni dung phân tích kt cu công trình là ni dung ñu tiên rt quan trng

giúp ta la chn gii pháp thi công và cách t chc thi công h p lý ñm bo nângcao các ch tiêu kinh t k thut ca dây chuyn thi công ñư c chn.

4.2.2 L p b ng danh m c công vi c và tính kh i l ư ng công tác. Căn c vào kt qu phân tích kt cu thi công lp bng danh mc công vic và tínhkhi lư ng công tác xây lp.

a.) Lp bng danh mc công vic.Bng danh mc công vic là tp h p các nhim v cn thc hin trong quá trình thicông. Danh mc công vic phi lp cho tng công vic, tng b phn, hng mc vàcho toàn b công trình, thư ng nên lp theo cơ cu hình cây v i gc là công trình,nhánh là các giai ñon thi công kt cu khác nhau…

Danh mc công vic phi lp theo các giai ñon thi công ñ theo dõi tin ñ ti cácth i ñim trung gian trong toàn b th i hn thi công công trình.

• Giai ñon thi công là mt t h p các công tác xây lp tươ ng ñi hoàn chnh v mt công ngh. Vic phân giai ñon thi công phi ñm bo hoàn thành dtñim tng ñu mi công vic và to mt bng công tác thc hin công victip theo. S lư ng giai ñon thi công ph thuc vào loi công trình và chcnăng c th ca nó.

• V i nhà dân dng chia thành 2 hay 3 giai ñon thi công: chia làm 2 giai ñoncó phn thô_phn hoàn thin, chia làm 3 giai ñon có phn ngm_phn thânmái_phn hoàn thin. V i nhà công nghip, s lư ng giai ñon tăng thêm gm

giai ñon lp ñt thit b, giai ñon cho công tác k thut ñc bit (thông gió,cách nhit, cách âm..), giai ñon cho các công tác cung cp nhiên liu…

Danh mc công vic ñư c lp chi tit theo công ngh thi công trong phiu côngngh hoc phù h p v i cơ cu công vic trong ñnh mc XDCB ñã ban hành.

b.) Tính toán khi lư ng công tác.Da vào bng danh mc công vic ñã lp và bn v k thut thi công, ta tính toánkhi lư ng cho tt c các công vic phi thc hin. Sau ñó khi lư ng công vicñư c tng h p trong mt bng chung trong ñó phân theo tng ñc tính công vicñ vic tính toán các hao phí lao ñng, vt tư, ca máy…ñư c thun l i.

4.2.3 Ch n bi n pháp thi công và tính hao phí lao ñ ng, ca máy.a.) Chn bin pháp thi công.Vic chn bin pháp thi công mà ni dung ch yu là chn t h p máy thi côngbao gm các loi máy chính, máy ph, ñư c thc hin qua hai bư c.

• Chn sơ b: căn c ñc ñim kin trúc, kt cu công trình, công ngh thi côngñư c áp dng, khi lư ng công vic, yêu cu v cht lư ng công vic, ñiukin thi công, th i gian hoàn thành tng công vic và toàn b công trình…tínhtoán các t h p máy và ñiu kin b trí chúng trên mt bng…

• Chn chính thc: tt c các t h p máy tha mãn yêu cu trên ñư c chnchính thc bng cách so sánh các ch tiêu kinh t k thut mà quan trng nht




là giá thành thc hin công vic. Ngoài ra còn tính các ch tiêu khác như chiphí mt ln ñ mua sm, th i gian thc hin công vic, hiu qu kinh t tngh p…Song song v i vic chn t h p máy chính còn phi chn các thit b ph tr , các loi công c thc hin các thao tác th công.

Cn lưu ý khi chn phươ ng án thi công, trư c ht phi ñm bo tính kh thi caphươ ng án, sau ñó m i xét ñn các ch tiêu khác: an toàn lao ñng, cht lư ng

công vic, giá thành…b.) Tính hao phí lao ñng và ca máy.• ði v i các công vic trong bng danh mc, căn c vào ñnh mc lao ñng

mà tính hao phí lao ñng (gi , ngày công) hay ñnh mc máy mà tính hao phí ca máy (gi , ca máy).

• ði v i công vic chưa có trong ñnh mc, da vào các công vic tươ ng t ñ xây dng ñnh mc cho nó, vic này ñòi hi kh năng trc giác nhy bén vàkinh nghim ca ngư i thc hin.

Ngoài các công vic trong bng danh mc, trong thi công còn có mt s công vickhác có khi lư ng nh, ch xut hin trong quá trình thi công, ít nh hư ng ñn

th i gian xây dng công trình mà ta không th xác ñnh ht ñư c. ð d trù haophí lao ñng thc hin công vic này có th ly t (3-5)% tng hao phí lao ñngca các công vic trong bng danh mc.

4.2.4 Xác ñ nh sơ ñ t ch c công ngh ..Sơ ñ t chc công ngh là s di chuyn t th , máy móc thit b trong không giancông trình ñ thc hin ñ thc hin các quá trình xây lp. Nó ph thuc cách phânchia v không gian và ñc tính công ngh ca các quá trình xây lp. Hình 4-1.

Hình 4-1. Sơ ñ t ch c công ngh (hư ng phát tri n ca dây chuy n).

• Sơ ñ ngang: các công vic ñư c thc hin trên tt c các phân ñon công táctrong phm vi mt tng nhà hoc mt ñ t công tác. Sơ ñ này thích h p v icác công tác phn ngm, công tác mái, lp các kt cu chu lc, bao che…

• Sơ ñ thng ñng: công vic ñư c thc hin trong phm vi mt ñon hayphân ñon công tác trên sut chiu cao ca nó. Có hai loi thng ñng t dư iñi lên hoc t trên ñi xung. Sơ ñ này thích h p cho công tác mng k thut,




công tác hoàn thin nhà cao tng (có th là thng ñng ñi xung dư i s chechn ca mái hoc thng ñng t dư i lên dư i s bo v ca mt s sàn tngñã thi công xong-hình 4-2), nhà cao tng lp ghép kt h p s dng cn trctháp…

• Sơ ñ kt h p: kt h p c ngang và ñng khi mt bng công tác không ñ theo mt phươ ng.

Hình 4-2. Công tác hoàn thin công trình nhi u t ng.

4.2.5 L a ch n ch ñ ca làm vi c và n ñ nh th i gian th c hi n công vi c.a.) L a chn ch ñ ca.

Vic phân chia nhiu ca công tác có tác dng rút ngn th i gian xây dng côngtrình (thư ng vic chia 1-2 ca công tác/ngày có th rút ngn ñư c 35-40% th i gianth i gian xây dng), tit kim mt phn chi phí gián tip do rút ngn th i gian thicông (khong 4-5% giá thành). Vic la chn ch ñ ca phi h p lý v mt k thut.

• V i ch ñ 3 ca: ch áp dng cho mt s ít công vic, thư ng là công vicgăng hoc các công vic không cho phép gián ñon (ví d công tác thi côngbêtông dư i nư c, ván khuôn trư t, cc khoan nhi…)




• V i ch ñ 2 ca: thư ng áp dng cho các công vic cơ gi i ñ nâng cao hiuqu s dng máy móc (gim th i gian bàn giao máy gia ca..), áp dng chonhng công vic găng mà nu thc hin 3 ca thì gim cht lư ng công vic.

• Các công vic còn li nên thc hin ch ñ 1 ca/ngày.b.) n ñnh th i gian th c hin công vic.

Th i gian thc hin công vic trên tng phân ñon và toàn b :

i

i j j

N aPt

×

×

=

α và ∑=

m

jt t 1

Như vy th i gian thc hin công vic t ph thuc tài nguyên s dng Ni, v i Nimin là mt t th hay mt t máy theo cơ cu ñnh mc xác ñinh tmin, Nimax ph thucvào kích thư c ca mt bng công tác F và din công tác cn thit cho 1 ngư ihoc 1 máy thc hin f (Rmax=F/f) xác ñinh tmax. Tr s f quy ñnh t ñiu kin k thut, an toàn ñng th i thúc ñy vic tăng năng sut.

4.2.6 Quy ñ nh trình t công ngh và ph i h p công tác theo th i gian.

a.) Quy ñnh trình t công ngh.Là quy ñnh mt trình t thc hin các công vic h p lý nht theo bn cht côngngh ca mi quá trình. Nó là mt trong nhng ni dung quan trng nht và là mtñiu kin bt buc, ñm bo thành công vic xây dng công trình. Mt trình t công ngh không h p lý có nhng hu qu:

• Gây mt n ñnh các b phn kt cu, nh hư ng ñn ñ an toàn, bn vng c công trình.

• Cht lư ng công trình không ñm bo do ñó phi tn chi phí phi sa cha.• T chc thi công chng chéo, ñiu ñng nhân lc, thit b không h p lý gây

lãng phí, mt an toàn và kéo dài th i gian.Vì vy ñ thit lp trình t công ngh h p lý, phi xét ñn các yu t nh hư ng

ñn nó.1. Mi liên h k thut ca các b phn kt cu v i nhau, các công vic tinhành theo th t phù h p v i sơ ñ chu lc.

2. ðm bo tính n ñnh cho kt cu công trình, các công vic ñư c thi côngsao cho toàn công trình là bt bin hình mi th i ñim.

3. ðm bo an toàn cho ngư i và thit b trong các quá trình thi công.4. ðc ñim và tính cht vt liu, chi tit bán thành phm cũng liên quan ñn

trình t thi công do cn khong không gian di chuyn, thc hin công vic..5. ðiu kin khí hu th i tit cũng nh hư ng ñn trình t thi công.6. ðm bo cht lư ng thi công chung, thc hin công vic sau không nh

hư ng ñn cht lư ng công vic trư c.7. Trình t công ngh phc v thun tin cho vic thi công, s dng ti ña

phươ ng án thi công cơ gi i.8. Nhu cu s dng kt qu ca công vic trư c ñ thc hin công vic sau

nhm gim chi phí sn xut.9. Tn dng mt bng công tác ti ña ñ thc hin nhiu công vic song song,

kt h p nhm gim th i gian thc hin nhóm công vic và c công trình.10. ðm bo công vic liên tc cho các t th , t máy.

Trên cơ s nghiên cu các nh hư ng này, ngư i ta ñ ra các nguyên tc chungsau:




• Ngoài công trình thi công trư c, trong công trình thi công sau. Các công tácchun b (mt bng, cơ s vt cht k thut phc v xây lp..) nên thc hintrư c khi kh i công xây dng công trình chính.

• Các công vic dư i mt ñt làm trư c, trên mt ñt làm sau. Các công vic cao trình thp làm trư c, cao trình cao hơ n làm sau.

• Cui ngun thi công trư c, ñu ngun thi công sau ñ có th tn dng phn

công trình ñã thi công xong.• Thi công các kt cu chu lc trư c, các kt cu trang trí và bao che thi công

sau. Kt cu chu lc thi công t móng ñn mái, công tác hoàn thin t trênxung dư i và trong phm vi tng tng.

• ði v i nhà thp tng phi thi công mái xong m i hoàn thin, v i nhà caotng ñ rút ngn th i gian cho phép thi công kt cu chu lc và công tác hoànthin cách nhau 2-3 sàn toàn khi ñã xong.

b.) Phi h p công tác theo th i gian.Là thit lp mi liên h v th i gian gia các công vic có liên quan nhm mcñích ñt ñư c th i gian yêu cu ñi v i tng nhóm công vic, tng b phn và toàn

b công trình. ðng th i s dng h p lý các t ñichuyên nghip n ñnh và lâu dài trên công trình. Có4 loi liên h v th i gian, ký hiu F_finish, S_start,biu din như hình v. Tùy theo tính cht ca tngcông vic mà chn mi liên h cho phù h p. Có 2nguyên tc phi h p các công vic theo th i gian:

• Phi h p ti ña các quá trình thành phn th hin vic thc hin song songtrên các phân ñon công tác.

• Áp dng thi công dây chuyn ñi v i quá trình ch yu ñ rút ngn th i gianxây dng công trình.

4.2.7 L p bi u k ho ch ti n ñ .Tùy theo ñc ñim, quy mô công trình mà biu k hoch tin ñ có th ñư c lpdư i dng các sơ ñ ngang, xiên, mng…, yêu cu chung là mô hình k hoch tinñ rõ ràng d phân tích.

4.3 LP BIU ð TÀI NGUYÊN.

K hoch tin ñ ban ñu tuân th yêu cu công ngh thư ng không tươ ng xngv i năng lc sn xut, kh năng cung ng vt tư, thit b dn ñn vic phi ñiuchnh KHTð. Biu ñ tài nguyên ngoài vic ñánh giá mc ñ h p lý ca KHTð

còn ñ xác ñnh chính xác s lư ng, chng loi, cư ng ñ và th t s dng cácloi vt tư ch yu dùng trong quá trình thi công. Các s liu này còn là cơ s ñmbo cho công tác cung ng vt tư k thut, công tác chun b phc v sn xut.Biu ñ thư ng lp cho các loi tài nguyên: nhân lc (biu ñ nhân lc chung, chotng ngh), vt liu, máy móc thit b thi công, vn ñu tư…

4.3.1 Bi u ñ nhân l c. có hai loi.a.) Biu ñ nhân l c chung.

Là cơ s ñ ñánh giá KHTð qua ch tiêu mc ñ s dng nhân lc vì nó liên quanñn chi phí phc v sn xut như lán tri, y t...Xác ñnh bng cách cng dn nhânlc trên biu k hoch theo tin ñ th i gian. Căn c vào hình dng biu ñ nhân

SFSS

FS

FF

A B




lc ñ ñánh giá mc ñ h p lý (ñánh giá ñnh tính) ca KHTð: yêu cu biu ñ tươ ng ñi phng, không có nhng ñnh cao trong th i gian ngn và lõm sâu trongth i gian dài, cho phép các khong lõm sâu trong th i gian ngn. V mt ñnhlư ng, ngư i ta s dng 2 h s ñ ñánh giá:

• H s s dng nhân lc không ñiu hòa k1.

R

Rk max

1 = v iT

Q R =

V i R R ,max _ ch s nhân lc l n nht và trungbình.

Q_tng chi phí lao ñng toàn công trình.(bng din tích biu ñ nhân lc).

T_th i gian xây dng công trình.Gi i hn 5,111 ÷=k , bin ñng theo tng phươ ng án, yêu cu 11 →k là h p lý.

• H s phân b lao ñng k2.Q

Qk d =2 yêu cu 02 →k là h p lý nht.

V i Qd_tng s hao phí lao ñng vư t mc trung bình (phn gch chéo).

b.) Biu ñ nhân l c riêng. Thư ng lp cho mt s loi th chính: th bêtông, th lp ghép, th n…và philp cho tt c các công vic cn s dng loi th ñó trên toàn công trư ng. Tácdng loi biu ñ này là xác ñnh nhu cu, th i gian s dng mt s loi th làmcông tác chuyên môn, không dùng ñánh giá vic s dng ñiu hòa nhân lc trêntoàn công trư ng và thư ng lp dng bng.

4.3.2 Bi u ñ v t tư .ðư c lp cho các loi vt tư ch yu có khi lư ng s dng l n theo th i gian(ngày) như cát, ñá, ximăng, gch…riêng ñi v i công tác lp ghép có th lp chi

tit ñn tng gi trong ca hay cho tng ñon, khu vc lp ghép hay tng v trí ñngmáy. Trên biu ñ vt tư thư ng th hin ñng th i biu ñ s dng, vn chuynvà d tr vt tư…Yêu cu khi lp biu ñ vt tư:

• ðm bo cung ng ñy ñ và kp th i nhu cu vt tư cho quá trình thi công,v s lư ng, chng loi cũng như th i hn cung cp…

• Ngoài vic xác ñnh nhu cu và th i gian s dng vt tư, biu ñ còn có tácdng ñ lp k hoch vn chuyn và ñiu ñng phươ ng tin sao cho có hiuqu nht trong vic cung ng, s dng và d tr vt tư trong quá trình thicông.

• Căn c vào biu ñ s dng và ñnh mc d tr s dng vt tư, xác ñnh

lư ng tn kho ñ tính toán kho bãi công trư ng sao cho khi lư ng vt tư d tr là nh nht nhưng vn ñm bo cho sn xut cư ng ñ cao.Cu to ca biu ñ vt tư gm:

• Bi u ñ s d ng hàng ngày: có dng hình ct, ñư c lp da trên ñnh mc tiêuhao vt tư ca các công vic trong kê hoch tin ñ thi công có liên quan ñnvic s dng loi vt tư ñó. Nó cho bit và th hin cư ng ñ s dng vt tư và lư ng vn chuyn bình quân ngày T Qq = .

• Bi u ñ s d ng cng d n: có dng ñư ng gp khúc, ñư c lp trên cơ s biuñ s dng hàng ngày bng cách cng dn khi lư ng s dng t ñu kỳ ñncui kỳ, và do ñó cho bit tng s lư ng vt tư s dng t ñu kỳ. Khi có xét

R

Rmax

R

T




ñn vn ñ d tr ñ ñm bo cho vic cung ng, cho vn ñ cht lư ng, s lư ng vt tư…ta có thêm bi u ñ s d ng vt t ư cng d n có d tr .

• Bi u ñ cư ng ñ vn chuy n: có dng chùm tia, trc tung cho bit khi lư ngvn chuyn trong 1 ñơ n v th i gian ng v i mt s lư ng xe vn chuyn nhtñnh.

• Bi u ñ vn chuy n ñ u liên t c: (s lư ng xe không ñi) có dng ñư ng

thng xiên, có ưu ñim d ñiu ñng phươ ng tin nhưng lư ng vt tư d tr cao nên phi tn kém din tích kho bãi và công bo qun, ít s dng.• Bi u ñ vn chuy n không ñ u (s lư ng xe thay ñi, không liên tc): có dngñư ng gp khúc liên tc hoc cách quãng, khi lư ng vn chuyn tùy thuccư ng ñ s dng. Có ưu ñim là lư ng vt tư d tr luôn mc thp nht doñó ít tn kém din tích kho bãi và công bo qun, như c ñim là vic ñiuñng phươ ng tin vn chuyn khó.

• Bi u ñ d tr vt t ư : cho bit lư ng vt tư d tr theo th i gian.

100100

250300300Q(m )3

370400

200150

6

1

1200

3 x400

4x2x4

100

0

1x

2 x4x 5'3x200

5800

600

1000

90

x

3

2

30100 20

1600

1400

Q(m )3

20

605040 t70

x'

2 x

3Q(m )

40

6'

20

40

25

Hình 4-3. Bi u ñ vt t ư .Phươ ng pháp lp biu ñ vt tư .

• Trư ng h p vn chuyn cung ng vt tư ñu liên tc v i s lư ng xe khôngñi, th t và phươ ng pháp lp như sau:

1. Lp biu ñ s dng hàng ngày (1) suy t k hoch tin ñ.2. Lp biu ñ s dng cng dn (2) suy t (1) bng cách cng dn khi lư ng

s dng vt tư theo th i gian.3. Căn c ñnh mc d tr vt tư theo th i gian, lp biu ñ s dng vt tư cng

dn có d tr (3) bng cách tnh tin v phía bên trái biu ñ (2) ñi 1 khong




bng khong th i gian d tr.4. V biu ñ cư ng ñ vn chuyn (4) dng chùm tia ng v i s lư ng xe vn

chuyn bng cách căn c vào loi phươ ng tin vn chuyn, kh năng, c lyvn chuyn.

5. Chn trong biu ñ cư ng ñ vn chuyn (4) tia có góc nghiêng l n hơ n vàgn nht v i góc nghiêng ca (3) làm ñư ng vn chuyn chính thc (5).

Giao ca (5) v i trc x’ song song v i trc hoành và ñi qua tung ñ l n nhtca ñư ng (2) là th i ñim kt thúc vn chuyn.6. V biu ñ d tr vt tư (6) v phía dư i ca trc hoành ngư c lai v i các

biu ñ trên. Tr s ca nó mi th i ñim là hiu s tung ñ gia ñư ngvn chuyn chính thc (5) v i ñư ng s dng cng dn (2).

Ví d: Lp biu ñ vt tư cát v i cư ng ñ tiêu th như sau, xem hình v 4-3.10 ngày ñu 20m3cát/ngày.20 ngày tip theo 40m3cát/ngày.20 ngày cui 25m3cát/ngày.Th i gian d tr tdtrCat=5ngày.

Vn chuyn bng xe ben có Qvch=15m

3

/ngày.• Trư ng h p vn chuyn không ñu v i s lư ng xe thay ñi, ñ v ñư cñư ng vn chuyn thay ñi (5’) bư c th 5. ngư i ta v ñư ng gp khúc tob i các tia (4) và bám sát ñư ng cng dn có d tr (3). Mi ñon ca nóng v i th i gian vn chuyn v i s lư ng xe xác ñnh. Tươ ng ng ta ñư cñư ng d tr (6’). Trong trư ng h p va vn chuyn không ñu, không liêntc thì ñư ng s (5) s va gp khúc va cách quãng.



GT TCTC_THIT K TNG MT BNG XÂY D NG 61/100

PHN II

THIT K TNG MT BNG VÀ T CH CCÔNG TRƯ NG XÂY D NG

CHƯƠ NG V

THIT K TNG MT BNG XÂY D NG

5.1 KHÁI NIM CHUNG

5.1.1 Khái ni m.Tng mt bng xây dng là mt tp h p các mt bng mà trên ñó ngoài vic quyhoch v trí các công trình s ñư c xây dng, còn phi b trí và xây dng các cơ s vt cht k thut công trư ng ñ phc v cho quá trình thi công xây dng và ñ isng ca con ngư i trên công trư ng. Tng mt bng xây dng (TMBXD) là mtni dung rt quan trng không th thiu trong h sơ “Thit k t chc xây dng”và “Thit k t chc thi công”.Xét theo ngh ĩ a rng, TMBXD là mt “H th ng sn xu t” hot ñng trong mt

không gian và th i gian c th v i các quy lut kinh t xã hi, công ngh và t ch c, con ngư i và thiên nhiên…nh m mc ñ ích xây d ng nên nh ng công trình ñ phc v con ngư i. Có th mô t TMBXD như mt hàm mc tiêu v i nhiu bin s din ra trong mt không gian ña chiu.

( ) ....,,,, OPTIMALn xct k f TMBXD ⇒= V i k_tham s v không gian, ph thuc ña ñim xây dng;

t_tham s v th i gian;c_tham s v công ngh xây dng;x_tham s các vn ñ xã hi;n_tham s v vn ñ con ngư i;OPTIMAL_mc tiêu ti ưu.

Vic kho sát hàm mc tiêu trên ñ tìm ti ưu là rt khó, tuy nhiên có th ti ưutheo tng bin ñc lp, hoc có xét ñn s nh hư ng ca các bin s khác. Munvy cn tìm hiu ni dung cũng như yêu cu v thit k TMBXD.Tng quát ni dung thit k TMBXD bao gm nhng vn ñ sau:

• Xác ñnh v trí c th các công trình ñã ñư c quy hoch trên khu ñt ñư c cpñ xây dng.

• B trí cn trc, máy móc thit b thi công chính.• Thit k h thng giao thông công trư ng.• Thit k kho bãi công trư ng.• Thit k các trm xư ng ph tr .• Thit k nhà tm công trư ng.• Thit k mng k thut tm công trư ng (ñin, cp thoát nư c…).• Thit k h thng an toàn, bo v và v sinh môi trư ng.

5.1.2 Phân loi t ng m t b ng xây d ng.a.) Phân loi theo thit k.




• T ng mt b ng xây d ng th t k k thut : do cơ quan thit k lp, trong bư cthit k “T chc xây dng” trong giai ñon thit k k thut. giai ñon nàyTMBXD ch cn thit k tng quát v i các ch dn chính, khng ñnh v iphươ ng án thi công như vy có th ñm bo hoàn thành d án.

• T ng mt b ng xây d ng thi t k thi công: do các nhà thu thit k, TMBXDlà mt phn ca “H sơ d thu”. Khi thit k, các nhà thu phi th hin

ñư c trình ñ t chc công trư ng v i ñy ñ cơ s vt cht k thut côngtrư ng nhm ñm bo thc hin ñúng h p ñng theo các yêu cu ca ch ñutư. ðó chính là năng lc ca mi nhà thu góp phn cho vic thng thu.

b.) Phân loi theo giai ñon thi công.Quá trình thi công xây dng công trình thư ng ñư c chia theo các giai ñon thicông nên cn phi thit k TMBXD cho các giai ñon thi công ñó.

• Tng mt bng xây dng giai ñon thi công phn ngm (công tác thi công ñt,thi công kt cu móng: tư ng hm, cc, neo…).

• Tng mt bng xây dng giai ñon thi công phn kt cu chu lc chính cacông trình.

• Tng mt bng xây dng giai ñon thi công phn hoàn thin.c.) Phân loi theo cách th hin bn v.• T ng mt b ng xây d ng chung, là mt TMBXD tng quát th hin tt c các

công trình s ñư c xây dng cùng v i các cơ s vt cht k thut công trư ng.Vì vy không th th hin ñư c chi tit mà ch yu là quy hoch v trí các cơ s vt cht k thut công trư ng.

• T ng mt b ng xây d ng riêng,ñ th hin chi tit v mt k thut ñi v i ttc các cơ s vt cht k thut công trư ng.

d.) Phân loi theo ñi tư ng xây d ng.• T ng mt b ng công tr ư ng xây d ng: là dng TMBXD ñin hình nht, ñư c

thit k tng quát cho mt công trư ng xây dng gm mt công trình hocliên h p công trình, v i s tham gia ca mt hoc nhiu nhà thu xây dng.

• T ng mt b ng công trình xây d ng: hay còn gi là t ng mt b ng công trình

ñơ n v vì ñi tư ng ñ xây dng là mt công trình trong mt d án xây dngl n.

5.1.3 Các nguyên t c cơ b n khi thi t k t ng m t b ng thi công.

• TMBXD phi thit k sao cho các cơ s vt cht k thut tm phc v tt nhtcho quá trình thi công xây dng, không làm nh hư ng ñn công ngh, chtlư ng, th i gian xây dng, an toàn lao ñng và v sinh môi trư ng.

• Gim thiu chi phí xây dng công trình tm bng cách: tn dng mt phncông trình ñã xây dng xong, chn loi công trình tm r tin, d tháo d , dichuyn…nên b trí v trí thun l i tránh di chuyn nhiu ln gây lãng phí.

• Khi thit k TMBXD phi tuân theo các hư ng dn, các tiêu chun v thit k k thut, các quy ñnh v an toàn lao ñng, phòng chng cháy n và v sinhmôi trư ng.

• Hc tp kinh nghim thit k TMBXD và t chc công trư ng xây dng cótrư c, mnh dn áp dng các tin b khoa hc k thut, v qun lý kinh t…trong thit k TMBXD.

5.1.4 Các tài liu ñ thi t k TMBXD.




a.) Các tài liu chung.Các hư ng dn v thit k TMBXD: các quy chun, tiêu chun thit k, các hư ngdn k thut, thit k công trình tm. Các tiêu chun v an toàn, v sinh môitrư ng, các quy ñnh và các ký hiu bng v…

b.) Các tài liu riêng ñi v i t ng công trình c th.• Mt bng hin trng khu ñt xây dng.• Bng ñ ña hình và bng ñ trc ñt, tài liu v ña cht thy văn.• Mt bng tng th quy hoch các công trình xây dng, các h thng cơ s h

tng…ca công trình.• Các bng v v công ngh xây dng (ñư c thit k trong h sơ thit k t

chc thi công, thit k t chc xây dng), biu k hoch tin ñ xây dng.c.) Các tài liu ñiu tra kho sát riêng cho t ng công trình (nu cn).

• Các tài liu v kinh t xã hi ca ña phươ ng.• Kh năng khai thác hoc cung cp nguyên vt liu ca ña phươ ng.• Các thit b thi công mà ña phươ ng có th cung ng.• Kh năng cung ng ñin, nư c, thông tin liên lc…ca ña phươ ng.• Kh năng cung cp nhân lc, y t… ca ña phươ ng.

5.2 TRÌNH T THIT K TNG MT BNG XÂY D NG

TMBXD ñư c thit k cho hai ñi tư ng ch yu sau: T ng m t b ng công

trư ng xây d ng và T ng m t b ng công trình xây d ng. ði v i mi loi, nó s có ni dung và yêu cu khác nhau tùy theo ñiu kin c th ca tng công trình.Nhìn chung trình t thit k có th tin hành theo các bư c sau.

5.2.1 Xác ñ nh giai ñ o n l p TMBXD.Tùy theo ñc ñim ca công trình xây dng, xác ñnh s lư ng các giai ñon thi

công chính ñ thit k TMBXD cho các giai ñon thi công ñó. 5.2.2 Tính toán s liu.T các tài liu có trư c trong h sơ thit k t chc xây dng hay thit k t chcthi công như: các bng v công ngh, biu k hoch tin ñ thi công…tính ra cács liu phc v cho thit k TMBXD.

• Th i hn xây dng và biu ñ nhân lc.• V trí các loi cn trc, máy móc thit b xây dng trên công trư ng.• S lư ng tng loi xe máy vn chuyn trong công trư ng.• Din tích kho bãi vt liu, cu kin.•

Din tích nhà xư ng ph tr .• Nhu cu v mng k thut tm: ñin, nư c, liên lc…• Nhu cu v nhà tm.• Nhu cu v các dch v cung cp khác.

Các s liu tính toán ñư c nêu trong thuyt minh và ñư c lp thành các bng biu.

5.2.3 Thi t k t ng m t b ng xây d ng chung. bư c này, trư c ht cn phi ñnh v các công trình s ñư c xây dng lên khuñt, to ra mt ñiu kin ban ñu ñ quy hoch các công trình tm sau này, cáccông trình tm nên thit k theo trình t sau (có th thay ñi tùy trư ng h p).




• Trư c ht cn xác ñnh v trí các thit b thi công chính như cn trc tháp, máythăng ti, thang máy, cn trc thiu nhi, các máy trn…là các v trí ñã ñư cthit k trong các bng v công ngh, không thay ñi ñư c nên ñư c ưu tiênb trí trư c.

• Thit k h thng giao thông tm trên công trư ng trên nguyên tc s dng tiña ñư ng có sn, hoc xây dng mt phn mng lư i ñư ng quy hoch ñ làm

ñư ng tm.• B trí kho bãi vt liu cu kin, trên cơ s mng lư i giao thông tm và v trí

các thit b thi công ñã ñư c xác ñnh các bư c trư c ñ b trí kho bãi chophù h p theo các giai ñon thi công, theo nhóm phù h p…

• B trí nhà xư ng ph tr (nu có) trên cơ s mng giao thông và kho bãi ñãñư c thit k trư c.

• B trí các loi nhà tm.• Thit k h thng an toàn và bo v.• Cui cùng là thit k mng k thut tm: ñin, nư c, liên lc…

5.2.4 Thi t k t ng m t b ng xây d ng riêng.Còn gi là thit k chi tit TMBXD. Sau khi quy hoch v trí các công trình tmtrên mt TMBXD chung, bư c này ta tách ra thành các tng mt bng riêng ñ thit k chi tit tng công trình tm mc ñ bn v có th ñem ra thi công ñư c.Tùy theo công trư ng mà có th tách ra các tng mt bng riêng như:

• H thng giao thông.• Các nhà xư ng ph tr .• H thng kho bãi và các thit b thi công..• H thng cp thoát nư c.• H thng cp ñin, liên lc..

• H thông an ninh, bo v, cu ha, v sinh môi trư ng… 5.2.5 Th hi n b ng v , thuy t minh.Các bng v th hin theo ñúng các tiêu chun ca bng v xây dng, v i các kýhiu ñư c quy ñnh riêng cho các bng v TMBXD và các ghi chú cn thit.Thuyt minh ch yu gii thích cho vic thit k các công trình tm là có cơ s vàh p lý.

5.3 CÁC CH TIÊU ðÁNH GIÁ TMBXD

Mt tng mt bng xây dng ñư c xem là t ưu, khi nó tim cn v i các hàm mc

tiêu ñư c ñ ra. Vì vy, v i các mc tiêu khác nhau thì không th có l i gii chungñ ñánh giá ñư c. Nu mun so sánh 2 TMBXD cùng thit k cho 1 công trư ng,thì phi ñt ra hàm mc tiêu và các ràng buc như nhau m i có th so sánh.

5.3.1 ð ánh giá chung v TMBXD.Ni dung ca TMBXD phi ñáp ng ñy ñ các yêu cu v công ngh, v t chc,v an toàn và v sinh môi trư ng. Toàn b các cơ s vt cht k thut công trư ngñư c thit k cho TMBXD phi phc v tt nht cho quá trình thi công xây dngtrên công trư ng, nhm xây dng công trình ñúng th i hn, ñm bo cht lư ng vàcác mc tiêu ñ ra.




5.3.2 ð ánh giá riêng t ng ch tiêu c a TMBXD.a.) Ch tiêu k thut. Mt TMBXD h p lý v ch tiêu k thut khi nó to ra

ñư c các ñiu kin ñ quá trình thi công xây dng thc hin ñm bo cht lư ngk thut và th i hn xây dng.

b.) An toàn lao ñng và v sinh môi trư ng. Có các thit k c th ñmbo an toàn lao ñng và v sinh môi trư ng.

c.) Ch tiêu công nghip hóa, hin ñi hóa. Tng mt bng xây dng ngàynay phi mang tính công nghip, hin ñi cao. Mt du là công trình tm nhưngcũng phi có kh năng lp ghép, cơ ñng cao…

d.) Ch tiêu kinh t. ðánh giá ñnh tính các công trình tm qua các ch tiêu:• Tn dng nhiu nht các công trình có sn.• Các công trình tm có th s dng li nhiu ln hoc thu hi ñư c nhiu khi

thanh lý hay phá d .• Chi phí cho quá trình s dng là r nht.

5.3.2 Các ch tiêu có th tính ñư c ñ ñ ánh giá so sánh các TMBXD.

a.) Ch tiêu v giá thành xây d ng tm.

Tng giá thành xây dng tm: ∑=

=

n

i

iTMB GG1

V i GTMB_tng giá thành xây dng các công trình tm.Gi_ giá thành xây dng tng công trình tm.b.) Ch tiêu v s lư ng xây d ng nhà tm.

ðánh giá qua h s xây dng tm K1:∑∑

=

tt

XD

S

SK 1

V i ∑ XDS _tng din tích các nhà tm s phi xây dng, m2.

∑ tt S _tng din tích các nhà tm tính toán theo nhu cu, m2.

H s K1<=1 và càng bé càng tt.

5.4 TNG MT BNG CÔNG TRƯ NG XÂY D NG

5.4.1 N i dung thi t k .ðây là dng TMBXD tng quát nht, mc tiêu thit k cũng như ni dung thit k là t chc ñư c 1 công trư ng ñc lp ñ xây dng 1 công trình hoc liên h p côngtrình. (hiu theo phm vi rng, 1 công trư ng là 1 d án l n có nhiu công trình,nhiu dng kt cu khác nhau hay nhiu hng mc công trình do s tham gia ca 1hay nhiu nhà thu).

Mt tng mt bng công trư ng xây dng ñin hình, ni dung tng quát cn thitk các vn ñ như ñã nêu mc 5.2.3 , v i nhng công trư ng xây dng l n, th igian thi công kéo dài, cn phi thit k TMBXD ñc trưng cho tng giai ñon thicông.

5.4.2 Trình t thi t k . Hai giai ñon.a.) Giai ñon 1: Thit k tng mt bng xây d ng chung.

Giai ñon này ch yu xác ñnh v trí các công trình tm như cn trc, máy mócthit b xây dng, kho bãi, nhà tm, giao thông, cp thoát nư c, cp ñin, liênlc…Bn v giai ñon này thư ng th hin v i t l nh 1/250; 1/500 và theo cácbư c như hình v 5-1.




Hình 5-1. Trình t thi t k t ng mt b ng công tr ư ng xây d ng.




b.) Giai ñon 2: Thit k tng mt bng xây d ng riêng. ð có th thi công ñư c các công trình tm công trư ng, cn phi thit k chi titv i ñy ñ cu to, kích thư c và các ghi chú cn thit, cn tách riêng tng côngtrình tm hoc mt vài công trình tm có liên quan ñ thit k chúng trên mt bngv. Tùy theo yêu cu và ñc ñim ca tng công trư ng cũng như kinh nghim cangư i thit k mà các TMBXD riêng có th khác nhau. Như vy giai ñon 2 ca

thit k này có th gi là thit k chi tit ñ ñư c bn v thi công, và có th do cáck sư chuyên ngành thc hin.

5.5 TNG MT BNG CÔNG TRÌNH XÂY D NG

Tng mt bng công trình xây dng ñư c thit k ñ phc v cho vic thi công mtcông trình ñơ n v.

5.5.1 Nguyên t c chung ñ thi t k là:

• Nhng công trình tm ñã ñư c thit k chung cho công trư ng thì phi ph thuc theo (như mng lư i giao thông công trư ng, mng k thut ñin nư ctoàn công trư ng…).

• Thit k mt cách ti thiu các công trình tm cn thit nht phc v riêngcho công trình ca mình.

5.5.2 N i dung và trình t thi t k bao g m:

• Xác ñnh din tích thit k TMBXD, ñnh v công trình xây dng và mi liênh v i các công trình xung quanh, v i các công trình tm ñã ñư c thit k…

• B trí cn trc và các máy móc thit b thi công .• B trí các kho bãi, nhà tm cn thit cho riêng công trình.• Thit k mng k thut tm cho riêng công trình t ngun chung ca công

trư ng.• Thit k h thng an toàn, v sinh môi trư ng.

Các bư c thit k trên có th thay ñi hay gp li…min là thit k ñư c mtTMBXD công trình h p lý.



GT TCTC_B TRÍ THIT B XD TRÊN CÔNG TRƯNG 68/100

CHƯƠ NG VI

B TRÍ THIT B XÂY D NG TRÊN CÔNG TRƯ NG

6.1 KHÁI NIM CHUNG

Các máy móc thit b thi công xây dng ngày càng ñư c s dng rng rãi trên các

công trư ng xây dng nhm ñáp ng nhu cu hin ñi hóa công ngh thi công xâydng. Vic nghiên cu ñ b trí và s dng mt cn trc hay mt thit b thi côngc th s có ch dn catalog hoc các bn v công ngh xây dng. ñây ch trình bày nhng nguyên tc chung, các ch dn cn thit ñ b trí và s dng mts thit b xây dng thư ng gp các công trư ng xây dng.

• Cn trc: cn trc tháp và cn trc t hành.• Thăng ti ñ vn chuyn vt liu lên cao.• Thang máy ñ vn chuyn ngư i.• Trm, máy trn va: va bêtông, va xây trát…

6.2 CN TRC XÂY D NG

Cn trc xây dng thư ng ñư c s dng ñ thi công lp ghép hay vn chuyn vtliu, thit b lên cao. Cn trc xây dng có rt nhiu loi, mi loi li có nhiuchng loi khác nhau, tuy nhiên chúng ñu có nhng nguyên tc chung.

6.2.1 C n tr c tháp.

Yêu cu chung khi b trí cn trc tháp và mt s loi cn trc tháp hay s dng.• S lư ng, v trí ñng và di chuyn ca cn trc (tùy theo cn trc c ñnh hay

chy trên ray) phi thun l i trong cu lp và vn chuyn, tn dng ñư c sctrc, có tm v i bao quát toàn công trình,…

• V trí ñng và di chuyn ca cn trc phi ñm bo an toàn cho cn trc, chocông trình, cho ngư i thi công trên công trư ng, thun tin trong lp dng vàtháo d .

a.) Cn trc tháp chy trên ray. Hình v 6-1.Khong cách t trng tâm ca cn trc t i trc biên ca công trình:

( )mlll A dg AT d ,++=

V i ld_chiu dài ca ñi trng t tâm quay t i mép biên ngoài ca ñi trng.lAT_khong cách an toàn, ly khong 1m.ldg_chiu rng ca dàn giáo, cng khong h ñ thi công.

Hình 6-1a. B trí cn tr c tháp ch y trên ray có ñ i tr ng d ư i.




Hình 6-1b. M t b ng b trí cn tr c tháp ch y trên ray có ñ i tr ng d ư i.

b.) Cn trc tháp c ñnh. Thư ng có ñi trng trên cao, có 2 loi.• Loi ñng c ñnh bng chân ñ ( trên ray hoc trên mt nn ñt ñã ñư c gia

c và ñ mt l p bêtông ct thép hoc lp ghép các tm bêtông ct thép ñúcsn). Hình v 6-2. Khong cách t trng tâm cn trc t i mép ngoài công

trình: ( )mll

r

A dg AT

c

,2++=

V i rc_chiu rng ca chân ñ cn trc;

Hình 6-2. C n tr c tháp ñ ng c ñnh b ng chân ñ có ñ i tr ng trên cao.

• Loi ñng c ñnh có chân tháp neo vào móng, là loi cn trc hin ñi, ñư cs dng ph bin nht, t nâng h ñư c chiu cao thân tháp bng kích thylc, ch quay tay cn còn thân tháp ñng nguyên. Khong cách gia cn trcvà vt cn gn nht ñư c ch dn catalog ca nhà sn xut. Hình 6-3.

Hình 6-3. C n tr c tháp ñ ng c ñnh loi chân tháp neo vào móng.




• Khi thi công phn ngm có s dung cn trc tháp cn kim tra ñiu kin antoàn cho h móng A’. Hình 6-4. 2 / ' c

r C A A ++= v i:ϕ g H l Bl A AT AT cot' +=+=

V i C_khong cách t trc ñnh v ngoài ca công trình ñn chân mái dc.lAT_khong cách an toàn tùy thuc loi ñt và cn trc ly ( )m31÷ .

H_chiu sâu h ñào.Φ_góc ca mt trư t t nhiên ca ñt tính theo lý thuyt.

Hình 6-4. V trí cn tr c tháp loi chay trên ray khi thi công phn ngm.

6.2.1 C n tr c t hành.Cn trc t hành bánh xích hoc bánh hơ i, thư ng ñư c s dng ñ lp ghép nhàcông nghip, thi công nhà dân dng t i 5 tng. V trí ca cn trc ñư c xác ñnhtheo phươ ng pháp gii tích hoc ñ ha trong phn thit k công ngh xây dng.Trên TMBXD cn xác ñnh ñư ng di chuyn ca cn trc ñ có cơ s thit k cáccông trình tm, b trí vt liu cu kin lên ñó. ð tn dng sc trc, nu mt bngcho phép thư ng thit k cho cn trc chy quanh công trình, ngư c lai b trí chaymt bên công trình.Ví d trư ng h p cn trc chy quanh công trình như hình 6-5, trong ñó:

A_ñon ñư ng cn trc di chuyn và cu lp.B_ñon ñư ng ch yu ch ñ cn trc ñi li.Rc_bán kính cong ti thiu ch vòng (có th ly theo ñư ng ôtô là 15m).RCT_bán kính làm vic ca cn trc theo tính toán.

Hình 6-5. ðư ng ñ i ca cn tr c bánh xích trên TMBXD.




6.3 THĂNG TI VÀ THANG MÁY

nhng công trư ng xây dng nhà nhiu tng, ngoài cn trc trong mt s trư ngh p cn thit hoc khi không s dng cn trc cn phi b trí thăng ti ñ vnchuyn các nguyên vt liu có trng lư ng và kích thư c không l n mà nu dùngcn trc thì s không kinh t. Khi s lư ng công nhân khá nhiu và ñ vic ñi litrên các tng ñư c thun l i có th b trí thang máy dành riêng cho ngư i.

6.3.1 Thă ng ti.Khi không s dng cn trc, nu ch b trí mt thăng ti thì s b trí trung tâmcông trình; nu b trí hai thăng ti mà mt bng cho phép thì nên b trí 1 mttrư c và 1 mt sau, hoc khi công trình kéo dài, nhiu ñơ n nguyên thì thăng tib trí ti ranh gi i các ñơ n nguyên, ñu hi nhm gim khi lư ng vn chuyntheo phươ ng ngang. công trình va có cn trc tháp va có thăng ti thì:

• Nu cn trc tháp di chuyn trên ray thì thăng ti b trí v phía ñi din khôngvư ng ñư ng di chuyn ca cn trc.

• Nu cn trc tháp c ñnh thì vn nên b trí thăng ti phía không có cn trcñ dãn mt bng cung cp và an toàn, nhưng nu mt bng cht hp thì có th lp thăng ti cùng phía cn trc nhưng càng xa cn trc càng tt (cn trc trung tâm, thăng ti hai ñu hi…).

Hình 6-5. B trí thăng t i khi có cn tr c ch y trên ray

(1_MB r ng, 2_MB h p).

Hình 6-6 . B trí thăng t i khi có cn tr c tháp ñ ng c ñnh.




Lưu ý v trí thăng ti phi tht sát công trình, bàn nâng ch cách mép công trìnhmt khong rt nh hơ n na ñ thun l i cho vic neo gi n ñnh thăng ti vàocông trình.

6.3.2 Thang máy.

V nguyên lý làm vic thang máy ging như thăng ti ch khác vài chi tit cu toñó là lng thang máy có h thng lư i bo v bao quanh và có ca ra vào.

V trí thang máy ñư c b trí sau khi ñã b trí thăng ti, nên b trí ngoài khu vcnguy him (xa cn trc, thăng ti…), có th góc công trình, dòng ngư i dichuyn t thang máy không giao ct v i ñư ng ôtô…ñm bo kh năng quan sát.

6.4 CÁC LOI MÁY TRN

Sau cn trc và thăng ti, máy trn ñư c ưu tiên b trí trên TMBXD. Khi b trí trm trn cung ng cho toàn công trư ng (nhiu ñim tiêu th), ví trí ti ưu ca nóñư c xác ñnh sao cho tng giá thành vn chuyn va ñn các ñim tiêu th min.

Hàm mc tiêu là: min1

→××=∑=

n

i

ii LQcG

V i G_tng giá thành vn chuyn t trm trn ñn các ñim tiêu th.c_giá thành vn chuyn cho 1 tn va/km.Qi_ khi lư ng va cung ng cho tng ñim tiêu th.Li_khong cách t ñim cung ng ñn tng ñim tiêu th.

V i nhng công trư ng có trm trn ngay cnh công trình (hoc công trình ñơ n v)thì b trí theo nguyên tc máy trn va càng gn nơ i tiêu th càng tt, ñc bit làgn các phươ ng tin vn chuyn lên cao, lưu ý các vn ñ v an toàn.



GT TCTC_TKTC VN TI CÔNG TRƯNG 73/100

CHƯƠ NG VII

THIT K T CH C VN TI CÔNG TRƯ NG

7.1 KHÁI NIM CHUNG

Công tác vn chuyn trên công trư ng rt ña dng và phc tp, t chng loi hànghóa, phươ ng tin vn chuyn ñn ñư ng sá, c ly vn chuyn…và ph thuc rtnhiu vào trình t, th i hn, khi lư ng, phươ ng pháp t chc thi công trên côngtrư ng.Công tác vn chuyn k c bc xp chim t i 50% tng khi lư ng công tác công trư ng và khong 20-30% giá thành xây dng công trình. Vic vn chuyntrong xây dng hu ht là 1 chiu, d t chc nhưng lãng phí nên hiu qu khôngcao. Như vy vic thit k t chc vn ti công trư ng có vai trò rt quan trngtrong vic ñm bo thi công trên công trư ng cũng như gim giá thành xây dng.

7.2 T CH C VN CHUYN HÀNG ðN CÔNG TRƯ NG

7.2.1 Xác ñ nh t ng kh i l ư ng hàng hóa phi v n chuy n ñ n công trư ng.

• Nhóm vt liu xây dng (A), là toàn b khi lư ng ca các loi nguyên vtliu s dng cho vic thi công xây dng công trình, nó ñư c xác ñnh t d toán công trình, t biu k hoch tin ñ hoc t các biu ñ tài nguyên…

• Nhóm các máy móc thit b xây dng (B), xác ñnh t thông s k thut máytra catalog hoc có th ư c lư ng theo kinh nghim (20-30)%A.

• Nhóm máy móc, thit b (C) phc v cho vic vn hành công trình nu có, ñcbit là các công trình công nghip.

Tng khi lư ng hàng cn vn chuyn cn tính thêm 10% d phòng:

( ) ( )tan,1,1 C B A H ++×=

7.2.2 Xác ñ nh l ư ng hàng l ư u thông theo phươ ng ti n v n chuy n và c ly v n chuy n ñ n công trư ng.ð xác ñnh lư ng hàng hóa lưu thông hàng ngày trên tng tuyn ñư ng, cn phiphân loi tùy theo tính cht, ñc ñim ca hàng hóa; phươ ng thc vn chuyn; theoña ñim giao nhn hàng.Vic phân loi ñư c lp thành các bng biu ñ tin s dng. Ví d:

TT Tên Hàng ðv Khi Lư ng Nơ i Nhn ðư ng ñi Ghi chú1 2 3 4 5 6 71 Xi măng tn 7800 Cng Tiên Sa 18km PC40,302 Gch xây viên 235000 Lai Nghi - Hi An 25km …..

7.2.3 L a ch n hình th c v n chuy n.

Hin nay có 2 phươ ng thc vn chuyn ñn công trư ng.• Mt là theo phươ ng thc truyn thng, tc là công trư ng t t chc vn

chuyn ly hàng hóa như trong th i kỳ bao cp. Khi này phi la chnphươ ng tin vn chuyn và t chc vn chuyn (ch áp dng cho các côngtrư ng có quy mô l n hoc dng tng công ty nhiu chc năng thi công cùnglúc nhiu công trình)…

• Hai là theo phươ ng thc h p ñng vn chuyn, ch hàng s giao hàng s giao




hàng ti công trư ng, phươ ng thc này hin nay ñang chim ưu th, gim áplc cho khâu qun lý, mang tính cnh tranh cao…

7.2.4 T ch c v n chuy n.

a.) Chn phươ ng tin vn chuyn.ð chn phươ ng tin vn chuyn h p lý, thư ng phân ra các loi sau:

• Theo loi hình vn chuyn có: ñư ng st, ñư ng b, ñư ng thy, ñư ng hàng

không.• Theo phm vi vn chuyn có: vn chuyn ngoài công trư ng, vn chuyn

trong công trư ng.• Theo sc kéo có: th công, cơ gi i.

Tùy theo v trí xây dng công trình, ñc ñim h thông giao khu vc xây dngngoài công trư ng có th tn dng ñư c các loi hình vn chuyn. Sau ñó xét ñnnhng yêu cu k thut trong vn chuyn ca tng loi hàng hóa…ñ la chn sơ b phươ ng tin vn chuyn. Sau cùng là xét ñn mt kinh t tc là tính giá thànhvn chuyn theo tng loi phươ ng tin. Mt s kinh nghim:

• Vn chuyn bng ñư ng st giá r, năng sut cao, thích h p khi c ly vnchuyn l n (>100km), khu vc xây dng có sn mng lư i ñư ng st và trêncông trư ng ñư ng st là loi phươ ng tin vn chuyn chính thc. Tuy nhiênvic xây dng các tuyn ñư ng st riêng cho công trư ng là rt tn kém vàkhông kh thi.

• Vn chuyn bng ñư ng thy có giá thành r nht trong các loi hình vnchuyn, nhưng ph thuc th i tit và ch s dng khi có cng sông, cng bintip cn công trình. Vn chuyn bng ñư ng st, ñư ng thy nhiu khi cnphi trung chuyn m i ñn ñư c công trư ng nên li phc tp và tn kém.

• Vn chuyn bng ñư ng b có tính cơ ñng cao, kh năng ñưa hàng vào tnnơ i s dng không qua trung gian, cho phép vn chuyn nhiu loi hàng hóanh s phong phú v chng loi phươ ng tin…, thích h p vn chuyn ti ch trên công trư ng.

Hoc có nhng trư ng h p mà theo kinh nghim thy h p lý, thì cũng không cntính toán so sánh mà quyt ñnh ngay phươ ng tin ñó.

b.) Tính s lư ng xe vn chuyn.Ch yu ñây ta tính toán cho vn chuyn bng ôtô, chu k ỳ v n chuy n c a xe.

qd xqd xck t t v

lt t

v

lt

v

lt t +++=++++= 2

1

V i l_quãng ñư ng vn chuyn 1 chiu.v1, v2, v_vn tc ca xe khi có ti, không ti và trung bình.tx, td, tq_th i gian xp, d , quay xe (k luôn th i gian ngh ĩ ).

Xác ñnh s chuy n xe có th ch hàng trong mt ngày:

ck

ng

t

T m = (v i Tng_th i gian làm vic ca xe trong ngày).

S l ư ng xe cn thit theo tính toán:

mq

Q N

×

= (xe)

V i Q, q_là tng khi lư ng hàng cn vn chuyn trong ngày và trng ti xe.S lư ng xe cn thit theo thc t công trư ng, có k ñn s không tn dng ht ti




trng xe, mt s xe phi bão dư ng…

321 k k k

N N tte

××

=

V i k1_h s k ñn s không tn dng ht th i gian (v i ôtô ly 0,9);k2_h s k ñn s không tn dng ht trng ti (v i ôtô ly 0,6);k3_h s an toàn (v i ôtô ly 0,8).

Vic la chn loi xe ph thuc ñc ñim tính cht loi hàng vn chuyn, mt s loi xe như hình 7-1.




Hình 7-1. M t s loi xe vn chuy n trong xây d ng.

a)Xe ôtô có thùng; b)Xe ôtô có b; c)Xe ôtô có thùng t ñ ; d)Xe ch v a;

e)Xe ch bêtông; g)Xe ch t m t ư ng,t m sàn; h)Xe ch d m;

i)Xe ch panen; k)Xe ch dàn; l)Xe ch thùng.




7.3 THIT K H THNG GIAO THÔNG CÔNG TRƯ NG

H thng giao thông công trư ng (h thng ñư ng tm) ñư c xây dng phc v cho vic thi công công trình, gm: h th ng giao thông ngoài công tr ư ng (làñư ng ni công trư ng v i h thng giao thông hin có ca khu vc xây dng) vàh th ng giao thông trong công tr ư ng (trong phm vi công trư ng).Khi thit k quy hoch mng lư i giao thông tm, cn tuân theo các nguyên tc

chung sau.• Trit ñ s dng các tuyn ñư ng hin có khu vc xây dng và kt h p s

dng các tuyn ñư ng s ñư c xây dng thuc quy hoch ca công trình, bngcách xây dng trư c mt phn tuyn ñư ng này ñ phc v cho vic thi công.

• Căn c vào các sơ ñ lung vn chuyn hàng ñ thit k h p lý mng lư iñư ng, ñm bo thun tin vic vn chuyn các loi vt liu, thit b…gimti ña s ln bc xp.

ðc ñim ca ñư ng công trư ng là th i gian s dng ngn, cư ng ñ vn chuynkhông l n, tc ñ xe chy 25-50km/h vì vy khi thit k cho phép s dng nhngtiêu chun k thut thp hơ n so v i ñư ng v ĩ nh cu.

Khi thit k ñư ng công trư ng, phi tuân theo các tiêu chun hin hành ca B GTVT và các quy ñnh khác ca Nhà nư c, ngoài ra có th s dng các thit k mu v kt cu mt ñư ng công trư ng trong các bng tra thi công.

7.3.1 Thi t k m ng l ư i ñư ng ngoài công trư ng.

a.) Thit k quy hoch tuyn ñư ng. Da vào các nguyên tc.• Tuyn ñư ng có giá thành xây dng r nht.• Khong cách vn chuyn là ngn nht nu có th.• Cn tn dng ti ña nhng ñư ng có sn hoc s xây dng cho công trình…

b.) Thit k cu to ñư ng.

Còn gi là thit k kt cu ñư ng, gm phn móng, phn nn và phn mt ñư ng.Khi thit k cn da vào th i gian s dng ñư ng, phươ ng tin vn chuyn, titrng…ñ cu to ñư ng mt cách h p lý, an toàn và kinh t.

7.3.2 Thi t k m ng l ư i ñư ng trong công trư ng.

Mng lư i ñư ng trong công trư ng hay còn gi là mng lư i ñư ng ni b, ñư cthit k ñ phc v cho vic thi công trong công trư ng. Nguyên tc thit k:

• Gim giá thành xây dng bng cách tn dng nhng tuyn ñư ng có sn hocxây dng trư c mt phn các tuyn ñư ng s xây dng theo quy hoch cacông trình ñ s dng tm.

• Thit k phi tuân theo các quy trình, tiêu chun v thit k và xây dngñư ng công trư ng.

a.) Thit k quy hoch tuyn ñư ng.• Cng ra vào: tùy theo ñc ñim ca công trư ng và h thng giao thông ca

khu vc xây dng mà có th thit k mt hay nhiu cng ra vào. Nu có ñiukin thì nên b trí 2-3 cng ñ ñm bo lung xe vào ra theo mt chiu s ñư c nhanh chóng và mt cng cho các phươ ng tin thô sơ , công nhân…

• Tuyn ñư ng: các tuyn ñư ng s to thành mng lư i ñư ng, thư ng ñư cquy hoch theo 3 sơ ñ: sơ ñ vòng kín, sơ ñ nhánh ct có v trí quay ñu xevà sơ ñ phi h p.




• Vn chuyn theo sơ ñ ñư ng ct: trư ng h p này các kho b trí ñu ñư ngct, chi phí vn chuyn ph thuc vào khi lư ng, cư c phí và quãng ñư ngvn chuyn, trong ñó hai ñi lư ng ñu có th không ñi do ñó phi gim tiña quãng ñư ng vn chuyn. Phươ ng pháp: tin hành phân phi các kho ñuñư ng ct trư c, th t cp phát cho các công trình gn nht trư c, nu còntha m i cp tip cho các công trình sau. Sơ ñ này có mng lư i giao thông

ngn nht, nhưng giao thông khó, cn có v trí quay ñu xe hoc xe phi chylùi, s dng cho nhng công trư ng nh, trong thành ph, b gi i hn b i mtbng.

• Vn chuyn theo ñư ng vòng khép kín: trư ng h p này ñim cung cp và nơ itiêu th ni v i nhau thành vòng kín. Phươ ng pháp phân phi: loi b mtñon ca ñư ng vòng kín ñ to thành vòng h có các kho b trí ñu ñư ngct, sau ñó phân phi theo sơ ñ ñư ng ct; tính tng chiu dài ñư ng vnchuyn khép kín, tính tng chiu dài các ñon vn chuyn cùng hư ng trênñư ng vòng, sau ñó so sánh nu tng chiu dài các ñon thng cùng hư ng <=na chiu dài ñư ng khép kín thì phươ ng án phân phi là h p lý; trong trư ng

h p ngư c li, phi tin hành phân phi li bng cách loi b ñon có khilư ng luân chuyn nh nht, tin hành phân phi li theo sơ ñ ñư ng ct như trên, sau ñó li làm phép so sánh, c th cho ñn khi ñt ñư c ñiu kin ti ưu.Sơ ñ này có ưu ñim giao thông tt, nhưng chim nhiu din tích, giá thànhcao, s dng cho nhng công trư ng có mt bng rng…

• Trư ng h p vn chuyn theo nhiu hư ng khác nhau, ta có bài toán vn ti:Có m ñim cung ng (ñim phát mi ÷= 1 ) và n ñim tiêu th (ñim thu

n j ÷= 1 ) mt loi hàng hóa nào ñó, bit cư c phí vn chuyn mt ñơ n v hànghóa t ñim phát i ñn ñim tiêu th j là ij

c . Lp k hoch vn chuyn hàng t

các ñim phát ñn các ñim thu sao cho tng cư c phí vn chuyn là nh nht.

Hàm mc tiêu ca nó có dng:( ) min

1 1

→×=∑∑= =

m

i

n

j

ijij xc X f

V i ij x là lư ng hàng vn chuyn t ñim phát i ñn ñim tiêu th j. ðây là

bài toán quy hoch tuyn tính, ñ gii bài toán này ta ñi gii bài toán ñi ngutìm h thng th v ji vu , ca nó, hoc s dng hàm Solve trong ng dng

Microsoft Office Excel.b.) Thit k cu to ñư ng.

Hay còn gi là thit k kt cu ñư ng, gm la chn kích thư c b rng ñư ng,

mt ct ngang ñư ng th hin rõ phn móng, phn mt ñư ng. Tùy theo các ñiukin c th ca công trư ng, ñ thit k ñư c kt cu ñư ng h p lý, ñm bo cácyêu cu theo quy phm và kinh t.



GT TCTC_TKTC KHO BÃI&NHÀ TM CÔNG TRƯNG 79/100

CHƯƠ NG VIII

THIT K T CH CKHO BÃI VÀ NHÀ TM CÔNG TRƯ NG

8.1 THIT K T CH C KHO BÃI CÔNG TRƯ NG

8.1.1 Khái ni m chung.

a.) Vai trò ca công tác kho bãi.Mt trong nhng ñiu kin hàng ñu ñ ñm bo vic xây dng công trình ñúngth i hn, ñt cht lư ng cao là công tác cung ng vt tư k thut, trong ñó ch yulà vic t chc h thng kho bãi mt cách h p lý. Vai trò ca công tác kho bãi:

• T trng chi phí vt tư trong giá thành công trình, tùy theo ñc ñim côngtrình có th chim (70-80)% tng chi phí trc tip.

• T vn chuyn ñn s dng thông thư ng vt tư phi qua mt s giai ñonnhư nhp kho, phân loi, thí nghim, xut kho…do ñó vic qun lý t chckho bãi công trư ng là khá quan trng trong thi công xây dng.

• S phong phú, ña dng v chng loi vt tư, ñiu kin vn chuyn cung cpdn ñn s ña dng ca h thng kho bãi.

b.) Phân loi kho bãi công trư ng.• Theo tính cht bo qun kho, bãi.

-Kho h (kho l thiên): dư i dng các bãi công trư ng, ñ bo qun các loivt tư không b nh hư ng ca ñiu kin th i tit như to, W, mưa, nng…Vd:cát, ñá, gch, ngói, kt cu bêtông ñúc sn…-Kho bán l thiên: là dng nhà có mái che không có tư ng bao quanh ñ boqun các loi vt tư có th chu ñư c s thay ñi v to, W nhưng không chuñư c tác ñng trc tip ca mưa, nng…vd: g x, thép, thit b công ngh…-Kho kín: thư ng ñư c xây dng có mái che và có tư ng bao quanh, dùng ñ bo qun các loi vt tư không th chu ñư c nh hư ng ca th i tit hoc cácloi vt tư r i, thit b d mt mát…ñi v i mt s loi vt tư còn có trang b h thng cách m, thông gió…-Kho chuyên dùng: bo qun nhng loi vt tư có yêu cu ñc bit v phòngchng cháy n (xăng, du, hóa cht, cht n..), có th xây dng ngm hoc nitrên mt ñt, có ñiu kin v ñm bo an toàn và thư ng ñư c b trí thành cáckhu riêng bit trên công trình.

• Theo v trí ñt kho và phm vi phc v.-Kho trung chuyn: dùng ñ bo qun vt tư trong th i gian ngn trư c khivn chuyn ñn ña ñim khác, thư ng ñư c xây dng các ñu mi giaothông, nơ i tip giáp gia hai loi hình vn chuyn (ñư ng st-ñư ng b,ñư ng thy-ñư ng b..).-Kho trung tâm (tng kho cung ng): dùng bo qun vt liu trong th i giandài, khi lư ng l n, phc v cho nhiu công trình, nhiu khu vc xây dngkhác nhau…, thư ng ñư c b trí khu tp trung mt ñ xây dng cao, thuntin v giao thông vn ti.Hai loi kho này thư ng nm ngoài phm vi công trư ng và là ñu mi ca h thông cung ng vt tư tp trung theo k hoch.




-Kho công tr ư ng: dùng bo qun và cung cp vt tư cho toàn công trư ng.-Kho công trình: dùng bo qun và cung cp vt tư cho tng công trình, hngmc công trình.-Kho xư ng: ñ phc v cho các xư ng gia công, ñ cha các nguyên liu snxut và các sn phm sn xut ra. Thư ng là thành phn ca các xư ng, ñư cb trí trên mt bng ca xư ng ñó.

Ngoài ra còn phân loi da trên th i gian s dng hay dng kt cu ñư c s dnglàm kho bãi.

8.1.2 N i dung thi t k .a.) Xác ñnh lư ng vt tư cn d tr (Qdtr): ph thuc các yu t:

• Lư ng vt tư tiêu th hàng ngày theo tng loi, theo yêu cu tin ñ qi.• ðiu kin cung ng và vn chuyn: ngun, loi phươ ng tin vn chuyn, c ly

vn chuyn Li.• ðc ñim ca tng loi vt tư và yêu cu x lý trư c khi s dng (thí nghim

vt liu, khuch ñi kt cu…).Lư ng vt tư bo qun kho cn ñm bo cho vic thi công ñư c liên tc vàkhông l n quá, bao gm các loi d tr: d tr thư ng xuyên, d tr vn ti, d tr bo him…ñư c xác ñnh như sau:

( )dtr dtr

t qt t t qQ ×=++= 321 V i q_lư ng vt tư tiêu th l n nht trong ngày, xác ñnh căn c vào biu ñ s

dng vt tư hàng ngày và ly giá tr l n nht hoc căn c vào tng s

lư ng vt tư cn s dng và khong th i gian s dng nó:T

k Qq

×=

v i Q_tng khi kư ng vt tư s dng trong kỳ;T_th i gian s dng loi vt tư ñó;

6,12,1max ÷== tbqqk _h s tính ñn mc ñ s dng không ñu.

t1, t2, t3_là th i gian d tr vt liu thư ng xuyên, d tr vn ti, d tr bohim. ð ñơ n gin có th ly th i gian d tr chung tdtr=t1+ t2+ t3 tra bng.

Hoc Qdtr có th ly giá tr l n nht trên biu ñ d tr vt tư.

Loi vt tư Loi hình vn chuyn

Ôtô (ngày) ðư ng st (ngày)<=15km >15km <=100km >100km

1.Cát, ñá, si 2-3 3-5 5-10 10-152.Ximăng, gch.. 4-6 6-10 5-10 10-203.G 5-10 10-15 10-20 20-40

b.) Xác ñnh din tích, kích thư c kho bãi.Din tích kho bãi có ích Fc , tc din tích trc tip cht cha vt liu, ñư c tính

bng công thc: ( )2, md

QF dtr

c=

V i d_lư ng vt liu ñnh mc cha trên 1m2 din tích kho bãi, tra bng.Din tích kho bãi F, k c ñư ng ñi li dành cho vic bc xp, tháo d , phòngcháy…ñư c tính như sau: ( )2, mF F c×=α .

V i α _h s s dng mt bng, 7,15,1 ÷= ñi v i các kho tng h p;6,14,1 ÷=α ñi v i các kho kín; 2,11,1 ÷=α v i các bãi l thiên.




3,12,1 ÷=α ñi v i các bãi l thiên, cha thùng, hòm, cu kin;Sau khi tính ñư c din tích kho bãi, tùy ñiu kin mt bng và cách thc xp d mà la chn kích thư c kho bãi cho phù h p.

TT Tên vt liu ð.v Lư ng vtliu trên

1m2

Chiu caocht vtliu (m)

Cách cht Loi kho

1 2 3 4 5 6 7I VT LIU TRƠ

1Cát, ñá ñ ñngbng máy.

m3 3-4 5-6 ñ ñng l thiên

2Cát, ñá ñ ñngbng th công.

m3 1,5-2 1,5-2 ñ ñng l thiên

3ðá hc ñ ñngbng máy.

m3 2-3 2,5-3 ñ ñng l thiên

II VT LIU SILICAT1 Xi măng ñóng bao. tn 1,3 2 xp chng kho kín2 Xi măng ñóng thùng. tn 1,5 1,8 xp chng kho kín3 Vôi bt. tn 1,6 2,6 ñ ñng kho kín4 Gch ch viên 700 1,5 xp chng l thiên

III ST THÉP1 Thép hình I,U tn 0,8-1,2 0,6 xp chng bán l thiên2 Thép thanh. tn 3,7-4,2 1,2 xp chng bán l thiên3 Tôn. tn 4-4,5 1 xp chng bán l thiên4 Thép cun. tn 1,3-1,5 1 xp chng bán l thiên

III VT LIU G 1 G cây. m3 1,3-2 2-3 xp chng bán l thiên

2 G x. m3 1,2-1,8 2-3 xp chng bán l thiênIV VT TƯ HÓA CHT1 Sơ n ñóng hp t n 0,7-1 2-2,2 xp ch ng kho kín2 Nha ñư ng tn 0,9-1 bán l thiên3 Xăng du (thùng). tn 0,8 kho ñ.bit4 Giy du. cun 6-9 xp ñng bán l thiên

c.) Chn v trí ñt kho.Phi ñm bo thun tin cung cp vt tư cho thi công theo tin ñ ñã n ñnh, chiphí vn chuyn t kho ñn nơ i tiêu th nh nht. Ngoài ra còn chú ý ñn các vnñ sau:

• Nên b trí các kho cùng chc năng gn nhau nu có th ñ thun tin cho vickhai thác.

• Kt h p gia các kho cha vt liu xây dng và các kho cha ca công trìnhsau này (nhm gim chi phí xây dng kho).

• Các kho nên ñt theo trc giao thông chính.• ðm bo các ñiu kin bo v, an toàn, chng cháy n…• V trí ñt kho nên ñt ngoài mt bng công trình ñ trong quá trình thi công

khi di chuyn qua li nhiu ln.Tùy theo trư ng h p c th mà ta có các cách gii quyt khác nhau, ch yu chnv trí ñt kho theo yêu cu chi phí vn chuyn nh nht.Hàm mc tiêu có dng:

∑ →××= miniii

lqcG




V i G_tng giá thành vn chuyn t kho ñn các ñim tiêu th.ci_giá thành vn chuyn cho 1 tn va/km.qi_ khi lư ng va cung ng cho tng ñim tiêu th.li_khong cách t ñim cung ng ñn tng ñim tiêu th.

Có th gii bài toán theo phươ ng pháp gii tích, phươ ng pháp Gradien_bài toánquy hoch phi tuyn.

d.) Chn hình th c và loi kho.Tùy th i gian phc v và quy mô cht cha mà chn hình thc cho phù h p.• Vt tư không b hao ht.• Chi phí xây dng thp, d tháo d , di chuyn.• ðm bo công tác bo v kho tàng, tránh mt mát.

C th ñi v i các loi kho công trư ng nên chn loi kho kín có kt cu lp ghép,các loi kho công trình, kho xư ng (ch yu là loi kho kín) chn loi kho di ñng,kiu toa xe…

e.) Cách sp xp kho.ðm bo vt tư không b hao ht, thun tin xut nhp và an toàn, tùy tng loi vt

tư mà có các cách sp xp riêng.• ði v i vt liu sa khoáng (cát, ñá..): ñ ñng trên mt bng ñã ñư c san

phng và ñm k, trong ñó chú ý công tác thoát nư c mt, trong 1 s trư ngh p phi xây tư ng chn ñ khi trôi vt liu.

• ði v i cu kin bêtông ñúc sn, có th cht ñng trong khu vc chun b culp, chú ý các kt cu phi ñư c xp gn v i thit b cu lp theo yêu cu cacông ngh thi công.

• ði v i gch, ngói…xp theo tng ñng, ngói xp ñng ñ gim th i gian bcxp và vn chuyn, ñ tránh hao ht ngư i ta có th xp chúng thành các kintrong các container…

• ði v i g tròn, g x: xp ñng trên mt bng khô ráo có cha li ñi, chú ýngăn riêng tng khi phòng cháy; các loi g kho phi ñư c xp tng nhóm,quy cách…ði v i các chi tit bng g (ca, t..) bo qun các kho có máiche tránh mưa nng.

• ði v i các loi thép thanh, ng: xp ñng ngoài tr i hoc trên giá có mái che,trư ng h p kt cu thép cu to bng các chi tit r i nên s dng kho kín.

• ði vt liu r i vôi, xi măng, thch cao…nu ñóng bao thì xp ñng trong khokín có sàn cách m và thông gió, sau mt th i gian nht ñnh phi ño khotránh vt liu v ñông cng gim cht lư ng; nu dng r i thì cha trong cácxilô, boonke ñt trong kho kín.

• Các loi nhiên liu lng, cht n…có yêu cu bo qun ñc bit thư ng chatrong các bình thy tinh, kim loi chu áp sut b trí trong các kho ñc bit.

f.) T ch c công tác kho bãi.• Nhp kho: kim tra lô hàng ñư c chuyn ñn theo s lư ng và cht lư ng, nuñm bo yêu cu thì tin hành nhp, khi thiu ht hoc cht lư ng không ñmbo theo h p ñng, theo phiu vn chuyn thì tin hành lp biên bn…, t chc bc d nhanh gn, tránh hao ht…

• Bo qun ti kho:-Thư ng xuyên kim tra s lư ng, cht lư ng các loi vt tư trong kho, kimtra ñiu kin cht cha, to, W…và có bin pháp x lý kp th i, ñm bo th i




hn bo qun kho không vư t quá mc quy ñnh.-Xp vt tư trong kho theo ñúng quy ñnh, áp dng nhng bin pháp phòngnga v an toàn chng cháy n, chng dt, chng m…-Tin hành ch ñ lp th kho ñi v i tng loi hàng bo qun.-Thc hin ch ñ kim kê thư ng xuyên, lp báo cáo tng kỳ k hoch.

• Công tác xut kho:

-Vt tư xut ti kho phi có lnh xut và phiu hng mc.-Yêu cu xut ñng b, ñúng chng loi, ñ s lư ng và ñm bo cht lư ng.

8.2 THIT K T CH C NHÀ TM CÔNG TRƯ NG

8.2.1 Khái ni m chung.

Nhà tm là nhng vt kin trúc không nm trong danh mc xây dng công trìnhchính nhưng cn thit cho hot ñng ca công trư ng và ñư c xây dng bngngun kinh phí riêng ngoài giá thành xây lp công trình chính. Tùy loi hình, quymô, ña ñim, th i gian xây dng mà nhu cu nhà tm công trình có th khác nhauv chng loi, s lư ng, ñc ñim kt cu, giá thành xây dng.

a.) Phân loi nhà tm.• Theo chc năng phc v.

- Nhà sn xu t : trong ñó b trí các quá trình sn xut ñ phc v thi công xâylp công trình chính (các trm xư ng ph tr , các trm ñin, nư c..).- Nhà kho công trình: dùng ñ bo qun vt tư.- Nhà phc v công nhân trên công trư ng: nhà ăn, nhà v sinh…- Nhà qun lý hành chính: nhà làm vic ban qun lý, b phn k thut, tàichính…- Nhà và phc v sinh hot công cng: nhà gia ñ ình, tp th, nhà y t, phcv văn hóa…

• Theo gii pháp kt cu:- Nhà toàn kh i c ñnh.- Nhà l p ghép có th tháo d và di chuyn ñư c.- Nhà t m di ñng kiu toa xe.

b.) ðc ñim nhu cu nhà tm.• Nhu cu v các loi nhà tm rt khác nhau, nó không ch ph thuc vào khi

lư ng xây lp mà còn ph thuc vào ñiu kin xây dng: nu công trình xâydng khu vc ñã ñư c khai thác thì nhu cu v nhà tm bao gm kho, nhàqun lý hành chính, nhà v sinh; nu công trình xây dng khu vc ít ñư ckhai thác, ngoài nhu cu trên còn b sung thêm 1 phn nhà xư ng, sinh hot

xã hi; còn nu xây dng khu vc m i thì bao gm tt c các loi trên.• Vic tính toán nhà tm ñi v i nhà sn xut và kho căn c vào khi lư ng xây

lp và các nhu cu s dng vt tư ñ tính toán. ði v i các nhóm qun lý hànhchính, nhà , v sinh tính toán da trên s lư ng ngư i hot ñng trên côngtrư ng, bao gm công nhân chính, ph, qun lý, phc v và 1 s loi khác.

c.) Các nguyên tc thit k b trí nhà tm.• Nhà tm công trình bo ñm phc v ñy ñ, có cht lư ng vic ăn sinh

hot ca công nhân, lc lư ng phc v…• Kinh phí ñu tư xây dng nhà tm có hn nên cn phi gim ti ña giá thành

xây dng, như s dng nhà lp ghép, cơ ñng, s dng 1 phn công trình




chính ñã xây dng xông nu có th…• Kt cu và hình thc nhà tm phi phù h p v i tính cht luôn bin ñng ca

công trư ng.• B trí nhà tm tuân theo tiêu chun v sinh, ñm bo an toàn s dng.

8.2.2 N i dung thi t k t ch c nhà t m công trư ng.

Vic thit k t chc nhà tm bao gm các ni dung cơ bn sau: tính toán nhânkhu công trư ng, xác ñnh din tích các loi nhà tm, chn hình thc kt cu nhà,so sánh chn phươ ng án kinh t.

a.) Tính toán nhân khu công trư ng.Cơ cu nhân lc công trư ng gm nhiu nhóm, s lư ng bin ñng theo th i gianxây dng do ñó mt trong nhng yêu cu tính toán s lư ng nhà tm h p lý là tínhnhân khu công trư ng. Cơ cu nhân lc công trư ng gm 7 nhóm chính sau.

• Công nhân sn xut chính (N1): ñây là lc lư ng chim t l l n nht trongtng s ngư i hot ñng trên công trư ng, là nhng ngư i trc tip sn xutthi công xây dng, s lư ng xác ñnh theo:-Da vào thit k t chc xây dng, ly s liu biu ñ nhân lc theo tngtin ñ thi công R.-Nu không có s liu ñó thì căn c vào khi lư ng xây lp bình quân trongnăm và năng sut lao ñng ca mt công nhân xây lp ñ tính: ( ) k O R

n ×= O V i On_giá tr sn lư ng xây lp ca toàn công trư ng trong 1 năm, O_năngsut bình quân ca mt công nhân xây lp, k>1_h s k ñn s công nhânngh ĩ phép…

• Công nhân sn xut ph (N2): nhng ngư i làm vic trong các ñơ n v phcv xây lp (các xí nghip ph tr , trm vn ti…), ph thuc tính cht côngtrình xây dng và quy mô ca sn xut ph tr , v i nhng công trình có t trng lp ghép cao thì nó chim t l l n (0,5-0,6)%N

1, ngư c li (0,2-0,3)N

1.

• Cán b nhân viên k thut (N3): tùy theo mc ñ phc tp ca công trìnhmà có th ly (4-8)%(N1+N2).

• B phn qun lý hành chính, kinh t (N4): có th ly t (5-6)%(N1+N2).• Nhân viên phc v (N5): là nhng ngư i làm công tác bo v, phc v…có

th ly khong 3%(N1+N2).• Nhân khu ph thuc (N6): thành viên gia ñ ình ph thuc, có th ly (0,2-

2)%(N1+N2+N3+N4+N5).• Nhân viên ca ñơ n v phi thuc (N7): nhân viên các trm yt, văn hóa,

giáo dc…, có th ly (5-10)%(N1+N2+N3+N4+N5).

Tng s nhân khu công trư ng: ∑=i N N

b.) Xác ñnh din tích nhà tm.Căn c s lư ng nhân khu tng nhóm tính trên và ñnh mc nhân khu nhà tmñ tính ra nhu cu din tích ñi v i nhà tm.

iii f N F ×=

V i Fi_nhu cu din tích nhà tm loi i;Ni_s nhân khu liên quan ñn nhà tm loi i;f i_ñnh mc nhà tm loi i, tra bng.c.) Chn hình th c nhà tm.

Căn c vào yêu cu cht lư ng phc v ñ chn.




• Nhà yêu cu cht lư ng cao: nhà yt, trư ng hc…là nhà “toàn khi” c ñnh.• Nhà tp th, nhà cán b, nhà qun lý…dùng loi lp ghép.• Nhà v sinh…dùng loi cơ ñng…



GT TCTC_TKTC H THNG ðIN NƯC CÔNG TRƯNG 86/100

CHƯƠ NG IX

THIT K T CH CH THNG ðIN NƯ C CÔNG TRƯ NG

9.1 KHÁI NIM CHUNG

Nhu cu v ñin, nư c cùng các ngun năng lư ng khác ph thuc vào khi xâylp trên công trư ng, tính cht và bin pháp thi công ñư c áp dng, chc năng vàquy mô sn xut, s lư ng công nhân, máy móc phc v và ñiu kin ti ch.Thit k cp ñin nư c, năng lư ng ph thuc vào vic ñiu tra kho sát khu vcxây dng ñ chn ngun cp h p lý và kinh t nht. Phươ ng án tt nht ñư c chnlà t mng có sn trong khu vc, nu không có sn thì xây dng trm ngun cungcp riêng.Yêu cu mng k thut tm là ñơ n gin, xây dng nhanh, d dàng, chi phí cho xâydng thp, ñòi hi s dng các loi thit b cơ ñng, kt cu tháo lp ñư c ñ s dng nhiu ln.

9.2 THIT K T CH C CP ðIN CÔNG TRƯ NG

9.2.1 ð c ñ i m và yêu cu c p ñ i n cho công trư ng.

• Công sut s dng ca công trư ng xây dng khác nhau tuỳ qui mô và thư ngrt l n.

• Chi phí ñin năng có th chim t (0,5-1,5)% giá thành công tác xây lp.• Cơ cu dùng ñin ca công trư ng khác nhau, ña dng gm các ngun tiêu th

sau:-Cung cp cho ñng cơ ca các thit b, máy móc thi công 70% nhu cu ñin

năng ca công trư ng (cn cu, các máy thăng ti, máy trn, các loi máydùng trong các xư ng ph tr ...).-Dùng cho các quá trình sn xut : quá trình hàn ñin, các công tác sy, x lýbê tông nhit ... chim khong 20% nhu cu ñin.-Dùng cho nhu cu chiu sáng : Trong nhà, ngoài nhà, khong 10% nhu cu.

• ðin áp s dng cho công trình gm nhiu loi khác nhau (110V, 220V,380V, 1 pha, 3 pha).

• Yêu cu v th i gian cung cp ñin khác nhau :-Loi 1: ph ti yêu cu cp ñin liên tc, nu mt ñin gây nguy him ñntính mng công nhân hay hư hng công vic. Ví d: Thi công trong tuy nen

ngm thì thit b thông gió phi hot ñng liên tc, thi công ñ bê tông dư inư c…-Loi 2: các loi ph ti mà khi ngưng cung cp ñin s dng công vic làmcho sn phm b hư hng (cho phép ngng cp trong th i gian ngn ñ ñingun phát).-Loi 3: các ph ti chiu sáng, loi này có th ngng cp ñin trong th i giantươ ng ñi dài.

• Yêu cu v cht lư ng cp ñin:




-Yêu cu v ñin áp: ñ st ñin áp thit b dùng ñin xa nht ñi v i mngñng lc ∆U=±5%Uñm; ñi v i mng chiu sáng ∆U=±2,5%Uñm; ñi v imng chung ñng lc và chiu sáng ∆U=±6%Uñm.-ð lch tn (tn s): cho phép 0,5Hz (công sut tiêu th phi nh hơ n côngsut ngun).

• Bo ñm an toàn s dng ñin cho ngư i và thit b.

9.2.2 N i dung thi t k t ch c c p ñ i n.a.) Xác ñnh công sut tiêu th trên toàn công trư ng.

Các b phn tiêu th ñin trên công trư ng.• ðin dùng cho nhóm ñng cơ , máy móc, thit b:

( ) ( ) ( )kwPk Pdcidc

,cos / 1 ϕ η ××= ∑

• ðin dùng cho các quá trình sn xut:( ) ( ) ( )kwPk P

sxisx ,cos / 2 ϕ ∑×=

• ðin dùng chiu sáng:Trong nhà: ( ) ( )kwqSk P

iitr chs ,1000 / 3_ ∑ ××=

Ngoài nhà: ( ) ( )kwqSk Piingchs ,1000 / ''

4_ ∑ ××= Tng cng công sut ngun: ngchstr chssxdc PPPPk P __ +++×=

V i Pñci_công sut ñnh mc ca ñng cơ dùng trong loi máy i;η _h s hiu sut ca ñng cơ ( 78,0=η );Psxi_công sut yêu cu ca quá trình sn xut i, ph thuc khi lư ng công

vic và ñnh mc tiêu hao v ñin năng;cosϕ_h s công sut, ph thuc vào loi ñng cơ , s lư ng và s làm vicñng th i.

Si, Si’_din tích chiu sáng trong, ngoài (m2);

qi, qi’_ñnh mc chiu sáng trong, ngoài (W/ m2);k1,2,3,4_h s s dng ñin không ñu ca các ph ti;k_h s tn tht công sut trên mng dây, k=1,05_ngun là các máy phát,

k=1,1_ngun là các máy bin áp.Chú ý: ñ chn công sut ngun h p lý, va ñm bo cung cp ñ theo nhu cu,va kinh t, cn lp biu ñ tiêu th ñin năng theo th i gian (10 ngày hoc 1 tun)và ly ch s l n nht ca biu ñ ñ chn công sut ngun.

b.) Chn ngun cung cp.Ngun là mng ñin khu v c: khi trong khu vc có sn mng ñin chung thìnên chn ngun t ñó. Vic chn ph thuc vào ñin áp, công sut, tình trng

mng dây mà công tác t chc cp ñin khác nhau.• Mng ñin khu vc là cao áp: mng ñin khu vc xây dng r nhánh t lư iñin cao áp bng các trm bin áp (U≥35kv_trung gian; U<35kv_trc tip).

• Mng h th: có th ñt thêm trm bin áp m i hoc m rng trm bin áp cũ,làm m i hoc s dng li ñư ng dây cũ.

Ư u ñim ca dng này là s dng mng lư i ñin có sn, ñin áp công sut nñnh, dung lư ng l n, vn hành bo qun ñơ n gin, giá thành r.Ngun máy phát ti ch: s dng khi không có sn lư i ñin khu vc hoc khicó mng ñin khu vc nhưng công trư ng xa và phân tán trên ña bàn rng, khi




lư ng công tác không l n hoc trong giai ñon chun b công trư ng, khi chưa lpñư c mng ñin chính thc.V trí ñt: ñt gn trung tâm khu vc ph ti, ñm bo c ly an toàn, nên chn v trí có hư ng gió ñ d làm ngui ngun bng phươ ng pháp t nhiên, tránh xa khu vcnguy him (cháy, n, hóa cht...), không cn tr công tác vn chuyn và ñi li trêncông trư ng.

Ư u ñim ca dng này là có tính cơ ñng cao, có th di chuyn ñn gn thit b,ch ñng s dng theo yêu cu tin ñ thi công, th i gian xây dng lp ñt nhanh.c.) Thit k mng dây.

Thit k mng ñin cp cho công trư ng gm 2 phn chính: phn mng dây trênkhông ni t ngun ñn trung tâm phân phi, phn mng dây t trung tâm phânphi ñn các ph ti.Mng dây trên không : bao gm các ni dung chính.

• Tng h p và nghiên cu các tài liu liên quan.• Nghiên cu v ph ti: phân nhóm (ñng lc, chiu sáng) và tính công sut.• Vch tuyn ñư ng dây: da vào tng mt bng thi công công trình và công

trư ng, ñc ñim và tính cht, v trí ca các ph ti mà vch tuyn và xác ñnhkhi lư ng dây dn ñm bo tng khi lư ng dây dn nh nht.• Lp sơ ñ phân phi theo tuyn dây và ph ti.• Chn tit din dây dn.

Mt s yêu cu khi chn tit din dây.• ðư ng dây phi ti ñư c dòng ñin chy qua nó theo tính toán:

cptt I I < .

• Tn tht ñin áp tính toán phi bé hơ n tn tht ñin áp cho phép:cptt U U ∆<∆ .

• ðm bo ñư c ñ bn cơ hc: h thng dây dn phi chu ñư c sc căng dư itác dng ca ti trng, ca gió...,có th ly theo quy ñnh sau: dây dn ñng

(S≥6mm

2

), dây dn nhôm (S≥16mm

2

), dây thép (S≥Ø4)ð ñơ n gin trong tính toán ñư ng dây tm, thư ng v i ñư ng dây trên không tachn theo ñiu kin tn tht ñin áp ri kim tra li theo ñiu kin cư ng ñ, cònv i ñư ng dây nhánh ñn ph ti thì chn theo ñiu kin cư ng ñ ri kim tra litheo ñiu kin tn tht ñin áp.

• Chn tit din dây pha: theo ñiu kin cư ng ñ Itt.V i ñin ñng lc thì: ϕ cos3 d tt U P I = .V i ñin chiu sáng thì:

p ptt U P I = .

Sau ñó kim tra ñiu kin Itt < Icp và tra bng ñ xác ñnh tit din dây dn.V i P_công sut ca c 3 pha (kw);

PP_công sut chiu sáng ca tng pha (kw);UP, Ud_ñin áp pha, dây (kv, v);cosϕ _h s công sut ph ti (0,7-0,75).

• Nu tính theo ñiu kin tn tht ñin áp thì tit din dây dn có th xác ñnhtheo các công thc sau: ( ) ( )

dmk k U U L I S ×∆××= ∑ ρ 200

V i Ik_cư ng ñ dòng din pha k (A);Lk_chiu dài dây dn ñn ph ti pha k (m);∆U(%)_tn tht ñin áp cho phép (tra bng ph thuc ñiu kin ph ti);Uñm_ñin áp ñnh mc (kv, v);




ρ _ñin tr sut ca dây dn (Ω.mm2 /m, ph thuc cht liu dây).• Chn tit din cho dây trung tính.

V i mng 3 pha có th ly: ( ) pt tr

SS ×−= 2 / 13 / 1. .

V i các mng khác thì: pt tr

SS =. .

Chn thit b bo v ñư ng dây dn và chng sét.• Chn thit b bo v, yêu cu chn phù h p v i công sut, dòng ñin, sơ ñ

nguyên lý..., bao gm các loi : Áptomat, kh i ñng t, các loi thit b ñóngngt khác (cu dao, cu chì...).

• Chng sét bo v ñư ng dây: ñt thu lôi chng sét và ni ñt chân s.

9.3 THIT K T CH C CP NƯ C CÔNG TRƯ NG

9.3.1 ð c ñ i m và yêu cu chung.Lư ng nư c dùng cho các công trình xây dng khá l n và rt ña dng như cho cácquá trình sn xut, cho các quá trình gia công vt liu, cho sinh hot...Các nguyêntc thit k.

• H thng cp nư c phi ñáp ng ñy ñ, thun tin cho quá trình sn xut,sinh hot, phòng cháy.• Tn dng mng cp có sn khu vc ñ nâng cao cht lư ng cp nư c, gim

kinh phí xây dng, khai thác và bo qun...• H thng cp nên ñơ n gin, tháo lp d, thun l i trong di chuyn, và s dngñư c nhiu ln.

• ðm bo an toàn cho ngư i và thit b trong quá trình s dng.

9.3.2 N i dung thi t k t ch c c p nư c :Tùy thuc ñc tính và quy mô công trình... mà quy ñnh ni dung ca công tác này,công vic chính bao gm:

• Xác ñnh lưu lư ng nư c cn dùng.• Chn ngun nư c theo yêu cu cht lư ng và s lư ng• Thit k và chn mng lư i cp nư c cho công trư ng.• Thit k các công trình ñu cui (nu cn).• B trí các công trình cp nư c trên công trư ng.

a.) Xác ñnh h và lư u lư ng nư c tiêu th.• Nư c dùng cho sn xut (Nsx): nư c dùng cho các quá trình thi công xây

dng, cho các xí nghip ph tr (các trm máy, trm ngun ...).( ) ( )[ ] ( )slhmQk Qk Qk Qk k N

sx ;,77 344332211 ×+×+×+××=

V i Q1_lư ng nư c dùng cho các quá trình thi công xây dng (l/ca; m3

/ca);Q2_lư ng nư c dùng cho các xí nghip ph tr , trm máy (l/ca; m3 /ca);Q3_lư ng nư c dùng cho các ñng cơ , máy xây dng (l/h; m3 /h);Q4_lư ng nư c dùng cho các máy phát ñin nu có (l/h; m3 /h);k1,2,3,4_h s dùng nư c không ñu tươ ng ng.

(Có th ly: k1=1,5 ; k2=1,25 ; k3=2 ; k4=1,1 ).k_h s tính ñn các nhu cu nh khác chưa tính ht (k=1,2).

• Nư c dùng cho sinh hot (Nshct ; Nsh

tt ): công trư ng và khu tp th. công trư ng: ( )

t

ct ct

sh N k q N k N +×××= 7 (m3 /h ; l/s)V i kct_h s dùng nư c sinh hot không ñu công trư ng (Kct=2.7);




N_s công nhân hot ñng ca ñông nht (ngư i);q_ñnh mc dùng nư c tính cho 1 công nhân công trư ng (l/ca);

Công trư ng có mng thoát nư c sinh hot: q=10-15 l/ng.ca;Công trư ng không có mng thoát nư c sinh hot: q=6-8 l/ng.ca;

k_h s tính ñn s cán b hot ñng trên công trư ng (k=1,04-1,05);Nt_lư ng nư c tư i cây, v sinh môi trư ng (Nt=3-5l/ngày.m2 tư i).

khu tp th: 24 /

tt

sh

tt tt

sh Qk N ×= (m

3

/h ; l/s)V i ktt_h s dùng nư c không ñu khu tp th (Ktt = 2);Qsh

tt _lư ng nư c dùng khu tp th trong 1 ngày ñêm (l/ng.ñêm).(Ph thuc vào s ngư i và cách dùng nư c).

• Lư ng nư c dùng cho ch a cháy (Ncc) công trình và khu tp th: ph thuc s ngư i và din tích ca công trình, khu tp th, có th ly 10-20 l/shoc tra bng.

Xác ñnh tng lư u lư ng (NΣ): sau khi tính toán lưu lư ng nư c dùng cho snxut và sinh hot, ta s v biu ñ tiêu th Nxs, Nsh cho tng khong th i gian 10ngày, căn c vào giá tr 0,5max(Nsx + Nsh) và Ncc ñ tính NΣ, sau ñó chn ñư ng

ng chính và công sut ca máy bơ m.• Nu Ncc<0,5(Nsx + Nsh)max thì xác ñnh lưu lư ng tng theo công thc:

( ) k N N N shsx

×+=∑ max

• Nu Ncc ≥ 0,5max(Nsx + Nsh) thì xác ñnh lưu lư ng tng theo công thc:( )[ ] k N N N N

ccshsx×++×=

∑ max5,0 V i k=1,05-1,1_h s tn tht nư c trong mng ñư ng ng tm.

b.) Chn ngun cung cp.• Khi chn ngun nư c phi tho mãn yêu cu cht lư ng nư c cho c quá trình

sn xut và sinh hot, ñng th i phi n ñnh v khi lư ng nư c cp chocông trư ng theo tin ñ thi công và nhu cu sinh hot.

• Cht lư ng nư c dùng cho sinh hot phi ñm bo tiêu chun v sinh như cpcho khu dân cư, ñô th. Cht lư ng nư c dùng cho sn xut phi ñm bokhông phá hoi hoc gây tr ngi cho s hot ñng bình thư ng ca máy mócthit b, ñm bo cht lư ng ca kt cu xây dng.

• Ngun cp cho công trình có th ly t mng có sn (ch yu) hoc da vàocác ngun t nhiên (sông, h…) hoc da vào ngun nư c ngm...

• Khi chn ngun nư c cn tính toán so sánh các ch tiêu kinh t k thut như:giá thành 1 ñơ n v nư c cp, khi lư ng vt liu thit b nhân lc cn dùng,th i gian xây dng, chi phí cho quá trình qun lý khai thác, cht lư ng nư c…

c. Thit k mng cp.• Chn sơ ñ: có ba loi sơ ñ mng lư i.-Sơ ñ mng lư i ct: các ñim dùng nư c phân tán riêng r trên côngtrư ng, có ưu ñim là tng chiu dài mng ngn, kinh phí xây dng thpnhưng như c ñim là không ñm bo cung cp nư c liên tc (nht là khi cóñim trên ñư ng ng chính hng).




-Sơ ñ mng vòng: cp cho các khu vc sn xut tp trung hoc các nơ i snxut có yêu cu cp nư c liên tc, ưu ñim ñm bo ñư c vic cp nư c liêntc, như c ñim là chiu dài mng lư i l n, kinh phí xây dng l n.

-Sơ ñ mng h n h p: kt h p 2 loi sơ ñ trên, v i nhng ñim tiêu th ricác cp theo sơ ñ mng lư i ct, v i nhng khu tp trung cp theo sơ ñ mng vòng. Dng này t ra kinh t và ñư c s dng rng rãi trên công trư ng.

• Vch tuyn: khi vch tuyn cn chú ý nguyên tc:

-Mng lư i phi ñi ñn toàn b các ñim dùng nư c.-Các tuyn ng chính nên ñt dc theo trc giao thông theo hư ng ca nư cchy v phía cui mng lư i.., các tuyn phi vch theo ñư ng ngn nht,tng chiu dài mng cũng phi ngn nht.-Chú ý phi h p v i các mng k thut khác...ñ thun tin trong công tác vnhành, bo qun...

• Tính toán mng cp: nhm xác ñnh ñư ng kính ca ng nư c theo vn tckinh t, tn tht áp lc ca mng tươ ng ng v i lưu lư ng tính toán, chnchiu cao ñt ñu nư c, áp lc máy bơ m, vt liu ñư ng ng...Ni dung tínhtoán ñư c trình bày trong giáo trình Cp thoát nư c chuyên ngành, có th nêu

tóm tt các ni dung ñó gm:-Xác ñnh lưu lư ng nư c tính toán .-Xác ñnh ñư ng kính ng dn chính, ph.-Xác ñnh tn tht áp lc trong các ñon ng và toàn mng.-Tính toán các công trình ñu mi.Xác ñnh ñư ng kính ng dn chính (D): ).( / )4( π v N D ΣΣ=

V i NΣ_lưu lư ng tng cng ( m3 /s);v_vn tc nư c chy trung bình trong ng chính (v=1,2-1,5m/s);

ðư ng ng ph có th chn theo cu to, thư ng ñt ni, d di ñng, tháo lp.



TÀI LIU THAM KHO CHÍNH

[1] Phm Huy Chính (2005), Cung ng k thut thi công xây d ng, NXB Xâydng, Hà Ni.

[2] GS.TS. Nguyn Huy Thanh (2003), T ch c xây d ng công trình, NXB Xây

dng, Hà Ni.[3] TS. Nguyn ð ình Thám, Ths. Nguyn Ngc Thanh (2004), T ch c xây d ng

1_L p k hoch, t ch c và ch ño thi công, NXB Khoa hc và k thut, HàNi.

[4] PGS.TS. Trnh Quc Thng (2004), T ch c xây d ng 2_Thi t k t ng mt

b ng và t ch c công tr ư ng xây d ng, NXB Khoa hc và k thut, Hà Ni.

[5] Ths. Nguyn Văn Ngc (2000), H ư ng d n ñ án môn hc T ch c thi công

xây d ng, Trư ng ði hc bách khoa ðà Nng.

[6] GS. Trn Trung Ý (1991), T ch c xây d ng, Trư ng ði hc Xây dng HàNi.

Documents

Giao Trinh to Chuc Thi Cong