Gocmen Kanunu

YABANCILAR VEULUSLARARASI KORUMA

KANUNU

T.C. LER BAKANLIIG DARES GENEL MDRL YAYINLARI

Yayn No: 7HAZRAN 2014

letiim ileri Bakanl

G daresi Genel MdrlLalegl amlca Mahallesi 122. Sokak No:2/3 - 06370

Yenimahalle /ANKARA Tel: 0312 397 56 42 - 397 28 36 Fax: 0312 397 52 76

E-posta: [email protected] Web: www.goc.gov.tr

III

BRNC KISIM

Ama, Kapsam, Tanmlar ve Geri Gnderme Yasa

BRNC BLM / Ama, Kapsam ve Tanmlar ........................................................1Ama ............................................................................................................................1Kapsam ........................................................................................................................1Tanmlar .......................................................................................................................1

KNC BLM / Geri Gnderme Yasa ..................................................................3Geri gnderme yasa ..................................................................................................3

KNC KISIM

Yabanclar

BRNC BLM / Trkiyeye Giri ve Vize ............................................................4Trkiyeye giri ve Trkiyeden k ..........................................................................4Belge kontrol ..............................................................................................................4Trkiyeye girilerine izin verilmeyecek yabanclar ...................................................4Uluslararas koruma bavurusuna ilikin uygulama ....................................................5Trkiyeye giri yasa ...............................................................................................5Trkiyeye giri yasann teblii ................................................................................5Vize zorunluluu, vize bavurusu ve yetkili makamlar ...............................................6Vize muafiyeti ..............................................................................................................6Snr kaplarnda verilen vizeler ...................................................................................7Havaliman transit vizeleri ...........................................................................................7Vize verilmeyecek yabanclar ......................................................................................7Vizenin iptali ................................................................................................................8Vize ilemlerinin teblii ...............................................................................................8Bakanlar Kurulunun vize ve pasaport ilemlerinde yetkisi .........................................9

KNC BLM / kamet ...........................................................................................9kamet izni ...................................................................................................................9kamet izninden muafiyet .............................................................................................9kamet izni bavurusu ................................................................................................10Trkiye iinden yaplabilecek ikamet izni bavurular ..............................................10kamet izinlerinin tanzimi ve ekli .............................................................................11kamet izinlerinin uzatlmas ......................................................................................11Trkiye iinden yaplan ikamet izni talebinin reddi, iptali veya uzatlmamas .........11kamet izinlerine ilikin dier hkmler ....................................................................12alma izninin ikamet izni saylmas .......................................................................12

NDEKLER

YABANCILAR VE ULUSLARARASI KORUMA KANUNU

IV

kamette kesinti ..........................................................................................................12kamet izinleri arasnda geiler ................................................................................13kamet izni eitleri ....................................................................................................13Ksa dnem ikamet izni .............................................................................................13Ksa dnem ikamet izninin artlar ............................................................................14Ksa dnem ikamet izninin reddi, iptali veya uzatlmamas ......................................14Aile ikamet izni ..........................................................................................................14Aile ikamet izninin artlar .........................................................................................15Aile ikamet izni talebinin reddi, iptali veya uzatlmamas ........................................16Anlamal evlilik yoluyla talep edilen aile ikamet izni ..............................................16renci ikamet izni ....................................................................................................17renci ikamet izninin artlar ...................................................................................17renci ikamet izni talebinin reddi, iptali veya uzatlmamas ..................................17rencilerin alma hakk ........................................................................................17Uzun dnem ikamet izni ............................................................................................18Uzun dnem ikamet izninin artlar ...........................................................................18Uzun dnem ikamet izninin salad haklar .............................................................18Uzun dnem ikamet izninin iptali ..............................................................................19nsani ikamet izni .......................................................................................................19nsani ikamet izninin iptali veya uzatlmamas ..........................................................20nsan ticareti maduru ikamet izni .............................................................................20nsan ticareti maduru ikamet izninin uzatlmas ve iptali ........................................20

NC BLM / Vatansz Kiiler .......................................................................20Vatanszln tespiti ....................................................................................................20Vatansz kiilere tannan haklar ve gvenceler ..........................................................21

DRDNC BLM / Snr D Etme .................................................................21Snr d etme ............................................................................................................21Snr d etme karar ..................................................................................................21Snr d etme karar alnacaklar ...............................................................................22Snr d etme karar alnmayacaklar ........................................................................23Trkiyeyi terke davet ................................................................................................23Snr d etmek zere idari gzetim ve sresi ...........................................................24Geri gnderme merkezleri .........................................................................................25Geri gnderme merkezlerinde salanacak hizmetler .................................................25Snr d etme kararnn yerine getirilmesi ................................................................25

NC KISIM

Uluslararas Koruma

BRNC BLM / Uluslararas Koruma eitleri, Uluslararas Korumann Haricinde Tutulma .....................................................................................................27Mlteci .......................................................................................................................27artl mlteci ..............................................................................................................27kincil koruma ............................................................................................................27Uluslararas korumann haricinde tutulma .................................................................28


V

KNC BLM / Genel Usuller ..............................................................................29Bavuru ......................................................................................................................29Refakatsiz ocuklar ....................................................................................................29zel ihtiya sahipleri .................................................................................................30Bavuru sahiplerinin idari gzetimi ...........................................................................30Kayt ve kontrol .........................................................................................................31Bavuru sahibinin bilgilendirilmesi ve tercmanlk ..................................................32kamet zorunluluu ve bildirim ykmll ...........................................................32Kabul edilemez bavuru .............................................................................................32lk iltica lkesinden gelenler ......................................................................................33Gvenli nc lkeden gelenler ...............................................................................33Mlakat ......................................................................................................................34Uluslararas koruma bavuru sahibi kimlik belgesi ...................................................34Bavurunun geri ekilmesi veya geri ekilmi saylmas ..........................................35Karar ..........................................................................................................................35Hzlandrlm deerlendirme ....................................................................................36dari itiraz ve yarg yolu .............................................................................................36Avukatlk hizmetleri ve danmanlk .........................................................................37artl mltecinin ve ikincil koruma stats sahibinin ikameti ...................................37Uluslararas koruma stats sahibi kimlik belgesi .....................................................37Seyahat belgesi ...........................................................................................................38Uluslararas koruma statsnn sona ermesi .............................................................38Uluslararas koruma statsnn iptali ........................................................................39Gnll geri dn destei ........................................................................................39

NC BLM / Haklar ve Ykmllkler .......................................................39Hak ve ykmllklere ilikin genel ilkeler ..............................................................39Yardm ve hizmetlere eriim ......................................................................................40Ykmllkler ...........................................................................................................41

DRDNC BLM / Geici Koruma ve Uluslararas Korumaya likin Dier Hkmler .........................................................................................................41Geici koruma ............................................................................................................41Uluslararas koruma srelerinde i birlii ................................................................42Mene lke bilgisi ......................................................................................................42Gizlilik ilkesi ve kiisel dosyaya eriim .....................................................................43Kabul ve barnma merkezleri .....................................................................................43

DRDNC KISIM

Yabanclar ve Uluslararas Korumaya likin Ortak Hkmler

Uyum..........................................................................................................................44Davete uyma ykmll ........................................................................................44Tayclarn ykmllkleri ......................................................................................45Kiisel veriler .............................................................................................................45Tebligat ......................................................................................................................45Yetkili idare mahkemeleri ..........................................................................................45dari para cezas .........................................................................................................46


VI

BENC KISIM

G daresi Genel Mdrl

BRNC BLM / Kurulu, Grev ve Yetki ...........................................................47Kurulu .......................................................................................................................47Grev ve yetki ............................................................................................................47

KNC BLM / G Politikalar Kurulu ...............................................................48G Politikalar Kurulu ve grevleri ..........................................................................48

NC BLM / Merkez, Tara ve Yurt D Tekilat, Hizmet Birimleri .........49Tekilat .......................................................................................................................49Genel Mdr ..............................................................................................................49Hizmet birimleri .........................................................................................................50Tara tekilat .............................................................................................................53Yurt d tekilat ........................................................................................................53alma gruplar ve dzenleme yetkisi ......................................................................54Yneticilerin sorumluluklar ve yetki devri ...............................................................55

DRDNC BLM / Srekli Kurul ve Komisyonlar ile Geici Komisyonlar ...... 55Srekli kurul ve komisyonlar .....................................................................................55G Danma Kurulu .................................................................................................55Uluslararas Koruma Deerlendirme Komisyonu .....................................................56Dzensiz Gle Mcadele Koordinasyon Kurulu .....................................................57Geici komisyonlar ....................................................................................................57

BENC BLM / Atama ve Personele likin Hkmler .....................................58Atama ve grevlendirme ............................................................................................58Personele ilikin hkmler .........................................................................................58Kadrolar .....................................................................................................................59

ALTINCI BLM / eitli Hkmler ......................................................................59Ynetmelik .................................................................................................................59Atf yaplan hkmler ................................................................................................59Deitirilen hkmler ................................................................................................60Yrrlkten kaldrlan mevzuat .................................................................................62Gei hkmleri .........................................................................................................62Yrrlk .....................................................................................................................64Yrtme .....................................................................................................................64

(I) SAYILI CETVEL ................................................................................................65

(1) SAYILI LSTE ....................................................................................................66

(2) SAYILI LSTE ...................................................................................................68

(3) SAYILI LSTE ...................................................................................................70


1

BRNC KISIMAma, Kapsam, Tanmlar ve Geri Gnderme Yasa

BRNC BLMAma, Kapsam ve Tanmlar

AmaMADDE 1

(1) Bu Kanunun amac; yabanclarn Trkiyeye girileri, Trkiyede kallar ve Trkiyeden klar ile Trkiyeden koruma talep eden yabanclara salanacak korumann kapsamna ve uygulanmasna ilikin usul ve esas-lar ve ileri Bakanlna bal G daresi Genel Mdrlnn kuru-lu, grev, yetki ve sorumluluklarn dzenlemektir.

KapsamMADDE 2

(1) Bu Kanun, yabanclarla ilgili i ve ilemleri; snrlarda, snr kaplarnda ya da Trkiye iinde yabanclarn mnferit koruma talepleri zerine sala-nacak uluslararas korumay, ayrlmaya zorlandklar lkeye geri dneme-yen ve kitlesel olarak Trkiyeye gelen yabanclara acil olarak salanacak geici korumay, G daresi Genel Mdrlnn kurulu, grev, yetki ve sorumluluklarn kapsar.

(2) Bu Kanunun uygulanmasnda, Trkiyenin taraf olduu milletleraras an-lamalar ile zel kanunlardaki hkmler sakldr.

Tanmlar

MADDE 3

(1) Bu Kanunun uygulanmasnda;a) Aile yeleri: Bavuru sahibinin veya uluslararas koruma stats sahi-

bi kiinin eini, ergin olmayan ocuu ile baml ergin ocuunu,

11 Nisan 2013 PEREMBE Resm Gazete Say : 28615

KANUNYABANCILAR VE ULUSLARARASI KORUMA KANUNU

Kanun No. 6458 Kabul Tarihi: 4/4/2013


2

b) Avrupa lkeleri: Avrupa Konseyi yesi olan lkeler ile Bakanlar Ku-rulunca belirlenecek dier lkeleri,

c) Bakan: ileri Bakann,

) Bakanlk: ileri Bakanln,d) Bavuru sahibi: Uluslararas koruma talebinde bulunan ve henz ba-

vurusu hakknda son karar verilmemi olan kiiyi,

e) ocuk: Henz on sekiz yan doldurmam ve ergin olmam kiiyi,

f) Destekleyici: Aile birlii amacyla Trkiyeye gelecek yabanclarn masraflarn stlenen ve ikamet izni talebinde bulunanlar tarafndan bavuruya dayanak gsterilen Trk vatandan veya Trkiyede yasal olarak bulunan yabancy,

g) Genel Mdr: G daresi Genel Mdrn,

) Genel Mdrlk: G daresi Genel Mdrln,

h) Giri ve k kontrol: Snr kaplarndaki kontrol ilemlerini,

) G: Yabanclarn, yasal yollarla Trkiyeye giriini, Trkiyede ka-ln ve Trkiyeden kn ifade eden dzenli g ile yabanclarn yasa d yollarla Trkiyeye giriini, Trkiyede kaln, Trkiyeden kn ve Trkiyede izinsiz almasn ifade eden dzensiz g ve uluslararas korumay,

i) kamet adresi: Trkiyede adres kayt sisteminde kaytl olunan yeri,

j) kamet izni: Trkiyede kalmak zere verilen izin belgesini,k) Konsolosluk: Trkiye Cumhuriyeti bakonsolosluklarn, konsolos-

luklarn veya bykelilik konsolosluk ubelerini,

l) zel ihtiya sahibi: Bavuru sahibi ile uluslararas koruma stats sa-hibi kiilerden; refakatsiz ocuk, engelli, yal, hamile, beraberinde ocuu olan yalnz anne ya da baba veya ikence, cinsel saldr ya da dier ciddi psikolojik, bedensel ya da cinsel iddete maruz kalm kiiyi,

m) Refakatsiz ocuk: Sorumlu bir kiinin etkin bakmna alnmad s-rece, kanunen ya da rf ve adet gerei kendisinden sorumlu bir yeti-kinin refakati bulunmakszn Trkiyeye gelen veya Trkiyeye giri yaptktan sonra refakatsiz kalan ocuu,

n) Seyahat belgesi: Pasaport yerine geen belgeyi,o) Snr kaps: Bakanlar Kurulu kararyla Trkiyeye giri ve Trki-

yeden k iin belirlenen snr gei noktasn,

) Son karar: Bavuru sahibinin bavurusuyla veya uluslararas koru-ma stats sahibi kiinin statsyle ilgili kararlardan; idari itirazda bulunulmamas ve yargya bavurulmamas hlinde Genel Mdrlk


3

tarafndan verilen karar veya yargya bavurulmas sonucunda temyiz edilmesi mmkn olmayan karar,

p) Szleme: Mltecilerin Hukuki Durumuna Dair 1967 Protokoly-le deiik 28/7/1951 tarihli Mltecilerin Hukuki Durumuna Dair Szlemeyi,

r) Uluslararas koruma: Mlteci, artl mlteci veya ikincil koruma statsn,

s) Vatanda olduu lke: Yabancnn vatanda olduu lkeyi veya ya-bancnn birden fazla vatandalnn bulunduu durumlarda, vatan-dalnda olduu lkelerden her birini,

) Vatansz kii: Hibir devlete vatandalk bayla bal bulunmayan ve yabanc saylan kiiyi,

t) Vize: Trkiyede en fazla doksan gne kadar kalma hakk tanyan ya da transit geii salayan izni,

u) Vize muafiyeti: Vize alma gerekliliini kaldran dzenlemeyi,

) Yabanc: Trkiye Cumhuriyeti Devleti ile vatandalk ba bulunma-yan kiiyi,

v) Yabanc kimlik numaras: 25/4/2006 tarihli ve 5490 sayl Nfus Hiz-metleri Kanunu uyarnca yabanclara verilen kimlik numarasn,

ifade eder.

KNC BLMGeri Gnderme Yasa

Geri gnderme yasa

MADDE 4

(1) Bu Kanun kapsamndaki hi kimse, ikenceye, insanlk d ya da onur krc ceza veya muameleye tabi tutulaca veya rk, dini, tabiiyeti, belli bir toplumsal gruba mensubiyeti veya siyasi fikirleri dolaysyla haya-tnn veya hrriyetinin tehdit altnda bulunaca bir yere gnderilemez.


4

KNC KISIMYabanclar

BRNC BLMTrkiyeye Giri ve Vize

Trkiyeye giri ve Trkiyeden k

MADDE 5

(1) Trkiyeye giri ve Trkiyeden k, snr kaplarndan, geerli pasaport veya pasaport yerine geen belgelerle yaplr.

Belge kontrol

MADDE 6

(1) Yabanc, pasaport veya pasaport yerine geen belge ya da belgelerini, Tr-kiyeye giri ve Trkiyeden klarda grevlilere gstermek zorundadr.

(2) Snr geilerine ilikin belge kontrolleri, tatlarda seyir hlinde de yerine getirilebilir.

(3) Havalimanlarnn transit alanlarn kullanan yabanclar, yetkili makamlar-ca kontrole tabi tutulabilirler.

(4) Trkiyeye girilerde, yabancnn 7 nci madde kapsamnda olup olmad kontrol edilir.

(5) Bu maddenin uygulanmasnda, kapsaml kontrole tabi tutulmas gerek-li grlenler en fazla drt saat bekletilebilir. Yabanc, bu sre ierisinde her an lkesine dnebilecei gibi drt saatlik sreyle snrl kalmakszn lkeye kabulle ilgili ilemlerin sonulanmasn da bekleyebilir. Kapsaml kontrol ilemlerine dair usul ve esaslar ynetmelikle dzenlenir.

Trkiyeye girilerine izin verilmeyecek yabanclar

MADDE 7

(1) Aadaki yabanclar, Trkiyeye girilerine izin verilmeyerek geri evrilir:

a) Pasaportu, pasaport yerine geen belgesi, vizesi veya ikamet ya da alma izni olmayanlar ile bu belgeleri veya izinleri hileli yollarla edindii veya sahte olduu anlalanlar

b) Vize, vize muafiyeti veya ikamet izin sresinin bitiminden itibaren en az altm gn sreli pasaport veya pasaport yerine geen belgesi olmayanlar


5

c) 15 inci maddenin ikinci fkras sakl kalmak kaydyla, vize muafiyeti kapsamnda olsalar dahi, 15 inci maddenin birinci fkrasnda saylan yabanclar

(2) Bu maddeyle ilgili olarak yaplan ilemler, geri evrilen yabanclara tebli edilir. Tebligatta, yabanclarn karara kar itiraz haklarn etkin ekilde nasl kullanabilecekleri ve bu sreteki dier yasal hak ve ykmllkleri de yer alr.

Uluslararas koruma bavurusuna ilikin uygulama

MADDE 8

(1) 5 inci, 6 nc ve 7 nci maddelerde yer alan artlar, uluslararas koruma bavurusu yapmay engelleyici ekilde yorumlanamaz ve uygulanamaz.

Trkiyeye giri yasa

MADDE 9

(1) Genel Mdrlk, gerektiinde ilgili kamu kurum ve kurulularnn gr-lerini alarak, Trkiye dnda olup da kamu dzeni veya kamu gvenlii ya da kamu sal asndan Trkiyeye girmesinde saknca grlen ya-banclarn lkeye giriini yasaklayabilir.

(2) Trkiyeden snr d edilen yabanclarn Trkiyeye girii, Genel Mdr-lk veya valilikler tarafndan yasaklanr.

(3) Trkiyeye giri yasann sresi en fazla be yldr. Ancak, kamu dzeni veya kamu gvenlii asndan ciddi tehdit bulunmas hlinde bu sre Ge-nel Mdrlke en fazla on yl daha artrlabilir.

(4) Vize veya ikamet izni sresi sona eren ve bu durumlar yetkili makamlarca tespit edilmeden nce Trkiye dna kmak iin valiliklere bavuruda bulunup hakknda snr d etme karar alnan yabanclarn Trkiyeye giri yasa sresi bir yl geemez.

(5) 56 ncmadde uyarnca Trkiyeyi terke davet edilenlerden, sresi iinde lkeyi terk edenler hakknda giri yasa karar alnmayabilir.

(6) Genel Mdrlk, giri yasan kaldrabilir veya giri yasa sakl kalmak kaydyla yabancnn belirli bir sre iin Trkiyeye giriine izin verebilir.

(7) Kamu dzeni veya kamu gvenlii sebebiyle baz yabanclarn lkeye ka-bul Genel Mdrlke n izin artna balanabilir.

Trkiyeye giri yasann teblii

MADDE 10

(1) Giri yasana ilikin tebligat, 9 uncu maddenin birinci fkras kapsamn-da olan yabanclara Trkiyeye giri yapmak zere geldiklerinde snr


6

kaplarndaki yetkili makam tarafndan, 9 uncu maddenin ikinci fkras kapsamnda olan yabanclara ise valilikler tarafndan yaplr. Tebligatta, yabanclarn karara kar itiraz haklarn etkin ekilde nasl kullanabile-cekleri ve bu sreteki dier yasal hak ve ykmllkleri de yer alr.

Vize zorunluluu, vize bavurusu ve yetkili makamlar

MADDE 11

(1) Trkiyede doksan gne kadar kalacak yabanclar, vatanda olduklar veya yasal olarak bulunduklar lkedeki konsolosluklardan geli amala-rn da belirten vize alarak gelirler. Vizenin veya vize muafiyetinin Trki-yede salad kal sresi, her yz seksen gnde doksan gn geemez.

(2) Vize bavurularnn deerlendirmeye alnabilmesi iin, bavurularn usu-lne uygun olarak yaplmas gerekir.

(3) Vizeler, Trkiyeye giri iin mutlak hak salamaz.(4) Vizeler, konsolosluklarca, istisnai durumlarda ise snr kaplarnn bal

olduu valiliklerce verilir. Konsolosluklara yaplan bavurular doksan gn iinde sonulandrlr.

(5) Yabanc lke diplomatlarna, Trkiye Cumhuriyeti bykeliliklerince resen vize verilebilir. Bu vizeler, genel vize verme usulne uygun olarak Bakanlk ve Dileri Bakanlna derhl bildirilir. Bu vizeler harca tabi deildir.

(6) lke menfaatleri gz nnde bulundurularak vize verilmesinde yarar g-rlen yabanclara, istisnai olarak Trkiye Cumhuriyeti bykelilerince resen vize verilebilir. Bu amala verilen vizeler, genel vize verme usulne uygun olarak Bakanlk ve Dileri Bakanlna derhl bildirilir. Bu vize-ler harca tabi deildir.

(7) Vize trlerine ve ilemlerine ilikin usul ve esaslar ynetmelikle dzenlenir.

Vize muafiyeti

MADDE 12

(1) Aada saylan yabanclardan Trkiyeye girite vize art aranmaz:a) Trkiye Cumhuriyetinin taraf olduu anlamalarla ya da Bakanlar

Kurulu kararyla vizeden muaf tutulan lkelerin vatandalar

b) Trkiyeye giri yapaca tarih itibaryla, geerli ikamet veya alma izni bulunanlar

c) 15/7/1950 tarihli ve 5682 sayl Pasaport Kanununun 18 inci madde-sine gre verilmi ve geerliliklerini yitirmemi yabanclara mahsus damgal pasaport sahipleri


7

) 29/5/2009 tarihli ve 5901 sayl Trk Vatandal Kanununun 28 inci maddesi kapsamnda olduu anlalanlar

(2) Aada saylan yabanclardan Trkiyeye girite vize art aranmayabilir:a) Mcbir nedenlerle, Trk hava ve deniz limanlarn kullanmak zorunda

kalan tatlardaki yabanclardan liman ehrine kacak kiiler

b) Deniz limanlarna gelip, yetmi iki saati gememek kaydyla, liman ehrini veya civar illeri turizm amal gezecek kiiler

Snr kaplarnda verilen vizeler

MADDE 13

(1) Vize almadan snr kaplarna gelen yabanclara, sresi iinde Trkiyeden ayrlacaklarn belgelemeleri hlinde, snr kaplarnda istisnai olarak vize verilebilir.

(2) Snr vizesi, snr kaplarnn bal olduu valiliklerce verilir. Valilik bu yetkisini snrda grevli kolluk birimine devredebilir. Bakanlar Kurulunca farkl bir sre belirlenmedii srece, bu vize Trkiyede en fazla on be gn kalma hakk salar.

(3) Snr vizesinin verilmesinde, insani nedenlere bal olarak salk sigortas art aranmayabilir.

Havaliman transit vizeleri

MADDE 14

(1) Trkiyeden transit geecek yabanclara, havaliman transit vizesi art getirilebilir. Havaliman transit vizeleri, en fazla alt ay iinde kullanlmak zere konsolosluklar tarafndan verilir.

(2) Havaliman transit vizesi istenecek yabanclar, Bakanlk ve Dileri Ba-kanlnca mtereken belirlenir.

Vize verilmeyecek yabanclar

MADDE 15

(1) Aada belirtilen yabanclara vize verilmez:a) Talep ettikleri vize sresinden en az altm gn daha uzun sreli pasa-

port ya da pasaport yerine geen belgesi olmayanlar

b) Trkiyeye girileri yasakl olanlar

c) Kamu dzeni veya kamu gvenlii asndan sakncal grlenler

) Kamu salna tehdit olarak nitelendirilen hastalklardan birini tayanlar


8

d) Trkiye Cumhuriyetinin taraf olduu anlamalar uyarnca, sulularn geri verilmesine esas olan su veya sulardan sank olanlar ya da h-kml bulunanlar

e) Kalaca sreyi kapsayan geerli salk sigortas bulunmayanlar

f) Trkiyeye giri, Trkiyeden gei veya Trkiyede kal amacn hakl nedenlere dayandramayanlar

g) Kalaca srede, yeterli ve dzenli maddi imkna sahip olmayanlar

) Vize ihlalinden veya nceki ikamet izninden doan ya da 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayl Amme Alacaklarnn Tahsil Usul Hakknda Kanuna gre takip ve tahsil edilmesi gereken alacaklar demeyi kabul etmeyenler veya 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayl Trk Ceza Kanununa gre takip edilen bor ve cezalarn demeyi kabul etmeyenler

(2) Bu madde kapsamnda olmasna ramen vize verilmesinde yarar grlen-lere Bakann onayyla vize verilebilir.

Vizenin iptali

MADDE 16

(1) Vizeler;a) Sahtecilie konu olduunun tespiti,b) zerinde silinti, kaznt veya tahrifat yapldnn anlalmas,

c) Vize sahibinin Trkiyeye giriinin yasaklanmas,

) Yabancnn su ileyebilecei ynnde kuvvetli phe bulunmas,d) Pasaport veya pasaport yerine geen belgenin sahte olmas veya ge-

erliliinin sona ermesi,

e) Vize veya vize muafiyetinin amac dnda kullanlmas,

f) Vizenin verilmesine temel olan artlarn veya belgelerin geerli olma-dnn anlalmas,

hllerinde, vizeyi veren makamlar veya valiliklerce iptal edilir.

(2) Vizenin geerlilik sresi iinde yabancyla ilgili snr d etme karar aln-mas hlinde vize iptal edilir.

Vize ilemlerinin teblii

MADDE 17

(1) Vize talebinin reddi ya da vizenin iptaline ilikin ilemler ilgiliye tebli edilir.


9

Bakanlar Kurulunun vize ve pasaport ilemlerinde yetkisi

MADDE 18

(1) Bakanlar Kurulu;a) Pasaporta ve vizeye dair ilemlerin belirlenmesine ilikin anlamalar

yapmaya ve gerek grd hllerde baz devletlerin vatandalar iin vize zorunluluunu tek tarafl olarak kaldrmaya, vizelerin hartan muaf tutulmas da dhil olmak zere vize kolayl getirmeye ve vize srelerini belirlemeye,

b) Sava hlinde veya dier olaanst hllerde lkenin bir blgesini veya tamamn kapsamak zere, yabanclar iin pasaporta dair kayt ve artlar koymaya,

c) Yabanclarn Trkiyeye girilerini belli artlara balayc veya kstla-yc her tr nlemi almaya,

yetkilidir.

KNC BLMkamet

kamet izni

MADDE 19

(1) Trkiyede, vizenin veya vize muafiyetinin tand sreden ya da doksan gnden fazla kalacak yabanclarn ikamet izni almalar zorunludur. kamet izni, alt ay iinde kullanlmaya balanmadnda geerliliini kaybeder.

kamet izninden muafiyet

MADDE 20

(1) Aada saylan yabanclar ikamet izninden muaf tutulurlar:a) Doksan gne kadar vizeyle veya vizeden muaf olarak gelenler, vize

sresi veya vize muafiyeti sresince

b) Vatansz Kii Kimlik Belgesi sahibi olanlar

c) Trkiyede grevli diplomasi ve konsolosluk memurlar

) Trkiyede grevli diplomasi ve konsolosluk memurlarnn ailelerin-den Dileri Bakanlnca bildirilenler

d) Uluslararas kurulularn Trkiyedeki temsilciliklerinde alan ve statleri anlamalarla belirlenmi olanlar

e) Trkiye Cumhuriyetinin taraf olduu anlamalarla ikamet izninden muaf tutulanlar.


10

f) 5901 sayl Kanunun 28 inci maddesi kapsamnda olanlar

g) 69 uncu maddenin yedinci fkras ile 76 nc ve 83 nc maddelerin birinci fkralar kapsamnda belge sahibi olanlar

(2) Birinci fkrann (c), (), (d) ve (e) bentlerinde belirtilen yabanclara, ekil ve ierii Bakanlk ve Dileri Bakanlnca birlikte belirlenen belge tan-zim edilir. Bu yabanclar, ikamet izninden muafiyet salayan durumlar sona erdikten sonra da Trkiyede kalmaya devam edeceklerse, en ge on gn iinde ikamet izni almak zere valiliklere bavurmakla ykmldr.

kamet izni bavurusu

MADDE 21

(1) kamet izni bavurusu, yabancnn vatanda olduu veya yasal olarak bu-lunduu lkedeki konsolosluklara yaplr.

(2) kamet izni iin bavuracak yabanclarda, talep ettikleri ikamet izni sre-sinden altm gn daha uzun sreli pasaport ya da pasaport yerine geen belgeye sahip olmalar art aranr.

(3) Bavuru iin gerekli olan bilgi ve belgeler eksik ise, bavurunun deerlen-dirilmesi eksiklikler tamamlanncaya kadar ertelenebilir. Eksik olan bilgi ve belgeler ilgiliye bildirilir.

(4) Konsolosluklar, ikamet izni bavurularn grleriyle birlikte Genel M-drle iletir. Genel Mdrlk, gerekli grdnde ilgili kurumlarn g-rlerini de alarak bavurular sonulandrdktan sonra, ikamet izninin d-zenlenmesi ya da bavurunun reddedilmesi iin konsoloslua bilgi verir.

(5) Bavurular, en ge doksan gn iinde sonulandrlr.(6) kamet izni bavurusunun reddine ilikin ilemler ilgiliye tebli edilir.

Trkiye iinden yaplabilecek ikamet izni bavurular

MADDE 22

(1) kamet izni bavurular, aadaki hllerde istisnai olarak valiliklere de yaplabilir:

a) Adli veya idari makamlarn kararlarnda veya taleplerindeb) Yabancnn Trkiyeden ayrlmasnn makul veya mmkn olmad

durumlarda

c) Uzun dnem ikamet izinlerinde

) renci ikamet izinlerinded) nsani ikamet izinlerinde

e) nsan ticareti maduru ikamet izinlerinde


11

f) Aile ikamet izninden ksa dnem ikamet iznine geilerde

g) Trkiyede ikamet izni bulunan anne veya babann Trkiyede doan ocuklar iin yapaca bavurularda

) Geerli ikamet izninin verilmesine esas olan gerekenin sona ermesi veya deiiklie uramasndan dolay yeni kal amacna uygun ika-met izni almak zere yaplacak bavurularda

h) 20 nci maddenin ikinci fkras kapsamnda yaplacak ikamet izni bavurularnda

) Trkiyede yksekrenimini tamamlayanlarn, ksa dnem ikamet iznine geilerinde

kamet izinlerinin tanzimi ve ekli

MADDE 23

(1) kamet izinleri, pasaport veya pasaport yerine geen belgelerin geerlilik sresinden altm gn daha ksa sreli, kal amacna bal ve her yabanc iin ayr dzenlenir.

(2) kamet izninin ekli ve ierii Bakanlka, ikamet izni yerine geen a-lma izninin ekli ve ierii ise Bakanlk ve ilgili kurumlarca birlikte belirlenir.

kamet izinlerinin uzatlmas

MADDE 24

(1) kamet izinleri valiliklerce uzatlabilir.(2) Uzatma bavurular, ikamet izni sresinin dolmasna altm gn kalmasn-

dan itibaren ve her koulda ikamet izni sresi dolmadan nce valiliklere yaplr. kamet iznini uzatma bavurusunda bulunanlara, harca tabi olmayan bir belge verilir. Bu yabanclar, ikamet izni sreleri sona ermi olsa dahi haklarnda karar verilinceye kadar bu belgeyle Trkiyede ikamet edebilir.

(3) Uzatlan ikamet izinleri, yasal izin srelerinin bitim tarihinden itibaren balatlr.

(4) Uzatma bavurular, valiliklerce sonulandrlr.

Trkiye iinden yaplan ikamet izni talebinin reddi, iptali veya uzatlmamas

MADDE 25

(1) Trkiye iinden yaplan ikamet izni talebinin reddi, ikamet izninin uzatl-mamas veya iptali ile bu ilemlerin teblii valiliklerce yaplr. Bu ilemler srasnda, yabancnn Trkiyedeki aile balar, ikamet sresi, mene l-


12

kedeki durumu ve ocuun yksek yarar gibi hususlar gz nnde bulun-durulur ve ikamet iznine ilikin karar ertelenebilir.

(2) kamet izni talebinin reddi, iznin uzatlmamas veya iptali, yabancya ya da yasal temsilcisine veya avukatna tebli edilir. Tebligatta, yabancnn karara kar itiraz haklarn etkin ekilde nasl kullanabilecei ve bu sre-teki dier yasal hak ve ykmllkleri de yer alr.

kamet izinlerine ilikin dier hkmler

MADDE 26

(1) Tutuklu veya hkml olarak cezaevlerinde ya da idari gzetim altnda geri gnderme merkezlerinde bulunan yabanclarn, buralarda geirdikle-ri sreler ikamet izni sresinin ihlali saylmaz. Bu kiilerin varsa ikamet izinleri iptal edilebilir. Bunlardan, yabanc kimlik numaras bulunmayan-lara, ikamet izni art aranmadan yabanc kimlik numaras verilebilir.

(2) Konsolosluklardan ikamet ve alma izni alarak Trkiyeye gelen ya-banclar, giri tarihinden itibaren en ge yirmi i gn iinde adres kayt sistemine kaytlarn yaptrmak zorundadrlar.

alma izninin ikamet izni saylmas

MADDE 27

(1) Geerli alma izni ile 27/2/2003 tarihli ve 4817 sayl Yabanclarn a-lma zinleri Hakknda Kanunun 10 uncu maddesine istinaden verilen alma zni Muafiyet Teyit Belgesi, ikamet izni saylr. alma izni ya da alma zni Muafiyet Teyit Belgesi verilen yabanclardan, 2/7/1964 tarihli ve 492 sayl Harlar Kanununa gre alma izni sresi kadar ika-met izni harc tahsil edilir.

(2) alma izni verilebilmesi veya iznin uzatlabilmesi iin yabancnn 7 nci madde kapsamna girmemesi art aranr.

kamette kesinti

MADDE 28

(1) Bu Kanun hkmlerinin uygulanmasnda; zorunlu kamu hizmeti, eitim ve salk nedenleri hari, bir ylda toplam alt ay geen veya son be yl iinde toplam bir yl aan Trkiye dnda kallar ikamette kesinti saylr. kamet sresinde kesintisi olanlarn ikamet izni bavurularnda veya baka bir ikamet iznine geilerinde, nceki izin sreleri hesaba katlmaz.

(2) Kesintisiz ikamet izin srelerinin hesaplanmasnda, renci ikamet izinle-rinin yars, dier ikamet izinlerinin ise tamam saylr.


13

kamet izinleri arasnda geiler

MADDE 29

(1) Yabanclar, ikamet izninin verilmesine esas olan gerekenin sona ermesi veya farkl bir gerekenin ortaya kmas hlinde, yeni kal amacna uy-gun ikamet izni talebinde bulunabilir.

(2) kamet izinleri arasndaki geilere ilikin usul ve esaslar ynetmelikle dzenlenir.

kamet izni eitleri

MADDE 30

(1) kamet izni eitleri unlardr:a) Ksa dnem ikamet iznib) Aile ikamet izni

c) renci ikamet izni

) Uzun dnem ikamet iznid) nsani ikamet izni

e) nsan ticareti maduru ikamet izni

Ksa dnem ikamet izni

MADDE 31

(1) Aada belirtilen yabanclara ksa dnem ikamet izni verilebilir:a) Bilimsel aratrma amacyla geleceklerb) Trkiyede tanmaz mal bulunanlar

c) Ticari balant veya i kuracaklar

) Hizmet ii eitim programlarna katlacaklard) Trkiye Cumhuriyetinin taraf olduu anlamalar ya da renci dei-

im programlar erevesinde eitim veya benzeri amalarla gelecekler

e) Turizm amal kalacaklar

f) Kamu salna tehdit olarak nitelendirilen hastalklardan birini ta-mamak kaydyla tedavi grecekler

g) Adli veya idari makamlarn talep veya kararna bal olarak Trki-yede kalmas gerekenler

) Aile ikamet izninden ksa dnem ikamet iznine geenler

h) Trke renme kurslarna katlacaklar

) Kamu kurumlar araclyla Trkiyede eitim, aratrma, staj ve kurslara katlacaklar


14

i) Trkiyede yksekrenimini tamamlayanlardan mezuniyet tarihin-den itibaren alt ay iinde mracaat edenler

(2) Ksa dnem ikamet izni, her defasnda en fazla birer yllk srelerle verilir.(3) Birinci fkrann (h) bendi kapsamnda verilen ikamet izinleri en fazla iki

defa verilebilir.

(4) Birinci fkrann (i) bendi kapsamnda verilen ikamet izinleri, bir defaya mahsus olmak zere en fazla bir yl sreli verilebilir.

Ksa dnem ikamet izninin artlar

MADDE 32

(1) Ksa dnem ikamet izinlerinin verilmesinde aadaki artlar aranr:a) 31 inci maddenin birinci fkrasnda saylan gerekelerden biri veya

birkan ileri srerek talepte bulunmak ve bu talebiyle ilgili bilgi ve belgeleri ibraz etmek

b) 7 nci madde kapsamna girmemek

c) Genel salk ve gvenlik standartlarna uygun barnma artlarna sa-hip olmak

) stenilmesi hlinde, vatanda olduu veya yasal olarak ikamet ettii lkenin yetkili makamlar tarafndan dzenlenmi adli sicil kaydn gsteren belgeyi sunmak

d) Trkiyede kalaca adres bilgilerini vermek

Ksa dnem ikamet izninin reddi, iptali veya uzatlmamas

MADDE 33

(1) Aadaki hllerde ksa dnem ikamet izni verilmez, verilmise iptal edi-lir, sresi bitenler uzatlmaz:

a) 32 nci maddede aranan artlardan birinin veya birkann yerine geti-rilmemesi veya ortadan kalkmas

b) kamet izninin, verili amac dnda kullanldnn belirlenmesi

c) Son bir yl iinde toplamda yz yirmi gnden fazla sreyle yurt dn-da kalnmas

) Hakknda geerli snr d etme veya Trkiyeye giri yasa karar bulunmas

Aile ikamet izni

MADDE 34

(1) Trk vatandalarnn, 5901 sayl Kanunun 28 inci maddesi kapsamnda olanlarn veya ikamet izinlerinden birine sahip olan yabanclar ile mlte-cilerin ve ikincil koruma stats sahiplerinin;


15

a) Yabanc eine,b) Kendisinin veya einin ergin olmayan yabanc ocuuna,c) Kendisinin veya einin baml yabanc ocuuna,

her defasnda iki yl amayacak ekilde aile ikamet izni verilebilir. An-cak, aile ikamet izninin sresi hibir ekilde destekleyicinin ikamet izni sresini aamaz.

(2) Vatanda olduu lkenin hukukuna gre birden fazla e ile evlilik hlin-de, elerden yalnzca birine aile ikamet izni verilir. Ancak, dier elerin-den olan ocuklara da aile ikamet izni verilebilir.

(3) ocuklarn aile ikamet izninde, Trkiye dnda varsa ortak velayeti bulu-nan anne veya babann muvafakati aranr.

(4) Aile ikamet izinleri, on sekiz yana kadar, renci ikamet izni almadan ilk ve ortaretim kurumlarnda eitim hakk salar.

(5) En az yl aile ikamet izniyle Trkiyede kalm olanlardan on sekiz ya-n tamamlayanlar, talep etmeleri hlinde bu izinlerini ksa dnem ikamet iznine dntrebilir.

(6) Boanma hlinde, Trk vatandayla evli yabancya, en az yl aile ikamet izniyle kalm olmak kaydyla ksa dnem ikamet izni verilebilir. Ancak yabanc ein, aile ii iddet gerekesiyle madur olduu ilgili mah-keme kararyla sabit ise, yllk sre art aranmaz.

(7) Destekleyicinin lm hlinde, bu kiiye bal aile ikamet izniyle kalan-lara, sre art aranmadan ksa dnem ikamet izni verilebilir.

Aile ikamet izninin artlarMADDE 35

(1) Aile ikamet izni taleplerinde, destekleyicide aadaki artlar aranr:a) Toplam geliri asgari cretten az olmamak zere, ailedeki fert bana

asgari cretin te birinden az olmayan aylk geliri bulunmak

b) Ailenin nfusuna gre, genel salk ve gvenlik standartlarna uygun barnma artlarna sahip olmak ve tm aile fertlerini kapsayan salk sigortas yaptrm olmak

c) Bavuru tarihi itibaryla, be yl iinde aile dzenine kar sular-dan herhangi birinden hkm giymemi olduunu adli sicil kaydyla belgelemek

) Trkiyede en az bir yldr ikamet izniyle kalyor olmakd) Adres kayt sisteminde kayd bulunmak

(2) Bilimsel aratrma amal ikamet izni ya da alma izni bulunanlar, 5901 sayl Kanunun 28 inci maddesi kapsamnda olanlar veya Trk vatandala-ryla evli olan yabanclar hakknda, birinci fkrann () bendi uygulanmaz.


16

(3) Trkiyede, destekleyicinin yannda kalmak zere aile ikamet izni talebin-de bulunacak yabanclarda aadaki artlar aranr:

a) 34 nc maddenin birinci fkras kapsamnda olduunu gsteren bilgi ve belgeleri ibraz etmek

b) 34 nc maddenin birinci fkrasnda belirtilen kiilerle birlikte yaad-n veya yaama niyeti tadn ortaya koymak

c) Evlilii aile ikamet izni alabilmek amacyla yapmam olmak

) Elerden her biri iin on sekiz yan doldurmu olmakd) 7 nci madde kapsamna girmemek

(4) Trkiyede bulunan mlteciler ve ikincil koruma stats sahiplerinde, bu maddenin birinci fkrasnda belirtilen artlar aranmayabilir.

Aile ikamet izni talebinin reddi, iptali veya uzatlmamas

MADDE 36

(1) Aadaki hllerde aile ikamet izni verilmez, verilmise iptal edilir, sresi bitenler uzatlmaz:

a) 35 inci maddenin birinci ve nc fkralarnda aranan artlarn kar-lanmamas veya ortadan kalkmas

b) Aile ikamet izni alma artlar ortadan kalktktan sonra ksa dnem ika-met izni verilmemesi

c) Hakknda geerli snr d etme veya Trkiyeye giri yasa karar bulunmas

) Aile ikamet izninin, verili amac dnda kullanldnn belirlenmesid) Son bir yl iinde toplamda yz seksen gnden fazla sreyle yurt d-

nda kalnmas

Anlamal evlilik yoluyla talep edilen aile ikamet izni

MADDE 37

(1) Aile ikamet izni verilmeden veya uzatlmadan nce makul phe varsa, evliliin srf ikamet izni alabilme amacyla yaplp yaplmad valilik-lerce aratrlr. Aratrma sonucunda, evliliin bu amala yapld tespit edilirse aile ikamet izni verilmez, verilmise iptal edilir.

(2) Aile ikamet izni verildikten sonra da evliliin anlamal olup olmad konusunda valiliklerce denetim yaplabilir.

(3) Anlamal evlilik yoluyla alnan ve sonradan iptal edilen ikamet izinle-ri, bu Kanunda ngrlen ikamet izin srelerinin toplanmasnda hesaba katlmaz.


17

renci ikamet izni

MADDE 38

(1) Trkiyede bir yksekretim kurumunda n lisans, lisans, yksek lisans ya da doktora renimi grecek yabanclara renci ikamet izni verilir.

(2) Bakm ve masraflar gerek veya tzel kii tarafndan stlenilen ilk ve orta derecede renim grecek yabanclara, velilerinin veya yasal temsil-cilerinin muvafakatiyle renimleri sresince birer yllk srelerle renci ikamet izni verilebilir ve uzatlabilir.

(3) renci ikamet izni, rencinin anne ve babas ile dier yaknlarna, ika-met izni alma konusunda hibir hak salamaz.

(4) renim sresi bir yldan ksa ise renci ikamet izni sresi renim s-resini aamaz.

renci ikamet izninin artlar

MADDE 39

(1) renci ikamet izninde aadaki artlar aranr:a) 38 inci madde kapsamndaki bilgi ve belgeleri ibraz etmekb) 7 nci madde kapsamna girmemek

c) Trkiyede kalaca adres bilgilerini vermek

renci ikamet izni talebinin reddi, iptali veya uzatlmamas

MADDE 40

(1) Aadaki hllerde renci ikamet izni verilmez, verilmise iptal edilir, sresi uzatlmaz:

a) 39 uncu maddede aranan artlarn karlanmamas veya ortadan kalkmas

b) renimin srdrlemeyecei konusunda kantlarn ortaya kmas

c) renci ikamet izninin, verili amac dnda kullanldnn belirlenmesi

) Hakknda geerli snr d etme karar veya Trkiyeye giri yasa bulunmas

rencilerin alma hakk

MADDE 41

(1) Trkiyede renim gren n lisans, lisans, yksek lisans ve doktora -rencileri, alma izni almak kaydyla alabilirler. Ancak, n lisans ve lisans rencileri iin alma hakk, ilk yldan sonra balar ve haftada yirmi drt saatten fazla olamaz.


18

(2) n lisans ve lisans rencilerinin alma hakkna ilikin usul ve esaslar, G Politikalar Kurulunca belirlenecek esaslar erevesinde Bakanlk ile alma ve Sosyal Gvenlik Bakanl tarafndan mtereken dzenlenir.

Uzun dnem ikamet izni

MADDE 42

(1) Trkiyede kesintisiz en az sekiz yl ikamet izniyle kalm olan ya da G Politikalar Kurulunun belirledii artlara uyan yabanclara, Bakanln onayyla valilikler tarafndan sresiz ikamet izni verilir.

(2) Mlteci, artl mlteci ve ikincil koruma stats sahipleri ile insani ikamet izni sahiplerine ve geici koruma salananlara, uzun dnem ikamet iznine gei hakk tannmaz.

Uzun dnem ikamet izninin artlar

MADDE 43

(1) Uzun dnem ikamet iznine geite aadaki artlar aranr:a) Kesintisiz en az sekiz yl ikamet izniyle Trkiyede kalm olmakb) Son yl iinde sosyal yardm almam olmak

c) Kendisi veya varsa ailesinin geimini salayacak yeterli ve dzenli gelir kaynana sahip olmak

) Geerli salk sigortasna sahip olmakd) Kamu dzeni veya kamu gvenlii asndan tehdit oluturmamak

(2) G Politikalar Kurulunun belirledii artlara sahip olmas nedeniyle uzun dnem ikamet izni verilmesi uygun grlen yabanclar iin birinci fkrann (d) bendi dndaki artlar aranmaz.

Uzun dnem ikamet izninin salad haklar

MADDE 44

(1) Uzun dnem ikamet izni bulunan yabanclar;a) Askerlik yapma ykmll,b) Seme ve seilme,

c) Kamu grevlerine girme,

) Muaf olarak ara ithal etme,ve zel kanunlardaki dzenlemeler hari, sosyal gvenlie ilikin kaza-nlm haklar sakl kalmak ve bu haklarn kullanmnda ilgili mevzuat hkmlerine tabi olmak artyla, Trk vatandalarna tannan haklardan yararlanrlar.


19

(2) Birinci fkradaki haklara ksmen veya tamamen kstlamalar getirmeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.

Uzun dnem ikamet izninin iptali

MADDE 45

(1) Uzun dnem ikamet izinleri;a) Yabancnn, kamu dzeni veya kamu gvenlii asndan ciddi tehdit

oluturmas,

b) Salk, eitim ve lkesindeki zorunlu kamu hizmeti dnda bir neden-le kesintisiz bir yldan fazla sreyle Trkiye dnda bulunmas,

hllerinde iptal edilir.

(2) Birinci fkrann (b) bendi kapsamnda uzun dnem ikamet izni iptal edilen yabanclarn, bu izni tekrar almak zere yapacaklar bavurular ve bunla-rn sonulandrlmasna ilikin usul ve esaslar ynetmelikle belirlenir.

nsani ikamet izni

MADDE 46

(1) Aada belirtilen hllerde, dier ikamet izinlerinin verilmesindeki art-lar aranmadan, Bakanln onay alnmak ve en fazla birer yllk srelerle olmak kaydyla, valiliklerce insani ikamet izni verilebilir ve bu izinler uzatlabilir:

a) ocuun yksek yarar sz konusu olduundab) Haklarnda snr d etme veya Trkiyeye giri yasa karar alnd-

hlde, yabanclarn Trkiyeden klar yaptrlamadnda ya da Trkiyeden ayrlmalar makul veya mmkn grlmediinde

c) 55 inci madde uyarnca yabanc hakknda snr d etme karar alnmadnda

) 53 nc, 72 nci ve 77 nci maddelere gre yaplan ilemlere kar yarg yoluna bavurulduunda

d) Bavuru sahibinin ilk iltica lkesi veya gvenli nc lkeye geri gnderilmesi ilemlerinin devam sresince

e) Acil nedenlerden dolay veya lke menfaatlerinin korunmas ile kamu dzeni ve kamu gvenlii asndan Trkiyeye giriine ve Trkiyede kalmasna izin verilmesi gereken yabanclarn, ikamet izni verilme-sine engel tekil eden durumlar sebebiyle dier ikamet izinlerinden birini alma imkn bulunmadnda

f) Olaanst durumlarda

(2) nsani ikamet izni alan yabanclar, iznin verili tarihinden itibaren en ge yirmi i gn iinde adres kayt sistemine kayt yaptrmak zorundadr.


20

nsani ikamet izninin iptali veya uzatlmamas

MADDE 47

(1) nsani ikamet izni Bakanln onay alnmak kaydyla, iznin verilme-sini zorunlu klan artlar ortadan kalktnda valiliklerce iptal edilir ve uzatlmaz.

nsan ticareti maduru ikamet izni

MADDE 48

(1) nsan ticareti maduru olduu veya olabilecei ynnde kuvvetli phe duyulan yabanclara, yaadklarnn etkisinden kurtulabilmeleri ve yet-kililerle i birlii yapp yapmayacaklarna karar verebilmeleri amacyla valiliklerce otuz gn sreli ikamet izni verilir.

(2) Bu ikamet izinlerinde, dier ikamet izinlerinin verilmesindeki artlar aranmaz.

nsan ticareti maduru ikamet izninin uzatlmas ve iptali

MADDE 49

(1) yileme ve dnme sresi tanmak amacyla verilen ikamet izni, ma-durun gvenlii, sal veya zel durumu nedeniyle en fazla altar ay-lk srelerle uzatlabilir. Ancak, bu sreler hibir ekilde toplam yl geemez.

(2) nsan ticareti maduru olduu veya olabilecei ynnde kuvvetli phe bulunan yabanclarn, kendi giriimleriyle suun failleriyle yeniden ba kurduklarnn belirlendii durumlarda ikamet izinleri iptal edilir.

NC BLMVatansz Kiiler

Vatanszln tespiti

MADDE 50

(1) Vatanszln tespiti Genel Mdrlke yaplr. Vatansz kiilere, Trki-yede yasal olarak ikamet edebilme hakk salayan Vatansz Kii Kimlik Belgesi dzenlenir. Baka lkeler tarafndan vatansz kii ilemi grenler bu haktan yararlandrlmaz.

(2) Vatansz kiiler, Vatansz Kii Kimlik Belgesi almakla ykml olup, belge Genel Mdrln uygun gr alnarak valiliklerce dzenlenir. Hibir harca tabi olmayan bu belge, ikamet izni yerine geer ve iki ylda bir valiliklerce yenilenir. Vatansz Kii Kimlik Belgesinde yabanc kimlik numaras da yer alr.


21

(3) Vatansz Kii Kimlik Belgesine sahip olarak Trkiyede geirilen sreler, ikamet srelerinin toplanmasnda hesaba katlr.

(4) Vatansz Kii Kimlik Belgesi, kiinin herhangi bir lke vatandaln ka-zanmasyla birlikte geerliliini kaybeder.

(5) Vatanszlk durumlarnn tespiti ve Vatansz Kii Kimlik Belgesiyle ilgili usul ve esaslar ynetmelikle belirlenir.

Vatansz kiilere tannan haklar ve gvenceler

MADDE 51

(1) Vatansz Kii Kimlik Belgesine sahip kiiler;a) Bu Kanundaki ikamet izinlerinden birini almak zere talepte

bulunabilirler,

b) Kamu dzeni veya kamu gvenlii asndan ciddi tehdit oluturma-dklar srece snr d edilmezler,

c) Yabanclarla ilgili ilemlerde aranan karlkllk artndan muaf tutulurlar,

) alma izniyle ilgili i ve ilemlerde 4817 sayl Kanun hkmlerine tabidirler,

d) 5682 sayl Kanunun 18 inci maddesi hkmlerinden yararlanabilirler.

DRDNC BLMSnr D Etme

Snr d etme

MADDE 52

(1) Yabanclar, snr d etme kararyla, mene lkesine veya transit gidecei lkeye ya da nc bir lkeye snr d edilebilir.

Snr d etme karar

MADDE 53

(1) Snr d etme karar, Genel Mdrln talimat zerine veya resen vali-liklerce alnr.

(2) Karar, gerekeleriyle birlikte hakknda snr d etme karar alnan yaban-cya veya yasal temsilcisine ya da avukatna tebli edilir. Hakknda snr d etme karar alnan yabanc, bir avukat tarafndan temsil edilmiyorsa kendisi veya yasal temsilcisi, kararn sonucu, itiraz usulleri ve sreleri hakknda bilgilendirilir.


22

(3) Yabanc veya yasal temsilcisi ya da avukat, snr d etme kararna kar, kararn tebliinden itibaren on be gn iinde idare mahkemesine bavu-rabilir. Mahkemeye bavuran kii, snr d etme kararn veren makama da bavurusunu bildirir. Mahkemeye yaplan bavurular on be gn iinde sonulandrlr. Mahkemenin bu konuda vermi olduu karar kesindir. Ya-bancnn rzas sakl kalmak kaydyla, dava ama sresi iinde veya yarg yoluna bavurulmas hlinde yarglama sonulanncaya kadar yabanc s-nr d edilmez.

Snr d etme karar alnacaklar

MADDE 54

(1) Aada saylan yabanclar hakknda snr d etme karar alnr:a) 5237 sayl Kanunun 59 uncu maddesi kapsamnda snr d edilmesi

gerektii deerlendirilenler

b) Terr rgt yneticisi, yesi, destekleyicisi veya kar amal su r-gt yneticisi, yesi veya destekleyicisi olanlar

c) Trkiyeye giri, vize ve ikamet izinleri iin yaplan ilemlerde gerek d bilgi ve sahte belge kullananlar

) Trkiyede bulunduu sre zarfnda geimini meru olmayan yollar-dan salayanlar

d) Kamu dzeni veya kamu gvenlii ya da kamu sal asndan tehdit oluturanlar

e) Vize veya vize muafiyeti sresini on gnden fazla aanlar veya vizesi iptal edilenler

f) kamet izinleri iptal edilenler

g) kamet izni bulunup da sresinin sona ermesinden itibaren kabul edi-lebilir gerekesi olmadan ikamet izni sresini on gnden fazla ihlal edenler

) alma izni olmadan alt tespit edilenler

h) Trkiyeye yasal giri veya Trkiyeden yasal k hkmlerini ihlal edenler

) Hakknda Trkiyeye giri yasa bulunmasna ramen Trkiyeye geldii tespit edilenler

i) Uluslararas koruma bavurusu reddedilen, uluslararas korumadan harite tutulan, bavurusu kabul edilemez olarak deerlendirilen, ba-vurusunu geri eken, bavurusu geri ekilmi saylan, uluslararas ko-ruma statleri sona eren veya iptal edilenlerden haklarnda verilen son karardan sonra bu Kanunun dier hkmlerine gre Trkiyede kalma hakk bulunmayanlar


23

j) kamet izni uzatma bavurular reddedilenlerden, on gn iinde Trki-yeden k yapmayanlar

(2) Bavuru sahibi veya uluslararas koruma stats sahibi kiiler hakknda, sadece lke gvenlii iin tehlike oluturduklarna dair ciddi emareler bu-lunduunda veya kamu dzeni asndan tehlike oluturan bir sutan kesin hkm giymeleri durumunda snr d etme karar alnabilir.

Snr d etme karar alnmayacaklar

MADDE 55

(1) 54 nc madde kapsamnda olsalar dahi, aadaki yabanclar hakknda snr d etme karar alnmaz:

a) Snr d edilecei lkede lm cezasna, ikenceye, insanlk d ya da onur krc ceza veya muameleye maruz kalaca konusunda ciddi emare bulunanlar

b) Ciddi salk sorunlar, ya ve hamilelik durumu nedeniyle seyahat et-mesi riskli grlenler

c) Hayati tehlike arz eden hastalklar iin tedavisi devam etmekte iken snr d edilecei lkede tedavi imkn bulunmayanlar

) Madur destek srecinden yararlanmakta olan insan ticareti madurlard) Tedavileri tamamlanncaya kadar, psikolojik, fiziksel veya cinsel id-

det madurlar

(2) Birinci fkra kapsamndaki deerlendirmeler, herkes iin ayr yaplr. Bu kiilerden, belli bir adreste ikamet etmeleri, istenilen ekil ve srelerde bildirimde bulunmalar istenebilir.

Trkiyeyi terke davet

MADDE 56

(1) Snr d etme karar alnanlara, snr d etme kararnda belirtilmek kaydyla, Trkiyeyi terk edebilmeleri iin on be gnden az olmamak zere otuz gne kadar sre tannr. Ancak, kama ve kaybolma riski bulu-nanlara, yasal giri veya yasal k kurallarn ihlal edenlere, sahte belge kullananlara, aslsz belgelerle ikamet izni almaya alanlara veya ald tespit edilenlere, kamu dzeni, kamu gvenlii veya kamu sal asn-dan tehdit oluturanlara bu sre tannmaz.

(2) Trkiyeden k iin sre tannan kiilere, k zin Belgesi verilir. Bu belge hibir harca tabi deildir. Vize ve ikamet harlar ile bunlarn ceza-larna ilikin ykmllkler sakldr.


24

Snr d etmek zere idari gzetim ve sresi

MADDE 57

(1) 54 nc madde kapsamndaki yabanclar, kolluk tarafndan yakalanmalar hlinde, haklarnda karar verilmek zere derhl valilie bildirilir. Bu kii-lerden, snr d etme karar alnmas gerektii deerlendirilenler hakkn-da, snr d etme karar valilik tarafndan alnr. Deerlendirme ve karar sresi krk sekiz saati geemez.

(2) Hakknda snr d etme karar alnanlardan; kama ve kaybolma riski bu-lunan, Trkiyeye giri veya k kurallarn ihlal eden, sahte ya da aslsz belge kullanan, kabul edilebilir bir mazereti olmakszn Trkiyeden k-malar iin tannan srede kmayan, kamu dzeni, kamu gvenlii veya kamu sal asndan tehdit oluturanlar hakknda valilik tarafndan idari gzetim karar alnr. Hakknda idari gzetim karar alnan yabanc-lar, yakalamay yapan kolluk birimince geri gnderme merkezlerine krk sekiz saat iinde gtrlr.

(3) Geri gnderme merkezlerindeki idari gzetim sresi alt ay geemez. An-cak bu sre, snr d etme ilemlerinin yabancnn i birlii yapmamas veya lkesiyle ilgili doru bilgi ya da belgeleri vermemesi nedeniyle ta-mamlanamamas hlinde, en fazla alt ay daha uzatlabilir.

(4) dari gzetimin devamnda zaruret olup olmad, valilik tarafndan her ay dzenli olarak deerlendirilir. Gerek grldnde, otuz gnlk sre beklenilmez. dari gzetimin devamnda zaruret grlmeyen yabanclar iin idari gzetim derhl sonlandrlr. Bu yabanclara, belli bir adreste ikamet etme, belirlenecek ekil ve srelerde bildirimde bulunma gibi idari ykmllkler getirilebilir.

(5) dari gzetim karar, idari gzetim sresinin uzatlmas ve her ay dzenli olarak yaplan deerlendirmelerin sonular, gerekesiyle birlikte yaban-cya veya yasal temsilcisine ya da avukatna tebli edilir. Ayn zamanda, idari gzetim altna alnan kii bir avukat tarafndan temsil edilmiyorsa, kendisi veya yasal temsilcisi kararn sonucu, itiraz usulleri ve sreleri hak-knda bilgilendirilir.

(6) dari gzetim altna alnan kii veya yasal temsilcisi ya da avukat, idari gzetim kararna kar sulh ceza hkimine bavurabilir. Bavuru idari g-zetimi durdurmaz. Dilekenin idareye verilmesi hlinde, dileke yetkili sulh ceza hkimine derhl ulatrlr. Sulh ceza hkimi incelemeyi be gn iinde sonulandrr. Sulh ceza hkiminin karar kesindir. dari gzetim altna alnan kii veya yasal temsilcisi ya da avukat, idari gzetim artla-rnn ortadan kalkt veya deitii iddiasyla yeniden sulh ceza hkimine bavurabilir.


25

(7) dari gzetim ilemine kar yarg yoluna bavuranlardan, avukatlk c-retlerini karlama imkn bulunmayanlara, talepleri hlinde 19/3/1969 ta-rihli ve 1136 sayl Avukatlk Kanunu hkmlerine gre avukatlk hizmeti salanr.

Geri gnderme merkezleri

MADDE 58

(1) dari gzetime alnan yabanclar, geri gnderme merkezlerinde tutulurlar.(2) Geri gnderme merkezleri Bakanlk tarafndan iletilir. Bakanlk, kamu

kurum ve kurulular, Trkiye Kzlay Dernei veya kamu yararna al-an derneklerden g alannda uzmanl bulunanlarla protokol yaparak bu merkezleri ilettirebilir.

(3) Geri gnderme merkezlerinin kurulmas, ynetimi, iletilmesi, devri, de-netimi ve snr d edilmek amacyla idari gzetimde bulunan yabanc-larn geri gnderme merkezlerine nakil ilemleriyle ilgili usul ve esaslar ynetmelikle dzenlenir.

Geri gnderme merkezlerinde salanacak hizmetler

MADDE 59

(1) Geri gnderme merkezlerinde;a) Yabanc tarafndan bedeli karlanamayan acil ve temel salk hizmet-

leri cretsiz verilir,

b) Yabancya; yaknlarna, notere, yasal temsilciye ve avukata erime ve bunlarla grme yapabilme, ayrca telefon hizmetlerine erime imk-n salanr,

c) Yabancya; ziyaretileri, vatanda olduu lke konsolosluk yetkilisi, Birlemi Milletler Mlteciler Yksek Komiserlii grevlisiyle gr-ebilme imkn salanr,

) ocuklarn yksek yararlar gzetilir, aileler ve refakatsiz ocuklar ayr yerlerde barndrlr,

d) ocuklarn eitim ve retimden yararlandrlmalar hususunda, Mill Eitim Bakanlnca gerekli tedbirler alnr.

(2) G alannda uzmanl bulunan ilgili sivil toplum kuruluu temsilcileri, Genel Mdrln izniyle geri gnderme merkezlerini ziyaret edebilirler.

Snr d etme kararnn yerine getirilmesi

MADDE 60

(1) Geri gnderme merkezlerindeki yabanclar, kolluk birimi tarafndan snr kaplarna gtrlr.


26

(2) Geri gnderme merkezlerine sevk edilmesine gerek kalmadan snr d edilecek olan yabanclar, Genel Mdrlk tara tekilatnn koordinesinde kolluk birimlerince snr kaplarna gtrlr.

(3) Snr d edilecek yabanclarn seyahat masraflar kendilerince karlanr. Bunun mmkn olmamas hlinde, masraflarn eksik kalan ksm veya tamam Genel Mdrlk btesinden denir. Masraflar geri denmedii srece, yabancnn Trkiyeye giriine izin verilmeyebilir.

(4) Genel Mdrlk snr d ilemleriyle ilgili olarak uluslararas kurulular, ilgili lke makamlar ve sivil toplum kurulularyla i birlii yapabilir.

(5) Yabanclarn pasaportlar veya dier belgeleri, snr d edilinceye kadar tutulabilir ve snr d ilemlerinde kullanlmak zere biletleri paraya evrilebilir.

(6) Gerek veya tzel kiiler, kallarn veya dnlerini garanti ettikleri ya-banclarn snr d edilme masraflarn demekle ykmldr. Yabancy izinsiz altran iveren veya iveren vekillerinin, yabancnn snr d edilme ilemleri konusundaki ykmllkleri hakknda 4817 sayl Kanu-nun 21 inci maddesinin nc fkras hkm uygulanr.


27

NC KISIMUluslararas Koruma

BRNC BLMUluslararas Koruma eitleri,

Uluslararas Korumann Haricinde Tutulma

Mlteci

MADDE 61

(1) Avrupa lkelerinde meydana gelen olaylar nedeniyle; rk, dini, tabiiyeti, belli bir toplumsal gruba mensubiyeti veya siyasi dncelerinden dolay zulme urayacandan hakl sebeplerle korktuu iin vatanda olduu l-kenin dnda bulunan ve bu lkenin korumasndan yararlanamayan ya da sz konusu korku nedeniyle yararlanmak istemeyen yabancya veya bu tr olaylar sonucu nceden yaad ikamet lkesinin dnda bulunan, oraya dnemeyen veya sz konusu korku nedeniyle dnmek istemeyen vatansz kiiye stat belirleme ilemleri sonrasnda mlteci stats verilir.

artl mlteci

MADDE 62

(1) Avrupa lkeleri dnda meydana gelen olaylar sebebiyle; rk, dini, tabi-iyeti, belli bir toplumsal gruba mensubiyeti veya siyasi dncelerinden dolay zulme urayacandan hakl sebeplerle korktuu iin vatanda olduu lkenin dnda bulunan ve bu lkenin korumasndan yararlana-mayan, ya da sz konusu korku nedeniyle yararlanmak istemeyen yaban-cya veya bu tr olaylar sonucu nceden yaad ikamet lkesinin dnda bulunan, oraya dnemeyen veya sz konusu korku nedeniyle dnmek is-temeyen vatansz kiiye stat belirleme ilemleri sonrasnda artl mlteci stats verilir. nc lkeye yerletirilinceye kadar, artl mltecinin Trkiyede kalmasna izin verilir.

kincil koruma

MADDE 63

(1) Mlteci veya artl mlteci olarak nitelendirilemeyen, ancak mene lke-sine veya ikamet lkesine geri gnderildii takdirde;

a) lm cezasna mahkm olacak veya lm cezas infaz edilecek,


28

b) kenceye, insanlk d ya da onur krc ceza veya muameleye maruz kalacak,

c) Uluslararas veya lke genelindeki silahl atma durumlarnda, ay-rm gzetmeyen iddet hareketleri nedeniyle ahsna ynelik ciddi tehditle karlaacak,

olmas nedeniyle mene lkesinin veya ikamet lkesinin korumasndan yararlanamayan veya sz konusu tehdit nedeniyle yararlanmak istemeyen yabanc ya da vatansz kiiye, stat belirleme ilemleri sonrasnda ikincil koruma stats verilir.

Uluslararas korumann haricinde tutulma

MADDE 64

(1) Bavuru sahibi;a) Birlemi Milletler Mlteciler Yksek Komiserlii dnda, dier bir

Birlemi Milletler organ veya rgtnden hlen koruma veya yar-dm gryorsa,

b) kamet ettii lke yetkili makamlarnca, o lke vatandalarnn sahip bulunduklar hak ve ykmllklere sahip olarak tannyorsa,

c) Szlemenin 1 inci maddesinin (F) fkrasnda belirtilen fiillerden su-lu olduuna dair ciddi kanaat varsa,

uluslararaskorumadan harite tutulur.

(2) Birinci fkrann (a) bendine giren bir kii hakkndaki koruma veya yardm herhangi bir nedenle sona erdii zaman, bu kiilerin konumlar Birlemi Milletler Genel Kurulunda alnan kararlara istinaden kesin bir zme kavuturulmad takdirde, bu kiiler bu Kanunun salad korumadan yararlanabilir.

(3) Bavuru sahibinin, uluslararas koruma bavurusu yapmadan nce, Trki-ye dnda hangi saikle olursa olsun zalimce eylemler yaptn dnd-recek nedenler varsa birinci fkrann (c) bendi kapsamnda deerlendirme yaplr.

(4) Birinci fkrann (c) bendi ile nc fkrada belirtilen su ya da fiillerin ilenmesine itirak eden veya bu fiillerin ilenmesini tahrik eden kii ulus-lararas korumadan harite tutulur.

(5) Birinci fkrann (c) bendi ile nc ve drdnc fkralardaki durumlara ek olarak; kamu dzeni veya kamu gvenlii asndan tehlike oluturdu-una dair ciddi emareler bulunan yabanc veya vatansz kii ile birinci fk-rann (c) bendi kapsamnda olmayan, fakat Trkiyede ilenmesi hlinde hapis cezas verilmesini gerektiren su veya sular daha nce ileyen ve


29

sadece bu suun cezasn ekmemek iin mene veya ikamet lkesini terk eden yabanc veya vatansz kii, ikincil korumadan harite tutulur.

(6) Bavuru sahibinin uluslararas korumadan harite tutulmas, harite tutma nedenlerinden herhangi birinin dier aile yeleri iin olumamas artyla, bavuru sahibinin aile yelerinin de harite tutulmasn gerektirmez.

KNC BLMGenel Usuller

Bavuru

MADDE 65

(1) Uluslararas koruma bavurular valiliklere bizzat yaplr.(2) Bavurularn lke iinde veya snr kaplarnda kolluk birimlerine yapl-

mas hlinde, bu bavurular derhl valilie bildirilir. Bavuruyla ilgili i-lemler valilike yrtlr.

(3) Her yabanc veya vatansz kii kendi adna bavuru yapabilir. Bavuru sa-hibi, bavurular ayn gerekeye dayanan ve kendisiyle birlikte gelen aile yeleri adna bavuru yapabilir. Bu durumda, ergin aile yelerinin, kendi adlarna bavuruda bulunulmasna ynelik muvafakati alnr.

(4) Makul bir sre iinde valiliklere kendiliinden uluslararas koruma ba-vurusunda bulunanlar hakknda; yasa d girilerinin veya kallarnn geerli nedenlerini aklamak kaydyla, Trkiyeye yasal giri artlarn ihlal etmek veya Trkiyede yasal ekilde bulunmamaktan dolay cezai ilem yaplmaz.

(5) Hrriyeti kstlanan kiilerin uluslararas koruma bavurular, valilie derhl bildirilir. Bavurularn alnmas ve deerlendirilmesi, dier adli ve idari ilemlerin ya da tedbir ve yaptrmlarn uygulanmasn engellemez.

Refakatsiz ocuklar

MADDE 66

(1) Uluslararas koruma bavurusunda bulunan refakatsiz ocuklar hakknda aadaki hkmler uygulanr:

a) Refakatsiz ocuklarla ilgili tm ilemlerde ocuun yksek yarar-nn gzetilmesi esastr. Bavuru alnd andan itibaren, haklarnda 3/7/2005 tarihli ve 5395 sayl ocuk Koruma Kanunu hkmleri uygulanr.

b) Refakatsiz ocuun gr dikkate alnarak Aile ve Sosyal Politikalar Bakanl tarafndan, uygun konaklama yerlerine veya yetikin akra-balarnn veya koruyucu bir ailenin yanna yerletirilir.


30

c) On alt yan doldurmu olanlar, uygun koullar salandnda kabul ve barnma merkezlerinde de barndrlabilir.

) Mmkn olduu lde, ocuklarn yarar, yalar ve olgunluk dzey-leri dikkate alnarak, kardeler bir arada bulundurulur. Zorunlu olma-d srece konaklama yerlerinde deiiklik yaplmaz.

zel ihtiya sahipleri

MADDE 67

(1) zel ihtiya sahiplerine bu Ksmda yazl hak ve ilemlerde ncelik tannr.

(2) kence, cinsel saldr ya da dier ciddi psikolojik, bedensel ya da cinsel iddete maruz kalan kiilere, bu trden fiillerin neden olduu hasarlarn giderecek yeterli tedavi imkn salanr.

Bavuru sahiplerinin idari gzetimi

MADDE 68

(1) Bavuru sahipleri, sadece uluslararas koruma bavurusunda bulunmala-rndan dolay idari gzetim altna alnamaz.

(2) Bavuru sahiplerinin idari gzetim altna alnmas istisnai bir ilemdir. Bavuru sahibi sadece aadaki hllerde idari gzetim altna alnabilir:

a) Kimlik veya vatandalk bilgilerinin doruluuyla ilgili ciddi phe varsa, bu bilgilerinin tespiti amacyla

b) Snr kaplarnda usulne aykr surette lkeye girmekten alkonulma-s amacyla

c) dari gzetim altna alnmamas durumunda bavurusuna temel olu-turan unsurlarn belirlenemeyecek olmas hlinde

) Kamu dzeni veya kamu gvenlii asndan ciddi tehlike oluturmas hlinde

(3) dari gzetimin gerekip gerekmedii bireysel olarak deerlendirilir. kinci fkrada belirtilen hllerde; idari gzetim altna alnmadan nce, 71 inci maddede belirtilen ikamet zorunluluu ve bildirim ykmllnn ye-terli olup olmayaca ncelikle deerlendirilir. Valilik, idari gzetim yeri-ne baka usuller belirleyebilir. Bu tedbirler yeterli olmad takdirde, idari gzetim uygulanr.

(4) dari gzetim karar, idari gzetim altna alnma gerekelerini ve gzeti-min sresini ierecek ekilde idari gzetim altna alnan kiiye veya yasal temsilcisine ya da avukatna yazl olarak tebli edilir. dari gzetim altna alnan kii bir avukat tarafndan temsil edilmiyorsa kararn sonucu ve iti-raz usulleri hakknda kendisi veya yasal temsilcisi bilgilendirilir.


31

(5) Bavuru sahibinin idari gzetim sresi otuz gn geemez. dari gzetim altna alnan kiilerin ilemleri en ksa srede tamamlanr. dari gzetim, artlar ortadan kalkt takdirde derhl sonlandrlr.

(6) dari gzetimin her aamasnda, karar alan makam tarafndan, idari g-zetim sonlandrlarak, 71 inci maddede belirtilen ykmllklerin veya baka tedbirlerin yerine getirilmesi istenebilir.

(7) dari gzetim altna alnan kii veya yasal temsilcisi ya da avukat, idari gzetime kar sulh ceza hkimine bavurabilir. Bavuru idari gzetimi durdurmaz. Dilekenin idareye verilmesi hlinde, dileke yetkili sulh ceza hkimine derhl ulatrlr. Sulh ceza hkimi incelemeyi be gn iinde sonulandrr. Sulh ceza hkiminin karar kesindir. dari gzetim altna alnan kii veya yasal temsilcisi ya da avukat, idari gzetim artlarnn ortadan kalkt veya deitii iddiasyla yeniden sulh ceza hkimine bavurabilir.

(8) kinci fkra uyarnca idari gzetim altna alnan kii, usul ve esaslar y-netmelikle belirlenmek zere ziyareti kabul edebilir. dari gzetim altna alnan kiiye yasal temsilcisi, avukat, noter ve Birlemi Milletler Mlte-ciler Yksek Komiserlii grevlileriyle grme imkn salanr.

Kayt ve kontrol

MADDE 69

(1) Uluslararas koruma bavurular valiliklerce kaydedilir.(2) Bavuru sahibi kayt esnasnda kimlik bilgilerini doru olarak bildirmek

ve varsa kimliini ispatlayacak belge ve seyahat dokmanlarn yetkili makamlara teslim etmekle ykmldr. Bu ykmlln yerine geti-rilmesini salamak amacyla, bavuru sahibinin zerinde ve eyalarnda kontrol yaplabilir.

(3) Kayt esnasnda bavuru sahibinin kimliine ilikin belge olmamas h-linde, kimlik tespitinde kiisel verilerinin karlatrlmasndan ve yaplan aratrmalardan elde edilen bilgiler kullanlr. Kimlik tespit aratrmalar sonucunda da kimliine dair bilgi elde edilememesi hlinde, bavurann beyan esas alnr.

(4) Kayt esnasnda; bavuru sahibinin mene veya ikamet lkesini terk etme sebepleri, lkesini terk ettikten sonra bandan geen ve bavuru yapma-sna neden olan olaylar, Trkiyeye giri ekli, kulland yol gzerghlar ve vasta bilgileri, daha nceden baka bir lkede uluslararas korumaya bavurmu veya korumadan yararlanmsa, bu bavuru veya korumaya ilikin bilgi ve belgeleri alnr.

(5) Mlakat zaman ve yeri kayt esnasnda bildirilir.


32

(6) Kamu saln tehlikeye drebilecei deerlendirilen bavuru sahibi salk kontrolnden geirilir.

(7) Bavuru sahibine kayt esnasnda; kimlik bilgilerini ieren, uluslararas koruma bavurusunda bulunduunu belirten, otuz gn geerli kayt bel-gesi verilir. Kayt belgesi, gerektiinde otuz gnlk srelerle uzatlabilir. Kayt belgesi, hibir harca tabi olmayp bavuru sahibinin Trkiyede ka-lna imkn salar.

Bavuru sahibinin bilgilendirilmesi ve tercmanlk

MADDE 70

(1) Bavuru sahibi, bavurusuyla ilgili takip edilecek usuller, bavurusunun deerlendirilmesi srecindeki hak ve ykmllkleri, ykmllklerini nasl yerine getirecei ve bu ykmllklere uymamas ya da yetkililerle i birliinde bulunmamas hlinde ortaya kabilecek muhtemel sonular, itiraz usulleri ve sreleri konusunda kayt esnasnda bilgilendirilir.

(2) Bavuru sahibinin talep etmesi hlinde, bavuru, kayt ve mlakat aama-larndaki kiisel grmelerde tercmanlk hizmetleri salanr.

kamet zorunluluu ve bildirim ykmll

MADDE 71

(1) Bavuru sahibine, kendisine gsterilen kabul ve barnma merkezinde, belirli bir yerde veya ilde ikamet etme zorunluluu ile istenilen ekil ve srelerde bildirimde bulunma gibi idari ykmllkler getirilebilir.

(2) Bavuru sahibi, adres kayt sistemine kayt yaptrmak ve ikamet adresini valilie bildirmekle ykmldr.

Kabul edilemez bavuru

MADDE 72

(1) Bavuru sahibi;a) Farkl bir gereke ne srmeksizin ayn bavuruyu yenilemise,b) Kendi adna bavuru yaplmasna muvafakat verdikten sonra, bavu-

runun herhangi bir aamasnda hakl bir neden gstermeksizin veya bavurunun reddedilmesinin ardndan farkl bir gereke ne srmek-sizin ayr bir bavuru yapmsa,

c) 73 nc madde kapsamnda olan lkeden gelmise,

) 74 nc madde kapsamnda olan lkeden gelmise, bavurusunun kabul edilemez olduuna ilikin karar verilir.

(2) Birinci fkrada belirtilen durumlarn, deerlendirmenin herhangi bir aa-masnda ortaya kmas hlinde deerlendirme durdurulur.


33

(3) Bavurunun kabul edilemez olduuna ilikin karar, ilgiliye veya yasal temsilcisine ya da avukatna tebli edilir. lgili kii bir avukat tarafndan temsil edilmiyorsa kararn sonucu, itiraz usulleri ve sreleri hakknda ken-disi veya yasal temsilcisi bilgilendirilir.

lk iltica lkesinden gelenler

MADDE 73

(1) Bavuru sahibinin, daha nceden mlteci olarak tannd ve hlen bu korumadan yararlanma imknnn olduu veya geri gndermeme ilkesini de ieren yeterli ve etkili nitelikte korumadan hlen faydalanabilecei bir lkeden geldiinin ortaya kmas durumunda, bavuru kabul edilemez olarak deerlendirilir ve ilk iltica lkesine gnderilmesi iin ilemler ba-latlr. Ancak geri gnderme ilemi gerekleinceye kadar lkede kalna izin verilir. Bu durum ilgiliye tebli edilir. lgilinin, ilk iltica lkesi olarak nitelenen lke tarafndan kabul edilmemesi hlinde, bavuruya ilikin i-lemler devam ettirilir.

Gvenli nc lkeden gelenler

MADDE 74

(1) Bavuru sahibinin, Szlemeye uygun korumayla sonulanabilecek bir uluslararas koruma bavurusu yapt veya bavurma imknnn olduu gvenli nc bir lkeden geldiinin ortaya kmas durumunda bavuru kabul edilemez olarak deerlendirilir ve gvenli nc lkeye gnderil-mesi iin ilemler balatlr. Ancak geri gnderme ilemi gerekleinceye kadar lkede kalna izin verilir. Bu durum ilgiliye tebli edilir. lgilinin, gvenli nc lke olarak nitelenen lke tarafndan kabul edilmemesi hlinde, bavuruya ilikin ilemler devam ettirilir.

(2) Aadaki artlar tayan lkeler gvenli nc lke olarak nitelendirilir:a) Kiilerin hayatnn veya hrriyetinin, rk, dini, tabiiyeti, belli bir top-

lumsal gruba mensubiyeti veya siyasi dnceleri nedeniyle tehdit altnda olmamas

b) Kiilerin ikenceye, insanlk d ya da onur krc ceza veya muamele-ye tabi tutulaca lkelere geri gnderilmemesi ilkesinin uygulanyor olmas

c) Kiinin mlteci stats talep etme ve mlteci olarak nitelendirilmesi durumunda Szlemeye uygun olarak koruma elde etme imknnn bulunmas

) Kiinin ciddi zarar grme riskinin olmamas(3) Bir lkenin bavuru sahibi iin gvenli nc lke olup olmad, bavu-

ru sahibinin ilgili nc lkeye gnderilmesini makul klacak bu kii ve


34

lke arasndaki balantlar da dhil olmak zere, her bavuru sahibi iin ayr olarak deerlendirilir.

Mlakat

MADDE 75

(1) Etkin ve adil karar verebilmek amacyla, bavuru sahibiyle kayt tarihin-den itibaren otuz gn iinde bireysel mlakat yaplr. Mlakatn mahre-miyeti dikkate alnarak, kiiye kendisini en iyi ekilde ifade etme imkn tannr. Ancak, aile yelerinin de bulunmasnn gerekli grld durum-larda, kiinin muvafakati alnarak mlakat aile yeleriyle birlikte yapla-bilir. Bavuru sahibinin talebi zerine, avukat gzlemci olarak mlakata katlabilir.

(2) Bavuru sahibi, yetkililerle i birlii yapmak ve uluslararas koruma ba-vurusunu destekleyecek tm bilgi ve belgeleri sunmakla ykmldr.

(3) zel ihtiya sahipleriyle yaplacak mlakatlarda, bu kiilerin zel durum-lar gz nnde bulundurulur. ocuun mlakatnda psikolog, ocuk ge-liimci veya sosyal almac ya da ebeveyni veya yasal temsilcisi hazr bulunabilir.

(4) Mlakatn gerekletirilememesi hlinde, yeni mlakat tarihi belirle-nir ve ilgili kiiye tebli edilir. Mlakat tarihleri arasnda en az on gn bulunur.

(5) Gerekli grldnde bavuru sahibiyle ek mlakatlar yaplabilir.

(6) Mlakatlar sesli veya grsel olarak kayt altna alnabilir. Bu durumda mlakat yaplan kii bilgilendirilir. Her mlakatn sonunda tutanak dzen-lenir, bir rnei mlakat yaplan kiiye verilir.

Uluslararas koruma bavuru sahibi kimlik belgesi

MADDE 76

(1) Mlakat tamamlanan bavuru sahibine ve varsa birlikte geldii aile ye-lerine, uluslararas koruma talebinde bulunduunu belirten ve yabanc kimlik numarasn ieren alt ay sreli Uluslararas Koruma Bavuru Sahi-bi Kimlik Belgesi dzenlenir. Bavurusu sonulandrlamayanlarn kimlik belgeleri alt aylk srelerle uzatlr.

(2) 72 nci ve 79 uncu maddeler kapsamnda olanlar ile bunlarn aile yelerine kimlik belgesi verilmez.

(3) Kimlik belgesinin ekli ve ierii Genel Mdrlke belirlenir.

(4) Kimlik belgesi, hibir harca tabi olmayp ikamet izni yerine geer.


35

Bavurunun geri ekilmesi veya geri ekilmi saylmas

MADDE 77

(1) Bavuru sahibinin;a) Bavurusunu geri ektiini yazl olarak beyan etmesi,b) Mazeretsiz olarak mlakata defa st ste gelmemesi,

c) dari gzetim altnda bulunduu yerden kamas,

) Mazeretsiz olarak; bildirim ykmlln defa st ste yerine getirmemesi, belirlenen ikamet yerine gitmemesi veya ikamet yerini izinsiz terk etmesi,

d) Kiisel verilerinin alnmasna kar kmas,

e) Kayt ve mlakattaki ykmllklerine uymamas,

hllerinde bavurusu geri ekilmi kabul edilerek deerlendirme durdurulur.

Karar

MADDE 78

(1) Bavuru, kayt tarihinden itibaren en ge alt ay iinde Genel Mdrlke sonulandrlr. Kararn bu sre ierisinde verilememesi hlinde bavuru sahibi bilgilendirilir.

(2) Kararlar bireysel olarak verilir. 64 nc maddenin altnc fkras sakl kal-mak kaydyla, aile adna yaplan bavuru btn olarak deerlendirilir ve verilen karar tm aile yelerini kapsar.

(3) Bavuru hakknda karar verilirken mene veya nceki ikamet lkesinin mevcut genel artlar ve bavuru sahibinin kiisel artlar gz nnde bulundurulur.

(4) Bavuru sahibine, zulm veya ciddi zarar grme tehdidine kar vatanda olduu lke veya nceki ikamet lkesinin belirli bir blgesinde koruma salanabiliyorsa ve bavuru sahibi, lkenin o blgesine gvenli bir ekilde seyahat edebilecek ve yerleebilecek durumdaysa, bavuru sahibinin ulus-lararas korumaya muhta olmadna karar verilebilir.

(5) Drdnc fkradaki durumlarn ortaya kmas, bavurunun tam bir ince-lemeye tabi tutulmasn engellemez.

(6) Karar, ilgiliye veya yasal temsilcisine ya da avukatna tebli edilir. Olum-suz kararn tebliinde, kararn maddi gerekeleri ve hukuki dayanaklar da belirtilir. lgili kii bir avukat tarafndan temsil edilmiyorsa, kararn sonucu, itiraz usulleri ve sreleri hakknda kendisi veya yasal temsilcisi bilgilendirilir.


36

Hzlandrlm deerlendirme

MADDE 79

(1) Bavuru sahibinin;a) Bavuru srasnda gerekelerini sunarken, uluslararas korumay ge-

rektirecek konulara hi deinmemi olmas,

b) Sahte belge ya da yanltc bilgi ve belge kullanarak veya karar olum-suz etkileyebilecek bilgi ve belgeleri sunmayarak yetkilileri yanl ynlendirmesi,

c) Kimliinin ya da uyruunun tespit edilmesini gletirmek amacyla kimlik ya da seyahat belgelerini kt niyetle imha etmesi veya elden karmas,

) Snr d edilmek zere idari gzetim altnda olmas,d) Sadece, Trkiyeden gnderilmesine yol aacak bir kararn uygulan-

masn erteletmek ya da engellemek amacyla bavuruda bulunmas,

e) Kamu dzeni veya kamu gvenlii asndan tehlike oluturmas ya da bu nedenlerle Trkiyeden daha nce snr d edilmi olmas,

f) Bavurusunun geri ekilmi saylmasndan sonra yeniden bavuruda bulunmas,

hllerinde, bavurusu hzlandrlm olarak deerlendirilir.

(2) Bavurusu hzlandrlm olarak deerlendirilen bavuru sahibiyle, ba-vuru tarihinden itibaren en ge gn iinde mlakat yaplr. Bavuru, mlakattan sonra en ge be gn iinde sonulandrlr.

(3) Bu maddeye gre deerlendirilen bavurulardan, incelenmesinin uzun s-recei anlalanlar, hzlandrlm deerlendirmeden karlabilir.

(4) Refakatsiz ocuklarn bavurular hzlandrlm olarak deerlendirilemez.

dari itiraz ve yarg yolu

MADDE 80

(1) Bu Ksmda yazl hkmler uyarnca alnan kararlara kar idari itiraz ve yarg yoluna bavurulduunda aadaki hkmler uygulanr:

a) lgili kii veya yasal temsilcisi ya da avukat tarafndan kararn teb-liinden itibaren on gn iinde Uluslararas Koruma Deerlendirme Komisyonuna itiraz edilebilir. Ancak 68 inci, 72 nci ve 79 uncu mad-delere gre verilen kararlara kar sadece yarg yoluna bavurulabilir.

b) dari itiraz sonucu alnan karar, ilgiliye veya yasal temsilcisine ya da avukatna tebli edilir. Kararn olumsuz olmas hlinde, ilgili kii bir avukat tarafndan temsil edilmiyorsa kararn sonucu, itiraz usulleri ve sreleri hakknda kendisi veya yasal temsilcisi bilgilendirilir.


37

c) Bakanlk, verilen kararlara kar yaplan idari itiraz usullerini dzenleyebilir.

) 68 inci maddede dzenlenen yarg yolu hari olmak zere, 72 nci ve 79 uncu maddeler erevesinde alnan kararlara kar, kararn tebliinden itibaren on be gn, alnan dier idari karar ve ilemlere kar kararn tebliinden itibaren otuz gn iinde, ilgili kii veya yasal temsilcisi ya da avukat tarafndan yetkili idare mahkemesine bavurulabilir.

d) 72 nci ve 79 uncu maddeler erevesinde mahkemeye yaplan bavu-rular on be gn iinde sonulandrlr. Mahkemenin bu konuda ver-mi olduu karar kesindir.

e) tiraz veya yarglama sreci sonulanncaya kadar ilgili kiinin lkede kalna izin verilir.

Avukatlk hizmetleri ve danmanlk

MADDE 81

(1) Bavuru sahibi ile uluslararas koruma stats sahibi kiiler, bu Ksmda yazl i ve ilemlerle ilgili olarak, cretleri kendilerince karlanmas kay-dyla avukat tarafndan temsil edilebilir.

(2) Avukatlk cretlerini karlama imkn bulunmayan bavuru sahibi ve uluslararas koruma stats sahibi kiiye, bu Ksm kapsamndaki i ve i-lemlerle ilgili olarak yarg nndeki bavurularnda 1136 sayl Kanunun adli yardm hkmlerine gre avukatlk hizmeti salanr.

(3) Bavuru sahibi ve uluslararas koruma stats sahibi kii, sivil toplum ku-rulular tarafndan salanan danmanlk hizmetlerinden faydalanabilir.

artl mltecinin ve ikincil koruma stats sahibinin ikameti

MADDE 82

(1) artl mlteci ve ikincil koruma stats sahibi kiiye, Genel Mdrlk-e, kamu dzeni veya kamu gvenlii nedeniyle belirli bir ilde ikamet etme, belirlenen sre ve usullerle bildirimde bulunma ykmll getirilebilir.

(2) Bu kiiler, adres kayt sistemine kayt yaptrmak ve ikamet adresini valili-e bildirmekle ykmldr.

Uluslararas koruma stats sahibi kimlik belgesi

MADDE 83

(1) Mlteci stats verilenlere yabanc kimlik numarasn ieren er yl s-reli kimlik belgesi dzenlenir.


38

(2) artl mlteci ve ikincil koruma stats verilenlere, yabanc kimlik numa-rasn ieren birer yl sreli kimlik belgesi dzenlenir.

(3) Birinci ve ikinci fkralardaki kimlik belgeleri hibir harca tabi olmayp ikamet izni yerine geer. Kimlik belgelerinin ekil ve ierii Genel M-drlke belirlenir.

Seyahat belgesi

MADDE 84

(1) Mltecilere, valiliklerce Szlemede belirtilen seyahat belgesi dzenlenir.(2) artl mlteci ve ikincil koruma stats sahiplerinin seyahat belgesi talep-

leri 5682 sayl Kanunun 18 inci maddesi erevesinde deerlendirilir.

Uluslararas koruma statsnn sona ermesi

MADDE 85

(1) Uluslararas koruma stats sahibi kii;a) Vatanda olduu lkenin korumasndan kendi isteiyle tekrar

yararlanrsa,

b) Kaybettii vatandaln kendi isteiyle tekrar kazanrsa,

c) Yeni bir vatandalk kazanmsa ve vatandaln kazand lkenin korumasndan yararlanyorsa,

) Terk ettii veya zulm korkusuyla dnda bulunduu lkeye kendi isteiyle tekrar dnmse,

d) Stat verilmesini salayan koullar ortadan kalkt iin vatanda ol-duu lkenin korumasndan yararlanabilecekse,

e) Vatansz olup da, stat verilmesine yol aan koullar ortadan kalkt iin nceden yaad ikamet lkesine dnebilecekse,

uluslararaskoruma stats sona erer.

(2) Birinci fkrann (d) ve (e) bentlerinin incelenmesinde, stat verilmesine neden olan artlarn ortadan kalkp kalkmad veya nemli ve kalc bir ekilde deiip deimedii gz nnde bulundurulur.

(3) kincil koruma stats verilmesine neden olan artlar ortadan kalktnda veya korumaya gerek brakmayacak derecede deitiinde de stat sona erer. kincil koruma stats verilmesini gerektiren artlardaki deiiklik-lerin nemli ve kalc olup olmad gz nnde bulundurulur.

(4) Birinci ve nc fkralarda belirtilen artlarn ortaya kmas hlinde, stat yeniden deerlendirilebilir. Bu kiiye, statsnn yeniden deerlen-dirildii ve nedenleri yazl olarak bildirildikten sonra, statsnn devam


39

etmesi gerektiine ilikin nedenlerini szl veya yazl ekilde sunabilme-sine frsat verilir.

(5) Maddi gerekelerini ve hukuki dayanaklarn ieren sona erme karar, ilgiliye veya yasal temsilcisine ya da avukatna tebli edilir. lgili kii bir avukat tarafndan temsil edilmiyorsa kararn sonucu, itiraz usulleri ve sreleri hakknda kendisi veya yasal temsilcisi bilgilendirilir.

Uluslararas koruma statsnn iptali

MADDE 86

(1) Uluslararas koruma stats verilen kiilerden; a) Sahte belge kullanma, hile, aldatma yoluyla veya beyan etmedii ger-

eklerle stat verilmesine neden olanlarn,

b) Stat verildikten sonra, 64 nc madde erevesinde harite tutulmas gerektii anlalanlarn,

stats iptal edilir.

(2) Maddi gerekelerini ve hukuki dayanaklarn ieren iptal karar, ilgiliye veya yasal temsilcisine ya da avukatna tebli edilir. lgili kii bir avukat tarafndan temsil edilmiyorsa kararn sonucu, itiraz usulleri ve sreleri hakknda kendisi veya yasal temsilcisi bilgilendirilir.

Gnll geri dn destei

MADDE 87

(1) Bavuru sahib

Documents

Gocmen Kanunu