Gözlem formu 1

GÖZLEM FORMU 1

Öğretmen Adayı : Mekki KOCABAŞ

Uyg. Öğretmeni :

Okul : DENİZLİ ANADOLU LİSESİ

Sınıf : 9/D

KONU : ORGANELLER

Stajın ilk günü rehber öğretmenimizle tanıştık. Derse girmeden önce ünitelenmiş yıllık plana göre oldukları yeri ve öğrencilerin genel durumu hakkında bilgi verdi. Öğrencilerin stajyer öğretmen adaylarını gördüklerinde şımarabilecekleri hakkında uyarıda bulundu. Ve dediği gibi de oldu. Rehber öğretmenimiz sınıf yönetimi konusunda zorlandığı anlar var gibiydi.

Geçen dönemki rehber öğretmenimizin aksine bizi sınıfa taktim etti. Kendimizi tanıtmamızı istedi. Öğrenciler pür dikkat bize bakıyordu. Şaşırmış bir halleri var gibiydi. Aynı anda üç biyoloji öğretmenini görmelerinden olsa gerek.

Rehber Öğretmenimiz derslerini kendi hazırladığı fotokopilerden işlemekteydi. Önceden işlediği konulardan oluşan soruları soru cevap şeklinde örencilerle cevaplıyordu. Öğrencilere sorular sorarak düşünmeleri için zaman tanıyordu. Böylelikle öğrencilerin derse güdülenmesini çalışıyordu. Rehber öğretmenimiz kaçırdığı noktalar yok değildi. Soruları kendisinin okuması yerine rast gele öğrencilerin okumasını sağlamlıdır. Böylelikle öğrencilerin her an kendilerine sıra gelebileceği düşüncesiyle, dersi takip etmesi sağlanılabilinir. Sınıfta ses tonunu duruma göre yükseltmesi gerekir. Ayrıca sınıf içerisinde gezerek öğrencilerin özellikle de arka sıradaki öğrencilerin başka şeylerle meşgul olmaları engellenebilinir.

GÖZLEM FORMU 2


Uyg. Öğretmeni : Özge DEMİR


Sınıf : 9/D

KONU : HÜCRE ( Bitki ve Hayvan Hücrelerinin Karşılaştırılması)

İlk ders laboratuarda işlendi. Rehber öğretmenimiz MEB ders kitabındaki laboratuar deneyini öğrencilerin grup yapması için öğrencilere önceden paylaştırmış. Öğrencilerin konuyu daha iyi öğrenebilmeleri için bitki ve hayvan hücresini mikroskopta göstererek dersi soyutluktan kurtarıp soyut olarak sunmaktadır. Kalıcı öğrenmeyi sağlamaya çalışmaktadır. Ancak laboratuar çalışması esnasında öğrencilerin çoğu kendi aralarında konuşmakta, cep telefonu ile ilgilenmektedir. Laboratuar çalışması esnasında öğrencilerin çoğu derse aktif olarak katılmamaktadır. Hocanın sürekli olarak öğrencileri uyarması öğrencilere pekiştireç olarak algılamasına neden olmaktadır. Çalıştığım okulları da göz önünde bulundurduğumda 9 sınıflar genelde ilgilerini derse yoğunlaştıramazlar. Öğrencilerin çoğunun biyolojiye ilgisi azdır. 10. sınıftan sonra fen alanını seçen öğrencilerin fen derslerine ilgisi vardır. Derse genellikle katılırlar.

İkici saatte ders 9/ D sınıfında işlendi. Dersin öğretmeni müfredata göre baya gerideydi, bu da olsa olsa derslerin bazılarının laboratuarda deney yapılarak geçmesinden kaynaklanmaktaydı. Öğrencilere fotokopiler dağıtarak dersi işliyordu. Soru cevap tekniğini kullanmıyor, öğrencilerin derste aktif olmalarını sağlayamıyordu. Bu da öğrencilerin ilgisinin dağılmasına neden oluyordu. Sınıfın tamamını ders sürecinde gezmiyor arka sıradaki öğrencilerin ilgisini çekemiyordu. Öğrencilere notlar yazdırıyordu. Öğrencilere verilen notları olduğu gibi yazmamalarını gerektiğini kendi cümleleriyle ifade etmeleri gerektiğini söylüyor, bu da öğretmenin öğrencilerine yapılandırmacı yaklaşımla yaklaştığını gösteriyordu.

GÖZLEM FORMU 3




Sınıf : 9/D

KONU : ORGANİK MADDELER

Öğretmen sınıfa ilk girdiğinde öğrencilerle selamlaşıp, yoklama alamaya başladı. Elinde fotokopiler vardı. Her zamanki gibi dersi fotokopilerle işliyordu. Öğrencileri derse güdülemek için çoktan seçmeli sorulardan oluşan sorular vardı. Geçen haftadan vermiş olduğu fotokopileri yapıp yapmadıklarını sordu bazı öğrenciler soruları cevaplamıştı. Ödevi yapan öğrenciler kız öğrencilerdi. Genelde de çalıştığım liseyi de göz önünde bulundurduğumda kızlar derslere daha ilgili ve ödevlerini yapan öğrencilerdir. Dersin öğretmeni öğrencilere getirmiş olduğu çoktan seçmeli soruları dağıttırdı ve yapmalarını istedi. Öğrencilere yapmaları için süre tanıdı. Yapamadığı soruları stajyer öğretmenlere sormalarını istedi. Soru soran öğrencilere yardımcı olmaya çalıştık. Rehber öğretmenimiz her zamanki gibi sınıfa hakim olamıyordu. Sürekli susmalarını söylüyordu. Öğrencilere sürekli susmalarının söylenmesi aslında bu olumsuz durumun pekiştirilmesidir. Pekiştirilen durum aslında yapmaması gereken durumun tam tersinin yapılmasıdır. Bazı öğrencileri notla tehtid edip isimlerini aldı. Öğrencilerin derste şımarık hareketler sergilemesi sınıfta öğretmen adayları bulunmasından da olabilir. Dikkat çekmeye çalıştığı da olabilir.

Genelde 9. sınıf öğrencileri alan seçilmemesinden dolayı biyolojiye karşı ilgileri azdır. Ortaöğretim 1. sınıf öğrencileri diğer fen sınıfındaki öğrencilere göre sayısal derslere özellikle de biyoloji derslerine ilgisi azdır. Dersin tamamı fotokopilerdeki soruların çözümüyle geçti.

GÖZLEM FORMU 4




Sınıf : 9/D

KONU :Organeller

Rehber öğretmenimiz her zamanki gibi öğrencileri selamlayıp yoklamayı aldı. Dersin tamamı tekrar amaçlı sürekli soru-cevap şeklinde idi. Her bir organelin özelliklerini soru- cevap şeklinde öğrencileri derste aktif tutarak işledi. Soru-cevap yöntemiyle öğrencileri derse katılımını sağlayarak öğrencilerin düşünme yeteneklerini geliştirmeye çalıştı. Bu yöntemle öğrencilerin öğrenme düzeylerini kontrol ediyor, öğrenci eksikliklerini düzeltip dönüt sağlıyordu. Zaman zaman konunun önemli yerlerini vurgulayıp öğrencinin konuyu pekiştirmesine yardımcı oluyordu.

Aslında Rehber öğretmenimiz müfredata göre geriydi. Bunun nedeni ise konuyu sürekli tekrar etme, çoktan seçmeli sorular çözme, dersi sürekli olarak modüler sisteme göre tekrar etmesiydi. Ders geçen haftalara göre öğrencilerin katılımı daha fazlaydı. . genel olarak sınıfa hakimdi.

Rehber öğretmenimiz öğrencilerin de isteklerini dikkate alarak öğretmen adaylarından hangi konuyu atmalarını istediğini sordu. Öğrencilerin geneli yeni öğrenecekleri konuyu anlatmalarını istediler. Buradan da anlaşılıyor ki Rehber öğretmenimiz öğrencilerin isteklerini dikkate alıyor. Öğrenci merkezli eğitimi önemsiyordu. Sorulan sorularda ayrıntı çoktu sürekli sınavlarda çıktığını da öğrencilere söyleyerek öğrencilerin dikkatini çekmeye çalışıyordu. Aslında ortaöğretimin 1. sınıfında biyoloji derini öğrencilere ayrıntılı anlatmak onların dersten soğumasına neden oluyor. Sene sonunda lan seçecekleri için biyoloji derslerinde çok ayrıntıya girmemekte fayda olur.

Rehber öğretmenimiz biyoloji ile ilgili terimler üzerinde çok durdu. Biyolojik terimleri soru–cevap yöntemiyle öğrencileri derste aktif tutarak öğrencileri düşünce yeteneklerini geliştirmeyi amaçladı. Ancak alınan cevaplar Bloom taksonomisine göre bilişsel alanın bilgi basamağında alınan cevaplardı. Bilişsel basamak öğrenciye en kolay öğrenme yolu olan ezbere yöneltmesi nedeniyle öğrenmede kalıcılığı sağlamaz…

GÖZLEM FORMU 5




Sınıf : 9/D

KONU : ORGANİK MADDELER

Rehber öğretmenimiz sınav öncesi pekiştirme amaçlı olarak işlemek istedi. Dağıttığı fotokopilerden, takip ettiği MEB kitabından sınıfa genel sorular sorarak cevap almaya çalıştı. Derse katılım olması gerekenden azdı. Sorulara cevap verebilen parmak kaldıran genelde hep aynı öğrencilerdi. Aslında öğretmenimizin seçtiği teknik gayet uygundu. Ancak sürekli aynı yöntemde ders işlemek öğrencinin derse olan ilgisini azaltacak nitelikteydi. Her bir öğrencinin öğrenme stratejisi farklı olduğu için derste farklı yöntem ve teknikler kullanmak gerekir. Sürekli soru cevap tekniği uygulamak belli bir süre öğrenciye sıkıcı gelebilir. Örneğin dersi bilgisayar destekli işlenen konuyla ilgili animasyon bir film ya da Powerpoint bir sunuyla işlese daha iyi olurdu. Böylelikle öğrencinin dikkati derse yoğunlaşmış olurdu.

.Öğrencilerde öğrenmenin olması için öğrencide bir bilgi şeması olması gerekir.

Zihninde bir şema oluşturamayan bir öğrenci ne kadar çalışırsa çalışsın öğrenme verimli olmaz sadece kısa süreli ezber olur. Yeni öğrenilen bilgiler kategorilere göre ayrılmadan öğrenildiği için hemen unutulur. Burada devreye kavram haritaları girmelidir. Örneğin organik maddeleri ya da canlıların sınıflandırılmasında kavram haritaları kullanılırsa öğrencinin beyninde sistemli ve ilişkili bir şema oluşur. Şema oluştuktan sonrada gelen yeni bilgiler sistemli olarak hafızaya yerleşir ve bilgiler kavram haritaları yoluyla uzun süreli belleğe atılır. Aksi taktirde kısa süreli bellekte bilgiler kullanılmadığı için unutulacaktır.

Bence rehber öğretmenimiz dersi farklı yöntem ve tekniklerle işlemelidir. Öğrencinin zihninde şemalar oluşturmak için kavram haritalarından yararlanmalıdır. Böylelikle bilgileri ezberlemek yerine sistemli ve tutarlı olarak uzun süreli belleğe bilgiler saklanır. Ve bu bilgiler zamanı gelince geri bildirimle kısa süreli belleğe getirilerek kullanılır.

GÖZLEM FORMU 6




Sınıf : 9/D

KONU : CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI

Rehber öğretmenimiz konunun bütününe yönelik öğrencilerde pekiştirme yönelik sorularla tekrar etmek istedi. Önceden hazırladığı çoktan seçmeli sorulardan oluşan testi öğrencilere dağıttı. Öğrencileri testleri çözmekte zorlandıkları soruları öğretmen adaylarına sorabileceklerini söyledi. Bir sonraki ders beraber değerlendireceklerini söyleyerek çalışmaları için serbest bıraktı.

Rehber öğretmenimizin gözlemlerim doğrultusunda derste en çok yaptığı aktivite çoktan seçmeli sorulardan oluşan bir test hazırlamasıydı. Genelde Milli Eğitim öğretmenleri ders saatleri dışında eğitim-öğretime yönelik çalışma yapmak istemezler. Geçmiş deneyimlerinden elde ettikleri notları sürekli deste yazdırmakla dersi işlerler. Bu da öğrenciyi dersten soğutmakta ve öğrencinin ilgisini, merakını yok etmektedir.

Aslında tam öğrenme stratejisine göre öğrenemeyen öğrenci yoktur. Öğretemeyen öğretmen vardır. Ders işleyişi esnasın öğretmen dersi sürekli farklı stratejiler uygulamalıdır. Her öğrencinin öğrenme stratejisi farklıdır. Öğretmen, sanki öğrencilerle beraber öğreniyor gibi hissetmelidir. İki senedir çalıştığım lisede kimya öğretmeni olmama rağmen kimya ve fizik derslerine girmekteyim. Öğrenciler sürekli soruyorum dersi anlatabiliyor muyum diye. Bence iyi bir öğretmen adayı yansıtıcı düşünmeli, kendisini sürekli değerlendirmeli, kendisini geliştirmelidir. Ders sürecinde sürekli değişik tipte soruları öğrencilerle çözüyoruz. Aslında kimya ve fizik derslerine biyolojiden çok merakım olduğu için bu dersleri anlatmaktan zevk alıyorum. Biyoloji dersine göre ezber olmayıp tamamıyla mantığını kavramaya dayanıyor. Unuttuğum konulara çalışırken, öğrencinin öğrenmekte zorluk çektiği konuları hissediyorum. O bölüm üzerinde çok duruyorum. Öğrencilerinde bu çok hoşuna gidiyor.

Özellikle kavram haritalarını önemini bu sene iyi anladım. Kavram haritaları konuyu bir bütün halinde sunduğu ve kavramlar arasında karşılaştırma imkanı sağladığı için ders sürecinde çok kullanılmalıdır. Öğrencilerden de olumlu yönde cevaplar aldığımda oluyor.

Biyoloji dersi daha çok soyut ve öğrencilerin yabancı olduğu kelimelerden oluştuğu için öğrenciler zorlanmaktadır. Bu yüzden biyoloji öğretmeni dersi görsellerle işlemeli, şifreler kurmalı, özelliklede doğadaki olaylarla ya da yaşadığımız çevreyle ilişkilendirmelidir. Öğrenci üzerinde konuyu öğrenmesi için ne kadar tepki çeşitliliği yaratırsak, öğrenci o kadar çok iyi öğrenir.

Şu da unutulmamalıdır ki öğretmen adayı özelliklede biyoloji öğretmeni kendisini fen bilimleri alanında kendisini geliştirmelidir. Dersi disiplinler arası anlayışla anlatmalıdır. Biyoloji dersini coğrafya, kimya, fizik disiplinleriyle bazen de İngilizce disipliniyle ilişkilendirerek anlatmalıdır. Böylelikle öğrencinin ilgisi çekilmiş derse çekilmiş, derse motive olmuş olur.

GÖZLEM FORMU 7




Sınıf : 9/D

KONU : CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI

Ders anlatılmadan önce arkadaşımla yapılan ders planı üzerinde fikir alış- verişinde bulunduk dersin nasıl anlatılması gerektiği veya nasıl anlatırsak etkili bir ders olur diye düşündük. Arkadaşım derse anlatırken ilk başlarda sıkılgan bir durum sergilese de bunu hemen atlattı. Buda normal bir durum olarak karşılama gerekir. Çünkü hiçbir öğretmenlik tecrübesi yoktu. Dersin ilk beş dakikalık bölümünde sınıf yönetiminde zayıf yönleri vardı. Daha sonraki zamanlarda sınıfa hakim olmaya başladı. Anlatımında bilgisayar destekli sunum yaparak öğrencinin dikkatini çekti. Normalde derse ilgisi olmayan öğrenciler de dahil olmak üzere tüm sınıf dersi motive olmuş bir şekilde pür dikkat dersi dinliyorlardı. Sunumunda görsellere de yer vererek öğrencinin ilgisini çekmeyi başarmıştı. Öğrencilere öğretmen adayının dersi sunma şekli öğrencilere hiç de alışık olmadığı bir yöntemle sunması öğrencilerin derse katılımını sağlamıştır. Bu da öğrencilerin ortaöğretimdeki öğretmenlerinin tekdüze anlatım yöntemine alışık olmalarından kaynaklamaktaydı. Normalde derse ilgisi olmayan öğrenciler dahi sorular sorarak derse aktif olarak katılmaktaydılar.

Gözlemlediğim öğretmen adayının zayıf yönleri de vardı. Konuyu anlatırken yaşamla ilişkilendirmedi. Ben olsaydım öğrencilerin günlük hayatta karşılaştırdıkları durumlarla dersi ilişkilendirerek öğrenmede kalıcılığı sağlardım. Konuyu disiplinler arası yaklaşımla da örneklendirebilirdi. Aynı durumda olsaydım diğer disiplinlerle dersi ilişkilendirerek diğer disiplin alnında iyi olan öğrencinin ilgisini çekerdim. Çalıştığım ortaöğretim kurumunda kimya ve fizik derslerine giriyorum. Fizik, kimya, biyoloji, matematik ve geometri derslerine hakim olmam nedeniyle dersi sürekli disiplinler arası yaklaşımla sunuyorum bu da öğrencinin dikkatini çekerek ilgisini arttırıyor. Hatta çoğu öğrenci buna şaşırıyor. Bu durum onlar için Hiç de alışık oldukları bir durum değildir.

Diğer bir eksik yönü ise öğrencilerin daha önceki öğrenmelerini sorgulamadı ve konuyu ön öğrenmeler üzerine inşa etmedi. Öğrencilere soru sorarak zihinsel olarak onları aktif kılarak dersi monotonluktan kurtararak öğrencilerin sıkılması da engellenebilirdi.

Genel itibariyle öğretmen adayı diğer öğretmenlere oranla başarılı sayılabilir. Dersin sonunda öğrencilere sorular sorarak ders sunumu hakkında bilgi alış- verişinde bulundum. Bilgisayar destekli öğretimin onlar için daha ilgi çekici olduğunu ve daha iyi öğreneceklerini söylediler. Öğretmen adayını diğer ders hocalarıyla kıyaslamış olsalar gerek ki başarılı buldular.

GÖZLEM FORMU 8




Sınıf : 9/D

KONU : MANTARLAR

Ders işleniş tarzı geleneksel eğim anlayışını yansıtıyordu. Dersi anlatım yöntemiyle tek düze olarak anlatıyor, günlük hayatla ilişkilendirmiyordu. Bu klasik anlatım yöntemi normal olarak öğrencileri sıkıcı geliyordu. 5 10 dakika sonra öğrencilerin ilgisi dağılıyordu. Öğrenciler kendi aralarında konuşup cep telefonu vb araçlarla ilgileniyordu.

Ben olsaydım derse öğrencilerin dikkatini çekecek bir mantar örnekleriyle gelirdim. Öğrencinin ilgisini çekmeye çalışırdım. Öncelikle dersi konuyu güncel hayatla ilişkilendirirdim. Öncelikle mantarların üretici olmadıkları kanısına varmalarını sağlamak için örnekler verirdim. Örneğin ayak mantarları neden güneş vücudumuzda güneş görmeyen yerlerde çıkar gibi sorular sorarak öğrencileri düşünmeye sevk ederdim. Sonra da odanız nemli ise odanızda küf nerede bulunur gibi sorular sorar , öğrenciyi iyice düşünmeye sevk ederdim. Bu vb sorularla mantarların üretici olmadıklarından güneşe ihtiyaç olmadıklarını öğrencilere hissettirmeye çalışırdım bu da öğrenciyi derste daha aktif kılardı. Biyoloji dersi genelde ezbere dayandığı için hemen unutulur. Konuyu anlatırken öğrencilerin zorlandığı ya da karıştırdığı biyolojik terimleri öğrencilere şifrelendirerek sunmak gerekir. Bu da öğrenciyi derste güdülendirir, öğrencinin ilgisini çeker ve öğrenciyi derste daha aktif kılar.

Öğrenmede kalıcılığın sağlanması için konuyu güncel hayatla ilişkilendirmek gerekir. Konuyu görsellerle sunmak daha çok duyu organına hitap edeceği için öğrenmede kalıcılığı arttıracaktır. Yarım dönem boyunca dersin hocasında bunu göremedim gerçekte de Milli Eğitimdeki öğretmenler dersi anlatım yöntemiyle anlatır.

Çalıştığım Milli Eğitimin okullarında özellikle de eski yöntemlerle eğitim almış öğretmenler derslerinde sürekli geleneksel yöntemleri kullanmakta konuyu tekdüze anlatmaktadır. Kendilerini genelde yormak istemezler. Bu da öğrencileri dershanelere yönlendirmektedir.

GÖZLEM FORMU 9




Sınıf : 9/D

KONU : Bakterilerin Gözlemlenmesi (Deney)

Bir çay bardağı su içerisinde 5-6 adet karabiber tanesi ve bir bardak içerisindeki 4-5 çorba kaşığı yoğurt bir gün öncesinde oda sıcaklığında bekletilmiştir. Burada asıl amaç bakterileri şekillerinin en iyi öğrenme metodu olan yaparak yaşayarak öğrenme amaçlanmıştır. Her hafta ikişer kişilik öğrenci grupları deneylerini ve konularını hazırlanarak gelmektedir. Anladığıma göre Rehber öğretmenimiz öğrencilerin iş birlikli öğrenmelerine önem vermiştir. Gruptaki öğrencilerde bireysel sorumluluklarını genelde yerine getirmektedir. Rehber öğretmenimiz öğrencilere öğrencilere bilgileri sadece anlatım yöntemiyle anlatmanın yeterli olmadığını bu yöntemin öğrenciye sıkıcı geleceğini ve öğrenciyi ezbere yönelteceğini anlamış olsa gerek ki laboratuar çalışmalarına da özen göstermektedir. Bilginin elde edinmede öğrencilerin birinci elden edinmelerini sağlamaya çalışmaktadır. Bilgi insanın ne kadar çok duyu organına hitap ederse o kadar kalıcı olur.

Deney sürecinde olumsuz durumlarda olmuştur. Karabiber preperatından bakteriyi mikroskopta bulabilmek sorun olmuş ve zaman kaybına neden olmuştur. Aslında sorun kullanılan mikroskoptan kaynaklanmıştır. Rehber öğretmenimiz mikroskopla uğraşırken sınıfın çoğunluğu derse ilgisizdi, sürekli ders dışı işlerle meşguldü. Dersin sonlarına doğru yoğurt ve karabiber preperatındaki bakterilere öğrencilere gösterilerek şekilleri hakkında sorular sordu. Bakterilerin kaç şekilde sınıflandırılabileceğini yapılan deneyin hangi sınıflandırma tipine örnek olduğunu sorarak öğrencileri derste aktif olmasını sağlamaya çalıştı.

GÖZLEM FORMU 10




Sınıf : 9/D

KONU : BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİK

Dersi her zamanki işleyiş tarzını kullandı. Öğrencilere önceden verdiği çoktan seçmeli sorularla başladı. Öğrencilere önceden sorular vermesi aslında öğrenci açısından öğrenmede kalıcılığı sağlaması yönünden iyidir. Çünkü öğrenci ne kadar çok tepki çeşitliliğine maruz kalırsa daha iyi öğrenir. Tepki çeşitliliği anlaşılması zor olan soyut kelimelerin öğrenilmesinde dahi etkilidir. Öğrenciyi önce anlatım yöntemiyle dersi işleyip, sonra görsel olarak sunar veya konunun yapısına göre animasyon bir film izletilir ardından da soru cevap tekniği, ardından da çoktan seçmeli sorularla onlara ödev verilirse; tepki çeşitliliğine maruz kalacak öğrenmede kalıcılık sağlanacaktır. Bunların sırası önemli değildir. Önemli olan konuyu öğrenmede öğrenciye daha çok yönden tepki çeşitliliği sağlanarak onların daha etkili öğrenmelerinin sağlamasıdır.

Rehber öğretmenimiz bunlardan sadece birisini kullanıyordu. Sınıf yönetimi sorunu olan hocalar için çoktan seçmeli soruları ders süreci içinde kendisinin okuması sakıncalıdır. Çünkü öğrenciler derse katılmamakta ilgilerin başka yönlere yöneltmektedirler. Bence öğrencilerin ilgisini derste tutmak için rastgele öğrenciler seçilerek soruyu okumaları sağlanmalıdır. Gözlemlerim doğrultusunda öğrenciler genellikle derse katılmamakta cep telefonu ile ilgilenmekte, kendi aralarında konuşmaktadırlar. Bu da dersin verimini düşürmektedir.

Documents

Gözlem formu 1