Gospodarka światowa

Gospodarka światowa

Robert CendrowiczPaweł Cabaj

Robert Cendrowicz , Paweł Cabaj , WGiSR

Powiemy o :Czym jest gospodarka światowaHistoriaStruktura podmiotów gospodarki światowej

• Rodzaje przedsiębiorstw• Regionalne ugrupowania integracyjne• Organizacje międzynarodowe

2


Czym jest GŚ?

to historycznie ukształtowany i zmieniający się w czasie system powiązań produkcyjnych, technologicznych, handlowych, finansowych i instytucjonalnych między gospodarkami narodowymi różnych krajów, o różnych poziomach rozwoju społeczno-gospodarczego włączający je w ogólnoświatowy proces produkcji i wymiany. 3


Gospodarka światowa to :

6,5 mld ludności (lipiec 2006)

45 mln km2 powierzchni

około 200 państw

4


Atrybuty GŚ:masowy, towarowy charakter produkcjipodobne techniki wytwarzaniaspecjalizacja produkcji i wymianyoddziaływanie wzajemne gospodarek krajów

poprzez wymianę handlowąrozwój transportuwartość międzynarodowa, cena światowa i pieniądz

światowywzajemne oddziaływanie koniunkturyuczestnictwo wszystkich krajów światatrwałe więzi ekonomiczne powodujące powstanie

zintegrowanej całości5


Historia gospodarki światowejStarożytny Rzym i Grecja

Argumenty za:handlowały z całym sobie znanym światemżeglarze docierali do nawet dosyć odległych części świata

Argumenty przeciw: tylko 25% ludności świata obejmowała ta współpracabrak regularności w wymianiehandel głównie artykułami luksusowymibrak pieniądza światowego, wartości międzynarodowej i ceny

światowejbrak oddziaływania koniunktury w jednej części świata na

sytuację w innejsłabo rozwinięty transport

6


Historia gospodarki światowej:

XVI wiek

- ożywienie gospodarcze - wzrost liczby ludności, rozwój miast , handlu - epoka wielkich odkryć geograficznych - ekspansja kolonialna

7


Historia…

I wojna światowa

- umocnienie USA - Europa –brak surowców - zakłócenia w stosunkach handlowych - dezintegracja stosunków międzynarodowych

8


Historia…

Międzywojnie

- rozwój handlu - coraz mniejszy udział Europy - zmierzch potęgi handlowej Wielkiej Brytanii

9


Historia… Lata 1945-1960

- głębokie przeobrażenia - nowe koncepcje USA oparcia MSE na

organizacjach międzynarodowych - dekolonizacja - odbudowa - integracja - demilitaryzacja - opanowanie inflacji (popytowej) - przywrócenie równowagi - modernizacja

10


Historia …Lata 1960-1973

- pomyślny rozwój - niskie ceny surowców i energii - wysoka stopa wzrostu gospodarczego - niska inflacja - niskie bezrobocie - stabilny system walutowy sprzyjał rozwojowi

handlu - wzrost znaczenia gospodarki niemieckiej

(prymat)

11



- załamanie dynamiki rozwojowej z krótszymi lub dłuższymi okresami ożywienia

- kryzys surowcowo-energetyczny - kryzys walutowy - spadek koniunktury + wzrost bezrobocia +

wzrost stopy inflacji - inflacja ma charakter kosztowny - przy obfitości

podaży w stosunku do dochodów ludności

12



- etap restrukturyzacji - neoprotekcjonizm - wypieranie branż tradycyjnych - tzw. drabina rozwoju (państwa rozwinięte tracą konkurencyjność w

przemyśle) - wzrost roli usług - kryzys zadłużeniowy - rozpad bloku socjalistycznego - odzyskanie niepodległości przez byłe republiki ZSRR

13


Historia… Lata 1996- obecnie

- etap załamania i recesji - kryzys gospodarki japońskiej - kryzys azjatycki - walka konkurencyjna o charakterze biologicznym

(BSE, pryszczyca, GMF) - terroryzm (11.09.2001 - WTC) - recesja w gospodarce światowej - bankructwo Argentyny

14


Podmioty Gospodarki ŚwiatowejPodmioty Gospodarki Światowej

o przedsiębiorstwa krajowe (narodowe) o przedsiębiorstwa międzynarodowe (korporacje transnarodowe)

o gospodarki narodowe i instytucja władzy państwowej

o międzynarodowe (regionalne) ugrupowania integracyjne

o międzynarodowe organizacje gospodarcze15


PRZEDSIĘBIORSTWA KRAJOWE PRZEDSIĘBIORSTWA KRAJOWE (NARODOWE)(NARODOWE)

przedsiębiorstwa działające w ramach określonej gospodarki narodowej

Trzy etapy umiędzynarodawiania się przedsiębiorstw krajowych

umiędzynaradawianie ( internacjonalizacja ) sfery wymianyumiędzynaradawianie ( internacjonalizacja ) sfery wymiany

• eksport własnych wyrobów lub import niezbędnych surowcóweksport własnych wyrobów lub import niezbędnych surowców

wejście przedsiębiorstwa krajowe go na rynek zagraniczny wejście przedsiębiorstwa krajowe go na rynek zagraniczny (międzynarodowy) (międzynarodowy)

• produkcja za granicą towarów lub podjęcie tam innej produkcja za granicą towarów lub podjęcie tam innej bezpośredniej działalności gospodarczejbezpośredniej działalności gospodarczej

globalizacja globalizacja

• przestawienie się na działanie w skali rynku międzynarodowegoprzestawienie się na działanie w skali rynku międzynarodowego

16


Przedsiębiorstwa międzynarodowePrzedsiębiorstwa międzynarodoweprzedsiębiorstwa, które siedzibę mają głównie w kraju

macierzystym, lecz część swoich dochodów pozyskują z innych krajówGłówne cechy charakteryzujące przedsiębiorstwo cechy charakteryzujące przedsiębiorstwo międzynarodowemiędzynarodowe:o wybiera odpowiedni kraj, w który inwestuje (ryzyko niestabilności politycznej jest małe oraz przewidywane są zadawalające zyski)o prowadzenie działalności poza granicami kraju pochodzeniaDwa rodzaje korporacjiDwa rodzaje korporacji

o korporacje transnarodoweo korporacje wielonarodowe

17

Funkcje Funkcje

o produkcyjna i handlowa

o alokacyjna

o regulacyjna ( niewielka )


Gospodarki narodowe i instytucja Gospodarki narodowe i instytucja władzy państwowejwładzy państwowej

GN jest strukturą, w której sumuje się działalność gospodarczą przedsiębiorstw krajowych, a także tych korporacji transnarodowych, które włączyły daną gospodarkę narodową bądź jej określone działy w sferę swego działania

Funkcje państwa: regulacyjna i organizacyjna np. w sferze polityki,

bezpieczeństwa, w sferze społecznej, gospodarczejpaństwo stara się kontrolować i kształtować stosunki

gospodarcze z zagranicą za pomocą środków polityki handlowej

prowadzi określoną politykę kursu walutowego

18


Regionalne ugrupowania Regionalne ugrupowania integracyjneintegracyjnepowstanie wyraźnie wyróżniającego się na tle

otoczenia względnie jednolitego, nowego organizmu gospodarczego, obejmującego 2 lub więcej krajów

Instytucjonalne formy integracjiInstytucjonalne formy integracji

o strefa wolnego handluo unia celnao wspólny ryneko unia gospodarcza

19

Rozróżniamy integracjeRozróżniamy integracje

o instytucjonalne

o rynkowe


MIĘDZYNARODOWE ORGANIZACJE MIĘDZYNARODOWE ORGANIZACJE GOSPODARCZEGOSPODARCZE funkcje regulacyjne

spełniają też funkcje kontrolne

funkcja operacyjna tzn. udzielani krajom członkowskim różnego rodzaju pomocy np.

• pomocy społecznej, humanitarnej (ONZ i jej agendy FAO, UNICEF, WHO)

• pomocy w rozwoju handlu (WTO, UNCTAD) • pomocy w rozwoju technicznym, gospodarczym, pomocy

finansowej, kredytowej (UNIDO, BŚ)

20


Organizacja Narodów Zjednoczonych

Zadania społeczno – gospodarcze:Zadania społeczno – gospodarcze:

o Podnoszenie stopy życiowej, pełnego zatrudnienia i stworzenia warunków dla postępu i rozwoju

o Rozwiązywanie międzynarodowych problemów ekonomicznych , zdrowia publicznego współpracy kulturowej i oświatowej

21


UNCTAD

Konferencja Narodów Zjednoczonych Do Spraw Handlu i Rozwoju to organ Zgromadzenia Ogólnego ONZ

popieranie rozwoju handlu międzynarodowegoformułowanie zasad i polityki dotyczącej handlu

międzynarodowegoharmonizowanie polityki rządów i regionalnych

ugrupowań gospodarczych w sprawach handlu i rozwoju

22


Międzynarodowy Fundusz WalutowyMiędzynarodowy Fundusz Walutowy

Funkcje MFW:

regulacyjna - ustanawiania norm i wzorców działania w sferze międzynarodowych stosunków finansowych

kredytowa - udziela swoim członkom pomocy kredytowej

konsultacyjna - przez usługi konsultacyjne i współpracę krajów członkowskich oraz jako forum wymiany doświadczeń między krajami w radzeniu sobie z problemami natury gospodarczej

kontrolna - nadzorowanie przez MFW uzgodnionych programów dostosowawczych i weryfikacji celów, na jakie przeznaczane są środki kredytowe

23


Literatura

Gospodarka światowa zarys wykładu; pod red.A. Marszałek; Łódź 1993; wyd. Uniwersytetu Łódzkiego

Współczesna gospodarka światowa, pod red. A.B. Kisiel-Łowczyc, Gdańsk 2000

Elementarne zagadnienia ekonomii; R. Milewski; Warszawa 2002; wyd.PWN

www.ekonom.univ.gda.pl www.coin.wne.uw.edu.pl/wsiwinski/

24

Robert Cendrowicz , Paweł Cabaj , WGiSR 25

Dziękujemy za uwagę!! :)

Elo ziomy

Documents

Gospodarka światowa